Vous êtes sur la page 1sur 119

Fo muR

1932-2

bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«

bjhFâ 15

bgÇah® âuhÉl® fHf«


29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò
âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô®
br‹id - 600 041
üš És¡f« ïu£ilth¡FÇikia
cWâahf MjǤj Fo muR
üÈ‹ bga® : Fo muR 1932-2
bghUŸ : bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«
clšeyÄšyhj bgÇah® Ú©l XŒî vL¡fnt©Lbk‹W
bkhÊ : jÄœ kU¤Jt®fŸ T¿a Mnyhridia òw¡f¤J bgÇah® nkiyehL
gâ¥ghs® : bfhs¤ö® jh.br.k gaz¤ij nk‰bfh©lh®. <Í¥£, ¡ßÞ, JU¡», uZah, b#®kÅ, ï§
»yhªJ, ï¤jhÈ, ÞbgÆ‹, ¥uh‹Þ, ngh®¢Rfš ehLfËš Rkh® xU
gâ¥ò : 2008
tUl« bgÇah® gaz« brŒjh®. gaz« Ko¤J bfhG«ò tÊahf
cÇik : gâ¥ghsU¡F jÄHf« âU«ãa fhyf£l« ïJ.
jhŸ tif : ne¢Ruš nõ£ ïy§ifÆš gy gFâfS¡F« br‹W jdJ mDgt§fis¥
üš msî : 1 / 8 bl«Ä g»®ªJ bfh©lh®. F¿¥ghf gaz¤âš Ú©l fhy¤ij¢ bryÉ£l
nrhÉa¤ eh£o‹ nrhrÈr¡ bfhŸiffŸ bgÇahiu Äfî« <®¤âUª
vG¤J msî : 11 òŸË jij mtuJ ciufŸ btË¥gL¤âd. ekJ eh£oš k¡fŸ XuÂÆš
g¡f§fŸ : 236 âushkš jL¥gj‰F flîŸ, kj«, rhâ, jiyÉâ, f®kgy‹ ngh‹w
e«ã¡iffns fhuz« v‹wh® bgÇah®.
m£il totik¥ò : £uh£Þ» kUJ,
br«g£o ïuhrh 炙yhªâš khbgU« bjhÊyhs® nguÂÆš ãÇ£l‹ bjhʉ
f£á¤ jiyt® yh«Þ bgÇ K‹ÅiyÆš bgÇah® M‰¿a ciu;
fÂÅah¡f« : mRu‹ Clf«, â©L¡fš bgaU¡F K‹dhš njhH® v‹nw ÉËí§fŸ v‹W bgÇah® ÉL¤j
Éiy : cU. 200 / - m¿¡if M»ait ï¤bjhFâÆšjh‹ ïl«bg‰WŸsd.
btËpL : bgÇah® âuhÉl® fHf« btËeh£L¥ gaz¤âš ïUªj bgÇahÇ‹ vG¤JfŸ ng¢RfŸ
29 ïjÊayhs® FoÆU¥ò ï¡fhy Fo muR V£oš ïl« bgW« thŒ¥òfŸ ïšiy v‹whY«
m¡fhy f£l§fËš Fo muáš ïl«bg‰w jiya§f§fŸ, f£Liu
âUtŸSt® ef® - âUth‹Äô® fŸ mj‹ K¡»a¤Jt« fUâ bjhF¥ãš ïiz¡f¥g£LŸsd.
br‹id - 600 041 bõ£ôšL k¡fS¡F tH§f¥g£l jŤbjhFâ Kiwia
v⮤J fhªâah® c©zhÉuj« bjhl§»a fhyf£l« ïJjh‹. jŤ
bjhFâia cWâíl‹ MjǤj Fo muR fhªâah® Äu£lY¡F¥
gâyo jªjJ. ïªJkj ca®rhâÆd® v⮥ò k£LÄ‹¿ »¿Þjt
kj¤â‹ v⮥igí« Fo muR rªâ¤jJ. Fo muir th§»¥ go¥
ngh® gâidªJ eh£fS¡FŸ ÃW¤jhÉ£lhš ‘#hâ ãuZl«’ brŒa¥
gLt® v‹W nfhit kht£l f¤njhÈ¡f »¿Þjt kj¤ jiyik
Äu£oaJ.
r§fuh¢rhÇÆ‹ ã¤jyh£l¤ij vŸsš eilÆš nfÈ brŒí«
bgÇah® f£Liuí« ï¤bjhF¥ãš ïl«bg‰WŸsJ.

- gâ¥ghs®
bghUsl¡f«

1. khfhz Rah£á jh‹ r£lkW¥ghš gaÅšiy 9


2. bt‰¿¡F¿ 14
3. ViHfS¡F e‹ikÆšiy 15
4. jhœ¤j¥g£lh® ÉLjiy 19
5. bg©fŸ moik Ú§Fkh? 25
6. itÔf¡ nfh£ilÆš RakÇahij¡ F©L 28
7. nj®jš #h¡»uij! 35
8. Þjy Þjhgd¢ r£l« 40
9. ViHfŸ f©Ù® 46
10. jÄH® kfhehL 48
11. fšÉ kªâÇ ãur§f« 54
12. g®dh£õh - nk¤jh 56
13. ïj‰F v‹d brhšY»wh®fŸ? 59
14. e«ã¡ifÆšiy¤ Ô®khd« 65
15. F‰wŠbrhšy thŒ c©lh? 66
16. “kj¤â‰F t¡fhy¤J” 75
17. fh®¥bghnuõD« ãuhkÙa g¡âí« 80
18. muáašthâfS¡F¥ ò¤â tUkh? 85
19. fhªâÆ‹ itÔf bt¿ 89
20. Ô©lhjh®¡F Énkhrd« c©lh? 95
21. c©zhÉuj¥ gy‹ 101
22. k©QU©il khsÉah¡fŸ 107

Fo muR - 1932 ( 2 ) 4 5 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


23. #ÞoÞ f£á bfhiy brŒa¥gLkh? 113
24. ÔghtË¡ bfhŸis nehŒ 119
25. nfhÆš ãuntr knrhjh 125
26. bfhG«ãš <.bt. ïuhkrhÄ 129
27. bfhG«ãš <. bt. ïuhkrhÄ 131
28. flîis¥ g‰¿ Ãid¡f Koah bjhÊš Ka‰á 134
29. gnuhlhÉš Mya¥ ãuntr« 136
30. f¤njhÈ¡f¥ bgÇah®fŸ 138
31. Mâ âuhÉl mãÉ®¤â r§f¤jh® tunt‰ò 144
32. <.bt.uh. F¿¥ò 145
33. <. bt. ïuhkrhÄÆ‹ bfhG«ò É#a« 146
34. bfhG«ò bfÆ£o âna£l® tunt‰ò 147
35. Mâ âuhÉl® r§f tunt‰ò 148
36. itÔf¥ gh®¥ghD¡F« nfhÆš ãuntr gh®¥ghD¡F«
r«ghõiz 149
37. ïy§if cg‹ahr« 153
38. nfhÆš EiHî« x‰Wik kfhehL« 173
39. AÇ#d§fŸ 180
40. njhH® vÞ. uhkehj‹ 185
41. mŒa ehlh® kiwªjh® 190
42. MââuhÉl thÈg®fŸ tunt‰ò 191
43. V‹ ga¥gl nt©L«? 195
44. <.bt.uhkrhÄ¡F KÅágš cgrhu« 200
45. bjhÊyhs®fŸ 205
46. njáa¤â‹ Éisî 209
47. òu£á v‹whš v‹d? V‹ ga¥gl nt©L«? 211
48. r§fuh¢rhÇí« fhªâí« 219
49. bjhÊš f£áÆ‹ nghȤ j‹ik 227
50. ntiy¤ â£l¡ T£l« 230
51. mUŠbrhš bghUŸ 234

Fo muR - 1932 ( 2 ) 6 7 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


khfhz Rah£á jh‹
r£lkW¥ghš gaÅšiy
ekJ eh£oš cŸs Mntr§ bfh©l njrhãkhÅfŸ
T£l¤âš gy khj§fshŒ, óuz Rna¢ir¥ ng¢R«, Fona‰w eh£L
M£á¥ ng¢R«, I¡»a M£á¥ ng¢R« eilbg‰W tªjd.
ïªâahî¡F v¤jifa Ó®âU¤j« tH§fyh« v‹gij ÉrhǤJ
Koî brŒtj‰fhf M§»y¥ ghuhSk‹w¤jhuhš ÃaÄ¡f¥g£l
‘irk‹ fÄõ’id fh§»Þfhu®fŸ g»Zfhu« g©Âdh®fŸ, “óuz
Rna¢irna ïªâahî¡F nt©L«” v‹W brhšÈ âU. fhªâ
mt®fË‹ jiyikÆš ‘c¥ò r¤âah¡»uf«’ ‘r£l kW¥ò’ KjÈa
t‰iw el¤â njr¤âš bgU§FH¥g¤ijí«, »s®¢áiaí« c©lh¡
»dh®fŸ. ï›thW r£lkW¥ò ïa¡f« gykhf eilbg‰w fhuz¤jhš
ãÇ£oZ murh§f¤jhU«, ïªâa®fËl« jhuhs kdJ fh£LtJ
nghš, t£l nki# kfhehL x‹iw V‰gL¤â ïªâa¥ ãuâÃâfis
炙yhªâ‰F tutiH¤J muáaš Ó®âU¤j« r«gªjkhf Éthâ¡f¢
brŒjh®fŸ. KjÈš elªj t£l nki# kfheh£o‰F fh§»uÞ ãuâÃâ
fŸ bršyÉšiy. MdhY« Kjš kfheh£onyna ïªâahî¡F
I¡»a M£áia V‰gL¤JtJ v‹W Ô®khŤjh®fŸ. ãwF ïu©lh«
Kiw elªj t£lnki# kfh eh£o‰F¡ fh§»uá‹ Vf¥ãuâÃâahf
âU. fhªâ mt®fS« br‹wh®. ïªj kfhehL« I¡»a M£áia
V‰gL¤JtJ v‹w Kjš kfheh£L KonthL Ëwnj xÊa m›
th£á¡fhd â£l§fŸ V‰gL¤JtJ g‰¿ xU Koî¡F« tuhkš
fiyªjJ. filáahf ãÇ£oZ Kjš kªâÇahš th¡FÇik¡ fÄ£o,
rkÞjhd¡fÄ£o, Mnyhrid¡ fÄ£o vd _‹W fÄ£ofŸ
ÃaÄ¡f¥g£ld. ï¡fÄ£ofËš th¡FÇik¡ fÄ£oÆ‹ ntiyí«,
rkÞjhd¡ fÄ£oÆ‹ ntiyí« KoªJ É£ld. ïitfË‹ m¿¡
iffŸ ãÇ£oZ murh§f¤âl« ïU¡»‹wJ, ï‹D« Mnyhrid¡
fÄ£oÆ‹ ntiyfŸ KGtJ« KoaÉšiy.
t£l nki# kfhehL ToaJ Kjš áy âd§fS¡FK‹, br‹w
27-6-32š ïªâah kªâÇÆ‹ m¿¡if btËahF« tiuÆY« v§F«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 8 9 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


I¡»a M£áia¥ g‰¿na ng¢rhf ïUªjJ. Mdhš ïªâahÉš ïÅ jahÇ¡f¥ nghF« m¿¡if ghuhSk‹w¡ T£L¡ fÄ£oÆdhš
I¡»a M£áia V‰gL¤Jtâš cŸs ïilôWfisí«, á¡fš ïªâa¥ ãuâÃâfË‹ cjÉiaí§ bfh©L jahÇ¡f¥gL« v‹W
fisí« cz®ªj gy ÃUg®fS«, muáašthâfS«, khfhz M£á És«gu¥ gL¤âÆUªjhY« c©ikÆš m›t¿¡if F¥ig¤
jh‹ KjÈš V‰gl¡ TL« v‹W T¿tªjh®fŸ. ‘fhªâ - ï®É‹’ bjh£oÆš ngh£LÉ£ljhf m¿ahjt®fshš fUj¥gL« “irk‹
x¥gªj« V‰g£lJ Kjš bgU«ghyhd fh§»uÞfhu®fS« âU. fhªâ m¿¡if”ia x£oajhfî«, mj‹nkš ïªâa murh§f¤jh®, brŒâ
í« I¡»a M£á¤ â£l¤ij x¥ò¡ bfh©ld®. U¡F« ághÇir x£oajhfî« jh‹ ïU¡F« v‹gâš IaÄšiy
v‹nw brhšyyh«.
Mdhš eh« kh¤âu«. MâKjš, “I¡»a M£á V‰gl
ïlÄšiy” v‹nw t£l nki# kfhehL V‰gLtj‰F K‹ c©lhd Mfnt, ïJtiuÆY« “irk‹ fÄõid” v⮤J« t£l
“irk‹ fÄ£o” m¿¡ifÆ‹ goí« m›t¿¡ifÆ‹ nkš ïªâa nki# kfheh£il v⮤J«, ãÇ£oZ murh§f¤ij v⮤J« r£l
murh§f¤jh® brŒJŸs ághÇá‹ goí«, mikªj “khfhz Rah£á” kW¥ò«. »s®¢áfS« brŒjâdhš v‹d gy‹ »il¤jJ? v‹W
jh‹ V‰gL« v‹W« Mfnt “fh§»uÞ”fhu®fŸ brŒí« r£l kW¥ã nf£»nwh«.
dhY«, k‰wt®fŸ nghL« T¢rÈdhY« xU gaD« ïšiy v‹W«
T¿ tªnjh«. “r£lkW¥ò ïa¡f¤ij xL¡» njr¤âš mikâia
V‰gL¤J»‹nwh«” v‹W brhšÈ¡ bfh©L ïªâa murh§f¤jhuhš
ï›î©ikia¤ j‰rka« ïªâah kªâÇ btËÆ£oU¡F« ãw¥ã¡f¥g£l mtru¢ r£l§fshY«, mitfis v⮤J¢ r£l
m¿¡ifia¡ bfh©L czuyh«. ïªâah kªâÇÆ‹ m¿¡ifia kW¥ò¡fhu®fŸ brŒí« fyf§fshY« Ãuguhâahd ViH k¡fŸ
br‹w 27-6-32š nk‹ik j§»a itáuhŒ mt®fŸ btËÆ£ fZl¥gL»wJ jh‹ f©lgy‹.
LŸsh®fŸ. m›t¿¡ifÆÈUªJ ek¡F¤ bjÇí« brŒâahtJ :-
“ãÇ£oZ murh§f¤jh® KjÈš ïªâahî¡F khfhz Rah£á
“j‰bghGJ mtrukhf khfhz Rah£á bfhL¥gnj jh‹ bfhL¥gJ” v‹W Ô®khŤâU¥gjhš murh§f¤â‰F ï¥
ãÇ£oZ murh§f¤â‹ KothF«. Mdhš ï¥bghGJ bghGJ ïUªJ tU« ïªâa muáašthâfË‹ Mjuî« bghJ
khfhz Rah£á¡fhf jahÇ¡f¥ nghF« m¿¡ifÆnyna, #d§fË‹ Mjuî« FiwªJ ÉL«. Mifahš khfhz Rah£á¤
I¡»a M£á¡fhd â£lK« V‰gL¤j¥g£oU¡F«. ïªâa â£l¤ij ahU« x¥ò¡ bfhŸs kh£lh®fŸ v‹W áy® T¿ tU
M£á¤ â£l§fis MuhŒªJ Koî brŒtj‰F mâf fhy« »wh®fŸ. ï¡T‰W á¿J« c©ika‰wJ v‹W eh« TWnth«. 炙
ão¡Fkhjyhš KjÈš khfhz Rah£ána tH§f¥gL«. yhªâš ïu©lhtJ t£lnki# kfhehL elªj fhy¤ânyna ãugy
khd ïªâa muáaš thâfËš gy® I¡»a M£áia V‰gL¤Jtj‰F
tF¥ò¥ ãu¢áid r«kªjkhf murh§f¤jh® jkJ K‹ khfhz Rah£áia V‰gL¤j nt©Lbk‹W T¿dh®fŸ. t£l
Koit ï‹D« ïu©L khj§fS¡FŸ bjÇɤJ ÉL nki# kfhehL fiyªjã‹D«, KÞä« jiyt®fËš gyU« ïªJ¤
th®fŸ. mj‹ã‹ Mnyhrid¡ fÄ£oÆ‹ T£l« eil jiyt®fËš gyU« k‰w áWgh‹ik tF¥ò¤ jiyt®fËš bgU«
bg‰W mj‹ m¿¡if jahÇ¡f¥gL«. ïj‹ ã‹ng ghuhS ghyhdt®fS« KjÈš ‘khfhz Rah£á’ V‰gL¤J« Éõa¤ij
k‹w¤jhuhš ÃaÄ¡f¥gL« T£L¡ fÄ£oÆdhš, ïªâa¥ MjÇ¥gjhf mã¥ãuha§fŸ btËÆ£oU¡»wh®fŸ. Mifahš
ãuâÃâfisí« ÉrhǤJ clnd khfhz Rah£áia¡ murh§f¤jh® Vf fhy¤âš I¡»a M£áiaí« khfhz Rah£á
bfhL¡»‹w knrhjh jahÇ¡f¥gL«. ï«knrhjhit¤ jahÇ¡ iaí« ÉU«ò»‹wt®fS«, óuz Rna£ir¡fhu®fS« fh£L«
F« nghJ, th¡FÇik¡ fÄ£o rkÞjhd¡ fÄ£o Mnyh ó¢rh©ofS¡F¥ ga¥glkh£lh®fŸ.
rid¡ fÄ£o M»aitfË‹ m¿¡iffisí« Jizahf
it¤J¡ bfhŸs¥gL«. ï›thW jahÇ¡f¥g£l knrhjh ïj‰F k¤âÆš murh§f¤jh® fh§»uRl‹ rkhjhd« g©Â¡
ghuhSk‹w¤jhuhš x¥ò¡ bfhŸs¥g£lã‹ r£lkhf bfhŸs nt©L« v‹W« mtru¢ r£l§fisbašyh« Ú¡»Él
mKY¡F tU«.” nt©Lbk‹W«, Û©L« mtru¢ r£l§fis V‰gL¤j¡ Tlh
bj‹W« ïÅ tu¥nghF« nj®jÈš #d§fËl« X£L¥bgw ÉU«ò«
v‹gJjh‹ ïªâah kªâÇÆ‹ m¿¡ifÆš cŸs rhukhF«. “njr g¡j®fŸ” všyh« jŤjÅahfî« x‹W nr®ªJ« gy

Fo muR - 1932 ( 2 ) 10 11 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


m¿¡iffŸ btËÆ£lh®fŸ. âU fhªâ mt®fS« “njÓa bfsut¤ r_f¤âd® tu¥nghF« khfhz Rah£áÆš r£lrigfËY« k‰w
â‰F¥ g§f« tuhj rkhjhd” ¤â‰F¢ r«kâ¥gjhf btËÆ£oUªjh®. bghJÞjhgd§fËY« j§fŸ #d¤bjhif¡F¤ jFªj ãuâÃâ¤Jt«
bgWtj‰F« j§fŸ r_f¤â‹ K‹nd‰w¤â‰F« ahUila
Mdhš áwªj uh#jªâÇahd yh®L ɚȧl‹ murh§f¤jh® jh£r©a¤â‰F« f£L¥glhkš ciH¡f¡ Toa ãuâÃâfis¤ nj®ª
“fh§»uÞfhu®fŸ r£l kW¥ò el¤â¡ bfh©oU¡»‹wtiuÆY« bjL¥gj‰F« jFªj tifia khfhz Rah£á¤â£l¤âš mik¡F«
v¤jifa rkhjhd¤â‰F« jahuhïšiy” v‹w KonthL ïU¡»wh® go »s®¢á brŒa nt©L«. tF¥ò¥ ãu¢áid r«gªjkhd KoÉ
fŸ v‹w Éõa« mo¡fo bjÇÉ¡f¥g£oU¡»‹wJ. MÆD« nyna jhœ¤j¥g£l r_f¤âdUila e‹ik ÔikfS« k‰w ã‰
muáaš jªâu« m¿ahjtU« kjg¡jU«Md khÍ itáuhŒ yh®L ngh¡FŸs r_f¤âdUila e‹ik ÔikfS« ml§»ÆU¡»‹wd.
ï®É‹ ãuò mt®fSl‹ âU. fhªâat®fŸ rkhjhd cl‹go¡if Mifahš všyh¢ r_f¤â‰F« muáaÈš Ãahakhd ãuâÃâ¤Jt«
brŒJ bfh©lJ nghy yh®L ɚȧl‹ ãuò mt®fSl‹ brŒJ V‰gL«go Koî TWkhW ãÇ£oZ Kjš kªâÇ¡F vL¤J¡ fh£L
bfhŸs KoahJ v‹gij fh§»uÞfhu®fŸ ï‹D« czuhjjhnyna tnj ï¢rka¤âš c©ikahd njrhãkhÅfË‹ flikahF«
ãothjkhf¢ r£l kW¥ig el¤â¡ bfh©oU¡»‹wd®. xU¡fhš v‹gij Ãid¥ó£L»nwh«. ïij É£L ï‹D« åzhf¢ r£l
fh§»uR¡F« ïªâa murh§f¤â‰F« rkhjhd« V‰g£lhY« K‹ò kW¥bg‹W«, r¤âah¡»ufbk‹W« brhšÈ¡ bfh©L njr¤â‹
V‰g£l “fhªâ - ï®É‹” x¥gªj¤ij¥ nghš nghÈ¢rkhjhd« mikâia¡ bfL¤J¡ bfh©oU¥gjdhš xU gaD« ïšiy v‹W
V‰glhJ v‹gJ âra«. fh§»uÞ goªJ tªjhbyhÊa rkhjhd« v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
brŒJ bfhŸs¥ nghtâšiy v‹w cWâÆdhš jh‹ ï¥bghGJŸs
mtru¢ r£l§fË‹ fhy« Koªjã‹ Û©L« #]iy 3ªnjâKjš Fo muR - jiya§f« - 03.07.1932
òâa mtru¢ r£l§fis V‰gL¤Jtjhf murh§f¤jh® Koî
brŒâU¡»‹wh®fŸ. ïJ g‰¿ br‹w 27-6-32š ghuhSk‹w¤âš
ïªâah kªâÇat®fŸ
“#]iy khj« 3-« njâ Kjš òâa mtru mâfhu§
fis¥ bgw nt©oa r§flkhd Ãiyik¡F tªâU¡»
nwhkhifahš mj‰F nt©oa mtru mâfhu§fis¥
bgWtbj‹W Koî brŒâU¡»nwh«”
v‹W ngáÆU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fjhF«.
Mfnt ïJ tiuÆY« T¿at‰whš ï¥bghGJ khfhz
Rah£á bfhL¥gjhfnt murh§f¤jh® Koî brŒâU¡»wh®fŸ
v‹gijí« óuz Rna¢ir¡fhfî«, I¡»a M£á¡fhfî«, brŒj
r£l kW¥ò¡fS« ngh£l T¢ršfS« ånz v‹gijí«, fh§»uÞ
fhu®fŸ r£l kW¥ò¢ brŒJ bfh©oU¡F« tiuÆY« murh§f¤jh®
rkhjhd¤â‰F ïz§f¥nghtâšiyba‹gijí« mtru¢
r£l§fisí« ifÉl¥ nghtâšiyba‹gijí« czuyh«.
ïªj ÃiyÆš njr k¡fŸ brŒa nt©oa ntiy tu¥nghF«
khfhz Rah£áÆš x›bthU tF¥ãdU« rkg§F bg‰W¤ j§fŸ
j§fŸ Ãiyia¢ rÇ¥gL¤â¡ bfhŸs KaYtnjahF«. ã‰ngh¡
filª âU¡F« r_f¤âd® ï¥bghGJ VkhªJ ngrhkÈUªJÉ£lhš
ãwF fZl¥gLkhW neU«. Mifahš K¡»akhf¤ jhœ¤j¥g£l

Fo muR - 1932 ( 2 ) 12 13 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


bt‰¿¡F¿ ViHfS¡F e‹ikÆšiy

âU¢áÆš ca®âUths® v«. o. nrhkRªâu« mt®fŸ ï¡fhy¤âš v§F gh®¤jhY« gzÄšyhj fhuz¤jhš k¡fŸ
jiyikÆš eilbg‰w Ó®âU¤j âUkz Ãfœ¢áia¥ g‰¿a brŒâ gL« J‹g« brhšy Koahjjhf ïU¡»‹wJ. ï‹dh® fZl¥
ã¿njhÇl« ãuRÇ¡f¥g£LŸsJ. ekj‹g® nrhkRªâu« mt®fŸ gL»‹wh®fŸ; ï‹dh® fZl¥glhkš ïU¡»wh®fŸ v‹W brhšY
br‹id murh§f mik¢r® fd« ã. o. uh#‹ mt®fsJ á¿a jªij tj‰»šiy. ViH Kjš gz¡fhu‹ tiu M©o Kjš mur‹ tiu
ba‹gJ«, bjh©il k©ly KjÈah® v‹W brhšy¥gL« tF¥ig¢ všnyhU« bghUshjhu beU¡foahš ï‹dJ brŒtbj‹W
nr®ªjtbu‹gJ« nea®fŸ m¿ªjnj. m‹dh® jiyikÆš njh‹whkš â¡FK¡fhL»‹wh®fŸ. ekJ eh£L k¡fËš ü‰W¡F¤
ònuh»j« xʪJ Ó®âU¤j¤ âUkz« elªjjhdJ nk‰go r_f¤âš bjh©û‰bwh‹gJ ng® guk ViHfŸ v‹gJ bjǪj Éõa«.
xU bgU« òu£áia í©lh¡» É£lbj‹nw brhšy nt©L«. ï¤jifa ViH k¡fŸ czî¡F«, cil¡F«, ciwÉl¤â‰F«, gLª
VbdÅš ïªj r_f¤jh® jh§fŸ #hâÆš ca®ªjt®fŸ v‹w J‹g« ï›tsî m›tsî v‹W ahuhY« F¿¤Jiu¡f KoahJ. ïªj
ïWkh¥ò¡ bfh©oU¥gnjhL ònuh»j¤ijnah, itÔf kjh¢rhu eh£oš ãiH¥ãšyhkš bg©L ãŸisfŸ, c‰wh® cwÉd®, všnyh
rl§Ffisnah v¡fhuz« bfh©L« ifÉl xW¥glhjt®fŸ. iuí« É£L É£L flš flªJ m‹Åa ehL br‹W TÈ ntiy
m¤jifa X® “bgÇa” tF¥ãš ònuh»j« xʪj Ó®âU¤j¤ âUkz« brŒí« k¡fËš ïªâanu mâfkhdt®fŸ v‹gJ všnyhU¡F«
elªjbj‹whš, mJ ekâa¡f¤â‰F kf¤jhd bt‰¿ v‹nw Tw bjÇí«. ï¥go¥g£l TÈfS¡F¡ Tl m‹Åa ehLfËY« ãiH¥ò
nt©L«. ekâa¡f¡ bfhŸiffŸ eh£oš v›tsî kȪJ tU»‹w ïšyhkš x›bthU thuK« MÆu¡fz¡fhd k¡fŸ âU«ã tªJ
bj‹gnjhL ekJ bfhŸiffŸ â£l§fŸ ahî« k¡fS¡F j§fŸ bfh©oU¡»‹wd®. ït®fŸ bg©L ãŸisfSl‹ tWikÆ‹
âdrÇ thœ¡if¡F ga‹gl¤j¡f ï‹¿aikahjdthŒ ïU¡»‹wd bfhLikÆdhš gy ãÂfS¡F« Msh» ïu¤j¡ f©Ù® to¡
bt‹gJ e‹F òydhF«. ekJ bfhŸiffŸ ehbl§F« guÉ r®t »‹wh®fŸ. eh£o‹ jiyt®fŸ v‹gt®fS« gz¡fhu®fS«,
Éahgfkhf nt©Ltj‰F gh®¥gÜa¡ nfh£ilfS«, irt¡ go¥ghËfS« ï¤jifa ViHk¡fË‹ Jaiu¥ ngh¡f xU tÊí«
nfh£ilfS« jf®¤bj¿a¥gl nt©Lbkd eh« g‹Kiwí« brŒa¡ ftiybaL¤J¡ bfhŸs¡ fhnzh«.
ïo¤âo¤J T¿tªâU¡»nwh«. jiytut®fŸ jdJ K‹DiuÆš
RakÇahij cybfyh« gutnt©Lbkd mthîtijí« ï¤jifa btŸis¡fhu®fË‹ murh£áia bahʤJ ïªâa®fSila
kz§fŸ eh£o‰F v›tifÆY« òâj‹W vdî«, ïJ gH§fhy Rauh{a¤ij Þjhã¡F« bghU£L “fh§»uÞ” r£lkW¥ò ïa¡f¤ij
Kiwna v‹W« F¿¤âU¥gij¥ ghuh£LtnjhL ï¤jifa âUkz§ tUõ¡fz¡fhf el¤â¡ bfh©L tU»wJ. Rauh{a Mntr§
fŸ Vuhskhf eilbgw nt©Lbk‹W« ÉU«ò»nwh«. bfh©l thÈg®fS«, eL¤ju taJŸst®fS«, fh§»uá‹ nguhY«,
r£l kW¥ã‹ nguhY« b#ÆY¡F¥ nghŒ¡ bfh©oU¡»wh®fŸ. r£l
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 03.07.1932 kW¥ã‹ bgauhš ït®fŸ brŒí« fhÇa§fŸ ï‹ditba‹gJ
thrf®fS¡F¤ bjÇahj Éõakšy. ïªj¢ r£l kW¥ghš murh§f¤
â‰F« fZlK«, eZlK« c©lhtij¥ g‰¿, ek¡F¡ ftiy
ïšiy. Mdhš bghJ #d§fS¡F« gy fZl§fisí« eZl§

Fo muR - 1932 ( 2 ) 14 15 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


fisí« r£l kW¥ò ïa¡f« c©lh¡»¡ bfh©L tU»wJ v‹gij f£á, bksyhdh Aru¤ nkh»Å f£á, njÓa KÞÈ« f£á vd¥gy
ahU« kW¡f KoahJ. ãÇîfËU¡»‹wd. jhœ¤j¥g£lt®fS¡FŸ, âUths®fŸ
m«ng£fh®, ÓÅthr‹ f£á, âUths®fŸ _Šnr uh#h x¥gªj¡ f£á
ïªj¢ r£l kW¥ò ïa¡f¤ij ml¡F« bghU£L murh§f¤jh® vd¥ ãÇîfËU¡»‹wd. ï›thnw x›bthU tF¥ò¡ f£á¡FŸS«
vL¤J¡ bfh©oU¡F« Ka‰áÆdhY« bghJ#d§fS¡F¡ fZl« c£ãÇî¡ f£áfŸ gy ïUªJ tU»‹wd. ï¥ãÇîfS« f£áfS«
c©lhfhk‰ nghfÉšiy. r£l kW¥ò¡ ifâfshf MÆu¡fz¡fhd njh‹¿ÆU¥gj‹ neh¡f«, Ó®âU¤j¤âš g£l« gjÉbgWtija‹¿
k¡fis¢ áiwÆyil¤J¡ bfh©L mt®fS¡F¢ nrhW ngh£L nt¿šiy ba‹gâš IaÄšiy. ïªj¡ f£áfËš x‹nwD« muáaš
tU»wh®fŸ. ï‹D« r£l kW¥ig¢ rkhË¡F« bghU£L Énrõ â£l¤âš kj¥ ghJfh¥ò«, gz¡fhu Ãy¢Rth‹jh® ghJfh¥ò«
nghärhiuí« k‰W« gy c¤ânahfÞj®fisí« V‰ghL brŒa ïU¡f¡ TlhJ v‹gJ g‰¿¥ nghuhlhj xU fhuz¤ij¡ bfh©nl
nt©oÆU¡»wJ. Mfnt ïit ngh‹w fhÇa§fS¡F¢ brythF« ïitbašyh« go¤jt®fË‹ e‹ik¡fhfî«, gz¡fhu®fË‹
gzbkšyh« bghJ k¡fŸ jiyÆnyna Éo»‹wJ. ïj‹_y« Mâ¡f¤â‰fhfî« áUZo¡f¥g£l f£áfnsbahÊa ViHk¡fË‹
ViHfŸ gL« Jaiu msÉ£L¡ Tw Koíkh? ïJ Éf, e‹ik¡fhf¢ áUZo¡f¥ g£litfŸ mšybt‹gij czuyh«.
go¤j T£l¤âd®¡F ViHk¡fËl« vŸssî« mDjhg« ï‹W« muáaš fhuzkhfî«, kj« fhuzkhfî« njr¤âš
ïU¥gâšiy. mt®fŸ v¥bghGJ« g£l« gjÉ KjÈaitfis¥ xU tF¥nghL xU tF¥ò«, xU kj¤njhL xU kjK« rjh fyf«
bg‰W m¢bršth¡if¡ bfh©L ViHk¡fË‹ ïu¤j¤ij c¿Šá, Éis¤J¡ bfh©oU¥gij¤ jL¥gj‰fhd Ka‰áfis vªj¡
jh§fŸ kh¤âu« brs¡»akhf thœtânyna F¿¥ghŒ ïU¥gt®fŸ. f£áÆdU« brŒa K‹ tuÉšiy. ï›Éõa¤âš ahU« ftiy
ït®fis¥ nghyntjh‹ gz¡fhu®fS«, ViH k¡fŸ ghš á¿J« bfh©oU¡»wh®fŸ v‹W Tl¢ brhšy KoaÉšiy.
ïu¡fÄšyhkš jkJ e‹ik¡fhd fhÇa§fËnyna ftd¤ij¢
brY¤â tU»‹wt®fsh ÆU¡»‹wh®fŸ. ïªj¥ go¤jt®fSila cjhuzkhf ï¥bghGJ g«ghŒ efu¤âš eilbgW« ïªJ
jaî«, gz¡fhu®fSila jaî« ï‹nwš murh§fK« eh£oš KÞä« fyf r«gªjkhd brŒâfŸ ekJ kd¤ij¡ fy¡F»‹wd.
j§fŸ ÉU¥g¥go M©L bfh©oU¡f KoahJ. Mifahš ï›ÉU m§F ïªJ¡fËY«, KÞä«fËY« ÃuguhâfŸ gL« J‹g¤ij¡
T£lh¤jhiuí« âU¥â brŒÉ¡f nt©oa î¥gªj« v¥bghGJnk nf£F« vtU« ïu¤j¡ f©Ù® toahkÈuh®. filfŸ bfhŸis
murh§f¤â‰F c©L. Mifahš murh§f¤jh®, go¤jt®fŸ, ngh»‹wd; Ô¡F ïiwah¡f¥ gL»‹wd; gy® bfhšy¥ gL»‹wh®fŸ;
gz¡fhu®fŸ M»at®fË‹ bršth¡F«, Mâ¡fK« nkY« nkY« v©z‰wt®fŸ fhakil»‹wh®fŸ; mgiyfshd bg©k¡fS«
ts®¢áailtj‰F¤ jFªj KiwÆš ‘Rauh{a«’ v‹D« bgaÇdhš Tl mtkhdK«, moí« gL»wh®fbs‹whš ïij Él ï‹D« ntW
muáaš Ó®âU¤j« tH§» tU»‹wd®. v‹d nt©L«. kNâfS« nfhÆšfS« jh¡f¥ gL»‹wd. ïitfŸ
jh¡f¥gLtâš ek¡F¢ á¿J« ftiyÆšiy. ïj‹ _y« ï‹D«
ïªj¢ Ó®âU¤j¤â‹ _y« »il¡F« yhg§fis¥ g§F fyf« tY¤J tU»wbj‹gij¥ g‰¿na ftiy¥ gL»nwh«.
ngh£L¡ bfhŸS« Éõakhf go¤jt®fS¡FŸS«, gz¡fhu® c©ikÆš ï¡fyf« c©lhtj‰F KjÈš muáaš fhuzkhf
fS¡FŸS« c©lh»ÆU¡F« f£áfŸ gy. ï¡f£áia¢ nr®ªj ïUªjhY«, tutu ï¡fyf« kj¢ r©ilahfnt K‰¿É£lJ
t®fŸ nj®jšfËš bt‰¿bgW« bghU£L¢ brŒí« M®¥gh£l§fŸ v‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
gy, ãuhkz® f£á, mšyhjh® f£á, KÞä«f£á, Ó¡»a® f£á, jhœ¤j¥
g£nlh® f£á, »¿Þjt® f£á vd tF¥ã‹ nguhY« kj¤â‹ nguh Mfnt c©ikÆš ïJ ngh‹w tF¥ò¡ fyf§fS«, kj¢
Y« c©lh»ÆU¡F« f£áfŸ gy. ï¡f£áfËš ãuhkzU¡FŸ r©ilfS« xÊa nt©Lkhdhš kj¥ghJfh¥ò«, #hâ ehfÇf¥
fh§»uÞ ãuhkz®, Äjthj¥ ãuhkz®, Rnjᥠãuhkz®, rdhjd ghJfh¥ò«, Ãy¢Rth‹jh®, gz¡fhu®fS¡F¥ ghJfh¥ò« cŸs
jUk¥ ãuhkz® vd¥ gšntW f£áfŸ ïU¡»‹wd. ãuhkzušyh muáaš Ó®âU¤j¤jhš xÊíkh? v‹Wjh‹ nf£»nwh«.
jh®¡FŸS« ïJnghynt, njÓa gh®¥gdušyhjh®, Rna¢ir¥
gh®¥gdušyhjh® vd¥ gy tif¡ f£áfŸ ïU¡»‹wd. KÞä« ViHk¡fË‹ tWikia¥ ngh¡Ftj‰F KayhkY«, ftiy
fS¡FŸnsí«, bksyhdh bõsf¤ mÈ f£á, r®. KfkJ ï¡ghš bfhŸshkY«, #hâkj¢ r©ilfis xʤJ¢ rkhjhd¤ij c©lh¡f
tÊ njlhkY« ïUªJ bfh©L, ånz “I¡»a M£á” “khfhz

Fo muR - 1932 ( 2 ) 16 17 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Rah£á” “Fona‰w eh£L M£á” “Rauh{a«” v‹W g£l« gjÉ
fS¡fhf nt©o¡ T¢rÈL« muáaš f£áfshš eh£L¡F v‹d
e‹ik í©lhFbk‹W nf£»nwh«.
Mifahš bghJ #d§fŸ, vªj muáaš f£á¡fhu®fis
e«ãdhY« e‹ikaila¥ nghtâšiy ba‹gJ âra«. #hâ¥
ãÇîfS¡F«, ca®î jhœîfS¡F« ViH gz¡fhu¤ j‹ik
fS¡F« fhuzkhf ïU¡F« kj¤â‰F MjutË¡F« v¡f£á jhœ¤j¥g£lh® ÉLjiy
ÆdhY« eh£L¡F¡ fLfsî« e‹ik brŒa KoahJ v‹W v¢rÇ¡if
brŒ»‹nwh«. kjK« kj¥ghJfh¥ò« ÃiyÉF« tiuÆY«,
tF¥ò¢ r©ilfS«, kj¢ r©ilfS« xÊa¥ nghtJ ïšiy ïªJ¡fŸ khatiy
v‹gJ âra«. Mifahš, KjÈš kj¤ijí«, mj‹ _y« c©lhd
_le«ã¡iffisí« xÊ¡f nt©oanj c©ikahd njrhã bghJthf cy»š thG« ét¥ ãuhÂfbsšyh« ï‹g¤ijna
khÅfË‹ flikahF«. ïij É£LÉ£L åzhf¢ ‘Rauh{a«’ mila ÉU«ò»‹wd. ïJ cyf RghtkhF«. ïJ nghynt m¿Éš
‘Rjªâu«’ ‘ÉLjiy’, ‘rk¤Jt«’ v‹W T¢rÈLtbjšyh«, bghJ áwªjt®fŸ v‹W fUj¥gL« kÅj®fS« ï‹g¤njhL thH
#d§fis Vkh‰W« bghU£nl v‹gij Û©L« T¿ v¢rÇ¡ ÉU«òtâš x‹W« M¢rÇaÄšiy. Mdhš k‰w ét¥ ãuhÂ
»‹nwh«. fS¡F«, kÅj®fS¡F« jh§fŸ brs¡»a kilí« Éõa¤âš xU
ɤâahr« kh¤âu« c©L. k‰wa ãuhÂfŸ ntWŸs ét‹
Fo muR - jiya§f« - 10.07.1932 fisbašyh« j§fS¡F moikahf it¤J¡bfh©L, mitfË‹
ciH¥ghš jh§fŸ fZl¥glhkš brs¡»akhf éÉ¡f nt©L«
v‹W Ãid¥gâšiy. x›bthU ét¥ ãuh tifí« jhnk ciH¤J
tUªâ¢ brs¡»akil»‹wd. Mdhš kÅj‹ kh¤âu« ãw kÅj‹
jk¡F¡Ñœ ml§» el¡F«go brŒJ, mt®fŸ ciH¥ig¡ bfh©L,
jh‹ á¿J« fZl¥glhkš Rf« mDgÉ¡f Mir¥ gL»‹wh‹. ï¡
Fz« K‰fhy¤âš xU kÅjÅl« c‰g¤âah», ã‹ò mJ gy
kÅj®fËl« guÉ, filáÆš xU T£l¤âdÇl« Ãiy¤J É£lJ
v‹W ô»¤J¡ TWtJ bghU¤jkhf ïU¡fyh«. ï¡Fz¤â‰nf
‘Raey«’ v‹W brhšy¥gLtJ. ï¡Fz¤ijna bjhÊyhf¡ bfh©l
xU T£l« gšyhÆu¡fz¡fhd tUõ§fshf cy»š ïUªJ
bfh©Ljh‹ tU»wJ.
ï¡T£l¤âdÇ‹ Nœ¢áÆdhš jh‹ cy»š j‰nghJ ekJ
f©K‹ fhz¥gL« v©z‰w rh⥠ãÇîfS«, kjnt‰WikfS«,
bfhLikfS«, FU£L¥gH¡f tH¡f§fS« V‰g£L Ãiy bg‰W
tU»‹wd,
v§F« “rk¤Jt«” “rnfhju¤Jt«” “ÉLjiy” “Rjªâu«”
v‹D« th®¤ijfŸ njh‹¿ Raey¡T£l¤jhÇ‹ Nœ¢áahš
moik¥g£L kÅj¤ j‹ikia kwªJ »lªj k¡fis ÉÊ¡f¢
brŒ»‹w ï¡fhy¤âY« gu«giuahf fZlÄ‹¿¢ Rf« mDgɤJ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 18 19 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


tªj T£l¤jh® j§fŸ Raey¤ij É£L¡bfhL¡f¢ r«kâ¡fh âU. fhªâ cŸË£l fh§»uÞfhu®fS«, g©oj khsÉah, âU
kÈU¥gâš M¢rÇaÄšiy. beL§fhykhf mDgɤJ tªj _Šnr íŸË£l ïªJ kfhrig¡fhu®fS« jhœ¤j¥g£l T£l¤
brs¡»a¤ij¤ âObu‹W v¥go âahf« g©ÂÉl Koí«? j§fŸ â‰F¤ jŤ bjhFâ V‰gL¤j¡ TlhJ v‹W gykhf v⮥gj‰F¡
rk¤Jt¤â‰F¥ nghuhl¤ ö¡f¤âÅ‹W vGªJ òâa C¡f¤Jl‹ fhuz« ïJntahF«. KÞä«fŸ jŤ bjhFâ nt©o¥ ãǪJ
K‹tªâU¡F« k¡fis Û©L« moik¥gLFÊÆš 圤jnt ÉF« fhy¤âš jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU«, k‰w áWgh‹ik¢
Ka‰á brŒth®fŸ v‹gâš IaÄšiy. r_f¤jhU«, jŤbjhFâ bg‰W¥ ãǪJ Égh®fshÆ‹ ïªJ
r_f¤jhÇ‹ T£l« r£l rigfËš ikdhÇ£oah» ÉL« v‹gâš
Mdhš “kDjUk¤ij”¢ r£lkhfî«, mij M¡»a IaÄšiy. ï›thwh» É£lhš, jhœ¤j¥g£l r_f¤âd® jk¡F
gh®¥gd®fis kªâÇfshfî«, FUkh®fshfî« it¤J¡ bfh©L nt©oa brsfÇa§fis KÞä«fSilaî« k‰w¢ áWgh‹ik¢
murh©l ïªâa k‹d®fË‹ murh£á xʪJ “ãÇ£oZ” murh£á r_f¤âdUilaî« ãuâÃâfË‹ cjÉ bg‰W¢ r£l rigfË‹
V‰g£lâ‹ gydhf, ï‹W kÅj¤j‹ikia kwªJ moikahf¡ _y« brŒJ bfhŸsyh« v‹gâš rªnjf Äšiy. ï›tifahf¤
»lªj k¡fŸ, j§fŸ kÅj¤ j‹ikia¥ bgw Ka‰á¡»‹wd®. gHa jhœ¤j¥g£l k¡fŸ rk¤Jt« bgw¡Toa rªj®¥g« bg‰W É£lhš
ïªJ k‹d®fË‹ murh§f« ï¥bghGJ« ekJ eh£oš Ãiy¤âU¡ mJ, ïJtiuÆY« mt®fis¡ bfhLik¥ gL¤â ml¡»ah©L
FkhÆ‹ ï‹W jhœ¤j¥g£l r_f¤âd® ÉU«òtJ nghyî«, »s®¢á tªj ca®ªj r_f ïªJ¡fË‹ Raey¤â‰F¥ ghjf« c©lh¡fhk‰
brŒtJ nghyî«, rk¤Jt¤â‰F«, Rjªâu¤â‰F« »s®¢á brŒth® nghfhJ. ï¡ fU¤Jfis¡ bfh©Ljh‹ “fh§»uÞ” ãuâÃâ v‹w
fshdhš f£lha« m¢r_f¤jh® KGtJ« á¤âutij¡F« áu¢nrj¤ bganuhL “tUzh¢áuk jUk”¤â‹ ãuâÃâahf¢ br‹w âU. fhªâ
â‰F« c£gLth®fŸ v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. at®fS« k‰w ïªJ kfhrigia¢ nr®ªjt®fSkhd t£lnki#
Mdhš ãÇ£oZ murh§f« V‰g£lã‹ jhœ¤j¥g£l k¡fËš kfheh£L¥ ãuâÃâfŸ jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¤ jŤ bjhFâ V‰gL¤
áy® bfhŠr« fšÉ¥ bg‰wj‹ gadhY«, jh§fS« k‰wt®fis¥ Jtij xnu moahf v⮤jh®fŸ v‹gâš vŸssî« IaÄšiy.
nghš kÅj®fŸ jh‹ v‹gij cz®ªjj‹ gadhY«, jh§fŸ ciH¡f Mdhš ï¢Nœ¢áia m¿ªj jhœ¤j¥g£l k¡fŸ, j§fS¡F¤
ãw® mij¡ bfh©L cÆ® thœªJ, j§fŸ jiy nknyna c£fh®ªJ jŤ bjhFâna nt©Lbkd ÉU«ò»‹wd®. m¢r_f¤â‹
bfh©L mÄœ¤â¡ bfh©oU¡F« bfhLikia cz®ªjj‹ jiyt®fsh»a âUths®fŸ lh¡l® m«bg£fh®, M®. ÓÅthr‹, v«,
gadhY«, jh§fŸ ïªJ¡fËÅ‹W« jÅahf¥ ãǪjhbyhÊa á. uh#h, É. I. KDrhÄ ãŸis ngh‹w jiyt®fbsšyh« j§fS
j§fS¡F xUÉj ÉnkhrdK« V‰glhJ v‹gij m¿ªJ mj‰fhf¡ ila r_f¤â‰F¤ jŤ bjhFâna nt©Lbk‹W »s®¢á brŒjd®.
»s®¢á brŒa Mu«ã¤jd®. ï¡»s®¢á r_f¤âÈUªJ Mu«ã¤J ït®fËš âU. v«. á. uh#h mt®fis¤ jÉu k‰wt®fŸ ï‹W« jŤ
muáaÈY« EiHªJ É£lJ. bjhFâ nt©Lbk‹gânyna cWâahf ïU¡»‹wd®.
ïªJ¡fË‹ murh£á xʪJÉ£l fhy Kjny mt®fŸ âU. v«. á. uh#h k£oY«, v›Éj Nœ¢áÆdhnyh Vkh‰w¥g£L
Mâ¡fK« FiwªJÉ£lJ. Mifahš v¥bghGJ« ml¡» M©L ïªJ kfhrigia¢ nr®ªj âU. _Šnr mt®fSl‹ x¥gªj« brŒJ
tªj jhœ¤j¥g£l r_f¤âdiu kj¤ij¡ bfh©lhtJ. ntj bfh©L jŤ bjhFâia v⮤J«, T£L¤ bjhFâia MjǤJ«
rhÞâu§fis¡ bfh©lhtJ, gyh¤fhu mâfhu¤ij¡ bfh©lhtJ ãurhu« g©Â¡ bfh©L tU»wh®. c©ikÆš ï¥ãurhu¤â‰F
ïÅí« ml¡» it¤âU¡f KoahJ v‹gJ âra«. Mfnt muáaš fhuz«, ïªJ¡fË‹ Nœ¢á v‹gâš á¿J« IaÄšiy. .ïªJ¡fË‹
Mâ¡f« bg‰whš jh‹ mt®fis K‹nghy ml¡» MsKoí«. tiyƉ á¡» ïU¡F«, âU, v«. á. uh#h mt®fis¥nghš mt®
ïªj¡ fhuz¤jhš jh‹ btŸis¡fhu®fË‹ Mâ¡f¤ij¡ Fiw¤J fSila tiyƉ á¡»a btF áynu uh#hÉ‹ ng¢ir MjÇ¡
j§fŸ ifÆš Mâ¡f¤ijí« mâfhu¤ijí« it¤J¡ bfhŸs¡ »‹wh®fŸ.
Toa “Rauh{a”¤â‰fhf¢ brŒa¥gL« »s®¢áÆš, ca®ªj rhâ¡fhu®
fS«, itÔf®fS«, kj g¡j®fS« nr®ªJ bfh©oU¡»wh®fŸ Mdhš âU. uh#h mt®fË‹ mã¥ãuhaªjh‹ jhœ¤j¥g£l
v‹gâš IaÄšiy. t®fË‹ mã¥ãuha« v‹W Ãid¡FkhW, ïªJ¡fË‹ Mâ¡f¤
âÈU¡F« njÓa¥ g¤âÇiffŸ vd¥ bga® it¤J¡ bfh©oU¥
git, âU. uh#hit MjǤJ És«gu« g©Â¡ bfh©L tU»‹wd.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 20 21 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
c©ikÆš jhœ¤j¥g£l r_f« rk¤Jt« bgw nt©L ïªJ kfhrig¡fhu®fË‹ ö©Ljyhš el¤j¥g£l ïªj kfh
khdhš, mt®fŸ ïªJ¡fËÅ‹W« ãǪJ j§fŸ fhšgy¤âš ËW eh£oš jiyik t»¤j âU. v«. á. uh#h mt®fŸ ng¢áš fhz¥gL«
bfh©nl »s®¢á brŒjhš jh‹ Koí« v‹gij eh« mo¡fo thj§fËY« xU òJikí« njh‹wÉšiy. tH¡f«nghš ïªJ¡
vL¤J¡ fh£oÆU¡»nwh«. Mfnt lh¡l®. m«bg£fh®, ÓÅthr‹, fis MjǤjhšjh‹ jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU¡F murh§f¤âš
É. I. KÅrhÄ ãŸis M»at®fŸ ÉU«ò»wgo muáaš Ó®âU¤ kªâÇ KjÈa c¤ânahf¥ gjÉ »il¡Fbk‹W«, ïªJ¡fË‹
j¤âš jŤ bjhFâ bg‰whš jh‹ jhœ¤j¥g£l k¡fŸ ÉLjiy bgw Jiznah, cjÉnah ïšyhkš jhœ¤j¥g£l r_f¤jh® rk¤Jtnkh,
Koí«. ït®fŸ TWtJ jh‹ jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ mã¥ãuha« Rjªâunkh bgw Koahbj‹W« T¿ÆU¡»wh®.
v‹gijí«, âU. v«. á. uh#hÉ‹ mã¥ãuha« ïªJ¡fË‹ mã¥
ãuhank jÉu jhœ¤j¥ g£l r_f¤jhÇ‹ mã¥ãuha« mšy bt‹g mo¡fo ït® kªâÇ gjÉiana T£L¤bjhFâ¡F cjhuz
ijí« br‹w 5-5-32š fÄ£oÆš âU. É.I. KDrhÄ ãŸis mt®fŸ khf¡ T¿ tUtij¡ bfh©L, kªâÇ¥ gjÉ nkhf¤âdhnyna ïªJ
jiyikÆ‹ Ñœ Toa m»y ïªâa jhœ¤j¥g£lh® fh§»uÞ kfhrig¡fhuÇ‹ gh£L¡F¤ jhs« nghL»wh® v‹W TW»wh®fŸ. mJ
Ô®khd¤ij¡ bfh©L«, br‹w 10-7-32š g«ghÆš âU. v«. á. uh#h v¥goahtJ ïU¡f£L«. ïªJ r_f¤âdÇ‹ cjÉnah, Jiznah
mt®fŸ jiyikÆš Toa jhœ¤j¥g£lh® kfheh£il¡ bfh©L« ïšyhkš, jhœ¤j¥g£lh® rk¤Jt« bgw KoahJ v‹D« thj¤ij
m¿ayh«. lh¡l® m«bg£fh® f£áia MjÇ¥nghuhš T£l¥g£l kh¤âu« ftÅ¥ngh«.
fÄ£o fh§»uR¡F, gy khfhz§fËÈUªJ« ïu©lhÆu¤â‰F ïJ tiuÆY« gy MÆu¡fz¡fhd tUõ§fshf ïªJ¡
nk‰g£l ãuâÃâfŸ tªâUªjd®. jŤ bjhFâia v⮡F« f£á fË‹ jait vâ®gh®¤J thœªJ tªj jhœ¤j¥g£l r_f¤â‰F
ÆdU« tªâUªjd®. mt®fŸ Äf¢ áyuhf ïUªj fhuz¤jhš mt®fŸ brŒj e‹ik v‹d? jhœ¤j¥g£lt®fis¡ fšÉ f‰f
kfheh£il É£L btËna¿ É£ld®. Mfnt jŤbjhFâia mDkâ¡fhkY« bjUÉš el¡f mDkâ¡fhkY«, ešy cil cL¤j
MjÇ¥gjhfî«, ïu©lhtJ t£l nki# kfheh£o‹ nghJ mDkâ¡fhkY«, »zW Fs§fËš j©Ù® vL¡f mDkâ¡fhkY«
炙yhªâš brŒJ bfhŸs¥g£l áWgh‹iknah® x¥gªj¤ij brŒjJjh‹ »il¤j gy‹. ãÇ£oZ murh§f« ïU¡»‹w ï¡
MjÇ¥gjhfî« Ô®khd§fŸ Ãiw nt‰w¥g£ld. ïªj kfheh£o‰F fhy¤âš Tl jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¥ bghJ ïl§fËš rk¤Jt«
ïªJ¡fË‹ v⮥ò ïUªjnj jÉu MjÇ¥ò á¿J« ïšiy. Mfnt bfhL¡f kW¡»wh®fŸ v‹whš ãÇ£oZ murh§fÄšyhkš j§fŸ
ï« kfheh£L¤ Ô®khd§fŸ jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ c©ikahd ifÆnyna všyh mâfhuK« ïU¡Fkhdhš v‹djh‹ brŒa
mã¥ãuha« v‹W TWtj‰F v‹d jilí©L? kh£lh®fŸ v‹W nf£»nwh«. ïijg‰¿ eh« mâfkhf ÉǤJ¡ Tw
g«ghÆš âU. v«. á. uh#h f£áÆduhš T£l¥g£l kfh nt©oaâšiy. “ïªJ¡fË‹ jait vâ®gh®¤J¡ bfh©L«,
eh£o‰F Rkh® 200, ãuâÃâfns tªâUªjd®. kfheh£o‰F vâuhf¤ j§fisí« ïªJ¡fŸ v‹W Ãid¤J¡ bfh©L« ïU¡F« tiuÆY«
jŤ bjhFâia MjÇ¡F« f£áia¢ nr®ªjt®fŸ 250 ng®fŸ jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F Énkhrdnk c©lhf¥ nghtâšiy” ba‹W
kfheh£L¡ bfh£lif¡FŸ Él¥glhkš jL¡f¥g£oU¡»‹wd®. 250 nfhòu¤â‹ nkš ËW« TWnth«.
v‹D« v©Â¡if, bghJ¤ bjhFâia MjÇ¡F« njÓa¥ g¤âÇif Mifahš ïªJ kfhrig¡fhu®fË‹ tiyƉ á¡F©L
fËš fhz¥gL»‹wjhjyhš, ïJ c©ikahf ïU¡f KoahJ. 250¡F »l¡F« âU v«. á. uh#h T£l¤jhÇ‹ ng¢ir¡ nf£L Vkhw¡TlhJ
nkš mâfkhf¤jh‹ ïU¡f nt©L«. m‹¿í« ï« kfhehL ïªJ¡ v‹W jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F v¢rÇ¡if brŒ»nwh«.
fË‹ MjuÉ‹ nkšjh‹ T£l¥g£ljhF«. Mfnt ï« kfheh£oš
Ãiwnt‰w¥g£oU¡F« Ô®khd§fŸ ïªJ¡fË‹ mã¥ãuha¤ij¢ bfhLikgL¤j¥g£L, eR¡f¥g£L moikah¡f¥g£L¡
nr®ªjdnt bahÊa, jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ mã¥ãuha¤ij¢ »l¡F« r_f¤â‹ rk¤Jt¤â‰F«, K‹nd‰w¤â‰F«, c©ikahf¥
nr®ªjit ba‹W Tw KoahJ v‹gJ âra«. ï« kfheh£oš jh‹ ghLgL»‹wt®fŸ ah® v‹gij btF Rygkhf¤ bjǪJ bfhŸs xU
T£L¤ bjhFâia MjÇ¥gjhfî«, “uh#h - _Šnr x¥gªj”¤ij tÊí©L. m›tÊahtJ:-
MjÇ¥gjhfî«, t£lnki# kfheh£oš brŒa¥g£l ‘áWgh‹ik
jhœ¤j¥g£l r_f¤âdÇ‹ ÉLjiy¡F c©ikahf
nah® x¥gªj’¤ij v⮥gjhfî« Ô®khŤâU¡»wh®fŸ.
ghLgLgt® m¢r_f¤ij¤ jhœ¤â it¤âU¡F« T£l¤âduhš

Fo muR - 1932 ( 2 ) 22 23 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


f£lhakhf v⮡f¥gLth®fŸ, öΡf¥gLth®fŸ. gy Éjkhd
gÊfS¡F Msh¡f¥gLth®fŸ v‹gJ âra«. Mjyhš jhœ¤j¥
g£l r_f¤âdÇ‹ gu«giu Énuhâfsh»a ca®ªj r_f¤âduhš
‘njr¤Jnuh»’ v‹W« ‘r_f¤Jnuh»’ ‘njrhãkhd Äšyhjt®”
v‹W« ö‰w¥gL»‹wt®fŸ ahnuh mt®fns m¢r_f¤â‹ c©ik
ahd rk¤Jt¤â‰F«, Rjªâu¤â‰F« ghLgL»‹wt®fŸ v‹gij
czuyh«.
bg©fŸ moik Ú§Fkh?
ï¥go ïšyhkš jhœ¤j¥g£l r_f¤âdÇ‹ Énuhâfsh»a
ca®ªj r_f¤âduhš, jhœ¤j¥g£l r_f¤jiyt®fŸ v‹W«
ÉLjiy¡F¥ ghLgL»wt®fŸ v‹W«, “njrhãkhÅfŸ” v‹W«, ïªâa¥ bg©fS¡F v¤jifa fšÉaË¡f nt©L«
ït®fŸ ng¢ir¡ nf£lhšjh‹ jhœ¤j¥g£l r_f¤â‰F ÉLjiy v‹gij¥ g‰¿¥ gy® gythwhd mã¥ãuha§fis btËÆ£L
c©L v‹W« ãurhu« brŒa¥gLgt®fshš m¢r_f¤â‰F c©ik tU»wh®fŸ. mitfËš ã‰ngh¡Filat®fË‹ mã¥ãuha§ fis
ahd ÉLjiy V‰gl KoahJ v‹gJ âra«, Mifahš vt® j§fŸ ï¥bghGJ vªj¥ bg©fS« x¥ò¡ bfhŸs¤ jahÇšiy. K‰ngh¡
r_f¤â‹ c©ikahd ÉLjiy¡F¥ ghLgL»‹wt® v‹gij Filat®fË‹ mã¥ãuha§fisna bg©fŸ tunt‰f¤ jahuh
m¿ªJ mt®fis¥ ã‹g‰WkhW jhœ¤j¥g£l r_f¤âdU¡F ÆU¡»wh®fŸ.
v¢rÇ¡»‹nwh«.
“ïªâa¥ bg©fŸ ïJtiuÆY« ïUªjJ nghynt j§fS¡
ïªJ kfhrig¡ fhu®fË‹ Nœ¢á tiyƉ á¡»í«, njrh bf‹W xU Éj mã¥ãuhaK«, RjªâuK« ïšyhkš, “fšby‹whY«
ãkhd ntõ¡fhu®fË‹ gr¥ò th®¤ijfS¡F«, j£o¡ bfhL¤ fzt‹, òšby‹whY« òUõ‹” v‹W brhšYtJ nghy fztD
jY¡F« Vkh‰wkilªJ«, j§fŸ r_f e‹ikia, ïJtiuÆY« ila e‹ikia kh¤âu« fUâ moikahfnt ïUªJ, ãŸisfis¥
Énuhâfshfnt ïUªJ tU« r_f¤jh® ifÆnyna x¥gil¡f bg‰W¡ bfh©L«, mitfis ts®¤J¡ bfh©L« thœtnj áwªjJ;
ntiy brŒí« Vkhªjt®fË‹ ng¢ir¡ nf£L nkhr« nghfhk ïJnt ïªâa¥ bg©fS¡F nt©oa ehfßf«; ïªehfßf¤ij
ÈU¤jny jhœ¤j¥g£lh® flikahF«. Û¿dhš ïªâa¥ bg©fË‹ rKjha thœ¡ifÆ‹ ca®î bf£L¥
nghF«; mt®fSila gâÉUjh j®k« mʪJ nghF«; ïjdhš
Fo muR - jiya§f« - 17.07.1932
ïªâa ehfßfnk _œ»ÉL«; Mifahš bg©fS¡F¡ FL«g¡
fšÉí«, kj¡ fšÉí« kh¤âu« mˤjhš nghJ«” v‹W ã‰ngh¡
fhd mã¥ãuhaKilat®fŸ T¿ tU»‹wd®. Mdhš M©fŸ
ï›Éjkhd mã¥ãuha¤ij btËÆLtij¥ g‰¿ ek¡F¡ ftiy
ïšiy. mt®fŸ j§fŸ Raey¤ij¡ fUJ»‹w bghGJ, ïj‰Fnkš
ÔÉukhd mã¥ãuha¤ â‰F¢ bršy KoahJ; br‹whš mt®fS
ila Raey¤â‰F ârakhf Mg¤J c©lh»ÉL«. Mdhš bg©fŸ
ï«khâÇahd mã¥ãuha¤ij btËÆ£lhš mJ M¢rÇa¥gl¤
j¡fnjahF«; m‹¿í« mâš ntW VjhtJ Nœ¢á ïU¡f nt©L«
v‹Wjh‹ Ãid¡fî« nt©L«.
áy âd§fS¡F K‹ y©lÅš, Èáa« »s¥ãš, g«ghŒ
r®tryhrhiy¥ bg©fŸ r§f¤â‹ M©L ÉHhÉš, br‹id
»¿ÞJt¥ bg©fŸ fyhrhiy¤ jiytuhd âUkâ. bk¡lh¡fš
v‹gt® xU ãur§f« brŒjh®. m¥bghGJ mt®,

Fo muR - 1932 ( 2 ) 24 25 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


“bg©k¡fŸ ca®ju¡ fšÉ f‰gjdhš F‰wk‰w ga‹ v‹gnj ekjã¥ãuha«. kj¤ij¥ g‰¿¤ bjǪJ bfh©oU¡»w M©
c©lhF« v‹W brhšy KoahJ. ïªâa¥ bg©fŸ g¡â k¡fns ï‹W moik¥ ò¤âÆdhY«, _l e«ã¡iffshY« »lªJ
ÆY« kndhîWâÆY« áwªjt®fŸ. mt®fS¡F¡ FL«g¤ ÓuÊ»‹w brŒâia¥ g‰¿ eh« mo¡fo T¿ tU»‹nwh«. “kj«
âš Äfî« r«gªjK«, g‰WjY« c©L. mt®fŸ FL«g¤ v‹gJjh‹ k¡fËl¤âš moik¥ ò¤âiaí« ga§bfhŸË¤jd¤
âYŸs g‰WjÈÈUªJ Ú§Fth®fshdhš ïªâa r_f ijí«, j‹d«ã¡ifÆ‹ikiaí«, _l e«ã¡iffisí« c©lh¡
thœ¡if¡F ÄFªj ghjf« V‰g£L ÉL«. Mifahš mt® f¡ fhuzkhÆU¡»‹wJ. Mjyhš kj¤ijna monahL xÊ¡f
fS¡F¥ nghâ¡F« ca®ju¡ fšÉíl‹ »¿Þjt kj¤â‹ nt©L«” v‹W ãurhuŠ brŒJ tU»‹nwh«. ïªj ÃiyÆš
ca®ªj j¤Jt§fisí« nr®¤J¥ nghâ¡f nt©L«; “bg©fS¡F kj¡ fšÉaË¡f nt©L«” v‹D« mã¥ãuha¤ij
ï‹nwš ca®ju¡ fšÉahš bg©fS¡F ÄFªj Mg¤nj eh« v¥go x¥ò¡bfhŸs Koí«?
c©lhF«.”
rhjhuzkhf kj¡fšÉ f‰fhÉ£lhY«, nfŸÉ _yK«, gH¡f
v‹W ngáÆU¡»wh®. âUkâ. bk¡lhfš mt®fŸ ehfßf« bg‰w nkš tH¡f§fË‹ _yK« kj Éõakhf¡ bfhŠr« bjǪJ bfh©o
eh£L¥ bg©kÂahÆUªJ« ï›thW ngá ÆU¥gij¡ f©L U¡F« ekJ bg© k¡fË‹ Ãiyia MuhŒªjhš mj‹ nkhr¤ij
c©ikÆš eh« tUªjhkÈU¡f KoaÉšiy. Mdhš ïªâa¥ m¿ayh«. ekJ bg© k¡fŸ kd¤âš ï‹W moik¥ ò¤âí«,
bg©fË‹ rKjha thœ¡ifia¥ g‰¿ ïªj m«khS¡F ï›tsî¡ nfhiH¤ jdK«, _l e«ã¡iffS«, FU£L¥ gH¡f tH¡f§fËš
ftiy njh‹¿ÆU¥gij¥ g‰¿ Muhí« nghJ ârakhf mâš xU Élh¥ãothjK« ÃiwªâU¥gj‰F¡ fhuz« kjnk v‹gij ah®
Nœ¢áÆU¡f nt©Lbk‹w Koî¡nf tuyh«. m¢Nœ¢áí« mªj kW¡f Koí«? Mjyhš bg©fS¡F kj¡fšÉ nt©L« v‹W
m«khË‹ brh‰fËnyna fhz¥gL»‹wJ. m¢Nœ¢á, “ca®ju¡ brhšY»‹w mã¥ãuha¤ij eh« xU á¿J« x¥ò¡ bfhŸs KoahJ.
fšÉíl‹ »¿ÞJt kj¤â‹ ca®ªj j¤Jt§fisí« nr®¤J¥
nghâ¡f nt©L«” v‹gnjahF«. Mfnt ïJ »¿ÞJ kj¤ij “bg©fS« M©fis¥ nghš clš tÈikÆY« áw¥gila
ïªâahÉš gut it¥gj‰F¢ brŒa¥gL« ãurhu¤ij¤ jÉu nt©L«. njf¥ gƉá, Míj¥ gƉá KjÈa gH¡f§fis bg‰¿
ntbwh‹Wkšy v‹Wjh‹ eh« TWnth«. U¡f nt©L«. j§fis khdg§f¥gL¤j Ãid¡F« m¿t‰w, bt¿
bfh©l M©k¡fis v⮤J¤ j§fis¤ jh§fns fh¥gh‰¿¡
»¿ÞJt kj¤ij¢ nr®ªj âUkâ. bk¡lhfš mt®fŸ v¥go bfhŸs¡ Toa M‰wiyí« bg‰¿U¡f nt©L«. rka« neU«nghJ,
“»¿ÞJt kj¡fšÉ” ca®ju¡fšÉ f‰F« bg©fS¡F mtáa« gil åu®fshf¢ nr®ªJ gift®fis v⮡f¡ Toa r¡â bg©
v‹w mã¥ãuha« bfh©oU¡»wh®fnsh ïij¥ nghynt ïªâa fS¡F« ïU¡f nt©L«” v‹gnj ehfßf« bg‰w k¡fË‹ mã¥
itÔf®fS« bg©fS¡F ïªJ kj¡fšÉ mtáa« v‹W brhšÈ¡ ãuha«; bg©k¡fS« ï›tã¥ãuha¤ij KGkd¤njhL MjÇ¡
bfh©oU¡»wh®fŸ »wh®fŸ. cyf¤â‹ ngh¡F« mã¥ãuhaK« ï¥go ïU¡f “bg©
k¡fS¡F ca®ju¡ fšÉ f‰ã¥gjdhš gaÅšiy” v‹W brhšY
Mdhš ï›tã¥ãuha§fis eh« monahL kW¡»nwh«. tij ah® x¥ò¡ bfhŸsKoí«?
“bg©fS¡F¡ FL«g thœ¡ifÆš moikahÆUªj ãŸisfis¥
bg‰W ts®¤J¡ bfh©oU¥gJ x‹Wjh‹ V‰wJ” v‹w mã¥ã Mdhš j‰fhy¤âš cŸs fšÉ Kiw Äfî« nkhrkhd
uhank jtwhF«. ï¤jifa f£L¥ghL ïU¡»‹w tiuÆY« bg©fŸ bj‹gij eh« x¥ò¡ bfhŸS»‹nwh«. btW« FkhÞjh ntiy¡F¥
moikfshf¤jh‹ - mjhtJ M©fSila cjÉia e«ã¤jh‹ gH¡f¡ Toa fšÉjh‹ ï¥bghGJ f‰ã¡f¥gL»wnj bahÊa thœ¡
thH Koí« v‹gJ âra«. c©ikÆš bg©fS« M©fS¡F¢ if¡F¥ ga‹gL« fšÉ f‰ã¡f¥glÉšiy v‹gJ c©ikahF«.
rkkhf thH nt©Lkhdhš, mt®fS« M©fis¥ nghynt Mifahš j‰fhy¤âYŸs fšÉKiwia kh‰¿ thœ¡if¡F¥ ga‹
jh§fŸ ÉU«ãa fšÉfis¡ f‰fî«, j§fŸ m¿î¡F«, M‰wY¡ gl¡Toa KiwÆY«, á¿J« kj e«ã¡iffS«, nfhiH¤jdK«,
F«, ÉU¥g¤â‰F« ïirªj v¤ bjhÊšfisí« jilÆ‹¿¢ moik¥ ò¤âí« c©lhfhj tifÆY« cŸs fšÉ¤ â£l¤ij
brŒaî« cÇik nt©oaJ mtáakhF«. V‰gL¤â bg©fS¡F«, M©fS¡F« rk¤Jtkhd fšÉaË¡f
V‰ghL brŒtnj k¡fŸ K‹nd‰w¤â‰F V‰wjhF« v‹W TW»nwh«.
mšyhkY« kj¡fšÉ v‹gJ mt®fŸ fhâš Tl ÉH¡TlhJ
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 17.07.1932
Fo muR - 1932 ( 2 ) 26 27 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
bryî brŒJ gz¤ij åzh¡F« “ngu¿P®”fS« br£o eh£oš
jh‹ ÄFâahf ïU¡»wh®fŸ. cyfbk§F« ehfßf btŸs« òu©L,
gHa _l¥ gH¡f tH¡f§fisbašyh« mʤJ¡ bfh©L tU»‹w
ï¡fhy¤âY« br£o eh£oYŸs Kânah®fŸ midtU« gh®¥gd®
fis¢ “rhÄ” v‹W miH¤J¡ bfh©L«, mt®fisna “óîyf
itÔf¡ nfh£ilÆš bjŒt§fŸ” vd e«ã¡bfh©L«, mt®fisna j§fŸ FL«g¤â‹
rfy tuî bryîfisí« el¤J« “r®thâfhÇ”fshf it¤J¡ bfh©
RakÇahij¡ F©L L« ïU¡»wh®fŸ v‹gJ mªeh£oš mDgtKŸst®fS¡ bfšyh«
bjǪj Éõa«. Mdhš mªeh£L ïisP®fŸ j‰bghGJ Ra
kÇahij cz®¢áíilat®fsh» m§F Fobfh©oU¡F«, gh®¥g
br£oeh£o‹ jiyefuhd fhiu¡FoÆš br‹w 17 - 7 - 32š Üa¤ij xÊ¡fî«, j§fŸ r_f CHšfis¥ ngh¡»¢ Ó®âU¤jŠ
ïuhkehjòu« Íšyh ïu©lhtJ RakÇahij kfhehL Ä¡f ÉkÇir brŒaî« áy fhykhf ntiy brŒJ tU»‹wd®. ï¤jifa cz®¢á
ahf eilbg‰wJ. m«kfheh£o‹ jiyt® ãur§f«, br‹w thu¤âa thÈg®fËlK« c©lhd ãwFjh‹ ï§F ekJ ïa¡f« mâ
ekJ g¤âÇifÆš btË tªâU¡»‹wJ. tunt‰ò¤ jiyt® ãur§f ÔÉukhf¥ gut Mu«ã¤jJ v‹W Twyh«.
K«, k‰w Ãfœ¢áfS« ï›ÉjÊš ntnwh® ïl¤âš btËtªâU¥
gij¡ fhzyh«. m§F ekJ ïa¡f« gut Mu«ã¤j fhy¤âš mªeh£oš
Fobfh©oU¡F« “gH« bgU¢rhËfŸ” ekJ ïa¡f¤ij mÊ¥g
br£o eh£oš eilbg‰w ï«kfhehL ekJ ïa¡f¤â‹ j‰F¢ brŒj Nœ¢áfS«, ïÊ brašfS« v©z‰wit. gh®¥gd
bt‰¿¡F xU áwªj á‹dkhF« v‹W T¿í«, Ãid¤J« rªnjhõ¥ mâfhÇfS«, gh®¥gd® ng¢R¡F “Mkh« rhÄ” nghL« gz¡fhu®
gLtJ á¿J« jtwhfhJ. VbdÅš, ï‹W ekJ eh£oš gh®¥gÜ fS« ekJ ïa¡f¤ij¥ ãurhu« g©Âat®fS¡bfšyh« v›t
a¤â‰F Mjuî mˤJ tU»‹w k¡fŸ Ãiwªj ïl« br£oehL snth bfLâfis btË¥gilahfî« kiwKfkhfî« brŒJ gh®¤
v‹gJ cyfk¿ªj Éõa«. jh®fŸ. x‹¿dhY«, ekJ ïa¡f¤ij¢ nr®ªjt®fS¡F¡ bfLânah,
“ntj§fŸ” v‹W brhšy¥gL»‹witfËY« ïa‰if ekJ ïa¡f¤ij¥ gut bth£lhkš jL¡fnth KoaÉšiy.
Ãfœ¢áfS¡F¥ bghUªjhjJ«, tUzh¢áuk jUk¤â‰F Mjut br‹w M©oš ekJ kfhehL gy v⮥òfS¡»ilna âU.
Ë¡f¡ ToaitfSkhd òuhz§fËY« e«ã¡if it¤J¡ bfh© M®. nf. õ©Kf« mt®fŸ, ã. V. ã. vš. , v«. vš. V. jiyikÆY«
L«, mitfis¥ g‰¿ ãj‰W»‹wt®fË‹ tiyƉ á¡» VkhªJ ï›th©L òJ¢nrÇ murh§f tuî bryî ïyh¡fh¤ jiyt® V. É.
bfh©L« ïU¡»‹w k¡fŸ br£o eh£ošjh‹ mâfkhf ïU¡» K¤ijah mt®fŸ, ã. V. ã. vš. jiyikÆš bt‰¿nahL«
wh®fŸ. gHik v‹gâš f©_o¤jdkhd e«ã¡if it¤J¡ bfh©L, eilbg‰¿U¡»‹wd. br‹w M©L kfheh£il¥ nghynt (r‰W
mit Ôikia c©lh¡f¡ ToaitfshŒ ïUªjhY« Élhkš mâfkhfnt) ïªj M©oY« mâfhÇfS« gh®¥gd® tr¥g£l
Fu§F¥ ãoahf¥ ão¤J¡ bfh©L fZl¥gL»‹w k¡fS«, br£o gz¡fhu®fS« fh§»uÞ nguhš br£o eh£oš étdŠ brŒJ
eh£L k¡fnsaht®fŸ. gh®¥gd®fŸ nrh«ng¿fshf c£fh®ªJ bfh©oU¡F« m‹d¡ fhtofS« kfheh£il¤ jilbrŒa gy
bfh©L â‹W bfhG¥gj‰fhf m‹d¢ r¤âu§fis¡ f£o it¡»‹w Nœ¢áfis¥ òǪjh®fŸ. br‹w M©oyhÆD« ekJ kfheh£o‰F¥
t®fS«, gh®¥gd¥ ãŸisfis¤ njo¥ ão¤J¡ bfh©LnghŒ gy gz¡fhu®fË‹ Mjuî ïUªjjhf¡ fUj¥g£lJ. ïªj M©oš
nrhW ngh£L v©izŒ, JÂk KjÈa rfy brsfÇa§fS« bgÇa gz¡fhu®fŸ v‹W brhšy¡ Toa vtUila Mjuî« ïšiy
bfhL¤J ts®¤J M£L kªijfis¥ nghy f¤â¡ bfh©oU¡f¢ ba‹nw Twyh«. Mdhš v⮥ò kh¤âu«, xU á¿J« Fiwªj
brŒ»‹w ntj ghlrhiyfis mik¤âU¡»‹wt®fS« e‹whŒ ghošiy. m¥go ïUªJ« ekJ kfhehL bt‰¿nahL Ãiw
ïU¡»‹w nfhÆšfis všyh« ïo¤J¤ jŸË nfho¡ fz¡fhd nt¿aj‰F¡ fhuz« mªeh£L ïisP®fË‹ C¡fK«, ijÇaK«,
gz§fis bryÉ£L Û©L« mt‰iw¡ f£o, ãwF mitfS¡F ciH¥ò«, RakÇahijí« MF« v‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
“F«ghãnõf«” v‹D« bgauhš y£r¡fz¡fhd bghUŸfisí«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 28 29 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ï«kfheh£o‰F¤ jiyik t»¤jt® âU. V. É, K¤ijah “ca®tiltj‰fhf rªj®¥g« V‰gL« tiuÆY«
mt®fŸ v‹gijí« tunt‰ò¤ jiytuhŒ ïUªjt®, âU. vÞ. yø jhœ¤j¥g£lt®fS¡F«, xL¡f¥g£lt®fS¡F« ãu¤â
Äuj‹ v«. V. ã. vš. mt®fŸ v‹gijí« m¿ªj vtU« kfheh£il¥ nafkhd trâfŸ mik¡f nt©Lbk‹whš e«ik¤ njÓa
bghW¥g‰wt®fË‹ T£l« v‹nwh, go¡fhjt®fË‹ T£lbk‹nwh, Énuhjkhd tF¥òthj¢ r¢ruîfŸ brŒgt®fshf¥ giw
x‹W« bjÇahj ïisP®fË‹ T£l bk‹nwh brhšy K‹ aiw»‹wd®.”
tukh£lh®fŸ. m¥goí« bghwhikahš, tH¡f«nghš nk‰f©l
gšyÉfis ghl K‹tUth®fshdhš mt®fis¥ nghy tof£od “m‹Åa murh£áia xÊ¥gJ k£L« Rauh{akhf¡
K£lhŸfŸ ntW ahU« ïU¡f KoahJ v‹gij¢ áW ãŸisfS« fUâ, k¡fŸ f£L©L moikfshŒ thœtj‰F fhuzkhŒ
m¿th®fŸ. ï›Éõa¤ij tunt‰ò¤ jiyt® âU. vÞ. yøÄuj‹ ïU¡F« gH¡ftH¡f§fsh»a ïU«ò¤ jisfis, kj
mt®fŸ, eLÃiy v‹w bgauhš ïUªjgona v‹W« ËW Ãyt¢
brŒí« fh§»uR¤ â£l¤ijí« ï‹D« ï‹ndhu‹d
“tajhY«, fšÉa¿thY«, cyf mDgt¤jhY« mt®j« Fiwfisí« eh« vL¤J¡ TWtjdhš e«ik¢
K⮪j ï¤jifa bgÇah® xUt® ekJ ïa¡f¡ bfhŸiffŸ Rjªâu« nt©lhj njr¤Jnuh»fŸ v‹W Kuriw»wh®fŸ.”
mid¤ijí« m§ÑfǤJ MjÇ¥gJl‹ mt‰iw Ãiy
bgw¢ brŒtâY« ï¤jid M®t¤Jl‹ fyªJ bfhŸSjš, nk‰T¿a c©ikfis m¿ªj vtU« RakÇahij
ï›Éa¡f ÉnuhâfË‹ t«ò¥ ng¢RfS¡F xU thŒ¥ ïa¡f¤ij gÊ Tw K‹ tUth®fsh v‹W nf£»nwh«.
ó£lhf ïU¡F« v‹gJ â©z«”
v‹W jkJ tunt‰ò¥ ãur§f¤âš T¿ÆU¥gij¡ bfh©L vªj ïl§fËš moik¤j‹ik, Vkh‰Wª j‹ik, tŠrf«,
czuyh«. bfhLik, òu£L, _le«ã¡if, Raey« KjÈaitfŸ Fobfh©L
ïU¡»‹wdnth m§bfšyh« ekJ ïa¡f« njh‹whkY«, jdJ
tunt‰ò¤ jiyt® mt®fŸ ãur§f¤âš ekJ ïa¡f¤â‹ rkj®k ntiyia¢ brŒahkY« nghfhJ v‹w c©ikia eh«
c©ikahd bfhŸiffŸ ïitfŸ v‹gijí«, vâÇfŸ e«ik mo¡fo T¿tU»nwh« . nk‰T¿a gh®¥gÜa¤jhš f£L¥g£L
“ehÞâf®fŸ” v‹W«, “ãuhkz¤ JntÎfŸ” v‹W«, “tF¥ò tUªJ« k¡fS¡F¢ rk¤JtK«, RjªjuK«, ÉLjiyí« mË¡fnt
thâfŸ” v‹W«, “njr¤ Jnuh»fŸ” v‹W« ãurhuŠ brŒt bjšyh« ekJ ïa¡f« njh‹¿ajhF«. ïjid kfheh£L¤ jiyt® âU. V. É.
filªbjL¤j mnah¡»a¤jd« v‹gij bjŸs¤ bjËa És¡»¡ K¤ijah ã.V. ã.vš. mt®fŸ jkJ jiyik¥ ãur§f¤âY« És¡»¡
fh£oÆU¡F« gFâfŸ Äfî« ftÅ¡f¤ j¡fitahF«. mit fh£oÆU¥gJ F¿¥ãl¤j¡fjhF«. m¥gFâ tUkhW:-
fshtd:-
“ViH k¡fŸ” - t¿a k¡fŸ m¿ahikÆš mGªâ
“gRɉfhfî«, cU¡»É£l <a¤ij¥ nghš fhJ c©ik És§fhJ gygy JiwfËY« ï‹dšfS¡F
fis¤ Jis¡»‹w bfh£LfS¡fhfî«, bj‹fiy, tlfiy c£g£L¤ jÉ¡»‹wh®fŸ. ïJ xU fh£á! ï¥go¤ jÉ¡F«
ehk§fS¡fhfî« ï‹D« ï¤jifa ïʪj fhÇa§fS¡ ViH k¡fS¡F - t¿a rnfhju®fS¡F f©fis¤ âwªJ
fhfî« e«ik¥ gy tF¥ãduhf¥ ãǤJ jkJ clš, bghUŸ, Élhkš, ò¤âia¤ Jy¡fhkš - tÊ fh£lhkš ntW áy
MÉ aht‰iwí« xU§nf .ïHªJ cyf¤ij v¥bghGJ« rnfhju®fŸ, mt®fis Äu£o - mj£o - ga¥gL¤â -
ngh®¡fskh¡Ftj‰F¡ fhuzkhÆU¡F« kj§fis É£ VŒ¤J¥ bghUŸ g¿¡»‹wh®fŸ. ïJ k‰bwhU fh£á.
blhÊí§fŸ” v‹whš eh« clnd ehÞâf® vd g£l«
N£l¥ gL»‹nwh«. ï›Éu©L fh£áfisí« f©L kd« bghwhJ -
cŸs« cilªJ ïitfis af‰w - tÊnjl - ï¢Ó® nflhd
“m¿it xJ¡»¥ ãw¥ig¥ ng mÚâfis¥ Ãiyia¢ Ó®gL¤j mUŸ neh¡f§ bfh©l - m¿É‰ áwªj
nghâ¡F« rh¤âu¡ F¥igfis¡ f©o¥gjdhY«, tUzh¢ bgÇah®fŸ ï›Éa¡f¤ij Mu«ã¤âU¡f nt©L«;
áuk ca®¢á jhœ¢áfisí«, mjdhyha cÇikfisí«, Mu«ã¤jh®fŸ.
flikfisí« jŸË ÉLtjdhY« e«ik ãuhkz¤
JntÎfshf¤ ö‰W»wh®fŸ”
Fo muR - 1932 ( 2 ) 30 31 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
m‹ò - m¿îila vtU« ïªj¡ fh£áfis¡ f© v‹W T¿ÆU¡F« Éõa« všnyhUila ftd¤ijí« j‰rka¤âš
lhš- ïªj Ãiyia¥ gh®¤jhš - ïij¥g‰¿¡ nfŸÉ¥ ft®ªJ ÉF« xU ÉõakhF«. ïJ r«gªjkhf¥ gyKiw ngr¥
g£lhš R«kh ïuh®; v¥go ïU¡fKoí«? g£L« Ô®khd§fŸ brŒa¥g£L« tU»‹wdntbahÊa ï‹D« xU
fhÇaK« brŒa¥glÉšiy. Mdhš ïjdhš ekJ ntiyfŸ x‹W«
kd« gij¤J “mªnjh! m¿ahikÆ‹ Égßj§fŸ jil¥g£L ÉlÉšiyba‹gJ kh¤âu« âra«. ek¡bf‹W xU
v›tsî bfhoad! ï¥go¥g£l mÃaha§fS«, mG«ò rÇahd Þjhgd¤ij V‰gL¤â¡ bfhŸshkny jÅ¥g£l áyUila
fS« c©lh? ïitfis mf‰Wtj‰F tÊbah‹W« ciH¥ãdhY« bršth¡»dhY« ekJ ïa¡f« eilbgW»wJ v‹W
»ilahnjh vd MœªJ nahá¡fhkÈuh®. ãw® brhšy¡ Toa ÃiyikÆÈUªjhY«, ekJ eh£oš r§f§fS«,
ïªj nahrid câ¤j xUtU¡F M‰wYÄUªjhš r£l â£l§fS« cŸs ïa¡f§fŸ Ú©l fhykhf¡ »s®¢á brŒJ
ïa¡f« x‹¿š K‰g£L¤ bjh©L brŒahkÈuh®. ViHfS¡F¢ brŒâU¡F« e‹ikia¡ fh£oY«, ekJ ïa¡f«
v›tsnth khWjiyí«, cz®¢áiaí« FW»a fhykh»a ïªj 7
j‹id¥ ngh‹w cÆ®fŸ ï‹dY‰W, tho, tj§» M©LfS¡FŸ njr¤âš c©lh¡» ÆU¡»wJ v‹gij ahU«
V§» ÉF« nghJ, fš beŠr« gil¤jtdhŒ rh¤âu§fŸ kW¡fKoahJ. MÆD« ek¡bfd xU Þjhgd« nt©oaJ
fh£o cjÉ brŒa K‹tuhkš, thj« òÇgtD« kÅj mtáa« v‹gijí« ahU« kW¡f KoahJ. Mfnt ï›Éõa«
dhnkh? brhšY§fŸ” btËeh£oÈU¡F« ekJ jiyt®fŸ tªjîl‹ brŒa¥gL« v‹W
cWâahf e«gyh«.
nk‰T¿a jiyt® ng¢áš cŸs c©ikia¢ áªâ¡F«
vtU« ViH k¡fS¡F¤ bjh©L brŒa K‹tuhkš ïU¡fKoíkh? ï«kfheh£oš K¡»akhf¢ brŒa¥g£oU¡F« Ô®khd«
m›thW ViHfS¡fhf - fZl¥gL« k¡fS¡fhf - moikah»¡ x‹nwahF«. mJ:-
»l¡F« k¡fS¡fhf c©ikahf ciH¡f ÉU«ò»‹wtD¡fhfnt “j‰bghGJ Íšyh mâfhÇfshd, Íšyh fby¡l®, Íšyh
RakÇahij ïa¡f« V‰g£lJ v‹gij nk‰T¿a c©ik ciu Úâgâ, Íšyh it¤âa mâfhÇ, njt nfh£il r¥ fby¡l®
fis¡ bfh©L bjËthf czuyh«. KjÈat®fŸ všyh« gh®¥gd®fshÆU¥gjdhY«, njt
filáahf tunt‰ò¤ jiyt® mt®fŸ, nfh£il¡fL¤j »uhk§fËš mo¡fo MââuhÉl®fŸ jh¡f¥
g£L¡ bfhŸisao¡f¥ gLtjdhY«, ïªj ÍšyhÉYŸs
“ÉUJef® kfheh£L¤ Ô®khd¤â‰F ïz§f ekJ ïa¡f¤ ãuhkz mâfhÇfis kh‰¿ ãuhkzušyhj mâfhÇfisna
â‰F¢ r§f« mik¡f nt©L«. mj‹ r£l â£l§fS«, ÃaÄ¡f nt©Lbk‹W murh§f¤ij ï« kfhehL nf£L¡
bfhŸiffS«, ekJ ïa¡f neh¡f§fS¡F ïz§f mtáa« bfhŸS»wJ.”
neÇL« bghGJ kh‰¿aik¤J¡ bfhŸs¡ Toadthf ïU¤jš
v‹D« Ô®khdkhF«. ïªj¤ Ô®khd¤ij¡ bfh©nl m¥g¡f§fËš
nt©L«. mj‰F¥ bgU Ãâ âu£lš nt©L«. ts« Ãiwªj
ViHk¡fŸ gL« J‹g¤ij m¿ayh«. rhjhuzkhfnt, gz¡fhu¤
XÇl¤âš RakÇahij¥ gšfiy¡ fHfK«, jiy¢r§fK«
j‹ikí«, gh®¥gÜaK« ÄFªj cwîilaJ v‹gJ f©Tlhd
ÃWt nt©L«. nkdh£L¡ »¿Þjt Äõ‹fis¥ nghy
Éõa«. gz¡fhu®fŸ Ãiwªj eh£oš ViHk¡fŸ Rjªâu« nt©L
bghUç£LtJ«, k¡fŸ K‹nd‰wnk fUâ ciH¡f K‹
bk‹W ngr thbaL¤jhny mt®fŸ ghL fZl¤âš Koí«. mnjhL
tU« MáÇa®fisí«, njhH®fisí«, ïisP®fisí«
gh®¥gÜa¤ij nk‰bfh©l mâfhÇfS« ÃiwªâU¥gh®fshdhš
x‹W nr®¡fî« nt©L«. ekJ bfhŸiffS¡nf‰w thœ¡if
mªj eh£L k¡fË‹ Ãiyia eh« v‹dbt‹W brhšy Koí«?
Kiwí« rfy Éjkhd fiyfS«, if¤ bjhÊšfS«, Étrha
Mfnt ï¤Ô®khd« ÄfÄf mtáakhd xU Ô®khdkhF« v‹gâš
mãÉU¤â KiwfS«, m›Él¤âš nghâ¡f¥gl nt©L«.
IaÄšiy.
m¡fHf« eh£oš eh« v‹d khWjšfis ÉU«ò»nwhnkh
mt‰¿‹ c©ikiaí«, nk‹ikiaí« thœ¡ifÆš ï¤jifa gh®¥gÜaK«, gz¡fhu¤ j‹ikí«, _l¥ gH¡f
mDZo¥gJ _ykhf És¡»¡ fh£Ltjhf ïU¡f nt©L«.” tH¡f§fS« ÃiwªJŸs eh£oš bt‰¿ahf elªj RakÇahij
kfhehL F¿¥ãl¤ j¡fbjh‹w‹nwh? ï« kfheh£il el¤Jtâš
Fo muR - 1932 ( 2 ) 32 33 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
bgU« Ka‰á vL¤J¡ bfh©l thÈg®fË‹ C¡f¤ijí«, ciH¥
igí«, ijÇa¤ijí« ghuh£L»‹nwh«. mnjhL§Tl br£oeh£il¢
Ó®âU¤j ïJ nghš M©L¡ bfhU kfhehL el¤JtJ k£L« nghjh
bj‹W«, ehŸ njhW« kfhehLfS« bghJ¡ T£l§fS« r§»È¤
bjhl® nghš el¤â¡ bfh©nl ÆUªjhš jh‹ mªeh£oš cŸs
gh®¥gÜa¤ij monahL ÉiuÉš xÊ¡f Koí« vdgijí«
Phgf¥gL¤J»‹nwh«.
nj®jš #h¡»uij!
Fo muR - jiya§f« - 24.07.1932

ekJ eh£oš gy MÆu¡ fz¡fhd tUõ§fshf xU áW


T£l«, njr¤âš cŸs bgU«ghyhd ViH k¡fis Vkh‰¿ tÆW
ãiH¤J¡ bfh©nlÆU¡»wJ. m¢áW T£lnk eh£o‹ muáaš
JiwÆš bršth¡F it¤J¡ bfh©L«, r_f¤ JiwÆš jiyik
t»¤J¡ bfh©L« j§fŸ Rfnghf thœî¡F vªj tifÆY« Fiwî
tuhkš fh¥gh‰¿¡ bfh©L« tU»wJ. jhœªj ÃiyÆÈUªJ Jau¥
gL« k¡fËš vtnuD« ca®ÃiyailªJ thœªâU¡F« m¢áW
T£l¤jhÇ‹ Nœ¢áfis m¿ªJ btË¥gL¤j Mu«ã¤jh®fshÆ‹
m¥nghnj mt®fis, muáaš JiwÆY« r_f¤JiwÆY«,
j§fS¡F ïU¡F« bršth¡if cgnah»¤J¤ jiyö¡f bth£lhkš
brŒJ bfh©L tªjh®fŸ. ïJ g©il¡ fhy Kjš eilbg‰W tU«
kiw¡f Koahj c©ikahF«.
g©il¡ fhy¤âš ï¡ T£l¤jh® ghku k¡fis¥ gaKW¤â
moik¥ gL¤Jtj‰F cgnah»¤j Míj§fŸ, “fl “ntj«”
“kj«” “rl§FfŸ” “òuhz§fŸ” “tUzh¢áukjUk§fŸ”
“nkh£r«” “euf«” “Rt®¡f«” “ght«” “ò©Âa«” KjÈa th®¤ij
fnsahF«. ï› th®¤ijfS¡F¥ gaªnj ViHk¡fŸ j§fŸ
RakÇahijia ÆHªJ tho tj§»¡ »lªjd®. MÆD« ehnsw
ehnsw k¡fSila m¿î« á¿J ts®¢áailªj fhuz¤jhY«,
m¡f« g¡f¤âš cŸst®fis¥ gh®¤J “ehK« V‹ m›thW ïU¤jš
TlhJ” v‹W áªâ¡f¤ bjhl§»a fhuz¤jhY«, jkJ cÇikia
milaKoí« v‹w ijÇa« c©lhd fhuz¤jhY«, nk‰T¿a
m®¤jk‰w th®ijfS¡F monahL mŠá¡ f£L¥gLtâÈUªJ
Ú§»d®. Mfnt nk‰T¿a th®¤ijfS¡FŸs bfsutK«, mit
fshš ca®ªj T£l¤â‰F ïUªj kâ¥ò« bfhŠr« bfhŠr« Fiwa
Mu«ã¤jd. ViH k¡fS« muáaš JiwÆY«, r_f¤JiwÆY«
g©LKjš ïUªJ tªj f£L¥ghLfis xʤJ¡ bfhŠr« rk
Ãiyí« brs¡»aK« mila¤ bjhl§»d®

Fo muR - 1932 ( 2 ) 34 35 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïJ f©l, ca®ªj m¢áW T£l¤âd®, ïÅkj r«gªjkhd ÉU¤âahf nt©Lbk‹gij¥ g‰¿í«, m¥bghUŸfis MjÇ¡f
fhÇa§fis¡ bfh©L«, th®¤ijfis¡ bfh©L« ghku k¡fis nt©Lbk‹gij¥ g‰¿í« ek¡F ahbjhU M£nrgizí« ïšiy.
Vkh‰WtJ Koahbjd¡ f©l m¡T£l¤jh®, j§fŸ gHa gH¡f Mdhš eZl¥gl¡ ToaJ«, ãiH¥ò¡F tÊÆšyhjJ«, go¤j
tH¡f§fisí« ehfßf§fisí« monahL É£L É£L¥ òâa T£l¤jhuh»a gh®¥gd®fŸ bfhŸisao¡f¡ ToaJkh»a fj®
fšÉfisí« bjhÊšfisí« f‰W¡ bfh©L muáaš gjÉfis ngh‹w nghÈ¢ Rnjáfis É£L É£L, m‹Åa ehLfSl‹ ehK«
k£oY« if¥g‰w Mu«ã¤jh®fŸ. m¡T£l¤jh®fŸ jh‹ ekJ ngh£o ngh£L Éahghu« brŒa¡ Toa KiwfËš aªâu rhjd§
eh£oš cŸs itÔf¥ gh®¥gd®fŸ v‹gij eh« ÉǤJ¡ Tw fis¡ bfh©L, J beŒjš ngh‹w gy tifahd if¤bjhÊš
nt©oa mtáaÄšiy v‹nw fUJ»‹nwh«. ï¡ T£l¤jh®, fisí« ts®¡f nt©Lbk‹gnj ekJ neh¡fkhF«. ï›thW
ïªâahÉ‹ e‹ik¡F v‹nwh, ïªâa k¡fË‹ K‹nd‰w¤â‰ brŒnthkhdhš ekJ eh£L¥ bghUŸfŸ áwªjjhfî«, Fiwªj
bf‹nwh ViHk¡fË‹ cjÉ¡ bf‹nwh V‰gL« vªj Þjhgd§ ÉiyíŸsjhfî« ïU¡f¡ TLbk‹gâš IaÄšiy. ï¤jifa
fËY« EiHªJ bfh©L, mitfË‹ _y« »il¡F« bršth¡ áwªjJ«, Fiwªj ÉiyíŸsJkh»a bghUŸfis k¡fŸ jhnk
ifí«, e‹ikfisí« j§fS¡F« j§fŸ r_f¤â‰F« kh¤âu« ãÇa¥g£L th§Fth®fŸ. ïitfis “th§F§fŸ” v‹W ãurhu«
cgnahf¥gL¤â¡ bfh©L« ghku k¡fis tH¡f« nghš ÑnH g©z nt©oa mtáa« Tl mâfkhf c©lhfhJ. ïj‰fhd Ka‰á
mÄœ¤J¡ bfh©Lnk tªâU¡»‹wh®fbs‹gJ ekJ eh£o‹ x‹W« brŒahkš, R«khthtJ “ RnjᥠbghUŸfis th§F§fŸ”
c©ik Ãiyia m¿ªjt®fS¡ bfšyh« bjÇahj Éõakšy. v‹W« “m¥bghGJjh‹ Rauh{a« tU«” v‹W« å© ãurhu«
brŒtJ«, ï¥ãurhu¤âš gh®¥gdušyhjh®¡F ïlªjuhkš KGJ«
cjhuzkhf ekJ eh£o‰F¢ Rauh{a« nt©L« v‹W »s®¢á gh®¥gd®fisna nr®¤J¡ bfh©oU¥gJ« nj®jšfËš gh®¥gd®
brŒa V‰g£l muáaš Þjhgdkh»a “fh§»uÞ” V‰g£lJ Kjš fŸ bt‰¿ bgWtj‰fhf¢ brŒa¥gL« nj®jš ãurhu« v‹Wjh‹ eh«
ïJ tiuÆY« vªj¢ r_f¤jh® e‹ikailªJ tªjh®fŸ v‹gij TW»‹nwh«.
cz®ªjhš ï›î©ik És§fhkš nghfhJ. âU. fhªâ mt®fŸ
fh§»uir¡ if¥g‰Wtj‰F K‹, mâš <Lg£oUªjt®fŸ ahtU«, KjÈš “kj«” “fl “ntj«” “ghtò©Âa«” KjÈa
murh§f¤jhiu Äu£LtJ« ãwF murh§f¤jh® bfhL¡F« c¤â m®¤jk‰w brh‰fshš ghku k¡fis Vkh‰¿ tªj k¡fŸ ãwF
nahf¤ij V‰W¡ bfh©L, jhrhDjhruh» ViH k¡fË‹ ïu¤j¤ij mitfis É£L É£L fh§»uá‹ bgauhš muáaš Mâ¡f« bg‰W
c¿ŠRtJkhfnt ïUªJ tªjh®fŸ v‹w Éõa« fh§»uá‹ gHa ghku k¡fis Vkh‰w¤ bjhl§»dh®fŸ. fh§»uáÈUªjhš fZl«
Ãiyia m¿ªjt®fS¡bfšyh« bjÇí«. fh§»uir¤ âU. fhªâ c©lhf¡ Toa rªj®¥g« V‰g£lnghJ mj‹ bgaiuí« brhšÈ¡
at®fŸ if¥g‰¿a fhy¤âY« Tl, x¤JiHahikÆa¡f¤ij¡ bfhŸshkY« ‘fj®’, ‘Rnjá’ v‹gitfË‹ bgauhš ghku k¡fis
fh§»uÞ el¤jhj fhy¤âš všyh« itÔf¡ T£l¤ij¢ nr®ªj Vkh‰w¤ bjhl§» ïU¡»‹wh®fŸ.
gh®¥gd®fŸ midtU« fh§»uÞ bgaiu¢ brhšÈ¡ bfh©L g£l«
gjÉfis nt£ilaho tªjJ«, x¤JiHahik¡ fhy§fËš Vkhªj ï¡T£l¤jh®, ï¥bghGJ ntbwhU ïa¡f¤ijí« Mu«ã¤J
gh®¥gdušyhjh® mogLjY«, mguhj« brY¤JjY«, áiw¥gL¤ mj‹ bgauhY« ghku k¡fis Vkh‰w¤ bjhl§» ïU¡»‹wh®fŸ
jYkhÆU¡f¥ gh®¥gd®fŸ kh¤âu« fh§»uÞ ng¢ir É£LÉ£L v‹W bjÇ»‹wJ. ï¥bghGJ k¡fŸ “rk¤Jt«”, “rnfhju¤Jt«”
ntW gy bga®fshš #d r_f¤ij Vkh‰¿¥ g£l« gjÉfis¥ bgw “r_f K‹nd‰w«” KjÈa th®¤ijfis¡ nf£L, mitfis¥
Ka‰á¥gJ« ekJ eh£od‰F¤ bjÇahj Éõakšy. bgwnt©L« v‹W« ï¢á¡»‹wh®fŸ. Mifahš “r_f CÊa«”
“r_f Ó®âU¤j«” “r_f K‹nd‰w«” v‹W brhšÈ¡bfhŸS
fh§»uá‹ r£l kW¥ò ïa¡fkh»a x¤JiHahiknahL fyªJ »‹wt®fS¡F« eh£oš xUtifahd bršth¡F V‰gl¤ bjhl§»
fZl¥gLtâ‹ _y« ghku k¡fË‹ bršth¡if¥ bgwhjt®fŸ, ÆU¡»‹wJ. ï¢rªj®¥g¤ijí« gh®¥gd®fŸ å© ngh¡fhkš “r_f
ntW njÓa¤â‹ bgauhš ghku k¡fis Vkh‰¿¢ bršth¡F¥ bgW« K‹nd‰w¢ r§f«” vd x‹W V‰gL¤â¡ bfh©L nj®jš ãurhu«
bghU£L “RnjᥠbghUŸfis th§F§fŸ” r§f« V‰gL¤â¥ g©z¥ òw¥g£oU¡»wh®fŸ v‹gij vL¤J¡ fh£l ÉU«ò»nwh«.
ãurhu« g©Â¡ bfh©L tU»wh®fŸ v‹gJ« ï¢rka¤âš
Ãidî¡F¡ bfh©L tu nt©oa xU ÉõakhF«. RnjᥠbghUŸ ï›thW xU r§f«, âU¢áuh¥gŸË ÍšyhÉš njh‹¿ mij¢
nr®ªj áy® »uhk§fËš ãurhu« g©Â¡ bfh©L tUtjhf¥
Fo muR - 1932 ( 2 ) 36 37 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
g¤âÇiffËš brŒâfŸ btËtªJ bfh©oUªjd. ï¢r§f¤â‰F¤ áy tUõ§fS¡F K‹ò ïUªjJ nghynt Þjy Þjhgd§fËš
j‰bghGJ, âU. o. vÞ. vÞ. uh#‹ mt®fS« nf. Í. átrhÄ mŒa® gh®¥gd®fS« mt®fS¡F “Mkh« rhÄ” nghL« ng®tÊfS«
mt®fS« Kiwna jiytuhfî« fhÇajÇáahfî« ïUªJ Mâ¡f« bgW« bghU£L¥ ghku k¡fis Vkh‰¿ X£L¥ g¿¥gj‰
tU»wh®fŸ. ït®fis e‹whŒ m¿ªjt®fŸ ï¢r§f« c©ikÆš fhfnt “r_f K‹nd‰w¢ r§f«” v‹W«, “Rnjáa« ãurhu¢ r§f«”
ViH k¡fis K‹nd‰W« neh¡f¤Jl‹ Mu«ã¡f¥g£ljh? mšyJ v‹D« tifahd r§f§fis V‰gL¤â¡ bfh©L nj®jš ãurhu
gh®¥gd r_f¤ij kWgoí« Íšyh ngh®LfËY« jhÿfh ntiy brŒa K‹ tªâU¡»‹wh®fŸ v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸS
ngh®LfËY« K‹nd‰wkila¢ brŒtj‰F Mu«ã¡f¥g£ljh? »nwh«.
v‹gij¡ f©LbfhŸSth®fŸ. KjÈš ï¢r§f¤ij¤ bjhl§F »‹w
ïªj¢ “r_f K‹nd‰w¢ r§f«” kh¤âu« mšy; ï‹D« ïJ
fhy¤âš nfhit âU. á. vÞ. ïu¤âdrghgâ KjÈah®, âU¢á. âU. ngh‹w gy r§f§fŸ nj®jÈ‹ bghU£L gh®¥gd®fshš V‰gL¤j¥
o. v«. ehuhazrhÄ ãŸis KjÈat®fisbašyh« tutiH¤J¢ glyh«. Mdhš vªj¥ bgaUl‹ v¤jifa r§f§fŸ gh®¥gd®fshš
r§f¤ij És«gu¥gL¤âdh®fŸ. ï›És«gu« gh®¥gdušyhj V‰gL¤j¥g£lhY« mt®fshš brŒa¥gL« ãurhu« kj¥ ãurhu
k¡fis tr¥gL¤Jtj‰fhf nt©oba‹gJ ã‹dhš khÆUªjhY«, fh§»uÞ ãurhukhÆUªjhY«, RnjᥠãurhukhÆUª
És§»É£lJ. jhY«, r_f CÊa¥ ãurhukhÆUªjhY«, Ô©lhik Éy¡F¥
ãurhukhÆUªjhY«, kJÉy¡F¥ ãurhukhÆUªjhY« mit
ï¢ r§f¤â‹ elto¡iffËY«, »uhk¥ ãurhu§fËY« fyªJ
bašyh« j§fŸ r_f¤â‹ Raey¤ij mo¥gilahf¡ bfh©l
bfhŸs ÉU«ãa r_f, CÊa¥ ãÇa®fshd gh®¥gdušyhjh®fis
ãurhukhf ïU¡Fnk jÉu ntbwh‹whÆU¡f KoahJ v‹gJ
ï¢r§f¤jh®fSl‹ fyªJ bfhŸStj‰F ïl§bfhL¡fhj fhuz« ïJtiuÆY« eh« f©Lz®ªj mDgt« m‹nwh? Mifahš ekJ
x‹nw ï¢r§f« gh®¥gd Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤Jtj‰fhf V‰g£lJ khfhzbk§F« Þjy Þjhgd¤ nj®jšfŸ, mjhtJ Íšyh jhÿfh
v‹gj‰F¥ nghâa rh‹whF«. ngh®L¤ nj®jšfŸ eilbg‰W¡ bfh©oU¡»‹w ï¢rka¤âš
f£lha Mu«g¡fšÉ, Ô©lhik xʤjš, kJÉy¡F, gh®¥gd®fŸ brŒí« ãurhu¤â‰F Vkhwhkš #h¡»uijahÆU¥gJ
mtáa«. gh®¥gd®fË‹ tiyƉ á¡»at®fS« mt®fËl« TÈ
Rnjáa«, á¡fd« KjÈaitfŸ ï¢r§f¤â‹ K¡»a neh¡fkhf
bgWgt®fS« M»a áy gh®¥gdušyhj TÈ¥ ãurhuf®fS«
mik¡f¥ g£oU¥gJ« gh®¥gdušyhj k¡fis Vkh‰Wtj‰bf‹
òw¥g£L¥ gh®¥gd®fS¡F¢ rhjfkhf¥ ãurhu« g©z¡ TL«.
gâš IaÄšiy. ï¢r§f¤jh®fË‹ bfhŸiffis MjÇ¥gjhf x¥ò¡ Mjyhš mt®fŸ brh‰fisbašyh« e«ã Vkh‰wkila nt©lh«
bfhŸ»‹wt®fisí«, ïj‰fhf ït®fŸ btËÆ£oU¡F« cWâ v‹W bghJ #d§fS¡F v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. c©ikÆš bghJ
bkhÊ¥ g¤âu¤âš ifbah¥gÄL gt®fisí«, Þjy Þjhgd§ #d§fË‹ e‹ik¡F ciH¡f¡Toat®fS«, Raey« fUjhj
fS¡F mng£rf®fshf ÃW¤â X£L¢ nrfǤJ bfhL¥gjhfî« t®fS«, FU£L e«ã¡if ïšyhjt®fS«, ca®î rhângj«
ãurhu« g©ÂtU»‹wd®. mnjhL Tl j‰nghJ ïU¡F« Þjy ghuh£lhjt®fS«, kj¥ ãothj« ïšyhjt®fS« M»a áwªjt®
Þjhgd cW¥ãd®fisí«, jiyt®fisí« g‰¿¥ ghku k¡fËl« fnsna nj®jšfËš MjÇ¥gJ bghJ #d§fË‹ flikahF«.
mt®fSila bršth¡F Fiwí« goahd tÊÆš ãurhu« g©Â¡ ï¤jifa kÅj®fŸ Þjy Þjhgd§fËš m§f« bg‰whšjh‹
bfh©L tU»‹wh®fŸ. ïij¡ bfh©L ï¢r§f¤jhÇ‹ Nœ¢áia mt®fshš mila¡ Toa e‹ikfis¥ bghJ #d§fŸ mila
e‹whŒ czuyh«. j‰nghJ ïU¡F« Þjy Þjhgd cW¥ãd®fS«, Koí«. ï¥goÆšyhkš gh®¥gd®fSila jaî jh£r©a§fS¡
jiyt®fS« gh®¥gdušyhjh®fns v‹gJ všnyhU¡F« bjÇí«. F¡ f£L¥g£nlh, mt®fŸ TW« “Rnjáa«” “r_f CÊa«”
gh®¥gdušyhjh® f£á njh‹¿a ãwF« Þjy Þjhgd§fŸ bgU« “Rauh{Ía«” KjÈa ó¢rh©o th®¤ijfS¡F Vkhªnjh gh®¥gd®
ghY« gh®¥gdušyhjh® trkh»É£ld. Þjy Þjhgd§fËš ifahŸfis Þjy Þjhgd§fS¡F mD¥òå®fshdhš ãwF
gh®¥gdušyhjh® Mâ¡f« bg‰wã‹ mit r«gªj¥g£l c¤â fZl¥gl nt©oat®fŸ Ú§fŸ jh‹ v‹W ï¥bghGnj gykhf
nahf§fS« “f©uh¡£L”fS« gh®¥gd®fS¡nf Vfnghfkhf v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. bghJ#d§fns! th¡fhs®fns! nj®jš
ïUªjJ nghf gh®¥gdušyhjh®¡F« »il¡f Mu«ã¤J É£ld. ãurhu«! #h¡»uij!! #h¡»uij!!!
gh®¥gd®fŸ v›tsî Ka‹W« mitfËš K‹nghy Mâ¡f«
Fo muR - jiya§f« - 31.07.1932
bgw Koahkš nghŒÉ£lJ. Mifahš jh‹ ï¥bghGJ Û©L«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 38 39 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


É£L Ú¡fî« gjÉÆš it¤âU¡fî« ïl§bfhL¡»wbj‹gij
czuyh«. ïªj¡ fhuz¤ij c¤njá¤J e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd«
r«gªjkhf¤ âU¤j« V‰gL¤j nt©L« v‹w v©zK«, Þjy
Þjhgd§fË‹ îthf« CHšfshf¥ nghfhkš ïU¡f ghJfh¥òfŸ
V‰gL¤j nt©L« v‹D« v©zK« ï¢r£l« V‰g£l ehŸKjny
gy® kd¤âš ïUªJ tªjJ. ïj‰fhf¢ áy jÅ¥g£l r£lrig
Þjy Þjhgd¢ r£l« cW¥ãd®fŸ Ka‰á brŒJ« x‹W« ÃiwntwÉšiy.
Mdhš ï«khj« eilbgW« br‹id r£lrig¡ T£l¤âš
Kj‹ kªâÇat®fshš jahÇ¡f¥g£oU¡F« e«ã¡ifÆšyh¤
ï¥bghGJŸs “Þjy Þjhgd¢ r£l¥go efurig¤
Ô®khd¤ij¥ g‰¿a âU¤jbkh‹W murh§f¤jhuhš bfh©L
jiyt®fnsh, nyh¡fš ngh®LfË‹ jiyt®fnsh xG§fhf elªJ
tu¥gLbk‹W m¿»nwh«. m¤âU¤j¤âš Ñœ¡f©l Éõa§fŸ
bfhŸshÉ£lhš mt®fŸ ÛJ cW¥ãd®fŸ e«ã¡ifÆšyh¤
ml§»ÆU¥gjhf¤ bjÇ»wJ.
Ô®khd« bfh©L tªJ Ãiwnt‰wî«, e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd«
bgU«gh‹iknahuhš Ãiwnt‰w¥g£lîl‹ jiyt®fŸ j§fŸ “jiyt® Ûnjh, cgjiyt® Ûnjh e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd«
gjÉia ïHªJ Élî« ïlÄU¡»wJ. bfh©L tu¥gLtj‰F K‹ Ô®khd¤ij¡ bfh©L tUgt® g¤J
eh£fS¡F K‹ m¿¡if brŒa nt©L«.”
“Þjy Þjhgd¢r£l”¤âš ï¤jifa ãÇî V‰gL¤âÆU¥gij
ahU« M£nrã¡f KoahJ. ïJ Þjy Þjhgd§fË‹ îthf« “mªj e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« _‹¿š ïu©L g§F
CHyhf¥ nghŒ Élhkš âwikahf eilbgw nt©L« v‹D« cW¥ãd®fshš Ãiwnt‰w¥ g£lhš jiytiu m¥òw¥gL¤j
e‹ndh¡f¤Jl‹ mik¡f¥g£lnjahF«. ï¥ãÇî ïšyhÉ£lhš murh§f¤jhU¡F mâfhu« c©L.”
jiyt®fŸ á¿J« gaÄšyhkš j§fŸ mâfhu§fis¢ Ra ey¤â‹
bghU£L JZãunahf« brŒa ïlnk‰gL« v‹gâš IaÄšiy. “xnu T£l¤âš jiyt® ngÇY«, cgjiyt® ngÇY«
ï¥ãÇî ïUªjhš “Þjy Þjhgd”¤ jiyt®fŸ j§fŸ gjÉia¡ e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« bfh©Ltu¡ TlhJ.”
fh¥gh‰¿¡ bfhŸS« bghU£lhtJ ne®ikahd tÊÆš elªJ “xUtuhš bfh©L tu¥gL« e«ã¡ifÆšyh Ô®khd« rig
bfhŸs nt©L« v‹W Phgf¥ gL¤â¡ bfh©nl ïU¡F«. cW¥ãd®fshš ÃuhfǤJ¤ jŸs¥gLkhdhš mt® Û©L« MW
Mdhš ï¢r£l« mkY¡F tªj Rkh® ïu©L tUõ§fshf, khj¤â‰FŸ e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd¤ij¡ bfh©L tu¡ TlhJ.”
gy efu rigfËY«, nyh¡fš ngh®LfËY« cŸs jiyt®fË‹ “e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« bfhŠr« mâf¥goahd
ngÇš e«ã¡if ïšyh¤ Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£oU¡»‹wd. áy m§f¤âd®fË‹ Mjuit kh¤âu« bg‰W _‹¿š ïu©L g§F
“Þjy Þjhgd§fËš” k‰w ntiyfis¡ ftÅ¥gj‰F neu m§f¤âdÇ‹ Mjuit¥ bgwhâUªJ MWkhj§fS¡F¥ ã‹D«
Äšyhkš rjh e«ã¡if ïšyh¤ Ô®khd§fŸ bfh©L tUtJ«, e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« bfh©L tu¥g£L ïnj ngh‹W
ïU¡F« jiytiu Éy¡FtJ«, ntW jiytiu¤ nj®ªbjL¥gJ« ÃiwntWkhdhš jiytiu Ú¡F« mâfhu« murh§f¤jh®¡F c©L.”
ãwF m¤jiyt® nkš e«ã¡if ïšyh¤ Ô®khd« Ãiwnt‰WtJ«
M»a ntiyna eilbg‰W¡ bfh©L tªâU¡»‹wJ. efu rig¡ ï¤âU¤j« ÃiwntWkhdhš Þjy Þjhgd§fË‹ Ãiyik
fhÇa§fisí« nyh¡fš ngh®LfË‹ ntiyfisí«, xG§fhfî«, j‰bghGJ ïU¥gij¡ fh£oY« bfhŠr« khWjyilí« v‹W
âwikahfî« Ã®thf« òǪJ tªj jiyt®fS« ïªj e«ã¡if ârakhf e«gyh«. j‰bghGJŸs r£l¥go jiyt® ÛJ« cgjiyt®
Æšyh¤ Ô®khd¤â‰F ïiuah» ïU¡»wh®fŸ. Mifahš, ïªj ÛJ« xnu rka¤âš e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« bfh©L tu
e«ã¡if ïšyh¤ Ô®khd mâfhukhdJ cW¥ãd®fS¡F« jiyt® ïlÄU¥gjdhY«, m¤Ô®khd« Ãiwnt¿a cl‹ jiyt®fŸ jkJ
fS¡F« cŸs jÅ¥g£l Énuhj§ fËdhY«, r«gªj¤âdhY« gjÉia É£L Ú§f nt©oÆU¥gjdhY« c©lhF« r§fl§fŸ
jiytÇ‹ îthf¤ âwikianah, CHiynah ftÅahJ gjÉia gy. ï¢r§fl¤ij¤ j‰nghJ bfh©L tu ïU¡F« âU¤j«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 40 41 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Ãt®¤â¡»wJ v‹w msÉš âU¥âaila nt©oÆU¡»wJ. k‰wgo Þjy Þjhgd§fË‹ _y« bghJ #d§fS¡F
e‹ikfŸ brŒant©L« v‹D« c©ik neh¡fKilat®fS¡F
Mdhš j‰nghJŸs “Þjy Þjhgd¢ r£l«” e«ã¡ifÆšyh¤ ï¡fhy¤âš ïl§ »il¥gJ mÇJ. “ï¥bghGJ nj®jÈš bryî
Ô®khd« ïUªjhY« rÇ, ïšyhÉ£lhY« rÇ, mitfË‹ M£ánah brŒí« gz¤ij¥ ãwF r«ghâ¤J¡ bfhŸsyh«” v‹w ijÇa«
rkkhf eilbgWtj‰F¤ ö©Lnfhyhf ïU¥gbj‹gnj ekJ cŸst®fŸ jh‹ JªJ fz¡»šyhkš gz¤ij¢ brytÊ¡f K‹
mã¥ãuha«. ïJ Éõakhf¤ j‰nghija r£l« mkY¡F tªj tUth®fŸ. ehzakhf elªJ bfhŸS« neh¡f« cŸst®fŸ
fhy¤ânyna “Fo muR” jdJ mã¥ãuha¤ij btËÆ£oU¡»wJ. fz¡f‰w bghUis åzhf¤ nj®jÈš bryî brŒa¢ r«kâ¡f
ï¥bghGJ« m›t㥠ãuha¤ijna tÈíW¤â¡ fh£l ÉU«ò kh£lh®fŸ. Mfnt ehzaKŸst®fŸ Þjy Þjhgd§fËš Þjhd«
»nwh«. bgWtnj KoahjjhF«.
ekJ eh£oš muáašthâfshf És§F»‹wt®fŸ mid xU rka« ehzaKŸst®fS«, âwikíŸst®fS«,
tU« murh§f¤âš òâa muáaš Ó®âU¤j¤â‹ gydhf V‰g£o bghJ#d CÊa¤âš c©ikahd ÉU¥gKŸst®fS« Þjy
U¥gJ«, V‰glÉU¥gJ« M»a khj« 1000, 2000, 3000, 4000, 5000 Þjhgd§fËš cW¥ãd® gjÉ bg‰W¤ jiyt®fshf¤ nj®ªbjL¡
fz¡fhf r«gsKŸs mâfhu¥ gjÉfis¥ bgWtânyna neh¡f f¥g£lhY« mt®fŸ j§fŸ gjÉÆ‹ bfsut¤â‰F Mir¥g£lhš,
Kilat®fŸ v‹gij eh« òâjhf vL¤J¡ fh£l nt©oaâšiy. ehza¤njhL« âwiknahL« j§fŸ flikia¢ brŒa Koahj
Mfnt ï›tuáašthâfŸ #d§fË‹ X£L¡fis¥ bg‰W¢ ÃiyÆnyna jh‹ ïU¡f Koí«. Vbd‹whš, “Þjy Þjhgd§”
r£lrigfS¡F¢ bršy nt©Lkhdhš »uhk¤J #d§fËl« j§fŸ fË‹ bghUËÈUªnj, j§fŸ nj®jš bryit <LbrŒJ bfhŸsyh«
bršth¡if mâf¥gL¤â¡ bfhŸs nt©oÆU¡»‹wJ. ïj‰F v‹w neh¡fKl‹ tªâU¡F« cW¥ãd®fS¡F«, j§fŸ bršth¡if
mo¥gilahf ït®fŸ “Þjy Þjhgd§” fisna it¤âU¡ cgnahf¥gL¤â¥ gz« r«ghâ¡fyh« v‹w neh¡fKl‹ tªâU¡F«
»wh®fŸ. cW¥ãd®fS¡F« rYif fh£l nt©oa î¥gªj« V‰g£nl ÔU«.
“Þjy Þjhgd§” fËš c¤ânahf Ãakd§fS« “f©uh¡£” ïªÃ®¥gªj¤â‰F¡ f£L¥glhj jiyt®, e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd¤
ÉõaK« mt‰¿‹ jiyt®fS¡F ïU¥gjdhš ïitfË‹ â‹ _y« jkJ gjÉia ïH¡f nt©oa beU¡fo V‰g£L ÉL«.
jiyik Þjhd¤ij¡ if¥g‰¿ nk‰f©l mâfhu§fis cg Mjyhš jiyt® gjÉ¡F Mir¥gL»‹wt®fŸ, rigÆ‹ bgU«
nahf¥gL¤â¢ r£l rig¤ nj®jšfËš bt‰¿ bgw nt©Lbk‹D« ghyhd cW¥ãd®fis vªj tifÆdhY« âU¥â¥gL¤â it¤âU¡f
fU¤ij¡ bfh©nl muáašthâfbsšyh« Þjy Þjhgd§fËš nt©oa ÃiyikÆš ïU¡»wh®fŸ.
Kj‹ikahf¡ ftd« brY¤â tU»‹wh®fŸ v‹W Twyh«. ïjdhš v›tsî nah¡»aK«, âwikí« cŸs jiytuh
ïu©lhtJ, MÆu¡fz¡fhd r«gs c¤ânahf§fS¡F ÆUªjhY« mt® gjÉÆš x£o¡ bfh©oU¡f nt©Lbk‹W
Mir¥glhjt®fŸ j§fŸ c‰wh® cwÉd®fS¡F c¤ânahf« njo¡ Mir¥gLthnuahdhš MÆu¡fz¡fhd %ghŒfis¢ brytʤJ
bfhL¡fî«, f©£uh¡o‹ _y« gz« r«ghâ¡fînk “Þjy m§f¤âduhf tªâU¥gt®fËš “bk#hÇ£o” ahiu xG§Ñdkhd
Þjhgd§” fË‹ Þjhd§fis¡ if¥g‰w ÉU«ò»‹wh®fŸ. tÊÆš âU¥â brŒJ it¤J¡ bfhŸs nt©oa ÃiyÆš ïU¡»‹
wh® v‹gij czuyh«. ïªj Ãiyia c©lh¡» ïU¥gJ j‰ngh
ï›Éu©L fhuz¤ij¡ bfh©Ljh‹ ï‹W Þjy Þjhgd¤ JŸs r£lK«, e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khdKnkahF« v‹gijí«
nj®jÈš ngh£o gykhf ïU¡»‹wJ. nfty« »uhk¥ gŠrha¤J m¿ayh«.
cW¥ãd® gjÉ Kjš Íšyh ngh®L cW¥ãd® gjÉ tiuÆš cŸs
x›bthU nj®jY¡F«, MÆu«, gâdhÆu«, y£r« v‹w fz¡»š Mdhš, Þjy Þjhgd¢ r£l¤âš e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd«
%ghŒfŸ brytÊ¡f¥gL»‹wd. “MjhaÄšyhj br£oah® bfh©Ltu ïlÄšyhâU¡Fkhdhš ï¤jifa CHšfS¡F ïl
M‰nwhL nghthuh?” v‹W TW« gHbkhÊ ïªj Þjy Þjhgd§fËš K©lhfhJ v‹W Twyhkh? v‹whš ï¥goí« TwKoahJ. ï¥
gzŠ brytÊ¡»‹wt®fŸ Éõa¤âš bghUªjhkš nghfhJ. bghGjhtJ cW¥ãd®fbsšyh« c©ikahd bghJ #d CÊa®
fshÆUªjhš, nah¡»aKŸs jiytiu it¤âU¡fî«, nah¡»a¥

Fo muR - 1932 ( 2 ) 42 43 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


bghW¥ãšyhj jiyt®fis¥ gjÉia É£L Ú¡fî« mâfhu mL¤jgoahf “Þjy Þjhgd¤ nj®jšfËš m§f¤jt®fŸ
ÄU¡»‹wJ. e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« ïšyhÉ£lhš xG§Ñdkhf Vuhskhf¢ brytÊ¥gJ« xÊí«. Toa tiuÆY« c©ikahd
elªJ mâfhu¤ij¤ JZãunahfŠ brŒí« jiyt®fŸ vªj bghJ #d CÊa®fS« nah¡»a®fS«, fšÉa¿îilat®fS«
tif¡F« gaÄšyhkš, j‰nghJŸs r£l¥go jiyt® gjÉna‰w Þjy Þjhgd§fËš gjÉ bgWth®fŸ,
_‹W tUõ« tiuÆY« jkJ ÉU¥g« nghš jhuhskhf el¡f ïl§
bfhL¡Fkhjyhš “Þjy Þjhgd§”fË‹ îthfkhdJ j‰bghGJ ïjdhš “Þjy Þjhgd§” fËš nkhfKŸst®fŸ “ï›thW
ïU¥gij¡ fh£oY« ï‹D« gLnkhrkhf¥ nghŒÉL« v‹gâš Ia brŒtjdhš #dehaf¤ j‹ik nghŒÉL»wJ” v‹W beh©othj«
Äšiy. Mifahš e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®khd« mtáa« ïUªJjh‹ TWth®fŸ. ïjdhš #dehaf¤Jt« nghŒÉlÉšiyba‹gnj ekJ
Ôu nt©Lbk‹W eh« t‰òW¤J»nwh«. mã¥ãuha«. “îthf mâfhÇ” mªj Þjhgd¤â‰F ÃaÄ¡f¥g£l
CÊanu jÉu anj¢râfhÇašy®. jiytU«, m§f¤jt®fS«
ï¥bghGJ “Þjy Þjhgd§” fËš cŸs CHšfŸ xʪJ nahá¤J¢ brŒí« Ô®khd§fË‹ go jh‹ “îthf mâfhÇ” fhÇa§
mitfË‹ M£á âwikahfî«, bghJ#d§fS¡F¥ ga‹gL« fis el¤â¢ bršYthnubahÊa ntW mtuhf x‹W« brŒtj‰F
tÊÆY« eilbgw nt©Lkhdhš mitfS¡F x›bth‹W« mâfhuÄšiy. m‹¿í« ï›tâfhÇfis ÃaÄ¡F« mâfhu«
jŤjÅna xU îthf mâfhÇia Ãakd« g©Â, mt‰¿‹ #d¥ãuâÃâfË‹ jiyt®fshd kªâÇfS¡F V‰gL»wJ. ïjdhš
fhÇa§fis el¤J« cÇikia mªj c¤ânahfÞjÇl« É£L #dehaf¤Jt¤â‰F Énuhjkhd r§fâí« x‹WÄšiy v‹W
É£lhš nghJkhdjhF« v‹gnj ekJ neh¡fkhF«. mjhtJ, ïjdhš m¿ayh«. ï«khâÇ Ã®thf mâfhÇia ÃaÄ¡F« V‰ghL
ï¥bghGJ br‹id efu rig¡F¡ “fÄõd®” v‹W xU îthf brŒa¥g£lhšjh‹ j‰nghija Þjy Þjhgd¢r£l« xG§F bgw
mâfhÇ ïU¥gJ nghy x›bthU “KÅághÈ£o” fS¡F«, “jhÿfh eilbgW« v‹gij vL¤J¡fh£lnt ï›tsî öu« Tw K‹
ngh®L”fS¡F«, “Íšyh ngh®L”fS¡F«, mjdj‹ tuî tªnjh«. ïªj KiwÆš r£l¤ij¤ âU¤j Ka‰ábrŒtnj c©ik
bryîfS¡F«, îthf¤J¡F« jFªj nah¡»aijÆš x›bthU ahd #dhãkhÅfË‹ flikahF«. ïšyhj tiuÆš RakÇahijí«,
îthf mâfhÇia ÃaÄ¡fnt©Lbk‹gnj ekJ mã¥ãuha«. ehzaK«, âwikí« cŸst®fŸ ahU« Þjy Þjhgd§fËš m§f«
ï¥bghGJ br‹id efurigÆš mj‹Ã®thf fhÇa§fis el¤j t»¡fî«, jiyik t»¡fî« ïitfË‹ _y« njr k¡fS¡F
“fÄõd®” v‹D« îthf mâfhÇ ïU¥gjdhš jh‹ m§f¤âd®fŸ e‹ik brŒaî« ïlÄšiy v‹nw TW»‹nwh«. ïj‰F cjhuz«
xUt®¡bfhUt® v›tsî jh‹ muáaš Éõakhfî«, tF¥ò nt©Lkhdhš j‰bghGJ “Þjy Þjhgd§”fËš Éuš É£L
r«kªjkhfî« Énuhj« ghuh£o¡ bfh©lhY« mj‹ îthf« v©z¡Toa áy Þjhgd§fns ehzakhd jiytiu¥ bg‰W xG§
âwikahf elªJ tU»‹wJ v‹gâš IaÄšiy. ï›th¿šyh fhf îthf« el¤â¡ bfh©L bršY»‹wdnt jÉu ehzaK«,
É£lhš bgÇa efukh»a br‹idí« k‰w -m§f¤âd®fS«, îthf¤ âwikí« cila jiyt®fŸ gy® e«ã¡ifÆšyh¤ Ô®kh
jiyt®fS«, r©il¥ ngh£L¡ bfh©oU¡»‹w efu rig¡F« d§fshš Éu£oao¡f¥ g£lijí« xG§ÑdK« r¡âÆšyhikí«
c£gl efu§fS« nyh¡fš ngh®LfS¡F c£g£l C®fS« cilat®fŸ gy® jiyt®fshf ïU¥gijí« Ãid¤J¥ gh®¤J¡
fZl¥gL»‹w khâÇ fZl¥gl nt©oaJjh‹ v‹gij ahU« bfhŸs nt©L»nwh«.
kW¡f KoahJ.
Mdhš ï¥bghGJ “îthf mâfhÇ V‰gL¤j nt©L«”
Mifahš ïJnghynt “Þjy Þjhgd§fS¡F«” ÃUthf v‹D« ekJ bfhŸif¡F v⮥ò ïUªjhY« ïitfË‹ CHšfŸ
mâfhÇfŸ v‹gt®fis V‰gL¤âÉ£lhš mitfËš c¤ânahf ï‹D« mâfkhf mâfkhf¡ filáÆš c©ikahd #d r_f
Ãakd§fŸ r«gªjkhfî« f©£uh¡£ r«kªjkhfî« j‰bghGJ CÊa®fŸ ï«Koî¡nf tªJ ÔUth®fbs‹gâš ek¡F e«ã¡if
eilbgW« CHšfŸ eilbgw ïlnk V‰glhJ. Þjy Þjhgd c¤â í©L.
nahfÞj®fS« m§f¤âd®fË‹ jaî¡F«, rYif¡F« f£L¥g£L
xG§Ñdkhd tÊÆš elªJ bfhŸs nt©oa Ãiyik kh¿, nah¡» Fo muR - jiya§f« - 07.08.1932
a®fshfî« j§fŸ flikia¤ âwiknahL brŒa¡ Toat®fsh
fî« elªJ bfhŸs Koí«. ïjdhš îthf« Äfî« ca®îila
jhfî« ïU¡F«.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 44 45 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
ï‹W x›bthU uÆšnt¡ f«bgÅfËY« M£fis¡
Fiw¤J tUtJl‹ ï‹D« Fiw¥gj‰F« â£l« ngh£L tU
»wh®fŸ. ïJ nghynt murh§f¤â‹ mâfhu¤âYŸs bjhʉ
rhiyfËY« jÅ¥g£l KjyhËfË‹ Mâ¡f¤âYŸs bjhʉ
rhiyfËY« M£fis¡ Fiw¤J tU»wh®fŸ. Mdhš ï¡
f«bgÅfËY« bjhʉrhiyfËY« cŸs MÆu«, ïu©lhÆu«
v‹W r«gs« bgW« c¤ânahfÞj®fis¡ Fiw¡f¡ fhnzh«. ViH¤
ViHfŸ f©Ù® bjhÊyhs®fË‹ tƉ¿š k©ngh£L bgÇa c¤ânahfÞj®fË‹
gz¥bg£ofŸ Ãu¥g¥ gL»‹wd.

j‰fhy¤âš V‰g£oU¡F« bghUshjhu beU¡foÆdhY« bjhÊyhs®fis Fiw¥gij¡ fh£oY«, bjhÊš neu¤ij¡


ntiyÆšyh â©lh£l¤âdhY« ÄFªj J‹g¤â‰F cŸsh»¥ Fiw¤J, ÉLKiw ehis mâf¥gL¤â r«gs¤ij¡ Fiw¤J¡
gÇjÉ¡F« k¡fŸ ViH k¡fns ahth®fŸ. mâY«, bjhÊyhs®fŸ bfhL¥gj‹_y« bjhÊyhs®fS¡F ntiyÆšyh¤ â©lh£l«
gL« Jau¤ij¢ brhšy¤ juk‹W. x›bthU aªâurhiyfËY«, V‰gLtij j‰fhy rhªâahf Ãt®¤â¡fyhbk‹W bjhÊyhs®fË‹
bjhʉrhiyfËY« ntiyah£fis¡ Fiw¤J¡ bfh©nl jiyt®fŸ áy® TW« nahrid áwªj nahridnaahF«. ïªj
tUtj‹_y« x›bthU ehS« MÆu¡fz¡fhd k¡fŸ ntiy nahrid¡F Vida bjhÊyhs®fS« r«kâ¥gjhfî« m¿»‹nwh«.
a‰wt®fshf btËnaW»‹wd®. ï›thW brŒtjdhš bjhÊyhs®fŸ miu tƉW¡ fŠáahtJ
Fo¤J¡ bfh©oU¡f Koí«. ïªj KiwiaahtJ, bjhÊyhs®fis¡
ekJ eh£L¤ bjhÊyhs®fŸ bgU«ghY«, mndfkhf, Fiw¤Jjh‹ Mf nt©Lbk‹w î¥gªj¤â‰F cŸshF«
všnyhUnk âd¢ r«gs« bgW»‹wt®fshÆUªjhY«, thu¢ f«bgÅfS« murh§fK«, KjyhËfS« if¥g‰Wth®fshdhš
r«gs« bgW»‹wt®fshÆUªjhY«, khj¢ r«gs« bgW»‹wt® xUthW j‰rka« mt®fŸ Jau« Ú§F« v‹nw Twyh«. Mdhš ïJ
fshÆUªjhY«, mt®fŸ mªj¡ TÈia¡ bfh©L étdŠ ÃiwntWkh v‹Wjh‹ nf£»nwh«.
brŒ»‹wt®fŸ jh‹ v‹gij eh« brhšy nt©oaâšiy. ïij¤
jÉu mt®fS¡F ntW óÞâânah, buh¡f¥ gznkh ïšiy. “Rauh{a¤â‰F” v‹W« “RnjᔡF v‹W« “bghJ¥
mndf® FoÆU¡fî« brhªj¡ Foir ïšyhkš, Fo¡TÈ¡F ghiõ”¡F (Ϫâ) v‹W« T¢rš ngh£L njrhãkhÅfshf
thœªJ tUgt®fŸ. ï¤jifa ÃiyÆš cŸst®fis¤ âObu‹W És§F»‹wt®fŸ ahU« ViH¤ bjhÊyhs®fŸ Éõa¤âš x‹W«
ntiyí« ïšiyba‹W å£o‰F¥ nghf¢ brhšÈÉ£lhš, mt® ftiy vL¤J¡ bfhŸs¡ fhnzh«. murh§fK« mt®fŸ Jaiu Ú¡f
fË‹ fâ v‹dhtJ v‹W nf£»‹nwh«. v§F« gz¥gŠr« k¡fis K‹tu¡ fhnzh«. ïªj ÃiyÆnyna bjhÊyhs® JauK«, ntiy
th£L»w fhy¤âš mt®fŸ j§fŸ bg©LãŸisfis¡ fh¥gh‰W Æšyh¤ â©lh£lK« ts®ªJ bfh©nl nghFkhdhš filáÆš
tJ v¥go? bgU« Mg¤jhf Koíbk‹W v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. Mifahš
ï¥bghGnj KjyhËfS«, khfhz murh§f§fS«, ïªâa
ï‹W gz¡fhu®fnsh, Ãy¢Rth‹jh®fnsh, KjyhËfnsh murh§fK«, bjhÊyhs®fË‹ J‹g¤ij Ú¡f¤ jhkjÄ‹¿ Ka‰á
k‰W« ahuhÆUªjhY« midtU« brs¡»a« mDgÉ¥gj‰F¡ baL¤J¡ bfhŸSkhW nt©L»nwh«.
fhuzkhŒ ïU¥gt®fŸ ViH¤ bjhÊyhs®fŸ. eh£oš bjhÊšfŸ
ts®¢á miltj‰F«, Éahghu« ts®tj‰F«, fhuzkhŒ ïU¥g Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 07.08.1932
t®fŸ ViH¤ bjhÊyhs®fŸ. ïUªJ« mt®fŸ Ãiy v‹d? ïU¡f
ïlÄšyhkY« cL¡f cilÆšyhkY«, c©z czÉšyhkY«,
bg©L ãŸisfSl‹ g£oÅ¡ »lªJ nehahš tUªâ¥
gÇjÉ¥gJjh‹ mt®fŸ f©l gy‹.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 46 47 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


kfhehLfŸ Ó®âU¤j§ fUâa kfhehLfŸ m‹bwd¡ fUjKoíkh?
v‹W nf£»nwh«.
ï¤jifa m¿¡iffis¡ f©l ã‹d®jh‹ e«kt®fËš gy®,
mjhtJ RakÇahij¤ njhH®fËš gy® jÄH® r_f K‹nd‰w¤
â‰fhd Ô®khd§fŸ gyt‰iw vGâ kfheh£o‹ fhÇa jÇáfS¡F
mD¥ãdh®fŸ.
jÄH® kfhehL Mdhš kfhehL eilbgWtj‰F ïu©blhU âd§fS¡F
K‹d®jh‹ kfheh£o‹ tunt‰ò¤ jiytuh»a âU. j. bt. ckh
knfÞtu« ãŸisat®fŸ “jÄH® kfhehL jÄœ ts®¢áia k£L«
âU¢á Íšyh JiwôÇš br‹w 6, 7-« njâ rÅ, PhƉW¡ fUâa kfhehnl a‹¿ Ó®âU¤j r«gªjkhd kfhehL« m‹W rka
»HikfËš jÄœ¥ òyt® kfhehL, jÄœ khzt® kfhehL, jÄH® r«gªjkhd kfhehL k‹W” v‹W xU m¿¡ifia btËÆ£o
kfhehL M»a kfhehLfŸ To Koªjd. ï«kfhehL r«gªjkhd
Uªjh®fŸ.
m¿¡iffŸ g¤âÇiffËY«, J©L¥ ãuRu§fshfî« btËtªj
fhy¤âš eh« xU tifÆš k»œ¢áailªjJ©L. ïj‰F¡ fhuz« jkJ tunt‰ò¥ ãur§f¤âY« ‘jÄœ ts®¢á ï« kfheh£o‹
ï« kfhehL, jÄH® Ó®âU¤j¤ijí«, jÄœ bkhÊ ts®¢áiaí« neh¡fbkÅ‹ jÄœ¥ òyt® kfhehL«, jÄœ khzt® kfhehL«
xU§nf fUâ bršt®fŸ, òyt®fŸ, khzt®fŸ, Ó®âU¤j¡fhu®fŸ, mjid Ãiwnt‰w¡ TLnk, jÄH® kfhehL ïa‰w¤jF« fUk«
muáašthâfŸ KjÈa všyh¤ jÄH®fS« x‹W nrU« kfhehL v‹d? jÄHÇš bgU«gh‹iknah® jÄœ¥ òytU« mšy®; jÄœ
v‹W fUâanj ahF«. khztU« mšy®; jÄœ¡ fiyfis¥ gut¢ brŒjj‰F¤ jÄœ¥
òytU«, jÄœ khzt®fS« ï‹¿aikahj fUÉfŸ v‹whY«
eh« ï›thW mã¥ãuha¥g£lJ jtwšy v‹gj‰F ï«
bkhÊ¥ g‰Wila jÄH®fŸ, bghUisí« jkJ bršth¡ifí«
kfheh£L îth»fshš btËÆl¥g£oU¡F« 9-tJ m¿¡if x‹nw
tiuahJ bfhL¤J cjÉdhy‹¿ jÄœ¥ òyt®fS« khzt®fS«
nghJkhd rh£áahF«. m›t¿¡ifÆš
ahJ« brŒa ïayhJ. ï« K¤âw¤âdU« x‹W nr®ªJ jÄœ bkhÊ
1. “k¡fSŸ ntWghL ãw¥ãdhš ïšiy v‹gij cz®ªJ ts®¢á¡FÇa tÊfËš, bjh©lh‰w nt©Lbkd¡ fUâna _‹W
ViH k¡fis e«ik¥ nghš nk‹ikailÉ¡fî«, kfhehLfS« T£l¥ bg‰¿U¡»‹wd.

Rjªju jhf§ bfh©LŸs e«Kila eh£o‰F¡ fšÉia mo¥ ï«kfhehLfË‹ c©ik neh¡f§fŸ ahbjd¤ bjÇahj
gilahf¡ bfh©lhy‹¿ mÞâthuÄšyhj, åL nghyhFkhj goahš k¡fË‹ Ó®âU¤j¤âš fU¤Jila e©g®fŸ brŒâ¤
È‹, jhŒ bkhÊia¤ j‰fhy¤J¡F V‰w KiwÆš gƚɤJ jhŸfËY«, J©L¤ jhŸfËY« jh« Ãiwnt‰w ÉU«ò« Koîfis
e«Kila eh£il¢ Ó®âU¤jî«, btËÆ£L tUtij¥ gh®¤nj‹’ v‹W T¿íŸsh®. ï›thW ït®
m¿¡if btËÆ£lJ« tunt‰ò¥ ãur§f¤â‰ T¿aJ« ïj‰F K‹
2. nrh«ngÇfŸ c©L cw§Ftj‰F ïlkhf mikªJ »l¡ btËÆ£l m¿¡iffS¡F K‹D¡F¥ ã‹ Ku©g£l T‰W
»‹w bghJ¢ brh¤J¡fis e«Kila ViHk¡fË‹ if¤ v‹Wjh‹ eh« TWnth«. kfhehL el¤Jtjhf Koî brŒj Mu«g
bjhÊš, fšÉ KjÈat‰¿¡F¥ ga‹gL¤j Ka‰á¡fî«, fhy Kjš kfheh£L¤ njâ¡F ïu©L _‹W âd§fS¡FK‹
3. m¿î, M‰wš, M©ik, fšÉ, bršt«, if¤bjhÊš, tiuÆš “jÄH® kfhehL jÄHÇ‹ Ó®âU¤j¤â‰fhfî«, jÄœbkhÊ
thÂg« KjÈat‰¿š Vida ehLfËÅ‹W« e«Kila ts®¢á¡fhfî« T£l¥gL»wJ” v‹W m¿¡if nkš m¿¡iffŸ
jÄœ ehL xU á¿J« ã‹Å£lj‹W v‹gij bkŒ¥ã¡fî«” btËÆ£lt®fŸ kfheh£L îth»fns xÊa ntW ahU« mšy®.
ït®fSila m¿¡iffis¡ f©Ljh‹ k¡fË‹ r_f Ó®âU¤j¤
v‹w gFâfŸ fhz¥g£ld. ï¥gFâfis¥ go¤jt® vtnuD« ï« â‰F¥ ghLgL« m‹g®fŸ gy Koîfis vGâ mD¥ãdh®fŸ. âU.
ckh knfRtu« ãŸisat®fŸ áy âd§fS¡FK‹ Ó®âU¤j¡

Fo muR - 1932 ( 2 ) 48 49 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


fhu®fË‹ Ô®khd§fis¡ f©L btU©L btËÆ£l m¿¡if r«gªjÄšyhkš bkhÊ r«gªjkhf kh¤âu« brŒa¥gL« Ô®khd§
iaí«, jkJ tunt‰ò¥ ãur§f¤âš T¿a brŒâiaí«, kfhehL fËš jh§fS« g§bfL¤J¡ bfhŸtjhfî« Ó®âU¤j¡fhu®fŸ x¥ò¡
el¤j Mu«ã¤j fhy¤ânyna btËÆ£L kfheh£L îth»fË‹ bfh©ld®.
9 - tJ m¿¡if ngh‹w m¿¡iffisí« btËÆlhkš ïUªâU¥
gh®fshdhš, ahU« “brŒâ¤jhŸfËY«, J©L¤jhŸfËY« jh« âth‹gfö® FkhurhÄ bu£oah® fšÉ kªâÇ mt®fŸ
Ãiwnt‰w ÉU«ò«” Ó®âU¤j r«gªjkhd Ô®khd§fis btËÆ£ jiyikÆš ïu©lhtJ ehŸ Toa jÄH® kfheh£oš kh¤âu«
oU¡fkh£lh®fŸ v‹gJ cWâ. Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥g£ld. m¤Ô®khd§fŸ ahî« jÄœbkhÊ
r«gªj¥g£ldnt bahÊa kj¢ r«gªjkhdit mšy. áy
ïÅ, ït®fŸ KjÈš “jÄH® Ó®âU¤j¤â‰fhfî«, jÄœ bkhÊ Ô®khd§fnshL x£o¡ bfh©oUªj kj¢ r«gªjkhd Éõa§fS«
ts®¢á¡fhfî« kfhehL T£L»‹nwh«” v‹W m¿¡iffis, Ó®âU¤j¡fhu®fshš âU¤j¥g£L mitfŸ Vfkdjhf Ãiwnt¿d.
btËÆ£L É£L¡ filáahf¢ Ó®âU¤j¡fhu®fË‹ Ô®khd§fis¡
f©lã‹ “Ó®âU¤j kfhehL« m‹W rkats®¢á kfhehL« m‹W ï›thW kfhehL bt‰¿íl‹ Koí« bghU£L, kj r«gªj
bkhÊ ts®¢á x‹iwna fUâa kfhehL” v‹W Ô®khŤjj‰F¡ khf¥ ãothjŠ brŒahkš É£L¡ bfhL¤j kfheh£L îth»
fhuz« v‹dbt‹gij¥ g‰¿¢ á¿J MuhŒnth«. fisí«, bkhÊ r«gªj¥glhj k‰w Ó®âU¤j¤ Ô®khd§fis
t‰òW¤jhkš É£L¡bfhL¤j Ó®âU¤j¡fhu®fisí« všnyhU«
ï«kfheh£il¡ T£l V‰ghL brŒjt®fŸ midtU« Vfkdjhf bkhÊ ts®¢á fUâ kfheh£il mikânahL el¤âa
c©ikahd jÄœ¥ g‰W« jÄœ ts®¢áÆš neh¡fK« cilat® j‰fhf ïUghyiuí« ghuh£L»‹nwh«. ï›thW mikânahL eil
fshŒ ïUªjhY« “irt rka g¡j®fŸ” v‹gij ahU« m¿th®fŸ. bgWtj‰F K¡»a¡ fhuzkhÆUªjt®, jÄH® kfheh£L¡F¤
ït®fŸ “irt¤ij É£lhš jÄœ ïšiy;. jÄiH É£lhš irt« jiyik t»¤j fšÉkªâÇ âth‹gfö® FkhurhÄ bu£oah®
ïšiy” v‹D« bfhŸifÆduhŒ ïJfhW« ïit ïu©ilí« ïU mt®fŸ v‹gij ahU« kW¡f KoahJ.
njhŸfËY« ö¡»¥ ngh£L¡ bfh©L âǪjt®fŸ v‹gijí«
ahU« m¿th®fŸ. ï¤jifat®fŸ Ó®âU¤j¤â‹ bgauhš T£L« bkhÊ ts®¢á fUâ, gy ntWg£l bfhŸifÆdU« x‹W
kfhehL Ó®âU¤j¤â‹ bgauhY« jÄÊ‹ bgauhY« irt¤ij nr®ªJ Toa kfhehL ïJ x‹nwahF«. Mjyhš ïâš Ãiwnt‰w¥
ts®¡f KaY« kfhehlhf ïU¡F« v‹W fUâna gy Ó®âU¤j¡ g£l Ô®khd§fŸ å©nghfhkš - V£L¢ Riu¡fhahf ïšyhkš -
fhu®fŸ kfheh£odU¡F v¢rÇ¡if brŒaî«, gy Ô®khd§fis gy‹ mË¡Fbk‹W e«ò»‹nwh«. filáahf k‰WŠ áy Éõa§
mD¥gî« K‹ tªjh®fŸ. c©ikÆnyna ïªj kfh eh£od® fisí« TwhkÈU¡f Koahik¡fhf c©ikahfnt tUªJ»‹
Ó®âU¤j¤âš M®tKilat® fshf ïUªjhš Ó®âU¤j¡fhu®fË‹ nwh«. mitahtd:-
m¿¡iffis¡ f©nlh Ô®khd§fis¡ f©nlh ga¥g£oU¡f kfheh£o‹ îthf¤âd®fËš áy ášyiu¥ ng® tÊfŸ
nt©oaâšiy. Éthj¤â‰F ïlÄšyhj Ó®âU¤j¤ Ô®khd§fis elªJbfh©l btW¡f¤ jFªj KiwfnsahF«. kfheh£o‰F¢
bašyh« kfheh£oš Ãiwnt‰¿ÆU¡fyh«. Éthj¤â‰F ïlkhd Ó®âU¤j¡fhu®fsh»a RakÇahij¤ njhH®fS« Vuhskhf tªâUª
Éõa§fis kfheh£odU« bfh©L tuhkÈUªjhš, Ó®âU¤j¡ jd®. ï›thW tUth®fŸ v‹w ÉõaK« K‹dnu kfheh£L îth»
fhu®fS« bfh©L tuhkÈUªâU¥gh®fŸ. kfhehL« KjÈš vj‰ fS¡F¤ bjÇí«. m¥goÆUªJ«, RakÇahij¤ njhH®fË‹ kz«
bf‹W T£Ltjhf m¿¡iffŸ btËÆl¥g£ldnth mj‰bf‹W ò©gL« goahd th¡»a§fŸ vGâa ïu©blhU “ngh®L”fŸ
T£l¥g£ljhfî« Ô®khd§fŸ Ãiwnt‰w¥ g£ljhfî« KoªâU¡ nghl¥g£oUªjd. ïªj ngh®Lfis vL¤JÉl nt©Lbk‹W
F«. ï›thW brŒa kfheh£od® K‹ tuhjâÈUªnj ït®fŸ kfheh£L¤ jitt®fËš áy® brhšÈí« Tl vL¡f¥glÉšiy.
neh¡f« ntW v‹gJ«, filáÆš mJ Ãiwntw Koahkš nghŒ filáÆš ïitfŸ RakÇahij¡fhu®fË‹ Ka‰áÆdhnyna
É£lbj‹gJ« És§»É£lJ. kfheh£L îth»fS¡F¤ bjÇɤJ vL¡f¥g£ld.
filáahf, kfheh£oš bkhÊ r«gªjkhd Ô®khd§fŸ k£Lnk kfhehL bjhl§F« bghGJ«, ïilÆY« rka r«gªjkhd
Ãiwnt‰w¥gL« v‹w Koî¡F tªj ã‹D« mij¥g‰¿¢ ghlšfŸ ghLtJ Kiwašybt‹W bjÇÉ¡f¥g£L«, ãothjkhf
Ó®âU¤j¡fhu®fŸ x‹W« M£nrã¡fntÆšiy. Mdhš kj
Fo muR - 1932 ( 2 ) 50 51 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
m¥ghlšfisna ghl Ka‰á¤jJ btW¡f¤ jFªj brayhFbk‹nw fhy§fËš ï›thW nfty ò¤âíl‹ elªJ bfhŸSnthiu kfheh£L
fUJ»‹nwh«. ï¥ãothj« fhuzkhfnt á¿J FH¥gK« V‰g£l îthf§fËš nr®¤J¡ bfhŸshkÈU¡F« bghU£nl T¿ndh«.
jhf¤ bjÇ»wJ.
filáahf RakÇahij¤ njhH®fŸ kfheh£oš fyªJ bfh©
Kjš ehŸ T£l¤âš, RakÇahij¤ njhH®fËš áy® nkil ouh É£lhš ïªj¤ jÄH® kfhehL bgU«ghY« irt á¤jhªj
Æ‹nkš c£fh®ªâUªjij¡ f©L bghW¡fhkš ïu©lh« ehŸ kfhehlhfnt KoªâU¡f TL« v‹gâš IaÄšiy. RakÇahij¤
nkilÆ‹ nkš cŸs eh‰fhÈfË‹ nkš bga®fŸ vGâa Ó£L¡fŸ njhH®fŸ fyªJ bfh©ljdhšjh‹ ïJ c©ikahd jÄœ bkhÊ
f£l¥g£oUªjd. Mdhš m¥bga®fËš kfheh£o‰F tuhjt®fŸ ts®¢á kfhehlhf KoªjJ v‹gJ F¿¥ãl¤ jFªjjhF«.
bga®fŸ Tl ïUªjjhfî«, bga®fŸ vGâa Ó£L¥go ahU«
c£fhuÉšiy v‹gjhfî« bjÇ»wJ. Mfnt ï¢braš RakÇahij¤ ï¢rka¤âš, jÄœ g©oj®fS¡F«, jÄHãkhÅfS¡F« áy
njhH®fŸ vtU« nkilÆ‹ nkš c£fhu¡ TlhJ v‹gj‰fhf¢ th®¤ijfŸ Tw ÉU«ò»nwh«. RakÇahij¤ njhH®fŸ, jÄœ
brŒa¥g£lJ v‹gJ e‹whf És§»É£lJ. bkhÊts®¢á Éõa¤âš vªj tifÆY« k‰w g©oj®fS¡F«
jÄœ mãkhÅfS¡F« ã‰g£lt®fŸ mšy® v‹W bjÇÉ¡»‹
ï‹D« RakÇahij¡fhu®fŸ fyf« g©Âdhš mt®fis nwh«. ïj‰F RakÇahij¤ njhH®fŸ jÄH® kfheh£o‰ fyªJ
mo¥gj‰fhf M£fŸ jahǤJ it¤âUªjjhfî« e«ã¡ifahd bfh©lJ«, jÄœ ts®¢á¡fhd Ô®khd§fËY« K¡»a g§F vL¤J¡
ïl§fËÈUªJ nfŸÉí‰nwh«. bfh©lJnk cjhuzkhF«. c©ikÆš “Ϫ┠bkhÊia¡ f©o¥
gjhf kfheh£oš bk#hÇ£oÆduhš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd«,
Äfî« nftykhf ïUªj k‰bwhU Éõa« F¿¥ãl¤ jFªj
RakÇahij¤ njhH®fŸ ïšyhÉ£lhš njh‰nw nghÆU¡F«.
jhF«. nghäÞfhu®fis ãu«òl‹ bfh©L tªJ it¤âUªjJ«,
“Ϫ┠f©ld¤ Ô®khd¤ij¢ áy® v⮤j bghGJ, m›bt⮥ò¡
mt®fŸ rhjhuzkhf btËna bršy vGªâU¥nghiu¡ Tl
F¢ rÇahd gâš ïW¤â “Ϫ┠TlhJ v‹gij bgÇa “bk#hÇ£o”
ãu«ig¡ fh£o, “c£fhU, btËna ngh” v‹W M®¥gh£l« g©Â
ahiu x¥ò¡ bfhŸs¢ brŒjt®fŸ RakÇahij¤ njhH®fns
aJ« Äfî« bt£f¡nflhd brŒifahF«. ï›tsî« RakÇahij¤
ahth®fŸ v‹gij eh« Tw nt©oaâšiy.
njhH®fS¡F¥ gaªJ brŒj fhÇa« v‹nw brhšy¥gL»‹wJ. ïJ
c©ikahdhš go¤j g©oj¡ T£l¤jhÇ‹ ga§bfhŸË¤ jd¤ Mdhš k‰w g©oj®fËš gy® ÉU«òtJ nghy, òuhz§
â‰F«, m¿ahik¡F« ïijÉl ntW m¤jh£á nt©oaâšiy. fis vGJtJ«, mitfis¥ g‰¿¥ ngRtJ«, njthu, âUthrf§
fis¥ ghLtJ«jh‹ jÄœ ts®¢á v‹W RakÇahij¤ njhH®fŸ
RakÇahij¡fhu®fŸ fyf¡fhu®fŸ mšy® v‹gijí«
fUJtâšiy.
“nghäÞ” KjÈa vªj cjÉí« ïšyhkš 5000, 10000 k¡fŸ To
ÆU¡F« kfhehLfŸ gyt‰iw mikâíl‹ el¤âat®fŸ el¤J k¡fSila thœ¡if¡F¥ ga‹gl¡ToaJ«, m¿ití«,
»wt®fŸ v‹gijí«, Ãaha¤â‹ bghU£L thâl vªj¥ nghäR¡F« âwikí«, ijÇa¤ijí« c©lh¡f¡ ToaJ« M»a áwªj fiy
moah£fS¡F« mŠrkh£lh®fŸ v‹gijí« kfh eh£L îth»fŸ fisbašyh« jÄÊš vG⥠gut¢ brŒtj‹ _y«, k¡fSila
czuhkš nghdj‰fhf c©ikÆš eh« gÇjhg¥ gL»‹nwh«. jÄœ m¿ití«, jÄœ bkhÊiaí« br«ik brŒtnj jÄœ ts®¢á v‹W
bkhÊ r«gªjkhf¡ Toa xU kfheh£il¤ jÄH®fŸ nghäÞ fUâÆU¥gt®fŸ v‹W TW»nwh«. ïJjh‹ c©ikahd jÄœ
cjÉia¡ bfh©L el¤âdh®fŸ v‹whš ïijÉl ntW v‹d ts®¢á¡fhd tÊíkhF«. MifÆdhš ïÅnaD« “kj«” v‹W«
mtkhd« nt©L«? “rka cz®¢á” v‹W« “bjŒåf¥ ghlšfŸ” v‹W brhšY»‹w
ï‹D« RakÇahij¤ njhH®fŸ Éõa¤âš kfheh£L îth» gšyÉfis É£LÉ£L c©ikahd jÄœ ts®¢á¡fhf ciH¡f
fËš FW»a neh¡fKila áy ášyiu¥ ng®tÊfŸ fh£oa kndh nt©L»nwh«. ï›tif¡F RakÇahij¤ njhH®fS« k‰wt®fS«
ght§fis btËÆl bt£f¥gL»nwh«. Jiz Égh®fŸ v‹gâš IaÄšiy v‹W filáahf¤ bjÇɤJ¡
bfhŸS»nwh«.
ï¡fhÇa§fisbašyh« btËÆLtj‹_y« ahiuí«
mtkhd¥gL¤j nt©Lbk‹nwh, kd« nehf¢ brŒa nt©L Fo muR - jiya§f« - 14.08.1932
bk‹nwh eh« TwÉšiy. ïÅnkyhtJ ït®fŸ kfhehL T£L«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 52 53 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mu«ã¤j ï«Ka‰áia¤ bj‹dh£oš cŸs jÄœ bkhÊÆ‹ nkš
btW¥ò¡ bfh©l gh®¥gd®fS« x¥ò¡ bfh©L ïj‹ bghU£L¥
bgU« Ka‰á brŒJtU»wh®fŸ. Mdhš eh« MâKjš ‘Ϫâ’
bghJ bkhÊahtj‰F¤ jFâ cilaj‹W v‹W brhšÈtU»nwh«.
Ϫâ bkhÊÆš ÉŠPhd¡ fiyfŸ x‹nwD« ïšiyba‹gijí«,
fšÉ kªâÇ ãur§f« ïy¡»a§fŸ ïšiyba‹gijí«, jÄH®¡F fZlkhd bkhÊ
v‹gijí«, M§»y¤ij m‹Åa bkhÊba‹whš Ϫâí«
m‹Åa bkhÊjh‹ v‹gijí«, Ϫâia¥ bghJ bkhÊah¡f
br‹w 4-8-32š elªj br‹id¢ r®tfyh rhiy¥ g£lkË¥ò nt©Lbk‹whš KÞä«fŸ cUJit¥ bghJbkhÊah¡f nt©L
bk‹»wh®fshjyhš ïj‹ _y« ïªJ - KÞä« fyf« neU« v‹gij
ÉHhÉ‹ nghJ ekJ khfhz fšÉ kªâÇ âth‹ gfö® vÞ. FkhurhÄ
í« m¿ªjt®fŸ eh« brhšYtij x¥ò¡ bfhŸshkš ïU¡fkh£lh®
bu£oah® mt®fŸ g£ljhÇfS¡F¢ brŒj¥ ãur§f« Äfî« áwªj fbs‹gJ âra«. Mjyhš j‰fhy¤âš mâfkhd k¡fshš ngr¥
bjh‹whF«. mt® j‰fhy¡ fšÉÆš cŸs F‰w§fisí«, fšÉÆ‹ gLtJ«, cyf« KGtJ« guÉÆU¥gJ«, všyh¡ fiyfS« Ãu«ã
y£áa« ï‹dbj‹gijí«, fšÉ v«KiwÆš nghâ¡f¥gl nt©L ÆU¥gJ« M»a M§»y¤ijna bghJ bkhÊahf it¡f nt©L«
bk‹gijí«, v¤jifa fšÉ mtáabk‹gijí«, f‰wt®fŸ brŒa v‹W« T¿tU»‹nwh«. fšÉ kªâÇat®fS« M§»ynk bghJ
nt©oa ntiyiaí« bjŸs¤bjËa És¡»¡ fh£oÆU¡»wh®. bkhÊahf ïU¡f nt©L« v‹W jkJ ãur§f¤âš F¿¥ã£oU¥
gij eh« ghuh£L»nwh«.
fšÉahdJ cyf thœ¡if¡F¥ ga‹gl¡ Toajhf ïU¡f
nt©L«. btW« ɤijia kh¤âu« f‰W¡ bfhL¥gjdhš njr fšÉahdJ, f‰wt®fS¡F¥ gF¤j¿it c©lh¡f¡ Toa
k¡fË‹ J‹g¤ij¥ ngh¡f KoahJ. Mifahš bjhÊš fšÉia jhfî«, gHa FU£L¥ gH¡f tH¡f§fis¥ ngh¡f¡ Toajhfî«
ts®¥gj‰F Ka‰á brŒa nt©L« v‹D« mã¥ãuha¤ij ïU¡f nt©Lbk‹W«, ïj‰nf‰w KiwÆš fšÉia¤ âU¤â
btËÆ£oU¡»wh®. mik¡f nt©Lbk‹W« eh« T¿tU»nwh«. ï›tã¥ãuhaK«
fšÉ kªâÇÆ‹ ãur§f¤âš fhz¥gL»‹wJ.
m‹¿í« j‰fhy¤âš ca®ju¡ fšÉ¡F mâfkhf bryî
brŒtij¡ fh£oY«, Mu«g¡ fšÉÆ‹ bghU£L mâf ftd« f‰wt®fŸ c¤ânahf¤â‰bf‹W f‰fhkš, m¿î¡bf‹W«,
brY¤j nt©L«; Mu«g¡fšÉÆ‹ _y« njrk¡fŸ všnyhiuí« eh£o‹ e‹ik¡bf‹W« f‰W, njrk¡fis¢ Ó®âU¤j nt©L«
m¿îilauh¡f Kay nt©L« v‹D« áwªj mã¥ãuhaK« fšÉ v‹D« mã¥ãuha¤ijí« btËÆ£oU¡»wh®fŸ. f‰wt®fbsšyh«,
kªâÇÆ‹ ãur§f¤âš fhz¥gL»wJ. »uhk¥ òdU¤jhuz ntiyÆš <Lg£L »uhkhªju§fisí«
m§FŸs k¡fisí« Ó®âU¤j Kay nt©L« v‹W«, ïJnt njÓa
ekJ eh£L khzt®fS¡F¤ j‰rka« všyh Éõa§fisí« ntiyí«, njÓa neh¡fK« MF« v‹W« F¿¥ã£oU¥gJ ekJ
M§»y¤â‹ _ynk f‰ã¡f¥ gLtjhdhš Éõa§fis¤ bjǪJ eh£L¡ fšÉkh‹fshš ftÅ¡f¡ Toabjh‹whF«.
bfhŸtj‰F mâf ehsh»wJ. M§»y ghiõia¤ jÉu k‰w Éõa§
fis¤ jhŒbkhÊÆ‹_y« f‰ã¡f¥g£lhš Fiwªj fhy¤âY« j‰bghGJ f‰wt® T£l«, njrk¡fË‹ K‹nd‰w¤âš á¿J«
RU§»a bryÉY« f‰f¡ TL«. Mifahš ï›thW f‰ã¥gj‰F ftiyÆšyhkš j§fŸ Raey« x‹iwna fUâ c¤ânahf« x‹
Ka‰á brŒa nt©L« v‹W áy fhykhf¡ fšÉ¤ JiwÆš iwna eho¤âǪJ bfh©oU¡»wJ. ïj‰F¡ fhuz« fšÉKiw
ciH¤JtUnth® áy® ãuahir¥g£L tU»‹wd®. ekJ fšÉ v‹gâš IaÄšiy. Mifahš, ïÅahtJ fšÉKiw Ó®âU¤j¥
kªâÇat®fŸ ï›tã¥ãuha¤ij t‰òW¤â jhŒbkhÊ¡ fšÉÆ‹ g£L eh£o‹ K‹nd‰w¤J¡F cgnahf¤â‰F V‰w KiwÆš f‰ã¡
mtáa¤ij vL¤J¡fh£o¥ ngáÆU¥gJ ftÅ¡f¤j¡f jhF«. f¥gLtj‰F Ka‰á brŒíkhW nt©L»nwh«. ïWâahf ï¤jifa
áwªj mã¥ãuha§fis¤ ijÇa¤njhL btËÆ£l âU. bu£oah®
j‰bghGJ njÓathâfËš gy®, M§»y ghiõÆ‹ ÛJ« mt®fis¥ ghuh£L»nwh«.
btW¥ò¡bfh©L, mj‰F¥ gâyhf ‘Ϫ⒠ghiõia ïªâahɉF¥
bghJ¥ghiõah¡f nt©L« v‹W Ka‰á brŒJ tU»‹wd®. tl Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.08.1932
eh£lh®, j§fŸ ghiõÆ‹ nkš cŸs mãkhd« fhuzkhf

Fo muR - 1932 ( 2 ) 54 55 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïwªJ nghdt®fS¡F¥ gâyhf òâa k¡fis c©lh¡f
nt©oa bghW¥ò murh§f¤ij¢ nr®ªjjhF«. ïj‹ bghU£L mu
rh§f¤jh® bg‰nwh®fS¡F¤ jhuhskhf¥ gz cjÉ brŒa nt©L«.
ïwªJ nghdt®fS¡F¥ gâyhf¥ òâa k¡fis c©lh¡F
tjdhš V‰gL« bryî KGtJ« ï¥bghGJ bg‰nwh®fisna
g®dh£õh - nk¤jh nrU»wJ. Mdhš ãuk¢rhÇfS¡F ï›Éõa¤âš v›tifahd
bryîÄšiy.
ekJ ïa¡f¥ ãurhu¤ij¡ f©L ekJ eh£L itÔf®fS«, Mifahš bg©fS¡F¡ bfhŠrnkD« ò¤â ïU¡FkhÆ‹,
g©oj®fS« eL eL§F»wh®fŸ, ekâa¡f¡ bfhŸiffŸ všyh murh§f¤jh® FHªijfis¥ bgWnth®fS¡F¤ j¡f x¤jhir
k¡fŸ kd¤âY« gâªJÉ£lhš j§fŸ Raey¤â‰F¡ fhuzkhf brŒtjhf cWâ TwhkÈU¡F« tiuÆY«, jh§fS« ãu«k¢rÇ
ïU¡F« itÔf« mʪJÉL« v‹W mŠR»wh®fŸ. c©ikÆš a¤ij nk‰bfh©L “FHªijfis¥ bgwKoahJ” v‹W f©o¥ghf
ï›thW ga¥gLtj‰F¡ fhuz« gF¤j¿Éšyhikí«, giHa murh§f¤jhU¡F v¢rÇ¡if brŒJ Él nt©L«.”
rhÞâu§fËY«, gH¡f tH¡f§fËY« å© mãkhd« bfh©oU¥
gJnkahF«. mãkhd¤ij¥nghy m¿it¤ jilgL¤J« fUÉ ïJjh‹ âU. g®dh®£õh mt®fË‹ ãur§fkhF«. ïj‹
cyf¤âš ntW x‹W« ïšiy. v›tsîjh‹ go¤jt®fŸ _l e«ã¡ bghJ¡ fU¤J, eh£o‹ #d¥bgU¡f¤ij¡ fh¥gh‰w nt©oa
iffis xÊ¡f mŠá mitfis¡ fh¥gh‰w Ka‹whY« fhy« flikí«, k¡fŸ bjhifia mâf¥gL¤j nt©oa flikí«
R«kh ÉLtâšiy. cyf« òfG« guªj m¿Éd®fŸ cŸs¤âš murh§f¤ij¢ rh®ªjJ v‹gjhF«. ï¤jifa áwªj murh§f« V‰gl
c©ik cz®¢á¤ njh‹¿ btË¥g£L ÉL»‹wJ. nt©Lkhdhš KjÈš k¡fËl« ïU¡F« _l e«ã¡iffŸ ahî«
xÊa nt©L« v‹W jh‹ eh« TW»nwh«.
cyf¤âš cŸs fÉP®fËš Äf¢ áwªj - guªj - m¿Éduh»a
“Íah®{ g®dh£õh” v‹gtiu¥g‰¿ m¿ahjh® vtU« ïy®. mt® mL¤jgoahf bjhÊyhs® jiyt®fËš xUtuhd âU. aKdh
TWtJ KGtJ« ekJ ïa¡f¡ bfhŸif¡F MjutË¡f¡ Toa jhÞ nk¤jh mt®fŸ br‹w 6-8-32 btŸË¡»Hik khiy g«ghŒ
bkhÊfnsahF«. mt® vGâa üšfis¡ f‰nwh® midtU« ãubth£Þ» ÉLâÆš khzt® T£l¤âš rkj®k¤ij¥ g‰¿ xU
mtUila mã¥ãuha§fis e‹F m¿th®fŸ. mt® 炙yhªâš ãur§f« brŒJŸsh®. m¥ãur§f« tUkhW:-
rÛg¤âš MfhrtrÅ _y« xU ãur§f« brŒjh®. m¥ãur§f¤â‹
“k¡fË‹ Rghtnk rkj®k¤ij eho É»‹wJ. rkj®k¤â‹
RU¡f« tUkhW:-
j¤Jt« étfhU©aKilaJ. ï¡bfhŸif k‰wa ehLfis Él
“eh‹ Äfî« bgÇa kÅj‹ v‹W Ú§fŸ Ãid¡»Ö®fŸ. ïªâahɉF Äfî« mtáakhF«. Mifahš ïªj j¤Jt¤ij
ãÇ£OZ MfhatrÅ¡ fh®¥bghnuõD« ï›thnw fUJ»wJ. e‹whf cz®ªJ Mâ¡f¤ijí« nt‰Wikiaí« xÊ¡F«go
ehD« xU rhjhuz jhoíŸs »Htid¥ nghynt ïU¡»nw‹ khzt®fis nt©o¡ bfhŸS»nw‹.
v‹gij v‹gl¤â‹ _y« m¿ªâU¥Õ®fŸ. Ú§fŸ, eh‹ bgÇa
kÅjdhdJ v¥go v‹D« ufáa¤ij m¿a Mir¥gLå®fŸ. g©il¡ fhy¤âš ïUªj kj¤jiyt®fS«, m¿P®fS«,
k¡fSila tWik¤ J‹g¤ij¥ ngh¡F« bghU£L “j®k« òÇa
c©ikÆš bgÇa kDõbd‹nwh, bgÇa kDÎ v‹nwh nt©oaJ mtáa«” v‹W cgnjr« òÇtij tH¡fkhf¡ bfh©o
ahU« ïšiy. k¡fŸ bfh©LŸs gythwhd _l e«ã¡iffËš Uªjh®fŸ. #d r_f« j‰bghGJ vªj mo¥gilÆ‹ nkš ïU¡
ïJî« x‹whF«. »wnjh mªj mo¥gilia monahL kh‰¿ ntW Éjkhf mik¤J
É£lhš jUk« bfhL¥gJ«, jUk« th§FtJ« (ã¢ir vL¥gJ)
FHªijfshš bg‰nwh®fS¡F¥ bgU« bghW¥ò c©lh»w xʪJ nghF« v‹gnj rkj®k thâfË‹ mã¥ãuhakhF«.
bj‹W gy® TW»wh®fŸ. ï¥go TWtJ á¿J« bghUs‰w th®¤ij
ahF«. FHªijfshš V‰gL« bgU« bryit¥ bg‰nwh®fŸ V‰W¡ ï¥bghGJŸs #d r_f mik¥ã‹go k¡fŸ thœ¡if¡F
bfhŸs¡ TlhJ. nt©oa mtáakhd rhjd§fŸ všyh« áy kÅj®fË‹ Mâ¡f¤

Fo muR - 1932 ( 2 ) 56 57 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


âš cŸsd. czî¥ bghUŸfis¤ jU« ÉisÃy§fŸ #d r_f¤
â‰F¥ bghJthf ïšiy. mitfŸ áyUila Mâ¡f¤âš k£Lnk
ïU¡»‹wd. Ãy« nt©Lkhdhš Ãy¢ Rth‹jh®fËl« gz«
bfhL¤J th§f nt©o ïU¡»wJ.
ahU¡F« Kjny ïU¡f¡ Tlhbj‹W rkj®kthâ TwÉšiy.
Kjš ïšyh É£lhš v¡fhÇaK« eilbgwhJ. Mdhš xU msî¡F
nkš jÅ¥g£l brh¤J ïU¥gj‰F ïlÄšiy. všnyhiuí« xnu ïj‰F v‹d brhšY»wh®fŸ?
msî¡F¡ f£L¥ghL brŒtJ« fZlkhdnj. Mdhš y£rhâgâÆ‹
kfD¡F«, njh£oÆ‹ kfD¡F« cŸs nt‰Wikia xÊ¡f
nt©Lbk‹gnj rkj®thâÆ‹ bfhŸifahF«. gF¤j¿it¤ Jiz k¡fS¡FŸ vªj tifÆdhY« ɤâahr§fŸ v‹gd á¿J«
ahf¡ bfh©lhšjh‹ ï¤jifa rkj®k« V‰gL«go brŒayh«.”
ïšiy. Mdhš j‰nghJ fhz¥gL« ɤâahr§fis V‰gL¤â xU
v‹gJ âU. nk¤jh mt®fË‹ ãur§fkhF«, ïâÈUªJ vªj¡ T£l¤jhiu ca®thfî«, k‰bwhU¡ T£l¤jhiu¤ jhœthfî«,
bfhŸif gutnt©LkhdhY«, mJ I¡»a M£á¡ bfhŸif k‰WŠáy T£l¤jhiu eL¤jukhdt®fshfî«, k‰W« gyiu¤
ahdhY«, óuz Rna¢ir¡ bfhŸifahdhY«, rkj®k¡ bfhŸif jhœ¤j¥g£lt®fshfî«, k‰W« gyiu¤ Ô©lhjh®fshfî« ãǤJ
ahdhY«, bghJ clik¡ bfhŸifahdhY« KjÈš k¡fËlKŸs ãǤJ ntW ntwhf it¤âU¥gJ Raey§ bfh©l k¡fshš
_l e«ã¡iffŸ mÊa nt©L«. mj‹ ã‹jh‹ #dr_f¤â‰F brŒa¥g£l Vkh‰nwa‹¿ ntwšy. c©ikÆš neh¡F« nghJ
e‹ikia mË¡f¤ jFªj vªj muáaš mik¥igí« V‰gL¤j všyh kÅj®fS« rkkhd Ãiyiaí«, ï‹g¤ijí«, thœití«
Koí« v‹gâš IaÄšiy. ï¤jifa mã¥ãuha¤ijna m¿îil bgWtj‰F¤ jFâíilat®fns ahth®fŸ. Mifahš k¡fS¡FŸ
nah® midtU« btËÆ£L tUtij nk‰T¿a mã¥ãuha§ cŸs ca®î jhœî nt‰Wikfis xʤJ všnyhiuí« x‹W
fis¡ bfh©L czuyh«. gL¤â¢ RjªâuK«, RfK« cilat®fshŒ thH¢ brŒa nt©L«
v‹D« v©z« j‰fhy m¿P®fŸ kd¤âš njh‹¿ mj‰fhd
cyf« ï›thW ÉiuªJ rkj®k cyf¤â‰F¢ br‹W bfh©o Ka‰áfŸ x›bthU eh£oY« eilbgW»‹wd.
U¥gij m¿ahj¡ »z‰W¤ jtisfŸ RakÇahij ïa¡f¤ij¥
gÊ¡f¤ bjhl§F»wh®fŸ. m›Éa¡f¤âdhš c©lhF« e‹ikia k¡fS¡FŸ msÉyl§fhj nt‰WikfS« ï›nt‰Wik
czuhkš; nfhÆiy ïo¡f¢ brhšY»wJ;. Fs¤ij¤ ö®¡f¢ fhuzkhf xUt® nkš xUt® å© btW¥ò¡ bfhŸSjY«, ï›
brhšY»wJ; kj¤ij mÊ¡f¢ brhšY»wJ; rhÞâu§fis bfhS¤j¢ btW¥ò¡ fhuzkhf bfhLikfis¢ brŒtJkh»a fhÇa§fŸ k‰wa
brhšY»wJ; #hâia¥ ngh¡f¢ brhšY»wJ v‹W T¿ ghku k¡fis ehLfis¡ fh£oY«, ekJ eh£oš ekJ r_f¤âš ehŸnjhW« mâf
mj‰F vâuhf¤ âU¥g Ka‰á¡»wh®fŸ. Mdhš nk‰T¿athW khf ts®ªJ bfh©nl ngh»‹wd v‹gij¥ gF¤j¿î cilat®fŸ
ït®fŸ RakÇahij ïa¡f¤â‹ nkš gÊRk¤Jtjhf¡ TWtjhf¡ všnyhU« m¿th®fŸ. ïitfS¡bfšyh« fhuzkhÆU¥gd
fUâ¡bfh©L brŒí« ãu¢rhunk c©ikahd RakÇahij¥ ãu¢rhu gythÆD« K¡»akhdJ kj« x‹nw v‹W eh« T¿tU»nwh«.
khF«. m¿îilat®fŸ ïij nahá¤J¥ gh®¤jhš, mjhtJ Mfnt kj« v‹gJ monahL mʪjhš k¡fËl« cŸs
RakÇahij ïa¡f« ï›thW TWtj‰F¡ fhuz« v‹dbt‹gij nt‰WikfS«, btW¥òfS«, Ú§» x‰Wik c©lh»ÉL« v‹W«
MuhŒªJ gh®¤jhš c©ikia m¿ªJ bfhŸSth®fŸ v‹gJ T¿tU»nwh«.
âra«.
mâY« K¡»akhf ïªJkj« mʪjhš jh‹ ïªJ¡fŸ
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 14.08.1932 cU¥glKoí« v‹gij K¡»akhf vL¤J¡fh£otU»nwh«. ï›
Éõa¤ij eh« brhšY« nghJ jh‹ e«ik “ïªJ kj¤ Jnuh»” fŸ
v‹W« “njr¤Jnuh»” fŸ v‹W« “ehÞâf®fŸ” v‹W« e«ik¥g‰¿
e« vâÇfŸ bghJ #d§fËilÆš Jntõ¥ ãurhu« g©Â¡

Fo muR - 1932 ( 2 ) 58 59 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


bfh©L tU»wh®fŸ. vj‰fhf eh« ïªJ kj« KjÈš mʪJ Ôu ï›thW vªj tifÆš gh®¤jhY« ïªJ kjkhdJ mij
nt©L« mšyJ mÊ¡f¥g£L xÊa nt©L« v‹W brhšY»‹ ã‹g‰W« k¡fis ehŸ njhW« moikfshfî«, jǤâu®fshfî«,
nwh« v‹gij m¿ªjh®fshdhš e«ik¥ gF¤j¿îilat®fŸ _l®fshfî«, xUtnuhL xUt® x‹W nru Koahjt®fshfî«
mtru¥g£L xJ¡» Él kh£lh®fŸ; mšyJ e«nkhL mtru¥g£L¢ brŒJ bfh©L tU»wnj bahÊa k‰wgo fLfsî e‹ikiaahtJ
r©il¡F tukh£lh®fŸ v‹gJ ârakhF«. Mifahš m¡ c©lh¡fÉšiy v‹gij “kj«” v‹D« gháÆdhš kiw¡f¥ glhj
fhuz¤ij¢ á¿J Tw ÉU«ò»nwh«. _isia cilat®fŸ bjǪJ bfhŸsyh«.
rhâ ɤâahr« “fl v‹gtuhnyna V‰gL¤j¥g£lJ ïªJ kj¤âdhš Éisí« ï¤jifa bfLâfis e‹whŒ
v‹gJ ïªJ kj¡bfhŸif. “ntj§fŸ” v‹gitfËY«, “ÞÄUâ m¿ªnj fhyŠbr‹w bgÇah®fsh»a ïuhkhE#®, irj‹Åa®,
fŸ” v‹gitfËY« “fl v‹gtÇ‹ Kf¤âš ïUªJ uhrhuh« nkhf‹uhŒ, jahdªj ruÞtâ, Éntfhdªj® KjÈat®fŸ
“ãuhkz‹” v‹D« rhâí«, njhËÈUªJ “B¤âÇa‹” v‹D« rhâ rhâ nt‰Wikia xÊ¡fî«, bg©fË‹ moikia mf‰wî«
í«, JilÆÈUªJ “itáa‹” v‹D« rhâí«, ghj¤âÈUªJ v›tsnth Ka‰á brŒjh®fŸ. mt®fŸ brŒj Ka‰áfŸ mid¤J«
“N¤âu‹” v‹D« rhâí« ãwªjjhf¡ TW»‹wd. ïªj rhâ ï‹W V£lsÉY«, ng¢rsÉY« Égij¤ jÉu xU gyidí«
nt‰Wikia Mjhukhf¡ bfh©nl ca®î jhœîfS«, bjhÊšfS« juÉšiy v‹gij eh« m¿ªJjh‹ ïU¡»‹nwh«. ï›thW mt®fŸ
f‰ã¡f¥g£ld. MâÆš V‰gL¤j¥g£l ïªj ehY tifahd rhâ Ka‰á gy‹ juhkš nghdj‰F¡ fhuz« bgU«ghY« ïªJ kjnk
nt‰Wikna ï¥bghGJ ehyhÆu¡ fz¡fhd rhâ nt‰WikfŸ v‹gâš IaÄšiy. rhângj« bg©zoik M»a mÞâthu§
njh‹¿ Ãiy¤âU¥gj‰F¡ fhuzkhf ïUªjd. fË‹ nkš f£l¥g£oU¡F« ïªJ kj¤ij it¤J¡ bfh©nl mªj
rhângj¤ijí«, bg©zoikiaí« xÊ¡f nt©Lbk‹whš v¥go
m‹¿í« k¡fŸ r_f¤âš gh⤠bjhifahf ïU¡»‹w Koí«? Mifahš eh« ïªJ kjkh»a å£ilna KGtJ« ïo¤J
bg©fŸ r_f¤ij¡ bfhLik¥ gL¤â, moik¥gL¤â mt®fŸ v¿ªjhšjh‹ mj‹ mÞâthukh»a rhâ ngj«, bg©zoikah»a
x‹Wk¿ahj mgiyfshf it¤âU¥gj‰F¡ fhuzK« ïªJ ïu©ilí« monahL bga®¤bj¿a Koí« v‹W TW»‹nwh«.
kjnkahF«. Mfnt ekJ neh¡f« rhângjK«, bg©oikí« xÊa nt©L
ï‹D« v©z‰w g©oiffisí«, âUÉHh¡fisí« bk‹gJ jh‹ vd eh« vL¤J¡ fh£LtJ ÄifahF«.
V‰gL¤â ViHk¡fË‹ bghUis åzhf¢ brytÊ¥gj‰F¡ fhuzkh Mifahš ah® ah®, rhâ nt‰Wikfis xʤJ k¡fS¡FŸ
ÆU¥gJ« ïªJ kjnkhahF«. rkj®k¤ij Ãiy ÃW¤jî«, bg©fSila moik¤j‹ik¡ fhd
fšahz¤âY« fUkhâÆY«, ï‹D« gyfhÇa§fËY« fhuz§fis všyh« xʤJ mt®fS¡F« M©fis¥nghš rk
gytifahd m®¤jk‰w rl§Ffis V‰gL¤â, ïitfŸ _y« ViH cÇik mË¡fî« ghLgL»‹wh®fnsh mt®fisbašyh« eh«
k¡fË‹ bghUis¥ gh®¥gd®fS¡F¥ nghŒ¢ nrU«go brŒ ghuh£L»‹nwh«. ï¤jifa bfhŸiffSl‹ ciH¤J tU« ïa¡f§
tj‰F¡ fhuz« ïªJkjnkahF«. fS¡F«, k¡fS¡F«, rhÞâu§fS¡F« kj§fS¡F§Tl eh«
vâÇfsšy bt‹gij¢ brhšÈ¡ bfhŸS»nwh«.
fhËba‹W«, fU¥g‹ v‹W«, KÅah©o v‹W«, át‹
v‹W«, bgUkhŸ v‹W« gytifahd rhÄfisí«, mitfS¡F eh« ï¥bghGJ ïªJ¡fS¡FŸnsna tleh£oY« bj‹dh£
É¡»uf§fisí«, m›É¡»uf§fS¡F¡ nfhÆšfisí« Vuhs oY« rhânt‰Wikiaí«, bg©zoikiaí« xÊ¡f nt©L«
khd¥ bghUis¢ bryî brŒJ f£o it¤J mitfË‹ nguhš ehŸ v‹D« »s®¢á njh‹¿ÆU¥gij¡ f©L ekJ ïa¡f¤â‹ neh¡f
njhW«, thuªnjhW«, tUõªnjhW«, MÆu¡ fz¡fhfî«, y£r¡ K«, ntiyí« å©nghfÉšiyba‹W fË¥gil»nwh«. ïj‰F
fz¡ fhfî«, nfho¡fz¡fhfî« gz¤ij åzhf¢ bryî brŒJ cjhuzkhf¢ br‹w 8-8-32š òâa ošÈÆš “ïªJ Ó®âU¤j kfhehL”
É£L ïªâa ehL tWikailtj‰F¡ fhuzkhŒ ïU¥gJ« ïªJ v‹D« bgaUl‹ ïªJ¡fshš xU kfhehL el¤j¥g£lijí«,
kjnkahF«. m«kfheh£o‹ jiyt® tunt‰ò¤ jiyt® KjÈat®fË‹
ng¢R¡fisí«, m«kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l Ô®khd§fisí«
Twyh«.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 60 61 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
m« kfheh£o‹ tunt‰ò¤ jiyt® âU. uhkyhš t®kh 3. ï«kfhehL ïs«gUt¤âš bg©fS¡F kz«òÇí«
v‹gt® “_l e«ã¡iffshY«, ïÊthd itÔf§fshY«, gyÉj fhuz¤jhnyna ÉjitfŸ bgUFtjdhš ïªJ¡fŸ mid
khd rhâ ngj§fS« ãÇîfS« V‰g£l fhuz¤jhš ïªJ r_f« tU« ïs«gUt kz¤ij xʤJ¢ rhujh r£l¤â‹go kz«
jhœªj Ãiyia milªJ É£lJ. ïªJ rka« Ô©lhik v‹D« brŒíkhW«, r_f x‰Wikíl‹ m¢r£l¤ij mDZo¡f
fiwÆdhš jhœitailªâU¡»wJ. Mifahš ïªj rhâ nt‰Wik nt©L« v‹W« t‰òW¤J»wJ.
fisí«, Ô©lhikiaí« monahL xÊ¡f nt©oaJ mtáa
khF«” v‹W ngáÆU¡»wh®. nk‰f©l _‹W Ô®khd§fˉf©l Éõa§fŸ ekJ
RakÇahij ïa¡f¤â‰F¥ òw«ghditašy. m¤Ô®khd Éõa§fŸ
m« kfheh£o‹ jiyt® RthÄ r¤âa njt ghÇ ãu#h¤ ïªJ¡fshš mDZlhd¤J¡F bfh©L tu¥gLkhdhš ekJ
v‹gt®, ÉU¥g¤â‹ go ïªJ¡fË‹ r_f« ts®¢áailtJl‹ mt®fË‹
ts®¢á¡F¤ jilahf ïU¡F« ïªJ kjK« mʪJjh‹ ÔU«.
“ïªJ¡fŸ å©bgUikiaí« Jntõ¤ijí« ÉLth®
fshdhš mt®fŸ Mâ¡f« ÄFªjt®fshth®fŸ. ïªJ¡fS¡FŸ #hâ ɤâahrK«, Ô©lhikí« nfhÆšfËY«, gŸË¡Tl§
x‰Wik V‰gLtj‰F K‹ Rauh{a« »il¥gbj‹gJ Ka‰bfh«ò fËY« bghJ¡»zW, bghJ¥ghijfËY«, jhœ¤j¥g£lh®¡F cÇik
jh‹. ïªâahÉ‹ k¡fsh»a ïªJ¡fŸ midtU« jk¡FŸ cŸs ïšyhâU¥gJ« ïsik kzK« ïªJ kj¤â‰F mo¥gilahdit
r_f¤ Jntõ§fis É£blhʤJ« r_f¡ bfhLikfis xʤJ«, fŸ; Mifahš ïitfŸ fh¥gh‰w¥gl nt©L« v‹W F«gnfhz«
Raey¤ij É£L¡ bfhL¤J« ïªâahî¡F¤ bjh©L òÇa nt©L gh®¥gd®fŸ ngá¡ bfh©L tUtijí« kfhehLfËš Ô®khd§fŸ
bk‹W nf£L¡bfhŸS»nw‹” v‹W ngáÆU¡»wh®. Ãiwnt‰¿¡ bfh©oU¥gijí« m¿ªjt®fŸ ošÈ ïªJ Ó®âU¤j
kfheh£L¤ Ô®khd§fŸ ïªJ kj¤â‰F khWg£lbj‹gijí« ïªJ
ï‹D« m«kfheh£oš Ãiwnt‰w¥g£l¤ Ô®khd§fËš kj¤â‰F mÊit¤ njLtJ v‹gijí« x¥ò¡ bfhŸshâU¡f
_‹W Ô®khd§fŸ ïªâahÉ‹ K‹nd‰w¤â‰F nt©oa áwªj Koíkh? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. Mfnt ïªJ kj¤â‰F¥ òw«ghd
Ô®khd§fshF«. mitfŸ tUkhW:- jhÆUªjhY« ïU¡f£L«, ïjdhš ïªJ kj« mʪjhY« mÊa£L«
1. ï«kfhehL ïªJ r_f¤âš ãw¥ãdhnyna rhâ v‹w ijÇa¤Jl‹ ïªJ r_f ts®¢á x‹iwna fUâ nk‰f©l
nt‰Wik ghuh£L« fhuz¤jhš MÆu¡fz¡fhd r_f nt‰W Ô®khd§fis Ãiwnt‰¿a ošÈ “ïªJ Ó®âU¤j kfheh£lh”iu eh«
ikfS«, Ô©lhikí« ts®tjhf¡ fUJtjhš rhâ ɤâ ghuh£L»nwh«. ï¢rka¤âš RakÇahij ïa¡f¤ij¡ f©L KQ
ahr« ghuh£Ltij ïªJ¡fŸ mâÉiuÉš É£blhÊ¡f KQ¡F« g©oj®fS«, bj‹dh£L¡ F«gnfhz« korŠáfS«
nt©Lbk‹W«, ïj‹ bghU£L ïªJ¡fË‹ gy ÉÇthd rhâ âU. v«. nf. M¢rhÇah® T£l¤jhU«, tleh£oš ïªJ¡fŸ To
ÆdU« j§fS¡FŸ rkgªâ ngh#dK«, fy¥ò kzK« brŒa ï›thW Ô®khd« g©ÂÆU¡»wh®fns ïj‰F v‹d brhšY»wh®
nt©Lbk‹W« nahrid TW»wJ. fŸ v‹W nf£»‹nwh«.

2. ï«kfhehL Ô©l¥glhjt®fS¡F« jhœ¤j¥g£l ïjdhšjh‹ ekJ ïa¡f¤â‹ M¡f ntiyfshf¡ fy¥ò


tF¥ghU¡F« bghJ ïl§fŸ, bghJ¡»zWfŸ, bghJ¥ ghij kz§fisí«, Éjth Éthf§fisí«, rkgªâ ngh#d§fisí«,
fŸ KjÈa t‰iw k‰w ïªJ¡fis¥nghš rk cÇiknahL Ô©lhik xʤjiyí« brŒJ tU»nwh«. ï¡fhÇa§fË‹ _y«
mDgÉ¡f cÇik c©L v‹W fUJtJl‹, bghJ¥gŸË¡ rl§FfS« rhâfS« xÊ¡f¥g£L tU»‹wd. ï¡bfhŸif ïªâah
Tl§fËš nk‰f©l tF¥ò¥ ãŸisfis¤ jilÆ‹¿¢ KGtJ« mDZo¡f¥gLkhÆ‹ ïªJ¡fis¥ ão¤j fZl«
nr®¤J¡ bfhŸs nt©L« v‹W«, ïªJ¡nfhÆšfËY«, k‰w ÉiuÉš mʪJ xÊtJ ârabk‹gâš IaÄšiy.
bghJïl§fËY« jilÆ‹¿¢ bršy mDkâ¡f nt©L« ï‹W rhâfŸ xÊa nt©L«, bg©fS¡F¢ rk¤Jt«
v‹W« nf£L¡ bfhŸS»wJ. bfhL¡f nt©L«, ïitfË‹ bghU£L¡ fy¥ò kz§fŸ brŒa¥gl
nt©L«, _l e«ã¡if¡fhd rl§Ffis xÊ¡f nt©L« v‹D«
bfhŸiffis gG¤j ïªJ kj g¡j®fŸ Tl x¥ò¡bfh©L ãurhu«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 62 63 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


g©z K‹ tªâU¥gij neh¡F« nghJ ï‹DŠ áy eh£fËš
ït®fns, ïªJ kj¤âd® tutu jǤâu âiria miltj‰F fhuz«
vdd v‹gij MœªJ áªâ¥gh®fshÆ‹ mj‰F¡ fhuz« nfhÆš
fS«, rhÄfS«, rl§FfS«, g©oiffS« v‹gijíz®ªJ
ïitfisí« xÊ¡f K‹tUth®fbs‹nw e«gyh«.
Mifahš v¥bghGjhtJ ï‹¿šyhÉ£lhY« ï‹DŠ áy
âd§fŸ fʤjhtJ k¡fË‹ K‹nd‰w¤â‰F¤ jilahÆU¡»‹w e«ã¡ifÆšiy¤ Ô®khd«
“ïªJ kj«” “itÔf kj«” “bjŒåf kj«” “òuhjd kj«” v‹W
brhšy¥gL»‹w ghG« kj« mʪnj ÔU« v‹gâš vŸssî«
rªnjfÄšiy. Mjyhš ïÅahtJ RakÇahij ïa¡f« brhšY»‹w bršth¡nfh, t‹iknah bg‰w vªj f£ána ahÆD« vªj
Éõa§fËš c©ikia cz®ªJ k¡fË‹ K‹nd‰w¤â‰fhd ïa¡fnk ahÆD« mâYŸs m§f¤âdUŸ mã¥ãuha ngj§fŸ
Ka‰áia¥ òÇíkhW bghJ#d§fis nt©o¡ bfhŸS»nwh«. vGtJ«, ïU¥gJ« r®t rhjhuz«. c©ikíz®ªJ m¤jifa
mã¥ãuha ngj§fŸ gÇfÇ¡f¥g£lhš ã‹d® M¡f ntiyfŸ
Fo muR - jiya§f« - 21.08.1932 ÔÉukhŒ eilbgWtJ« rǤâu r«kjkhd ahU« kW¡f Koahj
c©ikfshF«. cybf§F« ï¤jifa r«gt§fŸ el¥gij nf£L«,
f©L« tU»nwh«. ï¤jifa r«gt§fŸ f£áÆ‹ K‹nd‰w¤ijí«
gy¤ijí« F¿¡»wnja‹¿ nt¿šiy. gh®¥gd ušyhjh® f£á
Mâ¡f¤âÈU¥gJ« gh®¥gdušyhj kªâÇrig mâfhu¤âÈU¥gJ«
ï¡f£áia xÊ¡f mâfhu¤ij¡ Fiy¡f vâÇfŸ brŒí« Nœ¢á
fS« Éõk§fS« v©Âwªjd. ïj‹ c©ika¿ahJ e« k¡fŸ
ï‹D« Vkhªnj tU»‹wd®. áy âd§fS¡FK‹ br‹id
murh§f kªâÇ fd« KDrhÄ ehíL mt®fŸ ÛJ e«ã¡if ïšyh¤
Ô®khd« bfh©L tUtjhf ïUªj Éõank j¡f rh‹whF«. mj‰
fhf¡ Toa bj‹Åªâa eyîÇik¢r§f îthf¡ fÄ£oÆ‹ T£l
elto¡iffis ãÇnjhÇl« ãuRǤJŸnsh«. ahuhÆUªj nghâY«
j§fŸ mã¥ãuha¤ij¢ brhšyî«, Fiwia¤ bjÇɤJ¡ bfhŸs
î« cÇik c©L v‹gij eh« x¥ò¡ bfh©lnghâY« ïªâahî¡F
tH§f¥nghF« Ó®âU¤j§fŸ ãuÞjhg¤âš ïU¡»‹wd. f£á
gy¤ij c¤njá¤J Vnfhã¤j M¡f ntiyÆš <Lgl nt©oa
bghGJ ï¤jifanjh® r«gt« elªjija¿a c©ikÆš
tUªJ»nwh«.
m~bj›thwhÆD« ï¤jifanjh®¤ Ô®khd« bfhz®ªj
m§f¤âdnu K‹nahridílD«, gF¤j¿îlD« elªJ nk‰go
Ô®khd¤ij thÕÞ th§»¡ bfh©lj¿a rªnjhΡ»nwh«. gh®¥gd
ušyhjh® f£á f£L¡ FiyªJ nghf¥ ngh»wJ v‹W mfªijí«
åuh¥ò« bfh©oUªj vâÇfŸ NLf©l óid nghyl§»dbw‹nw
brhšYnth«. gh®¥gdušyhj k¡fŸ xWik¥g£L M¡f ntiyÆš
KG kdJl‹ gÂah‰w nt©Lbk‹W nf£L¡bfhŸS»nwh«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 21.08.1932


Fo muR - 1932 ( 2 ) 64 65 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
ghuh£l¤jFªjjhF«. ïjdhš jhœ¤j¥g£l tF¥ãd®¡F¢ r£l
rigÆ‹ _y« mt®fŸ ÉU«ò« e‹ikfŸ »il¡f ïlK©L.
v¥gobaÅš bghJ¤ bjhFâÆ‹ _y« nj®ªbjL¡f¥ gL« ãuâÃâ
fŸ jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ th¡Ffisí« bg‰nw r£lrig¡F¢
bršy nt©oÆU¥gjhš, m¥ãuâÃâfŸ jhœ¤j¥g£l r_f¤ij¢
F‰wŠbrhšy thŒ c©lh? nr®ªj ãuâÃâfŸ mt®fŸ r_f K‹nd‰w¤â‹ bghU£L bfh©L
tU« Ô®khd§fS¡F Mjutˤnj Ôu nt©L«. ï‹nwš mL¤j¤
nj®jÈš jhœ¤j¥g£l r_f¤jhÇ‹ th¡Ffis¥ bgwKoahkš nghŒ
(tF¥ò¥ ãu¢áid Koî) ÉLth®fŸ.
ïÅtu¥nghF« khfhzRah£á mik¥ãš, x›bthU khfhz mL¤jgoahf¥ bg©fS¡F¡ bfhL¤âU¡F« Þjhd§fŸ
r£lrigfËY«, x›bthU tF¥ãdU¡F« jŤjÅna v¤jid Äfî« FiwthF«. #d¤bjhifÆš ghâ¡F nkYŸs bg© r_f¤
Þjhd§fŸ ïU¡fnt©L« v‹D« tF¥ò¥ ãu¢áid r«gªjkhd â‰F Äf¡Fiwªj Þjhd§fis mˤâU¥gJ m¢r_f¤ij ïÊî
Koî br‹w 16-8-32š murh§f¤jhuhš btËÆl¥g£L É£lJ. ïªj gL¤JtjhFbk‹gnj ekJ mã¥ãuhakhF«. Mdhš mt®fS¡
tF¥ò¥ ãu¢áid r«gªjkhf gy r_f§fS« x¥ò¡ bfhŸS« FŸS« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt« tH§»ÆU¥gJ ngh‰w¤j¡f
goahd xU Koî fhz âU. fhªâíŸgl t£lnki# kheh£L¥ jhF«. ï›thW bg©fS¡FŸS« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt«
ãuâÃâfŸ ïªâahÉY« 炙yhªJ¡F¢ bršY« tÊÆš f¥gÈY« tH§»ÆU¥gij¥ gy® f©o¡»wh®fŸ. j‰bghGJŸs ÃiyÆš
炙yhªâY« v›tsnth Ka‹W« Koahk‰nghŒ É£lJ. ït® bg©fS¡F tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt« ïšyhÉ£lhš r£lrig
fshš Koahkš nghd fhuz¤jhnyna ï¥bghGJ ãÇ£oZ ãujk fS¡F¥ bghJ¤ bjhFâÆ‹ _y« nj®ªbjL¡F« všyh¥ bg©
kªâÇahš Ô®khÅ¡f¥g£l Koit ïªâa murh§f¤jh® btËÆ£ fS« mnefkhf ïªJ¥ bg©fshfnt ïU¥gh®fbs‹gâš Ia
oU¡»‹wh®fŸ. Äšiy. k‰wa tF¥ò¥ bg©fŸ Þjhd« bgWtj‰F Koahkš nghŒ
ÉL«. Mifahš tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt« mˤâU¥gj‹ _y«
ï¥bghGJ murh§f¤jh® btËÆ£oU¡F« Ô®¥ã‹go
všyh tF¥ò¥ bg©fS¡F« Þjhd« »il¡F«go brŒâU¥gij
KÞä«fŸ, Ó¡»a®fŸ, ïªâa¡ »¿Þjt®fŸ, M§»nyh ïªâa®fŸ
eh« ghuh£l nt©Lnk jÉu Fiw TWtJ jtwhF«.
#nuh¥ãa®fŸ, jhœ¤j¥g£lt®fŸ KjÈat®fS¡F¤ jŤ bjhFâ
fŸ _y« ãuâÃâfis¤ nj®ªbjL¡F« cÇikaË¡f¥ g£oU¡»wJ. mL¤jgoahf¤ bjhÊyhs®fS¡F mˤâU¡F« Þjhd§
k‰W« bg©fŸ, bjhÊyhs®fŸ, Ãy¢Rth‹jhu®fŸ, ÉahghÇfŸ, r®t fS« Äf Äf¡ FiwthdjhF«. bjhÊyhs®fŸ ïšyhÉ£lhš eh£oš
fyhrhiyfŸ KjÈa gyU¡F« Þjhd§fŸ xJ¡f¥g£oU¡»‹wd. Étrhankh, if¤bjhÊšfnsh, Éahghunkh gz¡fhu®fnsh, murh§
fnkh x‹W« Ãiy¤âU¡f KoahJ v‹gJ m¿P®fŸ f©l c©ik
ï¤Ô®¥ãš K¡»akhf¡ ftÅ¡f¡ Toad áy cŸsd. KÞä«
ahF«. eh£o‹ bršt¤ij ts®¡»‹wt®fŸ, eh£il¥ ghJfh¤J
fŸ gŠrh¥ khfhz¤âY« t§fhs khfhz¤âY« jh§fŸ bgU«
tUgt®fŸ bjhÊyhs®fns ahth®fŸ. Mfnt Ãaha¥go¥ gh®¤jhš
gh‹ikÆduhÆU¥gjhš, j§f£F mâf Þjhd§fŸ xJ¡» it¡f
mt®fS¡F murh§f¤âY« r£lrigÆY« mâf Mâ¡fÄU¡f
nt©L« v‹W« k‰w khfhz§fËš j§fŸ #d¤bjhif¡F¤ j¡f
nt©oaJ xG§fhF«. ï¥goÆšyhkš mt®fis eR¡F« kd¥
thW Þjhd§fŸ bfhL¡f nt©L« v‹W« nf£ld®. Vw¡Fiwa
gh‹ikíilat®fS¡F mâf Mâ¡fK«, mt®fS¡F ngU¡F
mt®fŸ nf£lthnw bfhL¡f¥ g£oU¡»wJ. Mifahš ï¤Ô®¥ig¡
kh¤âu« áy Þjhd§fS« xJ¡» it¤âU¥gJ âU¥âa‰w brayhF
bfh©L KÞä«fŸ âU¥âailtJjh‹ Ãahank jÉu j§fS¡F
bk‹W jh‹ eh« TWnth«.
murh§f¤jh® fh£oÆU¡F« rYif nghjhbj‹W Fiw TWtJ
xG§fhdjšybt‹W eh« fUJ»‹nwh«. MÆD« ãujk kªâÇat®fŸ tUzh¢áuk jUk muáaš
thâfË‹ gaKW¤jšfisí«, K£L¡f£ilfisí« á¿J«
mL¤jgoahf jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¤ jŤbjhFâí«, y£áa« g©zhkš jhœ¤j¥g£nlh®, KÞä«fŸ, áWgh‹ik¢ r_f¤
bghJ¤bjhFâÆš X£L¡bfhL¡F« cÇikí« mˤâU¥gJ âd®fŸ KjÈat®fŸ ÉU«ãagona mt®fS¡F¤ jŤ
Fo muR - 1932 ( 2 ) 66 67 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
bjhFâí«, tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt« mˤJ btËÆ£oU¡F« Mfnt ït®fshš Koî brŒaKoahkš ifÉl¥g£l xU
ï¤Ô®¥ig eh« tunt‰»‹nwh«. Éõa¤ijna ãujk kªâÇ Koî brŒâU¡F« nghJ, mJ
rÇahÆUªjhY«, j¥ghÆUªjhY« mij¥g‰¿¥ ngr ït®fS¡F
ïJ r£lkhF« nghJ, ï¤Ô®¥ãš f©LŸs nj®jš V‰gh£ thí©lh v‹Wjh‹ eh« nf£»‹nwh«.
ilí« k‰W« gy V‰ghLfisí« 10 tUõ fhy¤â‰F¥ ãwF ïâš
r«gªj¥g£l r_f¤âdÇ‹ r«kj¤â‹ ngÇš kh‰Wtj‰F ïlÄU¡ m‹¿í« ï›Éõa¤ij Koî brŒa¡ Toa nah¡»aij
fî« kh‰w¥glhÉ£lhš 20 tUõ§fS¡F¥ã‹ ïªj Énrõ ahtJ ïªj njÓa¡ T¢ršfhu®fS¡F ïU¡»wjh v‹W bfhŠr«
V‰ghLfŸ jhnk KoªJ ÉLtjhfî« r£l¤ânyna Éâ¤JÉl Mnyhrid brŒJ ghU§fŸ! KÞä«fS«, jhœ¤j¥g£lt®fS«
nt©Lbk‹gJ murh§f¤jhÇ‹ c¤njrbkd¡ Tw¥g£oU¡»‹ k‰w áWgh‹ikÆdU« j§fS¡F tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«,
wJ« ftÅ¡f¤ j¡fjhF«. jŤ bjhFâí« jh‹ nt©Lbk‹W ãothj« brŒjd®; fh§»uá‹
rh®ghf¤ âU. fhªâat®fŸ KÞä«fS¡F« Ó¡»a®fS¡F« kh¤âu«
ïªj Éjkhd tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ò btËahdîl‹, ekJ jŤ bjhFâí« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK« bfhL¡f r«kâ¡
eh£oš cŸs áy Ãahaò¤âíŸs muáašthâfis¤ jÉu »nw‹; k‰w¢ áWgh‹ik tF¥ãdU¡F«, jhœ¤j¥g£l r_f¤â
gh¡»íŸs mâÔÉu Mntr muáaš thâfS«, ïªJ kfhrig¡ dU¡F« xU¡fhY« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤbjhFâí«
fhu®fS«, tUzh¢áuk¤ jUÄfS«, muáaš tƉW¥ ãiH¥ò¡ bfhL¡f r«kâ¡f kh£nl‹ v‹wh®; k‰W« xU tUzh¢áuk jUk
fhu®fS« njÓa¥ gšyÉ ghL« g¤âÇif MáÇa®fS« xnuoahf ïªJ¡ T£l«, ïªâa muáaÈš tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jtnkh, jŤ
ïij¡ f©o¡f¤ bjhl§» É£lh®fŸ “ïªâa muáaÈš tF¥òthj bjhFânah vJî« ïU¤jš TlhJ; všyh« bghJ¥ ãuâÃâ¤Jt
Éõa¤ij ãujk kªâÇ òF¤â É£lh®” v‹W tF¥òthj Éõa¤ khfî«, bghJ¤ bjhFâahfînk ïU¡f nt©L« v‹W T¿¡
ânyna C¿¥nghŒ »l¡F« ït®fŸ T¢rÈL»wh®fŸ. Mdhš bfh©oUªjJ. ïªj tifahf _‹WÉj mã¥ãuha§fis ãothj
ït®fŸ ï›thW òy«òtâš VjhtJ m®¤jK©lh v‹Wjh‹ eh« khf cila ãuâÃâfŸ v›thW x‹W To xU Vnfhã¤j Koî¡F
nf£»‹nwh«. tu Koí« v‹Wjh‹ nf£»nwh«. Mfnt ï¤jifa T£l¤â‰F xU
t£lnki# khehL Mu«gkhdJ Kjš ïªj tF¥ò¥ ãu¢áid Koit¡ f£Ltj‰F ït®fsšyhj ntbwhUt®jhnd tªJ Ôu
Éõa« Kj‹ikahdjhf ïUªJ bfh©oUªjJ ahU¡F« nt©L«. ntbwhUtuhš jhnd VnjD« xUtifahd Koití«
bjÇahjjšy, ãÇ£oZ murh§fK« ãujk kªâÇí« “Ú§fns V‰gL¤j Koí« v‹gJ c©ikah mšyth v‹W nahrid brŒJ
ï›Éõa¤ij Koî brŒJ bfhŸS§fŸ” v‹W brhšÈ ïªâa¥ ghU§fŸ.
ãuâÃâfËlnk x¥gil¤J É£L Mu«g Kjš filátiuÆY« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤ bjhFâí« njÓa mã
ïâš jiyÆlhkny ïUªJ É£lh®fŸ. ÉU¤â¡F ïilôW ÉisÉ¡f¡ ToaJ, ïitfshš vªj¡ fhy¤
ïªâa¥ ãuâÃâfS« To¡To¥ ngᥠgh®¤jh®fŸ; âU. âY« njr« x‹Wgl KoahJ, tF¥ò¤ JntõK« fyfK« ï‹D«
fhªâat®fS« tF¥ò¥ ãu¢áid Ô®ªjhšjh‹ t£l nki# mâf¥g£L mit v¥bghGJ« mÊahkš Ãiy¤J Éfnt ïl
kheh£L¡F¥ nghnt‹ v‹W brhšÈ¥ gh®¤jh®; 炙yhªâY« nk‰gL« v‹bwšyh« T¿, tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¤ijí«, jŤ
v‹bd‹dnkh brŒJ gh®¤jh®. filáÆš x‹W« Koahkš bjhFâiaí« ekJ eh£oš muáaš »s®¢á Mu«gkhd ehŸ Kjš
nghŒÉ£lJ. t£lnki# kfheh£L KÞä« ãuâÃâfnsh tF¥ò¥ ï‹WtiuÆY« xU T£l¤jh® f©o¤J tU»‹wh®fŸ. ït®fŸ
ãu¢áid r«gªjkhf¢ rkurkhd Koî V‰g£lhšjh‹ jh§fŸ f©o¥gJ rÇahdjhfî«, ekJ eh£o‹ ÃiykfS¡F¥ bghU¤j
kfheh£Ll‹ fyªJ ciH¡f Koí«; ï‹nwš fyªJ ciH¡f KoahJ khdjhfî«, njr¤J¡F e‹ikaË¡f¡ Toajhfî« ïU¡»wjh
v‹W T¿ xJ§»É£lh®fŸ. ï¡fhuz¤jhš nkny el¤j nt©oa v‹gij¢ á¿J ftÅ¥ngh«. tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤Jt¤ijí«, jŤ
muáaš ntiy jil¥g£L É£lJ v‹D« Éõa§fŸ ïij¤ bjhFâ nj®jš Kiwiaí« f©o¡»‹w ï¡ T£l¤jhnuh bt‹whš,
njÓa¡ T¢ršfhu®fŸ m¿ahjjšynt. jh«jh‹ muáaš Rjªâu§fisbašyh« mDgÉ¡f cÇik
íilat®fbs‹W«, jk¡nf gu«giuahf mâfhu« brY¤J« cÇik
“fl v‹gtuhnyna bfhL¡f¥g£oU¡»wbj‹W«, k‰w

Fo muR - 1932 ( 2 ) 68 69 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


r_f¤jh®fŸ - mâY« jhœ¤j¥g£l r_f¤jh®fŸ v¥bghGJ« Mdhš ï¤jifa rkj®k neh¡f« r£lrigfËY«, muáaš
RjªâuÄšyhkš moikfshf ïUªJ ciH¤J¡ fZl¥gLtj‰nf mâfhu§fËY« m§f« t»¡F« ãuâÃâfËl« c©lhf nt©L
cÇat®fbs‹W«, mt®fis vªj tifÆY« K‹ndw bth£lhkš khdhš KjÈš kj§fS«, #hâfS« mʪJ Ôu nt©L«. kj§fS«
gu«giuahf mt®fŸ mDgɤJ tªj bfhLikfisna mD #hâfS« mÊa nt©Lkhdhš KjÈš xU kj¤âdiu xU
gÉ¡f¢ brŒtJjh‹ ekJ flik v‹W« e«ã¡bfh©L« ï›thnw kj¤âd® jhœthf kâ¥gJ«, J‹g¥gL¤JtJ«, xU #hâÆdiu xU
brŒJ bfh©L« ïU¡»‹wt®fŸ v‹gJ m¿îŸs k¡fŸ mid #hâÆd® bfhLik¥gL¤JtJ«, moik¥ gL¤JtJ«, ml¡»ahŸ
tU¡F« bjǪj ÉõankahF«. tJ« M»a j‰nghJ ÃfG« fhÇa§fŸ monahL mÊa nt©L«;
xU kj¤âd®¡F xU kj¤âd® xU #hâÆd®¡F xU #hâÆd®; vªj
Mdhš bgU«ghnyhuhf ïU¡»‹w nk‰T¿a T£l¤jhuhš, tifÆY« Fiwahj mâfhu« gil¤jtuhí«, fšÉa¿î bg‰wt
eR¡f¥g£L«, btW¡f¥g£L«, xJ¡f¥g£L«, xL¡f¥g£L« »l¡F«, uhfî«, bršt« bg‰wtuhfî«, Rjªâu« bg‰wtuhfî« M» É£lhš
brštK« bršth¡F« m‰w T£l¤jh® #dr_f¤âš kj¤â‹ kj¡ bfhLikfS«, #hâ¡ bfhLikfS« kh©blhʪJ nghF«;
bgauhY«, #hâÆ‹ bgauhY« j§fS¡F Éâ¡f¥g£LŸs jil kj¡ bfhLikfS«, #hâ¡ bfhLikfS« kh©blhʪjhš kj§f
fis muáaš _y« Ú¡»¡ bfh©L K‹nd‰wkilí« bghU£L, S«, #hâfS« jhnk kh©blhÊí«. kj§fS« #hâfS« bfhLik
tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤ bjhFâí« ïUªjhbyhÊa ahd fhÇa§fis¢ brŒJ bfh©oU¥gj‹ _ynk Ãiy¤J É
r£lrigfËš jh§fŸ Þjhd« bg‰W jkJ fhÇa§fis¢ rhâ¤J¡ »‹wd v‹D« c©ikia m¿ªjt®fS¡F ïJ És§fhk‰
bfhŸs KoahJ v‹W m¿ªJ j§fS¡F tF¥òthÇ¥ ãuâÃ⤠nghfhJ.
Jtnk nt©L« v‹W nf£L tªjd® v‹gJ« m¿îŸst®fŸ
m¿ahjjšy. Mfnt ï›thW Mtj‰F všyh kj¤âdU«, všyh
tF¥ãdU« muáaÈš rkg§F bg‰whf nt©oaJ mtáa«;
ï›ÉU rh®gh®fË‹ nfhÇ¡iffËš c©ikÆš mDjhg¤ muáaÈš rkg§F bgwhÉ£lhš xU #hâÆdU¡F xU #hâÆd®,
â‰FÇa nfhÇ¡if ã‰T¿a xL¡f¥g£l áWgh‹iknahUila xU kj¤âdU¡F xU kj¤âd® ïiH¤JtU« bfhLikfis vªj
nfhÇ¡ifnaahF« v‹gij m¿îila vtuhtJ kW¡f Koíkh? tifÆY« Ú¡»¡ bfhŸs KoahJ. ï›thW všyh tF¥ãdU«,
ïªj mDjhg¤â‰FÇa nfhÇ¡ifiaíila k¡fisí« ftÅ¡fhkš kj¤âdU« muáaÈš ãuâÃâ¤Jt« bgWtj‰F j‰fhy Ãiyik
ca®ªj - m¿îila - brštKila #hâ MztK«, mâfhu¢ brU¡ Æš tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤbjhFâ nj®jš Kiwí«
F« cila T£l¤jh® nfhÇ¡ifah»a bghJ¥ãuâÃâ¤JtK«, ïšyhÉ£lhš Koant KoahJ v‹gJ Ú©l ehisa ekJ cWâ
bghJ¤ nj®jY« cŸs muáaš mik¥ig mˤjhš, ïj‹ _y« ahd mã¥ãuhakhF«. Mifahš eh« Mâ Kjš tF¥òthÇ¥
â¡f‰w- jhœ¤j¥g£l-áWgh‹ik r_f¤jhiu v‹bw‹W« jiyö¡f ãuâÃâ¤Jt¤ijí« jŤ bjhFâ nj®jš Kiwiaí« MjǤJ
Koahjgo ghjfŠ brŒjjhfhjh? v‹D« Éõa¤ij e‹whŒ tU»‹nwh«.
nahrid brŒJ gh®¡F« go nt©L»‹nwh«. ï¢rka¤âš tF¥ò
thÇ¥ ãuâÃâ¤Jt«, jŤbjhFâ nj®jš Kiw r«gªjkhfîŸs Mfnt j‰fhy¤âš ekJ ehLŸs á¡fyhd ÃiyÆš všyh
ekJ mã¥ãuha¤ij K‹ò gy jlitfËš btËÆ£oUªjhY« tF¥ãdU« všyh kj¤âdU« muáaÈš á¿J mâfhu«
ï¥bghGJ« mJg‰¿¢ á¿J T¿ÉL»‹nwh«. bgW«goahd xU V‰gh£il brŒa nt©Lkhdhš, j‰bghGJ
ãujk kªâÇahš brŒa¥g£oU¡F« Koit¤jÉu ntW vªj
ehK« kj¤â‹ bgauhY«, rhâÆ‹ bgauhY« ãuâÃâ¤Jt« Éjkhd Koití« brŒa KoahJ; brŒtj‰F« tÊÆšiy v‹gnj
bg‰W mitfË‹ _y« eilbgW« muáaÈdhš eh£oš rkj®k« ekJ fU¤jhF« v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
c©lh¡f KoahJ. kj§fË‹ ghJfh¥ò¡fhfî«, jŤjÅ #hâfË‹
ghJfh¥ò¡fhfî« muáaš cÇik bgW»nwh« v‹W ïšyhkš eh£L njrk¡fS¡F¡ fLfsthtJ e‹ik brŒa nt©L« v‹D«
k¡fË‹ ghJfh¥ò¡fhfnt muáaš cÇik bgW»nwh« v‹D« muáašthâfŸ ï«Koit x¥ò¡ bfh©L ïj‰Fnkš Mfnt©oa
v©zKila ãuâÃâfis¡ bfh©L eilbgW« murh§f¤â‹ muáaš fhÇa§fis¤ bjhl®ªJ el¤j nt©oanj nah¡»akhd
_ynk njr¤âš rkj®k« njh‹w Koí«; k¡fŸ Rfkila Koí« brayhF«.
v‹D« cWâahd e«ã¡ifíilnah«.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 70 71 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
m‹¿í« ï¤Ô®¥ã‹nkš ãÇ£oZ ãujk kªâÇ btË Raey¤jdK«, VjhtJ »s®¢á g©Â¡ bfh©oU¡f nt©L«
Æ£oU¡F« m¿¡ifiaí«, ïªâa murh§f¤jh® btËÆ£oU¡F« v‹D« kd¥gh‹ikí«, å© M®¥gh£lK« MF« v‹W eh«
m¿¡ifiaí« ftÅ¥ngh® ãujk kªâÇÆ‹ Ûnjh, ïªâa TWtâš vŸssthtJ jtW©bl‹W ahuhtJ brhšy Koíkh? ïJ
murh§f¤â‹ Ûnjh, á¿J« FiwTw ïlÄšiy ba‹gijí« Ã‰f ekJ eh£o‹ c©ik Ãiyia m¿ªjt®fS«, Ãjhdkhd
m¿ayh«. ãujk kªâÇÆ‹ m¿¡ifÆš muáaš thâfS« M»a âUths®fŸ r®. rh¥%, r® uÕªâueh¤ lhT®,
#h®{ n#hr¥, iu£ Mdu㟠ÓÅthr rhÞâÇ KjÈat®fŸ ï¤Ô®¥
“ï«Koî Toa ÉiuÉš ghuhSk‹w¤â‹ K‹ ã‹ nkš btËÆ£oU¡F« mã¥ãuha¤ij¡ fh©gt®fS¡F« eh«
it¡f¥gL«. ïj‰FŸ všyh¢ r_f§fS« x‰Wik¥g£L TWtj‹ c©ik És§fhk‰nghfhJ. Mifahš mt®fŸ fU¤J¡
xU Koî¡F tªjhš murh§f¤jh® brŒâU¡F« ï¤ fisí« ÑnH btËÆL»‹nwh«.
Ô®¥ig¥ ghuhSk‹w¤â‹ K‹ it¡fkh£lh®fŸ. r_f§fŸ
xU Koî¡F tuhÉ£lhš jh‹ ï«Koî ghuhSk‹w¤â‹ “ehnk ek¡FŸ xU rkur« brŒJ bfh©oU¡fyh«;
K‹ it¡f¥gL«.” Mdhš m›Éj« brŒJ bfhŸsîÄšiy; brŒJbfhŸsî«
KoaÉšiy.
v‹W«, ïªâa murh§f¤jhÇ‹ m¿¡ifÆš
Mdhš j‰nghija fhynjr t®¤jkhd¤ij kd¤â
“všyh r_f¤âdU« nr®ªJ xU Koî¡F tU« ÈU¤â Ô®¥ã‹ mik¥òfŸ KGtijí« bghJthf eh‹
rªnjhõfukhd Ãiyik V‰gLtjhÆUªjhš mj‰F MuhŒªJ gh®¤jâš ï¤Ô®¥ig¡ f©o¡fnth mšyJ Äfî«
ïlÄšyhkš brŒJÉl ãÇ£oZ murh§f« ÉU«gÉšiy. r§flkhd ï›ntiyÆš Kj‹ kªâÇ ešby©z§ fh£l
Mifahš òâa ïªâa murh§f¢ r£l« ghuhSk‹w¤âš Éšiy v‹nwh Tw eh‹ JÂakh£nl‹.”
ÃiwntW« K‹ jÅ¥g£l khfhz§fis¥ bghU¤njh
mšyJ ãÇ£oZ ïªâah KGtijí« g‰¿nah r«gªj¥ r®. rh¥%.
g£l všyh¢ r_f¤âdU« nr®ªJ xU x‰Wikahd ntW
“ekJ r_f¤âd® j¡f Kiwfis¡ bfh©L j‰nghJŸs
Koî¡F tªJ ÉLth®fshÆ‹ m«Koit, ïªj¤ Ô®¥ò¡
bfhŠr Rjªâu¤ijí«, nkyhd tifÆš cgnahf¥ gL¤â¡
F¥ gâyhf V‰W¡ bfhŸs nt©Lbk‹W mt®fŸ ghuhS
bfhŸsnt©L«.”
k‹w¤â‰F¢ ágh®R brŒth®fŸ.”
- r®. uÕªâueh¤ lhT®.
v‹W« F¿¤âU¥gij¡ fh©gt®fŸ murh§f¤jh® ÛJ Fiw
Tw ïlK©lh v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. “tF¥ò¤ Ô®¥ig¢ áy® ÉU«gyh«; ntWáy® ÉU«gh
âU¡fyh«; Mdhš j‰nghij¡F ïJnt Kothd Ô®¥ghF«.
ïÅnkyhtJ ï«Koî ïªâahî¡F¥ bghU¤jÄšyhjjhf ntWtÊÆšiy v‹gij c¤njá¤J ïjid x¥ò¡bfh©L
ïUªjhš ïªâak¡fshš ÉU«g¥glhjJ v‹gJ c©ikahf ÉLtnj ò¤ârhȤjdkhF«.”
ïUªjhš ïj‹ _y« tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤbjhFâ
- #h®{ n#hr¥.
nj®jš Kiwí« bg‰¿U¡»w k¡fshš x¥ò¡bfhŸs¥glhjjhf
ïUªjhš fh§»uÞfhu®fS«, tF¥òthj¤ij ÉU«ghj Äjthâ “gy tF¥ãdU« j§fS¡FŸ rkur« V‰gL¤â¡ bfhŸs
fS«, k‰w tƉW¥ãiH¥ò¤ njrhãkhÅfS« j§fŸ bršth¡if¡ jt¿¥nghŒ murh§f¤â‹ fG¤âš ï¢r§flkhd flikia
bfh©L ïªâahÉš cŸs r_f§fis x‰Wik¥ gL¤â ntW f£oÉ£L¤ j‰nghJ mij¥g‰¿¡ FiwTw¥gLtJ mHfšy
ït®fŸ ÉU«ò»‹w khâÇahd Koit¢ brŒJ m«Koit všyh¢ .................rkhjhd« nt©Lnth® ï¤Ô®¥ig¡ f©Âakhf x¥ò¡
r_f¤âdiuí« x¥ò¡ bfhŸs¢ brŒJ ãwF ãÇ£oZ murh§ bfhŸs nt©L«.”
f¤jhÇ‹ K‹ bfhL¡f£Lnk. ï¥go¢ brŒjhš ï¥bghGJ ãujk
kªâÇÆ‹ Ô®¥ò jhnd mʪJ nghŒÉL»wJ. ïijí« brŒahkš - iu£ Mdu㟠ÓÅthr rhÞâÇ.
Ô®¥igí« x¥ò¡ bfhŸshkš T¢rÈLtJ ifahyhfh¤ jdK«,

Fo muR - 1932 ( 2 ) 72 73 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


nk‰fh£oa mã¥ãuha§fis Ãjhd ò¤âíŸs ahuhtJ jtW
v‹W TwKoíkh? Mifahš å© M®¥gh£l¡ fhu®fË‹ ng¢R
fS¡F¢ brÉrhŒ¡fhkš KjÈš tF¥ò¡fS«, kj§fS« xÊtj‰
fhd ntiyia¢ brŒa nt©L« v‹W«, ï›ntiyjh‹ tF¥ò kj
muáaš xÊtj‰F tÊba‹W«, ïj‰F¤ j‰rka« muáaš
mik¥ãš tF¥òthÇ¥ ãuâÃâ¤JtK«, jŤbjhFâí« mtáa«
v‹W« ïitfis¥ bgWtj‹ _y« xL¡f¥g£L¡ »l¡F« k¡fŸ
bfhŠrkhtJ muáaš mâfhu« bg‰W¤ j§fŸ RakÇahij¡fhf “kj¤â‰F t¡fhy¤J”
ntiy brŒa Koíbk‹W«, Mjyhš ãujk kªâÇÆ‹ tF¥ò¥
ãu¢áid¤ Ô®¥ig MjÇ¥gnj xG§F v‹W« TW»‹nwh«.
ekJ RakÇahij ïa¡f« njh‹¿a ãwF, kj¤â‹ nguhY«,
Fo muR - jiya§f« - 28.08.1932 muáaÈ‹ nguhY« ghku k¡fis Vkh‰¿ tÆW ãiH¤J tªj
gyU¡F¡ fZlkh» É£lJ. ghku k¡fŸ bfhŠr« f©ÉʤJ¥
gF¤j¿î bg‰WÉ£likahš mt®fis¢ Rygkhf Vkh‰w Koahkš
nghŒÉ£lJ. Mifahš, ï›Éa¡f¤â‹ _y« j§fŸ ãiH¥ã‰F¥
ghjf« c©lhd T£l¤jh® midtU« ekJ ïa¡f¤ij kiwKf
khfî«, áy rka§fËY« btË¥gilahfî« v⮤J tU»‹wd®.
ït®fŸ v›tsî jh‹ v⮤jhY« ï›bt⮥ãdhš ekJ ïa¡f¤
â‹ xU cnuhk§Tl mir¡f¥ glÉšiy v‹gij eh« gy jlit
fËš vL¤J¡fh£oÆU¡»‹nwh«. ïj‰F khwhf ï›Éa¡f« x›
bthU ehS« njr k¡fË‹ kd¤ij¡ ft®ªJ nt%‹¿ tU»w
bj‹gij eh« vL¤J¡ TWtJ ÄifnaahF«.
kj¤â‰fhf Äfî« gǪJ ngá, ekJ ïa¡f¤ij v⮡F«
T£l¤jh® ah®? mt®fŸ brŒifba‹d? mt®fŸ ekJ ïa¡f¤â‹
bfhŸiffis v⮥gj‹ neh¡fbk‹d v‹D« Éõa§fis¢ á¿J
MuhŒªJ gh®¥gt®fS¡F ï›Éa¡f¤â‹ bgUikí« ïij v⮥g
t®fË‹ áWikí« És§fhk‰ nghfhJ. Mifahš m›Éõakhf¡
bfhŠr« Tw ÉU«ò»‹nwh«.
ï‹W ekJ ïa¡f¤ij¥ g‰¿ kiwKfkhfî«, áy rka§fËš
btË¥gilahfî« v⮤J¥ ãurhu« g©Â¡ bfh©oU¥gt®fËš
Kj‹ikahf ïU¥gt®fŸ Ñœ¡fhQ« T£l¤âdnu ahth®fŸ. mt®
fŸ muáaš thâfŸ, g©oj®fŸ, ònuh»j®fŸ, nfhÆš jUk f®¤jh¡
fŸ, kl¤jiyt®fŸ KjÈat®fŸ.,
ït®fËš KjÈš muáašthâfis vL¤J¡ bfhŸSnth«.
ekJ ïa¡fª njh‹¿a ehŸ Kjš, eh« muáašthâfË‹ òu£L¡
fisí«, Nœ¢áfisí« bt£l btË¢rkh¡» tU»nwh«. “Ra
uh{a«” v‹gJ«, “r¤âah¡»uf«” v‹gJ« M»a th®¤ij
fbsšyh« ghku k¡fis Vkh‰¿ X£L¥ g¿¥gj‰fhf¡ TW« jªâu
Fo muR - 1932 ( 2 ) 74 75 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
th®¤ijfŸ v‹W T¿ tU»nwh«. k¡fS¡FŸ cŸs ɤâahr§fŸ xÊ¡fnt Ka‹¿U¡»‹wd®. ï«Ka‰á fhuzkhf¥ gy njr§fËš
xÊtj‰F K‹, #hâÆdhY«, kj¤âdhY« kÅjid kÅj‹ ònuh»j®fË‹ Mâ¡f§fŸ mʪJ É£ld. Mdhš ekJ eh£oš
moikahfî«, ÄUf§fŸ nghyî« el¤J»‹w Ãiy khWtj‰FK‹ kh¤âu« ï‹D« ònuh»j Mâ¡f«, mÊa ntÆšiy, ekJ eh£oš
ïªÃiyikia¡ bfhŠr§ Tl kh‰Wtj‰F Ka‰áí« brŒahkš ïªj¥ ònuh»j Mâ¡f« ïªJ kj¤âY«, »¿ÞJt kj¤âY«, KÞä«
“Rauh{a¤”â‰F¥ ghLgL»nwh« v‹W TWtJ R¤j mnah¡»a¤ kh®¡f¤âY« ïUªJ bfh©Ljh‹ ïU¡»‹wd. Mifahš ekJ
jd¤ij¤jÉu ntwšy v‹nw T¿ tU»nwh«. Mifahš muáaiy ïa¡f« Mu«gKjny ònuh»j¤ijí« ònuh»j®fisí« gykhf¡
tƉW¥ ãiH¥ghf¡ bfh©oU¡F« T£l¤jh® ekJ ïa¡f¤ij f©o¤J mt®fË‹ Nœ¢áfis btË¥gL¤â tU»wJ. ïj‹
v⮥gJ«, ïij¥g‰¿¤ j¥ò¥ ãurhu« g©QtJ« ïašngah«. gadhf, ïªJ¡fËš mndf® ï¥bghGJ ònuh»j¤ij xʤJ«
ï›thW brŒtj‹ neh¡f« mt®fSila tƉW¥ ãiH¥ãš k© ònuh»j®fis g»ZfǤJ« j§fŸ fhÇa§fis el¤â¡ bfhŸs
ÉG»wJ v‹gij¤ jÉu ntW x‹WÄšiy v‹gij m¿ayh«. Mu«ã¤J É£lh®fŸ; KÞä«fËY« Kšyh¡fË‹ Mâ¡f¤ijí«,
mt®fshš V‰gL¤j¥g£l “gŠrh” tz¡f«, rkhâ tz¡f« “TL”
ïu©lhtJ g©oj¡ T£l¤jh®, V‹ ekJ ïa¡f¤ij¡ f©L vL¤jš KjÈa kh®¡f¤â‰F Énuhjkhd fhÇa§fisí« xÊ¡f
mŠR»wh®fŸ v⮡»wh®fŸ; v‹W gh®¥ngh«. eh« F¿¥ãL« nt©L« v‹w »s®¢á V‰g£L tU»‹wJ. K‰W« ònuh»j®fË‹
g©oj®ffŸ v‹gt®fŸ, òuhz§fisí«, ïuhkhaz¥ ghuj¡ fij Mâ¡f¤ânyna ïUªJ tU»‹w “nuhk‹ f¤njhÈ¡f »¿ÞJtkj”
fisí«, ntj§fisí«, Mfk§fisí«, ÞÄUâfis go¤JÉ£L ¤âY« gy ïl§fËš ònuh»j®fis¥ g»ZfÇ¡F« ntiy
_is kG§», brhªj _is mjhtJ MuhŒ¢á m¿î bfhŠr§Tl Mu«ã¤J É£lJ. ïjdhš nuhk‹ f¤njhÈ¡f¥ ghâÇfŸ, mt®fŸ
ïšyhkš, jh§fŸ go¤j ò¤jf§fËš brhšy¥ g£litfŸ jh‹ T£l§fËY«, khjh nfhÆšfËY«, RakÇahij ïa¡f¤ij¤ jh¡»¥
c©ik mitfË‹ go el¥gJjh‹ xG§F mitfis Û¿ ngr Mu«ã¤âU¡»wh®fŸ. ï›thW ònuh»j®fË‹ nrh«ngÇ¥
elªjhnyh, mšyJ mitfis e«ghÉ£lhnyh, “ght«” “euf«” ãiH¥ò¡F Mg¤J V‰g£l fhuz¤âdhnyna mt®fŸ ekJ
KjÈaitfŸ r«gɤJÉL« v‹W e«ã¡ bfh©oU¥gt® ïa¡f¤ij v⮤J¥ ngr¥ òw¥g£oU¡»wh®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
fnsahth®fŸ. ï¥go¥g£lt®fŸ ahuhÆUªjhY« mt®fis
bašyh« eh« “g©oj®fŸ” v‹W F¿¥ãL»‹nwh«. ï¥g©oj®fŸ ïÅ eh‹fhtjhf¥ ò¤jf ÉahghÇfËš áy® e«ik V‹
v⮥gj‰F¡ fhuz« mt®fSila tƉW¥ ãiH¥ghF«. mt®fŸ v⮡»wh®fŸ? v‹W gh®¥ngh«. ït®fŸ òuhz¡fijfsh»a, bgÇa
òuhz¥ ãur§f« brŒtj‹ _yK«, tUzh¢áuk jUk¥ãur§f« òuhz«, âUÉisahlš KjÈaitfisí«, njthu«, âUthr«,
brŒtj‹ _yK« òuhz¡ fijfis trd§fshfî«, gh£L¡ ehyhÆu¥ ãugªj« KjÈa ò¤jf§fisí« m¢á£L« ghl¥ò¤j
fshfî« vG⥠ò¤jf§fshf m¢á£L ɉgid brŒtj‹ _yK« f§fshf vGâ btËÆ£L« xU %ghŒ ò¤jf¤ij IªJ %ghŒ Éiy
#d§fËl« fhR g¿¤J tªjh®fŸ. RakÇahij ïa¡f¥ ãurhu¤jhš it¤J ɉW« gz« r«ghâ¡»‹wt®fŸ. ïªj òuhz¥ ò¤jf
bghŒ¥ òuhz§fS¡F«, m®¤jk‰w tUzh¢áuk j®k§fS¡F« ÉahghÇfŸ irt¤ij ts®¥gjhfî« itzt¤ij ts®¥gjhfî«,
M£l§ f©L É£lgoahš, ïitfis tƉW¥ ãiH¥ghf it¤J¡ jÄiH ts®¥gjhfî« T¿¥ gz« r«ghâ¥gt®fŸ. ekJ ïa¡f«
bfh©oUªj “g©oj®fŸ” ãiH¥ò¡F«, bfsut¤â‰F« Mg¤J njh‹¿aã‹ ï¤jifa ò¤jf§fË‹ kâ¥ò« ɉgidí« FiwªJ
V‰g£LÉ£lJ. Mifahš ï¡ T£l¤jh® ï›Éa¡f¤â‰F Énuhj É£ljhš, ït®fŸ ÉahghuK« FiwªJ É£lJ. Mifahš ïªj¥
khf ïU¥gJ M¢rÇakšy. òuhz¥ ò¤jf És«gu Éahghu¡ T£l¤jh® e«ik¥ g‰¿ j¥ò¥
ãurhu« g©Qtâš x‹W« M¢rÇaÄšiy.
ïÅ _‹whtjhf¥ ònuh»j®fis vL¤J¡bfhŸnth«.
ònuh»j®fŸ v‹gt®fŸ kj¤â‹ bgaiu¢ brhšÈ, gy rl§Ffis¥ mL¤jgo Iªjhtjhf e«ik v⮡F« g¤âÇif¡fhu®fŸ ah®
ghku k¡fË‹ jiyƉ Rk¤â, mitfË‹ _y« bghUŸ g¿¤J v‹gij¥ gh®¥ngh«. “rka nghjid” “r‹kh®¡f nghjid” “eš
étd« g©Q« nrh«ngÇ¡ T£l¤jhnu ahth®fŸ, ï¡T£l¤jhÇ‹ byhG¡f nghjid” v‹D« bga®fshš irt kj¥ ãurhu« g©Q«
ifÆnyna cyf k¡fŸ gšyhÆu¡fz¡fhd M©Lfshfî« á¡»¤ g¤âuháÇa®fS«, itztkj¥ ãurhu« g©Q« g¤âuháÇa®fS«,
J‹ò‰W moikahf¡»lªJ tªjd®. x›bthU eh£oY« njh‹¿a »¿ÞJt kj¥ ãurhu« g©Q« g¤âuháÇa®fS« ï‹D« njáa¥
Ó®âU¤jthâfŸ všnyhU« KjÈš ònuh»j®fË‹ Vkh‰wšfis g¤âÇif v‹W bga® it¤J¡ bfh©L kUªJ Éahghu§fS«,

Fo muR - 1932 ( 2 ) 76 77 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


òuhz¥ òÞjf Éahghu§fS« brŒí« “nf£yh¡” g¤âÇif¡ %ghŒfS¡F¢ “Ó‹”fS«, ehlf« el¤J« nghbjšyh« mâf¥
fhu®S« e«ik v⮡»wh®fŸ. ït®fŸ v⮥gj‰F¡ fhuz« mt® gz¤ij¢ bryî brŒJ És«guK« brŒa nt©oÆU¡»wJ.
fSila tƉW¥ ãiH¥ò ngh»wnj v‹gij¤ jÉu ntW v‹d m¥goí« rÇahdgo gz« tNš Mtâšiy. Mifahš ït®fS«
thÆU¡f Koí« v‹Wjh‹ nf£»nwh«. ï¥bghGJ e«ik v⮡f Mu«ã¤âU¡»wh®fŸ. mâY«, mâfkhf
ekJ ïa¡f¤ij kiwKfkhf¤ jh¡F« ehlf¡fhu®fŸ gh®¥gd®fns
ïÅ Mwhtjhf¡ nfhÆš jUkf®¤jh¡fŸ V‹ e«ik v⮡ v‹gij eh« Tw nt©oaâšiy. V‹ vÅš, kj¤âdhš ghku
»wh®fŸ v‹W gh®¤jhš mj‹ c©ikí« És§fhkš nghfhJ. ekJ k¡fis Vkh‰¿ tUgt®fŸ gh®¥gd¡ T£l¤jh® mšyth? Mif
ïa¡f¥ ãurhu« fhuzkhf tutu nfhÆšfS¡F¥ nghF« #d§fS« ahš ehlf¡ fhu®fŸ ekJ ïa¡f¤â‰F vâuhd ãurhu« g©z
FiwªJ tU»wh®fŸ. nfhÆš c©ofËš ÉG« gzK« FiwªJ Mu«ã¤âU¥gJ« M¢rÇaÄšiy.
tU»wJ. m‹¿í« eh« nfhÆšfË‹ brh¤J¡fisbašyh« g¿Kjš
brŒJ mitfis fšÉ, if¤bjhÊš, Rfhjhu« KjÈaitfS¡F¢ ïÅ ï›thW kj¤â‰F«, tUzh¢áuk jUk¤â‰F«
bryî brŒant©Lbk‹W T¿ tU»nwh«. ï›thwh» É£lhš, òuhz§fS¡F« gǪJ ngá, e«ik v⮡f nk‰T¿a muáaš
gu«giu ahf¡ nfhÆšfS¡F¤ jUkf®¤jh¡fshf ïUªJ bfh©L thâfŸ g©oj®fŸ ònuh»j®fŸ Kjyhd T£l¤jh®¡F m¡fiu
mitfË‹ bršt§fis mDgɤJtU« T£l¤jhÇ‹ Rf thœ c©lhf¡ fhuzbk‹d v‹gij¥ g‰¿ thrf®fns bjǪJ bfh©o
ɉF Mg¤J V‰g£L ÉLkšyth? Mifahš jh‹ ï¡T£l¤jh® U¡fyh«. ï¡T£l¤jh®fŸ midtU« kj¤â‹ bgauhY« tUzh¢
ekJ ïa¡f¤â‰F Énuhjkhf ïUªJ tU»‹wh®fŸ. áuk jUk¤â‹ bgauhY«, òuhz§fË‹ bgauhY«, tÆW ts®¡»‹w
t®fŸ. ïitfis¡ bfh©L ViH k¡fË‹ bršt¤ij¡ bfhŸis
ïÅ mL¤jgo VHhtjhf klhâgâfŸ ekJ ïa¡f¤ij v⮥ ao¡»‹wt®fŸ. Mifahš jh‹ ït‰iw¤ jL¡F« e«ik¥ g‰¿¤
gj‰F¡ fhuz« v‹d v‹W gh®¥ngh«. ïªj¡T£l¤jh®, Vuhskhd j¥ò¥ ãurhu« brŒJbfh©LtU»wh®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
brh¤J¡fis it¤J¡ bfh©L mitfis eh£L k¡fË‹ e‹ik¡
fhf xU á¿J« ga‹gL¤jhkš j§fŸ Rf thœî¡nf bryî brŒJ Mifahš ïÅí« ï¡T£l¤jhÇ‹ th®¤ijfS¡F Vkhwhkš
bfh©L tU»wh®fŸ. Mdhš ït®fSila brh¤J¡fnsh njr RakÇahijia¡ fh¥gh‰¿¡ bfhŸS«go ghku k¡fS¡F cjÉ
k¡fSila brh¤J¡fŸ v‹gâš IaÄšiy. m‹¿í« ït®fŸ brŒtJ jh‹ ekJ flikahF«. muáašthâfË‹ ng¢irí«,
“klhâgâfŸ” v‹W bga® it¤J¡ bfh©L ghku k¡fis Vkh‰¿¡ òuhz¥ ãur§»fË‹ ng¢irí« ònuh»j®fË‹ ng¢irí« e«ã jh«
bfh©oU¥gj‰F¡ fhuz« kjnkahF«. MifÆdhš kj¤ijí« r«ghâ¡F« bghUis ït®fŸ ifƉ bfhL¤J É£L jǤâukhfî«
mÊ¡f nt©L« kj¤â‹ nguhš åzhf¢ brytʤJ tU« klhâgâ moikahfî« thH nt©lh« vd¥ ghku k¡fS¡F v¢rÇ¡if
fË‹ brh¤J¡fŸ ngh‹witfisbašyh« njr e‹ik¡F¥ brŒa nt©oanj RakÇahij¤ njhH®fË‹ flikahF«. kj¤â‰F
ga‹gL¤j nt©L« v‹W T¿ tU»nwh«. ïjdhš ïªj kl§fË‹ “t¡fhy¤J th§»¥” ngRgt®fË‹ ng¢ir nf£L ahU« Vkhw¥
T£l¤jh® ekJ ïa¡f¤â‰F vâuhf ïUªJ tU»‹wh®fŸ. nghtâšiyba‹W« ït®fshš RakÇahij ïa¡f« mʪJÉl¥
nghtâšiyba‹W« v¢rÇ¡if brŒtJl‹, ï¡T£l¤jhiuí«
ïÅ v£lhtjhf ehlf¡fhu®fis vL¤J¡ bfhŸnth«. k‰w kj¤â‹ bgauhš ghku k¡fis Vkh‰Wª bjhÊiy nk‰bfhŸshkš
ehLfËš cŸs ehlf¡fhu®fnsh áwªj go¥ghËfshfî«, njr¤ij ntW bfsutkhd bjhÊiy brŒJ éÉ¡FkhW nt©L»nwh«.
Ó®âU¤j nt©L« v‹D« v©zKilat®fshfî« ïUªJ
tU»wh®fŸ, ïj‰F¤ jFªjgo ghku k¡fË‹ kd¤âš gF¤j¿î Fo muR - jiya§f« - 04.09.1932
cz®¢áia C£l¤ jFªj áwªj ehlf§fis el¤â tU»‹wh®fŸ.
Mdhš ekJ eh£L ehlf¡fhu®fËš bgU«ghyhdt®fŸ btW«
tƉW¥ ãiH¥igna F¿ahf¡ bfh©lt®fshjyhš ït®fŸ ghku
k¡fË‹ m¿ahikia ï‹D« ts®¡f¡ Toa kj r«gªjkhd
òuhz§fisna ehlf§fshf el¤â tU»wh®fŸ. ekJ ïa¡f« guî
tj‹ fhuzkhf, ïªj¥ òuhz¥ ãiH¥ò ehlf¡ fhu®fS¡F tUthí«
Fiwa Mu«ã¤J tU»wJ. Mjyhš, ït®fŸ MÆu¡fz¡fhd

Fo muR - 1932 ( 2 ) 78 79 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


cjhuzkhf¢ br‹id¡ fh®¥bghnuõid vL¤J¡ bfhŸS
nth«. mj‰F tÇ bfhL¥gt®fËš »¿Þjt®fËU¡ »wh®fŸ;
KÞä«fŸ ïU¡»wh®fŸ; i#d®fËU¡»wh®fŸ; ò¤j®fËU¡»wh®
fŸ; gh®áfËU¡»wh®fŸ; irt®fËU¡»wh®fŸ; itzt®fËU¡
»wh®fŸ. ï›thW gy âw¥g£l kj¤âd® fËU¡»wh®fŸ.
#hâfËnyh MââuhÉl®fŸ, M§»nya®fŸ, gh®¥gd®fŸ,
fh®¥bghnuõD« ãuhkÙa g¡âí« mšyhjh®fŸ KjÈa ïªâahÉš v›tsî #hâfŸ c©nlh
m›tsî #hâÆd®fS« br‹id efÇš thG»‹wh®fŸ. ï›tsî
kj¤âdÇlÄUªJ«, #hâÆdÇlÄUªJ« th§f¥gL« tÇ¥ gz¤
br‹id¡ fh®¥bghnuõÅš br‹w 7-9-32 njâÆš elªj âdhšjh‹ fh®¥bghnuõ‹ eilbg‰W tU»wJ v‹gJ ahU¡F«
T£l¤âš br‹id¡F É#aŠ brŒí« F«gnfhz« r§fuh¢rhÇ bjÇahj Éõa« mšy.
ahU¡F xU cgrhu¥ g¤âu« thá¤jË¥gjhf¤ Ô®khŤâU¥gij¡
ïªj¡ fh®¥bghnuõdhš ï¥bghGJ cgrhu¥g¤âu« thá¤J¡
f©L M¢rÇa¥gL»nwh«.
bfhL¡f nt©Lbk‹W Ô®khÅ¡f¥g£oU¡F« r§fuh¢rhÇahiu¥
fh®¥bghnuõ‹ rigahdJ efu¤â‹ Rfhjhu Ãiyia¡ g‰¿ ekJ thrf®fS¡F¤ bjÇahjjšy. mt® ãuhkz®fË‹
fh¥gh‰Wtj‰F«, efu #d§fË‹ nBk¤ij¡ ftÅ¥gj‰F« Mâ¡f¤ijí«, ãuhkÙa¤ijí« ts®¡f cjÉ brŒgt® rªÃahá
V‰g£lbj‹gij vtU« m¿th®fŸ. ïitfË‹ bghU£L efu ntl« ó©ltuhÆUªjhY«, ahid, Fâiu, x£il KjÈa ÄUf
k¡fËl« tÇ tNȤJ m¥gz¤ij efu k¡fË‹ nBk¤â‰fhf¢ t®¡f§fSlD«, MŸ khfhz§fSlD« cyf FU v‹W bga®
bryî brŒJ tU»wJ. xU efu¤â‰F, njr e‹ik¡fhf mjhtJ it¤J¡ bfh©L C® Cuhf¢ R‰Wgt®. R‰W¥ ãuahz« g©Q«
muáaš mãÉU¤â¡fhfî« rKjha K‹nd‰w¤â‰fhfî« ghLgl¡ nghJ, M§fh§nf cŸs ãuhkzušyhj gz¡fhu®fËl«, ghj
Toa jiyt®fŸ É#aŠ brŒth®fshÆ‹, mt®fS¡F mªj efu fh¡if v‹D« bgaUl‹ MÆu¡fz¡fhf¥ bghUŸ g¿¡
rig cgrhuŠ brŒtJ v§F« tH¡fkhf ïUªJ tU»wJ. ï¥go¢ »‹wt®. VkhªJ bghUis¡ bfhL¡F« gh®¥gdušyhjh®fËl«
brŒtJ mªj¤ jiyt®fis C¡f¥ gL¤Jtj‰F« mt®fSila nk‰go r§fuh¢rhÇah® nenu ngRtJ Tl ght« v‹W Ãid¤J
ciH¥ig¥ ghuh£Ltj‰F« m¿F¿ahF«. #d§fË‹ e‹ik¡fhf g¡f¤âš xU ãuhkziu it¤J¡ bfh©L mtÇl« ngRtJ nghy
ciH¡F« c©ikahd muáaš thâfS¡F« rKjha Ó®âU¤j ghɤJ¡ bfh©L gz« bfhL¤j gh®¥gdušyhjhÇl« ngRgt®;
thâfS¡F« efu k¡fŸ á¿J cgrhu¤â‰fhf¢ bryî brŒtJ vªj gh®¥gdušyhjhÇl« g¿¡F« bghUis¥ ãuhkz ngh#d« v‹D«
tifÆY« jtwhfhJ. bgauhš gh®¥gd®fS¡nf tÆW bto¡F«go ÉUªJ brŒgt®;
Mdhš, cyf e‹ikia¢ á¿J« fUjhkš j«Kila #hâ gh®¥gdušyhjh®¡F mt®fŸ rh¥ã£l rh¥gh£o‹ Ûj¤ij¥ ngh£
e‹ikia k£L« fUJ»‹wt®fS« “k‰w kj§fŸ ahî« mÊa lhš Tl mjdhš jk¡F¤ njhõ« tªJ ÉL« v‹W Ãid¥gt®;
nt©L«, j«Kila kj« k£oY« X§f nt©L« v‹W RU§f¡ T¿dhš gh®¥gd Mâ¡f¤ij ÃiyÃW¤â flîŸ, ntj«,
Ãid¡»‹wt®fS«, k‰w k¡fbsšyh« “N¤âu®fŸ” “ïʪjt®fŸ” òuhz« v‹gitfË‹ nguhš gh®¥gdušyhjh®fis moik¥
“r©lhs®fŸ” “mªÃa kj¤âd®fŸ” midtU« “Äny¢r®fŸ” gL¤Jtj‰F tUzh¢áuk jUk¥ ãurhu« g©Qgt®jh‹ r§fuh¢
Mifahš mt®fSl‹ gHFjY« ngRjY« ght«, m¥go¢ brŒjhš rhÇah® v‹W brhšYtâš vŸssî« IaÄšiy.
mj‰fhf¥ ãuha¢á¤jŠ brŒJ bfhŸs nt©L«” v‹W fUJ»‹w
ï¤jifa xU áW T£l¤ij¢ nr®ªj xUtU¡F cyf k¡f
t®fS« M»a FW»a kd¥gh‹ikíila T£l¤jh®¡bfšyh«
S¡F bfLâia c©lh¡F« kj¥ãurhuK« tUzh¢áuk jUk¥
bghJ #d§fË‹ tÇ¥ gz¤âÈUªJ eilbgW« Þjhgd« cgrhu«
ãurhuK« brŒJ tU« xUtU¡F, rfy kj¤âd®¡F«, rfy #hâ
g©Qtbj‹whš mJ vªj Éj¤âš ÃahaKilabj‹W
Æd®¡F« bghJthd xU rig cgrhu« brŒtbj‹whš mJ bghJ
nf£»‹nwh«.
#d mã¥ãuha¤â‰F ïirªjjhFkh v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 80 81 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


m‹¿í«, br‹id¡ fh®¥bghnuõÅš ïJ r«gªjkhd bfh©L cgrhu¤ij V‰W¡ bfhŸs¢ r«kâ¤jhš, m¥bghGJ
Éthj« elªjnghJ áy m§f¤âd®fŸ vG¥ãa ïu©blhU r§fuh¢rhÇah® rig¡FŸ tU«bghGJ, m§FŸs ãuhkzušyhj
rªnjf§fS« ftÅ¡f¡ ToajhF«. mjhtJ xU m§f¤âd®- m§f¤âd®fŸ, KÞä« m§f¤âd®fŸ, »¿Þjt m§f¤âd®fŸ,
“vby¡£Ç¡ È¥oš V¿ fî‹áy® miw¡F tªJ e«Kl‹ fyªJ MââuhÉl m§f¤âd®fŸ ït®fbsšyh« rigÆš ïU¡fyhkh?
bfh©L cgrhu¥g¤âu« bgw âU. r§fuh¢rhÇah® xU rka« ÉU«g ït®fŸ ïU¡»‹w xU T£l¤â‹ eLÉš r§fuh¢rhÇah® bršy
kh£lh® vd Ãid¡»nw‹”v‹W T¿dh®. ïJ c©iknaahF«. yhkh? m¥go bršYtJ mtUila ntj rhÞâu§fS¡F« V‰Fkh?
uÆšt©o, nkh£lh®fh®, Mfha Ékhd« KjÈa thfd trâfŸ v‹D« nfŸÉfS« vG»‹wd.
Vuhskhf ïU¡»‹w ï¡fhy¤âY«, gšy¡»‹ nkš V¿¡ bfh©L
kÅj®fis Rk¡f¢ brŒí« bgÇah®fŸ, “vby¡£Ç¡ È¥o”‹ nkš m¥go¢ r§fuh¢rhÇah® br‹whY« všyh m§f¤âd®fS«
mo it¥gj‰F JÂth® v‹gJ rªnjfªjh‹. m¥gonaWtJ mt® ïUªjhY«, m§f¤âd®fS« r§fuh¢rhÇah® mt®fS« xUt®¡
fSila kj r«ãujha¤â‰F«, gH¡f tH¡f¤â‰F«, “bjŒåf¤” bfhUt® v›thW m¿Kf¥gL¤â¡ bfhŸtJ? kÇahij brŒJ
j‹ik¡F« Énuhjkhf ïUªjhY« ïU¡fyh«. Mfnt mt® v¥go bfhŸStJ v‹w Éõa¤âš jfuhW V‰gl ïlÄU¡»wJ. mjhtJ
fh®¥bghnuõ‹ rig¡FŸ òFth® v‹gâš rªnjf« c©lhtJ r§fuh¢rhÇah® r«ãujha¥go ahU« mtiu¡ f©lîl‹ ekÞfhu«
ïašò v‹gij ehK« x¥ò¡ bfhŸS»nwh«. g©z nt©L«; m¥bghGJ r§fuh¢rhÇah® ekÞfhu« g©Â¡
bfh©lt®, ãuhkzuhÆUªjhš j‹ ifÆš ‘ãurhj«’ vD« bgauhš
k‰bwhU m§f¤âd® “ïªJ¡fsšyhj k‰w m§f¤âdUl‹ rh«gš bfhL¥gh®. ãuhkzušyhjtuhÆUªjhš k‰bwhUt® ifÆš
if FY¡»¤ Ô£L¥g£L¡ bfhŸs r§fuh¢rhÇah® r«kâ¥ghuh? rh«gš bfhL¡f¢ brhšth®. ïJjh‹ r§fuh¢rhÇahiu¡ f©L
v‹gij m¿a ÉU«ò»nw‹” v‹W xU rªnjf¤ij vG¥ãdh®. bfhŸS« KiwahF«. fh®¥nghnuõ‹ cg¢rhu« brŒí« nghJ ïªj
mªj m§f¤âd®, mªÃa kj¤ij¢ nr®ªjtuhjyhš r§fuh¢rhÇahÇ‹ Kiwia mDrÇ¥gjh? ï«Kiw¡F¡ fh®¥bghnuõ‹ m§f¤âd®
c©ik Ãiya¿ahkš ï›thW nf£lh® v‹nw eh« Ãid¡»nwh«. fŸ midtU« r«kâ¥gh®fsh?
ãuhkz®fis¤ jÉu k‰w ïªJ¡fis bašyh«, “N¤âu®fŸ”
mjhtJ moik¥ g£lt®fŸ, Éiy¡F th§f¥g£lt®fŸ, ntá mšyJ M§»y r«ãujha¥go, r§fuh¢rhÇah® tªjîl‹
k¡fŸ r©ilÆš b#ƤJ¥ ão¤J¡ bfh©L tu¥g£lt®fŸ v‹W jiyt® x›bthU m§f¤âdiuí« m¿Kf« brŒJ it¡f, r§fuh¢
fUâ mt®fis¥ gh®¡f¡ Tl¢ r«kâ¡fhjt® v‹gij¤ bjǪâ rhÇah® m›t§f¤âd®fSl‹ ifFY¡f nt©L«; ï«khâÇ brŒa
Uªjhš m›t§f¤âd® ï¢rªnjf¤ij vG¥ãÆU¡f kh£lh®. Mj mt® mDkâ¥ghuh? ï¥go¢ brŒjhš, mtUila bfhŸif¡F«
yhš r§fuh¢rhÇah® ãuhkzušyhj ïªJ¡fisna bjh£L¡ bfhŸ kj¤â‰F«, ntj rhÞâu§fS¡F« V‰Fkh? v‹w nfŸÉfS«
shj nghJ k‰w kj¤âdiu v¥go¤ bjh£L¡ bfhŸSth® v‹W vG»‹wd.
nf£»nwh«. m‹¿í«, “rkÞ»Uj« x‹Wjh‹ bjŒt ghiõ. jÄœ
m‹¿í«, “fl v‹gtÇ‹ Kf¤â‰ ãwªjjhf¡ T¿¡ N¤âughiõ, 炙äZ ngh‹w mªÃa njr ghiõfŸ, Äny¢r
bfh©oU¡F« T£l¤jhÇ‹ jiytuh»a r§fuh¢rhÇahU¡F¡ fh®¥ ghiõfŸ” v‹w bfhŸifíila r§fuh¢rhÇahU¡F vªj ghiõÆš
bghnuõ‹ cgrhu¥ g¤âu« thá¤J¡ bfhL¥gjhf¤ Ô®khŤâU¥ cgrhu¥ g¤âu« thá¤J¡ bfhL¡f¥ ngh»‹wh®fŸ v‹w rªnjf«
gâš gy r§fl§fŸ neu ïlÄU¡»‹wd v‹gij vL¤J¡ fh£l ek¡F c©lh»wJ. r§fuh¢rhÇah® bfhŸif¥go “bjŒt ghiõ”
ÉU«ò»‹nwh«. ah»a rkÞ»Uj¤âš cgrhu¥ g¤âu« thá¡f fh®¥bghnuõ‹
JÂíkh? mšyJ “Äny¢r ghiõ” ah»a M§»y¤âš cgrhu¥
KjÈš ntj r«ãujha¥go elªJ bfhŸS»‹w xUt®, g¤âu« thá¤J¡ bfhL¤jhš mij r§fuh¢rhÇah® V‰W¡ bfhŸStJ
“Äny¢r®” v‹W r§fuh¢rhÇahuhš fUj¥gL»‹w M§»nya®fË‹ mtUila bfhŸif¡F¥ bghU¤jkh? v‹w nfŸÉfS« vG»‹wd.
r«ãujha¥go mikªJŸs xU rig¡FŸ ãuntá¡fyhkh? m¢
rigÆ‹ cgrÇ¥ig V‰W¡ bfhŸsyhkh? v‹D« nfŸÉfŸ vH ïªj¢ r§fl§fis bašyh« c¤njá¤J, r§fuh¢rhÇah®
ïlÄU¡»‹wd. xU¡fhš ïitfS¡F VjhtJ rkhjhd« brhšÈ¡ mt®fns “fh®¥bghnuõ‹ cgrhu¤ij V‰W¡ bfhŸs KoahJ”
v‹W bjÇɤJ É£lhš, ïJ xU bgÇa fh®¥bghnuõ‹ rig¡F

Fo muR - 1932 ( 2 ) 82 83 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


mtkhdkšyth? ïJtiuÆY« bfsut« bghUªâa fh®¥bgh
nuõ‹ cgrhu¤ij kW¤jt® ahnuD« c©lh?
Mifahš eh« nkny T¿a Éõa§fisbašyh« Mnyh
á¤J¥ gh®¥gt®fŸ fh®¥bghnuõ‹ brŒj Ô®khd« jtwhdJ
v‹gij czuhkÈU¡f KoahJ. ï›thnw kjthâfS¡F«,
tUzh¢áuk jUÄfS¡F« fh®¥bghnuõ‹ cgrhu« brŒa¤
Ô®khÅ¥gj‹ neh¡f« v‹d v‹gJjh‹ ek¡F És§fÉšiy. všyh muáašthâfS¡F¥ ò¤â tUkh?
kj FU¡fS¡F« bfsut« brŒa nt©L« v‹W fh®¥bghnuõ‹
Ô®khÅ¡FkhÆ‹, mã¥ãuha¥gLkhÆ‹ ãwF mj‹ cgrhu¤â‰nf
bfsutÄšyhk‰ nghŒÉL« v‹gJ âra«. rhjhuzkhf¤ bjUÉš br‹w 5-9-32 ªnjâ ïªâah r£lrigÆš nk‹ikj§»a
ã¢irbaL¤J¤ âÇ»‹w xU ã¢ir¡fhuD« j‹id kjFU v‹W itáuhŒ mt®fŸ brŒj ãur§f« j‰fhy ÃiyikÆš Äfî« ftÅ¡
brhšÈ¡ bfhŸsyh«. m¤jifa kj FUkh®fS¡F« fh®¥bghnuõ‹ f¤ j¡f bjh‹whF«. ‘fh§»urhdJ gaKW¤jÈdhš Rauh{a« th§»
cgrhu« brŒa¤ JÂíkh? v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«. Élyh« v‹D« neh¡f¤Jl‹ r£l kW¥ò ïa¡f¤ij el¤â tU»wJ.
fh§»uÞ brŒí« nghuh£lkhdJ gyh¤fhuÄšyhjJ, rh¤åfkhdJ
m‹¿í«, r§fuh¢rhÇahU¡F cgrhu« brŒa nt©Lbk‹D«
v‹w bgaUŸsjhÆU¥ãD«, c©ikÆš njr¤âš, fyf¤ijí«,
Ô®khd¤ij, mtuhš “N¤âu®” v‹W fUj¥gL»‹w âU. Í. ehuhaz
mikâÆ‹ikiaí«, gyh¤fhu cz®¢áiaí« c©lh¡Ftj‰F
rhÄ br£oah® v‹D« ãuhkzušyhj fdth‹ bfh©L tªjij¥
fh§»uá‹ »s®¢ána fhuzkhf ïU¡»‹wJ. Mifahš, vªj tif
g‰¿na eh« Äfî« bt£f¥gL»nwh«. ï¤ Ô®khd¤ij, “#ÞoÞ”
ÆY«, fh§»uá‹ nghuh£l¤ij xL¡Ftj‰F nt©oa Ka‰áia
f£áia¢ nr®ªj gh®¥gd® mšyhj m§f¤âd®fŸ MjǤjJ
murh§f« brŒahkÈU¡f KoahJ’ v‹D« mã¥ãuha« itá
mâY« bt£f¡ nflhd fhhÇakhF«.
uhÆ‹ ãur§f¤âš fhz¡»l¡»‹wJ. ïªj mã¥ãuha« jtwhd
m‹¿í« r§fuh¢rÇahU¡F cgrhu¥ g¤âu¤ij¤ jahÇ¡f bj‹W eLÃiyí«, c©ikí«, gF¤j¿î« cŸs vtU« TwKoahJ
br£oah® V‰gL¤âÆU¡F« fÄ£oÆš, âU. É. r¡fiu¢ br£oah® v‹nw eh« TWnth«. ïj‰F cjhuzkhf¢ br‹w g«ghŒ fyf¤
v‹D« »¿ÞJt fdthD«, âU. gê® mfkJ ira¤ vD« KÞÈ« ijí«, t§fhs¤âš eilbg‰W tU« òu£á ïa¡f¤ijí« Twyh«.
fdthD« nr®ªâU¥gj‹ m®¤jK« ek¡F És§fÉšiy. ïijí« itáuhŒ mt®fŸ jkJ ãur§f¤âš R£o¡ fh£oÆU¡»wh®.

ït‰iwbašyh« Ãid¡F« nghJ fh®¥bghnuõ‹ rig efu bghJthfnt, fh§»uá‹ _y« r¤âah¡»uf« ‘r£l kW¥ò’,
e‹ikia ftÅ¡F« rig kh¤âukh? mšyJ kj¥ ãurhu«, tUzh¢ ‘rh¤åf¥ nghuh£l«’ v‹D« bga®fshš r£l¤ijí«, xG§ifí«
áuk j®k¥ ãurhu«, gh®¥gd¥ ãurhu« brŒí« rigah? v‹D« Û¿ el¡F« Éj¤ij k¡fS¡F f‰ã¡f¥g£l ãwnf njr¤âš,
rªnjf§fS« c©lh»‹wd. fyfK«, òu£áí«, r©il r¢ruîfS« bgUfyhÆd v‹D«
c©ikia ahU« kW¡fKoahJ.
ïj‰F ah® v›tsîjh‹ rkhjhd« brh‹dhY« fh®¥
bghnuõ‹ ï«khâÇ, tUzh¢áuk jUk¥ ãurhuf®fS¡F cgrhu« m‹¿í«, fh§»uÞ ïªj khâÇahd nghuh£l¤ij Mu«ã¤j
brŒtij nk‰bfhŸSkhdhš, mijí«, mj‹ m§f¤âd®fisí« jdhš njr« milªj yhgªjh‹ v‹d v‹gijí« á¿J Mnyh
tUzh¢áuk jUkrig, “tUzh¢áuk jUk¥ ãurhuf®fŸ” á¤J¥ gh®¤J c©ikia¤ bjǪJ bfhŸS»‹wt®fŸ, eh« TW
“ãuhkÂa g¡j®fŸ” v‹W bghJ #d§fŸ fh£L« F‰w¤âÅ‹W« tij¥ g‰¿¢ á¿J« FiwTw kh£lh®fŸ v‹gJ â©z«.
j¥ã¤J¡ bfhŸs Koahbj‹W jh‹ eh« fUJ»‹nwh«.
mjhtJ fh§»uÞ “Rauh{a«” v‹D« bgauhš r£l kW¥ò
Fo muR - jiya§f« - 11.09.1932 ïa¡f¤ij Mu«ã¤jîl‹, c©ikÆny njÓa bt¿ bfh©l áy
ïisP®fS« ntW ntiy brŒJ ãiH¡f tÊ bjÇahj k‰W« gy
thÈg®fS« mâš nr®ªjh®fŸ; jiyt®fŸ v‹gt®fŸ ïL»‹w
Fo muR - 1932 ( 2 ) 84 85 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
f£lisfis¢ brŒJ, joaoí«, ãu«goí« g£L¢ áiwbr‹W mL¤jgoahf tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ig¥ g‰¿ itÞuhŒ
fZl¥gL»wh®fŸ. jiyt®fŸ v‹gt®fËš áy® áiw br‹whY« mt®fŸ T¿ÆU¡F« mã¥ãuhaK« F¿¥ãl¤ j¡fjhF«. mt®,
mt®fŸ ‘V’ tF¥ãš brs¡»akhf c£fh®ªâUªJ É£L åL tªJ ïªâa¥ ãuâÃâfŸ tF¥ò¥ ãu¢áidia¤ Ô®¤J¡ bfhŸs Koahj
nr®»wh®fŸ. filáahf, r£lrig nj®jnyh, Þjy Þjhgd¤ nj®jnyh fhuz¤jhnyna ãÇ£oZ ãujk kªâÇahš tF¥ò¥ ãu¢áidia
tU»‹w fhy§fËš, fh§»uá‹ nguhš jiyt®fshf És§»at® Koî brŒa ne®ªjJ. Mfnt “m«Koit ïªâa® x¥ò¡ bfhŸs
fS«, fh§»uÞ mDjhãfshf És§»at®fS«, x‹W« bjÇahj nt©L«. mšyJ j§fS¡FŸ ntW rkurkhd Koit V‰gL¤â¡
ViH ïisP®fis¢ áiw¡fD¥g¡ fhuzkhŒ ïUªjt®fS«, bfhŸs nt©L«. mšyJ všyht‰iwí« É£LÉ£L ntW muáaš
‘njrhãkhÅ’ v‹D« g£l¤Jl‹ nj®jÈš mng£rf®fshf ËW Rjªâu« bgWtj‰F Ka‰á¡fhkš R«kh ïUªJÉl nt©oaJ.
gjÉ bgW»wh®fŸ. ïJjh‹ r£l kW¥ãš eh« milí« gy‹. vªj ï«_‹iw¤ jÉu ntW tÊÆšiy” v‹W T¿ÆU¥gJ ftÅ¡f¤
tifÆš gh®¤jhY«, ViHfË‹ ciH¥ò«, fZlK«, âahfK«, j¡fjhF«.
gz¡fhu®fŸ g£l« gjÉ bgWtj‰nf cgnahf¥gL»wnjbahÊa
ntW fLfsthtJ ViH k¡fË‹ e‹ik¡F cgnahf¥gLtâšiy _‹whtJ T¿a muáaš Rjªâu« nt©lh« v‹w
ba‹gij eh« m¿ªJjhÅU¡»nwh«. Éõa¤ij¥ g‰¿¥ ngRtJ ïJtiuÆY« ïªâah milªJ tªâU¡
F« muáaš mãÉU¤â¡F« neh¡f¤â‰F«. Ku©ghlhdjhF«
m‹¿í«, Ú©l ehshf¢ r£lkW¥ò¥ nghuh£l« elªJ v‹gij itáuhna F¿¥ã£L É£lh®. Mfnt k‰w ïu©L Éõa§
bfh©oU¥gjdhš, eh£o‹ ÉahghuK«, if¤bjhÊY« ghâ¡f¥ fis mjhtJ tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ig x¥ò¡ bfhŸStJ
gL»wnj jÉu mitfËY« xUÉj K‹nd‰w¤ijí« fhz mšyJ ntW Koî brŒJ bfhŸStJ v‹w Éõa¤ij vL¤J¡
tÊÆšyhkÈU¡»wJ. bfh©lhš ntW rkurkhd Koî brŒJ bfhŸStJ v‹gJ ekJ
eh£L muáašthâfshš Koahj fhÇa« v‹gij eh« nfhòu¤â‹
vªj tifÆY«. r£l kW¥ò ïa¡f« xÊa nt©LtJ nkš ËW bfh©L« Tw¤ jahuhÆU¡»nwh«. Mfnt ï«Koit
mtáakhF«. MifÆdhš, fh§»uÞ jiyt®fŸ, ò¤ârhȤjd x¥ò¡ bfhŸStij¤ jÉu ntW tÊÆšiy v‹gij eh« K‹dnk
khf¢ r£lkW¥ò ïa¡f¤ij ÃW¤âÉ£L, c©ikÆš eh£L k¡fŸ vL¤J¡ fh£oÆU¡»nwh«.
K‹nd‰wkila¤ j¡f tÊÆš ciH¥gh®fshdhš mt®fŸ ciH¥ò
gydË¡f¡ ToajhF«. ï‹nwš mt®fŸ ciH¥ò å© v‹gJ ekJ Mifahš ïÅnaD« ekJ eh£L muáaš thâfŸ eh£o‹
mã¥ãuhakhF«. nridfS«, J¥gh¡»fS«, Õu§»fS« cŸs xU c©ik Ãiyiaí« murh§f¤â‹ ãothj¤ j‹ikiaí«,
murh§f¤Jl‹, x‹WÄšyhj ng®tÊfsh»a bešÈ¡fhŒ _£il mjndhL v⮤J nghuhl Koahj ekJ r¡âa‰w j‹ikiaí«
fŸ, “if uh£od¤jhY«” “M¤k r¡â” ahY« v⮤J ngh® brŒJ cz®ªJ r£l kW¥ò¥ nghuh£l¤ij ÃW¤âÉ£L tF¥ò¥ ãu¢áid¤
bt‰¿bgw Ka‰á¥gJ, ekJ eh£oYŸs kj¥ã¤J bfh©lt®fS¡F Ô®¥igí« x¥ò¡ bfh©L nkny Mf nt©oa fhÇa§fis brŒa
“rh¤âakhdJ” v‹W njh‹¿dhY«, c©ik m¿îilat®fS¡F« K‹ tUth®fsh v‹W nf£»nwh«.
mašeh£L k¡fS¡F« áÇ¥ig c©lh¡fhkš nghfhJ. Mifahš
“r¤âah¡»uf«” “M¤k r¡â” v‹W ig¤âa¡fhu¡ bfhŸiffisí«, c©ikÆš ekJ ehL Rjªjukila nt©Lkhdhš ekJ k¡fŸ
mitfË‹ _y« c©lhd “rh¤åf¢ r£l kW¥ò” nghuh£l« midtU« RakÇahijíl‹ thH nt©Lkhdhš »il¡f¥ nghF«
v‹gijí« monahL ÃW¤âÉLtJ jh‹ ò¤ârhȤjdkhF« khfhz Rah£áÆ‹ mâfhu¤ij¡ bfh©L rhâ kj ɤâahr§fis
v‹gij gF¤j¿îilnah® vtU« kW¡f KoahJ. xʤJ¢ rk¤Jt¤ij c©lh¡»¤ njr¤ij K‹D¡F¡ bfh©Ltu
KaYtnj m¿îilikahF«. ïij É£L å© T¢rš ngh£L¡
ï¥go ïšyhkš, ï‹D« fh§»uÞfhu®fŸ r£l kW¥ò bfh©L ï‹D« fhªâ ÉHhî«, neU ÉHhî«, ghuj khjh ÉHhî«,
ïa¡f¤ij el¤â¡ bfh©nl nghth®fshÆ‹, itÞuhŒ mt®fŸ ÔghtË¥ ãurhuK«, el¤â¡ bfh©L k¡fis _l®fshfî«, FU£L
T¿ÆU¥gJ nghy njr¤â‹ mikâia c¤njá¤J, m›Éa¡f¤ij g¡âíilat®fshfî«, gF¤j¿î ïšyhjt®fshfî« M¡f
ml¡f, murh§f¤jhU« bghJ #d§fS« j§fshš Md Ka‰áia KaštJ ãuhkÙa¥ ãurhu¤â‰F«, tUzh¢áuk jUk¥ ãu¢rhu¤
brŒtij¤ jÉu ntW tÊÆšiy v‹gij m¿îila vtU« x¥ò¡ â‰F monfhYtjhFbk‹Wjh‹ eh« TWnth«.
bfh©Ljh‹ Ôunt©L«.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 86 87 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
itáuhŒ mt®fË‹ ãur§f¤ijí«, ïJtiuÆY« brŒj
muáaš M®¥gh£l¤jhš, eh« milªj gyidí« ftÅ¥gt®fŸ
ïªj Koî¡F¤jh‹ tu¡TL« v‹W eh« cWâahf¡ TWnth«.

Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 11.09.1932

fhªâÆ‹ itÔf bt¿

ïªJ¡fŸ v‹gt®fS«, âU. fhªâí«, fh§»uR« Ô©lhjh®¡F


muáaš jŤ bjhFâia V‰gL¤Jtij Mâ Kjš kW¤J tUt
j‰F¡ fhu™«, mt®fis ïJtiuÆY« ïUªjJ nghynt v¥
bghGJ« ïªJ¡fS¡F moikahf it¤âU¡f nt©L« v‹D«
v©znkahF« v‹W eh« T¿ tU»nwh«.
ï›thW eh« brhšÈ tªjâ‹ c©ik, ï¥bghGJ âU.
fhªâ¡F«, ïªâah kªâÇ¡F«, Kjš kªâÇ¡F« elªj foj¥ ngh¡F
tu¤JfË‹ _y« e‹whf És§»É£lJ.
Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâ bfhL¤JÉ£lhš mt®fS¡
fhf¤ nj®ªbjL¡f¥gL« ãuâÃâfŸ, ntW vªj ca®ªj tF¥ã
dUila jaití« vâ®ghuhkš r£lrig¡F¤ bjǪbjL¡f¥
glyh«. r£lrigÆY« mt®fŸ j§fŸ r_f¤â‹ K‹nd‰w¤â‰F,
c©ikahfî« ijÇakhfî« nghuhlyh«.
m‹¿í«, ïªJ¡fËÅ‹W« Ô©lhjhiu¤ jÅahf¥
ãÇ¥gjdhš, mt®fS¡F k‰bwhU bgUŠ rhjfK« c©L. mjhtJ,
j‰nghJ ãÇ£oZ murh§f« brŒâU¡F« tF¥ò¥ ãu¢áid¤
Ô®¥ã‹go gh®¤jhš, x›bthU r£lrigfËY« cŸs, KÞä«fŸ,
»¿Þjt®fŸ, M§»nyh ïªâa®fŸ, M§»nya®fŸ, Ô©lhjh®fŸ
M»a ït®fŸ všnyhUila bjhifí« x‹W nr®ªJ ïªJ¡fË‹
bjhifia¡ fh£oY« á¿J bk#hÇ£oah» ÉL»wJ. Ô©lhjhU¡F¤
jŤ bjhFâ bfhL¤J¥ ãÇ¡fh É£lhš, k‰wt®fË‹ bjhifia¡
fh£oY« ïªJ¡fË‹ bjhif á¿J bk#hÇ£oahf ïU¡F«.
nk‰T¿athW, ïªJ¡fË‹ bjhifia Él, Ô©lhjhiu
cŸË£l k‰wt®fË‹ bjhif bk#hÇ£oahtj‹ _y« Ô©lh
jhU¡F mt®fŸ nfhÇa e‹ikfŸ »il¡f¡ TL« v‹gâš Ia
Äšiy. v¥gobaÅš, ï‹W Ô©lhjh®fŸ, bghJ¤ bjU¡fËš
el¡F« cÇik¡F«, bghJ¡ Fs«, »zWfËš j©Ù® vL¡F«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 88 89 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


cÇik¡F«, bghJ¡ nfhÆšfËš EiHí« cÇik¡F«, bghJ¥ K‹nd‰w« fUâašy; ïªJ¡fË‹ K‹nd‰w« fUâí«, ïªJ kj«,
gŸË¡ Tl§fËš nr®ªJ go¡F« cÇik¡F«, ï‹D« k‰w tUzh¢áuk jUk kj« ghJfh¡f¥gl nt©L« v‹gJ fUâínk
k¡fis¥ nghš jh§fS« njr¤âš rk¤Jt¤Jl‹ thH nt©L« ahF« v‹gJ ï¥bghGJ e‹whf¤ bjǪJ É£lJ.
v‹D« cÇik¡F« nghuho¡ bfh©L tU»‹wh®fŸ. ï¥ nghuh£l¤
â‰F vâuhf É»‹wt®fŸ »¿Þjt®fsšy®; KÞÈ«fsšy®; ïu©lhtJ t£l nki# kfheh£o‹ nghJ, áWgh‹iknah®
M§»nya®fsšy®; M§»nyh ïªâa®fsšy® v‹gJ ahU« r«gªjkhf xU Koî brŒtj‰F, âU. fhªâíŸgl k‰w¥ ãuâÃâ
m¿ahjjšy. Mdhš Ô©lhjh®fË‹ nk‰f©l cÇikfis kW¤J¥ fS« v›tsnth Ka‹W gh®¤jh®fŸ; Mdhš jŤ bjhFâ¤
nghuhL»‹wt®fŸ, itÔf ïªJ¡fŸ jh‹ v‹gij ahU« kW¡f jfuh¿dhY«, Þjhd§fË‹ v©Â¡ifÆš c©lhd jfuh¿dhY«,
KoahJ. ïj‰F cjhuz«, ehá¡, FUthô® KjÈa ïl§fËš eil xU x¥gªj¤â‰F« tuKoahk‰ nghŒÉ£lJ. Mfnt tF¥ò¥
bgW« r¤âah¡»ufK«, ï‹D«, mo¡fo uhkehjòu« ÍšyhÉY« ãu¢áid r«kªjkhf xU Koî¡F« tuKoahkš, mij¤
k‰W« gy ïl§fËY« Ô©lhjhU¡F c©lhF« J‹gKnk Ô®khÅ¡F« Éõa¤ij¥ ãujk kªâÇÆlnk x¥gil¤J tªJ
nghâaitfshF«. É£lh®fŸ.

m‹¿í«, Ô©lhjhU¡F¢ Rjªju« mË¥gj‹ r«gªjkhf¢ Mdhš, âU. fhªâ mt®fS¡F kh¤âu«, k‰w Éõa§fis¡
r£l rigfËš VjhtJ Ô®khd§fŸ tU»‹w fhy§fËš mitfis fh£oY«, Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâaË¡f¡ TlhJ v‹D«
ïªJ¡fns v⮤J tU»‹w brŒâí« nghJkhdjhF«. ï¤jifa Éõa¤âš kh¤âu« bgU§ftiy ïUªjjhf¤ bjÇ»wJ. ïij âU.
kd¥gh‹ikíila ïªJ¡fSl‹, Ô©lhjh® nr®ªâU¥gj‹ _y« fhªâat®fns, ïªâah kªâÇ¡F vGâa foj¤âš “ïªâahɉF
mt®fS¡F vŸssthtJ e‹ik »il¡f¥ nghtâšiy v‹gJ tªJ, jŤ bjhFâ¡F Énuhjkhd bghJ#d mãkhd¤ij,
cWâahF«. Ô©lhjh® Éõa¤âyhtJ ÄFâ¥gL«go brŒayh« v‹W Ãid¤nj
ïªâahî¡F¤ âU«ãnd‹. Mdhš mJ Koahkš nghŒÉ£lJ”
m‹¿í« Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâaË¡fhkš, bghJ¤ v‹W F¿¥ã£oU¥gâÈUªJ m¿ayh«.
bjhFâÆš Þjhd§fŸ xâ¡» it¤jhš Tl, mjdhY« m¢r_f¤
â‰F fLfsî« ga‹ c©lhfhJ. VbdÅš bghJ¤ bjhFâÆš cŸs ïªâah KGJ« cŸs Ô©lhjh® Þjhgd§fS«, mt®fË‹
k‰w ïªJ¡fË‹ th¡ifí« bg‰nw m¢r_f¤âd® r£lrig e«ã¡if¡F¥ gh¤âukhd jiyt®fS« Mu«g« Kjš j§fS¡F¤
Þjhd« bgw Koí«. Ô©lhjh®fËš taJ tªjt®fS¡bfšyh« jŤ bjhFâjh‹ nt©Lbkd¥ nghuho tªâU¡»‹wd®. ï›
X£LÇik mˤjhš Tl, mt®fis¡ fh£oY« ca®ªj rhâ ïªJ¡ Éõa« âU. fhªâat®fS¡F¤ bjÇí«. ïjdhš, ãÇ£oZ murh§
fË‹ th¡fhs® bjhifna ÄFâahf ïU¡F« v‹gâš IaÄšiy. f«, tF¥ò ãu¢áid r«gªjkhf Koî brŒí« nghJ Ô©lhjhU¡F¤
Mfnt, ïªJ¡fË‹ jaÉdhš jh‹ Ô©lhjh® ãuâÃâfŸ r£l jŤ bjhFâjh‹ mË¥gh®fŸ v‹w ÉõaK« âU. fhªâ¡F¤
rig¡F¢ bršy Koí«. ca®ªj rhâ ïªJ¡fË‹ jaÉdhš bršY« bjÇí«. Mifahšjh‹ mt® áiwÆÈUªJ bfh©nl, tF¥ò¥
ãuâÃâfŸ v›thW Ô©lhjhuh»a j§fŸ r_f¤â‰F c©ikahfî«, ãu¢áid¤ Ô®¥ò btËahtj‰F K‹ng, ïªâah kªâÇ¡F br‹w
ijÇakhfî« nghuhl Koí« v‹W nf£»nwh«. Mifahš Ô©lh kh®¢R khj« 11 njâ vGâa foj¤âš Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâ
jh®fS¡F¤ jŤ bjhFâ ïšyhÉ£lhš mt®fŸ K‹nd‰wK« bfhL¡f¡ TlhJ vd K‹bd¢rÇ¡ifahf kW¤âU¡»wh®. m›thW
Ú©l fhy§fS¡F ïšiy v‹Wjh‹ Koî brŒa nt©L«. ãothj¤Jl‹ kW¤âU¥gj‰F¡ fhuz«, ïªJ kj« fh¥gh‰w¥gl
nt©L« v‹gij¤ jÉu ntbwh‹W« ïšiy ba‹gij m¡
ï›î©ikia cz®ªnjjh‹, itÔf®fË‹ ãuâÃâah»a foj¤âš cŸs th¡»a§fis¡ bfh©nl bjǪJ bfhŸsyh«.
âU. fhªâat®fŸ, Mâ Kjš, Ô©lhjhU¡F jŤ bjhFâ bfhL¥
gij¥ gykhf M£nrã¤J¡ bfh©L tU»wh®. KÞÈ«fS¡F«, “ïªJ j®k« r«gªj¥g£l tiuÆš, jŤ bjhFâ
Ó¡»a®fS¡F« jŤ bjhFâ bfhL¡f x¥ò¡ bfh©l âU. Kiw m¢ r_f¤ij á‹dh ã‹dkhf¢ áij¤J cU¥glhkš
fhªâat®fŸ “Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâ bfhL¤jhš vdJ cÆiu brŒJ ÉL«. eh‹ r«gªj¥g£l tiuÆš ïªj tF¥ghÇ‹
É£lhÆD« mij¤ jL¥ng‹” v‹W T¿aj‰F fhuz« Ô©lhjh® j®k r«gªjkhdJ«, kj r«gªjkhdJnk K¡»akhdjhF«.
j®k Éõa¤ijí«, kj Éõa¤ijí« ftÅ¡F« nghJ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 90 91 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


muáaš Éõa« K¡»akhdjh ÆUªjhY« mJjhnd ãujk kªâÇÆ‹ Ô®¥ã‹go jhœ¤j¥g£lt®fS¡F bghJ¤
K¡»ak‰wjh» kiwªJ ÉL»wJ” bjhFâÆš “X£” brŒí« cÇik ÆU¡»wJ. ïjdhš, ca®ªj #hâ
ïªJ¡fS¡F«, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F« x‰Wik c©lhf ïlÄU¡
v‹W« »wJ. Mifahš ï¤Ô®¥ãdhš ïªJ¡fËÅ‹W« Ô©lhjhiu¥
“vdJ gabkšyh« btW« gakh» Ô©lhjhU¡F, ãǤJ É£lh®fŸ v‹W Fiw TWtj‰F¢ á¿J« ïlÄšiy, ï¥go
ãÇ£OZ r®¡fh® jŤ bjhFâaË¡f ÉU«gÉšiy v‹W ÆUªJ« åzhf¡ T¢rÈLtbjšyh« ãujk kªâÇ F¿¥ã£oU¥gJ
V‰gl nt©Lbk‹nw e«ò»‹nw‹” nghy, “Ô©lhjh® j§fŸ rh®ghf¢ r£l rigfËš ngr jh§fns xU
áy ãuâÃâfis¤ nj®ªbjL¤J mD¥ò« cÇikia¤ jL¥gj‰nf”
v‹W« F¿¥ã£oU¥gij¡ bfh©L, 7 nfho Ô©lhjh®fis¥ gÈ a‹¿ ntwšy v‹gâš fLfsî« IaÄšiy.
bfhL¤jhtJ ïªJ kj¤ij¡ fh¥gh‰w nt©L« v‹gâš, âU.
fhªâ¡F v›tsî ãothj« ïU¡»wbj‹gij m¿ayh«. c©ikÆnyna âU. fhªâ mt®fŸ Ô©lhjhÇ‹ e‹ikia
c¤njá¤J mt®fS¡F¤ jŤ bjhFâaË¡f¡ Tlhbjd¡ TWthwh
nk‰T¿a ïªâah kªâÇ¡F vGâa foj¤ânyna, “murh§ dhš, m›thW mˤâU¥gj‰fhf¥ g£oÅ »lªJ cÆ®ÉLtJ
f¤jh®, Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâ mˤJÉLtbjd¤ Ô®khŤJ mt®fŸ e‹ik¡nf v‹W TWthuhdhš, ïJtiuÆY« mt®
ÉLth®fshÆ‹ eh‹ g£oÅ¡ »lªJ rhtij¤ jÉu ntW tÊ Ô©lhjh®fS¡F¢ brŒj fhÇa« v‹d v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«?
Æšiy” v‹W F¿¥ã£oU¡»wh®. fh§»uáš 1920š K¡»a â£l¤âš x‹whf ÆUªJ tªj “Ô©lhik
Éy¡Fjš” v‹D« â£l¤ij V‹ if É£lh®, fh§»uÞ muáaš
ïj‹ã‹ mjhtJ ãÇ£oZ murh§f¤jhÇ‹ tF¥ò¥
â£l¤âš kj¥ ghjfh¥ò V‹ it¤âU¡»wh®? kj¥ ghJfh¥ig x¥ò¡
ãu¢áid¤ Ô®¥ò btËahd ã‹, “Ô©lhjhU¡F¤ jŤ bjhFâ
bfh©lhš Ô©lhjh® ï‹D« gu«giuahf ï¥bghGJ ïU¥gJ
bfhL¤âU¥gij kh‰wh É£lhš br¥l«g® khj« 20« njâ Kjš
nghynt ïU¡f nt©oaJjhnd. Ô©lhjh®fŸ ïJtiuÆY«
g£oÅ »l¡f¤ Ô®khŤJ É£nl‹” v‹W ãujk kªâÇ¡F MfÞ£
nghuho¡ bfh©L tU« vªj cÇikia¡ bfhL¡F« go brŒjh®?
khj« 18 « njâ xU foj« vGâÆU¡»wh®. m¡foj¤â‰F Kjš
Mifahš âU. fhªâÆ‹ ï¤jifa gaKW¤jš c©ikahf
kªâÇ âU. bk¡ldhš£ bfhL¤âU¡F« gâš rÇahd gâyhF«. ãujk
ïUªjhY«, mJ Ô©lhjhÇ‹ nf£o‰F«, ca®ªj rhâ ïªJ¡fË‹
kªâÇÆ‹ gâÈš,
ghJfh¥ã‰Fnk v‹W eh« TWnth«.
“Ú§fŸ g£oÅ¡ »lªJ cÆ® Jw¡f Ãid¤âU¥gJ,
m‹¿í«, âU. fhªâ mt®fŸ, k‰w bgU§fhÇa§fis
jhœ¤j¥g£lt®fS¡F k‰w ïªJ¡fSl‹ T£L¤ bjhFâ
bašyh« É£L É£L ïªj¤ Ô©lhjh® Éõa¤â‰F kh¤âu«
mË¡f nt©L« v‹gj‰fhf mšy; VbdÅš ï›Éj¡
ï›tsî ãothj« brŒtj‹ m®¤j« És§FtJ ahU¡F« bfhŠr«
T£L¤ bjhFâ K‹dnk bfhL¡f¥g£oU¡»wJ. ïªJ¡fS¡
r§flkhfntjh‹ ïU¡f¡ TL«. #dehaf¤Jt¤ij¥ g‰¿ gǪJ
FŸ x‰Wik c©lh¡f nt©Lbk‹D« v©z¤JlD«
gǪJ ngR« âU. fhªâat®fŸ, njrk¡fË‹ mã¥ãuha¤ij kh‰¿,
mšy; mJî« K‹dnk murh§f¤jhÇ‹ â£l¤âš ml§»
tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ig x¥ò¡ bfhŸshkš ntW xU áwªj
ïU¡»wJ. Mdhš j‰rka«, bgU§ fZl§fS¡F c£g£
Koit¢ brŒtJjhnd. ïj‰F ãÇ£oZ murh§f« x‹W« jil
LŸs jhœ¤j¥g£l r_f¤âd®, j§fŸ rh®ghf¢ r£lrigfËš
TwÉšiyna. ãujk kªâÇ, tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ã‹ nkš vGâ
ngr, xU áy ãuâÃâfis¤ jh§fshfnt j§fS¡FŸ
ïU¡F« mã¥ãuha¤âš, “ntW rkurkhd Koit všyh¢ r_f¤
nj®ªbjL¤J mD¥ò« cÇikia¤ jL¥gj‰fhf kh¤âuªjh‹
âdU« nr®ªJ brŒth®fshÆ‹ mij ãÇ£oZ murh§f¤jh® V‰W¡
Ú§fŸ g£oÅ Éuj¤ij¡ ifbfhŸs v©ÂÆU¡»Ö®fŸ
bfhŸSth®fŸ” v‹W T¿ÆU¥gJ âU. fhªâat®fS¡F¤ bjÇ
v‹W eh‹ m¿»nw‹”
ahjh? 劉dÄU¡f, g£oÅ »lªJ cÆ® Jw¡f¤ JÂtJ v›tsî
v‹W F¿¥ã£oU¡F« th®¤ijfŸ c©ik v‹nw eh« TWnth«. ne®ikahd brayhF« v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.
âU. fhªâÆ‹ ïªJkj mãkhd¤ijí«, tUzh¢áuk jUk¥
ãothj¤ijí« cz®ªjt®fŸ ïij kW¡f K‹ tukh£lh®fŸ. xU fhÇa¤ij¤ jhD« brŒa¢ r¡âÆšiy. ãw® brŒtijí«
x¥ò¡ bfhŸtâšiy v‹whš, m¤jifa kÅjuhš ahU¡F v‹d
Fo muR - 1932 ( 2 ) 92 93 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
e‹ikí©L v‹W MuhŒªJ ghU§fŸ.
c©ikÆnyna âU. fhªâat®fŸ cÆ® ÉLtjhÆUªjhY«.,
mj‰F¥ gaªJ bfh©L Ô©lhjhU¡F mˤâU¡F« jŤ bjhFâ
mik¥ò kh‰w¥gLkhdhš, mJ xU kÅjiu¡ fh¥gh‰w nt©o,
VGnfho kÅj®fis¥ gÈbfhL¥gjhf¤jh‹ Koí« v‹W jh‹
cWâahf eh« TWnth«.
ï¢rka¤âš njrhãkhd¥ g£l¤â‰F« g¤âÇiffËš
Ô©lhjh®¡F Énkhrd« c©lh?
bfh£il vG¤J¡fËš òfœªJ j§fis¥ g‰¿ vGJtj‰F« VkhªJ
xUáy Ô©lhj jiyt®fŸ j§fisí« ïªJ¡fbs‹W«, Mifahš
âU. fhªâat®fŸ j‰bghGJ c©zhÉuj« Mu«ã¤ âU¥
jh§fŸ ïªJ¡fnshLjh‹ nr®ªâU¡f nt©L« v‹W« å© M®¥
gij¥ g‰¿na v§F« ng¢rhf ïU¡»wJ. ekJ eh£L muáašthâ
gh£l« brŒgt®fË‹ th®¤ijia¡ nf£L ahU« Vkhw nt©lh«.
fS«, Ó®âU¤j thâfS«, tUzh¢áuk jUk thâfS« Tl âU.
mt®fŸ ïJtiuÆY« ïªJ¡fŸ v‹W brhšÈ¡ bfh©L mt®
fhªâat®fË‹ cÆ® fh¥gh‰w¥gl nt©L« v‹gij¥ g‰¿¥
fSl‹ nr®ªâUªjjdhš milªj gy‹ v‹d? v‹gij kh¤âu«
g¤âÇiffËY« m¿¡iffŸ btËÆL»‹wd®. bghJ¡ T£l§
bghWiknahL RaeyÄšyhkš MuhŒªJ gh®¥gh®fshÆ‹ c©ik
fËY« ngá tU»‹wd®. ehK« mtUila cÆ® fh¥gh‰w¥gl
íz®ªJ bfhŸshkš nghfkh£lh®fŸ.
nt©Lbk‹gij kd¥ó®tkhf x¥ò¡ bfhŸS»nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 18.09.1932
Mdhš, âU. fhªâat®fŸ vj‰fhf c©zh ÉujÄU¡»wh®?
mt® c©zh ÉujÄU¥gj‹ _y«, mt® fUJ»‹w fhÇankh,
mšyJ ViH k¡fS¡F ÉLjiynah óuzkhf V‰g£LÉLkh?
v‹gij¥ g‰¿ e«ik¥ bghW¤jtiu x‹W« V‰gl KoahJ
v‹Wjh‹ TWnth«. jhœ¤j¥g£l r_f¤jh®¡F¤ nj®jÈš jŤ
bjhFâ mˤâU¥gjhš, ïªJ kj« ãsîg£L É£lbj‹W«,
jhœ¤j¥g£l r_f¤jhU« ïªJ kj¤âÈUªJ ãǪJ Él ne®ªJ
ÉLbk‹W«, Mifahš, ïªJ kj« fh¥gh‰w¥glî«, jhœ¤j¥g£l
k¡fŸ ïªJ r_f¤âÈUªJ ãÇahkÈU¡fî« nt©Lkhdhš jŤ
bjhFâia u¤J¢ brŒa nt©L« v‹W« T¿na ï¥bghGJ c©zh
ÉujÄUªJ tU»wh®. âU.fhªâat®fŸ br‹w 20 - 9 - 32š g¤âÇif¥
ãuâÃâfS¡F¥ ng£o bfhL¤J¥ ngá bfh©oUªjnghJ mt®
T¿a Éõa§fis¡ ftŤjhš ï›î©ikia¤ bjǪJ
bfhŸsyh«.
“jŤ bjhF⤠nj®jš Kiwia u¤J¢ brŒtj‹
_y« vdJ c©zhÉuj« bghJthf Koî bgW«; MdhY«
vdJ Éuj¤â‹ mo¥gilahd v©z« xU bghGJ« Ãiw
nt¿ajhfhJ. eh‹ v‹idí« xU Ô©lhjhbdd¡ bfh©o
U¥gjdhš, Ô©l¡ Toat®fS¡F«, Ô©l¡Tlhjt®fS¡
F« j‰fhy rhªâahf V‰gL« vªj x¥gªj¤ijí« eh‹ x¥ò¡
bfhŸs KoahJ. Ô©lhikia monahL fšÈ v¿ªJ Él

Fo muR - 1932 ( 2 ) 94 95 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


nt©L« v‹gnj vdJ Mtš. eh‹ mj‹ bghU£nl v‹W g¤âÇif¥ ãuâÃâfËl« T¿ÆU¥gij¡ bfh©Lnk, ïªâah
cÆnuhoU¡»nw‹. mij xÊ¡f rªnjhõ¤njhL vdJ kªâÇ¡F âU. fhªâat®fŸ vGâÆU¡F« foj¤âš,
cÆiu ïH¡fî« jahuhf ïU¡»nw‹. ïU rhuhU¡F«
Ãiyahd cl‹go¡if V‰glnt©Lbk‹gnj vdJ “ïªJ j®k« r«gªj¥g£ltiuÆš jŤ bjhFâ Kiw
Mtš. ï›thW V‰gL« x¥gªj¤âdhš ï¥bghGnj m¢ r_f¤ij¢ á‹dh ã‹dkhf¢ áij¤J, cU¥glhkš brŒJ
Ô©lhjh®fS¡F e‹ik V‰glnt©L«. Mifahš ïªâah ÉL«. eh‹ r«gªj¥g£ltiuÆš ïªj tF¥ghÇ‹ j®k
KGJ« M£nrgidÆ‹¿ x¥ò¡ bfhŸs¡ Toa x¥gªjnk r«gªjkhdJ«, kj r«gªjkhdJnk K¡»akhdjhF«. j®k
V‰gl nt©L« x¥gªj«. V‰g£L É£lJ v‹W å© Éõa¤ijí« kj Éõa¤ijí« ftÅ¡F«nghJ muáaš
M®¥gh£l« brŒtâš gaÅšiy.” Éõa« K¡»akhdjh ÆUªjhY« mJ, jhnd K¡»ak‰wjh»
kiwªJ ÉL»wJ.”
v‹W brhšÈÆU¥gij¡ bfh©L, âU. fhªâat®fŸ
v‹W F¿¥ã£oU¥gij¡ bfh©L« m¿ayh«. ïitfis¡ bfh©L,
c©ikÆnyna Ô©lhjt®fË‹ e‹ikia¡ fUâna jh‹, mjhtJ
âU. fhªâat®fŸ c©ikÆnyna jhœ¤j¥g£lh®fŸ ghš mDjhg§
mt®fSila rk¤Jt¤ij¡ fUâna jh‹ c©zh ÉujÄUªJ
bfh©L mt®fS¡F¢ rfy Rjªju§fS« mË¡f nt©Lbk‹W
tU»wh® v‹W Twyh«. Mdhš, âU. fhªâat®fŸ ïj‰FK‹ T¿¡
nf£gJ«, ïªJ kj« mÊahkš ïU¡f nt©L« v‹gj‰fhfnt
bfh©L tªj áy Éõa§fis Ãid¡F«bghGJ, ït® vªj v‹D« c©ikia cz®ªJ bfhŸsyh«. âU. fhªâÆ‹ RauhÍa¤
msÉš Ô©lhik xʤjiyí«, mt®fS¡F¢ rk¤Jt« bfhL¡f â£l« Tl kj¤ij mo¥gilahf¡ bfh©l Rauh{a¤ â£l«
nt©Lbk‹gijí« x¥ò¡ bfhŸS»wh® v‹gâš rªnjf« V‰gL« v‹gij eh« gy jlitfËš És¡»¡ fh£oíŸnsh«.
v‹gâš IaÄšiy. mjhtJ, tUzh¢áu jUk« ïU¡f nt©L«.
Mdhš Ô©lhik xÊa nt©L« v‹W«, “ãw¥ãdhš kÅj®fË‹ âU. fhªâat®fË‹ neh¡f¥go ïªJ kj« fh¥gh‰w¥gl
Fz¤âš ntWghLfŸ ïU¥gâdhš ãw¥ãš ɤâahr« c©L” nt©Lkhdhš Ô©lhikia xʤJ Ô©lhjh®fisí« ïªJ¡
v‹W« ïj‰FK‹ T¿ÆU¡»wh®. fSl‹ nr®¤J¡ bfhŸs¥glhj tiuÆš ïªJ kj« Ãiy¤J Éf
KoahJ v‹w Ô®khd¤â‰F âU. fhªâ tªJ É£lh® v‹nw bjÇ
ï¥bghGJ ïitfisbašyh« kwªJ É£L, c©ikahfnt, »‹wJ. k‰w ïªJ kfhrig¡fhu®fS«, KÞä«fS¡F vâuhd neh¡f
ïªJ r_f¤Jl‹ Ô©lhjt®fS« x‹Wg£L thH nt©L« v‹W Kila k‰w muáaš thâfS« Ô©lhik xÊahÉ£lhY« mt®
âU. fhªâat®fŸ mã¥ãuha¥gLtjhfnt it¤J¡ bfhŸSnth«. fis ïªJ¡fËÅ‹W« ãÇ¡fhkÈUªjhšjh‹ ïªJ kj« Ãiy¡f
MÆD« ïJ Ô©lhjhÇ‹ e‹ikÆ‹ bghU£lh mšyJ ïªJ Koí« v‹gij cz®ªJ bfh©lh®fŸ. ïjdhnyna âU. fhªâa
kj¤â‹ e‹ikÆ‹ bghU£lh v‹gij¥ g‰¿ MuhŒªjhš, ïªJkj t®fŸ c©zhÉuj« Mu«ã¤jîl‹ gyâw¥g£l mã¥ãuha
e‹ikÆ‹ bghU£nlba‹gJ btË¥gilahf És§F«. ïjid Kilat®fS« Ô©lhikia xÊ¥gj‰F«, jŤ bjhFâia u¤J
ïj‰F« (c©zhÉuj¤â‰F«) brŒtj‰F« g«ghÆš rkur kfhehL T£o Mnyhrid brŒ
âU¡»wh®fŸ.
muáaY¡F« v›tifÆY« r«gªjÄšiy. MÆD«
ïjdhš muáaš Éõa¤âš gy‹ c©lhfhJ v‹W T¿ ï¢rka¤âš, Ô©lhjh®fisí«, mt®fË‹ jiyt®fisí«
Élî« KoahJ. Ô©lhikia Éy¡f¤ jFªj tÊfis¡ rkhjhd¥gL¤Jtj‰fhf¥ gy nfhÆšfis mt®fS¡fhf¤ âwªJ
if¡ bfhŸStjhš muáaš Éõa¤âY« áwªj ga‹ Él¥gLtjhfî«, gy Fs§fËY« »zWfËY« j©Ù® vL¡f
mDkâ¡f¥ gL»wjhfî« g¤âÇiffËš fhz¥gL»‹wd. c©ik
c©lhF«, m‹¿í« mâš kj«, j®k« r«gªjkhd
Ænyna ï¤jifa cÇikfS«, ï‹D« Ô©lhjh® nf£F« cÇik
Éõa§fS« ml§»ÆU¡»‹wd. eh‹ Ô©lhikia¡
fS« Ô©lhjh®fS¡F¡ bfhL¡f¥ g£LÉ£lhš, mt®fŸ ïªJ¡
f©o¥gjhdJ ïªJ kj¤âš cŸs Mghr§fË‹
fnshL nr®ªâU¥gJ g‰¿nah, mšyJ jŤ bjhF⤠nj®jiy u¤J
mo¥gilia¡ f©o¥gjhFbk‹nw eh‹ e«ò»‹nw‹. brŒJ bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§fŸ xJ¡» it¡f V‰ghL
vdnt Rauh{a muáaš â£l¤ijÉl m›Éõa« brŒtij¥ g‰¿nah eh« ftiy¥gl nghtâšiy.
Äfî« K¡»akhdJ..

Fo muR - 1932 ( 2 ) 96 97 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mdhš Ô©lhjhU¡F ï¤jifa cÇikfisaË¡f rehjd nfhFy eh¤Í besnuhÍ v‹gt® jhœ¤j¥g£lt®fis¡ nfhÆÈš
j®k ïªJ¡fŸ xU ehS« r«kj¥gl kh£lh®fŸ v‹nwjh‹ eh« Él mEkâ¥gij kW¤J xU m¿¡ifia btËÆ£oU¡»wh®. mâš,
TW»‹nwh«.
“rehjd j®ÄfŸ r«kªj¥g£ltiuÆš mt®fS¡F
ïj‰F cjhuz« nt©Lkhdhš ï¥bghGJ el¡F« kjnk K¡»akhdjhF«, ïu©lhtjhfnt muáaš Éõa§
Ãfœ¢áfis¥ gh®¤jhny És§F«. ï‹W nfhÆšfis¤ âwªJ Él¥ ftÅ¡f¥gL«. v§fŸ rka¤âY« bfhŸifÆY« murh§f«
gLtjhf¢ brŒâ tUtbjšyh« tl eh£oÈUªJ jh‹ tU»‹wd. jiyÆlh âUªjhš mt®fŸ k‰w Éõa§fËš v›thW
m§F« ãugykhf És§F« bghJ¡ nfhÆšfŸ, vijí« âwªJ ïUªjhY« eh§fŸ khfhz r£lrigfËY«, ïªâah r£l
É£ljhf¡ fhzKoaÉšiy. mehknja nfhÆšfisí« áy® j§fŸ rigfËY« Þjhd§fŸ nt©Lbk‹W nghuhlkh£nlh«.”
brhªj¡ nfhÆšfisí« âwªJ É£oU¥gjhf¤jh‹ brŒâfŸ »il¡
»‹wd. bj‹dh£il¥ bghW¤jtiuÆš mªj¥ ng¢R¡ Tl ïšiy. v‹W F¿¥ã£oU¥gJ ftÅ¡f¤j¡fjhF«. ï‹D« g«ghŒ
ekJ khfhz¤âY« br‹id, áj«gu«, âU¢á, kJiu, F«gnfhz«, tUzh¢áuk RauhÍa r§f¤jh® btËÆ£oU¡F« m¿¡ifÆš
$u§f«, âUbešntÈ ngh‹w bgÇa C®fËY« Ô©lhikia
“rkaK«, rka r«gªjkhd bfhŸiffSnk v§f
xÊ¡f nt©L« v‹W«, mj‹ _y« âU. fhªâÆ‹ g£oÅ Éuj¤
S¡F Äfî« K¡»akhdjhF«. r£lrigfŸ v§fŸ kj¤
ijí«, jŤ bjhFâiaí« kh‰w nt©L« v‹W« T£l§fŸ
ânyh kjh¢rhu¤ânyh jiyÆLtij eh§fŸ gh®¤J¢ r»¤J¡
ngh£L¥ ngáÆU¡»wh®fŸ. Mdhš ï›ñ®fËš cŸs nfhÉšfËš
ãuntá¡fnth, mitfis¤ âwªJÉl¢ brŒanth Ka‰á brŒ bfh©oU¡f KoahJ.”
tjhf¤ bjÇaÉšiy. v‹W F¿¥ã£oU¡»‹wh®fŸ. ï‹D« bj‹dh£oš cŸs áj«gu«,
br‹idÆš fªjrhÄ nfhÆÈš, áy MââuhÉl®fŸ br‹w Óu§f«, F«gnfhz«, âU¢áuh¥gŸË, kJiu, âUth%® ngh‹w
jhf¢ brŒâ tªjJ. kWehŸ nfhÆš mil¡f¥g£LÉ£lJ. ikyh¥ó® C®fËš cŸs bgÇa nfhÉšfËš Ô©lhjhiu miH¤J¡ bfh©L
nfhÉY¡FŸ bršy mDkâ nf£gj‰fhf¢ br‹w ca®ªj rhâ ïªJ¡ nghf Mu«ã¤jhš m¥bghGJ F«gnfhz¥ gh®¥gd®fŸ v‹d
fisna nfhÆY¡FŸ Élhkš fjtil¤J É£lh®fŸ. ïªj Ãfœ¢á brŒth®fŸ v‹gJ bjÇí«.
ÆÈUªnj, bj‹dh£oš cŸs k‰w nfhÆšfËš Ô©lhjh®fŸ bršy Mifahš c©ikÆnyna âU. fhªâat®fŸ ÉU«òtJ
Ryg¤âš mDkâ¥gh®fsh? v‹gij Mnyhá¤jhš c©ik nghy¤ Ô©lhjh®fS¡F¢ rk¤Jt« bfhL¡F« Éõa¤âš itÔf®
És§fhk‰ nghfhJ. fŸ á¿J« É£L¡ bfhL¡fnt kh£lh®fŸ v‹gJ âra«. Ô©lh
m‹¿í«, ï¢rka¤âš nfhÆš ãuntr¤â‰F itÔf®fË‹ jh®¡F¡ bfhL¤JŸs jŤ bjhFâia u¤J¢ brŒa nt©L« v‹W
v⮥ò¡ »s«ãÆU¥gijí« ftÅ¡f nt©L»nwh«. FUthôÇš âU. fhªâat®fŸ TWtj‰F kh¤âu«jh‹ ï‹W itÔf®fS« mtU
Ú©l fhykhf nfhÆš ãuntr¤â‰fhf¢ r¤âah¡»uf« brŒa¥g£L« ila cÆ® fh¥gh‰w¥gl nt©L« v‹W TW»‹wh®fŸ. ï¥bghGJ
itÔf ïªJ¡fË‹ kd« ï‹D« ïu§fÉšiy. ï‹D« âU. âU. fhªâ ‘jŤbjhFâ u¤J’ v‹D« ng¢ir É£L É£L¤ Ô©lh
fhªâat®fŸ c©zhÉuj« Mu«ã¤J« Tl m§F nfhÆš fjî jh®¡F¡ nfhÆš ãuntr« ngh‹w cÇikfis¡ bfhL¡f nt©L«.
jhœ¤j¥g£lt®fË‹ bghU£L mil¡f¥g£nl ïU¡»wJ. ehá¡ ï‹nwš g£oÅ »lªJ ïw¥ng‹ v‹W TWthuhdhš ï‹W rkur«
»YŸs Mya¤âš jhœ¤j¥g£nlhiu mDkâ¡f nt©L« v‹W ngr K‹ tªâU¡F« itÔf®fËš ü‰W¡F¤ bjh©û‰bwh‹gJ
brhšÈ¢ áy ïªJ¤ jiyt®fŸ Ka‰á brŒtij¡ f©L itÔf®fŸ ng® “ïªJ kj¤Jnuh»ah»a fhªâ g£oÅ »lªJ ïw¡f£L«. mJ
vâ® r¤âah¡»uf« brŒa¤ bjhl§»ÆU¡»wh®fŸ. mfkjhgh¤âš g‰¿ ahU« ftiy¥gl nt©lh«” v‹W beŠáu¡fÄšyhkš Tw
cŸs fhËÆ‹ Mya¤âš jhœ¤j¥g£lhU« nghfyh« vd¢ áy® K‹tªâU¥gh®fŸ v‹W r¤âaŠ brŒJ TW»nwh«.
Ka‰áahš nghl¥g£oUªj És«gu¤ij¡ f©L itÔf®fŸ gu¥gu¥
gilªJ x‹WTo m›És«gu¤ij vL¤bj¿ªJÉ£ld®, jhœ¤j¥ Mifahš âU. fhªâ brŒí« ãothj¤âdhš, Ô©lhjh®fS«,
g£lh® ahU« m¡nfhÆY¡FŸ EiHa Koahjgo k¿aY« brŒa¤ mt®fSila r_f¤ij¥ gÈ bfhL¤J, jŤbjhF⤠nj®jš
bjhl§» É£ld®. g«ghŒ itZzt FUkh®fËš xUtuhd âU. Kiwia u¤J¢ brŒa¢ r«kâ¤J âU. fhªâÆ‹ cÆiu¡ fh¥gh‰¿
dhY«, Ô©lh¢ r_f¤âdÇ‹ moikí«, fZlK« Ú§f¥ nght

Fo muR - 1932 ( 2 ) 98 99 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


âšiyba‹nw cWâahf¡ TWnth«. âU. fhªâat®fŸ, ãothjkhf¤
Ô©lhikia xÊ¥gj‰F Kašthuhdhš, K‹ò “Ô©lhik
Éy¡F¤” â£l¤ij¡ bfh©oUªj x¤JiHahik ïa¡f¤ij, ekJ
eh£L¥ gh®¥gd®fŸ, Rauh{a¡ f£áia¡ »s¥ã mj‹ _y« xʤ
jij¥ nghy ï¥bghGJ« òâjhf VjhtbjhU f£áia¡ »s¥ã mj‹
_y« ml¡» ÉLth®fŸ v‹gâš IaÄšiy. m‹¿í« K‹ò nghš
âU. fhªâiaí« _iyÆš c£fhu it¤J ÉLth®fŸ v‹gâY«
M£nrgizÆšiy. c©zhÉuj¥ gy‹
Mifahš Ô©lhjh®fË‹ cÇikfŸ KGtJ« r£l _ykhf
V‰gl nt©L«. uh› gfö® M®. ÓÅthr‹ mt®fŸ TWtJ nghy, âU. fhªâat®fŸ c©zhÉujÄUªjj‹ gydhf¤ jhœ¤j¥
Ô©lhik v‹gij¡ F‰wkhf¡ fUJ«go r£l¤â‹ _y« V‰ghL g£nlh®¡F V‰g£oUªj jŤbjhF⤠nj®jš Kiw u¤J brŒa¥
brŒa nt©L«. ï›thW mt®fŸ cÇik KGtJ« r£l _y« g£LÉ£lJ. òdhÉš ïªJ¤ jiyt®fŸ v‹gt®fS«, jhœ¤j¥g£l
V‰g£lã‹ mt®fS¡F vªj¤ bjhFâ ïUªjhY« ftiyÆšiy. tF¥ò¤ jiyt®fŸ v‹gt®fS« To¢ brŒJ bfh©l rkur Koit
ïJ V‰gLtj‰F K‹ mt®fS¡FÇa jŤbjhFâ Kiwia xÊ¡f ãÇ£oZ ãujk kªâÇat®fŸ M£nrgizÆ‹¿ x¥ò¡ bfh©L
KaštJ mt®fŸ r_f¤ij v‹bw‹W« ÉLjiyÆšyhk‰ É£lh®. âU. fhªâí« jdJ c©zh Éuj¤ij Ko¤J É£lh®.
brŒtj‰F KaY« râahnyhrid v‹W jh‹ eh« TWnth«.
âU. fhªâat®fŸ c©zhÉujÄUªjjdhY«, jiyt®fŸ
Mifahš, Ô©lhjhU¡FŸ ãsî©lhF« bghU£L mt® v‹gt®fŸ rkur kfhehL To x¥gªjŠ brŒJ bfh©ljdhY«, m›
fSila jiyt®fËš áyiu¤ j§fŸ trkh¡F« bghU£L«, bth¥gªj¤ij ãÇ£oZ murh§f« m§ÑfǤJ¡ bfh©L, jhœ¤j¥
Ô©lhjh® rk¤Jt¤ij¥ g‰¿ btW« thŒ¥ng¢R ngRtâš g£lt®fË‹ jŤ bjhF⤠nj®jš Kiwia u¤J brŒjjdhY«
fLfsî« gaÅšiy. “Ô©lhjh® bghU£L fhªâ g£oÅ »l¡»wh®. c©lhd gy‹ v‹d v‹gij kh¤âu« gh®¥ngh«.
Mifahš ehK« g£oÅ »l¡f nt©L«. mtUila cÆU¡fhf¥
ãuh®¤jid brŒa nt©L«” v‹W ãurhu« g©QtâY«, g£oÅ ãÇ£oZ murh§f¤â‹ tF¥ò¥ ãu¢áid¤ Ô®¥ã‹go,
»l¥gâY«, ãuh®¤jid g©QtâY« gyÅšiy. ïªj¥ g£oÅí«, jhœ¤j¥g£nlh®¡F ïªâahÉš cŸs x›bthU kfhz¢ r£lrig
ãuh®¤jidí« ï‹D« k¡fis _l®fsh¡fî« gF¤j¿t‰wt® fS¡F« V‰g£oUªj bkh¤j Þjhd§fŸ vGg¤bjh‹W. ïªj vGg¤
fsh¡fî« jh‹ ga‹gL«. br‹w 20 -9-32š br‹id khfhz¤âš bjh‹W Þjhd§fS¡F« bjǪbjL¡f¥gL« ãuâÃâfŸ mid
g£oÅ »lªj gh®¥gd®fŸ v¤jid ng®? mt®fŸ Ô©lhjhU¡F tU«, mªj tF¥ãdÇ‹ X£L¡fshnyna bjǪbjL¡f¥ gLth®
m‹iwa âd« v‹d brŒjh®fŸ v‹W nf£»nwh«. fshifÆdhš, mt®fŸ ahUila jaî¡F«, jh£r©a¤â‰F«
f£L¥glhkš j§fŸ r_f e‹ik¡F c©ikahfî«, cWâahfî«,
Mifahš jhœ¤j¥g£l k¡fS«, mt®fSila jiyt® ijÇakhfî« nghuhlyh«. j§fŸ r_f¤â‰F vâuhf cŸs ntW
fË‹ g£oÅiaí« ãuh®¤jidiaí§ f©L Vkhw nt©lh« v‹W T£l¤jhÇ‹ jaÉš nj®ªbjL¡f¥g£L, mt®fSila jaî jh£
v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. r£l _ykhf¤ Ô©lhjh®fS¡FŸs jil r©a§fS¡F« f£L¥g£oU¡F« ÃiyÆš cŸs ü‰W¡fz¡fhd
fS«, J‹g§fS«, bfhLikfS« xÊahjtiuÆš mt®fŸ jŤ ãuâÃâfisÉl, ahUila jaití« bghU£gL¤jhkš Rna¢ir
bjhFâia É£L¡ bfhL¤J T£L¤ bjhFâia V‰W¡ bfhŸtJ mt® ahf¤ jkJ r_f cÇik¡F¥ nghuhL« ÃiyÆš cŸs áy ãuâÃâfŸ
fSila mÊî¡F¡ fhuzkhFbk‹W Ô®khdkhf¡ TW»‹nwh«. ïUªjhY« nghJ« v‹gnj ekJ mã¥ãuha«. ïjdhnyna eh« Mâ
Kjš jhœ¤j¥g£lh®¡F¤ jŤbjhF⤠nj®jš Kiwjh‹ nt©L
Fo muR - jiya§f« - 25.09.1932
bk‹W« T¿ tªnjh«. m¢r_f¤ij¢ nr®ªjt®fS« ï›thnw
T¿tªjh®fŸ. Mdhš âU. fhªâat®fŸ g£oÅ »lªjj‹ gydhf¤
jhœ¤j¥g£lh®¡F V‰g£oUªj ïªj¢ brsfÇa« gÈbfhL¡f¥g£L
É£lJ.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 100 101 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
ïÅ ï¥bghGJ V‰g£oU¡F« x¥gªj¤ij¥ g‰¿¢ á¿J eh‹fhtJ mng£rfuhf¤ nj®ªbjL¡f¥gL»wh® v‹W it¤J¡
MuhŒnth«. ï›bth¥gªj¥go, ïªâah KGtJKŸs všyh bfhŸSnth«. ï›thW ó®th§f¤ nj®jÈš, jhœ¤j¥g£l r_f¤
khfhz r£lrigfS¡F«, bghJ¤ bjhFâÆ‹ _y« nj®ªbjL¡f¥ jhÇ‹ KG MjunthL« Kj‹ikahf¤ nj®ªbjL¡f¥g£l uh›
gL« bkh¤j Þjhd§fËš v©Â¡if ü‰Weh‰g¤bj£lhF«. ïªj gfö® ÓÅthr‹, lh¡l® m«bg£fh® âU. É. I. KÅrhÄ ãŸis
ü‰W eh‰g¤bj£L Þjhd§fS¡F« nj®ªbjL¡f¥gL« ü‰W M»at®fŸ ïªJ ÄuhRjhu®fŸ mŒa®, mŒa§fh®fŸ M»at®
eh‰g¤bj£L ãuâÃâfS« ïªJ¡fŸ X£odhY« jhœ¤j¥g£lh® fË‹ brhšY¡F¤ jhs« nghL« bt‰¿ntY M»a ehštU« xU
fË‹ X£odhY« nj®ªbjL¡f¥gl nt©L«. ïâš x›bthU Þjhd¤â‰F« ngh£o nghLth®fshdhš ït®fËš ah® nj®ªbjL¡
Þjhd§fS¡F« mng£rfuhf eh‹F ãuâÃâfns K‹tuyh«. ïªj f¥gLth®fŸ v‹W nf£»‹nwh«. gz¡fhu ÄuhRjh®fË‹ brhšiy
eh‹F ãuâÃâfS« KjÈš jhœ¤j¥g£l tF¥ò X£l®fshš í«, mŒa®, mŒa§fh®fË‹ brhšiyí«, iff£o, thŒbgh¤â¡
kh¤âu« nj®ªbjL¡f¥g£L ãwF mt®fŸ bghJ¤ bjhFâÆš FŪJ ËW nf£L mj‹go el¡f¤ jahuhf ïU¡F« bt‰¿ntY
ngh£o nghl nt©L«. v‹gtnu nj®ªbjL¡f¥gLth® v‹gij ah® kW¡f Koí«? Mfnt
ï¤jifa ãuâÃâfshfnt r£lrig¡F tªJ nr®th®fshÆ‹ mt®
ï›thW jhœ¤j¥g£lhU¡F K‹ÅUªjij¡ fh£oY« ïu©L fshš m¢r_f¤â‰F v‹d e‹ik c©lh»Él Koí«? ï¤jifa
g§F Þjhd§fS¡F nkš mâfkhd Þjhd§fŸ V‰g£L É£l ãuâÃâfË‹ v©Â¡if v›tsî ïUªjhš v‹d?
jdhY« ó®th§f¤ nj®jš Kiw V‰g£oU¥gjdhY« jŤ
bjhFâia Él mâf brsfÇa« V‰g£L É£lbj‹W« njÓa¥ ï¥go Æšyhkš ó®th§f¤ nj®jÈš nj®ªbjL¡f¥gL«
g¤âÇiffŸ v‹gd btšyh« xnuaoahf M®¥gh£l« òÇ»‹wd. eh‹F ãuâÃâfS« m¢r_f¤â‹ e«ã¡if¡F« gh¤âuKila
Mdhš c©ikÆš v›tsî Þjhd§fŸ mâf¥g£lhY« ïjdhš ãuâÃâfshfnt nj®ªbjL¡f¥g£lhšjh‹ bghJ¤bjhFâÆš
jŤbjhFâia Él m¢r_f¤â‰F x‹W« e‹ikí©lh» Él ngh£o¥ ngh£L bt‰¿ bgW« ãuâÃâ m¢r_f¤â‹ c©ikahd
tÊÆšiy v‹gâš rªnjfÄšiy. lh¡l®. m«bg£fhÇ‹ ãothj¤ ãuâÃâahf ïU¡f Koí«. ï›thnw ïªj 148 Þjhd§fS¡F«
âdhš ó®th§f¤ nj®jš Kiw V‰g£oU¥gJ x‹Wjh‹, áyuhtJ ó®th§f¤ nj®jš el¤âdhY« mitfS¡F mng£rf®fshf ËW
m¢r_f¤âdÇ‹ e«ã¡if¡F¥ gh¤âuKŸs ãuâÃâfŸ nj®ªbjL¡ bt‰¿ bgW« 592 mng£rf®fS« m¢r_f¤â‹ e«ã¡if¡F¥
f¥g£lyh« v‹W v©z ïlÄU¡»wJ. gh¤âuKilat®fshf¤jh‹ ïU¥gh®fbs‹W Tw KoahJ. Mif
ahš òâa nj®jš KiwÆ‹go, jhœ¤j¥g£nlh® r_f¤â‹ c©ik
jhœ¤j¥g£lt®fËš taJ tªjt®fS¡bfšyh« X£LÇik ahd ãuâÃâfshf xU áy ãuâÃâfshtJ nj®ª bjL¡f¥gL
mˤjhY« Tl, ca®ªj #hâ ïªJ¡fË‹ X£l®fŸ bjhifna »wh®fnsh ïšiynah v‹gJ rªnjf« v‹Wjh‹ TWnth«. ï¡
mâfkhf ïU¡F«. ïªÃiyÆš jhœ¤j¥g£lt®fshnyna ó®th§f fhuz§fshš jh‹ jŤ bjhFâ nj®jš KiwiaÉl T£L¤ bjhFâ
khf¤ nj®ªbjL¡f¥g£L, bghJ¤ bjhFâÆš ÃW¤j¥gL« eh‹F nj®jš Kiw vªj tifÆD« áwªjjšy v‹W TW»‹nwh«.
mng£rf®fËš ah® ca®ªj #hâ ïªJ¡fË‹ e«ã¡if¡F¥ gh¤âu jhœ¤j¥g£l r_f¤âdU« TW»‹wh®fŸ.
khÆU¡»wh®fnsh mt®fŸ jh‹ r£lrig¡F¤ nj®ªbjL¡f¥gl
Koí«. K‰W« jhœ¤j¥g£lh® cÇik¡F mŠrhkš nghuhL« MÆD« ó®th§f¤ nj®jš Kiwia V‰gL¤âÆU¥gj‹ _y«
ãuâÃâfŸ nj®ªbjL¡f¥glKoahJ. cjhuzkhf, xU Þjhd¤â‰F c©ikíl‹ nghuhl¡ Toa áy ãuâÃâfshtJ r£lrig¡F
eilbgw nt©oa ó®th§f¤ nj®jÈš, uh› gfö®, ÓÅthr‹, lh¡l® tu¡TL« v‹w e«ã¡if¡F ïlkhf ï›bth¥gªj khtJ V‰g£lJ
m«bg£fh®, âU. É. I. KÅrhÄ ãŸis, xU bt‰¿ntY ï‹DŠ g‰¿¢ á¿J MWjyil»‹nwh«. ïj‹ _y« âU. fhªâat®fË‹
áy® ngh£o¥ nghL»wh®fŸ v‹W it¤J¡ bfhŸSnth«. ït®fËš ãuhz¤âahf¤ij¤ jL¤j lh¡l® m«bg¤fh®, r®. rh¥%, âU. b#af®
Kjš _tU«, m›tF¥ãdÇ‹ bk#hÇ£oahd X£l®fshš bjǪ KjÈat®fË‹ Ka‰áiaí« ghuh£L»‹nwh«. Mdhš âU.
bjL¡f¥gLth®fŸ v‹gâš ahU« rªnjf¥gl nt©oaâšiy. fhªâat®fË‹ g£oÅÆ‹ _y« jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¢ r£lrig
eh‹fhtjhf, cŸs bt‰¿ntY v‹gtÇl« m¢r_f k¡fS¡F ãuâÃâ¤Jt¤âš V‰g£oUªj e‹ikÆš K¡fhš ghf« ehrkh¡f¥
e«ã¡ifÆšyhÉ£lhY«, ïªJ r_f¤ij¢ nr®ªj bgÇa ÄuhR g£lJ v‹gijí« Twhkš ïU¡f KoaÉšiy.
jh®fŸ, mŒa®, mŒa§fh®fŸ KjÈat®fË‹ Ka‰áahš mt®

Fo muR - 1932 ( 2 ) 102 103 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


mL¤jgoahf ï›î©zhÉuj¤â‹ _y« V‰g£l gy‹ v‹d v‹W nf£»‹nwh«. âU. fhªâ ïªJ kj¤ij¡ fh¥gh‰w¥ ghLgL»wh®
v‹gij¥ gh®¥ngh«. âU. fhªâat®fŸ vij¢ brŒjhY«, vij¥ v‹D« v©z¤Jl‹ mt® bghU£L cgthrK« ãuh®¤jidí«
ngádhY« “flîŸ f£lis” “flîŸ mã¥ãuha«” v‹w ghl« brŒjh®fnsbahÊa Ô©lhjh® Jau« mfy nt©L« v‹D«
go¡»‹wdt® v‹gJ ek¡F òâa Éõakšy. ekJ eh£oš thG« fU¤Jl‹ ïitfis¢ brŒj gh®¥gd® xUtnuD« ekJ eh£oš
FU£L e«ã¡ifíŸs ghku k¡fisbašyh« Vkh‰w nt©L c©lh?
khdhš, “flîis”í«, “kj¤ij”í« ïG¤jhš jh‹ Koí« v‹gJ
âU. fhªâat®fS¡F e‹whŒ bjǪj Éõa«. kÅjDila brŒif¡ jŤ bjhFâia xÊ¡F« Éõa¤âš cÆiuÉl¤ Jªj âU.
F«, mã¥ãuha¤â‰F« kâ¥ò bfhL¡F« m¿î ï‹D« ekJ fhªâÆ‹ bghU£L ehbl§F«, g¤âÇiffS« fhªâ g¡j®fS«
k¡fS¡F c©lhfÉšiy. Mifahš “vdJ brŒif” “vdJ m㥠ãurhuK«, És«guK« g©Âaâš gâdhÆu¤âš xU g§fhtJ,
ãuha«” v‹W brhšÈ ah® vij¢ brŒjhY«, brh‹dhY«, mitfŸ Ô©lhikia xÊ¡f c©zhÉuj ÄU¡F« âU. nfs¥g‹ bghU£L¢
v›tsî c©ikahÆUªjhY«, e‹ikí©lh¡f¡ Toaitfsh brŒa¥gL»wjh v‹W ghU§fŸ. FUthô® nfhÆÈš jhœ¤j¥g£
ÆUªjhY«, mitfS¡F ekJ njr¤âš bfsut« V‰gLtâšiy. nlhiu mDkâ¤jhbyhÊa jdJ c©zh Éuj¤ij ÃW¤Jt
Mifahš jh‹ âU. fhªâah® vijí« flîŸ jiyÆš ngh£L¥ âšiyba‹W br‹w 20 - 9 - 32 Kjš âU. nfs¥g‹ mt®fŸ c©zh
ghku k¡fis Vkh‰W»wh® v‹gâš fLfsî rªnjfÄšiy. Mfnt, ÉujÄUªJ tU»wh®. ïj‰fhf v¤jid ng®, cgthrK« ãuh®¤
tH¡f¥go c©zh Éuj¤â‰F« “flîis” ïG¤J É£lh®. jidí« brŒa¥ ngh»wh®fŸ? ïij¡ bfh©nl Ô©lhikia
c©ikahf Éy¡F« Éõa¤âš ekJ eh£L ca®ªj rhâ k¡fS¡F
m‹¿í«, jkJ c©zhÉuj¤â‹ neh¡fK« jŤ bjhFâia v›tsî ftiyÆU¡»wbj‹gij¤ bjǪJ bfhŸsyh«.
u¤J brŒtJ kh¤âuk‹W, jhœ¤j¥g£lh®¡F¤ j‰nghJŸs r_f¤
jilfisbašyh« xʤJ mt®fisí« ïªJ r_f¤Jl‹ x‹Wgl¢ Mdhš âU. fhªâat®fŸ, c©zh Éuj¤ij Ko¤jã‹
brŒa nt©L« v‹W e‹whf t‰òW¤â¡ T¿dh®. ïjdhš, gy® T¿íŸs mã¥ãuha¤âY« mj‰FK‹ F¿¥ã£lJ nghynt,
m¢r_f¤jh®¡F¡ nfhÆš ãuntr cÇik mË¡fî«, k‰W« Fs«, “Ô©lhikia F¿¥ã£l xU fhy¤â‰FŸ K«Kukhf ntiy brŒJ
»zW, gŸË¡ Tl« KjÈaitfËš rkcÇik mË¡fî« Ka‰á xÊ¡fhÉ£lhš Û©L« c©zhÉu¤ij ifbfhŸSnt‹” v‹W
brŒjd®. ï«Ka‰áí« ÔÉukhf elªjJ tleh£onyahF«. bj‹ T¿ÆU¡»wh®.
dh£oš m›tsî K«Kukhf eilbgwÉšiy. Mdhš gy ï›thW c©zhÉujÄU¥ghuhdhš, m¥bghGJ, j‰rka«,
Él§fËš cgthr§fS«, nfhÆšfËš óirfS«, T£l§fËš âU. nfs¥g‹ mt®fË‹ c©zhÉuj¤â‹ bghU£L ekJ eh£L
ãuh®¤jidfS« brŒa¥g£ld. ïitfË‹ _y« ghku k¡fis, gh®¥gd®fS«, fhªâ g¡j®fS« v›tsî ftiy vL¤J¡ bfhŸS
“cgthr«” “óir” “ãuh®¤jid” KjÈaitfËš bjŒt¤ j‹ik »wh®fnsh m›tsî ftiyjh‹ vL¤J bfhŸSth®fŸ v‹W
ÆU¥gjhfî«, mitfË‹ _y« fhÇa á¤âfŸ c©L v‹gjhfî« cWâahf¡ TW»‹nwh«.
e«g¢ brŒa¥g£ld. ï¤jifa K£lhŸ jdªjh‹ ekJ k¡fis
ï‹W nrh«ng¿fshfî«, _l®fshfî«, moikfshfî« M¡» eh« br‹w thu¤âš F¿¥ã£oUªjJ nghynt xU gh®¥gd
it¤âU¡»‹wd v‹gij m¿ªâUªJ«, fhªâ g¡j®fŸ ï¥ãurhu« uhtJ âU. fhªâÆl« mDjhg§ fh£lkh£lh® v‹gJ c©ik.
g©ÂaJ mnah¡»a¤jd¤ij¤ jÉu ntwšy v‹nw TWnth«. ï¥bghGnj Ô©lhik Éy¡F¡F v⮥ ãurhu§fS« f©ld§
Mfnt âU. fhªâÆ‹ Éuj¤jhš ekJ eh£L¡F¡ »il¤j ïu©lh fS« òw¥g£L É£ld ï‹D« òw¥g£L¡ bfh©oU¡»‹wd.
tJ gy‹ “cgthr«” “óir” “ãuh®¤jid” v‹D« nrh«ngǤ Mifahš ïÅ âU. fhªâia vªj gh®¥gdU« y£áa« g©z
jd¥ãu¢rhuK«, K£lhŸ jd¥ãu¢rhuK«, FU£L e«ã¡if¥ ãu¢ kh£lh®fŸ v‹gJ âra«.
rhuK« brŒa¥g£lJjh‹.
Mifahš c©ikÆnyna Ô©lhjh®¡F Énkhrd« c©lhf
âU. fhªâÆ‹ ÉU¥g¤â‹ goí«, âU. uh#nfhghyh¢rhÇÆ‹ nt©Lkhdhš mt®fŸ ïªJ¡fis e«ãÆU¥gjdhyhtJ
m¿¡ifÆ‹ goí«, cgthrK«, ãuh®¤jidí« brŒj ekJ eh£L¥ mt®fnshL nr®ªâ¥gjdhyhtJ KoahJ v‹gij m¿a nt©L«.
gh®¥gd®fËš ahuhtJ Ô©lhjh®¡F v‹d cgfhu« g©Âdh®fŸ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 104 105 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


nfty« nfhÆš ãuntr¤jhš kh¤âu« mt®fŸ e‹ik
ailªJ Él KoahJ. nfhÆšfË‹ nkš g¡â bfh©L e«ã¡if
it¤J¡ bfh©L mitfËš ãuntá¡F« cÇik kh¤âu« bgWth®
fshÆ‹ e‹ik¡F¥ gâyhf¤ j‰bghGJ ïU¥gij Él mt®fS¡F
ï‹D« mâf Ôikiana c©lhF« v‹gâš jilÆšiy bfhŠr«
eŠr« r«ghâ¡F« bghUisí« nfhÆš c‰rt§fS¡F¢ bršYt k©QU©il khsÉah¡fŸ
j‹ _yK« ‘m®¢ridfŸ’ ‘ói#fŸ’ v‹gitfË‹ bgauhš
brytÊ¥gj‹ _yK« ï‹D« tWikailath®fbs‹gJ
â©z«. Mifahš ‘bghJ¢ brh¤jh»a nfhÆÈš ek¡F« bršy âU. fhªâah® mt®fŸ Ô©lhjh®¡F V‰g£oUªj jŤ
cÇikÆU¡f nt©L«’ v‹D« v©z¤Jl‹ kh¤âu« nfhÆš bjhFâia xÊ¡F« bghU£L¢ áy âd§fS¡F K‹ c©zh
ãuntr¤ij MjÇ¡f nt©L« v‹Wjh‹ eh« jhœ¤j¥g£l rKf¤ ÉujÄU¡f¤ bjhl§»aJ«, mj‹ ã‹ jiyt®fŸ v‹gt®fŸ
jh®¡F v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«. g«ghÆš rkur kfhehL T£oaJ«, mâš Ô©lhjhÇ‹ jŤ bjhFâ
Kiw gÈbfhL¡f¥g£lJ« gHa r§fâfsh» É£ldbt‹W Tw
Éf âU. fhªâÆ‹ c©zhÉuj¤â‹ _y« Ô©lhik Éy¡F
KoahJ. ï›thW jiyt®fË‹ kfheh£il¡ T£o xU rkur Koit
Éõa¤âš bt‰¿ V‰g£ljh v‹W gh®¤jhš ekJ jÄœeh£il
í©lh¡f¥ ghLg£lt®fËš âU. g©oj khsÉahnt Kj‹ik
bghW¤j tiuÆY« x‹WÄšiy v‹W jh‹ brhšy nt©o
ÆU¡»wJ. ahdt® v‹W v§F« òfH¥g£L tU»wJ. jŤbjhFâia xÊ¡f
ÉujÄUªj âU. fhªâahnuh jŤ bjhFâia xÊ¥gJ k£L«
ïÅ âU. fhªâÆ‹ bt‰¿ v‹W všnyhU« ãurhu« g©Q nghjhJ, jhœ¤j¥ g£lh®¡F “#hâ ïªJ¡fS¡F ïUªJ tU« rfy
tâš VjhtJ m®¤jÄU¡»wjh? v‹W gh®¥ngh«. mt® ïj‰F K‹ cÇikfS« bfhL¡f¥glnt©L«” v‹W T¿dh®. Mifahš
jhœ¤j¥g£lh®fS« bghJ¤ bjhFâÆ‹ _y« ngh£ongh£L¢ r£l Ô©lhjh® jiyt®fŸ jŤ bjhFâia É£L¡ bfhL¤J¥ bghJ¤
rigfS¡F tunt©L« v‹W T¿dhnu bahÊa bghJ¤ bjhFâÆš bjhF⤠nj®jš Kiwia x¥ò¡ bfhŸS«go brŒtj‰fhf ehbl§F
Þjhd§fŸ xJ¡» it¥gij¡ Tl x¥ò¡ bfhŸsÉšiy. Mdhš KŸs fh§»uÞ thâfS«, Ó®âU¤jthâfS« Ô©lhikia Éy¡F
ï¥bghGnjh, bghJ¤ bjhFâÆš Þjhd§fŸ xJ¡» it¥gijí« tj‰F Ka‰á brŒtjhf¥ ghtidfŸ brŒjd®. tleh£oš gy
mj‰F« Tl¤ jŤ bjhF⤠nj®jš nghynt ó®th§f¤ nj®jš nfhÆšfis¤ âwªJ É£L É£ljhfî« áy ïl§fËš Ô©lhj
el¤J« Kiwí« x¥ò¡ bfh©oU¡»wh®. Mfnt ïâš âU. fhªâÆ‹ tF¥ãdUl‹ ca®ªj tF¥ò ïªJ¡fŸ rkgªâ ngh#d« brŒj
bfhŸif¡F bt‰¿ VjhtJ ïU¡»wjh? v‹W ghU§fŸ. jŤ jhfî«, j©Ù® mUªâajhfî«, â‹g©l« â‹wjhfî« brŒâfŸ
bjhF⤠nj®jš Kiwia u¤J brŒj bt‰¿ia mt® flîŸ btËtªjd.
r¡âahš bg‰wh® ‘M¤k r¡â’ahš bg‰wh® v‹W TWtJ« òu£L
v‹W brhšnth«. “flîŸ r¡â”í« ‘M¤k r¡âí«’ ïUªjhš ït® Ô©lhjh®¡F¥ óûš ngh£L Ô£ir brŒÉ¤J mt®fŸ ÛJ
V‹ g£oÅ »lªJ ãothj« g©z nt©L«? g£oÅ »lªJ ão x£o¡ bfh©oU¡F« “r©lhs¤Jt”¤ij¥ ngh¡f Ka‰á¤j âU.
thj« g©Âdhš jh‹ ‘flîŸ r¡â’í« ‘M¤k r¡â’í« j‹Dila khsÉah ònuh»j®, xU ÃgªjidíÄšyhkš j‹Dila å£o‰F¤
mâfhu¤ij¢ brY¤Jkh? Mifahš ‘flîŸ r¡â’ ‘M¤k r¡â’ Ô©lhjhiu miH¤J¢ br‹wjhfî« jdJ å£oYŸs brhªj¡
v‹W ãurhu« g©Qtbjšyh« k¡fis Vkh‰w nt©o¢ brŒa¥ nfhÆiy¤ Ô©lhjh®¡fhf¤ âwªJ É£ljhfî« g¤âÇiffËš
gL« ãurhu« v‹nw brhšYnth«. btËtªjd. ntj§fisí«, Mfk§fisí«, ÞÄUâfisí«,
òuhz§fisí« cU¥ngh£L cU¥ngh£L _isÆš Ruizna
Mifahš âU. fhªâÆ‹ c©zhÉuj¤jhš ekJ eh£L¡F ïšyhkš ïU¡F« ku¡f£il itÔf®fS¡bfšyh« jiytuhf
V‰g£lgy‹ Ô©lhjh®fË‹ r£lrig¥ ãuâÃâ¤Jt« ghâ¡f¥ És§F« âU. g©oj khsÉahnt óûš nghLjš, ÔiB brŒ
g£lJ« ‘cgthr«’, ‘ãuh®¤jid’ KjÈa _l e«ã¡iffis¥ ɤjš, f§ifÆš FË¥gh£Ljš M»a xU rl§FÄšyhknyna
‘ãurhu«’ g©z¥g£lJ« jh‹ v‹W m¿ayh«. Ô©lhikia xʤJÉ£lh® v‹D« brŒâia¡ nf£lîl‹
Fo muR - jiya§f« - 02.10.1932 g¤âÇiffbsšyh« mtiu msî flªJ òfH¤ bjhl§»d; itÔf¥
Fo muR - 1932 ( 2 ) 106 107 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
gh®¥gd®fŸ x‹W« brhšYtj‰F tÊÆšyhkš âif¥gilªjd®. #hâ¡ fL¥gh£il it¤J¡ bfh©lhš #hâ ca®î jhœit m¥gona
it¤J¡ bfh©lhš tUz¢áuk jUk« v‹D« m®¤jk‰w
Mdhš eh« kh¤âu«, ïitfbsšyh«, Ô©lhjh®fis bfhŸifia x¥ò¡ bfh©lhš v¥go¤ Ô©lhik monahL nghf
Vkh‰¿¤ jŤ bjhF⤠nj®jš Kiwia xÊ¥gj‰fhf¢ brŒa¥gL« Koí« v‹W nahrid brŒJ gh®¡F« go TW»‹nwh«.
f©f£o ɤijfŸ v‹nw T¿tªnjh«.
c©ikÆnyna Ô©lhik xÊa nt©Lkhdhš KjÈš rhâ
ïªJ kj¤ij m¥gona it¤J¡ bfh©L ïªJkj ɤâahr« xʪjhf nt©L«. rhâ ɤâahr« xÊa nt©Lkhdhš
rhÞâu§fis m¥gona it¤J¡ bfh©L Ô©lhikia xÊ¡f rhâ¡f£L¥ghL«, tUzh¢áuk jUk§fS« FÊbt£o¥ òij¡f¥
nt©L« v‹W TWtJ R¤j mnah¡»a¤jd« v‹W brhšÈ¡ g£lhf nt©L«. ïitfis Ãiwnt‰w¢ rkgªâ ngh#dK« fy¥ò
bfh©nl tªnjh«. ï¤jifa ekJ mã¥ãuha« á¿J« F‰wKŸs kzK« v§F« eilbgw nt©L«. Ô©lhjh®fŸ k¡fŸ všyh«
jšy v‹gij¡ fh£l âU. khsÉahit¥ g‰¿¤ j‰nghJ btË itÔf¥ gh®¥gd®fË‹ å£L kh¥ãŸisfshfî«, kUk¡fŸ
tªâU¡F« brŒâ x‹nw nghJkhdjhF«. fshfî« nt©L«. itÔf¥ gh®¥gd®fSila k¡fS« Ô©lhjh®
“itÔf khsÉah Ô©lhikia xÊ¥gj‰F KidªJ É£lh® fŸ å£L kh¥ãŸisfshfî« kUk¡fŸfshfî« Mf nt©L«.
v‹W òfH¥g£l tUzh¢áuk jUk khsÉah, fËk©Q« f§fh ï›thnw x›bthU rhâfS« jk¡F nk‰g£l rhâfSlD«,
#yK« vL¤J¡ bfh©L 炙yhªJ¡F¡ f¥gny¿¢ br‹w khsÉah, Ñœ¥g£l rhâfSlD« fyªJ x‹whf nt©L«. ï¥gona “gŠrk®”
g«ghia¢ nr®ªj fšgnjÉ v‹DÄl¤âš br‹w 2 - 10 -32š xU Kjš “gh®¥gd®” tiuíŸs všyh tF¥òfS« fyªJ x‹whF«
T£l¤âš ngR«nghJ ‘gHa fU¥gnd fU¥g‹’ v‹D« r§fâ¡F tiuÆY« #hâfŸ xÊahJ Ô©lhikí« xÊahJ.
tªJ É£lh®. mt®, ï‹W ï¡fhÇa§fS¡F¤ jilahŒ ïU¥gd ïªJ kjK«,
“r«gªâ ngh#d«, fy¥òkz« ïitfis¥ bghW¤j mâš cŸs ntj, òuhz, ïâfhr rhÞâu§fS«, mitfis¥ go¤J
tiuÆš #hâ¡ f£L¥ghLfis xÊ¡F« Éõa¤ij eh‹ É£L¢ brhªj ò¤âÆšyhâU¡F« âU khsÉah ngh‹w k©Q
x¥ò¡ bfhŸs KoahJ. jÅ¥g£l tifÆdhnyh, FL«g U©ilfSnk ahF«.
r«gªj¤âdhnyh ï«Kiwfis mDrÇ¡f Ka‰á¥gJ Mdhš ïªj âU. khsÉah g©oj®, Ô©lhjh®fS¡F¡
KoahJ fhÇa«” nfhÉš ãuntr« mË¡f nt©L« v‹W«, Fs«, »zW, eilghij,
v‹W ngáíŸsh®. ïâÈUªj âU. khsÉah ònuh»jÇ‹ kd¥gh‹ik gŸË¡Tl« KjÈaitfËš rk¤Jt« mË¡f nt©L« v‹W
v‹d v‹gij¤ bjǪJ bfhŸsyh«. kh¤âu« ngR»wh®. ïj‹ bghU£L¤ bj‹dh£o‰F« ãurhu«
g©ztu¥ ngh»whuh«. mt® bj‹dh£o‰F tUthuhdhš f£lha«
#hâ¡ f£L¥ghL mjhtJ tUzh¢áuk j®k« ïU¡F« mtkhd¥gLth® v‹W kh¤âu« bjÇÉ¡f ÉU«ò»nwh«.
tiuÆY« Ô©lhik xÊí« v‹W gF¤j¿í« _isiaíila
vtuhtJ x¥ò¡ bfhŸs Koíkh? ï‹W ekJ eh£L k¡fŸ xUtiu rhâfŸ xÊahkš - rhâ f£L¥ghLfŸ mÊahkš - tUzh¢áuk
xUt® JntÎ¥gj‰F«, xU tF¥ãd®¡F k‰bwhU tF¥ãd® jUk« khshkš - âU. khsÉah brhšY« Ô©lhik xÊa¥ nght
bfhLik brŒtj‰F« fhuzkhÆU¥gJ ghG« #hâ¡f£L¥ghL, âšiy; xU rka« r£l¤â‹ _y« nfhÆš ãuntr« k‰W« bghJ
mjhtJ tUzh¢áuk jUk« v‹gij fLfsî ò¤âíŸst®fŸ Tl Þjhgd§fËš rk cÇik KjÈaitfis V‰gL¤jhkY« mjdhš
kW¡f K‹ tukh£lh®fns. ca®#hâ ïªJ¡fŸ jh« tá¡F« bjUÉš jhœ¤j¥g£lh®¡F vŸs¤jidí« ey§»il¡f¥ nghtâšiy.
jhœ¤j¥g£l k¡fŸ elªjhš Ô£L¥g£LÉL« v‹W Ãid¥gJ #hâ ca®ªj tF¥ãd® v‹gt®fŸ thÆšyh¥ ó¢áfsh»a mt®fis
mf§fhukšyth? mt®fŸ j«Kl‹ rk¤Jtkhf c£fhu¡ Tlhbj‹W ï‹D« <î ïu¡fÄ‹¿¡ bfhLik¥ gL¤jnt K‹tUth®fŸ v‹gJ
Ãid¥gJ«, gŸË¡Tl§fŸ, fh¥ã »s¥òfŸ KjÈaitfËš â©z«.
j«Kl‹ rkkhf c£fh®ªJ go¡fnth rh¥ãlnth ïlªjuhkÈU¥ Ô©lhik xÊtj‰fhf “ï‹bdhU Kiw g£oÅ»l¡f¥
gj‰F« fhuz« m®¤jk‰w #hâ¡ f£L¥ghL mšyth? Mifahš ngh»nw‹” v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¡F« âU. fhªâaofS« ïnj

Fo muR - 1932 ( 2 ) 108 109 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


bfhŸifíilat® jh‹ v‹gij eh« ï¥bghGJ Twnt©oa “r_f, kj r«gªjkhd Éõa§fËš murh§f¤jh®
âšiy. ekJ “Fo muR” thrf®fS¡bfšyh« e‹whŒ¤ bjǪj jiyÆl¡TlhJ”
ÉõakhF«. Mifahšjh‹ âU. fhªâah®, âU. khsÉah ngh‹w
t®fË‹ Mâ¡f¤âš cŸs ‘fh§»uÞ” rigÆš kj¥ ghJfh¥igí« v‹W«,
#h⥠ghJfh¥igí«, rhÞâu¥ ghJfh¥igí«, ehfßf¥ ghJfh¥ig “ïªJ kjK«, ïÞyh« kjK« flîshš btËÆl¥
í« â£l§fshf mik¤J it¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ v‹gJ« g£l kjkhjyhš ïitfËš r£l¤ij¥ òF¤JtJ rÇahfhJ”
K‹ng gy jlitfŸ És¡»¡ Tw¥g£l ÉõakhF«. Mifahš
j‰nghija bfhŸifiaíila fh§»uÞ Þjhgd« ïU¡F« tiu v‹W« itÔf¥ãurhu« g©ÂÆU¡»wh®. âU. M¢rhÇah® ïªJ
ÆY« âU. fhªâah®, âU. g©oj khsÉah ngh‹wt®fŸ fh§»uir¡ kj¤Jl‹ kj¤ijí« nr®¤J¡ bfh©L ngáaJ KÞÈ« kj¤ij¥
if¥g‰¿¡ bfh©oU¡F« tiuÆY« - #hânah, tUzh¢áuk g‰¿ mtU¡FŸs ftiyia¡ fh£lth? mšyJ iAjuhgh¤
jUknkh; #hâ¡ f£L¥ghnlh, Ô©lhikianah xÊtj‰F¢ á¿J« murh§f¤jhiu Vkh‰wth? v‹W nf£»‹nwh«.
tÊnaÆšiy ba‹W r¤âakhf¡ TWnth«.
ï‹D« itÔf gh®¥gd®fSila ãothj¤ij m¿a nt©L
ïJ Éf, ïÅ, âU. khsÉah mt®fS« âU. fhªâ mt®fS« khdhš áy eh£fS¡F K‹ xU ãugykhd jÄœ âdrÇ x‹¿š
brhšY»wgoahtJ, nfhÆšfËY« Fs« »zW eilghij gŸË¡ gh®¥gd fdgho xUt® vGâÆU¡F« xU f£LiuÆš cŸs áy
Tl« KjÈaitfËYkhtJ Ô©lhjh®¡F¢ rkîÇikaË¡f ekJ Éõa§fis¡ ftŤjhš c©ik És§F«. mit:-
eh£L itÔf®fŸ r«kâ¥gh®fsh v‹W nf£»‹nwh«. jÄœ eh£oš,
“xU tF¥ghuJ neh¡f¤ij Ãiwnt‰w ï‹bdhU
ï¥bghGnj v§F« gF¤j¿t‰w k©QU©il¡ T£l¤jh®, “kj«
tF¥ghuJ cz®¢á ghâ¡f¥ glyhfhJ. ekJ njr¤jt®
ngh¢R, rhÞâu« ngh¢R, gH¡f tH¡f« ngh¢R” v‹W T¢rÈl Mu«
“ϪJ¡fŸ” vd xU tÊ¥ghlhŒ miH¡f¥g£lhY«,
ã¤J É£lh®fŸ. áy âd§ fS¡F K‹ (2 - 10 - 32) jŠirÆš thas
bt›ntW tF¥ã‰FÇa thœ¡ifiaí« cilat®fshfnt
Éš itÔf« ngR« t¡Ñš gh®¥gd®fŸ Toa tUzh¢áuk j®k¡
ïU¡»‹wd®. xU tF¥ghiu¥ ò©gL¤â¥ g£oÅ»lªJ
T£l¤âš Ô©lhjh®¡F¡ nfhÆš ãuntr« mË¡F« Éõa¤ij¡
x‹iw¥ bgWtJ áyh¡»a kšy”
f©o¤J¤ Ô®khd§fŸ brŒa¥g£oU¡»‹wd. m¡T£l¤âd®,
nfhÆš ãuntr¤â‹ bghU£L FUthôÇš âU. nfs¥g‹ mt®fŸ v‹W F¿¥ã£oU¥gij¡ bfh©L, j‰nghâU¡F«, #hâ ɤâ
c©zhÉuj« ïUªjij¡ f©o¤J«, fŸË¡ nfh£il rhbkhÇ‹ ahr§fS«, gH¡ftH¡f§fS« kh‰WtJ« kh‰Wtj‰F KaYtJ«
mt®fŸ FUthôÇš nfhÆiy¤ Ô©lhjh®fS¡F¤ âwªJ Élh rÇašy v‹gnj itÔf®fË‹ v©z« v‹gij czuyh«. Mfnt,
kÈUªj brŒifia¥ ghuh£oí« Ô©lhikia xÊ¡f KaYtJ«, ïÅ âU. fhªâat®fŸ g£oÅ »lªjhY« mij vªj itÔfU«
nfhÆš ãuntrkË¡f KaYtJ« ïªJ kj Mfk, ntj, òuhz MjÇ¡f¥ nghtâšiyba‹gijí« ï¥nghGnj âra¥gL¤â¡
rhÞâu§fS¡F¥ bghU¤jKilajšy bt‹W« Ô®khd§fŸ Ãiw bfhŸsyh«. nkY«,
nt‰¿ÆU¡»‹wh®fŸ. ï‹D« nfhÆš ãuntr¤â‹ bghU£L¢
br‹id¢ r£lrigÆš r£l« Ãiwnt‰w mDkâaË¡f¡ TlhJ “c¤rt fhy§fËš RthÄ C®ty« tUtJ«, c¤rt
v‹W ft®d® itáuhŒ KjÈat®fis nt©o¡ bfhŸStjhfî« KoÉš el¡f¥gL« unjh¤rtK« jhœªj tF¥ãdU¡F¡
Ô®khd« g©ÂÆU¡»wh®fŸ. fh£á bfhL¡fnt ba‹gij ahtU« m¿ayh«. unjh¤rt
fhy§fËš Ô©lhjh®fŸ v‹gt®fis¤ Ô©lY« jF«
k‰bwhU itÔfuh»a âU. uh#h gfö® »UZzkh¢rhÇah® v‹gJ itÔf®fsJ bfhŸif. vdnt jhœ¤j¥g£lt®fis
v‹gt® Ô©lhik xÊ¡F« Éõa¤âš murh§fnk ftd« ïªJ¡fŸ rkcÇik bfhL¤J¢ rnfhju®fshfnt ghÉ¡
brY¤âtU« Rnjr KÞÈ« rkÞjhdkh»a iAjuhgh¤â‰F¥ nghŒ »‹wd®. ï¥bghGJ òâa tÊÆš mt®fis¡ nfhÉšfËš
Ô©lhik Éy¡F¡F vâ® ãurhu« g©Q»wh®. iAjuhgh¤âš òFªJ tz§f¢ brŒa nt©Lbkd¤ jiyt®fŸ
br‹w 30 - 9 - 32š Toa t¡ÑšfËš kfheh£oš, âU. uh#h gfö® KaYtij¡ f©L itÔf®fsh»a eh§fŸ tUªJ»nwh«.”
»UZzkh¢rhÇah® jiyik t»¤J¥ ngR« nghJ,

Fo muR - 1932 ( 2 ) 110 111 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


v‹W F¿¥ã£oU¥gij¡ bfh©L nfhÆš ãuntr Éõa¤âš
itÔf® bfh©LŸs kd¥gh‹ikia m¿ayh«.
nk‰T¿a gy Éõa§fisí« cjhuz§fisí§bfh©L,
âU. khsÉah g©oj® ãurhu« g©z¥ nghtjhf¡ TW« nghȤ
Ô©lhik xÊ¥ò¥ ãurhu¤ij¡ Tl MjÇ¡f vªj itÔfU«
jahuhÆšiy v‹gij m¿ayh«.
Mfnt ahU« âU. fhªânah mšyJ, âU. khsÉahnth,
#ÞoÞ f£á bfhiy brŒa¥gLkh?
mšyJ fh§»unrh brŒí« Ô©lhik Éy¡F¥ ãurhu¤ij¡ f©L
Vkhw nt©lh«, Ô©lhik xÊ¥ò¥ ãurhu« g©Q« fh§»uÞ
br‹w thu¤âš jŠirÆš Toa g‹Åu©lhtJ gh®¥gd
gh®¥gd®fis “#hâfis mÊ¥gj‰F« #hâ¡f£L¥ghLfis
ušyhjh® kfheh£oš elªj khd¡nflhd¡ fhÇa§fis¡ nf£l vªj
mÊ¥gj‰F«, fhuzkhf ïU¡F« fy¥ò kz¤ijí« rkgªâ
gh®¥gdušyhjhU«, gh®¤j vªj¥ gh®¥gdušyhjhU«, bt£fkilªJ
ngh#d¤ijí« x¥ò¡ bfhŸS»wh®fsh” v‹W nf£lhš mt®
jiyia¤ bjh§f É£L¡ bfhŸshkÈU¡f KoahJ. njr¤â‹
fSila F£L btË¥g£L¥ nghF«. rkgªâ ngh#d¤â‰F mndf®
e‹ik¡fhf ciH¡»‹nwh« v‹W«, r_f¤â‹ e‹ik¡fhf ciH¡
x¥ò¡ bfh©lhY«, fy¥ò kz Éõa¤ij x¥ò¡ bfhŸs¤ JÂa
»‹nwh« v‹W« brhšÈ¡ bfh©oU¡F« go¤j T£l¤jhU«,
kh£lh®fŸ. ïj‰F ekJ eh£L gh®¥gd®fŸ áy® kd¥ó®tkh x¥ò¡
gz¡fhu¡ T£l¤jhU« M»a gh®¥gdušyhjh®fns rhjhuz
bfh©lhY«, âU. khsÉah ngh‹w itÔf®fŸ xU ehS« x¥ò¡
Kw£L, m¿t‰w fhÈfis¥nghš xUtnuhL xUt® nkhrkhf elªJ
bfhŸsnt kh£lh®fŸ. Mifahš všnyhU¡F« ïªJ kj¥ãurhu«
bfh©l el¤ijia Ãid¡F« nghJ c©ik gh®¥gdušyhjh®
g©Q« fh§»uálK« mj‹ãu¢rhuf®fËlK« #h¡»uijahÆU¡
ïu¤j« bfhâ¡fhkÈuhJ. gh®¥gdušyhjh® f£áia v¥gonaD«
F«go v¢rÇ¡if brŒ»‹nwh«.
FÊ njh©o òij¤JÉl nt©Lbk‹W btFeh£fshf Ka‰á
Fo muR - jiya§f« - 09.10.1932 brŒJ bfh©oUªj gh®¥gd®fS«, gh®¥gd¡ TÈfS« rªnjhr¥
g£L¤ jiyfhš bjÇahkš T¤jhlî«, gh®¥gdušyhjhÇ‹ r_f
ey¤ij¥ nghâa msî ftÅ¡fh É£lhY« Vnjh gh®¥gdušyh
jhÇ‹ e‹ik¡fhf ciH¥gjhf¢ brhšÈ¡ bfh©lhtJ xU f£á
ïU¡»wnj v‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¡»‹wt®fË‹ beŠrª
Jo¡fî« Md fhÇa§fŸ elªjij¥ g‰¿ Ãid¡F« gh®¥gd
ušyhjh® vtU« M¤âukilahkÈU¡f KoahJ. uh#h¡fS«,
kªâÇfS«, #Û‹jhu®fS«, Íšyhngh®L jiyt®fS«, jhÿfh
ngh®L jiyt®fS«, KÅágš jiyt®fS«, r£lrig cW¥ãd®
fS«, ÉahghÇfS«, gz¡fhu®fS«, Ãy¢Rth‹jh®fSkh»a
gh®¥gdušyhjh®fŸ x‹W Toa xU kfhehL FH¥g¤âš elªjbj‹
whš ïijÉl¥ gh®¥gdušyhjh® r_f¤â‰F mÊahj, bt£f§bf£l
tir bkhÊ ntW v‹d jh‹ nt©L«? nkny T¿a bgÇa
kÅj®fbs‹W brhšy¡Toa gh®¥gdušyhjh®fns xU kfh
eh£il¢ rkhjhd¤njhL el¤j nah¡»aij ïšyhk‰ nghŒ É£lh®
fŸ v‹whš, “gh®¥gdušyhjh®¡F _isÆšiy, âwikÆšiy”
v‹W Ãid¤J¡ bfh©L« brhšÈ¡ bfh©oU¡F«, gh®¥gd®
fS¡F¤ jFªj gâš Tw¥ gh®¥gdušyhjh®¡F thí©lh v‹W jh‹
nf£»‹nwh«.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 112 113 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
jŠir kfheh£oš vªj f£áÆd® brŒjJ rÇ, vªj f£áÆd® m‹¿í« j‰fhy¤âš m¡f£áÆš cŸst®fËš gy®
brŒjJ j¥ò v‹gij¥g‰¿ eh« x‹W« Tw ÉU«gÉšiy. Mdhš Raey¤ij c¤njá¤J¡ f£áÆ‹ mo¥gilahd bfhŸifiana
vªj¡ f£áÆduhÆUªjhY«, T£l¤ij fiy¥gj‰bf‹W«, kfh ehL kh‰¿¡ f£áiana bfhiy brŒa¢ áy tUõ§fshf Ka‹W
eilbgw bth£lhkš r¤j« nghLtj‰bf‹Wnk xU T£l¤ij kfh bfh©oU¡»wh®fŸ. ï¤jifa gh®¥gdušyhj r_f¡ bfhiyfhu®
eh£L¥ ãuâÃâfsh¡»¡ bfh©L tªjij Él btW¡f¤jFªjJ«, fS« jŠir kfhehL fyf¤âš Koªjj‰F xU tifÆš fhuz
f©o¡f¤jFªjJkhd fhÇa« nt¿šiy. mâY« r¤j« nghL f®¤jh¡fshth®fŸ v‹gijí« kW¡f KoahJ. mjhtJ gh®¥gd
v‹whš r¤j« nghlî«, ngrhkÈU v‹whš ngrhkÈU¡fî« Md ušyhjh® f£áia Mu«ã¤j Mâf®¤j®fsh»a âU. o. v«. eha®,
k¡fisí«, ntW m¿nth, go¥ngh x‹W Äšyhj k¡fisí« ãuâ mt®fS«, r®. ã. âahfuha® mt®fS« gh®¥gd®fshš Äâí©L,
Ãâahf miH¤J¡ bfh©L tªâUªjjhf¢ brhšy¥gL« Éõa« jhœ¤j¥g£L¡ »lªj gh®¥gdušyhjh® r_f¤ij muáaš JiwÆY«
ï‹D« nftykhF«. m‹¿í«, #ÞoÞ f£áia¤ bjhiy¡f rKjha K‹nd‰w¤ JiwÆY«, rkîÇikailí«go brŒa
nt©L« v‹D« v©zKila fh§»uÞ f£áia nr®ªjt®fS«, nt©L« v‹D« neh¡f¤Jlndna f£áia Mu«ã¤jh®fŸ. m¡
v¥goahtJ #ÞoÞ f£áÆš ãsî c©lh¡» mij mâfhu¥ fhy¤âš gh®¥gd®fisí« nr®¤J¡ bfh©L njr e‹ik¡bf‹nwh,
gjÉÆÈUªJ 圤â, m›tâfhu¤ij¤ jh§fŸ if¥g‰¿¡ bfhŸs ViHfË‹ e‹ik¡bf‹nwh Mu«ã¤j vªj ïa¡f§fS«
nt©L« v‹D« neh¡fKila ïju f£áÆdU« kfheh£L¡F¥ r§f§fS« filáÆš gh®¥gd®fË‹ Raey¤â‰nf cgnahf¥gL«
ãuâÃâfŸ v‹w bgaUl‹ tªâUªjJ Éa¥ig¤ ju¡Toa brŒâ go gh®¥gd®fŸ brŒJ tªj jªâukh»a mnah¡»a¤jd¤ij
ahF«. ï¤jifa ãuâÃâfis¡ bfh©l xU kfhehL v¥go xG§fhf #ÞoÞ f£á Þjhgf®fŸ e‹whŒ m¿ªâUªjh®fŸ. MifÆdhš
el¡f Koíbk‹Wjh‹ nf£»nwh«. ï«khâÇahd k¡fis kfh gh®¥gdušyhjh® f£áahdJ mÊahkš Ãiy¤J ËW gh®¥gd
eh£L¡F¥ ãuâÃâfshf miH¤J tªjt®fS«, miH¤Jtu cjÉ ušyhjh® r_f¤â‰F¢ á¿jsthtJ e‹ik brŒa nt©Lkhdhš
brŒjt®fS«, mt®fis¥ ãuâÃâfshf x¥ò¡ bfh©L mDk⤠m¡f£áÆš gh®¥gd®fis¢ nr®¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ v‹w
jt®fS« ahuhÆUªjhY« rÇ mt®fŸ brŒif Äfî« f©o¡f¡ â£l¤ij mik¤J it¤jh®fŸ. ïÅí« gh®¥gdušyhjh® f£á
ToaJ«, ïfH¡ToaJ« gÇfá¡f¡ ToaJ« MFbk‹nw eh« rhthkš cÆnuhL ïU¡f nt©Lkhdhš, f£á Þjhgf®fË‹
TWnth«. neh¡f¤ijí« â£l¤ijí« bfhiy brŒahkš ïU¡f nt©oanj
gh®¥gdušyhjh® flikahF«.
c©ikÆnyna #ÞoÞ f£áÆ‹ jiyt®fŸ midtU«,
gh®¥gdušyhj ViH k¡fS¡F«, njr k¡fS¡F« e‹ik brŒa jŠir kfheh£onyh xU T£l«, f£áÆš gh®¥gd®fis¢
nt©L« v‹D« v©z« cilat®fshÆUªjhš mt®fS¡FŸ nr®¥gjhf¤ Ô®khŤJ Élnt©L« v‹gj‰fhf btF fZl¥
ï¤jifa FH¥gK«, fyfK«, fhȤjdK« elªâU¡f ïlnk g£ljhf¤ bjÇ»wJ. Mdhš jŠir kfheh£o‹ bgU« ghyhd ãuâ
V‰g£oU¡fhJ. ïj‰F khwhf¡ f£á¤ jiyt®fŸ f£áÆ‹ bgauhš ÃâfŸ gh®¥gdiu¡ f£áÆš nr®¥gj‰F vâuhd kd¥ gh‹ik
g£l« gjÉfis¥ bg‰W Rayhg« bgWtâš ãothj Kila íilat®fshf ïUªjh®fbs‹w Éõa« gh®¥gdiu¢ nr®¡F«
t®fshfî«, ï› Éõa¤âš xUtU¡ bfhUt® É£L¡ bfhL¡fhj v©zKila T£l¤jh®¡F¤ bjÇí«. Mifahš ït®fS« kfhehL
t®fshfî« ïUªj fhuz¤jhš jh‹ ï›thwhd fyf« ne®ªjJ. rÇahf eilbgwhkš nghtj‰F btË¥gilahf ïšyh É£lhY«,
RU¡fkhf¡ Tw nt©Lkhdhš kªâÇ c¤ânahf¤â‹ bghU£L jh‹ kiwKfkhf¥ gy nah¡»a k‰w brašfis¢ brŒJ tªjh®fbs‹W
kfheh£oš ï«khâÇahd khd¡nfL r«gɤjJ v‹W brhšÈ brhšy¥gL« Éõa¤ijí« vËâš kW¡f KoahJ.
Élyh«. ïj‹ bghU£nl x›bthUtU« TÈ¡F MŸ ão¤J
ãuâÃâfshf¥ gyiu¡ bfh©L tu ne®ªjJ v‹gâY« á¿J« mL¤jgoahf¤ jiyt® nj®jš ÉõaK« fyf¤â‰F xU
rªnjf¥gl nt©oaâšiy. K¡»akhd fhuzkh» É£lJ. jiyt® nj®jš ÉõaK« j‰fhy
kªâÇfË‹ c¤ânahf Éõa¤âš khWjiy c©lh¡Fnkh v‹w
bešÿ® kfheh£L¡F¥ ã‹ br‹w _‹W M©Lfshf kfh ga«, kªâÇfËl¤âY«, kªâÇfË‹ ghjªjh§»fËl¤âY« Fo
ehL Tlhkš, ïUªjnj m¡f£á¤ jiyt®fS¡F¡ f£á K‹nd‰ bfh©oUªj fhuznk fyf¤â‰F K¡»a fhuz« v‹W brhšy¥
w¤â‰ ftiy ïU¡»wjh? mšyJ j§fSila Raey K‹nd‰w¤âš gL»‹wJ. áy khj§fshf kªâÇfS¡FŸ x‰WikÆšyhâUªj
ftiyÆU¡»wjh? v‹gij¡ fh£Ltj‰F¥ nghJkhdjhF«.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 114 115 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ÉõaK«, bj‹Åªâa ey cÇik¢ r§f îthf rigÆš kªâÇfË‹ mL¤j¥go gh®¥gdiu¢ nr®¡F« Éõa¤âš f£áÆd® Äfî«
nkš e«ã¡if ïšiy v‹D« Ô®khd« bfh©Ltu¥g£L¥ ãwF #h¡»uijahf ïU¡f nt©L«. áy gh®¥gd®fŸ #ÞoÞ f£áia
rkhjhd ÉõaK«, jŠir kfh eh£L¡F tªj jiyt®fŸ ïU tF¥òthj¡ f£á v‹W« muáaš f£áašy bt‹W«, njr¤â‹
f£áÆduhf x›bthU f£á¡F« jŤjÅna MŸão¤J¡ bfh©L ãuâÃâ¤Jt« bghUªâa f£áašy bt‹W« TW»‹wh®fbs‹W
tªj ÉõaK«, kªâÇfË‹ c¤ânahf Éõank fyf¤â‰F K¡»a brhšÈ¡ bfh©L f£áÆš gh®¥gd®fis¢ nr®¡f Ka‰á¥gJ
fhuz« v‹gij e‹whŒ És¡»¡ fh£L»‹wd. f£áia¡ bfhiy brŒJ É£L¤ jh« njrhãkhd¥g£l« bgWtj‰
F« vâÇfsh»a gh®¥gd®fË‹ MÓ®thj¤ij¥ bgWtj‰F«
Mfnt #ÞoÞ f£áÆ‹ jiyt®fŸ, Raey¤ij K‹Å£L brŒa¥gL« Nœ¢ánaahF«. ï›thW TW»‹wt®fË‹ ò¤âÆš
nah¡»a¥bghW¥ãšyhkš elªJ bfh©l fhuz¤âdhš, gh®¥gd gh®¥gd®fË‹ tF¥òthjK«, RaeyK« ï‹D« xÊaÉšiy
ušyhjh® r_f¤â‰F Ú§fhj gÊí©lhF« go kfhehL FH¥g¤âš
v‹D« Éõa« glÉšiyah v‹W nf£»nwh«. ïJ tiuÆY«
elªJ, jiyt® ãur§f¤njhL x¤âit¡f¥ g£oU¡»‹wJ. ïÅ,
gh®¥gd®fisí« nr®¤J¡ bfh©oU¡»‹w vªj ïa¡fkhÆD«,
x¤âit¡f¥g£l kfheh£il ehŸ fl¤jhkš, mªj¤ jŠirÆnyna
vªj¢ r§fkhÆD«, jhœ¤j¥g£oU¡F« gh®¥gdušyhjh® Ãiyia
el¤â¡ f£áia¡ bfhiy brŒahkš f£áÆ‹ K‹nd‰w¤â‰fhd
ca®¤j¢ á¿jsthtJ cjÉ brŒâU¡»‹wdth? v‹gij e‹whŒ
tÊfis¡ fh©gh®fshÆ‹ m¥bghGJ jh‹ ï¥bghGJ V‰g£LŸs
nahrid brŒJ gh®¡f nt©L»nwh«. ï¥bghGJŸs #ÞoÞ
mtkhd¤â‰F Xusî gÇfhu« njoajhF« v‹gij vL¤J¡ fh£l
f£áahdJ v›tsîjh‹ gh®¥gd®fË‹ tir bkhÊfS¡F c£
ÉU«ò»nwh«.
g£oUªjhY« c©ikÆš njr k¡fS¡F e‹ik brŒí« f£á
ï›thW kfheh£il Û©L« el¤j Mu«ã¡F« bghGJ, ba‹gij njr k¡fŸ x¥ò¡ bfh©lj‰F m¿F¿ahf _‹W Kiw
j‰nghJ kfhehL FH¥g¤njhL Koªjj‰F¡ fhuzkhd jiyt® njrk¡fË‹ Mjuit¥ bg‰W mâfkhd cW¥ãd®fŸ r£lrig¡
nj®jš ãu¢áid¤ jfuhW«, gh®¥gdiu nr®¡F« ãu¢áid¤ jfuhW« F« bjǪbjL¡f¥g£oU¡»‹wh®fŸ. ï¡f£á murh§f¤jhuhY« xU
KjÈš ÉF« v‹gâš IaÄšiy. Mifahš, v›Éj fyfK« muáaš f£ábad m§ÑfÇ¡f¥g£L mâfhu¥ gjÉÆY« ïUªJ
el¥gj‰F ïlÄšyhj V‰ghLfSl‹ kfheh£il xG§fhf el¤J tªâU¡»‹wJ. ï¥bghGJ« ïUªJ bfh©oU¡»‹wJ. Mfnt
tâš f£á¤ jiyt®fŸ bgÇJ« ftd« brY¤j nt©oaJ mtá gh®¥gdiu¢ nr®¡fhj fhuz¤jhš f£áÆ‹ vªj fhÇa« jilg£L
akhF«. É£lJ v‹W nf£»‹nwh«.

ï¢rka¤âš eh« nk‰T¿a jiyt® nj®jš, gh®¥gdiu¢ xU¡fhš ïÅ Tl¥nghF« kfheh£oš gh®¥gd®fisí«
nr®¤jš M»a ïu©L Éõa§fis¥ g‰¿ f£áÆ‹ mãÉU¤âÆ‹ f£áÆš nr®¥gbj‹W Ô®khÅ¥gh®fshÆ‹ m¥bghGnj f£áÆ‹
bghU£L ekJ mã¥ãuha¤ij T¿ Él ÉU«ò»nwh«. f£á¤ Mí£fhy« KoªJ É£lJ. âU. o. v«. eha® mt®fshY«, r®.
jiyt® ah® tUtjhf ïUªjhY« mij¥ g‰¿ ek¡F¡ ftiy âahfuhauhY« , gdfhš muruhY« njh‰¿ ts®¡f¥g£l f£áia
ïšiy; f£á¤ jiyt® Éõa¤âš Mªâu®, jÄH®. #Û‹jh®, #Û‹jh® mt®fS¡F¥ ã‹ tªj Raey§ bfh©l jiyt®fŸ bfhiy
mšyhjt®, ehíL, KjÈah® KjÈa tF¥ò¤ Jntõ§fis »s¥ã brŒjh®fŸ v‹w gÊia V‰fhkš nghf KoahJ v‹W v¢rÇ¡if
ÉLtJ tof£od K£lhŸ jdK«, bghW¥g‰w¤ j‹ikí« v‹nw brŒ»‹nwh«.
eh« TWnth«. ahuhÆUªjhY« f£áÆ‹ mãÉU¤âÆš neh¡f
ï›thW gh®¥gd®fisí« f£áÆš nr®¡f¥g£L¡ f£áí«
Kilat®fshfî«, vâ®f£á¡ fhu®fis rkhjhd« g©znt©L«
FÊ njh©o òij¡f¥g£L mÊa¡ Toa fhy« tªjhY« mjdhš
v‹D« v©z¤Jl‹ f£á¡ bfhŸifia É£L¡ bfhL¡fhjt®
gh®¥gdušyhjh® C¡fK« cz®¢áí« ghHhf¥nghŒ ÉlhJ v‹W
fshí«, Raey¤ij fUjhjt®fshí« f£áÆ‹ mo¥gil
eh« ârakhf e«ò»‹nwh«. Û©L« gHa bfhŸifiaíila
neh¡fkh»a rKjha¢ Ó®âU¤j« muáaš K‹nd‰w« ïu©ilí«
mjhtJ gh®¥gd® r«gªj ÄšyhjJ« rKjha Ó®âU¤j¡ bfhŸif
xU§nf Ãiwnt‰w¡ Toat®fshí« ïU¤jš nt©L«. ï¤jifa
iaí« muáaš K‹nd‰w¤ijí« mo¥gilahf¡ bfh©l xU
xUtiu nj®ªnjL¤jhbyhÊa #ÞoÞ f£á Ãiy¤J ÉfhJ v‹gij
R¤jkhd gh®¥gdušyhjh® f£á njh‹whkš nghfhJ v‹gJ«,
eh« Äfî« cWânahL« c©iknahL« m¿É¡»‹nwh«.
j‰nghJŸs #ÞoÞ f£áia bfhiy brŒtj‰F KidªJ ÉF«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 116 117 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Jnuh»fis¥ bghJ thœÉÈUªJ Éu£l mt®fŸ ã‹th§f
kh£lh®fŸ v‹gJ« âra« v‹W cWâahf¡ TW»‹nwh«.
Mifahš j‰nghJŸs #ÞoÞ f£áÆš cŸs bghW¥ghËfŸ
c©ikÆnyna gh®¥gdušyhjh® r_f ey¤ij¡ fUj¡ Toat®
fshÆUªjhš gh®¥gdušyhj r_f¤jhuhš r_f¤ Jnuh»fŸ v‹w
gÊia¢ Rk¡f kdÄšyhjt®fshÆUªjhš RaeyÄ‹¿¡ f£áÆ‹
K‹nd‰w¤â‹ ÉU¥gKilat®fshÆUªjhš âU. o. v«. eha® ÔghtË¡ bfhŸis nehŒ
fhy¤âY«, r®. âahfuha® fhy¤âY«, gd¡fhš mur® fhy¤âY«
ïUªj c©ikahd gh®¥gdušyhjh® f£áia Û©L« cÆ®¥ã¡f
nt©L»‹nwh«. x›bthU tUõK« jtwhkš tU« bgÇa bfhŸis nehŒ
rÛg¤âš tu¥ ngh»wJ. k¡fSila cÆiu¡ ft®ªJ bršY«
Fo muR - jiya§f« - 16.10.1932
bfhŸis nehÆdhš Tl mâf¡ fZlÄšiy. Mdhš k¡fis
cÆnuhL it¤J mt®fSila ïu¤j¤ijí«, bršt¤ijí«,
m¿ití« c¿Šá ÉL« bfhŸis nehŒfS¡nf mâfkhf mŠr
nt©L«. m¤jifa bfhŸis nehŒfŸ ïªJ kj¤âš Vuhskhf
ïU¡»‹wd. ïitfËš všyh« Äfî« bgÇajh»a bfhŸis nehŒ
jh‹ ï›thu¤âš tU»wJ. m¡ bfhŸis nehŒ ÔghtË¥ g©oif
naahF«. Mifahš všyh k¡fisí« #h¡»uijahÆU¡F«go
v¢rÇ¡f nt©L« v‹gj‰fhfnt eh« m¡bfhŸis nehÆ‹
bfhLikfis vL¤J¡ fh£l K‹tªnjh«.
ïªâa®fŸ mt®fS¡FŸS«, ïªJ¡fŸ v‹gt®fŸ k‰w
r_f¤jhiu¡ fh£oY« bršt¤âY«, m¿ÉY«, åu¤âY« jhœªJ
moik kd¥gh‹ik ÄFªjt®fshÆU¥gj‰F¡ fhuz«, ïªJ
kjK«, mj‹ _y« V‰g£LŸs g©oiffSnk v‹gij ekJ
ïa¡f« e‹whŒ És¡»¡ fh£oÆU¡»‹wJ. ïªJ kjK« ïªJ
kj¤â‹ nguhš V‰g£L tH§»tU« g©oiffS« ïšyhâU¡F
khdhš ekJ k¡fŸ v›tsnth ca®ªj ÃiyÆY«, Rjªâu Kila
t®fshfî« m¿îilat®fshfî« ïU¥gh®fŸ v‹gâš IaÄšiy.
ï‹W kj¤ijí«, kj¥g©oiffisí«, y£áa« g©zhkš j§fŸ
brhªj ò¤âÆ‹ tÊna elªJ, ï›îyf¤âš, Rfkhf thœtj‰F
tÊia¡ f©L ão¥gâš KidªJ ÉF« k¡fns gF¤j¿î cila
t®fshfî«, moik¤ j‹ik ïšyhjt®fshfî«, jǤâuÄšyhj
t®fshfî«, thœtij eh« f©Tlhf¡ fhz¡Toa ÃiyikÆÈU¡
»nwh«. ïUªJ« ekJ eh£L K‹nd‰w¤â‰fhf¥ ghLgLtjhf M®¥
gh£l« òǪJ bfh©oU¡F« vtU«, k‰w eh£L k¡fŸ Rjªâukil
tj‰F¡ if¡bfh©l c©ikahd tÊfis¥ g‰¿¢ áªâ¡fnth mJ
g‰¿ ekJ k¡fËilna ãurhu« g©znth K‹ tuhkÈU¡»‹wd®.
Mdhš eh« kh¤âu« MâKjš, ïªJkjK«, ïªJkj¥ g©oif

Fo muR - 1932 ( 2 ) 118 119 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


fS« xʪjhbyhÊa ekJ k¡fŸ, bršt¤ânyh, m¿Ényh, rk¤Jt¤ KjÈš ekJ f©Q¡F K‹ fhz¥gL« ïªj k© xU
ânyh xU ehS« K‹ndw KoahJ v‹W brhšÈ tU»nwh«. bg©zhf ïU¡f Koíkh? ïu©lhtJ ‘kfhÉZQ’ vd xU
bjŒt« filfËš ɉF« g©l§fËš ïU¥gJ nghy, gy
ï¥bghGJ ekJ f©K‹ ÉF« ÔghtË¥ g©oifia bg©#hâfSl‹, xU FUÉÆ‹ nkš c£fh®ªJ bfh©nlh, mšyJ
vL¤J¡ bfhŸSnth«. ï¥g©oifÆdhš ekJ eh£L k¡fS¡F gh«ã‹ nkš gL¤J¡bfh©nlh, rK¤âu¤âš ÄjªJbfh©nlh
c©lhF« bghUŸ eZl« rßu¤ J‹g« v›tsî? m‹¿í« áW ï‹W« ïU¥gjhf¡ Tw¥gLtJ«, ïj‰FK‹ ïUªjjhf¢
FHªijfŸ Kjš tajhdt®fŸ tiuíŸs všnyh® kd¤âY« brhšy¥gLtJ« m¿î¡F¥ bghU¤jkhd brŒâah?
gâí« _l e«ã¡if v›tsî? ït‰iw všyh« #d r_f¤â‰F
vL¤J¡ fh£o mt®fis¢ Ó®âU¤j vªj njrhãkhÅahtJ Ka‰á ï¥go¥g£l xU bjŒt¤â‰F« k©Q¡F« xU ãŸis
vL¤J¡bfhŸ»‹whdh? ãwªjJ v‹W brhšYtJ v›tsî òu£L? Mu«gnk òu£lhÆU¡F«
nghJ k‰witfbsšyh« v¥goÆU¡Fbk‹gij ï‹D« eh«
KjÈš ï¥g©oifÆdhš k¡fSila m¿î v›thW kG§f ÉǤJ¡ fh£l nt©oaâšiy. Mfnt, ï¤jifa m®¤jk‰w
it¡f¥gL»wJ v‹gij¥g‰¿¢ á¿J MuhŒnth«. ïij m¿a fijia¤ “bjŒåf”KŸsjhf e«ã¡bfh©L, ïj‹ bghU£L xU
nt©Lkhdhš ïj‹ bghU£L - mjhtJ ï¥g©oifia njr« nfho¡fz¡fhd bghUis xnu ehËš bryî brŒíkhdhš,
‘bjŒåf’khdJ v‹W k¡fŸ e«git¡F« bghU£L V‰g£oU¡F« mij m¿îila njrbk‹W brhšy Koíkh?
òuhz¡ fijia MuhŒªjhny ïj‹ c©ik És§F«. Mjyhš
m¡fijia¡ ÑnH F¿¤J¡ fh£L»nwh«. ïªj¡ fijia e«ãna “eufrJ®¤â” vd xU ehis¡
F¿¥ã£L¡ bfh©L m‹W Éoa‰ fhiyÆš vGªJ v©bzŒ
“óÄ njÉ” v‹D« ïªj k©Q¡F«, “kfh ÉZQ” v‹W njŒ¤J KGFtJ«, v©bzŒ¥ gyfhu§fis tÆW òil¡f¤
brhšy¥gL« xU bjŒt¤â‰F« “eufh Nu‹” v‹D« xU kf‹ â‹gJ« g£lhR¡ f£Lfis¡ bfhS¤JtJkhd brašfis brŒJ
ãwªjhdh«. mt‹ mâf gyrhÈahf ïUªJ bfh©L gh®¥gd® g©oif bfh©lhL»‹wd®.
fS¡F Jiztuh»a “njt®fŸ” v‹gt®fis bašyh« Äfî«
fZl¥gL¤â¡ bfh©oUªjhdh«. Mjyhš, njt®fbsšyh«, jÄH® ï›thW brŒtjdhš, k¡fS¡F kj¥ òu£oY«, g©oif
Fykh»a mRu® Fy¤ij¢ nr®ªjtdhf¢ brhšy¥g£l “eufhRu” òu£oY«, òuhz¥ òu£oY«, mtjhu¥ òu£oY« gh®¥gd t«r¤ij¢
Dila bfhLikia r»¡f Koahkš “kfhÉZQ” v‹D« mªj nr®ªjnjt®fŸ midtU« gÇR¤jkhdt®fŸ, ca®ªjt®fŸ, jÄH®
bjŒt¤âÅl« br‹W KiwÆ£lh®fsh«. kfh ÉZQ v‹gtU«, t«r¤ij nr®ªjt®fsh»a mRu®fŸ midtU« mnah¡»a®fŸ,
mªj eufhRuid¡ bfh‹W njt®fSila fZl¤ij Ú¡Ftjhf¡ jhœªjt®fŸ v‹D« òu£oY« e«ã¡ifí©lh», mt®fŸ m¿î
T¿dhuh«. m¥bghGJ óÄnjÉ, eufhRuid¡ bfhšY« nghJ F‹¿¥ ngh»‹wJ. m‹¿í«, k¡fŸ, g©oj®fŸ, ònuh»j®fŸ,
j‹idí« cl‹ it¤J¡ bfh©nl j‹ kfid¡ bfhšY«go kjthâfŸ v‹D« òu£l®fS¡F ï‹D« moikahfnt ïU¡f¡
nt©o¡ bfh©lhsh«. mj‰F kfh ÉZQî« r«kâ¤jhuh«. Toa Ãiyiaí« mil»wh®fŸ v‹gij ah® kW¡f Koí«?
mj‹ ãwF kfh ÉZQ »UZzdhf¥ ãwªJ, r¤âa ïÅ ï¥g©oifÆdhš c©lhF« bghUŸ eZl¤ijí«,
ghikahf¥ ãwªâUªj óÄ njÉiaí« j‹Dl‹ miH¤J¡ Rfhjhu¡ Fiwití« ftÅ¥ngh«. ViH Kjš gz¡fhu‹ tiuíŸs
bfh©L nghŒ xU ÔÉš tá¤J tªj eufhRuid¡ bfh‹whdh«. všyh ïªJ¡fS« ïijbahU “bjŒåf” khd g©oifba‹W
»UZz‹ eufhRuid¡ bfh‹w nghJ, mt‹ jh‹ ïwªj ehis fUJtjhš, v¥ghLg£lhtJ v›tsî gz¤ij brytʤjhtJ,
óÄÆš cŸst®fŸ bfh©lhl nt©Lbk‹W “tu«” nf£lhdh« gzÄšyhÉ£lhš fl‹ th§»ahtJ, ïij¡ bfh©lhl
»UZzD« m›thnw “tu«” bfhL¤jhdh«. nt©Lbk‹W jkJ m¿ahikahš Ãid¡»wh®fŸ.. ït®fËš
gz¡fhu®fŸ, ï¥g©oifÆ‹ bghU£L v¡nfL bf£lhY«, vªj¢
ïJ jh‹ ÔghtË¥ g©oif¡fhf¡ f‰ã¡f¥g£oU¡F« fij. rªâÆš ËwhY« mij¥g‰¿ ek¡F ftiyÆšiy. Mdhš
ï¡fijia e«ã ÔghtË¥ g©oif bfh©lhL« k¡fis á¿jhtJ ViHk¡fS«, gz¡fhu®fis¥ gh®¤J«, m®¤jk‰w bjŒåf¤ijí«
ò¤âíŸst®fbs‹W TwKoíkh v‹gij e‹whŒ nahrid brŒJ¥ òuhz¡ fijfisí« e«ãí«, åzhf m¿É‹¿¡ fZl¥gL
ghU§fŸ!
Fo muR - 1932 ( 2 ) 120 121 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
»‹wh®fns v‹Wjh‹ eh« gÇjhg¥ gL»‹nwh«. ViH k¡fŸ, éuz¡ fUÉfŸ v‹d Ãiyailí«? ïjdhš gyÉl§fËš ekJ
ÔghtË¥ g©oif tu xU khj¤â‰F K‹ãUªnj, g©oif eh£oš Éõ ngâ c©lh» ÉL»‹wJ. ï‹D« gy tifahd
bfh©lhLtj‰fhf gyfhu« jah® brŒtj‰F fil¢ rhkh‹fŸ nehŒfS« c©lh» ÉL»‹wd. eh« TWtâš e«ã¡ifÆšiy
th§Ftj‰F«, òJ nt£ofŸ òlitfŸ th§Ftj‰F«, g£lhR¡ ahdhš ÔghtËa‹W kWehŸ ekJ eh£oš cŸs MÞg¤âÇfS¡F¢
f£LfŸ th§Ftj‰F«, g£oÅ »lªJ bghUŸ nr®¡»‹wh®fŸ. br‹W ghU§fŸ! v¤jid méuz nehahËfŸ tU»wh®fbs‹
m›thW nr®¤J it¤j bghUS« nghjhkš fl‹ th§F»wh®fŸ. gij¤ bjǪJ bfhŸsyh«. ï‹D« rkh¢rhu¥ g¤âÇiffis¡
ï›thW th§»a flid bfhL¥gj‰F ntW tÊÆšyhkš ït®fŸ ftŤJ¡ bfh©oU¥Õ®fshdhš v§bf§nf Éõ ngâ c©lh»
njo it¤âU¡F« eiffnsh gh¤âu§fnsh ɉf¥gL»‹wd. ÆU¡»w bj‹gijí« m¿ayh«.
ï›thW ViHk¡fŸ bghUŸ å© eZlkh»wJ.
ïJîkšyhkš g£lhRfËÈUªJ vG« Éõ¥ òifÆdhš
ïj‰F khwhf KjyhËfshf ïU¡F« #îË ÉahghÇfS« tU« ÉahâfŸ gy. ï›thW ÔghtË g©oifahdJ k¡fSila
kËif¡ fil¡fhu®fS«, ï¤ ÔghtËÆš ešy yhg« mil»wh®fŸ. kd¤âY« _l e«ã¡ifia c©lh¡FtnjhL mt®fSila
mt®fŸ milí« yhg« ViHk¡fŸ fZl¥g£L¢ r«ghâ¤j bghUŸ bghUS¡F« eZl¤ij c©lh¡» rßu Rf¤ijí« bfL¤J cÆU¡F¡
v‹gij ah® kW¡f Koí«. Mfnt ï¥g©oif ViHk¡fis Tl ciy it¤JÉL»w bj‹gijí« m¿ayh«.
ï‹D« guk ViHfsh¡fî«, gz¡fhu®fis ï‹D« bfhG¤j gz¡
fhu®fsh¡fî«, xUtifÆš cjÉ brŒ»wbj‹gijí« m¿ayh«. Mdhš ïªj¥ g©oifia¥ g‰¿í« ïJ ngh‹w k‰w¥
g©oiffis¥ g‰¿í«, ekJ eh£L njÓa¥ g¤âÇiffshtJ, njÓa
m‹¿í« åzhf¡ bfhS¤â¢ R£L bghR¡f¥gL«, g£lhR
thâfshtJ f©o¤J¡ T¿ mitfËš cŸs Nœ¢áfisí«
fS«, thz§fS«, v§»UªJ tU»‹wd. ïitfŸ bgU«ghY«
òu£Lfisí« vL¤J¡ fh£o, k¡fSila bršt¤ij eZlkhfhk‰
maš ehLfËÈUªnj ÔghtË¡bf‹W ekJ eh£o‰F Éahghu¤
brŒathtJ, mt®fSila _l e«ã¡iffis¥ ngh¡fthtJ
â‰fhf¡ bfh©L tu¥gL»‹wd. Rkh® ïu©L nfho %ghŒ bgWkhd
Ka‰á brŒ»‹wh®fsh v‹W gh®¤jhš xU á¿J« ï›thW brŒt
KŸs g£lhR¡ f£LfS«, thz§fSkhtJ ïªj¤ ÔghtËÆš
jhf¡ fhnzh«. ïj‰F khwhf, ïJ ngh‹w g©oiffis¥ g‰¿
bghR¡f¥gLbk‹gâš IaÄšiy. ïªj ïu©L nfhoí« fÇí«
bašyh« És«gu¥gL¤JtJ«, mitfË‹ “gÇR¤j¤ j‹ik”fis
òifíkhf nghtij¤ jÉu ïjdhš ntW ahU¡F v‹d gy‹? ekJ
k¡fS¡F vL¤J¡ fh£LtJ« mitfis¡ bfh©lhL«go brŒ
njr¥ gzkh»a ïªj ïu©L nfho %ghí« mªÃa eh£L¡F¤ jhnd
tJ« M»a fhÇa§fisna brŒJ tU»‹wh®fŸ. cjhuzkhf, ïªj¤
nghŒ¢ nrU»wJ? ï‹D« m‹Åa eh£L¤ JÂfŸ Éahghu¤â‹
ÔghtËia¥ g‰¿¢ br‹w ïu©L khj§fshfnt ãurhuŠ brŒa¥
_y« maš ehLfS¡F¢ bršY« bghUŸ ehiyªJ nfho %ghŒ¡F¡
g£L tUtij m¿ayh«. mjhtJ ÔghtË g©oif ekJ njÓa
FiwahJ v‹gJ âra«. ïªj ehiyªJ nfhoí« ekJ njr¤â‰F
g©oifba‹W« njt®fS¡F ÉnuhâahÆUªj eufhRuid¡
eZl« jhnd.
bfh‹W mt®fŸ Rfkilí«go ÉLjiyí©lh¡»a ÉLjiy ehŸ
ï‹D« mil kiH bgŒJ bfh©oU¡F« ïªj I¥gá v‹W«, Mifahš m‹W všnyhU« njÓa ÉLjiyia¡ fUâ
khj¤âš Éoa‰fhiyÆš v©bzŒ njŒ¤J KG»É£L v©bzŒ fj®th§»¡ f£l nt©L« v‹W«, fj® g¡j®fS«, fh§»uÞ g¡j®
gyfhu§fis¥ ngh£L tƉiw Ãw¥òtJ rßuRf¤J¡F V‰wjh v‹W fS«, njÓa g¡j®fS«, fjÇ‹ nguhY«, fh§»uá‹ nguhY«, njÓa¤
ÔghtËia e«ò« vªj K£lhshtJ nahá¤J¥ gh®¡»whdh? â‹ nguhY« ÔghtË¥ ãurhu« brŒJ tU»‹wd®. ït®fŸ brŒí«
rhjhuzkhf ekJ eh£oš “fhyuh” v‹D« Éõ¥ ngâ nehŒ guîtJ ïªj ãurhu«, k¡fis ï‹D« _l e«ã¡ifíilat®fsh¡fî«,
ïªj ÔghtË Kjš jh‹ v‹gij vtU« m¿th®fŸ. vjdhš ïªj FU£L¥ gH¡f tH¡f§fis íilat®fsh¡fî«, brŒa¥gL« kj¥
Éõ¥ ngâ c©lh»‹wJ v‹gij m¿ªjt®fŸ ïªj¤ ÔghtË¥ ãurhukh mšyth? v‹Wjh‹ eh« nf£»‹nwh«.
g©oifÆdhš ekJ #d r_f¤â‰F c©lhF« Ôikia kW¡f
ekJ eh£L¤ njÓathâfS¡F, ïJ ngh‹w g©oiffË‹
kh£lh®fŸ. rhjhuzkhd méuznk ïªj Éõ ngâ¡F Kj‰
ngÇš cŸs g¡âjh‹ ï‹W vL¤jitfbsšyh« mjhtJ, njÓa
fhuzkhF«. Éoa‰fhy¤âš v©bzŒ njŒ¤J KG» vËâš éuz
uhéa fhÇa§fis¡ Tl¥ g©oiffsh¡» mitfis¤, “njÓa
khfhj khî g©l§fis¥ ngh£L tƉiw Ãu¥ãdhš tƉ¿š cŸs
Fo muR - 1932 ( 2 ) 122 123 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
kj«” v‹D« xU òâa kj¤â‹ nguhš bfh©lhl¢ brŒa nt©L«
v‹D« v©zK©lh» m›thnw brŒJ« tU»wh®fŸ. ïj‰F
cjhuzkhf, fhªâ b#aªâ, neU b#aªâ, âyf® b#aªâ, jhÞ b#aªâ,
y#gâ ehŸ, r¤âah¡»uf ehŸ, l©o ehŸ, òdh x¥gªj ehŸ, c©zh
Éuj ehŸ v‹git ngh‹w gy eh£fis¡ F¿¥ã£l mitfis¥
g©oiffŸ nghy¡ bfh©lhL«go brŒJ tUtij¡ Twyh«. nfhÆš ãuntr knrhjh
Mfnt ï¤jifat®fŸ, òuhjdkhdbj‹W brhšy¥gL« ÔghtË
ngh‹w g©oiffis¥ g‰¿ ãurhu« g©zhkš É£L ÉLth®fsh?
mL¤J tu¥nghF« br‹id¢ r£l rig¡ T£l¤âš, khÍ
ï‹W ÔghthË¥ g©oifÆ‹ Énrõ¤ij¡ T¿¡ fj®¥ kªâÇ lh¡l® R¥guha‹ mt®fshš r£lkh¡F« bghU£L Mya¥
ãurhu« g©Q« njÓathâfŸ c©ikÆš, gF¤j¿îilt®fsh ãuntr knrhjh x‹W bfh©L tu¥nghtjhf m¿»‹nwh«. lh¡l®
ÆUªjhš, ekJ eh£L¢ bršt« m‹Åa eh£L¡F¢ bršy¡ TlhJ R¥guha‹ mt®fŸ, r_f Ó®âU¤j Éõa¤âš c©ikahd g‰W«
v‹w v©zKilat®fshÆUªjhš, ekJ k¡fŸ midtU« M®tK«, brŒifasÉš el¤â¡ fh£L« FzK« cilat®
m¿îilat®fshf x‰Wikíl‹ thH nt©L« v‹D« neh¡fK v‹gij ahU« kW¡f KoahJ. Mfnt ï¥bghGJ mt® bfh©L
ilat®fshÆUªjhš ÔghtË¥ g©oifiaí« ïJ ngh‹w k‰w¥ tu¥nghF« Mya¥ ãuntr knrhjhit¡ bfh©L, mt® btW«
g©oiffisí« xÊ¥gj‰nf Ka‰á brŒa nt©L«. ÔghtË¥ òfG¡fhfnth, Vkh‰wY¡fhfnth ï¡fhÇa¤ij¢ brŒa K‹ tªâU¡
g©oifia xÊ¥gj‹ _y«, m‹Åa eh£o‰F¥ g£lhRfË‹ _y« »wh® v‹W ahU« Tw KoahJ. mt® všyh¢ r_f¤â‹ghY«
bršY« nfho¡fz¡fhd %ghŒfisí«, JÂfË‹ _y« bršY« bfh©oU¡F«, c©ikahd rk¤Jt v©z¤ij mo¥gilahf¡
nfho¡fz¡fhd %ghŒfisí« bršyhkš jL¥gjdhš ekJ eh£ bfh©nl, jhœ¤j¥g£lt®fS¡F« nfhÆšfËš rkîÇik tH§f
o‰F yhgK©lh? mšyJ ÔghtË¥ g©oifia bfh©lhLtj‹ nt©L« v‹D« mªju§f v©z¤Jlndna ï«knrhjhit¡
_y« MÆu¡fz¡fhd %ghŒfS¡F¡ fj® ɉgid òÇtjdhš bfh©L tu¥ngh»wh® v‹W Iakw¡ TWnth«. Mdhš ï«knrhjh
yhgK©lhbt‹W nf£»nwh«. br‹id¢ r£lrigÆš r£lkhf ÃiwntWkh? Ãiwntwhjh?
v‹gij¥ g‰¿ ï¥bghGJ eh« x‹W« JªJ TWtj‰»šiy.
Mfnt c©ikahf MuhŒªJ gh®¤jhš ekJ eh£oš cŸs Mdhš murh§f¤jh®, ï«knrhjhî¡F MjutË¡fhÉ£lhY« Tl,
njÓathâfnsh, rkathâfnsh, ònuh»j®fnsh, g©oj®fnsh, kd« it¤jhš, br‹id¢ r£lrig murh§f¤â‹ jaÉšyhkny,
fh§»uÞthâfnsh midtU« k¡fis ïªJ kj¤â‹ nguhY« ï«knrhjhit¢ r£lkh¡» Él Koí«. v¥gobaÅš ï¥bghGJ
g©oiffË‹ nguhY«, Vkh‰¿ ï‹D« moikfshfnt it¤ br‹id¢ r£lrigÆš mâfhu¤âš ïU¡F« f£áí«, bk#hÇ£o
âUªJ j§fŸ Raey¤ij¢ rhâ¤J¡ bfhŸsnt Ka‰á brŒ»wh®fŸ ahfÆU¡F« f£áí« #ÞoÞ f£áahF«. ï¥bghGJ Mya¥ ãuntr
v‹gij m¿ayh«. knrhjhit¡ bfh©L tu¥nghF«, âU. R¥guha‹ mt®fŸ v⮡
f£áÆ‹ jiytuhth®. Mfnt âU. R¥guha‹ mt®fË‹ knrhjhit
Mjyhš, c©ikÆš ÉLjiy bgw Ãid¡»‹wt®, _l
mtUila f£áia¢ nr®ªjt®fbsšyh« MjÇ¥gh®fŸ v‹gâš
e«ã¡ifÆÅ‹W Ú§f Ãid¡»‹wt®fŸ, kjK« g©oiffS«
IaÄšiy. r£lrigÆ‹ bk#hÇ£o¡ f£áÆduhd #ÞoÞ f£á
xʪJ k¡fis¥ ão¤j Õil Ú§f nt©Lbk‹W Ãid¥gt®fŸ
ÆdU« ï«knrhjhit MjÇ¥gh®fshdhš, mJ r£lkh»ÉL
midtU«, ÔghtË¥ g©oifia monahL xÊ¡f nt©L»nwh«.
bk‹gj‰F¢ rªnjfÄšiy.
ÔghtË¥ g©oif¡bf‹W, gz¤ijí« bryî brŒJ ò¤âiaí«
bfL¤J¡ bfhŸshkš mªj ehisí« k‰w¢ rhjhuzkhd ehis¥ #ÞoÞ f£áÆdnuh, r_f¢ Ó®âU¤j¡ bfhŸifiana
nghynt fÊ¡F« go nt©L»‹nwh«. Mfnt ï¡bfhŸis mo¥gil neh¡fkhf¡ bfh©lt®fŸ. mt®fŸ gy M©Lfshf
nehŒ¡F ïl§bfhlhkš, mij¤ jL¡FkhW všnyhU¡F« v¢rÇ¡if všyh tF¥ãd®fS¡F« Mya§fËš rkîÇik ïU¡f nt©L«
brŒ»‹nwh«. v‹D« Éõa¤ij MjǤJ tUgt®fŸ. Mifahš, mt®fŸ jkJ
Fo muR - jiya§f« - 23.10.1932 v⮡f£á¤ jiytuhš bfh©L tu¥gL« knrhjh v‹w m‰gkhd
Fo muR - 1932 ( 2 ) 124 125 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
fhuz¤ij kh¤âu« fUâ, ïªj ešy knrhjhit v⮡fkh£lh®fŸ ïªâah KGtJ«, Rnjr rkÞjhd§fËY« Tl, Ô©lhjh®¡F
v‹nw eh« ârakhf e«ò»‹nwh«. xU rka« #ÞoÞ f£áÆd®, Mya¥ãuntr cÇikí«, k‰W« ïªJ¡fSl‹ rk cÇikí« ïU¡f
âU. R¥guha‹ mt®fSila f£á¡F«, jkJ f£á¡FKŸs muáaš nt©L« v‹D« bfhŸifia MjǤJ tU»wh®fŸ. bghJ #d§
mã¥ãuha§fis K‹Å£L«, “v⮡ f£áÆd® vªj ešy knrhjh fË‹ mã¥ãuha« mt®fŸ rk¤Jt cÇik¡F¢ rhjfkhfnt âU«ã
it¡ bfh©L tªjhY« mij v⮥gnj ekJ flik” v‹D« ïU¡»wJ v‹gij eh£oš x›bthU ehS« elªJ bfh©L tU«
muáaš tŠrª Ô®¡F« bfhŸifia K‹Å£L«, ï«knrhjhit Ãfœ¢áfis¡ fh©ngh® bjǪJ bfhŸsyh«. Mjyhš murh§f¤
MjÇ¡fhkš eLÃiyik t»¤jhY«, mšyJ v⮤jhY«, mJ jhU«, r£lrig cW¥ãd®fS« ï¢rªj®¥g¤ij¡ if eGt Élhk
Äfî« btW¡f¤jFªj brŒif ahFbk‹nw eh« T¿ v¢rÇ¡ ÈU¡f nt©L«. ï¢rªj®¥g¤ij¡ if eGt É£L ÉLth®fshdhš,
»‹nwh«. mt®fŸ bghJ#d mã¥ãuha¤ij my£áa« brŒjt®fshfî«,
bghJ #d e«ã¡if¡F¢ á¿J« jFâÆšyhjt®fshfî«, M»ÉL
ï¥bghGJ tu¥nghF« Mya¥ ãuntr knrhjh r£l th®fbs‹W v¢rÇ¡if brŒa ÉU«ò»nwh«.
khFkhdhš, mj‹ _y« všyh tF¥ig¢ nr®ªj ïªJ¡fS«, ïªJ
kj¡ nfhÆšfËš jilÆšyhkš bršYtj‰F cÇikí©lhF lh¡l® R¥guha‹ f£áÆdU«, #ÞoÞ f£áÆdU« murh§f¤
bk‹gJ âra«. Mjyhš ï¤jifa knrhjh x‹W br‹id¢ r£l jhU«, c©ikÆnyna všyh¢ r_f§fS« x‰Wikaila
rigÆš tu¥ngh»wJ v‹W bjǪj clndna, ekJ eh£L itÔf®fŸ nt©L« vd Ãid¥gh®fshÆ‹ “ïªJ kj Mya§fËš všnyhU«
mij¡ f©ld« brŒa Mu«ã¤J É£lh®fŸ. ïªj knrhjhit¢ mjhtJ všyh kj¤ij¢ nr®ªjt®fS« bršyyh«” v‹gjhf¢ r£l«
r£l rigÆš bfh©L tu mDkâaË¡f¡ TlhJ v‹W nk‹ik brŒa nt©L«.
j§»a itáuhŒ, ft®d® KjÈat®fS¡F jªâfS« Ô®khd§fS« ï¥bghGJ âU. R¥guha‹ mt®fshš bfh©L tu¥nghF«
mD¥ãÆU¡»wh®fŸ. ï‹D« mD¥ã¡ bfh©oU¡»wh®fŸ. knrhjhÉš “ïªJ¡fshf ïU¡F« všyh tF¥ãdU« k£L« jh‹
ï‹D« gy bghJ¡ T£l§fŸ v‹D« bgauhš itÔf®fŸ ï« ïªJ kj Mya§fS¡FŸ bršy cÇik ïU¡f nt©L«” v‹W
knrhjhit¡ f©o¤J¡ bfh©L tU»wh®fŸ. Ô©lhjh®fS¡F nfhUtjhf¤ bjÇ»wJ. MifÆdhš ïij eh« nkny T¿athW
Mya¥ ãuntr« mË¥gJ rhÞâu§fS¡F Énuhj«; kj¤â‰F âU¤â mik¡f Kay nt©L»nwh«. ï›thW brŒtJ v›tif
Énuhj«; gH¡f tH¡f§fS¡F Énuhj«; Mifahš Ô©lhjh®¡F¡ ÆY« F‰wkhfhJ. ï‹W KÞÈ«fSila kNâfËš KÞÈ«fŸ
nfhÆš ãuntr« mË¡F«goahd r£lŠ brŒa¡ TlhJ v‹W mšyhjt®fS« br‹W bjhGtj‰F cÇikí©L. KÞÈ«fŸ
T¢rÈL»‹wd®. ï¡T¢riy¢ r£l rig cW¥ãd®fS«, murh§f¤ mªÃa kj¤âdiu¤ j§fŸ kNâ¡FŸ tu¡ TlhJ v‹W jL¥gjhf¤
jh®fS« xU á¿J« y£áa« g©zhkš, lh¡l® R¥guha‹ mt® bjÇaÉšiy. mJ nghynt »¿ÞJt®fSila nfhÆšfËY«
fË‹ knrhjhit¢ áwªj âU¤j§fSl‹ r£lkhf¢ brŒa Mju ahU« br‹W tz§fyh«. m§F el¡F« “#g¤âš” fyªJ bfhŸs
tË¡f nt©L»nwh«. btF fhykhf ekJ eh£oš nfhÆš ãuntr¤ yh«. »¿ÞJt®fS« mªÃa kj¤âd® j§fŸ nfhÆšfS¡FŸ tu¡
â‰F¤ jil brŒJ bfh©oUªj r_f« gh®¥gd r_f« x‹nwahF«. TlhJ v‹W jil brŒtâšiy. ïJ nghynt ò¤j® nfhÆšfËY«
ï‹W m¢r_f¤âY«, gF¤j¿í« _isa‰w - rh¤âu¥ã¤J«, Raey¥ vªj kj¤âd®fS« jhuhskhf¢ bršyyh« ï«khâÇna ïªJ kj¡
ã¤J« bfh©l itÔf®fns nfhÆš ãuntr¤â‰F¤jil T¿¡ nfhÆšfS¡FŸS« všyh kj¤âdU«, #hâ ɤâahr« ïšyhkš
bfh©oU¡»‹wt®fŸ. Mjyhš. k‰w r_f§fË‹ #d¤ bršYtj‰F cÇikaË¥gjhš v‹d KG»¥ nghŒÉL«? v‹W
bjhifia Él, Äf¡ Fiwªj #d¤ bjhifiaíila xU r_f¤ nf£»nwh«. ï›thW brŒtjdhš gy kj¤âd®¡FŸS« rk¤Jt«
âYŸs áy v©Â¡ifiaíila itÔf®fË‹ T¢rY¡nfh, c©lhtj‰F« tÊahF«. Mifahš ï«KiwÆš knrhjhit¤
jil¡nfh gaªJ br‹id¢ r£l rigahdJ ï«knrhjhit ÃuhfÇ¡ âU¤âaik¤J Ãiwnt‰w¢ br‹id¢ r£lrig ijÇakhf K‹
FkhÆ‹ mij Él ngo¤ j‹ikahd braš ntbwh‹W« ïU¡f tUkh? v‹W jh‹ eh« nf£»nwh«.
KoahJ v‹gij K‹bd¢rÇ¡ifahfnt T¿Él ÉU«ò»nwh«.
br‹id¢ r£lrigÆš ï¤jifa knrhjh r£lkhf ÃiwntW
ï¢rka«, “Ô©lhjh®fË‹ Mya¥ ãuntr¤â‰F¥ bghJ khdhš, ïJ ïªâahî¡nf xU tÊfh£oahf ïU¡F«. br‹id¢
#d§fŸ Énuhjkhf ïU¡»wh®fŸ” v‹D« rh¡F¢ brhšy KoahJ. r£lrig¡F«, ï¥bghGJ br‹id¢ r£lrigÆÈU¡F«, #ÞoÞ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 126 127 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


f£á¡F«, I¡»a njÓa¡ f£á¡F« v‹bw‹W« mÊahj òfG«
c©L. ïj‰F khwhf ï«knrhjhit¡ bfhiy brŒJ ÉLth®fshÆ‹,
ï¡bfhiy¡F¡ fhuzkhf ïUªj f£áÆd®fS¡F« jÅ¥g£l
cW¥ãd®fS¡F« v‹bw‹W« mÊahj tirna c©lhF«
v‹gijí« vL¤J¡fh£l ÉU«ò»nwh«.
ïÅ, ï›thya¥ ãuntr Éõa¤âš, ek¡F ï›tsî m¡fiu
ïU¥gj‰F¡ fhuz« v‹dbt‹gJ e« njhH®fS¡bfšyh« bjǪj bfhG«ãš <.bt. ïuhkrhÄ
ÉõakhF«. “všnyhU« nfhÆšfËš br‹W tz§fnt©L«,
m§F bjŒtÄU¡»wJ; mšyJ flîËU¡»wJ” v‹D« neh¡f¤J
l‹ eh« nfhÆš ãuntr¤ij MjÇ¡fÉšiy. nfhÆšfS« njr¤ jÄœ eh£oš eh‹ brŒJŸs á¿a bjh©il K‹Å£L« vkJ
â‹ bghJ¢brh¤J v‹w KiwÆš tz§Ftj‰nfh, mšyJ nto¡if nkš eh£L ãuhaz¤ij K‹Å£L« v«ik cgrÇ¡F« neh¡fkhf¢
gh®¥gj‰nfh, mšyJ R«khnth, mitfS¡FŸ EiHa¡ Toa brŒj tªjndhgrhu§fS¡F eh‹ vdJ c©ikahd e‹¿a¿jiy
cÇik njrk¡fŸ midtU¡F« ïU¡f nt©L« v‹D« v©z¤ brY¤J»nw‹. Ú§fŸ v‹id mâf« òfœªJ É£O®fŸ. ïUªJ«
Jlndna eh« nfhÆš ãuntr¤ij KGkdJl‹ MjÇ¡»‹nwh«. vdJ bfhŸifia Ú§fŸ óuzkhf x¥ò¡ bfhŸS»Ö®fŸ v‹W
ïj‰fhf¢ r£lŠbrŒa¥gL« Ka‰áiaí« tunt‰»nwh« v‹gij¤ ïjdhš vd¡F¤ njh‹W»wJ.
bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«.
ï‹W cyf¤âš ÉLjiyÆ‹ nguhš, Rjªâu¤â‹nguhš
Fo muR - jiya§f« - 30.10.1932 v›tsî m¡»uk§fŸ el¡»‹wd. kjhãkhd«, njrhãkhd«,
flîsãkhd« v‹w nguhš v¤jid ng® tÆW ãiH¡»‹wd®.
yB¡ fz¡fhd ekJ rnfhju®, cl‹ ãwªjh®, CQilÆ‹¿¡
fZl¥g£L¢ rh»‹w ïªeh£fËš mt®fSila ï‹dšfis Ú¡f
tÊ njLtij É£L¡ flîis¥ g‰¿ ngá v‹d ga‹?

eh« Mnyhrid¡fhuh®. mJnt ekJ bfhŸif; mJnt


RakÇahij¡ f£áÆ‹ mo¥gilahd bfhŸif. ek¡F¤ njh‹W»w
v©z§fis Mnyhá¤J myᥠgh®¡f nt©L«. mj‰F¥
ga¥gl¡ TlhJ. vd¡F¡ flîis¥ g‰¿na ftiyÆšiy. cyf¤âš
v¤jid ng® ïU¡»wh®fŸ? mJnghš flîS« xUt® ïU¡f£L«.
mJg‰¿ v‹d Érhu«? Mdhš ehŸKGJ« ghLg£L«, ntiy
brŒJ« Fo¡f¡ fŠá¡F tÊÆšyhJ miyí« e« rnfhju®fis
âU«ã¥ gh® v‹whš ekJ kj¥ãurhuf®fŸ flîis¥ gh® v‹
»‹wh®fŸ.

k¡fŸ fZl¤âÅ‹W« ÉLjiyaila nt©L«. ïj‰F¢


r«kjkhd flîŸ ïU¡f£L« k‰w¡ flîŸfŸ nt©lh«.
ï›tsîjh‹ eh« brhštJ.

k¡fŸ fZl§fis Ãt®¤â g©z Koahj njrãkhd«


nt©lh«. njrhãkhd« ehis¡F; ï‹iw¡F tƉW¢ nrh‰W¡F.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 128 129 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Éõa§fis¥ gÇnrhjidbrŒJ ghU§fŸ. gh®¤J mj‰
nf‰wthW elî§fŸ. cŸsij cŸsthnw neh¡F§fŸ.

eh‹ kÅj‹. v‹ m¿it¡ bfh©L Éõa§fis¤ njo


ï«Koî¡F tªnj‹. x‹iwí« btW¡f nt©lh«. x‹iwí«
kW¡fî« nt©lh«. mt® brhšÈÉ£lh®, ït® brhšÈÉ£lh®
v‹W x‹iwíŠ brŒahnjí§fŸ, ï‹bdhUtD¡F moikahŒ
c§fŸ kd¢ rh£áia ɉWÉl nt©lh«. vijí« myá¥ghU§fŸ. bfhG«ãš <. bt. ïuhkrhÄ
Muhí§fŸ. v©z§fis ml¡» M©l fhy« kiyna¿ É£lJ.
Ram¿î¡F kâ¥ò¡ bfhL¡f nt©oa fhy« ïJ.
“eh‹ rhjhuz kÅjÅš xUtuhf thœªJ tU»nw‹. ahtU«
eh« v©z nt©oaJ, Muha nt©oabjšyh« K‹ndna
v‹ mã¥ãuha¥go el¡f nt©Lbk‹W âU. rhuehj‹ T¿dh®. mJ
vkJ M‹nwhuhš MŒÉ£lJ v‹W Ú§fŸ bfhŸs nt©lh«. eh‹
v‹ bfhŸif¡F K‰¿Y« khwhdJ. Ú§fŸ nf£L Ú§fns áªâ¤J
brhšYtJ K‰W« rÇba‹W« Ú§fŸ bfhŸs nt©lh«. vijí«
e‹ikahdij¢ brŒa nt©Lnkašyhkš xUt® TW»wgo
MuhŒªJ c©ik nj¿¡bfhŸS§fŸ.
brŒa¡TlhJ. kÅj®fŸ Ra m¿Éš e«ã¡if it¡fnt©L«.
vd¡F kjhãkhd« ïšiyba‹W Ú§fŸ fUj nt©lh«. 25 Éõa§fis e‹whŒ myᥠgh®¡f nt©L«. 100-¡F 99ng® x¥ò¡
tUl fhykhf eh‹ xU nfhÉÈš j®kf®¤jhthfÉUªJ, m¡ bfh©lhY« Ú§fŸ myᥠgh®¤nj m¿a nt©L«. cyf¤ âYŸs
nfhÆÈ‹ »uk§fisbašyh« xG§fhf el¤â tªnj‹. vd¡F rfy njr§fËY« jiyt®fË‹ f£lis¥go elªjt®fŸ fZl¤
njrhãkhd« ïšiyba‹W« Ú§fŸ brhšynt©lh«. 1 jlit¡F âyhœªJ tU»wh®fŸ. eLÃiyikÆÈUªJ Éõa§fis »u»¡f
3, 4 jlit njÓa Éõakhf b#ÆY¡FŠ br‹nw‹. Mdhš ïªj nt©L«. v‹Åš flîËU¡»whbu‹W eh‹ TwÉšiy. eh‹ TW«
mãkhdbkšyh« e« ViH¢ rnfhjuU¡F Énkhrd« bfh©LtuhJ. Éõa§fis Mnyhá¤J¥ ghU§fŸ. rfha¤ij¥ bgWtj‰fhfnth,
Mjyhš jh‹ mãkhdbkh‹W« ek¡F nt©lh«. kDõhãkhdnk ntW Raey« fhuzkhfnth eh‹ ï§F tªâU¡fÉšiy.
nt©Lbk‹W #d§fS¡F eh‹ vd¡F¤ njh‹¿a tiu nghâ¡f¤
eh£ony k¡fËil gy Ãiyikfis¡ fh©»nwh«. xU
jiy¥ g£nl‹. nrh«ng¿ PhdK« kjhãkhdK« gá bfh©l
T£l¤jh® fZl¥gL»wh®fŸ, xU T£l¤jh® ï‹ò‰W Rf nghf§
kfD¡F mt‹ gáia¤ Ô®¡Fkh? v©z¤J¡F¢ Rjªâu« bfhL§fŸ.
fis mDgɤJ tU»wh®fŸ. cyf¥ gu¥ãš ïªj ɤâahr
kDõhãkhd¤ijí« RakÇahijiaí« fh¥gh‰W§fŸ. ViHfË‹
ÄU¡»wJ. njr«, kj«, #hâ, ghiõ Kjyhdt‰¿‹ nguhš rǤâu
fZl¤â‰F Ãthuzª njL§fŸ.
fhy Kjš k¡fŸ fZlkilªJ tU»wh®fŸ. mtjhu òUõ®fS«,
F¿¥ò : 23-10-1932 M« ehŸ bfhG«ò kUjhid všã‹Þnlh‹ fh£á jiyt®fS« T¿d Éõa§fis mt®fŸ ã‹g‰¿ tªjh®fŸ.
rhiyÆš kiyahË RahãkhÅ¢ r§f¤jhuhY« bfhG«ò RakÇahij¢ MâÆš kÅj® xÊ¡f ÉU«ãd fhÇa§fŸ ï‹W tiu xÊ¡f¥
r§f¤jhuhY« mË¡f¥g£l tunt‰ò g¤âu« mË¡f¥g£l T£l¤âš glÉšiy. mtjhu fhy§fËY« m‹Åauh£áÆšyhj fhy§fËY«
M‰¿a ciu. ïnj fZl« ÃyÉ tªjJ. mij kh‰W« fhuz¤ij kÅj® czu
Éšiy. Mâ Kjš eh« vL¤J¡ bfh©l neh¡f« Ô®ªj ghošiy.
Fo muR - brh‰bghÊî - 30.10.1932 Mifahš òâa Kiwfis¡ f©Lão¡f eLÃiyik t»¤J¢
áªâ¡f nt©L«.
e«Kila eh£oš giwabd‹W« gh®¥ghbd‹W«, ÃHš gl¡
Tlhbj‹W« xU gFâ Jntõ« it¤J tU»wJ. gh®¥gdiu¥
ónjtbu‹W«, ca®ªj #hâba‹W« rǤâu fhy« Kjš fUâ
tU»wh®fŸ. fhuz« kÅj r_f gªj¤âÈšyhjnj cd¡F« vd¡F«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 130 131 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


v‹d ɤâahrbk‹W nf£lhš kjÉnuhjbk‹W«, ehÞâfbk‹W« brhªj mã¥ãuha¤ij¡ filão¡fhjt®fŸ _l®fshÆUªJ
Tw¥gL»wJ. ïªj m¡»uk§fis mÊ¡f K‰gL»wt‹ njr¤ tªjh®fŸ. áy #hâah® go¥gij ght¢ brayhf¡ fUâ tªjh®fŸ.
Jnuh»ba‹W«, kj¤ Jnuh»ba‹W« fUj¥gL»wh‹. kDj®k go¡f áy®¡F rªj®¥gnk‰glÉšiy. fšÉa¿Éšyhjt®fis
rhÞâu§fisí« ntj§fisí«, Mjhukhf¡ fh£o flîŸ áUZo, jªâu¡fhu®fŸ Vkh‰¿ tªjh®fŸ. ghkuk¡fË‹ mã¥ãuha¤ij¤
gfth‹ braš, gfth‹ th¡bf‹W« TW»wh®fŸ. mt‰iw FÊ jf®¡f Ka‰áfbsL¡f¥g£lhY« eh« bghWikia ïH¡fhkš e«
njh©o¥ òij¡f Ú§fŸ jahuhÆUªjhš k£L« bt‰¿ bg‰W fhÇa¤âš f©zhÆU¡f nt©L«.
És§fyh«. njrhãkhÅ ca®î jhœit x¥ò¡ bfhŸthdh»š
mtDila njrhãkhd« ek¡Fnt©lh«. kj§fË‹ nguhY« rl§FfË‹ nguhY« k¡fŸ v¤jifa
ï‹dšfisailªJ tU»wh®fŸ. nfhÉšfS¡F« c‰rt§fS¡F«
xUtD¡F ig¤âa« ão¤âUªjhbyhÊa flîisí« njr¤ nfhÉš brh¤J¡fS¡F« v›tsî bghUŸ åš Éiua«
jiyt®fisí«, Fiw Tw K‹tukh£lh‹. mt‹ c©ik¤ brŒa¥g£L tU»‹wJ. âU¥gâÆš tUõ« 20y£r« %ghŒ
bjh©o‹ fhuzkhfnt Fiw TW»wh‹. k¡fis Vkh‰¿ ãiH¤J fh¡if »il¡»wJ. fh¡if bfhL¥ngh® ãuahz« brŒJ tU«
tUgt®fŸ j§fŸ Ãiyikia gy¥gL¤j gfth‹ f£lis v‹W bryit¥ ghU§fŸ. m¡nfhÉY¡F ïu©L nfho %ghŒ brh¤âU¡
Ko¢R ngh£L it¤âU¡»wh®fŸ. m¡fhy¤âš kÅj®fŸ nrh«ng¿ »wJ. miut£o ngh£L¥gh®¤jhš v¤jid y£r« »il¡F«.
fshÆUªj goahš MnBgÄ‹¿ mj‰F f£L¥g£oUªjh®fŸ. flîS¡fhf g£il ehk¤njhL ã¢irbaL¤j gz« ah® tƉ¿š
moik¤jd mÞâghu« tY¤jîl‹ #d§fŸ gF¤j¿thš myᥠÉG»wJ? fz¡F¥ gh®¤jhš ghtkh«. fh¡if bfhL¤jtÅY«
gh®¡f K‹tªjh®fŸ. K‹#‹k¤ij¥ g‰¿ ï¥bghGJ Ãid¥ m¢brh¤ij mDgɤJ tU»wt®fËY« VjhtJ khWjny‰g£L
ghÇšiy. mt®fŸ ntj§fisí«, rhÞâu§fisí« kj¤njhL tU»wjh? xU %ghŒ t£oÆš nr®¤J 5000 %ghŒ fh¡if
nr®¤J¤ Ô¡bfhS¤jî« FÊ njh©o¥ òij¡fî« K‹ tªâU¡ bfhL¤jt‹ mL¤j tUõ¤âš x‹wiu %ghŒ t£o tNÈ¡»wh‹.
»wh®fŸ. rkcÇikia x¥ò¡ bfhŸshjt®fË‹ mghukhd fZl¤ij mâfÇ¡fnt flîŸ cz®¢á kÅjÇny‰g£L tU
Mjhu§fŸ FÊnjh©o¥ òij¡f¥glnt©L«. ViHfŸ g£oÅ »wJ. ïij¥g‰¿ Ra mã¥ãuha§fis¤ bjÇɤjhš ehÞâfkh«.
»l¡F« bghGJ MÞâkh‹fŸ Rfnghfkhf thœªâU¡f KoahJ. bj‹dh£oš Íšyhî¡bfhU bgÇa cg¤âut« (Mya«) ïUªJ
bghWik, mL¤j b#‹k«, nkh£r« Kjyhd nghjidfbsš tU»wJ. ãiH¥ã‰fhf maš ehLfS¡F¢ br‹whš mªehLfËš
yh«nghJ«, ïwªJ ãwFjh‹ bghWikÆ‹ gy‹ »il¡F«. mt®fS¡F K‹ RthÄfŸ br‹W ÉL»wh®fŸ. ïªâahÉš 35
bghWikia¥ nghâ¡F« juf®fŸnt©lh«. x‰Wik V‰g£lhš nfhoÆš jhœ¤j¥g£nlh® Ú§fyhf 16 nfho ca® #hâ ïªJ¡fËU¡
v‹d neÇLnkhba‹W gaªjt®fŸ njrhãkhd«, kjhãkhdbk‹W »wh®fŸ. egbuh‹W¡F ïu©L flîis¡ F«ãLnth® ViH #d§
giw rh‰¿ tU»wh®fŸ. btW¥igí« bghwhikínk‰gL¤J« fis maš ehLfS¡F¤ Ju¤â tU»wh®fŸ. e« ò¤â¡ bf£od
kj§fŸ jh‹ njh‹¿d. Ñœ eh£o‹ fZl§fns nkš eh£oY e‹ikahd fhÇa¤ij¢brŒa nt©Lkhdhš _l¥ga« xÊa
ÄU¡»‹wd. M§F kj¢ r£l« KjyhditÆU¥gjhš fZl¥ nt©L«. RakÇahijÆ‹ neh¡f« ïJnt. rhÄfSila Ra
gLnth® ïU¡»wh®fŸ. khËifÆš tá¥nghU« ïU¡»wh®fŸ. kÇahija‰w¤ j‹ikia eh« m¿ªJ tU»nwh«. njrg¡âí«
murÅšyhj Foah£á eilbgW« njr¤âY« ïnj fZl§fË flîŸ g¡âí« kjg¡âíÄšyhj njr¤âš k£L« ntiyÆšyhJ
U¡»‹wd. KjyhËfËU¡ »‹wh®fŸ. ghâÇkh®fS« ãurhu« brŒJ fZl¥gL« k¡fËU¡f kh£lh®fŸ. m§F bfhLik¡fhuU«
tU»wh®fŸ v‹whY« kj¡ nfh£ghLfis btW¤nj tU»wh®fŸ. MÞâkh‹fSÄšiy. ïij vªj ïl¤âY« Tw¤jahuhŒ
ïU¡»nw‹. eh‹ TWtJ j¥ãjkhŒ¤ njh‹¿dhš ig¤âa¡fhuÅ‹
e« k¡fË‹ ÉLjiyia¡ fUJnth® c©iknahL eLÃiy T‰whf Ãid¤J¡ bfhŸS§fŸ.”
ikÆš Éõa§fis Mnyhá¡f nt©L«. ml¡FKiwfS«
gÊ¥òfSnk‰glyh« gaªjt®fshš x‹W« brŒa KoahJ. F¿¥ò : 23-10-1932 ïš bfhG«ò fhšngÞ ikjhd¤âš RakÇahij¢
r§f¤jh® MjuÉš khiyÆš elªj bghJ¡ T£l¤âš M‰¿a brh‰bghÊî.
e«ã¡ifí« âahf« brŒí« FzKÄUªjhš k£L« bt‰¿ bgwyh«.
ehÞâfbd‹W gʤjhš gÊ¥nghÇ‹ mã¥ãuha« mt®fnsh Fo muR - brh‰bghÊî - 30.10.1932
oU¡f£L«. MnBg§fis¥ bghU£gL¤j nt©lh«. e«Kila

Fo muR - 1932 ( 2 ) 132 133 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


nghJ«, vªeh£oY« Ó®âU¤j« elªnj¿anjÆšiy. mªehL bjhÊ
yhs® kakhfnt ïU¡»wJ. njh£o Kjš bjh©lkh‹ <whf vš
nyhU« murh§f¤ bjhÊyhsuhfnt fUj¥gL»‹wd® m§F všyh
kÅjU« rkkhfnt fUj¥gL»‹wd®. k¡fS¡FŸ ca®î jhœî
v‹gnj »ilahJ. Éahghu«, bjhÊš, t®¤jf«, fšÉ KjÈa r_f
mãÉU¤â¡fhd bjhÊšfbsšyh« murh§f¥ bghW¥ãnyna
flîis¥ g‰¿ Ãid¡f Koah eilbg‰W tU»‹wd. Étrha« I¡»a KiwÆš murh§f¥
bghW¥ãš gÇghÈ¡f¥g£L tU»wJ.
bjhÊš Ka‰á “m§F rkabk‹gJ x‹Wnk »ilahJ. #dr_f e‹ikna
rka«. mJnt r‹kh®¡f«. »¿ÞJt nfhÆšfS©L. mj‰F murh§
nkš eh£od® K‰ngh¡F f¤jh® v›Éj gzcjÉí« brŒtJ »ilahJ. mt®fS¡F flîis¥
g‰¿nah, kj¤ij¥ g‰¿nah ftiynah, Érhunkh »ilahJ.”
“eh‹ X® ehÞâfdšy, jhuhs v©z Kilnah‹. eh‹ xU “F‰w« brŒjt®fis murh§f« xU eåd KiwÆš j©o¡
njÓathâíkšy, njrhãkhÅíkšy. Mdhš ÔÉu étuBh v©z »wJ. mt®fS¡F rfy brsfÇa§fS« brŒJ bfhL¡f¥g£lhY«,
Kilat‹. vd¡F #hâ v‹gnjh, #hâba‹gâ‹ nguhš f‰ã¡f¥ mt®fŸ r«gs¤âš xU ghf« mguhj¤ bjhifahf g¿Kjš brŒa¥
gL« ca®î jhœîfnsh »ilahJ. m¤jifa v©z¤ijna eh‹ gL»wJ. gyKiw F‰w« brŒjt®fis Rfhjhu Ãya¤â‰fD¥ã
v⮥gt‹. MjÇ¥gtdšy. jh§fŸ nkš #hâah®, ca®ªjt®fŸ m§F mt®fsJ kndh Ãiy khw¤j¡f ỢirfŸ brŒa¥gL
v‹W brhšÈ¡ bfh©L, kÅjuJ éthjhukhd cÇikfsh»a bjU »‹wd.”
Éš el¤jš, nfhÉY¡FŸ bršyš KjÈat‰iw kW¤J¡ bfh©L,
Vidnah®¡F« rk¤Jt« nt©Lbk‹W brŒ»w Ka‰áia¡ “ghlrhiyfŸ _ykhí« áÅkh¡fŸ _ykhí« ïJtiu
f©o¡»nw‹.” f‰¿uhj ghku k¡fS¡F« bjhʉ Ka‰áia mÞâthukhf¡ bfh©l
fšÉ f‰ã¡f¥gL»wJ. xU kj¤ijí« ã‹ g‰whj murh§f«, kj
“fhybkšyh« g©la gH¡ftH¡f§fS«, _l¡ bfhŸif v⮥ò r§f¤â‰F nghâa cjÉaˤJ tU»wJ.”
fS« Ãiy¤nj Éf nt©Lbk‹whš xU giwa‹ v‹W brhšy¥
gL»‹wtndh, mšyJ r¡»È v‹W brhšy¥ gL»‹wtndh, eh‹ ï¤njr¤ij¥ gh®itÆl¢ br‹wâ‹ neh¡fbkšyh«,
ÄUf¤ijÉl¡ nftykhf elªj¥g£nl tu v¥go ïªâah mt‹ m§FŸs Ãiyikfis¢ rÇtu m¿aî«, m¤njr¤ij¥ g‰¿¥
jhŒ ehL jh‹ v‹W v©zKoí«? xU bghJ nrit¡F mt®fis bgUÄj¥gL¤â¡ TW« fijfŸ c©ikah bt‹W m¿aînk ahF«.
e«nkhL x¤JiH¡f vâ®gh®¡f Koíkh?” murh§f« jh« njr¤ij òzU¤jhuz« brŒa nt©Lbk‹g
ânyna ÔÉu ftd« brY¤Jtjhš flîis¥ g‰¿nah kj¤ij¥
ntiyÆšyh¤ â©lh£l« g‰¿nah Ãid¥gj‰F mt®fS¡FneuÄšiy.”
fZl¥gL»‹w bjhÊyhËfŸ murh§f¤ij el¤J»‹w “v»¥J eh£oš g®jh( nfhõh) Kiw mnefkhf mʪJ É£l
t®fshÆU¡fnt©L«. #d§fË‹ e‹ik¡fhf, #d§fshnyna bj‹nw brhšyyh«. áy tnahâf¡ »HÉfŸ k£L« mijÉlÉšiy.
el¤j¥gL»‹w murh§fkhÆU¤jš nt©L«. ïªâahit¥ g‰¿ v»¥âa bg©fŸ M§»y khjiu¥ nghynt Mil mªJ
íŸs tWikia mf‰w¡ Toa murh§fkhÆU¡f nt©L«. ãuh‹Þ, bfhŸS»wh®fŸ. JU¡» njr¤âš mâ ÔÉukhd khWjšfŸ V‰g£
b#®kÅ, »ßÞ, I¡»a njr« KjÈadbtšyh« FoauR ehLfshfnt LŸsd. r_fK‹nd‰w¤âš JU¡» khj® mâf ãua¤jd« vL¤J
ïU¡»‹wd. Mdhš v§F« ntiyÆšyh¤ â©lh£lnk jiy tU»wh®fŸ. rÛg¤âš xU JU¡» khJ nghäÞ N¥gbu©lhf
ÉǤJ ML»wJ. uZah x‹¿š k£L« ntiy ïšyh¤ â©lh£lnk Ãakd« bg‰¿U¡»wh®.”
»ilahJ. xU áy ã¢ir¡fhu®fŸjh‹ ïU¡»wh®fŸ. mt®fbsšyh« F¿¥ò : bfhG«ãš 17 - 10 - 32ïš ányh‹ blŒÈ ÃôÞ g¤âÇif
taJ br‹wt®fS«, m§fåd®fSnk, mt®fis murh§f« ãuâÃâbahUtU¡F ng£o bfhL¤J¥ ngáaJ.
nghΡ»wJ. c©ikÆš mJ xU òâa cyf« mJnghš K‹bdhU
Fo muR - ne®fhzš - 30.10.1932
30.10.1932

Fo muR - 1932 ( 2 ) 134 135 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


murh§f¤â‰F ágh®R brŒtjhf¤” Ô®khd« Ãiwnt¿ÆU¡»‹wJ.
br‹id murh§f¤jh®, ï¤Ô®khd¤ij mDrǤJ« “gnuhlh”
“ngh®” KjÈa rkÞjhd§fŸ brŒâU¡F« c¤juîfis¥ gh®¤J«,
jhkjÄšyhkš jhœ¤j¥g£lt®fS¡F¡ nfhÆš ãuntr« mË¡f¤
jFªj r£l¤ij Ãiwnt‰w K‹tUkh? v‹W nf£»nwh«. Rnjr
gnuhlhÉš Mya¥ ãuntr« rkÞjhd§fŸ ï¡fhÇa¤ij¢ brŒj ã‹D«, br‹id khfhz¥
bghJ #d§fË‹ ãuâÃâah»a r£lrig ï¡fhÇa¤ij Ãiwnt‰w
nt©Lbk‹W ágh®R brŒj ãwF« br‹id murh§f« bksdŠ
Rnjr rkÞjhd§fËš K‰ngh¡fhd fhÇa§fis Kj‹ik rhâ¤J¡ bfh©L thshÉU¡FkhÆ‹ mJ ne®ikí« xG§F«
ahf¢ brŒJ tU« rkÞjhd« gnuhlh rkÞjhd« x‹nw ba‹gij MfhJ v‹gij¢ brhšy ÉU«ò»nwh«. murh§f¤â‹ neh¡f«
eh« Tw nt©oaâšiy. mâY« jhœ¤j¥g£lt®fŸ Éõa¤âš, všyh tF¥ãdU¡F« rk¤JtkË¥gJ«, všyh tF¥ãdU¡F«
gnuhlh murh§f« Äfî« mDjhg§ bfh©L mt®fS¡F¥ gy ÚâòÇtJ« mšy bt‹W bghJ #d§fŸ Ãid¡F« go ïU¡F«.
e‹ikfŸ brŒJ bfh©L tU»‹wJ. jhœ¤j¥g£l tF¥ò¥ Mifahš br‹id murh§f« á¿J« jhkj« ïšyhkš “gnuhlh”
ãŸisfis všyh¥ gŸË¡ Tl§fËY« MnBgidÆ‹¿¢ “ngh®” KjÈa rkÞjhd§fŸ brŒjJ nghy¤ jhœ¤j¥g£l
nr®¤J¡ bfhŸs nt©Lbkd¢ br‹w tUõ¤âš gnuhlh murh§ tF¥ãd®¡F Mya§fËš rkcÇik tH§f V‰ghL brŒa nt©L«
f¤jh® c¤juî ãw¥ã¤jd®. ï›î¤juit mf§fhu« ão¤j ca® #hâ v‹W TW»‹nwh«.
ïªJ¡fŸ v›tsnth v⮤jd®;. gŸË¡ Tl§fËš nrutªj
jhœ¤j¥g£l tF¥ò¥ ãŸisfS¡F v›tsnth fZl§fis Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 06.11.1932
c©lh¡»dh®fŸ; j§fŸ ãŸisfis #hâ ïªJ¡fË‹ ãŸisfŸ
thá¡F« gŸË¡ Tl§fS¡F mD¥ãa jhœ¤j¥g£l tF¥ò¡
FL«g¤âdÇ‹ Foirfis beU¥ò¡ »iuah¡»d®; mt®fŸ
j©Ù® vL¡F« »zWfËš k©b©bzia C‰¿¡ Fo j©Ù
U¡F¤ â©lhl É£ld®. ï›thW ca® #hâ ïªJ¡fŸ jhœ¤j¥
g£lt®fS¡F¢ r»¡f Koahj bfhLikfis¢ brŒjhY«, mt®fŸ
murh§f¤jh® jk¡F¡ bfhL¤j Rjªju¤ij cgnah»¡fhkš É£L
ÉlÉšiy. murh§f¤jhU«, jh« ãw¥ã¤j c¤juit kh‰whkš, ão
thjkhfnt Ãiwnt‰¿dh®fŸ. ï›tifÆš murh§f« bfh©oUªj
cWâia jhœ¤j¥g£l r_f¤âd® ghš mDjhg« cŸs vtU«
ghuh£lhkÈU¡f KoahJ.
ï¥bghGJ ï‹D« áwªj JÂfukhd fhÇakhf, jhœ¤j¥
g£lh® midtU« nfhÆY¡FŸ bršy cÇikí©L v‹W« c¤juî
ãw¥ã¤jij eh« ghuh£L»nwh«. ïj‰F K‹ “ngh®” rkÞjhd¤âY«
ï›thnu jhœ¤j¥g£l r_f¤jh®¡F¡ nfhÆš ãuntr« mˤ
âU¡»‹wd®. mij¥ ã‹g‰¿ gnuhlhî« ijÇa¤njhL itÔf®
fË‹ v⮥ig¢ á¿J« bghU£gL¤jhkš ï¡fhÇa¤ij¢ brŒjij¥
ghuh£L»nwh«.
ï¥bghGJ jh‹ br‹id¢ r£lrigÆš, “jhœ¤j¥g£lt®
fS¡F¡ nfhÆš ãuntr« mË¡f¤j¡f r£l¤ij V‰gL¤JkhW

Fo muR - 1932 ( 2 ) 136 137 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


brY¤j nt©L« v‹W Ãid¡»‹w t‹bdŠr®fŸ midtU«
ga¥g£L¤jh‹ Mf nt©L«. ï¤jifa t‹bdŠrf¢ Raey ãÇa®
fË‹ éthjhu cÇikfis ntnuhL mW¡f KidªJ Égâš
RakÇahij ïa¡f¤â‰F x¥ghf ntbwh‹iwí« Tw KoahJ.
ïªj c©ikahd fhuz¤ij cz®ªnj, ï¥bghGJ ï›
Éa¡f¤ij¥ gy kj¤ij¢ nr®ªjt®fS«, gy #hâia¢ nr®ªj
f¤njhÈ¡f¥ bgÇah®fŸ t®fS«, gy bfhŸiffis cilat®fS« MjǤJ tU»‹wh®fŸ.
ekJ ïa¡f¤âš “flîŸ ïšiy” v‹W brhšnthU« ïU¡»‹wh®fŸ
flîŸ c©L v‹W brhšYnthU«; e«ònthU« ïU¡»‹wh®fŸ.
RakÇahij ïa¡fK«, Fo muR«, “fl v‹W brhšy¥ ï›Éõa« x›bthUtUila jÅ¥g£l mã¥ãuhakhF«. Mdhš
gL« x‹iw xÊ¥gj‰F v‹nwh, mšyJ mJ ïšiy ba‹W Ãiy ïa¡f¤â‰F¡ flîis¥ g‰¿a ftiyna ïšiy.
eh£Ltj‰bf‹nwh mšyJ mJ c©L ba‹W Ãiy eh£Ltj‰
ïªj ÃiyÆš, ï¥bghGJ ekJ ïa¡f¤ij¥ g»u§fkhf
bf‹nwh njh‹¿aitfŸ mšy; F¿¥ã£l vªj xU kj¤â‹ ÛJ«
v⮡f¥ òw¥g£oU»‹wt®fŸ f¤njhÈ¡f¡ »¿Þjt¥ ghâÇkh®
Jntõ« bfh©L mij xÊ¥gj‰F¥ òw¥g£litíkšy. Mdhš,
fnsahth®fŸ. ït®fŸ ekJ ïa¡f¤ij¡ f©L gaªJ, ï¥bghGJ
#hâÆ‹ nguhnyh, mšyJ kj¤â‹ nguhnyh mšyJ rhÞâu§fË‹
ekJ ïa¡f¤ijí«, Fo muirí« v⮡f¥ òw¥g£oU¥gj‹ fhuz«
nguhnyh k‰w vj‹ nguhnyh #d r_f¤âš V‰g£oU¡F« v›Éj
ek¡F És§fÉšiy. ViH k¡fis¢ RjªjuÄ‹¿¡ f£L¥gL¤â¡
khd ca®î jhœîfisí« xʤJ k¡fS¡FŸ rk¤Jt¤ij c©lh¡
bfhLik¥gL¤J§ T£l¤jh®¡F ekJ ïa¡fK«, Fo muR« Énuhj
fnt ï›Éa¡f« V‰g£ljhF«. kÅj®fis kÅj®fŸ gytifahd
khf¤jh‹ fhz¥gL« v‹w c©ikia it¤J¥ gh®¡F« nghJ, ïªj
m®¤jk‰w fhuz§fis¢ brhšÈ¥ gu«giuahf¡ bfhLik¥ gL¤â
f¤njhÈ¡f kj¥ ghâÇkh®fŸ RakÇahij ïa¡f¤â‹ Énuhj¤â‰F
tU« m¡»uk¤ij - mJ vªj tifahd gÇR¤jkhd bgauhš eil
ïy¡fhdt®fsh ÆU¡fyhnkh v‹w rªnjf« njh‹WtJ ïašng
bg‰W tªjhY« mij xÊ¡fnt ï›Éa¡f« njh‹¿ajhF«. ï›
ahF«.
Éa¡f¤â‹ c©ik¡ fU¤ij cz®nth® ïij xU “étuBf
m¿Éa¡f«” v‹W x¥ò¡ bfhŸshkš nghfkh£lh®fŸ. f¤njhÈ¡f kj¤âYŸs jhœ¤j¥g£l tF¥ò¡ »¿Þjt®fË‹
Ãiyia vL¤J¡ bfh©lhš, mt®fŸ gL« fZl¤â‰F«, ïªJ
Mdhš k¡fSila rkîÇik¡F Énuhjkhfî«, mt®fis¡
kj¤ij¢ nr®ªj jhœ¤j¥g£lt®fŸ gL« fZl¤â‰F« x‹W«
bfhLik¡F c£gL¤Jtjhfî«, mt®fSila m¿ití«, Rjªâu¤
ɤâahrÄšiy v‹nw brhšyyh«. jhœ¤j¥g£ll r_f¤ij¢ nr®ªj
ijí«, jilbrŒtjhfî« cŸsit vitahdhY«, mit, flînsh,
»¿ÞJt®fS¡F ca®Fy¡ »¿ÞJt®fŸ bršY« khjh nfhÆš
kjnkh, rhÞâunkh, #hânah, murh§fnkh, k‰W vitnah mit
fS¡F£ br‹W mt®fSl‹ rkkhf ïUªJ tz§Ftj‰F cÇik
fis bašyh« monahL mÊ¥gj‰F ï›Éa¡f« á¿J« ã‹
Æšiy. »¿ÞJ kj r«gªjkhf it¡f¥g£oU¡F« fyhrhiyfËY«
th§fhJ.
rh¥gh£L ÉLâfËY«, ca®Fy¡ »¿ÞJt®fS¡F¢ brŒJ
Mifahš ï›Éa¡f¤ij¡ f©L, k¡fŸ midtU« rk bfhL¡f¥gL« brsfÇa§fŸ jhœ¤j¥g£l r_f »¿Þjt®fS¡F¢
îÇik bgw nt©L« v‹W ÉU«ò»‹w vtU« - kÅj®fË‹ brŒJ bfhL¡f¥gLtâšiy; ï‹D« ïit ngh‹w gy òfh®fŸ
ifÆš mf¥g£L¥ gu«giuahf¡ bfhLikaDgɤJ tU»w Ú©l eh£fshf ïUªJ tU»‹wd. Mdhš jhœ¤j¥g£l r_f¤ij¢
k¡fis ÉLjiy brŒa nt©Lbk‹W Ãid¡»‹w vtU« - #hâ¡ nr®ªj »¿ÞJt® åLfËš eilbgW« e‹ik Ôik M»a
bfhLikÆÅ‹W«, kj¡ bfhLikÆÅ‹W« k¡fŸ ÉLgl nt©L« Énrõ§fËš ghâÇ kh®fS¡F« nfhÆšfS¡F« nru nt©oa
v‹W ÉU«ò»‹w vtU« - á¿J« ga¥gl nt©oa mtáank bghUis kh¤âu« th§Ftâš jtWtâšiy. ï›Éõa§fbsšyh«
ïšiy. Mdhš, kj¤âdhnyh, #hâÆdhnyh, _l¢ rl§FfËdhnyh, jhœ¤j¥g£l »¿ÞJt®fŸ kfhehLfË‹ _y« btË¥gL¤j¥
rh¤âu§fËdhnyh ViH k¡fis ml¡» it¤J¤ jhnk Mâ¡f« g£oU¡»‹wd.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 138 139 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ï¡fhuz§fshš ï¥bghGJ »¿ÞJt®fËš gy® ghâÇkh® Toa brŒiffshF«. ïij É£L, k¡fSila m¿ití«, Rjªju¤
fis¥ g»ZfǤJ¢ RakÇahij Kiw¥go fšahz« KjÈa fhÇa§ ijí«, rk¤Jt¤ijí« ts®¡f K‹ tªJŸs RakÇahij ïa¡f¤ij
fis¤ jh§fns brŒJ bfhŸs¤ bjhl§» É£lh®fŸ. ï«KiwÆš xʤJ ÉLtbj‹whš mJ xU¡fhY« Koahj fhÇa«.
âU¢á ÍšyhÉš kh¤âu« Rkh® 150 fšahz§fŸ tiuÆY«
ghâÇkh®fis Ú¡» eilbg‰¿U¡»‹wd v‹W bjÇ»‹wJ. ïj‰F kj FUkh®fŸ brhšYtijbašyh« c©ikba‹W e«ã
xU tifÆš RakÇahij ïa¡fK« Fo muR« fhuzkhF« v‹gij mt®fS¡F moikahf ïU¡F« fhy« kiwªJ tU»wJ. k¡fŸ
mt®fŸ e‹whŒ m¿ªâU¡»wh®fŸ. ï¡fhuz¤jhš jh‹ mt®fŸ tutu m¿î ts®¢á bg‰W tU»‹wd®. “ehK« kÅj®” v‹w
RakÇahij ïa¡f¤ij v⮡f¥ òw¥g£oU¡»wh®fŸ v‹gâš cz®¢á všyh kÅj®fËlK« c©lh»¡ bfh©L tU»wJ. #hâ
IaÄšiy. ɤâahr§fŸ všyh« bgausÉš ïUªjhY«, áy m¿Éšyhjt®fŸ
Élh¥ãoahf¥ ão¤J¡ bfh©oUªjhY«, c©ikÆš mJ jhdh
mt®fŸ, ï›Éa¡f¤jhš, jkJ kj¤âš f£L©L, jkJ fnt mʪJ bfh©nl tU»wJ.
brh‰fS¡F ml§» elªJ bfh©L tU« ghku k¡fŸ midtU«
ÉÊ¥gilªJ ÉLth®fŸ v‹gij m¿ªJ bfh©L, jkJ KG kj§fS«, j‰bghGJ ònuh»j¡ T£l¤jhÇ‹ tƉW¥
mâfhu¤ijí« brY¤â¡ f¤njhÈ¡f¡ »¿ÞJt®fŸ k¤âÆš ãiH¥ò¡fhf kh¤âu« mt®fshš ïU¥gjhf¢ brhšy¥g£L tU
RakÇahij ïa¡f¤ij guthkš jL¡f KaY»wh®fŸ. rÛg¤âš »‹wnj xÊa, bghJ #d§fŸ mt‰iw¢ á¿J« y£áa« g©Qt
nfha«ò¤ö® ÍšyhÉš cŸs f¤njhÈ¡f®fS¡bfšyh«, mªj âšiy. bgausÉš kj§fŸ cyÉ tU»‹wdntbahÊa c©ikÆš
kjFUth»a “nk‰¿uhÂah®” v‹gt® “Fo muáY«, RakÇahij mitfŸ ïšyntÆšiy; kj¡f£lisfS«, kjrhÞâu§fS«
ïa¡f¤âY« ahU« r«gªj« it¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ, “Fo muR” ghku k¡fis Vkh‰Wtj‰fhf kj FUkh®fshš thasÉš brhšyî«
tutiH¤J¥ go¥gt®fŸ 15 eh£fS¡FŸ mij ÃW¤â Él go¡fî« kh¤âu« cgnahf¥ gL»‹wdnta‹¿, mitfË‹ go
nt©L«” v‹W xU R‰W¤ juî mD¥ã, 15 eh£fËš Fo muir el¥gt®fŸ ahUÄšiy; mitfŸ jhkhfnt mʪJ bfh©Ljh‹
ÃW¤jhjt®fis #hâ¥ãuZl« brŒJ É£ljhf¡ Tw¥gL»wJ. tU»‹wd. ï‹D« #d r_f§fË‹ gH¡f tH¡f§fËY«,
mâÔÉukhf khWjš milªJ bfh©nl tU»‹wd. ïªj khWjš
br‹w 30. 10. 32 - ïš âU¢áÆš elªj f¤njhÈ¡f thÈg® fis ïÅ vtuhY« jL¡f KoahJ. ï‹D« áy M©LfËš ï«
kfheh£oš, RakÇahij ïa¡f¤ij¡ f©o¥gjhfî«, thrf rhiy khWjš fhuzkhf, kj§fS«, #hâfS«, rl§FfS« ònuh»j¡
fËY« bghJnkilfËY«, g¤âÇiffËY« ï›Éa¡f¤ij T£l§fS« f£lha« monahL mʪnj nghF«. ïªj khWjiy
v⮤J¥ ãurhu« g©znt©L« v‹W« Ô®khŤâU¡»‹wh®fŸ. x£ona RakÇahij ïa¡fK« Ó®âU¤j« brŒa ciH¤J tU»wJ.
Mifahš ï›Éa¡f¤ij ml¡» Élyh« vd¡ fdî fh©gâš
ï›thW ghâÇkh®fS« mt®fSila g¡j®fŸ áyU« x‹W« m®¤jÄšiy v‹W Tw ÉU«ò»‹nwh«.
brŒí« å© Äu£liy¡ f©L ekJ ïa¡fnkh, Fo munrh á¿J«
mŠr¥ nghtâšiy. Mdhš #d r_f¤â‰F e‹ikia c©lh¡F RakÇahij ïa¡f¤ij v⮤J v›tsî ãurhu« brŒa
tj‰bfd¤ njh‹¿a ï›Éa¡f¤ij¡ f©L eL§F« f¤njhÈ¡f nt©Lnkh m›tsî« brŒJ gh®¤jh» É£lJ. irt¥bgÇah®fŸ
FUkh®fS¡F«, mt®fSila Ól®fS¡F« áy Éõa§fis¢ brŒj v⮥ãurhu¤ijÉl, itzt¥ bgÇah®fŸ brŒj v⮥
brhšy ÉU«ò»‹nwh«. ãurhu¤ijÉl fh§»uÞ bgÇah®fŸ brŒj v⮥ãurhu¤ijÉl
f¤njhÈ¡f¥ bgÇah®fŸ x‹W« mâfkhd v⮥ãurhu« g©Â
f¤njhÈ¡f kj¤âš cŸs k¡fŸ, f¤njhÈ¡f FUkh®fis¥ Él¥ nghtâšiy. m‹¿í«, RakÇahij ïa¡fK«, Fo muR«
g»ZfÇ¡f Mu«ã¤âU¥gj‰F«, ghâÇkh®fË‹ f£L¥ghLfis Ûw v¥bghGJ« v⮥ãurhu¤ij¢ rªnjhõ¤njhL tunt‰Fnk bahÊa
Mu«ã¤âU¥gj‰F«, RakÇahij ïa¡fnk KGJ« fhuzkšy; mij¡ f©L mŠR»‹w tH¡fÄšiy v‹gij ï¢rka¤âš
kj¤âdhY«, kj FUkh®fË‹ el¤ijfshY«, f£L¥ghLfshY«, Ãid¥ó£l ÉU«ò»‹nwh«.
mªj k¡fS¡F c©lh» ïU¡F« fZlnk fhuzkhF«. Mifahš
k¡fË‹ brsfÇa¤â‰F V‰wgo kj¡f£L¥ghLfis¤ js®¤JtJ« VbdÅš, ïJ tiuÆš v⮥ ãurhu¤âdhš ï›Éa¡fK« Fo
kj¡ bfhŸiffis¤ âU¤â mik¥gJnk k¡fis¤ âU¥â¥gL¤j¡ muR« bršth¡F«, ts®¢áí«, tYî« bg‰wdnt xÊa á¿J«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 140 141 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


FiwtilaÉšiy. Mifahš, f¤njhÈ¡f®fŸ brŒí« M®¥gh£ r«gªj¥g£lt®fŸ Fo muir¥ go¥gt®fŸ, #hâ ãuZl¤â‰F«
l¤jhš, ï¥bghGJ, jÄœ ehL, knyah, g®kh, ányh‹ KjÈa ïl§ kj¥ ãuZl¤â‰F« mŠRth®fsh? Mifahš f¤njhÈ¡f¥
fËš e‹whf nt%‹¿ÆU¡F« RakÇahij ïa¡fK«, Fo muR« bgÇah®fË‹ Äu£lY« M®¥gh£lK« å© v‹gij vL¤J¡ fh£l
k‰wa njr§fËY« br‹W guî« v‹gâš IaÄšiy. Mifahš, ÉU«ò»nwh«.
jhuhskhf¡ f¤njhÈ¡f¥ bgÇah®fŸ v⮥ãurhu« brŒa K‹
tu£L« v‹W miw TÉ miH¡»‹nwh«. Fo muR - jiya§f« - 06.11.1932

Mdhš c©ik v¥bghGjhtJ btË¥g£L¤jh‹ ÔU«.


c©ikia v¥bghGJ« ã‹g‰w k¡fŸ jahuhf¤jh‹ ïU¥gh®fŸ.
bghŒahd f£L¥ghLfS«, k¡fis Vkh‰Wtj‰F - moik¥ gL¤J
tj‰F v‹W V‰gL¤â it¤JŸs kj¡ f£LfS« ïÅ Ãiy¤J Éf
KoahJ; mʪJ jh‹ ÔU« v‹W kh¤âu« filáahf¤ bjÇɤJ¡
bfhŸS»nwh«. m‹¿í«, j§fŸ bfhŸiffS« brŒiffS«,
el¤ijfS«, th®¤ijfS«, gÇR¤jkhdit; c©ikahdit; mÊa
Koahj “bjŒåf¤” j‹ik bghUªâait v‹w c©ikahd
e«ã¡ifíilat®fshÆUªjhš mt®fŸ vj‰F« mŠr nt©oa
âšiy. c©ikahd - mÊahj - “bjŒåf”¤ j‹ik bghUªâa
kj¤ij¢ RakÇahij ïa¡fnkh, k‰w vJnth mʤJ Él KoahJ.
Mjyhš f¤njhÈ¡f¥ bgÇah®fŸ j§fŸ kj¤âY«, j§fSila
f£L¥ghLfËY«, gH¡f tH¡f§fËY« c©ikahd e«ã¡ifí
ilat®fshŒ ïUªjhš V‹ RakÇahij ïa¡f¤ijí« Fo
muirí« f©L eL eL§f nt©L« v‹W nf£»‹nwh«? Mfnt,
mt®fSila bfhŸifÆš mt®fS¡nf e«ã¡ifÆšiyah v‹W
nf£»‹nwh«.
kj¡ f£L¥ghLfËdhY«, kjFUkh®fshY«, j§fŸ m¿î«,
RjªâuK«, brštK« ghHh»‹wd v‹w cz®¢á bg‰w k¡fis,
“RakÇahij ïa¡f¤njhL r«gªj« it¤J¡ bfhŸs¡ TlhJ v‹W
brhšYtjdhnyh, “Fo muir¥ go¡f¡ TlhJ” v‹W TWtjdhnyh
ml¡» Él KoahJ v‹W v¢rÇ¡»‹nwh«. ehyh g¡fK« m¿î
btŸsK«, Rjªju btŸsK«, rk¤Jt btŸsK« bgU¡bfL¤J
tªJ bgÇa bgÇa miyfSl‹ nkhJ« nghJ eLÉš cŸs _l¥
gH¡f tH¡f«, m®¤j k‰w ga§fukhd f£L¥ ghLfŸ, m¿î¡F¥
bghUªjhj nfh£LghLfŸ M»aitfŸ nr®ªj kzš K£L v¥go
Ãiy¤J ÉF«? v‹W nahrid brŒJ gh®¡f nt©L»nwh«.
Mifahš ïÅ, vªj Éjkhd ãurhu« brŒjhY« #hâ¥
g»Zfhu«, kj¥ g»Zfhu«, ngh‹w ó¢rh©ofis¡ fh£odhY«
gF¤j¿îila k¡fis gaKW¤j KoahJ. #hâí« nt©lh«,
kjK« nt©lh« v‹W brhšY«, RakÇahij ïa¡f¤njhL

Fo muR - 1932 ( 2 ) 142 143 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mâ âuhÉl mãÉ®¤â r§f¤jh® <.bt.uh. F¿¥ò
tunt‰ò njhH®fns, vdJ nkš eh£L¢ R‰W¥ ãuahz« xUthW
bt‰¿íl‹ KoªJ 11-11-32 njâ fhiy <nuhL tªJ nr®ªâU¡»nw‹.
Ú©l ãuahz¤âdhš eh‹ á¿J fis¥ ò‰¿UªjhY« rÛg¤âš
m‹gh®ªj rnfhju®fns! rnfhjÇfns!! m¡»uhrdut®fŸ
fis¥ò Ú§» ïa¡f ntiyia K«KukhŒ bjhl§f cWâ bfh©o
v«ik¥g‰¿ mâf òfœ¢áahf¡ T¿É£lh®fŸ. eh‹ mitfS¡F
U¡»nw‹. v‹Dl‹ Tl tªj njhH® uhkehj‹ mt®fŸ v‹id kh®
mUfijíilatdšy v‹whY«, ekJ k¡fŸ j§fsJ gF¤j¿it¡ brƚ̚ ïªâahî¡F f¥gny‰¿ É£L ÍÅthî¡F br‹W
bfh©L ekJ RakÇahij ïa¡f¡ bfhŸiffis x¥ò¡ bfhŸ»wJ ïU¡»wh®. m§F áy Éõa« m¿ªJ 2 mšyJ 3 khj¤âš ïªâah
x‹nw vk¡F âU¥âfukhfÉU¡»wJ. “jhœ¤j¥g£l k¡fŸ <nlW« âU«òtjhf brhšÈ¥ nghÆU¡»wh®. mj‰FŸ Toa Ó¡»u« ekJ
tÊ” v‹gjhf v‹id ngR«go nf£f¥g£oU¡»wJ. ïij¥ g‰¿ ïa¡f¤ njhH®fŸ gyiu T£o¡ fyªJ ngá xU ntiy¤ â£l¤Jl‹
Éah¡»ahd« mâf« brŒa nt©oaâšiy v‹nw fUJ»nw‹. ÔÉu ãurhu« el¤j c¤njᤠâU¡»nw‹.
VbdÅš ghõhãkhd«, njrhãkhd«, kjhãkhd«, Fyhãkhd«
v‹gitfË‹ c£fU¤ij C‹¿¡ ftŤjhš jhœ¤j¥g£l k¡fŸ Ó¡»u¤âš vdJ R‰W¥ ãuahz¤â‹ ÉU¤jhªj§fisí«,
<nlU« tÊ jhdhfnt njh‹W«. v¥go vÅš F¿¥ã£l vªj fh£áfisí«, mjdhš eh‹ bfh©l fU¤J¡fisí« mij vªj
msî¡F eh« ã‹g‰w nt©L« v‹gijí« És¡» Ó¡»u«
Éjkhd mãkhd¤ij vL¤J¡ bfh©l nghâY«, mnefkhf mªj
g¤âÇifÆš btËÆlî« c¤njá¤J ïU¡»nw‹. eh‹ ï§F ïšyhj
mãkhd¤â‹ nguhš Vkh‰Wfns eilbgW»‹wd. jhœ¤j¥g£l
nghJ ïa¡f¤ij bjhl®ªJ K‹ÅY« gy kl§F mâfkhf vG¤
k¡fË‹ jiytuhfîŸst®fŸ ïitfis C‹¿¡ ftŤJ -
jhY« cg‹ahr§fshY« kfhehLfŸ T£oí« k¡fS¡F c©ik
myá¥gh®¤J - ciufšÈš it¤J cuá¥gh®¡f nt©L«. m›thW
cz®¢á¡fis C£o ÔÉukhŒ ntiy brŒJ tªj njhH®fŸ aht
mt®fŸ gh®¥gh®fnsahdhš thÞjtj¤âny jhœ¤j¥g£lt®fŸ U¡F« eh‹ v‹ kd¥ó®tkhd e‹¿a¿jiy¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS
<nlW« tÊia vËâš f©L bfhŸtj‰F VJfukhf ÉU¡F«. »nw‹.
k¡fsJ K‹nd‰w¤â‰F jilfšyhf ÉU¡F« fhÇa§fŸ vJ
î©nlh mitfis jf®¤bjÇa nt©L«. åzhf - Ml«gukhf K¡»a F¿¥ò
eh§fS« jiyt®fŸ jh‹ v‹W åu« ngá¡ bfhŸtâš gaÅšiy.
ïa¡f¤ njhH®fS« ïa¡f mãkhd njhH®fS« ïÅ
ek¡F¥ gF¤j¿î ïU¡»wJ. m¥gF¤j¿É‹ gadhš ïilôwhf
xUtU¡bfhUt® miH¤J¡ bfhŸStâY«, bgaU¡F K‹dhš
ïU¡F« fhÇa§fis kndhâl¤Jl‹ jf®¤bj¿a K‹tu nt©L«.
ã‹dhš kÇahij th®¤ij nr®¥gJ v‹gâY« xnu khâÇahf
m‹nw K‹ndw - <nlu tÊ V‰gLbk‹gâš á¿J« IaÄšiy.
“njhH®” v‹»‹w gj¤ijna cgnah»¡f nt©L« v‹W«, kfh -
F¿¥ò : Mâ âuhÉl mãÉU¤â r§f¤â‹ MjuÉš bfhG«ò F«gŤ s - $, fd«, âUths®, âU, jiyt®, bgÇah®, âUkâ, $#¤ v‹gJ
bjU, á. v«. vÞ. ghl rhiyÆš 22. 10. 1932- ïš eilbg‰w tunt‰ò T£l¤ ngh‹w th®¤ijfŸ nr®¤J ngrnth vGjnth TlhJ v‹W
âš M‰¿a brh‰bghÊî. tz¡fkhŒ nt©o¡ bfhŸS»nw‹. “Fo muá” Y« mL¤j thu«
Kjš mªj¥gona brŒa nt©Lbk‹W bjÇɤJ¡ bfh©oU¡
Fo muR - brh‰bghÊî - 06.11.1932 »nw‹. -<.bt.uh
Fo muR - m¿¡if - 13.11.1932
Fo muR - 1932 ( 2 ) 144 145 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
<. bt. ïuhkrhÄÆ‹ bfhG«ò É#a« bfhG«ò bfÆ£o âna£l® tunt‰ò

bfhG«ò g®Îa‹ nAh£lš ÉUªJ ïªj áÅkh¡ fh£á gh®¥gj‰F Äf mârakhí« u«Äakhí«
fhz¥g£lhY«, ïij¥ gh®¥gjdhš V‰gL« ga‹ _le«ã¡ifí«
ï‹W cy»š bgU« ghf¤âš el¡F« njr¥g¡â¡ »s®¢á¡F« moik¤ jdK« jÉu ntW x‹W« ïšiy v‹W«, ïªj _l
#hâa¡ »s®¢á¡F« muáaš »s®¢á¡F« jdJ mã¥ãuha« khW e«ã¡ifí«, moik¤ j‹ikiaí« nrh«ngÇfŸ ga‹gL¤â¡
g£oU¥gjhfî« ï›Éj »s®¢áfŸ fZl¥gL« k¡fS¡F v›Éj bfh©L ViHfis tU¤â bršt« bgU»¡bfhŸs ga‹gL»‹w
khWjiynah gaidnah bfhL¡fhbj‹W« ViH k¡fË‹ fZl§ bj‹W«, ïÅ ï¥go¥g£l fh£áfŸ jL¡f¥gl nt©Lbk‹W«,
fis¢ brhšÈ¡ bfh©L mâ‹ nguhš nrh«ngÇ thœ¡if¥ ãÇa® gF¤j¿î«, RjªjuK« V‰gl¡ Toa Éõa§fisna ehlfkhfnth,
fshY«, nguhir¡ fhu®fshY« el¤j¥gL« ngh£o “Éahghu§fns” gl¡ fh£áahfnth fh£l ïªj âna£l® brhªj¡fhu® Ka‰á¡f
ï‹W njÓakhí«, #hÔakhí« kjhãkhdkhí« ïU¡»‹wnj jÉu nt©Lbk‹W«, c©ikahd Rjªâu, rk¤Jt¤ njr§fËš cŸs
mt‰WŸ ehzankh c©iknah á¿J« j‹dhš fhz¡TlÉšiy fh£áfŸ m¥go¤jh‹ ïU¡»‹w bj‹W« brh‹dh®.
ba‹W«, cy»š, xU bgÇa khWjš, mjhtJ bto kUªJ rhiyÆš
Ô¥ ão¤J bto¡ »s«òtJ nghš rÛg¤âš V‰gl¥ ngh»‹wbj‹W« F¿¥ò : 21-10-1932 khiy bfhG«ò bfÆ£o âiuau§»š áy á§fs thÈg®
fshš el¤j¥g£l âiu¥gl¡ fh£áia¥ gh®¤J« tunt‰ò¥ g¤âu¤â‰F
thH ïZlÄU¡»‹wt®fŸ mj‰F¤ jFªjgo j§fis M¡»¡
gâš mˤJ« ngáaJ.
bfhŸs nt©L bk‹W«, ï¥nghija¥ bgU«ghf »s®¢áfŸ cyf
c©ik¡ fZl¤ij¡ fZl¥gL« k¡fŸ m¿a Koahkš ïU¥g Fo muR - brh‰bghÊî - 13.11.1932
j‰F¢ brŒí« jªâubk‹W« ngádh®.
F¿¥ò : 20-10-1932 ïuî bfhG«ò g®Îa‹ ÉLâÆš njhH® o.rhudhj‹
k‰W« áy br£o¤ bjU njhH®fŸ M»nah® mˤj ÉUªâš fyªJ
bfh©L ngáaJ.

Fo muR - brh‰bghÊî - 13.11.1932

Fo muR - 1932 ( 2 ) 146 147 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mâ âuhÉl® r§f tunt‰ò itÔf¥ gh®¥ghD¡F« nfhÆš ãuntr
gh®¥ghD¡F« r«ghõiz
jhœ¤j¥g£lt®fŸ <nlw xnu xU tÊjh‹ c©bl‹W«, mJ
cy»š cŸs jhœ¤j¥g£lt®fŸ všyh« x‹W nru nt©oa Ka‰á - njáa¤ Jnuh»
vL¡f nt©L bk‹W«, m«Ka‰á¡F vâÇahŒ ïU¡F« rhjd§
fshd njrhãkhd«, kjhãkhd« v‹gitfis monahL mʤJ itÔf¥ gh®¥gd®: v‹d rhÞâÇfns! Ú§fŸ Tl giw¥
cyf ViHfŸ mãkhd« - cyf jhœ¤j¥g£lt®fŸ mãkhd« gr§fis nfhÆY¡FŸ ÉLtJ rÇba‹W brhšY»Önu! Únu ï¥go¢
v‹gj‹ cz®¢áíl‹ ntiy brŒa¤ JÂa nt©L« v‹W«, cyf brhšy Mu«ã¤JÉ£lhš ãwF e«k rhÞâu§fŸ v‹d MtJ?
kÅj r_f¤ij 2 tF¥ghf¤jh‹ ãÇ¡f nt©L bk‹W«, mJ x‹W,
bjhÊš brŒJ fZl¥g£L thG« ViH, k‰bwh‹W bjhÊš brŒah nfhÆš ãnuntr gh®¥gd®: Mkh«! v‹d g©wJ! ïÅ
kš k‰wt®fŸ bjhÊÈ‹ gaid mDgÉ¡F« nrh«ngÇ bršt rhÞâu¤ijí« kj¤ijí« brhšÈ mªj¥ gr§fË‹ Rjªâu¤ij¤
th‹fŸ v‹W« ïu©nl ãÇthf¥ ãǪJ nghuho ÉLjiy mila¤ jL¡f KoahJ. mªj¥ gr§fS« e«k rhÞâu¤âš v‹d brhš
jahuhÆU¡f nt©L bk‹W« ngádh®. Y»wJ v‹W bjǪJ bfh©lh®fŸ. mt®fŸ VjhtJ nf£F« nghJ
eh« rhÞâubk‹nwh kjbk‹nwh brh‹dhš, clnd mt®fŸ Ú§fŸ
(filáahf xU cgnjáah® vGªJ uhkrhÄÆ‹ ciH¥igí«
mitfË‹ go el¡»Ö®fsh? v‹W nf£L ÉL»wh®fŸ? mj‰F e«
cgnjr¤ijí« jh‹ gy tUõ§fshf¥ gh®¤J tUtjhfî«, mt®
khš rÇahd gâš brhšy KoaÉšiy. Mifahš mthŸ brhšwij
_y« jh‹ k¡fŸ fZl« xÊa¡ TLbk‹W«, Mdhš mt® flîis
Mnkhâ¤jhš jh‹ e«ikí« ehY kDõhŸ ešyt‹ v‹W
e«gÉšiy ba‹W brhšYtJ jd¡F tU¤j¤ij¡ bfhL¡»w
brhšYth‹fŸ nghÈU¡»wJ?
bj‹W« brh‹dh®.) mj‰F uhkrhÄ gâyË¡ifÆš, flîis e«g
nt©L« v‹gJ xU ml¡F Kiw v‹W«, mJ mtdt‹ brhªj it - gh: ïj‰fhfth eh« gaªJ ÉL»wJ? ãwF e«k #hâ¡nf
Éõakhf¥ ghÉ¡f nt©Lbk‹W« flîŸ ÛJ á¿jhtJ e«ã¡if Mg¤J tªJ ÉLnk. rhÞâu«, ãuhkzhsh»a e«k brsfÇa¤â‰F
ïU¥gt®fŸ uhkrhÄahš flîŸ ïšyhkš nghŒ ÉLnkh v‹W ga¥ V‰gL¤âaJjhnd! rhÞâu¤â‰nf mâfhÇfŸ eh« jhnd! eh« mj‹
gl nt©oaâšiy v‹W«, cy»š el¡F« m¡»uk§fS¡F«, ViH
go elªjhš v‹d? el¡fhÉ£lhš v‹d? e«ik¡ nf£f ïªj¥ gr§
fis tŠá¤J bfhLikgL¤â ntiy th§» nrh«ngÇahŒ thG«
fS¡F v‹d mâfhuK©L?
mnah¡»a¤jd¤â‰F« bgÇJ« flîŸ e«ã¡if¡fhu®fŸ jh‹
fhuzÞj®fshfî« bghU¥ghËfshfî« ïU¡»‹wh®fns xÊa nfh. ã: gh rÇjh‹ fhQ«. Ú® brhšwij ah® fhJ bfhL¤J¡
nt¿šiy v‹W«, Mjyhš flîŸ e«ã¡if nghŒ É£lhš cyf« nf£»wh®fŸ. rhÞâu¤â‹go elªjhš jhnd Ú gh®¥gh‹? Ú,
v‹d fâahF« v‹W ahU« ga¥gl nt©oaâšiy v‹W« gh®¥ghD¡F¢ brhšy¥g£l všyh f®kh¡fisí« brŒ»whah? 炙
brh‹dh®. äZ go¤J c¤ânahf« g©Q«go c§fŸ rhÞâu« brhšY»wjh?
F¿¥ò : 22-10-1932 ïuî bfhG«ò uhjhòu« oÉõ‹ âUbešntÈ Íšyh fh¥ã »s¥ it¤âU¡»wtidí«, fŸ Fo¥gtidí«, f¥gny¿
MââuhÉl® r§f¤â‹ tunt‰ò¡F e‹¿ bjÇɤJ¥ ngáaJ. bršgtidí« Äng¢r®fsh»a M§»nya®fSl‹ if¡FY¡F»w
tidí« gh®¥gh‹ v‹W brhšy c§fŸ rhÞâu« ïl§bfhL¡
Fo muR - brh‰bghÊî - 13.11.1932
Fo muR - 1932 ( 2 ) 148 149 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
»wjh? ï¥go¥ g£lt®fis bašyh« gh®¥gd®fŸ v‹W Ú§fŸ tªj Éidjh‹, mt®fŸ brhšY« thj§fS¡F x‹W« rkhjhd«
x¥ò¡ bfh©L mt®fS¡F všyh Él§fËY« rk¤Jt« tH§F« Tw KoahJjh‹. mt®fŸ bfhL¤j rh£ilahšjh‹, e«k
nghJ eh§fS« V‹ rk¤Jt« bgw¡ TlhJ? v‹W nf£»wh®fns uh#nfhghy¢rhÇ Tl ï¥bghGJ nfhÆš ãuntr¤ij¥ g‰¿ mâ
ïj‰F v‹d brhštJ? ÔÉukhf¥ ãurhu« g©Q»wh®. mt®fS¡F¡ Tw nt©oa rkh
jhd« x‹Wjh‹. Ú§fŸ ehÞâf®fŸ, c§fS¡F x‹W« brhšy
it - gh
gh: ïj‰F¤jhdh rkhjhd« brhšy KoahJ? fha¤âÇ KoahJ v‹W brhšÈ Él nt©oaJ jh‹. k‰wt®fËlK«,
b#g« g©Q« Rjªju« gh®¥ghD¡F¤ jh‹ c©L. Mifahš mt‹ mt®fis¥ g‰¿ “ehÞâf®fŸ, kj¤ Jnuh»fŸ, njr¤Jnuh»fŸ”
vªj¥ ghg¤ij¢ brŒjhY« fha¤âÇ b#g« g©Â mij Ú¡»¡ v‹W T¿É£lhš rÇahf¥ nghŒÉL«. Mifahš mij¥ g‰¿¡
bfhŸS»wh‹. mjdhš mt‹ R¤j gh®¥gdh» ÉL»wh‹ v‹w ftiy nt©lh«.
rkhjhd¤ij¢ brhšYnk.
nfh - ã - gh: Mkh« ! ï›tsî áukªjh‹ ek¡F vj‰F?
nfh - ã - gh: rÇ, Ú® brhšyw rkjhd¤ijna brhšYtjhf e«khšjh‹ rhÞâu¤â‹ go el¡f KoaÉšiy. vnjh R«khthtJ
it¤J¡ bfhŸSnth«. m¥bghGJ, mªj¡ fha¤âÇ b#g¤ij rhÞâu«! rhÞâu«! v‹W brhšÈ¡ bfh©L tU»nwh«. uh#
v§fS¡F« f‰W¡ bfhL§fns‹; eh§fŸ mij b#ã¤J¡ bfh©L nfhghyh¢rhÇah® KjÈat®fŸ brhšY»wgo nfhÆšfËš Mâ
gh®¥ghdh» ÉL»nwh« v‹W brh‹dhš v‹d brhšY»wJ? âuhÉl®fŸ Kjyhd jhœ¤j¥g£lt®fis bašyh« É£L É£lhš
jh‹ v‹d? rhÞâu« nghdhš ngh»wJ? ïÅ nkš jhdh rhÞâu«
it - gh: fha¤âÇ b#g¤ij¢ N¤âuhS¡F«, gŠrkhS¡F« nghf nt©L«, mJ jh‹ K‹dnk nghŒÉ£lnj!
f‰W¡ bfhL¡f¢ rhÞâuÄšiy v‹W brhšÈ É£lhš ngh»wJ.
it - gh: ml ig¤âank! ck¡F¢ á¿J« Éõa« òÇa
nfh. ã. gh: MÇa rkh#¤ij¢ nr®ªjt®fŸ všnyhU¡F« Éšiyna. Vnjh, rhÞâu«, kj« v‹W brhšÈ¡ bfh©oU¥gjdhš
fha¤âÇ kªâu¤ij¡ f‰W¤ bfhL¤J¥ gh®¥ghdh¡» ÉL»wh®fns; jh‹ bfhŠrkhtJ ek¡F kâ¥ãU¡»wJ. e«ik x‹Wª bjÇahj
mªj khâÇ Ú§fS« brŒí§fns‹; v‹W brh‹dhš v‹d ghkuk¡fshtJ ca®ªj #hâba‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fŸ
brhšY»wJ? ïšyh É£lhš mJî« nghŒÉLnk! v‹d brŒ»wJ?
it - gh: MÇa rkh#¤jh® brŒtJ j¥ò. mt®fŸ ïªJ nfh. ã. gh: ï¥bghGjh‹ ek¡F v‹d kâ¥ãU¡»wJ? e«ik
kj¤ij¢ nr®ªjthŸ mšy; mthŸ K¡fhš ehÞâfhŸ v‹W brhšÈ vt‹ kâ¡»wh‹; ïÅ nkš jhdh e«Kila kâ¥ò¡ bflnt©L«?
ÉLtJ jh‹ ešyJ. ah® ekJ th®¤ijia¡ nf£f¥ ngh»wh®fŸ?
nfh. ã. gh: rÇ, Ú® brhšw rkhjhd¤ij¢ brh‹dhš všyhU« it - gh: m¥goah? v¤jidnah nrhz»ÇfŸ ïšiyah?
nf£gh®fsh? RakÇahij¡fhu®fŸ nf£F« nfŸÉfS¡F¢ rkhjh F«gnfhz¤âš uh›gfö® K¤J¡ FkurhÄ br£oah® mt®fŸ
d« brhšy KoahkÈU¡»wnj. mt®fŸ xnuoahf, “rhÞâu§f ngh‹wt®fŸ ïšiyah? mt®fbsšyh« ek¡F¡ bfsuî«
bsšyh« bghŒ mitfŸ gh®¥gd®fË‹ tƉW¥ ãiH¥ò¡fhf bfhL¥gjhš jhnd e«k rhÞâu¤ijí« e«ò»wh®fŸ? mt®fŸ
V‰g£lit. kÅj®fS¡FŸ á¿J« ɤâahrnk ïšiy. všyh nfhÆš ãuntr¤â‰F vâuhf ïšiyah? mt®fis¥nghy ï‹D«
kÅj®fS¡F« všyh¢ Rjªju§fS« c©L. cyf¤âš cŸs g¤J gz¡fhu¢ N¤âuhŸ e«ik MjǤjhš nghjhjh?
ɤâahr§fŸ všyh« kÅjdhš V‰g£lit jh‹, mJî« Raey¤
jhš V‰g£litfŸ” v‹W T¿ rkj®k thj« òÇ»wh®fns mt®fis nfh. ã. gh: Xnfh! nfh! ï¥bghGjh‹ Éõa« òǪjJ! eh«
v¥go¢ rkhjhd¥ gL¤j Koí«? rhÞâu¤â‹ go el¡fhÉ£lhY«, ek¡F mâš e«ã¡ifÆšyh
É£lhY«, eh« rhÞâu§fis¤ bjŒåfkhditfŸ v‹W« flîshš
it - gh: mnl m¥gh! RakÇahij¡fhu®fsh? mt®fŸ bga V‰g£litfŸ v‹W«, mitfis Û¿ elªjhš, ght«, kj« nghŒ
iu¡ nf£lîlndna vdJ tÆW fy§F»wJ. všyh« mt®fshš ÉL«, njhõ« r«gÉ¡F« v‹w ãu¢rhu« g©Qtjdhš, ek¡F

Fo muR - 1932 ( 2 ) 150 151 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


yhgK©L v‹W bjǪJ¡ bfh©nl‹. ï«khâÇ ãurhu« g©Â
dhšjh‹, x‹WªbjÇahj gh®¥gdušyhjh® e«ik kâ¥gh®fŸ, ehK«
mt®fis Äu£o kj¤â‹ nghuhY«, rhÞâu§fË‹ nguhY« fhR
g¿¡fyh« v‹W brhšY»Ö®. rÇ. ïÅ ehD« nfhÆš ãuntr¥ ng¢ir
É£L ÉL»nw‹. v⮥ãurhu« Mu«ã¤J ÉL»nw‹.

it - gh: rªnjhõ«, mJjh‹ rÇ, ï¥go¢ brŒjhš jh‹, Ra


kÇahij¡fhu®fŸ njrhâfhÇfshf tU« tiuÆyhtJ e«Kila ïy§if cg‹ahr«
Nœ¢áfŸ Ãiy¤âU¡F«. ï‹nwš ãuhkÙank mʪJ nghF«.

Fo muR - ciuahlš - 13.11.1932 m‹òŸs jiytnu! åuK«, vG¢áí«, RakÇahij cz®¢á


í« cŸs thÈg®fns!!
jiytÇ‹ K‹DiuÆY«, cgrhu¥ g¤âu§fËY«, k‰W«
ngáat®fS« msî¡F Û¿ v‹id¥ g‰¿í«, vdJ áW bjh©il¥
g‰¿í« òfœªJ T¿ ïU¡»Ö®fŸ. m¥go¥g£l òfœ¢áfS¡F eh‹
á¿J« jFâíilna‹ mšy‹ v‹gij KjÈš bjÇɤJ¡ bfhŸ»
nw‹. mnjhL Tlnt ïj‹_y« Ú§fŸ vdJ bfhŸiffisí«,
bjh©ilí« MjÇ¡»Ö®fŸ v‹gij cz®ªJ k»œ¢áail»nw‹.

kÅj r_f«
njhH®fns! vdJ mã¥ãuha¤â‰F«, Ka‰á¡F«, F¿¥ãl¤
jFªj msî v⮥ò ïU¡»‹wJ v‹gij eh‹ m¿ahknyh, mšyJ
m¿ªJ« mitfis kiw¡f Kaynth ïšiy. ah® v›tsî v⮤j
nghâY«, ah® v›tsî¡F öΤJ Éõk¥ ãurhu« brŒj nghâY«,
ah® v›tsî vdJ mã¥ãuha« btËÆš guthkš ïU¡F« goí«
Nœ¢áfŸ brŒJ k¡fË‹ ftd¤ij ntWg¡f« âU¥ãa nghâY«,
cyf¤âš všyh g¡f¤âY« ntj òuhz rǤâufhy« Kjš ï‹iwa
tiuÆY« kÅj r_fkhdJ flîŸ, #hâ, kj«, njr« v‹D«
ng®fshš ãÇîg£L ca®ªjt‹ - jhœªjt‹, ViH - gz¡fhu‹,
KjyhË - bjhÊyhË, mur‹ - ãui#fŸ, mâfhÇ - Fo #d§fŸ,
FU -áZa‹ v‹gdth»a gy j‹ikÆš tF¥ò ɤâahr§fS¡
fhsh» nkš Ñœ ju¤njhL f£L¥ghlhd rKjha¡ bfhLikfshY«,
murh§f¢ r£l§fshY« bfhLik¡FŸsh» tªâU¡»‹wJ - tU
»‹wJ v‹gij kh¤âu« ahuhY« kW¡fî« kiw¡fî« KoahJ
v‹W cWâahŒ¢ brhšYnt‹. ï›tF¥ò ngj§fshš k¡fŸ gL«
J‹g¤ijí«. mDgÉ¡F« ïÊití« mšY« gfY« fhLfËY«,
nkLfËY«, bjhʉrhiyfËY«, fZlkhd ntiyfis¢ brŒJ«,
tÆwhu fŠá ïšyhkY« FoÆU¡f kiH¡F«, btŒÆY¡F«,

Fo muR - 1932 ( 2 ) 152 153 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


kiwî¡F«, ÃHY« ïšyhkY« v¤jid ng® mtâ¥gL»wh®fŸ fS« mt‰¿‰FŸs ftrK« fh¥ò« mit r«gªjkhd ãurhu§
v‹gij áªâ¤J¥ ghU§fŸ. mt®fsJ Ãiyikia c§fŸ kd¤âš fSnkjh‹ fhuz« v‹gJ bjËthŒ És§fhkš nghfhJ.
cUtf¥gL¤âghU§fŸ. ïªj¡ bfhLikfŸ v¤jid fhykhf ïUªJ
tU»‹wd? ï‹wh? ne‰wh? ïJ m‹Åa mur M£áahyh? Fo v‹d brŒa nt©L«?
M£á ïšyhjjhyh? j®k njtij M£á, mtjhu M£á, bjŒth«r
M£á ïšyhjjhyh? v‹gijí« áªâ¤J¥ ghU§fŸ. cyf rǤâu« Mifahš nk‰f©l - fZl¥gL« k¡fS¡F ÉLjiyí«
»il¤jJ Kjš cyf¤âš vªj ghf¤âš vªj M£áahš v‹iwa rk¤JtK« nt©Lkhdhš KjÈš m¡ftr§fisí«, fh¥òfisí«
âd« ïªj¡ bfhLikfŸ ïšyhâUªjJ v‹gij¢ r‰W Ãidî¡F¡ cil¤bj¿a nt©L«. mt‰¿‹ ãurhu§fisí« K¿ao¤J¤ Ju¤j
bfh©L tªJ ghU§fŸ. nt©L«. m~âšyhkš ntW v›tsî ghLg£l nghâY« fZl¥
gL« k¡fŸ xU ehS« ÉLjiy mila KoahJ. ï¡fhÇa« brŒtJ
fhuz« v‹gJ m›tsî Rygkhd fhÇa« mšy. brŒgt®fS¡F kf¤jhd
cWâí« j‹dy kW¥ò« nt©L«. mndf J‹g§fS¡F«, bjhšiy
njhH®fns! ïÅ ïj‰F mo¥gilahfî«, muzhfî« ïUªJ fS¡F«, gÊ¥òfS¡F« eZl§fS¡F« Mshf¤ jahuhŒ ïU¡f
tU« fhuz§fŸ vit v‹gij Ú§fŸ r‰W eLÃiyikÆš ïUªJ nt©L«. “Cuh® e«ik¥g‰¿ v‹d brhšY»wh®fŸ - brhšY
áªâ¤J¥ gh®¤Ô®fshdhš ï¡bfhLikfS¡F K¡»a¡ fhuz« th®fŸ” v‹gij¥ g‰¿¢ á¿J« áªâ¡f¡ TlhJ. nghÈ khdhã
K‰T¿a kj«, flîŸ, #hÔa«, njÓa« v‹gitah»a ka¡f khd§fisí«, bfsut§fisí«, trîfisí« J¢rkhŒ fUj
cz®it k¡fS¡F V‰¿ mj‹ gadhf bgU«gh‹ikahd kÅj nt©L«. ghku k¡fshš, Raey N£á¡fhu®fshš trî nf£fî«
r_f¤ij klikah¡» VŒ¤J, moik¥gL¤â j§fŸ Raeynk cÆ® Élî« Tl jahuhí« ïU¡f nt©L«. ïªj ÃiyÆš cŸst®
ãujhdbkd¡ fUâ nrh«ng¿fshŒ ïUªJ bfh©L Rf« mDgɤJ fshš mšyhkš ntW ahuhY« ï¡fhÇa§fŸ xU á¿J« brŒa
tU« xU áW T£l k¡fË‹ Nœ¢ána xÊa nt¿šiy v‹gij¤ KoahJ v‹gij Phgf¤âš ití§fŸ.
bjŸs¤ bjËa cz®å®fŸ.
jhdhf V‰g£ljšy
ïªj Nœ¢áfis ahuhtJ btË¥gL¤j¡ »s«ã É£lhnyh
clnd m¥go¥g£l fhÇa¤ij ehÞâf« v‹W«, kj¤Jnuhf« njhH®fns! flîŸ, kj«, #hÔa«, njÓa«, njrhãkhd« v‹g
v‹W«, njr¤ Jnuhfbk‹W«, njÓa¤J¡F Énuhjbk‹W« áy® itfŸ všyh« k¡fS¡F ïa‰ifahf jhdhf V‰g£l cz®¢áfŸ
brhšÈ ml¡» Él¥gh®¡»wh®fŸ. ï¥go¢ brhšÈ ml¡F»‹w mšy. rfy JiwfËY« nkšgoÆYŸst®fŸ j§fŸ Ãiy Ãuªju
t®fŸ ah® v‹W gh®¤jhnyh mt®fŸ bgÇJ« nkš ÃiyÆš ïUªJ khÆU¡f V‰gL¤â¡bfh©oU¡F« f£L¥ghlhd Þjhgd§fË‹
bfh©L«, rßu¤âdhš á¿J« ghL glhkš nrh« ngÇ thœ¡ifÆš _y« ghku k¡fS¡FŸ òF¤j¥g£l cz®¢áfnsahF«. ïªj¥go
ïUªJ bfh©L« m‹Åa‹ ciH¥ã‹ Rf kDgÉ¡F« xU áW òF¤j¥ glnt©oa mtáaK«, fhuzK« v‹dbt‹W gh®¤jhš
T£l¤jhU« k‰W« mt®fshš j§fŸ Ãiyikia¡ fh¥gh‰¿¡ mit K‰W« bghUshjhu cŸ v©z¤ijí«, m‹Åa® ciH¥
bfhŸtj‰fhf v‹W V‰gL¤j¥g£L ïU¡F« mt®fsJ TÈ¥ ghnyna thH nt©L« v‹»‹w cŸ v©z¤ijí« bfh©l
ãurhuf®fSnk ahth®fŸ. mnjhL “<d #hâ” ahuhí« ViHfshí« nguhirí«, nrh«ngÇ thœ¡if¥ ãÇaKnkahF«.
bjhÊyhs®fshí« TÈfshí« fUj¥g£L« Ñœ ÃiyÆš ïUªJ
btFfhykhŒ jiyKiw jiyKiwahf ïÊî gL¤j¥g£L« miu¥ MâÆš
g£oÅ »lªJ cHY« k¡fËY« áy® mt®fSl‹ nr®ªJ bfh©L
nk‰f©lgo T¥ghL nghLtijí« gh®¡fyh«. ïj‰F¢ rkhjhd« MâÆš kÅj®fŸ fhLfËš jÅikahŒ - Rna¢irahŒ âǪj
brhšYtbj‹gJ áyU¡F r‰W fZlkhdjhf¡ fhz¥g£lhY« - ïa‰if thœ¡ifÆÈUªJ r_f T£L thœ¡if¡F tU« nghJ
T®ªJ ftŤjhš nk‰f©l ca®Ãiyia ÃuªjukhŒ¡ fh¥gh‰¿¡ mtdt‹ j‹ jd¡F nt©oa rfy fhÇa§fisí« jhnd brŒJ
bfhŸs nt©L« v‹»‹w fU¤â‹ ÛJ brŒJ bfh©oU¡F« bfh©L«, mtáakhd guÞgu cjÉfis tH§»¡ bfh©L« xnu
V‰ghLfshd flîŸ, kj«, njÓa«, njr« M»at‰¿‹ Þjhgd§ r_fkhŒ rk¤JtkhŒ thHyh« v‹W v©Âna xÊa k‰wgo

Fo muR - 1932 ( 2 ) 154 155 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


k‰bwhUtid moik¥gL¤â mtÅl« jd¡F nt©oa všyh »wh®fŸ. VbdÅš fZl¥gL»‹w k¡fS¡F flîŸ cz®¢áí«
ntiyiaí« th§»¡ bfh©L VŒ¤J mtid cyf Rfnghf§fËš kjK« ïij¤jh‹ nghâ¡»‹wJ. v¥go v‹whš:-
g£oÅ¥ ngh£L jh‹ kh¤âu« nrh«ngÇahŒ ïUªJ thœªJ bfh©L
všyh Rfnghf§fisí« jhnd mDgɤJ¡ bfh©L ïU¥gj‰nfh ‘X fZl¥ gL»‹w kÅjnd! fZl¥ g£L« g£oÅ »l¡»‹w
mšyJ k‰wtD¡F moikahŒ ïUªJ fZl¥g£L ciH¤J ïis¤j ViH kÅjnd!! Ú cdJ K‹b#‹k ghg f®k gy¤âdhš
m›îiH¥ã‹ bgU« gaid k‰wt‹ mDgÉ¡f É£L É£L jh‹ jiy Éâahš - flîŸ á¤j¤jhš, ï«khâÇ J‹g¤ij mDgÉ¡
g£oÅ »l¥gj‰nfh mšy v‹gJ ne®ikíŸs kÅj® ahtU« »‹whŒ. ïªj #‹k¤âš Ú cd¡nf‰g£l ïªj Ãiyikia bghWik
x¥ò¡ bfhŸs¤j¡f ÉõakhF«. íl‹ V‰W rkhjhdK« rhªjK« milªJ ïU¥ghah»š mL¤j
#‹k¤âš Rf¥gLthŒ nkyhd ãwÉ bgWthŒ - mšyJ nkš cy»š
Mdhš ehŸ Vw Vw k¡fS¡FŸ áyU¡F nguhirí«, bghwh nkhB«, v‹D« nk‹ikia milthŒ - flîŸ r‹khd« mUS
ikí« nrh«ngǤ jdK« tY¡f tY¡f mt‰¿ÈUªJ bršt th®, v‹»‹w” cgnjrnkahF«.
thD« murD¡F FUî« V‰g£L ãwF mt‰iw Ãiy ÃW¤j M¤kh,
flîŸ, ntj«, ÇÎfŸ, kfh¤kh¡fŸ M»aitfis¡ f‰ã¤J ãwF ïªj bghUik cgnjrK«, rhªj cgnjrK«, rkhjhd cg
mitfË‹ _y« flîŸ braš, K‹ b#‹k«, ã‹ b#‹k«, f®k«, njrK«, k¡fis nfhiHfshfî«, K‰ngh¡f‰wt®fshfî« brŒJ
ght«, ò©Âa«, nkš cyf«, Ñœcyf«, Ô®¥ò ehŸ, nkhB«, euf«
mt®fsJ fZl¤âÈUªJ«, ïÊÉÈUªJ« K‹ndw KoahkY«
M»aitfS« f‰ã¡f nt©oajhŒ É£lJ.
ÉLgl KoahkY«, RakÇahij cz®¢á bguhkY« ïUªJ cÆ®
ïªj f‰gidfË‹ ga‹ jh‹ bgU«gh‹ikahd k¡fŸ thG« go brŒJ tªâU¡»wJ.
ghku®fshfî« Vkh‰w¥ glî«, bfhLik¡FŸshfî« k‰wt®fS¡F
moikah» ciH¡fî« ciH¤J«, rÇahd TÈ »il¡fhkš ï›tsî jhdh?
g£oÅ¡ »lªJHštij bghUikíl‹ bghW¤J¡ bfhŸsîkhd
fhÇa§fŸ elªJ tUtJl‹ mit v§F« v‹W« Ãiy¤J« ï›tsî kh¤âu« jhdh? ï¡flîŸ cz®¢áí« kjK«
É»‹wd. v¥goahÆD« ïªj Ãiy monahL mÊgl nt©L«. brštªj®fS¡F«, ÄuhRjhu®fS¡F«, k‰W« c¤ânahf« Éahghu«,
mj‰fhf mj‹ fh¥òfshd nk‰F¿¥ã£l flîŸ, kj«, njÓa«, nythnjÉ v‹D« ng®fshš ViHfËlÄUªJ bgU« gz«
#hâí« v‹gitfS« mt‰¿‹ ngWfshd M¤kh, K‹ b#‹k«, bfhŸis bfh©L k‰wt®fis g£oÅ ngh£L bgU« gz« nr®¡
f®k«, Ô®¥ò, nkhB euf«, ght ò©Âa« M»aitfsh»a nghÈ F« gz¡fhu®fS¡F« nghâ¥gJ v‹d v‹gij¥ gh®¤jhnyh mJ,
cz®¢áfS« mt‰¿‹ Þjhgd§fS« cil¤bjÇa¥ gl nt©L«.
“X ãuò¡fns! brštth‹fns!! Vuhskhf nkY«, nkY«
jiy Éâ gz« nr®¡F« gz¡fhu®fns!!! yøÄò¤âu®fns!! Ú§fŸ
K‹#‹k¤âš brŒj ò©Âa f®k§fshš flîŸ c§fŸ ÛJ
fZl¥gL»w kÅj®fŸ jh§fŸ ghLg£L« g£oÅ ïU¡f it¤j fUizÆdhš ï›îa® Ãiyia milªâU¡»Ö®fŸ,
neUtijí«, “nah¡»akhŒ” “ehzakhŒ” elªJ ‘ïÊthŒ’ ‘Ñœ ï›ntuhskhd gz tUthŒfŸ c§fS¡F V‰g£oU¡F« ï¢Rf
k¡fshŒ’ fUj¥ gLtJkhd j§fsJ bfhLikÆ‹ Ãiyik¡F
nghf« c§fS¡F »il¤jj‰F¡ fhuz« flîŸ á¤jnkahF«.
k‰wt®fshš jh§fŸ Vkh‰w¥ gLtJjh‹ fhuz« v‹gij czuhkš
j§fSila K‹ b#‹k f®k gy‹ - jiy Éâ - flîŸ braš Mjyhš Ú§fŸ flîŸ g¡â cŸst®fshf ïUªJ flîS¡F¡
v‹gjhf¡ fUâ¡ bfh©L á¿J« K‹ndWtj‰F Ka‰á brŒah fh¡if brY¤Jtj‹ _yK« flîS¡F¡ nfhÆš f£Ltj‹
kY« Nœ¢áÆ‹ j‹ikia czuhkY« ïU¥gnjhL j§fŸ _y« flîŸ g¡j®fshd ghâÇ FU, ãuhkz® KjÈat®fS¡F
Ãiyikia¥ g‰¿ á¿J« mâU¥âTl mila¡ Tlhbj‹W fUâ kÇahij brŒJ r¤âu«, kl« KjÈa cjÉ mË¥gj‹ _yK«
j§fŸ Ãiyia¥ g‰¿ jh§fns rkhjhdK« rhªjK« milªJ e‹¿ brY¤â ïªÃiyia Ãiy ÃW¤â¡ bfhŸStJl‹ nkhB
bfhŸS»wh®fŸ. btËÆš brhšÈ¡ bfhŸs¡ Tl bt£f¥gL nyhf¤âY« Rygkhf ïl« r«ghâ¤J¡ bfhŸS§fŸ”
v‹gnjahF«. Mfnt njhH®fns! ïªj fhuz§fshnyna k¡fËš

Fo muR - 1932 ( 2 ) 156 157 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ca®î - jhœî«, v#kh‹ - moikí«, KjyhË - bjhÊyhËí«, v‹w th®¤ij f‰ã¡f¥g£L gy MÆu¡fz¡fhd tUõ§fŸ
mur‹ - FofS«, FU - áZaD«, V‰g£oU¡»‹wd v‹gij MÆUªj nghâY« Tl flîŸ v‹gJ ï‹dJ v‹W F¿¥ghf FsW
ï¥nghjhtJ czU»Ö®fsh? go ïšyhkš - bjËîgl cz¤âat®fnsh cz®ªjt®fnsh ïJ
tiuÆš fhz¡»il¡fÉšiy. bghJthf mªj¥go xU cz®¢
mur‹ áia k¡fS¡FŸ v¥goahtJ òF¤â mt®fis¥ ga¥gL¤â it¡f
nt©L« v‹»‹w mtáa¤âdhš mj‰F v‹W ntW xU (khdr)
cy»‰F mur‹ murhø v‹gjhf xU tif ïUªJ tUtâ‹ cyf¤ijí«, ghtò©Âa gaidí«, nkhB euf¤ijí«, f‰ã¤J
fhuzbkšyh« Tl brštth‹fË‹ bršt§fis fh¥gh‰wî«, mij gu¥g gyÉj Þjhgd§fis c©lh¡» mj‹ ãurhu¤â‹
nrh«ngÇ thœ¡iffisí«, mt®fsJ j¤Jt§fisí« ãw® ïfHh nguhš ãiH¡f xU T£l¤ijí« V‰ghL brŒJ m¡T£l¤â‰F
kš ïU¡fînk xÊa k‰wgo k¡fŸ r_f« J‹g¥ glhknyh, k‰wt® mânyna ãiH¤J¤ Ôu nt©oajhd Ãiyikiaí« V‰gL¤â
fshŒ bfhLik¥ gL¤j¥ glhknyh rfy JiwfËY« ca®î jhœî É£ljhš btF Rygkhfî« bršth¡fhfî«, mj‹ ãurhu« el¡fî«
bfhLik ïšyhknyh, ïU¥gj‰fhf mšynt mšy v‹gij Ú§fŸ k¡fis j‹ ta¥gL¤jî« Md fhÇa§fŸ elªJ bfh©nl tU
cWâahŒ e«ò§fŸ. »‹wd. flîŸ v‹whš v‹d? v‹whY« flîŸ v‹whš v‹d?
v‹gij czUtj‰»šyhkY« czu nt©L« v‹W Ãid¥g
ïJ nghyntjh‹ K‹ F¿¥ã£l flîŸ kj cz®¢á f‰ã¡f¥ j‰»šyhkY« ïUªJ tU»wJ.
gLtJ« ViHfŸ jh§fŸ gL« fZl§fS¡F fhuz« KjyhËfË‹
Nœ¢áí«, nrh«ngÇfË‹ j¤Jt§fS« v‹gij czuhkš ahuhtJ flîis¥ g‰¿ beU¡»¥ ão¤J¡ nf£lhš mJ
ïU¥gj‰fhfnt xÊa nt¿šiy. KGtJ« K‹D¡F¥ ã‹ Kuzhd fU¤J¡fisí« brŒiffisí«
bfh©oU¥gJ«, MS¡F xU Éj Éah¡»ahd« TWtJkhŒ
cjhuz« ïU¥gnjhlšyhkš ntW ÉjkhŒ F¿¥ghd gâš »il¥gJ v‹gJ
m¿jhfntÆU¡»wJ.
cjhuz« nt©Lkhdhš, ï‹iwa âd« fZl¥ gLtjhfî«,
ïÊî gL¤j¥g£ljhfî«, g£oÅ»lªJ J‹g¥ gLtjhfî«, ViH flîŸ v‹gJ r®t tšyikí« r®t ÉahgfK«, r®tr¡âí«
fshfî« fhz¥gL« k¡fËš mndfiu mQ» mt®fsJ ï›Éj bfh©l xU x¥g‰w jÅ bghUbs‹W brhšy¥g£L É£L clndna
fZl Ãiy¡F fhuz« v‹d v‹W nf£L¥ ghU§fŸ clnd mt® mJ f©Q¡F¤ bjÇahjJ v‹W«, kdâ‰F¤ njh‹whjJ v‹W«
fŸ r‰W« ja¡fÄ‹¿ j§fË‹ fZl Ãiy¡F j§fŸ “jiyÉâ” brhšy¥gLtnjhlšyhkš mj‰F cUt« ïšiy ba‹W«, Fz«
v‹W« “K‹#‹k f®k gy‹” v‹W« “flîŸ á¤j«” v‹W« ïšiy ba‹W«, ï‹d j‹ikaJ v‹W És¡f KoahjJ v‹W«
“M©lt‹ f£lis” v‹W«jh‹ gâš brhšYth®fns bahÊa ãw brhšy¥g£L ÉL»‹wJ.
kÅj®fshš - murh§f r£l¤jhš - brštth‹fË‹ Nœ¢áahš,
xU nto¡if
nrh«ngÇfË‹ jªâu¤jhš, jh§fŸ Vkh‰w¥g£L, moik¥ gL¤j¥
g£L , mtâ¥gLtjhf xU ehS« brhšy kh£lh®fŸ. Mjyhš jh‹ ït‰WŸ k‰bwhU nto¡if v‹d bt‹whš ï¥go¥g£l xU
ViHfË‹ fZl§fis Éy¡f nt©Lbk‹gt®fŸ KjÈa mj‰F flîŸ j‹ikia mjhtJ “r®t r¡âí« r®t ÉahgfK«, cilaJ«
mÞâthukhd fhuz fhÇa§fis f©Lão¤J mʤbjÇa f©Q¡F« kdâ‰F« bj‹glhjJ«, FzK« cUtK« ï‹d
nt©L« v‹W brhšy nt©oÆU¡»‹wJ. j‹ikba‹W F¿¥ãl¡ Toa j‹ikí« ïšyhjJ”khd xU
flîis Ãiy ÃW¤jî« mij¥ g‰¿ k¡fŸ e«ã¡if bfhŸsî«
flîŸ “flîshš c©lh¡f¥ g£l” k¡fËnyna gy® t¡fhy¤J¥ bg‰W
flîis Ã%ã¡f xG§f‰w KiwÆY« xG¡f <dkhd KiwÆY«
flîŸ v‹gJ mU¤jK« F¿¥ò« m‰w th®¤ijahŒ ïUªJ
v›tsnth ghL glnt©oÆU¥gJnkahF«.
tªj nghâY« mJ kÅj r_f¤âš 100¡F 99 k¡fis ão¤J
j‹ta¥gL¤â klikah¡» Mâ¡f« brY¤â tU»‹wJ. flîŸ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 158 159 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


k‰W« m¥go¥g£l t¡fhy¤J¡fhu® j§fŸ brhªj ÃiyÆš bfhLik¥gL¤âí« jh‹ fh¥gh‰w¥g£L« Ãiy ÃW¤j¥g£L«
j§fshš brŒa¥gL« x›bthU fhÇa¤ijí« jh§fns brŒt tªâU¡»‹wJ.
jhfî« j§fshš brhšy¥ gL« x›bthU ÉõaK« jh§fns
m¿ªJ brhšYtjhfî« Ãid¤nj ngáí« elªJ« tU»wh®fŸ. mJ ï‹W« Tl
kh¤âukšyhkš k‰wt®fshš brŒa¥gL« - brhšy¥gL« x›bthU
Éõa¤ijí« k‰wt®fŸ j§fS¡F¢ brŒtjhfî« brhšYtjhfî«, ï‹W« Tl ekJ ïa¡f¥ ãurhu§fËš mt‰¿‹ bfhŸif
vGJtjhfî« fUJtJl‹, k‰wt®fŸ ÛJ JntõK«, btW¥ò«, fis¥ g‰¿ M£nrã¡f¡ Toa tif Ryg¤âš ïšyhkš ïU¥gjhš
ÉU¥ò« bfh©L mt®fis ï‹d ï‹dgo elî§fŸ v‹W« ntW tÊÆš jªâukhŒ mjhtJ “R. k. ïa¡f¡ bfhŸiffŸ všyh«
j§fS¡F ï‹d ï‹d fhÇa§fis¢ brŒJ bfhL§fŸ v‹W« rÇ, mJ ViH k¡fS¡F¤ jh‹ ghLgL»‹wJ. ViH gz¡fhu‹
nfhW»wh®fnsašyhkš “ïitbašyh« r®t tšyik cŸs v‹»‹w ɤâahr« Tlhbj‹»‹wJ. Mdhš mJ flîŸ ïšiy
fl brayhšjh‹ el¡»‹wJ, elªJ ÉL« v‹w e«ã¡ifí« v‹W brhšY»‹wJ kj¤ij mÊ¡»‹wJ k¡fis ehÞâf
cWâí« ijÇaK« ïšyhjt®fshfnt ïU¡»wh®fŸ. kh¡F»‹wJ, mJjh‹ vk¡F¥ ão¡fÉšiy. Mjyhš mijtsu
Él¡ TlhJ” v‹W brhšYtj‹ _y« ek¡F vâ® ãurhu« brŒ
k‰bwhU rhuh® »‹wh®fŸ. k‰W« gy ïl§fËš eh« nghF K‹ng ehÞâf‹ tªJ
É£lh‹, kj¤Jnuh» tªJ É£lh‹ v‹W Éõk¥ ãurhu« brŒJ
k‰bwhU rhuh® “flîis¥ gh®¡fh É£lhY«, czuh É£lh k¡fis ekJ ãur§f¤ij - eh‹ v‹d brhšY»nw‹ v‹gij nf£f
Y« cyf¥ gil¥ò¡F« el¡F« VjhtJ xU f®¤jhnth fhuznkh mDkâ¡f Tl kW¡»‹wh®fŸ. k‰W« áy ïl§fËš gyh¤fhu
ïU¡f nt©lhkh? m¥go¥ g£l f®¤jhnth fhuznkhjh‹ fl KiwÆš - fhȤjdkhd KiwÆš ekJ ãurhu¤ij fiy¡f Ka‰á¡
v‹W brhšY»wh®fŸ. k‰bwhU rhu® “cyf¤ njh‰w¤â‰F«, »wh®fŸ.
el¥ò¡F« VjhtJ xU r¡â (FORCE) MtJ ïU¡F kšyth? mJjh‹
fl v‹»wh®fŸ. fhuz«

k‰bwhU rhu® “ïa‰ifna - mHnf - m‹ng - r¤âank ïj‹ fhuz« v‹d bt‹W gh®¡f¥ nghdhš f©L ão¥gJ
fl v‹W« ï‹D« gythuhf brhšY»wh®fŸ. Mdhš ekJ Äfî« rhjhuzkhd ÉõankahF«. mjhtJ mt®fsJ “v§F«
eh£il¥ bghU¤jtiu k¡fŸ flîS¡F kÅj cUt« f‰ã¤J Ãiwªj” “všyh« tšy” “mtd‹¿ X® mQî« mirahjjhd”
rhjhuz kÅj thœ¡ifÆYŸs bg©L ãŸis KjÈaitfis¡ flîŸ e«ã¡ifí« m¥go¥g£l flîË‹ mtjhu§fshY« flîŸ
f‰ã¤J, brštthD¡FŸs Fz§fisí« Rfnghf§fisí« m«r« bg‰wt®fshY« flîŸ FkhuuhY« c©lh¡f¥g£l kj
f‰ã¤J, mj‰F¡ nfhÉš óir c‰rt« fšahz« rhªâ KT®¤j« e«ã¡ifínk bahÊa nt¿šiy v‹W brhšy¥gL»wJ. Mfnt
KjÈaitfis¡ f‰ã¤J tz¡f¤â‰fhf v‹W nfhlhd nfho ïj‹ fU¤J v‹d bt‹whš všyh« tšy, v§F« Ãiwªj flîŸ
%ghŒfis bryî brŒa¢ brŒJ k¡fis mJî« ViHk¡fis cz®¢áí«, j¤JtK«, xU rhjhuz kÅjdhš mÊ¡f¥g£LÉL«
th£o tsbtL¤J bjhšiy¥ gL¤âí« tU»wh®fŸ. ï¥goahf v‹W«, flîŸ mtjhu«, m«r«, Fkhu‹, öj‹ M»at®fŸ _y«
flîis¥ g‰¿ ï‹D« gy ÉjkhŒ mã¥ãuha§fŸ brhšy¥ g£L« cgnjá¡f¥ g£l kjkhdJ xU rhjhuz kÅj‹ Ka‰áahš mÊ¡f¥
fhÇa¤âY« gy brŒa¥g£L« tU»‹wd. ïªj Éjkhd flîis¥ g£L ÉL« v‹W« ïjdhš kÅj r_f¤â‹ nk‹ik nghŒ ÉL«
g‰¿ m®¤jk‰w - F¿¥g‰w - gÇfhr¤â‰F« K£lhŸ jd¤â‰F« v‹W« gaªnj ï«khâÇ Éõk¥ ãurhu« brŒtjhí«, gyh¤fhu
ïlkhd mã¥ãuha§fS« k‰W« ghku k¡fis jªâu¡fhu®fŸ brašfŸ Tl brŒa nt©o ïU¥gjhí« Ô®khÅ¡f nt©o ïU¡
Vkh‰Wtj‰fhd KiwfŸ bfh©l fU¤J¡fS« Étfhu§fS« »wJ. ï›Éjkhf flîŸ e«ã¡ifÆ‹ nguhš, kj e«ã¡ifÆ‹
ï‹nwh ne‰nwh mšyhkš btF fhykhfnt ïUªJ tU»‹wJ. nguhš gyh¤fhu¢ braš - v⮥ ãurhu« - Éõk¥ ãurhu« M»ait
m‹¿í« ï¡fU¤J¡fis kj¡bfhŸiffŸ v‹gt‰¿‹ _ykhfî« fŸ brŒa¥gLtJ bgÇJ« m¿ahikahš v‹nwh, kj¤ijí« flîŸ
murh§f¢ r£l§fË‹ _ykhfî« kW¤J¥ ngr ïl§bfhL¡ j‹ikiaí« rÇtu czuhjâdhš v‹nwh mšyJ kjbt¿ flîŸ
f¥glhkY« Û¿¥ ngádhš j©o¤J« kjbt¿ahš v‹W« bt¿ v‹nwh brhšÈ Él KoahJ. VbdÅš flîS« kjK« cy»š

Fo muR - 1932 ( 2 ) 160 161 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


k¡fŸ njh‹¿a fhyKjny mt‰¿‰F vâÇilahd fU¤Jila c©ik nghf gh¡» x‹gJ kj§fŸ bghŒahf¤ jh‹ ïU¡f
t®fisí«, mt‰iw x¥ò¡ bfhŸshjt®fisí« murh§fK«, kj nt©L«. mšyJ x›bthU kjK« bt›ntW flîŸ mUshš
Þjhgd¡fhu®fS« bfh‹W«, á¤âutij brŒJ«, j©o¤J«, V‰g£ljhÆU¡f nt©LnkbahÊa xnu flîŸ mUshš V‰g£l
bfhLik brŒJ« tªâU¥gjhdJ flîŸ kj« r«gªjkhd jhÆU¡fhJ. v¥goÆUªjhY« r®tr¡â, r®t tšyik, r®t Éahgf«
rǤâu§fshY«, ãurhu KiwfshY« e‹whŒ czuyh«. ï¡bfhŸif cŸs xU flîŸ mUshš vªj kjkhtJ V‰g£lJ v‹W brhštJ
Kiwia ï‹D« áy rka¡fhu®fS« ifah©L tUtijí« e« gF¤j¿î¡F«, Étfhu¤â‰F« Éfhj fhÇankahF« m‹¿í«
ngh‹wt®fŸ flîŸ, kj e«ã¡if¡fhu®fŸ v‹gt®fshš el¤j¥ xnukj¤ij mDrÇ¡»w k¡fŸ všnyhU« xnu khâÇ el¡»wh®fŸ
gLtijí« bfh©L czuyh«. Mfnt ïj‹ fU¤J Ra eyK« v‹W brhšYtj‰nfh, mšyJ kjr¡âahdJ k¡fŸ ahtU« xnu
nrh«ngÇ thœ¡if¥ ãÇaK« xÊa nt¿šiy. khâÇ el¤j¥gl ga‹gL»‹wJ v‹W brhšYtj‰nfh ïlÄšyh
kšjh‹ všyh kj§fS« ïUªJ tU»wJ. VbdÅš CU¡F xU
kj« Éj« tF¥ò¡F xU Éj« el¥gJl‹ btË¥gilahfnt xnu CÇš
xnu kj¡ bfhŸif¡F gy Éj Éah¡»ahd§fS« V‰g£L ïU¥
kj« v‹gJ« “r®t tšyikí«” “r®t ÉahgfK«” cŸs gJl‹ el¥òfS« v©z§fS« ntWg£oU¡»‹wd. xU rka«
jhf¢ brhšy¥gL« flîŸ cz®¢áia k¡fËl« bgU¡fî«, mij ï¥go khWg£L el¥gt®fŸ všnyhU« _l k¡fŸ v‹W«, kj¤ij
Ãiy ÃW¤jî« V‰g£l Þjhgd§fshŒ ïUªJ tU»‹wdnt rÇtu czuhjt®fŸ v‹W« RygkhŒ brhšÈ Élyh«. MdhY«
bahÊa k‰wgo vªj kj¤jhyhtJ, mij¢ nr®ªj cyf k¡fŸ mªj kj¤ij e«ã mij jiyKiw jiyKiwahf ã‹g‰¿ tªj
thœ¡ifÆnyh bghUshjhu¤ânyh Rjªâunkh, rk¤Jtnkh bg‰W, k¡fË‹ fâ mJjhdh v‹gJ« m«kj¤â‰F cŸs r¡â m›tsî
nfty« étd¤â‰fhf k‰w kÅjD¡F moikahfhkš thœtj‰F jhdh? v‹gJkhtJ nahá¡f nt©oa K¡»a Éõakšyth? v‹W
ïlkˤâU¥gjhŒ fhz KoaÉšiy. xU kj¡fhund j‹ kj¤ij¢ nf£»‹nw‹.
nr®ªj k‰bwhUtid moik¡ bfh©oU¡»wh‹. Mdhš mt‹ kj
e«ã¡ifba‹gJ “k¡fŸ ahtU« flîŸ ãŸisfŸ” “všnyhU« vJ v¥goÆUªjhY«
rkkhdt®fŸ” v‹W nghâ¥gjhf¤jh‹ brhšY»wh‹. Mdhš ViH,
gz¡fhu‹, TÈ¡fhu‹, v#kh‹ v‹»‹w ɤâahr« v¥go V‰g£lJ vJ v¥goÆUªj nghâY« K‹ F¿¥ã£l mjhtJ “r®t r¡â
v‹gij kh¤âu« czU«nghJ “všyh« tšy flîŸ r¡âiaí«, r®t Éahgf« r®t jahs¤Jt« bfh©l flîshš” áUZo¡f¥
rk¤Jt kj nghjidiaí«” kwªJ ÉL»‹wh‹. g£lt®fshfî« “r®t rkur« bfh©l kj¤ij”¥ ã‹ g‰¿at®
fshfî« cŸs k¡fS¡FŸ xUt‹ Ç¡õh t©o ïG¤J fZl¥
kj« v‹gJ xU nghij (jU« - bt¿ c©lh¡F«) tÞJ v‹W glî«, xUt‹ mâ‹ nkš RfkhŒ c£fh®ªJ rthÇ brŒaî«,
gy m¿P® T¿ÆU¥gJ nghš kj¤â‹ Mâ¡f¤âš f£L©L xUt‹ »ßl¤ij mªJ gšyh¡»š rthÇ brŒaî« 16 ng®fŸ K¡»
ïU¥gt®fS¡F MntrK«, bt¿í« c©lhtJ jh‹ K¡»a K¡» RkªJ bršyî« m¡flîS« kjK« v¥go mDkâ¤jJ v‹w
gydhf ïU¡»wnjbahÊa mJ fZl¥gL»‹w, xU ghtKk¿ahj nfŸÉ¡F “mJ ek¡F¤ bjÇahJ r®t r¡â cŸs flîŸ braš”
ghku k¡fS¡F fhÇa¤âš ï‹W v‹d e‹ik brŒâU¡»wJ? v‹gij¤ jÉu ïJ tiu vªj flîŸ e«ã¡if¡ fhuU« kj e«ã¡
brŒ»wJ? kj¤jhš k¡fS¡F v‹d xG¡f« V‰g£oU¡»wJ? v‹w if¡fhuU« ntW gâš brh‹djhf¤ bjÇaÉšiy. xU rka« ï¢
nfŸÉ¡F (“ïJ kj¤Jnuhfkhd nfŸÉ” v‹W brhšYtjšyhkš brŒif¡F Kiwna xUtÅ‹ mjhtJ “Ç¡õh t©oÆG¥gtÅ‹
ntW) v›Éjkhd gâY« brhšYtj‰F ïl« fhzÉšiy. K£lhŸjdK«, rthÇ brŒgtÅ‹ mnah¡»a¤jdK«” v‹W gâš
všyh kj§fS« flîŸ mUshš, flîŸ m«r« bg‰w brhšy¡ TLkhdhY« r®tr¡âí« r®t ÉahgfK« r®t jah
t®fshš, mtuhš mD¥g¥g£lt®fshš V‰g£ljhf¢ brhšy¥ gu¤JtK« cŸs flîS¡F« r®t kÅj r_f rk¤Jtkh»a kj¤
g£lhY« xU kj¤â‰F«, k‰bwhU kj¤â‰F« el¥ò, ntõ§fŸ, â‰F« j‹id V‰¿¤ Jâ¤J¥ ã‹g‰W« k¡fË‹ ï«klikiaí«,
rl§FfŸ M»aitfSl‹ k‰W« gy K¡»a Éõa§fËš bgU¤j mnah¡»a¤ jd¤ijí« ÃW¤j Koa Éšiy v‹gjhtJ
khWghL«, JntõK«, btW¥ò« á¿jhtJ fhz¥gLthnd‹, És¡F»‹wjh ïšiyah? v‹gij bghUiknahL gF¤j¿îl‹
v‹gij¥ gh®¤jhš x‹wh g¤J kj§fŸ ïUªjhš mâš x‹W eLÃiyÆš ïUªJ nahá¤J¥ ghU§fŸ.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 162 163 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


r‰W ftÅí§fŸ fhy tiu ïšiyba‹W« brhšYth®fŸ. m¢rkhjhd¤jhš eh«
âU¥âailahÉ£lhš mšyJ ïJ c§fS¡F v¥go¤ bjǪjJ
njhH®fns ï§F r‰W ftÅí§fŸ. v‹dbt‹whš nkš v‹W nf£lhš (mšyJ flîŸ jhdhf c©lhF« nghJ ïa‰if
brh‹d flîŸ cz®¢áí« kj cz®¢áí« nk‰brh‹d klik jhdhf c©lhfhjh v‹W nf£lhš) clnd e«ik ehÞâf‹ v‹W
iaí« m¡»uk¤ijí« xÊ¥gj‰F¢ á¿J« ga‹ glhkÈU¥gnjhL brhšÈ ÉLth®fŸ. ïªj khâÇ ÃiyÆš jh‹ Vnjh ôf¤â‹ ÛJ
m« klikiaí«, bfhLikiaí« Ãiy ÃW¤Jtj‰F«, mKš mJî« “VjhtJ xU fhuz« ïU¡f nt©lhkh” v‹»w ôf¤â‹
el¤Jtj‰F« ga‹g£L tU»‹wjh ïšiyah v‹gij gÇR¤j Ûnj “ïJthÆU¡fyh« mšyJ mJthÆU¡fyh«” v‹»‹w
ÃiyÆÈUªJ nahá¤J¥ ghU§fŸ. bghW¥g‰w ÃiyÆš f‰ã¡f¥g£l xU flîŸ v‹gij¥ g‰¿ eh«
á¿J« ftiy¥ gLtâšiy.
flîŸ, kj cz®¢áahdJ k¡fË‹ Rjªâu¤â‰F« rk¤Jt
thœÉ‰F« ï›tsî ïilôWfS¡F« jhu j«Äa§fS¡F« bghW¥ò V‰WtJ
ïlªjuhâU¡Fkhdhš eh‹ mitfis¥ g‰¿ ï›tsî ftiy
vL¤J¡ bfhŸs nt©oa mtáank V‰g£oU¡fhJ. flîŸ, kj Mdhš m¥go¥g£lâ‹ ÛJ kÅj thœ¡ifÆ‹ bghW¥ò
ãurhu¤â‹ nguhš tƉW¥ ãiH¥ò el¤j nt©oat®fË‹ fis Rk¤JtJ«, mij tz§FtJ, bjhGtJ, ãuh®¤jid brŒtJ
gÇjhg¤â‰fhfthtJ R«kh É£L ÉLnt‹ v‹gij e«ò§fŸ. v‹gJ«, mij tz§»dhš ãuh®¤â¤jhš bjhGjhš mj‰fhf
VbdÅš xU kÅj‹ mdhtáakhŒ m®¤jK« F¿¥ò« m‰w neu¤ijí« m¿ití« gz¤ijí« bryî brŒjhš ga‹ bgwyh«
th®¤ij¡fhf ig¤âa« ão¤âUªjhbyhÊa nghuho¡ bfh©oU¡f v‹gJ« ãuâgy‹ c©bl‹gJ« ght§fŸ k‹Å¡f¥ gLbk‹gJ«,
KoahJ. Mdhš mjdhš ghkuk¡fŸ r_f¤â‰F Éisí« bfLâ k‰W« kÅjdhš j‹ Raey¤â‰fhfî« nrh«ngÇ thœ¡if¥
ia¥ gh®¡F« nghJ c©ikahd cz®¢á cŸst‹ mij xÊ¡f¥ ãÇa¤â‰fhfî« ãwU¡F¢ brŒa¥gL« N£á¡F« m¡»uk¤â‰F«
nghuhlhkš ïU¡f KoahJ. flîŸ brany fhuz« vd¢ brhšÈ Vkh‰Wtij¥ gh®¤jhš ãwF
v¥go¥g£l flîŸ cz®¢áahdhY« mJ v§»Uªj nghâY« mij
ftiyÆšiy mʤnj Ôu nt©oÆU¡»wJ.
filáahf “cyf c‰g¤â‰F« ïa‰if¤ njh‰w§fS¡F« âUlD¡F« flîŸ
el¥ò¡F« VjhtJ xU fhuz¥ bghUŸ ïU¡f nt©lhkh” v‹W
nf£gâ‹ _y« v¥goahtJ xU r¡â c©L v‹gij x¥ò¡ bfhŸs¢ m‹¿í« âUl¥ ngh»w xU âUl‹ jh‹ âUl¥ òw¥gL K‹
brŒJ mâÈUªnj xU flîis f‰ã¡f Ka‰áfŸ brŒa¥gL jd¡F “ešy âU£L¡ »il¡f nt©L«” v‹W flîis ãuh®¤â¤J
tijí« m¤njhnlna r®tr¡â, r®t Éahgf flîŸ e«ã¡if¡ É£L¥ òw¥gL»wh‹. ešy âU£L¡ »il¤jîl‹ mâš xU áW
fhu®fŸ âU¥â milªJ ÉLtijí« ãwF mij mÞâthukhf ghf¤ij flîS¡F« mj‹ âU¥gÂfS¡F« bryî brŒJ flîŸ
it¤J¥ bgÇa Mfha nfh£ilfŸ f£Ltijí« gh®¤âU¡»nw‹. cz®¢áia mDgÉ¡»wh‹. ïJ nghynt xU bfhiyfhuD« jh‹.
cyf c‰g¤â¡F« mâš fhz¥gL« njh‰w§fS¡F« el¥òfS¡F« ÉLjiy mila¡ flîis¤ Jâ¤J ÉLjiyailªj cl‹
ÉŠPhd« v‹D« ir‹ir bjhl®ªJ bfh©nl nghdhš rkhjhd« flîS¡F óir mãnõf KjÈaJ brŒJ e‹¿ brY¤J»wh‹. ïJ
»il¡fyhkhdhY« ãwF “ir‹ÞR¡F ah® f®¤jh” v‹»‹w nghynt brh¤J¡fis it¤âU¡F« clikÞjD« jdJ brh¤J¡
nfŸÉí« ãw¡F«. mij ïJtiu vªj m¿thËí« f©L ão¡f fis¤ âUl®fŸ bfhŸis bfhŸs¡ TlhJ v‹W flîis¥ ãuh®¤
Éšiy v‹W gâš brh‹dhš “mJjh‹ fl v‹W brhšÈ â¤J e‹¿ brY¤J»wh‹. ïJ nghynt flîŸ e«ã¡if cŸs rfy
âU¥â milth®fŸ. m¥goahdhš mªj¡ flîS¡F ah® f®¤jh nrh«ngÇfS« brštth‹fS« flîŸ ãuh®¤jidÆ‹ Ûnj j§fŸ
mt® v¥go c©lhdh®, mtÇ‹ elto¡if¡F v‹d fhuz« Éahghu¤ij el¤J»‹wh®fŸ.
v‹gjhd nfŸÉfis K‹ida Éõa§fS¡F nghl¥g£l nfŸÉ
fis¥ nghynt, ngh£nlhkhdhš m¥go¥g£l nfŸÉ nf£f¡ Mfnt flîŸ braY« flîŸ fUizí« v›tsî xG¡f
TlhJ v‹W«, flîS«, r¡âí« jhdhf c©lhd bj‹W« mj‰F¡ Fiwî¡F« mÚâ¡F« ïl« jU»‹wJ v‹W ghU§fŸ. mit ïij¤
jÉu ntW vj‰fhtJ ga‹gL»‹wjh v‹W« ghU§fŸ.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 164 165 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
kj Éõa¤âY« k¡fŸ bjhÊš ï‹¿í«, bjhÊš brŒjhY« étd¤â‰F« thœÉ‰F«
nghâa trâfŸ ï‹¿í« fZl¥gL« xU c©ikia kiw¥gj‰F«
kj« v‹whš v‹d v‹»w Étfhu fhy¤âš kjthâfŸ “kÅj k‰W« m¥go¥g£l fZl¥gL« k¡fŸ x‹W nr®ªJ j§fSila
r_f thœ¡if xG§fhfî« xU f£L¥ gh£o‰F cŸg£L« eil Ãiyik¡F gÇfhu« njLtij jil¥ gL¤jî« M§fh§FŸs
bgWtj‰fhf mDnghfÞj®fshš tF¡f¥g£l â£l§fns kj« brštªj®fshš mâfhu¥ ãÇa®fshš nrh«ng¿ thœ¡if RghÉ
v‹W«, kj¡ bfhŸiffŸ v‹W« mit fhynjr t®¤jkhd¤â‰F fshš f‰ã¡f¥g£l NøahF«. njÓa« v‹gJ« kÅjD¡F xU
V‰wthW âU¤â¡ bfhŸs¡ ToaJ v‹W« brhštJl‹ mj‰F ka¡fK« bt¿í« c©lh¡F« th®¤ijahf M»É£lJ.
cjhuzkhf m›t¥nghJ gy Ó®âU¤jthâfŸ njh‹¿ òâa â£l§
fŸ V‰gL¤j Ó®âU¤â ïU¡»wh®fŸ v‹W« xU áyuhš brhšy¥g£L njr« v‹whš vJ?
ïJjh‹ kj« v‹gâ‹ mU¤j« v‹W brhšÈ mjÅl« ek¡F¤
jfuh® ïU¡f¡ TlhJ v‹»wh®fŸ. m¥goahdhš m¡bfhŸiffË‹ njr« v‹whš vJ? cyf¥ gu¥ò IªJ f©l§fshf¥ ãÇ¡f¥
Fz njhr§fis¥ bghU¤J« mjdhš V‰gL« ga‹fis¡ F¿¤J« g£oU¡»‹wJ. x›bthU f©l¤â‰F« gy njr§fŸ ïU¡»‹wd.
nahá¡fî« âU¤jî« x›bthUtU¡F« cÇik c©L v‹gij x›bthU njr¤â‰F« gy khfhz§fŸ ïU¡»‹wd, x›bthU
mt®fŸ x¥ò¡ bfhŸs¤ jahuhÆU¡f nt©L«. khfhz¤â‰F« gy Íšyh¡fS«, k‰W« gy c£ãÇîfS« ïU¡
»‹wd. ïitjÉu x›bthU f©l¤âY«, njr¤âY« khfhz¤âY«
m¥go¡»šyhkš kj« v‹gJ kÅj r¡â¡F Û¿a xU gy khâÇahd ãwÉfS«, gy #hâfS«, gy ghiõfS«, gy
r¡âiaíila k¡fshš V‰gL¤j¥ g£lJ v‹W«, mj‹ bfhŸiffŸ kj§fS«, gy c£ãÇîfS«, gy gH¡f tH¡f§fS« ïU¡»‹wd.
všyh« v§F« v¡fhy¤â‰F« xnu khâÇahŒ ïU¡f¤j¡fJ v‹W«, ïit mtut®fS¡F bjŒt¡ f£lis v‹W« kj¡ f£lis v‹W«
mitfËš v¡fhy¤âY« v›Éj kh‰wK« V‰gL¤j vtU¡F« njÓa bfhŸif v‹W« j§fŸ thœehËš v¥bghGJ« kh‰w KoahJ
cÇik ïšiy v‹W«, mjdhš ahU¡F v›tsî bfLâ ïUªj v‹W« ïitfËš vijí« fh¥gh‰w cÆ® É£lhtJ Ka‰á¡f
nghâY« gaÅšyhj nghâY« ã‹g‰¿¤ jh‹ Mf nt©L« v‹W« nt©L« v‹W« fUâ¡ bfh©oU¥gjhF«. ït‰¿‹ gadhŒ k¡fŸ
brhšy¥gLkhdhš m¥go¥ g£l kj¤ij eh« á¿J« x¥ò¡ bfhŸs xUtU¡bfhUt® nt‰Wik cz®¢á bfh©oU¥gij e‹whŒ
KoahJ v‹gJl‹ m›Éj _l mL¡F Kiw cz®¢áia bfh©l gh®¡»‹nwh«. m‹¿í« cyf¤âš cŸs njr« KGtâY« ca®ªj
kj¤ij v‹d Éiy bfhL¤jhtJ mʤjhf nt©L«. VbdÅš #hâ jhœªj #hâ, ViH - gz¡fhu‹, Ñœ Ãiy - nkš Ãiy, fZl¥
mit kÅj r_f K‰ngh¡if jil brŒtJl‹ kÅj r_f gL»‹wt‹ - fZl¥gL¤J»wt‹ KjÈa bfhLikfŸ ïUªJ«
x‰Wik¡F« Rjªâu¤â‰F« rk cÇik¡F« ïilôuhŒ ïU¡»‹wd. tU»‹wd. ït‰WŸ v‹d bfhŸifÛJ v¥go¥g£l k¡fŸ v›tsî
ÉÞÔuz¤ij ãǤJ¡ bfh©L j§fS¡bfd jŤj njr« njÓa«
k‰W« kj¤â‹ nguhš mnef m‰òj§fS«, ïa‰if¡F«
v‹w x‹iw¢ brhšÈ¡ bfhŸStJ v‹gJ vd¡F òÇa Éšiy. ekJ
kÅj r¡â¡F« Û¿a fhÇa§fS« gy® brŒjjhfî« fijfŸ f£o
njr« v‹W vªj ÉÞÔuz¤ijí« j‹ikiaí« jÅ¥gL¤â¡
k¡fis _l®fshfî«, _l e«ã¡iffhu®fshfî« M¡f¥g£L
bfh©L ngádhY«, mâYŸs j‹ikfŸ v‹bd‹dnth, mâYŸs
tU»‹wJl‹ Vuhskhd bghUS« Ka‰áí« neuK« kÅj r_f
kÅj®fË‹ Ãiy v‹bd‹dnth, mJjh‹ k‰w vªj njr«
e‹ik¡F« rk¤Jt¤J¡F« cgnahf¥glhkš ghHh¡f¥ gL»‹wd.
v‹gâY« ehL v‹gâY« ïUªJ tU»wJ. eh« F¿¥ãL« njr¤âš
m‹¿í« m¿î« MuhŒ¢áí« f£L¥ gL¤j¥g£L moikah¡f¥
cŸs bgU«gh‹ikahd k¡fŸ v›tsî fZl¥gL»‹wt®fsh
gL»‹wd. ï›tsî nf£il v¥go r»¤J¡ bfh©oU¡f Koí«,
fî« jhœik¥ gL¤j¥g£lt®fshfî« ïUªJ tU»‹wh®fnsh
V‹ r»¡f nt©L« v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.
m›tsî ÃiyÆš jh‹ k‰w njr¤jh® v‹»‹w k¡fS« ïUªJ
njÓa« tU»wh®fŸ. e«Kila njr« v‹gâYŸs vªj Éjkhd k¡fË‹
Jau« Ú¡f¥ ghLgL»‹nwh« v‹»‹nwhnk, mªj Éjkhd Jau«
njÓa«, njÓa« v‹gJ« K‰T¿aitfis ngh‹w xU nghÈ bfh©l k¡fŸ m‹Åa njr« v‹gâY« ïUªJjh‹ tU»‹wh®fŸ.
cz®¢ájh‹. VbdÅš njÓa cz®¢á v‹gjhdJ ï‹W cyf bghJ e«Kila njÓa« v‹gânyna vªj Éjkhd k¡fŸ nrh«ng¿
k¡fŸ, mjhtJ cy»š v§F« bgU«gh‹ikahŒ ïUªJ tU« fshfî« Nœ¢á¡ fhu®fshfî«, brštth‹fshfî« murh§f

Fo muR - 1932 ( 2 ) 166 167 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mâ¡f¡ fhu®fshfî«, FUkh®fshfî« ïUªJ bgU«gh‹ikahd ö¡»¡ bfh©L r©il¡F¥ nghŒ xUtiu xUt® R£L¡ bfh©W
bghJ #d§fis gy Nœ¢áfshš ml¡» M©L moikfsh¡» bfhŸSth®fŸ áiw¥ão¥gâ‹ _y« ïU njr áiwiaí« Ãu¥ã
g£oÅ ngh£L tij¤J jh§fŸ bgUŠ bršt« nr®¤J thœªJ ÉLth®fŸ. fz¡F¥ gh®¤jhš ïU føÆY« g¤J yB¡ fz¡fhd
Rfnghf« mDgɤJ tU»‹wh®fnsh mJ nghy¤jh‹ m‹Åa k¡fŸ cÆ® É£oU¥gh®fŸ. ãwF ïUtU« uhÍahf¥ nghnah
njr« v‹gâY« áy® ïUªJ mªeh£L bgU« gh‹ikahd k¡fis mšyJ ahuhtJ xUt® b#Ƥnjh ïU¥gh®fŸ.
bfhLik¥gL¤â tU»‹wh®fŸ. ïªj ÃiyikÆš v‹d¡
bfhŸifia¡ bfh©L vªj y£áa¤ij¡ bfh©L cyf¥ gu¥ãš xU b#a« bg‰wt®fS¡F KjnyhL Kjš nrU«, mšyJ j§fŸ
msit kh¤âu« ãǤJ¤ njrhãkhd« fh£LtJ v‹W Kjš v‹W« Fiwahj khâÇÆš g¤âu nk‰g£oU¡F«. Mdhš
nfŸ¡»‹nw‹. R£L¡ bfh©L br¤jt®fS¡F RLfhL« mt®fŸ bg© #hâfS¡F
áW ã¢irí« mšyhkš k‰w ViH k¡fS¡F v‹d ga‹ v‹gij
JU¡» njr¤J¡F«, ïªâah njr¤â‰F« r©il tªjhš ïªâa nahá¤J¥ ghU§fŸ. mbkÇ¡fh Fo muR ehlhtj‰F« m‹Åa
ïÞyhÄa®fS¡F njrhãkhd« ïªâahî¡fh? JU¡»¡fh? iAjuh Møia¤ Ju¤Jtj‰F« mbkÇ¡f ViHk¡fŸ bjhÊyhË k¡fŸ
gh¤J¡F« ikNU¡F« í¤j« bjhl§»dhš iAjuhgh¤ ïªâa®fŸ v›tsî ghL g£oU¥gh®fŸ v›tsî cÆ®¥gÈ bfhL¤âU¥gh®fŸ
njrhãkhd« ikNU¡fh? iAjuhgh¤J¡fh? Mfnt njr« njrhã v‹gij mbkÇ¡fh “ÉLjiy¢ rǤâu¤ij òu£o¥ ghU§fŸ. ï‹W
khd« v‹»‹w th®¤ijfS« flîŸ kj« v‹gJ ngh‹nw xU mj‹ gadhf cy»š mbkÇ¡fhÉnyna mâfkhd brštth‹
tF¥ghUila Ra ey¤â‰F V‰w xU Nœ¢á th®¤ij v‹W brhšy fS«, ÉahghÇfS«, Étrha¥ bgU¡F« ïUªJ tU»‹wd. Mdhš
nt©oÆU¥gij¤ jÉu ntW x‹W« brhšy KoaÉšiy. ViHfŸ gL« fZlK« ntiyÆšyhj g£oÅí« bjhÊyhËfŸ
Kothf¡ TW« g£r¤âš njrhãkhd« v‹gJ x›bthU njr Kjyh mDgÉ¡F« bfhLikí« mbkÇ¡fhÉš ï‹iwa âd« ïUªJ
Ëí« k‰w njr KjyhËfSl‹ r©il ngh£L j§fŸ j§fŸ Kjiy tUtJ ntW vªj eh£o‰F« Fiwªjjšy.
bgU¡»¡ bfhŸs ViH k¡fis - ghku k¡fis gÈ bfhL¥gj‰fhf
f‰ã¤J¡ bfh©l jªâu th®¤ijahF«. njhH®fns! mbkÇ¡fh njrhãkhd¤â‹ j‹ikí« mj‹
gaidí« áªâ¤J¥ ghU§fŸ. mbkÇ¡fh m‹Åa Møia xʤ
cjhuzkhf 炙yhªJ njr KjyhËfŸ mbkÇ¡fh Ãôah®¡ jhY« xU muridna Éu£o É£L “FofË‹ Mø” V‰gL¤â¡
njr KjyhËfSl‹ r©il ngh£L bt‰¿ bg‰W j§fŸ bršt¤ij bfh©ljhY« ViHk¡fS¡F v‹d ga‹ V‰g£lJ v‹gij
nkY«, nkY« bgU¡»¡ bfhŸs nt©L« v‹»‹w Mir V‰g£lhš k‰bwhU ju« nahá¤J¥ ghU§fŸ.
mšyJ Ãôah®¡ KjyhËfŸ ntW jªâu¤â‹ _y« 炙yhªJ
njr¤J¡F KjyhËfË‹ bršt¤ij bfhŸis bfhŸs Ka‰á¥ ïªj y§ifÆš ïUªJ bfh©L ïªâa njrhãkhd« ngR«
gjhÆUªjhš 炙yhªJ njr¤J KjyhËfŸ 炙yhªJ njrJ njÓa åu®fis¥ g‰¿ r‰W áªâ¤J¥ ghU§fŸ, mt®fŸ Vw¡Fiwa
ViHk¡fisí« ghku k¡fisí« gh®¤J “X 炙yhªJ njÓa åu® m¤jid ngU¡F« 100¡F 90 ng® ïªâah KjÈa njr¤âš ïUªJ
fns, njrhãkhÅfns njr¤J¡F beU¡fo tªJ É£lJ. 炙yhªJ tªJ ïy§if njr¤ij Ru©o¡ bfh©L nghf ïU¡»wt®fS«
khjh c§fŸ flikfis¢ brŒa miH¡»whŸ Xo thU§fŸ, Xo mt®fS¡F cjÉahs®fshŒ - moikfshŒ ïU¥gt®fS« MF«.
thU§fŸ” v‹W T¥ghL nghLth®fŸ. TÈfis mk®¤âí« nythnjÉfhu®fŸ bgÇJ« khj« 100¡F 12 tiu t£o th§»
tƉW¥ ãiH¥ò g¤âÇif fhu®fS¡F vY«ò ngh£L« ãurhu« ViH k¡fisí« ïy§if tháfisí« gh¥guh¡» bfhŸis
brŒÉ¥gh®fŸ. ïJ nghynt mbkÇ¡f KjyhËí« j‹ njr« bfh©L nghf tªjt®fS«, Étrha¡fhu® bgÇJ« ïy§if óÄ
beU¡fo ÃiyÆš ïU¥gjhfî« mbkÇ¡f khjh m§FŸs ghku fis VuhskhŒ if¥g‰¿ Étrha« brŒJ TÈfŸ tƉ¿š mo¤J
k¡fisí«, ntiyÆšyhkš tƉW¡ fŠá¡F tifÆšyhkš bghUŸ nr®¤J bfhŸis bfh©L nghf tªjt®fS«, ÉahghÇfŸ
g£oÅ »l¡F« ViH k¡fisí« j§fŸ flikia¢ brŒa miH¥g bfhŸis yhg« mo¤J ïy§if bršt¤ij bfhŸis bfh©L nghf
jhfî«, TÉ¡ bfh©L TÈ bfhL¤J ãurhu« brŒth®fŸ. ïu©L tªjt®fS«, c¤ânahfÞj®fŸ ïy§if MøÆš tªJ òFªJ
njr ViH k¡fS« k‰W« rh¥gh£o‰F mwnt ntW tÊÆšyhj ïy§ifa®fË‹ mDgt¤âš k©iz¥ ngh£L gz« Ru©o¡
k¡fS« »s®¢áÆš nr®ªJ« g£lhs¤âš nr®ªJ« J¥gh¡»ia bfh©oU¡F« go¤j T£l¤jhU« Mzt« ão¤j t‹bdŠr

Fo muR - 1932 ( 2 ) 168 169 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


gh®¥gd®fSkhf¡ To¡ bfh©L ïªâa njrhãkhd¡ T¥ghL bjËthŒ brhšy nt©Lkhdhš
nghL»‹wh®fŸ.
“m‹Åa M£á” “Rah£á” v‹gbjšyh« mwnt ViH
btŸis¡fhudhd m‹Åa‹ 100 -¡F tUõ« 6 t£o¡F k¡fS¡F gad‰wJ« NH¢á ÃiwªjJnkahF«. Rah£á cŸs eh£o
bfhL¤jhš fU¥gdhd m‹Åa‹ 100¡F ¯khj« 6 t£o¡F bfhL¡ Y«, Rauh{a« cŸs CÇY« uh#hnt ïšyhj Fo muR njr¤âY«
»wh‹. btŸisa‹ gz¡fhu®fËl« t£o th§»dhš fU¥g‹ gz¡fhu‹ bfhLikí«, ghâÇÆ‹ Nœ¢áí«, ViHfË‹ fZlK«,
ViHfËl«, TÈfËl« t£o th§» bfhLik¥ gL¤J»wh‹. ghku k¡fË‹ klikí« ïUªJjh‹ tU»‹wJ. flîŸ g¡âí« kj
g¡âí« njrhãkhdK« ÃiwªJ jJ«ò« ehLfËY« ï¡bfhLikfŸ
ïªj¥ go k¡fis râ¤J bfhŸis mo¥gt®fns (btŸis
ïUªJjh‹ tU»‹wJ. flîS¡fhfî«, kj¤J¡fhfî« nfhlhd
aÇY«, fU¥g®fËY«) v§F« flîsãkhd« kjhãkhd« njr
nfho %ghŒ brytˤJ gÈ bfhL¤J g¡â brY¤â tU« eh£oY«
mãkhd« ngR»wh®fŸ.
ï¡bfhLikfŸ ïUªJjh‹ tU»‹wd. Mdhš flîŸ, kj«, njÓa«
Mfnt ï›Éõa§fis mjhtJ flîŸ, kj«, njr«, M»aitfŸ mÊ¡f¥g£l monahL ïšyhj ïl§fËš kh¤âu«
v‹»‹w Éõa§fis ïÅ mwnt kwªJ ÉL§fŸ. mit xU gz¡fhu¡ bfhLikí«, nrh«ngÇ thœ¡ifí«, g£oÅ fZlK«,
ehS« fZl¥gL« k¡fS¡F¥ gadË¡fhJ, cy»š ViH gz¡fhu‹ ca®î jhœî Ãiyí« fhz¥ glÉšiy.
v‹W ïu©L tF¥ò¡fŸ ïU¡fî« ViHfis¤ bjhÊyhËfis,
m›ñuhU¡F flîŸ kj njr mãkhd« ïšiy. kÅj r_f
gz¡fhuU« nrh«ngÇfS« tŠá¤J ÃuªjukhŒ thHî« jh‹
rk¤Jt mãkhd« kh¤âunk ãujhdkhŒ fhz¥g£lJ. m§F
ga‹gL«.
gz¡fhu‹ - ViH, KjyhË - bjhÊyhË, mâfhÇ - Fo #d§fŸ
Koî v‹»‹w ɤâahrnk fhz¥glÉšiy.

njhH®fns! Kothf x‹W TW»nw‹. rßu¤âdhš be‰¿ m§FŸs rfy brh¤â‰F« m§FŸs rfy k¡fS« rk Rjªâu
Éa®it brh£l fZl¥gL« k¡fis ghU§fŸ,. ntiy ïšyhkš KŸst®fshŒ ïUªJ tU»wh®fŸ. všyh k¡fS¡F« rÇ msî
â©lhL« k¡fisí«, mt®fsJ bg©LãŸisfË‹ g£oÅ ntiyí«, nghJkhd MfhuK« Rf brsfÇaK« ïUªJ rkkhŒ
iaí«, bfhLikiaí« ghU§fŸ. åL thrš ïšyhkš _£il mDgÉ¡f¥g£L tU»wJ. “ehis¡F v‹ brŒtJ” v‹w ftiyna
Ko¢Rfis jiyÆš RkªJ bfh©L fŠá¡F C® CuhŒ¤ âÇí« TÈ ïšyhkš thœªJ tU»wh®fŸ. flîS« kjK« ïšyhjjhš mªehL
k¡fis¥ ghU§fŸ. ï›Éj k¡fŸ cy»š v§bf§F ah® ahuhš óÄ¡FŸ mÄœªJ nghf Éšiy.
fZl¥gL¤j¥ gL»wh®fŸ v‹gijí« ghU§fŸ. ca®ªjt‹ - mªeh£L k¡fS¡F M© bg© ml§fY¡F« V‰g£l
jhœªjt‹, gh®¥gh‹ - giwa‹, KjyhË - bjhÊyhË, FU - áZa‹, ijÇaK«, cÆU¡F¤ Jªj åuK« rk¤Jt cz®¢áí« flîis
kfh¤kh - rhjhuz M¤kh, mur‹ - FofŸ, mâfhÇ - ãui# v‹git í« kj¤ijí« e«ãa njrhãkhdKŸs vªj eh£lhÇlK« fhz
Kjyh»a ghFghLfis ïo¤J¤ jŸË jiu k£lkh¡F§fŸ. mj‹ KoahjhÆU¡»wJ. ekJ eh£ony rfy bghU¥igí« flîŸ ÛJ
ÛJ njr«, kj«, #hâ v‹»‹w ghFghL ïšyhjJ«, kÅj r_f« ngh£LÉ£L nrh«ng¿ Phd« ngRgt®fns kȪJ ïU¡»wh®fŸ.
rkcÇik - rkÃiy v‹»‹w f£ll¤ij f£L§fŸ. ïij¢ brŒa ekJ jiyt®fŸ v‹gt®fnsh mij¢ rhâ¡»nw‹ ïij brŒ»nw‹
Ú§fŸ cy»š cŸs fZl¥ gL« všyh k¡fSlD« #hâ, kj«, njr« v‹W ngá k¡fis VŒ¤J ga‹ miltJ«, KoahÉ£lhš flîŸ
v‹»‹w ɤâahr« ïšyhkš, ãÇÉid¡F Mshfhkš x‹W ÛJ gÊngh£L eGÉ¡ bfhŸStJkhdt®fŸ. flîŸ ÛJ e«ã¡if
nrU§fŸ. m¥nghJ Ú§fŸ f©o¥ghŒ bt‰¿ milå®fŸ. íŸs ekJ k¡fŸ åunkh xU áW c©ik âahf« brŒa nt©o
njrg¡â njÓa« v‹D« Nœ¢áahdJ gy tUõ§fshf V‰g£lhY« “eh‹ vj‰F« jah®jh‹ Mdhš vd¡F vjhtJ fZl«
k¡fis m‹Åa eh£L el¥òfisí« m‹Åa eh£L k¡fŸ tªJ É£lhš v‹ bg©L ãŸisfS¡F v‹dfâ v‹Wjh‹
Ãiyikiaí« czu Koahkš brŒJ tªj fhuznk cyf x‰Wik nahá¡f nt©oÆU¡»‹wJ” v‹w msnthL Éf¡ ToajhF«.
V‰gl Koahkš ïUªJ tU»‹wJ. flîis e«ghjt®fS«, flîŸ ÛJ v›Éj bghU¥ò« nghlhj

Fo muR - 1932 ( 2 ) 170 171 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


t®fS khÆU¡»wt®fS«, flîŸ cz®¢áia monahL xʤJ
bfh©lt®fSkhd k¡fŸ cŸs eh£oš “ehis¡F v‹d fâ” v‹
»‹w ng¢nr»ilahJ. x›bthUtU« j‹d«ã¡if cilat®
fshfnt fhz¥gL»‹wh®fŸ.
mªj Ãiyikjh‹ “e« eh£L¡F« k‰W« cyf bk§F«
nt©L«. mj‰fhfnt thÈg®fŸ všnyhU« ciH¡f nt©L«.
mJnt ï¥nghJ ekJ K‹dÂÆš ïU¡F« ntiyahF«. nfhÆš EiHî« x‰Wik kfhehL«
òu£á thœf!
bghJîlik X§Ff!
ï‹W “ïªâa njÓa JiwÆš nfhÆš EiHî ãurhu¤â‰F«
F¿¥ò : Inuh¥gh, M¥ãÇ¡fh njr§fËš R‰W¥ gaz« brŒJÉ£L. 17.10.1932 x‰Wik ãurhu¤â‰F«” jh‹ mâf És«gu§fŸ fhz¥gL»‹wd
ïy§if milªJ m§F R‰W¥ gaz« brŒJ, bfhG«ò f©o, ehtš g£oa, VbdÅš njhH® uh«nr kh¡lhdhšL mt®fË‹ tF¥ò¥ ãu¢áid
. . . .. A£l‹, ahœ¥ghz«, gU¤â¤Jiu, ö¤J¡Fo, kJiu KjÈa ïl§fËš Ô®¥ò¡fhf bt‹W njhH® fhªâat®fshš brŒa¥g£l g£oÅÆ‹
gy Þjhgd§fË‹ rh®ghf bfhL¡f¥g£l Rkh® 20 tunt‰ãY« ãurhu« bghJ #d§fË‹ kdij ftU« go brŒJ É£lJ. k‰bwhU
bghJ¡T£l§fËY« ngáa brh‰bghÊî bjhF¥ò. òw« itáuhŒ mt®fË‹ ml¡FKiw bgUthÇahd njrg¡j®fŸ
Fo muR - brh‰bghÊî - 20.11.1932 v‹gt®fS¡F njÓa ntiy brŒa ïlÄšyhkš brŒJ É£ljhš
v¥goahtJ xU òâa¤ Jiwia¡ f©L ão¡f nt©oa mtáaK«
V‰g£L É£lJ. Mfnt ï›Éu©o‹ ga‹fshš nfhÉš EiHî«
x‰Wik kfehL« c¢rÞjhd« bg‰W É£ld.
ï¡fhÇa§fŸ ïu©L« ï‹W njÓa¤â‰fhfnt brŒa¥
gLtjhŒ Tw¥g£L«, mªj¥go k¡fis e«ò« goí« brŒâUªjh
Y« eh« mij x¥ò¡ bfhŸs KoahJ. VbdÅš njÓa« v‹gâ‹
j¤Jt« v¥go ïUªj nghâY« ï‹iwaâd« njÓa¤â‰fhf bt‹W
ï›tsî ghLgL»‹wt®fŸ njhH® uh«nr kh¡ldhš£ Ô®¥ò¡F K‹
ï›Éõa§fËš ï›tsî ghLg£oUªjhš mj‰F VjhtJ X®
m®¤jK©L v‹W brhšyyh«. m¥go¡»šyhkš t£l nki# kfh
eh£oš “všyh tF¥òfS¡F« eh§fŸ jh‹ ãuâÃâfŸ, vij¥ g‰¿
í« ngr v§fS¡F¤ jh‹ cÇik c©L. k‰wt®fbsšyh« rÇahd
ãuâÃâfŸ mšy, Rauh{a« bfhL¤J É£lhš tF¥ò¤ jfuhWfŸ
všyh« jhnd Ô®ªJ ÉL«, tF¥ò¤ jfuhW¡ bfšyh« r®¡fhunu
fhuz«, jhœ¤j¥ g£lt®fS¡F v§fŸ cÆ® nghdhY« jÅ¥
ãuâÃâ¤Jt« bfhL¡f r«kâ¡f kh£nlh«” v‹gjhf btšyh«
brhšÈa ã‹ r®¡fhnu ãuntá¤J tF¥ò¤ jfuhW Éõa¤âš j§fŸ
Ô®¥òfis Vnjh xU Éj¤âš bfhL¤J mªj tF¥ò k¡fis j§fŸ
RthÔd« brŒJ bfh©l ãwF ï¥nghJ mt®fis j§fŸ g¡f«
ïG¡f¡ fUâ r®¡fh® bfhL¤jijÉl jh§fŸmâfkhŒ bfhL¥gjhf¢
brhšYtJ nghš ngá áy V‰ghLfisí« brŒJ bfh©L nfhÉš
EiHit¥ g‰¿í« x‰Wikia¥ g‰¿í« ngádhš ïâš ehiza«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 172 173 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïU¥gjhŒ ah®jh‹ e«òth®fŸ. ïij ïªJ r_f« brŒí« ïªJ kj¥ njhH® uh«nr kh¡ldhšo‹ tF¥òÔ®¥ò xʪJ jŤ bjhFâ
ãurhu« v‹W brhšyhkš bghJ ey e‹ikahd fhÇa« v‹W v¥go kh¿, bghJ¤ bjhFâ Ãiy ËW muáaÈY« ïªJ r_f¤â‰nf
brhšy Koí«? VbdÅš njhH® uh«nr kh¡ldhšo‹ Ô®¥ghdJ Mâ¡f« tªJ É£lJ v‹W Mdîl‹ “nfhÉš EiHî Rauh{Ía«
jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F¤ jŤ bjhFâÆ‹ _y« jÅ¥ ãuâÃâ¤J »il¤j¥ ãwF gh®¤J¡ bfhŸsyh« v‹W«” “x‰Wik v‹gJ
t« bfhL¤jjhdJ mt®fis (jhœ¤j¥g£l k¡fis) ehsilÉš Rauh{Ía« »il¤j ãwF jhdhfnt V‰g£L ÉL«” v‹W«
ïªJ r_f moik thœÉÈUªJ ãǤJ bghJ r_f thœÉš xU jhuhskhŒ brhšy¥g£L ÉL«. ãwF ‘gHa FUo fjit âuo’
msî Rjªâu®fshf M¡» ÉL»wJ. mjhtJ kf kâa®fS¡F Rkh® v‹»‹w Ãiyik V‰gLtâš rªnjfÄU¡f ÃahaÄšiy.
20 tUõ§fS¡F K‹ bfhL¡f¥g£l jŤ bjhFâahdJ v¥go
kfkâa r_f¤ij ïªJ r_f¤âÈUªJ ÃuªjukhŒ ãǪJ É£lnjh jÉuî« ïªj nfhÉšfS¡F bršth¡FfŸ ïUªj fhy¤âš
mJnghynt ïªj jhœ¤j¥g£l r_fK« jŤ bjhFâ bg‰whš nfhÉš EiHit¥ g‰¿ ngRtJ bgU¤j mgthjkhfî«, kj¤
f©o¥ghŒ mJ ïªJ r_f¤âÈUªJ ãǪnj nghŒÉ£ljhf¤jh‹ Jnuhfkhfî«, fyfhÞgjkhfî« ïUªJ tªjJ. ï‹iw âd«
Koí«. Mdhš kfkâa r_f« jŤ bjhFâ bg‰w ã‹òjh‹ mJ cyf¤âš nfhÉšfS¡F kâ¥ò FiwªJ áy njr§fËš nfhÉY¡F
j‹ fhÈnyna Éf¡ Toa xU gy¤ijí« brsfÇa¤ijí« bg‰wJ nghtJ K£lhŸ jd« v‹W fUj¥g£L« áy njr§fËš nfhÉšfŸ
v‹gJ vtuhY« kW¡f KoahjjhF«. mJ nghynt jhœ¤j¥g£l ïo¡f¥g£L« nghdã‹ò« ekJ eh£oY« nfhÉšfË‹ òu£LfŸ
r_fK« jŤ bjhFâ bg‰W É£lhš mL¤j 10 tUõ fhy¤â‰FŸ btËah» mt‰¿‹ kâ¥ò FiwªJ mj‹ nguhš ca® ÃiyÆš
mJ k‰w vtUila cjÉiaí« jaití« vâ®ghuhkš j‹ ïU¥gt®fSilaî«, tƉW¥ ãiH¥ò kj¡ fhu®fSilaî«
fhÈnyna Éf¡ Toa gy¤ijí« brsfÇa¤ijí« bg‰W ÉL« nah¡»aij btËah» mt®fŸ k¡fshš btW¡f¥gl Mu«ã¤j
v‹gâš á¿J« rªnj»¡f ïlÄšiy. ãwnf jh‹ ï¥nghJ nfhÉš EiHî ï›tsî K¡»aÞjhd« bg‰W
É£lJ.
ï›ÉU r_fK« mjhtJ kfkâa r_fK«, jhœ¤j¥g£l
k¡fŸ r_fK« r_fthœÉš Rjªâu« bg‰W k‰wt®fSila jaî«, nfhÉš EiHî bt‰¿ bg‰whš ïªJ r_f« á¿J gy¥gL«
ã¢irí« mtáaÄšyhkš j§fŸ j§fŸ fhšfËnyna ÉF« v‹W« ï‹D« bfhŠrfhy¤â‰fhtJ mj‰F mÊî tuhkš
goahd Ãiyik V‰g£L É£lhš ïªJ r_f« v‹gjhdJ ï‹W fh¥gh‰wyh« v‹Wnk ï¥nghJ nfhÉš EiHî¡fhu®fŸ fUâ
brhšÈ¡ bfhŸtJ nghy ïªâahÉš “xU bgÇa gy« bghUªâa ntiy brŒ»wh®fns bahÊa “r®t rkur flîË‹” jÇrd¤ijí«
r_f«” v‹gjhf¢ brhšÈ¡ bfhŸs ïlÄšyhkš nghtnjhL mUisí« jhœ¤j¥g£l k¡fŸ mila nt©L« v‹gjhf xU òâa
kfkâa r_fK« jhœ¤j¥g£l r_fK« mjdj‹ r_f¡ bfhŸif cz®¢á V‰g£lj‰fhf mšy v‹gij á¿J nahrid cŸst®fS«
Æ‹ gadhf¡ fyªJ bfhŸs x‹W¡ bfh‹W m‹Ånah‹Åa« cz®ªJ Él¡ TL«. m‹¿í« gF¤j¿ití« rk Rjªâu neh¡f¤
V‰g£L Él neU« nghJ ïªJ r_f« áWgh‹ik r_f« v‹W ijí« bfh©L ï¥nghJ nfhÉš EiHî¡F Mjuî njl vtU«
brhšY« goahd Ãiyik¡F« gÇfá¡f¤ j¡f Ãiyik¡F« tªJ tuÉšiy ba‹gJ« nfhÉš EiHî ãurhu¤â‹ cg‹ahr§fisí«
ÉL«. mnjhL kh¤âukšyhkš ïªJ r_f¤âš ïU¡»‹w fhuz¤âš vL¤J¡ fh£L« Mjhu§fisí« gh®¤jhš e‹whŒÉs§F« k‰bwj‰
ï‹D« vªbjªj cŸ r_f§fŸ r_f thœÉš RjªâuK« rk¤J bf‹whš “kj¤âš kj rhÞâu¤âš jhœ¤j¥g£l k¡fË‹ nfhÉš
tK« m‰W ïÊî gL¤j¥ gL»‹wdnth mitbašyh« ï¥gona EiHit M£nrã¡f ïlÄšiy” v‹Wjh‹ brhšy¥ gL»‹wJ.
btË¡ »s«gî« neÇ£L ÉL«. m¥nghJ ïªJ r_f« v‹gJ Mfnt kj¤âš kjrhÞâu¤âš M£nrgid ïUªjhš mt®fŸ fâ
jhdhfnt mGthu‰w ãzkhŒ xʪJ ÉL«. ïªj¡ fhuz§fsh v‹d MtJ v‹gij¢ áªâ¤J¥ ghU§fŸ. kj¤ijí« kj rhÞâu¤
nyna k¡fS¡F r_f thœÉš rk¤JtK«, RjªâuK« ïšyh ijí« g‰¿ ngá mil»‹w Mjuî ehizakhd bj‹nwh, Ãiy¡f¡
É£lhY§Tl ïªJ r_f« nk‹ikahŒ ïUªJ Mâ¡f« brY¤J Toabj‹nwh eh« xU¡fhY« brhšÈ Él KoahJ. Vbd‹whš
tij kh¤âu« É£L Él¡ TlhJ v‹»‹w ïªJ r_f¤ jiyt®fŸ “ïªJ kj¤âš” Mjuî ïU¡»‹wjh ïšiyah v‹gJ Ryg¤âš
v‹gt®fË‹ v©znk ïªj x‰Wik kfhehLfS¡F«, nfhÉš Koî f£l¡ Toa fhÇakšy. VbdÅš ïªJ kj« v‹W xU kj
EiHî¡F« mÞâthukhŒ ïUªJ tU»‹wJ. K©lh? mj‰F VjhtJ xU F¿¥ã£l rhÞâunkh Mjhunkh c©lh
v‹gJ ngh‹w Éõa§fS« Étfhu§fS« ahtU« m¿ªjnj

Fo muR - 1932 ( 2 ) 174 175 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ahF«. Mdhš xU áyÇ‹ e‹ik¡F V‰w Éjkhf kh¤âu« brsfÇa¤ g£oU¡F« gy ɤâahr§fS« K¡»akhditfËš x‹W v‹g
J¡F j¡fgo rka¤â‰F¤ jFªjgo Mjhu§fŸ njlyh«, Éah¡» jhf¤jh‹ fUâ ïU¡»nwh«. Mjyhš mt‰iw xÊ¡f nfhÉš
ahd§fŸ brŒJ bfhŸsyh« v‹»‹w brsfÇa« kh¤âu« ïªJ kj« EiHî jL¥ò« ɤâahr§fS« mÊ¡f¥ gl nt©oaJ mtáa
v‹D« nguhš ïUªJ tU»‹wJ. ïªj brsfÇaK« rªj®¥gK« khF«. Mdhš mJ g¡â¡fhf v‹W« flîŸ jÇrid¡fhbt‹W«
Ô®ªj ãwF v¥go nt©LkhdhY« Mjhu« »il¡f¡ TL«. v¥go brhštijí« mj‹ nguhš kj«, rhÞâu«, òuhz« M»aitfis
nt©LkhdhY« Éah¡ahd« brŒayh«. Mjyhš ïªj Mjuit¡ ãurhu« brŒJ k¡fS¡F _l e«ã¡ifia c©lh¡f Ka‰á¥g
bfh©L nfhÆY¡FŸ EiHa ÉLtJ v‹gJ Mg¤jhdJ v‹gij ijí« f©o¡fhkš ïU¥gj‰»šiy. x‰Wik v‹D« Éõa¤âY«
x›bthUtU« Phgf¤âš ïU¤jš nt©L«. kj«, kj ɤâahr« v‹gitfŸ cŸstiu ïU r_f¤â‰F
c©ikahd x‰Wik v‹gij¡ f©L ão¡f KoahJ. “Ra uh{a«”
rhjhuzkhŒ Ô©lhik KjÈa #hâ ɤâahr¤â‰F mÞâ v‹gJ »il¤J É£lhY« c©ikahd x‰Wik v‹gJ V‰g£L
thukhŒ ïU¥gJ bghUshjhu j¤JtnkahF«. bghUshjhu ɤâahr ÉlhJ.
j¤Jt¤â‰F MjhukhŒ ïU¥gJ kjnkahF«. ïªj ïu©L« ïU¡»w
tiu x‰Wik¡ Fiwî«, Ô©lhik¤ j‹ikí« VjhtJ xU cjhuzkhf ï‹iwa âd« JU¡»í« “Rauh{a«” bg‰w ehL,
ntõ¤âš ïUªJ bfh©Ljh‹ ïU¡F«. Ô©lhik KjÈa #hâ »ßÞ njrK« “Rauh{a«” bg‰w ehL. ïU ehLfS¡F« V‰g£l
ɤâahrkhdJ. Vnjh K£lhŸ jd¤âdhš V‰gL¤j¥g£lJ v‹W mã¥ãuha ngj¤jhš »ßáš ïUªj ïÞyhÄa®fŸ g¤J yB¡fz¡
brhšYtJ xU ehS« x¥ò¡ bfhŸs KoahJ. k‰bw‹dbtÅš mJ fhŒ JU¡»¡F Ju¤j¥g£L É£lh®fŸ. JU¡»ÆÈUªJ »¿Þjt®fŸ
Äfî« bghUshjhu¤ij mo¥gilahf¡ bfh©l K‹#h¡»uijahd g¤J yB¡fz¡fhŒ »ßR¡F Fona¿ É£lh®fŸ. Mdhš ïj‰F rkh
Raey mnah¡»a¤ jd¤âdhš V‰gL¤j¥g£ljhF«. mªÃiy jhd« “mt®fŸ Ju¤j¥gl Éšiy. jhdhfnt mtut®fŸ njr¤â‰F
f£L¥ghlhfî« Ãiyahfî« ïU¥gj‰nf rhÞâu Mjhu§fS« kj¡ Xo É£lh®fŸ” v‹W brhšy¡ TL«. v¥go ÆUªjhY« mã¥ãuha
nfh£ghLfS« V‰gL¤j¥ g£litfshF«. m‹¿í« ï‹iwa¤ ngj nk‰g£l fhy¤âš kj« fhuzkhŒ brh¤J Rf§fis É£L É£L
âd« ekJ eh£oš Ô©lhikí«, #hâ ɤâahrK« brŒí« bg©L ãŸisfis eh£il É£L XL« goahŒ V‰g£L ï‹W
bfhLikÆ‹ gabdšyh« jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F bgÇJ« bghUsh rh¥gh£o‰»šyhkš g£oÅahŒ »lªJ jÉ¡f neÇ£oU¡»wJ
jhu¡ bfhLikia ÉisÉ¥gjšyhkš k‰wgo “flîŸ jÇrdK« v‹gij kW¡f KoahJ.
nkh£r rhjdK«” »il¡fhkÈU¥gjšy. m¥go¥g£l, mjhtJ
bghUshjhu¤ JiwÆš bfhLik gL¤j¥g£l k¡fS¡F nfhÉš k‰W« áy “Rauh{a” ehLfËY« f¤njhÈ¡f®fS¡F« òuh£
fËš cŸs flîŸ jÇrd¤jhš v‹d ga‹ »il¡f¡ TL«? Vnjh lhÞbl©LfS¡F« mã¥ãuha ngj nk‰g£L gy bfhLikfŸ
mt®fŸ ghLg£L r«ghâ¤j á¿J bghUisí« nfhÉY¡F bfh©L milªJ tU»wh®fŸ. ït‰¿‰bfšyh« m‹Åa M£á ïUªJ
nghŒ flîŸ jÇrid v‹D« nguhš bjhiy¤J É£L moik¤ fyf§fisí« mã¥ãuha ngj§fisí« V‰gL¤â¡ bfh©oU¡»w
j‹ikiaí« bghW¥g‰w j‹ikiaí« bgw neÇLtij¤ jÉu bj‹nw brhšÈ Él KoahJ.
ntW v‹d yhg« mila¡ TL«? Mfnt ïªj nfhÉš EiHî¥ Mfnt k¡fS¡FŸ c©ikahd x‰Wik V‰gl nt©L
ãurhu« ï¥nghJ flîŸ ãurhu¤J¡F«, kj ãurhu¤J¡F«, rhÞâu khdhš Ô©lhik Ú§» c©ikahd rk¤Jt« V‰gl nt©L
òuhz ãurhu¤J¡F«jh‹ mÞâthukhf¥ ga‹gL»wJ. v‹gnj ekJ khdhY« kj§fŸ xʪJ bghUshjhu¤ JiwÆš k¡fŸ všnyhU¡
mã¥ãuha«. F« rk¤Jt« ïU¡F« goahd V‰ghLfS¡F V‰w fhÇa§fŸ brŒa
e«ik¥ bghU¤jtiu eh« “nfhÉš ãuntr«” v‹gj‰F g£lhbyhÊa k‰bwªj tÊahY« rh¤âa¥ gl Toaâšiy v‹nw
mDTykhf¤ jh‹ ïU¡»‹nwh«. vj‰fhf v‹whš ca®î jhœî nkš brhšYnth«.
#hâ, Ñœ #hâ v‹gt‰iw Ãiy ÃW¤jî« k¡fS¡FŸ bfhŸÉid, vdnt mij É£L É£L x‰Wik kfhehLfS¡F« nfhÉš
bfhL¥ãid, c©gd, â‹gd M»ait ïšyhkš ãǤJ it¡fî« EiHî ãurhuK« brŒtJ K‰T¿a go ïªJ kj¥ ãurhuK«
mt‰iw mDgt¤âš el¤jî« ÃiyÃW¤jî« V‰g£l gy Nœ¢á rhÞâu¥ òuhz¥ ãurhuK« v‹Wjh‹ brhšy nt©oU¡»wJ. ï«
Þjhgd§fËš nfhÉš ãuntr¤jL¥ò« nfhÉY¡FŸ V‰gL¤j¥ khâÇ ãurhu§fshš eh£o‰nfh, kÅj r_f¤â‰nfh xU e‹ik

Fo muR - 1932 ( 2 ) 176 177 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


iaí« brŒJ ÉlKoahJ. ïU r_f§fËY« nkš ÃiyÆš cŸs
mâfhu« gjÉ g£l« bršt« M»at‰¿š g‰W¡ bfh©l áy
k¡fis âU¥â brŒayh«. mt®fŸ á¿J ehis¡F ghku k¡fis
Vkh‰¿ ml¡» it¡fyh«. ï›tsî jhnd xÊa r_f rk¤Jt¤
ijnah r_f x‰Wikianah bghUshjhu rk¤Jt¤ijnah Ãiy
ÃU¤â Él KoahJ.
murh§f¤jhU« j§fŸ Ra ey¤ij c¤njá¤J ïªj jªâu§
fS¡F clªijahÆUªJ j§fsJ ïu£il¥ g§F¡F nkhr Äšyhkš
elªJ bfhŸsyh«. murh§f bfhŸifbašyh« jhœ¤j¥g£l k¡f
S«, ViH¤ bjhÊyhËfS« »s®¢á brŒí« nghJ ‘go¤j¡ T£l¤
ijí« gz¡fhu®fisí« MjÇ¥gj‰F« fh¥gh‰Wtj‰Fnk jh§fŸ
ï§F ïU¡f nt©oajhŒ ïU¡»wJ’ v‹W brhšYtJ«, go¤j
k¡fS« gz¡fhu®fS« »s®¢á brŒí« nghJ “ghku k¡fË‹
e‹ik¡fhf jh§fŸ ïU¡f nt©oajhÆU¡»wJ” v‹W brhšYtJ
khd jªâu§fis mDrǤnj M£á el¤j nt©oat®fŸ M»
É£ljhš mt®fŸ ahU¡F v›tsî g§F vâš nt©LkhdhY«
bfhL¡f r«kâ¤J j§fŸ g§if bgU¡»¡ bfh©L tU»wh®fŸ.
vdnt njÓaK«, x‰Wikí«, murh§fK«, Ó®âU¤jK«
bghUshjhu¤âY« r_f thœÉY« rk¤JtÄšyhkš ïÊî gL¤j¥
g£l k¡fis mªÃiyÆnyna Ãiy ÃW¤â nkš ÃiyÆš ïUªJ
thH¡fUJ« nrh«ngÇfSilaî« brštth‹fSilaî«
murh§f§fSilaî« N£áfnsahF«.

Fo muR - jiya§f« - 20.11.1932

Fo muR - 1932 ( 2 ) 178 179 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


m‹¿í« ï‹iwa njÓa kj¥ãurhuf®fS« ïªj Éõa§fŸ
bjǪJ jh‹ j§fË‹ ï‹iwa ca® Ãiy¡F«, bršt Ãiy¡F«
Mg¤J tªJ Él¡ TlhJ v‹W fUâna mtru mtrukhf kj¥
ghJfh¥igí« kj Mjhu ghJfh¥igí« btF ehisa gH¡f tH¡f
ghJfh¥igí« muáaš â£l¤âš òF¤â gªnjhgÞ¤J brŒJ
bfh©lh®fŸ.

AÇ#d§fŸ jhœªj #hâ v‹gJ xÊant©Lkhdhš ca®ªj #hâ v‹gJ


xÊa nt©lhkh? Vœik¤ j‹ik xÊa nt©Lkhdhš gz¡fhu¤
j‹ik xÊa nt©lhkh? v‹gJ eL ÃiyÆš ïUªJ Ãaha¡
ïªâa njÓa« v‹D« Rauh{a Ka‰á njhšÉailªjîl‹ f©fSl‹ gh®¤jhš _lD¡F« És§fhkš nghfhJ. Mfnt kj«
ïªJ kj¥ãurhu« bjhl§f¥g£L mj‰fhd Ka‰áfŸ brŒa¥g£L nt©L«, rhÞâu« nt©L«, t®zháuk j®k« nt©L«, ï›tsî«
tUtJ ahU« m¿ahjjšy. nghuhkš btF ehisa gH¡f tH¡f§fS« nt©L«. ï›tsî
kh¤âu« mšyhkš ïªâahÉYŸs Rnjr rkÞjhd mur®fS«
c©ikia¢ brhšYÄl¤J ïªâa njÓabk‹gnj ïªJ kj mt®fsJ M£áfS« ïU¡f nt©L« v‹W« Ô®khŤJ¡
Mâ¡fnk jÉu ntwšy. ï¡fU¤ij ïj‰F K‹ gy jlitfËš bfh©lhš ãwF Rauh{Ía« v‹gJ v‹d mJ ahUila e‹ik¡F
És¡»ÆU¡»‹nwh«. ïªâa njÓa« ïªJ kj Mâ¡f¤â‰F ga‹gl¡ ToaJ v‹gJ nahá¡f j¡f Éõakšyth? v‹W
ghLgL»‹wJ v‹W e‹whŒ És§»ajhš jh‹ ïªJ kj¤â‹ nfŸ¡»‹nwh«.
fhuzkhŒ ca® ÃiyÆš ïU¥gt®fshd 100¡F 90 åjKŸs
gh®¥gd®fŸ fh¥ã¡ fil, t¡Ñš, FkhÞjh cŸgl ahtU« njÓa¥ njhH® fhªâíŸgl “Rnjr rkÞjhd mur®fŸ ïªâahÉš
ãurhu¤ij el¤J»wh®fŸ. mnjhL kh¤âukšyhkš kj cz®¢áahš ïU¡f nt©oaJ rÇ” v‹W x¥ò¡ bfh©l ãwF t£l nki# kfh
jh‹, kj¤â‹ f‰gidÆ‹ gadhf¤ jh‹ jh§fŸ brštth‹fshf eh£oY« V‰W¡ bfh©l ãwF Rauh{a« v‹gj‹ bghUŸ v‹d
ïU¡f Ko»‹wJ v‹W fUâa brštth‹fŸ všnyhU« ïªj njÓa v‹gJ á¿J nahá¤jhY« És§fhkš nghfhJ.
Ka‰á¡F nfho¡ fz¡fhd %ghŒfis cjÉ tU»‹wh®fŸ. mj‰F
Mfnt tu¥nghF« Rauh{Ía¤âš kj«, rhÞâu«, #hâ,
ãuâ cgfhukhfnt jh‹ ïªâa njÓa¤âš K¡»a bfhŸifahf,
mur‹, KjyhË, bjhÊyhË, AÇ#d§fŸ M»aitfŸ ïU¡F«
“kj¤ijí«, kj Mjhu§fisí« fh¥gh‰w¥gL«” v‹W«, všyh
v‹gJ« mªÃiyfŸ fh¥gh‰w¥gL« v‹gJ« kW¡f Toajšy.
kj§fËDila všyh Mjhu§fisí« všyh kjr«gªjkhd gH¡f
tH¡f§fisí« fh¥gh‰w¥gL« v‹W« cWâ TWtjhf â£l« njhH®fns! njÓa rkj®k thâfns ï¥go¥g£l RauhÍa
ngh£L¡ bfh©lh®fŸ. ïj‹ ga‹ všyh kj§fS¡F« rkkhdJ Ka‰á¡F - njÓa Ka‰á¡F k¡fS¡FŸ rfy JiwfËY«, x‰Wik
jh‹ v‹gjhf¡ fhz¥g£lhY«, gy® mªj¥gona e«ãÆUªjhY«, í« rk¤JtK« nt©L« v‹gt®fŸ x¤JiH¡f nt©oajh?
nk‰f©l bfhŸiffŸ mKÈš ïU¡F« tiu ïªJ kj r_f« mšyJ jilahŒ ïUªJ m«Ka‰áfis K¿ao¡f nt©oajh?
v‹gJ jh‹ v¥nghJ« bk#hÇ£oahfî«, k‰w kj r_f§fŸ v‹gJ v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ.
v¥nghJ« ikdhÇ£oahfînk ïUªJ tUtj‰F VJthŒ ïU¡F«.
v¥go Md nghâY« ï«kj ghJfh¥òfŸ v‹git nkš #hâ¡ br‹w thu« eh« F¿¥ã£lgo x‰Wik kfheh£oš v‹d
fhuidí« gz¡fhu®fisí« fh¥gh‰wî« Ãiy ÃW¤jî« gykhd brŒa KoªjJ? “ïªJ kj¤â‰F ÉnuhjkhŒ ïU¡f¡ TlhJ, mij¡
Míjkhf ïUªJ tu¥ ngh»‹wdnt jÉu, gy kj§fËY« cŸs F‰w« brhšy¡ TlhJ’ mj‹ nkhr¤ijí« Nœ¢áfisí« btË
jhœ¤j¥ g£l k¡fisí«, ViH k¡fisí« TȤ bjhÊyhË v‹w Æl¡ TlhJ” v‹»‹w x¥gªj¤ij kfkâa®fËl« bg‰W¡ bfh©L
k¡fisí« <nl‰w¢ brŒa¥ nghtâšiy v‹gnjhL ntW tÊÆš mj‰F gâyhf mt®fS¡F Vnjh áy ã¢irfŸ nghš bfhL¤J
<nlw Ka®¢á¤jhY« mij¤ jil¥gL¤jnt ga‹ gl¥ngh»wJ Vkh‰w¥ g£L É£lJ. m§F ToÆUªj KÞä«fŸ c©ikÆnyna
v‹gJ kh¤âu« cWâ. rkj®k thâfshŒ ïUªâU¥gh®fshdhš mt®fŸ vªj Éj¤âš ïªj

Fo muR - 1932 ( 2 ) 180 181 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


x¥gªj¤â‰F f£L¥g£oU¡f KoªjJ v‹gnj ekJ nfŸÉ? ïªJ mt®fS¡F AÇ#d§fŸ v‹W bga® N£oajhdJ mt®
kj¤âš cŸs CHšfS«, nkhr§fS«, bfhLikfS«, Nœ¢áfS« fis vªj tÊÆyhtJ Ô©l¥glhjh® mšyhjt®fŸ v‹W F¿¥ãl
mt®fS¡F¤ bjÇahjh? m«kj¤jhš 100¡F 90 k¡fŸ gy® Ñœ ïlÄU¡»‹wjh v‹W ghU§fŸ. giwa® v‹whY« Mâ âuhÉl®
#hâahí«, gy® ViHfshí«, gy® TÈfshí«, gy® ã¢ir¡fhu® v‹whY« AÇ#d§fŸ v‹whY« ïitfËš vJ ca®ªj bgauhF«.
fshfî« ïÊî gL¤j¥g£L fZl¥gLtJ« bjÇahjh? ïªj _‹W bga®fisí« Ãid¡F« nghnj Ô©lhjt®fS¡F
ïl¥g£l bga® v‹Wjh‹ òy¥gL»‹wnj jÉu ït‰WŸ mt®fŸ
kfkâa kj« j‹ r_f¤ij kh¤âu« jh‹ fh¥gh‰w nt©oaJ. Ô©l¥glhjt®fŸ mšy v‹gj‰F v‹d milahs« ïU¡»wJ.
mj‰fhfnt k‰w kj k¡fŸ v›tsî ïÊî«, bfhLikí« gL¤j¥
g£lhY« mj‰F r«kâ¤J ga‹ bg‰W¡ bfhŸs nt©oaJ« xU rka« ïªJ¡fŸ mšyhjt®fŸ, kfkâa®fŸ, ò¤j®fŸ
v‹Wjh‹ nghâ¡»‹wjh? v‹W nfŸ¡»‹nwh«. Mfnt ïªJ v‹W bga® it¤âUªjhyhtJ k‰w¡ fhÇa§fËš v¥go ïUªjhY«
KÞä« x‰WikahdJ ïªâa r_f ViH k¡fS¡F, jhœ¤j¥g£l Ô©lhjt®fŸ v‹»‹w v©z« njh‹whjthW kiwî glyh«.
k¡fS¡F bgU¤j Mg¤jhfî« v›tifahY« ntW Éj ágh®nrh m¥go¡»šyhjjhš ïij “g£L¡FŠr« f£oa Jl¥g¡ f£il”
Mjunth tUtj‰F ïlÄšyhkY« brŒJ É£lJ v‹gJ jh‹ ekJ v‹gJnghš AÇ#d§fŸ v‹w bga® ïU¡»‹wJ v‹W jh‹ brhšy
Koî, nt©L«. m‹¿í« MââuhÉl® v‹w bgauhtJ Ô©lhjt®fŸ
v‹gij kiw¡fhÉ£lhY« ïªj eh£o‹ gH§Fok¡fŸ v‹w
mJ nghynt ódh x¥gªjK« jhœ¤j¥g£l k¡fŸ Éõa¤âš fU¤ijahtJ bfh©oU¡»‹wJ v‹gjhf v©z ïlK©L.
mt®fŸ btFfhykhf fZl¥g£L thjho á¿J Tl ïªJ r_f ca®
Ãiy k¡fŸ v‹gt®fË‹ cjÉna ïšyhkš - mt®fsJ v⮥ Mdhš ïªj “AÇ#d§fŸ” v‹gJ mt®fS¡F Ô©lhjh®
igí« rkhˤJ Vnjh á¿J jiy ö¡»¥ gh®¡f milªj Ãiyia v‹w g£l¤ij kiw¡fhkš nghtnjhL (VbdÅš mªj¥ bgauhdJ
bgÇa ghuh§fšiy¤ ö¡» mj‹ jiyÆš ngh£L frfr bt‹W Ô©l¥glhjhU¡F njhH® fhªâahš it¡f¥g£l bga® v‹gJ
eR§F« go brŒjJ nghš ehrkh¡f¥g£L É£lJ. nghjh¡Fiw¡F bjÇahkš nghfhJ) AÇ v‹»‹w xU flîis óÍ¥gt®fŸ v‹W«
kWgoí« v‹bw‹iw¡F« jiy ö¡f mt®fS¡F Phgfnk mj‰F g¡â brŒa nt©oat®fŸ v‹W« V‰gl nt©oajhŒ
c©lhfhjgo mt®fS¡ »ilÆš flîŸ ãurhuK« kj¥ ãurhuK« ïU¡»‹wJ. njhH® fhªâ xU itzt® MdjhY« njhH® uh#
brŒa òFªjhŒ É£lJ. nfhghyh¢rhÇah® xU itzt® MdjhY« j§fŸ kj¤ij¥ bgU¡f
itzt¡ flîŸ bgaiu¡ bfhL¡f nt©oajhŒ É£lJ.
ïJ “Fâiu ÑnH ö¡»¥ ngh£lJ kšyhkš òij¡f FÊí«
njh©o‰wh«” v‹w gHbkhÊ¥ gona M»É£lJ. v¥gobaÅš “irt u¤j« XL« irt®fshd irt” njÓathâfŸ ïij
jhœ¤j¥g£lt®fŸ mšyJ Ô©l¥glhjt®fŸ v‹»‹w r_f¤jh® v¥go¥ bghU¤J¡ bfh©oU¡»‹wh®fnsh ek¡F bjÇaÉšiy.
j§fis ca®ªj #hâah® v‹gt®fËl« ïUªJ ãǤJ j§fS¡F¤
jŤj bjhFâ nt©L« v‹W nfœ¥gj‰F V‰g£l fhuz« jh‹ Éf,
v‹d? Ô©lhik Éy¡F ãurhu« v‹gjhf bgaiu it¤J tl eh£L
ïªJ r_f¤JŸ jh§fŸ fyªâUªjhš jh§fŸ ÉLjiy gz¡fhu®fËlK« kj¡fhu®fËlK« yB¡fz¡fhd gz¤ij
milªJ kÅjdhf thHKoahbj‹W«, mj‰F fhuz« ïªJ r_f tNš brŒJ bj‹dh£oš (âU¢áÆš) Ô©lhik kfhehL T£o
kj¡ bfhŸiffŸ v‹W« cz®ªnj bj‹dhL Kjš tlehL gŠrh¥ x›bthU C®fËY« fÄ£ofŸ V‰gL¤â mitfS¡F gz¤ij
tiuÆš cŸs jhœ¤j¥g£l k¡fŸ jh§fŸ ïªJ kjÞj®fŸ mšy ÉÅnah»¤J bgÇa ãurhu§fŸ brŒa¥ nghtjhŒ¤ Ô®khŤâU¡
v‹W brhšÈ¡Tl¤ j§fS¡F jŤbjhFâ nf£lh®fŸ. m¥go¥ »wh®fŸ. ïj‹ ãurhu ntiy¤ â£l« v‹d v‹gij njhH®fns
g£lt®fis ïªJ¡fŸ jh‹ v‹W brhšy¢ brŒJ mt®fŸ jŤ “njÓa rkj®kthâfns” r‰W áªâ¤J¥ ghU§fŸ. “#hâ ïªJ¡fËil
bjhFâiaí« bfL¤J mt®fS¡F AÇ#d§fŸ v‹W bgaU« naí« AÇ#d§fŸ ïilna “AÇ fijfŸ g#idfŸ brŒtJ”
bfhL¤J, mt®fS¡FŸ kj¥ãurhu« brŒtJ v‹gJ v¥go¥g£l nkÍ¡ y©l®‹ gl¡ fhøfSl‹ ãurhu§fŸ brŒtJ J©L
bfhLikahd fhÇakhF«? v‹gij thrf®fns cz®ªJ bfhŸsî«. ãuRu« tH§FtJ” v‹gjhF«.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 182 183 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


(ïJ 23 - 11 - 32 njâ ïªâah g¤âÇifÆš 10tJ g¡f« 2tJ
fy¤âš F¿¥ãl¥ g£oU¡»wJ. m‹¿í« ïJ m»y ïªâa
Ô©lhik Éy¡F r§f¤ jÄœ eh£L Þjhgd fhÇajÇáahš mD¥g¥
g£l c¤ânahf njhuizahd m¿¡ifahF«).
Mfnt njÓa¤â‹ ngh¡F v‹d? Ô©lhik Éy¡»‹
ïufáa« v‹d? AÇ#d§fŸ v‹w g£l¤â‹ Nø v‹d v‹gij
ï¥nghjhtJ áªâ¤J¥ ghU§fŸ. njhH® vÞ. uhkehj‹
Fo muR - jiya§f« - 27.11.1932
njhH® uhkehj‹ mt®fŸ Inuh¥ghÉnyna j§»¡ bfh©l
Éõa¤ij¥ g‰¿ gy g¤âÇiffŸ gy Éjkhf vGâ bghJ #d§
fS¡FŸ xU Éj j¥ò mã¥ãuha¤ij c©L g©z Ka‰á¥gjhŒ
bjÇa tU»‹wJ. mJ v‹dbtÅš
1. njhH® uhkehj‹ ifÆš xU fhR Tl bfhL¡fhkš
mtiu fhayhîl‹ ãuh‹Þ MÞg¤âÇÆš É£L É£L Xo
tªJ É£ljhf xU T‰W.
2. njhH® uhkehjid kh®nršÞ eL¤ bjUÉš ifÆš
xU fhR Tl ïšyhj ÃiyÆš É£L É£L tªjjhf k‰bwhU
T‰W.
3. njhH® uhkehjid kh®nršÞ bjU¡fËš xU fhR Tl
eh‹ bfhL¡fhkš É£L É£L tªJ É£ljhfî«, Mdhš
j‹ifÆš j‹ j§if v›tsnth fZl¥g£L nr®¤J it¤
âUªjij mD¥ã ïU¥gjhfî«, mJ áW bjhif - bryî¡F
nghuhjJ nghyî«, F¿¥ã£L ï§F xU fdthid jd¡F
fldhf 300 %ghŒ mD¥ò«go nf£L¡ bfh©oU¥gjhŒ
k‰bwhU T‰W«. ï‹D« gy.
nkš f©l ïitfis bašyh« Ã%ã¡f njhH® uhkehjdhš
vGj¥g£l foj§fŸ v‹gjhf áy g¤âÇiffËš ãuRÇ¡f¥g£l
foj§fnsahF«.. mitahtd
1. 4. 11. 32 njâ jhUš ïÞyh« cg jiya§f«.
“vkJ e©g® xUtU¡F¤ âU. vÞ. ïuhkehj‹ mt®fŸ
vGâa foj¤âÈUªJ, mt®fŸ ÍÜthÉš (ÞÉ£#®yhªJ)
ïU¥gjhfî«, ãuh‹áš mtiu MÞg¤âÇÆš É£L É£L, njhH®
<. bt. uhî«, uhK« UZah nghŒ É£ljhfî« brŒâ v£oaJ.”

Fo muR - 1932 ( 2 ) 184 185 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


k‰bwh‹W ÍÅthÉÈUªJ, F« beU§»a e©g®fS¡F« bjÇí«) k‰bwh‹W eh‹ ïªâah tªJ
nr®ªj ãwF njhH® uhkehjdhš ÍÅthÉÈUªJ vGâ ïU¥gJ
2. “eha¡fuJ tUifia¥ g‰¿ bjǪâU¥Õ®fŸ v‹W Ãid¡ És§F«. mitahtd:-
»nw‹. ifÆš xU fhR Tl ïšyhj ÃiyÆš mt® kh®brŒyÞ
åâfËš v‹id É£L É£L tªJ É£lh®. mJ mtUila Rght«, Madrid Hospital
17-8-1932
Mifahš mij¥ g‰¿¡Fiw TWtj‰»šiy. v‹Dila rnfhjÇ
nrfǤJ mD¥g¡ Toa á¿a bjhifia¡ bfh©L fZl¤Jl‹ ekÞfhu«,
eh£fis¡ fʤJ tU»‹nw‹. j§fS¡F ntW gyÉj bryî
ïU¡Fbk‹gJ bjǪjhY«, jh§fŸ ïJ rka« %. 300 fldhf¡ vd¡F cl«ò bfhŠr« brs¡»akhŒ É£lgoahš cL¥ò
bfhL¡f flik¥ g£LŸç®fŸ v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸ»nw‹. ïªj¤ njitahŒ ïU¡»wJ. mj‰F rî¡fhu« nghlhjitfis å£L¡
bjhifia j§fshš mD¥g KoahâUªjhš TLkhdijahtJ fhÇÆl« bfhL¤J nghl¢ brhšÈ fhait¤J xU br£ ó£Þ Socks
cl‹ mD¥ã it¡f nt©L»nw‹. if igÆš Brush Paste rtu«
mD¥g nt©L»nw‹” v‹gjhF«.
g©Â¡ bfhŸs f¤â bg£o nrh¥ò« foj« vGj fh»j«, ft®,
ït‰iw áy® e«ãí«, áy® e«ghkY«, ïj‹ c©ikjh‹ bg‹áš, Þlh«ò« mD¥g nt©L»nw‹. m›ÉlKŸs v‹ òÞjf¤
v‹dkhŒ ïU¡f¡ TL« v‹gij m¿a Mir¥g£L« ïU¥gjhf âš Bertrand Russel mD¥òtJ ey«.
bjÇa tU»wJ. jh§fŸ vd¡fhf fhy«fl¤jhkš nkš bfh©L nghtnj
ïij¥ g‰¿ ïJ rka« Äf¢ RU¡fkhfnt És¡»dhš nghJ« rÇ v‹W kW goí« bjÇɤJ¡ bfhŸS»nw‹.
v‹W fUJ»nw‹. VbdÅš njhH® uhkehj‹ ï§F g¡f¤âš M#® ï§F ntiy¡fhu®fS¡F VjhtJ bfhL¥gJ tH¡fkhifahš
ïšiy v‹gJ xU òw« ïUªjhY« nkšf©l T‰Wfis¥ bghU¤j ášyiu bfhŠr« mD¥g nt©L»nw‹.
tiuÆš jh‹ bghJ #d§fS« c©ik m¿a Mir¥ gLth®fŸ
uhkehj‹.
MdâdhY« g¤âÇiffËš fhz¥g£l nk‰f©l T‰W¡fŸ, mit
jhdhfnt x‹W¡ bfh‹W KuzhŒ ïU¥gij thrf®fŸ T®ªJ F¿¥ò:- ïªj MÞg¤âÇ kh£Ç£L¡F 6 ikš öu¤âš Tetuan victorias
ftŤjhny xUthW c©ik czuyh«. MdâdhY«, k‰W« mij¥ v‹w ïl¤âš f£l¥g£lJ. m§»UªJ kh£Ç£L¡F vGj¥g£lJ.
gu¥g Ka‰á¡»‹wt®fË‹ kd¥ ngh¡if ftŤJ¥ gh®¤jhš v‹d
fU¤Jl‹ ïªj ãurhu« brŒa¥ gL»wJ v‹gJ bjËthFkhd II
âdhY« btF RU¡f¤ânyna ïU¥gJ ey« v‹W fUJ»nw‹.
S. Ramanathan
njhH® uhkehj‹ fhayhîl‹ vªj MÞg¤âÇÆY« É£L C/O Thomas cook.
É£L tu¥glÉšiy v‹gJ mt® foj§fŸ v‹gitfŸ x‹¿È Geneva, Switzer Land,
Uªnj btË¥gL»wJ. mt® ifÆš xU fhR Tl ïšyhkš É£L 26-10-32.
É£L tu¥glÉšiy v‹gJ« mtuJ foj§fŸ v‹gitfË‹
k‰bwh‹¿ÈUªJ És§F»‹wJ. Mfnt ãurhu¤â‰F Mjhukhd m‹òŸs mŒah,
ïu©L T‰WfS« c©ikÆšiy v‹gij eh‹ vL¤J¡ fh£l
nk‰f©l vdJ Éyhr¤â‰F “Fo muR” g¤âÇif mD¥ã
nt©oaâšiy. Mdhš njhH® uhkehjdhš vd¡F vGj¥g£l
tu nt©L»nw‹. kj¤ij¥ g‰¿a ò¤jf« btËÆ£oUªjhš eh‹F
ïu©L foj¤ij ïâš ãuRÇ¡»nw‹. ãuâfŸ mD¥gî«. g®ÈÅš ïUªj uhK ïªâahî¡F¤ âU«ò
m›Éu©L foj¤ijí« gh®¤jhš x‹W njhH® uhkehj‹ tjhf¢ brhšÈÉ£L 炙yhªJ nghdjhf¡ nfŸÉ¥gL»nw‹.
ïªâahî¡F tu ïÞl¥glÉšiy v‹gJ«, eh« miH¤J« mij m›Él« âU«ãtªj Égu« vGj nt©L»nw‹.
kW¤âU¥gJ«, v‹id kh¤âu« jÅahŒ ïªâahî¡F¥ nghF«go j§fŸ m‹g‹
tÈíW¤â ïU¥gJ« És§F«. (ïj‹ fhuz« mtuJ FL«g¤jhU¡ uhkehj‹.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 186 187 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïªj¡ foj« eh‹ ïªâahî¡F tªjJnkš 13-11-32. njâÆš tªjJ« v›tsî öu« c©ikahŒ ïU¡f¡ TL« v‹gij eh«
<nuhL Éyhr¤â‰F »il¤jJ. És¡f nt©oaâšiy. neÇš elªj th®¤ijfŸ v‹gJ v¥go
ïUªjhY« ïâš ãuRÇ¡f¥g£l všyh foj§fËÈUªJ« bghJ
ïªj¡ foj§fŸ njhH® uhkehjÅ‹ Ãiyiaí«, v‹d #d§fŸ fUj nt©oa Éõa« _‹nwahF«.
elªâU¡f¡TL« v‹gijí« jhdhfnt brhšY«.
1. njhH® uhkehj‹ mtUila ïªâa e©g®fS¡F
jÉu njhH® uhkehj‹ ifÆš gz« ïšiy v‹gJ c©ik vGâa foj§fŸ v‹git f‰gid¡ foj§fshf ïU¡Fkh?
mšy v‹gij mt® k‰bwhU e©gU¡F vGâ ïU¥gjhf brhšy¥
gL« foj§fŸ x‹¿‹ _ykhfnt És§FkhdhY« mij¥ g‰¿í« 2. mšyJ vd¡F vGj¥g£l¡ foj§fŸ v‹git
r‰W És¡Fnth«. f‰gidahf ïU¡Fkh?
mt® ïªâahî¡F¤ âU«òtJ ïšiy v‹»‹w Éõa¤ij 3. všyh¡ foj§fS« njhH® uhkehj‹ mt®fshš
jdJ rnfhjÇ¡F NridahŒ fh£o vGâ bryî¡F mD¥ò« go c©ikahfnt vGj¥g£oU¡Fkhdhš mt® Ãiyikjh‹
vGâa foj¤â‹ ÛJ m›t«ikah® tU¤j¥g£L mtáa« âU«ã v‹dthf ïU¡f¡ TL« v‹gitfnsahF«.
tU«go bfŠá¡ nf£L¡ bfh©L« k‰W« mt® nf£l¥go 300
%ghŒ mD¥ã ïUªj bjhifÆ‹ br¡ x‹W v‹id mt® gaz« ïJ Éõa¤âš v¥go nt©LkhdhY« fUâ¡ bfhŸsnth,
mD¥ò« KjšehŸ tiuÆš kh‰whkš it¤âUªJ m‹W jh‹ Koî brŒJ bfhŸsnth thrf®fS¡F óuz RjªâuK« nghâa
kh‰¿¡ bfh©lh®. ïnjhL mt® ïªâahî¡F tUtâšiy v‹W mDgtK« c©L v‹nw fUâ ïJrka« ï¤Jl‹ Ko¡»‹nw‹.
brh‹d ãwF«, mt® jd¡F gz« njitÆšiy v‹W brh‹d <. bt. uh.
ãwF« mt® f¥giy É£L ïw§F« nghJ eh‹ bfhL¤j 5 gîD«
k‰W« mtÇl« ášyiuahŒ ïUªj bjhifí« nr®¤J r‰nww¡ Fo muR - m¿¡if - 27.11.1932
Fiwa 400 eh}W %. nghš mt® iftr« ïUªjJ. mtuJ j§if
mD¥ãa %ghŒ Rkh® xU khj fhykhŒ br¡F kh‰whkY«, mâÈ
UªJ brytÊ¡f¢ brŒahkY« ïU¡F«go t‰òW¤âat‹ ehnd
ahF«.
m‹¿í« mt® ÍÅthî¡F¥ nghtjhŒ gaz« brhšÈ
bfh©L f¥gš É£L ïw§F« nghJ v¥bghGJ jh‹ ïªâahî¡F
tUtjhf c¤njr« v‹W nf£lj‰F, ‘mij¥ g‰¿ eh‹ Koî brŒa
Éšiy. ïu©L _‹W khj¤âš âU«gyh« v‹W nahá¤âU¡»nw‹’
v‹W brh‹dh®.
v¥goahtJ ïªâahɉF âU«ã tUtJjh‹ »ukkhF«
v‹W« brh‹nd‹. f¥gš òw¥gl ïUªjjhš v‹Ål« %ghŒ
bg‰wJ« Mf£L« v‹W brhšÈ¡ bfh©L mtrukhŒ f¥giy É£L
ïw§»dh®.
Mfnt ifÆY« gz« ïU¡f ehD« bfhL¤J tªâU¡f
ïªâahî¡F tUtjhdhš ïÅí« gz« mD¥g¢ brŒ»nw‹ v‹W
brhšÈí« tªâU¡f, njhH® uhkehjid ifÆš xU fhR« ïšyhkš
nehíl‹ MÞg¤âÇÆš É£L tªjJ«, kh®bršÞ bjUÉš É£L

Fo muR - 1932 ( 2 ) 188 189 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


mŒa ehlh® kiwªjh® MââuhÉl thÈg®fŸ tunt‰ò

njhH® C. ò. m. brsªâu gh©oa‹ v«. vš. á. mt®fsJ njhH®fns! Ú§fŸ ï§F vd¡F cgrhu¥ g¤âu« thá¤J¡
mUik¤ jªijah® g£oåu‹g£o, gHikahd ãugy FL«gÞjU« bfhL¡f¥ g£lij¥ g‰¿í«, jiyt® òfœªJ ngáaij¥ g‰¿í«,
bgU« òfœ bg‰wtU« r_f¤â‰nf ehafkhŒ ïUªJ r_f rkj®k¤ eh‹ á¿J« bgUikahf¡ bfhŸsÉšiy. VbdÅš eh‹ ãwªJ
J¡F btFfhykhfnt nghuho¡ bfh©oUªj tUkhd njhH® C. ò. ts®ªjJ« ïªj C®. Ú§fŸ ãwªJ ts®ªjJ« ïªj C®. m‹¿í«
mŒa ehlh® mt®fŸ fhayhthŒ ïUªJ 18 njâ ïuî 10 k¡F Rkh® 10 tUõ¤â‰F Kªâa tiuÆš c§fS¡F« vd¡F« btF
fhy« br‹wh® v‹w nrâia¡ nf£L tUªJ»‹nwh«. njhH® mŒa beU§»a r«kªj« ïUªJ tªâU¡»wJ. Mjyhš cŸS®¡fhu®fŸ
ehlh® mt®fŸ bj‹dh£oš r_f Ó®âU¤j Ka‰áfŸ V‰gLtj‰F beU§»a r«kªj« ïUªJ tªjt®fŸ xUtiu xUt® òfœªJ
K‹ò« RakÇahij ïa¡f« njh‹Wtj‰F« K‹ò ïUªnj rfy bfhŸtJ v‹gJ gÇfá¡f¤j¡fJ v‹nw fUJ»nw‹. c§fŸ g¤âu¤
r_fK« x‹Wgl nt©L« v‹W«, ca®î jhœî Tlhbj‹W« âš cŸSÇÈU¡»w c§fis eh‹ K‹nghš ftÅ¡fÉšiy v‹W
nghuho tªjJl‹ _l¥ gH¡ftH¡f§fisí«, ââ âtr« ngh‹w f©L ïU¡»Ö®fŸ. K‹nghš c§fS¡F¥ gyÉj e‹ikfŸ brŒa
gh®¥gd Nœ¢áfisí« mwnt btW¤J ãurhu« brŒJ tªjt® Éšiy v‹W brhšY»Ö®fŸ. ïitfŸ thÞjtkhÆU¡fyh«. Vbd
fSkht®. mJ kh¤âukšyhkš RakÇahij ïa¡f¤â‰F« mJ Åš eh‹ ïªj C® KÅágš nr®kdhŒ ïUªj fhy¤âš c§fŸ bjU
njh‹¿a fhyKjš FL«g¤Jl‹ R‰w¤jhUl‹ x¤JiH¤J mj‰F ɉF v‹W mâf rYif fh£odJ nghš ï¥nghJ eh‹ <Lg£o
msî flªj Mjuî mˤJtªjtUkhth®. ï¥go¥g£l bgÇah® U¡F« fhÇa¤âš jÅ rYif v‹W«, bghUŸ r«kªjkhí« eh‹
jdJ 60 taâš mUik kidÉahiuí« f©fŸ ngh‹w k¡fsh»a vij¢ brŒaKoí«? v‹ brhªj¤âY« vd¡F K‹ò ïUªj khâÇ
njhH® brsªâugh©oa‹, u§frhÄ k‰W« rnfhjÇfshd bg© ahd bghUŸ tUthŒ »ilahJ. bghJ¡ fhÇa§fË‹ c©ik ahŒ
k¡fisí« É£L kiwªjJ Ä¡f gÇjhgfukhd ÉõakhF«. ciH¥gt®fS¡F tU«go ïšyhkš nghtnjhL ifbghUS«
áijªJ nghŒ ÉL«. Mjyhš bghUŸ _ykhŒ brŒí« e‹ikfŸ
mtuJ k¡fŸ ahtU« ïa‰ifia cz®ªj kâtŸsšfŸ. brŒtJ fZlkhd fhÇa«.
Mdjhš m‹ÅaÇ‹ njWjY« MWjY« njit ïU¡fhJ v‹nw
fUJ»nwh«. k‰wgo Ú§fŸ F¿¥ã£l¥ gona c§fŸ r_f Éõa¤âš
bghJthf xU òu£á¥ ngh‹w fhÇa¤ij RakÇahij ïa¡f«
Fo muR - Jiz¤ jiya§f« - 27.11.1932 brŒâU¡»wJ v‹W brhšYtij¡ nf£L eh‹ Äfî« k»œ¢á mil
»nw‹. eh‹ fh§»uáš ïU¡F« nghJ« Ô©lhjh® Éõa¤ij¥
g‰¿na mâf« ciH¤âU¡»nw‹. it¡f« r¤âah¡»uf« v‹gJ«
Ô©lhik Éy¡F¡fhf¤ jh‹ V‰g£lnj jÉu nt¿šiy. 3 tUl¤
â‰F K‹ elªj <nuhL nfhÆš ãuntr« v‹gJ« mJ r«kªjkhd
tH¡F« Ô©lhik Éy¡F r«kªjkhf V‰g£lnj jÉu nt¿šiy.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 190 191 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ï‹D« RakÇahij ïa¡f¤âY« Ô©lhik Éy¡F¤ j¤Jt« bgU¤j mtkhdfukhd fhÇakhF«. mt®fŸ ïÅ M£á brŒa
jh‹ K¡»a ïl« bg‰¿U¡»wJ. mJ ÉõakhŒ rk gªâ ngh#d«, jFâíilat®fŸ mšy v‹gj‰F ïªj xU fhuznk nghJ«.
fy¥ò kz« KjÈaitfŸ Tl #hâ ɤâahr« v‹gJ á¿J« ãÇ£oõh® ïªâa¥ bghJ #d§fŸ ÛJ, gh®¥gd® ÛJ, ïªJ kj¤â‹
ghuhkš mnef fhÇa§fŸ eil bg‰W tUtij Ú§fŸ cz®ªnj ÛJ gÊ nghlyhkhdhY«, ït®fS¡F m¿î« nah¡»a¥ bghU¥ò«
ïU¡»Ö®fŸ. ï§F r‰W K‹ ngáa njhH® m‹d óuÂa«khŸ xU v§F nghƉW v‹w nfŸÉ¡F ït®fŸ v‹d gâš brhšYth®fŸ.
“gw¥bg©” mtiu kz« brŒJ bfh©l 炙U¡F« njhH® Mfnt ïÅ ahUila jaî« njitÆšyhknyna fhÇa§fŸ elªJ
u¤âdrghgâ xU “âUbešntÈ irt®” x‹W¡ bfh‹W v›tsî ÉL«. cyf¤âš jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F RakÇahij cja« M»
ɤâahr« ghÉ¡f¥gLtJ kh¿ ï‹W “râgâ”fshŒ c§fŸ K‹ É£lJ. mj‹ K‹ vªj kjK«, vªj¡ flîS«, vªj kfh¤kh¡fS«,
És§Ftij¥ ghU§fŸ. c§fŸ r_f¤J¡F rfy JiwfËY« r®¡fh® vªj njáaK«, vªj murh§fK« ïÅ jilahŒ ïU¡f KoahJ.
c¤ânahf¤âY« jÅ ãuâ Ãâ¤Jt« v¥go tªjJ? X® fhy¤âš ïitfŸ ï¤jidí« mj‹ ntf¤âš fyªJ bfh©L c§fS¡F
“RakÇahij ïa¡f kªâÇfshŒ” ïUªj lh¡l® R¥guha‹, njhH® eh§fŸ jh‹ e‹ik brŒnjh« v‹W brhšÈ nghÈ cÇik bfh©lho
K¤ija KjÈah® M»at®fŸ fhy¤âš jh‹ ïJ V‰g£lJ. mJ k¡fis VŒ¡fnt mitfŸ ï¥nghJ ghLgL»‹wd. ïªj VŒ¥ãš
nghynt r£lrig KjÈa Þjhgd§fËY« Tl c§fS¡F¤ jÅ Ú§fŸ á¡» ÉlhÔ®fŸ. c§fS¡F ÉLjiy nt©Lkhdhš, rk¤J
ãuâÃâ¤Jt« v¥go¡ »il¤jJ. “cyfnk btW¤J¤ jŸËa” irk‹ t« nt©Lkhdhš vªj kj¤ijí«, vªj flîisí«, vªj njÓa¤
fÄõid Ra kÇahij ïa¡f« jh‹ c§fŸ e‹ik¡fhf tunt‰W, ijí«, vªj kfh¤khití«, vªj murh§f¤ijí« vâ®ghuhÔ®fŸ.
c§fŸ FiwghLfis¢ brhšÈ¡ bfhŸS« go nt©o¡ bfh©lJ ïitfŸ x‹¿dhY« c§fSila Ô©lhikia xʤJ rkj®k«
l‹ c§fŸ FiwghLfisí« mJ m¿í«go brŒjJ. mj‹ ga‹ bfhL¡f KoahJ. c§fS¡F RakÇahij cz®¢á V‰gl nt©L«.
jh‹ ï¥nghJ v¤jidnah ng® jL¤J« Nœ¢á brŒJ« xU msth m›îz®¢á c©ikahf c§fS¡F V‰g£lhš c§fis m¿ahkny
tJ Ú§fŸ mitfËY« Þjhd« bgw KoªjJ. c§fS¡F¤ jÅ¡ bgÇabjhU òu£á V‰g£L ÉL«. mâš Ú§fŸ kh¤âu« rk¤Jt
»zW«, jÅ¡ nfhÉY« f£l nt©L bk‹W brh‹d njáa§fS«, kilªJ cyf Rfnghf§fËš rk Rjªâu« bgWtnjhL Úyhkš
khsÉah¡fS« c§fS¡F bghJ »z‰¿š cÇikí«, bghJ¡ cy»‰nf rkj®k« tH§f¡ Toat®fsh» ÉLå®fŸ. Mdhš Ú§fŸ
nfhÉšfËš mDkâí« bfhL¡»nwh« v‹W thayÉyhtJ c©ik RakÇahij åu®fshf nt©L«. kj¤â‰F Mshtnjh,
brhšy¡ Toa Ãiyik v¥go V‰g£lJ? RakÇahij ïa¡f« flîS¡F moikahtnjh, njÓa¤â‰F«, murh§f¤â‰F« moik
c§fŸ Ãiyikia c¤njá¤J«, njÓa¤â‹ t©lths¤ij btË¥ ahtnjh Md fhÇa§fËš vâš f£L¥g£L É£lhY« c§fŸ òu£á
gL¤âí« Ô©lhik Éy¡»‹ N£áia btËah¡»í« brŒj ãurhu ml§»ÉL«, tYt‰wjh» ÉL«. ãwF gHa fU¥g‹jh‹ MŒ
kšyth v‹gij¢ r‰W nahá¤J¥ ghU§fŸ. ïªj fhÇa§fS¡fhf ÉLå®fŸ.
RakÇahij ïa¡fK«, njhH®fS« bghJ #d§fËl¤âš v›tsî
bf£l bga® th§»dh®fŸ, v›tsî gÊ¥ò¡F« öõiz¡F« eh‹ V‹ ï¥go brhšY»nw‹? vd¡F kjK« flîS«
Mshdh®fŸ v‹gJ c§fS¡F¤ bjÇahjh? ïUªâU¡fÉšiyah? ïªj C® nfhÉšfis¥ nghŒ ghU§fŸ.
v§fŸ FL«g¥ bga® m§bfšyh« ïU¡»‹wjh ïšiyah? ehk«
ït‰iw bašyh« nahá¤J¥ gh®¤jhš c§fS¡F VjhtJ óá¡ bfh©nlh rh«gš mo¤J¡ bfh©nlh ïªj CU¡F tªj
e‹ik V‰g£ljh ïšiyah v‹gJ e‹whŒ És§F«. ïÅnkš “ghftj®” “moah®” v‹gt®fshd nrh«ngÇfS¡bfšyh« r¤âu«
Ú§fŸ x‹W¡F« ftiy¥ gl nt©oaâšiy. ïÅí« 10 tUõ¡ nghš rh¥ghL ngh£L tªjij Ú§fŸ m¿p®fsh? r®¡fhnuhL njh
fhy¤â‰FŸ Ô©lhik ïªâa eh£il É£L gwªnj XoÉL«. njáa nshL njhŸ ngh£L mâfhÇfSl‹ ciu¤jJ Ú§fŸ m¿p®fsh?
N£¢á FW¡»lhkÈUªjhš ï‹D« c§fS¡F v›tsnth e‹ik njÓa¤âš K‹dÂÆš ËW FL«g¤Jl‹ miyªjJ« gyjlit
V‰gl kh®¡fK©L. v¥go baÅš cyf« xU bgU« òu£á¡F áiw br‹wJ«, Ú§fŸ m¿p®fsh? Ú§fŸ cŸq®¡fhu®fŸ. Mdjhš
jahuh»¡ bfh©L tU»‹wJ. m¥òu£á bt‰¿ bg‰whY«, njhšÉ rfyK« neÇš gh®¤jt®fshdjhš ïij c§fËl« brhšY»nw‹.
milªjhY« Ô©lhikí«, jhœ¤j¥g£l j‹ikí« rÛg¤âš maÿ®¡fhu®fS¡F nt©Lkhdhš ïJ ka¡f¤ij¡ bfhL¡f¡
mʪJjh‹ ÔU«. ïªj eh£oš ãÇ£oZ murh§f« V‰g£L 160 tUõ Toajhf ïU¡fyh«. m¥go ïU¡f ï¥nghJ V‹ ïitfŸ m›t
fhykh»í« Ô©lhik xÊ¡f¥ glhkš ïU¥gJ ãÇ£oõhU¡F¥ sî« òu£L v‹W« c§fS¡F ga‹glhjJ v‹W«, gz¡fhu®
Fo muR - 1932 ( 2 ) 192 193 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
fSilaî« nrh«ngÇ tƉW¥ ãiH¥ò¡ fhu®fSilaî«
e‹ik¡F V‰w Míj§fŸ v‹W« V‹ brhšY»nw‹. všyht‰iwí«
eh‹ mDgɤJ gh®¤J É£nl‹. v‹Dila 40, 50 tUõ cyf
mDgtK« ïitfis rªnjfkw És¡» É£lJ. Mfnt Ú§fŸ
JÂî bfh©l òu£á¡F¤ jahuhF§fŸ. Ú§fŸ V‹ Ñœ #hâ? v‹W
c§fisna nfŸÉ nfS§fŸ. flîŸ fhuz« v‹W njh‹¿dhš
clnd mªj¡ flîis öŸöshf cil¤bjÇí§fŸ. kj¡ f£lis
v‹W njh‹¿dhš m«kj¤ij á‹dh ã‹dkh¡F§fŸ mšyJ V‹ ga¥gl nt©L«?
murh£á Kiw v‹W f©lhš mij mʤâL§fŸ. mšyJ kÅj®
fSila Nœ¢á Raey¥ã¤J v‹W njh‹¿dhš ijÇakhŒ mt®
fËl« ïÅnkš ïªj¥ òu£L el¡fhJ v‹W brhšY§fŸ. c§fŸ ï‹W ïªâahÉš áw¥ghf bj‹ÅªâahÉš v§F gh®¤jhY«
òu£Lfis cz®ªJ É£nlh« ešy jd¤âš nah¡»akhŒ el¡ vªj¥ g¤âÇifia¥ gh®¤jhY«, vªj Þjhgd§fis¥ gh®¤jhY«
»Ö®fsh mšyJ ïj‰fhf v§fŸ cÆiu ïH¡f nt©oaJjhdh v‹W mt‰¿‹ cŸ k®k« “ehÞâf¤ij”¡ f©L eL§» “MÞâf”¥ ãurh
nfS§fŸ. u« brŒtijna K¡»a y£áakhf¡ bfh©L ïU¥gjhf¤ bjÇa
tU»‹wJ.
ïâš x‹W« j¥ãjÄšiy. VbdÅš ghLg£l Ú§fŸ g£oÅ
»l¡fî«, Ñœ #hâahŒ ïU¡fî«, nrh«ngÇahŒ ïUªjt® bršt ïj‰F c©ikahd fhuz« v‹dbtÅš ï‹iwa¤âd«
thdhŒ ïU¡fî«, nkš #hâahŒ ïU¡fî« V‰g£l KiwfŸ vJ cy»š fhz¥gL« tY¤jt‹ ïis¤jt‹ Ãiyik¡F mo¡
thdhY« mij xÊ¥gJ v›Éj¤âY« F‰wkhfhJ. mit òu£o‹ fhuzkhŒ ïUªJ nrh«ngÇfS¡F«, nguhir¡fhu®fS¡F«, Kwl®
ngÇY« Nœ¢áÆ‹ ngÇY« Raey¤â‹ ngÇYnk f£l¥ g£l f£l fS¡F« MjuthÆUªJ mt®fsJ Ãiyikia nkY« nkY«
lkhF«. c§fS¡F c©ikahd RakÇahij cz®¢á tªJ É£lhš gy¥gL¤â Ãiy bgw¢ brŒJ tªâU¥gJ ïªj MÞâfnk ahF«.
mJ kzyhš f£oa åL rǪJ ÉGtJ nghš mJ jhnd rǪJ És¡fkhf¢ brhšy nt©Lkhdhš MÞâf« v‹gjhf x‹W ïšyh
ÉGªJ ÉL«. Mjyhš Ú§fŸ c§fŸ g§if mila vj‹ nguhY« âUªâU¡Fkhdhš cy»š nkš #hâ¡fhuD¡F ïlnkJ? FUkh®fŸ,
ã‹ th§fhÔ®fŸ. c§fS¡F vªj nfhÉY¡FŸ nghŒ vªj¡ flîis Kšyh¡fŸ, ghâÇkh®fŸ, m®¢rf®fŸ, ònuh»j®fŸ, g©lhu r‹dâ
tz§f mDkâ »il¤J É£lhY« ïjdhš všyh« ï‹W Ú§fŸ fŸ, g£l¡fhu®fŸ, klhâgâfŸ M»at®fS¡F ïlnkJ? ãuò¡fŸ,
gL« miu g£oÅ mtÞijiaí«, miu îthz mtÞijiaí«, KjyhËfŸ, nythnjÉ¡fhu®fŸ, ÄuhRjhu®fŸ, g©izah®fŸ,
fšÉ ïšyhkš j‰F¿fshŒ kila®fshŒ M¡» it¤âU¡F« #Û‹jhu®fŸ, uh#h¡fŸ, kfhuh#h¡fŸ, ïstuRfŸ, y£RÄ ò¤âu®fŸ
gF¤j¿t‰w mtÞijí« xU fhyK« Ú§»Él¥ nghtâšiy. M»at®fS¡F ïlnkJ?
mj‰F V‰w Ka‰áfns brŒa nt©L«. mâny bt‰¿bgw
m‹¿í« ïªj MÞâf« v‹gJ ïšyhâUªâU¡Fkhdhš Ñœ
nt©L«. mj‰fhf¤jh‹ RakÇahij cz®¢á nt©Lbk‹»nwh«.
#hâ¡fhu‹, ViH, ã¢ir¡fhu‹, TÈ ntiyahŸ KjÈa ïÊî
F¿¥ò: btËehL br‹W âU«ãaã‹ <nuh£oš 27. 11. 1932ª njâ gL¤j¥g£l - moik¥ gL¤j¥g£l, jhœ¤j¥g£l k¡fS¡F ïl
MââuhÉl thÈg®fŸ bfhL¤j tunt‰ãš M‰¿a brh‰bghÊî. nkJ? v‹gitfis¡ T®ªj m¿î bfh©L eLÃiy v‹D«
f©zho _y« gh®¤jhš ahtU¡F« ïj‹ c©ik e‹F És§F«.
Fo muR - brh‰bghÊî - 04.12.1932
m‹¿í« ï‹iwa MÞâf¥ ãurhuf®fŸ všyh« v§F gh®¤
jhY« rßu¤âdhš á¿J« ghLglhkš, nehfhkš c£fh®ªJ bfh©L
Cuh® ciH¥ãš c©L cL¤â¤ âÇí« nrh«ngÇfS« eatŠr
f®fSkhfnt ïU¡»‹wh®fns xÊa ntW ahuhtJ ï›tsî ïU¡»
wh®fsh? v‹gij¡ ftŤjhY« c©ik És§fhkš nghfhJ.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 194 195 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


nkY« ïªj MÞâf¡ T£l« všyh« eh¤âf¤â‰F mQts 5. IªjhtJ tUõ¤âš mjhtJ 1-5-37¡FŸ flîS¡F
thtJ gâš brhšy nah¡»aij ïšyhkš ïUªjhY« eh¤âf« ånlh tz§f ïlnkh Ãid¡f cŸsnkh uÎa všiy¡FŸ
guîtj‰F¡ fhuz« v‹d v‹gij¡ f©L ão¤J mij rÇ¥gL¤J ïU¡f¡ TlhJ.
tj‰F nah¡»aijnah ïZlnkh ïšyhkš ïUªjhY« mij¥
g‰¿¡ ftÅ¥g bj‹gâšyhkš xnu moahŒ ïJ uÎa¥ ãurhu«, v‹gjhF«. ïªj¡ fhÇa§fËš uÎa® bt‰¿ bg‰W ÉLth®fŸ
nghšÞÉ¡ ãurhu« ïit k¡fis ÄUf¥ ãuha¤â‰F¡ bfh©L v‹gj‰F ï¥nghnj m§F gy m¿F¿fŸ fhz¥gL»‹wd. m‹¿
tU« ãurhu«, v‹W brhšÈ¥ ghku k¡fË‹ klikia cgnahf¥ í« uZah ïªj Ãiy vŒâ É£lhš m§FŸs kÅj r_f ÉLjiy
gL¤â¡ bfh©L mt®fis bt¿a®fsh¡» mjdhš M¤âf¤ij í« rk¤JtK« RjªâuK« bg‰W¡ ftiy ï‹¿ nk‹ikahš
ÃiyÃW¤â Élyh« v‹nw fUJ»wh®fŸ. ghkuk¡fS«, ViH thœth®fŸ v‹gj‰F« m§F mnef m¿F¿fŸ njh‹W»‹wd.
k¡fS« jhœ¤j¥g£L ïÊî gL¤j¥g£l k¡fS« v‹bw‹iw¡F« v¥gobaÅš uÎa®fŸ flîisí« kj¤ijí« mÊ¡fnt©L«
_l®fshfnt ïU¥gh®fŸ v‹W Ãid¤J¡ bfh©oU¥gJ j‹id¤ v‹W fUâaJ ï‹W ne‰wšy. btFfhykhfnt fUâ tªâU¡
jhnd Vkh‰¿¡ bfh©oU¥gjhf¤ jh‹ Koínk mšyhkš k‰wgo »wh®fŸ.
mjdhš ahbjhU gaD« V‰gl¥ nghtâšiy v‹gJ kh¤âu« cWâ. v‹iwa âd« fZl¥gL»‹w k¡fS¡F jhœ¤j¥g£l
eh¤âf« “uZahÉÈUªJ guwJ” v‹W brhšÈ k¡fS¡F ViHk¡fS¡F, bjhÊyhËfS¡F j§fŸ fZl¤ijí«
ÉLtj‹ _ykhfnt M¤âf®fŸ eh¤âf¤â‰F xU ïÊî f‰ã¡f ïÊití« gá¡ bfhLikiaí« Ú¡»¡ bfhŸs nt©L« v‹»‹w
Ka‰á¡»‹wh®fŸ mj‰F cjhuzkhf uÎahÉ‹ eh¤âf â£l¤ c©ikahd v©z« câ¡»‹wnjh m‹nw flîS« kjK«,
ijí« btË¥gL¤â ïU¡»‹wh®fŸ. xo¤jh‹ Ôu nt©L«, kiwªJ jh‹ Mfnt©L«.

mjhtJ uÎa r®¡fh® j§fŸ eh£oš 5 tUõ§fS¡FŸ Mfnt uÎa #d§fŸ bfhL§nfh‹ikÆY«, KjyhËfŸ
flîŸ, kj«, nfhÆš M»aitfŸ ïšyhkš ïU¡f V‰ghL brŒâU¡ ãuò¡fŸkh® Mâ¡f¤âdhY« mDgɤJ tªj J‹g§fËš ïUªJ
»wh®fŸ. ïªj 5 -tUõ ehÞ¤âf â£l¤ij¥ g‰¿ y©l‹ gh®È Ûs nt©L« v‹W fUâa ÃÄlnk flîŸ ngÇY«, kj¤â‹
bk©L bk«g® njhH® Mjšl¢rÞ v‹gt® ngáa xU ÉUªJ¥ ngÇY«, ghŒªJ mt‰¿‹ ão¤j¤ij k¡fËil ïUªJ js®¤â
ng¢áš F¿¥ã£l bj‹dbt‹whš:- Éu£o mo¡f Mu«ã¤J É£lh®fŸ. mt®fsJ bt‰¿ KubrhÈ
“flîis xÊ¥gJ gz¡fhu®fis xÊ¥gjhF«” “kj¤ij
1. Kjš tUõ¤âš nfhÉšfisí«, kh®¡f Muhjid xÊ¥gJ ca®î jhœit mÊ¥gjhF«” v‹gnjahF«.
fisí« ïl§fisí« _oÉLtJ.
ïªj Kuir uÎahbt§F« mo¤J uÎak¡fË‹ cŸs¤âš
2. ïu©lhtJ tUõ¤âš vªj åLfËY« ãuh®¤ fšÈ‹ nknyGâa vG¤J¥nghš gâait¤j ãwFjh‹ bfhL§
jid¡F ïl« ïU¡f¡ TlhJ v‹gJl‹, r®¡fh® c¤â nfh‹ik ntUl‹ rhŒªjʪjJ gz¡fhu¤ j‹ik mj‹ »is
nahf¤âš kj r«gªjkhd v©zKilat®fŸ ahtU« fSlD« R‰w§fSlD« kiwª bjhʪjJ.
ïšyhkš brŒJ ÉLtJ kj r«gªjkhd òÞjf§fŸ Mjhu§
fbsšyh« mÊ¡f¥g£lhfnt©L«. eh¤âf gl«, ehlf«, flîS«, kjK« xʪJ É£ljhš “k¡fS¡F” Mg¤J
áÅkh KjÈait ü‰W¡ fz¡fhf el¤j nt©L«. v‹gJ uÎahÉš ïšiy v‹gJ Xusî¡F U#&¥ gL¤j¥ g£lij
ehK« e‹whŒ kd¥ ó®tkhŒ x¥ò¡ bfhŸS»nwh«. Mdhš vªj
3. _‹whtJ 5 tUõ¤âš vªj åLfËY« flîŸ khâÇahd k¡fS¡F Mg¤J V‰g£lJ v‹gJ jh‹ ï§F ftÅ¡f
v‹w c¢rÇ¥ng ïšyhjgo brŒJ ÉLtJ. ïªj c¤âuî¡F nt©oa K¡»a ÉõakhF«. vdnt v¥go¥g£l k¡fS¡F
Ñœ goahjt®fis njr¤ij É£L btËah¡» ÉLtJ. Mg¤J tªJ É£lJ v‹whš, ï‹iwa âd« ïªâahÉš M¤Ôf¥
ãurhuK« kj¥ ãurhuK« brŒí« k¡fis¥ ngh‹w k¡fS¡F¤ jh‹
4. všyh¡ nfhÉšfisí« ãuh®¤jid Þjy§fisí« uÎahÉY« flîS« kjK« xʪjjhš Mg¤J tªJÉ£lJ.
bghJ e‹ik¡F ga‹gL«go áÅkh ïis¥ghW« k©lg«, ï¥go¥g£l k¡fŸ m§F 100¡F 5 ng®fnsh 7 ng®fnsh jh‹
fhy¥ ngh¡F Þjy« M»aitfshf kh‰WtJ.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 196 197 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
mjhtJ r¡»ut®¤âfshfî«, mur®fshfî«, #Û‹jhu®fshfî«, nf£»‹nwh«. ïªj FiwfS¡F bfhLikfS¡F M©lt‹ braš
KjyhËfshfî« bgÇabgÇa c¤ânahfÞj® lh¡l®fŸ t¡ÑšfŸ v‹gjšyhkš ntW v‹d gâš ïªj M¤âf®fŸ brhšy¡ TL«
ngh‹w gy Cuh‹ ciH¥ãš bfhŸis mo¥gt®fshfî«, ghâÇ v‹W gÂthŒ¡ nf£»‹nwh«. cyf« njh‹¿ gy “y£r¡fz¡fhd”
fshfî« Kšyh¡fshfî«, FUkh®fshfî« nkš #hâ¡fhu®fshfî« fhy§fsh» É£ld. “flîŸfŸ” njh‹¿ btF fhy« M»É£ld.
ïUªJ tªj k¡fS¡nf jh‹ Mg¤J tªJ É£lJ. kh®¡f§fŸ njh‹¿ MÆu¡fz¡fhd tUõ§fsh» É£ld. ï¤
jid fhy flîŸ - kj M£áÆY« kÅj r_f« Ó®glÉšiy. ftiy
k‰wgo ït®fŸ jÉ®ªj k‰w 100¡F 90 ng®fS¡F nk‰g£l Æšyhkš tƉW¡F MfhuÄšiy. kÅjD¡F kÅj‹ moik¥g£L
ViHfŸ bjhÊyhËfŸ Ñœik¥g£lt®fŸ v‹W brhšy¤j¡f k¡fŸ ciH¡fhkš thH KoaÉšiy v‹»‹wjhd ÃiyfŸ ï‹dK«
ahtU¡Fnk nk‹ik »il¤J É£lJ. mJî« ö§F« nghJ Ñœ ïU¡Fkhdhš ïªj flîŸfS«, kh®¡f§fS« ïÅ miu ÃÄõ
kfdhŒ TÈahŒ moikahÆUªJ ÉʤbjG«nghJ nk‹kfdhŒ khtJ cy»š ïU¡f mUfij c©lh v‹Wjh‹ nf£»‹nwh«.
ÉLjiy bg‰wtdhŒ rkîÇik milªjtdhŒ MdJnghš
Ãiyik ca®ªJ É£lJ. 160 tUõ fhy« ïªâahit ãÇ£oõh® Vfnghf r®thâfhu
r¡»ut®¤âahŒ M©L« ïªâahÉš 100¡F 90 j‰F¿fS« 100¡F
Mfnt flîS« kjK« xÊtâ‹ _y« k¡fŸ r_f¤â‰F 97¡F Ñœ #hâahU« k‰W« Ô©lhj #hâí«, bjUÉš el¡fhj
vªj eh£o‰F« ï›Éj “Mg¤J” Ãiyikjh‹ V‰gl¡TL«. #hâí« ï‹D« ïªâahÉš ïU¥gâdhš mt®fŸ ïªâahit Ms
ïªj¥goahd “Mg¤J” Ãiyia jhœ¤j¥g£l moik¥gL¤j¥ g£l xU á¿J« nah¡»aij »ilahJ v‹W v¥go brhšY»‹nwhnkh,
ViH¤ bjhÊyhËk¡fŸ mJî« ïªâahÉš kh¤âukšyhkš uÎah mt®fis Éu£o mo¡f v¥go ghLgL»‹nwhnkh, mJnghš jh‹
jÉu cyfbk§fQ« 100¡F 90 ng®fshÆU¥gt®fŸ nksjhs« V‹? ï‹D« mj‰F« nkyhf¤jh‹ ïªj¡ flîŸfisí« kh®¡
it¤J tUªâ tUªâ miH¤J tunt‰f nt©o at®fshfnt f§fisí« Éu£o mo¡f flik¥ g£oU¡»‹nwh«. v¥go vªj
ïU¡»wh®fŸ. ït®fis ïÅ AÇg#idÆdhY« M©lt‹ k»ik kjK«, vªj kh®¡fK« k¡fis rkkhf ghÉ¡fhJ rkkhf M¡fhJ;
ÆdhY« - moah®fŸ öj®fŸ bgUikÆdhY« xU ehS« kw¡ ïJtiu ghÉ¡fî« ïšiy, M¡fî« ïšiy v‹W brhšY
fo¤J Él KoahJ. »nwhnkh, mJnghš jh‹ ï‹W cy»š ntW vªj muR«, M£áí«
k¡fis rkkhf ghÉ¡f Éšiy - el¤jÉšiy v‹W brhšÈ v¥go¥
cyf¤âš vªj M©ltid e«ãd r_fK« vªj kj¤ij V‰w g£l M£áí« nt©oaâšiy, rkj®k M£ána nt©L« v‹
r_fK«, ïªj fâÆšjh‹ ïUªJ tU»‹wnj bahÊa “M©l »‹nwh«. ïjdhš ahU¡F v‹d fZl« v‹gJ ek¡F És§f
tidí« mtid milí« kh®¡f¤ijí«” xʤj uÎahit¥nghš Éšiy. ahuhtJ “v§fŸ M©lt‹ f£lis, v§fŸ kh®¡f
kÅj r_f« ca®î jhœî ïšyhkš rkj®kkhŒ ïU¥gjhf ahuhtJ bfhŸif v§fŸ muáaš Kiw ïJjh‹” v‹W brhšy tUth®
brhšy Koíkh? fshdhš FõhyhŒ tu£L« k©oÆ£L tunt‰f¡fh¤âU¡»nwh«.
mt®fnshL x‹Wgl¡ fyu K‹Å®¡»nwh«. mâšyhkš “ïJ
gz¡fhu®fŸ nfhÉšfŸ, r®¢RfŸ, kNâfŸ f£oaâdhY« nghšõÉ¡ ãurhu«” “ïJ kÅj r_f¤â‰F Mg¤J” “ïJ
ntj ghlrhiyfŸ, íÅt®á£ofŸ kjurh¡fŸ f£o É£lâdhnyí« njÓa¤â‰F Mg¤J” “ïJ Rauh{Ía¤â‰F Mg¤J” “ïJ r£l¤
g¤âÇif¡fhu®fŸ ntj¤â‹ bgUikiaí«, òuhz¤â‹ k»ik â‰F« Úâ¡F« mikâ¡F« Mg¤J” v‹»wjhd ó¢rh©ofis¡
iaí«, g¡f« g¡fkhŒ vGâ “M©ltidí« kh®¡f¤ijí«” bfh©L ViHfŸ - g£oÅ »l¡»‹wt®fŸ - Ñœik¥ gL¤j¥
òfœªJ bfh©L “ehÞâf®”fis ittâdhnyí« ViH k¡fŸ, g£lt®fŸ f©fËš KsF bghoia¡ öt K‰g£lhš f©fŸ
ïÊîgL¤j¥g£l k¡fŸ, ghLg£L¥ g£oÅ »l¡F« k¡fŸ vG¤J nghdhY« cÆ® nghdhY« v¤jid fhykhtjhdhY« v¥ghL g£lh
thrid m¿a tifÆšyhkš jL¤J jhœ¤âit¡f¥ g£oU¡F« »Y« ïij¢ rhâ¤J¤ Ôu nt©L bk‹Wjh‹ brhšYnth« - mt®
k¡fŸ f©fËš k©iz¥ ngh£L ÉlKoíkh? v‹Wjh‹ fS¡F ïij jÉu ntW kh®¡f« ïšiy v‹Wjh‹ brhšYnth«.
nf£»‹nwh«.
Fo muR - jiya§f« - 04.12.1932
ï¥go¥g£l k¡fŸ vªj eh£oš vªj kh®¡f¤âš vªj
M©lt‹ gil¥ãš ïšyhkÈU¡»‹wh®fŸ? v‹W gªja« f£o

Fo muR - 1932 ( 2 ) 198 199 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ntZoia¥ ngh£lhš mJ v¥go Äu©L JŸË¤ JŸË Fâ¡Fnkh
mJnghš xU Éõa¤ijí« eL¡f¤ijí« bfhL¤âU¡»wJ.
mjdhš v›tsnth öu« j§fis kwªJ f©lgo ngR»wh®fŸ.
ï¥go¥g£l ng¢R¡fŸ všyht‰iwí« xnu moahŒ eh‹ my£áa«
brŒJ ÉLtâšiy. áyt‰iw¥ g‰¿ahtJ eh‹ áªâ¥gJ©L.
m¥go áªâ¥gâš eh‹ ka§f¤j¡f Éõa« x‹W« v£lhÉ£lhY«
m¥go¥g£l eg®fËš ïij c¤njá¤J gh®¡»‹w nghJ xU rka«
<.bt.uhkrhÄ¡F KÅágš cgrhu« ekJ y£áa§fŸ k¡fS¡F VjhtJ bfLâ mË¡f¡ Toanjh
v‹»‹w v©z« njh‹¿ mau¢ brŒtJ©L. Mdhš m¥go¥g£l
ma®îfis¥ ngh¡F« x¥g‰w kUªJ nghš c§fŸ cgrhu¥ g¤âu
<nuhL KáÅgš nr®bk‹ mt®fns, ÞTš ngh®£ fhÇajÇá th¡»a§fŸ fhz¥gL»‹wd.
mt®fns!! kAh #d ÞTš bA£khÞl® mt®fns,
m¥go¥g£lt®fSila T¥ghLfS¡F« Mtyhâ fS¡F«
jh§fŸ thá¤J¡ bfhL¤j cgrhu¥ g¤âu¤â‰fhf eh‹ bgUik j¡f rkhjhd§fŸ c§fŸ g¤âu§fËš ïU¡»‹wd. mJ kh¤âu«
bfhŸs nt©oatD« e‹¿ brY¤jnt©oatD khnt‹. Mdhš kšyhkš mitfŸ ïa‰ifjh‹ v‹W« mt‰¿š á¿J« y£áa«
ïitfis vd¡F ehnd brŒJ bfh©lJ nghš fUândahdhš brŒa¡ Tlhbj‹W« f©LŸs ijÇa th®¤ijfŸ Ãu«ã¡ »l¡
ïjdhš xU k»œ¢áí« e‹¿ brY¤j nt©oa mtáaK« v¥go »‹wd. Mfnt mt‰¿‰fhf eh‹ e‹¿ brY¤j¡ flik¥g£lt‹.
V‰gL«.
ïªj¢ rka¤âš eh‹ VjhtJ áy th®¤ijfŸ brhšy
VbdÅš ïªj CÇYŸs Äf¥ gHikahd Þjhgd§fshd nt©Lbk‹W Ú§fŸ vâ®gh®¡»Ö®fŸ v‹W vd¡F bjÇ»wJ. eh‹
ï«_‹W« mitntW eh‹ntW v‹W ãÇ¥gj‰F Koahj khâÇÆš vij¥ g‰¿ ngr¡ TL«? Þjy Þjhgd§fŸ, fšÉ v‹»‹w ïu©L
x‹¿ÈUªJ tU»‹w Þjhgd§fsšyth? v‹gij nahá¤J¥ Éõa§fis¥ g‰¿¥ ngRtnj bghU¤jKilaJ v‹W fUJ»nw‹.
ghU§fŸ. mt‰¿‹ îth»fsh»a jh§fS«, k‰W« j§fŸ rfh¡
fS« rnfhju®fŸ ngh‹w beU§»a m‹g®fshŒ ïU¡»wt®fŸ njhH®fns!
mšyth v‹gij nahá¤J¥ ghU§fŸ. Mfnt ï¥go¥g£l
ekJ eh£L Þjy Þjhgd§fŸ v‹gjhdJ eh£L k¡fË‹
ÃiyÆš mË¡f¥gL« kÇahijfis eh‹ v¥go ngh‰w¡ TL«?
e‹ik¡F V‰g£lJ v‹W brhšy¥g£lhY« mt‰¿‹ îthf¥
v¥go mÇabj‹W v©z¡ TL«? v‹whY« jh§fŸ všnyhU«
gÇghydkhdJ RjªjukhdJ. eh£L k¡fŸ ifÆš x¥gil¡f¥
v‹id c‰rhf¥gL¤jî« v‹Ål« ntiy th§fî« c§fS¡F
g£oU¥gjhŒ Tw¥g£lhY« mitfŸ všyh« c©ikahd
ïU¡»‹w mthit fh£Ltj‰F Mf ga‹gL¤â¡ bfh©l Míj§
eh£Lk¡fŸ eyD¡F el¥gjhfî« c©ikahd eh£L k¡fŸ if¡F«
fŸ v‹nw fUâ mªj¥gona el¡»nw‹ v‹gjhf cWâ TWtij¤
tªâU¥gjhfî« xU á¿J« Tw KoahJ. eh£L k¡fŸ v‹whš ah®
jh‹ cgrhu¤â‰F¥ gâyhfî« e‹¿ TWtjhfî« bjÇɤJ¡
eh£L k¡fis kh¤âu« mšyhkš cyf k¡fisna ïu©L Éjkhf¤
bfhŸS»nw‹.
jh‹ ãÇ¡fyh«.
njhH®fns, c§fŸ cgrhu¥ g¤âu§fËš f©LŸs òfœ¢á
xU ãÇÉš 1. brštth‹fŸ 2. KjyhËfŸ. 3. ÄuhRjhu®fŸ. 4.
th¡»a§fŸ v‹id rªnjhΡf¢ brŒaÉšiy mj‰F¥ gâyhf
bgÇa tU«goíŸs c¤ânahfÞj®fŸ, ònuh»j®fŸ, go¥
v‹id bt£f¥ glnt brŒjJ. VbdÅš mªj¥go msî¡F Û¿
òŸst®fŸ ngh‹wt®fŸ ml§Fth®fŸ. k‰bwhU ãÇÉš 1. ViHfŸ
òfœªJ T¿ÆU¡»Ö®fŸ. v‹whY« mt‰¿š RakÇahij ïa¡f¤
2. bjhÊyhËfŸ. 3. gÆÇL« Foahdt®fŸ. 4. TÈah£fŸ ï«khâfŸ
ijí« rkj®k¡ bfhŸiffisí« F¿¥ã£L¥ ghuh£o ïU¥gâš eh‹
Ñœ #hâ¡fhu®fŸ, ghku®fŸ ngh‹wt®fŸ ml§Fth®fŸ. Kjš
Äf Äf âU¥âí« k»œ¢áí« mil»‹nw‹. ï›Éu©L Éõa§
tF¥ò¥ ãÇÉš bkh¤j #d§fËš 100¡F 10ng®fS¡FŸ ml§»a
fS« ï¥nghJ ekJ eh£oš áyU¡F vUJfS¡F K‹dhš áf¥ò

Fo muR - 1932 ( 2 ) 200 201 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


v©Â¡ifíŸst®fŸ ïU¥gh®fŸ. ã‰g£l tF¥ãš 100¡F 90 cŸs k¡fŸ r_f¤â‹ K‹nd‰w« ÉLjiy Rjªâu« M»ait
ng®fS¡F nkš ïU¥gh®fŸ. fis¥ bghU¤jjh 100¡F 10 nguhf cŸs k¡fË‹ V‰fdnt ca®
ÃiyÆš cŸs k¡fË‹ e‹ikia¥ bghU¤jjh v‹W ghU§fŸ. eh«
Mfnt nk‰f©l ïu©L tF¥òfS¡F ãuâÃâfŸ ï¥go¢ brhšYtj‰F Mf tU¤j¥ glhÔ®fŸ. c§fŸ ÛJ á¿J«
ahuhÆU¡»wh®fŸ. nk‰f©l Þjhgd îthf§fŸ ah® ifÆš ïU¡ j¥ãj« brhšy KoahJ. k‰wt®fis Él <nuhL v›tsnth
»‹wd v‹gt‰iw¢ r‰W áªâ¤J¥ ghU§fŸ. 100¡F 90 ng® bfh©l ViHfS¡F ga‹gl¡ Toa ÃiyÆš ïU¡»wJ. ïJ kh¤âukšy
fZl¥gL«, Ñœ ÃiyikÆYŸs k¡fS¡F 100¡F 10 ng® bfh©l k‰w ehLfis Él ïªâah ïªj¡ fhÇa¤âš mâf nkhr« v‹W
RfkDgɤJ¡ bfh©oU¡F« nkš ÃiyÆYŸs k¡fŸ ïU¡ brhšÈ Él KoahJ. btFfhykhf ehfßf¤âš áwªJ És§F«
»wh®fŸ. ïªj Kiwia v¥go #dehaf« v‹W brhšy Koí«, ïªj b#®kÅ njr« rkj®k #dehafkhŒ ïUªJ« r¡fut®¤âiaí«
Þjhgd§fis v¥go #d¥ãuâÃâ¤Jt« bghUªâaJ v‹W brhšy muridí« g£l¤âš ïUªJ ïw¡» njr¤ij É£L Éu£o mo¤J
Koí«. bgausÉš bghJ #d§fS¡F X£L¡ bfhL¡f¥g£L ïU¡ #d§fns murh£á òÇ»wh®fŸ v‹W brhšy¥g£lhY« m§F,
»wJ v‹W brhšyyhnk xÊa bghJ #d ãuâ Ãâ¤Jt¤â‰F ï§FŸs ViHfis Él mâf ViHfŸ fZl¥gL»wh®fŸ k¡f
ga‹gl¡ ToajhŒ ïU¡»‹wh ghU§fŸ. vªj ÞjhgdK« vªj S¡F ntiyna ïšyhkš â©lhL»wh®fŸ. x›bthU bgÇa bjhʉ
eh£oY« ï¥go¤jh‹ ïUªJ tU»‹wd. ViHfS¡F V‰w khâÇ rhiyfS« Éahghu Þjy§fS« 3š 2 ghf« _o¡»l¡»‹wd.
y£áa« kh‰w¥g£lhbyhÊa k‰w¥go v›Éj¤ â£l¤âY« ÉgrhǤjd¤âdhš gz« r«ghâ¤J tÆW ts®¡f nt©oa
c©ikahd gy‹ V‰glhJ. v›tsnth fZl¥g£L M£áKiwia bg©fË‹ v©Â¡if nyrhdjšy. ešy bfsutkhd fil¤
kh‰¿ÆU¥gjhf Ãid¤J¡ bfh©lhY« ïJtiu îthf M£á bjU¡fËš bgU¤j T£l§fS¡»ilÆš gfš fhy¤âš ifia¥
vJtihÆyhtJ khWghlilªJ ïU¥gjhf¡ fUjKoíkh v‹W ão¤J %K¡F tU« go miH¡»wh®fŸ.
ghU§fŸ.
ešy MÕRfŸ f«bgÅfŸ ïU¡F« bjU¡fË‹ nkš khofŸ
fZl¥gL« kÅjD¡F Rf¥gL« kÅj‹ ãuâÃâahfî«, všyh« bgÇJ« Égrhu¥ ãiH¥ò bg©fŸ fhz¥gL»wh®fŸ.
ViH¡F brštth‹ ãuâÃâahfî«, bjhÊyhË¡F KjyhË g£lz§fis É£L njh£l« fhLfËš tá¡f Mir¥gL»wh®fŸ
ãuâÃâahfî«, Ñœ #hâ¡F nkš#hâ ãuâÃâahfî«, moik¥g£l¥ #®kÅ xU rka« r©ilÆdhš njhšÉí‰wjhš ïªj¡ fZl«
bg© r_f¤J¡F Mâ¡f« brY¤J« M©r_f« ãuâÃâahfî« mDgÉ¡»‹wnjh v‹dnkh v‹W Ú§fŸ fUj¡TL«.
jhnd bgÇJ« ãuâÃâ¤Jt« bg‰¿U¡»wJ. ïij Pha« v‹W
brhšy Koíkh? vÈfS¡F óid ãuâÃâfshŒ tUtjhŒ ïUªjhš “Fngu g£lz”kh»a mbkÇ¡fhit vL¤J¡ bfhŸS§fŸ,
ga‹ c©lhFkh v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ. m‹¿í« ï‹wa Þjy mbkÇ¡f¥ bg©fis y©lÅš rªâ¤j¡ fhy¤âš mt®fS«
Þjhgd§fŸ ViHfS¡F cjî« goahŒ, ViHfŸ »ukkhd j§fŸ C® ViHfË‹ Ãiyikia¥ g‰¿¢ brhšY« nghJ m§F
ãuâÃâ¤Jt« bgU«goahŒ mik¡f¥gl nt©L«. ViH k¡f mnef® bjhÊš ïšyhkš, åL ïšyhkš g£oÅahŒ mtÞij¥
S¡F¤ j§fŸ Ãiyikiaí« mj‹ fhuz¤ijí« czU« go gLtJl‹ nuh£LfËš Ç¥ngU¡fhf nghl¥g£LŸs KÅágš
ahfî« mj‰F¥ gÇfhu« njl nah¡»aij c©lhF« goahfî« FHhŒfS¡FŸ gL¤J¡ bfhŸS»wh®fŸ v‹W brh‹dh®fŸ. ïªj¥
f‰ã¡f¥gl nt©L«. mt®fŸ bgW« ãuâÃâ¤Jt¤ij rÇahdgo gona ï‹D« áy njr§fËš neÇš gh®¤njh«. 炙yhªJ
ãunah»¤J¡ bfhŸsî« f‰ã¡f¥gl nt©L«. »uhk§fËš br‹W m§FŸs bjhÊyhs®fŸ åLfËÈUªJ mt®fŸ
thœ¡ifÆš fyªJ gh®¤jâš btW« cUis¡ »H§ifí«,
ï¥nghJ brštth‹fS¡F« go¤j T£l¤jhU¡F«, j§fŸ KŸs§»¡ Ñiufisí« ntf it¤J, c¥ò¤ öÉ rh¥ãL»wh®fŸ.
Ãiyikí« mij milí« É®¤â brŒí« kh®¡fK«, mj‰fhf v§fS¡F« mij¤jh‹ bfhL¤jh®fŸ. mªj¥ go fZl¥gL«
Þjy Þjhgd§fis v¥go miltJ mâš j§fŸ e‹ik v¥go bjhÊyhs ViHfŸ e«Äl« btF m‹ghí« e« eh£L bjhÊyhË
nkY« nkY« bgUf ga‹gL¤â¡bfhŸtJ v‹gJ e‹whŒ bjÇí«. fËl« mDjhgkhí« elªJ bfhŸ»wh®fŸ. ït‰¿‰ bfšyh«
mJnghš k‰wt®fis¥ gh®¡f nt©lhkh. njr¤â‹ K‹nd‰w«, njrnkh, njrhãkhdnkh fhuzkšy, kDõhãkhdK«, fZl¥gL«
ÉLjiy, Rjªâu« v‹gitfŸ bgU«gh‹ikahd 100¡F 90 Mf k¡fË‹ tF¥ò mãkhdKnkahF«.

Fo muR - 1932 ( 2 ) 202 203 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Mfnt ekJ njr M£áÆdhY« Þjy Þjhgd M£áÆ
dhY«, kDõ mãkhd¤jhY«, fZl¥gL« k¡fis mâÈUªJ
ÉLjiy brŒa mªj tF¥ò mãkhd¤jhYnk jh‹ M£á el¤j¥
gL« khâÇÆš ïU¡f nt©L« v‹gJ vdJ mã¥ãuha«. ïit
j§fS¡F khWghlhf¡ fhzyh«. Mdhš eh‹ brhšYtJ jh‹ rÇ.
Ú§fŸ mã¥ãuha¥ gLtJ j¥ò v‹W eh‹ brhšy tuÉšiy. eh‹
brhšYtij nahá¤J jh§fŸ fh©gijí«, jh§fŸ mDgt¤âš
mDgÉ¥gijí« k‰W« cyf Ãiyia nfŸÉ¥ gLtijí« nr®¤J bjhÊyhs®fŸ
fyªJ Mnyhá¤J j§fS¡F njh‹W»‹w Koî¡F tunt©L
bk‹W« tªj Koî¥go el¡f nt©L bk‹W« bjÇɤJ¡
bfhŸS»nw‹ . KjyhËfS¡F j§fsJ thœehis¥ g‰¿a ftiy v‹gnj
»ilahJ. k‰wgo mt®fsJ ftiy všyh« j§fS¡F nt©oaJ
F¿¥ò:- 03.12.1932 ïš <nuhL efu KÅágš tunt‰ò T£l¤âš nghf Ûâ ïU¥gij v¥go g¤âu¥ gL¤JtJ, v¥go bgU¡FtJ,
brh‰bghÊî. v¥go Rfnghf§fis¥ bgU¡» mDgÉ¥gJ v‹git ngh‹wit
fis¥ bghU¤jnjahF«.
Fo muR - brh‰bghÊî - 11.12.1932.
ït®fŸ ntiy brŒJ m‹whl« TÈ bg‰W éÉ¡F«
#d§fis¥nghš ehis rh¥gh£o‰F v‹d brŒtJ, å£L thl
if¡F v‹d brŒtJ, J¡F v‹d brŒtJ, FHªij ãwªJ
É£lnj mj‰F tif v‹d? mj‰F ghš v§nf? go¥ò¡F¥ gz«
v§nf? mij v¥go ts®¥gJ? Éahâ tªJ É£lnj! v¥go j¥òtJ?
it¤âaD¡F gz« v§nf? v‹gJ ngh‹w ftiyfis mt®fŸ
m¿ªâU¡fnt kh£lh®fŸ. ïªj ftiyfŸ všyh« bjhÊÈš éÉ¥g
t®fis¤jh‹ g‰¿¡ bfh©oU¡»wJ. Mdhš xUnjr« v‹gJ
ïU¥gj‰nf fhuzK« MjhuK« bjhÊš brŒí« k¡fshš jhnd
jÉu nt¿šiy. ïªj k¡fË‹ bjhÊÈ‹ gaid mDgÉ¥gâdhš
jh‹ áy® KjyhËkh®fsh» j§fŸ KjyhË j¤Jt« Ãiy Éfî«
bgUfî« xU murh§f¤ij V‰gL¤â mj‰F X® murid V‰gL¤â¡
bfh©L bjhÊyhËfis ml¡» it¤J thœªJ tU»wh®fŸ mur
bd‹whš xU ntiyí« brŒahkš mehtáakhd étdhŒ ïUªJ
bfh©L, thu« x‹W¡F g¤jhÆu« gî‹nghš cjÉ bjhifí«,
nkšbfh©l jdJ KG¢ bryî¡F« ntW go¤bjhifí« bg‰W¡
bfh©L, j‹Dila ifbaG¤ij v§F nt©LkhdhY« v¥go
nt©LkhdhY« ngh£L¡ bfhŸtj‰F KjyhËkh®fS¡F mDkâ
bfhL¤J j‹ bgauhš vijí« brŒí«go É£L¡ bfh©L«, áy
rka§fËš KjyhËkh®fŸ brhšÈ¡ bfhL¤jij brhšÈ¡ bfh©L
ïU¥gtnu MF«. c©ikÆnyna ïªj¡ fhÇa« jÉu k‰bwJî«
bjÇahj tiuí« á¿J« RakÇahij m‰wt®fisí«jh‹ Äf ešy
mur® v‹W KjyhËkh®fŸ bfh©lhLth®fŸ. ïstur® v‹gJ«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 204 205 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïnj r§fâÆš á¿J Fiwªj msî bfh©lt® v‹gij¤ jÉu c©ikahd r§f« v‹gJ ïšiy. x‰Wik v‹gJ ïšiy. j¡f
ntbwh‹WÄšiy. ãuâÃâ¤Jt« v‹gâšiy x‹W gl¡ ftiyíÄšiy kh®¡fK«
ïšiy, bjhÊyhËfis KjyhËfŸ j§fŸ e‹ik¡F cgnah»¤J¡
ïªj¡ T£l§fŸ bjhÊyhËfËl« mjhtJ ntiy brŒJ bfhŸS»wh®fŸ bjhÊyhËfis Míj§fshf¡ bfh©Ljh‹
étd« brŒí« TÈ#d§fËl« Äf m‹ò ïU¥gjhf¡ fh£o¡ KjyhËfŸ xUtnuhblhUt® í¤j« brŒJ bfhŸS»wh®fŸ. ïu©L
bfh©L ït®fS¡fhf gÇjhg¥gL»wt®fŸ nghyî« ngá¡ bfh©L, KjyhËfŸ r©il ngh£L¡ bfhŸS»wh®fŸ. ïu©L KjyhËfŸ
bjhÊyhs® r§f« v‹W« bghJ #dnrit r§f« v‹W« V‰gL¤â, r©il ngh£L¡ bfhŸtâ‹ ga‹ bjhÊyhË¡F¤ jh‹ eZlkhfî«
mitfS¡F¤ jh§fns KG îth»fshŒ ïUªJ bfh©L mt® cÆ® gÈahfî« Ko»‹wnj jÉu KjyhËfS¡F x‹W« eZl«
fsJ TÈ¡fhu¤ j‹ikí«, Vœik¤ j‹ikí« ÃuªjukhŒ ïU¡fî«, ïšiy. rßu¤âš ntiy brŒahj nrh«ng¿ m‹Åa®fŸ ciH¥ãš
jh§fŸ nkY« nkY« KjyhËfsh» Ãuªju ãuò¡fshf ïU¡fî« thœ»‹wt‹ M»at®fS¡nf bjhÊyhËfŸ X£L¡ bfhL¤J j§fŸ
Md fhÇa§fis¢ brŒJ bfh©L bjhÊyhs®fis Vkh‰¿¡ ãuâÃâahf M¡»¡ bfhŸS»wh®fŸ. ãwF ïªj nrh«ngÇfŸ Cuh®
bfh©nl tUth®fŸ. ï‹W ïUªJ tU« bjhÊyhs®fŸ r§f§fŸ ciH¥ãš thœ»‹wt®fŸ bjhÊyhËfË‹ ãuâÃâfshŒ Mdîl‹
bjhÊyhs®fis eR¡fî«, VŒ¡fî« V‰g£litfnsahF«. ï‹W KjyhËfshfnt Mf¥gh®¡»‹wh®fŸ mndf® KjyhËfshfnt
cy»š eilbgW« všyhÉjkhd m¡»uk§fS¡F« mÃaha§ M»ÉL»wh®fŸ. mndf® KjyhËfS¡F csthËfshÆUªJ
fS¡F« bjhÊyhËfŸ nguhš bghJ #d§fŸ ghku #d§fŸ nguhš bjhÊyhËfŸ ey¤ij ɉW bjhÊyhËfis¡ fh£o¡ bfhL¤J¤
V‰g£l r§f§fŸ, f£áfŸ M»aitfnsahF«. ïit xU òwÄU¡f jh§fŸ thœ»wh®fŸ.
ï¢r§f§fŸ c©ikahf bjhÊyhËfS¡F« bghJ ViH #d§
fS¡F« ghLgl v‹w f£áfisí« c©ikahfnt cyf¤âš rßu¤âš ghLgL»‹wt‹ jÉu, ntWahU« bjhÊyhËfS¡F¥
bjhÊš brŒJ ãiH¡F« k¡fŸ M£á¡F nt©L« v‹W ghLgL« ãuâÃâahf ïU¡f¡ TlhJ. vªj rigÆY« bjhÊš brŒgtnd
f£áfsh»a rkj®k¡ f£á bghJîlik f£áfsh»aitfisí« bjhÊyhs® ãuâÃâahf ïU¡f nt©L«. cy»‹ rfy Jiwfis¢
mÊ¡f¥ghLgL»‹wd. mitfS¡F ne® Énuhjkhfnt ghLgL nr®ªj M£áfS« bjhÊyhs®fŸ if¡FŸshfnt tunt©L«.
»‹wd. bjhÊyhËfŸ To j§fŸ ey¤ij¥ bgU¡Ftj‰F«, j§fŸ m¥go¥g£l M£ájh‹ jF«, m¥go¥g£l M£á jh‹ bghJ #d
fZl¤ij¡ Fiw¤J¡ bfhŸtj‰F« j§fŸ ntiy¡F¤ jFªj M£áahF«, m¥go¥g£l bghJ #d M£á v‹gJ cyf¥ bghJ
TÈ»il¥gj‰F« Ka‰á brŒa¥gL« ntiyfŸ všyh« r£l #d§fŸ e‹ikfis všyh« fUâajhf ïU¡f nt©L«. m¥go¡
Énuhjkhdjhf¥ ghÉ¡f¥gL»wJ. bjhÊyhËfis nkhr« brŒJ »šyhkš xU njr¤ bjhÊyhËfŸ kh¤âu« mªj M£á bg‰whš
mt®fis th£o ï«á¤J ntiyth§», tÆwhu fŠá¡F«. nghJ« v‹gJ j‰bfhiynaahF«. mjdhš cyf bjhÊ yhs® fZl«
ïL¥ghu¤J¡F« btËÆš kiH nkš glhkš FoÆU¡f Ú§fhJ. k‰w njr¤ bjhÊyhs® fZl« mâfÇ¡F«. cyf bjhÊyhs®
å£L¡F« tif ïšyhkš bfhLik¥gL¤â nkhr« brŒtJ r£l ahtUnk ÉLjiy bg‰W M£ábgW« kh®¡fªjh‹ Ãuªjukhd
r«kjkhf¡ fUj¥gL»wJ. bjhÊyhËfis nkhr« brŒí« Kjyh e‹ikia bfhL¡F«. ïšyhj tiu k‰w njr KjyhËfŸ x‹W
ËfŸ brašfis všyh« bjhÊš âwikahfî«, îthf¤ âwik nr®ªJ jÅ¢njr bjhÊyhs® M£áia mË¡f¥ gh®¥gh®fŸ.
ahfî« fUj¥gL»wJ. KjyhËia¤ bjhÊyhË Vkh‰WtJ ehza¡
FiwthdJ, e«ã¡if¤ JnuhfkhdJ, âU£L¡ F‰w¤âš nr®ªjJ cy»š ntiy brŒgt®fis¤ jÉu k‰wt®fŸ ïU¡f¡ TlhJ.
v‹gjhf M»ÉL»‹wJ. ïj‰F¡ fhuz« všyh« KjyhËkh®fŸ xUt® brs¡»akhÆU¡f k‰wt‹ fZl¥gLtJ, g£oÅ »l¥gJ
M£á tY¤âU¡»wJ. mt®fS¡F r§f« ïU¡»wJ. mj‰F étd¤â‰F kh®¡fÄšyhkš â©lhLtJ v‹»‹w Ãiyik
murh§f¤â‹ rYif ïU¡»wJ, mt®fsJ e‹ik¡F v‹whš cyf v§»UªjhY« mitfŸ xÊ¡f¥gl nt©L«. mitfS¡F¡
KjyhËfŸ všyh« x‹W To ÉL»wh®fŸ. KjyhËfŸ e‹ikÆš fhuzkhditfŸ ntUl‹ mÊ¡f¥gl nt©L«.
x›bthU KjyhË¡F« ftiy ïU¡»wJ. murh§fK« mt®fŸ aªâu§fshš V‰g£lJ rßu§fshš fZl¥gL« k¡fË‹
iftr ÄU¡»wJ. r£lrig mt®fŸ iftr ÄU¡»wJ. r£lrigÆš fZl¤ij Fiw¤J ntiyfis RSthfnt xÊa k‰wgo ntiy
100¡F 90ng® mt®fŸ ïd¤jt®fshfnt mt®fis¤ jGÉ MjÇ¥ brŒí« M£fis¥ g£oÅ ngh£L É£L KjyhËfŸ bfhŸis
gt®fshfnt nr®ªJ ÉL»wh®fŸ Mdhš bjhÊyhËfS¡nfh
Fo muR - 1932 ( 2 ) 206 207 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
yhg« r«ghâ¤J gz« nr®¥gj‰fhftšy v‹gij bghJ #d§fS«
KjyhËfS« czunt©L«. aªâu§fŸ ntiy brŒtjhš V‰gL«
yhg« VuhskhŒ ïU¡F« nghJ, bghJ #d§fŸ V‹ g£oÅ »l¡f
nt©L«. aªâu yhg¤â‰F Éâ¡f¥gL« tÇfŸ c¤ânahfÞj®fŸ
r«gs¡ bfhŸis¡F« mur®fŸ mâfhu t®¡f¡fhu®fŸ mDgt¡
bfhŸis¡F« k¡fis ml¡f v‹W ts®¡f¥gL« g£lhs bryî¡
Fnk nghŒ ÉL»wnj jÉu g£oÅ »lªJ rhF« k¡fis¥ g‰¿
ftiyna »ilahJ. murh§f« bjhÊyhËfSilajhFkhdhš, njáa¤â‹ Éisî
bghJ #d§fSilajhFkhdhš ïªj aªâu rhiy yhgbkšyh«,
bghJ #d§fS¡F¡ »il¡F«, bjhÊš brŒgt®fS¡bfšyh« - njÓa¤Jnuh»
ntiy neu¤ij¡ Fiw¤J ntiyia¥ g§»£L¡ bfhL¤J étd¤
â‰F nt©oaij bfhL¡f Koí«. KjyhËfŸ tr« KjyhËfŸ 1914« tUõ« Kjš 1918« tUõ« tiu elªj cyf kfh
Mâ¡f¤âš M£á ïU¡F« tiu %ghŒ¡F 5 %ghŒ yhg« »il¡F« í¤jkhdJ mâš r«gªj¥g£l x›bthU njr k¡fisí« njÓa« -
goahd bjhÊyhÆUªjhY« mit KjyhËt®¡f¤â‰F« mâfhu njrhãkhd« v‹gt‰¿‹ nguhš brŒa¥g£l ãurhu¤â‹ gadhfnt
t®¡f¤â‰F« jh‹ bfhŸis nghFnk bahÊa xU ehS« bjhÊyhË mªj í¤j¤âš r«kªj¥gL«go brŒJ. ïªj cyf kfhí¤j¤â‹
t®¡f« jhuhskhŒ éÉ¡f¥ga‹ glhJ. ïªj Rtš¥g aªâu¤â‹ gadhŒ bfhšy¥ g£lt®fŸ 9743914 »£l¤ j£l xU nfhong® fha«
gadhfnt ï¤jid ng®fŸ g£oÅ »l¡»wh®fŸ v‹whš ïÅí« g£lt®fŸ 2,09,27,459 ïu©L nfho¥ bga®fS¡F nkyhdt®fŸ
mâfkhf v¤jidnah khâÇahd aªâu§fŸ V‰gl¥ ngh»‹wJ fhzhkš nghdt®fŸ 30,00,000. ïªj kfhí¤j¤â‰F brythd Jif
v‹W brhšÈ¡ bfhŸs¥gL»wJ nghš V‰g£lhš, m¥nghija Ãiy 70,00,00,00,000 gî‹ (VG MÆu« nfho gî‹) mjhtJ 10,00,00,00,00,000
v‹dhF« v‹gij nahá¤J¥ghU§fŸ. ntiyahS¡F ntiy xU y£r« nfho %ghŒfŸ MF«.
Æšiy Mdâdhš aªâu§fŸ nt©lh« v‹W brhšYtjh? mšyJ
ïJ Éf ï‹iwa âd« cyf í¤j¤ij vâ® gh®¤J “njrhã
aªâu¤â‹ ntiy RSÉ‹ gaid ntiyah£fŸ mDgÉ¡f
khd¤â‹ fhuzkhf” v‹W njr¤ij¡ fh¥gh‰Wtj‰fhf cyf murh§
nt©Lnk jÉu KjyhËt®¡f« bfhŸis mo¡f¡ TlhJ v‹gjh
f§fŸ bkh¤jK« bryî brŒí« bjhif br‹w 1931« tUõ¤â‰F
v‹gij¥ g‰¿ nahá¤J¥ ghU§fŸ. mâfhÇfŸ mo¡F« bfhŸ
kh¤âu« 80,00,00,000 v©gJ nfho gî‹ mjhtJ 1080,00,00,000
isia ÃW¤j nt©Lkhdhš KjyhË Mâ¡f murh§f¤ij¡
MÆu¤J v©gJ nfho %ghŒ MF«.
fÉœ¡f nt©L« m¥bghGJjh‹ cy»š všyh k¡fS« Rfkhf
thHyh«. ïij âd¡fz¡fhŒ ãǤjhš âd« 1¡F 2000000 gî‹ (ïUgJ
y£r« gî‹) mjhtJ ehŸ 1¡F 27000000 ïu©nl K¡fhš nfho %ghŒ
bjhÊyhs® M£á brŒí« murh§f« el¡F« uÎahit¥
bryî brŒa¥gL»‹wJ.
ghU§fŸ. m§F aªâu§fŸ âd¤â‰F âd« bgU», x›bthU aªâu
rhiyfËY« g¤jhÆu« ïUgjhÆu«, K¥gjhÆu« MQ« bg©Q« ãÇ£oZ murh§fkhdJ jdJ murh£á tÇ tU«goÆš
rÇ rkkhf ntiy brŒ»wh®fŸ. m§F xUtU¡F¡ Tl ntiy cŸs x›bthU gî‹ tU« goÆY« 13 Κȧ í¤j njrhã
Æšiy v‹W brhšy KoahJ. xUtuhtJ g£oÅ »l¡»wh®fŸ v‹W khd¤â‰fhf. njr¤ij¡ fh¥gh‰w njÓa flD¡F« nrid jsthl§
brhšy KoahJ, xUtU¡fhtJ ehis¡F v‹d brŒtJ v‹w fS¡fhf mjhtJ
ftiyna »ilahJ. X njÓathâfns! ïj‰bf‹d gâš brhšY
»Ö®fŸ? í¤j¡ flD¡F t£o 0-9-0

Fo muR - jiya§f« - 11.12.1932 í¤j åuU¡F bg‹õ‹ 0-1-3


j‰fhy uhQt¤â‰F« 0-2-9

Fo muR - 1932 ( 2 ) 208 209 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


jiuf¥gš jsthl¤â‰F«
Mf : 0 - 13 - 0
³ gâ‹_‹W Κȧ nghf gh¡» ïU¡F«
Κȧ»š fšÉ¡F 0-1-5
c¤ânahf bg‹õ‹ 0-1-3
òu£á v‹whš v‹d?
ÞjyÞjhgd cjÉ 0-1-2
V‹ ga¥gl nt©L«?
ntiy ïšyjt®fS¡F ã¢ir 0-1-2
å£L trâ nfh®£L trâ tifawhî¡F 0-0-8
RakÇahij cz®¢á¡ bfh©l thÈg¤ njhH®fns, ï‹W
nghäÞ 0-0-6 Ú§fŸ vd¡F thá¤J¡ bfhL¤j cgrhu¥g¤âu¤â‰F eh‹ c©ik
Étrha« Rfhjhu« 0-0-2 ahfnt k»œ¢áail»nw‹. VbdÅš ïªj cgrhu¥ g¤âu« c§f
S¡FŸ njh‹¿¤ jJ«ò« RakÇahij cz®¢áia K‹Å£nl (Ú§fŸ
ášyiu 0-0-3
ïij) thá¤J¡ bfhL¤âU¡»Ö®fŸ v‹W c§fŸ cgrhu¥ g¤âu
Mf : 0 - 7 - 0 th¡»a§fËš ïUªnj czU»nw‹.

Mf ãui#fË‹ e‹ik¡F v‹W VG ΚȧF« bryî njhH®fns! c§fŸ cgrhu¥ g¤âu¤â‹ jiy¥ãny òu£á
brŒa¥gL»wJ. thœf! bghJîlik X§Ff! v‹W F¿¥ã£oU¡F« th®¤ijia¡
f©l mnef® vUJ¡F K‹dhš áf¥ò¤ JÂia Éá¿dhš Äu©L
mjhtJ nk‰f©l í¤j¡ fl‹ t£o¡fhf v‹W bryî Äu©L JŸStJ nghš ga¥gLtjhf¤ bjÇ»wJ. Mdhš ï›tsî
brŒa¥gL«. 9 ΚȧF« KjyhËkh®fS¡nf nghŒ¢nrU« ga¥gl¤ jFªj fhuz fhÇa§fŸ VJ« m›th®¤ijÆš ml§»
njrhãkhd¤â‰fhf V‰g£l fhÇa¤â‹ gadhŒ ï‹W KjyhË ÆU¥gjhŒ eh‹ fUjÉšiy.
kh®fŸ njr muád® tU« goÆš »£l¤j£l rÇgFâia cyf KŸs
sî« mDgÉ¡f kh®¡f« V‰gL¤â¡ bfhŸs¥g£lJ. Mdhš, m›th®¤ijahdJ ga¥gl¤j¡f KiwÆš f‰ã¡f¥
g£L É£lJ. vJ nghby‹whš “ó¢rh©o” v‹whš mj‰F m®¤j«
vdnt gy nfho¡fz¡fhd k¡fis gÈ bfhL¤J fha¥gL¤â ï‹dJjh‹ v‹W bjÇahknyna FHªijfis¥ ga¥gL¤â it¤
fhzhkš nghf¢ brŒjJ« mšyhkš, k¡fËl¤âš th£o¥ ãʪJ âU¥gJ¥ nghš c§fËš mnefiu¥ òu£á v‹whš mj‹ mU¤j«
tNš brŒí« tÇÆY« ü‰W¡F 65 ghf¤ij njr¤ij¡ fh¥gh‰w v‹d? ga‹ v‹d? v‹»‹w Éõa« czuhkš ga¥gL« go
v‹D« nguhš ïuhQt¤â‰F«, js thl§fS¡F« bryî brŒJ«, brŒa¥g£lhŒ É£lJ.
ïªj njr¤âš ï‹W g¤J y£r¡ fz¡fhd k¡fŸ ntiyÆšyhkY«,
étd¤J¡F j§fS¡F« j§fŸ bg©L ãŸisfS¡F« miu òu£á
tƉW¡F nghJkhd fŠá¡Tl kh®¡fÄšyhkY« jɤJ tU
»wh®fŸ. ïJ ghku #d§fSila - ViH #d§fSila njrhãkhd òu£á v‹whš v‹d? mJ ga¥gl nt©oa Éõakh
K£lhŸ jdkh? mšyJ gz¡fhuQila ‘go¤j’ T£l¤jhUila v‹gij¥ g‰¿ r‰W nahá¤J¥ gh®¥ngh«.
njrhãkhd ã¤jyh£lkh? v‹gij¢ áªâ¤J¥ ghU§fŸ. mL¤j
rhjhuzkhf xU kÅj‹ xU ïl« É£L k‰bwhU ïl¤â‰F¥
thu« njÓa¡fl‹ v‹whš v‹d? v‹gij¥ g‰¿ vGJ»nw‹.
nghtj‰F¤ jiuÆš xU k¡F 3 -ikš åj« elªJ bfh©oUªj
Fo muR - f£Liu - 11. 12. 1932 Ãiyik kh¿, xU k¡F 400 ikš Mfha¤âš gw¡F« goahd

Fo muR - 1932 ( 2 ) 210 211 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Ãiyia mila nahá¥ghndahdhš el¡F« Éõa¤âš mJ xU moik¤ jd« v‹W brhšy tªJ É£nlhkh? ïšiyah? mªj¥
bgÇa ãu«kh©lkhd òu£ánaahF«. gona gy njr§fËš mur®fŸ xʪJ« É£lh®fsh? ïšiyah?
Mfnt muáaš JiwÆš ïJ xU bgÇa òu£áah? ïšiyah? v‹W
ïªj¥goahd òu£áÆš bt‰¿ bg‰w xUt‹ Mfha¤âš 1 c§fis¡ nf£»‹nw‹. ïªj òu£áahš v‹d Mg¤J tªJ É£lJ?
k¡F 400 ikš gw¡F« nghJ 3 ikš åj« eilÆnyna ïU¡»w vªj njr« k©Âš òijªJ É£lJ? ah® thŒ btªJ nghŒ É£lJ?
xUt‹ mâra¥ gl nt©oaJjh‹. Mdhš ga¥gLtj‰F ïâš ah® jiynghŒ É£lJ? mur®fŸ xÊ¡f¥ g£l njr« beU¥ò¥ g‰¿
x‹W« ïšiy. ïjdhš ahU¡F« v›Éj¡ bfLâí« ïšiy. vªj vǪJ É£ljh? mšyJ ghiy tdkh» É£ljh? Rkh® 40, 50 tUõ§
xU fhÇa¤ijí« kÅj‹ mtDila btFehisa gH¡f«, tH¡f«, fS¡FK‹ murh§f¤ij¡ Fiw Twnth kh‰wnth ahuhtJ e«
e«ã¡if M»aitfS¡F Énuhjkhf M¡f Ka‰á¤jhš mij¥ eh£oš fUâÆU¥gh®fsh v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ. vªj¥ òuhz¤
òu£á v‹W jh‹ brhšYth®fŸ. Mdhš mjdhš mDTy« âyhtJ, rhÞâu¤âyhtJ mur‹ nt©lh« v‹W brh‹djhf¥
mil¡»‹wt®fŸ mij e‹ikahd fhÇa« v‹W brhšÈ¥ òfHî«, gh®¤âU¡»nwhkh? ï‹W v¥go ijÇakhŒ¢ brhšy tªJ É£nlh«?
mjdhš Ôikail»‹wt®fŸ mij¡ bf£l fhÇa« v‹W brhšÈ ïJ xU bgÇa òu£áah mšyth v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ. ïJ
ïfHî«, rÇahd KiwÆš v⮡f r¡â ïšyhjt®fŸ j¥g®¤j« nghynt k¡fËš xU rhuhiu “ónjt®fŸ” (ïªj cyf¡ flîŸfŸ)
f‰ã¤J k¡fS¡FŸ òF¤â mj‹ _y« v⮥ò V‰gl¢ brŒth®fŸ. v‹W« k‰bwhU rhuhiu f©ÂdhY« gh®¡f Koahjt®fŸ v‹W«,
Mdhš kÅj r_f¤âš òu£á v‹gJ Äf¢ rhjhuzkhŒ ïUªJ r©lhs®fŸ v‹W« fUâÆUªnjhkh? ïšiyah? ïj‰F ntj
fhÇa¤âš eilbg‰W jh‹ tU»‹wJ. kÅjD¡F K‰ngh¡F m¿î«, rhÞâu òuhz Mjhu§fŸ, flîŸ th¡FfŸ ïU¡»‹wJ v‹W
m¡fiwí«. V‰gl V‰gl òâa òâa cz®¢áfŸ njh‹w¤ njh‹w brhšÈ “ónjt®fŸ” fhÈš ÉGªJ F«ã£L« “r©lhs®fis”
khWjšfŸ v‹»‹w òu£áfŸ c©lh¡»¡ bfh©nljh‹ ïU¡F«. bjUÉš el¡f Élhkš Ju¤â mo¤J« tªnjhkh ïšiyah? Mdhš
òu£áfŸ v‹whš v‹d? xU Éõa« mj‹ gH¡f tH¡f ÃiyÆš ï‹W mt®fis¤ bjUÉš kh¤âu« mšyhkš nfhÉY¡FŸ T£o¡
ïUªJ kh‰w« miltJ« mâY« mJ monahL jiyÑœ Ãiy bfh©L nghf nt©L« v‹W brhšY»‹nwhkh? ïšiyah? ï¥go¢
milí«go kh‰wkiltJnkjh‹ òu£á v‹W brhšy¥gLtjhF«. brhšY»‹wt®fŸ “kfh¤kh” v‹W miH¡f¥gL»wh®fsh
mªj¥go ï¥nghJ e« f© K‹dhnyna v›tsnth òu£áfis¡ ïšiyah?
fhjhš nf£L É£nlh« f©zhš gh®¤J É£nlh«. x›bthU
òu£áÆY« vªbjªj njr« óÄ¡FŸ nghŒ É£lJ? vªj r_f« k‰W« ï«khâÇ “r©lhs®fŸ” f©Q¡nf bj‹gl¡ TlhJ,
ó©l‰W¥ nghŒ É£lJ? khWjny‰ gL«nghJ r‰W jlòlyhŒ »£lnt tu¡ TlhJ v‹W ïUªjbjšyh« nghŒ ï¥nghJ mt®fŸ
k¡fŸ ÄuStJ« á¿J ehshdîl‹ mJ ïa‰ifahŒ M»ÉLtJ«, g¡f¤âš nghŒ c£fhu MŸ nkš MŸfŸ ngh£o¥ ngh£L mŒa§
ãwF mâÈUªJ k‰bwhU òu£á Mu«ã¥gJ« rf#ªjhnd. rhjhu fh®, rhÞâÇfŸ, wh›é¡fŸ, g©lhu r‹dâfŸ, g£l¡fhu®fŸ
zkhf muáaš JiwÆš V‰g£l òu£áia vL¤J¡ bfhŸS§fŸ. MS¡F 10 MÆu« 15 MÆu« %ghŒfŸ (nj®jšfËš) bryî brŒJ
ekJ eh£oš mur®fbsšyh« “flîŸ mtjhu§fsšyth, flîŸ mªj Þjhd§fis mila Ka‰á¡»wh®fsh ïšiyah? r_f
m«r§fsšyth, flîŸ mUŸ bg‰wt®fsšyth? flîŸ flh£r« tH¡f§fËš 10 taJ bg©iz f£o¡ bfhL¡fh É£lhš bg‰nwh®
bg‰wt®fsšyth” ïJ jhnd murid¥ g‰¿a ekJ rhÞâu§fŸ fŸ “euf¤J¡F”¥ nghŒ ÉLth®fŸ, bg©Q« Égrhu njhõ¤â‰F
v‹gitfËY« òuhz§fŸ v‹gitfËY« brhšy¥ g£l r¤âa MshŒ ÉL« v‹W T¿a ntj rhÞâu§fisí« “ÇÎfŸ” th¡»a§
th¡F? rÛg fhy« tiu eh« muriu ÉZQ m«r« v‹W brhšÈ¡ fisí« gH¡f tH¡f§fisí«, F¥igÆš jŸËÉ£L 14 tajhd
bfh©oU¡f Éšiyah? mur® flîŸ mtjhu m«r« v‹gjhf¡ ãwF, bg© UJthd ãwF jh‹ fšahz« brŒa nt©L« ïšyh
T¿¡ bfh©L« òuhz§fŸ go¤J¡ bfh©L« ïU¡f Éšiyah? É£lhš j©lid mila nt©L« v‹W brhšÈ r£l« brŒJ
ï‹W« gy® m«khâÇ go¤J¡ bfh©oU¡»wh®fsh? ïšiyah? É£nlhkh ïšiyah?
Mdhš eh« ï¥nghJ v‹d brhšY»nwh«? kÅj r_f¤â‰F mur‹
vj‰F? v‹W nf£F« Ãiyik¡F tªJ Él Éšiyah? v§fS¡F vdnt ïitfŸ všyh« r_f¥ òu£ánaahF«. ïjdhš
xU r¡fut®¤ânah murndh ïU¥gJ v§fŸ Ra kÇahij¡F Fiwî ahU¡F v‹d Mg¤J tªJ É£lJ? ah® v‹d fZl¥gL»wh®fŸ?
v‹W brhšy tªJ É£nlhkh? ïšiyah? uh#g¡â, uh# thœ¤J,
Fo muR - 1932 ( 2 ) 212 213 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
Mfnt muáaš JiwÆY« r_f¤JiwÆY« v›tsî fhzhkš nghtJ nghš, kiwî gl nt©oaJjhnd? ïjdhš
òu£áfŸ brŒa K‹ tªJ É£nlh« - brŒJ« É£nlh«. ïitfŸ ahU¡F v‹d eZl«? c©ikahd eL Ãiyikí« m¿î« ïU¡
v›tsî r®t rhjhuzkhd Éõakhfî« Äfî« Phakhdjhfî«, »wt‹ ïij v¥go F‰w« v‹W brhšy Koí«?
m¿îilikahfî«, k¡fŸ r_f¤â‰F e‹ik ga¡f¡ Toajhfî«
fUj¥gL»‹wJ v‹gij¡ ftŤJ¥ ghU§fŸ. ïJ rhjhuzkhŒ m¿î« K‰ngh¡F cz®¢áí« cŸs
vtD¡F« njh‹w¡ Toa fhÇa« jhnd? ïij btËÆš brhšYtJ
k‰W« “cyf¤ijna gil¤J¡ fh¡F« fl Éõa« ï‹W j¥ò - r£l Énuhj« v‹W Äu£odhš áy® nt©Lkhdhš thÆš
cy»š, e« eh£oš v‹d ghLgL»‹wJ? m¡flîisailí« brhšy ga¥gLth®fŸ. Mdhš ïJ mt®fŸ kdâš câ¡f¡TlhJ
kh®¡fkh»a kj Éõa« ï‹W v‹d ghLgL»‹wJ? ïitfŸ flîŸ v‹W brhšy Koíkh? xU rka« áy® ïJ rh¤âa¥gLkh? v‹W
òu£á kj¥ òu£áašyth? ïjdhš k¡fS¡F v‹d Mg¤J tªJ nf£fyh«. ï¥go nf£gJ ntW Éõa«. xU Éõa« rÇah j¥gh
É£lJ? Mfnt ï›Éõa§fËš Mg¤J, Mg¤J v‹W brhšy¥ v‹W ftŤj ãwF jh‹ mJ rh¤âa¥gLkh v‹»‹wij¥ g‰¿
gLtbjšyh« e‹whŒ nahá¤J¥ gh®¤jhš mt‰whš ah® ah® e‹ik nahá¡f nt©L«.
milªJ tªjh®fnsh mt®fS¡F¤ jh‹ á¿J Mg¤jhŒ¡ fhz¥
gL»‹wnj mšyhkš ntW v‹d? ït®fŸ ah®? ït®fŸ k¡fŸ rh¤âa¥gLkh?
r_f¤âš 100¡F v¤jid ng®fŸ? v‹W gh®¤jhš y£áa« brŒa¡
Toa msth v‹gJ És§F«. Mfnt muáaš, r_f ïaš, mur‹ nt©lh« v‹»‹w Éõa¤ij eh« mrh¤âa Éõa«
m¿Éaš M»at‰¿š bgU¤j òu£áfŸ V‰g£L mit rhjhuzkhŒ v‹wh fUJ»‹nwh«? murD¡F cŸs gil, g£lhs«, bto F©L,
elªJ tU»‹wij Ú§fŸ gh®¡»Ö®fŸ. vdnt nk‰f©l òu£áfŸ Õu§»fis bašyh« Él, ïªj¥ gz¡fhuD¡F« KjyhË¡F« v‹d
nghš mjhtJ mur‹ V‹? ca®ªj #hâ V‹? jhœªj #hâ V‹? flîŸ m›tsî gykhd fhtš ïU¡»‹wJ? murid Él gz¡fhuD¡F
V‹? kj« V‹? v‹W brhšYtJ nghynt ï¥nghJ gz¡fhu‹ V‹? v‹d m›tsî mâfkhd ntj rhÞâu òuhz¥ ghJfh¥òfŸ
ãuò V‹? KjyhË V‹? ViH V‹? moik V‹? v‹W nfŸ¡»nwh«. ïU¡»wJ? mt®fŸ Ãiyikna ï¥nghJ fh‰whŒ¥gw¡»‹wJ.
ïªj¥go V‹ nf£»‹nwh«? Kj‹ KjÈš Vnjh xU Éõa¤âš gz¡fhu®fŸ Ãiyik¡F v‹d gSî ïU¡»wJ? tÇir¡ »uk¤âš
khWjiyaila JªJ É£nlh«. mj‰F V‰g£oUªj f£L¥ghL ït®fŸ Ãiyikí« kh‰wkila nt©oaJ jhnd? R«kh rka
fhtš M»aitfis my£áa« brŒJ É£nlh«. mnj ijÇaK«, rªj®¥g« ïšyhkš muridí« gh®¥ghidí« â£o, Cuh® bk¢R«
mnj m¿î«, mnj mtáaK«, mnj K‰ngh¡F cz®¢áí« mj‰F go ngá, flîisí« kj¤ijí« gÇfhr« g©Â¡ bfh©L ïU¥gJ
mL¤j Ãiyik¡F k¡fis¤ jhdhfnt bfh©L ngh»‹wJ. jh‹ RakÇahij¡ f£áÆ‹ yøakh? v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ.

g£lhs«, Õu§», Mfha¡ f¥gš, btoF©L, 20 ikš Õu§» xU kÅjÅ‹ RakÇahij cz®¢á¡F vJ vJ ghjfkhŒ
Éõ¥òif, bto KjÈa gyK« ‘flîŸ mtjhuK«’ cŸs murid, fhz¥gL»‹wnjh mitfis bašyh« kh‰WtJ jh‹ c©ikahd
Ú nt©lh« _£il f£o¡ bfhŸ v‹W brhšy¡ Toa Ãiy V‰g£L RakÇahij ïa¡f¤â‹ neh¡fkhFnk jÉu murD¡F¥ gâyhf
mJ ÃahaK« mtáaK« v‹W njh‹¿¥ gy mur®fŸ xÊ¡f¥ gh®¥ghid V‰¿ it¥gJ« gh®¥ghD¡F¥ gâyhf gz¡fhuid¥
g£L« nghd ãwF, mij Él fZlkhdJ« Ãid¡f KoahjJkhd g£l¤âš it¥gJ« xU ehS« Ra kÇahijahfhJ; ïitbašyh«
fhÇakh ïªj gz¡fhu‹ V‹? ViH V‹? v‹W nf£F« Éõa« v‹W Ra eykÇahijnaahF«.
jh‹ nf£»nw‹. K‹idaijÉl ïj‰F v‹d mâf ijÇa« m‹¿í« mur‹ nt©lh« v‹whY«, gh®¥gh‹ nt©lh«
nt©L«? v‹d mâf gy« nt©L«? mšyJ ïJ v‹d xU bgÇa v‹whY«, gz¡fhu‹ nt©lh« v‹whY« ïjdhš fZl¥gL«
ghtkhd fhÇakhF«? mur‹, #hâ, flîŸ, kj« gH¡f tH¡f« k¡fŸ 100¡F 10 ng®fŸ Tl ïU¡f kh£lh®fŸ. ïit xʪjhš
M»aitbašyh« gz¡fhuidí«, gh®¥ghidí«, fh¥gh‰w V‰ghL Rf¥gL« k¡fŸ 100¡F 90 ng®fS¡F nkš ïU¥gh®fŸ. Mfnt
brŒJ f‰ã¤J it¤j rhjd§fns bahÊa ït®fŸ ïa‰ifah? ahUila e‹ik¡F V‰w fhÇa« brŒa¥ gl nt©oaJ m¿thË
fh‰iw¥ nghš ï‹¿aikahjjh? v¥bghGJ mitfS¡nf Mg¤J Æ‹ flik v‹gij áªâ¤J¥ ghU§fŸ. c©ikahd ét fhU©a«
tªJ É£lnjh m¥bghGnj gz¡fhu®fŸ Ãiy fhtÈšyh brh¤J

Fo muR - 1932 ( 2 ) 214 215 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


cŸst®fŸ btW« nfhÊia¤ jiy ÑHhf bfh©L nghf¥ gLtij c©ikÆš yhg« x‹W Äšiy. Mdhš cyf¤âš cŸs gH¡f«
í«, kh£o‹ fG¤âš xU áW ò© ïU¥gijí« ét fhU©a« v‹W tH¡f« bgUikÆ‹ Kiw M»aitfS¡F moik¥g£nl
v©z kh£lh®fŸ. bgU« gh‹ikahd k¡fŸ btF áW gh‹ik gz¡fhudhf Mir¥gL»wh‹. Mfnt gz¡fhu¤j‹ik v‹gJ
nahÇ‹ Raey¤jhš v›tsî fZl¥ gL»‹wh®fŸ v‹gij¤ jh‹ nghŒ ÉLtjhš kÅj r_f¤J¡F xU fZlK« tªJ ÉlhJ; gz¡
ftÅ¥gh®fŸ. fhu¤j‹ik nghŒ É£lhš všyh k¡fË‹ e‹ikia¥ bghU¤j
fhÇa§fisbašyh« ftÅ¡f nt©oa rkj®k¡ bfhŸif bfh©l
“Inah ïªj¥ òu£áahš gz¡fhu®fË‹ kd« gjWnk” v‹W M£ájh‹ eilbgW«.
xU m¿thËí« fUj kh£lh‹. v¥go baÅš xU âUlD¡fhf¥
gaªJ 100 ng®fŸ j§fŸ å£L¡ fjit¤ jhË£L¥ gL¤J¡ bfh©lhš kÅj r_f¤â‹ fZl Ãiyik¡F«, ïÊ j‹ik¡F«, XŒt‰w
âUl‹ ghL g£oÅjh‹. mjdhš âUl‹ kd« gjUnk - Vkh‰w j‹ik¡F«, rjh ftiy¡F« fhuzkhÆU¥gnj ïªj gz¡fhu¤
kila neÇLnk - mt‹ ãŸis¡ F£ofŸ gjWth®fbs‹W brhšÈ j‹ikí« Vœik¤j‹ikínkahF«.
všnyhU« fjit âwªJ ngh£nl gL¤J¡ bfhŸS§fŸ” v‹W kÅj¥ ãwÉ ca®ªj bj‹W«, mUikahd bj‹W«, k‰w
brh‹dhš ïij étfhU©a bk‹W Ú§fŸ x¥ò bfhŸSå®fsh? étuháfis Él nk«g£l m¿É‹ gaid mDgÉ¥gbj‹W«
bgÇa khWjšfŸ c©lh¡fgl nt©oa mtáa§fŸ V‰g£lhš brhšY»wh®fŸ. eh‹ mij x¥ò¡ bfhŸs KoahJ.
FW»a neh¡f¡fhu®fS« Raey neh¡f¡fhu®fS« áy rka§fËš
kd¡ fZl¥gl¤jh‹ neU«. mj‰F ah® v‹d brŒa Koí«. vÈí«, ï‹iwa kÅj r_f¤ â£l« rÇba‹W x¥ò¡ bfhŸtjdhš
óidí«, gh«ò«, njS« ngh»‹w nfhÉY¡FŸ kÅj® nghtjdhš “m¿J m¿J khÅluhŒ¥ ãw¤jyÇJ” v‹gJ nrh«ngÇfŸ, gF¤j¿
v¤jid r§fuh¢rhÇfŸ kd« gjU»wJ? ïâš VjhtJ ehizankh, t‰wt®fŸ M»at®fË‹ Phd« v‹W brhšy nt©oÆU¥gnjhL
c©iknah ïU¡f Koíkh? eh‹ “ïÊî, ïÊî kÅjuhŒ ãw¤jš ïÊî” v‹Wjh‹ brhšYnt‹.
kÅj¥ ãw¥ã‹ ïÊî¡F«, fZl¤â‰F« mtdJ ï‹iwa
ïj‰fhf v›Éj gyh¤fhuK« brŒJ jh‹ Mf nt©L« thœ¡if¤ â£lnk fhuzkhŒ ïU¡»wJ; kÅjid Él k‰w ét¥
v‹gJ ekJ fU¤jšy Mdhš gyh¤fhu¤J¡F gytªjkhŒ tUgt® ãuhÂfËš j‹ ïd¤ij moik bfh©L tU¤â tij¤J thœ»‹w
fËlÄUªJ v¥go Ûs nt©Lnkh mj‰F jahuhŒ¤jh‹ ïU¡f ét‹ Äf mò%gnkahF«.
nt©L«. ïj‰fhf vªj¥ gz¡fhuU« fZl¥gl nt©oÆU¡fhJ;
ahU« g£oÅ»l¡f neuhJ. ešYz®î V‰g£L É£lhš ïJ xU kÅjid Él k‰w ét ãuhÂfËš ehis¡F v‹ fâ v‹d?
behoÆš Koa¡ Toa fhÇankahF«. v‹ ãŸis F£o ng¤â ãâ® M»at®fS¡F v‹d fâ? cyf«
cŸs ehŸ tiu ehD« v‹ rªjâí« cy»YŸst®fS¡F¡ bfšyh«
cy»š bghUshjhu beU¡foÆdhš ViHfŸ bjhÊyhs®fŸ nkyhŒ thœtj‰F v‹d kh®¡f« v‹W fUâ j‹ r_f¤ijnah rfy
fZl¥gL»wh®fŸ v‹whš gz¡fhu®fS« KjyhËfS« kh¤âu« Éj mnah¡»a¤jd§fshY« tij¤J ey« bgU« ét‹fŸ Äf Äf
Rf¥gL»wh®fŸ rªnjhõ¥gL»wh®fŸ v‹W brhšÈ Él Koíkh? mUikahfnt ïU¡F«. kÅj r_f¤jhnyna vij vij ïÊthd
x›bthU fU¤JŸs gz¡fhuD¡F« ïU¡»‹w ftiy c§fS¡F¤ bfhLikahd Fz« v‹W fUJ»‹nwhnkh mit bašyh«
bjÇahjjh? mt‹ mij r«ghâ¡F« tÊÆš fZl¥gLtij Él cy»YŸs vªj ïÊthd ét‹ v‹W brhšy¥gLtij Él
ftiy¥gLtij Él mâfkhfnt mij fh¥gh‰WtâY« ftiy¥ kÅjÅl¤ânyna mâfkhŒ ïU¡»‹wJ. fGij nkš fGij rthÇ
gL»wh‹; yhg eZl« tU« fhiyÆY« mâf yhg« tu Éšiyna brŒ»‹wjh? òÈnkš òÈ rthÇ brŒ»‹wjh? gh«ò njŸ M»ait
v‹W« eZl« tªJ É£lnj v‹W« jh‹ fZl¥ gL»wh‹. v›tsî nkš gh«ò njŸ rthÇ brŒ»‹wjh? Mdhš kÅj‹ nkš kÅj‹
ïUªj nghâY« ï‹D« bghUŸ nru nt©Lbk‹nw Mir¥gL brŒ»‹whdh ïšiyah! Mfnt kÅjÅl« v‹d ca®thd
»wh‹. ftiyí« bghwhikí« mtD¡F¢ rkkhf¤jh‹ ïUªJ Fz§fŸ ïU¡f¡ fh©»‹nwh«?
tU»‹wJ; v›tsnth fZl§fisí« bjhšiyfisí« r»¤J¡
bfh©L« bgU§ ftiy¡F MshŒ¡ bfh©L« jh‹ j‹id¥ gz¡ mur‹, #hâ, kj«, flîŸ, gz¡fhu‹ M»a j‹ikfŸ všyh«
fhu‹ v‹W ãw® kâ¡f nt©Lbk‹W fUJ»wh‹. ïjdhš nkš f©l ïÊ j‹ik¡F« m¡»uk¤j‹ik¡F kÅj étfhU©a

Fo muR - 1932 ( 2 ) 216 217 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


k‰w¤ j‹ik¡F« mDTykhŒ ïU¡»‹wjh? ïšiyah?
kÅj‹ jdJ r_f¤ij tŠá¤J¥ bghUŸ nr®¤J “gF¤j¿
îŸs” jdJ bg©L ãŸis¡F gz« nr®¤J it¡f nt©Lbk‹W
brhšY»wh‹. Mdhš ÄUf«, gø M»aitfŸ gF¤j¿î ïšyhj
jdJ bg©L ãŸisfS¡F¢ brh¤J nr®¤J it¡f fUJtâšiy.
jdJ F£ofisí« FŠRfisí« mit jhdhf XoahL« gUt« r§fuh¢rhÇí« fhªâí«
tªjîl‹, jŤJ thœªJ bfhŸS«go fo¤J« bfh¤âí« Ju¤â
ÉL»‹wJ. mt‰iw¥ g‰¿a ftiynah Phgfnkh Tl mit
fS¡F¡ »ilahJ. cyf k¡fŸ m¿î ÉU¤â¡F«, x‰Wik¡F« r_f bghU
shjhu rk¤Jt¤â‰F«, ÉLjiy¡F«, Rjªâu¤â‰F« guk Énuhâ
kÅjÅ‹ ãw¥ò flîshš v‹»nwh«. ïw¥ò flîshš v‹ fshÆU¥gt®fŸ kj¤jiyt®fS«, kj e«ã¡if bfh©l #d¤
»nwh«. ï›Éu©L¡F« fhuzkhŒ fhz¥gLtJ. kÅj‹ el¥ghŒ jiyt®fSnkahth®fŸ. ït®fsJ N£áfŸ jh‹ cyf k¡fŸ x‰W
ïU¥gjhš mªj el¥ò« flîshš jh‹ v‹W brhšy ikia¥ ãǤJ á‹dhã‹dkh¡», tY¤jt‹ ïis¤jtid
nt©oajh»‹wJ. tij¤J, mtdJ ïu¤j¤ij cUŠá thG« Kiwia Ãiy ÃU¤â
tU»wJ.
Mfnt kÅjÅ‹ el¥igí« flîshš jh‹ eilbgW »‹wJ
v‹W brhšY»wh®fŸ. kÅjDila el¥ngh bgÇJ« eh‹ nkny F¿¥ghf¢ brhšy nt©Lkhdš Inuh¥ghÉYŸs »¿ÞJ kj¤
brhšÈaJ nghyntjh‹ ftiyí« bfhLikí« ÃiwªjjhŒ ïUªJ jiytuh»a ngh¥ò«, mtuJ á¥gªâfsh»a ghâÇ¡ T£lK«
tU»‹wJ. ï¥go¥g£l el¥ò¡F¡ flîis fhuzkh¡F»‹wt®fŸ ïšyhâU¡Fkhdhš cyf ïa‰if Éõa§fËš v›tsnth K‰
ïj‹ gadh»a ãw¥ò ïw¥ò¡F¡ flîis fhuzkh¡F»‹wt®fŸ ngh¡F bg‰WŸs Inuh¥ãa®fŸ ï«khâÇ ehL ão¡F« eh£L bt¿
flîis nk‹ik¥gL¤âdt®fsh? mšyJ Ñœik¥gL¤âdt®fsh? í«, cyf bršt§fŸ j§fŸ j§fŸ ehLfS¡nf tunt©L« v‹
v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ. »‹w bršt bt¿í«, mªj¥go gy ehLfis bfhŸis bfh©L«
gy njr k¡fis tij¤J« njoa bghUŸfis mªeh£L ViH
brštth‹ (nrh«ng¿ahÆUªJ thH cÇikíilat‹) k¡fS¡F¥ ga‹gL¤jhkš jh§fŸ (xU áW T£l«) kh¤âunk
v‹»‹w xU Ãiyik cy»š ïšiyahdhš flîS¡F« kj¤â‰F« mDgÉ¡F« FzK« V‰g£oU¡f ÃahaÄU¡fhJ.
#hâ¡F« murD¡F« cy»š ïl« ïU¡Fkh? v‹W nahá¤J¥
ghU§fŸ. mJ nghynt UÎah njr¤âY« “kfh¤kh” lhšÞlhŒ
v‹»‹w xU kj e«ã¡if bfh©l kÅj® ngh‹wt®fŸ #d¤
F¿¥ò : 06-12-1932 M« ehŸ <nuhL RakÇahij ïisP®fŸ mˤj
jiytuhÆšyhâUªjhš mªehL btFfhy¤â‰F K‹djhfnt mj‹
tunt‰ò g¤âu¤â‰F gâš mˤJ ngáaJ.
giHa fh£LÄuh©o¤ j‹ikÆš ïUªJ Û©oU¡F«.
(bjhlU«)
e« ïªâa eh£o‹ ï‹iwa Ãiyia¥ g‰¿í« nahá¥ngh
Fo muR - brh‰bghÊî - 18.12.1932 nkahdhš, nkš f©l K£L¡ f£ilfŸ nghynt kj¤ jiyt®fŸ
v‹D« r§fuh¢rhÇfŸ ngh‹w T£l¤jhuhY« #d¤ jiyt® v‹D«
“kfh¤kh” fhªâ ngh‹whuhY« ï‹Wtiu ïªâa ehL fh£LÄuh©o¤
j‹ikÆš ïUªJ Ûs tifÆ‹¿¤ j¤jË¡»‹wJ.
UÎahÉ‹ K‹nd‰w¤â‰F, mjhtJ mj‹ fh£LÄuh©o¤
j‹ikÆÈUªJ Élgl, lhšÞlhŒ v¥go flîŸ bgaiuí«,
kj¤â‹ bgaiuí« brhšÈ¡ bfh©L K£L¡f£ilahÆUªjhnuh

Fo muR - 1932 ( 2 ) 218 219 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


mnj nghš V‹? ï‹D« mij Él nkhrkhf njhH® fhªâÆ‹ ïJjh‹ ï‹iwa njáa ntiyahŒ nghŒ É£lJ. nfhÉ
ehlf¤jhš ïªâah ï‹D« MÆu¡fz¡fhd tUõ§fS¡F Kªâa Y¡F¥ nghŒ vt‹ ‘nkh£r’kilªjhby‹d? milah É£lh
fh£LÄuh©o¤ j‹ik¡F miH¤J¢ bršy¥gL»‹wJ. kÅj by‹d? vªj¡ nfhÆš ïoªJ ehrkhŒ¥ nghdhš ek¡ bf‹d? ïªj
r_f¤â‰F bksOf¤ j‹ik mjhtJ bjËî ïšyhkš FH¥g rh¡if it¤J¡ bfh©L ïªj nah¡»a®fŸ V‹ N¤âu‹, r©lhs‹
kilªJ bfh©oU¡F« j‹ik bgÇJ« flîisí« kj¤ijí« v‹gitfis îiza« brŒa ghLgl nt©L«? v‹gJ jh‹ ekJ
g‰¿anjahF«. mªj ïl¤ij e‹whŒ m¿ªJ mij cgnahf¥ nfŸÉ.
gL¤â¡bfhŸs tif bjǪjt®fŸ ahuhÆUªjhY« v›tsî
rhjhuz - c©ika‰w - Ãiya‰w - gad‰w kÅjuhŒ ïUªjhY« xU gh®¥gh‹ “Ô©l¥glhjt®fŸ, MââuhÉl®, AÇ#d§fŸ
mt®fŸ VjhtJ xU tifÆš bt‰¿ bg‰nw ÔUth®fŸ. v‹gt®fŸ všnyhU« r©lhs®fŸ Mdâdhš nfhÉY¡FŸ nghf¡
TlhJ” v‹W vGJtJ«, k‰bwhU gh®¥gh‹ “mJ rÇašy r©lhs®
mªj KiwÆš jh‹ ï‹W ïªâahthdJ njhH® fhªâ v‹gJ gŠrk®fŸ mšy. k‰w ah® v‹whš nkš #hâ bg©Q¡F«
ifÆY«, r§fuh¢rhÇ ifÆY« á¡»¡ bfh©L á¤âutij brŒa¥ Ñœ #hâ MQ¡F« ãwªjt®fŸ jh‹ r©lhs®fŸ” v‹W vGJtJ«,
g£L tU»‹wJ. “bjh£lJ bjh©ûÇY«” njhšÉailªj njhH® m¥go¥ ãwªjt®fŸ ah® ah® v‹W gh®¡f¥ nghdhš br£o, ehíL,
fhªâ, ï‹W k¡fŸ ftd¤ij nfhÉY¡F¤ âU¥ã¡ flîŸ ehlh®, KjÈ, fî©l®, nfhdh®, Fat®, ehÉj® v‹W xU “ÞÄUâ”
ãurhu¤ij Mu«ã¤J É£L k¡fS¡F flîŸ bt¿ia c©lh¡» brhšYtJ«, k‰bwhU ÞÄUâÆš gh®¥gd® jÉu k‰wt®fŸ všyh«
tU»wh®. mtuJ áZanfhofŸ, mjhtJ mtuJ ehlf¤âš cg v‹W brhšYtJ«, mjhtJ “fÈíf¤âš ãuhkz®fŸ jÉu k‰w
gh¤âu®fshÆUªJ ãiH¤J¤ Ôu nt©oat®fŸ - òfHila B¤âÇa®, itáa® »ilahJ. N¤âu®jh‹ c©L. mt®fS¡FŸ
nt©oat®fŸ všnyhU« âU¥gâ c©oašfhu®fŸ nghš ïU¡F« #hâfS¡F Mjhu« fy¥ò¥ ãuÉ, Égrhu¥ ãuÉ” v‹W
“gfth‹” ehk¤ij Þkuiz brŒtâY« “mtuJ bgUikia” fhy fhz¥gLtJ« ïªj Mjhu§fis ijÇakhŒ btË¥gL¤â
nBg« brŒtâY« xU òu« bgU¤j ãurhu« brŒ»wh®fŸ. k‰bwhU #d§fS¡FŸ bršth¡F V‰gL¤â Ãiy¡f¢ brŒtJ« Md
òu¤ânyh r§fuh¢rhÇahU«, mtuJ T£lkh»a gh®¥gd nfhZoí«
fhÇa§fns ï‹W nfhÉš ãuntrkhfî«, v⮥ghfî« ïUªJ
fiu òu©nlhL« fh£L btŸs« nghš kj¥ãurhuK«, rhÞâu¥
tU»‹wJ.
ãurhuK« brŒ»‹wh®fŸ. “jÄœ ehL” “fhªâ” M»a ïu©blhU
g¤âÇiffŸ jÉu Vida “njáa” g¤âÇiffS«, “njáa”thâ ïij M£nrã¡fhkš r»¤J¡ bfh©L ïU¡F« k¡fŸ jh‹
fS«, “njr”g¡j®fS« v¥goahtJ j§fS¡F tƉW¥ ãiH¥ò«, ï‹W Kjš be«g® njÓa¥ g¤âuhâg®fshfî«, njr g¡j®fshfî«
thœî«, òfG« X£L« »il¤jhš nghJ bk‹W, c¥ò f©l« És§F»wh®fŸ. X£L¡fhfî« tƉW¥ ãiH¥ò¡fhfî« g¤âÇif
(khÄr«) âU£L¡ bfhL¤j gh®¥gd® nghš thia _o¡ bfh©L xU Éahghu¤â‰fhfî«, Ô©lhik Éy¡F nfhÉš ãuntr« M»a
g¡f« jiyí« k‰bwhU g¡f« thY« fh£o¡ bfh©L thshŒ »il¡ eo¥ãš gh¤âu®fshŒ (ntõjhÇfshŒ) mk®ªjt®fS¡F khd«,
»‹wh®fŸ. rÛgfhykhf xU ïu©L _‹W thu fhykhŒ mjhtJ bt£f«, brhuiz ïU¥gj‰F PhaÄšiy. VbdÅš gá tªâl¥
fhªâ ehlf¤âš FUthô® nfhÉš ãuntr fhªâ g£oÅ ghf« eo¡f¤ g¤J« gwªJ nghF« v‹gJ«, fUknk f©zhÆdh® v‹gJ«
Jl§»aîl‹ “R«kh »lªj r§if Câ¡ bfL¤jh‹ . . . .” v‹gJ ït®fis kh¤âu« É£L ÉlhJ. Mdhš c©ikÆš rk¤Jt¤ij
nghyh» r§fuh¢rhÇí« k‰W« cŸs gh®¥gd®fS« vGJ« Éõa§ ÉU«ò»nw‹. rkj®k« vdJ bfhŸif v‹»‹w åu®fŸ ïij V‹
fŸ g¤â g¤âahŒ fy« fykhŒ g¡f« g¡fkhŒ g¤âÇiffËš r»¡»wh®fŸ v‹»‹w ufáa« kh¤âu« ek¡F És§fÉšiy.
bfhŸis ngh»‹wd. mt‰¿š ïj‰F K‹ N¤âu‹ v‹W brhš
tj‰F gh®¥gd®fËš bgÇa bgÇa MŸfbsšyh« gaªJ eL§»¡ ïu©L M¢rhÇah®fŸ
»lªjJ nghŒ ï¥nghJ møagh¤âu gh®¥gd®fŸ Kjš ahtU«
N¤âu‹, N¤âu‹ v‹W tÇ¡bfhU th®¤ijí«, r©lhs‹, r©lhs‹ ahnuh ïu©L ng® r©il ngh£L¡ bfhŸStâš mâš
v‹W g¤â¡F gy th®¤ijíkhf mtrukhŒ mŸË¡ bfh£L»wh®fŸ. r«gªjÄšyhjt®fis vj‰fhf¢ N¤âu‹ v‹W« r©lhs‹ v‹W«,
V‹ v‹W nf£f ehâÆšiy. gy #hâ¡ fy¥ò v‹W« brhštJ v‹gJ jh‹ ekJ nfŸÉ, mâš
xU f£áah® mã¥ãuha¥go mjhtJ itÔf r§fuh¢rhÇ mã¥ã
Fo muR - 1932 ( 2 ) 220 221 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
uha¥go gh®¤jhš Ô©l¥glhjt®fŸ r©lhsuh»wh®fŸ. Ó®âU¤j Mdhš mt® âdK« óÍ¡F« cUtnkh xU jÅ¡ flîŸ
M¢rhÇah® mã¥ãuha¥go gh®¤jhš gh®¥gdušyhj k‰w #hâah® cUt«. mâY« bg© flîŸ, mjhtJ “r¡â ói#” ntõnkh,
r©lhsuh»wh®fŸ ïj‰FŸ Ô©lhjt®fS« k‰wt®fS« nr®ªJ irtntõ«, Éóâ g£il g£ilahŒ óá¡ bfhŸtJ.
ÉL»wh®fŸ.
Ãiynah rªahá Ãiy mjhtJ jiy bkh£il fhÉtÞâu«.
ïij nahá¤njhkhdhš r§fuhh¢rhÇ T£l« MHh¡if jiy
mDgtnkh, uh#nghf« ahid - Fâiu - gšy¡F gil vLão
ÑHhf¡ F¥òw¡fÉœ¤â ms¥gjhŒ brh‹dhš, Ó®âU¤j M¢rhÇah®
MŸfŸ.
MHh¡if¥ gL¡if tr¤âš it¤J msªJ nghl¢ brhšY»wh®.
ït®fËš ah® nah¡»a® v‹gnj És§fÉšiy. ïªj ÃiyÆš cŸs ïtuhš bghJ k¡fS¡F V‰gL« gandh
bj©ltÇ mjhtJ r®¡fh® j©l tÇia Él nkhrkhd tÇ. gh®¥gd
e«ik¥ bghU¤jtiu gL¡f it¤J ms¡F« Ó®âU¤j
c¤ânahfÞj®fisí« bršth¡fhd gh®¥gd t¡Ñšfisí«,
M¢rhÇia Él F¥òw¡ fÉœªJ ms¡F« r§fuh¢rhÇahiuna
(Tiw å£oš V¿¡ bfhŸË¡ f£il it¤J ÉisahLgtnu ïU gh®¥gd g¤âuhâg®fisí« É£L Äu£oí« jh£r©a¤â‰F f£L¥
tÇš nah¡»a® v‹gJ nghš) nah¡»a® v‹W brhšYnth«. gL¤j¥gl¡ Toa jªâu¤ij¢ brŒJ« k¡fË‹ Éjiu eR¡FtJ
nghš î¥gªj¥ gL¤â gz« tNš brŒtJ.
r§fuh¢rhÇ
ï¥go tNš brŒa¥g£l gz¤ij¡ bfh©L brŒa¥gL«
ïJ Éf, r§fuh¢rhÇÆ‹ m£lfhrK«, MztK«, bfhŸ fhÇankh gh®¥gd nrh«ng¿fS¡F«, bfh£lh¥òËfS¡F« ghid
isí« ï‹W br‹idÆš jh©ltkhL»‹wJ. V‹v‹W nf£ ghidahŒ ghahr« tilíl‹ bgh§»¥ nghLtJ.
ghÇšiy? gh®¥gdušyhj k¡fŸ mt® fhÈš 1000, 2000, 3000, 5000,
gz§bfhL¤jt®fS¡F gandh, bfhL¥gijí« bfhL¤J
10000 %. fz¡fhŒ bfh©L nghŒ¡ bfh£o bg©L ãŸisfSl‹
r§fuh¢rhÇ fhÈš bg©L ãŸisfSl‹ ÉGªJ nghuh¡Fiw¡F
ÉGªJ F«ã£L ghj Ô®¤j« th§» rh¥ã£L É£L tU»wh®fŸ.
mt® fhš fGÉd j©Ùiuí« Fo¤J É£L tªJ åL nrUtJ.
r§fuh¢rhÇ fhš fGÉd j©Ù® ï‹W j§f¤ij Él V‹ - itu¤ij
Él mâf Éiy¡F ɉf¥gL»‹wJ. Rauh{a« nf£F« M£fS« ï›tsnthL ïªj Ó‹ Koî bgUtâšiy. gz« bfhL¤j
fhªâ Rauh{a¤â‰F mjhtJ uhkuh{a¤â‰F 1000, 10000 v‹W fhªâ gh®¥gdušyhjh® åL tªJ nrUtj‰F K‹gjhfnt gz« bfhL¤j
áZa®fŸ tƉW¥ ãiH¥ò¡F mŸËaŸË¡ bfhL¤j M£fS« gh®¥gdušyhjh®fis gh®¤jj‰fhfî« mt®fSl‹ ngádj‰fhf
ïâš mâf« ïU¡»‹wh®fŸ. ït®fS¡F vjhtJ fLfsî m¿th î« mªj njhõ gÇfhu¤J¡fhf ït®fŸ gz¤ânyna gh®¥gd®¡F
tJ RakÇahijahtJ ïU¡»‹wjh? v‹gJ jh‹ ekJ rªnjf«. jhd« tH§FtJ«, mtU« FˤJ KG» Ô£il¡ fʤJ É£L #g«
r§fuh¢rhÇ v‹whš v‹d? ahU¡F r§fuh¢rhÇ? mtuJ brŒJ njhõ¤ij gÇfhu« brŒJ bfhŸStJ« MF«.
bfhŸif v‹d? el¥ò v‹d? ntõ« v‹d? v©z« v‹d? mDg ïit xU òwÄU¡f ïtU¡F jÅnah¡»aij v‹d v‹gij¥
t« v‹d? v‹gJ ngh‹w x›bth‹iwí« ahuhtJ ftŤjh®fsh?
gh®¥ngh«. ït® xU rhjhuz gh®¥gd®. ïtU¡F K‹ mªj¥
mšyJ ftŤJ« nt©Lbk‹nw bjÇahjt®fŸ nghš elªJ
g£l¤âš ïUªjt® ïtiu¥ ão¤J it¤J É£L¥ nghdh®
bfhŸS»wh®fsh? v‹gJ ek¡F És§fÉšiy.
v‹gij¤ jÉu ntW xU nah¡»aijnah mUfijnah »ilahJ.
njhH®fns! r‰W ftŤJ¥ ghU§fŸ. r§fuh¢rhÇah® v‹gt® ïtU¡F¥ ãwF ah® mªj¥ g£l¤J¡F tUth® v‹gJ« ït® ão¤J
xU Éjkhd “Mzt« ão¤j ehÞâf¡ bfhŸif¡fhu®” mjhtJ it¡F« MnsbahÊa nt¿šiy. ït® fhy« Koí« tiu vªj
flîŸ v‹W xU jÅ¥ bghUŸ »ilahJ v‹gnjhL jhnd jh‹ tÊÆyhtJ ïtU¡F âU¥âahŒ elªJ bfhŸS»‹wt®fŸ mªj
flîŸ v‹w bfhŸifíilat®. Þjhd¤â‰F mUfijah» ÉLth®fŸ. Mfnt th¡F Rjªâu«, X£L
Rjªâu«, #dehaf« nf£»‹nwh« v‹W brhšY« gh®¥gd®fŸ
mij Él nkyhdjhf¡ fUJ« j§fŸ kj Éõa¤âš “M¤ kh¤j

Fo muR - 1932 ( 2 ) 222 223 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ghukh®¤âf” Éõa¤âš v¥go elªJ bfhŸS»wh®fŸ v‹gijí« ïªj y£rz¤âš mt® FUthô® nfhÉš ãuntr¤ij¥ g‰¿
ïªj¥go elªJ¡ bfhŸtJ m¿Éšyhkyh mšyJ nkjhɤ #hbkhßD¡F “r©lhs®fis¡ nfhÉY¡FŸ Élhnj” v‹W jªâ
jd¤jhyh mšyJ ïJî« Rauh{a« njáa« v‹gij¥ ngh‹w xU bfhL¤âU¡»nwh« ïJ v›tsî mah¡»a¤dkhd fhÇa« v‹W
N£áahyh v‹W nahá¤J¥ ghU§fŸ. nf£»‹nwh«. ïtU¡F« (mjhtJ r§fuh¢rhÇ¡F«) FUthôU¡F«
vªj Éj¤âš r«kªj« v‹W nf£»‹nwh«.
Éf, “rfy¤ijí«, JwªJ M‹k nfhofŸ cŒtj‰fhf cy»š
njh‹¿a mtjhu òUõuhd” “r§fuh¢rhÇa RthÄfŸ” ahid, Fâiu, m¥JšfhjU¡F«, Mo mkhthir¡F« cŸs r«kªj« nghš
gšy¡F ïij¤ ö¡f 32 MŸfŸ k‰W« gilbfho vj‰F v‹W ïtnuh, jhnd flîŸ v‹gt®, irt ntõ¡fhu®. r¡â óir¡fhu®,
nf£gJ xU òwÄU¡f ïtU¡F mjhtJ ïªj r‹ahá¡F “ã¢ir¡F” r‹Åahá, JwÉ M»a ï¤jid¡F« r«kªj« ïšyhj xU
v‹W âd« 1¡F 500 %. mGtJ vj‰fhf v‹W nf£»‹nwh«. ït® fšYUt« cŸs ïl« mJî« ÉZQrhÄ v‹»‹w bga®bfh©l
g¡jhŸ åLfS¡F¢ bršy¤ jŤjÅ nu£LfŸ vj‰fhf v‹W fš cUt« cŸs nfhÉš mJî« “ghku k¡fis c{éÉ¡f¢ brŒa
nf£»‹nwh«. m¢rhtjhukhŒ vGªjUË ïU¡F«” ïl«, mJî« xU kÅj cUt
ÞâßÆ‹ tƉ¿š ãwªJ ts®ªJ ãwF flîsh» tªj IÔf¤ij
ïªj¥go tNȤj gz¤ij¡ bfh©L bgh§»¥ bgh§»¥ MjhukhŒ it¤J brŒa¥g£l cUt¤âÅl« xU T£l¤jhiu
nghL« rkhuhjidÆš gz« bfhL¤j gh®¥gdušyhjh® V‹ fyªJ kh¤âu« nghf Él¥gl¡TlhJ v‹W«, mt®fŸ r©lhs®fŸ v‹W«,
bfhŸs¡ TlhJ v‹W nf£»‹nwh«? jªâ bfhL¥gbj‹whš mJî« v¥go¥g£l rka¤âš ïu©L
cÆ®fŸ mjhtJ xU “kfh¤kh” v‹D« cÆU« k‰bwh‹W “kfh¤kh
xU r_f¤âš v›tsîjh‹ mo K£lhŸfŸ ïUªJ É£lhY« ÉdJ” ãßâ¡F gh¤âukhd cÆU« Mf “ïu©L cÆU« br¤jhY«
mij ï‹d msî jh‹ Vkh‰WtJ v‹»‹w xU gBhjhgkhtJ rÇ mij¥g‰¿ ahU« ftiy¥gl nt©oaâšiy, fšYUt¤âÅl«
ïU¡f nt©lhkh? v‹W nf£»‹nwh«. kh¤âu« kÅjid É£L Élhnj” v‹»‹w fU¤â‹ ÛJ jªâ
ïitfisbašyh« e‹whŒ nahá¤J¥ gh®¤njhnkahdhš bfhL¥gbj‹whš ïj‹ Mzt¤ijí«, mf«ght¤ijí«
ïJ xU gh®¥gd¥ ãurhu« v‹W« gh®¥gd Mâ¡f¤â‰fhf v‹dbt‹W brhštJ? xU rka« ïtU¡F ét‹fËl¤âš m‹ò«,
brŒa¥gL« gh®¥gd kj Nœ¢á¥ ãurhu« v‹W« brhšyhkš ntW rk¤JtK« neuhd PhdK« ïUªâU¡Fkhdhš “ah® br¤jhY«
v‹d brhšy ïU¡»‹wJ. ftiyÆšiy k¡fËš xU r_f¤â‰F« xUÉj ïÊî« ïU¡f¡
TlhJ všnyhiuí« cŸns É£L mt®fS¡F cŸs ïÊit
fhªâia kfh¤kh M¡»dâš v¤jid nrh«ng¿fS¡F Ú¡F§fŸ” v‹W jªâ bfhL¤âUªjhš ïtiu kÅj r_f¤âš
tƉW¥ ãiH¥ò¡F« c¤ânahf«, gjÉ òfœ nt£il¡F« ïl« nr®¡fyh«. m¥go¡»šyhkš ïªj¥go jªâ bfhL¥gij Ãid¤jhš
»il¤jnjh mij Él v¤jidnah kl§F mâfkhd ngU¡F xU ïªj Þjhgd¤â‹ m£^Êa« v›tsî v‹gJjh‹ K‹ tªJ
gh®¥gdiu r§fuh¢rhÇ nyhf FU M¡»dâš tƉW¥ ãiH¥ò É»‹wJ.
kh¤âuÄšyhkš ca®ªj #hâ Ãiyí« V‰g£L tU»‹wJ.
njhH®fŸ fhªâí«, nfs¥gD« br¤J¥ nghth®fns v‹W
r§fuh¢rhÇ ï‹dh® v‹W« mtUila nah¡»aij ï‹d eh« á¿J« ftiy bfh©L ï›Éj« vGjÉšiy. mt®fŸ
bj‹W« e«ikÉl gy kl§F mâfkhfnt gh®¥gdU¡F« bjÇí ïUtU« v¥goahtJ, v‹iw¡fhtJ rh»‹wt®fŸ jh« v‹gJ
khdhY« mij xU rhjdkhŒ it¤J mjhtJ nfhÉš xU fšiy ek¡F e‹whŒ bjÇí«. mt®fŸ j§fSila cÆiu Éahâ¡F«
e£L mj‹ _ykhf k¡fis¡ bfhŸis mo¥gJ nghš kj Éahghu« _¥ò¡F« gÈahŒ bfhL¥gij Él xU òfG¡nfh mšyJ jh§fŸ
el¤J»wh®fŸ. ïªj khŒifÆš gh®¥gdušyhj k¡fŸ á¡» gz¤ij ešyJ v‹W Ãid¡»w xU fhÇa¤â‰nfh gÈ bfhL¥nghnk v‹W
mŸË¡ bfhL¥gbj‹whš m¿îŸs ahU¡F¤ jh‹ tÆW bfhâ¡fhJ v©Â ïU¡fyh«. mšyJ gy fhuz§fshš thœ¡ifÆš btW¥ò¤
v‹W nf£»‹nwh«. njh‹¿ ïU¡fyh«. Mjyhš ek¡F mij¥ g‰¿ ftiy ïšiy.
r§fuh¢rhÇahÇ‹ ï¥go¥g£l fhÇaK« mt® Mjuthš el¤j¥gL«
gh®¥gd Mâ¡f¥ ãurhuK« r»¡f¡ ToajhÆšiy. v‹gj‰fhfnt

Fo muR - 1932 ( 2 ) 224 225 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


ïij vGJ»‹nwh«. r§fuh¢rhÇ br‹idÆš ï‹D« xU khj fhy«
j§f¥ nghtjhfî« mj‰F gy ng® gh®¥gdušyhjh®fns ï‹W«
gy MÆu %ghŒfŸ bfhL¡f¥ nghtjhfî« ahnuh xU kh®tho nr£
xU khj¤âa bryití« mjhtJ Rkh® 10, 20 MÆu« %ghiaí«
bghU¤J¡ bfhŸs¥ nghtjhfî« nfŸÉ¥ g£nlh«. ïJ c©ikahŒ
ïU¡Fkhdhš ïij kdjhu mDkâ¡fyhkh? v‹gnj jh‹
ï¥nghija ekJ nfŸÉ. eh£oš cŸs gz beU¡fo v›tsî? 炙yhªâš <.nt.uhkrhÄ ãur§f«
ViHfŸ bjhÊyhs®fŸ ntiyÆšyhkš TÈ ïšyhkš ãŸis
F£ofSl‹ g£oÅ »lªJ bjhšiy¥gLtJ v›tsî? cjhuzkhf bjhÊš f£áÆ‹ nghȤ j‹ik
v«. vÞ. v«. uÆšnt bjhÊyhs®fŸ ntiyÆšyhj fhuz¤jhš
áyuhš ntiy ÃW¤j« brŒa¥g£L mtut®fŸ å£L mL¥ãš
óid¡F£ofŸ ö§»¡ bfh©oU¡»‹wd. mt®fsJ ãŸis njhH®fns!
F£ofŸ g£oÅahš ko»‹wd.
ïªâa®fsh»a v§fis Ú§fŸ xU gÇfá¡f¤ jFªj r_fkhf¡
V‹ v‹W nf£f ehâÆšiy. Mdhš nrh«ng¿¥ gh®¥gd® fUjyh«. Mdhš eh§fŸ ãÇ£OZ bjhÊš¡ fÎia Äf Äf¥ gÇf
fS¡F â‹W bfhG¡f v‹W rkhuhjid¡F gâdhÆu¡ fz¡fhd á¡f¤j¡f ÉõakhŒ fUJ»nwh« v‹gij¤ bjÇɤJ¡ bfhŸS
%ghŒ bfhŸis ngh»‹wJl‹ nt»‹w å£oš ão§»dJ yhg« »nw‹.
v‹gJ nghš ntiy ÃW¤j¤ij MjuthŒ it¤J¡ bfh©L jh§fŸ
VbdÅš bjhÊš fΤ jiytuh»a¤ njhH® yh‹ÞgÇ
bgÇa kÅj®fshfî« nehfhkš r£l rig¡F¥ nghfî« Nœ¢áfŸ
mt®fŸ á¥ghŒfŸ RLtijí«, bfhšYtijí« jh« á¿J«
eilbgW»‹wd. ïij¤ jÉu ntW v‹d el¡»‹wJ v‹W
ÉU«òtâšiy v‹W bgUik ngá¡ bfhŸS»wh®. Mdhš v§fŸ
nf£»‹nwh«.
fh®th¤ (Gharwath) nridfŸ ÃuhíjghÂfshd k¡fis¢ RLtj‰F
njÓa¥ g¤âÇiffŸ bjhÊyhs®fËl¤âš RakÇahij¡ kW¤jj‰fhf¤ njhH®. yh‹ÞgÇÆ‹ bjhʉfø ft®‹bk©lhdJ
bfhŸiffis¥ g‰¿ Éõk¥ ãurhu« brŒJ É£L j§fŸ g¤âÇif mªj¢ á¥ghŒfS¡F 15-tUõ fod fhtš j©lid Éâ¤âU¡»wJ
Æš r§fuh¢rhÇ ãurhu¤â‰F âd« 5 fyK«, Ó®âU¤j M¢rhÇ¡F v‹gij PhgfgL¤J»nw‹.
âd« 10 fyK« ïl« xJ¡Ftij¤ jÉu k‰W« ïâš ãuntá¤jhš
2. bjhÊyhs® r§fkh»a onu£ ôÅaid MjÇ¥g
j§fS¡F VjhtJ jiyik Þjhd« »il¡Fkh v‹W« Û‹bfh¤â
jhfî«, mâš nr®ªJ ciH¥gjhfî« giw rh‰W»Ö®fŸ.
FUÉnghš gh®¥gij¤ jÉu ntW v‹d brŒ»‹wd v‹W nf£
Mdhš v§fŸ ViH ïªâa Ru§f ntiy¡fhu®fS«, k‰w
»‹nwh«.
bjhÊyhËfS«, nr®ªJ xU £nu£ ôÅa‹ r§f« Þjhã¤
Mfnt eh« Kothf¢ brhšYtbj‹d bt‹whš fŸ, rhuha¡ jj‰fhf mj‹ mâfhÇfisí«, mj‰F cjÉ brŒj ãÇ£oZ
fil k¿aiy Él, m‹Åa¤JÂ k¿aiyÉl k‰W« nfhÉš njhH®fisí« btËÆš ïU¡f Élhkš c§fŸ bjhÊš fø
ãuntr¤â‰F cÆ® ÉLtij Él, r§fuh¢rhÇ bfhŸisiaí«, murh§fkhdJ Ûu¤J áiwÆš mil¤J¥ ngh£L É£lJ.
m£^Êa¤ijí«, mt® gh®¥gdušyhj k¡fis ïÊî gL¤â¥
3. njhH® yh‹ÞgÇ mt®fŸ ïªâa®fŸ Éõa¤âš Ä¡f
ãurhu« brŒtijí« ml¡Ftj‰F¥ ghLgLtnj K¡»a flik
mDjhgÄU¥gjhfî«, ïªâa®fŸ Rl¥gLtijí«, mo¡f¥
v‹W brhšY»‹nwh«. VbdÅš ïJ ekJ r_f¤â‰nf mtkhd«!
gLtijí«, áiwÆš mil¡f¥gLtijí« jh« ÉU«òt
mtkhd«!! msî flªj mtkhd«!!!
âšiy v‹W« brhšÈ¡ bfhŸtjhf¡ nfŸÉ¥ g£nl‹.
Fo muR - jiya§f« - 18.12.1932 Mdhš njhH® yh‹ÞgÇ íila bjhÊš fø murh§f
nfãd£lhdJ Rkh® 80000 ng® tiu ïªâa M© bg©fis

Fo muR - 1932 ( 2 ) 226 227 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


b#ÆÈš mil¤âU¡»wJ, MÆu¡fz¡ fhd k¡fis R£L¤ Mjyhš ah¡iõah® bjhÊyhËfns Ú§fŸ ïªj nghÈ
jŸË¡ bfh©oU¡»wJ. f£áfisí«, bfhŸiffisí«, e«ghkš kÅj r_f ÉLjiy¡F«,
Rjªâu¤J¡F« rk¤Jt¤â‰F« c©ikahfnt nghuhl cyf¤
M¥Çof‹ »uhk§fË‹ ÛJ MÆu¡ fz¡fhd jlit bjhÊyhs®fË‹ x‰Wikia vâ® neh¡»¡ bfh©oU§fŸ.
Mfha¥ gil _y« bfhLik brŒa¥g£oU¡»wJ.
F¿¥ò : 20-06-1932 M« ehŸ 炙yhªJ nk¡Þ¥nuh (gh‹ány) ny¡ gh®¡»š
ü‰W¡fz¡fhd g®Äa®fisí«, »uhk¤jhiuí« R£L¡ ãÇ£oZ bjhʉf£á¤ jiyt® njhH® yh‹ÞgÇ ngáaj‰F gâš mˤJ
bfh‹W ïU¡»wh®fŸ. ïj‰F v‹d gâš brhšY»Ö®fŸ? ciu.

4. ïªâa Ru§f§fËš 10 k neu ntiy¡F 8 mzh Fo muR - brh‰bghÊî - 18.12.1932


TÈ¡F ïªâa®fËl« ntiy th§f¥gL»‹wJ. Rkh® 40
MÆu« bg©fŸ âd« Iªjdh TÈ¡F óÄ¡FŸ ntiy brŒJ
bfh©L ïU¡»wh®fŸ.
ïªj bfhLikiaí«, Mghr¤ijí« ÃW¤j bjhÊš
f£á murh§f« v‹d brŒjJ?
5. njhH® yh‹ÞgÇ mt®fŸ 炙yhªâš bjhÊyhË
fis MjÇ¡f nt©L« v‹W ngR»wh®. Mdhš ïªâa
Éõa¤âš njhH® fhªâiaí«, ï®É‹ ãuòití« bfhLik
ahd t£l nki# kfh eh£ilí« MjÇ¡»wh®. m›tsnthL
kh¤âukšyhkš ïªâahthdJ ïªâa mur®fS«, #Û‹jhu®
fS«, KjyhËkh®fS«, Inuh¥ãa ÉahghÇfSnk Mâ¡f«
t»¡F« goahdJ« bjhÊyhËfS¡F«, Fo¤jd¡fhu®
fS¡F« gh¤âaK« - bghU¥ò«, ïšyhjJkhd xU muáaš
rig _y« ïªâa îthf« el¡F« goahd fhÇa¤â‰F cjÉ
brŒ»wh®. ïj‰F v‹d gâš brhšY»Ö®fŸ?
6. njhH® yh‹ÞgÇ mt®fŸ í¤j¤ijí«, í¤j KÞÔig
í« btW¡»wjhf brhšY»wh®fŸ. Mdhš ïªâahÉš cŸs
ãÇ£oZ JU¥òfisí«, ãÇ£oZ itáuhiaí« âU¥ã
miH¤J¡ bfhŸs kW¡»wh®.
7. filáahf ïUªj bjhʉ f£á murh§fkhdJ ïu©L
tUõ fhy¤âš mD¥ãa Mfha r©il¡ f¥gšfisí«,
btoF©Lfisí«, nkh£lh® Õu§» t©ofisí« ftr«
brŒj nkh£lh® t©ofisí«, aªâu¤ J¥gh¡»fisí«,
ãÇ£oZ g£lhs§fis í« fz¡F gh®¤jhš ghš£É‹
murh§fkhdJ jdJ 5 tUõ« M£áÆš mD¥g¥g£lij
Él mâfkhfnt ïU¡»wJ. njhH®fns! ït‰¿ÈUªJ
ãÇ£oZ bjhÊyhs® gh®£o v‹W brhšy¥gL« rkj®k
gh®£oÆ‹ nah¡»aijia m¿ªJ bfhŸtJ v‹gJ v§f
S¡F Äf¡ fZlkhfnt ïU¡»wJ.
Fo muR - 1932 ( 2 ) 228 229 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15
thœ¡ifahŒ bfh©l k¡fŸ cyf« v§F« ïUªJ jh‹ tU»‹wh®
fŸ. ït®fSila cjÉ ahU¡F« v›tsî Fiwªj Éiy¡F«
»il¡f¡ TL«.
Mjyhš K‰ngh¡fhš òJ¡ bfhŸiffshš Raey g§fkila¡
Toa k¡fŸ ï¡T£l¤â‹ cjÉahš xU rhjhuz Éõa¤â‰
bfšyh« Mfha« ïoªJ ÉH¥nghtij jL¡f nt©oat®fŸ nghš
ntiy¤ â£l¡ T£l« khŒkhy¡ T¥ghL ngh£L m§F ħF« âǪJ ghku k¡fis Vkh‰¿
Mjuî njl miyth®fŸ.
Éf, k¡fŸ ey¤âš ftiy¡ bfh©L bghJ fhÇa¤âš Kidª
ïªj khj« 28, 29 njâ òj‹, ÉahH¡ »HikfËš, <nuh£oš,
âU¥gt®fŸ á¿jhtJ VjhtbjhU fhÇa¤ij¢ brŒJ rhâ¡f
RakÇahij ïa¡f¤â‹ 1933 tUõ¤âa ntiy¤ â£l¤ij¥ g‰¿
nt©L« v‹W fUJth®fnsahdhš mt®fS¡F K¡»akhd xU
nahá¡f xU T£l« V‰ghL brŒa¥g£oU¡»wJ. mj‰fhf Ra
nah¡»aij ïU¡f nt©L«. mbj‹dbt‹whš ï¥go¥g£l
kÇahij ïa¡f¤J ãuKf®fS«, ÔÉu ãurhu®fS« mãkhÅfS«
nghÈ¡ T¥ghLfS¡F«, TÈ khuo¥òfS¡F« kd« fy§fhkš
MjutË¥gt®fSkhd njhH® gyU¡F miH¥ò mD¥g¥g£oU¡
ïU¡f nt©oanj ahF«. k‰W« “ekJ bfhŸifia¥ g‰¿ Cuh®
»wJ. áy K¡»a ãugyÞj®fS¡F miH¥ò tªJ nruhknyh, mšyJ
v‹d Ãid¥gh®fŸ. e«ik¥ g‰¿ Cuh® v‹d ngRth®fŸ” v‹»‹w
mD¥g¤ jt¿¥nghnah ïUªjhY« ïU¡fyh«. mt‰iw bašyh«
Éõa¤ij¥ g‰¿ v›tsî¡ bf›tsî ftÅahkš aht® my£áa
y£áa« brŒahkš ïa¡f mãkhÅfŸ cŸgl ahtU« É#a« brŒJ
khŒ ïU¡»wh®fnsh mt®fnsjh‹. m›tsî¡f›tsî òâa
xU ntiy¤ â£l« îzÆ¡f cjÉ brŒa nt©Lbk‹W nf£L¡
v©z§fisí«, òâa cz®¢áfisí«, òâa bfhŸiffisí«,
bfhŸS»‹nwh«. ïJtiu RakÇahij ïa¡f« bgÇJ« ãurhu Ãiy
k¡fS¡FŸ òF¤jî«, mij fhÇa mDgt¤âš bfh©L brY¤j¢
Ænyna ïUªJ tªâU¡»wJ v‹whY« mJ njh‹¿aJ Kjš
brŒaî« jFâ cilat®fŸ Mth®fŸ.
ehS¡F ehŸ K‰ngh¡fhd, bfhŸiffisna go¥goahŒ if¡
bfh©L ãurhu« brŒJ tªâU¥gâ‹ _y« bgÇJ« jÄœ eh£L cjhuzkhf îthz¡ bfhŸifia xU eh£oš bt‰¿ bgw
k¡fË‹ cŸs¤âš xU bgÇa òu£á cz®¢áia c©lh¡» ïU¥g el¤j nt©L« v‹W xUt‹ fUJthndahdhš mt‹ m¡bfhŸif
Jl‹ FW»a neh¡fK« Raey ãujhdK« bfh©lt®fŸ cŸs¤âš Æ‹ mtáa¤ijí«, rÇah j¥gh v‹gijí« ftÅ¡f nt©Lnk
bgU« m¢r¤ijí« M¤âu¤ijí« c©lh¡» tªâU¡»wJ. bahÊa k‰wgo ï¡bfhŸifia vL¤J brh‹dhš k¡fŸ v‹d
brhšYth®fŸ v‹W Ãid¥ghnd ah»š m¡ bfhŸif¡fhu‹ mªj
ÔÉu K‰ngh¡FfŸ V‰gL»‹w vªj njr¤âY«, vªj fhy¤
ntiy¡F jFâ m‰wtnd Mth‹. îthz¡ bfhŸifia ãurhu«
âY« Raey k¡fS¡F ï›Éj m¢rK« M¤âuK« njh‹¿, á¿J
brŒa Mu«ã¤jhš gŠrhiy JÂahiy ÉahghÇfŸ všnyhU«
fhy« ò¤â jLkh¿ jhWkhuhŒ âǪJ É£L filáahŒ cŸ EiHªJ
vâ® ãurhu¤â‰F tªJ ÉLth®fŸ. #îË ÉahghÇfŸ, M¡f®fŸ
bfhŸtJ ïašngahF«. Mdhš c©ikahd ftiynahL k¡fË‹
všnyhU« Éõk¥ ãurhu¤â‰F tUth®fŸ. ït®fŸ th®¤ijfis¡
K‰ngh¡»‰F ciH¡»‹wt®fŸ ït‰iw y£áa« brŒahkš òJ òJ
nf£l rhjhuz ghkuk¡fŸ všnyhU« îthz¥ ãurhu®fŸ ÛJ
bfhŸiffSl‹ nkny nkny nghŒ¡ bfh©oU¥gh®fnsahdhš
fšbyL¤J¥ nghlî« tUth®fŸ. ït‰iw rkhË¡fnth mšyJ
gHa bfhŸiffŸ v‹git vâÇfshš r»¡f¡ Toajhfî« rhjhuz
mj‹ gaid milanth jahuhÆU¥gt®fŸ jh‹ ïªj¥ ãurhu¤âš
khdjhfî« fUj¡ Toajh», òJ¡ bfhŸiffnshL kh¤âu« nghÇL
òfnt©L«. ït®fŸ jh‹ bt‰¿ bgw¡ TL«. m¥go¡»šyhkš
gt®fshf M»ÉLth®fŸ. m¥go¡»šyhÉ£lhš F¿¥ã£l
“ekJ cUt¥gl« _l® å£oš ói#Æš ïU¡f nt©L«” v‹W
bfhŸifia¥ g‰¿na Étfhu« el¤â¡ bfh©oU¡f neÇ£L
fUJ»‹wt®fŸ ï›ntiyfis¢ brŒa¢ á¿J« jFâa‰wt®fns
Ka‰áfS¡F K‹nd‰w bk‹gâšyhkš nj¡f« c©lhŒ ÉL«. xU
ahth®fŸ. Mjyhš jd¡FŸ cWâí« mjdhš V‰gL« gyid
Éõa¤ij¥ g‰¿ rÇnah, j¥ngh v‹gij ftÅ¡fhkš, vij¢
mDgÉ¡f JÂî« cŸst®fshš jh‹ ga‹gl¤j¡f khWjšfis
brh‹dhY« V£o¡F¥ ngh£oahŒ t«gsªJ tÆW ts®¥gijna

Fo muR - 1932 ( 2 ) 230 231 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


c©lh¡f Koíbk‹W«, m¥go¥ g£lt®fshšjh‹ cy»š jiy Þjhgd§fis¡ if¥g‰¿ mj‹ _y« el¤JÉ¥gJ v‹gJ, ã‹id
ÑHhd khWjšfŸ V‰g£oU¡»‹wd v‹W« vL¤J¡ fh£Ltj‰ aJ muáaš Þjhgd§fis y£áa« brŒahkš k¡fËil gy
fhfnt ïij¡ F¿¥ã£nlh«. bfhŸiffis¥ ãurhu« brŒJ bfh©nl cyf¥ òu£áia vâ®
neh¡»¡ bfh©oU¡f nt©Lbk‹gJ k‰bwh‹W. ïªj ïu©L Éj
Éf, 1933 ´¤J¡F v‹W eh« tF¡f¥nghF« â£l§fËš gy ntiyí« jŤjÅna el¤j¥glyh« v‹gJ. Mfnt ïªj Éõa§
bghJ #d§fŸ v‹gt®fS« murh§f¤jh® v‹gt®fS«, F‰w§ fŸ všyh« e‹whŒ bghW¥òl‹ Mnyhá¡f¥gl¥ g£L xU Koî¡F
Tw¡ Toajhfî«, F‰wkhŒ fUj¡ Toajhfî« ïU¡fyh«. Mdh tunt©oaJ mtáakhF«.
Y« m›Éa¡f¤âš m¤â£l§fËš e«ã¡ifí« g‰W« bfh©lt®
fS«, Kjyhtjhf ï¤â£l§fis btËÆ£lhš #d§fŸ v‹d Mjyhš c©ik ÉLjiyÆY«, c©ik rk¤Jt¤âY« g‰W
brhšYth®fŸ; murh§f¤jh® v‹d brhšYth®fŸ v‹gij kwªJ, bfh©l RakÇahij¤ njhH®fŸ mtáa« É#a« brŒJ T£l¤â‹
ïJ rÇah, j¥gh, mtáakh, mtáaÄšiyah v‹gij¤jh‹ nahá¡f c¤njr¤ij Ãiwnt‰¿¡bfhL¡f nt©LkhŒ¡ nf£L¡ bfhŸs¥
nt©L« v‹W bjÇɤJ¡ bfhŸS»nwh«. bghJ #d mã¥ãuha« gL»wh®fŸ.
v‹gij v¥go y£áa« brŒa¡ TlhJ v‹W brhšY»‹nwhnk
m¥go¤jh‹ r®¡fh® (murh§f¤jh®) v‹d brhšYth®fŸ - v‹d Fo muR - jiya§f« - 25.12.1932
brŒth®fŸ v‹gijí« y£áa« brŒa¡ TlhJ v‹W bjÇɤJ¡
bfhŸS»‹nwh«. bghJ #d§fnsh ghku®fŸ - _le«ã¡ifÆš
g‰W bfh©lt®fŸ gF¤j¿î jil gL¤j¥g£lt®fŸ. r®¡fh®,
v‹gnjh Raeynk cUthŒ bfh©l Kjyhˤ j‹ikí« v#khd¤
j‹ikí« bfh©lJ. mjhtJ ïªj ïu©L¥ ãÇî« KjyhË
(brštth‹fŸ) fshY«, nrh«ngÇ (gh®¥gd®fŸ)fshY« el¤j¥
gLtdthF«. nk‰f©l brštK«, gh®¥gÅaK« kj«, murh§f«
v‹D« rhjd§fshnyna fh¡f¥gLtjhF«. Mfnt x‹W¡ bfh‹W
Ryg¤âš ãÇ¡f Koahj r«kªjK« Mjuî« bfh©litfŸ. vdnt
bghJ #d§fshdhY«, r®¡fhuhdhY« brštth‹fS¡F«
nrh«ngÇfS¡F« Égßj¤ij ÉisÉ¡f¡ Toa vªj¡ bfhŸif
fisí« v⮤nj ÔUth®fŸ. Mjyhš ï›Éu©L tif v⮥ò¡F«
jahuhÆUªJ jh‹ eh« ekJ â£l§fis tF¡f nt©oat®fshŒ
ïU¡»nwh«. ÔÉukhd, mtáakhd ntiy¤ â£l« tF¡f fUJ«
njhH®fŸ ïªj ïu©L v⮥igí« rkhË¡f cWâ bfh©L tªjhš
jh‹ rÇahd â£l§fis tF¡f Koí« v‹gij bjÇɤJ¡
bfhŸS»‹nwh«.
ï¥bghGJ ïu©Ltif â£l§fŸ nahrid¡F bfh©L
tUtj‰fhf áy njhH®fshš F¿¥ãl¥g£oU¡»‹wd. x‹W
RakÇahij rkj®k¡ f£á¤ â£l« v‹D« nguhY«, k‰bwh‹W
RakÇahij f£á ïJtiuÆš brŒJ tªjJ nghynt ãurhu¤â‹
_ykhf gy JiwÆY« Ó®âU¤j§fŸ brŒJ k¡fS¡F cyf x‰Wik
iaí« gF¤j¿ití«, m‹igí« c©lh¡FtJ v‹gJ. ïu©il¥
g‰¿í« RU¡fkhf És¡f nt©Lkhdhš K‹idaJ áy bfhŸif
fis tF¤J mij Ãiwnt‰w r£lrig KjÈa muáaš bghJ

Fo muR - 1932 ( 2 ) 232 233 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


mUŠbrhš bghUŸ

M¡f® - âǪJbfh©nl J KjÈa


ɉngh‹
fhyfhÞgj« - fyf¤J¡fhd ïl«
râ¤J - mʤJ, tŠá¤J
r®t Éahgf« - v§F« guÉ Ã‰gJ
gBhjhg« - ïu¡f«
korŠá - òš mšyJ f«gËahyhd ig
ÉU¤jhªj« - tuyhW
Þkuiz - Phgf«

Fo muR - 1932 ( 2 ) 234 235 bgÇahÇ‹ vG¤J« ng¢R«: bjhFâ - 15


Fo muR - 1932 ( 2 ) 236

Vous aimerez peut-être aussi