Vous êtes sur la page 1sur 26

Zbigniew Herbert

Strona 1 z 26

Drugi pokj
Dramaty, Wrocaw 1997, s. 78-102
Osoby:
ON
ONA
TO, CO JEST ZA CIAN

1
ONA
Nie mog na ni patrze.
ON
Odwracaj si.
ONA
Tak zrobiam.
ON
Dzisiaj?
ONA
Tak. Wchodzi do kuchni: Czy mog zagrza wod?" Zdejmuje garnek. Ona stawia
czajnik: "Zimno". Ja nic. "Co pani ma mi za ze?" Odwrciam si do okna. Bierze czajnik
i wychodzi. Teraz bdzie spokj.
ON
Mylisz?
ONA
Ona jest ambitna. Tylko ty nie mw do niej. Ani sowa. Powietrze.
ON
Co to pomoe? Nie wyprowadzi si.
ONA
Ale bdzie spokj.
ON

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 2 z 26

Masz racj. Przestanie skrzecze histori o swojej crce, co si zgrzaa na balu, napia
wody i umara.
ONA
Ciebie oszczdzaa. Mnie opowiadaa wszystko: porody, wesela, romanse ciotek, awanse
wujw. Jakie lubili grzybki i jak wygldali w trumnie.
ON
Jest sama.
ONA
No to co?
ON
Na pocztku mwia, e bdzie dla nas jak matka.
ONA
Dzikuj. Zwyky egoizm. Dlaczego nie chciaa zgodzi si na przytuek?
ON
Starzy boj si przytuku jak chopi szpitala. Tam si idzie umrze.
ONA
Gdzie trzeba.
ON
Lepiej w domu. Czowiek wstydzi si mierci. Wie, e bdzie lea na wznak z otwartymi
ustami i wszystko bdzie mona z nim zrobi. Lepiej w domu.
ONA
Wszystko jedno.
ON
Trzeba co mie wasnego. Przecierado, poduszk.
ONA
Za ycia. Ale potem?
ON
Potem take. Kawaek ziemi, deski na krzy,
ONA
Po co? eby oznaczy miejsce, gdzie si zlatuj krewni.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

ON
Nie to. Chce si co mie. To chroni. Kiedy czowiek jest nagi
broni: trzema garnkami, parawanem, kluczem do drzwi.

Strona 3 z 26

umiera. Ona te si

ONA
mier wchodzi przez komin.
ON
I zastaje nas przy stole z ustami penymi chleba.
Pauza.
ONA
Nie ma co si roztkliwia. Trzeba radzi. Po comy tu wleli?
ON
Kto mg wiedzie, e to potrwa trzy lata. Wydawao si, e lada chwila.
ONA
Ja wiedziaam.
ON
Ty wszystko wiesz, tylko nic nie mwisz.
ONA
Pytae?
ON
Skoczmy.
ONA
No wanie, skoczmy.
ON
Co chcesz?
ONA
eby znalaz wyjcie.
ON
Mam j zarba siekier?

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 4 z 26

ONA
Nie krzycz. Nie jeste straszny. Jeste mieszny.
ON
Mam tego dosy.
ONA
To by twj pomys.
ON
No i co?
ONA
Teraz ja si mcz. Ciebie nie ma p dnia.
ON
Pomw ze star. Powiedz, e si spodziewamy dziecka.
ONA
Ucieszy si. Ona lubi dzieci.
ON
Zaproponuj odstpne. Starzy lubi pienidze.
ONA
Nie bd z ni mwi.
ON
No to zgnijemy tu.
ONA
Dugo ona moe y?
ON
Dugo. Nic nie robi.
ONA
Ale je ndznie. Mleko, kasza.
ON
To jej wystarczy.
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 5 z 26

Ile waciwie ma lat?


ON
Siedemdziesit albo osiemdziesit.
ONA
Jeeli siedemdziesit, poyje jeszcze dziesi lat.
ON
To nie da si przewidzie. Zawsze moe przyj choroba.
ONA
Pocieszmy si.
ON
Tak, jestemy bezsilni. Moemy tylko czeka.
ONA
Napiszmy list do niej.
ON
Jaki list?
ONA
Niby urzdowy. "Na podstawie uchway z dnia... wzywa si do opuszczenia bezprawnie
zajmowanego lokalu". Podpis nieczytelny. I wysa poczt.
ON
Mona sprbowa. Nie mamy nic do stracenia.

2
ON
Dostaa ju?
ONA
Wczoraj w poudnie.
ON
No i co?
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 6 z 26

No widzisz co? Nic.


ON
Musiaa si przerazi?
ONA
Pewnie.
ON
Czy nie domyla si, kto pisa?
ONA
Chyba nie.
ON
A nie sprawdzi tego?
ONA
Jak? Przecie nie wychodzi.
ON
Prawda. Ale to musiao na niej zrobi wraenie.
ONA
Na pewno. Od wczoraj zamyka si na klucz.
ON
To znw nie jest dobrze. Zanadto si wycofaa.
ONA
Moe umrze i nawet nie bdziemy wiedzieli.
ON
Trzeba nasuchiwa. Cicho.

Pauza.
ONA
Nic nie sycha. Pewnie ley w ku. Ostatnio le wygldaa. Nie ubieraa si. Cay dzie
w szlafroku. Skr miaa i such. Ona ju si pewnie nie poci i nie pacze. mier to wysychanie.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 7 z 26

ON
Nawet zaschy jej oczy. Czasem baem si, e wypadn jak szklane paciorki.
ONA
Ostatnio bardzo wyysiaa. Przedtem wizaa sobie na karku may koczek. Niedawno
stana tyem do mnie. Zobaczyam, e rodek gowy ma ysy. Wida byo po prostu
row, piegowat skr.
ON
I chodzi tak, jakby zwizana bya sznureczkami. Pocign mocniej, a wszystko si
rozsypie.
ONA
Trzeba teraz uwaa. Wci trzeba sucha. Ciszej.

Pauza.
ON
Nic nie sycha.
ONA
Ona jest za lekka. Podoga pod ni nie skrzypi. Tylko rano i w poudnie sycha, jak sobie
gotuje.
ON
Kiedy byem may, zapaem jea. Wsadziem go do puda od butw i zwiazaem
sznurkiem. Rozmawiaem z nim. Stukaem palcem, a on si rusza. Potem przesta.
ONA
Do czego zmierzasz?
ON
Do niczego. To wspomnienie.

3
ONA
Daj spokj.
ON
No.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 8 z 26

ONA
Przesta.
ON
Dlaczego?
ONA
Nie mog teraz.
ON
Znw wariujesz.
ONA
Jak bdziemy sami.
ON
Jestemy sami.
ONA
Ona...
ON
Co ona?
ONA
Zazi z ka, idzie do ciany i sucha.
ON
Bzdura.
ONA
Poczekajmy, a zanie. W lecie mielimy nad morzem may pokoik. Osobny, na stryszku.
Za cian tylko nietoperze. Bylimy szczliwi.
ON
Czternacie dni.
ONA
Niedugo ju nie bdziemy mogli na siebie patrze. Znam ju ciebie na pami. Czasem
mam ochot odej.
ON
Trzeba si gubi i znajdowa. To jest potrzebne dla mioci.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 9 z 26

ONA
Moglibymy razem wyjecha.
ON
Dokd?
ONA
Do innego miasta.
ON
W innym miecie to samo.
ONA
Wszdzie to samo.
ON
Czasem chc mi si biec i krzycze.
ONA
Co krzycze?
ON
Aaaooo! Tak.
ONA
Ciasno, a w gardle ciska.
ON
Za duo ludzi na ziemi.
ONA
Wa sobie na plecy.
ON
W kocu bdziemy sta ciasno stoczeni od oceanu do oceanu. Na brzegach bdzie si
topio starcw.
ONA
Cicho. Rusza si. Posuchaj.

Pauza.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 10 z 26

ON
Nic nie sysz
ONA
Tak jakby ko skrzypiao.
ON
Zudzenie.
ONA
Ciszej. Teraz.
Pauza.
Tak. Nic. Ostatni raz syszaam j wczoraj wieczr. Byo to zupenie wyrane. Co
upado na ziemi.
ON
Moe to ona upada.
ONA
Nie, to bya pokrywka.
ON
A potem nic.
ONA
Nic.
ON
To ju dwadziecia godzin.
ONA
Jak mylisz, co si tam dzieje?
ON
Nie wiem.
ONA
Ja te nie wiem.
ON

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 11 z 26

Warto zajrze.
ONA
Oszalae!
ON
Nie mwi, eby wchodzi. Ale zobaczy.
ONA
Prbowaam przez dziurk od klucza. Nic nie wida. Na klamce wisi co biaego.
ON
Ciszej. Co si poruszyo.
Pauza.
ONA
To zegar
ON
Jeli chodzi, musiaa go wczoraj nakrci.
ONA
Niekoniecznie. Stare zegary nakrca si raz na tydzie.
ON
Racja. Chciabym jednak wiedzie.
ONA
Prdzej czy pniej to si wyjani.
ON
Nie ma powodu do alarmu.
ONA
Najwaniejsze, ebymy byli spokojni.
ON
Wiesz, mam pomys.
ONA
No?

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 12 z 26

ON
Zrbmy dowiadczenie. Udawajmy, e przybijamy obraz. To tak, jakbymy do niej
pukali. Jeli si odezwie, to bdzie dowd.
ONA
Dobry pomys. Tylko po co si spieszy. Mona to zrobi jutro, jeli si nic nie zmieni.
ON
Tak. Nie ma popiechu. Popiech moe wszystko popsu.

4
ON
No jak?
ONA
Nic. Rano te nic.
ON
Jak to rozumiesz?
ONA
Co si stao.
ON
Ale co?
ONA
Nie wiem. Czasem lepiej nie wiedzie.
ON
Na razie. Ale to si musi rozstrzygn. Albo tak, albo tak.
ONA
Wczoraj mwie, e zastukasz.
ON
Mog zastuka. Mino ju czterdzieci godzin.
Stuka, nadsuchuj.
Nic.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 13 z 26

ONA
Nawet si nie poruszyo. Jeszcze raz zastukaj.
Stuka, nadsuchuj.
Dlaczego teraz stukae ciszej?
ON
Wcale nie stukaem ciszej. Stukaem tak samo, a nawet troch mocniej.
ONA
Nieprawda. Stukae ciszej.
ON
To nie ma znaczenia. Nie odpowiada. Moe pi?
ONA
Jeli pi mocno, nie zbudzi si.
ON
Swoj drog wolabym wiedzie.
ONA
Wczoraj byo cicho, ale dzisiaj jest ciszej.
ON
Nie rozumiem.
ONA
Wczoraj byo cicho, ale dzisiaj jest ciszej.
ON
Co to znaczy?
ONA
Nie ciszej, ale bardziej gucho. Wczoraj byo tak, jakby tam kto by, ale cicho siedzia.
Dzisiaj jest tak, jakby nie byo nikogo.
ON
Mylisz, e wysza?
ONA
Wcale tego nie myl.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 14 z 26

ON
Czy na korytarzu nic nie czua?
ONA
Co miaam czu?
ON
No, zapach jaki.
ONA
Nic nie czuam.
ON
Nic? Moe zapach lekarstwa? To by znaczyo, e jest chora. Jakby byo czu, tobymy
wiedzieli.
ONA
Tak. To byaby wiadomo.
ON
Moe jeszcze raz zastuka?
ONA
To nie ma sensu. Lepiej zobaczy.
On
Ale jak?
ONA
Jej okna wida z kamienicy naprzeciw.
ON
No to co?
ONA
Mona wej na klatk schodow i zobaczy.
ON
Mylisz, e bdzie wida?
ONA
Mona sprbowa.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 15 z 26

ON
Czy ona nie ma zason na oknach?
ONA
Nie. Ma biae firanki do poowy okna.
ON
To dobrze. Teraz jest wieczr, bdzie wida.
ONA
Idziesz?
ON
Tak.
ONA
Pjd z tob.
ON
To nie jest konieczne.
ONA
Mam dobry wzrok.
ON
Ale trzeba, eby kto tutaj zosta i nasuchiwa.
ONA
Nic przecie nie sycha.
ON
W kadej chwili moe si co sta.
ONA
Szybko wrcisz?
ON
Zobacz i wrc.

5
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 16 z 26

Dlaczego tak dugo?


ON
Baa si?
ONA
Mwie, e zaraz wrcisz.
ON
Chciaem co zobaczy.
ONA
No i co?
ON
Niewiele.
ONA
Ciemno?
ON
Nie, ale okno klatki schodowej jest troch z boku. Wida rg szafy. Na rodku pokoju
krzeso. Na krzele bielizna.
ONA
To znaczy, e jest w ku.
ON
Prawdopodobnie.
ONA
Szkoda, e ka nie wida.
ON
Wychylaem si, ale nie wida.
ONA
To by posuno spraw.
ON
Jak to: posuno?
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 17 z 26

Co poza tym widziae?


ON
Nic.
ONA
adnego ruchu?
ON
Raz jakby co przemkno. Ale to bya skaza na szybie.
ONA
To wszystko?
ON
Wszystko.
ONA
Niewiele.
ON
Wane jest, e wiato si pali. Tam jest bardzo jasno. Pali si grne wiato i pewnie
jeszcze nocna lampka.
ONA
Ona nigdy tak dugo nie pali wiata.
ON
Tak. Chyba e jest sama. W ciemnoci czowiek jest samotny. Nawet sprzty nie mog
go pocieszy. Kiedy wychodzilimy, palia wszystkie wiata. Ona baa si ciemnoci.
ONA
Dlaczego powiedziae "baa si"? Mylisz, e teraz ju si nie boi?
ON
To nie ma znaczenia. Czy syszaa co?
ONA
Zdawao mi si, e kto krzykn. Ale to pewnie na ulicy.
ON
Pewnie na ulicy.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 18 z 26

ONA
To by wysoki krzyk. Tak nawouj si modzi. Moe mi si w ogle przesyszao.
ON
Prawdopodobnie. Zreszt tam si ju nic nie dzieje.
ONA
Mylisz, e to koniec?
ON
Koniec czego?
ONA
Sam powiedziae, e ju si nic nie dzieje.
ON
To znaczy, jest spokj.
ONA
Raczej cisza. Jeszcze inna ni wczoraj. Jak przepa.
ON
To nerwy.
ONA
Na pewno.
ON
Najwaniejszy jest spokj. Mamy spokj. Jest cisza.
ONA
Mona jeszcze co sprbowa?
ON
Co?
ONA
Nastawi na gos radio i otworzy drzwi od korytarza. Jeli pi, to powinna si zbudzi.
ON
Sprbujmy.
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 19 z 26

Wyjd na korytarz i suchaj.


Haaliwa muzyka.
ON
Zamknij, do diaba!
ONA
Co si stao?
ON
To wistwo. To nie ma sensu. Teraz powinien by spokj.
ONA
Jak dugo bdzie to trwao?
ON
Nie wiem.
ONA
Trzeba si w kocu na co zdecydowa.
ON
Robimy wszystko, co mona zrobi.
ONA
Trzeba tam wej.
ON
Lepiej troch pniej.
ONA
To ju chyba dojrzao.
ON
Poczekajmy do rana. Jest noc. Rano wszystko inaczej wyglda.

6
ON
Nie pisz?
ONA

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 20 z 26

Nie.
ON
Dlaczego?
ONA
Nie mog.
ON
Ja te nie mog.
ONA
Boj si zasn, eby si nie nio.
ON
Mnie si nigdy nic nie ni.
ONA
To lepiej.
ON
Moe lepiej. Gdy zasypiam, czuj, e umieram.
ONA
To nieprzyjemnie.
ON
Nic nie boli. Co si od nas oddziela i potem nie moe wrci. Kry nad zamknitym
ciaem i nie ma ktrdy wej.
ONA
Mwmy o czym weselszym.
ON
Co kupimy, kiedy wygramy na loterii?
ONA
Samochd.
ON
Albo domek. Samochd i domek.
ONA
Jakiej marki bdzie nasz samochd?

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 21 z 26

ON
Nie wiadomo, na co dostaniemy talon. No i nie wiadomo, czy wygramy.
ONA
Nie umiesz marzy.
ON
pij lepiej. Ju pno.
ONA
Nie mog. Lepiej rozmawiajmy. Dokd pojedziemy w lecie?
ON
Jak zwykle. Nad morze.
ONA
A moe w gry.
ON
Jak pada w grach deszcz, to si mona powiesi.
ONA
Jak pada nad morzem deszcz, te si mona powiesi.
ON
Mona pojecha na dwa tygodnie w gry i na dwa tygodnie nad morze.
ONA
Wanie.
ON
Tylko wtedy duo wydamy na kolej.
ONA
Przecie tylko tak mwimy.
ON
No to w porzdku.
ONA
Ktra godzina?

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 22 z 26

ON
Niedugo wit.
ONA
Nie lubi witu. To tak, jakby do garda lali eter.
ON
Staraj si zasn.
ONA
Nie mog.
ON
Jest tak, jakbymy ca noc czuwali nad ni.
ONA
Nie mw o niej teraz.
ON
Za par godzin bdziemy to ju mieli poza sob.
ONA
Uwolnimy si.
ON
Jestem piekielnie zmczony. Nic nie robiem, a jestem piekielnie zmczony.
ONA
To nerwy. Zamknij oczy.
ON
Chciabym, eby ju byo po wszystkim.

7
ON
Jak mylisz, czy to jest teraz pewne?
ONA
Chyba tak. Ca noc palio si tam wiato. Teraz te si pali. Kto pali w dzie wiato?
ON

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 23 z 26

Moe tylko osaba.


ONA
Za dugo to trwa.
ON
Co robimy?
ONA
Nie ma na co czeka. Trzeba wej.
ON
A jeli zamknite?
ONA
Wszystko jedno, trzeba wej.
ON
Moe to jeszcze trwa.
ONA
Duej nie mona czeka. Mam i z tob?
ON
Zosta tutaj.
ONA
Wracaj zaraz.
ON
Zobacz i wrc.
Pauza. On wraca.
ON
Koniec.
ONA
Trzeba zaraz otworzy okno.
ON
I posa po lekarza.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 24 z 26

ONA
Blady jeste
ON
Musz troch posiedzie.
ONA
Jak wyglda?
ON
Dobrze. To musiao si sta niedawno.
ONA
Ley?
ON
Tak.
ONA
Trzeba j uoy, zanim zesztywnieje.
ON
Moe poprosimy strk?
ONA
Lepiej wszystko zaatwi samemu. Musimy wystpowa jako rodzina. Inaczej na pokj
poo ap.
ON
To bdzie nas troch kosztowao.
ONA
Trudno.
ON
I duo chodzenia.
ONA
We zwolnienie.
ON
Trzeba posa po lekarza. Musi by wiadectwo. Nie mona dugo zwleka.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 25 z 26

ONA
Mylisz, e oni badaj. Dotkn tylko i wypeni druczek.
ON
Wszystko jedno, ale to trzeba mie poza sob.
ONA
Najlepiej zatelefonuj.
ON
Tak. Chwil jeszcze posiedz.
ONA
Chcesz wody?
ON
Nic nie robiem, a jestem piekielnie zmczony.
ONA
To nerwy. Musimy zaraz wzi si do roboty.
ON
Nie bdziemy mieli czasu rozpamitywa.
ONA
Trzeba jej rzeczy zapakowa i znie do piwnicy. Zostawimy tylko ko. Do czasu a j
zabior.
ON
Trzeba wywietrzy. Trzeba duo wietrzy.
ONA
Podog najlepiej wywirkowa. Czy tam jest tapeta?
ON
Tapeta.
ONA
Trzeba j zedrze. I pomalowa.
ON
Najlepiej na jasny kolor.

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Zbigniew Herbert

Strona 26 z 26

ONA
ty.
On
Tak, ty. eby byo zawsze jasno.
Powrt na pocztek strony

http://www.eximus.14lo.lublin.pl/belfer/drugi_pokoj.htm

2007-10-09

Vous aimerez peut-être aussi