Fo muR

1932-1

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«

bjhFâ 14

bgÇah® âuhÉl® fHf«

29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò
âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô®
br‹id - 600 041
 üš És¡f« jiyÉǤjhoa rhâbt¿

üÈ‹ bga® : Fo muR 1932-1 bgÇah® Inuh¥ãa gaz« nk‰bfh©l ï¡fhyf£l¤âš

mt® ïšyhj ÃiyÆY« Fo muR« RakÇahij ïa¡fK« jsuhkš
bghUŸ : bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«
vG¢áeil ngh£ld.
bkhÊ : jÄœ
v‹.átuh{ r£lk‹w cW¥ãduhfî« tH¡f¿Puhfî«
gâ¥ghs® : bfhs¤ö® jh.br.k ïUªJ« Tl jhœ¤j¥g£l rKjha¤âš ãwªj fhuz¤jhš br‹id
gâ¥ò : 2008 fhÞnkhghÈ£l‹ »s¥ãš cW¥ãduhf kW¡f¥g£lh®. Fo muR
f©o¤jJ. ghša Éthf¤ij¤ jilbrŒí« rhujh jil¢r£l«
cÇik : gâ¥ghsU¡F
mKY¡F tªjãwF« Tl mªj r£l« j§fis¡ f£L¥gL¤jhJ
jhŸ tif : ne¢Ruš nõ£ v‹W jdJ kfshd áWÄ¡F âUkz« brŒ»wh® xU jªij. kht£l
üš msî : 1 / 8 bl«Ä Úâk‹w« mtiu¤ j©o¡»wJ. fšf¤jh ca®Úâk‹wnkh mtiu
ÉLjiy brŒ»wJ. ïªJ, Kfkâa FL«g§fËš eilbgW« fhÇa§
vG¤J msî : 11 òŸË fis 炙yhªJ r£l§fns jL¡fKoahJ v‹W 1780, 1797 M«
g¡f§fŸ : 246 M©LfËš »H¡»ªâa¡ f«bgÅ ïa‰¿a r£l¤ij ca®Úâk‹w«
vL¤J¡fh£oaJ. mªj¢ r£l§fis u¤J brŒa nt©Lbk‹W Fo
m£il totik¥ò : £uh£Þ» kUJ, muR Fuš bfhL¤jJ.
br«g£o ïuhrh
jhœ¤j¥g£l bg©fŸ uÉ¡if mªjhš mt®fŸ kh®òfŸ
fÂÅah¡f« : mRu‹ Clf«, â©L¡fš mW¡f¥gL«. btŸis nt£o f£l¡TlhJ. »uh¥ it¡f¡TlhJ
Éiy : cU. 200 / - v‹W nry« kht£l« jh¤ija§fh®g£oÆš Mâ¡f rhâÆd® Éâ¤j
f£L¥ghLfis Fo muR j£o¡nf£lJ. jhœ¤j¥g£nlh® jŤ
btËpL : bgÇah® âuhÉl® fHf« bjhFâ Kiwia KjÈš MjǤj v«.á.uh#h ãwF fhªâah® g¡f«
29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò rhŒªJ ntW FuÈš ngáaJ Fo muR Ék®rd« brŒa¤ ja§f
Éšiy. nfhÆY¡F EiHant mDkâ kW¡f¥g£l ehlh® r_f¤
âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® ij¢ rh®ªj É.É.ïuhkrhÄ ïuhkehjòu« kht£l njtÞjhd¡
br‹id - 600 041 fÄ£o¤ jiytuhf¤ nj®îbrŒa¥g£lnghJ Fo muR ghuh£o
k»œªjJ. k‹dh®FoÆš elªj RakÇahij ïa¡f kheh£oš ngáa
FŠáj« FUrhÄ mªÃa M£á mªÃa ghiõfis v⮡F«
fh§»urhiu¥ gh®¤J xU nfŸÉia vG¥ãdh®. M§»nya®
mªÃa® v‹whš MÇa® ah®? M§»y« mªÃa ghiõ v‹whš
rkÞ»Uj« vªj gh£l‹ å£L ghiõ?
 nahfhit kj¤njhL ïiz¤J bjŒåf Kyh«óR« Ka‰áfŸ
ï¥nghJ el¥gij¥ nghynt mªj¡ fhy¤âY« elªjij nahfh¥
òu£L v‹w f£LiuÆš Fo muR R£o¡fh£L»wJ.
- gâ¥ghs®

bghUsl¡f«

1. jiyefU« ãog£lJ 11
2. fhyŠbr‹w kh¡f eha¡f® 19
3. Û©L« bjhšiy 20
4. Nœ¢á btË¥g£lJ 25
5. g»Zfhu nahrid 28
6. rkÞ»Uj rÅa‹ 29
7. Rauh{a«! Rauh{a«!! 32
8. #hâ kfhehLfŸ 37
9. âU. tšy¤juR 42
10. bg© nghäÞ 44
11. <. bt. uhkrhÄÆ‹ <Í¥£ foj« 46
12. rkj®k¥ ngh® 50
13. bt©bzia it¤J¡ bfh©L? 54
14. óid¡F«? ghY¡F«? 60
15. »¿ÞJt kj¤âš #hâí©lh? 62
16. <. bt. ïuhkrhÄÆ‹ “bfŒnuh” foj« 64
17. itÔf bt¿ 70
18. eh‹ifí« ghU§fŸ 75
19. knyah jÄH®fŸ 80
20. cz®¢á å© nghfhJ 81
21. ïu©L knrhjh¡fË‹ fâ 85
22. r£lrigÆš itÔf® 88

Fo muR - 1932 ( 1) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

23. Ô©lhjh® J‹g« 94 52. Égrhu« xÊíkh? 209
24. jŤ bjhFâah? bghJ¤ bjhFâah? 97 53. Ó®âU¤j muáaš á§f« 214
25. kj cÇikÆ‹ Mg¤J 104 54. ïisP®fS« RakÇahijí« 216
26. ghuh£L»nwh« 110 55. j‰bfhiy bjŒåfkh? 221
27. njÓa¥ ig¤âa« 111 56. áWãŸis¤jd« 223
28. âU. khsÉahÉ‹ ònuh»j« 118 57. r¤âah¡»uf« å© 228
29. r®. bu£o ehíL mt®fŸ 120 58. áWgh‹iknah® x¥gªj« 231
30. V. ã. á. itÔf« 122 59. murh§fK«, r_f Ó®âU¤jK« 235
31. th¡FÇik 126 60. ghuh£L»‹nwh« 237
32. Ñij¡ T£lkh? fh§»uÞ T£lkh? 132 61. k‹dh®Fo kfhehL 238
33. ghHh»wJ 12000 F«gnfhz¡ bfhŸis 134 62. itÔf®fË‹ K£L¡f£il 241
34. Ô©lhikna ïªJkj« 139
63. mUŠbrhš bghUŸ 246
35. Rnjᥠãurhu« 146
36. Ϫ⡠bfhŸis 151
37. nahf¥òu£L 154
38. r£lrigehlf« 156
39. ï¤jifa nfhÆšfŸ V‹? 161
40. fÉí« g©ojU« 163
41. Û©L« FHªij kz« 168
42. I¡»a â£l¤â‹ my§nfhy« 171
43. t¡ÑšfË‹ #hâ Mzt« 177
44. RakÇahijí« fh§»uR« 179
45. v£lhtjh©L 182
46. nfhÆš EiHî« Ô©lhikí« 188
47. fhȤjdkh? mϫirah? 192
48. nry« RakÇahij kfhehL 195
49. âU¢á gh®¥gdušyhjh® kfhehL 199
50. ïªJ KÞÈ« fyf« 201
51. vâÇfË‹ Éõk¥ãurhu« 206

Fo muR - 1932 ( 1) 6 7 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

Fo muR - 1932 ( 1) 8 9 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 jiyefU« ãog£lJ

xU eh£L k¡fis¢ Ó®âU¤j nt©Lkhdhš - mt®fËl

KŸs _l¥gH¡ftH¡f§fis xÊ¡f nt©Lkhdhš - mt®
fËlKŸs rhârka ngj§fis xʤJ rnfhju®fshf x‰Wikíl‹
thH¢ brŒa nt©Lkhdhš ijÇakhf mt®fËl« Fo bfh©o
U¡F« F‰w§fis vL¤J¡fh£l nt©L« - ï›thW njr k¡fËl«
goªJ »l¡F« F‰w§fis mt®fSila v⮥igí«, btW¥ig
í« vâ®ghuhkš vL¤J¡fh£Ltj‹ _yªjh‹ mt®fis¢ Ó®âU¤jŠ
brŒa Koí«. njr¤â‹ e‹ik¡F k¡fSila Ó®¤âU¤j¤â‰F
vªbjªj¡ fhÇa§fis xÊ¡f nt©L«, vªbjªj¡ fhÇa§fis¡
if¡bfhŸs nt©L« v‹D« Éõa§fis¥ gF¤j¿îl‹
MuhŒªJ¤ j‹ kd¤â‰F g£lij ijÇakhf #d r_f¤â‰F vL¤J¡
TW« jiyt®fshšjh‹ - ïa¡f§fshšjh‹ vªj njrK« K‹nd‰w
kila Koí«.
ï›th¿šyhkš, k¡fSila gH¡f tH¡f§fS¡F mt®
fSila gHa bfhŸiffS¡F Énuhjkhd mã¥ãuha§fis btË
Æ£lhš bghJ#d§fŸ e«ik v⮥gh®fŸ; mt®fËl« eh«
jiyt®fshf És§fKoahJ; bghJ#d§fshš eh« öΡf¥
gLnth« v‹W gaªJ bfh©L mt®fŸ mDrǤJ tU« _l¥gH¡f
tH¡f§fS¡F MjutˤJ¡ bfh©nl Ó®âU¤jŠ brŒa KaY«
jiyt®fshY«, ïa¡f§fshY« xU Ó®âU¤jK« brŒa KoahJ
v‹gJ Ó®âU¤jthâfË‹ Kothd mã¥ãuhakhF«.
ïªj mã¥ãuha¤Jl‹ ekJ eh£oš cŸs jiyt®fË‹
ngh¡ifí«, ïa¡f§fË‹ el¤ijfisí« ftŤjhš mnefkhf
všyh¤ jiyt®fS«, všyh ïa¡f§fS« ghku k¡fË‹ _l¥gH¡f
tH¡f§fS¡F Énuhjkhd ãurhu¤ij¤ jhuhskhfî« mŠrhkY«
brŒtâšiy v‹gJ És§F«. Mdhš, njrk¡fË‹ K‹nd‰
w¤â‰F fhyÃiyia mDrǤJ vªj¡ fhÇa§fis¢ brŒtJ rÇ
ba‹W gL»wnjh mªj¡ fhÇa§fis ahUila jaî¡F«,

Fo muR - 1932 ( 1) 10 11 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

jh£r©a¤â‰F« f£L¥glhkš, ïJ tiuÆY« gF¤j¿î¡F¥
bghU¤jkhd - bghJ #d§fË‹ _l¥ gH¡f tH¡f§fS¡F Énuhj
khd - áwªj bfhŸiffis M©ikíl‹ btËÆ£L tUtJ ekJ
ïa¡f« x‹nwahF«; ekJ ïa¡f¤ njhH®fns ahth®fŸ; v‹gJ
ekJ eh£L k¡fŸ všnyhU¡F« bjǪj ÉõakhF«,
ï«khâÇahd Ó®âU¤j mã¥ãuha§fis¥ ghku k¡fËl«
gu¥ãtUtjdhš mt®fis ïJ tiuÆY«, Vkh‰¿¡ bfh©oUªj
všyh T£l¤jhU¡F« ekJ ïa¡f¤â‹ nkY«, ekJ ïa¡f¤
njhH®fË‹ nkY«, FnuhjK« bghwhikí« V‰g£L ekJ ïa¡
f¤ij¥ g‰¿í«, ekJ ïa¡f¤ njhH®fis¥ g‰¿í« gytifahd
j¥ò¥ ãurhu§fŸ brŒJ tU»‹w Éõa« Fo muR thrf®
fS¡bfšyh« e‹whŒ¤ bjǪj brŒâahF«.
K¡»akhf ekJ ïa¡f¤â‹nkš Jntõ¤ij¡ f‰ã¤J¥
bghJ#d§fËl¤âš ãurhu« g©Q»wt®fŸ ã¢ir th§F«
ònuh»j¡ T£l¤jhuh»a gh®¥gd®fS«, mt®fSila th®¤ij
fisí«, mt®fSila ãiH¥ò¡F Mjhukhf V‰gL¤j¥g£o
U¡F« kj«, ntj«,òuhz«, Rt®¡f«, euf«, flîŸ, nkh£r« v‹D«
òu£L¡fË‹ nkš e«ã¡if bfh©oU¡F« gF¤j¿t‰w Vkhªj
nrhz»Çfsh»a áy gh®¥gdušyhjh®fS«, TÈ¡F khuo¡F« áy
fhÈfSnk Mth®fŸ.
gh®¥gd®fË‹ Mâ¡f« bg‰W És§F« njÓa¥ g¤âÇiffŸ
v‹gdî«, tƉW¥ ãiH¥ò¡fhf V‰g£l k‰W« áy TÈ¥ ãurhu¡
F£o¥g¤âÇiffS«, ekJ ïa¡f¤â‹ ngÇY«, njhH®fË‹ nkY«,
gy Mjhuk‰w m‰g¤jdkhd mgh©lkhd gÊfis¢ Rk¤â¥ ghku
k¡fËl« bghŒ¥ãurhu« g©Â¡ bfh©oU¡»‹wd v‹gJ«
thrf®fS¡F¤ bjÇahj brŒâ mšy.
e«ik¥ g‰¿ Raey¡fhu®fS«, nkhr¡fhu®fS«, TÈ¡
fhu®fS«, mnah¡»a®fS« mtöW¥ ãurhu« g©Â¡ bfh©o
UªjhY« ekJ ïa¡f«, ehS¡F ehŸ bghJ#d§fË‹ kd¤âš
MHkhf C‹¿ mt®fis¤ j£o vG¥ã c‰rhf¥gL¤â tU»‹wd
v‹gij vªj vâÇfS« kW¡fKoahJ.
ïj‰F cjhuz« mL¤jL¤J gy ïl§fËš Íšyh kfh
ehLfS«, khfhz kfhehLfS«, jhÿfh kfhehLfS« elªJ tUt
ij¡ bfh©nl m¿ayh«. br‹w 1931-« tUõ¤âš ö¤J¡FoÆš xU
kfhehL«, fhiu¡FoÆš xU kfhehL«, bghiwah‰¿š xU kfhehL«,
e‹Åy¤âš xU kfhehL«, yhYFoÆš ïu©L kfhehLfS«.
Fo muR - 1932 ( 1) 12
ÉUJefÇš gy kfhehLfŸ nr®ªj xU khfhz kfhehL«, âUth%Çš
xU kfhehL«, br‹idÆš gy kfhehLfŸ nr®ªj xU kfhehL«, Mf
9 kfhehLfŸ elªâU¡»‹wd. fz¡»lKoahj bghJ¡T£l§fS«
elªâU¡»‹wd. ïªj kfhehLfbsšyh« kªâÇfSila jait¡
bfh©nlh, ÞjyÞjhgd¤ jiyt®fË‹ jait¡ bfh©nlh, #Û‹
jhu®fSila jait¡ bfh©nlh, bgÇa gz¡fhu®fSila jait¡
bfh©nlh eilbgwÉšiy v‹gJ všnyhU¡F« bjÇí«. ïij¡
bfh©L e«ik murh§f¤â‹ jait ehL»wt®fbs‹W«, c¤â
nahfÞj®fË‹ jhr®fbs‹W«, ekJ vâÇfŸ ãj‰¿¤âÇtJ
å©òu£L v‹gij czuyh«. Mdhš bghJ #d§fË‹ C¡f¤
âdhY«, thÈg®fË‹ Ka‰áahYnk nk‰T¿a ekJ kfhehLfŸ
ahî« eilbg‰wd v‹gJ F¿¥ãl¤jFªjjhF«. ïªj khâÇ ntW
vªj ïa¡f kfhehLfS« elªjâšiy, el¥gâšiy v‹W ijÇa
khf¢ brhšYnth«. ïªj kfhehLfËš br‹w 26, 27-12-31-ª njâ rÅ,
PhÆWfËš, br‹id g¢ira¥g‹ fšÿÇ k©lg¤âš eil bg‰w
ekJ RakÇahij kfheh£il¥ g‰¿ ï¥bghGJ ftÅ¥ngh«. k‰w
kfhehLfis¥ g‰¿a Éõa§fis m›t¥nghJ ekJ g¤âÇifÆš
vGâtªjij¥ go¤âU¥Õ®fŸ.
ekJ khfhz¤â‹ jiyefukh»a br‹idÆš ekJ ïa¡f«
Mu«ã¤j ehŸ Kjš ïJtiuÆY« ekJ ïa¡f r«kgªjkhf
M§fh§nf gy rka§fËš gy bghJ¡T£l§fŸ elªjij¤ jÉu
RakÇahij ïa¡f¤â‹ nguhš xU kfhehnlD« elªjâšiy.,
ïj‰F¡ fhuz« ekJ ïa¡f¥ ãurhu«, m§F rÇtu el¤j¥ glhjJ«,
ekJ ïa¡f¤â‹ c©ikahd bfhŸiffŸ bghJ #d§fS¡F¤
bjÇahjJ«, ï¡fhuz§fshš br‹id efu¥ bghJ #d§fË‹
v©z« ekJ ïa¡f¤âš âU«ghjJnk MF« v‹gij eh«
jhuhskhf kiw¡fhkš x¥ò¡bfhŸS»nwh«.
br‹id efu k¡fËl« M§»y ehfÇf« v›tsî Fo
bfh©oU¡»wnjh mijÉl¥ gâdhÆu« kl§F mâfkhf _l¥
gH¡ftH¡f§fŸ mt®fŸ ïu¤j¤âš C¿¥ nghÆU¡»‹wd v‹
gij¢ br‹id efu¤âš á¿J mDgtKilat®fS« m¿th®fŸ.
mt®fŸ bfh©lhlhj g©oiffS«, F«ãlhj rhÄfS«, brŒJ
bfhŸshj ãuh®¤jidfS«, mEZo¡fhj Éuj§fS«, e«ghj _l
e«ã¡iffS«, brŒahj ònuh»j¢ rl§FfS«, jǤJ¡ bfhŸshj
kj ntõ§fS«, ekJ khfhz¤âš ntW vªj ghf¤âY« ïšynt
ïšiy. r®tfyhrhiy¥ g£l§fŸ bg‰wt®fŸ Kjš, vG¤J thrid
m¿ahj ghku®fŸ tiuÆš ïªÃiyikÆš bfhŠrK« ɤâahr«
ïšyhjt®fŸ. murh§f kªâÇfŸ Kjš bjU¡ T£L« njh£ofŸ
13 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
tiuÆš všnyhU« ïªj ÃiyikÆnyna ïU¡»wh®fŸ.
cjhuzkhf x‹nw x‹W brhšY»nwh«. fhšr£il, nkšr£il,
fG¤J¢ RU¡F, fhÈš ó£R KjÈaitfis ehfÇfkhf mªâ
U¥gnjhL§ Tl fhâš tÆu¡ fL¡f‹fS«, iffËš fh¥ò bfhYR
fS«, be‰¿Æš g£ilehk§fS«, fG¤âš m§ftÞâuK« mª
âU¡F« itÔf ehfßfÞj®fis¢ br‹id efÇšjh‹ fhzyh«. ïªj
my§nfhyKŸs ehfßf¤ij ntW vªj ïl¤âY« fhz KoahJ.
ï¤jifa k¡fŸ Ãiwªj ïl¤âš bghJ #d§fË‹ bgÇa jhuhskhd
MjuthY« Ka‰áahY« bg©fŸ kfhehL, bjh©l® kfhehL
ït‰Wl‹ Toa xU RakÇahij kfhehL el¥gbj‹whš ekJ
ïa¡f« bghJ #d§fË‹ ftd¤ij v›tsî öu« ft®ªâU¡»w
bj‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ. ïÅ m«kfheh£o‹ Ãfœ¢áfis¢
á¿J ftÅ¥ngh«.
kfhehL elªj ïu©L âd§fËY«, ekJ ïa¡f¤ njhH®fŸ
brŒj x›bthU ãur§f§fisí« k©lg§ bfhŸshkš ToÆUªj
MÆu¡fz¡fhd k¡fS«, mst‰w rªnjhõ¤njhL«, C¡f¤
njhL«, _l gH¡f§fis xÊ¡f nt©L« v‹D« Mntr¤JlD«
m¥gona V‰W¡ bfh©lJ F¿¥ãl¤jFªjjhF«. kfheh£oš
jiyik t»¤jt®fS«, ngáat®fSkhd x›bthU njhH®fS«
ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffis br‹id efu k¡fË‹ f©fŸ âw¡F«
go És¡fkhf mŠrhkš M©iknahL«, C¡f¤njhL« vL¤J¡
fh£oÆU¡»wh®fŸ.
ekJ ïa¡f«, ekJ k¡fsh»a M©, bg©fŸ midtU« rk
Rjªju« bg‰W cyf thœÉš ca®î jhœÉšyhj ï‹g¤ij
mDgɤJ tunt©Lbk‹gj‰fhfnt ghLgL»‹wJ v‹D«
Éõa« RakÇahij ïa¡f¤â‹ c©ikia m¿ªjt®fS¡
bfšyh« bjǪj brŒâahF«. ïj‰F¤ jilahf ïU¥gitfshd
gh®¥gd Mâ¡f«, ònuh»j¥òu£L, ntj òuhz ïâfhr rhÞâu§fŸ,
mitfŸ nkš cŸs e«ã¡if, bjŒt e«ã¡if, flîŸ e«ã¡if,
ït‰W¡bfšyh« fhuzkhd M¤kh e«ã¡if M»aitfŸ
monahL xÊant©L« v‹W TW»‹nwh«. ïªj Éõa§fis
mÞâthukhf¡ bfh©L f£l¥g£l všyh kj§fS« ntnuhL,
monahL, »isnahL 圪J khs nt©L« v‹W brhšY»‹nwh«.
kj§fŸ xʪjhš rhâfŸ xÊí«; _le«ã¡iffŸ ahî«
xÊí«; všnyhU« muáaÈš rk¤Jt« bgwyh«; ViHfŸ Jau«
Ú§F«; ViHfS¡F« gz¡fhu®fS¡F« cŸs kiy¡F« kLî¡F«
ngh‹w ɤâahr« xÊí« v‹W brhšÈ tU»‹nwh«. ekJ k¡fË‹
Fo muR - 1932 ( 1) 14
ca®î jhœî¡F«, x‰Wik¡ Fiwî¡F« fhuzkhÆU¥gitfis
bašyh« xÊ¡fhkš mt‰iw¥ ghJfh¤J ÃiyÃW¤j¥ ghLgL«
fh§»uÞ KjÈa ïa¡f§fis xÊ¡f nt©Lbkd¡ TW»‹nwh«.
ï›Éõa§fisbašyh« RakÇahij kfheh£il¤ âwªJ it¤j
njhH® á§fhuntY mt®fŸ ãur§f¤âY«, tunt‰ò¤ jiyt®
njhH® y£RÄ euR mt®fŸ ãur§f¤âY«, jiyt® njhH® gh®¤jrhuâ
mt®fŸ ãur§f¤âY«, bg©fŸ kfheh£il¤ âwªJ it¤j rnfhjÇ
»Ç#hnjÉ mt®fŸ ãur§f¤âY«, tunt‰ò¤ jiyt® rnfhjÇ
FŠáj« mt®fŸ ãur§f¤âY«, jiyt® rnfhjÇ m‹dóuÂ
mt®fŸ ãur§f¤âY«, bjh©l® kfheh£L tunt‰ò¤ jiyt®
rnfhjÇ rFªjyh mt®fŸ ãur§f¤âY«, jiyt® rnfhjÇ ïªâuhÂ
ghyR¥ukÂa« mt®fŸ ãur§f¤âY« bjËthf És¡f¥g£oU¡
»‹wd. ïªj kfheh£odhš br‹id tháfŸ midtU«, fh§»uÞ
k¡fË‹ rhâ, kj, gH¡ftH¡f¡ bfhLikfis¥ ngh¡» mt®fis
c©ikahd Rjªju Kilat®fshf¢ brŒa¡Toa Þjhgd« mšy
bt‹W«, ï¤jifa ÉLjiyia¤ jUtJ RakÇahij ïa¡fnk
v‹W« bjËthf cz®ªJ bfh©lh®fŸ v‹W Twyh«. “fh§»uÞ
x‹nw ÉLjiyaË¡F« ÞjhgdkhF«. Mifahš všnyhU«
fh§»uányna nru nt©L«. ïÅ gh®¥gdušyhjh® f£á,
RakÇahij¡ f£á KjÈaitfŸ ekJ eh£o‰F¤ njitašy’’ v‹W
gy® ãurhu« g©Âaj‹ òu£ilí« br‹idtháfŸ m¿ªJ
bfh©lh®fŸ v‹nw brhšYnth«.
br‹id kfheh£oš ï¥ãur§f§fËš njhH® á§fhuntY
mt®fË‹ ãur§f¤âš cŸs ïu©blhU Éõa§fŸ kh¤âu« eh«
x¥ò¡bfhŸs Koahjit v‹gij ï¢rka¤âš Twhkš
ïU¥gj‰»šiy v‹gij¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«. ïj‰F
cjhuzkhf xU Éõa¤ij kh¤âu« vL¤J¡fh£l ÉU«ò»nwh«.
ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffËš, #hâfisí«, kj§fisí«,
rl§Ffisí« xÊ¡f¡ fy¥òkz« mtáakhdJ v‹gJ« K¡»a
khdbjh‹whF«. ï›Éõa« Ó®âU¤jthâfŸ všnyhuhY« x¥ò¡
bfhŸs¥g£l xU ÉõaK« MF«. Mdhš. njhH®. á§fhuntY
mt®fŸ jkJ ãur§f¤âš, “ekJ njr #hâ fy¥ò kz¤jhš xÊí«
v‹W áy® fUJ»‹wh®fŸ. Mdhš fy¥ò kz« brŒJ bfh©lt®fŸ
jÅ¥g£l xU #hâah»‹wh®fŸ. ïªj Éj§fshš ï‹D« #hâfŸ
ts®ªJ tU»‹wd’’ v‹W T¿ÆU¥gij eh« x¥ò¡bfhŸsKoahJ.
j‰nghJ fy¥ò kz« brŒJ bfhŸS»‹wt®fŸ Fiwth
ÆU¥gjdhY« fy¥ò kdŠ brŒJ bfhŸStjdhš ghjf« ïšiy
v‹w v©z« ekJ k¡fËl« c©lhfhjjdhY«, ït®fŸ jÅ
15 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
#hâahf ïU¥gij¥nghy fhz¥gL»‹wh®fns bahÊa c©ikÆš
ït®fŸ jÅ #hâahuhf ïšiy. fy¥ò kz« mâf¥gl mâf¥gl,
#hâba‹D« ghiw öŸ öshf¢ áj¿, bghoahf gwªJnghŒÉL«
v‹gâš rªnjf« ïšiy. #hâ, kj«, rl§FfŸ v‹D« ghiwfis
cil¤J¤ ösh¡»¥ gw¡f¢ brŒí« fUÉ fy¥ò kz¤ijÉl
ntbwh‹W« ïšiyba‹gnj ekJ ïa¡f¤â‹ mã¥ãuhakhF«.
ïJ fšÉÆdhY« MF«. mªÃaeh£oš cŸs gy nkjhÉfS«,
ekJ eh£oYŸs gy ngu¿P®fS« ïijna t‰òW¤â tU»wh®fŸ.
br‹id¢ RakÇahij kfheh£oš, fh§»uÞ, fhªâ, Ϫâ
KjÈaitfis¡ f©o¤J«, br§f‰g£L, <nuhL, ÉUJef®,
kfhehLfËš Ãiwnt¿a Ô®khd§fis MjǤJ« ahbjhU
v⮥òÄ‹¿¥ bghJ #d§fË‹ Vfkdjhd mã¥ãuha¤Jl‹
Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£oU¡»‹wd. ïjdhš br‹id¥ bghJ
#d§fŸ, fh§»uÞ ã¤jyh£l§fisí«, RakÇahij ïa¡f¤â‹
c©ikahd bfhŸiffisí« cz®ªJ bfh©oU¡»wh®fŸ v‹W
Twyh«.
RakÇahij¥ bg©fŸ kfheh£oš Ãiwnt¿íŸs Ô®khd§
fS« bg©fË‹ rk¤Jt¤â‰F«, Rjªju¤â‰F« bgÇJ« V‰wjhfnt
ÆU¡»‹wd. br‹w 28 - 12 - 31-š br‹id ‘brd£’ k©lg¤âš
ïªâa¥ bg©fŸ kfhehL rnfhjÇ ã. nf. uhŒ mt®fË‹ jiyikÆš
elªjJ. m«kfheh£o‹ tunt‰ò¤ jiyt® rnfhjÇ ehá® cbrŒ‹
mt®fŸ. ï›ÉUt® ãur§f§fS«, bg©fŸ Rjªju¤â‰fhd
Éõa§fis vL¤J¡ fh£L»‹wd. m« kfheh£oY« bg©fŸ
Rjªju¤â‰F«, rk¤Jt¤â‰F« V‰w gy Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥
g£oU¡»‹wd.
MdhY« m¤Ô®khd§fis¡ fh£oY«, m«kfheh£o‰
ngáat®fis¡ fh£oY« ekJ RakÇahij¥ bg©fŸ kfheh£L¤
Ô®khd§fS«, ng¢R¡fS« K‰ngh¡Filajhf ïU¡»‹wd
v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. ekJ RakÇahij¥ bg©fŸ kfheh£
oš, bg©fË‹ moik¡F Kj‰ fhuzkhf ïU¡»‹w kj§fŸ xÊa
nt©L« v‹nw všyh¢ rnfhjÇfS« f®Í¤jh®fŸ. ïªj thrid
ahdJ bfhŠr§Tl ‘brd£’ k©lg¤âš elªj ïªâa¥ bg©fŸ
kheh£oš årÉšiy v‹gij mªj kfheh£L Ãfœ¢áfis¥
go¤jt®fS«, gh®¤jt®fS« m¿th®fŸ. MÆD« tanj¿a kj
e«ã¡ifíŸs gy bg© k¡fŸ Toa ïªâa bg©fŸ kfheh£oš
gy¤j Éthj¤njhL«, âU¤j¤njhL« ãu#h c‰g¤âia¡
f£L¥gL¤J« Ô®khd« x‹W Ãiwnt‰w¥ g£oU¥gij eh« bgÇJ«
Fo muR - 1932 ( 1) 16
ghuh£L»nwh«. k‰W« bg©fŸ Rjªju¤â‰fhf Ãiwnt‰w¥
g£oU¡F« všyh¤ Ô®khd§fisí« ghuh£L»nwh«.
ïÅ ekJ RakÇahij¤ bjh©l®fŸ kfheh£il¥ g‰¿ eh«
mâfkhf¡ Tw nt©oaâšiy. ï›tsî öu« ekJ eh£oš Ra
kÇahij ïa¡f« gutî«, bghJ #d§fŸ ï›Éa¡f¡ bfhŸiffis
cz®ªJ f© ÉÊ¡fî« brŒjt®fŸ RakÇahij¤ bjh©l®fsh»a
njhH®fns ba‹gij ahU« kW¡f KoahJ. ï¤njhH®fË‹ ïil
Élhj - Raey§ fUjhj - ahUila jaî jh£r©a§fS¡F«
f£L¥glhj ciH¥ãdhš jh‹ ekJ ïa¡f« r«gªjkhd ï¤Jiz
kfhehLfS«, T£l§fS« eilbgW»‹wd v‹gij ahU«
m¿th®fŸ. Mfnt mt®fŸ kfheh£oš ngáa ng¢R¡fŸ, ekJ
ïa¡f¤ij ï‹D« mâÔÉukhf ehL KGJ« gut¢ brŒJ bghJ
#d§fis Vkhwhkš vG¥ãÉl¡ ToadthfntÆUªjd.
m¥ng¢R¡fisí«, m¥ng¢rhs®fŸ vL¤J¡ fh£oa c©ikfis
í« M¤jukhd mã¥ãuha§fisí« nf£l »Ht®fŸ Kjš
thÈg® tiu M© bg©fŸ midtU« kj¥òu£L, fh§»uÞ òu£L,
itÔf¥ òu£L, rl§F¥ òu£L KjÈaitfis És¡fkhf¤ bjǪJ
bfh©L mo¡fo rªnjhõ MuthuŠ brŒjd®.
filáahf xU Éõa¤ij k£L« T¿ Ko¡»‹nwh«. ekJ
jiyt® <. bt. uhkrhÄ mt®fŸ, clš eyÄšyhkš XŒî vL¤J¡
bfh©oU¡»wh®fŸ v‹gij m¿ªjîl‹ kÅj¤ j‹ika‰w
ngofŸ áyU« “átner®fŸ” v‹W«, “njÓathâfŸ” v‹W«,
“irt¥ bgÇah®fŸ” v‹W« bga® it¤J¡ bfh©oU¡F« mnah¡»
a®fŸ áyU« “<. bt. uhkrhÄ ï¥gona v¥bghGJ« XŒbtL¤J¡
bfh©L ntW cyf« nghŒÉl nt©L«, nghŒ É£lhš ehL
e‹ikailí«” v‹W K£lhŸ jdkhfî«, á¿J« cyf Phd
ÄšyhkY«, g¤âÇiffËš vGâdh®fŸ. j§fŸ rhÄfis nt©o¡
bfh©lh®fŸ. ãwF, <.bt. uhkrhÄí« njhH®. vÞ. uhkehjD«
Inuh¥gh R‰W¥ãuahz« nghÆU¡»‹wij m¿ªjJ« m¥ngofŸ
Mdªj¡ T¤jhodh®fŸ. ekJ ïa¡f« br¤J nghŒÉL«. j§fŸ
tƉW¥ ãiH¥ò ehlf¤ij ahbjhU É¡»dK« ïšyhkš el¤â¥
bghJ #d§fis Vkh‰wyh« v‹W F«khs« ngh£lh®fŸ. Mdhš
ï¤jifa ngofË‹ motƉ¿š beU¥ò vÇí«go ekJ kfhehL
br‹idÆš bt‰¿fukhf bghJ #d§fË‹ jhuhskhd Mjuîl‹
eilbg‰wJ. ïâÈUªjhtJ ekJ vâÇfsh»a tƉW¥ ãiH¥ò¡
fhu®fŸ, ekJ ïa¡f« bghJ#d ïa¡f« v‹gijí« jiyt®fŸ
Raey¤â‰fhd ïa¡f« mšy bt‹gijí« cz®ªJ thal§F
th®fbs‹W Ãid¡»nwh«. filáahf ïªj br‹id kfheh£il
17 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
K‹Å‹W el¤âa ekJ ïa¡f¤ njhH®fisí« bghJ#d§fisí«
eh« ghuh£LtJl‹ ekJ jiyt®fshd <. bt. uhkrhÄí«, vÞ.
uhkehjD« Inuh¥gh R‰W¥ãuahz¤âÈUªJ âU«ã tUtj‰FŸ
ïJ nghy ï‹D« gy kfhehLfS« eilbgW« v‹W vâ®
gh®¡»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 03.01.1932
fhyŠbr‹w kh¡f eha¡f®

bgUªjÄH¿PU«, Ç£lauhd N¥ãÇ‹bl‹o§ ïŠáÜaU«

átòÇ #Û‹jhuUkhd âU. gh. nt. kh¡f eha¡f® mt®fŸ fhyŠ
br‹w brŒâ nf£L Äfî« tU¤jkil»nwh«. ït® jÄœbkhÊÆš
áwªj MuhŒ¢áíŸstuhfî«, gh®¥gdušyhjh® ïa¡f¤âš C¡f
Kilatuhfî« ïUªjh®. ït® cÆnuhL ïUªâUªjhš jÄœ
bkhÊ¡F e‹ikí«, gh®¥gdušyhjhU¡F e‹ikí« c©lhÆU¡f¡
TL«. ïªj e‹ikfis ekJ k¡fŸ miltj‰»šyhkš âObu‹W
khuil¥ò Éahâahš ïwªjJ bgU« eZlnkahF«. ïtiu ïHªJ
tU¤jkilí« mt® kidÉ kh®fS¡F«, bg©fS¡F«, rnfhju®
KjÈa cwÉd®fS¡F« ekJ mDjhg¤ij¤ bjÇɤJ¡
bfhŸS»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 03.01.1932

Fo muR - 1932 ( 1) 18 19 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


Û©L« bjhšiy
ïJ tiuÆY« njr« milªJ tªj fZl« Ú§Ftj‰F xU
kh®¡fK« V‰glhkš ïUªJtU« ï¢rka¤âš kWgoí« njr¤
â‰F¥ gytifÆY«, fZl§fS«, eZl§fS« c©lh¡f¡ Toa
rªj®¥g« tªJ É£lJ g‰¿ eh« Äfî« tU¤jkil»‹nwh«. br‹w
tUõ¤âš âU. fhªâ mt®fshš Mu«ã¡f¥g£l c¥ò¢ r¤âah¡
»uf¤âdhš c©lhd J‹g« ï‹D« Ú§»dghošiy. ïªj ÃiyÆš
kWgoí« fh§»uÞ, g»Zfhu ïa¡f¤ijí« tÇbfhlhik, thu§
bfhlhik KjÈaitfisí« Mu«ã¤jij¡ f©L, murh§f¤jhU«
mâK«Kukhf ml¡FKiwfis Mu«ã¤J É£lh®fŸ.
Mdhš ï«khâÇ fh§»uÞ ngh® bjhL¡f Mu«ã¤jj‰F«,
murh§f¤jh® ml¡FKiwia¡ ifahsî«, mtru¢ r£l§fis
V‰gL¤Jtj‰F K‹ tªjj‰F« ïUt® TW« fhuz§fisí« eh«
É£L ÉL»‹nwh«. c©ikÆš, fh§»uÞ vj‰fhf Û©L« ï¤jifa
nghuh£l« bjhl§f nt©L«, m¥go¥g£l beU¡fo v‹d tªJ
É£lJ? v‹gij¥ g‰¿ kh¤âu« ï¥bghGJ eh« ftÅ¥ngh«.
br‹w tUõ« eilbg‰w c¥ò¥ nghÇ‹ KoÉš âU.fhªâ
mt®fS¡F«, yh®L ï®É‹ mt®fS¡F« elªj x¥gªjK« mj‹
gadhf âU. fhªâat®fŸ fh§»uá‹ Vf¥ ãuâÃâahf 炙yhª
â‰F¥ nghdJ« všnyhU¡F« bjǪj brŒâahF«. mt® t£l
nki# kfheh£oš ngR« nghbjšyh« fh§»uÞ x‹Wjh‹ ïªâah
KGtJ¡F« ãuâÃâ¤Jt« bghUªâa Þjhgd«; Mfnt mªj
Þjhgd¤â‹ Vf¥ãuâÃâah»a jh« xUtnu, ïªâahÉ‹ 35 nfho
k¡fË‹ ãuâÃâ Mifahš jh‹ nf£F« Rauh{aªjh‹ bfhL¡f
nt©L«; k‰w ãuâÃâfŸ ïªâahÉ‹ ãuâÃâfŸ mšy® v‹W
v›tsnth Kiw T¿í«, ï›th®¤ijfis btŸis¡fhu®fS«,
k‰iwa ãuâÃâfS« xU á¿J« x¥ò¡ bfhŸshkš kW¤J É£lh®
fŸ. âU. fhªâÆ‹ M¤k r¡âÆ‹ tÈikí«, mtUila “fl
ãuh®¤jidÆ‹ tÈikí« kfh¤kh j‹ikí« btŸis¡fhu®fËl«
Fo muR - 1932 ( 1) 20
gÈ¡fÉšiy. ïjdhš fh§»uÞ ïªâahÉ‹ bghJthd xnu
Þjhgd« mšybt‹gJ« ïªâahÉYŸs k‰w f£áfis¥ nghš
mJî« xU bgÇa f£ájh‹ v‹gJ« cyf KGJ« bjǪJ É£lJ.
mL¤jgoahf, âU. fhªâ mt®fŸ jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¤
jÅ¥ãuâÃâ¤Jt« tH§f kW¡F« Éõa¤âš j‹ndhL
x¤JiH¤jhš c§fŸ nfhÇ¡iffŸ všyht‰¿‰F« É£L¡ bfhL¡f¢
r«kâ¡»nw‹ v‹W KÞÈ«fËl« x¥gªj« ngáaâÈUªJ«
“KÞÈ«fS¡F«, Ó¡»a®fS¡F« jÅ¥ ãuâÃâ¤Jt« bfhL¡f
r«kâ¡»nw‹, Mdhš jhœ¤j¥ g£lt®fS¡F¤ jÅ¥ ãuâÃâ¤Jt«
bfhL¥gij v‹ cÆ® nghF« tiuÆY« jL¤J¥ nghuhLnt‹”
v‹W T¿aâÈUªJ« áWgh‹ik tF¥ãduhd »¿Þjt®, M§»nyh
ïªâa®, Inuh¥ãa® KjÈat®fS¡F« jÅ¥ ãuâÃâ¤Jt« tH§f
kW¤jâÈUªJ«, âU. fhªâÆ‹ nkš ïªâahÉYŸs mndfU¡F
e«ã¡if Æšyhk‰ nghŒÉ£lJ. Ô©lh tF¥ãdU«, k‰w¢ áW
gh‹ik¢ r_f¤âdU« ït®fË‹ K‹nd‰w¤âš mDjhg§
bfh©l k‰w eLîÃiyikahd v©zKilat®fS« fh§»uÞ
Þjhgd¤ij tUzh¢áuk j®kÞjhgdkhfî« âU. fhªâia tUzh¢
áuk j®k Þjhgd¤â‹ ãuâÃâahfî« v©z¤ bjhl§»É£ld®.
m‹¿í« fh§»uÞ ãuâÃâ t£lnki# kfheh£o‰F¥ nghí«
Tl, fh§»uÞ ãuâÃâ nghfhj fhy¤âš eilbg‰w Kjš t£lnki#
kfheh£oš ãÇ£oZ Kjš kªâÇ ïªâahî¡F v‹d Ó®âU¤j§fŸ
bfhL¥gjhf¡ T¿dhnuh mnj Ó®âU¤j¤ij jh‹ bfhL¥gjhf fh§
»uÞ ãuâÃâah»a âU. fhªâí« ïUªj ïu©lhtJ T£l¤âY«
T¿dh®. ïjdhY« fh§»uádhY«, ãÇ£oZ murh§f¤â‹ kd¤ij
kh‰w KoaÉšiy v‹gJ bt£l btËah» É£lJ.
Mfnt fh§»uÞ c¥ò¥ ngh® el¤âaj‰F xU gaD« ïšyh
kš nghŒÉ£lJ. fh§»uÞ brŒJ tªj »s®¢áfshš njr¤â‰F eZl
K« fZlK« V‰g£lnj xÊa ntW xU vŸs¤jidí« gy‹
»il¡fÉšiy v‹gJ« âU. fhªâ 炙yhªâÈUªJ ïªâahî¡F¥
òw¥gL« K‹ng rhjhuz #d§fS¡F« bjǪJ É£lJ.
fh§»urhY«, âU. fhªâahY« ït®fis¤ ö¡» it¤J¡
bfh©L T¤jhL« T£l¤jhuhY« eh£L¡F xU gyD« c©lhf
Éšiy v‹gJ bjǪjhš, bghJ #d§fŸ ït®fŸ th®¤ij¡F
kâ¥ò¡ bfhL¡fkh£lh®fŸ. ït®fŸ ïG¤j ïG¥ò¡bfšyh« K‹
nghy tukh£lh®fŸ. ït®fis btW¡fî« Mu«ã¤J ÉLth®fŸ.
bghJ#d§fŸ ï¥go¤ âU«ã É£lhš fh§»uá‹ bfhŠr eŠr
gyK«, »s®¢áí« nghŒÉL«. fh§»uá‹ gy« nghŒÉ£lhš,
21 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
tUzh¢áuk jUkK«, kj j®k§fS« js®ªJ njŒªJ mʪJ nghf¡
Toa Ãiyik¡F tªJ ÉL« v‹gâš rªnjf« ïšiy.
ïj‰F cjhuz« nt©Lkhdhš, ehá¡»š Ô©lhjh® nfhÆš
r¤âah¡»uf« Mu«ã¤jijí« mt®fS¡F¢ áy fh§»uÞfhu®fŸ
cjÉ brŒa K‹ tªjijí«, kiyahs eh£oš FUthôÇš fh§»uÞ
fhu®fns nfhÆš ãuntr r¤âah¡»uf« Mu«ã¤jJ«, k‰W« gy
fh§»uÞ fÄ£ofËš nfhÆš ãuntr« ngh‹w rkj®k r¤âah¡
»uf§fŸ Mu«ã¡f nt©Lbk‹w nahridfŸ elªJ bfh©oUª
jJ« nghJkhdjhF«. ï›thW fh§»uáš nfhÆš ãuntr« ngh‹w
r¤âah¡»uf« Mu«ã¥gj‰F¡ fhuz« ekJ ïa¡fK«, ekJ ïa¡f¡
bfhŸiffis x¥ò¡ bfh©lhšjh‹ ghku k¡fËl¤âš bršth¡F¥
bgwyh« v‹D« neh¡fKila áy gh®¥gdušyhjh® fh§»uáš
ïU¥gjdhYnkahF«.
ï«khâÇahd fhuz§fshš fh§»uá‹ j‹ik btË¥g£L,
mj‹ kâ¥ò FiwªJ nghŒÉL« v‹w Ãiyik¡F tªjîl‹
kWgoí« fh§»uá‹ »s®¢áiaí« kâ¥igí« gy¥gL¤jnt
ï¥bghGJ r£l kW¥ò ïa¡f¤ij Mu«ã¤âU¡»wh®fŸ. ïij¤
jÉu ntW xU fhuzK« ïšiy v‹W cWâahf¢ brhšyyh«.
ïjdhš jh‹ v‹d gy‹ c©lhf¥ ngh»wJ v‹W vâ®gh®¡»Ö®fŸ?
FUthô® r¤âah¡»uf« ngh‹w rkj®k r¤âah¡»uf« ÃW¤j¥
gLjY«, thasÉyhtJ âU. á. uh#nfhghyh¢rhÇah® ngh‹wt®fŸ
ngátªj Ô©lhik Éy¡F¥ ng¢R monahL xÊ¡f¥gLjY«,
kWgoí« ghujkhjh g#id, uhk g#id ngh‹w g#idfŸ Mu«ã¡
f¥gLjY«, ïitfË‹ _y« k¡fŸ kd¤âš _le«ã¡iffis
c©lh¡FjY« M»a gy‹jh‹ c©lhf¥ ngh»‹wJ.
Mifahš ï¢rka¤âš gh®¥gdušyhjhU¡F v¢rÇ¡if brŒa
ÉU«ò»nwh«. br‹w c¥ò¢ r¤âah¡»uf¤â‹ nghJ v¤jid
gh®¥gd®fŸ b#ÆY¡F¥ nghdh®fŸ; v¤jid¥ gh®¥gd®fŸ joao
th§»dh®fŸ, v¤jid gh®¥gdušyhjh® b#ÆY¡F¥ nghdh®fŸ,
v¤jid¥ gh®¥gdušyhjh® joao th§»dh®fŸ v‹w fz¡if
e‹whŒ Mnyhá¤J¥ gh®¤J É£L¥ ãwF c§fŸ ÉU¥g« nghš
brŒí§fŸ. ïnjh, v¤jid gh®¥gd®fŸ bgÇa jiyt®fshf¤
njÓa¥ g¤âÇiffŸ _y« r£l rigÆš ãuÞjhg¤â‰F tªjj‹
_yK« És«gu¥gL¤j¥g£lh®fŸ; v¤jid gh®¥gdušyhjh® ï«
khâÇ És«gu¥gL¤j¥g£lh®fŸ v‹gijí« kw¡fhkš fz¡
bfL¤J nahá¤J¥ gh®¤J¡ bfhŸS§fŸ.
Fo muR - 1932 ( 1) 22
ïªj¡ fz¡if¥ gh®¥Õ®fshdhš joaog£lt®fS«, áiw
br‹wt®fS« gh®¥gdušyhjh®fŸ v‹gijí«, jiyt®fshfî«
âah»fshfî«, åu®fshfî« És«gu¥gL¤j¥g£lt®fŸ gh®¥
gd®fŸ v‹gijí« m¿å®fŸ. Mifahš fh§»uá‹ tUzh¢áuk
j®k¤ij ÃiyÃW¤Jtj‰fhf¤ bjhl§»ÆU¡F« r£lkW¥ãš fyªJ
ekJ ÉLjiyah»a rkj®k¤ij ï‹D« jŸË it¡fhkÈU¡F«go
v¢rÇ¡»‹nwh«.
m‹¿í« fh§»uÞ ï¥bghGJ r£lkW¥ò ïa¡f« Mu«ã¤
âU¥gâš k‰bwhU Nœ¢áí« ml§» ïU¡»wJ. mjhtJ, “tUzh¢
áuk jUk ïªJ¡fË‹ ifÆnyna muáaš Ó®âU¤j Mâ¡f« ïU¡f
nt©L«” v‹w fh§»uá‹ neh¡f¤â‰F Énuhjkhfnt tu¥nghF«
Ó®âU¤j« mikªâU¡f¥ ngh»‹wJ. KÞä«fS¡F«, Ó¡»a®
fS¡F«, Ô©lhjt®fS¡F« k‰w¢ áWgh‹ik tF¥ãdU¡F«
jÅ¥ãuâÃâ¤Jt« cŸs Ó®âU¤jªjh‹ tu¥ngh»‹wJ. ï¤jifa
Ó®âU¤j« tªjhš TLkhd tiuÆY«, jhœ¤j¥g£oU¡F« r_f¤j
t®fŸ, k‰w Ó®âU¤j¡fhu®fË‹ Mjuití« bg‰W¢ r£lrigfË‹
_y« jh§fS«, k‰w ca®ªj #hâ ïªJ¡fis¥ nghy všyh cÇik
fisí« bgw¡TL« v‹W e«gyh«. ï«khâÇ ït®fŸ rkÃiy¡F
tªJÉ£lhš tUzh¢áuk jUk§fS«, kj¥òu£LfS« f£lha«
mʪJ nghF«. Mifahš tu¥nghF« Ó®âU¤j¤ij¡ bfL¡f
nt©L« v‹D« v©z¤JlD«, ïÅ ïªâahÉš el¡f¥ nghF«
Ó®âU¤j Mnyhrid¡ fÄ£ofis el¡fhk‰ brŒa nt©L«
v‹D« neh¡f¤JlDnk r£l kW¥ò Mu«ã¤J ïU¡»wh®fŸ
v‹W« JªJ Twyh«.
Mifahš rkj®k¤ijí« Ãahakhd muáaš Ó®¤âU¤
j¤ijí«, eh£o‹ e‹ikí«, nt©L»‹w vtU« j‰rka¤âš fh§»
urhš Mu«ã¡f¥g£oU¡F« nghuh£l¤ij¡ f©L ka¡fkila
kh£lh®fŸ v‹gJ âra«. fh§»uá‹ c©ik neh¡fK« bfhŸif
í« bjÇahkš Rauh{a Mntr« bfh©L âObud¢ r£l kW¥ò
ïa¡f¤â‰fyªJ bfh©L j§fŸ thœ¡ifia¡ bfL¤J¡ bfhŸS
»‹w gh®¥gdušyhj ïisP®fis v¢rÇ¡fnt ï›Éõa§fis¡
T¿ndh«.
gh®¥gd®fŸ j§fŸ ãiH¥ò¡F« c¤ânahf§fS¡F«,
ahbjhU Mg¤J« tuhkš btË¥gilahfî« kiwKfkhfî«,
fh§»uÞ ãurhu« g©Qth®fŸ. gh®¥gdušyhj ïisP®fisí«,
gŸË¡Tl khzt®fisí« ö©o ÉLth®fŸ. ïªj Vkh‰W th®¤ij
fËš <Lg£L¥ gh®¥gdušyhj ïisP®fŸ j§fŸ ãiH¥ig¡
23 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
bfL¤J¡ bfhŸth®fŸ; gh®¥gdušyhj khzt®fŸ go¥igí«
É£L¤ â©lhLth®fŸ. gh®¥gd ïisP®fS«, gh®¥gd khzt®
fS« thŒ¥ng¢rsÉnyna ËW bfh©L nto¡if¥ gh®¥gJ«,
gh®¥gdušyhjhiu¥ gÈ bfhL¤J k»œtJkhfnt ïU¥gh®fŸ
v‹gijí« ï¢rka¤âš Twhkš ïU¡f KoaÉšiy. Mifahš
gh®¥gdušyhjh®fns #h¡»uij!
Fo muR - jiya§f« - 10.01.1932 Nœ¢á btË¥g£lJ

- njÓa¤Jnuh»
âU. fhªâat®fŸ 炙yhªâš, t£l nki# kfheh£oY«
k‰W« btËÆl§fËY«, ïªâahÉ‹ Ãiyikia¥g‰¿¢ brŒJ
tªj ãur§f§fis eh« m›t¥nghJ g¤âÇiffˉgo¤J tªâU¡
»nwh«. mt® ïªâahÉš cŸs rhâ nt‰Wikfis btË¥L¤jhkš
Toa tiuÆY«, kiw¤J¡bfh©nl tªjh®. ïªâahÉš r_f
x‰Wik V‰g£L É£lbj‹W«, Mifahš óuz Rna¢ir bfhL¤J
Él nt©Lbk‹W« Muthu« g©Âdh®. jhœ¤j¥g£lt®fis¥
g‰¿¥ ngR«nghJ, “mt®fS¡F¡ fh§»uÞjh‹ ãuâÃâ, m«bg£fh®
Kjyhdt®fŸ ãuâÃâfŸ mšy®. jhœ¤j¥g£lt®fis ïªJ¡fŸ
m›tsthf¡ bfhLik¥gL¤jÉšiy. Mifahš mt®fS¡F¤
jŤbjhFâ nt©oa mtáaÄšiy. bghJ¤bjhFâfËnyna
jhœ¤j¥g£lt®fS« nj®ªbjL¡f¥glyh«. bfhŠr eŠr« cŸs
nt‰WikfS« Rauh{a« bfhL¤JÉ£lhš Ú§»¥nghŒÉL«” v‹W
ngá¡bfh©oUªjh®.
âU. fhªâ, ï›thW KG¥órÅ¡fhia nrh‰W¡FŸit¤J
_o¡bfh©L 炙yhªâš ïUªJ bfh©oU¡f ï§FŸs mtUila
thy®fŸ v‹d brŒJ bfh©oUªjh®fŸ? m«bg£fh® njr¤Jnuh»
ba‹W«, KÞä«fŸ murh§f¤ij¤ jh§F»wt®fbs‹W«, m«bg£
fhÇ‹ Éõk¤jdbk‹W«, m«bg£fhÇ‹nkš e«ã¡ifÆšiy
ba‹W« g¤âÇif¥ ãurhu§fS«, nkil¥ãurhu§fS« brŒJ
bfh©oUªjh®fŸ. Mdhš, jhœ¤j¥g£lt®fS« gy kfhehLfS«,
T£l§fS« T£o, m«bg£fhnu j§fŸ ãuâÃâ ba‹W«, fhªâ
j§fS¡F¥ ãuâÃâašy bt‹W« f©o¤J¤ Ô®khd§fŸ gy brŒJ
bfh©Ljh‹ ïUªjh®fŸ.
filáÆš âU. fhªâ 炙yhªJ br‹W, t£lnki# kfh
eh£il xU Koî« brŒabth£lhkš g©ÂÉ£L ïªâahî¡F¢

Fo muR - 1932 ( 1) 24 25 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

br‹w 28-12-31 š âU«ãtªjh®. m¥nghJ mtiu mt®ghš
g¡âíila k¡fŸ âushf¡ To g«ghÆš tunt‰wd®. m¢rka¤âš
elªj k‰bwhU r«gt« F¿¥ãl¤ jFªjjhF«. 1000 bjh©l®fŸ
Ô©lh tF¥ãd® fW¥ò¡bfho ão¤J¡bfh©L tªJ âU. fhªâ¡F¤
j§fŸ mâU¥âia btË¥gL¤âd®. 1000 bjh©l®fŸ v‹gJ
njÓa¥ g¤âÇiffËš btËtªJŸs fz¡F¤ jh‹ ; Mdhš,
c©ikÆš MÆu¤â‰F nkyhd bjh©l®fŸ ïUªâU¡fnt©L«.
jhœ¤j¥g£l bjh©l®fŸ fU¥ò¡bfho ão¤jnjhLk£L«
ÉlÉšiy, fh§»uÞ bjh©l®fS¡F«, ït®fS¡F« bgÇa
r¢ruîfS« eilbg‰wJ. mojofS« elªjd. filáÆš nghärh®
jiyÆ£l ã‹dnu fyf« ml§»‰W. ï›thW fhªâÆ‹
tUifÆ‹nghJ fyf« elªj brŒâia ahU« kiw¡fKoahJ.
mâš cŸs ufáaK« btË¥gilahdnjahF«.
ï›thW jhœ¤j¥g£l tF¥ig¢ nr®ªj bjh©l®fŸ, fW¥ò¡
bfho ão¡fnt©oa fhuzªjh‹ v‹d? âU. fhªâ, jhnd ïªâah
KGtj‰F« ãuâÃâ; jhœ¤j¥g£lt®fS¡F« ãuâÃâ. Mifahš
jh‹ brhšYtijna nf£fnt©L« v‹W brhšÈ¡bfh©oUªjJ
bghU¤jk‰w th®¤ij - m®¤jk‰w brh‰fŸ. mt® v§fSila
ãuâÃâ mšy ; m«bg£fh® jh‹ v§fŸ ãuâÃâ v‹gij¤ bjÇÉ¥
gj‰nf ahF«. ïj‹ _y« jhœ¤j¥g£lt®fŸ j§fŸ c©ikahd
kd¥gh‹ikiaí«, cz®¢áiaí« btË¥gL¤âd®. ïªj Ãfœ¢
áia¡ bfh©L âU. fhªâ 炙yhªâš ngáa ng¢R¡fË‹ c©ik
És§F«.
ïªj r«gt¤ij, ekJ eh£L njÓa¥g¤âÇiffŸ F¿¥ãL«
nghJ, “m«bg£fh® f£áahÇ‹ mkË’’ v‹W« “m«bg£fh®
T£l¤jhÇ‹ mnah¡»a¤jd«’’ v‹W« “m«bg£fh® nfhZoahÇ‹
M®¥gh£l«’’ v‹W«, bgÇa jiy¥bga®fŸ bfhL¤J¥ ãuRǤjd.
jhœ¤j¥g£lt®fŸ, j§fŸ cz®¢áia¡ fh£Ltj‰fhf¢ brŒj fhÇ
a¤ij V‹ ït®fŸ ï›thW ÉntfÄ‹¿¡ FiwTw nt©L«? ïj‰
fhf¤ âU. m«bg£fhÇ‹ bgaiuí« V‹ ïG¡fnt©L«?
jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F¤ âU. fhªâÆ‹ nkš e«ãif ïšiy
v‹gj‰F«, jŤ bjhFâ nt©Lbk‹gij MjǤjt®fËl¤âš
jh‹ e«ã¡ifí©bl‹gj‰F« k‰bwhU cjhuz¤ijí« fhzyh«.
br‹w 27-12-31 š br‹id¡F tªJ nr®ªj, âUths®fŸ v.o.
g‹Ü®bršt«, v. uhkrhÄ KjÈah®, M®, ÓÅthr‹, bgh¥ãÈuh#h
KjÈat®fis¡ Föfykhf tunt‰w T£l¤âš ÄFâahf ïUªj
t®fŸ jhœ¤j¥g£l tF¥ò¥ãuâÃâfS«, m›tF¥ò¤ bjh©l®
Fo muR - 1932 ( 1) 26
fSnk ahth®fŸ. jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®fŸ ï›thW Vuhskhf¡To
tunt‰wJ V‹? âU. m«bg£fhÇ‹ Jizahf ïUªj âU. M®.
ÓÅthr‹ mt®fËl« j§fS¡FŸs e«ã¡ifia fh£Ltj‰
nfahF«. âU. m«bg£fhÇ‹ bfhŸifia MjǤj âUths®fŸ.
g‹Ü® bršt«, bgh¥ãÈuh#h, uhkrhÄ KjÈah® M»at®fËlK«,
jk¡FŸs e«ã¡ifia btË¥gL¤Jtj‰nfahF«,
ï›thW ïªâah KGtJ« cŸs jhœ¤j¥g£lt®fŸ
všnyhU« âU. fhªâahÇ‹ mã¥ãuha¤â‰F Énuhjkhfî«,
m«bg£fh® mã¥ãuha¤âš e«ã¡ifíilatuhfî« ïU¥gJ
kiynkš V‰¿a És¡if¥nghš bjÇ»wJ. ï¥goÆUªJ«, âU.
fhªâí«, mtUila g¡j®fS«, ï‹D« gHa gšyÉiana ghL
tâš v‹d ga‹ v‹W nf£»nwh«. ekJ eh£L¥ g¤âÇiffS«
c‹ikia kiw¤JÉ£L¤ jhœ¤j¥g£l tF¥ò¤ jiyt®fË‹ nkš
gÊia¢ Rk¤JtJ v›tsî mnah¡»a¤jd«? jhœ¤j¥g£lt®fis
ca®ªj #hâ ïªJ¡fshš eR¡f¥gL»wt®fshfnt ï‹D« it¤J¡
bfh©L, “mt®fS« ïªJ¡fŸ jh‹ mt®fis ãÇ¡f¡TlhJ.
mt®fS¡F¤ jÅ¥ ãuâÃâ¤Jt« bfhL¤jhš mt®fŸ v¥bghGJ«
Ô©lhjh®fshfnt ïUªJÉLth®fŸ’’ v‹W å© ãothj« ngR
tâš v‹d ãunahrd«?
âU. fhªâ mt®fŸ tªJ ïw§F« nghnj - mtiu tunt‰f¡
ToÆUªj T£l¤ânyna jhœ¤j¥g£lt®fS¡F« ca®¤â¡ bfh©
oU¥gt®fS¡F« r©il r¢ruî elªjJ. mt® tU«nghnj ï¥go
ÆUªjhš, ïÅ fhÇa§fis¢ brŒa¤ bjhl§F« nghJ v‹bd‹d
fhÇa§fŸ el¡f¥ngh»‹wdnth? v‹gij¥g‰¿ ï¥bghGJ eh«
v‹d brhšYtJ? všyh« nghf¥ nghf¤jh‹ bjÇí«.
Fo muR - f£Liu - 10.01.1932
27 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 g»Zfhu nahrid
fh§»uÞ fhÇa¡ fÄ£oÆš j‰nghJ brŒâU¡F« g»Zfhu
nahrid Äfî« ò¤ârhȤjd KŸsjhfî«, nto¡ifahdjhfî«
ïU¡»wJ. uÆš, nghÞlhÕÞ, jªâ KjÈaitfisí« g»Zfhu«
brŒa nt©Lkh«. Mdhš vªj fh§»uÞfhuuhtJ ïitfis
eilKiwÆš brŒJ fh£l Koíkh? v‹W nf£»nwh«. ïªj¥
g»Zfhu Éah¡»ahd« btF nto¡ifahdJ! uÆiy¥ g»ZfhuŠ
brŒtbj‹whš Kjš tF¥ò, ïu©lh« tF¥ò t©ofËš Vwhkš
_‹whtJ tF¥ãšjh‹ Vwnt©Lkh«! jghš g»Zfhu« v‹whš
ft® vGjhkš fh®LfËnyna vGj nt©Lkh«. jªâia¥
g»ZfÇ¥gJ v‹whš TLkhdtiuÆš th®¤ijfis¢ RU¡»¤ jªâ
bfhL¡f nt©Lkh«! ïJjh‹ ïªj g»Zfhu§fS¡F¡ fh§»uÞ
fhu®fŸ brŒí« mUikahd m®¤j òZoíŸs ÉU¤âíiu.
ïªj Éah¡»ahd« Twî« ïªj¥ g»Zfhu¥ ãurhuŠ brŒa
î« nt©oa mtáank ïšiy. bghUshjhu beU¡foíŸs j‰
fhy¤âš ï¥go¤jh‹ elªJ ÔU»‹wJ. ViH k¡fŸ uÆÈš KjyhtJ,
ïu©lhtJ t©ofis v¥bghGJ« âU«ã¥ gh®¤nj ÆU¡f
kh£lh®fŸ. mt®fŸ vGJ« foj§fS« Fiwî. mâY« fh®L 9
igrhî«, ft® 1 mzh 3 igrhî« Mdîl‹ ârakhf¡ fh®ošjh‹
vGJth®fŸ. jªâ¡F« mt®fS¡F« btFöu«. Mifahš ïªj¥
g»Zfhu¤ij¥ g‰¿¥ ãunahrdÄšiy.
c©ikÆnyna g»Zfhu« g©z nt©Lkhdhš, btŸis¡
fhu murh§f¤â‰F¢ brhªjkhdijbašyh« eh« cgnah»¡f¡ TlhJ
v‹W ïU¡f nt©Lnkahdhš, KjÈš eh« ïªj eh£onyna
ïU¡f¡ TlhJ. V‹? ïªj eh£il ï¥bghGJ btŸis¡fhu murh§
fªjhnd M©L bfh©oU¡»‹wJ. Mfnt mt®fSila M£á¡
FŸ ml§»a eh£oš ïU¥gJ “ght«” mšyth? Mifahš vš
nyhU« rK¤âu¤âš Fonaw nt©L«; btŸis¡fhu® MS« óÄ
ia¥ g»Zfhu« g©z nt©L« v‹W Ô®khdŠ brŒth®fshdhš
ï‹D« bk¢r¤j¡fjhf ïU¡F« v‹W nahrid TW»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 10.01.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 28
rkÞ»Uj rÅa‹
- njÓa¤ Jnuh»
njÓa¤ Jnuh»ah»a eh« TW« Éõa§fŸ KGtJ«, vGJ«
r§fâfŸ všyh«, k¡fS¡F ga‹glhj gHa fhÇa§fËš Mir
íilat®fS¡F btW¥ghf¤jh‹ ïU¡F«. Mdhš mij¥ g‰¿,
mjhtJ vtUila btW¥ig¥ g‰¿í« v⮥ig¥ g‰¿í« eh«
ftiy¥ gLtJ »ilahJ. Mfnt ï¥bghGJ xU njÓa¤ij¡
f©o¡fnt ïªj Kfîiuia¡ T¿¡ bfh©L K‹tªnjh«.
br‹id khfhz¤âš fšÉÆyh¡fhÉš á¡fd« brŒtij¥
g‰¿ Mnyhrid¡ T¿a á¡fd¡ fÄ£oah® T¿ÆU¡F« nahrid
fËš “br‹id¥ ãuábl‹á¡ fšÿÇÆš cŸs rkÞ»Uj Md®Þ
tF¥ig vL¤J Él nt©L«” v‹gJ« xU nahrid ahF«.
c©ikÆnyna “njr k¡fŸ fšÉÆdhš m¿î bgw
nt©L«; fšÉÆdhš gF¤j¿î bgw nt©L«” v‹W ÉU«ò »‹w
t®fŸ rkÞ»Uj¡ fšÉia vL¤J ÉLtJ g‰¿¡ bfhŠrK«
ftiynah tU¤jnkh milakh£lh®fŸ. Vbd‹whš ï‹W ïªJ
kj« v‹W brhšY« xU bfhLikahd kj« ïU¥gj‰F« ïªj ïªJ
kj¤âÈUªJ ãwªj #hâ¡ bfhLik, rl§F¡ bfhŸis, flîŸ
K£lhŸ jd« M»aitfŸ f‰wt®fŸ T£l¤âY«, fšyhjt®fŸ
T£l¤âY« jiyÉǤjho mt®fŸ ciH¥igí«, m¿ití«,
Rjªju¤ijí« bfhŸis bfh©oU¥gj‰F« fhuz« rkÞ»Ujnk
ahF«. ï‹W tUzh¢áukjUk¡fhu®fŸ rdhjd jUk« fh¥gh‰w¥gl
nt©L« v‹W brhšYtj‰F« Rauh{a¤ijÉl rdhjd jUkK«,
tUzh¢áuk jUkK« fh¥gh‰w¥gLtnj K¡»akhdbj‹W
brhšYtj‰F« rkÞ»Uj¥ ghiõ¥ go¥ò« mâš cŸs üšfSnk
fhuzkhF«. Ô©l¤jfhjt®fis¤ bjUÉš el¡f¡ TlhJ; nfhÆY¡
FŸ bršy¡TlhJ; Fs¤âš FË¡f¡ TlhJ; gŸË¡Tl¤âš nr®ªJ
go¡f¡TlhJ v‹W brhšYtj‰F« fhuz« rkÞ»Uj üšfns
ahF«. rhujh r£l« ngh‹w Ó®âU¤j r£l§fis¢ brŒa¡TlhJ
v‹W brhšYtj‰F«, bgh£L¡ f£Ltij¤ jL¡F« r£l«, ãu#h
29 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
c‰g¤âia¡ f£L¥gL¤Jtj‰F cjÉaË¡F« r£l«, bg©fË‹ nt©L« v‹gnj mt®fË‹ bfhŸifahf ïUªJ tU»‹wJ.
brh¤JÇik¢ r£l«, Éthf ÉLjiy¢ r£l« KjÈaitfis kj fh¥ã¡»s¥ò¥ gh®¥gh‹, c¤ânahf¥ gh®¥gh‹, muáaš gh®¥gh‹,
ÉnuhjkhditfŸ v‹W T¿¤ jL¥gj‰F« âU. átuh{, ã.V., ã.vš., r£l kW¥ò¢ brŒJ b#ÆY¡F¥ nghF« gh®¥gh‹ cŸgl všnyhU«
v«.vš.á. mt®fis v§F« vijí« â‹D« gh®¥gd®, gh®¥gd ï¡bfhŸifia¡ ifÉlhkny it¤J¡ bfh©L ntiy brŒJ
ušyhjh® Toa br‹id fhÞkhghÈ£l‹ »s¥ãš m§f¤âduhf¢ bfh©oU¡»wh®fŸ. Mifahš ï¢rka¤âš ehK« »s®¢á brŒa
nr®¤J¡ bfhŸs kW¤jj‰F« fhuzkhÆU¥git rkÞ»Uj nt©L«. gh®¥gd®fË‹ btW§T¢ršfS¡F¥ gaªJ bfh©L
üšfnsahF«. Ó®âU¤j¤â‰F Énuhjkhf¡ »s®¢á brŒJ Fiw¤J¡ murh§f¤jh® á¡fd¡fÄ£oÆ‹ ágh®ir¡ ifÉ£LÉl¡ Tlhbjd
bfh©L bjh©il å§F»‹w tUzh¢áuk¡ T£l¤jh®fŸ vš v¢rÇ¡if brŒa nt©L«. áy gh®¥gdušyhj thÈg® r§f§fËY«
nyhU« j§fŸ bfhŸiffS¡F¢ rkÞ»Uj, ntj, òuhz, ïâfhr, RakÇahij¢ r§f§fËY«, á¡fd¡ fÄ£oÆ‹ nahridia¥
ÞÄUâfisna ãukhz§fshf¡ fh£L»‹wd®. mit v‹d brhšY ghuh£oí« ï‹D« rkÞ»Uj fšÉ¡fhf¡ bfhL¡F« cgfhu¤
»‹wdbt‹W ftÅ¡»‹wh®fns xÊa j§fŸ m¿î v‹d brhšY bjhifia ÃW¤J«goí« Ô®khd§fŸ brŒJ murh§f¤â‰F
»‹wJ? cyf¥ ngh¡F v‹d brhšY»‹wJ? v‹W bfhŠr§Tl¡ mD¥ãÆU¡»wh®fŸ. ï›thnw ehbl§F« gy Ô®khd§fŸ brŒJ
ftÅ¡»‹wh®fËšiy. ï›thW ftÅ¡f¡ Toa m¿î mt®fËl« murh§f¤jhiu v¢rÇ¡if brŒa nt©L«. m¥bghGJjh‹ rkÞ
ïšyhjgo mt®fŸ _isia mªj rkÞ»Uj¥ gH§F¥igfsh»a »Uj¢ rÅa‹ xÊí«.
rhÞâu§fŸ v‹gd c¿Šá É£ld. Mifahš ïÅ tU§fhy
ïisP®fË‹ ešy öŒikahd _isfËyhtJ nfhshW V‰glhk Fo muR - f£Liu - 17.01.1932
ÈU¡f nt©Lkhdhš - mt®fËl« _l e«ã¡iffS«, RaeyK«
c©lhfhkš gF¤j¿î«, rkj®k neh¡fK« c©lhf nt©Lkhdhš
rkÞ»Uj¡ fšÉia monahL xÊ¡f nt©oanj KiwahF«.
Mdhš ekJ eh£oš cŸs rkÞ»Uj¥ òuhz¡ F¥igfshY«
mitfis¥ gh®¤J¢brŒj jÄœ¥òuhz¡ Ts§fshY« Fo
bfh©oU¡F« _l e«ã¡iffŸ nghjhbjd njÓa Milfis¥
òidªJ “Ϫ┠v‹D« ghiõiaí« bfh©L tªJ EiH¤J¡
bfh©L gh®¥gd®fŸ e« k¡fis Vkh‰W»wh®fŸ. Ϫâia¥
gu¥òtj‰fhf¥ gh®¥gd® ãuahir¥ gLtj‰F¡ fhuz« mj‹ _y«
Û©L« tUzh¢áuk jUk¤ijí«, òuhz e«ã¡if, kj e«ã¡if,
ãuhkz g¡â, rl§F g¡â KjÈaitfis ÉU¤â brŒJ j§fŸ gHa
bfsut¤ijí«, Vkh‰W tƉW¥ ãiH¥igí« òJ¥ã¤J¡
bfhŸsyh« v‹gj‰fhfnt v‹gJ RakÇahijfhu®fS¡F¤ bjÇahj
Éõakšy. Mifahš ï¤jifa gh®¥gd®fŸ ïªj Ϫâ ghiõ
Kjyhdit fS¡bfšyh« mo¥gilahf ïU¡F« rkÞ»Uj¤ij¡
ifÉl¢ r«kâ¥gh®fsh? xU¡fhY« r«kâ¡fkh£lh®fŸ.
Mifahšjh‹ gh®¥gd®fŸ CU¡F C® T£l§To br‹id
murh§f¢ á¡fd¡ fÄ£oah® ãuábl‹á fšÿÇÆš cŸs rkÞ»Uj
Md®Þ tF¥ig vL¡F«go ágh®R brŒjij¡ f©o¡»wh®fŸ.
bghUshjhu Ãiyia¥ g‰¿a ftiyí« mt®fS¡»šiy. vªj¥
bghUshjhu« v¡nfL bf£lhY« j§fŸ Raey¤â‰F¤ Jiz
brŒ»‹w kjK« mj‰F¢ rhjfkh ÆU¥gitfS« fh¥gh‰w¥gl

Fo muR - 1932 ( 1) 30 31 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


Rauh{a«! Rauh{a«!!
ï¥bghGJ ekJ eh£il M©L bfh©oU¡F« btŸis¡
fhu®fis¤ Ju¤â É£L ïªeh£o‹ murh£áia ehnk Ms nt©L«
v‹W njÓathâfŸ #d§fËl« »s®¢á brŒJ mt®fis¤ ö©o
tU»wh®fŸ. ïj‰fhf r£lkW¥ò, tÇbfhlhik KjÈa ïa¡f§fis
el¤â tU»wh®fŸ. Mdhš, jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®fshfî«, Ô©
lhj tF¥ãd®fshfî« cŸs Rkh® 7 nfho k¡fŸ ïªJ¡fË‹
M£áia Él btŸis¡fhu®fË‹ M£áiana - mjhtJ mt®
fË‹ ghJfh¥igna ÉU«ò»‹wd®. ï›thW ït®fŸ ÉU«òtJ
Ãahakhdnj v‹gJ« ïj‰F¡ fhuz« ïšyhk‰ nghfÉšiy
v‹gJnk ekJ mã¥ãuhakhF«. ekJ eh£o‰F btŸis¡fhu M£á
tUtj‰F K‹ gy MÆu¡fz¡fhd tUõ§fshf ïªJ¡fSila
uh{aghu«jh‹ ïUªJ tªjJ. m¡fhy¤âš mjhtJ mªj¥ gy
MÆu« M©LfËY« Ô©l¤jfhj tF¥ãd®fbsšyh«, Ô©l¤jfh
jtuhfî«! bjUÉš el¡f¤jfhjtuhfî«, f©zhš gh®¡f¤jfhj
tuhfî«, r©lhsuhfî«, moikfshfî«, Rfhjhuk‰w rJ¥òÃy§
fËš tá¡»‹wt®fshfî«, c©z czÉšyhjtuhfî« cL¡f
cil ïšyhjtuhfî« jh‹ ïUªJ tªjh®fŸ v‹gij ahU« kW¡f
KoahJ. ï›î©ikia ïªJ¡fË‹ gÇR¤jkhd üšfshf¡
fUj¥gL« òuhz§fŸ ÞÄUâfŸ KjÈaitfis¡ bfh©L«
ïªâa eh£o‹ rǤâu¤ij¡ bfh©L« m¿ayh«. ï‹W« btŸis¡
fhu murh§f¤jh®, Ô©l¤jfhjt®fS¡F¢ brŒa K‹ tU« áy
e‹ikfisí« kj«, tH¡f«, rhÞâu« v‹gitfË‹ nguhš jL¤J¡
bfh©oU¡»wt®fŸ ca®ªj rhâ ïªJ¡fns v‹gij ahU« kW¡f
Koahjšyth? ekJ kj¤âY«, ekJ r_f Ó®âU¤j§fËY« jiy
Ælhkš ïU¡F« mªÃa M£áÆnyna ca®ªj #hâ ïªJ¡fŸ,
jhœ¤j¥g£l Ô©lhjh®fis¥ gytifÆY«, bjhªjuî g©Â
moikah¡» ÄUf§fis¥ nghš it¤âU¡f ÉU«ò»‹wh®fŸ;
mt®fŸ ÉU«ò« rk¤Jt¤â‰F« RakÇahij¡F« vâuhf gykhd
»s®¢á brŒ»‹wh®fŸ v‹whš ï¥go¥g£lt®fŸ ifÆnyna uh{a
Fo muR - 1932 ( 1) 32
mâfhuK« »il¤JÉ£lhš m¥bghGJ ekJ eh£L xL¡f¥g£lt®
fË‹ fâ v‹d MF«? bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš cŸs btŸisa®fŸ,
ïªâa®fis v›thW K‹ndw Koahkš ml¡» it¡fî«, mªj
eh£il É£L X£o Élî« KaY»‹wh®fnsh, mijÉl ï‹D«
g‹kl§F mâfkhf¤ Ô©lhjh®fis ml¡» it¡f Kašth®fŸ
v‹gâš á¿J« IaÄšiy. bj‹dh¥ãÇ¡fh btŸisa®fshtJ
j§fSila Ra ey¤ijí« bghUshjhu Ãiyiaí« fUâ ïªâa®
fis ml¡» it¡f Ãid¡»wh®fnsbahÊa ntW kj r«gªjkhd
FU£L v©z« mt®fËl« x‹WÄšiyba‹W brhšyyh«.
Mdhš ekJ eh£L tUzh¢áuk jUk ïªJ¡fnsh Raey¤njhL§
Tl Ô©lhjt®fŸ v¥nghJ« Ô©lhjt®fshfnt ml¡» it¡f¥gl
nt©LtJ kj f£lisahfî« “fl’ á¤jkhfî«, rhÞâu r«kj
khfî« fUJ»wh®fŸ; fUJth®fŸ v‹gâš á¿J« rªnjf« ïšiy.
ï¡fhuz§fis K‹Å£nl ï‹W Ô©lhj tF¥ãdU«, k‰w áW
gh‹ik tF¥ãdU« ïªJ¡fË‹ mjhtJ tUzh¢áuk jUk ca®ju
#hâ ïªJ¡fË‹ M£áia Él mªÃa®fsh»a btŸisa®fË‹
ghJfh¥òŸs M£áiana nkyhdjhf ÉU«ò»wh®fŸ v‹gij
t£l nki# kfheh£oš lh¡l®. m«bg£fh®, âU. ÓÅthr‹ KjÈa
t®fŸ T¿a mã¥ãuha§fis bfh©L« ïªâahÉš gy ghf§f
ËY« mt®fŸ el¤âa kfhehLfË‹ Ô®khd§fis¡ bfh©L«
m¿ayh«. ï›thW ÉU«òtâš jtW x‹WÄšiy v‹nw ehK«
cWâahf¢ brhšY»nwh«. ï›Éõa¤ij ï‹D« cWâahf t‰òW¤
Jtj‰F¢ br‹w or«g® khj« 27, 28, 29 M»a _‹W âd§fËY«
fšf¤jhÉš eilbg‰w m»y ïªâa Rauh{a r§f kfheh£o‹
Ô®khd§fns nghJkhdjhF«.
Mifahš m«kfheh£L¤ Ô®khd§fis¡ ftÅ¥ngh«.
1. “Ô©lhjt®fŸ ïªJ kj¤âš nr®ªjt®fŸ jh‹”
2. “Ô©lhjt®fŸ, ntj«, òuhz«, ÞÄUâ, KjÈa
itfis¥ ã‹g‰W»wt®fbs‹W mt®fŸnkš k‰w ca®ªj
#hâ ïªJ¡fŸ rnfhju thŠir fh£o tU»‹wd®”.
3. “áy Ó®âU¤j¡fhu®fshš, mt®fŸ mdhtáakhf¡
»s¥ãÉl¥g£lJ fhuzkhf, mt®fŸ tUzh¢áuk jUÄ
fS¡F ÉnuhâfshŒ É£ld®”.
v‹W Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰¿ÆU¡»‹wd®. ï¤Ô®khd§
fËdhš Ô©lhjhU¡F ï‹D« Mg¤njbahÊa xU á¿J« e‹ik
Æšiy v‹gJ cWâ. Ô©lhjt®fŸ ïªJ¡fŸ v‹W brhšÈ¡
33 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
bfh©oU¡F« tiuÆY« mt®fŸ moikahf¤jh‹ ïUªJ
Ôunt©L«. rk¤Jt« bgwnt KoahJ. ïªJ kj ntj, òuhz,
ÞÄUâfis x¥ò¡ bfhŸS»wt®fŸjh‹ ïªJ¡fshth®fŸ v‹gij
eh« brhšy nt©oaâšiy. ntj, òuhz ÞÄUâfis x¥ò¡ bfh©
lhš tUzh¢áuk jUk¤ijí« x¥ò¡ bfh©lhf nt©L«. tUzh¢
áuk j®k¤ij x¥ò¡bfh©lhš gh®¥gh‹ ca®ªjt‹, B¤âÇa‹
gh®¥ghD¡F¤ jhœªjt‹ Mifahš gh®¥gh‹ brh‹dgona nf£f
nt©L«; itáa‹ gh®¥ghD¡F« B¤âÇaD¡F« f£L¥g£L el¡f
nt©L«; N¤âu‹ nk‰T¿a _t®fS¡F« ntiy brŒa nt©L«;
gŠrk‹, r©lhs‹, bjUÉš el¡f¡ TlhJ CU¡F btËÆšjh‹
»l¡f nt©L«; fšÉ f‰f¡ TlhJ; ešy czî bfhŸs¡ TlhJ;
ešy ciljÇ¡f¡ TlhJ; vªj¥ bghJ ïl§fS¡F« tu¡ TlhJ v‹w
ÃiyÆš ïUªJjh‹ Mf nt©L«. Mfnt ïªj ÃiyÆš ïU¡f¤
Ô©lhjt®fŸ j«ik ïªJ¡fŸ v‹W T¿¡ bfhŸs¢ r«kâ¡fyhkh?
m¥go r«kâ¥gjdhš j«Kila jhœªj Ãiyia - moikÃiyia
- fZlkhd Ãiyikia É£L¡ fiunaw tÊí©lh? v‹W jh‹
nf£»nwh«.
nkš cŸs Ô®khd§fËš _‹whtJ Ô®khd¤âš mt®fŸ
j§fŸ rk¤Jt¤â‰F¥ nghuhLtJ jfhJ v‹W T¿É£lh®fŸ.
“Ó®âU¤j thâfshš mdhtáakhf »s¥ãÉl¥g£lh®fŸ” v‹W
brhšYtâÈUªJ “Ô©lhjt®fŸ nf£F« rkîÇik mdhtáakhd
bj‹W” m»y ïªâa tUzh¢áuk Rauh{a r§f¤jh® mã¥ãuha¥
gL»wh®fbsdî«, “Ô©lhjt®fŸ ïJ tiuÆY« ïUªj moik
thœ¡ifÆš ïU¥gnj mtáakhdbjd” mã¥ãuha¥gL»wh®fŸ
vdî« g£l¥gfš nghš czu¡»l¡»‹wjšyth?
ï‹D« mt®fŸ brŒâU¡F« Ô®khd§fis¥ gh®¤jhš eh«
nkny T¿aâš vŸssî« ãr»šiy v‹gijí«, mit K‰W«
c©ik v‹gijí« m¿ªJ bfhŸsyh«. m¤Ô®khd§fŸ tUkhW:-
4. “ehá¡ Mya¤ijí«, uhkF©l Ô®¤j¤ijí«
mR¤j¥gL¤j Ka‰á brŒ»‹wt®fis¡ f©o¡»‹wJ”.
5. “ïªj¢ r¤âah¡»u»fis¡ fZl¤njhL v⮡F« rdhjd
j®k ïªJ¡fis ï«kfhehL ghuh£L»‹wJ. ït®fS¡F¤
njit¥ gL« gz cjÉiaí«, k‰w cjÉfisí« brŒa¤
jahuhÆU¥gjhf cWâ TW»wJ”.
6. “Ô©lhj tF¥ò¥ ãŸisfSl‹ tUzh¢áuk jUÄ
fË‹ ãŸisfS« nr®ªJ gŸË¡Tl§fËš go¡F«go
Fo muR - 1932 ( 1) 34
t‰òW¤J« ãÇ£oZ murh§f¤â‹ ngh¡ifí« ïªâa rkÞ
jhd§fË‹ ngh¡ifí« f©L ï«kfhehL tUªJ»wJ”.
ï¤Ô®khd§fS« m«kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£oU¥
gâÈUªJ mt®fSila kd¥gh‹ik ï‹dbj‹gij m¿ayh«.
ïªj kd¥gh‹ik jh‹ ekJ eh£oš cŸs ca®ªj #hâ ïªJ¡fsh»a
gh®¥gd®fŸ, mt®fŸ tiyÆš á¡F©L »l¡F« gh®¥gdušyh
jh®fŸ, ïªJkj g¡j®fŸ všnyhÇl¤âY« Fo bfh©oU¥gjhY«,
ïªj mã¥ãuhaKŸs k¡fns ÄFâahf ïU¡F« xU njr¤âš cŸs
xU ViH¤ Ô©l¤jfhj k¡fŸ v¥go K‹D¡F tuKoí«? mâY«
ït®fŸ ifÆš mâfhuK« uh{a ghuK« tªJÉ£lhš ï‹W rk
j®k¡ »s®¢á brŒ»‹wt®fË‹ fâí«, Ô©l¤jfhj k¡fS¡F¥ ghL
gL« jiyt®fË‹ fâí« v‹d thF«? âUPhd r«gªj _®¤â
ehadh® fhy¤âš rkz®fS¡F¡ »il¤j fGnt‰w¤ij¥ nghy
ö¡F¤ j©lidí« á¤âutijí« Ôthªju á£irí« áiw¤
j©lidí« »il¡F« v‹gâš rªnjfÄšiy mšyth. ï›tsî
fhÇa§fis¢ brŒa ïªJ kjK«, ïªJ kj¢ rhÞâu§fS« jil
brŒahkš ït‰W¡F mDTykhfnt ïU¡F« v‹W cWâahf¡ TW
»nwh«. Mifahš jh‹ eh« ïªJ kjK«, #hâfS« xÊa nt©L«
v‹W T¿tU»‹nwh«. ïit xʪjhš ï¤jifa Mg¤JfŸ x‹W
Äšiy. fšf¤jh, “m»y ïªâa tUzh¢áuk Rauh{a r§f” kfh
eh£lh® Ô©lhjh®fis ïªJ¡fbs‹W Koî f£oa ã‹d®jh‹,
“mt®fŸ rk¤Jt« bgWtj‰F jFâíilat®fŸ mšy®” v‹W
Ô®khd« g©ÂÆU¡»wh®fŸ v‹gij Mnyhá¤J¥ gh®¥gt®fŸ
vtU«, ïªJ kj« ïU¡f nt©L« v‹W brhšykh£lh®fŸ. ïªJ
kj¤ij it¤J¡ bfh©L #hâ¡ bfhLikfis xÊ¡fyhbk‹whtJ,
rk¤Jt« bgwyh« v‹whtJ brhšyî« K‹ tukh£lh®fŸ.
ï‹D« mªj “m»y ïªâa tUzh¢áuk Rauh{a r§f kfh
eh£oš” k‰bwhU Ô®khdK« Ãiwnt‰w¥g£oU¡»wJ. mJ.
``Ô©l¤jfhjt®fË‹, t®zh¢áukj®k¤â‰F Énuhj
khd jtwhdmã¥ãuha¤ij xÊ¥gj‰fhf ehbl§F«
cgnjáfŸ gyiu mD¥g nt©L«’’
v‹gjhF«.
ï¤Ô®khd« vj‰fhf v‹W nahá¤J¥gh®¤jhš c©ik
És§fhkš nghfhJ. Ô©l¤jfhjt®fË‹ RakÇahij cz®¢áia
rkj®k cz®¢áia ml¡» mt®fis ïªJ kj¤jt®fshf - mjhtJ
moikfshf - ghÉfshf - r©lhs®fshf - ÄUf« ngh‹wt®fshf
35 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
ïU¡f¢ brŒa nt©L« v‹gj‰fhf¢ brŒa¥g£lJ jhnd xÊa
nt¿šiy v‹gJ ârakhF«.
ïªj khâÇ ï‹D« tUzh¢áuk j®k¥ãurhu« brŒJ
bfh©oU¡F« ïªj eh£oš v¥go Rauh{a« Ãahakhf el¡f
Koí«? v‹W nahá¤J¥ gh®¡fnt©L»‹nwh«. ï¤jifa tUzh¢
áuk jUk kd¥gh‹ikia kh‰w âU. fhªâahyhtJ mšyJ k‰w
vªj njÓathâfshyhtJ Koªjjh? v‹W nf£»‹nwh«. ï« khâÇ
ahd #hâ tUzh¢áuk jUk¡ bfhLikfisí«, ï¡bfhLik
fS¡F¡ fhuzkhf ïU¡F« kj§fisí«, xʤjhšjh‹ eh«
rk¤Jt« bgwKoí«; eh« x‰Wikaila Koí«; eh« uh{a ghu¤ij
ÚânahL - rkhjhd¤njhL - všyh k¡fS« Rfkilí«go el¤j
Koí« v‹W TW»‹wt®fis¤ njr¤Jnuh»fŸ v‹W brhšY«
T£l« bk#hÇ£oahf ïU¡F« xU njr« v¥go K‹nd‰wkila
Koí«? m¤njr¤âš cŸs - bfhLik¥ gL¤j¥gL»‹w k¡fŸ -
áWgh‹ik¢ r_f¤âd® v¥go rkcÇik bg‰W vij v¥go
mDkâ¡f Koí«? v‹gij nahá¤J¥ gh®¡f nt©L»nwh«.
ekJ eh£onyna ãwªJ, ekJ eh£onyna ts®ªJ, ekJ
eh£onyna thG« k¡fis¡ bfhLik¥gL¤J« tUzh¢áuk
j®Äfsh»a rnfhju¤ Jnuh»fis ml¡fKoahkš - mt®fSila
bršth¡if xÊ¡f Koahkš - mt®fSila kj§fisí«, rhÞâu§
fisí« R£L¥ bghR¡f Koahkš, m¥go¢ brŒtj‰F« kd
Äšyhkš ïU¡»‹w eh« vªj¡ fhÇa¤âš jh‹ bt‰¿ bgw Koí«?
v‹W nf£»nwh«. “Rauh{a«” “Rauh{a«” v‹W brhšÈ ghku
k¡fis Vkh‰w¤jh‹ Koínk xÊa ntW x‹W« KoahJ v‹W
cWâahf¡ TW»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 17.01.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 36
#hâ kfhehLfŸ
ekJ eh£oš á¿J muáaš cÇik »il¤jj‹ gydhfî«,
muáaš »s®¢áfŸ bfhŠr« mâf¥g£lj‹ gydhfî«, fšÉ,
murh§f c¤ânahf«, Þjy Þjhgd gjÉfŸ KjÈaitfËš
K‹ndwhkš ïUªj x›bthU #hâÆdU« ÉʤJ¡ bfh©ld®.
fšÉ, g£l«, gjÉ KjÈaitfËš K‹nd¿ ïU¡F« tF¥ghiu¡
f©L jhK« mt®fis¥ nghš Mf nt©L« v‹w v©z¤Jl‹
tF¥ò kfhehLfŸ T£lî« j§fS¡FÇa g§if¡ bfhL¡f nt©L
bk‹W murh§f¤ij¡ nf£fî« Mu«ã¤jd®. gy tF¥òfŸ-
mjhtJ gy #hâfŸ cŸs xU njr¤âš mâfhu«, g£l«, gjÉ
KjÈaitfËš všyh tF¥òfS¡F« rk g§F ïU¡f nt©L«
v‹W nf£gJ« mj‰fhf¥ nghuhLtJ« ÃahankahF«.
ïªj¡ fhuz§fS¡fhf ekJ eh£oš tF¥ò kfhehLfŸ Tl
Mu«ã¤j fhy¤âš, všyht‰¿Y« K‹nd‰wkilªJ njr¤âš
Mâ¡f« bg‰W k‰w tF¥òfis všyh« jhœªj tF¥òfshf it¤J
jkJ tF¥ig kh¤âu« ca®ªj tF¥ghf it¤J¡ bfh©oU¡F«
áWgh‹ik¡ T£l¤jhuh»a gh®¥gd®fŸ ï«kfh ehLfis¡ f©o¤
jd®. gh®¥gd®fË‹ ng¢ir e«ãa gh®¥gdušyhjh® áyU« ïªj
tF¥ò kfhehLfis¡ f©o¤jh®fŸ. tF¥ò kfhehLfŸ T£LtJ
njr¤ Jnuhf bk‹W« tF¥ò thj¤ij ts®¥gjhFbk‹W«, njÓa
x‰Wik¡F Énuhjbk‹W« gykhf¥ ãurhu« g©Âdh®fŸ. Mdhš
vªj #hâÆdU«, ïªj ãurhu¤ij¡ f©L Vkhwhkš ï¥ãurhu«
murh§f¤â‹ mâfhu«, g£l«, gjÉ ïitfis¡ if¥g‰¿ Mâ¡f«
brY¤â tU« xU T£l¤jh® j§fŸ Mâ¡f¤â‰F¡ bfLâtuhk
ÈU¡f, mjhtJ ïitfËš k‰w rhâÆd®fS« g§F¡F tuhkÈU¡
f¢ brŒí« Raey¥ãu¢rhu« v‹gij m¿ªJ bfh©ld®. Mifahš
ï¤jifa ãu¢rhu¤ij¡ f©L Vkhwhkš j§fŸ j§fŸ tF¥ò
K‹nd‰w¤âš ftiy¡ bfh©L kfhehLfis¡ T£o, mt®fis¡
fšÉ, m¿î, xG¡f« KjÈaitfËš K‹nd¿ k‰w ca®ªj
tF¥ãdiu¥ nghy Mfnt©Lbkd ãu¢rhu« g©Âdh®fŸ.
37 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ï›thW Ka‰á brŒjâ‹ gydhf x›bthU tF¥ãdU«
ÉÊ¥gilªJ, ehfßf« bg‰W njr¤âš všyh Éõa§fËY«
j§fS¡F« rkcÇik ïU¡f nt©Lbk‹W »s®¢á brŒa
Mu«ã¤J É£ld®. tF¥ò kfhehLfŸ njr x‰Wik¡F Énuhj
khdit v‹W T¿¡ bfh©oUªj gh®¥gdušyhjh®fS«, ï¥bghGJ
ïitfis MjÇ¡fî«, tF¥ò K‹nd‰w¤âš ftiy¡ bfhŸsî«
Mu«ã¤JÉ£lh®fŸ. tF¥ò kfhehLfis¡ T£Lnth® njr¤
Jnuh»fŸ v‹W brhšÈ¥ gykhf¡ »s®¢á brŒj gh®¥gd®fS«,
ïJtiuÆY« jh§fŸ mDgɤJ tªj Vfnghf cÇikfS¡F
Mg¤J tªJÉ£lJ v‹gij m¿ªJ, gh®¥gd kfhehLfS«,
tUzh¢áuk jUk kfhehLfS«, rdhjd jUk kfhehLfS« T£o¤
j§fSila Mâ¡f« Fiwahkš ïU¥gj‰F tÊí«, ghJfh¥ò«
njL»‹wd®. RU§f¡ T¿dhš j‰rka¤âš ekJ eh£L muáaš
thâfËš ‘#hâ’ mãkhd« ïšyhj jiyt®fns ïšiy ba‹W
T¿Élyh«.
rÛg¤âš elªj t£l nki# kfheh£o‰F¢ br‹w ïªâa
ãuâÃâfS«, #hâÆ‹ nguhY«, kj¤â‹ nguhY« br‹W ïitfis
kdâš it¤J¡bfh©nl, mjhtJ j§fŸ #hâ¡F«, kj¤â‰F«
rÇahd ghJfh¥òfŸ ïU¡f nt©L« v‹D« neh¡f¤Jlndna
ngádh®fŸ; fhÇa§fËš fyªJ bfh©lh®fŸ v‹gij ahU« kW¡f
KoahJ.
všyh #hâfS«, fšÉÆY«, m¿ÉY«, ehfÇf¤âY«
K‹nd‰wkilªJ rkÃiy¡F tunt©L«. všyh #hâfS«
murh§f c¤ânahf¥ gjÉfËY«, bfsut¥ gjÉfËY« rkg§F
bg‰W K‹ndw nt©L«. kiy c¢áÆš ïU¡»w #hâfS«,
kiyÆ‹ eL¤js§fËš thG« #hâfS«, kiy¡ FiffËš thG«
#hâfS«, kiy¢ rÇîfËš thG« #hâfS«, kiy mothu¤âš
thG« #hâfS«, rkkhd xnu ïl¤âš tªJ xnu ehfÇf«, xnu Éjkhd
fšÉ xnu Éjkhd Rjªâu« xnu Éjkhd xG¡f« KjÈaitfis¥
bgWth®fshdhš, mt®fËlÄUªj #hâ ɤâahr«, bfhŸif ɤâ
ahr« KjÈaitfŸ bfhŠr« bfhŠrkhf¥ ãǪJ všnyhU« xnu
rnfhju®fshf Mf Koí« v‹w fU¤ij¡ bfh©Ljh‹ eh« Mâ
Kjš #hâ kfhehLfis MjǤJ tU»nwh«. x›bthU #hâí« jhk
jh« Ka‰á brŒJ rk Rjªâu« bgWtj‹ _y« #hâ xÊí« v‹D«
neh¡f¤njhLjh‹ eh« #hâ kfhehLfS¡F MjutË¥gJkhF«.
v©z‰w #hâfS« fz¡f‰w bfhŸiffS« cŸs xU njr¤âš
ïitfis x‹WgL¤Jtj‰F ïJnt áwªj tÊahF« v‹gJ
m¿îilat®fŸ x¥ò¡bfhŸs¡ ToanjahF«. ï›th¿šyhkš
Fo muR - 1932 ( 1) 38
tF¥ò thj« TlhJ, #hâ kfhehLfŸ TlhJ, tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤
Jt« cjthJ v‹W brhšY« njrhãkhd¥ ghrh§F ng¢bršyh«
j‰nghJ všyht‰¿Y« Mâ¡f« bg‰¿U¡F« ca®ªj #hâ¡fhu®fŸ
v‹gt®fŸ v¥bghGJ« Mâ¡f« bg‰¿U¡fî«, bfhLik¥
gL¤j¥g£oU¡F« jhœªj #hâ¡fhu® v‹gt®fŸ v¥bghGJ«
bfhLik¡F£g£L moikahfnt thœªJ bfh©oU¡fî« brŒa¥
gL« Nœ¢á¥ ãurhunkahF«. ntW nah¡»akhd ãurhubk‹nwh,
eh™akhd ãurhubk‹nwh brhšyKoahbj‹nw TWnth«.
Mdhš jÅ¥g£l #hâah¢rhu§fS«, kj¡ bfhŸifS«
xʪJ, j§fS¡F nk‰g£lt®fbs‹W« ïšyhkš Ñœ¥g£lt®f
bs‹WÄšyhkš všyh k¡fS« rkRjªju« bgwnt #hâÆ‹
bgauhš kfhehLfŸ T£l¥gL»wJ v‹D§ bfhŸif ifÉl¥
g£lhY« gHa #hâah¢rhu§fisí« bfhŸifah¢ rhu§fisí«
òJ¥ã¤J j§fŸ #hâ v¥bghGJ« jÅ¥g£l #hâahfnt ïU¡f
nt©L« v‹D« neh¡f¤Jl‹ #hâ kfhehLfŸ T£l¥g£lhY«
mJ njr¤ij ï‹D« moik ÃiyÆY«, x‰Wika‰w ÃiyÆY«
bfh©L nghŒ¢ nr®¡FnkbahÊa ntW xU gyidí« juhJ v‹gJ
âra«.
Mdhš ï¥bghGJ ekJ eh£oš eilbg‰W tU»‹w #hâ
kfhehLfŸ všyht‰¿Y« bgU«ghY« Ó®âU¤j¤J¡FÇa ng¢R
fS« Ô®khd§fSnk elªJ bfh©L tU»‹wd. x›bthU #hâ
kfhehLfËY« M© bg©fŸ všnyhU¡F« f£lhakhf¡ fšÉ
nghâ¡f¥ glnt©Lbk‹W«, j§fŸ #hâ¡FŸËU¡F« c£ãÇî
fis xÊ¡f nt©Lbk‹W«, mt®fS¡FŸ fy¥ò kz§fS«.
rkgªâ ngh#d§fS« brŒa¥gl nt©Lbk‹W« bg©fŸ
Rjªâu¤ij x¥ò¡ bfh©L mt®fS¡F Éjth Éthf cÇik, brh¤
JÇik, taJ tªjã‹ kzŠ brŒJ bfhŸS« cÇik KjÈait
fis¡ bfhL¡f nt©Lbk‹W«, fšahz« KjÈa rl§FfËš
bryîfis¡ Fiw¡f nt©Lbk‹W« ngr¥g£L« ïit r«gªjkhd
Ô®khd§fŸ brŒa¥g£Lnk tU»‹wd. kj¥ ig¤âaK«, #hâ¥ã¤
J« ão¤j áy jiyt®fshš T£l¥gL« áy #hâ kfhehLfis¤ jÉu
bgU«ghyhd všyh kfhehLfËY« nk‰T¿ait r«gªjkhd Ô®kh
d§fns Ãiwnt‰w¥g£L tU»‹wd. ï«khâÇahd Ô®khd§fŸ
#hâ kfhehLfËš Ãiwnt‰w¥gLtj‰F fhuz« ekJ RakÇahij
ïa¡fnkahF«.
Mdhš áy #hâ kfhehLfËš eilbgW« áy ã‰ngh¡fhd
brašfisí«, ng¢Rfisí« g‰¿ kh¤âu« eh« vL¤J¡ fh£o¡
39 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
f©o¡fhkš ïU¥gj‰»šiy. mjhtJ áy #hâ kfhehLfËš mªj bjhÊiyí« brŒayh« v‹w bfhŸifiaí« v©z¤ijí« jkJ
#hâ¡fhu®fŸ j§fSila gH« bgUikfis vL¤J¥ ngrhkÈU¥ #hâÆd®¡F c©lh¡f nt©L« v‹D« cWâahd mã¥ãuha
gâšiy. j§fis B¤âÇa®fbs‹W«, itáa®fbs‹W«, ãuhkz® KilatuhŒ ïU¤jš nt©L«. ï¤jifa bfhŸifí«, cWâahd
fbs‹W« brhšÈ¡ bfh©L« ï«khâÇ murh§f¤jhU« j§fŸ v©zK« cŸs jiyt®fshš T£l¥gL« #hâ kfhehLfS«,
#hâfis x¥ò¡ bfhŸs nt©L« v‹W« ngR»‹wd®, Ô®khd§ #hâfSªjh‹ K‹nd‰wkila Koí«; rkRjªju¥ gªja¥ ngh£o
fS« Ãiwnt‰W»‹wd®. ït®fŸ T‰W¡F Mjhukhf #hâ kj§ Æš fyªJ bfh©L br«ikahf thHKoí« v‹W cWâahf¡
fis ÃiyÃW¤â k¡fis¤ jŤjÅ tF¥ghf¥ ãǤJ it¤J všyh TW»nwh«.
iuí« jk¡F Ñœ ml¡» it¤J Mâ¡f« brY¤Jtj‰fhf¥ gh®¥g
d®fshY«, gh®¥gd®fË‹ rhtfhr¤jhY« MÇa®fË‹ ehfßfnk Mifahš, j§fŸ kj¤ijí« gHa Mrhu§fisí«, bjhÊš
ca®ªjJ v‹W v©Âa jÄœ¥ òyt®fshY« V‰gL¤j¥ g£oU¡F« fisí« fh¥gh‰¿¡ bfh©L rkRjªjuK« bgwyh« v‹W Ãid¡
òuhz§fisí«, fijfisí« fh£L»‹wd®. j§fŸ j§fŸ #hâ¡F¤ »‹w itÔf #h⤠jiyt®fË‹ v©z« gad‰wbj‹gij cz®ªJ
jŤ bjŒt§fŸ c©bl‹W« jÅ¡ bfhofŸ c©bl‹W« T¿ bfh©L, fhy¤â‰nf‰g kjh¢rhu«, #hâ M¢rhu« všyh t‰iwí«
mitfisí« mDZo¡F« goí«, mitfS¡F¥ óir, âUÉHh kh‰¿¡ bfhŸs¥ ã‹th§fhj jiyt®fshnyna #hâfS«, #hâ¡
KjÈad brŒí«goí« ö©L»‹wd®. ï›thW brŒtjdhš mªj bfhLikfS«, kj§fS«, kj¡ bfhLikfisí« xÊ¡f Koí«
#hâfŸ njrk¡fSl‹ rkÃiy¡F tuKoíkh? v‹Wjh‹ eh« v‹W TW»nwh«. ï¤jiyt®fË‹ Ka‰áÆdhš jh‹ ekJ eh£oš
nf£»nwh«. k¡fis K£lhŸfshf M¡» mt®fŸ ciH¥ãdhš I¡»aght« V‰gl Koí« v‹W« brhšY»nwh«. Mifahš #hâ
tU« bršt§fis¥ gad‰w tÊfËš bryî brŒJ jǤâu®fsh¡» kfhehL T£L»‹wt®fŸ nk‰T¿a áy ã‰ngh¡fhd brašfS«
it¡F« bjŒt e«ã¡ifiaí«, bjŒt tÊgh£ilí« t‰òW¤J ng¢RfS« ïÅí« j§fŸ kfhehLfËš eilbgwhkš gh®¤J¡
tjdhš v‹d gy‹ c©lhf¥ ngh»‹wJ? ïJtiuÆY« ekJ eh£L bfhŸS«go bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
k¡fŸ, bjŒt§fŸ, âUÉHh¡fŸ, óirfŸ ïitfS¡fhf brytʤj Fo muR - jiya§f« - 24.01.1932
bghUŸfŸ v›tsî? mitfshš ekJ eh£o‰F V‰g£l e‹ik
v‹d? v‹W Mnyhá¤J¥ gh®¡FkhW ï¥ã‰ngh¡fhs®fis¡
nf£L¡ bfhŸS»nwh«. ï¤jifa bfhŸiffis mDrÇ¡f K‰gL«
#hâfŸ ïJtiuÆY« xJ¡f¥g£L, jhœ¤j¥g£L¤ jŤJ¡ »lªjJ
nghyntjh‹ ï‹D« »l¡fnt©L« v‹W« v¢rÇ¡if brŒ»nwh«.
Mifahš, c©ikÆnyna j§fŸ #hâ K‹nd‰w« mila
nt©L« v‹W v©Â #hâ kfhehLfis¡ T£L»‹w jiyt®fŸ
guªj neh¡fK«, áwªj bfhŸifí«, RakÇahij cz®¢áí«
cilat®fshŒ ïU¡f nt©L«. jÅ¥g£l #hâahrhu§fisí«,
bfhŸifahrhu§fisí« xʤJ cyf rnfhju¤Jt¤ij miltj‰F
jFªj bghJthd Mrhu§fis c©lh¡f nt©L« v‹D« neh¡f
KŸstuhŒ ïU¡f nt©L«. jk¡F nkš ca®ªj #hâah®fŸ ïU¡
»wh®fŸ. jk¡F¡ Ñœ jhœªj #hâah®fŸ ïU¡»wh®fŸ v‹D«
v©z¤ij¤ j« #hâÆdÇlÄUªJ mf‰wnt©L« v‹D«
bfhŸifíilatuhÆU¡fnt©L«. gu«giuahf ekJ #hâ¡F
V‰g£l bjhÊiy É£LÉl¡ TlhJ; ekJ #hâÆd® midtU«
gu«giu¤ bjhÊiyna brŒJ tunt©L« v‹D«, _l¡ bfhŸif
iaí«, ãothjkhd bfhŸifí« xʤJ, x›bthUtU« j§fŸ
j§fŸ fšÉ¡F«, m¿î¡F«, âwik¡F«, trâ¡F« V‰w vªj¤
Fo muR - 1932 ( 1) 40 41 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 g£lJ. v¥gonah vªj¡ fhuz¤jhnyh, ah® it¤j bfhŸËnah åL
btªJ nghƉW. murh§f¤jhU«, xU ešy njhHiu btËna‰¿
É£lh®fŸ v‹W eh« tU¤j¥glhkš ïU¡f KoaÉšiy.
Mdhš âU. tšy¤juR mt®fis btËna‰¿ É£lâdhš,
òJ¡nfh£ilÆš rkj®k¡ bfhŸif gutbth£lhkš brŒJ Élyh«
v‹W å© v©z§ bfh©oU¡F« gh®¥gd®fË‹ v©z« gad‰
âU. tšy¤juR wJ v‹gij kh¤âu« TW»nwh«. ïÅjh‹ mªj rkÞjhd¤âš ekJ
ïa¡f¡ bfhŸiffŸ mâÔÉukhf¥ guîbk‹gij¡ TW»nwh«. ïWâ
ahf¤ âU. tšy¤juR mt®fS«, j«ik rkÞjhd¤jh® btËna‰¿
òJ¡nfh£ilÆš ãugy t¡Ñyhfî«, rkj®k thâahfî«, ghku aJ g‰¿¢ á¿J« ftiy¥glhkš jkJ bfhŸifah»a rkj®k
k¡fË‹ _l¥ gH¡f tH¡f§fis bahʤJ mt®fis¥ gh®¥gd® CÊa¤ij¤ js®¢áÆ‹¿ ãÇ£oZ ïªâahÉš òǪJ òfœbgWkhW
fËl« VkhwhkÈU¡F«go brŒa nt©L« v‹w neh¡fKilat bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
uhfî« ïUªj âU. K¤JrhÄ tšy¤juR ã. V., ã. vš., mt®fis¤
gh®¥gd Mâ¡f« bg‰w Rnjr rkÞjhd¤âš, rkj®k neh¡f
jÄGyf« e‹whŒ m¿í«. br‹w tUõ¤âš òJ¡nfh£ilÆš
Kila xU gh®¥gdušyhjh®¡F ne®ªj fâia¥ gh®¤jt®fŸ,
KÅágš tÇ ca®¤j¥g£lj‹ fhuzkhf elªjjhf¢ brhšy¥gL«
ïªâahÉš gh®¥gd Mâ¡f« Ãiwªj RauhÍa« V‰gLkhÆ‹
fyf¤ij K‹Å£L ïJtiuÆY« mtiu¡ ifJ brŒJ
rkj®k neh¡fKila e« ngh‹wt®fS¡bfšyh« v‹d fâ neU
it¤âUªjh®fŸ. Mdhš mtiu ÉLjiy brŒa nt©L« v‹W
bk‹gij¢ áªâ¤J¥ gh®¡F«go bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
rkÞjhd¤âš cŸs ãugykhdt®fS«, btËô®fËš cŸs áy
ãuKf®fS« gykhd »s®¢á brŒJ bfh©L tªjh®fŸ. ïj‹ Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 24.01.1932
gadhf òJ¡nfh£il murh§f¤jhU« mtiu ÉLjiy brŒjnjhL
k£L« mšyhkš ïÅ rkÞjhd¤â‰FŸnsna tá¡f¡ Tlhbjd,
rkÞjhd¤â‰F btËƉ bfh©L tªJÉ£L É£lh®fŸ.
eh£o‹ bghJ #d§fshš kâ¡f¥gL»‹w xUtiu c©ik
Ænyna murh§fâ‹ e‹ik¡fhf ciH¡f¥ gh¤âaKila xUtiu
ï›thW btËna‰Wtj‰F¡ fhuz« gh®¥gd Nœ¢áia¤ jÉu
nt¿šiy v‹W jh‹ eh« Tw nt©oÆU¡»wJ. âU. tšy¤juR
mt®fŸ, òJ¡nfh£ilÆš cŸs gh®¥gd®fŸ To¡ bfh©L brŒj
fh§»uÞ »s®¢á¡F Énuhjkhf¡ T£l« el¤âdh®. fh§»uÞ »s®¢á
jiybaL¥gj‰F Énuhjkhf ïUªjh®. gh®¥gd®fis¥ ghku k¡fŸ
e«ã mt®fSila rhÞâu§fS¡F«, kj§fS¡F«, rl§FfS¡F«
f£L¥g£L¡ »l¥gij mf‰w¥ ghLg£lh®. gh®¥gd® Nœ¢áÆš
<Lg£l ghku k¡fis¡ f©ÉÊ¡f¢ brŒJ gF¤j¿îilatuh¡f¥
ãurhu« g©Q« RakÇahij ïa¡f¤âš g‰W¡ bfh©ltuhÆUªjh®.
ïj‹ gadhf¥ òJ¡nfh£ilÆš, ekJ RakÇahij ïa¡fK«, mâ
ÔÉukhf¥ gut Mu«ã¤jJ. ï¡fhuz¤jhš mªj¢ rkÞjhd¤âYŸs
gh®¥gd®fŸ midtU« mt®nkš JntõK«, bghwhikí§
bfh©L, mtiu v¥bghGJ mG¤jyh« v‹W rka« gh®¤J¡
bfh©oUªjt®fS¡F¥ òJ¡nfh£il fyfnk xU fhuzkhf mf¥
Fo muR - 1932 ( 1) 42 43 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 v›tifÆY« MltÇD« jhœªjtušy® ïa‰ifahŒ jh§fŸ
mDgÉ¡f nt©oa Rjªâu§fis ešfnt©Lbkd åuKH¡f«
brŒ»wh®fŸ. bg©fŸ cÇik ïa¡f« x›bthU ehS« tÈik
bg‰nw tU»‹wJ, bg©fŸ go¡fyhfhJ. go¤jhš bf£L ÉLth®fŸ
v‹W thŒ ntjhªj« ngáa nrh«ng¿¡ T£l¤jh® bg©fŸ go¤J¥
g£l« bg‰W lh¡l®fshfî«, cgh¤âÅfshfî«, jhâfshfî«,
t¡Ñšfshfî« ïU¥gij¡ f©L v‹d brŒJ É£lh®fŸ. m~nj
bg© nghäÞ nghš rhujh r£lnkh, ïsik kz jL¥ò¢ r£lnkh ãuÞjhg¤â‰F
tªjnghJ “kj« ngh¢R” v‹W f¤âaJ jÉu f©l gy‹ x‹W
Äšiy. mJ nghynt ï‹W« “bg©fshtJ nghäáš nruthtJ”
ïªâa rǤâu¤ânyna ïJtiu nf£ouhj xU òâa r«gt«, v‹W« brhšyyh«. Mdhš bg©fŸ mt®fsJ Raey v©z¤ij
gßBh®¤jkhf ï›th©oÈUªJ Mu«ã¡f¥gl¥ ngh»wJ. mjhtJ bkŒ¥ã¡f¤ j¡fthW elªJ bfhŸsš nt©L«. Rkh® 2 tUõ
bg©fŸ nghäÞ c¤ânahf¤J¡F¢ nr®¡f¥gl¥ ngh»‹wh®f fhy¤â‰F K‹ãUªnj m»y ïªâa khj® r§f¤jh® bg©fŸ
bs‹gnj. nghäáš nr®¡f¥glš nt©Lbkd t‰òW¤â tU»wh®fŸ. nkš
ehLfËš bg© nghärh® J¥g¿tâY« F‰w§fis¡ f©Lão¥g
“nghäÞ c¤ânahf¤âš nru ÉU«ò« bg©fŸ j§fŸ
âY« mâf rhk®¤âa« thŒªâU¡»wh®fbs‹gij Ã%ã¤J¡
É©z¥g§fis clnd mD¥gyh«. ïytr cL¥ò«, #hifí«
bfh©oU¡»wh®fŸ.
mË¡f¥gL«”
Mifahš ï‹W j§fŸ cÇikfS¡fhf nghuho¡ bfh©oU¡
v‹W nghäÞ jiyik N¥gbu©bl©£ mt®fshš xU
»‹w bg© k¡fŸ, j§fŸ Rjªâu¤â‰fhf thjhL« bg©k¡fŸ, j§fŸ
m¿¡if btËÆl¥g£oU¡»wbjd blšÈÆÈUªJ 20-1-32 ²
rk¤Jt¤â‰fhf ÉiHí« bg© k¡fŸ r®¡fhuhš bfhL¡f¥g£l ï›
btËahd xU ãuÞ brŒâ TW»wJ.
tÇa rªj®¥g¤ij v‹d brŒa¥ ngh»‹wh®fŸ?
ïJ c©ikahdhš r®¡fhÇ‹ brŒifia kdkhu¥ ghuh£o
“r£l§fŸ brŒtJ« g£l§fŸ MŸtJ« ghÇÅny bg©fŸ
tunt‰»nwh«. ïªj e‰brŒâ bg©fŸ cyf¤âš xU òâa cz®¢á
brŒa tªnjh«”
iaí«, bg©fŸ K‰ngh¡»š M®tK« bfh©l Ó®âU¤j cy»‰F
k£l‰w k»œ¢áiaí« c©lh¡Fbk‹gâš á¿J« IaÄšiy. k‰W« v‹w fÉ ghuâahÇ‹ åu bkhÊfis bkŒ¥ã¥gh®fsh?
bg©fŸ kd¤âš bgU« ftiyí«, bghW¥ò« V‰g£oU¡Fbk‹gJ
â©z«. Mdhš bg©fŸ M©fS¡F v›tifÆY« ml§»a Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 24.01.1932
t®fŸ, moikfŸ, ngijfŸ, ãŸisbgW« ïaªâu§fŸ vd
ïJtiu kj«, flîŸ, rhÞâu«, òuhz«, gH¡f tH¡f§fŸ ïit
fË‹ nguhš ml¡», xL¡», Äâ¤J, Mœ¤â¡ bfh©oU¡F« Raey¡
T£l¤jh®fS¡F, itÔf bt¿a®fS¡F jiyÆš ïo ÉGªjh‰
nghš njh‹wyh«. j§fŸ kjnk mʪJ É£ljhf¡ fUjyh«. Mdhš
fhy khWjiyí«, cyf K‰ngh¡ifí«, bg©fsJ mâ ÔÉu cz®¢á
fisí«, xU¡fhY«, ahuhY« jL¡fÉayhJ v‹gij mt®fŸ
m¿ant©L«.
“mL¥g§fiuna ifyhr«, M«gilahnd brh®¡fnyhf«”
v‹w v©z¤âš bg©fis it¤âUªj fhy« nghŒ ï‹W bg©
cyf« jd¡F Mltiu¥ nghy všyh cÇikfS« nt©L«, jh§fŸ

Fo muR - 1932 ( 1) 44 45 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


<. bt. uhkrhÄÆ‹ <Í¥£ foj«
“eh§fŸ gh®¤j f¥gš”
NaÞ JiwKf¤âš xU bgÇa f¥giy 29 - 12 - 31 njâÆš
eh§fŸ gh®¤njh«. mj‹ bga® “v«guÞ M¥ ãÇ£l‹” (Empress of
Britain) ne‰iw¡F Kªâa âd« fdoa‹ gáã¡ buÆšnt f«bgÅ
ahuhš, m¡f¥gÈ‹ nkš js¤âš xU ÉUªJ bfhL¡f¥ g£lJ. mJ
rka« nk‹ik j§»a ãujk kªâÇ mt®fS« nk‹ik j§»a iA
fÄrd® mt®fS« ãujk ÉUªâduhÆUªjd®. nk‰go f¥giy¥
g‰¿a áy Uáfukhd Étu§fŸ ÑœtUkhW.
cyf mâra¡ f¥gš
cyf¤âny mârakhdhJ«, bgÇaJ« ãÇ£oZ rh«uh{a¤â‰nf
bgUik ju¡ ToaJkhd, fdoa‹ gáã¡ ngh¡Ftuî¡ f¥gyhd
“v«guÞ M¥ ãÇ£l‹”v‹w ïªj¡ f¥giy¤ jÉu ntW x‹iwí«
Tw KoahJ. ãÇ£oõh® flš Éahghu¤âš Äfî« »ahâ thŒªjt®
fŸ v‹w gu«giu òfiH ïªj mâ cªej f¥gš xUgo mâf«
ca®¤âÆU¡»‹wbj‹nw brhšyyh«. ïJ 800 mo ÚsK« 100 mo
mfyK« cŸsJ. k 1¡F 20ikš ntf« nghf¡ToaJ. bkh¤j«
42,500 l‹ vilíŸsJ. ãufhrkhd bt©ik t®z¤jhš ór¥g£L«
nkš j£o‹ gFâfËš ÚyÃw¥ g£ilfŸ mHfhf¤ Ô£l¥g£L«,
ïjid CLUÉ¢ bršY« _‹W bgÇa òif ngh¡»fŸ k§fyhd
gG¥ò Ãw¤njhL« âfœtJ f©iz¡ ftu¤ j¡f fh£áahF«. mj‹
mo¥ghf¤âš Ô£l¥ bg‰WŸs g¢ir Ãw¥ g£ilfŸ m£yh©o¡
rK¤âu¤â‹ miyfË‹ Ãw¤ij¤ njh‰fo¥gdthŒ ïU¡»‹wd.
nkšjs¤âÈUªJ Rkh® 208 mo cau¤âš gw¡F« bfhofS«, f¥gš
mirí«nghJ fh‰¿dhš miy¡f¥g£l m¡bfhofŸ mirí«
f«ÕuK« öu¤âÈUªJ fh©nghU¡F, X® Äf¥ bgÇa, c‹dj, eåd
uh# khËifna j©ÙÇš Äj¥gJ nghš njh‹W«. “v«guÞ M¥
ãÇ£l‹” Kjš tF¥ò¥ ãuahÂfŸ _‹wh« miwí«, 3« tF¥ò«
cilajhÆU¡»wJ. ïij c©lh¡F« nghnj x‹Wk£L« K¡»akhŒ
Fo muR - 1932 ( 1) 46
ftÅ¡f¥g£lJ. mjhtJ, k‰w vªj¡ f¥gÈY« ïšyhj khâÇ
x›bthU ãuahÂfS¡F« mâfkhd ïltrâ mË¡f¤ j¡fjhŒ
ïU¡f nt©Lbk‹gnj. k‰w mâf vilíŸs f¥gšfis¡
fh£oY«, ïâš Fiwªj ãuahÂfns ïU¡f¡ ToajhÆU¡»wJ.
Rkh® 1195 ãuahÂfŸ k£L« ïâÈU¡fyh«. Mdhš f¥gš khYÄfŸ
714 ng® ïU¡»wh®fŸ.
x‹gJ mL¡FfŸ
ãuahÂfsJ cgnahf¤â‰fhf x‹gJ j£LfŸ Él¥g£oU¡
»‹wd. rÿ‹ ãuahÂfË‹ cgnahf¤â‰fhf 11 bghJ miwfS«,
xU áRnghõz rhiyí«, ah¤ßf®fS¡F 3 bghJ miwí«, xU áR
nghõz rhiyí« 3« tF¥ò¥ ãuahÂfS¡F 2 bghJ miwfS«,
xU áR nghõz rhiyí« xJ¡f¥g£oU¡»wJ.
V j£oY«, ã j£oY« ãuahÂfŸ cyhtî« fh‰W th§fî«
jFªj âwªj btËfŸ ïU¡»‹wd. k‰W« V j£oš xU ghf« eld¤
â‰fhf xJ¡»Él¥ g£oU¡»wJ. ã j£L Äfî« my§fhu khfî«
Kjš tF¥ò¥ ãuahÂfŸ brsfÇakhŒ ïis¥ghw¤j¡f jhí«
ïU¡»wJ. rÿ‹ ãuahÂfË‹ brsfÇa¤ij K‹Å£L bl‹ÅÞ
KjÈa ÉisahLÄl§fŸ bfh©l j£L x‹W« ïiz¡f¥g£o
U¡»wJ. o j£oš ïu©L bgÇa rh¥ãL« miwfS« mâÈUªJ
VÂ tÊahf nkny v¥ j£L¡F¢ br‹whš m§F ÚªJ« FsK«
á‰W©o¢ rhiyí«, njfh¥ãahr ïl§fS« kndhu«Äakhd fh£á
aË¥gdthÆ¡»‹wd.
eåd njh‰w§fŸ
#d§fŸ brsfÇakhŒ c£fh®ªJ gh®¡f¤j¡f fhyÇfŸ Ãiwªj
bl‹ÅÞ gªJ ÉisahLÄlK« mj‹ rÛg¤ânyna á‰W©o¢
rhiyí« Ã®kh¡f¥g£oU¡»wJ. v«¥uÞ M¥ ãÇ£lÅ‹ ï‹
bdhU K¡»a¡ fh£á v‹d btÅš x›bthU j£oYŸst®fS«
ÚªJtj‰F¡ bfh©LŸs M®tnk j©Ù® k£l¤âš mt®fŸ
všnyhU« ÚªJtJ f©L fË¡fnt©oa M¢rÇa fh£ánaahF«.
if fhš KjÈa m§f§fis¥ gߣir brŒJ nt©oa Ợir
brŒa V‰g£l jÅ miwfŸ ã. j£o‹ k¤âÆš ïU¡»wJ. Í. j£oš
g‰gy òâa fh£áaË¡F« gy miwfŸ Rkh® 30 mo mfy¤âš
mik¡f¥ g£oU¡»‹wd. nk‰brh‹d gy eåd§fnshL v¥. j£oš
l®¡»Z gh¤ (Turkish Bath) v‹W brhšy¥gL« xU Éj Þehd¤â‰FÇa
rhjd§fbsšyh« mik¡f¥ bg‰¿U¡»‹wd.
47 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
üjd my§fhu«
ï¤jifa bgÇa f¥gÈ‹ my§fhu« Äfî« üjdkhdit.
x›bthU ïl¤âY« my§fhu§fŸ xG§fhí«, eådkhí« nkdh£
L¥ òuhjd á¤âu ntiy¥gh£Ll‹ eåd bfhŸiffis¥ òF¤â
v§F« tisîfshfî«, nfhz§fshfî«, rÇnfhLfshfî« cŸs
my§fhu« gh®¡f¥ gh®¡f¥ gutrkhÆU¡»wJ.
gy f‰W¤nj®ªj Ãòz®fË‹ nk‰gh®itÆš v›Éj Fiw
ghLÄšyhJ br›tnd my§fÇ¡f¥g£l njh‰w« ngh‰w¡ Toanj.
v«guÞ miw
Kjš Kjš f©fis¡ft®tJ v«guÞ miw v‹w eld
miwnaahF«. ïij Äfî« ãu¡ahâ bg‰w v«ga® eld rhiy¡F
mL¤jgoahf¢ brhšyyh«. ïU©l ÚyÃw nk‰Tiuí«, mj‹
tÊahf Ä‹rhu rhjd¤jhš njh‹¿ kiwí« e£r¤âu§fË‹ xËí«,
mt‰iw¢ R‰¿a bt©Âwkhd Rtuhf¢ rJu¤ ö©fS«, bkšÈa
áwFfshš my§fÇ¡f¥g£l Þj«g¤â‹ Õl§fS« #Çif ntiy¥
ghlikªj ïsŠát¥ghd btšt£ g£odhš bjh§fÉl¥ g£l
#‹dš âiwfS«, k‰bwhU _iyÆš nkilÆ‹ ã‹òw« #‹dš
âiwfisí« njh‰fo¡f¡ Toa á§fhu¤njhL bjh§fÉl¥ g£l
âiwÆ‹ ãufhrK« xU§nf nr®ªJ kndhu«Äakhd fh£áaË¥
gnjhL, ï~njh® th¤âafhu® nkilnah, m‹¿ ngR« gl¡fh£á
rhiynahbt‹w Ia¤ij c©lh¡fhâuhJ.
mL¤jh‰nghš gR« ryit¡fš ö©fS«, f©zhoÉš
Tiuí« bfh©L, át¥ò« ÚyK« fyªj btšt£ g£L¤ âiwfŸ
bjh§fÉl¥g£lJkhd ïis¥ghW« Tl« fhz¥gL»wJ.
rh¥ghL k©lgK« - ÚªJ« FsK«
Éiyía®ªj ku¤âdhš ö©fns ïšyhJ E©Âa ntiy¥
ghLfsikªJ ïu©L ghfkhf jL¡f¥g£l rh¥ãL« k©lg¤â‹
Rt‰¿š fhz¥gL« á¤âu§fŸ M¢rÇa¥gl¤j¡fd thÆU¡»‹wd.
xU òw« òZg§fŸ, gwitfŸ KjÈa á¤âu§fS« k‰bwhUòw«
thdK«, e£r¤âu§fis¥ nghY« á¤jÇ¡f¥g£oU¡»wJ. Rkh® 40
mo mfyK« ö©fŸ jh§»a f©zho¡ Tiuí«, g˧F ngh‹w
j©ÙU« bfh©l ÚªJ« Fs« Äfî« mHfhdJ. m¡f©zho¡
TiuÆ‹ tÊahf bra‰if NÇa xË brY¤j¥gL»wJ. mj‹ xU
ghf¤âÈUªJ go¡f£LfË‹ tÊahf nkš js¤J¡F«, á‰W©o¢
Fo muR - 1932 ( 1) 48
rhiy¡F«, cilkh‰¿¡ bfhŸS« miw¡F« bršy trâ V‰gL¤j¥
g£oU¡»wJ.
MfhatrÅ
v«guÞ M¥ ãÇ£lÅš ãuahÂfŸ ïu©L f©l¤âÈUªJ«
MfhatrÅÆ‹ cgnahf¤jhš Mdªjkil»wh®fŸ. nrÄ¡f¥ g£l
XÇl¤âÈUªJ Rkh® 10 mšyJ 12 xÈ bgU¡F« fUÉÆ‹ _y«,
nkš j£LfS¡F« K¡»akhd bghJ miwfS¡F« Ãfœ¢áfŸ
nf£F«go V‰ghLfŸ brŒa¥g£oU¡»wJ.
R¤j¡ fh‰W
v«guÞ M¥ ãÇ£lÅš cŸs ãuahÂfŸ btËnaÉL«
Rthr¡ fh‰W x›bthU 7 ÃÄõ¤J¡F xU ju« R¤jkh¡f¥g£L, òâa
Mnuh¡»a fh‰W Ãu¥g¥gL»wJ. X® üjd rhjd¤jhš flš fh‰W
XÇl¤âš nrfÇ¡f¥g£L ã‹d® fhyÃiy¡F¤ j¡fthW cZznkh
mšyJ FË®¢ánah M¡f¥g£L, bghJ miwfËY«, k©lg¤âY«
bghU¤âÆU¡F« Éirfis mG¤Jtj‹ _y« všyhÉl§fËY«
R¤j¡ fh‰W Ãw¥g¥gL»wJ. k‰W« jÅ¥g£l eg®fsJ ÉU¥g¤
â‰nf‰wthW ïs§fh‰whfnth mšyJ bgU§ fh‰whfnth, jh§fŸ
ÉU«ãa miwfS¡F« ïl¤â‰F« tutiH¤J¡ bfhŸsyh«.
ïiza‰wJ
v«¥uÞ M¥ ãÇ£l‹ všyh tifÆY«, ïiza‰wjhF«.
42500 l‹ vilíŸsjhf¥ gâî brŒa¥g£oU¡F« ï¡f¥gš, ãÇ£
oZ Vfhâg¤âa JiwKf§fË‹ k¤âÆš bršY« f¥gšfbsš yh«
bgÇaJ, Inuh¥ghî¡F br‹£ yhu‹Þ tÊahf¥ ãuahz« brŒí«
f¥gšfËbyšyh« bgÇaJ, cyf¥ ngh¡Ftwî f¥gšfËny bgÇaJ,
y©l‹ JiwKf¤ânyna bgÇabjd gâî brŒa¥g£lJ, kfh
í¤j¤â‰F¥ ãwF ï§yhªânyh, mbkÇ¡fhÉnyh ïJ ngh‹W f£l¥
glhj ïizÆyhjJ. br‹£ yh‹uÞ tÊÆnyna mâf ntfkhdJ.
ï¡ f¥gÈ‹ K¡»a m«rkhf ftÅ¡f¥g£l fiu¡F« f¥gY¡F«
blÈngh‹ r«gªj« ïiz¡f¥g£lJ. uhaš fHf¤âduhnyna
my§fÇ¡F« bgUik thŒªj Kjš f¥gš ïJ x‹nw. ï‹D«
ášyiu Éõa§fis¥ g‰¿ vGj nt©Lkhdhš ÉǪJ bfh©nl
nghF«. nk‰Tw¥g£l fhuz§fshš ï¡f¥gÈ‹ jÅ¢ áw¥ò bjŸ
bsd És§F»wJ.
Fo muR - gaz¡ foj« - 24.01.1932
49 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

rkj®k¥ ngh®
- njÓa¤Jnuh»
ošÈÆš cŸs nghäÞ ÓÅa® N¥gÇ‹bl‹£ mt®fŸ
nghäÞ ïyhfhÉš bg©fisí« nr®¡f Ka‰á brŒ»wh®. ‘nghäÞ
c¤ânahf¤â‰F bg©fŸ njit’ vd És«gu§fS« btËÆ£o
U¡»wh®. ïªj Ãfœ¢áia eh« ghuh£L»nwh«. vj‰fhf¥ bg© nghäÞ
njit v‹W brhšY»wh® v‹gij¥ g‰¿ ek¡F¡ ftiy ïšiy. Mdhš
ïJ bg©fË‹ rk¤Jt¤â‰F V‰w brŒifahF« v‹gâš rªnjf«
ïšiy.
br‹idÆš br‹w tUõ¤âš Toa bg©fŸ kfheh£oš
bg©fS¡F nghäÞ c¤ânahf« bfhL¡f nt©L« v‹W Ô®khÅ¡
f¥g£oU¥gjhf ekJ Phgf«. lh¡l®. K¤Jy£RÄ m«khŸ mt®fŸ
Tl xU rka« bg©fS¡F¥ nghäÞ c¤ânahf« nt©Lbkd¥
ngáÆU¥gjhf Ãid¡»nwh«. bg©k¡fS« M©k¡fis¥ nghš
rkcÇik bgw nt©L« v‹W brhšY»‹w M© bg©fŸ mid
tU« ošÈ nghäÞ N¥gÇ‹bl‹o‹ nahridia tunt‰gh®f
bs‹W e«ò»‹nwh«.
r£lkW¥ò ïa¡f¤âš fyªJ bfh©oU¡F« bg©fis¥
nghärh® ï«á¥gij¥g‰¿ Ó®âU¤jKŸs bg©fbsšyh«, rk¤Jt«
nt©L»‹w bg©fbsšyh« M¤âu¥gL»‹wh®fsh«. Mdhš ïJ
vj‰F? v‹gJ jh‹ ek¡F És§fÉšiy. r£l kW¥ãš fyªJ
bfh©L k¿aš - C®ty« KjÈaitfis el¤J»‹w M©k¡fŸ
nghärhuhš mogL»‹w bghGJ bg©fS« mogL»‹wJ Ãahaª
jhnd? M©k¡fŸ j©lid mil»‹w bghGJ bg©k¡fS«
j©lid mila nt©oaJ Kiwjhnd! Rf¤âš kh¤âu« M©fS¡
FŸs cÇikfŸ všyh« bg©fS¡F« nt©L«, fZl¤âš
kh¤âu« bg©fS¡F¥ g§F«, rk¤JtK« nt©lhbk‹whš ah®
nf£gh®fŸ? r®jh® g£nlš brhšÈago ‘ãŸisfis¥ bgWtJ«,
ts®¥gJªjh‹ bg©fŸ flik’ v‹gij x¥ò¡ bfh©L mt®fŸ
Fo muR - 1932 ( 1) 50
r£l kW¥ãš fyªJ bfhŸshkš ehz«, kl«, m¢r«, gÆ®¥ò v‹w
eh‹F tifahd gH¡f Fz§fSl‹ å£o‰FŸnsna ïUªjhš
mt®fis ah® v‹d brŒa¥ ngh»wh®fŸ?
Mdhš M©k¡fis M© nghärh® jL¡»wh®fŸ. bg©
fis¤ jL¡f bg© nghärh® ïšiy. M© nghärh®jh‹ mt®fis¤
jL¡»wh®fŸ. Mifahš bg© nghärhiu ÃaĤJÉ£lhš ïªj
ɤâahrK« xʪJ ngh»wJ. Mifahš bg© nghärh® ÃaÄ¥gij
eh« kd¥ó®tkhŒ ghuh£L»nwh«. m‹¿í« Égrhu¤ jil¢ r£l«
mKY¡F tªâU¡F« ï¢rka¤âš bg© nghärh® V‰gLtJ Ó®
âU¤j ntiy¡F« rhjfkhFbk‹W rªnjhõ¥gL»‹nwh«. Mif
ahš bg© nghärhiu V‰gL¤JtJ v¥bghGJ« Ãiyahf ïUªJ
tu¢ Ó®âU¤jthâfŸ Kay nt©L«.
II
ã¥utÇ 4-ªnjâ TL« ïªâa r£lrig¡ T£l¤âš r_f Ó®
âU¤j knrhjh¡fŸ bfh©L tu¥gL»‹wdth«. mitfËš âU.
M®. nf. õ©Kf« mt®fshš bfh©Ltu¥gL« Ô©lhjt®fS¡F
ïUªJtU« mbrsfÇa§fis¥ ngh¡F« knrhjhî«, njtjhá
Kiwia xÊ¡F« knrhjhî« K¡»akhditahF«. ïâšjh‹ ïªâa
r£lrigÆ‹ nah¡»aij És§f¥ ngh»wJ. #hâ ïªJ¡fŸ ViH¤
Ô©lhjt®fË‹ e‹ikia v›tsî öu« ftÅ¡»‹wt®fsh
ÆU¡»‹wh®fŸ v‹gJ bt£lbtËah» ÉL«. fh§»uR« k‰w
itÔf®fS«, #hâ ïªJ¡fS« Ô©lhjt®fS¡F¤ jÅ¥ ãuâ
Ãâ¤Jt« nt©Ltâšiy v‹W brhšÈ¤ Ô©lhjt®fË‹
nfhÇ¡ifia kW¤jâ‹ Nœ¢á És§F«. “njtjhá Kiw kjr«
kªjkhdJ. mJ xʪJ É£lhš ïªJ kj¤â‰F Mg¤J” v‹W
brhšY»‹w T£l¤jh® ïªâa r£lrigÆš v¤jidng®
ïU¡»‹wd® v‹gJ« btË¥gL«. ï¥bghGJ r£lrigÆš âU. v«.
nf. M¢rhÇah®, g©oj khsÉah ngh‹wt®fŸ ïšiy ba‹whY«
âU. uh#h gfö® »UZzkh¢rhÇahU«, mt® T£l¤ij¢ nr®ªj
áyU« ïU¡»‹wh®fŸ v‹gJ nea®fS¡F¤ bjÇí«. ït®fŸ
v⮡fhkš ïU¡f kh£lh®fŸ. Mdhš murh§f¤jh® itÔf® g¡f«
nrUth®fsh? mšyJ ekJ RakÇahij¤ jiyt® âU. M®.nf.
õ©Kf« mt®fŸ g¡f« nrU»‹wh®fsh? v‹gJ ek¡F ï‹D«
És§fÉšiy.
ïªj r£lrig¡ T£l¤âš k‰bwhU fuoí« tU»wJ. xnu fuo
gy cUtkhf tU»wjh«. mjhtJ rhujh r£l¤ij vL¤J Él
nt©L« v‹W«, âU¤j nt©Lbk‹W« gy knrhjh¡fŸ
51 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
tU»‹wdth«. ïªj khâÇahd knrhjh¡fis¥ gy ïªJ¡fŸ
bfh©L tU»wh®fsh«. xU KÞä« Tl ï¤jifa knrhjh x‹W
bfh©L tU»whuh«. ïJjh‹ M¢rÇakhd nrâ. FHªijfis¡
fšahz« g©Â¡ bfhŸs Mir¥gL« »Ht®fË‹ ‘mâ®Zl«’
v¥go ïU¡»wnjh bjÇaÉšiy.
rhujh r£l¤ij M£nrã¤J« âU. M® nf. õ©Kf« mt®
fË‹ knrhjh¡fis f©o¤J« ehbl§F« cŸs itÔf®fŸ
Ô®khd§fŸ brŒâU¡»wh®fŸ. ‘eh§fŸ x‰WikailªJ É£nlh«.
Ó®âU¤j« bg‰W É£nlh«. Mifahš KG Rauuh{a« nt©L«’
v‹W brhšY« fh§»uÞfh®fË‹ c©ik¥ ng¢R ï¢rka« És§»
ÉL«. Mifahš ïªj knrhjh¡fË‹ fâ v‹dth»w bj‹gij¡
ftŤJ¡ bfh©oU¥ngh«.
III
âU. fhªâ mt®fŸ, jh« b#ÆY¡F¥ nghFK‹ò, Mya¥
ãuntr r¤âah¡»uf¤ij¥ g‰¿ jkJ ‘a§ ïªâahÉš’ xU f£Liu
btËÆ£oUªjh®. m¡f£LiuÆš “Mya¥ ãuntr r¤âah»ufŠ
brŒa Ãid¥gt®fS¡F, Mya¤â‹ nkš e«ã¡if V‰gl
nt©oaJ mtáakhF«. Mya¤âš e«ã¡ifa‰wt®fŸ r¤âah
»ufŠ brŒa Ãid¥gJ jtW. Mya¥ ãuntr« xU kj cÇik.
Mifahš ïªJ¡fË‹ nfhÆšfËš ïªJ¡fŸ mšyhjt®fŸ
ãuntá¡f Ka‰á¥gJ jtW. ïªj r¤âah¡»uf¤âš ïªJ¡fŸ
mšyhjt®fŸ btËÆÈUªJ bfh©L cjÉ òÇayhnk jÉu fyªJ
bfhŸs¡ TlhJ” v‹w mã¥ãuha§fŸ fhz¥gL»‹wd.
Mfnt RakÇahij¡fhu®fŸ ïªj mã¥ãuha¤ij v¥go
x¥ò¡ bfhŸs Koí«? ïªj mã¥ãuha¤ij x¥ò¡ bfh©L
r¤âah¡»uf« g©Q»wt®fSl‹ v¥go¡ fyªJ bfhŸs Koí«?
eh« nfhÆšfŸ xÊa nt©L« v‹W brhšY»nwh«. ï¥go¢
brhšY»w eh« v¥go¡ nfhÆšfŸ nkš e«ã¡if bfhŸs Koí«?
Mifahš j‰nghJ fh§»uÞfhu®fshš, fh§»uÞfhu®fË‹ Mjuî
bg‰wt®fshš el¤j¥gL« Mya¥ãuntr r¤âah¡»uf« kj¥g‰W
bfh©lt®fshnyna el¤j¥gL»wbj‹W bjǪJ bfhŸsyh«.
Mifahšjh‹ kj e«ã¡if bfh©lt®fshš, kj¤ij m¿ahkš
fh¥gh‰Wtj‰fhf¢ brŒa¥gL« r¤âah¡»uf§fËš RakÇahij¡
fhu®fŸ fy¡fÉšiy. m¥go¡ fyªJ bfhŸStJ« jtW v‹W
mã¥ãuha¥gL»nwh«.
Fo muR - 1932 ( 1) 52
IV
âU.fhªâ mt®fŸ “r£lrig Ô®khd§fŸ Fomuá‹ j¤Jt¥
go bghJ #d§fË‹ mã¥ãuha¤ij¢ rh®ªjjhfnt ÆU¡F«.
Mifahš bghJ #d mã¥ãuha¤ij ts®¡f nt©Lkhdhš, jFªj
KiwÆš el¤j¥gL« c©ikahd r¤âah¡»uf¤ij¤ jÉu ntW
tÊÆšiy” v‹w mã¥ãuha¤ij btËÆ£oU¡»wh®. bghJ #d
mã¥ãuha¥gojh‹ r£lrigÆš r£l§fŸ V‰gL¤j Koí« v‹
gij ahU« kW¡f KoahJ. Mdhš bghJ #d mã¥ãuha¤ij ts®¡
f¢ r¤âah¡»ufªjh‹ rÇahd tÊ v‹W brhšYtJ jtwhF«. r¤âah¡
»ufŠ brŒjhš vâÇfŸ ï‹D« gykhf v⮤J Égh®fnsbahÊa
rhjfkhf kdªâU«gkh£lh®fŸ. r¤âah¡»uf« v‹gJ m»«ir
ahfhJ. xUtUila fhÇa§fis¤ jL¥gJ v¥go m»«irahF«?
xUtUila fhÇa§fis eilbgw bth£lhkš vªj tifÆš jL¤
jhY« mJ Ï«irnaahF«. Mifahš r¤âah¡»uf¤jhš v⮡
f£áÆ‹ bfhŸif cWâ¥g£L mt®fŸ ï‹D« gykhf v⮤J¤jh‹
Égh®fŸ. Mifahš ãu¢rhu¤jhY«, g¤âÇiffshY« jh‹ bghJ
#d§fis¤ âU¥g Koí«. ÞbgÆ‹, l®¡», uZah, ãuh‹R KjÈa
njr§fËš elªj Ó®âU¤j¥ òu£áfS¡F¢ rhjfkhf¥ bghJ #d§
fË‹ kd« âU«ãaJ g¤âÇiffshY« jiyt®fË‹ ãurhu¤
jhYnk xÊa r¤âah¡»uf¤jhš mšy v‹gJ âU. fhªâat®fS¡F¤
bjÇahjjšy. Mifahš ãurhu¤â‹ _y« bghJ #d§fË‹ kd¤
ij¤âU¥ã¢ r£l rigfË‹ rkj®k¢ r£l§fŸ brŒJ, rkj®k¤ij
Ãiy ÃW¤Jtnj ifTL« kh®¡f« v‹W eh« brhšY»nwh«
Fo muR - f£Liu - 31.01.1932
53 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

bt©bzia it¤J¡ bfh©L?
ekJ ehL ÉLjiy bgw nt©L« v‹W ekJ eh£oYŸs
všyh¡ f£áÆ‹ jiyt®fS« T¿¡ bfh©L tU»‹wd®. mj‰fhf
Vnjh áy fhÇa§fisí« brŒJ bfh©L« tU»‹wd®. j‰bghGJ
Rauh{a¤ij¥ g‰¿í«, njr ÉLjiyia¥ g‰¿í« ngrhj kÅj®fŸ
xUt®Tl ïšiy ba‹nw brhšyyh«. Mdhš ahU« ekJ eh£L
ViH #d§fË‹ J‹g¤ij¥ ngh¡» mt®fis¢ Rfkhf thG«go
brŒtj‰F¤ jFªj tÊ v‹d v‹gij¥ g‰¿¢ áªâ¥gJ »ilahJ.
Rauh{a« tªJ É£lhš všyh« rÇ¥g£L ÉL« v‹W xnuaoahf¢
brhšÈ ÉL»wh®fŸ. ï¥go¥ ngR»‹w T£l¤jh® ïJ tiuÆY«
ekJ eh£L k¡fË‹ fZl¤ij¥ ngh¡f VjhtJ brŒâU¡»wh®fsh?
mšyJ mij¥ g‰¿ Ãid¤jJjh‹ c©lh? v‹whš bfhŠr§Tl
ïšiy v‹W eh« JªJ brhšYnth«.
ekJ eh£onyna ãwªJ ts®ªj v©z‰w k¡fŸ, ï‹W f£l¤
JÂ ïšyhkY«, c©z czÉšyhkY«, ïU¡f ïlÄšyhkY«,
k‰w k¡fSl‹ nr®ªJ thH KoahkY« ÄUf¤ij Él¡ nftykhd
ÃiyÆš thœªJ tU»‹wd®. mndf k¡fŸ, ÄUf¤âY« nftykhf
ïªj eh£oš »lªJ c©z czÉšyhkš rhtij Él mªÃa
ehLfËš br‹W vªj¡ fZl¤â‰FŸshdhY« mtkhd¤â‰FŸ
shdhY« tƉiwahtJ fGÉ¡ bfh©oU¡fyh« v‹D« v©z¤
Jl‹ f¥gny¿¥ nghŒ thœªJ tU»‹wd®.
ï¥bghGJ bj‹dh¥ãÇ¡fh, knyah, g®kh, ányh‹, #hth,
bfÅah, »H¡fh¥ãÇ¡fh KjÈa ehLfËš ekJ eh£L ïªâa®fns
mâfkhf¡ Fona¿¡ TÈfshf ïU¡»‹wd®. ïªj ehLfËš
‘ïªâa®’ v‹w th®¤ij¡F ‘TÈfŸ’ v‹w m®¤jnk tH§» tU
»‹wJ. ï«khâÇ mªÃa njr¤âš br‹W tá¥gt®fËš, Éahghu«,
c¤ânahf« KjÈa bjhÊšfËš <Lg£oU¡F« ïªâa®fŸ Äf¢
áynuahth®fŸ. k‰w ü‰W¡F bjh©û‰bwh‹gnj K¡fhny _‹W
år« k¡fŸ flš flªJ br‹W« fZl« bjhiyahkš TÈfshfnt
thœªJ tU»‹wd®.
Fo muR - 1932 ( 1) 54
ï›thW y£r¡fz¡fhd k¡fŸ j§fŸ jhŒ eh£il¤ JwªJ -
áy® bg©L ãŸisfisí« Tl¥ gÇjÉ¡f É£LÉ£L, c‰wh®
cwÉd®fis všyh« wªJ, nt‰W ehLfS¡F«, nt‰W¤ ÔîfS¡F«
FonaWtj‹ fhuz¤ij e‹whŒ nahá¤jhš És§fhkš nghfhJ.
ekJ eh£onyna ãwªj v©z‰w k¡fS¡F¡ FoÆU¥gj‰F¢
brhªjkhf xU ‘br‹£’ Ãy§Tl ïšiy. mt®fŸ ãw® mjhtJ
ca®ªj rhâ¡fhu®fË‹ Ãy§fËš FoÆUªJ bfh©L, mªÃy¡
fhu®fS¡F moik ntiy brŒJ mt®fŸ bfhL¡F« Fiwªj
TÈia¥ bg‰W étdŠ brŒa nt©oÆU¡»wJ. ï›thW ntiy
brŒJ bfh©oU¡F« v#khdÅl¤âš mâf¡ TÈ nf£lhnyh
mšyJ mâf¡ TÈ »il¡F« ïl¤â‰F ntiy¡F¥ nghdhnyh
clnd mt®fŸ ïªj gÇjhgfukdhd k¡fS¡F¡ FoÆU¡f¡ Tl
ïlÄšyhkš j§fŸ Ãy¤ij É£L Éu£L»‹wd®.
ï¤jifa ViH k¡fË‹ rªjâfshtJ K‹D¡F tu tÊÆU¡
»wjh? v‹W Mnyhrid brŒJ gh®¤jhš mj‰F« tÊ ïšiy.
ït®fŸ go¥gj‰F« trâ ïšiy. ViH k¡fŸ áW ãŸisfis¥
gŸË¡Tl¤â‰F mD¥g Koahj ÃiyÆš ïU¡»‹wd®. KjÈš
ït®fshš gŸË¡Tl¢ r«gs« bfhL¡f KoahJ. ïu©lhtJ, ït®
fŸ gŸË¡Tl« nghŒ¥ go¥gjhÆUªjhš rh¥gh£o‰F v‹d brŒ
tJ? Mifahš ïªj ViH k¡fË‹ áW ãŸisfS« VjhtJ ntiy
brŒJ r«ghâ¡f nt©oa î¥gªjkhd ÃiyikÆš ïU¡»wh®fŸ.
Mifahš ïªj Ãiyia¥ gÇfǤJ ït®fis bašyh« fšÉíila
tuh¡» kÅjuh¡f v‹d Ka‰á brŒa¥gL»wJ?
bjhÊš brŒJ éÉ¡F« ÃiyikÆYŸs mndfU¡F bjhÊš
»il¥gâšiy. ekJ eh£oš ó®åf fhyª bjhl§» eilbg‰W tUª
bjhÊš Étrha¤bjhÊš x‹nwahF«. mJî« br‹w íf§fËš vªj
KiwÆš elªJbfh©oUªjnjh mªj KiwÆšjh‹ ï‹W« ekJ
eh£oš eilbg‰W tU»‹wJ. Mifahš ïJ fZlkhd bjhÊyhf
î« yhgk‰w¤ bjhÊyhfî« ïUªJ bfh©oU¡»wJ. Étrha¤
bjhÊiy¥ òâa KiwÆš mãÉU¤â brŒjhbyhÊa mâš yhg¤ij
Vuhskhf vâ®gh®¡f KoahJ ; Étrha¤ bjhÊyhs®fË‹ fZlK«
Ú§fhJ. k‰wgo ntW bjhʉrhiyfŸ ÄFâahf V‰glÉšiy.
nghí« nghí« âU. fhªâat®fshš òâjhf mãÉU¤â brŒa¥g£l
bjhÊš fj® x‹nwahF«. ïj‰fhf uh£od¤âš üš ü‰W miu mzh
xU mzh bg‰W v¤jid k¡fŸ Rfkhf thH Koí« v‹W nf£
»nwh«?
55 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 m‹¿í« ViH k¡fŸ Rfhjhuk‰w ïl§fËY«, beU¡fkhd
á¿a FoirfËY« F«gyhf thœªJ ešy fh‰W« btË¢rK«
ïa‰ifahf ïUªJ« mt‰iw mDgÉ¡f KoahkÈU¡»‹wh®fŸ.
gy tifahd nehŒfS¡F Msh» Mnuh¡»a thœî« ï‹¿, mfhy
kuzK« milªJ bfh©oU¡»‹wh®fŸ. ïªj khâÇahf ït®fŸ
milí« fZl§fis¥ ngh¡f v‹d brŒa¥g£lJ? ïªj khâÇahd
e«khš Ãt®¤â¡f¡ ToajhÆUªJ« Ãt®¤â¡fhj fhuz¤âdhš
jhnd v©z‰w k¡fŸ ekJ eh£il É£L btËnaW »‹wd®.
bj‹dh¥ãÇ¡fh KjÈa ïl§fËš btŸis¡fhu®fŸ ïªâa®fis
mtkâ¡»wh®fŸ v‹gj‰fhf¥ bgÇa »s®¢á brŒ»‹w muáaš
jiyt®fËš ahuhtJ ekJ eh£oš ca®ªj #hâ¡fhu®fŸ v‹W
ïU¡»‹w itÔf®fŸ ViH k¡fis¥ gL¤J« bfhLikia¥ g‰¿
VjhtJ ngR»‹wh®fsh? »s®¢á brŒ»‹wh®fsh? v‹gij¡ bfhŠr«
nahá¤J¥ gh®¡F« go bjÇɤJ¡ bfhŸS »nwh«.
ï›thW ekJ eh£oš ViH k¡fŸ fZl¥gLtj‰F« m¡
fZl« jh§f Koahkš mt®fŸ flš flªJ K‹ã‹d¿ah maš
ehLfS¡F¢ br‹W J‹g thœ¡if thœtj‰F« ekJ eh£L¥ gz¡
fhu®fshY«, ca®ªj #hâ¡fhu®fŸ v‹gt®fshY«, mt®fŸ
ÉLjiy bgWtj‰F« ï¡fZl§fis Ãt®¤â¡f KoahkÈU¥gj‰
F« fhuz« v‹d v‹W nf£lhš njrhãkhÅfbs‹W ïU¡»wt®fŸ
clnd ja§fhkš xU fhuz« brhšÈÉL»‹wd®. mªj¡ fhuz«:-
“M§»nyauh»a m‹Åa® ekJ eh£il MStjhšjh‹ ekJ ehL
ïªj ÃiyÆš ïU¡»wJ” v‹W brhšÈ ÉL»wh®fŸ. Mdhš ïJ
rÇahd fhuzkhFkh? v‹Wjh‹ eh« nf£»‹nwh«.
``kj«, kj«’’ v‹w FU£L e«ã¡ifÆ‹ nguhš eh« FL«g§
fËš brŒ»‹w bryîfis É£L É£L¥ bghJthf ekJ eh£oš
x‹W¡F« ga‹glhkš bghJ¢ brh¤jhf ïUªJ åzhF« bghUŸfŸ
kh¤âu« v›tsî v‹W ghU§fŸ! âU¥gâ, ïuhnkÞtu«, Óu§f«,
kJiu, khatu«, âUtlkUö®, áj«gu«, âUth%®, gHÅ, Mîilah®
nfhÆš, ntjhu©a«, âUitahW, it¤ÔÞtu‹ nfhÆš ngh‹w
njtÞjhd§fS¡F ïU¡F« brh¤J¡fŸ v›tsî? mitfË
ÈUªJ Ãuªjukhf tªJ bfh©oU¡F« tUõ tU«go v›tsî?
ïitašyhkš ah¤ßf® _y« tU« yhg« v›tsî? v‹W gh®¤jhš
všyh« »£l¤j£l 60 mšyJ 70 nfho¡F¡ Fiwahkš ïU¡f¡
TLbk‹gâš rªnjfÄšiy. ït‰nwhL âUthLJiw, jUkòu«,
âU¥gdªjhŸ, F‹w¡Fo, kJiu, F«gnfhz«, áU§nfÇ KjÈa gy
C®fËš cŸs kl§fS¡F ïU¡F« brh¤J¡fŸ FiwªjJ 10 mšyJ
15 nfho %ghahtJ ïU¡F« v‹gâš rªnjfÄšiy. rÛg¤âš
Fo muR - 1932 ( 1) 56
âUth§TÇš g¤kehg rhÄ nfhÆÈš cŸs ehza§fis¡ fz¡»£l
nghJ 20 by£r« %ghŒ bgWkhdKŸs btŸË ehza§fS« 30
y£r« %ghŒ bgWkhdKŸs j§f ehza§fS« ïU¡»‹wdth«.
ï‹D« âwªJ gh®¤J Éiy kâ¥ãl Koahkš mndf bg£ofŸ
»l¡»‹wdth«. mitfisí« fz¡»£lhš FiwªjJ 50 y£r
%ghŒ¡fhtJ ïU¡f¡TL«. Mfnt, âUth§T® g¤kehg rhÄ nfhÆ
Èš x‹W¡F« cjthkš ghHh»¡ »l¡F« bghUŸ kh¤âu« xU nfho
v‹whš k‰w nfhÆšfisbašyh« nr®¤J¥gh®¤jhš 60 mšyJ 70
nfho¡F FiwahkÈU¡fyhbk‹W eh« T¿aâš á¿J« jtW ïU¡f
KoahJ.
ïªj khâÇ ekJ eh£oYŸs FHÉ fšYfS¡F«, fuLKulhd
bgh«ik¡ f‰fS¡F«, rªÃahá ntõjhÇf£F« nfho¡fz¡fhd
bghUis it¤J É£L ‘ekJ ehL jǤâu ehL! jǤâu ehL!! btŸ
is¡fhu®fshš eh« jǤâukilªJ É£nlh«. Mifahš mªÃa
uh»a btŸis¡fhu®fŸ ekJ eh£il É£L¥ nghdhšjh‹ ekJ
jǤâu« Ú§F« v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¥gâš VjhtJ m®¤j
K©lh!’ v‹Wjh‹ eh« nf£»‹nwh«.
cÆu‰w fšYfS« rªÃaháfSnk nfho¡fz¡fhd %ghŒ
fS¡F KjyhËfshŒ ïU¥gijí«, ïitfS¡fhf x›bthU
tUõK«, x›bthU khjK«, x›bthU ehS« mÊ¡f¥gL« g©l§
fisí«, %ghŒfisí« gh®¤j vªj m¿îŸs kÅjdhtJ ekJ
eh£il tWik Ãiwªj ehL v‹W brhšYtij x¥ò¡bfhŸs
Koíkh? v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.
ïªj khâÇ nfho¡fz¡fhd %ghŒfŸ xUtU¡F« ãunahrd¥
glhkš JU¥ão¤J¡ »l¥gj‰F¡ fhuz« ekJ k¡fË‹ _isÆš,
ekJ jiyt®fŸ v‹»wt®fË‹ k©ilÆš mG¡nf¿¥ ghá ão¤J
És¡fÄ‹¿ ïU¥gJjhnd fhuz«? ïªj mG¡if - gháia¡ fGÉ
R¤j¥gL¤âdhyšynth eh« ÉLjiy bgw Koí«?
fhyŠ br‹w gdfhš k‹duhš njtÞjhd§fS«, kl§fS«
jh§fŸ brŒí« bryîfS¡F¡ fz¡F x¥ã¡f nt©L« v‹gj‰fhfî«
mitfË‹ brh¤J¡fŸ mÊahkš fh¥gh‰w¥gl nt©L« v‹gj‰
fhfî« Ãiwnt‰w¥g£l ‘ïªJ kj jUk gÇghyd¢ r£l’¤ijna
ekJ eh£L itÔf¡ T£l¤jh® v⮤J ‘kjnk ngh¢R, kj¤â‰F
Mg¤J’ v‹W bgU§ »s®¢á brŒjh®fbs‹gij ahU« kwªâU¡f
kh£lh®fŸ. ï¤jifa kd¥gh‹ikíila itÔf®fŸ ïitfË‹
brh¤J¡fŸ eh£o‰F¥ ãunahrd¥gl nt©L« v‹W brh‹dhš
rhkhÅakhf x¥ò¡bfhŸsth ngh»‹wh®fŸ? ï›thW brhšY»‹w
57 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
t®fis ehÞâf®fbs‹W« kj¤ Jnuh»fŸ v‹W«, flîŸ Jnuh»fŸ
v‹W«, njr¤ Jnuh»fŸ v‹W« brhšÈ¥ gykhf v⮥ ãurhu«
òÇahkš Élkh£lh®fŸ mšyth?
ÞbgÆ‹, uÎah KjÈa ehLfËš nfhÆšfŸ kl§fŸ ïit
fË‹ brh¤J¡fŸ murh§f¤jhuhš g¿Kjš brŒa¥g£L njr¤â‹
e‹ik¡F¥ ga‹gL¤j¥g£lij¥ nghy ekJ eh£oY« ïitfË‹
brh¤J¡fis¥ g¿Kjš brŒahÉ£lhY« mitfË‹ tU«goia¡
bfh©L, bjhʉrhiyfS«, MuhŒ¢á Þjhgd§fS« fšÉ¢
rhiyfS« Þjhã¡fthtJ r«kâ¥gh®fsh v‹Wjh‹ eh« nf£
»‹nwh«. kj¤â‹ bgauhš, fšÉ¡F«. bjhÊšfS¡F«, it¤âa¤
â‰F« bryî brŒí« »¿Þjt kj¤ijíila btŸis¡ fhu
murh§f« ehK« ekJ kj¢ brh¤J¡fis ï›tÊÆš bryî brŒt
j‰F¤ jil brŒahJ v‹gJ âra«. ïj‰fhd r£l§fis ehnk
brŒJ bfhŸsyh«. Mdhš ah® ïj‰F¢ r«kâ¡»wh®fŸ? v‹W nf£
»nwh«. fh§»uÞfhu®fŸ nf£F« Rauh{a¤âY« ïªj kj¢ brh¤J¡
fŸ ï¥bghGJ ïU¡F« ghHhd ÃiyÆnyna ïUªJ ghJfh¡f¥gl
nt©L« v‹w ÃgªjidÆÈU¡f nt©L« v‹Wjhnd brhšY
»wh®fŸ? Mfnt vªj RauhÍa« tªJjh‹ v‹d ga‹? ViH
k¡fË‹ fâ v‹W« xnu fâjhnd? ‘ïuhk‹ M©lhš v‹d?
ïuhtz‹ M©lhš v‹d?’ v‹W ViHk¡fŸ TW« gHbkhÊÆš
v‹d F‰wÄU¡»wJ?
ekJ kj¤â‹ nguhš òijg£L¡ »l¡F« nfho¡fz¡fhd
bghUis¡ bfh©L fšÉ¢ rhiyfS«, if¤bjhʉ rhiyfS«,
MuhŒ¢á rhiyfS« V‰gL¤â ekJ k¡fis ï¤JiwÆš <LgL¤J
nthkhdhš ekJ eh£oš xUtuhtJ vGj¥go¡f¤ bjÇahkš ïU¡f
Koíkh? xUtuhtJ bjhÊy‰w nrh«ngÇahf ïU¡f Koíkh?
xUtuhtJ gF¤j¿Éšyhj _l e«ã¡ifíŸstuhf ïU¡f
Koíkh? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.
Mfnt, ekJ k¡fis¡ bf£oahf¥ ão¤J mG¤â¡ bfh©o
U¡F« kj« v‹D« ghu« ïw§f nt©L«. m¥bghGJjh‹ mt®fŸ
jiyö¡» f©ÉʤJ k‰wt®fis¥ gh®¡f Koí«. ãwFjh‹
ghHhf¡ »l¡F« âuÉa§fis eh£o‹ e‹ik¡F cgnahf¥gL¤j¢
r«kâ¥gh®fŸ. ïšyhj tiuÆš eh«v‹W« moikfshfnt,
gF¤j¿Éšyhjt®fshfnt ïU¡f nt©oaJjh‹.
ïJtiuÆY« MÆu¡ fz¡fhd tUõ§fshf kj§fisí«,
rhÄfisí« f£o¡ bfh©L mGjjdhš v‹d »il¤jJ? ekJ ehL
moikahfî« ekJ eh£L k¡fŸ ViHfshfî«, ekJ eh£oš
Fo muR - 1932 ( 1) 58
rh¥gh£L¡»šyhkš mªÃa eh£L¡F¢ bršy¡ Toat®fshfî«,
ïªâa® v‹whš TÈfŸ v‹W mªÃa®fshš ïfH¡ Toat®fshfî«
MdJjh‹ f©l gy‹. ïitfis¤jh‹ ekJ kj§fS«, ekJ
rhÄfS« ek¡F bfhL¤jd. Mifahš ï‹D« ïitfis¡ f£o¡
bfh©L mH nt©Lkh? ïitfS¡fhf ekJ bršt§fis åzh¡f
nt©Lkh? ïitfis ï‹D« mÊahkš f£o¡ fh¥gh‰w¡ Toa
Rauh{a« nt©Lkh? v‹Wjh‹ eh« nf£»‹nwh«. e‹whŒ
nahrid¢ brŒJ gh®¤jã‹ gâš brhšY§fŸ. filáahf ekJ eh£L
k¡fŸ rk¤JtkilªJ Rf¤njhL thH nt©Lkhdhš ekJ kj§fŸ
xÊa nt©L«. kj Þjhgd§fË‹ brh¤J¡fŸ njr¤â‹ e‹ik¡
fhf¥ ga‹gL«go mitfis g¿Kjš brŒJ cgnahf¥gL¤j
nt©L«. m¥bghGJjh‹ ehK« ehfßf« bg‰w njr¤jh®fis¥
nghy¢ áwªJ kÅj®fshf És§f Koí« v‹W nfhòu¤â‹ nkš
ËW bfh©L TW»‹nwh«.
ifÆš bt©bzia it¤J¡ bfh©L beŒ¡F mG« _l®
fis¥ nghy, Vuhskhd bghUŸfis K£lhŸjd« fhuzkhf¥
ghœgL¤â it¤J¡ bfh©L, “eh« m‹Åa M£áÆdhš ViHfshf
ïU¡»nwh«; fšÉa¿Éšyhkš ïU¡»nwh«; x‰Wik ïšyh
kÈU¡»nwh«; bjhÊÈšyhk ÈU¡»nwh«” v‹W bjh©il¤
j©Ù® t‰W«go f¤Jtâš VjhtJ m®¤j« c©lh? v‹gij kWgo
í« kWgoí« e‹whŒ nahá¤J¥ ghU§fŸ v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸS
»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 31.01.1932
59 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ila bfhŸif¥go r£lkW¥ò Mu«ã¤âU¡fyh«. m¥bghGJ ïªj
eLÃiyikthâfŸ TW« ‘uh#¥ãuâÃâ fhªâ¡F¥ ng£oaË¡f
kW¤JÉ£lJ jtW’ v‹W brhšYtj‰F m®¤jÄU¡f Koí«.
ïJ Éf, r£lkW¥ãa¡f¤jhš xU fhÇaK« el¡f¥ nght
âšiy v‹gJ ekJ nea®fS¡bfšyh« bjǪj Éõank xÊa
nt¿šiy. ïJtiuÆY« elªj r£lkW¥ãdhš ek¡F¡ »il¤j
óid¡F«? ghY¡F«? gy‹ v‹d v‹gij nahá¤J¥ gh®¥gt®fS¡F ïJ És§fhkš
nghfhJ, r£lkW¥ò ïšyhkÈUªjhš, t£lnki# kfheh£L¡ fÄ£o
fË‹ ntiy ï‹D« âwikahfî«. jhuhskhfî«, Éiuthfî«
ïªâa r£lrigÆš nk‹ik j§»a itáuhŒ v‹d ãur§f« elªJ Koa¡TL«. ï¥bghGJ bfhŠr« Ó®g£oU¡»‹w bjhÊš
brŒa¥ngh»wh® v‹W ekJ eh£L muáašthâfŸ mndf® vâ® fS«, Éahghu§fS« Éisî¥ bghUŸfË‹ mf ÉiyfS«
gh®¤J¡ bfh©oUªjh®fŸ. m¥ãur§fK« br‹w 25 - 1 - 32 njâÆš ï‹D« bfhŠr« Ó®gl¡TL«. r£lkW¥ò eilbgWtjhš ïitfŸ
btËtªJ É£lJ. mâš F¿¥ãl¤ jFªj Éõa« j‰fhy r£l ghjfkila¡ TLnkbahÊa ekJ eh£o‰F ntW fLfsî e‹ik
kW¥ig¥ g‰¿ uh#¥ãuâÃâ mt®fŸ brhšÈÆU¡F« Éõank Tl c©lhf¥ nghtâšiyba‹W Mu«gKjš T¿tªjijna
ahF«. nk‹ik j§»a uh#¥ ãuâÃâat®fŸ “r©il¡F ïG¡f¥ ï¥bghGJ« TW»nwh«.
g£lhš vªj murh§f« ã‹ th§» ÉF«?” v‹W nf£F« nfŸÉí«,
Mifahš, r£lkW¥ò ïa¡f¤âš á¿J« e«ã¡ifÆšyh
“r£lkW¥ò¡F Énuhjkhf ï¥bghGJ mKÈš cŸs KiwfŸ
É£lhY« mJ eh£L¡F¤ Ôik Éis¡F« gad‰w tÊ v‹W
mtáakhf ïU¡f¡ Toa tiuÆš mitfŸ js®¤j¥glnt kh£lh”
v©Â¡ bfh©oUªjhY«, ghku k¡fË‹ ö‰WYj¡F¥ gaªJ
v‹W T¿ÉU¥gJ« Äfî« ftÅ¡f¡ Toa ÉõakhF«. mâY«
ngrhkÈU¡F« uhéathâfŸ jkJ nfhiH¤jd¤ij É£LÉ£L
fh§»uÞfhu®fŸghš mEjhg« fh£Ltj‹ _y« “njrhãkhÅfŸ”
ijÇakhf r£lkW¥ig el¤Jtj‰F cjÉ brŒtnj áwªj fhÇa
v‹W fh§»uÞfhu®fshš kâ¡f¥gl nt©Lbk‹W«, r£lkW¥ãš
khF«. “r£lkW¥ò Ëwhš mtru r£l§fS« Ú¡f¥gL«” v‹D«
fyªJ bfhŸshkš eLÃiyikÆš ïU¥gâ‹ _y« murh§f¤jhU¡
fU¤ij¤ bjËthf ïuh#¥ãuâÃâat®fŸ jkJ ãur§f¤âš
F« “ešyãŸisfshf” ïU¡f nt©Lbk‹W« jLkh¿¡ bfh©o
T¿ÆU¥gij¡ ftŤJ Mtd brŒtnj flikahF«. “óid¡F¤
U¡»‹w nfhiH¤ jiyt®fŸ mtáa« ftÅ¡f nt©oaJ
njhH‹ ghY¡F« fhtš” v‹W brhšÈ¡ bfh©L thG»‹w rka«
mtáa¤âY« mtáakhF«.
ïJtšy v‹gij vL¤J¡fh£l ÉU«ò»nwh«.
mtru¥g£L r£lkW¥ig¤ bjhl§»at®fŸ fh§»uá‹ F£o
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 31.01.1932
jiyt®fbs‹gJ ehl¿ªj ÉõakhF«. Mdhš ‘âU.fhªâ¡F
ïuh#¥ãuâÃâ ng£o bfhL¤J¥ ngáÆUªjhš r£lkW¥ãa¡f«
ï›tsî fZlkhd Ãiyik¡F¥ nghÆU¡fh’bjdî«, Mfnt
‘uh#¥ãuâÃâat®fŸ âU. fhªâat®fS¡F¥ ng£oaË¡f kW¤jJ
jtW’ vdî« ïªj eLÃiyik¡fhu®fŸ brhšÈ¡ bfh©oU¡»‹
wd®. Mdhš ït®fŸ ï›thW brhšYtâY« xU á¿J« m®¤j
Äšiy v‹Wjh‹ eh« brhšY»nwh«. c©ikÆš âU. fhªâat®fŸ
rkhjhd¥ ãÇaKilatuhÆUªjhš fh§»uá‹ r®thâfhÇah»a j‹
Dila mDkâí« ïšyhkš F£o¤ jiyt®fshš bjhl§f¥g£l
r£lkW¥ò ïa¡f¤ij ÃW¤âÉ£L uh#¥ãuâÃâ mt®fSl‹ rkh
jhd« ngr K‹ tUthuhdhš mJ Ãahakhf ïU¡F«. m¥bghGJ
uh#¥ãuâÃâat®fŸ rkhjhd« ngr kW¤âUªjhš fh§»uÞ j‹D
Fo muR - 1932 ( 1) 60 61 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

»¿ÞJt kj¤âš #hâí©lh?
ïªJ kj¤âš jh‹, rhÞâu r«kjkhfî«, bjŒt r«kjkhfî«,
gy® bfhLik¥gL¤j¥g£l k¡fshŒ mªj kj¤ij É£L btË
na¿dhbyhÊa kÅj¤ j‹ik bgwKoahjt®fshŒ nfho¡fz¡fhd
k¡fŸ ïU¥gjhf cyf KGJ« bjǪâU¡»wJ. Mdhš Äfî«
ehfÇf« bg‰w kjkhf m‹ò kjkhf - rnfhju¤Jt« Ãiwªj kjkhf¥
ãurhu« g©z¥g£L tU« »¿ÞJt kj¤âš ï¤jifa rhâ¡
bfhLik ïšiy v‹W giw rh‰w¥g£L tU»wJ. c©ikÆnyna
mªj kj ntj¤â‹ go - mªj kj f®¤jhthd naR ehjÇ‹ bfhŸif¥
go mªj kj¤âš, rhâ ɤâahr« ghuh£lnth, rhâ ɤâahr« fhuz
khf¤ jhœ¤j¥ g£l k¡fis¡ bfhLik¥ gL¤â it¤âU¡fnth xU
MjhuK« ïšiyba‹gij eh« m¿nth«.
ï¤jifa xU kj« #hâ ɤâahr§fS«, bfhLikfS«
Ãiwªj ïªâahÉš, mâY« bj‹ÅªâahÉš vªj ÃiyÆÈU¡»wJ
v‹W gh®¤jhš, ïªJ kj¤â‹ m©zdhfnth, m¥gdhfnth gh£l
dhfnthjh‹ ïUªJ tU»wbj‹W Twyh«. ïªJ kj¡nfhÆšfËš
v¥go #hâ¡F xU ïl« xJ¡f¥ g£oU¡»wnjh mJ nghynt
»¿ÞJt kj¡ nfhÆšfËY« #hâ ɤâahr« ghuh£l¥ g£L¤ jŤ
jÅ ïl§fŸ xJ¡f¥gL»‹wdth«. Mdhš murh§f¡ fz¡»š
»¿Þjt®fS¡F #hâ thÇ¡fz¡F nghlhkš všyh¡ »¿Þjt®f
isí« bghJthf¡ “»¿Þjt®fŸ” v‹w bjhFâÆny nr®¡f¥g£o
U¡»‹wJ. ï¡fhuz¤jhš, Ô©lhj rhâÆduhf¡ fUj¥gL« »¿Þj
t®fŸ, bghJ Þjhgd§fËš xUÉj cÇikí« bgw Koahkš, všyh
cÇikfisí« ca®ªj rhâahuhf ïUªJ bfh©oU¡F« »¿ÞJ
t®fns milªJ tU»wh®fŸ.
v¥go ïªJ kj¤âš x›bthU rhâ¡fhu®fS« j§fŸ
j§fS¡F¡ ÑGŸs rhâah®fË‹ nkš btW¥ò« ɤâahrK«
ghuh£o tU»‹wh®fnsh mJnghynt »¿Þjt kj¤âš òFªJŸs
t®fS«, ehíL KjÈah®, ãŸis, mŒa® KjÈa #hâ ɤâahr§
Fo muR - 1932 ( 1) 62
fis Élhkš it¤J¡ bfh©L, MââuhÉl¡ »¿Þjt®fisí«,
k‰w jhœ¤j¥g£l tF¥ò¡ »¿Þjt®fisí« É¤âahrkhf it¤J¡
bfhLik brŒJ tU»‹wd®. ï›thW brŒJ tUtij¥ g‰¿a
»s®¢á Ú©lehshf eilbg‰W§Tl ï‹D« m«kj FUkh®fŸ
ï›nt‰Wikfis xʤJ c©ikahd »¿Þjt¡ bfhŸiffis
Ãiy ÃW¤j Ka‰á brŒahkÈUªJ tU»wh®fŸ.
Mfnt ïJtiuÆY« bghWiknahL bfhLikfis
mDgɤJ tªj Ô©lhj tF¥ò¡ »¿Þjt®fŸ ï¥bghGJ f©
ÉʤJ¡ bfh©L mâf C¡f¤Jl‹ »s®¢á brŒtij¡ f©L eh«
ghuh£L»‹nwh«. ïj‰F cjhuzkhf¢ br‹w 23. 1. 32-š yhY FoÆš
Ô©l¥glhj »¿ÞJt®fŸ kfhehL ToÆU¥gij¡ Twyh«. m«
kfheh£L¤ jiyt® âU. Phd¥ãufhr« mt®fS«, âw¥ghs® âUkâ
Úyhtâ uhkR¥ãukÂa« mt®fS« tunt‰ò¡ fHf¤jiyt® âU
Mnuh¡»arhÄ mt®fS« k‰W« cŸs cgªah rf®fshd âUths®
fŸ o. É. nrhkRªju«, o. ã. ntjhry« É. I. KÅrhÄ ãŸis KjÈa
gyU« Ô©l¥glhj »¿ÞjtU¡FŸs Fiwfis všyh« És¡fkhf
vL¤J¡ T¿ÆU¡»wh®fŸ. Mifahš ïÅahtJ m«kj FUkh®fŸ
Ô©lhjt®fS¡FŸs Fiwfis Ú¡» kj¡ bfhŸif¥go ahbjhU
nt‰Wikiaí« ghuh£lhkš mt®fisí« el¤Jtj‰FÇa V‰ghL
fis¢ brŒa nt©L«, mšyJ murh§f¤jh® mt®fŸ ÉU«ò»wgo
Ô©l¥glhj »¿ÞJt®fS« k‰w MââuhÉl®fS¡F¡ fh£L
tij¥ nghy¤ jÅ¢ rYif fh£l K‹ tunt©L« v‹W vL¤J¡
fh£l ÉU«ò»nwh«.
filáahf¤ Ô©l¥glhj »¿Þjt®fS¡F« xU th®¤ij
brhšÈ Ko¡»nwh«. Ô©l¥glhj »¿ÞJt®fË‹ FiwfŸ Ú§fh
É£lhš m«kj¤âYŸst®fŸ Ú¡f K‰glh É£lhš, ïªJ kj Mâ
âuhÉl®fŸ vªj tifÆš j§fŸ nkš Rk¤j¥g£oU¡F« kj¡
bfhLikfisí« #hâ¡ bfhLikfisí« Ú¡»¡ bfhŸs ÉU«ò
»‹wh®fnsh, mªj tifÆnyna Ô©l¥glhj »¿ÞJt® fS¡F«
j§fŸ Fiwfis Ú¡»¡ bfhŸs KaYtnj rk¤Jt« bgWtj‰F V‰w
tÊahF« v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 31.01.1932
63 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

<. bt. ïuhkrhÄÆ‹ “bfŒnuh” foj«
ngh®£ ir£oÈUªJ vGâa Éahr« »il¤âU¡fyh«. mâš
“v«guÞ M¥ ãÇ£l‹” v‹»‹w f¥gš Éõa¤ij¥g‰¿ kh¤âu«
vGjKoªjJ. k‰wgo bfhG«ãÈUªJ f¥gš òw¥g£l j‰F¥ ã‹
f©l Éõa§fis¥g‰¿ RU¡fkhf vGJ»nw‹.
bfhS«ãÈUªJ
or«g® 17 -« njâ fhiy òw¥g£l f¥gš 24-« njâ fhiy 10
k¡F ‘Íò£o’ v‹»‹w ãuŠR JiwKf« tªJ nr®ªjJ. ïJ
VlD¡F vâ®ghf¤âš ïU¥gJ« ãuŠR¡fhuUila Jiw Kf
KkhF«. eh§fŸ ãuŠR¡f¥gÈš ãuahz« brŒjjhš ãuŠR f¥gš
m§F bršy nt©oajhƉW. ãuŠR¡fhuU¡F¢ brhªjkhd Ôth»a
klfhÞf® v‹D« Ôî¡F mD¥g¥gL« rhkh‹fS« m¤ÔÉÈUªJ
V‰Wkâ brŒa¥gL« rhkh‹fS« Íò£o v‹»‹w JiwKf¤â‹
tÊahf¤jh‹ tunt©L«. ïªj JiwKf¤âš eh§fŸ ïu§»dJ«
“fkhÈa®” v‹»‹w xU #hâah® Ú¡»nwht®fis¥ nghš mâf
fU¥ò« Äfî« RU©l jiykÆU« cilat®fŸ jh‹ ïªj¤
njr¤âš mâfkhŒ ïU¡»wt®fŸ, ït®fŸ ghiõ muò - kj«
ïÞyh«. Äfî« ïis¤j rßu« cŸst®fŸ, gh®it¡F Éfhukh
dt®fŸ, buh«gî« ViHfŸ, mG¡F JÂíilat®fŸ ït®fŸjh‹
ï›Él¤âa TÈfŸ. bg©fŸ ÉfhukhŒ kiyy«gho #hâahiu¥
nghš eif mªJbfh©L Ú©l F¥gha« ngh£L¡ bfh©oU¡
»wh®fŸ. ï§F áy muãaU«, e« g¡f¤âa mjhtJ kiu¡fha®fŸ,
whî¤j®kh®fis¥ nghš áy® ïU¡»wh®fŸ. ït®fŸ ešy cil
cL¤â¡ bfh©L R¤jkhfî«, ešy njh‰wkhfî« ïU¡»wh®fŸ. ït®
fŸ KjyhËfshfî«, r‰W ehfßf thœ¡iffhuuhfî« fhz¥gL
»wh®fŸ.
Fo muR - 1932 ( 1)
âdrÇ thœ¡if
Íò£o JiwKf ghf« kh¤âu« ešy ca®ju¡ f£ll§fS«,
ešy ca®ju õh¥ò filfS«, ãuŠR¡fhu btŸisa®fshš ÄFâ
í« FoÆU¡f¥g£l khËiffS« cilajhf fhz¥gL«. k‰w¥go
CU¡F xU bg© Tl Kf¤ij _o¡ bfh©L nghdij eh§fŸ
gh®¡fÉšiy. Mdhš K¡fhL kh¤âu« ngh£oU¡»wh®fŸ. ï§F
g«ghŒ F#uh¤â ÉahghÇfŸ áyiu¥ gh®¤njh«. ï§F jghš
vGâÉ£L áy rhkh‹fŸ rh¥gh£L¡F th§»ndh«. ãwF 24ªnjâ
khiy - 5 k¡F Íò£oÆÈUªJ f¥gš òw¥g£L 29ªnjâ NaÞ
JiwKf¤J¡F tªjJ. m¤JiwKf« Ä¡f mHfhdjhfî«, C®
Äfî« òâa KiwÆš V‰gL¤j¥g£ljhfî« ïUªjJ. Íò£o
ÆÈUªJ br§flÈš f¥gš òw¥g£lîl‹ âd« 1¡F 3, 4 f¥gš
åjK«, NaR¡F g¡f¤âš tutu xU k x‹W¡F xU f¥gš åj«
flÈš nghtijí« tUtijí« gh®¤J¡ bfh©nl ïUªnjh«.
NaR¡F g¡f¤âš tªjîlnd á¿J á¿jhŒ FË® mâf¥g£L Naáš
eL§F«goahd FË® V‰g£lJ. VbdÅš m§Fjh‹ KjÈš
FË®f©nlh«. f¥gÈš v§fSila ïl« 4tJ tF¥ò (nkš j£L)
Mdjhš m§F br‹idÆš f¥gš V¿dJ Kjš 4, 5 ehŸ btŒÆ
yhY«, kiHahY« Äfî« fZl¥g£lJl‹, rhkh‹fSl‹ mo¡fo
_£ilfŸ ïw¡F«nghJ« V‰W« nghJ« ïl« khwnt©oajhí«
ïUªjJ. òJ¢nrÇ JiwKf¤âš vd¡F á¿J fh¢rY«, ka¡fK«,
jiy tÈí« mâf bjhªjuî brŒjJl‹, btŒÆÈnyna ïU¡f
nt©o ïUªjjhY« r‰W kd tU¤jK« clš Ãiyia¥g‰¿
ftiyí« V‰g£ljhš 4tJ tF¥ãš ïUªJ 3-tJ tF¥ò¡F
kh‰wyh« v‹W Ô®khŤJ òJ¢nrÇÆÈUªJ v§fis¡ fhz
tªâUªj âU. ghuâjhr‹, âU. nehnaš, âU. bršt«, mt®fSila
fhÇajÇá M»at®fŸ _ykhŒ f¥gš fÄõdÇl« br‹W kh‰W«go
nf£lâš mt® br‹idÆš 3-tJ tF¥ò¡fhf brhšy¥g£l rh®i#
Él 2 - gî‹ mâfkhf T£o 1 - o¡f£L¡F 120%. åj« mâf«
bfhL¡f nt©Lbk‹W brh‹dh®. mj‰F« r«kâ¤j⚠炙äZ
gî‹neh£L vL¡f kh£nl‹ v‹W brhšÈ ïªâa ehza neh£nl
nt©Lbk‹W nf£lh®. v§fËl« ïUªj JiffŸ všyh« 炙äZ
ehza neh£lhfnt kh‰w¥ g£oUªjjhš òJ¢nrÇ lîD¡F 炙
äZ gî‹ neh£il mD¥ã, ïªâa ehzakhf kh‰¿¡bfh©L tªJ
bfhL¥gjhf¢ brhšÈ ehza« kh‰w âU. ghuâjhr‹ mt®fis òJ¢
nrÇ CU¡FŸ mD¥ãndh«. mt® ïªâa ehza¤ijí« áy â‹
g©l§fisí« xU lh¡l® tr« mD¥ã bfhL¤jh®. mj‰FŸ vd¡F
r‰W FzkhÆUªjjhY«, lh¡l® gßø¤J¥ gh®¤J áy g¡Ft«
64 65 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
brh‹djhY« 3-tJ tF¥ò¡F khwhkš 4-tJ tF¥ãnyna ïUªJ
bfh©nlh«. ãwF« 2, 3 ehŸ fZl¥g£nlh«. f¥gÈš eh§fŸ
_£ilfis Él nftykhfnt el¤j¥g£nlhkhdhY« 4-« ehŸ xU
Ñœ j£oš rhkh‹fis it¤J¡ bfhŸs f¥gš fÄõd® mDkâ
bfhL¤jh®. mªj Ñœj£lhdJ _£ilfŸ nghlî« xU g¡f« ãuŠR
nrhš#®fŸ ïU¡fî« V‰g£lJ. mâš 50 nrhš#®fŸ ïU¡f
ïlK©L. 50 nrhš#®fŸ V‰fdnt ïUªjh®fŸ. eh§fŸ _£ilfË‹
nkš ïUªnjh«. ïu©blhU ehŸ nrhš#®fŸ v§fSl‹ gH»
É£ljhY«, _‹W jÄœ ãuŠR ïªâa nrhš#®fŸ Ä¡f gH¡fkh»
É£ljhY« ãuahz« á¿J Tl fZlkhf njh‹wÉšiy. Mfhu«
ïªj nrhš#®fS¡F bfhL¡f¥g£l Mfhunk jh‹ v§fS¡F«
bfhL¡f¥g£lJ. mjhtJ âd« 2 ntis ntf it¤j cUis¡ »H§
F«, bfhŸS, mšyJ mtiu, fliy KjÈa VjhtbjhU jhÅaK«
ntfit¤J¡ bfhL¥gJl‹, cU©il buh£o 3-« ïJfS«, kh£L
kh«r J©L«, rhuhaK« bfhL¡f¥gLtJ tH¡f«. fhiyÆš ghš
ïšyhj fh¥ãí« buh£oí« c©L. ït‰WŸ rhuha« kh£L kh«r«
M»aitfis eh§fŸ cgnah»¡fÉšiy. k‰wJfSlD«, bfhS«
ãY«, br‹idÆY« òJ¢nrÇÆY« th§»d ãÞf£, MuŠR¥gH«
M»aitfSlD« fh¥ã, OílD« rÇ¥gL¤â¡ bfh©nlh«.
NaÞ fhšthŒ
NaáÈUªJ 29-njâ gfš 2 k¡F¡ f¥gš NaÞ fhšthŒ
tÊahf ngh®£ ir£L¡F¥ òw¥g£lJ. ïªj¡ fhšthahdJ br§fl
Y¡F« k¤âajiu flY¡Fkhf Rkh® 100 ikš Ús«. kzš jiuÆš
bt£l¥g£l fhšthahF«. ïj‹ mfybkšyh« Rkh® 150 mo jhÅ
U¡F«. ekJ thŒ¡fhš nghynt ïUg¡f« fiuÆš el¡F« #d§
fSl‹ ngá¡ bfh©nl f¥gÈš nghfyh«. Mdhš 40 MÆu« 50
MÆu« l‹ fdKŸs f¥gšfŸ všyh« jhuhskhŒ nghf¤jFªj
MH« bt£l¥g£oU¡»wJ. fhšthŒ ntiyfŸ ï‹dK« elªJ¡
bfh©nljh‹ ïU¡»‹wJ. vâÇš f¥gš tªjhš xJ§» Éf
M§fh§F trâ ïU¡»‹wJ. fhšthŒ¡F beLf th£Rnk‹fS«,
fhtšfS«, gªnjhgÞJfS« c©L. ïªj fhšthŒ “NaÞ fhšthŒ
f«bgÅah®” v‹»‹w xU f«bgÅahuhš Kjš ngh£L bt£l¥g£L
x›bthU f¥gY¡F« R§f« th§Ftj‹ _y« g§F¡fhu®fS¡F
yhg« »il¤J tU»‹wJ. xU f¥gY¡F¢ Rkh® 10, 000 g¤jhÆu«
%ghŒ, 15, 000 %ghŒ nghš R§f« tNÈ¡f¥gLtjhf¡ nfŸÉ¥g£
nlh«. NaÌÈUªJ ngh®£ ir£L¡F nghtj‰FŸ FË® mâf¥
g£L¡ bfh©nl tªJÉ£lJ.
Fo muR - 1932 ( 1) 66
ngh®L ir£
29- njâ ïuî 10 k¡F f¥gš ngh®£ ir£L¡F tªjJ. ïuî
11 k¡nf ãuahÂfis f¥giy É£L ïw¡»É£lh®fŸ. JiwKf«
br‹idia¥ nghynt f¥gÈÈUªJ jiuÆš fhš it¡fyh«. Þjy
ah¤âiufËš v¥go g©lhu§fS« m®¢rf®fS« ah¤âiu tÊ
fh£ofS« uÆÈnyna tªJ bjhªâuî brŒth®fnsh mJnghš
GUIDE v‹W brhšy¥gL« tÊfh£ofŸ f¥gY¡FŸshfnt tªJ
NœªJ bfh©L ï«ir¥gL¤âÉ£lh®fŸ. ãwF xUt‹ v§fSl‹
Élh¥ãoahŒ¤ bjhl®ªJ v§fŸ rhkh‹fis¡ f¥gÈš ïUªJ
ngh£oš V‰¿¡ bfh©L, v§fis fÞl« MÕR, lh¡l® nrhjid,
rhkh‹ nrhjid KjÈaitfis el¤â¡ bfhL¤J ‘m¡uh¥nghš’
v‹»‹w xU X£lÈš T£o¡ bfh©L tªJ ïuî 12 k¡F É£lh‹.
ï§F X£lš v‹gJ j§FÄl« k£Lªjh‹. mjhtJ xU miwÆš
rhkh‹ it¤J gL¤J¡ bfhŸsyh«. f£oš, eh‰fhÈ, nki# c©L.
rh¥gh£L¡F ntW V‰ghLjh‹ brŒJ bfhŸs nt©L«. ïªj
X£lÈš ehŸ 1¡F 3 ngU¡F« j§Ftj‰F âd« 3 %. åj« ngá xU
thu« ïUªnjh«. rh¥ghL brhªj¤âš brŒJ bfh©nlh«. tÊfh£o
7 %ghŒ th§»É£lh‹. tÊfh£ofË‹ fZl¤ij¤ jÉu ntW fZl
Äšiy. ghiõ bjÇahjt®fŸ ïªj fZl« mDgɤJ¤jh‹ Mf
nt©L«.
ngh®£ir£ CuhdJ Nair¥ nghynt òâjhf c©lh¡f¥g£l
á¿a g£lz« 3 òwK« j©Ù® NœªjJ. ï§FŸs k¡fŸ bgU«
ghY« v»¥âa®fŸ. mnefkhf 100¡F 90 ng® ïÞyh« kj¡fhu®fŸ
k‰w gy njr¤jhU« ï§F ïU¡»wh®fŸ. JiwKf« v‹gij¤ jÉu
ïj‰F ntW bgUik »ilahjhdhY« bgÇa bgÇa õh¥òfS«,
my§fhu rhkh‹ filfS« jhuhskhŒ c©L. rÇ gFâ fh¥ã¡
filfŸ ïU¡F«. rhkh‹fŸ Ãytubkšyh« ekJ C®fËYŸsJ
nghyntbahÊa mâfÄšiy. Mdhš filfËš rh¥ã£lhš bryî
mâf«. #d§fŸ gh®it¡F btŸis¡fhu®fis nghynt ïU¡»wh®
fŸ. v»¥âa ïÞyh« bg©fS¡F«, Inuh¥ãa bg©fS¡F« ɤâ
ahr« f©L ão¥gJ fod«. »¿Þjt®fS¡F«, ïÞyhÄa®fS¡F«
Tl milahs ɤâahr« »ilahJ. 3š 2 ghf« bg©fŸ Inuh¥ãa
cilílD« bjh¥ãfSlDnk âÇ»wh®fŸ. M©fŸ všyh«
Inuh¥ãa ciljh‹, áy ViH¡ FL«g¥bg©fS«, áy »uhk¡
FL«g bg©fS« kh¤âu« cŸns Inuh¥ãa cil mªJ nkny
fU¥ò¤ JÂÆdhš ngh®¤J¡ bfh©L thŒ kh¤âu« kiwí« go
xUÉj tiy JÂf£o¡ bfhŸS»wh®fŸ. (be‰¿, f©, _¡F všyh«
bjÇí«)
67 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 M©fŸ Inuh¥ãa cilíl‹ áy® Inuh¥ãa bjh¥ãí«
JU¡» bjh¥ãí k»wh®fŸ. jho v‹gJ »ilant »ilahJ.
»¿Þjt®fisí«, ïÞyhÄa®fisí« ï§F milahs« f©L
ão¡fnt KoahJ. ïªj C® #d§fŸ všnyhU¡F« ïªj JiwKf¤
â‰F tªJ nghF« ãuahz¡fhu®fshšjh‹ ÉahghuK« ãiH¥ò«
el¡f nt©oanj jÉu nt¿šiy. v»¥âa ïÞyh« bg©fË‹
nl‹R âdK« el¡F«. gy® cl«bgšyh« gyÉj g¢irF¤â¡
bfhŸS»wh®fŸ.
bfŒnuh
ngh®£ ir£oš xU thu« ïUªJ É£L #dtÇ khj« 5-ªnjâ
fhiy 8 k¡F bfŒnuhî¡F¥ òw¥g£L uÆny¿ 5-ª njâ gfš 1
k¡F bfŒnuhî¡F tªnjh«. 150 kÆš öu« 3 tJ tF¥ò¡F
kÆY¡F miu mzh uÆš rh®{ É»j« uÆš t©ofŸ všyh«
S. I. R á‹d t©ofËš ïu©L, ïu©L ngU¡F bgŠáfŸ ïU¥gJ
nghynt všyh t©ofËY« ïU¡»‹wJ. t©ofŸ všyh« bgÇa
t©ofŸ.
Kjš t©oÆÈUªJ filá t©o tiu t©o eLÉš elªJ
nghfyh«. bfŒnuh g£lzkhdJ M¥ãÇ¡fh njr¤ânyna bgÇa
g£lzkhF«. ïâš 10 y£r« #d§fŸ tá¡»wh®fŸ. ïJ <Í¥£
(v»¥âa) njr¤â‹ jiyefuKkhF«. v»¥âa njr« v‹gJ cyf¤âš
cŸs gHikahd njr§fËbyšyh« Äf¥ gHikahdJ. ehfÇf§f
ËY« v»¥âa ehfÇfnk Äf¥ gHikahdJ. ïJ cyF¡F k¤âa
njrKkhF«, ï›Él¤âa ÓnjhZz Ãiy FË® fhy¤âš bg§f
qiu¥nghyî« btŒÆš fhy¤âš ekJ C®fis¥ nghyî« ïU¡
F«. ï§FŸs kiyfŸ mnefkhŒ kzš kiyfnsahF«. Ãy§fŸ
bgU«ghf« btU« kzš óÄfshfnt ïU¡F«.
bfŒnuhÉš xU bgÇa eâ XL»‹wJ. mj‰F¥ bga® Ú (Nile)
eâ v‹W bga®. ïJ cyf¤ânyna bgÇa eâahF«. ïj‹ Ús« 3500
ikš. ïâš f¥gšfŸ jhuhskhf¥ ngh»‹wd. ïj‰F gy thŒ¡fhš
fS« jhuhskhf¥ ghrd§fS« c©L. ï§F kiH v‹gnj »ilahJ.
x£lf«, Fâiu, nfhntW¡ fGij, fGij M»aitfshšjh‹ všyh
ntiyí« brŒa¥gL»‹wJ. gRkhL ghšfu¡fî«, fhis khLfŸ
rh¥ãlî« jh‹ ga‹gL»‹wd. cUis¡ »H§F, K£il nfhÞ
KjÈa FË® njr¡ fhŒfÇfns jh‹ mâf«. všnyhU« nfhJik
buh£oí« r¥gh¤âí« jh‹ mâf« rh¥ãL»wh®fŸ. cil Éõa§fŸ
e« C® cilfisÉl mâf« njit ïU¡»wJl‹ mâfkhfnt
Fo muR - 1932 ( 1) 68
cgnah»¡»wh®fŸ. mt‰¿‹ ÉiyfŸ všyh« ekJ g¡f¤ij Él
eakhfnt ïU¡»‹wd.
bghJthf »uhk§fŸ všyh« k© Rt® åLfshfî« nk‰
TiufŸ všyh« ku« ngh£L gyif ngh£L k©gu¥ãajhfînk
ïU¡»‹wd. kiH ïšyhjjhš Tiuia¥ g‰¿ ït®fŸ ftiy¥
gLtâšiy. g£lz§fËš åLfŸ 3, 4, 5, 6, 7 kho tiuÆš ïU¡
»‹wd. 3, 4 khofns mâf«. bghJthf¥ g«ghŒ¡ f£ll§fŸ
nghynt fhz¥gL«.
Éf, eh‹ ïJtiu vdJ cilfis kh‰¿¡ bfhŸs Éšiy.
jiy¡F kh¤âu« xU f«gË FË® (k§» nf¥) FšyhŒ ngh£L¡
bfh©nl‹. Mfhu« buh£o, K£il, fh¥ã ïitfŸ jh‹ K¡»akhŒ
cgnah»¡»nw‹. K£il ï›Él« Äf kÈî. 2 mzhî¡F 5 K£il
»il¡»‹wJ.
ïªj¥ g¡f¤J¡fhu®fS¡F eh‹ xUtnd jho it¤jtdh
fî«, xU òJkhâÇ kÅjdhí« fhz¥gLtjhš ahU« F¿¥ghŒ¥
gh®¥gJ« k‰W« kÇahij brŒtJkhŒ ïU¡»wh®fŸ. TLkhd tiu
Æš #d§fŸ ekJ #d§fis Él ešy FzKŸst®fshfî«,
Ént»fshfî« ïU¡»wh®fŸ. ïªâa‹ v‹whš Äf¥ãÇakhŒ¥
ngR»wh®fŸ. Inuh¥ãaÇl« btU¥ghŒ ïU¡»wh®fŸ. ï›Él¤âa
bg©fŸ Äfî« RU RU¥ghfî«, Rjªâu cz®¢áí«, ijÇaK«,
JÂî« cŸst®fshfî« ïU¡»wh®fŸ. FHªijfŸ áWt®fŸ
M»at®fS¡F ekJ g¡f¤âa FHªijfis Él mâf ò¤âí«,
Rjªâu cz®¢áí« JÂî« ïU¡»‹wd. k‰w muáaš kjÉaš
r«kªjkhd Éõa§fŸ ã‹dhš vGJ»nw‹. ï‹D« ïu©L _‹W
âd¤âš ‘Vj‹R¡F’ (»ß¡ njr«) nghnth«.
Fo muR - gaz¡ foj« - 07.02.1932
69 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

itÔf bt¿
ïªJ¥ bg©kÂfŸ gytifÆY« Rjªâu« ïšyhjt®fshŒ
moik¥g£L¡ »l¥gj‰F Kj‹ikahd fhuz«, mt®fŸ M©
fË‹ jait¡ bfh©L étd« g©z¡ Toa î¥gªjkhd Ãiy
ÆÈU¥gnjahF«. ïªj tifahd î¥gªj Ãiyik ïU¥gj‰F¡
fhuz« ïªj¥ ghG« ïªJ kjK«, mj‹ _y« brŒa¥g£oU¡F«
r£l§fSnk v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. Mifahš M©
k¡fS¡F ïU¥gJ ngh‹w všyh cÇikfS« bg© k¡fS¡F«
r£l _ykhf V‰g£lhš jh‹ mt®fŸ Ó®âU¤jkila Koíbk‹W
eh« T¿ tU»nwh«. <nuhL, ÉUJef®, br‹id KjÈa ïl§fËš
Toa ekJ ïa¡f¥ bg©fŸ kfhehLfËY« ïJ r«gªjkhd
Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£ oU¡»‹wd. Mdhš vªj Éjkhd
khWjiyí« ÉU«ghkš j§fŸ Raey« x‹iwna ÉU«ò»‹w
itÔf®fŸ, bg© k¡fŸ cÇikfS¡F vâuhfnt »s®¢á brŒJ
bfh©L tU»‹wd®. bg© k¡fŸ nf£F« Rjªju§fisbašyh«
kj¤â‰F Énuhj«, ‘fl f£lis¡F Énuhj«, rhÞâu§fS¡F
Énuhj«; mt®fŸ ÉU¥g¤â‹go Rjªju« bfhL¤JÉ£lhš kj«
nghŒÉL«; flîŸfŸ nghŒÉLth®fŸ; rhÞâu§fŸ mʪJ ÉL«
v‹bwšyh« å© T¢rÈ£L¤ jL¤J¡ bfh©oU¡»‹wd®.
Mdhš fšÉ a¿î« cyf ehfßf m¿î« RakÇahij
cz®¢áí«, Rjªju jhfK« cŸs bg©k¡fŸ všnyhU« ïªj
itÔf®fË‹ ó¢rh©ofS¡F¡ bfhŠrK« ga¥glhkš j§fŸ mã¥
ãuha§fis btËÆ£L tU»‹wd®. ehK« ït®fSila mã¥ã
uha§fis MjǤJ r£l§fŸ brŒa nt©Lbkd¡ »s®¢á brŒJ
bfh©L tU»nwh«. ï›thW bg©k¡fS« Ó®âU¤j¡fhu®fS«,
RakÇahij ïa¡fK« ciH¤jj‹ gadhfnt âth‹gfö® mÇ
Éyhr rhujh mt®fshš ïªâa r£lrigÆš ïsik kz¤ij¤
jL¡F« r£l« bfh©L tªJ Ãiw nt‰w¥g£lJ. MÆD« ekJ
eh£L itÔf _l®fË‹ »s®¢áahY«, muáaš »s®¢á¡fhu®fË‹
M®¥gh£l§fshY« mªj¢ r£l« áy khj§fŸ rÇahf mEZo¡
Fo muR - 1932 ( 1) 70
f¥glhkš ïUªjJ. ï¥bghGJ« m¢r£l« mKÈÈU¥gjhf¤ jh‹
brhšy¥g£L tU»wJ. ï‹W« itÔf®fŸ midtU« ï¢r£l¤ij¡
f©o¤J ïjdhš kj« nghŒÉ£lbj‹W«, tUzh¢áuk jUk«
nghŒÉ£lbj‹W«, rdhjd jUk¤â‰F mÊî tªJÉ£lbj‹W«,
Mifahš ï¢r£l¤ij u¤J brŒa nt©Lbk‹W« Fiy¤J¡
bfh©L »l¡»wh®fŸ. ï¢r£l¤ij xÊ¥gj‰bf‹nw jŠir âU¢á
Íšyh¡fË‹ ãuâÃâahf¤ âU. uh#h gfö® »UZzkh¢rhÇah®
ïªâa r£lrigÆš nghŒ c£fh®ªJ bfh©L âU¤j knrhjhî«
bfh©L tªJ bfh©oU¡»wh®. m«knrhjhit MjÇ¡F« kd¥
gh‹ikíila itÔf®fS« rigÆš m§f¤âd®fshÆU¡»‹wd®.
ïj‰»ilÆš ïsik kz¤jil¢ r£l¤ij¡ bfh©L tªj
âth‹ gfö® mÇÉyhr rhujh mt®fns k‰bwhU áwªj Ó®âU¤j
knrhjhit¢ br‹w 26-1- 32 ïªâa r£lrigÆš bfh©L tªJ mij¤
jÅ¡ fÄ£o¡F mD¥g nt©Lbk‹W ãnunuã¤jh®. mªj knrhjh
É‹ neh¡f« ‘bg©fS¡F¥ òUõDila brh¤âš ghf« ïU¡f
nt©L«’ v‹gnjahF«. Ãaha ò¤âí« gF¤j¿î« kÅj¤ j‹ik
í« cŸs vtU« ï«knrhjhit m¥gona x¥ò¡ bfhŸtJ jh‹
xG§fhF«; étfhU©a¤ j‹ikí« rkur neh¡fK« cŸs vªj xU
kÅjD« ï«knrhjhit x¥ò¡ bfhŸs¥ ã‹ th§f kh£lh‹.
ïªJ kj¥ bg©fŸ v›tsî brštKŸs FL«g¤âš ãwªjh
Y«, ãwªj mf¤âYŸs brh¤âY« mt®fS¡F¥ gh¤âa« ïšiy.
vªj brštthDila FL«g¤âš thœ¡if¥ g£lhY«, òUõ‹
ïU¡F« tiuÆš bfhŠr« Rfkhf ïU¡fyhnk bahÊa òUõ‹
ïwªJ Éjitah»É£lhš, brh¤JÇikí«, RfK« ïšyhkš J‹g¥
gl¡ Toa ÃiyÆš ïU¡»‹wd®. ï¤jifa bfhLikia ïªJkj
bg©fŸjh‹ ghG« ïªJ kj¤âš ãwªjj‰fhf mDgÉ¡f nt©oa
t®fshf ïU¡»wh®fŸ. ï›tsî fZl Ãiy »¿Þjt, KÞä«
bg©fS¡F ïšynt ïšiy. ntW vªj ehfßf« bg‰w eh£oY«
ïšiy v‹nw Twyh«. ïªj¥ gÇjhgfukhd Ãiyia Ú¡»¥ bg©
fis¥ òUõDila brh¤J¡F cÇikíilatuhf¢ brŒtnj âU.
rhujh mt®fŸ knrhjhÉ‹ K¡»a neh¡fkhF«.
ï¤jifa mÇa knrhjhit¥ ãununuã¤j nghJ mij âU.
mk®eh¤ j¤j®, âU. yhš rªJ ehtšuhŒ âU. uh#h gfö® »UZz
kh¢rhÇah® M»a _tU« v⮤jd®. murh§f¤â‹ rh®ghf r®.
yhÞbgl£ »uAh« mt®fS« rig m§f¤âd®fËš _‹W ng®
v⮤jij¡ fhuzkhf¡ bfh©L knrhjhit MjÇ¡f kW¤jh®.
Mdhš k‰w m§f¤âd®fŸ midtU« ïªJ¡fŸ, KÞä«fŸ,
»¿ÞJt®fŸ M»at®fS« ï«knrhjhit tunt‰W MjÇ¥gjhf
71 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
ô»¡f ïlÄU¡»wJ. Mfnt ïªj knrhjhî¡F¢ r£lrigÆš
jhuhskhd MjuÉU¥gJ btË¥gilahf¤ bjǪJÉ£lJ. ïÅ
ï«knrhjhit v⮤j itÔf®fS« murh§f¤jhU« jh§fŸ
m«knrhjhit v⮥gj‰F T¿a fhuz§fis¥ g‰¿¡ bfhŠr«
MuhŒªJ gh®¥ngh«. ï«knrhjhit v⮤j âU. mk®eh¤ j¤j®
v‹gt® jh« tUzh¢áuk jUk¤âš e«ã¡if cilat® v‹W«
g©il¡ fhy kfh‹fË‹ òÅj r£l§fËš if it¡f xUtU¡F«
Rjªju« »ilahJ v‹W« brh‹dh®. ïªj itÔf kd¥gh‹ikíŸs
fdth‹ ng¢ir¢ á¿J MuhŒªJ ghU§fŸ. ït® tUzh¢áuk
jUk¤âš e«ã¡ifíilatuhÆUªjhš, ït® mij¥ ã‹g‰¿
el¡»whuh? ïtuhš el¡f¤ jh‹ Koíkh? btŸis¡fhu murh§f¤
jhš V‰gL¤j¥g£l r£lrigÆš r£il, jiy¥ghifnahL tªJ
c£fh®ªJ bfh©L ngr vªj¥ “g©il¡fhy kfh‹fË‹ òÅj
r£l«” nghâ¡»wJ? “Äny¢r” ghiõah»a M§»y ghiõia¥
go¡fî«, c¤ânahf« bgwî«, ngrî« vªj “g©il¡fhy kfh‹
fË‹ òÅj r£l« TW»wJ? v‹W jh‹ nf£»nwh«.
mL¤jgoahf ïªj knrhjhit v⮤j âU. »UZzkh¢
rhÇah® ïªJ ÉjitfŸ fZl¥gL»wh®fŸ, mÚâahf el¤j¥gL
»wh®fŸ v‹D« fij bkŒ¥ã¡f¥gl Éšiy ba‹W«, ï«knrhjh
ïªJ r_f¤â‹ ntiuí« j®k¤ijí« bt£o 圤â ÉL« v‹W«,
ïªJ kj¤â‹ mo¥gilahd mÞâthu§fis¥ gykhŒ¤ jh¡F»wJ
v‹W« ngá ïU¡»wh®. ït® ngáÆU¥gâš c©ikahtJ, mšyJ
m¿î¡F¥ bghU¤jkhd thjkhtJ ïU¡»wjh? v‹W ghU§fŸ!
c©ikÆš ït®, tUzh¢áuk jUk¤ij¥ g‰¿ ngrnth, mšyJ
j‹id xU tUzháuk jUk ïªJthf¢ brhšÈ¡ bfhŸsnth
v›tsî öu« Rjªâu« cŸst® v‹W jh‹ eh« nf£»‹nwh«.
ntj§fis kd¥ghl« g©Â¤ jtisia¥ nghš f¤â¡ bfh©L
fhÉÇ¡ fiuÆš c£fh®ªJ bfh©L Xk« g©Â¡ bfh©oU¥gij
É£L É£L 炙äZ ghiõ gƉáí«, ca®ªj c¤ânahfÞ
j®fsh»a 炙äZfhu®fË‹ T£Lwî« it¤J¡ bfh©oU¡F«
ït® tUzh¢áuk jUk ïªJ Mthuh? ïÅ ït® ngáaâš cŸs
Éõa§fis¡ ftÅ¥ngh«.
ïªJ r_f ÉjitfŸ fZl¥gL»wh®fŸ v‹gJ« mÚâahf
el¤j¥gL»wh®fŸ v‹gJ« bkŒ¥ã¡f¥glÉšiyah«. ïJ KG¥
ór¡fhia¢ nrh‰¿š kiw¥gJ ngh‹w ng¢nrahF«. k‰w
r_f¤ij Él¤ âU. M¢rhÇah® mt®fË‹ gh®¥gd r_f¤ânyna
ÉjitfŸ mâf«. mt®fŸ åLfËš ü‰W¡F¤ bjh©û‰bwh‹gJ
åLfËš ÉjitfŸ ïšyhkš ïšiy. mt®fŸ gL« fZl§fS¡F
msÉšiy. nt©Lkhdhš ehY bkh£il m«khŸfis¡ T¥ã£L
Fo muR - 1932 ( 1) 72
ÉrhǤjhš c©ik És§F«. ïJ nghf£L«. ïªj knrhjh ïªJ
r_f¤â‹ ntiuí«, j®k¤ijí« bt£o 圤â ÉLkh«! ïªJ
r_f¤â‹ mo¥gilahd mÞâthu§fis¥ gykhf jh¡F»wjh«!
v›tsî c©ikahd - ÓtfhU©akhd ng¢R ghU§fŸ! bg©
k¡fis ÄUf§fËY« nflhf¡ bfhLik¥ gL¤â, ãŸis bgW«
aªâu§fshfî« moik ntiy brŒí« fUÉfshfî« it¤âU¥
gJ jhdh ïªJ kj«? #d r_f¤âš ghâahf ïU¡»‹w jhŒkhiu¤
jÉ¡f ÉLtJ jhdh ïªJ kj«? ïªJ kj j®k«? ïªJ kj¤â‹
mo¥gilahd mÞâthu«? v‹W jh‹ eh« nf£»‹nwh«. ï¥go¥
g£l r£l§fis¡ bfh©oU¡F« xU kj« kjkhFkh? v‹W nahá¤
J¥ ghU§fŸ. ï¥go¥g£l r£l§fis c©lh¡»at®fŸ kfh‹fsh?
mšyJ Raeythâfsh? étfhU©a KŸst®fsh? mšyJ t‹
beŠr®fsh? nah¡»a®fsh? mšyJ mnah¡»a®fsh? v‹W e‹whŒ
nahrid brŒJ ghU§fŸ!
Mifahš jh‹ eh« ï¤jifa mnah¡»a¤ jd§fŸ Ãiwªj
ïªJ kj¤ij monahL xÊ¡f nt©Lbk‹W brhšY»nwh«. ïªj
kj« xʪjyh‹¿ bg©k¡fS¡nfh, k‰w #hâ¡ bfhLikahš fZl¥
gL« T£l¤jh®¡nfh Rjªâu« »il¡f¥ nghtâšiy v‹W cWâ
ahf¢ brhšY»nwh«. M© bg© ntWghL ïšyhkš všyh k¡fis
í« k¡fshf¥ ghɤJ Rjªju« tH§f¡ Toajhf xU kjnkh mšyJ
xU flînsh mšyJ xU ntjnkh ïUªjhš mij eh« M£nrã¡f
Éšiy. ï¥go Æšyhkš xU T£l¤jhiu ca®ªj gjÉÆÈUªJ
všyh¢ Rf§fisí« mila¡ Toatuhfî«, k‰bwhU¡ T£l¤
jhiu¥ ãwªjJ Kjš ïw¡F« tiu moikahÆUªJ všyh¤ J‹g§
fisí« mDgÉ¡f¡ Toatuhfî« it¤âU¡f¡ Toatuhfî«,
it¤âU¡f¡ ToaJ kjkhÆUªjhY« rÇ mšyJ flîshÆUªjhY«
rÇ mšyJ ntj§fshÆUªjhY« rÇ mitfis beU¥ãÈ£L¡
bfhS¤â m¢rh«gšfis ‘m£yh©o¡ Xõ‹’ v‹D« flÈš
bfh©LnghŒ bfh£lnt©Lbk‹gnj ekJ Kothd Ô®khdkhF«.
ïÅ murh§f¤â‹ neh¡f¤ijí« ftÅ¥ngh«. ekJ ãÇ£OZ
murh§f¤jh® “ïªJ¡fË‹ kj¤âš jiyÆLtâšiy” v‹W
brhšÈ¡bfh©L ekJ r_f Ó®âU¤j¤âš á¿J« ftdÄšyhkny
jh‹ ïJ tiuÆY« ïUªJ tªJ bfh©oU¡»wh®fŸ. c©ik
Ænyna murh§fK« r_f Ó®âU¤j« g©Qtâš ftdKilajhf
ïUªâU¡Fkhdhš ãÇ£OZ murh§f« V‰g£l ïªj ü‰iw«gJ
tUõ fhy¤â‰FŸ ekJ ïªJ r_f« v›tsnth Ó®âU¤jkhd
Ãiyik¡F tªâU¡f¡ TL«. Mdhš murh§f¤jhnuh Ó®âU¤j¤âš
bfhŠrK« ftiy ïšyhkš “eh§fŸ kj¤âš jiyÆl kh£nlh«”
v‹D« mªj¥ gHa¥ gšyÉiana itÔf bt¿a®fË‹ Äu£L
73 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
jY¡F¥ gaªJ ï‹D« gho¡ bfh©oU¡»wh®fŸ. Mjut‰w bg©
fS¡F¢ brh¤JÇik tH§F« bghU£L¡ bfh©L tu¥g£oU¡F«
ïªj knrhjhit¥ g‰¿ murh§f¤â‹ rh®ghf “ïªj knrhjhî¡F¥
gykhd bghJ #d MjuÉU¥gjhf v§fS¡F¤ bjǪjhš xÊa
eh§fŸ ïij MjÇ¡f kh£nlh«” v‹W brhšÈÉ£lh®fŸ. murh§f¤
jh® ï«knrhjhit MjÇ¡f K‹tuhkš ï›thW v⮤jij eh«
gykhf¡ f©o¡»‹nwh«. bg©fŸ r«gªjkhf¡ bfh©L tU«
ï«knrhjhî¡F¥ bghJ #d Mjuî ïU¥gij v¥go bjǪJ
bfhŸs nt©L« v‹gij murh§f¤jhU¡F Phgf¥ gL¤j ÉU«ò
»‹nwh«. c©ikÆš ïªj¢ rhujh knrhjhî¡F¥ bghJ #d Mjuî
ïU¡»wjh v‹W m¿a nt©Lkhdhš brh¤JÇik ïšyhkš
ghâ¡f¥g£oU¡F« bg© k¡fË‹ mã¥ãuha§fis m¿tJ jh‹
xG§fhF«. ï«knrhjhit¥ g‰¿ itÔf bt¿ ão¤j, RaeyKila
M© k¡fŸ TW« mã¥ãuha« bghU¤j k‰wjhF«. Vbd‹whš
bg©fis moikahf it¤âU¥gJjh‹ ïªJ kj«. áW FHªij
fis¡ fšahz« g©Â¡ bfhŸtJjh‹ ïªJ kj« -M© k¡fŸ
brh¤J Rjªju¤njhL RfkiltJ« bg© k¡fŸ mitÆšyhkš
J‹gkiltJªjh‹ ïªJ kj«, ïªJ kj j®k«, ïªj kj¤â‹
mÞâthu« v‹w bfhŸifíilat®fŸ v¥go ï«knrhjhit
MjÇ¡f¡ TL«? Mifahš bg© k¡fË‹ mã¥ãuha¤ijna
mDrǤJ ï«knrhjhî¡F Mjuî bfhL¥gJ jh‹ murh§f¤â‹
Ãahakhd flikahF«. “ïªâa®fis¡ fh¥gh‰wnt eh§fŸ ïªâah
î¡F CÊa« òÇ»nwh«” v‹W btŸis¡fhu murh§f« brhšÈ¡
bfh©oU¥gJ c©ikahdhš ïªj knrhjhit MjǤJ¥ bg©
k¡fS¡F Ãaha« tH§FtJ jh‹ ne®ikahF« v‹W vL¤J¡ fh£l
ÉU«ò»nwh«.
filáahf¥ bghJ #d§fS¡F xU th®¤ij brhšÈ Ko¡
»nwh«. rhujh r£l¤ij¡ f©o¤J itÔf bt¿a®fŸ »s®¢á brŒjJ
nghš ï¥bghGJ mªj¡ T£l¤jh® »s®¢á brŒa¥ ngh»‹wh®fŸ.
Mifahš eh« mt®fSila Éõk¥ ãurhu¤â‰F ïl§bfhlhkš,
ïªj knrhjhit MjǤJ¥ bghJ¡ T£l§fËš Ô®khd§fŸ Ãiw
nt‰¿ murh§f¤jh®¡F mD¥ã mt®fisí« v¢rÇ¥gJ mtáa«
MF« v‹gij¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
eh« vâ®gh®¤jj‰F Énuhjkhf gy¤j Éthj¤â‰F¥ ã‹
nk‰go knrhjh njh‰WÉ£ljhf ï‹iwa brŒâa¿a Äfî«
ÉrÅ¡»nwh«. ïij¥ g‰¿ kWKiw vGJnth«.
Fo muR - jiya§f« - 07.02.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 74
eh‹ifí« ghU§fŸ
- njÓa¤Jnuh»
Ódhit¥ ghU§fŸ
j‰fhy¤âš Ódnjr« Mg¤jhd ÃiyikÆÈUªJ bfh©oU¡
»wJ. #¥gh‹ mij Xl Xl Éu£L»wJ. #¥ghDl‹ v⮤J ËW
ngh® brŒí« tšyik Ódhî¡F ïšiy. Mifahš mJ r®tnjr
r§f¤âÅl« KiwÆ£L¡ bfh©oU¡»wJ. r®tnjr r§fK« ï¤
jid eh£fshf xU Koî¡F« tuhkÈUªJ bfh©oU¡»wJ.
ï¥bghGJ r®t njr§fS¡F« brhªjkhf ïU¡F« ãunjr¤âš
#¥gh‹ Mâ¡f« brY¤j ÉU«òtjhš Ódh #¥gh‹ jfuh¿š r®tnjr
r§fK« jiyÆ£L¡ bfh©oU¡»wJ. ïJ v¥goahtJ nghf£L«.
Ódh ï¤jifa gyk‰w ÃiyikÆš ïU¥gj‰F¡ fhuz« v‹d
v‹gij kh¤âu« bfhŠr« ftÅ¥ngh«.
ÓdhÉš rÇahd Ó®âU¤j« V‰gl Éšiy. ÓdhÉ‹ k¡fŸ Vw¡
Fiwa ïªâah k¡fis¥ ngh‹wt®fŸ. gHa ehfßf¤ij Élh¥ ão
ahf ão¤âU¥gt®fŸ. ÓdhÉš Ó®âU¤j neh¡fKila T£l¤jhU«
ïU¡»‹wd®. mt®fŸ e«ik¥ ngh‹w - mjhtJ Ra kÇahij
ïa¡f¡fhu®fis¥ ngh‹w Ó®¤âU¤j¡fhu®fŸ. xU g¡f« gHikia
cÆ®nghdhY« Él¡ TlhJ v‹w bfhŸifia cila k¡fŸ ïU¡
»‹wd®. mt®fŸ eh£o‹ muáaÈš, ftd« ïšyhjt®fŸ. mt®fŸ,
gunyhf¤J¡fhd fhÇa§fËnyna fU¤JŸst®fŸ. RU§f¡ T¿dhš
ekJ eh£L tUzh¢áuk itÔf®fË‹ g§fhËfŸ.
mšyhkY« KjyhË¡ T£l¤jhU« ÓdhÉš ÄFâahf
ïU¡»‹wd®. mt®fŸ jh§fŸ kidÉíl‹ k¡fSlD« Rfnghf
thœ¡if thœtâš jh‹ fU¤Jilat®fŸ. Mifahš mt®fS¡F
eh£il¥ g‰¿a ftd« á¿J« ïšiy.
75 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 m‹¿í« m§F ViH k¡fË‹ T£l« ÄFâ. Mifahš
irdhÉš bghJîlik¥ ãurhuK« mâf«. ï›Éa¡fK« gykhf
ïU¡»wJ. ït®fS« xU òw¤âš cŸeh£L muáaiy Þjhã¡f
Ka‰á brŒJ bfh©oU¡»‹wd®.
Mfnt ïJtiuÆY« T¿at‰iwbašyh« x‹W nr®¤J¥
gh®¤jhš irdhÉ‹ k¡fŸ gHa ehfßf¤âš - _l e«ã¡ifÆš
ï‹D« fU¤Jilat®fshf ïU¥gjhš mt®fËl« x‰Wik
Æšiy. gykhd murh§f« Þjhã¡f KoaÉšiy. Mifahš mJ
mªÃa njr¥gilbaL¥ò¡F¡ f£L¥g£L gaªJ bfh©oU¡»wJ.
všyh tšyuRfS« irdhÉ‹ ãunjr¤âš Mâ¡f« it¤J¡
bfh©oU¡»‹wd v‹gij¤ bjǪJ bfhŸsyh«.
ïjndhL ekJ eh£o‹ Ãiyikia¡ bfhŠr« x¥ã£L¥
gh®¡f nt©L»nwh«. Ód k¡fŸ kd¤âš c©lhÆU¡F« bfhŠr«
khWjš Tl ï‹D« ekJ k¡fË‹ kd¤âš c©lhfÉšiy.
mt®fS¡»U¡F« Fiwªj x‰WikÆš y£r¤âš xU g§F x‰Wik
Tl ekJ k¡fËl« c©lhfÉšiy. ïªj ÃiyÆš ek¡F¥ óuz
Rna¢ir »il¤JÉ£lhš? e«ik Éu£l ah®jh‹ K‹tu kh£lh®
fŸ? ïis¤jt‹ jiyÆš ÄsfhŒ miu¡f Ãidahjt®fŸ ahnu
D« c©lh? Mifahšjh‹ KjÈš k¡fŸ kd¤âš cŸs _l¤
jd¤ij mf‰W§fŸ. x‰Wikia c©lh¡F§fŸ! #hâ kj§fis
xÊí§fŸ! óuz Rna¢ir bgwyh« v‹W TW»nwh«.
Ô©lhjhÇ‹ rk¤Jt¥ ngh®
FUthô® Mya j®kf®¤jh¡fŸ Ô©lhj tF¥ãdÇ‹ r¤âah¡
»uf¤â‰F¥ gaªJ ïJtiuÆY« nfhÆiy _oit¤J É£ld®.
br‹w 28-1- 32š Û©L« âw¡f¥g£lJ. m¥bghGJ Ô©lhjt®fS«
r¤âah¡»uf« brŒa Mu«ã¤J É£ld®.
g©lÇòu¤âš cŸs nfhÆY¡FŸ nghf ÉU«ã jhœ¤j¥g£l
t®fŸ j®kf®¤jh¡fis mDkâ nf£ld®. mt®fŸ mDkâ ju
kW¤JÉ£ld®. clnd Ô©l¤ jfhjt®fŸ midtU« r¤âah¡
»uf« brŒtbjd¤ Ô®khŤJ É£ld®.
nk‰f©l ïu©L brŒâfis¥ g‰¿ bfhŠr« Mnyhá¤J¥
ghU§fŸ. FUthô® nfhÆš óidfŸ nfhÆiy¥ ó£o it¡f
r«kâ¤jh®fns a‹¿ mj‰FŸ jhœ¤j¥g£lt®fis¥ nghf Él¢
r«kâ¤jh®fËšiy. gy eh£fshf¢ áiwÆÈU¡f¢ r«kâ¡F«
FUthô® rhÄ, Ô©l¤jfhjt®fŸ j‹Ål« tu r«kâ¡fÉšiyah?
Fo muR - 1932 ( 1) 76
ïÅ g©lÇòu¥ gh®¥gd®fŸ v‹d brŒa¥ ngh»wh®fŸ v‹gJ
bjÇaÉšiy. mt®fS« ó£o it¡f¥ ngh»wh®fsh mšyJ FUth
ô®¥ ãufÞgâfŸ brŒjJnghš KŸntÈ nghl¥ ngh»wh®fsh?
v‹gJ bjÇaÉšiy.
ïªj¢ r§fl§fŸ Ôu ek¡F xUtÊ njh‹W»wJ. nfhÆšfËš
cŸs rhÄfS¡F¥ ghJfh¥ò mË¡f ÉU«ò»‹wt®fŸ mit
fis¤ ö¡»¡ bfh©LnghŒ j§fŸ brhªj åLfËš it¤J¡bfh©L
bfh©lhš m§F ahU« r¤âah¡»uf« g©z tukh£lh®fŸ. rhÄ
fS¡F« cÆ® nghŒÉlhJ.
mšyJ nfhÆšfisna monahL jiuk£lkh¡»É£lhš
Ô©lhjt®fŸ r¤âah¡»uf« g©z nt©oa mtáaÄšiy.
nfhÆšfŸ ïU¥gâdhšjhnd mj‰FŸ ãuntá¡f nt©Lbkd
ÉU«ò»‹wd®?
nghf£L« v¥goahtJ brŒí§fŸ; Mdhš ïij¥ g‰¿í«
áªâ¤J¥ ghU§fŸ. Ô©l¤jfhj k¡fŸ ï«khâÇ j§fŸ
rkj®k¤â‰fhf fZl¥gl nt©oa ÃiyÆÈU¡»‹wd®. mt®fŸ
cÇikia¡ ftÅ¥gh® ahUÄšiy. vªj Rauh{a¡fhudhtJ #hâ¡
bfhLikia xÊ¡f ntiy brŒ»whdh? kj« v‹D« _l¤jd¤ij
xÊ¡f ntiy brŒ»whdh? ïitfis¥ g‰¿ ftiyÆšyhkš
ïU¡F« nghJ ït®fŸ Rauh{akhtJ, óuz Rna¢irahtJ!
bgWtjhtJ! mDgÉ¥gjhtJ! v‹W eh« gÇfhr« g©Qtij
ahuhtJ F‰wbk‹W brhšy Koíkh?
efu rigah? kj rigah?
br‹id efu rigah® br‹w 30-1-32-š bfsla klhâgâahd
âU. “g¡â á¤jhªj ruÞtâ nfhÞthÄ” mt®fS¡F xU tunt‰ò¥
g¤âu« thá¤J¡ bfhL¤jh®fsh«. mJ rka«, âU. RthÄah®, jkJ
Ól®fSl‹ É#a« g©Âdhuh«. tunt‰ò¥ g¤âu« thá¥gj‰F
K‹ mtUila Ól®fËš xUtuhš “bjŒt Þnjh¤âu«” Tw¥g£l
jh«. mj‹ã‹jh‹ tunt‰ò g¤âu« bfhL¡f¥g£ljh«. âU.
RthÄahU« filáÆš gâš TW« nghJ “flîŸ r®thªâÇahÄahŒ
v§F« ÃiwªâU¡»wh®” v‹W«, “kj¡fšÉ Äfî« mtáakhdJ”
v‹W« cgnjr« g©Âdhuh«.
nghf£L«, br‹id efurig cW¥ãd®fŸ ešy cgnjr«
bg‰wj‰fhf rªnjhõ¥gL»nwh«. cW¥ãd®fËš v¤jid ng®
ÞthÄfËl« cgnjr« bg‰W mt®fË‹ Ól®fshdh®fnsh
77 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
bjÇaÉšiy. br‹id efurig ïÅ kj¡ fšÉ nghâ¡f ÉU«ã
dhY« ÉU«gyh«. Mdhš m¢rka¤âš k‰bwhU Éõa¤ijí«
kwªJ Él¡ TlhJ. br‹id efu¤â‹ Fok¡fËš flîŸ, òuhz«,
kj« KjÈat‰iw kW¡»‹wt®fS« ïU¡»‹wh®fŸ. mt®fËl
ÄUªJ« efurig¡F tÇ¥gz« tªJbfh©oU¡F«. Mifahš
ehÞâf¡ fšÉí« nghâ¡f nt©oaJ ÃahakhF« v‹gij Ãid¥
ó£L»nwh«.
»nwh«. ïjdhš jh‹ “kj« k¡fSila brhªj ò¤âiana bfL¤J
ÉL»wJ” v‹W brhšY»nwh«. ïjdhš eh« »¿ÞJt kj¤ijí«
»¿ÞJt¥ ghâÇ kh®fisí« kh¤âu« f©o¡»nwh« v‹W Ãid¡f
nt©lh«. bghJthf všyh kj§fisí« ï¥go¤jh‹ TW»nwh«.
Mifahš ïÅahtJ kj« gad‰w bj‹gij m¿å®fsh?
Fo muR - f£Liu - 07.02.1932

br‹id efurig ïÅ F«gnfhz« r§fuh¢rhÇahU¡F«

tunt‰ò¥ g¤âu« thá¤J¡ bfhL¡f nt©oaJjh‹. jUkòu«,
âUthtLJiw KjÈa C®fËš cŸs g©lhu r‹dâfS¡F«
tunt‰ò¥ g¤âu« thá¤J¡bfhL¡f nt©oaJjh‹. k‰W« éa®fŸ,
ãõ¥òfŸ, ngh¥òfŸ, kfªJfŸ, Kšyh¡fŸ M»a vªj kj¤
jiyt®fŸ tªjhY« mt®fS¡F« tunt‰ò¥ g¤âu« thá¤J¡
bfhL¡f nt©oaJjh‹. ïÅ efurig kjrigahf khw nt©o
aij¤ jÉu ntW tÊÆšiy v‹W eh« ga¥gL»nwh«.

bjŒt r¡â v§nf?

ÞbgÆ‹ njr¤âš òâjhf V‰g£oU¡F« FoauR murh§f«,
k¡fË‹ m¿it¡ bfL¤J _luhf it¤âU¡F«, kjÞjhgd§fË‹
Mâ¡f§fis bašyh« xʤJ¡ bfh©L tU»‹wd®. kl§fŸ
nfhÆšfŸ ïitfË‹ brh¤J¡fis bašyh« g¿Kjš brŒJ
mitfis¤ njr k¡fË‹ e‹ik¡F¥ ga‹gL¤j¤ Ô®khŤJ
É£ld®.
ïij¡ f©l nuhk‹ f¤njhÈ¡f¥ ghâÇkh®fbsšyh«, Äfî«
nfhg« bfh©L, murh§f¤â‰F vâuhf¥ bghJ #d§fis¡ »s¥ã
Él v›tsnth Ka‰á brŒjd®. m¿¡if nkš m¿¡if btË
Æ£ld®. kj¤â‰F Mg¤J v‹W T¢rÈ£ld®. Mdhš, x‹W«
gÈ¡f Éšiy. ght«, mt®fSila flîŸ mt®fis¡ fh¥gh‰wh
kš ifÉ£L É£lh®. mt®fSila flîS¡F - bjŒåf r¡â¡F -
kj¤â‰F, murh§f¤â‹ brŒifia¤ jL¥gj‰F tÈikÆšiyah?
filáÆš mªj¥ ghâÇkh®f bsšyh« _£il Ko¢RfSl‹, eh£il
É£L¥ òw¥g£L É£lh®fŸ. “Ahy©£’’ njr¤âš nghŒ j§»ÆU¡
»wh®fsh« !
ïªj¢ rka¤âš ek¡F xU nahrid í©lh»wJ. flîË‹
ãuâÃâahf - kj¤â‹ ãuâÃâahf ïU¡»‹w j§fisna fh¥gh‰whj
kj« njr¤ij¡fh¥gh‰w Koíkh? k¡fis¡ fh¥gh‰w Koíkh? v‹w
nahrid ïªj¥ghâÇfS¡F c©lhf Éšiyna v‹W jh‹ nahá¡
Fo muR - 1932 ( 1) 78 79 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 knyah jÄH®fŸ
knyahÉš cŸs ãdh§F efÇš br‹w 16, 17-1-32 š m»y
knyah¤ jÄH®fË‹ ïu©lhtJ kfhehL Äfî« ÉkÇirahf eil
bg‰wij m¿ªJ eh« Äfî« k»œ¢áail»nwh«. knyahÉš ekJ
RakÇahij ïa¡f¤â‹ K¡»a jiyt®fshf ïUªJ bjh©lh‰¿
tU« âUths®fshd É. nf. KUnfr« ãŸis, M®. M®. IahW,
jhnkhju«, Í. rhu§fghÂ, RthÄ m‰òjhdªjh, v¢. v¢. m¥Jšfhj®
Kjyhdt®fŸ m«kfheh£oš mâfkhd g§F vL¤J¡ bfh©L
ntiy brŒâU¡»‹wh®fŸ. mªj kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®
khd§fŸ všyh« ekJ ïa¡f¡ bfhŸifia mErǤjdthfnt
ïU¡»‹wd.
m¤Ô®khd§fËš K¡»akhdit bghU¤jk‰w Éthf§
fis¡ f©o¥gJ«, Éjth Éthf¤ij MjÇ¥gJ«, Éthfu¤ij
MjÇ¥gJ«, ïwªJ nghdt®fS¡fhf¢ brŒa¥gL« m®¤jk‰w
rl§Ffis¡ f©o¥gJ« “m»y knyah jÄH® kfhehL” v‹gij
“m»y knyah jÄH® Ó®âU¤j kfhehL” v‹W kh‰w nt©L« v‹g
J« K¡»akhd Ô®khd§fshF«. ïJ nghynt thÈg® kfheh£oY«,
ãw¥ãdhš V‰w¤jhœî ïU¥gij¡ f©o¥gjhfî«, Éthf§fis¢
rl§FfŸ ïšyhkš Fiwªj bryÉš gâî brŒJ bfhŸS« Kiw
Æš brŒa nt©Lbk‹W« Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£oU¡»‹wd.
ï¤Ô®khd§fis bašyh« eh« kd¥ó®tkhf¥ ghuh£L»nwh«.
Ô®khd§fnshL Úyhkš, thÈg®fS« Ó®âU¤j M®t
Kila njhH®fS« ïitfis mEZlhd¤âš bfh©L tu ntiy
brŒth®fbs‹W e«ò»‹nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.02.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 80
cz®¢á å© nghfhJ
všyh k¡fS« jh§fŸ ïU¡F« Ãiyia É£L ï‹D«
ca®ªj Ãiyia miltj‰nf Mir¥gLth®fŸ. ÑHhd Ãiyia
miltj‰F ÉU«ò»‹w kÅj®fŸ cy»š ahU« ïU¡f kh£lh®fŸ.
ÑHhd Ãiy¡F¢ bršynt©Lbk‹D« fU¤Jilat®fŸ ahuhtJ
ïUªjhY«, mt®fŸ fU¤J«, mjdhš jk¡F e‹ik c©lhF« v‹w
e«ã¡ifia¡ bfh©ljhf¤ jh‹ ïU¡f¡ TL«. ïJ kÅj r_f¤â‹
ïa‰ifahF«. ï¤jifa MtY« K‰ngh¡Fz®¢áí« ïUªj
fhuz¤jhšjh‹ kÅj r_fkhdJ g©il fhy¤âÈUªj ÄUf¥
ãuha¤âÈUªJ K‰W« khWjyilªJ j‰fhy KŸs ehfßfkhd
Ãiy¡F tªâU¡»‹wJ.
“kÅj‹ m¿îilatdhfnt gil¡f¥g£lh‹” v‹D« kj
thâfË‹ f£L¡ fijia¤ jŸËÉ£L¢ rǤâu _ykhf¥ g©il¡
fhy¤âš k¡fŸ vªj ÃiyÆÈUªjd® v‹gij MuhŒªJ gh®¤jhš
ï›î©ik És§F«. k¡fŸ c©lhd fhy¤âš mt®fŸ Fu§F
fis¥ nghynt ku§fËY«, kiyfËY« thœªJ ãwF jiH, ku¥
g£ilfis vL¤J, ÄUf§fis nt£ilaho c©L thœªjt®fŸ
ehsilÉš, ešy cilfis¢ brŒJ mÂa¡ Toat®fshfî«,
Mfhu§fis¥ g¡Ft¥gL¤â c©z¡ Toat®fshfî« ïUªJ
ïl§fsik¤J¡ bfhŸs¡ Toat®fshfî« áw¥gilªjd® v‹gJ
rǤâu c©ik.
ï¤jifa k¡fŸ všnyhU« g©il fhy¤âš m¿îilat®
fshf ïUªây®. m¿îilat®fŸ áyU«, m¿Éšyhjh®fŸ gyUkhf
ïUªjd®. ïªj m¿îila áynu k‰w všyh k¡fisí« xU f£L¡F
c£gL¤â mt®fisbašyh« M©L tªjd®. jkJ m¿É‹
âwikahš gy r£l§fis V‰gL¤â k¡fis mj‰F f£L¥g£L
xGF«go brŒJ tªjd®. m¡fhy¤âÈUªj m¿P®fË‹ v©z«
Äfî« K‹nd‰wKilajhf¤jh‹ ïUªjJ. Mdhš mt®fŸ
v©z¡ Toa všyh¡ fhÇa§fisí« brŒJ Ko¡F« M‰wš
81 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
mt®fS¡»šiy. j‰fhy¤âš, Mfha¤âš gw¡fî«, ïaªâu§fshš
M»a nkh£lh® uÆš KjÈaitfis cgnah»¡fî«, ïaªâu§
fis¡ bfh©L r©il nghlî« kÅj®fŸ f©L ão¤âU¥gJ
nghynt mt®fS¡F« ï«khâÇahd Éõa§fË‹ nkš Mir
kh¤âu« ïUªjJ. Mifahš rhjhuzkhf elªJ âǪj kÅj®fŸ,
khL, fGij, Fâiu KjÈaitfË‹ nkš V¿¡ bfh©L rthÇ
brŒaî«, ãwF mitfis t©ofËš ó£o¥ ãuahz« g©zî«,
j©ÙÇš f£ilfis Äj¡fÉ£L¡ bfh©L mj‹_y« Ú®Ãiy
fis¤ jh©lî«, ãwF mitfis¥ ghŒ¡f¥gšfshf¢ brŒJ
bfhŸsî« jh‹ f‰W¡ bfh©lh®fŸ. rßu gy¤jhš r©il brŒj
t®fŸ, Éš, <£o, KjÈa Míj§fis¡ bfh©L r©il brŒaîª
jh‹ f‰W¡ bfh©lh®fŸ. m¡fhy¤âš mt®fSila m¿ÉdhY«
Ka‰áÆdhY« ï›tsî öuª jh‹ ehfßfkila KoªjJ. Mfnt
mj‰F nkš c©lhd, mjhtJ jh§fŸ brŒa Koahj v©z§fis
všyh« brŒtj‰F Vnjh xU bghUŸ ïU¡fnt©Lbk‹W fUâ
É£lh®fŸ. m¥bghGJ jh‹ ‘fl, ‘bjŒt«’, ntW cyf« v‹w
v©z§fbsšyh« c©lhÆd. m›bt©z¤â‹ gadhfnt rhÞâ
u§fS«, kj§fS« V‰g£L É£ld. mJ Kjš k¡fSila kd¤âš
cŸs j‹d«ã¡if FiwªJ j§fS¡F¤ bjÇahj xU bghUË‹
r¡âÆdhšjh‹, j§fshš Koahj fhÇa§fbsšyh« eilbgW»‹wd
v‹w e«ã¡ifÆš 圪jh®fŸ.
g©il¡ fhy¤âš MfhaÉkhd« ïUªjjhfî«, mJ gwªJ
br‹wjhfî« ïuhkhaz¤âš Tw¥gL»‹wJ. ‘kÆš bgh¿’ vd
ïaªâu¤âdhš kÆšnghy xU thfd« ïUªjjhfî«, mj‹ ÛJ V¿¡
bfh©L br‹wjhfî« Ótf áªjhk v‹D« üÈš brhšy¥gL
»wJ. kfhÉZQ v‹D« bjŒt¤J¡F Énuhjkhf ïUªj xUt‹
kfhÉZQit¥ nghynt r§F, r¡fu«, Éš, thŸ, fij KjÈa
Míj§fisí«, ïaªâu¤âdhš fUl‹ nghy xU thfd« brŒJ
bfh©L mj‹nkš V¿ Mfhakh®¡fkhf ãuahz« brŒjjhfî«
ghftj« TW»wJ. k‰W« gy òuhz§fËš nfh£il¢ Rt®fË‹ nkš
gift®fSl‹ jhnd r©ilnghl¡Toa mndf Éjkhd ïaªâu§
fŸ ïUªjjhfî« brhšy¥gL»‹wd. Mdhš ïit bašyh«
m¡fhy¤âš c©ikÆš ïUªjdth v‹whš ïšiy v‹W âlkhf¡
Twyh«. m¥goahdhš ït‰iw¥ g‰¿a ãuÞjhg« c©lhtj‰F
fhuz« v‹d v‹whš v©znk fhuz« v‹W TWnth«. ï›thW
ïU¡f nt©Lbk‹w Mir m¡fhy¤âš m¿P®fS¡F ïUªjJ.
mªj MirÆdhY«, kndhght¤âdhYnk fijfŸ vGâ É£lh®fŸ
v‹gJ jh‹ c©ik. ï›thnw X® ïl¤âÈUªJ ngRtij
beLªöu¤âYŸst®fS« bjǪJ bfhŸs nt©L« v‹w Mirí«
Fo muR - 1932 ( 1) 82
ïUªjJ. ïªj khâÇahd gy MirfŸ ï‹W« áW FHªijfŸ Kjš
bgÇnah®fŸ tiu všnyhUila kd¤âY« ïU¥gij¡ fhzyh«.
ï›thW k¡fSila kd¤âš gy fhykhf ÃfœªJ tªj
Mirna K⮢á milªJ mj‹ gadhf j‰fhy¤âš mitfbsš
yh« Ãiwnt¿ tU»‹wd. Mifahš k¡fSila kd¤âš c©lh
F« K‹nd‰wkhd v©z§fŸ ehsilÉš Ãiw ntwhkš nght
âšiy.
ïJ nghynt g©il¡ fhy¤ânyna všyh k¡fSila
m¿î« tsu tsu¥ gytifahd mã¥ãuha ngj§fS« tsu¤
bjhl§»d. k¡fis ml¡» MS« bghU£L m¿P®fshš V‰gL¤
j¥g£l bjŒt§fŸ, flîŸfŸ, rhÞâu§fŸ KjÈaitfË‹ c©ik
a‰w j‹ikfisí« cz®ªJ btË¥gL¤jî«, k¡fS¡F mit
fË‹ _y« c©lh» ïU¡F« ga¤ijí« moik¥ ò¤âiaí«
mf‰¿ x›bthUtiuí« j‹d«ã¡if cilat®fshf thH¢
brŒaî« Ka‹wd®. ïj‹ gadhf¤ njh‹¿aitfŸ jh‹ ehÞâf
kj«, ò¤j kj«, á¤j®fË‹ bfhŸiffŸ KjÈaitfŸ.
bghJthf m¿îila k¡fŸ midtU« jhnk flîŸ,
rhÞâu« ïitfis¥ g‰¿¢ áªâ¡F« nghJ mitfŸ bghŒbad
czu¤ bjhl§»d®. Mfnt mt®fŸ mitfË‹ f£L¥ghLfË
ÈUªJ Éy»¢ Rna¢irahfî«, Rfkhfî«, ftiyÆ‹¿í« thH
Ka‰á brŒjd®. ehsilÉš xUtiu xUt® ml¡» MStj‰F«
brštK« RfK« cilat®fŸ v¥bghGJ« brštK« RfK«
cilat®fshfnt thœtj‰F«, mitÆšyhkš moikahŒ ïUªJ
J‹òWnth®fŸ v¥bghGJ« moikahf ïUªJ J‹òWtj‰Fnk,
e«khš xU fhÇaK« MfhJ v‹¿U¡F« nrh«ngÇfS¡Fnk
kjK«, flîS«, rhÞâu§fS« v‹w cz®¢á c©lhd ã‹, mit
fŸ á¿J á¿jhf xʪJ tU»‹wd.
“kj§fisí«, rhÞâu§fisí«, flîS¡F¢ brŒa¥gL«
fhÇa§fisí« mÊ¡f xU fhy¤âY« KoahJ. mitfS¡F mÊî
tU»w fhy¤âš flîns mtjhu« g©Â mitfis ÃiyÃW¤
Jth®” v‹W kjthâfŸ TW« brhš bghŒahf¥ nghFkhW UÎah
ngh‹w njr§fËš kj§fS«, flîŸfS«, mitfS¡F¢ brŒa¥
gL« fhÇa§fS« ïUªj ïl« bjÇahkš nghŒ¡ bfh©oU¡»‹wd.
k¡fSila K‹nd‰w¤â‰F¤ jilahf ïU¡F« kj§fŸ, flîŸ
fŸ, rhÞâu§fŸ ïitfis mÊ¡f nt©L« v‹w bfhŸif guthj
ehL x‹Wnk ïšiy. všyh ehLfËY« ï¡bfhŸifíila k¡fŸ
ïUªJ tU»‹wd®.
83 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ï‹D« áy M©LfS¡FŸ cyf KGtJ« ï¡bfhŸiffŸ
guÉ j‰nghJ cŸs kj§fS« flîŸfS« rhÞâu§fS« ïit
fË‹ _y« V‰g£LŸs ca®î jhœî ɤâahr§fS« monahL
kh©blhÊí« v‹gj‰F IaÄšiy. k¡fSila kdâš c©lhF«
cz®¢áfŸ ehsilÉš K⮢á milªJ á¤â bgWtnj ï›îy»š
ïJ tiuÆY« eilbg‰W tU« ïa‰if Ãfœ¢áahf ïUªJ tU
»‹wJ v‹w c©ikia m¿ªjt®fŸ vtU« eh« TWtij¥ g‰¿¢
á¿J« IaKwkh£lh®fŸ v‹gJ âra«.
ï¥bghGJ, flîŸ, rhÞâu«, kj« KjÈaitfis¥ g‰¿a
gaK« e«ã¡ifí« ahÇl¤âÈU¡»‹wJ v‹W gh®¤jhš c©ik
És§F«. fšÉ m¿î«, cyf ehfßf cz®¢áí«, gF¤j¿î« ïšyhj
rhjhuz k¡fËl¤âš jh‹ ïitfis¥ g‰¿a e«ã¡if ïU¡
»‹wnj jÉu, ntW go¤jt®fËl¤ânyh, ehfßfKila t®fËl¤
ânyh, gF¤j¿î cilat®fËl¤ânyh ïitfis¥ g‰¿a e«ã¡
ifnah, gankh ïU¡»wbj‹W Tw Koant KoahJ. e«ã¡if
ïU¥gjhf¡ fh£o¡ bfh©L itÔf®fŸ nghš eo¥gt®fbsšyh«
Raey¤âdhš bghUisnah, òfiHnah, ãwiu Vkh‰Wtijnah
fUâ¤jh‹ m›thW eo¡»‹wh®fŸ v‹Wjh‹ brhšy nt©L«.
c©ikÆš mitfËš e«ã¡if cilat® fshÆUªjhš mit
fËš brhšY»‹wgo el¡f nt©L«. ï›thW rhÞâu§fŸ brhšY
»wgonah kj§fË‹ f£lisÆ‹gonah, flîŸfË‹ mã¥ãuha¥
gonah, K‰¿Y« elªJ tU»‹w xU kÅjdhtJ ï›îy»š ïšiy.
Mifahš mitfŸ ahUila e«ã¡if¡F« cÇajhf ïšyhik
ahš monahL mÊa¡Toa fhyK« öu¤âÈšiy ba‹W brhšY
»nwh«. ï›thW eilbgWtJ ïa‰ifnaahF« v‹gijí«
bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 14.02.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 84
ïu©L knrhjh¡fË‹ fâ
ïªâa r£l rigÆš ï«khj« 4-ªnjâ elªj Ãfœ¢áfŸ ekJ
eh£L¢ Ó®âU¤jthâfŸ všnyhuhY« ftÅ¡f¡ Toa bjh‹whF«.
m‹W ekJ eh£L¥ bg©k¡fS¡F ÉLjiyaË¡f¡ Toa ïu©L
knrhjh¡fŸ Éthj¤â‰F tªjd. mitfËš “ÉjitfS¡F
brh¤JÇik” mË¡F« knrhjh x‹W. ï«knrhjh Éthj¤â‰F tªj
fhy¤âš, itÔf®fŸ ïij¥ g‰¿ T¿a mã¥ãuha¤ijí«
br‹wthu« vL¤J¡ fh£o f©o¤âUªnjh«. filáahf ï«knrhjh
jÅ¡ fÄ£o¡F mD¥g¥glhkš njh‰wJ. ïu©lhtJ “Éthf
ÉLjiy knrhjh” x‹W Éthj¤â‰F tªjJ. filáÆš ï« knrh
jhit¥ g‰¿a ÉthjK« x¤âit¡f¥g£lJ. ïJî« “Éjit
fS¡F¢ brh¤JÇik” tH§F« knrhjhit¥ nghynt njh‰W¥
nghF« v‹gâš IaÄšiy.
ï›thW ïªâa¥ bg©kÂfS¡F¢ Rjªâu« mË¡F«
knrhjh¡fŸ njh‰W¥ nghtj‰F¡ fhuz« v‹dbt‹W gh®¥ngh«.
Kj‰fhuz« itÔf®fŸ; ïu©lhtJ fhuz« murh§f¤jh®fŸ.
ït®fËš itÔf®fis¥ g‰¿ eh« Fiw TWtâš x‹W«
ga‹ c©lhf¥ nghtâšiy. mt®fŸ v¥bghGJnk Ó®âU¤j§f
S¡F K£L¡f£ilfshfnt ïUªJ ÔUth®fŸ. bghUŸ r«ghâ¥
gâY«, g£l«, gjÉ bgWtâY«, rhÞâu«, kj« KjÈaitfis¥
gh®¡fhkš vªj¡ fhÇa§fisí« brŒa¥ ã‹th§fkh£lh®fŸ.
Mdhš mt®fis¤ jÉu, k‰wt®fS¡F c©lhF« e‹ikfis
kh¤âu« jL¡f, K‹ tuhkš ïU¡f kh£lh®fŸ. ãwUila Rjªâu¤
â‰F«, rkîÇik¡F« jil brŒtj‰fhf kj¤ijí«, rhÞâu§
fisí« bfh©L tªJ eLÉš ngh£L FH¥g« g©Qth®fŸ.
ï›thnw jh‹ vªj¢ Ó®âU¤j§fS¡F Ka‰á brŒ»‹w fhy§
fËY« itÔf®fŸ brŒJ bfh©L tU»wh®fŸ. Mfnt mt®f
Sila neh¡f« Raey¤ij¤ jÉu ntW x‹WÄšiy. Mifahš
Ó®âU¤j« òÇa ÉU«ò»wt®fŸ itÔf®fSila mã¥ãuha§fis
85 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
í«, T¢ršfisí« bghU£gL¤jhkš j§fSila fhÇa¤ij mË¡f¡ Toa Rauh{akhf ïU¡f nt©Lbk‹W« brhšY»wh®fŸ.
Ãiwnt‰Wtâš neh¡fKilatuhÆUªjhš jh‹ Ó®âU¤j« g©z j‰nghJŸs btŸis¡fhu® murh§f¤âyhtJ #d¥ ãuâÃâfshf¢
Koí«. bršY« ‘bk#hÇ£o’ahd r£lrig m§f¤âd®fŸ Ó®âU¤j neh¡f
Kila t®fshÆUªjhš vªj¢ Ó®âU¤j¢ r£l§fisí« Ãiwnt‰w¡
mL¤jgoahf murh§f¤jhU« knrhjh¡fS¡F MjutË¡ Toa brsfÇa« ïU¡»wJ. Mdhš mªj muáaš thâfŸ nf£F«
fhkš v⮤jh®fŸ. xU eh£L k¡fis¢ Ó®âU¤â mt®fS¡F¢ RauhÍa¤âš kj¡bfhŸif¡F Énuhjkhd vªj Ó®âU¤j knrhjh¡
Rjªâu¤ j‹ikí«, rk¤Jt¤ j‹ikí« c©lhF«go brŒtj‰F fisí« r£l rigÆš bfh©Ltunt ïlÄšiyna. Mifahš
murh§fnk flik¥ g£ljhF«. murh§f¤â‹ MjuÉšyhkš muáaš »s®¢á¡ fhu®fisí« r_f Ó®âU¤j Énuhâfshf¤jh‹
eh£oš vªj Éjkhd Ó®âU¤j§fisí« brŒa KoahJ. xU JU¡» eh« Ô®khdkhf¡ fUJ»‹nwh«.
njr¤ij vL¤J¡ bfh©lhš mªj eh£oš ï‹W eilbg‰W tU«
rKf Ó®âU¤j§fbsšyh« murh§f¤jhuhnyna brŒa¥g£L ï›thW itÔf®fS« murh§f¤jhU«, muáaš thâfS«
tU»‹wd. ïJ nghynt UÎah, ÞbgÆ‹ KjÈa ehLfËY« eil r_f¢ Ó®âU¤j¤â‰F ÉnuhâfshÆU¥gjdhš Ó®âU¤j¡fhu®fŸ
bgW»‹wd. k‰wa 炙yhªJ, b#®kÅ, mbkÇ¡fh, ãuh‹R, ï£lhÈ ahUila jaití« vâ®gh®¥gâš gaÅšiy. j«ik¤ jhnk e«ã
KjÈa všyh njr§fËY« murh§f¤jhuhnyna r_f¢ Ó®âU¤j¢ #d r_f¤â‹ gHa kd¥gh‹ikfis kh‰w Ka‰á¥gij¤ jÉu
r£l§fŸ brŒa¥g£ld v‹gJ m¿ªjjhF«. Mdhš ekJ eh£L j‰fhy¤âš ntW x‹W« brŒtj‰»šiy. k¡fSila kd¤ij¢
murh§fnkh “eh§fŸ kj¤âš jiyÆl kh£nlh«” v‹W brhšÈ¡ r_f Ó®âU¤j¤âš kh‰¿dhš r£lrig¡F¢ bršY« ãuâÃâfS«
bfh©L itÔ®fS¡F¢ rhjfkhfnt ïUªJ bfh©oU¡»wJ. Ó®âU¤j neh¡fKilat®fshfnt ïU¡f¡ TL«. mt®fis¡
bfh©L vªj Éjkhd r£l§fisí« Ãiwnt‰¿¡ bfhŸsyh«
ïªâa murh§f« ï›thW itÔf®fŸ T¢riy¡ f©L mŠR v‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«.
tj‰F¡ fhuz«, mt®fis¤ âU¥â brŒJÉ£lhš muáaš »s®¢á
mâfkhf eilbgwhJ v‹W Ãid¤âU¡fyh«. c©ikÆš murh§ Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.02.1932
f« ï›thW Ãid¤âU¡FkhÆ‹, mJ Äfî« jtwhdnj ahF«.
ïjdhš muáaš »s®¢á¡fhu®fŸ uh# ÉRtháfshf kh¿Él¥
nghtâšiy. mt®fŸ v¥bghGJ« mªj¡ »s®¢áia¢ brŒJ
bfh©L jh‹ ïU¥gh®fŸ. ïªâahî¡F¢ Rauh{a« bfhL¤JÉ£L
btŸis¡fhu®fŸ ekJ eh£ilÉ£L¥ nghŒ É£lhY«, m¥bghGJ«
murh§f¤jhiu v⮤J¡ bfh©L ïU¡F« xU T£l« ïUªJ
bfh©L jh‹ ïU¡F«. MifÆdhš Vnjh x‹iw Ãid¤J¡ bfh©L
ntW x‹iw¢ brŒtJ xG§fhfhJ v‹W brhšY»nwh«.
mL¤jgoahf ekJ eh£L muáaš thâfŸ Ó®âU¤j Éaõ§
fËš vªjÉjkhd mã¥ãuhaKilat®fshÆU¡ »‹wh®fŸ v‹W
gh®¤jhš, mt®fS« itÔf®fË‹ “t¡fhy¤J”¡ fhu®fshf¤jh‹
ïUªJ tU»‹wh®fŸ v‹gJ És§F«. Ó®âU¤j thâfis Vkh‰w
thŒ¥ ng¢R¡fhf kh¤âu« Rauh{a« bg‰w ã‹, všyh Ó®âU¤j§
fisí« brŒJ bfhŸsyh« v‹W kh¤âu« ngR»‹wh®fns xÊa
rhjhuzkhf¢ Ó®âU¤j§fis¥ g‰¿¥ ãurhu§fŸ Tl¢ brŒtâšiy.
ït®fŸ nf£F« Rauh{ankh ‘kj eLÃiyik’ t»¡f¡ Toa
Rauh{akhf ïU¡»wJ. ïJ kh¤âukšyhkš x›bthU kj¤â‰F«,
kj üšfS¡F«, ehfßf§fS¡F«, gH¡ftH¡f§fS¡F« ghJfh¥ò

Fo muR - 1932 ( 1) 86 87 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


r£lrigÆš itÔf®
kj«, flîŸ, ntj«, rhÞâu« KjÈa f‰gidfËš FU£L
e«ã¡ifíila gF¤j¿t‰w itÔf®fis¡ fh£oY«, jh« gh®¡fhj
itfisí«, m¿ahjitfisí«, e«ghj gF¤j¿îila ehÞâf®
fns cyf¤âš e‹ikia, k¡fSila ey¤ij¡ ftÅ¥gt®fŸ
v‹gJ xU c©ikahd mã¥ãuhakhF« v‹W eh« Ô®khdkhf
Ãid¡»nwh«. itÔf®fŸ v›tsî jh‹ nah¡»a bghW¥òila
t®fshÆUªjhY«, ïu¡fkd Kilat®fshŒ ïUªjhY« fhy
Ãiyiaí« k¡fSila kndhght¤ijí«, ãw® ey¤ijí« m¿ªJ
mj‰F¤ jFªj tifÆš elªJ bfhŸStj‰FÇa m¿î, mt®fËl«
c©lhtâšiy. VbdÅš, bfhLik¥gL»w k¡fŸ bfhŠr« Rf
kila¡Toa Ó®âU¤j r« kªjkhd Éõa§fŸ tU»w bghG
bjšyh« mt®fŸ ntj§fËš v‹d brhšy¥gL»‹wJ. òuhz«
ÞÄUâ KjÈa rhÞâu§fËš v‹d brhšy¥gL»‹wJ v‹W gh®¤J
mj‹gona elªJ bfhŸs nt©L« v‹W Ãid¥gh®fns xÊa
jkJ brhªj ò¤âÆdhš Mnyhá¤J¥ gh®¡f K‹tUtnj Æšiy.
mt®fŸ brhªj m¿î« cgnahf¥gLtnjÆšiy. Mdhš kj«,
flîŸ, ntj«, rhÞâu« KjÈa f‰gidfis¡ f‰gidfshfnt
m¿ªâU¡»‹w ‘ehÞâf®’ v‹gt®fnsh vªj Éõa§fËY« jkJ
brhªj ò¤âia brY¤â nahrid brŒa¡ Toat®fshf ïU¡»‹
wh®fŸ. ï›thW nahrid brŒtjdhš ãwUila RfJ¡f§fisí«
ïyhg eZl§fisí« m¿ªJ mt®fŸ ghš ïu¡f§bfh©L cjÉ
brŒa¡ Toat®fshŒ ïU¥gh®fŸ v‹gâš á¿J« IaÄšiy.
nkny eh« T¿aitfis¥ bghŒba‹nwh, bghU¤jk‰w
bj‹nwh ahU« TwKoahJ. ïJ tiuÆY« cy»š elªJ ïU¡»‹w
vªj¢ rǤâu§fis¥ gh®¤jhY« ï›î©ik És§fhkš nghfhJ.
òuhz§fËš Mf£L«, ïâfhr§fËyhf£L«, k‰W« njr rǤâu§
fËyhf£L« kj«, ntj«, flîŸ, rhÞâu« ïitfis e«ghj
ehÞâf®fŸ #dr_f¤â‰F¤ Ô§F brŒjjhfnth mšyJ #d
r_f¤ij moik¥gL¤âajhfnth, bfhLik¥gL¤âajhfnth
Fo muR - 1932 ( 1) 88
brhšy¥glÉšiy. ïj‰F khwhf kj« v‹D« mãidí«, ntj«
v‹D« rh¡filiaí«, flîŸ v‹D« bghŒ bkhÊiaí«, rhÞâu«
v‹D« F¥igiaí« f©_o¤jdkhf e«ãa itÔf®fns #d
r_f¤ij¡ fZl¤â‰F cŸsh¡» tªâU¡»‹wh®fŸ v‹W m¿ayh«.
xnu tifahd k¡fis ntW ntW rhâfshf¥ ãǤJ it¤jJ«,
bfhŸif fhuzkhf mjhtJ kj« fhuzkhf xUtiu xUt® btW¥
gJ«, gÊ¥gJ«, mo¥gJ«, F¤JtJ«, bfhšYtJ«, fGnt‰W
tJkhd bfhLikfis¢ brŒí« go it¤jJ« FU£L e«ã¡if
íŸs itÔf®fns Mth®fŸ. Mifahš vªj¡ fhy¤âY« itÔf®
fshš #dr_f« ÉLjiynah, Rjªâunkh, Rfnkh mila KoahJ
v‹w c©ikahd âra¤njhLjh‹ eh« itÔf¤ij monahL xÊ¡f
nt©Lbkd¡ T¿tU»nwh«.
#dr_f¤âš rÇgFâahf ÉU¡F« bg© k¡fŸ gšyhÆu«
M©Lfshf¡f£L©L »lªj jkJ moik¤ jisia mW¤bj¿ªJ
Rjªju¤njhL thH cyfbk§F« »s®¢á brŒJ tU»‹wd® v‹gJ«
mtUila »s®¢á ÃahakhdJ«, c©ikahdJ«, mtáakhdJ«
MF« v‹gJ«, Fo muR thrf®fS¡F¤ bjÇahj òâa brŒâ mšy.
bg©k¡fŸ ãwªjJ Kjš ïw¡F« tiuÆY« moikahfnt ïUªJ
J‹g¥g£L thH¡Toa Ãiyia mf‰¿, mt®fS« M© k¡fis¥
nghynt Rjªju¤Jl‹ thH¢ brŒa nt©Lbk‹W« ekJ ïa¡f«
njh‹¿a ehŸ Kjš eh« ïilÉlhJ ãurhu« g©Â¡ bfh©L
tU»nwh«. kj«, ntj«, flîŸ, rhÞâu« ïitfË‹ nguhš M©
fS¡F xU Úâ, bg©fS¡F xU Úâ V‰g£oU¡F« bfhLªj‹ik
ahd - m¡»ukkhd - mÚâ xÊa nt©L« v‹W brhšÈ tU»nwh«.
MQ« bg©Q« nr®ªJ thœtj‰fhf¢ brŒJ bfhŸS« xU
x¥gªjkh»a ‘Éthf«’ mjhtJ kz« v‹w Éõa¤ij vL¤J¡
bfh©L bfhŠr« nahrid brŒJ ghU§fŸ! ï›Éõa¤âš M©
fS¡F¡ bfhL¤JŸs cÇikfisí«, bg©fS¡F V‰gL¤âíŸs
mÚâfisí« ghU§fŸ ! ïªJ r_f¤âš M©fŸ v¤jid kidÉ
fis nt©LkhdhY« fšahz« g©Â¡ bfhŸsyh«; cÆnuhoU¡
F« kidÉ ão¡fhÉ£lhš mtis Ú¡» É£L ntW bg©iz
Éthf« g©Â¡ bfhŸsyh«. kidÉ ïwªJ É£lhY« ntW kz«
òǪJ bfhŸsyh« v‹gj‰F kj«, ntj«, rhÞâu« M»a ïitfŸ
ïlªjU»‹wd. Mdhš bg©fŸ gy fzt®fis kz« òǪJ
bfhŸsî«, cÆnuhoU¡F« fzt‹ ão¡fhÉ£lhš mtid Ú¡»
É£L ntW xUtid kz« òǪJ bfhŸsî«, fzt‹ ïwªJ
É£lhš ntW kz« brŒJ bfhŸsî«, mªj kjK«, ntjK«,
rhÞâu§fS« jilbrŒ»‹wd.
89 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ï¥go¥g£l ɤâahrK« bfhLikí« ïšyhkš bg©fS«
M© k¡fis¥ nghy¤ j§fŸ ÉU¥g¥gona kz« òǪJ bfhŸs¢
RjªjuKilat®fshŒ ïU¡f nt©Lbk‹W TW»wt®fisí«,
ïj‰fhf r£lŠ brŒa nt©Lbk‹W brhšgt®fisí«, r£l«
M¡Ftj‰fhf knrhjh¡fŸ bfh©L tUgt®fisí«, mij MjÇ¥
gt®fisí« itÔf®fŸ ehÞâf®fŸ v‹W« kj¤ Jnuh»fŸ v‹W«
ö‰w thu«ã¤J ÉL»‹wd®. “kz Éõa¤âš M©fS¡F
ïU¡F« cÇik bg©fS¡F« ïUªjhš kz« v‹gj‹ bjŒåf¤
j‹ik nghŒ ÉL«; bg©fË‹ f‰ò¤j‹ik nghŒ ÉL«; ïªâa
k¡fË‹ f£L¥ghlhd r_f¤j‹ik mʪJ ÉL«”, v‹W itÔf®fŸ
T¢rÈ£L v⮡»‹wd®. Mdhš ït®fŸ M© k¡fŸ Éõa¤âš
kh¤âu« ï¡f£L¥gh£il¥ ãunah»¡f¢ r«kâ¥gâšiy; M©
k¡fŸ kh¤âu« gy kidÉfis kzªJ bfhŸStjdhY«, xU
kidÉia Ú¡»É£L ntW kidÉia Éthf« òǪJ bfhŸS
tjdhY« kidÉ ïwªjã‹ ntW kz« òǪJ bfhŸStjdhY«.
‘kz«’ v‹gj‹ bjŒåf¤ j‹ik mÊaÉšiyah? f‰ò¤ j‹ik
mÊaÉšiyah? ïªâa k¡fË‹ f£L¥ghlhd r_f¤j‹ik
mÊaÉšiyah? v‹W jh‹ nf£»nwh«.
bghJthf¥ bg©k¡fS¡F¢ Rjªju« tH§F« Éõa¤âš
ekJ eh£L itÔf®fS¡F ïUªJ tU« kd¥gh‹ikia eh« gy
jlitfËš És¡fkhf vL¤J¡ fh£o tªâU¡»‹nwh«. m‹¿í«
Ó®âU¤j« r«gªjkhd knrhjh¡fŸ, bg©fŸ Rjªju« r«gªjkhd
knrhjh¡fŸ r£l rigfËš bfh©L tu¥gL« fhy§fËš, itÔf®
fŸ jh§fshfnt K‹tªJ j§fŸ kd¥gh‹ikia btËÆ£L
tªâU¡»‹wh®fŸ. ï›Éõa§fis ghÈa Éthf¤ jil knrhjhit
ïªâa r£lrigÆš âU. rhujh mt®fŸ Ãiwnt‰¿a fhy¤âš mij
v⮤j g©oj khsÉah, âU. v«. nf. M¢rhÇah® ngh‹wt®fË‹
ng¢RfËÈUªJ czuyh«. m‹¿í« ïªj M©oY« br‹w #dtÇ
khj¤âY«, ã¥utÇ khj¤âY« ïªâa r£lrigÆš, “ÉjitfS¡F¢
brh¤JÇik tH§f nt©L«” v‹w knrhjhit âU. rhujh mt®fŸ
bfh©L tªj fhy¤âY« “ïªJ kj¤ij¢ nr®ªjt®fS¡F Éth
fu¤J¢ brŒJ bfhŸs cÇik nt©L«” v‹w knrhjhit âU. mÇ
á§ft® mt®fŸ bfh©L tªj fhy¤âY«, ït®fis v⮤J âU.
uh#h gfö® »UZzkh¢rhÇah® ngh‹w itÔf®fŸ btËÆ£l mã¥
ãuha§fis¡ bfh©L« itÔf®fË‹ kd¥gh‹ikfis e‹whŒ
czuyh«. br‹w thu§fËš “ÉjitfS¡F¢ brh¤JÇik” tH§F«
knrhjhit¥ g‰¿ vGâÆUªnjh«. Mjyhš ï¥bghGJ “Éthf
ÉLjiy” knrhjhit¥ g‰¿ kh¤âu« T¿ Ko¡»‹nwh«.
Fo muR - 1932 ( 1) 90
br‹w 13-2-32 ïš ïªâa r£lrigÆš Û©L« Éthf ÉLjiy
knrhjh Éthj¤â‰F tªj nghJ itÔf®fŸ elªJ bfh©l khâ
Çia¡ ftŤjhš ekJ eh£oduidtU« bt£fkila nt©oa
ij¤ jÉu ntW tÊÆšiy. m‹W fhiyÆš knrhjhit¥ g‰¿a
Éthj« bjhl§»a nghJ g©oj r¤ânaªâu ehj br‹ v‹gt®
knrhjhit v⮤J«, âU. n#hÎ, M®. vÞ. r®kh ngh‹wt®fŸ
knrhjhit MjǤJ«, âU. Ó¤jhuhk uh#&, âU. Ì. vÞ. bu§fŒa®
ngh‹wt®fŸ knrhjhÉ‹ bfhŸifia x¥ò¡ bfh©L«, Mdhš
mij¥ ãwF Ãiwnt‰¿¡ bfhŸsyhbk‹W« És¡bf©izahfî«
ngádh®fŸ. ï›thW fhiyÆš Éthj« elªJ KoªjJ. Û©L«
ïilntis ngh#d¤â‰F¥ ã‹ r£lrig¡ Toa nghJ rigÆš 18
m§f¤âd®fns 剿UªâUªjh®fsh«, k‰w m§f¤âd®fŸ, mjh
tJ ï«knrhjhit v⮡F« kd¥gh‹ikíila itÔf m§f¤
âd®fS«, MjÇ¡F« kd¥gh‹ikíila m§f¤âd®fŸ áyU§
Tl¢ r£l rig¡FŸ tuhkš btËÆnyna ËW É£lh®fsh« r£l
rigÆÈUªJ ïUªJ bfh©L j§fSila c©ikahd
mã¥ãuha¤ij btËÆl¤ JÂÉšyhj ï›t§f¤âd®fshš ekJ
r_f¤â‰nfh, mšyJ njr¤â‰nfh v‹d e‹ik brŒa Koí« v‹W
nf£»‹nwh«. filáÆš, r£l rig¤ jiyt® rigÆš “Fthu«”
c©lhtj‰F v›tsnth Ka‹W« filá tiuÆY« ‘Fthu«’
V‰glhjjhš rig x¤â it¡f¥g£lJ.
ïªj Ãfœ¢áÆÈUªJ “ Éthf ÉLjiy” Éõa¤âš ekJ
itÔf®fË‹ kd¥gh‹ik v›thW ïU¡»wJ v‹gij m¿ªJ
bfhŸsyh«. ïªj itÔf®fŸ “Éthf ÉLjiy” cÇikÆšyhikahš
c©lhF« Ôikfisí«, e‹ikfisí«, Éthf ÉLjiy cÇik
ïUªjhš mjdhš c©lhF« e‹ik Ôikfisí« j§fŸ brhªj
m¿it¡ bfh©L e‹whŒ Mnyhá¤J¥ gh®¤jhš “Éthf ÉLjiy”
knrhjhit v⮡f K‹ tUth®fsh? v‹W nf£»‹nwh«.
xU FL«g¤âYŸs fzt‹ kidÉfS¡FŸ x‰WikÆšyh
É£lhš vªj¡ fhy¤âY« x‰Wik V‰gl Koahj mâU¥â V‰g£L
É£lhš, mšyJ Éahâ íilat®fshŒ ïUªjhš xUtUila
el¤ij k‰wt®fS¡F¥ ão¡fhkš ïUªjhš, jh§fŸ fzt‹
kidÉfshf thœtâš á¿J« ÉU¥gÄšyhjt®fshÆUªjhš
mt®fŸ j§fŸ kz x¥gªj¤ij r£l _ykhf Ú¡»¡ bfhŸStâš
v‹d F‰wÄU¡»‹wJ? kdbth‰WikÆšyhj ïUt®fŸ nr®ªJ
thœ¡if el¤Jtâš VjhtJ brsfÇankh Rfnkh mt®fS¡F
ïU¡f Koíkh? Mdhš M© kf‹ kh¤âu« kz« brŒJ bfh©l
kidÉ ão¡fh É£lhš ahbjhU jilíÄ‹¿ clnd mtis
91 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
Ú¡»É£L ntbwhU bg©iz kzŠ brŒJ bfhŸS»‹wh‹. ïJ knrhjh¡fis MjÇ¡f nt©oaJ flikahF«. mšyJ kj eL
r£l¥go bršy¤j¡fjhfî«, F‰wk‰wjhfî« ïU¡»wJ. Mdhš Ãiyik t»¡f¡Toa murh§fkhŒ ïUªjhš knrhjhit v⮡fh
fztdhš Ú¡f¥g£l bg©fŸ, fzt‹ cÆnuhL ïU¡F« kš eLÃiyik t»¡f nt©L«. ïu©LÄšyhkš knrhjhî¡F
tiuÆY« jd¡F ÉU¥gKŸs ntbwhU òUõid kzªJ bfhŸs¢ vâuhf cŸs itÔf®fSl‹ nr®ªJ bfh©L btËnaWtJ xG§
r£l¥go cÇikÆšiy. ïªj¡ fhuz¤jhš fztdhš Ú¡f¥g£l - fhd fhÇakh v‹W jh‹ nf£»nwh«.
btW¡f¥g£l - mnef bg©fŸ âU£L¤ jdkhf¤ J‹kh®¡f tÊÆš
ãuntá¡fî« áy rka§fËš khd« bghU¡f kh£lhkš j‰bfhiy itÔf®fS« murh§f cW¥ãd® áyU« “Éthf ÉLjiy
brŒJ bfhŸsî«, jŤâUªJ Égrhu« òǪJ khdk‰w thœ¡if knrhjh”it¡ bfL¡F« bghU£L rig¡FŸ tuhkÈUªj fhuz¤jhš,
el¤jî« neU»‹wJ. bgU«ghY« j‰bfhiy brŒJ bfhŸS« c¤ânahf¥ g‰w‰wt®fË‹ knrhjhî¡fhf xJ¡f¥g£oUªj xU
bg©fbsšyh« khk‹, khÄ, òUõ‹ KjÈat®fË‹ bfhLik ehËš miu ehŸ å© nghƉW. ïÅí« c¤ânahf¥ g‰w‰wt®fË‹
r»¡f KoahkY«, ntW xU òUõid kzªJ thH tÊÆšyhkY«; Ô®khd§fŸ Éthj¤â‰F tU« ehËš ïªj knrhjhî« tu¤jh‹
jŤâUªJ bfsutkhf éÉ¥gj‰F KoahkY«, kdKilªJ ngh»wJ. m¥bghGJ« ï«khâÇ r£lrig¡FŸ tuhkš btËÆ
j‰bfhiy brŒJ bfhŸS»wh®fns xÊa ntW fhuz« ïšiy v‹W nyna ËW bfh©L ehis åzh¡f¥ ngh»wh®fsh? mšyJ
brhšyyh«. ïJ nghynt khk‹, khÄ, bg©rhâ KjÈat®fË‹ knrhjhit v⮤J¤ njh‰f¢ brŒa¥ ngh»wh®fsh? mšyJ ntW
bfhLik¡F mŠá¤, j‰bfhiy brŒJ bfh©l M©fŸ vtnuD« v‹d brŒ»wh®fŸ v‹W gh®¥ngh«.
c©bl‹W TwKoíkh? ï›thW itÔf®fS«, murh§fK« Ó®âU¤j§fis v⮥g
Mifahš bg©fS« M©fis¥ nghynt cÇik¥ jdhš m›îz®¢áia ml¡» Él KoahJ v‹gJ âra« v‹W
bg‰wt®fshÆUªjhš ï¤jifa bfhLikfŸ eilbgw Koíkh? kh¤âu« v¢rÇ¡if brŒ»nwh«. tutu k¡fSila kd¤âš r_f¢
v‹W jh‹ nf£»nwh«. fzt‹ v›tsî mnah¡»adhÆUªjhY« Ó®âU¤j cz®¢á ÄFªJ tUtj‹ gydhf Ó®âU¤j§fS¡F Énuhj
ÉahâaÞjdhÆUªjhY«, M©ik m‰wtdhŒ ïUªjhY«, khf ïU¡»‹w kj«, ntj«, rhÞâu«, itÔf« M»aitfË‹ Mâ¡
bfhLik¥gL¤J»‹wtdhŒ ïUªjhY« mtidna MíŸ f« 圢áilí« fhy« öu¤âÈšiy v‹nw eh« T¿ Ko¡»nwh«.
tiuÆY« bjŒtkhf¡ bfh©L mtD¡F moikahf ïUªJ Fo muR - jiya§f« - 21.02.1932
thœtJ jh‹ ‘kz¤â‹ j¤Jt«’ ‘Éthf¤â‹ bjŒåf¤j‹ik’
‘ÇÎfË‹ òÅjkhd r£l«’ bg©fŸ flikba‹W Éâ¥gJ xU
kjkhFkh? ntjkhFkh? rhÞâukhFkh? ÚâahFkh? m¿îilik
ahFkh? v‹W e‹whŒ nahrid brŒJ ghU§fŸ!
Mifahš ï¤jifa fZl§fËšyhkš M© bg© ïUtU«
rkîÇikaila nt©Lbk‹w ešby©z¤Jlndna âU. mÇ
á§ft® mt®fŸ, ‘Éthf ÉLjiy knrhjh’it¡ bfh©L tªjh®.
ï¤jifa xU ešy Ó®âU¤j knrhjhit itÔf®fŸ MjÇ¡f
kdÄšyhkY« m›Éthj¤âš mâfkhf¡ fyªJ bfhŸs ïZl
ÄšyhkY« r£l rig¡F btËÆnyna ËW É£lh®fŸ. ï›thW
btËÆnyna Ëwt®fSl‹ murh§f m§f¤âd® áyU« ïUªj
duh«! ïjdhš murh§fK« itÔf®fSl‹ nr®ªJ bfh©L ïªj
knrhjhit v⮤jjhf¤ jhnd m®¤j«? ï›thW v¤jid ehis¡F
murh§f¤jh® itÔf®fŸ th®¤ij¡F mŠá¢ Ó®âU¤j¤â‰F Énuhâ
ahŒ ïU¥gh®fbs‹W nf£»‹nwh«. c©ikÆnyna eh£o‹
e‹ikÆš fU¤Jila murh§fkhŒ ïUªjhš ïJ ngh‹w Ó®âU¤j

Fo muR - 1932 ( 1) 92 93 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


Ô©lhjh® J‹g«
btŸis¡ fhu®fis¥ gh®¤J “Ú§fŸ v§fis¡ bfhLik¥
gL¤J»Ö®fŸ! Mifahš c§fSila murh£á v§fS¡F¥ ão¡f
Éšiy; uh{a¤ij v§fËl« É£L É£L Ú§fŸ c§fŸ njr¤â‰F¥
nghŒ ÉL§fŸ; eh§fŸ x‰WikahÆUªJ v§fŸ njr¤ij M©L
bfhŸSnth«” v‹W Rauh{a thâfŸ T¢rÈL»‹wd®; ïj‰fhf¢
r£lkW¥ò brŒ»‹wd®; áiw¡F¢ brš»‹wd®; ï‹D« r¤âah¡
»uf¤â‹ bgauhš v‹bd‹d fhÇa§fisnah brŒJ bfh©oU¡
»‹wd®. Mdhš tleh£oš ïªJ¡fS¡F« KÞä«fS¡F« cŸs
fyfK« btW¥ò« ï‹D« XŒªj ghošiy. ït®fŸ x‰WikahŒ
thœtj‰FÇa fhÇa§fis¢ brŒaî« ïšiy.
ïJ xU òwÄU¡f Äfî« gÇjhgfukhd thœÉš ïUªJ
J‹g¥gL« MââuhÉl® ngh‹w Ô©lhj k¡fË‹ fâ ï‹D«
nkhrkhdjhfnt ïUªJ bfh©oU¡»‹wJ. Ô©lhjt®fŸ nfhÆš
ãuntr¤â‹ bghU£L ehá¡»Y«, FUthôÇY« r¤âah¡»uf« òǪJ
bfh©L J‹g¥gLjY«, mt®fis itÔf ïªJ¡fŸ v⮤J¤
J‹g¥gL¤JjY« xU òwÄU¡f, mt®fŸ j§fŸ k£oyhtJ
R¤jkhfî«, ehfßfkhfî« brsfÇakhfî« thH¡Tl kdŠr»¡fhj
ïªJ¡fŸ mt®fS¡F¥ g©Q« bfhLik Äfî« mÚjkhf
ïU¡»‹wJ v‹w Éõa« ekJ eh£L k¡fS¡F bjÇahjjšy. br‹w
M©oš uhkehjòu« ÍšyhÉš #hâ ïªJ¡fŸ Ô©lhjt®fS¡F¢
brŒj bfhLikí«, âU¢á ÍšyhÉš #hâ ïªJ¡fŸ Ô©lhj
t®fS¡F¢ brŒj bfhLikí« ï‹D« kw¡f¥glÉšiy. ïJ
nghynt x›bthU »uhk¤âY« Ô©lhjt®fS¡F¥ gy fZl§
fËUªJ tU»‹wd. Mdhš m¤Ô©lhj k¡fŸ j§fŸ tƉW¥
ãiH¥ò¡F ca® #hâ ïªJ¡fË‹ ifiana vâ®gh®¤âU¥gjhY«,
bgU«ghyhdt®fŸ fšÉ m¿î« cyf ehfßf cz®¢áí« ïšyhik
ahš “j§fis M©lt‹ v‹gt‹ Ô©lhjtuhfnt fZl¥gL«go
gil¤jh‹; všyh« jkJ jiy ÉâÆ‹ go el¡F«” v‹w e«ã¡if
Fo muR - 1932 ( 1) 94
íilat®fshÆU¥gjdhY« j§fŸ J‹g¤ij¢ r»¤J¡ bfh©L
thœ¡if el¤â tU»wh®fŸ.
ï¥go Æšyhkš Ô©lhj k¡fŸ bfhŠr« RakÇahij cz®¢á
bg‰W¤ j§fis¢ Ó®âU¤j« brŒJ bfhŸs KªJth®fshdhš,
m¥bghGnj mt®fis K‹ndw x£lhkš eR¡»¥ giHa rh¡fil
Ænyna mÄœ¤â it¡f #hâ ïªJ¡fŸ jahuh»ÉL»wh®fŸ. ïj‰F
cjhuzkhf ï¥bghGJ nry« Íšyh uháòu« jhÿ¡fh, jh¤ijŒ
a§fh® g£o »uhk¤âÈU¡F« Ô©l¤jfhj k¡fis, mt®fŸ
K‹nd‰wkilahjgo ml¡» it¡f ca® #hâ k¡fŸ mt®fS¡F
Éâ¤âU¡F« Ãgªjidfis¥ gh®¤jhš És§F«. ïij¥ g‰¿
mt®fŸ nry« Íšyh fby¡lU¡F«, nghäÞ N¥gÇ‹bl©L¡F«
brŒJ bfh©oU¡F« É©z¥g¤âš F¿¥ã£L¡ fh£oÆU¡
»‹wd®.
“v§fq®¡ Foahdt®fŸ, eh§fŸ ehfÇfkhŒ ïU¥gj‰fhf¥
bghwhik¥g£L v§fis¡ f©l ïl§fËš všyh« mo¤J«, v§fŸ
bjU¥ bg©fis thŒ¡F tªjgo â£oí« fZl¥gL¤J »wh®fŸ.
mnjhL mšyhkš Ñœ¡f©l ÃgªjidfŸ V‰gL¤â mj‹go
el¡fhJ nghdhš v§fŸ fhšfis xo¤J ÉLnth«” v‹W brhšY
»wh®fŸ.
ÃgªjidfŸ :-
1. giwa®fŸ »uh¥ò it¡f¡ TlhJ
2. gŸË¡Tl« bjUÉš ïU¡fî« TlhJ, go¡fî« TlhJ.
3.btŸis ntZo¡ f£l¡TlhJ; mG¡F ntZo ÆÈUª
jhY« KH§fhY¡F nkš f£l nt©L«.
4. bg©fŸ kh® Mil nghl¡TlhJ; Û¿ kh® Mil¥ ngh£
lhš khiu mW¤JÉLtJ.
5. ehfÇfkhd eiffŸ nghl¡ TlhJ.
6. FilfŸ ão¡fî« TlhJ; FilÆUªjhš beU¥ò it¤J¡
bfhS¤â Élnt©L«.
7. bg£ofŸ ifÆš bfh©L tu¡TlhJ; òÞjfK« ifÆš
ão¡f¡TlhJ.
(jÄœehL)
95 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 v‹gJ Ô©lhjt®fË‹ É©z¥g«. ïªj¡ bfhLikfis ah®
bghW¤J¡ bfh©oU¡f Koí«? v‹W nf£»‹nwh«. ïªj Ãiyjh‹
»uhkhªju§fËbsšyh« ïUªJ tU»‹wJ. ïij kh‰Wtj‰F ïJ
tiuÆY« v‹d Ka‰áia, vªj¤ njÓathâfŸ brŒjh®fŸ v‹W
nf£»nwh«. mªÃa®ifÆš mâfhuK«, jh§fŸ RjªjuÄ‹¿ mªÃa
eh£od®¡F moikahf ïU¡F« ï¡fhy¤ânyna ïªj ca®#hâ
ïªJ¡fŸ Ô©lhjt®fS¡F ï¡bfhLikia¢ brŒth®fshÆ‹
ït®fŸ ifÆš M£áí« mâfhuK« »il¤JÉ£lhš mt®fis¢
á¤âutij brŒakh£lh®fsh? v‹W nahá¤J¥ghU§fŸ.
ï« khâÇ tY¤jt®fŸ ïis¤jt®fS¡F¡ bfhLik
brŒtij bghU£gL¤jhj xU njÓa«, mšyJ uhéa« vj‰F¥
ga‹gL«? ï›thW Ô©lhjt®fis¡ bfhLik¥gL¤J«
v©z¤ij ca® #hâ ïªJ¡fË‹ kd¤âš gâa it¤âU¥gj‰F
fhuz«, ghG« kjK«, itÔfK«, gH¡f tH¡f§fSnk m‹nwh?
Mifahš ïªj¥ ghG« kjK«, itÔfK«, gH¡f tH¡f _l
e«ã¡ifí« bjhiyªjhbyhÊa ca® #hâ ïªJ¡fË‹ kd¤âš
khWjš V‰gLkh? xU¡fhY« KoahJ. Mfnt ïÅí« Ô©lhj
t®fŸ flîisnah kj¤ijnah e«ã¡bfh©oUªjhš xU á¿J«
K‹nd‰w kila¥ nghtâšiy. j«ikna e«ã ïilÉlhJ
»s®¢á¢ brŒtj‹ _yK«, itÔf®fsh»a muáaš »s®¢áfhu®fŸ
všyh« “Rauh{a« tªjãwF gh®¤J¡ bfhŸsyh«” v‹W TW« th®¤
ij¡F Vkhwhkš Ka‰ábrŒtj‹ _yK« jh‹, jh§fŸ ÉLjiy
bg‰W kÅj®fshf thH Koíbk‹W v¢rÇ¡»‹nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.02.1932
Fo muR - 1932 ( 1)
jŤ bjhFâah? bghJ¤ bjhFâah?
xU eh£oš tF¥ò¥ ãÇÉidfŸ Ãiy¤âU¡F« tiuÆY«,
x›bthU tF¥ãdU« jh« jh« jŤ jÅ tF¥ãdbu‹W«, jh« k‰w
tF¥ãdUl‹ clÅUªJ c©gJ«, fy¥gJ«, cwthLtJ«, jkJ
kj¤â‰F«, flîS¡F«, ntj¤â‰F«, òuhjd ehfßf¤â‰F« Énuhj
khd brŒifahFbk‹W« Ãid¤J¡ bfh©L« c©ikahfnt
e«ã¡ bfh©L« ïªj e«ã¡ifÆ‹ go elªJ bfh©L« tU»‹w
tiuÆY« xU tF¥ãd® k‰bwhU tF¥ãdUila e‹ik¡fhfî«,
K‹nd‰w¤â‰fhfî« mªju§f R¤âíl‹ ciH¥gh®fŸ v‹W
Ãid¥gJ jtwhd v©znkahF«. ï› Éõa¤ij¤ bjǪJ
bfhŸtj‰F eh« ntj§fisnah, rhÞâu§fisnah, áyhrhrd§
fisnah fZl¥g£L MuhŒªJ gh®¡f nt©oa mtáaÄšiy.
j‰fhy¤âš e« f© K‹ eilbgW« fh£áfis¡ bfh©nl ahtU«
Rygkhf¤ bjǪJ bfhŸsyh«. cjhuzkhf ï‹W muáaÈnyh,
mšyJ c¤ânahf¤ JiwÆnyh, mšyJ Éahghu¤ JiwÆnyh, k‰W«
vªj¤ JiwÆyhf£L« ca®ªj gjÉí«, Mâ¡fK«, bršth¡F«
milªâU¡»‹w mŒa®, mŒa§fh®, KjÈah®, ãŸis, ehíL,
br£oah®, bu£oah®, ehlh® KjÈa všyh tF¥ãdU« j§fŸ j§fŸ
tF¥ãdUila e‹ikiaí« K‹nd‰w¤ijí« kh¤âu« fUâ
mt®fS¡nf cjÉ brŒa¡ Toa î¥gªjkhd ÃiyÆš ïU¥gJ«
j« tF¥ãdušyhj fZl¥gL« k‰w tF¥ãd®fS¡F« cjÉbrŒa
nt©Lbk‹w v©zÄUªJ Tl m›thW brŒa Koahj ÃiyÆš
ïU¥gJ« á¿J cyf mDgt« bjǪj všnyhU¡F« És§f¡ Toa
ÉõankahF«.
k‰w eh£L¢ rǤâu§fis É£L É£L, ekJ ïªâa eh£L¢
rǤâu¤ij kh¤âu« á¿J nahá¤J¥ gh®¤jhY§ Tl ïªj Éõa¤
ij¤ bjǪJ bfhŸshkš ïU¡f KoahJ. KÞÈ« mur®fŸ ekJ
eh£il M©lfhy¤âš mt®fŸ K[škh‹fŸ ey¤ij kh¤âunk
Kj‹ikahf¡ fUâ murh£á brŒJ tªâU¡»wh®fŸ v‹gJ«,
eha¡f mur®fŸ M©l fhy¤âš mt®fŸ j§fŸ Fy¤âYŸ
96 97 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
st®fisna Kj‹ikahd gjÉfËš ÃaĤJ M©L tªâU¡»
wh®fŸ v‹gJ«, btŸis¡fhu®fŸ ekJ eh£il Ms¤ bjhl§»a
ehŸ Kjš mt®fS« jkJ tF¥ãd® e‹ikiana K¡»akhf¡
fUâ M©L bfh©oU¡»wh®fŸ v‹gJ«, KÞÈ«fŸ M©l
fhy¤âY« eha¡f mur®fŸ M©l fhy¤âY« btŸis¡ fhu®fŸ
MS« ï¡fhy¤âY« murh§f¤âš ca®ªj gjÉ t»¤âUªjt®
fS«, t»¤âU¥gt®fS« M»a gh®¥gd®f bsšyh« j§fŸ
tF¥ã‰fhd e‹ikfisna rhâ¤J¡ bfh©lh®fŸ, rhâ¤J¡ bfh©o
U¡»wh®fŸ v‹w ÉõaK« btË¥gilahf¤ bjÇa¡ TL« v‹gâš
rªnjfÄšiy.
ïªj Éõa§fisbašyh« e‹whf Mnyhá¤J¥ gh®¡»‹w
vªj tF¥ãdU«, j§fŸ j§fŸ tF¥ã‹ K‹nd‰w¤ijí«,
Rjªâu¤ijí« fUJth®fshdhš, mt®fŸ j§fS¡F muáaš
JiwÆY«, rKjha¤JiwÆY« Ãahakhd cÇik »il¥gj‰FÇa
trâfis¢ brŒJ ju nt©Lbk‹W murh§f¤jhiu¡ nf£gJ vªj
tifÆY« F‰wk‰w ÃahankahF«. ca®î jhœthd tF¥ò¥
ãÇîfŸ Ãiy¤âU¡F« tiuÆY«, go¥ò«, gzK«, gjÉí« bg‰w
ca®ªj tF¥ãd®fŸ mit ïšyhj jhœªj tF¥ãdiu ml¡»
it¤âU¡F« tiuÆY«, m›thW ml¡» it¤âU¥gJjh‹ kj¡
f£lisí«, rhÞâu Úâí« v‹w v©zKilat®fshŒ ïU¡F«
tiuÆY« K‹nd‰wkiltj‰F tÊ ïšyhkš bfhLik¥gL¤j¥
g£oU¡F« k¡fŸ, j§fŸ Rjªju¤â‰F murh§f mik¥ãš ghJfh¥ò
njo¡ bfhL¡f nt©L« v‹W nf£gJ jtwhdbj‹nwh, njr¤â‰F¤
Ôik ju¡Toa fhÇabk‹nwh Ãjhd ò¤âílÅUªJ nahrid brŒJ
gh®¡»‹w fLfsî m¿îila vªj kÅjdhtJ brhšy Koíkh?
Mfnt ekJ eh£oš ü‰W¡fz¡fhd M©Lfshf moik¥
gL¤j¥g£L«, Äâ¡f¥g£L«, eR¡f¥g£L«, bfhLik¥ gL¤j¥g£L«
»l¡»‹w k¡fŸ j§fis ïJtiuÆY« K‹ndw bth£lhkš jil¥
gL¤â it¤âUªj T£l¤jhÇ‹ ifÆš muáaš mâfhu« »il¡f¥
ngh»‹w fhy¤âš, mt®fŸ j§fS¡F nt©oa ghJfh¥ig
muáaš Rjªâu¤âš V‰gL¤â¡ bfhL¡f nt©L« v‹W nf£f K‹
tªâU¡»wh®fŸ. ï›thW jhœ¤j¥g£lt®fŸ nf£gij ïJtiu
ÆY« Vfnghf cÇikahf¢ Rf« mDgɤJ tªj T£l¤jh® “ï¥go¡
nf£gJ tF¥ò¤ Jntõkhd fhÇa”bk‹W« “njr x‰Wik¡F
Énuhjkhd¡ fhÇa”bk‹W« T¿¤ jL¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ
v‹w Éõa« jhœ¤j¥g£l tF¥ãdU¡F« mt®fËl¤âš mDjhg
KŸst®fS¡F« bjÇahj bjh‹wšy. ïj‹ c©ikia t£l nki#
kfheh£oš jhœ¤j¥g£l tF¥ò¥ ãuâÃâfS«, KÞä« tF¥ò¥
Fo muR - 1932 ( 1) 98
ãuâÃâfS«, »UÞjt®, Inuh¥ãa®, r£il¡fhu® Kjyhd áW
gh‹ik tF¥ò¥ ãuâÃâfS« vâ®fhy muáaš Ó®âU¤j¤ â£l¤âš
j§fS¡F¤ jÅ¥g£l¤ nj®jš bjhFâ ïU¡f nt©Lbk‹W
T¿aijí« ïij¡ fh§»uÞ ãuâÃâahfî« tUzh¢áuk jUk¤â‹
ãuâÃâahfî« ïªJ kfhrigÆ‹ ãuâÃâahfî« t£lnki#
kfheh£o‰F¥ nghÆUªj âUths®fshd, fhªâ, khsÉah, _Šnr
Kjyhdt®fŸ MâKjš mªj« tiuÆY« vâÇfshf ïUªJ
kW¤J¥ ngáaâÈUªJ« m¿ayh«. filáahf ïªj tF¥ò r«kªj
khd jfuhW xU Koî¡F tuhj fhuz¤âdhnyna t£l nki#
kfhehL« ga‹ju¤ jFªj xU Koî¡F« tuhkš åzhf¡ fiyªjJ.
m¥nghJ Kjš kªâÇah»a âU. bk¡blhdhšL mt®fS« “tF¥ò¥
ãu¢áid r«gªjkhf Ú§fns xU rkurkhd Koî¡F tUå®fsh
dhš mjid murh§f« V‰W¡ bfhŸS” bk‹W« “ïšyhÉ£lhš
ïÅ V‰gL¤j¥gL« t£l nki# kfheh£L¡ fÄ£ofË‹ _y«
murh§fnk Koî brŒí”bk‹W« T¿ mD¥ãÉ£lh®. m›thnw
ï¥bghGJ muáaš Ó®âU¤j¤ij V‰gL¤Jtj‰fhf ãÇ£oZ
murh§f¤jhuhš ÃaÄ¡f¥g£l jŤ jÅ _‹W fÄ£ofŸ ïªâah
Éš JÇjkhf¤ jkJ ntiyfis¢ brŒJ bfh©L tU»‹wd. ït‰
WŸ âU. nyhâa‹ mt®fis¤ jiyikahf¡ bfh©l th¡FÇik¡
fÄ£oahdJ gy ïl§fËY« R‰W¥ ãuahz« brŒJ v›thW
th¡FÇik mË¥gJ v‹gJ g‰¿í« vªj KiwÆš nj®jš bjhFâ
fis V‰gL¤JtJ v‹gij¥ g‰¿í« Érhuiz brŒJ bfh©L
tU»wJ. ï¡fÄ£o filáÆš vªj Éjkhf Koî brŒ»wnjh mªj
Kont mnefkhf M§»y¥ ghuhSk‹w rigahuhš x¥ò¡ bfhŸs¥
g£L muáaš Ó®âU¤jkhf tu¡TLbk‹W e«gyh«. Mfnt
ï¢rka¤âš jhœ¤j¥g£l r_f¤âdU«, k‰w áWgh‹ik tF¥ã
dU« j§fS¡F nt©oa ghJfh¥ig¤ njo¡ bfhŸs nt©oaJ
Äfî« mtáakhF«. Mifahš mt®fS¡F mâfhu« thŒªj
r£lrig KjÈa Þjhgd§fËš g§F bgw vªj Éjkhd nj®jš
bjhFâ ïUªjhš, mt®fË‹ c©ikahd ãuâÃâfŸ ahUila
bršth¡»‰F« v⮥ò¡F«, jaî¡F«, jh£r©a¤â‰F« f£L¥glh
kš nj®ªbjL¡f¥g£L, m¢r_f¤â‹ ca®î¡fhfî«, ÉLjiy¡
fhfî« ciH¡f Koí« v‹D« Éõa¤âš ekJ mã¥ãuha«
v‹dbt‹gij ï¥bghGJ Kothf¤ bjÇɤJ¡ bfhŸs
ÉU«ò»nwh«.
KÞä« tF¥ãdÇ‹ c©ikahd ãuâÃâfsh»a bksyhdh
bõs¡f¤ mÈ ngh‹wt®fŸ KÞä«fS¡F¤ jŤnj®jš
bjhFâna ïU¡f nt©Lbk‹W ÉU«ò»wh®fbs‹gJ«, ïªâa¡
»¿ÞJt®fS«, Ó¡»a®fS«, Inuh¥ãa®, r£il¡fhu® KjÈat®
99 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
fS« jŤnj®jš bjhFâiana ÉU«ò»wh®fbs‹gJ«, všnyhU«
m¿ªj brŒifahF«. ïij¥ nghynt jhœ¤j¥ g£lt®fS« jŤ
nj®jš bjhFâiana ÉU«ò»‹wh®fbs‹gij m¢r_f¤jh®
ïªâahbt§F« gyÉl§fËY« Toa gy kfhehLfËY« k‰W«
mt®fSila Þjhgd§fshf ïU¡»‹w gy r§f§fËY« brŒa¥
g£LŸs Ô®khd§fË‹ _ykhfî«, ï¢r_f¤jhÇ‹ bršth¡F
thŒªj jiyt®fshd âUths®fŸ m«ng£fh®, ÓÅthr‹, v«. á.
uh#h, átuh{, KÅrhÄ ãŸis, RthÄ rf#hdªj« KjÈat®fË‹
mã¥ãuha§fËÈUªJ« bjǪJ bfhŸsyh«.
Mdhš rÛg¤âš âU. v«. á. uh#h mt®fŸ ïj‰F K‹
btËÆ£l jdJ mã¥ãuha§fis kh‰¿¡ bfh©L ï¥bghGJ
bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§fŸ xJ¡f¥gLtJ _ykhf¤ nj®ªbjL¡
f¥gLtjdhnyna jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU¡F ÉnkhrdK©L v‹W
TwK‹ tªâU¥gJ g‰¿ eh« M¢rÇa¥glhkš ïU¡f KoaÉšiy.
âU. uh#h mt®fŸ jkJ mã¥ãuha¤ij kh‰¿¡ bfh©lij¥ g‰¿
mt®fŸ TW« fhuz§fis á¿J MuhŒªJ gh®¥ngh«.
1. jŤ bjhFâ V‰gL¤âdhš nj®jY¡F K‹ tU«
mng£rf®fŸ X£l®fis¢ rªâ¡f ïu©L _‹W Íšyh¡fËš
R‰W¥ ãuahz« brŒa nt©Lkhifahš ViHk¡fshŒ
ïU¡»‹w m¢ r_f¤â‹ ãuâÃâfS¡F ïJ Äfî« fZlkhf
ïU¡F«; Mifahš bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§fŸ xJ¡»
it¥gnj e‹ikahF«.
2. jhœ¤j¥g£l r_f¤jh® ï¥bghGJ kj g¡âÆY«, bjŒt
tz¡f¤âY« tu tu mâf¥g£L #hâ ïªJ¡fË‹ Mjuî
bg‰W tUtjhY«, #hâ ïªJ¡fS« jhœ¤j¥g£lt®fS¡F
cjÉ brŒa K‹ tªJ bfh©oU¥gjhY« bghJ¤ bjhFâ
Ænyna mt®fË‹ rÇahd ãuâÃâfis¤ nj®ªbjL¡f¥gl¡
TL«.
3. tu¥nghF« khfhz Rah£áÆš muáaš f£áfns mâfhu«
t»¡Fkhifahš jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU« VnjD« xU
muáaš f£áia MjǤJ Ëwhšjh‹ kªâÇ gjÉ bgw
Koí«; Mifahš jŤ nj®jš bjhFâ V‰gL¤â¡ bfh©L
xJ§» Égij Él bghJ¤ nj®jš bjhFâÆš xJ¡f¥g£l
Þjhd§fËš muáaš f£á¡fhu®fË‹ Mjuî bg‰W m¢
r_f¤jhÇ‹ rÇahd ãuâÃâfŸ nj®ªbjL¡f¥gl Koí«.
Fo muR - 1932 ( 1) 100
v‹w fhuz§fis âU. uh#h mt®fŸ TW»‹wh®. ï¡fhuz§
fŸ v›thW bghU¤j k‰witahf ïU¡»‹wd v‹gij¢ á¿J
fh£L»‹nwh«.
jŤ bjhFâ V‰gL¤âdhš mng£rf®fŸ mâf öu« R‰W¥
ãuahz« brŒa nt©Lbk‹W ga¥gl nt©oa mtáank ïšiy.
jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU¡F mt®fSila c©ikahd e‹ikia¡
ftÅ¡»‹w jiyt®fŸ ah® v‹gJ bjÇí«. Mifahš mt®fS¡F
X£L¢ brŒa K‹ tUth®fŸ v‹gâš IaÄšiy. cjhuzkhf¢
br‹w t£lnki# kfheh£oš jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU¡fhf c©ik
nahL nghuhoa âU. m«bg£fh®, âU. ÓÅthr‹ M»at®fË‹
mã¥ãuha§fis MjǤJ¡ »uhk§fËY«, efu§fËY« cŸs
jhœ¤j¥g£lt®fŸ Ô®khd§fŸ brŒaÉšiyah? ï‹W mªj¥
ãuâÃâfŸ ïªâahî¡nf xU mng£rfuhf K‹ tªjhš mt®fŸ
ïªâah KGJ« R‰W¥ ãuahz« brŒJ jhœ¤j¥g£l r_f X£l®
fis všyh« rªâ¤jhš jhdh mt®fS¡F X£L¡ »il¡F«? mt®
fŸ R‰W¥ ãuahz« brŒahkny jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ X£L
fis¥ bg‰W bt‰¿ bgWth®fŸ v‹gâš rªnjfÄšiy ašyth?
mJ nghynt jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F c©ikahf¥ ghLgL»‹w
jiyt®fŸ fZlÄšyhkny nj®ªbjL¡f¥gl Koí« v‹gâš
bfhŠrK« rªnjfÄšiy.
mL¤jgoahf¤ “jhœ¤j¥g£l k¡fŸ bgU«ghY« ïªJ
kj¤ij¢ nr®ªjt®fshfÆUªJ tUtjhY«, #hâ ïªJ¡fS«
mt®fS¡F cjÉ brŒa K‹ tUtjhY« mt®fS¡F¤ jŤ
nj®jš bjhFâ nt©lh«; bghJ¤ nj®jš bjhFâÆš Þjhd§fŸ
xJ¡f¥gLtnj nghJkhdJ” v‹gij¥ ngh‹w nkhrkhd mã¥ã
uha« ntbwh‹W« ïšiyba‹nw eh« brhšYnth«. ï‹W m‹Åa
kj§fis mDrǤJ tU»‹w jhœ¤j¥g£lt®fis¡ fh£oY« ïªJ
kj¤ânyna ïUªJ tU»‹w jhœ¤j¥g£lt® fS¡F¤ jh‹ mâf
khd fZl§fS«, î¥gªj§fS« ïUªJ tU»‹wdbt‹gJ«,
ïitfS¡F ïªJ kjnk fhuzkhf ïU¡»‹wbj‹gJ«, Mifahš
ïªJ kj« mʪjhny mšyJ ïªJ kj¤ij É£L btËna¿dhnyh
xÊa jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU¡F ÉnkhrdÄšiy v‹gJ« gF¤j¿
îilat®fS¡F¤ bjÇahj brŒâ mšy. t®zh¢áuk jUk¤ij
mo¥gilahf¡ bfh©l ïªJ kj¤ij e«ãÆU¡F« ca®ªj rhâ¡
fhu®fshY«, kj§fisí«, flîŸfisí«, tUzháuk jUk§
fisí« fh¥gh‰w nt©Lbk‹w muáašthâfshY«, jhœ¤j¥g£l
r_f¤jh® rk¤Jt« bgw Koíkh? v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ!
m‹¿í« ï‹W jhœ¤j¥g£l r_f¤jh® gŸË¡ Tl§fËš nr®ªJ
101 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
go¥gj‰F«, nfhÉY¡FŸ brštj‰F«, bghJ¡Fs«, »zWfËš Mifahš jŤnj®jš bjhFâ V‰gLtâ‹ _ykhfî«,
j©Ù® vL¥gj‰F«, bghJ¤ bjU¡fËš el¥gj‰F« jilahf m¢r_f¤jhnu j§fŸ ãuâÃâfis¤ nj®ªbjL¥gâ‹ _ykhfî«
ïU¡»‹w ca®ªj rhâ ïªJ¡fŸ v¥go mt®fË‹ rk¤Jt¤â‰F jh‹ jhœ¤j¥g£l r_f¤jh®fS«, k‰w áWgh‹ik tF¥ãdU«
ciH¡F« c©ikahd ãuâÃâfis¤ nj®ªbjL¥gh®fsh? v‹Wjh‹ j§fŸ r_f¤â‰FiH¡F« c©ikahd ãuâÃâfis¢ r£l
nf£»‹nwh«. rigfS¡F mD¥ã e‹ik bgw Koíbk‹W JÂthŒ¢ brhšY
»nwh«. Mifahš jhœ¤j¥g£l r_f¤jh®fŸ ï¢rka¤âš uhéa
mL¤jgoahf¤ jhœ¤j¥g£l r_f¤jh® VnjDbkhU muáaš thâfË‹ th®¤ijfisí«, rk¤Jt¤â‰F¥ ghLgLtJ nghš eo¡
f£áia MjǤjhš jh‹ kªâÇ gjÉ bgw Koíbk‹gj‰F«, jŤ F« itu« ghŒªj tUzh¢áuk jUk ïªJ¡fË‹ th®¤ijfisí«,
nj®jš bjhFâ¡F« v‹d r«gªjÄU¡»wbj‹gJ ek¡F És§f muáašthâfshY«, tUzh¢áuk jUk ïªJ¡fshY« Vkh‰w¥
Éšiy. muáaš f£áfË‹ Mjuî bg‰W bghJ¤ bjhFâÆš g£oU¡F« áyUila th®¤ijfisí« nf£L nkhr« nghfhkš
xJ¡f¥g£l Þjhd§fS¡F mng£rfuhf tU»‹wt®fŸ V‹ ïU¡F«go v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. c©ikÆnyna j§fŸ r_f¤
m›thnw jŤ nj®jš bjhFâÆš nj®ªbjL¡f¥gl KoahJ v‹W â‰F e‹ik brŒtjhf ïU¡»‹w jŤ nj®jš bjhFâ nt©L
nf£»‹nwh«. ï‹W jŤ nj®jš bjhFâÆš ïU¡F« KÞä«fË‹ bk‹nw »s®¢á brŒth®fbs‹W« ï›Éõa¤ijna âU. nyhâa‹
ãuâÃâfS«, »¿Þjt®fË‹ ãuâÃâfS« muáaš f£áfË‹ fÄ£oÆ‹ K‹ rh£áa« TW« nghJ vL¤J¢ brhšÈ j§fŸ
nguhš mng£rfuhf ÉgJ«, nj®ªbjL¡f¥gLtJ« bjÇahj e‹ikÆš bt‰¿ bgWth®fbs‹W« vâ®gh®¡»nwh«.
Éõakh? Mifahš kªâÇ gjÉ bgWtj‰F bghJ¤ nj®jš bjhFâ
mDTykhŒ ïU¡Fbk‹W brhšYtJ«, jŤnj®jš bjhFâ ãuâ Fo muR - jiya§f« - 28.02.1932
TykhŒ ïU¡Fbk‹W brhšYtJ« jtwhd mã¥ãuha« v‹gâš
rªnjfÄšiy.
ïÅ, bghJ¤ bjhFâ, bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§fŸ xJ¡»
it¡f¥gLtâš, jŤbjhFâ ï«_‹¿YKŸs e‹ik Ôikfis
kh¤âu« vL¤J¡fh£o Ko¡»nwh«.
j‰rka¤âš fh§»uÞfhu®fS«, ïªJ kfhrig¡fhu®fS«
brhšYtJnghy “bghJ¤ nj®jš bjhFâÆnyna jhœ¤j¥g£l
r_f¤jh® nj®ªbjL¡f¥gl nt©L«” v‹W Koî brŒJ É£lhš
m¢ r_f¤jhÇ‹ ãuâÃâfŸ xUtnuD« r£l rigÆš Þjhd« bgw
Koahbj‹gJ âra«. taJ tªjt®fS¡bfšyh« X£LÇik
tH§f¥ g£lhY§ Tl ca®ªj #hâ ïªJ¡fns bk#hÇ£o X£l®
fshf ïU¥gh®fbs‹gJ« mt®fŸ jh§fŸ ïJtiuÆY« mD
gɤJ tªj Mâ¡f¤âY«, mâfhu¤âY« rk¤Jt« bgw ÉU«ò
»‹w jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ ãuâÃâfS¡F X£lË¡f K‹ tu
kh£lh®fŸ v‹gâY« á¿J« IaÄšiy.
mL¤jgoahf¥ bghJ¤ nj®jš bjhFâÆš Þjhd§fŸ
xJ¡f¥g£lhY« bk#hÇ£o X£l®fsh»a ca®ªj #hâ¡fhu®fË‹
Mjuit¥ bg‰wt®fS«, jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ Rjªju§fis
É£L¡ bfhL¤J ca®ªj r_f¤jhÇ‹ Mâ¡f¤â‰F rhjfkhŒ
ïU¡»‹w moik kd¥gh‹ik cilat®fS«jh‹ nj®ªbjL¡f¥
gl Koí« v‹W brhšY»nwh«.
Fo muR - 1932 ( 1) 102 103 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

kj cÇikÆ‹ Mg¤J
ïªâahî¡F muáaš Ó®âU¤j« bfhL¥gj‰F nt©oa
â£l§fis Mnyhá¤J Koî brŒa ãÇ£oZ murh§f¤jhuhš
V‰gL¤j¥g£oU¡F«, _‹W fÄ£ofËš x‹wh»a Mnyhrid¡
fÄ£oÆ‹ T£l« áy eh£fshf¥ òJ ošÈÆš eilbg‰W tU»‹
wJ. m¡fÄ£oÆš muáaš Ó®âU¤j¤âš nr®¡f nt©oa mo¥gil
ahd cÇikfis¥g‰¿ Mnyhrid brŒJ tU»‹wd®. mt®fŸ
Koî brŒJ x¥ò¡ bfh©oU¡F« cÇikfshY«, m¤jifa
cÇikfis mo¥gilahf¡ bfh©l muáaš Ó®âU¤j¤jhY« ekJ
eh£o‹ ViHk¡fS¡F«, jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F« mâfkhd
e‹ikí©lhf¥ nghtâšiyba‹Wjh‹ eh« JªJ TW»nwh«.
ï›thW eh« TWtj‰FÇa fhuz§fis MuhŒnth«.
“vªj rkÞjhdkhÆD«, khfhz M£á¡F c£g£ljhdhY«,
I¡»a M£á¡FŸ ml§»ajhdhY«, m›Él§fËš r®¡fh® kj
bk‹gJ x‹W ïšiy v‹W m¿¡ifÆl nt©L«” v‹W
Ô®khÅ¡f¥g£oU¡»‹wJ. mL¤jgoahf “kj Rjªju«, bghJ #d§
fË‹ gH¡f tH¡f§fŸ KjÈa cÇikfS¡F¢ r«kj« mË¡»wJ”
v‹gjhfî« xU Ô®khd« Ãiwnt‰w¥g£oU¡»wJ. ï›ÉU
Ô®khd§fshš ïJtiuÆY« ekJ eh£L k¡fŸ vªj ÃiyÆšïUªJ
bfh©oU¡»wh®fnsh mªj ÃiyÆšjh‹ muáaš Ó®âU¤j«
bg‰wã‹D« ïUªJ Ôu nt©L« v‹gâš á¿J« rªnjfÄšiy.
c©ikÆnyna xU eh£L k¡fŸ, #hâ ngj§fŸ ïšyhkš,
ViH gz¡fhu ɤâahr§fŸ ïšyhkš, bjhÊyhË KjyhË¡
bfhLikfŸ ïšyhkš Foahdt‹ Ãy¢Rth‹jh® ɤâahrÄšyh
kš, ca®ªjt‹ jhœªjt‹ ɤâahr« ïšyhkš rk¤JtK«,
rnfhju¤JtK«, RjªjuK« bg‰W thH nt©Lkhdhš, KjÈš
kj§fS«, jŤjÅ¥ gH¡f tH¡f§fS« xʪjhf nt©L«.
ï›thW k¡fis¥ ãǤJit¤J¡ bfhLik¥gL¤Jtj‰F¡ fhuz
khd kj§fisí« mitfËÈUªJ Kis¤j gH¡ftH¡f
Fo muR - 1932 ( 1) 104
ntWghLfisí« murh§fnk ijÇakhf K‹ tªJ xÊ¡f nt©L«.
ï¥goÆšyhkš, “murh§f¤â‰F vªj kjK« ïšiy” v‹W
brhšY»‹w murh§fkhÆUªjhYŠrÇ, “eh§fŸ kj¤âš jiyÆl
kh£nlh«” v‹W brhšY»‹w murh§fkhÆUªjhY« rÇ, “x›bthU
kj§fS¡F«, fiyfS¡F«, ehfßf§fS¡F« ghJfh¥ò mË¡f
nt©L«” v‹W brhšY»‹w murh§fkh ÆUªjhYŠ rÇ, rkj®k¡
bfhŸifíŸs Ó®âU¤j§fŸ vití« brŒa KoahJ. ïªj khâÇ
ahd bfhŸifíŸs murh§f§fŸ Vf ehaf murh§fkhdhY«,
mšyJ Fona‰w eh£L mªjÞJŸs murh§fkhdhY« I¡»a
murh§fkhdhY«, mšyJ óuz Rna¢ir murh§fkhdhY«, ïit
fshš eh£oš cŸs ViH k¡fS¡F« jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F«,
Rjªjuk‰w k¡fS¡F« fLfsthtJ e‹ikí©lhf¥ nghtâšiy.
vªj murh§fkhf ïUªjhY« rÇ, mjhtJ Vf ehaf murh§
fkhdhY« mšyJ #dehaf murh§fkhdhY«, mJ njr k¡fŸ
všnyhiuí« k¡fshfnt fUâ, mt®fS¡FŸ rk¤Jt«, rnfhju¤
Jt«, Rjªju« M»aitfŸ Ãiy¤âU¡f¢ brŒtijna neh¡fkhf¡
bfh©oU¡fnt©L«. ïªj rk¤Jt«, rnfhju¤Jt« Rjªâu« M»a
itfŸ ts®tj‰F¤ jilahf ïU¥git kjkhdhY«, bghUsh
dhY«, #hâahdhY«, ntjkhdhY« ehfßf§fshdhY«, gH¡f
tH¡f§fshdhY«, flîŸ MdhY« k‰W« vitahdhY« mit
fis¢ r£l§fË‹ _y« monahL xÊ¡f¥ ã‹th§fhj murh§f
khf ïU¡f nt©L«. ï¤jifa murh§f¤âdhšjh‹ njrk¡fŸ
všnyhUila Ra kÇahijiaí« fh¥gh‰w Koíbk‹gâš Ia
Äšiy.
ï¥goÆšyhkš, “murh§f¤â‰F kjÄšiy” v‹W kh¤âu«
x¥ò¡bfh©L “kj Rjªju«, bghJ #d§fË‹ gH¡f tH¡f§fŸ
KjÈa cÇikfS¡F¢ r«kjkË¡»wJ” v‹w bfhŸifia cila
I¡»a M£á murh§f¤jhš v‹d e‹ik V‰g£L Él Koí« v‹W
nf£»nwh«. ïªj¡ bfhŸifia mo¥gilahf¡ bfh©LŸs
murh§f«, fšahz«, áuh®¤j«, fUkhâ KjÈa gy bga®fshš
gh®¥gdušyhjh®fËlÄUªJ bršt¤ij¢ Ru©LtJ v§fŸ kj«
IªJ taJ¥ bg© FHªijia mWgJ taJ¡ »HtD¡F
kzŠbrŒJ bfhL¤J, m‹iw¡fhtJ, mšyJ kWehËyhtJ, kW
khj¤âyhtJ, kWtUõ¤âyhtJ jhÈ aW¡fit¥gJ«, ï›thW
jhÈaW¤j bg©fis bkh£ilao¤J¡ if«bg©fshf MíŸ
KGJ« ïUªJ J‹òW«go it¥gJjh‹ v§fŸ kj«, nfhÆšfŸ
v‹gitfËš cŸs FHÉ¡fšYfS¡F«, bgh«ikfS¡F«,
Vuhskhf bršt§fis¥ ghœg©ÂÉ£L k¡fSila ciH¥ig
105 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
í«, bršt¤ijí«, fhy¤ijí« gad‰w tÊÆš bryÉLtJjh‹
v§fŸ kj«, ï›thWŸs nfhÆšfË‹ bršt§fis¥ gh®¥gd®fŸ
jh‹ â‹W bfhG¡fyh«. ï¡nfhÆšfS¡FŸ ca®ªj #hâ ïªJ¡fŸ
jh‹ nghfyh«, jhœ¤j¥g£lt®fŸ nghf¡TlhJ v‹W V‰g£oU¥gJ
jh‹ v§fŸ kj«; M©fS¡F¤jh‹ brh¤JÇik c©L, bg©fS¡F
vªj tifÆY« brh¤JÇik ïšiy v‹gJjh‹ v§fŸ kj«;
M©fŸ v¤jid fšahz« nt©LkhdhY« brŒJ bfhŸsyh«,
bg©fŸ ï›thW brŒJ bfhŸs¡TlhJ, fzt‹ ïwªJ É£lhY«
Éjitahf¤ jŤâUªnj cÆ® thH nt©L« v‹w V‰ghLjh‹
v§fŸ kj« v‹W brhšY»‹w kj« Rjªju§fS¡F všyh« cÇik
bfhL¤J Mf nt©Lkšyth?
ca®ªj #hâ ïªJ¡fË‹ ãŸisfS«, jhœªj tF¥ãdÇ‹
ãŸisfS« xU gŸË¡ Tl¤âš nr®ªJ go¥gJ kj¢ Rjªju¤
â‰F«, gH¡f tH¡f Rjªju§fS¡F« Énuhj«; ca®ªj tF¥ãd®
j©Ù® vL¡F« »zW, Fs§fËš jhœ¤j¥g£l tF¥ãd® j©Ù®
vL¥gJ. gH¡f tH¡f Rjªju¤â‰F Énuhj«. ca®ªj tF¥ãd®fŸ
tá¡F« bjU¡fËš jhœªj tF¥ãd® el¥gJ gH¡ftH¡f Rjªju§
fS¡F Énuhj«; ca®ªj tF¥ãd® gh®¡F«go, jhœ¤j¥g£l
tF¥ãd®fŸ go¥gJ« ešy ntZo¡ f£LtJ«, r£il nghLtJ«,
»uh¥ò it¥gJ«, fhÈš brU¥gÂtJ«, Fil ão¥gJ«, bg©fŸ
kh®ãš J nghLtJ« gH¡f tH¡f Rjªju§fS¡F Énuhj« v‹W
T¿ itÔf®fS«, #hâ ïWkh¥ò¡ bfh©lt®fS« jhœ¤j¥g£l
k¡fis¡ bfhLik¥gL¤j nk‰T¿a cÇik ïl§ bfhL¡»‹w
jšyth? Mifahš, kj eL Ãiyikí«, kj«, gH¡f tH¡f« M»a
Rjªju§fS¡F cÇikí« tH§F« M£áÆš ViH k¡fS¡F xU
gaD« V‰gl¥ nghtâšiyba‹W ârakhf¡ Twyh«.
ï‹D« Mnyhrid¡ fÄ£oÆš jhœ¤j¥g£l tF¥ghÇ‹
nt©LnfhS¡F ïz§» k‰bwhU Ô®khdK« brŒa¥ g£oU¡»wJ.
mJ “Fok¡fŸ j§fŸ efu cÇikfis mDgÉ¥gj‰F¤ jilahf
v¤jifa gH¡f tH¡f ɤâahr§fŸ V‰gLtjhÆD« mitfŸ r£l
Énuhjkhdit vd¤ Ô®khÅ¡f nt©L«” v‹gjhF«.
KjÈš kj«, gH¡f tH¡f« M»a Rjªâu§fS¡F cÇik
bfhL¤J É£L nk‰T¿athW Ô®khÅ¥gâš v‹d m®¤jÄU¡»wJ.
KjÈš T¿a Ô®khd¤ij murh§f« el¤â it¥gjh? mšyJ
ïu©lhtJ brŒa¥g£LŸs Ô®khd¤ij murh§f« el¤â it¥gjh?
v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ! tu¥ngh»‹w murh§f¤âš bgU«ghY«
Mâ¡fK«, mâfhuK« brY¤j¥ ngh»‹w gz¡fhu®fS«, itÔf¥
Fo muR - 1932 ( 1) 106
ã¤j®fS«, #hâ ïWkh¥ò¡ bfh©lt®fS« “kj« gH¡f tH¡f
Rjªâu§fS¡F cÇik bfhL¡F«” Ô®khd¤ij eilKiwÆš it¤
âU¥gh®fsh? mšyJ “Fok¡fŸ j§fŸ efu cÇikfis mDgÉ¡
f¤ jilahf ïU¡F« gH¡f tH¡f ɤâahr§fis¤ jL¡F«”
Ô®khd¤ij eilKiwÆš it¤âU¥gh®fsh? v‹W nahrid brŒJ
ghU§fŸ! Mfnt ïu©lhtJ brŒa¥g£oU¡F« Ô®khd« jhœ¤j¥
g£lt®fS¡F btW« thŒ¢rkhjhd« TWtj‰F¥ gâyhfnt
brŒa¥g£o U¡»wbj‹W jh‹ brhšyyh«.
ï‹D« “j®k Þjhgd§fŸ, kj Þjhgd§fŸ, r_f Þjhgd§
fŸ, fšÉ Þjhgd§fŸ KjÈat‰iw¤ jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®fŸ
j§fŸ brhªj bryÉš mik¤J mªj Þjhgd§fËš j§fŸ brhªj
kj§fisí«, j§fŸ brhªj ghiõfisí« mEZo¡f mt®fS¡
F¥ óuz Rjªâu« bfhL¡»wJ” v‹W xU Ô®khd« Ãiwnt‰w¥
g£oU¡»wJ. ï¤Ô®khd« jhœ¤j¥g£l tF¥ãdÇ‹ K‹nd‰w¤
â‰F¢ brŒa¥g£oU¥gJ nghy¡ fhz¥gLtjhÆD« ï¤jifa
cÇik k‰w ca®ªj tF¥ãd®fS¡F« ïšyhkÈšiy. vªj tF¥ã
d®fS¡F« ï¤jifa cÇik c©L. Mfnt ïJî«, “kj§fŸ, gH¡f
tH¡f Rjªâu§fŸ” M»aitfS¡F cÇik bfhL¡F« Ô®khd¤
ij¥ ngh‹wnjahF«. ï¤Ô®khd«, ï‹D« k¡fË‹ x‰Wik¡F¤
jilahf ïU¡»‹w kj§fisí«, ehfÇf§fisí« Ãiy¤âU¡
F«go brŒtj‰F¤ Jiz òÇa¡ Toanj ahF«.
ï›thW x›bthU jÅ¥g£l tF¥ãdU« j§fŸ j§fŸ kj«,
fiy, gH¡f tH¡f§fŸ ïitfis¡ fh¥gh‰¿¡ bfhŸs cÇika
ˤJ É£L, “murh§f Mjuî bg‰w gŸË¡ Tl§fËš všnyhiu
í« nru mDkâ¡f nt©L«, #hâ, kj«, r_f«, ãw¥ãl« KjÈat‰
iw¡ bfh©L jil¥gL¤j¡TlhJ” v‹W Ô®khŤâU¥gâš v‹d
gaD©L? jŤjÅ Þjhgd§fis V‰gL¤â¡ bfhŸS« cÇik
ÆU¡»‹wjhš, ca®ªj rhâ¡fhu®fŸ, murh§f Mjuî bg‰w Þjhg
d§fËš jhœ¤j¥g£lt®fisbašyh« nr®¡f¥gL« bghGJ
jh§fŸ mij g»ZfǤJ ÉLth®fŸ. Vbd‹whš x›bthU r_f¤
âY« cŸs kj¥ ã¤j®fŸ, j§fŸ kj«, gH¡f tH¡f§fis¡ fh¥gh‰w
v¥gonaD« jÅ Þjhgd§fis V‰gL¤jhkš ïU¡fkh£lh®fŸ.
ï›thW jÅ¥g£l Þjhgd§fŸ mâfkhf V‰gL»‹wnghJ murh§f
Mjuî bg‰w fšÉ Þjhgd§fË‹ v©Â¡if¡ Fiwí« v‹gâš
IaÄšiy. Mfnt ïitfis¡ bfh©L jhœ¤j¥g£lt®fŸ bgÇa
gaid¥ bgw KoahJ v‹W brhšY»nwh«. MdhY« á¿jsthtJ
e‹ik ju¡Toa ï¤Ô®khd¤ij eh« tunt‰»nwh«.
107 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ïJ Éf, ïÅ vªj khâÇahd Ô®khd« Ãiwnt‰w¥g£lhY§ rk¤Jt«, rnfhju¤Jt«, Rjªâu« bg‰W thHKoahJ v‹gij¤ jh‹
Tl mitfbsšyh« bgÇa e‹ikia mˤJÉlhJ v‹W brhšY TW»nwh«. c©ikÆš ekJ eh£L k¡fŸ RakÇahij bgwnt©L
»nwh«. Vbd‹whš, kj«, gH¡f tH¡f Rjªâu« KjÈaitfS¡F khdhš #hâ, kj«, gH¡f tH¡f« KjÈaitfis xʤJ všnyhiuí«
cÇikaË¡»‹w tiuÆY«, murh§f¤â‰F kj« ïšiyba‹W x‹WgL¤j¡ Toa M£ájh‹ njit v‹gij vL¤J¡ fh£o Ko¡
brhšÈ¡ bfh©L kj¤âš jiyÆl kW¡»‹w tiuÆY«, ekJ »nwh«. mJ Fo murhdhY«, Ko murhdhY« mšyJ ntW vªj
eh£oš rkj®k« gutKoahJ v‹gâš bfhŠrK« rªnjfÄšiy. murhdhY« rÇ.
MÆD«, “x›bthU kj§fS¡F«, fiyfS¡F« ehfßf§ Fo muR - jiya§f« - 06.03.1932
fS¡F«, gH¡f tH¡f§fS¡F« ghJfh¥ò mË¥gijí«, vªj¤ jÅ
tF¥ãd®fS¡F« jÅ¢ bršth¡F ïšyhkY«” cŸs RauhÍa«
nt©L« v‹W Ô®khŤJ¡ bfh©oU¡»w fh§»uir¡ fh£oY«,
t£lnki# Mnyhrid¡ fÄ£oahuhš brŒa¥gL« KoîfŸ
á¿jsî e‹ikahditfshÆU¡»wbj‹nw eh« fUJ»‹nwh«.”
“jhœ¤j¥ g£lt®fS¡F¥ bghJ Þjhgd§fËš mt®fSila
g§F¡F V‰wthW cÇikaË¡f nt©L«” v‹gd ngh‹w áy
Ô®khd§fŸ mt®fS¡F e‹ikaË¥gdthF«. ïªj¢ á¿a
rhjf¤ij¡ bfh©L mt®fŸ bfhŠr« bfhŠr« j§fŸ ifia gy¥
gL¤â¡ bfh©L, á¿jsthtJ K‹nd‰wkila tÊÆU¡»wJ
v‹gjdhš bfhŠr« âU¥â mila nt©oÆU¡»wJ. jhœ¤j¥
g£lt®fS¡F xU á¿J« ghJfh¥ò mË¡f ÉU«ghj fh§»uÞ
fhu®fis¡ fh£oY«, Mnyhrid¡ fÄ£oah® Xusî rhjfkhd
fhÇa§fS¡F ïl§ bfhL¤âU¡»wh®fŸ v‹W k»œ¢á ail»nwh«.
ïitfis všyh« Mnyhá¡F« nghJ Ó®âU¤j¡fhu®fŸ
cz®ªJ bfhŸs nt©oa Éõabk‹d? mt®fŸ ãurhu¤â‹ _y«
k¡fSila kd¤âš, khWjš c©lh¡Ftjdhš jh‹, #hâ, kj¥
gH¡f tH¡f§fis xÊ¡f Kaynt©oaâU¡»wnj bahÊa j‰fhy
murh§f mik¥ig¢ rhjfkhf¡ bfh©L x‹WŠ brŒa Kotj‰
»šiy v‹gnj. ï¤jid fhykhf ãÇ£oZ murh§fK« “eh§fŸ
kj¤âš jiyÆLtâšiy” v‹w gšyÉia¥ gho¡ bfh©nl
Ó®âU¤j§fis¢ brŒtj‰F K‹ tuhkÈUªjJ, fh§»uÞ nf£l
Rauh{aK« ïijÉl nkhrkhdjhf¤jh‹ ïUªjJ. ï¥bghGJ
eilbgW« t£l nki# Mnyhrid¡ fÄ£oÆ‹ Ô®khd§fis
Muhí« nghJ«, tu¥nghF« I¡»a M£áí« ï¥go¤jhÅU¡F
bk‹W bjÇ»‹wJ.
Mjyhš vªj¢ RauhÍa« tªjhY« go¤jt®fS«, gz¡fhu®
fS«, c¤ânahf«, g£l«, gjÉ, KjÈaitfis¥ bg‰W ViH
k¡fË‹ bghUis¢ Ru©Ltj‰F¤ jh‹ JizbrŒínk xÊa k‰wgo
#hâ kj ca®î jhœî¡ bfhLikfŸ xʪJ, eh£L k¡fsidtU«

Fo muR - 1932 ( 1) 108 109 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

 ghuh£L»nwh«
jhœ¤j¥g£l k¡fŸ K‹ndwî«, j§fŸ cÇikiaí«,
rk¤Jt¤ijí« bgw mt®fŸ nghâa fšÉa¿î bg‰W cyf Phd
k¿ªJ j§fŸ ïÊthd Ãiyia¤ jh§fns czunt©Lbk‹gij
eh« g‹Kiwí« T¿tU»nwh«. m¤jifa mt®fsJ Ãiyia
m¿a mt®fŸ všnyhU« Vidnahiu¥ nghynt fšÉ f‰W m¿î
ts®¢ábgw nt©LtJ ÄfÄf ï‹¿aikahjhF«. m›Éjnk
mt®fŸ fšÉ f‰f K‰goD« mt®fS¡F mjdhš V‰gL«
fZl§fS«, ï‹dšfS«, v⮥òfS« v©Âwªjd. m¤jifa
gy ïilôWfËš bghUË‹ik jiyáwªjbjdyh«. j§fŸ ãŸis
fis¥ go¡f it¡f nt©Lbk‹w nguth gy bg‰nwh®¡F ïUªj
nghâY« nghâa gzÄ‹ikahš mt®fsJ òÞjf tif¡nfh,
mšyJ JÂkÂfS¡nfh nt©oad bfhL¤Jjt Koahikahš
ãŸisfË‹ go¥ãš ftiy brY¤jhj bg‰nwh®fŸ mndf®
c©bl‹gJ« ek¡F¤ bjÇí«. m¤jifa mt®fsJ Fiw Ú¡f¥g£l
â‰bfh¥g âU¢á Íšyh yhšFoÆš cŸs ngh®L ÞTš MââuhÉl
khzt®fË‹ cgnahf¤â‰fhf %ghŒ 10,000 e‹bfhilaˤj
uh›gfö® rghu¤d« br£oah® mt®fsJ jahs Fz¤ij¥ g‰¿
br‹w thu« xU brŒâ ãuRÇ¡f¥g£lJ nea®fs¿ªjnj. bgUªjÂ
fuhd rghu¤dkt®fŸ ViH MââuhÉl khzt®fS¡F cjÉ brŒa
K‹nghªjJ mtuJ jahs áªijiaí« bjŸËâš És¡F»‹wJ.
³ bjhifahdJ ³¦ khzt®fsJ rh¥ghL trâ¡fhf cgnah»¡
fgLbk‹gJ nf£L k»œªnjh«. Äfî« jhuhs áªijíl‹ bghUçª
JjÉa âU. rghu¤d« mt®fis¥ bgÇJ« ghuh£L»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.03.1932
Fo muR - 1932 ( 1)
njÓa¥ ig¤âa«
njÓa« v‹gJ xU ã¤jyh£l« v‹gijí«, mJ Raeythâ
fË‹ tƉW¥ãiH¥ò¡F¤ JizòÇí« th®¤ij v‹gijí«, ekJ
ïa¡f« njh‹¿a ehŸ Kjš eh« vL¤J¡fh£o tªâU¡»‹nwh«.
njÓathâahf ïU¡»‹w xUt‹ v¢rka¤âY« nah¡»a¥ bghW¥ò
l‹ elªJbfhŸs KoahJ. rka¤â‰F¤ jFªj ntõ§fis¥
ngh£L¡bfh©L ghku k¡fis Vkh‰w¡ f‰W¡ bfhŸsnt©L«.
ghku k¡fis¥ gytifÆY« Vkh‰¿ mt®fis¤ j‹id¥ ã‹g‰W
khW brŒJbfhŸs Koahj vtD« njÓa¤jiytdhf ïU¡f
KoahJ. ghku k¡fis Vkh‰Wtj‰F v›tsî ã¤jyh£l§fS«,
mnah¡»a¤jd§fS« brŒjhf nt©Lnkh m›tsî« brŒJjh‹
Mfnt©L«. m‹¿í« xU Ãiyahd bfhŸifí«, ne®ikahd
el¤ijí« ïšyhjtnd njÓathâahf ïU¡f Koí«. mšyhkY«
ghku k¡fŸ v›tsî ã‰ngh¡fhd bfhŸifí«, gH¡f tH¡fK«
cilat®fsh ÆU¡»wh®fnsh m›tsî ã‰ngh¡fhd bfhŸifia
í« gH¡f tH¡f§fisí« ghuh£L»‹wtnd njÓa¤jiytdhf¥
òfœbg‰W És§f Koí«. fhy¤â‰F¤ jFªj khâÇÆš eh£o‰F
e‹ik jU« bfhŸiffis ahUila e‹kâ¥igí« ïfœ¢áiaí«
ghuh£lhkš vL¤J¡ TW« xUt‹ njÓathâahf És§f KoahJ.
mt‹ njr¤ Jnuh»ahfî«, òu£á¡fhudhfî«, ehÞâf‹ v‹W
itÔf®fshš gÊ Rk¤j¥gLgtdhfîª jh‹ És§f Koí«. Mif
ahš jh‹ ekJ njr¤âY« k‰W« ekJ eh£il¥ nghy _le«ã¡
ifíila k¡fŸ thœ»‹w njr§fËYKŸs xUt‹ njÓa¤â‹
bgauhš òfœ bgWtJ«, ghku k¡fË‹ e‹kâ¥ig¥ bgWtJ«, j‹
fhÇa§fis¢ rhâ¤J¡ bfhŸtJ« Rygkhf ïUªJ tU»‹wJ.
mšyhkY« K‰fhy¤âš itÔf®fŸ, g¡j®fŸ, kjh¢rhÇah®fŸ,
ònuh»j®fŸ v‹gt®fŸ v›thW #d r_f¤ij Vkh‰W»‹wt®
fshfî«, #d r_f¤â‹ e‹kâ¥ã‰F gh¤âu¥g£lt®fshfî«, #d
r_f¤â‰F¥ gy Mir th®¤ijfis¡ fh£Ltj‹_y« mt®fËl«
bghUŸ bg‰W¥ ãiH¡»‹wt®fshfî« ïUªJ tªjh®fnsh
110 111 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
m›thnwjh‹ ï¡fhy¤âš njÓa thâfS« ïUªJ tU»‹wh®fŸ.
itÔf®fS«, g¡j®fS«, kjh¢rhÇah®fS«, ònuh»j®fS«, ghku
k¡fS¡F “ïwªjã‹ Rt®¡f¤ij milayhbk‹W«, m§nf
ï›îyf¤ij¡ fh£oY« mâfkhd Rf¤ij milayhbk‹W«,
m¢Rf¤ij Ú©lehŸ mDgÉ¡fyhbk‹W«, mJ mÊahj Rfbk‹
W«, Mifahš mij¥ bgw Kaštnj m¿thFbk‹W«, m‰gkhd
ï›îyf Rf¤ij ï¢á¥gjdhš m›îyf Rf¤ij¥ bgwKoah
bj‹W« T¿ mt®fŸ m¿it¡ bfL¤Jtªjd®. mªj¢ Rt®¡f
thrÈ‹ rhÉ j§fËl¤âšjh‹ ïU¡»‹wbj‹W« T¿, mt®fË‹
ciH¥igí«, bršt¤ijí«, m¿ití« bfhŸis bfh©L tªjd®.
mt®fis¥ nghynt ï‹W njÓathâfŸ v‹gt®fS«, “eh§fŸ
uhk uhÍa¤ij¡ bfh©L tU»nwh«. mªj uhÍa¤âš všnyhU«
fZlÄšyhkš, jǤâuÄšyhkš thHyh«. xUtU« fZl¥g£L
ntiy brŒa nt©oaâšiy. murh§f¤â‰F tÇbfhL¡f nt©oa
âšiy. všnyhU« j§fŸ ïZl¥go thœªJ bfh©oU¡fyh«”
v‹W brhšÈ¡ bfh©L tU»‹wd®. mªj Rt®¡f nyhf¤ juf®fŸ
j§fŸ kj¢ á‹d§fshf ‘Éóâ g£il ehk«, JsákÂ, cU¤âuh£
r« KjÈaitfis¤ jǤJ¡ bfh©L ‘mufuh át áth uhkh
nfhɪjh’ v‹W T¢rÈ£L¡ bfh©oUªjJ nghynt ïªj¤
njÓathâfS« ï‹W uhkuh{a¢ á‹dkhf fj®¤JÂ, njÓa¡ bfho
KjÈaitfis¤ jǤJ¡ bfh©L ‘ghuj khjhî¡F n#! kfh¤kh
fhªâ¡F n#!’ v‹W r¤jÄ£L¥ ghku k¡fis Vkh‰W»‹wd®.
mt®fŸ ghku k¡fË‹ ftd¤ij ïG¡F« bghU£L mst‰w
g©oiffisí«, rl§Ffisí«, ÉHh¡fisí«, c©lh¡»
mitfis mt®fŸ bfh©lhL«go brŒJ mitfË‹ _y«,
mt®fSila ciH¥igí«, m¿ití«, bršt¤ijí« v›thW
bfL¤Jtªjh®fnsh mij¥nghynt ï‹W ïªj¤njÓathâfS«
b#aªâfisí«, ãuh®¤jidfisí«, bfhona‰W ÉHh¡fisí«
V‰gL¤â mitfË‹ _y« ghkuk¡fË‹ ftd¤ij ïG¤J,
mt®fSila bršt¤ijí«, ciH¥igí«, m¿ití« bfL¤J
tU»‹wd®. mªj¡ fhy¤âš ekJ k¡fŸ v›thW Rt®¡f¤ij e«ã
itÔf®fS«, g¡j®fS«, kjh¢rhÇa®fS«, ònuh»j®fS« ïG¤j
ïG¥ò¡bfšyh« nghŒ¡bfh©oUªjh®fnsh mij¥nghyntjh‹
ï‹W« ïU¡»‹wd®. njÓathâfŸ th§»¤ jUtjhf¡TW« ‘uhk
uhÍa¤’ij e«ã ït®fŸ ïG¡F« ïG¥ò¡bfšyh« ã‹bršY
»‹wt®fshÆU¡»‹wd®. ghku k¡fË‹ ï¤jifa m¿ahikia¡
f©nl ï‹W ekJ eh£oš ntWãiH¥ã‰F tÊÆšyhkÈU¡»‹w
t®fS«, bfsutkhd tÊÆš étd« g©z tifa‰wt®fS«,
nah¡»akhd KiwÆš g£l« gjÉ bgw¤ âwika‰wt®fS« njÓa
Fo muR - 1932 ( 1) 112
ntõ« ó©L, njÓa thâfshf eld« g©z Mu«ã¤J ÉL
»‹wd®.
ïªj c©ikia m¿a nt©Lkhdhš ï‹W ekJ eh£oš
njÓa ntõ« ngh£L¤ âÇí« T£l¤âdiu¡ bfhŠr« ftŤJ¥
gh®¤jhš bfhŠr« gF¤j¿îila vtU« e‹whf¤ bjǪJ bfhŸs
yh«. njÓa¤ bjh©l®fŸ v‹gt®fËš mndf® ntW ãiH¥ã‰F
tÊÆšyhj fhuz¤jhš njÓa¡ T£l¤âš nr®ªJ bfh©L
“fh§»uÞ”, “fhªâ”, “fj®”, “Rauh{a«” v‹W T¢rÈ£L¤ âÇ»‹wd®
v‹gij ahU« kW¡f KoahJ, ït®fËš mndfU¡F, fh§»uÞ
v‹whš ï‹dJ, fhªâba‹whš ï¥go¥g£lt®, fj® v‹whš mj‹
j¤Jt« v‹d? RauhÍa« v‹whš mJ v¥go ÆU¡F«? v‹W Tl¤
bjÇahjt®fŸ v‹gJ gyU¡F¤ bjǪj ÉõakhF«. ït®fis
el¤J»‹w jiyt®fŸ v‹gt®fŸ, vij¢ brhšY«go f£lis
ÆL»wh®fnsh, vij¢ brŒí«go c¤juÉL»wh®fnsh, mt‰iwna
mt‰¿‹ bghUis ízuhkny brŒ»‹w ò¤ârhȤjdKila
t®fŸ v‹gJ« mndfU¡F¤ bjÇahj Éõakšy. ekJ eh£L¤
njÓa Þjhgdbk‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡»‹w fh§»uÞ if¡TÈ
bfhL¥gijnah, nrhW nghLtijnah ÃW¤âÉLkhdhš fh§»uá‹
f£lis¥go r£lkW¥ò¢ brŒa¤ bjh©l®fŸ v‹W brhšÈ¡
bfh©L njÓa¤â‹ bgauhš bgUthÇahf K‹tu kh£lh®fŸ v‹gJ
á¿J« rªnjfk‰w c©ikahF«. ïj‰F cjhuzkhf br‹w
x¤JiHahik ïa¡f« njh‹¿a fhy¤âY«, c¥ò¢ r£l kW¥ò
ïa¡f« njh‹¿a fhy¤âY«, fh§»uÞ nguhš ‘njÓa nrit’ v‹W
brhšÈ¡ bfh©L v¤jid MÆu¡fz¡fhd bjh©l®fŸ K‹
tªjh®fŸ v‹gijí«, j‰nghJ Mu«ã¤J el¤j¥g£LtU« r£l
kW¥ò¥ nghÇš v›tsî ng® njÓa¤â‹ bgauhš bjh©l®fshf
K‹ tªJ r£l kW¥ò¢ brŒâU¡»wh®fŸ v‹gijí« gh®¤jhš
És§F«. br‹w x¤JiHahikÆ‹ nghJ«, c¥ò¢ r£lkW¥ã‹
nghJ«, murh§f¤jh® fodkhd ml¡F Kiwia¡if¡ bfhŸshj
fhuz¤jhY«, fh§»uÞ Þjhgd¤ij¢ r£l Énuhjkhdbjd¡ T¿
mj‹ gz¤âš if it¡fhj fhuz¤âdhY« fh§»uÞ Þjhgd«
bjh©l®fS¡F¡ if¡TÈ bfhL¡fî«,nrhW nghlî« jahuhÆUª
jJ. ï¡ fhuz¤jhnyna Vuhskhd ntiy a‰wt®fŸ njÓa¤â‹
nguhš r£lkW¥ò¢ brŒa K‹ tªjd®. Mdhš ï¥bghGJ fh§»u
rhš el¤j¥gL« r£l kW¥ãnyh, K‹nghy Vuhskhd bjh©l®
fis¡ fhzÉšiy. ïj‰F¡ fhuz« murh§f¤jh® fLikahd
ml¡FKiwia¡ ifah©lJ«, fh§»uÞ Þjhgd¤ij¢ r£l Énuhj
khdbjd És«gu¥gL¤â mj‹ bgh¡»õ¤ij¡ if¥g‰¿¡
bfh©lJ«, ghku k¡fËl« fh§»uá‹ nguhš gz« tNš
113 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
brŒtij¤ jL¤jJnkahF«. ï›thW fh§»uá‹ gzK« nghŒ gz
tUthŒ¡F ïlÄšyhkY« nghdîl‹ mj‹ jiyt®fshš
ahU¡F« if¡TÈ bfhL¡fî«, nrhW ngh£L ts®¡fî« Koahk‰
nghŒÉ£lJ. Mfnt njÓa¤â‹ bgauhš K‹ tªJ, r£lkW¥ò¢
brŒ»‹w bjh©l®fŸ T£lK« FiwªJ É£lJ. ïjdhš njÓa«
v‹W brhšy¥gLtJ ãiH¥g‰wt®fS¡F xU ifahíjkhf ïU¡
»‹wJ v‹gij cz®ªJ bfhŸsyh«.
mL¤jgoahf¤ njÓathâfshf És§F« jiyt®fsh»a
gz¡fhu®fis¥ g‰¿¡ bfhŠr« MuhŒªJ ghU§fŸ! gz¡fhu®
fS¡F vªj fhy¤âyh»Y«, jkJ Ra e‹ikia É£L¡ bfhL¤J
ViH k¡fS¡F¢ rk cÇikí«, rk RfK« mË¡f nt©L« v‹D«
v©z« c©lhf Koíkh? mt®fSila gz¤ âÄU«, #hâ mf§
fhuK«, kj¡»W¡F« xʪjhš mšyhkš mt®fËl« rkj®k neh¡f
K«, mj‰F¤ jFªj âahf ò¤âí« njh‹w¥ nghtâšiy v‹gJ
cWâahF«. ï¤jifa ïašigíila mt®fŸ njÓa ntl« jǤJ
ViHfS¡F¥ ghL gLtjhf¥ ghrh§F g©QtJ vj‰fhf v‹W
Mnyhá¤J¥ ghU§fŸ. ghku k¡fËl« bršth¡F¥ bg‰W, mj‹
_y« r£l rig¤ nj®jš, Þjy Þjhgd¤ nj®jš KjÈaitfËš
bt‰¿ bg‰W mâfhu« t»¥gj‹ thÆyhf¥ ghku k¡fË‹ ciH¥
igí«, mj‹ gaidí« Ãuªjukhf¡ bfhŸisao¡fth? mšyth?
v‹Wjh‹ nf£»nwh«. c©ikahfnt ‘njÓa«’ ngR« gz¡fhu¤
jiyt®fŸ, âahfŠ brŒa¡ Toat®fshÆUªjhš ï¥bghGJ mt®
fŸ v§nf? murh§f¤jh® fodkhd ml¡FKiwia¡ ifahshj
fhy§fËš bjh©iltws¤ njÓa« ngáat®fbsšyh«, fLikahd
ml¡FKiw Mu«ã¤jîl‹ ‘j¥ã¤njh« ãiH¤njh«’ v‹W
v§nfh Xo x˪J nghdh®fŸ? ï¤jifa njÓathâfËš mndf®
ft®d®fŸ, kªâÇfŸ, îthf rig m§f¤âd®fŸ M»at®fS¡F
mË¡F« tunt‰ò¡ T£l§fËš fyªJ bfhŸsî«, ft®d® å£L¡
fšahz¤âš kzk¡fS¡F¥ gÇRfŸ tH§fî« ã‹ th§f
Éšiya‹nwh? k‰WŠ áy® r£lrigfËš c£fh®ªJ bfh©L,
fh§»uÞ, fhªâ, fj®, Rauh{a« KjÈa th®¤ijfis¡ fyªJ ngá
ÉLtJ«, murh§f¤jhÇ‹ ml¡F Kiwia¥ g‰¿í«, joao ãu«go
KjÈaitfis¥g‰¿í«, ãukhjkhf¡ nfŸÉfŸ nf£L M®¥gh£
l« g©QtJ« vj‰fhf? ïitfbsšyh« j§fis¤ njÓa thâfŸ
v‹W ghku k¡fŸ Ãid¤J¡ bfhŸsî«, mj‹ _y« mL¤j vy¡õ
Åš bt‰¿ bgwî« brŒa¥gL« njÓa jªâukh? mšyth? v‹W
Mnyhá¤J¥ ghU§fŸ!
Fo muR - 1932 ( 1) 114
ï‹D« Þjy Þjhgd§fËš x£o¡ bfh©oU¡F« njÓa
ntõ¡fhu®fËš mnef® “r£l kW¥ò¡F mEjhg« fh£L« Ô®khd§
fŸ vJî« Þjy Þjhgd§fËš Ãiwnt‰w¡ TlhJ” v‹W
murh§f¤jhÇ‹ fLikahd c¤juî ïU¥gij m¿ªâUªJ«,
gyÞjy Þjhgd§fËš r£lkW¥ò¡F mEjhg« fh£L« KiwÆš
Ãiw nt‰w¥g£l Ô®khd§fisbašyh« murh§f¤jh® x¥ò¡
bfhŸshkš, ÃuhfÇ¡F«go c¤âuÉ£litfis m¿ªâUªJ«,
“T£l¤ij x¤â it¡f nt©L«” v‹W«, ahuhtJ áiw¥g£lhš
mj‰F mEjhg§ fh£Ltjhfî« Þjy Þjhgd¡ T£l§fËš
Ô®khd§fŸ bfh©LtU»wh®fns ïJ vj‰fhf? ïJî« kWgoí«
vy¡õÅš bt‰¿ailtj‰F¢ brŒa¥gL« ãurhukh? mšyth?
v‹Wjh‹ nf£»nwh«. Mfnt njÓa¤jiyt®fŸ v‹gt®fËY«
ü‰W¡F¤ bjh©û‰bwh‹gnj K¡fhny _‹W år« ng®tÊfŸ
g£l« gjÉfis¥ bgwnt ï›ntõ¤ij¤ jǤJ¡ bfh©oU¡
»wh®fŸ v‹W bjËthf czuyh«. m‹¿í« m¿î, âwik, âahf«
KjÈaitfS¡F kâ¥ãšyhkš gz¤ijí«, #hâiaínk Kj‹ik
ahf kâ¤J, njÓa ïa¡f§fËš jiyik¥ gjÉí«, g¤âÇif
És«guK« mË¡f¥gLtJ«, ViH¤ bjh©l®fis¥ g‰¿¡ nfŸÉ
KiwÆšyhkš nk‰T¿a gz¡fhu ca®ªj rh⤠jiyt®fis¥
g‰¿na r£l rigfËš nfŸÉfŸ nf£L És«gu¥gL¤JtJ«,
njÓa¤â‹ c©ikia cz®tj‰F¤ jFªj cjhuzkhF«.
mL¤jgoahf¤ njÓa¤â‹ bgauhš eilbgW« g¤âÇif
fis¥ ghU§fŸ! mitfŸ btF #h¡»uijahf, murh§f¤jhÇ‹
ml¡FKiw¢ r£l§fS¡F mf¥g£L¡ bfhŸshkš jiya§f§fŸ
vGâdhY«, njÓa¤â‹ bgauhš eilbgW« fhÇa§fis¥ g‰¿,
mit btF m‰gkhditahŒ ïUªjhY« ãukhj¥gL¤â¥ bgÇa
bgÇa vG¤J¡fshš jiy¥ bga® bfhL¤J¥ ãuRÇ¡»‹wd. c©ik
Ænyna r£l kW¥ò ïa¡f¤ij MjÇ¡fhj g¤âÇiffS«, r£l
kW¥ò ïa¡f¤ij v⮡F« g¤âÇiffS§ Tl ï›thW brŒ»‹w
dnt vj‰fhf? njÓa¥ g¤âÇif v‹W bga® bgWtâ‹ _yK«,
njÓa Éõa§fisna mâfkhf btËÆL»‹wd v‹W njÓa
nkhf§ bfh©oU¡F« k¡fshš e«g¥gLtj‹ _yK« g¤âÇiffŸ
mâfkhf ɉgidah»¥ gz« r«ghâ¡f nt©L« v‹w neh¡f¤
ij¤ jÉu ntbw‹d? Mfnt njÓa« v‹gJ g¤âÇiffS¡F
ãiH¥ig¡ bfhL¡F« xU fUÉah» É£lJ v‹W czuyh«.
ï‹D«, ïªj¤ njÓa« v‹gj‹ bgauhš, ca®ªj #hâ¡fhu®fŸ
v‹gt®fŸ, j§fŸ bršth¡F«, mâfhuK« v¥bghGJ« Fiwahk
ÈU¡f nt©L« v‹w v©z¤Jl‹, muáaš Ó®âU¤j¤âš,
115 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
bfhLik¥gL¤j¥g£L, jhœ¤j¥ g£oU¡F« tF¥ãdU¡F¥ nghâa
ghJfh¥ò mË¥gij kW¤J tUtijí«, ïij¤ njÓa¤â‹ nguhš
ca®ªj tF¥ãd® v‹gt®fshnyna el¤j¥gL« g¤âÇiffbsš
yh« MjǤJ tUtJ« bjÇahj Éõakšy.
k‰W« kj«, flîŸ, ntj«, òuhz«, tUzh¢áuk j®k«
KjÈaitfËš e«ã¡if bfh©l âUths®fŸ fhªâ, khsÉah
ngh‹w itÔf®fŸ njÓa¤â‹ bgauhš Û©L« k¡fSila kd¤âš
kj«, flîŸ, ntj«, òuhz«, tUzh¢áuk jUk« KjÈaitfis¥
g‰¿a _l e«ã¡iffŸ c©lhF«go brŒJ tU»‹wd® v‹gij
í«, ï›thW k¡fSila gF¤j¿it ml¡» ,mt®fis v‹W«
Rjªjuk‰w moikfshfnt it¤âU¡f¡ fhuzkhf ïU¡F«
itÔf¥ ãurhu¤â‰F« njÓank fUÉahf ïUªJ tU»‹wbj‹
gijí« ah® kW¡f Koí«? k¡fis itÔf¤âš âU¥g njÓa« cjÉ
ahf ïU¡»‹w fhuz¤âdhnyna, tUzh¢áuk jUk¤âš Ku£L¥
ãothjKila “ko rŠá”fËš mndfU« njÓa ntlªjǤJ
eo¡»‹wh®fŸ v‹gJ« c©ikahd ÉõakhF«.
Mfnt eh« ïJ tiuÆY« “njÓa«” v‹gij¥ g‰¿¢ brhšÈ
tªj Éõa§fis¡ bfh©L mj‹ ã¤jyh£l§fis czuyh«.
ï›thW eh£L k¡fË‹ fZl§fis Ú¡Ftj‰F xU tÊÆY« cjÉ
brŒahkš, mt®fis Vkh‰¿ ï‹D« fZl ÃiyikÆnyna
it¤âU¡f cjÉahf ïU¡F« ï›th®¤ijia¡ bfh©Ljh‹ ï‹W
ãiH¥g‰wt®fS«, gzª âu£L« jªâu rhÈfS«, gjÉ nt£il¡
fhu®fS«, j§fŸ, j§fŸ fhÇa§fis¢ rhâ¤J¡ bfhŸS»‹wh®fŸ
v‹gij m¿ªJ bfhŸsyh«. Mjyhš c©ikahd rkj®k neh¡f
Kila vªj thÈg®fS«, Kâat®fS«, njÓa¤â‹ bgauhš eil
bgW« »s®¢áfisí«, fhÇa§fisí« f©L Vkhwhkš ïU¥gnj
e‹ikahF«.
ïJtiuÆY« ïªj “njÓa«”v‹w th®¤ijÆ‹ nguhš ekJ
eh£oš elªj »s®¢áfshY«, fhÇa§fshY« ViH k¡fŸ v‹d
e‹ikia¥ bg‰wh®fŸ? nkY« nkY« gy tifÆš ViH k¡fS¡
F¡ fZlK«, eZlK« bghJthf njr¤â‹ bršt¤J¡F«, Éah
ghu¤J¡F«, mndf k¡fË‹ cÆU¡F« J‹gK« nrjK« c©lhd
ij¤ jÉu ntW fLfsî e‹ikahtJ »il¤jJ©lh? v‹W
nahá¤J¥ gh®¥gt®fS¡F¤ ‘njÓa¤â‹’ ã¤jyh£l« És§fhk‰
nghfhJ.
Mjyhš, ekJ eh£L ViH k¡fS¡F«, jhœ¤j¥g£l k¡fS¡
F« e‹ik c©lhf nt©Lkhdhš - ekJ eh£oš nt%‹¿ ïU¡F«
Fo muR - 1932 ( 1) 116
rhâ kj ngj§fŸ xʪJ, všyh k¡fS« rk Rjªâu« mila¡ Toa
rªj®¥g¤ij c©lh¡f nt©Lkhdhš v¥go “itÔf«” v‹D«
gHa gháão¤j ÉõÚ®¡ Fs¤ij KGJ« k©iz¥ ngh£L _l
nt©Lnkh mij¥nghynt ïªj¤ njÓa« v‹D« ã¤jyh£l¤
ijí« monahL xʤjhf nt©L«. v¥go itÔf¤âš e«ã¡if
íila k¡fŸ gF¤j¿î«, ehfßfK« milahkš ònuh»j® tiyÆš
mf¥g£L¡ »lªJ mÊa nt©Lnkh mJnghynt njÓa¤âš
k¡fS¡F e«ã¡ifí« ig¤âaK« ïU¡»‹wtiuÆY«, RfK«
rk¤JtK« bgw Koahkš “njÓa¤ jiyt®fŸ” v‹gt®fË‹
tiyƉ á¡»¡ fZlK« eZlK« mila nt©oaJjh‹. “jiy
tÈ nghŒ¤ âUF tÈ tªjJ” v‹gJ nghynt k¡fS¡F itÔf¤
âš cŸs _le«ã¡if bfhŠr« bfhŠr« FiwªJ á¿J gF¤j¿î
cjakh» tU»w ï¡fhy¤âš ïªj¥ ghG« “njÓa«” v‹gJ njh‹¿
mt®fis¥ ã¤J kWgoí« _le«ã¡ifÆš mG¤â tU»wJ
v‹gâš IaÄšiy.
Mifahš ï¢rka¤âš #d r_f CÊa®fŸ midtU«
njÓabk‹gj‹ ã¤jyh£l§fis btËah¡»¥ bghJ #d§fis
VkhwhkÈU¡f¢ brŒa K‹tu nt©Ltnj c©ikahd #d r_f
CÊakhF« v‹gij czu nt©L»nwh«. itÔf¤ij¥ nghy¡
bfhoajhd ïªj njÓa¤ij xÊ¡f vtUila òfœ¢áiaí«, ïfœ¢á
iaí« vâ®ghuhkš ijÇa¤Jl‹ K‹ tUtnj x›bthU gF¤j¿î
ila thÈg®fË‹ flikahF« v‹W filáahf¤ bjÇɤJ¡
bfhŸS»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 13.03.1932
117 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 mË¡f¥glnt©L«. ïªJ¡fŸ Ô©lhjh®fis btW¤J xJ¡f
Éšiy. mt®fS¡F nt©oa cjÉfis¢ brŒJ rk¤Jt«
bfhL¤J tU»‹wh®fŸ” v‹W ïªJkfh rig¡fhu®fS«, fh§»uÞ
fhu®fS« T¿ tUtj‰F milahskhf ï¡fhÇa¤ij¢ brŒa¤
bjhl§»dhuh? v‹W nf£»‹nwh«. ï›thW “rkaÔiB” bfhL¡f¥
g£l Ô©lhj tF¥ãd®fis ï‹W âU. khsÉahÉ‹ T£l¤jh®
cl‹ it¤J c©zî« gHfî« jahuhÆU¡»wh®fsh? v‹W« nf£»
âU. khsÉahÉ‹ ònuh»j« nwh«. xUehS« mt®fŸ ïj‰F¢ r«kâ¡f kh£lh®fŸ v‹gJ
ek¡F¤ bjÇí«. Mfnt Ô©lhjh®fis Vkh‰W« bghU£L¢ rka¤
â‰F¤ jFªjgo brŒa¥gL« xU jªâuªjh‹ âU. khsÉah mt®
ãugy tUzh¢áuk jUkthâah»a g©oj kj‹ nkhfd fshš brŒa¥g£l “rkaÔiB” v‹gij czu nt©L«.
khsÉah mt®fis¥ g‰¿, eh« mâfkhf ahU¡F« vL¤J¡Tw¤
njitÆšiy. mt® 炙yhªJ br‹wnghJ, f§if ÚU«, fËk© ï›thW âU. khsÉah ngh‹wt®fŸ, Ô©lhjh®fis Vkh‰W
Q« korŠáfS« Tlnt bfh©L br‹w itÔf® v‹gJ bjÇí«. tj‰F¢ brŒí« ònuh»j§fis¡ f©L VkhwhkÈU¡FkhW jhœ¤j¥
‘N¤âu‹’ v‹gt‹ xUt‹ nkh£rkila nt©Lkhdhš “mt‹ g£l rnfhju®fS¡F v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. ïªJkj e«ã¡ifí«,
ïUg¤njhU b#‹k§fŸ e‰Fy¤âš ãwªJ, r‰fUk§fis¢ brŒJ, ïªJkj ntj§fËš e«ã¡ifí« cŸs vªj ïªJ¡fS«, “ãw¥ã
ãuhkz g¡jdhÆUªJ filáÆš ãuhkzdhf¥ãwªJ jh‹ nkh£r« dhš všnyhU« rk«” v‹gij x¤J¡bfh©L všyh tF¥ãd®
bgw nt©L«” v‹w ãuhkÙa kj¡bfhŸifÆš cWâahd e«ã¡if fS¡F« rk¤Jt« bfhL¡f¢ r«kâ¡f kh£lh®fŸ v‹gij m¿a
íila K⮪j tÆu« thŒªj itÔf® v‹gJ mtUila ngh¡if nt©L»nwh«. åzhf ahU«, “rka ÔiB”, “kªâu ÔiB” v‹w
cz®ªjt®fŸ všnyhU¡F« bjÇí«. bga®fis¡ nf£L, tUzh¢áuk jUkthâfË‹ tiy¡FŸ á¡»Él
nt©lhbkd Û©L« v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
ï¤jifa itÔf khsÉah mt®fŸ muáaš Ó®âU¤j¤âš
Ô©lhjt®fS¡F¤ jŤbjhFâ mË¥gij monahL kW¡»‹wh® Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 13.03.1932
v‹w ÉõaK« bjÇahjjšy. ï¥go¥g£l ït® br‹w átuh¤âÇ
thu¤â‹nghJ, fháÆš f§if¡fiuÆš elªj “jrhÞtnkj¡ T£l¤
âš” ïªJkj¤ij¢ nr®ªj rfytF¥ãdU¡F« #hâ ngjÄ‹¿
“kªâuÔiB” bfhL¤jhuh«! m¥nghJ 150 ng®fS¡Fnkš 500 ng®
fS¡FŸ ml§»a Ô©lhjh®fS¡F¢ “rkaÔiB” bfhL¤jhuh«!
ï›Éõa§fŸ g¤âÇiffËbyšyh« btËah»ÆU¡»‹wd.
v‹WÄšyhkš ï¥bghGJ âObud¤ Ô©lhj tF¥ãd®nkš âU.
khsÉah mt®fS¡F¡ fUizãwªJ “rkaÔiB” mË¡f¥ òw¥
g£lJ vj‰fhf? mt®fŸ ïªj cyf¤âÈUªJbfh©L “rk¤Jt«
nt©L« rk¤Jt« nt©L«” v‹W brhšÈ¡ bfh©L tUzh¢áuk
jUk¤ij¡ bfL¡f tÊ njL»‹wd®. Mifahš mt®fis xnuao
ahf nkh£rnyhf¤â‰F mD¥ãÉlyh« v‹w v©z¤â‹ ngÇyh?
mšyJ mt®fŸ ÛJ Rk¤j¥g£LŸs Ô©lhikia¥ ngh¡»¢ rk¤J
t« mË¡fth? v‹W nf£»‹nwh«. mšyJ “Ô©lhjt®fŸ ïªJ
kj¤ij¢ nr®ªjt®fŸ. Mifahš mt®fis¤ jÅahf¥ ãÇ¡f¡
TlhJ. mt®fS¡F«, muáaš Ó®âU¤j¤âš bghJ¤bjhFâjh‹

Fo muR - 1932 ( 1) 118 119 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

 ïWâahf eh«, r®. nf. É. bu£o ehíL mt®fSila CÊ
a¤ij¥ ghuh£L»nwh«. ïÅ mt® ekJ eh£oš cŸs tUzh¢ áuk
jUk¢ Nœ¢áfisbašyh« xʤJ c©ikahd rkj®k¤ij¥ gut¢
brŒa K‹ tUthbud e«ò»‹nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 13.03.1932

r®. bu£o ehíL mt®fŸ

ïªâa r®¡fhÇ‹ V#©lhf¤ bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš c¤ânahf«

t»¤âUªj r®. nf. É. bu£o ehíL mt®fŸ jkJ c¤ânahf¤âÅ‹
W« Ú§» ïªâahî¡F tªJ É£lh®. r®. bu£o ehíL mt®fŸ
bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš cŸs ïªâahÉ‹ e‹ik¡fhf c©ikahfî«,
mŠrhkY« ciH¤jh® v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. r®. bu£o
ehíL mt®fŸ rKjha CÊa¤âš msî flªj g‰W«, c©ikahf¤
jdJ bfhŸiffis¡ if¥g‰¿ el¡F« j‹ikí« cŸst® v‹gij
mtiu neÇš m¿ªj ekJ khfhz tháfŸ midtU« m¿t®.
ïtU¡F K‹ bj‹dh¥ãÇ¡fhÉš V#©lhÆUªj kfhfd« ÓÅthr
rhÞâÇfis¡ fh£oY« C¡fkhfî«, c©ikahfî« ïªâa®fS¡
fhf ciH¤jtuhth®. Mdhš kfhfd« ÓÅthr rhÞâÇfŸ bj‹dh¥
ãÇ¡fhÉÈUªj fhy¤âš, mt® v§nfahtJ _¢R É£lhY«, J«Ä
dhY«, ïUÄdhY« mt‰iwbašyh« ekJ eh£L¥ g¤âÇiffŸ
ãukhjkhf btËÆ£L És«gu« g©Â tªjd. mj‰F¡ fhuz«
mt® gh®¥gduhÆUªjJ«, ekJ eh£L¥ g¤âÇiffS« gh®¥gd®
fSilajhÆU¥gJnkahF«. Mdhš “r®. bu£o ehíL mt®fnsh
gh®¥gdušyhjh®; mâY« tUzh¢áuk jUk¥ òu£LfËš e«ã¡if
a‰w X® Ó®âU¤jthâ” Mifahš ïtUila c©ikahd CÊ
a¤ij g‰¿¡ Tl vªj¥ gh®¥gd¥ g¤âÇiffS« vL¤J¡fh£lh
âUªjd. ïJ ekJ eh£L tH¡fkhfnt ïUªJ tU»‹wJ. ïjdh
nyna x‹W¡F« cjth¥ gh®¥gd®fS« Tl¥ bgÇa jiyt®f
shfî«, ãugy njrhãkhÅfshfî« M»ÉL»‹wh®fŸ. c©ikahf
eh£L k¡fS¡F ciH¡F« gh®¥gdušyhjh®fŸ v¥go¥g£lt®
fshÆUªjhY« Fl¤JŸ it¤j És¡if¥ nghš ïU¡»‹wh®fŸ
v‹gJ ekJ eh£L¥ gh®¥gd¥ g¤âÇiffË‹ ngh¡ifa¿ªjt®
fS¡F¤ bjǪj ÉõakhF«.

Fo muR - 1932 ( 1) 120 121 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


V. ã. á. itÔf«
- njÓa¤Jnuh»
eh« brhšYtij¤ jaî brŒJ bfhŠr« fhJbfhL¤J¡
nfS§fŸ. ãwF mij¥ g‰¿¡ bfhŠr« Mnyhridí« brŒJ
ghU§fŸ. mj‹ ã‹ nt©Lkhdhš e«ik¤ ö‰W§fŸ. jhuhskhf¡
nf£L¡ bfhŸS»nwh«. TLkhdhš eh« gâš brhšY»nwh«. “fh§
»uÞ ïa¡f« KjyhËfŸ ïa¡f« mâš cŸst®fŸ midtUnk
KjyhËfË‹ Mâ¡f¤ij vªj¡ fhy¤âY« É£L¡ bfhL¡f¢
r«kâ¡f kh£lh®fŸ” v‹W vªj¡ nfhòu¤â‹ c¢áÆš ËW
bfh©L« brhšy¤jah®. ïj‰F¡ fhuz« brhšY»nw‹ nfS§fŸ!
ï¥bghGJ r£l kW¥ò¢ brŒJ b#ÆY¡F¥ nghÆU¡
»‹wt®fis¥ ghU§fŸ. mt®fŸ b#ÆY¡F¥ nghd Éj¤ijí«
Mnyhrid g©Q§fŸ. b#ÆÈš nghŒ milí« fZl eZl§
fisí« bfhŠr« Mnyhrid brŒJ ghU§fŸ. eh« TWtj‹
c©ik fhªj És¡if¥ nghy¤ bjÇí«.
KjÈš bjh©l® T£l¤ij¥ ghU§fŸ. ït®fbsšyh« k¿aš
brŒJ nghäÞfhuÇl« joaoí«, ãw«goí« g£L b#ÆY¡F¥
ngh»‹wh®fŸ. bjh©l®fËš bgU«ghyhdt®fŸ mog£l t®fns.
moglhjt®fŸ Äf¡ bfhŠr«.
ïu©lhtJ jiyt®fŸ T£l¤ij¥ ghU§fŸ. mt®fis ïU
ãÇthf¥ ãǤJ¡ bfhŸsyh«. xUãÇî gh®¥gdušyhj jiyt®fŸ,
k‰bwhU ãÇî gh®¥gd¤ jiyt®fŸ, gh®¥gd®fËY«, bjY§f¥
gh®¥gd®fŸ, jÄœ¥ gh®¥gd®fŸ v‹W ïU tifahf¥ ãǤJ¡ bfhŸ
syh«. ït®fŸ b#ÆY¡F¥ nghd fijia¥ ghU§fŸ. ãwF ït®
fËš vªj¡ T£l¤jh® bf£o¡fhubu‹W naháí§fŸ.
gh®¥gdušyhj nrhz»Ç¤ jiyt®fŸ, nghärhÇl« mog£L¤
jh‹ b#Æš bršY»wh®fŸ. ïj‰F cjhuz«, âU. g¡jt¢ry«,
K¤Ju§f KjÈah® ngh‹wt®fŸ cijg£L¢ áiwbr‹wnj nghÔa
Fo muR - 1932 ( 1) 122
cjhuzkhF«. bjY§F¥ gh®¥gd®fsh»a âU. ãufhr«, ehnfRtu
uh› gªJY ngh‹wt®fS« bfhŠr« fZl¥g£nl áiwbr‹wh®fŸ.
Mdhš ït®fËš, jÄœ¥ gh®¥gd®fŸjh‹ Äfî« jªâurhÈfŸ. âU.
r¤âa_®¤â, uh# nfhghyh¢rhÇ KjÈat®fŸ v¥go¢ áiw br‹
wh®fŸ v‹W gh®¤Ô®fsh? joao glÉšiy; ãu«go glÉšiy; fhš
eilahf elªJ br‹W Tl fh§»uR¡F x‹W« brŒahkš áiw br‹
wh®fŸ, nkh£lh®fh®fËš c£fh®ªjgona neh£OÞ tH§»É£L¢
áiw br‹wh®fŸ. Mifahš ï¥bghGJ bjh©l®fŸ rk®¤j®fsh?
jiyt®fËš gh®¥gdušyhjh® rk®¤j®fsh? bjY§f¥ gh®¥gd®fŸ
rk®¤j®fsh? jÄœ¥ gh®¥gd®fŸ rk®¤j®fsh? v‹Wjh‹ nf£
»nwh«. ïÅ ït®fŸ áiwÆš br‹W mDgÉ¡F« fZl eZl§
fis¥ ghU§fŸ!
áiwÆš uhéa¡ ifâfS¡F _‹W Éjkhd cgrhu« el¡
»‹wJ. mit V. tF¥ò, ã. tF¥ò á. tF¥ò v‹gd. ïªj V. ã. á.
tF¥ò¥ ãÇÉid ek¡F¥ gHafhy kDÚâia¤jh‹ Phgf« gL¤
J»wJ. kDÚâÆšjh‹ xU F‰w¤ij gh®¥gh‹ brŒjhš mtD¡F¡
Fiwªj j©lidí«, B¤âÇa‹ mnj F‰w¤ij¢ brŒjhš ï‹D«
mâfkhd j©lidí«, itáa‹ mnj F‰w¤ij¢ brŒjhš
B¤âÇaD¡F¡ bfhL¥gij¡ fh£oY« mâfkhd j©lidí«,
N¤âu‹ mªj F‰w¤ij¢ brŒjhš r»¡f Koahj bfhLª j©lidí«
Éâ¡F«go vGj¥g£oU¡»wJ. Mfnt #hâ¡bfhU Úâ TW« kD
üiy eh« btW¡»nwh«; bfhS¤j nt©Lbk‹W TW»nwh«.
Mdhš kEÚâia¥ nghynt ï¥bghGJ ãÇ£oZ murh§f¤âY«
uhéa¡ ifâfS¡F V. ã. á. tF¥ò mË¡f¥gL»wJ. ïj‰F¡ fhuz«
ah®? gz¡fhu #hâahuhf ïU¡»‹w fh§»uÞfhu® jhnd? K‹nd
mjhtJ ïªJkj mur®fŸ fhy¤âš, #hâÆ‹ nguhš j©lid
bfhL¡f¥g£lJ. ï¥bghGJ gz¤â‹ nguhš j©lid bfhL¡
f¥gL»wJ. ïit ïu©oš v‹d ɤâahr« ïU¡»wJ? bgÇa
gz¡fhudhfî« jiyt‹ v‹W bga® gil¤jtdhfî« ïU¡»wt‹
V. tF¥ò¡ ifâahth‹. bfhŠr« Fiwªj gz¡fhudhfî« á‹d¤
jiytdhfî« ïU¡»‹wt‹ ã. tF¥ò¡ ifâahth‹, rhjhuz
khdt®fS« m‹d¡fhtofS« á. tF¥ò¡ ifâfŸ.
ï¡ifâfS¡FŸ V. tF¥ò¡ ifâfS¡F ahbjhU fZlK«
ïšiy. khÄah® ålhfnt b#Æiy Ãid¤J¡ bfhŸsyh«. khÄah®
å£il¡ fh£oY« mâf brsfÇaK« cgrhuK«, V. tF¥ò¡ ifâf
S¡F c©L. ã. tF¥ò¡ ifâfS¡F« m›tsî fZlÄšiy, mt®
fS« mndfkhf khÄahŸ ålhf ïšyh É£lhY« j§fŸ brhªj
å£oš ïU¥gJ nghythtJ ïU¡fyh«. Mdhš ekJ njhH®fsh»a
123 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
bjh©l®fS«, k‰wt®fS« bgW« á. tF¥ò¡F«, k‰w âU£L ekJ ViH¤ njhH®fË‹ fâ ba‹d? fšYil¥gJ«, _£il
bfhiy KjÈa F‰w§fŸ brŒj ifâfŸ Ãiy¡F« ntWghošiy ö¡FtJ«, ï£l ntiyfis¢ brŒtJ«, Rjªju« ï‹¿ ïU¥gJ«
v‹nw brhšyyh«. M»a fZl§fis¤jhnd milªJ tU»wh®fŸ?
bghJthf¥ gh®¡F« nghJ Ra uh{a« bgw¤ âah»fshf btË ïâÈUªnj ekJ uhéa¤ jiyt®fË‹ kd¥gh‹ik
tU« gz¡fhuD¡F xU fZlK« ïšiy. mt‹ btËÆY« Rf« És§fÉšiyah? b#ÆÈš el¡F« Fiwfis¥ g‰¿ g¤â g¤âahf
mil»‹wh‹. b#ÆY¡FŸ br‹whY« V tF¥ãš mk®ªJ ï‹g« g¤âÇiffËš vGJ« njrhãkhÅfËš ahuhtJ ïªj V, ã, á v‹D«
mDgÉ¡»‹wh‹. Mdhš tWikÆdhY« ntiy ÆšyhikahY«, òâa tUzh¢áuk j®k¤ij¡ f©o¤jh®fsh? vªbjªj fhÇa¤ij¥
â©lhL« rhjhuz k¡fŸ btËÆÈUªjhY« fZlªjh‹ mil g‰¿nah r£lrigfËš nfŸÉfŸ nf£L¤ j§fis És«gu¥gL¤
»wh®fŸ. fh§»uÞ ngiu¢ brhšÈ¢ áiwbr‹whY« m§nfí« á â¡ bfhŸS« fhU©a fdth‹fËš ahnuD« ïªj V, ã, á tUzh¢
tF¥ãš nr®¡f¥g£L btËÆÈUªjij¡ fh£oY« mâf fZl¤ áuk¤ij¥ g‰¿ f©o¤jJ©lh? nfŸÉ nf£lJ©lh? v‹W nahá¤
ij¤jh‹ mila nt©oÆU¡»‹wJ. mªnjh! gÇjhg«!! gÇjhg«!!! J¥ ghU§fŸ. Mfnt všyh uh{a¤ jiyt®fS« áiwÆš ïªj V,
ã, á ãÇî ïU¡f nt©Lbk‹W jhnd ÉU«ò»‹wh®fŸ ït®fŸ
njhH®fns! fh§»uÞ fhjy®fns! ï§nf bfhŠr« Mnyhrid mâfhu« t»¡f¡ Toa Rauh{a¤âY« ïªj ViH gz¡fhu uh{aª
g©Q§fŸ! ViH k¡fË‹ brsfÇa¤â‰fhf Rauh{a« nt©L jhnd ïU¡F«? fh§»uÞ ngiu¢ brhšÈ áiwbršY« nrhz»Ç
bk‹W nf£»‹w ïªj fh§»uÞ jiyt®fŸ cŸs¡ »l¡ifia¡ fns V, ã, á ia¡ ftŧfŸ! Ú§fŸ bfh©oU¡F« ka¡f« bjËí«.
bfhŠr« EiHªJghU§fŸ! ïªj¤ jiyt®fS¡F kâ¥ãU¡F« go mj‹ã‹ e«nkhL r©il¡F thU§fŸ.
ciH¥gt®fŸ bjh©l®fsšyth? bjh©l®fŸ ïšyhÉ£lhš
jiyt®fŸ v¥go btËtu Koí«? ï¥go¥g£l bjh©l®fS¡F¢ Fo muR - f£Liu - 13.03.1932
áiwÆš brsfÇa« nt©Lbk‹gj‰fhf ït®fŸ ïJtiuÆY«
v‹d brŒjh®fŸ? ït®fŸ kh¤âu« V tF¥ãš nghŒ Rfkhf¡ ftiy
a‰W thœ»wh®fns xÊa ntW v‹d brŒ»wh®fŸ? áiwÆY« j§f
S¡F« bjh©l®fS¡F« rk¤Jtkhd Þjhdnk ïU¡fnt©L
bk‹W ahnuD« nf£lh®fsh ït®fŸjhdh ehis Rauh{a« bg‰W
ViH k¡fS¡F¢ rk¤Jt« bfhL¡f¥ngh»wh®fŸ?
Rauh{a¤â‰fhf v›tsnth âahf« brŒa¤ jahbu‹W
K‹tªâU¡F« ïªj¤ jiyt®fËš vtnuD« ïJtiuÆY«
“v§fŸ rfh¡fshd - njr k¡fshd - muáaš ifâfËš mnef® á
tF¥ãš ïU¡F«bghGJ eh§fŸ V tF¥ãY«, ã tF¥ãY« ïU¡f
kh£nlh«. mt®fS¡F« v§fis¥ nghynt V tF¥ngh, ã tF¥ngh
bfhL¡f nt©L«. ïšyhÉ£lhš eh§fS« á tF¥ãnyna ïU¡
»nwh«” v‹W vªj¤ jiyt®fshtJ âahf ò¤âíl‹ brhšy
K‹tªjh®fsh? v‹W ghU§fŸ.
Ú§fŸ kfh¤kh v‹W brhšY»w âU. fhªâahf£L«, F£o fhªâ
v‹W brhšY»w âU. uh#nfhghy¢rhÇahf£L«, mšyJ k‰w
ng®tÊfshf£L«, mt®fŸ midtU« ï‹W V tF¥ãšjhnd
ïU¡»‹wh®fŸ? btËÆš ïU¥gJnghynt b#ÆY¡FŸS«,
gft¤Ñij go¤J¡bfh©L«, g¤âÇif gh®¤J¡ bfh©L«, cyhÉ¡
bfh©L«, fh‰W th§»¡ bfh©L« ïU¡»wh®fŸ mšyth? Mdhš
Fo muR - 1932 ( 1) 124 125 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

th¡FÇik
Rjªju« bg‰w xU njr¤â‹ murh§f« e‹whŒ eilbgWt
j‰F Kj‹ikahd fhuzkhÆU¥gt®fŸ th¡fhs®fns ahth®fŸ.
cŸeh£L¡ fyf§fŸ x‹W« ïšyhkY«, btË ehLfSl‹ r©il¢
r¢ruîfËšyhkY« eilbgWtjhf kh¤âu« ïU¡»‹w muáaiy
ešy muáaš v‹W T¿Él KoahJ. Ãahakhf MS»‹w murh§
f¤jhY« mikânahL M£á òÇa Koí«. bfhL§nfhš M£á
òÇ»‹w murh§f¤jhY« mikânahL MsKoí«. bfhL§nfhš
murh§f« gz¡fhu®fisahjǤJ mt®fS¡F¥ g£l« gjÉfis
aˤJ ViH k¡fisal¡» ah©lhš eh£oš vªj¡ fyfK« c©lh
fhkš jL¡f Koí«, Mjyhš ešy murh§fbk‹gJ ViH gz¡fhu®
v‹w ntW ghošyhkš všyh k¡fS« rk RjªjuKilat®fshf
thG« goí«, njr¤âš cŸs tWik, ã KjÈaitfis¥
ngh¡»í« e‹ik brŒ»‹w murh§fnkahF«.
ï«khâÇahd ešy murh§f« v‹gJ x‹W eilbgw nt©L
khdhš, mj‹ îth»fŸ rkj®k neh¡fKilat®fshfî«, fhynjr
t®¤jkhd§fisa¿ªJ M£á òÇa¡ Toat®fshfî«, khwhj, cWâ
ahd, e‹ikahd bfhŸif íilat®fshfî«, v›tsî fZlkhd
fhy¤âY« kd¤js®¢áí«, m¢rK« ïšyhkš jkJ bghW¥igí
z®ªJ el¡»‹wt®fshfî« ïU¤jš nt©L«. ï¤jifa rkj®k
neh¡fKilat®fis murh§f îth»fshf¤ nj®ªbjL¥gJ th¡fh
s®fË‹ flikahF«. Mifahš jh‹ ešy murh§f« V‰gLtJ
th¡fhs®fis¥ bghW¤j ÉõakhF« v‹W T¿ndh«.
Mfnt xU ehL Rjªju« bgWtj‰F K‹ng mªeh£oš cŸs
th¡fhs®fS¡F muáaš Éõa§fŸ bjǪâU¡f nt©oaJ
mtáakhF«. m¥bghGJjh‹ mt®fŸ j§fŸ th¡»‹ bgUikia
czuKoí«. th¡fhs®fŸ j§fŸ th¡if my£áakhf¡ fUj¡
TlhJ. mjDila c©ikahd bgUikia cz®ªâU¤jš
nt©L«. ï¤jifa m¿î bg‰w th¡fhs®fŸjh‹ nk‰T¿a áwªj
îth»fis¤ nj®ªbjL¡f¡ Toat®fshÆU¥gh®fŸ.
Fo muR - 1932 ( 1) 126
nkš ehLfËš, Rjªju« bg‰w ehLfËš cŸs th¡fhs®fŸ
j§fŸ th¡»‹ bgUikia cz®ªâU¡»‹wd®. mt®fS¡F
muáaÈ‹ bgUikiaí«, mjdhš c©lhF« gyh gy‹fS«
bjÇí«. Mifahš mt®fŸ muáaš f£áfË‹ bfhŸiffis
a¿ªJ, j§fS¡F¥ ão¤j bfhŸiffisíila muáaš f£áia¢
nr®ªjt®fS¡nf bgU«ghY« th¡fË¡»‹wd®.
Mdhš j‰rka« ekJ eh£oš áWgh‹iknahuhf ïU¡»‹w
th¡fhs®fËš bgU«ghyhd k¡fŸ ï‹D« j§fŸ th¡»‹ kâ¥ig
cz®ªJ bfhŸsÉšiyba‹nw Twyh«. efu rig¤ nj®jš
th¡fhs®fËš bgU«ghyhdt®fŸ j§fË‹ th¡»‹ kâ¥ò 5
%ghŒ¡F nk‰g£lbj‹W«, jhYfh ngh®L¤ nj®jš th¡fhs®fŸ
j§fŸ th¡»‹ kâ¥ò 1 %ghŒ¡F nk‰g£lbj‹W«, r£lrig¤ nj®jš
th¡fhs®fŸ j§fŸ th¡»‹ kâ¥ò 8 mzhî¡F nk‰g£l bj‹W«
cz®ªJ bfh©oU¡»‹wh®fns bahÊa ntWtifÆš mj‹
c©ikahd kâ¥ig czuÉšiy. Íšyh ngh®L¤ nj®jš th¡fhs®
fŸ j§fŸ th¡if v›tsî kâ¥òŸsjhf cz®ªâU¡»wh®fŸ
v‹gij ïÅnkš jh‹ bjǪJ bfhŸs nt©L«.
ï›thW th¡fhs®fŸ jtwhd cz®¢áíilat®fshÆU¥
gj‰F¡ fhuz« ekJ eh£L muáaš f£áfS«, mj‹ jiyt®fSnk
ahth®fŸ. th¡fhs®fis m¿îilat®fshf¢ brŒa nt©oaJ
muáaš f£áfSilaî«, mitfË‹ jiyt®fSilaî« flik
naahF«. Mdhš ekJ eh£L muáaš f£áfŸ ahî« ïJtiuÆY«
jkJ cW¥ãd®fS¡F¤ njÓa¤â‹ bgauhš g£l« gjÉ c¤ânahf«
bršth¡F KjÈaitfis¤ njo¡ bfhL¥gâš Kj‹ikahd
ftd¤ij¢ brY¤â tªJ bfh©oU¡»‹wnt bahÊa th¡fhs®
fis¢ Ó®âU¤Jtâš vªj¡ f£áí« ftdŠ brY¤jnt Æšiy
ba‹gJ všnyhU¡F« bjǪj ÉõankahF«.
ehfßf« bg‰w nkš ehLfËš, nj®jš fhy§fËš x›bthU
muáaš f£áÆdU« x›bthU bjhFâÆY« j§fŸ mng£rfiu
ÃW¤J»‹wd®. xU f£áÆ‹ bfhŸiffis cWâahf¥ ã‹ g‰W»‹w
t®fS«, m¡bfhŸiffËš M£nrgk‰w e«ã¡ifí« cŸst®
fSnk f£áÆ‹ nguhš mng£rfuhf K‹tU»‹wd®. mt®fŸ
j§fŸ f£áÆ‹ neh¡f§fisí«, â£l§fisí« th¡fhs®fS¡F¥
ãur§f§fË‹ _ykhfî«, J©L És«gu§fË‹ _ykhfî«,
g¤âÇiffË‹ _ykhfî«, gytifahf vL¤J¡T¿ th¡F¡
bfhL¡F«go ãurhu« g©Q»‹wd®.
127 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ï›thW x›bthU f£á¡fhu®fS« j§fSila neh¡f§fis
í«, â£l§fisí« vL¤Jiu¥gjdhš th¡fhs®fŸ vªj¡ f£áÆ‹
bfhŸif j§fS¡F e‹ikaË¡f¡ ToaJ v‹W Ô®khÅ¡f Ko»wJ.
mng£rf®fS«, j§fŸ f£áfË‹ neh¡f§fisí«, â£l§fisí«
ãurhu« g©Q« tifÆnyna bghUis¢ bryî brŒ»‹wd®.
nj®jÈš bryth»‹w gz« ï›tifÆš bryth»‹wnjbahÊa
ekJ eh£il¥ nghy th¡fhs®fS¡F “yŠr«” bfhL¡F« tifÆš
xU fhR Tl¢ brytÊtâšiy.
Mdhš ekJ eh£L th¡fhs®fS¡nfh vªj muáaš f£á
fË‹ c©ikahd bfhŸiffis¥ g‰¿í« bjÇahJ. mt®fŸ
j§fŸ ÉU¥g¥go th¡fË¡f Koahj ÃiyikÆš Tl ïU¡»‹wd®
v‹W TWtJ« jtwhfhJ. x›bthU ViH th¡fhs®fS«, j§fS¡F
nkyhf ïU¡»‹w gz¡fhu®fË‹ bršth¡»‰F«, jh£r©a¤â‰F«
f£L¥g£lt®fshfnt ÆU¡»‹wd®. nj®jÈš mng£rfuhf K‹
tU»‹wt®fS« gz¡fhu®fshfnt ÆU¡»‹wd®. mt®fŸ j§fŸ
brhªj bfsut«, g£l«, gjÉfË‹ bršth¡if¡ T¿¥ gz¤ij¢
bryÉ£L th¡F¥ bgW»wh®fnsbahÊa ntWtÊÆš jh§fŸ
bfhŸiffis th¡fhs®fËl« vL¤J¡ T¿ mj‹_y« th¡F¥ bgw
K‹ tUtâšiy. mng£rf®fŸ bgU«ghY« th¡fhs®fËl«
jh§fŸ ï‹d f£áia¢ nr®ªjt®fŸ v‹W Tl¤ bjÇɤJ¡ bfhŸ
tnj »ilahJ.
gz¡fhu mng£rf®fŸ, jh§fŸ å£oÈUªjgona j§fŸ
V#©Lfis th¡F¡ bfhL¡F« ïl§fS¡F mD¥ã¥ gz¤âdh
Y«, j§fŸ bgaU¡FŸs bršth¡»dhY« th¡F¥ bg‰W bt‰¿
ail»‹wd®. ïJjh‹ ekJ eh£oš nj®jš ehlfkhf ïUªJ tU»wJ.
bghJthf nkš ehLfËš, f£áÆ‹ bgauhš xU jiytD¡F¢
bršth¡F«, bt‰¿í« V‰gL»‹wJ. Mfnt f£ájh‹ m§F
jiyt®fisí«, nj®jš mng£rf®fisí« áUZo¡»‹wJ. ekJ
eh£onyh xU jiyt‹ ngÇdhnyna xU f£á¡F¢ bršth¡F
V‰gL»‹wJ. jiyt®fŸjh‹ f£áfis¢ áUZo¡»wt®fshf
ïU¡»‹wh®fŸ. ï«Kiw kh¿ xU bfhŸifia¥ bghW¤J kâ¥ò«,
ïÊî« V‰gl¡ ToaÃiy tu nt©L«.
cjhuzkhf ï‹W fh§»uÞfhu®fŸ nj®jY¡F K‹tU»wh®
fŸ v‹W it¤J¡ bfhŸSnth«. m¥bghGJ mt®fŸ th¡fhs®
fS¡F vij¡ TWth®fŸ. “fhªâ¡F n#! kfh¤khî¡F X£L¥
nghL§fŸ” v‹W ãurhu« g©Qtij¤ jÉu ntW x‹iwí«
brhšy kh£lh®fŸ. ïj‰F K‹ fh§»uÞfhu®fŸ mng£rf®fshf
Fo muR - 1932 ( 1) 128
K‹ tªj fhy§fËš ï›thW ãurhu« g©Â¤jh‹, gz¤ijí«
bryî brŒJ X£L th§»dh®fŸ v‹gJ ek¡F¤ bjÇahj brŒâ
mšy. Mifahš ïªj Kiw khWtj‰F tÊba‹d v‹gij¥ g‰¿¢
á¿J Mnyhá¥ngh«.
X£l®fË‹ bjhif FiwªâU¥gJ jh‹ ï¤jifa CHšfŸ
V‰gLtj‰nf fhuzkhFbk‹nw eh« Ãid¡»‹nwh«. xU ÍšyhÉš
60 MÆu« th¡fhs®fŸ ïU¥gh®fshÆ‹, mt®fËš mnefkhf 30
MÆu« th¡fhs®fS¡F« Fiwªjt®fŸ jh‹ j§fŸ th¡if
cgnahf¥gL¤j K‹ tUth®fŸ. Mfnt 25 MÆu« th¡Ffis¥
bgW»‹w xUt‹ nj®jÈš ârakhf bt‰¿ bg‰W ÉLth‹. xU
th¡F¡F xU %ghŒ åj« fz¡F it¤J¡ bfh©lhY«, 25 MÆu«
%ghŒ nghJkhdjhF«. nk‰bfh©l bryî¡F xU 5 MÆu« it¤J¡
bfh©lhY« 30 MÆu« bryî brŒ»‹w xUt‹ rªnjfÄšyhkš
nj®jÈš bt‰¿ bgwKoí«. xU gz¡fhu‹ r£l rig¤ nj®jÈš
30 MÆu« bryî brŒtJ xU bgÇa fhÇakšy. ï›thW bryî
brŒJjh‹ ï¥bghGJ bgU«ghyhd gz¡fhu®fŸ nj®jÈš bt‰¿
bg‰W tU»‹wd®.
MifÆdhš th¡fhs®fË‹ bjhif xU Íšyhî¡F 50
MÆu« 60 MÆu« v‹W Fiwªj bjhifÆš ïšyhkš, ïu©L y£r«
_‹W y£r« vd y£r¡fz¡»yh» É£lhš mndfkhf¥ gz§
bfhL¤J X£L th§fyh« v‹w ijÇa« gz¡fhu®fËl¤âÈUªJ
xʪJ nghŒÉL«. by£r¡fz¡fhf¤ nj®jÈš bryî brŒa
K‹tuî« kh£lh®fŸ. m¥go¢ bryî brŒa K‹ tªjhY«, v¤jid
nj®jÈš ït®fshš ngh£o nghl Koí«? ngh£o nghLth®
fshdhš ïu©blhU nj®jšfS¡FŸnsna mt®fSila gz¤
âÄ® xʪJ _iyÆš c£fh®ªJ ÉLth®fbs‹gâš IaÄšiy.
ïªj ÃiyÆš r£lrig Þjhgd§fS¡F mng£rf®fshf
K‹ tU»‹wt®fŸ, j§fŸ neh¡f§fisí«, r£lrigÆš nghŒ
jh§fŸ brŒa c¤njá¤âU¡F« ntiy¤â£l§fisí« th¡fhs®
fËl« brhšÈ¡ bfhŸs¡ Toa rªj®¥g« tªJÉL«. th¡fhs®fS«,
mng£rf®fË‹ brhªj¤ bjhFâfis¡ ftÅ¡fhkš, mt®fSila
neh¡f§fisí«, bfhŸiffisí« cz®ªJ - th¡F¡ bfhL¡f¡
Toa Ãiy¡F tªJÉLth®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
Mdhš ï›thW th¡fhs®fis mâf¥gL¤J« Éõa¤âš
ekJ eh£od® vªj tifahd v©z¤ij¡ bfh©oU¡»‹wd®
v‹gij ï¥bghGJ th¡FÇikia¥ g‰¿ Érhuiz brŒJ bfh©o
U¡F« âU. nyhâa‹ fÄ£oK‹ ekJ eh£L¥ bghJ #d¥ ãuâÃâ
129 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
fËš gy® bfhL¤j rh£áa§fis¡ bfh©L xUthW ô»¤J ïšyhjt®fŸ v‹W brhšÈÉl KoahJ. fšÉ f‰wt®fis¡ fh£o
czuyh«. Y« fšÉ m¿Éšyhj f‰wt®fËš gy®cyf Éõa§fËš nj®¢áa
ilªjt®fshÆU¡f¡ fhzyh«. Mjyhš fšÉa¿Éšyhjt®
áy ãuKf®fŸ #d¤bjhifÆš ü‰W¡F¥ g¤J åj« th¡fhs® fS¡F« MfhrtrÅfŸ ngh‹w rhjd§fË‹ _y« mt®fSila
fis mâfÇ¥gJ nghJbk‹W« áy® 20 åj« mâfÇ¥gJ nghJ jhŒ ghiõfËš muáaš Éõa§fis¡ T¿ mt®fis muáaš
bk‹W«, áy® 25 åj« mâfÇ¥gJ nghJbk‹W«, áy® K¥gJ åj« m¿îilat®fsh¡fyh«” v‹w mã¥ãuha¤ij btËÆ£oU¡»wh®,
mâfÇ¥gJ nghJbk‹W« T¿tU»‹wd®. xU áynu taJ tªjt®
fS¡bfšyh« X£LÇikaË¡f nt©L« v‹W« T¿tU»‹wd®. Mifahš taJ tªjt®fS¡bfšyh« X£LÇik mË¥gj‹
fh§»uÞfhu®fS« ïªj mã¥ãuha¤ijna bfh©oU¡»‹wd®. _y« jh‹, ekJ eh£L X£l®fis¢ á¿jsthtJ j§fŸ th¡»‹
rÛg¤âš Toa #ÞoÞ f£áÆ‹ îthf rig¡ T£l¤âY« ïij kâ¥ig czu¢ brŒa Koíbk‹W« yŠr§ bfhL¤njh, gaKW¤
MjǤJ Koî brŒâU¡»‹wd® ânah X£L th§F« Kiwia xÊ¡f Koíbk‹W«, rkj®k¤â‰F¥
ghLgL« c©ikahd ciH¥ghs®fŸ áyuhtJ nj®jÈš bt‰¿ bgw
ï‹D« áy®, brh¤JÇikÆ‹ ÛJ th¡FÇik bfhL¡f Koíbk‹W« eh« fUJ»‹nwh«.
nt©Lbk‹W«, M§»y¥ go¥ã‹ÛJ th¡FÇik tH§f nt©L
bk‹W«, vªj¥ ghiõia naD« vGj¥go¡f¤ bjǪjt®fË‹ Fo muR - jiya§f« - 20.03.1932
v©Â¡ifÆ‹nkš th¡FÇik tH§f¥gl nt©Lbk‹W« T¿
tU»‹wd®. ïitfbsšyh« th¡fhs®fË‹ bjhifia¡ Fiw¥
gj‰F¡ TW« nahridna a‹¿ ntwhfhJ.
xU njr¤â‹ murh§f¤âdhš tU« e‹ik Ôikfis, mªj
eh£oš cŸs ViHfŸ, gz¡fhu®fŸ, KjyhËfŸ, bjhÊyhËfŸ,
M©fŸ, bg©fŸ, go¥òŸst®fŸ, go¥ãšyhjt®fŸ M»a všyh
k¡fS« mDgÉ¡f¡ Toat®fshfntÆU¡»‹wh®fŸ. MifÆ
dhš muáaš îth»fis¤ nj®ªbjL¡F« cÇik všyh k¡fS¡F«
ïU¡f nt©oanj ÃahakhF«.
taJ tªjt®fS¡bfšyh« th¡FÇikaË¡f¥g£L É£lhš
Toa tiuÆY« k¡fË‹ rkj®k¤â‰F¥ ghLgl¡ Toat®fS«
muáaš îthf¤âš âwikíilt®fS«, r£l rigfS¡F« k‰w
bghJ Þjhgd§fS¡F« bjǪbjL¡f¥ glKoí« v‹nw eh«
Ãid¡»nwh«. Vbd‹whš gz¡fhu®fŸ y£r¡fz¡fhd th¡fhs®
fis¥ gz¤âdhš tr¥gL¤jnth, mšyJ mâfhu¤âdhY«,
bršth¡»dhY« gaKW¤jnth KoahJ.
vªj mng£rf®fS« j§fŸ neh¡f§fisí« ntiy¤ â£l§
fisí« th¡fhs®fËl« T¿¤jh‹ Mfnt©L«. fšÉa¿ Éšyhj
th¡fhs®fS« x›bthU mng£rf®fË‹ f£á¡ bfhŸif fisí«
â£l§fisí« m¿ªJ bfhŸtJ fZlkhd fhÇakšy. ï›
Éõa¤ij¥ g‰¿ br‹idÆš MfhatrÅ _y« ãur§f« brŒj
âU. nyhâa‹ mt®fŸ T¿a mã¥ãuha« ftÅ¡f¤j¡f bjh‹
whF«. “fšÉÆšyhj fhuz¤jhš xUtiu m¿î, âwikfŸ

Fo muR - 1932 ( 1) 130 131 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

 ïªj m‰gkhd fhÇa§fS¡nf ï›tsî #d§fŸ TLth®f
shÆ‹ rhjhuzkhf, bghJ #d§fŸ c©ikahdit ba‹W«
nf£lhš, go¤jhš nkh£rK« rfy brsfÇaK« c©lhFbk‹W«
e«ã¡ bfh©oU¡F« uhkhaz ghuj ghftj« KjÈaitfisí«,
gft¤Ñijiaí« ghuhaz« g©z¤ bjhl§»dhš, _l e«ã¡if
ia íila k¡fŸ Vuhskhf¡ TLth®fŸ v‹gâš v‹djil?

Ñij¡ T£lkh? fh§»uÞ T£lkh? Mifahš k¡fŸ ka§f¤ jFªj ïJngh‹w fhÇa§fis¢
brŒJ #d¡ T£l¤ij¢ nr®¤J, mij muáaš T£lbk‹W«, fh§»
uÞ T£l bk‹W«, brhšÈ Vkh‰WtJjh‹ xG§fh v‹W nf£»‹
fh§»uÞfhu®fŸ, j§fSila fhÇa§fS¡F ï¥bghGJ nwh«. ï¤jifa fhuz§fË‹ _y« bghJ #d§fŸ fh§»uir
#d¡T£l« nr®tJ« fZlkh» É£lij m¿ªJ òâa tÊfis¡ MjÇ¥gjhfî«; murh§f¤ij btW¥gjhfî« És«gu« g©Q
f©Lão¤âU¡»‹wh®fŸ v‹W bjÇ»‹wJ. ï‹W âU. fhªâat®fŸ tjdhš btŸis¡fhu®fnsh k‰wt®fnsh VkhªJ ÉLth®fsh?
jkJ “uhkuh{a”¥ ng¢irí«, “gft¤Ñij”¥ ãught¤ijí« É£L v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.
ÉLthuhdhš mtU¡F« bghJ #d§fËl« cŸs kâ¥ò¡ FiwªJ
Mifahšjh‹ bghJ #d§fŸ Vkhwhkš ïU¡f nt©L
nghF« v‹gâš IaÄšiy. bghJ #d§fŸ, jh§fŸ bfh©oU¡F«
khdhš, mt®fSila Vkh‰w¤â‰F¡ fhuzkhd _l e«ã¡ifia
_l e«ã¡if fhuzkhf “uhkuh{a«” “gft¤ Ñij” KjÈa th®¤ij
monahL xÊ¡f nt©Lbk‹W eh« T¿ tU»‹nwh«.
fis¡ nf£nl VkhW»wh®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 20.03.1932
br‹w 14 - 3 - 32š fuh¢áÆš fh§»uÞ fÄ£o fhÇajÇá RthÄ
»UZzhdªj® v‹gt® IîË¡fil åâÆš fh§»uá‹ bgauhš
T£l« nr®¥gj‰F xU jªâu« brŒjh®. ïU bjU¡fŸ rªâ¡F« xU
rªâÆš c£fh®ªJ bfh©L ‘gft¤Ñij’ ghuhaz« g©z
Mu«ã¤jh®. clnd mij¡ nf£f #d¡T£l« nru¤ bjhl§»‰W.
ãwF tH¡f«nghš nghä[h® tUtJ«, fyfŠ brŒtJ«, ifJ
brŒtJ« M»a fhÇa§fŸ Ãiwnt¿d.
ï›thW fh§»uÞ T£l« T£Ltâš v‹d m®¤jÄU¡»wJ
v‹W jh‹ eh« nf£»nwh«. rhjhuzkhf kUªJ ɉ»‹wt‹ xUt‹
xU rªâÆš ËW bfh©L, jdJ kUªij¥ g‰¿í«, mJ Ô®¡F«
Éahâfis¥ g‰¿í« ãur§f« g©z Mu«ã¤jhš m§F«
nto¡if gh®¡f¤ âushd #d§fŸ To ÉL»‹wd®. fiH¡ T¤jho
xUt‹ jdJ fiH¡ nfhiy e£L it¤J É£L¤ jdJ th¤âa¤ij
KH¡f¤ bjhl§»dhš m§F« âushd #d§fŸ ToÉL»‹wd®.
br¥ãL ɤij¡fhu‹ xUt‹ jdJ nfhÂ¥igia vL¤J it¤J¡
bfh©L j©L jsthl§fSl‹ c£fh®ªJ jdJ r§fâfis vL¤J
Él¤ bjhl§»dhš m§F« âushd #d§fŸ To ÉLth®fŸ.
gh«gh£o xUt‹ jdJ gh«ò¥ bg£oia vL¤J it¤J¡ bfh©L
j‹ k»oia Cj Mu«ã¥ghdhÆ‹ m§F« v©Âšyhj k¡fŸ
To ÉL»‹wh®fŸ.

Fo muR - 1932 ( 1) 132 133 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


ghHh»wJ 12000
F«gnfhz¡ bfhŸis
- njÓa¤ Jnuh»
mL¤j tUõ¤âš khá khj¤âš tu¥nghF« kf¤â‰F kfh
kf« v‹W bga®. ïJ g‹Åu©L tUõ¤â‰F xU jlit
F«gnfhz¤â‰F tU« xU bfhŸis nehahF«. ïªj¡ bfhŸis
nehŒ F«gnfhz¤ij k£oY« É£LÉLtâšiy. br‹id khfh
z¤ijna ão¤J xU M£l« M£oÉL«. br‹id khfhz¤ij¤
jÉu btËkhfhz¤âš cŸst®fŸ áyiuí« Tl ão¡fhkš
ÉLtâšiy.
F«gnfhz¤âš mG¡F« gháí« eh‰wK« ão¤j Fs« x‹W
ïU¡»wJ; mj‹ g¡f¤âš br‹whny _¡if¥ ão¤J¡ bfh©Ljh‹
nghf nt©L«. mªj¡Fs¤âš jh‹ gh®¥gd®fŸ rh¥ã£l v¢rš
ïiyfŸ xJ§»¡ »l¡F«. FHªijfŸ Mghr« g©Âa JÂ
fisí«, ghŒfisí« mâšjh‹ fGîth®fŸ. Ô£L¡fhu¥ gh®¥gd
bg©fS«, k‰wt®fS« mâšjh‹ rhjhuz ehËš KGFth®fŸ.
Égrhu« g©Â¥ ãŸis bgW« K¡fhL ngh£l m«khkh®fS«
mªj¡ Fs¤âšjh‹ FHªijfis mÄœ¤â nkh£r¤â‰F mD¥ò
th®fŸ. všyh¥ ght§fisí« mªj m‰òjkhd Ô®¤j« Ú¡»ÉL«.
ï¤jifa “kfh¤Ûa«” bghUªâa Fs« mJ. mâš tªJ khá khr
kf¤âš KG»É£lhš clnd nkh£rK« rfy IRtÇa§fS«
»il¤J ÉLtjhf ïªJ¡fË‹ e«ã¡if. ïj‹ bghU£nl ïªâah
É‹ gy ghf§fËÈUªJ« âushd k¡fŸ tªJ To mªj¡ Fs¤âš
ÉGªJ nghth®fŸ. Inah! mªj¥ gÇjhg¡ fh£á gh®¡f KoahjjhF«.
m‹W ão¡F« eh‰w« xU khj« tiuÆY« cl«ig É£L Ú§fhJ.
C® KGJ« eh‰w«. mJKjš khfhz« KGJ« fhyuh guÉ ÉL«.
uÆšntfhuD¡F bfhG¤j tU«go, ïªJ¡fË‹ gz« FiwªjJ 5
y£rkhtJ eZlkhF«.
ïJ kh¤âu« mšy. F«gnfhz« efu k¡fS¡F« bgUthÇ
ahd eZl«. ïªj kfhkf¤ij K‹Å£L ï¥bghGnj efu rigah®
Fo muR - 1932 ( 1) 134
gz¤ij¢ brytÊ¡f â£l« nghL»‹wd®. kfhkf¤â‹ bghU£L
nuhLfis¢ Ó®âU¤jî«, òJ nuhLfŸ nghlî« mWgâdhÆu«
%ghí«, kfhkf¡ Fs¤ij¢ R¤j« g©z g‹Åu©lhÆu« %ghí«
â£l« ngh£L efu rigÆ‹ Mnyhrid¡F¡ bfh©L tu¥g£o
U¡»wJ. nuhLfis¢ Ó®âU¤j« g©QtJ« òJ nuhLfŸ nghLtJ«,
efu¤â‰nf xU bghJthd e‹ikia¤ jUtjhÆU¥gjhš mJ
m›tsî nkhrkhd brytšy. MdhY« ïªj¥ gz¥ gŠr fhy¤âš
ï›tsî gz¤ij k©Âš bfh£l nt©oa mtáaÄšiy.
Mdhš Fs¤ij¢ R¤j« g©z nt©L« v‹gj‰fhf¢ bryÉlyh
bk‹W Mnyhá¡f¥gL« g‹Åu©lhÆu« %ghí« ghœ! ghœ!! ghœ!!!
v‹Wjh‹ brhšY»nwh«. ïªj khâÇna x›bthU kfhkf¤â‹
nghJ« brytʪJ bfh©Ljh‹ tªâU¡fyh«. Mfnt mªj¥ghG«
rh¡filahdJ ïJtiuÆY« v¤jid y£r« %ghŒfis ÉG§»
ÆU¡F« v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ!
#d§fË‹ tÇ¥gz« ï›thW ghHhFtj‰F¡ fhuz« v‹d?
ïªJ¡fË‹, itÔf®fË‹, kâa‰w j‹ikašyth? Rnjá¥ãurhu«
g©Q»wt®fŸ ahuhtJ ïij¥g‰¿ ngRth®fsh? ïªjkhâÇ 12000
%ghia¡ Fs¤âš bfh£o¥ ghHh¡», ekJ ïªâahÉš cŸs #d§
fis bašyh« “F«gnfhz¤â‰F thU§fŸ!”, v‹W TÉaiH¥g
jhš tU« eZl¤ij vªj¤ njrhãkhÅahtJ áªâ¤J¥ gh®¡»‹
wh®fsh? #d§fŸ uÆY¡F¡ bfhL¡F« gz« v›tsî? mit
v§nf nghŒ¢ nrU»wJ. F«gnfhz¤ânyna T£l¤âš Äâí©L
rhf¥ngh»wt®fŸ v›tsîng®? fhyuh, #&u« KjÈa nehŒfshš
F«gnfhz¤âY« kfhkf¤â‰F tªJ nghd #d§fSila brhªj
C®fËY« rhf¥ ngh»‹wt®fŸ v¤jid ng®? ãwF it¤âa
cjÉ¡fhf MF« bryî v›tsî? F«gnfhz¤â‰F tªjt®fŸ
T£l¤âš eiffisí« gz§fisí« âU£L¡ bfhL¥gj‹ _y«
eZlkhF« bghUŸ v›tsî? v‹W vªj m¿îŸs njr g¡jdhtJ
nahá¤J¥ gh®¡f K‹ tUthdh?
mšyJ F«gnfhz« tháfS«, efu rigahU« jh‹ ïit
fis nahá¤J¥ gh®¡f K‹ tUth®fsh? c©ikÆnyna ïit
fisbašyh« Mnyhá¤J¥ gh®¤J, ekJ k¡fS¡F mt®fSila
m¿ahikahš c©lhf¥nghF«, clš, bghUŸ, cÆ® eZl§fis¤
jL¡f ÉU«ãdhš v‹d brŒa nt©L«? clnd Fs¤â‰bfh£L«
g‹ÜuhÆu¤ij g¤âu¥gL¤j nt©L«. nt©Lkhdhš ïÅ vªj¡
fhy¤âY« ïªj v©znk tuhkÈU¡F« bghU£L mªj kfhkf
Mghr¡Fs¤ij¤ jiuk£lkhf¤ ö®¥gj‰F¢ brytÊ¡fyh«. v§F«
És«gu« g©Â, kfhkf¤ij K‹Å£L ahU« F«gnfhz« tu¡
135 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
Tlhbj‹W bjÇɤJ Él nt©L«. kfhkf¤â‹ nghJ F«gnfhz¤
â‰F tUtjhš c©lhF« fZl eZl§fis vL¤J¡ fh£l
nt©L«. ï›thW brŒtJ jh‹ k¡fis m¿îilat®fshf¢
brŒtj‰F«, bghUŸ eZl¤ij¤ jL¥gj‰F« tÊahF«. ïjdhš
ekJ eh£L “ViH k¡fSila gy y£r¡fz¡fhd %ghŒfŸ Ûj
khF« v‹gâš IaÄšiy. mt®fSila clY¡F tU« fZlK«,
neu¤â‰F c©lhF« eZlK« ÛjkhF« v‹gâY« IaÄšiy. ïij
É£L É£L efÇ‹ nuhLfis bašyh« R¤j¥gL¤â it¤âU¡
»nwh«. kfh kf¢ rh¡filiaí« R¤j« g©ÂÆU¡»nwh«. Mif
ahš ïªJ¡fns thU§fŸ!” v‹W És«gu« g©Qtjdhš v‹d
e‹ikí©L? ï‹D« uÆšnt¡fhu®fŸ brŒa¥ nghF« És«gu§
fŸ ntnw ÆU¡»‹wd. mt®fŸ ïj‰fhf ï¥bghGJ Kjny t®z¥
gl§fŸ jah® brŒJ bfh©oU¥gh®fŸ v‹gâš rªnjfÄšiy.
kfhkf¤â‹ òuhz¡ fijiaí« gh®¥gd®fis¡ bfh©L vGâ¡
bfh©oU¥gh®fŸ v‹gâY« rªnjfÄšiy. Mfnt ïÅ vÞ. I.
M®. fhu®fŸ gl§fis¥ ngh£L òuhz¡ fijfis¡ T¿¥ bghJ
#d§fS¡F¡ F«gnfhz¤â‹ bgUikia cgnjr« òÇa¤ bjhl§»
ÉLth®fŸ.
Mdhš, ïªjkhâÇ ï¢rka¤âš brŒa¢ r«kâ¤J É£lhš
mjhtJ kfhkf¢ rh¡filia¢ R¤j¥ gL¤jhkY« F«gnfhz¤â‰F
kfhkf¤ij K‹Å£L ahU« tu¡ Tlhbj‹W« ngrhkš ïUªJ
É£lhš, F«gnfhz« gh®¥gd®fŸ R«khÆU¥gh®fsh? v‹gJ jh‹
RakÇahij¡fhu®fŸ nf£F« nfŸÉ. clnd mt®fŸ rhÞâu
_£ilfisí«, korŠáfisí« ö¡»¡ bfh©L itáuhÆl« nghŒ
v§fŸ kj¤â‰F Mg¤J tªJ É£lJ v‹W KiwÆLth®fŸ
v‹gâš IaÄšiy. mâY« Koahkš nghdhš 炙yhªâ‰F¡ Tl
rhÞâu_£il, korŠá ïitfSl‹ Tl f§fh#yK« fËk©Q«
nr®¤J vL¤J¡ bfh©L nghth®fbs‹gâY« rªnjfÄšiy.
Mfnt, ekJ bršt§fis¥ ghH¡FtJ vit v‹gij¥
ghU§fŸ. ek¡F kh¤âukh? murh§f¤jhU¡F« ïjdhš tU« eZl«
mst‰wit. mt®fŸ m‹iwa âd«, efu¤âš Vuhskhd nghäÞ
mâfhÇfisí« Rfhjhu mâfhÇfisí«, lh¡l®fisí« it¤âU¡f
nt©L«. ïªj¢ brybtšyh« ah® jiyÆš Éo»wJ? Mifahš
ïJ ngh‹w K£lhŸ jd¤ij xÊ¡f nt©oaJ mtáakhF« v‹W
brhšY« RakÇahij¡fhu®fŸ eh£o‹ K‹nd‰w¤â‰F ghL
gL»wt®fsh? mšyJ ïªj khâÇahditfis¥ ãurhu« g©Q«
itÔf®fS«, gh®¥gd®fS« mt®fS¡F Jiz brŒí« fh§»uÞ
fhu®fS« eh£o‹ K‹nd‰w¤ij¡ fUJ»‹wt®fsh? v‹W
Fo muR - 1932 ( 1) 136
nahrid¥ g©Â¥ ghU§fŸ! mG¡F«, gháí«, eh‰wK« vL¤j xU
ghG§ Fs¤âš FË¥gjdhš, jh§fŸ brŒj ghtbkšyh« nghŒ
ÉL»wJ! Vuhskhd ò©Âa« tU»wJ! nkh£r« »il¡»‹wJ!
Ãid¤jit ÃiwntW»‹wd. v‹W e«òtij Él K£lhŸ jd«
ntW v‹d ïU¡»‹wd? eh‰wko¥gijí«, Éahâ tUtijí«
f©Tlhf¥ gh®¤âUªJ« ï›thW brŒtâš v‹d mU¤jÄU¡
»wJ? RfhjhuKiw m¿ªj lh¡l®fËš v›tsîng® rÆ‹R go¤j
fyhrhiy¥ g£ljhÇfËš v›tsî ng® ïªj¡ Fs¤âš ÉGth®fŸ
v‹gij Ãid¡F« nghJ eh« mGtjh? áÇ¥gjh? v‹W bjÇa
Éšiy! ekJ k¡fŸ f‰wt®fshÆUªjhY« fšyhjt®fshÆUªjhY«
mt®fŸ _isÆš kj«, e«ã¡if v‹D« mG¡FfŸ bf£oahf¥
ão¤J¡ bfh©oU¡»‹wd v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. Mfnt
v‹iw¡F kjK«, itÔfK«, e«ã¡ifí« ekJ eh£il É£L
xÊ»‹wnjh m‹Wjh‹ eh« cU¥gl Koí« v‹WTWtâš v‹d
jtW ïU¡»‹wJ.
ïªj xU kfh kf¤â‰F kh¤âu«, KÅághÈ£oahuhš,
nuh£LfS¡fhf 60,000 %ghí«, Fs¤â‰fhf 12,000 %ghí«, Mf 72,000
vGg¤âu©lhÆu« %ghŒ brytÊ¡f¤â£l« nghl¥ gLkhdhš
k‰wgo ekJ ehL, KGtJ« ïJnghš eilbgW« âU ÉHh¡fS¡
F«, g©oif¡F« brythF« gz« v›tsî? ïitfshš ekJ ehL
milí« gy‹ v‹d? ïJ tiuÆY« nkY« nkY« jǤâu®
fshfî«, moikfshfî«, gF¤j¿t‰wt®fshfî« Mdij¤ jÉu
ntW v‹d gaid¥ bg‰nwh«? v‹W Mnyhrid brŒJ ghU§fŸ!
RakÇahij¡fhu® brhšYtj‹ c©ik És§F«.
Fo muR - f£Liu - 20.03.1932
137 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 Ô©lhikna ïªJkj«

m»y ïªâa Ô©lhik Éy¡F¢ r§f¤â‹ br‹id¡ »is

Æ‹ MjuÉš br‹w 17 - 3 - 32 ÉahHd‹W, fhyŠ br‹w RthÄ
áu¤jhdªj® mt®fË‹ cUt¥ gl¤ij it¡F« bghU£L, r®. V. ã.
gh¤nuh mt®fŸ jiyikÆš br‹id¡ nfhfny k©lg¤âš xU
bghJ¡ T£l« To‰W. T£l Mu«g¤âš, âU. gh¤nuh mt®fŸ,
“Ô©lhjhU¡F ïªJ r_f« brŒJŸs ÔikfŸ bfhŠr«
mšy. mij mf‰Wtj‰F¥ gy Ó®âU¤j¡fhu®fŸ ghLg£L tªâUª
J«, ï‹W tiuÆY« ï¡bfhLik mÊahkš ïªâahÉš Ãiy¤J
tUtJ tUªj¤ j¡fjhF«. xU r_f¤jhiu¤ bjhlî« Tlhbjd
ÄUf§fis¡ fh£oY« ïÊthf el¤Jtij Él¡ bfhLikahd
Éõa« ntbwh‹WÄšiy. ò¤j® ngh‹w bgÇah®fË‹ cgnjr§fŸ
ïªeh£oš njh‹¿ÆUªJ«, ï‹D« ï¤Ô©lhik¡ bfhLik xÊah
kÈU¥gj‰F¡ fhuz« ïªJ r_f¤âš cŸs _l e«ã¡iffS«,
_l¥ gH¡f tH¡f§fSnk ahF«”
v‹W ngáÆU¡»wh®. ïij¡ bfh©L, ekJ eh£oš Ô©lhik
Ãiy¤âU¥gj‰F¡ fhuz« ïªJ kjK«, mij¡ if¥g‰¿ÆU¡F«
k¡fËl« cŸs _l e«ã¡iffS«, _l¥ gH¡f tH¡f§fSnk
ba‹gij m¿ayh«. Mdhš mnj rka¤âš nry« âU. á. É#a
uhfth¢rhÇah® mt®fŸ ngR« nghJ,
“ï¥bghGJ eh« nahá¡f nt©oa Éõa« Ô©lhikia
v¥go Éy¡fyh« v‹gij¥ g‰¿naahF«. Ô©lhik v¥go tªjJ
v‹gij¥ g‰¿ nahá¥gnjh, mšyJ ïªJ kj¤â‹ nkš FiwT¿¡
bfh©oU¥gnjh Ô©lhikia Éy¡Ftj‰FÇa tÊahfhJ. ïªJ
kjªjh‹ Ô©lhik bjhšiyia¥ òF¤â É£lJ v‹W brhšynt
KoahJ. ïªJ r_f« Ô©lhik Ãiy¤âU¥gij x¥ò¡bfhŸsnt
Æšiy v‹W JªJ TWnt‹.”

Fo muR - 1932 ( 1) 138 139 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

 v‹W ïªJ kj¤ij¥ òfœªJ«, Ô©lhikia xÊ¡f nt©L«
v‹gij x¥ò¡ bfh©L« ngáÆU¡»wh®. Mfnt ï›ÉUt®fË‹
fU¤J¡fisí« ftŤjhš “Ô©lhik¤ bjhšiy¡F ïªJ kj«
fhuz«” v‹W âU. gh¤nuh fUJtjhfî«, ïªJkj« Ô©lhikia
x¥ò¡ bfhŸsÉšiy. Mifahš ïªJ kj¤ij¡ Fiw TWtJ jtW
v‹W âU. É#auhfth¢rhÇah® fUJtjhfî« m¿ayh«. Mdhš vJ
c©ikahd mã¥ãuha« v‹gij¥ g‰¿ eh« á¿J MuhŒnth«.
ï‹W Ô©lhj k¡fis ca®ªj rhâ¡fhu®fŸ v‹gt®fŸ tá¡
F« bjUÉš el¡f¡ TlhJ v‹W jL¥gj‰F«, Ô©lhjh®fis,
ca®ªj rhâÆd® v‹gt®fŸ j©Ù® vL¡F« Fs«, »zW KjÈa
itfËš j©Ù® vL¡f¡ TlhJ v‹W jL¥gj‰F«, mt®fis¥
bghJ¥ gŸË¡ Tl§fËš nr®ªJ go¡f¡ TlhJ v‹W jL¥gj‰F«
fhuz« ïªJ kjK«, mâš cŸs _l¥gH¡f tH¡f§fS« mšyth
v‹W nf£»nwh«.
ï‹W kiyahs eh£il¢ nr®ªj FUthôÇš, Ô©lhj k¡fŸ
nfhÆš ãuntr¤â‰fhf¢ brŒí« r¤âah¡»uf¤ij v⮤J É»‹w
t®fŸ, ca®ªj rhâba‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡F« itÔf ïªJ¡fŸ
jhnd. ïij¥ nghynt g«ghŒ khfhz¤âš cŸs ehá¡ v‹D«
CÇš Ô©lhjh®fŸ nfhÆš ãuntr cÇikÆ‹ bghU£L¢ brŒí«
r¤âah¡»uf¤ij v⮤J Égt®fS« ca®ªj rhâ ba‹W brhšÈ¡
bfh©oU¡F« itÔf ïªJ¡fŸ jhnd. ïªj ca®ªj rhâ¡fhu®fshd
itÔf ïªJ¡fŸ ï›thW Ô©lhjt®fË‹ cÇikfS¡F vâÇ
ilahŒ ïU¥gj‰F, ïªJ kj¤ijí« ïªJ kj rhÞâu§fisí« jÉu
ntW VjhtJ fhuz« c©lh? v‹Wjh‹ nf£»nwh«.
gh®¥gd®fŸ tUzh¢áuk jUk¤â‹ nguhY«, rdhjd
jUk¤â‹ nguhY«, T£l§fŸ T£Ltj‰F«, kfhehLfŸ el¤Jtj‰
F«, mªj¡ T£l§fËY« kfhehLfËY« Ô©lhjt®fŸ Mya§
fS¡FŸ bršy nt©Lbk‹W nf£gJ« mj‰fhf Ka‰á brŒtJ«
ïªJ kj¤â‰F Énuhjkhd bj‹W«, Ô©lhjh®¡F¡ nfhÉšfS¡FŸ
bršyî«, ca®ªj rhâ ïªJ¡fSl‹ rk¤Jtkhf¥ gHfî« cÇik
bfhL¤J É£lhš ïªJkj« mʪJ ÉLbk‹W« Ô®khd§fŸ
brŒtj‰F¡ fhuz« ïªJ kjK« ïªJkj rhÞâu§fS« mšyth
v‹W jh‹ nf£»‹nwh«.
ghku k¡fshš, kfh¤khthf kâ¡f¥gL« âU. fhªâ mt®fŸ
Ô©lhikÆ‹ bfhLikia¥ g‰¿í«, mij xÊ¡f nt©oaj‹
mtáa¤ij¥ g‰¿í«, ngáí« vGâí« tU»‹wh®. MdhY«
“Ô©lhik xÊa nt©L«; Mdhš tUzh¢áuk jUk«
Fo muR - 1932 ( 1) 140
Ãiy¤âU¡f nt©L«” v‹W«, ‘ãw¥ãdhš x›bthUtÇlK« Fz
ntWghL c©L’ v‹W«, M¤khÉšjh‹ všyhU« rk¤Jtnk xÊa
cl«ãš rk¤JtÄšiy’ v‹W« brhšÈ¡ bfh©L jh‹ Ô©lh
ikia xÊ¡f tÊ njL»wh®. ï›thW mt® brhšYtj‰F¡ fhuz«
mt® go¤j ïªJ kj rhÞâu§fS«, mt® e«ò« ïªJ kjK«
mšyth v‹Wjh‹ nf£»nwh«.
ïÅ ïªJkj üšfËš tUzh¢áuk jUk¤ij¥ g‰¿¡
Tw¥glhj rhÞâu§fŸ vitnaD« c©bl‹W« vtuhnyD«
brhšy Koíkh? âU. fhªâÆdhY«, k‰W« ïªJ kj itÔf¥ g©oj®
fshY« k‰W« Ó®âU¤j thâfshY« Tl¥ òfœªJ ngr¥gL« ‘Ñij’
Æšjh‹ tUzh¢áuk jUk¤ij¥ g‰¿¡ Tw¥glÉšiy v‹W brhšy
Koíkh?
‘gh®¤jnd! bg©fŸ itáa®fŸ N¤âu®fŸ ghg nahÅÆš
ãwªjt®fshdhY« mt®fSŸ v‹id e«ã ÆU¥gt®fŸ
ahnuh mt®fŸ gukgj¤ij¢ nr®th®fŸ.
ò©Âa b#‹kKŸs ãuhkz®fS« uh#ÇÎfS« g¡â
‘ò©Âa
íŸst®fshŒ v‹id MjÇ¥gj‰F¢ brhšy nt©Lkh?’!
(gft¤Ñij m¤âaha« 9, Rnyhf« 32, 33)
nk‰fh£oíŸs gft¤Ñij vij¥ nghâ¡»‹wJ. ãw¥ãdhš
#hâ c©L v‹gij¥ nghâ¡f Éšiyah? ïªj Ñijia¥ ghuhaz«
g©Â¡ bfh©oU¥gJjh‹ RauhÍa« bgWtj‰F« nkh£r«
bgWtj‰F« tÊ v‹W e«ã¡ bfh©oU¥gt®fŸ tUzh¢áuk
jUk« mÊtj‰F v›thW r«kâ¥gh®fŸ?
‘M¤k PhÅfŸ fšÉÆš nj®ªjtÅl¤âY«, fšÉÆšyhj
ãuhkzÅl¤âY« gR, ahid, ehŒ v‹gitfËl¤âY«
ehia¤ â‹»w r©lhsÅl¤âY« m¿îilat®fŸ M¤kh¡
fË‹ rk¤Jt¤ijna gh®¥gh®fŸ’
(gft¤Ñij m¤âaha« 5, Rnyhf« 18)
v‹W fhz¥gL« Ñij th¡»a¤ij¡ bfh©L gft¤ÑijÆš
Ô©lhik¡F MjuÉšiyba‹W brhšy¡TL«. Mdhš ïâš
M¤khî¡F¤jh‹ rk¤Jt« Tw¥gL»wnj xÊa cl«ò¡F¢
rk¤Jt« Tw¥glÉšiy v‹gij m¿ªjhš Ô©lhik Éy¡F¡F
ïlÄšiy v‹gij m¿ayh«
141 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 gft¤ÑijÆš ïªj Rnyhf¤ij¡ fh£oY« rk¤Jt¤ij
t‰òW¤Jtj‰F ntW áwªj RnyhfÄšiy. ïJnt ï¥go ïU¡Fkh
dhš k‰wit v¥goÆU¡Fbk‹gij nahá¤J¡ bfhŸS§fŸ.
ïÅ jÄH®fshš rkj®küš v‹W brhšy¥gL« FwËš
Ô©lhik¡F ïlÄšiy v‹W brhšy¥gL»‹wJ. Mdhš mj‹
c©ik Ãiy v‹d v‹gij¡ bfhŠr« gh®¥ngh«.
“ãw¥bgh¡F« všyh cÆ®¡F« áw¥ò x›th
brŒbjhÊš nt‰Wikahš”
v‹w Fwis¡ bfh©L ãw¥ò ɤâahr¤ij¤ âUtŸSt® x¥ò¡
bfhŸsÉšiyba‹W« bjhÊš nt‰Wik g‰¿na ca®î jhœî
ɤâahr« c©bl‹W« TW»‹wd®. ïJî« Ô©lhikia xU
tÊÆš x¥ò¡ bfhŸS»‹wbj‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«. ca®î
jhœî ɤâahr¤ij¡ f‰ã¥gJ ãw¥ghÆUªjhY« rÇ mšyJ
bjhÊyhÆUªjhY« rÇ, mit _y«jh‹ Ô©lhikí« c‰g¤âah
»‹w bj‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
mšyhkY« âUtŸStU« tUzh¢áuk j®k¤ij x¥ò¡
bfhŸskÈšiy ba‹nw brhšyyh«.
“kw¥ãD« x¤J¡bfhsš MF« gh®¥gh‹
ãw¥bghG¡f« F‹w¡bfL«”
“Mga‹ F‹W« mWbjhÊnyh® üš kw¥g®
fhty‹ fhth‹ vÅ‹”
v‹D« FwŸghlšfŸ tUzh¢áuk jUk¤ij¥ nghâ¥
gdntahF«. “gh®¥gh‹ ntj¤ij kwªJ É£lhY« kWgoí« f‰W¡
bfhŸsyh«. Mdhš mtDila ãw¥ã‰FÇa xG¡f¤ij É£L
ÉLthdhdhš bfLth‹”.
‘mur‹ rÇahf murh£á brŒahÉ£lhš gR¡fË‹ e‹ik
Fiwí« MWtif¤ bjhÊiyíila gh®¥gd®fŸ ntj¤ij
kwªJ ÉLt®’
v‹gdnt nk‰T¿a FwŸfS¡F m®¤j« v‹gij¡ bfh©L
Muhí« nghJ âUtŸSt® tUzh¢áuk jUk¤ij x¥ò¡ bfhŸs
Éšiyba‹whtJ, ca®î jhœî ɤâahr§fis x¥ò¡ bfhŸs
Éšiy ba‹whtJ, Ô©lhik¡F ïl§bfhL¡f Éšiyba‹whtJ
brhšy Koíkh? ‘jÄœ ntj«’ ‘rkj®k ntj«’ v‹W brhšy¥gL«
FwË‹ Ãyikna ï¥go ïU¡Fkhdhš k‰w üšfË‹ Ãiyikia¥
g‰¿¡ Twî« nt©Lkh?
Fo muR - 1932 ( 1) 142
ïÅ òuhz¡fijfis vL¤J¡ bfh©lhY« mitfS«
Ô©lhikia xÊ¡f ïlªjuÉšiy v‹gij¥g‰¿ eh« mâfkhf
x‹W« Tw nt©oa mtáaÄšiy. bgÇa òuhz¤âYŸs eªjdh®
fij x‹nw nghJkhdjhF«. eluh#h v‹»w gukát‹ v‹D«
flîËl¤âš g¡âíŸstuh»¡ nfhÆY¡FŸ bršy ÉU«ãa
Ô©lhjhuh»a eªjdhiu mªj cl«òl‹ nfhÆY¡FŸ tªJ j‹id
tz§Ftj‰F mªj eluh#h v‹»w gukát‹ v‹D« flîns
r«kâ¡fhkš beU¥ãš _œ» ïwªJ gh®¥gd rßu¤ij¥ bg‰W¡
bfh©lã‹ nfhÆY¡FŸ tu nt©Lbk‹W brhšÈ m›thnw
eªjdhU« beU¥ãš _œ»¥ gh®¥gd cl«ò bg‰W¡ bfh©L
nfhÆY¡FŸ nghdjhf¤jhnd bgÇa òuhz¤âš brhšy¥ gL»‹wJ?
Ô©lhik Éy¡F¡F« rk¤Jt¤J¡F« ïlÄU¥gjhf¢ brhšy¥gL«
bgÇaòuhz« v‹gnj ï›tsî bfhLikahf ïU¡Fkhdhš k‰w
á‹d òuhz§fis¥ g‰¿¢ brhšyî« nt©Lkh?
ïÅ, r§fuh¢rhÇah® v‹gt® Ô©lhikia xÊ¡f¥ nghjid
brŒjh® v‹W fij brhšY»wh®fŸ mt® xUehŸ f§ifÆš Þehd«
g©ÂÉ£L tU« nghJ vâÇš tªj xU Ô©lhjhid¡ f©L
Éy»ajhfî«, clnd m¤Ô©lhjh‹ r§fuiu neh¡» M¤khÉš
v‹d ɤâahr«? v‹W nf£ljhfî«, ãwF r§fuh¢rhÇah® M¤k
rk¤Jt¤ij a¿ªJ mtid¡ f£o¤jGÉ¡ bfh©ljhfî«,
mtDila M¤k Phd¤ij¥ ghuh£oajhfî«, mj‰fhf r§fuh¢rhÇ
ah® gŠrjá v‹w üiy¢ brŒjjhfî« mtUila fijÆš
brhšy¥gL»wJ. ïªj¡ fijí« M¤k rk¤Jt¤ij¢ brhšy tªjnj
xÊa rßu rk¤Jt¤ij¢ brhšytuÉšiyna! Mifahš ïªj¡
fijÆdhš ãw¥ò ɤâahrK«, Ô©lhikí« ïU¥gij¡ fhzyh«.
nk‰T¿a fhuz§fËÈUªJ Ô©lhik ekJ eh£oš njh‹¿
Ãiy¤âU¥gj‰F ïªJ kjK«, ïªJ kj rhÞâu§fS« mitfË‹
_y« c©lhd _l e«ã¡iffS«, FU£L¥ gH¡f tH¡f§fSnk
v‹gij m¿ayh«. ïªj c©ikia kiw¤JÉ£L “ïªJ kj¤âš
Ô©lhik¡F mDkâÆšiy Mifahš ïªJ kj¤â‹ nkš Fiw
Tw¡ TlhJ” v‹W brhšYtJ ïªJ kj¤â‹ ngÇš it¤JŸs
FU£L e«ã¡ifí« ïªJ kj« mʪJ nghdhš j§fSila
bfsut¤J¡F« Ra ey¤J¡F« g§f« tU« v‹D« v©zKnk
jÉu ntwšy v‹nw eh« TWnth«.
âU. É#auhfth¢rhÇah® mt®fŸ “Ô©lhik v¥go tªjJ
v‹gij¥ g‰¿ nahá¥gnjh, mšyJ ïªJ kj¤â‹ ngÇš FiwT¿¡
bfh©oU¥gnjh Ô©lhikia Éy¡Ftj‰FÇa tÊahfhJ” v‹W
143 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
T¿ÆU¥gJ v›tsî nkhrkhd mã¥ãuha« v‹W nahá¤J¥
ghU§fŸ! xU Éahâia¥ ngh¡f nt©Lkhdhš mJ v›thW
c©lhƉW v‹gij KjÈš bjǪJbfh©L mJ njh‹Wtj‰F¡
fhuzkhÆUªj Ôikia xÊ¥gj‹ _ykhf m‹nwh v¥bghGJ«
mªj Éahâia tu bth£lhkš jL¡f Koí«? ïij É£L É£L¤
j‰fhy rhªâahf¢ áy kUªJfis¡ bfhL¤J mj‹ bjhªjuit¤
j¤J É£lhš nghJkh? kWgoí« mo¡fo m›Éahâ c©lh»¤
J‹g¥gL¤jhjh? v‹W nahrid brŒJ ghU§fŸ! ïJ nghynt
Ô©lhik c©lhdj‰F¡ fhuz« v‹d v‹gij¡ f©l¿ªJ
m¡fhuz¤ij monahL fšÈ ba¿ªJ R¤j¥gL¤âdhš mšyth
Ô©lhik monahL mÊí«?
Mjyhš Ô©lhik v¥go tªjJ v‹gij¥g‰¿ nahrid
g©Â¥ gh®¤jhš ïªJ kj¤â‹ _ykhf¤ jh‹ tªjJ v‹D«
c©ik ahU¡F« És§fhk‰ nghfhJ. ï›î©ikia a¿ªjt®fŸ,
Ô©lhikia monahL xÊ¡f nt©Lkhdhš ïªJ kj¤ijí«
monahL xʤJ¤jhdhf nt©L« v‹w Koî¡F¤jh‹ tu¡TL«.
Mifahšjh‹ ïªJkjnk j§fŸ ca®î¡F¡ fhuz«; mJ mʪjhš
j§fŸ kâ¥ò« nghŒÉL« v‹W Koî brŒJ bfh©L vªj¡
fhÇa§fis¢ brŒjhY« mitfSl‹ ïªJ kj¥ ãurhu¤ijí«
nr®¤J¡ bfh©L tU»‹w gh®¥gd¡ T£l¤ij¢ nr®ªj âU.
É#auhfth¢rhÇahut®fŸ “Ô©lhik v¥go tªjJ?” v‹gij¥
g‰¿ Muha nt©lhbk‹W T¿dh® v‹gâš v‹d rªnjf«?
Mfnt ïªj¡ bfhoa Ô©lhikia monahL xÊ¥gJ v¥go
v‹gij¥ g‰¿a ekJ mã¥ãuha¤ij¥ gyKiw btËÆ£oU¡
»nwhkhÆD« ï¢rªj®¥g¤âY« RU¡fkhf¡ T¿ÉL»‹nwh«.
Ô©lhik v¥bghGJ« Ãiy¤âUªjhš jh‹ ïªJ kj« Ãiy¤
âU¡F« v‹w mã¥ãuhaKila itÔf¡ T£l¤ij xJ¡»¤jŸË
É£L k‰wt®fËš Ô©lhikia xÊ¥gj‰F nahrid TWnthU
ila mã¥ãuha¤ij ïu©L Éjkhf¥ ãÇ¡fyh«. “ïªJ kj¤âš
Ô©lhik¡F MjuÉšiy. Mifahš ïªJ kj j®k§fis¡ if¥
g‰W»wt®fŸ všnyhU¡F« kj r«gªjkhd r_f r«gªjkhd jil
fŸ ïU¡f¡ TlhJ” v‹W brhšY»‹wt®fŸ xU rhuh®. “ïªJ
kj¤âš Ô©lhik¡F ïlÄU¡»wJ; ïjdhnyna ïªJ kj«
ghHilªJ tU»wJ. Mifahš ï¡ bfhLikia ïªJ kj¤ij É£L
xʤJ¥ gÇR¤jkh¡f nt©L«” v‹W brhšY»‹wt®fŸ xUrh®gh®.
Mdhš ehnkh ïªj ïU rh®ãd®fË‹ mã¥ãuha§fisí«
x¥ò¡bfhŸsÉšiy. ït®fŸ midtU«, kj¤ijí«, rhÞâu§
fisí« e«ã¡bfh©L, mitfis xÊ¡f kdÄšyhkš mitfË‹
_ykhfnt Ô©lhikia xʤJ¢ rk¤Jt¤ij c©lh¡f
Fo muR - 1932 ( 1) 144
nt©Lbk‹W ÉU«ò»‹wh®fŸ. ït®fSila ÉU¥g« vªj¡
fhy¤âY« Ãiwntw¥ nghtâšiyba‹gij, kj¤ijí«, rhÞâu§f
isí« e«ã¡ bfh©L Ô©lhikia xʤJ¢ rkj®k¤ij c©lh¡f
K‹ tªj, uhkhE#®, irj‹a®, FU, nfhɪjá§, FUehd¡, jahdªj
ruÞtâ, Éntfheªj®, uhkȧf RthÄ ngh‹wt®fË‹ Ka‰á v‹d
MƉW v‹W Mnyhá¤J¥ gh®¥gt®fŸ x¥ò¡ bfhŸSth®fŸ.
ït®fSila Ka‰áÆdhš xU fLfsthtJ Ô©lhikia¥ ngh¡f
Koªjjh?
ï›thW ït®fSila Ka‰áfS«, cgnjr§fS« gy‹
juhkš nghdj‰F¡ fhuz«, mt®fŸ j§fŸ Ka‰áfS¡F«, cg
njr§fS¡F« kj§fisí«, rhÞâu§fisí« mo¥gilahf
it¤J¡ bfh©L, mitfS¡F¤ j¤Jth®¤j§fŸ T¿¤ j§fŸ
bfhŸiffS¡F Mjuî njoanjahF« v‹gâš v‹d rªnjf«?
Mifahš, kjK«, rhÞâu§fS« xʪjhyšyhkš Ô©lhik
xÊa¥ nghtâšiy v‹gnj ekJ Kothd mã¥ãuhakhF«. ïªj
mã¥ãuha¤âdhš jh‹, RakÇahij ïa¡f«, kj§fisí« rhÞâu§
fisí«, mâY«, mtrukhfî« mtáakhfî« ïªJ kj¤ijí«,
ïªJkj rhÞâu§fisí« monahL xÊ¡f nt©Lbkd¡T¿í«,
mªj ntiyia¢ brŒJ« tU»wJ.
ca®ªj rhâÆd® v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¥gt®fshd - ïªJ
kj¤âY«, ïªJkj rhÞâu§fËY«, e«ã¡ifí« FU£L¥ gH¡f
tH¡f§fS« cila ïªJ¡fËl« cŸs kj e«ã¡ifiaí« rhÞâu
e«ã¡ifiaí« xÊ¥gj‹ _ynk Ô©lhjt®fŸ rk¤Jt« bgw
Koí« ïªJ kj¤ij it¤J¡ bfh©L xU bghGJ« rk¤Jt« bgw
KoahJ. Mifahš ïªJ kj« xÊí« tiuÆY« Ô©lhik¡ bfhL
ikia r»¤J¡ bfh©L ïªJ kj¤Jl‹ ngh® òǪJ bfh©oU¡f
Koahjt®fŸ ïªJ kj¤ijna monahL É£L É£L¤ j§fS¡F¢
rk¤Jt« mË¡»‹w ntW kj¤âš nrUtJ« jtwhfhbj‹W«
brhšY»‹nwh«. mtrukhf¢ rk¤Jt« bgw ÉU«ò»wt®fS¡F
ïij¤jÉu ntWkh®¡fÄšiy v‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«.
Fo muR - jiya§f« - 27.03.1932
145 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

Rnjᥠãurhu«
ekJ eh£o‹ bghUshjhu¤ Jiwia ÉU¤â¢ brŒa nt©L
bk‹gâY« ïj‰F Mjhukhd¤ bjhÊšfis mãÉU¤â brŒa
nt©Lbk‹gâY« eh« ahU¡F« ã‹th§»at® mšnyh« v‹gij
ekJ kfhehLfËš m›t¥nghJ Ãiwnt‰w¥ g£oU¡F« Ô®khd§
fis¡ bfh©L m¿ayh«.
bghUshjhu¤ JiwÆY«, bjhÊš mãÉU¤âÆY« eh«
K‹nd‰wkila nt©Lkhdhš T£Lwî¤ bjhÊš KiwÆš
ïaªâu§fis ÉU¤â brŒjhš xÊa eh« Éahghu¤âš m‹Åa
njr§fSl‹ ngh£o nghl xU ehS« KoahJ v‹gnj ekJ bfhŸ
ifahf ïUªJ tU»‹wJ. ïªj¤ j¤Jt¤ij¡ bfh©Ljh‹ eh«,
uhéa¢ á‹dkhf cgnahf¥g£L tU»‹w fj®¤ â£l¤ij¥ gykhf
v⮤J tU»‹nwh«.
m‹¿í« ï¥bghGJ fhªÔa¤âdhš V‰g£l ‘RnjÓa«’
v‹D« ãurhu« k¡fis Û©L« gHa ÄUf¥ ãuha¤â‰F ïG¤J¢
bršY« j¤Jt¤ij íilabj‹W T¿ mij monahL f©o¡
»‹nwh«.
x›bthU kÅjD« jd¡F nt©oa bghUŸfis¥ ãwU
ila T£Lwit ÉU«ghkš jhnd c©lh¡»¡ bfhŸs nt©L«
v‹D« j¤Jt¤ij mo¥gilahf¡ bfh©lJjh‹ âU. fhªâÆ‹
njÓakhF«. ï¤ njÓa¤âÈUªJ Kis¤jJ jh‹ fj®¤â£l«
v‹gJ«. nk‰T¿a “jd¡F¤ jhnd cjÉ brŒJbfhŸSjš” v‹D«
bfhŸifia mÞâthukhf¡ bfh©L jh‹ ï¥bghGJ ekJ eh£L
‘uhéa«’, ‘njÓa«’, ‘fhªÔa«’, ‘Rnjáa«’ M»a všyh« eilbg‰W
tU»‹wd.
kÅj®fŸ c‰g¤âahd gHa fhy¤âš - mt®fŸ ÄUf¥
ãuhaKilat®fshf ïUªj fhy¤âš, x›bthUtU« j¤jk¡F
nt©oa czî¥ bghUŸfis¤ njo¡ bfh©L jŤjÅna thœªJ
Fo muR - 1932 ( 1)
tªjd®. mj‹ ã‹ á¿J m¿î És¡fkhd ã‹ò jŤjÅ¡
FL«g§fshf ïUªJ thœ¡if el¤j Mu«ã¤jd®. mj‹ ã‹
jŤjÅ r_f§fshf¥ bgU»d®. ï¥bghGJ všyh k¡fS« xnu
r_fkhf thH tif njL»‹wd®.
ïij¥ nghynt bjhÊšfS« T£Lwî KiwÆš tsu
Mu«ã¤jd. xUtD¡F nt©oa g©l¤ij mtnd brŒJ
bfhŸshkš, x›bth‹iw x›bthUt‹ brŒaî«, xUt‹ jh‹
brŒj bghUis k‰bwhUtÅl« bfhL¤J jd¡F nt©oa
bghUis mtÅlÄUªJ bg‰W¡ bfhŸsî« ne®ªjJ. ïJjh‹
g©l kh‰Wjš v‹D« Éahghu¤â‰F¡ fhuzkhF«. ïªj KiwÆš
jh‹ bghUshjhu¤ Jiwí«, bjhÊš mãÉU¤âí« K‹nd‰w
kila Koí«. k¡fSila jŤjÅ r_f mik¥ò« xʪJ xnu
r_fkhf tÊí« c©lhF«. ïªj Kiwjh‹ njr¤â‹ K‰ngh¡F¡F
V‰w tÊahF«.
ïij É£L É£L¤ âU. fhªâÆ‹ “jd¡F¤ jhnd cjÉ brŒJ
bfhŸSjš” v‹D« j¤Jt¤ij cila njÓa¤ij¥ ã‹g‰W«
njr«, bjhÊš KiwÆY«, Éahghu¤JiwÆY«, bghUshjhu¥
bgU¡f¤âY« ts®¢áaila KoahkY«, k¡fS¡FŸ rk¤JtK«
rnfhju¤JtK« c©lhf KoahkY«, tUzháuk jUk thœ¡if
Ænyna ïUªJ bfh©L mâÉiuthf¥ gHa ÄUf¥ ãuha¤â‰F¢
bršy nt©oaJjh‹ v‹gâš á¿J« rªnjfÄšiy. ïjdhš jh‹
njÓaK«, RakÇahijí« vªj¡ fhy¤âY« x‹W nruKoahbj‹W«
T¿ tU»‹nwh«.
ï›Éõa§fisna br‹w M©oš ÉUJ efÇš elªj
RakÇahij _‹whtJ kfheh£oš Ãiwnt‰¿a,
“bghUshjhu¤ Jiw¡F«, bjhÊš mãÉU¤â¡F« ïaªâu
ts®¢á¡F« rkj®k cz®¢á¡F« fj® j¤Jt« ÉnuhjkhŒ
ïU¥gjhš fj® njÓa¥ bghUsjhu¤J bjhÊš â£l«
v‹gij ï«kfhehL kW¡»‹wJl‹ bjhÊš Kiw ïaªâu
ts®¢áia ï«kfhehL MjÇ¡»‹wJ”.
v‹w Ô®khdK« t‰òW¤J»‹wJ.
Mfnt, njr¤âš bghUshjhu K‹nd‰w¤ijí«, r_f
rk¤Jt¤ijí« c©lh¡f ÉU«ò»‹wt®fŸ vtU« ïaªâu§
fËdhš brŒa¡ Toa bjhÊšfis všyh« ïaªâu§fis¡
bfh©nl T£Lwî KiwÆš mãÉU¤â brŒtj‰F Ka‰á
146 147 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
g©Âdhš xÊa ekJ ehL K‹nd‰w« mila KoahJ. v‹gij
cz®ªâU¡f nt©oaJ mtáakhF«.
Mdhš ïªj KiwÆš g©l§fis c‰g¤âah¡f ekJ eh£oš
ïJ tiuÆY« xU Ka‰áí« brŒa¥glîÄšiy; g©l§fŸ
c‰g¤âahfî« ïšiy. Mdhš m‹Åa eh£L¥ bghUŸfis¥
g»ZfÇ¡f nt©L« v‹D« r¤j« kh¤âu« gykhf ïUªJ bfh©L
tU»wJ.
ï¥bghGJ “g»Zfhu¡ T¢ršfhu®fS”¡F Mg¤J c©lhd
îl‹ ï¡T¢rny ntW Éjkhf kh¿ “RnjᥠbghUŸfis th§F§
fŸ” v‹w T¢ryhf¥ òw¥g£oU¡»‹wJ.
c©ikÆnyna ekJ eh£oš RnjᥠbghUŸfŸ c‰g¤â
brŒa¥g£oU¡Fkhdhš mt‰iw th§F§fŸ v‹W brŒí«
ãurhu¤ij eh« tunt‰gJl‹, ehK« mªj¥ ãurhu¤ij nk‰bfh©L
K‹dÂÆš ËW ntiy brŒnth«. Mdhš ek¡F¤ njitahd
RnjᥠbghUŸfŸ »il¡fhkY«, T£Lwî KiwÆš ïaªâu¤
bjhÊšfis c‰g¤â brŒahkY«, ï›thW bjhÊšfis¢ brŒa
á¿J Tl KayhkY«, ï¡bfhŸifia¡ Tl ‘njÓa thâfŸ’ x¥ò¡
bfhŸshkY« ïU¡»‹w nghJ “Rnjáia th§F§fŸ” v‹D«
ãurhuK«, ï¥bgaÇdhš r§f§fS« c©lhtâš v‹d m®¤j
ÄU¡»wJ v‹W ek¡F És§fÉšiy.
Mdhš ïJ tiuÆY« ekJ eh£oš ‘nAh«%š’, ‘Rauh{a«’,
‘fh§»uÞ’, ‘fhªÔa«’, ‘njÓa«’ v‹w g‰gy th®¤ij fis¡ T¿¤
njrhãkhÅfshf És§»at®fŸ v›thW m› th®¤ijfis¡
bfh©L bghJ #d§fis Vkh‰¿¥ g£l§fisí« gjÉfisí«
bg‰W tªjh®fnsh, m›thnw jh‹ ï¥bghGJ« “Rnjáia th§F§
fŸ” v‹w ãurhu¤ij nk‰bfh©oU¥gt®fS«, tu¥ nghF« nj®jš
fËš bt‰¿ bgWtj‰F ïij xU jªâukhf V‰gL¤âÆU¡»wh®fŸ
v‹W jh‹ Tw nt©L«.
‘Rnjáia th§F§fŸ’ v‹D« ïªj òâa nj®jš ãurhu«
KjÈš ahuhš »s¥ãÉl¥g£lJ. ï¥bghGJ« ahuhš el¤j¥gL
»wJ? v¥go el¤j¥gL»wJ? v‹w Éõa§fis m¿ªjhš mj‹ ã‹
ïij¡ f©L ahU« Vkhw kh£lh®fŸ v‹gJ âra«. Mifahš
m›Éõa§fis MuhŒnth«.
tUzh¢áuk jUk thâah»a âU. khsÉah g©oj®
炙yhªâÈUªJ t£l nki# kfheh£il É£L¤ âU«ã tªj
Fo muR - 1932 ( 1) 148
îlndna ïªj ïa¡f¤â‰F Éij ngh£lh®. fh§»uÞ bgauhnyh,
fhªâÆ‹ bgauhnyh, r¤âah¡»uf¤â‹ bgauhnyh, g»Zfhu¤â‹
bgauhnyh, nj®jš ãurhu« g©Âdhš ârakhf¤ joaonah,
mguhjnkh, áiw j©lidnah bg‰W fZlkilí«go neU«
v‹gJ mtU¡F¤ bjÇí«. Mifahš m‹Åa eh£L¥ bghUŸ
fis¥ g»ZfÇí§fŸ v‹W brhšYtij Él¢ ‘Rnjáia
th§F§fŸ’ v‹W ãurhu« brŒtJ r£l ÉnuhjK« MfhJ; nj®jš
ãurhu« el¥gj‰F tÊí« MF« v‹W fU⥠ãurhu« g©z
Mu«ã¤jh®.
ï¢rka¤âš ml¡FKiw¢ r£l§fshš _iyfˉ gJ§»¡
»lªj gjÉ nt£il¡fhu®fŸ midtU« ï¥ãurhu¤ij
tunt‰wd®. ït®fŸ všnyhU« gh®¥gd®fŸ v‹gij eh« brhšy
nt©oaâšiy. cjhuzkhf¢ br‹idÆY«, F«gnfhz«, nfha
K¤ö®, âUbešntÈ KjÈa ïl§fËY« ï¥bghGJ Mu«ã¡f¥
g£oU¡F« ï¢r§f îth»fis¥ gh®¤jhny ï›î©ik És§F«.
ïÅ k‰w C®fËš Mu«ã¡f¥gl¥ nghF« r§f îth»fS«
gh®¥gd®fshfntjh‹ ïU¥gh®fŸ v‹gâš ahU« rªnjf¥gl
nt©oaâšiy. ït®fŸ všnyhU« ml¡F Kiw¢ r£l§fŸ V‰gL
tj‰FK‹ò nj®jY¡fhf nt©o ‘fhªâ’, ‘fh§»uÞ’, ‘r¤âah¡»uf«’,
‘r£l kW¥ò’, ‘óuz Rna£ir’, ‘fj®’ v‹w th®¤ijfis¡ T¿¤
âǪjt®fŸ jh‹ v‹gijí« Phgf¥gL¤â¡ bfhŸs
ÉU«ò»‹nwh«.
ï¥bghGJ ‘Rnjáia th§F§fŸ’ v‹gJ g‰¿¥ ãurhu«
brŒa¥ òw¥g£L ïU¥gt®fŸ ït®fŸ bfhŸif¥go brŒa¥ g£o
U¡F« Rnjᥠg©l§fŸ x‹W« ïšyhikahš fj® x‹iw¤ jh‹
ãurhu« g©z Koí«. fj® xU bjhÊyhfhikahY« mjdhš
ïJtiuÆY« xU yhgK« »il¡fhikahY« ïÅí« »il¡f¥
nghtâšiyahifahY« bf#« ïu©liu mzh _‹W mzh
bgw¡Toa J¡F 9 mzh, 10 mzh bfhL¤J th§f nt©o
ÆU¥gjdhY« fjiu e«ã üš ü‰»‹wt®fŸ xU ehis¡F 1 mzh
1½ mzhî¡F nkš bgw tÊ ïšyhikahY« fj®¥ ãurhu¤jhš
gu«giuahf berî brŒJ thœªJ tªjt®fËY«, mj‹ _y« Éah
ghu« brŒJ tªjt®fËY«, MÆu¡fz¡fhd FL«g§fŸ ntiy
Æ‹¿ g£oÅ»l¡f ne®ªjikahY«, ‘fj® ãurhu«’ v‹gJ ViH
k¡fË‹ bghUis bfhŸis mo¡f¥ gh®¥gd®fshš brŒa¥gL«
Vkh‰W¥ ãurhu« v‹gij eh« ï¥bghGJ òâjhf vL¤J¡fh£l
nt©oaâšiy.
149 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ekJ eh£oš bjhÊšfis mãÉU¤â brŒJ Éahghu«
g©Qtj‹ _y« bghUshjhu¤ij ts®¡f ïªj ‘Rnjá g¡j®fŸ’
xU Ka‰áí« brŒahkš “Rnjáia th§F§fŸ” v‹W kh¤âu«
ãurhu« g©Qtâš v‹d m®¤jÄU¡»wJ v‹W Û©L« Û©L«
nahrid brŒJ gh®¤jhš ïâš cŸs Nœ¢á btË¥glhkš nghfhJ,
Rnjᥠg©l§fŸ ïUªjhyšynth mitfis th§F§fŸ v‹W
ãurhu« g©znt©L«. mit ïšyhkÈU¡F« nghJ ï¥ãurhu«
brŒa K‹ tªâU¥gJ nj®jY¡fhf¢ brŒa¥gL« Nœ¢áah?
mšyth? v‹W nahrid brŒJ ghU§fŸ.
Mfnt ahU« ïªj Rnjᥠãurhu¤ij¡ f©L Vkhwhkš
ïU¡F«go v¢rÇ¡if brŒa ÉU«ò»nwh«. M§fh§nf cŸs ekJ
ïa¡f¤njhH®fŸ gh®¥gd¥òÈfŸ ïªj¢ ‘Rnjá’ v‹D« gR¤
njhiy¥ ngh®¤J¡ bfh©L bghJ #d§fis Vkh‰w K‹ tªâU¥
gij vL¤J¡fh£o ghku k¡fis v¢rÇ¥gh®fŸ v‹W e«ò»‹nwh«.
fh§»uÞ ãurhu¤â‹ bgauhš nj®jY¡F¥ gz« nr®¡f
Koahkš nghŒ É£l goahš ï¥bghGJ Rnjᥠãurhu¤â‹ bga
uhš gh®¥gd®fŸ gz« nr®¡f¥ òw¥g£L ïU¡»wh®fŸ v‹w c©ik
ia¥ bghJ #d§fS¡F vL¤J¡ fh£o mt®fis #h¡»uijahf
ïU¡F«go brŒa nt©L»nwh«.
Rnjá v‹D« gj¤âš cŸs Vkh‰w§fis vL¤J¡ fh£LtJ
ekJ flikahF«. ï¥bghGJ eh« R«kh ïUªJ bfh©L RnjáÆ‹
nguhš gh®¥gd®fis¥ gz« nr®¡f É£L ÉLnthkhdhš ã‹dhš
mJ gh®¥gdušyhj bghJ #d§fS¡nf Mg¤jhŒ Koí« v‹gâš
rªnjfÄšiy.
Fo muR - jiya§f« - 03.04.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 150
Ϫ⡠bfhŸis
xU njr¤âš cŸs k¡fis¢ Rygkhfî«, Ó¡»ukhfî«,
m¿îilat®fshf¢ brŒtj‰F, KjÈš mt®fSila jhŒ bkhÊ
Æ‹ _y« všyh Éõa§fisí« nghâ¡f¥glnt©L« v‹W
brhšy¥g£LtU»wJ. ïJjh‹ bghJ #d§fË‹ kd¤âš njrhã
khd cz®¢áia c©lh¡Ftj‰F mo¥gilahd ntiyba‹W«
brhšy¥gL»wJ. ïJ nghyntjh‹ Rjªju¥ngh® òǪj eh£od®
brŒJ j§fŸ fhÇa§fËš bt‰¿ bg‰¿U¡»‹wh®fŸ v‹W« m¿
»‹nwh«. Mdhš ekJ jÄœ eh£o‹ njrhãkhdnkh ïj‰F K‰¿Y«
ntWg£ljhfnt ïUªJ tU»wJ.
Rauh{a« nt©Lbk‹W T¢rÈL»‹w njr¤jiyt®fŸ
v‹gt®fËš ahU« ïJtiuÆY« jhŒbkhÊÆ‹ ts®¢áÆš kdŠ
brY¤jî« Ka‰á brŒaî« K‹tunt ïšiy.
Mdhš tl eh£od® muáaš Éõa¤Jl‹ Ϫâiaí«
nr®¤J¡ bfh©L, mijna ïªâah KGtJ¡F« bghJ¥ghiõ
M¡f nt©Lbkd Ka‰á brŒa¤ bjhl§»aîl‹ ekJ eh£L¤
njrhãkhÅfS« mt®fŸ bfhŸifia MjǤJ¥ ãurhu« g©z¤
bjhl§»É£ld®. njrhãkhÅahf btË tU»‹w xUt‹ “fhªâ¡F
n#” “fh§»uR¡F n#” “fj® f£L§fŸ” v‹W brhšy nt©oa
mtáa« V‰g£oU¥gJ nghynt “ïªâia¥ goí§fŸ” v‹W«
brhšy nt©oa mtáaK« ï¥bghGJ V‰g£L É£lJ.
bjY§f®fŸ, t§fhËfŸ Kjyhdt®fŸ j§fŸ jhŒ ghiõia
Äf c‹dj gjÉ¡F¡ bfh©L tªJ it¤âU¡»‹wd®. mt®fŸ
j§fŸ bkhÊfËš k¡fË‹ m¿î ts®¢á¡F V‰w òâa üšfis
bašyh« M¡» it¤âU¡»‹wd®. mitfis¥ go¡FkhW k¡f
S¡F C¡f _£L»‹wd®. ekJ jÄœ bkhÊnahbt‹whš x‹W¡F«
ga‹glhj ÃiyÆnyna ï‹D« ïUªJ tU»wJ. k¡fSila
m¿ahikia¥ ngh¡» eåd m¿ití«, cyf¥ bghUŸfË‹
151 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
j‹ikfis m¿ªJ mitfis¤ jkJ thœ¡if¡F cgnahf¥ rªnjf«. ït®fŸ j§fŸ brhªj ghiõÆ‹ ts®¢á¡F¡ fLfsthtJ
gL¤â¡ bfhŸs m¿ití« C£l¡ Toa üšfis¢ brŒa Ka‰á e‹ik brŒâU¥gh®fshdhš ïªâ bkhÊ¡F MjutË¡f K‹
vL¤J¡ bfhŸsnt ïšiy. tªjâš VjhtJ m®¤j« ïU¡f Koí«. m¥goÆšyhkš, jÄœ k¡fŸ
K‹ã‹ m¿ahjJ«; rkÞ»Uj« bjǪj gh®¥gd®fis¤ jÉu
jÄœ bkhÊ¡fhf ciH¡»‹nwh« v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡ k‰wt®fS¡F¥ go¡f¡ fZlkhÆU¥gJ«, JsájhÞ uhkhaz¤ij¤
»‹w g©oj®fS«, r§f§fS« jÄœ bkhÊÆdhš bghJ#d§fŸ jÉu ntW ïy¡»a§fnsh mšyJ eåd fiyfnsh ïšyhjJ«
e‹ikaila¤ jFªj cU¥goahd ntiyfŸ x‹Wnk brŒtâšiy. M»a xU ãunahrdk‰w ghiõia¤ jÄœ k¡fËl« gu¥g K‹
uhkhaz¡ fijiaí«, ghuj¡ fijiaí« áy¥gâfhu«, kÂnkfiy tUth®fsh? j§fŸ brhªj bkhÊiana f‰f Koahkš thG»‹w
KjÈa fijfisí« trdkhfî«, gh£lhfî«, RU¡fhfî«, ÉÇthf bghJ #d§fŸ ïªâ bkhÊia v›tsî öu« f‰W¡ bfhŸs¥
î« âU¥ã¤ âU¥ã vGâ¡ bfh©oU¡»‹wd®, mšyJ mªj¥ ngh»wh®fŸ?
òyt® vªj¡ fhy¤âÈUªjh®.. ïªj¥ òyt® vªj¡ fhy¤âÈUªjh®
v‹W fz¡F¥ ngh£L¡ bfh©oU¡»‹wd®. ïJ jh‹ MuhŒ¢á ïitbašyh« mªj¥ ãuKf®fS¡F¤ bjÇahj Éõa«
ba‹W brhšy¥gL»‹wJ. ï›tsîjh‹ ït®fŸ jÄœ ghiõ¡F¢ mšy. MÆD« V‹ ifbaG¤âlK‹ tªjh®fbs‹whš, j§fis¤
brŒí« bjh©L. ïjdhš k¡fis ï‹D« _l e«ã¡if cila njrhãkhÅ v‹W fh£o¡ bfhŸtj‹_y« mL¤j nj®jY¡F Mjuî
t®fsh¡Ftj‰F tÊ njL»‹wh®fnsbahÊa ntW njr¤â‰F v‹d bgwnt v‹gâš á¿J« rªnjfnk ïšiy. Mjyhš ïij¡ f©L
e‹ik brŒ»‹wh®fŸ v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. ahU« VkhªJ Él nt©lhbk‹W v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
Mdhš njrhãkhÅfshf tU»‹wt®fS¡nfh ïâš Tl¡ Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 03.04.1932
bfhŠrK« ftiy ïU¥gâšiy. bghJthf ekJ eh£L njrhã
khÅfS¡F vªj tifÆY« brhªj m¿î v‹gnj ïU¥gâšiy.
tleh£L¤ njrhãkhÅfŸ vªj¡ fhÇa§fis Mu«ã¡»‹wdnuh
mijna ã‹g‰WtJ jh‹ ekJ eh£L muáaš thâfË‹ ngh¡fhf
ïUªJ tU»‹wJ. r_fÉayhf£L«, kjÉayhf£L«, muáayhf£
L«, ghõhÉayhf£L« k‰w vªj ïayhf£L« všyht‰¿Y« ekJ
eh£od® tleh£od®¡F moik¥g£nl tªJ bfh©oUªjd®.
ïj‰F cjhuzkhf ïJ tiuÆY« elªJ tªâU¡F« fj® ïa¡f«,
fh§»uÞ ïa¡f«. ïªâÆa¡f« KjÈaitfis vL¤J¡ bfh©lhny
nghJkhdjhF«.
rÛg¤âš, br‹idÆYŸs ïªâ¥ ãurhurig¡F xU f£ll«
f£L« bghU£L Ãâ nrfÇ¥gj‰fhf¥ g¤âÇ¡iffËš xU nt©L
nfhŸ btËtªjJ. mâš ïªâÆ‹ mtáa¤ijí«, mj‰F¡ f£ll«
f£l nt©oaj‹ mtáa¤ijí« t‰òW¤â¥ bghJ #d§fis¥
bghUSjÉ brŒíkhW nt©o¡bfh©L, gytifahd muáaš
f£áfis¢ nr®ªjt®fS« r£lrig bk«g®fS« jhÿ¡fh ngh®L,
KÅághÈ£o, Íšyh ngh®L KjÈa Þjhgd§fËš gjÉ t»¥gt®
fSkhf¢ Rkh® 50 ng®fS¡F nkš ifbah¥g Ä£oU¡»‹wd®.
c©ikÆnyna ït®fŸ ïªâ bkhÊ njÓa ghiõahf
nt©L«. mj‹ _y« k¡fŸ e‹ikaila nt©L« v‹w fU¤Jl‹
ïªâ bkhÊ¡F MjutË¡f K‹tªjh®fsh v‹gJ jh‹ ek¡F¢
Fo muR - 1932 ( 1) 152 153 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 kUªJfËdhnyh brŒa¥gL« fhÇa§fisbašyh« nahfbk‹W«,
kªâubk‹W«, njtijba‹W«, bjŒtr¡âba‹W« brhšÈ xU
T£l¤jh® #d r_f¤ij Vkh‰¿ tU»wh®fŸ v‹gij m¿a nt©L
»nwh«. Mifahš ïÅnaD« ïJ ngh‹w nkhroahd fhÇa§fis¡
f©L VkhwhkÈU¡F«go v¢rÇ¡if brŒ»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 03.04.1932
nahf¥òu£L

_¢ro¡»¥ gytifahf nahfŠ brŒtj‹ _y« á¿J rßu

âl« bgWtj‰F VjhtJ kh®¡fÄU¡FnkbahÊa mâš ntW
“bjŒåf¤j‹ik” ahbjh‹WÄšiy ba‹gnj ekJ mã¥ãuha
khF«. Mfnt ïJî« fiH¡ T¤J, r®¡fÞ, #hy ɤij KjÈait
fis¥ nghy x‹Wjh‹ v‹gâš rªnjfÄšiy.
Mdhš ekJ k¡fŸ nahf¤âš Vnjh “bjŒåf¤j‹ik” ïU¥g
jhf e«ãÆU¥gjhš mnef® nah»fŸ v‹W »s«ã, áy #hy§fis¢
brŒJ, ghku k¡fis kiy¡f¢ brŒJ Vkh‰¿ tU»‹wd®. #d
r_fK« ït®fŸ ghš gu«giuahfnt VkhªJ bfh©L« tU»wJ.
ïj‰F cjhuzkhf¢ rÛg¤âš elªj xU Ãfœ¢áia¡ ftŤ
jhš És§F«. “Al nahf«” v‹gâš á¤â bg‰wtuhf¢ brhšy¥g£l
euá«krhÄ ba‹gt® br‹id, fšf¤jh KjÈa ïl§fËš, ãugy
urhad rhÞâÇfË‹ K‹ÅiyÆš, bfhoa Éõ«, f©zho¤
J©LfŸ, MÂfŸ KjÈat‰iw ÉG§» cÆnuhoUªjhuh«. ïªj
Ãfœ¢áia¡ f©L urhad rhÞâÇfŸ všnyhU« kiy¤J¥ nghŒ
É£ld®. Mfnt nahf¤â‹ k»ikia¥ g‰¿¥ g¤âÇiffËš
És«gu¥gL¤j¥g£lJ.
Mdhš ïnj euá«k rhÄah® áy âd§fS¡F K‹ bu§TÅš
ïu©lh« Kiwahf Éõ§fisí« f©zho¤ J©Lfisí«
ÉG§»a bfhŠr neu¤â‰FŸ kuz nahf« bg‰W É£lh®. ïj‰F¡
fhuz« Éõ« c©lîl‹ ‘Al nahf«’ g©Qtj‰F¡ bfhŠr«
neukh»É£lJ v‹W g¤âÇiffËš brhšy¥gL»‹wJ. Mdhš,
mitfis c£bfhŸS« rhJÇa¤ânyh mšyJ kh‰W kUªij
c£bfhŸStânyh mšyJ gH¡f¥g£l msit c£bfhŸStânyh
jt¿É£lh® v‹W V‹ brhšy¡ Tlhbj‹W jh‹ eh« nf£»‹nwh«.
nahf¤âš ‘bjŒt¤ j‹ik’ c©bl‹gJ å© òu£nlbahÊa
nt¿šiy. rhJÇa¤âdhnyh mšyJ gH¡f¤âdhnyh mšyJ kh‰W

Fo muR - 1932 ( 1) 154 155 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


r£lrigehlf«
ViH k¡fSl‹ gH», ViH k¡fshfnt thœ»‹w ViH k¡fŸ
jh‹ mt®fSila J‹g§fis Ú¡f c©ikahf¥ ghLgl Koínk
bahÊa ViHk¡fË‹ ãuâÃâfŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©L gjÉ
t»¤J tU»w ntW vªj¥ gz¡fhu KjyhËfS« mt®fË‹ J‹g¤
ij¥ ngh¡f¥ ghLglKoahJ v‹W eh« mo¡fo brhšÈ tU»nwh«.
ïj‰F cjhuz« nt©Lkhdhš ekJ ïªâah r£lrigÆ‹
Ãfœ¢áfisí« khfhz r£lrigfË‹ Ãfœ¢áfisí« ftŤJ¥
gh®¤jhš e‹whŒ És§F«. ï¢rka¤âš br‹w 4-4-32 ² ïªâa
r£lrigÆš ïªâa uhQt r«gªjkhd K¡»a Éõa« g‰¿ Éthj«
el¡F«nghJ rigÆš gy cW¥ãd®fË‹ Þjhd§fŸ fhÈahf
ïUªjdth«. ïij âU. vÞ. á. Ĥâuh mt®fS«, r£lrig¤
jiytU« vL¤J¡fh£o f©o¤jd®. m¥nghJ jiyt® f©o¤J¡
T¿ajhtJ:-
“r£lrig¡ T£l¤â‰F gy® tuÉšiy v‹W«, áy® tªJ
É£L¤ âU«ã É£lh®fŸ v‹W«, rigÆš mâf bk«g®fŸ
ïšiy ba‹W«, âU. vÞ. á. Ĥâuh T¿aij¡ ftÅ¡f
nt©L«. Mifahš th¡fhs®fns ïij¡ ftÅí§fŸ.
nj®jš fhy¤âš Vuhskhf¢ bryî brŒJ glhjghLg£L
r£lrig¥ gjÉ bgW»wt®fŸ ãwF rig¡T£l¤â‰F
tUtij¥g‰¿¡ ftiy bfhŸtâšiy. ï¤jifa bk«g®f
Ël« mDjhg« fh£l KoahJ.
v‹W Äfî« mG¤jkhf cW¥ãd®fË‹ brŒifia¤ jiyt®
f©o¤âU¡»‹wh®.
ï›thW r£l rig¡ T£l§fS¡nf rÇahf¥ nghfKoahj
ekJ ãuâÃâfŸ v›thW ekJ e‹ik¡fhf¡ ftiyíl‹ ghLgLth®
fŸ v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.
Fo muR - 1932 ( 1) 156
ït®fŸ ViHfË‹ e‹ik¡fhfnth, Ó®âU¤j¤â‰fhfnth,
ghLglhkš nghdhY«, r£lrigÆš áy bk«g®fshš bfh©L tu¥
gL« ešy Ô®khd§fS¡F K£L¡f£il nghlhkyhtJ ïU¡»wh®
fsh v‹W gh®¤jhš m¥goí« ïU¥gâšiy. ‘kj«’ ‘fl
‘ntj«’ ‘gHik’ ‘bjŒåf«’ ‘gH¡f tH¡f«’ v‹D« bga®fËdhš
mitfis v⮤J Ôik brŒa¢ á¿J« ã‹th§Ftâšiy.
ïj‰F cjhuz« nt©Lkhdhš ïªâa r£l rigÆš âU.
rhujh mt®fshš ÉjitfS¡F¢ brh¤JÇik tH§Ftj‰fhf¡
bfh©Ltu¥g£l knrhjhit¤ njh‰fo¤jJ«, âU. mÇá§nfh®
mt®fshš Éthf ÉLjiy brŒJ bfhŸStj‰F cÇik tH§f¡
bfh©Ltªj knrhjhÉ‹ Éthj¤â‹ nghJ rigÆš Fthu«
ïšyhk‰ nghFkhW rig bk«g®fŸ rigia É£L btËna¿aJ«
M»a fhÇa§fns nghJkhdjhF«.
mšyhkY« ghša Éthf¤ij¤ jL¡F« rhujh r£l¤ij¤
bjhiy¡f nt©L« v‹gj‰fhfnt r£lrigÆš Mâ Kjš xU
T£l« Nœ¢á brŒJ bfh©L c£fh®ªâU¥gij¡ bfh©L«
m¿ayh«.
Mfnt ïªâa r£lrig bk«g®fË‹ ehlf¤ija¿a, m¢
rig¤ jiyt® T¿a mã¥ãuhaK«, eh« fh£oa ïu©blhU
cjhuz§fSnk ï¢rka¤âš nghJkhdbj‹W fUJ»nwh«. rka«
neU«nghJ k‰bwhU Kiw ïJ g‰¿ vL¤J¡ fh£Lnth«.
ïÅ ekJ khfhz r£lrigia¥ g‰¿ kh¤âu« bfhŠr«
ftŤjhš k‰w khfhz r£lrigfË‹ ehlf§fS« e‹F És§F«.
ekJ khfhz r£lrigÆš br‹w T£l§fËš elªj fhÇa§
fŸ KGJ« mndfkhf¤ nj®jY¡fhf¢ brŒa¥g£l ãurhu§fS«,
ãur§f§fS«, nfŸÉfSkhf ïUªjdnta‹¿ ntW ahbjh‹W«
eilbg‰wjhf¤ â£lkhf¡ TwKoahJ.
xU khÍÞânu£, r£l kW¥ò¢ brŒJ mj‹ bghU£L mguhj«
Éâ¡f¥g£l xU bg©. j‹Ål« mguhj« bfhL¡f¥ gzÄšiy
v‹W brhšÈanghJ, m¥bg© fG¤âÈUªj jhÈia¡ bfhLbt‹W
nf£lij¥ g‰¿a ng¢R, r£lrig Mu«g« Kjš KoîtiuÆY«
ïUªJ bfh©nl tªjJ. ïj‹ bghU£L, mªj khÍÞânu£
tU¤jªbjÇɤJ«, murh§f¤jhU« m¢brŒifia¡ f©o¤J§Tl,
r£lrig bk«g®fŸ m¥ng¢ir É£L Élnt Æšiy.
157 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 jhÈia¤ bjŒt¤ j‹ikahf¡ fUâ¡ nfŸÉfŸ nf£L
M®¥gh£l« g©Âa ïªj bk«g®fŸ, fztidíila bg©fŸ,
itÔf®fË‹ bfhŸif¥go, m¢r«, kl«, ehz«, gÆ®¥ò v‹D«
ãwÉ Fz§fis É£L É£L¢ r£lkW¥ò¢ brŒa g»u§fkhf
btËtªjjdhš, mt®fSila “bjŒåf¤” j‹ik nghŒÉ£lJ
v‹gJ g‰¿ V‹ m¥bg©fis¡ f©o¡fÉšiy v‹W nf£»‹
nwh«. c©ikÆš ït®fŸ jhÈÆ‹ “bjŒåf¤j‹ikia” m¿ªJ
mj‰fhf ï›thW M®¥gh£l« brŒjh®fŸ v‹whš mâš á¿J«
m®¤jnk ïšiyba‹gJ jh‹ ekJ mã¥ãuha«.
mL¤jgoahf mo¡fo ãuÞjhã¡f¥g£l Éõa«; lh¡l®.
ng£l‹ mt®fis¢ br‹id¥ nghärh® mo¤jJ«, mt® ÛJ
tH¡F¤ bjhL¤jJkh»a ÉõakhF«. ïJ g‰¿ ïªâa kªâÇíŸ gl
murh§f¤jh® j§fŸ tU¤j¤ij¤ bjÇɤJ« ekJ r£lrig
bk«g®fŸ R«kh É£LÉlÉšiy nfŸÉfS¡Fnkš nfŸÉfŸ
nf£L¡ bfh©Ljh‹ ïUªjh®fŸ.
ï‹D« joaofis¥ g‰¿í«, ãu«gofis¥ g‰¿í« nf£l
nfŸÉfS¡F msnt Æšiy. murh§f¤jhUila ml¡FKiw
fis¥ g‰¿í«, mtru¢ r£l§fis¥ g‰¿í«, f©o¤J¤ Ô®khd§fŸ
bfh©L tUtJ«, rukhÇahf¡ nfŸÉfŸ nf£gJ« M»a fhÇa§f
Ëš jh‹ Vw¡Fiwa všyh bk«g®fS« C¡fbkL¤J¡ bfh©L
fhy¤ij¡ fl¤âdh®fnsa‹¿, ntW eh£L¡F - k¡fS¡F¥ ãunahr
dfukhd fhÇa§fŸ vijí« cU¥goahf¢ brŒJ Ko¤jh®fŸ v‹W
TWtj‰F ïlÄšiy. c©ikÆnyna ekJ r£lrig¥ ãuâÃâfŸ,
ekJ njrk¡fË‹ e‹ikfis¡ ftÅ¡f¡ Toat®fshŒ ïUªjhš,
ViH k¡fŸ, ÉtrhÆfŸ, bjhÊyhs®fŸ ït®fË‹ e‹ik¡fhf
VnjD« brŒâU¡f nt©L«.
ekJ njrk¡fËš nfho¡fz¡fhd ng®, c©z czÉ‹¿í«,
cL¡f cilÆ‹¿í«, ïU¡f ïlÄ‹¿í«, x›bthU ehS«,
g£oÅÆdhY«, gáÆdhY«, nehŒfËdhY« koªJ tU»‹wd®.
ït®fSila J‹g§fis¥ ngh¡f xU kh®¡fK« njlhkš ïU¡
»‹wd®.
ÉtrhÆfnsh, mfÉiy¡ FiwÉdhY«, tÇ¢ RikÆdhY«,
fl‹ Rik jh§fkh£lhkš ehS¡F ehŸ gh¥guh»¡ bfh©nl tU
»‹wd®. ït®fŸ J‹g¤ij¥ ngh¡f xU kh®¡fK« ïšiy. Mdhš,
‘á¡fd«’ ‘á¡fd«’ v‹gij¥ g‰¿a ng¢R kh¤âu« gykhf ïUªJ
tU»wJ. ïªj á¡fd¥ ng¢ádhš ahU¡F« e‹ik ïšiy. á¡fd«
v‹w bgaÇdhš, g¤J¥ g‹Åu©L, ïUgJ K¥gJ r«gs« th§F«
Fo muR - 1932 ( 1) 158
Ñœ ju ntiy¡fhu®fS¡F¡ fZlK«, Mg¤J« V‰g£lnj xÊa
ntW xU e‹ikí« ïšiy. MÆu¡fz¡fhf r«gs« th§Fgt®fŸ,
ü‰W¡F¥ g¤J åj«, gâidªJ åj« Fiw¤J¡ bfh©lh®fŸ v‹W
bgUikahf¥ ngr¥g£lJ. ïjdhš, MÆu¡fz¡fhd r«gs¡fhu®
fS¡F xU eZlK« ïšiy.
c©ikÆnyna á¡fd« brŒtjdhš e‹ik na‰gl nt©L
khdhš, MÆu¡fz¡fhd r«gs« th§F« c¤ânahfÞj® fË‹
bjhifia¡ Fiw¤J Vuhskhd r«gs¤ijí« Fiw¤J, ÉtrhÆ
fË‹ tÇ¢Rikia¡ Fiw¤âU¡f nt©L«. ïj‰F ahU« ftiy
vL¤J¡ bfh©lh®fŸ v‹W TwKoahJ.
mL¤jgoahf bjhÊyhs®fË‹ Ãiyikia¥ g‰¿í« ahU«
ftiy¥ glnt ïšiy. á¡fd¤â‹ bgauhš, uÆšntÆY« k‰W«
bjhʉrhiyfËY«, brh‰g TÈ bgW« bjhÊyhs®fis¡ Fiw¤J¡
bfh©L tU»‹wd®. Mdhš, MÆu¡fz¡fhf r«gs« th§F«
ca®ªj c¤ânahf gjÉfËš ahbjhU á¡fdK« EiHtâšiy.
ïªj¥ gÇjhgfukhd Ãiyia¡ ftŤJ ViH¤ bjhÊyhs®fS¡F
e‹ik brŒa ekJ r£lrig¥ ãuâÃâfŸ ahbjhU Ka‰áí«
vL¤J¡ bfhŸs¡ fhnzh«.
ï›thW ek¡F j‰nghJ njitahíŸs K¡»akhd fhÇa§
fË‹ nkš ftdÄšyhkš, RauhÍa« v‹W M®¥gh£l« g©Q
tJ«, murh§f¤jhÇ‹ jtWfisna rjh vL¤J¡ fh£o bfh©oU¥
gJkh»a fhÇa§fisna v¥bghGJ« r£lrigÆš brŒJ bfh©o
U¥gjdhš ek¡F v‹d e‹ik c©lhf¥ ngh»‹wJ?
j‰nghJ ekJ eh£oš, Éahghu kªjK«, bghUshjhu beU¡fo
í«, ntiyÆšyh¤ â©lh£lK« V‰gLtj‰F¡ fh§»urhš brŒa¥
gL« r£lkW¥ò« xU K¡»a fhuz« v‹gij ïªj r£lrig bk«g®
fŸ czuhjt®fŸ mšy®. MÆD«, mt®fŸ fh§»uá‹ braiy¡
f©o¤J¥ ngr K‹tUtnj ïšiy. fh§»uÞfhu®fŸ nghš murh§
f¤jhiu kh¤âu« f©o¥gânyna f©Q« fU¤Jkhf ïUªJ tU
»‹wd®. ïJ vj‰fhf? nj®jš ãurhu« g©Qtj‰fhfth? mšyth?
v‹W Ãid¤J¥ ghU§fŸ!
r£lrig Þjhgd§fËš bf£oahf c£fh®ªJ bfh©L cU¥
goahd fhÇa§fŸ x‹W« brŒahkš r£lkW¥ig¥ g‰¿í«,
joaofis¥ g‰¿í«, áiw¤ j©lid¥ g‰¿í«, mguhj¤ij¥
g‰¿í« å© M®¥gh£l« g©Q»wt®fŸ midtU« nj®jš
ãurhuf®fns v‹Wjh‹ eh« TW»‹nwh«. ït®fŸ c©ikÆnyna
159 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
r£lkW¥ãY«, fh§»uáY«, g‰Wilat®fshÆUªjhš ït®fS«,
fh§»uRl‹ nr®ªJ bfh©L r£lkW¥ò¢ brŒJ b#ÆY¡F¥ nghf
nt©L«. m¥goÆšyhkš brs¡»akhf¢ r£lrig Þjhd§fËš
c£fh®ªJ bfh©L murh§f¤jhiu kh¤âu« f©o¤J¥ ngáÉLtâš
v‹d m®¤j« ïU¡»wJ?
ï›thW murh§f¤jhiu f©o¥gâ‹ _y«, j§fis¤
njÓaåu®fŸ v‹W ghku k¡fŸ Ãid¡F«go brŒJ bfh©L mij ï¤jifa nfhÆšfŸ V‹?
mL¤j¤ nj®jY¡F cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸs¤jh‹ ï¡fhÇa«
brŒ»‹wh®fŸ v‹gâš v‹d rªnjf«?
jŠir Íšyhit¢ nr®ªj tuT® v‹D« »uhk¤âš cŸs
Mifahš ïªâa r£lrig¤ jiyt®, th¡fhs®fS¡F
bt§nlr¥ bgUkhŸ nfhÆÈš gh®¥gdušyhjh® br‹W bjÇrd«
v¢rÇ¡if brŒjJ nghy ehK«, ekJ khfhz th¡fhs®fS¡F
g©z¡TlhJ v‹gJ g‰¿ m›ñ® gh®¥gd®fS¡F«, gh®¥gd
v¢rÇ¡if brŒa ÉU«ò»‹nwh«, r£lrigÆ‹ ntiyia¡ bfL¤
ušyhjh®fS¡F« Ú©l fhykhf tH¡F eilbg‰wJ. filáÆš
J¡ bfh©L njrhãkhÅba‹w g£l¤â‰fhf å© M®¥gh£l§fŸ
br‹id iAnfh®£oš, #ÞoÞ »UZz‹ g©lny K‹ò«,
òÇí« ãuâÃâfisbašyh« ftŤJ¡ bfhŸSkhW th¡fhs®
#ÞoÞ thy® K‹ò« Érhuiz¡F tªj nghJ ïUtU« ntW ntW
fS¡F¡ TW»‹nwh«.
mã¥ãuha« bfh©ld®.
Fo muR - jiya§f« - 10.04.1932
#ÞoÞ »UZz‹ g©lny gh®¥gdušyhjhU¡F« jÇrd«
g©z cÇikí©L v‹W mã¥ãuha¥g£lh®; #ÞoÞ thy®
gh®¥gdušyhjhU¡F¤ jÇrd« g©Q« cÇikÆšiy v‹W
mã¥ãuha¥g£lh®; Mifahš filáahf #ÞoÞ thyÞ mt®fŸ
m›tH¡if ïu©lh« Kiwahf ÉrhǤJ, gh®¥gdušyhjh®¡F¤
jÇrd cÇik ïšiy v‹W Ô®¥ò¡ T¿dh®.
ï¤Ô®¥ig¥ g‰¿ ek¡F xU ftiyíÄšiy. gh®¥gd
ušyhjhUila janth x¤jhirnah ïšyhÉ£lhš vªj¡ nfhÆš
fS« Ãiy¤âU¡f KoahJ. nrh‰iw to¤J bgh§fš òËnahj
iufŸ g©Â mt‰iw¡ fšY¥ bgh«ikÆ‹ K‹ò bfh©L nghŒ
fh£oaã‹ gh®¥gd®fŸ g§F ngh£L vL¤J¡ bfh©L ngh»w xU
fhÇa¤ij¤ jÉu, k‰w všyh¡ fhÇa§fisí« gh®¥gdušyhjh®fns
brŒJ tU»‹wh®fŸ. ï¤jifa xU nfhÆY¡FŸ, gh®¥gdušyhjh®
nghf¡ TlhJ v‹W jL¤J¡ nfh®£L¡F¥ nghF«go brŒj gh®¥gd®
fË‹ Ra ey¤ijí« mf§fhu¤ijí« czU»‹w vªj¥ gh®¥gd
ušyhjhU«, ïÅ ïJ ngh‹w nfhÆšfŸ Éõa¤âš vªj tifÆY«
x¤JiH¡f K‹ tu kh£lh®fbs‹nw e«ò»‹nwh«.
Mifahš c©ikÆš, gh®¥gd®fË‹ Raey¤ijí«, mf§
fhu¤ijí« xÊ¡f nt©Lkhdhš KjÈš brŒa nt©oaJ nfhÆš
fis g»ZfÇ¡f nt©oa ntiynaahF«. j§fS¡F cÇik

Fo muR - 1932 ( 1) 160 161 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

Æšyhj nfhÆš r«gªjkhd vªj ntiyfisí« brŒa kW¤J
mitfis¥ gh®¥gd®fns brŒJ bfhŸS«go É£LÉl nt©L«.
ï›thW nfhÆšfis¥ g»ZfÇ¡f Mu«ã¤jhš, nfhÆšfns
mndfkhf xʪJ nghŒ ÉL«. ekJ k¡fS¡F¡ nfhÆšfË‹ nkš
cŸs ka¡f« xʪjhš K¡fhšthá _l e«ã¡iffŸ xʪJ nghF
bk‹gâš IaÄšiy.
Mifahš ïÅnaD«, nfhÆš ãuntr¤â‰fhf¥ ghLgL»‹w
t®fŸ, nfhÆšfis xÊ¡f¥ghLgLth®fshdhš, mjdhš mâf
eyD«, bghUshjhu¢ á¡fdK« V‰gLbk‹gâš IaÄšiy.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 10.04.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 162
fÉí« g©ojU«
fh§»uÞ fÄ£oÆ‹ Ô®khd¤â‹ ngÇš, fh§»uÞfhu®fŸ r£l
kW¥ò ïa¡f¤ij el¤â¡ bfh©L ïU¡F« fhy¤ânyna óÇÆš
m»y ïªâa fh§»uÞ kfheh£ilí« T£l V‰ghL brŒâUªjh®fŸ.
Mdhš mur§f¤jh® r£l kW¥ò ïa¡f¤ij¡ fh§»uÞfhu®fŸ
el¤â¡ bfh©oU¡F« nghJ fh§»uÞ kfhehL Todhš r£l kW¥ò
ïa¡f¤ij ï‹D« gy¥gL¤Jtj‰F¡ fhuzkhF« v‹W T¿ óÇ
fh§»uir¤ jL¤J É£lh®fŸ.
ïj‹ã‹ fh§»uÞ fÄ£oÆd® kfhehL T£L« Éõa¤âš
ftiy bfhŸStij É£L¢ r£lkW¥ò ïa¡f¤ijna el¤âd®.
ïj‹ gydhf¡ fh§»uÞ Ã®thf¡ fÄ£o m§f¤âd® bgU«ghY«
áiw br‹WÉ£ld®. ï¥bghGJ btËÆÈU¥gt®fŸ ïu©blhU
tnu ahth®fŸ.
ïªj ÃiyÆš ï¥bghGJ fh§»uá‹ M¡o§ jiytuhf
ïU¡F« âUkâ rnuhÍÅnjÉah® fh§»uá‹ 47tJ kfheh£il
ošÈÆš T£l¤ Ô®khŤJ, mj‰F¤ âU. khsÉah g©ojiu¤
jiyik t»¡F«go nf£L, mtU« x¥ò¡ bfh©L, k‰W« kfheh£L
c¤ânahfÞj®fS« ÃaÄ¡f¥g£L¥ g¤âÇiffËY« btËÆl¥
g£ld.
ïj‰»ilÆš murh§f¤jhuhš btËÆl¥g£l xU m¿¡if
Æš “fh§»uir el¤j K‹ tUnth®, r£l kW¥ò ïa¡f¤â‰F
Mjuthd Ô®khd§fŸ x‹W« fh§»uÞ T£l¤âš bfh©L tu¥gl
kh£lhbj‹W cWâ T¿dhš, fh§»uÞ T£l¤â‰F murh§f¤jh® xU
jilí« brŒa kh£lh®fŸ” v‹w Éõa« fhz¥g£lJ. ïij âUkâ
rnuhÍÅ njÉahU«, âU. khsÉah g©ojU« ftŤJ¤ jhÅU¡f
nt©L«.
ïªj ÃiyÆš, ošÈ kfheh£L¡F¡ fhÇajÇáahf ÃaÄ¡f¥
g£oUªjt® kfhehL TLtj‰F tH¡f«nghy ïl trâaË¡f
163 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
nt©Lbkd ošÈ fÄõdU¡F vGâÆUªjh®. fÄõd®, fby¡l®
_ykhf, fh§»uÞ r£l kW¥ò ïa¡f¤ij el¤â tUtjhš ïltrâ
aË¡f KoahJ vd¡ T¿É£lh®.
ï›Éõa« btËahdîl‹ ekJ eh£L¥ g¤âÇiffŸ všyh«,
murh§f¤jhÇ‹ brŒifia¡ f©o¡f Mu«ã¤JÉ£ld. #d§
fËilÆš bfhŠr§ bfhŠrkhf kwªJ nghŒ¡ bfh©oUªj fh§»uÞ
bgaiu kWgoí« Phgf¥gL¤j¥g£lJ.
ošÈÆš TLtjhf V‰ghL brŒj fh§»uir¥ g‰¿ gy®
gythwhf mã¥ãuha§ T¿d®. âU. khsÉah g©oj®, Äjthj neh¡f
KilatuhifahY«, âUkâ. rnuhÍÅ njÉahU« bj‹dh¥ãÇ¡fh
ÉÈUªJ tªj ã‹ r£l kW¥ò¡fhd fhÇa¤âš ïw§»¢ áiwbršyh
kÈU¥gâdhY«, ïUtU« murh§f¤â‰F«, fh§»uá‰F« rkur«
c©lhF«goahd kh®¡f¤â‰fhf V‰ghL brŒth®fbs‹W áy®
T¿dh®fŸ. áy® mÄjthâfËlKŸs fh§»uir ÄjthâfS« ò¤â
rhÈfshd ïisP®fS« if¥g‰¿¡ bfhŸs¥ ngh»wh®fbs‹W
T¿dh®fŸ, ï›thW gy® mã¥ãuha« bfh©lJ btW« ôfnk xÊa
ntW ïj‰F¤ j¡f fhuz« x‹W« »il¡fÉšiy.
Mdhš vj‰fhf âUkâ. rnuhÍÅ njÉahU«, âU. khsÉah
g©ojU« kfhehL T£l K‹ tªjh®fbs‹whš, ïU¡»‹w »s®¢á
fŸ nghjhbt‹W ï‹DŠ áy »s®¢áfis c©lh¡»¤ njr¤âš
FH¥g¤ij c©L g©Q« bghU£lhfnt v‹W jh‹ eh« TWnth«.
c©ikÆš âUkâ, rnuhÍÅ njÉahU«, âU. khsÉah
g©ojU« r£l kW¥ò ïa¡f¤ij ÃW¤j Ka‰á brŒí« neh¡f Kil
atuhÆUªjhš, mšyJ murh§f¤jhU¡F«, fh§»uR¡F« rkhjhd«
brŒJ it¥gt®fshÆUªjhš r£l kW¥ò ïa¡f¤ij ÃW¤J«go
fh§»uÞfhu®fis nt©o¡ bfh©L kfhehL T£L« Éõa¤âš
ãuntá¤âU¡fyh«. ït®fŸ ï›thW x‹W« brŒa K‹tuÉšiy
mšyJ mt®fshtJ jŤj KiwÆyhtJ r£l kW¥ò ïa¡f¤ij¡
f©o¡»‹wt®fshfîÄšiy. ïªj ÃiyÆš ït®fshš eil
bgw¡Toa xU kfhehL r£l kW¥ò ïa¡f¤â‰F MjutË¡F«
neh¡f¤njhL TL»wJ v‹W jh‹ ahU« fUj¡ TLnk bahÊa ntW
tifahf xU ehS« fUjnt KoahJ.
m‹¿í«, ï›ÉUtUila jŤjÅ elto¡iffis
baL¤J¡ bfh©L gh®¤jhš, xUtiuahtJ e«ã xU fhÇa¤ijí«
brŒa KoahJ.
Fo muR - 1932 ( 1) 164
KjÈš âUkâ. rnuhÍÅ njÉahiu vL¤J¡ bfhŸnth«.
mt® xU fÉ v‹gJ ehl¿ªj Éõa«. v¥bghGJnk fÉfS«,
kfh¤kh¡fS«, ig¤âa¡fhu®fS«, ghy®fS«, g¡j®fS«, ngija®
fS« xU j‹ikahdt®fŸ. ït®fŸ v¥bghGJ« cWâahf ïU¡f
kh£lh®fŸ. ït®fS¡F¥ bghW¥ò v‹gJ« ïU¡fhJ. ït®fis
e«ã xU fhÇaK« brŒa KoahJ v‹gJ cyf¿ªj ÉõakhF«.
Mfnt fÉauáah»a âUkâ. rnuhÍÅ ahiu¤ njr¤â‹ mikâ
ia¥ ghJfh¥gt® v‹W v¥go e«g Koí«.
ïu©lhtJ âU. khsÉah g©ojiu vL¤J¡ bfhŸSnth«.
ït® Äjthâ v‹gJ c©ikna. Mdhš tUzh¢áuk thâ v‹gij
ahU« kW¡f KoahJ. br‹w t£l nki# kfheh£oš, tF¥ò¥
ãu¢áid r«gªjkhf âU. fhªâah® ãothjkhf ïUªJ FH¥g«
Éis¤jj‰F cWâahd g¡fgykhf ïUªjt® âU. khsÉah
g©ojnu v‹gij ahU« m¿th®fŸ. ï¤jifa g©ojiu¤ jiyik
ahf¡ bfhŸS« fh§»uÞ, KG tUzh¢áuk jUk Þjhgdkhfî«,
ïªJ KÞä« fyf¤ij mâf¥gL¤J»‹w Þjhgdkhfî«, jhœ¤j¥
g£lh® ca®¤â¡ bfh©oU¥gt® r©ilia¥ bgU¡F»‹w Þjhgd
khfî« khw¡ TLnk bahÊa ntW vªj tifÆY« Ó®âU¤jkila
Koahbj‹gJ âra«.
Mfnt ï›ÉUtU«, âObud fh§»uÞ T£l K‰g£lnghJ,
“r£l kW¥ò ïa¡f« eilKiwÆš ïU¡F«nghJ, fh§»uÞ kfh
eh£il el¤j murh§f¤jh® ïl§ bfhL¡f kh£lh®fŸ” v‹D«
Éõa« mt®fŸ ò¤âÆš glhkš ïUªâU¡f KoahJ. mt®fŸ
brhªj ò¤âÆš glhkÈUªjhY«, murh§f¤jh® btËÆ£l m¿¡if
iaahtJ ârakhf¥ gh®¤âU¡fyh«. ïUªJ« r£l kW¥ò¢ r«gªj
khf x‹W« ngrhkš kfhehL T£Ltjhf¤ jlòlš brŒjJ å©
»s®¢á¡nfahF«. ïj‹_y« murh§f¤ij MjÇ¡»‹wt®fŸ
kd¤âY« murh§f¤ij¥ g‰¿a btW¥ig c©lh¡»¢ r£l kW¥
ig¥ gy¥gL¤Jtj‰F¢ brŒj jªâunkahF«.
m‹¿í«, fh§»uirí«, r£l kW¥igí« Phakhdbj‹W«,
murh§f¤jhÇ‹ brŒiffŸ mÃahakhditfbs‹W« brhšÈ¡
bfh©L«, j«ikí« fh§»uÞfhu®fŸ v‹W T¿¡bfh©L«, Mdhš
ï‹D« r£lkW¥ò¢ brŒJ áiw¡F kh¤âu« nghfhkÈU¡»‹w
âUkâ. rnuhÍÅ njÉahU«, âUkhsÉah g©ojU« fh§»uR¡fhf
Äfî« ghLgL»‹wh®fŸ v‹W òfœ bgWtj‰fhfnt ošÈÆš
kfhehL T£l Ka‰á¤jh®fbs‹W« Twyh«.
165 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 c©ikÆš ït®fŸ r£lkW¥ig MjÇ¡»‹wt®fsh ÆUª m‹¿í« ošÈ fh§»uÞ Éõa¤âš, j‰rka« fh§»uáš
jhš ï¥bghGJ áiw¡FŸ thrŠbrŒJ bfh©oU¡f nt©L«. cŸs mâÔÉuthâfS¡F e«ã¡if ïšiy v‹W« mij¡
mšyJ fh§»uR¡F«, murh§f¤â‰F« rkur« g©Â eh£oš T£Ltâš ÉU¥gÄšiyba‹W« brhšy¥gL»wJ. ghŠrhy¤â
mikâia c©lh¡F« neh¡fKilat®fshÆUªjhš r£l kW¥ò YŸs ÔÉu fh§»uÞthâfŸ ošÈ kfheh£il MjÇ¡fÉšiy
ïa¡f¤ij ÃW¤Jtj‰F tÊ njoÆU¡f nt©L«. ïu©LÄšyhkš, ba‹W« bjÇ»wJ.
murh§f¤â‹ v©zªbjǪJ« kfhehL T£l K‰g£lJ vj‰fhf
v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. Mfnt, fh§»uÞfhu®fË‹ MjuÉšyhj ÃiyÆY«, murh§
f¤jhÇ‹ v⮥ò¡»ilÆY«, T£l¥gLtjhf ïU¡F« ï¡T£l«
Mfnt murh§f¤jh® njrÄU¡F« j‰nghija FH¥gkhd fh§»uÞ T£lkhfhJ.
ÃiyÆš, Ãgªjid Twhkš fh§»uÞ kfhehL Tl¤ bjhl§»aij¤
jL¤j Éõa¤ij Ãaha ò¤â cilat®fŸ vtU« m¡»ukkhd fh§»uÞfhu®fis¤ jÉu k‰wt®fËl« âUkâ. rnuhÍÅ
bj‹W TwKoahJ, J«ig É£L É£L thiy¥ ão¡f Ka‰á¥gJ ahU¡F«, âU. khsÉah g©ojU¡F« bršth¡»šyhikahš, ïJ
nghš xU ÃgªjidíÄšyhkš fh§»uir el¤J«go É£LÉ£L¥ njrk¡fË‹ T£lK« MfhJ. åzhf¡ »s®¢áiaí«, fyf¤ijí«,
ãwF, mt®fŸ r£l kW¥ò¡F Mjuthd Ô®khd§fis Ãiwnt‰¿a FH¥g¤ijí« c©lh¡F»‹w xU nghÈ¡T£lnk ahFbk‹Wjh‹
ã‹ ï‹D« gykhd ml¡FKiwfis¡ ifahStj‹ _y«, njr¤ eh« TW»‹nwh«.
âš mâfkhd FH¥g« c©lhtij ï¥bghGnj jL¡f K‹tªjij¥ Mifahš ï¡T£l¤ijnah, ï¡T£l« r«gªjkhd »s®¢á
ò¤ârhȤjdkhd fhÇabk‹nw eh« mã¥ãuha¥ gL»nwh«. ianah f©L ahU« VkhªJ nghf nt©lhbkd v¢rÇ¡if brŒ
ïJ Éf, ïÅ ošÈ fh§»uir¥ g‰¿ ï‹D« áy Éõa§ »‹nwh«.
fis¡ ftÅ¥ngh«. ošÈ fh§»uR¡F murh§f¤jh® MjutË¡f Fo muR - jiya§f« - 17.04.1932
kW¤jã‹d® âUkâ. rnuhÍÅah® btËÆ£l mã¥ãuha¤âš
“r®¡fh® fh§»uÞ T£l¤â‰F¤ jil brŒjJ, mij¥ ghuh£oaJ
nghyntahF«. Mifahš v¥goí« fh§»uir el¤âna ÔUnt‹”
v‹W T¿ÆU¡»wh®. âU. khsÉah g©ojU« “fh§»uir¥ bghU¤j
k£oš tUlhªju¡ T£l¤ij¡ T£l V‰ghL elªJ bfh©L
jhÅU¡»wJ. F¿¥ã£l njâÆš ošÈÆš T£l« el¡fyh«” v‹W
xU tifahf¢ rªnjfkhd mã¥ãuha¤ij btËÆ£lh®. ïj‹ã‹
ošÈ fh§»uÞ fhÇajÇáah»a âU. rhàÅ btËÆ£oU¡F«
m¿¡ifÆš “murh§f¤jh® ošÈ fh§»uR¡F MjutË¡f kW¤jh
Y«, tUõhªju¡ T£l¤ij¡ T£l tunt‰ò¡ fHf¤âd® nt©oa
V‰ghLfis¢ brŒJ bfh©L jhÅU¡»‹wd®. ï«kfheh£o‰F tU«
ãuâÃâfŸ ïjdhš V‰gL« fZl eZl§fis V‰f¤ jahuhÆU¡f
nt©L«” v‹W T¿ÆU¡»wh®.
Mdhš murh§f¤jhÇ‹ mã¥ãuha« kh¿É£ljhf¤ bjÇa
Éšiy. fh§»uÞ T£l¤ij el¡fbth£lhkš brŒant©L«
v‹D« neh¡f«, murh§f¤jhÇl« cWâahf ïU¥gjhf¤ bjÇ»‹wJ.
ïªj ÃiyÆš T£l¥gL« fh§»uádhš FH¥gK«, fyfK« V‰gl¥
nghtij¤ jÉu ntW v‹d e‹ik V‰gl¥ngh»wJ?

Fo muR - 1932 ( 1) 166 167 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


Û©L« FHªij kz«
ghša Éthf¤ jil¢r£lkh»a rhujh r£l« njh‹¿a ehŸ
Kjš mj‰F c©lhd Mg¤J¡fŸ mst‰wit. itÔf®fŸ mij
xÊ¥gj‰F¢ Nœ¢áfŸ gy brŒJ bfh©L tªjh®fŸ. fh§»uÞ
fhu®fË‹ r£l kW¥ò xUòw«, m¢r£l¤ij mkšel¤jhkš jil
brŒJ bfh©L tªjJ. murh§f¤jhÇ‹ my£áa¥ ò¤â xUòw«
bgUªjilahf ïUªJ tªjJ, Mdhš ï¥bghGJ m¢r£lnk
bršy¤j¡fJ mšy v‹gj‰F¤ jFªj Mjhu« mf¥g£L É£lJ.
âU. trªj FkhujhÞ v‹gt®, 14 taJ¡F c£g£l jdJ kfis
kzŠbrŒJ bfhL¡f V‰ghL brŒâUªjij¤ jil brŒâUªJ«,
jil í¤juit Û¿ Éthf« el¤j¥g£lJ. mj‹ ã‹ Íšyh¡
nfh®£oš tH¡F¤ bjhlu¥g£L, ng¡f® fŠ¢ Íšyh Úâgâ, âU. trªj
Fkhujhir áÉš b#ÆY¡F mD¥g c¤juî ãw¥ã¤jh®. ï›
î¤juit u¤J brŒa nt©Lbkd fšf¤jh iA¡nfh®£L¡F
É©z¥ã¤J “1780, 1797 M»a tUõ§fËš gh®Èbk©oš
Ãiwnt¿a »H¡»ªâa f«bgÅ¢ r£l§fŸ ï‹D« u¤jhfhk
ÈU¡F«nghJ xU ïªJ jdJ kfis Éthf« g©Â¡ bfhL¥gj‰F
cŸs cÇikiaí«, mâfhu¤ijí« kW¡f KoahJ” v‹W
Éthâ¡f¥g£lJ. iA¡nfh®£L ÚâgâfS« ïij x¥ò¡ bfh©L
Íšyh ÚâgâÆ‹ c¤juit u¤J brŒjd®.
ï›tH¡»dhš rhujh r£l« gad‰wbjd¤ bjǪJÉ£lJ.
ï›tH¡»š vL¤J¡ fh£l¥g£l 1780M« tUõ¤âa
»H¡»ªâa f«bgÅ¢ r£l¤âš 18tJ ÉâÆš “RnjáfSila gH¡f
tH¡f§fS¡F¢ rhjfkË¡F« bghU£L ïªJ, Kf«kâa r£l§fË‹
goí«, m¡FL«g§fË‹ tH¡f¥goí« FL«g¤â‹ jªij¡F«,
KjyhË¡F« cŸs cÇikÆš jiyÆLtâšiy v‹W gh®Èbk‹£
Ô®khÅ¡»wJ. ït®fŸ j§fŸ FL«g§fS¡FŸ brŒJ bfhŸS«
fhÇa§fŸ 炙yhªJ r£l§fS¡F Énuhjkhf ïUªjhY« mit
F‰wkhfh” v‹W«,
Fo muR - 1932 ( 1) 168
1797tJ »H¡»ªâa f«bgÅ¢ r£l¤âš 12tJ ãÇÉš “Rnjá
fË‹ r_f¥ gH¡f tH¡f§fS¡F¥ ghjf« V‰glhâU¡F« bghU£L
FL«g r«gªjkhf ïªJ, KÞä« jªijfS¡F«, KjyhËfS¡F«
cŸs cÇikÆš v¤jifa nfh®£L elto¡ifí« jiyÆl¡TlhJ
vd ï¢r£l« f£lisÆL»wJ” v‹W« ïU¡»‹wd.
ïªj¥ giHa JU¥ão¤j r£l§fŸ jh‹ ï¥bghGJ rhujh
r£l¤â‰F Mg¤ij ÉisɤjjhF«.
ïÅ rhujh r£l« ga‹gl nt©Lkhdhš, gh®Èbk©o‹
ïªj¥ gHa r£l§fŸ u¤jhf nt©L«. mšyJ rhujh r£l¤âš, gHa
r£l§fËš cŸs ï›ÉâfŸ bršy¤j¡fitfŸ mšybtd¡
F¿¥ãl¥glnt©L«. rhujh r£l¤ij Ãiwnt‰¿a Mu«g fhy¤
ânyna ïij¡ ftŤâUªjhš ï¥bghGJ ï¤jifa r§fl« V‰gl
ïlÄUªâU¡fhJ.
ï›Éu©L fhÇa§fis¢ brŒí« Éõa¤âY« gy r§fl§
fŸ V‰gl¡TL«. ekJ eh£L itÔf®fS«, mt®fS¡F¢ rhjfkhf
ïU¡F« muáaš »s®¢á¡fhu®fS« R«kh ïU¡f kh£lh®fŸ.
xU rka«, ïªâa murh§f¤jhÇ‹ Ka‰áÆdhš, gh®È
bk©oš gHa r£l§fŸ KGtijínkh, mšyJ mt‰¿š cŸs
nk‰fh£oa ãÇîfisnah u¤J¢brŒtj‰F V‰ghlhFkhdhš, ekJ
itÔf®fŸ, murh§f«, giHa th¡FWâfis ÛW»wbj‹W«, kj¤âš
jiyÆL»‹wbj‹W« T¿ murh§f¤â‹ nkš gÊ ö‰w Mu«ã¤J
ÉLth®fŸ. ïij tUzh¢áukjUk muáaš »s®¢á¡ fhu®fS«,
murh§f¤ij¤ ö‰Wtj‰F xU Mjhukhf it¤J¡ bfhŸSth®fŸ.
Mifahš, ï¢rka¤âš, murh§f¤jh®, nk‰f©l giHa r£l§f
isnah mšyJ mt‰¿š cŸs nk‰fh£oa Éâfisnah u¤J¢
brŒa K‹tukh£lh®fbs‹nw Ãid¡»‹nwh«.
ïÅ rhujh r£l¤âš ³ ÉâfŸ bršy¤j¡fitašy bt‹W
Éâ V‰gL¤jî« j‰rkaKŸs r£lrigÆš ïayhbj‹gJ âra«.
br‹w T£l§fËš ÉjitfS¡F¢ brh¤JÇikaË¡F« knrhjhî«,
Éthf ÉLjiy knrhjhî« milªj fâia¥ gh®¤jhš És§F«.
ïÅ¢ r£l Ãòz®fË‹ mã¥ãuha¤ij¥ gh®¤jhnyh mt®
fS« ntW ntW mã¥ãuha¥gL»wh®fŸ. ïªâah r£lrig¡F
ï¤jifa r£lŠ brŒacÇik c©L v‹W TWnth® áy®. ï¤jifa
r£lŠ brŒa cÇik ïšiyba‹W brhšYnth® áy®. Mfnt ïªj
tifÆY« Ku©g£l mã¥ãuhank ïUªJ tU»wJ.
169 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 Mdhš vªj¢ r§fl¤ijí« murh§f« f© it¤jhš Ú¡»
Élyh«. ïÅ murh§f« ï›Éõa¤âš v‹d brŒa¥ngh»wJ
v‹gJ jh‹ ekJ nfŸÉ.
c©ikÆnyna ekJ ïªâa murh§f«, ïªâa®fË‹
K‹nd‰w¤âš neh¡fKŸsjhÆUªjhš rhujh r£l¤ij¥ gaDil
ajhf¢ brŒa nt©L«. mšyJ nk‰f©l giHa gh®Èbk©£
r£lkh»a kDÞÄUâfis u¤J¢ brŒa Kaynt©L«. ïu©L
kšyhkš Vdhjhdhbt‹W ïU¡Fkhdhš, Ó®âU¤j¡fhu®fŸ
btŸis¡fhu murh§f¤â‹ nkš it¤âU¡F« á¿J e«ã¡ifí«
xʪJ nghF«.
âU. AÇÉyhr rhujh mt®fS«, ris¡fhkš, ïj‰fhd
Ka‰áia¢ brŒthbu‹nw vâ® gh®¡»nwh«. ehK« ehbl§F«
T£l§fŸ T£o¥ giHa r£l§fis u¤J¢ brŒa KaY«goí«,
rhujh r£l¤ij¤ âU¤J« goí«, murh§f¤jhiu t‰òW¤Jtjhf¤
Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w nt©L«.
ïs§ FHªijfis kz« òǪJ bfhL¥gJ F‰w« v‹W
m¿tj‰F¥ ò¤âÆšyhj itÔf®fS¡F¢ r£l¤âdhš m¿î òf£l
nt©oa ÃiyÆš ekJ ehL ïU¡»‹wJ. ïªj¥ ò¤ârhÈfŸ óuz
Rna¢ir nf£»‹wh®fŸ v‹W e«ik¥ ãw® Vsd« g©Qtâš
v‹d jtW ïU¡»‹wJ v‹nw ehK« nf£»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 17.04.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 170
I¡»a â£l¤â‹ my§nfhy«
kjthâfŸ v‹W ïU¥gt®fŸ VnjD« xU ‘fl v‹gj‹
bgaiu¢ brhšÈ¡ bfh©L ghku k¡fis Vkh‰WtJ v›thW cyf
ïašghf M»É£lnjh, m›thnw muáašthâfshf ïU¡»‹wt®
fŸ ÄjthâfshdhY« rÇ, mÄjthâfshdY« rÇ, k‰W« vªj thâ
ãuâthâfshdhY« rÇ všnyhU« ‘Rauh{a«’ v‹W brhšÈ¥ ghku
k¡fis Vkh‰WtJ rf#khf ïUªJ tU»wJ. ïj‹ c©ikia
m¿tj‰F ekJ eh£o‹ j‰fhy muáaš Ãiyikia¡ ftŤJ¥
gh®¥gJ x‹nw nghJkhdjhF«.
ekJ eh£oš, ï¥bghGJ cŸs muáašthâfŸ midtU«
I¡»a M£á v‹gij¥ g‰¿na v§F« ngá¡ bfh©L tU»wh®fŸ.
ïªâahî¡F v¤jifa Ó®âU¤j« V‰gL¤JtJ v‹gij¥ g‰¿
nahrid brŒtj‰fhf¡ T£l¥g£l t£lnkir khehLfË‹ gadhš
c©lhd th®¤ijna ïªj “I¡»a M£á” v‹gjhF«.
fh§»uá‹ r®thâfhÇahd âU. fhªâíŸgl k‰w všyh
muáaš f£á¡fhu®fS«, ïªâahî¡F “I¡»a M£á¤ â£l«”
V‰gL¤Jtij x¥òbfh©L É£ld®. Mdhš ïij v›thW
V‰gL¤JtJ v‹gij¥ g‰¿¤jh‹ ï¥nghJ Mnyhrid brŒa¥
g£L tU»wJ.
ïªj I¡»a M£á Kiwia ekJ eh£oš rÇahd KiwÆš
mik¥gj‰F v›tsî ïilôWfŸ ïU¡»‹wd v‹gijí«, mªj
ïilôWfS¡F¡ fhuz§fŸ v‹d v‹gijí« MuhŒªJ¥
gh®¥gt®fS¡F, I¡»a M£á mik¥ãš cŸs fZlK«, áukK«
És§fhk‰ nghfhJ. Mifahš, j‰fhy ÃiyikÆš, I¡»a M£á¤
â£l¤ij V‰gL¤Jtj‰F KoahkÈU¡F« r§fl§fis¥ g‰¿í«,
V‰gL¤âdhY«, m›th£áia všyh k¡fS« Rfkilí«go el¤j
KoahJ v‹gj‰FŸs fhuz§fisí« MuhŒnth«.
171 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 khfhz§fS«, Rnjr murh§f§fS« nr®ªJ ïU¡F«
M£ána I¡»a M£áahF«. khfhz§fË‹, ãuâÃâfS«, Rnjá
rkÞjhd§fË‹ ãuâÃâfS« Toa xU k¤âa rig¡nf I¡»a
murh§f rig v‹W bga®.
ïªj I¡»a k¤âa rigÆ‹ mâfhu§fŸ v¥go ïU¡f
nt©L«, mj‹ ãuâÃâfŸ ah® ahuhf ïU¡f nt©L«, vªbjªj
tÊfËš mt®fŸ nj®ªbjL¡f¥gl nt©L« v‹D« ÉõaK«,
khfhz r£lrigfS¡F v‹bd‹d mâfhu§fŸ ïU¡f nt©L«,.
mitfË‹ ãuâÃâfŸ ah® ahuhf ïU¡f nt©L«, mt®fŸ vªj
KiwÆš nj®ªbjL¡f¥gl nt©L« v‹D« ÉõaK« rkÞ
jhd§fË‹ ÃiyikfŸ v¥go ïU¡f nt©L« v‹D« ÉõaK«
Ô®khÅ¡f¥g£l ã‹dnu I¡»a M£áia Þjhã¡f Koí«.
ïitfns I¡»a M£á¡F monfhy nt©oa mo¥gilahd
ntiyfŸ.
Mdhš ïªj Éõa¤âš ekJ ïªâa muáašthâfËl¤âš
vªj Éjkhd Vnfhã¤j mã¥ãuhaK« ïJ tiuÆY« c©lhf
Éšiy. kj r«gªjkhd fhuz§fshY«, tF¥ò cz®¢á r«gªjkhd
fhuz§fshY«, x›bthU tF¥ãdU«, f£áÆdU«, kj¤âdU«,
r£lrig¥ ãuâÃâ¤Jt« r«gªjkhf x‰Wikaila Koahj ntW
ntW mã¥ãuha§fis btËÆ£L¡ bfh©oU¡»‹wd®.
cjhuzkhf, KjÈš rkÞjhd k‹d®fis vL¤J¡bfhŸS
nth«. rkÞjhd k‹d®fŸ I¡»a M£áÆ‹ k¤âa r£lrigÆš
j§fS¡F¥ ãuâÃâ¤Jt« ü‰W¡F 51åj« ïU¡f nt©Lbk‹W«,
j§fŸ rkÞjhd¤âš, j§fS¡FŸs cÇikfËš I¡»a r£lrig
jiyÆl¡ Tlhbj‹W«, »H¡»ªâa f«bgÅahU¡F«, rkÞjhd§
fS¡F« V‰g£LŸs cl‹go¡if fh¥gh‰w¥ gl nt©Lbk‹W«
ÉU«ò»‹wd®.
rkÞjhd k‹d®fË‹ ïªj mã¥ãuha¤ij mDrǤJ I¡»a
M£á V‰gLkhdhš mªj I¡»a M£áÆdhš ïªâahî¡F xU
e‹ikí« ïšiy v‹gâš á¿J« rªnjf« ïšiy. ãÇ£oõhU¡F¥
gâyhf Rnjr k‹d®fns ïªâa ViH k¡fis MS»‹wt®fshf
V‰g£LÉL»‹wh®fŸ. Mifahš ïªj khâÇahd I¡»a M£áia
ïªâa muáašthâfŸ vtU« x¥ò bfhŸsî« kh£lh®fŸ. Rnjr
k‹d®fnsh j§fŸ nfhÇ¡ifia m§ÑfÇ¡fhj I¡»a M£áia
x¥ò¡bfh©L mâš nrUth®fsh v‹gJ rªnjf«. Mfnt, Rnjr
k‹d®fŸ nruhj xU M£áia¢ rÇahd I¡»a M£ába‹W Twî«
KoahJ. Mifahš I¡»a M£á V‰gLtj‰F¢ rkÞjhd§fË‹
Fo muR - 1932 ( 1) 172
ãu¢áid xU K¡»akhd r§flkhf ïUªJ tU»wJ v‹gij
m¿ayh«.
ïÅ mL¤jgoahf tF¥ò¥ ãu¢áid v›tsî bgÇa jil
ahf ïU¡»wJ v‹gij¢ á¿J gh®¥ngh«. tF¥ò¥ nghuh£l« fhuz
khfnt ïªâah moik ehlhf ïU¥gjhf¡ TW»‹w mã¥ãuha¤
ij¤ jtwhdbj‹W Tw KoahJ. ïªj tF¥ò¥ ãu¢áidÆš xU
Koî¡F« tu Koahj fhuz¤jhnyna t£l nki# T£l§fshš
xU gaD« »il¡fhkš nghƉW v‹gJ ek¡F¤ bjÇahj
brŒâašy.
KjÈš KÞä«fS¡F«, ïªJ¡fS¡F« r£lrig¥ ãuâÃâ¤
Jt Éõa¤âš xU tifahd rkur Koî« V‰gLtj‰F tÊ
Æšyhkš ïU¡»‹wJ.
KÞä«fŸ I¡»a r£lrigÆš j§fS¡F _‹¿byhUg§F
ãuâÃâ¤Jt« ïU¡f nt©Lbk‹W«, ghŠrhy«, áªJ KjÈa
khfhz r£lrigfËš j§fS¡F bk#hÇ£o Þjhd§fŸ xJ¡»
it¡f¥glnt©Lbk‹W« ÉU«ò»‹wh®fŸ. ït®fSila mã¥ã
uha¤ij KÞä«fis¤ jÉu ntW vªj muáašthâfS« MjÇ¡f
Éšiy. Mifahš ïªj Éõa¤âš ïªJ¡fS¡F«, KÞä«fS¡F«
Vnfhã¤j mã¥ãuha« c©lhtj‰F ïlÄšyhkÈU¡»wJ.
mL¤jgoahf¤ jhœ¤j¥g£lt®fË‹ ãu¢áidí« ï›thnw
x‰Wikailtj‰F tÊ ïšyhkš ïUªJ tU»wJ. jhœ¤j¥g£l
t®fËš xU rh®gh® jŤ bjhFâ nt©Lbk‹W«, xU rh®gh®
bghJ¤ bjhFâ nt©Lbk‹W« nf£»‹wd®. ï›tifÆš mt®fŸ
j§fS¡FŸnsna x‰Wikahd mã¥ãuhaÄšyhkš r©il
ngh£L¡ bfh©L vâÇfS¡F ïl§bfhL¤J¡ bfh©oU¡»‹wd®.
mt®fS« j§fSila #d¤ bjhif¡F jFªjthW ãuâÃâ¤Jt«
bfhL¡f nt©Lbk‹W« nf£»‹wd®. ïij ïªJ kfh rigahU«
fh§»uÞfhu®fS« M£nrã¤J jhœ¤j¥g£lt®fS« ïªJ¡fŸ
jhbd‹W« mt®fis ïªJ¡fËÅ‹W« jÅahf¥ ãÇ¥gJ TlhJ
v‹W« T¿ mt®fŸ nf£F« cÇikfis kW¡»‹wd®.
k‰W« ïªâa¡ »¿ÞJt®, Ó¡»a®, M§»nyh ïªâa®,
btŸisa® KjÈa tF¥ò r«gªjkhd ãu¢áidfS« ïU¡»‹wd.
Mdhš KÞä«fŸ, jhœ¤j¥g£lt®fŸ ãu¢áidfŸ rkurkhd
Koî¡F tªJ ÉLkhdhš k‰witfis¥ g‰¿a fZlÄšiy.
Rygkhfnt Koî brŒJ Élyh«.
173 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 Mfnt I¡»a M£á¤ â£l¤ij Koî brŒa nt©Lkhdhš
KjÈš rkÞjhd ãu¢áidí«, tF¥ò¥ ãu¢áidfS« Kotila
nt©oanj mtáakhdjhF«. ïit xU rkurkhd Koî¡F
tUkhdhš k‰w tuî bryî r«gªjkhfî«, c¤ânahf« r«gªj
khfî«, Éahghu r«gªjkhfî«, mâfhu r«gªjkhfî«, th¡FÇik
r«gªjkhfî« Koî brŒtJ xU fZlkhd fhÇakšybt‹gnj
ekJ mã¥ãuhakhF«.
rkÞjhd¥ ãu¢áid, tF¥ò¥ ãu¢áid M»a ï›Éu©LŸ
tF¥ò¥ ãu¢áid Éõa« ïªâa muáaš thâfisna bghW¤j
Éõakhf ïU¡»wJ. ï›Éõa¤âš ïªJ¡fS«, KÞä«fS«,
jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®fS« k‰w áWgh‹ik tF¥ãd®fS«
nr®ªJ xU Koî¡F tuKoaÉšiy.
ïªâahî¡F eh‹jh‹ ãuâÃâ v‹W giwao¤J¡ bfh©o
U¡F« fh§»uÞ ÞjhgdK«, mj‹ r®thâfhÇah»a âU. fhªâí«
ïªj tF¥ò¥ ãu¢áidia¤ Ô®¡f¢ rÇahd elto¡if x‹W«
vL¤J¡ bfhŸsÉšiy. tF¥ò¥ ãu¢áid r«gªjkhf¤ âU.
fhªânah, mšyJ fh§»unrh bfh©oU¡F« mã¥ãuha¤ij jhœ¤
j¥g£lt®fS«, KÞä«fS« k‰w tF¥ãd®fS« MjÇ¡fnt
Æšiy; mt®fS¡F¡ fh§»uáÅl« xU á¿J« e«ã¡ifnaÆšiy.
Mdhš âU. fhªâah® “v§fËl« ïªâahit x¥ã¤J É£lhš
mj‹ ã‹ eh§fŸ tF¥ò¥ ãu¢áidia¤ Ô®¤J¡ bfhŸSnth«.
ãÇ£oõh® ïU¥gjdhšjh‹ tF¥ò¥ ãu¢áidia Koî brŒa
KoaÉšiy” v‹W mo¡fo brhšÈ¡ bfh©L tU»wh®. ïJ
fh§»uÞfhu®fshY« âU. fhªâahY« tF¥ò¥ ãu¢áidia Koî
brŒa KoahJ v‹gijna bjËthf¡ fh£L»wjšyth? ï¥bghGJ
ïij Koî brŒtj‰F M‰wš ïšyhjt®fŸ Rauh{a« tªj ã‹
v›thW rkurkhf tF¥ò¥ ãu¢áidia Koî brŒí« M‰wYila
t®fshth®fŸ? v‹W jh‹ nf£»‹nwh«.
ïªj Éõa« ãÇ£oZ murh§f¤â‰F¤ bjÇahjbjh‹wšy.
MÆD« ïu©lhtJ t£l nki# kfheh£oš âU. bk¡ldhšL
mt®fŸ, “tF¥ò¥ ãu¢áidia Ú§fns Koî brŒJ bfhŸS§fŸ,
c§fshš KoahÉ£lhš murh§fnk Koî brŒí«” v‹W T¿¡
bfhŠr« fhyK« bfhL¤âUªjh®. bfhL¤âUªJ« ï›Éõa¤âš
ïªâa muáašthâfshš xU Koî¡F« tu ïayÉšiy.
Mfnt ïÅ murh§f¤jhnu tF¥ò¥ ãu¢áid r«gªjkhf xU
Koî brŒa¥ ngh»‹wd®. Koî« všnyhuhY« x¤J¡ bfhŸs¡
Toajhf ïU¡Fkh? v‹gJ rªnjf«.
Fo muR - 1932 ( 1) 174
KÞä«fS¡F«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F«, k‰w áWgh‹ik
tF¥ãd®fS¡F« jÅ cÇikfŸ mË¡F« vªj Koití« fh§
»uÞ f£áÆdU«, ïªJ kfh rigÆdU« x¥òbfhŸs¥ nghtâšiy.
fh§»uÞ, ïªJ kfhrig ïitfË‹ nfhÇ¡iffis mDrǤjjhf
murh§f¤jhÇ‹ Koî ïU¡FkhÆ‹ mij k‰wt®fŸ x¥ò¡
bfhŸs¥nghtâšiy.
ïu©lhtJ t£l nki# kfhehL elªjnghJ KÞä«fS«,
jhœ¤j¥g£lt®fS« k‰w áWgh‹ik tF¥ãdU« r£lrig
Þjhd§fŸ r«gªjkhf¤ j§fS¡FŸ xU V‰ghL brŒJ bfh©ld®.
mij¡ fh§»uÞfhu®fS«, ïªJ kfhrig¡fhu®fS« jÉu k‰w
všnyhU« mndfkhf MjǤjd®. Kjš kªâÇ âU. bk¡ldhšL
mt®fS« ‘tF¥ò¥ ãu¢áid. r«gªjkhf Koî brŒa¥gL«nghJ
ï›bth¥gªj« ftÅ¡f¥gL«’ v‹W T¿íŸsh®. mªj x¥gªj¤ij¡
Tl KÞä«fËš gy® x¥ò¡ bfhŸsÉšiy.
Mfnt murh§f¤jh® brŒí« vªj Koî« všnyhU¡F«
âU¥âaË¡f¡ TlhjjhfntÆU¡f¡TL« v‹gâš IaÄšiy.
nkny eh« T¿tªj fhuz§fisbašyh« nahá¡F« nghJ
I¡»a M£á¡nf Mg¤J tUnkh v‹W rªnjf¥gLtj‰nf
ïlÄU¡»wbj‹gij a¿ayh«.
ïªj¢ r§fl§fisbašyh« c¤njá¤J¢ áy muáašthâfŸ
KjÈš khfhz Rah£á mˤJ É£L mj‹ã‹ I¡»a M£á¤
â£l¤â‰fhd ntiyia¢ rhtfhrkhf¢ brŒJ bfh©L bršyyh«.
v‹W TW»‹wd®. ïJ xU ešy nahrid v‹Wjh‹ ehK« mã¥
ãuha¥gL»nwh«.
Mdhš vªj M£áahdhY« rÇ, I¡»a M£áahf ïU¡f£L«,
mšyJ khfhz Rah£áahf ïU¡f£L«, mšyJ óuz Rna¢ir
ahfnt ïU¡f£L« mt‰iw ekJ eh£oš cŸs všyh tF¥ãdU«
rkhjhd¤Jl‹ x¥ò¡ bfhŸS«goahd KiwÆY«, m¤jifa
M£áahš všyh tF¥ãdU« brsfÇa« bgW«goahd KiwÆY«
mik¥gJ fZlkhd fhÇa« v‹gâš á¿J« rªnjfÄšiy. ekJ
eh£oš, Raey« ÉU«ò»‹w Rnjr k‹d®fS«, Rnjr uh{a§fS«,
gy ntWg£l kj§fS«, tF¥ò¡fS« ïU¡F« tiuÆY«, ïªj¡
fZl« ÔUtj‰F¡ bfhŠrK« tÊna ïšiy. Mifahš jh‹ eh«
tF¥ò¢ r§fl§fS«, kj¤ bjhšiyfS« xÊtj‰F¥ ghL
glnt©Lbk‹W«, ïit bahʪjhš Rauh{a« jhnd tUbk‹W«
Mâ Kjš brhšÈ¡ bfh©L tU»‹nwh«. ekJ eh£L muáaš
175 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
f£áfŸ ïij¡ fh≠ngh£L¡ bfhŸshkš ånz, I¡»a M£á
ba‹W«, Rauh{abk‹W« T¢rÈLtâY«, ãu¢rhu« g©QtâY«,
r£l kW¥ò¢ brŒtâY« v‹d ga‹ cŸsJ? v‹W nf£»‹nwh«.
xU rka«, I¡»a M£ánah mšyJ khfhz M£ánah V‰g£
lhY« mjdhš eh£o‹ ViH k¡fS¡F xU gaDÄšiy v‹gij
í«, gz¡fhu®fS«, #Û‹jhu®fS«, Rnjr uh#h¡fS« Mâ¡f«
bg‰W, ViHfisí«, bjhÊyhs®fisí«, bfhLik¥gL¤j trâí«,
rªj®¥gK« cilajhf¤jh‹ m›th£á ïU¡Fbk‹gijí« eh«
ï¥bghGJ òâjhf vL¤J¡ fh£l nt©oaâšiy v‹nw fUJ
»‹nwh«.
Mjyhš ahU«, muáaš »s®¢á¡fhu®fË‹ gr¥ò th®¤ij
fis¡ nf£L Vkhwhkš, ekJ njrk¡fis¥ ão¤J th£o¡ bfh©o
U¡»‹w rhâ, kj ngj§fis xʤJ¢ rkj®k¤ij c©lh¡f¥
ghLglnt©oanj ekJ flikahFbk‹gijí«, ïJnt njr e‹
ikia c©ikahfnt fUJ»‹w x›bthUtU« brŒa nt©oa
Kjš ntiy v‹gijí« vL¤J¡ fh£l ÉU«ò»‹nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 24.04.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 176
t¡ÑšfË‹ #hâ Mzt«
kJiuÆš cŸs gh®¥gd t¡ÑšfS«, nfhaK¤öÇš cŸs
gh®¥gd t¡ÑšfS« br‹id murh§f¤â‹ r£l kªâÇ fd«
»UZz eha® mt®fS¡F tunt‰ò mË¥gâšiyba‹W j§fŸ
r§f¤âš Ô®khd« brŒjd®. Mdhš nfhaK¤öÇYŸs gh®¥gd
ušyhj t¡ÑšfŸ, j§fŸ r§f¤âš ï›thW Ô®khd« Ãiwnt¿a
j‰F¥ gh®¥gd t¡ÑšfË‹ #hâ Mztnk fhuzbk‹gij m¿ªJ,
gh®¥gdušyhj t¡Ñš r§f« x‹iw Þjhgd« g©Âdh®fŸ.
ï›thW gh®¥gdušyhj t¡ÑšfŸ brŒj fhÇa¤ij eh« tunt‰
»‹nwh«.
ekJ khfhz KGtâY« cŸs t¡Ñš r§f§fŸ všyht‰¿Y«
gh®¥gd®fË‹ Mâ¡f« jh‹ ÄFªJ É»‹wJ. Mifahš khfhz¤
âš cŸs všyh t¡ÑšfSnk gh®¥gdušyhjh® e‹ik¡bfd xU
jÅ¢ r§f« V‰gL¤â¡ bfhŸStJ Äfî« e‹iknaahF«. ïÅ
fd« »UZz‹ ehaU¡F tunt‰ò mË¥gJ TlhJ v‹W Ô®khŤj
t¡ÑšfË‹ kd¥ngh¡ifí« mt®fŸ brŒj fhÇa« c©ikÆš
njrhãkhd¤â‰F m¿F¿ahd fhÇakh? mšyJ #hâ Mzt¤â‰F
milahskhd fhÇakh? v‹gij¥ g‰¿¡ bfhŠr« Mnyhá¤J¥
gh®¥ngh«.
ml¡FKiw¢ r£l§fis mkš el¤âtU« murh§f¤âš
r£l kªâÇahÆU¡F« fhuz¤jhš fd« »UZz ehaU¡F tunt‰ò
mË¡f¡TlhJ v‹gnj nk‰go t¡Ñš r§f§fË‹ kd¡fU¤J v‹W
brhšy¥gL»wJ.
Mdhš ml¡FKiwia mDrǤJtU« murh§f¤â‹
Mâ¡f¤âYŸs nfh®£LfËš M#uh»¥ gz« r«ghâ¡F« ït®fŸ
mªj murh§f¤â‹ r£l kªâÇia kh¤âu« btW¥gâš v‹d m®¤j
ÄU¡»wJ? v‹W nahá¤J¥ghU§fŸ.
177 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 c©ikÆš ïªj t¡Ñš T£l¤jh®fŸ murh§f¤â‹ brŒ
ifia MjÇ¡fhjt®fshÆUªjhš, clnd t¡Ñš bjhÊiy É£L
btËnawnt©L«. ï¥go Æšyhkš gz¤â‰fhf¥ ãÇ£oZ
murh§f¤â‰F mogÂtJ«, gzÄšyhik¡F xU Ô®khd«
brŒtJ« v›tsî nkhrkhd brŒifahF«?
kJiu t¡Ñš r§f¥ gh®¥gd®fS«, nfhaK¤ö® t¡Ñš r§f¥
gh®¥gd®fS«, fd« »UZz ehaU¡F tunt‰ò mË¡f kW¤ RakÇahijí« fh§»uR«
jik¡F¡ fhuz« #hâ Mzt¤ij¤ jÉu ntW muáaš fhuz«
x‹Wnk ïšiyba‹gij r®. á. ã. uhkrhÄ mŒa® mt®fŸ r£l
kªâÇahÆUªj fhy¤âš elªj fhÇa§fis¡ bfhŠr« Ãid¤J¥ RakÇahij
gh®¥gt®fŸ bjËthf cz®ªJ bfhŸsyh«.
âU. fhªâahš 1921M« tUõ« Mu«ã¡f¥g£l x¤JiH
r®. á. ã. uh. mŒa® mt®fŸ r£lkªâÇahÆUªj fhy¤âY«,
ahik ïa¡fkhdJ muáaš bfhLikfŸ xÊ¥gnjhL gh®¥gd¡
j‰nghJ el¥gJ ngh‹w ml¡FKiwfŸ elªJ bfh©L jhÅUªjd.
bfhLikfisí« xUthW xÊ¡F«goahd khâÇÆš áy bfhŸif
Mdhš, mªj¡ fhy¤âš mt® R‰W¥ ãuahz« brŒjnghJ, vªj
fŸ bfh©oUªjhY« e« ngh‹wt®fË‹ Mir¡F«, mtru¤â‰F«
t¡Ñš r§f§fS« mtiu¥ g»ZfÇ¡fÉšiy. M§fh§nf
j¡fgo mJ fhz¥g£lij K‹Å£L«, m›Éa¡f¤âš fyªJ
mtU¡F¢ áw¥ghfnt tunt‰ò mˤjd®. ïj‰F¡ fhuz«, mt®
kd¥ó®tkhf ehiyªJ tUõ fhy« ciH¤jâ‹ _yK« mJ rka«
gh®¥gd® v‹gjh? mšyth? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. ï¥bghGJŸs
gh®¥gd®fSila beU§»a r«gªj« ïU¡f ne®ªjj‹ _yK«,
r®. »UZz ehanuh gh®¥gdušyhjh®. Mfnt gh®¥gdušyhj r£l
mj‹ gyhgy‹fis ehK« xU g§F mDgÉ¡f ne®ªjâ‹ _yK«,
kªâÇia bfsuÉ¥gJ j§fŸ #hâ¡ bfhŸif¡F V‰wjhfhJ v‹w
m›Éa¡f¤â‹ ngh¡if¥ gh®¥gd®fŸ vªj tÊÆš âU¥ã mj‹
mf§fhu ò¤âahšjh‹ gh®¥gd t¡ÑšfŸ tunt‰ò mË¡f¡TlhJ
gyid v¥go mila Ka‰á¤jh®fŸ, Ka‰á¡»‹wh®fŸ v‹gij
v‹W Ô®khŤjh®fŸ v‹gâš ahU« rªnjf¥gl nt©oaâšiy.
e‹whŒ m¿a ek¡F rªj®¥g« »il¤jJ. mâÈUªJ ekJ
ï¤jifa kd¥gh‹ikíŸs t¡ÑšfS«, k‰W« #hâ ngh¡ifí« xU tifÆš x‹WgL¤â xnu tÊÆš âU¥ã nahá¡f
mf§fhu« bfh©l itÔf¥ gh®¥gd®fS«, ïa‰ifÆnyna mf§ nt©oa mtáa K©lhƉW. m§fd« nahá¤jâ‹ gydhf ek¡F¡
fhu« ão¤j gz¡fhu®fS«jh‹ Rauh{a¤â‰fhf¥ ghLgL»‹wh®fŸ. »il¤j gy‹ v‹dbt‹whš ekJ k¡fŸ muáaš ÉõakhŒ T¢rš
ït®fŸ ifÆš njr¤â‹ mâfhu¥ gjÉ »il¤JÉ£lhš gh®¥gd nghLtJ«, Ka‰áfŸ brŒtJ« r‰W« ek¡F¥ ga‹gLtjšy
ušyhj ViH k¡fË‹ fâ v‹dhF bk‹gij¡ ftÅ¡f nt©L v‹gJ«, ïitfŸ gh®¥gd®fŸ e« ÛJ brY¤â tU« j§fŸ ca®it
»nwh«. í«, Mâ¡f¤ijí« ÃiyÃW¤â¡ bfhŸS« Nœ¢á¡nfJ c©lh¡
f¥g£oU¡»wnj jÉu ntwšybt‹W«, ï‹iwa ÃiyÆš ekJ
gh®¥gdušyhj f£áÆdiuí«, RakÇahij¡ f£áÆdiuí« k¡fS¡F nt©oaitfbsšyh« gF¤j¿î« khdKnk K¡»a
tF¥ò¤ JntÎfŸ v‹W òuË g©Â¡ bfh©L¤ âÇí« ò¤â khdbj‹W«, ï‹iwa gh®¥gd Mâ¡f¤â‰F K¡»a fhuzK«,
rhÈfŸ, c©ikÆš tF¥ò¤ JntÎfŸ ah®? v‹gij ï¥bghG mªÃa M£áÆ‹ bfhLik¡F¡ fhuzK«, ekJ k¡fS¡F¥
jhtJ cz®th®fsh? v‹W nf£»‹nwh«. gF¤j¿î« j‹ kâ¥ò cz®¢áí« jil¥gL¤j¥ g£oU¥gnj
jhbd‹W« f©L ão¤njh«. ïJ kh¤âu kšyhkš ekJ r_f¤â‹
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 24.04.1932
K‹nd‰w¤â‰F«, rk¤Jt¤â‰F« nt©oa ntiybašyh«
brŒJ« gh®¤J É£nlh«. mjhtJ gz« bfhL¤njh«, Rf brs¡»a«
É£nlh«, áiw br‹nwh« ï‹D« kÅjdhš cÆiu¤ jÉu ntW
v‹d v‹d rhjd§fis my£ákhŒ fUj Koínkh m›tsî«

Fo muR - 1932 ( 1) 178 179 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

brŒnjh«. ï¥go¢ brŒjjhš xUtušy, ïUtušy MÆu¡fz¡fhd
ng® y£r¡fz¡fhd %ghŒfisí« e£lkilªJ xU jlit kh¤âu
kšyhkš gy jlit áiwí« br‹nwh«.
ï›tsî brŒjâ‹ gydhfî« fLfsî Tl K‰ngh¡F
mila Koahkš nghdijí« f©Tlhf¡ f©nlh«. mj‹ ãwnf
k‰w eh£L ÉLjiy Ãfœ¢áfis Muha¤ Jl§»aâš mt‰¿Y«
mnefkhŒ x›bthU ehL« e«ik¥ nghynt ntW gy Ka‰áfis
v›tsnth brŒJ gh®¤J« Koahk‰ nghd fhy§fËš vªj
Koit¡ f©L ão¤J mªj Ka‰áÆnyna Æw§» filáahf
ÉLjiy¥ bg‰W rk¤Jt« milªjjhfî« f©nlhnkh mijna
ã‹g‰w ehK« Mir¥g£nlh«.
m‹¿í« bgUikí« tÈikí« bfh©l ehL v‹W
brhšy¥g£l Inuh¥gh, mbkÇ¡fh KjÈa njr§fË‹ c‹dj
Ãiyik¡F mt‰¿‹ gF¤j¿î ts®¢áí«, RakÇahij cz®¢á
ínk K¡»akhd bj‹gijí« f©nlh«. rÛg fhy« tiu fZl¥
g£L¡ bfh©oUªj JU¡», irdh, #¥gh‹ KjÈa njr§fŸ tšyuR¤
j‹ik bg‰wj‰F mt‰¿‹ RakÇahij cz®¢á v‹gijí«
f©nlh«. mj‹ ãwnf ehK« ekJ njr¤â‹ ÉLjiy¡F«,
rk¤Jt¤â‰F«, gF¤j¿î« j‹kâ¥ònk ãujhd« v‹gjhf¡ fUâ
mj‹ Ka‰á¡F¢ RakÇahij ïa¡f« vd¥ bgaÇ£nlh«. ï›
Éa¡f« vªj xU jÅ¥g£l eh£o‰nfh, r_f¤â‰nfh bt‹gjhf
ïšyhkš bghJthf jhœ¤j¥g£L«, ïÊî brŒa¥g£L«, j‹khd
cz®¢á c©lhfhkš mG¤j¥g£L«, gF¤j¿î ts®¢á brŒahkš
jilbrŒa¥g£L« ïU¡F« všyh k¡fS¡F«, bfhL§nfh‹ikÆš
ml¡» Ms¥g£L tU« k¡fS¡F« ga‹gL«goahd KiwÆš
mik¡f ÉU«ãna ïâš ãuntá¤JŸnsh«. gF¤j¿î¡F kâ¥ò¡
bfhL¤J k¡fbsšnyhU« rk¤Jt« v‹»‹w c©ikahd kÅj¤
j‹ik¡F¤ jhuhskhŒ ïl§bfhL¡»‹w x›bthUtU¡F« ïlK«
xJ¡» it¡F« v©z§ bfh©nl ï«Ka‰áäLg£nlh« v‹W«,
ï«Ka‰áahdJ Äfî« fZlkhdbj‹W«, msî¡F Û¿a J‹g¤
ijí« bjhšiyfisí« ÉisÉ¡f¡ Toabj‹W« eh« e‹whŒ
cz®»‹nwhkhÆD«, ïJ bt‰¿ bg‰whbyhÊa ekJ r_f kh¤âu
kšy, ekJ ehL kh¤âukšy, cyf r_f« všyht‰¿‰F« cyf
KGik¡F« Égakhd ÉLjiynah, rh¤âankh, XŒnth ïšiy
v‹»‹w KoÉdhY«, ï«Ka‰á ï‹iwa bgÇnah® fbsd¥gL«
taJ br‹wt®fSila x¤JiH¥ò«, Mjuî« bgwKoahÉ£lh
Y« bgU«gh‹ikahd gÇR¤j¤ j‹ikíila thÈg®fË‹
T£Lwî« mDjhgK«, MjÇ¥ò« kȪJ »l¥gjhY« JªJ
ïw§»É£nlh«; KoÉš ïjDila bt‰¿ njhšÉia¥ g‰¿ eh«
Fo muR - 1932 ( 1) 180
mâfkhd ftiy vL¤J¡ bfhŸshkš ïªj Ka‰á rÇah, j¥gh
v‹gij¥ g‰¿ kh¤âu« Ôu nahá¤J ijÇakhÆw§» ïU¡»‹nwh«.
fh§»uÞ
fh§»uÞ v‹gJ ghku k¡fis¥ go¤j T£l¤jh® Vkh‰Wtj‰
bf‹W V‰gL¤â¡ bfh©l Þjhgd« v‹W« mâY« m¥go¤j
T£l¤jh® v‹gâš K¡»akhdt®fŸ ekJ bj‹dh£L gh®¥gd®f
nsba‹W«, mt®fŸ ïZl¥gobašyh« Vw¡Fiwa fh§»uÞ
Mu«gkhd fhyKjš bfh©L M£l¥g£L tªâU¡»‹wJ v‹W«,
fh§»uÞ v‹gjhf x‹W ekJ eh£oš V‰g£l ãwnf k¡fË‹
x‰Wik Fiyaî«, xG¡f« bflî« ViH k¡fS¡F gy tÊfËY«
fZl« V‰glîkhd fhÇa§fŸ V‰g£L¡ bfh©L tU»‹wbj‹W«
nfhòu¤â‹ ÛâUªJ« TWnt‹.
c©ikia xË¡fhkš ngr nt©Lkhdhš ekJ eh£oš
fh§»uÞ v‹»‹w xU bfhoa vk‹ ngh‹w ïªj Þjhgd« ïU¡F«
tiuÆš ViH k¡fŸ ÉLjiy v‹gij fdÉY« Ãid¡f nt©oa
âšiy v‹nw fšÈY« vGâ ÉLnth«.
btŸis¡fhuDila bfhLikahd M£áKiw VjhtJ xU
fhy¤âyhtJ ekJ eh£il É£L xÊa nt©Lkhdhš KjyhtJ
fh§»uÞ xʪJ Ôu nt©L«. ãwFjh‹ “ïªJ kjK« gh®¥gd
Mâ¡fK« xÊa nt©L«” v‹W brhšYnth«. VbdÅš ‘ïªJ’
kj¤â‹ bgauhš gh®¥gd®fŸ kh¤âu« jh‹ k¡fis Vkh‰¿ ghœ¥
gL¤j Koí«. fh§»unrh m¥goÆšiy. fh§»uá‹ bgauhš všyh
tF¥ò mnah¡»a®fS«, m‹d¡fhtofS« mdhknja§fS«,
fhÈfS« k¡fis Vkh‰w trâ ïU¡»‹wJ.
‘ïªJ’ kj« xU kÅj‹ br¤jãwF nkh£r« (ÉLjiy)
v‹»‹w òu£lhd j¤Jt¤â‹ ÛJ f£l¥g£l bghŒ¡ nfh£il ahF«.
fh§»unrh cÆUl‹ ïU¡F« nghnj ÉLjiy (nkh£r«) bfhL¥gJ
v‹»‹w òu£lhd j¤Jt¤â‹ ÛJ f£l¥g£l bghŒ¡ nfh£ilahF«.
ghku k¡fS« ViH k¡fS« ïij btF Ryg¤âš e«ã VkhªJ
nghf¤ j¡fgo jªâu§fŸ mik¡f¥g£oU¡»‹wd.
mj‰F j¡fgo murh§f¤â‹ ÛJ k¡fS¡F btU¥ò V‰gL«
go ãurhu§fŸ brŒa trâfŸ V‰g£oU¡»‹wd. vdnt #d§fŸ
Vkh®ªJ nghtâš mâraÄšiy.
Fo muR - f£Liu - 01.0
.055.1932
.1932
181 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

v£lhtjh©L
ekJ ‘Fo muR¡F’ VG M©LfŸ Ãiwnt¿, ï‹W v£lhtJ
M©o‹ Kjš ïjœ btËtU»wJ. ekJ ‘Fo muR’ ãwªjJ Kjš
ïJ tiuÆY« eh£oš c©lh¡»ÆU¡F« khWjiy vâÇfS«
tƉbwÇ¢rnyhL x¥ò¡bfh©Ljh‹ ÔUth®fŸ.
ekJ ‘Fo muR’ k¡fSila ca®î jhœî¡F¡ fhuzkhd
všyh khRfisí« ngh¡»¢ rk¤Jt¤ij c©lh¡F« bfhŸifíl‹
V‰g£lJ v‹gij thrf®fS¡F eh« vL¤J¡ fh£l nt©oaâšiy.
KjÈš ònuh»j¥ òu£oš cŸs Nœ¢áfisí« m®¤jk‰w
brašfisí« btË¥gL¤â¢ á¡fd¤ijí«, _l e«ã¡ifia¥
ngh¡»¥ gF¤j¿ití« nghâ¤jJ.
ïu©lhtJ k¡fËl« #hâ ngj¤ijí« v©z‰w
_le«ã¡iffisí« c©lh¡Ftj‰F¡ fhuzkhf ïU¡F« ntj«,
òuhz«, ïâfhr«, ÞÄUâ KjÈa rhÞâu§fË‹ Mghr§fisí«
bghŒíiufisí«, mitfŸ gh®¥gd®fË‹ Raey¤â‰fhf c©lh¡
f¥g£lit v‹gijí« vL¤J¡fh£o‰W.
_‹whtJ k¡fŸ VkhWtj‰F«, k¡fis Vkh‰Wtj‰F«
fhuzkhd mtjhu«, eha‹kh®, Mœth®fŸ, M¢rhÇah®fŸ, éa®fŸ,
rªÃjhd§fŸ, ghâÇfŸ, Kšyh¡fŸ, ònuh»j®fŸ, FU¡fŸ KjÈa
t®fË‹ Nœ¢áfisí«, nkhr§fisí« btË¥gL¤â‰W.
filáahf, flîŸ, M‹kh, nkh£r«, euf«, kWãw¥ò KjÈa
t‰¿š cŸs Nœ¢áfisí« òu£Lfisí«, ï›th®¤ijfËš cŸs
m®¤jk‰w j‹ikfisí« btË¥gL¤âaJ.
nk‰T¿a Éõa§fis¥ ãu¢rhu« g©z eh« všyh kj§f
isí« jh¡f nt©oaâUªjJ. kj§fis¤ jh¡fhkš nk‰T¿a
fhÇa§fis¢ brŒant KoahJ.
Fo muR - 1932 ( 1) 182
‘fl, ‘ntj«’, ‘M‹kh’, ‘nkh£r«’, ‘euf«’, ‘kWãw¥ò’,
‘mtjhu«’ M»a òu£LfŸ všyht‰iwínkh, mšyJ ïitfËš
áyt‰iwnah, mšyJ gyt‰iwnah, mšyJ x‹iwnah mÞâthu
khf¡ bfh©ouhj kjnk cy»š ïšiy. Mfnt nk‰T¿a mÞâ
thu§fisbašyh« mfœªbjÇa nt©Lkhdhš kj§fisí«
monahL mʤnj Mfnt©Lbk‹w Koî¡F tªjJ.
bg©fË‹ rk¤Jt¤â‰F« Rjªâu¤â‰F« “Fo muR”
brŒâU¡F« m›tsî ntiy ïªâahÉš ntW vªj¥ g¤âÇifí«
brŒjâšiyba‹W njhŸj£o¡ Twyh«. ï‹W ekJ eh£oš
eilbgW« vªj¥ bg©fŸ T£l¤âY« RakÇahij¡fhd Ô®khd§
fŸ Ãiwnt‰w¥gLtj‰F¡ ‘Fo muá‹’ ãurhunk fhuzkhF«.
‘Fo muR’ ï›thW kj Éõa¤âY«, r_f Éõa¤âY«, g§F
vL¤J¡ bfh©lnjhL kh¤âu« Éfhkš muáaš Éõa¤âY«
k¡fŸ VkhwhkÈU¡FkhW mo¡fo v¢rÇ¡f¤ jtwÉšiy.
muáašthâfË‹ òu£Lfisí«, mnah¡»a¤jd§fisí«,
jh£r©aÄšyhkš bghJ #d§fS¡F¡ T¿ tªjJ. ïj‹ gydhf¤
bj‹dh£L¥ gh®¥gd®fS¡F¥ bghJ nkilfËš ïl§»il¡fhj
Ãiyikí« c©lhƉW. ï‹W bj‹dh£oš tUzh¢áuk jUÄ
fS¡F«, fh§»uÞfhu®fS¡F« bršth¡F ïšyhkÈU¥ gj‰F¡
fhuz« ‘Fo muá‹’ ãurhunkahF«. RU§f¡ T¿dhš fh§»uÞ
Þjhgd¤â‹ kj¥ ãurhu¤ijí«, tUzh¢áuk jUk¥ ãurhu¤ijí«,
KjyhË Mâ¡f¥ ãurhu¤ijí« Mu«g Kjš ï‹W tiuÆY«
bt£l btË¢rkh¡»¥ bghJ #d§fis Vkhwhkš ïU¡F«go brŒJ
tUtJ«, ï¡fhuz§fËš fh§»uÞ Þjhgd¤ij monahL
mʤjhš xÊa ekJ eh£L¡F¢ rkjUk uhÍa« »il¥gj‰F tÊ
Æšiy v‹W ãurhu« g©Â tUtJ« ekJ ‘Fo muR’ x‹nwahF«.
ï›thW ‘Fo muR’ kj Éõa¤âY«, r_f Éõa¤âY«
muáaš Éõa¤âY« cŸs Nœ¢áfis btË¥gL¤â tªj
fhuz¤âdhš ïj‰F c©lhd v⮥òfŸ v©z‰wit.
‘kj g¡j®’fŸ všnyhU« ‘FomuR’ thÈg®fisbašyh«
bfL¡»w bj‹W« ‘Fo muR’ bg©fisbašyh« bfL¤J ÉL»wJ
v‹W« ‘Fo muR’¥ ãurhu¤jhš cyfnk KG»¥ nghŒ ÉLbk‹W«
kWgoí« ‘fl mtjhu« g©Â¤jh‹ ‘Fo muirí«’ mij
MjÇ¡F« RakÇahij¡fhu®fisí« bjhiy¡f nt©Lbk‹W«
C® Cuhf¥ ãurhu« g©Âdh®fŸ; g¤âÇiffËš vGâdh®fŸ; òâa
183 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
g¤âÇiffS« Mu«ã¤J el¤âdh®fŸ; mt®fŸ e«ò« ‘M©l
tid’ neh¡»¤ ‘jtK«’ »lªjh®fŸ.
ïu©lhtJ, ‘Fo muR’ njh‹Wtj‰F K‹ r_f¢ Ó®âU¤j¡
fhu®fshf És§» tªjt®fbsšyh« ‘Fo muir’¡ f©L eL
eL§»dh®fŸ. ‘Fo muR’ Ó®âU¤j Éõa¤âš msî flªJ bršY
»wbj‹W«, ï›thW br‹whš cŸs Ó®âU¤jK« mʪJ ÉL«
v‹W«, kj§fisbašyh« mʤJÉ£L¢ Ó®âU¤j« g©QtJ
Koahj braby‹W«, M¥fhÅÞjhd¤âš khÍ mur® mkDšyh
fh‹ mâÔÉu¢ Ó®âU¤j« brŒa Ka‹wjdhš uhÍa¤ij ïH¡F«
go ne®ªjij¥ nghy ‘Fo muR’¡ bfhŸifí« kâ¥ãHªJ òw¡f¡
f¥gLbk‹W«, gythwhf gaKW¤jš ãurhuK«, mtöW¥ ãurhuK«
g©Âdh®fŸ.
_‹whtjhf¥ gh®¥gd®fS«, fh§»uÞfhu®fS« bghwhik¡
fhu®fS« ‘Fo muir’ xÊ¥gj‰F¢ brŒj Nœ¢áfŸ v©z¤
bjhiyahjit. ‘Fo muir’¤ njr¤ Jnuhf¥ g¤âÇifba‹W« mu
rh§f jhr¥ g¤âÇifba‹W«, #hâ¤Jntõ¥ g¤âÇifba‹W«,
ehÞâf¥ g¤âÇifba‹W« gythW bghJ k¡fËl« ãurhu« g©Â
dh®fŸ. ‘Fo muR’ bghJ cilik¥ ãurhu« g©Q»wbj‹W«,
Mifahš mijí« mij¢ nr®ªj T£l¤jhiuí« ml¡fhÉ£lhš
eh£oš fyfK« bfhŸisí« c©lhFbk‹W«, murh§f¤jhÇlK«,
bghJ nkilfËY« btË¥gilahfî« kiwKfkhfî« ãurhu«
g©Âdh®fŸ.
mâY« br‹w ïu©L M©LfËš, mj‰F Kªâa M©L
fis¡ fh£oY« ‘Fo muir’í« mj‹ _y« c©lhd RakÇahij
ïa¡f¤ijí« mÊ¡f¥ghLg£lt®fË‹ Ka‰á Äfî« mâf«
v‹nw Twnt©L«, ekJ eh£oš c¥ò¢ r¤âah¡»uf¤âY«, r£l
kW¥ãY« <Lg£l gh®¥gd®fS«, áy gh®¥gdušyhjhU« ‘Fo
muir’¥ g‰¿í« ‘Fo muir’ MjÇ¥nghiu¥ g‰¿í«, x›bthU
CÇY«, x›bthU nkilÆY«, T£l¤âY«, ehŸ jtwhkš, ehÊif
jtwhkš mtöW¥ ãurhu« g©Âdh®fŸ e«kt®fS¡FŸnsna
áy®, ò¤â jLkh‰w¤âdhnynah, mšyJ Ra ey¤âdhnynah,
mšyJ ntW vªj¡ fhuz¤âdhnynah vâÇfSl‹ nr®ªJ
bfh©L«, ‘njÓa RakÇahij’ v‹w òJ¥ bga® it¤J¡ bfh©L«
‘Fo muir’í« RakÇahij ïa¡f¤ijí« v⮤jh®fŸ. ï›thW
v›tsî ghLg£L§Tl mj‹ rªjhjhu®fË‹ v©Â¡ifia¢
á¿jsî Fiw¡f KoªjnjbahÊa ntW ïj‹ bfhŸiffË‹ ekJ
vâÇfshš xU cnuhk¤ij¡ Tl mir¡fKoaÉšiy v‹gJ
thrf®fS¡F¤ bjÇahj brŒâašy.
Fo muR - 1932 ( 1) 184
‘Fo muR’ njh‹¿a ehŸ Kjš ïJ tiuÆY« jdJ
bfhŸifÆÈUªJ á¿J« tGthkš, ciH¤J tUtj‰F¡ fhuz«,
ahUila jaití« jh£r©a¤ijí« vâ®ghuhkš ntiy brŒtnj
ahF«. xU bfhŸifia¥ ãurhu« g©z V‰g£l vªj¥ g¤âÇif
ahf£L«, vªj CÊauhf£L«, ãwUila jaî jh£r©a¤â‰F¡
f£L¥glhkÈUªjhš jh‹ bfhŸif¡fhf ciH¡f Koí« v‹w
j¤Jt¤âÈUªJ á¿J« ãrfhkny ‘Fo muR’ ïJ tiuÆY« ïUªJ
tU»wJ.
v©z‰w v⮥ò¡fËUªJ« ‘Fo muR’ bghJ #d§fË‹
ftd¤ij ehS¡F ehŸ vâ®gh®¥gj‰F mâfkhfnt ft®ªJ
tUtj‰F mj‹ mir¡fKoahjJ«, gF¤j¿î¡F¥ bghU¤jkhdJ«
c©ikÆš eh£oš rkjUk¤ij í©lh¡f¤ jFªjJ« M»a
bfhŸiffns fhuzkhF« v‹W eh« TWtJ ÄifnaahF«.
Mu«g¤âš ‘Fo muir’¤ j§fSila nj®jš ãurhu¤â‰F
cgnahf¥gL¤â bfhŸshyhbk‹W fUâ mj‹ bfhŸiffis x¥ò¡
bfhŸtJ nghy¢ áy® eo¤J tªjh®fshdhY«, ehsilÉš mt®fŸ
‘Fo muá‹’ c©ik¡ bfhŸiffisí« mJ ahUila jaití«
ngh‰Wjš, ö‰Wjšfisí« vâ®gh®¥gjšy v‹gijí« m¿ªj ã‹
“Fo muR” go¥gijí« mj‹ bfhŸiffis¥ g‰¿¥ ngRtijí«
É£L É£lnjhL kh¤âukšyhkš kiwKfkhf¢ áy® v⮥ãurhu§
Tl¢ brŒa Mu«ã¤jh®fŸ v‹D« Éõa« ‘Fo muR’ thrf®fËš
gyU¡F¤ bjǪâU¡fyh«. ï¥go ïUªJ« ‘Fo muá’‹ bfhŸif
fS¡F« ‘Fo muR’¡F« xU Fiwî« c©lhfÉšiy.
itÔf®fS«, gh®¥gd®fS«, fh§»uÞfhu®fS« ‘Fo muir’
cgnahf¥gL¤â¡ bfhŸs vâ®gh®¤J Vkhªjt®fS« ‘Fo muir’
xÊ¡f¥ ghLg£lhY«, Mu«g¤âš ‘Fo muá’‹ Ó®âU¤j¡ bfhŸif
fis MjǤJ tªj gz¡fhu®fS«, c¤ânahfÞj®fS«, kªâÇ
kh®fS« ‘Fo muir’ MjÇ¡fî«, RakÇahij¡ T£l§fS¡F
tuî« gaªJ xJ§»ÆUªjhY« gz¡fhu®fËš áy c©ikahd
RakÇahij¥ g‰Wilat®fis¤ jÉu k‰w všyh¥ gz¡fhu®fS«
#Û‹jhu®fS« bgÇa c¤ânahfÞj®fS« ït®fSila ifah£
fshf ntiy brŒí« uh{athâfS« ‘Fo muR’¡ bfhŸifia
Kªâa M©LfisÉl¢ br‹w M©oš mâfkhf v⮤J¥ nghuho
dhY«, mj‹ ntiy br‹w M©onyna mâfkhf eilbg‰¿
U¡»wJ v‹W ijÇakhfnt Twnt©L«. cjhuzkhf¢ br‹w
M©oš eilbg‰w RakÇahij kfhehLfis vL¤J¡bfhŸsyh«.
185 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 br‹w M©oš ö¤J¡FoÆš xU RakÇahij kfhehL fhiu¡ âU«ã tªjîl‹ ‘Fo muá‹’ bfhŸif¡fhf nt©o ï‹D« mâ
FoÆš xU RakÇahij kfhehL, bghiwah‰¿š xU RakÇahij ÔÉukhf ciH¥gh®fŸ v‹gâš IaÄšiy. Mfnt ïÅ tU§
kfhehL, e‹Åy¤âš xU RakÇahij kfhehL, yhY FoÆš ïu©L fhy¤âš bghJ #d§fË‹ ftdK«, thrf®fË‹ Mjuî« ‘Fo
RakÇahij kfhehLfŸ, ÉUJefÇš khfhz¢ RakÇahij kfhehL, muá’ÅlK« mj‹ bfhŸiffËlK« mâfkhfnt V‰gLbk‹W
ehf¥g£od¤âš xU RakÇahij kfhehL, br‹idÆš xU Ra cWâahf e«ò»‹nwh«.
kÇahij kfhehL Mf g¤J RakÇahij kfhehLfŸ elªâU¡»‹wd.
ïitfis¤ jÉu ehbl§F« eilbg‰WŸs bghJ¡T£l§fŸ Fo muR - jiya§f« - 01.05.1932
v©z‰wit. ïªj kfhehLfË‹ gadhY« bghJ¡ T£l§fË‹
gadhY« MÆu¡fz¡fhd k¡fŸ RakÇahij Æa¡f¤â‹ c©ik¡
bfhŸiffisa¿ªJ, mitfis¡ Toa tiuÆY« ã‹g‰¿ el¡f¡
Toat®fshfî« ïU¡»‹wh®fŸ v‹gijí« ah® kW¡f Koí«?
ït‰W¡bfšyh« ‘Fo muá‹’ m¢rk‰w CÊa« m‹nwh fhuz«.
RU§f¡ Twnt©Lkhdhš br‹w VHh©Lfshf¡ “Fo muR”
jdJ bfhŸifia É£L eGthkY« ahUila jaî¡F« f£L¥
glhkY«, vtU¡F« mŠrhkY«, ciH¤J tªjj‹ gy‹ å©
nghfhkš ehS¡F ehŸ mâfkhd k¡fŸ - Mu«g¤âš mj‹
bfhŸiffËš e«ã¡ifÆšyhkÈUªjt®fŸ Tl mj‹ bfhŸif
fis¥ g‰¿¢ áªâ¡fî« ã‹g‰wî« K‹ tU»wh®fŸ v‹w c©
ikia m¿í« nghJ ‘Fo muR«’ mj‹ thrf®fS«, bgUikí«,
nkY« nkY« cWânahL«, mŠrhiknahL« ãurhu« g©Qtâš
C¡fK«, ijÇaK« mila nt©LnkbahÊa ntW js®¢ánah,
ftiynah glnt©oa mtáaÄšiyba‹nw ârakhf¡ TW
nth«.
k‰bwhU Éõa¤ijí« ‘Fo muá‹’ bt‰¿¡F cjhuzkhf¡
F¿¥ãlyh«. br‹w ehiyªJ khj§fshf ekJ MáÇa® ekJ eh£oš
ïšyhkš nkš eh£L¢ R‰W¥ ãuahz¤â‰fhf njhH® ïuhkehj‹
mt®fSl‹ br‹¿UªJ« ‘Fo muá’‹ ts®¢áÆš xU Éjkhd
Fiwî« V‰glÉšiy v‹gij¡ bfh©L« mj‹ bfhŸif¡F
njr¤âš v›tsî Mjuî ïU¡»wJ v‹gij m¿ayh«.
ïÅ vâ®fhy¤âš br‹w M©LfisÉl¡ “Fo muá‹”
ts®¢áí« mj‹ bfhŸiffS¡F Mjuî« mâf¥gL« v‹nw
vâ®gh®¡»nwh«. ekJ MáÇa® <. bt. uhkrhÄ mt®fS«, njhH®
vÞ. uhkehj‹ mt®fS« nkš eh£od® kj rKjha Éõa§fËš
v›thW K‹nd¿ÆU¡»‹wh®fŸ v‹gijí«, m›thW K‹nd¿
ÆU¥gj‰F¡ fhuz§fŸ v‹d v‹gijí« neÇš gh®¤J m¿ªJ
bfhŸS« bghU£L nkš ehLfËš ï¥bghGJ R‰W¥ãuahz«
g©Â¡ bfh©oU¡»‹wd®. mt®fŸ R‰W¥ ãuahz¤âÈUªJ

Fo muR - 1932 ( 1) 186 187 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


nfhÆš EiHî« Ô©lhikí«
Ô©lhik v‹D« tH¡f« kÅj¤ j‹ik¡F Énuhjkhd
bj‹gijí«, mJnt ekJ eh£L k¡fis¥ gšntW ãÇÉduh¡»
it¤J¡ fyf¤ j‹ikia c©lh¡» tU»wbj‹gijí«, Ô©lhik
xÊtj‹ _yªjh‹ eh£oš x‰Wikí« rnfhju¤JtK« ÃytKoí
bk‹gijí« ï¥bghGJ mndfkhf všyh¡ f£áÆdU« x¥ò¡
bfh©LÉ£ld®. Ô©lhikia eh£il É£L mf‰¿, mjdhš
J‹g¥g£L¡ bfh©oUªj k¡fS¡F¢ r_f rk¤JtkË¥gj‰fhf¥
gy f£áÆdU« ng¢rsÉY« vG¤jsÉYkhtJ Ka‰á brŒa K‹
tªâU¡»‹wd®.
Ô©lhik xʪJÉ£lhš mij¥ ngh‰W»‹w ntj rhÞâu§f
S¡F«, itÔf kj§fS¡F«, m«kj§fis¥ ã‹g‰W»‹w f©_o
itÔf®fË‹ tƉW¥ ãiH¥ò¡F« M£lK« mghaK« c©lh»
ÉL« v‹gij m¿ªâU¡»‹w âU. v«. nf. M¢rhÇah® T£l¤ij¢
nr®ªj Ku£L itÔf®fisí« mt®fSila Nœ¢áfËš mf¥g£L
»l¡F« bghJ #d§fisí« jÉu ntW ahU« Ô©lhik¡F
MjutË¡fÉšiyba‹W JªJ Twyh«.
Ô©lhikia xʤJ, mjdhš bfhLik¥gL¤j¥g£oU¡F«
k¡fis if ö¡» Él nt©oaJ xG§F« ÃahaK« mtáaK«
MF« v‹w cz®¢á j‰nghJ ekJ eh£L ca®rhâ k¡fŸ vd¥gL
nth®fŸ áyUila kd¤âš g£oU¥gj‰F¡ fhuz« jhœ¤j¥g£l¢
rnfhju®fŸ brŒí« »s®¢áí«, br‹w VbH£L M©Lfshf ekJ
ïa¡f« brŒJtU« ãurhuKnk v‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
Mdhš Ô©lhikia vªj tifÆdhš xÊ¡f Koí«
v‹gij Mnyhá¡F« nghJ, všnyhU« Ñœ¡f©l Éõa§fis¥
g‰¿ v©Â¥ gh®¡fhkÈU¡f KoahJ.
ïªJ kj¤ij¢ rhuhjt®fS«, ïªJ kj¤â‰F vâuhdt®fS«
ïªJkj¥ g‰Wila k¡fshš, ‘mªÃa®fŸ’ ‘Äny¢r®fŸ’ v‹W
Fo muR - 1932 ( 1) 188
ïʤJ¡ Tw¡ Toat®fSkh»a nt‰W kj¤âd®fŸ ca®rhâ ïªJ¡
fSl‹ Ô©lhikba‹w ntWgho‹¿ beU§»¥ gH»¡ bfh©o
U¡»‹wd®.
Mdhš, Ú©lfhykhf ïªJ¡fŸ v‹nw kâ¡f¥g£L tU»‹w
jhœ¤j¥g£l k¡fnsh ca®rhâ ïªJ¡fSl‹ beU§»¥ gHf Koahj
t®fshfî«, mt®fŸ tá¡F« bjU, Fs« »zW, gŸË¡Tl«,
nfhÆš KjÈaitfis¢ rk¤Jtkhf mDgÉ¡f Koahj
t®fshfî« ‘r©lhs®fŸ’ v‹W« ‘ghãfŸ’ v‹W« ‘gŠrk®fŸ’
v‹W«, ‘ghjf®fŸ’ v‹W«, ‘òiya®fŸ’ v‹W« gythW ïfœªJ
xJ¡f¥g£L tU»‹wd®.
ïªj¤ jfhj el¤ij¡F¡ fhuz« v‹d bt‹gij¡ bfhŠr«
bghWiknahL Mnyhá¤jhš És§fhk‰ nghfhJ.
mªÃauhÆUªjhY« mt®fËl« k‰w ca®ªj rhâ ïªJ¡
fis¥nghy fšÉí«, brštK«, âwikí«, bršth¡F«, f£L¥
ghL«, x‰Wikí« mikªâU¥gnj mt®fŸ k‰w ca®ªj rhâ ïªJ¡
fSl‹ rk¤Jtkhf¥ gHFtj‰F¡ fhuzkhF«.
rnfhju ïªJ¡fŸ v‹W brhšy¥g£lhY« jhœ¤j¥ g£lt®
fËl«, brštK«, fšÉí«, âwikí«, bršth¡F«, f£L¥ghL«,
x‰Wikí« ïšyhikna ït®fŸ “ca®rhâ” v‹W brhšy¥gL»‹w
ïªJ¡fshš Ô©l¥glhjt®fshf¡ bfhLik gLtj‰F¡ fhuz
khF«.
Mifahš c©ikÆš Ô©l¥glhj rnfhju®fŸ r_f rk¤J
t« bgw nt©Lkhdhš mt®fŸ fšÉÆY«, âwikÆY«, bršt¤
âY«, bršth¡»Y«, x‰WikÆY« k‰wt®fis¥ nghy rkÃiyia
milant©L« v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. Mdhš ï¡
fhÇa¤ij ï¥bghGnjh mšyJ ï‹iw¡nfh, mšyJ ehis¡nfh,
mšyJ kWehnsh, mšyJ x‹¿u©L khj§fËnyh mtru¥g£L¢
brŒJ Él KoahJ. ehsilÉšjh‹ ïij¢ brŒaKoí«.
Mdhš j‰nghJ, mt®fS¡F¢ rk¤JtkË¡f¢ brŒa¥gL«
rhjfkhd brašfŸ nfhÆš ãuntr«, bjU, Fs«, »zW, gŸË¡
Tl« KjÈaitfis¤ jilÆ‹¿ mDgÉ¡f ïlkË¥gJ ngh‹w
fhÇa§fshF« v‹gJ« c©iknaahF«.
Mfnt ïitfËš Ô©l¥glhjt®fŸ rk¤Jt cÇik bgW«
Éõa¤âš, murh§f¤jhU«, r_f - muáaš f£áfis¢ nr®ªj
jiyt®fS« Mjuthfnt ïU¡»‹wh®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
189 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
Mdhš bghJ#d§fnsh ï‹D« itÔf® tr¥g£lt®fshfî« #hâ,
kj«, Ô©lhik KjÈaitfËš bfh©LŸs e«ã¡if khwhjt®
fshfî« ïUªJ tUtâdhš, Ô©l¥glhj rnfhju®fŸ nk‰T¿ait
fËš rk¤Jt« bgWtj‰F¡ fZlkhf ïUªJ tU»wJ.
ït‰WŸ k‰witfis¡ fh£oY« ‘nfhÆš ãuntr«’ v‹w
xU Éõank ï¥bghGJ Äfî« K¡»akhd xU ãu¢ridahf
ïUªJ tU»wJ.
ïªj¡ nfhÆš ãuntr¤â‹ bghU£L FUthô®, ehá¡ KjÈa
ïl§fËš r¤âah¡»uf§fŸ elªJbfh©oU¡»‹wd. ïj‰FK‹ gy
jlitfËš kJiu, âU¢áuh¥gŸË, ehf®nfhÉš, <nuhL KjÈa
ïl§fËš nfhÆš r¤âah¡»uf§fŸ Mu«ã¡f¥g£L mit ga
Å‹¿ fʪjd.
Mdhš m¡fhy¤âš nfhÆš r¤âah¡»uf¤â‰F ïUªj
Mjuit¡ fh£oY« ï¥bghGJ bfhŠr« mâf Mjunt ïUªJ
tU»wJ v‹W Twyh«. ïªj Mjuit¡ bfh©L ÉlhKa‰áíl‹
nfhÆš EiHî¡fhf¥ ghLg£lhš m›îÇik »il¤JÉL« v‹g
âY« IaÄšiy v‹nw it¤J¡ bfhŸsyh«. Mdhš ï›thW Ô©
lhj rnfhju®fŸ nfhÆš EiHî cÇik bgWtâdhš mt®fS¡F¡
»il¡F« ga‹ v‹d v‹gij¥ g‰¿na ï¥bghGJ eh« F¿¥ãl
ÉU«ò»‹nwh«.
mt®fŸ k‰wt®fSl‹ rk¤Jtkhf¡ nfhÆšfS¡F¢
bršY« cÇik bgWtj‹ _y« Xusî Ô©lhik xÊ»‹wbj‹
gijí«, rk¤Jt« »il¡»‹w bj‹gijí« eh« x¥ò¡ bfhŸS
»nwh«. ïJî« uÆšt©ofËY« âUÉHh¡ fhy§fËY« nfhÆš
fË‹ nj®fis ïG¡F§ fhy§fËY« vªj msÉš Ô©lhik
xʪJ rk¤Jt« V‰gL»wnjh mªj msÉš jh‹ nfhÆš EiHÉdh
Y« Ô©lhik xʪJ rk¤Jt« V‰gL« v‹gnj ekJ fU¤jhF«.
Mfnt nfhÆš EiHÉdhš Ãuªjukhf¤ Ô©lhikbahÊnth, rk¤J
tnkh V‰g£L ÉlKoahJ v‹gij¥ g‰¿ ahU« Iíw nt©oa
âšiy.
Mifahš bghJ ïl¤â‰F¥ nghf¡ Toa cÇik Ô©lhjt®
fS¡F« ïU¡f nt©L« v‹w fU¤Jl‹ nfhÆš ãuntr Ka‰á
eilbgWkhdhš mij eh« kd¥ó®tkhf MjÇ¡fnt flik¥
g£LŸnsh« v‹gâš IaÄšiy.
Fo muR - 1932 ( 1) 190
ï›th¿šyhkš Ô©lhjt®fS«, nfhÆÈš br‹W m§F
ïU¥gjhf¢ brhšy¥gL« ‘fl v‹»‹w FHÉ¡fšYfisí«,
gJikfisí« bjhGtj‰F«, mitfË‹ nguhš k‰w _l
k¡fis¥ nghš gz« bryî g©Qtj‰F«, ï›thW brŒtj‹
_y« mt®fŸ ‘g¡âkh‹fŸ’ Mtj‰F« ‘nkh£r«’ bgWtj‰F«
nfhÆš ãuntr« mtáa« v‹w fU¤Jl‹ Ka‰á brŒa¥gLkhdhš
“ï«Ka‰á f©o¥ghf¤ Ô©lhjt®fS¡F¡ nfL NG« Ka‰ána”
v‹W jh‹ TWnth«.
ï¥bghGJ ekJ eh£oš ïUªJ tU« v©z‰w nfhÆšfŸ
fhuzkhfî« mitfË‹ rh®ghf eilbg‰WtU« ‘âUÉHh’¡fË‹
fhuzkhfî« ïitfË‹ nkš ghkuk¡fS¡F cŸs e«ã¡if ‘g¡â’
KjÈaitfË‹ fhuzkhfînk bghJ#d§fË‹ bršt« ghHh»‹w
bj‹gij ahU« kW¡f KoahJ. ïnjhL k£Lkšyhkš bghJ
#d§fŸ m¿ahik Ãiwªjt®fshfî« _l e«ã¡if ÄFªjt®
fshfî« ïUªJ tU»‹wj‰F« nfhÆšfns fhuzkhF«. ïªj
Ãiyia¡ fUJ« nghJ Ô©l¥glhj rnfhju®fS« _l e«ã¡if
fhuzkhf¡ nfhÆšEiHî cÇik bgWth®fshÆ‹ mt®fS«
j§fŸ bghUis¢ á¿J« gaÅšyhk‰ ghHh¡» v‹WKŸs tWik
ÃiyÆš ïUªJ tunt©oaij¤jÉu ntW tÊÆšiy v‹nw
TW»‹nwh«.
Mifahš Ô©l¥glhj rnfhju®fS«, mt®fŸ r_f rk¤J
t¤âš MtYila k‰wt®fS« ‘g¡â’ v‹w _le«ã¡ifia¡
bfh©L nfhÆš EiHî¡F¥ ghLglhkš “bghJ ïl¤âš všyh
k¡fS¡F« cÇik nt©L«” v‹w cWâíl‹ nfhÆš EiHî¡F
Ka‰á brŒa nt©L»‹nwh«. ï›tifÆš Ô©l¥glhj rnfhju®
fS« v¢rÇ¡ifahf ïU¡f nt©L»nwh«. c©ikÆš Ô©lhik¡
bfhLikbahʪJ k‰w k¡fSl‹ rk¤Jtkhf thœtj‰F mo¥
gilahd fhuz§fshf ïU¡F« bršt«, fšÉ, âwik, bršth¡F,
x‰Wik KjÈaitfis¥ bgWtj‰F Ka‰á brŒant©L»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 08.05.1932
191 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

fhȤjdkh? mϫirah?
fh§»uá‹ bgauhY«, âU. fhªâÆ‹ bgauhY«, mÏ«irÆ‹
bgauhY«, r¤âah¡»uf¤â‹ bgauhY« ekJ eh£oš ï¥bghGJ
ÃfœªJ tU« fhÇa§fis¥ gh®¤jhš Ãaha ò¤âíila vtU«
mitfis¡ f©o¡fhkÈU¡f KoahJ. ‘mÏ«irÆ‹’ bgauhš
Mu«ã¤J el¤j¥gL« r£lkW¥ò ïa¡f¤âdhš c©lhF«
Ï«irfŸ v©z‰wit.
eh£oš Éahghu kªjK« bghUshjhu beU¡foí« V‰Wkâ
ïw¡Fkâ¡ FiwîfS« V‰g£L¢ bršt Ãiy ghœg£L¡ »l¡»wJ.
ViHk¡fŸ g£oÅÆdhY« nehÆdhY« »lªJ ko»‹wd®.
f‰wt®fŸ gy® ntiya‰w â©lh£l¤âdhš gL« bjhšiyfŸ
brhšÈ¤ bjhiyahjit.
murh§fnkh ï¤J‹g§fis Ãt®¤â brŒa K‹ tuhk
ÈU¥gj‰F¤ j§fS¡F r£l kW¥ò¡fhu®fŸ bfhL¤J tU« bjhš
iyna fhuz« v‹W brhšÈ Él¡ Toa ÃiyikÆš ïU¡»‹wd®.
Mfnt bghJ#d§fË‹ fZl« ehS¡F ehŸ ts®ªJ
bfh©L ngh»‹w bj‹gij ahU« ïšiyba‹W brhšy KoahJ.
“murh§f¤â‰F c©lhF« fZl« #d§fis¥ ghâ¡fhkš nghfhJ”
v‹w muáaš j¤Jt¤ij m¿ªjt®fŸ r£lkW¥ò ïa¡fK« bghJ
#d§fË‹ fZl¤â‰F xU K¡»a fhuzkhF« v‹gij x¥ò¡
bfh©Ljh‹ Ôunt©L«
j‰nghJ r£l kW¥ò ïa¡f« murh§f¤jhU¡F¤ J‹g§
bfhL¤J¡ bfh©oU¥gnjhL k£Lkšyhkš nenu bghJ #d§
fS¡F« J‹g« c©lh¡f¡ Toa Ãiy¡F¤ âU«ã É£lij¡
f©L« bghJ #d§fŸ mij ml¡f K‹ tuhkÈU¥gjh v‹gJjh‹
ekJ nfŸÉ.
Fo muR - 1932 ( 1) 192
cjhuzkhf¢ áy âd§fshf eil bg‰W tU« “jghš bg£o
fËš Ô ÆLjš” v‹w Ãfœ¢áia¥ ghU§fŸ. ïªj Ka‰á ï¥bghGJ
mndfkhf ïªâahÉš cŸs všyh K¡»a g£lz§fËY«
bjhl§» eilbg‰W tU»‹wJ. ïªj kâa‰w fhÇa¤jhš c©lhF«
fZlK« eZlK« ahU¡F v‹W Mnyhá¤J¥ ghU§fŸ.
ïjdhš murh§f¤â‰F xUÉj eZlKÄšiy fZlK
Äšiy. murh§f¤jhÇl« Éiy bfhL¤J th§»a Þlh«òfŸ x£l¥
g£l jghšfns bg£ofËš nghl¥gL»‹wd. mitfŸ g‰¿baǪJ
ÉLtjdhš eZl« murh§f¤jhU¡fh? bghJ #d§fS¡fh? v‹W
MuhŒªJ gh®¡F« _isa‰wt®fŸ jhdh Rna¢ir RauhÍa« bg‰W
Ms¡ Toat®fŸ?
ï‹D« jghš MÕRfËš k¿aš brŒaî« Mu«ã¤J
ïU¡»‹wd®. áy ïl§fËš uÆiy k¿aš brŒjh®fsh«. MAh!
ïitbašyh« v›tsî ò¤ârhȤjdkhd fhÇa§fŸ!
ïJ kh¤âukšy jÅ kÅj®fË‹ cÆU¡F« fhÈfŸ Mg¤ij
c©lh¡» tU»‹wh®fŸ. bfhiy bt¿ão¤j áy thÈg®fshš, ïJ
tiuÆY« c¤ânahfÞj®fŸ gy® R£L¡ bfhšy¥g£oU¡»‹wh®fŸ.
ïj‰F cjhuz« áy âd§fS¡F K‹ ÄJdòÇ Íšyh khÍÞânu£
âU. M®. l¡sÞ v‹gtiu R£L¡ bfh‹w mÃahaK« x‹whF«.
j§fŸ flikfis Ãiwnt‰W»‹w c¤ânahfÞj®fis ï›thW
_®¡f¤jdkhf¢ R£L¡ bfhštjdhš RauhÍa« »il¤J ÉLkh
v‹W jh‹ nf£»‹nwh«.
劉d« c¤ânahfÞj®fis¡ bfhiy òǪJ tU« T£l¤
â‰F«, fh§»uÞ r£l kW¥ò¡F« r«gªjÄšiy v‹W brhšy¥
g£lhY« murh§f¤â‹ nkY« btŸis¡fhu mâfhÇfË‹ nkY«
Jntõ¤ij c©lh¡» tU« mÏ«rh jUk« v‹W brhšy¥gL»‹w
r£lkW¥ò¥ ãurhunk fhuzbk‹gij ah® kW¡f Koí«?
ï¤jifa bfhiy¢ brašfisbašyh« fh§»uÞ jiyt®fŸ
v‹gt®fŸ f©o¡»‹wh®fŸ v‹whY« bfhiy brŒa¤ö©L«,
Jntõ¤ij í©lh¡F« r£l kW¥ò¥ ãurhu¤ij ÃW¤jnth
xÊ¡fnth ahU« K‹tuhkÈU¥gJ ekJ eh£o‰F ï‹D«
bfLâia c©lh¡F« ÉõankahF«.
ï‹D« gy ïl§fËš, r£l kW¥ò¡fhu®fŸ ntiy ÃW¤j«
brŒa¢ brhšY« nghJ, ntiy ÃW¤j« brŒahjt®fisí«, fil
fis¤ âwªJ it¤J¡ bfh©oU¡»‹wt®fisí« gyh¤ fhu¤âdhš
193 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
J‹òW¤J»wh®fŸ v‹w brŒâfS« »il¡»‹wd. ïitfis
bašyh« gh®¡F« nghJ j‰nghJ mÏ«irÆ‹ nguhš r£l kW¥ò
brŒJ tU« ‘ò¤ârhÈfŸ’ fhȤjd¤âY«, gyh¤fhu¢ brašfËY«
ïw§»¥ bghJ #d§fS¡F¤ J‹g¤ij c©lh¡f¤ bjhl§»
É£lh®fŸ v‹W brhšYtâš v‹d F‰wÄU¡»‹wJ?
ï›thW bjh©l®fŸ v‹gt®fŸ brŒtj‰F¡ fhuz« fh§»u
ršy bt‹W«, bghW¥g‰w áyUila ö©Ljnyba‹W« áy njÓa¥
g¤âÇiffŸ v‹gd F¿¥ã£oUªjd. Mdhš fh§»uÞ fÄ£oÆš
jghš jªâ, uÆšnt KjÈaitfisí« g»ZfÇ¡f nt©Lbk‹W
Ô®khd« g©ÂÆU¡F« nghJ ïitfS¡ bfšyh« v¥go fh§»uÞ
fhuz« mšybt‹W TwKoí« v‹W nf£»‹nwh«.
Mifahš ï›thW bghW¥g‰w j‹ikÆY«, fhȤ j‹ik
ÆY«, bghJ #d e‹ik¡F Énuhjkhf elªJ bfhŸStnjh - elªJ
bfhŸSgtnuh - vJthÆUªjhY«, vtuhÆUªjhY« mt®fis
ml¡f nt©oanj bghJ #d§fË‹ flik v‹gij vL¤J¡fh£l
ÉU«ò»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 08.05.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 194
nry« RakÇahij kfhehL
br‹w 7, 8-5-32 rÅ PhÆWfËš nry¤âš eilbg‰w KjyhtJ
nry« Íšyh RakÇahij kfheh£o‹ jiyt®, tunt‰ò¤ jiyt®;
bg©fŸ kfheh£o‹ jiyt®, tunt‰ò¤jiyt®, âw¥ghs®;
bjh©l® kfheh£o‹ jiyt®, tunt‰ò¤ jiyt®, âw¥ghs® KjÈa
t®fË‹ ãur§f§fŸ ekJ g¤âÇifÆš br‹w thu¤âY«, ï›
thu¤âY« btËah» ÆU¡»‹wd. mªj¥ ãur§f§fis bašyh«
go¤J¥ gh®¥gt®fS¡F, ekJ ïa¡f¤â‹ j‰fhy ts®¢áia¥
g‰¿í«, c©ikahd bfhŸiffis mEnghf¤âš bfh©L tU«
brŒâia¥ g‰¿í« eh« x‹W« mâfkhf¡ Twnt©oaâšiy
v‹nw fUJ»‹nwh«.
KjyhtJ ï›th©oš KjÈš nry¤âš ekJ kfhehL eil
bg‰wnj ek¡F xU bgÇa bt‰¿ahF«. VbdÅš nry« xU bgÇa
njÓa¡ nfh£il v‹W«, njÓa¤â‰F v⮥ghd vªj¢ brašfisí«
nry¤âš brŒa Koahbj‹W«, áy® kdâš xU j¥ghd v©z«
ÃyÉÆUªjJ. ï›bt©z« jtwhdbj‹gij cz®¤Jtj‰F«,
RakÇahij ïa¡fK«, mj‹ bfhŸiffS«, vªj¤ njÓa¤â‰F«
mŠrhkš vªj ïl¤âY« v¥bghGJ« guÉ¥ bghJ #d§fis
ÉÊ¥gila¢ brŒa¡ Toa j‹ikíila bj‹gj‰F«, xU vL¤J¡
fh£lhfnt nry¤âš ekJ kfhehL To‰W v‹W ârakhf Twyh«!
nry¤âš kfhehL T£l Ka‹wt®fS¡F c©lhd J‹g§fŸ
v©z‰wit. RakÇahij ïa¡f« guÉdhš j§fŸ njÓa tƉW¥
ãiH¥ã‰F¡ bfLâ tU« vd¡ fUâa ‘fhÈfŸ’ áy® kfhehL Tlh
kš ïU¡f v›tsnth ãua¤âd« g©Â gh®¤jh®fŸ. CÇYŸs
bgÇa kÅj®fËl« br‹W mt®fS¡F¤ jFªj khâÇ ïšyhj
bghšyhj bghŒíiufis¥ òf‹W kfheh£o‰F cjÉ brŒahkš
ïU¡F« goí«, kfheh£L îth»fSl‹ x¤JiH¡fhkÈU¡F«
goí« fyf« g©Âdh®fŸ. vâÇfŸ ï«khâÇ v›tsnth Nœ¢áfŸ
brŒJ«, kfheh£L ntiyfŸ jil¥glhkš elªJ filáahf¡
F¿¥ã£l njâÆš kfhehL« eilbg‰wJ.
195 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 ekJ ïa¡f¤ njhH®fshd vÞ. É. ȧf«, mHf®rhÄ ngh‹w
t®fis bt£o ÉL»nwh« v‹W«, F¤âÉL»nwhbk‹W«, Äu£o¡
bfh©L«, kfheh£il¡ fiy¥gj‰fhf MŸnr®¥gJ nghy¥ ghtid
g©Â¡ bfh©L« f¥ã É£lh®fŸ.
kfhehL el¡F« rka¤âY« ‘fhÈfŸ’ fyf« g©z kwªJ
ÉlÉšiy. btËÆÈUªJ bfh£lif ÛJ fš É£bl¿ªJ«, ïa¡f¤
njhH®fŸ kfheh£oš ngR«nghJ ïilïilna r¤j« ngh£L«
fyf« g©z Ka‰á¤jd®.
Mdhš, ekJ ïa¡f¤ njhH®fŸ ït‰iwbašyh« bghU£
gL¤jhkY« vâÇfS¡F¡ bfhŠrK« fZl¤ij c©lh¡fhkš
mt®fËl« bghWik fh£oí« kfheh£il bt‰¿íl‹ el¤âaJ
F¿¥ãl¤j¡fJ.
kfheh£o‰F tªâUªj MÆu¡fz¡fhd ãuâÃâfS«
RakÇahij ïa¡f¤â‹ c©ikiaí«, njÓathâfŸ v‹W ntõ«
ngh£L¡ bfh©L fyf« g©z Ka‰á¤j vâÇfË‹ fhȤ jd§
fisí« cz®ªJ bfh©lh®fŸ.
ekJ ïa¡f¤ njhH®fŸ ‘<. bt. uhkrhÄ’ mt®fS«,
‘vÞ.uhkehj‹’ mt®fS« nkšeh£L¢ R‰W ãuahz¤â‰F¥ nghÆ
U¥gij¡ f©L “RakÇahij ïa¡f« br¤J¥ nghŒÉ£lJ, bfhŠr
eŠr« cŸs »s®¢áí« ïÅ monahL xʪJÉL«” v‹W
â©iz¥ ãurhu« g©Â¡ bfh©oUªj ekJ vâÇfS¡F nry«
Íšyh kfhehL rÇahd ò¤â f‰ã¤jbj‹nw Twyh«; mt®fŸ ïU
f‹d§fËY« ‘gË®, gç®’ vd ïu©L miwfŸ bfhL¤J ‘V
ngijfns eh‹ rhfÉšiy cÆnuhLjh‹ ïU¡»nw‹. K‹idia¡
fh£oY« ï¥bghGJ mâfkhf¡ bfhG¤J¥ gU¤J ca®ªJ
tU»nw‹ ghU§fŸ’ v‹W RakÇahij ïa¡f« brhšYtij¥ nghy
ïUªjbj‹nw TWnth«. RU§f¡ Twnt©Lkhdhš nry¤âš
ïJnt Kjš kfhehlhŒ ïUªjhY« bghJ #d§fŸ ftd¤ij ïJ
nghš ntW vªj kfhehL« ftuÉšiyba‹nw brhšyyh«.
ïÅ ï«kfheh£oš g§bfL¤J¡ bfh©l njhH®fË‹ ng¢R¡
fË‹ áw¥ig¥ g‰¿í«, m¥ng¢R¡fŸ bghJ #d§fË‹ f©iz¤
âwªJ RakÇahij ïa¡f¤â‹ c©ik¡ bfhŸiffis cz®ªJ
gh®¡F«go brŒjJ v‹gij¥ g‰¿í« eh« TWtJ j‰òfœ¢á
ahFbkd ÉL¡»‹nwh«.
Fo muR - 1932 ( 1) 196
Mdhš RakÇahij kfheh£o‰F¤ jiyik t»¤j njhH® k.
á§fhu ntY mt®fË‹ ãur§f¤âYŸs xU Éõa« k£oY«
F¿¥ãl¤j¡fjhF«. “eh« ÉU«ò»‹w rhâ xÊî, rka xÊî,
bg©fŸ ÉLjiy, r_f rk¤Jt«, bghUshjhu rk¤Jt«, _l¥
gH¡ftH¡f§fis xʤjš KjÈaitfis¢ braÈš Ãiwnt‰w
nt©Lkhdhš muáaiy¡ if¥g‰wnt©Lbk‹W«, muáaiy¡
if¥g‰whj tiuÆš ïªj neh¡f§fis Ãiwnt‰w Koah” bj‹W«
F¿¥ãL»wh®.
Mdhš ï›Éõa¤ij eh« j‰rka¤âš x¤J¡ bfhŸs
KoaÉšiy. muáaiy¡ if¥g‰¿dhšjh‹ ekJ ïa¡f¡ bfhŸif
fis¢ Ó¡»ukhfî«, vËjhfî« Ãiwnt‰w Koí« v‹w j¤Jt¤ij
x¥ò¡ bfhŸS»nwh«. Mdhš ï¡ bfhŸifia ï¥bghGnj Ra
kÇahij ïa¡f« if¡bfh©L ÉLkhdhš m¡f£áÆ‹ ts®¢á¡F¥
ghjf« V‰gL« v‹gâš IaÄšiy.
ekJ f£áÆ‹ bfhŸiffŸ njrk¡fŸ všnyhUila kd¤
âY« goªJÉLkhdhš mj‹ã‹ eh« r£l _ykhfnt murh§
f¤ij¡ if¥g‰WtJ«, ekJ bfhŸiffis¢ r£l§fŸ brŒtj‹
_y« Ãiwnt‰WtJ« M»a fhÇa§fŸ Rygkhf Koí«. ïªj¡
fhuz¤âdhšjh‹ ekJ f£á ïJ tiuÆY« muáaÈš fy¡fhkš
r_fÓ®âU¤j¥ ãurhu« k£L« brŒJ bfh©L tU»wJ v‹W
bjÇɤJ¡ bfhŸsÉU«ò»nwh«.
m‹¿í« eh« ï¥bghGnj muáaiy¡ if¥g‰WtJ v‹W
Ô®khŤJ ÉLnthkhdhš k‰w muáaš f£áfËš v›thW g£l«
gjÉfis ÉU«ò»‹w RaeythâfŸ Ãu«ã¡ »l¡»‹wh®fnsh,
m›thnw ekJ f£áÆY« Ãu«ãÉl¡ TL« v‹W ârakhf
e«gyh«. g£l§fS¡F«, gjÉfS¡F« Mir¥gL»‹wt®fŸ Ãiwª
JŸs f£áfŸ všyh« c©ikahd r_f Ó®âU¤j¤â‰F«, rhâ
kj§fŸ xÊtj‰F«, M© bg© rk¤Jt¤â‰F«, ViH gz¡fhu
rk¤Jt¤â‰F« c©ikahf ciH¡f Koahj Ãiyik milªJ
ÉL« v‹gij ekJ eh£oš j‰fhy¤âš eilbg‰WtU« muáaš
f£áfË‹ ngh¡if¡ bfh©L czuyh«.
Mifahš ekJ ïa¡f« c©ikÆš ViH k¡fŸ ïa¡f
khfnt ïUªJ, ViHk¡fË‹ ÉLjiy¡F«, rk¤Jt¤â‰F« ciH¡f
nt©Lkhdhš, ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffŸ njrbk§F« guÉ k¡fŸ
všnyhU« mitfis x¥ò¡ bfhŸS« tiuÆY« muáaÈš
fythkš btW« r_f¢ Ó®âU¤j ïa¡fkhfnt mâÔÉukhf¥ ãurhu«
g©Â¡ bfh©L tUtnj rhy¢ áwªjbj‹gnj ekJ ïa¡f¤ jiyt®
197 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
fË‹ fU¤jhF«. ï›thW brŒjhšjh‹ eh£oš rkhjhd g§f«
V‰glhkš ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffis eilKiwÆš tH§F«go
brŒa Koí« v‹gâš IaÄšiy.
k‰wgo, njhH® á§fhuntY mt®fŸ brhšÈíŸs mã¥ã
uha§fŸ KGtJ« ekJ f£áÆ‹ mã¥ãuha§fns v‹gijí«
mitfis Ãiwnt‰Wtj‹ _y«jh‹ ekJ eh£oš všyhÉj
rk¤JtK« c©lhfKoí« v‹gâY« IaÄšiy.
nry« kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd§fËš òJik
ahdJ x‹WÄšiy ba‹whY«, ïj‰FK‹ br§f‰g£L, <nuhL,
ÉUJef® KjÈa kfhehLfËš Ãiwnt‰w¥g£LŸs Ô®khd§fis
MjÇ¥gjhd Ô®khd« x‹nw nghJkhdjhF«. ïªj _‹W
kfheh£L¤ Ô®khd§fËY« ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffŸ KGtJ«
ml§»íŸsdbt‹gij eh« TWtJ ÄifahF«. Mifahš m¤
Ô®khd§fis¥ bghJ #d§fËl« ãurhu« g©Â mKY¡F¡
bfh©L tUtij¤ jÉu, ntW òâjhf¤ Ô®khÅ¡f nt©oa Éõa«
x‹WÄšiyba‹nw brhšyyh«.
mL¤jgoahf, fh§»uÞ tUzh¢áuk jUk¥ ãurhuK«,
òuhz¥ ãurhuK« brŒJ tU»wJ v‹w fU¤Jl‹ brŒa¥g£l
Ô®khdK« ghuh£l¡ ToanjahF«. ï¤Ô®khd§fis¥ g‰¿¥ ngáa
ekJ ïa¡f¤ njhH®fŸ, m¥ghJiuah®, o. É. R¥ãukÂa«,
nf. É. mHf®rhÄ, bgh‹d«gydh®, FUrhÄ, g©oj® âUPhd
r«gªj«, vÞ. É. ȧf« Kjyhdt®fŸ rhâ, rka«, ntj«, òuhz«,,
kj«, flîŸ, kfh¤kh, fh§»uÞ, Ϫâ, fj®, muáaš KjÈa òu£L
fis bjŸs¤ bjËa vL¤J¡ fh£oa nghJ bghJ #d§fŸ cz®ªj
c©ik¡F«, milªj k»œ¢á¡F«, bfh©l C¡f¤â‰F« ms
Éšiy ba‹nw brhšyyh«.
filáahf gy v⮥ò¡»ilna nry« Íšyh kfheh£il
el¤j K‹Å‹W ciH¤j ekJ ïa¡f¤ njhH®fË‹ C¡f¤ijí«
ijÇa¤ijí« ngh‰W»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 15.05.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 198
âU¢á gh®¥gdušyhjh® kfhehL
br‹w 7, 8-5-32 ïš âU¢áuh¥gŸË Íšyh gh®¥gdušyhjh®
MwhtJ kfhehL âU¢áÆš eilbg‰wJ. m« kfheh£il m§F vªj
Éõa¤â‰F¡ T£l¥g£lnjh mªj Éõa¤ij¤ jÉu k‰wit
fbsšyh« bt‰¿nahL eilbg‰wd v‹Wjh‹ brhšy nt©L«.
j‰rka«, gh®¥gdušyhjh® f£áÆš gh®¥gd®fisí«
nr®¤J¡ bfhŸs nt©Lbk‹W, m¡f£áÆ‹ jiyt®fŸ áy®
bfh©oU¡F« mã¥ãuha¤ij¥ g‰¿ MuhŒªJ xU Koî brŒant
ï«kfhehL T£l¥g£ljhF«. Mdhš ï›Éõa« Éõahnyhrid¡
fÄ£oÆš Éthj¤â‰F tªJ§Tl jiyt®fË‹ ãothj¤âdhš
ÃuhfÇ¡f¥g£lbjd m¿»nwh«. k‰wgo muáaš Rjªju« r«gªj
khfnt bgU«ghY« Ô®khd§fŸ eilbg‰wd. kfheh£o‹ jiyt®
r®. V. ã. gh¤nuh mt®fS«, k‰W« âw¥ghs® tunt‰ò¤ jiyt®
KjÈat®fS«, bgU«ghY« muáaš cÇik r«gªjkhfnt C¡f§
fh£o¥ ngádh®fŸ.
r®. gh¤nuh, r®, nf. É. bu£o ngh‹w ãugy jiyt®fŸ mid
tU« fh§»uá‹ ngh¡ifí«, r£l kW¥ã‹ Ôikiaí« gykhf¡
f©o¤J¥ ngáa Éõa« njr k¡fshš ftÅ¡f¡ ToajhF«.
gh®¥gdušyhjh® f£áia m»y ïªâa ïa¡fkh¡f nt©L
bk‹D« Éõa¤âš všyh¤ jiyt®fS« x‹Wg£l mã¥ãuha§
bfh©oUªjd® v‹nw Twyh«.
c©ikÆš gh®¤jhš, ekJ eh£oš cŸs muáaš f£áfËš
j‰rka« f£L¥ghlhdJ« Ãjhd¤njhL fhÇa« brŒa¡ ToaJkhd
muáaš f£á #ÞoÞ f£á x‹nwba‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
ï›Éõa§fis âU¢á Íšyh kfheh£o‹ Ãfœ¢áfis¡ ftÅ¥
ngh® m¿ayh«.
âU¢á kfheh£oš eilbg‰w xU K¡»a¤ Ô®khd« muáaš
thâfshš ftÅ¡f¡ Toabjh‹whF« mjhtJ:- “k¤âa¥ bghW¥
199 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
gh£áíl‹ Toa khfhz Rah£á bfhL¡f nt©L” bk‹W Ô®khd«
brŒâU¥gnjahF«. t£l nki# kfheh£oY« ekJ eh£oY«, všyh
muáaš thâfS« I¡»a M£ána nt©Lbk‹W nf£ld®.
ï‹D« gyU« I¡»a M£áia¥ g‰¿na fdî f©L bfh©oU¡
»‹wd®. t£l nki# kfheh£o‰F¢ br‹w #ÞoÞ f£á f£áÆ‹
m§f¤âd®fŸ Tl I¡»a M£áiana MjǤjd®. ï¥goÆUªJ«
âU¢á kfheh£oš, k¤âa¥ bghW¥gh£áí«, KG khfhz Rah£áí«
nt©L bk‹W Ô®khd« Ãiwnt‰w K‹ tªjJ. ÄFªj rhk®¤âaK«
ò¤ârhȤjdK« rh¤akhd tÊÆš jilÆ‹¿ Rjªâu« bg‰W¤
njr¤ij K‹nd‰w nt©Lbk‹D« v©zK« MFbk‹nw
Twyh«. Rnjr rkÞjhd§fS« x‹Wg£L mika¡Toa I¡»a
M£á V‰gL¤JtJ mrh¤âakhd fhÇa bk‹gij m¿ªj ã‹,
ijÇakhf ï›thW Ô®khd« g©z K‹ tªjij¥ ghuh£L»nwh«.
r_f¢ Ó®¤âU¤j« r«gªjkhf #ÞoÞ f£á ïJ tiuÆY«
mâf C¡f« brY¤jhkš ïUªjJ nghynt ïªj kfheh£oY«
ïUªjJ v‹W brhšYtâš jtW x‹W« ïšiy.
ïªj¡ fhuz¤âdhnyna ïj‰FK‹ eilbg‰w gh®¥gduš
yhjh® kfhehLfËš fhz¥g£l xU C¡fK« »s®¢áí« ïªj kfh
eh£oš bfhŠr§ Tl fhz¥glhkÈUªjJ. ï« kfheh£Ll‹ r®. nf.
É. bu£oah® mt®fË‹ jiyikÆš eilbg‰w gh®¥gdušyhjh®
ïisP® kfheh£oš fhz¥g£l xU C¡f« gh®¥gdušyhjh® kfh
eh£oš ïšiyba‹W Twyh«. MÆD« muáaš beU¡fo V‰g£o
U¡F« ï¢rka¤âš xU kfheh£il¡ T£o fh§»uá‹ ngh¡if¤
ijÇakhf¡ f©o¤J Ô®khd§fS« ãur§f§fS« brŒj ïªj
kfheh£il¥ ngh‰whkÈU¡f KoahJ.
#ÞoÞ f£á¤ jiyt®fS¡F âU¢á kfhehL xU tÊfh£o
ahf ïUªjbj‹nw Twyh«. gh®¥gdušyhjh® f£áia¤ njrbk§F«
gu¥gî«, f£áÆ‹ bfhŸiffis¤ jt¿šyhkš Ãiwnt‰wî«,
f£á¤ jiyt®fŸ bghJ#d§fË‹ mã¥ãuha¥go el¡fî«
kfhehL Äfî« Ka‰ábaL¤J¡ bfh©lJ v‹W brhšyyh«. ïªj
tifÆš ïÅ tu¥nghF« khfhz¥ gh®¥gdušyhjh® kfheh£o‰F¤
âU¢á kfhehL xU tÊfh£oahf ïUªjJ v‹gJ c©ikahF«.
Mfnt ï›tifÆš kfheh£il bt‰¿bgw el¤âa jiyt®
fisí« Ã®th»fisí« eh« ghuh£L»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 15.05.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 200
ïªJ KÞÈ« fyf«
bkhfu« g©oifia K‹Å£L br‹w 14-5-32 Kjš g«ghÆš
KÞÈ«fS¡F« ïªJ¡fS¡F« fLikahd fyf« eilbg‰W
tU»‹wJ. fšf¤jhÉY« ï¡fyf« jiyfh£l¤ bjhl§»É£lJ.
v§F« x‰Wik, rnfhju¤Jt«, rkur«, Ó®âU¤j« v‹W ngr¥g£L
tU« ï¡fhy¤âš nfty« kj¤ijí«, #hâiaí« K‹Å£L
ï›thW fyf« ÉisɤJ¡ bfhŸStjhf cyf¤jh® fUJ«go
elªJ bfhŸStijÉl ekJ eh£o‰F khd§bf£l j‹ik ntW
x‹Wnk ïšiyba‹gij vªj ïªâaU« bt£f¤njhL x¥ò¡
bfh©Ljh‹ Ôu nt©L«.
fyf« c©lhdj‰F _yfhuz« áWãŸisfŸ Mu«ã¤j áy
fhÇa§fŸ v‹nw g¤âÇiffËš R£o¡ fh£l¥gL»‹wJ. áy KÞÈ«
áWt®fŸ ïªJ¡fŸ tá¡F« ïl§fS¡F¢ br‹W ahrf« nf£lh®
fsh«. ïªJ¡fŸ ahrf« bfhL¡f kW¤jh®fsh«. ï›thW ahrf«
bfhL¡f kW¤jt®fisí« t‰òW¤â¡ nf£fnt mt®fŸ nfhg§
bfh©L, jkJ ntiy¡fhu®fis¡ bfh©L m¢áWt®fis¤ J‹òW¤
âdh®fsh«. ïij¡ nfŸÉí‰w KÞÈ«fŸ clnd T£lkhf¢ nr®ªJ
tªJ ïªJ¡fSl‹ fyf« òǪjh®fsh«. ïj‹ ã‹ng fyf« K‰¿
É£ljh«. ïJnt g¤âÇiffËš fhz¥gL« fyf¤â‰F¡ fhuzkhd
brŒâahF«.
ïªj m‰gfhuz¤jhš fyf« _©L ü‰W¡fz¡fhd k¡fŸ
cÆ® Jw¡fî« MÆu¡fz¡fhdt®fŸ moglî«, fha¥glî«
brh¤J Rjªâu§fis ïH¡fî«, cÆU¡F mŠrî« ne®ªjbj‹whš
ïijÉl ekJ njr¤â‰F mtkhd« ntW v‹d nt©L«? mgiy
fshd bg©k¡fS«, FHªijfS« fhÈfshš jh¡f¥gL»‹wd®.
filfS« åLfS« jhuhskhf Niwahl¥gL»‹wd. ïªJ¡fS¡F¢
brhªjkhd ïl§fS«, KÞÈ«fS¡F¢ brhªjkhd ïl§fS«
jhuhskhf beU¥ò¡F ïiuah¡f¥gL»‹wd. ï¡fyf¤âš ïªJ¡fŸ
g¡f« jh‹ mâf¢ nrjbk‹nwh, mšyJ KÞÈ«fŸ g¡f«jh‹
201 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
mâf¢ nrjbk‹nwh TWtj‰»šiy. fyf« v‹W V‰g£lhš ïU
g¡f¤âY« bfhiyfS«, mofS«, bfhŸisfS« elªJjh‹ ÔU«.
ï›thW mo¡fo ïªJ¡fS¡F«, KÞÈ«fS¡F« fyf«
c©lhtj‰F¡ fhuz« v¥bghGJ« ï›ÉU r_f¤jhU¡FŸS«
ïUªJtU« mte«ã¡ifnaahF«. KjÈš ïªj mt e«ã¡ifia¥
ngh¡» ïUr_f¤jhU¡FŸS« x‰Wik cz®¢áia V‰gL¤j
Ka‰á brŒahkš “v§fŸ eh£oš eh§fŸ všnyhU« x‰Wikah»
É£nlh«; v§fS¡FŸ rh⢠r©il ïšiy, kj¢ r©il ïšiy;
Rauh{a« bfhL¥gJjh‹ jhkj«; ï¥bghGnj Rauh{a« bfhL¤J
É£lhš bfhŠr eŠrKŸs kd¥ãz¡FfS« xʪJÉL«” v‹W
njÓa ntõ¡fhu®fŸ T¢rÈLtâš v‹d m®¤jÄU¡»wJ?
ï¥bghGJ g«ghÆš V‰g£l fyf¤â‰F¡ fhuz« áW
ãŸisfŸ brŒj Ku£L¤jdkhd Éisah£L¡ fhÇa§fS«,
mitfS¡F nkš áW ãŸis¤jdkhf elªJ bfh©l ïªJ¡fË‹
mtru¥g£l M¤âukhd fhÇaKnk _yfhuz« v‹W Tw¥ g£lh
Y«, kj¥ ãothj« v‹W brhšy¥g£lhY« c©ikÆš fyf« bgU»
X§»aj‰F¡ fhuz« ‘muáaš’ v‹Wjh‹ eh« mã¥ãuha¥
gL»‹nwh«.
KÞÈ« bghJ #d§fS«, bghJ #d§fshš kâ¡f¥gL«
jiyt®fS« fh§»uirnah, r£l kW¥ignah, r¤âah¡»uf¤ijnah
MjÇ¡fÉšiy v‹gJ cyf¿ªj Éõa«, m‹¿í« âU. fhªâah®
t£lnki# kfheh£o‰F¢ br‹W tªjã‹, âU. fhªâí« fh§»uR«
muáaÈš KÞÈ«fË‹ nfhÇ¡iffis x¥ò¡bfhŸs Koah
bj‹gij g»u§fkhf¡ fh£o¡ bfh©lã‹ KÞÈ«fŸ fh§»uir
“ïªJ kfhrigÆ‹ m¥g‹” v‹nw Ô®khŤJ É£lh®fŸ. Mfnt
fh§»uá‹ ÛJ bfhŸS« gifikia mij MjÇ¥ngh®ghY«
bfhŸs¤ bjhl§» É£lh®fŸ. ïij¥ nghynt fh§»uÞ mãkhd§
bfh©l ïªJ¡fŸ, KÞÈ«fŸ r£lkW¥ig MjÇ¡fÉšiy v‹gj‰
fhfî« KÞÈ« bghJ #d§fS«, mt®fË‹ jiyt®fshd
bksyhdh bõs¡f¤ jÈ ngh‹wt®fS«, fh§»uirí« mj‹
fhÇa§fisí« btË¥gilahf¡ f©o¤J v⮡»‹wh®fŸ v‹gj‰
fhfî«, KÞÈ«fË‹ nkš cŸqu btW¥ãš M¤âuK« bfh©o
Uªjh®fŸ v‹gâY« rªnjfÄšiy. ïjdhnyna “nt©lhj
bg©lh£o fhš g£lhY« F‰w« if g£lhY« F‰w«” v‹gJ nghy¢
áW ãŸisfŸ ahrf« nf£l m‰gfhuz¤ij K‹Å£L¡ fyf«
c©lh» É£lbj‹W TWtâš á¿J« jtW »ilahJ. ïJnt ïªJ
KÞä« fyf« tY¥gj‰F¡ fhuz« v‹gâš á¿J« IaÄšiy.
Fo muR - 1932 ( 1) 202
ïªJ KÞÈ« fyf¤â‰F muáaš fhuzÄšiy v‹W«, áy
bghW¥g‰wt®fS« tF¥ò¢ r©il _£L»‹wt®fSnk fyf¤
â‰F¡ fhuz« v‹W« áy® TW»‹wd®. Mdhš xU Éõa¤ij
Phgf¥gL¤â¥ gh®¡f nt©L»nwh«. ïªâahÉš muáaš Ó®âU¤j
K«, mâf¥goahd muáaš Ó®âU¤j« nt©L« v‹D« »s®¢áí«
V‰gLtj‰F K‹ ï¥bghGJ el¥gJ nghy ïªJ¡fS¡F« KÞÈ«
fS¡F« mo¡fo bgU« fyf§fŸ elªjJ c©lh v‹W nf£»nwh«.
ï«khâÇahd fyf§fŸ, muáaš Ó®âU¤jK«, mâf¥goahd
muáaš Ó®âU¤j« nt©Lbk‹D« »s®¢áí« V‰gLtj‰FK‹
ïšiyba‹gJ c©ik. Mfnt ïj‰F K‹Åšyhkš ï¥bghGJ
áy M©Lfshf Mu«ã¤J mâf¥g£L tU« ï¡fyf§fS¡F¡
fhuz« muáayh? mšyth?
ïU r_f¤jhÇlKÄUªJ tU« ï¤jifa Énuhj kd¥
gh‹ik Ú§» ïªJ KÞÈ« x‰Wik c©lhtj‰F¤jh‹ tÊí©lh
v‹W gh®¤jhš rÛg¤âš V‰gLtj‰F tÊÆšiyba‹W jh‹
Twnt©L«. gy tF¥òfS«, gy kj§fS« cŸs xU eh£oš
muáaš »s®¢á mâfkhf mâfkhf tF¥ò kj¡fyf§fS« mâf¥
g£L¡ bfh©Ljh‹ ïU¡f¡ TL«. Mifahš tF¥ò ɤâahr§
fisí«, kj¡ nfh£ghLfisí« xʤjhy‹¿¡ fyf¤ij xÊ¡fth
tJ, muáaiy e‹whf el¤jthtJ ÉU«ò« muáaš Ó®âU¤
j§fis¥ bgwthtJ KoahJ v‹gJ âra«. Mjyhš ekJ eh£oš
ïªJ¡fŸ gHa ïªJ¡fshfnt ïU¡F« tiuÆY«, KÞÈ«fŸ gHa
KÞÈ«fshfnt ïU¡»‹w tiuÆY« ïU r_f¤â‰FŸS«
x‰Wik c©lhf¥ nghtnj ïšiy.
ïªJ r_f¤âY« KÞÈ« r_f¤âY« khWjiy c©lh¡»
dhšjh‹ ïUr_f¤â‰F« x‰Wik c©lhf Koí« ïUr_f¤
âdUila gH¡f tH¡f§fËY«, kd¥gh‹ikfËY« khWjiy
c©lh¡f¥ghLgLtnj c©ikahd njrñÊakhF«. Mdhš
njÓa¤âš <Lg£oU¡F« vªj ÞjhgdK«, vªj kÅj®fS«
ïj‰fhf¥ ghLgl¡ bfhŠrK« ftiybaL¤J¡ bfhŸsnt ïšiy
ba‹gJ c©ik. ïj‰F khwhf, ïU r_f¤ jiyt®fS«; kj Éõa¤
âY«, tF¥ò Éõa¤âY«, ïU r_f¤jhU¡FŸS«, _le«ã¡if
fisí«, ãothj¤ijí« mâf¥gL¤â tU»wh®fŸ v‹Wjh‹ Tw
nt©oÆU¡»wJ. ï¥goahdhš v¥bghGJjh‹ ïU tF¥ãdU¡
FŸS« rkur cz®¢á c©lhf Koí« v‹W nahrid brŒJ
ghU§fŸ!
203 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 m‹¿í«, Rygkhf ïªJ KÞÈ« fyf« c©lhtj‰F k‰bwhU
fhuzK« ïU¡»wJ v‹W eh« Ãid¡»‹nwh«. rhjhuzkhf XL»‹w
xUtid Xl Xl Éu£Ltnj cyf ïašò. v›tsî mo¤jhY«
v⮡fKoahkš jh§»¡ bfhŸS»‹w xUtid mo¡»‹wt‹
gaÄšyhkš mo¥gJjh‹ ïašò. ‘eh« Éu£odhš e«ik v⮤J
Éu£Lth‹’ v‹w gaÄUªjhš, ‘eh« mo¤jhš e«ikí« âU¥ã
mo¥gh‹’ v‹w m¢rÄUªjhš Éu£l v©Q»‹wtD«, mo¡f
Ãid¡»‹wtD«, Ãid¤jîl‹ Éu£lnth, mo¡fnth, JÂa
kh£lh‹ v‹gJ cWâ. ïªj KiwÆš ïªJ¡fË‹ Ãiyikiaí«,
KÞÈ«fË‹ Ãiyikiaí« vL¤J¡ bfh©lhš, ïªJ¡fŸ r_f«
#hâkj Éõa§fËš bešÈ¡ fhŒ _£ilfshŒ ïU¥gjdhš,
x‰WiknahL v⮡»‹w T£l¤ij¡ f©lhš KjÈš gaªJ Xl¡
Toa ÃiyÆY«, mogl¡ Toa ÃiyÆYnk ïU¡»‹wJ v‹gâš
IaÄšiy. ï¡fhuz¤âdhš jh‹ KÞÈ«fŸ áWgh‹ikÆduh
ÆUªjhY« mŠrhkš v⮡fî« ïªJ¡fŸ KjÈš nahrid
Æšyhkš fyf« c©lhtj‰F¡ fhuzkhÆUªJ É£L¥ ãwF mo
g£L Xlî« neU»‹wJ. ïj‰»ilÆš, fyf¡fhu®fS« bfhŸis¡
fhu®fS« òFªJ fyf¤ij mâf¥gL¤â¥ bghUŸfis¡ bfhŸis
ao¡»‹wh®fŸ.
Mfnt, xUt‹ mo¥gij¥ bghW¤J¡ bfh©oU¥gJ,
mšyJ xUt‹ Éu£Ltij¡ f©L xUt‹ gaªJbfh©L XLtJ
v‹w Ãiy ïU¡F« tiuÆY« ïJ khâÇahd tF¥ò¡ fyf§fS«
kj¢r©ilfS« ïUªJjh‹ ÔU« v‹gâš ahU« rªnjfnk
glnt©oaâšiy.
Mdhš, âU. fhªâÆ‹ - fh§»uá‹ Mâ¡f« V‰g£lã‹ ïªj
Ãiykh¿, fyf¤ij v⮤J ËW ml¡F« r¡â c©lhtj‰F tÊna
ïšyhkš nghŒÉ£lJ. âU. fhªâÆ‹ cgnjrK«, fh§»uá‹ ãurhu
K« “r¤âah¡»uf« g©Q§fŸ! joao th§F§fŸ! v›tsî mo¤
jhY« g£L¡ bfhŸS§fŸ! M¤kr¡âjh‹ bgÇJ! M¤kr¡âÆdhš
vâÇfis bt‰¿ bfhŸS§fŸ” v‹W nfhiH¤jd¤ij C£o¡
bfh©L tU»‹wJ. ïªj¡ nfhiH¤jdkhd ãurhu« eilbgW»‹w
tiuÆY«, ïij k¡fŸ ã‹g‰¿¡ bfh©L mogL»‹w tiuÆY«
vªj tF¥ãduhdhY« rÇ, vªj kj¤âduhdhY« rÇ, fyf« neU«
nghJ mog£L khd§bf£L¢ rht nt©oaJ jh‹.
Mfnt, ïªJ KÞÈ« fyf¤â‰F¡ fhuz« muáaY«, _l
e«ã¡iffS«, xU rh®ghÇ‹ nfhiH¤jdK« fhuzkh ÆU¥gij
czuhkY«, cz®ªJ mitfis xÊ¡f tÊ njlhkY«, ïUªJ
Fo muR - 1932 ( 1) 204
bfh©L åzhf murh§f¤â‹ nkš gÊ nghLtJ v›tsî
xG§fhd brŒifahF«?
fyf« ne®ªjã‹, mij ml¡f murh§f mâfhÇfŸ rÇahd
Kiwfis¡ ifahsÉšiy; ghuhKfkhf ïU¡»wh®fŸ v‹W
njÓathâfS«, njÓa¥ g¤âÇiffS« T¢rÈL»wh®fŸ. Mdhš
murh§f¤jhUila ml¡F KiwfS¡F«, r£lâ£l§fS¡F«
f£L¥glhkš r£lkW¥ò¢ brŒa¡ f‰W¡ bfhL¤jt®fŸ ah®? ïªj¤
njÓa¤ jiyt®fS« g¤âÇiffS« mšyth? murh§f¤â‰F
Énuhjkhf¡ fh§»uÞfhu®fŸ r£lkW¥ò« fyfK« brŒtJ ngh
ynt, ïªJ¡fŸ KÞÈ«fS¡F Énuhjkhfî«, KÞÈ«fŸ ïªJ¡
fS¡F Énuhjkhfî« fyf« òÇ»‹wh®fŸ. r£lkW¥ò¡ fhu®fŸ
murh§f¤jhUila joaofisí«, ãu«gofisí«, fLikahd
j©lidfisí« Û¿¡ fyf« g©QtJ nghynt, ï¥bghGJ
ïªJ¡fS«, KÞÈ«fS« murh§f mâfhÇfË‹ ml¡F Kiw
fS¡F« ml§fhkš fyf« g©Â¡ bfhŸS»wh®fŸ. Mfnt ïªj¡
F‰w¤â‰F« muáaš »s®¢ána fhuz« v‹gij ah® kW¡fKoí«?
m‹¿í« ïªj ïªJ KÞÈ« fyf« elªj fhy¤âš, mªj
g«ghŒ efu¤ânyna nghÞlhÕÞfS¡F¤ Ô ÆLtJ«, jghš bg£o
fS¡F¤ Ô ÆLtJ« M»a fhÇa§fS« elªâU¡»‹wd. ïij¡
bfh©nl ï¡fyf« r£l kW¥ò¡fhu®fshš c©lhdjh? mšyth?
v‹gij vËâš Ô®khÅ¡fyh«.
Mfnt ïÅahtJ c©ikÆš ïªJ KÞÈ« x‰Wik
c©lhfnt©Lkhdhš, ïUtF¥ãdÇlKŸs _l e«ã¡if
fisí« Ku£L¥ ãothj§fisí« xÊ¥gJ«, muáaÈš KÞÈ«
fŸ ÉU«ò« Ãahakhd nfhÇ¡iffis Ãiwnt‰w njÓathâfŸ
r«kâ¥gJ«, ïªJ¡fŸ nfhiHfshÆšyhkš KÞä«fis¥ nghš
x‰Wikahfî«, ijÇakhfî« ïU¡F«go brŒtJ«, bghJ
#d§fËl« r£l¤ij ÛWtJ, fyf« g©QtJ v‹w v©z«
c©lhfhkš ïU¡f¢ brŒtJ« M»a fhÇa§fshnyna Koíbk‹W
TW»nwh«.
ïijÉ£L É£L ï¥bghGnj btŸis¡fhu®fŸ ekJ eh£il
É£L Xo Él nt©Lbk‹W ãurhu« g©QtJ«, ï‹iw¡nf óuz
Rna¢ir bfhL¤JÉ£lhš tF¥ò¢ r¢ruîfŸ xʪJ rkur« V‰g£L
ÉL« v‹W brhšYtJ« å© v‹gijí«, mjdhš xU gyD«
c©lhf¥ nghtâšiy v‹gijí« vL¤J¡fh£l ÉU«ò»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 22.05.1932
205 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

vâÇfË‹ Éõk¥ãurhu«
ekJ ïa¡f¤ njhH®fshd âU. brsªju gh©oa‹ mt®fS«,
âU. É. É. uhkrhÄ mt®fS«, âU. KUf¥g® mt®fS«, âU.
». M bg. ÉÞtehj‹ mt®fS«, âU. o. É nrhkRªju« mt®fS«,
“RakÇahij ïa¡f¡ bfhŸiffis tiuaW¤J ÇÍÞl® brŒa
KoahâU¥gjdhY«, gyU« j§fŸ j§fŸ ÉU¥g¥go r§f¤â‹
mDkâÆ‹¿ elªJ bfhŸStjhY«, ïa¡f îthf¡ fÄ£o
ÆÅ‹W« Ú§»¡ bfhŸsyhkh” v‹W nahrid brŒjjhfî«, Koit
ekJ khfhz¢ r§f¤ jiyt® âU. M®. nf. r©Kf« mt®fŸ tU«
tiuÆY« x¤âit¤âU¥gjhfî«, mJtiuÆY« ïa¡f¤â‹
elto¡iffËš fyªJ bfhŸshkš Éy»ÆU¥gbj‹W Ô®khŤ
âU¥gjhF« r©lkhUj« g¤âÇifÆš xU m¿¡if btËtªjJ.
m›t¿¡if btËtªj ã‹ âU. o. É. nrhkRªju« mt®fŸ,
jh‹ m›t¿¡ifÆš r«gªj¥glÉšiyba‹W«, jd¡F m›
t¿¡ifÆš T¿íŸsit ahbjh‹W« bjÇahbj‹W«, m›t¿¡if
Æš f©l Éõa§fis jh« x¥gÉšiy v‹W«, m›t¿¡ifÆš
ifbaG¤J ïL«go j‹id ahU« nf£f Éšiyba‹W« btËÆ£
oU¡»wh®. k‰wt®fŸ ehštU« ‘r©lkhUj¤âš’ btËtªj
m›t¿¡if¡F¥ ã‹ ntbwhU brŒâí« btË¥gL¤jhjjhš m›
t¿¡ifÆ‹ mã¥ãuha¤ij mt®fŸ x¥ò¡ bfhŸStjhfnt eh«
fUj nt©oÆU¡»wJ.
Mfnt ekJ ïa¡f¤ njhH®fshd âU. brsªjugh©oa‹
mt®fS«, âU. KUf¥g® mt®fS«, âU. É. É. uhkrhÄ mt®fS«,
âU. ». M. bg. ÉRtehj‹ mt®fS« ï›t¿¡ifia btËÆ£l
âÈUªJ ekJ ïa¡f mãkhÅfŸ gy® mt®fŸ ïa¡f ¤âÈUªnj
Éy» É£ljhf xU j¥ò mã¥ãuha¥gLtjhf m¿»‹nwh«. ïj‰F
mDruizahf ekJ vâÇfS« RakÇahij ïa¡f¤âÈUªJ
nk‰f©l njhH®fŸ Éy»É£lh®fbs‹W«, mjdhš RakÇahij
ïa¡f¤âš ãsî c©lh» É£lbj‹W«, ïÅ ïa¡f« mʪJ
ÉLbk‹W« Éõk¥ ãurhu« g©z Mu«ã¤J É£lh®fŸ.
Fo muR - 1932 ( 1) 206
Mdhš c©ikÆš nk‰T¿a eh‹F njhH®fS« ekJ
ïa¡f¤âÈUªJ ÉyfÉšiy ba‹gijí«, ÉyFtj‰F Ãid¡f¡
Tl ïšiy v‹gijí«, ït®fŸ vªj¡ fhy¤âY« ekJ ïa¡f¤ij
É£L Éyf¡ Toat®fŸ mšy bt‹gijí« rªnjfÄšyhkš
vL¤J¡fh£l ÉU«ò»nwh«. ïªj eh‹F njhH®fS« ekJ ïa¡f«
njh‹¿a ehŸ Kjš ïâš <Lg£L ahUila jaî jh£r©a§f
S¡F« f£L¥glhkš ciH¤J tUgt®fŸ v‹gij eh« TWtJ
ÄifnaahF«. c©ikÆš ï¤njhH®fŸ Raey§fUâat®fsh
ÆUªjhš mt®fŸ ek¡F vâÇilahd ïa¡f§fËš nr®ªJ Rygkhf
njrhãkhd¥ g£l« bg‰¿U¡fyh«. m¥goÆšyhkš c©ikahd
RakÇahij¡ fhu®fshfî« ïa¡f¡ bfhŸiffŸ KGtijí« kd¥
ó®tkhf e«ã x¥ò¡ bfhŸS»‹wt®fshfî« ïU¡F« fhuz¤jhš
jh‹ mt®fŸ ïJ tiuÆY« ekJ ïa¡f¤âÈUªJ bfh©L vâÇ
fË‹ Äu£LjšfS¡F« tirbkhÊfS¡F« mŠrhkš ciH¤J
tU»wh®fŸ v‹gJ ekJ ïa¡f¤âš cŸs k‰w njhH®fS¡F¤
bjÇahj brŒâašy.
ï¤jifa c©ikahd RakÇahij¤ njhH®fis, ïa¡f¤
âÈUªJ Éy»É£lh®fbs‹W áy® brŒí« ‘ãurhu«’ ekJ ïa¡f¤
â‹ nkš cŸs Fnuhj ò¤âÆdhš brŒa¥gL« bghŒ ãurhunkahF«.
mt®fŸ btËÆ£LŸs m¿¡ifÆš, vâÇfË‹ T‰W¡F Mjhukhf
xU th®¤ijahtJ xU vG¤jhtJ fhz¥gL»wjh? v‹W nf£
»‹nwh«.
mt®fŸ btËÆ£l m¿¡ifÆš fhz¥gLtJ “ïa¡f
îthf¡ fÄ£oÆÈUªJ Éy¡»¡ bfhŸsyhkh” v‹W nahá¤j
jhfnt fhz¥gL»wnj bahÊa ïa¡f¤âÈUªJ Éy»¡ bfhŸtjhf
mt®fŸ xU bghGJ« fUâaâšiy ba‹W m¿ayh«. Mifahš
mt®fŸ btËÆ£l m¿¡ifia¤ âǤJ¡ T¿ j¥ò¥ ãurhu«
brŒtj‹ _y« nk‰T¿a ekJ ïa¡f¤ njhH®fË‹nkš gÊ Rk¤J«
bghW¥g‰wt®fË‹ th®¤ijfis ahU« e«g nt©lh« v‹W
nf£L¡bfhŸS»nwh«.
vªj ïa¡f¤âY« jiyt®fS¡FŸ kd nt‰Wik V‰gLtJ«,
mjdhš tU¤jkiltJ« rf#«. mjdhš ïa¡f¤â‹nkš c©ik
ahd g‰Wila ahU« âObu‹W ïa¡f¤ij É£L Éy» Élhkš,
ïa¡f¤âš jh§fŸ t»¤âU¡F« bghW¥ghd gjÉfËÈUªJ xJ§»
ÉgJ«, j§fŸ kd ntWghL ÔU»‹w tiuÆY«, ïa¡f elto¡if
fËš fyªJ bfhŸshkÈU¥gJ« áy rka§fËš eilbgw¡ Toa
fhÇa§fŸjh‹. ïªjKiwÆnyna ekJ ïa¡f¤ njhH®fS¡F« áy
Éõa§fËš mã¥ãuha¥ngj« njh‹¿ tU¤jkilªJ elto¡if
207 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
fËÈUªJ kh¤âu« j‰rka« Éy»ÆU¡f¤ Ô®khŤâU¡»wh®fŸ
v‹Wjh‹ e«ò»nwh«.
ïÅ ekJ ïa¡f¤ njhH®fshd nk‰T¿at®fŸ îthf¡
fÄ£oÆÈUªJ Éyf nahá¤jj‰F¤ jh§fŸ T¿a fhuz§fis
Ãt®¤â¤J ïa¡f¤ij¥ gy¥ gL¤Jtj‰F ï¢rka¤âš jh§fns
ciH¡f nt©Lbk‹W«, ekJ vâÇfË‹ Éõk¥ ãurhu¤â‰F ïl§
bfhlhkš ïa¡f elto¡iffËš fyªJ bfh©L ïa¡f ts®¢á¡F¥ Égrhu« xÊíkh?
ghLgl nt©Lbk‹W« nf£L¡ bfhŸS»nwh«.
btËehLfS¡F¢ br‹¿U¡F« njhH®fshd <. bt. uhkrhÄ,
‘Égrhu«’ v‹gj‰F¢ rhÞâu§fËš Tw¥gL« bghUŸ
M®, nf.r©Kf«, vÞ. uhkehj‹ KjÈat®fŸ tªjã‹ kdtU¤j«
gytifahF«. bghJthf ï¥bghGJ “bghUŸ th§»¡ bfh©L
milªâU¡F« ekJ ïa¡f¤ njhH®fŸ TW« FiwfË‹ c©ik
Mlt®fË‹ ï¢iria¥ ó®¤â brŒtijna bjhÊyhf¡ bfh©L
fis MuhŒªJ Ãt®¤â¡f¥g£L všyh¤ njhH®fS¡ FŸS«
étd« g©Qtijna Égrhu«” v‹W cyf k¡fŸ všnyhuhY«
xUkd¥g£l mã¥ãuhaK« rkurK« c©lhF bk‹gâY« ït®
x¥ò¡ bfhŸs¥g£oU¡»wJ. bghUŸ bgwhkš ቿ‹g Miríl‹
fŸ K‹ÅY« g‹ kl§F c‰rhf¤Jl‹ ekJ ïa¡f ts®¢á¡fhf
f©lt®fisbašyh« fhjÈ¡F« M©fË‹ brŒifiaí«
ntiy brŒth®fbs‹gâY« IaÄšiy.
bg©fË‹ brŒifiaí« ‘Égrhu«’ v‹nw Twyh«
Mifahš ekJ ïa¡f m‹g®fŸ ahU« njhH®fŸ brsªâu
ï¤jifa ‘Égrhu’¤âdhš njr¤âš c©lh» tU« ÔikfŸ
gh©oa‹, KUf¥g®, É. É. uhkrhÄ, ». M. bg. ÉRtehj‹ KjÈat®
v©z‰wit. nf£f¢ r»¡fhj bfhL« ãÂfS«, gh®¡f¥ bghW¡fhj
fis¥ g‰¿ vâÇfŸ brŒí« j¥ò¥ ãurhu¤â‰F« mt®fŸ ïa¡f¤
bgU«nehŒfS« Égrhu¤âdhš c©lh»‹wd. Égrhu¤âš
âÈUªJ Éy» É£ljhf¡ TW« òuËfS¡F« brÉ rhŒ¡fhkÈU¡
<Lg£oU¡F« M©fS«, bg©fS« nehŒthŒg£L tUªJtnjhL
F«go tz¡fkhf v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
k£Lkšyhkš mt®fS¡F¥ ãw¡F« ãŸisfS« nehŒ¡F Msh»
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 22.05.1932 #d r_f¤ijna ãÂaila¢ brŒí« fhsh‹fshf ïU¡»‹wd®.
ï‹D« ‘Égrhu’¤âdhnyna bfhiy, fsî KjÈa Ô¢ braš
fS« ÄFâ¥gL»‹wd. Mjyhš ï¡bfhoa Égrhu¤ij xÊ¡f
cyfbk§F« Ka‰á eilbg‰W tU»‹wJ; m¿P®fŸ všnyhU«
ï¡ bfhLikia¥ g‰¿ ngá tU»‹wd®.
#dr_f¤ij mǤJ¡ bfhšY« òG¡fËš “Égrhu¤ij¥”
ngh‹w ntbwhU bfhoa òG ïšiy ba‹nw brhšyyh«. g©il¡
fhyª bjh£L tH§» tU« mndf Ôa Éõa§fËš ‘Égrhu’K«
x‹whF«.
gHªjÄœ üšfËš ‘Éiy kfË®’, ‘bghJ kfË®’, ‘tiuÉ‹
kfË®’ v‹D« bga®fŸ tH§f¥gL»‹wd. ït®fSila bjhÊš
‘Égrhu’nkahF«. ‘Égrhu«’ v‹gJ rhÞâu§fË‹ _y« F‰wkhf¡
fUj¥g£lhY«, #d r_f¤âš mJ jhuhskhf eilbg‰nw tªâU¡
»wJ. xU Mlt‹, kz«òǪJ bfh©l kidÉnahL Tl ‘fhj‰
»H¤â’ v‹D« bgaUl‹ Ãiyahf ntbwhU bg©nzhL nr®ªâ

Fo muR - 1932 ( 1) 208 209 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

U¥gJ« áy rka§fËš ïJî« nghjhkš ‘fÂifa®’ ïšy§f
S¡F¢ br‹W tUtJ« tH¡fkhfÆUªjjhfî« jÄœ üšfshš
m¿a¡ »l¡»‹wJ.
ïJî« mšyhkš, nfhÆšfË‹ Mlš ghlšfis¢ brŒJ
bfh©L«, ‘rhÄ’iana fšahz« brŒJ bfhŸs¥g£lJ v‹D«
m®¤j¤âš bgh£L¡ f£o¡ bfh©L«, ‘njtuoah®’ vd¥ bga®
ó©L« thG« T£l¤âdU«, Égrhu¤â‰F¡ fhuzkhf ïU¥gJ«
ehl¿ªj brŒâahF«. ï¤jifa ‘njtuoah®’fis¥ g‰¿í« mt®fŸ
nfhÆšfËYŸs fšY¢ rhÄfS¡F¥ (mitfis c©lh¡»
it¤âU¡F« ònuh»j MrhÄfS¡F«) bg© rhâfshf ïUªJ
bjh©L òÇa nt©oa mtáa¤ij¥ g‰¿í« rkÞ»Uj üšfËš
brhšy¥g£oU¥gjhf¡ TW»‹wd®.
jÄœ üšfËnyh g©il¡ fhy¤âš, Égrhu thœ¡ifia
nk‰bfh©oUªj ‘Éiy kfË®’ ‘bghJ kfË®’ ‘tiuÉ‹ kfË®’
v‹w bgaUila T£l¤jh® nghf, Mlš ghlšfis¤ bjhÊyhf¡
bfh©oUªj ‘ghoÅ’ ‘ghÂÅ’ ‘ÉwÈ’ v‹w bgaUila xU T£l¤
âdU« ntnwÆUªâU¡»‹wd®. ï¡ T£l¤jhU¡F« j‰fhy¤âš
cŸs ‘njtuoah®’ v‹D« T£l¤jhU¡F« VjhtJ r«gªj« ïU¡f¡
TLkh? v‹gJ Muha¤j¡f ÉõakhF«.
Mfnt ïªj ‘Égrhu«’ v‹D« bfhoa tH¡f« ï‹W ne‰W
V‰g£ljšy bt‹gijí«, gy MÆu¡fz¡fhd tUõ§fshfnt
ekJ eh£oš Ãiy¤J tU»wbj‹gijí« m¿ayh«.
K‰fhy¤âÈUªj itÔf®fŸ, òyt®fŸ, üyháÇa®fŸ KjÈa
t®fŸ midtU« Égrhu¤â‹ Ôikia¥ g‰¿¡ Twhkš ÉlÉšiy.
Égrhu¤â‹ bfLâia¥ g‰¿¢ brhšyhj Úâ üšfnsh, ïy¡»a§
fnsh, fijfnsh x‹WÄšiy v‹W Twyh«. ‘bfhiy’, ‘fsî’,
‘bghŒ’, ‘fŸ’, ‘fhk«’ v‹W Tw¥gL« gŠrkfh ghjf§fËš ‘fhk«’
v‹W F¿¥ã£oU¥gJ Égrhu¤ijnaahF«. ï›thW itÔf®fS«,
Úâ üšfS«, òyt®fS«, üyháÇa®fS«, Égrhu¤ij #d r_f¤
âÅ‹W« Ú¡Ftj‰F¥ g©il¡ fhyKjš Ka‰á brŒJ§Tl, m¡
bfhoa tH¡f« ehS¡F ehŸ ts®ªJ tªjnjbahÊa¡ Fiwªj
ghošiy. ï›thW ‘Égrhu«’ Fiwahkš ts®ªJ tªjj‰F¡ fhuz«
‘Égrhu«’ njh‹Wtj‰F mo¥gilahd fhuz« v‹d v‹gij
MuhŒªJ mij monahL xÊ¡f tÊ njlhiknaahF«.
‘Égrhu«’ ts®ªjj‰F Kj‰fhuz« Mlt®fË‹ Mztnk
ahF«, bg©fŸ Éõa¤âš kh¤âu« “f‰ò” “gâÉujhj®k«” v‹w
f£L¥ghLfis t‰òW¤â M©fŸ Éõa¤âš t‰òW¤jhkš
Fo muR - 1932 ( 1) 210
É£ljdhš bg©fŸ gy® Égrhu thœ¡ifÆš <Lgl ne®ªjJ., gz«
bfhL¤J¥ g©l§fis th§Fnth® ïšyhÉ£lhš, g©l§fis
ɉgid¡bf‹W it¤J¡ bfh©L th§Fnthiu vâ®gh®¥gt®fS«
ïU¡f kh£lh®fsšyth? mJ nghynt ቿ‹g nt£if bfh©l
Ku£L M©fŸ gyuhš gytªj¥gL¤j¥ g£L ÉgrhÇahdt®fŸ
bgU»na ÉgrhÇfŸ mâfkhdh®fŸ v‹W TWtJ v›tifÆY«
bghUªjhk‰ nghfhJ.
ïu©lhtJ, r_f thœ¡ifÆš V‰gL¤j¥g£l gy bfhLik
ahd f£L â£l§fS« Égrhu¤ij ÄFâ¥gL¤âd v‹gâš Ia
Äšiy.
fhjš kzÄšyhik, Éjit kzÄšyhik, Éthf ÉLjiy
cÇik ïšyhik, bg©fS¡F¢ brh¤JÇikÆšyhik KjÈa r_f¡
f£L¥ghLfŸ bg©fŸ ÉgrhÇfshtj‰F K¡»a fhuzkhÆU¥
gdthF«.
xUt® nkš xUt® fhjš bfhŸshj xU j«gâfË‹ thœ¡if
öa thœ¡ifahf ïU¥gJ fZl«. m¤ j«gâfŸ ïUtU« j§fŸ
kd ï¢iria¤ jfhj tÊÆšjh‹ ó®¤â brŒJ bfhŸs neU«.
gUt fhy¤âš Éjitahd bg©fis rhÞâu§fË‹ nkY«,
kj¤â‹ nkY« gÊRk¤â kzŠbrŒJ bfhlhkš it¤âU¥gjdhš
Éisí« Égrhu¡ bfhLikia msÉ£L¡ Tw ahuhš Koí«?
ï‹W Fs§fËY«, MWfËY«, »zWfËY«, rh¡filfËY«,
F¥ig¤ bjh£ofËY« v¿ªJ bfhšy¥gL« FHªijfbsšyh«
ÉgrhÇfshY«, ÉjitfËdhY« bg‰w FHªijfŸ v‹gij ah®
kW¡f Koí«? å£L¡F åL ÉjitfŸ Fo bfh©oU¡F« #hâÆš
jh‹ Égrhu§fS«, áR¡ bfhiyfS« mâf« v‹W m¿ahjh® vt®?
ïªJ r_f¤âš, Éthf ÉLjiy ïšyhikahš neU«
‘Égrhu«’K« mâfnk. kidÉÆ‹ nkš ÉU¥gÄšyhj fzt‹,
mtis Ú¡»É£L¤ jhuhskhf ntW bg©iz kz« òǪJ
bfh©nlh mšyJ ntW xU bg©iz¢ nr®¤J it¤J¡ bfh©nlh
thHyh«. Mdhš kidÉnah ntWkz« òǪJ bfh©L thH,
r£l¥go ïl« ïšyhikahš Égrhu thœ¡ifiana nk‰bfhŸs
neU»‹wJ.
bg©fS¡F fztDila brh¤âY« bg‰nwh® brh¤âY«
cÇik ïšyhj fhuz¤jhš fztdhY« bg‰nwh®fshY« MjÇ¡fh
kš Él¥g£lt®fŸ étd¤â‰F ntW tifÆšyhj nghJ. ‘Égrhu’
thœ¡ifiana if¡bfhŸS«go neU»‹wJ.
211 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 Mfnt c©ikÆš Égrhu« xÊa nt©Lkhdhš, M©fS
ila Mzt¤ij ml¡Ftj‰F« bg©fŸ Rjªjukh»a fhjš kz
cÇik, Éthf ÉLjiy cÇik, Éjth Éthf cÇik, brh¤JÇik
KjÈat‰¿‰F« r£l§fË‹ _y« gytªjkhf cjÉ brŒa
nt©L«.
ï¥bghGJ gy ehLfËY« Égrhu¤ij xÊ¥gj‰F¢ r£l§fŸ
brŒa¥g£L mKÈY« ïUªJ tU»‹wd. Mdhš Égrhu¤ jil¢
r£l« mKÈÈU¡F« všyh ehLfËY« mJ monahL xʪJ
É£lbj‹W Tw¤jfhJ.
xU¡fhš ïªâahit¤ jÉu k‰w njr§fËš Ég¢rhu¤ jil¢
r£l¤âdhš mij monahL ÃW¤âÉl¡TL«.
VbdÅš ïªâahit¤ jÉu k‰w ïl§fËš eilbgW«
Égrhu« btË¥gilahdit. btË¥gilahf Éahghu« nghš
eilbgW« Égrhu¤ij¤ jL¥gJ vËJ.
Mdhš ekJ eh£oš eil bgWtJ ngh‹w kiwKfkhd
Égrhu§fis¤ jL¥gJ KoahJ. ÉjitfŸ brŒí« Égrhu¤ijí«,
Éthf ÉLjiy brŒJ bfhŸs Koahkš ngU¡F¤ j«gâfshf
thG« FL«g§fËš eilbgW« Égrhu§fisí« v¥go¤ jL¡f
Koí«?
nkš ehLfËš uÎah njr« x‹¿šjh‹ monahL Égrhu«
xʪJ É£ljhf¢ brhšy¥gL»wJ. ïj‰F¡ fhuz« M©fS¡F«
bg©fS¡F« r_f thœ¡ifÆš v¤jifa nt‰Wikí« ïU¥gj‰F
ïlÄšyhkš r£l_y« V‰g£oU¡F« brsfÇankahF«.
ï¥bghGJ ekJ njr¤âš gnuhlh, ikN®, âUth§T® KjÈa
rkÞjhd§fËš r£l« _y« Égrhu« jL¡f¥ g£oU¡»wJ.
br‹idÆY« g«ghÆY« ‘Égrhu’¢ r£l« Ãiwnt¿ÆU¡»wJ.
g«ghŒ efu¤âY«, br‹id efu¤âY« ï¢ r£l« mKš el¤j¥
gL»wJ. ï¥go ïUªJ« nk‰f©l rkÞjhd§fËY« efu§fËY«
Égrhu¡ bfhLik monahL xʪJÉ£ljh v‹whš ïšiy v‹W
jh‹ brhšy nt©L«. g»u§fkhf elªj ‘Égrhu’ Éahghu« Xusî
xʪjnj m‹¿ kiwKfkhd Égrhu« á¿J« FiwantÆšiy.
ï‹D« ï¢r£l¤ij ehbl§F« mKY¡F¡ bfh©L tªjhY«,
jh£r©aÄ‹¿¢ r£l¤â‹ Éâfis cgnah»¤jhY« Égrhu¤ij
monahL xʡf KoahJ.
Fo muR - 1932 ( 1) 212
btË¥gilahd ‘Égrhu’ Éahghu¤ij Xusî xÊ¡f
Koínk jÉu ufáa Éahghu« v¥bghGJ« elªnj jh‹ ÔU«.
Mifahš k‰w ehLfis¥ nghš M©fS¡F« bg©fS¡
F« r_f Éõa§fËš v¤jifa ɤâahrK« ïšyhkš rk Rjªâu«
V‰gL¤â mij mDnghf¤âš bfh©L tUtj‹ _yªjh‹
Égrhu¤ij monahL xÊ¡f Koí« v‹gâš á¿J« IaÄšiy.
Mdhš ekJ eh£L itÔf®fnsh Égrhu« ÔaJ v‹W
thasÉš kh¤âu« brhšÈ¡ bfh©oU¡»‹wd®. mt®fS¡F¤
jkJ å£oš cŸs Éjit¥ bg© k¡fŸ brŒí« Égrhu« f©Q¡
F¤ bjÇtâšiy. jkJ FL«g§fËš cŸs x‰WikÆšyhj j«gâfŸ
brŒí« ÉgrhuK« f©Q¡F¤ bjÇtâšiy. bjǪjhY« mij¡
F‰wkhfnth Égrhukhfnth fUjhkš, mj‰F¥ gÇfhu« njlhkš
f©zhš fhzhjJ nghyî«, fhjhš nfshjJ nghyî« ïUªJ
ÉL»‹wh®fŸ.
Égrhu« xÊtj‰F, fhjš kz«, Éjit kz«, Éthf
ÉLjiy, brh¤JÇik KjÈaitfns tÊba‹W TW« Ó®âU¤j¡
fhu®fisí« RakÇahij¡fhu®fisí« “bg©fis bašyh«
Égrhu« brŒa¤ ö©L»‹wt®fŸ” v‹W FiwTW»‹wh®fŸ.
kj¥ òu£Lfisí«, rhÞâu¥òu£Lfisí«, e«ã¥ bg©
fis¡ bfhLik¥gL¤â Égrhu¤jd¤â‰F Msh¡»¡ bfh©o
U¡F« ïªj kila®fshd itÔf®fS«, gF¤j¿t‰wt®fS«, ekJ
eh£oš muáaš Éõa§fËY«, rKjha Éõa§fËY« bršth¡F¥
bg‰¿U¡F« tiuÆY«, Égrhu¤ij xÊ¥gj‰F v¤jifa r£l§fŸ
brŒa¥g£lhY« mitfS¡F¤ jFªj KG¥gyD« »il¡f
Koahbj‹nw TWnth«.
Fo muR - jiya§f« - 29.05.1932
213 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

Ó®âU¤j muáaš á§f«
c©ikahd Ó®âU¤j¡fhuU«, njrg¡jUkhd âU. Éãdrªâu
ghy® mt®fŸ fhyŠbr‹w brŒânf£L tUªJ»‹nwh«. ekJ
eh£oš muáašthâahfî«, rKjha Ó®âU¤jthâahfî« És§»a
jiyt®fŸ áynuahth®fŸ, mt®fËš fhyŠ br‹w yhyh y#gâuhŒ
xUt® v‹gJ ehl¿ªj brŒâ. mtiu¥ ngh‹nw âU. Éãdrªâu
ghyU« rKjha Ó®âU¤j¡ fhuuhfî«, ÃjhdKŸs muáašthâahf
î« És§»dh®.
br‹w 1925 š br‹idÆš eilbg‰w xU thÈg® kfheh£oš
âU. Éãdrªâu ghy® mt®fŸ jiyik t»¤J¥ ngR« nghJ “Ú§fŸ
c©ikÆš åu®fshfî«, njr¤â‰F ciH¡f¡ Toat®fshfî«
ïU¡f ÉU«òå®fshdhš 25 taâ‰FK‹ xU¡fhY« kz« òǪJ
bfhŸshÔ®fŸ! xU rka« c§fŸ bg‰nwh®fŸ f£lha¥gL¤â kz«
brŒJ it¡f¤ JÂth®fshÆ‹ å£il É£L Xo¥ nghŒÉL§fŸ”
v‹W T¿dh®. ïij¥ nghynt bg©fŸ kzÉõa¤âY« ghša
kz« TlhJ v‹w mã¥ãuhaKilat®.
m‹¿í« âU. ghy® mt®fŸ jkJ Kjš kidÉ ïwªjã‹
ïu©lhtjhf xU Éjit¥ bg©izna kz« òǪJ bfh©lh®
v‹gJ F¿¥ãl¤j¡fJ.
ït® jkJ ïs« taânyna Ó®âU¤j mã¥ãuha§fis
cWâahf¡ bfhŸs¤ bjhl§» É£lh®. ãu«k rkh# Þjhgfuhd ghò
nfrtrªâubr‹ mt®fË‹ khztuh»¥ ãu«k rkh#¤âš <Lg£l
bghGJ ïtuJ jªij mâš <Lgl¡TlhJ vd¤jL¤J« nf£fhkš
ãu«k rkh#¡ bfhŸiffis nk‰bfh©ljhš jkJ brh¤J¡fis
ïtU¡F¡ bfhL¡fhkš ntbwhUtU¡F vGâ it¤J«; å£il
É£L¤ Ju¤âí« Tl jkJ cWâahd bfhŸifÆÅ‹W« á¿J«
jtwhj åuuhf És§»dh®. ï¤jifa mŠrh beŠr« gil¤j
Ó®âU¤j åu® ekJ Éãdrªâu ghy®.
Fo muR - 1932 ( 1) 214
fh§»uÞ âU. fhªâÆ‹ ifÆš á¡» jhWkhwhF« tiuÆš
fh§»uáš nr®ªJ ïUªjh®; fh§»uÞ gad‰w Mntrkhd fhÇa§
fËš òFªj nghJ mijÉ£L Éy»¤ jŤJ ËW njr CÊa«
òǪJ tªjh®.
rhjhuzkhf RauhÍa« v‹D« bgauhš k¡fis Mntrkhd
tÊfËš ö©oÉ£L å©»s®¢áfis c©lh¡» eh£oš bghUsh
jhu¡ fZl¤ijí« k‰W« gy bjhšiyfisí« c©lh¡F«
Mntr¡fhu®fS¡F¤ njr¤jiyt® g£l« »il¥gJ«, eh£o‹
K‹nd‰w¤â‰F c©ikahfî«, mikâahfî« gyD©lhF«
goí« muáaÈY« rKjha Éõa§fËY« <Lg£L ciH¡»‹w
t®fS¡F¤ njr Jnuhf¥ g£l« »il¥gJ« nghynt ekJ âU.
Éãdrªâughy® mt®fS¡F« fh§»uáÈUªJ Éy»a ã‹ tir
bkhÊfS«, njr¤Jnuhf¥ g£lK« »il¤Jtªjd. MÆD« mt®
á¿J« mŠrhkš ïw¡F« tiuÆY« jkJ mã¥ãuha§fis
mo¡fo g¤âÇiffËš btË¥gL¤Jtj‹ _y« njr CÊa« òǪJ
bfh©L tªjh®.
ngRª âwikÆš ïtiu¥ nghš áwªjt® ntW vtU« ïšiy
ba‹W brhšyyh«. 1907-« M©oš br‹id fl‰fiuÆš ït® brŒj
ãur§f¤bjhÅ ï‹D« ïªâa k¡fŸ kd¤ijÉ£L Ú§»ÆU¡f
KoahJ.
ï¤jifa bgÇah® jkJ 76 - tJ taâš fhyŠ br‹wJ g‰¿
eh« mâfkhf tUªJtj‰F ÃahaÄšiy. tanj¿at®fŸ ïw¥gJ
ïašng v‹W rkhjhdkiltnj KiwahF«. ït® bfh©oUªj
muáaš mã¥ãuha¤ijí«, rKjha Ó®âU¤j mã¥ãuha¤ijí«
ekJ ehL ã‹g‰¿ÆU¡FkhÆ‹ j‰bghGJŸs nkhrkhd Ãiy kh¿
v›tsnth xG§fhd KiwÆš K‹nd¿ÆU¡f¡TL« v‹w Éõ
a¤ij ï¢rka¤âš Phgf¥gL¤j nt©oaJ njr CÊa®fË‹
flikahF«.
fhyŠ br‹w âU. Éãdrªâughy® mt®fË‹ njr
CÊa¤ij¥ ngh‰W»‹wt®fS« mtUila rKjha CÊa¤ij¥
ghuh£L»‹wt®fS« mtU¡F¢ brŒa nt©oa e‹¿ mtUila
ca®ªj bfhŸiffis¥ ã‹g‰¿ eh£o‹ e‹ik¡F ciH¥gnjahF«
v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸStJl‹ mtUila m‹ãd®fS¡
bfšyh« ekJ mEjhg¤ijí« bjÇɤJ¡ bfhŸS»‹nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 29.05.1932
215 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

ïisP®fS« RakÇahijí«
f¤njhÈ¡f® ga«
ïisP®fS¡F«, RakÇahij ïa¡f¤â‰F« cŸs
bjhl®ig¥ g‰¿ ï¥bghGJ eh« TWtJ òâaj‹W. ïªj eh£oš
k£oY« mšy, ntW vªj eh£oY« _l¥ gH¡f tH¡f§fisí«
mt‰¿‰F¤ jªijkh®fshf ïUªJ ts®¤J tU« ònuh»j®fË‹
Mâ¡f§fisí«, ïªj¥ ònuh»j®fË‹ tƉW¥ ãiH¥ò tŠrf¢
brašfS¡bfšyh« Mjuî bfhL¤J tU« kj§fisí« mʤJ
jÉLbgho brŒtj‰F¡ fhuzkhf ïUªjt®fŸ mªeh£o‹ thÈg®
fŸ v‹gij cyf Phd« cŸs vtU« m¿th®fŸ. ïisP®fshš
ÉU«g¥glhjJ«, mt®fSila T£Lwití« x¤JiH¥igí«
bgwhjJkhd vªj ïa¡fK« kh©L koªJ ïUªj ïlªbjÇahkY«,
njr k¡fË‹ ÃidÉšTl ïšyhkY« nghjš â©z«. Vbd‹whš
Kânah®fis¥ ngh‹W mG¡nf¿¥ ghr« ão¤J, Ruiza‰W¥
nghd _is ïisP®fËlÄšiy. ïJ ekJ K‹ndh® tH¡f
khƉnw ïij É£L É£lhš, ek¡F VjhtJ Ô§F ne®ªJ ÉLnkh!
m©il mayh® e« nkš gÊ TWth®fns! ïjdhš ekJ tUthŒ¡F
ïilôW ne®ªJ É£lhš v‹d brŒtJ? tH¡f¤â‰F Énuhjkhf
elªjhš “FybjŒt«” bfL¤J ÉLnkh “bjŒt« nfhã¤J¡
bfhŸSnk” v‹W bjh£lj‰bfšyh« rªnjfK«, gaK« bfhŸS
»‹w nfhiH¤jdK« ngo¤jdK« ïisP®fËlÄšiy. ïisP®
fË‹ áªijí«, m¿î« braY« gÇR¤jkhdit; xU f£L¥
gh£L¡FŸ ml§fhjit; Raey Étfhu§fËš goªJ Kid kG§fh
kš T®ikahfnt ïU¥git. Mifahš mt®fŸ vªj¢ braš
fisí« Mnyhá¤J¥ gh®¤J mit rÇahdit v‹W j«kd¤â‰F¥
g£lhš clnd mªj¡ fhÇa¤ij ahUila òfœ¢áiaí«, ïfœ¢á
iaí« vâ®ghuhkš, MjÇ¥igí«, òw¡fÂ¥igí« bghU£
gL¤jhkš, v⮥igí« f©o¥igí« y£áa« g©zhkš, braš
KiwÆš fh£l¡ Toa M©ik gil¤jt®fŸ. Mifahšjh‹
mt®fŸ jiyÆ£L mt®fSila Mjuit¥ bg‰W mt®fSila
CÊa¤ij¥ bg‰W, eilbgw¡ Toa vªj ïa¡f§fS« Ä‹rhu
r¡ânghš guÉ bt‰¿ bg‰W tU»‹wd.
Fo muR - 1932 ( 1) 216
JU¡» njr¤â‹ RakÇahij åuuhd ‘KÞjgh fkhš ghõh’
mt®fË‹ bfhŸiffis KGkd¤Jl‹ MjǤJ, ehbl§F« gut¢
brŒJ bt‰¿ia¡ bfhL¤jt®fŸ ïisP®fŸ; ï¤jhÈ njr¤â‹
RakÇahij åuuh»a ‘KnrhÈÅ’ mt®fŸ mªeh£L ïisP®fË‹
Mjuit¥ bg‰nw jkJ bfhŸiffËš bt‰¿ bg‰wh®; UÎah
njr¤J¢ RakÇahij åuuh»a ‘byÅ‹’ mt®fS« ïisP®fË‹
Jizia¡ bfh©nl jkJ bfhŸiffis ÃiyÃW¤â bt‰¿
bg‰wh®; ÞbgÆ‹ njr¤âš ònuh»j®fË‹ Mâ¡f¤ij xʤJ
k¡fË‹ RakÇahijia¡ fh¥gh‰w¡ fhuzkhÆUªjt®fS«,
ïU¡»‹wt®fS« ïisP®fŸ; flªj kfhí¤j¡ fhy¤âš
m¥bghGJ ãÇ£oZ Kjš kªâÇahfÆUªj âU. yhÆ£ #h®{
mt®fË‹ ÉU¥g¤â‹go ËW 炙yhªâ‹ RakÇahijia¡
fh¥gh‰¿at®fŸ mªeh£o‹ ïisP®fŸ v‹D« Éõa§fŸ rǤâu
Phd« cŸst®fS¡ bfšyh« bjÇahjit ašy.
gHafhy rǤâu§fis¥ òu£o¥ gh®¤jhY« ïªj c©ikia
btË¥gilahf czuyh«. »ßá‹ itÔf KjyhË¡ T£l¤jhuhš
m¡»ukhf¡ F‰wŠ rh£o Éõ§bfhL¤J¡ bfhšy¥g£l ‘rh¡u£OÞ’
v‹D« bgÇahÇ‹ bfhŸiffis MjǤjt®fŸ ïisP®fŸ;
m¡fhy¤âš _le«ã¡if ïUËš _œ»¡ »lªj k¡fS¡F¥
ònuh»j®fË‹ tŠrf¢ brŒiffis vL¤J¡ fh£o mt®fis
ÉLjiy brŒj VR»¿ÞJÉ‹ bfhŸiffis¥ gut¢ brŒjt®fŸ
ïisP®fŸ; É¡»uf MuhjidfËY«, gÈfËY«, bfhLikahd
tH¡f§fËY« mÄœªJ¡ »lªj mnuãa njr k¡fS¡F¢
RakÇahijia c©lh¡»a KfkJ eã mt®fË‹ bfhŸiffS¡F
Mjuî mˤjt®fŸ ïisP®fŸ; b#®kÅ njr¤â‹ RakÇahij
åuuh»a kh®£o‹ ÿj® mt®fË‹ bfhŸiffis Mu«g¤âš
MjǤJ ehbl§F« gu¥ãat®fŸ ïisP®fŸ; nk‰T¿a bgÇah®
fŸ midtU« ònuh»j®fË‹ nkhr§fisí«, m¡»uk§fisí«,
ntõ§fisí« vL¤J¡ fh£o njrk¡fis ÉÊ¥gila¢ brŒa
Ka‹wnghJ Kâat®fshd itÔf®fS«, ònuh»j Mâ¡f¤â‰F
ml§»at®fS« v⮤J m¥bgÇah®fS¡F¥ gytifahd J‹g§
fis c©lh¡»a fhy§fËY« mŠrhkš mt®fŸ bfhŸiffis
MjǤJ¥ gut¢ brŒjt®fŸ gÇR¤j kdKila ïisP®fns
v‹gij¡ f‰wt®fŸ ahtU« m¿th®fŸ.
ïªj ïUgjh« ü‰wh©oY«, VG M©LfS¡F K‹ bjhl§
f¥g£l ekJ RakÇahij ïa¡f¤âš <Lg£L ïij¥ gut¢ brŒJ
tUgt®fŸ midtU« bgU«ghY« ïisP®fns v‹gij ahU«
m¿th®fŸ. ï‹W RakÇahij ïa¡f¤ij xÊ¡f nt©Lbk‹W
ãua¤jd« g©Âa gL itÔf®fË‹ ãŸisfisí« ekJ ïa¡f«
217 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
btËÆš ïG¤J¤ j‹ndhL nr®¤J¡ bfh©L ts®ªJ tUtJl‹,
m›itÔf¤ jªijkh®fË‹ c¢á¡ FLÄiaí« ão¤J¡ FY¡F»wJ
v‹gJ ehbl§F« bjǪj brŒâahF«.
‘irt¥ bgÇah®’fbsšyh« kfhehLfŸ T£o¢ RakÇahij
ïa¡f¤ij¡ f©o¤jh®fŸ. irt ïisP® kfhehL T£o mt®fis
bašyh« RakÇahij ïa¡f¤âš nruÉlhkš jL¤J¥ gh®¤jh®fŸ.
v‹djh‹ Ka‹whY« ïisP® kd¤ijí« RakÇahij ïa¡f¤
ijí« ntWgL¤j Koahkš ï¥nghJ _iyÆš c£fh®ªJ
É£lh®fŸ.
Mdhš ï¥bghGJ f¤njhÈ¡f¡ »¿ÞJt®fËš áy® e«ik¡
f©o¡f K‰g£oU¡»‹wij¡ f©L eh« M¢rÇakilaÉšiy.
ònuh»j Mâ¡f« vªbjªj ïl§fËš ïU¡»‹wnjh, m§bfšyh«
ekJ ïa¡f« br‹W m›thâ¡f¤ij¤ js®¤jhk‰ nghfhJ.
ïªâahÉš ònuh»j®fË‹ r£l¤â‰F«, ÃgªjidfS¡F«
ml§»íŸs kj§fËš f¤njhÈ¡f¡ »¿ÞJt®fŸ kjK« x‹W
v‹W brhšy¥gL»wJ. Mifahšjh‹ m«kj ïisP®fŸ gy®
ï¥bghGJ RakÇahij cz®¢á bg‰W tU»wh®fŸ. ïij¡ f©L
gaªnj m«kj itÔf®fË‹ Mâ¡f¤âš br‹w 30-5-32 -ïš
ö¤J¡FoÆš eilbg‰w f¤njhÈ¡f thÈg®fË‹ kfheh£oš ekJ
ïa¡f¤ij¡ f©o¤J xU Ô®khd« Ãiwnt‰¿ÆU¡»wh®fŸ.
m¤Ô®khd« tUkhW:-
rk¤Jt«, rnfhju¤Jt« v‹w bfhŸiffis nkny ngh®¤J¡
bfh©L ehÞâf¤ijí« kj¤âš btW¥igí« gu¥ãtU«
RakÇahij ïa¡f¤ij¥ g‰¿ ï«kfhehL f¤njhÈ¡f
ïisP®fS¡F v¢rÇ¡if brŒtJl‹,
rk¤JtÄ‹ikia c©L g©Âat®fS«, mij MjǤJ
tU»‹wt®fS«, FU¡fŸkh®fŸ v‹W brhšÈ¡ FU¡fŸ
fis v⮤J«, mt®fŸnkš FiwT¿í« tU« kd¥gh‹
ikia ts®¤JtUtijna neh¡fkhf¡ bfh©LŸs ï›
Éa¡f¤â‹ brašfËš x‹iw ï«kfhehL K¡»akhf¡
f©o¡»wJ.
ï¤jifa ãurhu¤ij mÊ¡f¤ j§fshš Koªj tifÆš
všyh« Ka‰á brŒíkhW ï«kfhehL f¤njhÈ¡f thÈg®
fis¡ nf£L¡ bfhŸ»wJ.
nk‰f©l Ô®khd¤ij¡ f¤njhÈ¡f thÈg®fŸ kfheh£oš Ãiw
Fo muR - 1932 ( 1) 218
nt‰w nt©oa mtáa« ne®ªjj‰F¡ fhuz« ï‹dbj‹gij eh«
És¡»¡ fh£l nt©oaâšiy. ï¤Ô®khd¤âš “rk¤JtÄ‹ikia
c©Lg©Âat®fS«, mij MjǤJ tU»‹wt®fS« FU¡fŸ
kh®fŸ v‹W brhšÈ¡ FU¡fis v⮤J«, mt®fŸ nkš Fiw
T¿í« tU« kd¥gh‹ikia ts®¤JtUtijna neh¡fkhf¡
bfh©LŸs ï›Éa¡f¤â‹ brašfËš x‹iw ï«kfhehL K¡»a
khf¡ f©o¡»wJ” v‹W És¡fkhf¡ Tw¥g£oU¥gJ x‹nw
nghJkhdjhF«.
ï¤Ô®khd¤ij¢ brŒjt®fS¡F eh« brhšY»‹nwh«.
rk¤Jt« rnfhju¤Jt« Rjªâu« v‹gditfis c©lh¡Ftnj
v§fŸ ïa¡f¤â‹ neh¡f«; ïitfS¡F¤ jilahf ïU¥git
ònuh»j®fS«, flîŸ, nkh£r«, euf«, brh®¡f«, ght«, ghtk‹Å¥ò,
gunyhf« KjÈa ó¢rh©ofnsahF«. ïitfË‹ nkš k¡fŸ
bfh©oU¡F« ka¡f¤ijí« e«ã¡ifiaí« xʤjhšjh‹ Ra
kÇahijia c©lh¡f Koí« v‹Wjh‹ ãurhu« g©Â¡ bfh©L
tU»‹nwh«. ïªj¥ ãurhu¤ij mo¥gilahf¡ bfh©L jh‹ v§fŸ
ïa¡f« Mu«ã¡f¥g£lJ. ï¥bghGJ« ï¥ãurhunk v§fŸ
ïa¡f¤â‹ Kj‹ikahf ïUªJ tU»wJ. ïªj ãurhukhdJ
f¤njhÈ¡f ïisP®fŸ kd¤âY«, irt ïisP®fŸ kd¤âY«,
itzt ïisP®fŸ kd¤âY«, KÞÈ« ïisP®fŸ kd¤âY«
k‰w vªj ïisP®fŸ kd¤âY« òFªJjh‹ ÔU«. ïªj cz®¢á
ïisP®fŸ kd¤âš nt%‹w, nt%‹w ghâÇfS¡F«, g©lhu
r‹dâfS¡F«, éa®fS¡F«, Kšyh¡fS¡F« k‰WKŸs rKjh
a¤ij mǤJ¡ bfL¡F« Éõ¥ó¢áfsh»a ònuh»j¡ T£l§
fS¡F« bršth¡F«, tƉW¥ ãiH¥ò« ïšyhkš nghF« v‹gâš
IaÄšiy.
RakÇahij ïa¡f«, FU¡fŸkh®fË‹ tŠrf¢ brašfis¡
f©o¡»‹wbj‹W M¤âu¥g£L thÈg®fS¡F v¢rÇ¡if brŒa
K‹ tªj f¤njhÈ¡f »¿ÞJt thÈg® kfheh£lh®, mt®fSila
‘flîŸ Fkhu‹’ v‹W brhšy¥gL»‹w VRehj® ònuh»j®fis¡
f©o¤âU¥gj‰F v‹d brŒa¥ ngh»wh®fŸ?
“Ú§fŸ FU¡fŸ v‹W miH¡f¥glhâU§fŸ! »¿ÞJ xUtnu
c§fS¡F FUthÆU¡»wh®.”
“tŠrf®fsh»a ntj ghuf®fns! gÇnra®fns! Ú§fŸ btË
ntõ¤â‰fhf mâf b#g« g©QtJnghy¡ fh£o, ÉjitfË‹
åLfis mgfÇ¡»Ö®fŸ.”
“rh¥ãL»‹wJ« j©Ù® mUªJtJkhd gh¤âu§fË‹
219 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
btË¥òw¤ij kh¤âu« R¤jkh¡F»Ö®fŸ! c£òw¤ânyh mitfŸ
bfhŸisÆdhY« mÚj¤âdhY« ÃiwªâU¡»‹wd.”
“Ú§fŸ btŸisao¡f¥g£l fšyiwfS¡F x¥gh ÆU¡
»Ö®fŸ! mitfŸ btËna my§fhukhf¡ fhz¥gL« c£òw¤ânyh
ïwªjt®fË‹ vY«òfS« všyh mR¤j§fS« ÃiwªâU¡F«.”
“m¥gona Ú§fS« btËntõ¤âš Úâkh‹fŸ nghy
k¡fS¡F¡ fhz¥gL»Ö®fŸ! cŸs¤ânyh, tŠrf¤âdhY«, m¡
»uk¤âdhY« ÃiwªâU¡»Ö®fŸ!” v‹W k¤njí RÉnrõ«
23-tJ mâfhu¤âš brhšy¥gL« Éõa¤ij eh« ï¡fhy¤âš všyh
kj¤âš cŸs FUkh®fS¡F« bghU¤jkhdJ v‹Wjh‹ brhšY
»nwh«. v§fŸ ïa¡f« F¿¥ã£l xU kj¤ij¡ f©o¡fnth, mšyJ
xU ntj¤ij¡ f©o¡fnth, mšyJ xU kj FUkh®fis¡ f©o¡
fnth vGªjJ m‹W v‹W gy jlit És¡f¥g£oU¡»wJ. k¡fË‹
gF¤j¿É‰F K£L¡f£ilfshf ïU¡F« kj§fisí«, všyh
ntj§fisí« všyh kjFU¡fŸkh®fË‹ tŠrf§fisí« xÊ¡
fnt brŒí« v‹gij ï¥bghGJ« TW»nwh«.
c©ikÆš ïªj Éõa§fŸ ïisP®fS¡bfšyh«
bjÇahjitfS« mšy; ònuh»j®fË‹, nkhr§fS« tŠrf§fS«,
mt®fS¡F Mjuthf ïU¡F« kj¥ òu£LfS« ïisP®fŸ
kd¤âš ïa‰ifahfnt nt%‹¿ tªJ bfh©oU¡»‹wd. Mif
ahš ïÅ vt® v‹d Ô®khd§fŸ brŒjhY«, ãurhu« g©ÂdhY«
ïisP®fË‹ cz®¢áia¡ f£L¥gL¤jKoahJ v‹W v¢rÇ¡if
brŒ»‹nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 05.06.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 220
j‰bfhiy bjŒåfkh?
-njáa¤Jnuh»
kNÈ¥g£oz¤âš, xU nghäÞ nrtfÇ‹ kfS¡F¡
fšahz« el¤Jtjhf V‰ghL brŒa¥g£oUªjjh«. fšahz¤â‰F
Kjš ehŸ mªj kz¥bg©, fšahz cilfis mªJ bfh©L
å£o‹ bfhšiy¥ òw¤âš mL¡»ÆUªj Éw»š V¿¤ jhnd beU¥ò
it¤J¡ bfh©L ïwªJ É£lhsh«. ï›thW ïwªjj‰F¡ fhuz«
m¥bg©, j‹id “bjŒt¤ j‹ik cŸstŸ” v‹W« jh‹
“kÅjid¡ fšahz« g©Â¡ bfhŸs nah¡aij ïšiy” v‹W«
T¿ajhfî« foj« vGâ it¤âUªjjhfî« brhšy¥gL»wJ.
m¥bg© ïwªjj‰F ‘bjŒt¤j‹ik’ f‰ã¡f¥g£lîl‹,
Vuhskhd #d§fŸ To, KÅágš mâfhÇfË‹ c¤juî¥ bg‰W
m¥ãz¤ij C®tykhf ö¡»¢ br‹W ml¡fŠ brŒjh®fsh«.
ïj‹ã‹ m¥ãz¤ij òij¤j ïl¤âš nfhÆš f£Ltj‰fhf Íšyh
KGJ« gz« tNš g©Q»wh®fsh«.
ekJ eh£L k¡fË‹ gƤâa¡fhu¤jd¤ij¡ fh£Ltj‰F
ïijÉl ntW v‹d cjhuz« nt©L«?
th§»dflid âU¥ã¡ bfhL¡f Koahj fhuz¤jhš khd
KŸst®fŸ gy® j‰bfhiy brŒJ bfh©L cÆ® JwªâU¡»wh®fŸ.
bfsutkhf étd« g©Âat®fŸ, fZl¥gl nt©oa rªj®¥g«
ne®ªj nghJ fZl« bghW¡fKoahkš j‰bfhiy brŒJ bfh©oU¡
»wh®fŸ. FL«g¢ r¢ruî fhuzkhf¤ j‰bfhiy brŒJ bfh©L
koªJ nghdt®fËš M©fS« c©L, bg©fS« c©L. kzkf‹
ão¡fhj fhuz¤jhš kzkfŸ j‰bfhiy brŒJ bfh©L ïw¥gJ«,
kzkfŸ ão¡fhj fhuz¤jhš kzkf‹ j‰bfhiy brŒJ bfh©L
rhtJ« c©L. ï«khâÇ ïj‰F K‹ eilbg‰W« ïU¡»‹wJ.
Mifahš j‰bfhiy brŒJ bfh©L ïw¥gâš bjŒt¤j‹ik
f‰ã¥gJ«, mij k¡fŸ e«ã VkhWtJ« _l¤jdnkahF«.
221 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 kNÈ¥g£lz¤âš ïwªJ nghd kz¥bg© ÉõaK«
btW« j‰bfhiyna jÉu ntW x‹W« M¢rÇa KŸsjšy bt‹nw
eh« brhšYnth«.
mªj¥ bg©, jd¡F¡ F¿¥ã£oUªj kh¥ãŸis ão¡fhj
fhuz¤jhš ïwªâU¡f nt©L«; mšyJ ò¤â jLkh‰w¤jhš
ïwªâU¡f nt©L«. ïij¤ jÉu ntW vªj¡ fhuzK« Tw KoahJ.
ï›thW c©ikia¢ áªâ¤J¥ gh®¡F« m¿Éšyhkš ‘bjŒåf¤ áWãŸis¤jd«
j‹ikia’ e«ã xUt® br‹w tÊna k‰wt®fS« M£L kªij¥
nghy¢ brštjdhš c©lhF« gƤâa¡fhu¤jd¤ijí«, bghUŸ
eZl¤ijí« ahuhtJ ftÅ¡»‹wh®fsh? áWãŸisfŸ Éisah£onyna ftdKŸst®fŸ; jh«
brŒí« ntiy¡F¥ ã‰fhy¤âš ï‹dJ gy‹ »il¡F« v‹gJ
ïªj khâÇna br¤J¥ nghdt®fŸ r«gªjkhf c©lhd _l
g‰¿¢ á¿J« áªâ¡fkh£lh®fŸ. j‰fhy rªnjhõ¤â‰fhf vªj¡
e«ã¡iffŸ fhuzkhf¤jh‹ ï‹W ekJ eh£oš v©z‰w nfhÆš
fhÇa§fisí« bghW¥ã‹¿¤ brŒa¤ JÂth®fŸ. mt®fS¡F¡
fŸ bgU»ÆU¡»‹wd. »uhk§fËš cŸs gytif¥g£l nfhÆš
ftiynah bghW¥ngh xU á¿J« bjÇahJ. ïjdhšjh‹ ‘áWãŸis
fbsšyh« br¤J¥ nghd kÅj®fŸ nguhš V‰g£lit v‹gij
Æ£l btŸshik åL tªJ nruhJ’ v‹W brhšYtJ tH¡f«.
ï‹W« »uhk§fËš cŸst®fŸ mªj¡ nfhÆš ‘rhÄ’ fis¥ g‰¿¢
brhšY« fijfshš m¿ayh«. ï¥bghGJ kNÈ¥ g£od¤âš elªj ï¤jifa Éisah£L¥ ãŸisfis¥ nghy¤jh‹ ï¥bghGJ
r«gtK« ïj‰F jFªj cjhuzkhF«. fh§»uÞfhu®fŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡»wt®fŸ elªJ tU
»wh®fŸ. c©ikÆš bfhŠr§ Tl bghW¥òŸs fh§»uÞfhu®fŸ
bghJ #d§fËl«, ïªj khâÇahd ïa‰if Ãfœ¢áfis
ahU« ï¥bghGJ ïšiy. bghW¥g‰w KiwÆš fhȤjdkhd
všyh« ‘bjŒt¤j‹ik’ v‹W e«ò»‹w Fz« ïU¡»‹w tiuÆY
fhÇa§fis¢ brŒJ å© fyf¤ij c©L g©Q« áy áWãŸis¤
kt®fŸ K‹nd‰wkila¥ nghtâšiy. Mifahš gF¤j¿îila
jdKilat®fns ï¥bghGJ ‘fh§»uÞ’ v‹gj‹ bgauhš M®¥
njhH®fŸ ïJ ngh‹w Éõa§fŸ neU« nghbjšyh« bghJ #d§
gh£l« brŒJ bfh©oU¡»wh®fŸ.
fis v¢rǤJ VkhwhkÈU¡F«go brŒa K‹ tUkhW nt©L
»nwh«. jghš bg£ofS¡F¤ ÔÆLtJ, jghyhãir k¿aš brŒtJ,
uÆiy k¿aš brŒtJ fh§»uÞ f£lisfS¡F c£glhj jŤj
Fo muR - f£Liu - 05.06.1932
ÉahghÇfS¡F eZl¤ij ÉisÉ¥gJ, mt®fŸ filfis ufáa
KiwÆš Ô¡»iuah¡FtJ ngh‹w fhÇa§fis vªj nah¡»a KŸs
kÅjuhtJ brŒa Koíkh? ï¢brašfbsšyh« njr¤âš
eilbgwÉšiyah?
âU. rnuhÍÅ m«khŸ mt®fS«, âU. khsÉah g©oj®
mt®fS« ošÈÆš fh§»uÞ el¤Jtjhf V‰ghL brŒJ el¤j¤
bjhl§F«nghJ murh§f¤jh® m¡fh§»uir¤ jilbrŒJ É£lJ«,
ãwF fh§»uÞ elthk‰ nghdJ« ahtU« m¿ªj Éõa«. Mdhš
fh§»uÞfhu®fŸ ošÈ kfheh£il murh§f c¤juit Û¿ el¤â
É£ljhfî«, Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰¿É£ljhfî« å© òu£lhf
åuh¥ò¥ ngá¡ bfh©ld®. ošÈ fh§»uÞ, murh§f¤jh® brŒâUªj
jil¥ gªnjhgÞJfisbašyh« Û¿ elªJ É£ljhfî« K¡»akhd

Fo muR - 1932 ( 1) 222 223 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

Ô®khd§fisbašyh« Ãiwnt‰¿ É£ljhfî«, g¤âÇiffS«
ãuRǤJ¡ »s®¢á g©Âd. bghW¥òŸs ‘fh§»uÞ’ jiyt®fŸ
v‹gt®fŸ vtU« btËÆš ïšyhâU¡F«nghJ ï›thW fh§»
uir¡ T£oajhfî«, mt‰iw¤ njrk¡fŸ ã‹g‰w nt©L« v‹g
jhfî« ngáaJ« òuË g©ÂaJnk áW ãŸis¤jdkhd fhÇa
khF«. ïj‹ ãwFjh‹ áW ãŸis¤jdkhd brašfS« mâf¥
g£ld v‹gâš IaÄšiy.
ïj‹ã‹ ï‹DŠ áy ïl§fËš kfhehL T£Ltjhf
És«gu« òǪjJ« murh§f¤jh® mitfis¤ jL¤jJ« ošÈ
fh§»uÞ khâÇna v§nfh XÇl¤âš kfhehL T£oajhfî«, ošÈ
fh§»uÞ Ô®khd§fis MjǤjjhfî«, 500 ãuâÃâfŸ tªâUªj
jhfî«, 1000 ãuâÃâfŸ tªâUªjjhfî« g¤âÇiffËš vGâ¥òuË
g©Â¡ bfh©oU¡»‹wd®. ïj‰F cjhuzkhf jŠrhñ® Íšyh
‘fh§»uÞ’ kfheh£il v§nfh XÇl¤âš T£oajhfî«, jÄœ khfhz
kfheh£il kJiuÆš v§nfh xU rªâ¡filÆš T£oajhfî«,
g¤âÇiffËš btËahd brŒâfns nghJkhdjhF«. ï‹D«
fšf¤jhit¢ nr®ªj bAsuhÉš el¤j Ka‰á¤j fh§»uÞ kfhehL,
F©^Çš el¤j Ka‰á¤j Mªâu khfhz kfhehL, gfšfh£oš el¤j
Ka‰á¤j kfhehL, ehfòÇÆš el¤j Ka‰á¤j k¤âa khfhz kfhehL,
mÄ®jruáš el¤j Ka‰á¤j ghŠrhy khfhz kfhehL KjÈait
fS« nghâa cjhuz§fshF«. ïªj kfhehLfshš c©lhd gy‹
v‹d? g¤âÇiffËš kfhehL T£l¥ nghtjhf És«gu« òÇtJ«,
clnd murh§f¤jh® kfhehL el¤Jtjhf És«gu« g©Âa
îth»fS¡F 144 nghLtJ«, mij mt®fŸ ÛWtJ«, kfheh£o‰nf
jilí¤juî nghLtJ«, ãwF mªj¥ bghW¥g‰wt®fŸ kfhehL
el¤âÉ£ljhf¥ òuË g©QtJ« M»a å© Éisah£L¡
fhÇa§fisÉl ntW fLfsntD« gy‹ ÉisªjJ v‹W brhšy
Koíkh?
ï›thnw jh‹ “fh§»uÞ”fhu®fshš brŒa¥gL« k¿aš,
bghJ¡T£l« KjÈaitfS« eilbgW»‹wd. ahuhtJ j§fS¡
F¥ gz« bfhL¡fhj ÉahghÇfŸ ïUªjhš mt®fŸ fil¡F k¿aš
brŒtjhf ïu©L _‹W ng® És«gu« g©Â¡bfh©L nghtJ«,
nghärh® tªjîl‹ X£lbkL¥gJ« tH¡fkh»É£lJ. xU F¿¥
ã£l ïl¤âš bghJ¡T£l« eilbgw¥nghtjhf És«gu« g©Q
tJ«, ãwF mªj ïl¤âš T£l¤ij el¤jhkš ehY ngiu¢ nr®¤J¡
bfh©L v§fhtJ xU F¥ig nk£oš ngá¡ bfh©oUªJ É£L
tªJ nghärhiu Vkh‰¿¡ T£l¤ij el¤âÉ£ljhf És«gu«
g©Â¡ bfhŸtJ«, #hyɤij¡ fh£l¥ nghtjhfî«,
Fo muR - 1932 ( 1) 224
fiH¡T¤jhl¥ nghtjhfî« nfhÊ¡ r©il, »lh¢ r©il el¡f¥
nghtjhfî« És«gu« g©Â¡ T£l¤ij¢ nr®¤J mâš ‘fh§»uÞ
ãurhu« g©ÂÉ£L, nghärh® tUtj‰F K‹ T£l¤ij¡ fiy¤J
É£L XoÉLtjhfî« brŒâfŸ btËtU»‹wd. ïitfS¡F«,
khku¤ij F¤jif vL¤âU¡»‹w xUt‹ fšby¿ªJ kh§fhŒ
mo¡F« áWãŸisfis¤ joia¤ ö¡»¡ bfh©L gaKW¤â
Éu£lî«, mt®fŸ Xlî«, ãwF F¤jif¡fhu‹ kiwªj ã‹ Û©L«
mªj¥ ãŸisfŸ fšby¿ªJ kh§fhŒ mo¡fî«, kWgoí«
F¤jif¡fhu‹ K‹nghynt Éu£lî« ït®fŸ Xlî« Mf, ï¥
gona mL¤jL¤J eilbgWtj‰F« v‹d ɤâahr« v‹Wjh‹
nf£»nwh«.
‘fh§»u’rhdJ mij¢ nr®ªjt®fŸ ãj‰¿¡ bfhŸtJ nghy
ïªâahÉ‹ 35 nfho k¡fS¡F« ãuâÃâahf ïU¡Fkhdhš, V‹
ïªJ KÞä« r¢ruî c©lhfhkš gh®¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ? V‹
Ô©l¤jfhjh® Ô©Lnth® r©il c©lhfhkš gh®¤J¡ bfhŸs¡
TlhJ? br‹w M©oš fh‹óÇš Ãfœªj ïªJ KÞä« fyf«
ï‹D« ïu¤j¤âš vGj¥g£L e«kdij É£L mfyhj ga§fu¡
fh£áahf ïU¡»‹wJ. br‹w áy âd§fS¡F K‹ g«ghÆš
Mu«ã¤j ïªJ KÞä« fyf« ï‹D« rÇahf XŒªj ghošiy.
jhœ¤j¥g£l, Ô©l¤jfhj k¡fS¡F¤ Ô©l¤ jFªj ca®¤â¡
bfh©oU¡F« k¡fŸ x›bthU ehS« brŒJtU« bfhLik r»¡f
Koahjjhf ïU¡»‹wJ. ït‰iw všyh« rÇ¥gL¤j Koahj xU
Þjhgdnkh, mij¢ nr®ªjt®fnsh eh§fŸjh‹ 35 nfho k¡fS¡F«
ãuâÃâ v‹W brhšÈ¡ bfhŸtJ bt£f¡ nflšyth?
fh§»uá‹ nah¡»aijí«, mJ brŒí« fhÇa§fshš njr¤âš
eilbgW« fhȤjd§fS«, fyf§fS« ïªj ÃiyÆš ïU¡F«
nghJ ïªâahÉ‹ moikia¥ ghJfh¥gj‰F itáuhŒ mt®fshš
V‰gL¤j¥ g£oU¡F« mtru¢ r£l¤ij¡ f©o¡f K‹ tªJ
É£lh®fŸ. ï›tsî f£L¤ â£l§fS«, ftÅ¥ò«, mtru¢ r£lK«
ïU¡F«bghGnj ngh¡f‰w fhÈfŸ gy® ‘fh§»uÞ’ bgaiu¢
brhšÈ¡ bfh©L mlhj brašfis¢ brŒJ, njr¤â‹ mikâ¡F¥
g§f« Éis¥gh®fshdhš ïªj¡ f£L¤â£l§fS« ftÅ¥ò«
mtru¢ r£l§fS« ïšyhkš nghdhš njr¤â‹ fâ v‹dhtJ?
g«ghÆš el¥gJ ngh‹w fyf« _iy¡F _iy jhuhskhf eil
bgwhkÈU¡fî«, Ãuguhâfshd bghJ#d§fË‹ brh¤J¡fS¡F«
Rjªju§fS¡F« cÆ®fS¡F« mgha« V‰glhkÈU¡fî« Koíkh
v‹W nf£»nwh«.
225 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 “nfty«, áWãŸisfŸ j©Ù®¥ gªjš it¡F« bghU£L
ahrf§ nf£gij¥ bghW¤J¡ bfh©oU¡f Koahkš mt®fis¤
bjhªjuî brŒj áy Jntõ¥ ò¤âíila ïªJ¡fshš ne®ªj fyfª
jh‹ g«ghŒ ïªJ KÞä« fyf¤â‰F¡ fhuz«” v‹W brhšy¥
gLtijÉl ek¡F ntW v‹d mtkhd« nt©L«?
ï¤jifa Ãiyikia¥ ngh¡» njr¤âš mikâia c©
lh¡f nt©Lbk‹D« ftiy ÄjthâfŸ v‹W brhšy¥ gL»‹w
fh§»uáš nruhj muáaš thâfËš mndfU¡F ïUªjh Y«, mt®
fŸ btË¥gilahf¡ fhÈfË‹ brašfis¡ f©o¡fnth njr
k¡fS¡F e‹ikahd tÊfis vL¤J¡fh£lnth ijÇakhf
K‹tuhkš gJ§F»wh®fŸ. fh§»uÞ brašfis¡ f©o¥gjdhš
v§nf j§fŸ bršth¡F¡ FiwªJ nghŒÉLnkh v‹W ga¥gL
»wh®fŸ. Mifahš mt®fŸ gh«ò¡F¤ jiyiaí«, ÛD¡F thiy
í« fh£L« ‘Éyh§F’ Û‹fis¥ nghš murh§f¤jh®¡F ešy ãŸis
fshfî«, fh§»uÞfhu®fËl« mEjhg« cŸst®fŸ nghyî« elªJ
bfh©L j§fŸ fhÇa¤ij¢ rhâ¤J¡ bfhŸtânyna f©Q«
fU¤JkhŒ ïUªJ tU»wh®fŸ. ï¢rka¤âš k‰bwhU Éõa¤ijí«
ftÅ¥ngh«. btËÆš ngR« Äjthâfbsšyh«, fh§»uRl‹ uhÍ
g©Â¡ bfhŸshkš, âU. fhªâia ÉLjiy brŒahkš njr¤âš
rkhjhd¤ij V‰gL¤j Koahbj‹W«, muáaš Ó®âU¤j«
bfhL¤jhY« mij¢ rÇahf el¤â it¡f Koahbj‹W« brhšÈ¡
bfh©L tU»wh®fŸ. ïâš VjhtJ m®¤jÄU¡»wjh v‹Wjh‹ eh«
nf£»nwh«. yh®L ï®É‹ mt®fŸ itáuhahf ïUªj fhy¤âš, âU.
fhªâat®fS¡F«, yh®L ï®É‹ mt®fS¡F« uhÍ x¥gªj« V‰
g£lnj; áy ehŸ m›bth¥gªjK« mKÈš ïUªjjhf¡ fUj¥
g£lnj; m¥bghGJjh‹ njr¤âš mikâí« rkhjhdK« ÃyÉ
ïUªjbj‹W brhšy Koíkh? Mifahš fh§»unrhL uhÍ brŒJ
bfhŸStj‹ _y« njr¤âš mikâ V‰g£L ÉL« v‹W TWtJ
å© ng¢br‹nw brhšy nt©L«. m‹¿í« óuz Rna¢ir nf£F«
fh§»uR¡F«, khfhz Rah£á bfhL¡fyhkh? v‹W nahrid brŒJ
bfh©oU¡F« murh§f¤â‰F« v¥go uhÍ V‰gl Koí«? V‰g£lh
Y« v¤jid ehis¡F mªj uhÍ Ãiy¤J Éf Koí«? v‹W
nahá¤J¥ ghU§fŸ.
ekJ eh£oYŸs tF¥ò¥ ãÇîfS«, Jntõ§fS« xÊ»‹w
tiuÆš k¡fS¡FŸ x‰Wik V‰gl KoahJ v‹w mã¥ãuha¤ij
kW¡»‹wt®fŸ ahUÄšiy, ïUªJ«, ïªj rhâ, kj§fis xʤJ
x‰Wikí©lh¡f ahU« Kay K‹tuÉšiy. ïªj ÃiyÆš óuz
Fo muR - 1932 ( 1) 226
Rna¢ir¥ ng¢R¥ ngr á¿njD« nah¡»aij c©lh v‹W nf£gâš
v‹d jtW ïU¡»‹wJ?
âU. fhªâah® t£lnki# kfheh£L¡F¥ nghFK‹d®
“tF¥ò¥ ãu¢áidÆš xU Koî V‰g£lhš jh‹ 炙yhªJ ngh
nt‹” v‹W brhšÈ¡ bfh©oUªjhnu mj‹go brŒjhuh? 炙
yhªâš ngR« nghbjšyh« “ïªâahî¡F¥ nghdîl‹ KjÈš
tF¥ò¥ ãu¢áidia Koî brŒj ãwnf k‰w fhÇa§fis¥
gh®¥ng‹” v‹W brhšÈ¡ bfh©lhnu! ïªâahɉF tªj ã‹ v‹d
brŒjh®? r£lkW¥ãš fyªJ bfh©L áiwbr‹W, üš ü‰W¡
bfh©L«, gft¤Ñij go¤J¡bfh©L« XŒîbg‰¿U¥gijÉl
ntW v‹d brŒjh®? ïij Mnyhá¤J¥ gh®¡F«nghJ âU. fhªâah
uhnyh mšyJ fh§»urhnyh tF¥ò¥ ãu¢áidia¤ Ô®¤J¢ rkhjh
d¤ij V‰gL¤j KoahJ v‹gJ És§F»wjšyth? óuz Rna¢ir¥
ng¢R¥ ngá¡ bfh©L fhÈfis¤ ö©oÉ£L¡ »s®¢á brŒJ
bfh©oU¡f¤jh‹ fh§»urhš Koí« v‹gJ bjÇaÉšiyah?
Mifahš ï¢rka¤âš, fh§»unrhL uhÍ ngr nt©L
bk‹W«, mtru¢ r£l§fŸ Tlhbj‹W«, clnd fh§»uá‹ ÉU¥g¥
go óuz Rna¢ir bfhL¤jhf nt©L« v‹W« gšyÉ gho¡ bfh©
oU¥gâš gaÅšiy. bghW¥g‰w KiwÆš áW ãŸis¤jdkhf
elªJ bfh©L njr¤âš mikâia¡ bfL¡»‹wt®fŸ ahuhŒ ïUª
jhY« mt®fis ml¡fî«, mt®fS¡F¥ ò¤â f‰ã¡fî«, mt®
fS¡F¥ bghJ #d§fËl« bršth¡»šyhk‰ brŒaî«, bghJ #d§
fŸ mt®fŸ brašfS¡F Mjuî mË¡fhkÈU¡F«go brŒaî«
v¢rÇ¡f nt©oanj ï¢rka¤âš c©ikahd njr CÊa®fË‹
flikahF« v‹W Tw ÉU«ò»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 12.06.1932
227 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14

r¤âah¡»uf« å©
“r¤âah¡»uf«” v‹gJ “r©o¤jd«” v‹gJ«, mjdhš å©
áukK«, eZlK« V‰gL« v‹gJ«, mJ kÅjUila åu cz®¢
áia¡ Fiw¤J moik¥ò¤âia ts®¡f¡Toa bj‹gJ« ekJ
ïa¡f¤ njhH®fS¡bfšyh« bjÇí«. Mifahš jh‹ eh« r¤âah¡
»uf¤ij¡ f©o¤J tU»nwh«.
muáaš JiwÆš r¤âah¡»uf« á¿J« gadË¡fhbj‹gJ
btË¥gilahf¤ bjǪj brŒâ. r_f CHšfis¥ ngh¡F« tifÆš
r¤âah¡»uf« ga‹ ju¡TL« v‹w xU e«ã¡if áyÇl« ïUªJ
tªjJ. mª e«ã¡ifí« gad‰w bj‹gij ÉUJef® kfheh£oY«,
mj‹ã‹ gy kfhehLfËY« ekJ g¤âÇif _ykhfî« És¡f¥
g£oU¡»wJ. ïij c©ikba‹W Ã%ã¡f, rÛg¤âš, ehá¡»š,
Ô©lhjt®fŸ brŒj r¤âah¡»uf« r«gªjkhf mt®fS¡F« rdh
jd jUÄfS¡F« c©lhd r¢ruit, ehá¡ Íšyh khÍÞânu£ âU.
vš. v‹. ãbus‹ mt®fŸ Érhuiz brŒJ Ô®¥gˤJ c¤ju
É£oU¥gnj nghJkhdjhF«.
ehá¡»š, uhkF©l«, ïy¢RkzF©l«, j}®F©l«, Ójh
F©l« v‹W eh‹F Ô®¤j¡ Fs§fŸ ïU¡»‹wd. ïªj¡ Fs§fis¢
R‰¿ tUtj‰F ‘rhªjth’ v‹W brhšy¥gL« tÊ x‹¿U¡»wJ,
ïªj¡ Fs§fËš FË¡fî« ‘rhªjth’Éš el¡fînk Ô©lhjt®fŸ
r¤âah¡»uf« g©Âdh®fŸ. ïij v⮤nj rdhjd jUÄfS« ngh®
òǪjh®fŸ. filáahf ‘khÍÞânu£’ Ô©lhjt®fS¡F mªj¡ Fs§
fËš FË¡fî«, mªj tÊÆš el¡fî« cÇikÆšiyba‹W jh«
e«òtjhfî« Mifahš “áÉš nfh®£” _y« ï›îÇikfS¡F
c¤âuî bgW« tiuÆY« mªj¡ Fs§fis beU§fî«, mitfËš
FË¡fî« Tlhbj‹W »ÇÄdš òbuhÌ#® nfh£ 147 - 3 - tJ ãÇÉ‹
go c¤âuî brŒtjhfî« F¿¥ã£LŸsh®. mt® T¿a Ô®¥ã‹
c¤juî tUkhW:-
Fo muR - 1932 ( 1) 228
bghJthf¤ Ô©lhj tF¥ãdU¡F eh‹F F©l§
fË‹ mUnf bršyî« mitfËš ïw§»¡ FË¡fî«
cÇikÆšiy v‹Weh‹ e«ò»nw‹. Mjyhš y£Rkz
F©l«, j}®F©l«, uhk F©l«, Ójh F©l« v‹D« ïªj
eh‹F F©l§fË‹ mUnf bršythtJ mitfËš
ïw§»¡ FË¡fthtJ TlhJ v‹W kf®fS¡F«, k§f®fS¡
F«, njhl®fS¡F«, g§»fS¡F« k‰WKŸs Ô©lhj
tF¥ãd®fS¡F« »ÇÄdš òbuhè#® nfh£ 147 - 3 -tJ
ãÇÉ‹ go eh‹ jil c¤juî brŒ»nw‹. Ô©lhjt®fŸ
ïitfËš FË¥gj‰F áÉš nfh®£ _y« c¤juî bgW«
tiuÆY« g¡f¤âš beU§fnth mšyJ ïitfËš ïw§»¡
FË¡fnth mt®fS¡F cÇik ïšiy. F©l§fis¢ R‰¿
tU« ãuahÂfŸ rhªjthit cgnahf¥gL¤J»‹wh®fŸ.
Mjyhš mij bghJ¥ ghijahf cgnah»¡fyhkh v‹gJ
ïu©lhtJ Éõa«. ehfÇfkhf ciljǤâU¡F« »¿Þj
t®fS«, KÞä«fS« m›tÊahf el¡f Él¥gL»wh®fŸ
v‹W rh£áfË‹ _y« bjÇ»wJ. Mdhš mªj rh£áfŸ ïªj
tH¡»‰F bghU¤jkhf ïšiy. Mifahš Ô©lhj tF¥ig¢
nr®ªj ïªJ¡fŸ r«gªjkhd ï›tH¡»š Ô©lhj tF¥ò
ïªJ¡fS¡F rhªjthit cgnah»¡f cÇikí©L v‹gJ
btËahf Éšiy”
ïJjh‹ khÍÞânu£ âU. ãbus‹ mt®fË‹ Ô®¥ã‹ c¤ju
thF«.
ï›î¤juÉš, kfkâa® »¿Þjt® Kjyhd m‹Åa kj¤âd®
el¡F« xU tÊÆš, ïªJ kj¤ij¢ nr®ªj Ô©lhjt®fS¡F
kh¤âu« el¡f cÇikÆšiy v‹W khÍÞânu£lhš F¿¥ã£oU¥
gij¡ ftÅ¡f nt©L»nwh«. ï›thW Ô®¥ò¡ TWtj‰F, ïªJ¡
fË‹ ãothjK« FU£L kh_š gH¡fK« fhuzkšyth? ï¥ gH¡f
tH¡f§fis Mjhukhf¡ bfh©L jhnd khÍÞânu£ c¤jutˤ
âU¡»wh®? ïj‰F É£L¡ bfhL¡fhj ïªJ¡fS«, ï¥gH¡f tH¡f§
fS¡F MjutË¡F« r£lK«, ÃahaK« ïU¡F« tiu ÆY«
Ô©lhjh®fS¡F r¤âah¡»uf¤âdhš v‹d Ãaha« »il¡f Koí«?
Mfnt c©ikÆš vËjhf¢ r_f kj cÇik bgw ÉU«ò
»‹wt®fŸ brŒant©oa ntiy r£lŠ brŒtj‰F¡ »s®¢á
brŒa nt©oanjahF«. “vªj bghJ ïl§fËY« všyh®¡F«
bršy mDgÉ¡f cÇikí©L” v‹»‹w r£l« V‰g£L ÉLkhdhš,
m¥bghGJ ï¢r£l¤â‰F¡ f£L¥glhkš jil brŒ»‹wt®fËl«
229 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
r¤âah¡»uf« ngh‹w fhÇa§fis¢ brŒtJ xU rka« ga‹ju¡
Toajhf ïU¡fyh«. Vbd‹whš r£lgyK«, cÇikí« m¥bghGJ
V‰g£L ÉL»wJ. mâfhÇfS« ï«khâÇ jilí¤juî ãw¥ã¡fî«,
Ô®¥gË¡fî« KoahJ v‹gJ c©ikašyth?
Mifahš xL¡f¥g£L eR¡f¥g£L¤ Ô©l¥glhjt®fshf
it¤J¡ bfhLik¥gL¤j¥g£oU¡F« T£l¤jh® mikâahd Kiw
Æš muáaš cÇikfis¡ if¥g‰¿ j§fŸ cÇikfS¡F¢ r£l§fŸ
brŒtj‹ _y« Rjªju« bgw Kaštnj áwªjtÊ ba‹gij vL¤J¡
fh£l ÉU«ò»‹nwh«. Mdhš j‰rka« Rjªjukiltâš j§fS¡
FŸs M®t¤ij btË¥gL¤j r¤âah¡»uf« ngh‹w ãurhu«
Ô©lhj tF¥ãdiu¥ bghW¤jtiuÆš xUtifÆš á¿J rhjf
kË¡f¡ Toa bj‹gij x¥ò¡ bfhŸS»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 12.06.1932
Fo muR - 1932 ( 1)
áWgh‹iknah® x¥gªj«
th¡FÇik r«gªjkhf ïªâahÉš Érhuiz brŒj âU.
nyhâa‹ fÄ£oÆ‹ m¿¡ifí« btËah» É£lJ. taJ tªjt®
fS¡bfšyh« X£LÇik bfhL¤jhš xÊa, njr¤âš fZl Ãiy
ikia mDgt¤âš cz®ªâU¡F« ViH k¡fŸ r£lrigfËš
ãuâÃâ¤Jt« bgw Koahbj‹W«, X£LÇikia ü‰W¡F¥ g¤J
åjnkh, gâidªJ åjnkh, ïUgJ åjnkh, K¥gJ åjnkh, I«gJ
åjnkh mâf¥ gL¤Jtjdhš ViHfS¡F xU Éj e‹ikí«
V‰g£L Élhbj‹W«, ï¥bghGJ ïU¥gJnghš, gz¡fhu®fS«,
#Û‹jh®fS«, KjyhËfS« jh‹ r£lrigfËš ãuâÃâ¤Jt« bgw
Koíbk‹W« K‹ò vGâÆUªnjh«. taJ tªjt®fS¡bfšyh«
X£LÇik bfhL¡F« Éõa¤ij¥ g‰¿. nyhâa‹ fÄ£onahL
x¤JiH¤j ahU« ftiy vL¤J¡ bfhŸsÉšiy ba‹W« F¿¥
ã£oUªnjh«. m›thnw ï¥bghGJ btËah ÆU¡F« nyhâa‹
fÄ£o m¿¡ifÆY« X£l®fË‹ v©Â¡ifia mâf¥gL¤j¥
g£oU¥gij¤ jÉu ntW vªj mó®tkhd fhÇaK« fhz¥gl
Éšiy. Mfnt ViHk¡fŸ Ãiy v¥bghGJ« x‹Wjh‹. jhœ¤j¥
g£l tF¥ãd® j§fS¡F taJ tªjt®fS¡bfšyh« X£LÇik
bfhL¡f nt©Lbk‹W nf£Ltªjh®fŸ. ï›ÉõaK« nyhâa‹
fÄ£oahuhš ftÅ¡f¥glÉšiy.
mL¤jgoahf¢ r£lrigfË‹ ãuâÃâ¤Jt« r«gªjkhf
vªbjªj tF¥ò¡F v›tsî ãuâÃâ¤Jt« bfhL¥gJ v‹gij¥
g‰¿í« jŤ bjhFâ V‰gL¤Jtjh? fy¥ò¤ bjhFâ V‰gL¤Jtjh?
Þjhd§fŸ xJ¡» it¥gjh? v‹gij¥ g‰¿a nyhâa‹ fÄ£o
m¿¡ifÆš ahbjhU Koî« Tw¥glÉšiy. tF¥ò¥ ãu¢áid
r«gªjkhd ï«Koî, ãÇ£oZãujk kªâÇÆdhš brŒa¥gl
nt©oÆU¡»wJ. ãujk kªâÇnah v›tifahf ï›Éõa¤âš
Koî brŒa¥ngh»wh® v‹gJ btË¥glÉšiy.
230 231 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 炙yhªâš ïu©lhtJ t£lnki# kfhehL elªjnghJ,
áWgh‹ik tF¥ò¥ ãuâÃâfS« jhœ¤j¥g£l tF¥ò¥ ãuâÃâ
fS« nr®ªJ “j§fS¡F¤ jŤbjhFâí«, ghJfh¥ò« nt©L«”
v‹W Ô®khŤJ Ñœ¡f©lthW x›bthU r£l rigfËY« Þjhd§
fŸ xJ¡»it¡f¥gl nt©L« v‹W« Ô®khŤjh®fŸ.
uh#h§f rig bkh¤j Þjhd« ïUü¿š #hâ ïªJ¡
fS¡F 101-«, jhœ¤j¥g£lt¡S¡F 20-«, KÞä«fS¡F 67-«, »¿Þj
t®fS¡F 1-«, Ó¡»a®fS¡F 6-«, M§»nyh ïªâa®fS¡F 1-«,
Inuh¥ãa®fS¡F 4-« xJ¡f nt©L« v‹W«;
k¤âa jiyik¢ r£l rigÆš bkh¤j« K‹}W Þjhd§
fËš #hâ ïªJ¡fS¡F 123-« jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 45-«,
KÞä«fS¡F 100-«, »¿Þjt®fS¡F 7-«, Ó¡»a®fS¡F 10-«,
M§»nyh ïªâa®fS¡F 3-«, Inuh¥ãa®fS¡F 12-« xJ¡» it¡f
nt©L« v‹W«;
t§fhs r£lrigÆš bkh¤j« 200 Þjhd§fËš, #hâ ïªJ¡
fS¡F 38-«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 35-«, KÞä«fS¡F 102-«,
»¿Þjt®fS¡F 2-«, M§»nyh ïªâa®fS¡F 3-«, Inuh¥ãa®
fS¡F 20 xJ¡» it¡f nt©L« v‹W«;
g«ghŒ r£lrigÆš bkh¤j Þjhd§fŸ ïUü¿š #hâ ïªJ¡
fS¡F 88-«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 28-«, KÞä«fS¡F
66-«, »¿Þjt®fS¡F 2-«, M§»nyh ïªâa®fS¡F 3-«, Inuh¥
ãa®fS¡F 13-« xJ¡» it¡f nt©Lbk‹W«;
br‹id r£lrigÆš 200 bkh¤j Þjhd§fËš #hâ
ïªJ¡fS¡F 102-«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 40-«, KÞä«fS¡F
30-«, »¿Þjt®fS¡F 14-«, M§»nyh ïªâa®fS¡F 4-«, Inuh¥
ãa®fS¡F 8-«, kiy #hâah®fS¡F 2-« xJ¡» it¡fnt©L
bk‹W«,
ghŠrhy r£lrigÆš 100 bkh¤j Þjhd§fËš #hâ ïªJ¡
fS¡F 14-«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F 10-«, KÞä«fS¡F 51-«,
Ó¡»a®fS¡F 20-«, k‰wt®fS¡F 5-« xJ¡» it¡fnt©L
bk‹W«;
áªJ khfhz¤âš ïªJ¡fS¡F«, všiy¥òw khfhz¤âš
ïªJ¡fS¡F«, Ó¡»a®fS¡F« Énrõ ãuâÃâ¤Jt« mË¡f
nt©L« v‹W« xU x¥gªj« brŒJ bfh©lh®fŸ. ï›bth¥gª
j¤âš âUths®fŸ Mfhfh‹, g‹Ü®¢ bršt«, m«bg£fh®,
Fo muR - 1932 ( 1) 232
»£Åfh® KjÈat®fŸ ifbaG¤â£L ïij¥ ãujk kªâÇ âU.
nk¡ldhšL mt®fËl« mˤâU¡»‹wh®fŸ. mtU« ï›
bth¥gªj¤ij¥ bg‰W¡ bfh©lnghJ “tF¥ò¥ãu¢áidia¥ g‰¿
Koî TW«nghJ ï›bth¥gªj« K¡»akhdjhf¡ ftÅ¡f¥gL«”
v‹W T¿dh®. Mdhš ï›bth¥gªj¥go ãujk kªâÇ Koî brŒa¥
ngh»whuh? mšyJ ïij¡ F¥ig¤bjh£oÆš ngh£LÉ£L ntW
Éjkhf Koî brŒa¥ngh»whuh? v‹gJ ãwFjh‹ bjÇí«.
Mdhš ï¢rka¤âš, nk‰f©l x¥gªj« V‰gLtj‰FK¡»a
fhuzkhÆUªj, KÞä«fS« jhœ¤j¥g£lt®fS« v›Éj mã¥
ãuhaKilat®fshÆU¡»‹wh®fŸ v‹gJ ftÅ¡f nt©oajhF«.
m›bth¥gªj¤âš f©LŸsgo Þjhd§fŸ xJ¡»it¡f¥gL«
v©Â¡if Éõakhf KÞä«fS¡FŸS« jhœ¤j¥g£l
tF¥ãd®fS¡FŸS« khWghlhd mã¥ãuha§fŸ ïU¡fyh«.
Mdhš jŤbjhFâí«, ghJfh¥ò« nfhU« Éõa¤âš KÞä«
fS¡FŸS« jhœ¤j¥g£lt®fS¡FŸS« bgU«gh‹iknahU
ila mã¥ãuha« m›bth¥gªj¤â‰F¢ rhjfkhfnt ïU¡»wbj‹
gij ahU« kW¡f KoahJ. ïjid MâKjš bksyhdh bõs¡f¤
mÈ mt®fŸ, KÞä«fS¡F jŤ bjhFâ bfhL¡f nt©Lbk‹nw
nghuho¡ bfh©oU¥gij¡ bfh©L«, rÛg¤âš ïªâahÉš cŸs
ãugy KÞä« jiyt®fŸ x‹W nr®ªJ, ‘y©l‹ il«Þ’ v‹D«
g¤âÇifÆš btËÆ£oU¡F« xU kf#Çš “M§»y murh£á¡F¥
gâyhf ïªJ¡fËš murh£á V‰gLtjhÆUªjhš, m¥bghGJ
KÞä«fŸ, M§»y murh£ána áwªjbj‹W fUJth®fŸ. VbdÅš
M§»y murh£á ghug£r k‰wjhf ïU¡»wJ. mšyhkY« M§»y
murh£á Ú§»É£lhš gyrhÈfshd KÞä«fS¡F«, râah
nyhrid ïu¤jbt¿ KjÈa bf£lFz§fis¡ fh§»uá‹ _y«
f‰W¡ bfh©oU¡F« ïªJ¡ fS¡F« Xahkš r©il c©lh»¡
bfh©nlÆU¡F«. Mfnt bghW¥gh£áíl‹ I¡»a murh£áia
V‰gL¤â všyh tF¥ãd®¡F« mâfhu¤ij¢ rkkhf¥ g§»£L¡
bfhL¡fnt©L bk‹gJ ãÇ£oZ murh§f¤â‹ v©zkhf ïU¡F
khdhš ïU r_f§fË‹ cÇikfisí« tiuaW¡F« bghGJ
x›bthU r_f¤â‹ uh# ÉRthr¤ijí« ftÅ¡f¥gLbk‹W
e«ò»nwh«” v‹W T¿ÆU¥gij¡ bfh©L« czuyh«.
jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®fS« ï›bth¥gªj¤ij MjǤJ«,
jŤbjhFâiaí« ghJfh¥igí« t‰òW¤âí« Ô®khd§fŸ brŒ
âU¡»‹wh®fŸ. ‘jŤ bjhFâ nt©lh«, bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§
fŸ xJ¡» it¡f¥glnt©L«’ v‹W« »s®¢á brŒa Mu«ã¤
âU¡F« âU v«. á. uh#hÉ‹ T£l¤jhU¡F ïªJ kfhrig¡
233 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
fhu®fË‹ Mjuî«, jŤbjhFâ¡F ÉnuhjkhÆU¥ gt®fË‹
Mjuî« jh‹ ïU¡»‹wdntbahÊa jhœ¤j¥g£l r_f¤âš mâf
MjuÉšiy v‹W brhšy¥gL»wJ. k‰iwa áWgh‹ik r_f¤
âdU« jŤbjhFâia ÉU«ã É»‹wd®.
Mdhš ï¢rka¤âš âU. khsÉah, âU. _Šnr KjÈa ïªJ
kfhrig¡ T£l¤jhuhY« fh§»uÞ mãkhdKilat®fshY« jŤ
bjhFâ¡F Énuhjkhf¥ ãurhu« g©z¥g£L tU»wJ. ï¥ãurhu¤
âdhš Kjš kªâÇah® ka§» jŤbjhFâ¡F MjutË¡fhkš
É£LÉLthuhdhš bghJ¤bjhFâ¡F Mjuî mˤJ m›thW
Koî brŒí«go É£L ÉLthuhdhš ïªâahÉš v¥bghGJ« ïªJ
KÞä« fyf« kh¤âu« mšyhkš k‰W« gy tF¥ò¡ fyf§fS«
c©lhFbk‹gâš IaÄšiy. ï¥bghGJ ïU¡F« kj¢r©il
nghjhkš nj®jš r©ilfS« Kis¤J ÉL« v‹gJ âra«. Mif
ahš njr¤âš tF¥ò¡fyf§fŸ V‰glhkš ïU¡f nt©Lkhdhš
ã‰ngh¡fhd r_f§fS¡F¤ jŤbjhFâ V‰gL¤Jtnj áwªjJ
v‹gij vL¤J¡ fh£l ÉU«ò»‹nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 19.06.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 234
murh§fK«, r_f Ó®âU¤jK«
ikN® rkÞjhd r£lrig¤ T£l¤â‹ KoÉš, âth‹ r®.
Ä®[h ïÞkhÆš mt®fŸ brŒj ãur§f¤âš,
“ïªâahÉš rKjha Ó®âU¤j§fŸ r«gªjkhd r£l§fis
mKY¡F¡ bfh©L tU« Éõa¤âš gy fZl§fŸ V‰gL«. KjÈš
bghJ #d§fËl« Ó®âU¤j« c©lhf nt©L«. ïjdhš jh‹
vËâš rKjha¢ Ó®âU¤j« c©lhF«. ï›thW bghJ #d§fËl«
Ó®âU¤j cz®¢á c©lhfhj fhuz¤jhšjh‹, mâfkhd bghJ #d
Mjuî V‰gL« tiuÆY« Ó®âU¤j« r«gªjkhd knrhjh¡fis
MjÇ¡f murh§f¤jh® ã‹ th§F»‹wd®” v‹W ngáÆU¡»wh®.
ï¥ng¢áÈUªJ bghJ#d Mjuî ïUªjhš jh‹
murh§f¤jh®, r_f¢ Ó®âU¤j knrhjh¡fS¡F Mjuî mË¡f
Koí«. ï‹nwš mË¡f Koahbj‹W m®¤j« c©lhfî« ïl
ÄU¡»‹wJ. c©ikÆš ïªj m®¤j¤âš âth‹ mt®fŸ ngá
ÆU¥ghuhdhš, ïJ “miy xŒªj ã‹ flÈš Þehd« brŒayh«”
v‹D« Koit¥ ngh‹wJ v‹W jh‹ eh« fUJ»‹nwh«.
bghJ #d§fŸ v¥bghGJ«, _l e«ã¡ifíila itÔf®
fSila ng¢R¡fS¡F¢ brÉrhŒ¡f¡ Toat®fshf¤ jh‹ ïU¥gh®
fŸ. Mifahš mt®fns rKjha Ó®âU¤j¤â‰F MjutË¡f K‹
tunt©Lbk‹W vâ®gh®¥gJ jtwhF«. F‰wŠ brŒ»‹wtid
jhnd F‰wŠ brŒahkš âUªâ tu£Lbk‹W É£L¡ bfh©oUªjhš
mt‹ âUªJtJ v¥bghGJ? mt‹ brŒj F‰w¤ij vL¤J¡ fh£o¤
j©lidí« mˤjhš jh‹ mt‹ âUªJth‹ v‹gJ c©ik
ašyth? mJnghynt, gHa e«ã¡ifÆdhY«, FU£L¥ gH¡f
tH¡f§fËdhY« bghJ #d§fŸ if¡bfh©L tU« r_f CHš
fis¥ ngh¡f murh§f¤jhnu K‰g£L, r£l§fis¢ brŒJ, m¢r£l§
fË‹ fU¤J¡fis¥ bghJ #d§fŸ czU«go brŒtj‹ _ynk
r_f¢ Ó®âU¤j¤ij V‰gL¤j Koí« v‹gâš rªnjfÄšiy.
235 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 rÛg¤âš rKjha Ó®âU¤j« V‰g£oU¡F«, JU¡» KjÈa
njr§fis vL¤J¡ bfh©lhš, m§bfšyh« bghJ #d§fŸ rKjha
Ó®âU¤j cz®¢á bg‰w ãwF jh‹ rKjha Ó®âU¤j¢ r£l§fŸ brŒa¥
g£ljh? mšyJ murh§f¤jhnu K‹tªJ rKjha Ó®âU¤j¢ r£l§
fis¢ brŒJ mitfS¡F¥ bghJ #d Mjuit¥ bg‰wh®fsh? v‹W
gh®¤jhš, ï›î©ik És§F«. murh§fnk ijÇakhf¢ rKjha Ó®
âU¤j¢ r£l§fis Ãiwnt‰¿ mitfis¥ bghJ #d§fŸ mDrÇ¡
F«go brŒjh®fŸ v‹gJ ahtU¡F« bjÇí«. ghuh£L»‹nwh«
ï¥bghGJ ïªâahÉš ãÇ£oZ murh§f¤ij¡ fh£oY«
rKjha Ó®âU¤j« r«gªjkhf¡ bfhŠr« K‹dÂÆš ÉF«
v›tsîjh‹ gHik ÉU«ãfS«, itÔf®fS«, t®zháuÄ
rkÞjhd§fËš Kj‹ik bg‰W gnuhlhî«, ïu©lhtJ ikNUkhf
fS« j§fŸ Raey¤ijí«, bfhŸiffisí«, ãothj¤ijí«
ïU¡»‹wJ v‹W òfH¥gL»‹wJ. ïªj ÃiyikÆš âth‹ mt®fŸ
Ãiyeh£l gÑuj¥ ãua¤jd¥ g£lnghâY«, v›tif N£áfŸ brŒa
ãÇ£oZ murh§f¤jh® rKjha Ó®âU¤j« r«gªjkhd knrhjh¡fŸ
K‰g£lnghâY«, v›tif kiwKfkhd v⮥òfŸ c©lh¡»
r£lrigÆš Mnyhrid¡F tU«nghJ bghJ #d Mjuî ïU¡
it¤j nghâY« eilbgW»‹w r«gt§fŸ mt®fsJ kdKtªj
»wJ v‹W bjǪjhšjh‹ eh§fŸ MjÇ¥ngh« v‹w gšyÉia¥
v©z§fisí« Mfha¡ nfh£ilfisí« jÉL bghoah¡Ftj‹¿
gho¡ bfh©oU¥gJ nghy ikN® murh§f¤â‹ rh®ghfî« ghl
ne®ÉnuhjkhfîÄU¡»‹wd. ïJ fhy¢ r¡fu¤â‹ ntfnka‹¿
Mu«ã¤jij¥ g‰¿ eh« tUªJ»‹nwh«. MÆD« âth‹ mt®fŸ
ã¿bjh‹¿šiy. cyf« âd« âd« ÃÄõ¤â‰F ÃÄõ« K‰ngh¡
“murh§f¤jh® Mjuî mË¡f¥ ã‹th§F»‹wd®” v‹W jh‹
filªJ bfh©L eåd kakh»¡ bfh©L tUtJl‹ x›bthU
TW»whnu xÊa ãÇ£oZ murh§f¤ij¥ nghy Mjuî mË¡f
ehS« eilbgW« mâa‰òj brašfËÅ‹W gHikia kwªJ
kh£nlh« v‹W TwÉšiy v‹gij¥ gh®¡f¢ á¿J rkhjhd«
ÉL§fŸ! gHikia kwªJ ÉL§fŸ! v‹W miw TÉaiH¥gij
mila nt©oÆU¡»wJ. ï›thW ã‹th§»a kdJldhtJ r_f¢
ngh‹¿U¡»wJ.
Ó®âU¤j r£l§fS¡F¡ ToatiuÆY« Mjuî mˤJ tU«
ikN® murh§f¤ijí« âth‹ r®. Û®rh ïÞkhÆš mt®fisí« ïj‰F cjhuz« nt©LkhÆ‹ ï›thu« ekâa¡f¤ njhH®
ghuh£L»‹nwh«. br‹w r£lrig¡ T£l¤âš ‘ghša Éthf¤ jil¢ ÉUJef® âU É. É. uhkrhÄ mt®fŸ uhkdhjòu« Íšyh njtÞjhd
r£l«’ ikN® r£l rigÆš Ãiwnt¿ ïU¥gJ« m›turh§f« fÄ£o Mnyhrid ngh®o‹ jiytuhŒ¤ nj®ªbjL¡f¥g£oU¡»wh®
rKjha Ó®âU¤j Éõa¤âš C¡f« fh£o tU»wJ v‹gj‰F xU v‹w brŒâna nghJkhdjhF«. m‹g® âU. uhkrhÄ mt®fŸ ehlh®
cjhuzkhF« v‹gijí« ï¢rka¤âš Ãid¥ó£L»nwh«. v‹W tH§f¥gL« Fy¤jtuht®. ehlh® Fy¤jt®fŸ k‰w #hâahiu¡
fh£oY« jhœªj #hâah® vd¡ f‰ã¤J itÔf®fS«, tUzh
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 19.06.1932
áuÄfS« ehlh® bgUk¡fS¡F nfhÆš EiHî cÇik kW¡f¥
g£oU¥gJ nea®fŸ m¿ªjbjh‹whF«. m›th¿UªJ« m¤jifa
“òÅj bjŒåf«” bghUªâa nfhÉšfË‹ fÄ£o Mnyhrid¤
jiytuhf¤ njhH® uhkrhÄ mt®fŸ nj®ªbjL¡f¥g£lJ f©L k»œ
tnjhL mtiu¥ bgÇJ« ghuh£L»nwh«. itÔf cyf¤â‰»Jnth®
ešy ghlkhF«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 19.06.1932

Fo muR - 1932 ( 1) 236 237 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14


k‹dh®Fo kfhehL
jŠir ÍšyhÉ‹ ïu©lhtJ RakÇahij kfhehL, br‹w 18,
19-6-32 rÅ, PhÆWfËš k‹dh®FoÆš eilbg‰wJ. m«kfh eh£L
l‹ bjh©l® kfhehL« eilbg‰wJ. jŠir ÍšyhÉ‹ KjyhtJ
kfhehL br‹w M©oš ju§f«ghoÆš eilbg‰wã‹ br‹w M©o
nyna e‹Åy« jhÿ¡fh kfhehL e‹Åy¤âY« ehf¥g£oz«
jhÿ¡fh kfhehL ehf¥g£oz¤âY«, br‹id khfhz¢ Ra
kÇahij¤ bjh©l® kfhehL âUth%ÇY« eil bg‰wd. ï‹D«
gy bghJ¡T£l§fS« eilbg‰¿U¡»‹wd. ï›thW jŠir Íšyh
Éš gy RakÇahij kfhehLfS«, mo¡fo gy C®fËš gy bghJ¡
T£l§fS« eilbg‰W¡ bfh©oUªjhY«, »z‰W¤ jtisfshf
ïUªJ bfh©oU¡F« ekJ itÔf vâÇfËš gy® jŠir ÍšyhÉš
RakÇahij ïa¡f« Mjut‰W kh©L nghŒ É£lbj‹W fdî
f©L bfh©L«, m¡fdit c©ikba‹W m¿ahikahš e«ã¥
òuË g©Â¡ bfh©L« ïUªjd®. ï¤jifa m¿t‰nwh®¡F
k‹dh®Fo kfhehL ešy ò¤â f‰ã¤âU¡F« v‹gâš IaÄšiy.
jŠir ÍšyhÉš áwªj itÔf¡ nfh£ilahf ïU¥gJ
k‹dh®FonaahF«. mndfkhf ekJ khfhz¤ânyna k‹dh®
Foia¥ nghy gh®¥gd®fŸ Ãiwªj ïlK« ntW x‹W« ïšiy
v‹W brhšyyh«. ïJî« mšyhkš j‰rka« fh§»uÞ bgauhš
VjhtJ »s®¢á brŒJ bfh©oU¡»‹wt®fŸ áyuhtJ ïU¡»‹
wh®fŸ v‹W brhšy¡Toa ïl« jŠrhñ® ÍšyhÉš x‹W ïU¡
»‹wJ v‹W ahnuD« brhšYth®fnsahdhš mJ k‹dh®Fona
ahF«. ‘jŠrhñ® ÍšyhÉš fh§»uÞ »s®¢á gykhf ïU¡»‹wJ’
v‹W brhšy¥g£L tªj fhy¤âš m›thW brhšYtj‰F¡ fhuzkhf
ïUªjJ k‹dh®Fona ahF«. ï¤jifa itÔfK«, gh®¥gd®fS«,
fh§»uÞfhu®fS« Ãiwªj xU CÇš ekJ kfhehL eilbgWt
bj‹whš mJ x‹nw ekJ ïa¡f« v›thW guÉ tU»wJ v‹gj‰F¤
jFªj cjhuzkhF«. k‹dh®FoÆš ekJ kfhehL eilbg‰wij¡
bfh©L ïÅ vªj itÔfkhdhY« rÇ, ntj§fshdhY« rÇ,
Fo muR - 1932 ( 1) 238
FUkh®fshdhY« rÇ, kjÞj®fshdhY« rÇ, ïa¡f§fshdhY« rÇ,
ãurhu§fshdhY« rÇ, ekJ ïa¡f¤ij xʤJ Él KoahJ. ï›
Éa¡f¤â‹ j¤Jtkh»a rkj®k btŸs«, kj§fŸ, ònuh»j«, rhâfŸ,
rh¤âu§fŸ, ca®î jhœîfŸ, Ra ey§fŸ, _l e«ã¡iffŸ, FU£L¥
gH¡ftH¡f§fŸ M»a mizfisbašyh« monahL bga®¤J¡
bfh©L všyh k¡fisí« ïG¤J¡ bfh©L gF¤j¿î¢ Rjªju
flÈš nghŒ¢ nrUtâš vŸssî« IaÄšiyba‹W m¿ayh«.
k‹dh®Fo kfhehL k‰bwhU tifÆš F¿¥ãl¤ jFªj xU
bgUikíila kfhehlhf És§»dJ ngh‰w¤ j¡fjhF«. ïJtiu
ÆY« eilbg‰w kfhehLfËbyšyh« bg©fŸ kfheh£il¤ jÉu
RakÇahij kfhehLfËš M©fns jiyik t»¤J tªjh®fŸ.
Mdhš k‹dh®Fo kfheh£onyh, ekJ ïa¡f¤â‹ c©ik¤ njhH®
fËš xUtuh»a âUkâ. FŠáj« mt®fŸ ã. V., vš. o., jiyik
t»¤jJ ekJ ïa¡f« v›thW bg©fË‹ rk¤Jt¤â‰F c©ik
nahL ciH¤J tU»wJ v‹gij¡ fh£Ltj‰F xU cjhuzkhF«.
k‹dh®Fo kfheh£oš gyâw¥g£l muáaš mã¥ãuha
Kilat®fS« gyJiwÆÈUªJ bfh©L r_f¢ Ó®âU¤j« òǪJ
tUgt®fS« fyªJ bfh©lJ F¿¥ãl¤jFªj k‰bwhU Énrõ
khF«. ïjdhš ntW ntW JiwÆÈU¥gt®fS« Tl RakÇahij
ïa¡f¤â‹ j¤Jt§fis kW¡f Koahjt®fshf mj‹ bfhŸif
fS¡F MjutË¡F«goahd Ãiyik ekJ ïa¡f« c©lh¡»
É£lbj‹w c©ikia ah® kW¡f Koí«?
ekJ ïa¡f¤â‹ c©ik¤ j¤Jt§fis bjǪJ bfhŸs
Koahj m¿t‰wt®fS«, ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffŸ v§F« guÉ
ÉLkhdhš j§fË‹ jÅkâ¥ò¡F« Raey¤â‰F« ïlÄšyhkš
nghŒÉLnk v‹w gaK« RaeyK« cilat®fS« ‘fhªâ’ ‘fh§
»uÞ’ ‘Rauh{a«’ v‹w bga®fis¢ brhšÈ jiyt® g£lK«
njrhãkhd¥ g£lK« gjÉfS« mila ÉU«ò« nghÈfS«,
j‰rka« ekJ ïa¡f¤ij¥ g‰¿¤ j¥ò¥ ãurhu« g©Â¡ bfh©L
tU»wh®fŸ; ï¡T£l¤jh®fŸ jh«, e«ik ‘njr¤Jnuh»fŸ’ v‹W«,
‘ehÞâf®fŸ’ v‹W« tF¥ò¤ JntÎfŸ’ v‹W« brhšÈ¡ bfh©L
tU»wh®fŸ. ït®fŸ T‰W RaeyKilaJ« nah¡»a¥bghU¥ò
ïšyhjJ« MdJ v‹gij kfheh£o‹ jiyt® âUkâ. FŠáj«
mt®fŸ jkJ K‹DiuÆš
“fh§»uÞfhu®fŸ mo¡fo ‘m‹Åa M£á’ v‹W«,
‘m‹Åa¤ JÂ’ v‹W« ‘m‹Åa ghiõ’ v‹W« brhšÈ ekJ
k¡fis Vkh‰W»wh®fŸ. M§»nya®fŸ m‹Åa®fŸ v‹whš
239 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
gh®¥gd®fŸ (MÇa®fŸ) ah®? v‹W nf£»nw‹. ‘炙äZ’
m‹Åa ghiõ v‹whš rkÞ»Uj« vªj¥ gh£l‹ å£L¥
ghiõ? v‹W nf£»nw‹. Mifahš mt®fŸ brhšY»wgo
gh®¤jhY«, 400 tUõ¤â‰F Kªâ tªj m‹Åa ghiõia
xÊ¥gj‰F K‹ 2000 tUõ§fS¡F Kªâ tªj “m‹Åauh»a
gh®¥gd®fË‹ M£áia xÊ¡f nt©oaJ ï‹D« mtáa
kšyth? mJ nghynt 400 tUõ¤â‰F Kªâ tªj m‹Åa
ghiõia xÊ¥gj‰F K‹ 2000 tUõkhf ekJ r_f¤âš
‘guhruÞÄUâ’ ‘kEj®k«’ KjÈa bfh^u¢ r£l§fis¢ brŒj
m‹Åa ghiõah»a ‘rkÞ»Uj ghiõ’ia monahL mÊ¡f
nt©lhkh? v‹W nf£»nw‹. Mifahš ïªj gR¥ò th®¤ij
fËbyšyh« ka§»Élhkš Ãjhd¥ ò¤ânahL Mntr§
bfhŸshkš; vªj¡fhÇa¤ijí« nahá¤J¢ brŒa nt©Lbk‹W
nf£L¡bfhŸ»nw‹” v‹W ngáÆU¥gâÈUªJ m¿ayh«.
k‹dh®FoÆš ekJ kfheh£il el¤jbth£lhkš brŒa
itÔf®fS«, mt®fS¡F MjuthíŸs gh®¥gd c¤ânahfÞ
j®fS« v›tsnth Ka‰á brŒJ« gÈ¡fhkš kfhehL Äfî«
bt‰¿nahL Koî bg‰wJ ghuh£l¤j¡fjhF«. bgÇa kÅj®fË‹
MjuÉ‹ikiaí«, itÔf®fË‹ Éõk¥ ãurhu¤ijí«, mâfhÇ
fË‹ m¡»uk§fisí« á¿J« bghU£gL¤jhkš kfheh£il
bt‰¿íl‹ el¤Jtj‰F¡ fhuzkhf ïUªjt®fŸ k‹dh®Fo
ÆYŸs ekJ ïa¡f thÈg åu®fns v‹gJ F¿¥ãl¤jFªjjhF«.
Mfnt v¤jifa fZl eZl§fisí« y£áa« g©zhkš kfh
eh£il bt‰¿nahL el¤âa îth»fisí« kfheh£o‹ elto¡if
fËš g§bfL¤J¡ bfh©lt®fisí« ghuh£L»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 26.06.1932
Fo muR - 1932 ( 1) 240
itÔf®fË‹ K£L¡f£il
cyfbk§F«, ‘Rjªâu«’ ‘rk¤Jt«’, ‘rnfhju¤Jt«’,
‘ÉLjiy’ v‹W T¡FuÈL« Xir brÉia¤ Jis¡»‹wJ.
gšyhÆu¡fz¡fhd M©Lfshf moik¥ gLFÊÆš 圪J»lªj
bg©fS«, ViH k¡fS«, jhœ¤j¥g£l k¡fS«, bjhÊyhs®fS«,
j§fŸ K‹nd‰w¤â‰F¤ jilahf Ëw nfh£ilfis¤ jf®¤J
xʤJ jiuk£lkh¡»¡ bfh©L tU»wh®fŸ. ït®fË‹ gil vG¢á
Ædhš, kj¡ nfh£ilfS«, rhÞâu¡ nfh£ilfS«, tUzháuk
jUk¡ nfh£ilfS«, Ra ey¡ nfh£ilfS«, gF¤j¿î¡ F©L
fshš monahL bga®¤ bj¿a¥gL»‹wd. ïªj¢ rªj®¥g¤âš
ïªâahÉš cŸs cyf Ãiya¿ahj, guªj neh¡fÄšyhj itÔf¥
ãL§fšfŸ j®¥ig¥ òšYfisí«, gHa gŠrh§f¡ f£Lfisí«,
rh¤âu¡ F¥igfisí« fh£o nk‰go nfh£ilfis¡ fh¥gh‰w
Ka‰á brŒ»‹wh®fŸ. Mdhš ït®fË‹ Ka‰á åbz‹W gŸË¥
ãŸisfS« m¿ªJ gÇfá¡»‹wh®fŸ v‹gij eh« brhšy
nt©oaâšiy. ïªj itÔf¥ãL§fšfË‹ ngh¡ifí«, kd¥
gh§ifí«, K£lhŸ jd¤ijí« br‹w 20-6-32 š jŠir Íšyh
âUÉlkUöÇš Toa ãuhkz® kfheh£o‹ Ô®khd§fis¡ bfh©L
czuyh«. ïÅ m«kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£oU¡F« Ô®khd§
fisí« mitfË‹ _y« mªj Äu£áailªj _isiaíila
itÔf k¡fË‹ ngh¡ifí« ftÅ¥ngh«.
bg©fŸ Éõakhf m«kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£oU¡F«
Ô®khd¤âš, bg©fŸ kfhehLfisbašyh« f©o¤J«, bg©fŸ
kfhehLfbsšyh« nkš eh£L¡ fšÉ f‰w bg©fshš T£l¥
gL»‹wbj‹W«, mt®fŸ ÉU«ò« Rjªâu§fŸ kj¤â‰F« r_f¥
gH¡f tH¡f§fS¡F« Énuhjkhdit v‹W«, Mfnt, mt®fS
ila mã¥ãuha§fŸ ïªâa¥ bg©fË‹ mã¥ãuha« mšy
bt‹W«, #d r_f¤â‰F« murh§f¤â‰F« v¢rÇ¡if brŒtjhf¡
F¿¥ã£oU¡»wh®fŸ. itÔf®fË‹ ò¤âa‰w j‹ik¡F ïij Él
ntW v‹d cjhuz« nt©L«? ï‹W bg©fŸ ÉU«ò« RjªâuK«,
241 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
brh¤JÇikí«, fšÉa¿î«, Rfhjhu thœ¡ifí« M©fis¥ nghš
taJ tªj ã‹ j§fŸ ÉU¥g¥go kzŠ brŒJ bfhŸS« cÇikí«,
Éjitfsh»É£lhš kWkz« òǪJ bfhŸS« cÇikí«, fztD
ila bfhLikianah el¤ijianah r»¡fKoahj nghJ kz
ÉLjiy brŒJ bfhŸS« RjªjuK«, j§fŸ cÇikfis¡
fh¥gh‰¿¡ bfhŸs r£l rigfËY« Þjy Þjhgd§fËY« ïl«
bgW« cÇikí« nf£»‹wh®fŸ. ï›îÇikfbsšyh« ï‹W
M©fS¡F v›thW ïU¡»‹wdnth m›thW bg©fS¡F«
ïU¡f nt©L« v‹W nf£gâš v‹d jtW ïU¡»‹wJ? ïs«
taâš khL, f‹Wfis ɉgid òÇtJ nghš bg©fis kz«
brŒÉ¤J jhÈaW¤j ã‹ å£o‹ _iyÆš c£fhu it¤J, mt®fŸ
j§fŸ ïa‰if cz®¢áia ml¡»¡ bfhŸs Koahkš âU£L¤
jdkhf m‹Åa òUõUl‹ ï‹g« mDgɤJ¡ f‰gkh»¡ FHªij
ãwªj ã‹ mij¡ fG¤ij K¿¤J¡ fŸË¡ fh£onyh, rh¡filÆnyh,
»z‰¿nyh, M‰¿nyh, Fs¤ânyh v¿í«go brŒtJ kj¤â‰F«,
gH¡f tH¡f§fS¡F« r«kjkh? fztdhš btW¡f¥g£l brh¤JÇ
ikí«, fšÉa¿î«, Mjuî« m‰w gÇjhgfukhd Ãiy¡FÇa
bg©fŸ Égrhu thœ¡ifÆš <Lg£L khd¤ij ɉW étdŠ
brŒí« fhÇaªjh‹ kj¤â‰F«, gH¡f tH¡f§fS¡F« r«kjkh?
‘kj«’ ‘gH¡ftH¡f«’ v‹W f©_o¡fj¿¡ bfh©oU¡F« m¿ÉÈ
fshš jh‹ bg© k¡fŸ nk‰T¿a bfhoa thœ¡ifÆš <Lgl
nt©oÆU¡»wbj‹gij gF¤j¿ths® kW¡f Koíkh? ït‰iw
ízuhj itÔf®fŸ bg©fŸ ÉU«ò« Rjªâu¤jhš kjK«, gH¡f
tH¡f§fS« nghŒÉL« v‹W V‹ ghG« FubyL¤J¡ f¤J
»wh®fŸ?
mL¤jgoahf Mya¥ ãuntr« r«gªjkhf xU Ô®khd«
Ãiwnt‰¿ÆU¡»‹wd®. ï¤Ô®khd¤âš FUthô® KjÈa ïl§f
Ëš eilbgW« Mya¥ ãuntr r¤âah¡»uf§fis¡ f©o¤J«,
Ô©lhjh® Mya§fËš EiHªjhš rdhjd j®kK« ïªJ kj r«ãu
jhaK« mʪJ ÉLtJl‹ ïªJ r_f¤âš fyfK« nt‰WikfS«
c©lhFbk‹W« Mifahš fh§»uÞ ï›Éa¡f¤ij MjÇ¡f¡
Tlhbj‹W v¢rÇ¡if brŒtjhfî« F¿¥ã£oU¡»‹wh®fŸ. nfhÆš
ãuntr¤â‰fhf¢ r¤âah¡»uf« g©z nt©L« v‹»‹wt®fŸ
ftÅ¡f nt©L»‹nwh«. nfhÆY¡FŸ EiHí« cÇik bgw¢
r¤âah¡»uf« g©Q»‹w fZl¤ijí« nfhÆš ãuntr cÇik
»il¤jã‹, mªj¡ fšY¢ rhÄfS¡fhf¤ jh§fŸ ghLg£L¤ njL«
bršt§fis¥ ghHh¡F« K£lhŸjd¤ij¥ ngh¡f ghLgl nt©oa
fZl¤ijí« Mnyhá¤J¥ gh®¤jhš, ï¥bghGnj ï¡fZl§fS¡F
ïl« ïšyhkš jL¤J Élyhkšyth? nfhÆš ãuntr¤â‰fhf¥
Fo muR - 1932 ( 1) 242
ghLgLtij Él, nfhÆšfË‹ gad‰w j‹ikfisí« mitfshš
c©lhF« fZl eZl§fisí« vL¤J¡ T¿ vtiuí« nfhÆY¡F¥
nghfhkY«, mj‰fhf¢ bryî brŒahkY« jL¡f Ka‰á¥gJ
v›tsnth ga‹ ju¡Toabj‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«. #d§fŸ
nfhÆšfS¡F¥ nghtijí«, m§nf bfh©L nghŒ gz¤ij¥ gh®¥
gd®fŸ tƉ¿š nghLtijí« ÃW¤â ÉLth®fshdhš nfhÆš
fS« mʪJ nghF«; mitfis¡ f£o¡ bfh©L mG« itÔf®
fS«, gh®¥gd®fS« bfh£l« ml§» _iyÆš c£fh®ªJ ÉLth®
fŸ. ïijÉ£L, nfhÆš ãuntr¤â‰F v‹W eh« ghLg£L¡ bfh©o
U¡F« tiuÆY« nfhÆšfS¡F kâ¥ò«, ghku k¡fË‹ bršt§
fS¡F¡ nfL«, nrh«ng¿ itÔf®fS¡F«, gh®¥gd®fS¡F«
ãiH¥ò« ïUªJ bfh©LjhÅU¡F«. Mifahš nfhÆšfis xÊ¥
gj‰F tÊ njLtnj rhy¢ áwªjbj‹W eh« v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
ïªj tifÆš gh®¥gd®fns nfhÆšfis¡ f£o¡ bfh©L mGtâš
ek¡F M£nrgizÆšiy. Mdhš, nfhÆšfshf£L«, Fs§f
shf£L«, k‰w vªj bghJ Þjy§fshf£L«, mitfËš všnyhU«
ãuntá¡f¡ Toa cÇikia Ãiy eh£L« bghU£L¢ brŒa¥gL«
vªj Ka‰áiaí« eh« KG kdJl‹ MjÇ¡»‹nwh«. gh®¥gd®fŸ
vijí« j§fSila Vfnghf cÇikahf mDgÉ¡f¢ Rjªâu«
bg‰¿Uªj fhy« kiyna¿ É£lbj‹W v¢rÇ¡»‹nwh«.
mL¤jgoahf, ‘kj cÇik’ g‰¿ Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd¤âš,
kj cÇikfS¡F Énuhjkhf¢ r£l§fŸ V‰gL¤j¡ Tlhbjd
r®¡fhU¡F« r£lrigfS¡F« jilna‰gL¤j nt©L« v‹W«
kj¢ r«gªjkhd gH¡f tH¡f§fËš murh§fK«, r£lrigfS«
jiyÆl¡ Tlhbj‹W« F¿¥ã£oU¡»‹wh®fŸ. ïªj itÔf®fË‹
kd¥ngh¡»‹ go gh®¤jhš, murh§f« v‹W x‹W ïU¡f nt©oa
njitna ïšiy v‹W Twyh«. njrk¡fË‹ bfhoa gH¡f tH¡f§
fis¥ ngh¡» mt®fis eyKl‹ thH¢ brŒa nt©oanj murh§
f¤â‹ K¡»a flikahF«. ï¡flikia¢ brŒahj murh§f«
ïUªJ« gaÅšiy; ïwªJ« gaÅšiy. j‹ kj¤âd® jÉu m‹Åa
kj¤âdiu bašyh« mÊ¡f nt©L« v‹W TW« xU kj cÇik¡F
murh§f« jil brŒahkÈU¡f Koíkh? òUõ‹ ïwªj ã‹ mt‹
kidÉiaí« fhZl¤âš V‰¿¡ bfhiy brŒí« kj cÇikia
murh§f« jil brŒahkÈU¡f Koíkh? bg©fis¥ bgh£L¡f£o
É£L Égrhu¤ bjhÊš el¤j¢ brŒí« kjîÇikia murh§f«
gh®¤J¡ bfh©oU¡f Koíkh? xU ehis¡F g‹Åbu©L kÂ
neuK« be‰¿ nt®it Ãy¤âš tU«go ciH¥ngh® czÉ‹¿
tUªâ¢ rhfî«, ef¤âš mG¡F¥glhkš btšbt£L bk¤ijÆ£l
rhŒkhd eh‰fhÈÆš rhŒªJ bfh©oU¡F« nrh«ngÇfŸ Mâ¡f«
243 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
brY¤J« kjîÇik¡F, (m¡»uk¤â‰F) murh§f« v¥bghGJ«
ïl§bfhL¤J¡ bfh©oU¡f Koíkh? Mifahš njr« e‹ik
aila nt©Lkhdhš, kjîÇik, rhâ cÇik, gH¡f tH¡f« v‹g
t‰iwbašyh« _£il¡f£o “m£yh©o¡” bgU§flÈš ngh£L
É£L¢ Ó®âU¤j¢ r£l§fŸ ïa‰w nt©oanj KiwahF«. ï¤
jifa muáaš Ó®âU¤j« tUtjhÆUªjhšjh‹ RakÇahij¡
fhu®fŸ, muáaš Ó®âU¤j¤ij MjÇ¥gh®fŸ. ï›th¿šyhkš ïªj
itÔf®fŸ ÉU«ò»‹wgoí« fh§»uÞfhu®fŸ nf£»‹wgoí«, kj¥
ghJfh¥òŸs Ó®âU¤j« vJ tªjhY« mij¢ RakÇahij¡fhu®fŸ
MjÇ¡f¥ nghtâšiy. xU rka« MjÇ¡F«goahd rªj®¥g«
V‰g£lhY«, kj¥ghJfh¥ig xʤJ¢ r_f Ó®âU¤j¢ r£l§fis
V‰gL¤jnt K‹tUth®fŸ v‹gâš IaÄšiy. Mjyhš, itÔf®
fŸ nt©L« kj¥ghJfh¥ò¥ ó¢rh©o ïÅ¥ gÈ¡fhbj‹W v¢
rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
mL¤jgoahf, rhujh r£l¤ij¡ f©o¤J« ï¢r£l¤ij ïªJ
r_f¤âYŸs gyU«, gy Þjhgd§fS« MjÇ¥gij¡ f©o¤J«
ghša Éthf¤ij¤ jil brŒtJ kj¤â‰F Énuhj bk‹W« Mjyhš,
rhujh r£l¤ij¤ âU¤jnth, u¤J brŒanth murh§f« MjutË¡f
nt©L« v‹W« Ô®khŤâU¡»‹wh®fŸ. ït®fŸ Ô®khd¤ânyna,
rhujh r£l¤ij ïªJ r_f¤âYŸs gyU«, gy Þjhgd§fS«
MjÇ¥gjhf¡ F¿¥ã£oU¡F« nghJ áyuh»a itÔf®fŸ V‹
T¢rÈl nt©L«? ï¢r£l« c©ikÆnyna #dr_f¤â‰F e‹ik
aË¡f¡ Toabj‹gij m¿ªJ jhnd gyU« MjÇ¡»‹wh®fŸ,
m¥go ÆU¡f V‹ ï› itÔf®fŸ ïij v⮡f nt©L«? ‘kj«’
v‹w FU£L¤jd« jhnd ït®fSila m¿it e‹ik Ôikfis
MuhŒªJ gh®¡f Koahkš jil brŒ»‹wJ? Mifahš ïªj
tifÆY« ït®fSila Ô®khd« xU bršyh¡ fhR v‹Wjh‹ eh«
TWnth«.
filáahf k‰bwhU Ô®khd« Ãiwnt‰¿ ïU¡»‹wh®fŸ.
mjhtJ “ntj« Mfk« KjÈaitfis ãurhu« g©Qtj‰F«,
ònuh»j®, nfhÆš m®¢rf®fŸ KjÈat®fS¡F¥ gƉá bfhL¤J
itÔf fhÇa§fS¡F mÊî tuhkš fh¥gh‰Wtj‰F«, tUzh¢áuk
jUkrigfŸ V‰gL¤Jtj‰F«, ïªJkj j¤Jt§fis¥ ãurhu«
g©Qtj‰F«, khzh¡f®fËl« itÔf xG¡f§fŸ c©lhtj‰fhf¢
áW ÉLâfis V‰gL¤jî« “j®k CÊa® r§f«” v‹D« xU Þjh
gd¤ij V‰gL¤j nt©L« v‹W Ô®khŤâU¡»wh®fŸ. x›bthU
r_f¤âdU« ntjhfk¥ òu£Lfisí«, ònuh»j¥ òu£Lfisí«,
m®¢rf®fË‹ mnah¡»a¤jd§fisí«, tUzh¢áuk j®k
Fo muR - 1932 ( 1) 244
m¡»uk§fisí«, giHa FU£L¥ gH¡f§fisí« xÊ¡f Ka‰á
brŒí« ï¡fhy¤âš, ekJ gh®¥gd®fŸ ït‰iw ts®¡f Ka‰á
brŒtJ v›tsî ò¤ârhȤjdbk‹W nahá¤J¥ gh®¡f nt©L
»nwh«. c©ikÆš ït®fS¡F njr¤â‹ ÛJ ftdnkh, ViH
fË‹nkš mDjhgnkh k‰w njr§fis¥ nghš ekJ njrK« áwªJ
És§f nt©L« v‹D« Mirnah ïUªjhš ï›thW kfhehLfŸ
T£o¥ ã‰ngh¡fhd Ô®khd§fis¢ bršth®fsh? v‹W jh‹ nf£»
nwh«. gzgyK«, g¤âÇif gyK« bršth¡F¥ gyK« gil¤j
itÔf¥ gh®¥gd®fŸ ï¥bghGJ Ô®khŤâU¡»wgo, gyJiw
fËY« EiHªJ ãurhu« g©zî«, gh®¥gd®fis ï‹D« e«ã¡
bfh©oU¡F« ghku k¡fËš gy® ït®fŸ ãurhu¤âdhš Vkhwî«
TL«. Mdhš ïJ v¥bghGJ« Ãiy¤J Éf KoahJ v‹gJ
kh¤âu« âra«. fhy¢r¡fu« btFntfkhf RH‹W bfh©oU¡F«
ïªÃiyÆš gh®¥gd®fË‹ itÔf¥ ãurhu«, xnu KiwÆš brŒa¥
gL« RakÇahij¥ ãurhu r©lkhUj¤jhš áj¿¥ nghŒÉL« v‹gJ
âra«, Mifahš v§F« gF¤j¿î«, ÉLjiyí«, RjªâuK«
cjakh»tU« ï¡fhy¤âš gh®¥gd®fŸ kh¤âu« ï›thW ï‹D«
Vkh‰¿¡ bfh©oU¡f Ãid¥gJ«, mj‰fhf kfhehL T£LtJ«,
Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰WtJ« å©! å©! å©! v‹W v¢rÇ¡if
brŒ»‹nwh«. ï¤jifa mG¡F_£il itÔf®fis¡ f©o¡fhj
njÓa¥ òÈfŸ e«ik¤ “njÓa¤Jnuh»fŸ” v‹W« “Rauh{a Énuhâ
fŸ” v‹W« TWtJ tof£od mnah¡»a¤jdkšyth? ïÅnaD«
ah® c©ikahd Rjªâu¤â‰F¥ ghLgLt®f bs‹gij¤ bjǪJ
bfhŸs nt©L»nwh«.
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 26.06.1932
245 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 14
 mUŠbrhš bghUŸ

»ahâ - òfœ
á£ir - j©lid, gƉá
áR nghõz rhiy - FHªijfŸ fh¥gf«
áyh rhrd« - fšbt£L
ãu ght« - nk‹ik, Ñ®¤â
É¡»d« - ïilôW, ÔJ

Fo muR - 1932 ( 1) 246