Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
Ders 1
Temel Form İşleri
2
Modül 1 : Formlara Giriş
Formlar bir veritabanı tasarımcısının veri geliş gidişinde uygun arayüzler amacıyla
kullanılır. Kontroller aracılığıyla veri geliş gidiş hatasını azaltılabilir. Birden fazla tabloyu
içerebildiği için data girişinde tablolar arası dolaşmayı engeller. Başka programlardan nesne
içerebilir, böylece daha fonksiyonel olarak kullanılabilir. Ayrıca verilerin sorgulanarak yada
süzülerek gösterilmesine yarar.Giriş sırası belirlenebilir.Kılavuzluk edecek bilgi yada sıralama
rahatlıkla oluşturulabilir.
o FieldName Datatype
o MusteriId AutoNumber
o Ad Text
o Soyad Text
o Adres Text
o ŞehirKod Number
o Telefon Text
Bu bilgileri girdikten sonra 1. satırın başındaki kutuya sağ tıklayıp “Primary Key”
seçin.
Tasarım görüntüsünde Close düğmesi ile yada File Menü ye girip Close seçeneğini
seçin
3
Hazır Formları Kullanmak
“Choose the table or query where the object's data come from: “ liste kutusundan
“Musteriler” tablosunu seçip OK ye basın.(Böylece formumuza Musteriler tablosunu
bağlamış olduk.)
MusteriId Alanına birşey girmiyoruz.Çünkü bu alan her yeni kayıtta kendini otomatik
olarak bir önceki kayıt numarasının bir fazlasına eşitliyor.(Önceki MusteriId “0” idi.bu
kaydın numarası “1” olacak.
Form penceresinde Close düğmesi ile yada File Menü ye girip Close seçeneğini
seçin.
Formu kaydetmek için “Yes” tuşuna basın.(Formu kaydetmeden kapatmak için “NO”,
forma geri dönmek için “Cancel” düğmesine basabilirsiniz.)
Columnar türünde bir form oluşturduk ve bunu bir isimle kaydettik. Ayrıca formu
kullanarak veritabanımıza bilgi girdik.
Columnar kayıtları teker teker getirir ve bunları sütun şeklinde sıralar. Bu tür formlarla
kayıtlarınızı birer birer ayrıntılı bir biçimde incelyebilirsiniz.
4
Tabular Türünde Bir Form Oluşturmak:
“Choose the table or query where the object's data come from: “ liste kutusundan
“Musteriler” tablosunu seçip OK ye basın.
Bu türde bütün kayıtlar bir kerede gelir. Columnar dan farklı olarak alanlar sütunlarda
gösterilir,bütün kayıtlaı gösterir. Kayıtları toplu olarak inceleme avantajı vardır.
MusteriId Alanına birşey girmiyoruz.Çünkü bu alan her yeni kayıtta kendini otomatik
olarak bir önceki kayıt numarasının bir fazlasına eşitliyor.(Önceki MusteriId “1” idi.bu
kaydın numarası “2” olacak.
Form penceresinde Close düğmesi ile yada File Menü ye girip Close seçeneğini
seçin
“Choose the table or query where the object's data come from: “ liste kutusundan
“Musteriler” tablosunu seçip OK ye basın.
Bu türde bütün kayıtlar bir veritabanındaki görüntüsüyle gelir. Form görünümü veritabanı
görünümüne benzer.
MusteriId Alanına birşey girmiyoruz.Çünkü bu alan her yeni kayıtta kendini otomatik
olarak bir önceki kayıt numarasının bir fazlasına eşitliyor.(Önceki MusteriId “2” idi.bu
kaydın numarası “3” olacak.
5
Ad kısmına “İlhan”, Soyad kısmına “Ketrez”, Adres kısmına “Ankara” , ŞehirKod
kısmına “06” , Telefon kısmına “05322275862” yazın.
Form penceresinde Close düğmesi ile yada File Menü ye girip Close seçeneğini
seçin.
Form penceresinde Close düğmesi ile yada File Menü ye girip Close seçeneğini
seçin.
4. kontrol (Son Kayıda Git) formunuzdaki son kayıta götürür.Bu düğmeye basın
forma 3 nolu kaydın bilgileri gelecektir.
1. kontrol (İlk Kayıda Git) formunuzdaki ilk kayıta götürür.Bu düğmeye basın forma 1
nolu kaydın bilgileri gelecektir.
2. kontrol (Bir Önceki Kayıda Git) formunuzdaki bir önceki kayıta götürür.Bu
düğmeye basın forma 1 nolu kaydın bilgileri gelecektir.
3. kontrol (Bir Sonraki Kayıda Git) formunuzdaki bir sonraki kayıta götürür.Bu
düğmeye basın forma 2 nolu kaydın bilgileri gelecektir.
5. kontrol (Yeni Kayıt Ekle) formunuza yeni kayıt girebileceğiniz boş bir sayfa getirir.
6
1.1.5 Formları Kullanarak Kayıt Eklemek, Silmek, Değiştirmek
Formlar kayıtları gösteren arayüzlerdi. Biz bu arayüzleri istediğimiz kayıtlara daha kolay
ulaşıp kontrol edebilmek için kullanacağız. Şimdi oluşturduğumuz formları kullanarak bu
kontrolleri yapalım.
Kayıt Eklemek:
Yeni bir kayıt eklemek için formdaki () kontrolüne tıklayın. Aşağıdaki yeni müşteri
bilgilerini girin.
Yeni bir kayıt daha eklemek için formdaki () kontrolüne tıklayın. Aşağıdaki yeni
müşteri bilgilerini girin.
Girdiğiniz her bilgi bir başka kayıda gittiğiniz anda,Accessi kapttğınız anda kaydedilir.
Siz bilgi girerken elektrik kesilir yada bilgisayar düğmeden kapatılırsa girdiğiniz
alandaki değişiklik kaydedilmez.
Son kayıda git kontrolünü kullanarak 4 nolu kontrole gidin. Son giridğiniz müşterinin
sayfası gelecektir.
Kayıt Silmek
Kayıdın sol tarafındakiSeçili olan (veya kalem )işareti olan bölüme sağ tıklayın ve
Cut seçeneğini işaretleyin.
Size 1 kaydı silmek üzere olduğunuz uyarısını verecektir.”Yes” tuşuna basarak kaydı
silin.(“Cancel” tuşuna basarak silme işleminden vazgeçebilirsiniz.)
Aynı işlemi Edit menü, Select Record (Eğer form içindeki bir kontrol seçiliyse kayıdı
seçili hale getirmek için yapıyoruz bu işlemi.) seçin, tekrar Edit menüye girip Delete ‘i
seçin.
7
Benzer şekilde kayıdınız aktif isae sadece “Del” tuşuna basarak da silebilirsiniz.
Access toolbox’ındaki yeni kayıt ekle düğmesinin yanındaki “Delete Record” düğmesi
de aynı işi yapacaktır.
Kaydı Değiştirmek
Müşterini adını “Berk” yerine “Erkut” olarak değiştirin. “Bir Sonraki Kayıt” düğmesine
basın.
8
Modül 2 : Basit Form İşlemleri
Tüm kayıtları yazdırmak için Print diyalog kutusundaki “OK” düğmesine basın.Tek bir
kaydı yazdırmak için Print Range Kutusundaki Selected Record(s) seçeneğini
işaretleyip “OK” butonuna basın.
İkinici seçenek olarak eğer tüm kayıtları yazdırmak istiyorsanız ilgili formun isminin
üzerine sağ-tıklayarak “Print” i seçebilirsiniz
Aynı şekilde Ad, Soyad, Telefon alanlarını da Selected Fields bölümüne atın.
9
Wizard formumuzun görünümünü belirlemek için bize form türlerini getirecektir.
“Columnar” seçeneğini seçip “Next” e basın. (“Finish” basarsanız seçilmiş
olan özellikleri kullanarak bir form oluşturur.)
Alttaki seçenek kutularından formunuzu tasarım görüntüsünde açmak için “Modify the
form's design” seçeneğini, formlarla ilgili yardım penseresini açmak için de”display
Help on working” seçeneğini seçebiliriz.
Formlar ilk olarak kayıtları veritabanındaki öncelikli alana göre getirirler.Bu sıralama her
zaman kullanışlı olmayabilir.Bazı durumlarda kayıtları müşteri numaralarına göre değilde
adlarına göre sıralandırmak daha kullanışlı olabilir.Bu sıralama işlemini gerçekleştirmek için:
İlk Kayıda Git kontrolünü kullanarak ilk kayıda gelin. İlk kayıt olarak “musteriId” ‘si “2”
olan “Aydın” adlı müşterinin bilgilerinin geldiğini göreceksiniz.
Sonraki kayda git kontrolünü kullanarak bir sonraki kayda gidin. Burda da “Berk”
isimli müşterinin bilgilerinin geldiğini göreceksiniz.
Yaptığımız işlem kayıtları Müşterileri adlarına göre sıralayıp A’dan Z’ye doğru
sıralayarak getirdi.
Ad alanında sağ tıklayıp Sort Ascending seçtiğimizde kayıtların Z’den A’ya doğru
sıralandığını görebilirsiniz.
Aynı form üzerinde aynı anda birden fazla sıralama işlemi yapılamaz.(Hem Soyada
hem de şehire sıralama koyma)
10
Sıralamayı alanın tipine (numerik, tarih, metin) göre yapabiliriz.
Büyük kayıtlar arasında bilgi aramak zorunda kaldığınızda en güç yol Columnar olarak
oluşturulmuş bir formda teker teker kayıtları incelemektir. Bu durumda daha iyi bir yol formu
Datasheet veya Tabular olarak hazırlamaktır. Fakat ikisinde de kayıtlar arasında
kaybolabilirsiniz. Bunun için Access’ in Bul (Find) aracını kullanmak en mantıklı çözüm
olacaktır.
Find What bölümüne “Aydın” yazın.(Aydın bilgisi geçen alanı ve kayıdı bulacağız.)
Bu arama bize kayıtlar içindeki “an” veya “An” ile başlayan alanları seçecektir.(Büyük,
küçük harf özelliklerini dikkate almayacaktır.)
Bu arama bize kayıtlar içindeki bilgis “Aydı” olan alanları seçecektir.Yani hiç bir kayıt
bulamayacaktır.
11
Şimdi daha ayrıntılı arama yapabilmemizi sağlayan kontrolleri kullanacağız .
Bulunan bilgileri başka bir text ile değiştirmek istersek Replace’ ikullanabiliriz.
Kayıtlar içindeki tüm “Aydın” yazan alan bilgileri “Mehmet” olarak değişecektir.
Eğer tek bir kolonda arama yapacaksak o kolonu seçtikten sonra Find aracını açıp Look
In bölümünde o alanı seçmemiz gerekir.
Formlar da kayıtlar herhangi bir kritere bakılmadan getirilir. Biz form üzerinde bu
kayıları inceleken bir takım kriterler kullanabiliriz. Sadece belli bilgiyi taşıyan kayıtları ekrena
getirmek gruplama açısından oldukça kullanışlıdır. Süzme yada filtreleme bu tip bir
sorgulamadır.
12
Kaydettiğiniz MusterilerDatasheet formunu çift tıklayıp açın.
ŞehirKod alanında “34” bilgisine sağ tıklayıp çıkan menüden Filter by selection
seçeneğini işaretleyin.
Bir form üzerine birden fazla filteleme kullanılabilir. Böylece İstanbul’ da oturan tüm
İlhanları bulabiliriz.
ŞehirKod alanında “34” bilgisine sağ tıklayıp çıkan menüden Filter by selection
seçeneğini işaretleyin.
Şimdi “5” nolu müşterinin adına (“İlhan” )sağ tıklayın Filter by selection seçin.
Yaptığımız işlem kayıtları bize sadece İstanbul’da oturan İlhan’ların kayıdını getirdi.
ŞehirKod alanında “34” bilgisine sağ tıklayıp çıkan menüden Filter by selection
seçeneğini işaretleyin.
Filter For
ŞehirKod alanında “34” bilgisine sağ tıklayıp çıkan menüden Filter For seçeneğinin
yanındaki kutuya “6” yazın.
Enter’a basın.
13
Ders 2
Formları Tasarlamak
14
Modül 1:Tasarım Ekranını Kullanmak
Bundan önceki derste formları otomatik olarak yada form sihirbazı kullanarak
oluşturmayı öğrendik.Otomatik formlar istediğimiz esneklikte olmadığını bu eksikliği de from
wizard kullanarak giderebildiğimizi gördük. Ama yinede oluşturduğumuz bu formlar
istediğimiz görünüme sahip değildi. Örneğin ŞehirKod alan ismi formda aynı şekilde bitişik
görünüyordu. Bu tip ve buna ilave olarak daha bir çok değişikliği yapabilmek için formu
Tasarım Görütüsü’nde (Design View) açmalıyız.
Formlar içlerinde bölümlere ayrılır.Her formun Form Header, Page Header, Detail,
Page Footer, Form Footer bölümleri vardır. Belirttiğimiz bu bölümler Tasarım Ekranında
görünmeyebilir.
Formda Detail yazan kısma sağ tıklayıp menüden Page Header/Footer ve Form
Header/Footer'ı seçin.
Bu bölümlerin açıklamaları:
Form Header : Formdaki her kaydı gösteren sayfanın üst kısmına metin yada nesne
ekler. Form yazdırıldığında sadece ilk kaydın üzerinde görülür.
Page Header : Form yazdırıldığında her sayfanın üst kısmına nesne yada metin
eklemenizi sağlar.
Form Footer : Form yazdırıldığında her form sonuna nesne yada metin eklenmesini
sağlar.
Page Footer : Form yazdırıldığında son kayıdın altında görütülenmesi istenen metin
yada nesneler için kullanılır.
15
2.1.2 Form Bölümlerini Boyutlandırmak ve Biçimlendirmek
Kontroller
Textbox ,Labelbox gibi kontroller , tablo yada sorgu alanlarına bilgi girmenizi yada bu
alanlardaki bilgileri göstermenizi sağlar.
Toggle Button,Command Button ve Option buton gibi kontroller basıldığında özel bir
fonksiyonu yerine getirmek için kullanılırlar.
“Telefon” yazılı LabelBox ın altına 0.5 cm kadar boşluk bırakıp sol tıklayıp
çekin(mouseın sol tuşuna basıp, basılı tutup diğer LabelBox lar büyüklüğünde bir
dikdörtgen olacak kadar çekip bırakın).
16
İçine “Telefon” yazıp Enter’a basın.
“Telefon” yazılı TextBox’ ın altına 0.5 cm kadar boşluk bırakıp sol tıklayıp
çekin(mouseın sol tuşuna basıp, basılı tutup diğer LabelBox lar büyüklüğünde bir
dikdörtgen olacak kadar çekip bırakın).
TextBox bir LabelBox (etiketi) ile birlikte açılacaktır. Bu etikete çift tıklayın. Karşınıza
bu kontroller özelliklerini değiştirebildiğimiz Properties Ekranı çıkacaktır.
Bu ekrandan All menüsünü seçip Control Source ‘a sol tıklayın yan kısmında çıkan
aşağı ok işaretine sol tıklayın.
17
Şimdi oluşturduğumuz bu bağlı TextBox’ı Form View da görelim.Bunun için Tasarım
Görüntüsü Penceresinde (Design View) MusterilerWizard : Form yazan kısma sağ
tıklayıp Form View seçeneğini işaretleyin.
Oluşturduğumuz TextBox’ı daha form içinde düzgün bir şekilde göstermek için onun
boyutlarını değiştirmek zorundayız.Bu işlemlerde dikkat edilmesi gereken konular aşağıdadır:
Kontrolleri taşımak için kontrol seçili iken mouse’ı alt kısmından içine doğru götürün.El
işareti çıktığında kontrole sol tıklayıp çekebilirsiniz.
Kontrole bağlı bir etiketi ayrı olarak hareket ettirmek için etiketin sol üst kısmına
mouse’ı götürün özel işaret çıkınca sol tıklayıp kontrolü istediğiniz yere çekebilirsiniz.
Mouse’ı değiştireceğiniz boyutun yanına getirerek özel işareti görün. İşareti gödükten
sora sağ butonu basılı tutup uygun yere kadar çekin. Aksi taktirde kontrolün ölçüsünü
değiştiremezsiniz.
Kontrolleri grup halinde taşıyabilmek için kontrolleri Shift tuşuna basılı olarak teker
teker seçin. Daha sonra grubu sol tıklayarak istediğiniz yere çekebilirsiniz.
Seçili kontrolü Izgara(grid) büyüklüğünde taşımak için CTRL tuşuna basılı iken
klavyeden ok tuşlarını kullanabilirsiniz. Küçük ayarlamalar için bu yolu kullanmanızı
tavsiye ederim.
Benzer şekilde kontrolün boyutları ayarlamak içinde Shift tuşuna basıp yine ok
tuşlarıyla boyutları ayarlayabilirsiniz.
Bu bilgileri kullanarak yeni eklediğimiz TextBox’ı diğerleriyle aynı olacak şekilde ayarlayın.
Pratik bir şekilde bu düzenlemeyi yapmak için önce yaptığımız Textbox’ı ,etiketi ve
örnek olarak bir labeli seçip Format menüye girip,Size i seçipayarlamak istediğimiz
özelliği seçebiliriz.Format menüsüyle buna benzer pratik yöntemler kullanabiliriz.
18
Modül 2 : Formları ve Kontrolleri Biçimlendirmek
Bir Kontrolü yarattıktan sonra onla ilgili özellikleri değiştirebiliriz.kontrollere ait olan,isim,font
,renk ,bağlı olduğu alan bilgilerinin değiştirebilir.
Back Color özelliğini tıklayın, görünen kutucuğa tıklayıp labelin zemin rengi için renk
seçin.
Özellikleri kapatın.
Control Source ‘a sol tıklayın yan kısmında çıkan aşağı ok işaretine sol tıklayın.
Özellikleri kapatın.
19
All menüsünü açın.
Font Name özelliğine sol tıklayın yan kısmında çıkan aşağı ok işaretine sol tıklayın.
Font Color özelliğini tıklayın, görünen kutucuğa tıklayıp labelin fontu için renk seçin.
Özellikleri kapatın.
Koşullu Biçimleme belirlediğimiz bir kritere uygun olan kayıtlara istediğimiz özellikleri
vermemizi sağlar. Koşullu biçimlendirme sadece seçili olan kolona uygulanır.
Görüldüğü gibi Şehirkodu 34 olan bilgileri önce bold,ve italik karakter olara gösterdik.
Koşullandırmaya girmeyen bilgiler için Default Formatting kısmıda biçimlendirme yapabiliriz.
Bir kolona en fazla 3 tane koşullu biçimlendirme konulabilir. Diğer koşullu biçimlendirmeyi
koymak için aşağıdaki basamakları yapın.
Alt kısmındaki Bold düğmesine, Italik karakter düğmesine basın ve fontun rengini
kırmızı olarak seçin.
Bu işlemde alan bilgisi 34,35 olan bilgilere ayrı ayrı biçimlendirme uyguladık.Bu
uygulamalarda karşılaştırma şeklini sadece Equal to olarak aldık. Şimdi de between
tekniğini kullanarak bir biçimlendirme yapalım.
Yandaki alana önce alt sonra da üst sınırı gireceğiz alt sınıra 2 üst sınıra da 4
yazın.Bu şekilde MusteriId bilgisi 2 den büyük ve eşit , 4 den küçük ve eşit MüşteriId
bilgilerine biçimlendirme uygulacağız.
Alt kısmındaki Bold düğmesine, Italik karakter düğmesine basın ve fontun rengini
kırmızı olarak seçin.
Aynı bilgi iki koşullu biçimlendirmenin etkisinde kalırsa sonuncu biçimlendirme geçerli
olur. Yapılan biçimlendirmeleri kaldırmak için :
21
Veritabanı penceresinden Forms başlığını seçin.
Formumuza bu andaki zamanı ve günün tarihini gösteren bir alan ekleyebiliriz. Bir başka
kullanımı da formu yazdırırken sayfada bu bilgilerin bulunması olabilir.
ToolBox taki Çizgi ( Line )kontrolünü seçip “Adres” yazılı label ve textbox üzerine
yerleştirin(Çizginin başlayacağı yere sol tıklayıp mouseu çizginin biteceği yere çekin.)
22
Doğru kontrolü bulabilmek için mouse’u kontrollerin üzerinde bekletip çıkan yardım
yazılarını kullanabilirsiniz.
ToolBox taki Dikdörtgen ( Rectangle ) kontrolünü seçip “Adres” yazılı label ve textbox
çevresine yerleştirin(Dikdörtgenin başlayacağı yere sol tıklayıp mouse’u dikdörtgenin
biteceği alt köşeye kadar çekin.
ToolBox taki Image kontrolünü seçip “Adres” yazılı label ve textbox altına
yerleştirin(Dikdörtgenin başlayacağı yere sol tıklayıp mouse’u dikdörtgenin biteceği alt
köşeye kadar çekin.)
Mouse’ı bıraktığınızda size yerleştireceğiniz resmin yerini göstermeniz için bir diyalog
penceresi gelecektir.
23
Modül 3 : İleri Kontroller Kullanmak
Alanlara sınırlı bilgi girişi yapmak istediğinizde Form üzerinde option buton kontrolü
yaratmak için;
Seçenek grubunda yer alacak her seçenek için bir isim verin.
Eğer bir seçeneğin kayıtlar için varsayılan değer olmasını istiyorsanız; Yes,the
default choice is liste kutusundan bir seçeneği işaretleyin.
İşaretlenen seçeneğe ait değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmemesi için Save the value for later use seçeneğini işaretleyin.
İşaretlenen seçeneğe ait değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmesi için Store that value in this field seçeneğini işaretleyin.
24
Next düğmesine basın.
Check Box kontolünün bağlı olduğu alan sayısal bir alan olmalıdır. Check box kontrolü
işaretlendiğinde, Access alana 1 değerini girer. Check Box kontrol boşsa girilen değer 0
olacaktır.
Alan listesinden üzerinde check box kontrolü yaratmak istediğiniz noktayı seçin.
Formları kullanıcılar için daha kullanışlı hale getirmenin yolu List Box ve Combobox
kontrollerini kullanmaktır. List box ve Combo box kontrolleri, kullanıcının belli bir alandaki
tüm kayıtları görebildiği yapılardır. Böylelikle kullanıcı bilgi girişini yazmadan, önceden belirli
seçeneklerden birini işaretleyerek bu girişi yapabilir.
Satndart boyutta bir listbox yaratmak için form üzerinde istediğiniz noktaya
tıklayın.
25
İstediğiniz boyutta bir liste kutusu yaratmak için form üzerinde istediğiniz yere
tıklayın ve liste kutusu istediğiniz boyuta gelene kadar sürükleyin.
I want the List Box to look up the values in a table or query seçeneğini
işaretleyin. Ve Next düğmesine basın.
Sütun içindeki en uzun seçeneğin boyutuna gelmesi için satırının bittiği noktaya
çift tıklayın.
List box içinden seçilen değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmemesi için Remember the value for later use seçeneğini işaretleyin.
List box içinden seçilen değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmesi için Store that value in this field seçeneğini işaretleyin.
26
Standart boyutta bir combo box yaratmak için form üzerinde istediğiniz noktaya
tıklayın.
İstediğiniz boyutta bir combo box yaratmak için form üzerinde istediğiniz yere
tıklayın ve liste kutusu istediğiniz boyuta gelene kadar sürükleyin.
Combo box içinden seçilen değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmemesi için Remember the value for later use seçeneğini işaretleyin.
Combo box içinden seçilen değerin formun altındaki sorgu yada tablo alanına
kaydedilmesi için Store that value in this field seçeneğini işaretleyin.
27
Formun altındaki tablo yada sorgu alanlarını kullanarak yada kendi yarattığınız
kontrollerden faydalanarak hesaplanmış alanlar yaratabilirsiniz. Hesaplanmış alan içerisinde
kullanılacak alan isimleri köşeli parantez içinde olmalıdır. Sayılar için buna gerek
yoktur.Formu her açtığınızda Access hesaplanmış alandaki işlemi tekrar yapar.
28
Modül 4: Alt Formlarla Çalışmak
Yarattığınız formlarda formdaki tek bir kayıt, tablodaki birden çok sayıda kayıtla
ilişkilidir. Subform yani altform birden çok sayıda tablo yada sorgunun alanlarını bir araya
getirmek için çok uygun bir yapıdır. Tek bir form yalnızca bir tablo yada sorgunun alanlarını
içerdiğinden, ilişkisi olan diğer tablo yada sorgulardaki kayıtları görmek mümkün değildir.
Ancak ayrıntı kayıtları, bir altform yardımıyla formunuzun üzerinde göstermeniz mümkündür.
Altform bir tablodan yaratılacaksa, önce kullanmak istediğimiz tablolar arasındaki ilişkiyi
tanımlamamız gerekir. Altform bir sorgudan oluşacaksa, sorgunun altında yatan tablo,
anaformu oluşturan tabloyla ilişkili olmalıdır.
Anaformu oluşturan tablo bir anahtar alana sahip olmalıdır. Altformu oluşturan tabloda da
anaformun anahtar alanına bağlı bir alan olmalıdır. Altform yada anaformu bir sorgudan
yaratmak isterseniz, aynı kural sorgunun altında yatan tablo içinde geçerlidir.
29
Next düğmesini tıklayın.
Anaform için varsayılan ismi kullanmak istemiyorsanız Form kutusuna yeni isim
yazın.
Next i tıklayın
Mevcut bir formu, başka bir forma altform olarak eklemek için, anaform olacak formu
açın, F11 tuşuyla veritabanı penceresine geçin, alt form olarak kullanmak istediğiniz formun
ismini anaformun üzerine sürükleyip bırakın.
31
Ders 3
Raporlar
32
Modül 1: Temel Rapor işlemleri
Access farklı türde otomatik raporlar yaratmanıza olanak tanır. Bunlar Columnar,
Tabular yada Justified olarak belirlenmiştir.
Basit raporlar yaratmanın en kolay yolu Auto Report Wizard adlı sihirbazı kullanmaktır.
OK düğmesine basın.
33
Rapor sihirbazı ile otomatik raporlarda bulamadığınız bileşenleri ekleyebilir
raporlarınızı özelleştirebilirsiniz.
Bir başka gruplama seviyesi eklemek için alanı seçip ok düğmesine tıklayın.
34
Raporunuzu tasarım görüntüsünde açıp değişiklik yapmak için Modify the
report’s design seçeneğini işaretleyebilirsiniz.
Raporu Açmak:
Raporu Yazdırmak:
Raporu Kapatmak:
Bir raporu herhangi bir veri tabanı bilşenini kapatır gibi kapatabilirsiniz.
Raporun üzerinde beliren close düğmesine basabilir, yada File menüsünden Close
seçeneğini işaretleyebilirsiniz.
Microsoft word yada daha sonraki versiyonlarla birlikte gelen Mail Merge (birleştirme)
özelliği ile Word, isim ve adres listelerinin bulunduğu veri kaynağı dosyası denilen dosyaları
bir ana belgeyle birleştirebilirsiniz. Böylelikle kişiye özel belgeler yaratabilirsiniz.
Ana belge olarak kullanmak istediğiniz mevcut bir döküman varsa Link your
Data to an existing Microsoft Word document seçeneğini işaretleyin.
35
Ana belgeyi yaratmak için Create new document and then link the data to it
seçeneğini işaretleyin.
OK düğmesini tıklayın.
Mevcut bir dosyayı ana belge olarak kullanmak için dökümanı açın.
Birleştirme alanı eklemek için, imleci gerekli yere götürerek accessin veriyi
ekleyeceği yeri belirtin.
Ana belgeye istediğiniz tüm alanları ekleyene dek adımları tekrar edin.
Etiket Yaratmak:
36
Sürekli etiket tabakasını kullanmak için Continious seçeneğini işaretleyin.
Text appearance kutusundan Font Name, Font Size, Font Weight gibi
seçenekleri ayarlayın.
Etiketin ilk satırına metin girmek için, Prototype label kutusuna tıklayın ve
istediğiniz ifadeyi ekleyin.
Next düğmesine basın ve sıralama yapmak istediğiniz alanın adına çift tıklayın.
İki yada daha fazla seviyede sıralama için istediğiniz diğer alanlara çift tıklayın.
Access de verilerinizi sunmak için sadece metinsel bilgilere bağlı kalmanız gerekmez.
Verilerinizi grafik şeklindede sunabilirsiniz. Bunun için Chart Wizard kullanlır.
Grafiği oluşturacak alanlara sahip tablo yada sorguyu liste kutusundan seçin.
37
Next düğmesine basın.
What title do you want for your chart? Kutusuna accessin önerdiği isimden
bir başkasını vermek istiyorsanız bir isim yazın.
Grafiği Print preview görüntüsünde izlemek için Open the report with the chart
displayed on it seçeneğini işaretleyin.
38
Modül 2: Tasarım Görünümünde Rapor Oluşturmak
Tasarım görüntüsündeki bir rapor, tasarım görüntüsündeki bir forma çok benzer.
Raporunuza altbilgi, üstbilgi ve Detail Bölümlerine alanlar ve grafik nesneler eklemek
mümkündür. Bir raporun bölümleri şunlardır;
Page Header; yalnızca raporu yazdırmanız halinde raporun ilk sayfasının üst
kısmında görülür.
Detail; Her sayfanın ana rapor kısmı olarak görülür. Bu kısma alanları ve diğer
nesneleri yerleştirebilirsiniz.
Ok düğmesini tıklayın.
Raporunuza o andaki zamanı ve günün tarihini gösteren bir alan ekleyebilir yada
formunuzu yazdırdığınızda, o günün tarihini içeren bir bilginin de bulunmasını
sağlayabilirsiniz. Böylelikle rapor yayınlandığı yada sunulduğunda güncel olduğuna dir bir
gösterge olacaktır.
OK düğmesine basın.
40
Sayfa Numarası Eklemek:
Sayfa numaralarının sayfanın üst kısmında yer alması için Position kutusundan
Top of Page (Header) seçeneğini işaretleyin.
Sayfa numaralarının sayfanın alt kısmında yer alması için Position kutusundan
Bottom of Page (Footer) seçeneğini işaretleyin.
OK düğmesine basın.
41
Çizgi Eklemek:
Eğer çizgi kalınlığını yada stilini değiştirmek istiyorsanız, çizgi seçiliyken araç
çubuğu üzerindeki Properties düğmesine basın.
“Telefon” yazılı TextBox’ ın altına 0.5 cm kadar boşluk bırakıp sol tıklayıp
çekin(mouseın sol tuşuna basıp, basılı tutup diğer LabelBox lar büyüklüğünde bir
dikdörtgen olacak kadar çekip bırakın).
TextBox bir LabelBox (etiketi) ile birlikte açılacaktır. Bu etikete çift tıklayın. Karşınıza
bu kontroller özelliklerini değiştirebildiğimiz Properties Ekranı çıkacaktır.
Bu ekrandan All menüsünü seçip Control Source ‘a sol tıklayın yan kısmında çıkan
aşağı ok işaretine sol tıklayın.
“Telefon” yazılı LabelBox ın altına 0.5 cm kadar boşluk bırakıp sol tıklayıp
çekin(mouseın sol tuşuna basıp, basılı tutup diğer LabelBox lar büyüklüğünde bir
dikdörtgen olacak kadar çekip bırakın).
43
Modül 3: Raporlarda İleri İşlemler
İlişkili Kontroller
İlişkisiz Kontroller
Hesaplanan Kontroller
44
Kullanılacak alan isimleri köşeli parantezler içinde yer almalıdır. SUM, COUNT, yada
AVG gibi fonksiyonlar kullanırken ise oval parantezleri kullanmanız gerekir.
45
Rapor üzerinde kontrolün yerleşeceği yere tıklayın.
Mevcut bir raporu, başka bir rapora altrapor olarak eklemek için, anarapor olacak
raporu açın, F11 tuşuyla veritabanı penceresine geçin, altrapor olarak kullanmak istediğiniz
raporun ismini anaraporun üzerine sürükleyip bırakın.
Ders 4
46
Veri almak ve
Vermek
Access veri tabanına çeşitli kaynaklardan bilgi ekleyebilirsiniz. Office 2000 veri
paylaşım teknikleri diğer office araçlarının veri tabanınızdaki verilerle çalışabilmesine olanak
tanır. Örneğin, form mektupları hazırlamak için Access deki verilerinizi Word ile birleştirebilir,
yada Access verilerinizde Excel’in çözümleme araçlarını kullanabilirsiniz.
47
Excel’in standart araç çubuğundaki Copy düğmesini tıklayın.
Paste düğmesini tıklayın.Sonrada grafiği seçimden çıkarmak için başka bir yere
tıklayın.
OK düğmesini tıklayın.
Nesneyi Katıştırmak için, Link onay kutusunu temizleyin. Bağlamak için onay
kutusunu işaretleyin.
48
4.1.3 Dış Verilere Link Yapmak
Link’i tıklayın.
Gerekiyorsa Excel verisini Access tablosu olarak ayarlamak için Link Spread
Sheet Wizard iletişim kutusundaki yönergeleri izleyin.
Bir programa access verisi gönderdiğinizde, bir veri tabanı nesnesini başka bir
programın açabileceği yeni bir biçimde kaydedersiniz. Örneğin bir tabloyu Excel çalışma
sayfasına gönderebilirsiniz. Ayrıca bütün veritabanı nesnelerini .xls, .rtf yada.html olarak bir
e-postaya ekleyebilirsiniz. Bu opsiyonu kullanarak başka bir access veri tabanınada veri
gönderebilirsiniz.
49
Göndermek istediğiniz nesneyi içeren veritabanını açın.
Access çok miktardaki bilgiyi depolamak ve gruplandırmak için güçlü bir araçtır. Tablo
yada adlar, adresler ve başka access verilerini içeren form mektupları ve zarflar yaratmak için
veri tabanı kayıtlarını Word belgesine gönderebilirsiniz. Örneğin word de form mektupları
yaratabilir ve bu mektupları var olan bir access veritabanındaki ad ve adresleri kullanarak
kişiselleştirebilirsiniz.
OK düğmesini tıklayın.
Word de Mail Merge araç çubuğundaki Insert Merge Field açılır okunu tıklayın.
Eklemek istediğiniz alanı tıklayın. İstediğiniz kadar alan eklemek için bu adımı
yineleyin.
50
Tabloyu excel dosyası biçiminde kaydetmek için Analyze It With MS Excel
komutunu tıklayın. Excel açılır ve çalışma kitabını görüntüler.
51
Denetim panosunu yaratmak için Switchboard Manager eklentisi kullanılır.
Switchboard Manager yeni denetim panoları yaratmayı ve var olanları düzenlemeyi sağlar.
Acces ile birlikte gelen tüm örnek veritabanlarının denetim panoları vardır. Dentim
panosu, bir veritabanının bir çok özelliğinin bir düğmeyi tıklayarak kullanılabildiği
özelleştirilmiş bir penceredir. Örneğin “Adress Book” denetim panosu zarf etiketleri
yazdırmak, bir word belgesi ile adresleri birleştirmek yada bir adresi hızlı bulmak gibi
görevlere anında erişim sağlar. Denetim panosu seçenekleri veri girmek yada görüntülemek
için formlar, veri özetlerini görmenizi sağlayan raporlar yada veri alt kümelerini
görüntülemenizi sağlayan sorgular açar.
Report açılır listesinden form, rapor, makro denetim panosu yada işlev adı
seçin.
OK düğmesini tıklayın.
Denetim panosuna daha çok eylem düğmesi eklemek için önceki adımları
yineleyin.
52
Denetim Panosu Sayfası Eklemek:
OK düğmesini tıklayın.
53