Vous êtes sur la page 1sur 665

Jean de Bayeux (évêque d'Avranches, puis archevêque de Rouen).

Joannis, abrincensis primum episcopi, postmodum archiepiscopi rothomagensis, Alphani, salernitani


archiepiscopi, Opera omnia... Accurante J.-P. Migne,.... 1853.

1/ Les contenus accessibles sur le site Gallica sont pour la plupart des reproductions numériques d'oeuvres tombées dans le domaine public provenant des collections de la
BnF.Leur réutilisation s'inscrit dans le cadre de la loi n°78-753 du 17 juillet 1978 :
*La réutilisation non commerciale de ces contenus est libre et gratuite dans le respect de la législation en vigueur et notamment du maintien de la mention de source.
*La réutilisation commerciale de ces contenus est payante et fait l'objet d'une licence. Est entendue par réutilisation commerciale la revente de contenus sous forme de produits
élaborés ou de fourniture de service.

Cliquer ici pour accéder aux tarifs et à la licence

2/ Les contenus de Gallica sont la propriété de la BnF au sens de l'article L.2112-1 du code général de la propriété des personnes publiques.

3/ Quelques contenus sont soumis à un régime de réutilisation particulier. Il s'agit :

*des reproductions de documents protégés par un droit d'auteur appartenant à un tiers. Ces documents ne peuvent être réutilisés, sauf dans le cadre de la copie privée, sans
l'autorisation préalable du titulaire des droits.
*des reproductions de documents conservés dans les bibliothèques ou autres institutions partenaires. Ceux-ci sont signalés par la mention Source gallica.BnF.fr / Bibliothèque
municipale de ... (ou autre partenaire). L'utilisateur est invité à s'informer auprès de ces bibliothèques de leurs conditions de réutilisation.

4/ Gallica constitue une base de données, dont la BnF est le producteur, protégée au sens des articles L341-1 et suivants du code de la propriété intellectuelle.

5/ Les présentes conditions d'utilisation des contenus de Gallica sont régies par la loi française. En cas de réutilisation prévue dans un autre pays, il appartient à chaque utilisateur
de vérifier la conformité de son projet avec le droit de ce pays.

6/ L'utilisateur s'engage à respecter les présentes conditions d'utilisation ainsi que la législation en vigueur, notamment en matière de propriété intellectuelle. En cas de non
respect de ces dispositions, il est notamment passible d'une amende prévue par la loi du 17 juillet 1978.

7/ Pour obtenir un document de Gallica en haute définition, contacter reutilisation@bnf.fr.


CURSUS COMPLETUS
SIVE
BIBLIOTHECA UNIVERSALIS, INTEGRA, UNIFORMIS, GOMMODA, OECONOMICA,

GMIUM SS. DOGTOBDM SCMPTORUMQDB ECCLESIASTICOIIUM


PATRUM,
QM
AB yEVO APOSTOLICO AD INNOCEKTII III TEMPORA
FLORUERUNT;
RECUSIO CHRONOLOGICA
GMNIUMQ_U^£EXSTITERE MONUMEN' <JMCATHOLICE TRADITIONISPER DUODECIMPRIOUA
L CLESi^E SJECULA,
JOXTAEDITIONES I.NTiH SE CUUQUC
ACCURATISSIMAS, NONSULLIS CODICMUS MANUSCRIPTIS COLLATAS;
PERQUAM DILIGENTER CASTIGAIAJ
COMMENTARIIS
DISSEIITATIONIBUS, Lr.CTIONIDUSQHE VARIANTIBUS CONTiNENTER ILI.USTRVTA;
OHNIBUSOPERIBUS PO»TAMPLISSIMAS EDlTlONIiSQU.E TP.IBUS NOMSJIMIS S.ECULIS DCBIi.YIURAlS«I.I"IAS
nETECTis,AUCTA; 1
INDICIBUS
PARTICULARIBUS ANALITIClS, SINGUI.OS SIVETOMOS, SIVEAUCTORES ALICLJUS UOMCYI
SUBSEQUENTIBUS, IlONATA ;
1NTRA
CAPITULIS IPSUH TEXTUMRITEDISPOSIIIS, NECNON ET IITULISSINGULAIIUM PAGINARIIM MARGINEM SUPIRIOBEM
DISTINGUENTIBUS
SULJECTAMQUE MATERIAM SIGNIITCANTIBES, ADORNAT A*,
OPERIHUSCUMDLBIIS TUMAPOCIUPHIS, ALIQUA.\EUO ALXTORITATE INORDINE ADTRADITIONEM
ECC1.ESIASTICAM POI.LI.NTIBUS, AMPLIFiCAI A;
DUOIIUSINDICIBUSGENERAIIBUSl OCUPI.ETATA : ALTERO SCII.lCl.TKERUM, QUOCONSULTO, QUIPQLIW
UNUSQUISQUE PATRUM 1NQUOlll.lBETIIIEMASCRlPSl RITUNOINTUITU CONSPICIATUR ; AI.lEliO
SCUIPIUUJE SACUJE, EX QUOLECTCRI COMPERIRE SIT OIIVIUM QUISAM PATRIS
ETIN QUIBUS OPEltUM SUORUM I.OCISSI.NGULOS SINGULOIIUM LlBIlOltUM
SCRIPTUH/E TEXTUS COMMI NTATISJNT;.
EDITIOACCURATISSIMA, OMMBUS
QiETEIlISQUE TAC1I.E ANTI.POMSNDA, Sl PMtPENDANTUR : CIIAHACTERIM NITIDITAS,
CIIAHTiE
QIALITAS,INTECRITAS TEXTUS,pEI-.rlXTlOCOIIRECTIONIS, OPrilUMRECUSDRLM TUMVARIllAS
TUMNUMEIUS, TOllMA
VOLUMINUM PERQUAM COMMODA SIIiiQUE1NTOTOOPEIUS JM.CURSU CONSTANI
l'.T J^^/TjV.
rRETIl
SIUILIS, EXIGUITAS, IfaTA
PR/EsEIITlMQUECOLLECTIO, CNA, METIIODIC.V ClIIlONOI.OGICA,/'U/yyS.
SEACENTORUM rRAGMENTORLM OPLSCL'L<IHCMQUC UACTI.NUS HIC ILLIC ErARSORUM , / ^ /SjN^QO
PRIMUM AUIEMIN NOSTRA BliiLIOTIlECA, EX OPERIBUS AD OMNES /ETATES , VW":
j f>-
LOGOS,LINGUAS FOIIMASQUE PERTIBENTIBUS», COADUNATCUUM. .] j XP \-^
-
SERIES SECUNDA, '^\*~ % \
IN UUArRODEUSl PATRES, DOCTOllESSCRIPTOKESIJUIS ECCLESI&LATIN/E \ -A
A GIIEiTOfitO-MAGK.0 AO INNOCEKTIUM III. tT.\ "S-,
ACCDRANTE J.-P. MKxSB,
^)>\%
'-
BXBLIOTHECiE CLEBl OMITEBBS, \ ^
SIVS ^"^—
CURSUUMCOSIPLETORUM IN SINGULOSSCIENTI2EECCLKSIASTICiB R AM08 EDITORE.
PATROLOGIA BINA EDITIONETVPIS MANDATAEST, ALIA NEMPELATINA,ALIA GRJJCO-LATINA. —
VENECNTMILLE FRANCISDCCENTA>OLUMIKAEDITIONISLATINJi ; OCTINGISNTIS ET
MILLETHECENTAGR/ECO-LATINJ3. — MERE1.ATINAUNIYERSOSAUCTORESTUMOCCIDENTALES, TCM
ORIENTALESEQULDEMAMPLECTITUR ; HI AUTEM,IN EA, SOLAYEUSIONELATINADONANTCR
-'! llillMlBll
PATROLOGI./E TOMUS CXLVII.
JOASNES
ARCRIEPISCOPUS
ROTHOUAGENSIS,ALPHASUS SAI.ERNITANCS
ARCIIIEPISCOPUS, CLERICUS
ARNUIJUS MEDIO-
BERIHOLDUS
LANENSIS, CONSIANTIENSIS
, BRCNOT.IAGDEBCRGENSIS CLERICES,MARIANUS
SCOTTUS, LANDLLFUS
CLERICLS GEBUINUS
MEDIOLANENSIS, LUGDIiNCNSIS , GUALTERIUs"
ARCIUEn-.COPUS EUbElilUS
MELDENSIS, BRUKO
EPIsCOPI
ANDI.GAVLNflS, , SANCIUSGERALDUS MAJORIS
S1LV.4I ntlMUSABIIAS ITSCAMNEKSIS
, JOANNES AEBAS
TUOMEI.LUS
MONiCilUS MAGlblER
Itr.NALI.LS
IIASNOMENSIS, SEDISBARCINONLNSIS, SllIIHENSISMG-
lOLCARDUS
GUAIEERIUS
NACHUS, MONACKCS TbCODLRICLS
CASl.NENf-IS, CANONICUS.
PADEBRRUNNENSIS
TOMUS UKICU8.
"
EXCUDEBATUR ET VENIT APUD .T.-P. MICNE EDITOREM,
1NYIADICTAPAMBOISE, PROPE POUTAMLUTETLE PARISIORUMYULGOPENFER KOMLNATAM,
SEU PETIT-MOTniOUGE. ,
1853
3JSGULUM...XI.

JOANNIS

ABRINCENSIS PMMUM EPISCOPI,


POSTMODUM

ARCHIEPISCOPI ROTHOMACENSIS,

AIMAE SAIiMMAM MllIIEPISWI,

OPERA OMMA.

ACCEDUNT
ARNULFI CLERICI MEDIOLANENSIS, BERTflOLDI CONSTANTIENSTS, BRUNONIS MAGDEBUR,
GENSIS CLERICI, MARIANl SCOTTI, LANDULFi CLERICI MEDIOLANENSIS,
.- ...... ... . >a

GHRONICA.
Intermiscentur

GEBUINI LUGDUNENSIS ARCHIEPISCOPI, GUALTERIIMELDENSIS,EUSEBIIBRUN0NIS


ANDEGAVENSIS, EPISCOPORUM,'SANCTI GERALDI SILVJE MAJORIS PRIMI AB-
^BATIS, JOANNIS EISCAMNENSIS ABBATIS, THOMELLI MONACHI HASNONIENSIS,
RENALLI MAGISTRI SEDIS BARGINQNENSIS, FOLCARDl SITHIVENSIS MONACHI,
GUAIFERII MONACHI CASINENSIS, THEODERICI PADERBRUNNENSIS CANONICI,

SGRIPTA VEL SCRIPTQKUM FRAGMENTA QUJS SUPERSUNT,

ACCURAJSTE J.-P. MIGItE, .


BIBLf OTHECdB ClERl CNiVERSJS,
-SiVE- .
«URSUUMCOMPLETORUM
IN MNGULOS«CIENTI^ ECCLESIASTICiE *
-RAMOS

TQMUS OTICUS.

TENIT 7 FRANCISGALLICIS;

EXCUDEBATUR ET VENIT APUD J.-P. MIGNE EDITOREM,


m VIADICTA&AMBOISE, PROPE PORTAMLUTETI/E PARISIORUMYULGO&ENFER NOMINATAM,
SEC PETIT-MONTROUGB.
•1853 '"..'
.v^-:,-'^ELENGHUS

AUGTGaUM ET OPERUM QUI H* HQG TOISO 03£&Vli QQMTIWEKTUR,

JQANNES ABRINCENSIS,PRIMUM;EPISCOPUS, POSTMODUMARCHIEPISCOPUSROTROMAGENSiS.


Liber de oiliciis ecclesiasticis, col. 27. j
ARNULFUS CLERICUS MEDIOLANENSIS.. ,
Gesta episcoporum Medinlanensium,coL 286. .
THEODERICUSPADERBRUNNENSISCANONICUS..
Commentatio in Orationem Dominicam^ col. 554.
BERTHOLDUS CONSTANTIENSISPRESBYTER.
Chronicoh, col. 545. '
JOANNES FISCAMNENSISABBAS".
Libellus de Sciipluris et verbis Palruin eolleclus, col. 446. — Libellus- alter, * col. 459. — Enistoiffi.
col, 464. . .
;
ApPENDIX.
Prcefatio Joanhis hominis, Dei, col. 478. — Chronicon Fiscamnense, col. 479. — Gatalogus abbatum:
Fiscamnensium,
~"--' col. 485. '.-..
BRUNO MAGDEBURGENSISCLERICUS.
De bello Saxonico, col. 490.
THOMELLUSMQNACHUSHASNQNIENSIS.
'
lUstoria Hasnoniensis monasterii, ce/. 587.
RENALLUS MAGISTER SEDIS BARCINONENSIS,
•Versusde corpore Christi, col. 600<* '
MARIANUSSCOTTUS.
Chronicon, col. 624. ; ...
-." LANDULPHUSSENIOR CLERICUS MEDIOLANENSIS.
Historia Medi.oianensis col. 818. •
'
-,-:.-,. -: APPESDIX,. :
-;Catalogus arcliieuiscoporum Mediolanensium, col. 954., —- Joannis.Petri.Puricelli disserlalio,. col.,97&i
; -..'- : SvGERALDUS SiLVJi MAJORISPRIMUS.ABBAS.;;
VitaS.AdaIardiabbatis.co/iJ046.;: . v ..'-./. '.:'.
: FOLCARDUS SITHIVENSIS MONACHUS, 1"
Vita S. Bertini, col, 1084. — Vita S>Joannis Beverlacensis, coL 1161'. -'- —;
|
...-:., . . OPUSCULA DUBIA..
VitaS. Audomari, coi.vx77. — Vita S^ Oswaldi, col. 1187.
EUSEBIUS BRUNO ANDEGAVENSISEPISCOPUS.
Epistola ad Berengarium,. col. 1201. :..'.':...; *':"-".;"_
GEBUINUSLUGDUNENSISARCHIEPISCOPUS.
Epislola ad Rodulphum Turonensem archiepiscopum, col, 1209. -; ': :
...-...'/'' GUALTERIUS MELDENSISEPISCOPUS.
Epistola ad Rodulphum Turonensem archiepiscopum, col. 1215. -
:...... ALPHANUS SALERNITANUSARCHIEPISCOPUS. :
Carmina.coL 1219. — Sermo in evang. «' Cum trahsiret. Jesus, > etc,co/.'i269. — Vita et passW
S. Chrislinse, col. 1269. I
GUAIFERIUS CASINENSISMONACHUS.
Carhlina, col, 1285. — Vita-S. Secundini, col. 1295. — Vita S. Lucii papse et martyris, col, 1501.

Ex lypis MIGNE,au Peiil-MontroMge.


__"NS.O
DOMINIMi.XX.IX..

; \-$A8N$£:'::.;::
"
; ":V . ABRINCENSIS PRIMUM EPISGOPUS.
. P0ST-SI0Dl'M

ARCHIEPISCOPUS ROTOMAGENSIS.

NOTITIA HISTORICA.

ifialiia Christitma norseedilionis., lom. XI, p.sg. 51;)

Morluo Maurilio, clerus Rolpmagensis Lanfran- I. A quatenus exeinpiariter correpli, et posteris similibus;
cum Cadomensera abbatem sibi archiepiseopiim ele- sint lerrori, et parvuiis spei. Quod lolum in hoc de
git, qui, teste Orderico Vitali, recusavit:, loiisque quo agilur Joanne arehiepiscopo dh/na censuEa.
salegii viribus ei ^apud eumdem clerum, et apud *xhibuil in eo, quem is adversus sancli Audoeni.
Kormannorum dacem Guillelmum, et apud-sumrt.um coenobUasineoiisuUe lumiillum exercuil. Quod non
poiiliDcemAlexandrum II, "ul Ecclesiaeviduaj.pra.fi- derogaiorie, non insultatorie, sed coiisuliorie een-
cerelur Joannes episcppus Abrincensis; quod et suimus scribere. Prinio, quia insoliium, incrcdiblle,
asseculus est, Romam ordinalionis hujus licenliam etquasi monslro simile, tanlum tumultumy tantarn
petendi causa a <face missus, unde pallium cr.m iurbam eo die siiie sanguine accidisse. Secundo;, ut
Sieenlia deporlavlt, loco nobilissimo, Ct ab omlii jure seu consuetudine;
Joannes vero episcopus aposlolica legalione re- . archiprsesulum luijus «rbis privilegio Caroli M.agni
ccpla, el oinniunv coinprovincialium episcoporum iibero sit memoriale, quose probentnec in rnagnis
cunctorumque etiain ejusdem Eeclesise cai_onicorum excessibus ipsorum ali.quid justiiiae debefe. Causa
electione «ommuni consensu facta. meiropolilanam erat, qua Guillelinus Nortniahnorum coines et Ah-
adeptus est sedem, quemadmodum Iegitur in aciis g-oniir) rex gioriosus. Ccnomannis cum expedilione
archiep. Rotom. Transiit igitur a sede Abrincens-, sua morabatur. Aderanl ei inter reliquos proceres
undeet plerumque Joannis Abiincensisnomehsprlilus iste Joannes sedis liuj.us.arcliiepiscopus, ut vir exr
esl, ad. sedemllotoma^ensem Joanhes, fiiius Radulfi ceHeniis ingenii, et non niedioeris .consilii _:Hico-
.<.onii.isBaiocarut_-.el Ibreii, fralris uterini Ricliardi laus quoque feverendus abbas supradicli cosrtobii.
Kormaniae ducis, cujus arcliiepiscupi in; curiam Imminebant celeberrima tOlisque vdlis excipiehda
xm Kafcndas Marlii 107fl tn.cia esl causa de cella sanctissimi Audoeni dies nataliiia : et quia' mpris'
S. Audoeni de Gisorlio inler monachos Sancli Leut- est ut archiepiscopus ipsa die inibi missarum so-
fredi et Majoris Moiiasierii. Anno 1072 in niajori lemnia celebret, nOn jpro ulJa quidem vel ipsius
..asilica sua concilium habuil cum suis suffragaiieis jentacuLi vicissitudine, «e"dquasi ih recpmpenssiiio-:
pro resliluenda efeclesiaslicadiseiplina. nem consecrationis suse, quam nonnisi in pruefata
"
t Hic verp, ex aclis arcliiepiscoporum Rotoniag-,*'' ecclcsia cuivis sedis memorat_elicet accipere; mis-
(uil vif .progenis hobilis, liberalibus imbutus.disei- sione a rege peiita redibat concite, abbale praeno-
plinis. Is alias satis slrenuus,animi fuit impaiien- minalo iuterim ad occupaliora remanenle. Qiiid
iissimus. •Cnidescebat in eo liic morbus, ei, ut iia plura? adesl dies veneranda, clerici majoris ecclesiaj
dixerini, exaggerabatur lum carnis nobililale, ium c_ splito eo conveniunl: et quia pra^misso nunlio yen-
prailationis dignilate. Solent enim hoec duo plerum- lurum se mandaverai, solemne missarum iiitefMi
.que posilos in culniine: in flexiim usque superbia., diiferlur. Post aliquandiu vero e communi consilip,
ipso poienliie fasligio lenocinanie,. coiruinpere : ne quid lantse diei subtraheretur, dum .vehiiti,-"ii.ii-.
adeo ut normaeobiiii jusliti_e, unde animi sui furo- tialuf. Tanla vero morpsitate, tanla id factum est:
rem videnlur pascere, hoc zelo juslili_e velint depu- .devotione; ut non mirum tolis animis hpsiem hii-
lare. Evenit autem aliquando, ut hi lales, non pa- mani generis ad hanc laetiiiam Ciirbahdamexarsisse:
islores, sed crudeles exactores, occulto Dei judicio qui maximo sibi lucro credidit accedere, sic Hlud
corani ipsis, quos iiijuste yexaverunl, corripianlur: veneno su_e nequiiice lempus inflcerej qiiod interim
PiTaot. CXLVII. "; \ . ." "l - "-'•;';'
- , JOANNES ARCUIEP
.«:" -,.-: JtOTOMAGENSIS.: -:.-!.,,„-,^!,_ ._„,,„.^,. .,.,,.*2
sibi dolebat oepcrire. Finito ilaque Kyrie cum duo- A raiur; jure hoc in ipsa nube poriendebatut. Hinc
bus rbyihmisi exaclo Gloria in excehisDeo, quod neiiipe inseiisibililer furenlium nubiluni velut fumus
incceptnm ab abbale P.ichardo Sagiensi ehorus cele- ascendcns, divii.a_.gratise sercnum tnrbabal : hjnc
berrimefuerat exsecutus cum Iahdibiis:_.iiis:)(id,ver.o > ;: niahifiiiV-Dpinini1 rentu ipserum ad feriendum
pro-
tolum expendebalur ;in pr-esio]alione;archiprSosu!is),.'.: yocataiitsaiicius Aiidocniis meritis suis prolegendo
ecce accurrit ut iurbo lempestaiis, omnem confiin- conlinebat. Biclo nil sribripil quod rciragelur :
dens graliani illius celebrilatis. Hic ;namque iptam.... lantum ratio ipsa a tpto pendens suffragaiur. Ipsi
menlis indignaiionem animo eoiicipiens, quod non "-.sahe, ebjiis paiieniife sit lllissimus reddilor, scsti-
usquequaque fuissel exspeclatus, lorvis oculis. ore; , niare licuissel, ni se in s_ia pertinacia coniinens-a
furibundo cunclis maledixil; conyersusque ad ipsosi consideratione rationis animum revocassel. Sed
monachos exconiniunieavit..,-.- ex ahctofitale .Be. et;,;."_:
:ahmiositatis.ejus.'immanitns'iip_i (lestiiit eo usque,
sua officium prsesens iiHcrdic'ehs~°c'essare fecii, ab- qhorie iriy.eheiisirruitiii ie.v Igitiir yicecomes civi-
halein ab allari evclleiis, divini officium niinisleriL--,--Ja.li.S; archiepiscopuni siccircumvenlum ut audivif,
probibuil. Mceroris eralplenuni et sl.iporis eernere" veriius ne quid inconsullius adversus ipsum age-
laiil_efesllini Itetitia;, toi et;tanlas yoces .eaiii "prair";r retiir y el^ ipse vpost^iioxie ar.guereiiir; militarem.
conantes in subitiim silehtiumobniutuisse. Ipse ad :"5 :"1 mariuih ,eogit_, regig banmun omhibus pr_etendit,
complendum se officium prseparat : clericis suis, suppeiias acCnrril; jam nil reluclaniem , imo sibi
ut a loco inccepto peragereht, inipferat."-Nil.il.hic periitiis diffidehleni.periculo eximit. lis tumultuum
relicendum forc censemus, quod dum alteri parti deiiieiitiis exacla est dies lanta? celebritatis.
faveiis..odissiuiulamus, alleii tpluin derogando im- c Msiimel qui valct qute facies liinc fucrit cnri_c
putare videamur. Yerum falsi asiipulaiione i.on in- ccelcstis, qu.im indigne liilcrit sui pr_ccellcntissiini
digel. Fratres, elsi decorem sibi tanti gaudii pi'_e- civis Audoeni sic confiF-am,sic fosd.ilani, sic prse-
ripi dolcnles, pontificali lamen auclorilaii cedunt, replain diem sua. rcmuneraiionis. -riEfctimelquid
feslhis se ornatibus exiuml, satis eiini luiiiiiltu ec- exstileiit miscria*, lariUim palionum nil penitus in
clesiam egrediuntur; huc quidani, pmsilo, alii alio filiis suis quod Doniini laciem placaturus offerret,
succeduiit, in.ieem el ad suos super suo pudore eo die acrepisse. Kos ignoranies divini secrelum
nicerenies conqueruniur. Cum subito quidam moj- consilii omittiiiius, de liominibus huinana pensamus.
roris impatiens, dubium quidem _,n ex ipsis, vel In lanla multitiulinc discreta scm, s.lale el ordine,
eorum fannilis, plus furoris, niinus consi.ii animo 11011 cicdimus defuisse, el qui nienle carnaii se mi-
colligens, luirim properal, majus ccclesiaj signtim . nus'nocuisse poeniiuerinl, dum nil mediuin, quin
pulsal. Ilinc foruin olior advolat : arcliiopiscopuni lam speciali gjudio prhali forenl, aUciiderint; et
sancti Audoeni glebam ad majoicm ecelesiam aspor- qui sanioris consilii, poccalis snis eam lurbam im-
tare velle proclamal. Prosiliuiit omnes e domibus, piila^erinl, vola sua pnerepla gcmueiint, a suo pa-
alius gladium, hic bipennem, di .ersi quod primuni trono \eiii.ini suspiranles super suis actibus em-
manibus occurrerat, arripiunt; ecclcsiam ciun fu- buerini. Trjtres in crastinum de snis eligunt, p<r
roie irnmipunl. Quidam cuiiositate acli. ce.ata mo- qnos abHati suo quod f.icium fucral, innoiescerel,
nasterii consceiidunl, quoedame\ tabulalis auferunt: et regem super hoc suggesturus adirei; sed aichie-
quid sic furens popnlus agere vellei, rinianlur.PIu- piscopi nuntius prsecesserat, imidiam omnem in
rimi ejiis' iiilentionis erant, ul. quia cis tan.jo con- monachos retorserat : sic infeclo r.egolio reditum
tinualioiiem lselili_einterriipissct, nec sibi perficere est. Rex lieet posl ipsius archiepiscopi et qiiormn-
liceret. Archicpiscopus ciicumcirca fureiilium se dam aulicorum insiinctu animo in monachos molus;
turmis appeii expa\escc.ns, plus lamen dcsuper iin- rem lamen ex sequo pensans, liinc iinnioderaiam
minenles metuens, ab altari ad vahas monasieiii arroganiiam, hinc iiiconsulium tumultiim justis
fugam arripuit : vix clapsus infra ambiliim carum librationibus piwponderal. Jubet igilur slaiim ec-
ipsis prius clausis se recepil : undique circum se D ] elesiam ab aichiepiscopo reconciliari. Qtio.1 cnm
sedilia et formas aggerari fecil. Noiinulli lair.en par- saiis irato cl rclucianli animo abnueiel, icx Mi-
tis ipsius arreplis candelabris, cereis et perticis, in cliaeli episcopo Abrincatensi loci icconciliationem
monachos cfferati, sed ab eis non segniler e__,eepii, injunxt; pudoiem vero siiiim, in fuluro vindiciam
pudct diceie, quam foedoexcmplo reseo die debuit pivolendens, dissimulavit. Quattior igitur monaclios
determinari. Consiitit salis ipso die meritum sancti loci, qucs el faclionis auctorcs audieiat, totidein
omnibus adfuisse, qui hinc sa'vieiitiiiiii manus com- alioium cajnobioiuin abbal-bus commisil, qualeinis
primcndo, hinc archiepiscopum cum suis eo periculo et archiepiscopo saiisfaccrct, et illi in peregrina-
eximendo, tantuin nefas non parvo cunclis miraculo tione biia lrerenl, qnod miinis consulle pecrassenl.
potuit avcrteie. Nara lanta subito nubis cahgo id Non mullo post lamen, et ralionis consideiatione,
spalium sancluarii, quod loenli sancioriiiii conline- ei pclilu abhatis ipsorum flexns, in piajsetilinin sni
baniur, obiiimii, ulvix vel a curiosis oculorum acie cos re\oca>ii,et Ecclesiie rcconciliulosreddidit. In
corripi polucril. Rei congruit miraculum. Quia enim his pnmibiis semper apud ipsum cautum exsiitil, ne
sacrse Scripturas dhersis in Iocis per nube.ii liunc' quid sibi areliiepiscopu'-, qnasl sub ecdes.asiico
clelinquenliuuictecilas, nunc Domini proleclio ligu- \igore, in cansis 1>>IJUS eccksi_e insolenier arroga-
53 NOTIllA, HiSTORICA. ij
vcrit. Imo poslquam gemino f.alrum earumdeln A * patu dedh, el ad quamoain paliimonii sui villain,
cxsilio salisfecit, rem in consilinni poiiit, conciliuin S. Philiberli dictam, secedit, ubi ct aliquanlisper
cogil; quoJ al.bnliam suaui irato et lumultuanti supenixit. Duodecinio vero sui prresr.Iatus anno
animo inlrasscl; quort tolius luibsc causa et materiai viam universas rarnis ingrcssus, liomi.icm exiril.
exs.iiissel; quod loei reconciliaticnem sibi deiiegas-' Inde tamen ad propriam sedein reforlur. t
set, judicio primaluni suoruin trccentas libras e\&- Ilactenus scriplor ille, qnein, si mi.ius circum-
git. Delicli salis hsec vindicla cxsoi. isset, si jnlimss specte verbisque asperioribns pr.Tsulein tractavil,
f__cli pceuiiiiissct, Dominique paiienliam non negl'.- tantiim abcst ut laudcnius; ubi vero in incominodo
gendam puiassel. Sed animi rancorem nec lunc nalurali iniraculuin vidcre sibi \isus est absque'
piimiii'i advcsus Sancti Audocni cocnobilas occc- revelaiior.c, r.on possiimus non leprehenderc. Scd
perat, el hoc modo poluii politis etaggrrari, quain quo nornino aflieier.Ji sunt editorcs histoiioe Mal-
ieniri. Trium ahnoruni spalium evoluluin eial. et lli_ei Paris, qni la:n ii_ iilrnque edilione Londo-
semper repiilsam sui colore conlinuo secum corro- niensi aiinoruni 1571 et ICIO, qtiam in edilione
dcbal, congruciili sane-exemplo suspensus, vefut Paiisiensi anni KMi, Iianc notiilam scripsere in
evaiiMlicae ill.us ficulnecefnictns. Untle sic miidam. ' H
o x i.,, margiiie : Monachi Sancti AudocniJoannem archiepi-
_B:specIalaIrlbusfruclumnoa altulil annis. scopumRolomrigensemoccidum! Scripser.it minus in-
consideraie ipse Matlliajns ad annmn 1075 : hivn-
Cum posl id temporis redeunte eadem feslhitale,
seruul Sancli Atidoeai monachi Joannem archiephco-
{laucis anlc inensibtis paralysi percussiis, sed ab hae
iiilirniitnic jar.i rcspirans, ad soleinnitalem \enit, pum Piolomaaensem missam celebrunlcm feslivilale.
sancli cum armala manu virorum. Sed Pd
ct quia per se missam cciebr.ire non potuit, Gislc- " ejusdem
berlo Ebroacensi episeopo ticcssuas commisit: ipsc uliimos prajsulis annos quod special, (rauii Ordc-
in medio caiitoruni speeie pi_eceiitoiis sielit. Ut ricus Vilalis, pagina 530, ilium suLila passione pcr-
vero cvangeliuni cospil legi, horribile dictti! sic ab cussum, lurba spcclanle, nd lcrram dejeclum essc,
<Hbiennio qiio supei \ixii, elingucm cxsliiisse
imiinis Iuiinoribtis in secretioreni niealum profluen-
Joannes dccorem donuis Dei inipense coluera.,
iihus cst subiio angusliaius, ulrapiim urina procur-
iens, lineam usqne superpeliicialeni liiduiiienium ctijus egregium liodieque superesl monumentiini
in libcllo dhi_ioru.ii officiorum ad usum metropo-
omnc infecerit, pavinienlum eiiam quo slabal, pcr
lilaiiajecclesisc, Maurilio decessori suo oblato. Plura
q'.'am hun.eclaveril. [linc posl fldelium oblalioncs, cliam concilia
CIIIII amplius dissimulare non possei , ceclesi.ini , celcbra^it; primtim anno 1072, de
C quo jain dixinnis; alius anno 1074, in quo piioralus
rgressiis, pudorc non opoiiel diii qiianluni ct nica-
roi c confusus, ad sua revcrsus e_>l.Quod ul primum S. Victoris apud C ilclcs r.d abbalias cveclus; ipso
ad aures popull peicrebuii , quis seslimare, quis veio crod presbjtoiis suis concnbinas prohibuissei,
dicere suffecerii, in quas et quantas voces se dcrc- inpidibnspelilus cslfugaqucsaluliconsulerccoacliis,
de le Ordericus Vilalis. Subscripsit anno i07J.
pente sparserii? Oiiines (amcn in commune Domiiii (fio
mngnificenliam sancliquc Audoeni merilum perso- Anno d.ploinati Wilchni regis pro ecclesia B_>jcccn..i_
nabanl: jure hunc ab integriiaie pracscnlis l_elilise 10"S Cspciiiftin Miginem, filia.n Guil'elmi
sic ignoininiosc repulsum, quam olim indigne nimis Notlii, Deos-cravii in basilica Fiscamnensi. Asifui!,
anno 1077, dc.Vicalioni basilicarnm S. Slcpha.u
perltirlnivcral, acelaniabanl. Nemo nobis succenseie et Benlai MariajBeccensis.Eodcni atir.o
habel, sivera diciniiis, qnia nemiiii cxamcn judicis Caclomeiisis,
a Guillelmo iege; noltiil sepelirc Ilngonr m'
.omiiium, in cujus maims horrendum est incidcre, jsissus
Lexowcnscni episcopuin. Denique ad Finciti, t-ini
iinproperandum sciinus, el ex aMena culpa poeiiain
incurrere viilde formiuanms. Scd eniiu jutiicia Do- episcopaius quam vitte ejus quod speclat; r.bdicairi'
raiui, quse velut abyssus inulta sunl, niirari, ipsmn coacius csl, l.im propier offensam regis qua__\
in lam sanclo viro proedicare, quo affeclu pielaris nJJ propler parnljsim atit uriniB incoiitinciiliam. Ad id
iisdein de.ole sibi famiilaiites protegemlo scmper ^ero cxsc.;ucii(liini Gregorius VII papa Hui:erli:m
fo.eat, plus est sacrilegii ingrato s'leiuio tegere, legaiiim ad regcm Anglorum miserat, priiiie Ncn s
cadil in antuim 1078,
quam ut dicalur, reverenlise. Cselonim iion p-.trnm Apiilis, i.idiclionc piinia, quse
inlenlionem piam dirigit, sludendum co.iliiiuc Do- ut inqnireret an ille pro sua segrittidine episcopale.
iiiino servire in timore, ct exsullare ei, sed ciim onus suslincre possel; quod si lanto oneii impar'
tremore : sobrie peiisare, qiiain nitidutn lemplum roperiretur, nlius in ejus locuin canonice cligcrcliii'
tamcn non habttil, nisi mense Julio
ipsi nosmei scilicel exhibere deccai, si adeo zclaiis Successorem
liujus exterioris culuis in visibilibus leinplis appa- anni sequentis, duobns anlc obilum cjus mensi!.us,
retil. Non eniih inhahitanles propter locuni, sed cxactis arcliiepiscop. Rotomag., quoe cum dnoJe--
anno morlem illam consignent,
propter inhabitantcs loeum Dominus elegit. Vernm, cimo prsesulalus
ut coepla prosequamiir, pef alios tres annos adeo inilitim cpiscopatus ab ipsa decessoris morte com-
nccrsse esl; qnando e couirario Ordcritus
ipso incommodo laboravit, ut neque jam administra- pulcnl modo
lionis infulis deservire potuerit. Cum tandem regia Yil.ilis, qui sibi conslare non vidclur, illud
imo consultu omniuin in annuni 10G9 rejicil, iiiodo iu aimum 1072 ubi
auclonlale, pulsnius, episco-
JOAXMS ARCniEPISC. ROTOMAG. IG-
tumulatum esse ait in baplisterio 'basilieoe su_ead A , Ecclesise ininuuntiir opes, sacer ordo (opescit,
aquilonem v Idtts Sepl. Trinas ad euin Lanfrancus Provida relligio queiii sua consliluit.
Caniuaricnsis archiepiscnpus, unam vcro Ilildeber- Ilic neglecta diu canoimni dccrcla rcformans
tns Ccnoiiiancnsis episcopns lilteras scripsere, quas Inslitiiil cane vivere presbyteros,
post Aclieriuui el Bibliolhccam Patrum vulgavit Dona Dei sub eo venalia nulla fuerc;
Ponimeragiis, Concil. Rctomag., pag. 78 ct seqq. ct Iluic et opes largas conlulit Ecclesioe.
Beslinus parte n, pag. 15 et scqq. Hoc cpilaphium Lingua diserla, geisus, sapieulia, sobria vila
ejus recilat Ordericus : Iluic fuil, exiguus quem tegit isle lapis.
Metropolila luis jacet hic, urbs Rotoinagensis, Nona dies septcmbiis erai, cum cnrne Johamies
Culminc de suuinio, quo morienlc ruis, Exspolialus obit: sil sibi vera quies.

R, F. «TOANNIS

ABRINCENSIS EPISCOPI, DEINDE ROTOMAGENSISARCIIIEPISCOPI

LIBER

DE OFFIGIIS EGCLESIASTICIS

AD MAURILIUM

ROTOMAGENSEMARCHlEPISCOPUMj

Primum cx codice ms. coznobii Salicosani in lucem edilns, nunc ex ms. codice Libliothvccs
Sigotianm auctus ct cmendatus; notis D. Joannis Prevotii, Rolomagensis ccclesiw catlic-
dralis canoniei, el recentioribus obscrvationibvs illuslratus;
In quo varia anliqiiitalis ecclesiaslicte moiiimenia, hacieinis inedila,ex mss. codicibus nunc priinum in lu-
cem prodetinl.
(ROTGMAGI. Impcnsis el typis Bonavenlurm Lebnin, typographi et bibliopolo'. in area Palalii, svb siyno
S. Bonavenlurai, cum approbalione doclornni ct privilcgio regis. M. DC. LXXIX.)

Solemne habent omnes qui de re aliqua scriben- Ii li facile obvium Joannis Abrincensis primum cpiscopi,
dum susceperint, quajdam prscmitlere sive ul labo- dein arehiepiscopi Roloniagcnsis, opus iterum pro-
rem legcnlibus commendenl suum, sive ut insiituti direl in Iucein : ne nalivo decore nudari palriam, et
a se operis ralionem exponant. Qucm niorem ncqne scriptione peiuiili plerosque carere contingeret.
pcnilus convellere, neque omnino cuslodire propo- Verum cum non salis ex animi senienlia procederet
siium esl. Quid enim neccsse est Iibnim exlollere, eveiilus, laciius felicioris exspectabam opem, qui
4jucm et dignilas aucloris, c( ipsa per se docirinaj imperfeclo operi ultiniain imponerel inaiium, et
commendal ulililas? Divina in eo traclnnlur ofiicia, niuilis truncalo partibus facerel inctiicinam. Ctiin
rilusque quibus illa celebrantur : in quibtis inesl, imer lisec audio lypographum ad novam lmjus edi-i:
Auguslino lesle (epitt. Ii9, adJanuar., c. 7; lib. ix lionem se accingere, pupugit ea res aiiimuni, re-:-
Conf., c. 7; serm. 16; inler Paris.), quwdam elo- Iiictanlemque impulil eo vehementius, qtiod t)T)0-
quenlia salularis admonendo discenlinm affectui ac- giapluis consiliuin siiiim clam me esse noluit, sed
commodata. qua frigidus a calore Spiritus Dei cxci- horlatus esl ut operam adjungerem meam. lllibera-
tatur animus, dum fides qum oculum habcl in corde, lis visum essel animi eam opportuniiatem, quam
ad id quod accipil visibili lumine, gaudel inuiibili ad'oplatiim negotium admiiiistrandiim dabat.Dens,
veritate. Horum vero cxposilionem tanli fecil idem C ( corrupiam sincre, neqiie in illud pro virili parle
cximius, neque salis unquam laudandus Ecclesioe inciimbere. Unum me morabalur cceplisque obsla-
doctor, ul eam universi mundi hujus imperiis, eiiam bat, quod elsi non indiligentcr ainicortim lustraram
inusitata felicilate .pacalis, prseferendani csse ccn- bibliothecas et scrinia excusseram, niillum tamen
suerit (epist. 119, ad Januar., e. -16). Hsec cogilanli numeris omnibus absoluium, imo ne melierem qtii-
dudum in volis fuerat, ut dislractum iam, neaue dem Sslicosano cotliccuiiiaiicisci licuerat. Quare
17 - '"---.- LlBER DE OFFIGIIS ECCLESIASTIGIS.— PR_EFATIO EDiTORlS. &: ; l^
diversus auimi, quid, coiisilii caperem fluctuabam,'' i, A pajiiiieritium ritiihi, quemutruhique, quiii arLcairi-.,''
ut enim 'sapienler. moriet Tlieodoricus;rex apudd dem rehi pertihet, simiirfeprMseiitaniiis. : ; ;,
'.-' - ' Ex antiquO poriiifleali ihs. bibiioiheciecaiiieilralis
{.assicdorum (lili, fv Var,, cpist. 3.1), ad finein de-
bclpetductre qua. prudentum intentio visd est susce- ;- anrionim litinihihiiirri 700 adjuiiximns allociitionenii
yisse; defeciusuamque reruni aut consUiumtitiibare, ;, archidiacorii ad D. a'rcliiepiscopurii:pro absoliiiiohe
aulviresarguii defecisse,quidsicUl perfeciaintaudeni ii poeiiitenlituii, quoe incipitVArf_!s.ietnpii!, et legitur
ad finetn perducta pariunl,ita viluperationemgene- •- ih cathetlrali eccIesiaRotOmageiisiviis^concepla est
ranl qua: in mediis conalibus irgra deseruntur. Sedd verbis quse patefnarii omhino beiiighilaterii .pieia-:
quamvis exitus hibor ille non iiabuerit expetiios,>. temqtie S-pIroiritvDlilfefi abea qiiseliahetuf ih-Oriline-.
hon despondii latnen aiiimuhv, et qupd pliore via; a; Roinano, neque: hactenus, quod sciam, in luceiii
parum prdspefe cesserat, allcra aggredi sialui.'l.' eriiissa'est. ; - .- '.
Itaque exquisiiis undequaquej-veieribus ad Roioma-" rf • Excipit haiic:labnla: paSclialis qude cereo 'paschalr
geiisis Ecclesi-B usum codicibus'nianuseripiis. quiii affixa fuit aiino Doriiini 1678. Eam; scribere scri-:
[lierumque verbis Joannis Aririncensis ila conso- bendamye carare ad ecclesita catliedraiis. cancella.-
iiarit,"ut non oviim ovo similius esse videaluf: eo-- rium perliiiet.Tdeni esl quotahnis in ea. lenor ver-..
rum suLsidio yarios ejjis locos iHhslrarl, el quoedam n borum, miitanturquetantummodo noise aritlinieticoe
*'': - ;.-••
quas in edito deefant librdV in margine supplerli sivei nuhierales.';
posse, verba cogitavi. Neque fefellil opinlo. Saeia- Varios insuper deprompsinms riths ex rilnali n.s.;
runi enim vestium exposiiionem quse in fine editiI ecelesi-e calhedralis duceiilorum, plus minus, anno-
Lbri exstabat lnuliia, iiilegfaih reperinnis inexpp---'-'- rum, qui quia jam obsoleli sunf el ihiisilati, ideo;
siiionis divinoriini officiofiim codice .iiis-.ahhoruiiifi ' eos a superioribus, dp qiubusiOcuti shhius, sejunxi-..
500, queiii benigne pro suo riiore cdncessil V. cl.i mus. ••' : • •' -•• •' -• '•."*.' • .-''.•
Eniericus Bigoiius. Neque Iricstetitviri non niinuss .';.: Hos ihter emineiit officiiim iiifanium, officium;
iiumanilaiis dole quam erudilioriis el haialiunii sieiloe, et officiuiii sepulcri, qiioriimiiieminili.Joan-
Splendore cOnspicui in me behevolenlia : iiam in-; -; . ues, etquorhm dariuis ritus, v.erba^canlumque,qiue
stfuctisslmoe bibIIolhec_e suse copiam fecil, neqiiei- omnia stimpsimus ex duobus niss'. eotlicibtis bibIio-:
aliqnid habuil recondilum adeam rem perliheris^} ciBBigotiaii_eannoriihicifciter200, a"(lusuih eccle-
ijuo nie nori uii ianquam fe iiiea voluerit. ProcSti-itt siiBRotomagensls.HaJC officia pluribus iri prpviriciis
prsp.terea rithaleni Ecclesioe Rolomagensis lihriiiiii usu recepla eranf, cle iiis eriim scribunt Joannes-
riis. ahnorum circiler duceritofum. ex qrio __sacf_trui_.i;.
v.' Beleihusi 'Ghillelhius Diiiaiidhs lel 'aiii;reriim Sadfa-;;
oclp processionum rifiis exscripsi, earum sciliceli rum tractalores.-.. i . -
quae fiunt die Dominica Palmarum ad Sanctum Gik Suppcditayitiiiobisrvetus Ponlificale bibliolhecaj
dardtini, in quii deferlur cofpus Chiisli iri TOretrO ) :; calhedralis 700 rinnorum ordinatioiiem fepiscopi iii
feeondilum, die sancto Mareo^sacra, (ribus Roga--;-,--.provinciaNeustriaca,: una curii coeremoiiiis preci-
lionum, ej, ascendenlis in cdelum Christi, uicapii-;< -biisque.siiper cuiri in ejiis conseCraiiohe reeitandis,
vam ducerei capiivitatem, cui recens absolutus in-:-; hieniinilque Ecclesise Rolomagensis dum a conse-
terest reus; die solemni corppfisChrisIi, et in fesli- crando hanc professionem exigit: Vis sanclai Eccle-
vilaie S. Audoeni, qtia cathedralis ecclesise clerus! siw Rolomagensi,ctc.
ad ejusdem "sa.ricii bas.ilicam pfogredstui. Si quse. In Imjus Ponlificalis line eorum nornina coiuineii-
autem occurrant varite discfepaniesqueleciioiies, , ttir, quos aul cilari, aul eiiam excomniunicari opor-
eas in margine, ex calhedralis epclesioe ordinarioi tebat, quos inter recenseiiiur monachi proprictarii;
nis. iri ejus sacrario servato, nolalas lectpr inve- quoe referre exlra rem esse non crcdidinms.
iiiei.1:. Episcopalcm admonitionem ad ordinandos habui-
Ex eoderii paciler vafios escerpsi ritus, qui jam, mus cx Ponlificali ms. riibliotliecoe calhedialis a:i-
in nietropolitanaecclcsia nonnullisque paroacialibus, j) E norum 500, inquo mul(a observatiohe digna rcpe-: .
servaniur ecclesiis, quorum iamen rion meniinil riuntur. Prse coelerisqiioii ad subdiaconalus 18,an- .,•_
auctor noster. Ad hos confugere licebil iis qui ma- nos, ad diacpnatus 20, ad sacerdotii ;oi'dinehi 24-et, ;
irem ecClesiam.sacrorum liiuum ducem sequi vo- SiSfequirat. :,;.:.:.:;,;:.;,. .;;.,,.
luerint, omnemque ex ejris exemplo, ut par esl, lnsuper ex eodenidamus. benedictiphem; abbati.s;
csisprbere, si quoe.incideri.t,:diffictiltalem, servatis.;, cum:pmnibus precibtis super'abba.ieni,orJiiianduiii;:,
iamen primiim cseremoniis iifrituali prajscriptis; °;:'.. fundendis, in; qua menl.ib fil ohediehii_e;:episcppisf:,,
Exeodem et ordinario nis. Bigoiiano' saiicli' ,' exhibend_e,quamque;in conspeclu:ecclesi_e poilice-:, ,
chrisniaiis et sancli olei -desumptas beiiedicliones. bantur ahhates; Sub ejus fiiieih habelur hiijusipr.o.%
: fessionis obedieniiajfprriiulaj qustvforie, eadem esl'
exhibemus.
;..- quam Hugo Ambianensis, archiepiscopus Rptonia-,: :
Neciibh ex Codem Bigotiano codice ordinem. in gensis, exigefe solebat, sicut abliiiipceiitip II iii;
Imione peduni luiii pauperum, itini clericorum; offi- concilio Remeiisi mandatuni fuerat.; «: ."
ciuui missse siccse, ht Vocant7iri dle Parasceves ce- i Necnoh ex eodemordinationemabbaiis.caiioiiicOf
lebrai-i soiituni; et eject.ioiiis. cl reconciliasionis nim ct abbalissaj sanctinioiiialiiim de.suiiipsimiis.
59 • JOANNIS ARCIIIEPISC.ROTOMAG. 20
Excipieiid_o'pariler visse sunl tres antiquoebene- A stuiii, cujus loco feria quinta post diem Dominicaiu
dicliones pontificales ex veluslissimo ponlificali ms. sanclissim_eTrinitati sacram (cui dedicata fuit litee
700 saliem annorum bibliotherse cathedralis. Prima ecclesia) officiiini de feria fieri indicat. Majorem
est in dissolulione synodi, cujus tres priores veisus prscterea huic codici aucloriialem conciliat quod
exslanl in Ordine Roinano. Duarum posleriorum qui eum exscripsit, ex aniiquioiibus libris illinn se
primam conlinet codex infra missam qiioein Nativi- transtulisse in prajfalione significat. Illud in eo praj
tale Domini celebralur niedia nocte, alteram infia C-eierisobservalioiie dignuni, qiiod apud canonicos
missam Sabbati sancti. Ejiismodi bcncdictiones irn- regulares usu receptum ernt, ul diebus liebdoniadte
peitiri solebat episcopus infra iirssarum soleinnia, s.inctoealioruinque per annum solemiiium penigilio
anlcquam htecverba prolerrct: Pax Dominisii sem- ad celebranda religiositis qute recolebaitl mysieiia
per vobiscum (.ide BO.NA, lib. n Itcr. liturg., c. 1G). bre\ibus mutuisque sc coliortaiionibus accende-
Stipradict-e non habentur in sancii Grcgoiii Sacra- reiu, ei per advenlum a carnibus ct sagimine absii-
inentoriim libro. iiereiit.
Quibus subiiectcndam credidimus iiisiitntioncm Exposilionem Canonis missseet divinoruin GlHcio-
canonici regularis priorattts S. Laudi Rotomagen- ruiii incerti nucloris nunquam anlea editam, cl quaj
s.s, ex proccssionali ms. et coliectniio hiijns doinus *>jit niuliis Joanni noslro tongrtiil, tradidit nobis cx
'transsuniplam. Uterque coilex ailatem pr.esefeit bibliothcca Bigotiana codex ms. annoruin 500; ejus
annoriim 160. Ex ea inslitulione palet auiiuatii auctor et anliqims el in Amalarii Iectione adeo \er-
probalioneni non fuisse requisitam, sed postiiuam salus esl, ul ejus brcviator iricrilo dici possil.
susceplus fuerat candid.itus, cum posiiis vcslibus Breves noias adjecinms quse cjus intelligeiiiiain
ssGCtilaribus, regulares induissc. E_e crant lalaris juvarcnl. E\ boc codice cam parlem exposilio-
tunica, lineum iiitltiiiientum el capulium : de bir- nis sacrarum \estium hausimus, quam dcsidc-
reto, et ali.iulia qu_eiiiinc sinislro brachio imponi- rari in edito libro supra monuimus; quam tamen
tur imlla fil menlio. Deiniic ftisis ncimullis prccibus, hic cxslare passi sumus, neque suo loco avulsam
professioncm eniillcbal hac verboriim forma pr_c- coiiie\lui Joannis iiiseruinms, nc dicii cotiicis seiies
conceptam : Ego fialer N. offerens trado me ipsnm interiuib.iretur, quani, ut cxsiai, bona fide repriesen-
divinaipielali in ccclesiaB. Laudi servituium sccun- tarc potius hahiiiuius.
dttm rcnulam S. Augvstini, cl promitto obedieiriam Posthsee instrumenla dunriim celeberrhriarun..
domno N. priori piwfatai ecclesiai, el succes&onbns ftindalioniim capellanorum scilicet collegii Aiha-
cjus canonice inlrantibus. Exinde adnii&susatl oscu- „/-, ncnsis ex labiilario archiepiscopalus, et collegii
Itiiii prioris cl sociorum, jiirejurando firmabat se Clcinenlinoruni ut \ocanl, ex ejtts charlophjlacio,
oi.iinis siatutii scrvaturum, ct arcana capit; li se- cxcerpla idco addidinms, quia diviiitim officium
cum liabiiuuim, ne_;uc ciiiquam exlraneo palcf.ictti- ccnlalio coritni semper (Psal. L.\\), horumqiie poilio
luiii. Ubi obscrvnre licet eos tiim assiduiialcm, seu esl scplics in die confileii Domino [Psal. cxvm) et
iil .ocant, slabililatem in cadem domo fuisse pro- psaliere nomini Allissimi (Psal. ix). Priinum horiiiti
iessos. coliegiiim Peirnni de Colle Medio Rolomagenseni
Viamparat h_ecinstitutio adoniinarhim,sivc\e'us primo archiepiscopitm cximiis suis siatuiis nolissi-
rluiale loiius anni ad usum cfnonicornm reg.il-irium muin, dein cardiualcm et cpiseopum Albanenscisi
cjiisdcin ccclcsia;, qiioi in muliis sciipiori nostrp ag;iO\il auctorem anno Doiuini 1245; alieiuni anno
(o.i_,eiiiieiisest. Canonici enim regulares, ne pnrum 1350 erectum Pelro Rogerio, qui ex Rolomagensi
eis nonien congruerel suuni, videreniurque niinus aicliicpiscopo suiiimus deiiium pontifex elecltts est,
canoiiibtis obsequenles (concil. Vcnci. n. i65. c, 15; diclusrpe Clemens VI, gaiidet condilore. Capellani
_Bj)aon.a.;5I7,c. SliGewiid. a. 317, c. i; Bracar. u, verp sic ab titroqiie insliluti suiil ul in divinis exse-
a. 5G5, c. I;; Tolet, iVj a. 633, c 2; Tolei. xi, c. 3; qtiendis ofliciis accedant canonicis adjulores, non ut
$lolmnag',.:a,1189, c ,1),,quibus cauitim crat ul or- rv ty cnonici, quod foric ail.iliv.iUiir, ab illis celebran-
diiiem quem ad celebranda divina ofiicia observant dis _.eliberos f_icios puicnt; cantabiles enim sunl
ji.eiropolitarii cohipiOvincialescustodiant, aJ dicecc- iis justiucaliones Dei in domo sanctilicalionis ejus
saiiosrritus se coiiforinabanl, idem rccitabant offi- (Ps&l. (AVIII;hui. I\I\), qtiibus insislcrc eo inagis
eium, eosdem psalmos liymnosque concinebanl, ad- lciienlur, quo juss.iL eos divir.a officia per se, non
diiis eliam ad fmem aiiiiplioiiaruni canpris. repeti- per subslilulos, obiie concilium Trideniinuin scss.
iiouibhsquas pneumata.\\\]e,o\ocanl. Stiinma deni- 21, De lef , c. 12. Cum insuper Clirislus eos' incre-
qiieerat eortim. cum caibcdrnlis ecclesi_eRotoma- paxeiit, qtti aliigani oneta gravia et importabiiia,
gerisis carioiiicis. socieins atqtie consensio, ut ex iwponunlque ea in Uumeros homimtm, quai nolunl
vafiis ordiharii hujiis locii perspicuum iiet. Qua- digito movcre (Matlh. xxm, A). Inter ea quaj in his
driiigentorum est ainioTiimcodcx qiiod indicanl lum monimeiitis obsciv.mda veniiinl non infimum locum
characiei quo exaraltis esl, tum quod cum omnes tcnel, quod co eiiam lempoie communein in cibo,
sigillaiim ferias receiiseat, prseterinittil tanien fesli- potii, somrio cultuque vitain clerici vixeihil, quse
yitates SS.;Brimpnis, Domiiiici,:Franelsci, Ltidovici :; aliqiiandiu interrup!;a feliciler restilula fueral dje i
Franeorunijregis, imqj.ct co.rpons Chiisii djem fc- Aprilis, anno IC66, el lam sapienler omnia dispo^
__! LIBERDEOFFICIISECCLESIASTICIS."— PRiEFATiO EDITORIS^ 22
si r
iiienstc fuigali sacra leciio non dcessel; eam A rudiorum giaiiam reddiderat. Virt.ni hunc eximinm
landem mense Decemlni anno 1668 direniplam cl fSpirim Dei ductuin fuisse, domusque ejus zelo
deslructam dolcmus. e
extestuasse decrela probant, in quibus ubique emi-
Sex proelerea sermones, prinuim de observanlia cat c eloquium Dei ignilum vehemenler, eldcpravatos
qua jiopuli pastores colere dcbent, et de oflicio cleri c populique mores casligandi, ac devios a fide
pastorum eleiicorumque coeteronini; reliquos de- fratres f in unum sununi pastoris o\ile adducciidi
inum quinque, qui de munere aguiu, quod iiicun.bit desideriuin
d ingens. Prajdictis statulis pretitim eliam
pastoiibus, docendi populi, perditosqne liominiiin ffecit tariias, qtite gratiam semper inveniens(ut Ter-
mores et scelera arguendi; de sjnciiiale qua emi- lulliani i \erhis loqnar) concupiscentiamcontital ha-
nere saceivotes, quaiuquc integram et intaclam bendi { (lib. i De cultu fem., c. 9); concila\ii cnim
custotliredcbeni eiiam a tenipore suscepii baptisma- \cro ^ iu viris illius dicecesis piclaie doctrinaque in-
lis; quibus-dolibns vjrtiilibusque oinaii, qiioevilia ssignibus, quorum adducli piecibus ca hic exhibc-
lum ipsi tum inferioris ordinis clerici viiare tencan- mus. r
_ufs qtiibusa sacerdotio defeciibns nrceantiir, quod Uliimum ideo occupanl locitm ii lilus qui in ca-
sacerdoles non \erbo soliiin , sed opcre sinuil ct thcdrali i ecclesia coram D. archicpiscopo celebran-
e.emplo oporleal proedieare, scienlia pia?dilos csse B |lur, quia cl lempore posleiiorcs, et veinacule ciliii
qua alios doceant, pecctiln peccaiilesqtie gr.ivibns siinl: E conslituti fticrant anno Domini 1632, die Mar-
verbis sine timore scd cum fiducia incrcparc, para- tis i sexla Aprilis, cnpilulo congregalo per jinamen-
los dcnique esse convciiial nd \il.ini pro commissa- ttum et domos. IIos ex cjus_lemcapituli nionimcnlis
. r.im sibi o\ium salute profiindeiiiiain, ndeo perse- < exccrplos hic iradinins.
ciitionem mortem\e formidare ah eonim soite IIIIP- Ex his oiniiibiis, aliisque veteribtis, sed eJitis,
lium est. Dennim poslqunni qnibus leneantur astricii .tum
Rotomagensis, lum comproiincialium ccclesia-
officii sui \iiicu!is edoeuit, ad perpendendam impo- rum Iibris nolas confcciniiis, quas ii \iii quoruin
siii sibi oneris gravitaleni his \erbis, Considerale consiliis non parerc religio fuisscl, necessarias judi-
crgo onus veslrum, auctor horlslur. Quis ille fiieril caverunl ad niajorein nticloris nosiri cluuilationem
quajri potesi, ctiin nomen aucioiis praj se non fe- (ctijus ulinani libios de slola el dedicaiione ecclesiw,
rant : Si quid in re dubia to:.jiceie licel, foile neciton
manipulo leperire el edere poltiissenms, de
fueiit ho Cainotcnsis cpiscopns. Nam inicr cos ('e
q.iibus Ioquilur scripla ad eum epislola Laiifiancus)
quibus loquimur tres alii exstant in r.oslio codice cas Jeannis libro siibjecimus iis in.eriexlas, quas
uis, LibliGihecoeBigoli-inaj 500 annorum, qui jam , Joannes rrevoliu.., nunquaui sine honore nominan-
snb ejus noniine non scmel piodiemnt; loqucndi G' dus, in idem opus e ms. Salicosano codice erulum
prajtcrea gcnus idcm, diciioque consimilis iis ser- cdiderat (in Coilecl. conc',1. Rotomag., p. 78); ut
inonibus quos de rehtis ecciesiasiieis edidit Ivo, aiiiem erudilo viro sua laus integra constet, Prevo-
pr.-esertim sermones de p_.sloribiis ciim eo qtiem lianas disiinximiis his charncleiibus Pr. dignoscen-
babuil ille in die feslo calhedrse S. Pelri congruunt. das, quibtis cpislolam ejusdem ad D. Franciscum II
Alia qii:e cor.sonanl referie supervncaiicuni du\i-
Rolomagensem aichiepiscopum adjmixinius. Dc no-
mtis, lum ne kclori fastidium pareremus, liim qtiia siris nihil dicinms, auris enini \iii dicta adjudicat et
id faciie sludiosus experietur. Certe diffiieri nemo
piobal ul habeiur apud Job (Job xn el xxxi\). Sty-
potesi quin ji sini alicujus episcopi, loquilur cnim lus simplex nihil habet affectati niloris, scd non
ad sacerdoies taiujuam potestaiem liabcis, et quasi ideo forte mimis rcbus sacris exponendis idoncus :
ralionem de eortim regimine retidiliirus, quo fit ul Quid enim prodesl clavis curea, si apeiire quod volu-
synoditi scrinones esse videanlur; suum lanien ea mus non potcsl? aul quid obest lignea si hoc potest?
in iej'iuliciimi cuique sit liberum per nie licel, qui-
quando nil quairimus nisi patcre quod clausum esl
bns ducli argumcntis ea opinione leiieaiiiur, expo- (S. AIGUST.lib. iv De doct. Clnist., c. 11). Dictio
suisse SL-lishabemus. Neminem, opiuor, pigebil n) ccrte jilaciiil amicis sive illi examine non fallunt,
operoe ir, iis legeudis posilie, cum nonduni ediii she charitalc falluntur, cupimus autem ul cseleri sic
ftierinl, monilisque abiindent iiiinime conleninen- censeanl. Erunl forle qui iiiii.uia nimis et ipso usu
dis. tiita observari queranlur; veruni omnia hsec illi
Evppsitiouein haptismatis cl Eucharistise ox co- sibi dicta non piilenl suique similibus, scd iis qtii
dem codice ms. subjiiii\imiis. rilus nostros omnino non norunl, suntque lam in
riis qui de disciplina agunt sernionibus, appen- nostris moribus percgiini, qunin a noslro jure sunt
dicis inslar indtiximus iu aiiiiiiuin annecli. possc liberi; cogiicnt mendieum esse fluvioium cursum
slalutum synodalc Bajocense anno 1518 sub reve- qui illusliiiiii) lanlum saliarc vnlcl ardorem, memi-
rendo in Clirislo P.alre D./Ludovico de Canossa nerintqiie aposlolum non solum infirmis infirmum,
editum, el tunc typis Gothicis excusnm; simulqtie sed el omnibus oninia faclum. Alii forsan antiquis
Ebroicense aiino 1576 promulgalum a C.Luidiodc nos nimis iiihoerereinoribus criihinabiintur, sed
Saincies, qniconcitio Tridentino inlerfueral, necnon Moribus res stal Itomana\ irisque*
ct provinciali Roloinageiisi anno 1581, cujus ca- antiquis
noiies in ordinem rcdegeral, paliircqne lingiise in et ipsa aniiqititas, ut habct comineniarius Ambro-
%> JOANNESARCniEPISC. ROTOMAGv-.-... 24
feiasles (in cap. ni Epist. II ad Timoth.), robhr'esl A silatis non sil habilura cognitio? Inomni.enim volu-
novitatis. Veteres porro sic Teneramur referiniusque tnine profeclus magis qttwritur ieclignisquatk nometi.
rilus, ut usitalos quos .prseseripsereproesules nostri auctoris; el ideo si pr.ofeclitsest in leetione, et Itabet
nunc servenius colamusque ex animo, divini memo- qiiisquisille est qxiod polesi instriiere lecluros, quid «',
res oraculi : Non contemnascum senuerit mater tua ciim vocabuloquodjuvarenonpotesl^curiosos? Dein
(Prov. xxm). Si tainen alicubi labi conligerit (ho- studiosi silentii reddens raiipries : Pritnd,-'ihqiiij;
mines enim sumus, humani nilii! a nobis alieiium veniensa mandalo Dei _/MO prflcipimur vitare qmni-
pulamus) lubct sic cum Hieronymo denuntiare bus modis terrcslris gloriw vdniiatem,iie dum hit-
(S. HIER.,1.1in Mich., c. 2) : A qnolibel cupiodisccre iiiana: laudis auntlam quwrimus, prwmium cazlesle.
quod ignoro, libenlcr me discipulum ejus profilebor, perdamns. Secunda causa : Scilicelne aucldtilale.m.
dummodo doceal el non delrahal; nihil cnim tatn salubribus scriptis personw sitw parvilas derqgarel,
fctcile quatn oliosum de aliorum labore dhpulate, omnia enim amodq dicia tqnti existimantttr, quaiiius^
Uiiumque volum noslrinn eril quod fuit" qtiondam . est ipse qui dixit. Siquidem lani inibecillia sutivjudir
S. Auguslini : Doleal in tne fralernus animns (ail ille cia hujus temporis, ttc fenelam nuila, ul qui tegunt
Deum alloquens [lib. x Conf., c. 4]) quod dolendnm non lam cotisidercnlquid legahl quaiii citjus legatit,
'loces, animus ille hoc faciat fraternus, non cxlraneus "R nec latn diclionis vini qtqne viriulem\quam diciatoiis,
cujus os loquilur vanilalem; fralerntts ille qui cum cogilenldignitatem, I.dcircoigilw scripidrMleabscqn-
approbal me gaudet de tne, cum anlcm hnprobal tne di el lalitare omnibtis modis vqluh,ne Scriplaquwin
eontrislalur pro me, qttia sive approbel me, sive im- se habent plurimum sahibritaiis, mhidra foisitanfte-.,
probel me, diligit tne. Prolixam jam satis proefalio- rent per nomcn aiictoris. Denluirihis verbis cum eo.
nem non alijs quam Salviani verbis j'uval concludcre eoncludimus, et lectorem precamur ni orei Doriii-
(SALVIAN. in epist. ad Salonium) : Requiret forsi- nuin Deum noslrum, et orattdo impetret ui libellus,
tan aliquis quis ilie auclor sit : polest hoc quidem pro ecclesia Christi conscrjplus Idnlitm apud Deutri
quairi, el recte qucerilur si inquisilio valet ad fruclum scriptori suo prosil, guantutn eumprodesse ipse omni-
aliquem pcrveniic. Ccetcrumd infrucluosa esl, qu.d Ims cupil. Vale.
nccesseesl ut tabotet curiositas cum profectum curio-

ELENCIIUS EORLM QU/I_ IN IIOC VOLUMINE CONTINENTUR_

Joannis Abrincensis episcopi liber De officiis eccle- :- G


l Benediclio episcopalisad missamin nqcte Nplioilatis..
siasticis, pag. 1. Domini, 245. - ..-,- -
Obscrvalionesad cumdem libritm, 88. Benediclio
' episcopalis ad thissam in Sabbalq san-
Epislola D. Joannis Prevoiii de eodctn libro ad157. D.K c.o,216.
Velus ordo ad instijuendum canonicum reg.iri eccle-^
Franciscutn II Jiarlwum Rotomag. archiep.,
Processio cathedralis ecctesiw ad S. Gildardutn Do- sia S. Laudi Rolqmagensis, 247. .' .
tninica in Ramis palmarum, 159. Ordinarium velus canonicor.timregiitdrhim S.Ltmdi:
Procesvo ad S. Audoenum in festo S. 3'arci, 165. - /_o.omfl(/_.HS_s,254.
Processio ad S. Eligium feiia 2 Rogationum, 1G5. Exposilio incerti aucloris super Canonerh .niissa. se-
Processio ad S. Gervasiumferia 5 Rogalionuin, 169. cundutn _4ii(a/_triuni,361.
Processio ad S. Triuilatem de Moiile feria 4 Roga- Ejusdem ancloris exposilio divinonan officionim.S&li,
lioniim, 171. Fundalio X clericoiutn collegii de Albaniain ecclesia
Proccssio in AscensioncDomini, 172. calhedrali Rolomag. anno 1.215,422.
Processio in feslo Corporjs Chrisli, 175. Fitndalio xvi clericdrum collegiifilemenlinorum in.
Processio ad S.Audoenuniin fesloejusdemsancli, 171. eadein ecclesiaanno 1550,432. ; . '. :
Fragmenla ordinarii calhedralis ccclesiw Rotoma- Sermo 1 ad popnlumde hoiiorandispresbyieris. iU,
gensis, 175. Senno 2 adpasloresEcclesiw, deojjiciopastoralui^.
Benediclio chrismalis, ISi. SermoT) ad sacerdoles, 5-59. ;
Mandatum, seu lolio pedum, 186. Sermo i ad sacerdotes, 405. /
Officium diei Parasccves, 188. E Sermo 5 ad sacerdoles, H5.
J)
Expulsio publicepaniilentium, 195. Sermo 6 de sacerdote, 4S1.
Reconciliatio pemilenlium, 195. Exposilio baplismaliseteucharislia?,i$8i
Sermo atchidiaconi ad archiep. Rotomag. pro rccon- Synodus Bajocensis attno>151&. eclebraia'per-11.;P.
ciliatione pmnileniium, 196. Ludovicttm de Canossa Bajqcensem episcopum.
1abula paschalis ccreo paschaliaffixa, 198. append. 1,-
Cwremoniwquwdam cx ordinario Ecclesiw Rolomag. Synodus Ebroicensis anno 1576 habiia ver R. P..
qttw non observantnr, 200. Claudium de S^inctes, Ebroicenseni " episcopum.
_ app. 9. ;
Officiuminfantum in die Innocenlium, 202. v'.''
Officiumstellw, seu Iriutn regutn, cum catitu, 200 Epistola ejusdem ad illttslrissimum cdrdinalem Ca-
Officium scpitlcri Dotninica Resurrectionis, cumi rolutn a Borbonio RolomagensemafcliiepiscopUtn,
_ catilu, 211. - ibid. y- ; ';
Ordinalio cpiscopi, 215. Forma professionisdecaiiiru.ratis,app.^9.
JSominavocandorumel excommunicandonim. 221. Bttlla Utbani papw de ordinibus et residenlia, app.GQ.
J-fo-i-.-Oepiscopiad ordinandos, 225. Lilicrw Gregorii papw X super eodetti, dpp. 61.
lienedictio abbatis monachorum',228. Ceremonies qtti s^observent'en Vegtisecalhidraie ~de
Benediciioabbaiis canonicoiitm, 257. Rouen cn priscnce de monseigripiirVvr-chevcqus) ' "
Bcnedictioabbalissw, 210. ipp- 6L .-;.' '"'-.';: : :
Benedicliocpiscopalisin sulutianc synodi, 2i i
L5BER DE Oi-FiCilS ECCLESIASTICIS.— PR_€FATIO EDITORIS. 26

SGRWORM VETERDM M J04NNE TESTIMONIAv

B. Lanfrancus Canludriensis arcliiepiscopus'ih epi- A anriis et iii mensibus rejierat. asumptus esl; et ftie-
' slola dd Joanhem II Rolomagensem archiepisco- ;] viiiuluni tropplitnniis Roiomagensis faclus esl. Hic ardore
in yerhi.s et operibus niiilliplicifer;ferve-
pum. •
Domino riierUo sanctltalis insignifer efforerido "bal. niihloqiie zelo iii: vilia ,'ul :Phiiieos,'s£ev'ieijai.
Joanni Normannorum archiepi__copo, Lanfrancus Q-iianitimvero ad sopculidigniiatem allinet, maghoe
-iiidignusvocari episcopus, beiie .cceplisriieliora con- nobiliiatis lampatle cluebat. Efal enim ftliiis Radiilii
heciere. Qiiidqijid sanctitas veslra de slola scripsit comitis Bajocensiiinvqiii 'frater-fueral iiierintis Ri-
"riiulliim n.iilii placuit;, nec unquarr. clispiicuit; sed . chardisenioris ducis Normannorum. Decem iiaqtje
qiiod subjunxil qliia ,ad dedicandam eCciesiani.epi-: Vaiinishielropoliianunicontra reginien forliter et diligenier
scopiis processufus sacris vestibus ex instilulioiie -gessit.':..inulturiique
auferendis
impiidicns presbyieros
episcopalis ordinis debeat esse indulus, nlqueiii pro pellicibus laboravit: a <juil)iis,_d.iirn
exposiiione ipsafum sacrnrurii vesiiiim casuiani po- in synodo caiiciibin.is eis sub ahaihemate prohibe-
stiil, valde stuprii, qiiia iale aliquid me-.iinquam clesia rel,,"Iapidibus pereHssiis aHfugil, ftigiensq.ie de ec-.
yidisse nieiniiiisse lion polui.~Po.rr-dquotl in daiidis ; Deus, veneruni geiites in liwiedilaieth iuam
ordinibus soli subdiacono dari manipulum "pe.rhj- (Psal. LXXVHI, 1), fortiler claniayit.
biiislis, ubi hoc acceperilis rpgoriieveslris littefis . Gesla archiepiscoporum.Rolotnagensium,ex tnss,
iiistriiatis; a quibusdani eiiim id fieii audio, sed codicibusS. Maricc.et S. Audoeni.
iiirum id fieri sacris auctoiitatibus' proecipiatur, me- , Defunelo Maurilio Gtiilleimusrex Angloruiri, Laii-
mlnisse non valeb. • " : ';
r "Cfr.aiicumabbalefn Cadoiiiensem, quem posiea Can-
T>
Ordericus Vilalis, Uiicensis riiondchus, ecclesiaslicw tnaiiensi metropOli°pr*fecit, Aiexaiidro papoe.misit.
Hisloriw iib. v. pnslulans ejns clemenliam ul ei assensum proeberet
Hic fdius Radulfii Bajocafuni comilis prsesul ; quaieniis ejiis auctpiiiaie Joanneiii Abi-incensem;
Abriiieafensis Ecclesioefuit, et iiide ad arcIiiepi_.co- episcopum uietropolitari-eecelesioeprseficeiei, eique,
palum assiimplus, x anriis lcmpore Alexaifdrr et ne aliqua occasione in hoc resisteret, litterisapo-
Gregorii VII paparum claruit. stolicis riiandaret. Ipsevero ejiis peiitioiii, quia de-r
Guillelmus Piclaviensis Lexoviorum archidiacoiins, votam vidit, acquievil, et litteras iiide- poritifici
misit. Verba qubeliiieris corilineiilur h_eesunt :;
in Gestis Guiilelmi ducis\Normatmorum '' Jt re«is - « olexahder episcOpus;, sehvns servorriin DCi,
.' .
Angtoruih. Joanni Abiiiicensiuiii veneiabili' episcopo apostoli-
Statuit eniiii summe idoneos ponlilices, Hugorierii cam: beneiiiclionein. Destilula Rolpmagensi Ecclesia
LexOvii, propriuni frairem Odoneni Bajocarurii, pasidre, comperimus Seduiiensis episeopi, etLaii-
Joannem- A.irincariim. Quoriim in eleelione -penes franci abhatis relaiione, le ex eleciihhe priiicijiis
. judicium ejus probitas ipsortun .valn.it, iion alliliido lui, dijeciissinii filiiiiostiiGiiillehni regis Anglpiuiri,
rialaliiiiriproximoriim ipsj. Joaiines Radulii comitis oh \it_e ,el mortim probilaiem iul, jnnjpreiiisederii:
filius, jaiiipridftirilaicus ordine, eriiditiis littefis";'; piomoyeiuium, si ex aiictoritate sedis aposlolicse
tiero, imo rec.piibns eleri sd-iiirandus.,jnnotiierat fiicrit iisseiisiis, cui Beo aiiclore prflesidcjnius.Nos
yiia religiosa. Npii"illius desiileria specie "sacerdo- igiiiir moti; illorUiii;precib-!S,ob saluieinillinsi pcr
t,alis gradiis hpiioreni, sed illum yPla proestiluih.ain-. cle'sii£.et dniuiqriVin tiiis parlibiis, vphimns, atque
liierunt collegam sibi coiisecialiduni. '; ; . C dilecijoiii tu_e aposfplica ^iiciofitate prsecipiihus,
G
Willelmus Gemelicensismonachus, Hist. Normann. ut qiioddiviria dispeiisiitio °de 't&providitrion cpii-
.iltb, vii, cap.. 58; ,"-..;,' irailicas, el electioiVi"-tuoe leiohedienlein exliibeas.
Joannes Abrincalinoeiirbis prajsul, vir ingemiilale Admonemiis itaqtie Tiaterniialem. diileedinis itioe
pluriiiiuni conspicuiis, sapieniia spiriluali feliciier. [al., diilcedinem.lrateriiii.Tiis lhie], iit.si iniiiodico.
imhutus, prudeniia soecularisuinme ]ir_ediius: ,se- iuisli lidplis, iiimhjpri behe dperari rion.desiiiasV
divini verbi pnbhlo reficins, ul nicrearisi.
cundum quippe nobiliiaiein.geiieris, coniitis Rodhlfi popiihiih
Ijlius. ;.-. audire illaiii hehignanivocem Doiniiiidiceiiiis : Euge,-
lbidem de Rodutfo patre Jqannis. serve bone el fidelis, quia .super puitca ftiisti fidelis,
mulia te consiiluam (Malili. xxy, ^o^.DecaB-
...Accepit auteiii ihulierem quanidam vocabillo supra lero" secrelioreni aiiinii' iiosiri vpliiniaieiif plahiiis,
Eramhergam, speciosam, valde, natam in quadam andies nOstroruni legaioriiih veridicahi felatidK
villa' C.alciniterritorii. quse diCitur Cavilla [Cache--.'nem..i. per :.- . • ::.'.': :•;;.'-',':;..;:
vero ;:'.;'.,':'..
villa]. Genuil ex ea duos filips, Hiigonempostea Joannes verp ejus ajjostolica legalione receptai
episcopumBajocensem; et Joanriem Abiiiicaieiiseiii, et omnitim comproyiiicialium cpiscoporririi.,..cuh-.
qui ad ulliipuin-fuit Rotomageiisis archiepiscopusi ctoruiiique eiiain ejiisd.ein' ecclesite ;c_iiioiiicoi_iini"
; Ordericus Yitqljs, eccles'.Hist. /i_»_iy.,:; eleciione commuhi cojisensii facla, melropoliianaiii
Postmorlem antisiitis stii Maurilji Rolomagehsis. adeptus eslsedeni. Hic vero Aiit,yirjjrogei} ie;nobl-
Ecclesia Lanlfancum CadQmensem abbaiem , sibi _ lis, liberalibus imbulus disciplinis...'.'.:_.."
prsesulem elegil : et rei Giiiljeliniis cuni optiniaii- •D *• Aniio;1061 Joahries episcopus Abriricensis niense"
rins suisi pmhique populo iibentissiirie cencessil. Sepiembri. ;'." , '..'-"";.':': •'" ",;.'':; ;
Sed vjr.Deb, deyoius, e.l Uiiiiii.liiali,studens .laiili; . Anno 1069 Mauriljo, siiccedil Joaniies filiiis-Ro-:
lirimatus S-irciiiaiurefutavjt, et siiii ad hunc apiceiri,' dulfi comilis.ffalris Ricliardi qni piius Abrincerisi.
foio cpnatu Joaiirieni: Abrincaiensiuni prsesiilcm Ecclesi_e yii annjs et tiibus riiehsibris proefiivi,'et
jjraiferre salegit.PorrO ut canonice lierei ista eojir '": posiea rogatn A],i_.xa'!iftrfp__pi^
jugalip, Rpmam adiitj-prsediclse prdinalionis licetir . principe Normaririoruiri;et;;fege:Aiiglofurh,:a(iepti.is;
tlani ab Alexaiidrp papa impetravit; sacfinn qtioque 'esi caihedram Roioniagerisis:Ecclesite.' : ':'.'^.','.,,-[-^-i- .
palliuui, uhdeetipsi et loti Normaiinioe glofiaiidiiiii "Anno 1079 ohiit Marihes^RplpiiiagerisisarChiie'-?
Cral, cuai liccnlia dcporiavit. _ -.piscoptis. - ;..;;;';:;;;'; '.'.']. .;•',;:;;;
J.oamies ilaque de sede Abiiucaiensi, qiirimvn. Anno ab iricafiiatione Doinirii 1079 Joaiiiics ar-
27 JOxINMS AiU.MEHSC ROIOMAG. 28'^
chtepiscopiis ocijvo [ii.-deeimo] anno regiminis -sui A Hic tuqlecla diu cancnttmdcncta tefortnans,
deftnicliis esl, et in luptisler.o b.isilif.e ad aquilo- Itisiitutt caste liveie ptcsbqtetos.
iiem tiimiil.itus esi. Monumenuim cjus (I) e\ all.o Dona Dct snb eo revalia nulla fuere,
ljpide f.iciiim cst. in quo in.iusiuodi CjJilalliium Ii-utc el opcs laujas coiiluln ecclcsiw.
ioleuer inscilum cst. Linqua dtseila, genus, sapienita, sobiia vita
Meltopolila itini jncel hic, utbs Rolomagensis, Ilutc fvil, extguus queta tegil iste lavis,
Cuhninc de sumino qtto moitenle tuis : Nona dies Scptembus eiat, cum catne Jo\A\rs
Ecclesta? iiunuwitai one%,saicr ordo tepescit, Exspoliaius obit : stl sibi teia qutes. Amen.
'""Piovida telligw qnein sua consliivii.]

(I) Hujus nulluni hodie videlur vesligium.;';;.;;';..'i;f.

JOANNIS

ARRINCENSIS EPISCOPI

LIBER

DE OFFIGIIS EGCLESIASTIGIS.
AD J.IAURILIUMROTOMAGENSEMARCIIIEPISCOPUM.

3. (1) Dotii'no \eie sanclo, et meiitishonoranlo, , B E P.opositum sanclaj lehgionis in piimis opoilet
MAUMI 10 \enciabih (2) sanctoe Juo.om.igensis Et- cleiicos in lnoiibus, lubifu, ct incessu f>) juta
ciesi_e aichiepiscopo, (3) Joiwrs Abiiiicaceii=i., Ciiiiuginense 3 conciliiioi (i\ , c 4.1el 43) cano
oiiinitim episcopoiUiii incii.i__ infimus, coipoie et; n.cc obsenare scilicet, ul tltnci coionas, non
spiiitu tolius obedientijj niuiius, a i.consas, sed palentes liibejnt: {8) \ains ncciu-
Quoiiiam luaj pileiniiaiis sair iilotem de eccle- beis ulaiiltir iiiJiimeiUis,c.ipjiisii. etclesia nunqi.am
siaslicje dignitatis profetiu scnipei soll.cilam, ejusi nisi nigns. Uniini lompus. et nna thes sit seii.pe.'
lapsj nimio moeio.e affin , s.ep s^imis indc niecum eis ladendi. Ilnic pi icepio inobe len1- disliittim
h.ibilis qi.ajslionibtis rompe.i; hocque ('o'oiem lil i subjaceat eouepl'on"i. (7) Quod capui iiosirum ex
augmenUie ejus repai.itioiie fhgi lnu , quod \nes : apjslolic.i clo-_.liiiiaiu snpeiion pjile utdimus,
aJ hoe tii-C subtiaxeint imboriliiUs .rgnliidiius, supeilliias leirpoialesqiic cogfaiioncs dc mcntc, qu_e
paiulas niea luoesantiissiniT g opiioni suffngan, pei c.ipui cpiiimt.il, iesec?ie pibeniur (8) Pei co-
non aliquo faslu succensi. ^eJ pia cor pas-ione lOi.am tap Iloiuin, qtiam in iiifciuu perte poil.i-
commola appelut ul quoJ regligcnliiim pnsioiuin mus, tempoialij, sinc qiiibus pi JJSCIIS \ila no-i liaiis-
depra^atur lncmi.i, tux sanctse icligioiiis icpaic- igilur, concoidi ulione legeie, et eis ord n.ila di-
lur \igilanlia. Hinc lun aiicioiilaic ficttis senteiitias G
£ scielione uti adnionemur. Quni ne capilloium siqicr-
sanctoiuni Paliu.n .iggic«sns, di\eis:iiiiinque Ee- flnitas atnes \el otulos coopen.u. sacra leligio
clesiaiuin nioies et co.isucliithnes prospcclans, et obsenal, ne ;uncs coidis \eloculos ad I.onui.i ope-
ca, qii-e ad dmni ctiltus ofiiJa peitincnl, quodque raiidiim sollicilLidinesti dniliaj lrijus soeciili impc-
in se myslice coiitincnl, iiiliiloiniiius conspeians, dia.it, ut sumiiiopeic piouJeanuis, desigiut. Qnod
quariidahi""qiiasi cOrifeciioiiein cx "ca "flivcrsitale vero (9) baibam radimus, per quam virlus corporis'
composiii, qiiam omnibus a'Jhiic occnliam tu_c sa- dcsignaliir. nos nicr.lis fciitalcm amitlere, et jnxla
gacilalis reprajsento examiui, ul susccpluni opu- Apostoluiii (1 Coi. xiv, 20) p.m.ili in Clnislo efl<ei
seiilum inspicias, elirispiciendo eam, precor, dili- dcbcrefiguramur.
geniiam adhibeas, qua te nobis ctim csse s'gnifnes, IIoc ergo expetiito, hor.e noclis ct diei j.ixt» ca-
quciii iif paternilate ac magisterio snl decenler nonicain institulionem ceriis tcmpoiibiis obsei'\en-
exhibcs. Tua qtiippe refert, ut si aliqua sint quse tur; elcanonici ad ceclesiani 1$.devote congregen-
\aleanlp:i(erno affeclu vclis annuerc, si vcro ccon- lur a qnibus iia ut scribitur, per totiim aiini circu-
Ira, \igil3ii(is niagislerii censura conigcve. Qno.l si Itim ccclesiastica ollicia ngenlur. Quia \ero quaiuor
uiiie ct ralmn tua auclorit.itc cciiselur, (i) jiost- clemenlis subsistenies, Domimim nocie ac dic of-
qiiam de metropolitaiia sede siillarc videbimus, ca- D fendimiis, dignum cst ut quater nocie et die in
tioiiuni stalula sequciues, ii0->ti';epropinarc sluJe- hyiniiis, el psal.i-is, el oratioiiihus Dei omnipolen-
IllIllUS, tiam, aiiliqiionun ex"inpla seclanles, placarc slu-
£9 LIBER DE OFFICIIS ECCLESIASTICIS. 30
deaniiis; EsJras enim a caplivilale B-.ibvlonieare- ^^ dielo (17) hjmiius sanctaj Maiiaj, lmmilitalis, et
\ersus (II Esdr. i\, 5) popiiium Israeliiicum (10) obc.Iiciiii._e,et spei excniplo nos corroborans, Do1
qtialer noclc ei die domino psallere aJ cjus misc- minitaj incariialionis memoriain ad exercendam fidei
ricordiam pro\ocandam instiluit. Prophela \eio liosii-S de\olionein nohis 5'cdticit. Incipier.te versus
David scplies in die iauJeni Domino se dixisso, et ju\U qttod Dominus proecepil Moy>i (Exod. xxi\,
media nocte ad coiililencluin Domino suiievisso, 15), (18) inccnsum super altare a sacerJoieoflerttir :
nobis indicil (Psal. cxuiij. Has namqne bcras, sicijtte, ut in caiieiis horis, (19) cum oralione Do-
scilicel Piimam, Teiiiain, SexUm, NOIITII, Vtspe- minica et precibus, cxcepiis 7 fcslis oratione \era
ras el Coiiipleloiium, Noclur.ias ei ni.itulinalc 01- seiiiper complclur.
ficium, ad psaliendum Domino s.ine i Patrcs pr_e (20) Qtiia \ero posl Vesperas non sl.ilim quiesci-
cajleiis elegertinl. Piimam voio, qtii,. fiuis esl uociis liius, seJ (crreiiis-operibiis cl iiecessiialibus corpo-
et in l.nni diei. IIscc bor.i omni temjJore, cxceptis rum, qujj absqtie * on.nii.o excrceri lieqtieunl, * quid-
diebus tnbus passionis Doinini, et sepicm ..icbus quid in illis deliquiinus, per complcloihim cmen-
Pastlue, cum oiationc Dominica, et Svniliolo, et danins. In hae quippe hora~seciindiini eleinenia cor-
Cip.lulo, el Co'letla- complclur. •In bnc qula nociem
- , poiis noslii, quibns Doiisiiium offendinuis, quatuor
cum sa ,ulc tianspgimits, p.iston noslio gratus ae- V 1 ad
placandiim Dominum psalmos ranimus , quibtis,
l.einiisrcddeie, el quiJipiid niali qninqiie sen-ibtis posl capiiiihim hum.o ditlo, (21) hyinnnin ilcruni
corpors contraximus, piecibns et laciymis ejus nii- ju«li Simconis adjicinuis,-ul a Deo ciislodiii cl illu-
serieoiJiam JJ poslulando delere; id insnper exo- min.Ui inpace qiiiescamus. Posiea ul in pilnia, (22)
iare iil immincnli dic ab omnibus malis giegem ornlionc Dcminicn, el Syrnbolo, _cl coiifessione, nos
siium digiietur defeuderc, et qninque sensus corpo- conlra noclis inMtllas uuiuienles, boram cum prc->'
lis nostii in beneplacito suo dirigeie. Idtiico (U) cibus, et or.uione complemus (25) qnam leclio prse-
qumque psalmos cauimus : sed triita sancise Ti ,ni- ccJu Je evemphs banctortini P.ilrttm, ad excilandas
lalis glorificaiiine coiineciimus, ul senstts nostii in liono animas fralrtim.
ejus fide nuinijnliir. (12) Quibiis fidcm calliolic.im (21) Mcdia nocte. juxla Prophelam (Psal. cx\iu),
a B. Alhaiusio Alexaniliir.o paui.__.fiia e\poc,lain ad coniitendiini Doniino surgere (lebemus. Populititi
adjiciiims,~ut conira omnia atheis.i \isih_lin seu m- eniin scdenteni in lenebiis., el uinbra moilis venit
\isibilia sit ncbis incvptiguabilis cljpens. (15) Tcr- CJV-isiuslodimere, nalus de \irgine, noetis in tenv»
liJin \eio, qtiia in ea Spnitiis sjiiclus snpei nposlo- ' pore, qnam eiiam sua illuslravit resiipeciioiie. In
I.is desceniiil; S.-xiam. quia in en Silv.Uoiem no- hac, qtii.t somno dominanic hucus(|tie coiiliciiimiis
striiin erucifKerunt Judcei; Non.tm, qnia m ea idern CJ Doi'iinum deprpcamiir, ul labia noslra ad laudem
Sjhaloi iii cnice pe.ulens spinluni eriT_'it. In bis su.iiii proiiiinii.ind.ini @ aperire dignetur. Posl, ut
lii.jus horis (11) bis lics ps.iliiios ciim liina gh.nii- ki i oetciaiiiin piiiuordio horanim, ipsum in ifoslio
calione sancl.3 Tiinilalis oani ims fidjin cn m san- opcre (2_j)aihuloiem iniocanius. Poslque hymno ?d
cise Tiiiuintis niente el coipote lencic nc \enerjii cum pl.icandum dieto, (26) duodccim p^.ilinos cani-
dcbemus. H.is quoque ctim responsoiio, et \crsu, iiiii=, nt per duodecim hoias noctis a Doniino ab
"et (13) oralior.e Domimca, el precibus, cl psalmo, oiiiuibus nulis luca:niii._Ei quia hfc cusioili.i per
Miseretetnei, Detts, gcmifleciendo, ct oiatioi.e com- scx oelales nuindi necessaria luif, eosdem psalmos
jileinus : e\eeplis fcstis, in quibtis oratio Doiiiiniea, sex anliphon°s copulamus. Per aniiphoiias, ul di\i-
et pieces cum psalmo el gcnufleclioiie pwtermil- mus, (hnnt.is e\piiiiii!ur. Yeisu ad cxtiianJos ani-
luntur. Finitis his duiriialihus oifieiis, (16) noctur- mos dlcto, el omiione Domiuica ai niun.landa cor-
nalia succedunl, in quibus Vesperaj prima hou d.i liiiila. beiictlieiioiie a saeerdolc accepta, tres le-
consistil. g In iuc, quia finis est diei, cl iniiium ctiones legnntiii', quarum iinamqu.imque rcspons.)-
noelis, ul inpiima, qtiinque psnlmos propler quin rium s'ibseqiiittii. Lectionibus pnfdicamus, rcspon-
qiic seiiMiscorporis canirnus : ut quioquid per eos ^-^ ' sis l.ois.i opera,'qu_e subseqiii dcbenl, dcsignaiitur.
in dic ofienJimiis, psjlinorum depreclione nobis Se\ ciiiin aMaiesliii.us leiiipoiibus, id esl, nalurahs
diniitlalur; cl lidem sensus nosiii itiuiiineiUe nocie legK, lcgis liilerx. ct legis graiice coneilIdu!ll.l!,.
a Doniiuo in beiiepl.icilo suo dirigantur. U"insquis- QuoJ idem Doi.iinicis diobus et festis per Ires no-
qne ps.dnus cum aniiphona cantetur, ui instimii clurnas ligiMJtm. Qnod \cro in piimo noclutno in
bealus Ignalius patriaicha AiUiochonus. Per psal- Doniiincib dicl.us d.iolecim psalmos cum trina glo-
niuin, qui alleinaiilibus choris canlatur, bona fia- rifieaiioiie sanctaj Tnniiatis canimus, •qualtioi' una
Irum opera designaiitur : per aiiliphonam , q.i_cab glorilcatione, et una niiliphonj copulanms, duode-
uno ineipilur ct a cocteris commupiier canlaiui, cim palriarchas, c\ quibus Jtidaictis Dei populus
cliairt-iS oxpiiiiiilur, qua fidelium meiiics in iuitim propagatus csl, nd nicnioriam rcducimus : qui in
connecuinliir. Iltnc a saeeidole. qui viceni Clnisti quatuor viilulibus, scilicet prudenlia, foiiiludinc
geril, leclio, id est ovhoiuiio prp.ih, ne deficiant, @ jnstitia ei tcmpe.-jiilia ftilgcnies, casque Tiinita-
sed in bouo opeie pei*"\eieui, dicciur : qtiam re- lis flde et cliaiitate conneclcnlcs, Damiiio de\olo
sponsum, ij csl bonuin exhoi l.iti popttli opus, ct semoriiiil: qtionim cxemplis dcbemus instiui. Per
hymi,.is, ul o-i latis Dei, piosequit.ii : ct \euu scciinlum noclurnum signilicaiilur hi qui stib lego
51 JOASNTSARCIIIEPISC. ROTOMAG. 52
fuerunl eadem fnlc et eharitate liiuniti. Pcr teriitim, A piis diebus N.itiviiaiis Domiiii usqtie ad octavam
hi quisub gralia fucrunt eisdcm viiiutibus ilhiini- Epiphaniaj, el diebus Penlecostes. (53) Subsequenle
nati. Per novein leciiones, quibus Tc Deum iauda- cnpitu.o Dominc tniscrere, in ferialihus dicbus, fesli-
mtts, scilicet laiidcm Dei, conjiingiiiiiis, nos lioniin vis aulem Regi swculornm, rosponsorhim cum versu
l.ium leniporum exemjila ila imilari proedicatione sequittir, el dictis prccibtis, (56) confessione facla
et opere debcre designniur, ut novem angelorum cum piccibus ibi portineiiiibus, oratione sulijecta ho-
ordinibus conjungi inerennuir, ul ex nobis deci- ra complealur. (57) Prima (inila in capiliilum fra-
liius restauretur. qui divinis incessabiliter inhsereai tres convenianl. Mjriyrol.ogii leclio legaltir, (58)
laudibus. nc aliqua sancti fesiivitas in crasiino celebranda J2
"
(27) Per Oi-.ic.ummaliitinnle recolimus baplismum negligcnter omitlntur. Vcrsu, Pvctiosa est in conspe-
jilebis Israeliiicfc, per qnem noslei' figuraiur, qui in cin Domini,' dicto, bealte Mariaj, sanclorunique in-
vigilia inatutina Exodi faeius csl, duin necalis di- tercessione postuhita, lumque Deo in eorum auxi-
•vina potenlia hoslibtis, lubriim mare iransierunl. lio invocato, oralionc Dominica completa, ciim sa-
lil hoc oliain DominiC-imrcsurreclioiieiii reeolimus, cerdotis oratione, ibi finialtir. lnde reciielur (59),
qtiam sr.mmo diliiculo angeli iiunliaverunt nmlieri- " lectio rogulse canonicalis, (40) seu pastoialis, (41)
biis. In hac hora qiiinque psalmos ail miiniendum * vel alicujus regularis libii. Deinde culpse cxamineii-
quinqiie corporis sensus caniiiius. Posl sacerdolis lur : examinalio caiionicaliier cxerccalur. Post ad
leclio, quai capituluiii vocalur, nos in bono opere ecclesiam redeani, et missam uiaiuliiialem canaiu.
perseverare hpiiatiir : ctii nos obcdientes hjmiiiim 1ii ea haeornlioncs dicntuur : piima Fidelium Detts,
Domino resonamns. J.© Versu qiioqtte exciiaii, secunda, Deus, qui inler aposlolicos, tcrlin, Deus.
liymnum Zacharise conciiiimtis, in quo Dominum veniw largitor, post cseterae cjuoe fiatiibus jilacue-
nos visitasse, et redemplioneni per Abraham nobisi riiil.
proiviissam complevisse, collaudando profiteiiuir. Signo indicaiile Teiiia caiuel.ir. Missa diei hora. .
Versu incceplo, juxla quod Doininus Moysi pr;iecc- lerlia, cxceplo jejuiiii tompore, celebretur. Ilora -
jiit (Exod. XMX), sncerdos incensum super allare cnim lcrlia lingnis Judujorum crucifixus est Clui-
adolebil; sicque ut in Vesperis, anlipbona cania- stus : jejunii lcmpore hora nona, in qua Chrislus
la, (28) cum oralione Domiiiica, cl piecibtis, ct orn- emisit spiiilum. Missn vero diei hnc ordine celebre-
tione flniiur. lu foslis vero oralio Dominica et pre-r lnr. In Primis in fcrialibits diebus duse cnmpanaj
ces non diciinl'ir. Quo finilo ut in cai'eris boris Do- puh-entur, (42) in feslis omnes. Ad Gloria Palri,
minus bene.iicitur, el ab oiniiibus sibi gralcs refe->p„ choro inlroilum a beaio ("oelestino instiiuluin cn-
runlur. Aliud qnoque inysiicuni gerii hdc ofTicitim. nente, sacerdosin \esliario, cajierique ministri san-
rer priinum psalmum primiliva de Jndtois Ecclesia ciis vestibtis juxla ordinem indiiantur, scilicct alba,
»les:giialu:'; per sccundum dcgcniibiis; per fertium, slola et dalmatiea diaconus ;^alba, cl tunica, el ma-
cui unus psalmiis sub una g'oria ailjicilur, uleique nipulo siibdijconus : £3 rcliqui irJiilum albis, sci-_
populns, gcnlilis ei Judseus, qui in fine niundi uua licet (45) duo acolythi, untis qui canlet graduale, et
iide, tinn lege conjungeiUur. Per quarttim, quem dcfcrat candclabriim; aller qui Alleluia, el ferat
pueri in camino ardcnti cecineriint, Autitliiisti lii- lliuribtiltiin. (44) Psalmo diclo, incipienle choro.
bulaiio, qiiain ulerque pro Chrislo palielur popu- Gloria Palri, sacerdos cscleiique ininislri sic ad al-_
lns. Per Ires psnlmos Laudate, qui sub una gloria tare procedanl. Diaconus praecedat preshylcrum,
coujungunlur, tres ordincs, qui per Job, Daniel et subdiacomis prtecedens diaconum ferat Evnngelitim,
Koe cxpiiinuntur cum Christo in laudc et gloria re- (45) ceroferarius cum cereo proeccdal subdiaconurn,
giialuri, (29) Signo .ptilsante, aiiicquam laxetur, ad poiiilor iliuribuli cerofernrium. Dum ergn anlc al-
Priiuam, vol ad onines lioras noetisel dici, fratrcs tare veneiinl, siibdinconus Evangelium ponat super
congregentur, (50) ttbi religiose W consistenles, dexlrum corim altaris, ubi usque ad Eiangcliuni
fion hac aut illac se niovciiles, nec alicui coufaliu- D u maneijil.-Per nltnre Jerusalem designalur, in qua -
Jjnles, neqne bini-siinul, nisi compelentibus horis, ab inilio advcnlns Domini evangelica doctrina re-
sedenlcs, (51) el ad Gloria Palri, ad nliarc se incli- somiit, el inde usquc ad publiciim exivil, ut scri-
nando veiieiues, (52) chornm non exeant, majores pliim est : De Sion exibit lex, ct verbum Domini dc-
absque decnui, minorcs absqttc licenlia canloris. Jerusalcm (ha. n, 5). Poslen subdiacoiius ad sini-
Qui atiiem.legere pcrrexerii, non niediuni cliori, slrnin snceidotis transeal, diaconus ad dextram;
qiiousqiic (55) anle cl lelro inclinet, transeat; nec ubi confessione invicem lacta, (46) diaoonum cl
CUIIIslrepiui, sed decciiler pergnl,iil in incessu ct subdiaconum osculetursaoerdos; piinnim eiiim Cliri-'
habitu eorinn religio seinper appareai. Qtii vero c\ stus pacem aposiolis dcdit, pereos orbi transmisit.
una paiie ad alleram summa quidem nccessitalc Postquo (47) sncerdos eoeterique ministri retro co-,
ierii, anlc lanluiiiniodo slans qui.'cm revcreiiler in- ram allari brcviter orent stantes ordine suo. Deinde.
clinei. Violalor hujus proposiii legilimse subjaceat prinium ab oralione surgens inclinnnti sibi inclincl
corrcptioni. llynino dicto psal i.i cum nniiphona ad diarono, diaconus inclinanli siibdiacono, subJiaoo-
eos.peiiinenlc dicanlnr : post quos Quicunquc vult, nus inclinami sibi choro. J^ Dinconiis \cio posl.-
cum anlijiliona sanc!;e TriiilaiiscJiilciiir, (55) ctee- inciiiinlioncm uli.iq-ie aliaris ooinua dcosculans,
33. LIBER DE OFFICHS EqCLESIASTICIS. 54
sacerdoli medium allaris osciilanti EvangeliuniOSCUT A>lionis
\ suoe,iji chpro iiianeati (53) Epislolaijirespon-
landum offeral; evangelio enim Christns prajyari- < soiiriji! (jpportunis teihpoiibys tractu.s y.eIV:A//o/«i(i
caiioiiis cliirographiiiii deleiis, paceiii niundo dedit; sseqtiiiiiliifi.Per resppiisprium, qtipd ,a!ternatiiii canr
cujus pi-seconibus ulrumque pdjiuhuii,; Judaicum 1tniur, aciiya vita designaiurjiin .qiiajEccIesia, bona
quippe el „gentileni sibi recpriciiiayii. Qiiod altaie (biierando, pfomerelur oe.ernain gloriam,; quae,,jjef
sacerdos osculalur, significal gehteui Judseam in Aileluia ,_ figuraliir; per Iraclqm, qui riylio responj-
Jerusalem hiorantem, quani Chiisltis sihi reconciiia- deme < caiialur, ei.i.n iiielptliissuis siiiiililudiiiemferj
•vit; per evaiigelium,gentilem pppulum..Dehincper- gemilus { , vita cbnteiriplJUiva, in qua pcrfecii: yifi
gil sacerdos ad dexlriim corau aliaris : dexier.im peccaia ] plbrandOjsoli DeoTacnhdo, nioranles,, eam-
ciiim Chrisius 'seinper egil viiatri : dexicra eiiini deni i hiioinerentuf. Pneur
excclientius"quidii.ii.i-glpriain
yila acquiriuir ccelesiis glofia. (4$) Diacoiius post ma i secjiieiiiiss,quoiLpost,^./<e/«i_a,:c_iiviattir, Jaiidein
eum eaihdem imitandovitam [fdri., yiam]:cOiisista!,; ;oefernoej,7.gloW.sesignijlkal.ubinullaeritnecessaria:
quoiisqueei sedere innuaii Sessio episcojii juxia yeiborunilocutip.sedsolapura, etin Dep semper jii?
decreta Urbani papaj (epist, de cqlhcdi:,'episc..,iv, tenta;cbgitalio. (36),Pef taijtilas osseas, .<junscan-i
c. 55), et Garlhagiriense conciiiuiri.ctefeiis celsior tpres lenenl in niaiiihuSj fprlis bp.noruiiioperum
debet fieri, in qua cathedra poiiiiflcalis .hoiiorificeJ? }.persereranla, qua divinis pportel iriheerefejlaudi-
conslilrialur: episcopus enim Graece,.Latiiiesuper- btis, desigiiatuivLeclpres Epislpisevet:;E
iritewdensinierprelatur : ideo allioi', sicut yiiiilori, cnnlores gradualis et.rAlleluia, in /eslivis dipbiisjii
ad eusiodieridaiii.viiieahi Doiniiii sabaotli, ei loeus pulpitum ascendaiit: :debent eniin; jjasiores;.et;=dor ,
proeparaiur, quarii, incipienle Kyrie eleison, episco- ctof.es preedicatipnein suani juxla jjrojjlielam exal?
puscumiriinislris suis ascendat, quorum alii slent, alii tare (Uai. XL,9), ei .op_e.ra.aii- iiisirueiidiim Dei po?:
sedeant, Pei eds qui sedenl nienibra Gliristi desi- puium, utin cis illud Doniinicum impleatur -praj-r
giianlur in pace quie.scenlia; pe.r.eos qui IJJ .siaiil.,' ceplum : Luceanl opera vestmm coram honiinibusy
in cerlumine posila,, Gloria in excelsis Deo cum in- •. et glenficcnl Palrenivesirum,qui.in,cailis est {Mqttli,
cceperii, vel oratioriem dixeriiponiifex, ac sacerdos y, 16). -Diaconus, ctim piilpiltnn ascendil;. .celsius::
ad .Orieiiieniyertalur; non qhia ibi splhm jsil Doiril-. cpissislal cerqferariis> .Eyaiigeliuin enimiChrisii IfS-.'.
nus, qui iibique ribiv ipcoriiiii sjVaiiis,sed lnajeslalis geih et pfophejas prsecellit;,per thufibuli vero',.°pjbi^.
jjoteiiiia prajsehs est, sed quia ab orieiite lux dri- liiorem, qui in epdem;loco cuni diacono c.Onsistilv
lury qila eseiersepaiies illuslranliir ; sie a Deo designatur fragrantiadpctrinaj et magiialiumChristi-
suminum bonriiii, quo lo.tus Oibis iiluminatur, Per. m Crucem, quam iiicijjiente, Eyangelio froijljbiis ii6-_
saluialionem sacerdotis et respbnsiOnenipppiili eo-. u sijis iiripoiiinitis, ad .expellendas-=onmes .pravas
ruiri conimunis et charitaiivhsosiehditur aflecius3 suggestioiics facimus, criix.eniinr,pellit-oriines :adr;
aliefnatini moneiis eloplansiillii eis seiiiper nianeat . yersiiales animi. in eadem^hpral{57)oportet cpiscOr•:$
Chrislus. Qtipd solus episcbpus saiutando pojjulum."...; .-.pos el abbates liaculqsde.nianibus depoiicrein ;aii-;
Pax DqminidicU, (*9) osteridif euin esse vicarjum diluverbi Donjini, etajitc Dominum devotOshiimi- ;
Clilisii, qtil resurgens a morluis, pacem apostolis liler stare. Tempore _|@ quo lriiiiislricasulis iii-
riuiiliavii. Ministrofum qiianltiscurique fuerit nume- duunliir, pralione flnita: (58) subdiacoriusexuta':
rus, riiajor pars in dexiera, ininbr in simsira [f.add, "- casula .Episto]ariilegatj.qiia iectavftijfumiriduat,- et'
parte] : utraque eriihi benedictib scilicet temporalis' .. corporale ad aliare^efercnsiaiacoriPVi.ribuat :;;quoiI
el oelefria,liobis a Deo esl .posiulaiida, licei instan- ille in allari dispoha.l. lnccepto.trac.tii aut Alleltiid^:
lius seriipitefna. Cerdferarii vefb .iisque a.d Kwie diaconiis casulaniejiiiaty «tsub dextrp arnio sripef-
eleison, (SO) ah ahstro ad 'aquiloheih candelabfa que siiuslrtini ponalirdextrunipost discbbperiufti";
}' leneaiit, quoihcoejitbibidem diniiltant. Perausirum,
habpaf%bi;achium cnirn Doinini, quod iii lege eiiit
qui est veritus Caiidiis,'Spiritus sancli fervor "desi- . abscpnsuin, iipbis. patefecil Evangeliuin. ;Quod (59)-
gnaiur, qui veri solis oriu,.ab orlente ad occiden- ~ r»-Ca.su.la jnduitur diacoiius,- significat niysiiciim-^sub"
tem, hiuhdum Illuminandb, c|i__fuiidiiur.Unus vero . Iegetempris; quod exuiliir, flgufat .temjjussiibgfa-'
tertius ih riiedio pohaiur, jjer 10 quem, ubi duo lia, lf, hi cjuoj inysteriareyelanturi; PrppiiiquhiiJb5
Vel.tres congfegaii fuerint in noniine Roniini, Dor.... . Evangeliiieriiijno sacerdos lliymiama in Hhufibuliy;
riiimimadesse desifnatur {M-diih.xviii, 20). Periipc:; ; pqnatj quo (60) incensaio altaii; -anle Evahgeiiiihi5;
qiiod,(5l)inco3plb___;j/ri_!cefei deporiiinnif, nos, dtiin deferalur. Pef Ihurlbulum; qiiod fragraiitiarii 'pdbris"
. Domiriiiriieicbfamus,contritp corde Iipniiliari opo_i>. .... eniittii, fa.ma.bonbrutn-;, quse dociiiiiam pfatjcessii;-
iere deiriotisiraiur. Salulanle presbyiefo Jjopulum, Diaeonus benedictiorie.a «acerdote aCcepta, ab sl-"
, ibiifenilerieaiii/Ofatione finila, ali oiiente ad occi- tari^^Eyaiige.Ijum accipieiiSi^Ol) siiper siiusliiiiii-
denterii colloceiil; duobus enihi Testamenlis itlunii- ;; ariiiiiin jfi)i).oiiat..-Per-Sinistrhm eniin armiim vita^
rianlur quaiuor partes hiuridi. (S2) Septem candela- . teinppraliSjdesjgiiatufjtin qua bppriei:;Evtiii^elhiih;;
brairi fesiis Sigriificanlseptem dona Sjjiiitus.sancll, prajd.ieaii; et;Subdiaconnsaiiie euiri pulviiiar-defe-
(55) Ihcipienie su.bdiaconoEpisiolanjjsacerdps juxta ;:. .-:,ral.Pefipulyinar quod qjrsecedit.;lei figiirnttif-qii;ij'
aliare sedeat,:et:diacottOinlocb suo sedere innuat: : Eyangeliuin.:proecessit;vper.pltinrias^^ quos iifltis"oc-;
(54) subdiacbnus yero, exceplo.teriipore^niinisira- .; ciiU.atiUir,iiij^sieriajqu_jeinlege*oiiIinebahiui';'jier.:
03 JOANNISARCHIEPISC. ROTOMAG. . 5!»
leiitatcin i'lumoe,prsecepla J,@ \ctcris Icgis Ie\ia A -] tur aposloli. Per inclinationem diaconoium signifi-
ad conipaiatioiicni novsc : in illa cnim dicimr : Kon c.Uur mceslilia npostolorum; per subdiaconoriim,
occides (Exod. \\, 15), in no\a \ero, Qui iiuicitnr saiiciarum mulierum. Subdiaroni vcro siinililer
'tftalti sno, rens eiil jttdicio (Vulth. v, 22). Sitque jncl nnli sint in nspeeltt saccrdoiis, pei quos cxpri-
(62) pijjccdeiilihus ceroferario thniibtilique httore, niunlur snnctJj niulicrcs, qnse pnlienie Domiiio,
ctiin processione ad pulpiiiim pcig.il, el sipposilo ftigijniihus discipnhs, licci iimoie ct nceioie per-
Eutngelio ac incens.Uo, verstts nd aquilonem ___\an- culs.e,in his, qnse cleeo fiebnnl, eraiu imendfrics;
gclium Jcgnt: per aqiiilonem cniin .nfidclilas gcn- seri Doinino de ciuce deposito ac sepelio, inde re-
tiiim desigiialur, quibus .Evjiigeliuni ab aposlol s cesseiunl, ot aromala sepnlliuoe paraiertint; ila
igne Spiiilus saneli accensis pr.edicatnr. (63) Qtio subdiaconi ab co loco ..isceii.tnl, ct corpori ac san-
leclo cnndelabra cxslingnanttir : iinmolJtionc erim guini Gliiisli niinislrarc salagant, efTerenlcs paie-
veri Agni, tjpiti ccssa\it immoijlio, el tjjleia my- nain pcr manom diaccni sacerdoli ad frnngendnni
slerin, quse iu lege conliiiebaiittu' et prophctis per in ca corpus Domini. lloc expleio sacerdos (71)
candtiabia dcsignatis. (04) Inccnsum sacerJoti in Dominlci coiporis ct sanguinis consecratioiiein ^jg
lliuiibulo offeratur , ct Evangelium primum a snb- j'ti.\U sanctoium Patiiim inslitMiioiieniptno ei hu-
ciiacono sibi poircctum osculeliir, quod posl n dia- "' mili ccide complcal. Diim ergo ad Nobis quoqite
cono osculeiur : ei in festiiis diebus a stibriiacono peccWoribus Tenerit, aliins voccm suam pioleiat,
on.ni tieio, incenso prsccedente, jirxsenteiur. L_\an- cl poclus suum pertiitial. Vocis ciiim exalialione pcr
gelio lcclo populus a sacertloie sjlulelur; o!Terenda ccuiuiioncm gentihum exprimilnr piofess'o; per
iiicipialur, (63) quam finitain \crsus scqii.ttnr. pectoris tunsionem, Judajoium peclora sus pcrcu-
Inleiiin vero pnnis el \ini oblnlio a subdiacoiio dia- tienlium lanicnlatio. Ubi cigo ad hoec\crba veneiit,
cono, a dincono oflcialur presbytcro; (66) c.imor sciliccl, Per quem lucc omnia, Domine, sempcr bonu,
aqiiam linieo coopeilam in fosiis dincono deferal, ttinc diaconus accedat, el dextcra manu dcxlrum
qttnin diaconus viuo misceat: dtilci eiiim cauloiis cornu corjoralis accipial, cum sacerriole discoope-
iiiodiil.i_.ione,populus pia deiolionc et g>Q di\ino riai. Sncerdos, Per ipsuni, dicendo (72), obl.Uaqua-
anioie, accenditur, ct sic atl Dominum cuiril, ct litoi paiie., clicis langai. Immolaiione enini corporis
uniim coipus in Christo efllcitur. Pcr \inum Clni- Cluisli redemptu suisl qualuor climala niundi.
slus, por aquam popnlus, pcr linleum coopeiltiiam Item (75) oiaiione finila ulcque cnLcem levcnt, et
aqujj I.ibor modulalionis canloris, quo libeiaitir siinul pOiinnt et coopeiianl. InJc (T,) all.ire di.tco-
popnhisa cogitatiomim pravjtale : lino enim laijor ,J ims osculeliir, deiude dexleiam sacerdoiis scapiilam.
cxpiimilttr. Aqua mista \ino, populus adiinaius Per scaptiljin sacerdotis lapis des'gnalur, in quo
Cluislo; vimim sine aqua Chrisius cst; nqna sine aiigolusari soptilcrum resedil. Semper eniin angclus
\ino, popttlus sine Chtisto. (67) Aliis clicbus u.ini- ciedcndus csl adcsse iinmoljlioiii corpoiis Cluisl'.
slieiennt acolythus. (-68) S.icerdos olilaiioncm iia Pcr diaconuni Joseph exprimiiur, per sacerdotem
componat, ul in dextei J jjatte hosii.e calieem consti- jSicodeiiius; per eie\alionem dc altaii hosliae, dopo-
lunt: a dcvlio enim laterc Domini snnguis defi'i>il lilio Clnisii de cruce; per riepositioiicm itertim in
el aqua : sicque corpornli toopert.i (6i)) inrciisum all-ui, sepiillur.1Clnisii. Posl qiioesnceidos oraiio-
desuper ofleial, et sic di.icono pis_be.il; diaconiis nem Domi.iicam alla \oce pioferat. 23 Per exalln-
\ero in ciictiitu al.aiis defeut, jiosiej s.iccrdoii, tionein Doiiiiiiio_eoialionis dciiiotisiramr no^lise
clcindc ministro rcdd.il, ul clero poptiloqne delerjl. uniias fiaicrnilatis (S. C\P. de oral. Dotmiiiai) :
Prjierea aecipiens pjicnani de nhnii, subd<acono Deus ennn Palct nosler, yacis el concotdiwmaghtet,
ponigat; (70) snbdiaconus \eio, si ftieiii, acoljflio. sic nos tittum pio omnibus otatedocuit, qtiomcdo in
Non licet eiiiin quidqtiam sacri ab allaii auferie tino oiiines pouavil. Clero, Sed libera nos a ttiaio,
alicui, nisi dijcono, vel sacerdoli. Tuiic corani al- respondenle, ofiititim consecralionis peificinl. Scd
laii oret inclinnltis sacerdos solus, posliilando nt yj_ libeta ditto, di.iconus ct subdiaconusse eiiganf, et
(1'gnuspossit actcdere ad allarc,ct insislere cultibiis otiilos in Douiiuici corpoiis consecr..lioiiem iiiten-
divinis, ue (iat illi quod faclum c<UReihsamilibus, qui d.int; ail cniin evaiigehsla, qttia noli ejusaiongc
temere vidensnl aicam Domini (/ Reg. \i, 19). slabanl, sua pectora petcntienles (Lttc. \XIII, 49;.
Chiistus cnim anlequam paleretur, sxpc solus pcr- Ubi ergo atl loetim, Da ptopilius pacem, \cneril, qiu
noctans gjj} in orjlione oravit, non pro se, sed pro niasiliii indtilus leimer.vi, [add. pnlonam] subriia-
nobis.-Cjeteii \cro ministii stent in or.itione oidine tono (75), subdiaconns dmcono. diacomis saceidoii
suo. Post qtioo\ersusad poptiltim orare moneat, con- offerat, iu qna sacerdos coipus Domii.i triplititcr
\ersiisquc ad alinic secielam oialionem dical: qua dhidat, quarnni paiiiimi unain s.iceidos calici !m-
.compleu, Yeie dignum, de.ola niente dulciqiie \oce millcns, Pax Domini, alla \oce dioendo, pro.i. tis
proferal, in cnjus fiue hymiiiini, Sanctus, sanctus, subdai secrete: Fiat comtnislio coipotis el sangninis
sauctus, abe.Uo Sixlo iiistiluluni chorus rcspondeat; Domini nobis accipientibus in vilani alctnam (-76).
diaconns ct miiiislri ad Te igilur pcrse\eienli'eiro Alin se, diaconum svbdiaconumquc comnninkel.
sacerdolcm, nsquc Scd libera nos ; inclinali Domi- Teriiam \iaticum, si opus ftierit in patina usque ad
no cnim palienli meciore et limorc sui coiupatieban- finem niissse reservef. Per p.nticulam oblafceim-
37 LI3CR DE OfFlCIIS ECCLESIAS'1ICIS. 38
inissse 1.1calicem oslcidilui toiptis Chusli, quod ^ iiim. Q.ii nulem nctessilale nnte Teitain \p' post
lesuiiexil a moiiuis; pei coniesiini a saccrJole Kou?i'i n u pciptittc, sed ricsidcno saciificandi nns-
\el populo, \i\ificjniem eos 111Deo, CLn<iI ctmi s-on cclebunl, non stint loprehcndendi; logitiir
discipuhs suis jjosl resuriec.ionem con\eisa;io. cnim Lconcin sumn.uiii poiilificem diliuulo nnssam
Terliam, quoe 24 lemai.ct m .ilun, vocatstncia celobiasse Missa pio defunclis absqne Gloria et
Ecclesiavulicum inoneiuis, ulos.ciidu.ui non cos AVdtna, et paois osculo cc'i.bictui. Sunl quajJa.n
dcbere depulan morienies, sed doimientCo qi'i in ecclesioe, jn qtiibus exceplis deposilionibiis, sohirn
Chiislo nioiluutiir, dum tah lantoquc cuctoieaJ pnr Kalendas mensium nnssse fesli\e celebianlur
releinem \itam perducuntur (77), Si aiilem op.is i on moiluoiiiri. Nos \eio quotuhe, c\cepns lcsi'S,
fuent, lcitiam s.>ccrdos, aut unus nu-.islionim nc- et (83) tiiebus Puileeosles,pio eis Doinino s tnhta-
cip-al. Nonautem liuinclo penc, sedjuMa ceiin to mus, annive-isaiios d es fesli\e lecoh.m.s Vespeias
nem Toletani concihi seorsi.m toijoe, seiis.mi et .Malulinjs absque Deus m adjuloiium, el Dovnue
sangcune, sacerdos comi uinicet, e\tepto populo, labia, el Gloita Paltt, celebramus in dcposuiomlus
qiiem inimcio pane. non jucloiiiate, sed (73) sum- et festis cum noiciii luiioiubiis.
nia necessilale timoris saiiguuus Cln isti cfliis ouis 27E\CEPriO.
'Fi In A '\enlu \eio el SeiUu.igesini.iusquc ad ditin
peiiiiilliiiir conimunicjic. Diiin eigo saceiJos mini-
slns communioiicm poinga (79), uniimqiiemqoe Ccense, el quatuoi tempjiiim Sabb.uis ct ng.jidis
piimitus osculeim, et post qtii conuoiiiiicandiis es,- niGiinoruin ftslnis (&{.),dutonus cl siibduconus
inanu saccrdolis oscul.ua, tommunioiiem ab eo jct i kiut.itin <vsuhs, si .'item 111eis lem lcmponLus
pial. Postiemo \eio puiiculam, quse m cahce ie- fe^liiitas eveneiit, dili.uiipis et lunitis, simihler
mansil, saceidos sunut ol posl diacono eahtern in dit COSIIM, ct Sabb.uo Paschoe. In omnibus feslis
ad niiindJiidum, et sumei dum quoJ lemans ', po - indujnl'11 dtio teioferjrn. GnJuale, Alleluta, \el
rig.it, qui lii simstriim toino ali.tns cal cem cuui liattum biifi ct hiiu cariabunl tlenci (87j. Glona
juiena dereial, ubi (8«) pailem s bi accpiil, el vi cxcelsis, iii feslis cxtcp'o Adieniu, et Qiiadrngc-
pariem subiliacone tri^ujl Post munduo utioque siiii lcmpoie, scinpci piil Ktjtte eleison, saceirios
sjtnque pailitijjent. Acoljihus^CiO altcrum talicein aJtniei leii) \eisus incipiil, quoJ Telesphoius pnpa,
sacerdoli ad mund.indos digilos defeiat. Sttbdi tco- e.i rpi e aiigehcam'' pioscquunuir adjitiendo, msti-
m.s autem ad mundaiidiim cjhcein el patenam 23) luii, eiS\iiniiatliiis papa omm dieDoii.uiica, et na-
ducono sei\i U. Post muii iatio.icni p.iiense et c?h- l.liius mjitjium CJiilaiepiMcepil(88j; et sit aliarc
cis acoljlhus uliiimqiie m.uilili mvolulum len ai, ., l icen a'ido, sotieie cum iniiustns chcendo fii ial:
*-
tisque nd compleiioiiem piuiijj posl communionr, poslqt JJ in loto <-uojuxla altne icsiooal, et dia-
su.>quc cxlen n.inisiu ofucia. Sateidos, ut supia coiio I oo. tiani scdendi lubual. llj.iniuni \eio prse-
dixuniis, parlito coipoie Domini, Pax Dsmi.-t, <dta falum thoios celtbutei canendocxplejt. Diclohjm-
\oce pioferat (81), aquo unus cainncoii.m pntein no, s.iceruo-.sahilalo populo oralio 'Cin dicat. Oido
acciput, qnam in utroqne choiomnjoi ibus riuiibiinl. \e10ir.1s5aj supia scnptus * pci lolt.in sci\et"i. Sel
ij.si autem coetciiS ua poingani m m.lliis r"e looo in Ins (lei.ii-- (Zi), Ctedciin nnutn Deuv, ,\ s.cai-
mo\eattir, sed a supenori actipiat ct mfeiiori tu- d )te iucoeptum ciniahitui , stilicet onin bus ditbns
bual.Umis minoiiimulriusquechoii a mijoubus ac- Dommicis, 23 cl ocl° diebus Pasch.e, et Penteto-
cipiat,eljuua prajccplum ordinenica tei is i ISIIlbuat. s.es, et Nalhualis Domim, ct ui die C|/iphniuoe el
IPJC^utem fiimitei leneanl,juxia apostol.ii,), hotwie AscenS'Oms, et in cunclis sinctsc Mam> fes'i«,
,iuicempiwveiiienles{Rotn. xn, 10), ui ri.uiies paccm excopla Annuniialione, et santli Joaiinis Bapt'stoe
el iccipicnlesseinper inclinent, per osculiim p ttis de- naliiitate, omniiuoque aposioloium, et S. Giucis,
s'gnatui noslrje ulihtas fiJei \S1). Cnoitis \eto psal- sintliquc Michaelis, cti.i OmiiHimSanctorumJesii-
l.U, AgnusDei,quod Seigms p.ipa tempoie confu- \ilate, el Deditmonis ccclesioe. Sabliato Pnscha?
tlionis .toiporis Doniini cantaie pujcepil., tujus ,U \el Penletostes non canlelui, neqiic ulhs alns fesli-
Agui iminoljtio mtiudum ledemit. Qno mcceplo vil.tiibus, scdsempei Enngeliiim sthiiatio saccido-
ca.u'elabia jlluminciiliir, Agni p ssionc ilhiminaius tis siibscquatui. Diebus omnibiis, ,e\oeplo JIJU u
csl mniidiis (85). Diacon'is aulcm si cisula uliltir, tempo-e, so\li missa.ii sequiliu, (90)ioit s a
qiiam sibi, ul Mipra dixnnus, ciicjmriedeial, thoio, hoiadicaiiiy. In\espeiis, et malnu.iis pl.ires ca i -
Agatts, bjs lepelenle, lteitim in ii.it. Sicen'ossaIu- pmu sigiilalun sonent; poslie.no i.l in missa dt. r,
Uio populo oialionem ditjt Cm iU.rum salutanii et sic 'jitipuntui vespeiaj Onusqnsque psa^.ns
popiilu.ii, duoonus, Ite, g@ taissa, lempore suo cui'1 nniiphona canleiui (91., qucs cnpiti l.im, <'t-
auf, Benedtcamus Domino, succmat (3'J. Clero re- hii thj i'nusseq'iattii,qui nnnqinm pia.ltimi.la "'.
sponJenle, Deo gialias, ofiiuum hiiiol. Et (,<2j fenales hjiiini, nisi ui feslis et diel.us P\ -
Missa \eio, ul prjjd'Ctuin cst, ju\la sinci,oium iccosics, somper cante,iltn. Diclo \eisu, Mcgnifui',
instilult Paliui.i hoia teili? ccltbianda tst • ipsa ciim .'ntiphona cniUtltn, ci tum (95) Kyne e'etscn.
omni hoia ciucihuis Chrislus lingtiis Juriajoium; et oralione Doniiiuoa, fle\is gcn.n.s, pieuM-s
seeunJiini coinmunem coiisuetuclinem politis hora __ii.'ant et non solum \espeii', se i oniiics i cclU
sexle, qu.a ui ea p issus csl manibus perseculorum; ei chci hoi o, excoptis r-11'ecos'es ei lesii\,s d e-
iempoie lejeini Lora nonp, qun ui ca eausil spui- ' iir Sxe.t,'o3 cimicajleiis sej.^cce.o en co._'io=cei.s
39 JOANNIS ARCHIEPISC ROTO.MAG. 40
geimfleclal. Quia vero \icem Clnisii gerit, cltiin A costen, et a Nalhiialc usque ad rjclavam Epiplia-
29 ad oralioncm vcnerit, surgat et ornlionem «ise et oninibus feslis , ut a Kalendis Novembris
slnndo dical. Slare vcro ptignantis esl: pugnal ergo usque ad caput jejunii \espei_e tantum dicantur post
sacerdos Chiisli orationilius conlra hostem anli- \csperas diei, post inaluliiias laudes vigilia niorfuo-
cjtium pro populo sibi 'commisso. Si anlcm alicujus vtiiii cum maluti?iis lattdibus eorum ; {S9) a capite
sancii eveneiil festivilas, oraiio lantum sine preci- jejunii iisque ad Kalendas Novembfis, \esperaj ct
btissuflici.it. Et si fesltmi irium lecliommi ftieiil, \igiliaj moiiuoium post \csperas diei, posl matutl-
in matulinis invii.Uoiium el (94) hjnuius -de sancto niim laudes pro defunclis :" qttod oflicium post ma-
canlelur, Tiocttirna'lola dicalur, \ersus"dc sanolo tutiuas laudes in quaria foria passionis Doniini
cum responsoiiis, el niatuiiiise laudes cum lijmino finialurl Ibi vero (100) cum novem lectionibus
absqtie precibus celebrentur.; lectiones vcro de lii- festi\e celebielur, quia 11011amjjliususque in ocia-
Stoiia legantur.-Blissa \eio, si denolatum libris olli- vam Pentccosles dicetur. Hoc idem fiat in \igilia
cialilms oliiciiim habuerit, dc sancto-erit; sin au- Nativilalis Dominicse : 11011onim ainplhis celebra-
tem, Domipicalis canlabiliir; oratio vero, ct Alle- bitur usque ad oela\am Epiphanicc.
luia, de sanclo dicatur. ^Jg Priina Dominica Advenitis Domini, Sahbalo
AbAchenlu usqiio ad Njliviiatcm in coiivenlu B " in vespeiis rcsponsorium : Ecce dies rcniuni, dice-
iLemoria lantiim S. Marise virginis , omniunique tur(lOl) quod altero proecedcnle Sabbato in pro-
sanclor.im cclebrelur. A Nniivitatc usque ad ocla- nuntiatiohe Adventus Domini, a duobus cleris cap-
vam Epiphani-C lantiim sanctse Maiise. Ab oclava pis indutis primitus cele_.eriime caniabilur. Qtiod
Epiphaniie usque ad caput jejunii (95) niemoria in islo quidem Sabbato advcnlus hymntis Condilor
snnclse Maiiaj, angeioraiii, Joannis Baplistoe, sancti aitne, subscquitur." Capitulum vcro, el \ersus, et
Petii, Joannis cvangelistoe, sanctoriunque aposlolo- antiphona de Advenlu dicanlur. Ab hafc hora usque
rum et beaii Slephaiii, omnium niaityrum, S. ad ociavam Paschoe (102) processio afl crucifixum
Martini, oniiiiumcjne coiife=sonim, sanclarum virgi- nulla fial. MaliUinsecum proprio in\italorio, hym-
iiuin, omniumquc saiiclorum in \espeiis 30 el mA~ nis, el responsoriis," el anliphonis festhe celebrcn-
lutinis scmper rccolalur. (96) in niissa \cro, ex- lur. Mnlulinum cum propheticis sex anliplioiiis, et
ceplis festis, secunda oratio de omnibus snnctis; tribiis ullimis apostolicis per tliversa iiocturna dica-
Jeriia pro ejjiscojio ; quarln pro ciinctis sibi com- lur. 111primo nocturno liber Isaias incipialur, qui
missis ; (97) quiiila pro principe cl-011111! populo. In p>r loliim Adveiiuun usque ad" Nalivilatem lega-
niissa pro dcfunclis, prima oiiiiiiunl defunctorui-. ; itir; sed in secundis noclurnis dc sermoiiibus Pa-
sccunda episcoporiim ; leiiia fralrmii el_soror_im; G irnm, in leiliis dc expositionibus Evangeliorum :
quaria pio commissis. Ab octavis Penlecosles iihqno biniiiiler in quaila cl se\la feriis," et Sahbato lcm-
ad Adventum Domini h_ec eariem memoiia cuui poulis jojtinii. el \igilia Nalivilalis Doiuini. Si
sanctoe Crucis veneratione celcbrahitnr. In his crgo fostiviias in Dou.inicis his evenerit, ut supra di\i-
lcmjjoribus,{S8) si iii Dominicis feslhilas no\em i..iis, in ciastino telebrnnda reservetnr. In liis
Icclionum alicujus saneti eienciil, \esperjj, cl ma- Doininicis, et in his CJIIKJsiinl a "Sejjtunge-
lutinoe, cl niissa de sancio celebrabuniui. Yespei.e sima usqne in Pascha , Tc Deum luttdamus ,
eiiam ipsius sancli de sancto finienlur; el si iu die non canlabitiir; scd ejus loco noiuim respon-
Dominica lestivitas tiium lectioiuini ctcncril, uucle soriiim repelelur. Ordo ferialium dieruni , nt
ofliciujn, \el "Juissiobabealur, iii\italorium et Jijrm- 33 ul snpra notavimus, scrictur. In Pomiuicis fi-
lius de sanclo dieelur ; sex lecliones cum lotidem nila piima processio sic fiai, ut lanium a crucifixo
responsoriis de liistoria legenlur; posi lcilium divertat, in qiia aiitiphonoe Ariientus processiona-
iioettirnuin, versu de sanclo diclo, Evangelium dc ics, aut aliqua responsoria canlontiir.
eodcm promintiolur, ct alise lecliones ciiin matiitinis DE DOMINlNATIVITATE.
laudibus de sancto celcbiabuniur; si aulein pro- So[eiiiiiitasNalivitali<-TJoii)iniila celcbro.iur. (103)
priiim ofliciuin defneiit, Doniinicalis missn cantn- A diiOjiiiscanioiibtis cnppalis chorns regntur : (lOi)
liilur; oialio vi;ro et Alleluia de sanclo celcbrabiiur. a quibus, dicio capitulo, responsorinm, O Juda, ce-
Si no\em leclionem eienerit, loiiim officium de lebriler decanletur. Hjinno diclb ; Veni redemptor,
sanclo coiiip.ehiiur. Ab Advenlu ergo usque ad Na- aiuiphona cum trina repetilione super Magnficat,
Ihiiatem, 31 ct a Septuagesiiua usque ad Penleco- cantelur' dtiobus thuiibulis allare inccnsclur. Ad
etcn,-si festum novcni leciionum in Rominicis e\c- niatuiiiium (105) omnes campanse prima nocl's vi-
neril, officium noctis ei diei nunquam mutabitur; gilia pulseiiliir ; deinde binatjel binse consonando
feslhilas vcro in craslinum celebranda reservabi- consequeiilur. (106) lntilatoriunra quntuor clericis
tur. Sancti vero de quo tres tantnm leetiones cele- cantctur; hymnus sequiiiir. Choium ul in vcspeiis
hrautiir, si festnm in ipsa -dic evenerit, memoria duo rcganl. Onuiia rcsponsoria canien! bini et biui,
tiuiliim dc eo liat. A Paschate usque ad oclavam" (107) leitium, sexlum, iiontim cappis iiiriiiii ; (108)
Penlecosles meinoria lautuin saiicloc Crucis, el S. in stcundo, qninlo ot octavo, el aJ Te Deum lau-
Marij;, et O.nniuni Sancloruiii, in vcspeiis, et nia- damtts, sei et ad^Bencdiciits, altjrc incensctur.
luiiiiis fiai. Agenda hioiiuorum sic per totum an- (109j Leclioncs piifni noeliiriii de piophelis ei unt,
lsuni telebrelur, excepto a Paselia usqiie adPenle- secundi de sern onibus P irtim, leilii de exposi-
m : LIBER DE OFFIGIIS ECCLESIASTICIS. /t~
tione Evangelioruin. (J10) Tria Evarigelia in cappis,, A • agenduni. Missa diluculo inatutiiialis celcbretur, ut
iiiceiiso, et canbelabris prajcedentibus, 34 Pr0"- autbeniico Missali demonstralur ; el siniililer iii
nunlieniur. Finito iiprio resporisorio, (111) majorr nativiiate sancti Joannis Baptislee : ulerqne cni:u
ecclesise sacerdos, si fueiit, dalnialica ihdulus ett ab exordio Iucis seipsos obluleruni Deo saciificiuin,
casula prOcedat, ei Evangelium genealogise Christii \irginilaiisevniigclisla, abstinentise Baptisla. M.ijor
secundum Matthoeum festive"legal; quo Iecto, Tce missa in cappis, ctijus ofliciales, qui sunt (122) SJ-
Deum iauddmits, alta yoce iiicipiaf, el posl (112)) ccrdotcs, utanlur casulis. Vesperis ut supra finitis,
clerus et pppulhs, brevi niora iiilercedenle, lavatumi- finitur saccrdotale oflicium.
exeai. Deinde elerici sacris vesiihus induti (113) ) (125) lncipieiUe oflicio infanium, in oiniiibus, ut
missam ceiehrent cum laudibus, ct sequeiitia, quaini a diatonis in suo, agcndiim, Iicct, itt in inorte Do-
(114) secretafitts ecclesioe celebre.ly.-scciindamveio) niini, Te Deum,clGloria in excctsis,'~eiAlleluia, ia
cantor, teiiiam proesul aut decaiius. Ideq in nocie3 aliquot ecclcsiis cx more aniiquo omiltatur ; quia
angelis missam canlare Telesphprus papa. instiluit,, ul Christus occideretur, lol parvuli occidi juben-
quia in ea natus est Salvator iiiundi,; et quia se- tur ; et illis occisis fit mors Ghrisii secuiidum sesli-
ipsum erat bblalurus hosliam sarictarii pro loiius5 nialioneni Herodis : tamen qtiia placuil modefnis,
niundi salute, et in ea parlum- Virgiuis, in ejus3 jjlacel-et nobis ut caiitentur. Subdiaconi et diaconi
- laude Gloria in excekisDeo, caritantes, riuntiave-• ; lunicis et 3f dalmalicis uiantur,
qunmvis ajiud
-
runt pasiorihus angeli. Qua peracla, nialuiinas Jau- quasdarii Ecclesias hac die [f. add. usus] casularum
"des cbriipleant. Quibus compleiis (115) canlor an- habeattir.
liphohahi, Ecce eomplela sunt, inciplat; cui ofalio) -,i, (121) In-festo saiicti Silvestii sex primoe Iectio-
congruens eommemoratioriissanctoe Marioesuccedat.; .: nes de sancto, ires ultinise de nativilate ; missa
(116) Incipienie diluculo aliera";inissa ebdeni inodo) ihatutinalis de saricto ; major, nativilaiis. Cseteris
celehrelui^utpriiha. Lucis vero exordio alfera ca-• vero diebus hsque ad OCtavum'a duobus clericis in
niliir, quia, juxia isaise vaticinium, ipsa die hix oriat,,'.'cappis cahletur ihvilaloritim. Novem psalmi cum
est nova popiiHs sedeulibus in lenebfis (Isa. ix, 2),, . tolideni aniiphbnis ; (125) lecliener. tres cum liibus
sett jiropler yisilalionem pasiorutri ad prajsepe l)*- responsoriis a binis et binis concinendis. Te Deum
niiiii,iiiquo invenerunl paiieiri aiigeloruni.gg ijiioi laudathus catitetur; et misssc officium (126) cutiv
reficiunlur animaj sanclorum. Post lertiam vero) •; lau.dibus et sequeniia est agcndum. Oclavoesancti
semper in Nafali Domini fiat processio, quse ulftie-• SlephaiiijUtfestuhi Dominicale ; (127) sancti Joan-
rit finita, major inissa celebretur. (117.)In vesperis; nis, ift festtim apOstoli ; Innocentiuni. ul dies Do-
liymnus : A solis-orius, ul in matutiuis "laudibus ca- C I niiiiicaiis. (128) Dies Circumcisionis, qui esl octavtts
naiur :cui resjionsorium, Verbum caro, prajpbna-- iiativitalis,: celebrelur ul festnm sancli Joannis,
luh Finilis his -vesperis, (118; diacohi diaconalibus> exceptis casulis el missa malutinali. Ideo praicipuse
vesiibtis induti procedaut ctim -cerciSicanOnles ali--. feslivitates octo diebus coltiiitur, quia sex oeialibus
quod responsbfiuni tie sanclo; Stephaho, cujus na-•-' vergitur iniuidus; septima cetas est usque ad uni-
talis orditur celehratio. Subsequalur"anliphOna cumi . yersalem resurreclionem requies animarum sancta-
Gloria Patri, tl bralione dicta cOmpleatur vesperr•: rum; octava, regnum Dei post resurrectionem sem-
lir.a synaxis. (119} In inaiuliiiis ut proecedenti rioete> jjilernam :et ideo-oclava dies agiiur celebrior, quia
pulsenlur campaiioe. Aqualuof diaeonis cappatisi '-.in ipso regno Chrisli gloria eiit sempiterna, et
canieiuf in\italoriuiri , coriseryalb csetero praice- iiieffabilisexsultalio. Et itertim dum sanclorum fe-
denlis nOctisordihe iii lectiouibhs, etresjjonsoriis, , sla celebramus, iri die solemnilalis corum anima-
el cantprurti nuniero. Tria iaiiien rcsponsoria rioiii : fum requiei gg congaudcmus, in oclavo corum in
canter.ttir in cappis_Evangeliiimprbriuiitiet idiacb-- : gloria resurrectioiii.
nus dalmaticatus, thyniiamalerio ef cereis prsece-. ?(i29)Dies Ejjiplianioeul dies Nativitatis celeore-
dcnlibus. Dno diaconi iii dalmalicis; chorum: regant,. tur(150) absque invilalorio. Lectiones prinii no-
'
qui, altare incensando, Te beum incipiant. Anie. D-cturrii de prophelis erunl ; secundi, dc sermonibus
liocluriiuni, et in laudibiis caiileiilur hynini pric- Palruiri ; tehii, de expositione Evangelioruni. In-
senli feslo congrui; ad Benediclus, antiphbiia ler• \itatOrium quideni in die Epiphaniaj prjjdccessores
repeiatur. Missa in cappis celebretur. Qiii ciioruin noslfos arhitror Iibn dixisse, ideo quod pcr procter-
regeni, et graduale vel -Alleluia cantaliuiii:" sed 01 missioiiem invitalionis ab Ilerodinnis operibus dis-
Episioiam velEvaiigelium Tegei.il,-litahtiir dalmati- crepare videntur ; qui ea die ad hoc Scribaruin et
cis. gg Firiiiis 'diacorialibus vesperis, recoliitur -.:.pharisoeorum fecit iiivilalionein, ul Doininiis noster
(120) cttin antiphoria et Gloria Patri,; inemoria Na- Jesus Ghrisius ab eisdem invesligatus, perfide ne-
tivitaiis. - '; •'•' :.;•'" •'caretiiri sed (151) non omnino omiititur quin in
(121) Deinceps procedenlibus sacerdolihus cuiri ordinepsalriibrum reciietur. Soepeenim Chrislus a
casulis el cereis, cahiando resppnsOrium Iii inedio pia Virgine maife, ac bealo Joscph cselerisque suis
ecclesiw, cuhi quadam anliphbnaetpratibne, offl- ubiquefidelibiis, licet non palam propter persequen-
cium finiaiur. Maiutinale offlciumut'• prioribus dua-:,;: tium fabiem, tamen occulle colebatqr. Deus noster
Bus nociibus per omnia a presbjieris lamen esl, refuginm, et sequenles psalmos cum anliphonis dl-
-" '-:—:': "'
PATROL.:CXLVII, 2
io J3ANNIS ARCHIEPISG. ROTOMAG. ,,; ; ; .44"
leluialicis iri lertia nocturna cum respbiisoriis ba- A As^uihptiohis, celebretur, exceplis vigiliaeLp.cIavis...
plislerii ideo dicimus, qiiia in. terlio tenipore, scU processib ila fial, ut cereis et candelabris ppsitis iii-
licel gralise, vcnit Chrislus.; Finitp nonp respbnso-• allera, siffueril| ecclesia, (138) ad.eaiii. clerus-et
rio, (152) sacerdos dalmalicalus et easiilatusproce- popnlus ariiijjhonam : Avegratia,.cmiando religiose/-
dat, et EvarigeliurrigenealbgioeGhrisii secuiiduirii pergahi,,ihique.cahdelas ab episeopo vel sacerdple
Lucam solemniter legat. In Naiiyiiaie Domini ejus; sacralas: [id esi, hehediclas] accipiant: Quibtis apr
generalio ab Abraham 39 palre fitlei etphediehtiae, ceiisis, cahior aniiplibnam, Lutnenad revciationemy
usque ad Joseph viruni Marise, quoe Christum fidei incipiat; qua fiuita, Adortid thalamum, canlaiiteSj
concepit el peperit, .deseeiidendo, contexia legilur. ad hialrem ecclcsiam per claiislrtim, aut in circii.itu,
Christus enim fideles quoerens de sede majeslalis ad[ ecclesise redeant. Deinde responsorium, Accepii,
ima descendit, Paliique usque ad mortem obcdien- cantantes, anle cliorum fihiarit; (139).yersus sequa-.
do, qui perierant redemil. In baptismo verb ejus,, tura dtiobusclericis canlatus": postrepetendoanti-:
ipsius geucralip ab lleli filip adpptiyp usque adI ; phonamchofurii inirent, et sic missam cuni laiidi-:
Adam,qui gloriam primum sibi cprieessampeccaridO i bris et sequeiitia festive celebrenl.- Siaulem fesli-;
amisit, sepluaginla seplem generalionibus asceii- vilai. ijjsa evenerit irifra Sejiluagesiniam, prp Alle-i
dendo cpnlexla legilur.-' Sepiuaginla enim septeirii " luia, tfactus dicatiir.: sequeiiliayero sine A'leiuia,
undenario iuiine.ro seplies dicto; ..colliguntur: Pef•* subsequaturi In Hypapanti, quse dicitur.j)i(z;senia/io
undecim vero, qtiod esl Decalpgi traiisgressio, -pec- Ddiiiirii, iunien Dbniino prseseiilamus,quia in eadem
cata, el per septenarium septem dpna sancti Spiii-r die Chrislhs lunien sempilerrium.a heato 4___1Si-
tus exprinuinliir ; per quse, origirialipeceato, quod[ niebhe iri lemplo prsesentalur,- per: lumen: in ma-
; •
ab Adarn conlraximus, CEelerisqueomnibus in ba- nibus bona Opera designanlur.
ptjsmate deletisi filii Dei adoptivi efliciniur, sicque> Doininica Septuagesimseitacelebret_ii,utin (UQ)
bona pperando, fide et obedientia,. ad eamdem glo- pfsecederile Sabbalo ad vesperais;vice hyinni can-
riam, quam Adam plasniatus accepit4peryenimus. teiuf ;;seqiieiuia : Canteiriusiuiiciimelodum.Ia nia-
Deinde (135) slelloeoflicium incipial. Processio au- , tuliriis (IM) irivitaloriuhi alleluiaticum;;psalriji:cuni
tem ut in die Nalivitatis semper eadem die fial. Re- suis ariliphonis ef responsoriis suis cantentur. (142)
liquis diebus usque ad pctavum.onicium diurnuiii elt In priudo'rioctiirno heplaiicum incipialur quod usque .
nbcturnum. (154) absque Te Deum iaudamus etL ad primam Dbminicam DominiC-ripassionis legatur;:
Gloria iiiexcelsis, complealur. Oclavusdies in cap-- ita taiiien iit in Dominicis tres primselectipnes de eb
pis,; ut feslum.aposipii celebretui. In crastino fe-- f leganiur, in secundo noclurno 'tres. de sefmonibu.s
sium 40 sancti Remigii,Tlilaiii ei.FeIicis cele- Palfiiin, jri lertio de exposilionB;:Evangelipruh). In
bretiir. ,,--..,,],-, . , ... „,..;,:.; /
..,;;.,..„„.:,.. Septuageslnia, Te Detitii iaudarims;, celebratp,;(145)_
Trahsactis festis, in Doniinicis usque ad Seplua- maliitinse laudes ciim-all.elulatijcis <antiphonis et hy-
gesiniam prpcessio ila .flat Ut ad crucifixum diVef- mrto finianlurv A Septuagesima usque iri Pascha
tal. Anliphonaj processioniJes, .yel,respoiiso.i'iaej"us ; (lii) iri iiiatutinis perDoniiriicas nhcies duo psalini
lemporis cantcntur,qua; ante clioruin finianturi (13S)| mai&nliiriMisereremei, Deus, ef, GoufileminiJ)p-
Tnlroeuhlibus,chorunij cantor .aniiplibiiani aui re-. miiio. Peccata ehirii riost.ra plangere opprlet, ifise- •
spon.sorium incipiat de sanclOj cujus est ecclesia. rere mei, Deus, diceridb. Qnihuswero cbrdis plan-.
:Dominicaljbus ,c! ferialibus rioctibuS .EpistoleePauIii ':ciu:deietis, clianiaiisflduciaJaGcensidebeiiius.I.au-
leganlur ; responsoria de psalmisi canlenliir; ex-. Ldare Doriiiriririi,:e't inviceiiihOrlari: Doniino confi-
- ceplisautem DpininiciscllesliyiSjpfeces etagenda i teri cjriphiam'bbiiusesiiln riiiiiia:averoin ioco Con-
mortuprum agantur. QuJa vpro dies- inler Circum-.• rUeinirii; Dominus regiiaviti PoH'^iaiiavim com-
cisionem; et Epiphan.iani exponere. prselermisimiisi-; ..; nienioratib sanct_e 'MariaV..'oiiininhique. sanctp.runv
liocinlbcpi.nterserere commodum aruitramtirv.In[ 'item';cuhi: rilleIuialicis-43 antiphoiiis tantuni. fial..
crastinp; Circunicisipnis , Dnmini .cclebfainiis pcla-;,j. T (143) Pbst Behedicamus cum; Aileluia jiroiiuniie-
vuiii sancli Siepbani more Doiiiiiiicali; iu tciiia i - tur, riec ulira adSabbauini Paschte; audiatur, .sed
die, sancli Joannis, ut festjini apostoli;, in quaria,, in ejusioco Lausiibi, -Doi)H'«e,et-infflissa tfaclus.
:sancipruni:Innoceritium, ut sancti Slej>l>ani.(i36)) "cariieihf. Qubd ab ipsa dic;• Te:.Oeain et Gloriain.
Vigiliaverp Epiphaiiise,,quani plebes diyefsecpliint,, exeelsis;'eiAlleluia',"usqiie^ad Pascha inler,iiiitlittu%~-
(alii enlm j'ejun_ant,et alii praiident);hobis jejupan-r •'' et ihibCO"Aiieluia, quod 'Ilehfaicum^coelerislinguis
duiu congruuni videlur,,: nullaivi.ienini^.xjelsitudi.nem l celsitfs,Ldusiibi, -_Dbi.__.ie,cJupdihuiniliuSiest,.iiicir.
reverenlia; lnijus diei reperinihs, quaiviin pmnibuss mus, (Grsecaenim el Latina, cselerajque linguaj ad
idiebus Purificalionis sanctse Marjoe(137),;;iiiqiiihus3 : comparatloneiri Hebfaie_e"paiipefesi;vocariUir)\aflli-
peraiiquotdips•jejuiianius. _Etquia;ianlasole!jii)itas3 "cfib,quam irihis sejjiuagihta diebus coritriiiorie, et
-.'41';'Jipjbis iiiiminet, iri qua ,se tota Triniias inurido) ' liuriiiliiate coidis prb peccaiis .uo-.iiis;Jexercere:"de-
;manifestayit,,pportet,nos puriiieari- ^lnjplex.yero ) beirius, ^qua vera Jibefiaie adepia: adhajiediiatenv
jejuniunvpum ionorum operum ffuctu vera est pu-- coelestis paliiai redire riiere"a.iiuir,iieisighalur.^ot
riiicaiioirienlis. : enini annorum tempbfejjleris Israeliiicadelicloruin
Dies vero Purilicationis sanctse Marisefeslivej, ut; poenRentiain capliviiate peracla, ad prbpria rediisse
M :-, LIBER DE OFFICnS ECCLESIASTIGIS.. 46
describiluf. (146) Septuagintaehlrivdies:aDpriiiriicaAA.npstri quatuer elementis siibsislenlis cegitatione et '"'

qu.seSepluagesihia dicilufj usque ad-diem Sabbati. : actu coritra Decalogum coniraximus, quolldiana
ppsl Pascba compulantur, Licel enim in; Pascha afliicliohe envendemus. Tot enim diebus, secundum
jugum serviluXisnostroe Ghiisti moiiedelethhv. sit, physiologos htimanum corpus intra malris uterum
lamen -nori perfectain 4ihertaism usque, ad ,verum adita nativitatis die compagihsitur.Toi ''eriiiri[f.,
Soibl)aiismum,;>per qupd seiripilerna requies,. desi- dierum] cifeuio, earriem noslram macerando et
gnaiur, consequbmurv Durvvenim in hoc o.brpore bonaopefandb, oporletriosuiiiuii corpus cOmpagi- ,
subsisiimus, muuis; carnis voluptalibus et sajculi nari cum Chrislp. Quod aulem juxla Gregorium (ho-
. curis aggravanuir. Qtipd per j^ sex dies Pasclise, mii, 16 de ieinp.) tfiginla sex dies jejunii in se conr
iii qiiibus graduale eliAHeluia canlatnus, Tiguralur» tineni sex Iiebdomadflejdemonslrat [f„ add, nos] de-,
Per graduaie eiiiiii, ul jjraeiulimus, aclualis bOnorum cimas diertirh anni dehere Cordis conlritione el car-
operumvita; perAliektia, seterna animaruih gloiia nis inaceratipne; Deo imiholai«. Post ieriipus vero -...-
boiioppere acquisjta. Posl quam vero ad prsefatum ". heaii Gregoril.ad compleiiduin iiumerum Doniinici
Sabbatisinum, qriod per. ho°c,in quo absque re-, . jejunii (148): quaiuor dies a sanctis Palrihus sunt
ppnsorio duo AUeiuia ;eanlaiitui'jdesigivalur,, per- addili. Quodverp%capite jejuriii usqupad Pascha
veuieirius regiiuhv peij inquoduplicem., scilicet S
I inter boriiiriicales et feiiales quadraginta et sex dies
corporis etrinimaj gloriam possidehimus, et per- absljneriiias cbniputaiithr, significal rios debere
ifecta libertateACquisitn, in ccelesli Jerusaiem, .oni.ni tpt diebus templum Chrisii vitiprurii inipelu ih nobis
seryiluie el ppefis pnere deposilo, cunvGhristp vo.ge desiructum, bonis operihus IIQS excolendoy;restau-
uoslrp, in ejus laudibtis seinper yacanles, ;perpe-~ rare, qubt diebus; ieiripluni Doniiiii a BabylQniisde-

iufiljter regiiabiiiius. (147^Ipsa die in" pfpcessiprie, slructum, apopulb Dei reslauraluin esse perhibe-
Eccc. c/iarJsaiwJj-.ivel.aliqej/. add, aiiliphbnaj] 0011:- tur : quadraginta enim et, sex anivis reajdificatum
gritentes Jitiic leiiippii caiitenlur, el, inaliis, Poniir est templum. Per Babylonios vitia exprimuntur. In -
«icis usque a/J dieiii .Quadragesiniaj. Hi efgb dies capite jejiihii :(i49) legafitur '!$%-.seiinoneisPatfuni, ;
usque ad caput jejtiiiii, ut pr-ecedentesi excepib a capiie jejuiiii usque ad dieni; Coeii_e;ita, eRceptis.-
AUeiuia, celebrentur. Ad vesperas respphsbliuiii, DbmiiiiCisj servelur. Post maluiiiias laudes:(4S0), ,
Spes mea, cantelur. Sexagesiiiia: in. teriia itjria latides mortuoruni tantum celebreniur. Quibus &.-.
liasehalishebdomadiJefiiiiiur.Haljelyero ipsa qiiaria niiis (lSi) sepiem psalmi, cumlitania etpraiionlbus,
fciia quamdam coiiveiiientiam ciiiii quarta gelaie proslralis fralribus, decanlentuf.Post terliam vero-
muadi in qua Davld «t Salomon nobilissimi reges missa pro defunclis,-post honamniissaceleljretur .
-fegnayeruiit, per quos.Chfislus rex pacificus desi- G ( iiei. (152) Pfiiiva vero p.ost solis ortum bantetur.
"
giialur.Ipsn Ktns.glpriosa sanctissimi lempli sedifi- "- Capilulum post teftiam reservetur, quod missa ma-j>
•cationedesignattir. In hac Chrislus resurgens. ex lutiiialis ;sequatuf jei ri.px (1S5) sextadictapafvum •
43 ihorluis, ex diiobiis populis uiium ribbiiissiiiium - iiilervalluni fial. Npiia liofa sua diealuiy quam vnissa.
_DeoPalfi ..teiimlum' ajdi/icavit. Per Sexflgesimam diei;sequatur,(IS4) qua fmita vesperse nvorluorum ;
afflictip et pceiiitentia expriniilur, Sexaginta; eniiri dicanlur; quas sihe intervallo subsequatur vesjier-
|/°. ddd. dies"Jad.yiduas, quarunv vita iu triculaiioiie tihale diei officium. Ante complelofium,Tsigiiificante -
consisiil, referunlrir, In tribulatione et afflictione campanafralresin ecclesia congregenlur ;,{i5S) vi-
fantisivoslrffl peccata nostfa ppenitefe debemus, ut gilia moiiuorum agatuf ; delnde (l>fj6)'leclip cplla>
bmni sorde peccalofum expiati, et nientis puritale tipiiis reciletur. Iterum pulsahte signo com.pletpi'iuiivr
saiiclisque operibiis ornati, unuriviii Chrislo lem^• dicalur., Unamcjtiamque heram djei sequalur pro
»lum eiiicianiur. Quinquagesirivain die Pasclis fini- frairibus uhus de istis psalmis {- A.d Doniinmn cuni
iur : el ipse esl quinquagesimus, quein mystiee; tribularer; LCvavi; Lwiqtus sutri ; Ad~le.ievavi; Nisi
quondam .figurabat quiiiquagesinius, scilicet jubi- quia Dominus; Qui eonfidiinl; Iri-converleiido;' pro;
laeus,,1'emissioniset libeftalis .aiinus.Tn hacenim "defunclis seniper De profundis.- (1S7):Iri oninibiis.
uie,hosteChristimortetriui_iphato, ab ejus servilulei "' liorarhm precibus semper Miserere iiiei, Deus,;cui si:
pppulus Christi est ereptus et yerse libertali reddi- placet (1S8) uiium psallerium psalmbruni subjun-
tiis. QUicunque.ergo post baptismum pbsequendo gatur. In yesperis 4S et matutinis nulla sanclorunv.
vi.tiis, se diabolicoeiterum spbdidit potestali, cordis commeinoratio fla.t; sed ih ejus loco (469) dicatur
contritione et carnis maceratione conimissa deleat, prp peccatis, scilicet in malulinis : Vivo ego, dic.t
_ et.Decalogurii quinque sensibusservaie siudeat, ut; Domirius,et oralio •: Exaudi, Domine,mpplicutn pve-i
in die sanclse resufreciioiiis hoslili seryituti ere- ces ; iivvesperisantiphona : QMIS-scU sicqriverMiurj
, ptus perieclam libertalem consequi mereaiuf. Pe! qriahi ofatio ; Preces txostrqs,subsequatuiv nisi lah-
Quadragesima a die Dbminica post Quihquagesimairi1 tuhv (-160)iiiyesjjensSahbatietniatulinis, velriiiss.a
Ccen.fifiuitur. Hoecvero p;iyersos,in se pontinet sen- Dominicsediej, iii qiiibus e§l sanclOrum ngeridauie-
sus, Prliiium. ijuia; juxta Mpysi et ElieeV[f.,,ddd.; moria, quorufti festa iri prseterita eyeneriiit-;hebdo-
exemplum], id esi, legis, prpphetarunv (Exodi xxiv, inada, secundum. Laodicensis conciiii;decfeia :(can.-
34 ; JII Reg, xvx),. et Jesu .Clirisli redeiuptpris rio - 49) qute cum aliis quampluiibus siatuurit aliler in
..;'stri insiruclioneni _4Ssecl.afiles,..quidqtil.d cbrporis .Quadragesimanullius sancli recpiere festa. Sariptse
'
-37 . - - . 20ANNIS ARCHIEPISC. ROTOMAG,: 48
©ei Genitiicis aiiiiuntiationem licct- Tolclaria' eoii-- A - palmarum ila celebrelur. (169) Posi terliam clerici
-cilia (x,- c. 1) hoc tenipore celebrari prohibeani,, cum ramis •paliiiarum ad processioiiem pergant,
seri aiiiicipandam octava ante Nalivilatem pominii qua flnila oflicium feslive celebrelur. Traclum •JJ,
die decernant.: 'anieiv ahsque vestfoeprudenti siiga- qualiior clerici in ,'cappis cantent. Passio Domini
-citatis censura noh audemus Iiuic observalloni in- ipSa die, el tertia, et quarta feria, cl sexta in omni-
iercre. bus ecclesiis legalur, el jn omnibtis passionibus,
- lh
capite jejnnii rioiia dicta elerus et populus aiitej excepia sextse ferise (170), Domihus vobiscumdica--
altare, ab unoqiioque confessione singnlariter facta,, tur, El cittri spirilu respondeatur; sed 'cuni dicit
-etpceniientia accepta, prosternantur, elsieabepi- - diaconus Passio Domini, neino respondeat Gloria
•scopo vela mnjore ecclesise sacerdoie absolvantur.. iibi, Domine. Ob hoc ergo ipsa die passio legitur,
Post (161) incipiente episcopo aiitiphonani Iiinnu-- quia in ea Jerosoljmiam yenil propria voluntate
leinur, (162) cinereni cum aqua benedieta tribual, passurus. Decima eriim dieprimi mcnsis agnus qui
etsic cum antipliohis vel resjjonsoriis aflliclionicon- immolandus erat in pascha,. in veleri lege jtissus
-grtiis ad qiiamdam 49 ecclesiam vel oraioriunii est domum inlroduei, id est, quinio die anle diem
pergant : ubi dum pervenerint, finiiis aniiphonis, passionis. In quarla feria leclio lcgnliir, quim re-
xerraj se cuncti proslernanl, el. iorallonem Dpinini- spoiisoriuni sequaiur, secundam lectionem traclus.
cstm riicanl. Sed (163)aiite processionerri (164) poe- Ilisduabiis leelionihus, diipla mors primi parentis,
iiiteifles ojiciaiituT; Sicque Miscrere tnei, Deus, cum quse simjjla Chfisti morte delela csl, significattir :
prejjibus et cralione finiantur [/.,; finianl]. quod hac die, qiiia in ea: mofs Cbrisli consilio Ju-
' Hic
surgenles duo pueri Iitaniam incipiani. Hic dajprum traclata est, reeolitur. Per quinque versus
bfdo usqne ad tliem Palmafum quartis el sextis fe- tracius, quinque sensiuim prajvaricaiioniisredemptio
fiis servelur. In sequeiui Sahbato, vel Ramis pal- figuraltir, el in passione quo citius Velutn templi
niarum, quibiis oflicia desunl, noii hesternoe feriaj, scissum est dicetur, (171) crirliua ante altare depo-
sed offlciunV proijcedenlis Dominicas celebretur. iialuf. Ipsa die yesperse mortuorum et vigilia non
iprimis duabus Qtiadragesimoe IiebdomadiSj (165) dicantur; sed in vesperis ipsa die, ui in festis,
liymni iri-vesperis Ex more docti mysiico in noclur- (172) omnes pulseiilur cainpanaj ob reverenliam
uis ct laudibiis Suinmi largiior, et Audi betiigne, Dbmhiicoe ccenaj, 6t vesperaj fesiive celebrentur.
'
•canteiitur.; In aliis duabus, Ecce tempus, Clanim Posl completofium gg iisque ad Sabbatum Pascboe
dectis, Jesu qiiadragenana). Aliis duabus,' Vexilld rion dicatur Glotia Patri,
Megis, Patige lihgua, Lusira sex. "Oitimishebdbma- ^1 In quinta feria in noclurnis primilus camphnse
dis oriuies liorae diei Canlehtur cum responsoriis *- sigillatiui- post (175) omnes sinml pulsenlur. Anie
ibidem denolatis. A prima: Domihica passioiiis us- quidem yiginti qualuor candeloe a reJro allare in-
-que ad diem Paschse legatur libef Jerenuoe prophe- cehdanlur, quoe secundum psalmos ac leciiones
ise, Dbminicis diebus tantum in-primo nocturno. In exslinguantur. Iir primo noclurno, lectiones de Je-
<juo tempore in inlroilu, neque in tertiis respohso- femi-Blamenlatlonibus leganiur; in secundo de ex-
riis .in fine, Gloria Palri, dicatur, sed ejus loco posiliorie psalmi : Exaudi, Deus, oralionem meatn,
responsorium repelatur. Antiphonoepfocessionales: cum deprecor; (174) in lerlio Evangelii expositio.
Cutn sederit, Chrisle, Paler, In diectim veiierimus, ia iricipieiite canloreaiiliijhpiiamTrflditor/iM/em, (175)
Domiiiicis g0 quadragesiiiialibus ad pfocessioiieni (Juce eliairi sola remansil cantlela exstingualur,
caiitenlur. lii quarta feria qiiartse hebdoinadse, va- et Benedicius alta voce caiilelttr; quo fiiiilo, duo
rietas fit (166) per ;adjectioiveni uniiis leclionis et clerici. stantes relro aliare, Kyrie eleison incipiant,
unius responsorii; ipsa ehini die scrutinium fit, iri quod ter alta voce pronuntient: duo alii in medio,
quo fule el inoribus iiistruuulur catechumeiii. Ob in introitu chori sirit alii duo. Ei finila prima triiia
lioc (167) tradilur eis craiip Dominica,-et symbo- Kyrie eleison repelilione, mediis • njhil dicehtibus,
lum, quod in sanclo Sabbato Paschse deberit red-.,r. tiltimi,. dulci voce. Domine, miserere respondennl.
dere. (168) In-Sabbalo qupd Palmas prsecedii, ejii- Ghoriis Chiisitts Domirius usrjue'"ad finem succmai.
scopum aut ninjoreiii ecclesise pedes pauperuiri la- Item bini Chrisle eleispn una vice dicnhl, medii
vare ecciesiaslicus ordoproecepii, et fratruui uiium- Qui passurtts advenisti respondeant. Ilem alia Vice
quemque^ si potest, uiiius patlperis; ipsa enim die piimi Christe eleison, inedii vero Gjii expansis in
lacrymis Maila lavit pedes Domini, et quod ipsa crttce. Ilerii /ti/rie primiriiedii dicant •.'QitiprOphe-
fecit iri Capiie, iios in. meirihris debemus facere. tice proiiipsisli; ultimi et chorus quod prinium.
Ipssiefgo die quandoquidem oflicium vacal, canle-' Ilem pririii ler 53 siniul Eyfie eleison. niliil re-
tur officiumDomiriicsenOn hesternse. Per duas heb'- spoftdenlibus mediis ; ultiirii et chonis quod pri-
doinadas passio Domini ceiebratur,. id esl per dub miiui. Eodem riiodo celebfentiir matutitiaj cum suis
tempora : pririium per Noe flguratur, et-posi per lectionibiis et lesponsoriis iri die jjarasceves, et
Chrislum complelur; et per dtto tempora, scilicet' sanclo Sabbnto Paschse. Ex quo vero ultima Can-
legis naturalis et Iegislillerse, jusli licet bona pro- dela ad Benedicius exslinguilur, lumen in ecclesia
mererentur, usque ad temjjus gratise crueiahaiiiur, usque posi ignis benediclioiieiri.non accerid.itur.In
inorte enim Chiisli iempus graliaviiiGlioavil. Dies die ccenoapsalmi in omnihus horis, absque coir.ple-
49
- - DE-OFFICIISEGCLESIASTICIS,
LiBER -* 56-
torio, (176)-alta vpee et cuin tono canientur. In A celebratursacrificium, biduana mceroris aflliclio, et.
tertia, et sexta, et-nona, psalmos suum responso jejunium appsiolorum.AflwwsZ>ei-np'n.:dieaiur;pax.
rium sequalur :el{in) dicle versu ab aliquo puero, nen accipialur : qued etiam .sexta feria servelur,.
cum silenlio liani Pmnia quse sequuntur. Ipso die falso enim pacis osculoiraditur. In loeo Agnus Dei.
hora sexia popiilus ad epclesiarri conveniaCSi ,epi- commtinio Domintts Jesus canteiur. Quo finito (185).
scopus fuerit, (178) convocatip pcenilentium,.et ab- sacerdos, manibus tenens 5Q calicem, antiphonanv .
soluiio, chrismalis et olei consecralio, jnxta episco- Caiicem.salutaris incipiat. Hic sbnent omnes cam-
palem rilum prriinetur -.iibi vero defuerit, in pfi- panse, quoe non anripliuspulsentur, usque ad Gloiia-
mis (179) tam elerus quam populus prostrati in iti excelsis, in Sabbnlo sanctp Pasch_e : serf"(i84).
terra cum lawyniis et geinilu absolulionem crimi- loco earum percutiantur tabulse; et- (185) sex.
num a majori sacerriote accipiant : et pOst cum. psalini sequanlur, scilicet: Credidi, Ad Domihum,.
processione in porticum, Miserere mei, Deus, dl- Eripe tne; Domine, clamavi; Voce mea, Benedictus,
cendo, ad novuni ignerii de petra excussum per- cuni aiiliphoiiis suis.His finitis, sacbrdosC-eJiflnftV
gant, quem cum aqua heriedicla ac incenso benedh- bus -incipiat, et durivMagiiificatc&nl&lur,.altare, in-
cant. (180).Quod in his Ifibus diebus. novus ignis censetur, et sic vesperije comniuiiipnis oratione ft-
de peira.excussus in ecclesia accenditur, et inde B nianlur. (186),Ipsa die plures Tiostiseconsecrenlur,
per cseteras domos jJ4 Chrislianorum deierlur, lux. quibus clerus et populus communicetur; (187) et.
deitalis, quse in carne Salvaioris latuerat usque ad medielas hostiarum absque vino in craslino.reser-
passionem, et per passionenv ac resurreciionenv in vetur, unde (188) ilerum communiceniur, Ipsoevero-
ecclesia, id esl in cordibusfideliunv resplenduil, hosiiaj a sacerdote etjninisliis allaris iridutis, curiv.
et pest, eisdem novanvdocirinam evangelizaiilibus, processione,. scilicet c.um cereis et incenso, super
mundo ihsonuit, mystice ostendilur; quod in hasta quOddam altare hbiiorilice depOrlentur,. Ubi cum.
ferlur, Chrisms in cruce suspensus; ijuod in ser- uitidissimis linleaminibus optinie recondaniiir. Ibi.
penie, idem Christus, qni per serpentem in. eremo semper luiiien usqrie ad hllimse candelse exstinciio-
figuralur. Mox ignem accipiat sacerdos in Iiasia cuni riem in matutiiiis ardeat^
cereo, revertaluique ad allare, psalmum Dominus Ppsl praiidiiim auiein ilerumad eCclesiambniiies:
illiiminalio eantando. Sohantibus cunclis campanis ebnveniaril, (189) nudantes aliaiia, canlanles al.i-
oflicium inchoetiir, _et indtiiis ditobus cantoribus quod responsoriuiri,. de virio et aqiia benedicla,
cappis, diacono dalmalica, subdiaconO lunica, fe- abluant, (190) sola aqua parieles et pavinienta. Per
stive celebreiur. (181) Si episcopus iuerit, Gloria ecclesiam quoe aqua benedicla. abliiitur menies
in cxcelsis canteiur; sin autem, non. In liac verp' l'C 57 fidelium, qui sacra confessione et lacrjniarum.
die olei consecraiio celebratur , ei pcenileniibus1 inundantia mundari debenty riesignanlur. Ait enim.
absoiutio tribuiiur. Quinta enim oetale venit ad rios: Apostohis : Templnm Dei sanctuin. est quod estis.
Christus, oleo laetitiseproe pariicipibus suis unctus, vos(I Cor. iii, 17). Per abiutibnem pedurii, liuina-
quserere sibi cohseredes, quos eadem unclione,-iiri- norum nriindalio affectuum. Quo acto (191), iij:
ctos, regni s.ui°faceretxonsortes : quod facere euiri quadam domo conveniani, et Dominico exempio
posse nulU dubiunv est absqrie oleb, qui cuncta mandatum facianl. Majbrbs vero, linieis proeciri-
creavit ex niliilo. Sed quiajuxia Aposloltim (Hebr. cii, Cum Dotninus Jesus incipientes, coeteror
xi,5) ex visibilibusinvisibiliainleHiganiur, per arb.o- rum peries lavent, et .linteis tergalit, canlaules an^-
rerii olese, quoepacis insigne vocatur, et fruclum lipbonas quse ibi perlirient; Similiter aquam uiani-
fert, cujus 55 pingiiedhie lassi et infirmi recrean- bus submiiiistrenl Cuni niahutergiis. iioc idem ab.
tur, et Juminis graiia pvralur, mysterium geri dis- uno coelerorum et riiajorihus fiat. Quo fiiiilo, diaco-
-posulf, quo .peccaloriim yulnere sauciali et virtu-• nus ctim processioive, dalmalica, cEelerisque vesti-
ttim robore debilitati, saluti oelernsereslituerentur, mentis indutus, cUriicefels et incenso accedat, et._
et, fugatis peccaiorum tenebris, veram in cordihiis; evangelium Ante diem feslutn voce quid.em leclio-
pacem ferenles, fidei lumine illuminarehtur. Ipsa:"" nis legal. Qub Iecto,'diaconus, taceal, et lla cuni
enim die, veieri legi, quse peccata puniebal, flnem eadem processione ad pOrtandam charitalehi (192),,
dedit, et primum sacrificium corpbris et sanguims; in refectoriiim pefganl; el ilerum diaconusevange-
sui, quo peccala solvunlur, inslituit. Allaria etiami lium uhi dimisil iricipiat, etVusque ad passionem.
nudantur, quia comprehenso Clvristo, qni per aliare: perlegat. (195) Uiiicuiquefralrum vel episcopus, vel
figuratur, discipuli reliclo eo fugerunl (Maiih. xxvv,, decanus, piiialam vini eiliibeat. Quo explelo, ipse
56), et linvore perculsi triduolaluorunt. Quod veroi et diaconus, et cseieri ministri resideani, ei coiri-
«b ipsa die (182) usque missain nociis Ddnijnicse,i [jlelorium curiv silentip dicant, (194). Mandatum
non fu sacranienlorum consecraiio, observalur j'uxta. panpefum liiandalurn fratrum priecedal, quod nullo-
illud quod Dbnvinusail: Non bibam dehoc genimine; modo proctermiiialur, 58 el chariias eis juxla
vilis, usque dum bibam.itlud novum tn.regno meqi posse impendatur. In his tribus diebus bmnis do-
(Mallh. xxvi, 29). Regnum Chrisli fuil gloria susei cirina pasloris, scilicet : Doinine, labia tnea apc-
resurreclioriis : et ipsa die mandncavil coram di- ries, el Deus in adjulorium, silebii. Recessit pastof
scipulis suis." Significatur eliam quod isto bidtio noni iioster Christus, arietes^gregis jain paslores Eccle-
51 JOANNISARCHIEPISC.ROTOMAG. ''-.. 52
sise'prsedestinati disperguntu)'. Grex Christi liniore> A ^ cantando, atl [f:, Ibcumjaliqueiri deierarit iii liiodtini
perculsus plebeio"ivvoreDomiiuim suunv veneratur. sepulcri compositum, ubi recoridalur usque inuiem
Quod yiginti quatuor eandelee juxta psalmos, ett Dominicum. Quo epiloeaio, aiitiphoiia In paee iit
Jectiones, el liymiinmZacliarioe, exsiinguuntur, ajio- idipsum, et responsOiiiimSepullo Domino, cantelur.
• sloloruni nocte acdie mcesliliam riesignal: efile- Post (204) miriistri cructs casulis induti afferant ad
rum'exslinclio" trium dierum nvcestiiiairisepfuaginlai iiltare cuin vino nori consecrato reservalum corpus
duofurii discipulbrum. Domini, ubi a sacefdbte iriGeriseliir,et ibi laritum
.n sexla feria (19-5) ohities Iiorso, exccplis rnaiu-... Oreinus .' Prwceptis: saltilaribus, usque Sed itbera
1'mis,in eCclesiamconveniendo cum silenlio diean- nos a matq, a sacerdole dieatur. Pax Domini@J ioi-
tuf. Post niaiutiiium ffatres in claustro, aut, sij coalur, pacis eniiii psculo traditur Chrislus. Fostea
deesl, in ecclesia, (196) psalleriuni cum litahia com- (20S)_,amaj'ore ad minorert priines communicentur,
niiinitef.dicanl, quo diclo omiies intra ecclesianii Posl tabulis pereussis vesperas sigillatim dioani»
ctim sileiitio privatas orationes faciendo usque ad| efsic (206) ad refectionem panis el aqtioepergant.
bfficiuni sedbant.TIora nbna percutiuntur labulav. A.-]comjjletorium redeanl, quod sigillatim dicant.
ut in malulinis: oni.nesef ad ignem benedicendum In Sabbato sancto omnis ecclesia cum altaribus
' clerici ut
hesterna die pergant cmij processione., R ^ paretur. Omnes"Iiorasdieiiit in Paraseeve ciinv si-
Jgne aceeplo ad ecclesiam redearil, et officiumin-. lerilio celebrenluf. In his tribus diebus Glotia
cipiant. (197) Officiuma leclione libri Exodi inchoc- Palrinoji cantatuf; qttia tridtiana in his septiltura
tur, iractus sequritur : posleajcum genuflexibne a... Domini: celebratur; per mprtem ehim designalur
sacerdole J5@dicatur oratio Deus, a quo etJudas; : humilialio, per gloriam exnllalio. Quia vero iil Do-
post seqifatiir aliera ""Oseeleclio , deiiide tractusi, miiiica,;quse per noctem leriia dies sepuituras Do-
Eripe me: deinde passio Domini secunduni Joannemi mini coniputatur, •--jirojilergloriam resnrreCtionis
legatur, ad quam Dominus vobtsciimnon dicat dia- noii polesl sepullura Domini celebrarl, tenia cele-
conus, nec Glbria tibi, Doinine, respondeat clerus :; bratio constiluitur a sanciis Patrihus in die Ceense
ipsa enini die omittenda est salulatio in niembris,, Domini, in qua se pro omnibiis siiis passiiriim
cjuoea. traditore discipulo in eapile falsa proecessit. apostolis innoluit, quia carnem suam ad vescendunv
Dtini aiitem veherit ad loeum ubi;dieiiur : Parltlii in crastino passuram, sangiiinem quoqiie effuriden-
sunl veslimentd mea, (198) duo diaeoni nudOnt al- dunvsimul eis tradidit. (207) Nona Iiora diei (208)
tare sindonibus, quse prius sub evangelio fueranti - percussis tabulis ad ecclesiarii concurrat popuhis,
posiia. Altare signiflcat Dominum, sindones aposto- Et sic clerus cum processione ad ignem benedicen^
los, qtti comprehensum Dominum relinquenles fu-- C * dum pergat: et eo heriedicto
aique incensato, ce-
geruiit. More autem lecliohis passio legalur, (199)) reus unus accendalur, qiii ab episcopo aut a sacer-,
excepta voee Dotnini qu<ein aliis "dicatur, qua. finilai dote, cum diacono 0g in qtiadam hasfa, in ctiju?
major sacerdos solemnes braiipiies [f., dicat]. Ora^- sumniilate effigies serpenlis.habeatur, (209) can-
vit enim Christus iii passione sua pro perseculori- tarile clefe : Dominus ......,.,..,...
Jms stiis, dicens : Pater, dimitie illis (Luc. xxxiu, .......... vita sua (Ilic desunt haud pauca),
34),;. et in eis oraiionibtis genufleclaiur, exceptai id est, gaudiunv animse el gloria incorruptibilis
[f., excepto] Jtidajorum, qni falsa genuflexione Do- corporis : albse enim vesies gloriam resurrectionis
minum illuserunt. Quibus exjvletis(200) duo. sacer- ciesignant. (210) Alha licet bapiizaiis uti, chrismali
doies, casnlis induti, antiphbiiam Popule meus can- rion liisi sacerdotes [/"., in] cnltibus, quidenrdivinis,
taivtes, yelatam crucem afferanl: qtiibus alii duo,t Post lumen dattlr in mariiijus, per quod Spiritiis
cappis induii, in niedio choro sta.nles, Grajcos; sanclus accipitur, quo honn opefari mereatnr. Per
versus kyio; respondeanl, omnesque alii Sanclusj albedineni vestis niunditia meniis designatur. Per
dicant, quod terrepeiunt, Hoc ter repelito, @© sa-. Itinien qtiod manibus accipitur, bona opera figtiran-
certlosveniensantecrucemahliphoijamj-Ecce/igiiiiiij?, , r tiir, (211) Qupd per sepieni dies albse vesles et
jncipiens, crucem discooperiat, qiiam mox ut vide-- chrismnles pbrtan.lur, ctirsus Jinjus vila?, in qu.o
rint laciymabili corde proslrati in terra adorenl.; semper bonb opefe candidi esse debeniiis, expiimi-
Post sacerdos et subdiaconus se proslernentes ad- tur : de quo Salonion ait: Oriini lemporcvesliriienla
brent crucem, post illos birinis clerus, dehincpopu-. tua sinl candida, et oleum de capile liio nondeficiat
lus, Adoratio oiririiuni ita fiat, ut (201) uniuscuj'us- (Eccle. ix, 8). Pef oleum charitas designatur. Scx
que venler in terra hgsreat; dum enim jtixta Augu- enim ajtalibusmundus vergitur; requies animarum
sliiuini in psaimb XLIIIgenuflectitur, adhuc restatt sepliriia oetas computatiir. (212) Per octavam qua
quod humilietuf; qhi auterii sic hiimiliatur ut (ptus; vestes deponuntur, regnuiri Dei, in quo charitas
iri lerra hoereat, nihil in eo aniplius liumilitatis; cseteraque bona opera cessabunt, designattir, et.
restat. Quo peraclo crucifixus in commemoraiionej beata iiiimbrtalitate vestiemur. Post (213) duobus
sanghinis et aquae fluentis de Iatere Redemplons,, aliis Saitcla Maria, inlercede pro nobis, tertiam lila-
X202)vino et aqua lavetiir, (203) de qub post sa- liiam incipientibus, ad cliorum rerieatclerns :in cu-
cram communiohenichorus [f., clerus] bibat ct po- jtts fine Agnus Dei canleiur, et si<b@3 ojiinescerei
pultis.Post responsorium : Sicut ovis ad occisioitein. , iiluminentur : quia perAgnum Dei illuminatus est
83 LIBERDE OFFIGIIS EGCLESIASTICiS. M
mundus. Posl varsus Suscipe.deprecationemnostfam;*• A tiel. Alii dub in capp.s alias duas lectiohes legant.
eum Gloria Pairi dicatur, et ilerum, Agnus Dei-,; (222) Onufljquodque responsorium a binis clericis
repelalur;: Deinde Kyrie eleison ,sequatui\: (214) iudutis canletur. (223) Post terlium responsoriuni
ppst Gloriain excelsts, ailafe.iricensetHrj ,et puk officiuuisepulcfi celehrelur.Qub Jjeracto, Te Deum
sanlibus onjnibus campanis alta vpce: finiatur. /o«rf-U)!us,:altariinccnsaloj canletuf, et pbst unum-
Oralione prseierea diictael Jectioneleeta (215),,duo qubdque respoiisorium incensetur. Post m.atiitinse
eappali ip pulpilo AUeiuia-, Gonfitemini, celebre laudes curivqiiirique ipsaiimisi'.et suis aniipliohis, et
- eantent. Quo finilo, dup senipfum in albis iraclum, cajiifulo, et Beriedicltis,cum triha antiphonoe repeti-
Laudale Pominum canlent.Perlibc Sajjljatuni, -et . tibrie celebferitiir. (224) Finita orationp cantores
Alleluia, quod sequitur iractris, prima yila, quajiion benedicant Dominrim cunv grnliis. Piima, tertia,
, fuSt eeterna, sed lapsa est inserumna, designatur. sexta, hpnaetcompletoriuiri, ciiiii psalnviSj.et gra-
Per Allehiia enim glofia, .etper tracljjiyi lanieiilalio diiali, et braliorie dicahtur. |-225) Pbst capitulum
"figuratur; per graduale, qubd A//e/«ia-sequiiur, sex ^(g sjjargeiido aquam beivediciarivantiphbna JVidi
sjlates hiyusmuridi, in quibus bpna operatiorie sic aquqm" dicalui. (226) Terlia cahtata processio per
adseternam yitain pervenitur; pef pctavum, Saln claustr-um, iet in circuitu ecclesise fiat, el responso-
-ha.tij.in quo.ciub Alicluia eaniantur,qulliu.. diiplex. rluhi, Marid Mdgdaiene, aiit aliqua Jjrocessionalis
cprporis-et-aninise.gloria desigivalur, -octava beaii^ aiiliphona diei canteiur, deiiirie Sedii dngelus, iia
ttldo, quse absque mberoris consequeniia seterna ut anle Crucifixum finialiir, tibi versus canteiur :
,'nlanebit, exprimitur. Evangelio leclp, iiec Credo, quo finito, ad chpriirii, ChrisHis resurgens, canenles
nec offereiida dicanlur. Dieto"_Dotniilus vobjscutn a redeant, et (227) offieiuin diei celeberrime com-
sacerdote,;fespo,ndet chpfhs:: Ei- cuin spitiiu; djc-ip pleant. Vespertinale offieiumita celebretuf. Primuni
.etiam, Oienius siiper oblala, et Vet-e digiium,ioli\a\ lTMiiislriEcclesioeinduaniur, et posf (228) cum pro-
ofliciummissaj soliiocelebreluf. burii ergo sacerdos .cessipne, scilicet cum cruce. et incensO, cereis et
Pax g4 Domini dixerit, ;pax noft accipiatur. textu ante crucifixum veniant, et ihi absqiie Deus
Aghus _Pei,.neccororiuinio,sequimr; sed (216) coin-; iiiadjulofium, (229) per Kyrie eleison, vesperas in-
niunicalo clero et pdjiulovespefflecutn unb psailmo, clpiaiil, et cantato lef' Kyrie cleison, ei Clirisle elei-
Laudaie Domimtinqthiies, ei cilm aiitjphofta alleluia- son, durii iterum Kyrie eleisoti inccejjerint, ad cho-
tica. dicantur.. Post sacerdos aniiphpnani Vcspere rum redeant, et- tfes Ibl psalmos cum antiphona -
qttlemJncipiaf, et (217) Magnificqt canialo, et al- allelulalica dicaril. Post duo clerici graduale cananl.
lari incehsato, ofliciuhiciuu orationepost cOmmu- Qui vero cliormu rcxerirl Aileluia diei jJSallant.
nioriem finiat. Quod in Sabbatb Pnsciiie non incen- ' Dicto yersu, Magnificat, Cum trina repeiilione anti-
sum, sed thymiama securidum ordinem Rpmanum phonoe celebretur, et dicla' oratione, (250) Benedi-
. pflertur, arpniata qtioe a riiulieribus parata sunt cainus Domino sh liis qui AUeluia caniarunt- dica-
"
sigriifiGantur. Quod offefehflaj.rie.c Agnus Dei can-: tur. Post ihCcepla a.caniore alleluiatica antiphona,
inlur, silentiuiii.riiulieruni, qua3 pnyore-percuisoe (231) psalmuni Laudale, pueri, bominum,caaiaa~
Dominicam resurrectioneni Mentei riuiiiiaverunt, tes ad foriles pergant : ibi dicto graduali absque
designalur. Sanclus yerb, sciliGet.angelofUmcantus yersu, pueri g^J Alleluia, Laudafe, pueri, canant,
dicilur, quia Domini fesurreclionem rion lacuerunt, Per baptismum enim quem in fonte suscipimus, ad
sed aperta voce pfcedixeruni mulieribos. Diaconus borium opus ijuod per resjionsoiium e.xpriniitur,
Jle Missa est dieat, ehorus Deo Qralias respondeal. pervenihius : perbbnum opus ad glpriam, quse per
,(218) Hoc jieraclo quoddam respbnsprium ad hoc; Alleiuia designatur. Versum responsi prop.er nul-
pertinens crini versu canteiur, et post incenshm lairisignificatioiiem, sed prb vitando fasiidio solum
ijeiiedicatur. (219)Pbst prandium redeant ad cbhv- vitamus. Per Laudate, pueri, DomintJtm, qhod in
jiletorium,quod per, Deus in adjulortum, incipia-• <mndo ad forites diciiur,vbaplisinusrecoIilur. Per/n
tur, et tres psalmi: Cum invocarem, In te, Domine, n, exitu Israel caiilicunilsraeliticse plebis, transilus
Ecce nunc, cantatis absqrie capilulb el versu ut in marisRiibri, quo liberaia est de potestate Pjiarao-
vesperis, Nunc ditnitiis, ctinv anliphoha -aileluiattca nis, per quod iterum baplisnius figuratur. Per Pha-
canletur, et oratione ilicta-fihiatur,. -:_ • ; raoriemeiiim diabolus expiimilur,per nvare Rubrum
65ORD0 PASCH_E. . baptismus :: per baptishium enim de potestate dia-
>
(220) Decima-hora noctis pauci clcr-ici iridutii boli liberahiur.
venianl, et crucifixum cum incehso et thymiamalei Hi verb sex dies paschales, in quibus responso^-
lcyantes, antiphonamque Surrexit Dqminus de se- rium cum Alleluia canihuis, tempus Chrislianorum 1
pulcro [f., caniantes], locp suo horiorifice consii- clesignant,-in qiiibus.bona opera agimus quibus ad
tuant. Post cunctis campanis soharitibus, jariuas; gloriam perveniamiis. Per Sabbatum et temjius
ecclesise aperiani, et matritirias iiicipiant. Maluli- quod sequitur usque ad PenlecOsten, in quo absque .
nale o.fficiumdho cantores indu.tixappis regant.In- responsoriO duo A//e/Mia canimus, regnuui Dei, in
viiaioriuni a qualuor clericis cappalis caritelur, quod quo absqueullotenvpbre duplici gloria, scilicel cor- .
tres psalaii cum anliphonis subsequanlur. (221) Dia- poris et anlmaj, glorlficabimur ; e.l iterum per sex
conus dalinaiical.is;evangelieaiii lectiphein promin- 4ies in qiiibus j-esponsorium earitaluf, sex gjlales In •
SS.. . i.OANNISA.RGHIEPiSG.ROTOMAG. . 56
quibus bona operniilur; per seplimum et ociavum, A ^ a.Ttiphona""Et valde mane, el oratione finiantur.
requies aniniariim, el regnum. @g Dei-, in quibtis Post, I ut inhehdohiada.paschse, processio ad-cruci-
jam non operabimur, sed laude el gloria perfrue-; fixiimfial.:i fihristiis fesurgens, cunv versu prsefalo
inur. Quo finito, dicla oratione, In exilu Israel cum canielur,
c Et in vesperis, Sabbatorum, et (242) in
alleluiatiea aniiphona cancntes, ad eruciiixum re- Dominicis I malulinis, ab ipsa die usque ad Domini-
deaiil. Ibi iterum Aileluia,: Redemplionem tnisit Do-, cam c ante Nativitatem seinper flat processio, iri qua
tninitSf vel Christtts resnrgens, a -duobus clericis ante a Penlecoslen canletur de' resurrecliohe, post
F
canlalo, pratip dicattir. (232) Iltiic aatiplionam Lttx Peniccosten clecruce. Officiumdiei (243) sine tro-
perpetnq concinenies, et ehoriiiri int!'aiUes,-officiiim pis, f et laudibus, et grariali, (244) cuih duobus Aile-'-
cttiii oratione.de sanctis,. et Benedicamm Dqmino lluia, et sequentisi celebretur. Missa matutinalis sit
finiant. Hic orrio per lotahi liebdomadairi usque.ad . resiirreetioiiis
r : cui autem placueril, Dominicalis;
Sabbatum in albis servetur : et iiirniaiuiinis caritc- rniajor vero semper resurrectionis. C.inlus pfoccssio-
tur Te.Deum iai.idam.iis: el aost^Benedictus, ad c.ru- nalis r sit resiirrectionis, et cnicis. Posl octavam
tifixuni processio fial, in qua Chiistus resurgens IPaschse, (245) quaiiditi fespbrisorinni' Dignus -cs
canteiur :.versiisnnte crucifixum,Dicant nunc Judwi, - c.inlatur,
e ApocaljTpsislegalur. Quo finilo cariOnica-
ct oralio de cruce dicatur. Iride, ul-in yesperis, nnii- R3.1es'epislolai
] usque ad diem Aso.ensionissequaniur.
phonam. Lux perpetua canenles,, cliorum jngre- /(246) 7J, Per djcs feriales in nocturha sex Jisnlmos
dianliir, el ciiin ofalione el Benedicamus ofiiciimi ((cum irinO Gloria Patri, el una artiiphoiia psallant
complcattir. Omnes isli (253) dies septem in_cappis et c tres Iecliones cum responsoriis ejiisdem lemporis
cum laiidibtiset sequentia, excepta process:one j
leganlur. Missam Doiniiiicaleiir per lotam liebdo»
missoe,uno inodo feslive.-celebrentur. Seri in. Saij- madam r - canani, riisi festa sanclorum occurrefinl,
hato in Albis loco gradalis .alterum Alleluia c.inte- ((247) TJhunilariluhiiAlleluia cantetur oh j*ucundam
lur; et in vesperis Deus in: adjittorittin, efquinqiie lanimafuin requiem, qua lanlum fruuntur anle uni-
psalmi, cnpjluliim,responsoi'ium , Surrexil Dominus ,versaiem resurreetionem : ih fesiis dub, ad memo-
de sepuicro, e.t liymnus- Cjiqrus nqvw Jentsalcm rriam, posl juriicium non tantuhi animaruni, -sed
dicatur; ef (254) ad crucifixum ppst vespbras, non seternse s glojise eiiairii corpbfunV.Si auiem everie-
ad @9 fonlem fiat processio, in qua de restirreclione ; trinl.ul in' alib tempore celeljfehtuf, riiinora cnriv
canlctiir.CompIelorium ijjga die cunipsalniis suis, jtribuSj majora cum nbvem lectipnibus. Si au,temih
et liynmo, et Nunc dimiais, el (235) oraiione Doroi-r Dpminicis
j hujus lemporis. feslivitas evenerit, in
nica et. symbolo celebreiur.°(23:6)..Dicsoctayus,, ut », craslino
( celebrarida reservelur. Ofliciiim generale
primus celebreliir; seri pnines hproeul.ieiciim capi- C J
, •defunclis, ui prsediximus, nisi in alicttjus depo-
pro
iiilis el yersibus ibi perlinentibus, iu per lotuni an-> sitione
s aut anniversafio non celebretur. Lilatiia ma-
mnii, dicenlur, el in vesjjeris Deus in qdjutorium. ;jor si infra octo dies Pasciise eveherit,nulluni.jeju-
Officiiimdiei gradali carebit, sod duo,A//e/umliabe; ]r.ium, riulla abslinerilia, nec aliqua ejus meritio fiat,
hit. In ipsa die et in omnibus Sabbalis, in vesperis nisi , fesliva tantuiii processio. (248) Si atitem alio
quinque psaJ.miscaiiialis, (237)fesponsprium, Sur- jteriipore evenerit, omnes, exceptis jiarvulis el in-
• cxit Dominus de sepulcrq, a. d.no;.us canlctur, hyra-
jfiriuis, jejunent; elmissa eaniaia,'posisextam chm
nis Cltorusjiova; sequatur, el sic.canlalo Magnifir ,processione (249) ad ecClesianisancti Pelri sancti
cal, officiiimciiin Benedicamus,Dotnino complealur. Audoeni 3 pergant; in qiia sacerdos eum caeleris mi-
' In aliis Doniinicio absque responsoiio hymnus Ad sistris , sit absqiie casula indutus, Rogalioriales ahti-
cwnam dicatur. Eodem, modo horoe diei omnes ab ,,phonse canlentur : "Jg^quo duiri pervenerint, re^
hac usque ad Peniecoslen celebreniur. Coriipleto- sponsorium aut afiiiphpnam desanclb dicant, et ofa-
riii.li cum sfcis psalmis et hjrmno Jesu redempbr iioiie a sacerdote finila, idehi Kyrie eleison incipiat,
swcuit, ei aniiphona, alleluiatica"ad Num diiriiltis, ,et Oralipne Dpminica ab pmnibus cum silentio dicta^
canielur. Iu oninibus Doiiiiiiicis usqtte ad Penleco- D preces. cum Miserere mei, Deus, suhsequaiitur : qria
slen (258) unaquseque nocturna cum-una antiphona finila ad ecclesiain, aliquam lilaniam Cahtahles,
alleluialica dicatur;._(259) sex lectiones de Apoca- redeaiit;; et, (250) nonadicta, comesliiin pergant.
lj'psi legantitr, et tres de resurreciione. Si autem in i(251) Simili mododiesRogalionum celebrenlur, Si
his sanclorum Patrum stalutis minime resislialiqiii- ;
autem in diebus Rogationum sanctorum, quoruin
bus videtur, propler noclium brevilalem, ad eviiati- oflicium habetur, festivilas evpnerit, jjost primauv
dum fastidium, 'JD in nociuriiis novem tanlum missa de eis canletqn .
psalmos psallcre concedimus. Quia oetodecim exi-
novem ,una et novenv dicanlur Invenlio sanclse Crucis itacclebretur. Invilato-
stunt, Dominica,
alia. (240) Non.um[deesse videlp,r,_respoiisorium] ob rium el tres uitimse lecliones de cruce dicaiiiur,
Sex primse lectioues
lionorem resurreclionis a duobus clericis canleiur. curii matulinis laudibus. (252)
cum lotidem responsoriis de sanclis dicanlur, qno-
Quo finitp, sacerdosaltare- incensando, Te Deum Tertia responso-
laudamus incipiat, et hoc diclo (241) matutinoelau- rhmipsa d_iefeslivilas celebralur.
binis clericis caii-
des cum una aniiphona Atigelusaulem Dpmini, et ria cleislis, el tria decruce[/'., a]
el leniur. Officihm cum; iaiid.bus et scquehlia iesiive
cap.ittilo, liym.no Auroralucis, e( Benedictus,;el
57 LIBER DE OFFICUS ECCLESIASTICIS. 58
celebretur. (255) Processio ad crucem in vesperis,i A-succentoribus ,'dicio finiahtur. (260)iPbsi yesperas et
et niatuiinis, et missa fiat. iriatutinas ipsa die memoriam resurrectionis per-
- Ascensio Domini ita venerelur. (254) In vesperis> aganl ad crucifixum.
c.inlorchorumregal; duo clerici cappati responso-" "DE PENTECOSTE, QUALITER CELEBRETUI..
fium cariant, qni canlaverinl.chorum regant, Hymr' In solemnitate Peritecostesiotum officiumnoctis
nus sequatur, Magnificai cum trina anlijihonse re- et diei ui in diePaschoe, absqrie officio sepulcri, si-
peliliohe 73 fi.niatur, Oralione diclai vesperse cum.1 rie gradali et fontis processione, ser "'nr.
Bcnedicatnus finianlur. Processio ad missnm tan- aulem cum hymnis et responsbriis dicanlur. Cele-
liim fiat, In matulinis omnes o.ampanseul itv Pasclia1 bfalio liebdomad_e fiat, ut pasclialis seplimanoe.
pulsentuf, invitatorium a 'quatuor clericis cappatis' (26.1)Dies octavus, ut priirius celeberfime agatuf,
canietur; hymnus sequalur; noverii psalmi.cum to-* et idem officiumnoclis ef diei'ex toto, comple.ilur.
ticfem .antiphonis, .novem lectiones cum.tolidem 1 Hi qui abepiscbpo accipiunt maims impositionem^
•responsoriis celebreniuf;. Unumquodque responsor'. septem diebus debent observare chrismaiis unclio-
rium.bini clerici canant. Securido, quirilo,_octavQj ' nem; esi enim-sepliformis graiioeSpirilus sarictus,
el ad TeDeutn laudamus altareincensetur. Maluii-' . ej'us celebritas alque myslerium j'nfe septem
get
nse laudes cunv riymno, et trina antiphonoerepeti- diebus colilur. Hoc tanlum distat interPascha e't
tione _ad Benediclus, cum Benedicamus finiantur. Pentecosten, quod In maiulinis Paschoe riullus
1
(255) Post lertiam pfoeessio-fiat. Poslea pmnespro liymniis, Inlioc dtio cantantur. Ei 76 iiora lertia^
posse ecclcsioe ornaii officiumcum laudibus et se- sonanlihiis cunCtiScampaiiis. Post Deus in adjuto-
quentia eelebrent, Vesperas ut In vigilia agant. Hu- ritim, (262) liymnris a tribns clericis cappalis altafe
jns scffcmniialis Oclavus dies ribn celeberrime,'ut incensaniibus inchoeiur; ecclcsia ibta iihimiiielur,
Paschoe, colilur, sed tanturii...... [f, deest jut fe- et Clerici omhes pro posse ecclesioe induanlur, et
stuiri apostoli] celebrabilur : quse non solum octo, doliec hymnus canlatur, (263) flores diversi coloris
sed decem diebus reColilur, adinstar apostoloriint, ad ihslar eharismalum' Splriius sancti desursuni
qui _post. ascensionem .Doniini semper iri. ccelura immiuanturj et sic tota Iiofa feslive celebrelur.
mentibus intenli, adverilum prajslolabaniur Spiri- Processioipso diefiat ut in die Paschse'. Ih craslino
tus saneli. Siquidem Omnibushis octo diebus, T.e et per lolam hebdoniaiJaih [/"., si] (264) alkujus
Deum laudamus, et Glorid in excelsis Deo, et duri sancii fesliyilas evenerit, de saricto canletur. Sin
Alleluia canlabutitur. Ab Ascensionis die.usque ad autem, maiiitinee dicanlur cum psalmis [/. leclioni-
Dominicam in„qtta (256) historia, Deus omnium, . bus ei] respOnsoriis. (265) Missa in. leflia feria de
Q
cantatur, (257) Actus aposlolorum 74: leganlur, angelis, et iii cseteris diebus missse instiluloe inli-
deihdelibri Regiim sequahlur; bro bfficiali. Proxinia Dominica cumrioyem psalmis
In vigilia Penteeosles ut in Sabbato Pascliee, abs- et ahtiphOhis, cum novem lectionibus et rcsponso-
que cerei behediclione, etvespefis in missa cele- riis celebretur in hpnofe sanclse Tfinitalis, eadem
ijrelur. (258) Octava Iidra diei populus ad ecclesiam eejsiludine qu.i clies ascensionis; sed (21)6)Epistola
conveniaf. Pfima leciio Tentavit Deus major legat. Jegatur Vidi osiium; et Efai hoino ex Phariswis.
Hancideo seqhiturcanlus,quia per. fldeiri, quoe[f. Eyarigelium.'Ih craslino (267) incipialur Regiim
ctdd. prse] cajteris [f. add. in] AbrahamTaudatur, ciirii suis respOhsbriis histofia, et PaTaliponienon,
sempilema lajlilia acquiritur, Traclus, Gaijtcmiis quse legatuf Usque ad Kalendas- Atigusti : et per
Dbmino,'3i duobus clericis cariietur; post sacerdos tolahi liebdOmadairicanletuf missa Doniinicalis. A-
firalionem, Deus, qiii in Abrahw fatnuli, dicat;';;iet Kaleridis ipsis liher Ecclesiasiesrisquead decimiim
secundam leclionem, Aitdi Israel, aliquis nvajor le- oclavhm KalendasSeplenibris. A.iiipso die liber 77
gat. Tractus Altende cwlum, ut primus, caritctur: 3ob usque ad 'Kaleridas : el a Kalendis Sepleiribris
quem oratio, Deus, qui nobis per prophelarum ora; risque ad rnedium, mensem (268) lihef Tobise et
sequatur. Item legalur Appreheiidenl septem, tertia I) I Esdrse. Ab ipsa dib, usque ad Kalendas Octobris,
leclio : et post traeiii, Vittea facta, cantato, dicatur Esllier el Jiidith, ei ab ipsis Kalendis liber Machar
Deus qui nosad celebfasdam pfwsenlem. Finila ora- bsebrum usque ad Kalendas Novenibris : a quibus
tione, quarta veroleclio Nuntiavit Moyseslegatur. ii.sque ad adventtim F.zcchiel, Daniel et duodecim
Traetus;S/cai cervus, et oratio poslea, Omriipolens prbplietariinl. Ah ipso lempore, qtio-celebratio san-
sempiletne, Deus, qui lidnc sblemnilaiem, seqiiatuf. tseTrinitatis, usque ad' Adventum Domini, in Domi-'
Posl. totunioflieium ut in Saljbato [f. sanclo] per- nicis et ferialibus diebus ordo eccleslasiicus serve-
agatiir; sed ct Agnus Dei, ei cbmvnuniocariletur, et lur ut supra inler octavum [scU,diem] Epiphanioe
(259) pax accipiatur. In vespCris canlor jndutus el Septnagesimamprajiiotavimus, exceplo quod ppst
chorum regat, responsdrium a duobus clericis cap- vesperascantetur vigilja inorluoruni, el (269) post.
patis, scilicet Appdrueruni 75 canietur, eriideriv niatutinas tanlum laudes defunctoruni. Atl proceS';
guccenlores postea habeantur.,:Psalmi qtiinque ciim sionem crucis de cruce: cantelur (270°)in yesperjs
litia a'nliphona canlehliir; dicto'capitulc et hytrino Sabbati, et Dominicalibus nialutinis -: ubi (fihiia '
Magnificalcum Irinar- anliphonai repelilione canle- ejusdeni oralione, meinoria, sicui placuerit, celebfe»..
tur; et orfliioiie sacerdolis, cuni Beiiedicqmus,, a. turresurrectionis; et precessic diei a crucifixp n.iii
59 " JOANNIS ARCIIIEPISC. ROTOMAG. ,60
diveiiat; sod fiuita processioriali aritijjhbria, caiitorAVrari,;sed prsecipue ilJud, cjuoDominus noster Jesus
; aiitiphonam aut fesponsprium iricipiat, quod a.n.Le -Christus secum eanv in suum cjarissimum soiium
;crucenV'finiat. tnde reyerlentes ad_ch.orum,"sanclij Ifansvexil. Iri vigiiia Tibra nona riiissa fesiive cunv
cujus ecclesia fuerit, antiphona cantetur,- et sic ter- una cappa in choro celebretur. Omnisgejunetpopu-
lia dicatur, etpffieihni diei conipleatur. ..._..' _ lus, In liac igitur festivitate (276) In vesperis binse
.Qualiior tempora iil teinpus Quadragesimse celer el binse pulsentur campanse. In vesperlihis psalmis
..brentur, In Sabbalo auteni quarido78 brdines dan^.. quinque aniiphonse cantenlur.' Capitulo diclb (277)
lur, canior >chorum regat..Ad unariiquamque ora- responsoriuni duo cappali cariant, et jidem ex utra-
fioivem,prseter uliimam, diacohus Fleclaiiius genua. que pafte chorunv regant cuhi caritbre, doileeDb-
dicat,. scilicet» Ieetionenv trium pueiofum,"qiii so-. iuinum benedicant. Ilymriusdiealur; Curii duobus
Iiim Deurii adorantes, coraiii slatua Nabuchpdpno- .•lliur.ib.ulisaltare.incensfeiuf. Maghificat cunitrina
sor genu fleclere respuerunt, (27l)Ultiriiam bene-, anliphbnoerepeiitipne dicalur. In liVatutiriofuriiini-
diclio nOn sequitur(272) propter Dominicseribctis , tio onvnescampanse;pulsehtuf.: Quatuorclerieiinvi-
houorein, in qua ipsa die officitimmissse cbriiplelur, iatorium carileni, bini hnuiiiqiuodquefesponsOrium.
Quia yerp quaiuor elemenlis, sciiicet igne,r aere, r^ (278) Diaconus cappa indutus cUmprocessiorie^pergat
lerra et; aqiia subsisiimus, dignum esi uf Qualuor , ad pronuntiandum ES'angeIiuiri: secuivrib,;<j;t. qiiiiito,
Temporum j"ejuniimaceraiione oinriia corjjbris vltia etoclavo [«/d!,responsorio]_'fetadTe Deumtaudamus
teniporum ;varietalis adminislrntione in nobis pul-? altare incensetur. In noct, eimat. "hyriihi dicaritur,
Inlaniia resecemus, Et iribus/diebiis unuiiiqiiodque A,A.Benediciusantiphbna tef fepfetalur. '"Pps.tterliam
; jejunium colimus; quia lotocorde, t^Jla,;aiiiijia,io[a ; 31 ad pfocessioheii Iii. claustrb, aut ubi defuerit,
-viriule; quibus sanctani Triniiateni, ununiReum, in circuilu ecclesi-fepergarit. Oflicium hiiss-»feslive
: £9 docenle,,;diligere juberiiur, nos Ijis qualhor ele-: celebfetur, (279) Oniiies clerici pro pbsse ecciesiae
nientis subsisientes in beneplacito suo rcgere debe- induantur, et niissa ciim laiide bt seqiieriiia feslive
hius.; Quod quianonabsquere flt quod prinium pri- celehreiur. (280) Clerus, et cui ex populo placiierit,
nia Sabbati primj mensis, secundum secunda Sab-. cohihniiiicetur. Diei vesperse flant rit vigiliae.Onines
bati quaj-ti,.-.leftium; lerlia Sabba li sepiimi celebra- :. ergp di.es usque ad o"cta_yum more Doininicali cele-
iJtur;; quartumjvefoiion inquarla Sabbati decimij brentur, bxceritb quOd (281} in nbctufnis quatuor
Te Deiitii-laudamus canielur.
' ;iri: qua fiNaliyilas Dpmiiii eelebraiur, sed bl) ejus Tecfibnes Jeganlur. ,
-reverentiaih in; prsecedenti cplilur, "ut iii divinis Dies oclavus ut aposlblica fesia ceJehrbtur. Eodem
; sarictofuinPalrumpaginis Teperitur, ad evitandum ^p modo el iialivitas ejusdem, el purificatio, et annun-
if-aslidiviiri iioslrojoperi Inserer e 7*91oniisimus. In tlalio, et saiieli, cijjus eceiesia fiierit. et /282)
;.ihis llaqufelemporjbus.in SabbatispbstiipiianijXi.!?^) onvniurii sa.iictorum : sed fet aljixj ejus fesiivilates
in riiissa.;vesperiinari quidem. liora, quaj pars esjt absque vigiliis et octavis, et sancti ej"usdemvigilia ,
:: Dominieoe resurreciionis, •a.;.bealq Leone summo . si confessor fuerit ,_pniniumsanclorum, oclivis. In
-poiilifice, caeierisqiiesanctisPalribus, prdinum coi> craslinb ojiiniurii sancloriim fiat festiya celebratio
: !secralib:iieri cohstituilur,
quoejejtinis ajej'unanlihus . omiiiuiri moftuorurii, in qua (283) non dicaiur
;- eonferalur. (274); Ante nonam verpfieri saera au-, hyniiius aul invitatorium. Ririi cleiicicanlent unuin-
• ciolilaieprohibelur.EtiiefumiUnumquodque terii- quodque: fesponsorium : (284) duo regant chorum,
:piis tribus di.ebus jejunanvus, quod tiiblis cphsistit duo icappali gradale, qttatuor tantenl tracturri. Ma- ,
liiensibus-.(275) In.die vero Dominlca episcoporum tutinoe, et (285) horoe diei.uullomodo proetermitlan-
; brdiriatio celebrelur. In ipsaienim creatusetredem- lur, sed has fbrialiter diclas agenda- mortuorum
ptus estmundusjin ipsasuper apostolos deseendit fesliva sequatur. Prima dicta, irespsalmi, scilicet
Spiri.liis sanclfis. TJnumquodque gradale.unus clefW Ad Dominum ©g cum lribularer,.Levavi, Lwtaius
cus arite allare; canat. Responsorium, Benedicite, et sum, inlono dicantur, etversu dicto, Kyrie elcison
traclus abihis clericis caiitetur, etin finemissse,, "canlelur. Oratione Doniinica fi.nita cum prinio lau-
HumUiateieapila, UQIIdicalur. Quaiuor Teniporum ium cap. Reqttiem cclernam,oralio sequalur. Eodem
Ii) quartafeiia duoe leetiones leguntur; quoiiiarii hi hiodo in cseteris horis, exceplis [f. vesperis] e:t ma-
fltti; ofdinaridi sunl, ut nolitiam legis. el proplieta- luiiiiis. In lertia, Ad te levavi, Nisi quia Dominus,
«imhabeaiitj admoneri.dehent, el secundum aposto- Qui cbnftdunt, verslculus erit :A porla inferi.la sexia,
lum fulge.re doctrina_et serm.one (/ Tim. v, 17). In convertendo, Nisi Dj>mintis wdificaverit, Beali
• DE FESTIVITATIBDS.SA^CTOR-JM. '. qmnes,f: Non itures in judicium. In nona, Stspe
''"•: Oportet rios festivilales sanctorum discernerequar expugnqveruiit,De profundis, Do.mine]non os(,-versi-
lifef eelebrenlurjinesint nobis fastidiosoe, si.sujjer- ciilus : Jn metnoria eeleriiu, (286) In complelorio,
flue agitnus; aut-si liimis reticemus, eorum j'uvami- Deus misereatur, Deus in adjuloriutn _DomiifC,exaudi
iie careamus. in Iiei'. oralionem meam,auribus, versiculus : Requiem mler-
~ gOQuibus quamVis.una regno
lariien.sechndiim aiib nam. >
sitiglorlai' ordinisprimalum,
cbrpbfurii auiiiilaterii, suntriobis eorumlesla cele- (287) Feslivilas nalivilatis sancti Joannis Rapti-
; iifanda. tn priihis: festa;beal_eac;:gloriOsajyirginis stce.:et passiones aposlbloruni Pefri et Pauli, et
niemofia-beali Mi-
geriilricis^Dei-siafiseceieberrimbstudio decef veiie- Aiidreaj, el in nioftie Gargano
61 LlBERDE.OFFlCIISECCLEiSlASTICIS. , G2
chaelis,"ei-sancli"Marliril*depOsiriO, uno modocele- A-induantur. Diaconus dalhiatica ;"3"5"""SubtJiaconiis,
brenlur. In his solemnitatibus campanoe binse et lunjea, duo in_ albis, qui candelabra, el uiius, qui
Mnse pulsentur :.quinque psalmi in yfesperis;cum ;tliurihulum:defefat. Gradale duo in albis cananl, et
una anlipbona tantum canlentur. Respbnsofiuiii diio diio"cum "cappisAlleluia.
cappali cananl, qui poslea chorum regant,doiiec Qula vcro de.divinis mysteriis tractavimus, opor-
Dominum-benedicant.Cum uno thuribujo altarein-" "jteldiscernere quibus sacris indumeniis ministraluri
censetur. (288)->Iftviiatoriumin.matutiiiis a •tribus.^. induaiitur, Aniic.tus.-igitur-pfiniumest indumeiitunv
clericis canielur.ijRespbnsbria ibinifetbiiiilcaritein,; ;, qiibdiaep collb cifcunid_ihV_i|,rjuatehus vox, quoe
in noclurnis et laudibus g3 bymnus cantetnr. Frpr per colluni egreriitur , ab omrii prava locuiione mu-
cessio non flat. Unaquaque die usque ad ociavuni^ iiialuf : ul j'uxta Prophelam cor nostrum cuslodia-
nisi niajor feslivitasiniercideril, de illis canleliir, mus, ne in lingua noslra delinquamus. Seciindum,..
ei tbla riialuiliia dicatur;' (289) Dies bciavus ut dies '"baiivisialiriea, qute.alba,;y.elppdeiis; yel;talafis iiun-
Domlnica-celebrelur. - ' ' : cup:atur....i. rioduni cofpofis • arcta : iotuiri :co"rpus
r
"." Solemuitates C-eiefbrumapostoloruriv, et eyahge- absque.t...- queni riimio labore ;pefducitur, nienlis
Jistarum, el exaliatioftis saiicloecrucis, et decbllatib et corporis mUriditiadesignatur,TqUaj:muItoijejuiiIi,
.saiicti Jbannis, ei (290) dedicatio saneli MichaClisiri "et vigiliarum, Pt oratioiiiim,>bbhoruinque operum
Mari, et ad Vincula saiicti PjJtri; e't conversid sanctl - exefciiioacquirilur. Per stficluraui...... cbr,.cun-
Pauliv^etsanciorum hjaTlyrum L"aufehtii, MaufitiiV fctaque iheriibfacorpofis...;.. ialarehivero longitu-
3)ionysii,.Nicasii, saniciorumqueebiifessorum;rirdi- : diflefti""-- consummationehi|;:"per;fugarumrieVita-
natio GfegoriijAugustini, Hierbiiyriii, Nibolai, Gii- iioiieih, quibus....;.cbiriplexiones;.vii..;puritas,fidei
daldi; fraiislatid_saheii Beiiedieii, sequali ordine ce- -c'alli01ic3e,pef..;...Per sioIahliiqii_3e;dicitiif orariuiii,
lebferitur. Irihbrum.festivitaiibus (291)Jrivesjjeris : . juguhiDbmini suave, -et-ontiiJ ejus>leve, per quod
et malutinis chbrus nori fegaiuf. Respoiiso-iunj a designaiur...... stblse purilasi.i..i;per:iloiiglludiiieni
duobus clerieis cappails cbntetur. KATcDeum lau- ; usqiie ad-pedes virtus g@ Miiiiilitaiis. Per balleum
dqmus, et ad -Benedtciits,altafe incensetUr. Invita- i ijuo liinibi resliiiiguiilur, castitas.: designaiur,
lorium duo cappiali eanarit: unumquodque terlitmi ;Deihde sequilur. lunica, de qua ,dixil;:Dominus ad
responsoriuiri a binis eantetur : (292i offiehim cuic AarOns F'qciesvlibblunicatn-: li^acintMiietm^fJixod.
laiidibus et seqtientia celebrelur : iet quoiidie.ri&que '-Vstt-yiii,51),:Hsec,verosubidalriiaticairidiiiluryet;
ad octayuni- ebrum, laniiiiu memoria. ieciietuf. Ia •; nominatur. H^achilhus yerpjjarus.egt^nec deiisiiaie
octavo die;irislalicujus sariciifesiivitas evenefil, de u bbtensiiSjiiec; ruiilai^ajqualiteri-iSerenp.eniiifccelo
ipsis cantetur, et roatuiina dicatur. H_esanciorum ; fit perspicuus,>ietpallidusesl; yariuSjeiquasi,sethe-
feslivitates, quse riiofe Doniinicali §4 ce|ebfantur, i reicoioris. Per-ClJiefeumeiyariuin-cplpremdesignat
excepto qubd (295) niaiuiina rion dieaiur :' Silvestri, ' yitamsacerdolalemj.quoesuperiiissoltiiri incessaiuer
Sebastiani, Vincentii, Agnelis, Cseeilise,Agathse, inientaidesideriis, conversationeni juxta Appsiolunv
cathedra sancti Petri, Geryasii.;- irahslalio sancli: >:debetsempef iiabefe"in ccelis (P/iJ/i/;p_. JII, 20), Pef
Martini, Wandfegisili, Gernianii invenlio sancli coloris mutalioncni: fralernafti; conipassioneui, iit
Slephani, Remigii, Georgii, Leodegarii, (294) Ro- Aposlolus ait, Gduderecumgaudentibus(R_»n.xii,15).
niani, Audoeni, Briclii, Lucise yfrgniis, et alise quse '."Qubripropiia estporitifici,. signifiGatrationeiri.subli-
plaeuerinl, et oniniurivsanciofumppnlificumquihuic >Tinium noii patere nisi peffectis. Per ,hpc, quod est
. Ecclesise preefuerunt. ; : : vesi.isinterior, ei npn cirigitufi yiftuiesianiihsesoli
'
:- ', .' DE DIE DOMINICO. Deo cognilas sine intermissipn,e:-Senipef ihabendas.
••'Dies Dominicus ita celebrelur. In Sabbaio psainiis Per dalmaticam vefb, quse candid,..,.. [/:.,-candida'
diei cum anliphbnis suis canlalis, et diclo capi- est, el] lineis coccineis aiiieetiretrpa summo usquo
tulo (295) responsoiium a duobus clericis absquh deorsum decpratur....... mn.ndiliia cum utriusque
cappis cantetuf, quod hymnus ' sequalur. Et ad D Tesiameniiprseriicalibne, etDei proxlinique dileciio-
Magnipcat, allare ineenselur. In-matulifiis iuyitato- ; ne, ;designatur, quibus fulgere deijent sacerdoies
'
rium a driobusabsque cappis canieiur, quod hymnus alque diaconi, Per duodecim. finibrias, quasulroe- •
sequatur. Novenv,leeiiones et =npvem resjjpnsoria que liiveseS^ ih se cohtinent, aiiodeciin iairii vir-
dicantur; Te Deum iaudamus, exceplo advenlu et tulUm ,:qiii ex charitatis iradice,.,...;: _quos etiam
qiiadragesima, idiealur. Hymnus in - rioclurnis -et Aposlolus eniiinerat , dicens : Charitas paliens,
laudibus dicalur. (296) In malulinis', exceptis prse- benigna esl (I.Cbr, Xiiij 4),;el feliqua. Tertia vero
fatis iemporibus, una laritum ariiiphpna eanteluf:; :linea,quaj..,..,, ::...;;;;•* ;;
post primam processio fiat, ut .prsediciumesl. Offi* Reliqua desideranlur in codice SaUcoianb (Gall. de,
cium auobus cauloribus celebrelur. Minislri iia - -:;;-'-. :-Sdv.lceuse%iunde lice^excerpiasuni.
63 .JOANNES ARCIREPISC.ROTOMAG.. 64

;
OBSERVATIONES ;
" : ': °
AD LIBRUM - .

:DE OFFICIIS "ECCLESIASTI€IS.;';

S8.'(I) Domino vere sanclo, et meriiis honorando, A majoresproferri possunl, Cafolits CalvusFrancorunr-
Mauiilio. OperiSa;r.islaiiin ex iiisciiplionedeprclien- rex in diploniale pro rebus ejusdem ecclesiee: Ri-
diiur. Cum enim Joaniies nostcr Alviincensesinfitias culfits venerabilisRotomagensisarchiepiscopusdelu-
a.nie annum Clnisli lOfil non inierit, ul superius lit serenilqti tioslrw prwceplum avi nostridivw riie-
observavimus, Mauriliusatiieni in ponlificalu annum moriw dbinniimperaioris Karoli,inquoconiinebalur^
1067 haud excesserit, extra diibiiim est librunfqui quod qd peliiioneni sanclw recordationis domni
snperstisli clicalusest, inlra illins seplennii lempus archiepiscopi Jiemigii prwdecessoris sui quasdatit
scripiiiin fuisse. De Maurilio uoioe sanclilatis anli- villas viris saiictw.suw metropolis-ecclesiw Roloma-
slite (qui primarium Deipahe lemplum perfecit el gensis canonicis -».aula S. Mariw Domino deser-
dicavil) prseler ea qnseexslanl apud vulgatos auclor vienlibus,etc, delegasset. Ricardus Nornianniajdu.v.
res, GtiiilelniuniPictavinurii in gesiis Guilleltiii ciu- in charta pro nioriasleiio Fiscannensi: Accitistotius.
cis, °\ViIIeliiiuhi Gemeticeriseni1. VIIHi.st. Norman., noslrw dicecesisepiscopis,Roberloscilicelsaticias-.JRo—
c. 24 ol 58; Ordericum Viialem eccles. Iiist. I. IV lomagensisecclesiw'arcIiiepiscopo,..nection el Radulfo-
el v, Willelnmm MalmesburieiisemDe.gestis regum sanclw Bajocensis-ecclesim^prwsuie, elc. Robertus-
Angl. lib. lii, el alios, consulenda suni gesta archi- Normanniavdux cognomenlo magnificus., et Rober-
episcoporum Rolpmagerisiiimex ms. codice ebufneo " lus Rotoinagensis archiepiscopus in charta de rebus-
ecclesise meiropolitanoe; quibus, quod hac paiie cjusdem ecclesioe: Placuit nobis res sanclw ecclesim
prolixiora sinl, omissis, dno notalu digna huic loco Rolomagensis;quwcapilalis el meiropolis est regni
iiiseruisse non pigeltl, 1. In anliqtio libro ponlificali noslri, elc, confirmare,Philippus I Francorum rex
ejnsdem ecclesiajforrnulam exstare prpfessionis fidei in diplomate archivi archiepiscopalis dato ahno
de veritatecarnis et sanguinis Chrisii in Eucharistia Chiisli 1091 : Cbncedq abbaliam S. Mellonis de
coftira Berengnrium ejtisque successores in concilio Ponlisara: domtio Willelino. Roiomagensi archiepi-
provinciali, prmsidenlehuk saiiclm,sedi (verba sunt scopo,et omnibus successofibusstih, et dotio in fe-
fontiulse)venerabilismemoria;Maurilio, lalani; quam - anttn, ut eanl dq ttie el successoribus tneis perpetno-
iniegram hic describere supervacaueuiri duxiinus, ieneanl ad honoremel exallaiionem:QQ sanctw Ro-
quod religiosissiiiii D. arcliiepiscOj)ibeiieficio, una lomagensisecclesim.LudovicusXII rex inlitteris con-
cum .dbclissimis fejusscripiis in lucenv jam pro- cessionis diiorummodiorumsalis in graiiam canonlco-
diefil. 89 2. Loctim illrim, qui Matiriiii primum, runVRoiomagensiuhidaiis Blasiisaiino Chrisii,1506-r.
deinde Guillelmicardihalis de, Slo.teyilla^ sepulcro __??__» dehique lemporibus huie sanclm ecclesiwRolo-
q :ondam illtislris, nuncniutata rerum facie vacuus magensi prwest, volenie Deo creqtorc, Georgius de
in navi basilicaj visitur, clero Roiomagensi;senipef• Atnbasia iiostet- consdnguineus.carissimus , sanclw
veneratioui fuisse, hacque; de causa solere statis sedis aposloHcwet:Romanwecclesiwcardinalis, iegd-
diebus thurificari. Ejus atttem reiraiionon modo ex lusqucde latcrc nobisfriibalissimus,noslrique itnpefii
antistitis sanclilate petenda est, ciijus ijle. laniam, . patricius el consiliarius fidelissimus.PR.
posleris opinionemreliquit, uiJocus is.vulgoS. 3lau- (3) Joannes Abrincacensis, Sie Bnjocacensis, et
rilii lumba dicerettir : veruin etiam ex anliqua tra- Parisiaccnsis, pro; .Bajocensi el Parisiensi passim
diliorie; qua <sibipersuasum habuere -majbfesrioslri ejus oeviscriptoribus.;Reclius foriteAbrincalensis, ut
' altare maximum aniiquitus ibidein fiiisse conslilu- apud Ordericuni ecelesiast. hisl. lib. m, iv, vni etx-ia
lum, ul aperle indicant .Iitteraj canonicorum Rolo- Porro de Joanne, praeler testimonia siiperius ad libri.
jivagensiuni-adeunidem cafdinalem, quaruni exem- limen allala vide erimdem.Orderieumlib. iv ef v, et
plar in ecclesioescriniis asservatur. JOAKNES PRE- Mallh-eumWest riibnasteriensem ad annuniGhrisii
TOST.- , ; . •.•..'-••..'•.•', 1075et 1079, qiiibus adrierem anonymumS. Audoeni
(2) Satictw Rolomagensisecclesim.Eamiliaris reli- - monachum, nisi joanni.paruhv oequusviderelur. Pxi.
giosseantiquitaii loquendi mpdus, ctijus toi exemplai (4) Poslquam de trielropoliianasede siillare vide-
jjassim oceurrunl in sacrariim oediunvmonumenlis,, n bitnus. Concilium Rolomagcnse cclebratum sub
inaxime yero domesticis, ut caccutire-videantur ini Waltero de Consiantiis archiepiscopo A. C. juxla
nveritliequi itl improbenl aut nesciant. Ne longius; veterem Gallite calctilum 1189, 5 idus Februarii
evagemur, luijus yerilnlis tesles olntii cxceptionei caiii 1 : Aitliqnoriim Patrutn hoslrorum vestigiis
,65 NOfiE AD LIRRUM DE OFFIC. ECCLES. M
adhwrentes in ptimis decer.niinus,M btiitiessnffraga- A tulares. Iieni siaiuiinus, quod quicunque ad' missairi,
'-neca ecclesias nostrm in legendq ei. psallendq.tisum evangeliurii el. epistolarii, ,in labttlq scriplusfuerit,
hujus sacrosanctw ecciesiw melropolilanm itnilcn- ibnsuratn ac barbam se radifuciqt : alioqmriinofficio
Jur. Pit. - -.. -:'- -;;;.- .'• suq uequeal qd qliqre,donec rasus fuerit,mintslrare:
(5) llem conciliuni oletanum xi, ean. 3. decernenles ul hqc staiutuhi, el omnia atia'edi.ia iu
.. JuxtaCarlhagineiiseconciiiutn.QuarluaispiViciil,caji. hoc capiluiogenerali, inier illa striluta. numerenlur,
44ei'45,quorumalief ad tonsufain, alterad liabiliim quw quilibeicaiionicusin sua fecepiionejurql servare.
pertirief. Prioris menlem-lequis suparljltrio intefpre- , Plura deioiisura IsidOiusDe ecclesiast. offie.;@2
tarelur, placuit cbncilio ivToletariQioiisurse formai.n "lijb".ii, Cap. 4;" AlJiintis FlaCcus Alcuirius, Jib. De
-diserlisvefblsilapraescfibere can.lT : Oiniicselerici, div. offic.;AmaI-ii'iu"s:iiem De 'ecclesiasi. offic, lib.
. . vel lecloressicul levilw et sacefAoies,detqjtso< superius ii, cap. 5; Rabanhs Maiifris De instilut. clericofUrii .
ibtp capiie, inferius solam circuli cdforiam.relinguatit: lib". i,,cap. 5; Riipeftus abbas ..Tuitiensis De div.
non sicttt hucusqite in Gqlliciw pqriibus.facere lectb- bllic, lib-iu,"capt 25; cojicilium Agatheiise cari. 20;
res videntur, quiprolixis, ut ttilci, cqmis,insolq ca- -SiephariusII papa in respbnsis iri.Carisiacb villa ad
pitis apioemodicunt. circuluin terideni,Riius eiiim anhum Chrisli 754, can.-. 18; cohciliuiri Aquisgra-
iste ih Hispania hucusqtie' hwreiicqrum fttit. Unde B nenseA. Q, 816, lib. i, qui est deinstitutibhe cano-
oportei'ut pro amputaiido . ecclesiw scdndalo, hoc •nicorum, capi 1; Coyncense anno GliristilOSO;
Yigiiumdedecoiis auferglur, el ttnq sii lonsura, vei Wesl-nionasteriense aiirib:ChrislHI7S; Ebor.aCeiiise
itabilus, sicut loiius Hispdniw. est usus. Qiii aujcm ahno Ghfisli 1195; Oxoiiierise arino Chrisii 1-222;
hoc non ctislqdierit, fidei culholicw reus erit,. Aslipti- Lbndinensb anno Clvrisii 1237; Baveiiii. i, aiino
iaturliuie insiituto omriium fefe locorum el tempo- "Cliristi 1286, rubf, 5; Rayehri. m, anrio Christi
rumconsensus, 01 ui mirum non. sit, sv tam sri- 1514', rubr. 10; Ravenri, iv,; arino Chrisli 1317,
verein ejus coutemplores ecclesiastieoe leges anim- rubr. 4; ac demum Patrum setate Roiomagense-
adveiterint. Testaniur id aritiqua-pfpyinciaa nost,fse anno'-Clirislj 1581, \\i.pe episc. eicapil,, § 7, et lit.
decreta, alqtie in primis concilium Roloinagense sulj De eurdi, et aliofum offici,"^ 9; -el Remense ahno
Waltero Can, 5 iSacerdoles elqlencieqrqtiashabeant 'Chfisii '1:°58.8
'-Xit.."-D^ii/isVici.iJ^ PR.\
.ift.^___!'_rt_;j:°§-_''iSi
paiulas et decenlemcrinium-ciixuhifereiitiqm. Islius • (6) Variis riec ruHeis uianinr indumeiilis. Plufi-
consliiulionis iransgressores dbecclesidslicis beneficiis mis concilioruin decretis' iclenifuii pfbliibitum.Unde
'suspendantur., Qui verq beneficia non habuerint, et auieiivlieiefomalloivrubeuiii in cappis lvlemalibiis
itti comam iiulrieriitt-i privilegio cafeahi clericali. canoiiiCoruhi suiijpserit exbrdium rion liquet,"' huic
Proeceptanova^Peiri de Colle-iftedib archiepiscojji, C ' eniininstituto fepugnnt. ; ;
qui .sedere coepit anno Ghfisli 1237:Cum in tonsura (7) Quod fiapitt noslrittn ex aposiolica docifiiia' tri
etmaxime ligbilu differre-debeqnta laicis sacerdotes, tiupbridriparle }«-/ii7JMs.; Priinis temporibus radere
in quibus plures invenimusisiis iemppribusdelinquen- .capui iiiinus risitatum fuisse videtur quam fbndere,
: les, pmcipimus quod oinnes coronam-mqgnqm hd- riam S: HierbiiymuS in capiit XLIVE__echielis ait:
beanl, el lonsuram allainet bene roiuhddm, Et quiin Perspicue detnonsiralur ne rasis capitibus sicuisdcor-
Ms de cwleroinvenielur culpqbilis, grgvius punietur. doles cultoresque Jsidis ei Scfapis iibs esse debere;
Concilium apud Ponieni-Audomavi Jiahitiim anno hujasqiie hsus liibfaleiri.ratiOneinaffertS. Gregorius
CJirisu 1265. {sedeniearcliieplscopo O.Ione Rigaliib]; lil). ii Pastofalis, capc7, et lib> i Regist.; bp. 24.
clericos, etiam uxoratos,.. a.d deferehdiim toiisufahf Ex ajjpstoJica auiem dbctrina diciiUr descehdefe,
et liabitujn clerico cqngrueniemfriiiis mpriiliPriibus sive qiiia ioftsufam gestamiis exerivplo S. Petri, ut
; adigi proecipit, et addit: Deriiqiiesipost prwmissas liabei brdoRoriiahlis; isqhe Ita iri iiieiriofiam Doiiri-
tnonitiones aliqiti clerici iu apqslqsiaiqnsurwet ha- toicibjiassioiiis aitonsus esl, ut! legiliir apud Redam
biius permanseririt el conlingqt' quodpfo suis excessi- lih. v ffist., c. 22, £.vi} guia (^nPetfnf ;iii.sUtoii;
bus o secularibus judicibus capidntur,: in. criminfbus ul iradiiiil Gregorius Turbriehsis lib. i De uiirac., .
comprehetisi; non prwcipiemuseosjier eensuras eccie- D 1 cap. 28,•coiiciliiim Tribiiriehse can. 20, et Geinina
siqsticas liberari. Eadem.fefe saiixitconciliuril^aiiutl animaj lib;i,;c. 195,; : -; --; "
ihidem anno Clirisli 1279 (Collect, concilioium Ro- (8) Per coronam capillorum, qitain in inferiori patte
lomag., pag. 276) celebralum. Tejiescciilc demuni ponamus. Hinc plantim est clcricos circuluin cri-
disciplina, canonici Roion>agensesin oapitulo gcne- ninm in modiim coron.u olim delerre solilos, sicnt
fali aiino CJirisli 1511 hoec de lonsura et liabiiu horiie gestnnt Franciscani. Idcin quoque prajcipiiur
stnluerunt; Ut quanto ecclesiajiostra rwlcras nobiti- in synodo Ebroiccnsi a. 1576, cap. 3, devita et ho-
talc prwcellit, sic cjus ecclesiastici servilores majori nestale curalorum cl aliorumecclesiaslicorum, ati. 5,
honestate a cwlciis disiinguaiilur : sinluimus ut uni- et in Riluali seu Manunli Rotomngcnsi QQ 1651
vcrsi canonici, capellani, el clerici ckoti noslri lonsu- edilo, pnrt. i, pag. 383 , in Inine nioduin : Clerici
ratn amodo deferanl contjruenlem, in quatililate fere professionis suw tnemotes Dominicm coronx signum
similem tonsnrw puerorum de altari, a quibus circa in capile religiose defeianl ac niinqiiam dimitlanl. Qui
hoc atuiauai consueludinis sei vatur honeslas. Nec secus fecctint, lanquam ecclcsiaslicwdeserlores mili-
qmsausm prxaiciorum amodo consulilios deferal so- tta , sacrotumque canorium conleni]toret districtm,
'
67 _ , JOANNESARCHIEPISC.ROTOMAG. o.S.
cdrfeciibrii Sribjdcearii,et abecclesiasticis tonveriltbus A (14) Bis trespsalmos. Ideriiliic accpe quod supi:a,
ciirii dedecbre cjicianiur;-ilem ut capillorum pars id; esi, psalnii hvijus per oclO yersus sex divi-'
ihferiof iri coroiimspeciemprwcidalur, ita ui oculiet sione-5.; ; . ;.':;'
eurespaieanfc Ibidehipag. 409. i - :. ,
(15) Oratione Dominica, et precibus; ei psdlino,
>' (9) Bqrbam iddimus.De rasura barbce yirie Ordi- MISEREBE siEi DEUS,gemifiecleiido. HaJCIiaJjenlur jii
iiefti Roniarium, et RilualeRotomagense ibidem..;'_; Breviario
'' (ittyQuiiter nbble ei die. Alludit Ivaud dubie adid Roloniageiisi edito auho HH, inPsaltieriis
Rotpinag. A-1507 et 1586, iii Breviario Rotomagensi;
qubd Teginuis Jib. n Esriraej-c. 9, Legerunt iri volu- aiino 1578,- Sn Diurftali Lexoviensi anno
inine legis Dbmini Dei sui quaief in die, ct gualer Breviariis 1542, iii
Parisiensi, Abiincensi, FonteJjraiaensis.
s ed
cohfiiebqhiuf,,• qiiod psallerelur quater iniipcle, ortlmis an. 1586, et in Dirirnali CarlliusiariOruffl.
iieque eisiat inHebfaica verilalc, nequeliieditione Hsec tamen in ecclesia Roiomagensinon servantuf,
LXX Ihterpretum, ncque iil Lalina vulgala. Qnapro-
"exceptis feiiis Adventus, Quadragesimaj, quaiuof
pter; iiaiie. adtliiipnem videtur: Joaiuies iiostef, niu-
Temporuni et j"ejuiiii,in quibus noji dicilur psalmus
iuatusab AriialarioTib. iv.De ecClesiast. offieiisc. ;5s
Miserere, ;iiisl in .YesperiSi :,:/-,..
eanique Amalafilis desunipsisse exBeda iii Esdrani,
Nbeiurriaiia sticcedurii, iii quibusVcspefai;
queiri ibilaudat. ''.: .: ;; ..' ,-:,.-,-; - '*"' .(16)
,g
-{11) Quiiique psqlmos.caniinns; sed.-trinq sanclw Apiid aritiqtios Yesjjefas ad riociem peftinuisse/et
•Ttihiidlis glorificaiiqne coriiieclimus, Per quinque ejus ihitib recitari spiitas conslat, imprimis ex S*
ad Lajtam : Assuescat, inquit, accensa
psalinoS-JciiiiiIrina.glofificaliohe iritellige psalmum • 'Hierbiiymp
teddefe sacrifiiiuinvesperlmum. Isidorus lili;
peus ih noJi!iHiJ,:et;qualuorbetonaria seu divisiones iucernq
"ViiOrigiii., c. De offtciis: Vespeiiiniitii ojftciumest
jisalmi vBeaii immaciilali, quasvdivisioiies elianv-
.Buhvsuhduplici glorificalione canimus, cui consoiiat "ih hbclis iiiiiio. Conciliuni Emefilense can. 2 -.-¥&
pemniaahimse libiii, c; .60. e.l 61. Quod etiani yide- "speftinbleinpbre posi lumeii bblalttihdiciiur veiper.it-
-titr i"n,Ps;(IlefipRolomagensi annp1507; in alio iteiri "iiiim; eiiiinuineiis aliis Sciiptoribus iurii Gravcis
EpsrilteriPJParisiis anno 15i0.apud;Franciscum Re- tuni Laliriis, apttd enVinentissimumcardinaleni Bbna
De Uiviiia psalriipdii c. iOVsecti S. .Onde.oflciuriv
gnauit;\a diuriiali Lexovierisi aftno.1542;iii Brevia-
a
tioPari-siensianho 1557yelin Rrcyiario, Abrincensi vesJjeiiiiiiihV cohcilio Toietario i, can. 9, dic.liiin
;an. 1592 editiSiFOrlassetum lemporis in ecclesja esl iucernatium, a^@g saiicto Basilio cap. 29:lih;
iucetnaria graiiarum actiq; a
siRotoniagensiferiales psalrtii ftoii .jeciiabaniu.r,. ad DeSpiritulib.sancto,
Iii Deilistitut:. fenunliaiit.c. %,.lucei:~
«hofairipriiiiariiiiilvideturIri Breviariis Parisiensi et ' ;Cassiaiio
hora.El licet anteiioelem VesperSs agi vo-
Ab.rincensi supradiclis : alioqui nori ,'quinqiie,, sed Qiialis
Jueiil; sariclus Benediclus c.41 Reguloe,idqub jahi
.; -•,v
;:sex':esserit;;ilU'Ilieraildi_•:::::,:: :,,.,-,;,;;;.-:'';;
';feuri
f': :(12) "Q.uiI)Us 'ivshpositum fiiisse iijteieiurAmalaiiiis
fidem,cailidlic.am:a,B,At]mna4e,ex,fp-: '."De temjrbie^in
bfdjfte biiiiphon. cnp. 6,ut aiile splis.PccubitUhi
^iidhiddjicimukSymboliim S. Alhanasii in Ec-clesia "°ceIeJi'rarelti"f
* RbtoriiagehSi pef ibtum.aniiij.iri, Jiullo exceplo.dje, vespeflinalexiiricium:., illud liihien ad
"-hoctis iiiiiium quando ad dbrmilioiiem accediniuS
'^bJirivdecafttabatur^iJtvidetur ijiv ortlingiriojnvs.ad :
risuriii Rdtomagensis eeclesiaj, ex biblioiheca clarisr fetu)ii,flu|o Victorinus lib. n De.ofllb/ecclesiast..
'''£. ellahi Joaniie ribslro posienor. .,
siiiil et eruditissimiyiri D. Enieiici.Bifjfoi; cui e.iiam -" S,
<(i7)-.fli;»iiiussatictw Mqriw. Pcf liynvnuhvsajictse
'consbnatGemma «liiriiaj 'lib. ii,c. ,59,.-I.i.isye.vTvis:; liariaj
•• Ftdeni^ Qiiicurique vult ,:qtioitdie, ad pmnatii iterat iniellige canlicuni .Magniftcat; Ita eivinv"apud
1'"(ecelesla)^Qfeqiiam -AlhatiasiusAlexqndrinusepisgo- . Aiiialariiim Iib.:4,'c 7, de yesperlinairsyiiaxi,pro
: Mebdemcantico usurpalur,,..-:-.',.._. ;
"i!piisrogdid':Theodosii':iinperaiqiisy:edidili Iteia in ' -'
'"-'"BfeviafioRbtoiriagensi;anno;li9Ieriite per.fiiitum (I8J Incensutnsuper alidte bffetiur, Sic qubque
'rihriuni etiahi ihferiis dicitur. Iialjetuf quoqiiejin iljidem Ariialarius : Inlehdai sumtnus sacerdos qui
'---'-Psiltefio.Rolriihag^ ""iiicy» ictiet Aaroiviri ecclesia, qtliu debeat incensuttl
"Lexbviensi ariivo;i542, in bfeyia.rio Roiomagensi sub Bbffe&e Dotiiino stiper altare; posl Itoc sequitur iiym-
"'
cardinaliCarolo Borbonio RoloiivagensiarcliiepiscQpo' -rius sanctm Matiw. El Giiillelhius Dufandus Ration.
;''"aiiriri-iSJS^edilis^et^ul^ le- "";;div.'offic. I. v, c. 9, de vesperis. ItenvRiiuale Ro^o^
1
igitur quolidieadPfimam;: itenvhv Brevi-jriisPari- '" iVvagenseanno 1651 , p. i, jiag. 592. Altare juxia
>;-siensi et Abrinceii_>i..prsefatis,rquQd;;;symboiuuiD. coiiSiietudineiiiecclesimCriiliedralisturificalur exira
;:;:vFifaricif?ciisiv/_!;flai'/aj/ IJri.Rreyiafip Rplpniagensiad :''"'rriissdm 'a celebiaiile cappa iridulo;geniiflexo, triplici
":;;Dbiwiriicas d e tejrippfe:fedeglt. ^;;:;.:?:; ,:.;;;,•;.';;,;
.i:y "iiuctu-bumosculalibiieiri oiiiriiquidehiofficio,excepib
° ;
(15)' Tcriiam :vero::,.Aliafn. >prseterea,ratioriem de _''siihplici .ei feiiali ad Benediclus el Magnificai;
1 Tefiise, ;Sexlaj -Norisequepfficiis pffert. Isidofus, De;"•; (jJostca ab acOlytliOcelebrans et chortis) in triplici
"' eccIeSiast-i:of_ic.;JiKi, ;cap.;l^y; Jlotgm, '":"l~vef6, 'eiiatrtad iiymnum : Te Deum, ab eodem cele-
inqjjitj ierr_. '"'
: "lium, sexlam; eimqhdm a
Dqnieietltes,pueri.fuppli^.^ lifqrile, eiahiepiiiriam leclioriemhomiliw diacono,
diei iniem-,.''~eiinivbcie el
> :cationibu^^ ' nativitdtis Domini atile oclavam eliam
iectiotiem ab eis 'qiii lecturi sunt, simililer
i^puspieeaiionis; ires.hom^qffectw.Triniiqlis.iiM * iiqhdfri
;'i4^-i«?i«ni;;</oc/n.ra)'CJUi:Pll._:i«vi;-vm.u;;.'..;. «,; 'iappd ihduiis etrgettuflcxis-;^qui ritus; in eeele^ia
69 '- ,-' NGTi?EAD LIBRUM^IEOFFlGvECGLES. v._ . ., ; >.,, 70:
eatliedrali el quampluribus civila.is.RotoinageriSis;-^ sA siijperiuneupatur. Mqluihmvlficiuiii:dppeUqjil:ijp:od,,:
' '
pafpchialibus ecclesiisbbsefvatuf :i ;; '-""__ voCdtiiusLaudes, iaitiRadulfusTungreiVSis,jjropositi;
' (1-9)Cum bralibne Doriiinicq.'elprecibus; exceptis 14.TIujusiamen vocis.apud auci.oremnoslruni ani-.
/es/is. Ita apud CariliusianosVaniiqua Breviaris.'et bigiia est sigriificatio, nahiinbfJiiie.dieiVPaschaj.per::
Psaltefia Rploiriagenslsecelesise, riecncri Lexoyien- officiunvnvalutinalenocturiiuni-jntclligit.^lalu.linqle,.-.•„
sIs,ParislehsIs, et Abfincensis.'Niiric aulem, iil su- inquit,; offtciumduqcanlores cqppisiiiduliregant. Jn-
pra moriuinius, hon dicuriluf preces nisi in feriis vilatotium qj/ualuor, etc. Post matutiirwLaudes,u])i
Advehius, ftuaflraigesiince: et. diebus jej'unii. - ;; Laudes ab officio.matutinaii distinguit; initio aute.m
; (20) Quidvero pqst vesp.erds.Ex hoc loeo ajjparet. bperis .matutinale «fficiuni sum.it pro.'.Laudibusi,iliud
Joannis ssceuloCompietoviuni"separatiiriavesperlirib eninv perspicjie sejungit;a jjoclufjio. et cseferis aliis
ofQcio;persolvi cohsuevisse. .Queni sineera: aiitiqui- omnibus Iipris quas ibi sigillatim recenseti.quam
taiis usum ;^$Q".bptaiiduftvessei in "cbilegiis canOr accepiipnem,:quse-oritniu:inniaxinie prppfia esl judi-
nicbrum et per urbanos sallerii lilufos feslitui. Pit. cip enurieniissimi cardinalis.Bona c. 5 Divin. psal-
l. (21) Hymnitm jusli"Smteonis., Scilieef' caivtieuiri.;, ., mbJ;jSect..ri el.adaiiliquoruiil meiitem ,accpmmo-
'
Niitic diiiiittis, bjirinus .eriini pro cantico.a sacro-r "ilata, IIQCJocOreiinei; - , . .';.,, -r -, _,;„,."•, ./;
rurii.rituuhi vriiefprelihus aiiquandp usufpaiur, ui U (28) .Cum:_or.atwneJDo^imca^rf>r.ecib.us,. Ita.i etjii
supra decIafayimu_.,.quoyelfam de hyninoiaCliariae Ecclesia,Rbto.magensiante sexagintaannosidpbserr
.inielligas. '.;' rV' .yabatur, ut palet -ex;Breviariis, ,an. 4491,, 1578, ;et
(22) OraiiqneDqriiihicd, eiSyriibolb eicehfessiorie Psalteriis Rpiomag; an. 1507 et 1586; Jtein, in;Pari7
-nos.riMfiiieJifes.^Exeeplis iilplicibus:, duplicibus, et ;sien.si,LexoyiensietAbrincensi Ecclesiis oiihi.reci-
" . rtabantur, ut constat ex Diurnali
intrij qciavas, ''.'_ '; ';„: ;"'""', '.:::; Lexoviensi, ,an,
c": '(%$j.Qugmi.lectio ptwceclit tie exeiriplis sqnciofitm ;45i.2j<et;iantiqiiiS;:B^ .
;
Patrmn. Iderii habetuf lii Ordinafiri' Rbtbhvagerisi icerisi;—;;,;;:;;;.-::';^.::,;:,,,- ::;-., :.,r,-:^:,.,,„.r.- ;;,:,-,,-^,
'riis, per tb"tairi"-1quadfage-.irivain;;ltaquoque sanclus (;;;;(29):'Sig_rid::p_ulsanle,, Cpricinuiii.Aqpisgfaneiise^c.
iBeiiedlclus vn Regrila cajj: |2,'qiibd a nvohachis. =31;: 3Iox: eniml ui:.audiium,;fuet;ii signuinr:fest,i_ngio
' saiicii-Benbdicti feligiose'bbser'yatur;Tegi.l"uf:ehiriv omnesad.ecciesiqmcqnveniqni,: pqmpgiice
sivede gesiis ipsofumisive de bperibus.""'-'" >; eauiinhoneste,:vel,incqmposite,scdcutn reverenfia,et
(24) Medid nbcle:'ad eoiifiiehdum Dothino:sutgere Deiiimor_e:ingr_edigttiur, Nitieepilo^
___ .-•
debetnus. Sic S._ Iliefphyiiiiis lii •epitap.ijo sanctse; -dlii-.Cj ,4_)..PR'.;'.,v;..:. -,..•;.-,.. vrV: <..,-•,-•,.; ii _^..,:.\[
Paulte : Mdne, 'hord'iertia, sexla; '.nbtid':'vespcie,'; =.:;.(50);Dbi r.eligiqseconsisteiites, nqn.Jiqcautillac
iipcils triedio,-per' ordirieinpsultefiutri:caniabahi;:EV :^:semoventes:necaiiqui,cqnfqbuIantes^
sanclus A.hahasius lib. De virginltiite :.Medid iiqcle: ; iclerici quahta nvodesiiain ecclesia Dei,corisis.terede-
_ sutgito, ei laudaibDominuriiDeuriituimiAiims&piixiS ; cbeantjSiceniinsiatuit.cohci^unvA.cju^^^^
]'_Augtislinns _ser,in.55"dbtempbrie: Rbgdvosfad-yigi- . -__ 8T6_,.ie;;i5fI\Brqttes igiiurabqtfqsis sermocinqiioni-
iiqs Inatufiits sufgite. S; lsidorus"De eCciesiasiieisi ,r:bus:audilump.griter_cqsiigentet __linguain..:ihecclesia
.officiis lib.' i, c.;22 de.yigiiiis, Radulfug- decahus; ?:cjtm iimore,.:el.-venerqliqneslanies., aut qfent,. dltl
^Tungferisis"De'cahriiirim;obsemriiia*. Jjfbjioljti1!^, ,- tJantwisqut:_audigni.:$t
;;Miique-diyinbfuih officibrunvexposiiores;- :;: '";; »,sCopus;InReguJa-.canonicofum, c, 26 :_Mdx qudilo
': ^ ^:signq/6jnnes^canom^ ad bcciesiamjei tiqti
.' Sigriilicafe ivideliir Sfatiiri i)bst"versuni;-:;_Oe«!;;in i c ;^qmpqtice;_^tth_itthpnestftvei iitcompqsiie,,sed citm
"ddjuibiiuhi,diei liymnum,/et;;oriiliii solituriiliiviia? Dei limore ingredianlur eam .vivec cunijjaculis Aut
.'toiluni i_ibfficibfeiiali,:crijus:usus,-s] iia'.tulit,'_r^lio j ^fuslibusinehqto; exceplisdebiiibus,,98;serf religiose
lrie fiigii; _>cfijjiteiiini; D.urandiisRaiibiii L Vyici.3,, , -;:>.illisslandum^i.psq^ cbnijueri-
""
ei I. vi, c. 72,;hqii briiittilrivitaibiluin;,'ii!si'iri'bfficib j ~ .iar:;qub;d-cl_erfci^^
. Epipli-thise,;Ifidui ante Pasclia,-et'•'bflicip:*defuii'etb- - _ji ad^^ diviriumijpiriciuin.pefagehdurn.;y.i.dereniur,inbpti.
; fuiriquaridbfunus'noricstpriEsehsiSebuiusaiitiquos^smMox;mqMlvp,iecclesiqm. qd^dijiinu^.q^ffUp^.Jpef-
",~.tie-:saCris,bf_Qciis; tractaiofbs bfdirieiri-Roinahum,•*':iagendumjntrpyeri^
;"Alcuihtim De CqefiaDbiriinfj AriibIivfiurivL;Iv:v;C-r;--:i;, ; -C-doJii;imcarefnec idd\:psajipndupi:_[:siare. p.atppni;.rsed
flohoiiunil. iii,'Geni. aniinsey-.e'.88. ^^!^;/;:;^ : :poliusisedettim,:_hQri 4ivi:nis, se_d.vgniS:Solenl,,i.ii$tqre
c""'"'
""""" (26) Duodeciiiipsalmos°eflii!Hia,.;.',! J(Jiibd::obse}vat'
1 fefiis 'cxffa ie.nipus-
t'.«i/gtiiieWs^Et-statUtalantiqtia jjapj^Ii .cathed^aji^ ecr
Eeciesia Roioiriageiisis: in s- ij.rclesiseParisiensisi IHbsjm]jlicesjlier0i.si.p.it,:ca-
'
" ipascivale. Ih"'Ddttiinicis'•'v'erb'idi'ebus diibdeciriv;psalmi;\'H-_:vednlj.ri::Cgnfgb_rilpjqnei iac}iintiq.,ei:r^srC, psallant gta-
caiiuniur ilv piiriio iibctufnbjqiibfum' ciiiiibettsver- viier et modeste cprfl_m.:.:ffepy.0empi:es-..epf^m,factti
'
sus LGlorid Paifi shJjjUrigiiufV licet iapUtl;Joahhem ns. ii/ii^-^Mnoi^iM.mhiJsim^ 4e
;, riostfunl qiiatiibi'psalmiuria S^; glorificatione cbpu^ i-;; ..psaliJiodiaetcultuDei^ .Rasiieeiise
...'."lehtuf; cuicbrisoriaifGuill;DtifahdusRatiori.'qJiyin.i. sess.21, §,3,:-i:it;6,;Be,coiJ^ulat}pne.sa]uj;em;et
bllie' tib. ir, c:3. '" - ; ;'; , ;;;;-S ;° °.:-;;;;;;;" ;: ,, divagalione.in ecciesia videcoifciJiunv.Rptpinagense
i(27) Per officiumMalutinale. Inteliige laudes, eo i"p .annp 1522 habilum, sedente Georgio II de Ambjisia,
enim iiomiii.' ab officiorum divihorum exposiloribus is lit.l,cuicoiisonaiRiiuale Rolomagense an. 16-31p.i,
U JOANiNESARCHIEPISC. ROTOMAG. 72
pag. 387 : nlra eltorum nulla fiaht colloquia, non /A dicuntuf.inecfit confessio in Testis Iriplicihus, du-
sint quirisu, aliove incomposilo, seti tninus modesto plicibus, nec infraoclavaSi
aclu, reiii divinam turbenl '• rion qid cum cmlerorutri (57) Prima finila ih capitulum fralres convenianl.
scandalo dormiunt, vel iilieras, -aul alias scripluras Regula canonica S. Grodogaftgi episcopi Melensis de
leganl: riouqui privatitri officium-vel alias oraliqnes liora priftia. Eoc expleto conveniunt ad capitulum
-recitcnt; elc. ' - ijuolidie, et ex ista inslitutione, quatn propter illorum
;- (51) Et ad Gloria Paui.-arf qltare se.inciinando ulUilalem Dco auxilianle feCimus,in uhoquoque die
vetientes. Idem prajcipif Rituale Rolomagense an. altquod capitulum relegant, prwler diem Dominicutn,
1651, p. -i, pag.'388. Italamen ut surganl adf. Glo- -ei quarldm, el sexiam feriam et sdlemnitates sanctd-
fia palri el Sicut erat, in principio horarum, -et.ih ntrn, in (jidbiti relcganiiraclatus, el alias Itomilids,
fineiitviialorii, psalmoruiii et canticorutn, eiadeum- vei qnod wdificet'audientcs, eXo.El episcopus, vel
deni versutn Gloria Patii in fine responsb.riorum.. -arcliidiaconus; vel qui in loeo illorum prwesse vide-
X)iiod ex parte servatur in ecclesia ealhedrali, siaht tur, ibideiriqriodjubere liabet, jubeat; elquod corri-
enim omries, yel surgurit quotiescunque cantalur: gere, corrigat, elquod 1,QQfaciendumsit,ordinarestu-
Gloria Palri, soli vero dc minima sedeivertunl se n, deat. Post leclionem recilanlur wtas mensisel .., lunw,*
ad altare : at in pliuiriiis irirbis'et «dioecesisipiro- D el saticioium;quoiumfestacrastirius excipieidies,elc.
chialibus ecchsiis vcftunt se et incliiranl omnes. GbnciliumAquisgraneiise A. C. :816,' 1.1, caji. 123
(32) Choruin nori exeqnt, ttiajores absque decani, De instituiione eanonieorum : Ut quotidie ad colla-
minores absque ticenlia ea.i.on's.T_lcinRiluale Roto- iienem veriiant, ubi et hancitislilulionem et aliarum
magense : Quandiu celcbralur oflicium,nulluseclwrq Scriplurarum sanclqrum lectioiies petiegant, et pro
discedere^prasuinqt, nisi officii cattsa; vel urgente admissis veniatn poslulenl, el senleitliam pro quali-
gravi iiecessitaie. Nunc"in caihedraii eCcICsiaquilibet tate adtnissi .suscipiant; iijti eliam 4e comniutii
ennoriicus inj'ussudecani vel canloris pro suo placilo . profectu etuliliiate Ecclesim perlracteht. Consuetu-
' egredi potest post
primipsalihi reciiationeni; veruni -dines Ecclesise Hotomagensis scriplse lempore
(excepto pane quem sic percipit ad matu.tiiiiiin) , «Ricardi de Gonstantiis decani anle annos 400 ex
umhesfere alias distribuliones amiftii, nisi regre- . vetencooice ejusdem Eeclesise ': In capitulo finita
diaiur iii chorum antequaiiv officium absolvalur. teclione prout decet, debet legi labula, qum ,debet
03 (3.3) Arileetrelro inclittet. Sic etiam Rituale ordinari et conscribi secundum exigenliatn lemporis,
Rotomagense ali. 1651, Profunde iitclinant verstis et proul cohvenit singulis dignilatibus et ordinibus
altare, el faciunt reverenliam anteet reiio. Ilein in r< ( canontcoruriiet servieiilium in clwro, qiimposleanqn
veleri ordine ad recipiendum cahonicum calhedra- debel imtnutafi.r Pbstea stilet fieri compotitm, et
lis eccleslseParisiensis : Faclis versus orienlem,deiii- lune et ibi soleni recipi excusaliones cattonica;, vel
de versus qccidenletndebitisinclinatibnibus.ln ecclesia 'reprdbari;:ibi elidtn faciendw sunt grulim vel a de-
ahlem cathedfali Rotoinageiisi fil revereiilia vcrsus cano, vel ab hebdomadario, si qum siitt' faciendw,
allare etichorum allerius paftis. ld sic iiiielligeridum Post hmc solenirecilarimaranticeet offenswdiei et
putO. Ariieallare el retro, scilicet ante crucifiisum hofamm prmcedenlium, et ibi puniri. Item qualibet
in navi consliluium, vel aritedecanum qiii prope die Veneris debettl cottvenife ontnes canoniciin ca-
janbarii cOhsistebat, rit solet iii festis triplieibus. Eo pilulo~Itora capituii, cl ibi fihitis prmmissis debent
eriim modo a monachisOraiidimontensibus observa- . traclari negolia Ecclesiw':' tie.c se debeitt absenlare
tur bsee iiiclinaiib, quse eiiam in antiquioribus eon- crinonicij iieque iractalum impedire, nisi finitis tiego-
sueludinibus Cluniacerisis ihonasterii sscpissiivie iiis,vel ticehlia accepla a decano, vel hebdomadgrio,
' " :si decarium abesse cohtigerit. Et ibi debent observdri
legitur. Spicil. t. IV. I
(51) Exceplis diebtis Nqlivilatis Dbmiiii el Penle- honor, lionestas, coinmodum Ecclcsiw; sine siihuia-
Cosies. Quiluis'temporibus anlijjhonn de lempbre lione eipersonaruiti acceplione, et absque fidelitaiis
paschali sumehaluf, sicut habeiiir in breviariis Ro.-lTJ el conscieiiliafumimsione.El qui iwiivenefil, velsine
tomag. an. 1491 et 1578, el psalieriis a"n. ISfl^et licenlia recesseril, panetn unius diei amitiat. Pit.
1580, in quibus legilur : Notaqubd per toluin aniium Ilem slaiiila antiqua Eccjesiaj Parisiensis : Inde
dicituf ad Quiciiiique aiiqua unliplwna de suprascii- ad capiluluih progteditthlur, ubi gestis sanelorumet
plis exceploiempofe yaschali; e"tih Diurnali Lexo- diptychis defuticioruiii periectis fiuni preces pro eo-
viensi an. 1542 : Inlenipore paschali posl psatmos et rum requie. Poslea, ter petilo Dei adjulorio, sttbjutir
Qiiicunque atiiiplwna, Alleluia : Kpn enim liic agiiur gitur versus cumcoliecta;et leclor^ data benedicliorie,
de symbolo Quicunque, quod ex ordinario Roloma- iegit cattoneni seu caput regulw qttod qmnes cum
gensi MS. ei islisBfeviariis ei Psalleriis pef toiuiii stiriinia revercniia ausculiant sedenles; ilerumqiie
annuiri etiairiin feriis habelur. data ab hebdomadatio benediclibnesecedunt... Omni-
(35)Subsequeitlecgpitulo : Domine miserere, ih fe- bus sextis feriis audiat capitulum defeclus choriin
rialibusrdiebus. Nunc autemin feriis per annurii Itebdorriada, ctdeliiiquentes exdminenluf, el erraia
.diciliif capilulhm.',; Pacem et verilaleriU ". corrigantur. Ordiriafium Rotomagense MS. ex rii-
(pSyConfesstonefacta cum precibus. Preces ribn blibtheca Bigotiaria, pag; 5. Dehiric incaptlulb, ctibi
73 KOT/E Ai) LIBKUM DE OFFIC. ECCLES. , 11
audialur leclio de Martyrologio. } Preliosa esl in /\ sumpto; sic enim testatur Ilonorlus, I. i, Gcm.
conspeclu Domini. Morssanclorum 5.01 ejns. Ora- animsp, c. 87 : Cwlcslinuspapa psalmos ad introitum
lio : Sancia Maria, elc. Per Dominum. Amon. Detis tnissm canlari tnstitu t, de qaibus Giegotiuspapa an-
inadjuloriuin ler dicalur; Gloria Palri, Sicul er.K, ttplwnas ctd inlroilum missmmodulundo composutl.
Kyrie cleison. Cliristc eleison. Kyric eleison. Paier Lnrie adliuc primus versus ejusdem psalmi canitur,
nosler- Et ne nos._El venint super. Lt respice in qui tolus olimad iniroitum decaiitabattir.
senos. Et sii sjdcndor. Oiemus : Onuipolens sem- {45} Ceioferarius. Qui apud Gisccos acoljiljus
sicut teslantur Alcuiniis, cap. De lon-
pilerne Deusdirige. Dominus \obiscum. Benedica- iuincupalur,
mus. Deliinc legatur obitvs si fucril, el dicalur De suia clericorum, ct Amalarius Eoiiunatus De eccle-
siasticis officiis, lib. i, cap. 10; lvo quoqtld Carnp-
piofundis, cl pteces tbi pcriinenles, ut in Obilatio
noiatiiur. Quoperaclo pner dtcal -\ Jube, domne, be- lensis, serm. 2 Devila ordinaiidorum. Item Geinm.t
nedicere. Benedtciio; In \i.un mandatorum suornin aiiimss Iib. i, De antiq. rilu miss., cnp. 178.
diiigat nos omnipotens Deus. Amcn. Sequalur leclio (46) Diacottum el subdiaconum osculelur sttcerdos.
de seuaonibus vitmcleiicorum. Niinc aulem in confcssione inclinal se lanlum »i
uec osculaiur. Js tamen antiquus est ministros
(58) Ne aliqua sancli feslivilas in crasliiw eele- illos,
iiranda onJtla'ur. SicRittiale Rotoinagcnse an. 1651, R oscnlandi rims, cnjus meminerc ordo Romanus iit
p. i, jiag. 402 el 439. Iiem Giodog.ingiis in reguLi qualuorordiiiibus missse, Amalarius, lib. vnDeoilic.
caiionicoruii), c 18 de hora piinia : Quotide ad ca- ecclesiast., c. -5; Ilonoritts lib. i; Gem. animse, c 7;
pilulutn omnesclericosveinte conslituimus, ttl anitna liugo.Yictor, in Speculo eecles., c. 7, ideo (ut opi-
'verbum Dei atuliat; el episcopus, vel atchidiaconus sior) quod cuni Teriulliano, L De orat., cap. 10,
ibidem qttodjubere Jiabel,jubeal, el quod couigere, nef.is dticercnl ari sacrificium paeis accedere -sine
ad quori ulparatiores et idonei magis aceede-
eoirigal, et qund faciendntn sil otdtiuire siudeal. pnce;
Posl leclionemtccitanlur aias~tnensis el lunm, qno- renl signum rcconcilptionis prajmiltebanl : quoJ
iiitn fesla ctaslinus excipiel dics. Et Peliuis de IIo- indical Missale Ecclesise Sarisberiensis edilum .Pa-
nestis in regula canonicorum : Cum jratres post jisiis anno 1555, in cjuo habelur : Deinde osculatur
Pritnam in capilulo mane cotnenittnl, leclor pelila diaconum et subdiaconum, dccns-: Habele osculun.
cf dilet tionis, ut apti sitis sanclo aliari ad per-
iienediciione,mensis terminum, mlaletn lunm, feriam pacis
ficien.iumofiicia diiina.
sequeniis diei el festa more solilo pronunliet. Unde
uiiruin \ideii potesl quod in qiiiLusdnni Ecclesiis in (47) Sacetdos ewtertqne ministrirelro coram allaii
orent, ctc. Haic non sunt hodierni usus in Ecclesia
qtiibus Martjrologiuni legilur, ejusticm diei feslum C - _
aiiiiunlielur; cuni decaniaiis primis Yespciis; No- Rotomagciisi.
tiuniis, Laudibus el Pilma, jam majoricx paiie olii- (48) Diacotitts post eum eamdem imilctndo viatx
ciuin fueiit celehratitiii. consislal quousque ei sedere 'innual. Hoc statuerat
concilijm Lnoriicenuni can. 20, el Riluale Rotoma-
(39) Lectio tegulw Jianoiiicalis. Scilitet Grodogangi gense an. 1651, p. i,
Metensis episcopi. vel concilii Arjuisgrancnsis. pag. 598. ATecslantc presbtjtere
diaconus aul subdiaconus £©3 conlia sanclos cano-
(40) Seu S.
/)«s'oirt/!s.YideIieei Giegoiiipapaj Li- nes sedcre
hri pnsloialis curse ad-Joaiinem cpiscopum ci.ilatis prmsumal, sed presbylerscdens innttal eis
ul sedcanl.
Ravennaj. ,
(4'J) Ostendil eum esse vicarium Chrhti. Eadem
(41) Tel alicujus tegulaiis libii. De scnlenlTs ratione lib. m, De eccles. offic, cap. 5;
taiictorum Palnim, de Yita cleiicoi tim post Martyro- InlroitusAinalarius,ad
aut de cpiscopi tnissam, qui vicatius est Chrisii,
Jogitim Rolomngense cdilis, sermonibus adventumnobis ad memoriam redttcit; et cap.
eofuindem liicagiiur. In Ordinario cnini ms. caihe- ipsius 10 dc sede :
dralis ecclesise legitur : El sit lectio de sermonibus Clirisli in episcopali Episcopus, qttia vicatius esl
omnivus mpmoralis superius, dcbel et hic
Yitm clertcorutn; nliqnaiido : Legatur de residito cx-
ad memoriam ttobis inlhronizate Cluisti ascensionem
id
positionis, esl, homilise. " el scdem. Sic Christi vicarii sacerdotcs
(42) Infeslis omnes.ln festissoleinnioribiis omnes misdam papam, cpLst. 60. Pa. aptid Hor-
cnmpanaj, in duplicibus el seiniduplicihus trcs tan- Ab auslro ad aquiloncm candelabra lenein;
(50)
iiim ptil-.anl.ur. Ita Alcniinis. De ctlebratione niissnv: Cnnloie inci-
102 (^5) Dtw acolyt/ii, unus qui cantel gtaduale, pienle Kyrie eleisoij.coliocantnr cetet in otdine a
et deferat candelabrum, alier qui alleluia, el ferat
pailc anstrall ad seplcntrioitem ab acolyha, osteit-
-t/iidi/iK/Hiu.SicquoijiicHitiialeRolomageiiseaii. 1651, denie hoc facio quod tniscrlus sil Domiuus omnipo
p.ig. .")99.Qua \ero de causa qnidam ritum illunv icns muttdo in meridie _cl septeiitiionc. Niinc \cro
improbeiit iguoio, cumin noslris habealur insiil.uis. .poiiuntur ad orientem in Ecclesia
- Ilinc etiam patet Rotomngensi,
per ferias olim in Ecclesia Roto- excepto Evangelii lempore. -
iuagcn=i laniunv fnisse ccrofcrariiim iinuiii in ccle- (31) Incwplo Kyric ccrei 'Iln ordinos
Jjrntione inissse.; miiie aulem ,riuo tolo anni tem- passim, et Amalarius, Iibro dcponunlur.
m, cnp. 7. PE.
fjore, Ilem riluale Rolomagcnse p^g. iii.
(41) Psulmo diclo. IJ est, \rrsu e\ psulmis de- (52) Seplem candelabra. Septenarium liunjj cero-
PATaoi.. CXLVII. 3
"75 JOAMES ARCHIEPISC. ROTOMAC. VS°
ferari-jrum liuiiierum ex Apocalyjisi petitiiiii (de qu'0>A Ministri Castila se exuunl, qitando iecloris sive effti-
vitiendus Ordo Romaivus) miraniuf apud nos' in toris bfficiiim:aiismiiunl. Item "Gemma aiiini.se-1. i,
missis ponlificllibus explevisse, iibi sequalis diacbr c 252. EtHugo a S. YTclorCjDe special. miss.obser-
iierum elsubdiaconorutnmimerus pefseverat, imisu • vat., 1. III, c. .9 sic ioquilui' : In diebtts auiem Ad-
olim fuIBsecoiistat ex veteriLibro pontificali disertis venlus Domitii et Quadragesiihmininisiri tton tttunlur
• liisce vefbis : In die ordiriationis episcopi, manissinie liujusmqdi veslibus (scilicet dalinafica et lunica) sed
pulsetur el canteittrPritna : posl quam ealnr ad capi- casulis. Tamen qur.ndo proprium officiumassumunt
tulutn ibique a decano, archididcono, canlore el can- . casulis se extiunt,-quiain \%%.prbprib officio,id est
Celldita-oidinenlur qui debeht procedere •tninislri,sicul - lcgendo Episloiam vel Evangelium, eos qui ad prw-
iii majoribus vvos esl feslivitaiibus : Itoc est, dno ' dicanduin d Domino missi suni repiwsentat.Castila
acoiylhi crim ihiiribu'.i&, dtto subdiaconi cum crit- - autem lalia significal opera quw in itinere observari
cibtts;septem acolylhi cttni candelabris et cercis, se- non possunt,; sigiiificat enim periatiludinem sttam
plem subdiaconi cttm Evangeiiorhmlibris,scptem dia- cliariialis ampliludinetn. Hwc aulcin exigilur el in
coiii cum-tatictis reliquiis, duodecim presbyieri'induti loquendo propier qttod collo circumdatiir,in operando'
. '
planeiis, etc. Pit. quia super utrumque-bracliium repitcatur, cl ineogi-
•"'• De septeiiario acolyllinfum nuiiiero ih missis pon- " lando quoniam peclus inde tcgilur, el in portando
-lificaiibtis legendum Ritttale RolomagensevinnolOSl . aliortim oneia eo quod humeri inde amEiunlur. .Qtiaj
edituin, p. i, jvag. 444. El Gemnia aiiimse,lib. r, .c.. iin callicdrali Rblomagensi ih JDominieisAdvenlus et
-4,-' sic hahel : Posiquam campanm sonqverint pdtili- Qtiadragesiniseobservantur, -prselerquam in Domi-
fex ornatits proceditfquem sepletnacolylhi cunilumi- nica Pahnarum, in qua minislri uiiinlur dalmatica
nibusprwcint.Wuac rittini restituendum censet Ri- ; et luiiica, ul iu Riiunli Roioni-igensij aii. 1651, p. i,
' taale
Rpioniageiisean. 1651, ji:.I, pag. 502. pag. 451 et 466-,et in. Missali Rolomag^-,-ffn.-i6"C8,
104 (55) Iiicipienle snbdiacono episiolam, sacef- .De riiucelebrandiinissam.jira_sci'ihilur.,
r/os juxtaaliare sedeiit. Sicut et liodieTit apuil Cnr- (59) Casula induitur diaconus. Casula noiv.taril.uin
• ihusiaiibs, qno in loco celehrans aiidit Episiolnm, diac.onoriim el.Siibdiaeonoftini in ministerio.aliaris
'"Graduale, Alleiuia et EyaiigeJium. "Ex quibus cdn- peeuliare vesiiinenluin, vernni eliam omuium"cleri-
•siat novissime omniiio hiiric; hiorem Inirbducttiirij; .coruni oli.m coinuvuiie efatoiiiaiiientuimi-iesieAnia-
ui. sacerdos celebrans legere teiieatur ea qiise a lario, 1. ii De ecclesiast. offic, oap. 19, De casula':
, diacono atit subdiacono legunltir, aut (jiia; a choro Casulq verb qtiwpertinel genetaiilertidohinesclericos,
-'SUeciriufttur. ' debel significare opera qum pertinent ad omnes.Ilem
(54) Subdiacoitus exceptq ienipore hlinistrutioiiis.^ ordo Rpmanus in Ccenn Domini : Stalim-dtw acoly-
sum in clwro trianeat. Jd apud Cartluisieiiscs niona- llii paraticum nigris casulisincipiantexspoliurealtaria
«hos rion"lauium a siibdiacoho obiervatur, verum usqiiedum.finitur Vespera, poslea iqllanlitr. Quibus
eliaih a-diacono, qui tibi pfimuni in mihisleiio nlia- consonnlTvo Carnolensis, lib.-Oe rebus ecclesiasli-
r-is noii desideraliir, ad lociim suuiii iii choro iever- cis, serni. De significaiionibiis iiidumentorum.sacer-
tilur, el Ciimaliis inissse decaiitat offieium. - doialium.
(55.) Epistolatn, responsorium, iraclus, iiel alleiuia i(60) Incensalo altari. Altare non incensatririm-
•seqttuitlur. P-ct respoiisorium intelligas graduale, mediate aiite-iectionem Evangelii; nec deferturpul-
•sic a Joahne el aliis divinoruni officiqruiii exposito- vinar a subdincono ante diaconum
adlegendum
-ribusnunctipaium, quod EpislOlserespiindeat. Evangelium, licel idem habenlur-aptid Guill. Dui-an-
',(56) Per tabulas osseas. Deliis labiilisvide Aaia- dum Ration. div, olfic, lib. iv, -c 24 De Evan-
jjarium, De ecclesiast. offie. lib. III, cap.i6.Piv. - -
gelio.
(57) Oporlet episcopbset abbaiesbaculos de mani- (61) Sitpersinislrum armutn imponal. Id esl,supra-
•bus deponere. Idem docet Anialaiiiis, lib. ni, De sinistram
pectoris p;v.;teiii.,Ideiii.legitur apud Ama-
-«cclesiast. offic.,- cap.18 vVsquerid islud offtciuin
servos anie D Iarium, 1. ui, c. 1.8': Diaconus poiia't~E-i)axgeliicm in
-baculis susteniabamur; modo;nt apoiiet '
sinislro bracliio,elc
'Dominum slare, Itumiliter siamus depoiienles baculos
•e inanibus. Illud a canlof e caihedr-alisecclesiseIloto- (&b)Vrwcedenlibusceroferuiioihuribulique laiore,
cum processione,Id est, ininodiimprocessionis.Umis
magensis obsefvatur.
Subdiaconusexuta De auiem (ul°legimus stipra) olim eritt in misssecele-
(58) casuia Ephtolam legal. in Ecclesia Rofoma-
isla casula qtiam vocamus pianeiam plicalam sic braliOne per ferias eeroferarius
videiur in nbsiro Rituali., p.
halet Ofdinafiuni Rolomageiise ms. pag. 3 : In gensi, cujus vesligium " -
i.r, pag.,444^ ;::'.• ";,..
Dominicis qutem AdvenlusDotnini el inDoihiiiicis a '
missam'did- " (65) (Juo lectocandelabra exslinguanliir.lieai do-
Septuagesima usque ad Paschq, sittl ad
conus et subdiaconusin casulis, et ad Epistolam iol- cet Ahialaiius, lib. III, Dp ecclesiast. o(Iic,'c. 18:'
lat subdiaconus casulam ;-lecia Epislola iiiduat eam. tEvqhgetio feposilo post lectioiiem in locb suo ccrei
Et diaconus qd Evarigclium exuat casulain, ei sd exstinguritliui, quia, -,finila 100 prwdicaiione Evari-
more slolce in sinistro IiumerOpailiet., sicque maneat gelii, lex et prophelia eessot«Hi.AnialariOaslijiulatur
msque in ftne m.issw.El Amalarius, l.ui,i c 15: G. Durandus, Ralion.. 1. n, c. 24. el exoositio niis-
77 NOTJE AD LIBRUM DE OEFIG. ECGLES, 'n
sse subseqttens ex ros. codice Bigoiiaiio depfompla. 4^modq polesl-qui paitis esl-,corpits essb,'Chrisli?coiise-
accensi per iciuni inissse offi- •eralione. Consecralioigilur quibits verbis esi, eicujus
' Nuric.aulem.remaneril
cium, quc firiilOcelebrans et ininisiii in sacristiam , sermonibus? Domitii Jesu.-El jjaulb Jibst : Noricrat
"receduht, nrajeutitibus duobus cerbferariis cum ce- cqrpus Cltiisli ante consccralioneiiif-sed ppsl cotrse-
reis aTdeniibus. ..,-'._ cralionem dico. libi quodfamcorpiisestChrisli.Ad
«. (64) Incensuin sacerdoVthttliiiribulo offemlur.-li posteriorem de quo hic sermo, refefenda s-unt-verha
•est, iiieensctur :.quod" de lliurificatione altaris non illa. S. Laurentii: ex Iibro.M Officiofuni ejitsdem
.'est-iiitelligendunV. ".,.".• Ambrosii,; cap. 41.: Cui cotitmisisti Dbirihiici si;n~
(65) Qttam finitam Versus sequalur: Ordinafium gttinis co_nsecralioiiein,iciticonsuihiriahdorUmcbnsor-
ecciesiaj "rnelropollianse :'Slaiulum est -in Ecclesia tittm sacramciitoriim. Sic eninv constariter legeiidum
-' Fiolomagensiper lolum antittm vbrsus ojferendarum est hoc locp,.et in aclis ejusdeni.S;. Laurentii, iex •
secundum suutri or&.tieiiicaniqre, _etsub analhemale antiquis codieihus, noii sanguinisciispeiisalibnetn;^xt
iusstim ite dimiltantur proptef cleriiiegligenliam, nui - perperam: haben.t receiiliores. Nairi'Domiiiici sari-
1 - giiinisconsetraiip, idesi, cumpafte.-eblatse.iiicnlice
presbyter fuerit prgniptus ad : Per oinnia. .
-.'' (<5G)~ Canioriiquamliriieo eoopertam in iestis dia- commistio, dinconi custoJise et mhiisteiioVcommil-
cgno-deferat. Idem Alcuhius. in libro De diyin. olfi- tebattir, •Q-iOdmunusconsuinmaiidorum consw.iuiii
ciis irisce yerbis.edocet: Can!ores:_more levitartim, ; sacrqmcitlorgm aplissime ibidem appellatiir. Pri-,'>
qui oiintia necessqria iabefnacitli. prbvidebanl, qum- . . Ei coiiciliuni Acjuisgranense;habiirim A.'I). Slu,.
riint aguam adfonlem,el servaitteain cooperlamusqUe , p. 335.,_cdit.Sirnioiirii; cap. 7 : Shie: ipsis sacerdbs
ad tetiipus sacrificii, et sic eani mhndam offerunt. , noinen-habel, officiumiionliabei, naiit, sicui iri-sacer-
Gemmaahimaj similiter de antiquo riluinissaruHV dqle consecfalio, ila et:in.minislrO dispensalio saciat
• 'I. ijJc". 58,' De canlOiibns ::'Unus canwi bblatam cum ,-vwifi est,.£lc. Eadenv Isidorus, "lib. -n" De ibffic.
favqne ei vinuin cum ampulla offeri, ciller aquain ecclesiast., cap. 8. ... '-.-..-..,. ':-".''
- vinoadiniscendam prwbel. Id horiest hodieniiusus."
,(72) Oblqla quatuor'paries\ calicis iaiigat: Ideih
- (67) Aliis dlebus tniiiistrel eatn acbltjthtis. In hac . liabetur
apud Ivoneiri-Gariioteiisemi ejJiit. S53,el in
; iiostia dicecesiiaivv in feiiis et Doniiiiicis, quanife- . Ordirie RoiiiaiiOj in
"" - " aiiiiquo ordihe iriissse: Pohiifes
stivis diebus ab acolyiho offeiiuf. e latere langit calicem.duas facieiis crrites. TieshuiiC
"
; (68) Sacerdos.eblaiioiietriita componal.Micrplbgus,
foriiianlurcruces; liioneiitauteiiirubricartirii Missalis
'D"e eccles. observai/cap. 10. OHalain cqrporali comiiieiilLitOrescaveiiduiii', I0@ iie ohlatri laliiinri
-:posila, calix addextruni latus obldlaponaiur, quasi 2 calicis tangal hoslia, ne fragineiita inde-fiithtj et
satiguiiiem Domini suscepluius, qnem.de iaiere Dotni- :; iiitef alios BaiilioloinscusGavaiiiiis-iibi. • "
'
nicq praflaxisse ciedimus.' Ofaliorie fiitita ulerque calicem ievenfret simut
Jiixta deeretum (75),
:((i9)Incensum. dcsuper offerat. Rbdie' diacoritis"hbn levat ca-
concilii Roiomagensis sub Joanne i', archiep. Roto-, ponantet cooperianl,'
liceni, sedJiaiituni-disfcooperit, et post, elevaiiohem
nvag., C 1": Ct lemporcguo Evaiigeliumiegilurf fini- cooperit. Olimcalix levahalur
aisacercloteeidiacbiio,
iogiie ojfeiiofw super oblaliqnemincensum iri.jnotietn siinul el depoiiebatur;
mdelicet Redempioris noslri pqnalur, decfevimus.In eliam hos.tia in yefum; rion "solus calix, sed
ecclesia calliedrali-hicensaiis oblalis et allari, in- est ex lvone paleiia'calici siiperposita, ut plaiiuin
«eiisalo eliain saicerdote, in ciicuitu altafis derert Cafholensi, ejjlst. 253. Adveiie auleiii
liiceusalis tumulis:el allarl san- ajiud auctoreni noslfiim nihil legi deieJevaiioiie cor-
diaconus, qiii reigilm
ciae Mariaj ricolylho ieddit thufibulum, qui iiec cle- poris et sanguinis Clmsiiseorsiiri,rit hodie fitsiriiul
" iiique panis et vinunv conseerata suiit, ul a poptilo
riiiii.ftecpbpiiliiriithiirificat. cif.cutnaslaute adorenfur : quem . riiuiri hon piito
- 107^-C'^) Subdiacbniisvero,si ftierii, acolylho. Eo-
adeo esse anti(juUm,,cuTiiv necift Saefaifteritaiio S.
demliipdbOrdo Romanus, deofiiciomissse ; Quandb
Gregorii, hec in Sacfamehtariis excusis,nec apiKfPa-
inchoal canbnemvenil acolytliu.s sttb hutiiero'habens j^ nielitim reperiatur; quemadmodiim neC in vetefibus
sindonemin eollo ligalam, ieneits paletiam anle peclus
Auialariiiiii
suum iiipafte dexterdusque ad lhedium cahbnem. Et OrdiiiibusRom.aiiis,nequeapudAkuinum, in exppsiiioiie missse
Genihiai.animsede aniitjiVitu iiiiss, c.'48 : Acolytlius Walafridum, Rabaniim,;neque
.ihfeiitis eil.ila, neciapud.'Micrbibgiimjqui elevalioiiis
infrq-cdfionem patenqm involulam iciiel,'qnam_h'tc fil.simulcum:caiicc aiiiequam ofalio'
subdiaconus defert. Hiirieriltini ohservat Paiisieftsis corporis, quse
verum aco-~ Doiniiiica.recitelur, liientibriemfacii. ";
EecJesia; in'Ecc!esIa;Rbtomageiisi,non '
Jyilitis, sed paleriam ienelsuhdiaconiis. (74) .Altare diaconus: osculelur;!.deiride dexterqm.
'• (71) Dominici corpofis ei sanguiriis consecralio- sacerdolis scapuiam. flsec riohubseryaiitui': iii Roto-
nein. - Consecrationis iiOmen duobiis inbdis apud magensi Ecclesia.
"
iiuirgicos accipitur, vel pro coiivefsione pani.s el (75) Subdiacohus diacono. HuncTitum reliiiet Ec-
.vini.in Christi cofpus ctsarigttinem, vel proipsa, . clesia Rototriagensis,sedGemma aniiiiaj,Jib. v,cnp. 48
ui.iiiyslice-loquamur,. corporis et sanguinis cpmnii- sic habet: Acolythusinfra canbnemputenariiinvoluiam.
siioiie.Piibri sensuiiitelligendus cst sanctus Ambro- lenel, quaniltic subdiaconus .defeii : subdiacqttus
sius;,-:lil).iV,-Desacramehlis, cap. 4, cum ail: Quc-'. pfwbel archidiacoho, qudtn ipse osculalanl iihide dia-
ARCHIEPISG. • >
-79 ; JOANNES ROTOMAG. SS
Corii.biis ad leiiendam,et corpus Dominiin ea cohfrin- j.AiSlrabo, D.e rebus ec'clesiaslicis,;c..22|iPoeem aitte'
-;" •
gendum pqrrigit-:. -.-'.:.;> ;-•; cqminuniqneindari Innocerilius"\\Q papa decretis
"! (76) Aiia se diqconum.siibdlaconumqudcoriitnvni- snis itisiiiu.il.MierologusDe:eccles. pbservat., c. 48,"
4ei. Eadem eninVrhpslia diaeonus,; subdiacpriiis et RadulTiisTUngrerisisjDe canonimi bhserv., propbsit.:
.Cpopulus comniunicabanlur\ ul. infeiius demoh- vilt:; 'Geliinvaanimse,.lib. i, pe anliquo ritu miss.,
•stralur. . ; ; .... C. 90De cahohe, ef c 62 DepaCe Dpmini; Joannes
(77) Si.aulem opnsnon .fuerit',':ieriiam sacerdos,: Belelhns iii sua divjiiorurii officiofum explicatione,
qut unus .ministrorurii.. accipiat. Qhleriinv saefis"rilTa- c: 48; G. Durandus Mimatensis episcbpns, lib. ivv'
"fibus olhh iiiinislfabanl saerairienli lnijus parlicipa- Raiioii,;diy.ofTic.,,Ci 55 De.pacis.oscuJo. ItenV
tione dignijudicabanlur. Qubclautem ad laudationem. .Jbanftes SteiJhanusDurariiits, peifililjus ECtiesise;
Tpletani coftcilii spectat, JoanriesriosTervideltif hic _""cailiolicse,lib. n, c..;54 De.oscUlo pati ,i exposilio"
-niemorialapsus, nonenim iriToleianG,_sedin Brae- niissse.ex vetuslp Codice;et OJo Cameiacehsis fepi-
' in JHxpbsilionebanbnis : Finis et cvhsitmniaiio'
«harerisi concilio iri exsial Ifavcprohibilio. scopus
''
(78) Summa riecessiiateliirioris sanguiiiis Chfisli sacfificii fii de pace, ut lhaheaitiusih:pace;uijde-etih ''
ejfusionis; Digna .Mauriliaiiisajculi religlbhecauliq; cottsvmmalimemcrificiiosculumpacis sUinitnus;:quo
'"M
sed irninus.probaia 100 ihfinctioriis corisueiridb,';' ' noslritmin sacrificia dsseiisuhipariicipatione bffe-
quamvvilandam monei Micrologtis,;cap.;i9j ac paiilp " riihus_,elguqddebeanius:inpaCeiiid.ri
'post abrogavit; concilium Arvefnerise A. G. 1095, Quijjiisebrisonaiit OrdinariuiriRotPiriageiisenis. plu-
-<fuin'saimlul«prp.Ms.D_oinitti«Hm^ ribus in iocis,TMi,ssaleParisiehse'"ms., 500 clreitier
'
::singulatimoecij)ei'e(!d'.;DiutiusvigOit abusus illeajjtid aririorttm, in cujus canone, pbst Agitus Dei, sic legi-
Anglos, nani in concilioWestmonasieriensiA.C. 1175 iar.-.Pax.iibij frater, el otrinibus-Clirislifidelibus,Mis-
"inliibetur, ne.qmsguasi pro coniplemeniocbiriiriuiiiohis salia Rotomagensis EcclesiceA. G. 1516, 1527, 1576
• inlinclam qlicui eucltaristiatntradat. Prt." ' et 1604,et Rituale Roto.magense'siib .Caj'oloRorijb-
(79) Unumquemque primitus osculelur, etc Ordo nio an. 1586 iii canone missse : Hic capiqt pdcethsi
°sliomanusPeipfflciomissaji.-et.^etus^iffs,.Benedictio-: capi-d.ebeal,, dicendo: Pax libi rfrater, ct Ecdesise
-jialbbijjliplhecseeaihedralis-Rolomagerists hhiclocb ; sancite I)ei., Missale auiem Ecciesisij:SaTisberJen_.is'.'
cbncordant : Presbyleriergo eidiacoiii oscutando In Anglia anno 1555 edifuni ^in canoijeisicTjabet:
"episcopum corpus Chrisii ab eo iiianibus accipiatit, jffic deosculqiut.sacerdqs corpqrqliain dexiera pdrte
'subdiaconiaulem Osculandomqnumepiscopi oreacci- el shimnilalem calicis, el poslea diacono dicat: Pax
.piaitt corpusfjlirisli ab eo, tibi et EcclesiseDei. Respqitsio":Et cum spirii.u luo.
C
(80) Patiem sibi accipial, et patieih subdiacohb Diacorius a dextris sacerdotis ab eb pncem recipiat,
tribuat. Sic Ordo Romaiius et vOtusms. RenedictiO- el subdiaconopor.rigal: deinde ad graduni chofi ipse
nale ihidem : Ipsc auletri diaconus ienens calicemet diaconus pacenvportelrecloribus chbri, et ipsi pacem
.fislulam slei qnle episcopum,usguedum.exsanguineet Clwrq.porlent uterquesuw parli, incipiens a majori-
•corpore Clirisiiquanlumvoluerit sumal, et calicem ei bus. In feslis vero et feriis quandoclwrus tiOnregitur,
fwliilam subdiacoho coinmendet; et>eidein diacono;: pax a diaconochdro apportalUiper duos extrembs de
nitnis xauie procuranduiri est, tie qiiid in calice aut :secundafonna. Riltiale vefb Rotbmagense ari. 1651-,
-pdtena sanguinis.veiCorporis Cliiisli remaneat. II_ec. j). i, pag,:400 : Prmterea eudem auclOrildle-archiepi-
et Seqiientianon usilanttir in.Rotomagensi Ecclesia. seOpdli.caulitm.esi, tiiin bmnibusiiiissis(prwterquani
(81)Aquo unus caiionicorumpaceinaccipial,qitdmin pro defunciis) post oraiioneni: DomirieJesu Cbrise
ulrbguechbfo majgribus.dislrib.ugi,elc Oscul.ufti pacis qui aixi_sii,vlc.;:pdxdjlur. Iii-cai-erqdanda in missis
olim in fine sacrificii dabatur, ut appareret populiim sblentnibusservelur -ordo q tneniqrdio'Jbanne II in
ad omriia guse in sacris mysteriis aguiilur^ei in Ec- Libro riiuali (guem ririteannos;570 ipse ium Abrin-
clesia Celebrantur prsebuisse consensum. 1n Ordine censis.episcopusvenerabili Maurilio areltiepiscopo'et
enim Romano De offieio missse hsecleguritur: Ex- rydecessori suo oblulit) ila prmscrip.us: S_acerdps,etc
pieta benedictione (scilicet episcopali ppst Da piopi- Ilem Missale Rblomageriseanno 1668, De ritu ceje-
liuspdcem) veniens presbyler,accipiat pacemab epi- hrandi missanv. Htijus quoque riiystici pacis oscili
scopo eamdem cmierisoblalurus.^Ileai Alcuihus, De; meniinefunl prisCi Palres: 111 Auclor libri De
divinis officiis, tit. Decelebratiohe. missse: fmpre- EcclesiastiCahiefarchia cap, De convniunione;Justi-
icala igiiur fiaceincipiens:q sqcerdqledatsibi mutuo, nus nvarlyjv Apolog.;2, cirfcafueiri; TeiiuIiariusr
qmnis Ecciesia osculum pqcis, ut omnibus verapacei lib. De Orat.; S. Gregorius Naziahzenus. brau 3 De
tinitis jidt in eislocus Dei; et Jibro De significatioiie pace ; S. Chtysostomus, lib. i De compiinctione
vesliihentoruni: Ab ttis persbriisdanlur qsculamultw.- . cordis, homil.5; Deiprodilione Jud_ead finem, et
in ecclesia, qtiwnullius lilillalioiiemlibiditioswsugge- homil. 51 ad populum Aniiochehum; S. Hieron)rhnis
siionis cogutilexcitare. IJem dOcetAmalarius, lib. iu ad Theoplv.Alexaridrinum; S. Augtistinus in serm.
De eeclesiaslvoffic, cap.52 De oschlbpacls; Carplus De vigilia Paschse; S. Pauliims Nolaniis episcopu.'.,
Magnus,iib.-lCapitulaiv apud Arisegisum, cap. 53. Carm. ad Cyilier. eiT.sidorus UiSpalensis-De-divinis
In DecreialrbusInnocentiipapce; Ui pax deiurabpm- officiis, cap. 15. Suprascfipfis ieslimoriiis v.ideliir
ntbtts confeciis Chrisii sacraiitchiis.liem °^7alafridus osculuiii ve] iiislruiiiennim pacis-in misssesacrifitio
;81 - mtm AD LIBRUMDE OFFIC. ECCLES. ...-._.... .-.'.---:- :"-;, - - .8?"
dandum, ;Ut in plitribus ecclesiis parbehialibus diOe- *:iubr Temporunt, Septembris, Advenlusel Quadra-
;ce;sis Rbiomagensis ubsefyatur : quCniirilrim ih ec- gesimm. ... .-..,;.;.- -___.•..;_;!;
•clesia caihedrali Rotomagensi ihusilalum ulpble ., (87) Glbriaiii e.xcelsisiit fesiis,exeepto Adjuenluet
janliquum et laudabiletii iiinlti de c.npituJo fevocafl Quadrdgesiihmjetnpore. Olim in fesiis lempore Adr
|in voiisJiabuerunl, sed ridiidtimresliiutus esf. ventus t i QuadragesimseG/oriain.excelsis non decati-
.-: {82) Cltbrttspsalldi Agntis T)ei, guod Sefgius papa^ lahatur, lil Iiinc patet, el. ex Alcuine, lib. Diedivin.
tetripofe cohfriictiqniscorpofts-'Doiriini-Caritafepfmcer bffic,, iit, De.Ptii;ificatipne S. Marrx-. Ipsa die noni
:pit. Sic Alcuinns, lib. Dediviri. bffic."etAnia"iarius_, caiiidtur ,Glor.iairii excelsis Deo,Lsiinfrq Scpluagesi*
Liu, Deecclesiasu pfficiisjci.oSliisee verbis iSef- ntapi .eveiieril; e,f px Missiilibus ad iisrihi Rotoina-
qius papa:cotisliluit:uik^ gerisis;j5cclesi_ean; 1513, 15i6; 1527,. 1576ct. 1<304,:
-
scriptutri:esi' iri Gestis''yoiiiifipalibus. Jtic staiiiiiui: iri quibusi legithr in.festo PtiiificaiiPiiis :. Glbria ih.
lemporecoiifrdclionis Dominici coipqfis Agiius Rei ti excelsis, riisi Sepluagesima fuerit; .... ,;.
'clerq e_lpopuib.dectititeliif. Ilein -WalafiiduS.Stfnbb (88) E.l.sie:allqre incerisqiMo.Hsecthufificaii.Orifi-
De rebus ecclesiast. c; 25, Microlbgiis Deieccles.; istra adliuc setate liebat a idiacorio-geniitlexo.PiU
obsefvat., c i~8,d Geirinia aivimse,:!..i,•<?'.90. :'. ji . Iri nostra dieecesi iiicensatui' aliare tlrim achoro->'
(85) Diaconus sVcastda.vtitui;iiCfUmindudt.\&tm "eaiiiatur Kyrie ckhon; quod iiotat Guill. Dufandus,;
Gemriia aiiimaj, I. i, c. 251 De idiacoiiicasula :Per-_ Ralion.; diy. Oi'fic,,;i.:iv,c.10; Posi ddtum osculuni-
qcio minislerlo diqconuscasulahuluiliir.Meai Ri.tt'ale episcopus.seu sacerdbs accipieiis deiriaitu diaconiiliit,-
Rolbniagense aruio 16Sledilum'.iiidicat,>p. i, pag. ribulum sacrum incensal allare.- ItemRituale Rolb-
466. : Y '.-;;,' _-'.... mtagense, p. i* pagi_593:;In bmhibus feslis (exceplit. •
;:". .;•_;";;vv'.';
'
(84)'C/ei'0 respciideiiteDeo gfaiias officiumfiniati simp]icibus)in:Ecclesia Rotomagerisii duin canlalur ,
ilinc liotandam in fine vnissse nbc benedictioriem Glpria inexcelsh,;ab acolytho;fhurilicaiurdipfus.
.supef.pbpulum dafi, nec EVangeliuih Jpaiiinisolim; ;
2.13 (89) ;Cfedoiii uriufti Cdhidbilur,scillceiomiih
legi cbnsuevisse,-siCutriec hodie apiid Caf iliusiaribs: buskiebus
Dothiiiicis, etc,Sic fere'Ordiiiariiiivi Roto-
<Jubd eiiarii seqiieniia indicarif. Geihma aninvse_;i.i, a 200 cifcitef aiiiiis cbriscrijjiuiri/eJt bjblici-
c. 3. Ite missa est, licenlid; DeO gfaiins,".Interjectio magenke 1 " ; ''
' IhecaRigoliaiV-i/-" i
graluiandi. tlis ' quippe pjeraciis.populusgrqtes.Deo ' hora suq: dicalur. Scilicet teiiia
fetidit, ei redit.rla Missalibus yero Rolo- . "X90) Noha post;
ad.popria
siiagensis Ecclesise aij.; 1516, 1527 et 1576, Jiabelur niefidieni hbra, qiiod obserVat-ecclesiamelropolilana
beiiediclio, sediion EvangeliUiiiJbariiiis.et In Mis- „" Rotbmagensis, exceptis 'jejunii diebus, in quib.us
.sali RotQmagv an..T604, sub Carolo a BorboniOha- Jioechora ut in rnoiiasteriis
' ante riieridierii anlicipa- .
'''•' " :";
hetur : Vsrtiise ail populuth, el eibenedicil maiiu, tinv '".:"; -:.'..:'
interim-exuilur casula dicendo<";__ DbnvinusvObisCuni, (91) Qiios capilulum, deliinc.tiijmnussequalur. Ilie.
elEvangeliutrisecuiidumJoqnnetn. Ini_f_f2 Missaliau-. nOrifit mentio responsprii/:..Tu_exsurgens, Domine,
temParisiensi rivs.300 circiier ariiiorlini, in veteri Ro- qiipd canitur perietuiii-AdventunV In Dominicis.-ec-'.'
inaiio 200 et iri Missali Eccleslse Sarisbefieiisis aii, 'feriis, et assignatur in Ordinario Rotomagehsi ivis.
1555, nee benediclio viec EVartgeliumhabenlur, sed " p. ;5, in Breviariis ad usunv Rolomage.nsis Eecksise,
tantum, Placeat iibi, stinciaTiinitds. :Missa!eSitri- an. 1491 et: 1578 edilis, et;iu noyissimis, Fortasse
sheriense prajscribit: Placeat tibi sahcia -Triinitas; tempere Joanriis in nostra prOviiicia-iiondinri,fuerat
qua finiia erigat se sdcerdos sigilans se irifacie sua, decaiitaliim; nec ubique (titieslatiir Amalarius libro
dicetts : In nomine- Patils, eic. Et sic inclihatione De ordine ahtiphon., c_80) decanlal>atu)--,sedtantum;
facta, _eg ordine quoprius accesserunt_addltdre in. in qiiibusdam pecuiiaribus ecclesiis. ; _
principio missw, sic itiduti cumceroferariis el cmleris _ , (92) Eeriales liymnisemper canienlur. Nunc.canta.-•
ministris redeanl; etstatim posl peoigralias incipia- tuf pef ferias Adventus ad Vespefas.Jiymnus :Con-
tiir in_chqro horanona, quanddposiinissam dicilur; n ditqr, rit notatur inanliquo Diuriialj Lexoviensi, et>
sacerdos vew in redeundoiiicatEvaiigelium ; Iiiprin- inRfeviariis Roipmag., an, 1491, 1578.el in. novist-
cipio.i ;_ simis. ., •,'"'
(85) DiebusPenlecosles.Id est, tempere.pasclialis (95) Kyrieeleison et sraliqne Dotnitma, flexis-ge-
liabelnr in Breviariis
<Jiiinqu,agesiriise.'Sic ' ' AnValarius,lib. iV, cap. 29 et. nibus,. preeibus fihiant. Idem
46,et alii.Pa. . . .Roiomag,, an. 1491, 1578, el inpsalteiiis aii. 1507,et
(86) Diaconus el subdiaconus iiiduantur casulis. 1586, ei in BreviariisPaiisiensi a, 1557, et Abrih-
Joannis lemjiore casulse diacpni, et suhdiaconi vi- ; censi 1592, in quibus dicuhlur preces in.sirigiilis
denturin usu fuisse jier ferias_Advenlus et Quadra- horis pe'r ferias, sed e;t in Ordinafio Rotomagensi-
gesimse, nunp aulem in DomihicisTantuni ejiisdem nis., pag. 6 legiiur ;, Fpria secunda (Ad.venlqsscili-
temporis; eiinferiis agendis ;morthof(imj el Siabba- cei) ad Primam htjtnntis':. Jam. lucis :,Ani. iVehi.
tis _Qu;UuorTeniporum iutuniur alba, maiiipuloet Psai. Deus inhoiriIne,eic,,4«,vGlpiia:tibi, Trinilas.
stola, ut eliam legilur iiiOrdinafiO Rotoniagensi Quicunque. Cqpitulum^Donvine miserere. Respbnso-.
nis., ,pag. 5 : In feriis prwdiciiiempqris siiil iit albis rium : Jesu Christe, noji.dicafur, sed fliclq capitidq,
adimssam, ei in vigiliis sanclortim, et jejuniis Qtta- seauattir versus: Exsurge, Dbmiiie; ad Kyrie elelsbn
G3 JOANNES ARCIIIEP.ISC;.ROTOMAG. Si
siTitprastrali. Pater noster, et dicanlur vreces, etc A iione doinini de Grigneuseville,(ticei musica ih luciu
in capitulo sicul prwnoialur. iriiportuna sit narralio) qtiififuhdalio facta est pro
(Qi) Hymniis de sanclo canielur, ete. Nunc de eo Sabbatis Adventus et Quadragesimse, ahis vera
fit tantum commemoratio in pfiihis Vesperis, Laudi- temporibus pro priniis Sabbntis cu'itsque inensis.; ;
: buset missa. ;' : ,';. (105) A dtiobus cahloribtis.cgppatis cliorus regalur.:
(95) Memoria S, Mariai, antjelorum, Jdannis Bd- Ciippaenini cantonim proprium est orriamentuin,
ptistw, etc. Hsemeriiorisenon fiunt in Ecclcsia Roio- quori oliiii habebnt capuliiim qiro "caput legeretur,
r.vagensi, sed tanlunv de criiee, de-sanclai Mafia, de sicul apud Honoriurii, I. i Gem. animaj,c. 227; de.
pa tronb, _de sancto Romanb et de pace. cappa legilur : Cappa propriti vestis esl cantorum.
(96)- ln missa vero, elc. Non quinque ut hie, sed Per hanc veslemsanctam cohversatioprwmoiisiratitr,
tres ut plufimumorationes nunc pfajcipiuntur in ideo a singulis ordinibus •porlgiuf: hwc in supremo
missa de feria, H4iiotidemque ift inissa pro defun- Itabel cdpulium quod designat: supernuin 'gaudium.
ctiSjiiOn qualiibr, uihic notatur. Hodie isiud capuliunl in litijvierbs
' '•dcscenclit,neC rn
" '' - ^-
(97) Quiiiia pro principe. Hoc aposloli prajcepluni capite defertur. . ''."
:deobsecfntionilus et oraiioiiibiisipfo regihiis facien-- -- (104) A- quibus fesponsqriuiii O'.;J<u.da' dec-ahlel.ur;:
dis coiistariiissime prse:c'seteris scmper tenuit Eccle- Olim a" diiobus hoc i'esponsOriuiri decaiitabaluiv
sia Rolomagensis, regutii laclata uberibus, et regum jjostea ad tres iiumerus excrbvii, ut constal ex Or-
mater. Hhie illudlliigonisTlI arcliiepiscopi ad Ludo- dinario Rotoimagehsi ms., pag. 16 : Tres. de majori-
vicunvVRFranciseregem,epist. 202, Derebus Franc., . bus in cappis. i^ . O Judn iev Jerusalem. 1Aniiphona
tom.iy scilpt.. Hist.Fraric ": Novii'Detts., quod in cuin trina repelitione. A?iii;?/i."iEcce jam venit. Psai.
omtv.bussynodis, ecclesiarum conseciaiioiiibus, "coti- Mognificalpsalthodizetufde sexlo (riuncde 6 tdrilum)
ventibus, missis,.memoriani veslri facinitts in omlioni- et quinlo iono: inlerim altariainccnseniur a dnbbtis
bits. nqsl.risqtioniatn vqs pluriniutn diligimus, Hinc presbyteiis in Cappis, et posteq a duobits pueriscliq-
tlotrodtis,Hiigbnis successor, aprid Petriim.Blesensem rus. Numerits cappatortim qui resporisoriuiri' in fe-
canoinicuiii Rotomagensein,; epist, 28-De .eoriemLu- stis triplicibus caiiiml a ierhaiib ad qiiaierriariunv
riovLco.Recordelur (iiiquit) dominus rex Fraiicqrum ; rimhertim hodie exienditrir. " l
P.ototnagensem Ecclesiam suatn cs.se, quw pro illo (105) Onutes campanm pririut-noclisvigilia pulsen-
assidue, tanquam prq fcge suo unicq, spcc.iuliteriiiier- lur. Olini ircs in noele vigilise^ tii teslaiur Honbrihs
peliat... Hinc cliam in Ordinario ejusdem Ecclesiav Aiiguslodunensis in libro Gevn; anim;e, De nntiquo
identidempr.useril.ifur, ut si P. archiepiscopus cele- ^,' littt iniss.. lih. n, c. 1, 2, 1 et li. Piima enim vigi-
bret-,. fiat memofia pajjaj et regis. Ilinc denique in lia decima circitcr hora scfaiina agebatur, secunda
eadeni: missa archiepiscopaii solemnis iila canonico- mcdin iiocte, lerlia iina circiier hora iante diiucu-
i'um adcantum, Christus vittcit, acclnmatio. N. regi liim: Tres vigilins sic indicai S. ilicroiijinus; in epi-
Francorum pax, salus et vicloiia. PR. "stola a'dEtislocliitim,:de cusfodia virginitatis: Nocii-'
(98) Si in Domihicis fesliviias 9' ieclionuin alicnjiis busbis terque surgeiidum; et G.' Durahdus, Raiioii-
sancti everierit-,elc. Bsec in nostra dicecesinon obser- div. offic lih. v, c. 3, De Nocttirnis, perspicueoni-
vaiilnr, nisisit fesluni diiplex aut triplexi . niiio eas demonstrai disertishisce verbis ': Scieit-
(fi9) A capilejejunii usquead Kal.Nov. Vesperw el dum esi qttod iti pfuniliva Ecclesia minislri Ecclesim
Vtgiliw moiihorum post Vesperdsdiei, etc In ecelesia ler de nocle inierpellatitn' sttrgebant ad divinum offi-
cntliedraii per Quadragesiniam Vigilise morttionim ciuin celebranduin/ Surgebani enini pritno circa pri-
immediate; anle Compleiorium una cum Laudihus. muin somnum, quando' vulgus solet iredormiiuin;
persolvunlur terlra post meridiem hbra. ' sccuntio circa mcdiutn nocleln; iertib paululum ante
'
(100). Critn novem lectionibus feslive celebretur, dietn : sic. otdinanies bfficiutn:,ul noclurnm ftriilm et
Ih melropolilana ecclesia officinm defiinctoruni sub lectioiKscum S_MV|_"X@ fesponsoriis perleclm essent
iviia lanium nocturna celehfalur, prajierquam in die rypriusquam lucescerei; apparerite"vero aurora pulsa-
deposiiioais deftincii., ut in Rituali Roloiiiagerisi no- iis campanis canlabanl: Te Deum laudaihus,"eima-
taluri iulinas Laudes. Ad_primum nocturnum pontifex el
(101) Quod aliero prwcedenle Sabbato cantabitur ininistri Ecclesim. surgebant, gum sine invilaiorio
Respeiiseiium Ecce dies Dominica prsoccdente Ad- caniabaiur, pfo eo qtiia nulius ad haiic invitdbattir.
ventum iri siatione processionis-anie crucifixum ca- Et vocabatur vigilia, quia habuii iniliutii a pasloribus
nitur, non autem Sahbaio prsecedeiili ad Vesperas, tigilias noclis super greges suos servantibus. In prm-
rit hic descriheturi sed in Ordinario Roloin.igerisi. " cipuis lamen solemnilatibnspopulus tola nocte in Dei
tns. nulla fitmenliO. iaudibus persislebai; sed illudsubtatum est, el jeju-
(10%)'Pmcessio.ad crucifixum nulla fiai. Scilicet nium loco iliius vigiliw ordinaluin. Ad secunduni
in Sabhatis;; nuric iameii in catliedrali ccclesia, fit itoclurnum surgebant ininislrisimul et conjugali, iam
piocessio. post Vesperas 115 'Sabbaii pfer toliimi niulicres quam viri : qtue curiiiiivitatorio-riicebalur,
aiinnin,. in' qua eanitur responsorium : Saiiaa et ad significaiidnmangelos invilaiites pastofes ad viden-'
iminacuiaia virginilas, cui prosa : Inviolala, suhjuri- dinn regeiit natnrii. Ad lerlium sufgebant 'oinnes com-
gitur,,ef psalhius :.De pr,ofundi.s,_ imisicc, ex fiinda- thiiniter; sed postea algescenie chafitaie, cttm omnes
S3 . '.""'""'-;NOT__EAD LIBROI DEOFFiC..ECCLES'. .';'". M
iam Piiiislri Ecclesim qutitii pqpulus surgere ad iio-. A anle altare-cum candelabris el thuribulp : Te De_ini.
clurnum officittmpigfttarent, siafulum est iit omnes (112) Cierus ct populus lavalnni exeal. Pe ista;
medig noc-e surgereni, el tottim nociis qff.civm.con-. lotione iiihil feperiO in Ofdiriaiio' et in libris bfficia-
liriue canldmtit, et pitires adhiic iUa Iwra surgunt (ul libus nis.' ad iisum Rotomagensis Ecclesise, nee
ffil iri ecclasia eathetlrali Parls.ensi, elm. plurimis npud bfficiofuiri diyinofum irilerpreles. Hic Tofte
riionasteriis). Quia vero quidemrioclurnis deliciis phis: iirepsit lihrarii error, qu.ilavdtum exeat, pro saltitg-
quam Det servltiis vacanlcs insiiiiiiionein hujustriodi iuth eat, scripseiit; hiijiis eniin salutaiionis^^ad prse-i
non servabani, conieguenter stqlutum esi ut salicm sepe inentib fit in bfficialibus libris el in OfdinafiO
tempore uliimiiiqClurni.amnes surgant. Rursus iii Roiomagensiriis. in lfuric modum : Finito TeiPeurn,.'
memoriam diclw devolionis qiiliquqrum ter in itocle pertigatiir officitim pasiofuin Ifoo mqdo sectindum
surgenlium ires.nocturnqs dicimus, qui et inde iiomcn Roiomagensemustim. Prmsepe-sit paialum relfo ql-'.
el originemJiabuerunt. In ecclesia vero caihedrali itire, et imagosqnclw Mariw sit iiieo posita. In pri-
Rotoniagensihi feslis solenuiioribus officium noclur- . niis qutdain piter aiite.chorum in exceiso' in_similitu-
num cum Laudibus"hpra quarla matuliha cum di- dine angeli Nutiviialem Domini nunlians ad .quiiique
midia,. in aliis triplitibus quinla, in riujjlicibus et canbhicos quirideeim niarcarum et libtqruni, vei qd
semiduplicibus qninla cuni diniidia, in simplicibus..B eonim vicarigs de secunda sede; pastqres inlrqnies per
fiutem el feriis sexta persolvilur. > magnum ostium chori, per mediurii chqri iranseuriies,
(106) Invitaioriutii a qiialuof ciericis canleiur. ln-,; ad iocum inqub paralum est US ptwsepe accedqnt
vitatorium a qualuor clericiSj scilicet cappis indutis, cdiitantes liunc versum: Pax in lerris, elc. Salutent
canilur, ut habel .OrdinariuiviRotoniagense ivis., p. pastoresVifginein...Tuncviso puCrbpastbres ndorent
17 : Ad tnaltilinuminvilatofium quaiuor.de tridjoribus eum. Finila triissa, sacerdosqui missam caiitaverii:
in cappis: Clirisfus natiis^esf. 7>sa/...Veiiile."; vettqi se vefsits pastores, et dicai: Quem yidistiSi,
(107) Teriium, sexlum, nonum eappis iiiduti. Ter- pnstbres? dicite, ahnunliale riobis in ierris.quis
lium et sexlum respons. a tribus cajjpalis .cauuiiliir, apparui',. Pasiores fespondeani.: Natum 7idi.mus,;etc._;
noimm autem a quatuor. qiii caiilayeiint inyjfa- (113) Missqiii celebreitt, quam sccrctarius, eCciesiw
lorium. '...-- celebret, secundam canlor, teriitim.prwsul aut deca-
(108) In secundo, quinlo el aclavo. Ordinarium tius. Sic quoque Ordinarium Rolomagense nis.. irir
Ecclesiaj inrubrica de Matutinis feitoram tripliciiim : . bus diversispreshyteris tres' missns assigiiat, jnpn '
Allaria incpiiseitlar:et chorus qd secundam, el. quin-- eidefti (ut vulgo fit iii ecclesiis parbchialibus),' Z)omi-
tam, el oclavam, lecliones,:;ei alt.are ad Evange- nus arcliiepiscopus:si~prwsensfuerit..canlet,missqtn, _
hum. Pit. -' aiit decaniis: Sequatur-missa de- luce qiiam eaniet
'. 1.1.7 'n ecclesia calhedrali.el in aliis parochiali-- urius de sinistro clroro.:. (Post processionem) arclii-
hus ecclesiis dioecesis Rotomagjensis, ad responsoi-- episcopus cuni:septem diaeonis el lolidem subdiacqjiis
ria ftunquam thurilicatur.chortis-in noeliirnis. ' et-aliisihinistris-caniet rnissam. Siinii.iier a. tribus
i, (109) Lccliones.primi nocturni de proplielis ertthi.._< diversis preshyleris tres niissae .debeni decantariL
Scilicelde propbetia Isaite, ut habelur ih antiquis apud Carllmsianos, ex cap. 5 Slatut. aptiq. , ;;:.
Breviariis ad usum Rolomagensis .Ecclesiaj, qux (114) Secrelarius ecclesiw. Qui et cuslos, apujl
eiianinum legnnttir hac in noctc sine titulo. Noian- • Roiomagenses et sacrisla, iiunc auleiu.usilatipri el
dum atitem qttod in ecclesia.ealhedrali Rolomagensi ; ab Isidori"iempofe iii sacra xanvadscilo.iiomin.e"ihe-
toto aniii tempore, eliam sesiivali, defertur "lucerna saurarius dicitur. PR.
ardens a puero prsecedenteacolytlmm tjui deferl !e- '
(115) Caniof ahiiplionatii: Ecce complela siint,;f>I-
cli-pnariuiii: qtiod noelurnas yigilias de nocte diceri- cipitil. Ordiriarium Roloriiagcnse ms. Benedicamus
das 'demonstral.... '
'".-.•" canteiur a.pqsioribus, yerbumPatiis hpdie; qito
.(llO)-Tria Evangelia in cappis, incenso el.candelar finito paslor.es cantenl hanc. arilipJiqnam iii pulpiib:.
bris prqicedenlibttspronuiilienlut..Q\\<£ omnia obser- .j. Eece complela; archiepiscqpus vel sacerdos dicdt
vaiilurin Rotomageiisi Ecclesia, et incensatur altaro - versum,: Postpnrtuiii. Oratio : Deus qiii"saltilis. Be-
ante.qiiam tjiiisque legat EyangeJitmi, ut prajsciibit .' iieilicanius,' trbs pueri. Itsec stihlalasuril.iif Ecelesia.,
Ordinarium Rotoiiiageiise ms., jiag. 17 :' Sepiima le- i Rotomagensi. '.'••"_
clio, oclava ei.nona cum Candelabrisel llturibulo, et (116) Incipienle diluculo altera.tnissq eodgm-nibdb
incensetut;majus.alldre. -'-'- ',', celebreiur. Nuiib vero_:mbre dupliei celebratur iii ec-
(lii) Majorecclesiw:.saccrdosdahnalica itidultis el : clesia' cnihedrrili, qux-, Laudibus p'e'faciis,Tbi stntiin
casula. Eo diCTsiculin Epiphariia,iion dalnialica, sed : decanfaiuf, iri parocljialibus vero ecclesii.s biieiiie:
casula tanluni induitur sacerdos; comitante subdht- ' solc _ '; ''.'".' ". ; '.,.-' "1"''"','.
cono.ul nolalOrdirinrium Roi0iriag.nis.,p.:17: Finila (117) ifi Vesperis liymrius .•-A solls, ortus, Hpdie
prqsq quidatn saccrdos reveslitus oihnibus induinetttis canitur iri primis. Vesperis "hyiiinus : V'eni,"Redem-
sacerdqtqlibus, cnin ipso subdiaconus tutiica''revestilus; ' ptor,:»l"<iivib'etiif in Ordiiiarid Rolom..nis. et in.vetu--;
cantet ante altare Evangelium .-Liber gefteralionis. slis Breviariis et Psaiieriis.. .__-'' .;
Finilo Evangelio dominus archiepiscopits, auideca- (118) Diacohi diaconalibiis veslibus indiili. ITuhc--
nns,vel alitis de majbribus-de flexiro chor.o, incipiat. diacoiior.iiiri el seqiiciites presb\^erorum el puerfi.
ST JTOANNES ARCHIEPISC.ROTOMAG- 88
rum rilus fusins explicat Ordinarium Ccclesisemetro- Ai pergant ad vesliarium, qtta finita exeanl de vesliario
poliiarise, ubi inter csetera in feslo S. Siephani prse- cum cereisardeniibus canlando $0 marlyriim gemnva,
scribi.Ui', ut ire processione (si fesluni in: Doiiiiniea. '". ::eparite aliareadinodum coronm cum versu et prosa '..
evenerit) diacqni in cappis sericis sint in superiori: a iribus diaconibus finialur': qtio< finitoincipiatur Te
patie pfocessibhlsverstis ptrrlqm.S. Roinani, el qm- Peufti,etci, ii.tsupra. ln fesib S. Jbaiinis evaiigelist-e
des J %Qalii sirit cappis suisnigrisrversus putpiiuin.: eosdem, ritus pi'ocessiOnales describit Ofdinafiurii
stiia fiat a sacerdotibusei pueris in die S;Jodtinis:el- Rotomagense niSi • ;:-.->
SS. Innocehtiurn, Ilem ul dd hiissam omiies diaconi , :('120,):G«m imliphotia el: Gloiia Patfi, iriemona
jin:cappisinmedib-clio.fi'Bibfuiii.f'egarit;'at.,diacoiiiis -Ngtivitatis. Ih Ecclesia ROtOniagensjfitriiemoria Na-
tegat episioldtri::Stepliarius:pIeniis,,eJ in locq ubi di- iiyitalis.cuni aiitiplioiia,- versii -et bvalibne, sublatp
eilut: Glamavlt vbcehiagiia dicens, dtib diacbni cqri- versu, G/o?io!;Paf)'i.•"> •';' "•-"•'- "'' '_'
tent ptqsam: Slai ritagniis inief lujjos. Tres diacbni i ,..-(121) Dcinceps:procedentibits sricerdolibus. Magnri
Sederunt jjrincipes."-'f Arijuya !rne. XJi biririesiiia-r : S; Joannis aiitiquitiis apud ribisfrates 'pfeshyiefos
eqni canleni: Aileluia. f EiJcp vitlco ecelos, i»"trifir veneratip,; cujus/variae fatiories peli possurit es. '_
flSocltori in viodum -corqiiw,elc.;i deriique iil Iecto variis . tejus :prserogalivis, -quse saCerdbtsilI;ofdini
Eyangelio"prpftuiiiiet quidafn'.'dlaconus "m ctinlu: B" adnipduni.coiiveniuiit. Sed hsec pbtiSsiiriuiiiarridet,
Cferio.inunumDeum.PR.'- :i i • ;;;
qupd .splus ihler' apostblos senioiis ribiheh epistolis
pigcqni procedantcum cereis.Seiiicetaid allare S. suis pjraefixerit.;De iriissanialuiinali iri rialiyitate S.
Slepliani, ut habelur iriOfdinafio Rplbniagfthsiiris_, ; JpaiJiiiSrBaptislsevide AmalariuiiVPe euiciis eccle-
p, ."20ii_Fimiis Vesperis, omtiei didconi ecclesiwiti siasticis, lib. iii, cap. 58. PR.
sitpeiiiciis, tenenlescereosafdenleslri irianibiisveniant Hajcautem liiissapeeuliaris erat el oriinino divefsa
per chorutn cuiii processione biiii et bini usque_rid ab ea quae posl Tertiam celebfatur, ut ex Missaji .
allate S. Slephaiii,. ctintatido responsoriutri: Sanele Parisiensi ms..560circiter annorumplanum est, Pt
t)ei. pfetiose. Tres diacbni cantent versuin : Ut tuo. ej; yeieri Ordinario nis". canonlcorunVregulariumS."
Qug finilo incipirilur:anlipiioria : Bealus Slepliaiius, Laudi Rotomagensis. "'•-"-;
levita, Tres diaconif Gloria, eic. Oratio_: Oihriipo-' .-(122) Sacerdqtesi utanlur 'casulis.- Quantum' istse
tens seiripilerneDeiiS. Ih rediiu, aiit. NesCiensniaier, casulse a noslris differrent colligi potest ex Rabaiio
velresporisorium-deS;. Maria ad placiiitm, et finiqtur '.,i;D,eirislilut. cleric, C. 21, Pe.casula; Sepiimum
iii: clwro, Duq diaconi cdnteiii -f'' Pb&l:jJnrtunii,_pe\ (inqtiit) -sacerdolale induthenlum esl, quod cdsulam'
Sjjeeiosa. Orenius. Deus qpi; salutis. Benedicamhs ' vopant:.:dicta esiaulem petdiiiiitiuiionem acasa, eo
ttti piaeitum. Hujtisjproeessionisusris sublalus est "( quod lolumliominemlegat: Grmciplanelamtiomlnant..'.
JriRolomagensi Ecclesia; eani lamen sic descfiliit Cu.i;consonat Genima aniniaj, De ariliq; ritu hiiss.,
Pfopessionale Rajocense anno 1624 Cditum: Finitis 11.1, c ^Oy.De^casula.Gnsulseantiqiiiluserarit rotun-
uiiimis Vesperisdkiisiitis (scilicet Nativitatis Donfiiii) dse, et linibris.earum super brachia erraljundus totunv
'
peiit processio fontespef siiperiorem exiliim chori; cofjuis circumibat. Iinjusmodi-diise in sacrislia !
aabd'iaeonusautem festive iitduius brachium saiicli ecelesi-iscalhedralis RoioniagensisaSservanfur casu-
indicai Hiluale '
Stephani cnm sinalorie sericea, eC ea fubea, deferl lae, de materia quidenv plicabili (ul
f.anlalurqueresponsorium seqitens: Lapides tef rerilis, Rotoniagense) qtiarum allera "Igl quseest violacei
etc- Ilmcianluiri in ecclesia calliedrali observanlnr. colorisrililur celebrans in Sabbato sanclo Pascliaj,
Prosa: Coelosvidit, etc Deinde incipii arcliichorisla et.vigilia Penlescpies,. dum legtiiiiiirproplielise; alte-
unliplwnam sequentem: Iiifunde , ctc ; postmoduiii ram vero coloris allri induil sacerdos' csnlaiurus
p-qgrediluf processio in naviiii cCclesiai, cantandb genealogiaiii in festis Natalis Doniini et Epipliaiiiav
vespbnsorium>:Fellx nainque, ciim i-ersii et" Gloria" utveiieKindse hujus anliquitalis usus omniiio rion
Patri, et prosa : lnviolala. In reditwftf Pescend.it depereat. Eapropler Riluale Rotomagense prcecipit
eodeni Processioiiali BiijOeensihaheri- ut saerarurii vesliumeti forina servelur, quain Pulrlun
sine.,t'ei'-sM.,In
tar gro.cessioivesiiibus sequeriiibusdiebus post Ve- instituiio,:et calhedralis ccclesim venerandaprmscfi- :
speras ei Tertiain. Iri veteri vero Ordinario, seti bil anliquilas,. videlicelitl casulw seu ptanetm in lan-
Cereiiioniali ins. caiioiiicoriini regiilnriiim S. Laudi tam hinc inde ampliludineiriexlCndantur,nt brachia
Rotbinageiisis ordinis S. Augustini, post Vesperas et tola saltein bblegant; ideoque ex commodaet plictibtli
Laudes, . • _ mqleria fiant, ut facileper fimbrias ievari possitil,nec
(119) In malutjiiis itt. prwcedenti nocte pulsentur celebranleinimpediant.:.p.i.pag. 386. Haec felulisse
campanm.Jjj|©Fesiuin S>.Stephaiiinuncmoreduplici siilfictat, ui inde discantqui eeclesiaslicis ornameiilis
celebraiur; iiivilalocium a dupbus cappalis.caniuir1 providenl hodiernum usunv lioiitenere, sed polius
ejiii choruni "regunt iti noetuniis et Laudihus. Se- ecclesiasiicis legibus obiemperare, el ad veiereu
qtienles ceremoivhescilkelinfeslis S; Slephaiii, S. forniani ea reducere. |
Joannis evangclislaj^ etsanctoriiiii Iiinoceiiiiiiinpe- (.125)Jncipienleofficiq'infanlum. Id esl puerof um.
aitus bbsolevere. Non iiicongruuni laiiien iipUis.vide- Sic Caiihaginenses lectoves infantuli apud Victorem:
tui. rcferre quse ih Ortiinario'n\i;- iiabehtur ih hacj Viiensem lib.-u, et in Mariyiologioad uiTdtis Julli.
i De officio .iiifaivtuin,tjjiod-diutius.iiiEcclesia viguit.
•"esiivttate. liitin. 'tiond^leciioiie.geiitr-oiiines.diricgni
'
Sfl - ^ . TOAD LIIIBIJMPE OFFIC, ECCLES. 90
plurn Ordinarium hacdie, (PB.) qtiod post'observa- -^ * (131) Non omnino omiililur, quinin ordine psahno-
tiones ex eodem Grdinario Rotomagensi ms. de- rttiii reciteiur. Consonal quod legere est apud Ou-
sCribinnis. randum loco supra cilalo : Licet ergo hac die non
- (121) Infesto S. Silvestri6 primw iectionesde san- dicalur invilalorittm,
tamenpsulmtts ihvilalorius, scili-
cto, tres •ultimmde Nativilale. Idem li-.ilxiiir in Bre- cet : Ycnile cxsullenius, in terlio nocturno ad septi-
viariis Rolomag. a. 1191 et 1578, quibns Ordina- mam antiplwnam. dicitur. in Bi eviario Pominicano-
rium Rotomagense ms. concordat dc lectionibus riiiii : ln lertio nocturno aniipliona : Venite adore-
pariler ct missis, et Ordiiiarium ms. canonicortini nius, elc. Psalmus ipse. Ei in Ordinario ms. canoni-
regitlaiitiin S. Laudi Rotomagensis.Nnnc ircsprimse corum S. Laudi Rbfbmngeiisis : 1« lerlio noclurno
lectiones de Epislola ad Romanos, tres secimdi no- aniiphona : Yeiiile, psalmus ipse, stando vsallalvr
cttirni de Vita saiicii Silvesiri, et tres lertii noclurni toius.
de exposilione in Evangclium : Sinl lumbi; ct vice Sacerdos dalmalicatus el casulaltts procedal.
(152)
versa missa niatutiualis dc Nativilnte, major de S. Sic
- Iegitur Iggift ordinarioRolomngeiisi nis. p. 53:
Silvestro celehralur. . . Finilo nono responsorio sacerdos revestiius sacctdota-
(125) Lecliones tres ctim tribus responsoiiis. Hodie •n libus veslibus_canlel Itoc Evangeliutn anle altaie, et
novem in Breviario Rotoniagcnsi lcctiones cum loti- subdiaconus cum
co, sicut notaUtr in Nalivilate Do-
dem responsoriis leguntur. mini: Faclum est cuni Ijnptiznretur. Finito Evan-
(126) Cttm Laudibtts el sequentia. Sequeniia et
Laudes ex hac missa sunt ablatse. gelio incipiat archiepiscopus, vcl sacerdos hebdoma-
daritts ante allarc citm candelabris el lliuribulo vsal.
(127) Sancli Joannis oclavw ut festum apostoli, Te Deum.
Nunc ul festum Dominicale recolilur, sicul el ociavse
(153) Slellw officinmincipiat. Per officium inlelligo
saneli Stephani ct sanctorum Iniioceiitlum.
spectaculum, seu (ut vocabani) inysleiium, quoap-
(128) Dies circumcisionis ceiebrelnr ul feslum pariiionis slellse et adoralionis iiiagorum hisioria
S. Joannis. Morc 122 Lriplicis 2 classis celebratur exhibebntur. Eodem sensu accipiendum est
poptilo
in Ecclesia Rolomagensi. Ad Yesperas duo cappis officium de quo inferius in ordine Paschse.
sepulcri,
iiiduti chorum regunt, responsoiiiim a quatuor in Hajc ct alia invenla , quaj
sequioium temportuii
cappis decanlatur, el duo de majoribus thurificant diutius apttd majores noslros perseverasse docet
altare. Similiter ad Mattiiinum qttatuor In cappis Ofdinariuiii, casiigalior aJlas jurc poslea abrogavit,
invitatoritim canunl el noiium responsorium, ei pcr
nesacri fitus in ludos scenicos ct ineplias defluc-
Nocturnas et Laudes chorum reguni. Ad missam
renl. PR.
canlor in cajipa iiitonal inlroitum, duo cappati de C
III Ordinario Rolomagensi ms. vocatur offtcium
secunda scdu graduale, qualuor de majoii sede
curn trium regum; post Teiiinm oliin fieri soliluin; illud
cappis iuduti Alleluia versu succinuiif. I.ii se-
olficioiiifanium.
cundisVesperis omnia ul in primis, sed ab uno lan- suhjuiigiuius Te Deuui laudamus el Gloria in ex-
tum celehianle altare lliuiificnlur. (151) Absqtte
cclsis. Hodie dicuiifur in dicocesi Rotomagensls,
(129) Dies Epiphaniw ul dies Nativitatis celebre-
lur- Exceplo quod in seplinia fantum leclione aliare sicut fieri solet inlia oclavas.
thurificalur. (155) lnlroeunlibtts cltoruin cantor unt. aul ^ in-
de sanclo cujus esl ecclesia. llis Doniiiiicis.va-
.(150) Absque ihvilatorio. Idcm docel Alcuinus, cipial
lib. De div. -ollic, tit. De Ejjijjhania : In hac die cantibus ad inlioitum choii dicitur ii! Te iauctant,
(inquit) KJIKIB cmiltimus ex Itis qnw in Nalivilale Do- vel Confirmatiim est, aut Nesciens ntaler, utnolatur
mini celebramus, hoc esi invitatorium. Idem cuni in Ordinaiio ms.jVel eiinm de sancto palrono, ut
Alcuino Anialaiius lib. iv De Eccles. observat., c. 53, habctur iirProcessionali Rotomagensi, aut aliqua
et libro De ordine aniiphoii., c 21. Item Microlo- anliphona dc beata Virgiue Maria.
gtts, c 40 : Sn Epij hatiia ad Noclurnas juxla Roma- ^ (i_>ti)Vigiliavero Epiphania.'. ilanc dc vigilise illius
tiutn Ordinem invilatorium reiiccmus, ul a dolosa " jejuiiio Joannis senlenliam olim ajmd nos tenuissc,
invilaiione Ilerodis discrepemus. Eo die inviialo- processu \ero tcinpoiis religiosuni morem abusu, aii
riuni non Iegilur apud Honoriiim Gcin. aniuise, nec indulgeiitia, exolevisse, vel iftde conslat, quod ea-
tn-
apud Bi-lelhum, lib. De div. offic. c. 57, nec npud dom fere legere sit in Ordinaiio, cum quodam
Biir.indtim; libro enim sexlo, c. 10, De festo Epi- men lemperamciito : [In crasthw, vigilia -Epipha-
aileii
jihanisc ail: Invitalorinm etiam noii dicitur propter nim quutn plebes diverse colunt, alleri prandent,
colore congiuum vi-
qualuor rationes. El in Breviario Domiiiicanoriini : jejutianl, nobis aulem jejitnando
In Epiphunia ad Matulinum non dicatur invilalo- delur. Quia enim lauta sdleiiinitas nobis eminet in
rium neque litjmnus. Itcm in Ordinaiio ms canoni- qua selota Trinilas ntundo ptwmanijestavit, oporlet
coruin reg. S. Laudi Rolomagensis : Ad Matutinum nos anlcpuriftcari: ] sed Ecclcsia Rotomagensisttsn
invilaloriiim el liymmis non dicuntur. .Nuiic vero jejunal propler solemnitalcm Nalivitqlis Dotnini. Pu.
iiivitalorium diCilttr, quod a_200 circitef annis in (157)/??quibusperaliquol diesjejunamus. Iliricappa-
Eoclesia nolomagensi iiistitultini legilur ex Ordina- rel inEccleshiRoiomagensi olim jejunium pcraliquot
iio ms. Bigotiano, p. 55. dies an_» 124 purilicationem in usu fuisse po^i-
81 , ; JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. . P2
tiini; cujiis eisi vesligitim riullibi apud expositores A.iib. i,'cap. 1, 2, 3 et 4 ;. Rabaiviim Maurrim , Pe
diviiiorum officiorum deprelieiideriniris, nec in Or- inslilul'. cler,,, lib. n, cap. 54 ;: Hjigonem de S. Vi-
dit.ariis noslris et officialibus libris inss.,. legitui -.' clore, De special. miss. obsefvat., lib. iii, cap.
tanieii in Missali Pafisieiisi his. 500 annorum, el le^pR. . ;'•. .;;:_".
-
inveteri Breviario ordiriis Fontebraldensis : Vigilia :"fl47) Ipsg dieinprocessibnejEc.ce cliarissimi. Hoc ;
Pufificqtiotiis; qubdadj^iinium pfoliine Secedii. V ; «respbhsofiurii ia plufihus ;Ecclesus oi>1ohgitiidineriv i
(138) Ad earii clerus et poptiius..pergahi. BOdie afi >' respuitur,"ljcet in ProcessioiigIi: Roloniagensi riote-
aliatn ecclesiam non pergil elerus,'sed in molu prp- ; tuf,;et in OrdinariO ms;, p. 47,: Ih hunc nioduiii:
cessipnis caiiitur hsec aiitiphona : Ave,gratia plena, ; 'Sequilur processio i\ Vbi estAbel, cum versu et '
(159) Versus seqttdiiip a duobus.clericis cdntaius, fegfessu.In staiioite. Ecce, chafissinil, dies. Verstts
Nmie a qualiior in pulpito canitur ; quod in omni- in pulpiio: Ecce mater noslra. T.I videaiis. Ad'in-
bus festis trijilicibus ohservaiiir. iroiiuin cliori 0* Igilur; perfecli sunl, cuin versuet
(l&Q).Prwcedente SabbtilOad Vesperasrice hymni '' fegressu (iri calliedrali finitiir iii ' navi ecclesi_e, nee
canteiur seqnentia : Canlemus cnncti melocium. Ejus -; iritral in chorum clerus). Quibus finitis dominus ar-
loco in Sabbalis dicitur hymnus : 0 htx, beata Tri- chiepiscopits faciat sermonem ad popuium, et post
nitas, in Ycsperis, usque ad Sabbatum ante Domi- B caiitetur Tetiia
iiicatn i-.ri.iiam Quadragesimse, qnod eliam prtescri- (148) Quatuor dies a sanclis Palribvs sunl additi.
bit Ordiiiarium Rolomag. ms., p. 46. Ut testanlur Amalaiius, 1. i De ecelesiasi. officiis,
(141) Invitalorium alleluiaiicum. lnvilalorium sine c. 7, De jejuiiio, et Guill. Burandus Ralion. divin.
Allcluiq caniiur, cessal eirim in Vesperis .Sabbali offic, 1. vi, c.'28.
jjrajcedeuiis. (149) Leganiur sermones Palrum. Seu honiiliae,
(142)-In primo nociurnb .Iiepialicum .incipiaiur. vel exppsilibnes Patrum in Evangelia quseJegunlur
Ordinarium.nis. Ecclesi-eV Ro.iohiagensis : ln Sepiua-. per feri.as Quadfagesimse. ;
gcsitna iticipiatur. liber Geriesis, el legatur lamipse : (150) Laudes niortuorumlanluincelebrcnlur.Idem
quam cmieriiibri legales ttsque ad passionetn Doniini; --.Iegefe esl apud Radulfiuri Tuhgrensenv Tibro Pe ca-
scilicet iiber Exodi,-lib.er:Levilici, Itper Numcfi, libef . ivOhumohsefvantia, proposit; 20>:Generalis (inqiiit)
Dcutefonotriii,Mbei'Jqsue, libet Judicum,libef Ruth,, . >.jj/«riiim.' usu esi, ul Vespetm et vigiiim dicanlur. die.".
pefliebdqihadqiri-tres.lectiories:::in:^ .' piwcedenii, eiLaudes' die seqiiehiilpost Matuiitias.
ires.lecliones.de.seriiionefin ierlio noclttrito ifcs le- ': Sed jjost-noCihriiUiii jjro defiihctis ,; dicuntur pro ;
ctiqnes.de. exposiiionibus. Breviaiiiimi.Roiomagense ^jistlem Laudes iii ecclesiacaiheidfali atite Comple-;
an. 1491;,hi i:- A-priiitipig Septiiagcsimqiusque ati •^.iprium.; . .'."...'."'.'' "
pdssioiiem Dqmini iegilur de iibris Moysi, Josue, Ju- (151) Sepiem psalmi cum litqiiia..Non dicuntur liac
dicum,_el Rulli,per ferias- ires lecliones. In Rbtoma-. diejjost Laudes seplem psalnu paJftileiuinles, sed-
gensi dicecesiri.uriclegiiui' de libro Genesisusqbe acl pbst NoniiivV sihelilaiiin. In QiiaBragesima vero qua-
Cineies; per lotnm Quadragesimam legunlui ex- Iibet feria quaiia dicuntur Igg quiiidecini psalmi
positiones Pali-unJ in Evangelia : in Doniinicis yero" ; graduales Laudibtis peraciis, feilasexta psalmi pcs- :
icgilur in priino uGcturnP de l.ihro i;GeiiesisCt-deJi- iirteiiliales septeiii ,cuiii' liiaiiia__,ei;j)recil)us',dum-
•Lrft-jExjjdL":':-:,:'''_::-: ^:"-: _;:_': [::., :::::: >..'/.• iMdopffijduni.-s,it''de''feiia...,:v •:•'',;•;'.•'
(ii^)yMatuiiiim,I'audes cum q^ aniipltonis. ';:(152) Pthwti posl 'solis afium iatiieluri Iloram
liodie aVesperis Sahijati anle Septuagesimaini can- Tndicat hy.ihiius : Jamlttcis orio: sidere, etc, s.ed in '
tato ullimo BenedicainusDqtnirio,. e'l Deo gratias cuni ecciesia calbedrali Ivora ioctava Matiitiila cum di-
diaplici AUeluiti, in quQcuiique officio u.sqiie ad riiidia canitur. ...
'
"
Pasclia Alleluia dimiltilur; Te Deum, Gloria in ex- (155) "Sea;(o dicta parvum iniervallutn fidt. Piebus
celsis;ct liemissa esf-iipn dicuiittir, nisi in feslis j.ejii.iil.iet Quadragesimse lirillum fit iriler.yalliiiri, sed
per QUatlragesiiiiain, Id.eni prsesciibit Ordiiiariiim Vstaiiih dicittir Nona, quav siia Itora dicenda est (ut
ins. .; '•::.-: :."•'•." - - ftOtat.Joaiines Abririceiisis). Quse autem sit hora qua
-125 (144)J?i,i!/fifMf?i?3.s,:Sci!icetLaudibus-.Laude .Noriadiceiida sit, vix iillus nntiqunfius ignorat: esl
eriim Malitlinum vpealjaritur, tit. liqUel ex sacroruni. Veiiiitvieiiia pbnieildinna :ipsn hpra..diciiijr. Nona in
riluurii .exppsitpiib.iis ; rios verO Nocttifnas:elVLau>. ecclesia,cajhedrali,ised;diehiis:jejiiriii quatuor lioris
des cjuiit.coujuiict-efuerunt uno.npmine Matuiinnni aiiiicijiaiiif, scilicbt UiiaVaiii.emeriidiia.naV Ih Quadra-
vocanuts. _,'.;.'- .'';.-..•". -gesimaexplela Nona qiise-leriia post nieridiem hora
(145) Pqst, Benedicamiis cum- Alleluia. Id ipsa caiitabalur, postca riiissa, ei Yesperaj psallebanttir,"
Jpainiis setaie cPrreclum fuit ab Alexandro II papn, quibus expletis, clerris ei populus ad refeclionem,
qui AUehiia in SabbalO ad Vesperiim. jussit dimitti eanique imicanf, pergebanl,ht tesiahlur S. Basilius,
aiiie SeptuagesimanijUt docet iiicrologus De eccles. priil. 1. De jejuriio ; S. Joannes Chrysoslomiis,' lio-v
observnt., <cap.47. Ptt. . mil."10 iri Genesim ; S. Augustinus, iserm. 56 de
(\iQ) Sepitiaginttieiiipt dies. Pe mystica hac dieruni- lemp.;. S. Amhrosius, serni. 55; S. Befiiafdiis, .
significai)piie vitle Aic.ttinuin, libro Peiriivinis offi-, i Serhi. 3 in Quadragesima.;., Mic_rologus;De''fcljns •
ciis, ejtisqiicel GafoiiSfcghi epistolas ; Ainajarjiuh-^- - eCclesiftSficis,c.49;, bl concilium Rotomagense, A.
93 NOT^AP LIBRCMDE OFFIC. ECCLES. 9-i
C.T072, prajsidenle JoainneII, eanone20 idem praj- A prima legilur psqlteriuinIwc modo. Rcceptacunipro-
- clpil: Stalvm esl nl iiullus in Qtiadragesima pran- siralionevenia, incipil sacerdos : Deus in adjuloriurii;
deat anleqtiam hora nona pemclq tespefljna:iiicipiai, GJorla;_Laus libi.; Hcjnde^uoiitiie.deptiiimr:'decem
lton enimjejttnal qui anle intinducat.MocS^jejumo :' jisalmi.depMterioMril,^!MnimulimnoMlqTia^poit
decreluiii religiOsissihie servaril monachi Benedi- ultimum,' Laris libi ; «efsiis,;Inlret; :deinde lilariia
ctihi' abhatiae-S. Cyranni, unica refeciione con- tbla : qtta dicia omnibus prqsiralis diCuntur preces
lenli ah Exaltafione S. Crucis usque ad Quadrage- niajores ctitnsepiempsalmiseiorqlionibus suptadiciis,
simam hora nona, scilicet lerlia post mefidiem;ih . eLad Per Dominum su.rganiomries':
- ' Dicalur pto peccalis ih Maiutihis : ViVo-
Qiiadragesitlia.vero post Yespefas, "seiiicet sexfa (lS9)
' :
vesperlina.-." ">:•,::_'::-. ego, etc ,'Hsec128 sublata surit iri Ecclesir Rb-:
(154) Qud^fitiilqVespefwihoiiuqrumdicqiitur, etc. : toinagensi , tam in Lnudibus' matutiiiis quariv in
Sie quoquS Ordinarium Rbtomngense ms. In agen- Vesperis. ; — "'.. ; -__'
dis irioriuorrimila fiaisiiiguiis diebus :'A~ti!e:Vespe- "''"'(100)'/» VesperisSabbati, eic.;sanclofum agCitda
ras dicaiiir ; Placebo, 'exceplh'-SabBaliset feslistri- est inemofiq'. •Nnlla blirn leftipore i:qiiadr.igesimali
plicibus. Hanc consueludinem semper reiinueral V fesiivit»s,: sed in''"Yesperis'Sabbnti et Poiviinica die
ecclesia catliedralis Rptomagensis usque ad annunvRsancioriim ngebalur memoiia qiiorumifesta eveiii-
prajlerilum, quo Vesperas diei ahleposuit Vesperis renl in licbdomadnj sicul suituerat- coiiciliurhLao-
defuncloruni, quse immutatio faeta esl pro .qriadra- dicenum, c. 49 : Non oportel in Quadragesiriianala-
gesimali lantum lempbre" prbpler riihiietaiein offi^ litia: maiiytuiii celebraref sed-eorumiri Sabbalo et
-
ciofum. ;.'" Dominica lanlnm membririmfieri.
(135) Vigilia nioriuoriim agaiur. Hic concortlat (161) Ihcipicnte episcopo ariliphondni: Imhuite-
Ordiiiarium ins., in quo sic legitur p. 55 : Posf nnir. Eam cantof hodie inchoSilquarii chbrris pro-
morluofunt. •> -"-.-' - J -.
pranditim sequilur vigilia
' collaiiohis"reciietur.: sequitur.
12? (156) Lectio Gollalio (162) .CiitefemCKIM- 0171(0benedici.airibuat. ldem
ista per toiam Qundragesimaiii reciiahnlur antc praescribit yettis' Qrdiiiarium hVs. carionicorum re-
Conipleloiiuin,"ut legitur ih Ordinaiio lhs.jjjsg. 55 gUlnfiuhisancli Laudi RplOiriagensis,iu feri.iquarta
et 56. In his qtialubr diebus (scilieeta capite jejuhii Ciiierum.' Noii a_5pergiiurhodie aqua' behetlicta in
nsque ad Dominicam1 Quadragcsiinxjleclib^iegqiur' ciiieriim iinposilipiic Cineresbenedicli iri sigiiuni
anie CompielqriumDe dialogo Gregbrii, elc. Sic ie- pqeiiiieriiiseiiiipeiiuntur, cjuia olirii,iii einere >eloi -
nedsusgue ad CamdinDomini. \\em fefia 2 Qua- . licip pajiiitehlia agebaiuf (de quibus insiruehdus
dragesiiiiaj, ante Compleiorium'usque'atiRriinospal'- C estapastoribiispopiilus) iri cujuslestimoniuniEcclesia
marum legantur exposilionespef fefias; el iri Dohii-' hac die canit aiitiphOiiam;: Iniriiutemuf hdbiiti iti
nicis Qundragesiinse: legatur ieciidde residtio expo- ciiteie et cilicio'; ct ih eatiiedrali, RolPmageiisi
silicnis ejtisdemdiei. Hsecspiritrinlis collatio in clefo ecclesia-ii] ejcctione,piiblieepcenilentiuniia diacoiio
ei populo postea in corporalem collaiioiieiu siveicos-" hastiliappeiisuiii pofiatur cilicium, j'uxta illtidDu-
niilam iransmulala est,' dequavide Ffaiicolifturii/ ranrii Raljoii.; lib. vii, cap. 55 : Cinis et ciliciitm
Pe lempore Iiorarum caiionicarum, cV58, n, 10. drma sunt poetitleniiuiiuDe expiiJsipne.pceftitehtiuin
(157) Iri omnibus horarum prccibus sempet Mise- videridtis sermo egregitis ivoiiis Carhofensls epi-
rere inei Beus. Idem exslal in Breyiariis~a. 1491 sccpi, De capile jejunii, inlef ipsiuS bpera j'am
el 1378,in Psalteriis A. 1507-et 1586;quibus asli-' ediius. ; '
,;' v "'. •. .'•'-;"";' - ' ;; '
jiuialtir Duraiidus, Ralion.diviiV. offic, 1. y/, c 52 (165)' Ariie processionem:Qivse'expulsis poeiiiien-
Be Dominiea1 Qtiadragesiniiie: Hoc lempore dicilut tihiis fit ad alirire S. Stephani in eadeivv"eeClesia,
iegulariter octies in cahonicis horis psaimusiilepw- caiitando resppnsorium ;"cuin autenipfpcessio per-
niieniialis, Miserere ihei, Deus.Tri EccJesia autem venerit a.i capellam S. Siephani, oiriniljusgenu-
Rotoriiagensi ille psalriius dicitiir taritunf in Vespe- JlexiS(olim eliam prostralis, ui ex veieri Cefemo-
ris feriaruni Adveriliis, Quadragbsimieypt iVTeiri- D niali ms. constai), dicunfur preces et praiibiies, rit
ppriim, nec di.ctiniurpisalmiillic assignaii per hofas,' ift fefia securida Rogatioiium : quibus fiiiilis iitaniaj
sed dicto capitulo dicuntur preces uf ift Breviafio hreves iutegre a dubbus de seciirida sede csinttuitnr
Rotomngeiisi, quibus orntio diei cum Versu-BeJierfi- choro respondente, qui ordo-4 el 6 feriisrisqite ad
camiis Dorritnoin firie subjtingituf. V feriam. sexiam in parnsceye exclusive serv.itur,'
(158) Utiiim psdlteriutn psalmorutri siibjuiigalur, qiinriavferia ad altare S,vSiephaiii, ' -'' sexlaad altare
Hic queiudani. jjsnlniormri iiuiiieftirii intellige," rion S."Joiiniiis.V •-'. ':' ?.'_'
"'
infegrum psnlterium, quod indicat Radulfus:Turt-: (104) Pienilenles cjicianlur. H__JC Diirnridus, Rn-
grensis libro De canoiiuiri Observ., propos. 21, in tion., lib. \i, c. 28 : Pcenilenles hahiqtie-'ttinc ab
Iiunc modum: El quiq in sancia Qtiadragesimasancli Ecclesia cum processioneel cruce ejiciuiitiir;ei iri
Palrcs voltieruril offtciitni Ecclesim cuin aliis bonis die Ccenmin eadem recipinntur. De ej'eclibiie aiilem
operibus omnimodeahgmeitlnri, ideo in augmeiiluiii Jjublicepobniteniicimel coiivocaiioneih 129 Eccte-
. divini citllus ejitsdcm:ieritporis; diebtts ferialibns- sia Roioftingeiisi, vide quid prsescribaf Ofdiriariurii
'
Quadragesiiiiwel novcmlcctibnibiisvacdntibtis,clictti ms. posi iioslras.-obscrvaiioiies..
9S JOANNESARCHIEPISC. ROTOMAG., -96
'•(165) Hymni in Vespetis: Ex ttioredocti mysli- A^ (172) Omnes pulscnlur campanm.-Iii ecclesia e&-r
cq, elc lideriv liymni haberitur in Breviariis Bolo- thedrali more semiduplici, ut in Sabhaiis Vesperse
iviag., an. 1491, 1578, et in Psalieriis an, 1507 et celebiantur, neconines campanae sonanl, sed ires
1586; sed quolidie in Vesperis usque ad piliiias laiuiini, uiin .Doiniiiicis; ei duo cappati choruin
"YesperasDoriiinicsePnssionis, excejvlisfestis, dici- regttftl, sicut in duplicibus; in quibus concordat
liir liyrtuius : Audi, benigne cqndilor, et ad Maluti- Ordinarium ms.,.-p. 74 : Ad Vesperas non dicatur:
riuin ihymnus: Ex more docti; ad Laudes vero: PlnceLo, sed feslive.pulselur sicttt in Dominicaob
JtittiGhriste soljusliiim. revereniiam Dominicg; Ccenm,el feslive -canlelur et
(166) Per udjectionein unhis; leclionis ei unius anliplionwsuper psaimqs-cum nettma finianlur.Ani.
fespoiisorii.Per responsoriuin intelHgas graduale, Beaiusi vir. Psal. Nisi Doniinus dedificaverit, etc.,,
ui>jam-diximus. Idem legit Ainalnrius; 1. i, De ec- secundum olditiem, el duo.de secundasede in cappis
clesVbffic,C. 8, Desecunda varielale 4 hebdomadse nigris de serico reganl chqrum; (nunc aulem in
qiiadrageshrise : In quarla fefia quaiim seplimanm eappis viplacei coloris) duo de majori sede in cap-
vbrielasest per tidjeclionettiunius leclionis el unius- pis, i| Ciicumdederunt, el ad Magnificat .aJlare
resporisorii. Etidetii die agitui scrtilinium teiiium, et cliorus ihurificaiitur. Bettedicamus ab uiio ut in
qubdmaiciinumesiinierseptem scruliiiia..... Eadem '? seftuduplicibus canilur. Iteiiviii yeieriv libro-of-
die mslrutintur de aucloribus el iniliis quatuor Evan-. ficiali ftis. ad iisum.EccIesiseRo.tomageiisislegilur:
geliorum,: ;.'_.' Iti Vesperisomnes,cainpanm ulin novein leciionibus
''
:(T67),Traditur eis oratio Dominica et symbolum, pulsentui ob reverentiam Dominkw Ccenw. Idem
quod, etc. Amalaritis ibidem : Eadem die percipiunt prajscribit Ordinariuiii ftis. caiionicorum S. Lau.di
orationem Doininicaih et symbolum ad reddcndum Rotomagensis.
itl-Sabbaio sancto Pascliw. Idem doeet, Guill. (175) Omnes simul pulsenlur. Lilier officialis Ro-
Piiraiidus, Ralion, riivin. ollic, I. vi, c. 46,.De lomagehsis ms. ex bibliotheca Rigoliana : Inquinlq-
qiiarta feria quartse hebdoniadse.- feria, in noclurno primilus catnpanmsigillalim, post
!;(168). Iii Sabbato qubd paltitas prwcedii pedes. omttessimul pulsetilur. Idem quod supra.
pdhpefum lavate ecclesiasticus Ordo prmcepil. Hinc (•174)Iit tertiq. Evqiigelii expqsilio. Non legitur
iiv Sacrnmentaiio el Antiphorinrib vetus diei iri- de exposiiioiie Evangelii, sedde Epislola I B. Pauli
sbfiptjb : Sabbalo vacal, dqminus papa eleembsy- ad Corinth.., c. xi. , .
ribm dat, Qua de re- coiisule Amalaiiiim, 1. i, c 9, (175) Quw sola iemansit candela exslinguatur.
ei Rupertum abbalem Tuiticnsein, De div. offic, L v, Ita Ordinarium Ins., p. 75., Psalmus, Benediclus
c.':6.Pn. {
''[' \>.feslive caitielur, el candelq qum sola remanserat
; His subsctibil Durandus, Ration. diyin; .offic, exslinguatur. IdemLiber officialisRoloniagensis ms.
Lvi, c. 66, De Sabbatp anie Palnias-:!)? hoc enim et addit: Ex quq vcm nllima candela qd Beiiediclus
Sdbbato ititendere.consuevitdominus papa pauperi- exstinguiiur, lumen in ccclesia usque posl ignis bene-
Ims Cliristi dando eleeniosynam,,eiinandatum cele- dictionem non acceiidalur. His lamen diebus in Ec-
iiraiido. Iiein Geiiuha aninise, 1. III, c. 71. , clesia Roloiiiagensi in arca reservalur ul poslea re-
, "'.(169) Post 'Tertiam;cleiici cum fqiriis palmarttm veleliir,qiieniatlftiOduiiil3||apudDurandum legitur
q'd pt-otessioriem.pe.rggnt. Hic altiim silentium "de Ralipn. dlv. offic I. v.i, c. 72. Candela auletn qum
jjrocessione ad S. Gildarrium, in qua defertur a in medio.esi non exstinguiiur, sed in fene.stra vel
dtibbus-piesljytefis corpus Chrisii in ferelro re-, . arcd accensa servalur occulte, ut posiea fevelelur,,et
condiiu.m..: cujus inslitutionis licel fixum tempus ecclesiam illuminet. ,In breviariis vero Rotomag.,,
staiui rioii possilj ijaliem legitur idein ritus in De- an- 1491 et i578. Et candela quw retnanserat qbs-
cretis B. Lanfraivci Ordinar., crl, sect. i, et in ve- condatur.
le.ri Ordinario ms. canbiiicorum S. Laudi Roloma- (170) Allq voce cantenlur. Nunc YTesperaj^ voee
gensis. Hujus jjrocessionis ritum post bbservatienes mediocri recilari solent, ex ordine divini officii,.
e-x Ordinaiib Rolomagensi ms. describimus. sicut horaj cauonicse, excepiisNoclufnis ei Laudi-
" '
130 (170) Dominus vobiscumdkatur. Ita ordi- bus..
nSii.a iiiss.iTibri Officialesmss. el Missaiia qusedam; (177) Diclo versu qb atiquo puero. Versus suljjun-
jafii iyero liulla die ad passionem dicitrir' Dbtninus gittir a choro, nec dicitur a puero nisi post Laudes
vobiscutri. : i , iu fine iropprum. Respohsorium autenv post psal-
•(171) Coiiina ante allare deponalur. Idem prse- nios, de quo apuri Joaiineiiifil mentio, legitur in
scfibii Ordiiiariuiii ms.-canoiiicorum S. Laudi Ro- Ofdiiiario ms. canonicoruiii regularium S. Laudi
lomag. lia.quoqueOrdinarium ms., p. 74 : Ad pas- Rotomagensis. ;
sibnmri Dotriini cortina pendens inler chorum eial- i_178)Cqnvocatto pctniientium. Velerem hanc et
laie ridn tiibveatur usque ad : Et velum, lempli :., saiulareiivobservalionem Ecclesia Roloniagensis hae-
scissuift bsl,; ei iunc traltalur, ab uir.aqtie parte et tenus conslaniissime ienuit. Cseterumnolare libet
. scihdaiur. pef medium,, el amplius. non ieponalur. cx Qrdinario, duplicem olim liac die absolutioneni
Hsec iri ecclesia catliedfali. Roiomageiisi obser- dari consuevisse, alieram populo post nialulinas
vahiurv :- - . Lnudes, alieranv finitaNona poeniteiilibus, qupere-
f»7 - NOTiEVADLIBRUMDE OFFIC. ECCLES. , „... ,.,„i ,:.„ ;:98
concilialioni et sernioni subjungebaiuf. De convo- A * riis. ei in Missalibus ad" usum Ecclesise Rotoina-
caliorie el absolutione poeiiil.culiuni vide Ordinem gensis an. 1515, 1516, 1527, 1.538,-1576 et 1604. :
Romantiiiii Alcuinuih, lib. De div. olfic:, De Ccena JDeindedictintur Vcspermdemissa :voce, pre.sbylerie-:-
Domiiii.Amalarium, lib.' i, c. 12 el Ruper" Itini, lib. riehs calicem inmanibtis incipiat hanc gritipkonairi:
V,c. 19. PR. Calicem, e.c Hodie ab uiio.eiiinjoribus chpri'in-
'"
(179) Tam clerus quqin pbpulus prosirali absolu- clioalur. •;;,.::,
lionetn dccipiaht. Duplex hac die absolutio ex Qfdi- (184) Locoearutn perculiantur tabtilm. Ita Alcui-
-nario riis. iiabetur : prinia cleri et populi post Lau- nus in Iibro Pe div. offic, til.,-D'e Coeria Domiiii :
alfera' publice poenitentium post Noham, sic Relicelur sqntts signorum aiqtte: campqnqrum, pro
" des,
enim legilur, p. 76': Pueruhtis alta Vocedicat: Mor- 'tibc enim liumilior sonus lignoriim tid cohgregandurii
terii ariteni erticis. Ttinc cliorus cum sileillio' dicat : populum assumitur. Irem Amalarius De CdenaDonii-
Pater iioster. Sbd libera. Anien. Psalmus Miserere .'- fii :"Nec noh etiamqttiludo signgxuyiqufiifiefrdtwiiant'-..',
nlei, Deus. Ortitio :_ Respice, qusesumus, Doiiiine, per vasa wtea deponifur-,ei 'ligiidturti:u_Sus:.usqueqtiii.-'::
quilibetper se Ameh iaiiluni. Ttilic uperidtur lucer- que humitior wris sono necessario jpulsqiurliit, coh-
na. Hoc finilo septem psalmi pienilenliales dicanlur. venial populus ad ecclesiqrii, Iteni .Rupeftus,vDiv.
AntiplionaiNe reminiscaris.Psa/JHKs: Doinlne, ne iii B * bffic., I.v, c. 29.: Ligneo pudleolpMiiabulaiuspehso::
furbre, el cmieri psalmi. Eyrie eleison, Christe elei- ei personiiiiie, pbpulumque ad ecclesiamjinvittinie:,
«on.-Kyrie eleisori. Paier nostey. Et-ne nos. f Mitte 133 significamus. Iiein JoniinesBelethus, De.divir
eis, Domine. ^Converiere, Domine. jr Fiat mise- nisofficiis,c. 100 : AdofficiuiiiTenebtar.timiwhcani-
ricordia. f Pomine Deus virtuium..: f Domine, panis pulsandum est, sed iigneis tgbulis; el GuilI;V
exaudi. 'f Pominus^vobiscum. Oratio : Adeslo, Do- Piirandus, Ration. diy. offic.,L;yiiVc.,;71.iiEttwn,-
. mine, supplicalionihus. Oralio: Deus qiii iiumani. '.ulterius'p.ulsatiicampariis, fiilgpien sigimrricumJa-:'
Alitibrnlio : Domine,Vsaricte Paler. Pbstea dominus bulg ,.; ligni quidepiusus,)iumiligf_wris:so^
arcliiepiscopus, vel ejus vicaritis populum absolvat : oslendil, ei inde EcclesiaPrieiiialistisprit.adliuciehet
Absolvimusvos vice. beati Petri. Posiea eos bene- lignorum, et. tit' 'pqphlus\rhuniilior: 7'0-/dor;«r_:Q:riibus ;
dical. Secundam absoluliohem quse esl poenitenlium coricordal MissaleRbihanUih 200 circiteriiannorurii^
132 ex eodem Ordhiario ms. exhibemus post olj- etiCoS in die Coenoe:,Facto jsigno cutri tabula eon-
servationes noslras una c.um«ermone archidiaepni Velliunt. - ..,.-."..,',' ,,;;,;;,V'iV.>;-.,;:
ad archrepiscopum Roiomagensem, pro reconciliar : (185) Sex fsalmi. Ho.die canunturiantum: quin-
tione pu.blice poenileniium nondum edito, ex veleri que, et prscierniitlitur Benedictus ;,sed Vesperoeal-
ms. codice bibliothecaj calhedralis eeclesise Rolo-1C leraoralioriea cpniiifuiiione divefsa cOiiciudunihr;
iriagensis 700aiinorum. —:; Iiiecciesia calhedrali chbriis. fegitur; avdubbiisicari-
(180) Quod in Itis tribus diebusnovus igttis ac- toribus de secUndn sede in cappis violacei cbloris,
cenditur. De triduano ignis-accendendi riiu ,le- et ad' Magnificai allare tliurificaiur tfiplici ductii a
gendus Ordp fiomaniis, et Rupertus, Iib. v, cap. celebrante cappa induto, qui: et.Vesjjefas qraliohe
,28. PR." COinplet. - ", i',-::- .....:_;.;.;:i:i.-:::;..
Ignis ille benedictus in iecclesia catliedrali, et in (186) Ipsa die cletus et pppuius: ctimmunicetur*
quibusdaiii parochiis Sabbato sanclo populo dislri- Idenv iri.Ordinario-his. et- in Rituali Rbiorivagensi;
builur, ut ex eo ignis i.n Cliristianorum domibus acr an. 1651,"p. i, pag- 400, prsecipitur Ut:/ena quirita
cendaluf. De quo videOrdinarium ms. canonicorum in CceifaDoritihi oinnis cieriis,.eliqm presbyieri:.de
S. Laudi Roloinagensis. . .-- mariu prwsiderilis ,seu prmpqsiliin tnissd: soleriini
(181) Si episcopus fuerit, Gloria in excelsis can- cotiimuhioheinaccipiaiit, menwresinslilulionissacrqi
letur; sin auteiii non.-Idem docet Durandus, Ra- mehsWjin quaDominusdiscipulos tiianu propiia Sui
lion. div. pffic, 1. \'i, c. 75, Dftofficio niissse- ipsius corporis compoles fecit ; ct jii.,Missali RQinanb 200-
quinlse ferise. Ilem Ordhiariufn Rolomagense as. anhorum : Deinde fralres iminediale communicant;.
Isla die inparochiali ecclesia. Gloria in excelsis M.OH D'
' el postea complelur tnissa. . -: —
-dicalur. Hodie lameh dicilur.iii omnibus ecclesiis (187) Medielaslwsliarum tibsque vinq in c.fasliho:
parochialihus dioecesisRotomagensis. In ecclesia ca- reserveiur. Ofdo Romauus: Missa explelqjCommunir:
ihedfali fit in missa consecratio chrismalis, cujus ceiit ordine Conslilulo„'et scrveiii de sdncia usque in
ritum et cajremoiiias describimus ex Ordinariis mss. crasiiiium. Alciiinus, t)e CoeiJaDominiii:i; De eodem
ecclesisecathedrnlis Rotomag. etBigOt. postproces- vero die legitur in Ordinibus, quqd reservtinduihsitt
.sionesselemnes. de coipore Domini qd coinmutiicaridumincraslinuiii.-
(J82) Usque missqm noclis Domitiicw.Hsec enim Coiispiiaftt quselegereiestapiud ulruiifque,,ad ferianiJ
niissa quse Sabbatp sanclo diciltir, juxta sacrbrum 6 parasceves, Pinnes scilicet ea die cbmriiuiiicare-
caiiciimn el Pairum decretit iii nbcte dicenda foret, cum silenlio. Amalarius. lainen, lib. i, caji. 13 ei_
cum ad noetem Dominicaj, resurreclionis perli- responsione Roinani archidiacpni, olisefYat EOiilra-
neat. ' riam fuisse RomanseEcclesise p.faiifri. In ea (inquii)
(183) Sacerdos manibus tenens caticem, ant, Cali- slatione, ubi apostolwi.%lalutal /crucem, nemo ibi
cem incipiat: Sic constanter legilur iiiLihro officiali cominunical. Pn.
99 JOAiSNES ARCIIIEPISC. ROTOM.G. 100
(188) lierum coinmuiiiceritur. Obtinuerat is usus , offic, I. v, c 22. De inandato paiiperum, et in.-MIs-
ante Joannem, nam ei Theodulfus Aurelianensis sali Romano 200 annoruni : Posl ttudalionem alta-
episcopus : In Cmna Doinini (iuquit) el in Parqsccve, riuin, hora. competentifacto signq cum labuia cqnve-
iii vigilia Paschm, et in die resurieclionis Domini, niunl fralres dd faciendum mandalum,- majores
petiiliis ab omtiibuscqminiinicaitduin.Cojlilul., c 41; . abluunl pedes minoribus, tergunt_el osculanlur..De
viguiique post eiim, nani Joannes 3J.3I4 Beleihus mnndato pauperum el clericorimi fil menlio in Pro-
libro De div. ofiic-i.c. 99, dirit ab oninibus reli- . cessionali Roloniagensi anni.158S.in hunc modum :
giosis, quibus neeessiias est, comniunicari.-Ordi- Posl prundium mandalum patiperum fiat, el manda-
nariuin autem nis. canonicorum regul. S. Landi lum clericorumita celebrelttr. Sacerdos indulus alba
Rolomagensis : Ilis qualuor diebus nulliis se, nisi cum diacono el sttbdiaconoDotninico exemplo man-
rationdbilicausa, a comiritinionedebetsubtraltere. dalum serval, ei quanitmi placuerilde majoribusin
(189) Nudantes altaria. De iiudatione allariunv ..albis pedes cwleroruai lavent. Perspicue omnino .et
usque ,ad" Sabbalunv saiictuni legeiidus Ordo Ro- fuse de diiplici mandato disseiit Ordiiiariiiiii canO-
nianus Pe GcbiiaDoiriini ; 'Anialarius, 1. i, De ec- .liicorum sancii Latidi Rotomagensis, fetia
cjuiula
elesiast. plfic, c. D.e CoeiiaDomini ; Gemma aiiirase ,v in CcennDohiini.
Pe ahliq. ritu iiiiss.', 1. m, e. 88, etc Quapropief : (195) Omnes Iwrw,exceptis malulinis. Ordiimriuin

qui his diebus privatas missas celebranl prcsb'y.lei.1, ..ecclesiseiiietfopolilanaj:liorw Itiijusdiei cumsiienlio:
videant quam parum veteri inslitulo el ecclesiasticaj in
•• quqtuqrgtigulis chori dicanlur tnere Jv.dworitm,de
hoecoiigruat disciplinse. '-'--''•.., .moiteDominieonsiliuincapienlium.PR.
(190) Sola aqua parieles ct pavitnentq. Quot! pa- , ,S.ic,Liber oflicialis Rotomagensis liis.; ,
rieles et paviiiieiiium aqua javari deljeanl docet
(196) Psallerium cum lilaniq communilerdicaut.
Alcuinus, Tib. Pe div. offic, in Cosna Domini : Eo-
hic inlelligi possuut sepfem psaluii
dem die qltdria leinpli el parietes sive pgvimenia.ee-' .Per psalieriuni
clesimlavaniur.Aicumo aslipulantur Joaniies Bele- :p(enitei!tiales'cum lilania, qui qualibet sexln fefia
tbus De div. offic;, c 103, et G. Duraridus, 1. yi, c per Quadragesimam post Laudes recilari soleni,
de quo isupr.i
76. Iri Ecclesia vero -Rotoiiiageiisi altaria tautum -vel fprSan psalteriuui psaliiioruuj,
vino el aqiia lavaniur. egirims. Forts satius dixerimus integrum psalfe-
In domo et Dominico riiim, sic enim jjrajsciibit Ordinaiium canonicofiim
(191) qtiadam convenian!,
exempio inaudalum faciant. In navi ecclesise man- S. Laudi -Rotomagensis::in lpsa die singuli sitnul iq-
(iinluinfit paiiperuui, nec liodie clericofuin. Pe^niaiir lum exordine psallerium clduslro dicdtti.
Exodi inclwelur."Nimclrici-
dnto pnuperuiii sic prsecipil synodus auiuninalis an. G "(197) A leclionc libri • •>
pit n lectione Osee. ...-•:-.
,4<641, ari. 4 :.I]lferiaquintainCceiiaDomini man-
tinlutn Domiitkum in singulis (si fieri pqtesl) eccle- -.(198)i>KOdiaconi niident altare sindoiiibus. Ordi-
jiariuni' -Rptoinageiise ei Libcf officialisiiiss; : Duo.
siis, maxime vero in congregaliotvbus ciericbrmn et -clerici nudent altare sindqnibtis, et Ordhiarium mss.
riionaCltorum, religiose peragatur, pauperum pedes:
lavqttdo, tergendo, deosctilando, eisque tninistrande S. Laudi Rotoniag, Ordo Romaiuis": D.uo:gcdiytlii,.
cutn omni humilitdte, sicul in Itac suncla meiropoli- Missalia Ecclesise i Roloinagensis an. 15J0, .1527,
a dua-
lanaecclesia, bmnium noslrce provinciw ecclesiarum: 1558 et 1576. Ific sublraliuiitur dum mappce
mitlreac magistra,laudabililer obsefvtilur. Adverlant bus pariibiis .aliaris desuper posiim. Hpdieiion ex-
aulehi sacerdbles lianc petlum loiionem iion posse trahunlur in dioesesi Rolomagensi:-• * in aiiis
omitti cuiii riiandaluiri sit Domiiiicuiii, et a Doinino- ' ,13® (199) Excepld voce Domini qum
iiisiilulum, ideoque ab omnibtis, praicipue pasip- dicaiur. Restiluendus hic locus ex Ofdinarib et
ribus, exemplo Pominico fideliter esl peragenr duoljiis libris officialibus mss; ad usunf- Eeclesise
.dum. v ., Rotoiiiagensis, in quihus legilur : Diacohus iti alba
(192) 7n refecloriumperganl.Tdem legilur in Or-• 'attle allare legal Passionem ntore lcctioitis; excepla
dinario nfs. canonicorum S. Laudi. Yertim cum ho- voccDomini qum mOreEvangelii legaiur.
die in ecclesia 'cathedrali. commune non liabeaiuf ': (200) Duo sacerdotes casttiis induli, etc. HKCet
refectoritini, in capilulrim pergunl, ut prseseriljit 'sequeuiia eodem leiibre continenliir in -Ordinavio
Ordinaritiiii nis. el Piocessionale Roiomagense, et Roiomagensi posl obscrvationes noslras.
Ibi legilur Evangelium Joannis a principio cap. xui (201) Vriiuscujusque venter in lerra hwreal. Sie
ufqne ad finem xiv. 'Aleuinusiib. De divin. offic, tit. De ferin sexta quss
(195) Unicuique fralriim episcopiis, pliiaiam vini "et Parnsceve : Quando lianc crucem.adoramus omne
exhibeat. Y'ide 135 Post observation.esea-qiiae de cqrpus noslrum hmreat terrw, prostcrnimur cor-
iiiandato jjrsesciibiint Ordinaria mss. EcclesiseRo- pbre arite crucem tnenle ante Dbminum.licnt Ania-
loiiiag. et canonicofum S. Landi. Inriiis, De ecclesiast ofiiciis, 1. i, c. 14. De ndora-
(194) Mandalum pauperum m:.ndal_unifratrum lione sanelse crucis, et Guiil. Durandus, Ratibn.
prwcedai. Ruplex en.im in Eeclesia.-Rotoiijagensi div. offic. 1. vi, c. 77. De dieP;ira_iceves.ildem qtio-
oliiri mandaium, ullegilur in. Ordiiiario.cl in Lihro qu.e habetur iii Ordinario cl libris officialibusRoio-
officiali Rotomag. liiss.; et apud Rupertuivi, De diy.i" inng. mss. in officib diei Partisceves,. Vide Ordiiia-
i'01 NOTJS AD LIBRUM DE O.FFIC. ECCLES. 402
rium ms. caiipnicorum regiuariutii S. Laudi Roto- A _ Idein doect Durnndus, Rnlion: diyin. offic.iib.
magensis in eadein feria sexla. vi, c. 78.-Veriim Hugo a,S.. ViJipre, De speciali
(202) Vino ei aqita lavetur. llujus lotionis menlio miss. observat.,I. iii,c 21,liodiernuHniorem irripro-
fitin Ordinario et in libro ofiiciali Rolomag. mss. Tjat. Vere (iiiquil) anliqui jatn fere ifansaclo die
bibliothecse Bigotianse, iri qfiibus sic legiluf : Cito- Sabbati officium Iwc celebrabanlfsed iriGdsrnorutii
rus ftiiial antipltonam, qua cantala cruxjparvula in. 'debiHias ad epulas feslinaiis tcnipus prwvenil cqacd-
commemoraiioriesangiiinis elaquwfliientisde latere tulum.
Redemplqris aqua el vinolavelur, de qtib posl cotri-.. '_ (208) Percussis tabulis. Quibus uluntur in ple-
intinionem.sacfqmiclerusbibqt et populus', et ad bpus '-.risqiie parbchialibus eccJesiis, sed .inVcaihedralipor-
infirmorum reservetur,et in Processioncili Rolbnia- ise ecclpsiae malleo ligneoperciitiiiiiiur.
gensi an. 1588": Crtice adofaia a clero eipopulo, la- (209) Cuntatite clero : Domiiius..Qufseqiiilurhia-
velur vino et aqua, et lollatur ih altum, el cantctur ttis suppleii potesf ex ordinario ecclesiaj melropoli-
liwc antiphona se-jitens: Super oiftnia,; etc. - .ianaj, in quo hac die inulla noialu
digna prajscii-
(205) De guo post sricram communionein ctertis . buiitur. Iii his, vl.benedictus ignis jwn exstinguaiur,
bibal etpopttluSi Secus apud alios lesie Micrologo, donec benedklus cereus eo lg@ acceiidqliir: sil vero
qui nolat ex Ordinis Romani prsescripto in Pa-TB juxlaRoinahum Ordinetiidiais cereus, qtd a benedicto
rasceve vintim non consecralum cufti Dominica ' cereo iliumindlus,adfonies per septeni dies deferatur,
oratioiieelDomihici.cofpOfisihimissiohe coiisccrnii ' et loco iitsliitito in fontes mittatur.' Addit Orriiiia-
(reclius dixisset sanctificari) ut populus plene possit fiuni : Per ceteum Chrisli designaiurliumanilas :
communicare. PR. '_:liintenin cera; divinitqs virgined carne: obumbrala':
,(204)"Jl/iiiistfi critcis casulis induii, eic Hscc et . ignis incereo nqvns ardens, nova dq.ctrinq._aChristo
seqiienlia in Libro officiali Rotomag. riis. habeiilur in apostolos, db aposlqtis in mundiiti respleudens.
isdem plane verbis. Yide posi observationes Oidi- : Ilein ulduin iecliones- eititania cahlabuiitur,_ pre-
"
liarium de Officiohujiis diei. sby.en caiechizenl infanies. Iteni ut"st.:''i>t«//us iufans
A
(205) majore ad minorem oinnes Comritunicen- fuerii ad bapiizaiidum,iiotiinilttiltir dechiisiitale et
tur. )n Ordinaiio rns. iel in i Missalibus Roloinag. oleoin fotites; si auiem fueril, ttinc riitilulur. Pit.
1515,1516, 1527, 1558, 1576et 1604 hajc legiiniuf: Eadem omnino leguiitiir Iii Librb offiCialims. ad
Cominunicelur quivbluerit 237 sicttl Iteslerna die, usum Ecclesise Roioriiagertsis ex biblioiheca Bigo-
In Ordine Roriiario : Comtiiuniceiii omnes cum si- liana. '
;.
lenlio. in Libro officialiRoloihag. ms.: Communicei Hic nolandum' bcciirrii qubd ariniis ab Iiicarna-
ei omnes fratr.es sine osculb pacis. Ih Ordinaiio ca- C 0 lione Doiniiii in cefeo"pasclialiinsbfibi-dfebet, cujus
nonicorum S. Laudi Rolomngensis : Se' et cwlefos ''"uiscfipiionis meniiriere, Rtiperttis Ttiiiieiisis, lih.
vutn siteiilio coininnnicel. ''-: vi De divin. "offic, cap.,29; IIonoritis,;Gem. niiimsj,
(200) Ad iefectionem panis el.aqum pergant. Hsec De aiuiq. tit. miss., lih/iu, cap 10J2';B. Lanfraii-
jejunii severa observatio, quse iiiOfdjnario el Libro • cus in Decretis pa"g.::266;' Guillelmus-Dtiraiirius,
officiali Rotoni-ig. inss. habeltir, non tanttim apud Raiidh'.,'-1.:vi, c. 80, el Jbaniies Beletlius, libro De
'
noslrates viguit, verum eliam in aliis regionibus, " div. bffic, c. 108, in eum, qui seqiihui', modum :
ut ex Ordine Romano, el Alcuino constat; sic enim Arinolaltir quidem in ccrco pdsciidli atiniis tib Irictir-
lib. De div: offic,iit. De CceriaDoftiini scribil: Ab ntilione Doniitii\ inscribuiilui quoque cereo paschuli
Itac nocte ttsque Ad Sabbatnm nonnulli setvi Dei irrii- - iiidiclio, vel mra, alque epacta. Hsec juecclesia ca-
ianles apostoios jejttni permanenl; aliqui vero cbn- thedrali tantuiiuiiodo serventtir,•ln qria tabiila pa-
lenli sunt pane latttum et lierbis; atque legitthinibus; schali a cancellario irisciibiiur,- et cereo paschali
seusicera. ldeuv confirmat Durandus, RaliOn, div. ailigitur, quani suo loco dabimus prbanhbpfajseriii
offic., libvi., cap. 77 . De Parasccve,"ubi ait: In 1678 ex eodehi cereo catlvedralis"ecclesiobdepronv-
Parasceve uno solo cibo vescimur. Ordinariuni vero ? ptam. . -'•' :>:'>'.- -"_.;•.;-._.-; _._
ms. 'canonicorum regulariuiiv S. Laudi Roloma- <0 (210) Alba iicet bapiizalis uti. Sic Alcuiniis , in
: In nfensa norinisi el- el Jterbm :' epistola ' ad Oduinuiiv pfesbyterum!, et Rabanns
gensis ptitiis aqua,
erudw apponanltir. Post prandium auteiri non sigil- Maurus, lib. v vDe inslitiit-. clerifa';"cap. ;29. liem
iatihi Completofium, sed in cpmmuni riiediocri voce Gemma.ariimaj, lib. i,-c, 245 iBaptHdti auiem idco.
canlalur, sicut et in die CceuseDomini. vestesalbas:pbiiaiil,quigathissam innoCenliamserece-
(207) Noita Iwra diei. Cbncilium Rotomagense pisse insihiiant. •.-.•- "'' •.--•
sub Joanne nosirb celebraluivvA. C. (juxta Orde- (-211) Qiiod per sepiem dies albcevbstespoiianlur. .
rici calculuiii) 1072. can. 21: Itetn statutum est ut.;- Alctiirius, li.broDe divin.offic;, lii. De Sabbato saneli
Sabbatb Pascliw officiutriante Noniim notiincipiqtur. Paschse : Omni autetti die tisque in qetqvas adinis-
-
Ad noclenietiittiDominicm resiirfectionisrespicit, ob sam veiiiahl el comtnunicent:Iie.n Rabanus, 1. n,De
"
cujus reverenliam Gloiiaih exCelsis Deo,.ei Alle- institut. cleric, c: 59'"•:SeplemMes albqsvocilanius
luia cantatuf, quodeliam inofftcti initio,cerei scili- propter: eos qttiIn sdhcia nocte baptizdti dlbis per. io-
eet benediclionefriioiislfatur, Idem paulo posl incul- lahi liebdomadamuluntur vestibus,eiper sepletridies
calum est in cohcilio Afvernensi. PR. - '.' itt ahgelicb' cdsiiialis Itabilu, el himinibtts ccelestis
103 JOANNES ARCHIEPISC. RQTOMAG. -.< 104
claftlalis, sanclis assis'ere sacriftciis soienl. Idem A. Ecclesiaj. an. 1516, 1527, 1558 el 1576. -Comiiiiirii-
prseclpil cor.cilium Rotomngensc sub Mnlgerto anno calis quibus plaeuerit, Vetperw sic incipianlur, elc.
1050 celelirattim, 139 cnn. 19: Dlbaptizali in eqdcin (217) Magnificat cdntato et allari iiicensalo.l&em
ecclesia inquaregeiieratioiiisgratiamacceperunt, elin habeltirin Librb officiali RotQmagensi ms. sed hodie
qua parochiani existtint per oclavosdies in Albis re- necaltarc nec. chorus thurificaiur, ut efiain prse-
presententur cuin cereis ardentibus. scribit Missale Ecclesise Sarisberiensis in Anglia,
"(212) Per octavam qua vesles deponunlur. Sic Al- an. 1553. Nqn tliurificelur altare tieque:cltorus.
r.uihus, De Sabbato in Albis : Hodie albiili qui in (218) IIqc peractqquodddtri _responsorium cdttte-
Sabbato sanctb baplizati fueruttt, vestlbus qlbis tur. Nullrim responsorium : canititf,; sed dicto Deo
cxutintur. Amalafius, De Sahbalo in-Aibis,*cap, 51 : grgtias, qiiisque clomum jreverlitur, ut nolat Ordiria-
Qtii in Chrislo bapiizali sw.it et sunt qgni iwveUj,et riuni Rotomagense ms.Tte missa est festive dicdlur;
hodicreveiiunlur ad fontes.ut exttanl se albis. . ct benediciione accepta recedatii;. et Ofdiriarium riis.
.'(215) Dugbtts uliis lertiam lilaniam incipientibits. canonicbrum S. Laudi Roioiiiageiisis : Dicio Ite
Hodie hsee litania .i tribus cappaiis de ninjori sede niissa esf o diacqno, missa'-.et Vesperm pafiler fi-
:
canitur in cliorb finieiida, ut. ex Ordinario el Jibris nianttir. _:
officialihus Rblomag, mss.. colligilur : prima vero a B B (219) Post prandium. Prandiiini, appellat iion
;
sepleni pueris, secunda a qiiinqtie clericis de se- meridianam comeslioiiem, sed - uiiicam.>Pfimis .,. Ec- ..>.
cunda sede in siiperpelliceis; quse tres litania? de- clesiaj lemporibus huic celebritali tola noxHriipende-
scribuntiir in Ordine Roniano et a sacroriim rituum balur. Becreseente postea bapiizaiidofiini nriiliitu-
exppsitoribus. ., dine, officium etiiociis iiiitium conlrahi.coepii, quod-
(214) Pqst Gloria in excelsis, altare incenselur. Vesperse, prnndiuiii, el Coiiipleloriuinsiibsequehan-
Ofdinariurn : Inieftm . ifrchiepiscgpns, vel sqcerdos : > lur. Romse serior fuit Vesperartihi quam pratidii~:
cuni diaconq elsubidiacono, cqndclqbrisel l/iuribulis introductio. Nani aiioiiyiniisRomani Ordinis scfiptor
veniht, el conftssione humililer diclqalle incipial: „_ (qttisquis Ilje fuii) bbsefvat suaseiate, iii hae nocte V
i Gloriain excelsis Deo, absque:lropis:';_et prbsiernal, rieyesperiinali syriaxiiapudiRbmanosVnihiiactumVi;
sebtniiis cltofus. . ,. neqtte ante missanv, rieque pOst riiissam; et patilo
El addit : El inlerim omnes campanw pulsenlur, posi subdit, eotleni die domnuni papani et cseieros ,
ct, deliinc per omnes abbatiqs :elparochias lotitts ci- Rpnianos^Oya inahducare, et-formaiicum, id- est
vitatis.' Secus apiid nos, nain (ul supra dixinius) caseuiti. Pxt.
altare thurificatur dum Kyrie eleisori a choro canta-. (220) Decima Iwrctnoctis,elc. Hlud suljlaluni est
lur ; et cliorus, dtim Gloria in exCelsis diciliir, ab *-" in Ecclesia Rolomagensi. -
acolythp incensalur. (221) Diaconus dalmalkatus evarigelicatn lecito-
(215) Dtto cappali in ptdpitq Alleluia, Confiiemini iiem proiiuntieti Nunc cappaius, iiicensalo allari,
celebre cantent. Joamii coiisonal Liber officialis ms. candelabris et thUiibulo prsecedenlihus, " proiiuriiial"
•ad usum Ecc}esise RotQniagensis. Sed in. ecclesia Evangelium.. > -V "' ;;
catjiedrali .AUehtia cum versu a duobus canonieis (222) Dnumquodque responsorium a bihis clericis '
canioribus, qui cantaverint Jitaiiianiiu.cappis cani- _ indulis cantetur^"'1-41 Ih- Ecclesia Roiomagerisi
tur iii pulpito, alii duo caiionici de majori quoque iiodie primum et secuiidiim respons. a ifihus iii
sede cappis induli traclum a.ii.ie;altare succinuni, et cappis caouiilur, ieriium verb a quatuor qui canta-
; leclQ Evnngelipiiisacrisijamfecedurit. > ;..- veriivt invitalorium, qtjod iii feslis iripliCibus teiii-
Ofdinnrium : -• poris jjasChalis pbservalur. :"; ..:......:..-.. ....
(216) Coxtttriunicgtoclerb; e( .piO/Jri/o.
Communicaiis presbyteris et aliis qvtbus placueril, (225) Posi: leiiium resppnsoftnm officiutn sepulcri
Vesperm sic ittcipiqnlur; el Libcr ofiicials Rotoma- : celebretur. De officio sepulcri fuse disseril Joannes,
gensis ms. : Communica.loclefoel popuio,etc, Mira- Belethus, lib. Dediv.offic ,cVllS,elGuill.Duraiidus,
nnir iionnullos reccnlior.es aPatrum institulis adeo vrj lib. vi, c. 87 ; ei-concorriniit curii nosiro septtlcri
abhorrere, ut sacram comiiiuiiionem in h.c officio, quod videas in fine poisl nbslras observa-
riiissa, qupd noctuiiia sit, populo dariiioii prbjjenl. . Tiones.- ;'
Cerle religiosa illacorisuetudo, si aliounquam tem- (224) Finila oraiiqne. Hic inserenda videlur pro-
pore, liac potissimum nocie observanda videlur , cessio ad crucifixum, quam mirum hac die vel lunc
qua myslicuni CJifislianorufti Paschn colilur. Pn. . iii usu non fuisse, vel cerle a Joaiuie, qui similium
140 Quo.d Rabanus, De inslitut. clericorum, 1. ad sequenles dies iiieriiinit, prajtermissam. Eam
ii, c. 38, non. solum omnibus licitum, sed etiam desciibitOrdinarium, doceiquesolemni benediclione
quasi heccssariunf osleiidil: Post baptismuni vero el termiiiariconsuevis.se. Hoc finito (inqiiit) benedican-
. iitaiiias sequitur sancia missaritm celebratio, et com- tur ab archiepiscopq, si prwsens fueril ;-_et gsculelur
municalio corporis et sangtiinis Dotntni, cujiis parli- qmties fralres, dicens ad singulos : Resurrexil Do-
cipalfone quicunque fidetium seitgc nocleabslinueril, ; minus. PR. ';;:.' .;_., '_,:-...___. '._:.',
,; nesciq queiitodo dicatn iitiitnClirisliaiium, excej.tis ' _Hiinc riium in Gfoeciatam clertis q;iam pppulus
litsqui pro capital.bus criminibus excommunicati religiose tenet, quisqne enim in die sancto Paschae
poenitenitam gerunl. llein Missalia Roloinngensis; sic salutem dicit: Xpcoro.-ebio-Tt.
135 NOT^E AI) Lil.ttlT.I DE OFFIC. ECCI.ES. . 10(1
in a 'j-Uoiium, scd dicto Pnter nostcr, sic inc<pianlur:
/225) Post capitulnm. Sic quoque Ordinarium A
Roloniagcnse ius. Dehinc in capilule, et ibi leg«tur Kyrie oleison, eic.
leclio de Mnrltjrologio ab vno puero, et sequalur f (229) Per Kyrie eleison Vesperas mcipiant. Pius
Preiiosa esl in conspcctu Domini. Oratio Sancla ille ritus, quem germanse antiquilalis ignoranlia
Maria, isti sancii, et omnes alii, etc. Per onniia nostro denuim sseculo abolevil, e l.omanis fonlibus
ssecula sioculorum. Amen. TKJH poslea legatur ab ad nos cmanaverat. Ordo Ronianus : Die sancto
uno_canonico diacono de exposilione Evangelii Paschw convenientesclwla lemporius cum episcopis
(220) Terlia cantcita processio per ,clauslrum.. el diaconibns ad snnclum Joannem in ecclesia majore
Processionem sic disponit Ordinariuni Roloniagenso ad locum crucifixi, incipiiint, Kyrie eleison, e/ veniunl
ms. Seguitur processio per atrittm iii cappis, sacetdos ttsquc ad allare : ascendenlibusdiaconibus in potjium,
et diaconus in Albis, et subdiaeonus lunicam habeat !4J.«Scpiscopi et prcsbyteri slatuuntnr in locis sttis,
cum crttce, cattdelabris el signis. Canlor incipiai : et sclwlw anle altare. Finilo Kyrie eleison, iitnuit
Maria Magda"enc cttmversu ct regressu; quo finito arclitdiaconus primo scholm; et ille inclinans se illi,
tres de majori sede canlenl: Salve, festa dies, usqne intipiat Alleluia ctitn psalmo: Dixit Domiims Domino
ad stalioncm. In slalione cantor incipiat i^ Sedit an- meo, elc Alcuinus lib. De ciivin. offic Eadem die
"
geltis. TYes de majotibus {nunc quatuor) in pulpilo ad Vesperas ad sanctum Joannetn congregatur ma-
> Cnicifixum in cruce [«/., carnej. Nplile. Ad ht- luiius universns gradits ecclesiasticus in ecclesia ma-
troilum chori dominus archiepiscopus, si prmsensfuc- jorc, in ioco gui vocalur crucifixio : ibique inchoat
rit, si non, canior, incipiat: Christus restirgens, ctttn schola : Kyrie cleison, el eo concenlu perveniuiit
f D cant-imnc Judsei; quo finilo dominus archicpi- usqtte ad altare, elc. PB.
scopus,si prmsens fuerit, benedicalpopuhtm,el stalim (250) Benedicanius Domino ab his qui Alleliii-»
incipiatur tnissa. Et dominus arclticpiscopus,si prw- cuniarunt dicatur. Nunc a iribus de sccunda sede iu
sens fucril, habeal secum s»ptem diaconos et totidem superpelliceis.
subdiaconos revestitos , J42 de quibus duodecim (251) Psalmum : Laudale , pueri , Dominttm,
rint de secunda sede, clc. Ad processioncm omnes de canlanlcs ad fontes petgant. Isle proccssionis riius
cfioio sunt in cnppis cum celebranle, dinconus dal- laudabiliter observalur in calhcdrali cl pluriniis
matica indutus, et subdiaconus tunica, cujus \icc parochialibus ecclesiis hujus civilalis, qui in ordi-
acoljihus crucem defeii tunica iiidulus. nario ms., p. 88, desciibitur disenis hisce verbis :
(227) Officium diei celcberrime compleant. Ortli- Vnus dc majoribus incipial : Alleluia, et unus de re-
naiium sscpe laudaliim : Archiepiscopus, st prwsens _' gentibus clwrum incipial : Laudalc, pueri, Domi-
fuerit, faiiat benediciionem xuper populum anle num, laudatc nomcn Domini, Alicluia. Sit nomen
Agiins Dec. Finilo Agnus De", otnnes qtti voluerint, Doinini benedictum, elc Allcluia : el sic cantando
communicerii. Pit. psalmum eal processio ad fottlrs cumctiacono el sttb-
Tres beuedictioiies episcopales olim in missa ficri diacono, et ampullw a diiobus presbyleris albatis, et
soliias describimus cx ms. Pontificali bibliothecse cereo benedicto, quem feral unus diaconus (dalmali-
caiiiedralis Rotomagcnsis, quas in missis pontifica- catus) de secunda sede, et chorus psatmum finiat,
libus rctoeari optai riltialc Rotomagense,p. i, p. 505. et dicaiAlleluia quatuor, el IIscc dies sine Alleluia,
(228) CKH?proccssione, etc. In his omnibus con- ct tcrsu. Et post cantelur anle altare S. Joannis :
coidal OidinariuuiRotomagensems. ; sic auleni ha- Alleluia, y Lnuri.tle, pueri et reiteretur Alleluia;
bet in die Paschse, .png. 88. Ad Vespems tres de <?HO finito sacerdos dical : Oremus. Deus,qui eecle-
thajori sede in cappis cantent ad processionem : Salve, siam luam. Per Christuiii Dominum.Feslive unus de
fesla clies, cum diacono et subdiacono reveslitis, majori sede incipiat : Alleluia, el utius deregentibus
ctuce, candeiabris, thuiibulis et signis; descettdat pro- chorum psal. In exitulsrael rie Xgypto, Alleluia, f
cessio per dexlram alam ecclesicc,usque ad occidenta- Faciaest Juriseasanclificalio ejus, etc. Alleluia, alle-
lem poilam ecclesiw, et processione ordinata in navi D luia; > Marc viditetfugit, elc, alleluia, alleluia, alle-
ccclesiwunus de canloribus incipiat: Kyrie eleison, luia. Et sic ad finem perducaltii; elin finepsalmi
el processio ad chorum redeat canlando : Christe dicalur : Gloria Patri, Allcluia. Sicul erat, Alleluia,
eleison; et finito Kyrie eleison, incipiatur ab uno de alleluia.Surrexil Domiuus desepulcro, Alleluin, alle-
majori sede anl. Alleluia. llli qui cantavetinl ad pro- luia,allcluia. Et canlando psatmumdescendal processio
cessionem : Salve, festa dics, rcgant cltorum, et per aliam alam ecclesiw ad vccidenlalem portam ec-
ums ex itlis htcipiat in dextro clwro psal. Dixit Do- clcsiw; et processione in navi ecclesiw stalula, et
minus, psal. Confitcbor, psal. Beatus vir. Ant. Alle- uliiino versu psalmifinito,1res (nunc, C(KO)dcmajori
inia quatuor. Eadem legere est in Jibro officialiRo- scdc in pulpilo cautent Allcluia, 5 Redemp.ionem,
tomagensims; et apud Durandum Ration., lib. vi, ??orireiterelur Alleluia in ftne; quo finilo sacerdos
c. 89. De isla proccssione anle Yesperas, et de dicat vcrsum : Dicite in nationibus. Orenius. Deut,
Eyrieeleison, nihilliodiefuinEcclesiaRotomagensi, qui pro nobis Filium. Sequalur memotia ibidem
licet habeanlur in Breviariis ad tisuni Roiomagensis beatw Mariw, antiplwna : Paradisi poria. >- Post
Eeclesise an. 1491 ct 1578 edilis; et in Breviario pniitim. Orcmus. Gratinm luanv 144 qunjsumus,
Doniinicanorum : Ad Vesperas non dicalur : Deus Dominp 1c/ ititroilttm chori memoria omiiium sun~
PATROL. CXLVII.
107 JOANNES ARCIHEPISC. ROTOMAG. iC8
loruiii, antiphona : Lux perpelua. Si diligerelis. > A pore pascbali Doniiiiicarum etfeslorum officium tri-
Vo\ lselitise. Oremus. Vide, Domine, infirniilales. bus noetnrnis conslitisse. Ul secus postea fierel,
Tres pueri : Bencdicamus Don)ino, Allcluia. Idem pervieil bre.ilalis ratio, non disciplinse: quod valde
quoque habctur in Brevariis Rotomag. an. 1491 el improbatiir a Guillelmo Durando, 1. vi, Raiion. div.
1'578, et in Processionali Rolomagensi pag. 168 et offic, cap. 89, et Radulfo dccano Tungrensi, libro De
seq. Hujus anliquissimi ritus menlio fit in Ordine canornim observanlia, proposiiicne 10. PR.
Roniano, apud Alcuinum, G. Durandum, in ordina- (239) Sex lectiones de Apocalypsi teganlur, el ires
rio ms. canonicorum S. Laudi Rolomagensis, ctc; de resurrecitonc. Hinc apparei olim in Roiomagensi
cuftique iiiiprobare non possunl, qui bapiisnli ine- Eeclesia tres nocturnas dici solilas, quserepcriunlur
nioriam in hominuni animis iiideletam servari cu- in Ordinaiio ms. caiionicoruni S. Laudi Rolomagen-
piunt. sis; eas adhuc relinet Romana Ecclesia, nuillse quo-
(252) Iluic aiiliphonam : Lux perpetua^ conci- quc calhedrales ecclesisc De leclione Apoealyjisis
ncnies. Tempore paschali in jjrocessione adcrmi- concordat Ordinarium Rotomagense ms. Nos vero
fixum nulla apud Joannem noslrnm habetur sanctse legimus de Actibus aposioloruiii (excepiisDomiiiicis)
Marioeniemoria, ncque in Ordinario ms. canonico- usqUe ad liebdomadam leiliam, iu qua legilnr liber
rum S. Laudi: rcperitur Lamen in Ordinario etoffi- B Apocalypsis, poslea canonicse epislolse usque ad vi-
cialibus libris mss. et Processiorialibus, nec non giliam Ascensionis.
Breviariis ad usum Ecclesiaj Rotomagensis. (240) Nonum a duobus ciericiscanletnr. Scilicet de
(255) Dies scptemin cappis, elc.' In eeclesia calhe- niajofi sede in superpeliicois tanium, quod in Eccle-.
draliSabbalo inAlbis ad missam quinque pueri albis sin Rolomagensi servatnr in leiiio rehponsorio per
induti,sivecappis,non ita pritlem regebanl chevum. Dominicas temporis pasclialis.
Ideni legilur iiiOrdinarioms.p.95. Admissam nulla (24!) Matiainm Laudes ctim utta antiphona : Au-
cappa in choro, sed quinque pueri in albis rcganl gelus. Ari Laudes in Dominicis usque ad Ascensio-
ckorum. Officium: Eduxil populum suum. Psalmtts : nem psalmi dicuulur sub una anliphona : Alle-
Confitemini Domino elinvocate. Qttinquepueriprw- luia.
dicli catiienl : Kyrie eleison, Rex genitor ef Gloria (24?) In Dominicismaluiinis semperfiat processio.
in excelsis, prosam : Omnipotens genitor; quinque lu Doiuinicis usque ad Ascensionem tanfuni fit pro-
pueri canlent prosam, e! chorus respondeat residuutn. cessio in Laudibus, cseteris Dominicis nulla in Lau-
Oratio : Concede, qusesumus, oninipoiens Deus. dibus,sed immediate anle Tertiani posiaspersioiieni
Nulla memoria, nisi ut prmnolalur. Epistola : Depo- aquav.
nenles onuiem. Alleluin. y Hsecdies. Quinqueptteii G (215) Sinc iropis el Laudibus. Qnid sint tropi docet
inpulpito Alleltiia. f Laudatc, pueri; scqttiiur alius Durandus 14® ''u- Ivi Ration., c v, ei posl eum
versus : Sitnoinen Domini. IIoc finilo quinque pueri Pamelius in fine tomi 11Litnigicon Eccl. Lat. Ad
incipianl in pulpilo : Jubilans concrepa, et cltonts lianc cantus speciem referendaj suiil Iifaniaj (ui vo-
respondeat neutna. In ecclesia caihedrali hodie omnia cani) prosataj, ul Kyiie, fons bonitatis. Quod aj
fitirilul in duplicibus. Laudes altinel, varia est ejus noininis apud liiurgicos
.(254) Ad crucifixttm post Vesperas fiat processio: acceplio. Plerumque enimsumiturproAlleluia, ut.
Tdempfocessioriis ritus descrlbitur in Ofdiriafio ms. apud Isidoruiiij lib. i De eccl.Vbffic, cap. 15, qtii
saricliLaudi. Filiibdie in dicrieeTRotomagerisi pdst sefisus liiiic-loco rioh converiil, Ubi agitur de.ofileio
Vesperjasproeessip, in qua rion portalurcrux, sed qupd celebralur cum Alleluiaised sine LaulUbtis.
carideiabra et lliriribulum, jtixta OfdiiiariunVRoto-V Itaqiie crim liic trbporum, Laudumqiie simul occtir-
riiagehse ms. et dum cantalur ."_Dignus es, Domine, rat mentio, rectius per LaudesVhrijusmbdiintellige-
crucifixus a. celebrante cajipa indtifb,et gehuflexo nuisicantum aliquenVecclesiasticunl tropisaffinem.
tripllei ductu tliUiifiCalur. Diio in pulpito cafturilf Nam et Duraiidusioeb praedictotfojjos appellat Lau-
0 qpam. bieitur versus et oratio de cruee, efipbsf _1 des ad inlroiiuiri cbiiveriibilesv .Conjectursefacem
ineniefiarii 145 R- Mafise, ad iriiroifum chbfi - prsefert anbiiymiis S. AurJoeiji monaelirisiri HistOria
dicithr anlirihona de sanclis cum Versu et ofa^ Joannis riosiri ad caicem "gestorum arcliiepiscopp-
tibne^ : ; rUm"Rotpihag. Iiis verbisi Finiiis iiaque Kyrie elei-
(255) Ordtioiie Domintca el synibolo. In COmple- soa cuni dti6bus\rhyiluhis,'\&est, riostrogudiCioiro-
lorib per.oCtavam rioii dicitur oratib Dotivinicanec pis,"exaclo Glofia in excelsis R'eo, quod-iticceptumab
syrivbolum; sed post Nunc diiriitiis decarilala anii- ttbbaie Ricgidb Sigietisi (Sagieiisi) Cliotuscetebetrime
;phoria oralib dicilur, et dicto Benedicamus,Comp\e- fueratexsecuttis ctimLaudibusddveroioiumexpeiide-
iorium finituf. '"'.';" bgiurin praislolatibiie arcliipriestilis,QriOex Iocb cbl-
250) Dies oclavus utpririiiiscelebteiuf.Novi eodem ligitur Lahdes illas in niissis -solenihibus hymno
iliodo, sedfnore duplici colituf. Gioriainexcelsis inlerseri, vel eefte shbjungi con-
'"
(257) ResponsOriutii Sufrexit, a Huobtispantetuf suevisse vquemquidem hyriirturii iri iriissa Sabbati
Scilicet iri cappis,iq[ui chorum fegaht.. : sancti absque tropis decaniatuni, pbulo iarileVobser-
(238) Uriaquceqiienocturnacumvna ahtiplwna. Ex vavimris exOrdiriarib. Ejusgeneris eratprosa Qiiem
Jviset sequehiibus patet, bpud maj'ores liostros tem; , ciies ccelici;qiiae juxta vdemOrdiriarium, iniiocfe
'"
159 HiQTM AD LIBRBM DE GFFIC. EGCLES. ""_.. llo-
Natalis Domini a cleficis pasiores agentibus, post _A Tieni in Chafia Rieulfi Rolomagerisis arcliiepr
liymnum prajdrcium cantabatuf: ilemqtie 0 gloriti' scojjilegiliif : CmnobiutnD. Petfi,almique Audoeni;
sgnctoriini, ibideni in feslo sancti Siephahi. Rehiqiie ; pfocessu verb temporis iiiiicum nonveriS.i Audoeiii,
Lauduhi nomine: forle ceriseri posselirisigiils itle - cujiis cofjjUs hac ir ecclesia fuit ttiiriulafum, spf lila
caiitiisi Chrislus vincil, de qiio siipra. PR-V ; • > estl Hujtis jfrocessionis f ilum yide post hotas,
(244) G-umduobtis Alleluia et sequeniia.Seimealik 'K230)'ijiM Noiia dictd coritesitimpergdnt. Exce-
ribn dicitur, sedquatuor A-//e/wmteanuiilur, - pioPriim-Quadfagesimseiteriipbre, aiiisjejuriii die,-:
••-"(245) Quandiu j}Dignus es aarilalur, Apocqlypsis-:>hus frarigebaturVliora nona jejuhiunii hi consfat ex-
lcgbiun In Breviariis Rolomag. an. liUl et 1578 Micfologo_ci. 49, De capilejejuiiij, ct pliiribus aliisV
posi octavani Paschse legilur Apocalypsis, qiiibus -.(.251) Simili 'rriodo dies Rogatioimm celebreiiitir.,
eoncinitOrdinarium nis., p. 2 : Postticltivaih Pdscliw B'ejejunibRpgatibnum sicloquitufRabanuSjTib. ii,-
iitcipialur liber. 'Apocalypsis;et tegantur deeq ifeS: De ijisiitut. clervc.., cap, 4 iMiie.htiiic.ergo dictii:
leclionespet liebdomadam usqtie tid: Deiiiihicani tit -Ascerisionis Domini inos est ecclesiarurii Occidetiiis
qua Catitalur,: Juhilate Deo.Tri eiasiiiibinclpidiilur per ires dies proximos fejuniuniexepcere elHilatiiqs
Epistotw: canonicw, et (egatiiurde ipsis quoiidie tres ; tigere, et-htic dqngrtie. Vide Amalarium, Jib. i, cap.
leclibnespefferids tisque ad vigilidm AsCeiisioiiislDb-B 55yT)eTitaiiia;riinjQri.:.;::.:'- ;v, ;.,-; ;. ",:;.;
JII.H.VEI Micfologiis, De ecciesiasL Observat.^ cap. ; (252) Sex primw leciiones de sanclis dicgnttir.'"'Ea'-
S'4 .: -Jn ociava Paschwliistoriqtti -"14^ Digrius;6s,; deiri 'plarie Iiabentur in libro officiali; RblOrtiageiisi
.Donviiie;et Apocalypsirijuxla^ordiricitiincipinmis. : Viris.;; fiunc aufem una nocliirna diciturv; iji quia
V (246i),Pef c/ies fefiales iii, nqcipfnd-sex psahtibs. priifia lectio de exppsilioiie Evangelii, seciinda :et,
Tempore paschali ffes riaiituihiiiicunilur psalirii>pef V tertjaideVcruoe; fit mehioria •• hiaftyrum iif friiivis
ferias. - >:: .'...".'•,';. "'-..' Vbsperis, Laudibus et missa. i V; V-
-
(247) Unum lantiim Alleluia carileitir. IlaVquoqhe {255) Processio qd cruceminVespefiset Mat'dti-
Micrologus, De eccles.",ObservatV,e. 65,- et G, Du- ji|s,:et:missa /tat.PfOceissio nulln fii, riisisit Dbmi-
randus,-Raiiori. ;divih. offic,!. vi, c "89. Sed iri iiica,;scilicetiante Tertiani,. nec Laudes: iieque se-
:•-Ecclesia;Rbtoniagcrisi in bfficib iani de Terapbre qtieiilin in aJiquo ofiicio cnriuritur.-': •.-'-•.-.:-."
'"'""-vt254) In Vesperis ctinlor'chorum.'regahUiijtis diei
quanv de Sanctis a Paseha usque ad Peniecosteri
Vcantmtur qualuor Alleltiia, exceplis Rogatioiiibus et bfficittm"in omnibus pCne. esti iimniiUaluiii; nunc
•'• - ; >' - - V eriim dflo canfo.res cappaii chbrum reghnl., .quatiiof
vigilia-PehiecoSies.
(248) Si alio iemporeevenerit.omnesexceptispgi- -alii de majori sede item cappis ihduti, istis receden-
vidis jcjuheiit. Hoc: iridical.Ordiiiaiitiriiiiis. biblio-V tibiis iri:yiesiiarium,fesponsorium caiiufti.Olimifcs
iiheca Bigptiahse: Ilem si eveneriliri die 'aciava,iv,e- noeiurnifi vigilise, hodie iina tanfunv dicilur, scilicet
nibria adulrasgue Vesperas, Malutinutitetiriissant,el: - .ifesipssilmi cum tribus antiphbiiis, etin cajipis tres
in crtistihoresefvetur cuttijejutub.lietti^ leetiories de expbsiliohe Evangelii Jegitrilur, cilni
Sabbatis aul Dotiiinicis resurfeclioriis, processib e_t tqlidem jrespbnsoriis, quorum priiiihm et secuiidiinv
1
:je]uniuin in craslinum reserveriiur ; iri Ofdiriarib a iribus in cappis, tertium - a qiiatuof regentihus
wuienl Viiis, caihed.ratis ecciesiaj :-Missa defejuitio ehoriim decariialuf. Vv; ,
edtitabiiur; eiomiies fejiiiigbuniifiiac. diio nblanda (255): Post Tetiigrii pfecessio: fiat.. Of dinafium
.'-•pGcurrunl,: primum quba pUm";Ecciesia Rriibma- Rotoiiiagerise ms, post Tbrtiam.prbcessiQneiii invine-

VgensisijejuhvunvPbservafet infeslo S; Marci, quaridb:; diafe ccnsliiuit, p.'1.09. Ad Priinam Jam lucis, eic.
noh cohcurrebat curivpctava.PascIia?, aut Domin]-; ' Deiiin_c:ediuriitcapittiluriilims.; .capitulo], etibi ie-
-cIsTemppre paschali. Securiiduiij (jribd oriinpsVexce-' :gtittir qbmno.dia.conddepiqjoriiedederesi^
; pfts pueiis et;Iiifirfais jqiinarefit.vSiuiile repeiitur iioiiis Evangelii.Pulseiut processiq fesiive. Seqtiitiir
riiandaturn jjrsefixum initioBreviarii Rptomagsi ari. 'tid Teriititti hymnus ; N\mc sancie. Sequilut proces-
i578, iet Abrineehsvs, an: 1592i;Beobseryatiohe je- -p sio> efc. Tantaesf eodie in catlietJfali ecclesia re-
'jhnii ::;SflCefrfofes;ecc/es!arKjjiprmcipidrit.qriinibtis fhiricphfusiOjVpropler popuji affluenliairi, ut Tertia»
Peltilem:tidullam liabeiiiibus instituta jejmiig bbsei- . Sexta, Nona et pbsle.ir riiissa sojemnis usque ari
vqri,:tiijejtiniuriiQuadTagesiin'w,elc'.Etomiiiap^ ; quarlam' arit quintam Iioram poiieridianam diffe-.
diclaprqhibeantexpresse,etsub;poititi^ fahiur, qua cirCiierVhbfa rens e carcere educitiir:.
ihlis. Illud vero jejuniuiiv pbsiea in aJjstinenliam a Unus cantor in cappa missse officium inchoat qiiod
fjafhlbhs fuit muiatuiti,::siinilifer in diebris Roga- friusici proseqiiuntuf, pauci enim canonici et pauci
; 'tionurri. ; eapellani 149 ihiersunt, quia viri et feminse ilio-
(249) Ad ecclesiam S: Petti, S. Audoerii. Hunc ;rurii sedes occupani; slc qiiisque per ecclesiarii ya-.
iriorem efiafnnurii sefvat ecclesia melfOpolitaria, _Pe: ; gaiuf, et ecclesi_astfepitu et tumultu resonat, ac,-
ahtiquitaie et dignitafe eCciesise S.AhdOerii vide gladiiseVagiiiatis et armls irioreicastrbfum respleii^t
"'"
vSuriuta in Vita ejusdem sanCtiad 24;Au'gusli; Du- :dei. Firiita riiissa stalirii dicuriiur V.esper_e,utqua-
dorieih, De nvoribus et actis Nornvan., lib. ii; Wil- dfagesimali tempOre. :
lelmum Gemetic;, lib. ii, cap. 18; Ofdericum, inilio (256) Bisioria : Deus ohihium, Hsec vox in ser-i-
Tiijfi iitet lih. viu, pag. '710. PK. V - ;i- tQrlbusde febus.sacris aliquando psalmum sigijifi-
ili JOANNES ARClIIEPiSC. ROTOAIAG. 112
cat, ul I.VII, De Gemina aniniaj, c. 19. IIis'oriam : A sede cum septein ihuiibnlis casttla induti anle al <we
Roniine, ne in furore tuo, pro pxnitenlia canimtts: veniant cum diacono el subdiacono reveslilis (daliius-
nli.juando lectionem, ul Gcmma animse, 1. iv, c 118, tica cl lunica) el medius presbyterorum inciyial.
De advenlu Domini. llistoria, Clama in foiiitudinc, Deus in adjuloiiuni, et simitl incipiant Itymnum:
non ad Qttaluor Tempora, sed ad proximam scptima- Venj, crealor Spiritus, cl lunc pulscnlur omnes
nam Nalalis Domini peiiincl; aliquando vero re- campanm, el dicanl lolum. verstim fiexis gettibus itt- -
spoiisoria ei anlijjhoiias, sic enim habei Radulfus censando ailare. Choius :> Qui paraclctus diceris
de Rivo proposil. 12. Prwnolelur (inquil) qtwd an- Seplem presbyteft: f Tu sepliformis. Cliorus : Ac
liphonm et responsoria ad unum diem vel obscrvalio- cendc Iumen. Presbyteri: > Hoslem repellas. Cho-
nem peiiinenlia vocanlur Itisloria. Scd S-gpissimepro rus: f Per le sciamus. Presbyleri : Sil laus Pairi.
responsoriis accipilur : apud Micrologum, De eccle- Fiuiio liymno presbyleri versis vullibus ad clwruni
siasl. observat, c 54. In octava Pasclim hisioriam : (incensando) incipiant antiplwnam : Accipilc Spiri-
Bignus es, Domine, ii-.cipi.nus; apud Radulfurn, De tum sancluni, el totam finiant, el cantor festive in-
Rivo, lib. De can. observ., proposit. 16. Stmili modo cipial psalmum : Lcgem pone, el presbyieri inlerim
sorvatur Ilistoria: Dignus es, et hisloiia : Si oblilus. " intcr se privalim Terliam dicant, qua finita reccdanl.
In Ordinario vero Rotomagensi hisloria frcquenler El feria sccuiida ei per hebdomadam : Ad Tertiam
pro responsoriis usurpalur, in quo eliam legilur : sacerdos missam canlatttrus cttm diacono et sttbdia-
Et responsorium de hiswria, Deus omnium. Idem cono revestitis (amictu, alba cl slola) incipial in
saepe vidclur in Ordinario canonicorum S. Laudi clwro anie formatn: Deus, inadjutoriiim, citm duo-
Rolomagensis. bv.s thuribulis el candelabris, et simul incipiant:
(257) Actus apostolorunnleganlur. Itn quoque Or- Yeni, Crealor, incensando quandiu verstts a pttrie
-dinariuniRolomageiise ms.,p. 2 : 7)?crasiino Ascen- ditta canlabitur, ct sinister chortts finial dicium rer-
sionis Domini incipiantur Aclus aposlolorum, el lc- sum, dexier cltorus alium versum canlet, el sic finia-
ganlttr de ipsis per liebdomadam tres lectioncs ti!,que tur Itymiius, et sic fial per hebdomadam allernatim.
ad vigiliam Penlecosles. Ilem in Brcviariis 1491 et Ant. Replcti sunt. Canlor incipiat psalmutn ;Legem
J578 leganlur usque ad vigiliam Pcnlecosles qtwlidie pone, el sacerdos cum diacono et subdiacono sedcant
tres lecliones de Actibus aposlolorum, excepta Domi- super formam choii. Finila atttiplwna dicat sacer-
nica el die oclava. Nunc per octavas Ascensionis et dos capitulum : Dum comjilereiilur. n)Spiritus Do-
Penlecosles legunlur Palrunv expositiones in Evan- mini, elc Sacerdos dical : Dominus vobiscum.
gelia. _ Oremus. 151 Deus, qui hodierna die, etcFinita Ter-
(258) Oclava hora diei populus ad ecclesiam con- tia rccedant, el cantor incipiat officiutn missm.lisdem
veniat. Sciiicel secunda post iiicridiem, hodie vero fero verbis hsec legunlur in libro officiali Rotoina
quarta hora diei scilicel tlecima matulina. Ordo geusi ms. bibliolhecse Bigotianse.
leetioiiuni el '.raciuum in quibusdam immulaius esl, (265) Flores diversi coloiisiinmitlanlur. Liher offi-
c.x>teraui in Sabbalo sancto Paschse, cxcepta benc- cialis prsefatus : Dum hymnus cantalur aitare incen-
ciclione ignis et ccrei. setur, luminarta accendanlur, signa pulsetilur, el fla-
diversis coloribtts ad instar charismatum sancti
(2J9) Pax accipialur. Ordinariiim Rotomagense res dc
ius., ]). 115 : Saiiclus cl Agnus feslivc, et pax dalv.r. Spiritus desuper cliorum sparsim miiianinr. A decem
"Videquas dmmiis dc osculo pacis in obseivalioni- aut circiter annis mos iste lani in cathedrali quam
biis de officio missse. in parochialibus ecclesiis non imnierito obsolevit,
in Ordinaiio ins., p. 114„sic describilur : Sequi-
(280) lg® Post Vcspcras et Malutinas ipsa die qui
memoriam resurreclionis peragant ad cruciftxuni. lur Tertia, et dum incipitur, Vcni, Crealor, projicen-
"Nullapost Vesperas et Matulinas hodie processio ad tttrper fatniliarcs tltesaurarii existenlesin deambula-
-crucifKuiii, in qua fiat memoria resurrectionis, et toriis ittferioribus turribus anle crttctfixum, sciliceltn-
in Ordinario Rotomngcnsi ms. legilur : Nulla me- j) ferius, et quantum polerunt infra clwrum folia qtier-
moria. Rcperilur lamcn hajc jirocessio in Breviario cuum, nebulmet stuppw ardentes in magna quanlitate,
Fiscannensi an. 1627 in primis Vesperis. et ad Gloria in excelsis missm cmil eitt voiare verstts
(201) Dies oclavus ul primus celeberrime agalur. chorum aves parvas et mediocres, el non magnas, cum
Nunc atitem ritu trijjlici 2 classis in honore SS. neliulis ligatis ad libiam-in compeientiuumero, et con-
Tiinit.ilis colilur. timiabunlur prwmissa usque ad Evangelium : el limc
omnia fieul ad expensamlltesaurarii el capituli wquis
(262) Ilymnus a tribtts clericis cappalis allare in-
censantibus inchoelur. Aliler ecclesise metropoliianse portionibus.
Ordinarium et praxis, nani ternarius nuinerus ad (264j Si alicujtts sancti feslivilas eveneril, de sanclr
i.epienarium jam excrevit noii cappalcrum, sed ca- canlettir. Per octavam Pentecosles, si sancloruin.
sulalorum. Pit. ieslivilas eveneril, post ociavam iransfertur.
Hodie in Ecclesia Rotomagensi a seplem casulatis (265) Missa in lertia feria de angelis. Hodie non ,
cl allare inceiisantibus inelioaiur hyiiinus, qui ab dicitnr de angelis, sed propria quse in MissalibusRo-
ipsis el a cboro allcrnatim perficitiif, ul in Ordina- lomagensis dicecesis assignalur.
ijo ins.,p. 114, habclur : Septemptesbyieri dc majoti (266) Epistola legalur: Vidi osiium, & Erat ifflino
*I3 ...,.,.. #^ADVL1BRUM^
ex Phafisssis Evgngelium. Ideni liabelttriiiTibrorilE-,' A ripnum fesjjbhsoriiim iri; Matutinis,- canitur; ripc
ciali Rotoniagensi ips. bibliqthecaj Bigolianse;veti,;in ;:-caiiior iiv Vespeils,;'sed: dub cantofes ih'eappis ad
Missalibris Roloriiagensis Ecclesise an. 1516, 1527, - psalmos regurit clioruiriiln Matutiriis;teftiiidi ei sex-.
1558 >el.1576. HodieIegiturEpistplaHbeaiI;Paulirad '
lurivrespbrisVa tribus in icajjpis canuhtuf.
Rotiianos, c. xf: 0fl/«ilttrfo,ete,,;et::Eyarig'eIium;ser- -: (2.78)Diaconus ctippdinduius cuni processiotieper-
ciiridtirivMatlhceum,c. 28: Dixit Jesus discipklUmis: gat dd pfonunliatidum\^^Evdrigelitim.Cixvc\ pfp-
Daiti esi thllti omnis polesias. ._.-.- _••._ ^;; VVV;- rcessiorie, idest,ieuin lliufiferafio el (luobtis cerbfe-
(267) Incipiatur Regum hislgria etPatdtipbrherion. fariis, 7 pergat ad modurivipfbcessibriis, ihceiisato
;Lii)iiParaJipomenon iion Ieguntur.iiiHEcclesiaVRoto- altarh Pfiihiis lliufifefafius Ihcedit, pbst duocero-
iriagerisi, sed laiiiura qualuor libri Regumjusque ad -fCrarii, qubs sequitur diacorius cappa iridutus qir-
DOminicainproxjmiorem Kalend. Augustii y.'k) Tectufus est Evarigeliiiiii iii pulpito;; tjubd vh. oriviii-
'(268)' Liber Tobiw ;ei:Esdrw. vEsdras nonfegifiir, "-iiusfestis iiijjlicibus,: taiu priihse -qtiani' secriiidse-
"sedsojuihmptlo Tiber Tobise in.ieiiiaiVSepteriibris c]assis,.'observatur. Iri secuhdb auteiri; (jiiiiito,'et
hebdpmada,; in quarla yero el ijuinta:;iiudith 'el Octavb resjjbrisoriis non incehsaluf' aliare, hetjue
Esllief. ,-.",-' . .,..,...".; - ;chbriis:>;";'.:- -: ;- -
;° '
, >:,.;„;;V;>:-:'
::;;:;,-::.^:; ;"::>:;,".'-v;'i';';V'"
(269) Pqsl mqiultnqs tatilutii Laudes defiinclofum. -
S -;; ,(279) Oiiihes cleiki pfo pbsse ecciesiwiitduririiiih
Inecciesia IggcaihedralLpost .noc.turnuhi-dicuh- Ad; pfbcessioheiri iliodie- et: iri'festis: sbleihriibriljhs
tuf aiue GoiiipletOfiuiiii, ;',, ; ;iv -:;;;: emnes cappis induunlur pro posse ecclesia3; ihiirie-
"(270) Ip [VesperisAbbqlie.tDominicalibus-matuli- irito vefbiibnnulli ln ea; colofum vafietatenv iinpro-
itis de cruce cgnlelur. In Ordinariq ifts.;canoriiebrulh baiitj cuni ecclesia>,licet ditissinia,Tot ejusdeiri co-
S. Laiidi •.Ab odavo Penlecoues usqiiead: Advenlum. ^brisVoriianienta isuppeditaTe'hori:pbssit qUbtsUrit
pomiiii iqomnibus VesperiselMqlutinis fiat meiiiqria plericiv Allendaiit illlqubd sporisa Christi cifiKiii&a:
de sqncta cruce, nisi iiiduplicibus-fesiis.ikdproces- s\tvarieiate;ei,i sicul David prbplietsifegius iestalut
sionem post Vespefas S.abbatfnihil decruce canitur, (Psat. XLIV),i» fiinbriistiureiseifcumamicldvati^ta-
sed de;beaiaVirgine Maria.Ticel in Ordinari j Roio- :fii)i(S.-.> - ' -:;:•--;.>-:.--,-; .-.
niag. his. legatur .:,Sequqtur proceMo; tiniiplwha': (280). Clertts, el cui ex populb pldctierii;lcbriihiu:-.
0 criix sjilendidior, f Omnis terra. Ofafio:Detis,-qui nicetur.- Anliqua Ecclesi_e:fegtila et praxis est ut
vinigen, lfl MatutiiiisauleinrDoinlnica]ibus:nrilIa.fit; post coinmunionem clefi pbpulus-cbivihhhiceiur;.
-processio extfa tenipus paschale^vnisi.inlelligas ;,, qtiajjam in hlurimis pafPchialilJusPcclesiisaljfbgata.
eatn quse ppst aspersioiienv aquse fit invftiediate ahte>Vi|esti Qua,tandem falioiie'; mihl ribricbhipeftririvest,
Terlianv. , -.-.,-;.; >::::.: ;._.-;>;:v;Vi::;VV,;y; ,-;._ : (^Si) In.Noclurnis quatubrieclibnesiegdnlui^
', (271) Ultimapi behediciio.nonsequitur.Miesi, ora-. solumniodoin ecclesia - Rotomagensi >pef octayas '
tio siiper; populum, quse ullerior uliima benedictioi leguiitur lectionesV:ordiriarium (JubqUfihis; tres tan-
dicilrir AmalarJo, iib.iii, cap> 57.'-£R_- V :: lum humerat, itehi breyiaririah. 1491:et 1578;;eff:
(272) Propler' Dominkwnoclis Iwnorem. Hinc Con- Prinfa lectio dicilur de expbsitioiieiiri Evarigeliunv';.
siai inissam in Sabbafis Ouaiuor Temporum isubi secundaiJtierlia de.SermoriibusPatrum. - -: ;-
Vespera ftiisse celebratanv:ob officiienimprolixila- • (282) Omnium sanctorum. II_ec feslivitas.ebdei-v,
tem et sacrani ordhialionem; missa ssepe,-iisque adl nvodo quq assumptio celebratur, excepitovebVqubd
noctem Domiiiiesprolendebatuf; quaproptefofficioj seqrii.turex Ordinario' Rotoiiiagensi iris.,p>254::'/??..
vacabanl-isli die_>,:et,officium;Dominicae.;iiimissat islqfeslo dicurilur beiiediciionesproprimiPrithtileeiio;'.
_ut
" ciesumebaliir, notantdiviuorum offieiorrimrixpo^ scciinda, tertia,:sepiima;aciavdi:et noiiaiegdtiiupin
silpres.-.V, ;-,•; .-,:V..- ,;^^-;,-_:;__,—V-;-__ cappis, cwtermin superpelliciis. Oriines leclionesde
,;.(275) Inmissgvesperlinali quidem /joraiVYidelicet t majorisedeiPritnum responsOrhttn;'seeuhdtitii; iei-'
cifca quintani aul sexlani horam.ppst me.ridiein.: :. liuiii;js_ex!um,el nonumin cappis can.teltif. Doiriirius
(274) Anlenotiam fieri sqcrqauctbritaieprohibiiur; ; I) archiepiscqpus legtil primarit teclionem. Pfimiim re-
In hpdiernis brdinatipnibtis-npii fit ordinum cOlIatio j _ sponsqriuin tres de majoribus in ,cappis::'SecUnduiti::
antequam Nona dicalur, sed ;sex autVuseplein horis3 xesponsoriuiiidqiriinusarcliiepiscopus;.Cuih eode.ctiritiS/
Nonseofficium anticipalur.Admpnitionehiin ordina-, et cqnlpr in. cqppis, Teriium responsorium.lresde
lionibus clericoruin fieri sblilam post notas ex: ms.; majoribus in cappis. In secundbynoc(prno:;ires:tie>
codice exhibemus. mojqribus ih cappis (rubeis),% 0. conslantia iiiariyr
(275) In diesero Dominica episcoporum ordinalio3 rtim. ,-._.-
celebrelur. Hujus ordinalionis rilum post observatio-- (285) 154 Arondicatur hymnus autitiviiaiorium:
inesems. codice calhedralis ecclesiaj 7f)0 anivbrum i Ordinaiium Rolomagense nis, Matutinmita incipian-
cruimus. lur.Duode tnajori sede rcgtint choruniut inVesperis.
%(276) 1« Vespeiisbinm el binm pulseniur campanw.. .. Ant. Dirige, Psal. Verba mea, etc. et in Rreviariis
Hac die ad Vesperas emnes sicut in Matulinis cam-- Rotomag. an. 1491 et 1578 hsec legunlur : Ad Malu-
panse pulsantur. tinas, antiphona. Dirige. Non legitur invitatorium
. (277)Responsoriumduocappati canatti. RCsponso- - apuri Joannem Belethum, c. 161 de Celebralione
Tiuni a qtiatuor in cappis, sicut invilatorium ell oificii mortuorum, nec apud G. Duranduin} nec apud
113 JOANNES ARCIHEPISC. KOTOMAG. 116
HoiioriiiiiiAiigiistodiiii.; libro eium IV Gcm. animte-,A*i (291) In Vespetis el Malulinis cliorus non regatur.
c 116, sie lego : ln officio moiiuorum imilamur offi- Iii his-Vespcris et Matuiinis chorus a duobus cappis
cia motiis vel sepulturm Domini, ideoque invitalorium indulis regilur, sed ad Te Deum altare non incensa-
tion cantalur, et benedicliones ad tecliones non dan- tur.
tur. Item nec in rituali Lexoviensi an. 1661 habetur (292) Officium ctim Laudibus el Sequentia ceiebre-
irivitatoriuni in die convmemorationis omnium de- lur. De islis I._audibusnihil fil in Ecciesia Roloma-
ftincloruin el in depositione defuncti, nec in Bievia- geusi, Sequentias tantum in feslis triplicibus retinuit
rio Parisiensi an. 1537,, et Manuali item Parisiensi calbedralis ecclesia.
1:81, i:ec in Ordinario ms. canonicorum rcgularitiin (295) Matuiina non dicatur. Officium noclurnum
S. LauJi Rotoniagensis. Hoc iiiviiatoiiuiu D. Fran- pariier et diurnuni dc islis sanctis agitur In dicecesi
<iscus a Joyosa Rolomagensis archiepiscopus in Ma- Rofomagensi.
iiuali Rotomag., an. 1612, primtts instiluit, et suc- (291) Romani, Attdoehi. Cum aucforis scopus fue-
cessor ejus B. Franciscus de Harlay I in Breviaiio lit libftim huiic non in uiiitis metropoleos seri lotius
Roiomagensi anno 1618 edito. provineise u_.umexscribere, nenio iiiireitir si prteci-
(281) Duo regunt cltorum. Cantor clioriiin regit: a pnos Eeclesioenoslrse lutelaiesiii iiifiniam sniictorum
diobiis in cappis Graduale caniltir, a tluobus item B £ classem redegeiit, multaque prajterea vel omiserii,
c.ippatjs Traclus; sed iu ccclesia cnlhedrali a qua- vel obiter persirinxcril, ad peculiares cjusdcm ecele-
luor cantalur, quia in ea inore irijjlici niissa celcbra- siaj cajiiiiionias peiiinenlia, quorum notitia peii po-
lur. te-l ex Ordinario. Cujusmodi sunl solcnuies Donii-
(285) llorm diei nullomodo prmiermiltanlur. Hinc nicaj Palmarum, et ascensionis processiones, ac
ct inferius apparel quod lunc in Ecclesia Roloma- S. Audoeni festivilas, Joannis tempore (ut ex ejus
geusi jirseler officitiiii mortuorum officium de die Ilistoria constai) celcberrima: Quod hic consulto
dicerelur, ul in Breviario Romano hodie observatur; nolaium voluiinus, ne quis inde sugillandoruin rituuiu
quodeiiam confirniaul verba sequei.tia: Has ferialiter nosfrorum occasionem airipial. Pn.
diclas agenda morluorum fesliva sequatur. Feslum S. Romani civiiaiis Rotomagensis patroni
(286) In Compleiorio, De secundis Vesperis et ct archiepiscopi ritu triplici in ecclesia observalur,
Coir.pletorio moiiuoruin nulla fiimentio inordinariis uon item in popnlo qui totus negoliationi et deani-
mss., ncc ullum breviariuiii Roioinagense assiguat. bulationi hacdie incumbit, itauteccIesiajTiremeiilo
(287.)Feslivilas nativitalis S. Joannis Baplislm, etc lngeal eo quod non siitt qui venianl ad soleinnitatem.
Fesli\itaies S. Joaiuiis Baplis-_c,et passionis SS. Pe- , Concilium Rolomagense anno 1581, prsesidente Ca-
tri et Pauli, et S. Michaelis in mense Seplembri ritu rolo Borbonio archiepiscopo Rolomageiisi el S. Ro-
liiplici 2 classis per lolam dioeceshn celebraiitur, ut nianseEcclesiae cardinali, de cullu divino in genere,
fesium.SS. Trinitatis. art. 4 ct seq. de istis nuiidinis et mercatibus publicis
(288) Invitalorium in Matulinis a Iribus clerick in diebus festis maxiine coiiqueritiir, et rebelles 3,g@
cantetur. In feslis triplicibus a quatuor, in duplicibus excoinnvuiiicatione pleclil. Fesluin vcro S. Audouui
et scniidnplicihus a duobus in cajjpis in medio chori, Rolomagensis iteni areliiprsesulis ritu duplici cele-
in simplicibus el feriis ab uno in slallo suo in super-- bratur per tolam dicccesiin, soleuiniter aulem et
pellicio. canitur iuviiatorium, 155 nunquam a tri- triplici more in ecclesia S. Audoeni propiia canonici
bus in Ecclesia Roloiiingensi. calhedralis eeclesiae celebrant, ad quain cb die fu
(289) Dies oclavus ut Dominica c-elebrelttr.Nune processio ex cathedrali ecelesia, quse post observa-
ritu duplici colitur. liones nostras in ordine processionum.est exlrema.
(2C0) Dedicalio sancli Michaelis in mari. Quse et (295) Rcsponsoriutn a duobus clericis absqtte cappis
fcstivilas S. Michaeiis in periculo maris, in anliquo cantelur, In Sabbalis pef annum quando iu Vcsperis
ecclusise nietropoliiause Mariyrologio nuiicupatur.die li.ibelur responsorium, scilicet in Advenlu, et a Se-
16 Ociobris. Ejus autcm veneratio etinm ad exleros |ij jjtuagesiina nsqite atl Trinitatem, a duobus in cajijiis
transiil. lu concilio ciiim Oxonicnsi apud Anglos cuniiur, simililer in omnibus Dominicisinvitatorium.
celebrato an. Cluisti 1222 recensclur inter festa a (290) In Matulinis ttna lantum aittiplwna canielur.
rccioribus Ecclesiaruin cL capellanis in obsequio di- Niinc anliphonse novein super psalmos canuntur,
vino el laude celebranda cum inlerdielione miuoriim cxceplo lenipore paschali.
operum serviliuin. Po.
T17 .>,-.;:'.-,'AGTA VETERA. =- v 118-

'.'. '.- v' RELlGIOSISSlMQPAtRrET DOMINOv .-:;X::.;.'


:
\--;:x:\\ :^- x\:^ :.:.'°'':"/V;-'^i';
; : : AcRCfflEPISCOPOVROm^

157 Oppcrluneprersusaccidit.religiossissime prsesnl, ul,dunirestituendo pristinosacronimiitiiumsplen-


dori impensius providentia lua invigilat, ex improviso manibus noslris occurreret liber De ecclesiasticis offi-
ciis, ab annis circiter sexcentis, Joannis luni Abrincensis episcopi, qui poslmodum melropoli luaj prseluil,
singulari diligenlia scriptns, cl venerabili Maurilio decessori suo in provincise usum oblalus. Hunc uelalino-
strse divino munere sepositum eSalicosani ccenohii solitudine,ubidiutiusnec sincdamno delituerat, landem
aliquando, nominis tui auspiciis, in publicum revpcamus eo maj'ori fiducia quo potiori jure rem Ecclesise
tu.e origine instilutoque propriam, celsitudini tuse non lam dicari quam vindicari ojJorteal.Anlislitis pal-
Jium una cum corpore sacra lex humari jubel. ejusque usu successoribus inleudicil. Longe alia est scriplo-
rnm operuinque ratio quse superstile fama.frucmque transeunt ad postcros, ac lenebris el silenlio quan-
tuinvis sepulia reviviscunt. Ejus generis esl libcr iste, cujus notitiam vel inde 158 gralioremfore speramus
quod inulia conlineat, quse parlim in Ecclesia lua rcligibse haclenus obscrvantur, partim haud ita pridem
stibilo quodam vicissitudinis sestu magis abrepta.quain abolila, multorum adhuc animis hserent nulloque
ncgotio rcpcli possuni, prorsus ul ajjparcat oplimum hunc sincerse antiquitalis tesleni ac vindicem diviiiitus.
quasi e diulurno somno , exciiari, qui publicis clcri sturiiis facem prajferat, tuseque in primis sollicitudinL
emerila magisterii aucloritaie cooperctur. Excipiat igiinr pietas tua, religiossissime pravsul, Joannem in
exiguo mutiloquecodiceredivivum,-et clericortim manibus eveclum in sedis ac bonoiis parlem poslliminio
resiiiuat. Quidquid vero opellse nostrse prseclaris ejus lucubralionibus accessil, ita placide sjieclct ut patro-
cinii tui graiia quantum decessori ad gloriant taiituin nobis virium ad studia ac disciplinr.m addiluin
fateamur.
Celsiludini luse addictissimi, GEORGIUS RIDCL,J.vcoous MALEI, et JOANNES LE PKEVOSTEcclesise tuse
canonici.

:
OUORUM-m_;%0Tif:^A0xi;Es^:".EINTXO;^;;;;;-;-;;;;
Scqumitur prooessiones solemiies quw perqmmm fieri.solenl in ecclesia calh§$r.aliMoto)n&?::>
':
gensijixOrdiharioms ';•;
; V v i ;.(Exrrhvs;CodicbBigotiano.).;.. ; ; -; -,

PROCESSIO AD S. GiLDARDUJI JA' congrcgas, per omnia smcttta swculorttm. Amer..


JElertte Dcus (more prscfalionis), cujus Fitius pro sa-
DOMiNICA
IN RASllS
PALMAKUM. luie. Poslea dominus archiepiscopus vcl sacerdos
super ramos aquanv benedictam aspergat, et hsec
lSSInrainispalniaruni.FiiiitisMatutinisdeferalui' oralioseqnilur : Dens, qui perolivm ramos. Ilisitaque
corpus Domini ad locum deslinalum [at., delermina- ])eraclis.dislribuanlurrami,et caiiloriucipiat: Pucri
tum] in feretro a duobus sacerdolibus de seeiiuda Hebrmorum tollenles. Alia ant. : Pncri Ilebrworum
sede in albis, et sint duodecim famuli circa ferelrum vestimenta. Hoc finito pergat processio ad locum
jiortantes duodecim lorcbias quas debet dominus cleslinalum [al., delerminatum], canlore incipiente
archiepiscopus; el tltio de prajfata \al., prima] sede Cttin audissel turba, f El atm appropinquasset.
ferant duas lorchias chori, el associeui corpus Do- i^ anl. Fralres, hoc enim senlile. Sequan-
inini usque ad airitini Sancti Gildardi Ordo in tecquilur
tur !Q! nlise aniiijhonseadplaciiumcanioris, quan.
ramis pahnarum. Terlia cantala (2) clerus el populus tum.necesse fuerit. Ant. Ctim audisset Alia
totius civitatis ad malrem ecclesiam 100 conve- ant. Prima autetn. Alia ant. Citm popttlus.
iiiant, ei processione ordinala cum cruce cliscooperla Dominus. Cum autem venlum fuerit appropinquaret ad locum ubi
et candelabris ad allare crucis, in quo benedictio slalio debet fieri, fiatsermo ad
canlor ant. Anle populum. Quo finito
p.tlmaruiii liet, pergat; ei incipiat de seeunda sede canlent in albis hos ver-
sex dies solemnitaiis. Seqiiiiur alia antiphona Attle quinque sus ante feretrum ubi corpus Doniini fucrit portaium
sex dies Pascltw. Fniita aniiphona, dicat archiepi-
vel sacerdos oiaiionein Aciwnes i [«/. add. ad illum locum] privalim ante lucem illius
scopus superramos diei, f En tex venit. Quo finilo, dominus archiepi-
nostras, quwsutmts, Domine. Finiia oraliohe subdia- 13scopus sacerdos, cantor, diaconus et subdiaco-
conus reveslitus, verso vullu ad populum, in pulpito nus cumvel choro de statione sua fleclendo genua [add.
iegtt quasi leciioneiu cum liluio Dicile, filiw Sion-. respondeaiu] Salve, quetn Jesutn, incensando. Qniu-
Qna iiiriia canior incipiai i^ Ciicumdederunt, f clerici y Ilic est qui de Edom venit. Douiiiuis
Qnoniam. Quo finito Evaugelitim a diaeono dal- que archiepiscopus, canlor, diaconus el subdiaconus, et
niaticajo legatur in pulpito Cum appropinquusset cliorus Salve, lux mundi, incensando et flectendo
Jesus.'\AI., tldd. quo lecio] Sequitur heuediclic ra- genua. Quinque prsedicli clerici. f liic est ilte qui
moruiii, et dicaniur oialioues Deus, qui dispersa itt agnus. Jnlerim sicul piius dominus archiepiseo-
(21 Nunc solius ecclesiiecalhedralis.
119 JOANNES ARCIJIEPiSC. ROTOMAG. 126
pus, cantor, et ;>ln Salve, nostra salus. Quo linito, A j processionis cantor ant. Propitius estq, de-"
doniiiius archiepiscoptis, canlor, diaconus et subdia- iiniin alia, si*necesseincipiat ftierit : Tir nbmitie Dbniinh
conus vcriant se atl feretriim, et incensenl corpus Quibtis caiuatis camelur __$ vel ant". de saBCtis,per
Doinini honorifice, cnniore incijjienle cum doinino quorum paroehias jirocessio transierit, ad placitum
archiepiscojjo el revesliiis, incensando, el ter re- canloris; ei posl dicantur seplem psalmi poenilen-
pelalur, et chorus ducat ad fincm Digttus es, Do- thiles, qmbus finiiis dicattir ant. JVe reminiscaris.
mine. Aiia anliphmia Hosanna filio Ddvid. Hoc li- Ei post (IR-alur de jejunio offieium -ExaudiiAt tie
nilo processio redcit, cantorc incipiente antipho- templo, etc, sicut in feria secunda lia-
nnin Cwperttnl omncs lurbm. 1@2 Seqiianlur re- belur, et posl missanifiat proccssioRogationum antealtare cuui
spons. Dominus Jesus, f Convcnerttnt, itj 6THi??
au-_
-. et oralionibus ibi pertinentibus. Deinde
disset turba,f Et dum appropinquarel. Ctini aiilem precibus incipinlur a trilnis de seciiuda seile hsec litaiiia :
processio ari poiiani civilaiis ordinala [«/., orna- Domine, defende nos, et chorits respondeal Domine,
lam] venerit, scx ptieri-turrim ascetidaut ^5), ei hos defende. Cnntores, Sancla Maria, eic, per "" li-
versus feslive caiilcnl Gloria, iaits ei honor. Dominusi laniaui usquedum veniant ad ecclesiam. Igg
, archiepiscopus vel sacerdos, cnuior, cuiii reveslilis PROCESSiO AD S. I5LIGIUM.
inccnsando incipial Gtoria,laits, flecie.ido genua,et
chorus ducal ad finem. lieni sex pucri f-Israel es; FERIASECUNDA l.NR0GAT10NIEUS.
tu rex. Chortis, flexis genibus, dominus arebiepi- . Finita Sexla paretur jirocessio, in qna clerus el
scopus, canior et alii Gloria, laus, uf prius. Iiem populus lotitis civilnlis cum ferelris, crucibtis (S),
pueri >"Coslusin excelsis, doininus archiepiscopus ]{ ] signis-el vexillis ecclesiaslicis ad liielropolilanain et
vel sacerdos, et alii ul prius. Item- pueri > Piebs iiiatrein eeclesiam convenire lenentur. Ad quain sic
Jlebrwa ; Gloria, laus, ul supra. Hoc fiuiio domiiuis conflueiitibiis, honcsle exlraliaiitur ferelra et san-
arcliiepiscopus vel sacerdos, cum [«/., add. canloi] cluaria reliijuiarum portabilia de thesauro ccclesi.)?,
reveslitis innijjial anl., el omnes fleclant gcnun, et ct deferatur successive et per ordiiiem usque atl
chorus finiat : In nomvie Jesu. Qua finita canlor chorum quodlibel feretrum per duos sacerdoies [al.
incipiat 6, 'Ingrediciite Doniiiw, y CKIJI audhset. capellanos] communiam percipicntes de sccuncla
El iiilret processio urbein. Scqnilur \\ Cogilaverutti . sedc scripios in tahula ad pluciium scriplotis, re-
autem,y Testimouium. Ad inlroilum alrii cuitor in- vestiios albis, el super aliaria cbori situentur fere-
cipial Collegerunt pontifices. Quniuor presbyteri de ir.i, [(G)quoriim capellanorum quilibet indesex de-
majori sede cum rubeis ctviridibus cajipis (4) induii narios pcreipiel dc bmsa domini nrchiejiiscopi pro
aulejaiiuas ccclesiae cautent huuc versum Unus au- qu.ilibet die ipsarum processioimm, exceplis illis
lem extpsis; cliorus Nc fotie. Hoc finito, intret pro- qui porlabunt feietrum sanctic Annaj, et etiam de-
oessio ecclesiam, eiferctruin, in quo corpus Doinini bent habere quililjet .uniinj par cliirolhecariim a
fuerii, anfe portas ecclcsise a duobus 1@3 presby- fralribus confralriaruin;] et in cujuslibet feretri
leris in transversum ablaiusn lcneatur, et clerus et exilu de lliesauro canior incipiat alte aniiplioiiaiii
jiopultis subinlreiii. Hoc finito, slalini discooperiatur propriam tali sanctuario, quse jier a.«s.islentescapel-
crucilixus, el dominus archiepiscoptis vel saccrdos, lanos conlinuc caniabitur associaiido.ferelrum ciiih
canlor, diaconus el subdiacoiius inciphinl, flecieiirio fratribus confrairiariinv, qui tenentur 1_SS inter-,
genua, Ave, rex noster, ei chortis similiter, Ave, rex; esse, usque ad iiitroiluni chbii; acipei hebdbmn- .
itoster. poniiniis arcliiepiscopus et alii dicant Ave,', C darium vcl dielarium ievesliluni oiniiibus sacerdo-
rex uosier. Et chorus Ave, rex, nosler, et toiami lalibus vesiinienlis [«/., ihduineiuis] praeler casulaiiii
deinceps finiat aiuiphonnm Fili David. Qua finiia,, cum iliuribulo, a puerb altaris sibi iradito ',ihiCerisuiii
quatuor.diaconi de secunda sede nigris cappis indutii ofleraiur cuilibel feretro ab exilu thesauri usque ad
in pulpiio retro crucifixum versis vultibus ad sei inlroitum cliori, coiiconiitaiitibtis diacono et stih-
ipsos canient hoc resp. Circumdederunt, cum versu; diacono similiier revesiilis, cum duobus puefisjjer-
ct regressu. Quo finito, ad introitum chori cahlbr fereiitibus ardentes cereos in candelnbris usqtie"aft"
incipial aiil. Principes saccrdolutn,e\, cantando intrei primuni asceiisum allaiis, juxla inlroitum chori tio
processio cliorum. Sequilur alia ant., si neccssei Ialere dextro, ei ibideni pueris euin candelai.ris
fuerit, Multa lurba Judworuniy qua finila, dominusi "quiescciitibus, pcr alium piieiuui oQcralur collecin-
archiepiscojjus, si pnrsens fueril, benedicat popu- riiim sacerdoli, qui alle dicat ihiriem vers culnni el
Itiiii, el iiicijjialur missa. collcclam appropiiatam lali s.iiiclnario, finiendo
basse Per Chtistum Dominttm tiostrum. Quibus sie
PROCESSIO AD S. AUDOENUM. cxpletis, pro primo lerelro, similiier fiat pro quoli-
1N,I'ESTOS. MARCI EVAKGELTSTJT. , bet altero, tali ordine servato quod primo educatiir
feielrutn corporis et capilis S. Severi, secundo fe-
Ad Sextam anl. /?? velamenlo, etc. Intcrim prapa- retruin Oinnium Sanctorum, lerlio sanclse Anu:e,
rctur processio, et noln quod si evcnerit iufra ocia- quarlo bcatse Mariaj, quinlo sancii Roinani. Quihus
vam Paschav, ila celebrelur. In inolu proccssionisi pcraclis, cantofin sua caihedra chori ineipiat alle
iu eundo ad aliquam ccclesiam cantetur n tribiis dci D > anliph. Exsurge, Domine; Psal. Deus, auribus; Anl.
niajoti sede de his versibus, quanium opus 1©^, , Exsurge. Sacerdos revestilus in choro ante aquilaiu,
fuerit, Salve, festa dies..Cum vcro pcrventumliieiil ', cum riiacono et&ubdiacono levestitis, eiuu cruce el
ad ccclesiam nulla ibi canletur niissa, sed canletnr candelahris, dicat > Osiende nobis. Oratio Asceii-
de sancto ecclesise i^ vel anl. cuni vcrsu et oralio- lianl ad te, Domine. Hoc 1Q7 Rnito, niovenl pro-
ne; quafinila, redeat processio per portamorieiita- cessio, et eat atl lociim desiinatiim per portale Saii-
lem, et canletur a tribus de secttnda sede lilania cti Stephaui, ct deferatur quodlibet feretiuin per
Domine, defende nos. Si alla dies fueril, canlor in- duos saccrdoles [at., eapcllanosj prsedicios usque
cipial ant. Exsurge, et dicatur a sacerdote y Ostcn- portale ecclesiaj, el de potiali usquc ad inlroiiiini
de nobis, Dominc; oratio Ascendanl ad le. Dcmum ecclesise ad qiiam vadit processio, deporlelur (7) per
moveatur processio a choro ordinala cum cruce, liatres coiifralilaj. In quo introitu iteruin sacerrio-
candelabils et signis, presbyiero, diacono ct sub- tes recipiant fereirnm, et intioducant intra ipsniu -
diacono reveslilis, ei jjergant ad locuin consneiiiin, ecclehiam, et siiuenlur in suis loeis consueiis; et
et ibi canlctur missa de jcjunio. Et in inpiiouc; ante cjuodlibet fyrelruui prseeedant duo (8) cJerici
(5) Nunc in vicinse domus ctibiculuiri asccndunt. (15)Ms. calheriralis eeclcsi_eaddil.
(4) Hodic, cappis nigris. (7) Ilodie a clericis in albis.
(5) Quse ut pluiiiiium a laicis deieruiifur, iu pro- (Si Nunc duo laici supetjielliciis iiiduti.
hrum cleri.
121 ACTA VETERAi : v
;.'_..: . . '{&
de prajdicfa [a/., prinia] scde cum cereis aecensis et A riiuu : Quqdaiii die, e( irnnseiindb periiiiletiictairi
candelabris confrairiaruiii quse.venerinl dedoihibiis 'ecclesiain cniiietur.Fiiii-o respoi!stjJio,;sftcerdbs;(ii-
"ipsaruni cOiifrairinrnm, ciim ipsis fratfibus usque ;cat versum Ora pro nobis, beaie :Nicolae;0'm\o
ad ecclesiain, prajter duos qui recipianf cereos et peus, qni bealumNicolaum.Viwiin oraiione, recedat
caridelabra in ipsa eccl.esia,-et praeeedani aftle fere- jir.ocessio,cantore incipienle hoc resppftsbiiiim ;-£a;
irurii bealse Maiiae. El in progressu prbcesslOilis ejus litinba. Finito responsorio, ires de sectiftda
cantor incedaf in-meriio processiOnis inler capella- Vsedesumaiit liianiam,;iibi ircs de iiinjori sede di-
uos, [(9) et prajcedanl ipsnni curati SaiicliTHonysii .'.'miseriint, et cantent usque ari pOiinm ftiagni Pon.
ct Sancli VigorisViri TiabiUi ecclesise cririi virgis lis (15), ei ibi fieislaliosiculad;SaiiCliimisalvaie-
excorialis (10) ad cnsiodienduni ordinemeapellnno- -reih ; et posfqunm inonnclii (141 caniaveriiii, caiitOr
rum. Qui ciirali shniliter cnm processionei rever- liicijjint aiit. Isli siinl virisancli;el ibi dicat sncerdos .
lii nttir, ei in progresstrprsedicto caiitor] incipiai ln - Versumei oralionem, (ilsupraail Saiictnhv Salva-
clioro aiitiphpnaiii Ptopilius estq; et de aliis ; ahti- foieni. Deliinc separelur processio sicut lieri, >et
plionis canieliir, seCundum quod tempiispoposcit, cafttores.lilaniam resumani
' AHdoeneDei, elc, et in
et secundum ordineiii prsesciiplurii pef isiafti fefiaiii, choro finiatiir. V'' :'-':^'.':''"'V'"'' ', __,_,
et de responsoriisi et antiphonis, l@g sahctbfum PUOCESSIO'm:S:NiCASiDM.,. -..•';':.."<:
Vper quorum parocliias processlo iransi-ritV Priris-- _>V;-
quaui processio veiiiat, per isios tres dies; ad : Joca "vrijRiA'QuARfiiN^itoGATibNiiihs:;;: ::;i ;;r::-:
consueta, per tresdies procedentes lnoriaclil prius Olini ad S. Tiiniialem:de,Monle, ,, : ,v,;
canlenl responsorium vel ahl. de;saiiclq ecclesise .->.171 Terlia die in RogalionibusVomftes conve-
cum yersu et oratione, et Chorus immediatepost eos; niaiil ut sitpra, et moventprocessio, et eat adiiiori-
cnntet-simililer, et oratione dicta fiat serftio•;adpb- ;tem Sanctaj Cailierinse (Gallice iiunc, Motii Saitite-
piilum; qiio faclo dicantur preces auie aliafe ciiiiv ;G'flf/ien??e),et exeat; per,°'por.la'le:;. Saftcti JOailiiis;,
i proslraiione. QuibusfimUs,inTegressu tres clericide Vcaiitoreincipienteanliphoiiam Eajsarge, _OojH?'??e,etc.,
- secuuda sede incipiant litaiiiain islaih Salvalofmun- Vut
salva nos. sic ad supra. Quo finito,. canior incipiatVnniiphorinni
di, El. ven.iaiil .ecclesiairicaiilaiido,' sancli. Ant. Miserere. kaX. Mulia suhi;Je\
et clioriis respondeat Kyiie,, eleison. Cum auKJiii Surgite, de aliis, quafttuin necesse fuerit. Siequiinfur sepleriv
prbcessio venerit acl ecclesiaih sancti: SalyatOris, psalmi. Intraiiie processioive ecclesiafti. Saiicli Mi-
ibi sobsislal, el cum moftachi catiis-verint,,stalim Vchaeliscantor iiicipial 8J:Te sancttim Bominuni, et
.canonicis et clericis simul aggregatis in aifirini prae- sacerdos dicat versuin et orationem. Firtila oraiiohe
dicise ecclesise, iucipi-atcaiitor Jianc rintiphoriam : nioram ad placilum faciat. Quo factOj caiilbr ;inci-
Jsti eienim maxiiiiq; finita anliphona, sacerdos dicat piat I^de S. Michaele Princeps sancte; e\. exeant.
versuin ExsKifeni justi. Oratio. Propitiqre nobis.^ Fin.ito respQiisorio, dicaiitur quindecinipsalmi. Qui-
Fliiita oratione , sejiaretur processio, et fesumant IJUSfinitis incipiat cantor Jiost mbhaclios% HOtior,
cahtores lilaniam ubi dimiserant: cunv autem pro- vitius, et ibi, finita fial serihoadpopuluni;
cessio veneril ad ecclesiam liiania finialur in cho- qno.peracto dicanluroralione; preces cuin prOi-traiibne, qui-
ro. [(H) Nota quod in qiialibet dieirium dierum bus fihitis receilat processio cantore incipiehteVf^
processionis religiosi sancti AudoenL teneniur iiiii- Sumtnw Trinitqti; qilo fihjlo, CantOriricijiiat j^ Re-
lereper suos serviior.es ad dofriiiih caiilbrjsi ecclesise C gnum mundi. Qno fniito, ihoipiaiur hsec sequens li-
Rolomagensis, vel ejus loeum tenentis, 109* hora ; lania a tribus de liinjori sede Ardua spes titundi, et
prandii, unum panem magnuin, unum galOiiehibpnj cantent eam quousque processio veniat 172 In
vini, honeslum ferculum pisciuiiv, elunurii magnunv bivium sancti Michaelis. Tunc diihittafur prseriicia
flacorieni depinguedine laclis, sicque iirduobus pri- Jilaiiia, el tres presbyleri de secunda sede incipiant
inis diebus reporianfur vasa, eiinlertia die diiuit- - isiam litanianv : Rex, Kyrie; chorus 'reilerel. Ileni
luntur, et periinent cantori.] iidem : Sancla Maria. ltetn tres diaco.nide secunda
PROCESSIO AD S. GERVASIUM. sede : Rex virginum. Tres vero siibdiacpni deieadeni
FERIATERTIA. IN UOGjlTIONiRUS. ; sede : Servis tuis, el sic deducantUsque ,ad Sati--
clum Maculuni Saint-Maclou); et ilji fiai,
Secunda die ihRogationibus conveniajit omnes statlo; el cum (Gnllice cantaveriiii viipiiaelii, et oratibhe
ad inalrem ecclesiam ut in feria secunda, etincipiat dicta, cantor incipiat in atrio •SaftciiMacuiiVaiiiL-
canlor aut. Exsurge, Domine, elc., iit supra.Interifti Gatidentin ccclis(15). Qua fiftiia",et oratione
incensentur saiiciuaria, et conveniat processio, siciit phonani separetur processib, et recetlant, caiilore iri-
liesterna die, el eal processioadloctun consuetum, diCta, cipienle ^! /??Circuitu fKo.cutii versu ef regressu':;,
et exeai per portale Sanctl Rbmarii, cantoire inci-
De Jerusalem exeuht; A\ia anli- quo finilo, canlores Jiianiarii resuinaftf, et cahleitir
piente aiiiiphonani ut prius usque ad portale versus Magdalenani.vliv
phona Cum jucunditate, et de cseteris: aritiphonis, iniroilu ecclesise cantor incipiat lianc ahtiplioriaiii t
necesse et cantetur ad can- :: ' •
quafttiim fuerit, placithrii el finialur ih choro. V _
toris de sanctis per quprum ecclesias iraftsibit pro- D Salvaiqrmuiidi,
"cessio. Sequunlur seplem psalmi: cunviprocessio PROCESSIO IN ASCENSIONE DOMlNi."';''::
venerit ad locum consuelum caiile.ltir a hoslris, ini- Sequilur processio; perpoiiam prientaleiiiexeatv
niediate post monachos, de sancto ecciesiae, i|.; Co»- eteal ad vetereiii turriin (Gallice t.aMeitle-Hqur).Lv
cerfe. Sacerdos versum et oralionem dicat,,'ul tiebet, piliiiis cantor incipial $ Teinpusyesttil revertarff:
el post fiat sermo ad populum. Quofacto, dicanliir Pticem relinquo, et de aliis re.spbns.oijiis-jc.um versihus
preces cum proslratione; quibus finilis,;;cantor iii- siiis, quanium placuerit. Hoc expielp tres de liiajo-
cipiat responsoilum de sanctis 'g^QOjO considntia ribus canlenthos versus : ~$alve, -festa:_die_s,.quQusr;
martijrtim, et recedant finito responsorio. Tres :de que 173 veiieriiil ad locuiii in quo consuetupi esi
mrijorisedeincipiant lilaniani Htimili prece eisiticera -cateiiaiiim solvl. EtredeundOcanipresiCaiiient huiie:
devotione; et chorus respondeal, et caiiteiUr tisque versuni": Sohe caienaios, et alios versus, donec ves
ad Sanclum Nicolaum defiello Visu (12).Cuin autein iiiant ad ,occidentales*portas ecclesi.se,ubiduo pre-
processio venerit ad inlroilum atrii SariCti Nicolai ebyleri canc-iiiclalbis iiitlutiviniurre,yersis vultihiis
dimiitalurTilania, et canlor incipiat bocrespousq- ad populuni, iiicipiarit if Viri Galilwi, et lotuuv lT-:
(9.)'Ms. cathedralis ecclesise addit. : _ (13) In locO qiiv liodie Gallice vbcatur JLacrosse;
(10) Hoc aon esl in usu. (14) llic iion nionachi, sed eortiin yice iiiusici;.S.
(11) Ms. cathedralis ecclesise addil. Msclovii aiiiiplionani liiiisice caimnl.
(12) Galliccc/e Beauregqrd in coenietcrlo,"S.Mauri (io) Hotiie caiilatur, 0 q,uamgiorigstinfesi. .:;
Euuctipnlo_.
.123 JOANNES ARCH3EP1SC.ROTOMAG.
niaiil. Qiio finitb, dominiis arcliiCpiscopits, vel sa- A , suiiy. Chorus irieni f Citjus latus. Cliorus 'idem.
cer-Jos, caiilor cum revesiiils incipinni T.u, rex gio- Quibtis fiiiiiis, ad iiiiroil.n.mchoii incipilur aniipho-
ftm, Chrisle. Dextcr chorusTupalris sempilernus es na 0 quam: suavis; est! Finila antipiipiia, beiierii-
sic clie doiriini archiepiscopi; Siprsesens fuerii. Sequilur
,i-';7??-s;:sinister cliovus,i_r-U-.'flHJ»6er<inrfHiii-;Et-'
.larteiit vicissirii usque, mierna fac, dominus archi- missa, etc.
episcopus et.alii; canior 0
incipial rexgloriw, Do-
mine virtuthm. Finifa ahtiphona intrel processio ec°- PROCESSIO AD S. AUDOENUMv -
clesiabi, el ferelrum: sahcii Romaiii.' anle -.jasinas IN FESTOS, AUDOENI ROTOMAG. AltCHIEp.
ocelesisea duobus sacerdoiibus in albjs in traiisver- Sequiiur processio apiid Sancium Audneriuhi, et.
siim tenealur, et jiopuhis .Subintret, canlore: inci- Tl)i riicaiiiur Vesperje de. sanclo AudOeno feslive.
:piei}le_^:0.mnis:pulc.hriiqi:lq:y -.''Aniiplv. ;SJ?jii.fi/ibi;:Psalini:ilSJferiaJes. Ant. Coii-
Vsiiji.etascendaiii prbcessib iaidi cliorumTiEiiiiio re- fessor Doiniili. AiU. lsle esl qui anle., Aril. Ainavit
Epousorio,iiicipiiitr riiissa. v ;; : enm. AiVt.Jusliim___dedu_xit. Capilulum Ecce sacer-
- '>'PROCESSIOPOST TERTIAM. dbs.ftj Milcs Chrisli. Hymiius Isle confessor. f Ora
IN FESTOCOItPQRIS'CniUSTI. 175 Pro hobis, beate. :Anl. Suscipe noslra, cuhv
; li'iiia repetiiioiie. Psnl. Mdgnificat. Oraiio de Coni-
S.eqiiitur processib in cappis per airium, el porte- iiitini. Fiiuiis Vesperis, redeat processio ad eccle-
ttii feietriim hvqub sit eorpus Cbristi hoiiorifiee a siaiii. Et in crastiiiuni ent processio apud Snnctuni
, duobus S-tcer.iolibus indutis casnlis albis, et cum Audoeniim, sicutiii Vesperis.fiiiila Sexia, post mn-
illis quatuOr •l^_§,-piieri in ;albis_quiincbriserii fere- joreni missaui (19), et sirit omnes cum moiiachis in
trum. [(16).El alii.duo clerici qtii porlenl duas lor- " processione, et missa in cappis. [(20) Et debent
chias cerse circa fereirum.] Moveiile. processione solvere domiuis de capilulo abbas ei Cphveiitus San-
cantor incipiali^ Homb quidamfecit;f, Venile. Fi- ' cti Audoeivi per procuratorem centivm splidos tle
nilo resjjpnspiib, tres de riinjoiibus caiueiii Salve; quiljus qiiilibei carionicus prajsens debel percipere
fesla dies,.Qua Deus in cibum. Tn stalione ; Verbum duos solidos, et seplem religiosi de Sancto Laudo
caro faclum esl.(vel, Egq sum patiis), tres deniajb- quilibet duos. solidos, et pueri chori quinque soli-
ribus in pglpito f Jn priiicipio ertit. Plenum grtilice: . dos ; .residuum debet distiibui inter capellanos
Quo fiiiitp, sacerdos cuni-diaconb>ei: canlOre Can- cpmmiiiiiaihpbicipiehles; eteiiain.pueri allaris der
teptr ante feretruni, ;quod,iivniedio navis in trans- ' Jjenl percipere vas, in qub jiprtatur: aqua benedicia,
versuni leneatur,,hos yersus
' sequeiiles, incensando plenrim bpno vino de cellario Sancti Audoeui.] Post
;ct fleciendo gentia. f Ave,'_vertirti Pbrptis iiqtum. :niissam redeat .prpcessio ad ecclesiam, et in pace
Choriis idehi iepetal (17), flex-isgehibusij' Te?;epas^ recedanl, el inde ad refectioneui.
'
(16VMs. catiiedjfalis ecclesiseaijdit." . (19)Qu_e dicitur de S. Barthplomajo in calhedrali.
NoiVfepefitur, sed cliorus prOsequitur. •'ecclesia. .
• (17)'
(18) Hac- die-aiuiquus ecclesise Rbloniag. reline-
- - (20):Ms. cathedralis ecelesiiiJaddit.
tur usus.

: FMGMENTA QUJ2BA»;' ;'v'

Ex Ordinarioins: cathedralis ecciesice Rotomag. desumpla.

Domintca I Adventtis, :ad Matptinum. ; < nlha (22) in pnlpilo cum candelaliris 177 el ihiiri-
G
; Tres cie'secuiiila'sede ^ ;A:sp?'c?'e?is':q-.lqhge,. et. tle- btiloCKJHesseidesponsata: Psal. Renedictus. lnleriin.
•"
. iieiii hahere qriilibet uiium 17@galbiieiiv vihi:(21) Vihceiisehtiiraltaiiaet ciioriis.-
de cellaiio nrchiepiscopi.:. ;, . VVV.- • .' ... ifii Nqlivitate Domini. _
V Nono die naliyilaiem Domihi prxcedente caiilari
-' Tres lecliones legantur de Prophetla, et fres le-
incipianlur' aiitiphonse quse per 0 inchoant,,quas
precesVnoiisubseqiiantur', rion lamen commemora- ctibnes de SeriJione, el tres Iceliones de Exposiiione.
tiones dlmillaiilur. Prjma a cancellarib ecclesise in- Tres priinse lectiories desecimda sede, cseler.usecuii-
cipialur, srjjfsesensfiieril; si hoii,ab unodemajori- dtim ordiriehi de riiajori sede; nonam domirius ar-
Iius hpn teiieiitedignilalemdesiriisira paiie;etsicde chiepiscop.us. Prliniun respohsoiiurii et seciiridtihi
; dexlra parte fiat." Securidaahtiplioiia a decanb ecr ; bini ef bini de seCiinda sede, leiiitiin responsoiium
clesise incipiatur. Teftiaaiiiiphbna a caritore eccle- tres de secunda sedein Cappis; qiiaiiuin et quihltiin.
sise incipiatur. Quarln anliphoria asaeristaecclesise responsoriuiii binlel biiii de innjor-i setle, -50x111111
iiicipialur. Quihta antiphoha ab archidiacono Vhl- responsorium; domiiius archieplscopus, cum eO de-
cas.siniVFranciaj ihcipiatur.V Sexta anliphona ab atv cajius el canlor iri cappis; septiriiulu et octaviim
. ciiidi.acOnpmajori. Septihia: ahtipliona ad placilum responsoritiiii birii et bini de nmjori sede, noniini.
eaiitbiis a.:parle liebdomadarii.; El dominusVarclii- resporisorium tres de.majoribiis in cappis. Tres tilti-
episcopusincipiatOI virgd:virginutii;: et onvnesarili- nvse lectiones sintin cajjjvis; et sic in aliis-triplici-
phoriie cunvhiiiaVrejjelitioiie; elposl GOnipletOiiunvV, bus. 12}il Hodie:-itobis,: slet-;omnis - cliorus duii?
eant adlbcaconsuela, sive jivcapitulo,; et ibi iiici- D ] versus caiilabiiur Giotia ih excelsis. .-
piatiir :>0;:qiib'finilo, inoderate bihaht,' et Tii pace- - Jh Sepluagesiina,ad tnissam.:
recedant. Ameiu; ,.•:..-...- , ''-.- :_: ; V
- Et riotaj ex qiibViricipientiif ahliphbnav istse : 0,
inccrisehtur aliaria et ciiorus "duiri cahtabilur Ma- setle Responsbriuin (id est ^graduale) di.1'0de seeundft
in pulpiio eiih nlbis Adjutor inopportuiiiiatibus.
gnificati: , ,;''.',..'_: .'..,_........,'..- , ,-.f Quoniam nott in finem. Et debent hahere quilihet
Vigilia Nalivilalis Domini. , unum galonem vini (25) de cellario domini arclii-
Expositio Evangelii legalur a diaeoiio ih" cappa episcopi. . :,.,....
(21).Ni]ticsoliilosi (23) Nunc 5 sol. . .,
(22) Nuric, violacea." ,••.'
-125', '*'.-; ACTA VETERA. '- .12«
"• ' Ad Vespcras.. -, - - A de seciinda sede, seciihdiim responsoriiim iros de
-iertia leriium resuonsoiiuiu (29) ires de ma-
17S Isl"1' seqiiens iespoiiso.rhnii cnnleliir ad jprioiis,:sede, -_,-
"VeSperasusqrie^d Qfiadragesimam,exce(jlis unus-de Snbba-
tis;et novem lectioiunn fostis. ln Doiiiiiiica :•• . :-.'•-. Ad missani. ' .
seciinda sede, pef feilas uuus de priiria (?'rfest inli- .Si arCliiepiscopris fiieritj seCuiri habeat septetn
nia) sede, Spes mea. diaconos el totirieriisiibdincoftOs,de quibris diiodeciin
Feria qiiaria Cinerum.: isiiil de secuiuia serie, el debenl prsedicfi dribdeciiii
.-. VNola, posl C.oihple.lorimnaspergaftir nqiiabene- prandefe:cnni i||3. domino afcliiepiscojio, vel iia-
dicin a decano vel dietaiip, etsic fiat usqiie ad cce- VJjei'e;quiiibettiiios >.(.i'0).spJidos;dei b.ufsa prseriicti
iiam Domini, exceplis-Doiiiiiiicis diebus. doniilii; et Christus vihcit cnritettir adribbus cano-
,._-.':. Dominicai Quadragesimdi,"ad missatti. liieis, et deheiil habere qiiilihel (31);qi!inque solidbs
- Tfaelus qiialuor caiionici, dub de majofi sede et de brirsa 'do.ini.ni arcliiejjiscopi, quos ipseiiiei debel
caiioiiicisprOpria manii. Sin aufem,
duo de secunda sede- iiV(24) slhis anie altafe, Qui traderepra-dictis iioivore
habiiat;\)iai et biivi caiilenl yersunv suuni;- omnes niajor Iti preshyler peritgat ofiiciuni. ;'
sinvtil incipiaiit, et ad fmem oinnes siiivul : Lohgitu- feslo S. Trinilalis;adm'issam.
dine, et sic finialui. , , Fiftito .Evaiigelip,Credo in unum dicaitir, ihlerini
Feritin, infra liebdomadam pritnam Qtitidfagesiitiw. textus (32) deiefatrir a subdiacbiioad decanuin juse-
Ordp iste.prtesc.ripttis ciinvosciilo sediumi'a siiigrir cedente ihuribulb a diacono. Si decanus uonfuerit,
lis a capile jejunii Vinjsta secuiida-feria deVhOris,p subdiacoiius deferai pef clioriim osculandtiin, jjuero
aiiliphohis, icapitulis lenealur usque nd passioiiein iiiceiisaiite; el sic fiai in oinnibus festis, in quibus
Domirii, et osculuai sediurii usque ad Vesperas cceiise Credoih unum dicilur.
Roimini. ---':-' In feslo CofporisCliristi, ad Malulinum.
Sabbala Quatuor Temporutii. Tres Jjrimselecliones de seCunda sede, aliseIecluiT
In hac nlissa ad oratipnem ^pistolse non dicalur nes de uiajorl sede et archiepiscopus legal noiiain
Fleclamus genua;ob reverenliam S. P;mli, et quatuof -lecfionein in cathedra sua, si prseserisTuerit.
primatj .leotiones de 179 majori sede legaftiui', et JnfesloPufificaliqnis,admissam.
. quintaieelio de secunda sede, Angetus Doinini. Et
qiiatuor responsriria de prima sede in albis aijie Uiiusqriisque ardentem cefeum teneat, quenl post
aqriilam, et iraclus Ltiudate, duo de majorksede hv EvaiigeliUmoiTefat.'
albis;(25,)anle altare, et ad qtiiriqueprinias orationes Jn AsstimplioneB. V. Mariw, ad Maiutinum.
. iioft dicaIurjDomi??usuo6iscKm,,SedOremus._ Inoipiatur.feslive TcDeum laudamus, ,el incense-
.'_"-' Domitiica u Quadragesiinm, ad missaui. tur altare a et duo pueri :sint anie aliare
ilrio pueri in pulpilo incipiant De necessitaiibus, ; ieiteiitesduo sacerdote,: et sic fiatin oinnibus festis
ef cliorus hunc; versum finiat.. Duo pueri cajitent ; triplicibus. candelabra,
ianiuin versum secuntium Ad ie, Domiiie, ei ciiorus
, finein versus. Duo ptteri -iiicipiarit:Eteiiith univerii, In Commemoialioneomnium : defunclorum, dd Iresr
\ etfiniatur achoro.Sequatur alius iraciusVQtiatuor peras. -.' > ,, ;'. V ";
canonici, duo de iuajori sede et duo de secuiida can- G ISS Psal. Magnificat, iftcenseiurmaj'us allare et
lent tractuui Benedkam Dotninum, wAc allare in chofusV[/e(/.:celebrans ] lanluni."
Valbis (2C).v :7:" Per annum, qualibel die, ad Cqmplelorium. .
Dqmitiica Palmartim; ad missam. Si decanus piseseiis fueril, decano. dicatur Cotifi-
teor abutroque choio.' i VV
Resppnspiium dup de secrinda; sede in albis : ' '"" '
Tenuisli maniim. f Qtiani bontis' ribn; reiterelur. Et Ordo mniulini Qfficii.
debent habere qiiiiibet unum galPiiem vini(27) ;n In-Dominicis usque ad' pascha invilatoiium duo
ceilaiiodomini archiepiscopi. Tractum' quatuor ca- de secuiida sede; anliplionaj de ftocturiiis de majori:
liOiiiciante allare, clup de majbri; sede el duo de sed.e,etirt singuiis iioetuiiiis iiltima ciijtislibel rioc-
seeurida sede in alhis (28) Deus,Dens iheits, respice. : liirnse cum hetiiiia fiiiialur. Tres piiiiiaj leciioiiesde
-'-' In AscensioneDqmini. prima sede.Quana leciioet quiuia drisecunda sede,
IriVilaloriumqiiatuof de majoriinis qui per Matu- cseierajleciiones de inajofi serie. Respoiisoria ePtfeiu
tirias chorum regant, cluo rnaj'ores JgQ vel anli- ordiiie nicas..
celebreiitur.-
-
Hic prdo serveiufper Domi-
• quiores pef Nocturnas, et alii duo ad Laudes, ;
Ad Laudes. '
:: ':In festb Peniecosies, ad i V^esjjefas.- V
. Psal.- Majiii/icflf. Inferirivnvaj"us:aitareincensetur incipianlur,,et Qninque aniiphonse de Laudibus de secunda secle
uliinia cum iicunia finiatur peromiies
a domino archiepiscopo, si prsesens fueril, et post Doiiiinicas. Benedicamus; unus puer a pane liebdb-
reyertatur in calhedr__tmsuam, el incense.nlur se- madafii per lotuni aniium. .-.-
el allare beaitfi Mari-fia duobiis pre- 'p
jiiilitirseregttin
sbyteris caiionicis, e.t iu redeuudo incenseritur ab Ad Horas canonicas:
ipsis canonicis domihiis arChiepiscopiis et dominus Nota, omnes antiphbnse de Iloi.is efiam inDomini-
deeanus, ct postea iiicenselur chorus a duobus cis;et fesiivis diebus de secuiida sede iucipiantur.ct
pueris; et sicfiat iii Pmnibus feSlistripliciblis, diim cum neuma fininutur.
tamen archJepiscopiis cclebraverit :sei'vilium. Tres Ad Vespeias,-
de secunda sede:Rei?edicamus Dotiiino.: .
'_ In Mdtulihis, - bmiies nnfiphonoe de seciinda sede lncipianltii',
S33 et cum lieuiua finiantur per oinnes Domiiti-
Legantur fres leCliOnes de Expositione.:' Si.quis. : cas.- —' ' •'"
'-• . .-.-
diiigit me, el siiit in. cappis diyerspf inn cijlprii.m.Ad In qniiuni.
' ''
Vjirinianilectionem caridelabra et ihuiibnliim. Oninia feriis, per
;respOiisoria in cappis; priinum responsofiuin ires Iiivitatofiuhi unus de secunda sede. AntiphonEede
(24) Nnnc in cappis. . (29) Nrinc &cantores. ' ' . '. • -
(28) Nuric in cappis: (30) Nunc S sol. "__ v i ; V ',
- , (26) In cappis. • -..- ;•-" •.'• (31) Prandent cuin, domirio archiepiseopo, diacb-
(27) Ntinc5 sol. ...,-•. •;'.., , iis et subdiaconus et S caiilores, canonici cunvcis. '
(2S)Incnppis.. (3$) ld esl , liber EvangelibfumV i
T27 JOANNES ARCHIEPISC. RGTOMAG. m
liocturno de prinia sede, uliiniaciiiii iieunva.Pfiniuni ,& (33); el diue ad iComplelbfTum,prima cum neuma,
respoiisoriuin per Pmnes lertns de prima setle, se- ultiiha -Siivenerima finiatur.; V; -V V
cunrium responsorium de secunda sede, et tertium «, V _
iesponsorii.m de iftajori sede. .:.""' IiiSabbatis,
Per oaines ferias anliphonse de Laudibus de prima tiuni In Sabbatis usque ad AdyenuihvDoftiihi fiat servi-
sede. de Sancla Maria, nisi festurii novem leetibnurii,
Oirines aritiplionae de feriis et trium leclionunv vei ociavsesolenines,festa vel QuatuOrTempora his diebus
evenerint; propter triitni leelioiium non dimit-
festis, de Noic.turiiis,Laudibus, Horis, Vesperis, -,.et .tatur, ;et Vesjierse sexlse feriae: sint de beata !:g&
Goiiipletorio sunl rie prima sede, exceptis aiitiphonis iiiodorAnt. Gloftosagenittix, Ps&l. Gqn-
lienediclus.et Mggiiifical, [add. et" Nunc dimitlis] Marin, hoc etc. : i-
Vqii-ede miijori sede incipianlur, et curn neuma fi- fitcbor, et cseieri psalmi de die,
iiiantur; ultima de Nocluriiis et ultima de Laudibus, Ad Malulinum; "
:el oiiiiies aiitiplionaj de Hoi-is cum-Wieuiu.a,excepla : Nonrini resporisorium duo i(t» superpelliciis);M
sijla antiplibna Deus, exaudi, quaj est sine neunia niajori sede. v.V;' V""',.'.'.V'V
(33) Nuiic cuai ueuma (iicituf.

.;,.- :BENED1CTIQ- CHMSMMIS7' : :

'- -: IN COENl DOMINI. V


FERIi QDINT__i

(Ex Ordinario mss. eccleshe cath, Rotomag. el Biblibth. Bigotianie.),

Diiodecim presbyteri suburbaniicuiii decnno Cliri- B Domini consecralio fiet, deeaiius Ciirisliauitatis-(3S)
stiniiitatis shil p.traii cum arcliiepiscbpo cuiictis revestitus ainpullam. oleiiiifirinoruhv corahvaltari te-
sacerdolalibus vesiinienlis, a qnibus cinisma et oleuni neat, quam prsRseiiietarchiepiscopo, el afchiepiscopiis
ciiu.iarcliiepiscopo consecretiir; et plures hoslise in : cuniduodecim presbyteiis dicat: Exorchq ie, :ila u t
hac die Coiiseefeiitur de quihus in ciasfinum com- ab illis audiaiur. Sequilur Emille:,Doiiiine, Spitiium
municetur, el ipssehostiseqiii remanserim honorifice paraclelum de cwlis.Finilo Paier jiosfer, archiepisco.
jiost ihissaiii rese.rvenluf. Post Sajicms vadant duode- pus cum duodecim presbyieri^ cailiedram episcopa-
•ciiii' preshyleri urbarii revestiii omnibus induriieiiiis lenv retro allare asceiidat, etVtuncbrdjrieiiiur: cirea
siicefdofalibus ciim decano Clirislianiiatis per osliuin eum duodeciift presbyteri, cruces, candelabra:, et
sini-iirse partis chori ad capellam. S.ancliJoamiis-pfo thuiibula. Hoc fiiiito, arcliiepiscopus verlat se ad
oleo infirinoruiii, el redeant in choio per niagnum orienteni, et ihfret in cohsecralioiieih principalis
osiitiin. Quo consecfato repoiielur in locuni sriuni. chrismaiis, el primo misceat balsanmni cum oieo,
Eldicaiur Te igiiur, cleineniissime, usque Pei' qtiem -dei.ii.deter halet; et dicat : Exorcizo_te, Creai.Uraolei.
htvc otnnia, ttomine, seinper bonacreas. HiCduodeciin Doinde alta voce": 1@@ Per omtiiusmculaswcuio-
proshyteii cum sex diaconis el sex suhdiacoiiis (54), _ rum. Amen. Pfjefalio : Qui in princjpio iniet cwlcra.
et sex cleilcis de priiua sede, quorum duOtiiiascruces Hoc fiiiiio, archiepiscopus huduni chrisniasicsajiitet:
ft,:ntui,.ei.alii duo duo lliuiibufi, et alii dtioduo caii- Ave, sanctutn chrisma, ler. Simijiler rilii sacerdoles
delabra l@g inter dtias cruces. Plures prcsbyteji saliiieni sic. Hpcfinilo, oieurribenedicathr : Exorciso
rpvesiiti chrismnle oleum feranl, et iiiter duo tliuri- te, cretitura olei. Alia ofatio : -Oeas ihcremehiorum.
bnla alii presbyieri oleum catecluiuvciioru.mferanl, P Hoc finilo",arcliiejjiscopus nuduiii oleunj sic sajiitei:
el ita processio ordinata exeat per siuistrum ostiuiii Ave, sanclum oleum, ief. Siiniliter et alii sacerdbtes
chori, el eat ad capellam San.cii Joannis, et redeat >saiuieiit sic. Hoe finito leporietuf chrisma etoleririi
aiite iiiajus altare pcr mediuni cliori, et posilum sil saiiclrim ad locuhvin quo riividivdebel,diaconis can-
siiper processionem unum palliuin quotl portent qtia- tantibus in .redeiuido sicul ift euudo, jjrocessione
luor presbyteii, et dtio dinconi revesiiti [cqppisalbis] bfdiiiata sicut veiierat, cseteiis resppndeiitihtis ,0
cniileiilliosversus "anle proeessionein 0 Redempior, Redeiiiploi.IIoci.finito, archiepisccpuslavet mariiis
tiune carmen. El respoiideant sequCntes cum stol.t : snas, et dicril Pefoiiiiiia swculg swculorutii. Apieti.
0 Redentpior...Iiitcfiui dum cprporis et saiuruhiis Pax Doiniiii sii semper vobisCunt,eic.
/33) Id esl, dccatius ciifatorum urhis. ': (34) Rseciion bbservaiilur ii)Ecclesia Rolbvhag.

/ • :SE@UUNTUR. Q.UiEpA:l|_f': WOTATU 'DIGWi y':/\


Excer.pta ex eodem ms. Ordinario ad usuiii caihedralis ecclesitB Roiomagensis.

_ (Ex eodemms. Bigol.) ;:-

MANDATUM,SEUiLOTIO.PEDUM, . D 187 exemplb MandatuhVfaciantj et ijuanluiii pla-


crieiil ex major ibus inalbis pedes Cseterbfuiftiayeiiii
FERlAftlli-NTA ISiC(ENADOMINI Et debet domiims archieplscopus facpre'. dislrlbui
Posl praiitlium, Maiidntum pauperum fiaf, et Man- cuilibel canonico prsesenli et custbdi yestiaril iiiiuni
daluin clericoftiiiv ita. celebreiur.DominUs archiepi- lirtteum (Gallice devaitiel), unaih: cpnChani'.(Gallice
scophs ihiluius albaVcum diacono et subijiaconb, et gatle), unam oHain terrse, unuih scyplviiiivdesalipe,
ceroferariis, ad ua>'iinecclesiie oefgant.et Dominico ei habeat qtiilibel cuuonicus unuiJV-ClerlcuhVdcvpiJse-
129 ACTA VETERA. 130
dicla[o/.,priifta] secleinsiiperpellicioad haiiriendum A sempifrne Dens, qui non vis mortem. Quibfis finitis,
[«/., sumendum] sibi de vino etaqua pro paupcribus. tollat casulam dominus archiejiiscopus, vel sacerdos,
Iiilerim canlore incipieiilc DominusJcsus, Mandattim etpergal ctim diaconoel subriiacono; illissedciilibns
novum. Psal. Beali immaculali. Ant. Si eijo Dominus. nudis pc.-i.ms super forniam cliori, duo sacerdoles
lNnl. Beali qui scrulanlur. Ant. Poslguam surreicil nigris casulis indiiti vclalam cruccm rctro altare
Dominus. Detts miserealut; el Vos vocalis me. f teneanl, cl snpplici voce dicanl Popule meus, Duo
Exemplum eniin. Anl. /?? Iwc cogiiqsccnl. Anl. In diaooni ante aqiiilam nudi pedcs, nigiis cappis induli
diebus illis. Psal. Miserere. f RemiUutilurci peccata. lespondeanl, flecteniiogenua, Agio<, o Theos. Domi-
Anl. Maria ergo unxil pedes. -Benedixisli. Ant. Dili- nus archiepiscopus et alii sicul prius, Sanclus Deus.
gamiis nos. ) El hoc mandalum. Ant. Ubi fratres in Tunc diio preshytefi cruccm anlc altare teneani, et
unum. f Vbi esl charitas. Psal. Miserere inei. Ant. dicant Quid nlira debui facere. Diaconi, sicut prins,
Domine, iu tnihi lavas. Venil ad Simonein. Ant. Agios, o Thcos. Domhius archiepiscopus ct alii, sicnl
Domine, non lantum. > Qitod ergo facio. Quo fiiiilo, prius, Sanclus Deus. Hoc finito, domiiius archicpi-
eanl in capilulum [ms. capitulo], el ibi diacoims alba scopus, vel sncerdos, cruccm cum baculo discoope-
ct slola indulus, cum cereis el llunibiilo legnt, more riai genibus ficxis, dicens Ecce lignum crttcis, et
leclionis, A??fediem fes:um. Alii diaconi vel sac<r- chortis prosternnt sc in lerrani et finiat niitiphonam.
doles legant et juvent eum quousque veuiant ad P__almns: Beati immaculali. Chonis reiteret nntipho-
Snrgile, eaiiius hinc. Tunc liebulse cum lg>g vino nun Ecce iignunt. Tunccrux adoretur prius a domi-
disiribuanlur. Qno finito [al., facto] rcdcunt ad no archiepiscopo, poslea ab aliis secuiidum ordinem.
choruiii,et sequenli modo Coinpleioriuiiicuinsileiilio n Adoralio |,@2 onuiium iia fiat utuniiisciijusqne ven-
dicant. ler in terra hajreal (36), dttm eniin (juxla Augusiiiium
in psalmo XLIII) genufleclilur, reslal adhuc quod
FERIASUXTAIN PABASCEVE. humilieiur. Qui autein sic humilialitr ul tolus in
Finila Nona, ad ignem benedicenduni perganl ver- teira hwreat, niliil amplius in eo humilitalis restat.'
silicando sub silenlio : Miserere mei, Deus, sicut El ohlalio facta ad adorationem crucis dislribualur
in qtiinta feria, quo benedicto redeant ad clioriiin duobus qui canlaverinl Popttle mcus, ct illis duobus
versificando ps_>l.Dominus illiimmnlio. Hoc finilo, qui cnntavcrinl Agios,ajquis porlionibiis. Dum adora-
dominiis arciiiepiscopns, vel sacerdos oiisiiibus lur crux caiitor iiicipiai anl. Crucem tuam adoramus.
veslimsiilis consacerdolalibus induluscuni diacono et Psal. Deus misereatur, Item alia antiphona : jf'?(«??i
snbdiacono in albis accedai ad altnre, ei incipiatur ciMcem.Iteni •A\'VA; Adoremtts crucis signuculum. Dtim
ita serviiium. Lectio legatur sine litulo ad aquilam, fabficator. lleiu anl. 0 admtrabile pretium. Iteni
uniiscanonicus de secunda sede legat /??tribulalione. hyinnus dicauir Crttx fidelis. .Vange lingna. Crux
Duo de seeunda sede- in albis anle aquilain tractum fidclis. Ilem, si necesse fueril/diratur Iiyinuus Lustra
Domine, atu-ivi. Denium[a/ arid. quo finilo] sequ.itur sex. liis finilis, el ciuce adorafa a clefo et populo,
Dominusvobiscum,Oremus, Ftcclamus genua, Levale. erucifixus in commemoraiione sangiiinis el aquse
Deus a quo et Jitdas. Per omnia swcuia smculorum; flneniis dc latere Redcmploris vino et aqua lavctur
dicto Amen, tum subdiaconus in albis legat lcclionem (57); et duiu lavalus fuerit lollalur in aliuin, et
sine tilulo ct more leetionis nnle aquilam Dixil canlelnr aut. Super omnia ligna. Fii ila anliphona
pominits ad Moysen. Qualuor canoniu, dtio de mt<- deferal dominus arcbiepiscopus aul sacerdos, et cum
jori se.ie, et duo de secunda, bini et bini versuni C eo duo presbyleri qui cantavcrint : Popule meus,
sinim, ct sinl in alhis, ar.te altare cantenl iracluin crucifixuin ad sepulcrum, cantore incipienle [ms.
Eripc tne, Domine. Diacouus in alba (manipulo et cath. : Quo finilo dcferalurcriicilixus ad sepulcrmn a
stola) ante nliare legat passionem more Jeclionis, diiobus presbyteris, qui caiilaverhil] \\ Sicut ovis_ad
excepsa lg9 voce Domini, quse more Evangelii le- occisioneni, eum versu el rcgressu. Quo collocato,
galur. Domiuus vobiscum non dicalur, nec Gloria dicaltir antiphona In pace in idipsum dormiam. I^oslea
iibi, Domine rcspondealur, cl ila incipialiir : Passio archiepiscopus 192 aul snccrdos lavet ostitim se-
Domini nostri Jesu Clnis'i secundutuJoannem. Egres- puleri, et huiniii vocc incijiiat i^ Sepullo Dotnino.
sus est Jesus, etc. Gum autem veiilrim Aierii ad Quibus finiiis, dominus archiepiscopus vel sacerdos
loenm ubi dicitur: Partiti sunt vestitnenta,.duo cle- indual casiilam nigri coloris, el lotis nianibiis, ciim
-lici nudent altare shidonibus quaj prius super allnre iiiagha reVereiitiaad sacraiiuiiiJjefgal.prihcedeiililjiis
fiicianl poshse. Altare auienvsigiiificat Dominuni; ihuiihulis, candelahris cl lorchiis, et corpus Domiiii
sindones, apostolos qtii coinprehensuni Jesum onines ab heri servalum afferal super allare, ct reponanttir
[al., rclinqueiiies] fugcruiit. El cum venerit ad loeum viniim et aqua in calicc, sicul in aliis diebus con-
tibi dicilur : El inclinalo capite tradidit spirilum, sueinni cst, el prius ante allare facial confessioneni
oiiincs prosternant se ad terram. Finila passione di- (38), dicendo Coiifiteor, etc. Quo facto accedat ad
cntitur oraliones solennies sine intervallo, el casula altare, el parum moratus humili vcce ('icnl (39)
lion tollatur, et pro.liulajis noii fieclaniur genua. Ad Oremiis : J^rwceptis saiularibus, elc. Paler nostcr.
jniinam orniionem non dicatur: Fleclatnns geniia, Choriis rcspoiidcal Scd libera nos a malo. Dominus
Levate, nec Per Dominum. Ad ii orationem dicatur : 0 arehiepiscoptis, vel sacerdos, demissa voce ei piiva-
Fleclamtis genua, Levate, et Per Dominum. Incipiuiit lim dicat Amen. Libera nos, qttwsumus, Dotnine. Ad
sic : Oremus. Dilectissitninobis pro ecclesia. Oretnus Ver eumdemDominnm faciat fractionem; qua factn,
Oinnipolens,sempiterneDeus, qui gloriam tuam. Ore- lnimili \occ canlei Per ontnia swcula swculorum,
muselpro bealissino papa noslro. Fieclamus geiiua. Amen. Cborus in eadem voce respondeat Amen. JNon
Oicuipolens sempilerne Deus, in cnjus man'i. Per. dicalur Pax Domini, nec Agnus Dei caiiletur, sed
Oremitbet pro culecknmeitisitoslris, ul Dcuscl Domi- lniliaiurpars corporis Cbristi in calice, ut inoris esi,
nusttoster. Fleclamus genua. Omnipolens, sempilerne ct dicat sacerdos oralioncs Domine sancle, Pater
Deus, mcestorumconsolatio. Per. Oremus el pro hwre- omnipolens, wterne Deus; Dotnine Jesu Chrisie. Intc-
ticis. Flectamus genua, Levate. Omnipolcns, scm- rim sacerdos ulatur corporc Doinini, dicens : Corpns
pilerne IfJQ Deus, qui salvas omnes. Per. Oremiis Domini nosiri, etc. liem quando accipitcalicem ditat:
et pro peifiais Judwis. Hic non dicalnr Flectamus Corpus et sanguis Domini,eic, 1@3 more solito;
genua. Omnipoleiis, seinpitcrne, Deits, qui eliam Ju- cl conimuiiicenlur qui voluerinl, sicut hesteriia die,
dtticain. Per. Oremus el pro paganis, ttl Deus otnni- ct reservetur de corjiorc Cliristi Doininiatl viaiicuin.
voiens unferal. Flectamus geittta, Levale. Omn polens, Postea doniinus archiepiscopus, vel sacerdos, leuens
'
(3(i) Iia apud Jonniiem Abriiic. p. 60, liccl apud lavnlur. Al., decst.
Augiisiimiin paulo aliter habeniur. (38) Hodic non fil confcssio. _
(_>7)Uodie uec de/erluf crux ad scpulcrum, nec (39) llic non fit uieiriio elevalionis hostiaj.
131 •IQANNESARCIIiEPISC. ROTOMAG. 132;
cnliceni: in mahihus ineipial ad Vesperas mediocri A Spiritus,-cahtore incipiente lioc respoiisorium :Ecce
voce Calicem, etc, sicu! heri riolatum est, el choriis _Adam. f Clierubim (40).. Videte, et ibi: curiv j)fo-
sriayiter dicat Vesperas, el finilis quinque psalmis et; sfrntione, preces dicantur 195 cum Misenre mei
niiiiphoiia, dpmiftusarehiepiscopiis,
' vel sacerilos, Deus, el oratioiiibus ibi jjeriiiieiilibus. Quo fiftilo,
incipiat ariljphonain CKII?accepisset: acetutii. Psal. duo de secunda sede Jilahiani incipiant, quani in
Magnificat, Hoo finito, doininus archiepiscopus, vel choro cum procCssiorie fitiiant. IIoc expleto, inci-
sacerdos, abluat irianus suas, et mediocri vcce sine piattir niissa, et celcbfelur moreferiali.
boininus vobiscuthyCaaiei.Qremus, Refecli vilalibtis, •RECONGILIATIOPOENITENTIUM.
et Per qinnia_~sdicnla smctiloruiiidicib,in liiie Amen.
laniuiii respondeatur et sic ari refeclionenj panis et 1'ERIAQUINTA 1NCQENA DOHINli.
aquavpefgaiit. Post praiidihin erigalur colunina cerei, (Exeodem nts. Bigol)
«qriolinilo, Completbriuiii cum sileulio dicnlur.
Finita Nona, dominus archiejjiscopus; vel ejus
EXPULSIO PUBLICE POENITENTIUM. vicarius induius alba el slola Cuni cappa rubea",vel
: ; .'FERIA QDAHTA" IS CArifE JEJUNH.' sacerdos siiie cappa. cum diacono el subdiacono in-
tns. dutis albis el stola, cum canlore, prpcessione ordi-
,,,,;., (Ex eodem Bigot.) pergat ad occidentales porlas ecclesise ad re-
- Ad NOnriiil hymniis, antiphoiia ,rcapilulum, re- nnta, CQnciliandospojnilentes. Et domino archiepiscojjo
gponsoriUm, versus de serie psnlmorum..... Dehinc sedente juxla jaiiuasecclesiaj, processione slaftle in
paret se archiepiscopus, yel ille qnl iii loco ejus navi ecclesi_e(4I),Tegatur a diacono,. more lectio-
ftieril ad absoliitioneni faciendam cum canlore; et B nis, IiaecJectio : Arfesi:tempus, o venerabilis pontifex.
diaconus ei subdiacontis siiil revestiti \%_% in alfais,- Finita leciione.dominus afcbiepiscopus, vel ejtis vi-
.eteani\al.:, ealur] aiile crucifixum, el ihiTaciat Do-- carius, se erigat et:cantet antiphonam Veniie, ter,
miniis afchiepiscopus sermoneiri ad populum, quo et finint. Canlor incipiat psalmum Benedicam Domi-
finitOj birihessiht piOiuaii;. Canlor incijjial septem nnm, eldicatur toliis psalmus, sihecesse fueiii, et
psalirios pcenitenliales Dbtnine, ite iit furbre, etc. ad quemlibet versum repetathr anliphbua Veiiiie,
Qiiibus finitis dicat domiims archiepiscopus oratio- Venile, et interim Dominus archiepiscopus, vel ej'us
iies ibi periiiienies.Ultima oralio Absolttiionetnet vicaiius, poenitenlCsin ecclesiam intromillat cuin
remissibiiem, etc. Dtjhine jiergat dominus arehiepi- baeulo, et reconciliali ardenies candelas ad altme
«copus ad majus altnfe, el super ilJud henedicat deferant, alii exslincias J.QQ vel -nullas, el dohiiiiUs
cineres cum oralionilius ibi perlinentibus. Quibus archiepiscopus, -vel ejus vicarius ponat nianum suani
peractis, tribuaniur a doniino archiepiscopo et aliis * supercapiiareconciliatorum.danssingulispacisoscu-
sacerdoiiljiis, etiiiierim canietur Jisecantiphona Im- lum, dicens : Pax tecum. His itaque Jieraciis proces-
mulemufhqbiiu. Alia aill, Juxta [al., Inter] vesiibu- sib redeat ciifti silefttio, el fiat serrtio ad populum ;
liiin et alttiie. Qtta finitai pergat dominus afchiepi- quo finiio, domihus archiepiscopus cum diacono et
scopus cumprocessiorie acl occiderilales porlaseccle-- subdiacorio dical septem psalmos pajuiteniiales cum
sisead, expellehdos ii>ajiiitefttes,:etVcantor incipial proslraiione, choro rcspondente. Qiiibus finilis,iaii-
Exdtidi nbs, Bomiite:.I'saI:Salvtim me fac,- Deus, et. iiphona Ne reininiscaris; qua fiiiita, doniinus archi-;
tbiteretur Exatidv. Quibus finitis, legatiir hic isernio: episcopus pajiiilenles proslralos absolval, dicendo
a diacoivo: Vox sdiigtiinis,- dehinc poenitenles eji- preces Kyrie, eleison, Clirisle, eleisoit, Kyiie;cleisott.
cianiuf, canlarido Ne feminiscaris. Tiihc Dominus |C Paler noster> El:ne nos, f Satvos fac. f Mille, eis
archiepiseopus: cuhi eis loquatiir, et iclaudanlUri anxiiitim. 'f Doiniiie exaudi. Doininus vobisciim.
-[«/.;chiudat] fbrbseeclesise.Qiibfiiiito,redeat proces,- Oratio; Prwsta, quwsumus,Domine,ltis famniis luis.
sio ad altare dexlrse crricis in capella sanCli Omtio : Afcso/KftbneiJi ef rimissionern:
. (.10) Nuhc (lieitiir f Fecitque Dom. !: ' j •• __V.
(41) llsec lectio a"nohis iiifra eiriiiur ex vetuslo codice ms. ljihl. cathed. eccles.Hotomag.

'
.:;-.:'./°v.' - - .'" SEEMO .iR€HIDI'ACONl ".;;./
Ad archiepiscopum Rotocnagensem, p.ro recoiiGiliafione publice poanitentium feria quinta
•_;'•. •'•;_ in ccena Domini. -.
' '
(Exins.PonlificaiilQOattnorumbibliolh.cailiedr.Roioiiiagehsis.)

:. Adesl feniphs, o venerabilis pohtifex, vbtiviim noster constituit Mediatorem ut susceplum, sicuf
alBietis, co.ngruiimpoehileniiijus, oplabile iribulalis.' ille, in hunieris reporles ei peccatorem. Accepisti a
Adsuiitfilii lui, Pater, qtios Dornino per Spiriitim Domhio aiinulum discretioriis el honpris, ut quaj
.:san'ctu'ih-vera''-rnale'rEccjcsia in Jselitia pepeiit, sed signanda sunt sigiies, el qua aperienda sunf pfodas.
ilerumvsuadente diabolb a sua iiiiegritale I@^ cor- quse liganda sunt liges, quae solvenda sunl solvas;
rtipios, .miserps factps et exstiles novis quotiriie do- atque credenlibus per fidem bajjtismatis, lapsis au-
loribus ingemiscit. Pro lii.s suppliciler oranl qtii- D tem et pajnilenlibus pef minisleriuni reconciliatio-
cunque .feiices.iii;sinii suo reinanseriiiil, quiqtte nis januas. regni cpelestis aperias. Moveal pielatem
clivina se prolegente dementia, in fide slabiles per- liiam fletus ipse miserorum. Maria flevit et suscepln
siiierunt.;Reminiscen.dum. qtialiier a pntre clemen- , est-Tn hac nocleiiegavit aposlolus,et lacryniis suisi
iissimo suscepfus sil.filius ille niinor qui iandiu baptizatus iierom reslimttis'esi. Publicanus de te
ciuee pa-
porcos pavii,, qui pate'rnse hsereditalis p.reiiosa sli-. loneo apostolattim meruit. Lalro de !fjg Jerusalem
-pendia iiifel;citer:dissipavii. Palet pater, patet ho- radisum inlravit. Ploral mater nostra
-die mariahs de latere Salyatoris fons ille David iu Orans profiliis suis, ef lacrymw ejtis in tnaxUiis ejus
quO meiisliua.abluunlur, in quo peecaiorum nigre- (Thren:x,%, Miserere, miserere, Pater,- quiti venit
dine obsoleti,' per humilem confessionem super ni- iempus misercndi ejtts(Psal. ci, ii). '"'._"''
yem dealbanlur, Ad hbc eiiiin te Deus el Domiiius
155 ACTA VETERA,. 1M"

: TABULA PASCHALIS

; Anno Domini 16"?. ...

Ex cereo paacliali calliedr. ecclesimRotcmagensis.

Annus ah Origine mundi 5678. A Doininica i Quadragesimse aniii scquentis 19 Feir.


Annus ab universali Diluyip4055.; Dies Paschaj aftiii sequeniis 2 April.
Annusab Incarnalione Doniifti 1678. Aiiniis ab insiitulione saftcti Melloni 1419.
Annus a Passione ejnsdem 1645. Annus a iransiiu ejusdenil368.'.,,'"'
Annus a Naiivitale R. Mariae1692. ; Annus ab insiiiutioiie sancli Rbmani 1032.
Annus ab Assumptione ejusdem IG28. Annus a iransitu ejiisdem 989; >'.-•
Annuslftdiclioiiis I. .,—;; Aiinus ab inslitulione sahcti Audoeni 1046.
Annus Cyeli Solaris 7. Anhusa transituejusdem 1033.
Annus Gycli Lunaris 7. Anniisa dedicaiione > htijus
•' ecclesise metrOpoIi-
Annus prsesens a: Pascha.jirajcede.nle usque ad Pa- tanae: 614.; - ; ;: ..•.-.•
scha sequens. esl commuiiis ahund. Aiinus ab institutiohe Rollonis primi ducis Norman-
Epacia 7. . i .- nise 766. . :, V
Aureus Nttmerus 7. AiVritisa iransitu ejtisdem, 760.
Liltefa Dominicalis B. , Arinus a coionalione Giiillelmi primi ducis __\HQQ
Littera Martyrologli g. Normanniaj ih regno Aiiglise604;
Terniinus Paschse 17rApriI. <_. . - <'-.. Aiinus ab obilu ejrisdeni.590. :
Dies Paschse 10 ApriJ. Aniius a reductiorie ducatus Normanniae ad Philip-
Luna ipsius S.April. puih II Francise regem 474.
Annofinum Paschale 18 April. Annus ah alia redueiione ducatus Normaiinise ad
Dies Rogationum 16 Maii. - •n Carolum °V11 Francise regeni 228. ,
Dies Ascensionis J9 Maii. - Arihus ponlificatus SS. palris et DD. InnOcentii pa-
1S9 DiesPenleeosies 29 Maii. , "pseXl2. ';:. V
Dies Eucharislise_9,Jun.ii. V Ariniisab institutiOne R. patris et DD. FranciscifV
Donunicse a Pentecbste usquead Adyenlunv25. archiepiscopi Rblomagensis et Norinanniie pri-
Dominica prima Adveiitus 27Noy. Vroatis 7. . v , V•
Litlera Doniiiiiealisanni sequenfis A, Ariiitis a nalivitate CIiristianissiiui Vprincipls Ludo-
Annus sequens eslIC79 cpnimunis ord. vici XIV, Ffancise et Niivarise regis, 40.
Littera marlyrologii anni sequenlis t. ..:. Aiuiiis regni ipsius 35.
Doniinicsea
- simam anninalivale Domiiii usque ad Septuage-. Consecratus es.t iste cereus in Iionore AgnTimnin-
sequeniis 4. culati, et in hoiiore gloriosse Virginis ejus genitricis
TerhVinusSepluagesimseanni sequentis •ITFebri Mafiaj.
Domjnica Septuagesimse aftni seqticiiiis 29 Jaiiuar.

-;_ FRAGM-ENTA ..
Ex Ordinario ms. cathedralis ecclesias Rotdmagensis.

Sequentes cceremonice non observanturin eadem ecclesia.

_{In Nalivitate Domini, infine i nocliirni.) C Residuumofficiifere cqncordat cuin offtcibDominicm


:
Onines de secunda sede ift superliciis in modiim iii Albis. In fesio sanctw Triitilatis.
cofonse canlent prosam. Canlor eum cappa sua ni»
gra; stans ante 201 formam chori; incipiat Felix- VNotaqiiod ad n, v et yiii lecli.oiiesmajtis alta re,
Maria. sepulturse regiim incensenlur, et archicpiscopiis ei
Post noitum respcnsorium. decanus, si praeseiilesfuerinl, a" dtiobiis sacerdoii-
Omnes de majori setle in stiperliciis, excepto de- bus canbnicis ih cappis, ef posiea chorns a duob us
Et sic fial ih omnibus fesiis triplicibns.-
cano, in iriodum coronse caiiteftl prpsahi, et incipia;- pueris.
. .-.;. In festo corpofts Cltrisli,gd I Vesqeras.'
ttir a catitore Qiiem wthera el ierfa. -
De annotino Pascliq. Magnificat cariletur de scxlp ei quiiilo tpnis.
'-.,.' InPurificaftone B,Mqriw,qd_\ VeSperds.'
Officium^deaimotinp.Paschanoivpotest fieri, nisi jiemofiaS. Severi fiat 01)'reverehtiamcprpofis ejtH
evenefit post oclavarii Paschse. Ordo in aiihotino, qtiod iiiVecclesiaRotamagensi reqrriescit.
VPaseha, feslum de: terlio responsorio duplici. Ad -' Ad tiiissam. :
Vesperas antiphonsede majori sede el cum netuna.
AuiiiJlionn.Atlektia, psalmi de die. gQg Sequatur missa, novem cajipsein choro.
135 30ANNES ARCHIEPISC."ROTOMAG.
In diebus-Paschm,Penlecoslesi:Assiimpliqtiis}Dedica-:iA gloriqsa, "demiim it -dexlro choro canletnr usque
iionis ccclesim,Cl S. Rbinani,•adtiiissgin. Qub pja, ei (ihialiir a siriisiro tiiproVPsal. ilsgnifi-
Omnes cappse in choro, hoveni sint in linea [«/., cat C-Uiieturde sexlo et quinto tonis; et posi tilii-
ih niedib."! 'riiitm Versiini ihcipiattir aittiphona Ascendit, a siiii-
siro cliofo, et dividalur in qtialuor partes, ul stipra
: JjjAssKmpfione B. Marim, ad i Vesperas. ;-nolatur; et post Gloria Patri cnnietur a tolo choro
Anliphona cum Irina repelitione Ascendit Cltri- Iiisimul, el duin incipitur Magnificat incensetur nia-
slus, et canletur a dexlro Chorousque Et hatc est jusallare. .
illa; ctposl caiilelur a siuistro choro usque ln qua

';: V::OEP;KI€ffl';ISFAlTUM. :\^vvvv

In feslo saticli Jbaniiis evangelista3, post secundas vesperas.


;'.'.> - (Ex ordin.,ms. Bigol.) : - : ;

Hoc fiiiito, dtiOjJueri tunicis et aiiiiciiisindiili, te- ';B tinumqtieniqiie versuniidicaiit Laudes reddant, elc.
nenies candelahra ciini cereis afdenlibiis, et omnes i Jienedicamus ad placilum pueroruni. Sequilurpfo-
pilerf ecclesiiseg®3 'n cajjpis tenehles cereos ar- cessio ad altare InnOcehtiunv cantando"l^ Digiius a
(lentes cum suo episcopo exeant .de vestiario bini et , ditjnis cum yersu et regressu; versus ad placiuun.
Ijini, canlaiiles^CenfMm qugdiqginlq,,et pfbcessiorie,; Oratio, DeK..qui licet. In reditu de S. Maria aiitiplio-
oftliifala veniant per chorum et eant ad Aliareln- : na vel responsorium ad placilum, ut^prsenotaiiir'f
nocenlium,el ibi slatipneni faciant, et,8ijialuribi,et '.- Post parium. Oremus, Deus qni salutis, elc.' Qiia;
Ires jjueii cafttent f Hi eitlpli sunl. Qtip:iifiito,-,se-VVVfinita pueri cum suo episcopo anle _maj'iisaltare
qhattir aniiphoiia Intiocenies, Tres jjtieri f Lmiamini.':_ eant canlanles, ul supra notatur in die S. Stephani.
Episcoptis Oremus. Deus,ctijus liodierna die.in red- V Post primam benediclio episcopi, ut supra...... Si
itu ainiphonavel fespOftsoririih de sancta Maria .... Dominica fuerit sequatur aquse benedictio, et post
ad placitiim, duppueri cahtent f Post parium, epi- Tertiam aspergalur, et post sequatur processio, et
scopus Oreinus. Detis, qui sdlulis. Pueii dic&al Be- sit de naiivitate secundum suum brdinem, et piieri
. nedicaimts. Sequatiir beiiediClio episcppi,. et dicat: : in cappis sint in superibfi parle, ut siipra notalur
mius puer alta yOee Humiliaie vos tid benedictionem, ih die S. Slephani. 205 Ad missani Olucium. O.m-
ef ali.i.fespohdeanl Deo gralias. Reiiediclio: Doniitius ries pueri in Cappis iu iuedio chori regant clioruhi;'
omnipolens benedicai vos, elc. In craslirto est festuni episcopus iiicipiat JS-Kore inftintium. Psal. Domiiie,
driplex,\(l%) sed puefi voluntate faciurit illud fri- : Dominus nosler. Kyrie, eleison et Gloria foslive.
plex.] Tiivitaloiiiiiri doininus episcopris, cunveo duo Oratio. Deus, cujtis hodierna. Epistola in canlii cum
ptieri Vettile, qdoremtis, psal, Venife,etc.i, domintis £*prosa, ut siipra, Vidisupra rtioniem. Graduale,
episcopus legritVnoiiaiii lectionem exppsit. Angelus - pueri, ut praenotaturV: Aninia nqsira. f Laqueus,
Dotttiiii tippartiit-.Diim noria Iectio legelur prganf ,EpiSC0PIlsi cum eo oriiiies ptieri in moilunvcoipnaj
pueri ad vesiiaiiuiii; qua fiiiita, exennt bini et biiii Alleluia, Hi sunl qtiicuiii^ Sequeliliam episcopus iri-
cuin cereis ardenlibus canlanles resjionsbriuni Cen- cipiatCe/sii: pueii. Evahgeliiiin ih caiilu Angelus
tum quadraginta.Tres p.tieri canieht yersum et pro- Dow.iwapparuil.CredO. Ofierloriiim : Anitna noslta, -
saiii, el aiile altar e in .nip.dnm.coronseillud finianl; quo quod iiicipiatur ab episcopo, etc.-Oriviiia, ut supraV
finiiogO^incipiatur psalmusTe_DeK»?/aurfai?jHS, quo Deinde offerani omnes qui volueriiit, ut suprn uo-
finito iiicipianiiir ibi iiiainliiiaj Laudes, elTeiieanl ad tatur. Ad .Vesperas duo de primn sede regant cho-
cliorum, el ibi iftmediochoii fiiiianlur Mafulihse.An- rum, ariliphon.e de prima sede incipiaiilur, el cum
tiphona in Laudibus Herodes iratus, p.sal.Dbttiinusre- neuma liiiianiur. Aut. Tecum principium, psal. Di.rit
gnavil.kal.A bimalu el infra,psn\.Jubilale, Ant. Vox : Dominus, etc. Capituluin : Ili empli snnt. Doni.imis
in Rama, psal. i>e?(s,Deusi Aat. Svb throiio, ps,Sl. episcopiis,: cum eb duo lunicati t^ JHS(?in perpe-
Benedicite. Tres pueri iiicipianlln pnlpito aniipho- tuum...... -AnU0 guam gloriosum est, psal. Magni-.
nam LattdeSreddatit pueri, psal. LaudateDoininum. ficat; et landiu cantetur Deposuit potentes, quori ha-"
Aiit, Lattdes reddant.f Ltitidule eum.kat. Laudes culiis acclpialnr (ab eO) qui acclpero voluerit;
reddant; et sic;-cliorus ps.almuin fiiilal; ; pueri ad Vesperse finiaiuur a dieiaiio, etc.

(42) Ms. calhedralis ecclesise adtlil.

;@FFIGIUM STML^,-SEU. ;TMUM-B:EGW.

' Ex - qrdihario et. libie offic. mss. bibtiothecw Bigqtiandi.)

2$MS Offtcium trium recjunisecundtm ustim eccle-:B amictis, et debenl esse de secundd sede scriplilti
' siw liolomagensis. Die Epiphdnia;, Teriia cantaia, tabula ad placilum scriploris. Extribus regibtis me-
tres de mtijorisede more regum indulii:[nl., cappisel. ;-. diits ab [aL, ptintus stgns retro: altare, quasi qb]
coronis oriiali], et debeittesse scripli itiiabuia, ex.trir , oriehte.veniens, stellum cum bacuto.oslendens,dicai
bus pattibus aitie tiilare cohvetiiant cunfsufs. farnii- : alt.e :.; vv;;...: VVV-."; "",:.-. '":,; "''_;_' .',.; :V;:'
tisportantibus tegum .oblaliohes induiis iunicis ei
" "
557 '; "'.'"-.' ,.',;-;..'. ACTAVETERA... r ';,_«£:

Tunc procideiites reges; ad lerrqip simul, saiiitent


C pueritm , ila dicentes;: Salye, princeps isaeciilo-
nim (45). Tunc utius ti suq famulo aitrutn qccipiatj
etdicqt,et-offerat': -;:,-. -'- '•>- "'; • .; .;';
Pi'ocessioi?e'[ai.J_?roeessi.o].i«
naviecciesimcotistiluia,
siaiibnemfqcidnii»l,,faCiai]:Dum':auiem-processio
navem ecclesiw inlrare cmperit; coroiia ahle qltare.
icrucis£iil. ante cruceinjpendehs adnfodutii s'tellm'_\pV.
ytld. accendtiluf] etinagi stetlamosteiidenles [al. audiv
cuni baculis]. ad imaginetn Sanciw Mqricestiper ultare -
cruci.sprius posiiam ciiitlanlespergtint :'

I Q - Inieriln fianl oblaiioites aplero etLpopulo(ii); [el


'- di.nidqiur oblalio prmdiciis duobusi canonicis.] Ttinc
- V magis. or.aniibits,et qiiasi.sOiiinosopitis, quidain puef
'tilbaitidutus, el ainiclusuper caput quasi angeins
! ;iti:'pulpito ;[al,; cinle ali'arc\ :iitis dicat iiqncqhli-
:-::plibnam: V-VV'°> >;:--.;--..- -V,
159 JOANNES AROHIEPISC. ROTOMAG. IiO
A Ad missam ires reges rcganl chorum, qui Kyrio,
Fons bonilalis, Alleluia, Saticlus el Agniis cunicni.
OfficittmEcce advenii. Epislola Surge, ilhiminnre,
pradicli famuli cantent graauale Omncs de Saba.
* Siirge, illuminare, offerioriutn Reges Tbarsis.
Deinde offerantreges, et bmnesqui voluerinl, eit.i

'o"--;0FFICilJ.M:-SIiOT
'fE%grdinqriq ettibrg gffic. ttiss, biMibiliecmJiigolidiim.f-
141- AGTA VETERA. im

ORDINATIO EPISGOPI.

(E.Tveltislissimo Ponlificali ms. bibliothecwcatheduilis Rotomag.)

Indie ordinaliqms: episcopiinanissime pulselut et f;Vbii^itufj maxiiiieul, ,egimus iji cahbhe Cartliagir
canlelur Prima; pqst. guam eqlur.qdcapilulum, ibi- iiiertsi^ "antea .^ilJg^ntissin^Vfjex.S-Min^itirV '.6"u'iiv.":-ofnn|
ijuea decang, tiichidiacqiip, cdtitbie. "el/ctiiicellqrio ;;;;feharitaib:de,lidesahcfai TrhutaiiSjj^f.; ihlefrbgeifiiiv
ordiiieititir qui deiieiit prbc.ederp-minikri,: sictli/m •;v<ie.:.jiyefsiscaiisiSVetymofiJiris^qiiiBVliriib;fegiiiiiiii
tn.ajoribusmosest/fesii.vilalibiis,_lio'C esf, dubticbiylhi rtifeohgrhuiitiVbtiqhseiiecfeafiaVishnfvfeiiiiefesbciiii-
cum tlinribuiis, dtwsiihdiacotiicumciicibtis, seplein ^ilhm " j-?s iAppslbii Vd.ictivm.i; M
acoiyihiCuiii'catidelqbris]_eipereis:,;septiinisitbdjacqiii (J "Tini: V, 22). Ef ut eii ?m Is ffhi esi°pfdiliaiiijiis
cum Evangeliqriim_libris,;sepleiii_ didcotii Ctittisdhclis , anteaerudialurqualifef^JjVKbcfefihuri
rdiquiis, duodecimpriisbptcrI:itiduii.platiel_is;;q .'triiri;bpoj'teai cOhyeftafi 'in Ebcle^j-r^iiuiiffejjre-
thiis indutus podete eum vasculq tiureq Clirismdiisi VljehsibilessintiquiVei mnnhs,Ofdihaiibjiisi.hijjpiiunt.
Teriia pulselur leitipqrtihee, et fhieriiii prieptiret: se ;;, Eadeift diviija ahclbfilate gfvpf«CeptbVinlerfbgainiis^
dotitnus'•aicliiepiscbpiis sanddliis et "216 cwleris V;rte,;dileciissjihefralef,; cliafifate sihcefalsi.pniileni
omnibns iisque ad dalmalicam. Tutic iiiduilur ctippa, ;vprbyideftlihrrituaifij quiJrijiimtoaVcapaxVesfiiairij-av:
el tenens bactttuinpastbrdleihJn inanu procedit e '"'divlhae Scriptufaj isehsibuifvaccbmmbdareVvoIiieV;
sacraftq. Simililer oihiies episegpi,cxetinlitiduli, tpse ,,.ris£X&5)::;..:";'/;.:.::://;: :::,'/;:://'.;.//.::"://":'./
aiitem electus hecdutiiiiidtiatur sqiidtiliis, sed ttinium ;;;;.^
albti, eisldla, ei Cappa;;tlec ferqi bacuitiin,' sedpo- '/;'injtelIex.er.is'pleB^
natur super tillarecuhidnnulb, usqneduiii/.cbnicira- ^'ybcefeeiVextjiiiplis?
' Res;ipj?s?'b.yplp.: :':/. ./;/'/.:: ':
tus accipiatderaahu .fltcliiepiscq/.i, .Venieiiies.MXem.- iiiieri bgtiiio:' YiSpef Devgfatlamet -tham;:idiligbn-;
iiiecclesia;ponanliiriedeS iiti:;Dbiiiiiiis .meixopotiia- /,; tiaift.ialis esserqualeni episcopiini glg.resSedebere
hus sedebii verso dbrso addltate';'/ sedilid.vewcmle- VVcjpeef iAppSioitiii '"videiicei,/Sqbri,utii,/pritde)iipit^
roruitt episcoporutii:pqntinltir tinle /qculos meifqpoli- '/.pudicuin, pmalpin,:hbspiiHleiti,:<Ificibr^)i;M .ytitd-:
taiti. Sedes auteht ipsius eleClipoiialur in itiedio,hoii ! letitiiyti;tibti per.Cti^qrem^ed.nigde$iim;non liiigio-
lamen _adniajus atlqre.-Coinprgvinciates.quleni/epi- ..suiii.nonCUpidumTfl^ T?mi,iiii).:i? ;yblbi., i, •.; '//
scopi bfferanl eleciumdotnnq melrgpolilanq, jiis ver- 0 /:dn.terrogaiig.;:y\&:..caslifatein; nierijti.s;et."cpf.p,o.i'!S ,;
bis: Reverende Pafer, posiulat sancta niaier Ec- "iieb cIbhaiiie,'custodirbr,:eiiiihea filibs tribs eiiutii-
clesia N. ul huricprajserilem pfeshylefririVadonus ,.,rei,^.yoio.r.,,r .„;.>'-:v:v;;^"";;;.;>;;;v^:;..;vv.v;,;1;;° -'
episcopaiussablex&tisiEirespdndetii itieiiopoliiatHis: V;;VJiiie&bgatih..Vislv6alb,PeiTOVet rSahctffiRbhianse
Scitis illum digniiin- esse? Et episcopi";':Sciriuisei Ecciesiavesse subdiiiis securidum stiitufa-Patruni? -
credimus illuin esse dignuriivquanliim liiijrt.ihaifrn - fy Volo. - ,.;.,,';:.' ""-v^;:;
sinif nbsse.' £T btiiiiesH:Deo - Y\i saricfse
gilitas respbitdednl :' :;:;.;; Tnierrogalio: RotomagerisiVEcclesise;;
-g^alinsv'- -->::;.V>>^-:::,:;.; ::-.--,::,:: ;;r' -^iuiliique_ef subcessbribusiiheisibbediehs essebfsrib-:
Tuncinclrbpblttdiius
• odepiscopos: Audiahui^ si -^itus^-^-Vblbi-^^-^----31- i"/y&A'i:":';'/[i''/';/;t'::'',
placel,- quid de>ianla;:cbrisecfallbrie sahcii^Patfes Inlerrrogalio. Vis miiii e.t Ecciesisemese pibfes--
sfatuere.;Tutic caiiceiltifius-iegltl dislihcideitipeiie sionein facere, sicht hiois^aritiquiiusconstitulus ob-
ad iitieliigendtiniIIOK-deciettij^icehsclnbefdoitipe, ird^ivuit^sVjJv.VQlp.jr-ef.paKiluS;.;Sum:tinv,eiuhibus
benedicere; Etdqmnus :• Quidquid Iri hobis-GliristO ,-;Oivedife/.,i'.-;::;,V ;/,_ .;::,::_'/zc, _:•.::/;/:://:. ;>;;;:;,-_
displicei,hoc sanctusSpirilris eriiundel. ' V; ";:V interrogalio. PauperibuS;et(pieregrihis,:0muib.i!ST;
217 Ex DecretisAiiacleti jjapse. Artaclefus epi- que indigeiitibns vis esse propter ftbmen -DouiiiVi
scopus uhiyersisepiscopis iiiTtalia consiitutis. affabiiis etmisericors?
- S YOlo. _.
> .-
::-;,;- , .-...;..
.,;->;------;>•;;>..
'i:-Jii£:)i'(jij>:s:j:5..-;.>:;:
_ TKKCtnelropoiilanusadeleclum: Atidisli,; chrifisr
sime, quod nntiqtia sancloruni Palrum iiisliUilio Deinde dicalur ei liwcoratio.
docei el prsecipil ul is qui ad Ordinem episcopalus H;cc omhia el cu-tcra boha tribuat libl DOminus,
(45) In Ordineel.Pp.nlificali romano Iegilur respoiisio -.Itaex lolo corde volbrn omnibtis obedite.et/
cor.senitre. . _ . \
1-43: 10ANNES ARCHIEfrSC. ROTOMAG. -IU
et custodiat te atqtie cbrrobofei in omai boiiiiate. Aiiiclinaio super Tninc famulum tuum cornu gratia»
Et respondeant omttes: Ameii. sacenlotalis, beiiediclionis tuse iu eo effimde virtu-
Interrogatio credidiiatis. Credis, seciindum inlel- lem. Per.
et
ligcntiain capaciiatem sensus liii, 213 snnci.i ;i Sccrela.
Trinilalem, id esl, Pnlieni, et Filinm, et Spiiiiiiin Hsec hoslia, qiixsiinius, Domine, emundel nbsira
sanclurii unnm esse naiiiraliiei' aiijue cssentialiter ei ad sacrificium celebran.Iuiii, subdiloruin
Deum omnipolenleiii, ajleriium et incoiiiinuiabileiii, delictn,
libi corpora meiitesque sanctificel. Per.
noque tnmeu ipstttn Pnlrem esse qui Filius e&t,nec
Filium ipstim essequi P.iler esl, nec S|>iiiiuin s;in- Infra-actio.
clum ipsum csse qtii Pnler aul Filius est, sed Pa- 222 Hanc igiltir ohlationem servitutis nostraj,
trem semper Palrem, Filiuni scmpcr Filiiim, Spiri- seo ei cunclse fainiiise tuse, qiinm tihi offerimus eiinin
lum sanclum semper Spiritum snucliim? r, Cicdo. pro faniulo luo N. qiicm ad episcopnlus ordinem
Inlerrogatio. Credis quod Pnier plenus Deus esl promovere dignaius es, qiuesumus, Doinine, "ut pln-
in se, et Filins plenus Deus est in se, ei Spiritiis caius nccipins, el propitius in co tua dona cuslo-
sanclus pleiius Deus esl in se, et lamcn islas ircs dias, ut quod divino niunere consecutus est, divi-
personas non tres Deos, sed unuin csse Deuni vivum, nis cffectibus cousequatur, diesque noslros.
veruili, ex quo oiiinia, per quem omnia , in quo
omiiia quse sunt in ccelo et in lerra visibilia et in- Postcommunio.
visibilia? ,i$ Assenlior et ila creilo. Hseenos comnuinio purgel a crimine, el coc.lesiis
Iiiierrogaiio. Crcdis Dpaiiiium liosliuni Jesuiii JJ remedii facial esse coiisones. Per.
Chrislum Deunv veriim , pieivrim et perfectum ,
coomnipolenteift el "coaequnletivper omiiia Pairi iii Ad poliicem cbnsecrandum.
divinitaie, lemporaliler naium de Spiiilu sancto ex
M.iria semper Virgine cum aninia raiionli, duas adDeus el Paler siiblimnri Douiini noslri Jesu Chrisli, qui te
ponlificnlem voluit dignitntem, ipse le
habentem nalivitaies , uiiam cx Patre seieriiniii, chiisinnle et delibuiiouis lii|tioie peifiindni,
atieram ex malre lemporaleiii, Deiim veriim ci ho- el sjiirilnalis mysiicie benediclioiiis ulicriale fecundei, ut
miucm verum, propiinm in utraque iintura, aiquc quidqnid sanetilicaveris et consecinit;
perfeclum, 220 n0" adoplivum, non plianlasiiciiin, iiianus isiiusvel pollicis sanctilicelur, imposiiio cuiiclisprofici.it
unicum ct iiiiiiin Deum, Dci Fihtim, ni duabus na- ad salulcm. Per.
luiis, in iinius personse singularilntc, impassibilcnv llenediclio bacttii.
cl immorlnlem riivinilalc, sod in humanilate pro
nobis el pro saltitc noslra passtim vora carnis pas- Omnipolens et miserieors Deus , qui ineflabili ho-
sione, die quadragesimo posl resurreclioiiem cuiii nitate volis siipplicaniiiim assisiis, quique ex lii;e
carne qua resurrexit et animn ascentlisse in cajluni, pielalis aburtdaiiliii aileclum peiendi aitfibuis, lilt-
el sedeie nd dexteram Patris,. inde veiitiiruin judi- culo huic qnem ad puslornhs oflicii signiim in ^23
care vivos el moiiuos, ct redditurum unicuique se- tuo noiiiine dedicaiiuis, ttise heiiedicLioiiis.yini, co-
cuiidum opera sua? i^ Credo. piose infunde, uleo paslor insignitus, sic populinn
Interrogatio. Crcdis panein, qtii in mensa Domi- luuiii sollicile cusloiltal quateiiris ab unitalc Eccle-
iiica proponilur, paneni laiiiiimmoriocsse nnte con- p sise nullalcmisdcviare permitlnt, sed iiifrnciuni rcd-
sccralioiicm, sed in ipsa consecraiione hieffabili po- iiilegret, quassaluin consolidei, seque una cum
tentia diviiiilaiis converti nalurnm cl subsianiinm grege suo integiuin lihi aique iininaculaluii; conser-
panis in naluram et substaulinm carnis, carnis \eio vet. Per.
non allerius, scd illius quse conccpta est de Spiiitu Benediclio anniili.
sanelo, et nala ex Marin Virgine? i^ Credo.
Interrogatio. Simililer vinum quod iiqtisemisliim Deus, lolius crealuric principiuni el finis, n quo
in cnlice sacrUitantliiiii proponitur, vere et essen- chiusa suiit omnia, liiinc nnnulum benediceie et
tinliler converti in euin sanguincni (jni per lance-un sanciilicaie digneiis; ui (jiii per eum famulo luo
hiilitis dc vulnere Doiniuici laleris cmanavii ? H; hoiioris iusignia contedis, virtttiem et prsemia lar-
Credo. giaris, quo et discretioiiis habilum scniper relinenl,
Inierrogaiio. Credis uuain, sanctnm, calholicam et vercelidei fulgore prseliilgeal, saiicim Tfiiiiialis
et apostolicam Ecclesiam, in qua h;ec singularis quoqne nrmatus liuiiiimine, miles incxpugiiabilis
gratia eliieiiur, in qua tinum 221 dalur baptiSiiia, acies diaboli conslnuiei' eviucul. I'er.
ct vera oiiuiiiim remissio peccatorum? I^Crerio.
Inlerrogalio. Anallieiiiaiizas oimiein h-cresim ex- Hic iinmillilur ep'.scoptts in calliedram episcopalcm
el dicitur hwc oratio.
lolleiiieni se adversus hnuc saiiciain Ecciesiani
catliolicam? \\ Aiiaihemalizo.
Credis veram resurrectionem Omnipoiens seinpiterneDeus, qiii distinclis ordi-
Interrogatio. ejus-
deni cnrnis quam nunc gestns, ct vitam ajteriiain? iiibiisoiiincm iiiilifium cojlesiem digiiatiis cs in su-
i^-Credo. p pernis sedibus onlinnre, quiqne b.-aiiim Peirum
Oralio. apost>ihiii) in catliedrani liuuoiis totitis Ecclesiaj
subliiuasti, et Muliliiam. ejtisilein consoiiem in
Hsec libi fides augeniur a Domino ad veram et liuoiio aposlolico residere volttisti, quscsiiiiius, pro
irternam salulem [«/. beaiiiudiiiem], dilectissime itin iiiiiiieusa niisericoriiia, 224 effiinde gratinm
iialci'. ttiam in loco i»io, nt sii h;ec seiies cutlietlra honoris
Oraiio ad missatn. et dignitnlis in conspecUi iiinjeslulis ma>, ad lau-
Adcsto, Domine, supplicationibus noslris, etquod tlem ct gloriiiiu iioininis lui, ad lionorem Ecclesiaj
noslrse huiiiiliiatis agendiim est nvinisierio, luse vir- tiise, ui quiciinqne in ea leeligeule rescderil, re-
tiilis impleaiur effeclu. Per. qiiicsc.il supei ijum gralia septiformis Spiritus tui.
Pei lledempiorem Dominum nostriim Jesuin Chri-
Alia. sfuiii, qui lectiin \\\'\l ei, in uiiilate ejusiie.n
I ropitiare, Dominc, supplicalionibus noslris, cl Spiriius sancti Deus. Per. regnai
145 ACTA YETERA. 1-JG

NOMNTA KGtpMXJNlM
<ExeodepiPottlificalims.) -;.;:...,.....

Hi sunl vocandi. Guillelinus de Arcis, filius IIu- A tus de Tot simililer, Goiffridus de Comanvil, fili.i
beiii, Rogerus Arundel, Guillehnus de Vernuni. Hellonis, filia Ansguohli, Ricardus tle Fonte, (ilia
Hi sunt cxcommunicandi. Roberlus filius llelgo- Renzelini, Radulftis de Argento, de liliabus Ansguol-
nis, Guillelmus de Poileio, Gunfridus de Falesia, di, quariim unaiii hahel Ricardus, alteram Gisle-
Gualierus diaconus dc Sanclo Leodecario, Herber- beiius. Monachi pecuniani habentes.

MONITIO EPISCOPI AD ORDINANDOS.


("x Ponlificali ms. bibliolhccw calhedralis Rolomng.)

225 J'i c~e}el>rdlipne.:or.dinUiti:pmmunianlur4fM-: B rale, pfsesenlatioheiii vel proniotibriem procuraitti,


nandiqhqdpiire de peccatis siht eonfessi, elquiin.sa- siib qiipcunque [iromiseril colorb; item, per saltiihi
cerdqtaii brdine esse vblueiint priepafent se connnti-. ad aliqupsprdines prpmolus; ilem^pf ius conj'ugatris,
nioni. Onines eliamsibi providetint de veslibus ne- nisi lioc faciaf ih casu aiJHrepernilsso;;ilem,> nulltis
eessariis/elquod liabeatitiohsitras cbmpelenies;Cum i|iii exbothmuhicaius scienter;Ordlhes;fecijJit aliqiios,;
aguntuy ordines,. fiat sermo, si placet; poste_a ftatil et in susceptisminisirareprsesumpseril; 227iieiii,
inliibitiones sequeities, si , sint/generates ordines.di bigamus, Vel iiCorrujiiarum maritus; ifem, Deo sa-
episcopoplacuerit, ad lerrorein mate subinlraniium,: cruiafum virgihnm ViolatOr; iieriiVnulhis sorlilegus,
subhac forma. ._:/-//_, ...'•'•".-; '/'// vef necromahticus, vel artium doctor
. Ex pafte Dei oninipoleiiiis;Palris,.et Filii,*et Spi- sivefaetor;;sifeihs-:morboproliihitafrim
soiitico yei caducb, loua-
riliis saticti, el sttb poena excomftiunicationismajo- lico, vel aiiOiftcurabili nlorbo
ris ifthibeiiitis ite aliquis ligatus iiifra scriptis inipe- vitiaius; ilenis illegitimus,,;nisilabbrans, auficorpbie
scuni' eb liierit- ilis-'
dimeiiiis cpnlra saftcfonim-Pati-um decreia irigerat., peiis;itum. isuiBicienlefi iiein, rServhs' halivus pravier
sprad ordines.suscipiendos. PfihiO ergo, seciiiido et coiiscieftliairisetvolurilatem dohiihisiii, itenijiriiilltis
te.rtio inoiienms et inhibenius>sub poeiia anatheinaf. aVterius dicecesis,: nisililierns dihiissoiias haijuerit,
lis, ne qiiis se ingerat ordinandum,-nisi prius exa- ac etiam fituluin : sufiiciefttein. Vliem, iiiljil.emus
ininata jjefsoha, ciini tituib -ihatriciilalus, et,Virifra qupd niijliis Pfdinehvsiibdiaconalus accipiaf, iiisi sit
scriptiis ifuerit et vocatiis, ;ne quis eliam niorlalis aetaiis xvm aiiriofum, diacohatus x_i, pfesbytera-
peccati cpnscius, vel excominiin.icaius, aut suspeh-; lus xxiuet xjcyaiinuiri aiiigerit;- iiein, riullus reli-
sus ord.iii.es.recipiat, nisi jfirMspolestnlem habeiui. ,1 giosus de jureyelfaclo non professus; iieuv, curaius
coiifileatur etdeliiTe absolyaiiif. Ne aulem ignoraiis beiicfiojatiis, qui infra ariiiuiii i;rionfuefit ordiiiaius
ign0feiur,jrr6gulares,5269rii,secuiidiiin sacrosea-.. in preshyteruni a tempore, curiE-suscejiii», et pacj-
nones, abprdinibus prohibeiitur.diixihiusseriatihvet ficsepbsSessipnis adeplse, hisiex^iigpehsutiohe, qua
per - ordiiiehi :
specificaiidbs Quicunqiie hpmicida; etiarivrite sitiisus; juxia" cbiistituiioiiem Gtimexc::
ii.em,eccl.esiarumincendiariusiseu earuni fraclorTvjis. item, ftulfiis; sltie>yero; tiiulo-,; Vel cujtts Tituiusvad
fractus] violenius; itenv, advbeafus in catisa saiigui- iioniiiuluiri est redacius, iiisi iiv gratia speciali.
uis, vel riOtprius perjurus; iteni,exsecutor ssevorum QuibusQihhibus et singtilisdhfaiitihus ihipediiiiehlis
tarmeftioruui iii publiris admirtislraliOftibiis';iteln, supradictis. ul ab:hrijlisiivpdi;biclinunv siiscepiiche
Siiftoiiiactis qui qubdeunquebeiieficiuhi vel>liiuluin se ubslineanl,;"qiibus'jue;eiithVeisfiiefitdispeiisaiuiiv,
illiciie ariepius, vel religioneift laliter est ingressus; 228i,pra.cipifaiUs>suh pojna exchliiniuriiCaliOnissii-
ilem, invbiiior vel faufbiSiihbniacaruVn ijactibriuiii:; perius adriotata,el beiie;C3Veaitrifiiboihhiiiiii iniiti-
item, riposlala a fide vel religione, non reconcilia- Iaiioriehieinljforuiri ordiiianiioftiritin sacris; hesiht
lus.i.-iieiii, qui ab episcopisilisereticis, schisiriaiicis etiam gibhosi, vel niaiici, velalias corpore vitiati,
graliaii! sedis aposfolicse noft liabeniibus seienlef projiter scuiidaiuhl Cleri el Ecclesise eviianduiiV.
aljqtios [???s.nlibs] ordines recipit; iiem, qui sub res quam tractaluii esiis satis pericrilb-Sa
falsb litulo yel fiCio, aut alias Jjacto iiiitb crirtvsuo est,Quia fraires clvarissiihi, nioneo vosut diligentef et
pi'ffisenLaipredeliujiismodi tiiulb ppstqiiaiu ordinalu$ lionesie tolius missse ordinem, el consecraiioiieni,
iherit, eiderij restitueiidp, yelalias occasione hujus- :el fractioiieni alque coiiiniunicationeiii ab aliisjahi
lhodi euriidemvuon iiiquietando, vel qui aiinuam d.octis sacerdoiihus discaiisf; iJfiriSquarii? niissaui,
n
pensioriehij -vel qrigdcunque emoiuftieuiurii teriipo- " vesiram caiiiareprsesumalis. - _/

BENiDICTIO ABBATIS MONACHO^UM^


.;-";;•; (ExeodemPontificali *.);:>;;: •

In ordinatione el benedicligiie abbatis per electio- leor, ctc. El poslea debel sedere dnie tillare in sede
neni monaclwrum.,priinoveiiii;ad altare ihdtilusin sua prwparala,/el ttinc duq abbaies adducunt nqvum
Jiitbiiit potttifictitipro inissa Mcehdti, et dicii Confi abbaiem ante episcopum indititim qmiciti, albg, ina-
(47 JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. ;•,. -^ -.i"4-8.:
nipnlo, ct slola, et cappa loco casitlw, cl eodemtttodo A Ad tnissam inlroilus. Officiuiii.
v
abbbales assistentes; el anlequgpi incipiqlur tnissq,;; jpfolecujr iioster, aspitje, Oeus. JPsat-Quam dilecia
dicanl isii assislentes': kde!sVe)ei'lMs/eUs;-Dicii vero -? tabefriacula iua, Domihei,-ete; ^ -
abbales assistentes, baculos^229 tettentesin mani- Oraiio.
bus;electus verb baculum nqn fera_{,sed superaltdre A//:/' '--,- Qrenius.
ponalui; donec illum de manuepiscopi recipiai, sicque - Concede, qusesumus, Domine, [al., add., hiiic]
sedeanl in ordine sttper scamnum ad gradum altaris, eleclo'famulo tuo ,N., ul prsedicando et exerceudo
cl diclo Confiteor g pqnliftce, elc., aitiequam inlroilus quse recta siinl per exeniplum bonoruni operum ani-
\missminciviatur, dicanl dicli assislenles : uios siioriim iiislruat subditorum, 232 et a;ll'u,',!
Adest, Paler revcrende, electus nosler ad bene- remunerjtioiiis inercedenva tc piissimo Pasiorepei-
dictioiiem su.iiii siiscipieiidam. Per.
< Intenogatio ab episcogo facienda : Scitis liunc cipint. Finila oralione proslernanl se anle altate episco-
'fratrem eiecimii idoneiim acl abbalis ofliciuin? lie- pus el elecluseliam cum abbatibus asslslentibus. et di-
:
sponsio Sciinus, quaiiiuiii buniana fragiliias nosse canlur seplem-pmnilenliales [add. iJsa/???i],el ftani
sinit.V...,.:,,;,,.,,.,„,., .,.,,-,,,„,„„.^_^,_.,_^r__,_^__-_,_,
______
,,.,,______=.
.—Jitaniw.-El cum diclumjuerit -Otpontificem iioslrtinv,
Interrogatio.Esi electus secundum regulam Iieati surgat episcopus solus, ei dicat; Ul eleclum islnm
Renedicti a fratribus? i^ Cauonica in eum frairuni >Ivenejd.icere. digneris, „te_rogainus;. Clwrus respon-
consensit eleclio.. ,.-, '/, '"/:/_ //_:/ .'/ ?./T /' ('/ ;/ pdeitt, ;respohdehdq.%ieiecUiih,;etc.VEpisiopKs. Ut ele- .
Interrogalio episcdpi : Htfhefisinde" scrijituhi? ^ "; cium isluiii liehetdicere e"tsahctifif care digneris, le
Ilabeirius. R roganuis. D.t eleciuni isluni. benetdicere, sancli-J-fi;-
i:
Episcopus Legatur. :././/:/:/'>' ly/s^.jte'* ;-*iire, ;'et; tbhsefefafe' d^nerjs, le rogamus. Qitq
"Tutic legitur scriplum setiprocessum. Si autem ex diclo iterato se prostetnat episcopus, et finiatut lila-
piovistone aposlolica stl eleclus, abbates assistcnles ttla, qua dtcla episcopus dtcat sub stlentio. Paier
ipium clecltim ad benedtcendutnpt wsentunlcsdicanl . nostei, ef ad modtim piccttm. El ne nos Choius :
Rc.eiende Palei, adest electus noslei ad benediclio- Sed libeia nos. Et posi : Sahum facsciMim tuiiin.
ncm suam suscipiendam. Clwius : Dcus meus. Episcopus : Donimus custodiat
Inteiiogatio eptscopt Est cinonice eleelus' Abba- iiitroiluin tuunv et cxitum tuuni. Choius : Ev hoc
ti.s PioMSioms aposiohcse 111cum canonica consen nunc Eptscopu.. Doniinuscustoihat tc ab oinni m llo.
sit eleclio. Clwius . Cuslodiat animam luam Donnnus. Episco-
230 Eptscopus : Hnbetis inde sciipium' Abba- pus: JSihilpioficiat ininiicusin co. Clwiits - Ei filius
tes : Habemus Eptscopus : Legaiui. iiiiquiiatis. Episcopus . Esto illi, Domine, tuiris foi li-
2K/ICtegatui piovisionts sciiptum, quo lcclo dtcat lud nis Lhotus . A lacie inimici. Lptscoptts . L\-
episiopus Quii cigo in eum fiaiium conseiitiunt smge, Doniine. adjuia nos Choius . El libeu nos.
loli, pims eum ceiisenms aposlohca aucionuie Epucopus : Dmiiiie, Deus \iitutum, comeiie nos.
exii.iinaiiduni, si suum piopo=iUiin el sancti Bene- Choius . El osiende. Eptscopus Domine, e\-
dicii legulam \elil lpso obseuaie, sibique subjcctos 233 audi. 67?_/j KS: Lt clamor Episcopus . Donviiius\o-
ut ldipsum facimi thli-jentei msliueic, resque loco- biscum. Chotus . Et cum spuitu luo. O?nfio?iesse-
luin stiorum h.icieims tlispeisas uijuste, quaniuin quenles ad modum otalionts.
pi.uv.ilet, congteg.tie, easque in nsiis Ecclesise et, G
liiiiiin, puipeium eium el peregiinorum disln- Oialio.
bueicj, sicque esse dignum ad oidinaiionem acce- Concede, qinesumus, omnipolens Deus, affectiu
doie, ct ldeo iiilerrogjinus le, lialer, si \a, sccun-
«liiui icgulam saiicii N. \el Reucdicli \i\erd! iibicjue nostio tusemisei.Uion^s efleclum, et fjniulum tuum,
siibiecios ut idipsuin facutnl reguiaiiter edoceic' qnoni ad legniien aniniuum eligiinus, giaiu*
tue riono piosequeie, ut te hrgienit' cum ipsa tibi
lieiponsto . Volo nosiia eieaione iilaceaiuus. P<-i Chiisiuni.
liiieiiogatio cpiscopi : Vis botus et lebus eccles u
iihi eominissu iiiiln coadun.U.is fidclitei cusioihiin Oiemus.
aJinbeie; el injuslc dispei__as,qiijniiim pisesale-,
lecolligeie, easque in usus eccles' e ef fi-Uriim, pau- el Doriunehnnc Deus omftipotens, exni('i pietes nostias,
supei fiiiui'itm iuutii spitiluni inaj beiieili-
peiuin et pcieginioruin fidehiei dislnbucie' H, clioms
\oIo. enunc, ul ccelesti uiiiiieic ditatus, et tn.e
inleiiogalioepiscopi : Vispaupeiibusetpeiegiinis ni.ijesi.itis possil graium .icquneie, eL benevixeudi
l)ene\olens et hospitahsesse' ii!Yolo jbiS exeiiipluin puebeie. Pei.
Incrogatio episcopt . Yis ordinem luum reli- Oiemus.
-?ioso2^1, habilti el sanciia moiibus dccoiaie* i^
Ynly. Exaudi, Doinine, picces uoslins quas in conspeclu
Iii eiiogatio'eptscopi : Yis saiiclv N. Ecclesiu, tti.e majest.U's supei nti ici.uniiluin iiium fuiidimus,
nulii p>e (46) el siiccessonbus meis subjc( lonem ,n" qiu \ice tui iiominis atl giiljeiiulioneiii oxium tu t-
et obetVnliam exlubeic senind im c.iiioiiicani tu- nini sliluitui, ut eiim ic-piceie, et iiileneiueiite
ctniuiuii el decieta sanctoium poiitihcuin' i^ h ato Hercdicto pationo el gubeuiatoie uoslio he
Yolo l > ,-diccie digiiens, et q n ad icueinplionem et pio-
Lptscopus: Augeat tibi Deus fidcmc t const tnti tm, tectiooem nosti .im de coelisdescendisti, et mundo le
nt piouiissa scrvaie valeas et hdcliici aditnpleie. Dciim et sumnvum [al., s.iuiiiuim el \eiuin] Pasio-
Ciertts respqndeql: Amen. ...-.- .' f em exhibuisti, dicens : Ego 234 sum pdstor botius
:/Qtio dictq itiripiai episcopus--aniiplionam,- clwro- ^---(Joqn.xul i,4-4), te invocamus, le suppliciter depre-
eattiprosequenfe, Aiilipliona: Conliriiia hoc, Detis, camu.r, huic servo tuo queni pasloralilatis ]al.,
qiiod operatus es.-in nobis a-teinplb saiiclpluo quod.. Vjjastoralisoflicii] culmensubire voluisti, tua bonitas
esi in llierusalem, alleiiiia^Jleliiiai-Psa/ihus;:Exsur-V iMdsii, bti-behedictio omniljus diebji^ yitiBsuse; pro-
gnl Deus. Et dicltur totus psalmus cum Gloria Palri, tege eiim, Domine, et defende ab omiiihus visibiliiiiu
ct Sicut.eral, reincipiendo aniiphonam Coulirma..JEfL: :• etiinyisibilium adversitatibus iiiiiivicorum, dirige
in casu quo fiel missa de atio quqm pro tibbaie, post gfcssus ejiis iii Viain pacis et justitiaj; el Jafgiie
oratibnem diei dicitur oralio sequenssub utioPer Dq- _ tunruin doua virtulum, justitiam, teiiiperaiitianv\ul ,
iniiium. V n'dd'd'.i piudentiam, charitatem, sobrietaiem, paiien-

(4C) De nbbaiiim subjecfione «libbedien^ lii Dc cohsider.j


' - >c.3,
* ' " "'"-/ '"
ei iract, Dc oiiic, episcbpof-im,^ 9. ""* ; '*/;' "- -'' ;- - • .
I!9 ACTA VETERA. 150
tiain], forliludiuein et longatiimitalem, consianliam .-,A noviqbbaiis prq oblalione. Oblatione fgcta remaneaiit ,,
i .sujjefabileiij, firieih rioiifictam, spem iiiconcus- nbvus abbas el assisieitlesin locis suis tinle altare, _et/
sam, lnenlem devotani, humilitatein perfeciam, in- tunc domitus episcopus pfocedai in rnissa, et lavel:,
leliigefttiain rectani, beiiignitatem, modesliahi, Una- tnqrius suas dicendo : Lavabo inter iiinocentes, etc,:
niuitatein, pacem, cbncordiam, easliiaiem, absti- Ei iunc admiiiisltatur unti hostiq vro abbate novo::/
nenliam, Vigilanliairi, discietionem, recjiludiiieri], Segniiur secfeta..
scientiarii, jiietaterii, cbrisiliuin, et in ctinciis aciibus- .Munera, qusesunius, Dominej susCipe pjacatusi.
b inis inviolatam perseveiaiitiam. VAufef,' Doiniiie ei \til„add. Iiuhc]eleclum faniulunituiiiii semper[a/,,
Jesu Chrisie, ab eo qriidijuid pravuhi et dislortiim, add: ietiubique iivisericorditer pfolege; Per Domi. --
et.fir/.,> est]-vjuidqui(I-saluti cpnirarimri,- quidquid nunii =-''- --• ------:,--'---—;----- .,-..;.-•-.
animse noxium [al., noeivum], superbiam, jactan- - Elpost fractibnern fit behedklio ad populuirtjprout/
tiain,'vanam gloriam,.elationem, quidqyid ad ulli- tnissti/Ceiebiaitir, qd/vbluntatem ceiebrantis. Posl
nuim displicens esse potesl. Cifcuirida ehfti intefius Agnus Dei episcopus daipacem tibvo abbali, efcom-/
el exterius tuse pioleelicnis auxilio, Ut te defensore vmnical eitm,
sit tutus, le protegente securus, te docerite scius. Cominuniq : Unam pelii a Domino, hanc reqiii-:;
Oslende ei viam per qnani amljiijet; triljue ei ihe- rairi ete. ; ;'
saiuossapienti-eut235:sciatet liabeatunide.novai V ;V; .PoslcommiitiWi; :-;- Omtio; _:_/':_'/
et vetera prbfefat, facVeuin in omnihusVlha sequi
vesiigia, el de sua ministraiiohe gaudium bonum Hsecnos Cojnmunio,Domine,:purgeta:ciiniine, ac :
adiplsei, uifipst; hujus sseculiexcursum,: cum anle ]g eleetum .Jkinulum tuuni benigha, pietate conserveW
tfihiiiial tuuhi yenerit, cuniniulii]illci fructu:aniina->. Pef Doriiiiium.: -" ;
rutri. illud [«/., add: •ei].;prsemium Vetiaih la rgiaris . Missa rit.e peraciq, antequqm episcppusrecedal.tib/;
cuiriipmriibusqiios tihl;i'eprajsei!tabit, qupd fidelihus . ditari, du.oabbates asststenles abbgiiordinaio, anus/
clispehsaiorihus luisprbiub honii.he laboraiitibiis inV- ad/dexlram et alter/adsinisltamy/ducantipsum tid,
teirjs ie prouvisistifa/.VfepfomisisliJVdaturumesse majuiqltqreahte cqnSpeciuniepiscopi/MibM^
in cbeljs;; qtii cum Dep Paire, etc. Amehi ' abbtisbrdinuiuspr.bfessioriem stiam/super aliare ad/,
'__
T-unctradai ei regulaiiiPpiscopus,legendo/regulam, modum q.uisequilur : __ -;->;...-. .;-;>;
dkeiis.;'''...", -''.". :;-.;-; . .''' :/:-.-/>.;/' -:- '..;-'•; Seguitpr professlo,/ ::// : ;
AcciJJeregufani a sa'ricii.s.Pairi'buJs:'.nbbis-iifadilsmV:
a-i regertduni et cusiodiendum gregem.tiljj a Dep ci'e-; v -237 EgoIfater:iN,;Vliumilis;abbas;N.iaiis Jpei,
dituiir.Vqriahtoiriipse,^ •Deb et sanctse iriairi.EcClesiaJ, N. et tibi, PaterN;;,
lnaria ffagiliias periiiisefit. V ;; titisqhe successoribus debiiaih subjectioneni etobe-
/.Postea del ei baculum, legendo, dicens : -.'•. dienliam a sanctis Palr:ibus cpnsliiuiani, secuiiduiii:i;
-
Aceipe baeulhrii pastbralis bfficii queiii prseferas :_ regulanv sajvctl Beneilicfi, pre prqmitto et iiianu
corifirmb. Tunc faciat'-nbbat cuni pentia et:.
cateryavlibicomniissaead eSeniplunijrislseseveriiatis propria incatisto [Gallice, ericie\;crucein in fine ce.dutmde,
ei cbrreetioiiis. /
Deinde prosequaturpiissam, eidicalur Epistolg ad niatiti sua propriq;el; pqsieti ducqlur in /sedesuappr:
Timotheum : e Omnis Scriplura div-hiiiusIhspiraia, > tircliiditiconum dicenteiti:: Sta, el lerie lociuri a DeoV-
eic. (II Titti. in , 16:) Et Evangeliuin secundum r fibi delegaium; potens est enim Deus iu augeatljbiy
Lucam : i Quis putasfidelis servus?'» (Luc\ x\i, -42;) graliam. Stdtimque cdnlor incipiqt: Te Deumiauda--;
Credo hi uriunvDeuinPaireiri; O.ffer.lorium; et iunc mas/Quo finilo dent eiomnesfralres bsculumpticis^
qjferiil abbgs novus dttos mqgnos panes,236 dxws getitia flecteiiles. aiile-:patrem a Deo sibi:cousiituf:
ttiiti: -.- : ';---•>•: -:;-.• -.:.-;;>;
poios vihi [al., duo bgrilia vino pleria]; duas iarciijas
ctim pecuniq,in torchiis infixa usque tid:devblione'm

B'£^EPICTid\;'ABBA:Ti^
.- . ;/Ex eodem Poiiiificali. ms.) V '/'".,..

/Eteclio abbalis cahoriic6rutn:eodemorditie quo su-> ctibhiDei et proxiirii seinper vacet [?«s;, voeeluf],;
periv.s digesta est eleclio abbalis mongchbrum, ei, vftia: repreliendat, Cohtra isiipefbbsereciusexistatv
oiiuiibUseddem rilu expteiis; psalmis, lilaniis, et erranles ad viaiii veritalis reducat; bortis se parem-
precib:us,:dicatsuper eiectum has/benedlciiones. Dfabiat. Expande [ii?s.iexpaiidi] ei,-Doniiue,.lhesau-:
.'-'__, Oremus, V '"..'".•. Oi'a£?o^ : rum sapientise tuse ut sciat el inlelligat,
- cajterosqiie
doceai verbii sacrseViegis' iuie* ut' Veteri et JSovo
Adesio suppiicatioiiibus nostris.omnipptens Dens,. Testaineiitb instriiclus vOluHiatenitUam faciat, elin
ei quod huuiilitatis iibstrse gerenduin esl ministerio fihein Demiftej a cujus
viftuiis Per Doiiii- hsqrie peFficiaf.ViDoniiiiatbr
tii:E'-238 jiiijilealuf reffeclu-;: ftiuriere veiiitbihiie quod bohiinvest, da ei potesta-'
liuiu.;. ,,;. . _ V --'. ---.' -•-., leiri ligandi atque solvendi subdilos, et i ta rem >ec-
Benedictioi -. // "elesiasiicnirtnioderari ut in nullo dissentiat a vefo;
- Benefdic,
Domine^ litinc farivulum•tutim N. qtiem sed lia ducai subdiios ut ccelestispatrice facial colo-
ad regimen animarurii eligimus, ut sit ei-fidelissiina iioss ipseqite 239 'n fiheui a te mereatuf audire :
cnia subdiipruni ad bona provocare, seipsum irfe- Euge, serve lioiie el fitielis; quiti suprti pauca Juisli
prehensibilem custodire, Jbona sempervagere, prava fdelis supra mtilta le constiltitim, ihtra inpaudium
vitare, studium in diyhiis habere. llluniiha, Domine, Doinirii lui (Maitli. ixv, 21). iQuo.d.ipse-praeslafe
eorejus gralia Spirilus. lui, eujus plehiludine re- digiieris, tjui viyis etregnia,s,Deus, per omniasajciiia"
jiletus mundana despicint, pfospera cohteiiinat, in sajctilornm. Ameiv. : _- ,->. V;;;;
adversis fortis et instiperabilis exislat, odio habeal - -
Hic tradtii ei episcopus regulam canonicorutn;tt
sttperbiairi, diligat Iiunianitatem, ampleetatur; cliafi- legendo, Xiical':'(47) :;-:-'- '.-; //
tntein, prse ocujis semperhabeat castliaiem, dile- -: Accipe vifgaivipaslpralem solliciludinis, «l sic vi-
(17) Hic aliquidclesse Videfur.
m JOANNES ARCHiEPISC. ROTOMAG. 15.2
g.les sriper gregem Domiiiicum lib.i. eommissnrri, A . et pqstCommitigdicanlur in trissa; sieut diclutii est
Vitintemissicut fidelis servtis et pfudens iiierearis . stipcrius iii ordinalione abbtitis monacliortim, el in
inrare in gaudiuin Domini itii.. ';_ipsti niissg debel noviis abbas cgnimunicare; cwtera
i Poslhatc legaiurEpisloIa, et perftciaiur inisstiits- :"i ftaitt, lil superius diclum est, Et atilequam pohlifiex
yjue adaffeiioriuht; eliunc debet novus abbas acce- , recedal ab qilari, faciat novus abbas professiqhem
'/dere, el idein dfferre dtias tqrchias cutii pecunia ad eodemrnodq, et qmnia alia;guo supra tlictum e:l in
volunttitem ipsius iri ipsis depicta, cutn duobusmagtiis ordinatione abbalis monachorutn..
panibus, el duobtis potis vini. Cqllecia vero, secrela, _

BENEDIGTIO: ABBATiSS^.
(Exeodehi Pontiftcali ms,

240 "" orAinalioneabbaiissm~debelpOtiiifexmis- precnhiiir^Romihe, spifiiiis sapieiitise et iiilelleciiiSy


sam celcbrare, el eain benedicerecum duabus.vel tri- spiritiis corisilii et foiiilutliiiis, spitiitissiipieiiiiaj ct
btis ubbatissis. Eianieqiiam incipiatur missa vel in- pieiatis, et repleat enm sjj.ifittis tinioris Domini.
irbitus missm, aliquw moniates de qbbalia citjtXsest B Goncede einiioqne gravitaieiii "actiirini,censiiramque
eieciu,' ducatil eleeiam examiiiandam coram poiiiifice viveftdi, ut in lege lua die acnocie 'mediteHiri' mnn-
pon/tftctilibtisindtito el casula, el debei sedeie iniqco data tua Custodiai, dictis luis obeiliat, sacrisTectio-
exiitiiinalioitisdorso verso q:l majus tillitre, et dicant nibus insislat, lerrepa et transitoria'despicial, alqiie
titnc, moniales antediclw,:.Adesi; reVerende Paler, bmni tempbrebonis bperibus inservint, omneiii lilii-
electa rioslra ad benedictloiieni
- suarii susbijjien-
•- - '. diiieni pfnvse yolyptaiis superet, ainoierii hoiiesiaj
-•:->-. -
;darii. ' caslitalis-teiieal, ut libi spoiibovenienli eum la-ihpa-
luterrogaiio episcopi: Est elecla securidurtvregrt- dibris suis iiiexstiriguibiiibus possit occurrere,. et
Jam sancii Renedicli a sororibus? Respondeanl soro- priidenlum. Qltf&xirgiantti choro jungi; et ne ciiui
res : Canpnica in eam sororrim coiiseiisileleclio. stiiltis excludatur, rcgalerii jaiitlanl cum sapientibus
Et inlerroget episcopus : ilabelis Inde - scfiptum? yiiginibus Jicenter imroeai. Abundet in ea toiiiis
Rcspondeant sorores : Habemus. - ; folina virlutis, auclbritas niodesla, pudor coiisians^
' -
Episcbpus : Legaiur. ; inlenta [a/., innocenlise]puriti-s, el spiiitualis bbser-
- Qtiolecto, dicql episcopiis.:Quia ergo ih eam sOfo- ;• vantia disciplinsft.Iri nioriiJusiejnsprajcepla iulgeant,
rritn vola coiisentiUnt, prius eam censeniits,:'et_cm- ul-.-snsecastilalis exemplo cuuctis sihi sulyectis imi-
tera gtiw sequuntur', praiti sxtptritmdigesta suiti'-_in tationeni prsebealpuram, ot bo.immconscieiitiselesii-
ordinalione abbqlls inonaclwruni. El omiiibus eodein ftionium osiendeiis, in Cliristo Jesu firina et stnbilis
ri.ii erpletis, psaiinis, lilaniis, versiculis, : dicatpon- ; perseveief, atque ila perceptum initiisteiium ie
iifex hils beiiedictiqnes'qtiwsequuntur; auxilianieperagat, qualenusad aiernam renuinera-
Orqtiq, Qlioiiem ledonaiileperveiiireiiieieatui'. Per Dohiiiiuin
et liosiruin, elc.
241 Esaudi, Domine, preces liostras, snper.
lianc fairiulam luam Spiritum tuse benedictionis in- Ttiiicdeteiregulam,el!cgetidodicai:
funde, ut ccelesti munere dilala, et niajesialis luse Accijveregttlam sanclse conversaiiohis, sinnilque
dona.[a/., gratiahi] possit acquirere et bcne vivendi graiiam sanctse benedictionis; et ut per hanc cnm
aliis exempluni prajbere. Per Chfisium. grege tibicredito in distrieii die jiidiciiDoiiiiiio I'B-
""""Oremus. Ofatio::,/: , ccnlainiriata reprajsentaii valeas ; ipse le adjuviire
OninipoteiitiaiiiTtiam, Domine, humiliibr imjilbra- digiietur, qiii'vivit etregnat i.n unilate Spiritus san-
mus, ul super banc ianvulam tuain, qttanvad sa- cti Deus, per omuia sajculasajculofum. Amen.
ciuiii ordinein (id esl, sacrnm heneilictionem, seu TKJICdel ei episcopus baculum, legendotikens..
, ortiiiiaiionem) assumere dignatus es, benediclionis.
trisedonum digiianfer infundas, eique graliarii cbn- "."/ Accipb baeulum pastoralitalis , quem prseferas.
-Recrationis trjbuas,, ut quod percipit Te proifigenle calervse libi commissse ad exemplum justse severi-
,:ijlajsiiiri custodiat,' Pef Domihum nbslrum Tusuin tatis et Cbfreeiionis.
;,;jCibi;is:u.iiiv;;vv:;i-,;_:Vv;:v?;;;;;::'';:/:/::'! ;';- i";: i . Seqititui•.oratio, ei dktilur/a poniifice qd modtini
'"Per bnniia ssecujaseculorum. Ameri. Domilius yo- oralibiiis: ;-
bisciim. Et cum spiritu luo. Sursum corda, Habemus Sd-^Pon^^^Deus oninipoietis, qui sororemMoys:s
ad Doiiiinum. Grafias agamus Domino Deo noslro. Maiiain prseeunteiu cum caeteris \irginibiis [a/., inu-
Dignum et justuni est. - - T\ lieribiis] inter «jquoreas undas ciim lynipauis et
Vere dignnnvet;jusium est, sequumet salntare nos ehofis Iselahiad litiiis iriaris VOnirefeeisti, le snp-
libi semjjer ei ubique gralias agere, Domine sancie, pliciier [supplices]<ieprecamur pro fideli famufaiua,
Piiier oinnipoiens:,: seterne Deus. Adesto pi-ecibus qtise hodie in calhedra Uialerna super nniversas
nosiiis, adesto votis, adesloTamuIalibtiSjadesio coiir siihditasfiiiiivcrsis sibi siibditis] silii ithhatissa con-
s=J,eraliohibus,qui oiiiiiia per Yerbum tuum iiiiiabi- slilnitur, ul ila cationica [mpnastica] norma tueiittir
1 ter dispensas et dispensanda minisiras, qui diversis cunctas famulas luas [al., tidd. sibi commissas],
floribus 242 luamsemper exoinas Ecclesiam, dum quaieiins ad ajteriiam gloriam le aiixiliaiite ctnii
eain et virorum exemplis el illuslrium feminartini omuibus illis introeat lseta:, ihique exsulians [al.,
ifi.idias instifuiis, quieliam de inferiori.[a/., iiiflr^ exsullanles] cum nngelis, canens [caiienles] cnntica
niioiij sextiTiaiic famulam tuanv servitulis luse ap? novn, sequatur [al., sequaiilur] Agnum quocuiique
plicare dignalus es famulatni; effuiide Siiper Iianc ierit. Per.Christuin Dominum liGsiruiiu-Amcn.
famulam tuanv, quam in oflicium divinum fideliler,
dedicamus, graiiam Spiritus sancti, ut tibi omiii Oralio,.
leuipore ejus servitusdignaiiier complaceat, eamque , Fainiilniii luam,. qiiajsiirnus, Drimine, tua semper
dexlera poteiitise lusebene f dicere et-sancli f ficare grntia beiie f dical, el inculjjabilem ad viiauvpei-
-digiieiisin ophs miriisterii tuicondigniiin, quaieniis ducnt.aiiernain. P.er Cliiisiufti. - ; ;- ,'://':
actunv ininistrationis sibi credilse 'fidelitef exsequa- Colleclq tuissm; secrcla ei pgslcqttimuniodicatitur,
tur, et ejtisdein sailcti Spiritus seplifoimis grafise et ctvtera oinhia eoclemritti 'ftanl; sicitl tinle dicttim
yirtuie corrobqretur. Requiescal ergo super eam , esi in ccniecrtitwite abbtitis.
i?% ACTA VETEHA. 134

BENEpifitlO^
{Ex veluslissiinoPontiftcali ms. bibliothecw _calhedralis P.otomag.)

Chiislus Dei Filius, qui esl inilium et finis, comr, Anerifevigilet fides vestra, vigilaniise prcemium de
pli'inenuim vobis i.rihtialchariialis. Ariien. .'. Domino receptura. Amen.
1845 Et qrii vos [ins., nos] ad explelibiiem [ri/., Detque vobis pbiestaiem praadieandiin pppiilp.,et
nhsoUitionem]hujus fecit pervienife concilii,_ahsolu- qupd aliis ore prseciicatis, corde seinoer teneatis.
tiis vos efficiat ab omni coniagioiie delicti. Ameh. Aiiien.
Ab omni realu liberiores effecti, absoluti [«/.,;ad- Exaudiat vos Doniinus in lenipore oraiibnis-veslraj,
jui;] eiiam per donum Sphilus. sancti, felioi redilu . et det yobis consilitiiii reeiiiiidinis, tit-evadefe, ine-
vesirafum sedium cubilia repetaiis iilsesi. Anien; -reamiiii stijjplicirimAcheronlis.Ahien.

Semperproficlat cura vestra, ut quarido judexve- Quodipse jjrseslare djgiie.lur.. - ,_,_/,/.

BENEDIGTIO EPISGOTALIS
Ad missamin nocle Naiivitatis Domini.
'
(Ex eodem Ponlificali ms.)

Populum tuum, qusesunvus,Doniine, pio favore R es ex Virgine nasci. Ameii.


proseqi.iere,prO quo digrialris es ift liac sacralissima 24145 UiirtrinVVteRedemptoremsuum seniper in-
iio-"tetuain nitindo pneseniiani eslilijere. Ahien. lelligal, el triaiii veraciter grafiaiivVcohipreiieiidat.
-
A cunclis eum adversiiatibtis paterna pietate Aroen. • ..""--
custodi, pro q:io in-muiido hoc in tenipefe dignatiis Quod ipse prseslare dignelur. Amen.

BENEpiGTIO EPISCOFALIS
Ad missamin Sabbaio sancio:

-;.'-,, <Ex codehi Pgniificali ms.)

Dens, qui mortem nos<ramingressus inferni far- < G,eurite. peccato, iibri patinris exsules, fieri reriasCeritc
-tnainhac riocie devicisii-yirluie divina, suscijje commisso.
' Amen.V : =-'•','
:""/':. .-.
pi-opiliusfaiiiilise luve-preces humillimas votp siii- / Et qui te seriiel agiiove.riinl [ijjs, agrtpyif] Princi-
cer;e nienlisoblatas. Aiiieu. pem uhiversilalis ei Domiiihiri,Tiuiiquam Ihvasis
El quos veteiibus maculis bapiishialis emrintlavit _sensibus_in se lyrannizaiitem senliaiit iniinicum.
Uiiila sacrafa., periavacrum itise proleclioiiis atixilio V..Amen..,..:,/'/':.;; ;,;; .",;..,
ptiigaii, fales ntue ^te prseseiileniur in j*iidicium, .Quod ipse prseslnre digneliir.
qtihies nltnc processerunt ex baplismo.Aihen...-.'.'.'. -.'" Reiiedi.ctiODei Pairis et Filji. V
Et qui ie niiseranteTevocati sunt, in paradisb pef-i

'[ .'VETU& 0;RDO;?V/ ,-;:;'.:::;


Ad iristilueiidum eanonicum regularem in ecclesia S, Laudi: RdiGmagensis.
--;'- '".'"'' (Ex ms. codiccejusdem ecclesiw.) -'.=.,

24>7 Seqnitiir sertltiuinreVigiosortimprofessorum;D Fiecieiido genua stia/diCat. -:-:;.•-


secfiiidumusniiiSaiiciiLaudi lioioiiiagcnsis. Ef hon coiifundas':meab exspecfatione mea. -
-.YenieitsnqtiMus.posl offerlgriitm rtiissw cuiti ma-. Tef dicatliittiCversum. FiniitiVersu/canlqr inci-
gis rostig 'ahtetiiajtts allarc, dicai stahdo":" piat' anliphonain ::Siiscepimiis; Deus;,cum GlpriaPa-
Suscipeine, Rohiiue, secunduhi elpqiiium iuimv, triv elpostcaiierum Suscepiinus, HisaiiMem. -
et viva.n. :"/ - :;-Mngiius'Domihus-;// "-i-,-::,;;:;;:';;; ;/ ;-- v
155 JOA.NNESARCHIEPISC. ROTOMAG. - 150
.\I'serere mei, Deus. ,--,,,-_, A bulalionihits et angustiisluaindeficienti coiisolafione
Ecce quarii boriiiiii.'" vnleat respirare, tit sobrie, jusle el pieper veram
Veinde canior: Siiscepimus, Deus,..'/'., limiiilitaiem aique obedieniinni.il. fratenia chariiaie
Postea litania a dttobus cantglur M-s^xie iFili VDei,;';. friiidaliisyqtibil te dpiianie proniiltit, felici perseve-
ileinde prmlatus benedical habilum religionis: sub iis hiiiiin comj)leai. QiiOilipse pfsestaredigheris, qui
orcttionibus. . ciiiii Dep Palre et unigenito Filio ejus Domino nosiro
Signum Doininijiosirl Jesu Chfisli daiiuis sitjjer JesuChrisio vivis et regnas Detts. Per omnia saecula
•Ti.ancvesteni ad :cuSlodiendiinT24@ diyinum pro- sajoiilorum. Ainen.
jjositum, et ut Spiriius sanctus reguel hi corde et 25! Ttinc sttrgal noviiius, el legal aper.ta voce
iii corp.ore.suscipi.eniis. V,;;- , -V H .. prqfessionciiisuam propriamanit scriplam.-- ..
'', . Oralio. ;;.; VEgofraier N. offereiis iradb nie ipsum divinie
'pietati inecclesia beail Latidi serviiiifiiiiisecuiiduin
.; Deusbprtaftimiyjftritririida;^ regtilaih 13.Arigiislini,et proniitto oijedieiiiiaihdoiiiho
dic!ibniifti4IarguS:irifiisor, exaiidi prece_5iiosfras.-et prajfalaj ecclesise, et successoribiis ejiis
li-c veslimeftiuni., qtiod famuhis tuiis pro coiiser- -N.-jjribri canonice inlranlibus.
vnni!o;sa.iici|b;op;ivefsaiioiiisprpposito se ritlintliien- Et ponens etim prqfessionein sitper ahtire, 'flexis
diini'expbseit,behefclicere et sariclilicare '
digneiis. getiibusoret, el prwlalus iitcipit'dicere ler tiaiic aiiti-
Per Doioinum. • •*-—-; >: ; -- - V- piibtiatti:_.Confuma hoe, Deus."Ctiorus; respotideai :
Quo facto, aqna benedicla aspergtititif/deitideiio-r bperattis es in Hobisa leiiiplo s;nicfri:tiio qitod;
vitius adltuc satculari kabituindulits ad ordinatorem B jQuod est in Jerusalem. Et tegetulur iet. Seqaiiur oiatio
actedens, flcx s qenibus, stel ante eum, quem otdma- snpei eum :
tor swcut-ni liabtlu exuens, dtcal : Dominus vobiscuni.
, Exuat le Dominus veterem lioininem cum aclibus Et cum spiritti luo.
stiis. Amen. Oratto. Oremus.
Et induens etttn lineo indumenlo, siibjungal:
lii.lual le Dominus iiovum homiuem, qtiisecuiidiirti Deus qui faniiiliini luiiiii !S. a sajcuh \anilnle
Deiim crealus est in jusiilia et sanclilalb verilatis; : Vcoiiyersum, nd supernaj vqcnlioiiisaiiiorem nccemlis,
Fralres respondeani .•Anveft. peclori illius purificaiidb iliabere, elgratiam ei-qua
Pqsiea indualur cappa sive,eapuiitim_:(&8).".;,;: , -iaiepei^seyeret infunde, ut proteclionis liiaj niuiiitiis
di- "jjrce^iclio," qVuirjd te donaivieipromisil .impteat, el,sii;e;:
peindereiiiittaise aniealiare flex:s:.gdnxbtis,-el -,.,J)J'pfes>iohis: exseculor effeciiis, ad ea;qiiie perseve-
catprwlalus preces sequenles. rniitibus in te es proniitlere peflingat. Per
Salviim fac servum luum, '.....;„/.., - •Ron.iinum, dignntus , '--.',,,• :.-,-::~ - .,:,,_, ... ••'-,.
Deu.s;ni.eus, spera.nlem i.ii10.; :i':'!"'''':
Ttfiifeei;;Dbihirie, auxiliuhi cie saiicio.. Pbslea prmiqius dbnettibviiib se flexts /genibns
-slaitii cominunem societtiieni edngfegaliotils.^^j^
%!&%Etde Sioif iuefe eurii. '---'-"-'. dicensIiuncdrationeni S.Augusiiiti. ,_"/_'___'_
Nihil proficiat ininiiciis in ep.
Etfiliris iniquilatis non iibceat ei.'//;:'' .,..:.'' ..--.,; Oigliq, ;'._,/
Fjstoei, Domine, turris fortitudiftis.,- Oinnes quamvis per gratiahi baptismi ffalres si -
A faeie inijriiciv - '> -///...„.-. ,..___.-.f»'-miis.:-iii
( Chrislo, et, hnum JPaiitjfti liabeanuis iii;
poniinus vobiscuih. cojio,si ejus praeceplis, proutpossumuSjObseqiiamiir;
Elcuiii spiriiu luo_ ' jjvoctil dubi.oluiic maxinveiiiiimur.ijuando oratioui-
; Oremus. . •-.".: busVetheneiiciis hiyiceiji cbjjulairiur quemadmo '.vtip
,>eus, qui non vis moiieni peoc.iioi.is,sad poem- priftiitiva Ecclesia, quibus cor uliuiii et anima iinn
(oiiiiam et emandationem semper desirieras; miseri-; erat:; quo amore plures acceiisi ifteiile, liossessioiies
eofdise tustj suppliciler imploramiis [aiixiliiim], ul eiifncultaies reruni vendentesVcongregalis cum nia-
liiiic famulo tuo Scecularibiis actibiis renuiitianli Ire Jesu in ununvpretia defeiebaiif gaudehtes, quse
iafgaj luaj pietalis gfatiam infiindeie (ligneris, qiia- apbstbli accepta' tribuebaiit oiiinibus. pfotit apiis
-teiius castris luis insertus ita libi militarido staditini erat^ sicque iste liiliilomhius Deo iiispiraule eoruni
viaJ praesentis percurrere valeat, ut bravium ae-' exeihplo comniuniius liostris opial jungi coiisoriiis.
lerhne ..remuneraiionis "" te....dpiia»tei percipiat. Per lilci.rcbdaiiius ei.coiiiiftunein societaleni vivendi iio-
Christuin. '' '' ••"'
/'-"" bisTJuhi,quanlum aDeO posstimus pvonifireii, £Uuo-
O.remus,..dilecliss.iinjfrafres, Dominiiiftnoslnim V sirufti est largiri,qu3teuu.siesav electis a i-emuiiera-
lesiirii Ciifisttim pfbfaiiiiilo islo, qui aeeepfo habilu torevomni.um boiroiiifti valeat prajmiaVrepromissa
reltgioiiis sibiiservire;fesiiii!ii,iutV.doiiel;-Jei S|)ii'iitiin- jjereipere : prsestanie Domino ivostro Jesu, Ghristo,
saiictiinij qiii "suscepliereligiohis .prbposlfiim in eo qiii cuiri Patrb et Spiritu sanclo; vivit et reguat Deus
pefpeiiiuin conservet, et a iiiundi ihipedimenlo vel per briinia sxcula sseculortim.Amen. ':
sajcula.ri desiderio CofejhsidefenpUJi,iu,sictit nuila- fieinde novilius osculetur prwlalum, posiea supe-
tuf liabitn, ila mamis dextefse «suav ei yif iufis ifibiiaf n rioreiti, elomues fralresd seniorifiusiiiciioando,sicut
iiicremehla, et ab oriuii cajcilafe luimaiia oculos e:us stitit per ordinem; poslea osculo pacis4a'.q,^Q%;
niiefint; el lumen ei seternaj gralise 250 concedal. prwlalus incipiat : Veni, Creator. Fi?i?'foAreni,Crea-
Qtiicum DeOPalre eteodemSpiritu. - ioy.;dkat pmlqlus .:_;Dopi.inus;'. voDUpum..Et c_um_
; Oremns. spirilii luo.
Saiicte Spirilus, cjtii le Deum ac Domiiium Deo V Oremus.. Orqiio.
Pairi Filioqiie coaequalem revelare moiiaiibus -di- Deusj qui renunliantibus sseculomaiisionem paras
giirifus es, im.niensa.m bonitatis luse graliam posiu-. in ccelo, diiata hujus sanclse congregatioiiis lempo-
lainus, ut siciif vilii;vis spirns, sic linie famulo affc-. rale habilactihtm coelestihus boiiis.ul fraternse tc-
citiivv(levolionis liidiilgeas, et qiioninnisapieiilia tua neanlur compagine charitaiis, unniiimcs cbntirien-
est condilus, tua qiioque providenlia gubernctur, liasprsecepiaciislotiiant, sohrii, simjjlices et •quieii,-
(|iie'hvjuxla consueiam gratiam unciio tun de omnib'.:s, graiis sibi dalam graiiam fuisse cognoseant; con-
(loceat, el per inlercessioiiem bealissimi palris uosffi cordet vita illorum cum nomine, professio senlialur
Aiigustini, quem prsecipiiumhujus sanclse instilutio- iii bpefe. Per Domiuum. -
nis legislalorem dedis.ti, et; omiiiuni: s.aiictorum, Iletn prwlatits facigl eutiijurqre, dicendbhwc verba
ciim veraci ler a:variitate sseculi„converte, e't sicu t es; qtimseqtiv.ntur.' . ""'
oiiitiitimpeccatoruni remissio.-tlepriijieiites inipieia- ' .Eccleshejura, ofdinis slaliifa. capituli seCrefa ,-
li.l-gljJigalioh.es in;-eo,,(iis.solve, ,ad obseryailtiani^lii.ijiis noiihe sic jrifas' [nis. jriratis]' teuerc'? Respondenl':
snncti propositiTaceujii-cartatimferycre, ut in tii- ;i!a.., ... . '""'// '''./' . //.""/
(!8) Hic nulla fil mentio pilei qivadrati, etalmtilii, sivo almutiaj,
;ACtA;VET-ERA: J5-S

REGULARIUMS. L.AUDl ROTOMAGENSIS.


CAKOMCORUM
. {Ex ms, codiceejusdetii eCClesim.)

'/.'/;' - PRJEFATIO. , " tnniuinnVOdP


A offlciurivDOmhiieale.257 agiltir, sbs
- 254 Qupniam a nonnullis prsedeeessbriims.sive primse lecliones-terihinanttir(lelibrby qui tunc teihpb-
ris iilttiiiseverotres.de exiJositibiieEvaiigelii.
coiiteinppfaneisnoslris in ecclesia Sancli Lautli Rb- Hoclegitur,
inmngensis, citjus nos.divina voennie c|emenlia ca- dri propbetis quoque observafur.qiiod Iiifiiie leciioiiuni qii_e
lionici exisiinnis,"-siiper orcliiialioiie servitii,Vlicet dicil siint, si Dbmihi vefba friefiillv IIwc
lion inVvnijIiis,iameii in quibusdam erratum fuisse mine.Dotitinus, dicitiir; sin ajitbf;: Tti autem,Do-
' '-/.•"'>_ :':;/:;
(Ijgnpyinnis,idcifco ejusdem ponuiii cooperanle gfa- : '/: '/'";"
PfiftiiiItaqueRpmiiiicri AdverijhsDomini quando
t'a, elfralriim riosironini Ofalionibhs suffnJii, ad Isaias
lionoi;et_iipsius, el eoitini hfililafeni, ecclesia;nostraj Jogiis cufti ineipituf, ad pfiniarti ieciibhehi legaturprb-
seiviiiuni iii.legeiidis ;diinlaxat, psallendis et cari- ejusdeni libripriiicipiOi quahi debetTe-
,; V -- V1
ta-idisiiion fniioneui assigiiahdo de singulis , sed , .ctionem legere cantof/" /;;
piQiit,jjotuimhs, usum;Ecclesi* et refum ordinem Ecce . Ad niatulihas ejiisdem Doniiiiicajiihvilatoriuhi'':_'
ol)sei:yaii|o,isub parvi Jibelli compendio decfevimiis ianl, "-.eic.rex;
veiiil psal.:Venile, duo hfebdoniadarii-caii-
Priihuin respoiis()i'iiiiiis/Aspiciens, quoii:
expJariare, iri qiio rioii afroganiise tiiulis anl hicfis V i'espoiisoriuftv; caiitores hebiiomadarii;_
temporalilHisinliiaiites, sed solius chafilalis iiitniiu IftCipiant:•ad
ver-sum
necegsilatibusfratriim (ut dixiftuis)famnlnfiies, ver- gradiis, etdicanl : Ite
pfiiiu.liii
obyiaiti, et fiiiitiir
fQmqtie lerrlgena';
toiriiii
boriinipbschritaliljiis et sentehiiarum 23.l_>diver- repelilip adiomnes deiiidecrihtbrdextii
iespbiisoliuni
chori
sitatihus prseieiiiiissis.Vdoctiiria ficili et persplcua repetitioiies ;
moduriiet brdinem serviiliinbcturni pariteretdipriii, coiftniendet'versiihv inajovi ejrisdem cliori, seificet :
librofliiiii vetertim ienbreni niinime reliuquerido; Bfrii regis,lot_fc quem dicat in stallb suo ;: clibrtis/Nitii-
Ihteriiricantor sinistri r.lioficoniineii-
qiiasiiaBietlaiii festorum-ihiilaliones nostris factas lia, etci;,;
det lertium -versum majori siiiistiT chbri,; scilicet
tenjjjpiibu.s'ihseferidb,,e'l si quid defueril coiisulteet Excila;
fi.ieliief apponendo'",qriantuift."Doniinusinspiraverif Qpi regnaturus. Et_sic dicti:Canlbres ad
el iiieiiioiie nbslrae pecufreritV, pculis fton sohimr, gradus, Gibria Patri suhjungaiit.Vppsiqiibd Aspiciem
pru Ibritiuhi, sed ef simpliciumirileridiiiius~dec'afafe, Jicel jjrsecenlor reincipiati:ete. Noiihiftresjjpnspfiiini, sci-
in. nosiruiri adve- '25S Lmtenlur cceii,repelitur, ijuia /Te Deum
a;iftiiicipioVAdvenlus D omini, qrii itiudamus usque ad iNalaleiiiterhiiililuiv el interinv i
ni e .(ligiielui'auxiluini, exbrditim asstimenles,.
Nblrinisil igituf piiiriibusrit semper a quintb Ea- classieum pulsatur,TeetDeum ita semper iit iii Dpminiciset
le.idas Deeeiiibris usqiie in tertib Nonas e.iiisdem in feslis excelsis quando laudamhs-jibn dicitriir.
Gloriaiii usque ad nalale-Doiiiihi iiuerniil- :
niei.sls, iihi tlies Doiiiinieusadverierih ibi Advenlus litur.
Donuiii eelebrelur tinde versus : Quanivjs enim boni servi ctinvgaudib Doi.riini
sui adveiitumVexsiJecierit.: niaximuiii tameri 'iiriejus'.
: Aitdrewfesto viciniorqrdtncquovis jir-eseiiiia.recolunt garidium; idcIfCOrG/oiiaJj?ex-
: '^Advenluny-JOomini-^rima/coIit-.feria:: : celsis-,et nlise qusedam liilarilntes sacri officiiusque:
Sahbato aiite priniam Domiiiicam Adventus Do-.-. ad; prajseiitiain Doviiinicseliaiivilaiis .jjpstppiiriritury;
miiii ad Yespefas ant. Beiiedkius; psal. Ipsiiui.Arti.- ut devotiiis, tunc ;et avjdiiis resuinafttuf, et niigeli- V
/?? wietiiiiin, jjsal. Exaltabo le.Aai. Lattdubo,,psal.. cum iliiid..;cariliciim func pa.slpribus cuiiiVhVagiia
Laudti, tisiima.kai.Deo nostro,psal. Latidale Domi- • Isetilin afiminiialum, quasi novum^iiiebrhiii IvVeh-
ttiiin quoiiiam.Anl. Lqudri, Jerusalem, psal. l|JSiim.(Q iibus fe|jetatur. _;._::/;-'__/, -;.,- ;-,..-.,•.; _:/:/
Capilyluiii Eril in novissimis diebus. •RjEcce.dies incapiliilo Evangelium Cun?appropitiguqsset/Sla,-
veitititit.ffn diebus.:Et Itocest. Glqria Palri. Hym- lim ppsl capUulurri-tain-istaVdipquam omiijbus die-
niis Coitdilor alitie,-ggQ Gantores •liebdoniadajca^-.; bus Dpiiiijiicls,:sive omftibus diebus in quibus fitV
iitiniresponsoriiim adgradtis in habitusuo. f Ror proccssio, debet (er pulsarijsigiiuihad processibneni,
•rate, Cdlhkai.;Ecce nomettDbmini, psal. Siagnificat: vdeindeappellatib ad reyestiendufti. Tiine ;revesiiati-;v
Duriv;eaiifalur: Magiftficat sacerdos hebdohiadarius lur iiiihis.tiijVinlerim phlselur ad iefliam. Pulsala
sumilibappamserieam, et eeroferariis prsecedentibus "Tertia, et dicto Pttler nostet; sac.efdpsliel)domada-
linirificat duo allaria^eripfiorein si sit in choro, Vritisaqiiariv benedicat, deihdecanlor Jiebd.omadariiis:
postea i» rultimo stallo ihurificalur, et post oihnes a' illitisVchoriin quo septiniana fjierif iiicipiat Asi;e?;-_-.,'•
senioiibus inchoaiido. Oralio : Excita;.guwstimus;, ges nte. Iliieriirisacerdos per alfariri asjiergal aquaui,
Domiiie.BeiicdicamusDotnino, quod dicitttr a jti-r: sicut consuetudo se haljet, ggg siiiilliter in olibrp,,
niore in p-ule uliiesisepiiniana. Siin ipsadiefesiiiiii inde veiiiefts;ad gradus (iicaivefsuni.-: Osieiideiiqtiis.,.,
bealiiAndreaj occufreiit, fesuini debetVdiffefri in , _Dqminus vobiscum. Oremus/Exatidi hos/Dbihiiie, •
crastiiium , de quo-iamen debet fieii mehvorla.ad qiiie oratiodiceiida est canehdo omhibus dipbus;:Db-••:.'
Yesjieraspost primain cblleclamsub hac aiiliplioiia: lhinicis, exceptis duplicibus lestis, in qhibhs ajia; -
CJIJJ? petvenissel:f Dilexil Andream. OrntiO Quwsu-^ dicittir, scilice.tAscendqtttad le. Dbiiidenioyeai jjrb-
mtis, oiiiuipotensDeus, deinde de S, Laudo aiiiiplioiia, cessio, el dieaturTiajc 'aiilipliona:; Lllissusest; liihe;
Dignusiaude,etc, quneliiertibrianullo lenipore inier-. -ea.i sacefdos cunv bajuloaquse beiietilelae,qui asper- /._
miitiuif, nisi in festis duplicibus vel triplicibus, et ,pvgat aquani per offlcinns, priiiiojh cnpitulb, tibi dicnt;.
per ociavasiialalis Domiiii,:Pascb.e;,Peniecostes, ef hauc oraiipnem .Absolve,qumsumus,'Domi.neidelhde
ililuis diebus anle Pascha, elper bctavatriAssUm-: in doriiiitorio, eic., sicut ii.i cbilecfarib Jiajjeiituf,.jti;
pliohis. ; >- '-::- ~/:-:;:;. -/. :_.//:-.... .„ :,/:_. ,, staiibiie ciau-Sirifinitaaiitijjiioiiadicat sacerdosVvef^V "
-Pcr AdventumTsaias prcpheta ad legendum pojii- suiii F.undgmeiita.ejus;, bratio:.:'.yia sahcidttim/. le-
itir.-ei quaiito de Clnisio: propheiavit urbanius et, gentip..JNpt.aqtiod ab Advc.niuDohiihi usqrie ad ; Pa-V
clarius, innionniivitaii ejiis legittif proximitis, Scien- scha, staiib processibnisqu_eiriiriedio ecclesisesoiet''"•
duih aulein qtiod oiniii Domiuicaper ajnium, qitando. ; fieii inlernjLtiitur. Jbi incceptaauliplioii.avel r.cspan.'-
139; JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. 150
porio de saneto"'Lnudp a piiore, vel hebdomatiario A . solito debet pulsari, ul fralres ad iniiium capiluli
[a[..cai.UOre],si deesl prior, processio rerieal in ciib-i OiiuiesViiiideciirique valeaiil convehire; et ue quis
lum.Sacerdos ad gfndus clicatversum O.ra pro no- desil, jiridie in capilulo Qmnibhs: denunlietur; pri-
b's, beate Lgu.de..-Oratio : Exs_iU.el,:qticesumus; Do- die eiiim, vel ante etiam, si Domiiiica obstiterii,
iiiine, et dicaljir canendo,: ibi bf Tertia Incipiatur. . fratres radunlur. Hnc die ad Isetiliam el develipnein
Deiririepnlseliir classicum, et iucipiatur inissseofii- , c<>i'diiiiiideiiKiiisiiandam,, et in amorem venienlis
(iiim :Ad fe_levqvi,etc ysiciit iif iibris liabentiir. Iiv Dei et Redemptoris iioslri Jesu Chr.isli flagranlius
f!iieVmiss;eBettedicamiis.Tiiric accedai.lecior iiierisse exciinnclam , locus quo denuhliari debet noslra
ad grad isipetens benedielionem, dieendo g@® ler : redemptio , videlicet capilulum, 2@3 quam lio-
D.omiiie,labvi inea aperies, clioro fespondente : Et nesliusprsepnrelur; ubi ctim leclor proiiunliaverit,
ts inetim. Saeerdos ari altare f S"lvum fac ser- dicens : Iti BethleemJttdw JesusCltristus Fitius Dei
vu.iii, etc, cum orniione, seilieet Avetie, qumsumus, tiasciiur, omnes slalim in terram se prosternenl;
Dqmiite.jloc lempore et a Sepuingesima usque ad : prostrati vero, prout devptip ratioque dictaverit,
Pasclia.ad majorem lnissnm dii.coiiiis et-subdiaco- oranies, innuenle priclalo surgant, et lector reliqua
Diis casulis uliiiiitir, hisi missa sit tle feslp, privalis ]ifosequauir. Post hsecpronuniiaio Evangelio, sei-
verb (iiobusin aibis siiit tenipore isto; in Quadrage- liccTCiun esset desponsaia,Jectaiiueinbula prselalus
siniaauiem ,.casujis ulanlur; a,d:niissam vero de dicai, Beiiedicile. Traetatis igiitiri qtiaj in capilulo
nj,ed;pfesto yel npyem lecliohiim, cuni splemni ap- traeliiiida suul, de niissis eiiairi in craslimiin di-i
parntiv, hl est itinica cl dalmaliea; misssedeservianl..:':.. cehdis, qui eas dicturi suiii (19), pfselatiis provi-
Qiiaiiridvei.ovcnsn;i3 iituiilufiVSUbdincontiscasulam B -
deni.hi, fine vero capiiuii lani Iinjtis diei qtiam octb
siiain epi^toiiiivileciniiis (ieponat, qua lecia eam re- siiljseqiientium,psal. Laudale Doininuin, oihnes gen-.i
siii-iai. Diacoiiiisvero, drii»:A//e/?«7iveitraClus ca- les, ciicaliir. Abliinc proslralio ad Iloras noh fiai,
litiir, sunni casul.un super sinistruni Iiunierum p!i- hinc etiam Ilorse bealsc Mariaj, liinc psalmi familia-
<aiam adaptet, sicque earii usque posi commtinioiiem res dimilliinlur, sujjer Horas responsoria eum Al-
pwiet,: diciunis vero Benedicqmiis, reiridunt. Ad : leiuia dicariuif; ut auiem spaliatim et diligenter
Sextain ,et Nonnnij sicul in libris. l.iirefeclorio -ho- - ciincia coihjjleanlur, sfatim post capimlumleclioiies
in.ilia. Cum appropinquasset.lierii alius sermo . Salis aridianltir.
tibunde, -quibus finilis, si opns fneiil, incipialur Igitur aule niissam rile prajparatis omnibus, qusev
Isaias. Ad Vesperas ant. Sede a dexirh, psal. D?'a:?{ inliiiisecus sive exirinsecus pfaeparanda sunt^ anle
Dominus, eic. Capitulum Iloru est,'^ Tu exsurgens. iivissaftvlolum classicum pnlsetur. Ad hanc hiissanf
Hyniiius\ Conditor... f Roraie, cos/i. Aniiphoiia Ne sncerdosiipnorilice indiiaiur, diaconus sit in tialma-
limeas, Oratio Exciia.;,'-: ::: - =- -,. •,-.--- tica, subdiacontis in tunica :;toium bfficiuni festive
_Perioiu>iv Advenliiin esuscarftiuiri' et %Q\ :.sa- ; ; peisolyalur, suliniissitis 'iariieri quam ?in craslino
gioiinis diiriiiliiur,-ciiseus ef bva-cbricediiiitiir. ,, cantetiir. Ad missam, officiiim Hod?'e284 scielis.
Doiiiiiiionseciinda.-Notn qriodiii iaiibus.Dominicis ';, Oratio Deus, qui nos redehiptionis.Leciio in supel-
eluoyeiii lectionibiis, et in mediis feslis, in Vespe- licio legatur inier clioriimet altare, quavsic incipit:'
iis,;;.Maiutinis, et Laudibiis, cantpres septimanse Hwc dicit Dominus Detts. Propler Sioh. QuaTiniia;'.
deben.t priinas anliphrinas iiichoai'e,el:cajleras com- st;Uim:Episiola incipiatur :: Paulus servtis Chrisii.-
niendnre descenderiilo, a senioribus [TOS.juiiioribus]p Graduale Hodie scietis, a duobus in cajipis sericis
incipientes. . cantnlur, et feincipilur. Evangelium CKIKcsset
Sabbalo Qnatiior Teniporurri; eOiiem;die,ad mis- ; despbiisala, eum candeiabris et incensb. Offeiioriiim
sam ofFiciuhvVeni el osteiule. -Scienduiii autem Toiliie porias. Comniuni.oReveiabitur. In fine niiss_e
quod, ctim atile Epistolaui dicanluf hac die oratio- - nrilltiiii -.igiuim pulseiur, sed posi hreve iiiieivalluiii '
iies.in ntilladicilur,Oomimfsvobismm, nisiiiiullima, duode niajoiibus signis ad Noiinnv.
scilicet Deus, qui tribtis pueris. Ilac dieet omnibus In refeclorio CHIJ?esset desponsaia, dcinde sermo :
Salibaiis Quaiiior Temporum, et'pasclias, et Penie- Naliviiaicin Dotnini, eic. De fegula nOStfascilicel:
co.Ues,.(jui ad iiiissam lectiones vel Iracltts dietiiri knle-omnia; fmtres charissimi, diligaiur, Vetts, quse
suiii, in tabula cerea scripti ' primiius: recitentur,. . per sepiiniaiiam semel ex praecejjto iegitur; quod-
qii;c tabula,;iia dehet fieri.' - ;-: resintj.pridie ad ccenanvvel anle, utiij quarla feria
-_-Hoilievaciiiitissam. - > V.: -" - " ante Pascha, peiiegalur; lamen infra oelavas si
Piiniani lectionem talis, scilieet unus dejunio- ' opus fuerit ad coenani potest legi, et maxiir.e,in
ribus. Sabbafo, si opportunum fuerit.
Seciiiidam - alius, ascendendo. -Ad yesperas,-. prinium duo de>rniiVoribus signis;
Teftiam
• alius,; pulseiiiur; secundo, tertio :et quarto, duo et duo
iQuartam alius. sicut «unl per ordinem, ac deinde omnia. Inier.
AugelusDomini, Uiius''de senioribus, usque signa lisec, oinnialuhiihariai ecclesiaj accenduntur, -
-.:..-_ -- •_' M f Benedicttises. • scilicet ad gradiischori magnriih-candelabriim cuiii
"Traclum Beitedictuses,:dub. - ; j. seplem cereis, inler chorunv et altare septenvlam-
VQiinlriorgradalia ictimvei'sihiissriisslniili(er g@2 •' pades, ante niajus allareires g>@5cerei ih baciriis,
caiiiniitur sedendo. Triactuin {ijis.f Traciiis] Betie- circa crucilixum quatuor cerei, per singula altaria
dictiis es, diio ad giaiiis, cliofo per singulbs versus singuli cerei. Drioin cajipis sericis .cliorum regant,
repeteiile El laudabitis. In fine reiiicipiatur Bene- '• aritiphonam priniam prselalus iricipiat., quam can-
dictiis' es. Traclus Qwiregisi-.&buiroque choro al- lor dexter eiderii priori iriiponil, scilicet Rex pacifi-
teniaiiiii caiiieiur,primo;versii ex illa parte incceplo, cus, spsal..Laudate, pueri. CseleraSfliiliphoiias inci-
qftn caiitor liebdomadarius e-xstiteilt, ln refectorio, piant-majores, sicnl stiiit in ordine, iniposilas a
leetio : Antioqtiinlo deciiiio. regentihus choruhi. Cnpiiulum Propler itoccerofe- sciet,
Afitiphoria: 0., quse ad Magnlfical dicaftlur, '• priBlaiivsdicat in cappa serica, assislentibus
I"; Eal. tjniiuarii iiicipiuriluf, ci iii Vesperis aiite rariis. Respoiisoiium 0 Judd, trCscantentin cappis.
vigiliaift nnlivitalis DOininifiiiiiiriirir.Noriiiulliposl- rubeis.TIymiiuiiiVe)??',..:.Re(femp{.or,.pr.ecenlor iivci-
qnairi' lias niitiphbiias ;'inccepefiiii Jjrostrationes ct pit. Notif quod ubicunqtie sit sepiiiiiana, quaftdo
jjieces iri Ves|)eiis diinitlunt; a iibbis vero non driplex festuiii occtnTii, chofus dexier ita pravcellit
vdiiriilluiifiir, sed solitiinv:'chfsrimvexSequimUr,;qua- sinisiro>>quo;iin ;Vespefis et Maiuliiiis, in eo.qiiaj;
Vfiini^prim.isicihbihit: 0 Vs«;i£e)?f ?a,;etc. diceiula sunt vel caniaiida, iiicipianlur. Ullimus.
iiivvigiJiaiiatiyilalisRbiiviiii.Tjisridie jiost 'niissnin vefstis hyiiini Ltius; honbr.f: Tanquamspoiisus.ka-
mi»itiliiiaJ_jnisighiun capiihlicbleflus ef; jvfbductius Uf)\t.:Dum orius a prselaloprimb et poslremo inci- ;
' -" V ,;>.-•->
"'_;>(-i0)Ergo iioii idcm sacerdos plurcs iiiissas cclebrabat. :
461 ACTA YETERA. 162 :
piuir, rjuam imponil ei priecehtor, el ler canitur; A tim -Epistpla >incipiatur,qiise-sic -liicijjll iAppiiriiii :
ipse vero prajlatus prsecedenlibus ceroferariis, et gratia Oei.Graduale dno caritanl^n cappis seiicis,
canlOre in capjia sibi niinislranie, oinhia ecclesise et reiiicipinnt, videliCelTeciiinprihcipiiim;"f "Dixil
incensetallaria, fediensqtie in stallo suo inceiisetiir Dominus ad me. Alleltiid, ritio caiinnl, ndjnnclb
a canlore, pefinanenlibusibi ceroferaiiis; poslea silii terfib'iii cajjjjis, vitlelieet Dbmiiitisdixit g@0 -
iiicenseiittti' illi qui habeiil -cappns sericas, sicut tid tne: Seqiieiilia i-'Nato ctinniil oiutiia, signa ve:o '
stinl in ordhie, piimum lii dextro choro , et post noii pnlsaiiliir. Evahgeliuin erim cnndelaijris el iii-
in sinistfo, postea • 2SS onines, a tiiajoribus in- ^enso. Cimtatri vero .coiniiiuiiipnei sialiin iircliofb
choando, Orafio Deus, qui nos redcmplioiiis;quam ad Lautles aiii.iplioiiain Caiitor "iiicipi.it Qitcin fi-:
prselaitis dicit inVsiaSlosuo, canibre sibi de lihro dislis , psal. Dbpiinus regnavil;; dumqiie LaiuleS
.niiiiisliarile. Tres dicanl Benedicamus Domiiio. Ad dicunfuf, sacei-ilosc.iiui-hiini.slris silenl. Aiiijplioria
Coinjjielorium,anliplu Miserere, psnl. Cuiii•invoca- seciiiula Geiiuit piterpera; psal. J;ubilate.Tlanc ah-
retn, elc. -Hytiiiius Salvator ttiundi.f Custodi.nos. liphOiiani el ires sequentes caiiloies liebdoniadafji
Aiil. Veni, Domine. coiiiiiiendaiit, el-oihnes sine piieuiiiale fiiiiufttiii'.
;
Ad Matulinum priino totum classicum pulselur, Capittilurii ,liyiiiiiris, •nec vefstis dicuhlui'; sed
et remanenie classico duo minOra signa soneiil; fiilita aiitijiliofta, 'Parvultis ftiius, sine pneumale,
douec fratres ad ecclesiamcoiiveniaiii. InvilalOiiuni isacerdos nd allnre aiitiphonnm, /Gloria in: excelsis
Cliristus iiutus est, qubd dicant quriliior in bappis a cantbre delataiu sine inoiaiiicipiai, slalimqrie
sericis. Regatur eliorusa driobus Iiebdoiiiadariisiqiii posi Benedicius,iiicipiatiir el Diiiafur ipsa .aiiliphohai;
iniponanl antiphouas, sicul dicium csl ad Vespefas";B siue jJiieiimate."Posl1I:KC, dicia raiioive, atl eoiftpleft-
a majOribus inchbanfes. -Inprimo noettiino ami-r (lunv diaepiuis siibjungat 7fe, jiijssa estVQtiibiis 0x7
phoiia Dqminus dixit ad ihe, quaeimponitur priori. pletis, lateriiis acceiisis omries dbfmitorium pe:anf;
Primum -re.sponsoriuiii caniofes hebdomadarii iri hac lai.itiunvvice,qiii yoluni vesjiti jaceiiiit.- Npla
cappis sericis dicant, yideWcelHodie nobis,y Glqriti qiiod ad prsedicianiiiiissain 'diaeOiiusilefeii pacbriv
in excelsis.Caeierarespoiisoria Omnia, excepiofeilio, priofi, et cantof assiimens a priofe defert hiiic \aAe_;
sexioet nono,binicaiiiaiil;iresiii cappiscaniafitre- quod si deest prior, prajcenior suinit cf defert, rit
spoiisorium leriium,similitersexiuni,scilicet prioret dicfuiii esl.- •;
duo de majorihus.Et iiola quod quaivdoprselalussex- Cum autcmsunimo diluculodies illuxeril, unuhi
liiin responsoriiim cum alils ad gradus canlat, pfa,- dp niajbiibus sigivispiilseitir, qitb aiiclitobmhes qiii
eeiiforprius debet coram ijroelaioiiicipere rcspbnso-i ad liiissam se'r'vi.luri-suiit_Jg'J0abjiiere etfevestiie
rium, etcanlare vcrsum cum Gioria Pairi, quanlum accelereril; ahi vriio expedite surgahl, et iii cfiOfoi
pr.clalo plactierit.-Tiiag©^ Evangelia in cappis seri- sedeanl, tlonec puls;iurclnssiciim. Ad Iianc niissaiir -
cis legaiittir.Prselattis iegat ultiiftuin Evangelium: hi iiiduantur sacerdos el iiiiiii-tri, sicul soleui inDomiT
principioerut Yerbum, prsecedeiuibiis duobus cero- nicis, lunica et daliiiatiea alliis, hi supra; fuiie se-
Hmvitt,;/^' tjiioiies iegiljn cappa, vel dieii capitu- cfelarius tiebet caiidelasiii choro caiilantibus iniiii-."
luiii seu oraiioiiem, assjsliiiii ei.Dtim verp ivona' sirare, sicuret ad primaiii liiissaift.VOiricium'Ltix
leciio legiliir, praeparat se diaeoi»:-? i.n daliiiatica, fulgebit, qtiod prajcevilor iiiCipil. Leciio Spiiiiiis;:
stibdincoiiusin tuiiica, cefoferarii cuiii ihuiifer.iiib Doinini, quoe'legniiif sicrit in-proecedeiiteliiissa^:cju:v-
in stipelliciis, siiiiqne paraiiadrepetiljoneiii «J-1G fiiiita siiitim.'Episiola iiitiiilatuf,- scilicet Apparuii '
sponsoiii; noni per chbrum ordinate iiiCedeiilos,. benignilus, Alletuiti, Dominus regiiavil, a! diiobiis ca- =
videlicet prsecedeniibus ceroferariis, deinde iliiiri-" liittir sic.ut giaduale. EvahgeJiuiriiciiin candelnbris
ferario, subdiacono ei.diacono subsequeniibiis arrte et inceftso, ii.pn jirilsatur cin.ssiciiin.Finiia niissa in
piajlatum veniaiit, ubi diaconus incensuni prajlaiP clntisiiuni veiiiaftl, maiiusijue lavenl, ct acceptisTi- :
olleral; quo in ihuribulo posilo, lexiuftvaccipieiis, l.i-is sedeant. Jnierim sacerriOtesad missas privatas -
Lene.diciiohempetat : leddifoqtie icxtu siibdiaooho se cxpediniiU .V-V: Vv-'-
ailJectiiciiihinterChoiUinetaltafehoiiesfe prsepara^ Ad Piitiiani dtto de majoiibtis signis pulseiitiifiiV
luni, ministris sicitt veiiCranl prseeiiiitibrisciiiviiiia-V Pbsi Piimaiii capiltiluiii tenea.tii.yin qiio solUirimorio:;
gna reverenlia, aCcetial, el genealogiam, non can- : de; aiiiore et.dulcedjiie t;inise soleiiiiiilatisV;debetv;;
laiuio, se;i honeste legendo, piOiiuntiet; qria Jeciti, tractafi. Slatini posf capitnluin processio pulstlur;-;
elTe Deumlaudamus a pitelalo Incoaplo, diaconus : sive Donii.uca s.it, sive lipn, piocessioagituf, iiiissa
ineensrim ponal in thuribtilo, -e'tictim processione ninluliiialis inleriJiittilnr, VPrOccssio;!!! sine-cappis,
sua nltare mnjus el -iiiaiuiiiiaie (50) incensei,: et;.; sericis, excepto piiore qtii habet: subdiaconus tii--.
prselalum. posieri, cui scilicet piajlnlo subiiaconus nicain, liiaconus dalinnticamhabehl.
icxtuniiid osciilaiiduiiioffei'al.=Qtiibus j!e!'.'iciis,repbr-i Post Tertiain oiivuibiisriteperactis, hiiiiistris ^,?|.
sitis in locuiii suum candelabris, dum jf'e Ueurtifiu/ qiioque aiiteallafe quseVppiiaudasuiuieii.efiiibus,
dainus canitur g@giin choro, oriuies iniuislratuii - cuih pfajcehtprfespoiisoiiuijj velaii.iipljonatiiIri.chbti-,
ad pfimani missam reniafteanj,uhinii. Thinlfefaiiiis veiil, pfocedunl-hoc iuodO: PriiHits, qui aquani
vero, iiiceiisaioprius diacono,-per choruih iiicensuin Db'epediclaiii
j poiial, i'e!:inc qni'xruceini jipsl qiii
ferat, suhdiacoiio sequenle CHiiitextti. SacOrdos ad candelabra, deiiide qui tliuribiiltini,itide subiiiaconus
pfiiiiam inissam interim honoriflce iniiualur.Ad' Te' -ciiin iexfu irt lufticn, ei diacoiius in.dalmalica, IOKE,:
Deuni laudamus, dtto iiiajora signa pulsaulijr; et quos iiicediinl pueri, el reliqiii bini; ei bini, sicutv
advefsum : Per siiigulos; dtes, dassicum, id est, "esl ordo eorhm ; jiosi oiiineVprselaliiS in cappa seric;'-.,:
piniiia.sigiin. Procedeiiies vero
• Finito TeDetiiniaudamus, dicat j.rselatusversum : -., ficiimf, sedcanian,per :claiisffufti,;iiiillaiii;;stntioiiei|i;v>
iortsppiisor^imejeclesiaiiJiiriiriJ-r,,
Ipse itivbcavil nie ; incceptoque- ah eo , , Degs in diniUufjiet ,iia;Ticia.slatione-antecrucilixiiiiiv^teiit-ij;
adjuibrium; luiic,quaudo Jjiiriia aniiphona ad Laudes; donCc quod canitur finiatur; ad quaiii procissiiiiejii:;
solet impoiii, officiiimnd ,i)iissaift : Dontinus dixil dicatur resiJOiisofiiiniDesceiiditde cmlis.In staiiowe
«diiie,in CIioio prsecerilor Iiiciphsl, quod leflio ecclesise iiicipit ipiajcentor fespoiisoiiuiiy Verbupi
repetalui'. Kyrie. Orbis Faciof, a dubbtis ih-cappis :. carg, tres .i.njjulpitoversum dicaiit In principio,.Aii:
cniiilur, ceroferafii pfesbylertiiii prajcedahl, fiiiiica iiilroituin ciiofi priijelaiusimponat aniiphonani a,
el dalniaiica habeaiilur. Gloria in excelsis-sacert.oii cantbre isibi delalam Hodie Christus nalu.sesi; post,:
acaiitore delatum devbie et celebritef ab oriinibus; Jixc.praifaluvpronuiilia:^,:^
decaiiletur, oratio Deus, ffui hanc sanclissimam. dirat oriitioiiein Da, quqisuniust;qmhipqtens,iDeiis,::
Leciio iriter cbofrim et aliare iii siipeiliclolegatur, Tuno pujsetur cliissiciim.OiiiciumPuer ngtus;_esl,,
tjriaj sic iticipitur : Populus genlium/qpa finilasta- liyrie, Deui cr-sgtdrotuiiiv.m.Gloria in excelsjs Deo,
(45) Id esl, allare misssa maluiinalis.
m JOANNESAllCIIIEPISC. ROTOMAG. .164
a iiihus in cappis sericis.- Oratio Cqncede. Leciio,'..A diiale, Alleluia, cl Evaiigel.iumsimililer in pul-
Piipler liocsciei,;jjd;)a/as,- -in-.cappa.seficnIn piilpilo >;-piio, elCL- ';•:' ///'' -/--./-:/-.-
l.-gainr. qii"a,Ti!titar;stniiiii.Epislo!a :.272 /Muliifa- Ad Vespefas, ant. Teciiin priitcipitim,jisalv/>i.ri7
f/ej etc. Gradtiale aduobus in cappis in pnlpito cnti- Dominns, elc,,ulstipra, capiiuliim 'Stepliaims,:i§0
ietiif Vidcrunt, ei,,iie.i.ncipiatur.;Alleluia. Dies san- inariyrum, liymnus Deus iuorum. f Gloriaellionore,
ciiftcqtus, ibidem a fiibris in cnppis.Seqiienliafihrisjti aiit: Palefactw stint, psal. Magnifical, iriteiim' pfaj-
liodierna, iiiterim dqo de majoriljiis signis piilsenlnr, Inlus majtisValmre el ftiatuiiiiale incenset. Oraiio
Qiiando festivitas isiia.Vvelaliadupjex iii Dominica Da nobis, Domine, quwsuiniis,Caalores 11'esiiicnji-
peciirrit, Jiilnitiiiifiat aqua rbenedicta abbeljdonia^ pis Bened.icainus-Domitia. Iuiic sacerdoiesires (!e
dario, Vet.jjjse si.nliiii:,iiici|jiat.Teiijniii:,quse ,_dinft . Sijnioribiisad gratlusin Cappis incipinni;^ _4jj;ja??iif.
.....
c_:fiiitiirvatliLeum.^qu^ et soli-. Fiat procftssioad aliare heaii Toannis, qrtod prteln-
i.is;coriiplet .obseryartiias, posiea iii clibriiui horani lus iiicenset., -f Cttmque(compiessel,f Vtilde hono-
fiiiiiurtiSJieveiiitur.VIiiitnlibiisftjslis.oiiitiesqiii mis- randtis est, quem dient unus de sacerdoiibiis.=Or.ii:o
sVsiVoricniiinni Vniicbiiiniiinioiieni.vadiinl,excoptis Ecclesiamtuam, sncerdiites stiljj;ingnrttBehedicaihus.
1liil qui prb, aliqua;i^aiipiiabilicausn eonsiillb prse- In reditu in clioiuni de Naiivitateiiieiiioiia; Gtiddca-
i.iiiose a.bsiiiient.islc eiinft) in bnmibiisDomhiicis.., , mtis, De bcala Marin...iiieftibfia:.:4/in,'i=V/i€,'/«jiijj/orIs.'
VNolahdumaiiieiivijiiod.quancipijpiKjlijjei,.(eslivj- ; f Posl/pgrtum, oratipMeus, qui saltilis, ,cei'ofer;iiii
ihfiiiii; (iiipliciiihiiIh,qtiibi!S:pfselat.us;niissriin .debei Benedicaiiius. ...
«elbbiare, iii Doiiilrtica bccurrit, bencdic.io supef ; De saiiclp Jpnnne (juplex iestiim agiiur .simjjlex,
Teetoreni iibbdoiiiailariuiri'atf niissam iiiaiuliiinleni g quotl dicitur tertise dignitatis. Eodem ftioilo,;per
(ialiiiur. Ift fefeciOrioTeciio /??' principio, cleiiitie oiiiiiiasicul hotntum esl in festo beati Slephani, sic
seriiib, Vpx spiriiiia.lis Aqu;lg;,;ei it\,\ serriip.-.es. efiani de Innocen.tihiisetde sanclo Thoina sihe dif-
per sejiiiiiianairiassurtiahiur,;cufti Qpusfueiil, post ferentia pJoservaiiir. (Posl Lnudes) fial: proicie.ssio
Evaiigeliadieiiim.VV ''.';"; f - -., ; vvVi_;.i -_W_7f& acl allare sanCti Joaiini^, ibi hiceiiisnioaliari,
'.;":AdVYespefas isigha sicril iii; yigilia. ijviilsanltir,i et diclo psnhno Benedicius,djcaiur pratio Ecciesium
caritores chofuiiiVfegiini; caritbr helidomadaiiiis iuam. Saeerdotes uantoressiibjuiigant Benedicamus.
dftxtfi chori prirriain aniiphoiiamV,g)f_giiicipiat," D.eNativitate memoria, de sancto.Stepliano iiiemo^
scilicet : Tcciiih/piiiicipiiim, ps. Z>?o;ifDominus. ria, de, beaia Maria iiieiiioriaj cerofernrii Benedi-
Aljtis catitor sinjstii, cliori aniiphpiiain seciirilam;:;:,camus. "..''. .:::- V,- '- i-.-.ri;::.:^
iricijiiai Iieilehip!ldnept;psd\..Cohfitebgr.;nliaj (iistri-, Ad "VesperaS;ant.Tecum:pj'/)?ci')j?'?()??,,eic,,;iit,isu-
Iiiirihtiif-ctlijiiaiiiiifVbmnes cifiriVpiicuuiale.; , pra, eapiltiliiniQtii iitnel Deum, ,i| In.medio, Jiym-
C:vJJitii-,
Ithri eurii capija"et xefeis pfselaltis dii.ai._lftiilijaiie. iiiis Exsuliet. 'f Valde iionorqndus, ant, lnihedio
_fq;V:erbiiiti c«rd,;cnritbresndjithcio sihliertio canfenli Ecclesiw, Ofniio Ecclesiam. Canlores subjtiiigaiit
ift-Cappis.I!yiftriiis"l4 W/is biitis 'curdine._yTttnqttam Benedicainus.Tunc ires de.juiiioribus, accepiiscap-
spbitsus.'.Aiiiiplibiiahi;;liodie Christiis, prinioi et.i; jiis seiicis, ,ad gradus ineipiant_.SjDignus a dignis,
postrelnO prieiaitis ihcipiti ei jola xaiiituri, psal.; clfiat processioad altare Innoceiiiium, qiiqd piisela-
iltignijic.ai: lhIefliir pi-ajiaLiis liiajus aliard iuceiiset, tiisiiiceusel.i' Accipiunt.f Lwiainini, oralwDeus,
jief cAeteraqubijhe;aUaria iricehsuiii pbrletuf .VQra-" '"/ cujps :iio(iterpq,;:canilbresBetiedicgmus,;11J. rediiu>de
'tio;Co??ce</e, gtidiiumus,C&tilOriis'A\ciiiai Benedicditius,o Nativifate membria,^desancib "Stepiianoiiieiiioila,
'•Domiiio;SlnilhVtres djacbrii ih cappis ru.lj.eisatl: debeata Maria iiieinOria. .;';';',''- ,',/..- .'., '-:-
gvadusViucipiaiil fesppiistiriuhv;Sancte_; luiiccai • (ln feslo Iiiiioceniitiiii,)TriLaiidibusprbcessio ad
jifbcessioaci altaie saiicti Stephahi, pfielaiiis aiileiii V.allare eodem inodo quo supraV , V .,..;.'
: iiiceiisel all.ire; diaf.onj caiiiehi vefsum Ul. lub Ad Yesperas,. Canlores hebdomadarii. adjuiicio
propitiaiils/Vevsmit Gtoiid ei liOiwre,uaus de dia- Vsilii leiiiO iii cappis sericis nd gradiis iiieipjajit
Cohjs dicril,Ofa.ii.biDti itqbis, 'tliacbiii sul.juiigani. ujjliles Clirisli/Finlprbcessiqad ajtarebeali TJiohiaj
BetiedtckititisDoitiiho. Pbstea rede.it'•'pfbcessib;ijv; vebdein modbqiibdiciuiii eslVdealiis. -. ..;.;
chonim cantnndp Jnviolata,. f :Ppst pattitm-,-pratia (In festoS', Thotnw.) Ad LaudesfiaiprOcessload
DetisyqiiisqliiiiscelertiWy pucri ail.gfaqussubjtingavtt altnre, sicuf siipfh.; : . V . ,/"//--/'
Beileaicamus'. Ad 'Conijjleloiiuiii aivliplipiia Mise- 2J7 I» vigilia Epiphaiiia3,Vnonacum driobus de.
rere; etc, hyiiihus-Salvtiloiniuiidi. f Cusiodi tios, niajorihus ' siguis pulselur. VV; - ,
A!itiphoiiri'A//e/?Ma,:'Fei'_)Hm.'i''"' SoieihnifasEiplpIianisecuin.niagria revereniia ce-
274' R° S- StephiiiiOduplex festiini simplexrigi-;• lebfajiir, qtiia iin ipsn iriulia saci-aiiienlnj;ecoliin-
ilribiis sine cappissericis, Cliri-' itir. Allariaqrioquebmrtiaparaiiiiir.sigiiajj.tilsaiiiur,
; ilinvifiviiialpriiiriia
sfHiriiiafiiiii.Hyiiiiius;i0ei(s,f!ioj'w?i( miliium. Inpfinjo ui sripi-a(iiciurtvesi,prseteradMaitiiinas, luncenim
iiocinino, aiil. Beatus/Stephantis, (Juain impoiiai atiexcilandos fralies non piilsaiiir classicum, sed
(iiaboiitiscaiilitni ageris inaj'pii in choro dextrOpost dtio miribfa sigiia. Omnialuiiiinaria quse circa.iiia-
pfiofeni, psal. Beatusvir,; anijphorta'2 Constiltiius, jus allare sunl, exceplis irihuscereis qui siiiii co-_
alius diacOhrisiri siiiislro chorP iua-° Vrain iiiiari, accenduntiir. Aiile singiila alla.ri.a,sin-
; quaininipoiiil
jpfi, efc. Pfiihuiiv fespbftsofiUniSiephaiius atttetn,:O: giila luminaria pprinnlur. Ad A'esperas canlores
quoil Cantaiittluoad ffadhs; siiftiliieroinniii respoii-. .liebiloiviadiiriicliorum reguiitiri cappis aJbis.iPri-.
sbfia biiii et bini cantaht, jJrioi' ppiiitiir ad sexiiiriv ma antipliona Tecum priiicipiupi, impoiiiiur priori,
respbnsbririih, sictil seniper ii.iihiplicihus festis, et csefcr:e 'siiniliter seiiiofibiis iHipoiiuiilur et sine
atl iionam lectionefti,etc. TeDeum Itiudtimus,f Po- piie.iniaie finiuiitur; pi iorin cappa ad gallos deau-.
suisii;Dbihihe;que\a prielatus dicit.;Ad Benedicius; raia dicat "capi.lulum'Surge, illuininare, Responso- .
aut. Jiiipii sujier, quaih pfajlaiUs sibi delatain a dia- ; riimi in cappis crocCis .ei., rubea : Reges Thgrsis^
cbno criiilhmageiiteIhcijjiat. Tunc eaf proeesgio ad; Hyiiiiiiis liosiisHerodes, vers.iis;(jmiies xte/Sqbu,.
allafe, iiileririvpfaelatusuvajhshllare et; uiatiitiiiale Aniipiipiia"'i/«g?, bis inipo.iiiliir, et ilef caniitiri.
incehscl, pbstea aiiiire beati Stepiiani; fiiilto psalmO Oraiio Corda ntistra: ."V-
Behedktus, et anfiplioha,' seqtiilur oiatio Da nbbis,. Ad; Mntuiiiuim iiivilaloriuiii el Iiyiiiinis riondi-
guwsutnus,Dotniiie,tliacofti: Beiiedicaiiius;Domino.': cuntiir, sed aiiiiphoiia ad prioreiri delata, ab ijjsb
liirediliiVileNaiiviiateiiiemOriaVeiburh caro factuhi ' Incipitur sic : Afferle Doininb; psalnitis ipse,"e;c,
esl. ~f-Beitedkitis qtii venii;:D.e JjealaiMariit Vifg-q THiertio iiftctui'iio,ant. Veiiiie,psahnus ipse, siaih.o
verbo:f Posi ptitiiiiil,Oralio.Detts;qui suktiis, cero- . psallatiir lotus. g7@ Tnntuiri ift die djcatur:pfs>;
Benedkamus:
{erai'ij:-subj_iiigaii'l '''.:'. dicla antiphoria cum psalfrio; per bciavalri, aiit.
•:"Ojrii'itim:-a'd:iiii^am.-E^^ ; Adoraie Domimm, psal. Cahitite,t.jcic. Homilia Iit
iidiiobus' In;caJ)pis cniuettif; Epistola "\a.V 'cappa-legitiir cunv ccrofernriis.Noiiuni reponspriuiii
" Voiidit.br
ptilpilb Siepliaiiiisplciiusgtaitti et fbriiiudinei Gra- - iit Columbd',a iriljiisiii cajipis Caiiiliirfhec ifcfafiif."
ACTA'VETERAV m
Ail legeiitlumEvangeliuhvFticitim est, accedai dia- A l°aiiiuin/_efigbns se praliiiUsi'et sfblnhfassiihijiis;
coiius cum piocessione, sicut.-diciuin est..;in nativi- slans aftle aitafe absoluiiphein faeiat; dTfttje iiiiiii-
taie Domini. stris ad serles suas ih ChortiiiifeveiSis, sncilsia ci-
Ad miss-tmbuiciiim Ecce advenii. CaotOres ad- nefes, qttos de palmis prseieri.ll ahnl paravii, alfe-
jiihcto lertio ad gradus in-cappis canlenlifyrie, Fons ;fa"i; quosipso'leiientb pfaj.laius benedicens, pi sulV-'
tjonilalis; in pul.pito, graduale Oinnes; de: ' Sab.a, priore aspef spriiira hiihisffaftte Vnquai ibenedjcta
' : - '
AlIeluia,:Vidimussfe7/am,e!C. aspergeiiS,:stolain Ipsi sribpfibii tribtinl,: etsibi' pf i."-
: ln refectorio lectio Cumnaius esset, cum seinio- itvo cifteres imponat el aijuijtaspergnt; deihde Sfolani
iiibnsad idem feslum perlineniibus. fosiimai,;aci eideiri' snbpfiori cseteriSque frairijjiis
iAihbciava Epiphaiine usqtie ,ad Septuagesimam Vcum magna ebrois coiitflilone veiiieniibus, et corahi
legttnlur Episfolaj beati Pauli, et per idefn lempus se geriiia flecteiifihus;cihe es Vitrippiieiis, .siiigujis
(juolidie bis corrieditur, etiain feria sexla de-'con- : :ilicat :Memetitb qtiia cinii; es,,;ele.,,sii!jpribi'e siiigii-
sUeludine apprbbata.- '-'-. ";_/;' '.': V-V- J:)s;'2§2: aspefgehle. VinierihvVbanietjifViriiililihbiin
Sriftimopere.auiein providealur ul anfe Septua- "/ Iftiinuietituf; ciinvversibus psalmi Betis/miseretiiur
gesiiiiam Epistolse benli Pauli. finianfur >;pfoinde nosiri; repetatuf, quariitini opiis ftitiif. Ppsi clafos
eiiaftisi leftipus breve fuerii, a crasliiioVGircuiiici- :ciiieres,;pafata processiofte, dicai,i)faj!atris iiv se.ie
sibnisin refeciorioincijjlariiuf. Uisloria Dotitine, iti ' suairi chbfbVersum 'OsiendelioinfiDbihiiiits^wbis- _
ira tua, anle Domiiiicaift post octavanviEpiphahiaj /curti/ Ofatib' /Concede 'nqbis/;:Dbinihe;Vposiea-iif-
ntinquam incipilur; qnaifdo,verb in.priifta Doihiiiiea >:clio,tlaaritipliohai;Ea;-iuWinOs,;©ohift/^^
jibsl oclavam Epiphanisa Seplugesima 270, occUr-;^>ad prOcessibiiemcxeaiit', VlSrilji.is ih iiric jjf bcessioiie
rit, luric exneeessitafe: dimillituf.: V --, ':: ">' ?/ - ecclesiasticls indumehtis debetiiidui.:;PercahI,ni;i
Feria seeUnda, iriLatidiliusVaiitipIionaV: Miserere, > aritiplioha anie refectoritini ciiin iino; yersu;psai;, i
ipsalraus ipse, capiluJum ari-Lanries' bnvnibiisVferiis fSahmmVtiieiac, subjungatoatia: Juxlti/pestibnluni;;
usijue ad ciienVciiierum :/figilaieetbrtite.:Pfostra- '-; qua ante iritfoiirim ecclesiie fiiii;a,'.Iiiaiiii_im;-ciiip
iioiies.el ijreces;resumuiiluf- Nota quod si lempus ; caniOres in.cipianf, qtiiluis i]ii;6ininli.anTibTis'/Sghcie
Ibngtim ftierit,- et npn suffecerint Ejjjs.olse beati Jbtiniies Bapiisia; processio ingrediaiuf eccJesiaij!,
Pauli ad ieciioriem refeclpriivusque ad Septuagesi- -quae dum percahlaiuf ad 'gradns, ihierini sacefdos
ninni, assiimendcesnnt leciiones sanctofum. - elminisiri.reyesii.iiiiur. Firtiia Jitaiiia silie bratVoiie
;
; Sabbaio. anfeSeptuagesimam, A//e/uta:arile Ko- - bHicitim;;irtcijJiaUir _Visci'ef?s':omnm
jiam dicilur,fn Vesperisia.cettif. HaC ianiien Vdie, ;deiftCej)s;iii;pmniQiiadfageViiiiadiacbnus-ft siihd:;;-
^uando purificalioi beaise Mrifise occtirrerit,; quia conuspiftiijbiis dieijus usqtie acl cbeiiani;Dbri]ini,ad
Vesperas de.fcslo'eiruivl,AUeiitia,in ipsis Miealur, et --' itiagiiaihiivissam de teiiipbfeilebent iiijcasiilis nii-
«liani.iii Gonipletprio.. de; Seplllagesi^ha.,tiinci ad ltistrafe, eiiam diebus DbmihicisV Oratib Prm.slq:,
Yesperas mempria .tanltimj Tu-A.b'.: illo die, tisqtie-'- (tu(Bsumus,Dbtniiie; cui diaconris dehetproeppiiere
P.;sphae Yespefa.s.: Jsaus iibi,:Doti.iiie, r_exjetemw_ /Flectamus " getiua;.el sicbihiiihhs feriisXjuadrage^inia;.
g.oiiw pfo Atieiuiq diciiiir iiri,piiftcipio Horafum. - Epistola Cbhvertiiniiiitid {itie, quise,dU.iriVlegiturVfrn'-
; Ad MalutinuminvilaloiiuniTJ»'a;occi/pe!nMs/afi>)?i,ti'.eSrreCalceeiitgg§:se.'GiraduaIe3%ei'e?:e.mei.;Trn-
eic .A"d primniiv lectionem iegiliIr;pr.ohjgiis Cuin '- ClUsDoiiiiiieiibtiseciindtiiit,rilterhaiini dehbtxahtari,
iiiilioGenesis.: Piiiiium respojisiiriuniTjirfifUic/pipy, EyaiigelitimCtitii°/ejunati$'.;Of_refl=o.riuInExtilitibbielAii
psil Deus, etc, Noiium respQiisV.riuiiireiricijjiiui''.Tc iyesperas pfiiririiiisigiiiiiri,qiirihdpSaiictus cantatujii
Yersiisv&Bce/siis sijpei:omnes, Saiicla qjiippe Eccle- -.- est, pulsari iiicipiai,VadVsecundum l:Per pi?i??Ja,cesf
sin ahhincvusqiie ad Paselva urgana stia, ividelicet'--set; pOsi/Agnus;©eipsebUiv(liirtf:slgftuhVi;;Comrhviiiib
' caitlita. lselifiie Alleivia, TeDeum 2§Q taudanius, =: Qui meditabiiuf; quS';liiiiia 'delj'et;piilsai'i ifeiiiuiii
Gloria in excelsis Deq, Itemissg est, suspendit; ; sigrium.Adiilfihiaftiorktibiieirtl quse"diCituf supe.r
VPer toiuhi teiiipus SepliiagesiniieiVsicut, dicfum populum, dicat diaboftus"Buniliqid/capiidvehrq,
cst in prima Dohiinica Adyeiitiis, >ad:jftagftaiii,niis- '•'-> post quambratipiienv^cIassieiiiriiiilertur^SSCefdOs
saiu diacontis et siilidjaconus casulis iitaiilnr. ;- .:='-qiii missairi celehiavlt;{riisi fiieiit diiplex • fesiiitiJi
v Domifticain Quinquagesiinn, iii fefectorio ;Icclib vel dies SafiLati iil qub hebilbirtadafiusiieijdPinailaj'
Assunip&iiJesus, SernvoKidesesf religionis.Ab;linc;die seqiientis Vcspefas iriclioSt!;Vespcras ibidehvad rii-
qusjcuiiqtieiesiivilasoccurratjejuniunihoft solyituf. tare incipiat. Post=Vrisjiefas factp brevi irilefvalip
Iii Capife jejriiin vhvilalorium i?t ?na??atua, eic. pulsetur cymbalum, eieariticbeniifuhi;"V ''.'/".'?;
His qiiatubr diebiis ad Malhiioum et Vespefas t^n - (Feria sexta.) SpieiidriniViamehviqubtlaCapilb
ijini capilula pfopfia dicuiitiir: cl .oraiioiies',..sicut -';_'jejhiiii usqucJad coeiiarii Ejomini singrilisdiebiis, uisi
iiV-oiniiiiJus-aliis.diebus':OuaHr_age'si_n(Va_v_;VVad'.' jioras -; in Doniinicis,; jjosi 'Teftfahi;-sepiiehi cuiii
vero dicitur collecta Domiiiicalis, seilieel Preces por ; liiania dieuniur : ift i jdleljhs.fesiivis ipsahhi
stras. : : - "V . : _ ;.;, ,;/,_j ,;".;•-.-..;:':. posi Pfiiham
V ifhinediate.'""'. . '..' ;':v':.-V,:°"/;/;/.,-//: V = ';
: Sciendunvestjjuod a Gapite jejnnii de .esto tfium
ieClionuiiihihifiil usque a.d,Pascha,,,Hisi:;COlftinie--. .,:..Dpftvinicapriiria -ih. Qiiadragesiniai; ad missariii
.livofatiolaiitum, et missa ifialuiinalis Siiii Pomhiica :J) biilciuiti,iiivpctii.it.PtCfJdi^. </lractiis Qui/liabitafi
eveherit, exceplbin ramis paliiiaiuiii-Sciendiinv est V V
queiii qusitubr alieriiatlm c-ariaiit, etc. Hac die ppst
qup'3 si in Cajjitpjejtinii fesium noveui Jectipnurii Coiiipietorium sacrisla cbflinam iriter cueriimi ef
pccurrat, In crasiinunv differenduniest, -In :capiiulo allare.proiehdat, lunc elianvcrtices ef v284 linn-
leclio Citmjejutiaiis.: Hab die;el binni; feria.quarla gines «oopefiat. A sCcunda feria ,Quaaiagesiniiij
el sexla Qiiadrngsimae leiienduiii VCstVsileiiiiuin, ln usQiiead Pasclia, exceptis ifestis, adiiiiilium;:pfiiicl-
elauslro; (lebeletiam uriiisqhisque, loeo.prpcessioiiis paiis Hofse duin-G/o;;?aviRa<?^:dicitur,;ai) piimibiis
quseillis diebus.solel fieri, slalini post exiliini:2@i: sirnul sijperformas.veniaipetatur.--;_ Vi; i
a capitulo dicere psalriiuiiiJIiseiefe mei, Deus. - Scieftdunvquod inOhinibus missisquse de Qua-
VPosl Noiia!i!,:dtim.psaliiii familinres (licuiitur, a. - dr_j.gcsiiiiadicuntrir coftiita debei esse cOJIeciadiiih
secretarib"ii.nuindejnajofibus sigiiis liibus vicibus VEyahgel.umviegiiur, &ed lecto Evahgello :stafim
hioilictihvpulseiufri quo^Vaudiibpniiies in- chprpse , expaudalur; qiiaiidoverofeslum celebfririiiuhi'Vbst,:
discnlceeiiljiiisi prbjjteraspeiltatem fiigbris eis vni- ; finila niissa diei pfsecederills-siatiiricblfigatuf icbr-
sericofdia . Dal ajjrselalo. .Deinde -yeiiienie, prsejalo iina, quse tanien-ipsa die"dhm missa devQuadfage-
aiito majus filtnfe cum sacerijote Tiebdo.nVadaribet; simacanituf debet esse pfotehsa; ih quaftiissa se
iiiiiiisiris.hiji iajjeiuin deliet icsse expanstifti, iftci-V. fralrcs super fofmas nd caiioiieHi-ftoif' iiicufveftt;
jjiiti jjf;i'laltisaiitijih-.iiainPgrce, Dqihitie, ^i, iy\e_apl, ; quadieposiCoiiipleloriuhijiisiaJiudfesiunibccuf-
jbiprosifaiisejiieni.psafinos, siiiillitericoivveiitiis iri rat> eorlinrii-.sicul solet, exteridaluf;; - ' v -i;-:
clitsru.VFuiIiispsaliivis sinelijaiiia cuui./Cyfi^ eleispn i -JNolaiidu.ri -qiiod feria; secuntJa Qiiadragesiimie;ad
-}<v? -.JOANNESARCHlEpISG.RpTOMAG. _ .. S'$.
. cpllatioiiem;incipen.daj sunt .hoiiiiliaj.Quadragesir Ai Lrepetitioiie nriliplioise$e forie, .subjiingil p"aj;afi(i_s
«vaies:;:; ;i ."';;;.;:v'',";i"",::.""-:::/.,/::/:.'„ f:.". - f Betiediclusqnivenit, clioro responieiile iiomtiitii
/(Sqlibaiqv icmpbriiih.) Sabbsjfo ad missaift, .oTfi- in excelsis. Oinlio-O/uiiipo/ciissempiierne.Tuoc pios-
caiiri Intfet orqtib. Oralio PopiiHtmiunin, ariquam siini iiiiiiislii desuis neeessariis piovidere. Pulsaio
dicalur Flectaihus-geniia, et dicalur sine Dbtninus classico inelioaturOfiiciuniDomine, he ioitge. Saoei'-
vobiscum,ctiiupmiiihiisseqiieritibus, excepla iiltima dosel iniiiistri proce jenles 2Q|| nd allnre palinas
aiite Episiolaoi. Leciio, Angelus; Domini legntur mnnihus geslent. Minislri -cnsulis indhti siiu. TiaV
hsque-adillufti yefsitiji Beticdifiusesin/firimmenio,; clttsarqtiatuor caiiteiur, sicut prima DoininicaQria-
exinde eftiiiilfactiis iiicijjitufvcujus jjfiniuift versiim dragesimse. Ad passioiiem.Oominusvobiscitmpfojjt-.r
dimidium iqtiniribrTralres sinvul, reliqubs 2fS5 Dominicani dicalur, sed Gloria libi, Dottiine,loeo
iiiril et bini dicalit; cliorus vero primtuii yeisuiii ab stio taeeaitir. Credo. Olfereftda Improperiiui;,qutfe
ep quod dieilur E/ Igudabilis, accijjiat.. Tuiic post dum caniiur prinio niinistri pnlnjasoffijraiii, deinde
TiheniCieterofumversiuim Bytnnum diciie, seinper prselatiis, et reliqui bini el bini ordinate venientes,
sedcridp repetai. Posiquarii iractus fuerit Vfiniius,,a quas sacrisla stisciplaf.Propter laborem officiipost
jifsediciisquaiuOf,priiiius ffefsus reincijJialuf. Hunc praftdium dorniiaiil; cumque tempiis surgendi frie-
Iracluiii iii suis higris cappis laneis canunt, in quo rit, tiaum de lliinoribus signis pnlsetur, quo aridito
(sictii iti snprasciijila Doiiiitiica descriplum esl) in .Claustrunivenieiites, primp (sictil hiosesi) inatius
viciss.imseiieanl. if>o????'?ius vobiscum;oralib Deus, qui lavent, deinde jjulsala Nona proeedant. Hiijtisiriodi
tribus pueris, sine Fleciamtis geniia. Epislola Roga-. ineridiaria observanlia a Pascha usqne ad lluleiidas
itius iios. Tracttis Laudute Dbtninuth,in choro aller- „"UOciobris, exceptis diejjusjejuniorum-inquiljus pbst;
naiiifti caftietur. Missa istaViiria collecta lauturiv Nonam comedituretdorniitur, teiieaittr: Unc-tlieet
iinjiui'.; :; -".''- jdeinc.epsvisque ad Enlendas Oclobris coiiveiilusin
Dominicaterlia Qiiadragesiin-ae, ad Couipletoriiun claustro sedens silentium teneat.
aniiplioiia Medig vita,' psal..Nuitc diiniilis. ln caneiir Feria quarta ad niissam Passio DotniiH,sine Do-
dp istani ahtijjhoiiain, ;cuin yeiiitur ad locum, ulii mintis vobiscumel sine Gloria tibi, Doinine:Appro-
tiieiliir Suneie Deus, debeiilOHIIKJS ler-in. profestis piiiquabal dies festus; hora qua diacPnus dixerit
iiietitis pfosterni,
' iri diubiis .Yerb.iestiyis laiiium ' -Yetym-lempli scissum cst, coiiina cadere pefniii-
iiiclinail. .,' .;' ;: V talur. . "•''". l r"; '"
; Dpjjiiiiicain Passiohe, ad priinas Vesperas, ant. Ad Vesperas et usque adinissarii ih erasllno signa
Benedklhs, etc, .'$ Circutndedeiunl. f Quotiiam sicutin Domhiicisptilsenlur 2S9 prselaius dehet
tribulalio, sine GiofttiPalri, iteruhi Circumdederunt. cantaie Vespefas.Ad Yesperasantiphona Bcatiisvit;
Nbiaiidriiijqhodresppiisoria lain adMaiuiijiuinquani psal; AT!S?Domimis mdiftcavefii;, elc.' Capiluluii,
adHorasquuj euiii Gltirigsoieiit dici, reineip.iuii- Allende, Domine, ^iCircUtiidedertintitie, qtiod caii^
liirusqiie ad Pasclia. Quod sifestuni ceiebfari.cpii.- tare debenl caiitoies adgradus iri; caiipjs sefiels.
vingal, vet inissa dicatur quai 2B$S noii si.l de.jias- Hymntis-Tf.r.iZ/ttregis, anti Tahto tenipore, qiiam
sio;;e, filoria Ptitfi solilonipre cliciiur. Jirselalusiiieipial, et duO altnria inceiiset; statiiii
Doininica ift rainis Palmarum. Iu Laudibus anU i; incoepia antiphona, incipiafilr MagiiifiCai.Oraiio'
Opcufrunl 'lurbuf, pS.nl.BenediClus.Hic sciendiiui Respice.,_ quwsuinus,Domine,qu;e tribus diebus ser-
"quOd, sitimtraiisit piocessio beaiasMarise per ierini- ..quenlibiis.-a.domnes Uoras dicalur, prseter ad Prir
iipspafochiienbstravfefendOcofpus Doiiiiniad.lbcriiriC C innmet Tiompleiorium. Caiiiores in cappis sericis"
Ubptttaluni,'auditp cynibalo ejiisdeni prbcessirinis, dicant : Benedicainus Dontiiib. Nota quoil" qitaildb
deheiit pulsari diio de ftiajoribus signis in honorem auiiiinlialiODoinini hac die occurferiij Vesperaj de
Doviviiiici cbrjjoiis. Ad Piiiiiaiiv,inanepulsetur, niissa feslo agilntur.Regiila ad pranditun hae die legatur.
isialiuiiiialisiiileriiiitiilur. Iiv capilulo leciib C.BIB CoiHpleiorhimhiijus diei solitoinorediciftif alisque
uppropiivjuassei., jSiatiiu post cnpitiilum processip proslfalibne. HnC die si qnid irt ecclesiaj vel in
piiisetur, Ad Tejliaiii pulsetur, ppstea beiieiiicaiiif clauStro, vel in cajtefis oflicinishiuiidaiiduniifiieriti
-
iiibre.aspefguftiur frnirtjs.; (ieinde emundeiur.
.;iqun,et sblito;jEsaui/t
clictnoinfione : nos, Doinine,.incipit hebdo- Feria qtiiiita in ccena Dolnini custos ccclesiaj
madafiUsTerlinin,:qiisediimcariitur, ipse cuni aquse Solliciteprovideal ut ea liora ati Malulinumsurgaiurf
bajulo iiiore soliio aspeigii oliicinas. Post Teriiam quod ante lucem stio iiiodospafiose:nocluriuuiiOSn-
sfalim bidiiielur pioeessib.videlicet aquabenedieia, ciiim coriiplerivaleal. Hacdie sicivlet iii seqtieiiljbus
candelabra, eicinx discoopeiia.jOihiiesdehent lauV, ijuabus, ad lloras fll;prostralio. IriMatiifiiiisistbruin
pfesiiyieii parochiales quanV.alii fiatves liiiic pro- dierum per singttlas npctes vighiti qualuor tainlelaj
ceSsioni i.iiiefesse.AntiphOiia;Aiifesex dies, etc. In aute-hiajus allarc prajpafanttus quariim singulajad
intfojiu e.cclesiajhea:ise:Mariaj.%CIirnii Viigb,ie.tc. iniliurii cujusquc 290 anliphoiiaj vel responsorii
liide-itigressi cliorutn eeclesiiJj"beatav'Marise'ih'0rc exstingiiiintur. ln liac quiiita feria ad Maiuliiiiitiv
•se.habeaiHalior.uiii.Debet cavere clericus saciisiise pulsaip classico, iioivtliciiur Doiiiine,itibia mea ape-
(jttod isiiigulis canouicis nostris raiiios distfibuai ries-,lieijiie-I/CHS, ???qdjvtoriumnteum; Gloria Palri
JjeriedictOs. Dum rami -2S^ disiribuuiiiiif, caiiiturJD peniius inlermittitur; iiiyiiaioritini quoqtie nonca-
a.htijjtibnaPaeri Hebrceorum,etc. In reditri prbces- hitur, sed primam anliphoiiain prselaliis incipiat
sioiiis, ani. Cwperunlomnes:i\DoitiiiitisJesus: iteni mediocri voce, sic: Zelus donitis tuw. Psalhiiis Snl-
18..Gwiiaudissel turba. Cum ad jiOrtaiiicivilalis pro- vuiil.incftu; quT.ciiin iinpoiiiliif veuiniii stipef fof-
cessio veiieril lilstatio, pueris super jjoiiaiiicaneu- vnam'omnes pelaiu,:sic adMatuiiriiuri, Landes et
tihiisTr/oiia, laus: iii iniroiiu civitatis respoiisOiiain shigulasHoras his triliiis diehiis fac.ani. Aiiii.p.tipiise
Jngiedieiiie Dotnino. f'Ciimifue audissel, ttinc ite-- . (Jl.•vjjrsie.uli sine piieiiiriaieiiiiiaiiliuf. Prxl.iiiis legni
ruiii;deheiii pulsariduo de riiajbfibrissignis. Iii iii- iipiiain Tectioiiein. Respoiisoriuhi iioriniii . Revcia-
ifoitu ecclesi.aj.Sancti Laudi, fespoiisoriuiiiCiicum- buni,e\C, ileruni, Revelabuht,iiuerim pulselrirclas-
dcdeiunl tne, facla in basilica s;alibne,. versus a sicitivi.Firiito lioiio responsnrib, noii•dicainr versus,
duPbtis caiiiluf. Finiio responsofioprajlatus genua sed staiiiu anliphoMavLis.ificeris;Doptine, prajlafo
fleciendp delafaih sibi antiphoiiaiivn cantore Ave, iiiiponatiir, p>al./Miierere inei, Deus, e.C. fliiiiv
iex iipster, ier ineipiat;, laiifuili diceiis Ave, rex psalinus Lqudgie Dottiitiutirdecwlis cartitur , lumeri
tioster, ctwiveniusper singulasvices, simililer igeiiua a saeiisia recoiidaliir; et si quse sunl per ecclesiaiii
fleciendo, idefti repelai, inteiiivi criicilixus paulaitin; liiiiiiiiaria exstiiigtiaiitiir; deinde hbi finita antipho-
discooperialurl a'U.iullimtiui tpla auliplioiia caiile-: na prajlatus aiuiphonain Traditor autemimposiie.ril,
itii'. Ad intioiiuirt chpii , 0} fiollegeruni, yersus a subito illa canilela quse remaiisersit exstingtiatuf,-
liilius de; seuioribus ad gradiis canietui : Uiius: sicqtie Beitedic.us; el (jiBteraquajVjsequuniuriri ie-
(iuieiit;.iutcriuicoiiveijtiissedeai. Positverstim dicta ifebris ciicaiilur. PosivB^iicdicfiis,Tiiiila aiilipivpha
\m VACTA-VETERA,; 179'
diio fratres iirdexiracriiceeefiesiaj-primoincipiaiii.) VFiiiifa:g@4 erg° SeXfa.iri capitiilurh cOaduheiitur i
Eyrie,-eleisoniquibtts %Q\alii (liioin siiiisirn errice frnifes, lihi cappns tiepoiienles, prajeunle pfselali»,
sim.liler Ryrie; ^/e/so// lesjioiiriennl'; deinde diiohns setnuiiiiiir liini ei liini; quo anie sims puuperes cori-
piioiihtis iifium Ktjrie, eetson ivpeUjiiiilmsvriun i!e siseiiie tlexier (•Iiorus a;l drxlrani ejtis; Iranseat, .
inajorilins a;l gr.iiitis n eaoloie pravimit.iti snlmife- sinisier lomuiicai. nd siuislinin. Tune omnibus per
r.aiil .Doniine; tnisercre.; ciioriis .stilijiiiigal Clnistiis or iiioin nnie (iiupefes Siios nsiniitlbns, et ad-illos
Doiiiiiiiisfuctits es:i Quo .liuiilo, ilii, iiui in Miulni cciiie.f-iis. pnelaltii niluisiar Doiiiini Jestl acciiiclO
•cfiiei!siiiii,- Qhriste, clcison-riii-anl,<lno atl grarins. linl.-o |)i';fciiig;il.'-e.o.liiicnl pruces : Adjutorium no-
f/Qui passuius advenisti. llii rio di-stin crnce : Clni- sffiiiri?i/ inintine-IJomini,Ostend.e.noliijDomine; Do_-
sle, eieisoii, ilno ad gr.idusVf QitidiSiipulos.Illi (!e iniiie, exmuli ota-iiii.em;:Daniiuusvobisciitit..Or;U\o:
siliislfa :fihrisle; eleisoii,duo aigrndiis. ^ =-4;/;/i?t.?'//- Aiii;iies iwtiirtis..Posiea cniiioi' incipini aiiiiplioiiam
nocens:Dicio versn, ili-ii='emiuf gr.iiitis Viiitijjiaiil Diimiiiu-sJesu.s. liiieriii piulniiis liiim.litefei devole
Duinine,miscrere.Ciioriis:fihris'.us Doiniiitisfminsesi; piiiiio siis patiper h is jjetiev-lavct, ;Iiiil,.eo.iergiU,>,
iienim illi i!eriexliacriife :-,I£yie,:e!ei.wn:.l!,\\(ki si- cn|ii!lis elinm a.i e-.eiiipiiin iliius uuilieris tielergnt
riisira-:'Kywifl/u/sbH,iveiu.iiiinlexl-ia: Kgrie/eleison. bl ostiiSeiiir, cni s iii.or qtii nd (lexieiitiii: cjus esl de
Aii gniiliis : Doin.iie,niisefere. CJioriiS: Cliiistiis Do- bni.iiiis sei-vini. Niiilifs,•e'xc'eJ)l.opi'iel,ilo,.liiileo se
ttiiiius: liis iin (iiiiiis, liioxriil pirijlnttis .Morteiii tiu-: |ii';l:<.iiig;it,:suil:C;]|iirr,.riu.sicx. ui.a- paiie - oiiiniJjus-
iem crucis pioiiiiiilinveiil.siijiei foriiias se.pioslei'-- litilea :i!i..iiVei, tju; einrti tmi i!e Jiatiibiis iiijiingat
neiii. Pitir uosler, cii.u pr.-cibiisot psuliiio iiii-erere Viiisiiifiil.r ex nilarn |inr:e raiial. Diim lisecngiinliin,.
niei, Detis, tiOinlioiie Resfire,qiiivstimus,iiiiiisquis- ][j se;iiper riiiiiiliiiiin DominnsJesus, per singiilos ver-
qne per.se- t.ical Atiien. Posie.i [)i;elalo soliilinii s;is |isnliiii Beali iiiiinaculiiti, repetaiur. Lotis pe-
daiile Jmne.i pioi'e.a,iir. Aeeensis laleiiiis, riormiio- diliUs oiiliiiiioi, rurs-.iiir [jrieJaliis suis paupefihus
Titiiii pelaitir., M;iiie siirgeiiies TValiijssolilo mOre aiji.iaiii tiiaiilbiis ir.bnni; eleeiiio^yiiaiiiis qnaief
tisijtie-ailPiiniiiin seliabeaiil, exceplo qttjd iiilssas qiiiilu'0-:* ii.iiiiiniiis,qupsiiiis o_Tw;nt.niinistie!.Quibiis
faiiiihares iioririionnl. :.-: '"''.'.' et iiiaiius 2g||| (iffe-reiisbsciiieliir, (leliinCex ulra-
Piilsain Pi'-.ina,:Paler noWet-ipr.osirali pr-XjmiUaot,' qii-Spairtusiii^i.li eis qtiihris pedes laveiunl aijuain;
_29___i !'i sii'.eDeus, in iidjuiosiiim,-ei liyViiiipVhrb.iQ- mniiVorisUibnanl , 'siipraiiicttun' scilicel ordinelii
, itia'..iuiioiiicij>;eiu'e:iiilip!;o:iriiri
Jtislifiiefis, psul. Detis, ohsefvaniesi, iii iiife.iores a siipeiioribus bncinia
iti tiomitie.Reiiii iininacnlaii; Re ribne, slne Qiihuu- recipi iiil. Cnmernriiiscii i.icollegit sno, sictilliiitea,
qtie viilt, sifiiiiissiiis.solilo<aiiaiit. yuibu i ifrcf >,sia=-: ita iiiaiiiileigia liiin piuiato quuni finlribtis oiinii--
lini lesponsoiiriiii Vnus ex duci/ulis, ille eui ciira b ;s siihmiiiisirei:; eleeiiiosyiiniiiisvero siiigulisduos-,
caiieutii respoiisoria siiperilof.is coniiriissa esi, iii- iiiiniinos:'p:iu-;ieril)its liiljiieiiilos ftiirtislretV quos
<;i[)in!,'elveisiim caiial, lesipoiisoiiiimreiucipint sii!j- oniii,biis-p.iiiperibiis.Vqiiibiis n;juam iiihiistrnveiunt,,
jiingeiis vtT.-iui.ii Cliristus fticus esi. Qtio faelo pio- siiiiilfief iiiamVs osciilniHlboffeirnnt,Peraclo inijcieni
slfnii, timisqiiisipieper se srib silenlio sojilas-pfeces." Iiiie sniicio ei piis i.j.inti.imsdevo.ip obsequio, cari-
tisqiie coiil'essii>;;e=.itilicnt,".coiifessioin atidieiitia fini, Itiqiie1l.uiniiia-o, iiiclinali dicant ter Kyr.ie eleison, >
deinde jireces (jii;t)-seqiioiiliir;et Miser.eremei,,Deus, Prt.g? noster; piaialtis tiicat Et ne nos, pfeces Tti
cuiu soiiia orauone : Dotiiiue,_sancte-Puter , "sub mtttidiisli. Tu lavisti:.-" pedes discipuloruiiii Dotnine,
sileiiiio liiiiniimr. S.cijiiefVfc-losigno sufgant, -'capi--n, cxauiti orulionem; Dominiisvobisctini,Oratio Adeslo;
itiltiiiiiiiUNiiil,ubi pio.iiiiiilaio kaleiniario, !s:isaucii Dowlne ; deiiiile.ad liivatori.iim'iiiniiiisabiiianl, re->
el biiines alii, su!) si.ieiilio."ab':uii(iqu0tjueciicnitn'-;; sliinptisijiie••cappls, fncip- |)iij'vo -iiilervallb de sui!»:
qtio diclb ; iiiftiienle pfajailb , leiiio Conveitietilibus) ntjcessil.-itibtis sihi prov.irieaiil. Pniiperes-ducanfuf
vobisin unum sine -Jube Domtie, et siiie Tu: aulctti, nd eleeiiio>yiiufiam, ulii data iiiiicniqiie praebeivda"
ISgaiur, siaiiiiiqne labuln lecilelnr. De/iincli' si>fue- (51)*)iIneoruin arbilrio relinquituf vel ibi coi.iiedere,
fifti .pioiuiniie.ilur, illisqii.eniisoltills, dicio Beneili- vel seciiiir depininre. Oniii vero NoiiaVcantaturj
Ciie, piiino, siciii liiOs estj de ordiiie, ifncte:ui',; prseltiiiis ctim lhiiiisiris IiQiiorifice iiiduntiir. Aiite-
de iiile qiiic ngenda siuit iisqtle atl ciastiinuii capilu- . (juani liora liuiaiur, secrelariiis niiiiin demajorihus
Iriin ofdiiieiiiui'.iu hiieicaiiiluliexcanl niliil liiceiVies; sigiiis,. lef iribiiiciiin.pnlsel. AffhiepiscopiiS =(61);vet>;
ci perisiiid leriiptisextoto iii ciiiusiro ei ift aiiis olli-" epi.-;co]iris loco ejiiseodie ggg iibsoliiiiiuieinsoliius-
ciiiis jil;;s,soliiosileiiiiiiiH Oljs:;rvent. esi"frifiviiiiisiiiipeii.de.re;tjtitis 'siforie contigerit lioii
2S3 Posi. capitiiliiin iniJicet pueiattis pfjeposiio a lesse, (iictis septeiii psriiiiiisnbsque Glqria Patri,
bt_ tfeeiiiosyiinrio qtiol panpeies nd Mainialum s.ici.il"'facliiiiiesi in cnjiiie jej.:n;i, prselnUis eos
iissiiiiil i;ebi_anl; (jtii aiiteTeiiiuiii iii:ist;iilici inlegri a::s»Iv;.t;:.fricta atjteiii absoluiiiiiie, omiiia signa
coipniis, i;e iiiliiiiiis (.•alfibns nioliJstiuhiiuferaiil, piotiriciiiis sol.to iu tiassicuin .prilseiitiif, sicqiie
tui cljguiilur qnol iii liioriaslerii).fiulies. sani et in-- ciioriiiaj risi|iie iii Sa')ha.iO;S;,itcioreligciiiiir. Missii
lirini ii Lpiiiiir, el (iuol eodeiiinniio ohieriiiii ; qiia-' sbUiii.mteretdevplisiiiiiiebelebretiii'. OfficiiiniA'os,
fnof eiiani a-;lprajlaium, elnlii lol qnol ipse,'pro_l'n-, ajuetiijglpriiift, cniiinres liebdoinndnrii liii-cappis
iiiilinni.us loei in MniulaloIi.aaere ju.ieaveiir, atiilii-'n fhoruni iegaiit. Orati;) Deus, a quo Judas; sirte
caiiiiir. UrifiUliiijiisdj-i et duorinil seijuenliu;ii siinili Fteiiaiilus geiiuu. Episioln Coweii.entibus vobis.
liiodo, qilo snjira (iicliim.esi tla. Pii.ii;>., caii:eiiliir GriiJiuuleCltiis.us taclits est. Yersus Propiet guod,
cuin ]iriecihiis;'/'.'i/odi:;i, Domine/ei oraliorie': Re- iiefiiiii Chiistiib. Evuiigeiiunicnm caiiilelaliris et
spice, quitisuMus,iiac laiiiCiidie pau.lonlliiis qiiaiii in iiiccnso Aiile dient fesiwit pdschm. Credo tlicilur,
diiobus seijueijlibiis (iictiiiiir. Post Teiiiniu d.caliir pf;efatib rion diciiiir (5l*J. Diaconiis tot hbslias :
iiiissa =.it!criici/ixiim iiilir.i.is frulnliiis, ei f.unili;i>, ponnt iid sacraiidiiiH qnol lioiiic el craStino sUlli-
erp:iiijieri.iitis,.qviiud Jf;iii_iatiiiii-eleeii[/////..ysuiitj.. Cianl nd coiiiiiiiiiiicaniitiiii. His tjtialtior . diebiis
Fiiiu.a veio iniss.i, eiceii-bsyiiariiis oucnt patiperes iiiilliis se, ftisi ralioiiabiT cans.i, a tonirtiuiiioiib
ari locinritiiii a.qtia cril.iiiajie.ies lavenl; ihiiii-'vero (lebetsubirnhefe. Coiiiiiiiii/icaiifes.iltinc. Qiti pridie,
Sexia caiiunr ipse el piteposi.tis iniroriricriiitebslii sitiii irt iivissiijilepeiiiiilliir, ita (licnntiir; AgnUsDei
Clutislitiiii,laeiaiitqiie;sedeie in pafle ti.uisiii jiixta cani ur.sed pnx noii (laiiir. Coiiinniiiicaiis oinni-
icclesla.iii;;.hoc ijip.:q :"fjri;itiioi'|);ui];e!espr.tiali iu biis, taiiiaia coiiirtiuiiioiie,;Dbj)ii//usJe-susj.jJiselatiis
nitiiiip'faeiaiii.setlere, jux.ta. qttps hiiic ei uiriealios . ad ialtaVeaiiiiplioiinm Cti.iceni iiiipoiinf,quijduiii >
cbl!(VCefttV''oiimia ielialii, Vqiiie"nd Maridnltltft sunl jjs;(liiii :\^speiiiiinliisiii.cIirii'o';cai!injiliir,:Ciirii-suis-s
liecessiifinVyidelicet aquacalitla, b;iciiiia,.liiitea;ad ftiihisfris jpsP-.p.saliiiOs(lieijiis,hpstias iii Cfastiiiuih >
tcfgeiidas Vinariris et pedes-j^nupefiijivVpivjepafeiifur, feservaiidas gg^liicpipojiilibus coiiipohatjppiieiis^;
(60*)Pi-ajbeiidaesLyicliisivecessariiis.v V lionem accipiebani in die ccenseDbmifti. ;'
- fSi:)iC-aiioiiici'SV:L"audiV"aharcii^ (81-) Scilicet prpjuia de crucej sed-coiiimunis. ."-••
PJXUOL. CXLVIL 6
i"i: , JOANNES.ARCHIEPfSC.;"RQTOMAG. m
qiie^ebrpoiailaplicala superbalicem diaconb ppflanda A. fiieriiil, p'r«laio ad Sedem suahi revefso,' subprior
iradal, qrio illa ciim niagiiai diligeniia poiiaine, prseciiiciiislinieo pedesejus et fralris qui el'-.riiini-
prseeedenie proccssioiiecum qtia ad aliafe venerat, slraverii, sei vieritesihi hebtlomadario ininorisniisssj,
ac prajlnlo siibseqiiehieivnrianl ad lociim ad hoc : abluai, lergat el osculeltir ; qu.o facto, rursum pfse-
decenler prajparauiiii, in qtto Itlem pisolatus corpus , laltts accipiat baciiiia, et adjuiore suo maiiuiefgium
Doinini a diacono suscepumv caute et houeste re- , niiiiistraiiie, omniiius per ordinem, sicut jiedibus,
ponat, incensaipTocOaiiie reposilionemluiften et post,:ubi sic lavartdis manibns aquam finidat,-, et osculeltir;
qiiaridiu".corpus Domiiiictiminaiiserit con- : idem ofiicium suhpfior c.uiiisuo adjutore .pfselatoet
liritie ardeal.TIoc explelo, ad aliarefeileaiit.Pfiiiuis , socio suo persolvai. Diacohus lectnfus Domiiiieuni
psaliftiisCredidi prtiplei; etc.; caiilala.aiitiplioiia, r sermbnem, el caaieri qui ei seryiluri sunf iconipe-
slaliirvprselatiis ad aliare iiicipial aiiiiphoiiani__Gce-. leivii hora ad.piseparandiim se prius lotis pedibus ,
iianiibus aulem; psal. Maynifieal, anliphoiia sine exeani, induatur daliiiatleii,: suhdiaconus ;luiiica,
jmeuinaie fiivialiir; prselatos vefo slalim subjiingal > ceroferarii riri supelliciis;- jamque firtito maiidato
Domintis _vbbiscumel oralioiiem, diaconus Benedi- , cum Kyrie, eleison; et solutis [/., solilis] jjrecibus,
camiisDomino. _•=.-.'•-', -. -. • i el oratione Adesto,-Demine. procedant illide ve-
Post ftiissjim conyerilus in .choro sedeal exsjye-,,.. sliario, quibiis. iiigredie.htihtis•capifulufti. asstirgnt
Vttansidoiiecpraeialtis, deposiiis-quiblis iiidutus efat '-' coftyerilris.Tunccliaconus.aecedensCuih.proeessiorie
veslimeiilis, rilba viliori r.eiii.duaiur,inierim allafia sua ail.prajlalum, ex more ei .inceiisumofferat, ethe-
nudelltur. PraJcedenie autem prselaio ad layandn : iiediciioiieniaccipint, quaaceepln atlleclricmiisermo-
nllaria, subpriore et secreiario aquam et vintim g neni 301 Doniiiiiin ccenaad liistijjulos.hnbitiimin
prajferen-ibiis cum anle majtis altare veiierint, m.oduiii Jeciionis legat, ita inciptens : Anie.diemfe-
ivraelatiistiical Adjuiorium nosimin in notnine Do- , stum Paschg; conyenlu siarite donecptimum versum
tnini. Dbiniiie,exaudi orqtiotiem. Doinintts vobiscum, ; finial. Sedentibus yero onmibus,- stent hinc.et iride
brritiftAcfi.oj?es:?iosf?'ris.-Tiiiit: iggS dehet incipi Tn , ceroferatii cum lliuriferario, poslea.c.tini diaconus,,
choro fespoiisoriuiii Circumdederunt me, poslea de . dixeril : Surgile,'eamus //i/ic,~prajcedenleVproees- .
fesponsoriis noclurnis, qiiaiit.im opus fueril, donec sipne Omiiesin' refeclOrium-eaiit, .uhi dato .signp a
oiiiiiia altaria lavciitnr; prajlalns vero, postquam praelalo dicanl Benedicite,el prselalus, Potum chari-
allare.quqdlihel.aqtia abluerit^viuuui iufundal siiper talis benedical dexlera Dei Patris, suljjuiigaVTunc.
iliiid in liiodum ciucis, d.iccns.oratirinem illius incipinl diacpnus Ego sumvilisvera,eic; Tunc siib-V
saiicli cujus esl allare. Omftibtisaltaribus ita aljlu- priore in Jocb.-pripfissedeiiie, esefortsqtibqne in suis
iis, pravlatus re.le.al ante mnj.iisailare, et dicat ver- locis sedentibus, piselatus a subpriore.;hicipiens,_..
surii Clirisius factus.esl. Oraiio Respice, .qumsumus, siiigiilis.manus' bsculanfi poiuni charitaiisL>ofleri>t,
Domine. Deppsitis igilur a prselato ecclesiasiicis querii refeclofarius cuin aliofralfe scypliis pptuin ,
indrinveplis, et coiiyenlu a suis necessariis reverso, iiifundens, pniecedat,posi.onines ipsis etiam, tjui sihi
post nvotlicmiv temporis suhprior ad osiiumfuciat refe- iijinistfani potiiin prselaius porrigat, deiride sedenli
eloiiiCiini iiisirunienio sibi a caniore prseparato i|!S°iin sede sua subprior simili modo de pbfu serviat,
sonituni ad refeciioneiii, iveqiie eniiii hodie et in niillus vero bibere prssuniat donec a prselaio acci-
ciasiino. ad refeeiioiieiii pulsatur cynibalum vel piat; leclp autenv.de Sermoiie, quaiiiunVprselalo
canipana. Tunc ingressi refeciorium, et stafties' iri ^„ visiini fiierit, ipsp iiiniiente diacpiius islne Tu auietn,
brdine suo, datosigno a "pnela.to siiie tintihnabulo finemfaciat; sicque dato signo a niensis srirgentes,
dicalur Benedkite. ) Edenl pauperes, iiae Giorid diclo a prselalo versu Beiiedkttis Deus.in dbnuskis^
Palri, et sine Kyriefcleisoit..,1'ater noster taciie pfa-cedeiiiibus minislris ad ecclesianv pergant, et
dicant, dicalque sacerdos hebilomadarius humill Cornplelorium dicant.'Interiin diaconus bt cseteri
voce Oremus, Benedic, Domine,ieic, et -fesponso- gQ2 niinisiri plicatis veslibus in refeciori.uml)ibi-
4?»e/i, leclio sine benediciioiie dato iiicipiatiir, etsine Uirisiihui jjergani, siin.ulijueeccl.esiaihrevefsi Com-
1Tuatitem,fliiialiir. Fiiiita coena, signo a pras- pletoriuivibieant, eiiad conveniiirtiredeaiu. Ad Coni-
llilo dicanl f Mcmoriam/fecit, sine, Gloria, etsa-; pleloriuividictis simiil psaJrhis Cum invocdrein;liile^~
ceidos, Agimus libi gratias, sicque caiiiaiido, g©9 ,'Domne, speravi; Qui\ha_bilai;Eccenuhc;Nunc dimii-
psalnium Misereremei, _De?is,'adecclesiani pefgaiit; tis, ciim-aniiphoiia Oblaiiisest, et caiitaloresponso-
qtio fmito, sihe Gioriti,Kyrie, eleisoti,Paier notier et rib Jujdtis inerctilor pessiinus', adjuncto versiculo
pfeces tacile dicanl, ei sic egfediantiir.V Ch.iistusfaclus csipro iiobis,pfosliaii dicaiiifi:?/!ie,e/ei-
PoSt haec dum servilores comeduiit, jirssparentur sgn iii sileiitio, Pater iwsler el Credo; cuift solitis
pnuiia ad iMaiidatum ffairum. In capifulo priielur pirecihus risqiie Adcoiifessioneiii.Confessio lanlum
lectricuiifubi legeiidum esl Evangeliunv,sinVili4eriii ihaudjeritiafint. Miserefe:0fal\ollluihitia',qumsutiiiis^
refecibrib aiiud , le.clricum anle uliimum gfaduih Doinine, ei ila dicta triifa oralione, Surgeutes;' et
: ponalur; super gradusetiam calhedra in qtta piaj- aqiiahehedicta aspersi dormiloritim peinnt,
Jatiis sedeat coiiveiiieiilervapteiuf. Aljluiis itaque Feria sexta, hsectabula iii cerain capitulo recite-
fratriiin iii iiifirmaria pedibuis, et omnibtis paratis' uhiur:_
utiioc saiiciuiii officiuiiispatiose et devole, ut dig- Hpdie 1 leciionem-frater talis, scilicet unus de
nuiii psi, possil impleri, jjostquatn servitores rele- nvihbribus.
ceritit, uiaivire ad Maiidatiuii a caritbfe tabula fe- SecuhdanV frater talis, scilicet subdiaconus
riatui'; et cttiii omries' iu_ capiluluriv..coivveiieriiit, V hebtiomadarius.
praBlaius^yelsi deest, ille qul etyiees ejusve*-.iiineiila
leisuerit, , Primiim iraclu.m Domine,q;udivi,idlis el ialis,
ad exeniplum Domini surgat, poriat scilicef duo mediocres in brdine.
sua',ei accepto linfeo praecirtgat se, ihiltal aquam ; . Secundiim traciuhi iEripe ttie D. talis et D.',
iin pelvini aiiie osliuih capiluii, veniensque in capi- talis, scilicet duo senioresi
ihluiii cuhi _sacefdole hehdomadario, qui ei aqunm Passio Domini, D. talis scilicet prajcelitor.
'debetmihisirare, anie graduspfeces dicat et pfa-: SQS.P0;1-"^ mcus, D. talis etD. talis, scilicel praj-
libiienisiciit iri Mandalopauperurii. Deinde subprioii V.ceiitbr et alius hiediocris.
:ini:sede ipsius^jjfibris-sedenli pfiriio"pedesabiuat, "'"• - Agies, - ,; D.; lalis et' Jfateri talis, scilicef
icrgat et csculeiuf, deinide erga cseteros, iprbut dub Jevitajjuniores.
iordo'exigif, a dextro cbofb incipiens, -biitiiilitaiis Crttx fidelis, D. talis et D. lalis, scilicet duq
3QJ) exhibeat implementuni; uiius(ju°iS(]ue autem ' : i ':''-.'. riiediocres.
;ffaiiiini,> statiih ul iia lotits fuerit, prosierhalur, Licet ita se habeal consuetudo appfpbata, tamen
bl leffahv""uumililcr 'psculeiur. Interiiii canieniur prajcentof potest securiduhi personarum possibiiila-
antiphOiiffi,.caiitoreiiiicipiehte aiiliphonamMandaium lem ordinare. . :.:._. ;
nbvuiti, etcv Postquam, ybro tminium ; pedes i loii '.-. AdvMatulinuiu auiem secrefarius adostium dor.
{-.: ACTA YETEIU. o
iniloiii ad exciianuos fratres sonitum suum fa- A tes, juxla idem allnre a dej;iris stanles cooperiam
cint hora competenti. Maliitinae eodem modo quo eam omnihtis reprsesenlcni caiilanles : Popule metts,
supra dicluin est in cojna Domini dicuiilur. liic die quibus duo leriiae in cisulis sianles inter clioiinn
peslqiiam fralrcs maiic surrexcrini liuths pedibiiS, etaltare: Agios. lerveniaiii pclenles, respoudcanl;
donee Offieiniiieoiiiplea.iii', iiiaiieaiit nisi jussu, ]>!.e- r.d -rjiiiVchorus siniiliter ler genua fleciens, Snnctus,
la:i pio iiimia fiigm-is uspciilate sc ealeee:il, quod sancius , sanclus sulijungal. ITsedi-Mi sncerdofes
qtiando evenerit, Olli.io tantiim eiuiil [leg. infere- c.icn finciii icspoiisioiiis cliori pnnhilnm pioiiie-
rtsnl] (iiscal eali. Insa tlie singnli simiil tolu.ii ex or- dienles, laccnle choio, aiinm \crsinn riieanl Quiu
dine psalteriiiiii in claiislro tiiciiil. Capiiuluin us>|iie eduxi te, qiiihus le\i;u> Agios, et cl.orus Saiuius,
ati Benedicite,sient hesieinadie sgaiur, 111quo leclio respondeaiU. iieruin sa cnloles aliquaiiliilum pro-
]si;.itur Feitvicinus ingrcdi (Ueb;. iv), recil.-.ta voo ce lcntes tuiiiiim veisiim cana>I Qu:d ultra debui;
trfliulc ctditlo Bcnedicilc, staliin eojisiii.tudnies qoixj le\iix Agios, et choriis Sanittts, respondeaiiL Tunc
ad O.iichiiii peiTnieui leg.iiitur. Qiiiiiii, leeiis, si non sacerdotcs iant'ini 307 progressi, ut jam loco,
fuerii (liiigna tiece->s;tasloqnen.li, ininien.e pr*.ialo qoo cr.ix auornudii ost, assisiant, cfiicem suliim
exeant niliil tlicuiiies; s: nuieni cansa aliqua exi,l.il discoopeiienics, iiicipi.ini aiiiiplioiinm Eccc lignum
qiia; differri IIOIIdebeal, $$QE§quam comptJHtiiosius crncis, ad qiinin oinnes ctnivcrsi, mox ul cr.iciJKum
tiacielur; iiiill.i eiiim iioia Tiujiis diei fnit vacnn a Domiuum exlciisis biachiis, ad exciiirilum recoiici-
jmssione Do.iii li, tinde et nobisper siiignlas Iloras li.ilionis snaj nos iinifanicin conspcx;rinl, ei fons
Irec de illo inedilnntli maicria deiiet csse, ul, qtio- ille pielafis mnnans de l.ilere pendentis Donfiii,
IHOJOspma, probrn, colnphos, alapas, spinca:ii co- U p.ucns in aliliiiionein peccalons cl men>-lr.!,it;v>, in-
roiiain, ll.igella, cruceni, el.ivos, lol, ncetuiii, moi- tuentiuiii oculis occuricril, quaiiia>c!e\o ionis affeclu
icm, lai.ceamqiie pei-uilerii, jugiier leeordemur, ct erg.i laiiium lenelicium ucceiidaiiiiir, osiendanf,
tola liac die in liis assiduc ineditemnr. JIoiaL>, Toitia, lcn_e siipiidein quoiies ipsa untiiilioiia incijului' se
Sexta et •Nona, uoii ul a quiiiusdam coiiiiiniatiin, prosienienie.s adorcnL Doiiiiiium, ipsam icria n oseu-
sed IIt pridie divisiin dicaiiiiir," et eodem mo.io Jaiitt-s. ln fine quoque anliphonse cum Cixeiint
fi iinntiir (K2). Qnando ntiiem propicr iiimiuirt fiigus Veniie, adoiemas, geniia flectanl; ipsa vero anii-
per tolani hanc diem opo>'Itt>'iit Iralrcs calceulos pliona ler ub il is qni crnceii) luient reiiicipiatur,
ex>stei'o,toiic ininen qtiia (nt dictuin esi) Ollicio nu- qtia piimo cmilaln siihjuiigntur primiis versus psa'-
dh pe.libus debent interosse, linta Koiu si.itim in ini iVeiK?immaculuti, sccunJo alius qui ECijuilur;
rioin.honum ralccaineiita deponcre perguni, st.ifim- le-tio prajcnntai.i, stntiin in choio uiilipiiooiii-i
qtie ad ccclcjiani redeanl. Cniu.iia -Sona, coi.Vi-nlu CfHceoiliiam incipiaiH, ad qiiain el quoties inci;,iiur
in clioro exspeelanle, ministri.iafaris revesliri acce- in ieri.im se piosieiiianl, qua: eiiam ter diciiur
l.Tenl. Minisiri, sicnt in privai.s dielius, excepiis ciini tiibos \crsilius psahni Detts tnisercalur nostri.
castilis induuiiiiir, pnelalus voio albis \esli >ns noii Poslca a tluobus iii nlois ad grndus ciiori incipiiilur,
p.iratisseiiiiluai, eicusiil.i purpurea, si e.ini JiaLiet; si Ciux fideHs. el dicaiiliu veisus bjniiii Panqe iiiujua,
iion, mia de me iiocribus iiidtiaiur; qui cum finita ilora qiuiitliii cnix adoraliii', choio pcr siugulos versus
iiiidispediiiiis, (liaconoetsiibdi.icoiioIiirtUiiii sinecan- ie|)eieiiie SC8 Ciux ftdcits. Prajlnttis, cnm prinio
delalirisprsece.leiiiibus,'-iiiilileriiu.lispedibiisadall.i- discooperlu ciiiee Ecce iignnm iucipiliir, slnlim ac-
rc vciient. non motlocoiifessioiiemfaciai,seddi( to lan- Q ccdens IOIOcoipore anle ipsam crueeni se prostei-
liiiii : @05 Pulei noslei; el sigiians se, niox lcclorc naf, et solns, ut sihi phcueril, iu liljro, \el sioo
iiicipieiile piiiiinin lcclionem, sessnm ent. Allare .libro, oratioiicm stiam. brovcm lamen facial; cajteii
Liintiitiiuno liiifeaniine sirtooperluiii, candehe non vcro omiies cuiii anle triici/ixiim Dominum bini et
aiceiiilauiiir circa illnd, uirnque lcclio sine lilttlo bini siii.il.tei tolo corpore proslrali jacuerinl, s'-ne
legatur, prima leelio sic iiicipiittur iu snperlicio m- libro, sed ex infima coitlis inte.iiioiie, picnu IJJSO
lcr cl.oriiin et alfnie, llwc aicit Dnmiuus : In tribu- qiiem adornn! iiispiriueiil, stinm oiatioiicm com-
laiione sua, qnn finiln, iraclus Domine, andivi, a ]>le.'.iitcoinpendiose. Cum prselalo qiinudo adoiubiL
duobus ad gradns canliJliir, ciioro per singnlos ver- siiiidiaconiib prope eum j.iccal ctiatloraiis. Ciuiiqiif-
biis repeiente Comidctuvi opera tua. Post tr.ictum i|ise suircxerii. ofaciilatutruee, loiic ipse subdiacom.s
dicalur orulio Detti a quo et Judus, ud quain clica- r.cccdai. fnieiiiii llli qui Agws (.KcrtiiH (lcposilis.
liir Fleclciiitus geiitia. Post or.ilioucm lcg.il suhtlia- cusjlis, in locum sjceitiotuiii qui cruccin adhiic
coniis scciuid.iiii lcctioaem, non ul Ep'stolam, scJ leneiit siicced.irti, ipsiqtussaccrdoles poslquam, ado-
in iiiodinft leclionis, iia incipieiis: Di.nl Domiiius ad raverinl, iteruni cnice:!i leneanl, ct innc di.iconi
.Motjseu, qiia lecta, tracius Eiipe me n dnoinis el atloreut, posl quos ab uiioque choro bini et bini, a
cliuro iiiieiiiaiini c.iiilciur; Oiiines \eio qui legnnl ina oiibns incipienies, oiJiiiritc ef cnm niagna rc\e-
\el caiitani, \cl ad ali.ue de ciiidcl.iluis _CI.IIIIII, rciui.i nilorare veniniii. Jnm \ero ctiitvatl oscul.indos
sol.s snpeiiieiis \el albis iiiilti.iiitur, sed iiuil is liodie criKilixi Domini pedes accednnt, el ill.e lixur.e
alna par.ila debel iimui. In ]>.iss".o::ectiin di\enl cl.norniii illeque saiiguims iiviilus, quihus oscula
(iincomis : 1'artiii sunl veslnncnta mca, s>inlju t.i r, iiiipiiiiiuntiir ;ul meiiioiiam ledeuni, quid a.i.o-
alla>c illi duo qm ulliiiitihi Ir.icliiin riixiTUiil, uiius jis, quidve dtileeJiiiis iutentaj nienii conferre
hine ef ulins inde, qui lr.ih.nil nd sc diio liiuc.i, qu.H (lelieaul, Logiiandiini cst potius quani ditendiiiii.
nnie OTici.ini n 1 lioc iilem ibi fncivnt po--it.i. FiiJla 390 Pr.iil.itns postquam adoraverii iion iu choi.iin
autcm.passione, iiicipi.il pr.tintns bolenmos oiat.o- 1'e'leat, sod qii-iiuiiu crtix ador.itur, vel ad nii..re
nes; el cuni in onintljiis Fiecttimiis genua di.icoinis orans, vul ubi sibi inelius videbinir, sedeai. Post-
§98 dixeril, in ea laiiium, qiiJo |)ru peiiidis Jtidajis qiia.ni oinnes adoraveiini, si poptilus adest qui
lit, non dicji, i.am qoi.-. ip_>iHoJompinri nobtio aJorare debeal, dcfcraliif crnx in aii.iin Iocum, quse
Ecclesia, illo- si jier cliortim poriaiur, fleclanl (imncs genua, tion
gemi iindeiiiio in passione Ikieiiiiii, laiiiiini
riini exlioii\-Scens lucinti , pro il!i» m or_t- siiiiiil, sed si.tit ante smgiilos transierit; si vero
tione gijiiiianon llcctil : 'Oiemtis, dilecttsstmi, DJU-II, populus in adorando moiam feeeiit, alieral secretn-
eic. Cnca lineiii hanini Ofjlioiniiii, sccrelanus anlv.* r.us ali.nii cincein , qtiam uccipianl illi, qui Popute
majus al.aie nbi crttx atioraiida esl, l.ipeluin exten- iiieiis dixerunt ct ile\uni^s iiicipiaiit auliplioiiam
tlat ct desiiper linieaiiien : oiauoiiiniis \ero iiiniib, Snper oiitnia tigna, sicque in eniineiiii loco repoiiani,
pia-laius ei uiinisiri depositis in vestiario casula, oniiies \ero fiexis geiiibns ndoianies aiilijjiionam
Btolis, et manipulis, in chorum \ciiiant in albis, fiuiant. llis per.ielis, piajlatus ac niinislri resuiiplis
Elelque ipse piLclalusultimiis. Tunc riuo faa_eido;es suilis et livaiiipulis, sulo prselato calccato el cnsula
in alhis depost alure crticeni pi-cparaluni uccipicu- induto, ctiin umriierario el cerofi-rariis pergaut al
{82^Mos persolvendi horas canonicas conssquenter el indi^iiini improbalur.
il&. TOANNES ARdHiEPISGv-IiOTOMAG.
Jocum utjf jjridle cbrpiis Dbmini; posuefhnt, -ibiqrie A.V . Post NoiiariVeaftl-oiiihes frafres in dorriiiloriiiliii
iiiceiis.itb eo pi'tiel:iui5illud i.-Vdai riiaconorepor- cajjpasdepoiiant, nciiiuiitla supellicia ctim capuiiis,-
taiiduiH , iiiierim secretaritis riliuii liiifeaiiien siiper si bptiS ftieiit, omnes iiiduani; decel••iiamquc ut in-
alirife exttjhilal; ciiiiique iiltafi appropiriqiiaverini, reparaiioiiissnaj.soleinriiis adinstar .iiigeloiuni, qiiir
adoreni Oijiiies flexis geiiibris cofpus Doniini, qiiod festivilatis hiijris gaudia in albisvesiibus glg iuiii-i
prselatns a tlincoiio recijiiens snper altare coiisrieto fiafiint , ipsi quoqne et meiiie ei vesie cainiidi ap-
liiorc coihpoiial. Tnnc hi prcjseniia ejns dinconus in pareaiH; ininisiii qiioqiie altaris indtiariitir ciihioii-
calice vinuin cl nqtiain 111ilt.it,cjn;eposlqtiani in- bus-iiiduiiieiilis, diaconus ; dahnatica, subtiiaconUs
censfiverit, abliiiis mahihirs , ei facia 31© Corifes- tiiiiica, ires in supelliciis ad aquam, crucem,-et
sibne cmh niiiiisfris, riiediociiv.ooe incipiat Orentits, ihurisjulum ad processionem deportaiitla. Pra.ia!us:
Prmceptis sdularibiis, el fiiiiat=P«fci' ndster , choro eiiam pietiosis ornetur induirieiiiis; oimiibns IIQ-:
respoiideiile Sed liberti nos;_pbsten dical soliio inore neste prajparaiis, facto sonito; coiiventusift fhoruiii.
Libera nbs, qiimsuiiiiis,.Doniiiie;:etcum (iixerit Per venint,, tunc ordiiiaia jiroce-ssione ante altaieiad;
omnia saculq smculoritm,et respoiisiiiiiTueiil Amen; locnm ubi iiovus ignis benedicendus estordinate;
Ptix Doinini non dicat, nec paeis bsculiim porrigril, proceilanl hoc modo : anle omnes secreiarius cuni:
sed sumaTde sancioVbt ponal iii crilieeiiiiiil dicens, liasia cni>cereus hilixus «11,in qrio igiieiivi%po!'ia-J
sicqne se;et cajteros' crim sileiiiio coriimiinicei; itirus esl, incedai; post quem aqiiie bajulus, deinde
saiiclificalnr eiiim viiuim non coiisecraluni, per cor- qtii cruceuv jjorlat, quem-seqoiiur ihuriferarios,;
piis Dominiimmissum. QuodIn nienioriam Sepulturse queni diaconus et. siibdiaconiis.siibseqtiunlur";deinde
ejus, corpiis Dominicuma quinta feria reservatuiti a- U eonyenius,: piajlalo ullimo cajjpa serica-iiiduto.
fidelibiis sextaferiri stimituivTiocidesignai,: quia a Gumqne ad ignem pervenuriti omnihus: iiv orJine;
fidelibus _Db.ni.inus eri die est sepullus. Sec resCrvafur staniihus , .iccednt prsjlafos =et i^nem benedicav ,•
saiigiiis eo quod ab infidelibus est effttsus.non Innoeen- aqiia benedicla eum aspergens. Tuuc thuribulum de
iitis fjropiefoii riicit hac die sacraiiieiita cele- carbonibus novi igiiis iniplcatur:, ei.a-secretarib
bfari, ita : Neqiie enhn deccl (inquit) ul ea die Weri- cereus iiv hasla accendatur; in Titefna quoque
tas a fidelibus in sacramenlo imnioleiur qua pro se ab candeia, unde cercus ,= si forte exstinclns- fueiitj
ittfidelibus dignaia esl immoiari. Posiquanv vevo reaccehdalur •;in: oinnibusqtioque ojficinis,-exslin-
(jiiines cbmiiuiiiicaveriilt, iiicipialur in choro anii- cto veicfi igne, novus ab aliquibus deportetur f
plibna Cattcem,sdlularis, et cum aliis , quse pritiie lunc a canlore anliphoiia- Cum rex gtorim, iincipin^
diciaa siiiif, mitiplionis et psrilmis , suaviier , sicut lur. Convenius vero in 314 choruiii processioiib
eajieriellorse. vesperse ciim capitiilarjbiis, j.reeib.is, redeat, eamdefri aiitiphonam percantando, qua can-r.
ijfpsnlino. Miserere inei , Deus, fiiirjftiUiv -'Oritlio latn iiicensuni a prajlato Jjeiiedicaiiuf>hoeinoilor.:
Resp'tce:qumsumus:eic,,:qtiisque per sC finiat. :Praj- y_£niat,omnipoiensDeus,elc:{Benediclio:ceteipascha-..
latiis 311 CU1" niiuisiris , eompositis qnoe circa lis)<liiteiim subdiaconus.in choro ulthiius assistal,
aliare compoiiendrt sunt , Yesperas caniarido iri prselaitis etiam in sede sua sil, biaconiis vero staliiiv
vestiaritim redeai. Post Yesperas omnes egressi ab adconsecrationem cereiaccedal hoc lno.tlo: Exsuir/
ecclijsia, ahliitis pedibtis sei^caleeenijViieiiiile jjost tet/jum angelica: Oiiiftibus-vero asiaiitibus,>,,et;,ad;
parvtiiii iiilefvalhiih: jiercussa labnla refeeiorium taiiti liiminis consecraiionem inienti.s , ^jom diaCoi
iiigres-ii, aiile cconam el post, ul pridie , ctiucla t* nus dixerit Suscipe, sancle Paler , sit parnfus lliu-
compleaiil; T.n niensa uon riisi paiiis et aqua, et riferarius qui ipsi diaconoincensum btternt, quod
herbaj crtitlaj nppoivanltir; cibi eiiim fralrum , sicul ille.in ihiiribulo-ponens cerCum- laiitom ineeiisei,,.'
aliis diebuS, coquatVluf,ei de coqtiina ad cleemOsy- aivte Officiumeiiima secretario qtiiiiqiie.gTaiinlii-;
iiain porieiiltir; solitns . quoVfueeibus [leg., polus] censi in moduin crticis Vin ipso cereo deljeiii esse
paupefibtts detur. De infiniiioribus fralribus qui iu iiifisa. Thuriferarius ^iost incensatiim ,cereum, Jo-:
convenlu sunl proeposittis sojlicitus sit. Quia vero neo itleni consecratus sit, ibldem cum Uiuribiilo.fu-
"Oiiiciiim Iii crastiiio soliio lardius ageiidum: esl, iniganie consistat:; rursum cum diacoiius dixerit;
jjfopier laborein post coilutioneiii in refeciorio.po-- Inlwnore Dei r«i»/(j»s.jj/iis,='secrelaiius.:cereiim de-
tiiiii cliaiiaiis (>iiines;accipiant. Ad collaiioneiii Je- novoigne accendat;-.et,,ciirii,-,adjiiiixei'ii;_Q«? licet sit
gattir s.ernib' sniicti loaiuiis COnsianiiftopoIilani, divisus :in, partes, ;acceiidal.,etiam. <]uos;;cereos,ex
scilicel: Ilodiertia die Doininus tiosler pependit.--/' uiraque paiie uingni cerei in. cnndelabfis. infixos.
Coiiipletoriuni, hl pridie, finiaUir,.Hac autein- no- Cerens usque iii crastijiiim post Coiiipieioriti.iiiiioji
cte ineditaiiiii de Chiisto sil maleria; ejus;_ post exstir.guatiir,:qui eiiamper totaifthebdomadafti ad
ianta qtue pertrilit, requiesi,n septilcro;1acper illiiis majoreiii,,niissaiti:.ei Yesperas,, accendatur. Peraoia;
.desceiisuiii ad inferos ihefiabile illrid. iiiaghunjqiie coii.secratioiie cerei,, p.raelnfbreLmiiiistfis' iin veslia-i
gauditim miserortiiii laiidiu prassiolaium , lairique riuin revertentiijus, siatim ;:pfima lectio.iiioipi.ntiu'
siibiio prseseniaiiiin, quos captivalo mortis imperio 8I-5 In.principio fecil Dens, lunc exstiiiguaniurdu.o.
secunv abiiiferis Ciiristus edtixit, ut, dum per ista (•.efeiiucaiidelalj.risusquea;d>inissain.Tunc,el,prajia?
. liietJUahdbnieiis 312 duciluf, in pace iin idipsum lusindulus unadeivvetliocribiisplaneiis,cuin diaconb
doriniatei reqriieseai (Psal.w): ; ._ D et siibdiacono lantum >dalniaiica et luiiica exutls
Sabbato sanclo Paschse-crineta quse supra-dicta ad almre proceJeiiS:, non modo.confessionem.dicaf,
siint de Offleio noctis et diei hsque ad Officiuni sed prsemisso-: Paler nosier, et osculnlo altnri, criiii
ihissse eodefti Oidine coiiiplcaiilur. Ad Maiutinum , suis niiftistris. sedeaf. Prhiia.m Ieciioneni '..stibpridr
in pfimo lioclurno antiphoiia In pace in idipsum, etc. legal, cseleras alii,sicut sunt! in. ordin.e prihii, eic.
lii Laudibus, ant. 0 mbrs, etc Kyrie, eleison,_eo- .Hisita peractis, priiiia iilania ,;ad.graiius ,a pucrisi
detii modo qttOpridie. . si adsuni; siiion adsifni, a .tribiis i\e ftiiiibribhs116
: Summo inane orneiur tola ecclesia , capitiilum convenliiineipiatur; hfficIiiania.iii chbro .liii.ial.uf;
slcul in ccena DoiUini leneaiur , lectio • Cliristus prajlatus vero incajpta liiania ,cunvliiiiiislris iii ve^
assislens; poniifex: Post capilulum staiim Tratres sliarum secedat, deponeiisque casulain, et cappain
fadniiiufi, ut scilicet progaudio tanlav solemnitatis indueiis in; clio.fum>aii sedenisuaniyeiiiai,TViiiita
ad OlhGiuiii onmes rasi "liiveiiianturi et iiiv lectis prima litania.,;>lres a'ii .frnireSiSecrihdriin Jiianiam
interiivi siiigulorum niunda et nova mutatoria po- incipiant. Ciiift-nuiemproniiiiiiabuiit Sdticle J'oaiiiiei
iianiiir a cameiario. Post Sextam lecliones prsvi- Bapiista,. jauv ordiiiata processione ad iibnies cuhi
deaiiiur, altaria cooperianlur; et festivo niodo ad nvagha.veneraiione procedant, procedenlibtis pef
bslehdeiidiifti lniii iiieffabilis gatidii solemniiatem ofdinenvyrprimo iilo qui crticehipoiialjideiiidbce-
hvtfiiiseciis ct tjxirinsecris digiiissime: cuncla^ador- roXerariis,-ppsl.illoqui fefi c.crctiiiiadicphsecraiidqs
neiitur, ita ut praecipue appafatus mentis in taiilu fohles prasparalum , suljdiacoiio qiioijiieVctihilibrb,
resttrieclionis gloria noii iifigiigaluri -- -•, "'etSdihcbnb ctuh-clirismiUbrio,;-ac:deiiide• iilis,:vqiii
177 ACTA YETERA. 173
diciini, snbsequente convenln cum prioreJ A
Iiifliii.=iiii , cuncta solilo niore comjjleantur, esceplo quod pro
iiltimo. Qno cim pervenerinf, slarilibus'g][3 iiliss psalmo luclns et poenitenlir!; Misereie mei, Deus,
qui sacra porianl ciirn fontes, illi tres qnl bianiami psaliinis lajliii=ajet exstiiiaiiouis ConfiteininiDotnino,
cainint. anle cnicifixiim ipsam finiaiil; qua finila,, qni pioprie cst de resurrcctione commulclur, qui
sl-iihti pnelalus slansibidcm anle (onles, a dextris5 nsque ad coeiinni seqiMrlfs sabbnli lam ad prandiiim
Iinl-Piis diacoiiuni cuni chrisinntoiio. ct a sinisiiis5 quam ad ecenam quolidie frequeiilalur. Ad Comple-
siilidiacoimm ciim saoraiiieiifario, intrel in conse- lorium (iictisqtialiior psalmis : Cum invocarcm; In
cinlioneiii fosiiiuiii hoc mo.io : Oremus, Oniiiipo- le, Domine, speiavi; Ecccnunc: Nunc tiiminis, cnm
Xcits,ulc Qiiain Jum exse(|iiilur, sict ille qui crc- brevi ullelnialieo, sii-e cnpilulo, sme liymno, pio-
cem lenet jnxia fonies dccouira, \ersa fa(iea>! ipsos5 iiiiniinio \crsiculo lanlmn Confiteinini Domiuo, .ii-
fo-iics , jiixla queiii hinc inde slcnt ceiofeiurii eo- calnr coiifessio, dcinde Vominus lobiscum, nralio
dem modo ; qui vcro ceienm tenet juxln dincoimmi Spiritum nolh, Dnmtne. Eodepi modo per tolnm
sil. Magniisad fontes curcus non poriiuur, sel alier hebdomadnm l).oc Ilorn dicnmr. addilo rosponsorio
qnidniu qtii a cereo bcneiliclo illu-iiinaLiii', el ab uiioi Ilac dics. Posl conipletain, f.icia Irinn ornlione,
ncolyilio, si atlsil, ail lontes poilttur. Consecr.Uisi aqun bciiedicta nspersi donniloriiim pelanl.
vero fontiliiis chiismn noii iiifiiiidiiiir, donoc, si qtii Jn die snoclo Pitschnj a.l Muiiiiiinini oii-nin signa
ajfiiciinl, nqtiani lienetiiciani Iiuiiserint ad riomosi pulsenlnr in cl.issicum, ricul suprn (licinm [add. esij
soos depoiinndnni. Provi.ient eliain s^crelnritis ntL iii Nalali Dnmiiii. lioniilin in cnppa Eorica legalur*
ex eadeni nqun reservel -in crasiimun , uiicle: Pcr lolnrn libbdoiiiadaiii ad Laiides el Yesperas cn-
(sicul ir.os csi) nspcrganltir aitaiin , fratres , el. B ] pitiilum, iiyiiniiis nt vcrsiciilus iinn diciinnir. Ad
Oii-Cm-Tj,nnm in die sanclo Paschse s.icerdosi Priniaiii, sine hymiio, n<itinhoi>aAngclits Domini,
ocjiiani itillntPii-is beiieoicil. Deinde (sicut mosi psalmi : Deits in nomine; Biati immaculati;Retiibne,
csf) (lirisma cmi oleo infiiiid.itiii', et fontes con- sine rapilulo per lol m iichdoiuadaiii, sicut ct cse-
secraii candido Iiiiicaioiiic opciinniur, incnsen- tene lioise diriiiiiur. Ueppoiisoriiim nd omnes lloras
uif, el clatiilaiuiir. Compleio faque liujus Oiilc o, ])cr tolam 32Q hebriomari.ini, rxceplis Maliilinis :
leii n lilunin a iribus iii cuppis seiitisnnie cru- HKC dies, ciim Alleluia. f Conftiemini, (licatur con-
cifiMim %\-J iocipialur, cnmque promiiiliaveiinl : fcssio per loinni liobdonintlam, Dominus tobiscitm.
Sintcle Joannes Bapiisia, procissio in chornni red- Oratio /Je?(squi hodierna die. Sic per iniam hcbrio-
ea!; pr.cljius inteiiin cuoi minisliis in vrsiiniimn nmdam nd Priniaiu. In cnpilnlo leclio Maria Magda-
secedat, seque ad n.issam solcmniicr prsepaiet; lene. In fiiie cajiiiuli Imjns diei et scx seqiiciiliiim,
dincoiius quoque daliiiniiea el siihdincoiius lunica imo in oiiinibus duplicibus festis, psainiiis Laudate
in liiiinlur. Jnm vero finit.i lilnnin, qnsc ler riiclo Dominum, cmnrs genles, diciiur. Abhiiic usqne ad
Agiius Dei, sicut in iilnis ])Ienins coiitiiietiir, finiri (clavaiii Pruiecosics nd uqunin honeriietnm aspcr-
deliet. Cuni ennlor Eyrie, clcison iiithonveril ;>d geiidam, nnlipiiona Vidi aquum canlalur. Sciemlr.in
niissam, pioeceilenlibusccroferariis cu/Ji llnuiferario Inincii quod stalim posl c.ipilulum dcbet pnlsaii ad
ad nlfaic procedanl, quo cum pencncrinl conlcs- processiouem, deinde nd lertiam. Caulnla Torlia,
sioneni soiilo niore fiuiuiil. Seerelarins ciica fhieiii oiiliiialn proresMOiie, slulim cantor inoipial dictnm
liianiie oiiinia lniiiiiiaria eeclcsiaj dc no\o igne ac- aiuiplionain Virfi aqiiam. Dnm nulem Teilia decan-
cendai, quia omnis aiiicriw ignis dcbet csse exsiin- £_ ( latnr hae die, cl on iiibns dicbns in (]uihus pioressio
clus ut oniiiiiio aierni igms luce illuiiiinemiir. fit in eappis, canior ])t>rrlioiuni cappns distiibual.
Poslea diim Gloria in excehis Deo a cnnlore pnoii ln proccssii nc liiijns dici, qn.T pcr claiislruni tin-
delulnm, iraclim el spnliose cnnitur, oimiia signa in cenda esi, dicninr .uiiiphoiin Scdit angelus; qme sic
classicum piilseniur. I.p.sloln iniei' clioium ei alinre proirahatur ul in ecclcsin f.icta sinlii.ne anle cruci-
leg.iiiir. Allelttia piajccnlor, el qui cum eo chcriim fixum, \eisus cjiisticiii aiuipl.oiiii! a iiibns fra-
reguni in piilpiio soiemniler iinpoiiaiif, et cuiifufo tiilins in jvulpiio decar.iciur, deinde iiiCQB|)la
veiaii Conf.temiiii,iieruiu Alleiuia rcpelanf, dcinde a prajlnto aiitiphona Cltrisius resurgens, clio-
tractus Lnudnte Dcminttin, nd gradus n duobns rie riim ingrediantiir, ilciuin \ersiim Dicant niinc
senioribn.s in supclliciis cninetiir, choro med.elalem fres aii grndus cicciuncn!; proniinlinlo ver»icii!o
siiigiiloinin vcruiiuin cnncine. Anle Evangcliuin @Si Suirexit Domimts veic, cl (licln oialione dici.
caiiritiobiu no;i porleiifui', .ced faiiiiini incciisiim. piilseiur rlassicuin, ct olliium niis^te s-oleiiiiiilcr
81S Lrcdo noii dicili.r, !>ecAguns Dei, ncc jiacis iinpoiiniur : Rebittrcxil, cic. IM refccioiio leciio :
osci.iiiin dnlnr. Duni Sr.nciits caniiur, iiicipinnt Mir/iaMagdalene, et sern.oiics qui seqiiiinliir.
piiisnri Ycspoiaj, sicol in feslis riuplicibus, i a ul, Yes[>et':o.Iioc iiiodo ogai-.tur. Ad Yesperas anli-
p.istqiiani oiiiiicsconniiiiiiicnvcriiit, sone! liassicnm, jiiionu Angclits auleiit, psal. Dixit Dominiis. Anl. Et
qno cessnnlc cainor Allelttia ctieine incipial. Iimc ccce tcrrm, psnl. Coii/Hebor.Anl. Eial anicm, psnl.
psaliiiiis Laudale Dou.i<ium(inn inagna exsnllnlioiie Beatus ?'/>. Kci-poiisoiiiimHwc dies. Dcinde caiiloics
dccaiiteiiir, (leinde alleluiniicn siic pneotiuue liiiian- niljniicio ic.riio aii gindus dicunl Alklttia, Antjclns
ttir, iuilc eiiiiii nsqne nd Ycspcras Suhbati sequeii- -,-. ,-' Domini, ciiui nl 1ocjnc \ersu , poslca sulijungnliii' se-
lis, tu>nin niiiijilioiii-,qiiniii _ii veisicttlis, piieiniiutn qociitia Yictimmpuscluili; qun finiin slne •.er-iculo,
oiniiino iiilcriiiiliiiiitnr ; siniililer el niilii>li(>ii;i>
(juoe .•.iiliplioiiaiinponnliii' iJ respitiettles. Dominiis ?'o-
dicnnliir nd Bencdicus el Magnificat 11011 rope.tin- biscum, orulio Coucede, qitivsiiini.s. Diclo Bcnedictt-
lur. Pr.ecniilnlo piajJicto nlleiinalico, mo\ pr.elnliis miis, s-lnlini orilinctiif pioccssio hoc modo : prinio
ad allare niiLiplionamn cui.lore sibi dcl.ilani, lioc jiroiednl ille qni crnceiH lenel, seijiiiinliif cerole-
ifo.io incipiiil : Vesvcre aiiletn, qiia finiiu, post lar.i cnm lliunleraiio, jiosi qnos incedil Lujiilus
Mtignifical oiatioiiijm uil coicpleiiriuin sn 1j. ii»n!; cerci illiiis cinn qno /iiciiinl fonics ciinsicrnli, din-
sxqiiu diclo llc, mism cst n riincono, wii^ixol Ye- coniis cum (•liiisiiialoiio. Tnnc inclioaln in sinislio
spcr.o pariicr li .i.iniur. Posl h.vc cgiessis do cccle- ( hom nliliplionu l'rm tintoie aiilem , (Oiivcnlns or-
sin, f.iclo spntio cjinl nluni percu i.iiur; deiudc le- d.iie cuHniido psnl-iiiini Luiiilale, piirti, nd fonles
leclorinin hisiessis, piilsam sciiln (fe*J (.'icatur soliio J.ioeed.ii , (|iio cuin penmieriiil, incensalis fonlihiis,
niore y Edenl paupetes et smiirabnn ur cnm Gloria JXI-.1liiicin niiiiplioiiii', sine \er>-ii cl sine Doittinits
Palrt et liyrie, eleison; hcbdomadarii.s dioat : El vobhcum, (licnlnr collecln Pimslti, qua
ne nos, ctc. Ad leciioiieni rielor bcnediclio. in fi.-iiln(iini niiliplioiin Scdit angelits, quasnmus;
refectorio lecl>o : Vespere sabbati qua1 lucescit, (iivericisies cfncilixo ii|ipi(ipiii(pi:tiil,paulnliin g22
oi incciisaiis
eic. Sermo : Maria Magdalcne vidit Domi- ibi nllnrilius, ct liiiiia nnlipl.o; n , dicaUir veisus :
imm rcsurgeitlem, clc. PosL cibum simililcr 319 Dicite in nutionibus, deinde oialio Deus, qui pro
(52*) Scilln, seu sl_ilia, id cst, campanula.
m itiMSES ARCHIEPISCVROTQMAG. 180
.-nobis Filium; indu in.posi.ta in dexirochoro anfi- A diiniil.; Tiinc-bfdiiiafa processirine 'iiicipiaf cantor
-jjiionn Bespondensqutem, cum psalmo In exitulsrdcl : Exsurge, 'Domitie,cnnj verS.tiPeus, auribits noslris,
de JEgtjplo in .ciiorilm redeaiii, slcqtie post colle- et Glorta Puiri., Interim liebtiomntiarius, sic.tilest
: ctam/ quse. s;ne= v.ersiiVcfsine, Ddmimis vobisctimV Iii cnppa sun lanea, aqua berieditia aspergai iivajtis
- d-jeendn"esi, Videlicet Prmsia.,. qitmsuinus, cerofe- V' aliai'e,Vdeinde conveiiliim , postea dicnl y Osiende
>rnrii Behedicamus Domino siibjiiHgniii,el hoc liioiio nobis misericordidmtiiam, Dotninus vobiscuin,.ora-.
• iisqtie liiqiiariaih feiiam Yesperse decniiieiViiur. Ad.,;.,,lib Pfwsla, qumsumus.TtincIiicipialCiinlor ;S«rgi/e,;
, Compleioiiuniansipiioiia Alleluia, psalmi : C?/i?/?'.??-/sancli: Moveiite.igiiiir Jjrocessibrie pfocedaiu vexilln:
rVbcarem;_In,le,Pomine, speravi; Ecce iiiinc;Nuhc ""sequiiiunrper ori.lineinaqita^ cfnx el cerbi, deiiule
'<.dim.iais-,isine capifulu et liyiiino; Hmc dies qutim, capsulre ctiin reliquiis snncibriini, postea 'conveiitus,
-dicalur confessjo, etc, sicrit stipra dicliimest. - - - prselato lillitivbsubsequente. Fiiiiia aiiliphGivaseqni-
,: Feria secim.iia.Psalinus ,Ve?n"/e._ 111dnplici cantu .. trir r.esp.rin.sorium Beaius_Nicolaus, inde de snnelo
-dicaiiirper tresdics. In hac hebdomada ,si festtfm Herinelaiiiio $ 'Vir Israetita; in iiiiroitii; ecclesia!
, tfiuiii leciionuiii bccurrat, iiv priinis qiinfiioi' ditjljiis ]jeal;e.Slariajant.' Alina Redctiiploris,f Posl:paritim
-de eqiiiiiil fiei,,c3eteris vero diebris commeiiiorasio Virgo, Ofalio Famulorum. luorum, jnde chorum
tantiim, quoecommemornliodicenda.esl post iihirmtm Vsiiiislrurii.ingrerijnnttirVIiideesre.dienle'proceSsibiie
,-eo|Iee£am:qtise.Vdiciliirin choro, -solemnilns.aiiiein Viinponat crintor -respbiisbrium0 priu'clare;"qna finiio
, hoyeiii leetioiiuriiusqtte post oclavaui Pasehaj ex toto -,"c!iiii;vefsti, de lingiinlena"seqiiii.iir aiiiiijljoria /«
.-reseryetiir. Seiendum .eiiaiiiquod tres dies qni sopfa diebiis illis; ggg jioslea de; sanclo Maftiiio arili-
i dicli, siiiil .veiie.rabilitersicut fesia teiTisedigtiitatis 'g piiona;0 Mdrtine. De sancio.CieiiienIe fi Ortt pro
, etcoiiiniur, reiiqui vero tres SiilS ex inore D.iimi- Vnobis,' beate Clemehs:, cuhiversh. J5e sanctoVih-
.-.iiiciilisOfficii.Ad Yespeias sicu.;-pridie, pfocessio /. centio $ ;Agnosce, sineiversii.: Poslea incipianiiit1
ad fonles,ut supra.-.. ... - . . septem psnlmi Domine, ne iti fuiPre, elc. lif-ihlroiui
-. Doiliinica in alhis, ad' primas Yespefas anlipb. - ' ecclesiae Snnci.i.Eligii '$; MtlesChristl, f Ora pio
: Alleluia, _psal. Bciiediclus, etc. Capitiiliim omnibus nobis, beate- Eligi, oratio Dit, giimstr.nus, onmipn-
.Saljbatis usque ad aseensioiiein .Douiiui: 'ad.-Yespe- , tens Deus. Ih redilu ^ Sancte Eligi. ctirn versu 0
, ras.i-S? cqnsurrexislis cum Chrislo. f§Surrexit tfp- saiicle. Movenle aiitem processioile:de SnnCio Sai-
-minus/f Qtti pro itobis, ctc Hyitnuis Cliorus nbim ' yatore iiicipiant duo fratres litaiiiuin sic : Stilvaior
-Jeriisalem. f Mancriobiscum. Aiiti Surgens Je.sus, innndi. Litaiiia isla secupdijm; qti;iriti!atem •itiiiefis
,ps'il: Mfignificat.Or.itio Prmsla, qluvsuiittts, oinni- vel producauif',' vel "brevieiur; cumqiie choruin ih-
: pqtens Deus, Ad processioneiii'anliphoiia Rexnostcr. gressi. fnerint, ptilsetnf classicuni. Fiiiitri lilania
- Tunc cohvenlus ciim •lliiiriferario , cefoferariis ,ce- dical sacerdos versum Vux lg:lilia\ Oratib Cldmanles
leSiranieiii c.appaserica , sine cftice, caiientlo lin.ic " ad te, Domine, Posl parvuih interyalium" piilsettir
; antlphonam ad crucifixiim pergat, uhi, iiiceiisatis ' ad Nonani; et (iieatiif.'."' " . •
altaribiis diiobus, posl fineni.aiiiiphor.aj(iicat,sacer-, ...Feria leiiia,. Hae tlie usqji.e ad liiofiim processio-
. dosyersiun ::Dicile in nalioiiibus, oralio Deus qtti nis lani in missis et horis qunm iii ordihaiioiie pfb-
proi/ioHs,iiisi.fes.iiliii aliqiioducctirr.yt tle quo.opo.r-:: ; cessioiiis,',.ioniiiia fiant sicul" ofdiiinlri sriiit feria
teat fieii niemoria, qtiia lonc clehel praacedefe prseeeiieiile. In iuotu igiltif processionis i.iiiponat
ivieiiioria, de festo; deinde cum aftiiphona de reli- r caiilor anfiphonam De Jerusatem exeunt, eic.. Se-
, quiis:i,i/a; perpettia in chornm reJeant, inde proniiii qiiiinlur sepleni psalmi : Domine, ne ih jufore; elc.
ijalo, non a presbytero sed,liltimo, yersu Foa; tmit- Iii.ingressu Snncti Gervasiif^ In circuiiti titti, f l.ux
/iim,,. dicatur Oifat.ioPrmsla ; qtiqisuinus, omnipoiens '; perpeiuaVi f" ¥ox Imiiiim,oratio Prcesta;gua>su-
.peus, ul.sanciorum luorum.lloc i.iiodoprocessio fit _mus, oinnipolens Deus: Finilo. sermone, iii retiitu
ad^criicifixum cseteris Sabljalis.usqiie ad asccnsio- . i\ Coticede ncbis. ^|j>5' f Adjuveiil nOs; De snncfo
iieift Dpmini, quse pro iiuilo fesio, etlaiiis.i doplex .; Nicolno^ Ex. ejus luinba ff-Catervalim.Iii/recessn
si.i, irtiefmittiiuf. Tamen qnaiido iiivenlioJg4sah- .° de Saiicto Nicolao incipilrir a qiinlubr fiatrihtis
, clse.crucis-Tn Dominica oeeuriit, ad Vesperas qui- litania sic":'Bumili prece,"elc. Et sic lisque ad ee-
(iejii ad criicifixiim ilur, sed curii cantti defesto, ; clesiam S.anefi Laiidiprbcedittif. Iugresso conventti
sicut,.iii.. ipsa festivitate, scripiriiivesl.Post cceiiaift iii clioriiiii ptilsafuf elassicum , veisus eL brntio tit
psaliVuis Miserefe mei; Deus, resumiiiir.i , , , stipra;; .tleinde, post pafvum sfjaiimvvpiilsatuf ad'
_: In omnibiis Doniiiiicis usqne ad ascensioftem Do- VKonam,et diciitir. ; ;'; ,
nvini, Viisifesiuift Occiirrerit, sit niissa iiiaiiilinalis Fefia. cjttaria, ad missani Officium Omnes _geh°-
'
de Resurfeclione. Dicia Dbiniiiica in cnpi.iuloleclio ies; eic. Slaiim, piilsetiir ;id Koriaiii, e't dicatiir,
Cutii essel sero, Iii refecloiiio lectio,C«IMesset sero. ";. deiiule ordinetur processio, sicm pritis. ln ceclesia
Fihilis. lioineliis'..Eyniigeliorum pascli.aliiitii, siaiim , SaiielseTririiiaiis rcspoiiscjrlitin IIonor virtns,_f Be-
Actns apostoloriiiii incipiaiitiir, quibns lectis AJJO- iiedicatnus.Patrein, oralio Populum lutim: Domiite.
calypsis;appoiiaiui^
- postea Epistolse caiioiiicsesub- TnVreoessiitle enrieiiiectlesia, i^ Summm Trinitaii;
tjuftgaiitur., .-.- :._ /./.:'.<-.:'_ r, y Prmstei nobis. Po.sieaa qtiV.tuorfralribus cnnieuir
:
, Ab bac Dominicapost albas Offlciumpro (lefuneiis, litaiiia sic : licx, Kyrie. In slalione nlile ecclesiam
psalrivi faivviliares,et csetera ijnse pro revereniia Sancli Audoeni, ant. Gatidenlin ccelis,f Vox iatii-
d.ieruminterniissa fuerant, reeuperaiilur. IIoc tamen lim, oralio Propiliare, qhmsumus, nobis, Domine.In
fempore usque ad oeiavam Peniecostes ires psalmi Vrecessu ilertnn Iiex, Kijrie, ingresso cohventii hi
clepace, qnia cum proslratione solenl dici, ln.ier- chorum piilsetiir classieuiii,;el dicaiur ofatio sicui
niiltuniur.Ceiiuflexioiies, quas venias. nppellamus, supfn. Inrefecforio Teclio Sublcvaiis JCsns dciilis.
hoc ieriipofb poslponuntur, excepiis illis quns V In vigilia ascensioiiis Domirii, inm ad Yesperas
accipiunl illi, qui in .choro in caniii vel psalmodia qnami ad'Ma'futinum et csctoras lioras, pulseiiujf
falliint.; v; : . :. signa, sicrit (ieferminaium est in Epiphaiiia Domini.
. Feriasecunda Rogaiioinuii, slalim post Pretiosa Ad Vespefns antipliona : 32S ^a^° parare, "psal.
prilsetui' ad Priniani. Post capitiiiiiiii facio brevi Nisi Domitius mdificaverititomum, eic: '_
iiiiervallo piilsetiir ad TcrtianV, staiim posiTorliam Ad Maiutiniiin quatuor. in cappis scficis canlent
iiiinislri nliaris jevesiiaiilur. Posi Sextani Qfficium' inyilatoriiini, respoiiKoriiiiriftoftiim Viri Gulila.i, a
ExaadH.il gggrdeieinp/o ,•efc. Ilac tlib posiiiiissam, -' filbiis "ih'-ca.ppiS' scrieisVlii capilulo Iectio.: Recum-:
; duiiifralres iHdbriiiitoriufti cappas, induere propfer '/beiilibiisutideciiti. Post capitiiliiiii pulselurprocessio,
. processioneiiv perrexeriiit, seereiarius unum cle deinde Tertia , post Teiiianvordiiiettif processio. In
' ler modieiiin
iiiiijofibus sighis pulset, inde, cuin v hac pfocesslbiie aqija Ivoii aspergitur, -Exsurge hbn
opus fuerii,- in chortim redeantr interirii omnes .qui canilur,: sed processione moveiite. 'canior; incipit
in processiorieipoiiare aliquid debent albis se m- i^Teinpuses'/,f Pdcem tiieain. Nolancluniiaihen quod
f8l ACTA YETERA. :m
; inhujus diei proeessrbne omnes solis>'supelliciisin- iAprinuuiidieni ad haiiclioram accenduntur, Sacerdtis
tiiiunlur. Aliud responsorium Nonconlurbelui; etc.
• lii-inlfoilri ecclesise" incijjiat aiitip.hbnainAccipile,etc. •
IiVrefectorio lectio
bealse Marise, an|. 0 rex-glo- SicPeus dilexit niuitduiii, .
rim; etc. in recessu de atrio beatse Marise, post Sabbalo, ad niissam onines oralionessihe Donii-
slationem ibi faciain : tres -frntfes inoipiant, Satve,. ,.nus vobiscum.dicaivtrir,,prrciei' illam cjuaeclicitiir ,
festa.dies ,"coiiveiifuper sihgqios.versus rcpeienie, Vaiiie Episiolam,. Cuni liirilb legaiilur leclioiies. Be-
inine Salve, niuic Qttg Deus-.Aiile jaiiuns ecelesise ncdicius es, Doinine, a dnobiis ad gfadus cantetur,
. factai piirva. slatione el Tinitis yersibiis", pnelalus ct reiiicipialur., EpisloJu, Coiivenil,ieic. Alieiuia i
. impoiialraiiiiphOiiam: 0 rexgldrim; sicqiie.coiiyeiiiu Eiiiitlc, 2. Laudaie Dominiim,ambo hsec/Alicltiiuad
in choruimreverso, et a pradalo dicto yerst! Eievala . grndus canieiuui', elc. Posl missam siaiiiii-dieatiir
est, ctim oralione, Detis cujus Eilius; fncio hreyi : Sextn. Ad Nonain dup dc niajoriliiis 33S siguis
inlervnllo ftiinistri altnris ad njissaiii honorifice pul.senlur, posi.Nonnm pnsclinlis cereus ' depohaliif.
, pra*parenliir, pulsafo classicoihissa iricipialur Offi- . ln refeclorio ieelio Siirgens Jesns. ' /' ;''
• -ciuiii-ViriiGalilmi, eic. Epistola iii pulpiib Tegaiur. Feslum sancise Tfiiiitutis adInslariNatalis Domini
ln feffetofio lectio Recitinbeniibns,;j§2f$ deinde ..eodem modo, eadem digivilnteet diligeiftla celebre-.
, sermones;dereodem,'festo;; V . tur. De sancla Tiiiiiinie,.lam ad Yesperas qnaniad
. . Sabbato. Hac die finiia Ndnri slaiim ad legenduriv Maiulimiin, omhesaiiliplionse ciiin pneiiniale flniaii-
.. subprior aceedil, leciiones sicul in vigilin Paschse :tfn\ Ad Compleibrium et deinceps aiiiiphona Jllise-
seiiioriljhs danluf; prselatiis.quqqiieet minislri sictit rere.' ., = .:...,.•-. -, ;';,_,
ltinc, ita et nunc induiinnir, el-a.u allare procediint gv ] Posl Completoriuftjfacto hrevi inleryallo,prOpfer
ctiiide reiieujii. Ad iniiium servilii ccreiis-benedicius •necessilnles frairum piilselur cjassicuin ad Mathli-
accendit-tir,et.usqt.ieilicrastinam poslCoftipletoiinni : jiium. Responsoriunv'.jirimuiiiBeiiedicat nos, dtio in
hon exsihig-iitnr, Leciio-prinin Te.nlqvilDeus Abra- cappis sericis; f esponsbriiini leriium Qtiis Deus, iu
//ao/, eic. PoSlea sive irt processioiie fontiuni, sive cappis sericis clicalrifa iribiis; fesporisoriuihsexiiiriv
; iri UiaiiiisvO.iiiiiia sicut iii 5.nbl)atoPaschse eomplean- Honoi; in cappis seiicis, a priore scilicel et cluobus
. lur; et, post uliimam litaiiiain canlore incipienie VsenioriUus.Iloiiiilinin cappa serica ilegaliir, resjjQft-
, Kyrki eleisoii, omiiia ecelesiaj lumiiiaria acceiidan- sofiiim noiiuin a qualiior in cappis caiifetur, quod
lury dtiin=Gloria iit excclsis Deo.caniuir' classicum reiiicipiliir. Missa malutiiialis Unl de Doiiiinica; lu
piilseiuri. Alleluia in pulpilo caiiitur, Confuemini capiiulo leciio Erat lionioex Pltarismis, deiride hul-
Domino,/AlIeiuia. reileialnr, el pneiimalice fihilur. . setur ad processionem quaj dcbef fieri in• '•cappis
Tractus; Laudate Poitiinuin ml gradtis cliori, Evari- . vsericis. ,.,-;.. ... ,-;:., . 'V
geliufnetim caiidelaijfis et inceiisp, etc. Post. missam V Feria secunda, ad Mntulinum invilatoriiim : Fe-
nulluin sigiiuiiipiilse.luf, sed post breve intervnllum "'; nile exsuileinus. Noiiiiidtiftiqriodliyiiiinietaiiliplioriae
duo deriftnjqfibns sigois ad JNonani.piilseiiiur. Tn ."feriales usque atl adveiiluih Domini eoderii inbdo
refectorio leclio Si diligilis ine. iliijns diei el seqnen- ..dictiiilrir (|UO!iiodoiiuiliilniilur in hisloria Doininicse
tis .hebdomadse OfGciiiniciim eadem diligentia et posi 333 bciuvniii Epipliniiiav,.yidejicet; Domihe,
.dignitate, sicul liebdoinada Paschaj, • jieiagenuuiii ,ne in ?'?•//.Lej/enda fam in ecclesia quahiln relecto-
esi. -."." -. : -;":;. ;. . - ;; . rio.r, debel esse de libro, Regum ,, sic; Ftiil vir/unus
Ad Vespefas an.tipl!ona: Nonvos rciiiiquain,.psa\. inde liamatlta.,:ty Deus omniutn, elC. prnlib Domirti-
Benedictus,".elc Ail Conipleioriiim, gg© anl. Spi- calis per toiain liehdoiiiadam: Deus iti lesperantium.
rilus:parocleliis, aiieluia, psril. Nznc dimitlis.. ;.--; .', AIJoetava Peniecosies usque ad adveuiuiii Domiiii,
AdMaiiithniinpriinum loitiiiicjnssicum jjtilselur, V ' tani iii fer.iisquain in .Domirticis,' capiiiiisidiciiHliir
.OHines.aivtiphoiisecuiiv piieuiiiatefiiiiniittir, Iioinilia siciit ub oclava Epiphaiiisehsque ad Quadragesiniuhi.
in eappa sericn lcgniur. Jii cripilulo leciio; Si quis A!)oetava Peiiiecosies usqiie ad adveiitiim Doiiiiiii
diligit Ine. Posl cnpitulum statim pulsctur nd pro- : iii ouuiibiis Yesperis elV.Maiiuiiiis Tii liiehioria de
cessioneni; pulsalii; poslniodiiiii Teflin, cantor in- sancla ciuCe, nisi in dopliciljiis fesiis.Hoc ienipore
cipial aniipiioiia.tiiVidi aguatn \ aspergantur nliaria, usqiie ad ndyeiilum D.oininioiiinihus Dqniinicis no-
deiiide clioftis. Processio iiai iii cnpp.is seficis, in niim respoiisorium nd Matiiiinum de historia Tiihi-
qua a iribus de majoribus caiitaiui sequeutia : Alma : fatis deliet iij Ofdine accipi, nisi quaiido historia
cJwrus Domini, clioro per singtilos versus eiimdcin incipiiur. Iu omnibiis Domiiiicis htijus feuiporis ad
versuni.,-;.sciiicel Altna chorus .Domini, repeienie. V...prqcpssionem'..rcspohsoria,de Triftitaie; suiicessive
Sciohtluiiieliam (jtiod, diim cahioies verSuftisuiim cniitantur, nisi duplex festum, vel tfipjices octavse
clicuiit, lota processio debei slare. Finiia sequeiuia 'vcefehfeiiiuf. ....... '' V-V
prajfuus i.ivcipiiit-aii.tiphbnain Hodie conipleiisunt, :" H;ec hisioria hoc niodoiahv in DOniiiiicisquain
iiilerim ohihl.a lnminaiia eeclesisijaccendulilvir; post in ieriis cniilalur usque rid Ealendas AiiguslK
antiplioiiam dicat prajlafus f Re;.leti.sunt, oratio . liicipil liistoria de.libro Sapientise caneiida,et
Detis qui hodierna. Stntim a pralato Terlia incipia- Jegeiida a Raleiiriis Augusii usque ad Kaleiidas
lur,,liyniiius Veni, creuior Spiriius , soleniiiiier.et »TI Sepiembris. . V"i:i
dc.votecoraihaliari a pravla.loiHcipiatiii\ Tuhc oin- ;. Incipil historla" Job caneinda n Ealeridis Sepiem-
Vnibiis.rVciiiaiii. petentibus \id esl, geniiflexis), cuin : bris iisqiie eiimdeiiiVmetliiiiniiienseih. ;
niagna.exsiiJtaiioiie ideiii liyiiiiHisab iiiroqtie'clib.ro ' 334_i Incipiihistoriri deTobia caiienda ctim liislo-
siiinil spatiaiim decaiiieiursinieiiirtomiiia sigria ' rin Jiiiiiih, qiinj seqiiiiur• a' iiiedio Sepiehibfis iiscjuo
piilsentur, allaria qtioq.tie ciim dunbus lliuribuiis ad Knleiiilas.Oclobiis. -
inceiiseiiiur, tleitide ggi per Choruiii .iiicehsum Seqnitur histoiia Judilli csineiida aiile Ealendas
poiteliir. Pfselalus ad haiic Jiofahi niifipiioham itii- , Octohris.
pohif, el feiiicipit posf psalmodtam'Accipite. /--•. bicijiit liisioria Macliabseorumcahenda a Ealendis
Feria secimda, iiiviiaioriumfiep/e/i sunt; etc. De Octobris usque ad Kalendns Novemliris.
" fcsiis nqy.eiri leclionum,. excepto prinio die,Iii incipit hisloria pTopliefafunvciniehdaVaKalendis
YespbrisfetMaltitiiiiscoinmeiiibruiio iiielailiiiissnm l Koveiiibris ustjueiid ndvenlriiiiDoiuiiii.
niaiutiiialem, et post Triiiitritem loiiini .seivitiuih; ISotaridiiiii qubd.sirignlriEvatigelia Doniiriicarum
de fesiis.triuni leciionum inemorin',,ei posi quiirtum ; siiprasciiptai'iini, qiio clie ftieriiit in ecclesva feCi-
.tlieiii inissn iiintuiiiialis. Ad lertiaiii quoiidiecaiiifur" Vfata, sive Dbniiiiicasive dies professus frierii, eOdeftv
hyinhus Veni, cfeafo?', quem"sacerdbs. incipit quL 'Vdie ' eoriim ho.iiiilia)viiVrt-fectiirib.legi debeiit."Hic
Ipsnni horniii dicil, qiii ;ci ali oiiinibus, ut stipra vero incipieiidofrini librorurti, tairiih legeridis qiiahv
(liclUmiest," smiul .canitur : alfaria vero. cuiiiiino ' in ciiHandis, ordo lerieaHif, utvsi Kaieiida hiehsis
iliurihulo a sacerdoie iiiceiiseiitiir, deinile per clio- Domiriica, aiii feiia seeunda,; vel leftia,; vel qiiarta
_i.uni;iucerisuftijjortetur, Trib Itiinihari.i isntum post ' irirriverit,' libef iiistGiTri;ctini; respbiisofiis ift ipsa
JS5 JOAKNES AKCtlJEPISC.:,ROTOMAG- :-;i£4
Dominica incipiatiiri; si aiitem feria quinla, ivel & liber historise et responso ri.i usquo in ; sequenten
sestai vel eliaiu Sabljato Kalenda inensis iiitrayerit, •Domiiiic.riniinchoafi difieranUir.
-Explicil. opiiulanle Dei gratia Oifieihm..tempornle

:. oP.E^IT.STI-.yXTAtoriB: SINCTOBIIM:..:.vvv: :,:\;v'

:/ 333 PR^FATIO. ; 33S De beato Nicolao duplex fesli;ui simples,


id est lenine ilignilnlis , agitiir. Iiiviiaioriuni tres,
. Poslqriaiii de Ordiiie teinporalis servitiidisserui- scilicet heb.ioniai.arii caiiicnf ef alins. Prior sii ad
- nius, proot vidimus opporiuniim, reslal tit de feslis sexitiift fc.sponsbriiim , qni prior Iegal iionarri ler
sancloruiii, quomot.o debeant celebrari,; pneseriii Ciioiiem in cappri seiicncuiii candelnbfis. Ad Vespe-
nperi, insereve salagamiis ; eii ut ineajpium ofdi.iiem -fns (|tiiiiqiie laiiijindes , Ires cerei . acceiiduiiliir,

a fesio saiicli Andiese, qlirid semper iimjus'nliare paintiif , clionis regitiir hi cnppis se-
' feiieamus,
circa priiicipium aiiveiuus Doiniui recoliluf, iracta- ricis. Psalini de; dic. Piior dicit cajjiliiliinv sine
• liis hostii : 1iCappa el canqelabris. IVospohsOiiiim/Qitadam die
prineipium brdinjimiif;1'..-...
' et Per loliini Adveuiuni xingulis diebtis jejiihariuis, criftiof et hebdoinariarii clioniin -regenies canialit in
iii; oivnibtis festis ibidefti occurreiiiiiviis, bis iii crippis. Aiiliphona 0 pasior impoiiilur piiori, vel
ojnnilHis Doiiiinicis soluinmoiio coinedenies. ejus vices gefehii.'_Bc)?erf?en?)i?/s a tribus dicilnr.
; QiiandoVaiitem tie fesis sa.neiorum iiVAdventiv Atl Matiilinuiii prilsaiiliir signa binn et bii.a siCut
soleninizaluf, anle Terliam piiJsainr appellatio ad sniil in Ordiiie, et clussiciiiiviilliino, lumhiarin ut
revesijeniliim; qua caniafa seqiii ur niissa, e' statiin sopra; Iiiviiatoritim n iriluis eaiilaltir, Ad jjliniam
sine iiifervalii) pulsaliir "nd Scx aoi, el. riieitnr; pasi pulsanlur uftum Iftajiis siginim ei iiiiuin niediocre.
li.reve iiilervallum pulsalur ad Koiiam,i et-dicilur Ad iiiissnm OlfiCirimStatuit. Gfaduaie poinine, prce-
' aiiteprnndiuiii. Qnando vero fil ,deTeihpore sine venisti dno canlnnl in ciippis seiicis _nd'-gradiis,:et
appelliiliotie; Teiiia dieitiir, "qtia cniilatn prilsaiUr -reincipitui ; Alleluia x Iribiis. Seqiieiilia Coligau-
appellatio °ad revestiendum',- el riiefuir Sextri; 'ijiia r> detites, ihieiiiii piilsanliir sigiia qtiai ad Piiniain.
caiilaiaseqiiiiiir niissa, et post liievc inlervaliuhi Evaiigcliqni cum candelabris: Ad Yesperas, ut su-
pul-inior ad Noiiam , etc, ht suprn. • pra, liimiii-Hriaet piilsniionos.
'-••-33®-ln feslo S. Andreaj, ad priinas Vesperas De COiiceplioiie b.entuJMariaj duplex festum agi-
' lamjias iina ardeat, tres cerei, bacii.iorinii, pulsaiiir tur siniplex, ui snpia de saiicto Nicolao. ynacun-
classictim, caiifOfseplimanarinsiuchoroubiesisepii- que die evenefillotiim 339 sei-viiiiimde fesio.fit
mnna iiicjijiat anl. Unus ex duobns. Psaliiii ric die. ciim meiiioiia de Atheiuu, Ad 'Vespefus atni|ilioiia
i^ Homo Dei, quod eantaiil ari gradns dno cnntores Cmlestebeneficiitm, psalmi de die. Ouuiia sieiil iiv
iiebijqiun.darii in cnppis serieis. !n choro (iebet osse Nativilnte ojnsdeiii, itn qnod ubi illic jioniiiinlur
foiiiiiiln liiilenmine eooperln. Anl. Ciim pervehissei; Nniivitiis, liic hoiiiiiieuir Conceplio; Iioc eliam
qiiam riebei iiiipoiiereliebiloriiadariiiscniiloiiii clioro a :dito quoil- ad Sexiam et JSoiiampioprise dicun-
stio Ubi esi=syptLi.ann", liiajori, nisi ipse iiinjor sit .tiir orniiones. . . .'-
sacerdos Jieb.floiiiadanus-,.tiiiic eiiim inlpoiini alii Ih vigilin S, Tliomnj,:nd Yesperns psalmi de die„
' propiiiqiiiofi. Sncefdbsindual capiiain seficam,. ct- 'Hespousofiuiii in cnppis scricis a dnobns lieb.-ioina-
pinj.cedentibus ceroferariis iiiceuset mnjiis nltare et dniiis , sacerdos in cnppa iiicensat duo nharia.
Tiiaiuiiiialc, redieiisque >nchorum iiicentei prioiem, jioslea prioreiti ,,et post inceiisainr ad formam in
poslea aiue foiunilam iiiteiiseliii', ceiiide. dextef clioro. Uiin lniiipas et lies cei-ci ardeant. Si "in
choriis a mnjoribiis:iiKiioaiiiio, ci posf siiiisier. vigilia S. Tboniaj, vel in fesio ijisius.-O solemiiize-
Ad.Maliiiiiiiun pulscuitir signa singiilaritrir seniel lnr, posl niitiphoiiaiii Ile fesio, el cljjleciani el
ct bis, el tertio et qtiaiio, eiim classico inimei.linte.p^*Benedicamux, impoiiil cniitor Iiebdoiiindurins so-
Ardenii.l riuselanipntles inler choiuui el ullare, el. in lemiiiznnil 0, ,el loia canitur anl)])lioiin, et dicilur
sii.grilis nltnribiih.singiilaj lumpndies. q.ii-Spost, Mn'-, Gloria Patri, Sicui erat,ei ilerum impoHiluf-et
luiiiias^exslirigiiaiitlifVlnvitaioiiiini Adoreitiiis;quod caiiilur.
eantuJiif a dtiObus.V.Iiiprimo iiociufiio aiilijihofta Sinit igiltir qiiaedam festa irinm lectionum qttse
Andreas , quam incipil liebdomadarius (hori i;i quo simplicia vocaiuus, in quibus auliplioiiaj feriales,
est septiiiiaiia. Anl. Ego crucis,- quaih iucipit nlitts laift ad -Veperas qnani ad iioclurnos diciinliir ,

' caniof, S3? cajlefus veio niuiphonas iinjiiiiiniit, a capiluia vero et Iiynini, ,'el Laudes super iinam
junioribus inclioando. Si nnie Ailvc-.iiium,•diciiur7'e aiiliphoiiaiii ad fesliiui pertinejitein cnni. anlipLoha
Deum lattdamus, ihferjin pulseiiirif duo viieiiiociia ud Benedicitts explicaiiirir. In hiijiismodi festispre-
' sigiia;, el ad versum Pef singulos dies pulsclur ces et prosirrilioiies n.in dimiltiiiitur. Si aiileiu hu-
classicum. Si in Adyeiiln,. duin cantatnr iioiium jiisuiOili fesin in Domiiiica velin duplicihns octavis
' responsofiuni piilseirir ut siqira, et reiiieoepio rer "evenerini, fiet de illis @4® lanluin nieihoria, ciim
sponspfio iciassicuiiifiaf...In Laiidihiisail: Betiedictus niissn IiVntiiiiiinli.-
a.n.i. Ambulans;Jesus, qiiniri incipit liebdomadnriiis De .snncio Viiic.enlio dtiplex festiini simplex, id
.cantor in siailo soo^Of.ilio Majeslateni. Ari piiniain cst teiiisB (lisiiiiniis. Ad Ves|>erns chorns regilur
'piiljaiilur (hio medio.criiisigiin, ant. Bidtio viveiis, in cnppis.Aiil. Bentiis vir, qiise inipoiiilur majori
qiiam iiicipit jiiniof de choro nlji esl scp.i.naiia , po-l priorem. Ps.rlinide die. In omiiibiis tliiplieibus
'similiier ct cseieras-iiiiiiplionas nc!Ilorns. Adinis- fes:is regnliii' choilis, et'ndjuucio lcriio j-esponso-
.suiii ptil.alur elassieiim, tres cerei knciiioriiin ac—. n litini cniiieliif. Aut, Sacram linjtis. 1,'sal.iMagnificat,
"
"ceiidiniiiii', diacoiius tiulmuiicaiii,. siiliilLicoiins-iu- bis iinpaiiiiiir niitipiioiia prioii, el laiilumdeiu ca-
;n.icam habennt. Cradunle Coiistittteseos ,"atliiohus liiliir. '.•'' -- ' ...
caiiitiif; iioniiernlur Alleluiu similit;r n diiObiisin De conveisione sancli Pauli mediumfestum agi-
. cappis serieis, setl cero- fnr. I\es]ioiisofiii!ii in c.ippis sericis sicul in omhi-
repefii.ur;..-Eyniigeiiiii'ii.;c.iirii
Jeiuiiis et iiicens;). Credo (liciiur , et lexlus cum bus inedii feslis, ad piimus Vesperns Sancte Patile.
;jnceiiso
' per choriuii (leferttir , ei tnlis est reguia BeiicdicainusM duobiis in ca]ipis sericis diciuir.
' quoii ftQii deferatur iiisi Credo liicainr. In'refecLorio Solemiiitas piirilicniioiiis lieaiae Mririse celehia-
leciio Ambulans. Si: oporluerit niutari fesliim S. tur ad similiiudiiiein Epiphanise Domini. Posl Ter-
; Andrese in cfasliiiUm, ftiiiieiiif similiier lestuiii benti fiam cefeisianie majtis altare super tapemm honeste
; Eligii ad alirid craslinuin. Ad Vesperas . ardeani " collocatis-.i veiiiens iiluc prxlattis albai-ei siola, ef
Vires;cerei bacinoruin, sacerdos in cappa iiicenset cappa serica Tndiitus primo eos benedicat, ae
*'3iibajrariav : v .' ;" ", . . ,";.• deiode nqiia beneijicta aspergat..' Tuhc Tgilur p.r«-
ass VACTAVYETERA.; im
into Bi3-;sei!eivi::;siianv-iriVciiorum reyersQiVsacfisiaA: i.vPe;:Aniiu!iii«tiqne;po!iiimca:;di!pl
cereos disliibtiai., iiicipieris :;a. prselato :e,l,:esetefi.s Ad Vesperas aiit.:A;t'e:;i./o?:?a;;Psalmi:devi(lib.'!: -V/,_:_.'
-ihajofib.us. Criift vefo .illumiiian eceperint.-praj.ceii- : De saiicio; Marcov mediiim ,fes:um.._ngitur,;34-4
,lor aiHiplioivainLuiiten ad rev,e(alionem_ -mrijijat, qtiod fesluni si in nliqtja, IVomiiiica posf.-oelavani
qiite xum vorsibus-Nuitc -dimittis ter ropelalii.r. Paschsij eyeneril, louim fiefVtlefeslo, cinii meinoria
•Ilein aiiliplinna Ave, gfalia pletta loia jn. -choro de Doiiiiriica:et niissa niatutinnli, et iii crnslinum
"S41'canlefur. Iiuoritn prseparala processione, sla- prbeessio et jejuiiiiim; si iii ipsis octnvis-Paschse,
limVut rinliphona Adoftta ikalamum hicipitijr, mo- processio iij illo anno ex iotb tlioiiiljliir, fesluni
veant, et per claiislrtiiiiincedeii-es anie reiecloriiinv yero post octavas Paschaj rcum priinis y.esperis;ce-
slaiionein faciant, donec finita anliphona Atlorna, "iebfalu.r.;. ."..-..;-../: ..",>"::->-:=:: V 'V .._ :; ;.V;:-V.:V
Canior^ Responsum accepit !hiponul,.cuin;qiioniile
• :_Ad^iiiissam, O.liicLuniP,rqtexisli,.eli,, Posl Sextajii;
criicifiKiimvefiientes y Hodiebeata tres in piiipitb diim frnlfesiHtlortnitoriiiihrcappas iiitliiere propLbf;
-caiiteiii, deindeiriccepia a piajlalo aiuipiiona Ciim processi.oiieniperre.xefint,,seci'eiai'iiis,i]hum de.-hiii-.
iitducerenl, in. cliorum redeaiit, sicqne diclo...versu .joriijiissignis ler. modicum jjujset; (letiiclepost pau-;
Responsutnaccepil, et collecta Exutuli, Do.mine,y_i\- lulnm -cuiicLisin chortnn j;eyersis, priino n cahiore
-:selnr ciassicum.et missa iriclioeliir, oiiinis vero eon- nrttiphoini Exsurgc, Domine, iniRonatrir. Helulomri-
veniris cionee prrelatus ad: altare yeniat cereos in dnriqs, "sieu.tVe,stiif capjjaVsirn, asperso. pfincipali
.!Jinnih!isie;)eni.;:ipseeliam;et jiiinisiri iad altarecuiiv alfari, coiiveniiiiiJ etiniivjordiiie eoiisii,etoi;aspei:gati-;
cereisjjroeetlani, qno posiquaih veiicriiit, cefeos ciim -.poslca.dicai-viersiini-Osiehde iw.bis,poinine,:mheri-
eis vacavoiiiil in nvanibusfeneanf, in choro autem fj c.ordiam luam. Dominus wiiscum-, el ofalinne.iiVde;
.qui volnerint corani ,se ponriiil, Qflkium .:. Suscepi- jejiinio. Tone or.diriata pfocessione ineipiat "caiitoip;
inus, Detis. Kgrie, Rexvirginums Iribns nOnin cup- .aiiliplionam Innomine Domini, ei nlins, uhiiphonas,
pis serjcis prOpler. ilisliliaiioaenicereortim;, seri in qlian!.nlii;opns fneril,= usqii.e.nd.Iiilroiluiii-ecClesife;
rappis.1aneis,siciit prius iiVprocessione, solus prse- .Sancli Joai.iriis. lii ini.f.oi.iu.ecclesiteprtedictte,:^ Iri/
Tatus habet cappnm sericnm; diaconns et siibdiaco- ter tiatqsmulierum: Inleriin sacerdos el niinisifi a"d
liiis iion habenl dalmaiicam nec tuiiicam : liabeiit ii.iissaui. se veloeiter pr;epafchf .celehraii(lai.n..Fliiilo
tnmen ad missam.. Epistola iii-piilpilo. Tfacliis, .s.i. ..res])piisofib;,.dleaisncefdos versinn Fuit honio tiiis/
iiicehJns esl, a-qiialuor caniettir, qui'simiiiViiicipi.anl sus, el oralipnem 'Prt_vslq_,;qucesumusy_Q$ft': eninipp-
el siinul fmiant, sed singrilOs veisus bini el bini e;i- lens Deus, ut fgmilia. Olticium Exuudivil de iemplq...
nanl~-.Niinc.diniutis, eoiieat modo tractus 342 >n ..Ora.lio frgisia', quqtsumus. De S. joanne, firit iiie-
aniiunliatione Dominica cantettir.Duin offertorium moria o.um-or.aiioiie- de omiiilJus saiiciis
- canimr primo iiiiiiislri aliaris cereos offeranl, de-- nvemoria crini ornlioneprajtlictn, Coticede, qttcesnmus,elc.Ad
- irtde iiicipieiiles a seniorilms de clioro orriirtaie vc- haiic missam omnia qiise iiiiad sefvitiiim snnt ne^.
iiiant et reilearil. Secrelariiis concliani jtixla se cnm cessaria-secretarii provisione llhic debent esse aiile
aqiia habeat, in qna snscepios cereos mergens.ex- delata. Expleia inissa- sLaliin diio frntfes lliiVniedib;
stingiiat neftimiis" intle procerial, pradati vero ce- .slntues lilaiiiam incipiant iDoniine, defende twsflhv
ieiis. veTallerius qui pro eo missrim celebrnt, super leiiin sacerdos ef niihisliise expeclienies in ordineift
-alirife posiius iisqtie ndfitieni missse non exsiingiia- siium reiieaiii. Canlores cllm prohiiniinveriiil •._San-:
tur. lii refectoiio Iectio Posiqnam eonipleli.suiit. P cte JoannesBaptista, oia prg.iwbis, redeai processio,
In hac die et omiiibus Doiiiinieis in Palmis •*:iilahi.a vero secuiidniii qiiaiiftfnlein iliiieris piodtica-
- fiat spaliiun inler gratias praiidii etusque Noiinin,-111qrio tnr vel.brevieiur. Qiiienm prseciiiiihi-in liieilio coti-
spatio donec pulsettir ad Nonam, in ecclesia Bemse •v.eriiu siiniil incednnt. Fiiiita Iitania, ad grndns1
fdariie linhealiir colloqiiiiini exlra claiistriirii,-siinili- chori dicat sacerrios f VPx Itetitim, etoraiioiiem
ter in fostis iioveinjeotioiitim usqne ad-QiijUqiiage- Ctanlanlesad le, DOmiiie.Thac deposilis Cnppisjitil--
simam,-qua canlainr- Esto n??7(?;iiifeslisnutemmore seiur/ad Nonarii. Tn refec.torio Jeciio Q»fs vesirhtn
ocluvariim idem spaiium oiiservaiiif, sed in clatisno habebil anikum. Notnrtduiriqiiod, quniido lioc fcsluiii;
siatim post .capiiiiliiin more solito habetur collo- inffa hebdo-aiadnmpaschalein evenerit, diffcrlur ejiis;
quiiini, ef bis comedilur; ceteris vero diebus onfni- servitiurn usque -in feriam post Quasimodo; proees-
• bus, et- in pr;Tjcipnisfestis si occurranl, usque in sio veroipso die qtio fesftim evenerit celebraliU' hoc
' Piilmis jejiiiialur. Abhinc tefleiitiir servilores ad , nioiio. Ortliiiata processlbiie sluliin dub ad: gi:niltis;
Noiiaui, nisi caiiohicam excusaiioivem habeaiH, iii- ihcipinnt Saive, festa d?es,,:>co,nvertiiis per >siivguJqs>
leresse; ,..- , versus repetat nuiic S.n/i/e/nUhc.Qi/a-Dei/s,g^S 'f*'
H;ec feslivitas, scilicet P-jriSealio, qr.r.ndo in . canfnndo procedaiil, acl ecclesiam Sancti Jbaiinis.Trii
ititroilu ecclesite i^ Inlei: nalos, cinh ; versu Fuii
prima Dominica Sejuriagesiiiiaj occiirril, imilnitir in Iwmo, eior-Mione Prmsiti,
efaslintim, in duabus vero 3=43 scquentibus Domi- . ftiissa qitmsuimis;cl l\\ac ihideai
uicis occurfens noh miuatur.; nohVCelebraiur; sed faclo qualicunqiie inier-
., vallo, ortlinata processiohe canlores in fedeundb,-
Ad Vesjicras antiphona Tectim principium, quam. •\Ulii prinsliiiieraiit, incipiehies, residtiuiii versutifti;^
incipil hcljdoniadarius carilof dextri chori in cappa qiiaiifum-Opusfuerit, prosequunlui', quihtis in clio-:
serica; eic i^Guttde, 3/ari/i',',caiiiores adjuncto sibi rtiin reversis; saeerdos adigradus dical yersuni V-otP
praacenlore in cappn ad gallos cniitent, oiiinia allaria .te/i/i/B.-;0.ratioPraisla, qum.sitinus: . ; / '''
inceiisentur. Aiiiijjhona Cum induceretit, qrise bis De aposiolis Philippo et Jacobo, ad secundas-Vc*
impoiiitur priori a pravcenlOre, et ler caniiur Psal. Vsperas aftt. Doinine; etc Post Vesperas inccepla ah-:
.Magiiificai. --.__ lipliona Cnct; fidelis, Cum pfocessioiie ad crucifixUm:
Seqiiiiur de S. Ansberto episcopo, de quo dicun- exeant, indeque cum autiplioua de inarlyribus, FilicB'
lur ad et ad noclurnos aiiLiphome feriales , /eiusa/em, iiVcliortim redeant. In Luudibus=;proces^
- ad.dieniVesperas
periinciiles,' cuni capilulis unius episcopi el ; sio ad criicifixuin, in redifu de njarlyribus ''inemofii '"
confessoris. Ad MagiiificaitixA.Similabo. Ad Laudes ,. Luxperpeiua, e\c. / .>•=,:"-'/
- _ant. Ecce sacerdos, elc Ad Benediclus anf. Sacerdos De S. Joaime Baptista doplex festiiftj primse dignir-
„el pontifex. Similiter et ad. Horas sequentes anli- . tatis. Ad Vespefas aiit. Pescendii.t Psalmi de;die; 7
phonav ei capitula unius episcopi el confessoris ad Anlipliona htgresso bis iinpohitur ef ter >canitur.
- singulas Horas pertinentia ciim;oralione.de feslo, Psal. Magitiftcat in iurisque Vesperis,'- Matulirtis,
precibus lameii el proslralione non inierriiissis; et processioiie claustrali, etVp.iieiiiiiaiibtisper singulasV
quod:de islo dicimus, omni--temporeioqiio prostra- aiifiplionas eOdcmnioiloTu sicul in Tjinilale. liicbr-
t lioiies:fiuut. el, preces.dicuhiur, ,de oniftibus festis ; lintiiur altare Snneti Joami.is, ci juivetylur.Iivpriniis
irium leciioniim simplicium, qrias dies shos habe- Vcspcris noftfit pfocessiOad altaieVPost Vespefas;
buni, siiiiiliier observclhr. v ••.•- ea! proecssio cuii!-342.cl'liCU:Cl;Ci;rofei'a;r'is';a^^*
JQANNES ARCfflEPISC: -ROTOMAG. f 88
clesiam Saneti Joannis cum capsa lieali Landi. ln yA Jesus; deinde Senoones de"eodemfesto. Per oetavas
liiotii processionis incipiat canlor fij 0 lux, cum Cogilis ttte, o Pattia, etc.
vcr-su et Gloria. In itiiroilti ecrlesia? Stineti Joaunis De saiicio Barlliolomaeomediiim feslum. Acl pri-
n)Infer natos. Fi>iilo responsoiio prior Vesperas In- mas Vesperas ant. Estote fortes. Psnlmi de die.
cipial, qtiaj diciiniiir eodem modo quo supra. Scien- Noiandum quo.l lnc die ad Vesper.vs , el in crasti-
diim quod corpus lieali Laudi debel ihi morari usqne niuii ad missam sepiem de canonicis nosiris apud
post crastinas Vesperns, et debet conlinue cornm Sanoiiim Audoenum cuni proeessione be.urfi Marise
capsa ardere cereus a presbylero ejtisdeoi ecciesiai teneutur ex consiietudine prolicisci. Nihiloniinus
jjrseparatus. Dielis Vesperis convenlus niliil cinlan !o a I Vesperas iioslrns de S. Audoeno fncimus nve-
revertitur. Posl Compleioriiiin, factobievi inlervallo nvoriam cuni hac aniipiiona : Snscipe tiostra.
pulsetur chssicum ad -Mnliilinuui. lnvitaloiiuni a De sanclo Angustino doplex fcstuin prii»se~digni-
qnatuor, et csetera sicul in Triniiale. Omnes anii- falis ad Vc-per.is Lmtare, maler. Psalnvi de tlie.
phonse cum pneumate finLintnr. Honiilia in cappa Aiuipbona Adest dies, his imponilur, et ler canilnr..
serica legatnr, et nona Iuctio similiter in cnppa can- Oiiinia altaria incensaiilur. Psal. Magnifkat. A
delabns prajsentibiis. Ad Laudes, ad Benedictus nnt. Irihus Benedicaiuus.
Aperlum e.it ter cnnitur, primo usqtie Et piophelavit Piocessio in cappis scricis agitnr. In piilpilo prosa
dicens. Psal. Benedktiis, incipilur, bis iniponitur a Viiliiiscanielur CUIIIPatribus. Atl niissam ;0fficiurii=-
priori. Processio ad allare. /?? i?/e.-//oEcclesim, Kyrie , Cunctipolens. Epistola in
Missa malutinalis ail altare Sancti Joannis de ipso puipjto legaiur, elc In refeclorio lectio Beatjns Au-
fial. OffieiiimJiisius ut paltna. Oralio Concede, qum- {3 ] giistitius ex provincia, elc.
sumus. Epislola Faclum esl verbttm Domitu ad tne, Ad Vesperus aniiplioija Posf mortent, elc. ant.
dicens. Gradmle Jitslus ul palma. Alleluia, Tu puer. Ilodie gloriosus, ter canilur. Psal. Magtvficat. Be-
Evangcl u'ii Dixil Zacharias ad aitgelum. Offerlorinm nedkainus. Poslea ires alii in cappis 351 rubeis .
hi virtttle. Coininuuio Posuisti, Domitte. 343 Ad incipiiinl atl gradus responsoiiiini Inter muos, pro-
T-ertiam, anl. ltinuebanl, etc. Qiinciinque die evcne- cessio ad altare. Caniaiur versus Fttit Iwmo, ver--
rit, pro.cessio fiat-ln cajipis sericis. Adniissam Olfl- siciilus diciiur ab nliimo dexiri chori in cappa
ciiim De venlie. Ktjiie, Cttnclipolctis. Oralio Deus, Gloria et Jiqhore, Benedicamus Domino.
cjid prmsenlem. Epislola, Aud.le, insulm in pnlpito; In nativitate sanclse M.irise virginis duplex feslum-
gratluale Priusqnam le formarem. Alletuia, Inter na- - secundse dignilatis, ad Vesperns anliphona : Cm-
tos. Evangclium Elisabeth imptelum est. OJfefloriuiii leste beneficium,ete. Missa matuiinalis dc S-.Adria-
Jtisius ut palma. Conimuiiio Tu piter. r.o, nisi Dominica fuerit. Hnc die processio noii
Post Vesperas ad ecclesiam Sancli Joannis nihil agitur in cappis sericis. Ad liiagnani missam Offi—
cnnlaniio proeessio gradiaiur, ibiqne a duobus cipsa -ciiini Gaudeiimus. Epistola Ego guasi vilis in pul—
ciitii corpofe sanclo sunipta, statinv Canlor incipiat j)iio legalur. Evangelittm Liber geiierationis, elc.
f§ 0 vete spiriluate, cunv versu et Gloria. In introitu - Exaliaiio saijelaj =criicis:, iiledittni: fesltiiii ila?
eeclesiaj 0 beate prmsnl, Laude. f ' Ora pro nobis. Lnmen qnod noimm responsoriiim sil fioplex. Ad
Oralio Da, qumsumus,omnipolens. '
Vespcras el Lattdes processio fit ad altnre. In red-
In feslo S. Etisebii confessoris, ad Matniiniim Ires ifii de iiiariyribuis Cornclio et Cypriano niemoria-.
lectioncs. Ilaciiie in eapitulo \teg., capitulumj sicul Q lsti suitt sancti.
in vigilia Natalis Domini honesfe debel prjeparan ; In solemnilale S. Lattdi liiplex feslnm agiiur. Ad
prontiiitianlc lectore Dormido sanclm Marim, oinnes 37esperas in circuilu chori riuodecitn ccret accen-
in terram se prosternani, rccordantes et secuiii per- "dantur , prajler candclabriim et aliutl solitum lu-
tractanies quanta bona per liauc gloriosam Virginem minare. Anti))hona In laudem Christi, psalmi de
accepimus. Posl aliqiiantulum spaiiiim, dato signo a ' die. Canlores hebdomadarii in cappis sericis clio-
jjrajialo surgant, et leclor qu_e resiant proscqiiaiur ; rmn reg.mt. Onuies antiphonse tnm diurnse quani
poslea leg.Unr leclio de Evangeiio Exloliens voccm noeturii-ij ciim piieumate fniiantur. Capituluni in
qtiTdam mulier. In fine vero capiluii, lam liujus diei cappa serica a piaelato dicatur. Responsorium 0
,- qunm octo siihseqiieiitium, dicatur psalmns Laudate - iux mundi ggg a liibus de senioribus in cappis
343 Dominum, omnes geittes, exinde vigilia cnm sericis caiiteiur. Antiphona Voto,voce, bis imponi-
- niagno gaudio celebreiui,. proslrationes, psalmi fa- tur et ter eanilur. Psal. Magnificat. Allare majus
niiliares iiiiermiliunlur. Sequenles Iior.3 de ipsa cum driobus ihuribulis inceiiseiur.
Virgine dicaniur, eliamsi Dominica sil, ciim collecta Ad Mnltiiiiiinii classieiim rprimo puiseiur,. Invi-
de vigilia. Ad niissam Oflicium Salve, sancla Parens. latoriom Umim et verum Detim, a quatuor in cap-
Grnriuale Benedicia, ad gr.idus in cnppis seiieis a pis seriiis eanletiir. Tertiiim rcsponsoriorum 0 lux
duobtis cantemr; si Dominica fucril, AlLduia, Post mtiiidi, a Lribns in cappis sericis cantetuf. Scxftim
partum, similiter in eappis a tribus. Sequenlia, 0 ueie, a lnbiis in cappis sericis, scilicet priore
Credo et praifalio [srilkel, propria] non dicnnltir. et duobus scnioiilras.' In tertio nocliifno bomilia in
_ Evnngelirim Facium est, cutivtoquereiur, cuin-cereis n cappa serica leg.itur; respoiisorium Tionnm 0 lucr.s
-eliiicenso; in line niissse iiullunv siguum piilselur, gaudens, a quatuor in cappis sericis agnttir, ei lte-
sed posl breve iniervnllum dno de mnjoribus signis ralur. ln Laudibus ad Benedictus anlipliona Qitasi
nd iNonani.Th refeclorio leetio Factum esl cum lo- luni, bis iniponiiur el ter canitiir, oiiiiiia altaria
- querelur. i iccnsanlur. ln capilnlo Ieclio Videle, Jn
II.ee solemnitas >ndsiniilitiidineni.TSalalis Domini: flns capiluli per tofas octavas dicatur vigilate. : p<=alir.us
debet celebrari. Ad Vesperas nnt. Tota pulckra es. Laudale Doinintim , omnes genles. Post capifulaiu
PSJI. pueri, Dominum , etc. Omnes anti- paJselur ad processionem.
- phoneLaudate",
ad Vesperas, M.ituliiium, et Laudes pneu- Nolandum si fesium snncli Inndi fcrin iv vel vi,
=>mniice fniitnilur. Antipliona Asccndit Cliristus bis vel Snbbalo evenerit, fiat jejunium Quntuof Tcm-
iiiiponitur a prsecenlore prajlulo , et ler canitur,
* onuiifi pornm in hebdomnda praecedeiui (53).
allaria iiicensniilur. Processio in cappis agiltir sericis, in qua proces-
--' Ad Matulinuin primo omnia signa in classicmn - sione cnpsa beali Latidi poslconvcnluni houorifice a
pulsentur. luviiatorium a qualuor hv cappis. Homi- duohus bajulis in cnppis sericis cmn duobus cerofe-
' lia iu cappa serica legatur. . rariis, ahisggg vero duobus ante cvucein prseceden-
A Processio in cnppis
" Gaiideamits. agitur. Ad missam Oiriciunv -- tibus cum ihunferario, debet deporlari. In siaiione
• pulpilo Jegaiiir, Kyrie, Rex virginiim. ggQ Epislola in ecc^ioe responsorium : 0 vere, qualuor in cappisse-
ctc. In refeclorio Jectio Intravil ricis ifi piilpito dicatvl f Te lutore. Ad inlroilum clio:I-
"- (53) In festo palroni non jejunabant.
'i"8"9- ::AGT> VETEIU: ;190
-0 ieafe privshl Ldilde;Ad iiiissam Offichnii SJaluit/ A in cappa serica a prirlalo jegalur., seeunda a siili-
Piieiimn, Kyrie/Peus creulor. Gioriain .excelsis,ciinv piiore noii in cappa ser.ica, csetera?asenioriljus sicut
prosn 0 gloria sanctortim. OnUio'jD.ei/s,<jii?adtdeco- siintin ordirie cbrisiifutj. InMiacfestivilaie rtoh pro-
raiitiani. Epistola Ecce sacerdos. Gndaals,:Dbmiiie niihtinuirEvaiigeJiiim.visediseptimri lectio sic iiici-
privvenisti, a iribusin pulniio caivle.iur.'.AUeluia, pitur : Clirisiiisacerdotibus.iQciavariilectionem.legit
Satve, gcinma. Seqnenlin Alma coltors. In refcelorio -tiiitis c'e jiinioribiwj.ad Nonarii:vefo Jeetibiieift pO-
-viln S. Laiidi, pbstea sermo Doininuscl. Sulvatbr :nitur uiuis desacerdOlibiis, qusein :cnppn;sericalegi
nosler, fralres cliarissimi. Ari Vesperas ant. Bcaius • deliet, Respoiisoriiimpriiinim qnaluor ,hi crippisi.se-
-'Latidus;, elc Respoiisoritiin 0 Ittcris, octo,;veI pius ricis decaiilnnl Snminie Triniiali:..f.:Prmslel. nobis.
vel minus ad volijnlateni prajcenloris, caniant: in Gloria Pairi, reincipitiir: SumiiimTriniiaii: Respon-
cifciiiiu. De sanclb Maitliseomeiiiofin.. : V , soriiim seeiin-.itiniprajlaius ciiro dtiobtis aliis sinii-
In ocinva S. Latidi dnplex festnhi lerlise dignifa- Tiier in cappisi sericis. C;clera resporisbria dtio et
tis. Unus cerens debetardere super altafeianic oof- duo cantanl,.sed Iion ift cappis .spricis:;..^,;iionnm
saneii Laudi ad ulrasque Vesperas. et llatuli- Cbiicedencbis n tribns in cnppis seri-jis decniiieiiir.
• pris ;
liiim. -";. "-'-";-;--" - = ;" ;":---;•• • vero sacerdoiibus. Pfocessio
;In,capi!u!o:lectio.C/!i'!'s/i
V"-Ce.sflftc.tiseonfijssoribrisRemigio (I Oclbb/j, Gei- hiijus dieihotiingiiiir in .cappis.serieis.Aifprocessio-
liiano el Ve>.iasloti'esiItiCtiories,;Abhac die.iisque.nd -lieiri-3'S'7 ^ Cpncede^f Adjuycnl a triijtis inVpiilpito
- Pasehaa'dsoninus nJeri.diautisiiiteriiiiliitin'. Ah hae die Vcanteiur. Officiiirh Gmideamus, fipisfbht iri pulpilo
usqiie KaleiitiasNovembris,h.is!fesiuuuioyeiivlec- legiitir: In feleciorio leetio VideiisJesiisHtrbas.
tioiiiiiiiVvelfestuirivnofebcinv*celebfetur,! msTieiiiaieB-, A- KalendisiSovembfis: nsque-ad. Phrfficaiioiiem
prisl grnlias Kona (lecaiiteitjr.Iii nr-vcm'3g2| v"fo Ijentse.Mnriajsiaiiinpost gralins reddiins, pr.ijiiiisso
'"leciioiiibiisexlfaclausiriiin rolloeutoriiinifrairespost Pater. ??osfer,qunnrio bis cbmedilurcaiiluluj' ISoiia.;
'prandimri donec pulselttr ad JNonam,usqtie ad fositiiii - >Ad Vesperas -ant. Satvatof. iiiutidi ter caniliir.
omnium Sancioruiri, hnbere 'debeiit. AciNonaih.ssf- Psa!. Magnificat: Post .Vesperas iri hiemorjalii fitle-
vitores menssefiebent, si commode valeant, inUr- lium (lefiiiiciQfriihfeslivius solito agiintiir Vesperse,"
.esse.. :.....::.-..-,: V -. .,. ',.', . itn : J^iimain ahiifilioiiam iiicipial prseeentof, csete-
In translntiorie,.S. Auguslini me.iiiim fesluni. Ad ras ciiiiores Iieljdbm.idari!, "psnliriisedeiidb eaiilen-
Vesperiisanl. Lmtare. Ps:ilmi de die. Processio fil. lur, quia ,sistaiio leiierelur el si aiitiphonsedeief-
ad altnre quod est comnuine S. Aiigtisii.iiiei,S,: Ni- feritjii', ita; essert.idn;e Vesperaj in coiivehiu",qupd
colai. in redilu, de niailyribus iticnioririGaudeni iii - ntinqiiam fitVAnt. Piaccbo, psal. _0iea;?',il0c aiddilb
cmlis. Ad MaLiilinum,sicnt in alia sojemiiliaie, ser- .qiiod iii firie ciijiislibcl,psalnii Reqttiein mlernath di-
vaia proprieiate meriii fesli, ilaiariien quodmbriiaj ,'• ' cafur,'elc.Psal.;J/(/(j)i7/?e(jf,in fiiie Kyrie; eleisonler
leeliones et iiiedia respbhsoria fiant de inaifiyriiius. cuiri cainu, eic, 'riiiairiiiliim"collecla : Fideliurti,
In Laudibusprocessio ad altnre, in reditude "m.arly-. Deus, etc, Requiescant ?'??pace. Qun finita '.clussi-
libiis iiieirioria Cuiii audierilis:/ cuin aiiqiialidiiipulselur, iiilerim coiVveiiluInchoro
In dedicaiione eeeiesise friplox festnin. Ad Vespe- exspectaiit.e. . .
ras-.anl. Architecius; etc. Oinnes ajiiipho-iaj, iaiiv, .: Iii.crastijiUnv totum Servitium fiat pro dcfiinctis
dinrnse quam noctiirnoe,ipriiiin die cum. pheumafe in modom;duplicis fesfi teftise digriiiaiis. Att Maiu-
.fiiiirintur. AnliplionaSaiiclificavilPominus, ter (iani--Q liliuiii'piilsentiir signa duo el duo. Prilsato clnssiCO,
-_liiivPsal.
- Mqgnifical.Altare nlajiis clallareiiiatiiti- • jji';ulnisso Paler noslei;. el facl.o.soJiitu a prstjlato
nale;;tantumm0(fb; ineensaiifiir. Pbsl Benedicainus caiiior" liebtloniadariiis.3§;@ clextri. chori cleierat
' proeessio agitur ad diiodecini cruees qusj-siiiii ih piiiriam antiphoiiaiiipnelaio per chbruui extrsi lbr~
' ccclesia (lepictaj, el debent in singulis qiiinque cerei ; inas, cajteraj mnjoiibhs' deferanlur, iiviiiieCiijiis-
[f., singuli] accencii ad siiigiilas processioiies, vide- ' libet psaliiii, et eiiaiii ad bimies Hofa.s/Requiem
'; lieel ail Vespsras eLMalutiniim".Ad processionem r^ mlernam dicaturToco Gloria Palri. Aiil. Dirige. Psnl.
Tcrribilis35g esl locus, cnm vei'S!i,Vet Gloria, si ' Verbained,: elc. f A porla inferi. Lecliones adle-
^opus fueiit, In prsecedeiido prselaiiis debet sihgulas ciricuift extra chofiim legniitur, el sUtiiaiitiirde Epi-
crUcesciim afiarihus iucensafe. in choro f Beuli stola. beati PauliT ad Coiihtliibs in JJiie: Sititiiem
qtti /ia&?'/a)i(.:Ofaiio Anune, qumsumus, Domine..V ': Christiis prmdicatui.,eic. Lectioues sine Jube el siiie
Anie Matijtiiiiimpulsetur classicum. Tioriiilia in Tu autem. Noniimfespoiisoritim Libera me, Domine,
cappa serica legatur, In Lauiiibus processiOliat siciil " a Iribtis earilelur".lif iine dical pfse.lri.ftis-Re(j//?'esca??i
_post Vesperas. incapitulo leClioEgfessusJcstis per- in pace, et;:ftjspbiisbVAi)ie??v's'ileanl 'orniies.liiieriiiv
/cmbitlabai Jerictio;'poste.iv solemniler pulseliif ad . pulseiiif classicuiri ali(|!iai)diii'eoriveiitu iii clioro
processionem, processio in cappis sericis agitiif. f-j exspeciaiile."Fiiijlo tlassico prselatiis ihcipiat an-
Terribilis.Ia sta.lione ^ Ecce iabernaculum, inipril- : iiphonaih :a";cahtore hebdoiHadario-sibidelaiain ,
pilo a tribtis canielur versiis Si quis. Ad''iiiissam, Exsuliabunt,, etc.; Ad Primaiii el ad cjhviiesHoras
. OfficiumTerribilis est loctts isle, elc." In'refectorio VIiebdoiiiadafius mrijoris vnissse ineipiat anijphonafti
lee'M EgresstisJesus. locb Deus, in "adjuioiium. In cnpiinlo oniiiia fiaiit
Per ociavain ad Horas el ad missam fiat sefviliiim D"sicut'solituni es.l.-lecilo Tettipusqtiod inier liomiiiis
in modum medii festi. Alleluiam cappis sericis de- moriem, smeJube el sinb Tu autem, Jegatiif.Tii
canteiur; nutiis.lii nltniis tunica ei.dalmniieavesiian- fine capiiufiini Verba inea. Siciit stililtiiii' esl =post
mr. In refeciorio •sefnionesde feslo, quaiitum jios- ' capituluni piilseliif.ad prbcijssioherii, deiiitle"a'dVr.e-
sunt sufficere. -' - V" ."","•/'.;' vesiienduin; pbsi cuiif revesiiii lucfiiii ad Teiiiaih.
De sancio MellbnOfll duplex festum terlisij digni- : Finita Tertia ;•' ef prseparata processionb ciim
. tnlis. V.;;";: • . '. V; ./ -: '. aqiia beiiedicta', crnce, cereis', et flnirihiilo1,;35§.
De sancto Romano liiediuin Testum agitur; ad " indiito eiiarii 'prselato, et" niihistris albis: parafis,
Vesjjeras •anl.Similabo. Psalini de die. ' caivtore incipienie Sj Credo qttod RedetiipIor,:exe%l
: De sancto Froiiiondo maftyre diiplex festum. Ad processio per dextrafti crncem ecclesiife,;:prcelalus
ufrasque Vesperas et Mattilinuihgg@ cereus airdeat nspergaf iiimulos defunctoruih".Iiiierim cbrivenliiin
cofam feretfOVAd Vesperas s.ai: Beqius-vii, Psalini basjlica ordinate exspeclaiile et crihtante responsofia
de die. Si Doininicafuerit ad.prbcessionemdicafur liisiorhe, scilicelCredoguod Redempioi,eic.iiqriaiitiirM
responsorium Gloria et honore; in qua pfoeessioiie " opus fuefit, exeai prselalus cum lniiiislristercrricejel
debet capsa beali Frortiondi deporiari et dubcerei : ' cereis , et aqua behedicla hv eonvmrineVcoeriiieiefiriin •
juxla feretrum.--;'... - i, >=V 1' Vpafocliiaribruriv,;et ibi Circuiritjuaqueaqiiambene-
pe Omnibus Sanclis LriplexTeslnm'agittir. Omhes •'.diclani aspefgrit; deinde fegfessb jirselalb pfocedat
uniiplioiiifecutii piveumatefiftiaftUir.Anle Sianitiiiiim ;: iola pfocessio per claiislf um.,-'ipso prseJalbVsiihiliter-
omnia signa iii elassichm piiisehluiv Prima letiio aqiii-mbbhe-aicfahiaSpergbiiie, qub iraiiseuhte culn'
m JOANNES AIlCniEPISC.ROTOMAG. 192
-li.iiiistris in .cajmeteriiihi ffnlrtim, :cbnventus nnte A
: nio: Liix- mlerna, Reqitiem/wtcrngtn.Tn fine rfiiillum
ijnpiiultun iii JordineSIIOsinnsprajdicta responsoria; .signum pulseltir. Ad".Nonnmposl,Vgfnliasredditas;:
fiiiinl;; quibrisTniitis •.dicniur-Kyrie; eleison lercum : Nolaiidum qttod si festivilas Omiiiiim Sanclortim
-cani.it'',pfselaiusdical:: Ei.ne nos , elc. De.us,renim inS.ilibato occurrerjl, offieiuiri fulelium iisque iii
llapgiior::Deus, citjtis miseruiioiie.ln:fifte Requiescant secnndamferiam .seqiiehlem:rpenitus reservatur eo
r inpace. Ameti,Poslea curh'seplem psalmis sinC-Glo- morio-qn.osnpra dictum cstceleljraiidnm ; in Sab-
Tato.vero adrVesperas,:; hoc;es,t:,iiifesiivitale Om--
.Jfi/i';'P«7rfci'n-.clioriim.,:redeaiLCoriv,eii,n|s;=pfa!laluS..ciimi
-niiiiisiiis iri revesliariuml.f n fine sepiem psalmo- liiiim Snncioriim finl riiem.oriaVrie DoiHinicalanitini..
-ruiivdicattir Rcqniem wternam, Kyrie, eleison ler - De S. Riiniphario dtiplexrfosiiini seciinriueriigni-
-siiie caiU'i, iienim cum prseriiefis precibus. dicntur .taliS.Ad Vcsperas nnliphonn Shnilabo.etim, el nlise.
'braiioA/iso/re; deinde piiisatoclassico missa pro anliplionoe ciini psaknis de tlie ; el onviiinalin, in
lideliinis nti iiiajiis nltafe ,so!emniter celebretur. -hyftinis,: nniiplioiiis , psalnii.s et responsoriis, sieut
'Diaeoiiiis halieat 38C& d.almaticam , subdiaconus -iiiifesto S@I S. Lantli,: excepto qnoil in hncfesil-
tiiiiieam,ciniores Jiehdoinndarii choritm regant vitateoiiiiics. anlipiioiias. nortfuii.iiiitur cum.pneii-
-ccmnprsecenlore. Officium Reqitiem atternam. Psal. maie. Seiendum clinm qnod nnus cereus ah i.ni.tip
Te detel , ileriim Requiemmlernam, loco Cioria Pa- primnriim Vespefanimiisqiie ad.fiheiii secitndnfiim
verius Exaudi oraligiicm, elc Iteriifti Re- anle cnpsnm beali Rnmpliafii corttiiiue dehet arderc
rI=?''!,dita!(ir
quiem tel.ernam.t5nalanunii oraiio, sc\V\c,e\Fidelium. :ift capitiiloleclio : Hotno quitiam-iieregre,Processio
Episloia -Factn esl stiper/ine, mtiitus Pomini., Cfa- -agatur ciim capsa beuli Riimpliai'ii,,,sed non*in,c.ap-,
*:duale'St;/?Hi()»/cni,a riuobns ad gradtis iu cuppis, B pis >sericis. Ad proccssioiiem A,.Sint: litmbi,,, d.uo
ssrerici_s''CiuUeiuf,.-et reineipiatur. Trnetus De pro- . cefei -iiista cnpsniii:dep.orleiit-ur-si.affuerinf pueii,;:
fundis,lotns a trilins in cappis sericis canlelnr. f VigUaie invpulpito a iribus (lecaiUelur. A/l niis-
^Evangelitim Sicut Paler suschal. Offerioriiim Do- sam, officium. Staiidr, etc. Epistoja iii. pulpilo,le-
ttiine Jesu/Chrisie. Sacerdos ILosiias, etc. Coinnvu- •gatur. >.

-; ;;; INCERTr AiJGTOaiS

IXJPOSITIOiUPER:iMOKEM J&0M
Securuium] A.ma]arium [ms, Alarium],
(Ex Velcri nis. codice Bigotiano.)

;., Domintis vobhcum._Saltiial sncerdbs popuium , C ( grntias agit Deo, qtiia digna et joslaoralio esl Deo
urnt ul Doiiiiiius sit cuni lilo. Et ciim spiritu luo. gralias reforre qnin nb ipso oinnin honn sttsclpimus.
...Responsio populi alqne bfaiio:, ut siciil sacerdos Fere dignnm et justum est, mqmtiiielsalulare. Com-
orayil ui Domihus esset ciim popiilo, el pbpuliis.-ornt. niendat sacerdos oralionem vel professiouempopoli,
Vq uo.ri.Doiniiius sitcum -spirilti sncerdolis. Dicit ,sa-,, ei.ilicil qnod yere (iigiliimet;jiisiiirivest Dco-gratias
, xcrilos Orate , frii-ires.Rogat g@g ornries ornrc iit referre, et qnod mqtiutn eil", hoeesl fecliiin est
. oratio cjusexaiiriinltir. Et qiiantio dicit Per Dtiihi-,, i sive icqriale Snlvalori,'y.e'1saliite (ileniim iii ei gr.a-
,:,}/?(!)? nostrum J.esi-.inClirisliim Filiuiit iiium, no Dio- lias feferanvus qni nobis saiiiteni dedit leleriiniii;':•'
rii.inuni Pnirem oral saccrdos ul per Filiunv simm,. Nos tibi semper et v.biqttegralias agere.,cohversiis Od
qtti Ddininus iiosier est seqiiaiiler siciil Paler, ora- = Doriiiimm posf confessioiiem p(>pitli,qiinsi rid pfa_>-
; lio peiiicialiif. Cuiii dicif : Qui/tecnm vivii el regtial senteiu loqiiitur, qtiin io praiscnlia Domihi sein.per'
.-:'/?uitilale Spiriius sancii Deus, vnlt popiilum cre- :, sumus, et ipse vitiel cogiintion.es iiosfrns, El dicit
; dere el inteiligeie qnod Filittsi.oiim Putre stio ab ' siicerdos tam de se qti.uii.de;jiopulb ; Nos tibi seiii-
. iiiit o sinc fine et rcgnal et vivit, el Deus esf, sicut per,.J.ioc.esl, omni lemprife. El, tibiqhe, id esl, in
, P..ter Deiis est, et una poiestns csf Spirifiis srincli ; omrii loco, grriiins ngere, Dbinine, quin Doihinaier
Vctnsi Pnlre el Filio, alqije una stibstaiilia , et in _ es; omniuiii, et sub iuaVdoniiiiatione simt omnia.
omiiibiis..iviiitascleilaLis.Per oinitia smcula smcuto- Saticie, tu. q"uisancliis es, et per quem oniiiinsnn-
..ritm, id eiit uf Filiiis cum pairein ithiiate Spiriius cta , quia omliia bona Cfeasti; Pater, Gntice dieiltir
saiicli ,:siciil aiiie omnia sajcula in deiiale vixjt ,el V; ; itdTxip:, el Laline, Genitor,, quia 3@i§. ij)se=vgeiiuitV
:. Iii't,;.ila iii .jifjesenfi "ssecrilo,nfqiie;. i.n futtiro iibi 'jj
jj Filirim sine nlla eoiiiqiiinatione sen coifupiiQne.
jiisli •ciim .'iiigtjlisperiiinnebiiiitiei injusfi ciiin di.a- , Palef Lnline n paterno dlcitlir, hoc cst, perpelran-
, biilo crucinbuiitur, credatur. seqnaliter vivere ctfm . do; qiiod est a perfieiendo vel ridjtivandOr,quia ipse
Paire et Spiritu sancto, et niillo fine conchitlit. perficit omuia quse Tacta siinl, eladitivai onuiia
_ Amen.-,confirmalio orationis est a populo, et""in i, qtiaj adjutn snnt, el voluil nos filios snos fiefi
r.ostra lingua intelligi polesf, qiiasi omnes dicanl:- ariopiiVosper sanciificatioriem qua ipse sancfificavit
Uiitn liat sicut sncerdos ornvii; sed propria ejus i.ios, Oinnipolens,,qui oiiinia potesf, ideo OmnipO-
, interpretniio, tiere sive fideliter. Sursum corda. Ad- tens dicitur, et non e.st impbssibile apud Deum
iiionet sncerdos pojiiilii.miif siirstim, id esl super omne verbrim. JEtcrne<Detts, hoc esl, geternuni, et
seinetipsiim , nd Doivliiiumomiiipotenicni cofdn le- '.-perpeiuum, el temporale.' jEtefiium est qubd ini-
veiitnr, ct fideliler bfettir quotl ciestirsitiiieis Vcniut : liuiji non Iiabuit, riec fiiiem halieliit, quod semper
aiixilium a Deo cujlesti a qrioV3©3 creati sriiit. fnii, et est, et erit, Perpeiiusrii est qiiod esse ccepit
Habemus ad Dqntinuni, respon_-ioesl pbpuli, quod et fiiiein hoh habebit...Temppfale est quOd ihiiiiiift
.sicitt iSncerdosjussiteosi siirsnini cofdatenefe, prb-. iliabuit et: firtem liabcbit; el ideo diciuif liic celerne
.-fiientiif. Graitas agtimus DomitioiDea-noslip,Sacer- ': Dcus qu|a soliis ajteriius est', ueeccepit esse, hec
dQsgraiias agil Deo juxta pfofessioheni; pbpuli qtii desinif esse, sed esl senijjer Deus; _a diligendo
confessus;,est ad'Dohiiii.uhi se.esseinleritum,; i)i- :dicjtufi-Qeus, quia onihia diligil et gnlieinat qme
, .Himii:el-jiistuiii esf. Poptilifs cuni sacerdoie sinuil '.-,creavit. :El aliler. Deus &:divinaiiilo diciiuf, qriia
m ACTAijVETERA. 194
divihtis bsf" ef- omhia: lit, el ohinia dividit, pfoutA\ nostras el juiigere yocihus-,pfsetjiclorQm qrdinuin
vi_.il. Per Christum Dbmiiiiim- noslrum: Glifislus ahgelofunVi Suppiici::cqiifeksiqhe:dicentes.,/hotZ:esi^.
Grsece, u/icfus dicitiiT-LiHine. Hic ChristusVante huiiiili coiifessibne. Qiiid ,Jiunviljus;icoiifileri ? fluaiii
bmftia ihitia "a Tempore verierabiliicr geriilusest. nosmelipSos aJierno Patri per Filiuhi ajternum coni-
et de nbstra coivscieliiia, sive bonitate
Tempore qtio plaetiil ei: Spiritus sanclus venit ihoidare,
in Mariaift virginem, el hiixil unctione diviiia nihilincessaiilercredefe pfsestiiiiere? ct juxta yoces angelicas ciiin sem-
liieftiiii ejtis, cl c(ince[)ttis esi de Spirilii sahclo per elprseilicare, diceniesi.uSans:
ef riairis est de Namift Veieri clus, 368 sanclus, sanctus. Joannes evnngelista, iii
305 Maria-Virgine. vidisseanie ihfoiiiiiii ,Dei; et
'restiiineiifo •sar.erdoiesct:reges liiigebaiiluf, et ideO Apocalypsi-scripsit seseuiores,,ei :,(]iiali!,ori niiiinalia
cliristi tliteiiaiiiiif, qnia iincti eraiiiiiiiciioiieteinpo- agiii vigiriti qiiaiiior
raii. Isie Cliristus per queiif Pa'ri gratias agiiiiiis:- asfaiitia, etC. etTiicessanter diceiiiia ; Sancius, saiwtus:;
-jeicriialiier Clirisius est, et cuhipaire a>ieri"iiis-est""" sanclus, (cop. l:v), ltieo .clicjtur lribns vici.ijuS:
ul sigriilicnfetiir Paier.saiictiis,,.Eiiiussriii-.
I)eus; e"tper ipsiim iedeiiipli sriiims, et ipse Doini- Sanctus, Eiiii .sanctus. Sed :tjiiainvis=
litis nosief eslqoi doiiiiiVnttifihhobis. Per qtietp clus, Spiritus:Palris:el : [ms., diipliciler] dicaiur, Sonclus.,: lion,.
iiitijesialeiiiiuaiti taudaiil aiigeli.Pdr ipsiim Chrislum tripliciter
libs gfaiins ngiiims Pnui, riirijeslalbiiiPriifis laudant una laiheii diciiuf plurali iinimero Stinctus. Sed qiiaiivvis
est Patri in (liViiiilate. Ma-L sanctiiasih iis tribns peisoiiis, el uiia ajiefniias:
jHtgell, qiiia ijjseajqrialis .• iiilelligatiir.: Dominus /Deussdbbuoiti. .Snbhaofli,a
jcsfas qiiasi niajor polCsias, qiiia niajbresfpbiestas solet iifterpreUri omnipolens; a>iiiiillis vero
-Dciqii.aiii hoiTiiiiiini.-.Deittiajeslulem per Clifisluuv intillis
'Igudaiu.r.ngeli,ijnia Chiisfiis cniri Palrecreayit anr j> E exerci/?/?™DominusDeus;-ui ipse omiies exerciiiis-
afelos: angeliis eiiiiii Grseee nuniius inierpfeialuf;- angeloiuiii alqiie liOhiiiiiim disj piierel. Ple_ni;:siint_
cmlieiterra luti, Ilosanna in excelsts.;Quo-:
angeJus"iioiiieiiesl officii iioiv ftaltirae, quia aiiiiun- iftodo nriiic gioiia diciiur llosaiina, ciiin aiiie
lial, seri nalnrajiler spiritiis esi. Adoraril, hetahtiir dicebalnr iJOsyaiiua.corrupie Csyviiiteijectio esl latiii-.iiitis
aiigeli de prajcoiie lliiiiiani gciieris, elTautlaiil Crea-;
aiina salvifica ; sed
-tbrem stiuiii per diiplum et s.impltiiiilef. MOrsliam-, |flis. latidis];siyeiii;igni!icaniis;>
>queriosiraidiipla est,id esl, aiiiitiseet corporis; secf vel CoiTiiptedicilUf Hosaiioa, eiiiitelligiqjojesisft/i-i^cc/^
salvriiii fac;-!ii e-ree/s/si-ideJii-iiinilfisBehedleitis
aiigeli laiid;iHiqtiiasiinplaimorte.^Clifisti iliiplrimors. qui veniiin'no'mineDoiniiii\Maitii;xxv,-.9iMa'rc.:M',*J)i-
iiiJSiraiiberata cst. ResiiffeCfio.v.eroHoslrasimililer venit• jerusuleriv (iesceiidciiaVdiJ
idiipln est aiiiiriieeicbrpQris; anininE!,Vquandoiii-, QiiahdoVCliristus Oliveti; luiic lilii lsrael;ol;riftavefriiit,:^lieeh-
Tideliiaiead fideliiaiem siifgit; corpofis, qriandb (Je: hioiite tes"':./_?e??ecf/'chis venit innomine Domihi/(Jban:
.piilyere reparubihif i» iiiCbiTiipliofteiii,Lqudqiil ah- Jiii, 15)J; sed qnidguisignilicnviiiile tldverilrisillirisii
tjc-li*S@S Q!"a pef'siinplahv GlVfisiifesinrefltiOrierii, Jerusa.lem, nisi fuiiirain festiff.eciioiieiif, ,^@@
doiinliituf nobis riojda iesriiieCto. Laridaiit terlio. fritilrus crit jniiicare vivos-;et;lftbrliios, :bt
a.tigoli.,qnia non solhiii Chris.iiiijdfie nos de.ihoriei quain!b-
liberaii stiriitis, setl ejus fesurrecti.Ohe lVJsufgtJhVUS iii appaTueiilinebis iii eailenicariie qiiaprd ivbbis=jjais-_
riovissiriro(lie:Ac/oi'«Jif i/o??ii/?«.ioiies,;mnjesiaieiri Dei sus cst?;EtiiiIic in homiiie-Jesu qinite geiiu fiectdltir
Pnfris pef Filium laudaiii et 'adofniil dbihiiinliones.. ccelesti.um,lerresiriiim et iiiferpbrv;iti\Pliilip:-iv; --•. >;--./i/. 10);
./
poniinaiioiies, ordo angelorum (ieclmns cecidji (55'); cicicteraquajdixil Apos!oltis,=
-cl yeisus est pef superblam; iiiihfefnijm, yei clia-,n :./- , Qtiiiohii.tissa;': , _/":/'.
boluni. D-Ovemaiitem perniauseriiiifiii smieiitalesuh; Te igitut; cleineniissime-Pqter.,,Te cjare, id=-esti
hajc sii.ijt nomiiia eoruin : angeii, afchangeli, virLu? cleiiieiitiissiiiie patcf, (^eiiiens ciieitufi qiiasi .cl.afa
les, pri!i(:iijatus,p()[esi-ateSjf!ifioiii,,,donvinatioiies,(;!ie- mens, avc ivb!iiidaiiis,;;si\;e,i:t!ari,sshiius:.:est;;hieiiie,
ruiiiihei.scraphitii.lstariiiiidiiaiiini Vriftiiiiiiiiiioiiiiiia ct misericordissJiims. corde VPater,-:JSioiiideo.e.iiiii,
sunt Laiiiia [/.jliehia-a]. Ci>ei'ij!)iinpleniiudo scieittim diciftius clemeniciTi:et iiiiscrieofdeih. qiiOil.sineift?
iiiteipieiatui;; scrapliiiti, inceiuliiim.:C,;elerahoiiiina: JjfiscOrjJoneis, ye! cordej aiit.rjiieiilesii coiiiposiiiis.
siijjruiiicibruiiiordiiiniii siiiit JJ&fiiia[ttdd,-et Grfc.ca], sicnt ho/no, ised ideo .cienieniciii ,cl iiiiseiicordeiri
vil angeloruin ef anjliangelofumj.ringeli tiuntii, ar- clafflnmlis,utviUain claiiieir.usclementiain, ct.inise--.:
«liaiigeli, excelsi miniii. liicu.iitiir.iGregoriusi auteuv licordiaiii super HQSab iii.scseiiiiaiiuis, et inielliga,-
papa Roiftaniis in homilia sua sujjcr lectionehi evan- niiis, nftdei Salvntori gratias: de-!)eanius.,.I?e)':Jes'y.)!j;;
gelicnin (//o?ii/7,54),[ac/£/eiibi].aj]L: Erant appro.pin- G/i)'»"s/i!?h Fiifiim .tttiini..Jesfis,^Gi^sece/Laiineisa/tiaa-ii
cjiianles ad Jesuin pubiicaiiieipe.ccaloresut aitdirettt lof sive saluidris' liiciluf. .:Salvatur.Veo:-.C(Uod saivatV
iStum[Luc. xy,.4), plenissinie (Jeprsdiclis oydinibus popalui!i;isiium;apecCaiis eorujii; ideo salvat apec-
exposiiit.Nos; vero ad: .p.rppQsitiiiiV-.-ORdiiiem redear caiis,' quinipolestaleiii i.iabefiii lerra dihiitieiidipec-
luos. Tremunl.potestqt.es:D6.siip.radietis ordinibiis cata. Suiutaris ideo dicilurj-quia saluiein noijis.dedit,'";
cJicit; _uon-ideo-tlieii quiaj-supradicti ordinescorpo- utsi prajcejjia ejus servaimis, viiamajieriiair.ciipere
riiles sint, sed; iiostr.o more dicil, qtiia tremereac valeaiiius. Filium luunt D.oitiinum.nosimm -:Ediiuih .
iiiiie.re 3Q7aiitedoiniiiOs nosi.ros solemus [?iis.,,so- suuni unigenii.iim , qtiia -ipse= 6st. uhigeniliis ex
!ebainUb];;,sed:ideodicil tismefe.ac limere. ,ut nos ,~. u su'bslaiiiia-;.;_370' Paffis,;. iios,-aut.em: adoptiviVfilii-
ihicfligaiiiusomiiia cbjlestitv^riefrestjia et-iiiferiiaiial suiiius per- ipsuiii. qui uiiIgehiius:,est,;a>Paircpro.-
nnie coiispeclum dlviiise. jhajestatisV trenieie ,ac eeiiens, Patri coajlenuis,Vet ideo per euih Patrenv
Uiaere. Cmlicieloriimque,virlutes:: Ips.i coelijussipiii petere . deljenuis,- djcen!es>>:':,S«j);j//c«s,:'/e: reyamus
diviii* obediuni, qtiia se osiehdere sereiiosvel nubi- el pelimus. /Supplkes, id esl, liumiles, :uii:-accepih:
losos.11011 hnbeiil polcslnleiii.Goeli ccclririimyiiiutes habeas ef benedkas hmc dona, limc .munem;
siunt supradicti -jordinisangeloriiin , sicut;Gfcgoi'i!is limc'-sancfa-sqcrificia iUibaia. Poita: siint, qtiod.\d-
i.nlioniiliasua superevaiigeUcaiii leciio.nem(hoiiiilA:) liintale danlur, Munerg siirit, quaein aliqiio uiunei:e
Enuti signaiii so_le„clluna, ct siellis (Lucxsi, 22), -velmercede offeriiii.lur iDeo.ut peccata:'diniiilahtu:r.
iesiatin', Ac,beala seraphim-:,De>.serapliiin.haiVi.qiie ' Sacrificitisuni;quse cum-brafioiiihusbonsecpautur.'
supradicluiiv, esl..-.Spcia exsultatione concelebrani:. Illibata; id estimmatul.ata et-ab oihiii: livoreiiiaii--
Oiunes pivedicli ofdines niajeslateni PalrisperGhri- lise alieiibta. Ttiiic doiiasuhtvetsacfificia! illibata
Siuiii cuncla exstiliaiione: aJfIuaIite!, coiicelebrniil; quantoidbsque scandulorum maciiiis siiiii offeria, et
Cum gitibttset.nostras vocesu.t admilti jubeas depre- jnslo sunl laboie acqtiisila, noii ul niulli snnt qui
camut : Ciim quibus est h;ec suppliea.io nosiru, ul diciiiu illibata esse HOIIdicnla. Lege sepiem colla-
ipse ctelestis Paltr per Chnsliim Filium suum, per tiones Paiium, et in secunda collalione Theou_e, iu
qucm iios giatins agiuius, dignetur admitlerc \oces> nono cajiilulo invenies quce sint illib.ua (CASS>UN.,
(S5*)Qtiidam ctim S. Joanne Damasc angelos ex eorum decinuim non agnoscunt. Vidc S. Tliom. l p.r
iBhmo taiitum ordinc cecidisse sentiunt, sedordiiiemi q. 65.
m "JOANNESARCIIIEPISC.VROTOMAG. 196=
cdllal. 22). !n prhnisqiidi tibi o/fe);=i??/i/s,=''qliia pro A;j°iidiceijn coiispectu suO offerri; :iaiionabilem,-\Af
qhjbtis offeriintrii' iiiilicai; irt pririiis offerre debeiit, ; esl.rj.ijsln ifaiione.pleiiajjifieefe d.ignetur, q.u|aiuncr
lvoc est, iii.uba coiigregaiibne,-'-ijuampticificare, cu-. est iicceptabilis, si recte creclehtes prbjiista oi-alione
slodire, adunare eiregeredigiteris/loloorbe terrarutn.: o.fferiihiis; josiuin esl posirilaie ut iliam oratonem
Prohis offerinnis in piimis ut sujiracliclanvcoiigre- vel ohlatioiieiii quam nos .ra.iioii.abiliief.cfferjmus
gntionemiuaiii p.er loltiiftoiijem.lerrarurii paciiieatn,. Pater ojivnipolenss'nnc't.ificc'l.Ut tiobis corpus eisaii-..
adiuiatam cusiodire digiieris, una cum fainulo iilo, guis 3'J/|, fial dileclissimi Fii.i tui pomini no;Iri"
hoc esi, ciim illo qui sedem;apcsioli Petri lenet;. . Jesu Ciirisli. Palri (iiletius.esl Filius, sictil.ipse de-V
S^IquiaEcclesia iii qua Petrus.priiiceiJS aposto- lcsiatus.Vestvde:ecfjlo,dieeus_:iHic est .F.ilius liicns'
iornm setiet, capilt est oiniiium Ecclesiarum caiho- diteclus, etc. (ilia////.iii,;i7). Et nos euift diligere de-
liciruiii; ideoqiicPetro dixit Ciirisiiis.: Tu esPe-. Jienmsquia ipse prior dilexil nos (I Joa<!_.iv, 10), et
irus,~el supkr.liancpelrain mdificaboEcclesiumtneum., p.assusesl pro-ivobis.Qitipridiequqm piherelui; acce-'.
(Matlli. xvi,; 18); ei propier hoc debemus prO.eo pjl pgnem in sancias ac venerabiies manus suas, ele-.'
orarc, qnod eidem prajesl Ecolesise. Et anlislile ' vgtis oculis in cmlumad ie DeiintPulretn ottiiiipblen-'.
iiostro_,hocest, pi-o episcbjib tioslro in cujns paro-'= iein, libi graiiasugens b.enedixit,frcgit, dedii discipu-
chia{id est "dicsee_ji)i siiinus, prbipso orafe debemus lis sids,, dicens: Accipile ei inanductiteex lioc bmiics.
quia ipse cst pnstor ci prajdicttor nosler. ;, , IIoc esi enim corpus meum(Maltli. x\\i)'. Sitiiili tnodb\'
- Menieiilo;:Domitie;fatiiulorum,famulurumque lua-_; posiedguamccenaitimesi; accipicns ct liuttcprmclurum
bravii-r cuiicein in sattclas ac veiiertibilesmantts.sutis,ileititibi "
ruiii, e/,oi?ii/i.u_j.',=:ei?'c?/i/!s'fa??fi?_;))?..;-Sacerdos,
a./te pro ajjostolico et lepiscopb-suo. Si episcopus ,, giuiius:agens, benedixii, dedil discipulis suis dicens :
nvissam cciebrarel.Vpro an!islite_:noslro.-_dicere noii Accipiie eibibiie ex eo 03nnes,'hic.estculix sanguini.s
tlebet,. quia -aiiiistes ipseVest;;.siautein ,'presbytef,: ihei, Novi Tesiaiiientiel mleriii, mtjslerium:fidei,qui
diceredebet. Jain oratinn est pro seiiioribus, pojtea pfovobisel prb niuliis' e/fdiidetur_inreiiiisrioiiempec-:
orandum pfo poptilo. QuundOsaCerdosdicil : Me-_. calorum. Hmc quoliescuiiqtiefecefnisiii tnei memo-
meiitq, Domine, fiimitlorum famularumgue. luarum, ritim facielis (Lac. Vxxif).Quod iiiLiJriiiisimus: iitii' "
ttepreealur-Jieum Pair.eni, :,ut memorare digneluri pridie qtiqm palerelur, hoc est, pridie qtium passus
oniiiiuin.ei oifieii missse.sive ni.ascujoruin sive-femi- esl ipse pro iiobis, voluit ii'adere discipiiiis suis cor-
oanihi; atlveiiieiitium ; et' quod rdieitur circuinslan- p;ofisei saiigiiinis sui mysleiium, ul illi; iradereut
tiuin, ipsi suiil masculi et feihiiiaequv circuuistant,, , nobis. Quis enim cfederet quod partis in cuiTioiii'
Jam sacerdos oravit pio omiiibus qui ad aiuliendaui potuissei conveiii, vel vinrihv iu saiighiiieiii, iiisi
inissain veiieruiit;. luiic demum:ortu pro liis. qui. ipse Salvaior dicerel, qiii panein el viiuim creavil, :
oblaiioiies offe.ruiit,,qui t'ibi_ojfefunt hoc sacrijicmiti efbiiiiiiaiex liiliilo feeif?_Faciliiis cst;al|tjuid ex ali-
laudis. Djcii -quod.pro laude vDei.hiVpriniisgyg» qtio 375 facere, quaiii Oiiinia ex liiivilo Cieare.;
offeiTiiil,eljioslea pro se suisque oninibus, pro re- lpse buivalor voiuit corpus liumanum suscipere, et:
detitplione aniinarum siiariim, pro spe siiltilis et in- lioiiiineiii Deo Coiijuiigere, ut unus iierei Me.diator'.
coiiimitatis_sum,iibi redduni vola:sua miernoP.eb, Eei et hqmihum Itomb Christus Jesus (I Tim: li, o).;
yivo et perovideo offer.untqtiia,viyo iel vero Deo om- Ipse voliiit per nos panem et vinum bllerri sibi, et
f.itinifides eircuihsiaiitiinn giitjreiiiiuin cogiiila Cil,. ipsa dvviiiiiijsconsecrari; et fidelenipopulu.iticredeie
ei-ivbia deYoiioiiebhii-esVrediltihi vbla vsun.VYbiri" _;unuih esseliiys!e.riiiiu::;qubd:ipse;;ifndidildiscipulis''
*
clictiiiiur qnaj voleiiierproinlliiinitir, qnia libeiueret V suis, 'diceiis /Accipiie et tnuuduiule ex Iwc o?)/-
voleiiiefDeovovere et reihiere cieijeniiis.' ; nes (I Cpr. xi, 24). Eiqiiaiido oculos ad cajluin le-
• CommtinicaiUes el memoriam veiierantesin primis vavit et Patri gralias eg.i,iibs docuii quod nos Pairi
gioriosa,•seiiiperque virgiiiisMarim genitiicis Dei et sempef supplieiire debefnus, quod Ille irim liiagiiiiiii
DoininiiioslriJesu.Cliristi; sed el beutoruptaposlolo— sacraiiieiiliiiii per manus liostrus per.ficeredign.blur.:
_rum ac iitqrtyrum luoruny. Commtiiiieare, hocest, ISl cuniidicerei-: limc qubliescunquefeceritis inliiei;
riiemofiaiii' hortorabiliter tenere, quod Maria-Vvirgo.-memoriaiit ("acielis,jussit iios iiiitis passioiiis liieino- '
jveradventuiii Spii'itus=:saheligenitrix facta esl Filii, res essequaiiia pro nohis sustihuii. Oniiii leiiipore
J)evJesu Chrisli Doinini :ivosuivqui Deus et hoino niemores esse (iebeiiius "qiiando hoc sacruiiieiiium:
est, per qiiem Paifi siipplicahius, etiideni coiiiiuu- celebraiftus, et ejiisiiiisericoidiaj, iioniiOsirse boni-.' .
nicare cleljenius, el ciedere quod Spirilu sanciO l-ati,lidiiciain - dare.
anjiunlianie Filius Dei ivatvis.est ex en, et virgiiiitas tJ.itdeciitiemores'sumus, Donf.nc, nos servi lui, sed'-.'
ejiisii.bn :estiviolula.; Sed :ei bealomm -apostotqrum el plebs-ttta sancta Chrisii Fiiii lui Dqiniiii iwslri.
ac inartijrtim /«orKi/ivAposloliis,ip hosif.a lingiiaidi- MemoreSesse nos saeerdotes proliienihrV atqueplc- .
cilur missus,Vinariyr dicilttfi leslis. Aposloli dicun-." beift iiieiiioieiii esse iesfaiiitir Chrisli Filii tui Domini
tiir qnia a. Ciifislo niissv suiit,.' mariyres dicuntur, nosiiTJesiu.Tdeo sncertloies fitieiiter. ineijiores esse .
>qiiialesiesVsiint Chrisli qui passus esi pvo iiobis,d debelil,quia ipsi niissam celebraiil"ef saciilici.utii
ipsi.pro Chri!.lb. :•, • -, -.,,--V= :'. - ; V oireiunt Cbrisli exeiiiplblrislrucli; et scire deheiil
:: ; Ilanc igiiur oblaliqnem .serviliilis nostrm, 37S S7@ quiti culebfani, quia stuhu posu.latio esi si:
scd ,el cunctm fitmilim itim, /qumsumtis,-..Doriiine',j) \ JjostulntiSiiescilquiJ jJOiluial. Ptebs luasaticla ideo
Ati.piacaiusxtccipias. Sacefdos oblationem. stiam at-. nieftior est, qnia Cliristiisnoii solinii jjro sacerdoti-;
..ijiie.citncloruni qui. DOiiijiip.faiiiulaiuiir, id esL^qui bus passus esl, sed pi'o=plebesanela ; i-Jeo tliciltirot:
-Dojiiiiioserviuiu, cijtiimc.iidal.utvlioniinoplaceatVel sanctn,:quia lide ac hnjiiisiiio Clnisii prajcepiosaii-;
ipse iiobis proijiliiis -sit. Dicsquenoslros _iniua/pace ciiiicata est. Modoiiidic.il iuliie liiemoiaredeheiit, id
disponiis, aique ab Kierna dainnatione nos eripias. est, /«/)/, bealiu pussionis; necnoh et ab itiferis resur-
[;\\.,-eripi];ei.in.electorum inorum jubccs grege nu- reciouis,sed el incmtbs gloriosceasceiisioiiis,Chrisli
T/ieioi'?,;Per Ciirislum .Doitiihuin.n.oslrum.. Pro eo • Jiiii Dei.; Pnssibnis meinor<js iessevtieheinus, quiai
.qijOtisacefdos.offert populus d.ebet oraro ul sncerdos pali digftaius estpro nobis; ;resiirrectiuiiis ejus nie-.
.exaridiatiif, .utOiHhiiiihdies iivpac.e dispoiiaii.nir,:et : nio.res:esse ('.ebeuiu.s,qtiia niijmse jusvajab Ihfeiis,
-ahrseteiTia,daniiiaiione efiplaiviuf, jle,.,qiia. DbiiiirtiiS,'-'jier fesrirreGiiofteiii cjtis =libei'ai;e:suhi; iglonosse.,
iiosler infiiie iiiundi diclurus eril iihpiis : Ile, ???a/er -.ascehsioiiisejus Hieniofescsse debenius, quia cor-
_.dkti, in ignem mlernum, elc. (Maiili, xxy,.41),;et ad ptis luuiiaiiuiivquod asstuiipseral juiictum Uivinilitti-
illum giegeln eleclorum suorum jier aiigelos 'sahcios siiie uSiius adjutorio, propria iiiajeslaie pofiaviiin
numefai'i inetfeamur, cui dicfrirus erit: V_enile,__be-coeiuuV.Ideb.dixii: sine hllius adjutoiio, ul iiitelli-
:i}ediciiPairismei/e{e._(Ibid/yM).,, ;-.,.._.;./_// gaitir qtjoJ nori iioiiiinuih, nec angeioruiii, necullitis.
/{Quatn pbjalioneintUj.petis,^ ;:ci;eatui'Ee-ascendil.in coelum,-sed Patfis .inajestate,-
benediciani:,gscriptam, litic esl, assignalaiivut silji elevatus est, de qua dixitin Eyaiigelio : Eijo e.t Pd-
: -placealj--iatdm; id esl jiidicaiaift, ril dignam illaiii iir uniiiti'suthtis (Joan. st, 50);'Offerimiis prmclarcs.
-107 ACTA:VETERA. T9-S
vtajestaii tttm de luis donis nc dttits hosiium puram, A el benedieat, el jirtrsleL-nobis pcr Cluislum por
hostiam sanctam, hosliam immaculalam, panem san- qneni f.ici.i sont omiiia, el cmn quo fncla sunlomhi.i,
ilurn, ritm mleinm, el oalicem salulis perpelum. Do- (jtiia coajteiiuis esl Pnlri, semper grnlins leferanms
miiie, o-aiiiium meinores supradiciarum boniiatuin rafri. Per omnia 38® smculasmctiloriim.Amen.
Uiaruin offerimus^J lum mtijestali hosliam pura.n, Prmceplis saiutatibus moni.i, Chrisli prseceplis
hoc est, corde puro, qttia purtim esl corpus luuui quoe salute suniplena, quia ipse esl anenie sumnuis,
qiioj de hoc pane fieri credimus. Ilostiatn sanciam, admoniii et jussi. Et divina inslitutiotie forinali, id
qiiin lu sanclifieasli coipus luum, quaudo lioniiiicm est, foiTiiaiiiet exein|>Iunia Clirislo Doniinonoslro
in Deum nssumpsisti; ei iiunc sunctifici liuncpanem suscepimus, ct ausi sumus orare, sicut ilte doctiit
nt corpus luum fial. Hosliam immaculalam, qnia chsupulos suos, et Palrem iiosirinn credimusin ccelo
sine inacul.t peccaii passus es pro nobis. Panem esse qui nos crearil, et dicimus : Pater noster, qtti
sancltini vitte mlernm, quia tu pams vivus e_s qni de cs in cwlts, Chrisius dixitpost resuireciionem suam :
COJIO descendisti, et corpus luuin in hoc pane n te Ascendoad Pairem meuitiet Palrem veslrum. Aliier
sanclificaio nos accipere \olnisii, ei per calicem dicit Patrem suum, el aliler Pnlrem nostrum; Pa-
passioais ttiaj, nos per saiigiiiiiem uium stimeie vo- nia trem suum quia proprius esl Filius Putiis anie om-
luibli, lu sanctifica hanc lioslhiin ul nobis coipus teinpora genitus, P.tlri coajquulis. Paler noster,
ttiiini el sanguis luus ftal. ideoquianos creavit in tempoie coseierniis, ei iios
- Sttpra qum piopitio ac seuno viillu respiceredigne- fihi sui sumus adoptivi, et liajreditaieni ccelestcm
ris. Hic cieprecanitir ui Paler snnclus stipor dona a Patiis noslri ccelesns possideie debenius, si operi-
nohis offeita pio et blando vtiltu, ei claio digueiur |, hus implemus quae per suscepiionem hdei spopondi- '
accepta hnbere, siculi iniis. Coaluma celando dicituf ideo, quia celatdivina
jespicere, id esl \ideie. Et munera
accepla lutbcre digndlus es pueti lui jtisti secreta. Ahter coeluni a celsitudme riicitur, eo qtiod
Abel, el sactificium palriarehm noslri Abrahce, et allius esl rebus torrenis. JSosauiem ideo diciiims :
quod tibi obtidil sumtnus tuus Mclclnsedech,sanctnm Paler noslei; qui es in ccelis, ul credere ostendanms
s-iciificium, immaculaiam Itottiam. Aecepla habuit nosin P.itreiijcoele&leni; ctsicut iihi piajcepla patiis
Uoniinus iniiiicra Abel, quia quid optinmui i:ive:iit sui imjjleie cupiunt, iia et nos ijisius jir-ajceji/aim-
obtulit Deo; et nos justa numeru el niiinda Deo jjlere, et nd coslumlendere desideremus. Sanctificeiur
lutmilo corde off-!iie'de!)emus. Abraliun Filio stio ggj, nomen luum (Matth.w, 9), hoe est, ni nos si-
iion pepeicil, sed obediens jiiss;oiii Domini ofierie iiius digni nomeii sancium ejus tenere in eorclibusno-
87S eum voltiii. Melchiserieeh piimus sacerdos stns, ut sicnt angeli saneti cjui iii toelo suiit sciunt
Doitimopanem el vinum oblulil, et ldeo scriplnm et inielliguni sanciitalem stii noniinis, ita et nos qui
eU,in psalmo : Tu es sacerdos in mleuiuin secun- iu lei'fa"sumus ipso adjnvaiiiesaiictitalcin ejtis ine-
diim, elc (Psal. cix, S). Qtiia sicut ille sua panem et reamur cognoscere, ul Skin in coeloita et ?"?? lerra
vhium oblulii, itael Chrisius in passione coiptis (Ibtd., 10) sit nomen cj'us sanctificituni. Adveniat
el saiiguineiii soum oblulil Dep Pairi pro nobis.-et tegnutti tuurn (Ibtd.), hoc esl, ut l.os i'egnum ejus et
jii paneel vino passionis svre niysieriiiiii nos iniitari potentiam ejus mereannir cognoscere, et ut jam
voluil, qnaniio tliscijnilis suis tlans panem et \iiiiim propier peccala viosira diabolus non regnel snper
vel caliceni, dixil : Doc est corpus rneum (Matlh. nos, sed ipsius regnum adveniat, sicut in Evange-
3_x\i, 28); c1 : Hic esl calix sanguinis mei (Luc. l'p lio scriplum est : Begnum Dei intra vos esl (Luc
3_\ii, 20). Elhossupplicare debemus, ut sicut supia- xvu, 21). Fiat volunlas tua siculin cceioet in teria
(iietortini Palruni accepia Deo fueriiiil niunera, iia (Matth.M, 10); hoc esl, tit ejus \oluiitalein sicut
lianl ei hoslra. - illi qui in coelo suiu facitiiu, ita el nos qtti in lena
Supjiliceste logamus, omnipotens Peus, jube hmc soiims faciamus; lerru a terendo dicilur. Panem
perferri per manus sancli angeli in lum. sublune allare nostium qtiotidianitm [nl., supersitbslantialem'] da
iuuiii in conspeclu dmnw tnojeslatis Iiumiliter nobis hodie (Luc, xi, S). Pan apud Gfascos,|in nottia
posuilamus ut miiuera nostra super altare hoe quoti lingua otnne iiiferpietuiur; et nos orainus'iiloiiiui-
•\ideri polest oflena, jubeat cajleslis Paier per ma- potens Pnter omnem \ietum sjiiiitualem ac cania-
»us sancti angeli sui j.eiierri in iliud' allare ante lem largire digneiur oiiuii tempore. Et dimitte no-
d.vinam niajeslaiem suam, quam oculis uostris vi- bisdebtianoslta, sicul ct nos "duuittimus debiionlits
<lere non possumus quia coiporalis non est, scd spi- noslns (Maltlt. vi, 1-2); niliil -cnim injustum facit
iTta!is. Et sictil nos dniiiam inajesiatem Pairis in- qui sibi debenli dcbittun reqniiii. Sed Si on.nipo-
\ estigare iion possumus, seJ potiut. credere : Vt qtwi- tens Detisnobis omiiia debila JiOstra requiril, mili.is
quol ex hac altaris pariicipalione saciosanclttm Ftlti sine debilo inveuiefur; et ldeo dehemus nos deiiito-
lut cotpus et sanguinem sumpserimus, omni benedi- ribus hostris debita dimiltere, ggg ut nobi5 0 n-
ctione ccelesttel gralia lepleatnui; per Clmsltim gf3 iiipoteiis nostra diiuiiiat, quia ipae clixii : St non
Dominutnnosirum; orare dehemusPatrem cceie»tem, remiseiitis unusquhque fialii suo cle cordtbus vcslns,
tit omnes qui ex ipso altan snper quod ofJeiTinus nec Pater vesler cmlestis remittet peccata veslra
Jieo Pafri in commemoralioiieiii Filii sui Douiini " (Matih. vi, 1S) ; el ahbi : Auferuivur |al., colligeni}
jiosfri Jesu Christi corpus ct saiiguinem prajd c;i de regno ejtts omriia scandala (Mallh. xm, 4-1), ei
Filii Dei sunipsenmus, omiieni beiiediclionem cce- ilerum sacriflcium nou lecipiiur si cuni scandalo
ltsiem accipere mereamur. . offuriur ; sed ante altai'e dnniiiere-jubeiur, usque-
A'o6?'sqtwque peccatoriimsfamulis iuis de mnllilu- diim reconcilielui fralri suo, et tunc offerri mundo
jiine miseralionum iuarum s-eranlibus pariein ali- corde (Mattli. v,25). El ne ttos inducas in tentatio-
ncm (Matih. vi, 15;, hoc csl, ne inirenms io iilani
iptam, el societatem donare digneris cnm inis sanciis teiHationem
cipostolis el maiiyribus, vel omnibvs sanctis. Uajc in qua diabolus nbs lenlnt, et ei co.i-
(iinnia sacnficia ldeo sunt offerla lam a sacerdote senliaiiius; scl Dominiis ipse nos djiendal ne indu-
qttam a populo, til omnipolens Deus peccaia nostra camur inslatim leiiiationein diabolicam, qnia si Detis nos
non repuiei, sed cmn sanclis suis nobis portionem dimittit, iniroduccinur in laqueum dinholi.
tiibuat. Iiura quoiunt nos cousoiliumnon msltmalor Lbetas nos, qumsumus,Domine, ab omntbus ma-
tneiili, sed lenim, qumsumus, largitor admiite. Hoc lis prmlenlis , prmsenltbuset juturib. llic poblulanms-
rogamus ul ipse qui dixit : In quacunque hoia pec- nt ipse nos ab omni malolberet qui nos bonos ei-
calor conversus\ueiil, ei pwtiitenliain egeiit, omnia inundos creavit, a quo iiulluin est nialuui. Prajterita
peccata ejus in ablulione erunt coram nte (Ezeclt. sanl quaj jam ante peccantcs con.misi.nus, el ideo
xxxiu), non retributionem peccatorum sestimei, sed flagella sustiiieinus; prajsentia sunl quaj quotidie
ipse sit venise largilor, ct inlra consortium sancto-, conimilfimus, fulura sunt qnse adhuc diaboio sua-
rurn nos inillat : Per Cltristum Dotiiinum noslruitt, dente advenire possunl. Et ideo oramus nl ah omni-
Per qnem lisec oainia .dona creavit, ipse suictilicel bus liberemur, qtiia anle conspeclum Doini.ii nulla
199 3QAT.NES;ARCHIEPISC. ROTOMAG. £0=0
srint pfSDiijfila;;.iiec Ttitura,- seaoiiinia prSssehlia. 'j<\habere ostendanius," et: cum' confcofdia: corpusi et
i.niercedetiie' prbtiwbis beqta:ei gloriosa, semperque saiiguiiiem DOiiiini hosiri Jesu -Clirisll in cofpore
'virgiitePei geiiilfice Maria,-et beatis:gpos:.oli_s 3g3 liostro: stiscipianitjs, quia, sine cohcordin digni noft
fut.s Petrb,,ei_PauIo qtqueAudrmuxum onihibussati- suihtis saticlam commtiiiioheln suscipefe, qniaiiui-
'ctis,; 1'nvocnilms iiobis in adjuioriiim GeiVitricem nera nosira, si discorriiaijihriheriius -cum proxhiiis
Dei, CJUK yiigo fiiil ante parluni, virgo posl parliim, ii-OslrisaiUeqtiam recoiicilieinnr ad oniiies, Vioiire-,
ei healos aposiblos qui nobis lisee niysteiia cele-- cipiuiilui. Triric oral clerns cuilahdo : Agniis Dci,
Jjfahda ifadideiilnl, -rit intefCedaiii jjfo liohis.-quia cjuitollis psccala inv.ndi, itiiserere nbbis. Agttus Dei,
uos ijisi;ciigni non sumus de prajteriiis et prajseiiti- pfopier hiHoeeiiliaii.i,(juia inillilioiniinim nec liesiia-
lins" veniani prohiereri, liec de Tutnris cauielain, ruin liocel, et duiii ad -victiiiiamdiicittir oecideiiieni
ivisiitobis eoiumi brnlioiie donelrir. Jain oravimtis se noii lajdit, sed occisores sitos ocuisiOnesna feficii;
htlibefemrir- ii nvalis, injvie orainus ut praeijiciis ,i!a el CiirisLus iiiijltim lajdit sictitAposloliisait;:
saiiciis vriiefveriiemibiis ipse doriel•pncm:Daprti- Qni pec.caltimnon;fecil, Pec iiwenliis eit dolitriti ore
pititis pacem.in diebits'nosliis, qtii potens es>a vnalo ejtis (i 1'clr. n, 22); se;l post passioiiem suaiiiicoii-
iib.erare;da pabe.inin diaboli .teiiiaiioiie,lieliiiinca- verstis persectitofes stios iiiultos per saiictnii! cbih-
-jijui'-11I eaiii, c!a:-paeenia niai.siwinibusne paiiannir iriiuiiOneii) et saiiguinis sui effnsioneth-refecil;'"ct
ilageila _eofnih. [// o;/e misericordimiuar adjuii, hoe credenies fecii. Ipse'iulit nobis peccnta mtiinii i]tiniidoire-
esl, ul Dei ndjntorio adjuti.efa.peccalis sirnus sem- iftissioiiem peccaioruin (iedii, qiiia nriiepfis-
yrer.iiberietiabohtni perlitfbalioiie securi. Pei Cliri-: - sionem ejhs jusli et pcccalofes in 'ihferiliirii (34)
-siiiiirDbminum nostrtim.: V- "" _ "'V ' qriiai inYcteri Tesiairiciiiore-riissio-
JJVdfjsCeivileiva111,
.," PaxBomini sit- semper vobisctim.-Ciiristusesi pax liein peccatorum iniisquani legiiilns. Ghrisfns"vefb
jgierna, qoi hos reboiieiiiavil. Pnlfi per paissioiieih per posriiteiilianii-iion soluin veiiiani peceaiofiiui,
siiniri, ive proplcr peccnliitft pfhrii iioniiiiis iii hiferno sed et gaudium nobis promisit aiigelicuni, tlieeiis-J
adetih«ri;iiiiJr.;Ui£c-br;ifsaeerdos ilt illa paxchm po-; Qandium erit cofarh angetis"D.eisupefuno peccitivie
-piilb iiianijat,;etdin.nes- concbnles TaeiaT,ui" pacilici pmiiiteitliiim-aijente-(Luc.xv,T0)i ljisrim ChfisiuVii";
eiiiiv Chrisio. mefeaihur regnare iii CUJIO.Et ideo ,®8B qiiiesfAgiiiis Deiliiiiociji.is, qtii Jjnssus esipro
f.Viicfaciriiiis
1 paeeiiVaivleqtialvicorpiis. ot snnguinem saiute uniiidi, peiihius ut liiisefeatrif -'-
nosiri dice;;-
i-sumanVusDolhihi,- ul cOHCbrdiamgfjijj,: inier. i;os liuai :;Miserere litibis. / = '-
=>:{5i);Non lahven in eanvdemiiiferniparienV.i

^EXPOSITIO, 'DWINORUM OFEiGIORU^

(Ex etitieinms. codice Biqolidnb:):

;:;.::-:=. Qtiidsignificeybfjicitiptmi.ssce. ,",.' ,,. ('___)._ Officiiinirpissm.' '../''' '_;'/''/


" ""Spirilus sancii- gi'ialia:Iiispiranle dicendrim est dffieium ad missam Cajlestinns pnpa insliiuif;
ijqriiri-sigiiilicet Officium missas, ciini saiis esset, sine, anie eiiiin Episiolai janluni el Evangelio fecifalis,
caiiiofihtis [j)!s,, caniaiofibiis], lectofiljus, ceieris- rnlssa celebrabatur. Prajfefri dejjei: i.huribuliiiifciim
tjiiie:,cjube"-ilvl"aguniur,,soja, J.ienj?(.l.iciione,iepiscojJOr. Hiceiiso;,.;sii3!.seqi!i'-,ac,oljili;iv:.ciniijcereis>,:-.
hossstibs-
''fjijn^velis.acrti^iiiiinVad ,'diac'bl'ii',.hb_,:.e(Ji8cb.pus''iiiief-.diios.'pi-esliyicros:;;Thii.-
VgtiiheiftDniiiiiii, sicnl tempore aposlolofiiiri. Signo- fiLiuItuiiS&l sigiiiiicat corp.us Chiisli-, caribones
ixjihiustiii a VeieriTes.iaiiieiUoesi suinpius.,-Jiabebant. Spjfiliinv sftiictum, Iucensuii) odorem lioni operis
enioviiiiilsraelfiibas argenteasqnibiis coiiyocaliant Ghfisli, Qiiia Chrislns veni.~_ir.us iii viuip.iitiiiipia>>
^pyjihitiiivifiV/tiHijX.,2).-iHos,habemus> stgha;area riiisit pi;oji'hetas,sapieHles et serilias. In loco.scri-
"sqlibfibiTi^ei'(htrahil^ baftini acolylhi qui portant divinas Seriptiiras , et
Vtoftilh;;"iuricehhi):.^o/?/sJ)!:;Jl((//B« DeSs_(Ps,a/,;LXxvi, jvrajceiliintail illiiiniiiaiKlumcorda fidelium; i',i loco
SjTtuiiu.hiy-uum^ sapiehiiuiiVstibdiaconi, qtii sapieivtei-sciiiiuvaispo--
..leiiiporalin, hiiitc ajtcfna,, ..rPlecffiim-s.igiii, liiigiinin nere vasa Dorriini;- in loco propIieiaiTiHidiaeoiii-in
iioctbfis ; viticulMiiiqno Jigaiur signti.m, est pnedi- evailgelizando fiiliifam aiiiuiniia.nl Yitaiu; episfopas
caiionis moiierauo ; ..llgnu.in a qtiopendet signtim , -inter dtios presbyieios siguificat Christum inief riiio
bst.ciTieis.Tiiysieritijti;, iusiruuieiiiti.m a,quo figolur Testaiiienla; Oflieiuin atitem Chrisii.ndveiiitith ;el
ijghi(ieat-Ofaciiia,pi'op!jeirarutftvia:Jig!io;desceiitieiis,: - populi -adiinalioiVemsigiiiiibat. jijjiscojjils iosciiialtir'
,et opiis praj.iiiealioilis;exseculio fiinis siirsuui, inlel- pfiiiHiftihiihisifosfposlea il ad altare), deiiule Eva.ii-
fectus 3g@-docioiTS, qiianium proiiciat in .siibliiiii- B gelium : Chrislus enim recoiiciliavii priniuiii npb-
"tufe vifuuiiiii;; reiraeiiofunis se.orsuiii, consideratio siolo,, posiea reliquos -Judieos, deiiiiie gehliles.
f|ii.:in:tilni..iaeeatiii iiiio yifioruin;, antHilusTn fune Reitianel Evnngelitim in aliaii ub initio; OBfieii.ioiiec
"yiiiofum reticeiida, diyinai>Scriptiifoesigiiilicat. legatiir:,-" quia remansil evangelicn doclriiia ;:b
- V:::'""';'' "';." Deec.clesia;;
-::''== aciventu Doniiiii InJerusaleiii loco passionis,;, qiiod
slgriiiientuf per aliare , doiiec jjulilice oxiitVad.-gei!-
V;£ccieSia.dicittir, jidelitimr. conveiituS , =vn::quani tiles.. Ihteriiii ienent acolythi cefeos iiv iiianiiius?,
quare''cbhveiiiahiiis .duo.suni. Uiuimut jbiautliauuis qnia dociores dehent exercere quod docenl. Ih.Jlyrie
judicia nosifa , Vsiye hoija,- sive mala.; alfeiTinitit eieisoit orat Ecelesia-, -'ui-sacerdoiis-oraiio sii Deo
ihi j)ereipi;iihus,Dprii!iiiconv,.corjJtis. =Masculi: in>au- placabilis. CtnilTiicipiiUf Kyrie eleison', afblytlii
iitfallpafieisinferdebent eccle-sise,Jeniinaj inhorealij cereiis ad.iei>!'ain;poiiui)ij;alti'.ii]"seciis
Ulioihvhedio
;i!S,q^et!tianiiif;lifiiiu)fes,sUfe_Je-j.ere,cOnira:majoi^ posiio ,• -ut;"iii honO ggg; opereeirprajdiciiiioiie
hoiiiss^ctih ffisirisleiilaiionuin. Siios ecclesia?iiiin.Or doctores se esseiiileffaiticogiioscaivii liiediiisritiieiii
cbrpqris dicitur esse. ceretisillumsigiiificai qufriiti Obi duo vel-lres/coii-
tirini ci-pcis ,',iriiiibihihi.iiii.iuiii.ii
Caflcelluihsignili.calcapuii.cr.iixVex.uiraqtiepar.iebra-- gregdtivsunt in iiomine: iiieo; >?'/)/'suiii-!/?: /itiedio
ehia.efiiiianiis;reliqiiapafscorpiofisab occideiite,quidi : eofum=;(il/ofi/j::s*Ii!;; 20), VTriuisiliis e])iscopi;,;da
quid corporis yidetur superesse; .-saerilicitinvaltarisi, livediora-!taiis"addexierSftv-parteriisjgrii.ficat-Chfist"'
Xol,u,hicordjs-".fenestfaj,;sensus honvinisvel corpOris. ti-ahsituhvde^passibriepDst^^bisiifrecybiieiu-adile
201 ACTA YETER».; zm
rtiaiii vitam, uiii Dominicis tliebtis el feslivis diebtis 31 t"' 3S3. ®e moiiitignf.episcopt.
sancloruin Gloria in excelsis.Deq cauilur, .quia san- -Posf Evangelium quahidoeiiiscbpusdibii": iiffc??!?-
clos per Doihifticaiivresiirfeclioneriigloriaeangelortiin ntts vbbiscuin, ihcipit aJiiid OHicium (55), =pfe????ts
;recoIif.; Iletro in eadeni paiie iiiinisiraiit, qtiia, dicendo, nionet uiiuiriqueinque ad se-redire, coii-
quamyis i.iiihac vita ficlelesadliiic-positi sunl, Ciirisii scientias suas discutere,; seipsum liolocausiiiHi -Doo
iamehajlenilLali semper iiileiiduiit, ut ipse dicil: bflerre; - '':-'
Qui milti ministral me sequatur (jean. xn, 26), Quidsignificelcorporale-,
Uiiaridoepiscopns, diceiido,.Dominus-voMscu»i,--safu.-
tat popniuni, ci faeiem Suairi pnvjseiilat, excepio in Sindoive, id esl, corporali imposilo aliari, admo-
iuio Joco., ubi dcinonsirai devoiionemiftieiilissjiiiafti ueniiir'.. niiciislri, vel populns, ut sint iniiiulali ah
:quam "linhef in offerendo sacrifieio. llac qiiitieni nalurali omiri ciipitlilnie carnali, siciit-iUud mmidalum esi a
episcopi saliilalione el responsioiie iniernus affecius viriditale el Jiumore. lllnd splendet nitore,
'Ulriusque debet csse.:"Priiria saluiafio episcopi iionibus isti; viftiile. Poslea canlanieclibro" siiseeplis obln-
significil' saiuialioHem Chrisii, ad (lis.-ipulos post a populo, episcopus reverlitur ad allare.
iresurrectibnem, Oratio et beiiedietio episcopi Christiis, siisceptisTidelium v;-ils, fidelium lurivis
,anlc sessioftcm .Ch.ris.lt [f. del/\ ,. significat ilhid caiiiaiuilius Ilosaniiain excelsis, uli eral necesse in
lempus quo Chrislus beneriixit •discipu.lissnis proximo imiiiolnliirus, iiiirnvit in leinpliiin. Olilnlio
-asceiisurtisV in cojltim., Sessio: cpiscopi sigiii- panis et vini significal pia desideria sive pef imnib-
Jicat sessionenv Chrisii jvbsl ascciisionem ad lalionem, sive per vivain liostiam. Deiiide levai,
-388 jdexieram Patris, sessio minislroruui, scssio- ]jj episcopr.s maftusntul sint-mundaj a lerreno pane, =et
liem.eorunv iquibus dicifiir : Sedebitis et/vos super orat ante allare sildigniisadinimolartdmhsnciT-
^edesduodecim (Malih. xix, 28). Per Epislolam praj- licium, ne lial illi sicnt fncliim esl in Beihsnmitibiis,
dicalionem Veieris Teslameriti qtiam Iiuliiiliorem ,in quibus qui iion liniueruiil videre-arcam ©omiiii
Ihtelligiuuis. Uespoiisorium ideo diclum, quod uiio occisi siint depopulo LXXVviri, deplebe L milliu
ihCipien.le cuieri respondeaiit, prajdicatio.iiem Novi (/ Beg: vi). Tliiuibulum-qiiod stiperponilur oratioiu
Tesiamenii qu;e exctilentior est; leclores =elcanto- sigivifical3@2 Christuhi, per quem sibipfopiticiuf
res ad ollicium stifgeiifes negotia Domiiil halieot, Dominus.: : V"
sicut Uiisdicitur: Ncgoiiamini, dum vcnio(Luc. xvk; De commisligneviniel aqtim.
15). Cbmmislio vini el aqiiaj, coiijunciio Chfisti esl qX
Qutire responsvria tiitiusleetione dicunlur. Ecclesiaj. Prinia secrela significat illud teii:|5iis
ResponsOrium allius jeclione atidiTiir, ut si qnis quaiirio Chrisms venil ad diem festtim UQIIiiianife-
oiiriiiratis auribtts cordis iion excilainf; deprcssa ste sbd qtiasi in occnlio, yel iljntl quod in vGliristo
:adi!ioniiiohe Yeteris Tesiameiiii, liic exciteiur. lh"' latebat, Agiius paschalis iiiimolandiis, quod erni,
veisuVn qtiem solus canlat,. adiiionel-ut- solus retin- se.cretuiii oniiiibus usque in diem,.cpeii;jj, qnaiido
•clet ffagililatem suamVTiinore versus alle Incipere discJpiilis apefti.il. Iii hnc seeretri Vociiur sacriHciuin
respbhsiiriiiioii cst ausuS.Fiiiiloautcih versii, voceni ©blatib. A Doiitinus'vobiscutnnsque ad Sancius, vb-
-exnllal Jiducialius, tibi dcsignat eOs qrii considera- calur hyninus, quia lntuiibus sanclorumarigeloriiii»
Uione proprhu fragiitatis quidquid agunt, hiiiiiilitis eslpleiius; vocnuir pneparalio, quiapravparut uieri-
ngunf; lric illos qivi corifidentes pricfidentes [id est, C, les Udcliuiii ad -futufaj fevereniiam coiisecrationis.
ipriesumenlesj cie iiiisericordia Dei, fidueialius insi- Signiiicat nutcin illiid leiiipiis quando Clirislus iis
siuiit bmni sriaj aclioiii. i cceiia in ccenaculo hyroiniHii-etulit, ei Iiymno dicio
Qitid significetgraduale.: exivii/in monlem Oiiveii.(Mal;h. xxyi,r3h). El hic
^GraJtiale boiuim opus sigiiificaf, ih quosemina- allare signiiicat riiensanvDoiiiini in qua cotivivabri-
Tiius iilain spem coiiieniplaiivse"vifse' in qua meii- turcuni discipulis suis; corporule, linieuni quo er-ai
siidarium, Jaborem ex persecutoribus;
nius-; prajcedunt vero traciasirisliliaj, sequitur-nu- iprajcinclus; surstim corda, asceiisionem in ccennculuni.
lemlajtllia, 390Tuiapfajcedunt duodies desepill- Fiuito hyuiiio Sa»ief?/s,-sa??e/?(s,-qiieni hic Inseniit
•rcro,sequilur teriius resurrectionis glof iai; lector vet Uyslus papa, cujus liymtii prinia pnrs laudem -coiiii-
caniorolficiunishuih acthri supra grudum ascendunt; net uliima liominhm, sacerdolesct
quia doctor perfectioiie vilaj vulgus debet trarisceh- ahgcioium,
diacoui relro staiiles 393 inclinali perseverant
dere, -','''/'/'
_':./ '/_''." De significaiione incensi, usque iii fvnein Doiiiiiijcajofatioiiis. lsli •sigiiificaht
apostoJos t]ui iii passione Doiiiiiii magiia trihulaiionc
Cuhi EvangeHuili debet legi ponil in thufibulo oppressi noii audebaiit se erigere ul se Clirisli disci-
superrprunas; incensum ht suavem eihitlat odoceni jiulos coiifuercnirir esse, ei slabant lamen iiv lide
.boiioruni"operum, hsec supejius exposita sunt. iu faciem aperle. Sicul erant duo aliaria in tabernu-
Deiudediacoiius accepiaI)enediciione„et'cbiifirniain ciilo, unuriv iliymiamntis, alleruni liolocausli, iu.
f.rucis impressione iit; secufus incedat,,. de altaii ; siint djib .sacrameivla Ecclesia:, unurii in quo cnfhn-
-Evaiigeliunisumil, sinistro brachio superjionii, qivia j) les inoliis, sopifi suitl, quod est a Te igiiur, iisqtw,
ih viia lemporali necesse eslEvangeliiuii pfaetlicaii; Quani oblaiioncm; alteiTimliiijc usque Nobi-squoijite
-deposilio hacuIoifunihun.ililatein significat litlelitiiii, peccaioribus, in quo viecesse esl quoiiiiie •'caiTialik
vel ne videaiilur similes: Judajis arundineni tenen- iiiaei-ari.Tn.hacoraiioiiesiiido subsiste-ns rSignificai
iibus in conspectu crucifixi. Thuribiiluin'; portaliir Chfisti; in passione huiuiJitatcin; sudarium, Jabo-
siiper iWbunal aivie Evangeliuih, quia Ghfisii opeia rem. De criicibus vero quas solemus diveiso iiiotii»
pfajcbsseruiit ejus docliinam, til est illud, qttod faccre super paiieiii ei.vihum, IIOHesl quid dicnm "ni
-ccepiiJesusfacereei :docere{Act. i, l)i Excelienlior lali IQCO,vel currpluresseu pauciores fiaiit. in Joco
{id es/, VExCelsioiJ locris Evaiigelii, ciiiineiitiaiii ubi dicilur : Ilmcquoiiesctinque fccerilis, iniiiei ??:e-
significat Jlrajdicaiionis, duo -cerei qui prajceduiit moriain/facielU; hic simplex punis reveilituf {56| i«-
diaebiiuin, legem et prophefiani c]uaj praJcesseriihl ralionabileiii nnliirum corporis et sangiiiiiis Cliristi.
Evartgelium; cereoruin ad lcrrani deposilio,.legeiU Unde et memores, Iiic iucipil ptxssto.Dosiiamj.urain,,
et proplietiam inferioreiii esse Evangelio. Leclo Jtostiam sanclam, Itosiitimimmaciilaltiiii; hic ineipii.
Evangelio (S4*) cerei exslinguunlur, quia, prajdU . cfucifixio. Supplices lcrogamus; haic ofaliq in CITICK
caiionb Eyangelii iinita, lex ei prophetia cessa- iiiccejvia^apsalino xxi [xxx"Jusqtte In.mgnus tuas
bihit. .,'• ^" eqmmetido spiriluiti meiim, episcopoiiiclihiato, sigui-
(54*)Jta Joan. Abrinceiisis,-pag.il9i praterito pqnilur, similimodoloquitui' aupiof, lib.
Scilicet fideliuin, caiechiiiliehis dimissis. de eccles. IIiei'..c 5. V"
: (55)
(bfj) Ihveniiur, id esi; cpnversumesl. Piassens pro
" v PiTaoi. CXLW ''•"' "
'"".' - *
JOANNES ARCHIEPISC. ROTQMAG. 201
ficat eniissioneni spinlus C'.iri»li, cnpile inclinaio A et ab ipsis insidiis diaboli deendal; unde idein paslcr
Nobis qttoquc 3S>& peccatotibtts. llajc oratio tendit -noner summum Pasiorcm deprecalur, diceus : Oe?/.,
usque Per omnta swcuta smculorum. Hic elevala vox in adjuloriunt 397meuminiende.Scqiiilnrglorinsait-
sacerdolis, signilical evclamaiionem Ccnturionisd.» ciav'iiinil.Uis, qu.imin noslfodeprecamuressendju.o-
octitis : Vere Filius Dei eral isle (Matth. \svu, bi), rio. Deinde soqimnlurpsilnii, qui nosdefenriimiei s>-
Ilerum stabant noti ejus omnes a longi; elmulieres sieiilanl usque nd plcnain lerliam^ Yersns el Kyrie,
qum secutm erant eum a Galilma, hmc videnles (Luc. eleison nos prajparaui ad oraiionem Doniinicain.
xxiu, 49). Hos sigiiificanl suhdiaconi. Atl hanc Qnando Kyrie, cleison dicimiis, majestatein Dorni:r
vocem cseleri erecli, el inluenles in os episcopi; mi- ante assuiiipiaiii lnimililatem [Amal. legit: humai.i-
uoribiis aiilem discipulis ila inlucnlibus, aposlolis lcm] rccolimus, sic semel, unam rieitaiis subsian-
vero laleniibus, venii Nicodemus el Joseph, et de- liamrecolimus. QuandoveroC//?7s,'e,c/ciso?!dicimus,
posilum corpus iiivolvernnl in sindone nmn.la ei nostram solum natiiram ad Chrisium reprajsenlanius, sic
posuerunl in monunieiilo (Maith. xxv.i, 59, 00; scmel, sine peccato iuler homines conversa-
Joan. xix, 42), qnos signilicnnl episcopus et nrclf- lum; sic tcr, a siibsiaiiih Triuilaiis iion fuisse supa-
diaconus, qui subdinconibus a longe aspieieniibus, raium. Qiiando ilerum Kyf.e, eleison dicimus, illnm
(iinconibus relro stanlibtis elevanl calicem de altnri, n luram quam Christus Iiabet posl resuiretlionein
el hivohunl in sudario ct reponuiit. Dnaj cruces etini Pnlre ct Spiritu sancto recolimus; quomorio
fietaj juxla calicem docenl Clirislum pro duobus seinel yel fer inlel igamus, superins dicilur. Orniio
populis cnirifivurn. Oblata in caliceiiiltasignificat cor- Do:iiinicaelci'edulil.is(i'rfes/,symljolumaposloloriiin),
pus Domini. Yiiuim inlra ealieem, corpus et g el preces qute sequiii.tiir proniinimis diciiiiliir poc-
sanguinem. Subdiaconi recedenles a facie episeopi c.ilis , p-alini pajniienLi.ilcspro iiinxin is, in quibus
cimi incipitur Pafev noster, significant inulieres se- psulmis snccrdos vicem lenel Chrisii in terra nobis-
Domino a nioinimento reccdentes. Palena cnni niaiientis, et Patrem piu nobis inleipeliaiiiis.
' pttlfo
significat feminarum corda in obsequio sopuluiraj el Singifisvero Horisin fine suigens, popiilumsaluiaiis
Cliristi lalitudiiie charilatis pateniia, in reconcilia- boiicdicens , Clirisiuin signifieal icsurgunlein, el
lione sepiimos diei quando Christus iu sepulcro re- in monle Oliteli pcr [???-sposi] ascensionem lien; -
qnievit, inserilur Dominica oralio quos conlinel se- dicenleiii. Poptilus Dco gr.tias ngenclo, ad prop-i.i
pie.n 3S_S peliiiones. Snbdiaconus dai pnlenain reversos sigi.ilienl 333 discipulos, cuin graliniTii.i
diacono, qttia restiiTvcLionenimulieres nuniiaverunt aclior.e posi Ascension.-jmin Jorusaloin reverienle .
aposlolis. Pars oi.lilse immissa calici oslemlit cor- Ilora lerlia descen iii Spiiitus saneius siipcr apo-
pus Chrisli quod resurrexit a morttiis. Pars a sa- slolos, et eadenv bora'coiiveiiimus in Dei servitio ,
cerdole comestn \cl a populo significat corpus ,'ut ihi ires psalmi di.eli nos dcfendaiil iitqtie ud
Chrisli adhuc in lerra maiiens. Pars relictn in al- sexiain. Sexl i hora pro i:obis cruciiixus csi Ci.ri.siu ,
tari qiiam Kcclesia \ialieum sihi sumit, significal ileoquead servien ir-n D..0 hac hora coiivcniinus,
corpns fiilelium jacens iu sepulcris : h.i.e pnrsreina- ut Ires psahni -Tnililei' nos (ielendanl i.sqne ad
net in altari usqus ad fitieni missx, quia usque ad nonam. ln notva<(iiaClirislnseniisii Spiiiium iieium
finem s.eculi corpora saiictorum quiesciiiil in sepul- a 1 laudem Dei conveiiimiis , a qna hora tres psalnii
c;is. M.ir.ditiacorporalts significal munditiam populi ms cutodianl usque in fiiioin diei. II.s tribus h.ris
filelis. Doriiinus asceiisuiiis in caulum beiiedixil di- ^ ad confiteiidiim Deo in d.e conveuimus c.empio'
scipulis, et sacerdos oniiiibtis rite peraclis benedicil prioris populi, et quaiuor horis i.i nncie, quae suul:
yiopulo (57) alque saltilat; deinde ad orientem eon- VespeiTinuuv, Completoiium, iNocluiiium, Alaluti-
verstis Cliristi ascensioni se commeiidal. ilissa cst num.
lamen ab olTerenda usque Ile, missa est. Calecliu- Ad Vesperas qiiinque psnl.nos niitipiionaiini cani-
meni ab ecclesia non siint cvpellendi aiite Evnnge- mns; aiuiphona vox reciproca [add. quaj] per psal-
linm cum prseoipiaiiir eis ad piajJicaudum, sed anie inuin coniuiigit duos choios, ut charifas perbouuuv
sacrificiiiin, cuinonnisi renatis licel imeresse. Dia- opus soeiatduos fratres. Sicuf quoti.jie diluunt quin-
bolns in Quadragcsini.v acrius humanuin genus im- que psalmi qui Iquid deliuquuiii quiiiqne sensus cor-
ptigoat, ideo luiic sacerdos humiliier cipitibus in- poris, iti Magnifical in inilio noclis casligal quidquid
cliiiaiis in fme missaj conlirmal cum addita beiieJi- cogitationum in prosperitaie se jacial. Qnem enim
c i )ne. siiperbiu in die rapil extia se, nocieaudiens Pisper-
Ab hoia terlia usque ad nonan papa Telesjjliorus til superbos, reverlaiur ad se. Si quem lemporaliuin
missam celebravi constituit, 39S Qiiia hoe tempore rerum appeiitus delectal, divites dimtsit inanss 399
Chrisius pro nobis hosiiani se P.itri ohuihl, liora ad se reirnhat. Si qneiii temporalis alflictio coiuui-
enim lerlia crucifixus esl Judajoruin linguis; scxla hat, rccogitct quia Doniinus exaltat hnmiles; si enini
crucem ascendit, nona spiritum emisit. ln nauli subripit poleniia lnijns scculi, supiiinal euin Depa-
vero Domini meaia nocte idem papa constiluii, quia sii.l potentes de sede el exallavil hnmiles (Luc. i, 5i).
ca hora ipso nato angcli cecinerunl Gloria in excelsis In quolidianis diebus ad Doniiiiicam oraiionem et
Dco; in exortlio diei siiiiiliier celebralur quasi in D pieccs genufleclimus oranles, et ad psalmtim poani-
exoidio nativiialis ejtis, quia ex uiero mntris Spiriiu teinialem propier peccnia graviora , recolentes
eancio repleuis f.iii. Eadem latione in nativilalc noslramperegrinaiionem. ln Doniinicis aulemdiebus
saueli Joannis Bapiislac celebralur primo inane. non genufleciimiis, non preces nec psalmus dicun-
In missa pro inorluis non cintniur Gloria, nec lnr, quia in bis recolitnr Jiberlas futuri regni, i"
AUelitia suavilaiem [ms., sanitaiei»] et loelilinin qtio ciim sanclis Clirisius nullo peccalo ii.iipedilis
significanlia, quia luiic magis afficiinur pro nostri regnabit. In quatuor jisalmis Completorii Doniino
chari tristilia, el quia celcbralur ad imilalio- coiHHieiidai-iuis elemenia uoslii coiporis, in hymno
nem moriis Gluisii; osculum non ilalur liic, quia Simeonis paccm qujariniJS ab omiii tumullu iiiijus
ihi esi purgaiio moitui homi.iis per sacrificium sa- saecnli.
ccrdotis. V In Nalali Domini e; in fesiis Dominicisque diehus
De Iloris diitrtfi-, ires psalmi jirimi llhs conveniiml qui anie legem
Sicul oves qua> nocte custodiunlur in ovilibus, sanctae Triniiaii credideriint, tres secundi eis qtii
matutina hor_t exeuntes ad pascua necessc e.l ul Isub lege , Lres leriii eis qui sub graiia ; ideoque in
habeani pastorem qui e.is ducai, sic nos, pnmo di- liis sajpius Alleluia recohlur,- quia gnudiiim angelo-
lueulo surgcnlcs, neeesse esl ul habeamus pcsloreni Titm qtiod illi duo-exspectavernnt, isli in hac vita
vcl doclofeiii qui nos ad sjiirituafem pasium deducai, soltiti cito peicipiuni. In luiafi Doniini, re-iuire-
' 1)1) Ter Iianc bencdiclioneni inleliige or tionem, ui cx sequenlibus hifis paiel, \cl sslutaiioireai Do-
miii.il icbisci.nt.
203 ACTAvVETERA. S05
tiioiie, nsceiisione. Peniccosle, Doiiiinitis iliebus .,\ ?§,Qg quo jam In fiitnr.i \ila plcn.im rceipiemus re-
slanies oramns, iiiieiidenlcsqiioJ Chrisiiis in dexler.i qinem.
Dei Palris scdei; qui pro nobis natns , £<_,QQ resur- S.'xagesima Dominica die liabet initium, quarla
rexit, ascendit, Sjiirilum sancluni discipulis snis ferin infra Pascha finein. Hirc qmrla ferin quarlam
misil. ainiein significal, quanrto poptltis Dei snb Davitl ct
Siihlliter-in fostivis diebtis snnctorum , reco'e:i!c5 Saloinonc gloriosus cst iriun.phnlus. Qunpropter t'ie
quia in ajterna bealiludine sunl reiiuli. In nalnliliis iilo.proeessionem nginius vexillo sancta' crucis ele-'
s-Tneloriimnovem lecliones , riovcm ordines angelo- vaio, acl quem iriuiuphum non polesl pcrveniri, nisi
riim quibusjuncli suiil signilicanl. In naiali Doniini, per Decalogmn legis cl sex opern niiscricordirc.
-appaiiiione (id est, epiphania) , resurreclione, Qiihiquagesima habel Inillnin Dominica die, re-
ascensiniiepiimain diem celcbraiiius, gralulanles illi surreclionis (add. in die) finem ; significat anlem
qtii pro noliis nnlus npparuil magis, resurrexil, quod si quis Decnlognm lcgis per quinquo seiistis
asceiidit in cceliim. Sex dies sex opeia sigmficanl corporis expleveril, securus ]'erveniel ad gaudiiinv
misericordiaj perqurc venimus ad nosliam naii\:t - Dominicaj rcsurrectionis, vel suaj.
lcm , appariiionem , resuireciionem, nscensioneni Quatlragesima Dominici die habel inilium, quinta
ali hac viia in ceeris; in qua commenioraiionem in feria fihem super duos dics iisque ad baptisiiium re-
liis oclavis celebrainus. Per septenv dies Peniccostes suriectionis, quia qui ad Cliiisium irniisouni per
recolimus opus sepliformis Spirittis, in ociavis con- bapiismum, eodem nuniero nd eum perveniiiirt, quo
summalioiieiii et pleniiudinem ejustlcm opeiis iu ipse per genenlogiam suani nd nos venire dignalns
ajterna bealiliidiiie semper veiiluri. Ociavas Domi- JJ est. Exeinplu auiem Doniini quadraginla diebus cx-
nice passionis auferl gloria resurrectionis. Pas- lendimus jejunii noslii leiiipns.
sionem Doniini in iristilia culebrainus propler Duaj lielidoiiiadajpassioiiis significnnl duo tem-
aposlolos dc rcsurreciione incerlos. Passiones pora ante lcgeiii, sub lege, Puscba icmpus sub grn-
sanciorum in laetiiia piopler nos -de gloria eorniii lia. Sabbalo nnie 404 palmas Mmia iii__k.ilperies
ceitos , propter passiones inuoceiuiiin , propler Jesti, ad ctijus imiiationem papri Gregorius eleemo-
trisliiiam mariynun. In naialibus sancioriim reco- synam faciebat,, ideoque Oflieium vacal. Anle quh-
limus reqiiicin aniniarum, in oct. vis vesurrctio- qite dies Pnsclue agutis immoiandus in domuni inlro-
nem corporinn, in sex riiebus s->x opera per q.iaj duciliir, Clirislus ni chilale.
&3>2. ad Domimun veneruni. Yersiis in nociurn..li _ Feiin quartn consiiium fecernnt Judwi nt Jesum
of/icio exeilat corda ad orationeni Domiiiicam, quie occiderent (Matlh. xxu, i). Qinnta ct sexla campan.e.
orntio nos facil inlenlos ad Ieelionem, el erigit a cessant; Dumine, ittbia mea, benediclio, cupiiula ,
Ticgligenliaqunm piril scssionis srciirilas. Ad Jlfrt- oralio non dicuiiiur, quia Pnslor nosler, Chrisius,
pnificat ct Bencdiciitssimiiiler, quibus, sicut lcciioni, recessil, ideoqne omnis prajdicnlio el arinioiiiin.
debemiis esse intenti. Oralio, benediciin, gratiariim aposlolonim propier nieluin cessnvil Jiitlajonini ;
aciio semper in fnie cursuum dicunlur, nl tali pro- ideo miiius suuni fnciunl Olhcium in psulmis, lectic-
leclione qnisque rediensad propria mimialur cmira nibiis, respoiisoriis, versibns, in excmplis coiuiii
adtorsa ; leciiones vero, el responsoria, quid signi- qui eruiu cogniti discipuli Chiisii. Invilnioiinm HOH
ficeiit in Ofucio leneijrarutn dicemus. canlatur propter maliinvconveiitiim Jtidajoruui. Sn-
Hatuiinale Ofiicium significat lemmis primilivjj luiaiio ct osculiim noii fit propier dolositutt m eoriiin.
Ecclesiaj usque ad juriicium. Primo cnim primiiha C Pro cainpanis fit soniius ligiionim, in qno dno snii!,
Ecdesia Chrisli pr<edicaiionc conslrucia esl, ipso malleus ct tabula; per niulieiiii', liginim pinevariih-
in ea regiianlc, untle psalinus in Laudibns : Dominus tionis; per tabulam , liguuin fiutiilerum , id csi,
regnavit. Posiea ipsa Ecclesia cum ciieris oralioni- Clirisluiii. Propter iiinrm scpiiltiir:im i.ostrum olii-
bus miiuiarii a Iveuiiim Chiisii. diceus : Jubiiide ciuin fit humilms tribus diebns. In his Iribus diebus
Deo, omnis terru; q-iia suam henevolenliam offerens de novein psalmis, ei 100110011)11«, et responsoiiis: pnt
vocalioni genliiini, dicil : Detts, Deus meiis; et quia novein psalmos qui peiiinent ad uonnift opiis.;per no-
fiiliiriim est ante perseciiiioneni Aniiclnisti m popo- vemlectionescjmoperiiiieiil aoaeniionem Dci; perno-
lus e\ pr_epuiio et circumcisione uimni sit in fidc , vem 405 rcspnnsoria quaj pertineiiL nd cauiica an-
sub una aniiphoiia duo psalmi coniincntur. Posl- geloruni, monsirainr quo.l descendil nd iirieios life-
<juam hi fuerint jiiucii, venici iribulatio Anlicliiisti, rare liia gencra eletioiuiii, qni liieriiiilu.iie legem,
vjni sicut Naburhodonnzor lies pueros; sic omncs sub lege, sub proplietis, el cosijunxituoserti oidmi-
sanctaj Triniali coufiiciles eainiiio 492 exurel bus aii„eloruiii. Vigiuli qunuior liiminurin exshn-
persecnlbiiis, qui, sicul illi, benediccnl Doniino, ab guunliir iniaqiiaqiie die, monslralur quod apostoli
omni malo liberaii. jQuapropierciun in ciJieiis psnl- uiioquoque die. id esl, \>giiiti qnaliior horis laiuc-
mis caniainus Alleluia, nos in lioc psalmo uininir rutil. ln Parasceve non"lil corpus Domini, qui.i
Latinis verbis ob niemoriaiii lantae tribulalionis. Chrisius semetipsum DcoPulii pro i.oiiis IiosHaii)
Gloiia Patri non dicimns in fine, ex ipso psalnio obtulit, sed reservaiur n quiiita feiia sacnficnno, ui
ciiim ulimur sanclu Trinitate. Post hoc erit pux fide- babeanl quibus estvolniUus coiiinunicaudi. Sanguis
libus per Ires aimos et XLVdies , in qua pace cele- D non lesenetur ne effuiidatur, sancliiicniiir viiuiin
brahitur lans Dei quaj coniinetur in tribus psalmis : percorpus. Allare Dominiun significul; vestimeiiia.
Jjiudale Dominttm de ccelis, Canlate Domino , Lau- fideles; lavalio aquce, laciymasMariajjranuis.capil-
Aate Dominum in sanciis. Et quia siint Lria genera los; viniim, ungueuiuni. Quinla fcria fil absoiutio,
iioniinum, qui ex Evan»elio sub nomine lecii, mo- ignis no\i henediclio, clirismatis el olei consecralio,
lendini agi dicnnuir, de quibus in unilaie fidei pars pediim lavatio, qnia sexla ajtate vcnit Chrislus in
congregabitur, hi tres jjsahni snb una autiphona miiiidiim, qui rctiuet sacramenta biipradictoi uin iu
cantanlur. se. Veslimenla cjucapailiunlur, ddin legitur passio,
Sepluagesima Doininica die habet inilium , Sub- aposloli sunl.
balo post Pasclia finem. Significat auicni capliviiu- Sabbaio sanclo quidquid agilur in Officio nihil
leiivpopuli Dei in Babyloiiia, qui peceando reeessc- peiiinct ad prajsenlein-dicm sepulcri, sed nd snper-
rat a Doinino, qnasi Doiiutiica die, et per iniseri- venicnlem Resnrrectionis nociem; ideoque sicul
cordiam Dei iceililurad requiem, quasi Sabbalo. HOh agilnr sacnliciuiii sexla ferin, sic nola, nec
Tempiis Sepiuagesimaj usquc ad Pascha significat scpiima. ^.QQ Colunuia ignis piajcessil filio- Israd
iilud lenipiis in qno peccatoies in afilicliorieel tri-ti- anie maie, ei posi mare tisqne in Jerusalem, ei
lia posili suin pro peccatis suis ante dies ct illud ceiciisTuCei ante bapLisma, ei posl us(]ue in ocla-
lenipiis, quo per poenileiiliain ei consolalioucin la- vas, Cliriblus auimum lntet ttsqiie in tlieiti jndicii
iiien Mihleiali simi, diccntes : Facii sumus sicut con- Sabbaio inceiisiiinporlaiiiiaiiie Evangeliuiv,piopter
svtuti (l>s.tl. cxx\). Suiibatum illud icmpus signilici iiiuiicresiffoniata porlanlcs: Aileluta sigulfitatJu-
JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. 20S
,iu'!)Sprnis conversos. iractns geniiles posiea cre- \i Exorcista, id csl adjuralor, in Veteri Testamento
tlentes. Illam gloriam quam dedit Detis Adaj, nisi habehat poleslalem per iinposilioiiem manus expel-
peccasset, dal^bapiizatis Sabbato Sancto; et ideo lerc dajinonem ab ab honiine; niodo per orationeiii ce-
jlilelma canitnr. Sed quia restal via vivendi, sequi- bel vilia cffugare anima.
lur traclus pntieiiliam significans, per qumri dehent Acolylhi, id csl ceroferarii, in Veleri Teslanienlo
exspeetare gloriam sempilernam, quam prajsignal Domini luiiien prajparabani; modoin ecclesia lumen
sequens Snbbaliim. ideoque in illo Sabbato non ca- verilalis semper debent prajparare mentibus fide-
nitur graduale, quia bonuni opus non est ibi neces- lium.
surium; non Iraclus, quin nec palienlia; sei iluo (De subdiaronis.) Nalhnnaji, qui htjpodir.com, id
Allcluia, unum pro gloria animaj, altcrnm pro cor- est subdiaconi, sicul in Veteri Testaineiilo, ita nuiic
poris. Graduale non dieitur in sex diebus, quod avasa populis oblaiiones suscipiunt, iu donio Domini ipsi
significat bona opora aelivaj viiav. AUeluia sjjein corpor.s cl sanguinis tanien oflcrunl; diaconus
conlcniplalivfC vitae significat. Quinqnaginla dies super allare disponii, el nonrecipil.
posl rcsurrcclionem usque ad oclavns PentecosLes (De tiiuconis.) Leviiaj in Yeieri Teslamento excu-
conlemplalivani vilam significaiil, ubi eril tanlum babant cuslodienles universa quas ad cullum Dei
Allcluia, qii.im hetiiiam quinquagciiarius nunie- tabernaculi perlinebanL, servienles in minisierio
rus significat, qui jiibilseus, id cst, jubilo plcuus ejns; in NovoTes'ameiito provideant niiiversa qua:
dicilur. necessaria sunt mulliiudini 410 cor unum ei ani-
Tres psahni in resnrreclione Domini Iria opera mairi iinamhabenli. Idcirco inos eorum est ut excu-
Domini poBl resiiirectionem 405" suam "i unoquo- g] banles in virtutibus, custodicntes miiiisierium silii
que lideli facla significniil, sepnralionem inlidelila- convivium
commissuin, quajcunque necessaria si<nl ad coeleste
ts, coiijiiiiclioneni fidei, abluiionem baplismalis. disponanl super iiiensiiiii Domiiii. Ili im-
Tempus Qtiadragesimaj,passionis siguificalprajsens posilionein manus accipinnt; per manum ei discre-
tempus, quoniam per omnia lempora oporlel nos lio lem digiioium discrela opera Spiritus sancli
luborare, ad ullimum mori. Resurrectio vitani qtiam significanl.
accepluri sumus in die judicii. Propler morlem Chri- Presbyieri a filiis Aaron in Veteri Teslamento
sli, qui fuil bora nona morluus, baptizantur qui in exordinm sunipseiTiin : episcopi ah ipso Aaron; qni
morte Cliristi baplizanlur. Hora nona propter sepul- luiic sacerdoles vocabaiuni', IIUIICpresbyieri nomi-
inram Chrisli Sabbalo baptizanlur. Frcqtier^ muia- nanlur; qni vcro luiic piincipes sacerdbtum, nuuc
lio canlus animas bonornm invital ad Dominum. episcopi nomiiiantur. Presbyteri consories suni
Posl quinqtiaghiia dies seplem solemnilates agiinns cuin episcopis in jiuri-bus, in paucis veio dis i-
propter sepiiformem Spirilunv, vel propler gaudium milcs.
bnpiizatoiTim.Sepiem diebusctlebreiquisqiicadvcii- Il.iculiim babet ep'scopus ut subditos regat, infir-
tTin Spirilns sancii, qni ciim accepil per imposilio- mos suslineat; aiinuliiiiviit sacramenta nvn onniilnis'
nem miuuis episcopi. Spiritus sancius lanqtiain ven- aperial. Per aniicium collo circiiindutuin cuslodiniii
lus et ignis super apostolo.sdescendit. vocis sigiiilicat; per albain, casligntioiicm coriiori».
Sabbatis in Qnatuor Temporibus apud Romunos SaeerJotes in:Je iiiniiiisel bruchia stringunt, neqtii.i
legeljnntur sex lecliones, Graeco propler Graecos, iiiutile faciant; pectns, ne qnid inutile cogiteui;
Laiine propfer Laiinos ibi commorantcs; ideoque Q ( ' vcntrem, ne dt-Iicias appeiani; verenda, ne in luxti-
cliciinliii' in duodecim lcciioiiihiis. Quatuor j'eju- riam declintnl; genua, ne ab oralione lorj.c:ini;
nia fnciiims, uiioquoqne lempore ires dies, quia lioias ei pe.les, ne ad nialum cuir.uit. Per ciiigulcni
i;iiumqi!Oi]que-tempus habct tres menses. In his conliticntin siguiiicnliir, el ileiii : Sint tutitbi vc&ti
q-.iarla feria jcjuriamus, quia in ea consilinm fece- prmcincti (Lttc. xn, 55). Per slolam cui 411 dicitnr
runt Jndmi, ut Jesum occiderenl (Matlh. xxvi, 4); jugum Domini love, Evangel.uin Cluisli. iii hoc quod
4g,gsexln quia eum occiderunt; seplimaquia trisli- collo superpoiiiiur, scial se niinisliuin esse Evan-
iin fuiipopiilorum.qiia Deus sanciificavit Sabbalmn, gclii, no.T tlojiii.Tiim;io Iioc quod usque ail cenun,
ei cliaritas Dei diffusa esl ?'??cordibus nostris per Spi- ijuaj causn lniniiliiaiis solenL citrvari, desc<n iii,
riliun sanctiim qui datus esl twbis(llom. v,5), Qnaiia hiiniiliias significatnr. Per cusulam opera jusiiiiaj
feria duaj Ieoiiones legunltir, ul ordinandi hahcaiit sign.ficaiiiur, nl esl iilu.I : Saccrdoles tui itiduautur
noliiiam legis cl prophelarum ; quarla enim felale jusiiiam (Ps///.cxxxi,9). Quia dnp'a eslpcsi lergum
lcx el piojiiielioe vigtterunl. Sexla feria, una leclio inler humeros, ei aiiie pecius; per humeros, pondus
iegilur, quia sexla avlale lex cf proplicliaj claudun- lioni operis. Ilii est dnplex vcstimciilum, qtiiu sic
uif Evaugelio. deboiiicpei>aforis proximis oslendi, ul intus coiMu
Clerus, sors, id esl, pars Dei. In clericis quod jiars ii.tcgia binl. In pectore duplex,quia in eo utrumque
esi Domiui, vel Dominus pars ejus, caput noslrum dclct esse, doclrina ct verilas: doclrina ad oiniios,
nieiitcm significat; capilli, cogitationcs; superior veri:as inlerius. Havc doo dnplicia coiijuncla sunl :
pars cajiilis rasa nieiitem Doininuin conlemplaiiiem . qu.a lunc bonuni niiiiislraiiir, cnni bonum opus et
significat; inferior non rasa, ineiitem imillilluis co- " vern tloctiiiin coiivcniuiil. Per albam dalmaticam
gilaiioniljus de teinporalibus cogitanlem. Superioreiii iiilclligimr Beligio sancia ct immaculalu, scilicet
partem radimus, ciim lemporales cogitaiiones iu visilate inftrmos el viduas in tnbulalionibus, et vi-
animo rcsecamus, inferiorem in coronam ajquamus, siiatoies se cuslodire immucuiatos ab hoc saculo
ciim lcmporalia necessaria cogitanies concorrii cura- (Jac. i, 27). Ipsa duas lineas habet retro et riuas
lioiie disponiiiius. Capilli oeulis vel auribus non ame, quin Vefus ci Novuin lesiameniiim ruiilani
stipcrcrescanl, ne cogilaliones lemjjorales auditum (lilecfioiiemDei ci proximi. Inimaculaiiiin esse ad
vel visum menlis impediant. Kon multiim est cn- Dcuiii, iiifirnios visilare et proximum. Triginia
randum auctores consiieludhium DOSiiiquirere, si linibrias linbel lelio el qiiadraginla nnLc; singiilffl
possimus consuetudines. lii.e.e nltrinsecus qiiindecim, quin iincn ciiuriiulis in
Vcteri Teslamciilo et INovo,412 '" prosperis el in
409 De Ordinibus. adversis, qniiidecim rivos ex so producil, qni suut :
Ostiarii in Veteri Testameuto jnniias lempli Charitas patwiis es'., benigua esl, chartas non iciiiii-
ciisiodiehant, suscipientes sanos el rejieientcs infir- laltir, non agit peiperam, non inflatur, non cil aniLi-
mos; modo iu ecclesia recipiunt fidcles el repelltuit liosa, non qumrit qnce sua suitt, iton irrilatur, non
infi.Ieles. . • -9. cogilat maliim, non gattdct snper iniquitule, congaudei
Leutores in Veleri Testamento aperle et distincte autetr. •ceritali., cmtiiu sitfferl, oiniiia credil, omtiia
docebant popuiam verba legis; modo spiritii.Jiter sperat, omniu sustiitel (I Cor. xin, 4-0). Sinisiia
leclores suitt qisi a tlajmoiiibusin ecdesiani tnlrantes pars habel fimunns, quia :>ctiva vita solliciia est et
ddendiiiiL lurbalur erga pluriuia (Lv.c.x, 41). Dexira non iiz-
2C3 AGTA YETEHA. i2jfl
b; t, quia.coiileniplaiiva vilaqiiieta est (Ibiti., 39)i. A, vesliiiieiiiiiuiin mbiiifiiicfucisjrtibneiis hraiiJutoriiiiiT
=
Largitas iiianicirum, largum Eva:igelii doefireii) suiiiiiCfucifixiiihsiiumesse(lebere muridbjhxfa A[jb-
siguifieat. Cusulacircumihtiis aliqriainlb legil Evaii-• slbluni : Milti mundus crucifixus esl (Gql. Vf ,; 14);;
geliumdiaconiis, ut expedite valeat inoe.lere ad Evasi* liabel elirini ih 'siuislra parle sui Jimbfias; pef sini-
gehum, yef mensam [i/is, missarti] Doiuifliprajpa- strrim*pfaesensvita figuratur quaj diyefsis Curis aliuif
rare. Casula aperta esl unde emiltalur Lrachiuni ih dat; curoesignifieantur perffinbrias suiislra; partis.;;''.
sinistra parie, quia aclor Evangelii quem debet di.> pef dexteram.quae fiihbfiis carel,fuiufa viia expri-
conus imilari in dextro latere perforalus esl laricea ' miliir, lii qua iiullae curaj sollicitant animas snncloi--;
vel jverfossiis.Sudarium undeiergilufsudorel omni- rum. IiiconsiiiilisVetiamesl, quia in Ecclesin;yel in;
fluus hiimor corpoivsin sinistra manu portalur, signi- cOrde uiiiuscujiisqiiefidelisnulla debet esse scissiiiii,
ficnt auteni studinm divinae cogilalioiiis qriOiri liac sed ihdiscissafideiiiifegfilas. Alilef sinislruin'.;<laius':
"vitavdeleclaiion.es, Isedia, et rilia-nieniis silperflua habet fihihrias, quia aciiva viia sollieita est et lur-
(jxiergiinhsiEsl aiilem. muhdtim; deliinc eiiiin ait baiur erga pluriiiia; at dextera non liahet, quia cori-
David : Cbr niundttmcreain me, Deus (Pstil. L,T2J; templaiiva vila hihii liabel in sir.islrum. Largitiis
et Job : Sicut Domino ptacuit, iia faciuin/ esl. braehibruin Ihrgitatehi et liilaritalein doctoris signi-
(Job,i,%i). / -;-: ficnt. Mapula41@ qoaJ siiiislra parte geslalur,: qha
Per saniialia significalur profectus acl prsedi-' piiuita oculoruiivet nariuih detergiiur, prajseriteiii
caiitium 413- quibus nec pesisuperiecius sit, flcc- yilam designal Jn,qua superfltios Iiumores paiiinuf.
hiidus ad leiram; qui Evaiigelium nee occuliafi de- Cusrila quaj supef brnriia indumehla poiiitur, sigiiifi^;
bel, necierrenisdemoftslrarijvetqulaprajdicaibrisl R cat cjiarilalein quse alias virititesiexcellii:; tle tpia
esl liue iliiicque iliscurrere, rie cadanl sandalia de. Aposlolus eoiiimeiiioraiis (juibusdaiivvifLulibiis aili:
petlibiiSjiigata sun', qiiod.sjJiritiialilerintelligeiidunv- Majbf uuietn hortim est charilas (I Cor, xiii).
esl; Iiiiguaqu.e inde surgit ei sepnrala esl a corio Ainielus igiluf priinuni est vesiimeiitum,"quo ideo
sandiilioriim, ^inguam eortim sigriificat tjni bOiiani collrtriicircumd.ihiris u't vOx.quaj per collnin egredi-
p-ajdicatioiiem.-perhibent; sandalia- extrinsecus ni-;; turab oinni pfavaJocutioiie Hiuniatur.vjuxtaPioplve-
gra, liiirinsecus alba, monslraht vilam pi'£e;licalioiiii tam : Os iibstruiti cusiotliaiiius, ne in lingiia deliti-
steculnribnsesse despectani, iiiieniionehi coram Do- qiiumus (Pstil, xxxvivi). Secuiiduiii camisia Jiiiea ,
in'no. hilrinsbcus esse mundam. Pars sandalioriini qiiie alba velpectoialis, vel talaris nuncupaluf, quod"
per.quanv pes iiitral nnillis filis;cqnsiila esl, ne-dis^ ad moduni cbfpbris £icla toiuin cbrpus hbsq.ueriiga
solvantur duocoria,iquia in iiiitio prajdiealioiiis debeti • bpefit. Per cahdofeiiv ad quem liiihio Jabofe perdu-V
doeiof studere nvullis virliiiibus elseqiieiitiis Scfir. . citnr, meiilis et "cOrpOriscastitas atque iftiiiiditfa
jilTraruiii,he opera cxteriora aii iiileriori iiiicnlibiie' desigiialuf, quaj: nililtb jejuhii ei yigiliariim, et ofa-
(iisjnngantiir.Lingua super -ped.emlinguam pradica-: tioriiim,;bonofumque ojjerumexerciiio aCqiiiruiitTr.
toris signiiicat; linese procedentes ex uiraque parle Pei' texLuramvesfimenli virttis, eof, curiciaque inejn-V
ndftiediaiii liiieam, iex, el proplieiaj; etEvahgelitmi;: bra corpoiis ab onini bperum pravituie coerCeiida;>
ligattira , Iiicariialionem GhrisT. Sandalia dicuiiluf per lalaiis verOlohgitudiiieni, bpiisIjoniiiii usqriijad'
soleaj; est aulem genus cakearaeiili i qno- intluitur coiisuiJimaiionein;pbr rrignriirii.devilaiibriehliqiiiljiis;
Hiinisler Ecciesiav; subLerius' anleiii solea mtiniens expiTiiiunlurcircumflexionesihsereiicie pfuvilniis fi 'ei;
pedes a leira, sriperius vero nihil operimenti liabens, ^l j catliolicaj. Per ciiigtiliiiiV, discretio qu-jeesl itialef
palel, quo jtissi sunl apostoli a Doniino indtii; si- 4I7;0*1!™!!! viiiujufti. ,Per slolam, qiiae cliciliir.'
giiificalariiem lniiiistrum vefbi-Dei nondebereiter- oraritim, Juguin Domini suave.est et bnus cjus leve,
fenis 414 ihcunibere, sed potius ccelestibusiohiarey (Maltli, xi, 50), designalur Evangeliuni : jier albetli-
et prajilic.iioiiem suam nulli Occultare. Sequituf su-= iiem stolie, puritns ilocirinaj (5ii); per Jongiiudineiiv
perliumeraie quori lil exlino [ros.IinleO] purissjmo, Usque ad pedes, yirtus humiliialis, ei peiseveran-
Per linum quod e terrasumitur, et pef iiiultos labb- tiaj. Per halteum quo lumbi feslringuuntur, meiitis
res ad candorem perducitur, designalur corpus quod caslitas. dcsigtialu.r, jtixta quod Dominus ail :;S?///
ex lerracQiisfat, quod coipiis: multis calaniitatibusV ;;" lumbi veslri prmcihcli (Luc. xn, 55)..'Dein.detuiiica,.,.
niiriiuiii, candiduin' et purum esse debel ab bmhi" de qua dixit Dbiiiiiuis ad Aarbh : Fticies tunicum
sorde. Poslea sequilur jjeclorale quse a vulgo alha:";.hgacinlhinain(Fxod/xwiii, 5I),h_ecvero sub dal-
dicilur. ., -: - hiatica induitur et shbucula nominatiii'. Hyacintliiis
Peciorale significaipersevcraiilianiin bonaactione. vero nec rarus e_J, nec deiisitale obiensiis, nec ru-
Ilinc Joseph inier frnlres suos lalarem lunicanilia- lilat ajqualilefj sefeno eniui c.oslofil pefspituus,-et
iinisse describilur. Tiinica usque adtaliim, est bjriis utibilo pallidus est,; uniuSet qiiasi- avtherei cbioris,
bonum usque ad coiisiiminatioiiem,in talo ehimfii.iis Per-sethereum et-Unum colorem desigiiai vilam sa-
est corporis-; illevero bene inchoal qrii rectiiudiiiem v cerd.otalemqui»supernis soliifti:Tiicessahler ihtelila
boni operisusque aj fineiii debite perducil abtionis :~: desidefiis coriversaiibnenVjuxta Aposioliihv ilebet
Qtti enim pefsevefaverit usque infinem, litcsalviiserii -; semper habere ih ccelis (Vltiltp:iii, 20); Per cblbfis,
(Mutih, x, 22), Deinde seqtiitur zona, qnae cingul.inv-r> miilatioiieift, fralerhaiii Cbmpassiohem,ut ail ApO-
dicilur, quri reslringitiif pectoraie, he late per petles : slolus iGaudere chmgaiideiUibusfflerecam flehtibtis
diilluai, per quam desigtiatur discretio onuiium vir- (Rom. XII, 15); qubd proprie est ponlifleis, signili^
tutttm; virtutes enim shie discfetione,;non yirluies cat ralibhem sublimium.non palere nisi; jierfeciis;;
sed viiia st.iiil, nanv virlutes in qhodatii medilullio pefhoc quod est yestis inlerior et non cjiigitiif, vii-
sunl consiitulaj. SequiUirorariufti, id est siola, quod tutes^animae soli Deo coguilas sihe iiiierinissione
or.iloribiis, id.est pradicaloribus; cOncedafur: ad- seiffpef iiabendas; Per daliuaiicaiii qriaveahdida dua-
nioiietilhini qui ilio induiiiir ut: memor sil se esse bus lineis coccineisahteet retro clecoratur a suhniib
cOnsiiliilurnsub jugo Chrisfi 415 quod leve est et usijue deorsiiin, 41S menlis niundjtia Cum iilrius-
suave (Mdtih. xi, 50). Daluiatica quaj sequilur ob:;-;' qiie Teslamenti prajdicniione, et Dei pfoxiiivique'
hoe dici.tur, eo quod in Dulmalia s.t reperta. TJsus dilectiohe desigiiatur, quibus fulgefeclebet sacefclbs
aiiteni dalmaliearum a bealo Silveslro papa instw et diaconus; per duodecini fiinbfias cjuas jilrajqrie"
ttilus esl, nam anlea colobiis utebanlur. Colobiuhi linese iifsecoiuiheht, dubdecihi Taftii yirtulurii qiii"
vero vestis estsine manicis; sigiiificat auieui in eo ex radice chnritalis peiideiit, quos eiiain Aposiolus
qnod esl sine manicis, unuinquemque fijlelem exer- enuhierat, dieehs : Cliaritqs pqiiens Cst; betiigna esi
inin esse dehere ad bona exercenda. Giiin yeio uu-f (I Cor. xiiv, -i), eie.Tertia vetvpliiiea qiisciriief dthis'..-.
dilus brachiorum culparemr a beato Silveslro, ul -'•'liiieaiscohstltuilur, el Lribus fiihbriis ahte ei re.v<>
diximus, dalniaiicaruui repcrlus'-.estjisus ; esi aufein comieciitur, chariLas quav dileciioiicm Dei et pio^
(:i8) Ex liis corrigcttdusel suppiendus liber Joan, Abrinc.
ill "JOANNES ARCiOEPiSC. ROTOM.VG. 21__r
ximi.hvsftvcoiitiiiel, TriHitntisfideinsignita demon-'./A : yinilale neutnim horiim, sed sempef esse habet.
Vstfalur.^Percpccinei.ini ,i:olorein;.opefa;iiiise.ricordia; ; Trifbnfteest:corpiis;Christiveorum ,scilicet ijui^gii-
_ (jl pupillisl(jt vidiiis iilieliigliivtuf:;'per ilinbrias qiii-: siaveruiiThibrleirtet ihofiluriisiiiii.' Primhmscilicet
(lem sinisiri ilateris sollieiludo figiiraluf-vilnj: aciivav. • siincium et imhiaculatuni, qiiod suliiptiim:est ex Ma-
Per dex.lrum qtiod finibiiis,care.i,: qiiies.-vcontehipla-,. ria Virgirtej alterum, qiiod ambulat inlerris;"ler-
. tivav:;pefnrnplUiiiJineni brachiofu-uilargitas.eleeiiio- lium, quod jaeet in. sepulcris. Per paliicillam oh-
syiia.Iuil.Pei' casiilani qiiae supef omriia ofnanlenta lataj missaein calice osiendifur corpus "Cliristi qui
snduitur,- saiictilas bt jtisfilia,; quiliiis sacerdofalis TVsurrexitainorluisvper comestamaisacerdote.yel
gloriaperJbninia fulgcre debel, designatur; pro a pojjulO, ambulahs adhuc super lerraih ; per reli-
]i0cqiiodvdriplejt liabeiur inter, humeros, proxiino- ,., ctain in aliari.iisqtiein finenl missBe-,,;jaccns inVse-
rriiii curaiet crimpassio, et iivisjjipiirn.mentisliiten-; " piilcris usiJueTn fineih saeciili.: ; .""";."""*" .;
lio, ei pef aliaift duplieilaieriv iii peeiofe, docirina
in populo,'veiTiasque qiia debet ornari; iri ifteiile.;'; , Dehis qui ordinaverunt missdrtii -"- _
Pe.r calceameiila linea;qu;e cnndore hileiil, et lineaj v Consequenlia njissani celebrandi jaih Vadintegrnnv
vTcaiHur , ari currendriin in ;rtia'um piohibenttir , cOnipositaabaposlolis efapbslolicis mihislris, Epf-
419 el iu JjonuiHfesiinafe lioritahturiPersaiidnlia Stolas qiiijvpeet Evangeliiim rccilabaiEccle.sia.ex
q.iiaj(iesuper.paient, sed stibttis soleis a lerra pedes aiitiqiiOrum Iraditiohe, quce indigesiavSuiii in li-
. piTjliibentvprajdicatnres coeleslia.hoii debere ascen- Tjro qiii 'appellatuf Cotnes.;; qrierii-ad Conslan-
dere fteqiVeterrenis iiihiai'e figiiraitiivV;":;; ;V i tiiim 421 llierbiiyiiius scripsisse (Jiciiuf.. Alexan-
Palliulrt (juo super brtiiiia: diTiniiienla arcliiprajsiil,-n der Vll pnpaqui iiislituil-aquanV ['/. add. usum];he-
ntilur. sigiiificnt lofquein qvieiii soleljnnl -legitimei. liedicendi el aspefsiOncni, iiiseruit iiiemof iahv Do-
constantesTiccipere. Per Circiiluiiiquo cifcri liumerbs liihiicae passionis ad coi^ecfatioiieiiv:"Eucliaristise.
corislriiigitiif, limor ei iliscipliiia Doihirti,"quibiisse -Primiis Xyslns Vlll papaTiyhvnnmSaiicius, sancfiis,
totuin siiosqtie coepiscopos sibi quiclem subdilos fe- sai?c(-/s.Telespliorus p:ipa IX qui Qiiao^ragesinife
gere debet, designaiur. Per duas lineas a sivniino_; vjejiiiiium sex hehdomadibus ante Pasclia insfiiiiit,
usque deorsum ex utraqne pnrfe, prajdicalio iilritis-. . Iiymniim angelicuii] Gloria in excelsisDeo addidif.
que Testamenii, et dilectio Dei et pfoxiiiii siiie ihi- Dainaisius XXXV papa Credo in unutnDeum solem-
lerinissiojie, Gorporale cui Superpoiiilitr corpus Do- hihris dieijiis cnntari ijisiiinit ex (lecreio sa'n~claj
iHiiiietim,iioii aliiid quaiiv iiheunr esse'opo.rici; '.qnb-': .u°iiivefsalis-'synodi-a-"--CL episcripis CoiisfaiUinbpoli
Tiiani Joisephlinteum iiiiiiidiim legiiur einisse,; duin;V eelebraiafj. Iniiocentius XXXVIIIpapa decrevit
ccirpusvTtamrtiicum involyit-{Mattli: ,xxvvv.);.»iiahi:, oseuluiii pacis ail jriissam dari.CoeiijsiinhS XLIpaJia
linumpiifum gernveii est ferfaj, et Dbmiiiiis Veriiiii: iiiiioitus, gradiialta, offeiioria et coinlhiiiiioiies ex
ct pufurir cqfpiis 'hahiiii, nbn simiilntnm; et sicul psalmis iiiodulari aiiliphonatini insiiluit. LeoXLtll
liriuni per mulios Jnbores- Vel siidofes jieivehit ad papa iii canone inissaj addidit Sancium sacrificium,.
candorehv, ita Jesus Christus muilis afleclafus pas-,, imniaculatgm hostiain, Gelasius XLVtpiipa collbclas
sionibiisrriigravil. ab lioc saeerilofel ad'cantloreiu fe- el prajfafiones conlposuit.' Giegoritis LXI; papa
siirreciioftis aiqne iiiiHiorialilatis perduclus esl." Ita Kyrie, eleison, 'C//ris(e, eteison, ei.Allelnia extra
erigoqiii cbfp.is Doftiiiii iu se f ecipere desideraf, per;,;- Qiiinqivagesijivanv,el in CanoiicDiesque nostfos in.
iiiiiltos 'Jjoiibrumopeium luboreselper casiitalem ri-iua pac_e_:dispottas, iitqueab• micrnq:dqiniiaiibtie nqs
.!iiveiiiiS;_420'''eI'-CbrpbrJS'db]jei'-::s . eripi; etih clecibium ituortim jubeas 'grege tiiititeruri;
,atqiiecarididiiiii,quodila plaeafi debel,Tithccihilium,= et orulibnein'Doiriinicam, per quafti aposloli solam
viecfinis,sic eftim in sepiilc.rODomiiiisiidaririm iiiveii-i: coiiseerabanl, posi Caiioii.emconsecratiortis additlit.
.tuiViestivSudafjuinesllignniencnpifis.percaputdiyini- :Ad hsje oiiinia Sergius LXXX 422 papa l)oc iilti-
.lasdesigiialur, quiacapiiiClirisii DeUsesl; voltiijoiitt- iftiiiii addidil, ut ililer tohihiuiiicaiiduiu Agntis Des
'•
itjift Iiajc.sigiiifical quia-' Christtis qui in huftiililale a clero cahletuf.
haliuit iftitiuoi nusteiido, et fiiicin inoriendo, in di-

TmVkTm ;X: €LERIGOR.tFMvGOLLE^ir DE ALBA.NIA,.

ip ecdesia Rolomagetisi, anno i245.

(Ex charlulario ctrcliierAscopaliBoiomag.)

'. PETRBSmiserntione.diyina Albanensis episcopus [D q-ii contlnue in eadem ecclesia residebiint, qtiotl
(§9) uhiversis pr«seiites lilieriis
" iiisjieciurisi salu-i qiiidem"in recepliohe sua Jirmabrint propfio jura-
leminDbmirio. . V '. iiienlo, qui eliani ih eadem ecclesia omhibtis horis
Beiieficioiiim quaea nobili Rolomageins: Ecclesia iniereruul, nisi pfopler infi.rriiitatenV yel aliarii cau-
niultipliciter recepimus non iiiiniemores.necingrati, sunv siifficieiitem, honestam el necessariam, fuerint
digiiumVesse;judiciiiiuis et aniftiaj hostraj iot valde ae/ i Imhedili: De liis lauicm clericis er.tint qualuOr sub-
cess-.Vfium,ut, ct sinon possimus' et prb bene- diacbni, Lres diacbni;.; et tres sacefdotes, et iiullus
-IVciisanblJisei alj.ipsa percepiis respondefe con- pouniur nisi vigesimum "priniufnanniim canfare. aelntis sme
cultus aiti- . coiiihleverit.et qui bene. Sciatlegereet Hi
digne, saliem et aliqtiidirepeiidainiis quo
gnieivteiurrdivhitis^ei;pgf;lioc"decor ei honof lpsiiis.... aulehi clerici ex causa necessaria qualiBet die deesse
: iri - jjbieiurii niia hpra,, dummbdo omnibus aliis horis
'pbsiefftih^coiisefvetiif; "HiivcVefet'quod diligenti' omhibus aliis
icoiisidefatibiie.praliabila ad lionorem Dei, et glo: iiiiersiiit; quod si non irttetfueri.il debent i|la die percipere
ribsaj Vjrginis', ei B. Romahi, in quoiTiiiilionbrc est horis, slipeiidium. quod
dicla ecclesia: fabficata ,:,'a.dpraeseiisduxihvus"ordi- subffahaiur eisdem. Nullus aulenv ; a- Mamtinis ,
iiantuim,; iit' per arcliiepiscbpum" qui-prb "teiiipbre Missa,'Nbiia, eisitinade VespeiisTmpune se.poteiTiabsen-
istis lloris "defecerit,',<•uafn-
ftieiii iii.Roloinageiisi ecclesin 'pbnanliir, seti iusli- tare; quoniam
funiiiur 4§g in ea decem cierici idonei ei honesii vis omnibus aliisllofisinierfueril debhosilji sli-

'$&y Petrus de Collemeaib.vauifuil ftolomageiisii.'afchieoisbobus,


2ioi ACTA VETERA 214'-
pendio privetur illa die, tiisi prbplef imnvihufiorienvA ui iiv pouendis, ;seu inslilueftilis 'liveadem' eeeiesi»;
de Ticeftiia caiubris vfelhebdohvadafii facia, vel ex diclis'ciefieisi habeal pf=3ebeulis 'soiumDeutft, 01
nlia eaiisa hohesta,=siiljimeivli, idoriea ethecessaria' ciiveat ne iri*pfajjudieiiiiivdivini i|27 ciiltus, queni;
siwaleal siipef hoc excusare. Sane qtiililiet clericb- ad=decofeihIlomus Dohiihi:'vivea t-iVpihius riftij)iiarj;
nim VisioruiitsirigiilortuU percipiet duodecim libras' propter affeciionein jvel pfeces; vel vit fofsiian pro-
Trirbnehses annuaiinl ijuse pro iala pef aliquem de videaiur persohiiepotitts quam ecclesra, graiia supef
eeelesiaTnle dignum el juiaturti 424 ad hoc fa- hoc rilii QiH,cuni hOstraeinteiilioiiissif ul sine;acce>:
eieriduiii,;percanlorem cle eoivsilio,iViajoris"afchidia- piidne persbviariim, idohei, hohesfi;;ieiutiles ad; ser//
cohi et ilVesaiirarii, si pfseseiiles fuerint,"vbl eoi'um viendriih ecclesiai assiihiantiir.^^Vpluihiis insiiperetV
alieriusqiii prsesijhsexstiterit,;
' deputkluiri, qualibef drd.ihaiiius uii.';:si nrchiepiscopiis: qui' pro ieiHpofe
die dislribiiaftluf fldeiitef. Ila lameh qribd eri quav fuerit, prajdictQs elericos, vel aliqriehi ejs; eis cunvi:
pfopierdefectiis suhlrahenlurVclericis hiehioiaiis, , locavacare cbnligefif, a lehipofb scienliaj uhrav
per euihdeni archidiacdiium, qiii nuili jn JiacVparte niehsem ift dicla iccclesia ponere seuTiisiituere dis-:
gratiam Taciet, coiiservabuniur fidejiterfet: per . iulerit^.deciinus et capituhjm vieesejus suppleartf;;
niaiiriftl eaiiloris, nvajoris"areli.idiaeo11i,;;el thesau- et si ipsi ultra aliiiih lhenseni libc facere disiulefiht';
rafii,aul dubriim exiplisih pios;iis.is,'jjfbqi expe- adVdecanuhv, inajbremVarchidiacbiiuih, Cafttoferii,;
dire viieririt, experidavitufi;Ad.lios auienv 'rCddilus thesaufafiiihi.qui pro teihpore fiieriiiti iliai yiee de"-
emendos el assigiiaiidosi deputamus hiiile el qvihi- volvatur poieslas; //': "•' ,:V;; '=:;;-; "•; ;>=:;"
gejiiasTfhras Turbiienses, yoleiifes ut per maiius ve- ": G-3eieritm:si aliquis de pfasdiclis; clericis absei.is
.lerabjiis Odohis Rptpiriage.nsis afcliiepiscOpi ainici jj esse ybluerit ab.eccfesia, et caiisa iftofaricliad locuiii
iiosiflTilieraussiiiii, neehoii mitgis.ri iiiigbnisPisaiii aliiihi se traiisfefre," aUle fecessuiiisuunV pef hieii-
Itotbiiiageiisis, Pelri rjePapia, el Guillelftii de Re- vseftvtenebitur IibcVjiublice denuhtiafbbapiliilo, e,t:
zearia,VRoioriiageiVsvs"ecclesiae arcliidiacbnofuiii:; afchiepiscoijo, sipfseseris fuerlff yeliili qrii fueiiti
Joahftis de CaiiVpis,GiiitleliiviLaudii, et Hugbnis de loco:ejtis, ut sie eb fecedeiitepfbyideaiurqiiod Joeo
Alumiila, caiibiiicoruin-vAbioma^iisitiiiiv^i-priesen- illius subsiiluaiiif aliiis, he propfef fepeniinuih ejns
tes.fueriht, Vel sallenv pfermarius duof urii riui iriunv recessiun coniingat ecclesiam ad ienipusirihius sser-
(•xipsisqui prajseiues exstiierint, tina ciim artiii- viloris officio defraudafi. Iiisiiperbfdinnmus etvvo-
ep.iscopo qtii.,pro- tenipore fuerif eniantur, e'l,assi- Iiinvus ut de;fedditibus viginlj 4<2S;Sex-Tibraruiii
gneiilur ad f.icieiidiinipfaedicia. Quodsihiemoratuni Turbftensium , qnns apud Loeuiii-Veris [Gallice J
archieplscoptiiii aiiiicuniftpslrum, vel aliqnos, aul - •towtiiefs]eiiiiiiuis, quas ejiiiujicRbioiiiagensiecclesia;
aliqiienv de jam dictis,"asiieqiiajft
' isla;el 4pS alia (!iimus,iifibUs viclljiis inecclesiaprajdicta ftatcbift;
qtise contineritur iiiferius "coiiipleantur," cbntiiigal V"hieihoraiio lioslfvanhuaiirti, vjdelicet iii die hostf i
deeedere, fulurus archiepiscopus siiccedal loco dieti Obilus, et in aliis dubbus lermiiiis pev arcliiepisco-
archiepfscQpi, et loco i iriajofis archviiiacohi ;ej"us puinv decanum, et capitulum assignandis, itaofficio qriod
successor-; loco vero piiedictoriiiii diioruin aliornm Itrtbqiroqiie iermihocanonicis qui interfuerint
archiiliacoiioruhi, siiccedaiit decaiius :et:caiitor me-: sepiem libraj Turbiienses, el clericis de chorb qui
vnbrati. Quodsi aliqul ex eis aniequafti isia el alia ii;tererunt triginta' solidi distfibuaiitiir, proiil in
quajvcoiiiine.nlur iulerius eOinpleariliUH decesseritvl, ; ieadem- eccjesia fieii coiisiievit, residui vefo deceiii
iu exseeiiiibiie prajdicta ipsoriim siiccessorcs loco g soilidiin clie nosiri obitiis ju ptiiieper innhus hehtJOi-,
ebrurii suecedant, ita qiiobyafchiepiscopus cum ips:s madafii pauperibus erogeiilur.Pofro volumiis iif,;
Oiimibus, si praJseriies Tueriiit, vel. salteni dhobus quartdiu Doiiiiniis per suam inisericofdiani dederii
aut tribvis ex ,eis,i supradicfa ei: alia"qua3 diCuulur ifobls vilam, ih eadeift pfsedicia"ccclesia iri Ociavisv
iuferiiis;exsequaiiturV; ." " =-V": ". nallvilalis B. Mariaj Vifgiiiis niissa deeadem gibriosriJ
: Verumsi de supradictis iiiille el quingentis lihfis _ Virgiiie celcbielilr, el caiioriicis qui; iiilereruritill'
Tuibhefisibus ulifaishihmaift feniuhv yigiivtiTibra-: tnissae.sepfeni liivrfede sijpradiclisviginli sex libfis,
runi ejiisdeniVmonetsequam dicti decemVclericipfO> . et cierkisde elibrbqiii ihlefeninliriginia solidi
stio victu percipic-nt annuaiim, aliqui fedditus eiiii dislriliuanlur, prouteslineadem eCelesiaconsuetunj;
poleiuiit^ volumus qtioJi Viilud quod supeifuerit incrasiino vero omnium sanCiofuiii qua die duiii
empiis redditibus stiprativctaiTini cenlurii viginli li- vixefimus,. volunius in dicla ecclesia: pro;. aninia-
Iirnrunj conveilaluri in empiioiiem reddiiuum ad busianlccessoriim Iiosirofiim archiejjiscbporutii,; etr
•jmeiuiijrivcappas ciiOriales annis slnghliS;pro cie- pfcvaiiihiabiis pafeniuin nostiofuriiqui ex lipc sivj-
ricis iftemoraiis. JNosehiin iiitendi iftiisqubd quilibet chlo iraiisieriint VcoiiinieBibratioiterii::fieri,; disiiTr
"coruiii, siiieiT'polerit,Tiabeat anniiatiih uiiuiri cap-; hueniur,4<29 canoiiicis qiil inleffuerjnl.qflicib se^;
pavn (•iibfialein, qupeVvigiiiiisolidbrum Turbnensium jjfeih lihrixj, ei eleiieis de ehoro qiii; in.leferuni tii-.:
preiiumnoii excedai.Tsii atitem clefici simuTin una: ginta solidi depecunia supradicta, ihllla eiiam dib
domo jacebunt, ad cujus iiieoeptioiiem4S6 duceti-- deeenv solidide supradicla summain pane pauperiT
las Iibras deputaiiitis ad prajsens; in eaderii eliam bus perimanus hebdomadarii erogeiilur; residuaj
domo similiter simul coinedeiit,: si comniode fieri ij.vefOioGlo lilirse el dimidiu Turoneifses,- disiribuaii-
poierit, el archiepiscopjis qni pfo tempore fuerit ad lur caiioiiicisel clericis de.chorq prajdicl-»ecclesicei
iiocbqs aiciare poterii, si viderit expeilire.PfaJlerea: qjiiiftiererunf mlssae de sancioSjjiiilu, =qnamxii.
si aliqifs; de suprndictis" (ieiicisise halraerit-inho- : Ealeftdas Junii ift dicla >ecclesia ybluiiius, dumvi-
neste,Tel circa divinutn Officium negligens e-xsliteril - xerimus, soleinniler celebrari, ita quOd.caivohiciser-
autre-ftissris, vel ex culpasua ad servi.ehdum ecGle- ptenv libras percipient, et clerici de cljorb -Lrigiiiia
sise Vinhabilis facltis fuerit, ad denuhiiaiionem de- ;• solidos; ila quod nec canbnici,, nec: clefici,;ali(jtiid
cani, ihnjoris afchidiacbhi, thcsaurarii, et cantpris = inde percipiant, nisi interfueriht dictaj hiissaJi,Csie-
qui prbtempore fuerihtyvaiilduortim ex ipsis, eum = runi postquam vocaiiie Dbmino;transiefimiis ex IiQc
sine magna discussiohe archiepiscopuS; aniqveal, et muftdo; fiat de praediclis: vigiiillsexvljljfi!Vquod su->
aliuhv-suljsiilunfloco ejusvNon eiilm inleridinius ut :'perius.est expresshin.;; '-'." /y:/^/////''^/-- V
praedicti clerici sinl peipelui, sed potius lempo- Ihsuper voluinus ut, de" recldiLilVusV-se^SgirilaVet
rales, ul Videiicel taiidiu ipsi pCrcipinnt supradicta ; decem;soHdoruift Turonensiumvquos "du.tiumapud
qualidiu servient ecclesiajVet honesle se habueriiit, , LoeuftV.Veriseniimris.et in dicia 'e.cclesia' ad usuni
sicut decet. Veriimtameh si proptef Vsehectuieni, depiilavitnus lahipadaruift, riisi "diciavlaiiipades ar-
vel prbplerinfiriiiilateriiVsiipervehientetft, vel alias deaiit in ecclesia die ac- nocte, ilii feddiLus in die-
siiie.cuipji sua ad seryieridumveccleyaavftinusiitiles . nosiri ohltus . eti alils duabhs; jEbnviheihoratibnibus»
Tacli fueriiji, noliimus quod propter lioe debeaiit iquselieiit iii ecclesia RotooJiagehslijjfo.fiobis, per
aihoveri,"ne videatur alHictis .afflictio;sriper.iddi. njarius hebdoniadariI:erOgeiilur in pahe, ila qneil
Videai aatem arcliieuiscopus, qui pro tenvpore.fuefil;, ; tef iia pnrs prajdictoruni quolibel tefmiiio MStQ ;«x—.
M8: JOANNES AnCHIEPiSC. , fiOTOMAG.. Si8=
lienJiUur, suprajiclani aulem summam mille et se- A magiiani niissam ministrahiint allari; ilaTjnod inlor
piingenlaiTtmTibrarum Turoiiensium, quam exnunc ipsos singulis diebtis pro rala ajqualiler dividaiitur.
tun acl eniciiduin reddifus, ul prnediclum esl, quam el hoc fial per supradictorum manus, decano tanien
ctinm ad incceptioiiem domus depiitanms, prajcipi- Rotomagensi voeato, qui lenetur diligenler uegotia
irtiis per niaiius supradictoruni in lliesauro Roloma- cvpituli procurare. Prajdicta omnia volumus in vila
g-jnsi deponi, consignari, el conservari diligenter et nostra exseeutioni mandari: el nisi in vila nosira,
li leliter, donec compIef.Tsint ea qiiie sunl de prx>- vel sallem inira ainium posl nioriem noslram prai-
dicta pecuiiinfncienrin. Et quilibel cortini hona fido dicia exsceulioiii niniidciiiur, ordinamus, dispont-
piomillal-quod non permiltet dictam pecuuiam in nius, el sub inlcrmiiiatioiic divini judicii injuiigimus
alios usus converti, vel pro alio negoiio unquum arcliicpiscopo qui pro tempore fueril, lil prajdictii
tingi. Snne volumus ul spaliom, anlequam aliquid personis ei successoribus eorum, ul mora poslpo-
de supradiclis viginti sex lii.ris pcrcipianl, com- sita pauperibus, piis locis, videlicet domibus Iepro-
thfTidalionis nostrju duo leiTiiini perarciiiepiscopuiii soruin, pauperibus nioriaslcriis mohialium ct reli-
una cuni decaiio ei capilulo asnijiieuiur. Ileiu saepius g.osorum, necnon et aliquibuspaupe.ribusvirgiiiibus
a I meinoriam reduceiues dcft-cluni qui fiebal in marilandis, si iiivcnianliir, in promplii praJtlicla no-
missis quje caniaiiiur in majori aliari bealaj Virgi- sira bona studeaiH erognre. Nobis lanien poicslalem
nis, quciii per consiiliiliouem noslram \olumus ali- duximus retinendam dispouendi et ordinandi aliler
quando relevare, qui tamcii ob iiegligeiiliain aliquo- de dicla pecunia, nisi ea quaj pro ecclesia Roloma-
rum nonduin est, sicut dicitur, reltjvattis; ailenden- gensi iiiandamiisfieri, iii supra dicinm csl, in vila
les quod nos, qui cnnonicos ad serviendnni non 3 nosira celeriter iinpleauiiir. Volunuis jusuper tit
eonipiilirniis, fuimus ne^ligeutes, ordinamus et dis- praidicla omnia cxsequenda dilecli socii noslri M.
pouiuius ad prajdiclam nosiraiii negligenliam ex- ;-•Peiri S. Audoiiiari propler coissensus (60) el prte-
piandani , ut slalim nssigiienlur de bonis a Deo , ssnlia requiranliir.
noHiscollatis quingenl;e libraj Turonenses nd emen- 432 Daltim Lugduni, anno Domini millesinio-
dos redditus, 431 <I"ideputeiitur presbytero dia- duceiUesimoqiiadragesimo quiiHo, ift feslo S. Lau-
cono, et subdiacono canoiiicis qui iu uiajori ad renlii.

FUNDATIO XVI CLERIGORUM


COLLEGH CLEMENTINORUM

In ecclesia IlotomagGiisi, amio 1350.


(Ex archivis cjusdem collegii.)

in qualibet processione soleimii. Ordinamus insuper


Ciemens (61) episcopus servtts servorum Dei ad per- C qnod siuguli dictorum clericorum seti capellniioruiu
peluam rei memoriam. (inodecim, iu saeerdolio eoiislilulonim, ut prajfer-
Credila nobis a Domino plurima lalenta peiisan- tur, sex singulis in capellis ipsius ecclesiaj sccretc
le:i, et considerantcs atlente quod ab eo cui plus per seipsos, vcl impedimento Iegitimo impcditi, per
eoiiimittilur jjlus.exigifur, uiique deterremur, ne alios idoneos-sacerdolcs, per iiilegrain unam liebdo-
nos qni plus cajleris iu hoc mutiilo accepisse aliquiti inadnin pcrpeino celebrent unam missam, et quod
eernimur, imle ab Auciore mundi gravius judicemur, singuli aliorum sex unam similiter missam celebrenl
(inia cum adauclis donis donornni crescanl eLiam per aliam unnni 434 hebdomadam successive;.
laiiones, pressi pondere peccalorum digne famulnri qiiodque ipsoruin quilibeLdie illa qua, ul pracniiiii-
Doiniiio iion valemus. Ut igitur gralioe divinse prae- tiif, celebrabunt, ultra prajdictos quntiiordecim ct
rniuiii, quod meriia iioslra non exigunt, aliorum duos denaivos, percipiant alios (lenarios quatiKir
patrociniis conseqtii niereaniur, nd Dei oninipoicn- monelaj ejusmodi usnalis. Staluiuuis ciinm quori
tis laudem el gloriam el liealse ilariaj Virginis Ma- dicti sexdecim clerici seu capellaiii onines iiivicem
tris ejus, alioruinque saiiclorun honorem, el. pro in capella Sar.cfi Joannis, quav in eadcm ccclesia
noslra-, ae prajdecessoriiin ac progenitoriim, no- siiu esl, semel in sepiimana qualibet coiigregeniiir,
stioiTiHiqiic lidelium aiiiiiiarum salulc , in cccle- et, qunndiu in humanis egerimus, de Trinitaie, vel
sin Roiomagensi , quaj nos divina disposilione de sancto Spiiitu, ant de Leain Virgine, sive de ben-
433 diiduni habuil in spotisnm, el iiunc in patrem tis aposlolisPeiro ct Putilo, sen de sancto Martiali,
ac uominum recognoscil, ut in ipsa quoque ecclesia rD ef jiostcjuam hujus incerlaj ac labilis coiisummave-
per hoc circa divinum culLiini dccoris ei Iionoris rimus vilaj cursum, de mortuis celebrenL solemniier
siiscipiat incremenla, sexdecim perpeiuorum cleri- unam inissam; quodtjue sacoiiloshiijusiiiodi missain
oiUTim,seu capellaiioruiit uuineruin, sive collegium solemniler, ul pnediciiur, celchraus, viginli qualuor,
aiiciorilalc aposlolicu iiislituimtis ac elinm ordina- diaconus vero el snbdinconus sacerdoii miiiisiranies
jniis, el eos capellanos seu clericos Cleiuenlinos, eidem, quilibet corunr decem et octo, el,reliqiii
Giemenlis videlicel papic VI, volumus nouiinari, dlclorum (iericoriim scu cnpe.llaiioruii), \ioelicei
aucloiitalc stulueiifes eadem quotl diclorum sexde- qui fuerint in hujusmodi celebraiione prjesemes,
cim (iericoiTini seu capellaiioruui diiudecim in sa- singuli videlicet eorum singulos duodecim alios de- -
(Crdoiio, el duo in di.vconalus uc reliqui duo iu nnrios qunlihel videlicel die, qua in qualibel se-
-.fib.iiaeonnliis sinl ordinibus consliluti; quodque ptininna solemiiiler missa liiijusitiodi celcbr:ibii:ir,
ipioruin singuli singulos denarios quatiiordecim ui feflur ullrn, (jiiatiiordeciiii el tlnos nc (iiialuof
diebtis siiiguhs percipiant pro eoruindem siipeudiis, alio, dcnarios supradictos moneiaj poitipiaul aute-
et ulira qtiaLuordecim prajdicios dennrios, alios diciie. Iii hiijusiiiodi auiem perccplioue 438 d.in;\-
chios'Jeuarios usualis nionel-e pcrpeloo jiercipiitiit lioruiii quatuordecim cisdeui clericis seu capclLnis
(00) Hic nliqiiid dcesse videlur. (81) Qui fuit Pelrus Rogerii Rolom. arclrcjii-
SCOptiS.
'217 ACTA VETERA. £18
vjno. eofuni slipendiis, ril pr-Ejiiiilitiir. slaliiloiTiin ;ApfaJseiilitifti cum; ihlegtiinie persolviV; (Jriaimrseti;
suljscfiptum inodunvvoluuius ei slafiiinvuspe.rpeluo qiiotl domuni sive viiianerium^;,auf; Jios|iitiuhi., iit
(>byervnndiiiii,:videliceiqiiod iiiVMatu.liiiis ef liiajoii pfjeniitiitur, eligehda seiy cliam eligendiiro diciis
"iic pro defuriciis Missis,. necnOUVesperis, qualibel capeilanis seu clericis exuuiic daiiilis.irconeedimus,
scilieel Missarum el HorarunvprajilictarUm duos, et donamus, el illnm seu illrid pro ipsor.uiivcoiiab'i,-
rie in-aliis, yidelicet, Piimnj Teflia, Sexia, Noiia ?l faiioiie cohiiiiuni.etiam (lepulamus ,eidem ,ii;uiitio-f.
Completbrio, Horis ac in agendis eliaiii liiorluorutn, eadem iiiiiiloniinus aricloritaie iftaiidaulesqfiod tani
vidcHcelPlacebo el Dirige, indicta ecclesia cehran- iesliinaiionis donvussive manefii aut; hospiiii ftuijv
dis, singulisrscilicel Iloris el agendis Iiujiismodi siii- a(ij'nceiililjussivecohiigiiisVviridariis;sivcliQrlis hht
gulos denarios inoiietaj hujusinodi singiili elerici seh jusniodi quaui etiani aliam opporluriaftipecuniani
eapeljaiii pfajsentes duiifaxal Malulinis, el Missis, pio repafaiione domus seu uiaiierii aiifhospilii Jiu-r
" Vesperis, Horis et 'ageftdis '/percipiahl
iiecnbiv ' ante- jushJodi, ac pi'o dispbnendis et; brdihandjs in il|a=
Jalis. - velio illo iieeessariis-pJTic.iUis
pfo cohabilioiiiecleri.-r
Siafuiinus quoqiie ipibd dieii clerici seu capellani corum scii: cnppellanon.iiii ipsoruiii:,; de,pecuniis
in niissis ei aliis carionicis Hbris," diurnis pariter e.t dicioe camerav colleciis jam et coJligendisiiiantea
lKiciuniis iiiiieadeni ecclesiapro lenipore celebran- jJer einndem, hac vice cum iulegiiiate persolval;:
(!is, inteisiht conlinue, nisi depetilri et obtenla li- dictisque decano ei capilulo. districtius, inhibeiiius
ceinia decani, velcaiiiorisseuliebdoriiadaiTiejusdeiii ne de pecunia quanvpro preiio tlOinussiv.e.liospitii
ecclesia: qni-pio leinpore.fuerint, aul decani prajfali, a.ut maiierii hujusihodi ab eodem liiintio; yel alio,
proui.corisueiiim estin siinilihus fiefi de aliis capel- [j jiomiue noslro sBlvenle recipiaiH. Praeterqiiaiii. hi>
litnisel clericisipsius ecclesiaj qtii ab eatlein eccle- eiiipiione perpemQ.rum.reddiiintm, pfo eatlem; ec-,
?ia fueiini trinc abseiiles.JCajlefum.vil pnedicli cle: clesia eiueiKjorum qiiidquam 439 expeiidere libii.
riei seu capellani, sicut spe pi*aeniii,;slcpceiiajfor- piajsumaiii, suspensione;decaiiiihi, :et capjiiiluinii
jnidiiie adprajriiissorum observaiiliam in iucaiiiur, prsediclos siiigulufesque personas capiluli prsedicti:
ofdihanles; 436 adjicihiiis ui, si qui elericorum exconHhurticaiioiiis senlentiaj, ipso facto subjacer.e:
seu "eapellariorum praed';ctoruiri missis. Vesperis, voientes, si conlrariiim praJsiinipseriht, ntt/htare-
Horis et ageiidishtijusinodi, vel earum aliqiiibus yel Pecunia vero, qure de poeiiis absentiie clericorum
aliciii noninleffuejini perRovaliier in ecclesia me- - seu capellanoruin obveiiiel prajdicloruni, in yepara-
iiiorafa, distributibnibus; aui dlstribuliUne iftissa- liOiielh et corisefvatioivemdoniussive manerii auL
rniii, Hbrarum, ageiidarum, aut: missse, yel Hofae, Jiospitii hujiisniodi per diclos decanuiri"„eicapitiiltim-
siveageiidae, quibus vel cui nofti:iftiei'fuerlni,;etqivas deputeiiir fideliter, el iiilegraliier conveiiaiur, de-'
seuquani essetU si prajsenies exislereiit iftissis, iiulando, sicul prseniiLliliif, per dielos decaniiiii et
Horis, ageiidis,Lvel"niissay sen llorae, ac ageiidaj capituluin super inspeetione, scriplioneac rclniioiie
biijusmodi pefcep.uri, privaj sint ipso Tacto. ileiii defectuunipfajdictoiTiirt, de. salario per e.Qsilli pro-
orditianius qriod, per illciuiu riecauuiii et dilectos plerea eotistituto exinde .priniiius saiisfacto, sicut
lilios, capilulum ecclesice, unusralius clericus exira satisfif custodi alionim sexdecim cleiicoruinseu ca-
iHiiiieiTiincleiiceruiii. seu cap;IlancriiiTi liujhsmodi pellanorum, vocatonim de DarnestaJ!o,;iiusfiiul(jrum
dejjuteinr siiigulis seplimanis qiii absenlias et aiios in eadem ecclesia ab antiqiio.
dofectus dicLarunicleiicoruiH seti cnpellanorum sex- n( Slaiuimus insuper ac eliam oirdiiianiiis.quod mil*-
(iecim videai et fideliter redigal iti scripluram, el Ius a.d•clerieatus seu cnpeilnuias hujusmotii in cle-:
de .iliis iii rfiiie septimaiise cujiiolibct re'nlionein . ricum seu cnpellniiiiiiirecipialiif auletiam admilia-;
facint plenariam et fideleni ei.qtieih.diclus decauus trir, nisi psalferiuhv et aiitiphortarium periiislorias
et cajjiiuluin duxerint ad lioc eligemluin, cui (sieiil cordetenus •reciiayerji;-.yel.silalis nQii possel forsi-
jiiajriiiiiiiu!')depuluiido pbr dictos deeahiini et <japi- lan repefiii, saltem qui ad psaljerium et aiuiphona-
iultiin certifni quid ut coniniissiiiii sibi oflicimn riuiii, hujusmodi pf-sescripiomodo recitahduin,' ihfra
Jidejius et diligenlius exerceat depftlelur. Dictls biennium a receptiOriis suaj tempbre Cbftipiilahduitf
quoque clericis seu capelianis hujusmodi quatuor- habilis 440 sil et aptjisVSaiiedecircuiiisjieclioneafr
docim ac: aliorum deiiafiorum slipendia praj- probila.ie (riiecti lilii Jbanuis de Noyaocuria, archv-;
(litlorum, juxta pr-escripiaiii oiditiaiioHem nostraiii diaconi Vuieassini "Fraiiciaj, ih eadeni ecclesia"';
437 '» flne septimanaj ciijiislihei per dicios deca- plenam Doniihb Mueiani; obliii0nle=s,:VoliviviusjVbt:
iiuui ct capitulum persolvaftlui',;reieulis pfius alqne auclorilatepiajdictaeiiaih bfdiriaiiius qribd qui>i>'li.u.,
(icduelis per decanuiii et capi.tjijum supradictos iis ' egefimiis jn huinanis, ipse vel si cOiiiihgeret eiiih
qc.ajpro ipsoium clericoruin el capelianoium poenis' ihierini ab hacfuce shljslfahi, atilad aliahi digftjta-;
ubseuiiaj fuerini deducertda,; .Deiiique intuenles.-. lehv prbmbvefi.'; siye si: arCliidiacoiius Vuieassirifc
qu-.iiubo"a ei quam sit jiiciinda, juxtii Proplieise FranciiU in dicta ecciesia desiiieret, alius qiiefti ad;
. lcslimoiiium, fralrum hnbilaiio in unum. (PsqL_ hocdiixerinius eligehdiim cleiicatus.seil capellaftins"
exxxn, 1),; riuctorilale jjrajdicia statiiimns, vbliimus hujusiiiodi lahi hac yice pri|naria quam deiiide suc-;
ac eiiain .ordihamus quOd dic.ti Capellaiii seu clerhji „r cessive, quolies illbs yel illas vacafe .coniigefii,:
in una eadeinque domo iuyiceih habilenl,; ac ellaiii u jversonis idoneis, sciehiibiis vel habiiibiis.el aplis;
CQininofenlur; quodque, per diclps; riecaiium el ad sciehduin psaltefv.um et aiitiphonafiuiiii ht JIIUJ-;
-capiiuliiti),sc diltjcttim filiutif Derlrniidiiui; Gliafiii dicituf, reciiare; auclofitale iiosira cbhferat eti
arcliidia.cortum,Augi" in eajeni Ecclesia apostoliciie-• assiguet. Quodqueiiobis abhac luce subiractis ipsb-
sedis iiiiiitiu.iii,una vel uiium, domus sive maiierium ruiri vel ipsarum Iibera disposiiio ad dieios decaiiutn"
ntil liospiuiim cum atijaconlibus, seu conliguis eidem ei capiiuluiii peiiifteat plenb jure. Quiljiis etiarivde-
domui, sive iriaiierio aul hospilio, viridariis sive cano et capiiulo,"illiisex:eisdem clericis seu capeHa-
horlis, domibiis vel nianeriis, =siveliosj)itiis, quas iiis qui uliraduos vheftsesabsenles fuerint sine causn
Kcu quaj dieti decanus el capiiuliinVhabent in ci- legiliinaabecchsia supi"adicta,verpiOrali.isjrisfisciiu"
vitate Rotoniagensi. Pro qua habilaiioue capellano- sis clericatibus seiicapellariiiseOrurtVii.iijUsmbdifpost"
rnm seu cieiicorum, liujusmodi idonea seu ido- luinen decessum ii()s;irum)rpfivaiiduih!,;el,ciericajhs
neuhi et suflicieiis eiigatur, elhabita de domo, sive seu capellaiilasliujuSriibdiper lvrijusinodipfIvaiiOfteHi
mnnerio, aut hospitio cum adjacenlibus_,seu tjontl- vacanies.-persoftls aliisIdoiieis;441 (ul".praeferluf).i
guis viridariis, seu hoiiis liujusmbdi, ajslimatione; scieiHibus.psaileriurii.eiaiiliplioiiariuinrecitafe, yel
Jidcli, prefium quod illa vel iliudfrieril valere com- aplis et habilibus ail recitaiidum eadem cohfeieridi;
jierla sive coniperiiim, dictis decano: 43S et ca- plena et libera sitfacullas. D.elibris quoque, neciioii
pilulo.vei-alio vel aliis eorum-ii.omine,per eumdem calicibus et aliis bflianVeniisad missas et alia di-
jjiirtiiurivde peciuiiis Cahierae:aposiolicse colleefis vina Officia,perclericosseu capellanes celehrsrida,
pereuiu, et colligendis itiaiiiea, nuuidanius leiiorb iii ipsa ecclesia ojjpoiHuna dcceiiler dux.v-;iiiSprovi-
219 JQA3NES ARCHIEPISr RQTOMAG, 220
videndum, et pro S!ip;'oiTaiioiie oueriun prannisso- A el cnpituluui nobis in promolionc noUra ad ajjicem
rjiin annuos reiiditus irecoiilaruiii el viginli libra- apostolicaj 443 dignilafis aniuialiin pro salute
rum parvarum Tiiroiiensiiiin, quoscmi el ainoiii/.nii noslra, quandm vidclieet pgefiinus in humanis, ac
fecinius, ei alios retldilus ducenlnriini el viginii poslquam'migraveihnus ab hac luce pro remetlio
librnruiii aliarnm, quos prceter domum sive mnne- aiiimavnosirte perpciuo celebrandas [f. add. siaiue-
riuin, vel hospitium hujusmodi emf volumus et rinl], uiiam videlicet nonas Mnii, qnn videlicel die
iiiaiiilamus, el pro qiiorutn eniplione pcr cumdeni nssiimpli liiimus ad officium aposlolicaj serviuilis,
nuiilitiin mille sepr.ihgiula sculaaurea dictis capi- et aliam die illa qua voluerinl decannset capiliilinn
tulo [add. et decano] jam assignala sunl, el resi- nnledicti, prajdictis aliis duabtis missis per nos in
duum per eum solvi pr;ecipinuis lenore prasoiilium, tlicla ccciesia iuslitiilis, ul prajmitiitur, celebraudis
ei jnbeiniis. Exiiuiic auclorilate deputamus endem, in suis diebus el ordine, jeuiaiieniibus consuetis.
diclisqiie decniio el eapilulo iiiijusmodi redditus lani Cajterum ne forsan ex rieca.ii absenlia coiitingat
emplos (sicnt prtcdicilur) (|iiam cnieiidos exniinc voltiniatem cl aiTeclionemnostraiii circa prajmissas
c.i.im liaiuiis. coiicL-diiiiiiset (loiiamus, et volumus ordinaliones, aut carum aliquas vel aliquam impe-
qnod liceat dictis dccano et capitulo possessioiiem diri, vel eliam relarriari, adjicimus dcclaranies quod'
cjusmo.li reildiuium, ut ubicunqiie el in qiiibuscuii- prajinissa omnin et singula vohuniis per dictos de-
qne consislaiil, auctorilale ..ipsorum propria capere caiiuin el capilutuiii, non vocato nec cxspeciaio
et nancisci, eosqne in nsus hujusinodi converiere, dicto decano, si forte fuerit abscus, (servain lameii
ju.j_.lamodiiit) 442 clfoiTiiam superius expressos ; alins forma) ordinalionem bujusmodi adimpieri.
ila lamen qnod ilicti decniius ei capiiulum pro se j} Voliimus iiisnper quod prareenles liiteraj ac singula
suisqne siiccessorihus jtirenl et bona fule promii- ct omnia inslruiiienia, lam de ipsius concessione
luiilr ac se cQicaciler obligcnl qnotl, pro reparalione domussivc inanerii aul hospilii qiiam de emplioiic
el coii.-.ervaiione Imjusmodi donius, manerii seu reddituum empLorumjam, et eineiidonim eliani, ut
liospiiii, ulira pecimiam poQiiarum et condeninalio- prajfeiiur, ac tle promissione obligniioneque cap:-
nem liujosnioili expensas neccssarias facicul el snb- ttili praidicti, necnon invcninriiiiii de liliris, para-
ibuni, el qnod liujiisniodi ledditus (ideliler colli- ineiiiis el calieihus' pro celebratione iiiissaruin et
gcnt, illosqtto iieeiion res, loca ei bona, in quibus aliorum 444 dhinoruin oliiciorum depuialis, ac
coiisisiinil, defeiitleiit ei conscrvabuiii, pro viribus, etiam depuiuiidis, eorum copia diclis capellanis seu
sicul alia boun et jura eortini eommuiiia ; el quod clericis per diclos decanuuv et capiuilum, in publica
ciericis seu cnpelluiiis eisdem siipendia eoniin, loiTiia dnta, in ardiivo publico ipsius eccleshc con-
ordine prsBscriplo perpeluo de dictis reddiiibus ferveiitur. JNtilliergo omiiino honiiniiin licenl hanc
cmpiis el cmendis, cuin iutegritnie persolvenl,; pnginam nostrorum ordinaiionis, iiistitulioiiis, stn-
qnodque sniisfacieni, aliis duobus capellanis perpe- luloruin, voluiilatiim, maiidaionim, daiionum, con
tnis, in eadem ectiesia per nos cum prajer.imus ei- cessiOiium, ordinaliOinimYdepulalioiium,praJcepio-
deni haclenus iiisiiiulis, juxta ordinalionem noslram rtiin, el jiissioniim iiiffiiigere, vel ei ausuiemerario
super liaecduduin facinm de stipeudiis eoroiiidem ; coniraire. Si quis aulenv hoec atiehlarepnesump.se-
])i'oquibus eiiam slipendiis cerlos reddilus duximus fit, indignalioneni omiiipotentis Dei ct beaioiuiH
nlins depuiandos, sicnl npparet per iiisiruiiieiiia Petri el Pauli aposioloruui ejus se noverit incursu-
publica qme exiiule suul coiilecta ; et quod solemni- j-iium.
lulem beati Maiiialis el aiiniversaria, per nos in Daiiim Avenioni, oclavo Kalendas Jiiuii, pontifi-
dicla ecclcsia faciendn annis singulis hutteinis or- calus noslri aiiuo vut. Sic signaluiu in plicalura :
dinnta, perugent, el duas niissas (]uas ipsi decanus De curia beuti SlepkanL

" Ex; Codice itis, Bigot.)

SERMO PRIMUS. D (Deut. xvn, 12). Item ad Samuelem, cum a Judajis


DEHONORANDIS PRESBVTEniS. spernerelur, Domiiius dicil: Non te spreveritnt, scd
me spreverunt; el Dominiis qnoque in Evangelio :
Dicil aposlolus Paulus : Non est pvtestas nisi a Qui audil (inquil) vos, me audit el eum qui me misil,
Dco. Qum auletti stinl, a Deo ordinatm siinl; ilnque et qui vos spenttt, me spernit ILuc. x, 16); et cum
qni resislit polestali, Dei ordinalioni resistil (Rotn. lcprosum cmundassel, Vade, ihquil, et demonstra le
MII, 1-2). Audile, fralres charissiiui, quid Apo- sacerdoli (Matlh. vm, 4); el po_,teatempore qtinm
slolus DoTiini vobis clnmai. Non stinl enim pnssionis alapam accepissef a servo sacerdotis, cun:-
('OiileiiinendiB polesiates sive muudi 445 s've nne ei dmssei: Sic respondes pontifici?Uoan. xvm,
Ecclesi;», quia omnes ordinalaj sunt a Deo; el 22) adversus ponlificcm Domiims conluraeliaj niliil
qni ordinatis a Deo coulradicit ti resislit, orrii- divii, nec quidquam de sucerdotis honore detiaxil;
nanti fontunieliam fncit. Oporlet igiiur nos doini- sod innocentiam suam magis asserens el ostendens :
litiiii pnpam nosfrum, consiliatorem nosiiTim, \isi- Si maie loculus sutn (inquil), peihibeteslimonium de
mre el venernri; visitare, quia consiliatorem; ve- mald; si aulem. bcne, quid me cmdis?-(Ibid., 25.)
licr.iri, qiiia pnsloreni: suiil enini episcopi Ectiesi33 iteih iu AclibUs aposiolorum, B, Paulris apostolus
vencrandi, sicut" mugislri, sicut vicarii Doniini. cu:n ci diclum esscl : Summuni 44© sacerdolent
Tania revereniia voluit Domimis sacerdotes suos Dei maledicis? (Act. xxm, 4) quamvis eo lempore
linicri el vijnerari, qtiod iu Denlcroiioinio minatus sacerdoliuiii Jiidieornm ikjslrneliiiii crucifixoCiirisiu
est, dieens : lil liomoqiticunquefeceril in superbia ut cral, quanlum ad Cliristianos, lamen ipsum, quam
uoit cxuu.liai sacerddein aut juiiic<nis tnorietur \i« inanc noiDCii,vcneraiis Paulus ait: Nescub.iin,
ACTA VETERA. 222;..
/ra[fes,'_j«ia.po«tifac e.ssel; scripium esi eiiim':Pftn- A " corpbris separalur. Raiiios siiosiiri uiii.vefsahii$r-
cipipipbislu.ciionihaledices(Ib'tll., 5;£/.fo(J.xxu,28). rniii copia"ubeflatis exteiKiit, pfofluenies largttei:
Curiiigitttr anliquum sacerdoliiiin legis".yeieris hv rivoslatiiisejcpaiidit; uiiumcapiit"lavneliesl etOrigOr.
lania aiictorjiale iiaberetiir, et resistertlibusDbmi- uha,.eluna hiaief fecinidilatissuccessibus copibsa.iV
nus l.iibflein;minaretuf, quales pulaiis eos qui cbn- (S- CVPII.De xinilaleEcciesim). v
if;i "snceriiotiiini:lioyaj legisTiostes ei; rebelles sii.nt Propter hanc unitaieiiv coi!sefyan(iam,;;ul Jiighus
eonira Dei "Ecciesiani? uec prajmOnenies(id est, yeteris logls.qui'In figura Clifisii pcciditur iti doptq,
prfecayeutes) Doniini coiiiihiiiaiioiierii, neC ftiluri niiacderelur,ngiiejicielisdedotiiq carnein;forgs(Exbd.
jndicli uliioue lerreiiinr. Chore, Drifun el Abirbu, xii, 48). Cafo Christi ei SacrnmeiituniDdriiiiilejici
qtii conira DbmimiinMoyseh, et Aarbn sacerdbtem, forns iioii poiest, nec alia ulla Credenlibus prajler'.
sihi sacriflcahdi liceiitiam vhidicare conali suiit, . unani Ecclesinih donuis est ;T.iaiVcdoiiiuiiiunitalis
poeiiasstatim pro suis.-conaiibiisimpeiideruiil, lerra hospitium desighal, el dcniinllalSpiiitus saiibtiis in
compagihus ruplis in profiiiiduitV siiiuiii aperuit, psalliiis dicens : Deus qui iiiiiabilare facil unqnimes,
slantes alqtie viveiites recederilis soli liialus ribsor- iiidomo (Psal, Lxvii, Tjilndomo Deii;in Ecclcsia Dei
biiii; neciarilum eos qui tictofes fiiefnnt Dei indi-; unanimes liahitant, qui concoriies el simpjicespcf-
giiaiitis ira percussil.sed et cacieros.duceiiiosquin- , severanl. Hujus igitur oljsefvaiibnc,"fraires cliaris-
qnaginta priiicipes ejusdem. furQiis a Deo ignis simi, voluit Domiiuis periihilhi seilifieareEcclesiaiiV
probata ullioue coiisiiinpsit (Niim.' xxvi),' ad-i suani super illiiiii, crii dixlt :.Tu es.Peirus: ei shper
inooens scilicej, et bstendens; coiilfa Deuni" fieri VItanc petram. mdificaboKcclesiainmeam, el lib/t dabo.
quldquidfuerjiit nd desiruendam brdinalionem Dei h eigves regiii cmloruin, el quodcunqueligaveiis super
huuiaha yoltihiaie conati.. Sic Oziasrex chm Vthiri- ierrtim', etc. (Matili.wi, 18,19). Etlu c.oiiverstiscon-
bnltiin ferens et coinfalegeiii 447 Dei sacrilicium' firma fralres ttios.(Luc. x.xi.i,-;52).. Petrus esi furtda-
sihi yioleiiler assumeiis, resislente sibi sacerdoie mehiuni cuf imiitilrir Ecclesin, fideiehini illiusTle-
Zachafia [Azririn], oblemperare nbllef ei cedere, hent omiiia alia mehibra adluerere, magisier eiiim
diviiiaindigiiatioiiecoiifristiset lejiraj iftacu.laliisest efprinceps apOstolorumideofactns est, ci p-tsloflide-
yaiielale inTronte (// Paral. xxvi, 18), ea parle liiiiii,'juinin lidepfajvnluil; cjinieiviivv Donviniiscie;fitle
iioLniusoSenso Doiiiiiio,;ubisignanirirqril DbniiniVnv suoruin invesligaret dicens': Vosgutem.quem 45Cfi
prpiiiefeiiiiir.Caveridniii est i»ituf, fratres . charis- me esse diciiis'(MaHh.: xvi, :1S),; fesporidii Pelrus
simi, necontra saeerriotes Deialiquis"autleai"insur-.; sicni"robusliof in,'ii'de: Tu es Chrisius Filius/Dei vivi
gere, fte Doinhius jljos qrii vice sua fuiigunitir vefit (Ibid., 16), et aiidita lidei ejus fortitudiiie, DbftViiiii-.
aspere vi.ioicare. Ili auiein posilisuni irt Ecclesiu cledilei ut esset fuiidnmentiiinlidei Ecclesiaj dicens :
a;l uiilitniem noslranvuliiobis provideunl, rit de sa- Et tu es Petiiis;eic. (lbid.;l8), Et claves liabei coeli,
lute nostra ralionem fedduftt, et uiiilaleni; Ecclesise qnia iiullus nisi pcr dociriiiaihejus el.magisWiiiih a;I
ciistodiuiii, de qiiaunifaieftos Dominus yoluil esse coeliimasjjirare poiesi; opoiietlinqiie uliquaiidb ul
solliciios, ne per deria hiecrierilesVetscli;siiiata fa- coiiversus ad nos ciinl periclitabiiiiur"cb'n)irii\ei; pro
cielites per. div r..oscri'0>es ab uliiiatefidei divisi eo ciiiin rogayii Doiiiiniisulnoh defrcerel lides ejus
esseintis; sic enini uiius L'oiiiiivtisesfcruiius pastor, (Luc. .XXII..52).yuia igilur, inagister iiostei:,;esLPe-
sic voluit esse uiiiuii f.iiiiili;.iil et umim gregeiii; Hus, domiiius noster esl vicarius ejns : idebopQfiei
ImdeDominris ail in Evangelio : Et erunl ittitis gyex P nos adiie liiniii.a'aposlolbruin,-ei dominum liostruhi
_ct uhus piistbr (Jotin. x, 1(1); etTsraerin veteri lege pnpam visiiare, el consilium quajrere qiiohiodo in
:\\lfDomiiiusDeus'luusutittsest(;Deui. y'i, 4). (jnod lot el in laiilis".fluciilius'-liujusnniiidi Ecclesiam:Do-
Uiitis-Derissit in Evaiigelio osteiiilil, dicehs : Ego liiini possiiihus sine periculo gubernare ;" ihsiirgiiiit
el Pfllet uituin'sumiis-(Jian. x, 50).'Et ilerum de ciiim quolidie lempesiales (62) iii Ecclesia DeiVqui
Pnlre, ei Eilio, et Spiritu sancio scriptiim esl :-E't vellenf uiiitatem*ejus dissipare , cl discordias"seniw
/ires Ittiuth shiil (1 Jotin/y, 7).-VoIuii:igiiur Domiiius iiando uiiioneinpacis exslingitere. Aggrediuhiur jva-
siibs siiii siiiiiies exisierH,' ut sicut uiius: "era.l, iia stores Ecclesiaj, ut cajjulfefieiiles, niembra cbmmo-
Ecclesia una essel. Diide Dominus iii CniilicisVad vcantur terrore; hecsoliun ehiift ab extrarteispatitur
Ecclesiam aii : Utiti esf columba mea, una esl pef- -Ec.clesia,sed et a domeslicis el a fralribus suis ; et
fecla me« 448 (Cant.wi, 8). lloe iinilnlis sacrn- pejora suiit bella iniestiiia.a quihus iion cayetur,
nieiUuirt tuincn Dbiriiiii inconsiililissigiiificuvit, de qtiam fofiiiseba quseprajvidertlur. lriiiioiiirindi Abel
qtta scilpluin esi in Evangelio quia mitites qui eum jusitini frater occidit, Jaeob fugiertteiii perseculiis
crucifixeriint, eo qitod de siiperiori ptirte non consu- esl Esau fraler ejus, Josepb ycndndanis esi;a 451
tiiis, sedper lolum lexiafuerat, dixerunl adinvicem_: fralribus, a discipulo etiam esfTraditus Domiiius ;
Non scindamiiseam, sed soriiamur de.eti cujus sil setl riobis non est ignOiiiiniii'paili a fratribus quod
(Jotin.ixix, '23-2J).>InduinenluinvCi.iri$tI(ie'su'pei'iori passus est Ciiiisius.nec gloriaeslfacere qubd fecit
par.teiritegrum erat, quia Ecclesia Dei unitatem de Jiidas. Conricia eorum quibus se ei viiaift.suanv
ccelo, id est, a Pafreet Filio veiileiiiem, et solidam quolidie laceranl iion limefti.us:Tuslcs,ietlapides, ef
Tiriiiiiaiem;fidei iriseparaljilii.er obtiriebat. Noluit 'i, gladibs quos verbis pairicidalibus jactilaiil iioii per-
Doiiiinus sciftdi vesiem suani incoiisiitilein, quia borrescimus. Quid de illis.esl ? homicidajsuni apud
iion palilur violari Ecclesiieunltateftv.Pra:Cepit;ergo Deum, hosiiecare HOHpossuiilTiisieis Doiiiinus.per-
Puulus de hac lii.ilate : Obsecrq(inqhit) vos, fratres, miserii; ei cum r.obis semel iiiiorieiiduin sit,. illi
peti noiiteiiDoinini'itoslri Jesu Christi iit ipsiim dica- . laiuen odio, el verbis; el cieliclissuis nos qiiotidie
tisoinnes et iwn sihlinvobis scliismala (I-Cor. i; 10). perimufti; nec ideo nos a jjfOposiiojiistitiaj diinpye-
.etj.ter.iim":Servate uniiaieiti.Sgiriius in vitieulopacis biiftur, quia propier iiin'oreiii,«'cclesiastica':disic'ijJliiia
(Ephes.i\;o). t Qubmodoenifti solis multi radii.sed non est reiinquenda , nec sacerdolalis censura sol-
luineu unuiii; et rami arboris niulti, sed robur venda.-Similes suntdiabolo palri suo, iqui slaliift
iinrini leriaci radice fuhdaliiin; et ctlm de fonte ulio posiquniii crenlns esi, in Creatorem suuiri ereiius
ri\iplurimideiluuht,iuimerosilas.;iiceldiffusavidea- ail: Supertistra Dei ponam sedem ineam, sedeboiii
lurexiindaiitiscbpi.elargitaie, uiiilas taiiien servatur: moiile leslameiiti, in laleribtis aquilonis,'. ascendam
in ofigine. Avelle faditnii"sblisa corpofe, divisibneri) siiper tiltiiudinemnubiumet erosimilis Aliissiinb(Isa.
;Jucis iiiiitasnori cipit; ab arhore frange ramufn, :xiv,15).Isti eninv qui sacerdotes Dei rnquie.iaiit,iu
frueius geiTriiriafeiion poleiil;; a foriie pisescihde CaJluiiiasceiidunL,' super nsiraDei voluni- sedere,
rivtini, pi-oecisus;arescit. Sic EccJesia Doiiiini luce iStipermoniem lestaiheiifivsedem poiiere, super nu-
' perfusa per lotrim orberiiradios suosporrigit; untiin bes ascendere, quasi dicas: Super episcopos_vohihl
taiiienluiiieii quodubiquedifruiiditur,nec449unifas regiiafe:; episcopiiciiisn Surilcoeli, itstw Dei-,•nioiis
(82) Subauditur eomiii. Vide mttnum qul; pag.43*;
JOANNES ARCiilEPISC. ROTOMAG. -224
tesia ntJiHi,nubes coili, Ialera nquiloiiis. Coeli, quia A i purgat et Javat, ne pollhtadeterius .liiqiiliietj"ciiin
coi)iineiil ai caiiaDei, un:!e Driyid: 452-Gra/" enqrraiit sbrdiia sordidiiih (raclel. sciipiiim est iiniui'i"er
cjloriam {Psal. xvin, 1), eic. Aslrn, quia de eis ait Miindamini, qui ferlis vtisa Doniini (Isq.ui, 11).
Dominus : Vos esiis lux iiiundi (Matili. v," 14). JNn- Doiniiii elenim vasa feriulf qrii proxiiiioruni aiiimlis
bes, quia rore prajtTcaiipiiiiSjnenles fldel.um cofti- ad inteiTia sacraria perducCudas in. coiiversaiioiiis
pliiiitil, de quibus diiiltir : :Qui sunt isfi qtii tit suavexemplo suscipiiinf.
itubes volttni (Isa. LX,8). Laterri aquiionis, quia fini- Qualisaule!iidebealpresbyteressedeserihiiAposior
liiiii sniil peccatoriljus qui frigili in [jcccalis eps Ius, Cum dicit: Oporlet episcopum sine criinine 455
j.erseqiiuhiiir , vel lulera prajbent ad patieudum esse, ianquamDei dispensatorein,iwnprotervum, non '
Uquiloni.vd est diabolo, qui jfigus inferf holijinihhs iracuiidtim;non vinoleiiitim; nqn percussoieiti, noit
Jicccyfi, de qliq in Canlicis : Surge, aqitilo, et fia turpis lucri appeliloreni (Tit.i, 7). Episcopiim voeat
liortummeuiti (Cant. iv, 16), idesl, leiila Ecclesiam hic non solum episcopuni, sed eliafti presbyteiTuii,
ijleam, ui ex vicloiia de le habila accipiai, glorianv. id esl, irreprelieiisibilefti, ex eo scilicel lempbre ex
M'ot..slestaiiienli suiit, qtiiairi eis est altiiudo scien- quobapiizaiusesi. i QuOftiodo(dicilehimAiiibrosiiis;)
liaj-ulriiisque Tesiamenii, sed vos qtii estis filii Ec- potest prajesse Ecclesiaj, et auferre nialum de malb
elesiaj defendile Ecelesiam. /Nem.oseducal vosinani- ojus, qui in delictum siniile corruerlt. > Sequitur :
btts verbis (Epltes. v, 6); adulterari inbft polest Tanquam Dei dispenSalbrem.Aliud est dispensaiqr,
sjionsa -C.li.fis.ii, iiicorjTipin,pudica fsl. Nbn Jierlinei aliud,, dominiis. Dispeftsatbr est servus proeposiius
ad prajmia Cliilsti qui reliiiqiiitspoftsani Christi, ha- coHseryis suis, eldispeiisator et familia ejusdeni
Jjere-jani .nqii polest Deun Paireui qni iion habel U ] domini sunt servi; iiaque dispensaioris noiiesl per-
Eec!e;inhi matrem. EcClesiuniqui vult dividere, ve- Cnlerecohservos suos, sed exspectare Doniinurii qni
stom Chrisii cupii discindere, neino bonus Ecclesiam vindicet illa qusemale aeta suiit, sed consefvis dtib
Dsi deserit, nec a familia Dei discedit; vere, ut ait debel in iempore cibare : sie presbytei' populum Dei
Doiiiiiiiis, eogiiosceni etim oves ejus (Joait. x, 14), liabet subjectum sibi, noii servuin. iNon•.decetefgq
(muiiljusiqtioque clainat: Qpi iwh esi mecum, conira eiim esse; perlerrilum famili;e; Dei, sed humileiii,
meest, et qui iwn colligil meeum, dispergii(Ltic.\\, qiiaer.eiil.eniadmodum villiciborii quidprosii pluribus,
23); Triticunv non fapit ventus, nec afborem solida Noli-iracundum. Iractihdtis esl qrii seinper irascitur
indice .fundaiaiii procella siibveriit. Tna.iies palefe ef.ad levem repromissionis auram atque peccnli,
leinpeslate jaclaniur, invalidaearbores 453lul'^i* quasi a venlo folium, coinnioveluf, el feveranihil esl
liis incursione yer.luiitiif. Appareiit filii Dei lil eos fcedius priccepiore furioso: qui cum debelesse liiati-
stantes in fidecajlestisPaier remuneret, ul in; toeiis suetus, et seCurtdumillud scfiptuiii est:Seriio atiiem
uiius Deus eliiiia Eeclesia unum effieiaiH in sa.cu!a Dpinini tion oportet rixari,sedliuitiilein esse adPinnes,
sTjeuloruvn,Airien. doctorem,ptitienlein,in^^Qnidtisuc1u:i^
".-;-;' SERMOii. •'.' ..;: evsquicontra noverunl \\ii:,qiij esistunl\(li Tim.it,
24). llie e.diveiso tono vultu, trehieutibus libiis,
•"=::ADPASTORESECCI_ES1_E. ruga froiife, efjreiiatis conviciis, et erranies nori;tajn
- - ad boiwuiieiraliit; quam ridiiinlumstia se\"eritatep|ajT
'/_'/: Deofficio ptislorali, '.
eipilal; linde Apostoltis : Non feddenles rtitilumpro
v Vm pasibribits gitidispergitnlgregctn pascttmmem. Q-inalp i .(IPeir.ui; 9); cl ileru ih :Nou qccidai soi
Ideohoc dicil pominiis Deus/lsrqel ad paslores sitper iracundiamveslrqm (£/j/(«s:iv,26);eLDoiiihi!is:-
gttipasCuni pgpiiium stiUhiiVbs dispersisiis gregeni Mihi:_vitidiclatti,-egoretrtbutiiti,dicil Dottiiiitis (RoinV:
meiim,ejecistis eos, et nonvisitas.is eos; eCceego tisi- xu, 19), et Saloinbn : Meltbiest patiens viio forli, ei
tubo sitper vos maUliam sludiorum vcslrorum (Jer. qui doinihalur animo suq exptignalore urbiunt (Prov.
xxiii,T,2). Audile, fralres charissimi, stiper vos xvi, 52);;zVonvinolentuin,lufpissiinum eniiu pfesby-
aeiileriliahi coniiftihanteni, sed ,qui peccaioribus lerumvinb deditum esse. Ehrieiasbxcaecal rationeuf,
coihminatur vult ul coiiyefiaiiiur. Maiidat Dominus iiude Salbmon : Viniimel mulieres apostatare faciuiit
vobis per Jeremiani proiiiieiniiiqiiia gregein suum- Iwminein\pA.,sapientes](Eccli, xix, 2).Praeiefea ge.ie-
vobis pascenduni, regendiini, ciistodiendum conimi- 1'ul luxuriam; uiitle ApOslOlus': Einoliie ihebriari :
serai, iitaiupis insidiahiibriseumdefendereiisv ui .;. viitopiquoesliuxuriai(J___pfes.,v;i18)..ViriO'iiiebriatiis
oris jejimbs cibo coelesiis yeibi veficerelis. VUnde LQIIIj'acuii cum filiabus, vino SaihsoiiTnebriaiiis u
l)')iiiiinis'-in Evangelio convocvitisdisciputissitis ail :: mereirice iradilus esi inimicis. Et Isaias : Ut qnid
Misereorlutb e quiti [ms. qui] non Imbentguod mattr- consiirgiiismane.adebrietaleitiseciandam.elpolaiiduin
dttcenl, el ideb dimillere eos jcjtiiws ttolo ne deficiani usque ad nesperam. utvino aisluelis, (lsa. v, 11). Ih
in tiia (Mtilili."xv, 32).. Jejulii .suiil in via quibus in veteri quOquevlege prajceplum esi sacerdotes citin
lioc niiindo iioii appQiiilnr p.rsQclicatiouisvnensav irtgreiliuntur lempluih niiiiistrareDeo,vinuiii bimiinc)
MisfereltifDomiiius Cum praJdicaiores iviiitif; vos i iioivhibere (Levit. x, 9.; Nuiii. vi, 3). Si ergoabsii-
esJis disoipTli Doiniiii tiiissi ad-relici.endos jejunos. : nebalur a -Sacerdotibusaliqriando templum secuiiduih
454 Qhide.rgO,fraires? Ecoe conquerilur devobis y legem veierem ingreriieftltbiis, quid de vohis diceii-
;i)o!hiiv(is;pasloreslupieff ci siihl. Coiniiiihalurigittir dtim esi qui quoiidie ad ahare Dei acceditis, cuoi
DominusT Vm pastoribtisqtti dispergunt et ditucerant quanta sobrietale vivere debetisTVA^npercussprem.
gregempppiilimei. Dilaceralisquos pascere debuistii, 4SU Post vinbleiiliamprohibel pefcusisibnenv;soiet
ecee ovis fit esca pasioris, D.lncerant quia, cum sinl ciiini ex vino jurgiuin procreari. Noii debel servus
niali sibi eos incorporai.t, ihalos.cl sibi similes efli- illius ferire qui pracipil : Si tjuhpercusserit te ip/
cieiidb dilacefaht quia adi puiiiiionein ducnnf; dis maxillam, praibe ei el alteram (Mallh. y,39). Non
jiefgunt quia ab uiiilale, Ecclesiie diviilnnt. Sed lurpis litcri appeiitorem; Tuipis"lucri appeiitusdb-a
niiriite qtiid vobis Doiiiiiiuscoiiiihinalnr : Ecce ego presbyiero debet esse aiienus; stiut eiiimhiulti
visitabo super vos tiialiiiain siiidiorum vestrorum. cenlcs qum non opoftetttirpis lucrigraiia (Tit. I, 11),
Doftlihtis visilut maia aliciijus cuni ea piinil, unde , el ptttanl qitmslum esse pielaleni (l Tiitt. yi, S).
«ii ih psalmo : Beqlusvir cuinotiimputabil Domintts Eofsilaiv enini jilures'.'.•hile.rvOs sunt qui ofliciiini
pecctitum(Pstil. Jcxxi, 2). Elquare puniet Doftiinus presbyteraius vioii proptei' Deum, sed prbpier iene-;
sacerdoles;.:, 'subjuhgit: Namqtie. sqcer.doles.polluti num commodum accipere prajsunipseruftt; sed hi,,
s iitit, ei iii dqindttiea iiiveni mdlumeprum (Jer. xxi11, qui ItJfreria liicra niagis quieruhlquaiii :Deuhi,Tece-V
11). Pblluli suftl peccatis, quos inandos esse deceret, perunt iiiercedeinstitim (Miilili.yi, 2),; ;,;:.;;:;
(iiiia iiiuiidos alios facere debenl; opoiiet eniiii Mulla lurpialucra pbssuni notari.iif sacefdpiibiis,
nianum (55) ihunituni esse "qji.iniaculas polluti vasis qui fiieceantare liii^m,iiec bapiiziire, vjglihpr.tuujjv
(^"OSubaudilur ejus. Vide iempeslalcs qtti pag. 450
m ACTA VETERA. 225
sepelirs, nisi acceplo pretio, vel promisso, velexaclo, Ai cogit'.In piiiiiis jubel quod sacerdos ca;ctis ,
non oite-
voltiiil; Qumrunl eniinVquce sua sunl, iion qumJesu feihosiias DiJiiiiiio.Cajcus,syre dos est qhi Scfi-
Cltrisii (Pliilip. u, 21); curam artiinafuin gerunl, nec pturaj senlentiahv hon Inieliigit, et quo gressus
sahiieni; aniniarum quierimt. Cum aliqtiis morilur ddctiiisE vel operis exteiieii per ignorniltiam nescii.
siibjeciorum, non lam yolunl ejus salutem quariv. D6 trililius scriptiim esl per l.-aiam : Spectiiatores
iiioiiem; niortem cupiunt parochiani, quia sibi ex Jerusalem cmci bmnes (Isa.-iM, 10), scilicet qiii
inone "ereduni conlingere aliquid cOmmodi, hsec delietil.providere Ecclesiaj Dei et eos dncere, cajei ,
s.int ergo.turpia lucra.Praslerea fiiiut quidani eorum sunt, id esl, ignoranles Dominipra^cepla.Quam digiie
fencratores, qui feiieraiores excommuuicare soleni, isli a sacefdolio removeiHurqui pbpulmii Deiregere
Si feniis crimen iri laico judiCMur, nonne plusquani ' nesciunl.ftecquiddOcefedebeaiilcogiiQfCuiitjaileniiii
.sceltis in sar.erdofe depiitari 45S debet? ideo in Doininus: $i Cmcuscticum dticalfnonne ambq in fo,-
Psalniisla dicilur : Qui pecutiiainsiiamnondedilad veam caduni?(Mattli. xv, ii.) JLnprajcijiitiumpeccata
hsuram, ci muitera super innoceitlemnon accepil| ms., ambortim.cadiint-,quia nmbo viain yeritaiis iRiioraiil.
accipil] (Psal. xvv, 6j;"qui si hon accipiens laudari 4@1 Ilujiismodi paslofibus Doniinus in Evangelib
debet, lunc accipiens debei vitupernri.Tuipe etiaiii a.l: Vqs esiis cmci,dtices:acorutn(il)i:l , 1S). S. cefi-
lucrurii ih canonibus censetur, si sacerdQs vel clevi- iiol.js vero Dei debent-esseipiTideiitesin Reripiiiris,
cris eniat annbnain velvinum, ad hoc iit pliis veiidat. . hiide gregem Doniini pascant, et. unde conlrn liipuiii
Negolialor eninvest ex sacerdole, sed ait Aposlolus : spiriuialeni se muniaht ; nnde Saloifton in Caiiliois
Neinomiiitans Deq imnlicetse smcularibusnegot.is(11 latidaudo oculosEcclesiaj dicil: Octtti ejtts columbm
Tim. u, i), sed tantuih viclu coiilenlus esse debet; j[{superrivos aquartim (Cant. v, 12). Oei(/>i'EccJesi.e
el iteruni ait Aposloliis : Qui allario serviuni de pastores suni qui debeiil exciihare"circa gregem Do-
altario vivant (1 Cor. ix, 13); dignus esi eitim opera- mini. Columbmesse (iicunltvrqiii innoeeiiles debent
rius mercedesua (Luc.X, 7). Dixil: De gllario vivanl, esse et simplices in coiisideratione"Scripiuravum,
lioii (iixil, divites flanl, viclum tantum h-aheaiii, iiOn ne sanum irilellecluin aliquem hseretica sentenliai
• colligaut inde pecuniam; nnde Dominus mitlens di- Corrumpant. Super-'rivulos uquatum describiinliir.
scipulos ad prajdicanduiujnssit ut lieqtie sacciiluiii, Per rivulos," S<Ji'ipiuraiTiiiiinielligiitir senienlia.
iieijiie:peram, neqne zOiiamferreiil (Ltic. x, 4), sud Diyersirivulidiversse suiitsenlenlise. NaHiracoluiiibuJ
de rebus subjeclortim viverenl, ilieeus: Edenies ei estjuxla fluenia habitare, etyenienle: accipitreVi;e
inbentesqum apud illbs sunl (Ibid,,!), despicientes etiain tindis mergendo insidias e.jus>cyadefe..Eode;iu
divitias tefrenas, debent aljas quajreiidasaiinunliare. niodo pasfores ad muniiioriem Scripiiirarum conirv
SMcausa harum diviliarum lannimpraedicaiit et pa- rii.ibOli insidias debent fecurrere. Sequitur :; iSi
stores fiiinij ab: illis cavlestibos se pfivani. Uiirio cluudus fiieril nonoffer,l Deo Itasigs. Claiidus ur.um
Cregorius : t Si qtiis ideo prajdical, ul Iiic vel laudis pedetn babel feciuiii et alio claiidicat; hinc clau o
vel uiiineris mercedem recipiat, selerna proeul dnbio jvaslores i|Ii compaianlur quiparlim recte intclii-
niercede se privat.i Dtiseauiem ex hocofficioinevces gendo perginit, sed. in parte niale pr_elicanl ; li iiic
[inercedesjilebeniur, ui!ainvia,alter3iiiputria;[a(/t/. aulerii claiidicaiiQiieui nieRtis Jacob claudus praTir
niia] qtiaj nos in laljore susleiiiet;s.-.iiicet vtclys ; euravii in cofpbie, quin [ibpnTusIsraol, venienie
alia 459 quse nos in morle iemiuierel,; scilicet' Chrislo, claudicayil niente ; behe senliebal d^^SS
glorfa. JSon ideo laiiien prtedicarc debet ul in hOC" p Chrisio cuni homiiiem putaret, sed male cum Detfta
leiijporemerccileiiifecipiat, sedideo mercedem ieci- jion inteHigerei. Qui nuteiii clauilicaiil in fidevreiio-
pere ut pfedicare valeat. Sed quid nos, o pasLOres! -vendisu.nl a sacerJoiio, ne alios qiios-regere debeiit:
agimus, qni mercedemCQiisequimhr,ei lamenoperariv ciaiidlcarefaciaiitin eodeni vitio.
liequaqttaiii sumus; fruclus percipimus, el lameft irt Sequilur : Si parvo naso fiicrit rion offerat Deo lio-.
prtedicaiioiie minime Jaboramus? Ecce ex oblatione stitisi Nasus ih diyina pagiiia disc.fetionem signilicai. •.
fldelium viviivius,seil qtiid pro onimabus fideliurti naso enini bonfts el niahis od(;r disceriiitiir, uii;!e
facimus ? Meritodiclttm est de nobis perproplietnm: 1 Saloiuoii aifin Caiiticis describeftsEcclesiam yNq-,
Peccala popuil mei cotnednnl (Ose, iv, 8). Becctila sus luus sicul lurris Libani qum respicit contra Datntir-,
populicomedunl,([\}\peccaladelinqueniium tolerarido scum (Canl. vn, 4). Nastts EcClesiiesuiit dociorei
foveiu, iieTemporalia boiia amiilunt. Peccala poptdi snucti, qui hoverunl redolentem caihbjicaj fidei do-
comeduiit, si ex oblaiionibusvivunl, ei lameii pro cliiiiam disculere^ab haereticaiprayiiails fetoie.iSif-
offerenlibus nihil faciunt. Ilaque.Vfraires charissiiiii,; -«t.iurm Libaiti sunt.Libanus mohs est,:ei;inle!pfe-;
de.vobis conqueiifur Domiftiiset commitialtirjila ex lalur ctindiddlio. Turris Libatii suiil :(!ocfores,.qiiia*
altera pnrte insiruit yosAposlolus.ConsiileraleergOj defensioeiTefugiumsuntfidcliuiiif^ui respicit cotitm-
pensaie si nierito fiat de yobis hajc queiiuioiiia, li- Damascutn. Damascus iiilerpretatiir pbtus sauguinis,
incle niinas prajvenientes ex jiislilia. Pfobate si lales sanguis: vohiplaies corporis designat ; Dauvascus
esiisvquaies describil Aposioliis , iit; qiii nomeii igiltir muiiduui designat-, quia sanguiiie, id est vo.-V;
accepistis s.acerdotis
" , rem nohiinis feiincre stu- luptatibus cOrporis, delectaluf. Tiirrisvero llfa, icl
dealis.i -.' -. ...: :: '•"- .. est, sancli doctofcs uvuiido cortlfafii shut, et ideo .
" contra Diunascum diciliif
; "'r.r "SERMO JII.V - ; respicbre. Sedredeaintis
"' ad propositnni: Si aliquis parvo naso, id esl, patya
""':'.'. Ai)SXCEKDOTES. : discretione lueril, seilicet ut bene discernai hi mi-
Locuiitsesl Dgminus ad Moysen dicens:Sacerdos iiisierio qnid sil faciendum, 'vel quiil non sil facieii-
qui habelmaculam non offeral Iwstias Deo; iiec acce- dum, et bene discernal 463 quo spiritii uhtnri-
del ad minislerium ejus, si Ccecusfuerit, 4S0 s* quodque agatnr; sive bono sive ihaligno.,' ii.bii.
claudus,siparvo, vel grandi, et iorlo naso, si fraclo est dignus sacerdoiio. Putabtt quidam Ijonaesse
pede,si tiianu, sifueritgibbosus,silippus,si atbugi- quoe mala snnt, si vera iliscreiionei cafuefit. De
netit habetinocuto, si scabiemjugetn. Otiinissacerdos hac discrelione dicit Apostolus :Alii datur discr,-
qui liabueriltnacuiam nonaccedgt offerrehostias Do/ tio spirituum (1 Cor. xn, 10). Sequilur : $i
minq (Lev. xxi, 17, ;21). Bomo. qui fuerit leprcstts grandi et lorlonaso fueril,non offeratlwstiasDeo,
non sescelur_.dehis qhm sanctificqla sunt /Dominb Grandem nasuivthahet qui iu imthbderatam discre-
iLev.xxu,3). Fralres cliarissiiiii, ha;c omnia.qux in lionem eyagatur, sicot qttidam qui ullra iuoduhvsiii-
veterilege de sacerdotio jubentur ,., ad nOstrum gula persequuntur, quiljus ait Apbstolus : Nonpltis
sacerdbiiuftispiriiualiief iiitellecia periiftereyidentiir. sapere(f.ium qporiet sapere, sedsaperead sobrietuieiir
lhi viliosiias Carnis iii sacerdole damnatur, hic vi- (Rom. xu, 3); diihi eiiim aliquis ultra niodum arcaha
liositas nvenlispef eorppris yilia- signilicala indica- divina inseetatur, incidil in errbrem dimi non po-:
lur." Videanms ergo per singula, quos yiliosilas test ivdipisciIntelleCtu quod invesiigabat, setl ut ait
ineniis a sacerdotio removeri pfcecipienle Domiiio DoniinuB: Si qttid residuum fucrit igne cqmburetur
227 30ANNES AUCHIEPISC. ROTOMAG. £28
(.Exod.xu, 10), scilicel illinl qiiori sciri hon polerit'..A• scilicet, angeloruin el aliorum Ordinum. Vbs «stiis
Spiriiui sancio iradatur. Si fracto pede vel_maiiti laiilav digtiitntis, tjuotl iircnria regis cceleslis faiiii-
fheril, non bfferat Deg Iwstias. Dtiblmspedibus dic.i- liafes estis, coiisllia ejtis cbgiioscitis , unde dicit ih
itir fldelis viam Domini ambulnre, dum quod docel Evangelio : Jam^notidicatn vos servbs, sed aihicos,
-ofe; sttidei optfe cbriijilere ; liaiiet aiileiii pedem quia setvus -itescit. qttid facitit dbminits ejus. Vos
jfracliim qui yel prajdicrii laiiliim, ei bpeie iioii cohi- aulemdixi ainicos, quia qumcuhqhe tiudivi a Palre
plet; vef opere conipleti.seil aliis :iibn piajd:cai: mcb notd feci vobis (Joan: xv,:il4). VoSiisinjTingil
Uterqtte auiijih a sacerdoliO reniovendus est, qiii vel priEcepta .siiu ul aliis dicatis, eiiilaiilaj eiiani fa-
tnceiveritalem aliis, vel cujus viia disseniit a diciisV iiiiliafitatis ciiih Deo eslis, qubd ex cbnsbiiioiejiis
Quibeiie prajdicarit =ct inale vivunl nolal Donihius et participaiione dii vocamini, unde. per Psrilmi-
in EVangclIo,"'cuftv dicit : Dicunl el iwn faciunt slain : Ego dixi : Dii estis (Pstit. ixxxi, 6.) ;el ad
yifolf/iiixxui, 3). Sacerdoti 464 riuteiii qui prsedi- Moysen ail: De eo quOd ad jufaineiuum Uteduccn-'_
'care cessal ita Doftiinus.pcr lizcchielein rtiihalur : diis est, applica eutn cid eos , itl esl ad :sacefdo-
Fililioininis ;:speculaiofemdedite ddhtus [al., domu] les : ised qhid viilet libiior isfb, ista subliiriilas, si
Israel; tiudies/de meo ore verba inea, el anniin- enm vertitis in superbinm ? Sciaiis hos oiiines, fra-.
Jiubis eis ex me : Si diceiilc tue ad impinm : Morle tres niei, quia si superbialis, ipsli exallaiio erit
morieris, non diinunliaverisei ul averlatur a via sua vobis ruiria, sicut scripuim esl: Dejecisti'IjpQJ eos
iinpia et viviit; ipseiinpiusin iniqtiiiale sua morietui; dum allevareiitur (Psal. Lxxii; 18). -Nondixlt: De-
kaiigtiinem tiittein ejusde rhtinti tua fequirtini, -id.est; jecisti pbStquam allevati stini; srd durii tillebtireiilut;..
ahimaiKejus. Si tiiitenianntinlitiverisimpio,etillenoh , e.l duin temporali lioiiore siiffuili foras Videriiur
fiierit cOhversusab itiipietalesua, ipse qtiidcm in ini-: " surgere, intus cadiint ; hinc itefuiri dicil : Deficien-
qtiilate sita mbrietufi luaulein animam lutim liberasii tes itl fnmus deficitint (Psal. Lxvii,: 2). Fbnius
(Ezech. Vu,17, 19). ldeift significal maniis qiiqd qtiippe, ascehdenJo deiicit, et se difutando evanescit,
,pes,>nvahus enlin operari, pes aiiibularedesigiiai"; .- siciit est sublinialtis (luin superbif ,;qtiia unde Oslen-
ambulare yero et\bjierai'i in divina priginaiderii est. dilur ulallus sil, inde agitui' utIibh sit; et iteriim :
Sequilur : Si gibbosusfiterit, IwstiaSDeonon offeret. Deus meus, pone illosul iotatti (Psal. LXXXU,14).
Gibliosiis saeefdos =est qhem .lerrenaj cupiiiitiilis Rota qriippe cx poslejiori piirie uUollinir et ijial-
poiidus (lepfimit, et-.-tafdius ad superna inlendit; liorihus cadil Postefiora nohis sriiil bona prajsen-
-diiiii. enim -adiiifima inhiat, hiciirvus gravltaierii lis lbiii quaj rclinfjiihnus ; anieriorn auiem surit
sblliciiritfinisquasi ponclus siistiiiel. Qiiod:iveredives ajlerna el permarieiitia ad qiiaj^yocaiinir; Paiilo
iiihians tefreiiis gibboshs esi, lioc-desiguavil Dominus alleslanle qui ail: Qum retro 'obliliis, in ea qkm
in Evangelio, dutii caiiielo qni gibbostis esl divileih stttil priora extendens tne (Philip. in : -15). Pecca-
iayariiHi comparavil, dicciisi Sictii cattielus non po- lor vero in pfospeiTtale prseseiiiiuiii glOiiairif";ex
testtransire per ' foramen acus, etc, (Matlh. xix, 2i; posterioribus elevalur, in aiiteribribus.id est iif
Marc:. x,:2S; Luc: xvin, 25)..QhOdotiuiessanerdotes coelcsliijus, corruit. Eliahi alia sublimilas vbbis a
sludenl avarilimil a' pibphetti usqne'ad~ saceidoietii •Deo cOncessa; perhiitfit a vobis corpus Doniihl
tuncii faciuni dohtm (Jerem.- yi,- 13). Sequifuf: Si tractari ,;sanclificari, el de pane corpus stiuhi; ve-
lippttsftieril. non offeret Iwstias Deo, Lippiis es.t.qui Blrabenediciione fieri. Magna dignilas I inngria po-
quitfem iiigeiiiniri a'd cogniiioiiem veriiatis 4@5 I lenlia ! sed videtene hsec potcslas verlatuf yohis
eniiLlii ,.sed hoc vivendo carnaliler obscnrai ; C in damnaiioneni , qrii si indigiie fraciaiis, si in-
sinii fenini quidam quivbene: studere 'possiini divinaj dignecorpus Doniini accipitis, rei corporis el Vsnn-
paginae, el bene hilelligereiit si yellenl, sed iiileiiii guinis Doniini erilis; sieut ail Ajioslolosi Qui-
voliiplaiibus ingeniiiin obscuranl, el vivendo iii cunqtle mandncaverii (I Cor. Ii,27) , eic.:, Prbiet
sofdibits iuirieii ingenii delufpant. Albuginem habet autem seipsum , ete." (Ibid., 28), Probalum jtibet
in oculo, qui cunv sapiens sit, arroganfia sapientiav accipere : Mundamiiii 4®S '9"l fenis vasa Do-
;veI|iislilise:Hebiilam aiite-ocoiiiiii iilgehii poiiii, ct miiii (Isa. I_.II, 11). Ilaqrie iiiiila luxuriri, nulln
.cuiii piilril ividere cajctis' est efTiisijjieris^ asfcri- iiiimuiidiiia sii in vobis. Legiuius""qu.od sacer-
ifendo sijji noh DeO qnod nbvil ; vel" isle" haliet doies veieris legiS; quibiis llcittim eral lirihere
inucnlain in bcuio qrii inlenlus terrense sapieliliaj. vixores,iii templo anno vicis su:e:habilafe jiravcejJli
iioii.diviiiae, putat se sapienleiii esse ciim sit insi- suiit, el ab uxofiljus abslinere, quia srriptuiri";csi:
pieiis,:. riiide' -scripliim est : Sapieniiti liujus tnuiidi Eslote sancti, qtiia stinclns sum ego DominusDeiis
stiiltitia csi tipud Demn -(1 Cbf. iir, 19 ). Jugein vesler(Levit.\i, 44). Qiiahto irtagislgituf hi sacerdo-
'scabieni habct, qui aliis criihiiialibus nec pcjeiiitet les ex: die Ascensioiiis suaj servriie' debeiit pudi-
iiiide fuedulusest. OinuesTslos ; frntreschaiissimi, citiahi qui sacerdotium sine siiccessione habent ,
ab ofBcio sacerdofali jubel. Dominus reiiovei'i, vbs et assidue serviuni'; et ctiin Apostolus dicat laicis :
iiutem qui; sacerdoiii iioiii.cii habetis , cavete ne :Absiinelevos ad teiitpus;ut vac.elis:oraiioiii (f-Cor.
jjiib omiiibus islis digniiate offieii iiivemuiuiiii in- VII, 5), mvillo vnagis sacerdolcs, qnibus orandi et
:digiii..''; .->; r
- >- > sacrilicandi juge oiOciiimest, debeui a luxiiriaV'jiigi-
. . SERMO IV. : ; D1 lerabslinere. Veiiilquadairidie David esuiieiis ad
' - ' Achimelech sacerdotem, et ail : Da milti aiiquid
; "" iD SACEHDOTES. cibi; at ille inquit : Non ItabeO panes laicos ad
. Labia sacerdolis cuslodiunt .scienligm, et legem manttm, sed taiituitisanctum paiiem ; dic mihi, Sttiit
xxquirupt eXiOreejus, quiti aiigelus:Dbtnini eicerci- mundi pueri lui a thulieribus? Sitnl ab• Iteri el nu-
iuutn.est (Mal.ii, 7).;Aucliie,fi'ali'escharissimi, quaii- ditisterlitis , el fuerunl vasti puCrorum saiicta/DeUit
VliiiiV tliesaurum Doihhius vobis coViimisit,el quanta ergo ei sacerdos sanclijicaiwh panelti (I Beg. ;
idigiiiiafe ii.oniinisvos tioribravii; thesaiirum.scien- xxi 4-6). Sj efgo sacerdos iiiterfogavit Vuiruni
tiae . Vobjs iradidit, 4@fl et hoHiinem aiigelum uiuiidi eranl a iiiulieriiiusVih die ad^paneift pro-
ybcavii;,ait;ilaqiie. Malachias [iits.-Salomon] : Labia posiiioiiis aceipiendiim, quid sncerdotes debeiit
/sqccrdgiis custodiunt .sciehiium ; sed quia propter iacere assidue projiter • corpus Dominiaccipienduni ?
euni .solum ;non silii..coi.iinieiiUaiur.iised.-.-ut aliis Sed quia iion vuliis digne aciipcre , (iieit Apostoliis
difliiridnlrif,.sicut .ipse_;nif: Stipieiiiia abscondita el Iiaee incoihiiioda cOnliiigere : Ideo inler vos/suhi
iliesaurus .abscondilus., qtice. utilitas. in ulrisque ? thulti, inftrmi el imbecdles(/ Cor. xi-j50), eic. Itaqiie
(ECcli.xx, 32.) Ideq adjunxil : El. lcgem exquirunl 4S3 niuhdo -vase, iftiindo linteo corpus Doftiini
jibiiiiiies ex.qre.ejus. Ei.dignuin.esiex ofiicio ejns traciafe, he de vilitave liospitii irascauir Dbmiiius
inipbsituni ul alii.ab eo.verbn Dohilni percipiant; jiiste. De-reliquiis etiam, Iralres charissimi, provi-
,.quia.qngelus.Domini: exerciiutimest; id.esi -,-iiiuiitius dere Vobisdebetis, ut iivmaxima fevereiiiia pignora
etjnissus.Dbiviiivi S-ibaolh,: id Vcsi iexcrcituiini; sauclofumhabeaiis. Audile quid ait Gragoiius, dis
229 ACTA VETERA. 27,0
pr.-esiimpiione.iraciamli et videiirii reliquias, ... Ini A j seqiiendo, sed (lum perseciHus estriiiaxime servivit,
Romaiiis (ail) pariibus et loiiiis Occidenii.s.bmnirioi quiamajorem cOroham (ibnavil.vJSoliteIlaque,finlris
intolerabile est, atque snciileginh, si sanplorum cor-- charissiini, pefsecntionibus lerreri, sed labofai.e,
pora langere quisquam yoliieril.. Quod si prajsum- sutlaie.ab hoc iumuli.u mundivahimas ihis.eibfnm
pserit,cei'iuiiiesl quod hajc tenieritas impunlta nulloi erijJCre , cbnyefien:!o (jiiosdafti"atl vjlam conteoi-
modo remeublt ;ja/., reiiiaiiebil]. jSamque efgo ounvi iplativaift , 4^2VquOSdaih'ad. aeliytiin. liiiiiaiiiiiiii
qitidaiii cifch beaiissiiniim B^ Paiili coipris mclior• Jacob qrii Iiao.iildiias"'uxore's UacheJ.el Liaiii, se.l
Tari Voluil, qiiia.riecesse erat ul j'uxia sepuleruiiii prius Liri.ii, deiiide Ruciiel. Lia eial lippa, el R-;-
illitis altius eflbdi debriissel, prseposilris:loci illius! cbel forihosa;' de Lia nriilios.de Raciiel paucbs fiiioi
bssa aliqiia nbn quideni eidehi sepiiIcfoVconjuiiclai liahiill. lstevservavii oves Lab.ui, et concessii "ei
ieperil, quse quohiani levare praesunipsit atqne ini Labaii pecora varia. Ule aiitem aecipiebni viigris
alioloco ponere:, apparentibus quibusdarti sigiiisi : populeas, et decorticabat eas in parte, Tta uivariaj
isUbiia liibrle defuricius est. Pfaeler hsec Pelaginsi esseiil, etpbnebaf eiis iiiVcahalibiisViiiji effiindebuiui'
"prajposilus dnlh siriiiliief aliqiiid circa cofpus R. aqua ini COhspeciu pecoruni, tii, cum tbncipefeiil.
' Laureiitii meliofafe volebal', dtirii riesicitsir tibii fetuS esseilt similes virgis; iiaqiie pliifa ernni viiria
sanCli corpus essbl, exquiiiinl,,el sribilo scpiilcriimi Vquariialha.vel higfui et sie-iiinjof Veral liuiltiiiido
illius igriofantibus [«/., ignofanfer] ajjefiuiu esl; ; "pecbfuift ,Jacbb quain Labah; (Getici;. xxxj.;'Ilaec
el.lii qui jvraiseriles erant iiionaclii, alqiie labora- liisioria exspectat yos, et osfeiidit; fjiiiil debciitis
hant, el maiisiOnariiqni corptis niaiiyris viiieriini,, fucere : Labaii diaholus,, Jacobdoctbr"quililiei Ec-
"onines irifrirdecem dies defiiuCli sunl. » (GREGORIUS, ] clesiie, qui pascit oves quas pascebat diabolus: D;iaj
, JJ
lib. iu Beg., ep.'=30.)Iiaqiie, fralres, nOn"lemerej fllise; duaj vihe: Rachel sighificnt.vitam coiileiiipJa-
siihtreliqriisesanctoruiii accipiendaj, nec iraciandai.,• livaiii quajpulchrior csf, Liuj acUvahi, quaj geiiehit
De pajnitehiibiis siinilitef ninle agitis qui nbn pec- ' \_add. plures] filios qiiani conleinplaliva. Jacoh
cain 470 hbmhifnif inquiriiis, et hiqiiisita noni excOrticabai virgas, id esi.Vsenleiitias divinas qiii—
cbrrigitis;iiec nobis ostenditis.Sedego dicp vbbisiiii busdahi subiraiieiido.,.'.;-[/.:sensuni] aJIegoriai,
Spiritu Dei, egO libefalio aiiiiiianv meairi, sed Deiis; aliis iibn. Qui semper labbrat ul "fiiios diaboli .siios
de manu vestra fequirei quia voscbiisentilis; dii.it! facia!. Sic.fraires cliaiissiiiii, labprate: iii gfege Do-
eniift Aftibfosius (64): t Asseiifire;'esl."iion rejire- vpliii ,"' qttbsd.aiii;jiier vitajji cohieriipjafivaiii genb-
lieiidere, cufn possis'; i'ait auleni Apqslblns.: Quii fahdo.alios cbnjiigaios per viiam actioiiiv m, cle-
' latia: agilnl gigiii. suht inorie, iioii sqltim qiii ea fa- cepto; Liibitinid est diabbio.ad ieff&jif.^S jiro-
cinnt, sed qui cdnsetiliunt fdcienlibus (Bom.i, 32)., missionis cuin' oviuni magna iiiuliitudiiie ie.iea-
"Prajierea hdn audetis repreheiidefe qriia'eadem sae- lis, ubi.Dominusiiosief Jesus Christiis rcgnatcum
pius agilis, sicul aii Apostolus : Qtii aiiuth doces, le<. aiigelis et sanClis, per omnia saecula s^culoriiin.
ipsumnoii doces; qui prmdicas ndn ftirqndum, fura- Ainen.
ris : qui dicis nbn inmchandum, iiimciiaiis (_RoiK.ii, ;. ;';'"'." v.°.r SERMO v.; ":
•21,22). ; AD-SACERDOTES.
Sed dfcitis: Persecufionem patimur, bella tole- .
ramus , omnia periiirbata -videinus, non p.bssiiinu3 : Q-ui descendunt inare in navibus facienles o-eraiic-
.
gregein Doniirti custodire, EcceTnerceiiarii esse ap- rpiicm' in aqtiis mullis; ipsi videriiiil opera Dotnini
paretis, qrii veniehte lupo fiigilis. Audjie quid aduio- et tiiirabilitiejus in prbfurido: Dixit; el.sietit spiriiiis
nel Doirihius :Nolile itiiruri si odil vqs mundiis (I 'pfbcellm,et exallali sunt fiuctus ejns:.Aseenduni ttsgue
Joaii. iil,ii3). Si mundiis vos qdil, sciiote quia prio- gd cgelos ei desceiidtint itsque ad abyssos, aninta
rem me odio httbuit. Non est servus majof doinino> eortiin in piaiis tabescil. Turbdli suiit el mbli suiit
sito; si me perseculi suht el.ws perseqitentur. Si• sictit ebritts, el omiiis sitpientia eorum devorattt esl
de mundo>fuisselis, mundits qubd situtn erdl diligerel (Psai. cvv, So-27). Coiiquerilur Pominus per Davici,
(Joan. xv, 18-20)."Quid:crgO;fraires exsequefeiniiii fraires cliarissiini, de riobis sncefdoti.liiis ''q.uiluis
[f. quefeirtini] ? iNbiiheestis ineriibfa Clirisli qui lion 'giib.eriiaciihiiriEcclesiaj siise comiiiisit, etoperaet
venil minisirari, sed ministrUre, el dare animam 'siiatn cbhsilia suajrevelaviii qiioiiiaiiv havem siiaift ihaie
pro oiiibus suis? (Mallh. xx, 2S; Joan. x,Tl.) Betili giiberiiattHis,'nec iii tlie sefeiiilatis,Vnec \i\"dle pro-
qui petseculibtiempaliuntur prbpierjustiliarn. Gaudele cellaj discreli suinus. Alf cniih i vSacerdofes qtti
el exsiiiiaie quia Inerces. veslra copiosa esi in cceiis descendiini abaltitudiiie coiifempla.iionissu.se ad
(Maiiii v, 10, 12),;Norue igilrif detalibiis bmiiiiio tiitite, Idesi,'ad peiiciilaTiujiis"nvundilole.randn, po-
.(lilail Gregbriiis) 471 cbhliirbari, quia"qui post jsili in na'vibus,iiiesl, in Ecclesiis regeridis prdiriaii;
iiOs vixeiiiii deieriofa tempora videbuiiij ita ut in qui eiiiiiicufani regiihiiiisiassuiiiil popiilis D.eicoh-
coinparaiione sui. temporis , felices nos sestinieiil desceiidit, et"mare iiigrediiur, quia Ecciesia Dei :
ilies liabuisse.(65). Maxima 'cofo.na esf bonrini esse nuiltis' fluctibiis tribiilaiiohuiii; circuniyallatiif ; et
inibr Hinloe.Aiidiie qhid Domiiiiis ail ad Ezechie- qnaie desceiKinritsu\ip\n$\ij faciciites,^id esf, ait lioc
lein : Fiti iiominis, iitcrediili ei spbversores/sunl te-.rn 474 ul faciarit operalionem in aquis tnultis, id Cst
ciim, et Cuniscorpionibushabtlgs (Ezecli. n, 6). El .' in populis riiuiiis; unde Jbaiines : Aqtia mulim, po-,
Joh ait : Frqlcr fuidracoiiiitn et sopius struiliionum puli miii.i {Apoc, xvn, 15).'Operuri deheiit qiiia
(Jo/i.xxx, 29); eiPauliis:/n medio ntitiohispfavm et operaiii voeuHtur,juxia vilud : Uessis quideminiilta,
'peivefsm,in:er quosluceiis, sictit luminaria ihniundo operarii vero/pauci, (Mtitlh, ix, 37; Ltic. x, i2). Ope-
(Pliilip/ li, 16). Sed suul quaadam quai opbrlel rari deheht qnia iioiiiine increpationis vitia deii.eiil
icqiianiniiier tolerare, qusedaiii vero> qrise"oporlet a nienlihus liomiiium exstirpare, et grana virtiiliihi "
inaiisneie "coi-rigere, sicui Ecclesia aii iri psaiiho : _;emihare; operari debent in' aqnis_ ihullis, qnia
Shpia/dbrsuiiiitietim fubricaveruht peccatores (Psai. ._ retibus pfcecepibrum DOminiiioiinhes de proftindo
icxxvni, 5), in dorso quippe Oneraporlaniur. Supra hujus sajculi eripieiidopiscari,,uinie DOminnsPeno
dorsuiiimeum ftibricaverunl peccalores, qiiahdo cos- ,_ et Andreje : Faciam vos fieripiscaiorcs Iwminum
qhbs cbrrigere lion possuinus palienler pbiTainus. .(Jfai.'/i.'.iv,"1.9); et ui pnsjint et sciani sapieiiLcr
Egb Abel.esse noii suspicor qiii Cain Tionhabiieril. opefarj fevelavit eis DpiniriusScripiuias, aii ei.im :
Dorii, si sine malis liieriiil, perfecfi essenonpossuiil, Jpsi vidertint/opera Domini,I\\s\ viderniii in Scriplti- .
quiahiinvme prifgainrir; hoc est inalus bbno, quoti ris operri Doiiiini, quoihb.ioonihia creayil, qtiomodo
fbfhax auro; hiric diciluf : Elmdjor servieiIninori hoihiiies"reJimehdo recfeayii, ,et c;e|era inhumera-
,(Rbm.ii,, l'3j. Esau nunqiiaiii sefyivil Jacqb, iiisi p6r- hilia operaejus,vvidefunl eiiam mirabilia ejus, id^est,
- (64)-Ahibrosinsterv non Ambfosius in c.;l, a,i (65) Ita fereBefharJus in epist."25 a'd Iiugbncih
• - : • " '
Roiii. ; •', ;Rotoiii. afcliiep, "
231 JOAXNES ARCIllEPISC. ROTOMAG. •232
myiieria oeculla Dei,sieu; esl sacrninciilumDominici A^ deratam pajniicntiam iiegligen.la parii. De iinmo-
eorporis el baptismaiis,et c.vjlcra onniia suciamenta derata potj.ii.eulia iiicrepnt eos Dominus dicens :
quse docloribus Ecclesiaj suiii revelala, cicteris de IfitttiniimAliiguttl oaera gravia et importabilia , et humeris
populo abscondila. Quaj iiiirabilia suul in proliinilo, imponunl, dicjilo auletn nolunl ea movcre
qtiia vix oculis cordis perceptibilia. Audisi-is, navis fr-.i- (Malih. xxiu, 4), id est, iiiihiinuin eliam illorum
uvs charibsiini, qnonvodoDeus gubernnculum quajjubcnt nequeunl observare, propterea ailApn-
Sii.e cacerdotibus commisil, ei. qua iiiieniionc, sciii- slolus : Si prmoccupalus fuerit Iwmo in aliquo de-
cet ul operenlur in aquis inullis; audistis etiam licto (Gul. \i,l), etc. De iiiiuima aulem puiniienlia
quomodo cos insiruil, 45S dum cis seiisum ad iu- uos ail Augiisfinus : < Si aliquis peceaveilt iu Deum,
-teUigcndas Scripturas ajierit. Inlelligite ergo quo- cl Dei iu Dei iujuria benigni cl niisericordcs sumus,
nioiio gubeiTianl, quomotlo in commisso officio se olfeiisnni quasi injiiriam sit polestale ejus
habcflni. Peniiillit eos Doininus teuturi proccllis velle ei 4?© eJl!S n0"e hiipimo sbsqne congruenli
adversarii; el hoc est quod dicit, vel supponii : pajiu.eniiaj \indicta donamus, cum taiiieii quod iu
Dizit,ei stetit spirittts procellm,et exallali sitnt fluclus nobis comiftisbum est, nec saltem veibum coniu-
<jus. Dixit Domiiiiis, id esl, voluil, el stalim spiritus meliosum sine vindicia possumus, juxia conslilu-
procellm, id e.st, malignus spiritus qui oiniiem pro- lioiicm sancli.ruin Palium, secuiiduiii aiiciorilaieni
t.ellam in Ecclesia Dei commovet, stetil, id est, in- csiionicam vindiceiiiiis.'» Noliie ergo, fraires, esse
horruil coiitra rectores Ecclesini : et fluctus ejus, iii.liscreli, ne vobis diealur : Vos eslis cmci duccs
id esi, diabolicavlenlatioiies exaltalae sunt, id esf, cmcoruin, et ideo si cmcus cmcum ducal, noniie am-
bo in foveam cadunl ? (Malth, xv, 14.) Ul aiilem
nmlliplicaniur; lenial eninv rectores Ecclesia:, ttim gj discreiionein
per prosperilatem, lum pcr adversilaiein , tum jier haherelis, in clavifus Pefri vohis
suaiii, tum per subjeciorum. Reclores -autem quo- pnefiguiaium esi el insiiiuaium, cnin eniui Doininus
lhodo obsisLenl:Ascendunt usque ad ccelos,cl descen- dedilclaves regni cojlorum PeLro, iu Peiro omui-
•dunt usque ad abyssos , el animtt eorum in maiis bns v.jbis dedii. Claves regrii duse suiiu polesiaset
coniabescit; permulfam enim prosperilatcm ascen- diseretio, ut ligemus ei solvamus; sed dignus digne
dttiit usque ad cmlos, id esl, in iiiiniam superbiain ligaltir el excoinmurticaiur, qui sajpius admoneiur
exlolliiiiLui', el per muham advcrsilalcin descen- nee corrigitur, unde Dominus ail : Si neque te
diini uque (.(/ abyssos, id esi, usque ad desperaiio- neque Ecctesiam audicril , sit tibi sicut ethncus
iieiu depr,iiiiinliir; el aiinnu eorum in malis conla- el publicanus (Mallh. xvui, i7). Digue absolviiur
bescil, quia coiUurbnl i ub omiii bono delicil. Merce- qui tiigna sntisfuctioiie huniiliatui'. Aec solum snii-
tiarius enim et qui non esl pastoi; el cujns non sunl jeeiis in.liscicti esiis , sed ei in alienis; accijii.is
oves proprim videl lupum venientein, cl ditniliu ovcs eniiii alleiius paroeliiai.os, super quos iiou esl d;.l-.i
et fugit (Joan. x,12), noii pastor, sed mercena;i is vobis poteslas , et de quibus non esl vobis judic;.re,'
qiii noii pro amore iniiiuo oves Dominicas , sed tiiide Aposiolus : Tu quis es qtti judicus alienumscr-
piopLer 4'JS icmpornles mercedes pastil. >Mercc- vum ? siio dnmiito slal, aul cndil (Rom xiv, 4). Si
iiaiius csi qui locum pasioris itjnei, sed lncra ani- atiieni videris euiu erraulem, fac quod Moyses prcc-
iHaruui iioii quajril, lerrenis commodis inhial, lio- cipil : Si videris bovem fra.ris lut aul ovem errr.ii-
nore prtelalionis g.iii.lei (S. Grxc. Iwinil. 14 in tetu , non prceieiibis, sed reditces frairi luo (Dcut.
Evang.).i Lupus rapit, et dispergit oves (Joan.\,i"2) ^, xxii, 1); ticbes enini 473 parochianum alieniiiii
ciiui nlunii ad liiMiiiam Lrahii, alium in avaiiliaiu pnsloreiii suum devilaniein dti!ci;er adinonere , el
ncrendit [ms. ascendii], alium in siinerbiam crigii, paslori stto rcco/iciliare. Si po.estatem usurpaver-is
aliiim per iracuiidiniii dividil. Slare i'n peiiculo i,ou liinor esl ne inaledicfionem, quam Moyses dixil,
potest, quiaiion proplcr ows , sed propter lucruin incurras: Muledic.us qui tr_,ns\erl leriuinos proxnni
oviiius pr.eest, ct ideo trepidaiH ne hoc quod dili- sui (Dettt. xxvu, 17), el aiibi : Non assumes el
gitnr aiuiLiaiit. Litpus rapil cum uiiquis impoleiiies in iransferes lerminos / roximi tui quos fixeruitl priorcs
\ms. poienles], paupcres, vidtias, pupillos oppriuiit. possessione lua (Detil. xiv, li); hoc eiiim pr;u-
'Puslor fugil non muiaiido loeniii, sed SiiUralieuJo cipit Dioi.ysius papu (Diontjsius Epist. n, Setero
•solaiihin; lugit quia injusiiliam vidii el lacuii, el episc); cEcclesias singulas singnlis presbyte.is dedi-
ideo inquit David : Turbali sunl el nwli suul stctti iiius, et unicuitpie jns propiium siatiiimus, ila
ebrius, el oiitnis sapietv.iaeorum devoruta esi. Turbali videlicet, ut niillus nlierius paroclii_e lermiiios aul
stiiil quia ignoraiu (]uid facieiidiun sil, sicul qui in jus invadat , seJ-uiiiisqiiisque suis tenninis sit con-
lempebiaie peiiurbalur el conimoveliii', erga suo- tenttis. t Qtiare, fiatrcs ch.irissiini, tanta prajstini-
jecios panperes, 11011diviiibus obsibLendo,sed pau- ptio est tinienJa , qtionijin m;ilta mr.la in [/'. iridfj
p-res ir.crepaiiilo; et quia neque in prosperiiate oriunlur ; suscipiuulur cnim mulltlics excom.im-
iieqiie in advcrsiiaie ralioiiabiliier se agtniL, omnis nicaii per ignoruuii.iiu , fiunt et per hoc illiciia;
xapieniiu eorum devorala esl,ei adiiihilnta quia cu_.sa copulaiioues conjng.les : cum (him rapinm vel al-
•et intrucluosa. Sic nos describil Doniinus per P»al- lerius sponsam, vel prohibilam non possiuil improbi
mislam, nos aiitein qttid respondemus ad havc? Sie ,^ duc.ere urparothia sua , fiigiunl in uliam , et liiaiiu
ciiim ail Isaias: Sicul populus, stc sacerdos; sicut ser iJ exlraiiei sacerdo.is iliicite Le.ieJicunlur ; vos auieni
vus ,sicdomiiitts; sicut ancilla, sicdomiiia (Isa. xi.iv, pro iciTCiiolucro libeiiter cos rocipiiis, eiqu;oiT:is
2); et Mich-oasnil: Pcr.it sanclits de ierra,et reclusin quaJ veslra s;int, non qtus Jesu Christi (Pliiiip.
477 honiir.ibusnonest; omnes insanyuine iitsidiuntui; ii, 21). Mulli etiain susiiensi ei dcgraJati auv of-
mr fralrem siiunt veitiilur ad morlem (Slich. vn, 2): licio diubolicii in.t gatione ngerc olliciiuii d;vi-
iiii.,ei'ioi'cs sumus c_fcteri=hoiiiiinbiis, quia elpsii- iiuni praiaumuiit, eicontra- volunlalein Domini a
nms, et alios perire facimus. Ail eniin '.loyses iu vicariis cjus proliibiii hiinislrnre volunl. Qui hoe
Levilico : Si sacerdosgui esl unclus peccavenl, deiin- f.iciuiit Doniiiio reslstiint, et similes Chore, Datliati
guere fuciet popitltim, quis enimfacere penimesrit ei Abiroii , qiii. 4S0 sleteriinl conlra Moyscn cl
(iuoil suum corrocioiein faccre prospicii; propter- Aaron, el volebuiii per iiivaaioiiem prajessepopulo
en Domiinis , cuiii appropiuquassei Jerusalcm, cl Dei, qttos vivos lena iransglu-.ivit cum labeniacu-
viiieiis civitalein super eam fles_>el(Luc. xix,il), in- Jis suis ei substantia, desceinleruiii vivi in iiifernum
travit postea iu icmpluin, cl ejecil ementes et ven- (Num. x\i, 52). Graviter uleisc;tur Deus in eos
dentes (Ibid., -15),per ho.j oslendens esse maximnm qui resistunt vicario suq ; umie in veleri lego pec-
eaus.im desiruclionis civitatis; el quia stimus ruina catuirt illud morle puoicbanir , ail eiiiiii Moyses :
populi, ail nobis Duuainus per Zachariani : Super Qui aute.m sv.perbierttnolens obcdire sacerdoli "quieo
paslores tratus cst furor meus (Zach. x, 3). Duobus: lempore ministrat Domino, morialur homo ille (Deut.
modis esi sucerdos ruina"jjopuli : male vivendo, el xvn, 12). Iu Toleiano vero cdncilio excoinimuiicari
ludibcrcie rcgciulo. Iudiscreic regii, dum vel immo- prajcipiuutuv, ci Muolueiinl corrigi, c-isd.c da;i:uuii
AClAv-VETERA; 231?;
(Tol. v, c. S). De iiicnria vero et negligenlia officii. ; \ vivenliset volalile super tcrram sitb fiiina.r.cnto cceh.
vesiri mnllolies adinonui vos ut lectioni vacare- Cuni pasiores Ecclesitc prapfigurasset, suqncnli dic
lis, et quid facilis [f. facoie], quid pnedicare de- officioiTimsuoruin dcmonslravit [Hic. f. add, dcbi-
beiis addisceretis. In Aiireliano concilio de illis; tuiiij, crcavit eiiim pisces et a\es de aqnis; per
dicitur : i Sacerdolcs qni noii sajiiunl adimplere aqnas bapiismus initihgiuir; pisces elaves, dtio ge-
miiiisterium siiiim, nec discere jtixta praicepta suo- nera fidclium baptisinaie regeneraloriim dcsignau-
rtim episcoporum pro viribus sulnginil, vel con- tur; alii eniin sunl amanles sajculnria, el lnia hujiis
leinplores caiionum exisltmt, ab oflicio propr o sub- mniKli iiiucra sectantes, qui pisees dicunliir, du
moveudi sunl, quousque emeudaia liavc pleuiler quibus David : Volucres cceliet f.iscesmaris,qui per-
iiabeanl ; » iguoranlia enim Scripliuarum crranL et ambulanl semilas maiis (Psal. vnl, 8). Mare est
enufc populumDei Inciunl, elmnlediclioiieni, quani mun.Ius, sciiui» inaiis snnt lati iiin.ia Imj) s
dixit Moyses, incuriuiil", ait eiiim: Malediclus qui iniirtdi; al.i suut volucrcs, id e,l, ad ccelesiia volnn-
errare facit cmcumin tliitcre (Deul. xxvn ,18). De di- les peniiis \iriiiuiiu. De ulroquc gei.ere hominiim
niiinuioneeiiam tiLulorumveslrorum ssepius prajcepi inveniunuir in sacramentis baptismaiis regenernii,
nc aliqnis niinuerel vcl niinui peniiiliercl; super hii- unde pisces el aves sunl de nquis crenli. Yobis,
jnsmodi culpa lalis iuveiiitur hi canoiiibus seiiteiilia : fralres, regcncraiionis oflicium coinmissuiii est, vos
4gl t Quicuiiqiie presbyler de jure liiuli sui quo- filios Deo generaiis- In hac generaiione Spirifus
hbet modo aurmn, argentum, gemmas, vestos, sanclus Paier esl, ei aqua mater; 434 ulllio a' 1
vel aliqua alia niobiiin ad ornanienta divina daia MicodemoDominus : Ntsiquis renalus (tteiit ex aqua
in perpeuniiu nlienare lentaveril, alienator et ven- JJ j el Spirilu Sanclo, non potcst inlroire itt regnum Dei
diior lionoris soi amissione mulctelur. » Quid dice- {Joatt. iii, 5). Priina geiieralio cx cani .li patre
rem vohis per singula : in mullis oportet vos vigilare, carnnles lacii, sec.uida ex Spiriiu spirilalcs rcddii,
quin eslis oeulusEcclesiaj : aiiiiioiiere popiilnm Dei iinde ait INicodcmo: Quod natum cst cx carne caro
ul a viiiis abslmennt, publice peecaioies urguere, esl: qttod naium esl ex spiritu spiritus est (Ibid. G),
ad pocniicmiain invilaie, poeiiitenleih in spiritu id cbt, e\ carne carnales, el ex spirilu fiuni spin-
icnitatis tractare, omnes elinm qni, nou coiifirmaii, luales. Sictil nascuiilur carii-tliici' iioihines ui in-
til ad conlirmaiioiiciii vciiiani siibnioiiere, quia ireni in miindnin, sic iiaseunliir spiritnalilcr ul in-
nliter non siint jieiiecti ndhiic; linplisiuiis eiiim da- irent in cocliiin; uiide ait: quia aliter non polcsl
ius est nd reniissionciii peccniorum, 111populos imi- imroire in regnuinDei.\os auieni esfis mii.i-.iri liujus
mis, ad d.uioneiii vuliituiii. Deus auLem, cujns vicaril irtlroitns, \os facitis lilios diaboli filios Def. Ecce
cstis, qui dctlil \ohis judicium quod facerelis in poi la coeli vobis iradita est, otim aqun baptismatis
nniiidi! confiriiiari in ccelis, ipse \os regal et eonlir- vohis commissa esl; sed cavete ne silis siniiles
niet in ollicio coiiiiiiisso, ul grogem conimissuin vel aquaj bapiisnialis; aqua abltiit peccaln, ct posieu
siibdiiuiii ollerre possiii= venieiili Chrislo. Qui viut tlcscciuhi in loca feiitla. Pravus snccrdos siinililer
ct icgnat per o.nnia, etc. lioniiiies per ollicium sahat, pcr pravit.uciii incruit
SERMO VI. ut in iiiltjiTiuinconiini.
Prajierea \o!iis, linlres, tfavcs regtii cocloriim
m; SACEIIIIOTI;. (radil.u biml; vobis eiiim dicilur, iliim uposlohs
Fccil Deits dtio twgitn lumitiaria, lnminare majus P Q dici.ui' : Quivcun;ue ligiivcritis super leiram eritiit
ul pracsset diei, lumivare miniis nt prmessetnocli, tigala el in toeio, cl qum solicritis super lerram eruiil
el slelias, el posuit eas in firmamenlo cceliut incerenl scluta ct tit cwlo {Maith. x\in, 18). Duai siini claveb,
sttper terram el ptmesseiil diei ac nocti, el dividerent allern claudeiidi, allera apeiiendi; polealas enini
tucein el lenebras. Dixil etiam Doiiiiiius: Producant ligandi csi una clavis, cl aliera poiestas solvcndi.
aqum 4S<i rcpliie animm vivenlis el votatile svper Una pocniiciiiiluis aperii, aliera obsiinafis adiiuiii
terram sub firmamento cmii (Gen. i, 16-20). Sic vo- toilil. Sed liniciiduin esi ne vos (jui 4@5 jaiulores
luit Dens, fralrcs charibsinii, facere crealnras niiindi, eslis coeli, cum alios iniromiseriiis, \os ipsi intrure
iil Inilio crcaloris aliquid nobis signiliccl myslcrii. non possitis; non esl olliciiiiu cx ineriio, nec incriitiiii
Yirieanms quid in Iiiifthiaribus, quid in dic cl nocK?, ex olficio. Mulli iiur.ini qui non habenl clavcs, el
qnid in lirniamento, quid in lerrn nobis pr.efignra- nuilii haiiciu cluvcs qni HOH iiilraiii. Proh clolor!
tiim esi, et imiiemnr bi qniil in eis nobis imilnhduni oves inlraiii, ctpaslores cjic.uiiiiir. Doihiiius aiiicni
est; ad nos oiiim. frnlres, pcrlinel h;oc ligurn, qtiia CIIIII veudcntcs el eiiieines ejec.sset de tcmplo, neces--
uos biimiis illa fiiTiiaiiieiili lumiiiaria. Quid firnia- seruiiLad etiin cajci ei clandi, el sahavit eos (Maiih.
mcv.im, nisi Scripfnrn snper qimin lirmata csl XM). Qnia indignos saccrdolcs de domo sun cjecii,
Fcclesi:.? Quid Itiniinnrin fiiTiiaiiieiili, nisi paslores cajrosvero in scienlia eidanrios in opcr.uione, hi
Eeclesia1 qui eam illuniinnnl evponenilo nliis? Ctim esl, pecealorcspleiosqiie Dui lcgis ignarosiiccefcii-
Evnngeliuni cxponifis, qnid ahud laciiib, nisi fir- les pei pajiiiiciiiiam ni le:nplo rccipn ei sanal, diim
mameiitiim cceli, id est, Scriplui-ini dilnciriiuis? plciTimque laic. s simplicis iiitena iii&piralionc
L-iduo sunl liuniiiarii, id esl, majus ei iiiinus, vide- -. conveiiil, et sapienies liheraios excajcnri pcnnillii.
iiccl snpieniiores cl niinns supienies; dics ilcrum j El cutii debcrcni esseociili colunib_.runi, elliciiinliir
Eignifieaui sapienies, el nox iiisipienies. Pncest oculi corvoruih. Dicit Chivslu&Ecolesiajm Ciiiticis :
mnjns Iumeii diei, quin snpieiviores (iociores iv>a<>is Oculi lui coliimbarum (tant. jv, 1). Qni suiiL ociili
capaeos inslruimt. Qnid Angusiiiius, nisi sol in Ecclesuvj, nisi paslores? Oculi suni qui providcre
Ecclesia? quibns loqnittir, nisi sajiieniilius? Vos nu- iiiferiorilnis debenl, coliiinbse tomparaiiiiir, quia
lem, STcerdoles miiuis scienles, miiins Itimen esiis, s uipliies (ii iiiiioceiHes dcbent esse. Hi snnt ilh de
vos pr.ooslis nocli, quia laieis ptee_-lis qni ignnri qi.iinis dielum esl : Quisunl isti qni ttt nubes volanl,
SMIIIScriplnrse. el in lencbris ignoranlioe vcrsanlii-, ei quasi cuiumbm ad jeiicsiras stias? (Isa. LV, 8.)
s--ri quodcimque himen estis, luincn cslis lainen. Vos emni nnbes esiis, qni alios complnere clcheiis;
Vos eslis lux mundi (ila.lh. v, 1-1); tosin medio na~ vos volure debetis ad rojlestia, ut VMUIostendulis
t ouis pravm 483 et pcversm lucealis quasi lumina- cxeniplo quam pravtlicniis verbo; et in
•ia (Philip. n, 15). Cajteri clerici qui pr.vlaiiones alio biiis, quasi columhaj spcculan, ne quamvisacc;'"
sopcr populum Dei noii linbe.nl stelkj dicunuir, qui piter veuiut, debeiis. Feiiesirue vero sunt4SS Scnptiiraj
qiiamvis non possint doctrina, tnmen el opere lucent per quas Deum vidctis, per quus ovibus providetii.
-snper lerram, id est, super Ecclesinm. Luminaria Vos esiis lux, et oculus, et s.il. Lux, ui luceaiis,
dividunl lucem ac tenebras, quia capacilaiem sin- unde : Lttceat tttx vestra coram Iwminibus (Malttt,.
jjulorum pncdicalores discernuni, ul carni.libus hii- v, 16). Oculus, uL providealis, unde ad Ezechieleni
milia, spiriliinlibus profmida prajdicenl. Scquilur : cicniin esi : Speculaioiem dedi te domui Israel
Oiarffettam Deus : Producant aqum rcpiilt anintm (Ezeclt. m, 17). Sal, Ul condialis prajdicalioneni-
PATROI.. CXLYII.
235 JOANNESARCIIIEPISC. KOTOMAG. 236
vesfratn, ut vermes peccatorunv exsliiiguaiis. Hajc;A seryaiis, quia si nonestis lux, cum periculo eorpus
tfia vobis necessaria surit, lux bonte operationis, ; Domini traclatis, et. oflicio veslro indigni eslis. Si
oculus boiise'discreiioiiis,- salfirajriicatibnis et cor- oculo discrelionis caretis, tunc cmcus cmcum ducet,
reptionis. De illis qui bene prajdicanf et liiale faciunt et atnboin foveamcadent (Matth. xv, l&). Si salem
Vil Dominus: Qum dicunt faciie; sed lamen opera prajdicalionis non hahetis, tunc jejumis jjQpulus
eorum nOlitefgcere;dicuntenimel non faeiunt (Matih. Domirii eril etdeficiel in via, quod valde Vobisperi-
xxiii. 5), isti sunl eleninilux. Sunialii qui oeulo culosrim esl, cum Dominus (licat: Nolq eosdimiUere
discietioftis carerit, qriiuon discernftni peccala et jejunos ne deficianl in via (ibid,,,v. 32). COrtsiderhle
pajiiiteiiiias, qui ligatione, qui abstJltiiiOne digni ergo oiius veslrum, clamaf vobis proplieta Osee :
Iiabeaiitur,vde quibus Doniinus per Ezecliielem: Audite hoc, sacerdoles, el tillendite, doinus Israet,
Sacerdoles niei contempsertinllegemmeam, et pollue- quiavobis judicium est (Ose. v, 1)_;et unde judicium
runi sancluaria mea; inter sanctiim el profanum non exspeclent, siipponii: Quoniatii lagueus facti esiis
habuerunl distanliam, et inier pollulum et mundum Sion, el rete expansum (ibid.); quasi dicerel: Vos
: tion intellexeruftl (Eiech. xxii, ,26). Sunt itcrum alii qui alios expedire debeiis, hialo exemplo yesiro
qtii nesiciunipraedicare, de qiiibus dictum est: Canes alios iliaqrieafis, Pensale Igilurquid estis? yideiis
mtiti nonvglen1.es,vel nesciehtes latrare, (Isa. LVI, ad quod rniiiisterium iu donio Dei ordinaii estis.
: 10). Sivoctilumdiscreiionis;non habet, indigne so.lvit- : Vobisiradidit.Deuspecuniam sriam duiii redeat, °di-
et ligat. Si rion estsal, canis est circa gregem Do-= ceas : Negoliainini dum venio {Luc. xlx , i3)V-Deu's
mini, sed iujjum latralu praedicalionis hon fugat. Si autem qiii dixil: EgOsumpaslofbonus (Joan. x, 11),
487 noH est lux, alios iiitrodhcil, sed non intrat. B pastOres suos el greges suos conservel, utVeosin coe-
Hajc ergb ita, ffatres, vobis siinul iiecessaria sunt; lestem Jerusaleih.ubi pax, et gaudium, etvita, per-
si ununl eorum deesf, gregem Doiftini periculose ducat. Qui yivit et reg!ial,-«(c..

DE EXPOSITIONE BAPTIS5IATIS ET EUCHARISTIJE.

..; Ex eqdem ms, codice Bigbtiano.) 4SS> Sciendum dosiiiundtis, et caslus etpius esf, in hoc facit eu-
:esl denique quod Augustinus, Ambrosius, Grego- cbarisliam ut per vitam bonam et orationes suas
rius, Isidorus, tlilarius, Maximianus, InriOcenlius, prosit in salutem ipsam euchafisiiahi coiificienii et
Gelasiusfirmiler creduineirdiuiiiiunt quod bajjtisma, acclpienti,.qu_eper se plena et perfecla est, id-egt,
et eueharistia, et chrisma nec pei- bonos sacerdoles ex Deo omnipotentfe; id est, ef verbis, ei fidesacer-
aiigentiif, liec pef • maJosilJJnuuhtuf. Beatus yero, dotis; el fide aslanliunv corpus et: sanguis Domitii
-Hiefonyiiiussacerdotes ad sariciaiti el ftinndam vi- nostri Jesu Christi est; sacrahienlum enini DOmiui-
tanv pioyocans, eadem fule, licet aliis verbis, ul qui- ctim -per.sc sartcliim et verumest solenmibusverbis
biisdam videlur, in Exposiiione cliiodeciinpropheia- et fide, sicut dictum esl. Sed sl sacerdos bonis opeii-
riiHi dicit quod viia eiicharisiiaift ei non yerba fa- bus exsequitur quod credit et traetai, facit euchari-
chinl; .quod: cum niaxitha concordia eselerorum stiam sibi et accipieniibus prodesse in salutem. Ac-
sariciouim Palnini accipientluni el pie resolvendum cedit enim verbtim divinum, et facit sacrainentum
;cst. Deus ehirii omnipoiens pervfideni ef solemiiia, V(AUGUST., ttact 80 in Joaiu), facit (inquam);idest.
verba sacerdolis, licel pecCatof sit, substaiiliam pa- obtinet apud Deum Vila bona; vila conficientium ut
niset vini yerlil. in iv.erainsiibstnntianv carnis et eis aCcipieniibusprosit.
sanguinis Domini npstri Jesu Christi. Sed si sacer-

;;-Vi;..^:;v;:AIJpM
:
\ S¥NODA=.tES :
COfSTITUTIONES;'
;Per;;peverendutti in Ghrislo Patrerb, et D. domitmm Ludovicum de Canossa, Dei et san-
c.tae sedis apostolicee gratia Bajocensemi episcopum,' editge et publicatfe in ejus synddo
aestivali Bajoeis solemniter celeJvrata ianno Domtni millesimo qiiiiigentesimo decimo
octavo, die 13 metiisis Apriiispdst Pascha,= : ;_

Qttai antio Domini mitlcsiirio .qiiiiigehleshnodecinlo (S resvarreudalores, seu aflirmalores terrarum maxime
:/qtiinto,meiisis veroAprilis tiie tieciititiseptima,per Jaicis spectantittin aut ipsorurii in suis domihiis et
bonceinemoriceprmdecessoremnoslfdm immedialnm curiis sajcularibus procuralores existant, seu re-
in wslivathsynodo promulgata fuerunt siatula le- iceplores, et nvaximebeneficiati, el qtti habent curanv
noiis sequenlis. • animaruni. Quibus prajcipimus residenliam facere
. I. Prsedecessorum noslrorum vesligiis inhajrendo in locis suorum beneficiorumiUlinfra dicelur. Nec
; staluimiis el ofdinainusi qtiaLenrisviri ecclesiasiici indicis aut subsidiis regis rotulos dictando, scri-
liosirse Bajoceiisis dioecesis, srib pcena emendaj ar- bendo f:feceptas. faeiendo, seusalias qriovis niodo se
.bilrariajfcuni habitibus deeenlibus , nimia Iongilu- , intfomittere audeant, V
dine vel breviludiiie min|me nolaiis, sed honestis el III. ltem, quod iiiulieres, de quibns aliqua possit
suo sialui congruis et deceiuibus, tanv in ecclesiis oriri suspicio:, cum scandaloin suis niansionibus
quam exlra, uti Iiabeant, debita lOnsura niuniti, non leiieant, hec filios forsan ex illicito coitu pro-
eomam ftullateiius niitrientes, sed auribus pateini- creatOs ih ecclesiis vel offlciisdivinis sibv ministrare
bus incedant. V perniitlaiU.
,lI.;ltem:quod sseCrilaribushegotiis contra stalum ; IV. liisuper Caveant sub poana arhi^traria ne quo-
ecelesiasticuin nulloinodo se immiscearit.; nec: quo- vis modo insoleniiam aut lumhlliim, seu seandalum
Vis 2 modd mercanlias publice faciartl causa lucri facere audeant in sefviiiis deftincloniin; nec ad illa
emeftdo vel vendendo, nec conductdres seu locato- se iiigerant, aul coinpareant causa celebrandi missas
237 ACTA VETERA. -^- APPENB. 258
peciiliares, nisi a parenlibus, amleis, aut-exseculori- A resideant, nlsi causa legilima'pxisiente, cuni eistSBio
bus dictorrimdefuiietofum specialiter, vocati fueriiit per inos seuVyicaiTOS nos.lros (Juxeriiiius dispensanr:
et invitaii. dum, et = maxime residehtesin; noslra dioecesi Ba-
:
VV. Ilem, qriodpiieOs in ecclesiis ofriciartdonullair .Jtjfeensli :-.';' --:•,'." :.,/-//:-..///.^;'/.::_.. -, ,::,:/
tenus depofteiif, sed capuiia honesfa habeant, :habi- .'gv-XlL Ulteriiis injurigimus-ad: poeiiam emehdie
libiis dissolutis in colore el faciione periitus relictis, V : ai'biir;iriae (iiiinibtis :etrsinguiis presbytefis nosliVTJ:
tabernasqiie, fiisi causa neCessitatis tanqtinm viato- Bajocensis dioecesisne adaltare pioiijissa-celebraooa:
res, inlrnre non audeanl ad coiiiessaliones ef ebrie- accedere prasumanf, lVisimissaiii prajvideaiit, ei
tates seciandas; miltere lameii poterunt pro sua haheaiil Oirihiasibi necessaria piomissa peragenda;
neeessila.e ad polum in eistlem tabernis quajren- tiipote panem, viiium, librum, calicem , oinameiiia
dum. ccclesiastica, ignem et cleiicuiu ad respoiidenduui
VI. Iiiliihenles ulteriiis Ecclesiarnm Iinjiis diajce- cideni missaiii celehrniiii.
sis rectoribus et eorum vicnriis ne in dumibus XIII. Dcnium ct finaliler pnccipimus, slatuimus
presbyiernliljiis 3 labcmas teneaiit, seu lencri I'a- cl ii.jiiiigi.nus omiiibns cl singulis decanis noslris
ciaiit, atit perinittanl quovis modo, ncc viros eccle- ruialihiis, ul cum oiuni tliligeniia ad relevamen sub-
siaslicos sibi ignotos ad sacnuii saccrdoiale offidiim ditoruih iiostiorum iiiforinaiioues super deliclis et
cxscqiic.Tdinn in suis Ecclesiis admiitnni ahsqiie excessibus qiioruiiicuiiqne absque jjrotelatiohe et
nostra et ofliciaiioruiii noslroruin lieeiitia speeiali, excusasione quacunque facianl el leleranl,et inan-
etiamsi religiosi fueriiii, nisi a suis prajlatis liltoras daia noslra nbsque mor-aexsequartlur el exsequi pro-
hahuerint obedienliaj, et quomodo suut missi a suis gj cujeut, aique officiariis uoslris repoiienl exseculala
prajlaiis. el relataia sub pajna pecuniaria cl ementla arbi-
VII. Iiem, quod casus ad HOS rcservalos scire iraria proquolibei defeclu (quod absit!) in prajmissis
sLudeani, ne suos parochianos ab cisdein casihus per eos fncicndo; quod si in prajnussis iiegligeiites
absolvendo decipianl; nianipulumque cuialorum et remissi conipeiii fneiiiit, voliinius eos pojna gra-
una cuin nosiris prajscntibus siatulis synodalijins \ion puiiiti etcorrigi, aliis stalulis el ordinalioni-
propriis et non accommodaiis seciini hnbere cureul bus sviiodalibus, dtiduni a prajduccssoribus m Slris
inffa iesiiim Pentecosies Domini proxime venienlis; cdiiis in suo robore duraluris, quav prtescnliuin pcr
et ad Kalendas nostras singulis amiis celehraudas, teiinrein lcuovainus , el vires olilinere voiumus.
nechoii regesta excoHimuiiieaiorum suariim puro- lpsa eaoem siaiuia rciiovanles diiximus decla-
chiarum ei leslaineiilor.um coram eis passaloruih randa, ei nonnulia alia eisdeiu decrevinius super-
quaj fncere lenenlur , juxta statuia synodalia, inm addenda. fit primo:
a nobis qiinm a pr.eriecossoriljus nosiiis edifa, pro- XIV. Ciicn niniiain longiLudinem \el brevilalein
motori nostro exliibc.uii, ac in synodis et Kalendis vesliuiii viioruin ecclesiaslicorum, dedaramus ut
nosiris cum haliiiiljiis et supeiliciis lionesiis, c.es,- infrn fesluiii Omiiiuiii Sancioruin proxime vcniuruin
sante legitimo impediiiienlo persoiialiter compa- niiiicaj Iongioies coiTinnlcin ad lalos usque et nou
reani, ulua protrnlianiui', breviores vero ulira nicdiam 0
VlH. Item, quod divina servilia c! sucramenia tihinni se e.vteiidani, quotidieque capuiium seu
eeclesiaslica ciiin debilis Iionorc, gravitaie ei reve- dontino paniii nigri aut coineiam tlefeiaiil. El pileo
reiitia, suis jinrochianis mihislreiii, tiaiidesiiiiisqiie /1 / alquc conieln prajcipue in ecclesia olliciando de-N
sponsaiibns HOIIinteisiiit. Ei casu subilo seu for- pos.lis, uiauiur a ctetero caputio vulgariier (K«
luilo oecisos ei deeedenles tibsque nosira sen praj- domiiw) el nliis insigniis clciicalibus in el ad pce-
tliclorniii noslrorum olliciarioruin liceiilia iiiliumare jiani einendaj arbiiraria;.
liou piajsuniaiil. XV. .Statneiiles insnper ut nulliis clericus noslrse
IX. liem, qnod vasa el ornuiienia ecclcsiasticn, U.ijoeensis diajcesis fuliiris leniporibiis ad saciuin
ctillui et serritio divino deservieiitia et depuiata , sub.iiaconalus et snpeiioics ordines in vim liluli per .
lunnda et nitida coiiserveniur, nullis maculis aul pnienies et amicos qiioquomodo assiguati recipia-
sordibus polluta. lur-seu jironioveiTjiermiiiatur, nisi ])iius assignaior
4 X. Projterea quia viiium fnlsilaiis his diebus liiuli el clericns cui assiguabiiur personaliler corain
mttliipiiciler (unde proh dolor!) inolevii; liam qui- lioslris oflicialibus in judicio comparueriiil el eo-
dem falsis iio.niiiiihus uuncupaiiles obligaioiia in- run) jnrniiienfis mediaiiiibiis respective asseruerinl,
struniciila, ei quillaloria , nienioiaiia et maiitlata vidcliccl assiguator lituli se iiniiualiiii solvere inieii-
contra alios itiipefrani, ti pnssare fnciiml Irniidu- dere realitor ot de facto absque iraude eidem clerico
.-.Jenlcr ui alios sibi oblig.uos leneanl, oi eos qiiibus et soluluiuni csse summam suflicieiitem, ad quamse
suiii oluioxii cludani, el absoluioiia sua disquisiiis obligabit. Dicius vero clcricus hujusmodi summam
mediis fall.iciicr cxloiqueri possinlet valeani, quan- sibi nssignaiain cuni eflectu exigeie, et iiullomodo
clotjtie alii falsis eL adtilleiinis ulnnliir sigillis de alicnnrc seu remiitere nisi lorsan coniigcriieumdem
facio exconiniiiiiicaiido et propcmoduin nbsolvendo clei-ciiift de beneficio siifficieiitis valoris provideri,
proximos suos, ef seipsos decipiendo : alii vero di- n, quod sibi iioii liccat etiam casu adveiiiente, nisi.de
versos aliosiiiodos excogilaiiifalsiiatis, ei, quaiituiii licei.ilia el peiniissu iiosiiis, el iii absenlia iioslra
iu eis est, ad daiftiiatuin perducuui-' eilecluin : iios jiitlicialiler cofaiiioliicialihus noslfis., uipfaemiliiluf.
proihde Imic pesiiietiii moilio, qUantum possuiuus, Titulaiis auleni el lilulaiidus se iiuUaiu pactionehi
obviare cupientes, siatuiiiius ut iirilius:~ecclesiasti- Sinioiiiacaiii, aul alias iiliciiairi coiiveiitiohem iii .
piis vei sajcriiaris,ciijiiscii!iqije coiidilioiiisauistaliis, jjraihiissis fccisse atil factiiros esse. Prajcipientes
jiiijjoslefuiii liujusiiiodi falsilaiis vitia; aut alia tjuaj' hihiiohihuis de el super assighaiiOiiedicii iiiuii et
eunque comiiiitiere rruu.juleui~ei'Suiddlose aiiderit , aiiislftqiliri soJitis per decaiios'jipsiros debiiaiiifieri
vel prassiimat, seu opein-,, coi.siliuhv vel favqrem iiiiormaiiQiieiu. Pfoqualideliier refereuda reporuiv
scienter comiiiiltentibus impartiri; 'quod si secns : buiit ia tilulaiidis -sumiijanv taiilum vigiftli quihque
deinceps alieniatiihi fuerit a qriolibelvei prajsunv- solidoruih Turoiiensiuui ohvnibus inclusis. Aliter et
ptriii), deceriiimus lftalefactores coftstitulo de prse- alias litijusftiodi lituluni .miiius quam J debite assi-
iuissis gravi pceria punjri, iiijiingehies decanis et giiafhii! yiribus.earere decefiiiinus. =
presbyieiisiioliis siibditis ul riobis yei olhcialibus ; XrVI.Et quia jure caveiur: Ama scienlias Scriptu-
seirjjfoiiioioriiiiis lioslris, quahv cilius fieri poieril, rgrutn , el carnis vilia pontimgbis ( HIEKON. epitli ad
notiticeni .quijlqiiid" sciveiint de jjrajniissis; ' aiias Rusticummonacli,/defotmaviv.),\deo omnibus,: in
jiceiiiisiinili et graviori eosdein -.puiiiei.iiiis. quahtuiii in ildbis est, proviicleri"cupieii.ies•
Xi. PftOcipiihus iiisiiper omiiiijifsVet sirigulis cn- mussvhgtiiis clerieis, prsecipue ciiratis ei injuiigi^ vicaiiig
ralis prffidlcjisviosiraj Bajoeensis."dicecesi.siit supra iivecclesiis iHihistfantihuSjTltsaepe vaceiilliftefiSi,
locuin dictofuin suoiuiii benefieiorum persoiialiter ei silji ehiant iractaium nuucujiaiuin Fillon, ei Mti^
259 JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. 240
iiipulum curatotiim, necnon prseeepta synodalia a Ji ralis diceCesis Bajoeensis ut iiv eoriinv hencficiis
prajdecessoribiis wostris edita infra drios nvenses persbnalem et conliiiuanl faeianl residenliaiii iiifra
proxime futuros. El in illis se instruarii sub pcena tres nienses prQximos, compuia.ndo (amen qitond
cxcomniuiiicnlionis. dispensalos nd lempus super noii residenliam a die.
XVII. Slatuimus prajierea ne clcrici in sacris lcrmiiii eoriun dispensationis, alioquin contrn non
consliluti publice ludant, vcslesque deponant; nec residentcs dicto lcnipore elnpso procedeiur via juris,
luiis prohibilis inlcrsinl, imo, quanlum poicrunt, tnm per siiblrnciionem eorum frucliium quam per
laicos ab omni scelere retrahant. Joculaloribus et piivniionem heiieficiorum , si opns sit.
liislrionibus non intcndanl, omnino a choreis se XXI. Item, inhibeinr omnibus el singulis cur.itis
reddanl alienos. Si quis autem snper his se culpa- clieiaediocccsis"el eoruni v.cariis ne aliquos presby-
bilem exhibiierit, ab officio suspendetur, poena vero leros in aliena dioeeesi eliam in curia llomana pro-
alia arbilraria condemiiabilivr. inolos permittaftt in suisparochiis divina celebrare
XVIII. Nostris eliam tlecanis ruralihus ad pcenam officia nisi super hoc peiTiiissionem celebrandi nb
pr.ivationis sui officii inliibemus ne [f. conscii] faci- eodein domino episcopo anl ejus officiaiiis oblinuc-
nofosum homiiiem ciijiiscnnque grailus, sialus aul rinl, et de ea liileralorie docueriiit sub pojna
fonditionis exislal, maxime publicum ct nolorium eme;icl;fiafbiirariaj.
iri suo peccato fovere aul rccelare andeant; sed facla XXII. Ilem, injiingiluromnilius etsingulis decanis
priiis inquisitionc prseparatoria- mm cilo revclnre ruralibtis dictai ciiceccsisul,moneaiil oniiies ei singu-
curenl,uisecundum casuumexigeiitiam delinquenles ios palronos beneficiorum curaiorum , lam cccle-
coerceantur; alioquin, si in hoc remissi et culpa- D ] sinslicos qiiarivlnicos, eorum ('iecnilaluum, quod de
biles rcperti fuerinl, ullra sui officii privationem
' csetero, duiii jirajsentabunl eitlem domino episcopo
acriter puuiehlur; quod hcne adverlant. aliquem seu aliquos ad bcneficia ad eonun g- praj-
XIX. E>; decretis sanctorum Patrum iioslrorum sentalioneiii spccinniem, miLiani oornm prasenla-
niaiiifestatuf quod plncere Deo sine fidc non possu- liiin personnliier ad pelendum litteram collationis
mus. Et quin ad nostras dcvenit aures qnamplurimos seu iiisiitulionis, quia de caitero nullus per procu-
noslraj Bajocensis dioecesis pariun i» fide catholica raiorem obiinebil collationem benelieii curaii.
Q. imbulos esse, ciipientes saluhriler provhlere, XXIII. Ilcm, injungilurcisdem cuialis ulhabeant
unde staluiniiis' nl dc caicro singuli curali seu' diligenier obscrvare slaLuia synodalia lam per
corum vicarii, rliebus Domiiiicisin pronr.o iuissarum cunidcm (lominum episcopum qiiam suos prajdeces-
parocliialium alta el intelligibili voce profcrre sores pridem edila et promulgala; et ul quilibet
habeant, et distincte dicere oralioiiem Doiiiinicam, corum apud se habeat iibeilum iiuiicupalurn Fillon,
Patcr nostei; ct uldimque Credo, ut sic ignari, \el Speculum curatorum, et eLiam aliuni librum
rudes, ei imhecilles addiscere et reiinere valeant, ei nuper auclorilaie ejusdem doiwini impressum, in-
explicite sallem credere non erubescant. lilularium : L'lnslruction des cures, eosque libellos iu
XX. Ex auciorilate ct decreto rcvcrenili in Chrislo Kalendis exhibeantj promolori ejiisdem domiiii ept-
Patris el domini doinini Unjoccnsis episcopi, injnn- scopi sub pajii3 eitiendx arbiiraiiai. /
gilur el dislricle prajcipilur oiuuibus el singulis cu-

STATUTA SYNOBI' ^STIVALIS BltECESIS EBROTGEMIS


Pr6~ anno Ddmini 1576, per. R. P. Glaudium ©E SATOTESejtisdem episcopum.

llluitrissimopriiicipi cardinnli A. BORIIOMO ar- l incolv.milatem,et a negoliis reipublicmaiiquam dimis-


C
chicpiscopoBolomagcnsi. iioncm concedi.
Ex nostra ditecesi octaca Kalendas Jttitii 1576.
Magna in cxspectalione sumits, illuslrissime prin- De iiiimero vestromtn siiffraganeoruin Itumilli-
ceps, vesirm provincialis synodi, qum temporis ini- mus veslrm amplitudtnis oralor, Claudius
quitale colltmsam \Q in noslris Ecciesiis pieiatem ac episcopusEbroicensis.
disciplinam ecclesiaslicam instauiel, el contra effre-
iiatam hmrelicorum iibertalcm, nos stiilein summa TITUU CAPITULORUJI.
fidei atque anitnorum consensione munial. lnierea J! Ds provisione beneficiatortimel maxime curaio-
cuin instarel dies syuodi dimcesanm, quam primam rttm.
stttnus habiatri, nec niliil egisse videremur, staiula De residenlia Curalorum.
qumdam conlexuiinits, qttce nostris Ecclesiis pnia- De rita et lioneslate curctorum et aiiorum ecclesiasti-
vnnits esse necessaria, vel sallcm profnlura, si lutn corum.
iibenler a nostris Itonitnibtisdemandanlw exsecnlicni De officw ciiriitorutn cl vicariorttni.
qitum (ueruttt a nobis scripla. Sed cum probe inlclli- De officitipopuii.
geremus hoc posttcmum in vestra post Dcum cuclo- De seKlenliaexcominunicatioius fcrenda.
fttale posilum , non tn nosira, curavimus, anlequam De schotis el earttm tnagislris.
clcro propoiterentui; ad ainplitudinem veslram de- De coticioiHttoribits.
portari, ul lanlum ea venianl in lucem qiuv veslra De procisione st re\ormationeBreviafwrum el alioru.n
arcltiepiscopalis-cnsitra el avclorilas coiifirmariiit, _,*•
'
librorum ccclaiasticorum pro dtmcesi Ebroicensi.
ne iiltus rclittqttalur caiumniandi lcijis. Sunl sane Dc dccanis ruralibtn.
panlo prolixiora, sed lattlo scquenlur postea brevioru. Privilegium Urbavi papm, quod ephcopus Ebroicen-
Nec nos dccnil initio sine documentis mandata el sla- sis possil compellercsubdilos suos ad ordines el re-
atta edere,ne oideremur noslros politts cogerc quain sidentiam.
docere el ducere; graviora et efficaciora proeinrjalis Lillerm Cregorii papm X super eodem.
sijiwdus limttbit, cui vocaitdm acfelkiter perficiendm, CiAUDicsde Saintes, Dei ei sanciai sedis aposio-
prccot; satvatorc nostro Jesu Chrislo, vestrm oielcdi iicaj graiia Ebroicensis episcopus, omnibus et sin-
m- ACTA VETERA. — APPEND.V m%
gulisecclesiarumparocliialiiimirecloribns efcuratis, A habilat ab eOdem aifTerfide religiohe, vita, moribtis-
ac aliis viris ecclesiaslicis nobis subditis, salutem in et.doclrina, et ubi a decennio.vatque inqua iexisfi-
DomirtO. livationa vixerit, deiisdemque. a nobis seur:a;vicariis
.-Qiiatpyis seciindum diversifatem teinpbruin sta- nostris exaniinafi; postremo Belei catholicaeVseu
t tT varienlur hunlana, vobis lamen mandamus Ut •Romanseconfessionem edi, jrixta formulam in nostia
omnia et singrila siaiuta, ac cohsiiiuiiones synoriales . dioecesij'am usitatam. ; - V
a^prajriecessoribusuostris facfas et editas, praeser- IV. Pi^ajjerea
t m ab e.or.iinisupefioribusnon fevoeaias, iulegre •utriusque peceati,vblumus,;ad repufgalionem illitis.
quod totam EcCleSiani blfendit,
eiInviolnbiliter ob.servetis et .custqdiatis sub pceiiis aclavdii., a confessariis quibuscuhque in -ipso abso-
in eisdeiii co.nteiiiis.: : ' liilionis sacramenio adultoSjlaiiyeccieslasticos, quahi
De provisione bctieficiatorum, etPigxinte saeculares, iiilerrogari, polissimuih si qua appareat
curaiorum. sitspieio an ipsiifteintriusque iiliris' peccati sinl sibi
coiiscii, Vel-aliquos alios reos esse cogftoveririt, et
\ 12 I- Pe rectoribus .Ecelesiarum prinva et prav- declarari :p'03nas.:a,:<sanciissi!iiis-:c:aiioiiibJus-:
et ponfii-
cipun' cnra in religione "essevdebet,-quohiam sine •flcibus irnpbsiias; prohibemusqiie iion sibi coiices-
ipsis, ieste Apostolrt, pojvulierrant, etveircumferuii- sam absolutiohem usurpare erga eoS; qui talibris
torioinni veiiio dociririai (Ephes: iv, 14), ac lupo- .fi.ierintinfecli; erga illos vcro"qui-tan.tuih noveruiit
riim incursionlbus expomuitur, sicut oves carenies alios utroque illo peccaio infectos sic absolutione
Jiloneo paslore. Qiianluiii ianieii irt ipsOfuhidisposi- ufaiUur ui ihjuvigant pbst IralernarircorrcciioneftV,
lionealjomiiibuspeocetur, it clamor ccelo. Nonenim g[] ab ipsis factam, nobis yel decafto loci exlra confes-
feiej'am ulliiprovideiiir beneficio de homine capaci, sioftem revelare, reiiiieiilcs ila paria iuique beneficia
siri cu"vls honiini temere providelur de quovis be- ut remedium adliibeaiftus.
•jieficio,- aiqiiefreqtieiitiiis illicilo aiodo. Iii noslra V
quulom dicecesi nniliis modis peccari cbrnperiftius, .'.'. Dc.residcnlia cnrtitornin;
sed niaxime per . Simoniam , vel per ffuctuiim re- ,1, Ecclesiarum rectores deheiil quideni semper
leiilionem, titulo in cuslodiaiii alteri coinmisso. officio iiihgi alque-ovium snaruiii curam habere ,
-Qijibiis fnalis atque aliis rit incipiainus occurrere, qunsi pro animabus"singulnrunv Deo ralioiiem reddi;
inoneirms omnes qui jjeriSimoninm, aut expressam iuri, Eosderii yero; bpOrlei Joiige circrimspeeiiorcs
vel taeitani eiftpiionem et vendilioneniy aut fuftdi et jn oninibus yigilahliores esse lioc tempore qiio
v.elalteiius rei leniporiilispeiviinlalionerti beiieficiiini Satanas in Gallia videtur HOHsolas Ecclesias,.sed
e-elesiasiieum fueriiit adepti, in perpetuo niortaii paftteulares quosqrie expetivisse ut 15 cribraret
peccaloet in: toniinua excomiiiUiiicaiioiie vivere; sierit.triiicuiii (Liic. xxn, 3l),-et;onineiii
;nec n qiioquam praeierquiim a summo poiilifice ab- aecepisse semiiiaiidi passim zizaiiia. potesuuem Propterea
:solviposse, nisi in nioriis ^iiicrilo; riee absolulio- priiHum obtesta.miir et praecipimiis in Doiftiiio
rtem coivseqtti,nisi relicfo iia obieiiloljeheficio, vel oiniiibus Ecclesiarum; parochialium iri nosfra dJcB-
nova ^ejusdeni.iiiipetrata post a.bsoliilibheiri.provi- cesi rectoribus-, tii a die Jnijus syftbdi iiilra duos
sione. Iriterea quotiesvel celebraiit, vel sacrosan- ineiises magis quaih aiitea cum suo grcgeresideaht,
ctam eiicharistiam suscipiunt, judicium sibi mnndu- etsiht assidiii,iic si Htinc fiigeriiit vej/ abfiieriiU
cant et bibuiit (/ Cor, xi, 29), ac iliesaririzanl sibi p( -qiianilo videni liipuiii veuieiileii.',;' se pbtiiis nierce-
iram el pcenas in diejiisli jridicii Dei(Rqm. n, 8) : narios osteridaiil quain jiaslores,-q'uianimas pOnu.Tt
qiiod ipse frequeiuins contra illos etiam in hoc pro ovibus suis./";' •:
niundo mahifestuni fncit, ritirii-aut fepehlinis cala- l.i. Ne quis -auiem stalutum Iioc lahcjuaiii a sola
m titibns clohioset faniilias Vendeniiuni Jg atque humilitaie nostra aut ab ,alia liuiiialia iiiveiuioiie
ementiunisolet erailicare; aut praeniatura morte •pfbfectum spernat vel negligai, sciat prisi; loftgi
vet. subitahea laliter pronioios de medio tollere, temporis dispulaiioiVeininler Lbliusorhis Gliristiani
sicut p.er experieniiaiif Jjcet observare. Danies vero -clarissimos episcopos ci dociores, ih concilio Tri-
l:eiifficii!m in ciislodiaih et accipierites monemus deaiiiio coiiyeiilum ei declaraliirti iiv episcopaiibus
illis pcenis . siibjiicer.e qiiaa eoniiiier.tur in bulla -et iiiiiioribus parochiis pastofum resideriiiam esse
-Pii IV pOijtificisinaximi, et cohfirmata a sanciissi- •de-jufe diviho, ciijus travisgressores peccarciil uior-
mis successoribus ejtis Pio V et Gregorio XIII. taluer, ncc fructus illoriim Ijeiieficiorum suos face-
Tales vero sunl rit beiieficia ilv coiifideniiam seu in[ rent, scd leneii ad eoruni fructuunv restilutioiiem,
cusiodiani expresse sive occulte tradiiav vaceniipso i qnos superiores ecclesiasiici debeiil fabricse ecclc-
jttre iii cufi.t komaiHi, ei pefcipienies ;frucjtus nohi siafurn, aut pauperibiis loei efogafe; Coiiliimaces;
faciant suo?, sed (eiienniur in ulroqiie foro eliami verbper censuras ecClesiasiicas, aliaque juris fcme-
ipsonim Iicereilesad resliuilionem, iecipienies verpi dia, elianirusquc ad ;privnlioiieiil compeilere. De
•tiiulmn !)(neiicioittm ciiin illopaclo, majoris excom-. quibus a confessariis iioii residenles chraloS decet
miuiicaiioiiis latae senLeniiae jjoenam ipsp faclo in-... moneri, nee sine saiisfaciionisobligatioiie absolu-
cufrere, n qua nisi-a. Roinaiio' pontlfice (exceploi .."j lioaem in foro coVvscieiitiajeisdeni coiiferri.
iiiofiis a.rliciiio) iioft possihl absolVi. III. Arbitramur vero olim- maxiine in nostra
II. Ne yefo gravitts uiriusqiie peceati de Simo-- dioscesi Ebfoicensi diii nuiliumque quajsitum i et
nia, et Leueflcii cnsiodia, piffi-jeiiiiii-a uosiris cu-- Tuigatuin qiiosnam episcopiis-pro-dispeivsatis':de"re-
ratis ignoretur, aut non cogifelrir , Biatuinius ai Jsidenlia judicareposset, ila ul iibn schiel ftieril
ubhis sive a nosiiis vicariis geiicralibus, he ullii -neeessariiim a nosiris aniecessoribus en de re ajio-
prffiseiitalo et inoinihato.ad parbchialeiii ecelesiam
' I siolicam S@ sedem Roiriaiiaiiv consuli, quaj per
collntio'deeernalur , nisi prius in pefsona cbranv v felicis rccord=uionispapas Ufbanuniet Grcgorium X
nobis vel ipsis compareat, utinlerrogetur de ftiodo o respoiidit solos ab illa resideiitia ieximcndbs esse
etconditioiie qiiabeiieficium oblinueril, et eidemii qiii ipsO faclo uiiiversali Eeclesiijein cuiia Romaiia
.lioc iiosiriim stntutuift Jegalur, alqrie, si bpnsfuefit,,, • servirenl, ut coiilineiurvn ipsorum biillis ad-episcb-
explanetur; exigatuique stib 'iiviermina(idn&'diViiii i pos Ebroieenses iiiissis; quaj in iioslrq charlophy--
jiidieii tam in hoc sa?cu!o quam iii; futuro , abb facio servaritur, et quoruni exemplar.hi-fiiie isidrum
eodeni jurnmeiituni', an ulla Siirioniaj labes, vel jl ' slatuioruiii curavimus iranscribi. Noslra avtaie
aliqua pacljo de fructuum reservatione, iitulo paro-i- ])OStconcilium Tridentinum iie quidem saiictissiniis
chialis ecclesiie in cuslodiani receplo, iii ejus pro-i-v Jfoftiahis poftiificibus Pio lV.PioV, et Giegorio X1.I1
visione iiiiefvenerit. i - ; placuit illos excijii, sed episcopos eiirihi cardin-tles
III. Stutuiriius irisuper antequam collalionem n et curalos vel ad residentiam d.e eiiria et Ecclesia:
iinpetret, J4 informalioneiu legilimain .per deca- i- Romaiia expulei'unt,vel coegerunt beneficiis cedere,
uum vel curatum, seu vicariunV parochiaj in quaa ac gravissimas poenasnohresideniibus constituerunt,
243 JOANNES ARGHiEPISC.ROTOMAG. =244
iion ob&mnteqiiocunque pfivilegio yel consuetiidine, jd sefllia peragenda, yel eisdem loeaht indignis niqdls
.Qiiseomnin a.d nosiram cqns.cieniiam.exoriefandam _sna sacerdotla. Untleinfiriita et exsecrnnda oriuhlur
singnlis-nosirav dioeeesis curalis in prajsenti synodo scaudala, quibtts ul niedeamuf, sinluiimis post an-
sighificaiida duximns; ne qtiseraiitexcusaiioiies in tecessores lioslios ut nullus a paroehiaiiis pro rica-
peeeaLis, aiit exisiiment iii nosfra vel allerius po- ifio recipialur et agnoscalur, iiisi sallem semel in
. lest.vte silum esse,, illos a debito residefttiae non arirto a nobis litteras adjiirtciioiiis •llabuerit, qriibus
snlunv coram Deo etin conscieniia , sed vel in uilnl indigiiumegisselolo illo anrio compiobeiur quo
Ecclesiaj forq qiiocunque'prajlexlii libefare, maxime amiuislerio repellalur. Decanis aulemniandahius
lioc iofelici lernpofe et periculosO, qub-Iupi iion ui a die htijiis synodi locaiiones pafocliialiiiin Ec-
parciirii. gregi, clesiarum vicariis vel aliis factas S,@videaht, ne
IV,: Scinius in residenlia curaioruin polius reqiiiri forte uirpes vel illicitas -condiliones hahennf, ea-
pjn-onse; iiidiislriarnvei diligeriiiam quanv corpofis rumque exemplnr nd nos transmifti curent. Si ali-
ni eodcm loco desldentiani et ineriiam, atque inter cuhi vefo hullam locationeni beneficii fnClani,;sed
jresideiiles niinieraridijs polius qui.absentes corpore, ,(antnni presliyterum coiiducluni ad funclionefti yi-
.siiirilu.elassiiiua speculatoiiegfegi Irivigilaftt.qnafti ;c;irii cOgnoverinf, jnbemus ab eisdem yicariuni.
qtii prajsenles corporaliter, seipsqs pasctin.t potius idoneum constilui, j"uxia conciliuni Tiicleiilinunv
qnam gregeiij, cui scandalo sunl, Atlamen in Moyse, (Sess. vi, De ref,c. 2), cui frucius beneficii fideliter
firieli Dei servo, atquealiis vigilantissiniis pastori- conuHitiant, de, quibus poriionem aliqunm ipsiassi-
bus fuil seiriper coinperliuu diulurnam |_7 ipsorum . gtient, ut animariim cura nullalenus negligalur, et
corporalem absenliam aliqrioil magnuiri nialiim ovi- ]B beneficia ipsa miniine debitis officiis defraudenlur,
biis altulisse. Idcireo slaluimus si,: extra lempns nonobstante quacunque opposiiibnesive appella-
Tibsentiaj a; cbncilioVTrideiuino Crtratis cbncesvhin iio.ne.:'.. '';.
(sess.. 23. De c.
ref. I), in una Iriuin Domiiiicaivim IX. Aiidimus, alqne eliam in visitaliohe noslra
coiisequenlium- curatiis in sua parochia diviimm jam perspexinius, quod in noslra dibecesiplures non
offieium non fecerii^ vel ipsi saltem noninterftiefit, modo duo, sed iria et qiiatiibr, ac promiseiie et
tiicomputetur pro lion residente. Nain si laicus pro indiffereiiter sajculares et fegulares, benericia sav-
(leseriore ecclesise suscnotattir et excommunicalioni cularia el fegularia obtineanl.Cui rrtalo, slcut a
8;i!)jicitiir,.qui in nliqiia de IribiisDoniinicis solem- couciiio Tridentirto (Sessione vii, cap, 5) hobisiri-
\iiori missaJTionadfuerit, quanfoaequhis esl curatmn jungitui',' ut medeaniur, liiandamus siiigulis be-
jcnseri pro non resitiente, qui lanio iempoie sunm neficiatis suns provisioiies et dispeiisationes nobis
-occlesiTiii dijsefuerit?: iiifra proxiinam syiiodum exhibere '.vlsitandas.et
V. Quodsi vel infirmitate, v.elevideiiti peiiculo, vel approbandas. Alias pio.eedemus jnxla" constiiulio-
nova aljqria. necessiiale curalus no.n -poiuerit illo neni Giegorii X, in concilio Lngduiieiisi conira hune
rieiftpQris spaiio se praeseiilemecciesjaj suaj.piTjebere,"''aiius.um edjtaift et a COncilio Tiidentino feiic-
ieiiebitiir causaiii iliarii in proiiao lftajojis niiss-e valam. :
.vicarjhs pnblicnre, et parochianos .moiiere, .ul.si De vila et llqnestate curalorum et aliorum
iiam falsaiii vel ficiam cogiioveriiit, publice coram ecclesiasticoiutii.
Ecclesia eiiftiiiient, Vel privalim decaiio indicent,
-vel sujs sediluis, ut scripto niandetur quolies cu-( Q I. Qnnmvis fides et veritas."noh ex. nioribiis ex-
rnttis, Ecclesiae yoltiefit utiponere quandiu ab eadem pendi debeant, sed conlrn ex fide mofes, atiainen
yei.-quoiies. iri die Dominica defueril. Volnmiisaui- eorum religio ef doclrina facile coiiteniniiijlur quo-
tem cafalogtim noiv resideiitiiiHi aiit.tempore debilo ruin vita despiciiur. Ex quo adversarji alietiafuiit
(ieficieiuium.cui'a.L.prum...per decanos describi, et ad pliires ab Ecclesia caiholica Vetabduxerunlposl se
.iios.fideiiier referri, siib poeua p.eijurii coiifra jura- ex depravata ecclesiasticoruii!, vita, qtiani pietatis
inenjtim. quod uobis prsestabuiil. et verifalis rilla specie. Quocirca ul qui ex qdverso
.-..:VL.-Qoon':amsonlVqniper litigia et devoiula frau- 20 suitt, coiifuiidanlui; uihil tngli Itabentesdicere de
deni faciunt .sanciionibiis. de. resi.de.nfia et plura- nqbis (Tit. u, 2), oiaiiius in Doiiiinorioii solos cura-
rliiafe-beneficiorurti, Vsaqiiunvvidelni' ut qui paro- tos, sedomiieseccIesi.TSiicos, ul luceat e.oruminle-
rcljiniiaj ecdesiaj...fnictiis pereipit, el gatidet pos- rgrilas acpuritas coram liomitiibtis,qc vidednl eoriim-
..scssioive, pendenie liligio ad residenlife munus deih;o-pe.roi bona ct glortficenl Ptilrem, quiincoelisest
uhligijiur, .:. ; (Mattlt. v, lC), nec piideat eirantes in yinnv redife
VII.VNonignoramus poeiias el mulias contra non Ct in greminm Ecclesia^. Impriniis caveant omnes
rosideiiles. in iiosira dioecesiconsfilutas et assuetas ecclesiaslici.ab illis viliis propler quse praeciptie
18- bnefibiis: nosiri episcopalus sublevaodis nppli- irriiatiirDeus, ei noihen'. ejus blaspliematur intef
c;iri,V.Ol) idqne .nuilfitudiriem non resideiiiium ad gentes (Roin. II, 24), atqrie EccJesia Dei aflligilur.
n giiu.m coniiiiodiim opinblliovem esse. Rogamus Sunt autehi incoiHiiienlia, et yiolenla avaritia, ciiiii
inmeiv et obteslaiimr ilerum in . Doiiiino curatos pietas sett religio, nihil aliud quain qtisesl.usiexisii-
oiiines,.ut nos.potius deb.ia multa fraiident qnnni pj tnari videitvr. Propter haee venif ira Dei hi filios
rgregenv suiim pnesentia el siinm saliilenv nostris suinmi saeerdotls Heli, el iri ipsam arcani Domini
;iilililntj!jus aiiieponnnt, cogilentqne polius de gfn- [1 Reg.iv). Oiiiiies ilaqtie prajserLimciiraii ita domi
vioribus illis posiiis quoe juris divjni ct rialurrilis yivant iit careant non solo nicoiitiiieiiila! crimine,
ifansgresspfibus immineiil; cogilent. (inquam) se sed criminis suspieione; nec mulieres ullas apud se
Vviverein perp.eliio moiiali peccaio qiiaiidiupfajce- relineanl, de quibus mala suspicio efferri possit.
plunl divi.ntinidepastoruin•residenlia violanl; cogiient Siiil mores ebruin sine avarifia, pro quociiirtque
;.utroquejure non sibi deberi beiieficitiinnisi propter officio coiileiiti his quae sibi vel jus ipsum, vel lau-
roliieium, ideoqne fructus suos «pii facere si sriivm dnbilis coiisucludo cousliliiil, ac ne quideni aviijius
r.non obierint iiiinisteriu.m, quemadmodum a conci- sive inhumanius quod sibi debetur exiganl, atque
.Jio TrldeiHino fuit deciarat.urii (Sess.it), De ref., in omnibus paiiperioriim rationeni habeaiit.vS.cihius
C. l).,i. : .-•::. conira iis ..yiliis demenlaios et excajcaios iiiilltim
. VJII, Qiiibiisdam non sutBcit beneiicium si.ne itllq ' iiioineiuum ivabere. verba et iiiQiiiiioiies,nec a Deo
oTicioinjusie deiinere,sed vie quiddefureet ialrone eleciuni sacerdotem Helifibefasse aiiimam suavnper:
o_niita!it,non veiiiunt ad suasparoehias hisi in messe _qiiotidianaiii filiorum de his' vitiis iricrepalioiieni
aut sohuione friiciuuni,;quibiis quodani.-re.peiiii.no sed ciini ipsis misere periisse, quoiiiam SO!Qverbo
Jairocinio direpiis et ablatis, fugiunt elrabsunt lolo et non facib icofrexeral. QuocirCani liberenins hac
reliquo aiiiio, eliami nulio relicto Vicario. Alii vero in parte aniniain noslranv, deiniiiiiamus oinniljiis
. ciroumforaiieos,et pu.leiidbs presbyteros coiiducuin dicecesis nosme ecclesiasticis viris, nisi a die hujus
ve! pra?-- syuodi (si a.Iiquasliabent mtijieres sus.pectas); a se
. Bri tiiiftisteria ecclesiastica ift s.ua a.i>s,ciit.ia,
215 AGTA VETERA.j-vAPPEND. m
expnlcrint, ci ab inconlinentia dcs'.ilcrint, atqne A slante tali excommiinicalione persliterint vel sacras
a saerarum rerum negoMnlioiie et iiiindinatione functiones facere, vel saicnlarem illum liabilum g°e-
21 cessarinl, nos adversus deprehensos progressu- slarc, alque ecclesiaslicum negligere, sicul contra
ros usquead privalionem beiieficiornm, el alias poe- ccclesiasiiearnm censurarum conlempiorcs ad priva-
nas proeortini scandalo, obsiinatione ei conluniacia tionem boneficioruiu quaj posscderint, alque ad
condignas. Decaiiis aulem inandamis ul in his ex- alias ptenas cnnonicas procedenius, savculo reddi-
quirendis oiiniem diligentiam adhibeani, nec cni- turi quos saeciilo malle servire quam Deo vita et
quam indulgeanl, nec de his (riminilins cum quo- vesiilus ipse aiinunlianl, nonobstatile quacunque
qtiain per conniventiam Iransiganl, alioqui contra opposiiione vel appellaiione, sicui proccdere ab
eosdem agenius ul conira ministros el fautores alia- eotlem sacro concilio Tridenlino (sess. 22, De ref.,
runi libidiniim et rapinnriim. - cap. 1) jubeiimr. Alque idem decernimus de eccle-
II. Sajculnribus Iiomiiijbus ncc Joannis Baptislre siasficis qtioruni in ore turpiloquium ct juramenia
austeriins, nec Chrisii in victu popularitas probari qiiolidiaiia pias aures offenduiil, ei' ecclesiueprob o
poliiii. Proinde satius est ecclesiasticos viros fugere sunl ac scandalo. Alios vcro monemus qni sordidios
promiscua contubeniia sseculnrinm, ac poiius hospi- iiidiiuiifur quam deceal ordinem sacerdolaiem, ul
lalitalein inter se exercere. Quapropter proliibemus animi nitorem et mundiiieni reluccre faciaht etiam
decanis el aliis ne Ifaleiidas, vclalins conveiHiones, in exleriori vila el hnbitu, ne viluperelur ac sperna-
cleri in publicis divursonis vel sajculaiibus domibus ttif eorum minisierium et in cbntumeliam Ecclesiae
Iiabeant, sed ab ipsis oninia fieri prajcipimus cum recidat.
ordine in Ecclcsia, sicnt ab archidiaconis, el a B De officiocuratorum et vicarioruin.
nobis ipsis in proeurafioue visitalionum, ne cuiquam
sinius vel scandalo vel oneri. Desideramus eliain,si \. Perinde est curatos non residere el in residenlia
fieri possil,ecclesiasl:cos viros in noslra dioecesiad otiososesse. Scriptura desiderai paslores onuies esse
pnblicas Labernas, nc quideni iter agendo, diver- polenies exborlari populum in doclrina sana, el
tere, sed sobrie alque ex charilate a suis compre- conlradiccnles revincere (Tit. i, 9); quod nuillo
sbyieris excipi, sine lamcn ullo gfavamine ; ct ubi- niagis desideral noslri lemporis neeessiias, in 24
que ebrietaiem vilnre, quaj iiidigna est omni homine, ' qua messis quidem multa, operarii vero pauci (Matlh.
ac inulio magis Clirisliano saccrdote, quem de ipsa ix, 37; Luc. x, 2); nec solum doiTiiieiilibus, scd
convictuin voltinms carceri ad poenilentiaiii in pane pervigilaniibus rectorihiis inimici hornines angcli
et aqua nliquandiu ftiancipari. Sataiue palnm per Eeclesias superseminani zizanin.
III. Deniquc quia secuiiduin Scripturas sermo, vc- Fere fil eliam uloves libenlius vocem proprii paslo-
, siiius, incessns el vulius annuniiaiit de lioiiime ris audiant qtiam nierceuarii, sicut paslori major
(Ecclt. xix, 27); sicul oniiiis sacerdos ab lioininibtis solct et debet esse cura de pascendis ci docendis
segregninr et assiimitur in his quse sunt adDeiim, ila ovibus qiiam inerceiiario. Considerenl ilaque curafi
debeieximi el separari ab hominihus, steculo et omnes, ut officii sui, ita lemporis neccssiialcm, ac
mundo servicnlibiis 2*2 s've '" sermone sive in cx- sajpe memoria rejietant dictum Paiili : \'m mihi si
leiiori qnociinque habilu, et gestu, ut inteiTioscatur non evangeiizavero; necessilas enim mihi incumbit
servire Doo et nou mundo. ltaque ex prajseripio (l Cor. ix, 16). Si despcrant de sua ignoraiilia, \el
concilii TrideiUiiii (sess. 14, De ref, c. 6) el prajde- ,Q dicendi exercilalione, sperenl in Domino qui lingitas
cessorum noslrorum, s.aluia eiiam ad verbum rcpe- tnutorum facil diserlas (Sap. x, 21), el evangclizatiti-
lcndo" maxime de synodo hiemali aimi millesimi bus dat veibum virluie mulla (P_sal. i.xvu, 12). Cuin
quingeiuesinii sepluagesimi lerlii canium sil ne illa spe ac Dci invocatione ailendani Ieciioni; homi-
quispiam \irorum ecclesiaslicorum dcferal vesies lias saliem, et sennones liabeant, lam Latine qiiani
seu induinenla slalui ecclesiasiico discrepnnlin, nec Gallice, a doctis viris el catholicis in subsidium cu-
pileos, prajseiiim pendeiile divino oificio; nec lemo- ratorum editos; ajstu lidei ac salulis populi sui ai-
ralia circa genna abscissa ei rugala, ncc eiiam indn- deant; ita usii veniel ut qui loqui non andebanl,
sia Inciniosa, el sinuosa, seu camisias quns dicimus vel iion puterant, magistri in Israel repenle flani.
froiieiaias, quse viris Sijecularibuset laicis lauluin Noliimns lamen concionaiidi gratiam uactos asper-
congruunt ct non ecclcsiaslicis, sub gravissimis nari, vel repellere a suis prorsus Ecclesiis alios con-
poenis conlra fereiiles infligendis; injungeudo oh id cionalores a nobis niissos, de qnibiis postea serrno
decanis nosiris ut ad hoc adverlanl, el quidquid habcbiiur; sed illos potius excipere sirm nngclos
super hujusmodi slaluli iransgressione videiint el Dei, ac doxtras fraiernilalis dare, populoque com-
cognoverhii, ex dcbilo juramemi per cos solenmiicr .mciidare, clcumillis dc docirina alque occurrenlihus
prajsliii nobis diligenier el lidchlcr referani, ui difficulialibns conferrc. Cui veio per iiiipeiiiiani,
conlra Lransgressores via j'uris procedalur, ac ut vel |ier seiTiionis impoieiiliaiu docendi populum
unius pceiiaexempla.is siLnieius niullorum.Volumus negaliir facnllas, vicaiinni siiii asciscal qni hoc mu-
insuper omnes sacerdoles, Levilas, ei hypodinconos, nus suppleal, aul vicinum aliquem curalum seu pre-
(leionso superius capiie tolo, solam circnli co- ... shyieruiii, non omnino eoiicioiiaiidi ignnruin, quan-
ronam relinquere, ac harljain prolixam nullaienus doque imiiei; aul curei aliqiiem de religiosis con-
deferre. cionaloribus, quam sajpissime poleril , in suam
IV. Quoniam comminalionem nosirorum prajdo- parceciain 0g venlilnre, ne populus, per itiiperiLiam
cessorum nihil profuisse apparel, sed polius nialinii vel iiegligeniiam curali, nesciai vcram lidem, et tjns
in dies ingravaium jam in inuUorum coiitiimaciam loco hairesiiii alicunde imbibal.
et .coiispiraLionemevasisse, ex prajscriplo concilii II.Anie omnia sinlsollicili curati ne ullusaniaximo
Trideiiinii (ibid.) pceiia-saugendoconirn ooiiliimace-i, usque ad mmimum ignorel saliem nccessaria ad sar
iu prajsenti synodo decernimus el deelaramus e.\- luiem, veluii coiitenta in Symbolo aposfolico e£
coiiiinuiiicaLioiieiiiipso faclo incurrere, saiictorum Decalogo; qnav ul parvuli, acruslici alque alii admo-
PatiTiiiiacpr.odecessorum noslrorum pluriesiteraio, dum rudes ex usn ct frequentia audiendi addiscanl
ac nostio siaiuLo inobedienie» ei rebelles; nec prius ct memoria teneanl, prajcipimus iu quacuuque pa-
23 fraierna correclione et adnionilione indigere rcecin diebus iesiis ad priinam missam, servis ct
puulice ei ccjiira publica statula scieiiier el perii- ancillis clesignalam, si\e alla sive snbniissa voce ce-
naciler peccanies,sed publicaiiiiiieiericoerciiionein. lehrelur, sicui ad niagiiaiii ei soleiniiiorem missam,
Ideoque jubeinus ecclcsiaslicos omnes, prajsernm slntim in uiraque post Agnus Dei, diebus vero Do-
curalos, iia stsculariter -\eslitos pro excommunicalis minicis post pionaon, ul puer alta, dislincla el ab
ab omnibus vitari, a suis vero parochiaiiis alque ab omnibus inlelligibili voceGnllica pronunlici, prinium
aliis iiigressu ecclesiic prohiberi, necmissani eoruw, uiiTiihqueSymbolumaposfolicum, Decalogunvipsum,
necaliud sacrum ofTiciuiiiatidiri. Qtiod si non ob- et mandala seuioruni, scu praecepta Ecclesise, sicut
£17 JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. 24S
iiabenfur GaHicein.lIoris.ad risum Ebroicensis ilioo- ^A merifum, ivel aliqnid coiilra vitia et ienlamenta var
cesis; unde in labella descrihi poierunt, ex qrianin- lere. Caeterriin quoiiiam totus mundus iti maligno
iiibiisprehensa.puer illa.recitabil. SCI.IHUS in cjuihus- -posiius (IJoan. v, -19), eL- diabolus soluuis.esi,
dam dicecesibus hcec eadem pronuniiari in pronao habensifaiii: iiiacnam, doceant concionalores, ei-cu-
per presbyterumVcelebrahiem; sed, sicut i'n nliis rali iiusqiiain fortasse populo magis hoe sacramen-
quibtisdam iit, maluimiis per poe.runvproclamari, tuin exsiiiisse neeessarium quaiij niiiic sit, et adlibr-
qfioiviivmejtis vox omiies et praecipise;piieros magis tenliir ht episcopo 2g per parocliias obambiilaiiti
Non siiffioilriiuetnfidei et visilanli, sicnl olim moris erat, pueri et poellae
;iIiifiit;atqri.e;afteni.ioi'.esfaci!.
.ariicnlps el Dei iriandaia populo propoiiefe- atqne prajseiitentur ad Co:ifirmaiibneiiifecipieiidani, adul-
inciilcare,: hisi piovideaihr nt opere coiiipleaiiliir, los quoque Inicos et adultas u.inOnpudeal recipere
et de iransgressioue poeniieiilia ngatur, vel poena quod decujl ab infaniia recepisse. Verum iiiorteaiit
stimattiri --',..:' neniinemvpfiiis ad signandum episcopo offerendiim
III. Primiim iiaqtie curati sinl diligontes in agno- quam articiilos fidei noverit profiieri, et sacramenlo
scendo vullti pecoris sui, sciantque vocare noiiiiiia- confessioiiis animani repuigaril, qiiaeSpirilu sancto
lim, prajsertiiii iioc ihfelici lemporc, atque auie ad lidei. coiisiaiiliain sil '.muiiicnda er corVobo-
jpsunv iti becurstiftilnponvnvvnd:iht,=Ofonl,obseereiu, lTinda. ,.-.,;
g@ iiicrepeiH sijigiilos pafocliianos, ni snvii siril ih VI. fii admiftistralioiie sacramenLoiTimcufafi vel
fiie iel caveanl abhajicsi alque iiifidelilate. Adhor- vicarii eaift salteftv exliiljeani lam intCriiam quam
ieiilttr eosdtjtii ad sancliiis vivenduiii, insiahiius exterham saiictiialem et fevereiiliam (|uam in.lpso-
oranjum, ail faeieiiclosfrucliis dignospoeiiileiilite in ]B fiini suscepiioiie dcljel. a laicis requi"rere,nejudiciimi
jujuiiiis,iacrymis, clceiiiosyiiis, aiqttead frcqucnlius ei condeinnaiiohcni sibi advocent Cx jndigna exhibi-
t!e sacrameiHis coiiimunicandiim, poiissiiiiuiii de lione, sicut siiscipienles ex i.ndigna jjaiiicipntione,
akaris sacrificio diebus.solemnioribiis, iie in pajnani Sive cniii baptizaiit, sive cuin absblyuht, sive cuin
pnficedeiifiiim peccaloriiiu ipsi iiiducahlur hi lema- aliud sncrameiifiiiii coriferimt,;"ju'sL|imquidcir. essei
tione.Tiet labeiiiuf in hieresim; utDeus auxilieliiis ae piuiiv ah ipsis aliqua prajfniionc iii liftgua vulgari
afqiie nniiiia de pvajseniia eorpqris Chrisii elgratia- explicnri vim el virlulcm sacramenii qiiod ipsis a
rum cop.ia; in veiilate coiifiririclur.; In his anlcni concilio Tfideiiliiio niandatur.Si taiiieH.donecaliief
omiiibusclerus populo prteealelpiajliieeni; ril yiiaiii provisiiiftfucrii, ad idprajSlaridiim niiiuissiinl idbnei,
rieiiveiideiii)liieliris, pvcces piiblicas etisiipplieaiioiies > rSnlieiu sigiibruin exJeriofiim Iioiieslaie ac dignilaie
iidiugeatv aliarisqtie' saerificiiim qtioiiriie (levotnis osieiidniii resdiviiiasae sacrasibi cohlioeri, ei voeis
offeiat pro L.ge, grege, priftCiprim ae populi allU- ac geslus libnore el gravilale, easdem a se traciari
ciioiiibus, et perioulosis leiiVpofibusin quae dc\e- et (loiiari. Vasa igifur, linieamiiia alque omftiaexte-
iiinius. iioria sigfta sacfnftieiiloriiui iiiuftda siftl el diviiiila-
IV. Manriamiis igiiur loto hoc amlo qiioiiijie, \i.i iem ijuaiftdaiii pri» se ferenlia; mi.nislrahics vero
sallem leriii hebdoniaila ciinv ciiehus fesiis, iiiane sacraiiiciilum cum niagiia veiieraliohe, alieniiotie ac
-seu vespere,' per bmnes ecclesias nosiraj dieecesis •(lisliiicliohe pronuiiticnl verba et cieremoiiias ope-
fieri e.xlfabrdiiiaiTnsprecesel-processioiies, iiilra vel reiitur. C*Lerum quoniain in liis jam siiniiiiniii
exira oasdeinecclesias, in quibiispraecipuij liiariia de- iiegljgeiiiiam hiultbrUm rilque elinrii coiueiiipiuiii
cnnteltif ciim c.ollectis ei Ofntioniiius, quilms implo- < G siinius experii, slatuiihus deliiiqheiites lioii hi solo
letur Dei el sniictorum misftricorriiapro consefva- aue, sed; in coipore dehitas 2S posf^as suai ue-
lione litlei et Ecelesli» eaLliblicae,:jjirp-iviiiicijiiiiivac ; gligeniiaeet eoiHcmjjiusluere pei; injuricfas po?iiiien-
populi franquilliliite, cuin illa coliccia qu.e in dic lias.';
Veiieris sanclse diciiur pro haercticis et sciiisiiiaticis, VII. Qriahdoquidem oninia cum ordiiie fteri opor-
yel alia dicalurpro eisdem, ut aliquanrio qtiieium et iti in Eccjesia, -sicul curaii et viearii subsuni epi-
iranqtiillatn vitani agamtis in omni pictale el iniegri- scopo, archidiaeono, el dec.Tho, Jlapar e.st omiies
tqle (I Tim. n, 2). Ad privains illas ipiocessioiies alios presbyicros liahilualos hi parochia, sive aliunde
piajeipiiiius curalis resitlenlibus eL ahseiiiium vica- advenieiiies subcsse curalo, vel ejus Vicario, ac iiisl
riis veulre; iiecuoii singulis piesliyleris iii parocbia de coruift asseiisu quidquam audere iniEcclesia iii
liiibiluatis,_afqiie aliis clericis in pajiiam peccaii poeiiiiih ipso faclo stispeiisionis a divihis, ut caveaiur
iebeilioiiis et g^ c.ontumaciaj, nisi.".in.conscicntia scliisiftatisTii eadeiii eccleslapccasio. yideaiiliamen
jusiuin habefiiii iiiipodiinenliim quod in aliud lem- iili iie '-pqlcstalc in suos auxiliarios abutaiiLur sub
iiius iion potuoiTiiil differre. Maiidniiius eliamsingn- eadeih pojnn, qtiibus eLiaiiiriiandamus allerius clioe-
iis preshyieris iibslrje diije.cesisiciijiiscuiitiuc:CQhsli- cesjs presbyiefos iiOn recipefe vel ^adftiitiere adul-
i.ioiiiset professioiiis' iit, iii oiivniiivissasive pubjica 'luni olliciuiii diviftiuii perageiidum, hisi littefas sui
siye privata, tales cOliectas adliiheaiii sul) prajdicla pfesbyleraius a nobis \isas et apprpbatas cum pro-
pajftrt, hisi fial iiiissa qoaj iiiillnii) admiii.ai memo- . fessionc lidei calliolicte niuileriiii.
riain. SinguliS insuper merisibus, aliquo tlie fesio, iu VlIl.NeideiftOfdoecelesioe intervertaiur,noltimus
oiiiiii parochia atque alia ecclesia Cblie.giataseti con- ' quidquaiu hovi ift ecclesias nobis iftconsuliis iftirb-
venluali, niaiidamiis solenhiein proccsstbnem fieri, D iliici, sive in ccreiiioniis, sive in caiiiu, sive in ima-
quam ih urbibus et oppitlis voltinius esse genera- ginibus, sive in ollicio divino, sive iu-fralernilaiibus,
lem, ila ui anie vel post illanv "c.aiiieiur missa aul aliis qiiibuscuiique modis. Noluriiris alitem, nisi
(ie sancioi Spirilu, au'i de altaris Sacrniiienlo cum liiaxihiii hiciderit causa et necessitas, plures altas
siipeiloribus colleclis, iii qua teiieaniiir sub eaVIeni inissas hi eadem ecclesia simul celebrafi, vel plures
jiceiia adesse sripra iiomiiiali iii liabitu decenti cum chorofuift cantus peiTiiisceri, aoi tliebus Dominicis
jjopolo;....: "'-.':;' . v aiquo aiiis feslis, pe!idenle..jHajori. iiiissa, alias, pri-
'V: V. Cum hiiilta siiu nobis ihstilula n ehristocoiitra vatas lieri liisi posl Agiiiis Dei, ae praeler oi-diiiem
lciualioives diaboli, lnm maxitiie Comiiieiidntur sa- ecclesiaj peiturhaiuin, detur qiiibiisdavvvmorav iiu-
cra.tiieivium, qtlod ob id cohfiriiiaiiohi.s nomiiintuv, patienlibus abeundi, anle publicum'. sacriiiii pera-
'j.i.i quo caro uiigililr ul aiiima ad luctani conforle- elurii, ioccasio. Qui coiilra fecorii, pro l-ebelle,
tur, ei cnro sigiiatur ut de Spiriiu-sauclo aniina .coiiluninci atque etiam scliisiriatico ab oihnihus
siuinialiu', quod laiiti feeerunl primi Cliristiani ul habealur.
sine eo iiiijierfectum ad pugiiandiinv et resislenduin IX. Qiioniaiivut qui probali sunt manifesti.fiaht,
diabolo •exisiiniaiTiilClirisiianuiiiVSataiiaevero astu- cogiftiur -zixaniucuui tiilico perfefre. et liiereiricem
tia, sierit riiia Cliristiaiiorum arma qtiibuii.expugna- hajresiiu 3® Cllm legitima Chrisli spOnsa Ecclesia
'tur ct 'fciiiiiiiitur, ifa et liutjc conteiiipfui ut esseiH catliolica in eodem populOel iisdem osdibusloierare,
cuiavii, ndco ui jamiiOiv soluin a paucis ipelaliir curaii ae vicarii priiiiuin iriorieant parochianos a
-eoftliiTiiaiio-sedia pluriinis lioivpuieiuf esse sacrii- 'Scripfiirai oinnes haereses lanquaiif linilieres 1'orhi-
249 ACTA YETEKA. — APPEM). 2o9
cnrias el .vdiilt-jrasveritalis appelkri; nec proplerea /l\.adeal, illam nobis significari staliiimus a curalo
sibi ptilont esse licilum haercsiiii, \el niinnne peri- vel vicario, ul ipsi \el alleri pcenileniiarii operani
culosv.m hoereiica conventicula adire et audire,- si deinandeinus. Prohibemus auiem ue redcunli havre-
per principuni ediiia peiTiiiftiiilur. Nec enim si ad sis impropereinr, sed onnies memineriru condiliouis
evilaii.Uim inajtts mnluin lupanaiia jubenlur esse sute, nC etipsi lenienlur.
libern in populis el eiviialibus,:ob id fuerit honesttim XV. Siciil renatoium in baptismale, el innrien
vel licitum pairilamil a» uvoicm aut lilierossiiiere lium regeslum a enralis vel vicariis conlici debcl,
iTpanaiia \isere ot fitquentare. ita in.iiiiiaiiius describi noiiiina deficienliiim ab Ec-
X. Prajierea de.-l.ironi ipso fncio excominunicatcs clesia, nec in ea coimnuiiicanliuhi,quasi moiluoruin,
a conciliis ct apolol caesedis Romanaj ponlificibtis, ol dieii) quo cajperinL deficere, ac vicissim nomiiij
qui IrtjerelicoiTim('oiicioncs audierint, conveiHiculis redeiiiiLiuin ail eanidem Ecclcsiam qunsi rcdivi\o-
iiUerftieiuii, libros legorini el apud sc reiinnerirtl, ium;ei stalim ut ulrumqiie coiiligerit, a curaiis
vel fralen.ifflis ct aniicilLe causa, et non necessiia- \el vicnriis nobis sigiiificnri per liiteras nostro
(is, ctim eisdem fu'riiit coiivcrsati, ua ul non liccat secretario in thitate Ebroicensi dirigcndas.
cumipsis inairinioiiiibiuiigeic, mcrcinioiiiaexercefc, XVI. Siin hajieticoium coiiienliculo redeunics atl
eoruin artificio \cl nite uti, cum eisdeni colloqni, Ecclesiam vir et u>or iiialrimoiiiiiii) conirnxcrinl el
vel habitaie, nisi qu.uiluni humana nceessil.ts cogit, tclcbi.iiiht, sLnluinius, cessaiile omni alio Chnonico
vel cciia spes os'eii.Iitiir eos Iucrandi Cluislo, \ci impeJiiiienio, ipsis in facie Ecelesiaj beiiediciionem
ex odicio iiieumbii. s.«ci'rdot..lLTiiiii hti|)iuli missa a iTir.uo vel vic.rio
XI. Ne lanien coarguanlur ciitliolici, liinqiiaiii j) j jonfeiri, ne sUtem duhitaii possil an-eoiiim inaiii-
repiblicse et societ.His liiiiuanjc pcrluibaioies ac mciuum 33 caieai sacranienii raiione et graiia.
piTiicipnm Ie^ibus inoieriieiiles, moncini curati snos !\olumus laineii aiiam iiuptiaium solcmnilaiCiii re-
parochianos ut liaereiioos necverbo nec faclo olfen- peti.
dnni, pniiant ir eos Ubeiiaie legnm Irui quai princi- XMI. Amca iiiter doclos acpios viros dubiiaium
pibus'placueiTiftt, tameisi IIOHpossini approbari; luit :tn !)aptisma a C:t!vinislis adiiiinislintrtin pio
orent assiduc pro ipsii, demonstreni se de coiTim \ero ciedi deheret, ijiiouiaiu IIDIIluibeiciil iiile.ni.,-
peiditiui.e e\ aninio doleie, pvo eorum (O.ueisiouc iiem bjplizainli in rcinissioiiem peecatoiuin; ntu si
omnia paralos esse agere, ut ag!iOb.caiiturftlti Pa- li.ipiiz.ili parvuii ab ipsis cuui icpr.ceiilaniur Ec-
t'is sui, qut solem suum oriri facil super bonosa ma- clcsU', iteiiim essetit aqu.) pcifninliTirii, snlu.iii suh
l;s('ilall!t. v, 45). coiiditione assiiefj : St tu non es baptitutus, ego te
&!. XII. Si qtiis de j.arocliianis ab h.vrc-.i praiveii- baptizo. Anie rietTMoncmaposlohc.e seilis Roin.uia;,
tiis fuerit, eum curalos vcl ucaiitis iii spirilu lei.i- hcuit Joiiasse cuique III suo sensu nbundjie, \criim
tatis admoiieat, et omnesiuiereessores adhibeal quos quoniam posiliabiiam dc hac diflicullnte dispula-
exisiiin.uit quidquain possctid lapstiiii revoeandiiiii; lioneni ei inquisilioiiein, leiicis lecurualionis PiiiSjV
Miliem doceal ipsaTi iinain essoc.unolicani Ecclesijm detiiinii \ernm esse bapiisma (]uo uterenUii C.Ivi-
(,uam leneinus, exlra qiiam r.on silsalus; qiiuevel insi.c. adhibenies foiT.iamci muieriam lnslimtjm a
Iioe solo signo cognObCiluresse vcra Ecclesia , ac Chiislo ctim inienlioii' geiicrali fatieiidi quod Cliri-
Clnhfi iegilima spons.i, quod ab omnihtis h.rieticis sius iiiMituii, licel eriarcul in par,iicu!ari illa inlei -
sempcf opprcssa fueiii eL alllicl.i; bcmpi r lanicii Q ( prciaiione ei singttlaii liiieriioiie ui idii feie oinues
tandem obiiiiuerit, el oinnes hcereses,lanqujin aii- lia-rcuci crraruiii, \el tirca iiiielligeiitijm iouiuj
t-illas, de donvo Dei ei hajrediiaie proscripicril, in bapfisiiijlis, \el circa aiiqueiii ejus eileclui.i, ob id
qna ipsa sola, innqtiam Jegilima nxor, iiianserii; hapli/.nlos ab ipsis CalviinsLis iiou lleium lihgcnJos
la.n cerlo sperjndum iia fore luerclicis nostn leo,- sub coftditioht-: Si tu non c» oapitzatus, eqo te ba-
pons quam siiperioribus omiiibus nliis n.i accidit, pttzo, quoniuiu isla ciausula cssei iiiirodttcta quando
tjiiauliiineunque valerenl arniis, poleulia, iuuliifu-" justc duljilaiur de faclo lj.ip'isiiii, qucd iiec pubhce
uine eriauliuin, pielatis specie",(loctfnia CLSeiiptu- fieiei iioc stiilicienlcs iesles h.iberet, ui quandu ob-
raruni aucioritaie; iiihil clici conLiu Ecclesiani a siciiix, \el alins in lietebsiltilc clain b.ijjii/.aieiallir-
leeeiilioribus quod abahliquis iliis noii iliilum, ncc niai se bjplizjsse, cui so!i ui f ,cie CtTiesijj tredi
f.eii quod noii Liclum fueril ]irius. Ponal ob oculos iion debeL. ldcnco quia iuni tlelicit 1JC'.Iprcibatio,
iiioignn facinora quilius inl-o'utia cst el lirniaiur nierito pf;r.C'i])iiurilln ciuitio : Si tu non csbaptna-
nova re'igio, nec AnfiehiTsliimph.r.t nec inngis cxse- lus, ego le baptizo. Qiiniiijin \eio Calvniistoebjjili-
cranda designaLiirum, tum \eiienl Chiisluiii aperte z.ircni in publico COJIU,de ipsoruin la. to uon |>osso
neg.tre el oppttgnare. ambigi idem pontifex siatuii, ac iu_ileapplu.au iJIam
XIII. Si parochianus admnniiiones 11011 audicrit, clausuljiii Ijjptisinali, qiiod in debila 34 lualeiia ei
sed exierit ab ecclesia retro posl Sainiiani, cuialiis fortn.i tum inlenlioiie gencfali publicc lieri coiisin-
vel vicaiiiis jubeat ab aliis, lanquam liominein hojre- rei, quod nilul aliud esset quam vcrum baplisma
liciifti, \itari et ipso facio excoiiiiiiunicniuiii. _Non- ilt'i'jro, vel in Jiibiiim jdduceie. Quaui dufiinLiaiiem
i..nien c!esnat ovem perdilam qu.crere omiiibus ji idem Pius poiuifex anie quinque vel scx annos [icr
([iiibns potenl modis. Quod si vcxalio aliqua vcl breve ac per iiueriiiinliuin apostolicmn digunlus luii
niorLus ipsi dedeiil intelleciuin, non exspeciel cu- nobis aiqiie aliis qui Lum Luieiiije Parisioiuni iunge-
rattis donec ah ipso voceiur, sed ttltro sc olleral, baiiiur concioiiatoiuni oflicio significare, alque uilu-
alqiteeiiam ciiu lacrymis uiviict ad poeiiileiiliainet bere ne alitcr docereiiiiis. Ne igilur peiiiiiltamiis,
a . rcconciliaiioneui cuin Chrisvo el Ecclesia; nec de jiosl declaralioiiem scdis npostolicae,jam manilesluiii
32 qiioquiin desperel quandiu spiiaril. Si sine pce- crrorcin in iius>ia dicecesi iiiolesccie, iiiierdiciimis
n.ieiiii-Csacianieiilo decesseri!,vel saliem qu.jes'eril, o nnibus ciiuiis el picsbuciis sub pojna suspensio-
cum jjotueiii, iioii soj-eliatiir Chiistinna sepultura, nis ipso faclo a divinis, et suspicioois de sthismafe
nec |ii'o ipso oreli.i-. alque hajiesi, ne nll.uos nd se pucios, jam baplizu-
XIV. Siu aiiquando dederil iili Dcus pwnilcn- los a CalvinisLisniideaiit ifcruiii tingere siil) llla
t Biii(11 Ttm. u, 25):q. oiies ingeiiuieiii etndEttle- coiiililione; sed siio iilln loiioiie perrieinin io ipsis
si.iiu icilicni, \olumus a cur.tlo ot tola l__eeiesiacuin oiiiiics ulios riliis hnpllsniaiis ab illis omissos, (juod
jjaud o evcipi, et nd nosliuiii pajiiifeiHiniiuin pro iJem in ndullis rcdcuiilibus ab hJJiesi agi jubcinus,
liJei professione, cognoseenda convcrsione cl atci- (l'ii bnpiisiiium non in Eeclesia talhoiica, scd in
p.cnda pcen.ienli.i iransmilli. Quamvis auiem cor Calviiiistaiiiiii vel alia siiiiih secia susceperunl.
conLiiLumei hiimili.iLjm non gfjvelur de peccaio XVHl. Pi.odicium ac coiiipeiiuiii scmpcr Juil hcc
cliain publice Sdiislucerc el gr.mssima quteque sub- teses iii aibeisuni:)) el regiuuii dinboli dcsinere, qui
ire, si tamen aliqiiam jusiam causam allegaril re- ojeialur ni filios dissideniijj el infidelilalis llliciias
diens ab liajiesi ijiio.ftiiius pcenileiuiaiium nostruui ji'.e= el injlelicas diviiiatioiiis, soiiilegii ei magijj,
231 JOANiNESARCHIEPISC. ROTOMAG. 251
qnibus infeiix noslra tctas post infinilas baerescs A De officio populi
paisim inficiiur. Ciicnmspicisnt ilar|iie cnraii, si qui
vivanl in s'io grege illusores, veniri suo ei nulli re- 37 1- Populus desuis calamitalihns Iibenler con-
ligioni servienies, ncc ad ccclesiam venientes, nec queriltir cl lamenlatur. Grave vero ipsi cst et odio-
liaereiic* praritalis exercitiuui facicnles. Aut si sint sumdcearum causis, stiisque pcccaiis, acde reme-
de sorlilegio ac inalclicio suspecli et nolali. quo- diis cogiiaic per viliceinendationem, el poenitentiain,
runi nomina ac slaLum voluinu.snobis denuniiari, ul pe.r divinicultus ei ccelesLiuiumandaiorum accura-
"quid facto optis sit delibcremtis, mandantes conf"s- tioiicm oliscrvationcm, quibus ira Dei miligclur, et
sariis omnibus ui injunganr singulis confiicniibiis miscncordia imploreiur. Omnesenim ferequasi de-
post fralernam corrcdiouem revclare extra confcs- sperantes seipsos suis miseriis fiunt deleriores, et
sionem curaio 35 ve' "obis ipsis si quos noverinl opiiini sibi videnlur qui con/frcnfar.verbis fidehi ca-
. in ocrulio illoruin criminum contnmaces reos, sicut iholicain, factis auiem neaaiu (Th. I,1G).
etiam adulierii, veneficii, usune, e( alioruin quibtis II. Anle omnia siiiguli in ea inoriamur religionc
ira Deiconlia tolain Ecclesiam piovocalur. ct Ecclcsia, quoe consensii, et succcssione Christia-
XIX. Poslrcmo ctirati vel vicarii sui oflicii esso lioriim popiiloninv ad nos usqtie pcrvenit. Ipsam
intelliganl ridere an quisf|ue rocle suuin facial offi- vcro iiuprobanlibus ac stiadentilnis muiationem re-
cium, sive ecclesiaslicus sircsiecularis sit, el erran- spondeant sinc cor.icniioue quod respondendum iu
tes monere aiqtie increpare, obslinaios vcro ad nos lalibus controversiis Pavid, Eliaset apnstolus Pati-
deferre ; inspicianl si qna sinl maiiimonia illicila, Ius docticrunt. Cum priori dicani Dco : Si mulalio-
nec exlra teinpora, ncc sine requisiiis proclamatio- |j licm sequor, eccenalioncm filiorum luorum rcprobavi
nibus, nisi de expresso manriaio nosiro el liccntia, {Psal. LXMI, !o); cuin ahcro in sunima rerum ric-
andeanl nuplialcm licnetliclioncm dare vel matrimo- speiaiione ad consolationem concludani : Sufficii
nia jungere sub posnls, arbitrio noslro itnponendis. milii. Domine, tolte animam meam; ncquc enim me-
Quoniain vero in causa matriinoniali aique aliis liorsuinqvam palresmei (111 Jieg. xix,i).CumPaub
materiis dispensationes aposlolieie ordinariis loeo- vero exelamenl : Si vcriiasin Ecclesia catholiea non
rtim conimilii solenl, alque inde gravia srandala est, crgo qui 'dormierunt in Clirislo perierunt? (1 Cor.
oriuntur, quod obliiicnLiuin preces suppivssa ple- sv, 18.) Considercnl, quandiu antiqua rcligio apnd
rumqtie, aui non saiis comperia probalarpie verilalc onines valuii, quam sanciius ci felicius virereinr, et
iiilaiitnr, nihilominus suum sorliri cffcclum sinun- qtiam fidcs ac charilas, quae perfuclio el finis legis
lur, sialtiimiis in fuiunitn ne curati vel vicaiii rie- esl, iuler honiincs sinccrius colcretnr. Si quaiuio
mandent cxs ctiiioni tales dispensationes, nisi prius vcro audiciinl blasphemins, novifnles, ''t coiiteiiiio-
cansa per nostrtim promoioiein examinala a nobis nes de religione, obljiranLas auies suas longo Jongius
ipsis cum nostro officiali fueril comprobata et dis- fugiaul, qiicmaiiiiiodum Irenaetisloquitur de primis
pensaiio subsignala, nc quid per obreplionem coin- Chrisiianis, si quando incidercnl in haeretieos.
miltalur. Sltidcant insuper curati divorlia et liiigia 3B Rl- Kec vero solam Patium siiorum fidem
inter suos parochianos componere, pracseriim levi- iBmiileiilur, sed pieiatem el inlcgritatem, si finejn
bus cansis couiracla, ct conLumnccsa coinniunioue publicaj aiilictioiiis sperant a Deo, praescrlim cum
saeranientornm arceant, nec nolos exconlmiiiiieatos adhuc manus ejus ad peixulicndnm sil esicnia et
ccclesiain ingrcdi sinanl, sicnl nec nagrolossine con- ,P furor magis ac magis pcr liberlaiem hxreseon et
fessione eivhlico, si lieri potesl, decedcre. Q!iod nc blaspheniiarum irritetur.
accidat, ut atidieriui aliquem infirmari, ipsuin pro IV. Idcirco praeter illa qnse per cnralos inandavi-
oflieio sacerdotii visitenl, eLad providendum animse nius proponi et suaderi poptilo, singuli effundaiit
saluti adliorlentur, nec de parochia abeant nisi 3S conla sua coram Domino in confessione verae fuici,
reliclo qui viccs eorum suppleal. Sicut inobedieuies emendatione vilse, fructibus pajiiiieniisc, mandaio-
parochiani non merenlur sepeliri Christiana scpul- ruin obscrvalione, et venise pro publicis ae prhaiis
tura, ita curati vel vicarii, si suo bac in re defuerint offensJonibns diurna et nocturna supplicatione.
olTicio,reddanl rationem in diejusti judicii pro suaa . V. Optandtnn quidcm esset populum sinc inter-
:ovis perdilione, ct ad publicnni poeiiilenliam cum missione orare, et omni hora cultui ac saeris offlciis
lih qui Iiberos per negligenliam suffocaiitstini redi- vacare, sed qiioniam crealur ut opcretur tcrrain, et
gendi. Interdicimtis auiem ne fiat consecralio eu- peccaio compelliiur ul in sndore vulius sui victiiin
charistioe in privatis ac profanis cubiculis, eliamad quserat (Gen. m), ac Iaborcs manuum suaium co-
usuin segrolorum, quoniam maluerunt primi Chri- mcdat (Ptal. cxxvn), non polcsl nec debet assidue
siiani in honorem tanii sacramenti ab ecclesia ad or.iiioni accoelesiihtis actionibusoperam dare. Quo-
scgrotum etiam tempore persecutionum deferri, vcl niain lainen nequequi planlat, neque qui rigal,esi ali-
domi ad repcnliuos usus scrvari quam in Iocis non quicl, sed qui incrcmenium dal, Deus (J Cor. m, 7) :
sacris consecrari. Plerique simplices piesbytcri, ofli- omni dic antequain homo exeat ad opus suuni, ve-
cii sui ac gratlus immeniores, audenl ipsis dicbus nial (si fieri polesl) jn ecclesiani sacrum audilurus.
feslis atque aliis cmn galero et sine superlicio sacris "n] ln quo de pneierilis Deo gratias agat, et suas ae lo-
interesse, ac dedignaiiUir operam suaiii curalo vcl tius faniilise opcras cjus "behedictioni coinincndei,
vicario in olficiis divinis piveslare, malunique se euindemque invocet ad evitanda peccala et pcricula,
laicis admiscere alque eliam sua privala niissa con- nee obliviscalur preces facere pro publica tranquil-
f cla a tolo reliquo ofllcio abscedere. Ne hoc scan- liiate fidei eaiholicie et reiptiblica:. Sin loci disian-
daliim serpal latius, declaramus omnes presbyieros lia vel alio jtisto impedirneulo homini sseculari non
constilui pro hominibus in his quai sunl ad Deum licuerit ad ccclcsiam venire, saltein non omitlat
{liebr. v, i), ul pro populo sacras omncs funcliones qtiod sui csl officii erga Deum praislare, ei libe-
obcant; idcoque queiulibel addicttim esse paroeliioe ros, servos alque ancillas, ae deniqiie ioiani fa-
quaiu incolil, ut ei inserriat pro populo in omnibus miiiam doceat el assuefacial petere a Deo panem
olliciis quse suni ad I)e>nn,et in eo distingui a po- ^utim quolidianum, profiieri Symbolum apottoli-
ptilo. Qua de cansa quisquis de presbyteris vcnerit cii.n, 39 el graliarum actioncm pro oinuibus bene-
in ecelesiam, cPin habilu delreclaril cuin curaio el liciis, cum peccalorum jecognilioiie el confessione,
aliis de preshylerio divina olficia facere, tanqtiam qtiibus adniisceanlur prccaiiunculse pro necessilaie
non presbyieruin, suspenstiin esse jtibemus a divi- temporis et Ecciesiae pace. Prailerea ctiin Gallortim
nis ipso facto, el ad laicam coinmunionem ciim s;c- annales recilent difficilioribus Leniporibusinsiituisse
cularibus redigi, nee non per decanum cilari corain majoros nostros, ul ad sonilum ca:npan;e in oriu so-
Oflieiali noslro ad ncgleeli olfieii reddeiidam vaiio- iis, meridic ct oceasu admoneretur populus, quoenn-
UGSll. que in opere essel, singtilaritcr orare ad opem Dei
jinplorandam. volunms Uluin morcin per luereses el
:25o ...', .;-AETA^ETER iiivi— -APPENI);.••".' -'_•• tU
vpieiaiisincuriam miiltts locls inlermissdm reiiovari A . summa et notoria necessitas excusavcrinti €?eterum
etretmen, praesertim publica calamitate nos ad id veclaliones quaj non affeciata malilia, sed per exr
impellente. Nec istis insisteremus, riisi spectare- traneos Iranseunies in noslra. dioecesiin fesla incir
mus plerosque cu.m familiis a somno ad pastum dtinl, sallem inhiberi inahdainus, ne in piiblicunv:,
tahquam brutaanimantia ferri, iiec ullosensu pieta- nisi posi splemnioris missae absolulioiieni,.'prodea.ht',-'
tis tangi yel aflici, sed queiriagis affligimur, eo ma- sicul cauponas alqne alia loca publicae corrupielse
gis obmutescere et stupere. De bis prascipimus mo- saliem vcmpore divini OlKiciioccludi. Porrp omncs3
lieri ac durius increpari populum a curatis, con- festorum sine evidenle necessitaie transgressores 'e
cionatoribus. scholarum magistris ac cnnfessariis. polissiinuni c.ontuinaces aut depreliensos iri caupo'-.
• VI. Dies feslos secundumScripturas instituU Detis ni.s, in ganeis atil aciionibtis illicilis, jiibeinus coiarn
in monjiiieiitumac menioriam siiorum beneficioruin, nostro' Olileiali citaii, et piaeler mtillam, ipsis poeni-
iu ea homo agnosceref et de ipsfs graiias ageret tentiam injtingi pro pcccaio 'el.scaniklo : ac relapsos
(Judith xvi; Esther xvi, ele.j, alque ul ad Dei imiia- vel excommunicari, vel iii carcerem retrudi. Oble-
lionem quando creavit cqeliimel lerranr et postea siamur auiem dpminos sseciilares ac jiidices, ut in
qtiievil, ipse homo, post dies laboribus assignatos, bac re ohsequitim prsesteiit Deo ac ndbis 4-2 pprri-
aliquein sciret quieti e.t conlemplationi divinna boni- gaiit manus adjulrices, ne, si lot sacrilegia iinpunila
t.ilis et gratiarum actioni inipendere. Ila Sablialiiin evaserint, iram Dei in omnes accersanf.
Judaeisfuerat impositum, ut seplimo die qtiiescereul Yli. Fralrias el Iraternitates praeciptiequaj chariv
a.l exempliuh Deifet speculahdis ereationis operibus,- tati i.ii noslra dioecesi depulantur approbaihus, et
et gratiis de ipsa agendis incumberent. Nec uiiictiin "n onihia fere cbaritatis opera quae per ipsas exe.rcen^
illud festam ipse Deus praeseripserat, sed alia mtilia ttir. Iaudamus, ul su.nt omnia divina Officiaet drna-
in recordalionem et eonsideralienem mullorum par- menta Ecclesiarum, qiioriiiricuhqiie"eiiainpeste jnoi>
tcalarium beneficieriim quae ipsis contulerat, pro tuorum sepuliuras, et exsequiaSj necnon in pauperes
nuibus graiias agerent. Pro Sabbaio Jtidaico dies eleeinosynas. Veriiin qiiqniam audivinius comessa-
Domhictis successit Christianis 40 in signiiin et tio.nes ei ehrietates, et alias si non omnino malas,
nioinimentum redempiionis nostrae, qiiasi seciindae ineptas lamenconfoederaiiones et aciiones cliaritalis
creationis et reparationis :quam Chiislus iri crtice nomine velari, monemiis e.t"adhortamur fraires ne
o;;eralus esl, et reqnievil ab opere suae passiOTiis, quidquani deinceps in siiis ccelibus indignnm homi-
qubd tuiri consiimmavit. Verum quemadiiioiium non nibus Christianis cqmmillant, nec tani ssepei nec
siluin unicum Sabbali fesliim Jtidseis iinperabatur, laniis sumptibiis coiiviveniur; sed paiiperioruni fra^-
s.d qtidlies riliqiia eximia bejie.fiiiaDeus perMoysen trtnh et publicae:calamitalis. rationem babeant, ac
et aliqs sanctos viros illis ctargiebalur, loliesf.sta ad pdiius mulliplicandis operibus vera; cliaritatis slu-
perpeluam illorum coleiidam meiiioriam et eoniem- deant. Si quid in his atque aliis fralernitalibus no-
plaiioiiem decernebanlur; ila pppulo Clirisiiano lioh ' strae dioecesis correctione dignum occurrerit, de hoc
'nnicuin feslum diei Deminici fuit relinquendum,;sed voluniiis nos a curaiis seii vicariis cerliores fieri. Hoc
pl.ura coiistituenda pro siiigularibus donis per Chri- untim vero omnibus fraterhiiaiibus ihlerdicinius, ne
stum, Yirginein ejus Malreih, aposlolos, aique aiios in privatis suis sacris aquam vcl panem benedici
sanclos et saucins receptis, ne sinius iinmemores diebus Dohhnieis faciant, ipso faclo stispeiideiido.a
eorum et ingrali. Cessare yero oporlet Ghiisiiarium, divinis presbyierum cujuscunque slatus et professior
sicut Juriaeuin,in die feslo inaxiine a vitiis et pecca- 'C nis, qui se illis per lidslram dipebesimin hoc"miniV
tis, quaiiiam servife debel Dco, cui displicel oirine sirum pra?buerit: ne prsetexlu piivaiorum saerorum
peccalum el vilitim; sed ultia decet ipsuiii cessare popultis ayocetiira niissa et OfliciQ'parochiali-, sieut
ab omni opere saeculari corporeo, seryili alqiie a1iis iere fit: cumtamen niiiiitne liceat omitlere veiiio-
diebus Iiciio ct ccinsueio, quoniam festa a creatione gligeie id quod est proeeepli per illud qiiod taiituiii
muntii fuerunt inlrodiicia ul animus cum eorpore est devotionis et siipererpgaliohis. •
cessarel a sieculo, etayocaretui a solliciludinihus et Yllli Quoiiiamecclesia domus Dei el orationis esse
laboribus liujus miindi, occuparetur vero in Dei ob- debet, quamdeceal sanctitude, non possumus non
sequio, recognoscendis ejus beneliciis et graiiis re- moveri depopuli irreverenlia, qui IVOII alilerse gerit
fereudis. Arbitramur nullo saeeulo gravius nec fre- ^,3 in ea quam in aliqiio negotialionis foro. Verum
qtienlius peccari cohlra festorum sanciain et legiii- Cum sciamus adliortationes -et monilioiies paruni
iiiani observationein quam in nostro, quahdoqnideni proflrere erga populuih, nisi sit qiii in praaseniia iii-
plttres ipsa insumunt volupiatibus hujus saeculj se- ciepet el assiduilate duritiem ejus frahgaf, slatuimus
clandis, iniaijernis, ganeisriusibus illicitis, el aliis per curaium seu vicariuin ctim presbyleris, nobili-
vanis atque etiani viliosis actlonibiis, prffiseriim dum bus viris, judicibus,: si quiexsliterint, sedituiseccle-
celebrantur sacra ollicia; ex quo non hiiramur, si sise,"eligiires : nnum de presbyierisi allerunvde fra-
nos apprcheiirieriint mala quse per prophelas peus lernitate cliaritatis, si ibisit, vel de populo, sicut
feslorum violaioribiiscOmhiinaiur (Num. xv; Ezecli. et terlitim, viros bonilesiimonii «t majores natii, ul
xx, etc.). INuiidiiiae passim, etiam qiiaevisdissolulio- ' eorum cahitiem caeteri revereaninr,' qui eleciipneni
nes illis tiiebiiSi41 negoijationes, niercaiiiraa, auri- D de se factam lenebunlur aeceplare in virtule sanctae
gatiohes et vectura: exercentui% et ab aliis diebus, obedientiae Deo, episcopo, et proprio curato debiias;
quibus licenj, in festa differuiitur, ut duplex maluin ei ecclesiae ostiarii npminabuuiur, propier offlciuni
et peccatuin conimiilaJur. Curafi igitur sive vicarii, qnod illis impoiiimiis, ut. diebus festis observent et
conciorialores, el confessarii sint diligentes in re- noteni qui de presbyteris et paroclijanisabfiieriiit ab
dargiiendo poptilo de ingratitiidine erga Deum, et ecclesiaj Officiis, el inquiraniqua de causa defece*
iiioilali peceato quod conira Dei ordinalionem in rinl, an inlerca in caupphis, viel lusibus, vel aliis
. violatione festorum incurruni, ac dc vihdieta el ul- ssecularibus negoliis tempus insumanl. lhiia eccle-
lioue. Siatuimus aiitem diebus feslis nec empiiones, siam verp videant quem quisque locum et or<linein
nec vehdiijoiies, nec localioiies, nec auctiohes, nec tenere debeat, ne sictit pravi moris et anibitionis esl
ullas tiissoluiioiies, nec quascunque negoiiaiiones, quibusdam, aliqtii de populo prinias calhedras oceu-
nec carniuiTiet aliarumrerum expositioues, proeser- pent propius altare ante piesbyteros, posl quos decet
liin in-alri.isei c;ehieteriis.leniplorum fieri; nundinas offlnes convenienier sedere, pro sua qualiiate et
vero ipsis festis assignaias in prsecedentem .vei se- cdntlitioiie, atque ih hoc standum erit judicio ei ar-
qtienleni diem- rejici, et per viciiias parochias id bitrio pstiaripruini ut cessent per Ecclesias ea :de re
prius signilicari. Aurigationes eiiam et vecluras, at- splilai-coiifentiones et dissidia. Gircumspiciaritipsi
q|ie oniiie opus niaimum el jumeiitoruiii exefceri postea quid qUisque agat in.ecclesia, etquoihodose
probibemijs, nisi quandoin inesse et Vihdemia se- gerat a niinimo usque ad maximum; si eapuraperiat,
cunduni jura aeris inlemperles, vel alio iempdre genua cum opus esl fleclal, Oificiodivind animuin cr
«55 JOANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG, 256
atires adliibeat, si oraliohi incunibat. Agentes con- A pieiati intra dioecesim deputahtur, lamen ne
'iraria curii aliqua reverentia et motiestia objtirgent, A.qiise
et ad Ofliciurn cogant; non.sinant sine cognita causa mant quidab.ipsis rectoribus repeiere ppssimus, afiir-
ullos ;de ecelesi.a,;egre'di'nisisacris confeciis et ab- vero saltem per edictum regiiim nihil ad nes pe.rtinere; Ncs
ut illerum cehscientiiscnnsuiamus et
so!ulis;4& Quaeomnia ul commodhis prsestare ya- ne quaepielatis siint et nostri officii obiiviscamur, '
le.iii!,'deceiriiih!;s aliernatim ununi de tribtis stare 'mandaraus curatis seu vicariis in pronao, inler ex-
in chpro, alieriim.exlra choru.m, terlium in fuiiiio "cbmmunicalos-ipsofaeiq a jure, nohiihare et
etextrehiilate ecelesiae, ut.iiiiiieri.queant et conlem- care pmnes rectores bospiiiprum, adminisiraiiprium, publi-
plari bnines assistentes. Si qiiis correctioneTraterna ._- ^ Ieprosariai;uiri, ei; fabricarum, laiiquaih pauperum el
propler. .inobedienliam iiidigueril,; illuiri ires simui ecelesiarum fraudalores et sacrilegos raptores, a
cpnveniant ac.cersiio sectihi xuratp seu vicario. Si "quibus de bonis illariim quidquani.alienatur sine
illos n.o.ii'audierjT, jiibenius contiimacem. eitnri, a aiictpritate publica aiqiie ecclesiastica, vel in
cur.ito cdram iiobis\vei:Oiiiciaii hostip!, et de.miilcia pViuiii comniodum quacuiique ratione transferlur, pro-
qu;« fuerit ihdiethj.volmiius lerliarii partem vel rne- vel collbcatiir in profanps usiis atque alips quam iii
dietaieni ipsis estiariis applicarj, akeram fabricae. pieialis opera, quihus ex fundalioiie destinariiur, at-
Yoiiimus eiiaihj tie ipsi ostiarii.graveiiiiir., lale.obse- - que declarare quod eideni. excoinmunicationi sub-
qnium praesiare Di'0 et Ecclesi;e ut diebusVfeslisin jaceant oriines eoruin pariicipes et conscios, tene-
pi'bnaoqreiur prdJpsis. Qriod si in lali.iiiuiiere obie- . riqiie atque eoruiii haeredesad reslilutidnein: Quod
rinl, in. pietatis reepgnil.ioiiemet gra.titiidinem, iiiaii- ipsis injiingere mandamtis eorum confessariis, nec
jJahiiis in jpsoruii); .fuaereiyigilias moriuoriim cuiri B hisi cuin illa obligaiione absolulioiieiiiLdare.
.ririssiipublicn celebrari fabrice sumptiiiiis el curali,
.ipsisqiieqund.a^iiita dieium indtilgenTas erogamus. Jie senleniia excommuriicalionisferenda.
Ciirilidiiiiusatitciiv eoruin sen;:etiiii et fact;e de ipsis . I. Populus celerrime ac levissime snlei ad excom-
elcciidni,-niiiil conira aiig>':e:ii,nisnhalure el onliiie imiinicaiionis imicronem conlra proxinium de-
cluiritatis acturos, magis tainen Deo,quam homini- ciirrere, sed.'eamdem laiamvicissiinconsuevii proni-
luis pjaciluros., Tandiu vero manere in illp pllieo: hilo habere, nec iuflictam ab ea plagaih seniire, vel
ivoltimus (juaiitliu- electis el elecleribus graium eogitare. Yerum cum oinhes pcensa,quae.ab hoinini-
sfuerli..,'.... , [ '.;.',, .<.., .., '';.;' ,: 'biis ihferuntur, iaiitum corpus pccidaiit, nee niundi
-...''iX.pves vocein/pasteris audire debent el jpsiim "^,^ limiles excedant, sed in hoc saiciilo flnianiur :
sequi. Conira, riescip qua Saiaine astul.ia, fit-ut pp- excomhiunicalio plerumque ia hoc lnundo corpus. -
puliis riPn sohiiii alienos audiat et sequal.ur libenlitis: atque omnia quae ppssidet homo male perdit, seniper
.qiiam proprios curatos seu vicarips, sed uiipsis vero animaj vilam ferii, noii sdlum' iii hoe sseculo,
.inereenariqs opponat, siye quos appellaiit parochia-•' ;seU iii .futurp, nec tahtum coraih lipminibus, setl
iioriini yicarios, sive cappllanos, ,sive qimscunquei eiiam cbrani Deo. Idcirco longe omnium prjenarum
: asciliiios, ita, tit unusqiiJSijtie propfiiini sibi consti- .gravissiina esl, nec nisi pro shmmis deliclis alque
tuai miiiislriim. Nos aileiidenies pr.edpi oiiinibus abi Oiiinihiis reinediis lenlatis exerenda, ae supra
Appstplo iil pbediant prajp,o?itis.su'iS,..qiiibiisiricum.-• iqtiOLlciinquetprmehluiii vilse liiijus perliiiiescerida.
_bil reddere 45 raiionem pro .anipiabus -siugulo-. Gravissimum vere.deiictuni nen lain spectari et sesli-
ruin. (flebr: -xiii);;avtendenies insiiper quolidianani C iiari debet ex gravitale et magnitudine rei quani ex
eorum solliciludiiiem, ut diviiiis .olTiciiset incerlis: ;- perversiiale uialitise atque centuinacise. Qua de
iiecessilat.ib.usomiiiiim'salisfaciaiil;coiisideranl.esde- caiisa, sicut Adani priiuus liomo per excommuiiica-
viiiqhe foris, puqnns, intus thnores {Il:Coi\ vn, S),, tionem extra paradisunl ejeclusesLpropier inaximam
assid.uasque inolestias qtiibus aiigiiiilur pro populo, ,in iiiiius ppnii esu, re lenuissima, ihebedienliam et
ita ut merilo plerqsque non solius rsidehiiaj in ;prp- rebellipnem, ita noii tam atiendi debet facium ipsuhi
!j)ria:;parpcljiaijseil £t.vil.e;iaeJeal aqpceniieat, ob- iii excoiiiniiiiiicatioiiejusta fcrenda quarii pravilas
rtestamur.«Ipminpssaecuinres, nobilesel quoscuiiqiie: facientis. et coiiiuihacia. Attainen si -Tacliimleve
;ive conimitiant utfillis expi.obreiiir aScripttira, quodi .fuerit,hec scandalnin piiblicuin, nec aliud magnum -
sint sieui ;popuIus 1:0i obediens facer;'pii (Di-ti1., --'maliini, hec facientis iiianifeslam coiitumaciam et
XVII, 12) : sed pptius per observantiae, obsequii, .induraiam secum traxerit, indignumjudicamus ex- .
-beiieficehli;» et gratific .tipiiisalacrjia.tein, -ut invi- communicatione.ilntequaniauiemulli a nbstrisolli-
;lei)l,:..af.([jie etiain qiipdaiiitno,o ...cqgiinl propriumi .ciariis cpiicedatur, si iiominatiin adversus aliquem
•pastoreni ad manentluin cum ipsis, Blrjiie peragen-- petiturrvolunius prius ile nipiiilionibus el cliarilafis
vduiiiiniiiistei'iiiin'suu;n exanihi,o. Quodsi curaliseh.;i! correciione censlare. Sin de occultis qwsaprdbati .
yicarii a!ii(iia in E3 repreliensibilesputfiiiliir, quani- nequeant pesiulalur, slatuiiiius a peientibus ihqiiiri
.vis ab Aposieio nipneaintir, no)i,:faci'e adve?sus s . si aiiquos .siispectos habeant, el horiiiria excipi, de
\i esbijterwn accusat.onem recipere (lTivi.y,xi\), ui--"' hisque ad curatum seu vicari.um scribi, ut aiilequain
iiilo.iiiiius cliiinores populi:pa.ieniei''•'•audiemus,nec: "exeomhiunicalionem publicet, illos accersat, ac pri-
peccaia.curatorum inipuaita siiieinus. Vertuii nemoi h£ vaiiin irioneai cliaritalis correctioiie. Nisi praeiaia
eos deferal ex improboru.n .opiuipoe sive relatione,, omnia fuerinl pbservala, inierdicimus curatis seu
jisc ex aliqua piiensioiie et iiiiiignaiione^seii poliuss ! vicariisadpuhlicatidriemTirocedere.NoItiiniisauiein
iexcoiriperla: et pi-obaia crjiiiiiiis .yeiiiate. Studeanl/' L: posiea." excpnimunieatioiies perfuncierie el quasi
:«iitcih. ipsi ctirali. potiiisa suis' amariet deiiderarii piebeiijhi 4S'a''1(IUouniaiidaium ab illis cursim legi,
(jiiam timeri, et sicut oflicio,: ita .nieritis ac bonis; etpubficari; sed semper cum horrore el inlermi-
-ojicr.iius |;rjeesse.. haiione divini judirii, ac publieai in loiam paro-
X.Hospi.ia,administra!ipnes, el leprosariaeex edi--- "'.jcbiam afllictioiiissi excomiiiunicalus in illa tolera-
cto reg o laieortim regimini .in noslra dicecesicom- -iiir; ob idque diDferrijubenius, quain diulissiniepole-
n!!l:uniur, ut;in pietatis opera expendaiitur.Compe-- .'. ril, exccminunicationis fulniinationem,.exspectando
-riinus autem uiuliis in locisriibil.de.his aut-admo-- reos et censcips ad poenileutiam, coiifessionein, et
-duiivpaiica.iiihiijiisiiipdi opei';i.i'ecidere, sed: poiitiss ;., cuni ipsis offensis recohciliaiioiiem. Ciim vero ful-
,ad;^subieyanda":';p*uh'lica- liiihitaturuiri; oiiera alquee iiiirialibnis dies ivdvenerii, inandamus ad lerrdreiii
etiaiii iliibuia, aui iii . qiipruhidain particulariumi conscieniiis iiiciiliendum et ad ponendum ob oculos
couimdda venire,'qu.i se al einatiin illaruin regimiuii vexcoinmunicaiionis eifeclum, ante locuin prouai sta-
jijisferuiit, '4@'"ii&fldeleSde acceptis rationes red-- ! lui fereliuin opeituni palla liiorluoruni cuin ardenti-
-daiit. in quibus soient omnia referre expeusa in liies,;, ; lius cereis jtique aqua benedicta, et in .fine fulniina-
reparationes, atque alias cavillalioiies, cum intereaa '- tjonis cereos exstingui, atque aquamut benediclani
cognostantur in suas utilitates vertis.se. Quamviss - effundi; necnon denuniiari oinnibus excpmtiiu-
aiitcin episcopi eit vidsre c.t cavers de biniiibus boniss jiicaium quicunque sillugeaiH verius mortuuni quam
2S7 -'.. ACTA VETERA. — APPEND. 258
sola corpnrca morte defunctum. noc magis cuin ilio .^ cnlos cl pro lalibus ab omnMmsvilandos, ac cnm
convcrsandiim quam cum inorluo. quandocunqtie relenlione fuluroruin frucluum cogendos ad prielcr-
agiiitus fiieril. Eo fere ritu primos Clirisiinnos u=os itorum re^iiunionem, quos suos laoere non poioe-
inpromulgaiida excommunicalione ex nuiiquilalibus riinl quandiu tiesliuierunl :tb olfloio, piovden
Clirislianisappircl, et adlmcin quibtisdamEcclesiis dumque nheri dc olfnio, i on obstantc coirecfionc
qtiacunqiie
obscrvanliir quoedani vesligia. Poiro quisqitis con- oppositione vcl appellaiionc. cuin ic
viciuslueriiconiempsisseexcomiminicaiinnemqujm punlicaj corrupleise agatur. Dcinde inaii.l.iinus omni-
sci\it se incurrisse, pro h.erelico nolari debel et bus ad quos QJ. peitinel, prac plores iti uibibus,
vitari, alqtic abomnihus in jus trahi, ne, qucmadmo- oppiths clpagibiiOilraidioeoesiscoiiMil :eie, ul inlra
diini loquiiur Aposiolus cum de excomniiinicalo iiicm lonip is dc pe-soii'is ithmei^ et iie justo salario
agit, modicnm fermentum tolam massam el paro- ciim ipMS haliilaionuus provuicaiil, nisi Inndaiio
ciiiam corrumpal (I Cor. v, 0), non soliiin onines suiiiciai, qu.e si quoquomoiJo alici.aia exsiilein pio-
exeommtinicatos eiflciendo, sed iram Dei ei pubh- cnrenl sttis et hahitati rnni sumplibus ic inlegiinn
canrcalainitaiem in omhes provocando. I ropierea reslitui. Si ncgligeniesatl ul scprasjiie.ini, \oluimis
liiandanhis confessariis omnibus uiexainineiiiiion vcl per reteiiiionein friictuum vel pcr exeoiiiiimniea-
solum anconfiLeiitessiiil sibi conseii alicujus excoin- lioiiem atque alia eanonica remeu a in ilios agi, vel
nniiiicaiioni.s, sed eliam conversntionis cum eoguiiis per sui jtiris in scholas privatiorem. Ul attlein occu-
excominunicatis, elinjungcre 4Sul eosexlra cen- pata.bona scltoiarum reciiperaiique.ini, iiidicimus
fessionem revelenl. omiiibns curatis ct vicariis ut a cie Imjiis syuodi
p singulis Dominicis in pronao perscieuicr sp.aiiuni chioiuin
De scltoiis el earuin maghlris, mciisiuiii inoncnnt omnes qui pos idort
Spcs clscminarium religionis et Ecelesiae catlio- aiqua perlinenlia ad scholas sub poe.ia cxconimitm-
licae ac rcipublicse in scholis versatur, in quibus cationis. jiost illos duos menses iucurioini.o, ut ie'l-
juveuius eiiormefiir ad fidem veram, pietaiem tt danl bona fideliier, \el saltem de his paciscantnr
doclrinam, ul inde sancti et idonei sacerdotes. juJi- auctoriiaie nostra. Mi)iieani etiam onii c^ qui nove-
ces el popuii gulicrnatores propageiiiur. Quoiium. runl ab ulio dclineii tpiod scbolaj sit proprium, nt
qusc prinia eura parentibus, et civiiatibus aique intra prxfixmn lempus revelent ctir.ito vel vicario,
episcopis csse soleb-jtl,postrema facta est, aui potius sicut et illos nioneant qui sine a<i«lurilalc iccle-
iiuHa, pessuin ieruiil onniia, el pcriii lex a sacer- siaslica vcndideiuni, aul alitir alieiarum quO'i jiro-
doie, jurisprudcniin a judicc, et eonsilium ac pio\i- s.diolis dicatiini er.U Deo, ul cnreiil lllud redliiheri,
dehtia a populi giibernaiore. Pietas vcro et rofigionis vel coiiipensaiioiicm substilui. iNo autcm desint
atque homiuum consensioin f.ictiones abiil et siinlia sciioI<e,ubi nulla h.iheiur corum liindatio, vel ubi
conlraiia. ldcirco ad omina isla insl-mraiida ei resl;- ij)»a noii suflicil rog.imiis in Domino paironos paio-
ttienda una vi.t conipendi.tria videmr, si a toncr.s cliiarum, cl piioratuuni atque capellaiuaruin, lam
assuescansus hoihincs vivere cl. institui in eisdem eccleslnsticos qunin s;eculares, ut 111e.inim pi.f-eu-
scholis, quasi in eodcm ovili, codemquc lacte iciigto- t'lione proilcrant aplos ad coceudum, scu qui jnu
nis et doctiiiiiu iiubui, alqtie idem pioisus sentircut Imic operi instidaiint, aut sabe.n ulTi.sis re-,ci\cnt
velle. Jliramtir in nostra dioeccsi innjorum noslro- ainiiia n pensioneiii, qu.uiijiisiaiii essc do qiiociiiifjuu
rum fliligentiain, cuin viv nlJa ficqucniior pnroehi.i ,r< benellcio pro scmiiiaiiis iiisi tncntl.o juvcnluiis dc-
occurrai, ctti non adlueierei olun doinus el fnndatio ciaravil conciliinn Tridenlinum (sess. 25, Deref.,
scholis deputaia; sed \icissim deiesiamtir iiosii;c c. 18), sicut aii'iexio:ics qiioriiihctiiitpic 52 lieucii-
acl.Uisno'i solnm iicgligeiili.ui> sed sncrilegiuiii; in cioruni. Iusuper quoiiiaiii adniinisli.ilioiieiii hjjspi-
qua nobiles alque ciiam ccc!c»iastici viri, wl ipsi lioruni^elleprosaii.tiiuu lex regia s.eculaiibus aitii-
parocliiani, scliplarumdonios cl fuudal.oucs tistnpa- ImiL,ul impcndiinliir reJJilus aJ pietatis ppera qu;e
runi. ',cl aiioiiarunt, ita iiljam \ix uon soliiiii in ad nesirain direciieiiem periiueiil, nec ull.i potipra
pa^is. setl ijisis oppidis eL miipiissimis eiv.l.tlibus esse possinl i|uain quibns>piei.is lpsa corJibus lioiin-
schola ulla iiabeatui, \el ni.igisicr iuvciii.itiir. Ej;.i iium ab incii.ite a'i.ile impriinilur, Ecclesia ipsa
vcro atihuc aliqnod exslnt si.bolnrnin \ostigium et totaqtic rcspnblica iudnicJtur, sigiiilicninus illoruiii
siipeiiditiin, sine resideuli.i cl doccndi oihuo per- loccrtim adminislraiorihus ut tiiulos illoruin bene-
iniililurinagisler fiuctihus illis frui.seu pnliusabiiii, (iciorum commiilani scholaruiii prxceploribus CIMII
et quhhis aliud agere, speclanlibiis pooulis ac ge- aliqua pensione, tel in schol.iruni iisiiin dc lalibus
meiilibiissuos liberos sine gQ discipliua et doctrina poilionem ali juam ne vereantur collocarc. M.in-
corrunipi. Qiiin etiani eo \enlum csl amenlia> i:t' lainus praeierea ir.iteinil.iiiliiis, et paiocliiaruni
plerique malint dorni pr.eccplorein ni.igna inerccdo f.ibiicis ttt nuer illos quibus slipcndia distiibuunl,
conducere, auL sues liberps nectlum abeccd.inos in semper babeaiit sciol.iiiim lectorem comihendatuiii.
fainpsarniini\ersitaieni ablegare qnani assem uiiicam Dciiique volun.us .; cuiaiis seu vicaiiis ajgiotanics
ad publicoe scliol.e iiisinuralioiiein conferre, ini-i nipneri ne in lcsia:i'cnio cuni.leiii magislium, tan-
quain consenlire ul de pubiico anariti vcl liospiiali ,,: nu.iin tPliiis.roijmblicic jiaiCuiiMii, piM-leieanl. Pn-
salarium aliquod (onsliliialur linniiiii docond.e j:i-J deiidum esl cnini haereticos pro scholis impetraiuJis
vcniutiscapaci.QiioeoninianobiiCogiiiLa et peispecia bella gcrere, alqtie oninia piofnndere, iu impiuas
dolenles recitainus, ul inlelligant oinnes quam ab coium libens iniiiibnliii'; et a c.nhol.cis p.ei.itis
juslum silhis abusibus provideie. Quocirca pn>iiu:n schol.ts iiei: |)uiJtco necpri\ato subsidio juvari, scj
rnandanuisoiniiibus ludi rnngisiiis,»eii possidenliijtis potius diripi et e\cni.
olficia, benelicia, peiisiones,^ agros, et quoscunquc II. C.Llcruin ne schol.c ips;e serviant religioni et
fructus scliolaruni rcctoribus el docloribus depnu- rcipublica! polius diwdenJj: (jiiain coiiciliand.c, im-
tos, ut intia duos inenses ab hac sjnodo aclu resi- primis staltiinius pto quaninquc paroclua iinic.nn
deani in locis et ajdibus eormn nunieri assigu.uis, fleri ad lollcnda d.ssith.i et tchisniala, ac sub poina
aiqueacLii doccani.necaliis negoiiisse iuimis.caui, excomniuiiic.iLionis\ei.iiiiiis ne qiiisque cl r.ctia vcl
nec alia beneficia reiincani, cuiit resuieiiua in scl.o- nliusaudc.il inpissi! t-j.is qui scliolas habcl paiticu-
lis, eL assiduo diiigendj' cl oruJieuJae juveiilulis larium libeios priv..inn su»cipcre crudicin oi, sicul
studio elodicio iucompatibilia. Quod si luerhil ad sitb eadeii'. poeua p.ircniibus prohiheinus donn nia-
suain fiuiciioiiem iucpLi, \el niakierint cedcre quam gislruin lenere, nisi cu n appioii.iiionc el a=sensu
tali-oneri aslrmgi, interdicimiis ne icsigiianlcs opus, publici scholaruni rccloris. liin lueiiiii plurcs paro-
coi.entur opes \el peiisionein ullani reservarc, quo- clinc in cadein civitale \el oppitlo, ubi SCIIOIJC lanien
niain lructus illi exorcilio oQicii,~el non litulo stint 53 publicoo cxistunl, volumus sub eadein poe.i.i
Himexi. Qtii veropost dicium lempus in conlumaci.i '' oiiiuiuni paro^hiariini libcros eo couvenire salleiii
ct rcbeilione pcrsiilerim, declaramus excommuni- jani in liticns pro\ccliorcs, tilqui scinni legero et
250 JOANSES ARCHTEPISC. ROTOMAG.. 260
cantare; liborum vero esse inferiores ad scholan ALqnse suornni ordinum non sunl, ultra lieenliam RUO
pnhlicain vel ad parocbinlem miliere. Venitn ne b.c- iMin •upciioimn, eliam licenliam episcopi hubcre
relioi in calhoiicorum scholns irrppani; anlerjiiain pr.T;c'i)ii,sinft qna in ipsis ccclesiis non suorum ov-
quis creelur ludiinagisler, saiicimus (idei sure, Teli- d uum niillo modo puedieare possint, quam gralis
giouis, atqtie ctiam vilas et integriL-uis leslimonitim ab episcopis jubel coaccdi. Qtioiiinm lmjtis synodi
sallem a eur.Uo seu vicario, alque aeJiluis paroehire decrclis geneialcs ic/ularium, piae&crlim niendi-
de {{(i.ivenii afferre, et se nobis sive pcenitentiario cniitium, ordines jurarunl obedieiiiianij proliihemus
nosiro osiendere ad professLoueni fidei calholicaeel qiiibuscunque ooncionaipribus eliam rcgularibus,
exnuien doelriiine. ne ifeineeps pra?sumani cpncipiies habere per j)aro-
IIl.lnjuiigendumillipracipimiisaiHeomniautexeiri- chias nesir.e dico'es s, ni.si de expres-~anostra Iicen-
plo et \erbo jiivenlutem omni pieiaie et (ide catlio- tia, ivc eos recipianl cnraii «eu \icarii, vel permit-
iiea imhuai, cl assuc&calDeum timeie, colerc, pr«- lanlloqiii al popuium, nisi \isa ntit snllein cogniia
ceptn Decnlogi lenere ct ftcere; missain qnotidie nosLraiicenlia, nec iidcm regnlares in suis domil us
auilire, ecclesiasticis ollioiiscum rcrerenlia dcs-Tiiic, intra nostrain dicecesim existeniibus collocml con-
libcnier orare, cuni soptem psalmis prcces horarias, eionalorem nisi per nos approbatum, sub poeua cx-
si fieri potosl, meinoriier scire, alque alia pietatis ccmmiinicaiionis, contuiiiaciae et perjurii: conlra
exercitameuia. Non sinat in pueris vitia adolescere, sanclum concillum Triilentinuni. Eisdem vero pr;e-
eos nulriat in disciplina et correpiione Doinini, ad cipimus ne sine nostra licemia aiuieant sibi locos
omnemegressuiiiel ingressum scholaetam inatuiinum ullos anl lerminos, tanquani "quod.iin jure debiios,
quam vesperlimim oralio publicn ab omnibus ftal, gJ vindicare, ac si in 2S episcopi poiesiate non s t
sive canendo (Veni, Creator), sivc aliud quo Deus, alios quos noverit magis idoneps eo mitiore, nec
Virgo malcr, ctsancii iinoceiiiui' pro pace, rcligione, ijisis lieeai siationem assignatani dcserere, vcl per-
et, Ecclcsla cniholica. In vigilia festoium discanl mutare sinc eadem noslra liceniia, alicqni pro de-
Onicium ct caiiliim Ecclesias a minimo usque ad serlione puniendi. Oblestamur autem illos in 1,'omiuo
niaxiiiium. Diebus fesiis aliqua hora sive in Eccle- atque alios concionatpresut ita sua sludia el vitam
sia sive iu sohola interrogeniur, praesentibus aliis, cpinponaiit quod dicecesi noslia?. adjumciilo sinl ,
diio vel tres per ordinem de Symbolo apostoloiinn, aedificalioni, el ornamenlo, nec ncs pudeat cos
Decalogo, et aliis oontentis in catholicoriiin catc- milie:e, ac lanquam domesticos aliis quibusoiiiiqne
chismo Lnline ei Galliea?..Fial etianr ibi a pra:- anlopoiiero. In urbibus et oppidis nostrae tiicecesis,
ceptorc facilis el familiaris ad pietatem exhonalio iu quibus convenius habent regulares, graviter con-
el instructio 54j, de festo occiirrenie. Diebus quoqnc queruntur cmaii ei vicirii niillas diebns Dtmiiuiiis
solcnnioribus, el, quani s;epissi:ne lieri poleiit, con- et fcsiivis ooncioncs llcri, ac potius impelnnenin,
suefaciat ct doceai pueros peccala confiieri, eosquc dissidia, et soandala ab ipsis exhiberi, quam lium 1-
qui annos discrclio:iis attigeriint altaris sacramen- Jiina pro motleslia regulnriiaiis subsidia. Jixposlu-
iuiii, prohaiti oouscientia, Minierc. Alliciat el adlior- lanl quoque iiobiscuin rustici pnpuli et tu a.i se
tettir parv.ilos ipsos atl pielaiem el sttidiuin potius lolos ; nnos Iransigorc sine uila concione, nisi foite
quam compellai, ne prius utriioiqiie odcrinl qiiam luinuliuaria in inesse et fnicltiiim collectionc. Pro-
noverini. Qiioniain lamen secunduni Scnptnras, 711: plorea iteruin ohleslainui rcgulares in Do.nino, i.e
parcit viiga.', odil animam pueri (Prov. xm,24), 11011 r. s.naiil ullos dies fesios, pr.esei tiiii in suis doniibus,
nisi coactns ad verbcra veniat; sicut autein pr&cc- siiie peculiari sihi concioii.tndi niiiiiere elabi, ul pa-
ptoruin mo.leralain sxviliam desiJeramus, ita pa- cem colanl cum curaiisper tot pontificuni Jecreta
rentuni piinieiidam censemus dissolutam indnlgen- flrmatain, atque iuielligaui ne (piidem coufessioiies
ti.iin, qui libcris vohiiit qnidvis licere sine discipli a, audicndi in convenlu sine episcopi lireulia a co. -
propter qiiam si vel liberos a schola avocarint, vel cilio Trideiilino (scss. 55, Deref., c. 15) sibi po-
Tiilimagiblros aliquam contumcliam fecerint, damns testatem perinitti, ot oninia indiilia ac j.nv.legia a
ipsi per hoe iiosirum slaiuiuin potestaicm lllos ci- quibuscuiique ob enta, per Gregorium X!II, domi-
lantli coram nobis vel nostro oliiciali, ul discani 11011 iiuui nosirum papam, novissinie inl>a concessa a
ir.isci, cui dcbuerunl gratias agerc. Poslremo cur.i- concilio Tiideniino et anliquis caronibtis redigi,
fis et decanis injiingimus ul isla oinnia cnreni oxsc- quibus sine scelere 11011 posoiinl leclnm.tre. lioria-
cutioiii tradi,de oiuissione nobis ralionein leddituri. mur ut lectioni, orationi il evhorialioni polius iu-
De concion^ttoiibus. cumbant quam di. tordiis inicr clemm cl pnpul :in
serendis, ac. Palrum siioruiii magis aemiilenttirreli-
Duplici lionoie dignos vere presbyteros scribil giosain smiplieitolem qtinm 57 inordinale ambu-
Aposlolus, maximeqiii laborenl in vcrbo ef doclriiu Jeni. Qtiibiis slaiionciii tlederiinus, volunius in ta
(lTim. v, 17); quod jinccipue infolici nosiro leiiipoie ipses Ciiicionaii saltem semel in mcnse lotp anno,
Incieudum est quo , cii'Cuiiislrc|)cnLi!iusubiqtic l.tlsis aul aliiim qiii . in ipsorum ubscntia vioes suppleal
propbciis, rari admodiim comperiunliir qui possint no;,is pncseniar;, uiad lninusseinel in mense \eibo
iiut velini etangelizare virtiitc multa; sed nec, eo- rj l)fi pascnnLur omnes noslrie |iarochi.T>.Si dclece-
dem teste Apostolo, audiendi siiiit omiies ad ovan- rini, jnbcm.is a cur.nis nobis ut de aliis
sgiiific.iri,
geli/.anduin idouei, nisi legilime mittaniur (Rom. x, provideamu-, et cleemosynarum roilaiioncni impe-
10), lic mali se iiiiermisoeanl bonis, sub ovina pelle iliii. Ne aiilein scii)jni:rites spiritalia tcinpoialibus
JIUJOS tegant.aui nequod verbo aut faclo asserueruiH, egeant, niandamus a curatis seu vicariis ad hospi-
f&etoet vita ncgent, quoJ inaxime ctiam nostro cor- tandiim inviiari, ei cmn gnudio ac venirarone ex-
ruptissiino 55 sa:eulo cavendum est; qno eiixin iu cpi, nisi ajiud nohilcs aui alios (ii.iores paiochos
errorem el dcpravationem inducimlur, si lieri po- liialiierinl liosiulari; isntinn prohibcinus tabcrnas
lesl, ipsi.clecli. Pioindesancla synodus Tridentin.i puhlicas ingreJi. i.i Adventu \ero et Qiia<iragosiuia
recie eonsliluit (se.-,s.5, De ref., c. 2), ne rcgnlarcs civitas tulit, vel paiocbia, si unica sil,
concionatores ciijuscunquc oidmis, nisi a suis su- ij^sisde \idu el liospiiio, praj^cUim si fieii piovi.ieal
polcsl
pcrioribns de viia, -moritju^el scientia examiiiali et apnd aliquem de ecolcua.stiris, qui a prajiiicatorum
approbaii fuciim, ac de eorum liceniia eiiain in alimeniis non debent esce iininuhes nc ciim aliis
ecclcdis suorum oidinum, praedicare non po»sinl, scd poims suo exemplo alios incilaie.
cum qua Iiccnfia perio;ialifer coram episcopis pr.e- coiitribu.mt,
Si.ituinms jir.vtcrea quemque coiiventum ni suis
spiilare, eLab eis benedictioncm pt-iere leiienniur lerminis omn.hus Dou:inic:s nuni m pronao com-
anieijiiainpr.wdicarciiicipiahl. Qtiiiuutiain e.idem sau- nieiidari. DeLl.trainus etinm de liospilioruin <-t le-
cta synodus (sossione 2, cap. ti) \cial ue ipsi re- piosariarum /iiiciihus
nlque iiliaruni admiiiistr.iiio-
gulaies in ecciesiis suorum ordinum conirndicenie •nuni qus3 openbus jJcta is attiibutin.ur, justo ac
episccopfepruidicare nrsesumant. In ccclesiis veio mcrifo portioixHi iaiparliri niciulic.in(i<intcoiiien-
'
261 . '-._.'.- ACTA VETERA.— APPENDy .' . 2G2
libus.ac monendos a euriitis de.cedenles.ne ipsnruni A Ego X. aecanus de N. juro per Deum: vivum et;
in testamentis obliviscantur. Sieut autem in parlem haecsancla Evangelia quod dtnodo in dntea quidqitid
nostraj sbHiciludiuis atque omnirim ecclesiasticpium novi,dut audivi, aul:','poslmodum tnquisittirus sum
Subsidium ypcantur, ila a?.qtiun];es.tab. oiniiibusebs qudd contra.volunlatetn Dei, aut rectqm Cliristiani-';
participes efflci .behellcjoruihj. quibus propter offi- latent in decanatu inihi commisso facluni sii aiil'{a-:.
ciurri gaudemus. Porro qubniam dies mali surit, ctumerit, st in diebus ineis evenerit., et ah!'.cpgnilio-
rogamus ipsos ul in eoncinnibus sint prudenies, slu- nemQQ meam perveneril, dui-indicatum milii ftterit,.
dean.ique.pplins nostrpisexhbrlari 58 ih doctrina syridUalemcdusam esseet ad minisleriumdomini met
sana quani conlradiGlipnes ethsereses. revincere, episcopiperlinere; quod nec propler amorem, necpro-:
praeserlim ribi pbpuius nnlla laborat" Iiserelicoruin pter limorem, riec.propter. prelium\.-jiec -propter]pa^
frequenlia. Insectentu r potius yiila ac depravatioiies reritelamj ullaiejvus celabo prasdictodoinirio meo epi"
mpriim popularium, et ad pceniteriliani ,alque emeh- scopp aul ejus.misso, cui hoc inquirerejusseril, aiit
datipnem hiagis laeryiiias exculian.! qiiam accenilant ejus dfficiariis;:Sic;me Deus ddjuvet et hceesanclaDei
furerein vel iracuiidiam ad sediiiphem. Denique iie " Evangeiia. ,'. ; ',".': ...-,•
his pmnibus ad populiun sermoiiem habeaht qirje tRBANIEAPdS, EPJSGOPUS
propbsuimuSTncuratorhni atqiieipsiuspopuli officio; PR!V1LEG1U,M QUPD EpROICEIJ-
De provlsioneeirefprinalionebreviariorum-et alior "'SISPOSsiT COMPELLEJffi
ET RESlDKNIJiM.
SUBDITOS
"" '" .SUOSj
' -
AD ORDINES
:. : .
rum librorum ecclesiaslicoruni.pro diozcestEbroi-:
censi. , - "' UriBANus episcoptis, servus seryorhm Dei, venera^
.'.- '-.-- ----- :_ :T
clero precibtis, ;etquerinioniis indu- B-hili
BJuIipruin--.de'
liatri episcopo Ebroicerisi saluiem iei,-apostoli-
cam behedieiipnerii';. .'-;-.
tti, prbppsuirnus Deo, ndbis prqpitip','pre;cesliora'ria's '::'-; •,'"'•-..'. "'':.
pib laicis, breviaria et miSsaliaVpro presbyieris^ei Significasti nobis quod nohnhlli' decahi rurales
manualia prp npslrse dicecesis"-«uratis diligeiHjus et ecclesiarum reclores tua? dioecesis sacros ordihes
eiin :decaiiaiibusei ecclesiis siiis.-prout
visitare, ac.de consilip pipruni virorum refprmare, suscipbre, eorum cura requiri% personalein residehtiam facere
aiqiie iterum -ehicndaliori el eleganliori impressionl et pratcxlu quarumdam
mariilare, prseseri.ihi.Ciimeoriiih oriiniiinl janl fete. eis a sede apos.tojica.dicilur indulgeniiaruhi p.er quas
esse concessuin, ul noii
ubique in uoslra dioecesi Iaborejur peniiria. Yeruni- teneanlur nec compelli vajeant"ad necrion
qiiia non. ea eslimpressoruni eppia veljioleniia qnbe exercere .olflcia ad quaj" teheliturprsedicta, decanatuum ;el
olim fnii, «t;in ima impiessiorie niiniermh iibror-iiin" ecsjesiarum earunidem ratibiie
excudi debet, qni ad hiullos anribssiifiiciaii ianluih: - ad iriahdatum liiuhi'
recusani, propfer quod:;praedicti decaiialuset eccle
negotium expediri.nequit sine maxiniis sumptibus, siae debilis obsequiis defraudantur. Nps igittir liiis.
quos impertdere nec ipsi impressores volunl hec"- siijjpIicnlichLliiis; jnclihali cenipellendi eosdein de-
possunt, riec nos ipsi suiniis satis poientes. "Itlcirco cahos et rectores" mohilione' praeniissa-per subtra-
de prudentuih hominuin consilio, raiiorieni inivimus" ctjonem
(jiia huic oiieri aiiqiia iiiparle sitlisfial, ul .singuli <;le?iaiuin, proventuum dictorum -riecaiiatuuiri etec-
ad sacrps prjiries slalutis
abbales, priores, curati, acpresbyteri cujuscuiique temporibus, et suscipieiitluin ail residendum in eisdem decanalibus
prdfessienis, et eeeiesLaruiiiaeditui cdiiferant iiobis- . et'Ecc!esiis personaliter et ad excrcehda pradicta
cuin, singuli pio. iriodo suarum iaciiliaiuih et neces- , offlciajii
sitate 59 librdrum iilorum, vel plura vel uiiicurn* .Q leiieiitur;."indulgenliis 61, hiijhsmodi, et
i lilleris ;:apostplieis yerilati' et jiistitise
aureum, vel ininus atireo, et depoiiant apud (lepii- qiiibuslihei, tieqhaquani ebsiantibus; ae demuin
latqs ab hacisyiiodo ad jiobiscum tirgeriduiri. isiud jiiayudicaiitibiis
si proteivitas eorrim .exegeril ipsis in liiijusmedi
hegolium*,;quo peractp, de 'pfetip librpriiin qiios1 contumaciamkiientibus pr.ivandi eps
. quisque pro sua necessitaie accipiei, lant-unr di- dictis.decanatibus et per lerminumj
ecclesiis, et conferehdj eos,
hiinueturtjuantum aniea corifulerif. Quocirca a de- piout ad te speclat, persbnis qh33in eisdeih
canis de hpc.hqslro statuto inonsri juliemus ohines decaiiaiihuset ecclcsiis, in idqneis, prdiiiibiis quos eofhjh
praedicios, 'et scriptp riiandare ijuantumquisque oli- cura requirii, veliiit et valeant deseivire. Neciion
liilerit, utAtleputatis|'udicetiir;aii siimina peciiiiiae conlradictores jier icensuram ecclesiasticani,
quanla bpus-est cpnvenire pessit> Ne aulem collata lalione, postposita, compescendi, illis duiilaxalajipcl- ex-
pecuniadepereat, uiii vel pluribus fidelibtis qui siiit ceptis qiii nosiris aiit fralruni iiostrbiHiin inlmdian-
solvendo de: consensu oniiiiuin; depulaiorum coiii- litr obsequiis, fraternitali .ture'plenaui et liberam
iniuetur cuslpdienda. -" ""'; concedimiis auclerilaie prsesenfiuiri facukateiii.
De decanis niralibus. .,:„ Datiim apudTJrbem Velerem, \ Idus OctobriSj
Ne autem frustra fex el slathtum detur.-si rieriio1 .poiiiificaiusrio.tiiaiinpiii.. . .- ;." -
sit qui observet,, vel observari in uostra abseutLa
procuret, pra3cipimus_decaiiisail,>lanquam ex aila LITTER^"GREGORII PAP^ X SUPEREPDEM."'.:
in
specula, prospiciant oinnes, ac fidelifer deferant
el
delinquentes contumaces; iri quem fiiiem dainusi GREGORius episcbpiis, serviis servorum Dej, veiie-
ipsis poteslalem cilaridi quosciinque sihe alie maii7 P ' rabiji iralri episcbpo Ebrdiceiisi "'""• " saluteiu ei aposld-
dato speciaii, et prohibemusTie cemiiveani, vel ciihii licarii benedicLionem:
ujlp- prelio inlerposito transigant sub poeiiaerga noss Insiniiasli nobis qupd nonhulli decani, elc. (ut
perfluiaBjet perjurii in Deurn contra juramentuhi.. siipra.) ; .
Quod ohinibus synodis volumus ab illis in nosiriss Datum apud Urljem Veterem/ n Kalendas SeiJtem-
iiiaiiibus fieri ei reripvari, CUJUS-IIKC est, fornla ex; hris, .pontiiicalus',iiostri aiino i. .
sanctis cahonibus suhipta.

Cirimonies qui s'observent eh Vdglise cathSdrale de Rouen en prisence de Mgr


': -', ": .' .".. ,; '-''' ".'•"'.-'
TArchevique.
''- "'-' (Exregisiro capitali Rotomagensis.).". ; : _,
..." Dumardi 6jour d'ayril 1632, le chapitre etanl^^assemb}(5 per juramentum et' aomos. -,

. Les arlicles dressez. en Ja cliambre, des comptes pour les ceremonies-qui sont h pbserver pr&enoe
de' Mr. l'arelievi?que"'olTiciant, ou preseiit a'.Vbjlice, ont- eie pl.acitez ce jqurdTiui @2eh cliapitre, et
ordonne quTIs seroiil observezet gardez depoinlen polnt, el eiiregistrez. cohime ii;s'ehsuit/
2(15 JOAiNNISARCniEPISC. TiOTOMArr. 20i
S'd esl dhvanche, el qne ledil s"ignem soit jiesent AS,lexte de Vevangileponi le bahvi. En toulei lebquelle»
a Vaspetston de Veau benile, en la pluce oa il se sted acltons lesdtts mimsttes ne dotvetttbaket ni la mtiin,
loisqu'il n'esl pas tuple, aptes que celui de Mtsqut m Vanneau dud. seigneui,poui ette chose non usilee
feia roffice ania fatl Vaspeisionen la ciotx, el en pas- en La celte eghse, el que ledit seign~ut tVesten office.
sant donne de Veau benite aux diaete el soudiacie sm- benedtciton de Veau poui le cattce el deTencens
"
vanl la coutume, il descendiu itanl deianl ledtl pout Voblatton seia fatle pat Je ptelte qut fait le sa-
setqneut, aptes lui avon fatl une ptofonde teveience, cufice.
el batse le vtpilhn ou aspetsoir, lux ptesentera afin de Aptes /Ttemissa est ledtt setgneur donneta la be-
prendte lut-meme Veaubemteet en aspeigei Vofficiant, nediction ponttficale a {'ordinaire. „
lequelpat aptespoutsml Vaspeisionsutvantlaeoulume. Lotsque ledil seianeut /ua Vofftceaux leptes, M
Mais st ledtl setgneut etail en la chaire ou pt oche de soitita de la sacttslie tevclu de ses habits potiuficaux,
Vautel, tl sembleque Voffictantiui doit ptesentei i eau accompagne -d'un de messteuts les diqmtez pour iut
betweaianlque d'en dtstnbuet aux diacieel soudtacte, seivn de ptetie asststant, ayani a ses cbltz deux-clit-
pai.e qne en ce cns tl n'y a aucune messeance,comme pelains poui souiever les deux cblez de -.rachappe :
il \) auiotlsi du bai du chceut on relomnotl ieis / au- ses ctoix et ciosse seiontpoitees devant lui pgt d<.ux
tcl ausdits diane, et souditicie, pour puis apies re- aultes chtipelatns, etun autte seia lesene pout teinr
commencet Vaspeisionaceux de Mis qui setonl ptoche son mttie en letns, lesqueis tous setont tevelus de
dudtl setgneur. chappes.
Des que les mtnisties el officians, ou autres per- ttanl enlteen sa chaite il feta les pueres accoultt-
sonnes de Veghsepasseiont paidevant tedit seigneut, amees,
] Q%, puis il commenceia les vepies chanianl :
th le snluetont avec Vhonneitiel la btenseancetequtie Dens, in adjuloniim, et conlinueiaa dhe'le -clia-
en sa quaitle- a leut otdte, obseivant toujouts une pilte, et Vanltenne de Magrificat lut seta annmicee
dtffetence enlrecette salutatton et Vadotalton, ou te- pat ie ckaptei usant du mot de monsteut en lui batllant
vetence di.e ausatnt saciement. ladtte aniienne.
Loisque les mtmsltes, et Vofficiant seia enlie an Dutant qucraniienne seta pouisutmepii le cheeut,
cheeut, ledtt seignput monteta a Vaulel pour la con- le pi etre asststant hii ptesenleiala navelte avec Ven-
fesswn, api es laquelle tl feta ta benediction4e l encens cens,el lut bai>eta ta matn ou Vanneau, et cette bene-
qui lut seiaptesente pai le dtacte dedans lanavelte, dtctton faile il pattita de sa chatte poui se uouvei a
1'enfant tenant devanl lui Vvncensottouveit, et ladt e Vantel lotsque Von commenceia le M g ilicaj, lour
benediclwn fatte il teloutnera en sa place. donnei le lems au%deux chanoines offiuans depottet
Le-soudiactt montant au jubl oxipulpilre pow dne Venrens en la chapelle Notte-Dame.
VEpitie,ei dhcetut tetoutnant a Vautel, se contenteia Eiani atuiea Vaulel lepieiie asstslanl lui piesnt-
@3 defuttela teverence uudit setgrieur en passant et tera Vencensoiten lui baisant la mam oit sotuanneau,
tejiassanl pat deianl lui, suivanl Vancien usage de ce quil icileieia aussi entepienani Vencenstiti.
cetteeghse, sans lut pose< m le itvic des epilies de- L'encensemenl rfe Vautel acheve, tt reiouinct\i en $a
vant lut,m lut baiset ia mam ni Vanneau. chaiie, el cependanl leidtts deux susdils chanomch
Jjoisque les mimsttes setoni amoez devant ledil encenseionl les lombe ou sepuliiaes des tbtsetVxm-
seignem, allans uu pulpilte oujube poui Vevangite,le lel de ta cliapclle deKolie-Dame, e ant tetournez au
soudiacte piendta VencensJe l cnfanl qtCtl piesenleta /-., chceui tls enccnseiont ledtl seiqneur, et nwnsieut le
audit setgneut poui en faue la benedictton en le mel- doyen sj ftnie se doit, le sutplus elanl contmue sut-
tanl en Venoenson,qtu lut seia jttesenle pat -so?iau- ia,il Vusage de celle eghse.
momei, qui a eette fin Vauia ptts des mains de Ven- Apies que le JMigmficat et Vanlicnne ssiontfmes
fanl, et en apids le dtacie lut demnndeia la benc- avec [a neume, tl chanteta Dominus -\Pbiscum -et
dulion par ime piofonde tnihnatton pout unnoncei Voiaison avec sa clause ftna'e, el tcpeleia a ia fin
Vevangile,laquelle tecue, pi-esenleia a batset audtt Doiiuniis vobisciiin. St tl yapiusieuisoiattOM a cay.se
seigncui le ctuciftt qut cst au livie des evangiles, des tnemones ou de la s<aaon de /Tn\io'aia, tl tepe-
disanl: Adoramus te, Chiisle, etc. leta deiechef Domnus vobiscum a la fm de ta dei-
VEvangile annonci lesdus mtnisli es t elotiineiont a meie oiatson, el te Deo granas ela>U chante il don
Vautel, ou eiani le dtacte encenseia le pieiie, -et le neia la benedtctwn ponitficale au pcuple, soit en sa
soudtacie lut piesenleta a batsei le texle de Vevangile, chane s'il n'y a point de statton, ou en la ne\ stt y a
puis tetouinans veis led. setgneui ttseia enccnse pai station. Fatt lesjouiset an qtiedcssus.
le dtacie, et le soudmcte lui ptesenleta lc itvie ou Signe, L. PATRY.

: 0W^Hx>r0iis Sif^jwtoxis^m 'Ci2fg(t«-^(^//Mr,:o,rf;,a@(j^as., "J


'-"" "; "'::-:'":: xy: '.•' './'. VvAnnt) :id%f---~-':.V'.v:;' ,,\ :.?
::^:^-:,'-
(Gdll. GhrisL, Jnslrtim. toni, Xi,-pag. 18, ex-PoirjmerariOV-COHC;'/.
Rotomag.;' p:-&.)

JOASNLS, Dei gratia Uolpmagensis episcopus, uni-D quodam concilio congrcgalo in urbe Rotoinagensi
versis Clnisti lidelibus salutem, gratiam et bene- ut doiiiiium JS.cid.iiim abbalem S. Auiloeni Roto-
diclionem.' magensis, cognatum nostnim, obnoxie conv nire-
Neium sil pmnibus, modornis et-fuluiis, qupd nius, quaieuus [jro aniore Dei et noslii ahb.Hiam
petiiie Regerii de Mertuo mari et uxoris ejus Advi- fieii.diniitteret de quodam prioratu deecd'si;i S.
t.c ad lios venil, ad dominum Guillelmum regem Yicloris inCoiia;, in qna habitabanl nionacd S. Au-
Anglorum et atl tne, sedenles et tractanles dc nego- doeni, quse-dicitur ad S. Yictorem, elquam eccle-
liis ccclesiaslicis cl sxcularibus cum episcopis in siain quidam presbytcr nomine Tormer, dc cujus
- "
M5 .. . ;"::"" ."^HAR^A; ^ iu
jure eratj ecclesiseijS^iiAutioijrii assehsii Guillelmi:,A-:pia?senliahoc Taciiim fuitt''auctoritat.e''domihr.pa'p*
tunc dncis Normannoriini, et Malgerii archiepiscopi Gregerii et regia petestate, bmriibiis Tiajredibus et
-Roloniagensis, el Rogerii. -de.MorliioMarJj incujus siiccessoribu!;Tiosiris,xit abbas S. Audoehi accipiat
feodo erai, pro saiute animrje suae dederal in eiee^- ccclesiam pribraius sui S. Yjctpris cumoninibiis
hiosynam? et in ecclesia *S> Audoeni monaclius appenditiis siiisluncibi irivehtis^iri eeclesiis, itv
effec.lusTucrat"cum; qu.pjiam:jnutriiio suo ; nomine decihiis; et aliis subslaniiis; et poriat priorcmiiv
.G.ilberln.-Et prajfaiusiiogeriuscbiicessit ut ianiiiih "ecclesia TUa sicut 4nt6a sbiebat, iiB ecelesia S. Aii-
,redi!iini augeret.eeelesiai.S." Victoris et -ecclesifcS. 'doeriv pre liberalitate sua " deirimeritum patiatui'
Audceni, .ril honoriftce ibl ;Deo monachi senvre Traiide et;dolp, quam aniecessqrbs itpslri prq saliite ^
.possent, el eis digne suiTiceret,sl qutlle dohiiiiiiini aniiriaTnmsiiarum fundaveriiiit. Hanc cohveniioiiehT
Irabueratanleajecclesia S, Audoeni :in prioraluv tale aiiclriritafe hostra ah abbaie Nicplao et tlpgerp de
postea i.nabbatia:-jeierjialiier ppssideret.-Cum vei-o -Mpriuo Mari eoncessam coram rege, ratam esse
prrediclus abbas Mcnlaus assensu capiluli "sui.et statiiihius,: et prajseniissctipli privilegio, el sigilli
rogaiu. npsirqj el ampigTtogcrii! eluxoris sure, hrec iiostri auciorifate confiimavimus, bt prohibiiimus
concessissel-,Radulphum:<tuemdamnipiiachum suuin . 'egoToannes-Rotbmagensis arcliiepiscopus sub -ana>
ibi abbalem prreficienSadrsupra dictuiii jpcum.cpn> " Tliehiatei neqhis ulieiihs" clericu^; vbi laicus ahdeaii
slituenduni misil, et cuni "ep de nipnacbis sujs .,§>>;'hocinfi'iiigere"pi':iesdntibusisf;is;,episcpp^
Aiidpeiiii Fulbertum, :Gislebertum Fanveiel; Huberr •excoiiuiitinicahtibus. Gisleiieitb Ebrbicerisi episcq-
.tum; Treloti et Guillelmum-, tali: tanieii"eondilioiie pb,"Odoiib iJajocertsi, Hugbhe; Lexbviensi, Roberio
qaod doininium suuin S. Audocno in donip S. Yiclo- Sagierisi,"quoruhi aiiatlieniate omhes fraclbres Iiujiis
ris nnllp mpdp niinuerelur, sed ibi penerel abbatem operiscohrbdiatiturc Praefattis^tiieih rex Aiigloruin
alio deftincto, sicut priprein penere solebat, salva Guillehnus prohibuil sub foris factura xx linciaruni
r
dighitaieS. AudoeriKHbc etiirif cehsiitutulhesliriter aurireddendaruih diici Normannise, et xx librarum
iios raiumet firmum esse iri perpetuum, cujus rei Rotomagensi arcliiepiscopo, ne ah aliquo infringatur
lestes sumus cx ulraqueparie. Si- enim in dispb^ ;' lestLbuspraedictis episcopis, et Fulberlo archidiaco-
nendo abbaie riionaclii vel laici rebelles eccles;ai no et Rogero de Morttio Mari, in quorum prrcsentia
S. Audoeni fuerint, staluimus ei firmitcr prcecipi- hoc factuin fuil anno ah Incariiatione Domini
inus Guillelimis rex, et ego Rotomagensis archicpi- 107-i.
scopus el Rolgerus de Morliio Mari, iii qubrurii

Bcjureinstituttonis^desU^ Abrin-
carum plene retinuil in monasterium S< Michqelis,a.bbaiem et xii:canonicos.

::;;:" • ;:;-^;:: , , ,'|A,rvno,1061i]; :. :v :::';\: :.="-;"-;:" "'••'";:"'.-;,;.:;;;.:;.:;;.,:.

;:: (PiiTiT, TheoionPcemlentidle, H, 664> ex LibrotonlifiCaltEcclesiSiiA.lirihcaruni.} ";

Arino ab Incarnaiione Dpmini 1061, Ranulfus, G inPurifieatione saiiclfe Maria:, unum scilicet aibiift
abbasMontisS.MicliaeIis,vir canlus in rcgimine tahi cerffi unius polideris, ad inanus episcopi, (lups alte^
eleri et populi, qtiam-inoiiachalis ordinis, coriveni rius cerre unius -ponderis ad decani etlhesaurarii
Joannem venerabilem Abrincarum poniificem super inanus. Episcopus vero proefatus, ul erat animo et
quibusdam gravaniinibus,>quae flebant a niinis genere npbllis, petitiohi abbaiis arinuil, et arclii-
episcopalibus frequenlissime super clerum et popur diacohuni suuih in Monte euiri fecii : itaiamen iit
lum Mpntis. Gogebaiitur"v,ehireAbrincas, ad respen- ; qhod bene rion faceret, vel ripn possct,;cpiscopu*=
dendum de quacunque accusatierie contra Cliristia- coirigeret Abrincis^ et eccleSiasiicb judicio ierhii--
nitatem, nec excusarepolerat eosTiiare iiisurgens, liarcl;: de cOJijugiis.aulem iilieiiis» si qui legalcs'
nec Rrilohum jnsidiavquia prreyeniri poieraiit, «t ies*.esproecdereni, ajyud cpiscopiini aiitiirchiur, .ei:
ita ssepe in forifacia':et emeiidaiiones episcepales pcr sacrameriiiiin ijisorum lege LiissplvoreitiiS.qnori
incidebant, et S3ep'eiuramentisfaiigabaiitur. Prpp.ter cpntra legcm .pr;esuin|)tuin,erat; dc ;criminaiibus";
praedictaslbi habendainMbrite obtiilitabbas episcopo f) culpis vcnircnt ad judiciuin "ct ;senicriliani;ej>iscqpi
de suo competenter per singulps annos iinam veslem, pGDriitenies,confessi, velcoriviciicoiam siio arclii-
quaelam npbilemet tam sublimciri perspiiaih tlejeerct diaebho : excdriiiriunicati ab cjiisebpp ad ejiis saiis-
cum grritia recipere, et ahbalern Montis Tionorifice : faciiorieni et absoliilioiicm vchirent: judicium forri-
dare; et tres libras incensi, et tres libras piperis, igniiLef aquoeferveiHis"Abrincis periareliir, si c!o-
et sex labulas ceraedeix ponderibus, ei tres cc.rcos- rici lapsi iu culoam degradatienisTn/te invenirenlur,
PATROL..GXLVtl. • 9 '."
267 JGANNES ARCHIEPISC. ROTOMAG. 2S8
quia ad episcopum perlihet drdinalio, et ad ejus A excusiiliohem praetenderit, Non.eomniunicaliitabbas
judieium perlineret degradatio;;suspensie vero officii; excomiiiunicaip episcopi scienier.nec exccmriiuni-
pro levipribus culpis in abbalis judicium esset ad cabit neminatuni aliquem; parochianum episeopi
correptionem. Talis iriter. episcppum et abbatem de , extra Menlem censistenteni, Tnconsiilto episcppp.
yilla Mpntis faclaest epnvenlie. In monaslerio vero Mpnacbi quinta feria Pentecesies venient Abrincas
S.; Michaelis: in abbalem, et monachos, et, xn ca- cuni capite S. Ahberli ad ecclesiam Sancti Ahdrere,
non.icosTolumjus episcopale.relinuit:episcopus.-In -.'.in.qua ipse episcepus sedil, cum processione magna
nionasterio habet; ofTicium.facere dedicationis, et larii clericorum quam laiccrum pmnium 'qui.-dbmos
quidquid interim pfferrelur ad aIiarevepiscopi est, tenerit: et denariatas ceraemalricis ecclesjre debent,
et qupd pffer.turad. manus capellanprum suorum, et;;• u.t sedi episcopaliy de qua recipiunt consilium ani-
ipse el omnes qui cum eb;yeneriin,aburidanler et,, maruni, et ahbas per ,,se, vel per decanum suum,
lionorifice debent procurari;; etequi, aqtia dulcis,: oleum et chris.ma j ad erogandum el presbyteris ad
et caelera necessaria debent in menasterin inveniri.; Chrisliaiiitaiem faciendam. Caripnici" omnes sub
Ee diedebet esse praesio vestis prsefata episcopi, et. episcopi priore suni, el canonicas, idest praebendas,
cera , ,et p.iper, et incensum, cerei tres ad purifica- cum fuerint vacure, distribuere debet, sicut dignum
tipnem.S. Marise, eliamsi episcopus defuerit, abbas " decreverit. Beatus yero Aubertus, cui divo niunere
ciim duobus de canonicis bis in anno debet esse ad Moiis ille collatus esl, eos conslituil; et de suo
syhodum, nisi de licentia episcopi remanseril, et episcopjp, ecclesise quamconslruxil, duas villas,
sacerdot.es Monlis. Quoties ;eliam graviores causre. Ilium scilicet ef Genecium ( ad usum suum et illo-
;
emerserini, episcoptis mandabit ajjbati, et vecabit rum conlulit.:
eum, el venire debel-, nisi ineviiabilem el legalem

ROTOMAGEINSE • i .
; GONGILIUM '•,.

In basilica S. Maria3 Rotomagi ab Joanne archiepiscopo, cum suis suffraganeis Wiilelmo


Anglorum rege Normanriiam gLibernante, celebratum, anno Ghristi 1072, Alesandri II
papaaanno xi, Philippi ITrancorum regis anno xm. .

Concilia, IX, 1225.)


{LABBE,

TITtJLI CANONUM. C XVIIL.iVeatseitiTs viri uxor alteri nubat priitsquaiii


de viri morte comperthni habeat.
I. Vt episcopuschrisma el oleuth hora compelerili,ei XIX. Ne clerici, in publkum crimen lapsi, sacris
cum dugdecimsacerdoiibus corisecrel. . ordinibus facde resliluantur.
U. Quod tolum cltrisma et oleurit ab arctiidiaconis XX. Ul episcopus qui ad lapsi deposilionemvenire
renovandutiisit. nonpoiest vicarium millat. ,
III. Qua cura dislribui a decanis clirisnia et oleum XXi. Ul aule horam vesperlinatnin Quadragesima
debeant. non edatiifi
IV. Ut qui missam celebrat omninq cpmmunicet. .-•XXII. Ut Sabbati Pascha officiumanlehoram nonam
y. TJt sacerdosjejunus et cum qlba ac siola baptizet. non inchoetur.
VI. Ul viaticum el aqita benedicla ullra oclo dies non XXIII. De sanclbrum feslivitalibus transferendis.
serventur, et consecratm hosiiw iteruni non con- XXIV. Ul generate baplisma nisi Sabbato fasehm et
.: secreniur.- Pentecosies non fial. Parvuli quocunque leinpoK
, VU.Confirmalipjejuiiisajejunisetciimigneconferenda. petierinl, baptizenlur; nullus in Epiphania
' sine
-VIII. Ut erdines sacri, posl diem Sabbati,, veidie \ infirmiluiis necessitale.
Dominica^mane
" • ' , •jejunis a jejtinantibus confe- '
. rantiir.: : ; . ; -....• , PRyEFATlO.
TX.,Ul Qugtuor Temporum exacla sil qbservatio. Anno ab incarnalione Domini i0"2, congregatum
X. Quod .depositionedigni sinl qui furlim aut inde- - est concilium in inelropplitana Rotomageiisis^urbis :
bile ad sacros ordines proveltuntur. . ; sede, in basilica heais.et gloriosie Dei genitricis
XI. De iis qui coronds reiinquunt. Et ut ordirigndi D semper virginis Marioe, cui Joannes ejusderii urbis
ad episcopumferia quinldvenignt. archiepiscopus prajeral, el vesligia Palrurii. seCulus
XII. Ul monachi vagi vel. expulsi, itemque sdncti- uiilitati ecclesiasiica; omnimodis cpnsulebal, cum
' moniales, qd sua monasterid redire compellantur. suffiaganeis suis, Odene Bajpcensi, Hugoiie"Luxo-
XIII. Neeurrn pastoralesvenddntur eteinantur. vieitsi, RodbertP Sagierisi; Micliaele Ahrincatensi, et
XIV. De ritu: nupiiarum, ne in occulio ftant aul GislebcrtP Ebrpicensi. In primis disputaliim est de
intereonsanguineos. . . ... fide sancta; et individuaj Trinilatis, quahi secundum
XV. De .ciericis uxoralis, ut ecclesiis non minis- stattila sanctorum cohciliorum , scilicet Nicseni,
trent^riec fruclus percipiant, et quales esse debeant Coiistarilinnpbliiani,primi Epliesini,:ChaIcedohensis
archidiaconiac decani. >f \ concilii, corroboravcrunt, sanxerunt, se.Tblo corde
XVJ.. Ut nullus moitua uxore illam accfpigt de', qud credere professi suntvPost hanc caiholica?.fidei pro-
anle fueratinfamatus. fessionem, arinexa sunt haac subscripta catholicai
XVlI. fcutim uxore velata superstiie aliam ducgl. Tidei doctriiise capilula.
«G9 eoNClLIUMROTOMAG. 2/0
• 4. IX. Ul Qualuor Temporuiriexacla sil observalio: ;.
, CANONES: A
I. Ul episcopus cltrisiiid et oleutn Itora coinpeterili Ttem-, Qualuor Temporum observalio coihpeteiiii'
. el cwn duodeciin sacerddlibus consecret: - tempore secuiidum diviham insiitutioneai conimuni '
1
Iri primis stalutum esf ahobis ut, secundum sla- '-.dbservanlia a hohis servelui, id est, pri.iia hebde-
lula T^alrum, chrismatis et olei, haptismatis et mada Mar.lii, secunda Juriii, teriia Septeuaou.s,. .
unctionis consecralio , conipetenli hora, id esl post eadeiri Deceihbiis eb reverenliam Pomiriicse hati-
nonam, secundum stalula sanciorum Patrum_ Tiat. .,vjtatis. Indignum enim valde est ul sanctbriini ihsii--;'
Hoc eiiarii debet episcopus praevidere ut in ipsa lulio aliquibus occupaiionibus vel-muhdiaii soilici-;
coiisecratione duodecim sacerdoies, sacerdolalibus . tudliie destitualur.
vesiibus indutos, vel quarriplures, secum habeat. tt X. Quod deposiliom digni sunl, qui furlim aui:. y
II. Quod iolum chiisma eloteutn ab archidiacenis iridebiteadsacros ordines provehunluf. -.
; renovanduin sil. Ttem,1 clerici, qui non elecli, liec vocali, aiit
Ttem in quibusdam prOvinciis hiOs detesTabilis nescierite episCopo, sacris ordiriibus se introiiiii:
inolevitqued quidamarGhidiaceni,paslorecarentes, Tuiit, aliqriibus veroepiscopus ', ht diacpnibusi ma-'
ab aliqtio episcopo parliculas olei et chrismatis num iniponil; alii casieios erdines non habentes j.;
accipiunt, et jia bleo suo coriimiscent; qupd et B I diacenes aul presbyteri cohsecrantur; hi digni sunt,
damnatum est. Sed unusquisque archidiacenus depesitipne. , '
«brisnia et oleumsuum totum episcopo a qup con- XI. De his qui coronas felinquunt; et rit ordinandi:
secrabitur, utproprio episcopo, pisesenlet. . ad episcopum feria quintg veriiant.; "."""
;
III. Qua cura dislribui a decanis cltrisma :et oleum. Item,qui cOroWasbehedictasliabueriiiitetreliqhe-
:_:'--.. - debeant. ': rurit, usque ad (ijgnani saiisfactionem exccmmuni-,
Ilem ciirismafis et 'olei distribulio a decanis cenfur. Clerici, qui erdinandi sunt,in quinia feria
summa' diligentia et honestate" flat ita ut interirn, venianl ad episcppum. .
dum distribiierint, albis sint irtduti; et lalibus vas- XII. Ut. riionaclii vagi vel expulsi, ilemque sgnciimo*;
culis distribuatur ut niliil inde aliqua negligenlia niales, ad riionasieria sua redire 'cdtripeilaniur.
Item, monachi et sanctiihbiiiaies, qui reliciis suis
pereat.
IV. Ut: qui missam celebral omtmto comihunicel. ecclesiis per erbem vagantur, alii prp hequitiis siiis
' Ilenislatutuiii esl ut nullus missam celebret a inonasleriis expiilsi;" qnos pastofali aucibritate
qui
non cpiiimunicel. oporiet compellere ut ad hibriasferia sua redeaiii. Et
V. Ul sdcerdosjejunus', et crimalba at sioldbapluel. si expulsbs abbates recipere iieltieriiit, victuni elee*
Tieni riuilus sacerdos baplizet infanleiri, nisi je-! Q mpsyha?eistribuant,qhasmanuumlabpreacqiiirarit,
aiba et nisi necessitale. quousque si vilam Buatn emandaverinf videaiitur.
jiinus et indulus siola, . XHI. Ne currn paslorales vendaniur el emantur. '
VI. Ul viaticum et aqua beiiediclaiillra oclo dies non Item," emuntur et: venduhtur curae pastdrales,
serventur, et consccratai hpslice ileruin npn con^ scilicet ecclesia?
. secreiiiur.- - ." parochiancc, tairi a laicis quam a
etiam a hibnachis"; quod ne am*
.-' Item suiit quidam qui vialicum et aquam bene- clericis., insuper
diclam ultra ectayum diein reservant; qued et dam- plius flat interdiethinjesL '...".'
nalum est. Aliiver.e, non habehles hosiias^.conse- ^^. De riluriupiiarpit, nein pcculiofiant, .^
vel inierebnsanguineds. <''
cratas iterum consecrant; quod lerribiliter inter-
Item, nupfia; non in occulto fiant' neque poit
dictuiri est. sed sponsus et sponsa jejuni a sacer-
cori- prandium;
VII. Cvrifirmaliojejunis a jejunis etcumigne dote jejuno in monasterio beriedicantur; el ante-
ferenda.
Ttem, donum sancli Spirilus, ul non detur nisi quam copulehtur, progenies utrorumque diligenier ""
Et si infra septimam generationem ali-
"jejunis, eta jejtmis; neque ipsa confirmatio absque inquiralur.
igne fiat statulum est. ,; qua consanguinitas inventa.fiieril, et si aliquis ee-
rumdimissus fuerit, non cenjiiiiganlur. Sacerdos qui
"VIII.Ul ordiiiessacri ptisl dietn Sabbati, VeldieDomi-" P cenlra lioc fecerit
nica mane ,jejunis a.jejunanlibils conferantur. deppnaiur. .
.XV. De clericis uxoraiis:, ul ecclesiisnon minisirent,
Hoc etiam slaiutum est ne in dandis sacrisordi- nec fructus percipianl;' el quates psse. debearil dr-
nibus apostolicai aueicritaus violaibreS invenianiur.:: chidiacbrii el decatii.
Legitur ehirii in decretis Lepnis papa?,qupd nnn pas- Pe sacerdotibus, el Levitis et subdiaconibus qiii
sini diehus omnibus sacri oidines celebrenlur; seil| feminas sibi usurpaverunt, concilium":Luxoviehse
post diem Sabbati, in ejtis noctis exordio quae ini observetur, ne ecclesias pbr se alque ;per.'shffraiga-;
prima SabbatiTucescit, Tiis qui cpnsecraiidi sunt, , neos regant., necaiiquid debeneficiis Iiabeanlr-Ar-
jejunis a jejunaiiUbus siicra benediciie conferalur., ciiidiaconi, qui eos. r.egere debentj nbn permitlah-
Quod ejusdein qbservanlia?.erit, si.maiie ipso Do- tur aliquam habere hec concubiriam, iiec shbihtro-
niinicp die, continuato Sabhati jejunip, celebretur. ouciahTnihliereni, necpellicem ; sed casie et jusle
A qup lempere praicedenlis"no.clis iriitiiim hon re-'-" vivarii, et exemplum; castiiatisetjsanclimoniae "sub-;
cedil qub diein resurreciiohis,; sicul.eliam in Pa- diiis prajbeant. Oportet eliam ui tajes decani; cligari--
sclia Demini declaratur periinere nen aubium est/ tur qtii sciant siihditbs;redargiiere et emeiidaie,
2T1 APPEND. AD JOANNEM ROTOMAGENSEM. 272
Ut ante horam vespertinam in Quadragesimn
quorum vita non sil infamis, sed merilo prajfcralur ik XXI. non edalur.
subdilis.
XVI. Ut nullus mortua uxore Hlam accipial de qua Item, statuiiim est ul nullus in Quadragcsima
ante fueral infamalus. prandeat, anieqnain, hora nona peraeta, vesper-
Ilem, inlerdiclum est ne aliquis-, qui vivente sua Una incipiat. Non enim jcjunat qui ante manducat.
nxore de adtilterio calumnialus fneral, pesl mpr- XXII. Ul Sabbali Pasrha; ofjiciumante horam
lem illius unquam de qua calumniaius fuit accipiai. nonam tion inclwetur.
Alnlta enim niala inde evenerunt. Nam plurimi hac Item, slatutuni est ut in Sabbato Paschai oHieium.
de causa suas interfecertint. anle nonani non incipiatnr. Ad noctem cnim Do-
XVII. Nullus nxore veiala superslite aliam ducat.
minica; resurrcctionis respicit, oh cujtis rcveren-
Itum, niillus, cujus uxcr velata fuerit, ipsa vi-
tiam Gloria in excelsis Deo el Alleluia cantatur.
vente nnquani aliam accipial. etiam in Officii initio, cerei scilicel bene-
absenlis viri uxor alleri Quod
XVIII. Ne nubal, priusquam
de viri morle comperlum habeat. diclione, monstratur. Narral Libcr Oflicialis qtioil
in hoc biduo «on flt sacramenii celebralio. Vocat
Ilem, si uxer viri qui peregre autalias profeclus sexlam feriam elSahbatum,"
fuerit aiii viro nupserit, quousque prioris mortis autem hoc liidtiur.i
luclus et moestitia aposlolorum.
cerlitudinem habeat, excommunicetur usque ad di- B in quo recolilur
gnam salisfaclionem. XXIII. De sanctorum festivilatibus transferendis.
XIX. jVecterici in publicum crimen lapsi sacris Iiem, si alicujiis sancti festivitas in ipsa die eve-
ordintbus facile resthuantur. nerit, in qua celehrari non possit, npn ante, sed
Item, stalulum est ne hi qui publice lapsi in cri- infra oetavum diem celebrelur.
minalibus peccalis inveniuntur cilissime in sactis
XXIV. Ut generale baptisma, nisi Sabbalo J'aschm
ordinibiis reslifiiantur. Si enim lapsis, ut ait bealus el Pentecosles, non ftal. Parvuli, quocunque lem-
Gregorius, ad suum ordinem revertendi liccntia pore petierint, baptizenlur; nullns in Epiphania,
concedaiur, vigor canonicae procul dubio frangitur sine infirmilalis neccssitaie.
discijilina?,,dum per reversionis spem pravtr. actienis Itcm, juxla sanctorum Patruin decrela, scilicet
desideria quisque cnncipere nen formidai. Unde hoc Innocenlii papae et Leonis, slatuimus ne generale
ratiim inancrc oporlel ul in crimine publico lapsus, haplisnia nisi Sabbalo Pasclia? el Penlecosles fiat.
aute peractam poenileniiam in pristino gradu nulla- Hoc quidem servaio, quod parvulis, quocunqne
tenus reslitualur, nisi summa necessitaie, posl di- tcnipore, qnocunque die pclierint, regencrationis
gnam quidem longaj pceiiilenlia; satisfactienem. lavacrum non negelur. Vigilia vel die Epiphania? ul
XX. Ul episcopus, qui ad lapsi deposilionem venire C nullus, nisi infirmiialis necessilate, baplizelur om-
non polcst, vicarium mitlal. nino interdicimus.
Ilcm, si aliquis lapsus dignns depositionc rcper- Huic concilio consenserunl Joanncs archiepisco-
tus fueril, et ad cum dcponcnduin lol eoepiscppps pus , Roiomageusis , Odo Bajocensium episcopus,
qupt aucloritas postulat, scilicel in sacerdotis sex, Micbacl Abrincatensis episcopus, Gisleberlus Ebroi-
in diaconi depositione tres ; unusquisque qui adcsse censis episcojjus, eo et quamplures etiam vcnerahiles
abbates, quibus, tempore cocnobia Nurmanni:»
lion polerit, vicarium suum cum sua auciorilate nobiliier pollebant, et monachiciun rigorcm ser-
transmiilai. vabani.

APPENDDL

IM; -O^SGELlJM'-fIJBSEQ:UEHSf,.
%Q^i$pltii.;
"I (Apud MabiU.Aridiect.vet. edit. j pag. 222.) "'

Pohtificum Roiomageiisiurti acta litteris mandavit ahoriymus; coenobii Sancli Audeeni ejusdem urbis;
monacbus, ad cujus aulpgraiihuhi liaec.edilip exacla esl. Vixit is Gregorio VII porilifice, Joanne.arcJiie-
piseppp RplPrtiagensi; abbatenienasterii Sancti Audoeni Nicolao; non alius forsanquafti Fulberlus ejusdem
Idci cffinpbita, qui Tibriim De miraeUlis sancti; Ahdbeni, li.acieniisiiieditum, eidemNieolao abbati nuhcu?:
pavit;-aut Theoderictis, ia quo saricti Audoeni Vitametrica Nieolapifidem iiiscripia est. Hisaclis uberiores"
riptas subjicere supersedeo, cum salis illuslrala sil Rolomagensium praesulum hisioria, quanl npsier Frari-
ciscus Pomeraius Gallico idipmaie aiite paucos annns erudite et accurate conipdsuit, usus superiorurii
Aclorum lecliorte, quse ipsins hislbriic prpbatiofijs. IPCPesse ppleriint. Hie dup, taiitiini observo; UnumV
inter Rplomagenses episcopps nriilum in liis Actis ipeuni tribui Hvigoiii, CarplLMagni filip, eujusVitam
Baldricus episcopu.sedidii, eunjdejn perperam numerans inter arbliiepiscepos Rptbihagenses, ut fusjusaiias,
bsientii ih Saiculi III BenledictinrtqmpI. Alterumiest, syiipdum.eomprpviiieialiriih:episeppnriiih a Maurilip ,
archiepiscbpO celebraiarii fuissej ih qua sententia; adyersus Berei;gariuni ejusque haeresihi diela: estV dnrio
scilieel ..D.om»mc<eJricqrrigtibnis A§§1>,quo iriSlauraia?,Rolomagensis ecclesi;e dedicaliohein peregit astante'
Willeimo Normannorumduce.cum omnibuS-suffragarieisstiis quibuscum conciliuin de castilate conservanda
et hcelerissanctoYum:Pairum irisiiliiliqnibus pgsiomm incuria negtigenler pdslposilisf viriliter restiluendis.
.'re^igidseceUtrqvit^iA^t&iAnphymUs.npster. -,,.:-. • ;:.:. -'''" ."'..
ACTA ARCIIlEPISC. ROf OMAG. .274

% •:: ; ACTifcMCfflEPISGOMlJM; t6T0MA6ENiSIlJMv:;.


Gallise provinciaVsunt deceih etoctb;: qtiaruin; i. Maciabat Doriiinose sehiper sacraTitando ,
una existit Lugdunehsis,' quse":vbcaiur secmida,, .,; Perpeluam pacem deposcens atque saluleiii.
in qua est riebilis'et ampia ciyiias.qua? yecaHir ..". Ul charosTratres, servabat dulcite.r hostesi •
Rodomus vel: Rbtoinagus, 'sujjeV .fluviuiri Seqiianse " Hiciiuni.ilisi~fiobr.ius,necnqn et corde pudicus.
s«ti. IIujiis 'civitaiis "ecclesia ih hoiiere beatai et ,..- Sprdibus inimunis-,-virt.utumlampade fulsit..
gloriosa? Dei Genitricis semper"vii'gihis Maria?est Obiit in Christp ,x Kalendas Npvembris. .-'
consecrata. Ha?cyero esTriietrbpblis ": sex '•eninisub : Beatp verq Mallono Ayidiamus successit, qui sub
se civiiaies episcopales coiitineti icilicet priniam ci-. beato papa Silvestro et Constantinpiniperalore praj-
vitatem Bajocatarum, 'securidaiii civitatem Abrin- fatam rexit Ecclesiam. Is vero prudens et strehuus
catarum; tertiam civitateiii Evaiiriorurti", qua? dici- pastpr fuit in pppulp, qui Arelatensl cencilio primb,
tur Ehroicas; quarlahi civitaierii Salaiiuiii quaj qiiotl epdem .lenipore quo Nica^na synodus habita
yocatur Sagium; quiniarii civiialeiri Lexbvioruni,, est, congregatum in canpnibusinvenitur, cumMa-
sextam civitaiem Constanlinorum, Fuit hamque
' terne Coloitiensi episcopb interfiiit.
In prajfata clvitaTe Rotpriiagehsi exslitii egregius Tiic heatiis.poiitifexingenio probus, nipribns, insi-
MalloausTn ordine priirius. Nunnulips iiprum po- ; gnis, subiiitprum sibi saluti prpvidtisi Huic successit
siip verbonirii periubat, nori satis idenee speculan- B~Severus, Severc Eusebius, Eusebio Marcellinus,
tes,, quohiam 'eoruni velle, seiiieet beaiissiiriumNi7 ; Marcellino Petrus, P.etrp Victricius.
gasium prseiibmiiiatae civitatis priihiiin anlisiilem Fiiit yero liic in regali cufia huiritus cum bealo
c.vstitisse,riullatehiis hac re pugiiatur, si expbsilione inneceiitie papa, ut; in ejusdem papse epislola de
quantuiuhicuiique subtili fuiciatur.'Aiteridaht igitlii castitale conservanda et aliis instilulis Chriisliana?.
latu clerici quahiinoriaciii ne.efreiH, qualiter scri- : religionis, eidem Victricio missa, invehitur. Ait enim-
piuras perspicaclits ihdagahies', iiirumque'" pbsse inter caetera ; Pra?lerea frequenterquidam ex fra-
baud irieonvenieriier; slare dijudicent. Decenfer, . tribus noslris curiales, Vel quibuslibet publicis fun-
inqiiam, inquiunt, qui Mallbuum in sede Retpma- ctionibus. occupatos, clericbs facere conlendunt:
gensi fuisse prihium asseruiit. Nullus enim euiri" quibus postea major lfislitia cuiii de revocaiidis.
'
praeivit," quaniuih ad arcliiepisccpalus usumfru- eis aliquid ah iinperatofe praecipilur, quam giatia
ctum : hec tahleriniale pra?dicanl, qui bealumNi- , nascitur. Sit.cefte in exejnplum solliciludo et tri^
gasiurii ejusderii sedis archiepisCopurti fuisse pri-. siitia fratrum, quam sa?pe pertulimus imperatore;
mum coinpiohani. Quippejani non paucis febr ma- pra?sente, cum pro ipsis prius rogaremus, quod
nifestatum esse.TiiiheRpniaea beaip papa Clehienie ipse nbbiscum positus cpgnpyisli. Qhibus non solum
Retomagensium hrbis ahlislileni erdihaluni fuisse Q inferiores, clerici ex curialibus, veruni etiani in sa-
iionduiii jugp pastorali crjiispiaqi obnoxiae. Nec est cerdotium constituli, ingenli molestia ut redderen- .
fiivoliim, se 1 flrmnm et raLiirii",proni suafestatur thr ihslabat. Erat enim paslor gloriosissimus in
passio, cum beate spcialum Dieriysib, permissione persequendispppuli criiniiiibus rigidus, vidiiarum
Clemeniis papa; liunc eumdem ail oras Gallicas cen- et orphaiiorum. pater ^mitissimus, .misericprs pau-:
descendisse; et priusqiiam ad suani, quam' Romse, . peribus, cunclis compatiens infirmis et dqlenlibus.
sicut diximus, acceperat, sedbm fiosset peryenire; . Cui successit Innpcenlius, Innpcentio sanctus,
martyriiihi Trur.caio capife, ianieri viciiiius circa .Evodus, Evpdo Silvester, SilyestroMalsonus, Mal-
flnes Northhiannicos cum Quirinb ei Scuyiculbper- :sqnp Germanus, Germane Cfescentius, Crescentio
t.uiisse.Q>JOfll ut de uiroqiie, sed alib et alio iriodb, , vero beatus GildarduSjTraier beati Medardi.qupruin
vera praedicatiohe pradicelurpnmus, de "Nigasio vitamniagnificp stylq.bealus Foftunatus scripsit,
quidenisecundiim ordinatibrieiri ; de Malloriosecuii- : liiia enim <iienali fuerunt, una etiam die ordinati,
dum loei: irihabltaxioneiri. Ut"sic (iicalur, Nigasius uiia qupque die migraverunt ad Christuin.
fuit Rolboiagensisurbis antisies pririms ordinatus : .Gildafdo successit beatus Flavius, cujus ponlifir
at MallbiiusCtiit piimus in selk lbcatus. calus tempore conslructa est ecclesia in hpnore beali
Sic is rion versus poterit consistereiyersus. :.-, ; r Petri apestpii in siiburbip urbis Rotomagensis, anno
. prinio Clotliarii regis Francorum, nohiliter aedifi-.
Exstilit bgregius Mallonus iri hrdine primtis, cata, in qua corpus beali Aiidoeni suCcessoris siii
Mofibusornatus, clara qubque stirpe crealus. . sepullura?. iradi.ium est. H'ic vero bealus, Flavius.
Enitti.it verbis, praefulsit et actibus aiinis : anno quingenlesimp.., Dnmini.caBTnrarnalio.ni.s niul-
DajisiJisin cunctis, elemens ei iargus egenis. . lis virlulibus prseditus, divini amoris Tlagrantia
Menti.busirifiriiioscurabat dogniaie sacrb, accensus, dapsilis pauperibus, Retpjnagensein rexil
Dsmdhes vexaiqs purgabathUriiihb sacrp. " T Eccleciam.
Pervigil Tn pppuio pasibr pjus ac speciilator,, Iluic siiccessif ;Pra2textatus,;yIr niagnae sanclitatis;
Pro sibi cOmriiissisnnifuih se Coiituiil hosti. et omnibus iniquis qdiosus. Hic vero fnit tempore^
Compaliens a?gris, collisos consolidavH. • Cliilperici regis, filii r.lql^iri.U qiii yir maiix, cru-
275 '-*• APPEND, AD JOANNEM ROTOMAGENSEM. , , . : 276-
delitafis cuni Fredegundpimpia; uxoresuaiiigentij A Rariilahtius, Vii':yenerabilis et heheslus. Rahilaridb "
corilra pbiilificeni otlio exbirsit. Causa yeiqbdii riihil Sanctris lliige, qui venefabiiis vifas et magnaBhoiie-
aliud fuit nisi quia fralrem suum Sigibertum re- SiatisThitj ut vita ejus teslatuf. Hhgoni Ratberlus,
gem, qui fraude Cliilperici eccisus fuit, multum dl- vir prudens el strenuus. Ralhertp"Grimo. Hic nani-
lexefat, et eamdem ditecfieriem Childeberto filio ejus, que vir magna3 riobilitalis et piobitalis exstitit, pp-
et matri Brunicliild} servabat. Hac de catisa iratus pitlumque. sibi ereditum tam henprhm exemplis .,.
Chilperipus. sibi caluinriiani iinposuit,,seiljcet qupd quam pfssdicationibus-optime giiberiiavit, ecclesiam-
inagiiani part.eni iliesauri. fratfis sui Siglbefii apud; que sancfa? Dei Genitricis Marice, ctijiis sedi prasse-
se recoiiditam habuerat, qtiam ppstquam Ghildeber- derat,"proi)riis praidiis ac pluribus berieflciisaugmen-
tus nepos ejus litem c.entra eum iriierat, e-ireddide- xavit. Foritarias eniin super fluvium Ttonani sitas cuni
rat. Ideo in tantum persecutus est euni:, qupd eum omnibus suis appehdiciis dedil. Grimoni successit
ab e|)isGppatu destitulum expulit, et in: quanidam Rainfredus, vir nobili prbgenie ortus, et litLerarum
insiilarii ,iii Cqiislaniinensi pagp in iriari siiani exsu- stiidiisiinbuluSi qui ecclesiam prcpfijs heheficiis
Jayit,: et in )bco ejus Melantiuiii archidiaconuin augmeniayit. Dedit: enjmei in territerip Vilcasslrto
episcepum ordinari. fecjt. Modus expulsionis sua? ta- villafti qtice diciluf Cramisiacuih , et qiiamplurima
lis fuiti.Rex concilium episcopps SUPSccnvdcare fe- "J beiieficia ex nebiiibus vins ad npus su»3 ecclesiai
cit, c.ii virhiagnse aucloritafisetprobitalisGregprius acquisivit.
arcbiepiscopus Tuioneiisis inlerfuit. Hic yero nec Rainfredp suecessit beafa?riiemeria?Remigins. Hic
caHida? macliinalioni."quavepiscbpus de.ceptus est,,, fuitfllihs Cafpli, qiiimajpr dpmus regia? apyjellaliis
iiec: ihjusla? desliluticni assbnsiim prsebhii.-"Rexyero est, frater Cai-ibniahhi; qui feiicta parte regrii:quam
inipia calliditate quibusdam episcopis... niandayit ei, possidebat, in luorite Soraete inonachus efiectus estt
quod si qiiai sibi ebjecerai iri concilio, recogripsceret, ubi-ecelesiam in honore S. Siivestfi constfuxit, et
et Jnde ceram rege prestralus se reum preclamarel, inde admpnasterium S. Benedicti in rnonte Casino
qmnine ei dimitteret. Qui hoi-talu inipipriim episco- iransiit. Fuil etiam idem Remigius frafer Pjppini ,
portim decepfus, frauduJentisregis iiiaiiflatis acquie- queiri Siephanus papa regerii consecravit. Ilic yero-.
vit. Turierex etairiare eoepii: -i Atidisliseuin; crimiiie Pippiniis precibus Gailpiiianhinioiiachi, fratris sui,;
cbnvictum,~ nunc super hbe certam senteriiiam delT- mandavil Remigtn prsefatp archiepiscepo , ut ad lok
riite. » Et iia depesuerunt eum, et in praefatuin exsi- eurri.qui dicitur-FIoriacus pergeret, et cofpus Be-.
liuni rex ietrudere jussif. Morttio vero rege, oninium nedicti, qui ibi requiescebal, legatis Carlomanni"
primatum et ccepiscopprtiih cpnsilip et judicip , nc- redderel. Cuniqiie ad loctim veniret, et abhatem qui
lente Ffedegunde regiiia; ad prppriam ecclesiam est tiinc temporis iiionasleriuni regebat, el Medddice-
levbcaius, et depcsitb Melanlib in propriarti sederii; battir; vocaret, regis ediela edisserens, cumTegalis,,
inllirohizaliis. Melaiitius yerp in faniiliafilate Frede- Carl.enianni ecclesiam irigressfis esl. -Cumqiie sepul-;
gundis irhpiissiina? feginaj permansit, qria? beato cruni beati viri appropiiiquasseni, repentina cfeeitate
Praatextato semper itiimicata et insidiata est in tan- rimliati sunt. Preinde lerrere valide "cohcnssii anfe
lum, utpreiio quoruindam mentes cum prafafo Me- pra-.fatuin ahbatein fratrfeque loei Hlius splpfenus
lanlto cbrruirijjeret: ita rit, sicut bealus Gfegorius prpsternunlur, misericerdiam deprecanles, qualenus
Ttironerisis ih scriptis-shisnarfai, nocte sahcta Pa-; prp.eis Derriinum expi-iirentrii eis ihdulgeret: pro?
scha?5 iri lo.co pontificaJi, ubi stare coiisueverat., . miftitque bealus ReniigihSquod nuriquarii sancli cor-;
yladiis.^eum pereiiierent, ct ita inierfieereiit. Qui pus inde amplius iransferret. Quid piora?lllico suut
iiibx ut vhinera sensit, ad altare eucurrit, et illud exaudiii, el beatus Remigius ciim suis spdalibus
ani|)lexa!us t viatice Dpminici corporis ei sangtiinis pfistinam sanitalem recipit. Precatus est autem pra?-
sc riiuniens, animani Deo reddidit. Gorpus vero ejhs fatum abbatem ut ccrpbris heali viri reliquias illis
pniiiesip^ihcipes"palriaBcuni magno ejiilatiiet lariien- exhiberet, ne lecus in qup Dep deyete sefvierat,
taiione de ianti pastoris patrocinii desolatione cpn^ r. larito patrpcinio cassareiur : qui Jibenter acquievii.
doienteSj sepultura? hbneriiica?.:tradiderunt. Postea Sicque legalis remeariiiljusad prppria, heatusRe--
vcro Melantius, qui tempere sui exsulatus episco^ migius rediit ad sua. Ipse vere quariiplura Ecclesiai
patiirii usurpaverat, consiiie etingenie praefalsereT suae acquisivit beneficia,.et de suis prcpriis largitus
girise in eadenrsede.:esl restituius. est multa. Super gregem sibi cenimissum vif iiobilis-
; Tluib.successit pra?shl Hildullris, yif"prudens et; sinlus pervigil, nepnqn; morihus jet tipbre";clarus
IiPriestiis, Hildulfp beatus Reniaiius , nohilis prtu et;; exstitit, et beate finc qui.evit.'-
virttite pfaiclafus. Beate Remanp sanctus Audoenus," Beate ReniigiP Mainardus venerabilis penlifex Suc-.
clafis liatalibus ortus, et virliitum magnittidine ex- cessil; Maimirdo Guillebertus, qui teinpore Caroli
celsus. Beato Audoeno successit inclytus Arisbertus Magniimperaloris pOriXiflcatunideceriler el libuoii-.
veuerabilis praasul, et saiiclis operibus glPriosus. fice rexiu GiiilleberloRaiiiowardus, pontiflcali qrdjiie
Tluruhi vero irium ac beati Gildardi nienipriain tan- digiius^Rainowardo.Ghribaldus, iiobiiis piosapia et
tum Xeligihius,quia ebrum gesta a probatissiniis viris bonprtim operutri clarus instaniia." Gunbaldbsucces-
Iuculeriter apud nos conscripta liabenttir." „ ;.. sil Pauius,.pra;sul iriitis ,:ef pfudentissimus.. Paulo
/.nsbefio successit venerabilis Gfippp. G;'ipppni successil Wanilo, antistes Deo devotus, ei iircun-'
277 '; ACTA ARCHIEPISC. ROTOMAG. :; -' - - '".'.. "^7.8.'.
ctis revereniissimus. Wanileni "successit Adalafdus, }\ Anglorum, assislente prselati papae IcgaXo, scilieet
•'epos Gunbaldi archiepiscbpj, qiii feligiosus ih cun- Hennenfriilo Sedunerisi episcopo, caelerisque'com-_
ctis operibus fiiit.' Adalafdo Riculfus, vir liobilis, et pTOvincialiIju'sepiscopis, iri .Lexoviensi eceiesia ab .
'
multis dives praediis, quibus ecclesiarh sibi cohiniis- episcopatu eum deslifuit, deditque postea lili qiiarii-
sam hsefediiavit. Fuit autem tenipOre Carbli fegis: dam insulalrilri Goiisiantiniensi pago in mafi silairi,
patfis Ludbvici regisveujus fuil filiiis rex LoXtiarius, in qua pluribus annisj nbn quidem ut dectiit^ yixit;
in quo prpgeiiies GafbliMagriiaregno fiindilus,exstir- postea vero, quo autera divinp judicio, igiiofatuf, ih '
"'
patuf. Hugeeninl dux.quicqgnpmiiiaiusest MagrihS,r iharisqbihersusest;: ;,";;:,.,; :"" ""
regnunTsibi usurpavif et rex cpiisecratusest. Cui '. ' Malgerip desiiihto elegit diix Willelnius quehida.in
successit Rolbertus in regiiriine, Tiiiiis ejus, rex Deo nienachuhi -,.uoiiiiuc Mauriliuni, qui nobili prpsapia -
devotus. Pfaefatus vero Rieulfus charlas eeelesia?. ex .Reniensi pagp.exerfus, et in ejusdeni civiialis
supradietum regem fecif: fegalr sanetiprie""cbrrobo- ecclesia ediicaiusv inde in LeodicensiEcclesiabhini .
rare. Riculfo successit Jeannes,.devbtus ef religiosus . liberaliuriiaffiuui peritia imbutus, Haiverstalbnsis
ariiistes Jbartni WittOi yif• hphorabilis, et revereii- ecclesiifischelaslicus etteefus esl; cjuiTpcus ih Saxo-;
- nia dltissliiius
tissimuspasfbf. • > :\-r,*-i.,. ,:...,.:•;.:-:-_.: liabeiiir, in quo plufibus annis hoiio-
Wiltoni Franco,"prudens,ppnlifex et boniis populi ]g rilice vixit.'.."Posiea vero succensus amqre ccelestis
auxiliator. Hujus enim tempore Rbllo dux Dahpfunr patrise, cuncta quae muiidi suht fastidiens, monasti-
patriain irivasit, quaj vocatur Francia , riune vero cam vjtahi iappeiiit-: sicqiie Tiscamiiense coBnbbiuiri
Normannia eeftim npmiiie insigiiila. Ciijus irierilis adieris, meriachus ibi eflectus esf, in qub sahcte
Jferitatem tam divinis eloquiis quam devotis servitiis nitilto femppfe yixit, cseterisque exemplum sahcti-
ita dilinivit, ut lerram sibiaequisiiani cum pace et tatis exliibuil. Denique igrie diyini amoris exsestuans,
iusliiia regefel; Pestea praidicatipiie prafali penti- aeriorem vitam eligens, licehtia ab abbale qui ec-
ficislegem Cbristianam suscipiens.ab eodem hapti- clesia? pra?,erat accepla , Italiam petiit; ereriiique
zafus est, el in fide eatlielica perseverans beriqvfine : cultor soiitariam vitam duceiis, opere manuumvixil-
niigfayit ad Ghristum. JFranconi suceessit Guiihar- Defunclo ifaque abbale Fibfehlinensis ecclesise, quas
diiSj vir sapiens ef in euiiclisprevidus. :Gurihardo in hpriore; beata?.Mafisesehiper yirgiriis cpiistructa
successit Hugo. Hic vere Tuit-presapia clafus, sed est, elegit eum marcbio Bbnlfacius, vir hobilis et
ignobljiscunctisoperibuSiMonacliusenim apndSan- pptenlissimus; et ita licei invitus, benorum tanien
etuni Diqriysiunl erat, quaridoWillehnus filius Rol- virorum; admoriitiqriibus superalus, abbas ejusdem .
lonis, dux NormamiPfum, ei episccpatuni tfadidit;' •loci bfdiiiatus est: uhi hiulto lempore subditbspro
sed postposiiis sanctas regulsThslilulis, carnis petu- 'G posse suo sancte et regulariler rexit. Sed quia vita
: lantia? se cnlnino contulit. Filips enim quaniplufes juslofum est delrimeniurti pessimoriim, hipriachi, qui
prpcreavit, ecclesiairi et res ecclesiavdeslrbxit,: Tbdi- tempore pra?(iecesseris sui indiscipiinate yixerant,"
niacum euirii qui in dnniinicaTu archiepiscopi efat, .conslahtiahi feguliB Patris BeriediGli, qua ebs regu-
eiim pmriibus appendieiis 'suis' fratri SUPRadulfe, lariter ccnslrinxerat,Terfe rielerites, sed in bmnibus
poteniissimn yire, fllio Hugoriis de Calvacampj dedit, henis pperibus sibi fesistentes, delrimenlum"v.ilse ei
ei. ita. a deniinica(u archiepiscbpa tus usque in pra- niachinali sdnl. Et quia plufibus arinis in lieelabc-
sens; alieriavit. '• '": ' : ' fans, hullp mpdo se iri eis vidit proiicere, saluti pro-
i Hiiic successit Rotbertus, vir: nohilissimus et po- pria? prbspiciens, ahbaliam deseruit, el ad prpprium-
teiilissinius, Richardi primi filius. Hic vif hiagriaj locum, scilieei Fiscamnum, rediil, iii qub sancle-
pietafis ei hoilesiatis fuit, et in mundialibus diyftiis usquequp iri episccpatu inthrbriizalus est, vixit.Tlic
adep laudatus a saaculaiibus viris; sed carhis fragili-. ecclesiahi a Reiberto archiepiscopO incceptam coin-
lale supeiatus, quariiplures"filibs procreavit, Plura pleyit, et astante Wilielhio Normannofuni dube,
etiam ecclesiae horia feci.t. Ecclesiam eriini pra?sen- postea Anglofuiri rege, chm pmnibus" sulTragaiieis
tem miro bpere et magnifuiiine a?diiicare ccepit. Aiite suis, cencilium in Rctpmageusi ecclesia de casfilale:
obilum siihm, gratia Dei pfa3veiiierite, vitaci suahi D censervarida et ca?.teris sanclbfum: Patruni ihslitii-
correxit; Fehiinam enim reliquit, et de hoc caite- llonibtis pastbruhi incuria negligenter poslpbsitis,
risque pravis aclibus suis. pcehiteniiam egit; et sic yiriiiter feslilueiidis religirise celebravil. Ppsiea per-
: bbh'0'flneV'in quanlum humana fragilitas capere po- fecla ecclesia, dedicavii eam, astante YVilieimbNor-
! - riiannOruih diice, anho 1065Domihicaslricafhaiipriis;
test,.qiiievif. '.'',:'.
. Roiberto successit Malgefius nepos ejus : (ilius regrian te^enricp riPhiifSSiiiiprege Francqriiih, ^stan-
enimRieiiardifratris suifuit. Qui qiua nen eleciione libus etlam coniprpyincialibus; episcepis"", scilicet
nierifi, sed carnali pareiUum amore et adulatcrurii OdeneBaieceiisi, JeanneAbrincehsi, HiigeneLexe-
suffragio in puerjTia sedem adeptus est pohliiicalem . vieiisi,GuillelriioEbroacensi,:IvoneSagiens.i,"Gauffido
omnl desiitutus tulela, pbfihs acquievii canii et san- Coristaritiriiensi,cteterisqueyenerabilibusahbatibus;
guini quamdiyiiiis hiaiidatis.. Yeiuplateirt eriim per ; priBsidenie etiani sedi" apostolicaj papa Viqtbre Tt;
qninia sequens, ornameiitarecciesia? sifiteraqtie beiie- Muita 'etiam^bonade^GhrisiiaHajiegiseti.ec^
- ficia puefjJiter.erogavit. Et ideo auetore papa Leorie sticse a-eligionis festituliohe^fecit.^ejuriiis el oralio-
Villelmus dux Nprhiaiiiibruih;, ppslea effectusfcx' nibus et eleeriiesyhisTisque ac(; ultiriiuih dieni
. 279 'ARNULFUS MEDIOLANENSISCLERICUS. \ 2R0
iiisistens, v Idtis Augusti aniiiiaiiiPeo reddidit,; A r.« pestituta Roloniagensi Eeclesia pasiore, etc. >
Defiincib^veherabili anjistite Maufilio-, prsefalus Xidein Alexdndw II papa dd anrium 1073 Palro-
. Willelmus fex Ariglprum Lanfrancuiii revereniissir' .. iogim, tom. C-XXVTV -- -.'-
mum abbatem Cademensis Ecclesia?, onuiib.us libe- ...\ Joannes verP: episcopus aposXolica legaiiorie re-:
raiibus artibus'• imbufum, saiictis mpribus et operi- "cepta, et oniriium coniprpviricialitihi episcepbrum ,
hus oniatum , quein postea Canluaiiensi Ecclesia?. cunctorunique etiam ejusdeni ecclesisacanohicorinii
inetrepplitanuini nstituii episcepum etprimatem An- ..eleclion.e commurii consensu facta, hietrbpbliianaiii
glorum , Alexahdfo summo ponlifici.et yenerabili adep.lns esf sedem. Hic vero fuit progenle ribbilis,
papa? misit, postuians ejiis clenientia ut.ei asserisum iiberalibus.imb^tus^disciplinis.-vls^ali^O^saiis^-sXre-
praiberel qualehiis ejus auctoritate jeannem A.brih-., nuus, etc. -Hanc-.deJoanne noiitianiiritegrairi exGai--
eatinavEcclesia? episcopum nietropplitana? Ecclesiaa . lia Ghristianadedimus in procetniodd Joarinem, usqtie
prajficeret, eique rie aliqua occasione in rioc resk ad verba quibus clauditur: t.El honorificeiriipsaec-
sieret, liiteris appstplicis niandarei. Ipse yerp ejus: clesia tumulalur y Idus Septetnbns<-t Perguiil Actd:
petitiorti, quia devolam vi.diT, acquievit. Lilteias ;-.: Successit buic .iiii.o pracessil (narri duobusaiile
in 'e peiitiflci misit, Verba qua? iiltera? ceniinenl, ; obitum ejus mensibus introniziitus esl) DoinniisGuil-
liscc"suri.t: lefirius, eaanobii-Gadomensisabbas; ciim apbsiolica
« ALEXANDEII Episcnpus servus. serverum Dei, auctorilale, liim regio niunere, tum deiiiquecein-
JQINNIAbrincerisium venerabili episcepo salutemet hiuni ejectione, vir sane et generis nebililaie eluens;,
;mnt:[nMriimhpriflffiplinnom j} et-morum-praerpgaliva prappllens.

ANKOBOMISI MLXXIX.

GLEEIGUS;:MggIQLAKEJ!$IS,''. --';>'-
'' -
:';:^ ::::-
[Apud PEIITZ,Monurif-nta Germanim historica, Script. tom. VIII, pag.1, prooem. ad Arnulfi Gesla:
archiepiscpporum Mediolanensium, edenfe W. Watieinbach.j

Arnulfus Mediolaneiisisrerum quaj sseculexi ad a. G ( exquoiiilerIfaliae (5) principesprimuihlpcum piiii-


usque 1077 Mediplaniaccidbrunl, scripsit historiam, nueruiit, ex genefe capitaneis inferiere sumptos;
oculaliis ipse testis, praehiissa bfevi rerum post esse , el per se yerisiniile esl, et Widoriis inoiistrat
a. 92S gestaruin riarratipne. De ipso niliil prajter eleclio, c.ui id ipsum quod de vassofuni ordine
ea quaj ex hoc opere concludere licet, habemus essel,,(6), niaxinias excitavit moleslias: Accedil quod
comperluni. Nomen et genus 1, 8,indicavit, uhi ipse Arnulfus nobilitatem generis non unn IPCPina-
de Arnulfo I archiepiscopo (970-97-4)locutus, hsec iiifesle predil cum Ct causaBiiobiiihmapeiXefaveai(7),
addit: cujus mquivocusexislo gestorumscriplor ego et humiliter nalos appellet quos alii taiiquani nohiles.
prmseriliurii,fralrU vei.oiilius.pipneposverus. Itiique ,prse;licani;(S), riiilites seil.riiiiiofcs, de capiianeis
ctini Mediolai;erisium ordines ila." inter se essenf auteiii cum modcraiipne loqualur (9), quoruni stihli-.
distincti ut capitarieorum sestinialiq duplo lnajor mitatem ex imo Joco mirabundus stispicit Aiidre;;s
esset quam vassofum , vassos pari intervallo sequer . nionachus, qui Arialdi Vilamscripsit.Quod si obser-
renlur negotialores, deinde reliqua multiiudo (1), yayeris, niulta?evanescent difficultatcs, curtipugnafe
Arnulfum primo orilini accenseri parest. Nam cuni inter se videanluraequalium scriptorum asserliohes,
decuiiianoruni primicerius de pppulo natus esset (2), -i qui lainen, verbis usi diyefsis^ inrebus eonsehtiaiit.
inier erdinarios regiim principum et capitaneerriin D—- Clericusne an laicusfueril Aruulfus,: certo testi-
fll;ierant'(5); archiepiscepps verpquideprdinariprum iiionip iipn cpnstat (10), sed lolum scribendi geims,
iiumerp legendi esserit (4),iiunquamper ha?c sa?cula, scientia rerum ecclesiasticarum et aninius iiieausis
'
(1) Vide pacem anni 1067, 111, 20 , ccmmemp- (7) Quod jani cenies Giulini ariiinadyertit, Meme^
r;-ian). . rie di Milane , III, 563..
(2) Land. 11,55, ,' .'" - ", ;. \(8).m,.2.,io. -.
;'"•'(5) Afii. i,:5.:Land. ii^ 5S. v-' (9) tjideLaiidulfo et Heflembaldp iri ,10,1(1. ;"
(iV.Arn. 1, 3.s :\ .'''" :-'' ' (10) iXisiforteverba 1,1, fidei, lamensenus callio-
(5) ld est regni Langebardprum -, "quod ejus a?vi licte, ita interpretari velis ut clericuin ibi se pfrihV
sciipieiesllaliseeiregni nnminibtisappellarecensiie- ieaiiir.:'Arnu/p/ias:*at)d«acoH«ssubseripsit sporisioni
verunt. Tusciam jjnibus ejus inclusam fuisse, Pru- Widonis archiepiscopi a Petro Damiani servata? (v.
vana mbnstravit.Slud. critici, p.258. iiifra in,14) ap. Bafohiuhi ada. 1059, § 55. Aba;
(0) Ut videluf; nam incertum esse non nego; : ediiiones boc iioiheh, quod fortasse ab historicp.
^iJc Arn. m, 2; Land. 111,;5. . nostro su.bacrip.lumest, omitiuiil.
2u-i NOTITIA HISTORICA-ET LITTEUAUIA. 282
cieiicpniin bcmpcr pceupalus,a laicis lanquam al i A hreviter pcrstrinxil, libris nullis aiTJutus,sed andita
exiraneij atcrsus, vetaut ne pre laicp ipsuiii habea- taiitiim,ut ipse ait, ulcunqueexsufflaiis (15). Veniain
iniis. A. 1077 legalinui a pppulp Mediolanensium ad igitur libenter tribuemus, si in his quandoque erra-
papam dirccta?, que Eccle'->ia3Reinana? reconcilia- vd, cuin res scilu dignas solus servaverit el scienter
rciitur, scse inteifuisse narratv, 9. Neque cniin a vcro declina\isse nusquani argui possit. Aucloruin
ipse a causa caiterorum imniunis fuerat, clericis autem idoneorum copia virp tam nnbili genere orto
favens conjtigaiis, sed tunc de pncteriiis, inquit, dcesse iioiipoterat.CuniiiaviamsIbimuiiivissei.pest
satisfaeiens, in futuro castigari proinisil. Niiidrum a. 1018ea qinc ipsovidendo cognovit, ex abundanli,
honiP vereciiiidiis ef SIIP ipse judicio diilisns, res ulail, erijelaresluduit.Adliibuitautcmadscribendum
aiileni novas et Herleinbaldi fnrorem aversatus, acla synodi Ilomana? a. 1027 (16), constiluiiones a
antea euni plurimissuiordinis virissenserat, quam\is lfgaiis Romaiiis Mediolani facias (17) , et epislolas
JIIOIIoinuia eerumgesta sibi prob.ri falereiur (11); ponlificiim (18^; lilteras vero parti adversa? Roina
poslreuio auicin arcliorem Ecdesia? disciplinam ipse directas coiinnemoral quidem m, 17 ; iv, 2, sed
proba-\ii. Sed cum magni momenli el quam maxime inspexisse non vidctur. Ouinia vero qua? cx his
irieiiforabiles ei turba? illue viderenlur, quibus tplus servata sunt fidem ejus confirmani, et cum a Lan-
Ecelesise Mediolanensis stalus immufatus cst, post B dulfo, cjusdem partis scriptore, sa?pissime reccdat,
Attonis electioiiem a. 1072 factam ad eas Jittcris ubiquc fere in rerum geslarum narralione consenlit
consiguandas se convertit, non cupidilale famse, cusn Andrea abbale poslea Vallis Umbrosae, Arialdi
seJ ne rerum memoria iutercideiet, quje civ.bus • discipulo et faulore fervidissimo, et cum Boni-
suis pestea fpret pietiesa. Ad procsiriis enim sub zone (19) parli pontificia? prorsus addiclo. Quod
medip recendi cpus voluil, SUPpostea leinpore pro- profecio suminuni esl bonie ejus lidei iiocuiucnlum,
niendum, sed iiucs urbisniiiiqiiam exccssurum (12). ciim niisquain dissimtilavcrit sibi Arialdi ei reliqno-
Tiiinen hoc statim tempore vulgaium fuisse videlur, rum molus vclieincnier displiccre ; ita lamen cautiis
ciiiii tres priores Jihri, quos solos lunc ahsolverat, et moderatus, ut vel de Landulfo judicium ferro
per se descripti sint, quanquam Landiilftiiii nullam reeusaret (20) et clerices ex parte in culpa liiisse
ejus notiiiani habuisse appare'. Aniulfus autem cencederct (21). Neque enim mcferi cleri discipliuoe
poslca et quartuin Jibruin addidit et quinium, licet repugnabat, ne Remanp quidcm per.lilici se vclebat
iion tmo leinpore scriptos, cum a priore scntentia opponere, sed res tuiiiullarie gcstas, laicorum de
sensiin rccedcrel, donec litndcm, ut diximus, Rema- clcricis judicia, et suhjugationem Ecclesl;e Medioia-
noe reconciliarciur Ecclesia?. Simul initip operis nensis abomiiialur (22). Pacem autein per legalos
k
pra?niisit prajfaliunculam — si mcdp ab ipso venit Rom.mos a. 1067. composilam Iaudatui, 2i.Hzec
r-r cuin noiiiinihus rcguni et archicpiscoporum , el igitur scripsit cum adhuc lurbie ill;e durarenl (25),
in prioribus aliqua niulavit, qua? non inagni sunt Vivente llerlcmbaldo (24) et Alexandro II (25),
inomenti, ejusmodi tamcn ut auctoris liianurn pro- noudimi-cpnsecralo Gotofredo (26), id est arite ver
daiil (15). Subslilit ipso illo a. 1077 , cum longo anni 1075. Dainceps sileniiuni servare sibi propo-
schismaii fiiiis esset imposilus : grand;evus ipse cum suerat, scd cum lurbcc niodum viderenlur excedeie,
res post a.1018 geslas videndo se cognovisse dicat. Laiiiencalainum resumpsit, ne ineinoria reru.n peri-
Fides Ariiulfl ediloribus Palatinis saiis mala visa ret. Addidil igilur librum IV, quo narrationein ad
est, cum honiincm h.yieiicuiiiproineikiaciliabcrenl, Iferlembaldi inoriein (1073) deduxil, (iiiein scliisma-
neglecta accuraiicre inquisitiene; sed jam iii Mura- tis ul tunc putabat. Finito aulem opere ingenue
terii prafalipne satis accurate scripsis.se dicilur, prelestalur se solo verilafis stndio diiciuiii scri-
qued quain verum essct, singula perscrulatus Giulini psisse, nequc a doctrina eorum qui venalitatem or-
experfus esl. Ncque yero iniims judicium ejtis lau- dintim sacforum et incohtiiientiaih saceidotum im-
dandum iidetnr, cum siniplici iiiodo quoo audivil pugnarent dissenlirc, sed modum quo omnia gesta
primp, deinde visa relulerit (14), spretis vulgi essent improbare. El cuin hoc jani pugnet cuni
fahellisr qnas cupide Landulfus coiKjuisivit. E\pr- lioiimillis qua: antca prolulit, seqiicnii capite 15 di-
dium sumpsit a regnp Hugpnis Italiae regis , et quce serte addil se aliter niinc quam prius scntirc, alque
posl ha?c ail sua usque teaipora in regnn acciderunt, criibcscere ciiin scriplis scribenda confcrat : nec
Medielanensia tanien peiissimum respiciciis,. libro i barburismos in verbis egisse, scd aliorum dicta VQI
(11)111,14. (17) III, 14, 21.
(12)1,1." (18) Iii, 12, 20, 22.
(15) 1, 5, 6,9, 11, 16,20; n , 8,12, 16; III, (19) Libro ad ainiciini, quci OEfele edidil inler
2, 8, 14, 22. SS. Reruiii Boicarum, I. II.
(I4)Tpsei, 1, pollicelur verbis\prolalam commu- (20) III, 16.
nibus Hmplicemgestorutn narralioncin, qum noslri (21) III, 14.
reges uoslrique gessere poutifices , uoslri guogue con- (22) III, 12, 13, 16, 17.
cives ia urbe Mediolano vei extra, compalriolK vero 25) III, 8.
nostri in regno Ilalico, qum tpse vidi vel quemadmo- (21) C. 16, 17.
dum a videnltbus velpaulo ullerius audivi. (25) C. 17.
(15) II, 1, burjzel: ,5, piivilcgia Ecclcsice citat. 26) 111,fnt.
(16) II, 5.
'" - 2S4
285 ARNULFl MEDIOLANENSISCLERICI
facta temore judicasse, cum soli Deo cordium reve- Ii quo Muratorius in editione sua adornanda polissi-
lenturocculfa. Ubi animadvertas, quseso, euni non , niuni usus est, iterum conferre supeffluum vide-
factbrum perverse narraterum,:sed judicii tantum hafur. :'''.:
iucaute pfplati reum se cenfiteri. Mendacii vero [QSitonianus, cujus apographum beneficio Jrian-
iiolam prinio libri y capite iierum respuit. — Ppst nis d.e Sitenis Leibnitius nactus est,;.aliud-exemplar.
liaecpauca addit de Thedaldi electicne et de Hein- ex eedem ccdice Muraterius a. 1699.apud Camillum
rici IV eum Gfegpriq dissensione, jam aperte pro- Siloinirn, Joannis patrem, transcripsit, qupd ppstea
fesius Romanim nunquam erravisse Ecclesiam (27), bpe ccd. Estensis emendavit. Tertius eiquartus liber
donec peracla Mediolanensium ciirii papa reconci- ibi in uiium cenlracti sunt; capitum inscriptiones
lialiene epus clauditur. .. nulte. NPS quoe-'apu.dLeibnilium pariler ac Mura-
Seribendi genere usus est simplici et satispuro, tcrium legunlur 5 sighavimus, quse L. solus ha-
etsi cufules quadrivii folas .riuriquani se consceii~ bel, 5".
disse fatelur. Sallustium tamcn legisse videtuf (28). [4] Archinteus ex quo duos ullimnslibros descrip-
Orosium iii, 2, cifat, iv,.ll, lomum Etyriioipgia- . serunt 5*. B2*.cf. ad m fin. Eodem, deficiente Pa-
runi. iEquales verborum spiios in fine senteniiaruin piensi, J-P. Puricellus usus esl(51). Quafuor libris
repeijtos, quod temperis illius hominibus pulchrum " dislincius fuisse videtiir, ilautni etivunumelilciaht,
esse videbatur, spepe apud eum invenimus. In lem- v quarlus vocelur. Proxime accedit ad textum Mu-
pqrum descfiptione parum curssposuif. Brevitati ita ralorianunij ilaque ad 2.:.5. Capitum distinctib
studhit, ht pluriiria quse seife vtlimus .relicuerit, , nulla. .
cum pfplixipres Landulfl narratienes et ebscurai [5] Meiropolitanmeccl. Mediotanensis,Landulfum,
sint el fide parum digna?.Iiaque factum est ut ii qui Arnulfum, catalogum archiepiscoporum; a Murat.
pestea de rebus Medielanensium scripserunl, dum IV, 141, editum, eontinens (52), habuit tantum tres
pehuriarri rerum nebis traditarum supplere cuper priores libfos, sed pfopler verberum cum prioribus
rent, aLandulfe el Gualyanep de la Flamma, he- siniililudinem his est adnumerandus, et initio habet
hiine pmnium niendacissiihpi"in :errores abduci se prologum et catklogos. Hic a Sociis Palatinis adhi-;
palerentiir, quod vel comitij Giulihi nonnunquam bitus est, sed nunc fruslra aBethmanno quaesitus.
accidit, qui phirima egregie iUuslravit. Post hunc •S*) Cod. sereniss. ducis Litlm Mediolanensis, a.
vir doclissiiiiusFumagalli aliqiia.accuralius tracta- 1705 exaratus, cliart. folio, manu continua, continet
vit; de.iis vero qua? ad reipuhlica? Mediolaiiensis •; Arnulfum, Landulfum seniorem et juniorem, lum
slatum pertinent, novissirhe multa disputala sunt a /-,alia qua?dainmanu alia-alligala. Arnulphi fres prio-
viris cll. H. Leo (29) qui non raro et Flamma? com- res Iibros ex 5 descripsit, iv et v ex 4.
meniis et suis ipsius opinionibus nimium tribuisse Hi igitur codices:,excepto 5, lolum opiis comple-
yidetur,' et A. de . Belhmann-^Hollvveg(50) qui cluiiiur,etiniliopfxniilluritpfologunicuiiineniinibtis
Arriulfum praecipue secutus cauiius egit. • regum et archiepiscoporum; quav desimt codicibus
Deicodicibus manuscripiis ba?c nohis transmisit ; quosB. vocamus,'tres tanlumlibfospriorescoiilinen-
C. L.. Bethmann, qui in itinere Ilalico eos iu u=um tibus, yerbisque.ita noiinuiiquam a cfeleris receden-
edilionis novseconvertit. .: libus, ut prioreni operis edilicnem facile: agncscas.
i) .Schonbarniaims , Pommersfeltla? servatus , Bl) Cod.Francisci Casteilis. Mediot. ecclesimor-
n..2802, mbr. qu„"sa?,c.XIIIin Italia scriptus, c.on- dinarii 15.74,deinde A. D.. archipresbytero Medioi.
tinet Arnulftim manu continua exaiatuni, luiu.alia OctavianoForrerio, pestcapituli Mediplanensis, de-::
niaiiu Ottoneni Morenam. Neque libri neque capila niquea. 1822. relatus inter Ambrosianosr.. 89, mbr.
distinguhnlur.neque capilum. iridices leguntur ; at qu., s. xiv manu cenlinua exaralus, (55) celumnis
ubi Iii reliquis capita incipiunt,: hic codex pieriim- : binis. Gnnlinet Landulfum et post liuiic Arnulfum ;
que majori littera posita novam lineam ; incipit. : assuti sunt quaternIones4 manus plane alius, Lan-
. Textus egregius, quem ubivis fere seeuli sitmus. D dulfnm junioremet passioriem S. Arialdi (cenfirien-
2) Esiensis, a cl. Muralorio in ustuii vocatus, les. Hieest ille quem Socii Palalini M vecant, sed
sseculo xiii, certe non antiquior, cujus specimeni parum accurate contulerunt. Membrana ex parte
dedit Mur. SS.TV, p. S.Tnscriptiones capitum quas> rescriptaest; qua? deleta sunt,cliaracterem diplo-
ex hoc codice Mur. recepit.cumin reliquis corlici-" matum s. xni exhibent cmniajexquibus legendum.
bus desint eta librario atTditaeesseyideaiilur, qua-" est : Daiumutsupra. Libros liabel tres, ruhro praj-
lesetiamin cod. 1 passim in margine ascripta? re- scriplos; capitum distinctio nulla, sed signa eorum
• •
periuntur,-; initio qtiiderh . intcr varias lecliones> rubra sajpissime textui coiiliuuo interposuit scriba,
adnolavimus, pestea prersus abjecimus. Cedieeii]i proul ipsi placuit, Gedex queui descripsil, hic illic
" 1 :
(27) V. 7. (52) Eodem emiija characlere scripia.iiaque a.
•;(28)\V, 8.'" .7 ." . 4176 posterior; vi Mural, Ariecdota I, 237-; Scripiu-
(29) EiiiwicklungiierVerfassiiiigderLomb.Suedte, ' . ram et characlerumfprniainhujus cbtK el cbd. B
Hamb: 1824,8. . 1. rinani pene et eamdem esse, p. 258.dicil. Qua3 re-
(50) Ursprung"der Lombardischen SUridlcfreilieit. petitSS. IVip. 51.
Benn, 1846,8. (55) Cf. Murat. SS. IV,. . -r : ;
(51) Mon. Basil. Airibr., p, 461.
285 JGESTA ARCIIlEPISfi. "MEDIOLAN.— LlB. I. 286
correctus eral, ita ut melier vox esset superposita ,A Scripleres Rerum Brunsvicerisiumj tpnip HI, ex apo-
ciim verbo vel, quod non iiitelligens scriba vocem "igrapho Sitoniano (56). Ejusdem cod. exbmplaf
ulramquein lextum; reeepi.t.1 Texlus multo minus emendatum ex Estehsi Muratprius irarismisit sociis
bonus quafn reliquerum.Ad riiargin;em manus s. xvi Palaiinis, qhi, addi lis lectiohihhs quibusdarii codi-
sa?piusqua?dam'adiiotayit, chfeiiplpgica maxime. i cum melropplit. 5 et BT, et coriiniehtafio non Sper-
B 1*) Ambros..n. 128,-chaTi: qu., s. xvu ex., Lan- hehdo, etsi nunc lien multa iride.repeiereppliierihius,
dulfum continet et pestTiuiic. Arnulfum, quem ex- jilud edideruiit in coll. Scriptoruih RRsTtal. XbmblVv
scripsit exB 1; nuliius erge riioineiiti. -a.'1723.. •>--'";: :•-.">: •':,"
. [B2.] Papiensis, ex quo J. P, Puricellus aliqua Tertia jam nostra prodit editio, ad fidem cbd. 1
prctulit In Mon. BasiT.Anibrosiana?. (54), plura in correeta (57) jpierV. D. Betliiiianiium,'qui cod. B l
librp de SS. Arialde ei Herlenibalde. Ex hec fluxit. . varias leetiones addidit omnes,.sola sciibendi diver-
. B 2*) Airtbrosianus457, ch. fcl., antea. 1675 Pe- jsitate pia?termissa, cod. 5* eas quse aliciijus vide-
Iri Pauli Boscha?manu exscriptus ex nis. quodam rerttur esse momeiiti. Librpruhi taiheii disiiiicfipiie
i quod accepi a d.Matneo Valerio Cartliusia?, Pa- quani; auctor ipse iridicat, retenla.capita quae iii I
pierisis piiore. Sed illud tahiuni Xres priores Iibfps ; niajoribus litleris distincta suht, iiumefis iiisighivit,
coiiii:pbat . . . qtiartumlibrurii nactus sumjn alip B qui a priorum editorurii divisiqriibusribh ita fece-
exeniplari qucd ..... stippediiavil cemes Octavius dhnt, ut diversi humefi addeiidi fueriiit;; (Qua?ex-
Arcbintus. > Ad litteram fere cum B 1 cenveriit, sed plieaiione egebant, ednsultis"• :dbetorum viforuiri
aliquetiei habet qiise illi .desunf, ita ut ex jpse B 1 ; libris breviter ertedare cortatiis-surii, pTajcipiievero
nequeat esse deseriptus. GapiLa in Papierisi non : Bonizpnis et Andrea?.VallunibrpsaiiiTpcps ad ripstri
dislincta fuisse Boschadiciu . narratipnem illustrandam ei ftdeni ejiis ccrifirmah-
Aj-nulli;opus diu in hibliotheeis delituit, Mediola- dam idciiees jridicavi, et quaa illi aliier narrant
nensihus tantum scriplorlbus notuni, ut Gualvaheo: rictayi. Andrea? auteni VifaAfialdi ciimilaih rebus:
de..IaFlaninia qui s. xivex Arnulfo «' apud'$. Naza- ' Ecclesia? Mediolanehsis et ipsius"Arialdi gestis verse-
ritim i in Manipulum Flpruifl — nani alia ejus opera : lur, ut iii haiic Cellecliehem recipi rioii debeafiindc
iricd ta servaniuf — nohhulla trariscfipsit; sed tanta qua?cunque ad rerhin cbgii"itiorieni:; utilia videbari-
usus Jiceniia, ut ad; verha Arnu.lfi cognnsceiida nul- :; ti.i.Fiexscfipsi ex librb J. P: Phficelli de SS. riiarty-
lius sit utilitafis; s. xv ex. Trislaiius Calchas erim : fibus Arialdo Aleiatb:ei-Herleinhaldo Cotta' MediolaW
i te.; aiKtoressuos cBrtiiiie;nprayit, sed.lamen cum : hertsibus. Med.1657, fol. Vita ArialdiTnde desum-
reliquis Flamiiiaiii s.equi; nialuit. Irinoiuit eiiam au- pta iterum edita est in Actis SS. Junii V, 'Pv 2-91-
cto i ViticMa bildUquJ (iii Leibnitii SS.RB.Brunsv. ^ 505. Ea qiiam Puficeilus addldit passio B. Ariiildi
/,694) c. 5, 4, exsciiisit ex libro r.qui dieiturGopiu : fnaftyi-is, per:'anonyiiium:(58);conscrij)ia;.ex Aridrea
Landulphi de S. Paujo, j cum quo Arnulii Historia : ei Landullo toia:esl desuriipta,: et tehipbfe riiuiluin
sa-piiis deseripta esse yidelur. Postea J. P; Puricbl- f posteriore scripla esse videthf,
lus s. xvii. An.ulfo uiuItumusiisestpS), se.diiitegra - \Datuni-Berelini vild. Jun> T846.: """'"::..
ejtisllislaiiaprimumprodiit-a, 1711 intefLeibnitii [".,• :;':, '-'' .:-'" VV."WATTENBiGH. -'
(54) V. p.505. : -\';:\'-.:- " •'; \ '-
Afrihlfus qiicmpdp'yerba scripsefit nesclihusVDiph-'
(33) Cod.l, 4, BT (V, Mon., Ambr. p. 417. De : Xhonguhi lamen pro slhiplice vpcali "e resiittiiiiins."
SS. niariyriliiis p.TO) et B 2. , • (38):-Queni prp Landulfo aS.Pauip habuit.Puri-
(56) Rep"etitain l.'IV Thes. Btifmanriiani i772. '
celius, nullis idpneis argumeriiis riisus, ,ul jam Gin-
(57) Oujus scribendi raiioneni per oiiinia sequi- liiii animadveffitTVV 18. Receriiieiuih laiiieii nbu- .
inur, etsi Italprum S; xin, merem sequilur: liam - nulli incaute illum suril seculiV
287 ARNULFI MEDIOLANENSISCLERICI
teinporibiisi preut occurrerurit hiemoria? seriploris A quos velul densas ae froiidosas tenehrosi nemoris
ejusdemVOJMe qui scire de'siderat;,"legatpef singula; arbores vefecundissime latitans, fidei tamen servus
pr.ocul dubio - iriveniet, unde pascat animuin, non ealholica?, videri erubesco; scienlia utpole nudus,
cibis iauticfibus el copiosis, sed sanis ac digestihi- paucis admoduni litterisI 3, velht Tenuissimis aranea?. :
libus.> Regtnli vero ac poniificum 'hoiniua scripla Tilis leviter. superindulus. Pra?terea cum jam iri ""'
sunt arite oculbs stibjacenti ;in pagiiia 3. dicfp prajsentis a?vi nemere laiii divefsa lievafuhi
Ugo rex Brirguiidio. cciiJie rerum erumpant feliaVmirof tot ac tam di-\
L jtarius filiiis ejus. serlos vel uni eerum non insufflafe scfipiores. Nullis
Isererigarius Longpbardus. enitiiTelfO temperihus " talis ac lanta seribendiTuit
Ot.toprimris Teulnnicus. " occasip doclis pariler etIG indoctis. Ha?canimp fe-"
Otto secuinius priini filitis. volvens, non michimelipse cbnfido, querii exilis in-,."'.
Oito lerciusscciiridi.filiiis. genii adeo paupertas angustai, ut dilficilis michi
Ardoihus L'ai;gobardus. videatur Aristpielici laberinlhi ingfessus, lahofiosus
He^nricUsTeu.tonlcus*- valde Thliani palacii accessus. Faleor me huirt-
Huonoii 4::::simiITer. - -\: '• quaiij corisccndisse curules quadriviirotas. NiChilaT
. Heinricus Hlius ut pater. IB meigitur, car-issimequisquis es, pneier qund polli-
lleinricus ejus filius. ceor exigas, videlicel verhis prplatam coniniuiiibus "
Aidericus sedit ahrios 22, nienses 2. ; "
simplicem geslornm narrationein, qua? nostri reges
Jslanasses et Adelniannus simiil 5 Tiieiunt annps 5, noslrique gessere pontiftces, nostri.quoque concives
nph in cathedra, sed I» arcu et fafeira. , in itrbe Mediolano vel extra, coinpaifiptai vero
Walperlus sedit arines 18. nostri in regnp Italicc, quasipse vidi vel quemad-
A nalfus sedit a:i'n6s 5, ihensesr4. nioilum a yidenlibus aul paulo ulterius audivi, prout
Gptifredus sedil aniies 5, liienseni 1, dies24. etiahi.de thesauris proileurit memoria?, cum nichil
Laiidulfus sedil anhes,18,;niehses 5. sit, qiiod a liie ultra spefafe debeas. Si ferte reci-i
Arnulfus se it annesT9, menses 9, dies 6. lanlis culpa claudicat aiiinius in auditis, saliet pro-
Aeribertus sedit annes 26, nieiises, 8, cies 19. fectoxonfidenciusin visis, nullius indigens leslimo-
Vido sedil annos 27 °. iiio. Quod si iii pra?senliarum scientes la?detlectibuis
1. Mutloruinvarios affectus, hiultaque varia' de- hujhsce", npn invideant sallem posteris ac scire
leclani, studia, nec omnibus pninia, nec singulis-. fortasse yoleiitihus, prseserlini cum solis illis i.slais
semper singula salisfaciiint. Nimiium dispaies nie- providerim. Nisi eniiii prisca veterum gesta slilus
res,-ac np.i idem eninium 8 animus ad non eadem v! comniendaret utcumque, niilla prorsus prasleritbruiri
saepe distrahilur 0, iiatura? unins multiplici condi- nobis 19 superesset memoria. Recondaturso ergp
"
ctione; de"quibus in commune disserere, yel singil- intefim sub medip npslrum IIPCqiialecuinque negc-
laiim 10 discer.;ere, non est pra?sentis negotii, sed liuni, lenipere preferendum suo. Cujns privalum ac
nec humana? pctentise. Va'et ille solus, qui diversa singulare volumen sua? liriiina civitalis rogp nulla-
largitur carismaia bonus. Uride sic ail.AposloIus: tenus excedat; qued si videtur liecparum, exlen-
Divisionesgraliarum sunt, idemaulem Deus, qui ope- datur ad arcum usque Rcmanum £* (59).
Txitur ptniiia in omnibus, dividens singulis proui 2. Legilimus narralionis ordo a supenoribus ad
vult (I Cor. xii,6)Tlem alibi: Unusguisqueproprium inferiora descendit; set quia ex pfasteritis pendeiit
habei donum ex Deo, alius quidetn sic, alius vero sic pra?sentia, ab illis ad ea qua?surtt in-manibtis, gcsto-
(ibid. vn, 7). Verbi gralia Iitteralis scientia? mu- rum decurrat oralip; ita lamen, ut relicta vetusiate
. nus mullis modis datiir Deo dislribuenle mortali- ei fe.centi memeria sumatur exerdium.
bus ". Spiritales misteria interpfetantiir, spiriialibus - 5. 22Annp a nalivitate Chrisii 925 regnavit hi Ita-
spiritalia coniparanles. Et ad ha?c qriis ydoneus? lia ex Burgundienibus Ugp, qui-ul tucius 23ageret in
Utique non ego, qui noii aliler quam venerando i. regno, eggregiain inler ca?teras urbem Mediqlanum
c.redere ieta unum, attt ununi ex hiis apicem praa- sibi vendicare pra?vidit. Priscam namque noverat
sumo discutere. Animalesvero forensia 12muliifarie lpci consuetudinem, ut decedente metropolitanp qui-
perscrulantiir, carnalibus carnalia conferenies. Inler Iibet unus ex majofis ecclesia?pra?cipuis cardinali-
VARI.E LECTIONES.
s noniina sunt hec videlicel 5*. '* iia codd. pronuncia : Chuonpn. * annis 5a hic ,
2etp. 5. S.
ei infra. Manasse et Aldelmanui s. q. f, anni 1. M. e. A. s. aii. V. iu arcu nen calh. 5".,
6:Gothofredus a rege, Atlo a papa, Thebaldus a »rege. addii '5*.' 'inuita variaqiie B. •omnium
14 in
idem B. 9 rietrahitur B. ,0 sigilaiim B .1. deest. B.'"•« ferensie B 1. 13I.a. Bl.
16 ac Mur. B T. B 2*. ,8 deest B.
Jam B. l? scripioribus.JlluJV ;" bujuscemodi hujuscemodi
*8-ita %.'$'. vobis l.BJ.' 20 sup. matena vel memeria. .Recerdantur B. . 2i posthmcB 1. rubro scriptiim
ss Muratorio
iiabet: ii»rrai\o: Incipe nunc primum lecler ccgnoscere librum, Idem dedil Muralorius ea;2.
prinium, ex %:ubi hic titulus prmfigitur :Iii primi.s regnat Hugo"cx Burguiidionibus. a3,Regnavit pqndam
iii Vlaiia cum Lothario lilip natipne Burgundin Ugp. q. ut tocius B. ' \ .'"-..''
:- --'.""'.'"•' .NOTiEv :','-; '- ;- ; "- '-:- --•---••
';;; ..'\:\
(59) Oe hoc arcu, quem Radevicus ' ' accuratc descripsit. dissciutt Fumagalli, Antich. Long.—Milan-
1,200'sq.. .' ''
289 GESTA ARCHIEPISC. MEDIOLAN.— LlB. j. , 200
JhusVqrios vocant ordinarios "V succedere debeat; A . supefria vecaib, 'eruperuiil dhp adyersarji, Anibrp-
quod a.Romanis praisulibiis./abipsis.quqqueiiripe- siana? dignitatis ambilibne succebsi, Mariasses yide-
raibribus ccncessum, sub auclerilate quidem cane- licet Arelalensis episcopus, et Adelfrianrius;sli pre-
rttim, tesiantur cedula? in secretafio recondila? (40), sbiler Mediolanensis 37, revera iirinienjpres app-
Hifjus 55rei gratia"juniorem filium (41) in eadem ec- , stplici oraculi;; Nori efficidmur inanis: glorimcti-
ciesia Xonsufari decrevit (an, 956). Setquiain pue- pidii-invicem pro.vocaities,-iriviceiriitivideriies (Gal.ji
rili a?late ad episeopandurti minime videbatur yde- ; 26). Chmque diu:eonteriUeferit,rlib ex datibrie fbgis,
heiis, Afdericum S6graiidaevum senem inlerim sub- scilicet Burgundia?; hic ex factiorie plehis et deMe-
fogavit antistitehi ",. sperans eum subilp casurum. diolanio ^8, quiriquerinib coriffa se inVicem per.lina-
Quohiam vero sa?penumerp ccgitanlemTallit epinip, ciler. allercati sunt \ faciis' pariibus ex "aiierutrq.
•proiixius vixit sacerdos aniiis 22 (42) etmensibus Quoriim execfabili jiirgio jacturairi pfsegraiideni su-
~2! 8 iiistrculo. Qubd ubipersensit, necem ilico nie- stiiiuil ecclesia, praacipue in ihesaufis et "cymiiijs
(litatur peullarii. Staiuio autem generali Rapia; collp- pmiiibus, quibus iiicoffiparabiliier" affluebaf, Jnfer
'
quio CHnclcrum regni principiim, palatini lixa? ju- hos fluclus nalabal caule Walpeftus, cohffaiieiis siio
benle ex induslria ca?sare cum Medielanensibus , laleri quasi inidas consilii, usque adeo ut ulrisqiis
iiiigabant, ut accepta bccasicne trucidarelur senex B sponle vel inviip 39NcedentibuSisedem ieneret.ipsp
Tlle. Quibus rixaritibus gravis pugna cemniittitur, sblus (47). Deiride ^0 riibfluo Loiario (dii. 9S0, Npv.
qua TerunXufinlef fecli-Medielanenses nenaginla viri 22) regnavit Beiengafius Langpbafdus ipse, qucm
pfudeutes. Sed prepicia divinitafe jiberatus* evasit ' Walpertus luric archiepiscepus suspectuhi iiabcbai,
antistes. Ciihlque diutius nen.posset latere delus ",- cOnscius ipse sibi. Gujus irarii"pfa?cavehSjne regiis
veuementererubuiicrimiiiis lanli reus, veritus etiani pra?veniretur insidiis — Tegerat* eiiihi . Tndignaiio
beatrim Ambfesiuih, cujus fuerai ille vicarius. regis nuncius morlis (Provi xvfy 14)'— fugam paraf
4. io Factuni est autem, iit cenveniiene digna? sa- yit.Ottenem Teutonicorum u hdiit regeiii (aii..900),
tisfactlbriis cchcederet ecclesia? pro nonaginta -inler- suffragium (48) postulans, moxqiie' ilii "regiium se
fectis abbafiahi 31Nenantrila; (45), qua? prqpterno- instahie pollicelur Ifalicuin. Qua efectiis. iex Olio
hagihla sui iuris curtes sic votela perhibeXur (44). fiducia, adscita sibi corijugeAdeieitialtaiiiequiiiidarii.
Iiisuper et capellam aiiream cum cruce, qua? super regina, uxore videlicet Lotiiarji, illicb niedifafur re^
allafe in hyemalis ecclesiaj (45) su.nl collpeala as tu- giiurn subripere Berengario. \
gurio (46). De feliqup cum riiniis inscleriter ageret, .6.' Pra?missis igitur pro Walperto iegatis pacerii
igribrans sibi diclum :Principem te fecerunt; noli implorai. Qiia.mcum non impeiraret, difexit Li.iui-
extdlii,/iet''eslo iii itlis' quasi unus ex ipsis (Eccli. C fumcuiri, exercitu (49), suum excpiijhgb altera ts
-xxxi"i',"'l)">InlblerahiLs Taciris est universis. Pra?- filiuiri..Oderanl auterii compairiotaj"regeril Berehgar;
eleete ilaque lilid ejiis ab •bmniibiisLOiliafio admo- rium propler nimiam uxeris Tenaci<Vrii,qua? Willa
duni Jeniore, communi ** conserisu regni lolius 3l dicebatur, el suam ex parte sa?viciam. IdeQquede-
compulsus est ipse remeare Bufgundiam (an. 946),' slilulus a suis, preperanti liesti hiinime yaluil cOn-
de caileie niinimefegrtaturus. gredi; sed ingressus quqd diciturinsulasancti Julii
;"SJ""Per idem xempus lah. 948) obpria est Medielani municipium t3, reseditiiivalidus. Cum veiro explora-
pernicicsa sediiio. Ardefico arilem aichiepiscepp ad retuiiiyersa Litulfus, quidarii faroiliares Bereiigarii,
.,.;., ,, ;. - •-'."-' VARI^E LECTIONES.
" s4cardinarios B 1. SBcujus B. Bic secundum- capul tncip, Mur. exl. ubi tiliilus"': Hic ionsuravit
filium, et pccidere teriiavil 9archiepiscopum. 26 Adderum 1. 5*. :S 7 antistem vel anlistitem B 1. 2*. s8 aV
so Caput tertium Mur. et 2. cum lilulo : Salisfaclio
XXIfet m.lldesuni ii. :.? doIis.BT. al rion B 2*.
sl deest.B l. sednon B2". '".-*''hbllocati B T.
ejus, et priyaiio regrii eleclo Lolbario.
Sk-tociens B 1. xii rion B 2*. -,' ss caputquatium Mur. 2, titiilo .•Cenientip Manasse cojlbcata? B 2*.
^deesih. et Adel- .
iiianiii, ac pra?sulatiisWalperti. aG Aldemanus B. 37 e. e. A. p. M.,in margirie i. supplevil,mdnu ul vt-i
delurjxlia. 3S Medielann 5a.B. 39 invite B. w' novumicaput incipiunt Mur. 2, cui tiiulus: :^Berengaritis-'
4I " a. c. 5. *' sed
reghat,,'et Walpertus fugit ad Oitonem regem. letonicorum i. ingressus quodam^
inexpugiiabile ni. B. ubi desuniq. d. i. s.T. ...... .','.
'.;.,,' '".,, -;, \ -WTM. :,,,:• ;- " 'VV^/^V .";\
(40) Schedtila?isla?in pra?sens desiderantur. PAL. D MehiVdi Milano III, 425.;
Sed. cf. Joannis VIII ep. 221. . (46) Eornice supra Allari efectd,-:ViGiulini II, ?It);"
(41) Tedbaldum, V. Liudpr. iv, 15. (47) Rosmini Tii Hist. Mediol, 1, 87, doeuhiehtuiiv
(42) TniP 12; sed eunidem errorem jam supra attulitquo probare sibi videiurj Manasseh a..959, m.
admisit. ; ., Marlio, adhuc pro archiepiscepp se gessisse. Sed ei
(45) Ilanc si accepil, non diu tenuit, rtam mox verbis qua?dedit id taniuni apparei.Ereberlum pre-
cp. Mtitinensi data est. V. Liudpr. V, 17; Tifabo-r ; sbylerum ante a. 959 'aliquando Manasses missuiw
schi Nohanl. I, p, 92. fuisse. Cf. Liudpr. Hist. Otl. I. Gjulini IJ, 292- \"
(44) Videsis in Manip. Florum.c. 150, qun paclc (48) Id est auxilium. Hoc auteriiViccidit aiite alfe-
Gualv. de la Flamma tfaclaverit qua? Arnulfe' ipse ram Ottonis expeditionem; prior facla esi antequaj»
accepta r«fert. Walpertus arcliiepiscopus fuil.\, •
(45) S. Mafiae,ubi posl primam Octqbrls bqmini- (49); Viirias exiieditiohes iiosler ctiairi liic corifu:i- ;
cam ordinarii oificiis fungebantur, pphiinica. p;i-. dil, neque iiiseqiientibus iidein jnereri yidetur .-; ;
sehali in S, Teclft ecclesiam hiigranies; v.VGitilini
• -'- "' 292
SS9.1 ;'-. ARNULFI MEDIOLANENSISCLERICl .292;
ta
niiiiles, fldem debitam simulantes, proinissa securi- [\;«!, Rpma?pra?sedit, Apnli.amCalabriavnque posse-
tate fefas" eductum liustium manihus tradiderunt. dit, muliaquegessit insignia, iriiperafefja maje.-tate
.Revefa -inimici liomiiiis domeslici ejtis (Maiih. x, cpn.iigna. Hujtis tenipore iransfrelantes Siracerii
56). In.tu.ilusaulem euni Litulfus ait : Consule tibi mare cenali sunt Calabres fmes invadere; quibus ex
tex, el Itumiliare magno Otloni augusto, Si nori fece- adverse congressus esl imperalor el ipse (an. 982)*
ris, ipsiiniie tmdis: Gumque humiliier responderet, parvo licet 64sucrum suffuliuScollegin.Qiipi;iamvvere
rurstis irtfit: Absit a fide inea, ul vincam perfidia, qui paucorum ad pluresimpar solet esse congress:o, cum
ciribus superarc conlehdo. Cavercx atnddo ab itujus- pugnasset multuni delicilctlad ulfimuni. Quid plura;
modi pseudomiiiiibus: Sichlus absolvit eum, dein- pugnande captus 6S ad classes usque prelraliiiur;
ceps strenue cuncta riiinistrans. 0 pia liosiilitas et -occupaveraut enim hosles vicina marisl.ltoia. Sen-
hostilis pietas ! Poslea verp pius ille **perfldia LPII- tiens vero se veliel nollet *' iransvehendumsi, siniu-
gpbardpruiii fertur venenp ii.ecatus(an,957, Sept. 6). Iatis precibus posthlabal, ril saltem unicani slbi con-
7. Ottp autem licet privalus filip, cpiijugis tamen jugem cum exiguo famularum obsequio siniui ciiin
9
augusta? Adeleida? frefus consilio, Walperli quoque eo exulare1'' perinitlerenl, delaturam secumimnieiisa
aliorumque regni prihcipuii), in riianu forti et bra- aufi et argenli pendera prpmittens.- Cumque fofet
chio extento venit Italiam *B(an. 961), primus ex B ] permissum ?° viros adolescenles -muliebritep-supe-
Teulenibus imperalcr diclus Italicus; cumque illi 40 rindutos, sublus autem accinctos mucronihus, cau-
subjeela flerent bnvnia, Berengafiuih ipsum arce lissime venire mandavit. Ubi vero ingressi srint na-
quadam robusla (50) niuriitum diulurna vallans oh- vem, illice irruenies in hestes, evaginalis ensibus
sidicne subegil (mi. 964), filiis circumquaque disper- indifferenterquesque trucidant. Inlerim sallu pereito
sis Widbiie Adelberlo et Conone. Illuni vero cuni presiliens imperater in pelagus, nalande evasitad
filiaijus et coiijuge captum seeum devexit in Sue- lilltis liber et Ia?tus. Unde terrefacli trarisierunt
viam(51),ubi non riiulto posl in amaritudine" ariima? hesles ad propria 61. De ca?tero disponens a?qupreas
d.iem ciausil exiremum (an. 966). undas potestalivecuniomni transmeare 62Italia, per
8. Eedem leiripere ebeunte Walperlp, catheilram universum regnum dilatat mllilandi pra?cepluni. Sed
suscepit Arriulfus (an. 970, Nov. 6), vere decrinans Deo aliter providehte, rebus excessit humanis (an.
a malc et faciens bonuni; cujus a?quivecus exislo 985, Dec.7), juxtaillud: Cor liominis disponiiviatn
geslorum scriplor ego pra?seniium, fratris verOillius suam ; Domini aulem est dirigere gressus ejus (Prov.
pronepes verus M. Hujtis in episcepalu vita fuit xvi, 9). Cui in Alemania? partibus superfuij puer
triennis, facla 49nunc pfu cerlo meliori digniiate sui nominis fllius, rex mortuo (54) patrecrealus. •
perhennis (an. 974, Apr. 16). Cui successit Gotefre- < G 10. Jam enim successerat Gotefredo Landulplius
dus, priiiio quideiri a clero reprobatus et popnlp, ee,' archiepiscopus, qtii propter nimiam palris ae fra-
qued sacefdptalem vel leviticum npiidum ascenderat trhm insoleiifiam, gravem populi perpessus est invi-
gfadum-, subdiacenus lanlum; exlrema vero pace dentiam. Inslahant enim C3pra?selitp, civilalis ahuti
receptus regia?fidelitatis gralia, contra iilios Beren- dpminin. Unde ciyesindignati, una sese cenjurati 04
garii dimicavit. Queruih Widune interfectp (52), strinxerunt.Tnde civilis seditip ac partiumesi facla
Conorie paclidne quieio (55), Adclberlus ca?lerisani- divisip. Quibus assidue rixanlibus, gran 'e cemmis-
mosior diebris vitse omuibus " factus est in diversa sum est in urbe ceriamen. -"Videns au'.em -se.p.rse-
....... !•' -
prpfugus.;, . , gfavari undique pra?sul, necpesse stifficere, disces-
9. DeitideOttene morlue (an.975), regnavit.prp eo sit ahurhe cum fratribhs, reliclo patre (55), qui fue-
ejus " ejusdem neminis Jilius, acer in armis, sagax Tat jani senes et viribus inibecillis6B. Qtiaiiiobrem
ingenie; qui Gfa?ea?mulieris adeplus ceiitubernium, ecclesia? facultates et niulla clericorum distrihuif
induslrla sapientis AdeleidiBmalris B.pmanum feli-,; militibus beneQcia.Tleruriiaulenicollecic ex diversis
citer solidavit iniperium, Exiens verp a Germania j) parlibus agmirie, conflixit eisdem cum civibus in

"VARLELECTIQNES.
.. u Litulfus addunt B. Mtir. ks" p. forti m. et b. extenso Ylaliam v. B. " coicumB. " ama-
riiudinem B 1. at nonB 2*. in tnargineB i.rubricaior scripsit : Nola quod .iste autor vocalus est
Arnulfiisprpnepos fratrisillius "arcbiepiscppi Arnulli." i9 factus 5. B. coTloibus B. ainon B 2*. w suus
B. jW»f.'"..-."E. v. aG, desuntB. "3Calabriam 5. '* L p. s. -fullus B. B5defecilS, se congressip, npn illi
prpsper .belli successit eyenlhs. Q. p. . victus et c. B. '" v."si ri."y. B1. "8 tiansvendum i. Me.vulari
i. 60Quoconcesso Bl.. 61U. t. l. h a. p. desunt B. ". transire B. puncla ejus loco posuil B, 2*. 63decst B.
«W :'.p, selitp. 6l ccrijuraiione B. Jlfar.6B imbellis.
'
; NOTjE/
'
" (50) Monle S. Leenis, (54) Vivenie.Tii. Junip.
(51) Irrie Babenbergarri. (55) QuemLandulfusii, 17, Bohizotiein appellat,
(52) Jaiiv a."965. Ann.Einsidl.j _,archiep. ipseiri lestamenio AriibrpsiuniScii. bpe ei
(55)Hiciriafcliiam Epered. retinuisse videtur ibique iiomen fuit.illud cognonemi quod iexemplis.prbba-
d. 50 Sept. 987 irifirmatus, pra?diaqua?dam cenlulit yil Giulini Mem.di Mil. !•!,5.84..,Cf.p.M'6, ef III, 76.
S. Eusehie Yercell. ciirriTfcliihla cenjuge filia Ardoini Duminicus,qui'elBonizo, p, 77,.,Ndiaro delto:Bo~
hiarchienis, Prpvana, Sludi crilici, p. 551. nizone, p. 166. Andrea o Bonizone.
2&Y GESTA ARCMEPISC. MEDIOLAN.- IJB. I. m
eampo Carbbnaria (56j;"ubi facla est plurima ca?dcs; A . moiiarcha niagna/ susoeplus Iionnrificeritia, satis
utrinque; a quo beJlo a?gre divertit liac etiam vice. episcepaliter ceriversaxus est in urhe regia, ita ca-
In civilale -autem quidam 66verriula aiidita doinini rus utquicquidpepbsceral'3facileimpelraret.Com-
sui necc accurrens, patrerii pra?suIisJeclo jacentem posilo tamdem pfopler qubd venerat riegotio, ab
cullro transfixit. Pcst ha?cet alia mrilta, irispiiante eodem Basileedecenter absblutus reversionem^acce-
Deeetinlervciiienlecensulfusapientumpariisulrius- lerat.
que,' nnva pax vetera dissplvit pdiaV Arcliiepisccpus li. Interea imperalcrprimp juyentutis in flcre
eniin memor pastoralis diligentia?, populus vero re- defungilur Otlb (an. 1002, Jan. 25), in qup Pinnis
cordaius pvilis 67 pbedientia?, denahles pra?lerifa, ""•est Ottenum7B ccnsunipta prbpagp. Tunc Ardei-
foederati sunt pace perpelua. Pralefea Sentiens se nus' 6 quidarn uobilis tpporegia?]mafchiO. a Lahgb-
pra?sul dispersis facultatibus offendisse ecclesiam, bardis Papia? eligilur {Feb.) et vOcalus csesar, ah
ul clerum lenirel ac ". populum, saricti niarXyiis omiijbus regrium perambulal uiiivefsiiiii, regio jufe
Celsi fundayilnionasierium,iiiultisque ditavitopibus. cuhcta pertractans. Cbgnito autem jam dicli pra?-
Ubi completo dierum numero, -ihoriens sup quievit sulis reditu, bccurit ei; in itinefe ohvius"jsccuritate
in lumulo (an. 998, Mart. 25). Cui alter successit quanta valuil sibi illum applicare procufaris.
Arnulfus; de quo dicelur posterius. ]
B 15. Eodem tempore Heinricus''creatus est rex
' 11. IiiterimregiianteOllone III, cumniatreGraeca, Alamannia?(J«n.29). ifiter hos de sceptro Jtalico iiir
quidariiGraacus(57), Gra?ca?domiiia?capellanus, fac- gens oritur contehtio.Inmedio principesregni fraiii
tus esl.Placentinus episcopus. De quo dictum est uolenter incedentes^ ArdoinO palam iiiilitabant;
quod Romani decus imperii aslute in Gra?cos Heinrico latenterTavebanlV.avaricia? lucra sectau-
transferre lemplasset. Siquidem censultu et ope tes, sicut '8 diclum est ad Jeriisaleih per prophetam:
ijuorumdam civiumRomarinrum, pfaecipueCrescenlii Principes tui infideles, socii fururit, omnes diligunt
cujusdam praediyitis,'apostolicam sedem jam violen- munera, secunlur reiributiones (Isd.i, 25). Quorhm
lef invaseralj dejecto eo qui turic insederat venera- consciliolleinficus direxifinltaliam suurii cum exer-
hili papa 69(58). Quo audito palairij relieta Suevia citu ducem (59). Cui occurreiis viriliier Afdbiiius,
venit Oilo festinusltaliam (ahi 997); facta congressionein cafiipoFabfica?(60),quamplurcs
12. Nec mora, corisiliohahito- cum optimatibus re- stravit, ceteros exlra fines regni fugavit.
gri!,B-dmanumarripuititercumlegicnibusLatinprum • 16. Tempore h6nlpngbpbst:(aH. 1004)cum valida
ac Teulpnicnfuni, tefrefaciens cunclain circuilu Tcutonicorum inililia pfoverayit Hfcinricusa Germa-
Jeca. Ad erijus inlreitum (an. 998) Rrima cpncutitur nia, ipsp Italia? castrametalus in limine {Apr.). Ex
k
iiniyersa. Graecus ipse miserieordiam clairiaf; Cres- adverso Ardoinus iidens viribus nec minusarmis
ceniitis verc rebellienem parat, Tiberina sancli An- instructus, non Tanium defeiidere quahtum super
geli munitus in arce 7°. Hune imperalcr xihdique eum parafus insurgefe, occurrit illi Verpna?79. Sed
obsidiene circumdat, emnibus helli machinis cottidie decejilus perfidia principum, majori miliiumparle
oppugnans, dcnecpacte utcumque ccmppsifp, illius deslituitur. Cunique cessissel invitus, regnum Hein-
se tradidit peteslaii. Qui statiin in praio Neronianp ricus ingreditur, rex slatim eleclus(JI/ai.T5), sueque
jussus esl deeolari. Stephania autem uxor ejus tra- ppst lempere (61) Renianus'iinperator effcctus. Ye-
dituradulteranda TeutonibusV Pseudopapa vero niens vero Papiam, cuni non ad voluni sibi obtetii-.
Graecus effossis oculis, abscisis naso et auribus, perasset, uno lotam concremayit incendio. Unde
dorso asinseretrovefsusmanutenens caudam, letam omnis ihhorruilltalia, siinile peftimescens. Abliinc
distfahilur perburbem. Sic Roma aiile mebilis" illius exinanita coiifidenlia, Iiiijhs pra?valiiit iibiqiis
regisquievil in oculis; potentia. Verrimtarneiiresumptis 80iiitefim :81viri-
15. Tempore praterito7S deereverat imperator bus Ardoinus juxta posse ultionem exercel in peiii-
rnalerna? genlis sociari ccnjugio.TIujus causa cons- dos. Siquidem ppstea Yercellensiuni ufhem. cepit,
cilii praTaius Arnulfus. venerabilis archiepiscopus, •r.Nevariam
j obsedit, Cumas invasit, muliaque alia de-
regia jtissipne prsemenitus, mare -transiens Cpn- molitus est Ipea sibi cenlraria. Ad ultimhm (an.
slanlinopolim profieiscitur. Quiab ipsp adniirabili 1015) labnrc confecius etiiiofbo,privatus'regnb, solo
; ,:.,;:-. VARI^; LECTIONES. -. .: ;
66qua?dam Mur. 6' civilis B. 6SITIJ3. S'. B. ad 1. 60papa Benedicto, qiii caplus a dicto-Crescenlie in
castro sancli Angeli strangullalus est nocte nalalis Domini additB. 70p. m. in T. s. A. a. B. 71nobilis, B.
"'T. auteni p. B. '3 posceret B 2; ctp^Puricell, Mon. Ambr. p. 505. '* eninium B. 75.0. e. 3 '6 arduiniis
B. consl. .'' IienricusB.crinsi. 78Sic 5. 7So. i. Y. desunt B^.ubi sequentia ita: Sed iristanle "/ p: p.-hiagna
- etsic cedehte.eo, H,r, i. 80 5.- 81 iiiterdtthiT. ::: V
suorum.partfe destitulus, reassumpiis
'
'. -/;-;;-'; . ;.;. NOM:. .;;":;:; ';:• v-.; .v-;/.;/:.,"
1
(56).Carbonate prepe Sepfium, sec; Puricellum; ... ung villa, qllunlmeiileehiarridip'Fgbbricg, possedutq
v. Gitilini 11,595. daiia famiglia.de' coiiii.Diiririi di Milaiio.; Provana,
Joannes Pbiiagaihus. Studi cfiiicip. 211;;"cf; Thietni/y, 16; Adalholdi V.
; (57)
(58) Gregorio V, quem primo cum Bened. YI, per Henr. 15-17, et de monte Ungafico Provana p.
Cresceiitium niajereniiriterrecto, cbrifudit. 208.
(59)"Ottorieiiid. Garenianeruhi, " (61) 1014. Feb. li. ',
(60) Esisle sui Colli Euganeinon lungi dallaBrenta
295 ARNULFI lilEDIOLANENSISCLERICl _. \-#>;
cententus est " monasterio nemine Fructeria (62),; A . 19. Yeriieris igilur 8Sm ecnventu Mediefenensis
ihique depesilis,,regalibus superaUare, sunipieque ecclesia?Vauatlieinalis jaculb cOrisccrati iransDxit
liabiiu paupere->.s,suodermiyil in lempnre (63)..: audaciain. Deinde celJeclc undique exerciiu ccpiosOi
.,,,.17,Tllis;in diebus priniusin Apuliam JSnrmannP- xunisuffraganeis simiil episcppis civitatem aggressiis
rum fuil eyenfus 8^j;principum terra? ccnsultu voca- : Asleiiseiri, clatisis in urhe iharehiene cum episcepo,
,lus, cum Gra?cj,eam innumeris: gravaferit oppres- Tleiisissimaobsidioiie valavit. Nec a populatione bel-
sionibus. Quibus subactis et sequore sulcato fugalis, Ioque deslitit, doriec pace.cohiposita illiiis safisfa-
....tconsideranies :Bo.rm_anni;ApulorumI.ner.fiam,"regio- ; cluin esXvoluntati. Ha?c auiein fuit pacis conditio,
jiis quoquein pinnibus ppuleiiiiam,elsipauci; inva- quod venientes Mediolaiinm, terlioab urlie niiliarin
flunt e.x parle pfcvinciani; Remissis igiiur Iegatis nudis incedende vestigiis, episcopus coilicem, niar-
in palriain ad lipccrtantibus coeteros 8B, crescenie ; chie cariem bajulans, ahtefprcs eclesia?heaii Aih-
paulatim. nuniero, tqtam repleverunt Apuliani, jure hfpsii realus preprios devoiissime sunl cbnfessi-.
,.quasi proprio deinde.. possidentes, alrociores facii Pra?tera episcopus virgaiu et aiiulurii s'usccp'ti:ppnli-
Gra?cis,Saracenis, ferpcipres;iiiiPdejeclispricribus, ficalus supra sanctl confessoris afiare deposiiil, qiia?
, surrexerunl principesipsi, . . postea Jargienfe episcopo 89 pie resuiiipsil. Frater
18. (An, 1022.) Hcinricus vere quid de reliquo; B vero illius Mainfredus marchio donavit ecclesia?
.gessefit,.quomodoTfojani:nobilem Apulioecivitaleni, '- auri talenla quainpluriiria; unde producla est crux
, qbsederit,,qualii.er;n.archipnesJialia? :qhafuer, Ugp-; illapulcherrima, qua? usqtieliodiepra?cipuis lahtum,
neni,Azpnem,Adelbertum;eiObi7.eiiem,captioiie uria geritur in diebus. Deinde riudis sicui yencrarit pe-
cpiistricxerit (64), fecitare npn expedit,, dum iri dibus per medium civilatis "ad eccleslam iiiaiprem
fprfitudiiie ejus einnis, lerra coniremuil, usque adee sanctGeTheolocos usque deveiiiunt, ab arcliiepiscopb
ulsi qni repperli fuerint Ardeini.favis.se partibus. et clcro cutictoque feceptiin pace populo.
aul fugerent aut.dediiieriem facerenl. E. quibus 20. De reliquo ArnuIfuS sacerdotaiiter so suam
Asiensis episcppus (65) propria relicta sede. Medip- regebal ecclesiam, clerunifovens ac populuin, stiis-
lani usque adpbilum latuity Dederat enim iuipera- que plane Vacans Tiegotiis. Hhjus heatitudinerii
tor, vivenle ipsp et abjecte, episeopalum cuidain plura ecclesiis tradita comnientlant beiieficia. tllius
.Oldericp (6,6)Tralfi Mainfredi. mar.chionis eximii, tenipore 01 sancli confessofis Moha? revelata? siirit
Qucd faclum ai:chipra?siilArnulfus yehementer cxor^ . reliquia?, in ecclesia saricli Yilalis jusia Sahctiin!
,rens> oOrisecraiioiiei»qua? sibi coiiipetebat,; omni- ; Naborem 02;Hic eliarii fun^avit c.oeiipbium saiicti
iiiOdoyettiit. Oldericus 8Gautem ille sua fretus ac Yicloris marlyris in niagrio honore et copia frtiV
frair,is:poienlia,;:Rpiharti: proficiscens, subreptiohe C gum, in qup requiescit in pace sepultus. In cujiis
q.iadam cpiisecrarise !7 fecit a Romanoponiifice latide reddenda quonirim dies rien.sullicil heiiieriia-V
(67) [an.T008J. XJup.d,ubi innotuil Arnulfp, jusla pra?sens'claudatur pagina, cum sil aliera deiiiteps
salis accendituriracuiidia, npn lantuiri regia instir aperienda. •'•''" ,
tuliene, quanlum Rpmana, qupd deterius.videbatur,
'ndignaius cerisecratiene.

,IN€IPi1?.'"^
,1. Superieri velumine audiia tantum ulcumqrie D ac dqno iniperaloria? pofestaiis iiuroniiatur lleri-
exsulilare •tempj.ayimus:-nunc aulein ea qtia? ipsi bernis (68). Qui ex quo pra?latus est, suis el "alio.runv
vidende CPgnOyiniusiex babhndaiiti eruclare siu- vacavit nCgoliis, pluribusintehtiis,graiidia experlus,
deamus. Ccelilusigiliir vocato diva?memoria?Arnul- "qu'33quideni narranda, nori: iudicanda suscepiaiiis.."
fo (an.1018, Febr. 25), cprisultu majorum civilalis Cujus in diebus Heinrici consumnialur.Tmperium
,, , ::YARIJ2 LECTIONES.
82 deeslB.™ pauperB. 84advenliis 5*.Mur. 85ad h. o. c. desunt B. C6 Odelricus 1. Odelricits B,
8';Se c. 5. 8Serge.S, 5'. - 8" archiepiscopo B, 80:sacefdocialiterB 1. S1i. in x: B. ^12in e. s. Y. i. s»':":
N. desunt B."', s:' liiiic libro 2. B 1. supeiscribuni:Tncipil liber secundus isioriarum Aniulfi. Alter serino
venil, quuni jani pfior ille recCdit. :.. :/
:.:-:::./'' :.; '' ^NOT^E. '.' ''//-/-]
"
(62) S. BenignbdiFrutluaria. (66) rectius Adelrico. " -
65) IJ" Dec. secuhdum Necrpi. Divionense, Yi (67).Qiied a, 1008 facturii esse prcbavit Giulini
Prevaiia, p. 50S. Mem. diMil.TII, 62.
(64) Teinpprum qrdiheni A; iri liis npn seryavit," (68) Ariberlus... fil. b. m. Gariardi, qui fuii de ,
^iquidem eos non diversos esse volunt ab illis qtiris loco Aniimiano el vixit lege Langobardorum: ita
Thietni.- vii, 1, vi?i; 1, coiiiineniorai, filios Obertili, tabula? ejusnemirie coiifectaj incipiuiit.Malrisiipiiicn
iiiarcli. Medicjlariensis, Aslensiuiii progenitoris; v. erat BerJinda • v. Puricelli Mcn. Ambr., p. 571. i)e.
Teiraiieuiii, Conlessa Adeiaide 11, 62; Murat. Ant. Anii.miann, jam .Intimiano,'v. Giul. III, 5'8S. Ipse a.
Es.t. I, p. 157. Sclieidii Orig. Guelf. I, p. 179. 1007 subdiaconus eccl. Mediol. eral; ib., p. 56.
(65) Petrus; cf. Terraiieo IVI., cap S.
297./ GESTA AReHlEPiSC. MEDIOLAN.;-4;IiifcH. 298"
(a)i^T024),prple-nulla -.supersiite, Tune Papienses J^ vero Mediolanensis.antistes.ne indie festo tuniuU
ih ultionem ihceKsa?Hrbis regium quodapud ipsos. tus (iefeliri pppulp,. sapienlermultu.m pepularem
eral-destfuxef.epalalium.,F:a;ciiirn;est auleni, ut si- d.eclinayiixuiriultum,cunctpsgups adyersari vblentes ,
mul-conyenieniesin,M^mune4^aclareKldg..cons,i.ir5,, abomnicpritradictjprie cohercens,,
tuendq-fege: priinaXes,: Diversis ilaqueih. .diyersa _.4. Rex igituri (uniultuantium strepilu altonitUs,,
trahentibus, npn omnium.id.em fneral aiiinius:.,; ,, qpgnitatandem: rei veritalej :gradu,ni Hgeris fal.iter
.^2;_InterqueJalja.;fl^^ .conir est,ce.niipn,alus: < CerXurii ,rest :quidem, revefendi,
parum,f4,declinai«,HeriberXus,,cbnsp^ patrcs,. quUi .sicMl/pfiyilegiqm-estappsfolicse-sedis,
illisi;ac,repugnaaiibiis adiiX,.^Germaiham,sqlus,Tpse. ccnsccfafip .imperialis, ij-a-Ambrpsiaiia?: sedis prlvi--
rSgem electiiijus -llieufonicum., Cupqu.c Teutone_3, legitimes.t elcctipe.tcqnsecratiPfegalis, Tlnde ralum ,
sibj -Chuonradjim.-^«iigereril,- ,eumdehupsUm.Atau?",.videiuf.ul manus quoe.benedicit et prius coronani >
dayit (139),Piiiniurii.que",ipp.cculis.ccrohayit (gn.. inippnit regni;, s"iprajsehs a_iTuer.it,. repr_3e.sei.ielrcV\
l.p25)V.accJpiens. ah ec. pxa?fer^qna fliiainplurinia. gem ad imperiuin preiiiqwndrim: sanclo JPefro et
Laudenseai episeopaluhi,. ut, sicut, cqusecraver.at, ;ejus yidarioV_quatenus.Ambrqsiano lestihipnio jure
similitef investifel,-e.piscpj)um^Rediens.:.yefo .seeii-' possit impeiY.rs,qui Aiwhrpsiana consecralipne,: di-
r.:sVh omnibhs, totaui, suis jegalioiiibus, .eyertit B.;djcii._ei-ooepitregnare..:J-Cunnque^
I;aliam, alips fe alies spe bpnivp.ps,.f;.cie_n$,, denec placeret seiiteiilia^ :de.xteramj;Ra;yennati;;aufereiis,:;
sniihi-elcctu.mfere pnmes.Jaridayere.suscipienduni, , Airihfqsianuinjub.et;accersiri,ppiitifieem.::Qu^
. Taii. "fuifus ;fbiriigio.,yeniens,:Chiiqnradus Italianir dicta yilandi XunHilluscausa, venifedistuliu
(gn. 1020), ab.ep ut nidris esf cofonaturin r£gnp".. .;_5,TgiiurxpnsuIenledpmneappslolicp eXuniversis
deinde Remam duce commigrat eodem. In cirjus. epis.ccpis, dextefam-dedit-Aidefice-Yefcellensi epi- -
adyeiitu («n. 1027) Tacfiisest !? ,injens,Rpm3? cqn- sfiopeillius siiffragariep.Ait.pateiin "iilio^ magister
Yeiilus:divefsarum undique gentiuni, episccpprum, vi,der_eturi.ntiiscipuloi Qiiiiu^iinperiiili consecfa-.
quoqtie ac sajculafiurii " jhineipum,
"' jra?side.iitedon:no, tipri.e,,;-¥iccin.Medjplaiiensjs «rcjiiepiscopi, pleniler;,
papa Xohanne. "-".,.._.'.'.., teniiit ^'"'.-Post dies aliquot indicta esl syiibdus Ro-
5. linmiricnle itaque paschali splempiiiXafe_('.¥arl.. Eia?aucforitale.appslplica (Api\ 6)_,in- qi?a constitu-
28),"ciirii rex Cliubhradiis Iii hasilica "apnsiplprurii tum est, litin pmii.ibus negpli.is pontificahbus Ra-
ad cu.imen imperii apestplica leret consecrafiorie vehiias liullo modo in 3iter«uni se Mediolanensi
sublimandus, Heriberius Ravennas" archiepiscopus pra?ferat _antistiiiv et si fort,e.pra?sunipserit, canq-,_
teriierariebexterflin regis invasit.ac lenuif, facieris riice-legi1^ 11subjaceat.' Tnsuper placuil oninibiis,,
"' hac fe cdhscribi thpniuhi iii sempitefnujn
quodiMediolanensljtire competeSat antistiti S7.Qubd;p supei'
curii;bmniuhi.aisjplicere't"in"oceulis, cpnimonebaH.t lesfinioiiiu.irnV de -qi:b,p.auca,de pluribusisla decer-
-"-
eum prasuJes ceieri, qtiaienus.aiionsuo desistereu psihiHSipf)),; ;:,--: ;-'/ ...-.. ,"•,:.
Nicliiloriiiiiusille •pertiiiacixer-lenebat. Herihertus *•* "tJ. D.um :hajc;a'gefeiluf,-MeJjiokrijeto
-•"'.-;;:- :/-.,; ./:;::: '" :'::: :" . :/ VARLE:-:LECTI©iNES. - -;:?:'"' : ' , -'" "'- :: ' .." ''"^S
- . /? .1;•-•'.-V'-••:'.' :ry:/ '--'- "":"c '/ : :''': Vl": "•"•''-.- -:-
-.,..,:':-:;'"-. 6 /<&
*>coiisparium5. -S\ B. ..?" conradiim-5.?.5*, B. ,:<ldessiB::-" aiitisti i/ ?s JieDricus B I. «Pjftpii
2*.'•-*s xieest:B.! *00tenuit plehe Bi :;:<01l.,i3.i.;*p. o. s. u-.vfe;<tesuiii T. *02 in "5. 5\ B2\ ^ IS'1
.."; -..:-..' ".;:.' :":.-. '.-,",- ,.< _.,•..• :-.:..:-,..--:- -, -V-M^VJ
';:,-.-;.-„; X'/ / ";;-'>" S:/':.. ':::: 'K /miTM^/W ^- <•/:;; ,;.-- -y:/-:.-.^. /;><%&&
': (B9)Cprislaritia?'ei.ih'Peiite"cdsl^O'Cc"u'rri1[vW)^o,'T mililalis et justicie spretoVpreferre se presiime?efc
Vita Cbnraiil. "':''-"' '_.,. ;:","," "..";; ;';'..- Me.dipiariensi, afchiepiscppp, Et quia inspleiiler
<70.)Tiicio;)!_is-eohsemlus•viileiuriri iis"qiia?hic: siiperief:videfj.vbliiit, turpiier .inferiof appariiit.
subjicinius ex %NbvdBerbiap r. iev. "c.npvit(ili'fnetro-"Oihriibuss. ecbi.esiefidclibus heiissimuiri est, quod
politaiiiMediolaneHsis,inlra;a. i2fe*ii69, cxafalo; Amhfeisiana'se,desppsiapostolie^
uisi-.itaieghiituf: t Cbriihiempratip Siiperbieiiayertr; leqelef teiiebit, el s, :Aiiibrosiiyicafius in oimiibus
iiatisarcliiepiscbpi, qiienibdp s'eMediplaherisi"arbhi-''.D negpfiis ah: apbstolico esl secunilus. ISt vere quik si-
episcopo Ronie supefne preferre presumpsit",et qua- ciit Peirus'pi'iih.0 Rpniaiiidbcuit, iia.Barnabas"fjns
liierinde victus Subcubuit et.coiifusus''abji_l,*:av3'."g!q»; coiiposiohis Mediplaiiii prinib bailipljcanVjrtslituii
liairi etiaudem Dei, Superbbshumiliaritis efTiuiiiiles fidein, ?t miiltbteiiipnreT.i.i prei viit, et successpfehi
cxaltaniis, i Aiino-1027 phst diviiiitiis assutiiptarh; suujii "iinuiii 'etpfiereniex discipuljs Dbniini Ana-;;
inorlalitateiii, inleriio ariiKi dbhiir 'Joliaiihis' pape' teldi)eni:'.onlinavHVilb;c
universalis, factus estihgerisconveiitiis Ronie diver- maiia sedtJSest"pr}oia.i,ila.ei Slediblauehsis:cenBenda
sarairi: geniiuin pluriinofiiiiiepisconpruni-ac. secu- esfseciihda, ,Sel rit ad aiiliquT libstii..safionenireV
laritmi prihcipiim,'eleficnfuriiqtiqqiie bi laicornril, d^eiimus,siipradictus RavetLiiiisab, ebdtm-inipulsus",
lulie;- Gailiect Gerinanie, "IK"Eal.".fifarii-i (i. Apf.)," euiij:r"?xCliunradhs a'd ihiperi:Tei]icphsecrjjiinn.eni
in sahcibdicpasce, ihdicliohe'ii}K Ciihifijx"Ciiiiri- esset dticehdus', 'dpniripappsiplico et pbp.ulbin hie:-
radtisannq regriiejus 5°- ad chlhieji iinpeiii ii'i;b.v dib..ecclesie: cxpectiiiiie, iit "ihoris es.t.-iiefafio,.el;
silica aposfcloruiwSpostolica cbiisecfailpiie, esset temfifapo Vu'3u._fj^
subiimausJuSihuniaiiigeiierisinTniicus, zizanlbfuui; inimiei vipleiitef iehuii; qubd Mediglanensi afr
satorjlariti cohveiiius garidilseijociiiidiiatibusin-; Ciiiejiiscbpoi regiliusradJmp.eri_.iiiprbiupvendisseih-;
videns fraudolenter e.l nimis crim disciiniine,:sieut' per faccre pefiiniiit. Cuiriqueejus ieiiiefilas.criiiii-
Buinn est, menii Ueiibprl! Rayennaiis afcIiiepisVopi b;us',.cbepisc.p'()is':s;hppr':. "m
sese in_gresshet- venenuin"'stii iivbfis' siiper euin. Jricrepaiitibusel.cbmriiqnelitibiiSi.u^
Bparsit;'qao.«uni-fastiis^upefbie cbegit'r hi keIq".iiU-r spjeiao.ririiu.ri seriierit^:ia, prccijJitieffreiiaiibne
' iuva-_,
- PATKOL.exLYii; ''--"' 10
299 ARNULFI MEDIOUNEN SIS^LERICI : : :S(! 0
vehnatibiis aitercabahtur. ad invicem:; Igitur cie- A pbtestative , laihdem perveiiit'-iuT urbem vsunin
seenle jurgio, congfessi surit adversum sese 153," secum dedueens ponlificem. Quam undique. obsi-
mutuoVSet-pravalehxe impelu et fqrfitiidine Medio- dibne-circumdiuis,-persevefanter opugnat. Cumque
107resisiere,propDsilapa-
Taneiisiiini, Ravennaies lerga dederunt; hiagna ex; cives videfeiii se ffusffa
108Cenvehtiene,!dehium iri cbnrmiine deliber3i:t
partevulrteraii; quos::peisecUti suht-adversafii us- cis
qiie :ad'hospicia , sarciiias et "omnem diripierites' snscipieiidtiiii episeopuih. Ante pqftairi,namque_ ei-
siippellectilem. ipse. eliani Raverinas Heribertus vix; vilaXisfacla sunl palam jiiramentapromissa? fide-
aufugit ,104, de ;inariibus iriseqiieiiiiuhi ereptus. Et- lilatis ; etsic jarti dictus receptus. est episecpus,
eiiirii pesteailla ortihisquievl^CeiitfPversia.Impefaior' briihibiis pbstea carus,;doclfiiia'sciI;cet;el operatiene
vere 106 aRpiiiaiiisiedieris partibus, cdmmbfaiiiS: pioeclarus. Ah ille elenim teriipore iiiterMeaibla-
est in Ttalia, donec subegit si quos habuil advefsa-' henses" alque Laudchses imp!acablle viguit odium,
rios, palrociiiante 'in omnibus Heriberio ; et siluit- uiide postea per rriiilia annofiini cufricula. p-sedas
teria iii conspectu ejiis (IMacli.' i, 3);; '-:.: '•„'• -"'- et inceridia ca?iiesquealtefriant iriiiumeras. Medio-
7. CoriligitaiitenvtuhctempbiisVLahclcriseni-mbfi laneiises qilideiii, muiiitudiiie diviiiis t-c hficliii
ppiilificem, cuhique 10Safciiiepiscopus sua invesli- virtule coijflsi, frequeifter illos bellbViggrediuiiiUf,
lura , queiriadmodum :ab impefalere susceperat, B ohsidione circuriisepiurif, agros et virieas ac siibtir-
alium subrcgare deceriieret:_ indignali Lauderises: bana curicia dertiolierites.: LaUderisesverb exigui
insolilam sui -episcopatiis cohstitutionem audacfer nuiiiefoyised truces ariiriie, opibus angusti, vifihus
despiciunt. Qubruni parviperidens Hefibeftus auda- hbnusli, riuric suc nuriCaliene se dahtpne defendunt.
ciain. elegit Aulbresium de suprum numero cardi- Qna*.siscfibeieiilur per singula iplufa fierent inde
;
nalium sacerdctem satis ydeneuiri. Cui prirtip fra^ vcluiriina. 'V
'
dens yirgamet anulurn ,'-deiride ut nicris fuerat' '8. Hiis denique; diebits - niertub Burgiiiidiorihm
ccnsecravit episcppurn.' Qup' peradto. cuiicta"Lau- rege (71) [Ati. 1052,"Se)jJ.6], pfoponil Cliuoriradus
tlensium violenler aggrediturepida. Quibus subactis- Burgtindiam invadere (7^). Ad qnam invadendaiu "
:': ::::; - -:,:;:: :- -;"': '"-VARI^ i" IJilCTipNES. .. ';.:""
"10Bdeest Ba\c:a.sunthi. BI. '"efngit B. tibi deesl "ereptus. "c Coriradus addit B. 106Cum B-
.--».«.videriuit-sc iuslra Bi; ^ deest:B. ,;-. -. ^ .;--„, : •.-- --:'- •/',/"
- ."-;,:..,-,:,„-,> ,-,:,;':;.; -.:';:,;..::. ;.;.;K6T^. ,-,;-::-- -• :"::;-;' ""-/'
wiil ejusdemeiitia. Domnus vero Heriberttis s. Me- (C qued-faciuni fuerat.... Cujus"adniifabilerti paeien-
'Jiolaneiis.isecclesie .venerahilis^Jto.coiijicio ; veiiit: tiam et s, leleraiitiafti pinues -uiianiihilerlaudave'-
codex) archiepisco.pus yir slrenuusiit'ei inodestus , ritiif, etpari vpie.et cenimuni ccnsensu consh.Ieiitcs
vriimoex pacieritissimus, ne fprle pqjiulo fleret regi persuaseruiil, ut ad efficacerii observatibrieni.
iiimultus, adversiis ejus diranv insaniaih bpposhit honoris"s !AiiibrPsii et isiabilefundameiitum siii im •
sariclaiii teinperantiani, a lante seditioiils lufbirie. periiiqupdibijure debuit facere Heribertus Mediol.
Iiuniiliter decliriavit, et eoepiscopos. et: ehirtes .sups, archiepiseopus, hocTaceret Hardericus Vercellensis
liaric tehieritateiii cbnderiiphanles et illi iemerafie episcopus et ejus suiffagaiieiis. Et salis jusiuni et
in faciem resistere vclentes , blanda; persuasione ;: compeiens'visutn est, iil vicarius s. Ettsebii ihi vi-
admonuii, ut scandalum ejus huniiliaiido vitareiit, cem leneret vicariis. Ambrosii, ul in discipulp
rie inXanla plebe impeiupsa sedicie crescerel, ne. inagisfer audireiur et in filio pafer bpnprafetuf.
(iiabpius ipcius effpris auctof honumpacis raperet Quuruth consciliurii regiCliunrado placuil el adquie^
de proppsilp episcoporum, qiiod moribus decet ili- vit, Arderico Vercellensi dexteram dedit, qui im-
csse laicoruin. Rex igilur riihiia populorum circum- periali censecraliene viceni Mediolaneiisis arcbi-
dalhs conipressione, ac luiriulluaniibus et circuin- episccpi pleniter teriuit, et qupdRaveiiHas leniere
sirepcritibiis diveisis ralioriibus non pleniler aput se invadere volult, turpiter pefdidif. Un.de Mediola-
tctus; jahi in temple (jam inlp cod.) appslplice irivi- nensis oslensa patieniia Taudatur, Ravennas ;,vero
lus el tanquahi nescitis ductus gressuhi' fixil, ;et' eirrehala. Irisclleiifia"iiifamis cerisetur. facta inipe-
riieritis Cl cbrppris; vlribus resuihptiSj iia .cbfairi" fiali cbhsecratiorie iii "uniim oriiiies cpnyenere ;
omiiibus dixit : t Cerxum' quidem et manifestum ip ctiliiqiie snper liac re in lurigumprelrahererit ser'
est, ieverendi patres, quia sicut" privilegiurii" esl ' riipiiehi, aucleritate apestplica synodo indieta 8. Id.
apbstolice sedis corisecfatio iriiperialis, ita' et Ahi- Apf. in qtia consiituiurii et cbriflfiiiatum .est.pflmo
brbsiane sedis pfivilegium esteieciioet consecfaiip: a "domno, aposiblicp.. deinde coiiseniieiiljj^iisVqmni-
regaiis: TlhdeVaium videtuf, uf! hiahus ejus qui he-' bus Te,'nerabilibus""'.-,jpafribus;;:iid'''^aiideih: synpiium
et
riedicit, uriguit prius corbnam regni imppnit, BS; c()iigregaiis,ul in hinnibus negoliis poniificaiibus
pfesens adfuerit, ut regeiri represeritet sancle JPetrp Raveriiias.'nulloinodo in elernum se Mediolanensi
et ejus vicarie suhlimandum ad culmen imperii, et afchiepiscopp preferaf; et si forle presumpserif.
ut lante ccnsecratieni verus testis nen desit; Am-; canoriicc.legi subjaeeat, sicut nieriio (iebet,qiii pa-
bresiano teslimbnio jrire possil iinpefare, qui Am- cemecciesie scindefe nqn foriiiidiit. Ab pinnibiis
hfosiaria; cbrisecfatione prius didlcit et cepit i-e- dicfhih est fiai:!:Ei:ne ulieriiis-iii secclesiahujus-
gnar'e::-8: Guiiique hec. regis senfenlia oirinihiis iiioiii appareai divorliuiri , plactiit omnibhs"..'lioc
placeret, dexteramllayenriali tulit, et suis venefa- scriptiini lieri in .leslinionium.Acta et proriltili»ata
hilibus nuritiis, archi.episcopo videlicet et episcbpis, suiit ;hee aputl urb.eiii:Rqniam ; -prcsideiile; ibi:d.
dohinum Hefibertuih archiepiscopiim Mediolaiieu- Jqliailne pohifi e suniniounivefsitli papa, domno
sein accersivit Vet: ad fores" ecclesle redeundq ei vbfo;Gli_iipnra.)0iiripbranle,: aurip iniperii ejus ;1«
pccufrefe paraius fuit,, ui1 plenifer ibi Tibret quod fcliciter.BETiiM; . ,|:"V.
dehefet, el; s. Ambrosius per suum vicariuih sui (7i);RediilfbIII.; V ":'/"
lioriorisprimaium teneret. Set iniiumera pepulprum (7%„Se. altera viee.Sed Afnhl.fus. ulriimqiie ex-r
cpriipressibne iiripediente, idenl demnus Mediel. ar- pediiioiiem coiifudit,,:quod jam Socii Palaiiiii a:i'iT
chiep. ire nequivit, et sapiehier, iiiime paliehler. iiiadvefferunl.
501 GESTA ARClilEPISC. MEDIOLAN. ---Lin. II. 502;
Longobardorum jubei properare iniliiiahi. Ipse vero .A fidelibus, riililur insequi ef i_iiiversps_pppritneie.
ex coiitigua sibi parle obstrusqs 10. 9, irrumpens adi- Cuiiique renili .prjEsuniefent, cOiiveniutit in cainpo
' lus, mrinicipia qua?que pra?pccupat (An. 1054) E qui dicebatiir Malus (78), ab :eyb; rectet|ue li9,nia-
vieino autertiilalia? cqm bpiimatibus cefefiselecli 110, his , quoniam huiriano fuerat crnore rigandus, Ibi
duces; incedunt scilicel pra?sui"Hefibeftus (75) et cpihniissp campeslri .'ccriam.ihe-,'facla est sirages
e&regius marchiq Bqnifaiius, dup .liiriiiiia regni, niagiia iiiterfecipfum partis' utf;usque.:-liiler quos
explqfantes accessus illos, qiips"reddiint" meabiles durii incederetinediiis, jamdictus Astehs;s; coi;ligi-
pnecisa' saxa iiiexpugiiabilis bpldi Barirji (74). Per, lur episcopus (79),pars deiiique maxima helli. Ctijiis
hpsr ducenies Langobardpruiri exefcitiini, Vf.oviiz"1** ; iiiiefitus ceftamiuis,Jacliis iest' lcriiiinus '?°.: liic
nibntis (75) ardua juga iranscendunl; sicque; vehe- amisso lanlo ffatre cnnfusiis, i.lji autcm pcciso faiiio
rnenti irniptione"lerrani ingfedientes, ad-ca?sarem hO'ie. securi, recedentes-,! 1;a pugna diyerlcruiil ad
lisque perveniunl11*. Ciimque._ nequircnt Burgun- "prqpria. •:,. ..
diphes resisiere , dedicieueiii accelerani", perpetua T2, (Aiu 1036.)' Tgitiir ,imniinenie ianto discrii
subjecticnis cnndictinne Chupiiradp substrati. El miiie, prpvidit aichiepisecpus ypcare suuai a fier-
facturii est, ut in magria gloria i«vei'tereiitur einnes niaiiia cscsarem.-sperans illum fiituriun auxiliafo-
ad propria. .. . , .',. ," " V,. B rem. yeniens antem Yeronam impefatoi^Dec. 1057),
9. Per idem lempus mensejunin in die sanclo- indeque Mediol.anHin, henofabililer die priino
runiyPefri el.Pahli (in:.1055.,/iwv29);ieryenleiv_e- stiseipitur; in craslinum liimiluaiite ac; ypciferanie
ridie eclypsis solis -apparuit, Xribus.Jioris . miindo. in ;eum pepulo.graviter offendiiur. Audieraiit enim,
inducenji lenebras. Tempore post.alio .vlsa esl nor -regem Landensi jure defrauffasse HeribeiTum. Qt;o 1
ctu; 113iuna culpre fuscala sanguinee. auguslus
,!S dissimulans, Papiam adiit, Ubi cuhi
10.;MuIiis igilur prosperafis ^^successibus pfa> geiicrale slatuisset collqquium , eoncinnato ,ivolo
sul Heriberfus immederate paiiliiluni dpminabatur cepit ac lenuit archiepiscopum, Aquilegensi traden?
bmriium,suumconsiderans.nqn alioriim aninium (76). patriarclia? (80) custodiendurn. Eccc Medioianerisis
Uiide faclum esf, ut quidam iirbis miliies, vulgo aliphila iiihorriiit civitas, proprio viduata pasli.rj
yalvassores npmin.ali, clanciiiq,1-?". illitis insidiaren-' do.cns ac gemens a puero usqtie ad sciieni, O.quas
lur epefibus, adversus, ipsum assi Jue -censpirantes. Domino preccs , qiianliK fiiftduhlur .ct''iacri,n\.*c:
Gemperta auteiii occasio.ie cujusdain pblenlis bcne-: : Cuirique prpclamafeht assidt;e clerus pppulus; "-"
iieio privali,subilq proruiinl in apertam rehellandi 116 atque miles . facla est de absoliitioiie conyeiilio,
audaciam, plures jam facti. Quod ubi innptuit pra?- datis obsidibus anguslo, Quibus recepiis, nichilb-
suli. parat niultisllr; conseiliis phsi.sier.e_illerum M8V liiiou.s tenuit.-', iraclans. perpetiio dairipnafe illiim
iiisidiis.; Ubi vero-iiilprolicit, .Tiriute snperare con- exiiio. Qnin ciiamtres alibsiina die (81) cpmprendit
tendiT.Ac prjmo quidem betie Yicli alque puguande episcppps, Yercellensein (82), Placcntinum (85); et
vehcmeriler altfili, exeunles ahurbe (liscedunt moe- Cfemeh.eiisem (84). Archiepisccpiis vero post rneii-
rentes. Quibus nipx subveniunl Marciani ac Se- sesduos fuga.m arripuil (85), cui vcnieiiti iota bc-
p.riehses (77), pluresque regnicQmniililnnes, si.ntii curril ciyilas;ita ylaris, ut sefvus domino, miiiier
nibri simulqse parali yivere,grjecipue Laudehses , non .cedcret m viro pi'sc gaiidio ciirsitanles. Eci.e
recenlis iiijuria? rnemefes. ',.,., vespeftinus. urbis fletus subilo cohyefsus' est in
.:'U. (An, .1055.) Arcliiepisccpus autenv celieclo" matuiinairiTa?ii:iam (Psal. xxlx, (5),
'uhdecuniquc pqttiit agmine,, nqh tamen absque suis 15. Yidens autem se Ghuenradus delusum'.; Suurri
V":"••-" V--; -';'' - YABI.E LECTIQNES. '-,...,;:-;,"
s. p. ohtrusbs B. Il(l c. v^elut d. illcpresul enim H.:B, nl Jevi BT. Jovis B2* .'.:"»Cpnra-
10!1contingua113
dum dddit U.-- 1" nocle B 1. lll;pf03peralns 5/. lalenter B. 1,s pfor.umpuiit in; a, rebelli ,.B i. 2%
118eortim o. j. Miir. ll9 et recte Mur. lao Iiiter quos jain d. Gldpricus
(liic rebelles)-i.) : prius B. ;
A. «niscopus'lello confossusoccubiiif cujusi. belji riiox f. c. X.B. laldiscedeiiies B, iibi deest a pugria.
Tss cpiifadus B. "? c. acpV B. ^tia Mur. crederet 1. 5a. ;5'v Loco A.rchiepiscopus verp --•
ciifsitanles hcecliabel B. Pfeiereaheatus: Ainbresius ecclesia?sua? precibus exoratus, prpmeruila Dominp.
siiuiri liberareyicarium, ignoranllhus;cunctis et ipsb cesafe. :,
;..: .."NQT^vv; ;,..;

(75) Poslquam doriii testariieritum :cpndijit, m. D Laudem locus. SIGPN. " ,
Martip 1054 ; v. Giiiiini III, 246. v . (79) 1055;Heiihii Aug.; ; :. . :'.';
(~i) Bard caslellum ad Dnriam Balteam, viam (80):Popponi.::.
defendens regiam ab Apsla Epprediam ducenlein. (81) Sed aliquanto ppslea, ciim Heriberto cdn-
BETIIM. ,:.:.. jiincti legates ad Odbiiem
' direxisseiit,
* tqste Ann.'
I (75) Mens majpf S. Bernafdii PAL. ". Sax. a.T507;" ..:. V'.':;,:;-:;
(76) Qui omhe regnum Ilalicuin ud.stium dispotie-/ ; /02) Ardericum.
baitiulum. Heinr. 111in carla.;.a.-1047_,ap. Murat. (85) Peirum, «t videlur.
Ant.;Vl,Sl8Vr ;:"•.•':.: -/./' ";"". (84) Htibftltlurri. :; ; ;; r- .-•.. ;.v ;.•">'
(77) Milites seil. cemilaluum Mediolanensi a se-: (85); V. quae de eaipse narrat in dccum.,a.; IfliO,
pieiitribhe vicinorurii, Seprieiisis et Martisaninen- ' cui Ardericus ep. Yercell. subscfipsit. Campi Piac.
.sis;-'-'-V :'-_;- .'..-.. -":;":: .' :;" . I, i>VS07;Ugli;Ty,::105,'"::
(78) PropeMottam, qui.esl ihXer Mediolanum el
' '
505 :". AnNGLFT-MEDIOLANENSISGLEiUG!'- 304
et fei piihlica?palam Heribertum deriunciat ininii- A viblenter ihvadit. Hrinc iihpugnans viiilitef dux
cum, Jgiirtr exiit edictiim a ca?sare aiiguslb _ ut Goiefredus, vehemeriii facta cohgressionein Trio-
ciineta sua? potestalis regtia ad" i!5' Meiiiblanuni nierite prpsiravit/(Nov: T5), ejrisque i3(:capud ayui^
cericurrefeut ihipugriaridum. Factuiri est auterri ut shhiTiiihiefis feflui augiiste iri Ila'Iiaih£direxisse?
binnisllaliii, uniyersaGermaiiiaVcqhvenireiil siihul De cetere impefafof arihham Mediolariivaslationehi
ab angulq usque ad arigulum. Ac pfimo qujdeih universes iegni primates jufare pfijecipiens. ehsfi-"
jiripelti qubddani firihum aggreditui muiiicipium hafb aiiittip fbpatfiaviiin Sueviatiii^ger pedibuset
hoinine lsa L.andfianuni (S6)VQtibd bppughans " crinctis-debilis^artubiisi ?':'A-'*"/:::/::: -::: r;;;,;:-,
jii inodipp dempiituf.. Inde lss applichitMediolanum ' iS^Tiilefca 'PseudpahifirosiusSp^alamgerens vif-
(Sfai.), teftio' ab ufhe hiiliario fixis tenibriis castia gairiet-ahiilunijTitTiipusThViiJdilb-c^
inetalusV Mediplanerises aiitehi; pferiipti resisteie', tiifhmhibus: modis ileiibbrfbVhihiiis 1hiuitii coiiidiS
qtia?que proxima ciyitatis nmniun.t lqca. E'qujbus jiiiaiidb:pollieitUS':cIeHcisi;a;tque^ iaicis.'ih;iirbe bt:
elecli juvenes arihis ceropli,bellis' edocti, volaiites extfa^fabtiohe ebhcepta; 'Gblauieihliaeiirimdignitas
equis , pfoluduiit lelis",- cakariariis 1S9 insullahdb perfidorurii serisit ihsidiasVdeprblierisbs.:ih'crihiitie;
iriililibus, et gyrantbs caslfa; clipeb riiihanihf,' ci puriiiiritih-pefsoiiis et pfopfiis- faciiltatibus; btsic
asla prbximos qupsqrie ca?dentes: Cuniqub per dies " Pfa?valente Heriberti potentia, evanuit brariis: il!a:
aliquet haec exercerent prolodia lso, factuni'est in ffaudbleiifa pfa?shinpxib,I5ff:'•"'V'-il';'"::>if .:-/- '
die sanctb.dPrriiriicaBascerisibnis '{Mai: 19), ca?sariahi -iS, Pef idehi tempus'(««• Tb59):Tabtuni;est; iif
cihnbssiio' eum cassare castris eruihpuht, Teutches cuiicfi: pfiricipes iegni^sihiuT^''uhdiquev-t'6'hv'enifeht'
iii dextrpVitali in siiiistrp bella cieines. Civibusvefb . ad-ilevasiahdos. -sicut iegi^TfomiibfahtV Mediela-5
bccurrenlibus ex adversp , ingravatum est undiqiia nensium fines? Pra?videns-13tiaiitehi archiopi.sc6pfiS
beiliim, .diversis iri diversa pugnaniibiis. In prima fuiufahi oppfessipnein V juhett i!icq:"c6iiveriire ad
freiite iibbilis. quidani Theutbrilciis siatiira prbcerus, iifbbiii bihhes Ahibrbsiariffipafbchia? iiicclas afmis
et Wido Ttalicus niarcbio sigriifef "regiiis','' irilef irisirhctosVa fustibo usque'admiliferiiV lab-iriope'
iriedia lela eonfjxi suni. Qtiibus caderilibils fjiuitisqub iisqUe ad diviteni.' ut iii tstnla cbhofie patiiam; tue-
aliis.iii preprio crucre jacentibus, pauiatim belji te- reiur -';ab'-;.lio'sie.:"; Signum-auleih qubd diiiiicatufos
pescit.amcr. Deriium ca?sa'rianicellectb agmifieVad dehebal sries"1SG pfa?cedefeVtiile"ccrisliluit. Pfbceni
casifa cominigraiit. 'Urbahi quoque "relictis canipis tfabs" Ihstafiriaii navis Vohtistp cSiifiia plaustfb
' '
propria tecla iequifunt, .","' .;. eflgltur iri su^liihe.Tturehui gestahs;'in cacumihe
14, Igituf recedens ab urbe ca?sar, juhef euhcla pibmuai crim -p 'nilenlibus Vluobus 'iieli eahdidis-
:
in circuitu' prppeiohgeque yastariloca. €tiriique simi 'ls7- liiiibis '^V^ad ihediiirii:venerahda; ci'ux
ilamniis universa corisumeret , crebrjsfaliriinuni dejiicfa Salvatefis;ymagihe scxichSfs,Tate:biachiis
ictibus 'sl "e"t graridiriea Tempbstate cbrreptusVa Siipbrspectaijat cirbumfh.siiagiriiria, uf qualiscuriique
coeptq desjstens fecessitmperens. Quin cfiam Ber:- fefet-helli'evenius,- hoe-sigiie cpnfpiiafentiif iri-
8 ihtef tifberii.reghuffi-
taidrisi''',:-regiiis ii .secretis,' cujus ctihctavfiebaiit; , spectp'(88)vEssetque:gfayis.*s-

consiiip", insaria?'me"xmenris-efficitur; :(Cap: 14.) que cenfliciusV'riisi iipvus^demnffe :ca?sarisriimor
T).equo criih fex leniri debuerat, niagis ihttimuii; irt cbiiculefef aiiinios hesTiurii;, adep; ht;selutis v1"
tanturii ui Hefibeil.uib adjudicaret prhpria digriiiate caslris certaiim resurgcrehtTta ciimftiseVui cellide^
privandum. .Stabilita igithf ^deliberatieneypfiestild-" rehfuf "adriiivicerii.-liiter;.ijuos'Pafhiensis cprruens
tuni tiaiiidii Ainhfosio Medioiaiiehsis teceiesia?" car- sigriilef XufpitefoccnhuitV ; ;: /:<:; ::/<:::/ ::
(linali presbitero suoque capellanc, eisi Videriiibus, >' ."17. Defunctp aulem Cliuenradp (an. 1059. Jun. 4).
non lamen vcleiilibiis' episcopisV:Q«o;lleribertus , Heinricus adelescens ejus iilitis, ,rex viyente pafre
auditb,'deTe"ge simUiler^^ tractat:13?;hbiiere:priv-andp.:'creatus,; augustus ab briinibus ;appeila!ur:;-vif xei
S.ecreia Tgiiuf legaTiorie suggefit; Qiidohi "j_q.iei.iii'.puhlicsgefehda? salis ydoneus, qui,palerhi -ariinvi
Franchorum coinili, (87) „ ,ul se faveiite arfipiat jibh imilaliis affeclum, siibruni cqhsultu tideliuni
regnuin Itaiia?. Qtii sf nil nioratus,;Utpote reghandi . cum afchiepiscopopicis fcedera slahiliyit (««.10-40),
avidus, primo quidem aliquas Alainannia? partesl D ah.illb deihde fideliter hon6ratus;(89)V: . ,.,,,
'
YARI^: LECTiONES. .-'
»» deesl BT. lsc nonien B 1. ad non'B. 2\' "'impugnansB; 12Sunde vel inde B. ^0 cesariuis -1.
»• nreludia 5. 13iiactibus B. 13!Xractavit Bi1SEquo B. 1. 'ai nonB. 2". 13Vcujusijue 1. "» providens
li0 ila 5. 5*. solutus 1. Ilo.um
B J. al-nbn B2*. 136 s. d. 3. .'"' ci v. "5.i 38 linlheis B. ;le» deeslB.
omnium locpB limchabet :iinimbs aiidieniihm;^^ Pefccpta qiiippe rci veritalc inienta beilo acies liLentu'
qiiievit utfaqiie, reieunlibus in "sua ciiriclis. Seiuncfo a. C. etc.
. ---:::""- /NOTM;-: / :
(86) A Laude non multuhi ,abesX :a<i osci- Chrbn. Novalic. II, 10. Cirteriim carroccium s m- ,
dentem.? - . .' per.pedituin lanlum iusigne fuisse, mm eqtiiiupi,
- (87) Campahensi., '-" , - ,- ITicbttus probavil in libro egregio Storia delle coiii-
(88) Bello aplavit Heribertus.quod ja.m diu-;exsti- pagnie d'A\entura. BETKU.
lierat alias., ut in nionasterio Novaliciensi. Cf. .„(89) .Y^.Anii.Sax. a. 1040.
£03 GESTA ARCHIEPISC. MEDIOLAN.— LIB. III.
13. Pacalis igitur rebus omnihus , intesiinum A 19. Tali igitur conforlali sr.ffragio, con<-i'lieprc
jurgium bellumquc chile succedit, adep execrandum vidcnt sex prepiiiqtia urbi niiinire prsesiJia , ir
et lacriinabile, ut pracler m innumeras bellcrum quibus cum pmni eeliabilanlcs familia, firmissimam
clades iinmulatus sil status urhis et ecclesia?.Yeris- ciieumquaquc obsidioncrn coiisiituuiit, die noctu-
sime enim ctip civjlcs nulrjuniur discerdia?, et sacpe que caade crassantes. Sex enim e\euntc& ab opidis,
velul ex adipe piodit iniquiias (P-sal. LXXII, 7). totidcm oppugnant iirhem assidue paitihus. ^cc
Kuliis itaquc cxtcrius adversantibus , in semelipsos niinus ci\ilis turba sa>pepnrlis-(92) crumpcns, nune
exerceiit odia cives. Faclum est aiitem , ut pri\alo se pngnarido defendil , nunc illos ullro aggredi fuil-
inter se jurgio plebeius qtiidam graviter ca?derelur bunda eontendit. Rara namque transit ahsque san-
a milile. Dndc plebs dedignantcr coir.mpta, repenle guiuc dies. Cumque triennio pai tcs sic badiarcnlur,
adversum n ifiles in-aima consurgit, ipsi autem ntra?que vicissitudinc qiiadam quid confia se invi-
veltit incauii ju\ia.posse resislui-l. Inde femeb pu- cem possent frequenler experl.fi , ve*iml ab au-
Lital odiorum, ei pailiiiiii fiunt jnramenta quam- guslolegati, tregnam inviolahilem indicentcs (95);
pVrinia. Lanzo quulam ua ingeniius civilafis mi- quam tolius regni virtuie et ronscilio jir-ejuiando
Ics (90) plebeiis turhse favcbal instantius, cujus fota ccnnrmanl.
juvamine pluiimum coinaleseebat. Hoc indignata ' 29. Eodem teinpoie archiepis^opns Modrelb'
cetera nobiiitas . partim (ainen siiprum amore fide- (legens, gmiter iiifirnialur ; cumqtie afgrotaret ad
lium, niilitibus' sese ceiiscciat. Epdcmque 143lem- mosleiri, dlspcsila domp ac Lonis pnuiibus (94)-
pore lnulla sompnia mullaque nairanlur in urlie deJTcriise juhcl ad urheni. Ubi cum aliquaulis lan-
prcdigia. Cumqiie civitas lali ppnd»rel in duhio , gueret dicbus, viia? prx'senti subtrahilui (an. 104?,
repenllnus anditiir in ea clamor modica occasiene Jan. 10.) Sepnllus est aulem ad Sanrtuni Dioni-
cpiic.^plus. ITT ingens cencursus omiiium. atrox m sium (95), ubi elcgans fundaver.it ipse monaslciium.
pugna coniiriiitiiur pcr plaleas cl angulos; diii cer- Providil etiani vivens universis ecelesiae ordinibus,
talur utiimque ledis et culniinibus. Demum mili-
phircs coiiferens facullales ad piacseniium iuturc»
tuin pp.uciias niultiludine rircumvcnta plebeia , runiquesubsiiia.
iiiiiique (hinmis urgetur et ferro. Unde faclnm est, 21. Hiijus iii diebns cnidain Genuensis urhis in-
ut cim nalis et moribus propria tecta ira'i dese- cola? revelatic sunt Joannis archiepiscopi sacro-
icent. Quoium ul cpnsuleret rebus archicpiscopus, sancla? reliqnia?. Dc eo quum sufTicienter sil dicluni,
paucisiiiterjeciis diebus ah urbe discessilelTpse (91). cessel amodo nostei ab illo stilus, cote jam lertia
Quibus etiam slalim fiunt auxilic Marciaiii cum subtiliter acucndus.
Seprieiis bus.

INCIPIT LIBER TEftTIUS1".


1. Merninidixisse menupcr 1V6 preptcrtivile
jur-G iii nicr.us an deterius 1<7, dicere non opportuii,
giummiitaLum uibiset ecclesis3s!atuhi. Utrum vero cum facla collalione pra?leritorum ad pra?sentin,
VARLK LECTIONES.
1,1 prppier B 1. ex corr. lki quidcm B 1. ai non B 2*. llc EP deinde B. '** nipx B. l'-By-.loriarum
Arnulii. Illud quud restat, jam leciie tertia prcstal. addunl 2. B 1. . at non B 2'. li 0 nien. d.B. "s*rin d. 5.
KOT./E.
(90) Waldo, qui ct Lanzo, nolarhts el jtidex sacti C | et Ariberlo praserte Papia?, Y. Giul. [II, 573-576.
prtlatii , 'ommcmoralur in chaila a. 1029. Giu- Mon. Hist. Pal. Cbarl., p. 552. Poslea rex Auguslje
IniSII, 516; lOoi scripsit testamentuni Aribeni, primis anni 1045 niensibiis Langobardorum con-
ubi Gitil. III, 267, rausas alferl cur bunc a Lanzune venium babutt, ct cum tis' 1cm iltius regni otthnn-
ab Aifiiilfp to limemprato non di^ersuni existimot; tionem disposuil. Ann. Altali. iOiS.lbi tunc viuKal.
1055 cum mi-.so hiperaloiis senteiili.ini pvofert, Mail. inonacliis S. Dionjsii pra?ceptum conlirma-
Giul. III, 5i7_; Apr. 1012 labulis Ariberti subscri- lionis concessil. Puricell. SS. M.irt. p. 4.89.
ps t, sed a. 1044 desideralur. Sed. m. Nev. 1045 (94) Tabulasedidit Puricellus Mon. Ainhr. p. iU.
ju icio Azcnis marcliionis interfnil (Mural. Ant. IV, Giulir.i IX. 56. D. Bce. 1044. Actum stiprascr. loco
9 ); Ott. 1041)cum Arioaldo niisso scnleuliain ttilit, Modmcia.
Giul. III, S27; Feb. 1057 coineulionem Widonis (95) Ubi ciiilaphium ejus adliuc vidil Giuli*:!
aichiep. cum Odone ep. JNovar. coiifeeit, Mon. Hist.- eJidifque 111,591. his vcrbis :
P.it. Cliari. p. 5S6. JXotani munere etiam Landul- Jitc jaceo pulvis cui quondum clatuil oibis.
lu=, iioii isiiiiore locp nalus, ftingebatur, ul mex Tuiic Heiibeitus eratn nitnioque decore vigcbam.
•y.dehiiiiMj. placidi fungebar ptmsulis archi,
Poslquim Apr. 1042 Mcdiolani labuias Officio
(Ji) Nunc lumulor seivus seivorum Chrisle luotum.
delil, qiiibus Laiuo subscripsil , ap. Giulini III, Pro meiiiis horum tibidigne complacitoium
{.25. luotnihi tu miserere redempio.
Sanguine quwso
(92) Sc. Sex porta? majores erant, a quibus et IIuc venicns lec.ot stbi dic ignoscc Redemptor
e utatis ct m.lilia? divi ioncs poilm d.clx sunt: El vivensvila tequ escat scmper in isla.
Roiiiana, Ti.iiiensis. YcrccIIina, Comacina, Ncva,
et Or e.itiilis S. ttenza. Gi il. II!, 572. Obiil nnno DominicmIncamationis miltcsimo t/ttn-
(93) A. 1045, m Apr. et ,lun., Aiialgcrius can - dragesimo quinlo, decima sexta die mensis Januai :i,
ciilaihs cl mhsji regis Conii el As!x placila liabuii. indictione dccima leriia.
307 ARNULFI MENIOLANENSISCLERICI. SOS
facilis fiet iude cogniiio. Atquc ulinani nescircm. A 5. His uiebus marchio Ronifacius "', duni nemus
Qua? tainen omnia melius scribendo patebuni. transiret opacum, insidiis ex obliquo latentibus ve-
2. Defuncto autem Heri!'erto (an. idi5,Jul. 18.) nenalo figitur jaculo. Heu senex ac plenus dicrum
varie traditur a multis de rcslituendo pontifice.' maturam mortem exiguo pra?occupavit.
Heinricus vero 1VSaugustus jamdiclum habens pra? 6. Iilo aulem tempore placilatur impcralcr in
< c I s Me iilaiiense discidium, neglecle nobili |ac pratis Roncalia? (102). Discussis vero querelis
, apienti primi pr in!s cie.ro, idiolam ct aiureve- pluribus, legal.ter mulia examinal. Ubi inarchiencin
iii. nleni (96) elegit aiiiLtitcii, cui noincn furr t Adelbertnm, de quo nimia fuerat preclamatin, ciim
"\Vido m. Revcra suslulit eum de gtegibus ovium,i aliis flagitiesis captum ferreis jubet vinciri nexibus;
el dcpost fwlanles acccpit enm (Psal. LXXVII,70). equidem digne sntis. Deinde diebus multis medo
llnic facto repugnaiit parum MeJiolanenses, sive: cum Ungris, mcdp cum Leuticiis pro lempore con-
ii.::orc reg'o seu inter se odio, partirtia\aiitia, qua;, iligehat. De quibus eninibus nobiliter triumphavii,
ul sapieus ail quidam agiografus, omnc ir.ahin i victos Iribulo coartans. Cujus unum insigne tro-
piimo iiivexit Ilalise. Et exinde omnia ver.untur ini pheiim aurata indical lancea, Ungrorum regi vio-
pejup. Fac.uin est aiitem posi''a, ul in ssse (0 .ve:-sii lenter extorta (105) el Roma?in apostolprum lemplo
uiiiisquisqtie aller alterum 150 coineti.iret, . sutini " suspensa (104). Qui cum insigni flereret imperio,
confcrendo obprpbrium, iiecnnn civtatis incommo- carus cmnibus migravil a sa?culn(an. -1056, Oct. 5),
duni. Ee.nrm po.t mtilta conscilia niediis sacrc- relinquens sui nominis puerutn, augusta? Aghelis
s.inctis ev;i:i0reliisconjt ngunt focdera pacis, facienles• materno gremio confovendum.
quidem amnestiaiii, id est abelitioiicm maloruin, 7. Hujus regnante iufaniia, Papienscs ab eo iti
qaam Atlieniei s?s primi fecisse, et sic vocasse le- moris est dalum aspernantur audacter episco-
giintur Horcsio teslc ul (r, 17). pum (105); nec regia? inslitulieni nec apcstplica?
5. Tempore illo ca?sar Heiniicus Ilaliam veniens,i deferentes facta? censecratioiii, usque ad obiluin
ce'c')rato Papinesynodaliconcilio (an. 1046, Oct-.%3)i i spreti perseverande penlifieis.
lloiuam lendt, cui papa (97) obviavit Placentia>, 8. Ws itaquc diebus (an. 1059), inter ipscs et
vivenie allero ac concedenle (98) intronizatu=. MeJioIanenses de causis civilibus emergit discen-
Facto aulem Romjc (99) geneiali conventu pra?su- sio (106.) Fuerat eniin civilas ulraque populosa, et
1 ;m, visum est regi et cpiscopis omnibus, papami super regni celeras inclita. Yerumtamen in no-
ipsum injusie teneie calhelram. Quoslatimabiecto, i titia 153 omnium prastabat Mediolantnn. Cnnique
unum ex Teutonibiss pra?sulem illius lecp substituit, i r. essent conliguae, pudebal alteram aUeri cedere. Inde
""*
i|i:em mutalo nomine Clemenlem vocavit; a quo• cat, qucd sil.i rcpendebant ad inviccm ca?des prx-
etiam coronam suscepit imperii. - das cl incendia nec. non el lalrocinia. Factuin est
•4. Tcrtius ab eo sanclus claruit Leo (an. 1048),, atitchi ut Papienses, duni inferiores essent, con-
cujus induslria Rnmana? slatus" reparalur Ecclesia.". ductis aiiunde pfelio legioiribus ad : devastaridos
Qui gemiram in Iia i.i synodum devolissime cele- Mediohneii?iuin fines accederent, Mediolanenses
hravit, P.ipia? stilicet (100) atque Maniua? (101),, . vero eoufpederalis sibi Laudensibus in illos insur-
absenlc cacsaie. Ci.i cum misericorditcr lispliceretl gerent, licet pars corum non miniina archiepi-
oppressio illi vclc nei s, qua impiissimi Nc.maiinii srcpo duee aliis dimicarctin parlibus m. Conicniuut
iniscram afiTgiinl Apuiam , pra?dica i ;ne mixlal utra?qiie in cainpis acics ordinalis agminibus, vexilla
precilms (eiiiplal illos a tantis revocare flagitiis; ir. sublime ferenles(an. 1061 Mai. 25). Fil veheniens
(«n.1035). Cumque nicliil proficeret, aimis> aggre- partium in sc 1S!;concursns, bacbantur cerfando
ditur ip>am coinpcscere feritatem (Jun. 18), Ikcli diutius, diverlunt landem Papienses a bello, adver-
il!i adversus belli fuerlt exiius. Judicia enim Deii sariis insequenlibus illos a lergp. Quibus mox viri-
abyssus nv.tlla (Psal. xxxv, 7). liter succurril cnnducfa extranseerum legie, licei
VARIJE LECTIONES.
lk\H. v. filirs Conradi a. i. h. p. o. desidium M. B 1. 15.2'. qui dissidium hnbel. 149Guido B rottsl.
130a. ad a. B. 1MH. t. desunt R. 1B 2 Moiilisfcrrali addunl 5. 5'. et in margine tnanu alia 1. ln B. I.
ilutl lcqi, eirore t sociorum Palalinorum; w.c in B 2". habetur. 1C3 iniiocenlia B. m i. p. desunt B.
'M fce=eI5.Mur.
NOT;E.
' . (96) ld est ncc liileris sacris erudiliim, nec c.Iero D- (102) 1055, Mai. 5, tesle charta in Mur. Anl. HI,
iiihanoascripluin. Valvassorium de Velate auctore.s 645. Sed iitcerlurii maricl nuni alius piaciti ibi habili '
eum posteriores appcllant, quod verum esse potest, Arniilfiis nieminerit. De Adelberto illo niiiil conslal.
', nam Arnulfo mililes minores non sunt nobiles ; . (105) Cf. Ann. Leod. 1045, Altah. 1045. .
v. iiifra c. 10 et pra?f. p. 1. "Widonis consanguini- (101) Antc confessionem b. Petri, Bonizo p. 801,
talis afftnes cominemorantur c. 21, progenies c. 20. postca supcr portain Guidpiieam, tesle Ciampino, Dc
(97) Gr.egnrius VI. . sacris a?dil'.c. i, sect. 10.
(98) Benedido IX. ,' (105) Adalricnm, eui Henricum Papienses oppp-
(99; Imo Silrii; se.l Suitlgef Roma?electus esl. suerunt, sec. Robolini, Sloria di Pavia II, 54.
M00l,101«, tii. Maio. (106) Bcrtholdi Aiiu. 1059.
(101) 1053, Febr.
5f;9 RESTA ARCIIIEPISC. MEDIOLAN.— LIB. III. »10
paulo post cesserit 'relicto Mediolanensibus cani- A 11. Igitur liiieralia quae coiume ptems aunous m-
po 1S6. Fit siiages inirnensa nobilimn equilum, et cuk-abat, die una laliter concionatur in populp :
duarum urbium lacrimabile detrimentum. Implevit «Carissimi. senieres, conccplum in corde sermoiiem
deniquedies il!a veteris iJioma vocabali; dicebalur ultra relinere non valeo. Nolitc, doinini niei, nclite
enim itnliquitus campus iu quo conflixeraiit Mor- adelesceinis et imperiti vcrba centempnere; revelat
tu:is 157(107). enim sa?pe Deus niineri, qund denegat'majpri.i. '
9. Peridemlenipusad inslar Papiensium Aslenscs Dicite mihi, crcditis in Deuni iriiiumct ununi?'Rc-
quoque datum sibi reprobaverunt cpiscopuiu; sed spendenl omnes : Credimus. Et adjecit : Munitc-
prudentia comitissa? Adeleida:, niilitaris admedum frpiiles signe crucis. Et facltiin esl. Pest litec ail :
domina? 1!S,posllongi lemporis conllictus incensa Cpiidelccter vcstissdevofioni, compatior lanicn im-
tm.lein urbe , ceiitempte allerc quem elcgeranl, niincnli magna?perditioni. Multis enim relro lempo-
prierem suseipiun!. ribtis neii esl agnitus hac in urbc Salvater. Diu cst
10. Hac eat'em lempestale borror nimius Ambro- qued crrafis, cum nulla siut vobis vcsfigia vcritalis.
sianum invasil clerum, insurgente populo noviter Pro lucepalpatis lenebras, ca?ci oiniics effVcii,que-
jn eum, ingrueiiiibus utrimque pewaiis. Omnes niani ca?ci sunt duces vcslri. Sed numqnid petc-t
enim peccaverunt, el egent gloria Dei (Bom. m, 25.) " ca?cus ca?cum ducere? Netiiic amhe in fpveam ca-i
Verum lalis hie horror niulata cum aspiratione dtiiil? Abundant enim supra multimoda, hairesis
litlera multorum coucepit errorcm. Cujus initiuni el quoque illa symoniaca (110) in sacerdelibus et levi-
seriem, cum res nostris adhuc vcrsetur in occulis, lis, ac rcliquis sacroruin niiiiislris, qui cum nicbo-
prpiit ppsstimus ennaremus. Finem ipse previdcat, layta? sint ct symoniaci, mcriio .iebent alici. A
qui cum sil alpha et cmega, niirabiliter cuncta quibus, si saltilcm a Salvaiore speratis, deinccps
dispensal. Qnidam igimr ex decomaiiislt,s diaconus "omni.noeavcle, nullacorum vcncr.inlcs oflicia, quo-
nominc Arialdus, pencs Widonem aniistitem muliis rum sacrificia idem est ac si canina sint slercora,
fotus deliciis multisque ctimulatus bonorihus, dum eoruinque basilica? ]iinieninrum pra?scpia. Quamo-
litteraruni vacarel sludio, severissimus cst divina? brem ipsjs amodo rcprobatis, bcna coium omnia
Icgis ic0 factus interprcs, dura exercens in clerieos publicentur; sit facullas oninihus universa diri-
sobs judicia. Qui cum modica? foret aucloritatis, pieiidi, ubi fuerint in urbe vel exlra. Nam et ego
Ir.mililer ulpole natus (108), praavidii aplicare sibi plec.enda phira coinmisi; sed quod pcjus oiniiiuin
Lai.dulfum, quasi generosipreui et ad hoc ydoncuin, fuit', indignis usque moJo communicando Regcm
lauiiliaris ejus faclus assecla. Landulfus verc cum ccelorum olfendi. Nnnc auiem propicia divinitaie
P
essetexpcdiiioris lingtia?ac vocis, nimiusque fa^o is ago poeniienliam.lalia prpvisurus in ppslerum. Igitur
amalor. repenle dux verbi efiiciiur, iisurpato s!bi imitateresiiiei estole, carissimi, et ita ambulaie,
c intra mprem ecclesia?pra?dieaiicnis effilip. Ilic cum sicut babctis formam nostram. »
ii lis cssct ecclesiasticis gradibus alferatus (109), 12. His iia decursis, el plnribiis aliis quse lnimana
grjvejiignm sacraterum imppiiebat cervicibus, cum iioii capit niemoria, poptilusseniper avidtis novorum
Chrisli jugum stiave et ejus Ieve sit.hcnus. in niiniiim zelum cxcitatur adversus cleruni, aliis s-c
-YARIJE LECTIONES.
1861.p. p. c. r. M. c. desunt B. "TnortuiB. "» dtic. 1. dueis aa.oV "9 decunianis B. !60d. bono-
ihus i. B. i. neque vero B. 2.
NOTJE.
'
(107) Nomoii vico niansil, intet' Mediol. et Pa- ap. Mansi Conc. XIX, 977. Cleric.um ftiisse ex ipsis
piam silo. Diosn indicat Kalcnd. iu Mtir. SS.Ib, AruuKi verbisc. 15,-16, apparet, sed pradieaiionis
p. 255; cf. Giul. IV, 48-58. officium nbtarionon compelebal. Ca?ierum Landulfus
(108)AndreasbiograpIuis ejus Bezonem et Bczam D Colta a posterioribus appcllaius, erat « clericus de
parenlesejussatis nobiles fuisse tradit c. 1, 6. Lah- urhanis excellenlibus tamordine -quam nationc,i
dulfo tamen humilicres c. 9. Scil. t ex eqneslri Andr. Yalfumbr. c. 5. « scnatorii gencris i Pelro
presapia J erant, teste Bonizonc Depersec. eccles., Dam. opusc. m, 42, fraler Herlembaldi, de qtio v,-
p. 805. Peslea gens Alciatorum eos sibi vindicavit, infra c. 16."Aneslasius, qui el "Amizo, f. Ileiicin-
Cf. Land. III, 5. Giul. 1Y, 10. In relalione Pelri Da- haldi, miles sancli Ambrosii, c. a. 1015 ab Henrico
iniani conniiemoratur t Arialdus dictus diaconiis de inip. missus conslitutus est, cum lilio Ilcrleinlialdo-
cape.Ia Mediolanensis archiepiscopi. J Pra?dicare Iliinc fralrum illerum avum fuisse, non sine causa
ccepit, Andreac. 55 teste, decimn aniemoriem aniio, existimat Giulini III, 75,118.
Yarisiiprimo, deiude Mediolani. Ep. Sjri ad Ai.- - (110) De hac teste Andrea c. 11, posl iter Roma-
dream, c. 56. Yita? Arialdi. num demum Arialdus verba fecit, i quain eatenns
(109) Nam Landulfo III, 5, tesle de noiariis erat, relicuerant. i>Quo facto Guido i et pars maxima
itaque nbudum subdiacenus", qui ordinum eccl. ul- clericerum et militnm, necnen et niulli de pepulp
timiisest. lla-Wido loquitur in statuio a. 1067 : miiipre nequam viri se cernentes dixerc ad inviccm :
« Perniciosa negotialio hnjusniodi qua? iu hac sancta Jlacc namque dccfrina si ad profectumvenerit, no-
Ecclesia consuctudinaliter oblinebal, ut quisquis ad bis noslrisque (iliis prefecfp nullo niodo vivoie ex-
clericales crdines prpvehendus accederel, de biibdia- pedit. Qua? enim est noslra \ila,nisi ecelesiarum
conalu quidem 12 numinns, de diacenalu vern 18, Ijeiicficia qute assidue a nobis venduiiluv et cmnn-
ppslremp de presbytcrato suscipiondq ,24. quasjper lur? >
piajfixaiii coiulilioiiis regulani daret. j Cf. Alex. 11
m: :m$Q'i£i.Mb\mMmSi%;£L&iiCi;^ SB
deferre;Deo pi:faiitibus,-aliis avariiiaj lucris iuhiah- l i metTopblitano,Turens solbs sa?vitiri ciefTcds,arguehs-
libtis. Ad bsec^^.Lahdulfus.idem simul ;eiiiri:eorii- illbs sita?suPriihiqubpefditipnisVliiicpsH-erp Ipvebaf;?
piicc Arialdo : per. dies aiullos jnultpruhi iricilat •^"ulffatpes! Cunique feref^imulahdi et.dissiriiu-
animns/graiiaTavpralis aura? riovaiseniper etinau- lahdi gnartis 1 pef emhiaVplufJbus dileetus, cuiicta-
dila coneienanJo propphensV prout ripveiat:vulgi: suiim retofijuebat ad libituhi_'tfaciusTpse riiirahileJ
mpreni. Ad cujus ccmpescendam lemefitaieirimajb-. raundo spectaculurii. Unde peteslale accepta.'coih*;
res ecclesia?s»pe corivehiuiii_sacfas' illi SGriptiifas iritihe iridicit orrihibus laicis-jufiriieiiturfiVquasi ifti-
et sancliories bppphenies canehicas •"*?». -QuaVdespi- pugnanda pfopcrienssiibfOrurii orliinuih-siupfa ev
ciens omiiia ,- nieiiilomirius instat. TmoVdie-uha vSrialesWhseer'atfohesVQubdfrbrimulibippslcleficas/'
solempni ad eeclesiam :veniens euni iurbis^fofb: etiahi-jrifarecbmpellit. Ab 'illoetenithTeihpbfe" iri-:
psallentes omnes violenter: proieGit a chofo (i 14)V fiUHieriihisvirbruni - ae miilieiuni calervaiilurrice-"
insequens pef angiilosetidiversoria.-Deihdeprpvidit: mitanlur euniein, stantemqiie dib f.ociiiqiie .ciiste-:
loa:callide scribiphylaciurn 104-de:castitalb'«efvahda diiirii. Quiuriahiriies facti,"ecclesias"cb:riteniphurite.t
iieglectb cancne mundanis exk.rliini M6'a legibus,; diviria spernuntcufh mtriislris oflicia, asser.ertiespffi-;
iii qup om.nes saeri ofdlnes Anibrosiaria?-ilyocesis- riiasyihpriiacaVTies tales ca?tera vulgbrifas hjveriice
inviti subscribunt, angafiarite ipso cuih ;Iayeis£86.;' Pafariiibs; "°:'appel|at (115).'':j?fse'i'erca"Rbmaii._p"rdV
Iriterim pra?dones civitatis ;pfa?ief -aides aliquasiri; iicisciiiirArialdiis, ajiolbgetibas fereiislitfefas01,6)V
urhe: dirulss lusirabarit parpchihm i 67: dornrj cle^ Ubi curii "Ambrosianumacctisaretclerrifn," affifmans
riccTum scrutanles/eefuhvqUe;diiipierites substan-- ohirtes nicoliiiias' et "syriipriiiiccs;ac"i_)rbfsu's_^ir.b])b-:_
iiam;(il2).:ClerusigiturmullipliciierafilieliiSj legn- diehles Rbniana?;eccle"sia?,se auteiri^^eiimLaiiduIIb*
lionehumili cenquestus est priir.o comproviricialibiis devnliiin et prn sola veritate ceftaritem, pbmanpriini.
episeopis, deinde Roniario-pohtifici. Pfa?efaf func: celeiTter adepths est grAfiarii.'Qui cuiri prJncipari
Ilotria? Steplianus :(1;I3) ; ;qui - audiia iperperidenS; appelaht jtire"'aposibjicb; 'viderittir" yelle; dbmiriari _
populum quiescere et archiepiscopuirt superhacfe; priiriium "l, et cuijcta sua? suhdefe diiiohi.cum 1T*
syhodum congregare apostplicisjubei -apicibiis. Qtia; dbctof evangelicus shbs doceaf huiiiiiitafeni appstp-
fretus auctoritate Wide.; pra?sul diligenter astiidet; los:Vlicens: Regbs gentium ' •dbihihanfuf e6riim,;et
cceftini convdcare peiitificuriivmaridaris Laiidulfpbt qtii poiestatem iiaberit super ebs, beribfici'vocarifiir.:
Arialdp, ralionabiliter interesse tractandis,;; Ybs auieiri nori sic; sedqyi uiajor' esl iri voijis,Tiaf
13; Faclus est alilem;synpdalis: pi'a?suluniinullb- • siciit iriinor, et (jiii pfaicessor; bst, sieut riilriistef"'
rliniicortvenlus,;in loco qui dicbbaiuf Fbntanetririi"(Q;(£«c.'xxii,-25)ii:l!~'j,"'••"l!""'l'.'".' ;:/.'";;";:;;;;.
(HT).:Ubi cum tridiin spiriialibus vacareiit w riege-: Tli Turliiiiis igiluf caiisa "praifatiV SKpenrirri
ciisV iliorurii praslolahtes advehtiiiri.'; visiim-fjsV veniiihtMeiiiolaritim a Rbiha legati, "videiicef ililde-
omriihus , temeritatem ;ianfairi ariatliemale justb; pfahdusex hionachocardiriaiis afdiidiaeohus.Petftis.
fore mulctandarii; Factumque est ita. -Qria?cmhia Hbsliensisi Ariselmus•" Lucensis episcbpi, eTteliqui.
floccipendens Landulfiis, ciim verefi dehiiefatv:magis; plufes viee quisqriesua (II7).' Qiii si in ebiiyeniendb;
exlollitur. Ex hinc eonviciatuf episcopis. pracipue pepuluin dillgentefattenderehtdicecieriiapestblurii:
VARIJE iLEdTIfJNESi-?
- 15^hcc B. "s oi ac caiiones BJ ;lcsprovIdet 3v 5*. fc B. "5-expriufnB^i: "exeflp'T3.2*,'
,e6 lariceis B. le* parochias;B. 16Svacaretl. 5'. vacassent i6VpytWiitim;
Piiric. de sarkitisp/i^. i6^'iayehsti B IV
<tt non B 2*. '"" m omnibus 3». B. ';,*«_pro cum — dicens B. 1. habel : longe aliter ju-
paterinos B.
hcnt^evangeliq apostolis eorumque sequacibus. Rcges eVc.At B._% Cum — minisier pmiilit, teslibus-B ?*.
ct Puncello p. 189. '''"^alselmusi. H. episeopus et Anselriiusde Badagio civis Bledioianensis/piinicafdinalis
(ieclesia?Ambrpsiane, lunc;vefbLucerisisepiscopus, et rVp; curiipfedictis^ MediqlariiiihinissisuhuB. ; ";-
; : "V';.;. ;;:Vv:;l:-:V::; 1; :V'V ".
,'".: '- "''. i ':;;:';:.- ^:^ ; ':"/ -VIv-.j^ ^^WWx^yi <<«„::::/
: (lii) Cf. Boniz.-p. 805;.;:": ;;, . ;;JD : (116) Andreasiil.iicpiihiihia bleriecfuni -vi pbpuli;
; (112) Cf. verha:slatuli-a.:1067.::t.IHosautehi 6m-: delefa fuisse r-elulil, c.-8 ita''pergif: t Pef iderif
«es clerices ;et laicos, qui .coiitra ;sininniaccs;et in-. tenipus decrevere Tideles Rqniarii ad syiindiim-Laii-.
coiitiueriles eleriees, ut :per rectam.fideiri: he ha?c drilfum hiittere, qiioniafri Ut.eos mendaei.ler eorimi:
niaia fierent operam dareht, iurayerunt;; etper.lioc a?muli aeclisareiit,- ilio pergehant. »-Qtib:Placentia?;
ihcendia, depra^dationes.saiiguiniimeffusiones, mnl- yiilneratp Aiialdiis Roniam 'perveriit. Papa aulerii
lasqne (injiistas yiol.eHtias:;feceriiiit;.qninimodo:pr.o- (<ppst-iniiitaiii liqnpiificentiainV(|ua_ii! ipsl iirinciriiitv;
hihemus ne ha?c ulieriils Taciant. iEt Pelri Dam.: jiissit-a qoibtis sacefdotibiis divina mystferia •dei.iric:
relalionem;:;i idipsum jusjiirahdum; contra simonia- sriiiierel, ei sub iiieviiiibilijiissn «i pracepit ad bpus
cqs et-nicniaitas perroaxima pars; populi non nipdp; cosptum regredi, et tam diu.iri;ep vehemenler ih$U;
civilis sed et suburbani; jani. dederat, quer.um \it!e-; stere, dbtiec iicfandabpefa...: aut peniliis delefel aht
l.icet Miultitudpiiiillenariuiri;ut ferttir numerum |airi saiigiiineiri... pia;heret. ,De syriode liiliilTiabotv Siib:.
exeedebali -'... ...<<, StephaiiP Xlhaftcacta esse','Caiiduiius :
rbferf III. 11,-
•.-;;:.
." (il;5).2,Ang.T057--;29. >faft.T058; ; ;;. <_/-: ' et Bonizpj). :805, :::-:.';:f.:;;;.;;/-';; .:::-:;"; ;
: (114) eppiduni iii agrp Npvarierislejusdem.nomi- ; J.117) HUdepranduihielAiiselmuni ciirri Afialdb
iiis adhuc suhsisteris. PAE. ,, ,.,- :,:. M<?d.^eiiisse; refeftiLariiT:;lllp ;15; cpisccpos a;latcre'
. ;(l;i5); rLa. Cpiitratla de' Rivbnduglioli di pnnni; ciirii liiidepraridoi q»i iriae{iriH,GaIliaih.pefrexefitV
vecclii, detii daKci Palari. » Giul.TY, S)8',paleiinos Bpnizp p. 805.:.-::; :::-:<,:,<:ii::"- ;. ;. •;;:,i;
t. e. pannosos, Bonizp p. 805.
Zft. GESTA ARCHIEPISC. MEDIOLAN.— LIB. III. 5.4
178
Siad!iiicliOininibusplaceicm,CiiiisliseTrvusnon essem A ah aposlolico tunc Nicolao, cujus dexlro politus
(Gal.'!,'10); prefectp sibi el clcro ppppiiiine cen- cst in pra>senti synodo laiere. Ad qucin accusandum
sulererit:'Yefuniiamen HesliensU ille Peirus(H8), cum Arialdus ille delator assurgeret, pretiims cx
congfcgaia: lunc Mcdinlani Ambrosiana synodp ad\erso slantes Aslensis (121), Novaiiensis (122)
(aii. 1059), iit vidit cleiicprum nobilium ordiiiem, ct Tauriniensis (125) ac reliqui snfliaganei pi:a?sules,
pefsoiiafom statuni cultunique vcstium, peipendit coram omni coelu falsidicum illnni sciiplurarum
eliammbfum probilatei ac dispertita singulis coin- auctorilale refelluiil. Sicque conlittatus ab omnibus,
petenter plTicia,testams cst ad \e um, nusquain "* resedil in lerra confusus. Pioinde archiepiscopus
se faleiiiiVidisseclertiiii. Tamen in prascnli coilu, ciim prpmilteret domno papa? dcinccps obedientiain,
quia Roirianus erat,-srehiepiscopo pr.cideie ccnten- ateeple ab eo anulo aposlolice gralia? ac tolius po-
dit, Undesubitofaclus esl poptil.uis in urbe lumul- testaiis ecclesiaslica?, rediit glciipsus in cmnibus17'.
tus (119), ut-nisi ccs-isscl iliius hu niliias, quod Inteiim dum ha?c Percnl (124), Landulfus Roniani
£U;imerat,;fccissel impelum 175,ncu quideni gialia adiie pioponens 180,a Plaecnliiiis graviter ca?sus et
Widoijis, set Ambiosiajii causa lio ons. Pia?ler(a viiliieratus reverlitur, ultra properare non valens
cum:p*sipefet quorumdam ex clero reatus, senaia Post ha?c non cessat peisequi gravius solito cum
sibi su:er omrtibus pmeslate, prcul sibi coirplacuil " cleio ponlilicem.
culpas^dijudicavii. Ut cnim ca\e.tlur niendaiiunl, 16. Cuiii lero plactiit Allissinio, qui renes scru-
n6:i.ex;lo;P fuerant Piiines ab pbjeclis inimunes. tatur etcorda, illequi alicnam diu inedilatiis fueral
Dein;!erude cprtsiituttini, abolilo \eicri, Mediclanensi l.issitudiiiem, inopinam subilo doluit suam ipsius
ecelesia?nse faclis indidil litieiis; oni aicbiepisco- a?gi'iiudinem. Cunique langueiel bicmiio pulmonis
pus'cym;or.lin;.r.i<;, cogenle ac VGcifeiante populo, vicio, vccis pii\aUir officio (125), ul in qtio inultob
subscnpsif invitns. affeceial, in eo quoqiie dclicerel, diccnle Sciiptura :
: T5.T)-iusensili Meaiolanenses, quis \osfascina- Pet quw quisque peccat, per ha?c et loiquelur (Sap.
vjl? Ilcri-clariiastis unius SCIIJ?prlmatuin, hodie xi, 17). Scd ne nioituos accnsare \ideamur, de illo
confiiii(iitis;iqtiiis ecclcsia 1 sUtuni, \eie culicein peniins Uceamus, cujns viueniortisqiie ralio divino
liquaHtesiet-;canichim gltilicntes (Molllt. XXIII,21). esl Kiinqueiida judicio. Aiialdus iiaque tali deslitu-
S0iine_satius sester hoc procurarel episcopus 170? tns collega, instigat Aiieiiibaldiim 181as>sidue, de-
Forle iiicetis : Veneranda esl Roma in nposlolo. Ebl fnncti fialris suscipere (126). Qui cumcsset lavcus,
utique;setnec spcrnendum Med.olanuni in Amhro- quasi 182fiatcrna? gialia pietalis opus sihi pra?suni-
sio.Certe certe iiPii absque re sciipta sunt hsec in r psit indehiltini, Aiialdi verbis adeo ci-edtdus, ut
llomajiis annalibus. Dicetur enim in posterum sub- quos fiatei OVgellisccciderat 183,ipse peiculiat scor-
jeclum VRbnia? Mediola-.uni. Ec e niclropolilanus pioiiibus (III Beg. MI,15), et residuutn locusta
vestei'_pra?VoiitoRomanaiiivocaliiradsinodiim (120). cjincdai biurlius (Jocl. i, i), ad planlum, si qua?I8i
Abiit 177,sed contra vcstins affeclus prpspcr lil i.li sunl cleiicoium pcccata dijudicans. Dum ergo lai-
ad.cunclasucces-t s. Dccihililer equidem tracutur cas jtidicat, clcricus tanlumis,i vapulat.

. ; -/::, VARLE LECTIONES.

, mriunquam B. omisso cc. "'impclns 5a B. 1Teepo 1 nonne sanclins v. h. procuiavit e. B. 177R.


vocafus "ar! synodum aliiil B. 17Sposiltis5 Ptttic. p. 205 17Brcdilin o. g. B. 18°L. ad R. p. B.
181.HerlembaldumB.const. ^deestB. 1S3ecciderai B 1. mquaB. mclerus lamen D.
KOTiE.
'{li8).,Nicoiai II cum Ansplriio functtis legatinne, poterit; cf. BemVnneni p. 807. Alexandri llepistela»
de qiiaraniplarii relalioneni postca scripsil ad Hilde- ad Landulftim et Arial.ium fragmenium scrvavillvo
hfandurii, edilam ad b. I. a Sociis Palafinis, inter Dccr. p. xu, cap. 24. Mansi Conc. XIX, p. 980.
opefaejusvol. III. opusc. 5, in M.'nsi Coll. Conc. (126) Etiam Andreas c. 16 aucior csl, Herlem-
XIX, p. 887. Cf. Boniz. p. 806. Apud Awlream halduni niprliio fratre ah Arialdo csse in socieiateni'
rnilia horunvmentip fit. vocalum. Qin ctiin mulns ciemitis et iiionaclns coii-
(119) De ep \ Pefrinn L I Landulfus tttnc in siliatus, Roinam deniqtie penexit : ubt <tubtucvila-
<xticmndiscrimino posilus \o\il ul nionaclius fieret. biii ttnpeiio ab A,ca.andtopapa (ergo posl mcdium a.
Quod \piuii peisol.eie ppslea deliectantetii Pelrus 1061) et a catdmalibui et ptcrceplum est tedtte, et
D.tni lepichendit-cp. qtijp niter epiiscula ejus legi- Chiisli adieisatus tu defenswne justitta: usque ad
tui 42 pioprnsanqumis effusionemuiilttci cttm iicaloAnaldo
(120) Sed non longo post tempoie congicgaiil Vi- tests^ie. Cut eltam ex B. Petti patle mtitficumvextl-
coiaus *t/nodum, ta qua Guido Medwlanens,s episco- lum dedeie, ttl qttoltens htteltcoium lesattta uilia
pus volens twlei.s sedtise cog»n tbus Palciims cogno- tvoditm tnsanttel, ttlitd tn maiiu lenens cos tepumeiet
aciinr, duce i"s•sectimcenicosos tautos, Longobardos Quod qtiom conslanlei pei decevt el octo fote annos
spisco os. Boii zo p 8Gb. (~'t a. 5075. cccisus est) iinpleient. nec ln qua piene
fi-21) Gisel u ts tesle Bom/one. piomcie nec stylui lutus e%pit"teieeil ptojecto tdo-
(122) Ouo tieus. Eiat entm nobtlts iletiembaldis coicm sachio
(1231 CunibLilns. qitast a-tx m xesitbus ptcltosts el tn eqntlibus ac ci
(121) Id esl. Aadrea (este, antequam piima vice tits, sed tn abscondilo coiaii Deo sicul ciemUa
Ar.aih.s Roniain \enit, \. supr.t rap 15. agieslts indutin etat laneis, ett.
|125) I/uiJ. in, 29. Tcmpus ccilo ('efin n v \
3IIJ ARN13LFI MEDlOLAiNENSISCLEIUCI olS
17. Interea Arialdus inier plures alias quas in- A gelizaverit prater id qttod acccpislts, anatheina stt
duxerat in ecclesiam npvilales, leianias illas quas (Gal. I, 9). IIa?cenim dicenles nen adversamur vebis,
Ainbrpsiani post ascensionein doniinicam anliquitus p seniercs Reinani, cum niagister nesler dicat Am-
devolissime celebranl 186,stiis pncdicahat audilori- bresius : Cupio in omnibus seqtti Bomanam1"'1 eccle-
bus exe.rn.las (127). Unde ipso instanle triduo siam. Yobiscum eniin credinius, vohiscum cunclas
di icidentibus inter se lurbis, faclus est in urbe ha?rcses abdicamus; sed videtur nobis ralum, ut
t-oiifliclus. In qup Dee esl operante fugalus et vicl::s, jus eeclesiasiiciim doctpr cxliibeal ecclesiasficus,
cicsis suis et interfeeiis aliquibus (128). Cu_us lamen non ydiola iaycus.
consultu AiiembalJiis prater innumcras qsias irro- 18. Ilis diebiis, declinante" jam verc (an. 1066,
gaveral 187clero injurias, cum arcliiepiscopiis dc- A;i)'. Mai), inensis unius spaiio dirum sparsere jubar
funcio abbale sancii Celsi allerum ex moie provi- ardcnles 158in caio coineta?; frequenles quoquc
deret ordinandiim, psnitus iiilerdieit1RCspreto illp, lcrmnelus uiundo fuere,adeo ul die ipse resur-
alierum jam cpiisecratum (129) cmniiio cpntenipiiil, reclcnis dnmiiiica?bis fieret, mane scilicel elvcs-
nrinans ccnlra illum nioiiacliprum cum f&mulis pcre (152) (an. 106S, Mart. 27).
cpnspiraiipiiein. Aliuni vcre a ccenebip sancli Yin- 19. Prjecrai tunc lcmpnris Romic Alexaiidei' apo-
centii modo repellit eodem (150), synioiiiaca? ovdi- B sloiicus, ex Mediolanensi clero ecclesise Lucensis
HElipiiis argueiis illes. Quid plura? cuiicia siiiml primo factus cpiscopus; ciimque salis forel ydouciis,
usurpat ccclesiaslica jura, cxpulso ab urbe ponli- aposlolicaiii deiude promeruil dignitatem, Alexantler
lice, etijus fuerat a progeniterihus niiles ipse. Mi- de Anselnio vocatus (««. 1061, Oct. 1). Huic slatim
rabile prodigiiini, ncc andilum ncque visum a sa?- snrrexil ad\crsarius CnriaJeus199Parmensis cplscc-
cnlo! Sei mirabilius, quoil Roniaiuis lss favctascen- pus insiiluiione regis ac niatris augusfx. papa uun-
sus. (luod quideni inullis probatur indiciis, cum ciipalus (Oct. 28). Qui hosliliter Romam adiit, post
ssepsnumero niiitantur ei lcgationes ot iilterte apo- niuliam inlerfeclorum sfragem iisque ad muros
slolicis pra?i'.olalu?sigillis (!5I), quibus faielur, se Tjrbis Alexandri prosecutus exercilum (an. 1062,
in suis gesfis Roinaiiis 150obfemperare prtcceplis. Apr.). Tempore post alip (an. 1065), quorundam ex
Qua velm aucloiitate suiTuJta.ipsa vulgalifas 101sy- Urbe ope et eonscilio, Romain quam Novam per-
nioniaea occasione divina execratur officia , cum hibenl ingressus,coiisccndit a<'eemCresccinii.Faciis
quid sil inlerdextram el sinislrani, prorsus ignorel. jgifur in Urbe partibus, cottidie hellis hella suece-
PriKterea gloriatur 182Aiiembaldus idem, ab ipsa dujil.AduItimuiiiposldiulurriosvaiiosque coullictus
Roma 1S3 lieliiciiiii sancli Pclri se accepisse vexillnm tecessit niosrens, confusus el victus, concessa
contra omnes . sibi adveisanles. Quod appensum G Alexandro vietoria. Ad quem de pra?scnii nego-
iancea?, honiicidiorum videlur indicium; cinn pro- tip consulenduin Roniam profcctus est Aiicmbal-
feclo nefas sil lale19i aliqnid suspicari dc Pctro, dus (155),Arialdo iulcriiii fureiite in pra?sulem, con-
aut 105aliud babuisse vexillum prailcr qnod daium cilando turbam civilem et agrcstem.
est in evangelio : Qui vutt posl me venire1*"',abnegel 20. Deliitito landein couscilip redicns (an. 1066),
semetipsum, el tollat crucem suam et sequatur me, cxccnimunicaliunis litteras delulil arcbiepiscope.
dicit Dominiis (Matth. xvi, 24). Fideliter, cl.ideo Qucd piuribus i0l)grande visum est civilatis ebprp-
CPnfideiiler lequimur : cnvenda est dectcribus ab- brium. Undc factum esl, ut in die saticle pentc-
sclute prplala Pauli senlcntia : Si quis vobis evan- cnstcn precedens anlistcs ad publieuui conscenderet

YARl^E LECTIONES.
186celcurahanl B. Mur.
1S7erogaveralB 1. 1S8a.more pr?decessorum p. o. p. inlerdixit B. lss Qimd
Aiiselini, qui jani Alexander sccundus (dicchalur addit B 2* et Pnric.) favet ascnsus B. lsopapalibus tem-
perare B. oblemperare Puric. mita i vulgiiritas reil. 192gleriabaiur 5. 1D3abappstplico Alexandro B.
1Sialia manns supplevit 1. "Tiaud B. 10fiven.p. me 3. "7R. s. 3 B 2, 198ardenleMur. 1S9candolusB.
s0° quod a
pl. B.

(la/) De lns fuse egilFumagalli, Ant. Long. Mil. D (131) Epistelarum clero et pnpulo Med. missarum
III 229 sq. Jejunia lanltim ab Arialdo improbaia post syn. Roin. :i. 10G5 fragnienta v. ap. Mansi
cs?e, Andreas refcrt c. 21, et Bonizo p. 808, qui Conc. XIX, p. 978, 979. Arialdo el Arlcmbaldo
ciini paucis diebus post expulsum esse narrat; cf. Petrus Dam. direxit epistelas V, 14, 15.
Land. III , 30. (152) Y. Ann. Augiist. 1067. Cnmeta? plurimi
'
(128) Canonieam sril. ab Arialdo iiislilulam di- annalitim scriplpres niemiiierunl. V. Ann. Benev.,
lipiieruiil. Hwc ut nobilis Ilerlembaldus ceierique S. Germani minores, Lamberii, Bernoldi, etBer-
pdeles audicre, sumptis armis in audacem plebetn el llioldi qni plurali numero ulitur.
teinerariam irruere; quos prolinus sic extenninavere (155) Teste Andrea c. 23. Arialdus cum neopliy-
omnes quasi essenl vitissimw pecudes. Iin cum.vir- tos prelio daio a Widone ordinari videret, litteras
lulemaqnna el poleslate ad ecclesiammajoreo venientes, per manus Herlembaldi ad aposlolicum direxit,
violenler ab impiis abstulere quicquid de domo Domi- quatenus ipse decernerel quid de Guidone adullero et
tnim rapueranl. Andr. 1.1. simoniaco utque perjuro fieri oporleret. Seqiienlia
(129) Laiifrancum ; v>. lAndr. c. 17. idem etqui eum exscripsil Aiionymus — nam apud
(iJO) Hujus Andreas nnn liieininii, se;l Ariprandi Aiidrcam liic lacuna liial — siuiili modn scd fusius
qui anie a. 1001 mynVS. Ambrofii usurpavil. rcfcrunL •
517; V CESTA ; A.RCIII.EPISC;MEDIOLAN.-- LIB. JII. 318,'..
ecclesisepiilpilum, questurus quod accideraf incem- ^ debealTri peslefuni (157) (Aug, i).; Nec taiiicn his
mudum (Jun. -4).Ctinique slaret ex advefso Arlem- 'ccnteiitus Aiiembaldus 'Romani pergehsV itefuiu
haldusjeum Arialdo, respuiisufus auditis, li.tvehe- iiOvuiriiniit ciimRiimaniscbnsCiliumV^Yelus qtiippe .
mens.; in plebe lumultus, diyersis diyersa .clarttanr fuil Jtalici; J-egrii^bnaieiio: perseyeraris usque in
iibus.;i;Ad.uUiinum.faciis:!0^in:medio;eccIesia? par- .hediefiiurii. ut ./flefuiicliS'eCclesiarum priesiilibus ,
iihus;?°^ciamosorinipetUMcissihi:ih:seseconsufgunf, rex pfovideat successores Italicus *06, a clerp ct '
cumque; per diversa CQiifligerent,:;remaiisll pa?he pbpulodecibiliter invitaius.: Hbc Rbmaiii canbiiJCiiiii
solus anlisles. .Quempars aggrediens in iinica, fusli- esse negant,' sedinstahtius afchidiabbnusille Hilde-.--.
Ii.uscrudeliter .ca?suni;el'quasi ;semivivuni reliquit; prandus, qui cum abplitb veteri iiovuni iempfafet
deinde; ipsam Tnyaderis episcepii ...aulam pretiesa inducerfecoifstiiutiimypalarii faiebatuf . httud seciis
qiiK^ue; decerpit. In crasiinum (.Juri. 8); visa laiila sedari' 207posse Mediolanense discidium jquam cano-
crudelitate cives hcrrescunl menle cbnfusi. Commu- liieuriiTiabendo pasfofehi,; ad queni eligenduiii ne-
riiler igitiir statuunt,; autlantum; punire faciuus , cessariiini dicebat Rohiariiim fofe ^cbrisensunivTlis
aut viverepelle ampliuS;(134). Unde factum est, Ut inslfucius assertionibus Arleiiibaldus Medielanum
fugiens ;Afialdus ab :iirbe diebus. lateret aliquOl. rediens, quod audierat fesllrianlef eiequituf.' Priris
Cumque qiversas efrarel per latebras. solis gradiens erge secfeto paucos; cchvenit"es amieis. A qiiibiis
nociibu.s. proditus a ooiiieaiilibus incidit iii manus cum exigeref sportsioiieih celandiVcredila, cafite
quajrentiulri s°3, aniriiain ejus.: Quem tenenles et subinlulit jnrahienlo causain fuliifi cligeiidi paSlofis
npcle tola illa secuni ducenles, factp niane, pra?cisis pOst discessuirt pfa?seiitis. Deindeidie rioctuqueia^
auribus etin gulufeiiugua cum. naribus geiniubque horaiis . laicos quosque etcleficos eidem jiiranicrilo
siiffosso.liiniuie, peiiifus interficiuiit (Jun. 27). Qub reddit obhoxlos. In.lefini lamen a persequehdo pra?-
perempto, dissiniulaf Arlembaldi.s modicum, reser- sulem ribn desistebat Widonem j eriihisque sua?foii-
vans ifani in po^teruih. Favebal enimtuncppntifici sanguihitalis affines. i!/< •''' ;
pa?ne eiyilas universa. Sed more suo populus nph . 22. Archiepiscopus auteni cum tqt nequlrel iriiiiii-;
diu slatupcrmansit eodem. Mpxenini;ut pra?sul ah nenles tollerare pressufas_: a?yo..gani hiaturus :et
urbe discedit, adinsequendum illum resumptis yiri- diiiturno - langubre inenibris oinnibus dissoluius ,
hus Impalienier. Aflembaldus accedit , fauiorem arbitralus est To.recenveriiens, ut qubd ille facleu-
asserensperpelraii flagilii. Ileruiri ergo ad juramenla. dum pra?videfat, ipse :qiieque destfuendp pi'a?Ve- '
.conyeftitur,invitis tameii-civihusvetsi qtios liabe- liiret"; scilicet ht dignitateni prepriaiii altefi se
T>alsuspectos , acrius jurare; compeiiit.- "Agrestes P vivenie";concederei (138).. Per idem Tempris fuefat
lurbas et civiles cogit'assidue turnias, ad YVidpnem quidam ex ordiriariis ecciesia? suhdiacoritis neriiihe
perseqiiendum.antistileni omnemque suam delend.un Getefredus 40S(139), illius a secfetis pra? Omhibus;
progeniem. Et fecisset u.iique, nisi generpsa suoruni .unicus. qui exqiiodoinini sui penetraverat nieiiteifi,
Jidelium (153) resliiisset audatia. Sa?pe et.enim con- in se: traiisferertduni oniniiiiodis salagebai horioreirii
yenenint parati subire pro seniofe certamen. Nulla Secreta igitur Tacla corivenfione criin eb pra?siii,
'
Infer.in requies crat: pfa?donuni iu diripiend.s sub- datis_ commuiiis pacli ex alterutfo sacraineiitis ,:
slantiis clericeruin. .-.--.;_-...:• • :< dignhafeih ;deponit ad;:pra?sens, •vlfga' cuih aiiiilo
' SlVAd quod sedaridurti liligiuih.-cpntigil20>tuhc: ca?safi';perlcgatbs direcla. 1 Goleffedtis auiem cuiii
06 1
teiiipqris (An. 1067), iMagiiiafduin •s episccpum -jani pridem labpre multo sibi regis coiiciliasset alle--<
Silva? candida?el Miiiulum dafdinalem presbyierum -clurii, fecenlitamenpacloabeoderiiaugusto gaudens
(156) 'Rpmanps Tegates venisse Medielanum, Qui adeptus est pra?stilatum. Yerumlamen jiixla scriptu-
tluiii : apesiplicp pra?cepio pacem evarigelizarerit roe vefitaleinynixlusest dolore fisiis V cf extfema
oiiinibus, consulie satis provideiit de nece Arialdi -gaudii occupayit liictus:(Prov. xivV 43)"_. Reprohatus'
fcetlus: coinppnefe. Deinde inter cleriim; jiidicantes •enirnaciyibus,iiullisin iecis episcepii velad iipspiV
cl popnlinn, cleganti scriptoT;pristituuril quid fiefi laiidum recipilur, ipsis etiam faclus invisus agricb-
" -;
: - - . _/;:'-"' YARI^';LECTi6NES.'y '.^<.-:,,':'- .'.,:<<
iia-B i. 'i*. Puric. deesli. 3» 5'. J¥HI;. »03 :i./" "'
.'"•tafclo 5. 5'. B2*. el Puricip. 242. .;.??'.. quefeclu
30icontingii B i. alnotiB/l'. nec "Pu-ric.p. 2i8. !01i Mariiarelum B 1. Mainardum B 2. 206ytalicis R.
• -2'07sedarel. '0Scoiefredus 1. gblhofredus B, coHsf. ,'//:.:/.::-?, ...",/"^f i--^^-; '' -; :'-
",'./' "::; "';; "V;.; v;,*,"; ;N0T/E.-;:--'V. :.'/; V;: /:•://', ";:'/: ::/:/ i'V
(154) Pecunia" distributa ^parfbrti Widpnis ;snpe- V Casin.T; 426." .. '.'',.." ',, '... .'.: ;
rioffiin faclam esse, Andreas asseril. Deindeiiiter- D (157) Ibi judicja ia.icoriim de clericis el depra?da-
dictp pronunliato, donec Arialdus iri urbe niaiierel_ li .iiesiiori iiiinus acriief quani Clefi vitia fepreheri-
hunc ad Tugam compulit. De CUJLUS nece v. Land. : duntur et iu poslerum vetantur, Editum esla Soeiis
III, 50.. Pal. ad h. I. eliricpneil. colleclionibus irtler AlexV
(155) Capitaneis igiliir Wido acccnsehdtis erit, II epistolas 6. ,.;-V.'.: -V ,-•< '-• V;: -'; '.
: : ; ;-
hisi'iiaic de familiavS. Anibrosii dicta esse sta- ;; (158)Vf.Rbhiz;p.;809. Vv:V:
tuenius. ••..'-: " (159) Gotofredus subd;.de,ordirie•S. Med. ecct:kl
(156) Joaniies/ qui et Minuius:i card. S.: Mari;e tnissus/ipsius d. Widonis .aicldep: Dec. 1061 negb-
traus Tiberini,'subscripsit bullas in Tostii "Hist. Tium prP hpc peregit. Giul. 1Y, 550, : . •
SiS ARNULFI MEDIOLAMEMSIS CLERICI 520
lis. Hunc Romaiii domno cum apostolico jure statim A conflagravit incendio (1-12) (Marl. 19). Cumque
cop.dempnanl c.inonico, judicii sui litteras Mcd.ola- tunc vebemcns flarel UirLovcnlorum, arreptisignium
siensibus super illo !09mittentes. Q'ia el.Uus Ailein- globis longeIatequemuItasconibussila?des.
eousque
haldus fi.iucia , acrius insurgit non solum in illum, ul ligna el lapidcs vorax ?-° flama consumerel;
verum et.am lautores in omnes , universa flanuiiis aurum quoque ct ssl argcnlum ac meialla cetera
ac ferro demoliens; conlra quem eliam per vicos calore nimio li([uefacla sunl uni\ersa. 0 qna? et
£l castclla mulioruin exaggeral sacramenia. Unde qu. lia domorum ha?dificia, quar,i(|ue decora com-
f't ui, siquando de facullatibus ecclesia? aliquid pra?- busta sunt mcenia, de quibtts oiniiibiis vix. stiperfuit
stunere niiitur, ab omnibus penitus interdicatnr. prosler parietinas qtiaslibet \el tilie niinimus! Sed
Ubi vero sancta? Mina? conscendit monlem ftiO), qund SS2 esl pnini dampno detorius , plures sanclo-
c rcumvciiicnlc ab nrbe exercitu , nocle v!x fuga -riim sunl eremala?basili^a?in mbe et exlra. Sanctus
lipsusevasit sl°. Inierea. Wido fatebaiur se Goie- ipse Laurentiiis , viva? carnis oliin crucialus incen-
iredi diiusuni insidiis , cominunis pacii transprcs- dio , iierum sc ilammis pcimisil exuri; cujus spe-
soiem iJliini nppellans. Qui cuui ainissum resumcic dosissima omnium adco fuit ecclcsia, ut relatu
sn vT et honoiem, euin AiL'in!jaJdo pacis fcedera diflicile videatur ,
qti;c fuerintlignor.im Iapidumque
socia\il. O mens ca?caniorlalituii! Yenicis enini iilo sculptura? eorumque altfinsecus sss compagtnala?
'-
duce Mediolanuin , non ad urbem ut volnit, sed ad jtmcliira?. quaesuis coliinipna?ctnn hasihns , tribti-
sincli Celsi ducilur monastcriuni, de privato faclus nalia qupque per gyrtini, ac desuper tegens uni\ersa
privalior s". Ibi commendaliis cu^toiibus, diebus -imisyum. 0 templum , cui nuHtim in ssl mtmde
mtiliis lessdit inglorius, bac etiam vice delusiis 2'3. siniile 1ct p civitas cujus ecnp.iratipne \illa?Tuerant
25. (An. 107!,) Gotofredus aulem piiribis jam rehqna?' Hebcti 1 Trenes ill.rsprophelica? in te i"er&
coarcf.ittis obslaculia , cuni parte stioruin i.Iiqua suo translaia? videnlni'. L*bi aniem rtinior tani dirus
sc eoliegii -''' in opido , qro I vulgo Caslilia dice- castris insonuit, quamplures iiico relicla obsidione
h:st'ir (iil) , inexpugnajila revera-.prj'sidiuin , eitnl tenues ab igne reiiqtiias et miseram visilare
iiiceiiibiis ac loci na-ura nirniium. Ex co ss?p;us fainiliam. Ailembaldus vero cum aliis retenta parte
erumpni l.»s, cu.ii s -pra moduin pr.cdis i.iliiarcnl ac castrorum persevcrat obnixius, cottidie beliigerarc
csci.ibiis, indignati Medhlaiicii.-cs pruponunt arcem noii desinens. Golofrcdi;s aulem tribus jani obsesstis
iJl.tin piotimis evpugnare lurrilam s \ j\cc mora , mcnsibus, ut vidit lenueni castrorum exercilum ,
i: s rucio cxe;'( itti et liis qua? ad usum mililia?fueranl clam vocare snos el caule satis procurat amicos S2B.
nece-saria p.iraiis, procelunl omnes , casirtmeiati _ Cumque pascbales insiarent feria? (145), conve-
ad radicem montis; aberalenim ah uibe vigessimo nientes in unuin , instrueta acie proiinus iu castra
paulo plt:s miliario. Mox undiqtic circumvallaiiles consiirgtnit impetii et clamore nen modico. J\'ec
sl°, ii ce-.snntci' oppugnant. Ad hoc etiam °" cunctos niinus nhsessi ruptis claustris ex onini S2Cparla
icgionisillius insli.nt aggregarcrtiricolas, ditilurnam prosiliunt. Aiieinhaldus autem tauto positns in
jiT.inles obsidionem. Construunt S1! ergo petrarias discriniine, arrepiis °" armis audet cum suis paucis
11 oniiiis gei.cris bel ici niaeliittas , fundas quoque juxia vires obsislere, signifer ipse faclus. Et nisi
niilleque morlis parant insicTas.Obses- sua suorumque pugnasset audatia , dies illa sibi
<?i.al9,ljallistas,
s;sveroad poss? repugn nlibus, iuulta cottidie fiebat fuisset exlieina. Yidenles autem multi paticorum
criioris eflusio , adeo ut in ipsa qiiadragcsima?vcne- conslantiam , uliro recedunt, edticenles secum ab
labilis obsenanlia iiulla fuerit huniana? ca?disabsti- oppido Golefredum. Hos longe perseculi suntMedio-
iienlia, ianenses , cenglpbati repente simul el qui in castris
24. Ifac ifaque lempesfale cum rarus in urbe fuerunt et qui in urhe remanseranl; nec a perse-
populus suafrueiettir sccuritaie,repentina calamitas quendo diebus aliquol cessarunt ac noctibus, donec
imjirovidain invasil urbem. Horeseo refeiens ; pri- in summa cnnstricles necessitate ceegerunt "8 illns
iiio nanique quadragesinia? sahbato , m.igno civitas D 1 iterum Castilipnem inlrare.
VARI.dELECTIOJNES.
808illos B. illo Puiic. p. 259. 5"Ubi •—evasit r/csw)ilB.
qui eorutn ioco habet: quemadmodnm factuni
est in nliquibus, dc quibiis narrare persinguia lciigumest, ymo superfluum cst jttdicare (indicareParic).
Jnlerea etc. 211 jii.-sumere B. at non Pttric. p. 261. sla f. est p. B, sls Hae e. \. d. ad sequem caput
trahii i. etiam deest B. S1Vcolligit 13. S1Ccnrrit B 1. deeslH 2". el Puriceilo. Eiecirciilantcs B. "" deest
B. S1Scenslitiiunl B. -" deest B. sa8 vcras I., s: 1 deest B. s" quoque B. qued Putic. Mon. Ambr. p.
4-61. "3 alteri secttsl. intrinsecus B. exirinsecus 5«. "•°wdeest B. at non Putic. I. 1. sss et c, s. caute •
p. a. B. at non Puric. de sauctis p. 265. sac o. exo,SST ereptis B. al non B 2*. nec Puric. "8 conslru-
ctos n. cogerunl B. at non B 2*. constilulos Puric.
NOTJE.
(i-40) Prope Yarisium. v Non. Marl. a. D. 1071combushtmesl hediolanum
(141) Castiglione d'01ona, ul videlur, quod a t.b igne de Casteltiono. Kal. SilPii. ib. IIb , p. 1055
Y.iriMn8 m. p. ad aiislrum disial. De anno v. infra iv, 8.
<li'.) 111Non. llarl. 1070. Eccl. S. Lattrentii (143) Post pascha teste Bonizonep. 809.
conijiisin esi. Kal. Ambr. in. Mur. SS. li>, p. 253;
521 . GESTA ARCIIIEPISC. LIEBIOLAN.— LIB. IV. 5^
9". Post "s ha?c redeuntes ad uvbem. jurejurando JA paslore coinmcmorans, adslanle qno.'am Bcrnar.'o
delii unt, Golefredum numquam recipicndum, imo legafo Romano, eligitsS 0 Alloncm, adbuc tanlum-
alierum de calalogo iiiajoris ecclesiiE communiter ihodp clericum ae tericia o?taie juvenculum, invitp
eligendum. Jam enim migraverat a sa?culo archiepi- clero et multis ex populo, adeo ut stomachaii recc-
°^ altarc saco-
scopusille Wido (an. 1071, Aug. 25), sepullus in derent ab ecclesia. Pioh dolor!
loco qui iiominalur vulgo BerguliS!0 (144), ubi posl sanctum ecclesia? visitm est rcnculi tunc, ac suo
urbis iiicendium in amariludine anima? diem clausit mo\cri de loco, dum nimia plebis undique conipri-
extremum. Ab illo etenim dic Arlembaldus omni n erelur instantia. Cumque cuni suis Ailo a i couvi-
instat conaniine, mndp etim clero nietlp cum pppulp vandiim ponlificalem" 8 consieiiderei aulani —
de cligende agens cpiscope, nova a Romanis accepia lucrani enim jain in mensis ampla paisla convivia
— iiiflamniati eives invadunt rcpente domum
liceniia, sprela vero regum veteri providenlia (145), ,
Yerunitamen major civifalis porlio ex clero ac sa- iiilciora etexfcriora scruiaiites. Ipseautem tlecius
pienti populo prisca? consiicludiiii el rcgio intende- 'noviler curn cameraBunius laterel in angulo, imen-
batlionoii. Ipse aatem negleclis omnibus eljura- lus capilur els:s niisere laniatue; deitium per suras
mento corainuiii, solum Roniani illius Udeprandi el hrachia a suinmis ad ima protraliilur. Qui cuni
auscultahat consultuin s:l. .lamque dies" illa jiropln- B ' starel in ccc!e=ia inctu moriis allario proslralus,
claniaiite populo ascendil in piiJpituii). ibiquc facto
quabal, quam ad hoc sgendum ipse provideral,
sancta scilicet iheopl;ania? solleinpnifas (an. 1072. saciamenlo in auribus oninium, abreiuiuciavit se:i
Jan. 0). Smdet crgo sollicitare pr.s?seiites, \ocare A..ibrosiana? in prmsens et in perpetuum. ii.tesea
aljsenies, clerieos clsss laieos, ahbales et monachos, fr.uteres quiques" sui diveisas fiigero per Iatebias;
amicani sibi non "3 oiniitcns luibam agrcstium. ipse etiam Reinanus lcg.itrs vix, disceiptis \esiibus
liuiJtorum laceratus 5'1 e\asii. Ceter.im Golefrcdus et
Cumque dies inslaret festus, fattus estsal Atto
''° renianscruiit
in ecdesia yemali convenfus, illis lamcn ah.-cculi- die'.us postea inullis pvivati pariler
bus, cum qiiihus islam se facturum juraveiatele- ambe, piopriis tanlum ceiuenti larihus atque sub-
cTionem. Celebralis ifaqtie niissaruni solempniis, slanli.s2".
ISS
priino concionalus ad libiium, ac multade juslo
INCIPIT LIBER OUARTL"Sm.
1. Fisum mancbalin corde propositum, in gestis iZ iiivalidmn. Hunc Romanus adeo verebatur anlisles
pi'a?seniibus amodo servare scilenlium, quoniam ut eo inconsulto nicbil omniuo j)ra?siinierel, ciir.i
ni.liis ha?c audiia ^ relrp lemppribus niulforum patenter saiiclum pr.cdicet evangclium (Matt. s, 2i;
plTendttnt gra\iter aniinum, sed et dilala diulius Luc. vi, 40), super magistium noii essc discipiilun;.'
niedum vidcntur cicedere, cum Dei sapientia.Patris Undc factiim csl, ut colleclo Roma? ccotu ponlifi-
juxta scriptura? verilatcni iu numeio, pendere, et cum (1-iG),inslaiite ipso, Atfonem juste pixdicaiei
mensura universa dispenal (Sap. xi, 21). Yeriimiaiucn electuni, prosiialo anatlieniate Goltfredo. Quas
iu ine cenvcrsus, denuead liquidum couptadescribei e oisiiiia llil.leprandus suis Iitieris sicpe jani dicto
coiiimertiiis judicavi, ut factcrum agnita, qualitale reinlit Arlembaldo. Cui etiam c\ suo, q.iod pppu-
certius fiercl inde judicitim. -Oimi-senim laus atque leniissiinuni habebat, a?iario cop;os;.iii auri aiqne
blaspheniia leriiiine cujusque deputatur negetii, argenli fcrtur misisse peccnniam, ut d slribuio
ctim laiueii incerlum sit, utrum dies nesirps qui quibiiscumque iudiffeieiii.er pretio, fauiores ag-r -
pmnipotens est fincm dilatel ad illuni. Sed fial \o- garet quamplurimos. Non enim lair-fcal illum prc-
luntas tua sicuti in ccelc!ts, ct in lerra, Pater allis- pbctice dicta sentcntia : A majore us'que ad minorem
sime. omnes a.'t:riiw studem (Jetem. vi,15).
2. (An. 1072.) Igitur '.liulilishis qua? AtloiiiconT • 5. Interea sufiraganoi sedis Ambiosiana? pontifi-
ecrant, pra?falus ille archidiaconus Hihicpraiidus ces, acceplo a rege niandato (147), aptid url.ein
biia, cuni cardinaiis essel, auctorilaleillieo j'iirainen- conver.ienles Kovariam, Gotcfredo niKiiu-n co.ise-
lum illud wolentise oiiiiiiinodis judica\it hahenduni crationis imponuni, illum proul qu.verant rcbcran-
VARLE LECTIONES.
«!8per5*. s:0 Burpili 5. B. s=1 ita 5. 3. consultiri 1. S3SaeB,2. cleros ac B i. "° deest B. at n- n
Pttric. °s'1 deesl B. °'" isto B. SSGelegit s''° B. °" ecclcsia pro dolore. B. 238 poi.li/icalnin B. S3" e.
discerpilur ct B. c. d. ac Puiic. p. 271. quinque f.B. 2tl et I. B 1. svs d. p. m. desun B. a43Iitc
dcsinunt 5. B 1. (qui adtlil : Dco gnttias aincn. explieit liber copiarum Anmlli.) B 1*.B 2. Sequcniia
hubenlur in 1. 2. 5. 4. 5". (qui in tnaigine habet: I:,ictc:ius e cod. rev. cajiilnli Mediol. q>ii licic linein facit
Arnulphi historia?. Sjqueniia e.\.Arcbinia?o codice mss. petila.) B 2'. (ex eodem cod. Atcltinieo)." s" ittt 2.
v.bi adjiingiittr : Quaitus descriLit, qaod tcilius ordo reliquil. In 1. Itbti omnino non disliwjmtuiur; in 5. 4.
5*. hac ad leriium ad/tuc librum peiliuenl. B 2". cx hoc el sequentiquarluin librum fecil. "4,a. li. 3. **?
regio hro in c.) 1.
KOTiE.
(>'ii) Ubi posiea Alexandria tcaificala est; cf. 13, scripta Sal. Jul. 1075; cf. n, 50 Atlo::eni juEle
Land. ni. 18, et catal. archiejiiscopoi am. tlecliim esse dicil cp. m, 8.
(H3) Cf. Boniz. p. 810. (Uil) Per Rapeiiim V. Boniz. p. 8i-a.
(iiS) Que>u Gregorius YII eomiiieinoiat in ep. i,
525 - ARNULFI MEDIOLANENSISCLERICI. 524
tes, hcet pra?ce|)tio regia mullis dicaltir inipetrata A veneril iiicognilum. Ac sic ssopostposila sabbali il-
muneribus (148). Conslal .lamen regcm pestea lius autcnlici a palribus tradita prxrogativa, sexta
poeniiiiisse, atque intervcnlorem peniltis odisse in albis feria (Apr. 25) suumfecilcelebrarihaplisma,'
Icgatum. Exinde Gotefrcdus aliqua ecclesia?studet quum scriptura prohibcat transgrcdiendos quos po-
occnpare castella, tini eorum prasidens, quod 110- siieriinl palres lerminos (Prov. xxn, 28). Unde con-
liiinaliir Brebia (149). Qui cum jiaulo anle Leucuni ligiliupaschale gauditim suum nesciret lavacrum,
(150) invaderel, irrueniibus ab urbe militibus vio- ac inulio post lempore plures caieeumini baplismi
lenter edicitur, aniisso niarcbione illo slreiuiissimo careicni gri.lin. Quocrrorc phirima involvitnr po-
niilile, quem loci incola? rnpe pra?cipilantcs ab alta, puli niullitudo, parlim simplici uculo, parlim scdu-
crudeliter triicidant (an. 1073, Apr. 21). Dum ba?c cta prctio, partim hupunilale qua? pairaveral sce-
laliler agcrcntur, defungilur apostolieus. lerum. Ab ipso cnim exordio qiiicumque sceles.us
4. Cui parvo dierum inlervallo (Apr. 22) sticccdil illins adlioerebnl consoitio , carus et insons hahe-
llildepriindus, niutalo noniine diclus Gregorius, in balur ab illo. Quamobrem Patarinorum in tanluni
quo revixit Atlonis illico spirilus, adeo ut Romam excrcvil numerus alque virtus in pagis et opidis a«;
pergens illius scse subdercl conlubernio. Ijise autem " quibusdam duce ipso in urbibus, ut snerum omniiirv
ctim priori radicitus inha?rcret proposito, indicla * videretur deininari concivium sel (454).
Ruma? generalitcr synodo (an. 1074, Marl), cum . 7. Praucrea cxsar Ileimicus adolcsccns jam fa-
suis clamavit' 41 sacratoribus Golefredum (131). ctus, iil vidil sua? florem polentia? lioc modp paula-
Ciirii(_uead libilurii consuevisset multa disponere, tim arescere, iniip cuni suis cpnscilio, studet Iiujiis
corani omni coeiu pr.Tsenlem laudavit Altone.n ac Romani pra?sidis sls eSisiare cenaiibus. Dorriiia-
absquc nutu regio, absenle quoque Ambrosiano halnr tunc leiiporis Apulia? princeps inagnus Bo-
clero ac populo. Untle inlcr ipsum el ca?sarein vide- bertus iUe Normaiiiius. Inler liunc et regein dum
lur ortum hac lile**' maneiUe dissiditim, non illius superhac re discurrerent nuncii, pra?faius papa ha-
qiiidem dampnatione, sed nova Iinjus et absque dalo b t.i Roma? synodp (an. 1075. Feb.) paiam interdicit
regis coitcepta elcctione. regijiis deinde liabere aliquod in dandis episrop.il!-
5. Prajtcrea dum Goiefredus Brcbia?solius immo- bus, enincsqiic laicas ab iiivesliliiiis ecclcsiarnm
rarelur prasidio, Allp prppria neglecta demn ac stnnmnvet personas. Insuper facto analhcmale cui.-
palria Rema? degebat (152) .lanlnmmodo, assiduis clos rcgis clamat consciliarios, id ips;im regi coni-
papa? mancipalus nbscquiis. Cui Arlembaldus apud minalus, nisi in proximo buic obedial consliliUo.
Medielanum tetis favebai viribus, die necluque la- His diebus quam liignbre escidiiim civitas^sit passa
f
P
hprans, datis eliam acproniissis muncribus. Insuper Mediolaimm, mcerens dicn, dicens ingemiscn, factns
omne Golefrcdi collegium flamniis ac ferio jierse- micliimelipsi gravis, adeo ut recedat ab animo
(jucbatur inlerdum, nichil inlcmptaluin juxta posse sensus.
relinqueiis; prajserlim cum nec rcgia; potestati, nec 8. Anne humanifaiis dominieas 1075, indic.llone
suorum parium alioriimque mullorum cederot ullo 13 (Mait. 30), transactis qualuor a memoralo su-
moJo volunlali, Roinana tantum frclus alt|ue con- peritis incendio annis, propinqnante sanclissimo
tentus fiducia (153); ad hoc elum prorumpeiis ut pasca? festo, secunda videlicet ch.lomadis aulentica?
Ambrosianse cpnsecraticnis cpiscnjsos hlasfemaret, fcria, miseranda ilcrum civilas divinain pcrsens t
asserens apostplice excemmunicatps, quurum onine iracnndiam, experla quam si horrendiim incideic in
reprcbabat ellicium. Undc fuil, quod saHclPjienie- maniis Dei viveniis. Celebratis iiaquc niissiriiui,
coslcsSl9sabbalo fieri prohibuit in nrbe baptisma. solempniis, urgente *" jam sole, in urbis apparuil
C. Postea vero crisma sacrum, qued unus illorum medio densa? fumus caliginis, flanlc ventoruni vio-
dominica?ccena?misterio rrietropolitana? direxit cc- Jentia niiriia per aerem volitans, quem sequebaiur.
clesia?, sicut mos est deficienle jiontifice, profiisum vaporflammivoinus, inler coeluni et terram univcrsa
hunii coram omni populo calcibus proculcavil, suum D I coiisuineiis. Siqnidem pluncs vclut fuliiiinescl faces
produccns in medium, a qtto confccHim vel unde ab illo maxiino et inexlingubili erumpenles ignco
VARI^; LECTIONES.
,lT ila (i. e. damnavil, v. cap. 7.) I. dainnavil2. 3. cttm suis secreiaribus anat!temaliza\il. Cnnique B
2*. c. s. sacraloribus G. a. Ctnnque. Puric. p. 290. qui abhinc cod. 4. ttsus est. v,8litie 1. ,w paschalis
corr.Leibn. ,t 0 si 1. s" convivium 1. "s ita i. 4. priesiilis 5.- "3 vei'i.eiilc 3». sbh fuliiiina 5a. 4.
fulininea? Mur.
- NOT/E.
(148) Bonizo p. 810. talur : TH confidens in Domino el in mattt lua lio-
(H9) Brelibia, in com. Anger;»?. mana ecciesia virililcr age. Cf. cp. 27, 28.
(150) Lecco, JUAlacuui Lanuin. (154) Fidem faciiiiil verlia in Grcgorii ep. i„77,
(151) ldco Greg. 7 Dcc. 1074 scrihit Heinrico ad Beairicem el Mallli. dirccta 15 Apr. 1074 : Guar-
regi, decrelutn bis synodaii judtcio firinatum esst; nerto Argenlin. ep.... lulttm usque ad d. lirlembalduin
episl. n, 50. Mediolanensem dticalum pr.vbealis, scienies eiiin j.cr
Bonizo pag. 810.
(152) Exslanl epislotam nostram esse comiubnt/uiii, ul tiulltileiius
(153) Greg. VII epislol:« ad cnm i, 25, siijier liac re conlra vos aul veslros aliquid moliatnr
2'J, dttia?7 Sepl. ct 9 Ocl. 1073. Ibi ila etim adhoi- adversi.
523 GESTA ARGHIEPISC. MEDIOLAN.—LTB. .VI... ; 526
gleho, lolani siibilo inicueruiit per urbehi, iil qttod ii. rem (458), ac dbiio regis accepturos sese..paslorein..
civilatis iesiduum jairi-dicluhlillud eyaseral iiiceri- Cumqite ingfederehlur comihuiiitef urbeiri, Afleftir
diuiii, totuiri pa?ne flammisadiirereiur pra?senlibus. baldus 1ul semper cprisprtis 'inipacici.is, astanlibus
solo tenus ccifquassatuni. Nec':lamen exlolo ill.s sibi cohcipriahafur mure sue. Ut verb cohibefe ftiio-
ardor iste pepercit a?dibuSiqua?prius incensa?mul- reiri'riltra' ,'noh valull,'' faclp cuni suis inipelu et
Tis jam fueranl reparafa? siidofihus. Quid eriim dici ciaihpre, festirianter arripit aTiiia, vexillum: quod
yalei ulterius, quam quod ignis hic irislar fuil per saiicti Petfi dicebal dextra gerens.-Econtfa ^69civcs
oiiinia Suprafaxali altefius? ; lloc lanlen crudeTtbr. dum parte surgurii ah bmiii, aririatiis prprupit.in .
quod niulto plufes ae majores "combuSsit ecclesias; liiediuhi. Qtievhin 'ripiriento /ac_;-p.fim'a'.frehte' helli
illam scilicel a?slivariiac mirabiieih saiicla? viigiiiis lanla advefsariorulii oppfessil incursio, ut iiiliil nie-
Tegla?, beati quoque Nazarii,riecnonpfptoniartyris morabile pdsset ah illofiefL...UbiL.yerocii-cumveiiiiis
Stephahi: (4-55J,ceterasque plufes, quaruih parieliria? iesl rihdique,Vllico crebris configifuf iclibus,; dicto-
.arinis apparebimi ul feor plus "ihiile. Intef quas alia- qne cilius-mofiens corruit V cbiiiitalu ejus exigiio
rum maier sancta? Dei geriitrieis hyemalis basilica, "; ciicumquaque aispprsh (459).; Gujus .cadaver exa-
o dolor itefuihque cqlor S6S'..exuri peririiiTitur col- ' hime prbstrafum brimi disccrptls picrsus .exiiituf
japsis furidiltis pariellbus. Cujus sacrosahciuin altnre B induniciilisV nudatuhique".'fustiblisuiid:quc tundilui'
iion apparetquantum fueritaut quale.Tamina? vefo alqiie petris,".'u.iqtii vivens muTlis lerroii fueiat, :
aiifea? Iiquefacla? suiil niniio pra? caumate. Sel mille liuiltcriuri subjaceretTusibus mbrieris. El c.unigesla-
talenti aiiriTihrorurri.256 flampho nequeuiil- cciripa- returTiuinandiis: imllailliiin exeqtiiitiiiiii esl pid-
rari. Hanc qiiidem peccata nostra merenlur a?ruiri- secula devolio. Post ha?cLiuiprandus ille jarii dicius
piiani.qiipniam sancti Spiritus piTendimusiii nostio presbytef duni fugerel iiiyeiilus,-' auribiis 'ifuricatur
felle coluriibam; coritra divinuiri hamque niandatuiri et naso, ii't quralienifm prasunipsit qiiiciiirii, qupd
sanctum esl canibus In noslrq tempore dalunv el hahere videbalur aiiiiiterei (160). Appafeiigiiur." 0 .
spiritalis riiafgarlla pbfcorum iaeetpedibus iridecen- liquidp vefa fore diceiiiis asseriio : Difficileest ut
ter attrila. Reliquorurii fton est numefus delictornmi bono peraganlur/exilit, qudimalo suiit inclioatq pritt-
9. Tgiltir ihTer tet angustias;;tantosque delpres cipib; Eitdcni iiofa posl hoc insigne iropheuni cives
Ciiriitota forel in urhe luctus omnis erdiriis et.s" omnes tritimplialcs persbnani hyinncs Dcoacpatrqno
setatis Ulriusque sex'us,;solius Arlembaldiinlrepidus siio Ainbrosio, ariiiati adeuiiles ipsius ecclesiain.Iii
perseveraliat et infl 'xlbilis aiiimus. Slquidem iri- craslinuiii siniul ctim clerd Taici in leiaiilis et lau-
s.tarilibus paschalibus _albis («n.T075, Apr. i), ha^ dihris ad sancium denuo proeedenles Anihfosium,
plisini satagebat sicutpra?lerito fecerat arino, igiioto .reatus pra?tefiips.ccnfff(Utur aiiefuirnni; absolulioue
clirisniale inclioare mysterium. Cunique cafdWles vero a sacerdotibus qni pra?sto adcraiit celebrata,
ecclesia?, quorum infereral sacrare foritesV nolieril revefsus esl inpace pppulus uiiiversus ad 'p'rppriaV
contra solitum agere, adslalillico Liulpfandus qui- : 41. Hic jam apparel scismaiis liujuscc tenninus,
dam preshyter nuncupatus (156), a pfpgeriiloribiis - dccein ncvenique per.aiuios serijper ab ipsa' radico
'ecclesia?vernula, qui j'ussu ac virtule illius ordina- puhiiande prpfensi. Unde Paiaririuiri prpcossjt pfinio
riprum usurpavit pfficium, venientes incensulie jia- voeabuliim, noiiqnidem industrja, set casu prqla-
ptizans. Et ha?c quldem violenlia recerili, juncfa 4?!- luoi. Gujus idipma npniinis, duin in qupdam etymo-
vjtatis incerisa? niemoria?,'. quaniplurihios offendil lpgiafum temp huper plura reyolverem, il.a script.im
graviler cives S5S,pra?cipue niiiites, pra? oeulis Tia- reperio : Pathos Grace Laline dicitur 'perlurbalio.
bentes quod quidani RonianusiT57) ail tyronihus : Uride juxta rheoe parvitatis iiigeniolum statini con-
Servi eiripti ceredura ferre non pOssunidbmiiiorum jifio', quod Patarini possuut pertiifbaiores rile;
imperia, nedum vos, Qiiirites. ':::;;. nuncupari; qned plane rerum prcbat ellectus. Ve-
40. Unde factum.est, utsiinul diebus aliquot ex-. rumlamen siquaiidp qtiis pfpbaiidri fuerit iiiief-
tfa urbem exeuhtes suam sibi jnrarent magna ple- j) pfeiatiis senieniia, cohcedo equidein Tota nieniis
bisoum pafle juslitiam el sancti Ambrosii horio-' tranquilla?coiivenientia,tluinrriodo riorneh covicof*
' - VARI^^LECTIONES. ";: ""'
°-™dceslBA*.at.non'Puricelio. <"ssTibiiirum Mttr. s"atque3. S5Scivds L "°Iia 1. Puric. \ 52£:
Etcoiitra 5. g. contra:B2*. 260ergo5.- i .', -_ ;'>':: -"': ''''/:''
:<,-;<: -.:=:• NOTTE.' "-',;v. :.' ""./:."';
(455)Tbi iti liirtine hpvse basilica? versus iiiscripti AnrioDomiriicceIncarngiighis 1075, indiciio ii XIII.
sunt, aPuriCelle in librc de sanctis iuarlyribus p. m,Kal. Aprilis, feria secunda Iiicendii eliarii Buiiizi
.508 servali V . . . " inemiiiil p. 813.
; Flqmmarorax prisci consumpsit culmiria lempli, (156) Ecclesia? SanctiPauli in Compilp; -PJuri«»a"
Quod speciefortna: ««/.'£cedebat in drbe. .- -" de.eo iiivenies in Histefia Laiidujfl de S. Paulp,
Tempori/iixs muftis fueral decusislius urbis. nepotis ejus. - .•,- .,"•:"
- bmne rrianiifactumrecipilpositempora casum. (157) C. Jltlemmiusap.Sallust. Jug..'31. , .
Corruii omnino, collapsum surgit ab imo, (158) Dicentes se integritatem B. Ambrosii nclle
Sed primi cullumhequit wquiparare secundiim. jurare. Bonizo, p. 813. ;
_ Plebs speclando timepeccalutricausa ruinai :'- (159) Interfectum pef Arnaldurri de Rande dicit ;'
Te-prius eed.fices, lutic maieriqle reformes..') Larid. de S. Paulo c. U. Cf.Bei-ihohluiria 1077.
Sis templumDomini, plucet illifabrica templi. (160) Y. Land. de S. P., c. i, 6,15, 44.
S27 ARNULFl MEDlOLAKEXSiSCLERICI S2S
det operi, ppus vero respendeat iiomini. Quoniam A . cxtiterinl, scandalizabitur "•' populus. Yw aulem
a primo liujns sono vocabuli error populorum ini- ilii, per quem scandalum venit (Maltit. xviu, 7). Cer-
petusqiie bcllorum, turbo quoqtic venlorurn ac ve- tisshne enini v:e erit iJlis, va? oinni crudelius, si
heiiieiuitis snlilp lurhavil mundum frequentia cem- eoruni culpa plebs in cleruiii zclans insurget u:te-
busiionum. Qupd mullarum calamitalum experi- rius.
Kicnip, pmniumque malerum prcbalur omnimodis 15. Ka?c taiia persequendo paulaliin velut quas-
iiicreniento. dam per limulas, alitcr quam usqr.c moiJ.o\iderini,
12. PriBierea qnoqno modo se habeat elhimologin a longc prospicio; cumqtie jnveicriiis prxsenii;',
vocabuli, qua?cuni(jue tameji sunl a nobis re super scriptis sciibenda confero, rubore perfustis fldeliter
hac in prateriiis rccitata, nemo sana? mentis arbi- eriibesco, ncc barharisnsos in verbis egisse, sel
trelur, inipugtiando vciitalem aut repugnando ju- aliorum qua?liljei dicia vel facta lemere judicasse
stiiia? fore prolata, cum neulrum liceat. Si qua !" confjndor, cum soli Dco cordiuni i'eveleniur occulta,
enim suiit aliorum bene dicta vel acla, non impro- Beatus tamen trepidanli inicbi Patilus occurrit, qni
hain-.is, nec ullo modo disseniimus ab illis omnibus, prinio blasphenius ac perseeulor fideliuni.-plus ce-
qui venales rcprobanl eonsecrationes, cl sacrorum teris posiea laboravit apostoiis, c;i'CUus ut videru.
iucoiitiiienliam ordinuni, ea tamen ratione uta Paulo *>Pelrus vere negavit ttt crcdcrel; Themas dubita\it
npn discrcpemus auctnre; ait enim : Omnia honeste ut ccrlior flerel; Yicloriinis qnnqtie Roinaniis reilior
ei secitndnm ordinem fiaitl (I Cor. xiv, 40). Cui eliam et a?latis provcela?, Sitiiplici..r.c est conversus au-
eonsonat lex illa Mosayca : Jusle quod juslum csl ctpre. Augustiiius autein pbiloscphus Anibrosio
prosequeris (Deul. \vi, 20). Quo.l nequit aliter om- dpctcre salvalur; plurcsque alics de nialo in bonuni,
iiino compleri, nisi sua singulis quibusque serventur de hono in mcliiis, nunc cito nunc sero iiovimus
jura ordinibus ac pcrsonis. Dispertita eriim sunl csse mutalos. Yiwcesl eiiini mutatio dexlerw Excelsi
clericorum et laicoruin, eorumque inier semetipsos (Psal. LXXVI,11). Spiritus Djinini ubi vult spinu
qflicia. Qiiemadmoduin in unocorppremulta qnidem (Joun. III, 8), el cui vuil miseretur, et quem vuil
sunt niembra, nen aulein eumdem aclum pnssidenl indural Altisshvus (ilom. w, 18). Qu.miam neque
omhia (Rom. xn, 4); qua? si inipediantur allcruiro, volenlis,nequccuiienlis, sedtnlserenlisestDei (Ib., 56'.
corruinpilur o.nne corpus. In sancla igitur ecclesia, Tibi igitur, Christe, deliclum meum cogniium feci,
hoc esl in Cliristi corpore, neccsse esl ut joslo pen- et iiijustilias meas non abscondi. Dixi : Eloquar
senlur oniiiia moderamine. Clerus alque pupulus suo adversum tne injustitias meas Domino et tu remisisii
quisque fungatur officio, pra?fixo sihi conteatus Ii- „ impietatem cordis mei (/W, xxxi, 5). D.; eetero
hiiie, dicente Doinino : Circumdcdi mare terminis, cogitationes, loculioncs, actiones t.osiras qua?s.imus,
et dixi: liur.usque" venies, et ullra non procedes (Job Doiiiinc, et aspirando praiveni et adjttvando prose-
xxwni, 10, 11). Corhumanum eslmare. Ipsi vero quere, ul cuncla nostra pperalip et a !e sempcr
episcopi suis plane vaccent negotiis, proudentcs incipiat, 4?l pcr te Gceptafinialur. Cui sil honor et
bona, non tanluin coram Deo, sed etiam coram omni- gleria nunc et scmper ct per omnia sa?culorm;i
bits hominibus (lloin. xu, 17), ne dicalur de illis : sa?cula.
Ruina populi sacerdoies mali. Qtiod si negligentes

INCIPIT LIBER OUINTCS".


4. Quoniara in prima fronle pra?sentis opusculi |Q 5. Erat lunc teniporis inler rogen et.Saxones lis
iiostri teriiporis gesta sum narrare pollicilns, absque acerrima valde, cujtis ralip non esl nostro discu-
mendacii nola silere non valeo, pra?sertitn cuin tiesida judilio. Yerumlaincn gens jila admodrm
seiaui lege cautum esse Mosayca : Si noluens pplli- fcrocissima in rebellipnem proiuin^il apcrtam s*'-L
eeri, absqtte peccalo eris (Deut. xxm, 2:1). Ut autem Ottene duce, adeo ut fdda coiigretsione partss
recto narralioiiis inceJaiu tramite, necessc esl res utriusque, plus quani viginli milia hpminum rele-
gestas prout sunt, ordinate dcscribere. ranfur eccisa. Arrisit lamen Heinrico victpria.
2. Pra?diclis igitur rebus non plane composiiis, 4. Pcst dies hos ad secessum ie;idens dux
seJ.iiivolutis utcumque, sa?pejam dicti Mcdiolanen- Gotefredus Gutefrcdi filitts, gladio confossusinieriit.
ses pro petendo episcopo ultra montes Ileinrico regi conjuge relicla Matilda, BonTacii ac Beatiicis a;i .
Iegationcm dirigunt, niandaiiles Arlembaldica?inler- niodum clarissima filia.
fectionis triuniphiim. Quo cpgnilp laUalus est rex 5. Interca legais Mediolanensium ex clero -.
iije supra iiioduin, quenicuniqtie vcllent se dalurum pcpulp re proefata regem adeuntibus, Teialdus q'.i-
.'p'scopiim promillens (iGI). dani ileJiolancnsis .ecclesia? subdiaconus cajieila
VARLE T.ECTIftXFS.
a(l qna? 3. k. s" scr.ndali/ahalnr i. SS3 ita 2 addens:
Qued autem promissuni est a le ohservabis cl
fjcies. Ai. b. i. W.kunc iibrum quartinh diciinl; 13 2'. cum prazcedenie conjungit.
KOT/E.
(181) Teste Bonbone rex eom. Lvcrardum cpr.si- ct Mcdiolanenses ut eiecfo episcopo regem adiront
lia: itiiii SU'JITI
misil, qui Roncalia?cuiiam congregavil in\ita\it.
52y bbblA AKUilliPLSG. MEDIOLAN.— LIB. IV. 530
tnilitabat iu regia /162). Cui rex niiilta volvens et A j. invenio. Jesus Chrislus duo sunt unius .persona?
rcvolvens conscilia, proprio tandem indulgens arbi- vocabufa, undc liquido comprobainr reges ac sacer-
trio, Anibrosianum tradidit jjrtesulatum, poslhabita dotes, chrislos scilicet Clnisli uniri uno dcbere con-
Gotcfrcdi illius adbucvivenlisinvestiiura eliinclione, sensii. Qnid crgo ? Nuinquid errat uterque? Absit.
Attonis quoque Roma? lunc!CV degenlis elcctione. Romana cerleiiumquam errasse pcrliibctiir Ecclesia,
Quid plura? Susccplus esl pra?sul ille a clere et ex quo divina voce dictuin cst Petro : Simon, ecce
populc, ulppte npvaruin rerum usualiter avide. Cui Salanas expclivilros, ttt cribiarel"* sicul triiicutn.
etiani suiTraganei ideni ipsi qtii Gctefredum cense- Ego aulem pro le rogavi, ut non deficiat fidcs lua
craverani, niaiium benedictionis imponunl (165). (Luc. xxii, 51). A Roinana ergo ccclesia quicumque
Re= quidem mira el cunclis retro teinperibus inau- disscntt, iioii esi revera ratholiciis, qiicinadme.lum
diia, ut urbjs unins-une electc antistite, sacralo beaius aii Ainbrosins (164). Ncnr.e ijisi Iis?e ista le-
altero, nno eodemque tenipore lerlius erumpal. geruiil cjjiscepi? et si legerunl s,° cur conlra Roma-
6"."Eral tunc temporis Roma? vir quidam nemine miin pra?stilein adunaii Placcntia?, de ore proprio
Cfiicius, qui prcpter injusle pessessas ecclesia? conjuraverunt? Cur posiea Papia? convcnientcs iiiju-
faculiates pajja?Gregcrip fuerat seiiiper infeslus. Ilic sttiin analhcma, imo invalidum sihi conclamavcrunt,
auiem pravp ususccnscilip, nncte ipsa nativilalis |i[5justa projylietiam (Is. v, 7), non jusliliam, sed cla-
Doininica?(gn. 1075, Dec. 24), ciim in basilica san- mores facientcs? unde justissime apostolico suiil
cla; Tlieotoeos patcr jlle sanctus, iiiatuiino juxla inucrone perfossi. Respoiiiieant, ul solcnl, rcgio se
nioreni peraclo, nocturna? uiissa? celebrarel officium, obcdisse uiaudalo. Sed quid dicit Scriptura ? Obcdire
cum gladiis et ftislibus el coniufaiione magiia oporlel Deo magis quam hominibus (Acl. v, 29).
suoruin, cnse nudo ad capiendum papam violenter ltem : lieddite quw Casuris sunl Cwsari, cl quw sunt
inupit ecclesiam, instar Juda? Dominuni nocte tra- DeiDco (Malih. xxn, 21). El alibi : Deum i.uncle" 1,
dcniis. Cumque per diversa qusesisset, inveuil juxla re^em lionorificate (I Pelr. n, 17). Nou crgo debetur
altare Domini saeerdolcm mysteriis salutaribus in- honor regi, iiisi pra?cedciiie juslo limore Dei.
tentuni. In quem violcnler iniieus dislraxit ac dila- 8. Eodem teniporc gcns Teutonuin illa barbaiica,
niavit qiianiplurimum, iuipositumque equo suam
ad pra?cipue duces Berlaldus, Rodtilfus, et 'WelfoS7a
•usqueperduxil turrim, elausum cuslodiens. Faclp ctim coiiiilibus et episcopis, eognita cxcoriimunica-
auicin- diluculp, cnm lairi delestabile displiecret
lione Rotuana, a regio prorsus se sublraxere con-
omuibus faciiitis, eoiisurgunl omnes in arina Romani
nec a sorlio, in nullo cominunicanfes. Insuper in multis
.giraiitos luirim, bellp desistunt denec agnuni accusanles euin criminibus infainia
dcnotabanf. In-
lupi lauciijuseripiunl, turre dirnpta etomni facul.a;e P C
direpia. Yeruinlamcn htunana? divina successit teriiuconsciliosanciissimiCIuniacensisabbalis (165),
uliio. Siquideiii anno illo morluus est Cenlius fau- Agnelis quoque rcgia?matris, nec non sapientissima?
ciiim ulcere suflbcatus. quemadniodum Judas pro- jam dicta? Itialilda?, siaiuiiur generale colloquium
diLor nexu laquei sirangulatus. iiiler ipsos regem el aposlolicum, pacis ae jnstitia?
7. Pcr idem tcmpus quorumdain suoruin borlatu causa. Ctimque exiret ab Urbe papa profccturus
coiitra papam rex ercxil scse SDSl adeo Alamaniam (an. 1077, Jan.), Matilda? fretus juva-
Gregorium,
ul iinllam sibi defferet S6G obedieiiiiain. Pia?sul vero niiiie, \enit Italiam. Cumqiie morarelur ibidem,
Roiuanus s3?penuinero paratus ignoscere, clcincnler multis ab ea cuiriulalur hpnpribus ac lieuiiiribtis.
tiniversa fraclabal, regiam diu proestolandn ac mul- Cui fesiinaiiter eccurrit llcinricus, decliuans" sta-
lis monitis invitando coiiversioncm. Cuinque nicliil tiiiuin in patria sua colloquium. Fuerat coniitissae
ouinino proflcerel, illtun cum suis fauloribus a sau- opidum Canossa nominc, inullis lr.cenibtis ac Ieci
cta?liiatris Eeelesi.e segreg.wil (an. I07G, Feb.) com- liiitura circumquaquc inunituni inexptignabile i-evera
iuuiiicando 2" luminibus, tenore lamen fulurjc di- prassiriium. TJbi pra?sidciite "3 apestplicc (an. 1077,
gnacqtie cpuversionis projiosito. 0 infclicia teinpoia, Jan. 25), lex nudis incedens pedibus, Iiumi prestra-
in quibiis nostiis exigeiifibus culpis contra se ipsam lus, post mulias
lacrymas promeruit veniam stio-
piigtiare sanc.ia videlur Ecclesia, quam Veritas sic rtiin juramenla !"' fulelium pacta confirnians, sub
ipsam laudando comniondal : Vita esl columba mea, conditione j"uslitia? facicnd;e. Sic Matilda? liian-na
amica mea (Can, vi, 8). Qna? si una est et aniica, piudenlia censpiidata sunt
pacis eerum fcedera in-
qiioinodo scindi acses iibimet debeat ininv-zari, non vitis episcopis ac in lite manentibus.
VARLE LECTTQNES.
s5i deesi 3. S6Sse 5. S5°ita
pro defcrret 1. SC 7 excenimunicando Puric.
p. 525. °'° q. scindica s i
q. scissa s. o^ P, 2*. et Pnric. I. I. p. 521 ex i. SC 9 cribaret 1. ""
legeret l. 2T1 timerc ' £7SWelfe l'
" pra?\ideute Mur. -"•
juramento Puric. p. 556.
NOTVE.
162) Ha?caliier narrat Bonizo p. 815, Tctaldum 1075, qua ne id fieret vctuit; Tcdal.fum ipso
cum legatis ad regem missuni esse afiii-inaus. Sed Dec.J ad synodum Romani vocaverat; v. ep. ui, 8, 9.'
Landullus IV, 1, eum pra?lio ad Uiistrodam inter- (Wi) Cf. deexcessu Satyrii, -17.
fuisse indicat. (165) HugoniSj.CL Ismh. an. 1077.
(165) Ncgiecia ep. Gregprii d. vi li. Ocl. [al.,
PATROL. CXLVtL '11
551 THEUDUKiCljS 1'ADER'BRIINNENSIS •CANOMCUS .•.'. 532
Sv Recessit2-8 a cemppsiiis, cum se seniiret Me- ^ valuil. Iiiterea pra?fafi dtices Teutcnici, comites et
djciaiienslum .populus Tedaldi pra?sulis socielale episcopi illis in partibus de sua iuter se ipsos con-
cuipSbileni, divina prqhiberite jege ceibmunicari cx- cordia ac slatu regrti, hovi quoque regis eleetione
ceinmunicato. Missis 2'6 domnp papa?jegatis splutip- cottidie tractaie non cessant, asserentes Heinricum
neni iniplorant. Cui Iegationi ipse egq interfui, de niultis ex causis diademale indigntim.
pfieferitis satisfaciens,infuturo castjgari promiliensl' 10. Ad uliimum vero convenientes Maguntia?
1 apa vero sapientf usus cpnsilip yenerahiles yires (Mart.), oiririiuriiconsensu Rodulfo diici regrii jufa
Lucensem (166) el Ostiensem (167)episcopps direxit comiriiltunt, Jurejurando cuncta corroboranles. Quo
Mediplanum, daturus veniam quibuscunique peseert- audito rex S7«veliementer in semefipsuui turhatur;
tibrisV Uhi verc Ingressi sunt urbcm, ia?lata est degebat enim Papia?, el congiegans omnes quos
eivitas universa. Qui tetp illp triduo conliuenlibus hahefe poteral Laiigobardos, Yerpiiam prpficiscitur,
ad eos civibus divina pra?dicanles eloquia, «unctos ibique S79valefaciens omnibus, feversus est pairiam,
absolventes S7T,benedicunl universos. Qubd Tedal- pro iuende regno usque ad niorlem piignatufus.
dusindigne salis acmoleste tulit, adeo ut sedifionem Papa vero diebus aliqtiot mofalus in ltalia, Homam
;
iti.pepulp bellumque c.pnarelur inferre; sed minime rediit, ingenti Romanoriiin suseeptus la?lilia2S0.
.: :''.;<': . YARLE LECTIONES:.
";"* reprsit i. repressit 5*. repressit; se B 2*. manentibus. Cuni auiem se s. fc.quod reciius
-esse,el verba r. a. c. seniehtim cujus pars periil apodosin esse arbitror. Puricetlus Mon. Ambr. p. iiii ha-c
iiadat excod. 4. Repressil(De sanctis p- 55(1, R. se) a. c. c. sentiret M. pepuliim r—missisd. p. 1.s. im-
plorasse. W. S7Cm, igitur Mur._ »" ahsolventibusj. absolviint Mur. S7Sr. Heinrictts 5. 279ubiquel.
5', S80hicin codd. 1.;(manu eadem, ciildmoconliituo), 2. (tesle Muralorio manti alia, recenliore)5. 4. 5*.
15 2*. sequuntur verba quaiinfra anle calal. archiep.dabitnus, tutmhic loco alietio posila sunl, nec ul videlur
ctb Amulfo scripla.
' " '-'
-"-': -'-.' -..'".. :NOT^E. . .
fl66) Anselmum;
. (167)Giraldum. Cf. Beriioldurii et Bertholdum an. 1077. V. Anselmi c. 5.

" AKKOD03IINI MLXXIX. ' -


,

'
: , PADERBRUNNENSIS CANONICUS

vNOTITIA; m THEODORICUM...'

"R. P. VEz,Dissertdlio isagogicd in partem i tomi II Tltesauri Anecdpi., i*3ig;iv.)

iEtatem eldigriitatem hujus aiicforis, qui bacterius omnibus incogniliis fitit, ostendit riobis sola perele-
f.anlis clgravis optisculi ab co editi inscripiio : Scriptum. Theodorici, Palerbrumiensis canonici,de Oratione
Dominica, qupd obmemoriam Immabi venerabilis episcopi, inslinciu reverendi saceidolis Reinboldi, per
<jratiam S. Spiritus edidit. Successit Immabus in episcopaluPaderhrunnensi Rtidolplio seti Rulbardp circa
artiiiim Dprtiini1052, pbiitque post instauratum ab incendio inonasterium Abdincldipsense anno 1077, si prp-
hus esf caiculus Gabr. Biicellini Gertnania? Sac. parte f, pag. 20,iihi "hoh iijijhaiimi, sed Imadum vocat;
Gum ilaqiie Tlieodpricus in ejus memoriamhcc scrip.tujn.edidcr.il, vcrcsiiiiile eslid circa annum 1079 coni-
posiluhi fuisse. Necplura de Theodpricc aliunde nosse licuil. Ipsum vero ej"us seripiuni co«va fere mariu
exafaium reperimus in codice inenibranep majpfis fornia? in bibliolheca Claustroneoburgensi, unde htijus
dignissinius pfa?fectUs_A.R. D. Eugenius Py.fc'kbauer id. erulum, neslrp Tliesatire inserendum dedit. Li-
hcllus hic quidem pefbrcvis est, sed, neslrp judicic, pluribus dehcc a.rgumenlo rec.enticrum voluniinibus
prseslal. Notatu digninra videntur qua?capile S el 6 de fide ac poenileniia Ciirisliana Iradit, ubi etiaiii ad-
versariis, si qttns npva quprtimdam sacra? Scripfura? lccprufri inierpreiaiip sibi excilatura esset, non ille-
pide resppndel, eosijtie cavere itibet,-!ie, de gratig Spiritus .sentenliam prwcipitent, Conftdoeniin, inquil,
eutndem Spiriium, qui diyisil aliis pro s.ua.vbtunlatc.etinihi qiioque,prout volitit, divisisse. Noriest omntbils
npbisidcmihtellecttis,sicutnoiioinnibus membris idein aclus, etcl.Quaj iis inculcanda siint, quibus omnia,
a recenlioribiis excogitala el iiivenia pra? veieribus sordenl, quasi divinus ille Spiriius, qui adpleseenteni :
EcClesiani dccuit, seiiescentem descruisset. Prudentuoi viroruhi esl nen quamvetusV sed auam verum
— ^ -''''
qupdpiain dictuni velscripium sit, qua?rere.Sed de his alibi
355 .;;'.. 1N ORATIONEMDOMiMCAM. 534;

;'#=.'' :V:€OM]MENTAaiO;v;/

Proditriujic primum iri lucemex cod. ms. inclytce canonice Clausiro-Neoburgensis ih Austria,
ord/Can. Reg. S'.Aug. opera adm. R. D. Eugenii. ' Pyrcklbauer, ejusdem\ loci' 'canoriici et
:bibliothecarii. ..,':. :; . . "/ ; : '
i^Ei,TheSaur.Anecd;:il,-ii,S7/i;:: '._''

Seriptum Theodorici,Paterbrunnensis canoiiici de dralione Eomimica, quod ob niemo-


riaiii immabi venerabilis episcopi, instinctu reverendi sacerdolis ReinboJdi, per gfatiam
S. Spifitus edidit. V '.-."' ///':
'
CAPUTLPRIMDM. ; jA revefeiiiia excellentifjri atlribuuntur.'©SMSeriimTaiii
De pelitione prima :.«Pgier ngster,.qui es iit ceelis.t . veri, et in omn.es divilis el omnipofentis, quaih falsi
Paireni fnisericordiae npstfum esse patrem cum, et egeni, et irijpplentis simulacfi ripnien est, Setl
fatienibus, lum auctprilatibTis, utrisqiie sancte ac Jieris cum dicituf, verus intelligituf. Doitiinus quo-
•reverentef suscipieridis, eyidentissinie qcmprpbatuf. que, tam Creatori quam cuidaih creafura? commurie,
Ail eniiri Yas eleetiehis, cpritemplatpr arcana? in cuni effertur, iiiteileclus nosler pro feverentia ad
CPBIP veritatis : Deo el Pairitwslro gloria in swcula Gfeatorem irabitur. Justus quoque et sdnctus cttm
swcutorum, Atneii. Eralibi-: Gralia vobis.el pax a ..idicilur,ipse intelligitur. Hinc psalmus ail :_Mirifica-
Deo Patre nosiro. Quis enim adee exhausti puderis, vil Domimis sanctum suum. Et alibi : Jusius auiem
quis adeo impudens irfisor vei'italis, quis adeo per- qiiid fech? Filius quoqne est comniune_sed cuffi pgr
linax asserlor falsilatis, qui nbii acquiescaf, si.rios'-' se dicitur, FiliiisPel .ntelligitur. tJiide ipse ait :: Si
filii sunius ejus, eum esse Patrem, nps aritem filips? vgs.Filius liberaverit. Hoc quoque lociilipnis nipdo
Scripiuiri est enim : Filii.Excelsi gmnes.El rursum :. criiri Aposlolus simpliciler effertuf, Paulus inlelligi-
Veniie,_filii, audite me_.IMpiineenim lia?cnehis eaf- lilf. IgTur cum Divihilatis esse sit ante onine esse*
nali Israel obteelis et ohsignatis usque ad revelalio- excellens oirine esse, condens pmne esse, guberiiaris
nem capiiis nostri Jesu ClirisiiVecdem velamine oh- }B pmne esse, prserpgatiprie assignatipiiis subliniilalem
vohili, suut aiiniintiala? Ergo ipse esi Paler, ipse Dei glprificannis, Peum iritcliigenles cufn dicjttjfj
queque ppssidet nps per cbaritaiertv suarii,fecii ex qui es.El hsee ratio iri hac re satissit prp brevitaie,
riihilp per pplenliarti suam, creavit nps in hpnis ppe- quariivis alia? qqoque possint accedere; Ipsius .enim
rlbus pef gratiam suam.Tjinc Apostolus ail : Ipsius, esjse-singulare est, ncn convcntu-pariium, junctum_
id est pei, factura sumiis, creali in Clirislo Jesu in sed quidquid in ec est Deus est, et Deus est inelTa-
operibiis bonis. Nunquidergp hon ipse est Pafef, qrii biliter.qiiidquid in ee est. In cfeatiiris yero npnse
pessidet, et fecit, el; cfeavit nes? :CIifistus qtipque sichabet. HoiTiihisenim esseritia, ex anima et cor-
Dei sapienfia, Dei Filius_ Dei conscius : Estgte,/m-'. p.pfejuncta, in easdeni ftirsus fesplvitiir, nec quid-:
qilit;.perjecli, sicul Pater veslercwlestis perfeclus esi. quid in hac esseiilia est henip qst, nec lipmp es»
IpSe erge jesus Christus perccriiantibus discipiilis qiiidqiiid in hac esseniia est. Non esl enim. bohip
suis decralipnis mpdp : Sic, inqu.il, orate : Bttter anima, nec anima honio; ideiiiin feliquis.: Hiijc
noster,i\ reliqua. IgifurThstfiiclibne Chfisli fundati, Boetins ai.t : Nulla r.es esl id.qupd; est, jd est, npi)
daronim virprum lestlmpnio a?dificatij hullam ra- Priinia esseeonvertibilitef qua? iq sua essentia;surit.:
pinani afbitrantes in praliPrienosti'a,'anihiaiiiur cla- Congrue vere in ipsius eratjpnis priniprdio esse euiii
riiare in Spiritu sancto : Pater noster: Paulus enVmG coiifiieniur, id quideih edoceiife Jesu, ne veluf insi-;
ail: In quojid est in Spiritu sanetp, clamamus :, piens diceremus ih corde nosiro : Non -est Deus/
Abba, Pateii Quis eriim.Omnipetentem tam fainiliari Hi.ncPaultis ail: Gredereenim.opqriel gccedentem a(i
iTomiriePalris appellare iri suo spirjtu pra?sumeret? Deutn, quia esl. .Esleiiim .primujn lidetfundameiituiri
Qtti es, id esl qui perfecte ei singulariter suhsislis. sita existcnlia; confessio. Fruslra enim de eo qtiid^
Dictum est Mpysi : Qui est, misit mg. Quis misit quani cfedereihus, nisi de suo esse cefti essemu?,
Moysen? Nonne Deus? Ergp <jrii<i esl Deus est, ei alibi: qiii condidit omnia, quein giorificaut pinnia. ;llnde
/Ego sum qui sum. Quis hosc lequitur, nisi Deus qui sub.um.ilur: •'...-. <;• ::,
esl? efgp Dettsest. Queil autem esse lam crealura? ; '.'":'"' v. vCAPUTii. ;/ :': "- _/_;/.
quam Crealeri securiduiii vocis formani ceirimunein De peliiidne secniida : « SgriciifiCetitrrionien tuum.t
specialiier Crealori assignatur, eo mpdp lpcntionis Jn cteiis sanciificeiur nomen trium,-..lrjest hb his
fitV quo riiulta ephihiuriia uni soli pafficipanti pfp q;iii in ccelis sunt gloriticeiur adcretiir pelentia tua
55S TIIEODORICUS PADERBRUXNENSISCANONICUS $30
Beatps spiritus angelorum, qiies diversis nOiriiriiliusA';" '. CAPCT"IV.
appellamus, -cerispecttii Dei credimus asstVlere, et De petitione quarla : t Fial volunlas lua sicul''-'' iricceio
eos gloriam Piviiiilaiis contemplanies el in eo sem- et in lerra. »
per exsullantes, eum laudare et iiicessaniei' saircti- Fial vplunlas tiia sicui iri cwlo el inierrd. Ac si
ficare. Ariimas quoque bealorumTioniinuin, riexibus dicamus : Propterea, senipiteriie Paler, regnuni
cprporis, absolutas, angeleruni ccnsnrlip iriieresse, tunm eptamus adveuire, ut el nos, qui in leffa.su-
ei laudem et gleriamCrealeris, Redeinptofis, Pfo- m.tis,taleseiriciamiir qni a liiavphiiitate -noii exce-
pitiateris, concelebrare.-Qua? ei.iiri iir cai-ccre cpr- . dannis, sicut iiec-illi excedurifqni sunt in ccelo, id
poree alligals?,- ad eum tameiT suspiraverurit, et esl, Christiis ipse Filius iuus, Dominus nosler, et qui'
ehuitum suum. utcunqtte "per. a?nigma videnles, in . cnm e.o surit omnes saiicti.- Et potcst .hujusTitlera^
clariialem ejus direxerunl, et pqleiiliain, el virlu- lnra? talis esse coniiniiaiio .:Adveniat regnum tuum,
'tem,"et graiiani ejus glorificaverunt : qtianlo magis subaudis, ul fial votunlas tua, et reliqua. Yefunila-
iiunc resolula?, et eo fruentes, et facie ad. faci;m, nien non incongrue nieiiibfum uimm pef se accipi-
-
conteiiiplantes, nometi stiiimcfedenluf magriiiicare'? lur. Fial volunias lua. Prius enini pplavimris sa?cu-
Igilur noslram devolioiiem Deum glorificandi osien- lumislud coiisummari, regnum Ecclesia? Deo Patri
dentes, o.ptamuS et -petiinus ut hi qui assistunl ei, ii a Filio fradi. Qua?cum fiurii, sanclis gloriae sempi-
qui eum ut est conleniplantur, qui ep feliciter per- lerna exaitaiio, et conlaniinalis criniiiialifer noSna?
fruunlur, cenlaudent eum el coiiglprificent. Ac si iiideficleiishumiliatio. Igiltjf Joanrics, tidelis aposto-
aperte dicamus : Quia rics, in bac "fragilitaieet cer- lus et eruditor, sciciis nohis adventiim iliiris regni
juplipne detenti, ie, Pater a?lerne, peffectelandare ofiuturum Tiisi in diebus carriis npslfa? in irobis vo-
iion possuirius, ab liis spiritibus laus tua perficialur., luiiias Deifieret, subjungitsiatim illud essepeieii-
quos libi adha?rere indissolubiliter voliiisfi, et quas diiin. Fil auterii in nobis vblunias Dei, ciini el sancii
aiiimas de hac ca?nolenta iiihabilalione puras et ad ei iminaculati suiiius in cpiispeetu ejus. Iiiiic Pauhis
serviendum tibi iiberas exemisli. Unde cuin niagne ait : Estenim voluntas DeVsanclificalid vestra, quas
desiderieper iies etiam hanc Iaudem perficiendi sub- Tum perfecla erii cum pef nTunda?cojgiUitibnisar-
- maturani cpntrarias pesies e spiritu iipslfp.proiiir-
jungimus::
-: CAPUT III.. baveriinus, et inquiiiaiiienta supetha? caiiiis per
' De terlia : « Adveniat tuum. J cbniiiieiiiiam ei ceniumaciaih '
peiitione regnum deiiiiiaverimus;' iliius
Adveniat regiiiim iuttm. Sancta Ecclesia fegnum sub pede fandem perfecla» castilafis prociiJcaveii-
Ciifisii est, cujiis ipse pfiiiceps erii, queusqueiiti- •mus. Hiripidem ait: Muridemusrios _'abomtii iriqiii-
riiiccs sucspartitii-pef gralia? electieneni,pailimper iQ namenlo carnis ac spirilu perficientessanclificalionem.
reprehatiPnem-pedibus suis subjecerit. Hlnc Paulns Ha?cjam in bis perfecta est,qiii per fidei armatiira.ni
ail : Oporlel illuni; id est Ciiristiim, regnare, dohec iiicursaiiti hosti se opposuere, et eo victo, itno ccn-
ponat omnessitos inimicos sub pedibus suis. Qua suh- culealo, ad palatia sunimi Regis sui ducis rediere,
-jectinne cpnsumniata, et a sajiieniissiinoTege regno ei cprqnas pra?miprijiii,. vifgam perpetua?Tjberlatis
sapientissime efdiriatp, tradetj illud Deo Patri.ih;' cum exsultatiene suscepere;' magnoTamen consilio
lenipOre novissimo,TttPaulus ait :.Deinde finis, cum Dispensatoris summa adhuc subtracta pra?mipruiii
tradiderit regnuiriDeo et Patri. In;qiio regno a Deo sine murmure et inipalieuiia emeritorum. Qui enim
Palre stiscepto hos ccniprehendenTus,iil nos niodo hinc ad coalos coniniigravefuniVpafieni heatiludinis
compreiieiisi sumtts; cognosceinus, ul modo eogiiiii perceperurit, Tn ca?tere nps exspectartles, ut simul
sumus, cujus modo perfeclionem rton liabemus. Hinc cnniiljus coiisuiiiinatis, el siinul exsuhanlibus, falis
Paulus ail i.Etsi quid aliler sdpitis, et Iwc quoque" IsctitiaBconcentus in doniP neterni Regis et spansi
mobisDeus reveldbii..Id est: si peffecte Deufn Cbri- efiatur, qualis decet inccriiprelieniibilem niaje-ta-
slumque suum non intelligilis, quidedil id quod te- lem, fainiliam pmni decere fulgentem, spcnsum in
iieiis, ipse in-reglio illo revelabil-'residua peffeefio- piiiiii castitate precedenteni," virginem ininiaciilalam
his. In licc qupqiie perseculienes hpiiiiiiiim nhn per- V iii amplexus ejris pccuiTeiileiri.HincPauitisaif : Hi
tiinescimus, fame.siti non arescimus, frigere nen non acceperunl reproinissionemmelius aliquid provi-
fpfpeseinius, nec erimus servituti carnis ebnoxii, denle Domino pro nobis, nesine nobis consummaren-
sed -inlaude DeiTiberi; nec antiquus hostis insulta- lur. Melius enim erit omhihns iiohis, cunl et pro
hit, cum Chrisius, ut Paulus ait, omnemprincipatum ; npstra et pro alioruiii beatiludine simuf invicem
el potestaiem -elVirltiteinevacuaverit. Cum ergo, ad- communiter exsultabiiiius.Igiiur cum dicimus:Fial
veiiieiite Dei Patfis regnoVde onini necessitate exi-j; volunlas lua sicut in cceloei iit leira, id pbsecramus
iiiamiii', Cl omhis gratia?perfectio nqhis conferalur, ; uti nes, qui adbuc in castris niilitia; fiileHsiinpeii-
ul et in fiobis qui, eorruplione carnis impedili, vo- mur, sancti el iirimaeulaii conserveniur, sicut illi
lunlaiti sua? per bmiiia suhservke non ppssumus, spirilus qui clarilati vultus ejtts assisiunt, proui Iia?c
sicut illi qupsjam.in arce cosli censlituit, ycluntas lerreria ccelesiibusceinparari valent. K.ihi.leniin hic
J5uifiat, quid pptuit petere, quid amplius desiderare censurrimaiipnis ccmpreliehditur, sed per arrbam
Jopertet quam hrijus regni adventuni? Prepter qupd : gratia? spiritualis hic pereepta? ad perfeclienem per-
subiiifertur.- -; . scquimur. iiinc.PauIus ait : Fratres. noii -arbilror
557. y ;IN ORATIONEMDOMENICAM. " V ' ' _. .' 338"
me adhuc Cjompehendisse:sequar atttem, siquomoclo A \ effeciisumus, slimiium, id est fiaem, suosianttxerelit
compreiiendam. Pnird ad :sanetilatis cpnsumhiatip- nuerimus: El rursutri : Mdificali super furidamenlnm,
nem fides, qyia?bonqruni omniiini est iniiium, summe • id est Tidem,: apostolorum. Sed cum TTdemChrisli
est necCssaria, per qiiani et palribus preecedentibiis,. prpfiteniur, et in baptisiiiafe peccatis crucifigihuir,
et frafrihuS praBseiitibus,et Tiliis:Siiccessuriseonfe- el in sepiiltiira? Dpiijiiiica?.sigiium ibi sepeliennir,
retuf jusliiia. Hincscfiptum est: Justus ex_fidev}vit, inde resiirgerites , hohiscum:.resuscitatis virtutihus-
iJ esi, justus est, Qiiaprcpier Dpininiis Jesus fideljs iri sliriilitiidinem. resurfeclionis. mqrtuprum cum
erudiiof, et eniniuni in saluleni noslrani pperatpr.. Clirisfn,, uiiiyersa? religionis Christiana?::de)jitores
quompdp eam peterenius edecuitdicens»: effecti SuiriusVSicrit eniiii carnalem Judseiim.cir-
.. : "; :CAPUTY: "/' ' euineisio iri carne legis, daia? per Moyseii,;dehil6reriT
"
De petilioriequinla ;: « .Paneiri riostruiriquolidianum conslittiil, quonio.lp spirituaiem .confitentenisaneti--
danobishodie:;-»-///- ficaiio in spiriiu debito g.ralise,-'"per-Chri.slunreyan-
Panetn noslrumquoiidianumdd riobisJiodie.Va.ms gelizala?,"fion;obligavit? Hiric Paplus ait :; Teslificpr-
eninij -id est. susteiilatio, qtiem hic petimus, fides omnihgminicircumcidentise quia debiioresl universw
iTitelligitur; Per hanc vere in sa?culi tetate prima legis facietidw. Sed cum pefsoivere pergi.niiis.pefse-
Abel justus," el Enoch Deo placens salvl facli sunl. B I cutor invadil, pppiiguat, frequenler yiiicifv.violenler
Koe- quoque caput selatis secunda?,:suaque dbriius, qua?vehiinus rapit, ut quac debuiriius iri liofrea Dp-
per fidem ha?fedes justitia? suirt. instituti; Eadeiri mini hosfri oiiporturip iempore npn perferanuis.
qubque patriarchas terlia a?late irisignes in promis- Quid igitur Pomiho nostro dicemus? Illud cSle.
sionis graliani subvexil. Quarla? asia.lis,Moysen, quod sequiluf:: : - - "
quinta?David prhicipes ipsa corpnavii. In sexta vero, . CAPUT YIV. :.
quamipse auctor oiiiniuiii iriiliavit. el prajsentia sui De pelitione sexla : « Et dimitle nobis debila noslraj
condecoravit, aposlpli el.eorum imilalofes per fidem sicut et nbs diinUtiniiisdebiloribus nostris: y
participes Cbrisli sunt effeeii. Alqne iri oinrii a?iai.e Dimille.nqbis dcbila noslra, qua?nonreddidimus,.
sa?culi,•'•'quoiquotjusli, per fidein jusii, qiiolquot sieut tibi proriiisimus. Dimitle nobis, Domine, quia
salvi, per fideni salvi:: Sine fide eninfinipossibileest, dqnaniiis nosirisdebiloribusAnXacinomine. Sedcum
quemquamplaCereBeo. Porrp scx,.discreticnes ista? hqslis fruclum nostrum depopqlatur, jugo sua? ini-
sa?culi;et septima inlermihata, vacans ori.ni opera- quiiaiis conatur iios qnerare, et,- ne ad Dominum
tione labofis, hebdoniada?per dies sex ad opus, septi- iiOslrrim pfo vehia imploranda feslinemus, cursum
mam ad fequiem destiualam, distinctionL siniiles nosirum iriipedife. Gujrisaslulia?ulsunl perniciosis--
sunl. Cum ergdpanis Is.te, id est Gdes, qua? est' sus-'.;';G.siaia., ilii suiit et varia?. Primum enini nos in pas-
lentatio et firhiamentum ad saluleni in oriini die, sioriesdesiderii.iradit,.deinde in patralionera scele-
id esl a?laiesaeculi praeedente, fuefit necessarius, ris usque succeiid.it; exin mentes nostras lenebris
jure euni quotidiarium appellautes, a Deb Paire ero- obvolyil; ut cum moriale flagitiumperpelremus, vel
gari hodie, id est hoc gratia? tempore iTagilanius;"ac parvnni, el npn pceriileriliadignuih a?siimenius, ve.
si. aperte dicamus : 0 Peiis Pateiyfidem nobis da iri eiiairi qtiidquam cpiiiinisisse igneremus.. Sunl enim
hqc gralia?:temporeexistenlibus, qtia Pafres noslfos qtii ayaritia? laquep iiilricaritur. yel qui ijlicite ampre
omnesrefecistiVquos ad "gloriam inam in Vctefiio deleclanliif, qui nec peccasse,nec se aregne^Dei ob
regno tuo pra?erdiiiasii. Si quis autem forte.ista Te- haec pairala fejiciendos arbilranfur. At- ifv P.aule
gerit,"et iri aliquo tractafore sacri: eloqiiii eadem Spiritus saiicius eral.;;ait enim': Putg quid Spirilum
aliter exppsiianieiniiierit.rion lahieri ista pra?jiidicei, Dei habeq.Ei iii ipsp Cbrisius Ipquebatiir : Non
de gratia Spirilus senlenliam- neii pra?cipilet. Cpn- enim, iriqiiit, audeo qtiidquam Igqui qnod perme noti
fide-enim eiimdem Spirilum, qui divisit aliis pro sua effeceritChr!slus..El alibi: A" experimeniuihquwrilis
vohintale,;ci riiilii quqque ptOtit voluil,:dh'isisse. ejus qui.in me loquiiur C/iris(M>.'Tgitur quid de;
Nonest -oihiiibus nobis ideni iniellcLtus, sicut rion. ayarp, el illicitqanipre.pellutp, el: his.siiiiilibus-,
onirtihusniembris idem aclus.'Hiiic Paulus ait: AUtts.D pra?sidenfes;healP;Paulp_per eum, tcstificenlur,>U-
sic, <alius auiem sic.. El quid riiirum Dei sapieiitiairi deamiis. Ait enim scribens ad Ephesios, ab.his qui.
niulias divitias iri veibis sacris recondidisse,.qui ia seducunt corda iimocenlium, ,et; qui se cpnimendant j
uno graiio mulla de se procreansii naltifam el vir- maia ppera Iaudande alierum, deceplcs -.-Nemo.vos-
tulem reposuil, etsi diversa grana ab uno prPgenita, seducalinaniJmfrverbis-:fornicgtor aut. avarusregnum
unam generis sui specienirepra?seniant?-^_uidmirurii : Dei iioii.possidebunl.Est vero forhicaliri quidquid.-iri
. si diversa? senlentia? sernionis Dominici in unsm hoc patratur,genere sine legilima ccnriubii conlra-
quasi. forniam veriialis concordanl?. El,: qui omne; cfinne. In quem laqueum diabeli cuni incidimus.
se.minarium fecundai henedictiCnesua Vcur senien:i: scilieei ui igriereirius npslri sceleiis patralierieiHv
verhi.sui.in unius- intellectus siringeret penufia?;", prccur.dubicTn extreinam. sensus traditi sumus re-
Nec incongrue ;ja«is riomine fides per siniililudinem..- prebalipnem.: Enumeralis' enim iiiullis flagitiis iri;
designatur. Sicut enim panis rohur esi;in cibis-cor- qnse geniiles develvebanuir, exaggeranles iiiiquila-.
poralibus, sic fides est initiuin el.fundamenliimin i teiii super iiiiquilatem, Paulus eum gravi ecnqiie-
spiriliialibus. HincPaulus ait : Participes Cliristii stione subinlulit : Qui cum Deum coqnovissenl.non-
'
59 BERTHOLDUSPRESBYTER CONSTANTIENSIS. "tm
cqgnoverunt; qui taiia agunt,digni sunl morle, illud A. pro peccato. Plerumque etiam pefsecutor peccaio-
a?stimans nialuiri pefiiiciosissiiiiuni, dum in ign.o- . rem inducit, ut verba Bei, quibus a male prohfbettir,
ranliam iiicidimus npslrorum peccaiorum. Qui enirn atidiie iielit, ut quasi iicenfius peccare pdssit. Qupd
in voragine vitiorum ignoranter absorptus jacet, Paulus valde lerribile eslendit, qui -ad Corinihios.-
quomodo ad poanilentiam suspirel? Quis enim de scribens ait: Si quisignorat, ignorabiiur.
ignofalp crimine pceniteat? Quod si Satanas subira- '-'. CAPUT-iYlL
iiere nen polueril agnitioneni ilagitii, pler.umque Dc
peiitionesepiima : '«-Et-iienos indticasin lenlaiio-
persuadet peccatori ut confessus peccatum. a?stimel, nem : sed libera nos a tnalo. Anien. i
dum pro reatu hoslias offert ppanilentia?,licenter W.Ergo cum tot, insidiis ah aniiquo hoste circuni-
posse in ejusdem flagitii volutari cohsueludiiie. Suiu veniaiiiur, in quibus si depfeliensi erimus, morfe
enim qui in amore illicitp et in genere simili delin- moriemur, necesse est adjulciium ducis et Salvafc-
quunt, et lanien ad cenfessienem et emendaticnem ris noslri Christi Jesu invocare. Igitur oramns di-
cenfugiunt. Sed dum per hosiias suas in culpa?piir- '.'•.ceiites,Et ne hos inducas, id esl permitlas induci,
gatipne Currunt, nen segnius eedem ccencvcluniarie in lcntalionem, sciiicet ut in hoc-quo teiilaiiiura
sese rursus inficiunt, falso putanles ul per hostlas diabolo, niente delectemur. Sed libera nos a malo, "nl
reatus ahluatur, cUm mens, ef volunias, et operatip B esl a peccali delectamento, tain noslri quam alieni.
iii eadem sprde pervelviliir. Hinc Paulus ajt : Vo- Amen. Ac si dicamiis : Per te, qui es verifas, quiu-
hinlarie eriim peccanlibusjani non relinquilur hosiia quid hic-peiimus, eificialur verilas.

CIRCAASN.DMDOMINIMLXXX.

--. CeNSTANTIENSlS: PRESBYTEl.: ;

' "
: BOTITIA BISTORJfM ET LI.tTERARIA;'- ':

(ApudD. PERTZ,Monumenta Germdniwhistorica, S.cript. lom.Y.pag. 261.)

Herinianni Augiensis disciprilus el amicus, Ber-( G twicensis hodie deperdili et Saiigallensis integr.iiin-
iholdus (1), Arionyino Melliceiisi (2) teste, Yitani Bertholdi lextiim exhibuit, sed inde ab anno 1054,
riiagislri et Clironicam scripsit, cujus nonnisi fra- quo Herimanni Chronicon desjnil, usque ad anmini
gmenia hpefibus Heriiharini et Bernoldi commista 1091 ex Bertholdo ei Bernoldo consarcinalum.:Cu~
:in libris; nonnullis.liodie exstant. Nam qui sa?culo jus rei omnis adhibito Bernpldi codice aulpgrapho
su medio coenqhiiMurerisis in usum codicem con- fpllitur (lubitatip,- et narraliq annl 10S5 in uno
•scripsit. in quo historiaih (3) ab orhe eondito uSque Bernoido integra atque justa, in reliqiiis oninibus
ad annum CITrisli1091 ex pperibus Beda?, Regirio- eadem fere ralione depravata, qua?cunque codicibiis
nis, Pauli.de gesiis episcoporum Metlehsiurii,genea- Goltwieensi,' Mureiisi el Sangallensi cum BernoIdP
logia S. Arnulfi,. Hisloria regum Ffancoruni (i), cpminunia sunt, e.a ad Bernpldum, qui eerum seip-
tum ex libfis Herimanni, Bertboldi el Bernoldi cpn- stmi aucterem prasdieat (5) etanne 1075 seribeiidi
cinnavit, non magis quam scriptor codicis olim Got- inilium feeil, referenda esse mcnstrat (6). Reliqua.
' '
HOTM. .
'
(!.) Nomen pfodldit cod. Miifensis=" an, 74;1etT0S4, Bertheldi, alque demni Bernpldi preshyteri sancii
V. infra riot. 3. Blasii. Isti veru percurrunl suis scriplis usque in
(2) In libro de SS, eeclesiaslicis, cap. 92. annum Dominiceeiiicarnatieuis M.YI. » Sed intelli-
(3) Adiih.7M ha?cscribil: «HueusqueBedavene- nu gendum esse t.videlur 1091.525.
Tabilis presbyter chronicam siiam in niajori de ' (4) v; SS. II, p. 5-245
an.1086.
lemporibus libro pfoduxit, coiilinertterii ab ihiiip: (5) BefiiPld.
mundi secunduin hebraicam veritatehi annosIV.: (6) His ita prop.psitis varias priprum scripio-
DC.LXXX.., set multa inlermista sunt de chronicis - . runi de Berlhuldp senlentias repeterc el refellere
cujusdam Reginnonis Bfemensis (lege Prumiensis) liaud amplius necessariuni yidebilur. Y. Usser-
abbalis, qui descripsit ab incarnatione Domini inci- manrii priEfalienes i. 1, II; Predroirii Gerni. Saciie,
piens ac pertingens usque ad -DiCCCC.YLAbbinc ; Doeen. ln Archiv. III, I, sqq.; Duinge et Mone, ibid.
autem quoe secunlurj sumpta sunt ex apicibus qua-;: III, 209 sqq.; Stenzei. Gcsch. d. Franli. Eaiser,2,
tuof aiictoruni, vldelicei'prainoniihaTiBrenionis ab- 10.0, 101.
balis, dPinniHcrinanrij Cphlracti, et discipuli e]us
541 -. -" -.-• --'NOlTTlA^HiST. JET:T.iTT.-'' '•:' ;';'''.:''..;.'-.-':':'' ...'"5i2«
cqdicnih pars, quS sermene (iiiTusoinyoluto el; sub- A iiJca? indc ab erlie ccriditp exhibuisse .videtuf, reli--
obsciire a hreviiate et perspicuilate BefhpTdi feee.- quiTextuffl IndeJab an. GbfiSti 1# .sistunt exChro--
dityT5erihoIdptfibuehda erat. Crijus:qriahium heri nicis: :Regihpifis:(I:i), HeririiariTii.prquf ih cqdicc
poterat restituenda? pefictiluih fiicturus, texiuhT ah 'SaUgalleiisi coiilinetiii',. BeTilfCldiet Bernclcli cpiri-
Ussermanne auxilip praecipiie ccdieis Murerisis pro- ppsifum. -Et ea qaidem paf le cuhi Gcttwicchsi-usque
-
ppsituhi,omnium quorunl cbpia hfihi Tacta est.sub- "atlTiiieiii ahhi 1079 cciisenlii.tum vefe fragmenfo;
sidiortim epesmendaVL Suiit auTerhTiffic: anrii: it'-80 pinissp,: ununi; Bemoldum', exscrihiti..
':!.) CodVqliniGotiyvicehsis, ab Ussefmanno lau- et-in: verbis ahni 1091; ;'sub commimione exetim-
datus qiiiderh,sed nenTnteger evqliitus, hodie Taiet; tnuhicalorum deperirent subsistit. Fo';ia. duo ulti-
nisieumderiiTuisse ophieris qui ma -sen.ien.iias ex Pauli Historia Langpljardpruhv
-.-!*.) iii bibliotbeea Palalina Yihdobehensi Calal. decefpias e^iiibentvMahu.saicrili xiy; iiaud paiica,
Sehwandlnerl l. II, p. 4S.1iiiscriptuS asservalur (7) passitu iii niargine adnelafa. el.cafmiha cempliirifc
el_ feferenle Chmelie ifosfre. sa?culo xyiu inetiiite lpcis v.acuis iivserfa sunf.Scriptura? specimeivsuh|i»
iri charla exafaius est. Orditur; a. 1053, liis vefbjs : cinius, ''./ :'-/.. ... ;...:/.
'
Imperalor ctim dgmno papqN.almtaieiri_DotniniW6r- &;Murerisi. pagina tameh::uria oniissa;descripius»
mdliw egit. et an. 1080 iir riiedia sehieritiaD«i jit- B:estr---;- '"/f/i":
dicio prwcipildlusesi, (iies'aU'riisauietri.propler queth 2'.) Ced. Engclbergeiisis, quem a?qtte an. .1857*
desinil.iEque accedexJlufensis excefpta^Berhpldi iriihqiTasieriosunimps iritcf AJpes«censTitlitoevclvi;,.
elBertholdi Cpmniisla exhibet, aiiriis 1068 elT076 iribfy sa?c. xu irt fcliq niaghoV sed cujus lectiqne^
paticis verbis. ditior, anno 1080 fragmerilum Ber- alTerre opera? pfetium nori fuer|t.. Desinit iisdem.
thpldi unus oiririiuhi servavit, et an. 1727 ah Harisi- verbis ac Murciisis. ;: - _ .
zid (8) laudafus, Usserriianno innptuiK Liber abhe* -. S;); :CoiL;oIim;-&arigallcnsis, a Joaniie • Sicliardoi;'
riiiue iinperifo quideru vel liegligeiite conscriptus, in ;collectioiie Chfoiiicbfum Basileensi. anv 1529*
•integer tamea in rem.riostram coiiveftendus efat; expressus, cujus a?quc ac feliquorurii. supfa pagi.
qua de re cunj ad Cliirieliuiu iiostfuiir scripsisscin, 74;hientionem Teci, jamaii, 1066; iii rnedia sen-
voti niel cciripos factus surtr,,ei praiterea; tenlia-ex Benipldo dcsiuripfa-ti/w duo- manus suds,
l3-.) codicerii biblioiheca? ejiisdeni iiiler hisloricos lacerantes (15) ^dcficit,: riiagnb cefte rei noslra?
prefanos n. 672 (receiis n- V540)sigiialum, qui Yitaih incomniptlp, cum in eo tcxlus passhn patilo amplior^
Herimanni enhtiiiet, cum ediliene Muralerii (9) iiide ei quein adipsumBcrllioIduniproxiiiieaccedere(16)
protiua sed valde lrieudosa cenferri obliiiui. Occufril .lacile iritelligas,: servatus. sit,. Yifa; lanien Tleri-
ihi in Chfoiiico Ottoriis Frisirigensis inter libfi vi G riTarihicxceplaVcujus liohriisi paueis verbis Then-
capita 15 et 16 inserla, et sa?culp xiu coiiscfipta tionem injiciu ....... ...//
esse legitur iii Chmelii •reeehsioiie/ codicuhi inss. Quihiis subsidiis adjulus_ in textu resiitueridq.ita-
hiiilioilieca? VijidoboneiJsls.(lO); :':': < prpgressus suni, iit annis 1054-1066 :et 1080 lectio-
2.) Cpd. nionasterii.Murensis in Helvetia, qiieni rieiii p.rir.cipue Sangallcnsem expfiiiierem, ex .Ber-
auuo 1857 in lot o func celeberrimo pra?sens eyolyj, ncldp derivata crirsivp charactere excudi curajeni,
«leinbranacetis In folipj sa?cuIoXI.Iiriedie a scripfcre iri VVtaaulemHeririiflriiiid ihpafle Opeiis;reli(jua
diligenli, quiqtie nonnisi paucis' errofiliiis comriiis- - annis «cilicct 1067,Tl079i lextum opeVcqdicis Mti-
sis:(il)et vocibus aiiquqt suo mpdpscriptis (12)er- rerisls emendafein; quod noiT sineTruciu effeclupv
raveiif, exaraius est (13). Gonslaiquateriiiqniljus -
leclqres facile ariimadverterit.
Tiginti, quprum tameri securidtis exeidit, addiip in Bertlioldus es ipsiusmeiverbis Alahiannus (17) et
fiiie duerniene; primus qualerriio inserta pagina . diceceseos ;,Cofi'sfaritiensis6incola :(18), agnpscitiif-;;
liibuias chroaologieas inde a Glirislo natp acl art. sclate Heriiiianrii fere a?qualis (19), ab ee Aiigia?-
iI75usqiic subjeclis liumeris aiiiinrum 1176-1218 edeclus, ppst pbiluni amici loctnii ejus (20) in de-
cxliibetsqcateniiofccciiiidusdeperdiiusinitiumcbro- ccndis scliclaslicis prnasse videlur, dectcr sciliccl
NOTJE.
(7) Archiv., II, p. i(jl. Coiitiniiatiniieiii Reginonis usque ad an. 939 exscri-
(d) In Germania Sacia, 1.1, p. 26i-266, excerpla Q piain, in vocibus Caprimontem obsidione reliuquit
ii::noriim 11)76-1079dedif. scrlba, el spalio no\eii) Iiiieuruni relicto aniium 910
(9) Anliq. l(ali.e, l. III, p. 955. ex Ilefiniaiino dat.
(!.)) T. i, pag. 550, 551. (15) Ita eiliiioprinceps an. 1529,ia posterioribus-
(II) Auditu erranle, e. g. cwlo loeo zelo. veiha ex Bei-noldo ad clauslra infertu aescendcrv.nl
t,i2) Liiicrnin c el p Ioco / et b noiniunquani in adiita legunlur.
vocibiisjusticia, vicium, precium, iniinicicia, mili- (16) c. g. anno 1056, teneiur hahel, ubi ccdd. 1
cii, blandiciosiis, nuncius, Wormaciensis, pigr'cia, el 2 lenebaiur leguril.
tum opiinere, eplencbrare usuipai; Sjmoniaeu;, et (17) Alitmannos an. 1075 nosiraies vocat.
Stmioiiiacusscribii. (18) An. 1069, -nosirw cathedrw, Constanliensis
(15). Compendia gv.o (— quouinin) cl qitcuque scilicet.
(= quaii<locunique)LVsermaiinnon bone cxplicuil. (tl 1) Dum an. 1088 in sencclute bona plenus dic-
(14) Ad an. 711 inscriptjp suprn desciipla habe- ru<!iobiisse dicilur a Bernoldo.
lur au. 906 : c Ilucusque clironica Rcginuiiis abba- (20) Scnicntia an. 10"/6 de parlibus Heinrici ct
tis, et sccunlur thrunicx Ucrmninii; ;in. 1054 : Rudolfi ciira-llltenmn apud Oppiniieinj.cl cis Rhenum
Tiucusiiuechroftlcalienumahrii, ahhincBercieltlusi J liuic rei conlicieridserion inservit; v. irifra.
"$& BERTilGLDI PRESBYTERI CONSTANTIENSIS' : m
egregius, et in saeris lii.teris (21) apprinie erudi- A , tisus esl.Tn rebus juris puhlici et caiicnici dijtidi-
lus (22). Historise scribenda? Gregofio YII pbnfi- caftdis scripia-parlis pontificia? adhibuit. Annis
fice (25) sed anno demuiri 1076:accessisse ;(2i) vide- 1076-1080 aliiis plarie a Bernoldp (31), easdeni res
trir, viris prsecipuis non iguotus (25), rerum quas aliter narrat (52), et in universiim seeuiidum ordi-
enarralbene gnarus el subsidiis.amplis iiislriicluS. nera tempcris prOcedil (55).;
Irt parte libri priore (26) usque ad ah. 1075 Cbro- Sermoneni Bertboldi non multum Iaudayerls. Ipse
Tiica Befribldi, aiinpT073 ccnippsita; el abinde pas- sententiam inlerdum' non absolvit, sed in media
sim cenlinuata (27), exseripta cjTendinius,et anric ha?ret (54); accusalivos absolulos.'(35) loco ablali-
1076 Befnei.dris relihqiiitur". Cumque Berlheldus a voruni, deponens vi passiva {56), larere-cam duplici
parte Gregef ii Yll et Rudelfl contra Heinricum IY accusalivo (57), el voees theutonixgre (58) lqco
slarel (28), acta publica a summo pontifice e.lcpnci- Theutonice sonarei<xelurnare(59) $TQreverti, quam-
liis ejus (29) emissa diligenler in usum suum con- vix (-40)pro cito usurpat.
vertit, taritamque eis fidem hahuit, ul sa?pissimercs Adnotationes ab Usserniarinp tevtui subjecias,
a Gregprio in epislolis ad Heinricum regem, ad ubicunque lecloribus. nostris ulilitatem aliquairi
Germaiips et episcopos Gerniania?llaliaive (50) rela- afferfe posse yidebantur, servavi.: haud paucasiii
fas, eisdem verhis in narratioiTe sua reciperel. Hein- B compendium redegi,. plurimas, iilpote in.voliimine
rici eiiam epistolas Gregorio scriplas legit, et docti- quo LanTbertum,.Bruiioiieiriel Bernpldum una exhi- -
nienlis. quoque qua? hedie nen amplius supersunl bemus fflinus necessarias,: fesecui.

-
:': :BElTflOtM: ANMLES^v : </
Hefimannns (M), qui etherosmagnus, etc. Yilam deinde expsditionem in Ttaliam parayit, et *•.dienF
hancJseit etogium dedimus in Prowmiis ad Hertnan- sanctse * Pascba? Mantua? egit; diemaulem Pente
num Contractum,Palrologiw iotn.CS.LlH, col. 25. cestes FJerentia? s, ibique coram eo a demnp pap^
. Conyeiitiis (42) ab iniperatore Mpgpnfia?factus esl, generali s3'nodp habila jhiulla correcta sunt (45).
in qup Gebehardus Aufealensis ': episcppus, electus: Imperator Adalbertum, capitali senleniia? adjudicsc
ab episccpis RonTamque niissus, ibique honorilice tum, per inlerventtim episcppprum dimisii. Eederiv
susceptus, insequ:enle2quadragesima in ccenaDpmiiii temppre 50 aut eo amplius armafi hiilites a Kdr-
154us papaprdinalus, Viclprissecuiidinpmenaccepi.t.. mannia latenler per mare transeuntes, Nordmannis
-: '':'.. . M.L.y...... .::.,..::. contraimperatorefiiauxiliiinipra?berecupieHles,aPi-
. Iroperator natalem Domini Goslare celebravit, ac seritibus'' civibuscapti, atque ad iniperatorem delati,:
"''.'VARI^; LECTIONES. ;: - ;
1 Eiesletensiiiin 3.. 2 sequenti 5. s
etpascba 1*. 2. 4 sancta? 5. ." florenciis 1. G:Eodem — delaii
desunl 1*. '2. 7:iia S.Picenlihus cdiTexeruntUrstisius'et Bsseimariri, sedvel de Pisanis serrno essCpossel.
' v
.'" ''",- '::'- : NOT^, '"' . '.":". '"'"'". ''. T;-'.
-(21) Elymolqgia?efiam indnlsil; an.T077, vocem C ( iribiiit, vefhis iipud Bernoldnrti ruiliqfibus; -an.
gravio a gravitate morum derivans. 1077, puuniEapud Strowi diverstimeveriiuni refefuhti;
(22) Bernoldi Cliron. an. 1088, et Necroi. Idus (55) Ari, 1078 exeunie, nexu reruni ductus. Eigil-
Martii. :' ',;. ''-- herii iii cathedfam Tfevirensem. elevaiioneni fe-
(25) An.'1077, scribit : Domnusapostoticus (Gre- ferl, qua? nohnisilriiense Januarii sequentis contigit.
geriiis) ul. eslnon riiinimtecompassionis,elc. ; 33, liu. 5, edit. TJssenn. •
(54) An. 1076;'p. 1078..
(24) Nam anne 1056 scribit : Ileinricus IV, filius (.55)An. 1077. et .
. Heinrici, regnat annos xx, /' : '_; .. (56) An. 1077, prwslolalos. ... ... -:
(25) Heiiiriciiiii IV Aiigia? an.107'1' vidcrit ilega- ,, (37)AnV1079.:„ "• :' .';.
tris qupque papa? et^pfiiicipes pafiis Riidoifi, Con- (38) An. 1079.: • ". -
staniiensemj-Aqtiileiensem e.laJios noverii..- •'. (59VIbid. :
(26) Sive libruni ab ari; -iOM.incepisse,.siye eam, ptljTbk)... ..," --
quoque Clironicam, qtiie ex Herimanno el Bernohlo (41) Iii niargiiie ccdicis menibraiiacei regii Bero-
excerpta supra,- png. 265, Sangallensis codicistitulo Iiiierisis inler riiss. Laliiia in folio ri. 507 signati, qtii
ornatur, a BertlipldO prerectam esse statuas, quqd' Hefimanni eoiitracti librum de indagationibiis'corclis
pro certo affirniari ncqiiit. . . et rebus occultis aslronomi3a manu sa?culi xui ex-
(27)-V. locos ininori liltera expressos. Benioldi arafum exbibel,. ha?c fabiilalegitur :._( De islp Her-
textum qualerii in autographo legiinus, coiisiiluil; manhp legituf iri histeria quia sil.filius regis [regls
impvel ad litteram reiinuit; e. g.;ah. 1075 Argen- codex] elfegine sciiicet Tfaiie; a^cujus matre pre-
toracum,el cuni constantef cum Beraoldo Si/moiiia- _^ gnante quesitum divinitus, utruin magis veilet hahere
cus scriberef, locp uno item cum Befiioldp Simpnia- iilium cdnlraelunj et turpissinium aiu insi|)icn_tcm-.el.
chsrecepii. ---. .- speciosum fornia pre: filiis;Tiominum; que: ferttir
: (28) Pcst deppsitipiiem Heiiirici suh yeeabulp resporidisse se nialle tufpem et sapienieni haherc
regts Riidolfuni intelligit:; Frideficiiin, ab Heinricp quam pulcherrimum et insipieniissiiiiiim. Nattts est
S.ievia?ducem ccrtstilutum, an. 1079, comilemvpcat. eniiriiste Herniannus secunduni sue.matris oplaiiiii!;
(29) e. g. conciliiini.Rcmaniiiri u,:an. 1075,107. scilicet gibosus aiite ef retfoei coiitractus, cl;ui(li"-.
(50) e. g. Mogiiniinum; Gonstantieiisem, Baben- Qui rogalu cujusdam suam ei in hoc opusculo con-
hergensem, Aquileiensem. , posiiionem asVrolabiiedocet; premittil aiiteni _).rffl-
(51) e. g. quae Bernoldus de Kadalao••fefeiTjapud niium suum, » : _______:'/..-_ ^
hffc
noslnim desurit. (42) Ha?cex.Bernoluo fluxisse videritur, cujiis
:
(52) e. g. an. 1076 csadem Godefridi diicis, cirjiis loeo textus postarintinit, 09i:m1079. est.
culpam Bernpldus coquo, Bcfiholclus tnilili citidain (43) Labb. Concil.. X, p. . _„. .;.
5io ANNALES. — AN. 1055-1037. 5i6
Imperatcr Ollonem Novariensem s cpiscopum Con- jS (\ Kodem " anno Sclnvi3S qui Liutiei dicuntur, fcr-
staniinopolim misil. Ubi pro Michahelc nuper de- minos Saxonum insectanles 36,quam pluriinos eortim
fuiicfo quandam feminam B, tolius regni meriarchiam principes cum Wilbelmo marchione pcremertint.
tenenlem invenit; qua? illum seqiienli aniie, suis Heinricus 3Timperalor domno aposlolico ad se *s
eliam lcgatis adjmictis, amicUiam pactumque ccn- tempore autuiTinali invilalo, cum in Saxonia in a9
firmanduin impcraicri iemisii. Botlifeldino conimoraretur, niorbo iiigravesceule in-
[XYII, (ii) ] Bealrix imperatcri ad dedilionem ve- firmatus 40 cl hona eonversione pcenitcnlia et con-
nieiis, causa rnarili sni, quanquam data fide, capiiva fessione purissima pra?munitus, omnibus debitoribus-
ducta 10lenetur, filiusque cjus pucr Bonefacius hac suis ex cdrdc dimisit; el lolum*quod non hcnc ncqui-
lausa venire veretur. Sel non mullis inlerposilis sivil, el his qui pr.esentes adernnl reddidil; qui au-
diebus, cum inipcrator ibidem moraretur, idem puer lcm non aderanl, his per itnperalriccm el filitim ul
moritur. redderclur liominatim solenissime disposujt; et sic
Gebehardus Ratisponensis episcopus, et YVelf " totam spem in Deo ponens, e ulinani feliciter! 3.
dux licentiam repalriandi ab imperatorc i2 impetra- Non. Oelobris obiit, anno a?talis sna? 59, regni \eio
verant, militesque eorum J3, eis i4 ul aiunl ignoran- 18, imperii aulem " 10 12.,indictione 10. Qui inde
tibus, contra imperatorem cenjuraverunt. Que i6 B i asportalus Nenieiumque '3 Iraiislaiiis, in crclesia
temppre Welf dux, suis et emni pppulp flehili-adme- sanela? Marise, quam ipse conslruxerat, adbuc in-
cum niorle pra?ventus, et I6 velp sancta? nlcnachia? perfecta, juxta palrem el iiialrem ** sepulttis esl 45
•vita?Deo revera seiniliando dedicalus, apudAltor- a domno papa. Filius autem ejus Heinricus qnar-
fense ccsnohium sepultus esl. Arnoldus " episcopus lus " scptimum a?taiis annum babens, pro eo regni
Keinetensis 18moritur i8. "
jtira suscipiens, a primoiibus malri imperatrici ad
MLYI. educandiim est commendatus. Fames 48multas pro-
ImperatordeIla]iaperBajcariamEOredicns,nalaIern vincias alilixit.
DeminiapiidcaslrumTuregunisiceIebravii,ibiqiieOt- Heinricns t9 quarlus, fiiius JJeinrici] regnavil an-
lcnis marcliionis filiam sequivocosuofilio desponsavit. nos 20, ab Augusto nonagesimus.
Gebehardus Raiisponensis episcopus 22, ah impe- JILVH.
l-atore de conjuralione contra se facta victus, pri- Hciiiricus rex natalem Domirti Balispona; eelebra-
iiium £3in caslro Ulfilingiiip (45), dein in Stofola (46) vit. Seplimo 60 Kalend. Maias iinmcnsilas nivis ct
per aliquod tcmpus sub 24custodia tenelur "". Goii- pruinas magn.im partem viiicaruni perdidii.
fiidus dux imperatofi ad dedilionem vcnit2C. Ronia? Si Yicinr II decessit; in cujus loctun Fri-
Conradus -7 ab imperalore Nemeli pro Arnolto' C dericus, frater Gotefridi ducis, dudutn bcati Leonis
cpiscopp substiiuitur. pap« arcbidiacnnns, lunc auleni tempnris mona.
ncrimannus Agrippina? urbis 28 archiepiscopus steiii sancti Benedicli abbas, l»ous papa oniinalus,
ohiil; prp qup «9Anno 30,Goslare prius 3i fXYIII C2J Siepbanus iiomis '2 est noininaius.
prarpositus, in archiprajsulaiuni successit. Impera- Otbo dtix Alcmannoruni obiii; cujus ducalum Rou-
for diem sanctum Pascha? 33,..... celebravit. dolfus " accepil.
YARLE LECTIONES.
6 neovariensem 1". ncolarienscm 2. s liic Uss. adiiotat : Non Zoe erat, nl babel Gotlwiccnsis,
jam
anno priore defuncla, sed cjus soror Tbeodora, quse anno sequcnic inortun Michaelem Siraiioiicum non
anlecessorem, sed successorem habuit. Sed in apographo codicis Goltwicensis Vindobonensi ejusmodi no-
tiliw vesligium nullum. i0 c. d. desunl 5. JI Weiffus' 5. bis 12ita i. V. 2. 2b. ilaiia 5. i3 illnruin 2.
14 eis 5. 1SEo 1' 2. 10 et — dedicalus dcsunt 5. " Arnorlus 5. Arnold 2. 18„ltleiensis 5. 10 et
Cbounradus ei siiecessit perperam.addttnl 1. 2. cx mox sequenlibiis -" p. b. dcsttnl 1*2. 21D. Turepi 1*.2.
ss e. ab i. desunl V. 2. s3 p. i. c. U. d. i. S. rfesMjif1*. 2. " in 1*. 2. B' tcnebalur V. 2. s6 G. d. i.
a. d. v. desunt 5. 27 C. — substiiuilur desunt V. 2. 2SColouieiisis 1*. 2. 2!l o. Cui 1*. 2. ro lianno
5. bis. 31goslarensis pra?positus successil 1.2. 32numerus in 1*. paulo infetins c lalcre confcssionis Hcin-
rici scribilitr S3 Scriptorcs quandoque locorum , nbi reges fesla ccicbrabaiit, ignari, spatium vacttum reli-
querunt.•"liic ex Lamberto Padelbrunna snpplenda cst. USS. :'hEodcin — percnierunt. llciuricus desunt
i*. 2. Scbifi 5. 3Can infeslanlcs? S7decsl 1*. 2. os se in gcrmnninm i> 1*. 2. °9 apud hotbfeldin
morarcttir 1*. (bolfeldin) 2. 40et bona usque 5. Non. Oclobris desunl 5. perpcram omissa, dum cciie dies
obiltts a Bcrlholdo adnolaliis esl. " deesl 5. 42 15. 5. 43nenietiin in l". 2. **p. riiatiemquc 5. w se-
pulttis, et filius ejtis 5. 4e quartus jam a patre rex factus (cx Bemoldd) tnnc seplcunis, a primoribus regni
inalri iiuperatiici ad e. c. curn malre coepit rcgnare (ex Jiernotdo) V. 2. 4T deesl i*. 48 F. m. p. a.
desttnt 5. 4SH. q. f. H. r. a. XX. ab A. n. dcsuni 5. ab A. n. desuni 2. l0 Seplimo — pcrdidil desttnt
i\ 2. S1IJorttm loco 1* et 2. quwdam ex Bernoldo Iranscripserunt : Ronuc Yiclor II (IJMU9 addil 1*.) de-
cessil. Pcst bunc Fridericus frater Gclifridi ducis dudtim bcal:e nieinnria? Leonis papa? arcbicapcllanus, cx
clcrico inonachus factus, postea aJibas in Monfe Cassino proinolus, Stepbanus IX, nomen adeplus, papa
155us pnefuii novem mensibus. *2 VIII. 5. '3 Rodolphus 1*.
NOT-'E.
(ii) Annus hie Heinrici regnantis die A-Junii in- (io) Wulflingcn iu Tliurgovia infra Yilodurum-
choiUur. Numerus in npographo Yindohonensi ad Uss.
sequenii anno rcferri videiur; in Murcnsi loco hic (i0) Duple\ hti.jus nominis arx in Hegovia in con-
indieato habeiur. finiis iiiPfitis Dueilii, Stpfclcn dicia. Uss,
"
5-17 BERTHOLDI PRESBYTERI GONSTANTIENSIS 54S
Slqc aimo lapides mirse magniltidiiiis^niixii grar.- A Glioiinradus Nemeterisis episccpus mpiituf,."', in
diisc', de ecelo eecideriirit, et s4 nonuulli hoininuni cujus Ipcuiii Einhardus Augusfensis ;69.prsepesiliis
"fulihihe pcrierunt. promoveiur 70.Mahlhilt 71sorpr regis (50) ebiit [Y].
MLYHIVs. .''.:.' Heinricus Pabliiius comes in anienliain versus,
[III.] Roma?Steplianus papa obiil. Romani aulem cum sub specie religienis quasi seculum derelin-
72
accepta pecunia quendam Jeliannem (47) eonira ca- quens , iu nicriasleriuni Epflirnacba se cenlulis-
inde suam oceidil,
' neiies clegeriiiit, qiii sirie eonsecra.ioiie per aliquot set., 3 abstraclus, conjtigem
'
dies sedens, a Gotefrido duee expellitur, atque Fle- ElV I.ioCaimo, siculin priori, moftalitas mul-
et plus
" reiitiiia?civilalis episccpus 15GUSpapa cpiisiiliilus, tos extinxit. Hj-ems satis dura et uivosa.
Nicclaus secundtis est voealus. soliio prolixa, frumenli vinique niaxinium allulit
; Eptieiri ss lemppre Heinricus Atigustensis episco- daiiinuni. .'. •' -_.""'; :.:
pus aptid iniperairieem sumriiuni consilii locum ha- Codices1*, 2. Codex"p..
buil; qnpd nonnullis fegi.i priilcipibr.s, e|us inso- In Ungafiaqtiidam Belo Andreas rex Pannonia-
leriliam non ferenlibus, miiltum displicuit.
' fratrerri su.uin'Andreahi fum , cum a fralre suo
.'. MLIX. regem jam grandaevum regrtum sibi circunqua-
'
fIV.] Hbc anne magria mnrialias hom.inuni elS 7'B regne expulit, et usque que vaslante- nmltas in-
pestls pecof um facta cst. Orto ss inter Mediolaneri- ad liiprtem perduxit. flic jurias perpessus fuissel,
sCs el Ticinenses belfo, niult.i ex ulraque p.arte ce- Artdreas a fralre nimis landcm febre pulsatus
ciderunt. Rpudulfus Aleinannoruni 00dux, Mabtliil- inj'jrialus,.l3ndem febre einnes thesDiiros suos in
diim 60, Heiiirici C1regis sororem, duxii uxorem, pulsalusoiiiiies tliesauros casiruniMedilhecha (51),
Fuldis Eberliardus abhas decessit, cui6a Sigefri- suos iri caslrum Mede- nec non et filiuin stnini
dus snceessit. . - lekka "''*,nee non et fi- Heinrico regi per Tied-
Andreas Pannonia?fex, cum prius pacem pactum- liiun siiuni Heinrico regi balduiij comiieih trans-
que per Tegatos cum Heinrieo rege cenfirmasset, per Tieipaldum comiiem hii^iit.
etiani sororerii ejus minereih Juditliaiii °3 filiq sup transmisit.
SalOinpiii64adliiie "puerosppnsaih pbtmuit. Frideri- MLXI75.
ricvs et fralrcs ejus de Glicheberga Beinrico regi [YI.] Magna faines nuiltos coiisumpsil7C. Gebe-
'
rebeliani,
' et pest ea iili ad dedilieneni veniunt. liardus (52) Ratispoiiensis episcopus -obiil,-: cui 77
- - MLX". Oilo successit.
*
'Hoiriricus Galliarum rcxpbiit, et filius ejtis Phi- Cbounradus, qui Carantanis 7Ssolo nomine tlu-
Jippus cs adli.iieiMier (T8j regruitn cum niaire: gu- C cis 7Bpfajfuil, nioriens Tociiriidedil 8° ; cujus diica-
hernandtim stiscepit. tiiin Berlitoldiis 81 comes B2'Snevigenaaccepit 83.
Liudpaldus 66 Mogontinus arebiepiscopus deccs- Roina?84Nicolao papa defunclo, Roinani corpnam
sit c' (49); cui Sigefridus Fuldensis abbas successit. et alia munera Heinrice regi Iransmiserunt, eum-
. . YARLE LECTIONES.
04et n, h. f. p. desunt V.%: M hiittierus deest 5. quw sequunlur iti 1*. et 2. omissa sunl, eortim-
que loco.qutvdam ex Bernotdo descripla habenlur : .R.onise p.ost SleplTanum quidani Benedicius conlra
canones privata qiioriimUain gralia electus, sine consecratione iiiensibiis sepVempra?fuii iccclesja?. Qui
a Goiifrido duce expulsus, alqtte Gerardus Florenti;Ti'episcopus;[Burgundiis nacioneiy/ossa swc Z/V.J,
.secniidus Nicolaus vocaliis, p;ipa 156us pra?fuit aiinis fere iribiis. Qui consliiuil, ut -qui tunc a syirioniacis
csseni promoti, ministerio..suq,permillcrentiif uii, Deinceps.auleni^ quicuirique ab eis 'ofdinarerilur, ni-
cliil tali proniotione lucravcntuf. Hiinc eiiani'piipam Pelriis: Daniiani, piic menioriscitOsliensis episcppus,
'ad corrigeiiiiamjiixta ciinoiiesclericofuiii iiicoiiiineiitiani provocavit S6Eoilem— displictiit desurit Vl 2.
87 ef p. p. desunt 1**,2. ss Seriitio iiiler M. et T. facta est, et ibi"plures bello cecidefiiiu V-, 2. V>\deest
i*;2. 1° inalil.hililamAiin. Enqetberg. 61 deeslV, 2. 62 el i*, 2. 63deesl5. . 64deesl5. 6S.deesio.
'6G luppoUus i\ Iupiililiis 2..- 67 oliii.i 1*, 2.: bS obiit 1%2. 60 A. p. desuitiZ. . 70 substituiluf i*, 2.
^71 Mnfliijdas5, Mnlitliilltixof (hicis Rotuiolli ohiit. !*, 2.' 72-ephiirnaclia 5. - 73El— extinxlt in i', 2. posi.
_M.nliihitdis obiium leg>.i;iiur.lijeins —•damniun desunt V, 2. 74mcdclelta l*,-medclekka 2. 7Snumerhs
deesl 1*.': 76occidit i*, 2.. 77et 0. ei s. 1", 2. 78 cnreiitaiiis. 1*, 2. is'deest i*. so niorituf i', 2.
81 berlliohliis 1*, 2. . 82 deesi 5.: ,83suscepiti*, 2. .'0* Jiwc in T*, 2. ad Berngldi.lexlutn expritiiuniur :
:ROIII3? Nicolao papa defuncto'6. Kal. Aug. Roniani regiHeiiirico coronn.inet alia munera miiientes, eiiin-
qite de summi pon.iificiseleclione interpellaverunt. Qui geiierali concilib Basilea?habito, imposiUi corona:
a Boiiianis transmissa, patricius Rtjniaiiorum est appellattis. Deinde coinnnini omnium consilio Reniaiio
.fuinque .legatiseljgeiuibus , Cliadalous.Parmehsis episcopus 7 Kal. Nov. papa mult.is .prarmiis qiiibiisdam
ut aiiinl daiis, syinoniace eligitur et IIouoriiH appellatttr, papaium liumquam possessurus ; sed 27a dic
jinte isiiiis pfoiiiotionem Lncensis episcopus noiiiiiio Aiislieluius.,.a Nortiiiaiuiis el quibusdaia RoiiiaiThj
papa i57us.ofdiiia.tiis et Alexaiider vocaltis, sedil annos 12. • - .
: :'" ' :
. ."::' W ,:", . : ; NOT^;. v -, . - - -.•
(il) Jontiiies Velilrensis episcopns sub nqmipe (50) Uxor Rtidplfiducis.' Uss.
Reiiedieii X, de quo B. Pctrus"Damiaiii, t. I'Opp., (51) Mel.kin Austria. . .
1. lii, epist. 4, el Leo Ostiens. l.T.i, c. 15, Uss. (52) Hic Conradi II imp. frater anno priore de^
(48) Pliilippns 1 ttinc oclo liiinoriini. Uss. cessit. Uss
(49) viii TT.T>.GC. teste •NecrolqgioEuldensi.
'
:3i9 . ; ;: ANNALES.-—AN. 1058-1066. ;' 550
que prq eligendo sumino ponlifice interpellavermu.._A siolico sibi usurpato. ad firiem yila? infeliciler per
' '
Qui ad se convnealis Oniiiibus Italia? episcopis, ge- durans.)
neralique conyentu Basileai habito, eadem imposila' MLXUl".
corona patritius Ronianofum appellatus est. Deinde Tempore veris, niedio mense Apfilis, per qua
cuin coiiiinuni ccnsilip oniniiim Parmeiiserii episco- luor dies hyeiris sa?va, ventosa et nivesa, aves et
pum, niultis ss pra?miis quibusdam, ut aiunl, datis, peccra frigore extinxit, .arborum *00 et yinearum
Symoniaee siimmuni Roinana? Ecclesia?elegit pon- niaxiiriaiii quoqrie parteni perdidit.
tificein. Tnteiim dum ha?Caguniur, Ansliclinus epi- Engilhardus" 101episcopus deMagdihurg obiit, ctti
scopus de Luca, quibusdam Romauis'Taveiiiibus, frater Coloniensis archiepiscopi YVerinliarius los
apostolicani sedeni.sibi usuipavif SG. successit. Ileinricus Auguslehsis episcopus obiit, cui
Burchardus 67et yyezil dc Zolorin eceidunltir. Imbrico 103Mogonliensis canpnicus successit 104.
Ecclesia NemeleiTsisdedicalttr. Eodem aniso qiisedam nnilier juxla Cbristantiam
MLXII. iiifanteni dtio capita nec uon elca?iera mehibra ad
ss
His lemporibus Agna imperatrix, depositis re- nsque clunes duplicia liabenlem peperit.
galihus vestimentis sacroveliimine circundala 8S, - .MLXIY..
sese'••"?Cliristo dedicayit, in pppklum Fiucluariam J3 | Heinricus rex iiaialein Doiiiini Colonia? celebra-
81 (55) se contiilit. 6. "Tdus Fehruafii
lerra?nietus, vil, diem Pascha? 10S'autem Le.odii 106. Synodus
Tulgura et tonitrua factasunl. Pestilentia etniof(a- Manttia?.
";
Jitas suhsecuta, muiies extinxit 5=. Heinricus rex MLXYi
apud Trajeclum, Frisia? urbem 9V diem Paschse Heiuricus rex natalem Doinini GoslarC lor,/lieni
cum nialre iniperatrice egit. autem Pascha? \Yormaiia? cel.ebrav.it. Domus im rc-
Hiis diebus Anno 96 Agijppinaj Cclonia? 90aiehi- galis Goslari conctemala esl}??'; quod el fitclkm est
episccpus, annitentibus quihusdam regni principi- in li 0 6. Iitil. Aprilis, indicliorie 5. Et ibidein ac-
hus, Helnricum regeni cum lancea el aliis imperii 97 cinclus esl gladio, anno regni sui 9 ul astaiis auteiu
insignibus a niatre impeiatriee yi arripuii, secuni- suoi ii, et dux Golifridus scritariiis ejus elige.batur.
que Colefiiaiiiadduxit *JS. Patavieitsis episcopus obiil, cui Altmanrius intpe-
• Parmensis
episcepus , dudum: electus, Rumam ratricis capellanus successit. Ebc teriiporc Sigifridus
conseerandus adiit; cui cum Rcmaiii arniati occtir- Mogontieiisis archiepiscopus, Wilhelmus 1J,!' Traje-
rerent ingressumque prohiberenl, nuiliitudo illorum clensis episcopus, el Gunlharius Babiiibei^ensis cpi-
a iiiililihiis eius el occiduirtur el in Tiberi subriier- scopus, Ollo Balisponensis episcopus,' cum magnd
gmitur, ca?leri fugantur. -.;.- ( apparatu el comitatu Jerusalem proficiscenies, ineo
C
(Codd. i. 2. [emio 1001. ] Parmerisis vero col- itiriere a pdgdnis tnulta sunt perpessi. Narii el/betlum
lecia undeeumque grandi niilitia, vi deslinavil ka- cum eis inire sunt coacii. Iri eadem via Giinliiarius
lliedram invadere , et ad urbem Romairi sic perve- obiil, cui Ricimannus Sgmoniace successit.
' ''- - '
nieris, non permissus est a Romanis inirare ; unilti. MLXVi." v
magna "ca?desibidem peracta est, Et sicnonsine Multi 1I3 nohiles chili hello pefierunt. Heinricus
victoria cruenta multis Rpiiianis inlerfectis a;i Pai- rex nalalem Doniini...... " 4, Pasclia auiem'..ap.ud.
maiii suaui trisiis regressus esi,:se!o iiomiiie apo- Trajeethiu egit.
- '
. '.: . YARIli LECTIONES. _
85 m. p. q. u. a. d. s. desuni 5. 86 hic 1* et 2 inserunl quwdam de Pgrmensi episcopg infra shten-
da : Pannensis — pcrdurans. Tum ex Bernoldo adduni': Hic. Aiexander doclor katholiciis , salis . strenne-
svmoniacam heresini destruxil, ef riiiifistris aitaris ciim conjugibus coire jijxta Cijnonum slatula cum
excoiuniuiiicalione interdixit, ipsosque hticos clericoiwn aperie iiicoiitiuentuim officia; audire per;
pannuni f bannum 2.) prehihuit, el.-sic illorum incontiiieniiain satiseeclesia? .prudeiiter refrenayit. Hujus
aufem coiistitutioiiis inaxime auior fuil iiildebrandus, lunc Roniana?8S arcbidiacontis, bere-
ticts maxinie infestus. 87 Burchar.ius — dedicaiur desunt V, %._ 89
d. et Agries 5. ., deesl V, 2..
»oSese— conluiii-desuiu-2, 5. 01 9S
fructerciam 1*? s,i I0G2.-6. Idus IV 93et fames niagfia facta
est 1". 2, ex Bernotdo.- °4 n. ]>;iscliasiiniil c. 1', 2, liarino 5., . An.no.Coloniensis !*, 2; 97im--
90
pefiaiibiis 1', 2. 8Sa. Disscnsio magiia facta est inter imperatricem et-Giiiiiharium Babinbefgensea
episcopiini'i',"2,"ca;JBcrnoW6. S9'V, 2i ex Benioldo : Ileinricusj rex exercilum in Pannoriiam ('painio,-
nias 2V inovens, Saloinoneiii filium Andrese. regis iu[ regnuin palris sui restiluil. Hieinps niinis dura,
avcs ei. ••. 10°'friicumsl'vini lnagnam peinuiain effecit i*, 2. 101E. Parlhenopolilnnus arcbiep. 1*, 2..
™-deesio. ' 03imbricko 2, imbricus successit 5. ""'I*. 2, addunt.ex Bcrrioldo: Ca?des nwgna Goslare
accidit in tccclesia rege presente. los. c. pasclia 1*, 2. 10° liic 1', 2, ex Beriioldo inserunt:' "°7 Magna sc-
diiio facla esl inler Adalberlum Haininbiif gertsem arcbtepiscopum et principes regni. G. paschii au:--
lem W. egit 1*. 2. 10S Iiwc wque in i*, el 5, scripid ex Bernoldo mtdle inielleclo fluiemnt. 109Eodens:
anno ab incafnaiione Domini 1065, quando pascha celehraf.ini est 6.'Kal. April." in' qua die ChrisUis rc-
surrexit, in lercia die paschalis ebdoinada? i. Kal. Aprrlis indictione 5, :rex ileinricus annoi11regni sui 9,.
ailaiis sua? 14, accinctus eladio inno.mine Domini et dtix G. s. e. e. 2. 1'0 deesl i*, 2. .VI.JT*, 2.
iis/YV.-f. e.Balisponensiposlponunlur 1*,2, YillieltniisT* ui M. n. c. b. p. anno 1065, perperamaddu ».
vi goslare Ussermann, ,
' '
:- .' ; ;- • miM..
(55) Iii Alpibtis.infi'a ditecesim Eporetii.eiisciii.. . ••
£51 BERTIIOLDIPRESIiYTERI COKSTANTIENSIS SS2
Eberhardus Treveiensis grchiepiscopus,i7 Kal: 1S. His. tempofibus (51) qiiidam monaciii :d'e.vaile .
Maii sabbald sanclo iie Paschw, complelisa seipsius qtiije vpcatur 'Unrbrbsa'.,"in Florenlinp episeopalu,
diei offtciis, ipsis sacerdotalibus veslittienlis induliis, episccpum suunVcb Synipiiiacam hefesini -recipere
rbijuievilin pace. Cui Chounradus Golonieiisisprw- iicluefunl, el cleruin: populumque in tanlum ab
posilus, etectus a rege, succedere debuil; sel a clero eo ayefferunt, tif nullo TiiRdp oflicium illius re-
et civibus Trevirensibus refutalus est. Unde qidildm cipere.dignarenlur. Qui etsacranienta',, qiiieab eo
cotriesde mililia Trevirensi, nomine Theodericus,euri- et iib: oninibtis Synipniacis el uxoi-afis presbiteris
:deni<:Choiiniadum Trevirimtendenlem comprelieiiijil'.', corificerenfui'; nulla omnino esse et spernidehere,
ei diusub cuslodiamaceratuth qualudr triiliiibusene- scriptis quibusdam publice protesfafi stirii; "et.ihde
canduni commisil. Qui dum eutnter per quoddam maxima disserisio et scismaia exorta siuit, noii
prwcipilumdejecisseni,el nichilsibi nisi brachiumcol- soltirti in hoc set et in aliis circa coiiiiguis loeis.
lidere possent, unusex illis pwnilenliadttclus, ab eo Alesander auiem papa, bac aiiditn causa et qtie-
veniamimpelravil.;AIius aulcm volenseum decollare, slione, el Cpiscopum el iiion:icIios' Roinahi ad se
'tna.xiiiairi.cjus iantttm abscidit. El sic ipse Deo di- voeavit, ut'iir Romana syiiodp :senterifia -siiper his
g.nif.s, .marlyr ad Dominhin migravil. Passus esl.Kti- teiienda calholiee diffiiiiTelur.Ergo ea illic BeiiteiTtia
lendis:Jun. anno 116abincarnaiione. DominiiQQQ, \B episcopis 12?exposfulajiiibus' diuinita est,.iil jiidice
regni verg Iienrici regis 10, sepullus apud ^y-.abba- fiamina ignis, verilas srtnoia?Vecclesiae patefacia iii-
tiam nomineiiS Dolejatri. tres autein miiiles, moriis neliierit.. Qitod ab utraque parte fiendtiindum lau-
illius auclores digna tillio poslmodum subsecuia esi. daretiir, unus qiiidam de inoiiacliis•scse-ttlehj judi-
Nttm unus eortim qcceplum cibum degiutire -nonva- cium Deo tesle et discretore siiss justiiia? stibilu-
lens falii duo mantis suas laceranles 119.sic exspira- riim professiis est, El eo SlatulP"a papa-pfohiuigato,
vcruni, ad claiislra inferrii descenderunl.Prsetei. ha?c Floreiiliani, ut illic iri'pftcseniia cleii et poptili perr
plura niiracula a;l sepulehruin facla Sttnl, per quse ficereliif, regressi stinl. ."'"'.
120inartyriuni illius venerandum probatur.-.Ulo ca- Dertique non riiodico ibidem facto concilio, ignis
noiiicris Trevirensis post interfectionem .'.illius ar- flammigerus plus :quani ad siafiiram liouiinls alttis
"
chiepiscopus electus a clero constituituf, el duodecini peduin Jongitiidine proiracliis, duo-
Gonielcesunlvisw in oelavis Pascliw, id est 9 Kal: riiinque pedum interstilio a se dislansVex aridis-i- '
Maii:;,.<el-perdics 50- durnveriinl. Nupliw Heinrici mis lignis ih atrio iecclesia?slud.iosissiniesueceiide1
reyis apud Tfiburiam. Ilein comeia visa esl. Ris hatur. Qucm ctim episcopits Petrus Floreiuihus, til'
temporibus venerabilis, Peirus Damiani ex hercmita se stiosqiiecompar.es de pra?posila cttlpacf inie.;-
cardinqlis episcopus thulia conscripsit, elinconlinen- ^ lione iniioxium esse expurgarcl, ingredi'• meditnu
liatn sacerdotum salis rationabililer Jn scriplis suis iTonauderel, monachus jile .pra?dictiis'(55) coninni-
coiifuiaviiyordinatos.aiileina Syn_ioniacis,uiaiunt,rii- jTicata.Chrislieuchafisi.ia; ;ita paralus: siciiti i:iiiieiri!
vuumcl_einenlertractavil.__ ,.;-:':. :,... : •., missas fecit, nudis pedibns aceeplaquecruce ii.)
Ilitgo Bhanliensis archiepiscopus, vir religiosus inariibus sub sacranientali hac Dei juslitiffi et ve-
fi.lelis£t,prudens Doniiui seryus, gaudium Doniini ritatis ralione 123.coniprohanda;,in audientiatotiiis
stii stiper mrilta cqiistituendus.feliciter inlfavit. Cui a?Cclesia? in Chrislo sic proteslatus.est, qtied videlicet
successit a fralribus canotitceeleclus ejusdem-wccle- Petfiis ille, qui Florentinus episcopus dielus- sit,
''
siw-caiionicus. ,.:; ,..•;,.- ."' :Synioniace episcopalum pbiineret (56),ci qua? ah
;...'.:"• :'."MLXYHV. '" ;';/:-'"/ ': ipsp et celeris Syriioniacis et uxoratis -presbiteris.
. - Heinricus' rex nalalem Domiin' Spira? ceiehravil, conficefenfur sacramenta , nullo niodo acalholicis
"
Piischa aul«?rii.:... 121.; re.cipienda essent. Et eo paclo inedium flamnia?
Saxonia ciyih"labortaJLUcordia,Burchardus iiai- pedeleniptim ingrediens, absqiie omni Ta?sipne..ar-
ber.sielerisisepiscopusgeniemLeulicorumviritiler de- doris et iiicendiiin noiiiine Dpminifeliciter .124per-.
':' Sel onihis plebs,'iil vidit judieium h.oc,
vnslavif. '<;: . "' aiubiil.avit.-
Eiuhardus Spirensis episcopus iii iiinere Bomaho Deo gratias etTaudes supenio jtisio Judici iiuaniiiii.
obiifet Siciiie sepul.ihsesi, cui qiiidani Beinricus : ler referebal. -.
successil. •'_ :_ P.etrns verolandeni Rohiain a domno..papiiadvo-
, ::::,: :',.: .. :. YARI^E LECTIONES. : ':, v v^ .; ::-..:,.::
1Jilsahcta? i*. 116anrio— regis 10. desunt.Ti. 117ad 7>. 118quandam 5. :" 9 hic in- tnedia sehteiuio,
dcsittii^." 120qiiam2. "'^''Ratisponas supplendum videtur. Uss. m ipsis 2. ^23roiiiane i".. I24;?'/« 1*.
fideiiief 2,: :;'"', :.:""': / ''"' :' -' /:
;! ''= NOT45." .; V ;•
':•,"'..:: '•'.-''' './: ": ''"'. ..''..'''.;: '; "'_ ';
(54)/Baroiiius caTleriquepassiin hnec ad annum . . Idibus Febrtiarii,in feria qnarlq priww hebdgmadmin.
i085.refe.runt. Inalia fanieii.abit MabiIlon;us(Annal. Quadragcsima monasterio de Sepiimo , seu die
Dened, t. Y,p.T sqq,)nbi ex hisc.codice hibliolheca? . 13 Februarii. Uss. '-. '-.-
Sancti. Remigii Rbeirierisisid facluin pfobat anrip . (55) Petrus, Ignens proplerea cognpniiiiatus ,
iliiil, mense Febiuario, ferig quaria ptioris hebdo- ac pcstea episcepus Albaiiensis el cardiiialis factiis.
thatiw iri-Quadragesiina, s.eiidic 28' ejusdehi meri- . Uss. :'
sis.Maiisiiis :vCfo'(SitppK ch.jcil. t:T,p. i5<i0):ex (5*1)Iderii feferlRefnel.diis qptisc.585.ix, 5, p.'57G..
alio msc. Floreiitiiio id coriligissc scribit anno 100$, Gf. qiicqtte opttsc. xu. 5, h, p. 592,
5S5 AXKALES. — AN. 1067-1070. ooi
catus, et pre heresis prxdicfa? reatn hujus judicii /\ tra fas, ncslra? esihcdr.ie inlhroiiissari percupieutis-
argtiiiicntc eonvictiis, virgam ct anuluiii episcopa- siuie induslriiis sutis ni'cbalur, cl tclius cleri et
leiu apcstplicc ccnfususTeddidit, sicque digniiaie, pepuli canpiiicam Sigiiiidi (59) fratris illorum,
qtia injuste est subliinalus, rcccs-.it juste privalus. regii quoquc capellani, quem sibi episcopari e.vpe-
129molie-
Aliquamdiu lamcn res ecclcsia? illius epe ducis tiverant, electionem frusirari oninifariani
Golifriui invasit, sperans se quomotlolibel in ca- batur.
tliedram suam posse resliltii. Demum vero cum Gotifrirfus dux (00) inter seculares prwstantissiinus
bac spe fruslrareiur, rcinincians oinnibus qua? el in recordalior.e peccaiorum snorum ad compun-
possideie \idebalur, ad convcrsionem venif, ct in clionem Iticrimarum [qciliiinus, in erogalione elemo-
lnonasterio Pomposa jain se nionacliuin fecit (57). sinarum lurgissimits, tain cx toto rcbus et llicsau-
Norlmaniu lioinam invadere volueruni hosliliter, ris suis in pauperes cl ajcclesins dispensalis ut
set a duce Gotifrido eis inierniiiiaiile c.cssavcrunt. ferme nudus inidoe cruris bnjulus resideref, et lam
130cx
MLXYHI. pcrfecta cl lacrimosissima poenilenli.i alter
Heinricns rex natalem Doniini Colonia: celeljra- allero effcctus, ut hinc ad siipcrrccleslis. inunicipa-
•\it, Pascba autem... Ilic adolesceniiw stue enoie tiiin curia? fcliciter illuni cinigrasse fas non sit 101
seduclus, legiliinw conjugis adeo obliviscitur, el iam R \ dubilarc, in illius manus spirilu suo commendalo,
uefandisciiminibus involulus esse diffamatur, ut etiam cujus gr;iiia? devoiissinius suspira'il, coalestibus ex
principes cjus eum regno privare molireulur. Tolus lolo suspensus gratulaiiler exspiravil. Ilic demu.n
ille anitus pluvialis 125. apud Viridunum, ubi etiain defunctus esl, 9 Kalcnd.
MLXIX. janiiar. idoneis oninino exequiis luiniihuus, inpacc
Pax el reconcilialio in populo in natali Domii.i rcquiescal.
aptid-Goslare regaii ediclo sub sacramcnto sunl con- MLXX.
frrmalw. Rcx natalem Domini . Frisingia? egit, indeque
Ileinricus rex gentem Leuticorum devaslat. partihus iJlis pcrtransitis in purificalione satictie
Dcdomarchio Saxonicus regi rebellat, sel postmo- Maria? Augustani pcrvemT 132. llluc crgp fraties
dum coactus ad dedilionem venil. C')iistan:ieiiscs prp SUP eleclo*per regis sulfragium
Qudalricus abbas Augiensis obiil, pro quo quidam accc[itaiido cuni venirenl, prsc.liclo Syniiiioiiiaco 133
Iiieginivardus de Ililiinislieini ahbas Symoniace, fia- iilo vellent nolleiil uigente, regis coniminaloria
liibus rebellanlibus, a rege vix_substiiuitiir. satis jussione pro eo illis superinposita trisies do-
Rumaldus Constantiensis 126episcopus, pius ad- ^ mutn rcmeabanl. Sic illc aiiaihematicus episcopa-
^
niodum el humanus, qui et domus episcopalis, qu.e Icin cathedram pervicax iinasor sibi infelicitcr
suo lempoie corruii, recuperalor solertissiiiius , el usurpavil. Nce mora, niox ad quod venil opus 'Stu-
iecclesiaslici thesauri amplialor etprovisor altentis- diosisoimc adniinisiravil, scilicel ut deterius ven-
simus, htijus niund.i umbralicas deserens vanitatcs, derel quod male coniparavit, el m /urarelur, et
iiltinium diem 2. Non. JScvembris feliciier clauserat, niaclaiel oves alienas et perderet. Yasa sacra,
et in eadem demp quam conslruere jam iuceperal, vesiinicnla missalia, labolas altaiis argenlo cooper-
oiBeiose sepultus est. Ea lempestale Sjnioniaca he- tas furlive dilaminavii; auruui, gennnas, et omnem
resis non ul olim clandesiina, quin potitis publica wcciesiaslicv.mthesaurun: iu suos sitorumque usus
ci inreverenli inajeslate undique nosiraiibus ci uipote \ur sacrilcgus pra?sumpltiose disperserat
absque personarum acceptione cffcrau priucipaha- "(BEK^. a. 1071). Hoc a fratribus Alexandro papsa
fur, ct colunibinain saucta; mafris secclesia; pul- per liticras ex toto querelose inlimato, apos'olica
chiiiudineni purulentia? siise coniagiis quani mise- auctoiitale interdixil eis, ne oiiinino coiniiuiiiica-
rabililer confcedavcrat, qua>deniqiie queiidam Kar- renlei; simulque arcbicpiscopo Mogoniiiio liiteiis
lomaniruni (58), Parlheiiopolilaniiin canonicuni Har- missis pr.eccpit, nisi se horesi pradicta cxpurgaret
cispurgensem aufein prxposifuni, non per ostiuin •rjeanonice, quod nequaquam cpiscopum ei;ni conse-
si--laliuude, per lnaceriam scilicei, caulas Coustan- crarel. Sel i|)se regis cl coiiinierciiiiiuui siioiuiii
liensis caihcdra?, ipsi regi ejusque 127 consiliariis sese proniissis et auctoriialc qual.lerctiinqite dcfcn-
data et proniissa non modica sacrilcga pecunia ncc deudo, caiisam siiam ad usque sccundum auii.un
non bcneOciis a?cclesiasiicis, intrare coegerat 120. protclavit.
tta emptorille miserrimus gehcnnalis iniseii.*-, cen- Francia chiil luborat discordia. — Otlo dttx
YARI^E LECTIOiNES.
120Werniierus secundus abbas S. Blasii ohiiirtrfrfiinJ1 !*. 12G XXXYI. atldii i: 127ejusdesn 2. 123eo-
geral 2. 129onniilaria 2. lso aliera'2. i=1 fit2. "* Diclinarus Curie
episcopus ohiit, cui Ilei.ricus
nioiiachus Augicnsis successil addit 1«. I33. prasdicU synioiiiaiia 2.

(57) UgheRi Ilal. saer. loni. III, pag. 75. Uss. tricis Ttiscia? marcliionissae maritns, ad qne.n ex-
(58) Yulgo Carolus appcllalur. Uss. stat healiPelri Danhani opusciihiin I.VH(0|ip. I. II)),"
(59) Sigefridus regis capellanus notaftir intcr in quo c/usdcin leiiiiittcin in piiiiieudis criminibus
legatos Iieinrici regis ad rebelles Saxones, an. 1075, reprchciidit, ac in subse(]uenti quoquc (lisserfaiione
aptril Bruhoiiem. Uss. 1(1ipstiiii u;gci, proponens ei Hugonis niagni itidem
(60) Loiharingia? infcrioiis Barbatus dictus, Bea- Tuseia?inarchionis excinplum. Uss.
'
SS5. , BEKTllOLDI PRESBYTEHi COKSTANTIENSIS 538
- /' MLXXIL
Bajoarigi proditionis in regein reus a qtlibusdani .< :\
'
aecusalialiir, et ut se duelio cxpurgafet iocus ci ;i /tea"nataie Dbmirii ...•.,.; V13t et pene shie
rege dabatur. Quod dum facerc nollct, hincoccasio- difficuitatebeUoru.nlsibi rebellanles superavil.Peirus
neni relieilandi suscepit, cfcunreo simu! Magnns Damiani piw memoriwcaidinalis episcopus,jam du-
fitius Otlohis dttcis Saxoniw aqititomdlis. Sctrex prw- dum mundo crucifixus, 7' Kal. Marl. (65) migravii
diciutn Olionemcum legithne ad salisfaclionem voca- ad Domiiium. Cui domnus Geraldus Cluniacensis
' tits noiietvenire; ducalu et caeleris bene/iciis privavil. nwiiachus, scienlia scripnirarum insignis et moribus
— 'Dieiihafus Curia? episcbpus obi.it,^cui .Heiiiricns prwdeeessorisuo noii impdr,' in episcopatum succes-
irionachiis Augiciisis successit. — Megitrvfardusregis sii. Adatbertus] Bremensis archiep:sco_pusobiil. Cui
exacturanvet pra?ccpla et servilia paii iiolens, sponic Llcmariissucccssil. .
Augienseiii abbaiiam dimisil, — Iliemps venlosa el Bex multa sibi muniiissima casletla construxit iri
-- -
pluvialis. parlibus Saxoniw et Thorhtgiw, ei plures sibi muni-
• . '--': ; '-' MLXXI. liones injusle usurpavit, unde multorum animos con-
'
Rex naiaiem Domini . ..,';. 13Vegit. — Welfdux •tfa se excitavit_. ';
Bajoariw efficilur. — Ileinricus rex tnuilas insidias His etiani diebus Mediolanensisa?ccleslaepiscopo
a Saxpnibus passus, Virililer otnnes iransivit:— Ollo o decedente aliquamdiu vacat. Cui qtiidam niaxima
jam ditdum dux Bajoariw, cum sociis suis inpenle- data peccnnia regi et suis consiliariis, suecessit.
coste regi dd dedilionem venit:-—Karlam&vstiis,Con- Qiiem. a papa excoiiiniunicalum rex consecrare
stfinlieiisis illc appositiis.^a; prwcepioAlexandri papw proeeepii. Glerus aiilemalium sibi idoneum elegerat,
habiioMogontiaci concilio (61) a eanoiiicis Constan- qtti 137ab i!lo coaetura jurisjurandi expulsus dici-
liensibus cerisianter ob pia?diciaiiTIieresimel tct sa- tur (04).
criiegio pCrpetrata, per accusalorias lilteras objecta MLXXIlf.
illi, synpdaliter conviclus, u.tpole qui cpnlra seccie- Rex natale Doniini..'. . ..*...13S Roudotfus dttx
oiasiicaj regula?diseiplinain egisse flegare noji potuil, Alemarinice, et Beritioidus dux Curanlani<e.,et Welf
ajcelesiam scilicetperpreciumadeplus, de seile.quam dux Bajdurimarege,discesserunl,.quia aliis subinlro-
synioiiiace invasil, confiisus abjiciebaliir; lipn taineii enrilibusconsiiiariis',suutri cortsilium apud regemnon
pubjica, ut oporleret, deposilioue..Rex quippequan- v.alereperspexeruril.
luin riiaxiine polerai, ipsifavebal. cui eliani virgam Thebdcricus comes ppeiiilenliaductus pro facinore
episeopaletn neii m cpncilio synpilali, sei iri camCra quod in bealttm Chouriradum Trevirensibus prwsulem
sua, adlnicccrde induratp rebeliis et invilus feddi- P depulalum commisil, iicel mulld pericula obslarent,
deraf. Et si huiusiriedi sententia iioridum consecra- ardeiiiilamen fi.de cum multis aliis Jeruigiem ccepit
luiriexspeclat ei daiiiriatuin 13S, . qttid efit de epnse- iie. Qtii cuni Laodiciiu mare navigio ccepisseniIn-
cralis?e' si hec de episecpis, quid fiet de presbiie- irare, subita tempestaie circumvenli, slatimque obte-
r-is?Ecce afgiinientum deposilionis a niajori ad minus. nebrala 13Sdie quo irent incerli, post quatriduum uo
El cum Juxia pracepla sanctorum Patrum nulli cle- prpceila semper ecdem irielu navim ccnquassanle,
riccuiri fas sil ignorare slatuia caiioiuini, de niuliis necie ccelcsiitumine ad.se descendente swpius exhi-
tiiuini hoe breve ex decfetis saiicti Nicolai pitpa? iaraniur. Deinde non jam mortem inpericulis limen-
, «?.;tp'(.!ilum,nicmOria? rion pigeat , cpniiiieTidarei: tes, seivildm wieriiain prwmeclitantes,mar.inis:flucli-
< Qi.f"ctimquepresbiter per precium a?cciesiamftterit bus a peccalorum emiindati sordibus, io Kal.
adeptiis, omnimodis dcppnatur, quoniam coiitfa sec- Marlii naufraguntes UI- migraverunl ad Dominum,
•jiesiasticre regulre disciplinam diiioscitur egisse. Qui Tlieodericits comes, Wilderold, Marclnvard, et cum
aiueiii aliuiri presbiteruni iegilime ad secclesi-anicr- illis niimere 115.
tiiiialuin per pecuiiiam expulerit, camque sibi la- JlerimantiHSmarcliio, filius ducis Berilwldi, ado-
liler yeiidicaveril, quod vitium male di/Tusuhisuminpi • lescensqdlitic acl evangelicamjam tendens perfeciio-
stiidiu eiiiendanduhi esl.i OttP Gosliirensis caiioni- j. lieni, cuin (65) uxore et ftlie unico, omnibus.quwpos-
cus Karloinaniio a rege siiiistituitu,'. sederat relictis, Chrisli seculor verus, et nudus nud:e
OiudantRoupertus, abbas BabinbergeusisV An- crucis bajulus, Cluniaci reueni tnonachus eflicituf.
gieiisctii abbaliam dalo regi niiillo auro Synioniacei ilji.sole IIPCunpparum : plus ann.o regiilariter.qin-
iri.iifivit; qui postnioduin anatbeniatizalus
' expelli- niiio conversaius, 7 Kaiend. Maii fcficiter migravit
Uir (02). "'.-'. ctd Dominum; Crebris revclationuni oraculis 142pro
;VARI;E LECiiONES.
131Goslaria?inserit Uss., quod tatnen in V wque ac in;'2. dcesi. 13St!amnatr2. 13°\Yormaiiaacelehravit
imerit Uss.ex conjectitra; qiium in T'. et 2. desit. ,:i7 e."-- quie 2, .13SBabenberg celebfavil addit Uss.
deesiini/l. ,3Sepl. 2. ,i0 qtiadi-jduiiui2. •» Necrol.Bernoldi, '"niiraculis 2.
,.'.. .--: NOTJi.
(61) xwu Kal. Scpi. Mansi coiicil. ccllect. t. XX, :; Ma.rf.idem
:
in NccroIegipJ ;
P- IQ- -_/:- . ; (6i) Ugbelhis, Ital. Sacr. t. IV, p. ili, intrusum
/ti2) Grcgorii VMRegisl. i, 82, ad univers. christ. Getlipfreduni, alteitttn Oihpiiem noiriinal. Uss..
J.lansi t. XX, p. 122. (65) Miiiiiuc ita Berneldus, quem- scriptor SaiiMa-
(65) yiii Kalcr.d, Mart, Bensoidus, c vuu lial. sianus haud iiitcilexissc yidctui'
" • '
5S7 ... ,ANNALES.;--;:AN.: 1071-1074. ; . - - 558
occullis cf neglegentii.sSiiis inenilpradliuc ffafrum^A jiiiandiirri -fegis^quo secxpiifgarevOluitfcfuiarenty
'
exsistens. -. . ...,-.,. :' dilala, ipse rCcrillectis lindiqiie qiioscumque poluit
PiotnwAlexander papa decessii. Pro qtw veneraiti- niilitum et fideliiirti supruni. "cuheis, ccepit in dies
Us Ililtebrandus Bgmgnw wcclesiw arcliidiaconus,' parv.ipendere iniinicitias adversaripruiri- siiqfum.
vir prudens, sobrius eleaslus, cgminunioriiniuincon- Rnplperto jani et a. papa ahaihematizato, et a
silio expclitur pgpg consiiluendus, Qiio audilp, ses& rcge pariter propulsatp, qiiippe ui justeV sacfilcgp
inpareriitgnio Iwnori imtrig onpn repuians, inducigs:: Symqnis tliscipiilp, tandem'EggehardiiS,:um.is ex
respondendi vix implpravit U3; et,sic/fuga elapsus Atigiensibus fratribus elab illis electus,;-abbgs Au-
aliquol diesad Vincula sancli Pelri occultalus laiuit. giensis efficilur.,:el.juxlfr priyiiegiprum suerunT sta-
Tandem pix inveiUus:et ad gposlolicariisedem vi per- . lu.ta' a prwdicto' papa^ ppsl Pascha Bomw corisecra-:
(IticittSf.papa 158a? iki_ordinglur,, ei GregorinsViJ, tur (66). RuRtp.erttis autem. apud Geiigiiibacli abbas
gppeilaiiir. Ctijus prudeniiangn solumin Jlalia, set effeetiis (<37j,'.6bbeneflcium qlipddani qribd iheclesia?1
eliam in Theulonicis parlibiis refreriajq vst sacerclo-,. ni.inisfrp cuidani auferrevcluit ab eedem inieffectus
tum incdnlinentig; scllicel tfugd prmdecessorcs ejus:- est (t8). '-,'-.
in Ilgiia f ro./iitiiterunl.-:hocipsein&lus Ecc.lesiw,Ca- .V-.,: .- ...MLXXiY.:. .
tlwlicw partibus proiiibere s/wrfipsus'aUeri_plat.it. R ,j H.inricusrex nafalem Doriiiriij.quanivis iii iriaxi-;
Toia Tlfoiingiael Saxonia regi _Reinricg:r.ebella.ni;:-mis pei-jcuiis et .ahgustiis-; Worniatia?: celebfavil.
propler prwtficlas munilipriesel alia mulla,quw con-_ Deliiuc collecip ; undique quoruine.imque poierat
tra .volunlalem ejusdein pgpidi rex ineorum regione, auxiliq, in purificalione sancta? Maria? Saxones adiit,
«.•isoleiiter/ecerat et iiicgnsuile, et qua? ipsi diutius ;: de repenle; ...Quiyim belli inetuentps, ad dediticiiCin ,
a?qiianiiiiiterpali et sustiffere .rieri pPteraift. Et facia. ep.pacto yenerunt,: ttt. muriiiiones.prwrticiwdestr.u.e-
ceftjuraiione cum lriagna niulfiiudine ex inopinatP' renlur, propier quas sedilw<vrta esl; gnod deinceps
eum cpnstringcre, adqnps illis efa_t.ani.irms,delibe-: peraclum _est._Sic ahsentibus ducibus pfa?diclis. et;
rahant. Tpse autem ccniperto illeriim ecnsilip, ns-. (jKteris regni priinatibus, feconciliatus estrex Saxo-
sumpto, fe.sl.inan'ter Ihesauro sup, pfqut teinpofis uibus simulaiorie, et cuni qis ad usque Goslariam.
afficulus conccsserat, yix ab eis cum paiicis TYor- pervenit, ripfi ririiltum tameri corifidens iri illis. Ilour.:
matianTteyasil,etepTpccruni; aliijuamdiu func irifir-V dolfus dux et. cwieri rehettsswconciliantuiiregii ;
inabatur. Dehinc .disposila rex expediiione in Saxe- inhae -qiiadragesimainiperatrix 146et; duo epi-,
iiiam. praivenientes eum Saxones, saiisracliqnem, scopi sedis ctposiolicw icggii cum; <?adeRoina ad,
i.IIi, si" justitias. majorum suorum illis concederet, ' PhorzheimiriAlenutnniam gdregem vehere pYoipsius,;
tinanirnlfei promittebaKt. Et facle prp hac p.aetioiie ,:regis m_qrjy.u$:/co)-ri_re/..,2^
Herbipoli colloquip, riiehil illic aliiid ppst niullas ilr : herg egit.Tnde ad Suoiiiibei'g ad ,inatfenj,et ad eac-i
lorurii et iiifclerabiles injustitia? quanj suslinuisseiit teros aposiolica? sedis Jegatos pervenieiis:, feufti in
quserelas acium esf, liisi qued dedignaiiier regi fal- eorum trianus;se, pra?sentibus episcopis lilogpnlinp ct
sam denup satisfacticiiem in nalali Deriiini se factu-; Breniensi Ciirii aliis. niujtis, subcorreciignisspon-
res juvla quprundam episeppofuni ei ducuni prte-. siqne commisit, suuirique auxilium dotnno-gposioficp,
: dictorum cpnsilium cpridixefant.: Hi$' iia pefactis,. ." ad deponendgs $ymottiacos;fiwiissime prflriusit. Jpsi-
uiiiis quidam de ccnsiliariis Tegis discedens ab ep, etiam regis corisiliarii otnnesres cecclesiarum injusle
publicavif et accusavii eum apud diices pfa?dicips, acquhilas se reddiluros, coram.__ei.sdem tegdtissub sa-:
qticd cuhi ec scilicet etcum aliis suis intimis cen-; cramenlo prdmise.re, quippe. qui egs :a Syhioniacis.
siliiiin jam faciuni haheret, qued pmries quomqdo^ emeruiit.,.eonsilio suo.indigivis.cosdemad gmclesidsti-,
cuiitqtie inlerficefet; ei se ipsiiiri desTinatuni et cutn Itonoretn adjuvando. liis.ila dispoiitis, impiirvt-:
.'.naximis pra?miis coaclum esse iii id ipsum facinus, trjx el legali apostolicwsedis fedientnl:- -
palam protesiaius est.Undemaxima discordia inter. E.a a?sta'lerex expediijgneni in Ungariam iricvit
regerii ef prineipes effecta est, in taiiluni ut ipse vix ,. prp adjiivaiidp rege Salpmpne, qui eliampb flngi-
cvaderet insidias eoruhr, Wprmaliahi civiuni epe in V tiPfiiiiT;suQfiiminsolenliam et turpitudiiieni;a palruo
gressus. Ibi undecumque collectis auxiliantitim co- ; sii.o et cailefis regrii .:meli6'fihus (lepulsus est digni-
piis, exspectabat diem in que se tluello de incusa- tale. sua,..psrvipe.nderis.ei ipse corisilia illofum. Sed
jone prasdicii.facinoris expurgaret. Staiuio demuiii rcx ihi nicbil ad voluiii siium efficax,. scilicet ad
dieadveniente, in quo se coram regni principibtis fesfitiiendtim Salempiieriv,;ejTicere.pra?yaIeiis,,fe-,
aul expufgarel aul regno pelleretur, ipse predilpr cepta detiitim sorpre sua regina .(uditha, uxore Sa--
illitis, qui perduellis ift eum exstitefat, suhi.ia iiTorte Jomonis, "npn, bpriP pmiiie lt6, qun egressus, est,
ebierat; et sicintehtioiiis prardiclse causa;, diiiii jiis- doiiiuin Wornjaiiam reyeftiiuf. Regi 'filius (69)
VARI^ LKCTIOSES.
ihs af. impeiravit Uss. '"T59. Ann, ErigetbergV-clcorreclor Bernoldi. lw(
glossa swcyXIJ. 2, -*," lipmine-2.;" -.:' i <: "- . ,;nj.alerliuj.us H, ImpefSrVriris
' ' -
..:.:.:".:". -.'' ":.::;. NOT^. : "/ ;':'' '.::';;;-:'':..
(66) Gregorii YII Reglst.i, 82 _n: . (68) Ajiiip T.07ti>, IITdiis Dccembris. :.. -;•.:,
(UTj^Noiiiiisippsi Aceiini (jhiluin anno TQ7i. (69) Gynradiis d, TiFebr. natus.-' -..
589 .;, ,'. BERTHOLDI PRESBYTERICOSSTAlNTlENSIS:, S60
iiascitur, Aiituiiiiiali: tempere dennp fepeteflsBa- JA necdeciriiis iiti, iiisi caiieniea? cpnstiiuiipnii- tionna,'
joariaihV et in ilfis parlibus aliquanidiu inpratus, aiiquis/ pra?sumat. Nec Hli qui.iii crlniihe fnfnica-
iiide per Augtistam et Augiam Arpenljnam devenit ticnis jaeeul, niissas celebrare, aut seeundum in-
civitatem;.; ' - •• ferieres erdiiies miriistfare, altarl deheant. Slatuit
'.;;: ://:::/-;'/// :L!MLSXWf":;;";:;'. "'••"///:"-:;' eliam:, ut;si pra?hpiaii "cohtenjpiores fuerlriVipsius
Rex naialemDdmitii ttpud Ar(jfenfMi'cuin non par- imhio saHctoruiii Paifum coiisiiluiioriuiii, populus
vis optiuialum suorurn gioriusus copiis officiPse ce- riullo iriodo eofum officium, utppieamembris aaccle-
lebfavit, et ibideiri subiieniiiie pfopalato Panrioriica? sia? abalieiialoi'uiri,,recipiat; ut qui pfo tiniofe Dei
quasi.:post Pascha ;mtix feflefaridae:; expeditionis , el ofDcii: digriitate cbrrlgi: noluerjiit, , yerecundia
'Stixoriiam cum exercitu ex imprOyise adeundj ar- soeeuli el objiirgationepnpulif.esjpiscant. Obcedieit-
ii/icicsajanijauique induslrius iritenlione curir suis tibus aulem-et pfocrrpre siip reyera pceriiiehtibus
iidelihus nioliebatur; sie uhdecunique prudenter apostolica niaiisuetqdiiie etaucforilateapeccatbsuo
tpiiductpnpn inpdicp niiliiaris; apparalus ccllegip, solutis misericorditef ihdulseraty sic induraiorum.
• laiitqsiias faciliusJUltuhTlre pesse;sperahsTujufias,;'".: iusius;;judex;et ligatpf , ht vere pGeiiiteritiuThTeihis^
quaiitp advefsariis suis inppiuatius jar» tptus ex iolp sor pius el solulor catholica Fide indubitantei' ere-
"ahimuin intenderat.,; B
. dehdus. Ibi etiaih regls consiliarios oh hCresinT
-,Synodus Roma? quadragesinia? diebus a papa SymoriiacaUT,pafvipendeuies qurid legaTis'ipsiiisper
, G,fpgorjq siunmP epnalu colligituf,;; cb sedaridas sacraiiieriiuin pfomisefarit VTtefunl/finallieihaiiza-
qiiorij.odolibet lot sirie numero s.aricla?riiatris iBecle^ " vil (71). OUPS- chi(i;rex indigiiatiis"miiiihie iieyitaivili
. sia? scandalorum priesumpluosas irinianitates, et lii eadem synpdp justa canpriuiri statula sehtenlia
aliquantulum', quas rripderiiitas liostraomniiio ferrne dephsitipnis siuiul ei excpinniuiiicalicnis lis iii ifein-
dedicerat et anhulaverat, reiriehibfahdas :obserya- ricum jNenieiensem episCopuiii data esl (72):. Qui
; lillejsfeanpnieasqueisahcfpruhijPalruTricoiislitutioiies.; ;prq Syjrioniacaiiefesijam diu,apu(3'Roinana(h:sedem
Qiiippe qriicoritra spem in suiriihe fortis agf;colse canohice delaius, et ab Caijsi.ihsuajn Tjxaniinahdaih
auxilialoris spem non parum coriBsus, agrum Doaii- illud vocalus, venife coriluriiax;deTligiiaiusesti Niiric
uicunT, quaiiivis multo jairi ex fenipore incuriosa auterii mifuin iu irioduni eadem die et hora qua
.'.praedecessofum supfum pigritia dumosis niniiiim Romi» judicialitef: deposilus gradu et episcppafu et
': excoiiiihuiiis"faciu.s est,'
usufpafioiiurii abusioiiibus . aspefririie satis ffuti- iuiieTpse SpiriB iriore'suo
canteni, nec nori veternosa friictus a?eelesiastici deliciose procuraius dum a ihensa resurgit, mpx tani
ejulabili obsolentia luxuriaiiter prOrsus sIIvescen-: acutisshrio doloris spiculo guilur ejus Ietaiiler pra?-
. teih,M,,.:,ipsi? lauien aiiiheitlieis"eatholiea? et apostp-' G focafur, ne dehinc: hisi perfare; verbum saltem, ct
; iiqa?;;aiiiiriadversiqriis;:secufibus;;;fitq' attenjptavil ; h(3G::ad usqiie mane ;diei sequehtis.j^ix prbferre;: suffi-
expurgare; cujussplrias frilJUlcs et zizania pfaide- ceret,ppstineridierii hiorte amafissimaabepiscepatu
cessoribus illitis faeillimunT JanTluiri suo tempore simuief vita perieulose satis' .depprieridus (75); ut
fiiefat. eiim false disciplinali sensim; denielere. lum inhec miraculd ea virtusveiijornm Dei ul el veritas
safculp.dpctfinali radicitus eSsarire. Ergo regtilas cehipfeharetiir : Quaicumque alligaveriiis: super
saiictoruin • Patruih autlienficas ?per «irigula' riuiic terrain, "ligaiu erurit el iii cwio:'— Eece jam*yagi-
usque cericilia rite cphstitiitas prppfiuirt robur obti- iiatus Petrigladius judex fraudium scienlissiirius et
nere, loUi sancto concilio judicaiue et cciicerdante, in advefsarios zelotes efficacissinius, quo ipse Ana-_
apostolica auctoritaie .fifniissime decrevit; etsi quis: niahi et Saphirahi de prepip agfi fraudaiiles el Spi-
his, cerituiriax refragari pra?sumpseiit,,a merribfis: Vituiganctq mehtientes;imrirtalitef; aitigefat,Vqrip
a?cclesia?criininn alieiius sit. Deiiinc pra?tef csetera SyirioheiJiquoqueheresiarchafli de ille suo ciclesti
luxta (70) aucicritatem sanctpruriiPatrum in eadem ascensii ad usque teffas iii quatubf frustra 14Sdis-
yuodp senleniiamdedil, ut iii qui per Symeiiiacam .cerpeiidiim, et dehinc ad usque inferos perpeluo
.•eresini."hec est inierventu precii, ad. aliquem sa- daimTandiim-dejecerat/ nunc et-.-''seniperab omnibus
;: cfofum orditium.graduirjvel offlcitimxirpmpli^sTirtt,u Syihbriiacis tantp sollicilius
tiihealiii', quaiitd;"rion •
riiilluhiinsancta aecclesiaulterius iiiiiiisiraiidi lceuiij est defensionis clypeus pnfeter pteiiiieiiiiarii per--
habeant; ilH qupquc, qiii a?CGlesiasdaiione peccu- fectani, qno lam iorigus penetrabilis et iueviiabilis
Di;c Pbtiiieiit velpbtiuuerint,; Piiininp eas aniillant. viildexusquairi-praecaveaHir.""'-
;: Nccdeincepsalicuiyeridere, eas ;;a:iit:::eniere Ticeat" ; Pfardictis aufehi ;et oiiinibiis :Teriiie apsfplica?
- ,_ , ... . ;:Vv-, :.-'YARlJ5;,-LiiGTl6NES.
,14?iiivenerat ihserii-Vss. silvescenle 2. - ils exconimuiHcatip 2. Uss.ii 9 frustra 2.
.,-..' ,. ,,, . ,:,," «OTJUV :: :.:.-.;.'-',; .. --.':.:,':-,''.
70) JiiTlu' auctorilaiein —"populi resipkcqnt, (7i) Cenc. Rpm.;u. M;tns. t. XX,-p.443:" :
paucis mutatis et Gregorii papa? epist. ad Oitonem t.(72).ConC. Rom.Ti,!. I.
Constantiensem- episcoptim suiripta sunt. Mansi, (75) H,t:c eadem refert Bernoldus cpiisc. iii, ep. S
%X p. 4-Oi.Apud Berriolduhi opiisc.iv,
-' 1.
eadeuiehistela legitur.. : : 7
" 1, p. 272, adAlbpiiiuiii,ii. 22.
..]/
;
361 ANMALES.— AN.TQ73V "• -502
sedisslaliilssin divcrsas a?cclesias aul per iitteras A. veral. Saxones aulcm viso tle repentc hostium m-
aulper niandata prpmulgalis, pene emnibus rcsisli- cursti hellaciutn, quamvis slupidis ct ncn injuste
tur; el in.Iemaximum odiuiri in doinnum aposloli- perlerritis, se ex cciisilip annare et acies suas i»
cuui ef in perpaucos eos qui corisentiuni ei, et pugnam juxta solitum fcrdiiiare; neque lecus ncque
maxima scisuiata cireumqtuqiie, set niaxime a lempus restaret, taiiieu inordin.ite, ct proul aili-
- cleiicis, excitala stir.t. Et quia causa? coiiiiniines cultis lempcris momentaneus dederal, lumulluose
siiiit, prxccpil doiniius papa ob eas canonice diffi- omnifjriam arreptis armis pugnaces eos pra?slola-
niendas Mogonciaci unhersale fieri concilium (74) bantur. Et sic bellum a nnsiiatibus audentcr in-
Quod jaui archiepiscoptis suis sulTrag.ineis 10 Kal. ceptuni, darissime ab ulrisque in alteruirum per-
Sept. observanduin innoiuil. Qui ^0 jam tunc in- mixtis aliiiiianidiii duraveiai. Tuidem vero Saxones
oho?Jienliani pra-iiieMtantes, coiitempio aposloltcp vim et iinpctuin Jiellantium, utpole aJ pugnam
pra?cepto, infectiiin diiniserant m. cnininiode instrucioruui, diutius ferrenon sufficien-
Heinrico miserabiliter decejenli G;ii7iiianiius, ics,"fugam adierunt. Et ferme ad duo miliaria cru-
Spirensis a?cc!esia?canonicus, successit. Ileinricus dciiter ecs fugientes inseculi sunt,' dchinc auxilian-
rex pascha apud Woimaliam cclebtavil. Et post tibus eis ab uiroque lalere duce Gotifrido cl tluce
penlecosten exercitum isumere non iiioJiemn in Pan- B I Boemiprum (75). Ef cecidcrunl c\ eis ad cclc fcrmc
nonias palam aniea pfceparatuiii, lunein Saxomam milia. Plurcs aiitem vulnerati, \i\ fng.i dilapsi sunt.
de Tepeute promovil. Saxones autem et Tsjoringi Nostrates tandem vjcloria qii.iinvis cruenla potili,
coinpcrfp jani diiduiii hoc in\ jsionis tam dolpste qmppe e\ eis plus q'iain nnlle qsiiiigenli m inlcr-
cpnsilio, el ipsi qiiantiim pro teiriporisaiticulopo- fecii sunt, pervasa iila patiia elinceti.iiis pweJi-iqiJO
lei-ant, fjcia conspiraiione oeciinere regi delihera- e\ magna parlc devastata, infecta c.insa et rcga
haiit; ea lamcn inleuti pactionc, ut si quohbet aliquanluluin oiTenso, rcpaliiaba.it. Oiio aiilem
iiioliitiine cum corporali sua salute el intcgii.ate quondani du<c (75 *), et Hagmts tl.ix , cl cctcii
concessa, et pr.fei'n;irum lcgum cl jusiilianim jure aiajores Saxoiiuii) atiiiuc iii p.T-JttTlu). c cadciu et
retenlo, regi possent satisfacere, ad deditionein ipsi ratione qua prius deinum post f.igam icbelles el
se huiiiiliarent; sin autem, polius pio vitii, pro pa- pugnaces pertinaciter duraveruni.
tria , prpque suis pniiiibus inordinata bac rcgis Doliinc igilur autunmali tempore rex item passim
coactione pugnando innoccnler occuniLerenl. qiiiiin rccollecto el undecunique pra?miis conducto lriiliiia?
se ipsos absque culpa iiitolerabilitcr discrucianiios, non parva? apparalu, Saxonum reliqtiias perdom.in-
cumque snis cninibus, ut antea solebaiit, regi tlas sibique ab libitum suum mancipandas, conimi-
suisque m.Iiiibus diripiendos et mancipandos inpiu- (_; ( natorio siinul etjwomissorioseniiociriio arlificiosiis
d.er.ier ccniiadereiit. satis et inportunus aggreditur. Pium cl pro cci io
Rex autera alii animosus inlentione venerat, ea inilem, reconciliatoriuni, munificum, et in paternas
sciliccl, nisi ahsque orrmi condilioue lmjusniodi scse eor-unileges et justilias cunctis sibi oblemperanfibtis
reos in illius manus dedissent, qtii lionoi suus cssel, jmiicein rectoreiiTque juslissiinum sese cxtune in
oninino satisfaciicneui illerum recipere rieilet; sin postcrum fore profilebattir, et snb juiejurando, nl
autcm, hello cum eis poiius decertaret, quo usque aiunt, blanditiosus mullum illud proteslabatur; si
ad libitum siiuni rcosin >seperdticllionis victos suLi- autein e conirario perduelles hujiisniodi sennonibus
geret. Qucd ipsi, jugum subaelicnis grave niiiiis, non acquicscerent, se iliis, quoad viveret, duruni,
. imnip pplius pnminp durissimum fpre pensanies, cahimniosum, omiiilariam irtqiiieltiin, et ad ipsain
illud jam utppie inpar el inporlabile cervicibussuis, usque perniciem illorum iniinicttin, el direptorem
iion posse prorsus hbero stto coilp longius trahei e, infeslissiinuiij experiendum el sustinendum foie ,
qnerula saiis procLitiiaiione detrectabant. minax satis et terrifieus perlinaciter intentabat. His
Re\ denique hoc '•mn suis etregni optimaiibus efbujtisinedi in utramque paricm per suaviloqiios,
coiisilio minus sahibriier comiiuiiiicalo, acies cn- illices, et corruptpres interiiiinlios niinis et pro-
slrorum afmis^pfiicicse inslriiLias, prior in ecs ex 1) I niissis aslutissime virilim disseminatis, t.indein regi
inpip\isp appelendos ariiiieiosus ordinaveral. Et du- eliam ob tot injurias illis iilaias qQa-si ddlo.em si-
cibns.Alamannoritm 152el B-.ijoarioriim cum cohor- niulanti poaniiemialem, niniium cteduli el conuden-
libiis suis hellicosis ad piimam coiiioiieiii, ut et se les effecti stint, priesertim cum pr.r-ler h.-ec, ut
lexhsbet Aleniannica m, ante se cauie .-nimiruih aiunt, ipsis ex parie illius sajiciissiine clani jtiraia
pr.miissis, ipse se retio cum sui.s electissiiiiis illis .sunt, inpriniis cvoplaia vitcc secniitas, pacis fulei-
forc pr.fsidioetadjTilorio pruJenter satis destina- que non ficta?fceJtts inviolabile, jusliliarum legmn-
VARIJE LECTIONES.
1E0 Qiio 2. Uss. IS1 Jiic non
dislinijuitur in % W2i'/(i2. ^3 Nola legem n.amanniram id est sucuo
nimqiiod iii piimaacie semperuebeant pugnare. glossa sac. XVI. in 2..' ICImille D. 2.
W£M.
(~l) Gregorii VH Regisl. m, i, ad - Sigefriduiii
- (73) YViatislao.
Meguiilijiuni arch! p. (7tV*)Bajoaria?, et Magnus Saxonia?.
PATRGL, CXLVII ia
'
M3 fiERTH0LDlPRESB>TEl«.CONSTANtlENSIS 5G£
qug palcrnarum siiarum plenaTia libertas, si, ei. A et populo reclanianier vix appositus, et Simoniace ~
.^Urtilaxat; absque brtiiii Vpalarii coiVdiiiohe, in 'Ordinatus, set iii prexinia seqitente Romana synbdo
hpc eum honorificanfes, ad deditioneni perveriire ob id et inoboedieniiartideponeiidus, subsiituius est.
hpn dubitarenl. Denique post hujusmpdi plures tam Eodem tempore a?stivali domntts. papa regi post
fiuei vei'italique siniilliirias promissorias asserilories Tot conlemptaTliius proinissa el mandata, adlme
•hicliil riiihus quam dplos aut p.erridiam sperahies, aposlolica mansueludine (77) altemptandoconirtio-
ssuasuprajsuniplihili episcoporum Megbntlni maxinie riitorias direxit Titteras (78), quatinus quid el ch
-et: Augtis.tensis, nec non ducis-Gctifridi ellcteterp- promisefii, recogilando, liicmiiierit, neque se falsa-
;fiim, qiii prursus nisi sutnnia riecessiiate coailafi fius aut contumeliosusin Dei el apostolica?dignita-
•illishello delrectarent-' congredi, sese coiriplices regi tis 'Cnntempium et injuriam pertiiiaciter erigeret,
jiixfa condielumprpniissorum ac dediiioneni pariter neque Deuin, qui se pra? ca?leiis tam henoraium
cohtuleraht. Qui nip*: niaiesuadis auficulariorum siibliiriareiV cciilumax et ihcbnigibilis aniiullaret,
stiorum heu !..perfldiose cbnspirans siisuriiis, in di- set nienle plurimum sollertissima id semper aileh-
•yersa• praesidia «t jii cuslediaiia illps disporlari deret, quia superbis resistit, huriiilibus auteiii dat
"
epsque tide prpniisspruniexintegre peslppsita pa- graiiaih. V
riler c.iplivari, ulpole duritis jllqrum perdueuionis B Ipse autem pro victoria, quatam magiiilTee peti-
Trijurias ultum iri percupienfi-ssinius,merite peflinaqi lus est, non quidem maximas Deo, qui ipsum vins-'
ipra?ceperal, El ipse dehihcjure quedam inajesiativo ccre et triiimpbare dedit, grales, ut oporterei, refe--
^pssessiones qiiofundaih illoruhi inyaseral, eT.-ca- rebat, verum pqtius, qualiter se seeuhdiirti se defe--
atella pmnia, qua? etiam antea sibi rapinaiini per Ctatiiiri el jccundaaum haberef, tetus semper atten-
tptaiii Saxqniani usurpaveral, denuoecoiitra nulld debat. Monifa (79) verp apostqlica?leniiaiis, qiiibus
jsitem veijiuisitaiite, praasidiis suis inposilis *"*iin-. euin riiuiiotieiis antea arguendo, pbsecraiido.' incre-
periosus 155regiialor occupaverat, -...'..'.. pandp, ad emendaliprem vitam adherlatus est, quasi
. IJeriiiianrius^Bqbhwergensis .dictus..episcopus ob graiissima sibi simulatorie aceeplavit, ca?terum re
Synwniacqm heresim a papa Gregorio ofdine et epir et errbris exaggeraliohe oihiiiho coriculcavit. Ali-
scopaiu deposilns et exconimunicalus esl. Qui con- qiioties etiam devotas econtra ipsi sahilatrones et
-efsipiie siinulala, ab ap.qslplicp nicx.repenciliatiis, iitleras direxit excusatorias (80), satis cpnfilerido
fjTohasteiiuni Suarzaa peliit, illic se mnnachum fieri cenquereiis, turiTa?tale qucd fiuxa esset. et fragifis,
.jrofessus. Giti niqx a rege R.ouperlnsquidam, Ges- tiim qucd ab his in qunrum maihbus cnria esseti
iafiensis ,pfa?pesitiii'a?.et aiiarijm pluririiarum pra?- niultotierts sibi male suasum el censultum sif. AII-
-Mus, ipsius consecreialis inliriius, pene offlniclero -, qunties eliam supplices (81) ct oiimi liiimiiilale
?l populqiiigralus, SH&ponebaiwr, el mox in iiatahTio pienasipsi direxil lillefas, iri qulbris se Dee et beato
•sancti Andrese a Mpgpiiiinp episeepp jussu regis Petro yalde culpabilem et criminosuni professus est,
. p.fdinatur. (78). Per idem teinpus".Aiuio, /Idelis et iiisupef prcces offcrens, ui qiiod ex sua cuTpa i«
prudens .Chfisii Jesu niinisler, Goipniensis arcliiepi- a?eclesiasticis"causisconlra canonicam justifiam et-
•sc.npus,-qui hilaris muliumque liberalis rerum sibi decfetalia sanctorurh Patfum staiuta depTavaluni
cqnjmissarum in pauperes Chrisli. dispensater, et ;fiiisset, appstplica ejus pfeyidenlia et aucierifale
aacclesiaruih quinque npyellarum industrius ct corrige'relur,et in hec sitam choedieiifiam, ccnsiliuni
sumpltipsiis iiislitutor.el prpvispr, ppstquam pmnia ct adjutpriuir.sibi ncn defufufa efficaciier experire-
qua? habere videbatur leriiporalitef, in cceleste gazo- tiir. NunC aulehj hujushiudi sui ipsius et a?cciesia-
philatium eohgesta Tliesattrizavit, felicis efficacia rum tam .perplufes Currectionis sponsiones, quas
.cpnsuiiimalipuis el ipse illuc. presecutus, gaudium laniotienS periegalos etiilleras deninp p.ipa? lafti
Dpiniiii suisuper niuIta-constiluen.dus,etiride(icieii- . hiuitifariam fecit, oiiirtine coiitumax parvipendit, et
lihus numqiiam pra?niiis fcniunefandus„beatissimus excpmmuriicaiis Inprcxirna Rpmana synndo consi-
p utinani! iiitfavil. Qui- apud Sigibergense monasie- liariis ei familiaribus suis proesumptuosus cqriunu-
riuiii sepultus, multis revera iniraculis inibi sanciis- nicavit, et ccciesias Dei, ul ab oliin assolebat, con-
siiiius claraera(. Cui quidam Hiidulfus Goslariensis Vffuiidefe el diriperenon cessavit (82).
canonicus, servus ipse regi, rriajestate fegia, clero His comperlis doninus papa, cum se lam palaiii
:'=:;>;-::-;;".:;;;..;;/ " /, ": /// ''-'\VARLfcLEGTIO.NES.,. ^;-\., / [/.:. '".::
: \iB5 tol .'• • -;
vv \NOTJE. ';...:...'.V,:" .;
(7C) COernoldi opusc. i, 2,Vllp. 207; x, 2, p. 379; jam ann.o priore libri uepp. 30 et31. Uss.
•xii, 6, p. 395. Vid. Gregorii Regist. ui, 1, ad (79) i Monita vern — cpnsuluim sit- i Gregpr.
Batnbergenses; iii, 2, ad Sigifriduin Mog. arch.; episl. ad Germ.. Mansi t. XX, p. 378.
iiijS^ ad Heiiiiiciini regeni. (80) Vid. Heinrici epistola inler Gregorianas pos
i "Apostolica mansuetudine -a- dat gra- episl. i, 29. Uss. ; -'. ";
.(77)
lian). » Gregorii VII ep. ad Germanos. Mansi t. XX, (81) { Supplices et pmni—adjutorium.
- > Grejorii
p.-S75. ep. ad Germ.,.1. 1. ...
. (78) Libri ui epist. J,T0, ei libri iv episl. I, et (82) GregPfii ep, adGerm., 1.1.
Sm ' ".SGO
i:\;-- ;;;'; fiASNALES..;:-» ANVTp~.l<.:.\:;\V..\\;-.
coiiteinplui haberi cerneret, adhuc induraluift suuin A rcptiiin, a; cemite AdalbertP,, uxore _ejus Wioldruda
•velsemel atteriip!ai;e pfeposuil,; et tres viras reli-r et (iliis eprurn in id ipsuni consenlaiieis, jnm al.i-
giesps (85) ipsiusulique fideles, qucriimque. duos ad :quanidiuresfauratum, liunc sub testanieiilarioregiie
.se:Roriiani, ulpptexseleris famiiiafiqre.s.••jani rnisi.t, majeijtaiis jnre ef, scriptipne ,p!enafia?Tibeftatis /¥.
^ad.euni queque familiarius -ad.Ioquenduin et juxla omnifariani dpmino Dep, sanclp Petrp, sanclp Au^
evangelicain dpctriiiam Tucrifieridum feslinanler le- relipet saricfpRenedictP cciilradebaluf.Etsic ex
galo.s reiiiisil; quique etim, ut esl aniicP,rmn,,suasn-. lcfo proprietalis .illqrum absplutum .dpniinip, solifa
rlis el secretis. suggestipnum; incilaiiienfis, nec ncn legis Alemanriicaiahreriuntialcria lesiificafiqiie cp-
amica? el-.pu.fa?liheriatis. hlandilp.quiis a.d dignam ram niiiltisteslib.us apud eundem lccuni, et-in ipsp
scelerum siioruiri pcenitentiain instigaiuiu rev.oca- sflricii;Aurelii_di.efeste,iibeiTinium peractum, a ,se
reul, el ea, quamyjs dictu h0rj^?nda,rpassim tamen pforsus eniancipahant ;(85.), et in serviliu.m .Det
viilgatissima, ipsi parUm enarrando proppnerenl, et abbali Wiilil.ielmo eju.squesucessofibus in.Jihefain
sic jnbre horum friuni testiumsiafet bmne-vefbiim. - potestateni et.curam., et ff.alribus inibi suh.rcgiila
Per-htts eliani ipsi iiiduhitiinteriniimafi fecil, si eos irioiiasfica vicliiris: jn necessariam iSiisteiualionciii
seorsini sibi loquentes nori audiret, quod ejtis flagi-? deslinalum,,safis legiltime. conlirmab.ini, Piocujus
;lia tecclesia; perordinem propalala Iniiotesceret;: B iitstitulipnis.lihefrima? decretjs., apeslplica? aucteii,.
si:aiifeni;a;cclesianj noh , audiret:,:.jpse;eum qnasi tatis: priyilegio robqijanclisjdum -JIIPX,;c|us"demio.ei,
clbniciini el publicanum ; a meiiibris ejiis omnino .abhasWillihelniiis Rnmam perveniret,, et ad votum
separaret. :„:;;.;.-; ::/..-:r:/, :<',: suiim apud paparii Gfegoriuin id cfii.caciler.,pro quo
-' Qui Goslariam ad; regeni circa nalivilateni i;Do-." exierat, pefagefet, dum repalr.iare jain moliebatur,
mini perveiiienles , juxla qiipd illis perobcedientiaiii accrrima Tlla passiprie llieo iiivasuS:,aflicieh;TUii:V
jmpositiim erat, icaiite riiniis. set neri absque riia- quanj Greci atrofiam, id est cessafiencrii .nul.riiucntiv
xiiriovita? sua? pericuio, peregefant. Quos ille fleii . diciint,.qua? quidem a diniinutione et; tenuitaie car-.
bpna paiientia snscipieris, lclum qupd ipsi seerele nis ex .caiiRisqtiiiji.isdani natura? laieniibns clpau-:
in aurem clociiti fiierant, niox-ira ct iridigriafione iatiiii reconvalescenlibus accidit. Itisuper Tel.riibtis
riOn mediocri succensus, convocatis suis consiliariis planeiis, idisinteria, ajmorroida, id csl sangitinis
palaflTTecil enarrafi querelosus, ea, ul fertur, in- ,-fltiore, tabefactus, nec non ingiiiiiafio quodani lit-
teriliene, ut non soluni ipsius;, set et suas pfoprias imore nen niininium ad ha?cuna distenttis, circitcf,
tanto magis defendefe coriarentur causas.: Ei fuox, quinque nienses, ab.ipsis eiiam medicis qmhina
qiipd prseier caolera deniniis apteloiicus ei speciali- desperatus, set nen splus supiiini, niiserabilitei'
tef inlefdixil, excpmiriurticalis cx sludio turic per- C cfuciabatur.-Deinuiij vero, posiquam Dee pmnipo-
vicacilcr communicavit, rion attenderis; eafitaiis tenli niedico ;misefante, teiJipus niisefandi adveiiiti
et: longanimilalis illius palerria? lolerarttianf, qua oleo sacro a fratribus urictum, et a peccalis dimis-
saiutem et honprcm ipsius in gremio sancta? Eccle- sum, oratio ftdei salvayit infirtnuni. Sic ad eellahv
sia? se amplexuruni fore per hos viros sibi /idelissirrie suam, rrtoxfecdnvalescens, ctini ac.quisilisapostolieiE
dehiandavit, si resipuerii; nec 'metuens ecenlra se- liheralilatisprlyilegiis et heiiedictioriibus vix repa-
verilaiis illius ceiriminalprium, gladium, quem ipsi Tfiavii.(86).. • . :
L: "A;'
parilef_ si in-.errore" consueto peiTinax <et inohoe- '.-<Dieiwinus-Leodiensisepticdptis deeessil, cui /ieiu--
diens pefdui'aret, inrefragabiliter nimis Tritcniave- aieus Viriduiiehsis prstipositussuccessii..
ra^ \ : ,:-- /:;,.::.--::::..;,:./:•: '- /-:-\: ""'MLXXVL.' -;-.:•' :/ ;•;;-
VEodem tempore autunjjjali Hirsaugiense 'cceiip- ; Heinricus rex natalenjDpiniiii Gpslariicegit, Sa^-
hinniy ab Erlefrede qiipdam nphili et religipsbsena- xoriihus:'qi.ajnquam illi non partim infeiisis et rten_,
lofc jam olitn, ui ferttif, sub "Plppiiio rege: (81) ortiiiiiip fitlelihiis, utppte taiii siflvael. iiijuriesaalii-
regiilariief saiis" instiluium , sel posfeferuiri illius -mosiiale ipsius majeslative Suppfessis.
ihvasione ex mulfo jam teihpore dcslfucturii ei di^ D Gregorius papa, iif boiiiim pastoreni opoflet, evile
;:; "•--. -':'''; / ^VARI^E LECTIONES. -'-'/'
11S0 Iiberiati 2. :i ' '' :':/<: //:' ':- -'//; -'\\ :/ -"'- ; /< /-': •' •' ..'-;".
-:;;"";; '-'•" T--":\:;' .\\ ; '-;-KOT^V;':: -:/-':;- :'
. *(83)HPS ipse tJregerhis nofninal i. m, ep. 10, -recepissei,prih'cipum 111|d. 2i ejusdem-mensis Woi*
Uadbpdum, Adalberluin ct Uedescalcuni. Data est 'liiatiam convocandorum facultasiion fuissel.
b:ec episl. ad regem vi Id. Jan., indict. 1T, qucda. (8i). Irno sttb Ludovicq PiO imp. anno 830, jaciis
1076 indical, quo hoec sunt referenda. Uss.-^Sed -:;ab Erlafrido ccmite dtJCal-wa pri.mis ccencbii fun-
litleras pap;r,anno 1073 scriptas fnisse, ex unanimi dainentis. Vid. Hist. Nigra? Silva?tcm. I, p. 267,
Lamberii ei Bertholdi narfatipne c;ouslat,-qui regeiij J-Iss-.. .-","- ; • -.
SegalPSGesliiria; circa nativiiatem Domirii recepisse s (8i3) Tradiiio haic facta cst Hirsaugia?la. 1073,
s-Xtirin geiieraleniJprincipiiin coiiyeultim,'AYofiiiatie indict. ,15, fer.,2, xvui, Kal. Oct.; co.nfirmafio vefo
t\. 24 Januarii celehranduni iiidixisse referuiiU lieinr.iei IV, cod. a. vu. Id. Oct. Cliaftam exiiibei
Bcfnoidtis regeiri litferas papse TialendisTaiiuarii Belsoldus Docunj. nipiiast. Wirteniberg. tein. f,
accepisse seribil. Qiia; alias j;i m in coritfariam par- -pag. 518. Biillam vero Gregorii VII, pag. 555. Uss.
_ eiri dispiiata stini, inde concidtirii, quod si rex lit- . tfSG)Similia fere habet Heymo in ejiis Vita, B..-i,.
eras d..8 Januarii' scriptas exeuhie uieiise Goslaria;'.- apudllabill.. sa?c\Vi, p.-ii^p. 727. Uss. \
\?.67 BERTHOLDI PRESBVTERl CONSTAJNTIEINSIS SG3
-Christi a. hipina' fabic undique oculatiis 'solleitls--.A aut corripi, non snlum iipn fesiptnt, qtiiii poliiis
^sime manicndo, nou mqdo alihi, vertim in ipsa Ro- ahipliori tefgiversatione"conira fas lemerariiis satis
•niana tifbe ucnriullos adversarios ef insidiutores peficulose desipuil. Nanique infattsio consilio ciitn
aiilichiislianps proplei' jusiiiiain suslinebal. E qui- suis iuito, plufes regni episcopos el prineipes, eos
iius quidam noniiiie QtiiriliiisIS7, rapior" sacrilegiis -riiaxiiiie qttos stiic yoluritati cons.eniancos iioveraf,
'et praado fachtorostis, post niultas insidias vesaims apud Vvoriiiatiam (88) convoeavil. Quos pene omnes
ct saciilcg-us coiiiemptor; oiiiniuin sacrorum Dei, debitam (89) heato Pefro et aposioIica?:sedis prjesuli
'
consurgens iii illuiii in neele' sacralissinia nalivilatis Gregorip pboedieniianiabnegare, eique palam ununi-
•DpininiVcuin ad Sanclain Miiriaih inirjcrem inissas quemque ex nomiiie sue specialilcr scfipto, impri-
facercl, ctiiri nianu aririalcriim vesana a?cclesiam jnis atitem sui ipsiiis prajriotato, inilain id ipsum
jrruthpere^^Turioshs , et aniJequain.posfcoihniunia- . •conspii-atipne;abre'niifiii:irecoegefal.indcqueliiteras
Tein ofalionem eucliaristialus finirel, ab allari ra- -abrenirntiatorias per cpiscopos dues, Spireiisem (90)
.piiit, viihieratum cepit, et in lurrim suani tanquam ••etBasilienseriT'(91),primum in llaliaui pririeipibus
-l.uronein sacfilegum ciim hiaxime hiriibrio iraclum, el episccpis illius pairia?, huic censpiratipiii assp-
\et riiiscrahilitei' coartiiiuinv iricarcefayit. lbi riiti ciandis, direxil, tleinde Rpniam. Qui moxiiabito
i
•gladibsupcf colltim illius ftiiialiler slriclo, torvns, R"l.iori niinimo eonyentu jiixla Placentiam, noif solurii
iitin.tx, ef omnifariam Tcfrificus, lliesaurniii et fif>. verbis 61 litleris.set leslificaiionejiirisjurandi domw
Tnissima sitncii Pelri casleilain benelicia=sibi ex- papa; obwdientiam debiiamtion exhibendam,-ulpole
-tbrquerenon cessavit ab eo; sei omnino non potuit. qui se ab eo pro Symoniaca heresi datnnandos non
Kec riiora.hpc summdpere; lamentabili per leiam -pafuiii.timebaril, cenlmuiTivotp simul eniiies deli-
Kcclesiam .saciilegie lota civiias ejulabiliter niniis berabanl. Denique litteras luijusmedi inoboedieii-
'coihriiola est; turriin ipsanicum maxiino xeli Dei liani continenles per legaios, quendam Pariiiensem
'fervbre inpugnaril, et"eam, domno papa quem jam caiioiiictiin, el servum quendam regis, properanter
•irilerfeclrirtipTilahaiil inde ereplo, destfuuiil, et to- dd IVomanamsynpdum dirigehanl. Ubi litteris et
•lum quod ad Grescenliiinf "^ pertinebat, in breyi inandalis publicc in audienlia lolius conventus re-
tiissipafil, ipsp vix intefyerilu papa?, ciiise reiim cilalis, (IpiiTrippapse iiiphedienlia deliberala pro-
•dederai, inde vivo propulsalo, unq autem solO, qi.i T.uiitiabatiir, el ut cathedra descenderel, cni indi-
. •papam iir capul saerilegus vulrieravit, ibidem in- -gnus praesiderel, ex parle, regis ipsi coinminatorie
lerfecto; -sic iiposlplicusgrataiiler ad altare rediens, saxis imperabiitui'. Quid ibi lumultus el coriclaTaar
Tnissas (.orisu.rniJiav.il. - \ tifuiis el iri legaios illos non prdinaia? ineuisipiiis
Quincius-yefc solitapnparii delusefat veccrdia;4G excreverit, ncverinl illi qui prasiofuerinl. Hocuiiuiii
fquippe-in4urfi stia duiii civium suoruni lunuiltiim sil nosiram inde dixisse, doiiiiium (92) aposiolicuiu
aeluniqtie Dei iii se ardeiilissinium viderct, nietueiis noii sine sui ipsius corporis magno satis periculo
vita?sua? et suortim, coiifessus est ipsi peccatum -qiiain i6° vix eos Ronianorum maiiibus seniivivos '
;suum,-ei oho?dienfiain digniiniqne pffiiiiteiitiam e'i efipuisse; - '• .-. :> •
•saiisfacliohem ei devoliorie quainvis simclata pro- Tandem faclo silenlio, domnus papa feeif syno-
anisil. Quod ex -lotoparvipendens , noefu Urbe fuga idalia slatuta super hisinquiri et recitari, qtii quasi
iapsus ev.isil. Dehiiic papa datis iiidtitiis eum ad in iiiedio lotius a?cclesia?coiitumaciier sumnio post
pcenitentiam,- quam inposuil, revocavit; ipse autehi -Deumponiifici ctsuo rectqri: femert? ahjuraio, in-
jion nipdp .appstala irt hujusniPdi facitis est, qiiin oboedientiamsuam non erubuerant scriptis cx no^
eiiani quctidain "castelluiri .firmissiihuiiuibi coiui- riiine pfofiic.ri,: nori Tiitelligenles neque : tiineiiles
iguuin occup&vit, ubi; lalrociiiandn rapiriis el san<- quod adillum et ca?teres a?cclesia; rnagistros pertir
-guine vicii.iahal. Unde papa per Pranesfinum epir-.. iiueril, quod" Paulus ait : « Parali semper ulcisci
scopuiii fecii eurn exConimunicatutn daninr.ri.ipse omnem inebpedientiaii). J Ipsos hainque .oporiuerat
.uilem regi-per onuiia.morigeriis, sic pef bieiihiiim - diligentius attendisse quod, saiicliis Silveslef (95)
crassabalur,.Dei cpnlenrpior induralii; •., 1 papa in Romaiia synodo jam inrefragabiliier d(^
I)
Tandem vere rex , non modicc furore posl tlis- crevi.l (9i) : « Nemo primam sederti judieabit, qiiia
cessuni virorum pra:dictoftim permottis, et indi-* omnes sedesaprima? sedis justilia desideraut lei:i-<
gnuiri (87) dueens se a" quoquam reprchendi deberp perari, nequeab omni clero, nec ab oniiti populo
' ., : ;- :-. VARLE LECTIOiNES. .."--.
; ".v'
"' ila%i- 1Mifrupil -l* Uss. "* ifa'2.\i 60qiiamquam, Uss. • ;: ''''_ /
""'
:.' •'•"".KOT^. -
(87)-Tndignum — corripi: Gregorii VII, ep. ad sileniio-—etc.Bernoldi —
opusc. r, p. 220.
Germ.j 1.1., p. -579. (93) iS.Siivesier judicabilur. Bern. opusc. T,5,
(88) Vid.Bernoldi ppusc..f, epist. ;5, p. 217. p. 218. : ..
,, (89) Debitam —-abnegdre:'II)id.<,p.:580.,- i* (94) -Fictitiam •esse lianc syiicclum, adepque ct
.: (90);HiizThannuni. , :-, aHatuin Silvesiri papa? decreturti, duduiii -conscii-
<, .(9'l)Biu'cIiardum. \ . - tiunt efiiditi.- Vide Bernoldi opusculum i, episi.3,
'(92) Sed/Romaiiv.s: poniifex.(legald$)_ r—.de.mani- :ii. 9, nbl ba?cplenius h.abe.nfur.;U.ss,. . .
vus Rotnanbrum —-vix demum eripuil—facloque
•569;. \; \ i\-,-- ANNALES. — AN.JOySV \ '•: ; : '; 579-''
judex judicahitur ; » et illud decreluni beali papie i soluminodo complices et faulpfes; csctefum qtiibus;
Gregcrii (93) :'< Deceriunuis rcgesa suis dignita- niens sanior crat, npn ita. Ex quibus. quidahv
tibus cadere, ei participatioiie ccrppris el sanguiuis episcopi, palriarcha .Aquilegiensis,.episccpus Salz^
Doniini nnstri Jesii Chrisfi carere, si pra?siiniant burgensis. Pataviensis, Wprmaliensis, qui et ipse
aposlolica? sedis jussa cohieuinere; i ei id genus caihedfa sii.a.pul.sus est a rege,: neehonWirzibur-
multa. Quaproptcf (90) illic .syhpdalis seiilentia data; gensis, ef pcne omncs Saxoiiici, nec lion dtices:
cst, divinafum et huinanarum legum aticiorilale Roudolfus, Berhioidus, Welf, eL.ca?tCrorunrfegui-
lesilficaia, regem Heinricuiii non sohtni cxcpmmh- priniatum pars noii iuodica. cmij aposf<oiico:iiidubi-,
nicari, sct. ausq.ue- spe reciiperalionisTiohore rfgiir taiiler sentjcbajn,. qii.iqiie prajtlicla?.coiispiralio.ni
deijeiC destilui, ut in excoiiinitinicaioruin consorlio iiiteresse riolue.rant.;lJiide ei deliinc arege vocaliV
forel, cuin "qirjbus ipse putius q-.iain cum Chrislo ipsum devitabanl-.,cumie- .propler ';analliema, '
uirft,
hahere .parteni eligerel. Priihum'(97), qticd perli- . eliani qiiod liiaxiuie in illo103.coiifuiebant.
liax ab eorum coniiniinione, qui pro sacrilegio et , Episcoptis P.adefbrunnensislG''-obiit, ctii Poppts-
reiilu Symoniaca?hcresis excoriiiTiiiiiicatisuiil, abs- praipositus.'--Rahihhergensis;ii.on;,oni.n:ino.carioiiif.a,:.
tinere liohiii; deitide quod, coniciripior Dei puhli- 'succ.essitVfliiippe-arcge jairianailieRiatizato', com*-
cus, pro criiisinqsis actibus suis poemleiiiiani nori * mtinicansipsi"<5,cpiscopatijiTi,susccpil.Qiieni-liiiiiois,
&oluirisuscipere sel ncc promittere quideiii voluit, antea .Traje.etensi.sepis'copus «uidain stio consan^-
riequaquam servans' ca qua?legaiis aposlolicis ]am- gtiiueo a rcge dandum proi iii.uricrcconditipnitlier
promiserai; nec non quod publica pervicax inobce- accepit, iil.sciJicelGolcniensis episcopi;, qtii Sy-riio-
dichiia, aposiolica? sedi ceijiuniiiciier resisiere, el ni.acecl, ncii 16°per PSliumascendit\ crdinafiiirii iioa/
sic coipiisChiisti, id cst hnifatem saiiclaeecclesi*, resisterel, set ipse eum cpiisecraf.et, Qtii adeodei--
seindere el scandalizare ihduraiiis.non expavit. Pro lusus, hon astitit regi (olo aiiiirio\ut pritis.
his denique culpis synodali judicio illiiin domnus Apud Trajeclum rex pascha egit, colleclis1<5T un-
apostolicus nec non einiies qtti siudio et yoluiTtate dec.iinique.illucnon parvis sua?fehellionis ct.inohoa;-
iii illa inphcedienlhi rei pcrvicaciierexsistcieiit ot dieniia?'Coinplici.bus.Tbi luncaacclesia, qnam- cpU
oirines majeres el niinpres in Iitijusinedi re ex iii- s.copus jani diu riiaximis im.pen.sisei sludii-s.eoa.-
diisffia ipsi coiiseiilienies cxcomiuunicavil, et usque "struxerat, a Deo el s;ui.clq;PelfC,despccta;;, igTt«-
a'd dighani satisfaciioneiii a nfembris aecclesi» iii lillore inirabiliter cpnflagr.ivit.- Iudequo per Lotha-
perpciuuin scparasil, ul quos rnitis non potuit, vel j-iiigiam reyertiuir Worniaiiain, Tllic in penlecosie?
severus ad viam salufis Deo niiseianle revocarei. colloquium cuiii suis comparibtis habiluriis.
llis oinnibus Agivcsimperalrix, maler regis, inier- ^ WiHiliclmtis Trajeclensis, episcopus regi subiro^
er.ii, ctijtis annriani ipsius gladius tlamnationis non lt;s declinavii^ab eo, el doiiiUinveniens:, maxiino,
prtruin sauciaverat. sibi cpularum apparalu fecil sltidiosissinius niiiti*
- His diphus synedalibus dtix Golifridtis dehiuni iei
strari; el sic a merisa,: in qua UTIPdie terti.o conviV
ab illa Wofinaiieiisi conspiraiione, noii."niiiiimus vatus est, inpudenter.nimis incrapulaius fctraliiuirV
suifragator et inceiuor illius, dum rediret, a milite moi-tequerepeutma pia?venliis et inopi!iaia,.niiser-.
qtiodain ad jeqtiisita natura? in secessu sedens de rime salis defunctus est, anathemalis spiciilo ct jpsa
deorsum vulneiatiis, infeliciter exspirayit exeoniT ifldubilanter condemnatus (101). Cui Chpunradiis
ihuiiieaws. -Ctrjus-niarcham (98) sorcris sua? filiu.s Mogonfiensiscamerarius , regis coTrimuiiicaior se~.
«equivocusillius, 40 libris aufi yix"cmplam a rege dulus, (?l episcppalus dalipue ah eo lion caupriice,
pbsscdil, ducalu , qifeni sil)i jaiii avuiiculns piiKSti- ccniplacaius,.sijccessit. .-.'.
linn ab eo acqaisivit, injtiste privaliis. Cui filhiiii Collcqui.uiriqtiod apud Wormatiam fieii a rege,
suiim vix bienitem (99) rex prsesiderefecit. cpiislitufiim est, ea condiclum esi*09inteiitione ufc
Deiiiiic rex el sui «niiiperlq apostolico analheiiiali aiiint, ut papa iliic quasicaiioiiice a tribus episcopis.
fere omnesconiradixere (100), etoinnino iujusie el qtii pr;e carieris scniores vjderehlur prayudicatus,?
non canonico ordinc actuiii, qtiicqiiid (unc iif synpdo " eloh scelera accusalorie ipsi ehjecla daninatns,:sede-
Romaria a tam sacrilego errpre aclutii sit, aiTifniiiii- apqslnlica .qualitercumque dejicerelur; et.sic pro ep;;
tes, prp nichilp id prorsus hahueie. El hoc regis a]itis, quehi juxta cor stium sihi iriorigcrum et ob-
VARIJE LECTIONES ,. ., ..:.
161Doniitnii. 162cuin corr. Iinii 2. 163scilicetappslolicc; Usserniann rion^ atiie majcime tnserenduni
cetisuit; fortassemniuxic leqendum est. 1Sibaderhr.%."' 1C5ipsi corr. ipse 2. isideesi i, t67col!egii2,
"s.declaiii;t\ii2. "9 deest 2. Uss. . : ... . _ -,-.,
'
':" ';"-'. ''":'./' . "-"•KOT^E.- • . \ ••-.);
> (95) Idem legiluf in.Be,rnoldi,epus<..vj,9,p.,5fil. cisi coiisobriiitis, qui' sub •Bullipnii;iionTiiie ceiehris;
Dccfeinni hoc. desuinptuiif est ex S. Gregprii M. posiea.evasit. i;ss. •'''." . -"-
ail 1089 cb febellipifcin;
,(i)d) Cenradum, cui lamcn a. epiicessil.Uss..
episi.. 8 (libri xui liov. edit. Opp. I..H, p. 1225),
ScniUgreiii.abhaiem, ad quani •siiaiit piovpcal Gre- vdiicaluiiiademii, et Gcdefridp .
gontts VII, iii hac causa ad Herinahi.ium Meleusem (lOO).Dehociegendusipse Gregbriuscpisf.2 elS
scribens. Uss. , . . • lib. iv. ilern Otto Frising. Chrou.T. vi, -c. 55, elDe
. (90) Qugpmpter,—eiiijerel. •G.regor.VII, ep. ad gestis Friderici 1 inip. lib. i, c. T. ad IIeii:ri.euas
Gcriij., I, i.„p. 579. (101) Gf. Gregor. Regist.. iv, -6,
"(97):Primum;.—revocarei.lb., 580. , Leod. episc. ".:'' :
(9.8) AiHweipieiisciri.ilujus Godefridus erat qc-
571 BERiHOLDI PRESBYTERI CO^STASTSENSIS 573"
Feijuialem invenireiit, ibideni inox supponcrettir. ^. Julius, et reii.jui sine numcrc omnino astipulahiur,
Oui tres jatn in. ipsa conspiratione proenominaii, in qui adeo amplexali sunt veritaieni, ul poiius mpri
Dci aulem pradestinalicne, ne illuc pcrvenirenl', qtiam nienliri deliberarcnl. El hcc nimirum pro
lelardali sunl. Quorum Trajeciensis, ul prardiclum suo principalu egerant, quem healusrelrus apostp-
i!sl, suhilo nioritur; Rrixicnsis in itinere ipso captus lus verbe Demini ct 'lcntiiL seniperque tcucbil. Hos
a comite Hartmaniio (102), iii citstodiam ci ipsejam sequitur heaiissimus papa Adrianus (105) kapitulo
ab aposlolice excomniunicatiismittitur; lerlius Nea- 18 "3 in decretis suis,, Generali, inquicns, decrelo
politanus solus perveniu Scl nemo juxla legis pra> staluimus, ut cxecrandum analhema fia!, el vctut
ceptum damnalur, uno contra se lestinioniuin di- prwvaricator calholicaj fidei scnr er apud Dcminum
cente. Dux ctiam Gctifridus, qui papam illic consli- rcus exsislal, quicumque regum seu poienlum sive
tiieiidurij ad scdeni Romanam se pcrducluruiii jam cpiscoporum deinceps slaluta Bomanornm pontifi
regi audacler promiserat, et ipse, ut nolujn esl cum (106) in quocumque vioianda credideril, vel per-
omnibus, exconimunicauis intcrierat. Deo namque violari permiseril. Ncc miiius hoc metucndum esi,
jllud colloquitim sic dissolvcnle, Mogonlia?in fcsli- quod sanctus Leo in decretis snis terrilicus iiiuiis
vitate aposlolorum Petri et Pauli iierum conveniunt. dccrevit (107) : Omnis, inquil, qui difftnitiones
ct ul se ulciscereniur inordinatius et sese ipsisju-1 Y$nostras per inobcedienliamevacuare contendil, cttia-
•licibus damnalos plenius damnaj-ent, sacrilcgo themate percellalitr, et qui contumax nostris salu-
niotus sui aiisu domnum appstplicum, fitisis lesti- berrimis statulis contradixeril, a membris wcclcsiw
ineniis quasi judicatum, iemerc salis excommuui- omni lemporeseparelur. El ideo cuicnmquc judicium
cabant, el quod syncdali }udicip in regem et in ea? sedis apcstplica? in diibium \enerat, ctnn ipso apo-
leres sua? ceiifoederalipiiis panicipes ab apcslplicc slolico ]iotius quam cum aliis veniilare debuerai ,
iictuni est anaihema, utpeie temerarium, injusuun sine quo id, quod jiidicalum est ab co, nullafenus
ct nullitis ppnderis, prorsus conculcandum el flocri- relractaii vel mutari polerat. Noslrum est enim,
pendendum , quasi senlenlialiier confirmabanl. No-ii aposlolicis insiiluiis absque oinni hesilalione oboe-
enjm allenderani cautissime quod npostplica? ina- dire, stultas auiein et sine disciplina qtis?siiones
jeslatis rcatum incurrerinl, juxla qued dccrclalia dcvitare, qutc gcneranl lites el inulluin proficiunl
sanctorum Patriimstatuta inrcfragabiliter sancliunl, ad subversionem atidienlium. Domni aulem aposlo-
quicumque sedis apestplica? judicium quasi reprp- Jici est suas senlenlias ralione firmare, si cuiquani
babile inniutare seu retractarc pra?sumpserinl, ct ifi eis qtiid dubium \ideauir occursare.
qucd nulli uiiquaiii pcrmissum est, aliquid inde hpc Diversns siqnitlem scrmo inlcr synediacps de hoc
i-eprcbatp judicaverint. Unde sancttis 170 Silvcster' C eoilcni anaiheiualc regis per loium regnum sine in-
in Roniana synedp, cui 28-1episcepi cum 10 prcsbi- terniissione lcrebalur, justeiie acium sii an injiiste?
tcris, el diacenibus plurimis, pra?sente Cousiantino Veriimtamcn hoc apud conlenliosos liiaxinie, qui
augiisto ct nialre ejns sancla Ht.Tcna,suhscripseruiil, non verilatiset conteritipuibus conatisuntdeservire;
ita decrcut" 1 : JS'emoprimam sedem judicalnt, cl aul enlm igiiorabanl, autex iiiduslriadissiniulab.uit,
cielern, nt prarscriplum est. El heatus (105) papa quift duo judiciarii ordincs in sacris Scriptniis colli-
Gclasius in decretis suis kapitulo 2 (104) : Cuncta, gmitur (108), unus in dtibiis-rebus, ubi induciu?, pro
inquit, per mundum novil wcclcsia, quod sacrosancta quibusnunc, ut ipsi aiunt cl teslantur, niininie datis
wcclesia Bomana de omui acclesia fas habeal judi- inaxime controversati sunt, pro acquircndis teslibus
care, neque cuiquam liceal de ejus judicio judicare; el defensoiibus necessaria? sunl. Ahcrvero in publi-
siquidem ad illam de qualibel mundi parte appellan- cis criminibus, in quc nulla? inducia? cnneedeiida?
dum est, ab illa autem nemoest appellare permissus. legiinlur, cuiii siiic accnsatore et lesie in conlumn-
Set nec illa pi a?ierinius, quod appstplica scdes absqne ccs ct inohccdientcs sinc mora sit sentcntialis pro-
nlia synodo pra?cedeule absolvendi quos iniqtia ferenda vindicla. In (109) dubiis namque causis,
&yncdus damnaveral, cl nulla exsislentc syncdo lieet veiis, nonduni autem publicaiis vel spoule
damnandi quos oporteal,haheat facullaleni,quod "2 " confessis scu aperle convictis, ncccHsafie cas ad in-
sanclissimi ponlifices Calistus, Fabianus, Xistns, qnireriduni vel comprpbandum iuducia? cpncedcnda?
VARIJE LECTIONES.
""pap&addii V. 171;Iecretumcorr. dccrevit 2. 17°ques2. 173XHI1\
K01\E.
(102) Dilingensi, infeslissime Ileinrici hosie; cf. (106) Ed., deinceps canonum censuram, in quo-
Casus S. Galli Mon. SS. II, 157. cnmque, cic. L!ss.
(105) Bealits papa Gelasius-- semperque lcncbit, (107) Yidetur respieere ad cnp. 5 cpislcla? 1, ad
apud Rernoldum bis legilur, opusc. i, 4, 5, p. 210, episcepos CaiDpanise(Labb. Conc. t. III, col. 1294).
ot opusc. iv, 25, p. 50S. Verba Callislus — delibe- U"ss.
rareni secuudo tanlum loco inveniuntur. (108) Eadem, pattcis inutatis, exslanl Bern. opusc.
(I0-i<)Episiola 13. ad episcopos Dardania?,-Lahh. i, I, p. 187.
Conc. t. IV, 1^05. Uss. (109) In dubiis — mulla ptoveniunt, legttnlur in
(105) Cap. 80 in capilulis Adriani I ad Carolnm . Berneldi ppuce. iv, 22, p. 506, exccpiis \crbis, vel
M. (Labb. Conc. t. VI. col. .1835) Bcrn. epusc. i, sponte — cbmprobaiuluin. Eadein fcre rectirrunt
0, p. 501. Uss. oputc. i, I, p. 187.
•375- • _" -..-; '•\:,A™ALES:.^"AN>.;in76.s;'\v' 37f;
snnt, ut juxla sariclibries spostolfcorum virorumJ.A pbslquam eorum crimina lani .conlumaciler publi-
Eelicis papse el Julii Ct reliquerum ipse accusatiis cataVet lam pro nichilo habifa, iiec npn tam perti-;
pessit se centra acciisateres pleniter praeparare ad naciter defensa, a?cclesinm sanclam niiserahiliter;
abluenda crimina objecia. Unde et beaius Eieuihe-- iiimis .confoedaverant, el stiper lot yulgalissimasua
riiis a beato Petro papa. duoiiecimus i.n decretis coniumaciler.liichoedientiam.suam hbn alihi nisi in,.
SiiS Rapilttlo 1 Testafhf (110). «Tiidiicla?, iiiquit, synodo Romana, el ha?cscripiiseijioiriiiiepuhiicala;';
riort modicaead iiiquirenduin danda? Sunt, rie aliquid nimia 175temeritaleprofessi sunt. , ,,
praepropere agi a quacumque parte videaluf, quia lii ipso anaiheniflte (115) domnus aposlplicus ex;,
per sUrreptloiiemTnuTiapreveiiiunt. > Unde et san- parte et npmirie Palris.bmhipplentis et Eilii el, Spir^
olus Anibrcsius in expbsilipneEpisieia?ad Cbrintliios: fitus.saricii, et. per aueterilalem sahcfi Petri; omni-.
lesialurfHi) : « Judicisinquit,'npn est, sine accusa- hus'Chri"sliahis praicepit, tie quisfegi excomniuni--
tofe .damnare; quia etfiemiiius 3udam, cum fur essel, cstb.ui rcgi deiriceps aliqtioinodo pboediat, aut sef<^
eum ncn acciisatus sif, miiiinie ahjecit; i sicul eliif yiat,,aut jusjTifandum servet, quodfeceralaul factu-,
ernnjbus duhiis agendum est causis. Quaprcpler et rus sit. Quod principum.fegni pars 11011 jniniina at7
Doininus ipse exenipluiri dedit iiphis, he passini au-; tendens, ssepius a rege yocati ad cuni ,ye'nire defre<.
iiita; nen prpbata et indiscussa,; facile rfedamus, I? I ciahanl, eiahoranles diiigeiitissiirietil zeluni Dei se--
dum infigura angeleruhi Spdpmam pergeiis dixit ctindpm seieiiiiani liaherenl. Quemlicet injtisle et_
a-dAhrahani: « Descendam,eividebo, ulriuri cla- rioii"cahoniceexconimunicalum nosscnt, lameu, ei;
inpreni, qui venit cofanT irie, bpere cbmpleveriiit,. jiixlaSardiceiisis cpncilii siatutum ..(H4j.nuHalenuSi
ari fion est ita, ut sciahi. » Postquaih aulem claino- ebmfijunicare debefe.nl, nisi euni reconciliatum essfc
re.!i:qiiein quasi audivit, verum probavii, mnx sirie pisescireiit.Uiide regi adhuc ihd.utafd nietuciites
i.irdilafe super eam igriis el siilphujis imbres vin-. comhiunicafe, quia illurii neqtte arg.uere, heqiiepu-
dex pra?senlissimus de\co?lo pluil a Doihino, —ifii-- riire, rieque cbfiige.fq ppieranl, ipsi quia Consentira
siissime aulein absqueiiiduciis damrianiur, qui ctil- abhofruerant, studebant ut oporinil devitare. Qtia-
pitiri suam jatn duduiri a sanciis Pairibus diffiniie- pfopfer autuninali tempofe cuin eo optihiaies regriL
damnatam non negafe, set publice contempioics coiloquiiim qb hiijusmodi se hahituros Eariheiiopp.;
ahslinali conlra apostolica slaiula se conaiilur qtta- lim ^* fore condixere.ubi quid agendiim: super lain
liierctimque defensare. Ergo de niahifesia et pliiff- grandi negotib foret, coinniuiii cpiisilib posseui diffi-
misnola causa non suiit quserendi lesies. Unde(113) riire, et uhi ipsis regiet domuib suoconimbnitq, ev
apostolus fornicatorem Hlurti apud Coriuthios prse- ad pbeniteritiariTconverse el recpnciliatpiicerel seiv
cepit, cognilo ab omnibus quod fecii bpefe, de ccetu C ' vire. Ppstqilam illue nen paryis iiiilitaribiis copiis
fraiernilitlis expelli: c Vos, inquiens, inflali estis, conveneie, rex cum suis assenlatoribus. cilra 17r
et non magis .ucluiii habuistis, ut tollereiiir de medio Renurii apud Oppiiiheim.viliani ciim nqii; niediocri
vestrum, qui Tioc opus fecil? s Onijies quippe cri- sua? epnfceieratibriis cceiu, adhbr.tatu el siiasii rixt-'
inen ejits sciebanl, et hon arguebant.Publice-narii- nax et animosus, ccnsedit; regni aulem priniaies:
quenovercaiii suani lpeouxofis habebatVin quai-e cis Renum cpmmanenles, irtter se qua?ritabant, et
neque leslibus vel inquisitio.neopus erat. nee ler- Deo datore aiteniius unitsquisque pro se adinvicenj
givefsatione aj.iqua teglcrimen poteral. Quaproplef cenfefehahi,, qnid supef tarii iiimani.causa ipsis>\
flpostolus judicium non dilferens in eum, < absens., diuinieiidum fuerit. Illuc sedis apostolica? legafj:
inquit, corpofe, pra?seiis auicin spiritu, > cujus vi- liiterishuiccaijsa? cbngruis allalis "adyeherariti. iti.
delicet nusquam deest auctoritas, t jaih judicavi qt quibus eiiahi hunc Palaviensi episcopo viee stia app|-
praTsens,euin, qui hoc opus fecil. » Slclica papa jam dudiun concessa irtposuit, ut omnes.
'Tetiim itaque cefptts Scriplurarum senlenfiis prartef regem soluni ad satisfactioiiein: digflamque
domni apestplict siiffragaltir. Untle contradiclofes pa?nileriliiuiidigne venienies caiibriice reCpiicIliaret.;
el pefversores, earum facillinie possunl' convinci. ilics VideliCet qui detiiceps in parte sancii PenT,
Ipse hanique a vesligiissanclerUiri Patrum riullale- D 1 stare vohiissent. Ex quibtis Mcgpiiiiiius:arcliiepir-
nus deviavit. Tncassuui crgp quidain cpntenliesi rmi- scopus cuiri sua militia,: Treverehsis, Afgen'tinus'4.
silabant17i hrO iiiduciis regi ejusque cemplicibus Viridunensis, Leodiensis, Monaslerierisis,:' Traje-
non datis, et quod eos slaiitn excomriiunicavitv clensis electus, Spirensis, Basiliensis, Conslaiilieh=
.....:/; VARI^L^CTIONES. ,''].::;....',,;''::;[-'.:,;;,..';V^..-,::.
_inita% .:"' nimis %. ^6,voxdeesi 2; Parlheriopplim M.egoeourg fore T. 1*.; 17JUa %:--^T-ultfa- le^.
gendum videtur; circa edidit IJss. .-. .
'
'/<m)TM.-: ,/::_,'/ :.: ;;:;.'• /:/// "':
TllO) Lahb. Coiic. 1.1, col. 589^Uss. \/ ,jp.elli,omuesr-pgiergt SunTverba Amhrpsii. .;:'.,-
{111) Vide in appehdice ad Opera S. Amhrbsii, . (il5):Verha ex ipsa: excomiiiiiiiicalibhis.•.'formuiii.'
t. II, p. 127,
" Cuihaec expdsilib perperamTribuitur. liTiuiiatiis"esi aiiclbf;: v. Mahsl XX, iC9. \
uss.;'': ";:";.'; '::'://' ' 17, Dibnysil (Labb. Coric.T. Il,.-pi
(TU).Cari. '""-'
•(112)Unde aposlolus—. opus fecii, ordine nuitatb 6i9).Uss. ''".'" \"\ v':./.;::.;:

iece in Bernoldi ppuscVi, 2, p. 193. cognito ex-
57-V ': .. . \RERTIiOLDI MESBYTERl COJSSTA^fsEiNSlS- - .,."'' 576;
sis autem Ulma?"•1T-S,episccpi sciiicct hi ;179, et ab-_A TIoc,:colloquip circa Ka!eii(las.Noyeiribris:liiiTl4,-.
"haies-piures, nec nbn: niajqruiii ,et iiYiiiovuniiibn ilico pra?tei',so]iili.nipfiKgfandis;-iijx,-iteffas-.iindique;
ihqdica liifha ob .fca.lum epjnmuijiqnis^regis,\seii\ opj)fiihefe\i|iea?;pit., ihec siquide.m^fossagiuiii-. ef;-
qti.od.ipsi ob iu obpodientiaiu bxconiniiinieatisu.nt, signurii futiifOfuni: maloruni .r.qh,solum: Cisalpinas '
siye qubd receperurit inissas et officia sacerdeturii '.. paftes, •veruiii, 'qu.od, potius. niirabile.visuni. est,-
oT)iricenfiiientiani vel Iieresim.symoiiiaeam.datiLna- _ lotam Lorigobardiam nimieiate inauilifa
ndnparuin
tdrum,'.ibideiii rcconciliafi iri ccmmimionem rece- siupefecil. Kimie qtiippe frigoris cpiigeianieiiio Re*:
pfi-sunt,, "V :_./_: ,. _.; hus paiitereiEridanus, ul defluyiiscreierls-tace.alur,:
Ppsireiffo tiiebus decem; in htijiismodi studiis , ih tantuni: cciisqlidati sunt, ;uf per: Jongum iempus -
:iransaciis,jciim fex yideref et: aiuliret .lo.V'ettanlos quasi per teffani fiani In, se.iglacialeni exhihererifc:
iipbstblicos dignifali .hiiiiiiliicr.cessisse, eesque feV :- curictis 'itinefantibus. SiCTiieinps";a8p;efa: Cl.nivosa
•geiii .aiiuni pro se coiistitueftdtim '.deiiberas.se, et algoris.vi cohiinuala usque in Idus Martii, scilicet
ipse qiianiquam nolpn.s'.eiirivilus, et prse. "dol.qre"' ; a colloquio pftedictc usque ad colloquium quod apud
hoc fefe ,so ultra spirifurii non- hahens, ecssis.se se Forihcheini a-T-egiii.opiiinallhus actuni est,.-perdu-<
«.liamyix 181simulavii, iion riipdp papa, vefum. quo-.: rayit. Ipsp tleniqtie die coepit nix per.omnes terra-.
tpie regni; pfincipibtis; in ciinctis. qua?cumque.ipsi B. I rum npsirarum partes, diver.sis
^pro.quallfateToco-r
inporiereet qb.sefvi.fe euin voiuissehl. Tiinc yiSiiia ,; rUin;.li(]tiefieiida;lapsibiis,paiilaiiih '{lescrecefe. ;,
i?st eis p.rtcier- ca?tef:t,: ut; iiipritnis ; Wiy'iiiattensi; Rcx autem iraiisacip circa Opjiiiiheim pra.scripto--
episcopp sedes et civitas sua libera io.dderetur,. fc-,..,.:'.cplloquio, Spjra? ciinj tutqribus ei::actoribus, qui a
ginaiiide cum suis oniiiibtis egrederetuf, Saxonibus."; priiiTatihiis regiii ipsi deputali stint,::aliquaiudiu
obsides. illorum redderenluf, et u.t ab excoinmuiii- niore po3iiiieiit-iui!i.victitanssteiii.-Dehinc oh conju-^
caiis suis sa rexomnino separarei, nec non liffe- ratiorieiri principtini. pfa?dictanj stispicans in se cbn-
ras papa? Gregorio, dehitam ebcedientiaiii, satisla- torqiiendas peffidiaiii • et yeraulias ilipruhi. supplah—
ctionem et dignam pcenilentiam se servaturnm fir- :' tatefias, recpIleclIs/undiqiie:consiI.ariis suis;placi--
iiiiter inlimantes, absqne mora dirigeref, ipse au- ; tiiih op.iiinatuin'.;ihhfu.ni..-.leijie.rarj'ii!s.;-p_bj3'!posuiij et;
tem juxta consiliuiii eoruni interim inanendn re- sicne regnq.:priyafelur, fotp ihiiuslriiiset atlentissi-
speiisum appslplicum et recenciliatipnem illius cx- ... inus ingenio, Pmjiifaria suprum scfiuiiiia etconsilia
•speclarel. ILec et csetera emnia rex, quaniquam . - confcrcndo. diligenlissiihe se pisemuriiyit.
iienex tota simplicitale, ..il.Cfo: peregi.l. Abhiiicliile- Ttiilensis aiitem episcopuSj nee jioh:•pariter TS'e-
ras, juxta qupd eondixeraiit iriterse couiposjtas, et. metensis iiiox cuni muliisaliis^.qiiibiisliocper obco-,
G
iMpra^senfia eoruhi sigillritas,,.quas;lameii deinceps: dlentiam a Paiayiensi epjscppo iiipqsiluni csi,;
ips.e ciarh aileravit .ctadjlibifiihi su.uriV: niiilavif. per'( .liqmain pefveriientes, papajsereosCUih-satisfaciipiie;'
TfeyjfCiisem episccpiim Remarij papa? pr.eseiiiaiH' , et .obocilieiuiadeljila dederant. Quqs-iile. carionice:
dasfrailsmisit. Primates verp regiii, doles:spIilani- ;reconcilialos. eqruiij. phoedienfiain-aliquamdiu.. pro-.'.'
que vecordia.m ccnsiliarioriirii regis, quam lantoiieiis haiidp in mpiiasterialia qiiiedaiii custodiaria solos'
experti sunl, jheluentes, etipsV.legaios bonl te.sii-,,, eos 1'ecit iiicafcerari,,<donec.'im'peFalrjcisiiiterveiiiu
. iripiiii, qiii his otnnihus qua? ibiderii acla snnt prJfe-: :;.- vix. inde rcdueti,- absqtie cfdine npiT185concesso,
stcirierantvRqmauipariter, ne;papa dnlis 'illqrum;,.- :, splius licentia iCOiriiiiuiiionis repafiiare penriissi .
, <!ccipefetiif,\pfopei'antef; difiguiit, ipsujhque pbr;;z/suni. ::/-/_.,; ]:-;/<,. i.;/"_!'/ ;; ],, ::<:/<:"':;-;' '
)iiisei'icordi.im Dei siippliciler obsecratum ;i.iipIeV,:"' . Hos e, vesiigio Trevireiisis. afchi.episcoptis 'cu,m
rarit, .iit in ,has paries dissensionem hit.tissu.odi regiic legatioiiis.Tilteiis fesiiniis-rii.i.his,, eonseqiiitur, •
(.•oinpbsitiirus,venire digriafctur, Instipef .ut.fegehi; ; ,-papaiiisahiiiivii, litteras at!ullcfaiias-i|j'si-'praeseitla^ :
ad apqsioliea? sedis ohoedieiitiani.jperfectius cofi-. vil. Quas Tlle nisi. epr.am legalis opKnialuni regni
sfringereni, anleqtiam ahinvicein discederenl., cbii- feciiari sihi noiuit, tit ipsi tesfcs r.cciiatipnjs ades-
iiifa))aht;.;utsiciilpa sua iiitra aririuriT exconinirjni-;.;_. suiit, tjiii et eannii cemposiiioiiis el emlssieriis seioli ;
cafus;perduraraij: ipsi; eiiin ulierius ,regem:jiiioii'Jij»^".assiiterarif. ;PpsfqTianT:igittif reciiatie' suiit, legati
herenk ihdeqiie bb meLurnTuitif;e in eps; rqgis u;l\.'. inateriam loiige aliaih quam qri*-in. pfoseuiia- pri-
tionis et injufii)?, qtieni. per pliires corum noii vi-,- nialuin regni comp.osiia el siaillaia' fuit,'fecogiio-;
snm et insaiiifati.iriisibiqiieijitiijs subiralunTTelitiue-:,, scenies, ntm eaiidein se.l alieKitaiii^tper loca nniia-
rarif, data sibi in iiiviceni, si qriid eis ob hiijusiriq- tam ftiisse, pe.rdunii.nuriiIieum liberriiiie pr.Plesinti
di Causamadversaretuf, llde adjnioriii, unusquis- siinf. Sic "Trevi.reiisis •archiepiscti.p.US,qiiainqiiaiii
que-glorian.ier w in sua reuiearjjiii... , ;.- ii) priiiiis. ;litteras defeildere .incepisset, pestreniP
,,.;..;;.
<////:://:,:_ - :<"/,.:,;,,!;, </;,::/ ,;VARJJ^.LERPO^^.''1:.-^::V:T:J' :/:/.::::: /"{/,":/.
i7SHans;izius..i. c. ulji.ii.iolepi.Jjlmiti: iaiiieii:juxid':codices legendiihi_esse/palei'ex Berriotdi apolo-'
getico pro Gebehardo Gqnsfaniiensi cpisropo (Optisc. X, i. :p. 580.) : tibi -Otioni. apiul Ulmam cotnmnnio
redditgdiciiur. USS. "S/A:''vbces elahh. p.'n. n. ni. cliniiiornni scripiaiterutn ddeiii, H luifcAia pergil:
« Trideiitinensis vel Trieiii. -Coioniensis ct Agripiiiensis.vel KSIiii, iiem 'Metciisisvel Mei.z.'TuJIensisve!
Tol, >Veiiiensisvel Yeins, Latisaiiiieivsisvel Lose!),;FVisieiisisvel Frisiiigcn, ei a!.>i>.;ifes p!ure's"nec.iion nia-;
,Si> ,EI ,s'2
jiiriiniei.riiiiioruinrioii mpdica/Uifb;), etc. ilacodd. quanivisTitije -IJss. . .giurianlur;% -ie- uon
dcesi edy . "., ;
'
o7/.. .... . AiSiXALIib..— AJS'.10.77. \ ••_, -- . 578:;-.
tanien cbhyictiis ab, eis et remenicfatus; fraudiileii- _4isb eis omnirip liberare. Ad hoc qiiidam. hiaichib,
tiiiih ncn suairi set cujus lieseiret alicojns aiierius, '''nqirii.iie Operftis, - de Lengpbafdia iunc Tenipbfis'
in Iitlefis publice: cpiifessus esl, Ita; cmnia regi.s aiiy.eiiiens.-suirimopere illtirri prie ciKteris^conforta-
-
'oli&dienTI.se", quani liitefa.meridax, noji eofdis. ve- v;t. Qui niagniftce ob id ipsuiii.ab eb donalus ct
ritas prptulii, coriimeiiiasiriiiilaloria etdeceptioiiuni hoiiprifieatus, in rcpatriandti jiixtaAiigusiamYih-
plenissinia, cum iiriperalrice .pariler.dqinrius apo-; delicam repehiiria ii.brie pfa?hcciip;.ftis, eque diici-
slolicus vigilaiilei' depreheriderai,; Quapiopter, qued ; ditVct sic apesioliciuii -a_iaihei.ha-j.uiTproiiicliil.o
rex ebiiixe saiis rpgaverat.iit scilicet •Roinamei ad ; habens, tiinc :uiiem quanti pontleris sit re expcfiens,.;
papaiii fecoriciliando pervenife IicerefVhequaquairi ;- qhaiii niiser ' ' iiiedamiiabiiitef intcriit.
"'
cciisentife papa veluit, set ut in - ;. /. ;'/" MLXXVll.V ; ''. ,, V;
pra?sentia regni
pfiiiiatiirii apiii! iViigustaih.Yiiidclican'! a-ie Siidieridns ; RexriaiaTemOphiuii.aptid Bizanfiiiin;ih; Btifg.ni—'
cireenhciSiaridus sibi ncteurrefei, apcSpIicaaiicln- ' dia, urio ibiderii yix clio cpiririibraliis, qtipnsotlo-
ritiite prsecepc-raf,ct illp seyeiitiifuin. ad eos cifca V criinqtie.-celebravil.ilnde 'assuihpta usbre eL;Viilibr"
festivitalem yp;ipaii!r (1T5),;:si Doniiiius .vqiueril,J1 ncc liPh tpfp suorurii r.pmitalu et apparaiii, iit antea
iirmissime satis per uiriusqiie parfis legafos ipsis" jam.:' deliberalunj est, Gciibyae Rediiiip transitp,,,
]'cmarida'yit. (Jui littefis apostolica? "heiiedictioiTis'p.Alpes asperfiiiip"vix 'scandeiis feptaiisqiie itiliefe,:
pereepiis,,iii (116) quiijiis plnrinium pra ducaiii : 'fesl.iiiu.sLoiigobardiaiii per Tauriiiensem ..?'i:episcp-
suo, prb .ca?lefisnecessariis, et prc pace ipsps,til patuni inliavit.'Ihdeque Colleelis uiidecuinqiicqucs
pporttiit. diiigeiiter prspmonTicrat, tetanter.palriam . poiuil, Ticiiiiii.ii perveiiiciis, excoiniiiiir.icatofiirir
su.am.'t.arilihospitis adventuin pi'a.coiiaridp.:fcvise- qiioque ttirbaiii episeopofuin ad se uiuiiqtie con-
.raiii. /'' _-/,;- ':-.;• ,._' ffaxit, et quasi causam ilJoftijn defensoria qiiomp-r
' clocuiiiqiiepfaeriitiiiiiufusm.-ijes.liite,
..Moiijjitnr-oiniies regi.ioplimales, his:qua?;]i.ttera?', papairi allpqueii-V
iiinoluciyi.nl cqngratulaiiier- ae.ceplis, Vpfo liientis dtiiii iion riipdp ph sui ipsius, ' set pptins. pb.,:iilo;riim:
cuiialu ad ha?c oniiiifariani-Bhservaiida sese pefcu-: ab eo perscrutandaih tam iiijiiripsi. arialhematis
pieiitissiriie pr3sparaiitesVspe. hoii niodica fficclesia-, sententiani, niniis ariiflciosiis ipsis prscdixit. Jpsi -
sticse leligionis el. observantia? restaurauda? rion: . atitem ecoiitra nph niinimuiu fegi, diss.uadebant, n;;.
parum exhilarati sunt. Rex "aiiteni longe alia iiiten- ipsum s-aliemapostoliciiin homiiiarelvqueni illi jussti.
lione cordaltis, ;duin, papiB:'p.fopqsiUim.i eom.pprisset, cjus.fauj sancte .abjurafprti qpiiiinq pfpjgcefintj.et..-
'
accurrefg ipsiaiiteqnam Vjipslras paries -intraref,, . queni tina ..rite :damriaiuih suh-.ahaiiieniaiis'censhfa',
suniriia-cpns.!iliatipi)uni:j:snlleriissiniusinduslria mo-; -a cpfppre iccclesiECperpeiup dinieiiibrareiitiAtia-
liehatur. TToposuil Jiamque ul aiil coUeclap.eecuni.aC; riieii ,n;e.qptiiniiltiin regni Teiiipriieortiin placiluin et:
qtialitercumque eoiiihicfa.maxima sudftini in.iliia.ii, ipse pseu.dorex.ex iotq teniefaiTus .'tniiUllaret, et ob.
eopia fefriiuiii enm.in -lUigariicp;egissel:,,;sive per; i(l ili.oruiri.offensam jtiSltssiine;iiieiirr<?fet,'q.ubhiam;
Roinanos;el caHeros.coiisiiia.rios rilitis,; faritis inu- , quidenT;186 iiluin tani inevifabilis Jieeessilatis ccn-;
iieribus- corriiptos. el sic• iiidividups sibi astilores : .slfiiigcfet articuius, ipsi ad tempus cedefe'.eJi;ihpri-
cflcctbs,.- ad yptmii suurii illum cpnsimngerel. Sin gerari dignuin aestim.iibani; deinceps verp. ppstTiahc'
auieiii:...-M_ha sectnn ipsi tairi perduelles et. efferati. scilicet 'dispensafqriam et Vtain silii. iiecfessafiaiiT'
..rep.ugnafcnl, ul ilico e.ttiii iiijiii-iattiin. catliedra de- illius allocuiiohem ioto nisti sirhiil, cuirVipsiSiiii-l:
pe!lereiii,et alutiTTjrixtacov fegis pro eo/subslim.e- flusLrius - inicnlissiine claboraret^, quomodo "ise ct'.
rcnl;"et.-sic iii iiiiperiuiii ab illo elcclus ei qrdiiialus, .tbmrii regirjin ;a iiim sacrilegb"-hp.ihine funilitiis.'.
jiiia etiih uxorc siia iii pa.trialei gloriosiis;feme;iret, iiherafet; siii auteiii^ lam versufissiina apostpiica?
Si auteiri papatii, mclu/rjTinis et blaiidiiiis Romano- aiina? ncininalipiiis et Ticrclicse usufpatipiiis iilius,
ruincbiiviciuiii, niofigerum sibi rexperoiiiriia effi-' yecordia et .liiajcst.ale;.sesc. ;pfbctii; duljip;' fegrip,
Coret.piuiii sibi, adversafiis auleinVsuis severissi-; Tionere, partiniqiie vjta ipSaVpfivandurii iiori jgno-
iiiiiin deiiiceps fofe, "sluliissinie satis piTjeinediia- %raret, nec, iipn pniiies, qui iijviciissimi cunvip.Soiii
' '..'
batur. •"".• Q" nioiieTn et in peinicieih ire sehiper parati Tuefinf,.
Ilis eialiis non perpaticis, ut fama_fuil, cortsilia- simii.ter peritttros ei c!anuiarid.o.siiiiiiinie. dubi-
' '"" "'
riofuiij'; suorum Vecorujis:coifiiiibj!il!.is:elaiiimalus, larct. "; : :,..
coriifadispqsitanijanTbptiriialurirregriicbf-ieclioiTerii PostquaiiJ (417} antem legati regis jiafjierque:
ct cliristiana?' religibiiis 'xechperatibiiem sese peiii- fcgni opiiiriaitiiii a papa diiriissi fepairiare ebipcr
jiiiciter erigens, neii"cessayil nisigislfalus"jlloruih fiiiit. ipse cpnfesliiii animam stiam prb pyibus.suis
quiilitereumque oppiiiiiere. et se suuni.ad libilum dafe pruiiipiissiiuus, ad locuiii .et ienipus "gtia?cbii-:
,-'-.. -]:/:<; ///::/-/]/ - ;,:::YARI^i LEGTIOKES: ;:' ,:- •: :;-; r :'/:'-,
1SB '
V^patfiahi ed, 1Si!;tahrieiisem 2, quoquidcirif.. .., \ V;V''/:'/,,' '..-.
NOT^." '': ;;•-' ;:
": '
\fil.S) Scil.purificaiionis S.-Mafia;. Uss. tulii MiiiisiXX V579. .'' -:-.•' '_.-
, (116) Auc.tor Gregorii epist. ad Geniianos. ante • (117) G!'." Gi:cgofii VII"episfo]am;ad €ernianes'i_
oculos- vltletur iiabiiisserqnairi ex co;I, Udaiivpfo n.:<r JY i") •'' \-: "\
?''& EERTHOLDI PRESBYTERI CONSTANTIENSIS 5S0
dixeranl ad invicem, properaiiler pervenil, et illic, .A meanles, quidquid illud fuerit quod fucatum elper-
juxta quod disposueranl, itinetis sui ducteres dcsi- fidiiiii Kstiinabaiu, lohini papa? serialim plcnaria ve-
derantissimusexpectavit. Sel fruslra. Nanipeslquam ritate cnarrabanl.
Theulonici principcs ftigam rcgis taiu inopinatam IIos confeslim e vesligio rex subseculus, ad us-
et furlivam ultra Alpes cotnpereranl, insidiarum el
que portam casleili pr.i?cepsel adhuc inopinalus, et
iiipiignalionum illius non parum mctiicntes mcli- absque responso apostolico ejusqueverboinviliitorio,
lhina ct incursioncs, occurrere ncquc ducatum con-
prxcipitanier cum suis exconuiiunicaiis hictuosuS
dicium cxhihere pap:e, quainvis inviii ct nolenles,
accessil, et satis, ut ingredi perniittere-
omnino desivcranl. Ita papa apud Canusinum castel- tur obnixe ptilsandoIliie
rogilai. laneis indutus, nuilis pe-
lum ipsos aliquamdiu exspcclavit. Sel dum illi tol dihus
obslamibus periculis se ad cum ncquaquaiii venire cxtra caslcllum (119), frigorosus, usque in diem tertitim foris
ciirti suis hospitabatiir; ct iia niul-
posseipsi,vix remandarent, lunc ipse, quia frustra lis probalipnum ct lciiiplalieniim scruliniis dislri-
venerit illuc, molcsienimis ferens, set liimeii poslea ctissime ct ebediens quanlum ad hu-
cxaminalus,
ad Tlieulonices paiies se qualilercumquc pro neees- inanum
jiidiciiun iuvenlus, clnisliana? ccm-
faiiate sancta? :ecclesia: pervenire posse non despe- municnisspeclat el aposlblica; rcconciliationis graliam, ut
rans, istic Iiiijusniodi occasionc "
aliquanto temporc ] csl consuetudo pcciiiteniiuiri, Jacryinosus pra?stnla-
inorari disposuit. Tuncet ipsc regisiierct consilia- batur.
liortirn cjus .sibi ncc iion sancla;. tccclesia?non mul-
iiun prbdesse considerans, quippe qui Loijgpbardc-s, Dpmnus aulem apnslplicus, qui lam falli quam
qups rebelles DCPsibique reperit, nen paruni re_«'t- follere caiitissiimis nclueril, qnique regis lol polli-
lipres reddideril, quiqne Tlietitoiium gentes oinnino citafionibus lanto totiens delusus, veii)is illitis non
inler sc scismale non niodico discordes, quid de facillime cretliileril, posi inullas consulfaiionuin
lam vecordi homine agcrciit, inirabilitcr irriialas senicniiosas colhitiones \ix ad boc pertracltts est,
sollicitavciil, cl totum undiquc regiiuin non niedio- ut si jurcjuraiKlo has, quas sibi niiiic pro utilitate
criter peiltirbaverit : lotain curaiti suam, ut virum cl slalti sancta? ccclesiic imposilurus essef, obedicn-
vcre apostolicum oportuit, super Douiinum jaclavit, " lioeel satisfactionis condiliones aul ipse per se, aul
die ac nocte precihus lncriniosis insiiiiT, qualinus per eos qnos sibi noininarel lesies.conlirinare prom-
ipse sibi diviniius inspiraret qtiid clc lam grandi ptissimus advehirel, ct iiisupcr fidein Tnijus sacra-
menli in pnsleri.imTirniisssime observiindi in manus
ncgoiio ralione syuodica rite diflinicndum ordi-
narel. inlervenioruiii illerum qui prarstp fiierant, nec uen
Tandeni rex accepto suorum sahibri satisjconsilio, r iinpcratricis qua? necdum aderai, dare et hec pa-
cltim sic foederare ceiiseiitirel, in cliristiiiiiain lan-
prorsusque depesiio priori, qiiem in papain jam ma-
tum cnmiiiiiiiioncm eum-rccipcre lion recusaret.
lilioso vccors et odiosus excogitavil sfudio, inier-
vcnlu et auxilio pnccipue doinna? M.-uhildis niar- Ilex'ai]teni biijusniodi responso a papa reccpto, du-
hoc quod proposiluni esl, ct ipse oinnes-
chionissa:, socrns su<c Adelheidoe iiidcm marchio- rissiirium
sui judicabanl; \erumiaineu, cuin aliter recoit-
nissa?, elabbalis Cluiiiaceusis (118), qui ct ipse cuni quc
ciliari niill.Ticiiuspossel, vellel nollel, satis moaslis-
papa nuppr ob regis coriuiiunicaiioiiem Roma? re-
eoiiciliiilus adveneral, nee non oinuium quoscunqiic siinus coiisciisit.
sua; parti atlrahcrepoicr.it, papam convcnire, eique Tandcni vcro neipse jurarei, vix apud pr.pam in-
per omnia subdi, cedere, obedirc et cpnsenlirepre- iervciilutn esl; duo aulein cpiscopi, NeapoliLan>iset
posuit. Eaque iiileniioiic, qiiainqtiani inter Longo- Vcrccllensis, prtelcr alios familiares cjus (120) qui
hardos qiialitcicuiiqiie dissimulala, pnctnissis anle deinccps jur.trciii, ad sacraiueniuin. pro co facieu-
se o!) addiiccndos ad se pra?nouiinalos inlcrvcnlorcs dum clecti siinl. Qui, ul stimmam sacramenli me-
nuiitiis, jpse ad castellum pra?diclum paulaLim eos inoieinus, in hunc nioduni jura.haiil : ul videlicet
subscciittis esl. Qui properanlcv ad condicluiii lo- domiuus illoriun Heinricus, quaiidocumque ipsi in-
eum regi occurreiitcs, eam causam pro qua conve- D fra aniiuin papa Gregoritis coiisiiiueret, in concor-
neranl, diu inter se multifario sermonc vcnlilabanl, tliani el pacem cuni principihus regni aut secun-
el spllerli consiiliaiione omnimodis sccum pensa- dum jiidicium atu misericordiani illius venirel, tT
hanl; sct ncscio quos in ca dolosps, simulalorios niillani la?sioiicm ipse sive suorum quisquain domno
poflicilalionuni amfraclus sutpicioso pluriiiuim cx- papae aul lcgalis illius inferrent, in quascunque par-
ploratu diligentcr nnla\er.ini, quos papa?, huius- tes rcgni ob rcgimen :ecclesia?venirenl, nec in ca-
modi causaniin cx mnlio jum lcinpere et usu celfi- plinnc nec in inenibreriini suorum truncalione; ct,
diano rcvera cxpcrienlissiinc, pro s.mplicibus cl sa- si ab aliquo alio Ixdercnlur, ipse, quando primum
tis supc.rqtie vcrac.ibus ajinotiare metuerant. Au.i- posset, bona lide illps adjuvarel; el si aliqubd im-
mcn mox, quia sic necessiias exposiulabal, re- pedimenium ipsi obslarel, ut teinpus el ' iriducias,
NOT& - -
V
(1 8);iIiigonis, qiuMeinneiiiriiparvrilum de sacro (119) Discalceatus,
":" et laneis indulus. Ep. ad
fpnie.levayerat. prpul ipse fex ihdicatTiVepislclaVA Gefiri.,i..i. \. ''... ;...:;;;;
eiirii data, Dacheiii Spicileg., .t,'V"iiI>\p.441 Jioyai
" (120)iips enuineral Lairiherfusb. a. Uss,
edit.- IJss. . :. :
5SI . ANNALES. — AN. 1077. 582
quas ipsi dommispapa consliuicicl, observare nul- J\ Ad lucc dunVaposLolicusduos cpiscopos, Osticn-
ijteims posset, deiiiccps cuni prinium ptisset,absque scm el Praencslinum, pro nccessilale ct regiuiine
"«noraJu^ilule obacrvare festinarel. Hoc nl priedi- sancla; a?cclcsia;[Mediolanuin, Ticinum, el in coete-
ciuwi esl pacio, inlroitus el acccssus ad papam nts illaruin partium civilates dirigerct, el sic non
3'Cgi,magtiu lacriinariiin flucrc plcrauli, cieterisque sine friiclu Placeiiliain proficisceieniur, a Placcn-
cxceiiiiniiiiicafis nnn parum simililci' plerantibus lino antiepiscopo (1251 pevjuro ct anaihemalizato
paieficbal. Quid ihi lacriiiiaTum ab ulraque parte rapli sunl. Ex quibus Piicnestinus paullo post di-
ciTundeiclur, nou facile qttis cnarraret; tibi dom- iniltilur, Osliensis in quodthim castelltim incarce-
uuspapa iioii miniriiuin pro ovihus qucc perieranl, raius transmittiiur (12«). Ubi cum aliquandiu in
Deo rcqnireiidis flefu niiserabili conquassalus, ip- vinculis teneretur, et re\ cum suis avarilia? lucrls
sls ut opoituit huniililer prostratis, el piiKsiiinplio- quolibcl artificiosus ingenio insistcrc nitcretur, ctti
nis sua; perliiiaci.ini confessis, eanonica; rcconci- solummodo papa in itinere Longobardico serviiium
liatioiiis et apostplicte consolatipnis idt.iicos'prolu- necessariumabeis.caiioniccaiilemillorunionininodc-
lit adliprlalus, ct sic.aposlolict iifd.ulgeiitia etbe- vitanda conimunione suiiicnduni vix licenliam dcdit,
nediciione reconciliatps el christianne conimunioni sacrainenii quod feceral pro legatis aposfplicis ad-
vcddilos, in ccclcsiam introditxil. Dehinc facla pio 1B juvandis prorsus ohliius, nullain vel in verbi u.uius ,
cis constieta oralione, et in csculc sanc;c icgi et sallem auxiliaria inpcnsiuncula ipsi compassionein
cpiscepis quiiique, Argeiilino, Rrcnicnsi, Ltiusan- cxliibuil. Scl cnm Pnpia? vcllet juxla riium legis
- nensi, Basiliensi,
Neapolilano, et Cicteris niajoribiis 187Longpbardofiun coronari, missis ad papam pro
dignanier salutatis, ipsc papa missas fecil, et in hujusmodi danda licenlia interveiUoribus, rcspon-
loco connnunionis rcgi ad se vocalo eucharisiiam siim daltim cst cis, ut quaiidiu Peirtis esset in viu-
porrexit (121), quam aiuea ipsi inleidixit. Ctijus culis, non haberct in bac re licenliam apostolica?
parlicipatieue rex se indigmiin fcre coutcsfans, nuclorilalis. Sct neque sic ipsius auxilium exlor-
i.iconimunicalus digreditur. Untlc riiox apos.tolicus quere ab eo poterat. Tandeni vero imperalrice ei
t.uasi queddam indiciuni impiiriiatis et quasi lesti- domna Malhilda adjuvaiitibus, de carcere nonnullu
iiioniuii! hiicnlis in co cujuslibet ypociisis, Spirilu tcmpore piobalusTelaxaliattir.
1'eveIanLc, non iniprudenicr cnpiuhai, et nequa- Per idem lempus Qiiiniius ille Roinaniis, qui ad
quani se verboruni ejus fidci deiuceps loium cx loto cuiriuliiin ditiiinaiioiiis sua; cpiscopum quoque Cu-
crcdcrc pra?suniehai. Dcmum vero cibo satis decen- niantim lss (12!>)juxta xcclcsiain sancli Petri Roina?
ler prteparato, simul ad eamde.n meiisaiu consede- jitin capliim tenuerat, cum ipso regem Papia? visi-
hanl, sobrio se viclii hojieste procurahani; ct inde C ' taie et non parum sibi lnunilicum eliicere studue-
cuui graiiaiuin acfione surgeiiles, ct non maltn rat; quippe qui non nioJicas miinerum grates non
prailer niaximc necessaria obcdientia? promissse, II- soluiii pro episcopi, \eriiiu quoque prolamsacrilcga
dei daliP, sacramcnti non violandi,' perfeclae posni- domni apnstplici capiionc, nb ipsc sibi referendas
tciiliic, nec non cavcudi Longohardoruni anaihc- promeruisse nulliUcniis dtibitabal. Qui postquam
inatis commoniloriula, ad inviccin sibicollpquenies, ad curi.un pervencral, euinqtie rex ob anathema
rex acccpla aposfolica licentia et henediciionc Ciiin catite devitatuni esculari ei, ui solet amicos, salu-
suis ihde discessit, praler cpiscopos, ""quos papa lare non austis 1'ueral, quasi oh qnasdam niaxiinas
jussii iliic ine.irceiari, prout sibi bene coniplaciiil. suas occupationes iiondum ul dignus fueril, ei proul
Insiiper pactiim sacramenii ciijusdaiii, quod a faini- pluriinum proinerticril, ipsuin accepiare non posse
liaribus rcgis pupaj ndhuc pcrsolvendum resliierat, sinuilavit; cl ita in dies acceplabilem suuin dila-
ab eis fiendiini e^.igcbalur. Quod ipsi conlenliosa ttim procraslinavit. Ipse aiilcin aliquaniuluin sub-
quadam discordia longe aliter iiu.un conderctur, iratus, sc dedignationi ci delusioni habituin procla-
pervcrterc conanies, sese rcalu perjurii ciio.a papa ltiavit, dciiee laiidein certissimas 1SSdignx saluia-
capiendos duni inciucrani, neoinnino ipsi jiirarenl, lionis iudtici.is el gratcs a rege sibi deferendas per-
liiddis omnibiis c3\i!losi difiugeraiil. Ex qnibus Au- linav exlorsit. Set in ipsa nocte slatiili diei gulturoe
gusteiisis cpiscoptis absque liccntia noctii indcclan- ejus leihali quodam luinore rcpcnlc piicfocalo,
destina ftiga non reconcilialus evaseral. Sic.in prituo hJjiie damnandiis xterna, rcgc non viso el insa-
jiiicio, quod ad invieein statuer.iiu, papam artifi- lnlalp, in piinele; celerrinins dcsccndit ad infer-
ciose delusum ei dcccptiuu (122), nicndaces ahic- nii.
;;iiit. Ila rex partibus illis qua;cuinqtte el undccuuique
YAIII/E LECTIONES.
is~ ivgis I" lss Ctimadum 2. !S9 dilalionis Aicinserit Uss.
'
. NOrJV£.
(I2i) Facluni, ut videtur;inconsiilliim,poiuit enini synodo Romana dcposilo. Legati autem fnere An-
vcx a!':o occnlto peccato esse obstrictus, in hoc sclinus Lucensis el Gcraldus Ostiensis episcopi. Vid.
certe laudaiidus, quod puhlice se indignum dcclara- Arnulplius, lii). IV, c. 15. Uss.
rii. qtiidquid dein jiidicavcril pontifex. Uss. (I2<i) Cl'. Gregoiii cp. atl Udoneni Trev. arch,
(122)Accitsativi alisolttti loco ablalivorum. Ueg.
' v, 7. MausfXX, p. 2<i2.
(i'25) Dionysioscilicet, anno 107o, pcr Dapain in U2o) Rctjinalilus Coinensis episcouus. Uss.
SS3V ."': BERIHQLDI PRSSBYTERl CONSTANTIENSiS. V ; 58T-
:poterat;;aiifi, ai-geriii etpaliibriiin :cp_hbsa poiitfefa A ' Diix eliam liphdblfus cum:' cphsilib csetcforiiiii
pefcupiehlissiriie corradenilo, per tolain quadragcsi- vegni principu!ii,'post,quani regeni vere recoricilia-
niani peragraiis, nulIaiTideiriceps ah apostolico vegni ium- audieral, nuniiuiii direxit ad eiim,iiimis chr.ixe
jaih irifefdicii, iit opbrferet, .licenfianipetens, Vero-.. ci dignantcf ebsecfans, ne ipse onntiiio in Theuto-
Tisediem palninruni aniiiiostis pliiriiiiunTet perttir- .iiicas paries veriiret prins qiiain aui piipam siye im-.
5
:fiaius.Vbblebravit._Indb;e:iIain ihfiinus suoruiri Yercel- periiilicem illucvprajiriittefet;, ;'qui ipsi digiiaih sus-
leiisis ahtiepiscbpas digressus,. iii viV. qua'. ia?ianter. cepiionem et pacificam sludiose procpararerit. Ad
pergebal, subilanea riiorle et ipse -pra:oectipalus, lipc sane.papa, ab eodeiii legalp eonventus el invi-
equo, ciii 'pfa-sideljal,, ilicc lapsusV iii irioiiiente '-.lalus,ses'epafaiissiiiuiiii exhij.ijei'ai,sel:non nisi ac-.
satis infeiicitei' exspiravil, ,/.' fepla ah ipso rege pacis elVfideisecuiilatejurejti-
"'"
T^ostquain;;ycro:regiii' prlmafe'. pVffidiain regis; fandb sibfeohlestatav Rex yere iegatiehemperyi-;
1S0, etpacij quod ad.Oppirtheim actiiiii est infra- caciter dedignaius, nee papa< securiiateni,Heque
"ciipiiem,fugam illius ci recoiicilialiniieiii siinnlalo- ' oporuiriic pracinissionis dignalus -esl peragcre po-
Tiani, et cuncfa per Longoijafdiani ejus nioliiiiina; slulationem. . .••.'.-
aitificiosa coinperei'ai)l,:ij!_nia?posl natalem Dornini, Deuique iii.-idib.us prsedictis,.u't deliberatum est,
aliquid iiipef tam gvaiidi negotie consilliiiiiii coiiye-T|) CX'inagiTapafieioptiiiiatesVegni ebiivCnenint^ibiqiie,
:haruiit. El quiapaiici pfa? hieiuis iijyosrc ei frjgoii.s. Vliabiio collbqiiio, perquam :hTultis 192 iiijusijiinrtim.
iiiniiciafelasperrima imp.editi i.JIiecoiTveiieriinl,mis-. et injuriarani eahmVosissi.iriis 193proclaiiiaiiqnibus.
sis litteiis et l.egatis suis piincipjbtis et cp.is:opis, el •queriinoniis, qtias sihi el.lolius regni pv-imatibuJS".
Loihariiigoiiirn.et Saxoiiiim,.nec ,ripn B:;jp;ifioruii], eia?cclesiis ihlatas babefei, regeiii accusabant;,ct
, iteni CpVper fidein, qiiaminfcrse ad, iuyicem pepir, qiiia.piipa, ne ut fegi phoedirenl.aii.l,servirenf,; ipsis
, gerant.et imprimis pef niiserieordiam Dei obsecra v tam .interdixerit, regni digniiate .priyaijant, neqiie
tbs.sollerter adiiipnueraiit, el pluriiiuini sirilicilan.es. regis sallein npmine digiiurii eb inaiidita ipsius
rpgitaverant, ut vel saliem in 5 ldus..'Slarlji apa.d'-- niiilefaria fiagitia adjudicabaril; selaliunl sihi pro
Fericliheinj cenveiiirehti ibiq.ie hahito collqquio et illc eligere el cpnstituefe unaiiiiiiitor destiiiahant.
prudenti cpnsilip diffiiiife .teriiTi.iiiireiitqiiicqiiid ejs. . Legati aiiteni;sedis .aposlplicM.atidilP, illic tani sa-
optiihuiilVviiiereluf de stalii rr-gbi efVaecclesia?,ct; :; eiTlege Tibhiinev nbn piifuih qitideiii niiraii sun!,
vita? iilphirii necessaria 1cohtiiiticiie. Abliinc cliaiii, qtiod tamdiu illum super sesusiiuiierunt. Verumta-
utpole. qui pliirimum ahxiati unde.ciimque se pra?-r meii idqtiod iiijunctuin erai eis, non reticehanl,
iiiuniri qusritaiit, domnp aposlolico, qiii adhnc apud qtiin potius in audienlia CUiTcloruinpropaSabant
Canusiuihmqraliis,est.Titteras Vsiippiicesel, sollieiiii-,jVsua? legatibriis:co:nnTonitoriiirii,nl si: qUolibel su;e
(IiiUiliiilislantijirii plehas difigehani,'.et colloqiiiuih, cauiioriis artificio' pbssei fieji, isfb adhuc aliqaamiiiu
ccnbictumet stia? yoluriiatis proppsiiiim ipsi iuii- quaiitercuinque suslentaio, aliuin sibi regeniiieqiia-
jiianles,cjtis siipei' hsec, ul.iijoiiinibiissiioriiiii causis. quairi coiistiiiiereiil; alioquiii ipsi, quia niulfo me-
oporluerit, coiisiliu.in, aiicipiitatenij-aiixiliuiri,,.iiec, Vliiis suss necessitaiis expertum iion ignoi'arent peri-
npirUttejas Jhiijusmqdiiiidices ' 91cuiii tegatis ipsiiis, . :,cu!um, quqdcunique' silj.i optiihum"pne CDDieiis-indi-.
ad se" qdahfelitis, ab epv difigi ' '' liuiiTiiiime fegiia-V barerit; appsiplicp non coi)li'adieentepei':tgefent, Ad
haiit."; ';';' ''•'. -.. ;/ . .•:'"'""'-,.,- ha?cctiaiiTiitlera?apostpli.cxiiTprxseniiaruhffeciiata?.,
. Dortinus autem apestplictis, ut esl non minihise, sunt (128), in qiiibus prasler.seriem el riotitiam daty.
compassipnis., et behigiiitatis, ji.ixta quod ip.si.lani regi cliristiana;com!iiii!iioiiiscpiiiiriemeratameiillnd
desiderabant, tptc .so.llertissinnis coiiatu; dignanlep : co!iliriebaltJf,.quia.'noii:-niu!iurii.de,ptsnilentlse'illiiis.
peregefaf; et ad ideiii ebllpquiuni saiiclie .IlpnTaiia;; : spe :elprbv:ectii:19?;ia;iaridtTm suis stibdifis foreti
secclesia?;diacpntini cardiiialeni, iTecripri Massilicrir, qiipiiiani qiiiiieni Longpbardps, qups ihobcedieulcs'
Eeiii abbatenilegato.s,(12ti.),c.iimlitterissiiiseomiiio.ni- salis invenef at, irtobpsdiertiissiinps et ex nialis pes-
tofiis ;transrn.iserat. Tpse, aulem in.casiello eedem, siiiies reddideril, et idcirce cunctis, qai subVmanus
'qjianiquariipro iptettaiilis: herelicoruih et s'cismar-;.j n iilius sceplro anlea fuerint, apostclica vigilaiilia sol-
Tieorum; scaiida]is:et repugnaiitiis 'nonpafunimpe-, : lerler niulfuni;;exhortatiimVet ccnsiiltiihiest/qiiafi-:
slificatus, usqueiriAugustiiittiiieriseiri perstiiit (1:27), nus cb .hujiisfriodi necessii.aics feliciier supefarid.as;
elinde Romani snam, dum yia sihi in partes Theu- deminb Deo se unice coniriiendaips, in via et amere.
tpnicas ad lot discordias componendas non paluerit, jiisiitiso in dies semper atteniiores et pfpyectieres' '
cumiriaximaacceptus dighatiorieciyitimRonianorurii Cucurrcrini, "etsic currerido in ea persevefanter,
BibiQccurrentiumcfyeherabililef eutfi salut-antiuinV '.;._ diyiiiilus cofpriari cninhieruefirit. :; '/' ;
salis gioribsefevisiiavitV- "ProindeiTimisiii Dei srafia.confisi et coffbhbrali,
'.//// ..-.." :,. VVARliE LECTIONES..- \- -
; JS0 152niulfas 2. ,M calamitosissiniascorr. "calaiiiiiosissihiis2, i5V_pi'eVeclti..%pio
!'.egiii2. 101in;!ics2.
' '
iucMed::/. :'<-- -•-.'' '; -V "•:-';- '•.•''" "'"". - .'.•-'';'' /:,:::'' ",~
' / " • ;'„ "" :' '• '.'- "::'":- /
-."'-:-;""":.:, V;.NOTVE.- ' ; ;:" ':;
(i:2G); tJfnimqiie ' ' Befhafditin hefnihe PiOg. iv\ .commbrivuisesf. iieg. t.v,23-2<*-- "-" ,:
%5,%%::" ; /'-: ';': .(•23) Desiialiii licgistroOfcgaril.
(127): GafpineUs Gregofius '..plufimuin,'e'oleriipo.re
ISS ; ; 7 , -A^NALES, — ,AN:T077i: '' .,_§86
episcnpi seorsuin, et senalorius ordo sccrsum, pvo A ifiodo.scciiiri vix collegil cpiscbpos, TlefTiipolitariiiiri,
corisiiluendo regc tliu muluimque consihaii sunl. Wormaliensein, el P.ilavicnscm. Quarms ille Au-
Tandeni sanc telum senatorurii iicc non populi 110- gnslensis, loto qtto poieral versuiissinnis ingenio,
varum rerunictipidi coIIegiuni,cpiscopnriimprimum, corde dtirissimus adamanlino, sedis nposioiicaele-
iiipolc spiriialium virorum, divinurn el spiril.ile galiscl canotiicis ccruni scnlomiislam pertinax (eto
nominandi ci eligen.ii regis dum exspeclarct altcri- hiduo reslitcral, quod neqiiaqnain atl okocdieudiim
tissime siiffragium, dtix Alcniannia» Ruodolfus pri- papa? sivc regi cpnstriiigi ppleral. Ad exlreniuui,
nm-ni a Mogonlino episcopo, deinde a caelcris in quainvis simnlatorie, vix conviclus ah oinnibus, in
i-cgem ab eis nominatus cl electus est. Hosseqnitur commiiiiicitionc domini regis sni Ileimiri confes-
sine mora toitis scnatus et pepulus, splita juiisjii- sus csl se peccasse, et ob id satcrdotio sno a lcgalis
vandi fidelitate sese illi emnes in id ipsuin Iegiltime apnslolicis privalus ct digntc poaniieniise snhnrtus
subjitienLcs. cst. Sel lamen antequani abireni, rcge id supplicilcr
ITacclectlene vere nnnhcrciica, uipole communi ah c':s \ix nninifariam inplnrante, ad teinpus soltun-
toiiiis populi suffragio el laiitlamenlo, in non deside- Kiodo ipsio(Iicitu<i siiuiii conccssuin csl.
"
ranic, nolcnle et coactohomiiielcgiliiniesie peracla, Ihi profecto in (!ie sanclo paschre, ctini rex et
coufcstiin inde per Bahinberch et Wurcihurcli per- B oninis clcnis cl popttlus in processione iion modica
agratis, in niedra qiiadragcsiiiiaMogoiiliitcuni jiervc- ad .Tcclesiaih sancti Jolianuis soilemnilor astarent,
niens, ab cisdcm episcopis el loiius populi convcntu a legatis apostolicis (129) pi\Tcepiuin non sine ra-
si!)i illic in jusluni regem rectoreni et defensorcns lione etcanoiiica. dalnm ei.confirnialurn est, ne
lolius regni Francoruin laudatus unctns ct ordinatus iillra oiiinino usuvpatio hoec iu aicclesia ficrel, qu;e
est, a iionnullis simpliciovibus fraliibus lcnierc et pix-
Eodem die niox cives Mogpnlini bellum e\ indus- sunipluose conlra dccreta Clcmenlis ]>apa;actilaior.
tria nTpvehanlin eum, ex quibus plus quam centuni Solcnl nnniqiic in sabbaiho sancto paschsc anle
ceciderunt,elduo lantum cx parle regis; c;cieros fnga ii.fiisum chrisma iu iiqiiani bapiisini, omncs eir-
elnociis irr.niinentia vix a niorle dcfciisiianl. Sicrcgis riiinsiantcs cx ipsa asjiergcre, ct ca in vasis snis
liiiliics vieioriamirabililcrpotiti siinl, et lanlnm ci- accpia, sic per loiani quiuqungcsimani (150; luijiis-
vibus pavorem iiiLulcrani,,ul sumino confesiiin inane modi lanluni abuiiinliir usiirpniiva ct ii:oriiinni:\
episcopp cl douiho ^1 SUP sese vces dedisseni, el aspersione; non atlendcnlcs snncli p.tpa? Alexan Ti
cjusadcpla gralia, gratiam quoqtie icgis, ipso ciiin ralionabile cl iiircfingabilc statuitnn (151) , qui
qiiibuspoteralonTnibfninlcrvenienlc.vixacqni&issrn!. praccipil ;il in o.nni us Dominitis diebus exoicisn.us
Cives eiiam "VYorniaiicnses,asiumplis undccumque C salis et aqusc a saccrilotibus agatnr, et ititie popuius,
noi) mndicis militarihiis pra;siiiiis, conlrn regem ct ofiiciiioect !oca eoriuii asperg.tnltir. Ubi celhe snniti
episcopuni siium vebcllantes cnnjiirabanl. Unde Galli a fratribiis regnlariler cleclus abbas piiclicilnr
pr.eierila cadein ciiitalerex Triburia riivenii, cl sic Luioldns, cjusdcm to?iio!)ii fralcr rcvciendus (152).
per Laurishnni ct Ezzilinga prolicisccns, dicmquc Rex ibidciii pnschn festive satis pcrntto , pcr
palmarum TJInia?subsislcns, ad usqtte Vintlclicain Ulinani rcvciicndo Augiani inlravil, et inde Con-
Augiisfam ibidcm paseha nciurus perienderal. In slanliam pcrvcnil. Unde episcopus civilatis, aposto-
paschali cnini chilontada perplura quie regr.p et icc- lica? sedis lcg.itonnn aiidienliani ncc non icgia?
clcsiic sanctic neccssaria fucranl, illic traclarc el niajcslatis piKsentinm c-iulissiinc (ie\ilait,!o , in
dispoiiere cuni prinripibus suis proposueral; sctipsi qtioddam casiclluin comilis Oltonis (io5) secctsit,
siatiii) se ah co relralicrc, quo ncscio id iiifortiinio et ibi per toinm iihim aniitim jicrsiitit, olficio s.lil
acliianlc, \iri(iiniiiceperiiiil. Non sohini vcro novifii jam priori nnno ab apostolico pvoisus intcv.liclo, et
milites, seieliaiii aniiqui, qui ipsi jurejuran.dq jam tnmen ob id ah co ncquaquam de\imio. Ipse nniii-
oliin fidem suam confirinaveraiit, ct ipsi pcrjuiiuni (jtte Wornialia! cum a conspirntioiie iiipboediojilia?
parvipcndcntes aposiaiavevant. Qui ctiiini ab Iler- conscriptn; 19Crcsurgercl, extmic, quod nos pfo
bipolilana jam civilate liltcris ad papam invila- itiirnculp (lcbitn?uItionis divina?nolamiis, clnudicare
toriis prxmissis, quatinus in nostras parles pro re- cccpil, el sic dcinceps debilitalus clnudicavil t87, set
giniiue DPecIesiasiicovcnirc" dignareltir, ductores lanien conununioncm , non oflicimn , ah episcopo
ipsi divigere dcstinavcral : sct id lunc omnino iier- Patnviensi nntc Oppincimcnsc ics culloquiiim jam
agcrc pra; niiiitari penuru uon potcrat. Trcs seluin- rcccpil. Et qui loto hiennio anlca ad hoc cogi ne-
YARLE LECTIONES.
195deiiP I, "c priedicta? cd. ,97 clnudical 1\ 19S
oppincnse 2. v. infra ccl. 590.
K0T.E.
(129) Kcscio qtti.l mali ('eprchendcrinl legati" in tlisl. 5, ex dccrelnli lirimn rjns cjiislola , e?p. 5,
hec tisu, qiirm certc aniiquissiniiim esse conslal qiinm spniiam esse nnrunl onincs. Uss.
ex GvegovioTnronensi, lib. i, l>e gloria mariyrum, (152) ci. Bnrehardi casus S. Galli, c.7. Mcn. SS.
c. 2i, el ex Ordine Homano , quique liodieduni II, p. lo(i.
oblinci. Uss. (155) de Briganlio el Bucchorn, v. Sla!in "Wlrt-
(150) Scilicel usqtie n.l Penlecostcm. Uss. .lemberg. Gesehiehtc I, 539. -- .
(iol) liabclur ean. .4.721«Sale, de consccral.,
387:. BERTHOLDI PRESBITEM GONSTANTIENSSS 3SS:
qqaquairi poterai, •exfiiricevdiiTnve clericqs, a?ccle- -j, i^ pace dixerlm , riieretieseVet iiicofrigibilespersoiiic.
siasconsecf are.: et ca?teiraepiscppalia juraperduellis ahtichristianorunj episcopofum,;;hecnoii"suppafiuni"'
et eonlva fas\peflih'ax. frequentafe iieqriaquam iilprum ciericorum, caiicnicprum , mpnasterialiunv
quieyerat. Apcslpliei yero .Tegati, conyocatp illic. villanerum sacerdofuni.et.hujiismbdi cliprustyiia*
fratriiriv Ccllegiq, capitiiTiim pvefuga etVinpboedien- gpgariifiT,.dpgniatizare et hiidique dissemiriafe,'ct
a;ia episcopi, illPruiiT,Vnec, licii pro eaeferis ipsius liiendaciis inaudiiis attestavi 0011quiescebal, Ttirba
temefilatibus,. neglegenliiseipfaesurnptionibusicuiri auiem piebcipriini ab htijusmoili perseiiis,seducta,
eis feceruni 1(154). 11)1datisiriduciis episcppumad nicbil alitid credidit, nil aliud egit seu scivil, nisi
se.vo.caverunt, et ne qtiis oujciuni illius reciperei, quod illoruni Serniociniis el pseudbiestinioniis
.ex. appstoJiea , aucipfifale Tifmissimq-praeceperunt. Seniper audivit. Unde liquido nonmiiiimaseisreia-
Syiiieriiacainhefesim.. et. Nicqlaicam 19S(155),.__qu_.sc tuiri diyersicliiiia: per tetuni regnuni exofta sunt.
;in episeopatu illo , cui...valdc infiniius subest popti- Nulla prcpiiiquitalum nalura , non ainicitinruni
Ius, ultra modnm reguat, juxla senlenlinm in Ro- fiditcia, ncii debitiCsiibjeclionis ohnjJientia , niillus
mana synodp dalani pmninp daninaveranl. El spe- divini limoris si\c amoris respectus , r.pn lidei
cialc praceptiiiii prce ccetcris i!.i rcplicaverant, nc paclum, nen jusliikc debiluni , nullius iionor vel.
quis cliristiantis clericnrum ob inconliiientiniii dain- g] reverenlin pcrsona;, nec fere quicquid fas el jns
nnlorum olfiein omnino reciperet. lbi quoque dum divinum semper in suis slntutis continuit, sua lege
quoriiniilam saccrdottim judicia et septcm confra- el ordinc dispcnsaloria? saltcm consuetudiiiis ohscr-
truin suorum supcr hscctcslinionium pro rccipiendis vanlia vcl iinnginnlum conslilcrat; set a miuimo nti
fccdesiis suis, quas Symoniacc aequisissc lcstimoi.io tisquc inaxiiiuiih cuncli avaiitise sollciiissime tT
iiiultorum laicorum evidentissiino cenvincerclur, ab iiidifferenter. 11011divina ncc linmana aitendenles,
cpiscopo illc recipi sclere coir.perissenl, canonica sludiierant. Disciplina nusquam , pudov revera jirc-
rniione ba?c judicia ct lesiinionia prorsus recipi liosiis, veritas rarissiina eral, niendacioruni iny-
non licere inrcfragabiliter comprob.ibant. Si niiicm rlailcs 'inicniiiqtie rcgnabanl. Sic fraudium imnaiii-
exccplis heresibus pro ciiniiiie quolibet nccnsar.'ii- Lns , scandaloriim asperitas , ncc non maloriini
lur, hiijusmoili jiiiiicia cl tcslimonia non reprobn- oriihifariiis oiiiiiiuni nuinertis , scse ultra niodum
haiil. Pro hcrcsibus vero si quis acciisarcliir propalarc ncquaqiiain cessavere.
tiericoriim , snper lninc onihium clirislianoruni Rex veio Ileinricus pascha in Aqiiilciensi episco-
caiholicam lideni baheniiiini, clericoriini, laicoruin, patu . commpraius ,. poslquain sibi Longohardos.
virorum ac inulicrum lesliinonium reci|ii dcbere oinnibtis modis allecto», et in solitnm suhjeclionis
ralionabiliter ailiiinnbanl. Proinde hoc, quod cano- (C fidelitaieiii 200 adjuralos , sua? -voliinlaii cnnsenla-
nica scriplurarum aucfoiitiite ficndum conleslati neos attxiliarios ct prorsus individuos satis artili-
siuil, pro lmjiismodi cnusis oinnino ohscrvandum ciose conduxerat, et kfi!ium suiim Symoiiianis 2C1
apnsiplicn sanciinue el ccerciene pracepeninf. anlicpiscojiis, Mediolanensi , Placcnlino, et carteris
Rcx denique inde Tiiregum pervcniens , illic ali- per. Iialiain exconiniunicaiis prociiranduin comiiien-
quantispcr merabaliif. Ea lcnipeslale niaxiina pars davcrat, ipse uxerc assumla et, quam co locpnun
iiicoiitiiientiiim clcricorum el Syinouiacorum, con- qiialitercumque corrnscral, npn parva peccunia, per
tcmpia aposloiica senlculia , pcrlinaciter jam re- Caranlaiiia; ahrnptas angustias Bajeariam ctiin
versa est ad vomiluin sutiin, animaia rcgis Heimici pnucis clandeslina et inopiiiala siirrcplioiic viv
necnen aniiepiscnporum illius spc adjuloiin el iiitraverat. Mox Ralisponse cum Pagoariorum Boc-
defcnsione. Et quin ccrrigi por Ilondolfu.n rcgem iiiioiiim quoqiie, ncc non Caranlanoruin principihus
noii parutn IbrniiJabant, ipsum dainuando, analhe- et, quem sectnn inde htic adduxeral, non mulinih
maliznndo.el modis oniiiibus dctcslando.oirinifariam viro probabili palriarcha Atjtiileiensi, hnbito colio-
ci advcrsari ctcalumniari non cessabanl. Heinricum q.iio de his omnibus qua; accitlerani, ipsis ut et
aulein, qticm ah olim jam fcrinc leluiii regniim , n;;per Longohardis 11011niiniinas stioc dcposilioais
iiiputc fiagiiiis et faciiieribus vulgntissiinis infainem, D querimoniarum proclamaiioiies lacrimosus proj-o-
ab a?eclesia longe profannndum caluniniose procul- suil, et ul se ope illovum astilrice dc his ad voluui
caveral, laudibus nune c conlrario inmnnissiinis sutim ulium iri possel, ques ipse ex qiiibusdam
snpci- cocios cx.tllaluin ei qtiasi injuslissiine damna-. pv.upcribus in lam inagnes doiTiinossubliinnlos cx-
liiin satis ejulahililer proclamaveral. Sct istud lulevat, dignitatibus et beneficiis ipsorum eos a f-o
surnmopere hujus adulaiorium laudamenlum, illius gralanlcr cl muncrandos, dignificaiidos, til fidelis
aiiiem hostile viliiperium, quod lanieu salva illorum siniis suis proniiserat. Ad hsec niagnilicis miiiieri-
YARLE LECTIONES.
iSS nicolaica 2. -500fidelitatc 2.201synionianis el infra pag. 502. legilur; symoniacis cd.
JNOTyE.
(131) Cf. Bernoldi opusc. x, A. p. 579, ubi de '. videtur, Consinntiensi cnnonico, n. III. Uss. Cf. Gre-
Citone Consl. episc. eodem fcre ordine agiiur. onrii cpp. !«i Oilonem cpise. cl ad Conslsnlicutes.
(15S) cf. Bcrnokli aliercutionem cuin Alboino, ul fclansi XX, p. 626,627.
SS9 "-,. .ANiNALES. - AN. 1077, • . 500:.
bus rnox ipsi sos indilTercnlcr corrupii sunt, cl A _ que colligere in lantillo lemporis aiiicule potucnt,
qiialicumquc iiigenio cxeegilare pcluil, sihi in conve.nlum exspectasse.
attxilium tiiidecur.qiie satis ohnixe conlracii sunl '", Rex atilcm Hcinricus habilo Ulnia?, cum quibus
noii inodicnnt atixiliarioiuni niiiiiiain, scilicet ad pnlcrai. colloqtno, regctn Roiidolfiiiii cum ducibus
diiodecim fcrmc milia, in breti colicgit; 'jniijtis suis Beilitoido et Wellb et cseleris Alemannorum
rcgi npvp ccngrcdi aticmplans , sese in occuisum ipsi consenfiUieoiiiiri majoribus, secunrluni legem
illins manu beJIatovia proiriovebnt. Praeter-hos toia Aicmaiinicani. quasi dignosjugulari, fccit senieiitia-
fcre Burgiiiidiciuini virlus , Basilicusis cl Argcn- lilcr ndjudicalos dainnari, el parilcr ilignilaiibus ot
tinus (15G) anliepiscopi, qui nuper ab aposloiico heneficiis sttis privari; quihus confestiin nonntillos
reconciliali et in pnrie j.isiiiiae se deinceps pcrnian- siioruni bciicficiaios difavil; et sic in auxilium sil)i
suvos prcfessi suiil , non modica qtipqtic pnrs. hos, ct ciriiies qttps jjotuit, morc suo adjuralos ob-
Francorum, llcrimannus comes Palniinus (157), qui nixe conduxil. Ibi patriarcha proc.lielus cnin lilicris
gener regis Roudolfi fttturus crat, et mavitnn ptis pseudogrnjiliis, quasi a doiiino appslolicp in has p:ir-
irJliLuni regis, quos jnin diu adjtiraios sibi (idelissi- tcs per illuni transniissis, cor.un populo rccil.ilis,
nips fpre'iien dubilavernt, nec ncii pinnes fcic rcgcni suiim oninitnodis m dcfcnsiiando, et quasi
ccnsnngniiici ct prcxiini illius, qnihiis ipse scnipcr "' auihcnlicn hnc mnjeslnle cuni ciintliscoinmcndnndo,
fidtissiniiis exslilil, in oninibiis Heinnco rcgi ima ipsiini in rcgni fiisccs digiiissinuini asscniatoric sa-
adhicscr.ini; ab isfo auteni virilini, lidem et jusjit- tis ideneavit. Qui taiidem posi hujusmodi mendaccai
raiiduiii parvipcndcndo, se.subtrnxernift so'f. Et.lioc, a&scnlnlioncm se domum fcslinanter proripicns, et
qnas maxime pra; creleris nolavimus , tribus acium siiinptiioso multuiii appavatu se in rcgis qiialccuiii-
est cx causis. Quia per illum ad jtislitia; regulani que stiffragiuni sttidiosissime milit.iliirum rcpcndens,
corrigijiit et pradielum esl, non mininium foru.i- niaiiinco fnrorc derepcntc faclus est avrepticius. Et
daverunt. Et qtiia propcnioiiiini nnluralc esl, seii'|)(r hacv.anienti;cinctttenda cunclispasirionc °ol!aliquau-
civcs viliosos virluosis civihus invidcre. El qund tisper ad exenipliim niendacibus el apeslaiis damio-
proprie idolis sevvirc esi. Oiiincs quippe qu.ierita- nincesatis disciiici.itus, damnabili cciisiiinmatioiie
hant et exigehaiil ab ce iiisaliabileni smc cupidilnlis insaiiissinius exspiravit. Et sic cjim nonnullis suo-
voraginem prodgiosa efiusior.isinaudilse ingurgiiari Tiini subitanea itidem niortc dircptoruni ad scdcm
ahnsione; scilicet ul rcgiium , quod ul colligercL suam tuiniilanilus repoiialus csl (158). 0 quam li-
miserabilite!'sos dissipaltnn coactus susccpit, tnisc- mendns Dous ul.ionuni doniinus! el quam lerribilis
rabilius 60S inier eos dispei liendiim orniiino dissi- in consiliis snpcr filios Iipniimini! lstc lioino j.trn
pavel. Et quia prudens eis in boc non consen- C pridem zeic Dei sticcensus, cl cmii hor.csiissiinis
serat, a<i antiquum dissiprUorem suum prxtcr Dei viris, arcliiepiscopp Juvaveiisi el epis>cepoPaia-
sanre nienlis paticulas nimis personas, oinncs viensi et cnm ca?leris Chrisli militibus, ad Opjiiiiei-
'.mirabiliter velul in senlinain coinquinandi con- mense -os colloqtiiuni prxlcrito anno pcrveniens,
Uuxeraiit. nonpaiiim quiiiem pra: caiferis regni primauTus
Unde lieiiiriciis rcx, tanta auxiliatorum copia ro- Bccclesinsticx cbrrcclioni et clirisiiana: rcligionis
boratus, Alcniannianr prtedis rapinis cl iiicciitliis disciplina: et liiclioratioui necessaria? soilciiUsiinns
devastattirus 'invascral. Nulla vero inler sai:c;uin cl sluduil, cLquasi angelus Do:nini excrciluiun, el se-
profanuni differenlia erat. Boemii quippenmiicrcs ciiiidiini suuni nomen (159) jirinceps pairum, rcgi
in a?cclesiis palam conslupravcrnnl, caplivas morc Ilcinrico nec non cunctis Dco ct snnclo Pelro in-
suo abduxerant, ircclesiaiii et stabuluni rjusdcni re- phccdicntihus tl repugnantibus gladio spiriltis anci
vereniiic compiiiaveranl; et sic fas nefasque siniul piti niinax nuiltum ei hcrrcndus viriJiter undiquc
oiiines confundcnlcs, elhnicorum insanin pmicin cbsfiterat. Nune autcn neu modicis maniincna? cor-
non modicam illius patriac hostililer nimis perlustr.t- rupius illccebris, a zele sl° et juslitia Dci levissiiiius
hani; scilicet a patribus Auslri-Francia? et Moinonis apestata et princeps crrcris infelicitcr declinavil.
fluvii per Ncclioram fluvium et Ezzilinga oppidum Unde Denjudice, tcquiiatis servanlissimo, ct hic iu
adusque Ulman et Danubiiun, quamquam non sii:e exemjjlocur.clis iniueri volenlibus partem calicis
niaxinin melu, qualiterciiiiique jierlingcbanl. Scic- sui parumper pnrguslavii. jct prcpgustaliim in jjetcr-
hant quijipe, regem Roudollum in obsidipne cujus- num el ullra non exhauriendum epolare siticulojus
dam castelli juxia Danubium nnn cum parva miliiia semper minime cessabit.
corisedisse, el illic niililum suorum, quos undecum- Quenj.Augustensis.episceptis nori mirius iiifeliciter
.:-;'i^ARI^-lECTIONESV- Vv/vnv"-- -:- '::A;'''_:''";
*" ipsis 2. S03 sunl. Sic ncn ed, '"'
"£06 suptr. 2.":s-°" mirabilitef
"m sos
codd. etUss., gui lamen emendalionem
0
indicat. niivabilius codd. el Uss. pmniuiodl passione 2. :20Sopineimsrise 2. si ctslo 2
- '/.
,...-.. :% ':/:/- fydTjv ",;:,v; ',::::::'',::/.:::'":.:;. "::
(1315)Buvchafdiis et Wefriherus, Canusii papaj; gende successbre dalas xv KaiVOct.. ind,/t, lleg.
reconciliaii. Uss. v, 5, e.liansi XX, p. 259. ;.
(137) RheniV (159) Scilicet patrfarclia,. '///:/] . V\
(138) Cf. Gregorii VH epji. ad Aquileiehses. d.e eli-
391 BERTIIOLD! PRESBITH?.! CONSTANTiENSIS- ' " ''392'
est conscbutiis. Hic regi Roimolfo inprpxinip pastiia &s. iicc ipsi.us.papa?nee alicujus ningisiraluiim jridiciuni
quaiiiqtiam vix Iiomiiiaiipne el fidci.hon ficl;e pa- el .scriiehfiam cadere nen debcre, JScn eiiiiii ailen-
ctione "firfnissliriecbiifpederaius, ilico dtim reverstts deranl,'Conslahlinum inipcratoreni, Pauli S1SV Con-
' est rex
Ileiiiriciis, ipsi'gfalulanter oeciirrens, oni- stantiiiopblitaiii. cpiscopi el hereljci seclalorem , in
jiifiiviani sli qtioqiie adtilatiis esl, et in coniilntii Romaha synodb a sahcio Marlinp papa GSO domi-
prredicibusque ad LTiham ipsi studiose obscqtiialis TiictB incarnatiouis. anno "cxconiinunicntuhi. fuisse
"el fayoralis nondeerat. Illicctiam missaruin sollem- (140). Ivolandtis'213etiaiii eis Conslantius cst,- a Fe-
hiis usque ad lccuni cnminuiiionis ab co peracfis, IicepapaobAiiiatinmheresiiiiexccnimi!iiicaius(i4i).
Vndf egeiii elVcseteros.ahditqres.se eoiiyertil, clpanim Hiiiibevi.iiiii rpgeni Fra.iiconnu: a sanclo Gerhiaiio
quid "sermohc" nsscntatcrio de jiistaiitihus cnilsis Parisioiitm ejiiscopo ohiihidinis flagitiuiii non igno-
pi'a?contiouatus, coram oifmihus sua sponie profs- rettt excpiiimunicaturii, cl iln' ad inferps dcscendisse
sus est se sanclani eucharisliam in pvobaiionciri et damnaluin (142).. Ncverint qiibquc, Hillcricuni re-
..Tiiijusmodi judiciiim acceplurum f.sfe, qnod caiisa gein Ffancorum aucloritnte Siepliani pajiK fegno
doiriirii SuiTIeiririci fegis justa fiieril", TvoudClfiau- , depbsifuin, toiisuraliim et'.In.inohhstefitiih inissnhi,
tem prorsus injiista. Et sic, ui in ju-Jiciis solitum et ita Pippinum in fegein elccliun Francoruin (143),
est, ha.c sacranienlali condifione praiinissn, scilicel B 1 cl asanclb Boiiefacio episcopo Mogoiitinp ad re-
"utid Dominici cbrporis el sangujni.s.sacraiiientum gnuin cohsecralunivKicoians papa Lntharium regem
ita sibiVid, saluiem corpbriS; ct 'ar-inra: proleceiit, Francpfum exceriiiiiiiiiicnvit.ieb.qupd, rqnidi.atn ]e-
uli Causa bluiiiendi regni IJeilirico fegi rioiniiip.siio "gittinia uxere sua, Wnitlradam m coiiciibiriatii ha-
jiisla et rala fueril, ipse pra?suniji!t;os:is jusliiii» ' bere praesuinpserit (144), qui cum Romse se de illa-
quasi populis 'comincndniidie cxaminalor, in hiec lis crihvinihus cxcusare vellel, sibique hoe judiciinn
verba coniinniiicavil.Exiuneprofccio pnssione ar- , iiijiingeretiiv, iil si.iniiocens essel, fiducialiter. :aJ
feptiis leiali, in dies semper se dblcrilibi coiii.abuif, ,'comihuiiioneih ncccdcrel, accessit temcrarius, -el dc
Vdonecinisevabiliiev jnslo Da. jtidicio discruciaius, "mnnu ubmni aposiolici judiciuin sihi sumpsit. Kani
el prasunipiionis praiiicla? in. se vintliclani cccidis.se liori miilto post ipse et omnes fautores ejus subitu
coiifessus, noii. posl mullos dies ei. ipse morie prgp- niprte pprieiiinl (i.4S). Theodpsiiis impcrator.^t san-
yenlus amnrissima, diem clauseratexirenium. Qii.qd clo Amhvosio ah inlroiiii sls cccelesicepropelliluf, el
ilaque jiidiciuin doninp papavdttx Welf mox feeit ob scelcra sua ad agendam poeniienLiam octo liiciir
deligenier iiriirnari. Gtii ipse inex, ncn mendax pro- sibtis iri-cuslodiam niiililur (140;. Ludowicus impc-
pheia, iiidubilnntcr remand.ivif, quod ijise reyera ralor,, armis deposiiis, adageiidarii 'pcenilentiani cpi-'
de hoe pr.TP.scitis essct jjuia id.em episcopns de.novis rj scopovumjudicio iiicludituv.
illius aniiifriigihus iiuniqiiiiiii gustaliivus fuisset; Quid naniqiie lioc et qutc pcrplnra hujusmotii stint,
qupd patilo posl, ut' divinavil vif aposlolietis, rei necesse fiicril snnum sapientibus coninieiiiorasse,
coniprbbavii everitus. Quamquam non idcirco popu- nisi pb rcspoiisiories inportiinissinia? et iiiendosa;
lis his et htijiisniotli sigubvuiii psleiisioiiihus safis quorundani lnorionum gnrrulitafis ? Phiriina qtiippe,
stipcrqiiecommonilis,Vnecessitalis secclesiastica;,et rrgibus; inaudila hacicnus , in synagogis suis fiibu-
correctionlssiia; causa, hoc regis Roudo.fi justissi- losis iiiepliaruih Cl. liiiganiiri ludibriosa prefere-
niuni bmnjno et dcsiderabile suuragium fuisse p.er- hant privilegia jus _puhlicum ignorantes , set, n.e-
actniri nemo fernie sufficeret persuadere, scl pofius qiiescjta sua pleheia, qnanivis a sciendo vocchinr,
vegi.Heiiirico, omniuin -honorum siiorum incensp.i plenarie satis scientes. Nanique pro inoiu sui li-
<etdevasiatori, et tot hcfesium et scismalunr auclori biius s16qusclibcliii ulraniquepnftcm indilTerentcr
el deferisoii, toto nisu pe.rcuperfenlindividiii semjiev et laudahant cl viluperaha.nl.' Et ul jarn pridcm fes
iidha.veve, , ,- .•:,': :.,., sua vocabtila amnllscranl, ifa apud cos adhuc usque
Tunc vcro, quae heresis ct seminariuni crat cle- noii ves set nomina laniiim lafidi et hono.ri sunl,
ricpiiiin, pevtinaces nPnriulli passiiu .'concionaii-sunt, qiiiB ahsquc proprieiale 2I7 et ofSciis suis-prorsiis
in regas quaiiiqiiain licrelicps cl cnn.ciis flngiticruiii 1) inaniter sonnnl. Sicnl eiiim lex a legendo,' saecrdps
facinoruroque rcniihus exoletos, saoguinaiios nefan- a sacre, dux a diicalu, consul a ecnsttlendp, gra-
tlissiiiios, nec non omriifariam prpfanosct sacfilegqs, vienes a inonim grayitale, sive qtiod taiifo"|ihis
'
V '"VARI^l LECTIONES. • '.'"" . . ;\" \ '-•'""'
*" omnifaria 2. oiiinifnricT/ss. s'-2 panlo 2. sec. XIV. coir, panli. 213Notaiidu % ''su Waldfiida2.
*'" iiitro 2. corr. swc.XJV. iiiiroiiu. 21G'libilis; 2."-" iiropietal(?2.

';' ,:'"_ :'"; '';/:" '.' .[_/" . :.,:_miM. .'.".'. .-. . . . . v


(140) Non ipsum Cpnstantinuni seu Coiistaiiierii, XII, 4\p. 595.
sed cjTisduriinxnl lyptiin (lnniiinvli Hnniiius. Vid; (144) Idein exenijiluin similibus "verhis bis proiii-
Pugi,Brey.\Ro:ii. .Ppiiiij'.vi.T, p. 425. Uss., iil Benioldiis locis stiprajariiiitis.;
(iil) Vid. Beiiipldi!.s"ihIleiiiiaiiiio atl ann. 538- (145) [lermnniius.ad niin. 8C9.\ -'
(142) Heruinnn. Atig,.ai.nnn. 565. " Ideni legiliir f-146)'Pceniicntia Tlieednsii certnesi, sen; cusiej-
aji. Uciii.Opiise. VI, 9, p. 5G0. dia fahulosa. Uis. TJem fere Benibld. Gpusc; \i,
_,.:-:---;--'- •.-;
(145) Eadeiii iisticin vcrhis extant.in Bern. Opitsc. 9, p. 5G0.
£93. \ ANNALES.'— AN. Tff?7. •" '-'-•"' ; 594/
<juisjuamii-lpruin iahoihiv. pondcre gvavatuf quanlo _,Vlientibus, scibx noinine episcojiis directa; suiit, pef
•caeieris"pra.poni.lur-;ifa rex a regendo proprie dici quas -eis omu.es conjurationes el pacis perturha-
vel denominaricomprobatur. Regulam vero, vel tiones et disebrdia?, et ne Ileiniicb regi, ut solet
quod r«cle ducal nec aliorsuin aliquantio tvajial, -.regi, oboediventaiuscfviferit, iiilcrdicliiin esl. Quas
Vel quod regat, sive qiicd reele vivendi novmara jira? cseteris feasiliensis et Argeniinus anliepiscbpi
praabeat, seu quoddislpvlum pfavumque quid cnrri- omnino coniemptui Iiabenles, llocci pendebaiit; aiii,
. gal, npniinnri nnn ignoium esl. Recie igitur iaeiendo vero, qualibet afte et occasionc poterant, qiiasr
npmen rcgis tcneiur, alioquin arnitfllur; tihde est numquain direclas sibi dissiiiiulahtes non propala<-
<hdc.ve.lus-clcgium2 llex eris, si recle facisysi tion hant, el tantum, pfeut jjosseeissuherat, eisdiligch-.
facis, iwh eris. Regia: igilur virtutes pra?cipife qus? ter obaudiehant.
sunt, juslicia eijheias; plusautem in regibus pietas Eadem tempeslale ahbas Massiiiehsis (148), et
laudatur, nam juslicia persevara" 8 csl. Si autem cum Co Clirisiianiis (149) sapiehlissTmus moriachus,
iiec juste judicenl 219,nec p.ic ccndesceiidant, ne- duriireverli ad domnum' apostolicum niterenlur,a
que regiilain cfficii sui vel soia salleni nominatiojiis quo obsedandas hostiprurn diseordias in Theutohi-
Imagine;mnininm quitt ailihgant, set -p.oliiisullra cas parles niissi suht,a comite quodamOudalricp
ihodum el insanias euinicorum superialivas, vilae B"cajHi, tk?pra?dali,et irtcnslellunl Lehciburg 2al (150)
facinorosa? et Iuxuriosa? iibeiialem nefabdissimi inc.iicefnti surif. 0uOs rex '(leinricus cajitos comjib-
flinnifaviain et portentuosi exefCeaiit, crudelissima riens,Tion, ul dbmno apostolicojtirejufando pacliittT
doniinandi ninjeslatcpopiilum suppriiiianl, et niiser- jam fecil, dimilti praecepit. Cliiniacensis auterii ah-
riiucsupressiini-devorci)!, ei ad interneciem M0us- iias paUloposl litieras ad eum cpmmoiiilprias trans-
que cOiisumant, cur iibrs niagis pvoprie tyranni in riiisit,iiitjiiihussaiissi!perque iiluinpropefjuripcqar-
hiijiismpdi fortissiiiii, quam ahiisive et absque rei guil; quippenptn ipsi ioiarecenciliaiioiiis et Confo?-
veritate reges sint nuncupandi ? Tyrannus quippe defalionis caussiinter papamet regem fueral, utpote
grece. laiinefortis inierjjretalur; apiid veleres enim qtii pra?cipuus mediafor his pra:slp inlererat. Irisu-
fortes regesiyranni vbcali suni. Apud Greeos aulem, pCr ipsi facie fevelala liberriiiiiis demantlayit, qubd
quod tainquam bases pppulum suslineant V hasilei id cef tissiriiiiiripcrditionisiiliusiridiciiim (orel, (jupd
vecantur, unde -elbases ccrorias in.se' ccngiraias tam magnps et sanc!issiiubs'Dei vifqs incarcevalbs
•osienlanl. Nptandum prnelerIIOQC chrislianis regibus rivoptev jusiiiiarii sediVapbsieliea? centemjjtpf in-
«sl, qui dcminari in pppulunj potius quam secuii- hhmanus rioii liberaret, set pofius iiitriidi p.ra?cipe-
dum lionien suum ipsum vegere percupieiilissinii rei. (Jiia ille cbnuiipnilipne sntis liberrifne cpargu-
iiunt, qned de Octaviano in Rcmana, historia scvip- C ius cl vix cciifrhctus, etsi nen pro Dee, lameri pro.V
ium esl. Poslqtiam idem pro eo, quod rem pubjicam tarifi moiiitpris inppTlunilalb, viiiclns :I>ei,snlutos ct
augeret, Augustus, jam Csesavet impevaiof appella- iiberos, suis auieni-onihibus deprxdaios, abirecen-
•tus-est, duiii iudis et specfacuio Romanofuni inte- sensit. Quiferuiri sihi dircpiarum vi?pertdiumjuxta :
resset, ei ipsi a populo proiiiintiaitim forel, utvoca- regis pva?cepluiiialiquaritispev pra?stolaiiles, laiideni
veiiif deiis el doniinus, siatini nianuvultuque averso diu fruslrati ac delusi, vacui.et Tenne nuduli ad
indecpfis adulaiipnibus reslitit,. cl appellalieriem sancli Aurelii coenobiuni 2!2 diveriehant. Illic toto'
demini ul horiio declinavii, ap die sequeriti cinnem humaniiaiis studio ab abhale Willihehno et suscepli
populum dictu gfavissimb cofripuit, doniintimque se Vefmulium carilntive pef toium fere anhiim t.factaLii
post appeilari ne a liberis quidem suis peniiisit. Et pacis tranquillilalem sua:que feversioiiis possihili-
«i tiiric tanli vilruni, rex sciiicel idolaira, at hunc tateni cum nbn mediocfi suavitaie prasslolati sunt
fjtiaiiii clirislianEedignitatis nohile mavgaritiim ? Set Rex vero Roudolliis cbllectis undiqiie iniliium'
lia?c contra nugigerulos dixisse sufficial. supiiim ccpiis, rcgi 'Heiririco bccurrefe, et virtUle,
ttis posipaschalibus diebus apostoliea?auctoritai.s hellica ipsi cbngredi atlemplare, Ueo judice magna-
lilfene (147) oninibus citra IlheriuriT pef Alsatiam nimus prejipsuil. Accepta denique ducum comIlum-:
ci Loiharingiairi el Teutyiiicam TTanciani fbinma- D que suorum nec non tbiius niilitia? suafe,qiieevix iid

JkR\M LECTIOjNES.. -
iiS itd 2. per se.vera ed. 'sl» judicani 2. '"-' iniernecionem ed itl
Leiizburg prejire Ararim flu-
*ium ihpagbErgaugia glessa swc. XIV. jn-Z. "2 Hirsatig: glossa swc.XlViri^/
' KOT^V "'" '

(147) Desuntiise iitlera; apud Slansium. AyevsanK civitalis episcopum, ciij.iisV.bpusexsial


(148) Vid. Gregorii epistola Yi 7. . exiniium cpntra Turenensem Berengarium. fiic suU:
(149) Paulus Beviiriedeiisis refeft, Reriiardum a.lienpmine Guitmundi cclebris est^Uss,
abbaterti Massiliensemsecum dnxisse egregium do- .(150) Cnjus cemes eral.
clerem queiiidam, neininc Ghristianum, posthioduin,
PATROL/CXLni '.:.". VT3V ":;:
59S BRRTIIOLDI PRESBYTERI CONSTANTIENSIS 598
fjtiinq.uemilium .piignalprum perlingchat iuimeruni, A ciimque ct quomodocumquepcleral, ad se.nioresup,
aiiantmi satis consullaliune, npn visuin csl cis sa- scilicet jufejurandq, undecumqiie <honlr'aterai;-'ei
nuiii htijusinedi congressienis Vconsilium, set pru- sic expediiionem iu Saxoniani conlra regem Reu-
derili eaullone differeriduni adfeiripus deliberabant, detfum,el irt Alemanhiam contra duces Bevhtol-
quousque tieiiicepsTof niiliianliuin myriades indu- dum et Weifum et ca?tevcs illbrum suffraganens,
siriiis uridecufnque conlraherel, quibus absquede- spllertissime disppnehal. El ferme nullus de Pagea-
irimenlq snorurii adversaribs suos oportunilale riis.eral, pra?ler archiepiscbpum Juvaveiiscm el co-
adpplata subilere, el ;eninifariam sibi ad servitium niilcm quendam Eggeberium (152), ...guinjtixia vo-
ccnslringercriiajeslate regia vicloripsus siirfice.ref. . Itintateni illius ipsi assisterel et ccnseiitirel. Eadem
Ipse autem quanivis nciens el inviiiis, consiliis Olo- tenipesTalequidam ccmiles de Aleniannis, jani pri-
ruin acquievit, el dimissa a.se dignanler. conlracia dem.rcgis Roudclfi eleclissinii adjnfati inililes, tur-
multitudiiie, infimisque suis.ad . tuilidnem regni et pis Iucri cansa ab ee appslalalsanl, et oecupatis
ad . inrnineiifium bellorurri inmanitafes, cavendas quibusdarii castellorum pra?sidiis,pra?dis, iricendiis
(iiligentissime pricihoriiliS)quiaaprimalibus Saxb- eltolis fapinarum et pervasionum direptionibtisiii
numVobiiixesalis inyilabaluf, assumpiis secum iri- doniinum suuni, in ducem Welfonem, in bona a?c-
bus episcopis, Pataviensi, Wbrnialiensi, Herbipoli- B elesiarum , nec npn in nmnes a se discprdantes,
l_a.no,nec noricardinali appslplica? sedis, cum ncii- tetis viribus et artibus inhumanissimi per lolam
liullis necessariorum Stioruma secretis,in Snxoniam proviiiciam,;proul poterarit, gvassati.sunlVUiidique
iter suum acceleravit. Quem toiis 2?3 vegia? lionori- igitur hujusmodi molus per.prbvlncias omnes ab
rificientia; insignibus et Taudairientis gloriosissime ulriusquepartis sectalorihusprpmiscue, ulin hcllis
salis salulalum el glorificaltim, ut el regem et domi- sblel, _per luturh annum illiim agebnnlur. Uude
numsaum pppiiuil,pmni siihjeciipriis et reyeren- fantes lion niinima, et quia terrafi uctum siium npii
lise d.ignatibne el conamine accejiiissjinun 'eum con- dederat, et quia praidiciis vicleniiis raplores ctia-
gralulanter magnificahant ei venerali siint. Ubi troiies : oiiTiiia consumpserant, pcr partes hbslras
reqniialis el paiernarum illius genlislegum arhiler effecta, hiulios contabescere elmiserabililer interjre
juslissimus, absque personarumacccp.ijo.te oiiiriiiiiii cocgerat. Divinsepariief u'l et seculares ieguih con-
proclamaliones qiierimoniarumque incusationes sel- stituiioiies necnominabantur saltem his diehus,set
lerlissimoiuslilia? scruliriio judiciaiilercoram se dif- unusquisque, prout poterat, ila sejudice ei. correc-
fjnire coriaius est.Uiide noninineriio, cum ille priqr love victilabal. Inaudila iiacleuus discordiaruni
pro nioiu sui libilus, in iilos sempef efferalus,,pra?- scisiuala, fvaudiumTuvpisqueqiia?slusignoininia, ct
dis, rapiuis ct omnibus pressuraruni modis grassa- G in ipsis eliam a?cclesiis,qtio ob spempacis et defeh-
hafur, isle jusle.judicans, cum rigore.iusfitia? prava ' fensionis ves suascenservahdas eir.nes ceiigessefanl,
quKique in direcla reformans, ab omnibus pariier a coiiieiiiploribus Dei innumera clain et palam sa-
-ainabatur. Uxor (iSl) autem regis in parles Bur- cfilegia plorabili majestate liiiperiose passiiri Confe-
gundise a.Turego divei:te:is,in quodam castello sud, gnabaht, V
plurimas Btirgundionuni illic passura injurias, plus ,.His deniqtie doinnus aposlolicus audilis, litleras
quam aniium.diniidiumriiorabalur. Quippe Basilien- (155) specialilerlegatis suis riec non qmiiibusqui in
sis, Lausannensis el Argeiitiiius aritiepiscopi, cunj Theotonicis parlibus sunt, niajoribu.sel miiioribus,
oninihus quos ad se allraxefanl.: mox pra?dis in- transmillebat, tolo nisu revera percupienlissinius,
cendiis ct oinnimodis persuasionum: et inpugnar ut quolibel ingenio ppsset, nesifis ei suffraganiibus,
lionum pressuris cuncta qua? ad regem peiiinebant cuiupprteiida?paciscausa iii.hanc patriam perveniret.
siudiosissime deyaslabanl, queusque leiamferme Li his, inquam , litleris Tegatis suis pra?cepit, ul
iilam palriam. sihi regique sup subjiciebant. Set nqn utrumque regein firniissime priiemcnerent, quatiiius.
ahsque male el detrirtiento sup. Bis qiiippe a mili- sibi vianf cum paee el securilale in has pafles ct
t.ibus regis Rpudolfi victi, caesiel fugati suni Bur- _ hos, in quibus confidere posset, duelpres concede-,
gundienum turmse, quae partes Alemaiiiiicas pra:da- renl, ui Deo faulore lam pfsecipuas diseordias
tiirse inpelu hoslili superhissime •?" invaserant. sednret. Et illumquisihi in hac causa el cseleris
: Rex autem Heinricus ab Ulma se in Pagoariain regni sapienlioribus el melioribus consentire et
proriptiit', et divisis inter suos et ducis Welfi ei obobdire nollet , publiea excommuiiicaiione ah
cselerqrum sibi rebeilaniium heneficiis el arcclesia- .a?cclesise memhris damnalum omnino separareiit;
Ttim bonis, set maxiine Pataviensis, omnes qnos- ei.autemqui oboediret, regni hionarcliiariiVapqsiolica

YARliE LECTIONES.
. "Hotius ed. Si*supeiiiisse %
' '
• .:NOT^E, : -.-
'"'.' .'' V ''
""-(1S2)Yideinfra col.401,-402.
(131) Adelheida, sofor Berlha? regirise Uxons-
Heinrici IV,alieraRudolfi conjux.Vid.ad ann. 1679. (1S3) Ex Gregorii VII Regest. IV,23, adTler-
Uss.. hardunl diaconuin elBerrtardum ahbatem.
' "'" :"" "'
597 . , ANNALES.'-i AN. 1077. . ''"'. 398
"anc_.brii.aleiivspoiierenl; el ortinihus qui iri rcgno _t\rsiuim ad dominuni sutini glorinnter percgefuht,
essenl, ipsi, uloporlerel, regi oboedircnt, subesseril, lIisit:iquediebiisc'ardina]isRohinnus(lS4)littef'as,
serVireril, et oninifariam eum ad sialiim et aedilica- ut jnssum esl ipsi, cohininniiprias ad Heiriricum
lioiiem aacclesiiCsubliniatum dighificarent. ; rbgem pro prcedicta aposlolici adverilus ad hos
Ad hoc Roudolftisrex ctim suis omnibns pvomplis- causa per qhendaih riiohachiiih Herhipbliiahuhi
simus ohoediebal; sed quia vias per AIJJPSutidiqtie diguaiiier iransiiilserat. Huric auiemV ahie quam ad
obclusas elinsidiarum plenas Heinricifs rex sub sua ipsuirtpefvenirepossei, qiiidarii°ex:secretalibusejus,
manu oblinuerat, id fruslraveluerat-., qubd neqtia- causa liineris illitis diligenler explorala", captuni et
quani ad eiTeCluiripefducere poierai. lleinricus hiaietraciaium," neCHOHservierttehjilliiis hiisera-
aui.emvex timens appsiblica?-aticipritaiis jhdiciiirii, hililer verberalum, incarcerabanl; • iilieras vefb
suis emnibus unice praecepit, ne quis-ad se atces- ablatas non lit apostoliciis, set quasi diabolicas _
snm inyeniret, qtii legalinneiiiapesiplicain haberei; onirtifariam pfbfanabaiU. Mox ad eiim denublitteras
qtiasi se hac arle defendere ex ralicne a reatti vnlga- ideiii cardirtalis Rortiaiius per quendairi hiiliiem fa-
lissjmn suiliceret. Jarii enim "aliud quiddaiii inteij- iriiliareiri ipsius pro eadeni re arlificiesiis dirigebal;
derat potiits quani nhoedientiam. Expediiiohem sci- quas sub allefius quidem persbna ipse apportatas
llcet,; quarii enines sui jani jtiraveraiit, iri Saxo- B suscepil et feciiari fecit, sei aure slaiim obdtirala ,
niani. Unde se de Pagoaria ciim quibus polcrat litleras audiias efferatusTiimis floccipendit, laloreni
biiinibiisin Julio nienseretfaxefal in suam Ffanciam, illarum itidem captuni in cusiqdiani milii prsecepit;
illic uiidechnique colleclitans niiliii;e non jiarvissi- qui posipaulhiliim fuga dilapsus ab eo, vix comite
hia?qtialescunique ccpias. fiia se e ctisioaia pforipiebal. : V
Rex deniqne Reudplfus postquam comperit, in se Tnterea tolo quoad pqlerat nisu exercilum uude-
el iii Suoslot cohorliiim mililarium conivaclo ipsum cuhique non ihodicum inditslrius conliaxefal, et
iaulopere insttlisss collegio, ipse non diu riioratus, Reno cum.quibus collegerat omnibus relrahsito,
bceuiTere el hello ei ctrngre.Ii. indristrius niullnm bccursuriim se regi. Roudolfb simulabat. Illic inter
ailemptare non cessavit. El sic ad tisque Herhipolini Renum et Nechoram fliivium , ejus urtdique vadis
perveniens, illie eadem Cbsessa civilate filiqiian- qualifercumque obslruclis _ -caslra.melali sunt,,Pa-
iisper tardavit, ea scilicet occasiorie; ne si ad gbarioruni exspectantes auxiiium. Rex denique Rou-
Renumiani copiosp exercitus sui impelti fcstinanier dplfus competio illprum metalu , relicla urhis (15S)
jierienderef V ipse limidus et exlefritus ad eum bbsidione et machinis suis desolatpriis, fesiinalp
iraiismeare nen aiiderel. Illic eliam duees Berhlcl- miilliim impeiu ad ipsos, pugnae illis"in.ferendap
dum etWelfum elca^teros niilitum subfum Aleman- ^ avldlssiiiius, aiidacier pertetiderat. Confesliiij crgo
hofum cuneos praesfolalus auxiliarios , qiiibusdam ad ipsam usque ripam fluvii pradicti animo audaei
hiachinis el Instrumeniis bellicis ufbis "*. niuros pro.regnl sibi inposiii el cbrisiiaria; feligionis defen-
tlestruere solififtissimus moliebatur. Ipsi aulem nu- sione beliaturus perveniens, hoslihus e contrario
-Hieroquasi quinque milium occurrCre ci gralulanler ulleriorem ripam ad (ria ferme miliaria cuni suis
accelerahant. copiis inlongum occupahlihus , iransvadandiiocum
Rex vero Heinrieus explorato illorum eqmitatu, riequaquani inveniehat; quippe vipa ex advcfsq tam
per Iridiium illorum iliiieris quendam afticulum allissima eniinehat, quod nemo, ne dicam eques ,
-oc~cupay.it ."helltim eisnort cum pavyis suis cbhovli- pedes saliim ilHc ascensurii prseler vada ariissinia
bus iuferre lemplalurus. Il!i aulem cengressipiiisillius dub sola invenire potuisset.
perciipientissiihi, iter ad eum feslinaiiler prorao- Tunc Roudpjfus rex ipse inclnniitavitet fngitavit
vebant. El ctim tarn proximi convenissent, ut non riiulteliens regem Heinriciiin et una carlercs priini-
2'
plus quam duo miliaria a se distarent, et omnes in cerios exercilus, ut si regnumV5, sibi tam perlina -
id ipsum armati bellrtm cum rege audenler deslina-' eiier lanloqiie jure oblinere decerneret, unum e
reniJiOtiserere, ipse se eadem nocle fuga ab eispro- ^ dubhtjs eligevel; aut ille sihi :nd se iransvadandi
ripieris cuni suis, anle solis orlum prse eaHeris locum darel; siii atiieni, ijise ad dtio niiliaria ripam
Worniaiiam suam cum ludibrio el prubris ipsprum -et locum qua? occupayerat relinquens , relrogradus
etiani villanerum ingredilur. Ipsi verc cctnperla abiret, dcnec cum ioia sua mililia ad se itideni
fuga ejus , usqtie ad caslrcrum lncum illum nerse- trarisiret; et si in illp miriime aliter ccnfideret, Iioc
cuiuri2SB,cum nnn mediecri impetus lerribilis fesli-" jurejurandp pactum "inviplabiliter coniirmaret: de-.
nanlia pertenderunt. Et cum lam IpnginqnalUmjam mum vero juslissimi j"udiciscensura;ulerque causani
a.se et tam vehementef exlerritum eum ab expie-; suam decerneridam deyolissime commendarent, ei,
ranlibus cnmperisspnt, ab inseetalicne proposiia sic aul duellpipsi spli, aut si pptius prudenlibribus "
salis nioeslissiini cessaverunt; iter aulem propo- et nielieribus reghi eoiisiliam viderelur !?8, publico

•!'-.'-. :. : VARI^: LECTIONES.


-.*" urbes 2. "e perseciilori 2. ~" r. oplinere.s. 2. .._*'*vidcret 2.
-.' ':--': /, - miJE,. :,::-/ ,..:'
(154) Bernnrdus. .".. -;,(1SS) Wirceburgcnsis^ .
.599 . • BERTIIOLDrPRESB.YTERI CONSTANTIENSIS 40.0
hello pro justitia sun-coriiprobanda doininb Peo mo- A } siios aliqnot diebns pvicslolatbs234(:1S6)el de nianii''
deratore indilatcconeeiiarenL.Rex antcni Hcinricus vegis RoudoUi, cuifeve ohviavevanl, pacis pvaedicta?
auresurdilibsa obmulescens, ntilliini ei rcsponsum iiitervenlii liherafos mos assumebat, el inito" cum
dedit. Hic vero, uf id to.ta simplieilatc tiicltun eis eonsiiio, Alemanninm proedis et inceiidiis deniio
Ostendcretj-quodiaritojjefe ab eo exegerai,, el ul iriliunianissiimis devasf.ibal, principihus Aleman-
adhiljusniodi judicittm eum qiiolibel ingehioirfilalum rioruni litiper de bello pvaTdicfOveversis, et iairi ex
pfovocnretjlo.co suoet casiris sc cuni suis ail dtto inproviso fraudulenler invasis. Quippe func masiine
miliaria quasi fiigam sinuilans (limovebal. Sequenti pacem puiabanl, et idcirco milifcs suos cx .itinfre
deniqi.io die cimi non in hoc eliam profceisse se faligalos domum abire jnm securi permiltebaiii. Sct
perseiiiiscerel,iterato impeius bellici aceursu -roeia- innien npn sine masiirio snpriim detrinienlo patriaih.
tum pridianum; audacissimeqcciipavit, ut si arte illam pervaserat.
seuS!Svirlute qUalihet atteniplare posset, ipsi belli- . Ih eodemitinere in Ioco caiiipeslri, cum circa se
cose 230qiialitercumque congredi conareiur. undique incendiis ardcre et fumare regionem depo-
Tuiie qiiidam de primafibus regis Ileinrici bellum pulatam eonteinplarelur -ss, ubi prseter alias plures
pmnino detrectarilcs, et dedccus suae timiditatis et una secclesia cum pliis quam cenlum hominibns
manifesta; injustilia. conscienlianiquantalibel hono- B E confbtista et desolata esl, Inibriecorii Augustensi
ris, quamquain falsarii, occasione defen.iere percu- episcopo, nt el priediclum cst infelicilef defuncto,
pienles, pacis compendium fideiqtie paciuni a duci- Sigifridum capellariiim suum, reprohalo eo qiiein
htisBerbtoldo el Welfoobiiixeqiiauitabant, qtinlinus fralres caiionice e!eclum jain hahuerani, qualiler-
sibi ad alterulrum pro inslanti necessiiaiis fanla? cumque suppesuit, rion ut a:cclesiain regeret, set ut
articulo colloqtii qnid fainiliariiis licuissel. Quo, sihiad .ingrueiitia hella bpe individiia pnesidip assi-
prout rogaverant 23i, pacifice colloquio iilis con- sleret. Qimd deinceps ita res probavii. Eodem die et
Cesso, ad illud ilieo lii.qui ex ulraqiie parlo idonei loeo cella? sancii Galli quendam consangttineum
visi sunt convenerunt. Illic- sennocirtiis diversis suuin (187), ejusdeiriloci non nioiiachuni, eatlem in-
ah ntfaque parte diulius conserlis, ha>ccollpcuiionis ientioneconsiiluitsuperabhatiani 236,eoitidem repro-
summa postreriib diffihila esl; iif videlicet in priniis batp, qui fegularitef a fratribus eleclus, a rege Rpu-
inter se pacem firmiter condixissenlV belio inmi- tiplfp illuc ahbas erdinatus est. Qui pariter ul Au-
nenti prorsus iunc ea condilione diremplo et conso- guslensis supposilus, dehinccciitraregen) Rpudblfora
pito, qtiatirtus majores tblitis. regni oinnes post rinir regitlariter, semper loricatus, bella rton niona-
paiilulum pra?tef ambos reges ad cpllbqiiiiim jiixla Chica sollertissinTiis astruxil. Aiuileia? quptjue
Remini coiivenirenl, el ibidem cum Iegaiis siniul 2C lleinricmn ~~~,Augtfslensem cancnicuni el .cape.Ha-
aposlolicis justissimo 232valionis_udiciavia:exaniine, num snum, palriareham, reprohalo eo qni canpnice
quid oplimum, qtiidve Justissinium super tam a clerc et pppu!p electus esl, qualifercumque appe-
grandi causa foret, dij'iidicanduni deliherareni; et suii. Deinde in Pageafiam itinere quo ccspit pvo-
alterulri regunv qui difhiiitipiiibus illpruni non cnn- fectjis est.inde collectis undiiciiiiiqueiiiilitnm.suor
senliret despeclb , cemnmni vctpcentrairent; alteri rurii auxiliaviis cohbvtibus, iiertim-838ih\ Franciaiii
fandem censentanep lola fidelitale et suhjeciioiie , reversus esl, sel .lanien prius Juvaverisi archiepi-
til regi opoiiCl, obcudienlissimi servirent. Cardi- scopo, simiilala quidem fide ad se vocalo, Cf arte
iialem aiilem Ronianum Trevirensis et Meiensis oniriinioda, si eum sibi adjiingere posset, sniis su^
episcppi in prsedielo lioc collpquio cum quibiisdam pefque licel frusirapcrlcniplalo. Ipse vero, ut fevera
regisHeinfici consecretalibiisprimuihaudireprorsiis fiarict* ieeclesia: imihobilis coiunina, basi" verilalis
fecusiibanl, qtiiaa rege nbn nisl fide data sibi, ne pondere superm amoris fundalissime superppsila,
omniiio reciperent el audirerii pajjairi et legatum Cunj se lot vecovdiaruiu versuliis tanlopere capi
iliius, liceniiatn acquirere ad coiilocuticnem ct perspicacltcr pefsensisset, lolo quq polcrat se inde
'paeem pfa?dictani "agendam polcrnnl. Poslremo proripieiis studio,Telictis suls oiiVnibus, vix .ferme
iamen, licet coactissiitii, euiidem legatum etTiileras D T splils in Alenianiiiairiad sua?paflisVet cpmmuiiionis
sanctionesquc apostolicas el audierant, el uf par viros noclti laienler fugiebaf (158).
fuit.tota yeiieraiioiie susceperant. Sic pro colloquio "Tandem igitiir, ctim tempore cpndiclp undiqiie ad
condicto pcragendo, ne quis vegum seu pvincipum cclloquium desiinatuiriqiii ad hec vccali nohiinati-
qualibei. arte vel fnctibiie id iiTipcdirel, fidc ad aller que suiil inajofes iiielipresque regni convenire jam
rutrum dala etaccepin, et pace.pafiter rionec omnes coepissent, rex Heinficns nori medrocfi iteruni col-
iti sua vedivenl cbndicta, Roudplfns.vexcurn suis in lecta niiliiia, fidem per piiiicipes ejiisjam cPnfiictam
Saxoriiairi ~i3 glpvianlev redit. perfidus : infiiiigens, pacis paCLmrtcffevatusomriino
Rex autem Heinvicus in eedeiii locp Pagpavips parviperidens, toto quoad poteral ingenio, iiseon-
,;:..;, .,•. '.-" -..;, ';,.; ,,;.:. ..-yARliE.LECTIOJSlES. ; ;'
.221!ge 2. 230jjfijjcos 2. 231vogaverat 2. 232justissini' 2. -~~saxbnia 2. 234
536coiitenipktrei 2." 23Cabh\.2; ?3'b. 2,: ' 238ite 2. . psioiafos 2. praeslolatused.
'•'-.' ".' NOT^. .''. /--:/: ' -.""""
. (IBfi) i. e. qtios pfa:sto!atus ernt. \ cis filiuni. Uss.
(157) Udalricum scilicel, MarqiiardiCarehlahi du- (158) Cf. vjlam S. Gebcbardi. . ;• V-V
-401 AINNALES.— AN. 1077. 402
venirent, illis undique solleiiisiimus ohsiiteral. llli ,,\ niani 235devaslattirus suo ritu pevvaderc deslinassei,
a'i!ein hiijiismodi explorata ejus vecordi;e solita cl duccs Reiiheldum el Wclfum ctim ca:teiis Ale-
tergiversalione, causn siiiecqlloculionis ctpropcsila? niannoium cohortibus sibi bello congiessuros r.on
lot discordiarum et scismamni tolius regni ftilura? dubilarel, prudenti quidem consilio occuisum illo-
confoeierstienis prorsus infecta, qunmvis non abs- rum declinans, recla in Pngoaviam cuni suis ilione,
que pia:giandi murmuratione pcrmoli, uuusquisqiie hello cedens, commigravit. Deliinc assuniptis sccuni
in sua remeabal. Ipse aulein, uli'jam deliberavil, tlticis Boeniioruiv, illoiiim provineialium, inilitarihiis
solitis incendiis jir.edisqne insisiens, rebelles suos copiis, Eggihcrlum, non parva: valenlise el viiiiilis
ubicuniqtie nianu inajeslati\a perlinaciter pervase- comiicm, qui sihi rebellaverat, piaedis, inccndiis et
vat. IIlieArgenlltuis episcopus (159), pra? cseleris in caslclloruni illius ohsidionibus jieiiinax cjus deva-
htijtts niotli negotiis iiiccntor et auxiliater illius lunc siator hpsliliicr inpclebal. ln ciijus devaslatiene
piiecipuiis, quadani dic liicreinililari bellicose lori- nivosas algoris niniictales sic cum suis quamquam
catus, et tel malorum et facinorum armiduclor et vix perpeiiens, trihus cnslellis illius alitjuamdiii
priiuicerius, cuin ad caslra reniearet regi suo nimis ohsessis, el ad ultinnini bellicis inslrumeniis caplis
crudeliier morigerns, morte repenlina, Ciini se leclo el deslructis, pcrvasor durissimus hicmahal. lpsum
collocaret, in liioinciito praevenlus est. Unde stii B denique sibi resistere niininie siiflicienleti!ad regein
salis superque exlerriti, non parum obstupucruni, Ungariorum cum tixorc (162) sttisque omnibus fuga-
q-ii \ifa illius flagitiosa tantotiens scaudalizati siinl. Ittiii exulare cocgit.
Ipsc r.ainqueconlra pra?ceptnm canoiiicuni concubina Eadem lempestate Roudulfus rjx, poslqunm prce-
qiiadam \idua, ptiblica perlinacia inpudoraius ahusus dicla expedilione fiuita in Saxoniain ctim suis rediil,
esl, quani niiliii suo nupiam, non modica ab ec el colloquium condicluin, regis Ileiiuici faclione el
peecunia ei bcncficiis cmptnm ahslulcral; dehinc perfidia impedittim reeognovit, quid landcm polius
apud j.apam pro Jiujusniodi accusalus (100) ipsam agerel non hahuil, qtiamuljudex.Tquissiinus regimm
aJjjtii.Tam non devilaverat; pneierque hacc ncfan- Saxonicuin pacificarel, el sccundiim leges illornin
disshni cujusdam iuceslus ipsani infainein susjiicio- prava quscqucjuslissimc cxaniirtata corrigcrel. Prx-
'
iieui, niiniquam ob itl stta ahnlienavil foruicaria terha?c quosdani 2'° Weslfalorurti et Thoringoriim
coiiipnc. Sic Dei eontcrplor induslrius, ul Paulus sibi rebellanlcs regia rnajeslaie cocreuii. Domno
Samosatcnus cpiscopus ille Anliochenus (lfll), qui ciiiun aposlolico lolain reruni gestaruin sericin,
fcminaru.n consoiiip deleclalus, clericis suis idcm directo jaiu Romani Iegato, iulinwi fecil, cjns sttper
cencessit, ne sibi hee ab eis erinien imptuari pessct, his coiisilitim cl aiixiliiun solJcrtissinic qu.rrilnus.
cunctis suis canonicis et clcricis subparrocliianis, C |pse auleni ei nichil aliud remandavii, nisi quod
iiec non tnli aacclesia?scahdalum neu niininuiin litlevavutn, quas proxime el legalis suis el una
cfleclus, iram Dei promciuil, ielerna? damnationis omnibus Theutonicaruin paiiiiim jirincipihus irans-
rigore fcriendiis : va; quippe honiini per qtiem liujtts- niiserat, se non ignornrel non inodica avidilale cf-
moJi scandalum venit. Vsenaniqiie in divinis litteris fecluin exspectassc. LTm!ecirdiiialis ille Romanus
pro sslcnio luciii scrihitur. Paiilus heroticus ille ctini non panim quidem nnimaius, juxla quod in lilteris
damnalus ab a:cclesia nollet disceJere, ad stii de.lc- conliuebalur, conlracio Saxonicic provincia; cpisco-
coris cuinrihini publica inde inaiiu cxpellituf: hic poruin cfilerorumque piincipuni apud Goslavinm
ilideni ah aposlolica sanctione pro heresibus btiis cl cohegio, regein Heinricum aposlolica; auctorilaiis
fligiiiis caiipnicc jain damnalus, supcrni juJicis sen- senlenlia in 2 Idus Novcmbris (105; a commiinione
teittia ad exe.iiplinn cunctis e\idenlisTimiiii est coiporis el sanguinN Domini, ncc non a liminibus
dercpente ul a viia, sic a regno Dei eliminnlus. sancta? iccclesiac cnlholics? jnridicinliiev damnaluni
Quem sui acceptum, mox ad sedeni suam infauslo oniiiiiio excpinmunicavil, cique nmnino regni guhcr-
iliiiere luniul.iiidiini lvjiorlnruul. nacula uiterdixit, eo quod suiiiiuo primsc sedis apo-
Rcx vero Heiniictis, diiiii leitio ttine Alc:nan D slplica? ppntifici 241 prorsus inoboedicns iaclus,
YAKLE LECTIONES.
233iilcuiitiinaiii2. f-° quoslani usque Mediolani (jmg. 505. Hn. 20.) folio e.tciso demni i*. ='•'decsl 2.
NOT^E.
(159) AY.liulieiiis. quasi inelro|ioIis el rnater civilatum versns Pnnno-
- (160 cf. Gregorii VII. Regislr. III, i, die 5 Non. niijin ad aiistralcni plagom ad arceudos hosliles Pan-
Sept. a. 1075 cata. iionioiiiin incursns cl devaslationes aiiliquilus con-
(161) Similin profcrf Bernold. Opusc. lil, 7, p. 2'J2 sliltila fuil, s et iitinc Pittcn appcllnlur. Pnlct ciiin
hinc
el Chroiiicon nnno Clnttdii I. rntio Inni pcrsccniionis, quani fuga? Eggeberli ;
(162) cf. Yiiain beali Adalhevonis episcopi Ilerbi- eiiim liic |iaites A-iKlberoniscpiscopi iloiihipolensis,
polensis cap. 1, ubi Arnoldus ejns pater filinm ha- soccri sui ab lic.mico sedc stin pt.lsi, liierei.ir, ernt. i|>se
buisne dicitur, qure (Mcchtida aliis dic(a) c nnpsil quoquc eveisis casiris suis, quoruiii pra;cipiiiini
Ekkebevio comiii, cnjtis castruin, ISiweiiburr.dititijti, Ncuburg Scherdingam inter ci P.itavium, in luliora
in ora OEni fluniinis esl situm. Huic post fclicein scse rccipere coactus esl, ad PuLineusein scPicct
fraliiini exccs.viiniin sorteni dolis uihs Ptilina cuni uiiie.ii suam in Hiiiigaria: (inihus siLnii!.Uss.
onuiiiiiis ad.se peiiiiicnlihus cccidit. » Paulo vcro (165) a comniunione — rcguitm ordine inuUlu tx
antea Ptilin.i uibs inclyln ti fnuios:' vocalur, t tjua? cp. Gvegorii IV, 25, supr.t Inudnla pctila sunt.
405 BERTHOLDIJPRESBYJERI COiNSTANTIESSIS 404
regnfiiri, quo in Romana synqdo eum jusla damna- A fueiit eliam cibus el deleclahilis aiiima? refeclioV
itum senlentia privavit, el sic privaium anaihema- IlliC conviva ChfiSlus semper in pauperibus officiose
tizavit, non ab eo perriiissus lemeritate lanta Inva- procurahaiur. Fecit nainqtie sibi-aniicos de niam<-
; deret; et insuper viam et duclum ad tot discordias if.ona iniqiiifntis,. ut cum deflceret, in seterna eam
scisriiala el tolius regni facincrosas eicalamilosas tabernacula recipefen.t. Quicquid enim de suis ha-
siiriullales coiripoiieiidascpritenipior Dei et aposlo- bere poterat patviineniis, qua? amplissima tanta?
licoesedis, ipsi peiiinax omnino vel riunc saliem persnna? responderant, pvajter nianifcslas neces-3iiar;
concedere del-rcclarel. Rouilplfutri vero -auciarita.te tes, cotlidie inliujtisihodi studiose dispevsevat. Bat-
aposlolica in regnum corifirmavil, et omiiibus regiii neariim feinenla et plumanim mellitiem oin.ni.no~
opiimalibus, ut ipsi ut oporietregi fayerenf, fifmis- deviliibat. StraturtJ ejus frcqueiitiiis terra fuit, scu
sime pfsebepif, Per Aleiitahrtiam quoque. ulriusque qiiitl aliud de diirioiibus, psiailiio (166), tapetib sive
jjaftis bellicosa?nimis in altevutrum jjhalaiiges di- paleis rarissimis -prijeparala2i3; ct cum paullisper
versis undique niotibus, sel circa Danuhium pra?ci- " fragile covpusculum dorniiliuiicula ,'rapta veficeret,
pue, p.ice prprsus eoiiturbata, pra?dis jiidem rapinis ilico ad vigitias oraliOnesqne Solitas nitiiis. inpiger-
el incendiis, insislei.ido, et res alienas, set Tceclesia- riina fervebaf. Cui Chrislus incorde, psalmus ycr<^
sticas prseeipue, stbi publiea invasibne usufjjando, huiiique illius seiriper in ore Sonuit.Qiiid thne sibi'
pro ppsse suq dehachaiitiir. Taboris insumpseiit. ipse soliis leslis et coriscius est,
Eedein tempere Agnes imperalrix (164)hujusme(Ii cuni quo tam -i.hliniesu conversata est. Omnes suos
sedilipiies jam diu sedare sumtnppere contendens,' tam ulfra modum diu iioctiiqiie laboraiido corivice-
exitu felici 19 Kal. Januar. diem ullimum clausit. rat, in vestimenlis.pauperum niariibus suis consuen-
QUiBduodevigiiili (165) ex quo sacrp velaniine cou- dis,. ipsisque pauperibus sordidulis, sel pra; cjeteris
secrafa est aiinis, rcgia gloria et una vila?mundanie scahiosfs,"leprosis, ulcerpsis, 'saijie'prflBjjeiidijlabi"'»
-
yohipluOsis deliciis pro regno Dei spretis, viTscre- dls, sive qiialibetVpassiene fp?tidis, accUrafissime
ligiospe stadium certaliin aggfessa est. Psalmodia? balneaiidis , confovehdls',' vestiendis visiiandisque
et craliohibus die acnocle indefessa seijiper insfiiil; opcrosa Christb niinistfaverit, et omnihus. sevris
, caiijerti suam ciim yifiis et. concupisceniiis, utpoie Dei se tota humilitale liumauissjmam exhibUevif eX
qua? Ghrisli revera secutrix ftierit, semelipsa veris- „ libevalein bihiiiinodis, cborus iiUjusmbdi ei tiifha:
sime abiiegaiaVseduIa nimis cfucifixil. Ipsi quippe pcr ferras in id ipsum ccnciaiiiitans, pra?d;care rion
ciini desiderabili cordis ccuipiinclicne l.acriiha?sibi quiescit. Quippe omnihus uhicunque per a?cclesias
diviniius dala; panes fueruril sine. intermissione ; sic aut nioiiaslcria vita? religiosa?personis, qiialifercum-
euiri EzecIijaVsemper recbgiians omnes annos vitse. q.nelai:gitali.s suajinpeiidiiscbmniunicareconahatur,
jn tania ainaritudine animse suse. Quanie eni.in ma- ei sic privaiiin el coiiuiiurtiler.frateriiitalis eofum et
gna fuit in sa?culimagnalibus, lantp.se liumiliavil i_n oralionum nieniorias sedu.lissiinapaftlcipahat. Here-
dinnibtis.: Unde respexit ad humilem et spiritu pau- licis aulem ef ypocritis, ut absque pefsonarum ac-
percuiarii Sjpirilus sanclus. Regiis insignibiis depp- ccptiorie magnsein omnesliijertatiselinyeciicnis.erat.
sitis, cliri pauperes' Chrisli el sacclesiasdisperdills nimis aspera, auctovitafe et coafgutione niagisieriati
-vilihus usa est vestimeniis,il!.ud iriaxime rioniii hoc satisinfesia resislebat, et maxime nicolaifis et sy-
solumniodp^sel in iiiiinibus aliendens, ut ae qu.id .monianis. Prirrium nainque ctiin a npnrtiillis regiii
riiniis sil. Goitidianjs confessionibus uon solum.ope- -pritnalibus obnixe rbgaretur, oh fllii sui puerilia
. rum , verum qubque cogitalioiium iiiordJnatavum dchinc vero juvenilia ervaia coercenda scu lempei
iiec nonirisomiiiorum, sese sui iu priiicipio accusa- V.t.anda, ut iu Tlieulenicis parlibus menitrix illius et
trix expiivgnre]splifacst. Ipsa qtiippe h]agisfros oboe- K cofrectrijc malerna disciplina et liberlale cseleris;
dieriliavips, quos pra? caiteris religiosioves et pvu- sollcrliof et fantiliarior nioraretur, aliquanlisper
deiitiofes novevat, senipev jiidividuos secuin sollef- consensit. Denium vero cum filio stie ej'usque a se-
tissima habebal, quofuni coltidiaqa lecfione , col- cretis 2l5 lantotiens commonitis, et omni arte et iri-
laiione, disciplinaetcoiituitioiiesalularidiscreti.ssinie genio coargulis, objurgatis, pbsecraiis oporluiie pa-
SCiihdiquepraemuniii eiipiebal..Quicqqid 2" ertiin illi viler et inporluije, et nec minimuni quid propterea
oneris per obcedientiani iniponebant, sihe niora Deo Correctis, ihihio potius defeiiora niolieniibiis,oiiinlnq.'
subdila vojuntativa'salis supportabal. Jejunia illitis abhoniiiiabilis riec non etiam gravisad videiTdum
simpliciael non superslitipsa, victusTiipdesluscisatis ' fleret, iolinsoleiiiias,,rapinas, invidias,repi!giiantiam,
sobrius et nhrabiiifef temperntus erai, :et ad nieh- vccordias el multifarias epruiu insanias diulius paii :
siilain ejus seinpef ex diviiiis fccilabaiurieciio, qiia? ;r,eeusans,;se Rqmani ad sanctum Petrum et tpl sah-: -
V^Rl^LEGTIOMES.; ; J ;,
' "2
qulquid 2. 2" prajparalum ed. .'**Tniiino 2. 2V 5 assecrelis 2.
'•"'.' '
KOT^;.
(i64);Vi.rtUlesejusprailicaletiamPelvusDanTiaiii, p. 115. tlss.
taiu in epistclis ad eaiii datis (Opp. t, I, p. 112 et : (165) A. i,06| exeunte vel 1062 iiieunie menialjs..'
Vcqq.) quam in Opusculp 56; (i. III p. 37^) coiif. factn est;: v. shpra. -./'//
Jlnbill, Aunal. Bencd,, t. IV, p. 617, seq. et t, Y, . (166) Piirv.a slorea moiiaclibruni.
4QS; ANNALES. —_AN. 1077 ""V" ;.. 408:
clorum contuberiiia -cum omnibus suis ex lolo con- A lalfocinia illiqset qiiia dpninum papam sacrilegus if. '"
iulerai, Illic quicquid de honis suis habere poierat, .a;cclesia iiilcr.-niissatiiin sbllemniaallari assistenlcni
in usus pauperum couidie expcrtderat, et"sic'vilae in confeiiiplum Dei; captuni in. Turriih sua.m-'abs-
sanc.ta?ei religiosseprovectu iq dies se semper iti traxjt, perfecip odieet digna perseeuliQne adversa-
anleriora exleiidens, et posleriora obIiviscens,super- tns est'. Ih quo oboedienti.DB cerlamine hic yir, Dei
nse vocalionis.braviiim legiilime eeriando cursuniqiie zelqles perfectus, herelicis.i.ifestus,. judex: justus,
cpiisummaiido, ibidem iriumphaliter et gioriantef elemosinafum dispensator iargus, iiiagnse cbinpun-
persccuta estVCumaulem pro lol magiiificis vifa? ctioiiis et lacrimaruin gratia in. oraliqnum suaruni
tam beatissima?re;nuiieranda? pietatibus lempiis in- seduliiate dertatiis,. casiilalis et .coiiiiiieiiiia?dilector
starel, febrium langiiore hEtantev nllra soliliim arv prBecipuus, utpole a puero Tegitime conjugatus et
repta, quartim iniemperantiam Ipsa medicinalis .patilopost viduus effecjugjiiveh.lcm:irt se ardbrem
artis non inipcrila anle lmiltoTensiiiligare consue- deinceps juxta ;corisilium.aposipli' sic permanens
vcratjper dies quaiuordecim semjer in liofas viii- viriliter ccntinuit,Vca_viLalivus, Tiumilis, hospitaiisT
Ims cofppris diiiii.iutis, jnentjs-auiein in Christo suavis, affabilis , cpnsians , nipdestus , patientci'
gratiositis anipliiicatis ei corfpbpralis, ajgerrime lbnganittii.s,pacis et veritatis .sectalor,- el riiiraereli-.
multunj defccit et coiilabuil. Poslve;no cuin ad us.tjue " gionis milcs industrius et admiiiistralof : qui beata?
ihiem perventum esl, bonis illius jani ab ea iii iisiis vite e.tchristiana? ihililja?tyrocinio prtidehs in cafne
panperum .et a^eclesiarum discretissinie disjijosilis, . ambulavit. set non secundiinTcapnem mililavit, pro
convpcatis ad se in primis doinnp appslolico, cnn- jtisiitia et fide fa.usto triuniphans maiiy.rio vilaiii
ctis lidelium suoruiii el aniicQjiini.pe.rsonis carissi- Tinivii temppralem, ninx prp ee«feliciter, adepiiis
mis, quibus ultimuin - vjjle: facicns animanT,suam inelliabjlemvitae pcrennis inhiortalitateni et sempefV
coinineiidavevai 2*< 6, el omiiibus suis Drpul desidera- yirenlis pafadysi desiderandain pfa? oriinibus amoe-'
vit ofdinalis, cqmrtiunicata (lehinc devoiissinie cur nilalem. Tlic quidem a civibus Roiuanis, set pfa?ci-
charistia,, ctini cueteris oraiitih.us et psallentibus et pue ab Urbis oplimalibus,Vhiagnpplaiictti et ejulalii
ipsa-una psallens et graiias ageris^ in manus Dei et ut ppprtuit, lahienlalus, posl magniiicasexequiales
s.aiielorum Pefri. etPauli spirituin suuni exiillaiiter agendas officipsesaiis et hoiiesle juxta rituiii Roma-
comniendavil. Tandem domnus aposiplicus excr nuiri apud saricttim Pelrum e.eiehratas, in iijebio
quialibus olflciis, missarum solleiJiniis, elemosinis. ipsius paradysi debita iaudurtj et yjnnQrum inpen-
vigiliis quoque per aliqnot dies solleinniler pro ." sidne gfaliosa, devbfissime.est luinbai-mavmovea;
ar.itna jllitis celghrafi.s,.in a?cclesia sancta: Petrn- P inposilus, el iladecenlissinia sihi luhTuIaiioneDeo
neilEe,qua; Y.aticaiiuni ApQlIinis.appellalur anliqiti- el sancto Petro est ab omnibuS' inienlissime coni-.
tus, juxta altare Dortiinicum, adlatus seilicei sancia; njendalus. Tandem vere, ciijus -in.vila siia lyreinu-
Pelforiella', s.acrum Agnetis iinperalricis apOslolicaV nicipatui inpensius niilitaverit, et: quod iniiiidq;
: sua indulgeniia et ahsolulione lanloliens a peecatis revera usus sittarnqiiam iiPri uleretuf,:paIanT prtini-
remissa; corpusculuin, in sareopliagp consignalutli, bus appaiuil, cum tbl miraculis et virtufibus nqn
cum ymnis et laudibus lolius saricla? Roinana? a?c- modp Rbmanis, vcrum quqque cmriibiis illuc uiir
clesia?in.-id ipsum consonaniibusdignaiiler scpelivit, -diqtie concufrehfibus jani jamqiie evidentissiiiie
...Jsstlvq lehipqre ejusdem anhi Romana?ufbis pra;- exelaruit, qtiain inagnus sitVapud-Deurii. Eniiii yefp
fecius (467.)a qiiibusdam Quirtlii pToxiinis;per iusidias tot et laiila njerilis ipsius .ibidem Deus operalur..
inlerfectus est. Qui jam duduni domnb ajioslblico hjagnalia, utvix qiiibiisdaih probari possint. scilicet
peccata^ua perfecte confessus el ad Deum convcrV seiuulisillius, in veritaieTuisse facta. Uride nuric, ut
sus, niundim cum suis. delectameritis illecebrosis 1 iilofum invidipsa paiaih cchfutaretur ineredulilas, in.
omnibi:s Piiininn relinquere et-ad mohaslica? vitse prqxima Romana synodo (1.8) qua;dam iniracula
peffeciionerri lendere percupieiitissimus voluit; set sub: lcsliiiipnib lot et tanlorum virofUrij tanta; a'u-;
eb .apostplicp per bhcedientiam pninlrtp prnliibitus D oldritalis laihque probabilium, illic procul dubio.....
,esL, et in praefecittfa sua pernianere jiissus est-, lit facla lilierisque.commehdala publice vecitabantur;V:
zelo Dei armalus etVjudex seqtiiialis etjustiMa; sef- de quorum veraci reiaiiohe oiiininp fiis noij sit
vaiiiissimus tpt malefacleribus phsislere!, el in hac quempiam dubitare. Quiddamvefo, qupdnonVmini^
ohoedieiiliaChrislo gfatanler mililaret. Qtiqd el non mae apud Ronjanos admiralipni habeietuf, adluicV.
lnininip Obpadiensconalu jirq posse siic pniiiimodis viyenli ecdem inierfeclionis ejus anno revera acturtj.
cxsecutus tst, Uiide el Qu.iiilio, nialelactorum oiri- iiTeo fefeiiur.. Quadam iiamque die cum qupddam
nhini primicerio, sollerlissiujiis. ob tot rapinas et oratprium causa oralionis _est ingressus,,anjLeffiii-
: . VARIiE LECTIONES. ; -
~'*~ • ~
commendaveiit 2. ;•
•- ••:•' : :-
"•;.'.:• ;- •..''. : -/. ]' // WTM.. V : , V "'_/ 'A-/ ;' '-
- (167) Cinihiuni appellal S., Peirus Damiani, cujus est,
cuj.US;pfbplerea cdiuih inciirfil i iibiiiiisi suo
ipse virltiles ep'si. T et 2..Iib. vni, ad euiif dalis saiiguihe exsiiiigUendiiiii;Vlpsuni ab apparitqribus;
depraedicai, nec rioii Paulus Berhi-iedensis, qui eum Heiliriciaha;
' persecutibnis occisuni scribit.- Uss,_:
Ginciiim voc.t, a quo Dlier Cincius seu Qninlius, (168) Mense Mavtioa'T078. ;;-'-
de qtib anno pfiorj aclutn,, in. caicereni eonjectus '
: ""•: --• .' .——i
•Ui7 BERTIIOLDI PRESBYTERI CONSTASTiENSiS 408.
i
lam oralionem duo pili ad rnensuram digrli unius iA cto ccrlainiiic Icgiltimo lani insigni gloria: tadesiis'
loiigi iri pollice manus illiu? excrevcrant; qno ipse triiiinpSiOjicrcnniter corcnari deleclat. Eodem anno
viso 2" non parum cum oninibus, qtiibns mcx mon- qua?dam matrona in Alemannia pueruni non multum
slravil, stupidus cfTertus, tunc ct in posterum seeum vivacem, ct" cnm co pariter capul quasi Iiominis
salismirari solebat. Incadcmquoque synodoqua:daiii ahsque oninibus humanis menihris selilariinn, set
jfem miracula, qua; Mcdiolani ad scpulchrum domui vivens el ex tolo cunctis suis sensibus lmmaniLus
.Ericbaldi (169), qui et ipse proptev justitiam ante bene formalum, gencvavit. Quod, dum infanlulus
trienniuin passus esl, facla sunf, pvobabilibus pev- ille mox morituvus haplizaretur, pbstetrices accejj-
sonis lota veviiale illic alteslanlibus et litteris ea luin, secrete taincnpropter ijuandam erubescentiam,
coinmead.ita dcmonsirantibus, recitata sunl. Qui el et ipstim, pro lotp hpinine nomen iuponcnles ei, in
ipse orator facundissimus, el suh seculari liabilu TiOiiiinesancla? Trinilatisbaplizabant; set noii inuli.o.
alhlela Dei sollcrlissimus, canonicas restaurator di- post moriehalur.
sciplina? et ohservaniioe, nicolaiiis et symonianis MLXXYM.
hereticis zclo Dei in tantum reslitit, ttt ferme in loto
Mediolanensi episcopalu nulluseorum non correctus RouJulfus rex in Saxnnia apud Goslarium nafivi-
sive non conversus remanserit. Si qnis atitem ca- B tatem Domini ctim inaxiniis Saxonica: gentis copiis
nonica?dislrictioni pcrduellis ct inohcediens repcrtus gloriosissiine ccIehrnvit.Rex nutoiii Ileiuricus Rati-
est. mox ipse assumptis secum lurivis suis niilitari- spona?hiduo taiifuni qiialiiercuniquenenmulfuiii fe-
hus, ad eanoiiicam illum censuram aul coegil, si'.c stivc vix coniinorans, iterum ad obsidionem ctijtis-
2l8 ilhic, properanler vc-
fugavit, aut capluni incarceravil, el omnia qua?pps- dam caslelli, undc venit
sidebal dirijJiiil et dissipavil. In cujus factionis ul- dihat, in illis Norici sinus oricnlalis panihus usque
lionem quidam Mediolanenses, qui episcopi sui sy- in niediam quadragesiinani qiiompJpciiinqiie pov
jnoniaci (170), cui el ipse lola qua poteral virtiue Ipca incertus vagans, et illatn patrinm qunque nou
adversalus cst, nec non regis Heinrici, qui etindem medic.s itionibus hujusmodi' hostiliier devaslans.,
illis hereticum apposuit, morigeri et assentatores InJe eliam Iegatos suos episeopos Osniburgeiisein ct
fuerant,Dei ij ronein egregium pro justilia el fide Viriduncnsem (171) Romani ad doniriuin aposlolicum
nec non ohcedientia quani ipsi domiius papa Alexan- et ad Romanam synoJum pro causa sua inibi
der pro liujusmodi inposuil, per insidias dolose agcnda direxii. Legaticnem aiitem appstplicam et
quinque simul lanccis perfossiim iiileifecerunt. conimonilariarum Romani cardinalis lilterarum ad:
Dehinc interfeclum in platea civilatis cadaver ejus eum conleniptuni el conculcationerii et inobosdien-
cxanime per tridtium ne sepullura: traderetur, g!a- ^ tiain, quam toto nisu palam oiniiihus pvofessus est,
.dialeria manu inliumaiiissinic prohibueruiit. Teriia astutissima quadam occasione, ac si nichil umquam
vero noctc in ipsa ejus intenipesta Tux co?Iitus vel pnrum q;iid in le audirei, oranino dissimulavit.
«missa tam clarissima, ut quidain qui ab urbe jilus Hos etia:n de synolo reverstnos Rnlisponani non
quani decem miliaria abcrant, ceiiissiinum nrhis cum uiinirna sollicitudiue prjrstolalus esl; quippe uL;
ipsius incendium non dubilarent, supercorpus ad sua tcsie conscienlia pvomeruit, quiddam novi quod
trium horarum spatittm resplenduil; el inler pltircs maximc noluerit ab apostpliea seJe sihi rcporlari
qui pro hujusmodi signo concurrernnl, quidani fra- non dubilavit. — Rex qtioque Roudolfus el ijise
tres qui visionibus ad lioc in soinnis prajinoniti fue- paviter nec non pnines consenlanci illitis legafos.
rant, audactcr accedentes, lulerunt corpus cjus. et suos, iion qups voluerant, set qtialescumque pole-
debilo oralionum ct excquiarum olficio, Deopioul laiii, et bos aiiificiosn quaiihct occasione el dissi-
oportuil gratias agcntes, in monaslerio sancii Cclsi muhtloria.ad candcm synoilum ir.insiniserant.domno
maiiyris sepclierunt. Deinum vero muliis virlulam aposlolico verain per oninia obasdienliam denian-
et miraculoiiiin tesliinoiiiis bic vir Dei, zelolcspra- danics, el ul lyrannicam lamque flcbilcm sancla?
vilalis herelica? tain indiislrius, revera Dci amicus ,Nsecclesiiedcsolalionem patcrna sollicitudinerespicere
csse et fuisse indubilantcr satis divinitus probalttm dignareiiiv, nnanimi rogatu ipsi sollertissin.e com-
est. Cujus industria; et intenlioni quemlil et snmmi niendantes. Legali aulem regisHcinrici, quiapalam
regis niilileni et sanetse iidei defensorem fertiter et ireel omiiiaqua? votiteruiiipaeifieolibiUienieere eliit
exulianter in Christe insislere nen pigeal, si pcrag Longobardia el in ipsa Romana urhe poierant, nm-.
Y.VRIyELECTIONES.
~'-~uisa 2. ~''~venerat p<i._
KOTJE.
fl69)De S. Erlebaldo seu Arlemuardo viJ. Ar- MeJTil.. Iib. iv, cnp. 10 (iWurai.scripl. Rer. Itnl.,
iiulphi llis. Mediolan. lib. m, cap. 11, sqq. Pluri- t. IV, p. 59, et Li-iLnii. Scripl. Brunsv., I. I!I,
hus agunl Bollaiidiani l. Y Junii nd ('icni 27, p. 727), uhi ciinni niinius cjus zelus reprcheiisiond
p. 279, sqq., ubi caMiescjns ad a. 1075, rcfertur, nen caret. Confcraiur Gvegorii VII, lib. i, ejiiM.
ad aniium vero 1076 cons<gnni Pngius in criiica 25, 26, 9.7,28. Lss.
Baronii, qui eliam annis 1057, 1.61, 1066, 1067, (170) Geihefierii.
1071, 1072, 107-1ct 170 rie CP agif. Necein Arleni- (171) Bcunoncni et Thcodcricnni-
baldi, ul \oial, paritei doixvibil Arnulphus in Hisl.
409 iNNALES. —.AN..T078 V; '410
Vieribus, mendaciis, promissis', assentatibiiihus , que- 1. cliini su.;esoil~icitudinis,vcldi_!;(iiiificriis fitlciisel jjviideris
:ijmohiis. flebilibus, nee non oiiuii arte et ingenio, riiistcvioruniDei (lispensalov, so!leitissinie ppiiebat.
r.ti iifliujusniodi experienlissiim"eranl, a minimis In eadem^synedp legati regis Hejniici -mtiltum in
alusque maximos , corrupios , delusos , dedu- "tot,qups sibi qualitcveumqtie assciyerant, faiiioii-:
ctos omriino oriiries in favorem stti regis altrahere hus auiinati et eonfisi, in pvimis omnifiiviaiiidonino
sempei ribn cessabant, ei-e diverso in odium el ca- apostplico ohcedieiiliam , el eam quompdbcuiiique
liimnias Roudplfl regis perriiaxinias. 'probaiidam, ex parie domini sui publice promise-
. .SyiTodusdehiiic slalnio leniporc (172), id est 5. ranl. Tandem causx lllitis iiijurias ipsi niagiiopere
Kon. Martii, ordinevcanonico niiliata est, quns fuit in priinis, deliinc loliu.s audicnlia? conscssus, modis
Tere 70 episcopprum (175).-in quibiis evat Albanus oiriiilhuset comnieiitis ad hoc insliiifetissiriii, et ora-
episcopus (174), qui unus de frairihiis, qui iri epi- .toria satis proclamallone lingupsi, ••non iiiejilissime
Scopal_..Flbrenlino, ii; loeo qui voeatur Yallis Um- 'conqtiesli suiii;. Quaiii quasi iiisiissirrtam '-' cuncii
' hrnsa
cpmmoranliir/per igiieniei fbmmam 12 pedum fiivorales illius concoiili lenorc et ipsi co.iiniiirniu-
longam perli _iis:it, et Peiriim, qui Flefeatiiia? a?c- i'Kii!es,judicio apostolicp el, synodiili decerneiidaih
(iesia; episcqpus diclns est, vere syTnbhiacuni liere- ©bnixeiriuilum commendnbant. GiijusVquidcin cattsM
ticuiii fuisse, et eb hoc ipsuin nonVreeipienduin, nec !3 sialus liujusfiiodi erat:: quq.dRpudolfus,dux ctmiies
bfficia illius liereiica, intactusa flanima el illaestis rcgis Heinrici, quique ipsi ul fldclisel jn iuixilio pef
cvidenli ju.lieio"prohavit. Illic qubque dC Gaiiiaruni oniiiia qua? ad regni sui tulamenta peftinerent ihdi-
parl.ihtis aderat episcnpns Divensis, qiii non liuiriann- viduus assisteret, sacfaineutoruni lifmamenlis; ailjii-
set diVina'cIeclioiieepiscopus faeliis est (!75). Qiiipjje valus ftievit, eiim ciclevis suis conseiilaiicisrcgiTb
causa oratiOiiis dunJ se domo sua Romaiii moverei, suo peijurusetperfidus injusle expulerit, et-Sicip.se
ad Divensein civitaieni illic jiernoctafufiis devenii,. regniiiit leme rnrius ijiyaserii. Sel jTonea liecessitate
"Legatus atitem apos.plica: sedis Geraldus Ostiensis hanc qiKcrinioiiiam fecisse doniinuni.suuiii professt
episceptis, qui etipso teiiipore eo loci cciiciliiim prc stint, quin facilJime suos adversarios conijTriniefe
uiililate et necessliate accclesisecoliegit,videns eiini, possit; veruiriidcivcpmaxinie, qiiiajtisiuirictdigriuih
non parum de advenlu ilhus gavisus esi; haiiique sibi visuin sii, a.postbiica; sedis diitjnilioriem snper
ijisi iiotus et amicissiintis nierat. Et p.sculatp ec bocin priniis iiiierpellafe.NoriiuiIlis igiturjiidicibus,
safirii intulit": i Bene venisli, quia Deb aucteranie qui.ilioruni inlenlioni benivoli faveharii;:iiidiffcfeii-
liiijus fficclssia;.ejjisccpp siibpfbala? e'1'desTiluia?',te t;?r coniplacuil, quod ob tani inaiiifesfam et saerile-
pro illo episcophm et provisovem habiiiiri"sumus."» gam ian.it- veatris faciionerti.apdslblici .aTiatlieiriatis
Et ille modesiius siibridens, putabat, eum hoe j<>-C scnfcniia RoudolfiisT;exiiidilate daninari dighusfue-
eando sibi dixisse. Deinde, ciim nonjoeo sel serio rit; et hoc plurinuim rogiiabatit, ut id jiiridicialiter
hecdicttini sibi veraciler persensissel, ihducias pro decretum, canoiiice pefageretiir,
hoc rcsponiieiidiiiicfaslihum ttsque vix ab eo acqui- 'DomhiiS auteni apostplieiis,, ctii ex"-tblonbia erat
siyit.In ipsa nocte pondus cnVEepasloralis quonio- causa? iiisiaiilis iiiteivturlialio, et tjuertv nprifneile
documque subterfugere ioto cpiiatii pramiedilalus, seduclllem in persoiiarum acceplibnem adulatoria
sociis suis id nescieiitibtis, ipse solus ah eis furtive"se qiioruiiilihet protrahefe ppsset arguinentalio, anle
tubirahehaf, ciijiisdaTn;illic a;cclesins laiibulurti se tilriusque parlis ciuititni exaniinaliorieirt,efcui adlnic
cccullaturus ibidem irrepseritl. Mane facto' dum diii prorsus in du.biopen.defal vefilas: exconirrttiiiicalih-
iii.ique hiulliini quafsilus noif possei inverilri, legat.is nis jVairiper cardinaleni siiiim fiictx, sese iticli.iliirde
apostolicus assiuiiplis secum clefi lotiusque populi posse decernefe, palairi proiestaius est. ijiriusqfie
fmriniodicis proressiuiiihus, cuin letnniis el obse- regis ohoedieniiaih , legntos, pfoclainatioiies,; qiios
cralio-iihus per' aieclesias illas devolissitne etim a ambos qiiiricm noii niodica pars fegui priirialum»
Boniino qiia:riiari-Jocirciiibal. Cum vero ad seccle- episcoporum, ..virqruni sapientitmi et rcligiosoruhi
siaiii ubi fugitivus latiiit perveiitum est, Inx eoeliius (iivefso traniitc ccnsentaiiea .sequefetur,
i . se Jiiultb^
r. -•''-.
emissi? Stijier euni resplendeiis, eleeluni Dei prodi- fiens. andisse prpfilehatiTr. Unde pporlunum pft>
dit. Sic ilaqr.e prodilus, regiiriinis culnicn, quod hujusnipdi cum sancite .Rqtharias seiiis CptimalibtJS
ex corde htimiliter ftigerai, dispositioiii diviifaesuh- ei magislrallbus, nec noncuiri quibtts pqsset, ciThv.
diiiis, qiiainquam inviltis subife cOactiis esl. Tales clisque sanum snpientibiis se liecessafic-cciisiliiiiii
se!iipertani;t;queauctofiiaiiset fevereiitia? viros se- et adhoc tcmpus cqngnmm liabituruhi fore praidi-
cum seihpeihabercsolebai, iii' quoruiii coiisilioeffc- ceba.l, nequid iiijiisteiii altcrutriimillofumab apo--
:--'; '
::' _:":-. .. ... V VARI^.LECTIONES. '.;; ,..'.v"V"
~!i9 isistissima . " '''•
'.-: -v -.•."'.. .-,.: vv VNOT^; .-.-vv /,, /; 'y-':---: /::"://///:/:;
(!72)Quartrngesiiii.i hoc annod. .21 Febr. incoepit an.lea Lugdiiiicnsi camcrnrin, qiii siibslitiitus (I. 19 Ocl. anhi
(173)'T'n Actis conc. Mansi XX, p. 503 legiliiv 1075 iii LnnceiiTiiSiinmiinci in.ciini esi,;
iiiiiueriis 100 etv. Kon.Mnii. uli scribit lliigo Flaviniacejisis iii Chroiiico. Vir^
(17<5)Pelrus, v. stiprai col. 5o2. - : uuiieiisivfcss. ;_..;; . '. ,.V<,
(17S) Seriho !_jc;est dc. Ilugonc Picnsi qyiscopq,.
•4:1.1 RERTHOLDI PRESBYTERI CONSTANTIENSiS- ;- - V ; .12
stblica sede decernerelur. A.1 -liaecomnes sbllerler A_ in tcrfam niissis et exlinctis, iiujus^daniHatioiiis
togilabal et commbnebaij ulVin cortiriiune Deo pro senfentia dijTmirciur, salis obnixe obbeiliehliam:"'
. liocdevo.lissliiiesiipplicarent, qiiatihus sibi divini vegis tleinrici prinium inhoc pfpbaturus, per dbihi-
sni spifitum consilii inspirare digharetur. Vquoau- V nuinVDeuni,et si se amarei, rogavit euhTet obse-
clofaile-sahcia niaier lecclesia pei iot Tiereses cravit, et paiernllale appstplica' per legatos:--illiu's-
scismitia et discordias iriiserabilifef dissipata, ih admontiil, ut pacem .cunctis adversariis siiis usque,-
Chris-tounifi et pacificavi mereretur. ' ad lllius collqquii perfeciionem habefet. Deindeiit-
..- S:c .dilataliujusiiiodi;,usque in sabbaluin-serilen- jpsuni per qinnia honprandp ad eonsensuni cpncQV"
'_tia, alia qua?daiiiqiiic aecciesineutililati et necessi- diaeindustiiiisccnlraheret,ntintios suoscumlegatis
lati :prpflcua fiiefaiit, canohica diligeniia ibideih illius se ad illnm directarum-.prudenter deslinavit',
caiitlssime.pertfactafa et diffinitn sunt.Invenluiii ut, jUxta Suumbeneplaciluni, •lenipuset lpeum futuri
auteni et diflhiiliiiii eslab aposlolicb ef cunctis in colioquii ipse deliheraret, et hpc regrii primaiibus
. Chrislo seeiini censulentihus: liujusniodi pvo regis el curictisTlluc ccnvocandis indubilanler notificalb
-HeihrieiqiieriiJibniapruileris et discrelum satis cbn- et prajnuiiiiato,. nuntius aposiolicusEomamretliret,
silium : qubdipsc domnus apostblicus, ;sive pfo eo qualinus sedis apOStoIicelegafi in hoc destinali et
legali sui idonei, in Tlieulciiicas partes venirchi,- et I elecii, in lempore opprluno recloque ilinCrCet ipsi
illic in locbquiapTissiihUsad lioc fUerit.fegni totius Vadlioc instantis causce ccnyenticulum censultQres
priniaies,; iapiehte^ el quiqtie bpiimases prseler mediatpres et correclores idonei perveiiireiit.Tta
.utfosquevreges ipsis occurferenl, et ibidem habilb legatis regiis a se doniiius apostplicus, set tamer
colloquio, tota ulriusque illortnrt catisajuslissinie et absqUe nposlolica henediclione quam regi reporta' ;
absquepefspnaruiiT accepliqne disciissaVetvehtilala verinl, dimissis, i.dcircoquia fama pnssim.etim a
,ab pmhibus aut-jiistiflcareiur aiif improhareiiir; ct lcgatis apostpliciscxcemiriunicaluni.jaiiiriiisse(177);
sic cprijniuni prudciilijusiissimoqtieomiiiuni jiidicio qiiaiiiquam duhia. sesiimationeprsedicaverat',ad ca>
et consilio inrefiagabililer dccernerelnr, quomndp lera qua? adhtic synodaliler cxsequenda restiterant,
j-egnTiinin se ipsum lam miserahiliter scisniiiiitum eflicaciler se eonferebai.
faclnm el pcijtnuni, vcl nunc stlieni non oiuniuo Iii eadcm synodo senlenlia anaihemaiis dala csl in
desolarelur, quin polius in Cliri^li pace condu- episcopos Ravennnlem, Mediolanensem,Crenioncn-
' ualum et
recuperalum rationnbiliter consolidarc. sem ~~~,Tarvisieii.sem, nec noiiiri oinnes Symonia-
tur (170). cos hercliccs, et JNicoIailas,peiiinaciter el inoba;-
lii die vcro sabbati domnus nposlolicuslcgiiinie et, n dientcr in sni crroris insania vohirilale el industria
ordinate ad hoc parattis, et ctim suis suffragancis perseverniilcs ; el specialilcr in eos, qui infra bien-
synodum ingressus, consilium pr£editiiim palam niiun ienierarii, pervicaces, el inconiinentes, ceccle-
oinnibusciiaiTavil. Elcum placuisset omnihus, mox siasiicas ordiiialior.cs dalione peccunia?sibi acquisi-
aposiolica auctorilatc flducialiter lingualus el arina- las, rcliclits, cl concubinas sibi inlcrdiclas apos;a-
Itis, a latlieiualis vinculo scmpilerni mctiicndi mtil- tica proesumpiionereceperant. Qui quideni nuniero
liim, universaliter omnes condcinnavil, sive rcges iioii pauci in noslris p.uiibus publica lyrannide in
scii di ces, cpiscopos, clcvicos, nec non ex tclo, aiirhcniicas sacrorum canonum sanctioues perduel-
qiiiciimquc fucrinlinajores el ininores,qui verstuiis, Tes ihsanlssime consurgehnnl. Illis quoque absque
artibtis, maibinatioiiibus, faclionibus seu ingeiiiis spe rcslituiionis iiircvocnbililer omnino pcr dalam
qtiibtislibei, colloquiiim illud conilictum ne fiercl, judicialem senlcntiam qtiiciimque ordinesel conse-'
qiialitercuinque cx sttidio et voluniale detreclarent cralioncs, exceplo solo baptismo, adempli sunt, qui
ct iiipedircnl, e; qni legntis apostolica?sedis quoli- per episcoposollicioel sacerdolali digniiale, aposto-
het niodo, ne atl idem colloqiiinin pervenirc pos- lica sanclione privalos, el nondiiiu sivc per se-scn
senl, adveisnrenlur, et qtti dillhiiliones,qu:c ibitlem, per ceiiuin ipsius Iegalum ordini iestitulos, uhi-
pro liiijTismodicausa et discordia et sedilioiiibus D cumqtte euicic piicsumpltipse nsurpato se ordinari,,
tam maximis a legatis aposlolieis el ca?leris regni iinino potius dcordinaii prjesiinipserunl. yEcclcsins
primatibus optimatihus et sapienlibus ad hoc lauda- eliam quasctiinque consccralas ab cis, uljiolc DCP,
menliim neminaiis et eleclis, cenimuiiiler in idl nuniquam cannnice inilialas, a priinis recnnsccrari.
ipsuin concerdanlibus slatticrcnlur, lenere el inre- oporlcrc, illic judicatuin el stalutum esi.
fragnbilitef observare refuiareiit. Sic cum, candelis; Iu laicos quonue cujuscumqtic dignitalis data.
ardciilibus ab aposlplicc et ca?teris suis sufTraganeis; est sentcniia av.athematis, sivc clericos, nec non
in aiialheniatis pra?dicti complcmeniiiiii canoniee: in omncs personas, quicumquc conlra sacro-

VARLE LECTIONES.
a*°Creinenseined
NOT.E.

(I7G)Dehis el sequenlihus cnnfcrcnda sunl Acla Reg. V, 15, p.2-58 et 10.


ccnc. Roman. iv Mansi XX, p 505. Ante oculos (177)Videan. 1077, col. 101,402.
quoquc habuil auciov Gvegovii ep. ad Germauos
413 - -. .ANNALESV;--AK;.1078.V V'V.-"'.1 • h\V:
,
n.iB^MaiKntmndeereta episcopalus, abhatias, prae-. S.-tischoedienler subesse et faveve sliidie el voluniafe
ppsiiufas, quaicscumque" seccjesias, deciiiias, vel i" pace Clifistiuiiaiiimes iibiiCessarenlVi-' :/:/:/'.-
'qViaseunique ;ecclesi;;slicas dignilaleSj cuilibel cle- Rex denique Il.einricus apud Ratisponam ex lc-
vico sCU cuicuinque persoiiTejitxla usiirpaiibiTeifi jgalis. suis, qui pra? cxieiis festinahliores ail cum
SiiaiuVaiiliqiiam iu benelicium dnre, ct quod pra;ciicurrerani, .quosdaiii praislolatbs el illic ebii-
doinino Dep prius canonica et lcgiliiii.a. tradi- ventos, mox aliquaiitiiltini subtrislis iitde sb Mbgoii-
lione in proprieiaieni et serviiiuni legaliler delega- liacum propcraiilef,-dieni inibi paliiiarum aclurus,
,'t'uin esi, hpcquasi proprium qiiiddam et 'lieredita- .prpinpvebat; indcqtie Golortiaih coiitiactis secttm
vium iaica etnon consecrala Dec manu,CMisecialis qtias pptuit lniliium supruni copiis pertendebat. lhi
T>eo ali,afis-el ascclesiaslica:dispensationis liiii.isfris quoque non ninllum gloriose pascha cgit.Poslqtiam
procuraiid.itii, cl. ordiiianduin cpnlratlere seu pva:- vero, lcgatis suis ctini apostolica? sedis iiunliis et
stare cmiiiho prassuiiijjserint. -,..-<" cum aposlolica parilcr iegaiione j'arn ad cuiri re-
Illie quoqne seiilentia data est, lil aiiaihema sint, verEis, diriiiiii qua: in .".RoiuanaO syiiodo Scta siirit et
(juicurique pra:d;is, lapinas, seu quaslibel.aviiliciq- ilccrcta, feiatioric; veraci diligeiUissinuisvcomJTere-
s;;s .teincriif.ias iiivasib:;es iii tccclcsiis Deo conSCT val. mox ad solilic vcfsuiiasi vCebfdia: ciiJii siiis
cralis,.sive in aeeclesiaruin afriis et ciiniicriis,- et; B auriculariis seeuin assiiinpiis totus sdlleiiissiine
cljusliis pavilCvcoiisecvatis, seu in liis ajcclesiasli- intenderai, id suminopere in id ijisuiu Consiliantes
cis rebus possessipnibus el pertinentiis quibuslibel ei loto nisu astiilissirtie per omnia macliiiianlcs, ut.
canim facere pfa?sumpsefini. Quue specialia prse se absque aposiolici .'observantVaet obcedicniia phe-.
ctcteris _ad pra?bcndas ccitidiaiias et crtinimpilas cepti et decreli quasi ab .illa excoihrimnicatione
viciuiilium et sutnptuum necessarioruin dispenSa- apostplica libcrasse yidereniur, et icium, quc.d
lionescanorticoruiii, cleiicoruni.presbitcroruin, mo- ipsis ex culpaa reatu manifestissimo iiimihehat. regi
nacljorum, virginum sancliirtonialiiuii, ncc non sub Rondolfo ei Cunclis paiiis, sibi: adversariaj cprisbr-
regula cunctofum Chrislo scrvieniium separatim ct fihus quasi ex vaiione jaslissima bnus Rbmaiii anai
qtiasi proprie noiiiinafa ac dccreia attinere dino- thcnintis iiiposuisseriL. ;,-,. :':"//: :./.
. scuhiuF.'- V Rexauteni Roiidolfus iion miiiirtia princijjhin et
Domiiusvero aposlolicus id mnxiine in hujiisnrodi Jiiilifuiii suorumVSiixoiiicbruhi ihultiludine colleela;
decrelis inlenderat, ut pace per ajcclcsias iacta, apud Guslaiiam pascha sb~Ie!iih'iler.Vsai~_ ieiebrayit.
quartivis undique bella et seditiones in secuiaribus ll.lic,..cjuiTevera prinuim carioiuce ;a clero ct apo-
regnarerit, in spirifalibtis famen personis canoiiic* pulo et a jiieliori ct inajpri paffe tccclcsiastica;;tni-
Dei laudeset oraiiones ob?5*exlevioruin detvimciua '2 liiiie clecius esl, in cpiscopuiii•Aiigtistcnslssecclesia;
s.ilishliovum minime cessavent.VQuia .vcrq/subje- qiiidam. cnnoiii.us, qui ctVipse ad sancti MaiivitiV
cf;>rtim o!Teiidicu]aaliquoliens prudenler dissimu- ,-a;ccle«iaui;pvicposilus;jatrtconsTtiitiisprobatusVest;.;
~"~
l.uida, .ili.jublicns autem ape.rie cognjta nialure ' veiier.ihilis miTliiim et bene litterniiis clcricusVhc-
Tqlerai.dasuiit, ul oporluniori lenipore ccrriganlirr, luiiie Wigoldus, eleclione etr.suirragib cavdiiialis
cl quia nofliiisi cnm tenippre nieditainina coiive- . Rcmaiii,:nTetrppplilanietarchiepiscopi siii Mogon-
hiunl; doniniis ajiosiolicus.prUdeiis dissimulafpr et tiui, necnon aliorum qni ibi ?~~corivencranl novcm.
ieleiatof, ini.hoviim cpiscopyrum et pfesbiterortim ; episcopprum, inpaschali dievcanpiiicein-episcppum;
iti ThcutOikis et Ilaiicis paiiibushefeiicas pravilar consecratus et ordiiiatus est. Cui vex posl pcracta
les inohcedienlias ci tpi prarsumplupsa scandalcrum Tegittiine pjJinia:qua? ad ordinatioiierti ipsius peiii-,:
milia in Lempus opnrtuinini riijudicanda mulluni. 'iiebant, v.idelicelanulo, yirgapnstovali ei ciitijedra
soHiciTus('isfulefai, ul seilVcel,post, prius maxima episcopnliab archiepiscopoMbrigbirtiiio suscejjiisy
illa d.iscordaiitium inler se el bellanlium regni priii- cx sun pafle qiiidquid regii j;iris fueiilin prpcufaii-:
cipum el opti:i:atiini lain seditiosas ac pliisquaiii dis bouis. a.cclesiaslicis, diligciiter coninTeiKlavii.
civilis coiitroversut; >cismatn, Deo auctore qualuer- _ Cayebainamqiie, ut qbpediehtissimusVerat lil oiiiiii-:,
curiiquesedaia, el Cli.risti pace icgittinie confoede- b!is,.q!!od in Rqniana sylii)donuper canoiiice dit.i-
rala, tahrierii ipsis quoque corrigenriis coafgueiulis liiuini. est,r.et ppst daiam judicialitcr. seiilentiaihi
el piiuieiKlis cufa sollciiissima insislere npn tar-; sub analheniale liilerdietum .ct.iproiiibituni esl, lieV
darci. ..;.. -':. -: . •:• : quis:l.;!icprum,fficclesiaset,a;eclesiasticas;deciiiiaset'
Legatis.a.uieip vcgis Reitdqlli a se dissimulaleria V6*dignilales :personis 'aliqtiibus qttasi ":p.rppi'lu"iu;,'v
ct saiis cauiissiina fcenfia clatn et furiive dimissis,. situiii pra;sliterit,:;siye ;cpritra caiiqnes sihi tisur_rivrc,
qjiia per C!i;niaipsum pboediertiissiiimm et ccnsehr, pi';i;S!iiiipsei'il.Iustiper afchiepiscnpiis; Mpgpnlinus;
iaiieun.Tsibj et apes(Plica;sedi minime dubitaverat, Sigilridc.quiVarege J_eiiiricqvAugusieiisi.T?j)iscop^
paiernani dileciipnem pielatem ei gratiain ipsi cuin iion caiionice apppsitussit, ppsidalas indicias pr£p-;;
aposiolica - indulgenlia et jjetiediciione yigilanter . cepil neVultra parrechiam suani .tenierarius iliva-.
demandare siuritiil, nec non oiniiibiis niajoribns el derel, alioquin ipsum et omnes coiiseiitientes si!)i
riiiaoiihus, qui sedisappstpiica? pvcucepliset decfe-'; jus.to anathemate a .mcmhri.ssecclcsia?oiriniho sepa*.
" ../>.:.
V VARI^LEGTIONESWv;-V
*"]ab 2. is~ccgitilc ; sxc. Xl\\ corr, cogm.la 2. - 2"ijji,ribn.c.„l 4. . .2?'xc. ci dec .2. ; '-/--:. ,'
.4LS BESITHOLDI/ERESB\TERI COKSTANTIENSIS Ufr
,f;tyit. ,id ;ips;:nJquoqtie canonicis Aiigi.siensibus elV k coiTfirniahaiitet omiiirtO adjudicabantvEt.uthujusT
jiopiilo ; iiiteiitayil. si<25Selectiim siTiiii),ul dignurii rii.odi iTiier utrasque pavles conirpv.ersiam rationa-
ct -jusluin fuei.it, iion vecipevenl. Sic episcopusAii- hilitef pubiice dirimerent, legatuni sutim cum eis
giislertsis accepta a" fcgeTicentia vepaiiiavit, et iii ad doniinum suum "etVadcaiterbs vcgni pfinCipes illi
.qupddam castellum juxla fatices Alpiurti (178) sess consenllentes inde difexerani, per queiii illis locus
,cum suis, qiiia Iirmissin;uiri eliiiunilissiiiiurii eral, et tempus colloquii sialuli iniimaretur, et qui eos.
.prudenter cpnlu!il_ pacem aceclesia:inibi prtsesicla- ad hoc promplissimos et paralissiiiiqs, et bnini ne-
lufus. Ubi confcsiiiiTper pluvinias injuriartnn illa- cessitate et dubietate posiposila DbnuTio voleiite
tipiies. ab Atignsiensibus inpcliius et molesialus esi; perve;Tlurbs illuc prolestaretur. Poslquain liujusmo-.
,set illtid qtialicuiiique Torigaiiimiiaie et patieiiiiu di seiiiiohe- cortlroversiali ulrobique ahquauiisper:
, -aliquartidiu:tplerai.is.'De.ovjjudjciet defcnsori se/cum hahito, selVLamenpva?diela iiivefrngahili cl jusla:
suis deyolissiiiie cpmmeridavit. Saxotium ralidiie el oboedieniia novissime Jaudabi-
, Rex yere lieiiiricus posl pascha mox Moguhiia- liler coiisuhimaio, pax ab uliisqtie ad usque futurum'
tiacum lecliens, o~mn.esqiioscinnque el quoniodo- colloquium est collaudata, ab inviceni domum unusr
cumque aileniptafe pofttil, sux pafli corilvaxit. quisque discedebat. >:
iTJtidcSaxoiinhJ optimatibus ievrificis sive hlandi- ' Regis autem Heinrici consiliarii, assiimpibsecuni:
Tiqsis.ad se pclliciei.dis s.erinceiniis et iiidtictionibus Snxenuni legalp, ad doiiiihhm suuni ve.rsusRheuuin.
sub-nimTiiie et oceasioiieaposioiicajilliiislegaiiohls pvofecii sniit. Non, enim bene sapiebal jn palalp-
.ei,seiiteriiioe iiitiiiTavi fecil, iit: causa jiacis couipo- co.rdis-Illorufn audilus justus el verax sermo piinci-
rieiidae.etloii;is regni toiscismaliirti :'eldiscorriiaruni puin SiixonicoruriJ. IIIi naniqiie alia lohge raliene et-
- sedandariim, •quibtisdaihprimatibtis el' op/iinaiibiis jntenlione exieraiil, ul Saxones seilicei ad se quo-
jegni apud Frileslaviaiii occuvrereiit. Qnod eiuii liiodocunvqiic adducere perteniptarerit. Cuni aufein
aiiiiiio libenti pei'ceptuiri_Saxqnum priiicipes suasu id efSceie n.on jiossenl, mox reversi falso rumore-
. vegis 'RourioJfl'ad iioc solieiier iiicitafi, condicio fjndique diffamabanf, quod illi pvo cevtb ohsidihus
leiiipore venieiiles atieiiipiare-coiiavcntuv, Ileinvieiis datis, cum doniiuo siio paclum pacisiijireiit, et gra-
rex prce.ler suos/qjibsdam aiiriciilafibs.iieveluiuim lios illius iridiibilanter fivmitnteiii pronieriieriiit.
:sa!teiri;devegni piiiriaiihus/illue difigebaf. Ita diini . Legnltim auteiti illorum liujusmbtli;ser.inonereiiiise--
se delusps.ViderentVei iiide suhirati vedire desliria- rant, quod rex locuin colloquio cuilihct d.nrenollet,.
vcnl,: la;i:en:qiiia ohnixe ah anlicis illis mystefiaf- set id cansa ei aisioredomhi aposioiici faceve prom-
chis rognbnntur, /ipsis. secum colloquciidiVseq.ie -. ptiis essel, ut quicuniqne sibi rebellarel, eum2StL
teinptandi lociun dare cbnsenseraiit. lllic ab eis ul- giatia siia doii.aiidumreciperel,'siinado se sibi cum:
chil aliud nisi niendacia ct quasi.'coinniinalioiies pacnileniia et pboedienlia deditium 267exhilieret.
" Saxones
quasriam ab aposlolico in eos faclas atidieranl, eo aulem et.'Roudulfus rex hoc comperto,,
-quodrdoijiinumet regem sutiin pevjnri el Tnfidel.es maiiifeste etim excbniiiittnicaltim cum..'.'oniii.ib.us.
conifa Tas iiijiisle ahjeceriiii. De serhiorie /aiitGm conseiitaiieis iilius adjudicahant el coiiiprobahant,
eoUprjiiii/praidictiVei'-'ahaihefnatis"apOslolici niiila eo qiipd collcijuium ab aposfolico lam inrefiagaliili-.
ibi ab eis secunduin veriiaiem inenfiofacfa esl; to- ter decreluiri, ipse"tam pef \icax et inoba?diens an--
6am quifvpeTIiius seliiertiiiBserieiri regi Roudolfoet liuliavii. Piicem eliairi qnam aiiriciiiarii vegis et
.suis coiisentaneis falsa'sna obslinaiidue 'periinaces Saxoiies inter se condixeranl, anfe qiiiim lcgatus
'
ijiponehanl. Taridem vero Snxones liis auditis, et pra?dictus ad eos repatviavei, qtii bx" pnfie regis.
ctirilJuc veueririt evideiilissiinc exploralis, ;rie se lieiiirici efan.t, -caslcli.titn'quoddain. iiiyiidejidc el-
V TjiiaSTveos iiT hisqiise.iilis ohjecefaiil, ef qiiasi de •contra fiile.mdainm. cxpngiiaiidp;pmniiip parvipen-,
'adventif' el 'Seiitcritia dbnihi papa; liniidbs sesiiftia- derant. Meiensis qiioque episcopus ei alii quain-
venf,iiiTriio- pofius pefcajuehlls.sinios et laeiissiiiiOs piures Lbtiiaringoruin, qni eisilein diehiis "a"dregem.
fore proliarenl, collpquiiiin qiipcl desitii-.ivii'.prij'nes0 IleinriciiiiJ ductu fidei Teneraiil, aliempfaiidi si ad.
Ja.udahaiit, ipsitis sive legilpruin ejits adyentiitij illius volunlateni incliinui'possenl, autlilo aposla-.
: q .amyix se pficsfalaiiiros et seiilentia? illiiis pm- licaeTegaiioniscontemplu se iii parte donnii aposto-
nimnque regrii ppiiniatiim super hnc negoiio"difflui- lici- maneve et pevsisleve palam pfbflienfcs, ctim
'fjioii.esse pev bmhia observaturos, coiisiatiii aiiiiiio effensa ipsius grafia domuni- redibahi. Quos.ipse
:ei faiiorie Tiherririia firmissiiiie p:\Iani pfoieslali Coiifestim duce Theodericq et aliis nfilittini suoriiiii
suiit; V:bi : oiriiies' rdbniiio apostolko inobosdiehles cojiiis" assiiinpiis proseC(iiiis,/ex iinjifovisp. Meten-v
e.jusque;seiiteiiliseVjudicinrfiii hac"fc qiiolibetinge- sem civitniein dolo praeoccupayil,-eiii.scopum cum
iiio/v.el yersutia sive yecordiii reiiiigniue.s, anallie- caeleris inde fugavil, ci inipbsilis.iiliC prajsidiis
malizalps Cl a hTeriThrisxccIcsia;rc vcfa sepafatos siiis, jiiiiein Argeiitiiiani profcctus, iiide egressus" 8,
vv :;.;;..: ,,';_,! v../...: ::VARI^ LECTIONES; ;v ,; .;-.;;;.-;, . v;
,;??c/si i.icnV. 1*. 2, :-~', cum_.; ?" iJcdilium 2. , *?*'iiigrcssiis correxil Uss. absque ralione evidenti/
"' ' '": :/:</- "
.'/'«/,/ '.V.;;/ ;-,/;/:,;./.V'-':'/''';.V//:/.KOT^.'':''' .'' : •;: :V,
- .
(i78);Fiisseh.. : :. ,,'.- . .:/_ -'-.'
.17 ANNALES. — AN.TQ78,- ;;.: _ iI8.
csl. Ibi diehus vogaliphum cemiiipvaiis,. .Thiepal? .'A ferbueraiit, et priyalis bellis ex paiie Ileinvici regis
dum S6SConslanliensem pva?pcsilum, suiiin quoque victi, inlerfecti el fngali snnt, qui prfedas, ineen-
capellanum, conlva voluiitateni canorticoyuin et dia,efsacrilegia plurima in ipsis a:cclesiii3-;sacris,
domni apostolici bannum illic episcopum iiicalhe- . tertierarii vjplatpres earum. exereuerant. Ex, qui*-
dvavit. Tlli nairique, quia, ne aliqnem a regc Ilein- pus Basiliensis et Argeniiniis/.intiepiscnpi/.vix fuga
vico vecipevenl,jam ex pavle doihni papa? eis in- elapsi sunl, iiiiliiihus epiiim a riiiTr('liieneV(i"80),:
tevdictum esl26Q,canonice sibi quemlibet eligeiidurti Bcrihpldi 262ducis fllic, foiiiter jiugna pfosiratis
in Chrislo concprdiler deliberahanl. Islius autem et caplis, rusticisqiie qnpsper cpmilaius sibi adju-
premnlipni cum illi canonici de sanctb Thcma nia- ratps in aiixiliiiirt ; unditjue. coegerant, ,cxipavte" ,eu-
gnopere assensum et laudariienlumpraebnerinl, divi- .'njicbjzatjs.. Ips.a lemjjestale rinces Beriholdus. et
riam rion multo post uilionem experli sunt. Ignis >VcirpFranciam cis; Rliehum ex jiiagiia paiiC pfse*
quippe xcclesiam . claustrum etcuncia .eerurii a^di^. dis clincendiis devastayei-ant. .; :•/,/,: , .'•
ficia et caminadas penilus eqhfbusla insumpseral. .^ .Inferea rex.ulerqtie expedilipncm in altcrutriim
Dehinc rex Heinricus Alemanniam invadere propo- non niinimo sttidio el apparatu dispouebaiii, colle-
nens, set non tantos sibi .coadunare valeris, quod clis..uudecumq.iieelquouipdpcuriiqtie Kuxiliaiisniili-
hoc siiie periculo peragere possef, iii /Pagoariain dir j] civca Kalendas Augiisli cltices
; tarijjiis si.iis::Cp.p.iis.;El
Vertil, Ihi apud Ratisponam penlecosten celehravit, praidicti. ctim Aleniaiiriica niiliiia regi Roudblfp
et marchio Litiipaldus (:l79)irt aliqtiaiiluluniab eq de Saxpnia cgvedierili.occurrerc .clcliljci^ahantiSed'
offerisusregredilur. hqcsoiiihiiip vex UeinriC.iis,:cUi.niriaxjn)o--Cxefcitii
Lcgatus aufem apostolicus qui ad regern Heinri- iiifcvvcniciis, iie fleri ppssei, iiiipediehal. . EtVsic
cum in pascha pro illo disponendp Vccllpquip quod belltim quclidie speraiites, ei cccasieues; sua; de-
papa decrevit adveiieral, in primis quia ipsi, licet ' sl.inalionis .perciipieiiiissi.iie fieri Riolientes,- quairi-
invitoet noleiifi, ejtis oriTniiioijiierniinalion.is terrc- yis iiOiisine iiiinimopeviculo, eproximp regi/ceii-:
ribusparvipensis legaiionem apostplicam liberrimus sedera.it. lnsupev. cempvpyincinles.vnstices undique
inliiriaverit, aliquanlisper eecultabatiir, itaut pluri- per .omues, iliarujii pni-iiiiiii. eentenaiias advcvsijiil
fnoruni snspicione clanl interfectus sive exhiliatus se e/oi.ijura.ose.l.arniis Tnililarib.us iiisfriictosV/ad
aisliinarelur;; famleni jfublica palani revereritia ef duodcciiri fere, niillia jiiigiiacissiirios et irifeslissi-
honore ab eoTfac"alus. el habilus esi. Sel cum lan- inos sibi, e vicino susiine.bant. Sic Saxoiies et Ale-
lisperqnidampfo liac deientum coiijiciurttoccasione, niannos ab invicera.scquestralos, cl, ne eortvenire
iilsese per iilum ab imposita qualitercunque de- aut per iiiternurttios salleniinier se deliberaf.e pos-
fenderel excohiriiunicalione. Gtim scilicet onnies ''• seiilqiiid in taiiiis periculis coartatis agendum sibi'
cernerenl, apostoliCumlegafutri illi commuiiicare,. esset, biririiniodis:prohibitos:(T81).,rex UeiiTricusin
liemo prorsuseiim quasi exconiniiinicaium scslima- lam iriaxiinc suo epiifisusexerciiu^jirius de Saxo-'
fet seu deviiavet, iiriroo potius pro niendaciq firmiV iiibiis, exin de. AleiiianriisvtriiiiiiplTare saiisavtifi-
ter eompulafenl, quidquid passim dicttim sit de cipsus desfitiavit, ct id facilliine et absqtie sucruiri
senteiitia sjnodi Romana?, et de anathemalis facti detrimenle lieri pesse iipn dubilavit. Mox ille llii-
difBriitione : quia, sicUtrex Roudulfus cardiiialeni jusinodi consilio cum stiis communicaio, ckjdova-
Ronianum, ita ipse legaium aposlplicum in leslimo- toves qupsdanv, vivos noiiignobiles, quasi pvo.pace
niuiri sua? cbedieniiae ei innocenliie oalahi omnihus _ iuler se cpnfirrnaiida regi Rpuilalfp nec nori pri-:
posset osleniare ~". matibtis Siaoiium :siihuIai:oiie direxiti 'Qua *adih-
Rex aulem Roiidplfus apnd Gpslaviam peiilece- yicem cptidicla, qt .splitq/fosdefe;:ad/:teh)pus /Abr
sicn maguificec_elebfav.il, collecta illuc .priheipum. ulrisque ceiTfirnTnl.a,duiri ips' ad , dominum. suuni
Saxonicorum ei Thoringorum npn mndica niiilii- fcstinaiiiar redirenl, ille eos asltile ,sic delusps de
iudine, et ihi cUni eis ceinmuiiicaip consilio, expe- repenie et fere ex impvpyisp y.ecc.rs.ef Tnsidicsus'
diiionefn contra regem Ileinricum paravit el dis- arniBta liinnu el im.pctu bellicoso inparatos jnya-:
posuil. Illtic ad eum lcgali yhilLppi yegis Gallia- sii. Rex aulem. Roiidolfusyix.cum suis.de.castvis.
rum, et Fiadirtingcrum, et Lolliavingpvum quam fesiiriantissime ,se proripiens, ei quiintum ,in tali,
pluviuni, necnbn regis Ungaribrum, adjutprium ipsi arlicHlo ficri potiiit, acies suas ,conlra hosleni Tni-
prppler Deiiiriet saiiclum Peiriim ad defeiisionenj mineriierii prudenter..ordinans el.cxhoflansyTpsi
sariciaBa;cclesiaeei regni tptitis TheutonicOrum slti- lam forliter puguacissimus cpngredittif, utih prinia
diosissiihe proinitienlium adveheranl; quamvis noii stalirii coilipne victoria Dcp dante feliciter p.olife-.
ifa, ut promissum est, omniiiq perficereht. lur,. prostraiis in breyi duabus pvimis legionibiisV
Dehiric per fotam a?slalem plures undique motiis i.Necmova vev 2E3 ipse flnn.ic.erius cum siiis Tiiiiv
per.^Alemanniam, Alsaliam ei Aiislrifranliani con- mis ftignm lurpiter iniil; reliauus dehinc/exercJT
''-""/'• YARI^l LECTIOXES. '
259Ihielpaldum ed, ~~~ ~~~B. 2. ~~~
esl canenici ed. '" Ostendereedl' h. (—Heiliricus) gtossa swc.
xiv in 2. -:.~ " '".,-'..,.., -
.-'< '-::/' -.•: v ;:-'; --"- ./aoTMi ;'/;.." :: ::::, / .:' :::,- ::/
" '
(179) Auslria?; (i^~) Accusalivi absohili. {prolitbuiL Bex ed.). ;
C18Q)Berlholdo U.
--4_•.-.' . BERTilOLOl ERESBYTERI CONSTANTIENSIS i_0
7
Tus_ vis~s qiiaefiebanl, imhellis, limidus et mifabi- _A fessiis et sincCfih verilatis testis fe vcra idonetis,
liler perlerriius, el ipse iri diversa fugilando se sal- propefaiiterfegr^ssus est.Ipse vcro liecTioiT2"1 alii
yare safis/superque; aijxialiis; orijriifiiiiiiihTjerteiri- deinceps per plufcs rehv gestovuhi indubilabilein
•ptaviiVSaxdnes autcra plus qtiahj a.d tria milliaria V doinno papa? ca:ierisqiie, niendaciis lriirabilibus nbn
pefsecuti siirit eos, iristarites piigiiacilcf a Tefgo paruiji nuiaiiiibus ac sese desolaiitihus, seriaiini
fiVgientibus"Illic ex p.iiieVregisHeinrici de nobilid- -;; teslificati sunt. V /:'-": </ ;- < / .-
: Autunino dehiiic sequente,''Heihricus/tex recolle-
ribus; plus quairi irigiiita j de niihofibuS vero, ut
aiuni, ad quiiiqiie millia Tnterfecii piocubuerani; ctis undecunique copiis TiiilitarihusViieruni expedi-
et ei pavte advevsariade iriinbfibus tanlurti ad 80 lionem: quasi iiv Saxoniani siinulalolie disponebal;
viios cecidisse lestnniiTv. insuper ejusderii pavlis el quos contra Saxories adjuratCs coiitfaxeratVioaxi-
>6' qtii pvaislo adevanl ejiiscopi, a fugierilibus qui- hiuin RoudohT fegis in oecufsuin sibi pugiiacissime
husdaih falsariis aiidilo quasi rex Heinrieus" vice- excrcilum coinperiens advenisse, in Aiemaimiani
fii, cuiri suis iu diversa'."fugerant. Ex quibus car- devaslandani perj"uvosiriduxerat. '"-•'-.
diiialis Ronianus cuni plerisque aliis satis periclita- Illic pessimis prsedonibus Ct inhumanissimis c'e
tuS.esi, nec noii alatrohibus Sclavis irt silvis, quo Boeriiia, Pagoaria , Burgundia , Ffaricia , nec non
iaiibuluin qiiaerebanT,'•'"episcdpus Pafiheriopoliia- 15 : quoscunique poferat de ipsa Alemannia cphdiiiclis,
iuis sebsa'gitlapercussus est, Badcrbruiinertsis captus jjvsedis, incendiis, castelloruiii etoppidpvum non-
pxspoliitus ci ferme iiudiis profugit ab eis; et W.or- ntillorum deslruclioiiihus, el in divina' sacra inau-
hiaiieiisis itidCni capiiis,~regi Ileinrico cum Heri- dilis sacrilegiis , passim cfferatissimus Dei coiiiem-
iijanno iioliili qubdahi cortiile conlradiliis esl. Pro- plor miserabiliief insistebal. Nulla iuler sacrurii et
Tligaiis S66aiitein et ihierfectis lol Iioslium lurmis, noii saeruin differentia, nulla in Ipl miscriis iniiC-
Saxpries Ia?l;iriter ad locum prima; belli congressio- Villinfueral. jEccIesias quippe,. ad qiias ciun rehus
nis et ad caslfa sua revertebanttir.Ibiqiie-perno- sttis conservandis Terra: iriquilini coiifugeranl, nii-
ctantcs, in craslinuiii constlio cuiri rcge suo iiiilo, serabiliter^sacrilegi et prnssumpluosi iiicenderant,
eijure leguiri suaruin, ne ijisis in bello yictoribus depi'a?datisunt; sacefdotes sacfis vesiibus indiilos,
progfedieiidiim essel lilterius, ab ipso aceepioj !n scmiiiudos Cl miscrrinie vapuhlos proculcaverant;
: Saxbiiiain snain euni Iripudip grartdi Iriuinphatpres aliaria sanctorumreliqtiiis inde ablalis destruxerant;
feiiieahiiiit. V '/ ""'' . - siiper ea, quod a pagaliis iiiauditiim cst, cacayeraiit, .
'. Rex autcm Heinricus absque mora Pagcariam • cainibus prseda; in frusta dilaniatis superinpositis
•usque.peiienderal. Noh minimunV s67 quippe, qni Ca cfuenlaveranl , muliercs quas in ascclesiis
ex isla parle ipsa die curii Francorurii conjurstis C ceperaiit, inpudenter illic vclut in proslibulo con-
ceiiieiiariis bello duiissihfboiiirihio profligatis et slupraveranl; slabuluin Cquis el animalibus suis,
eunuchizaiis 'dimicabanlS68,: et viclores nlirabilitef nec noij lafrinas in eis erexefani. MUlieresilem ad
exstiiefant, Aieniannoruni impetum ine:uebai. Qui usque riiPiieiii cpnsuiprandp nortrtullas oppresser
elipsi; vere compeiia liostiunVTiiga et s.ui regis vant; plerasque virililer tonsuratas ac vestitas,
vicloriaVel feversione, successui suoruiii congaude- caplivas ab(his.Crarit : ligncain Clirisli crucifixi
hant,/et iiicendiis pra?disque undique devaslaiis et imagirtem apud Altorf j ei alibi etiam , capiie.
expiignaiis, cppidis adversarioruiri suorunf quani riTanihusel pedibrts detruneaveraiil.abscissis. Qiiiu
phirimi.s, reditu Iriumphali pyanter fepalriabaht. plura? Onine sacrum et. divinum lemeraiites , plus"
/ Taiidem falsarii cl ihendacioruin comirienlarii quam elhnica insania oninifaria'poliuerartl. — II;rc
fegis;. Heinrici circuhj cifca/terfarulh V dcriiihum tjtiideJm omriia episcopofum , qui siixiul cum eis
stiiirtTviciorem de; Saxonicb hello feiiieasse , iriipu- xctiesias Dei iiivaserani, dala licentia fiebant. Fie-
dentef affirmahaiit, etTla commeiita sua ijisum !6S bal aiilein liaic deleslabilis sancioeaecclesia?coiicul-
doniiio papa?, Romariis el cuiictis Longobardis per caiio cl desoliilio/circa feslivilatem oniriium sancfo-
lillevas s7° comiriendare - effecei-ant. Eisdem diebus w runT. Tuiic quoque paruiii mir.us qnatii cenluni
abbas Massiliertsis, sedis ' apqslolica? legatus , qui a;cclesi;ajji illa expediiione violala? suni. Atiamen
Ciini iducibiis AlemaiinofiiJn prssdicfa; expeditioni IIDCC S7Snon inpuniic oiiinind facl;: sunl; quidam
pfseslo ihfeffiiit; et cui; dmriia helldrum gesta ex nairirjue illbvum, ul aiuiit,- ab inrtiuiidis spirilibus
tolo iiuti ignota ftieraht, quia nullurti iiiposila?lega-''. arrepti, usque aa iriorieni vexahaniur; nonnulli vero
tionis: et occclissiasticaj uiilifalis profeclum apud a piiiicipibus Aieiiiannis iiTterfccli,capii, exspeliati;
: JiposTolicajsedis advcrsarios se hec Tiabuisse nec pluriina pars eofum enaricali "'' e't delruncati sunl..
liabiiurunr fore pefspexerat, etipse Romam ad eum Sic Alemahnia - miserabiliier detastata, ipsi .cttiii
tjui se miserat, niehdaciofum deslructor iion de- iTon ntiniiiiis pra?(iai'um et sacrilegiorum honeinti

-;':;,;";.'..= TARI^ LECTIONES! ;-


';'*'' scilicelR. glossa swc.XJV in2. ?GBparienop. _. 266Profngaiis%. 'm Nec mirum ed. ~"~iia cor--
~~~
rexi ; dimicabat 2. el ed.; °ss ipsi ed. S7° 1. suas ed. '-'' .nec deest 2. 27Sjnirahililer 2. oin-
iiia' inserii ed/ ~'Aeuariicati correctio swc. XIV. in 2.
<i21 - ANNALEb. — A.\. 1078. ,_2_
Ear£inis,:domum;:non pleno tainen Iriumplin, iripu- Anueril,
J nisi cadcm |ira;dia arcclesiis restilueiii ,
dianles redibanl. cxcommun.ie.itiortisubjaceal.
. Ipsis diehus dux Berthol.lus christiana; religienis i Si quis Norlniannoruni prardia nionaslcrii beati
-amatpr el defertsor siudiosus, et secunduni Dctim Benedicli monlis Cassini invascrii, vel qunscumque
et seculum sobrie ei ordinalc honesta: viias cullor rcs ejusdem monaslerii injnsle ahslulerii, cl his vel
nonmodiciis , sequiiatis et pacis, modestia; cl disci- lcr adiiionitus non eincndaveril., exconirtiuhicnlioiii
plihiE, miseriCordiaruiii zclique Dei servanlissiinus, suhjaceal, donec vesipiscnl, ct iecclesiiC sal'sfa-
legum el dignilaium paternarum exsecuior scienlis- cial.
simus, vir magni consilii prudcntissimus el tola tQuoniam investiluvasecclesiavuin contra statuta
jndrum honestate salis vinuosus, anima sua tota , sanciorum Patrum a laicis in multis terravuni par-
qua oportuil, spe hdeque in manus 1Dei cpmmen- libus fleri cognovimus , el cx co plurimas in a?ccle-
diita ,. dompque sua jjrudenler dispcsila , felici sia perturh.ttiones esse , iinmo ininas niigionis
corisumiiialione diem, o ulinam! felicissiuius "' sancia? oriri, ex qmb'is ipsa clirisfiana? censtir.c
clauserat exiremum. dignitas concuIcalur,pei'spexiirtus' decerriimiis. ut
TTildulfus symoiiiacusiile Coioniensis apposilus, nullus elericpvinn inyesliitira.s.Cpiscopatus, vel ab-
appsiolica? aucloriiatis senteiilia _ utpote here-? B balia:, vel ajcclesia1, seu pra:posit~ui;e, vei-aiiciijus
ticus Tur et lalro, stiper terram dairinafus eodem, clevicalis dignitatis-de inartu inipevatoris, vel fegis,
autumno inigrayit a seculq eliani in coelp peren- vel alicyjus Iaica? persona;, viri vel fehiiiife^ Misci-
niter ligalus. piat. Quod si pvxsiinipseril,i'CCOgiiostai iiiveslilu<-
.Synpdus niagna Rnnia: facla esl, lum,~~~ohplu- rarii:illaiii appsiojiea aucioviiate irriiam esse, clse:
riihas. secclesiaesahcla? necessitates , tum maxime usque ad dignam satjsfaclioriem excommurijcationi
qb fyraniiidem Heiiirici regis qualiiercuinquc se- subjacefe. .' .;;-V;V
dandaui. Tn qrta utriusque fegis legafi ex causa V t Si quis..ep;scopus prabehdas , arcliidiacenalus,
doriiinorum suofUni se pfpclairaaveiiinf, .eosque :prajppslturas, yel aliqua piTicia aicclesiasiica yen-
'
jurejurando, ne colloqiiium, quod doirinus papa; iri dideril, vel alifer quam stafufa sanclprtinj Patvum
proxima synodo, ne quis.iinpedirel, "subanatliemate, pvajcipiuiiLordinavevil, ab. ofiicio suspendaliif. Di-.
consiiluii, ipsi nulla avle vel ingenip impedifenl,: giuim est cniinVut sicuigrniis episcqpaiuriiaccepit
injiqcenles esse lesiificaii sunf. Lcgafc autem vegis ita merijhra ejusdem episcopaius.verdigniiaiis dis-
Roudplfi ab opLhn.s quibusque oplime, credebatur,: . tribual.T-.. - ,'-• ;:.;; - ;V
aliiyero peijurii Jncriininati. stirit. Tandetii verp _ " -. t Ofdinationes, qua?inlerveniente prelio, vel prc-
pro: invasipiie regni.aiiallieni.a' ab apeslplico . in V cibns," vel- pbsequip alicui persenac ea inleniipne
regem Roudolfuni exiorquere aliemplabanl;. set/ inpenso.vel ripn cqniniuni'consensii cleri etpopuii
ecoiilra tota synodp vix suffraganie (182), ne idin secun.dum carionicas sanciiones fiiint./etVab his ad
regem Hetiiricum eb inobqedienliain et tet sacrilegia quos 'cpnsecralio perti.net non. CQhiDrohaiitur,ialsas
qua; prajdicla sunt 'mendaciorunique vefsulissimas el irrilas esse dijudicamus; qiioniam qtii .taliter-
illusiones ihius judicialiler 2", relcrquerei (185), pi'(liiiantuf_ liun p.er pstium, id.esl pev Clivisium,
ipsi/daiis ef ad convevsioneiri et respphsionem ad intvant,:seiul:ipsa VevilasVteslattiVj: fuvesVsunt.ct
usqtie pvoximam synoduni vel infra induciis, dpmiiin • laivoftes. ]:: ; ':•;:: '//-;-< /;/:/
cum dedecore et absque apestplica benedicliciie '_..t Fajsas pceiiitenliiis dximiis,/quce non seciindum
ccnfusibiles remeabant. E quibus urius....VEigilbertus auciorilaiem saiicipr.um patruin ;pf0;qunJifatc cri<-
Palaviensis pra?pesitus, qui jam ab episcope suq "nvinunvijuppjiuntur.r Ideoqueqiiiciiinque iriiles ,. vel
judiciaiiter excoraniunicatus cst, ad regem Heiufi- negptiatpr ,.vel alicui-u.fliciu.deditus..jjuod sinepec-
curn sic peijurus rediens, ieeclesia: •'Tfeyi.rensi.ali cato exefceriiioiipqssit, ciiljiis grayiqrihiis ifretiuis
ipsp ee qiii a clerp el -populp- canpriice electtis ad p.03ni'ienliam.yencrjl, id csl.;qtii bona.faUcrius
est S78 reprobatp., solita violeiilia sua invitis et n injusle delinet, vel qiii:0!Jii!in.,iiTcovdi? gevit",. iccfi-.
iioleniibus cunciis Symoniaee est pra;latus (184). gnoscat se yeram.poenlieniiaiii iion posse periigcie,
In eadem synpdo ha; sententja? decretales con- per quam ad seiernam yilain valeai..p.eryenijre,-nisi
sen.su eisuhscripiione urtiyersaii data? sunl (185). _ milesiirma deponat,..ulteriusqu£ ea riisi auicQiisilip
€ Qtiicunique iiiililuin cujuscumque :ordinis vel '. reiigicspviim episcopovum et pvo defendeiuiajiislilia
prpfessionis praedia ecclesiastica a rege seu shculafi iion: jerai.: el negotiaiprriegotiuni.derelinquat, ct
pfiiicipe, episcopis seu ahbalibiis aut/aliqiiibus officialjs piliciunj deserat, houa:qua? quilibctillqnun;
ajcelesiarum recioribus invitis, suscepil yelsusce- iujusle abslulil;restilua|,.ei pdium;cx cerdcr.diniil-;
Yperit, invasit velVinvaserit, yel epruni consensu te- tat. Nec tanien inicfim:desperei>1/.s<-'tVqiiicqHidT)0!if
. V \XRIM L,ECTIOSES...',. . .-. *'•
/.:;V,; •...""•'•.
.^ 5:felicsinius _. 276cuiri..cpn-. lum 2. s>' juridicialilef 2, hocloco. °™episcopus addil ed.'.,-.
-/-': .- -,,-,- . /. "W$:M.; :;•-.. Vv;,.,,--,,; .•..-_ ///< :
(182) I. e. ahstinente. ,.,: (18<")Vmld Janunv.a.T079. / - / ---'_
; (185) scil. synodiis. V(185i:Mansi,T. XX,~p.507.: /. .::..._ /;///:
123 BERTIIOLDI PRESIIYTERI COXSTANTIEXSIS __4
faccre potcri! , hoiT.tintii' t:l laci.il, ut Dcus oinni-. A eis rccalcitraiites, sltidie et veluntate rcfragantur,
poicns cor illius a;l pnsniteutiam illustrel. Siulta etiain ad utilitalcm a?cclesia?jjrocler ista illic
cDccii!ias,quas in IISIIpielalisconcessascssecaiio- proinulgala suni, qua? nunc recensere non esl tem-
nica aucljritas sauclivii, a laieis possidcri iiposla- povis. Acltiin in »:cclesia domini Salvaloris Lalera-
licn auctoritatc prohibcmus. Sivc cuini ab episco- netisi.B idus Novcmbr. (186) anno dominica?Incar-
S7S naiionis 1078, indiclionc 1.
j)is, vcl vcgihus, vcl quibuslibel pcrsonis idem
in proprieintein eas acccpcrinl, nisi a?cclcsia; redtli- Ilfcinricus Curicnsis cpiscopus ohiit.
derini, sciant, sc sacrilcgii crimen commillcrc , ct MLXXIX.
ob id a>lciiia?damnationis jicriculum incurrerc. Hcinricus rex nalalcui Dpinini apud Mogontiacum
«Quia (iics sahbali apud sanclosPatrcs noslros i« nnn saiis nuignificc cticbra\il. lllic conlra noslri
abstinenlia cclebris est habitits , nos eorundem dimaiis siliiiii tnagna fulgura visa, ellonilrua saiis
auctoiilalem seqiicntos, saluhiiler adinoncinus , ut tervibilia audiia siini, et liirbo lenipestalis parlem
qtiiciiiiiqne se ehrisliana? veligiouis participem essc non minimuin de episcopalis recclesia?leclura dive-
desidcraf. nb esu carniuui eodem die, nisi majori plam, proj'ecil in terram; et hoc ec tcmpcrc gc-
fesiiviiatc inlcrveuienlc vcl infiriiiitaic iinpediculc, siiiin, non miniinum admiralioni a cunctis haheba-
ahstincat. B tur. Posthoc (187) Coloniensi aicclesix rex rontra
c Ut iuiiliis abbas decimas et priiniiias, et reliqua dccretuni aposlplicum Sigwinum quendain, ejusdein
qiioe spcundiim stalula canonum ad episcopos per- lcci decaiiuin, npn canpnice per o&iiuni iiiiraiiiein
tinenl, sine aucloiiiaie Roniaui pomificis , seu pr.cfecil cpiscepum. Qui iuvestil>iram illam cie ma-
cpiscopi conscnsu in cujTisdiocesi habilal, dciineal, nu regis et ipse accipere contra fns praisuinensj
r.postolicn sanclione firmainus. inox cxeomnuinicalipni infelix subjacehal. Deliinc
f JNullusepiscoptis gravarnen seu servilc senitium rcxjuxla 2S1 Rhenum usque in mediam qtiadrngc-
ex usu contra a:cclesiaslieam nermani ahbalibus siinam qualitcrcumque coinmoralus, ileruin omncs
seu-clericis suis inpon.il, vcl iiilcrdietinn sacerdo- qiios contra aposlolicam dignilalem conduceie tl
tale offieium pretio intcrvcniente restituai; ideni -~~ piovocare polerat, pri\atim ad inolicedienliani et
si feccrii, offieii sni periciiluin suheai. rebcllioiieiii adjiiralos conlraxevat; et noii soluni id
«Si quis pradia heati Pelri apostplprHm principis pvivalim ct clam niolilur, \ertiiii potius apud Fvi-'
ubiciiniqiic jinsita in-propriclalem suam usurpavcrit, lcslariam in collpquip, quo Saxonum opiimatcs ct
\cl sciens occuliaia non propalnverit, vel dehiluin ipsius intiini aslitores his dichus coiiveiiernnt, ~jia-
scrvi.ium exiiuls sancto Petvo non exhibucril, re- laai oriiiiihus fecit prxdicavi, quia iu nullo quod ad
'
cognoscal, se iiam Dei el ssiicloruvii apbstoloiiim sepeiiinucriiaclu vel negoiio curam vel respeclum
velut sacrilegusn incurrere. Qiiicuniquc autem in prorsus in donnio aposloiico haheie volueril. Qnod
hoc crimine deprelieiisns fuorii, eandem herediia- eiia:n hoc argnnicnto probavit, quia legatos quos in
leiii hcato Petro restiiuai, ei poenain quadrupliccin jiroxima synodo ab eo sibi Koinain ad scqnejilein
depropriis bonis persolval. syuodum papa pro caus;c illius responsis inittendos
«Si quis epibCoptisfornicalioni prcsbilcrorum dia- consliluil, onniiiip conliimax, inillere conlcmpsil.
conorum seu subdiaconormn vel criinini incestus Postqtiam rex Roudollus posl peraclum belluin et
in sua parrochia precibus vel precio inleivenienti- vicLoriam adepfam denuo sibi insurrccturuni ctini
busconscnserii, vel commissa ancloritatc sui ollicii noii modico exevciiu hostein suu:n pvajtiictuni com-
iion impugnaverit, ab ofiicio-suspeiidatur. peril, ipsc ilcruni cum maxinio electissiinoriini stio-
tUl oiiinis cbrislianus procurcl admissanim sol- ruin niiliiuni piignaionim impetu ci congrcdi acev-
Icmnin aliquid Deo offerre, cl duceread memoriam, riiims omnifaviam -s2 atteniplans, omnifanam ss3
quod Detts per Moysen dixit : i Non apparebis in pcrteriitum et stupcfaclum a se profuga\it cum,
censpeclu nieo vacuus. i Elenim in collectis missa- Quo faclo dum nichil aliud hac vice ab eo fieri,
libus sancloiiim Palrum liqttidc apparel, quia oiv.nes :j) nisi militiam suain domum a se dinus;nruni arhi-
christiani cx usu sancierum Patrnin Deo iiliqnid travclur, ipse in Saxoniain suam cum suis glorian-
offerre dchent. » ter remeavit. Ille auiem innianiiev cfferaius, Alc-
In eatJeni syuodo sententia anailicmatis dala csl nianniam, ut prxdicluin esl, eam dcv.islalurus cx
in onines Sjiiioniaeos et "Sicplaitas herclicos, qui in iniproviso in\aserat : nnlluiii feie nominabilem
erroris sui secta indtirali, synodalibus sanctorum praater Hugoiiem comileni (188) hac violentia ad
jialrum dilTuiilioiiibusel decrotalibus eori-iii slalutis dcditioncm \el 'cpndiliniiein fidclilalis coacliiins.
scieriter inobcedientes, aposlataruinque pcrtinacia Roudolfiis autem rex, Saxonibus suis a se donium

YARI__ LECTIOXES.
*" decttined. -so id enim ed *S1 circa juxla 2 ~~~ omnilaria 2. 28Sonmi faria 2 omnino ed.
NOT/E.
(186) 15. Kat. Dec. hnhcnt acla. Ileinrico fuisse chscssiiui anno priore excun e, cx
(187) exeunte Decembri ainii 1078, ul videtur gestis Trevirovuiii adnolainus. Uss.
(183) Pahilisium Tiibingcnscm, quod casirum ab
•425 . ANNALES.V-r,'AN. 1079. 420;
diniissis, paci el secundiini lejres eorttm judiciis et A sumptis sccuni" coniniilitonibus snis, cuni magna;
jnstitiis absqtie personaruiii acceplionc justissiimis virlulis impetti Rarliani Curienscni devasiatuiiis in-
studuil, quantiiin maxitnc ipsis adjuvanlibus potnit. vadcbat, pra?dis et incendiis insislebal. comitis Ollo-
Post mo^icum deuiqne ipse fehrihus el jilcurisi in- nis (189) filium cum aliis qiiibusdam ntajoribtis ad-
nianissinie arreplus, plus quain duos menses in tan- jtiratuin, regi Roudolfo subigcbal. Dehinc foiiiier
lom Iaborabai cf coniabuii, ui a plerisquc niniiruni qiiadam clusa seti palma expugnala, inieiTeciis ca-
de vita et salute ntiinquam recuperanda oninino plis fugatisquc hoslibus, Deo donante cum maxima
desperatus ftierit. Denium nainqnc lol periculis Deo yi viclor regreditur 2S5, quosdam alips deinceps sub-
ipsum medicanle salis desideranter reconvalescens, acitinis
iraliviiaiem Doinini gloriosissime apnd cum nnu Endcm qundrngesima (190) synndus inngna Rpma;
modico Saxon-coriiin principuni collegio feslivissi- ccllectn esl annn Dnminica;incarnalienis 1079, indi-
mus celehravit, el mox ante sepiuagcsirnam unde- ciione 2, 5 Idus Fehruarii. Ad quani, licet furlivo
cumquc recolleciis niilitnm suortini lureiis expedi- vrx diversicliiiio ilineranlcs, cardinnlis Romanus,
lionem in regem Ileinvicuni aceelerarcdeliberal. Palnvicnsis ei Melensis episcopi, pro toi stiarum et
•Quod diim ille priinum compcrit, seqtie ci in. a?cclcsiasiicaruiii injnriarum causis aposlolica; sedi
tam bre\i lemporis articulo non pnssc resislere vi- B proclamandis, plerisijue insidiarnm et cuslodinrio-
dif, consilip cuni suis inito, tion ex sua selcx opii- rum arliculis Dei grnlia secure perlransitis, gralti-
inalum suorum perspna, legalns quasi pro pace lanter pervencre. Ubi in audieuiia tolius synpdi se
giiantulacuinque ad iitvicem compnnenda ad opfi- pfeclanianles, episcopi gralanter atiditi acceplaban-
-inaies Saxoniim aslulissinie fnllendos propcrantcr iur. Ubi legaiiis regis Roudolfi (191) prsrdicias Ale-
dirigebai, qtii bella el seditiones, sccclcsiarum dc- mannicc devaslationis calamitosas multum niiserias
splali.oi.ies,el lol facinorum irimahifales simulalo- seviatim coiiquevendo cnumevans, nec non carleras
rie coiiquereiucs detestarentur, quiqiiedonino papa1, regis Ileinrici lam tyranniea? pra?suniplionis pcr lo-
ipsis ct opiitnis Ml quibusqtie sese tloniiiiuniqiic itim ubicumque regnum insanias proclninalorie
stntiii regein Heinvieuin censerilancos, el in linjns- satis exaggerans, non sine lacrimosa donnii pnjia:
inoili caitsis enieiidandis jier omiiia oboediltiros perpluriunique coinmiserantium amaiitiidiiie, prout
firmissime pfoleslareniur, ei si iriiter vevhis fidem ppptiucrat cum s80ccllegalis stiis dignanfer audic-
npn habereni, jurejurando datis\ephsidibus ca sibi hatnr. — Legntus qttoque Hcinrici regis causas i|i-
comprcbarent. QUPaudilp Saxones in brevi eis, ui- sitis, quain\is revera non juslissimas, jdnriniis sibi
pole.lam dulcissime blandientibus, nitnium crcdidi nl fioii solel confaverilibus, qiialilereiiinqiie tlepro-
'
facli, cxpedilionem incepiam in primi» dcniinp si:o C mehnl; qui eum suisa papa fnlsilatis con\icti sunt;
dissuadebanl. Debinc cctiiini diem in pvexima qna- aliis ameni ab oplimis quibuslibel opiime satis cre-
dragesitna ad colloqueiidum sibi apud Frileslariaiii debalur. Publice niiniruin in synodo doninus papa
cbnslilunnl. elilapacis foedcre clam cendictp, dc- legaliones Ileinrici regis mendosas esse prcfessus
tnuiii ab inviccm grnlulnnles discedunt. Demiini esi; seque eum a regno judicialilcrdcpesuissc, nec
vero cum, ut condixerant, convenircni, optimafcs posten aiiqualenus rcsliluissc nrotesialus cst.Unde
fegis Ileinrici conimenla sua el vecerdias qualitcr- ei,ilicocuiiifliiatlieiiiatizarei,iiisiqiiod omnibus ulri-
cuiiique defeudentes el dissimulanles, se nen aiia tisquc paiiis asiiloribiis hoc, polius placuerat,
raiipne venisse lcstali sunl, quam ui Saxones apml quod nsque in ascensam Domini adhuc exspcclaudo
dominum surini, qiianiuni possenl. arijuVarcnl. si differreiur, ob id pra?cipue, ne quid iiiordiiiaiuni sy-
niodo ad dedilionem venire velleitf, lllivero, quam- nodus Romana iu cum pr.vcijiiianler fecissecausnii
visfrnsfra se venisse sclilisque fallaciis et dclis dc- potueril. Legauis namquc illius palani professus
lusps esse persensissenl, bnna lamen p-afienLia »d cst, quod non callide sct necessilaie coacius dimise-
pacem, coneordiani et aposlolica: sedis oooedicnliani ril, quod nondum, juxla quod in proxima syno.l»
ipsos secundiinisesc paratissiinos fieri oportere, sa- "' jiapa sanclivii, lales ci legaios direxerit, qni legnios
lis adiuonchanl. Isli autem econlra, nullam pacis aposlolicos jiro tam maxima sedanda discordia iu
neque papa?curam sese el dominuni suuni habiluros Theutonicani palviam securos ducere possenl. Juia-
fpre, puhlica cenclamalipne prefessi, fldc paritcrque vit autcm quod dominus suus liilus Roniani ii.Ir»
pace ad inviccm renuntiaia, sic leincre prevpcati ascensionein Domiiiimissuruscsset, el (Uiodipsc in
repatriabanl. causa rcgni ehcedirel oinniniodis aposlolica? se<!i,
Ilis diebus ante quadrapesimam dux Welfo as- Juraluni est ctex parte regis Roudolli, qnod et _>$:
VARLE LECTIOKES.
.50', oplimaiibiis ed. '** cgveiliitir 2. 2(ioe'.iiii2.
NOTiE.
(189) Otto coines et provincialis rcgiu? in Rluelin ann. 1095, uirinique cerle idem comilntns inl--!!igi-
Ciuicnsi nclaiiir iu charln Ileinrici IV ann. 105fJ, lur. Uss. Cf. Slaliii. Ilisi. Wirtemherg., p. 53'j.
_2 Jul. Filius ejus fnisse videtur Udalricus comes (190) co anno inca:pit d. 7 Fehruarn.
de Oraganlia, uii vocaiur in alioejusdem dlplomate (191) Mansi, t. XX, p. 525.
PATKOL. CXLVil. ii
W. ,•„,,.', ... ..,; BERTHOLDlPRESBYTERI CONSTANTIENSIS 428
m colloquio qupd papa corislittieret,,ev A;eleciiorienT suafri iestiraoiiiri 'pvobabili -caridriicairi
diret. Deniquedoiniuis appslolicasdenue excemniu- esse ibideniiestificatus esiVset pro irivestilufa coriV
jiicnvit illum, quicunique, ne in prseleviiC: anno tra cahonicam et apOSlolicam sai.ciioilerii a laica
colloquium flevet, quolihetingenip seu faeiipne im- pefsoria;sibi usurpala a~papa feprobalus, difBnitio-
jfedieril ; pariterque eum,Vqui fultifum impedierit, nis.ejusdem staluluni se ignorasse el hoivaudisse,
qiibd denue hacvice censlituit.,: synodo id i"l__ judicaiite ,'jurejuraridd palarii cpnipro-
' Ri'a?dictisaiitem induciis , emniuni Rpmanprum bavit. pehinc toto coriveritupro eo iri id ipsuriiapud
ariinios sibi conciliavit iil tantum, ut non aiterius papairiTntrircedente,iri p.iiiiiis, ut nioris est, jusiahj
ahafbertia hiHeinricum fegemdiffervipe,ianl,sinTodo et idpneaih oboedieiiliairi'ac subjeclirihem et siifffa-
sibioboedive coiitemnal: Niehil vero deregibus papa giunjapostciica? sedi ets.ancti Peiri vicafio papn?
JuTnc sahciivit, nisi quod , Paiaviensi et .Meteiisi Gregorip pef jusjurandilrii professiis, sib eo aritiluih
episcojib aliisque collegaiis eorum, quantum pro el yirgam et ca?tera Aquilcieiisis patfiafciiatus iii-
teinporis necessilate oppfli!il_,,npnusquequaque qis- signia c.ancnice suscepil; set fipiVcurii eo deiriceps
piictiit; OjnrieS siquideihhieliores Inparte. ftondolfi usqueqhaque iidelilefegit. cVdirtaiis qTipque Ber-
regis fliiiiissime consiiiefa'_t_,".quem-Qhcedienlissi-; narduSiVquid; laburis et peficulQfurii ih partibus
iiium domiio papa?per oiriiiia comprobayerant. B ljostris suslinuerit, el quain hjiriiijiUih ffltclesia?
V Theodevicus dux (192); coniesque Fqlmarus (195) -.-prpdessepoiueril, et inier ciefefa, qtiia regeiii Hein-
pit» iiivasibneMetensis ;aecclesiaj exconiniunicafi ficumsqq eOnsensu iri pririilsa Mogphiiirpet sex
sunfVIteiiique oinries, quibona episcppofiim) Mo- aliis .cumee episcepis jiidiciali censufa juste excefn-
goriiini scilicel el cseterornm qui; de sedibus suis inunicalurii;, et ipse'jaxiaVprae.cepjtumillius"a C()i!i-
expiilsi fuerant, injtisie sibi yendieaverunl. Iteni , muniphe corporis. el sangtiiiiis Doiiiirii;euhi cinn
Medioliinertsis episcopusei.Ravertnas; nec non pa- oniiiibiis sibi conseniientibus abalieiiayevii, el a ii-
riter qui abbatem Augienseni ceperaiit, qni et ipse riiinibiis a?cclesia?ut sacvifeguiri ejcceiil, ef ei regni
a'd synoduiri pro causa siiaproclatnarida tetenderat, g«liern'acuIa,u.lpolelyranno e.l invasbil interdixerit,
Pariiieiisis .episcopi (194) niilites< aiialheinaiizati et regi Roudolio uipote. sedi: appstolica: per Pmiiia
suiiiiTpseVVuieni "obeaiidciii eapiuram: ab .pfficiQ -pboetlipfitissifTip:,subdiiIej;i'lV, .dQnTiiuinVappstpiicuTn
28'
suspensiis est'. Abbas ftandem^cumValiler se.iipii iioii pmniiip tacuit; nec iipn Roiriariofuih p.nCeipiis
pesse liberari perscnliscevet/pecnnia; suis pncla ac ei.quiliustiue optimis hscc omriia sevialimiriiim: re
yuvala captcribus, dimissus ab eis, -Romani, proul .non-cnjisif..
antea disppsuit, gfalulariterTJcrvenil.Iiidecaus;! stia , Do.innusautem apostpHcus mivo qtipdain iiigejro
apudpaparij: adlibituin peraela. non sine pevieulo C jam phis qtiani ainTuniIiaec omiiia..sihi nonVigricia
ad A.ugiariiquondam suarii feverlituf; cui vexlleiii- : quasi: .dissiiiiulahdo susiinuerat. Qtipd iiphiiUlIis
ljcus j'am iii pascha tyraniium illuiivanalhemalicuni, magiiajTuil admiralioni cur. feceiii: nisi forsilan
quem etiaih cellae.sanCfiGalli deslfuehdaj, superpo- ; illtid colloquiuni, qupd -pro laui maxinia discordia
su.efat, anliahbaiem stio ihofe apposuerat. -sedanda deniio jani janiqiie.sub anailieinale cpristi-
-'' Misit qUCque doinniis appstplicus littevas (195) ~iliierat,, ad eflicieiiduiii.qtiod voiueril, solum sihi
perVtptum Tlieuienicum et Italicum regniim sanctp stillicerc iipn dUbifaverit..Sin auiem, collqqtiiiiin
"Petfo pbosdienlibus in Tikc verba;; .Si qui-sunt iiiijTedTuviset sibi ,ad , pncem ,el. concovdiarii non
preSbiieri,;diaconi:veisiibdiaconi,g^ '<:ohoediiuris. isiud luticailpviova stia aiiatjiemnla
tnine<fornicutiohis; inlerdieiiriits eis ex,purle: omtii- qtinsi ex iiiprpyisp accuinulaluin, jiisllssiinus ac
:
ppleniis Dei et auctoritaie sancli Petri iniroilum xec- Severissinms j.udex •tantp juagis hi selerntim dam-
clesia, usquedttm pwnilearit eiemendent. Si qui vero nandis??8; inpenere desTinayerit.: ui qucrii milem
. iii peccaio su6:perseverare,:inalueririt,nullus vestrum < et dissimulaiiteni, pefdiielieS; conlenipserant, vindi-
,oMci_um.-g_orum/ausciiUtire:ffi > cem tuncdurissimum perdilissimiexperianlufVV
illis in mgledictum verteliii, el oratio iii peccatum.;V :Eiderii Romana: syaodo Gregeriusii.apa jirajsidens
Ef cselera. 'dixit (197)-:; .~~~:.-.:./-_. •,'--. : ""-".-
.-Beriiigarius Turcnensis (196) heresim suam illic .':,';Ordinaiiones iilgrum, qui gb excotntnunicatis
calhcliearti fideih prcfessiis. ; ' suiit ordinati, sariclorum Patrum <seqttenles vesiigia,
ahjuravit;",-.
.HeinricuS A.ugfisleiisisclericus", qui a j'ege Hein- irrilasfieri censuimus.
f ice iuvesiituram Aquileiensis ajcclcsisejam-suscepil, Jietri^'sanclorum prwdecessgrum nosirot:um sla-
VARI^i LECTIONES.
°~~Augisegwssaswc.XIV in2. a88damnahd 2. 289Cnp.1. in marg. 2. a9?Cap. II in murg, 2.
NOTjs. V"'1";
(192) Lelharingite; cf. Gregorii VII Reg. vi, 22, (196) De hac causa in synodo iracial Bernoldus in
data v Non. Mart., a.T07-Uss. 'P/iusculo.n. 17, et Hugo Flaviniacensis. Dss, Cf.,
7195) Meieiisis. //-</ V".::A"cl'a"
c'0'iioiiii','MansiXS, ps _25.-<; ,; ;
(194) Eberhafdi, cleriei aritea Cploniehsis, qui V "(i?7f Lillerih Gfegofii, RegLyi _;;28_,_9daia}:Siiiit
Cadalao successerai; cf. Greg. VII, Reg. vi, 18. iri synodpiO ei xiu Kal. Maiij,ind; 2,igifuf a.
(195) Hte litterte tnler Gregqriaiias haud legi-«lur. 1079; iiriiTut Ussefmanuvult a. 1078, v V; V
Uss.
429 ANKALES. — AN. 1079. .30
tula lenentes, cos gui exconimunicalis fidelilale aut _\ gatione illic peragenda omnimodis coiriniuiiilos',
sacrameiilo conslticli sitnt, apostolica auctorilate a Roiiiam ad se securos cautissinic reducereiif.
sacramenlis absolvimus , el ne sibi fidclilatem obser- Patriarcha iiulem, qui unus cx intimis rcgis
venl, omnibus modis pioltibemiib. Kcinvici fueral, non optima fide et studio iiipositam
Item°si. El quoniatn tnultos peccalis noslris exi- sibi legationcm observ.uis, nuulium secretaleni, qui
genlibus per causam excommunicaiionispeiire collidie \oliiniaicin illius el oboedienli.tm cxploiarel, regi
cemimus, parlim ignoianlia, paitiin eliom nimia fesl nanlcr Ralisponam pro sc direxVl. Ipse aulein
shnplicitatc,partiin iimore, partim etiam neccssttate; collegalos suos hac vice i ci n dnndo, Aquileiam suam
dcmcti misericordia, anathemalis sententiam ad tem- reveititur, ipsi autcm Padjngiain ~'~'~ (199) dherle-
pus, prout possumus, oporlune leiiipetamus. Aposto- runi. Rev auieni Iiujusmodi legatioueni a papa sibi
lica ilaque auclorilate ab analhematis vinculo hos directam coiiiperiens, solita conluinacia caiu non
subtrohimus : videlicet excommunicatorum uxotes, maviine, uipole non obsciviturus, diligebal. Yo-
liberos, seivos, anciitas, seu mancipia, tuc nonrusti- rtihitan.eii qu.<bilcg.uionis apostplicsDirscius, iiuii-
cos et senientes, et omnes alios, qui non adeo cu- liain Roinaiii ncn modicis /Vll.iciis doli&qucins ru-
ri-jles-61sunl, ut mtum consilio scelera peipeitenlur, ctnni, Osniburgenscin episcopum ad condictas in-
ct illos qui ignoranler excommuuicutis communicant, B I dticias diiigebiii, qui quolibcl ingenio et obeedieniia
seu itlos qti coinmunicanl cittn cis qui communicant illius tantotieiis falsp simulaia, liac eiii.ni vice pa-
tgcommunicatis. Quicmnqueaulem aut atalor, siie pe- pain deludcret, el iilanaihcinatis illius seiilentiain
regrinus, uut viatot; in terrum excommunicaloitim de- clsynoduin jani in fyianiiidein regis ccinpcscendaiii
venetil, ubi non possil emcre, vei non habei unde emal, spcci.tliiev lernie dcstinatani atiiliciosiis plurinium
ab excommunicalis emendi et accipiendi licenltam da- qualiteicumqiie iuipcdirct. Ipse dcniqiie pasch.t Ca-
mus.Elsi quis aliquid excominunicatis nonpro&uslen- lispona? quoinodocunique egit, ducnlmn Alcninriniaj
lalione supeibiw, sel liumanitalis causa datevotnerit, in eiroiis irril.tiiieiiiuin coinili Fii.Iciico ihidein
fieiinonprohibeinus.Aclum in ccclesiudominiSalvalo- c niinend.ins, ei Augic.iscm abbaiiani '-'*, qiiam ipse
tis ^Xonasilaitii annoDominicw incarnalionis 1079. jam his bymoniacc \endimiii, deliinc
Eggihnido, a
Donums itique apnsfplicus prc eausa pr.edieta fratribus suis rcgnlntiter clerlo cl juxta priviicgii
diiTniiendasynodum deuuo in ebdomada pentecosles ejnsdein loci slalnltiui .'. pnjia legiitiine urdinaudo,
fieri destina\it; missisque legatis ad regem jToinri- contiadidil; et qnia injuste m jjarti cjus (200; fa-
cum patriarcba (198), Albanensi episcopo Pelro viro vcre noii ausus csi (-01), niiiic injuste jeprobato
religioso. ct Oudalrico Paduano episcopo, cum aliis el ih pr.edicia cnpiione dctenlo, (jj.uiniiin quen-
suis fidelibus, quid ipse in synodo super eo stntucret, ilam (i0_), sancii G.illi cello.'qucm pvoidminns iu-
jier ordinem illi demandavil, el ul ceiium lempus viisoicni ct de\asinioi'ciii , ji.iriier illic "JGcojifia
ei Iocum colloqmi ad arbitrium suum ct otiuin cuni fas pr.cliticne, in oiicni.ilibus Pagori.e el Ixoiici
legalis prajdielis in bre\i delciininarel, ipsi iiacian- sitiiis pni tibii', i.it'0'..-i illo- lieutstaii.Io cl Liup.d-
dum concessil; et til obcedienliani, qiiaiii ei niiilto- dtiin in iidiioiieirt iid.detlilhiiiein sibi ciiin ahis qtti-
licns Roiiiani probaiidain verbis demandavit, ntinc biisdain Loaitando, ii.-.ijuc in piiitecosien fernie
re ipsa vcram experirctnr, ab eo cxigebal. In argu- coininoi.iiiis esl.
mcfllum quoquc obocdienlia;pvobanda?ipsi pvxcepil, l'.\or u-jo lYgis Kondolfi ncniiitie Adclheil, filia
iit pacem ciiin omnibus sibi advcrsantibus usque nd Adeliieid.e niavcliionis.ve, sororReitlia? regina? uxo-
praidicii colloquii <onsiinunaiioncm firmissime pcp;- ris Ilciuvici, e\ quo ijisc S.uoiiinin infia\il, in opi.
g:sset, el episcopis quos sede sua jnm eypulerai, scop.ilu Coiisianliensi in Duello (203) cL in aliia
poteslnteni liberrimam a?cclesiarum rerunique sua- caslellis jtivtn Rlicnum qualiteicumijue eonversal.i,
rum, ei sccunim pacificumqiie ipsis utendis el pos- cgcslate, nuerore, variisqueadvcrsiiaiiiin ealamiia->
sidendis ingressum cl arbhrium , reniola onini ix- libus confccia, deniuiii a?gi'itiidiniiin niortaliiiinqu_
sione «l perfidia, concedercl; et de poieniioribus JJ [ fcbviuni aliquaindiu confccta niolcstiis , disposila
religiosissiinisquc suit. scptem \iros Roniam ad ccn- doiiio sua et, pvouf oporluif, aninia? sua? salulc
dictuni lempiis silii dirigerel, qui juvejurando sibi oniniinodis in Clivislo prpy.sa, felici o niinanj J eon-
securitatem facerenl, ul legnlos suos ad pijediciiitn sunimationc in manus illius dcvoiissime moriens
colloquiuin cuin paceperdtielos, el in coininissa le- spiritiiti) suuni coinmendavil, et ad inojiasierium

VMUM LECTIONES.
!s" Cap. III iu tnarg. _. 2r,2idest efficaces glossa swc. XIV tn 2, ,83p. ad augiam 2. m abbrijia?2.
5S''ila 1*.2.
jusUe Uss. scripsit* ~"<"!
vox supra lineam sciipia 2.
jNOiVE. i

(198) Cf., ep. Gregovii ad Ileimicuni Aauileicn- (200) Heinrici.


g6.ii inuTi_i(l:3<n, Reg. vi, 5S. (201) ahbas.
(199) i. e. l'ad_'.i"- Oudahicisedem; v. jiag. 518. (202) Oudalricum.
liu. 41. (205) Hohentwiel.
' 432
451 fiERT.iqLDl PRESBVTERl COJNSTANTIENSIS
sancli Blasii (_0i) ciun oiniiifario excquiali debilo ,L sis, quamvis simulala?, obaedicnliLCojus comjjerlis,
ofliciose salis sepeliebalur. circa pentelecbsten ad eum Ralispcnam pervene-
•Rcx autem Rpudulfus jam viduus faclus, apud runl. Ubi non satis magnificc acccplnii, negolium
Goslariam pascha magnifice celebravit, et expedi- pru quo missi sunl pro \iribus exequi perlempia-
tionem stiam, quaniprimum oplimaiibus suis opor- hant. Demum vero plurimum lolo ingenio el ar.ifi-
Tiinum viderelur, in Heinricum acerrimus, saiis cio regi inslanies el stirripieiiles, vix ab eo vcrhia-
nec non lota Saxonia liler tantuni pacis simulaUe, et coll -
prudenter disponebal; pace" quamquam
firmissima mirabiliier counita, lcgali genlis illius quii Roma? in sytiodi audienlia per legalum ipsius
jure et constiiulipiie, j"udiciumcl justiliam absque jurati, laudamenlum el consensum exlorquebaul.
persenarum acceplione omnibus in id jpsum aequi Et missis statim pra; se in Sjxoni im ad Roiidolfuni
servaniissimus sollcriissinic faciehal. Filitim vero regem et ad ca?teros Saxonnni prineipes , nec non
illius (205), cui jani parvulo adliuc ducafus AIc- ad ducem Welfoncm et Alemannorum liieliores et
niannia? a rcge Ileinrico delegatus est, dux WVlfo majorcs legatis, deniand.tbanl eis, ul el ipsi oh ean-
cum nnnnullis senieribus qui ad eum pcrlinebant, dem causam secum traciandam ad Friieslariam in
assumpium (Jlmam perduxerunl, eique se cum ciri- condiclo die sibi occurrerent. Nec mora, j:ercepla
bus jure solilo subdiderunt, comniunique suffragio ^ liujusmodi legatione, Saxones cum rege suo pra?-
et laiidamenlo dominum sibi et ducem nunc denuo ceptis apostolicis obajdientissimi, juxta qtied de-
confirmaverunl. niandaium esl illis peregeranl.
Illis auiem inde domum digressis, comes Fridcri- Dux aulem Welfo caierique de A.leniannis il-
cns collectis undecumque ex parle vegis sui Auslri- luc advocali, duni el ipsi jam venire paraiissivni
francis, JKaelis, Vindelicis , Pagoariis, et quibus- fuissent , duclorcs, qui a regc Heinrico ad se-
cuinque polerat mililaribus copiis , et ipse Uhnain curum duclum ipsis nominali.suiit, ab eo solila
nonsinepericulo, illic penlecoslen acturus, inyase- cjus perfidaque vecordia relracti sunl, ne ad con-
rat; set auditoducis Welfonis citalo in eunnem con- dicium eos perduxissent. Saxonibns quoqiie eadem
ira se Iociiui hcstili iinpelu, \ix pcrnuctans illic, pcrfidia nioliius insidias, dum et ipsi patria: suse
cum tribus suis episcopis inde secum prcturbalis fines egressi Iegalis aposiolicis occurrebant, nou
cum dedecere timidus et inbellis loco ccdebai. Dux paticos militarium copiarum cuneos de Boeinia a
ilaque illuc ingrcdilur, el jiosl panlulum ebsesse lergo eis inmiseral, qui lerminos illorum irriun-
illic in prcxinip qupdam firmissimp caslcllp (200), penlcs ac devastaiiles, maim pra?daloria diripicive*
ad injuriam Friderici pradicti plus quam duas ebdo- r eosqtie bosliliiev omnimoilis molesiavcni. Qnos la-
u
madas illum ihidem sibi pugna congressurum audax incii, malp suo duni niarcham sic iiivaseranl, "mar-
nimis et beliicosus praslolatus est, donec macliina- cliionales liirma? in unum collccla;, incursu bellico
nienlis balisficis qua? mangones flicutonizant, totum profligatps partim inlcrfeccranl, paiiiin victes ccpe-
diruit cxpugnavil el incendil, caslcllanosque omr.es ranl pra;ler quos fuga ipsis paucissinios quam v'.x
sine qualibet condilione ad dedilionem sibi co.iva- diripueral.
vil. Fridericus autcm congregatis omnibus qui tanto Legali vero aposlolici ronorificcnlissime a Tdo-
tcinpore jjuomodocumque poteram ~~~,el vidcns se gonlino archiejjiscopo ca?leiisqtte omnibus el nia-
diici ad cougrcdiendum bello adhtic longe niniis joribus el minoribtis apnd Frileslaiinni accepiali ,
inparein, cum dedecore suo non mininio suis in causam et ralioiicm sui advenlus pnlam omnhiis
diversa verlpntibtis, Irisiissimus returnabal. H,'s sinml apcriebant,saliitei)i etaposlol cambe: ediciio-
quoque posl pascalibus dicbus Beriholdus marcluo, nem pacis, justitia; , et oboadieniisa amaioribus
ducis Beiiboldi ftlius , speclabilis multuiiique libe- enunliabanl. His gratulanler auditis, Saxcnum prin-
ralis adolescens, el omnifaria moruiii honestnie cipes cuiii rege suo nec non sua: partis communiicr
strennue se el satis virluose agcns , uxorem sibi universis, ad paccm indictam cuslodiendam, et ad
accepil Agneiem, Roudolfi regis fdiam , et ipsani D tanti dissidii et sedilionis causam jusle el sentrn-
adinodum in suis omnibus non niinus marito vir- tialilcrexaiiiinandam.el colloqtiii seuientiam statuti
tuosani. observandum se per omnia domno papas obosdien-
Prardictus autem palriarcha ca?lerique sedis apo- lissinios fore proteslali sunl; eo aulem pacto, si
stolica; legaii (207), per nunlios quos pra;miseraiit pavs adversaria in id ipsum, datis a sciilrisq-ie o!i-
et Osniburgcnseni episcopum regis Heinrici respon- si.Iibns niuluisqtie jnrisjurandi iirmaineiiLis pnri

VARLE LECTEOXES.
s"potat2. .. '.-.-:;.
r~OT.>E.

(204) "(Jbifamilia? hujns mausolenm evat, uli apud (200) Fovlasse Kirchbcrg aul Erhach. Uss..
C. Gerberium de Rudolpho anticsesare videre est, (207) cf. Ilngoncin Flavin. «I Gregorii cjiis-iplasnd
Uss. ipsos legalos ei'ad Germanos. Uss. Giwir., Reu.
(205) Bertholdum. vu,3; Mansi XX, 289.
m < : ;. ;] :.;ANNALES.V---AN,:107!-'.,;VV.,,V , iU
volo; consenliret. Aliler nainquc HOII maxlmam A spria.querinioiiiosus proclartiavil, elut Roudplfuin
fideiii i.n.regem TleiiiricuHi ejusque ianlptiens ex» cum suis pmnibus aucloriiatis apostolicae ..analhe-
perlani perfidiam et vecordiam ;se habituros professi niate digno perceilerent, saiis...snperqqe eOlagitayii.
sunt. —:Patriarclia autem ca?terique vegis 2-98fami-. Mtdtaque id genus adinvenlionum, accusaiionutnque.
liares, quos legali aposlolici in: sup -s?<ccmiiatii, claiiiosarum, set non ut ferlur ex Qmufparte idoiiear
secuth adduxerant,: hujusmodi pactum quasi iion riim excogiianienia ipse ;cum jS.uis:omnibusTumui?
iiecessarium diu niultufnque recusanles, Iaudare luosa niniis animosilate inportunusillic set nqn sen-
votueranl. Demuhi yero cuni legatos, Saxoni.m ..sen-. tentiose: concirinabat;; se quoque aposlolica?delibe-
ientife uipdleprobablliori favere persentiscerent, nuiv: rationi obcedisse, adversaries autem suos inobcedieii-
inullum cciilradiceiites , deniiriutn .suuin qiiamyis. liae cqhvictos fore, elin Iioc excoinmunicaiionisuh-
refraganlem ad hoc pactuin se.Ccacturcs fove, fict;v esse.:,,.liberrime- asseruit, Vreattisque prqbamenlis
et veeordi pollicilalicrie jjrofilebanlur.VEa ralione iiireiT^agabilibiis.Denium yevo. aposlolica? sedis le-
Saiones legaiioni appsiolica? sedis, si pacis el secu- gntijspiritu liberlali.s'.non utSCI 2 opovtuevitrohorati,
ritiitis fhiiiiludine fieri posset, . se cum rege suo s.e pvo pace compoiieiida pvpqtte die lecpque cellp'
obceiienles fuiuros pei. omnia subdiderant. Dehinc qiiii, iipuiuqusniodi aulern, set qunle Romaea dpmno
die etioco collpquii haberidi apud Revbipolitanam B papa decrelum est, conslituendis, et ut *?hsic parljs
urbem ab utrisque cphd.ciis,Tji Saxoniain, isii au- uiriiisqtie phcedieiiliam diligenler cxamirtarerit, exa?
lem qum iegatis appstolicis ad dpminum suum re- niiiiatainqueadsedemaiJpslplicam renuniiarenl,niis-
uieabanl fcslinanter Ralisjjeiiaiii. SPSfuisse prpfessi suhf;: seque npri SPIPS,set cuin
'
Tpse aufem, fidei pactiuii quod condixeranl diiiri aliis suis quos dpninus papa deslinaverit, deinceps
.ei iiotiijcarent^corde: verhoque peiiinacl parvipeii- idoncis collegatis ad illanr quam tuqc exposlularent
dens, paci.ficum propitiunique se Tllis Vexhibiturum seditioiiuni ei pvajliorum caiisam juste dirimendam
fore ob doriini paji.ae'ijqnoreni parifer et aijioreih, aoi jiidices nptniiiaios, rtiodoVnoh.autem, set fuluros
yix ab eis coiistrictus-profitehatur_ set si ad dedi- fure.'disposiios, hisqui se taritotiens inclaniitabaiit
tionem sibi itidilate. occurrere et: hiimiliari non 306protestati srint. EoquC responsionis arlifieioso
delvaciarent, Eaque condilione colloquium, quod niodo yix se ab inclamantibus.ettumiiituantibus li-
Roinas in synodp a legalo suo juraluni. el excom- berabaiit; scientes pro cevLoJregemHeinvicum cum
luuiiieationis auctoriiate a niiUispaiTiumuivarumque consentaneis omnibu.s suis, colloquii ab aposlolica
persoiiis nou modp noii impediii, qttinppfius Omni- auctoritale statuti non nTodonqn pbservatorem, guin
THodisobservari "deereium est, se cum Saxonibus polius temerarium impediloreni exstilissi?, et in IIQC
habiiiiruni laudabai; aliter autem nequaquani. Quod ^ auathematiseaposlolico palam cuni suis complicibus
cum primalibus Saxorium Alenianiiorumque caete- substravisse; riec non ipsuni prijesenlis synodi suse:
risquesuis commilitonihus cemperluni fuisset, quam- siniulaloria? locunTCuniincelis siiis j'uslo jam judicip
quam ad ccndiclum c.oiloquiuin:jam eonsentaueos ah episcopo suo siniiliter 'damnatum fuisse, seqrte
se dqmiio apqstplico cxljiberent, lunc simul onines ipsoshis o.niiiihus conira fas et jus canqnicum peri-
peiiinacem regis HeiniTci vecovdiam commiranies, cuiose satis commuuicasse.
et cqniumacem inobcedienliam deleslanies, sollicilu- . Sic aijathematicuin hcc conciliumTergivers.atloiie
dines neeessiiaiesqueVsuas Deo per 300Vonuiia: .conv yecordi lUhTexecrahiHleriiiitialqin, lumexecrabilius
uiehdanles domi unani.rtiiier se conlinueratit. liiiitum (209),Vturbidus satis;et animosus.Heinricus
Ipseauiem undecunique non modieis suaepaiiis i;ex, assumplis secuni legaiis appslolicis, ejcercilmn
episcqporumcaeierorumqtiecoinplicum sunrum con?- quem 3.0<1~noii mediocrem uiidecumqae;coniraxerat,.
traclis copiis, ad prardictam civilalem (208), ac si iiiSaxones hosiiliter devastaridpsternerarjeipaituj!!
per hoc apQslqlicose ixcusabilem, analhemate per^ abhinc dimoverat. ConiperlQ auteiii tamhQsliiisiti.-
iuriique reaiu. inmunein *~*posset eflicere, circa. ;. eursioriis iu- se: suosqtie impetu, Roudojfus rex in
sancfse Maria?assumpiipnem cuih legatis ap.cslplicis, r\ Deo ejusque ihiseraiione S07confisus et.eorreboratus
elTpsis,ul:aiunl,muneribus paiiimccrrupiis,partiin fiducia, et ipse non modicum quem studiose colle-r
inelu iniiiisque. ceufraetis, ,el blandiiiis, asluliis geral suae iniliiia? apparatum in occarsuni, iliius
oinniqueingenio in illitis favorem lerriifi seduclis, prudenter crdiiiatuiripronioverat;; niissisque ad.oni-
lemerarias saiis pervepit. Illic ad iibitum suum .sjv n<"sexe.rcitushqstilis .oplimatesv.nuniiis,eqs;per hii?
nodo hac sinjulatqria qmnifariam per.suos synodi- sericordiam Dei;obsecratos,' huhi.ililer satis rpgita-
eoset causidicos secundunj coi' suuinVdisputaturos yit, quatinus cqlloquium, quod pap.ajaiiip.ro pace et
disposiia, ipseproregiii-sui dislurbalpribus elinva- uiiiiaie aecclesiafrac lotius regni- concordia. compo-.
soribus sese legalis. apostoliciS' intenlio.ne salis stia- henda decreveral,: el ipsi cum domino suo observa-
.;•; . -/;: ,;;.;.;VAl|l^i;LECii6N£S..v: "V /:. V V: ::.'-.
s~*h. swc/ aJT..}» _.' '<*?'s ecum addil. % V 00'supra Hn. alio attramento _..domno papa?, ed.
3.
gloSSa
in inmarteni2. aosiiai^inaii-deesi iitHeesi _. S03voxdeestl,^. *oi dirimCndat'_'. ./'^ inclairiilahuiit2.
' * .--.---<=-;
3003uain_. 3C,rriiisera;iiqiiisV?.;; -V.''- '•' '''':' -^'•~ V
- '';'..- ,,'].:'./ -- •:; ''-///" -.' miM: -..'»-,.:,':
t208)TIerbIpolim._ (209) Accusalivi absoluti.
/.35 BERTIIOLDl PRESBYTERl" CONSTAMTTENSS -ioG
rent, siliique locuni cjTis.iemobscrvandi lidc pnceone ti proripienles, nfi colicquii parlum baxnnibus dehisis
non ficla conccderenl. lilic denique se per omnia floeci pendcnlcs, ileiuni iox sups tpto nisti ipsos 11011
domno papaecxlerisquevcgni optiinatibus coiHeiun- lriiiiimum seducliles in euiideni prociiicluni coarla-
ncum oboj.iilurumqiic in hac quan inslarcl cavsa, hat, et eos iii id ipsum niove solilo taiuotiens peje-
firmissirne inulium cum suis omnilms collaucabai. valos cvamussim adjuvabal. Legal' vcvo aposlolici
Si auleni id contunmces refutaicnt, se cis lioslcin his neguliis, r.l aiunl, ac si' invili inlcvmaiienlcs,
Dcoprojjiliantcaccirimuniarmis congressuiiimetut landem magnifice donali Romam. set non simul, in-
in pacisacjiisliliae nnailiematicos induralosque eon- fectis pro quibus missi fuerant omnibus, vegvessi
lemptores opoiiuerit, se in illis fore vindicaturuni. siint. Quorum alter, seilicet Paduanus, laniis nuirte-
minime duhitarent. ribus covviiulus, cum ad dominim aposlolicunipcr-
Ilis auditis, tamque ejus innianissiniiet in se effe- fidiosns jpocrila, collcgatuni suuin siiiiplicem niinis
rali exercilus cohoiiibusper explornioics suos nimis sanctunique virun:, cisAIpes iclicturn pr.cveneral,
indubitanlur compcrtis, non parum quidcm cum mulliiariis figmentoiiiin argutiis ac i-esponsis inira-
Lclli liistantia, Inm injusliliae excoinmunicationis et hiliier inslructus, non sohim obitcr Longohaidos,
inobcedicnlia: suae conscientia 308 pertcrriii, demi- Romanos cliam. sel cl ipsur.i pnpam dcipere, ac
lium suuin, quamv.s lacvinioso ejulatu diu mulluin- Hciurico suo qiialilereumque comjjlacare sludiosis-
que pertinacissime rehiclariteni, ad hoc consiringc- sinius inic.idil. Ilumillininm per omnia oboadientiani
hant, utinininens pericuhnn juxta ccnsilium illnrum jpsi, cum quibns excogi'are de ca?lcro posset obsc-
dissoherc, seque ab bis qtiibus congredi ac rcpu- qtiioruniproinissis onmibus, cxpaiie Ileinrici pseu-
gnarc non sufficerei, quoqup mpdo liberare non dc- doicgatus a|)portnvit; ct hocin coilcnuio el in cele-
tveclarel. Juslam nanique causam a sc Saxones teris, pro quibus se ultia montes iransmiserii,
cum dpinino suo exppslulare, scquestratis ab iioc qiinrituni adillum ohscrranliis, sausprobaium fui--.se
sermonc episcopis suis cunctis, unanimiler assere- oslenlavil. Curn autein tanla inverecundus audaeia
hant. Illi qtiijjpe lingua lantuin pugnaces, ipsos reni lam mendosissinius pa»s':iiicum suiscomncudacibns
morlis gladiis expeviri indefessi seniper el inportuiii oiuncspeiiirtaciler deiutlere non cessaiel, quidani
insligabanl, eam qna? ab liis egrcssa el iniTiata esl fraier (210), a vege Rcudolfb suisqae eonsenianels
tani inmanem sancla? necclcsia;rcgniqiic totius de- qni illuc missns liunc pracvencial, satis super iiii.is
solationeni,discordianictiniqiiitalenisicmiserabiliter non snfiieieiisperniirari inpudentiam palam nienlien-
tueri ac corroborare perditissimi saliscxislimantes. tis, ac «>l laniosijiie suis falsilatibus demeiilaniis,
Kec moro,jIegntis aposlolicis nd se voealis, lolo nisu r ei ceram domnppapa caiensqne Ronianis in nie-
idctun illis aclitobnnl, ui suh anallienialis aiiiculo ditini ndduclo, in fncicm lestisTcrilntis coi.fidcnlis-
ulriusqucpartis nciesiiidissolubilitcr conslringerenl, simus vesTtit; quousque illuin cuin suis figmcnlis
ueinsc alteriiirum bello consurgevcnt, sei polius oninihiisiurcfragabili raiione evictum, coitfessum.
pace ad invicem cenfoedcvili, pvc insianti causa in confusunique palam omnibiis osleiilavil. Qitipp'?cum
hrevi colloquium uipotc rcgui sttbininisterialos ct iilo pariler in Ultramntilanis gestis illius ac hcgoliis
coniniunicipes condsreui S09,e! pcr opiima.es quos mnltoiicns aut ipse commoratus, aul a veiidius eo-
ad lioc cl gcrcnt, tanli c.uisam dissidii jtista? ratio- gnitoribus rem tolam exjjloralam sibi diligenier
nisccnsiira componere pertemptarcnt. Ad ba;c qni- enarrantibus edoctus, tanlo leslimoniali illum rcfel-
dam ex parie Heinrici regis, pace a- Saxonibus.ac- Jehal, quanlo euin de universis uii pversus lafebat.
ccpla rici«<siinquedata, candcm causani lam obnxe Sicqne a doinnp papa juslissime profanatus el ab-
serii pncifiquc mcdiaiores cum eis iractabaiU.donec alicnalus, domum mccslissimus cuiii non miiiiiiio
ab uliisquc ad boc lnudameniuiii pervcntum est, ut dcdcrorc returna\i(.
eam paiietn, quam in eolloquio, qaod eis aposiolico Dchinc missis lillcris papn Petrum illius collega-
indictuin ftiit pvaecepio, justam fore decernereiii, liiin nd se<iem apostolicam quantotius redire praeee-
sese onnies uiianiinitcr conlralierent. D pU. Qui jnssis ohaudiens, sicut illc niendaciis, ita
Hocquasi bonoris defciisorio quodain argttmcnto iste iidei ac verhaiis pleniludine lesiimonialus, Ro-
sese arlificiose liberantes Saxonibns, qui pactum niani suaui bonorifirc reviseral, toiainque inobce-
pacis prius duri prorsus rcspuehnnl, lunc gralissima dientiain, falsitales, dolos, inaudiias vecovdias, ct
ip.iius opitulaiione comniunili, fugaci vix reveroionc qnicquid Deo justitixque repugnai, de lyrannide
indc cuin rege suo confttsi \alde discedebajit. Qnod Ileinrici tlomno papa? repciiabat. Qni laudem veris-
in primis naniquc non niodica Bajoariorum pars, sime legatorum suoruni geslis competiis, niehil ultia
viso 'Saxonicp pvpcinciu cbslupcfacia, inceperat, de Keinrico sciscilalus esl : set tanien regi Roudolfo
deinccps teta pariter castrorum series tiimuliuosc cailcrisoiie suis coiiseulaiieis, niissis liltertf tSHI
inulluin peregeral. Sic se doiuuiii qiialilercumquc dcmanda\il, se non parura_ molesle fcvre legalionis
YMUM LECTIOISES.
30Sconscicnlic_. 309coi:dTciit 2. condicercn! ed.
KOTX
(_i0) ipse Bciilioldus 7 (21i) Ilotlic nou e\sfant.
"
1"57 ANNALE5. — AN. 1080. .58
Eiia?incflicaliam; ei quani in cum quidatn aeslinia- .A esse, npvis el pseiidegr.ipliis qttibusdam privilegiis
rentin hac causa pcrsonaruni acccptionem, nullam qualitercumque atleslari conalus esl. Sei lamcn in
omniiio fore, nullaque usum fuisse levitale, set lioc non niaxime profecil (212).
juxta ingeini sui intellectum se ad buciisque juslitia? jEstas vero ipsius anni nimis pluviosa pra?teribnt,
favisse 3I°el conseiisisse, conscio sibi Deo lestifica.- set tamen non' magnam frugum penuriani intempe-
lusesl. Illos auleni in incepto juslilia; (enore perse- ries lalis effecernl.
verare, ut solilus esl, paternis praediciinicnlcrum EbeiiiardusNeapelitamis (213)episcopus, a domno
suasionibus obnixe saiis coliovlatus esl. aposlolico propter inoboedienti-nconlumaciam jTim
Rex vero Rojidolfus in suam se Saxoniam reci- dnmnattis, scl a rege Heinrico Herbipolilana? aectie-
jiiens, ac colloquium quod cuni Saxonibus primates siae conlra j"us jiro Adalberone episeopp legitliiup
ei comjilices Ileinrici callide miiltum condixeranl, inde pvepulsalo lemeve incardinatus, et ipse excom-
uuii falso laudalum quam non ohservaium persen- iiiunicatus et exconinlunicatis. tolo nisti coiiimuni-
tiscens , non parum irisle lulil, quoti eorutn tnnlo- cnns, cum his quos libcnter comjdexus estportionem
liens expertum illum sic aslutissime vecordia delu- liabiturus, diem extrenmm infausta pertinacia Icia-
sii. Aliamen se prudenter cenjurata? illorum contra litev clauseral, juslissime a regno Dei in aeternuin
sc expeditioni lunc occurrere magnaniinus et con- ^ excludendus. Cui successit... (21_) Paiilieiiopolilan.e
slanlissimus pvacparavil, et si ullra sibi occasio lalis aecclesiaecanonicus, canonica electione huic subro-
ui aniea Deo propifianle succedcrel, ne ila se deluso gntus. Eodem anno lliltinislieiniensis episcopus Heci-
Heiniicus cum suis divaseril, tolo nisu jncessabili- Jinusex hac lacriniarum valle, o iKinain gralnlaniev!
tei pra?rnedilari non quievit. cniigvavit ad Doniiiium, successorem hnbiturus Uio-
Heinricus aulem per tolain circum circa errabur.- nem, aecclesia?suaecanonicum. Parthenopolis quoque
dus Bawariam aulumnandc, qualicumquc ppluil in- isdem diehus pro suo jam fcliciter maiiyrizaio' ar-
gcnip et ipse cum suis centrahere nen cessavit niL cliipraesule tandem Harlwigum, Mogonlina?a?cclesiae
litum praegrande cellegium, mcx posl nalhiiaiem canierarium, eleclione canonica prcvisorent susce-
Domini Saxoniam invasurusVSaxonuin quoque ple- perat. Abhas quoque Alassiliensis, Rernhardus no-
rosque clandesiinis maximis munerum et possessio- niine, vir non minima? sanclitatis, sapienliae, rcli-
mvmpromissis per inlernunlios suos familiarissimos gionis, caritatisque, qui neniuillas prp juslilia jam
iiicessanleraliemplans.sibiqnecorruplosetadjuralos janique co:istanler suslinucral perscculienis injurias,
conjungere quaiitercumque feslinans, indnbiliilem et queni j-.ro incomparabili lanlariim virUitum in»
speni lolius Saxpnia? sine belle in brevi subjicienda? duslria, intinuim , faiiiiliarem , nec non pra? caeleris
acquisivit. omnibus re vera sihi dileciissimuni doniiius papa
His eliam dichus Curiensi aecclesia1,jam plus quani unice sibi prserogavil, cl idcirco Romae sancti Pauli
a-:num episcopo suo ori)ala?, Nortpertum Augustcn- .rcclesiae (215) salis idoneum liunc jam prhniccrinm
sis .Tcclesia;pracpositum, symoniacum avarissimuin, incardinavil; duni Massiliam suam revisilare pro-
ei quo sui erroris nen s" faciHimc sibi parem cen- poncrel, in rcvertcndo febribus moiialiler nrrcplus,
seiiserem adinvenire uequiveril, ille quem cler.is viam univcrsa? lerr.i?, lota cordis alacrilale ad cce-
iniliiia ei pppulus aecclesiseipsius caneniceelegerai.i lestia suspensns, felix plurimiini iugressus esl. Et
ejusdem domus pra?pesilp, viro valde reIigioso,Tc- apud monasleriuni (210), quod in \ia regia Romam
probato, jnvitis el nolenlibiis universis violenlcr ennlitirti silum esl, ubi « Nar albus aqna i[Naresl
prafecil. Qui mox omiiibns modis ei aiiibus suae, ui fltivius, babens turbidas aquas. Unde Lucanus ail:
semper solebat, avarilia? induslriiis subernl. El qnia Snlpliurea Nar albus aqua. 2. in margine, ntanu
se non per oslium, set aliunde in ovile a?cclesiasti- eadem.] cis Saiiciiim Dionisium transvadari solet,
cum ingrcssum non ignorabal, Mcdiolanensi Iiere- cuni devolissiiiio excquiali hbnoie itimulatiis, in pace
lico antiepiscopo se subesse et ab ipso ordinari deberc Cliribli requiescil U Kal. Augnsli 313.
hereticum , cflicere pertemplavit si~. Mogpiitinum , MLXXX.
{)
vero episcopuni. cujus vere a?cclesia Curiensis siib- Rex Roudolfns nniivitatem Doniininiagnificd plu-
paroehiana fore constai, inetropplilanum sinim nnn viniiiin annaralu segio apinl... solleiniiissiniecelebra-
YARIyE LECTIONES.'
810ila Uss. fuis^e 2. sl1 vox abundal. s,s
perteniplatum 2. swc. XIV. corr. |)eiienipia\TT. :i3'i'tnc
imie Mttrensis et Engeibergensis codiccs Berhloldo omisso, Bernotdi tcxtum exhibenl : Doctor Adaibevtus
fncto verboque disciius, etc. usque a. 1091.
NOT^l.
(212) Subcraf revera ah origine Curiensis Eccle- (215) Eam cum Massiliensi imire inteiidcv-if Gie-
s'a Mediolansnsi mclropoii, postea Moguntina?cirra goiitts, iit cx ejus cpistola 7, libvi vu liqucl. Cf. quo-
S. Ronifacii lempora suhjecla Ordinalus dcminn est que \II, 8. Uss.
Norhertus ivNon. Fehr.,n. 1083, a Weci'o:ic Mojiiii- .210) Padolironense eoenobium seu S. Bcnodicli
lino schisnialico, el anno eodem in synodo Quudliii- in agro Manlunno inlcr Paduin e! Lnrinncni fluvjos
hnrgensi deposilus. IIss. -VW ressepufat Uss.erniaiiiiiis; sed Nav lluviils bddie est
(215) I. e. -Niuiibtircensisut V. CI. Stcnzcl, hene _:N_ero_, dexlvnnT Arni ripa.m infra. S. Miniaium i;i-
observaVil.: V V: v : fltiens; Sancti'Dibhysii. vcstigia litilla rejieri.
2U) Gumheiiis. '".,;."-,-
459 BERTIIOLDI PRESUYTERi CGNSTANTIENSIS UO
vit; ubi prudenli cuin suis, ut opoiiuit, inlentissiiiie A. ccrajjlicibus univeisis, jusla in eos dala senteiitia,
consilio commiinicalo, qualitev Heiniico Saxoniam dainpnatos et excommunes analbematis slrictura
suain invadeve jam janique atleniptanti absque sui convinxerat. Quod juxta solitum ipsi , Dei jusli-
delrimento resisierc possel, sollicitns satis perlra- tiae conlumacissimi conieinptprcs, nichili fnc<i-
clavil. Qui et ipsis dicbns MogonLiacinon diguitale tnnles, Saxcnum casiris belli ea?ilisquepevquam
regia sct qiialTorcuiiique coniinorans, et niililiam teinere spiranles satis apprcxiiiavcrant. Hiemps
=1*non parvani de Burgundia, Francia, Alemaniiia , autein, qua? selilp asperier tunc inbnruicrat, uiris-
Bajoaii.t, Boetnia et undecumque colleciilans, mox que paiiibus ad instans negoiiiini 11011 pavvo i;ii-
posl octavas theoplianiac in Saxoniani expedilionem pediinento fueral. Rex deniqne Rotidolfus boslcni
Iioslili inipctu acerviinus promovere non ccssavit. adcsse comperiens, acse cum suiscoliorlibus ad 32S
Cui rex Roudolfus , collcclo et .ijise pracgrandi stto- hcllum ordinaiissime satis instrnciis hellax nimis
rum inilitum exercitu, occursare animosus jdiiri- cl lioncndus pvoniovcus, iii Deo ejusque justitin
riiiim, Deiqne miseiicordiae si!>ejnsque juslilix fidu- niagnopere speratus et corrpboiaius , bostes se
«:iasiimiuoperc corrobovalus bello congrcdi conslan- graiis impetentes praestolatus cst. Nam ipse "non
tis.-ime deatinavii; eaque intenlione ijisi obviatn 3ie capul et inceplor tanta? congressionis, scf suimel
iese bellicoso terrorc audacter |)romovens, vix illius " siiorumque defensor etliberalor, et hoc 32isuinina
congressum praestelalus est. Nanique lam validus necessitate coarlalus, et csse cl dici, non ininiini
zeli Dei ardor illum succenderat, ul si aecclesiaesan- iiominis el gloriaccomputavil. Heinriciis vero ctim
ctae sialiun suumque jus legillimum per hoc recu- suis iegionibus ritu bcllantium tervibiliter niulluin
peiare posset, se in omne periculum et in ipsam piicordiiiatus, inipetu acevvime ipsi congvediuir,
niortem dare nequaqunm "delreclasset. Ilcinricus parlirn ex adverso, partiin per insidias el snccen-
\ero miliies suos solita infatuans sua? calliditatis et larios ex improviso tota arle sibi rebellantes sup-
faliiiaiis vecordia , promisit ahsque bello et omni primere et qualilercumqne subjugare totus in.lus-
rejjlignanlia hoslili, ac, ut aiunt, jurejurando confir- tritis.' Sed niox in prima coiiione Roudolfus res
mavil illis, Saxonia? rcgnuin sibi palerc, ct per ciim lnnlo impetu tcrrore cl iucursupugnncissinius
Saxenum mnjores, quijjpe quos omnes fcrme sibi ijisis violenler inslitit, utviiiulis illius-cor.slanti.im
acijuraios et confcoderatps babuerit, bpsiem suum oninino suslinere non sufiicerent; qtiin polius aut
Rendolfum cuni suis pplata facilitale sibi captnm in interfecti illic occubueruiit, aul cnervos el inibellcs
isianus suas Iradendiiin fere, et idcirco cis niliil pc* fuga se ab eo quamvis lurbitlcnla libdrarunf ~~'.
liculi aul difficultalis obstare; quin potius, jjro quo Post nonam ergo belli conflicialio exovsa, ad usque
tot laborum insumpserint, sibi secuni cle c;eiero noclem diversissime perduravit, et quod divino
tamdiu adoplalo libitu conregnare praesto propediem crcdilur actuni 32Cjudicio, in ipso piigtiie exordio
reslare. Sic namque seductiles sibique nimiuni cre- staiim partcs utrasque lutba nivium 32' veiilosissi-
dulos faclos, in ipsam niorlem periclilandos cavilfa- mus lam mirabiliter obtenebvavit, ut fevnie neiiio
toiie safis .pnccijiitnvjt, Rcgsin quippe Roudciriim suos comniiliioncs eognoscere quivissct, doncc nos
ctiin prsegrandi exerciius sni coilegio cl in hellum adveniens, fugitanlcs el perscqucntes in IiPca.ii-
niinis prooiptssimp ex Iniproriso fennc offcnderani. culo bclligerames direinissel 32S.Bnjoarii et Fianci
Qnos dum ipse sibi tam pvoximos arrcpsisse per ctim rcge sno pra;fiigere proximuni S2° se a tam
cxploralores suos compcrissel, quasi illorum inciti slrage dirissima, pra?celeres ac non niinimuin :'30
fugam simulans, lociiin eis invadondi provinciam perlerriti, encrviler pracrijjicbanl. DeBoeniis aulein,
ctnii stiis relrogradus arlificinse dederal. Ea tanien qui in suis multis milibus confislentes, cidem hello
iiitcntioiie siniulaverat, ne si in alterutiuni bcllo 3" avidissimi se iniuleranl, ulpote qui pro serviluiis
coii&urgereni, ipsi n fe iicrseqiicnie tnnto niinus suae vemunerafione hoc splum, ut pra; omnihus
niore stio diffiigissent, quanto infra patria? illius ter- primi Saxnnibus cpngredi nievuissenl, percujiierant,
niinos a compalriotis oninibus undiqtie impcti et rv praecipua slrnges ac vnina illic facta cst. Quevmn
circumdari Den prepitiante 31Spotuissent. suinmain fove deteriuiiiaiit 5255, praefcr hes qni
Illi vero fugam Saxonum verani et non dispensa- illic perplures cecideranl de Theulenicis, sive qui
toriam arliitranles, andacter illos insequentes 319, de ulrisque capti sunt, ad plenum cl ad ceiium non
praedis ct incendiis, set prac caieris dux Boeniianus, est cemprehensuni qunt fuerinl. I)e militia autein
insislen: passim prapsumpseiant S2°. Unde consllio Roudolfi regis 58, el bi onines prreler duos de mino-
in id ipsutn cum Juvavensi caiterisque scilicet ~n ad ribus, non de miliiaribus ensifeiis, cecidisse refe-
hoc sibi stilfraganlibus coepis(0,jis collalp, Mpgon- runtur. "Qiiorumunus Meginfridus, coines «juidam
tinus arcliicpiscopus, cujus en lecprum ves aeeele- Partlienopplitanus, arnia jam diu pro Dep depesita
siaslicns devastande pervasevantS 22, Heinricunisa- pb luvpes qiievunidnni prasdiorum quieslus apostaia
crilegum hnjiis dissipationis arniiductorem cuin suis rcsuinserat, unde et Dei justi judicis ultorp gladio
VARI..ELECTIONES
*" miliiia n. parva i*. S1Sniinime 1'. Slc ehvia 1'. 317bella U. 3,s 17. 31*ccnsequentei. '.
~~"praasuiiiscrunt U. 3SIsuis U. '- -™ s"'' propitio ~~' ~~~
pervnserunl U. ab ""'. hoice U. liberarent. 1.' i
c, U. 32Tuiiniutn U. ~-s 32° :-°
dirimisscl i'. pi\efugare i*. priinum U- niininie U.
__..,; ANNALES. - AN. 1080 i'~2
iliic confpssus pevicrat. Fugatis vevo et vi bellicosa .-. tus_(_217) couftcderaii, post cvcntuiii lielli Ironiu
lassim iti diyevsa bostihus propulsalis, quidam ex satis, npeitn, qiiibusdniu liiinissiniis c.tstellis iniliiuiii
parie Rqudolfi regis sfalionein, uhi custodes lyroucs suoruni subbiiliis dciepciue oc.up.iiis, rr-gi suo
etscutavii hpstilis exevcitus, saumavics, vehicula o.t pcnicaces, apostala; rchcllab.tiit. Quos dciiique Dco
sarcirias cibariorum sunitnuiu vestimeiitorum oni- f.tvente oiniics in id insunv snani ad dcditionciii in
riiumque 33*supellectuaviorum suorum a pugr.an- hrevi toegil, cl lioc non absque illoruiu danipnis
tibiis femeti finemque bdli pr;estoIantes ohserva- his(|uc iiou iiiiniiiiis. Quipjie n.ililcs illorum ijisis
bant, non 'paiiim ahtcres undique circumdantes distvalicns, sibiquc adju-pins 33icuin bonis illoruui
invaseiant, ceperaut, et omnia secum sic letaliter rccipicns, pra:di.i benelicia inarehiasipie illorniii
-spoliaiis hostibus iu cnslra sua gralulanfer ahduxc- :iiiis>t'apeniipieiiiissiiue pctcntibus et acceplantibis
rant. Inrgieiis, ipsos de loco :td locum regia mnjestate
Evgp- Heiiiricus eum sua; tvrannidis comrjlicibus fng.ins et pcrsuquens ei onuiiiiiodis subjiciens, tani
sic adyeisariorum suorum persecuioria inmanitalc, nniliifarin eos coarctavil eL liuniiliavit aceibitale,
faniis inlercecione, frigoris asperifaie, tanique i|iiOiuiusqiie re ipsa expcrti sunt, quain siuUuni
fugig dedecorpsa? et infausUe salis superque proili- atquc diunpnosissiiiiiiih sil, regi ac doniiuo suo
galus exacerhatione, ipse vix Ratisponani suain *' qiiomodulibei~"J gratis ac Irauduleiiier recalcitrare.
qUalilercumque revisitavit. Cietori atitctn npn minus Sic post jjviXidictuniquod cutn Heinvico gessil maxi-
misera]jiles;;turpes, ac lel miseriis ipsinon impa- lniini belliim, victo. gloriosus rediens Goslariant,
riier. ccntahescenles, palriam suam unv.squisque deliinc his iion pariim minovibus adusque qundva-
nori gloviariter niullum Tcpctiverunl. Rex autem 10I rcbelliuin cl
gesiinani sollicilus laljora\crat33G
Tioudolfus, recolleclis undecumque lnilitum suovum adversanliiim 337sibi beilicosis ninlibus, donec eos
copiis,Toeuhvbelli ad nsque mediam noctcm victo- sibi snbaclos S3?dedililiestjue ~3,~,proui oporLucrai,
ripsus occtipavit. Sct quia larn maxima vis algovi1;, perdointiil.
neciion adhoc pugnj; recentis prsccipui labores lleiinicus denique, cum neque hcllo ncquc clan-
oiiTnes iri idlpsUin cpnfectcs, defatigafes, JIC ple- desliua hac quam cuin SaxoniiinpriniatibtisgereLat
i'Psque illerum vulneratos niuitifariam exacerbave- coiijiiratioiie ad libiium siium prolicerei, quin poiius
rarit; locuih cum his qui inteifecti sive adhuc leste sua conscicnlia jusliiia? Dci palam conli.n.a-
semirieces illic prccuhiiere desevenles, in quaindam ccni el iiio!ia.dicniem, et oh id j'am ajiostolica ccn-
juxta viilahT, ubi fvigoiosi calefieveut ac quiescerent, sura excomniuiiicaiuni cnm snis, se repiignare 11011
ad horam divertebant, ci mox ante lucem illuc re- ,_ igiiorarcl, siintilaiis tandem ob loi el tanlas sancia:
31°ijise ttiin
vertentes, ac pev loium diem summe iriuiiiphanles, ajcclcbiacnii.eriasel det>olaiiones,qttas
g"atulariter illic incraslinabant. sttis ei intulerat, sedis aposlolicae nicinin, Ro.iam
VEiragnusvero dux ac palvuus ejus Hevimannus cx anliepiscopis suis Bienieiisein ct liabinbergen-
coines _ quiin pvaecedeiiii bello Saxonico eajitus ac seiii, set noii sinc magno, ut aiunt, auri ct .irgeiui
Heinvico tvaditus, jam ab illo pvo fidci condictinne • jioiidere, quo Romnnos corriunpcrc ad stiiini vo.uin
avsquoque
etpromissipne quam ipse ac dux praedictus sihi - Iiciteinjitaient, direxeral 341.Padiiniium
juihyeraut, relaxatus ac liberatus csl, fidem et 3is praeccdenti aeslaie legalus apo-
cpiscopum, qui
auxilium quam Tpsi 332jam antea regi Reudplfp slolicus in noslras partes desiinalus est, cadcm in-
jurejiirando conlra omnes sibi advcrsantes confir- lcntione cum quibusdam aliis suis faniilianbus
maverunt =333,pei'fidiphuimum infringcntes, col- peociiiiia copiosissiina onuslum ct suffarciiiaiuiii
: lectis oirinibus quos polevant, addere se fvaudulenfer illnc irausiuiscr.il; qui jan. ab ipso niuiieribus IIOIL
ante inceptuiri bellum pva?dietotyranno pertempta- inTiTiiiiin cornijUus scl cl *** ad corruinpeiidiuii
barit; sel a qaibusdam Saxonum primalihus illorum alios inicnuis, in ipso itinerc a quodnm suo coniiie
perfidianvexploraiitibiis mox rcptilsi ac vefugati, vix cs industria lancca pofornlus, ad inferna corru-
dhinumah.eissalvi scpvovipiehanl. Eadem clandeslina n piissiiiiusquam ivpenle Dei judicio pra:cipitatus csi.
pertidias coujuvaiione ipsi cum suis omnibus mar- Thcf.iiirus autciii, jnojiicr ijutiin lieliqua
chionissa Adalai yenevque suus marchio Eggeber- eicidetun:.
:.]./"::-"/;/_'-] YAKL-ELLCUONLS.
"3 «' »° l*. '» laborarei l'<
'MmmiinmU: E" ipso V. "onfirmavcral
~~~ U. a.limatis I*. qiiaiiilUici
- ^-Vailvcvsaiioniin U. 338 snbjccios U. dcduliiiosqiie' U.
'" quos T. '"'di.vcra. 1 . --Uai.t.a-
jitiihVl u:;--Tjuo 1" ''^deesll'.
•-''::' •'".; KOTTIV
{_n) SnxunKCuKtrcliio.
._NN6-~D.bMINi.'ML__:iX...

^isG«NENSis:; ABB'_V&

• HISTORIM.
:M)TIT:tA

:jjxa!lid 0linsiiana;:iiov.,eiiiU tcin. ;XI, pag. 207.)

Jf<annes1, in jinrtibus Rnvenna? oiins cx palre _V lebal. Ejns tcinpoiePasclialis II Giiillelniuin arclii-
Roberto , ab exilitale corporis Joanneliuus dictus episcopum Rollioniagensem uli pallioproliibuil, qui
cogiioiiiiuatusque diAlye in Calalogo Lahljenno, monaclios Fiscaninenses anathemalizaral, co qttoJ
apudSauctum Benignum Di\ioiieiisein litleris eru- inlevdiclum ab ipso latum in ecclesias Nornianiiia?
di.us ac inedicinali ane, quam ex Gnilleluii ahhatis non servaverant. Vide episiolas raschalis, saiicti
mandato didiccral, cjus in prin.is studiostts evasil Anselmi, et Ivonis Carnotensis- Joannes legalionis
iiiiitntor, qui dilecltim sibi subslituit, anno 1028, !i- niunerefunclus in Ilalia, rediens in Franciam anno
cel eum ahbi magisoptasset pvaeficere. Novum jib- circiter 10SO,vim passns esl ab Ilalis ex odip genlis
halem Roberlus dtix ut Fiscamnensis monasterii li- Normannornm qui Apuliam Invaseram. <Quade re
heiliili caveret, iioluil ul arcbiepiscopus Rothoniii- cenqueslusest epislelaad Leenem IX.. Asstiinptn ad
gciisiscrdinavet.sedaccersivilHiigonemAbrinceiiseni nietrnpplim Lugduncnsem Halinarde, ad regendui»
episcopum, a quo Joannem Fiscamni abbaleni bcne- Beiiignianum monaslerium accitus anno 1052, cessil
dici ae sacravi fecit. Eodein abbate ordines non anno 10S6. Detectioni corporis S. Dionysii m ab-
siinel ab aliis episcopis collali sunl, arcbiepiscopo hatia cognomine astitil vldtis Junii 1055. Exeunle
•nequaquam reclamanle, luiic eidem Rogerius conies anno 1054 transfrelavitin Angliam. "I vebiismO-
de Cnstro S. Pauli inslaurnndum commisil Blngia- " naslcrii sui in illo rcgnn posiiis provideret, sibique
ccnsc inoiiasleriniii an. 1052, cui unum e snis ab- Eduardum regeni pvopiUumreddercl, a quo reipsa
hnlem prajfecil. jEgreqnidem.concessitlamen Jonn- nonnullis beneficiis aniplificatus esl. Anno circifer
nesmona.-UiiiiihVillardeaRicbardoIIFiscainnciisi- 10S8 Lelzelinum, episcopum Parisiensem, ab Hett-
biis olim doiiaiuin , Roberto duci locnm in priorem rico rcge Francornin ad Willelnmm dncem Norninn-
siilum restiluere volenli, qni in commulaiioiieni ni;c, propler pacem inier eos coniponcndamdirectuin
dedit monaslerium Sancti Taurini an. 1053, ejus- roga\il ul in die Resurreclibnis missam cplebrarel
diiique subscripsil liileris pro reslnuratione par- in ecclcsia Fiscaiiiuensi. Quod el fccil episcopus, al-
ihenouis Villaris. Subscripsit eodem amio fundationi que intcr sacra mlssariiin soicmnia quosdam ex nio-
moiijsierii Concbensis. Circa id tempus convenit nachis preshyteros ordinnvit. Astitit Joannes, auno
(.uiii Rainaldo, Heurici regis cameravio, de poiestate 1066, dedicationi parlhenonis Cadoniensis. Jerosoly-
Villaris in |iage Silyanectensi. Annc 10.7 Willclnius main profectus, ibique diu delentusin carceve, post-
dux Jnanni restituii lerram Rainaldi viceconiitis, ea ad monastevium vediisse legiiur in Catalogo
quam patercjus Ricbardus eis conccssevai, ei pcst- Labbeano, uhi, hiennio post, dierum pleniis ac mer"
ca Joannes ahbas Gozelino Heddonis:filio iri he-, tovuiri ohiit arino 1078i ,viiiTialendas;Martii;idcst:
iiefieium dedeval, qui eam suis hoiiiinibiis, ivndideH TQ79,,sepuIlusiii sacello S. Joannis Baptisla?. Quas-
rat-,,.Aliquaiiippdst;<iuerelarii'habuilVeum fWavino,, ,.,dani ipsius epislolas legesis apud MahjlleijiumA''nul.
ahbate Sartcti Afhulfi Meteiisis; oecasione Ber.edictl; VBened. lom. TV,pag- 581,-OB etl52i.Vlxiiji'.j, p::g.
monachi olim Fiscamneiisis. sed ad S. Araulfum 25; Analect. toni.T, pag. 160; -etiMartenium ;tom.
translali, quem Joannes abbas acribus. verbis re'pe'-.V;"TAneedot., CP!.20Sei scqq.
Ub JOANNIS FISCAMNENSISJABB.LIBELLUS PRECUM.-— PR.EFATIO. -54'.»
^ i . ___ i .1,._. g ^ iri ,.__, i ___. ... —— - ~"

JOM.NmiB _&BJ_i_&TIS

LIBELLUS

J)E SCRIPTURIS ET VERBIS PATRUM COLLECTUS.


Analect. nev. edit., pag. 120.)
(\pud MABILL.

E-.stnt lihelltis scqufns in vcltisle codiccMelletisis A


_ Atqui booc nullatenus conveiiiunt Malhidi, Elen-
inonaslerii Sniicli.Arnulfi,quem codicem, nnniicnle rici piiini uxori, lum quia Heuricus isle soleinui
R. P. |)rioie cjns !ori, mibi transniisit donuius Pla- more imperalor coronatus non est, luni quia Ma-
•.cidus Beiivilloni.isjani non semel a m'e laudatus. ihildis posi coujTigisobiium rcliquuin viia? in Sa-
Ideo vero prolivum l.oc speciiiien exhibere vis.un xonia cvcgil. Neque conveniunt Cinieguiidi Hciirico
CEI.(juod itiievcsse pviam veipnblica: Cliristianap, ut secundo nuplae; quippe qua: in conjugio virginitalcm
jT.tiri.ssa opuscula acturaie discuiiaiilur. Quam ob s^rvasse niemoraiur , et posi niiniversariuin niariti
rcin quatiior aut quinquc rcs hic examiiiaiidse stinl, ohituni in Confugiensi monaslcrie usquc ad moiiem
scilicei codicis Metlensis telas scu antiquifas; luin dclituii. Ceiie hocc oinnia in nnani conspirant
iiiiperalricis, cui prior libellus nuncupnlus esl, no- Agiiclem Augustam , qua: Willelmi comitis Picta-
ineii; dein auctoris itcni nomen ac diguitas; ad lur-c, vensis filia, Henrico III impcraloii linpsit; eoque
ojiiisciila ipsa in codice contenta : qua?demum cum morluo fquod anno 1056-ceiitigit) lotam Imlinm de-
libro Mcdiiationum sub nomine Atiguslini vulgalo volionis causa peiiustravit, maxime Frucluariense
comnnranda suni; poslremo cum Alcuini Confcs- monasteriiim, atque adeo Casinense, nhi per sex
sioue Cliiuleliana. menses demorata esl, preliosis donariis sanclo-Be-
I. Codex Mctlensis ohlongus, opiiina; nola?, sine "' nedicto oblntis. Eadem vero elogia, qna? in supe-
duhio sciipliim est suh fineni sa:culi xi, itl esl circi- riori Piicfatione ipsi tribuuntur, commemorat Pe-
ter annum iOSO,ut probat ipsa scriplura: forma ino- trus Damiani in epistola AgneiiAugustw imperatrict
dttsqtie scribendi illi a:\o convenieus. Quippe niino- direcla, a Baronio relala ad annuin 1062, qua
TCSlittera?v oblonga;, liitera. A majores absque li- Agneti in Italia tum degenti salularia jiioniln pra?-
neola iransversa,. aliaque id genus in eo codice scribil Pelrns. Ej'usdem bertalu Agnes ex Germanin,
complura, qua? facilius cst cajiere oeulis quam \er- qtie per aliquol peregrinalioiiis annos reccperat
his exprimere, posl Siectiltinixi in ustt esse desie- sese, reversacsl Roinani,ubi supreniuin vitaaabsohil
fiuil. Ad b;cc modtis scribcndi qui iii eodein Iibro diem anno"1077, qiioannoBavonins ejus epilajiliiuiii
ser\:ilur, illis tei.iporibns npprinic respondct. vefeil. Exsiat in Cibliofbeca?Sebnsianje cenluria u,
Exemjilo sint s\I!alia et uno contextu in vocabulo- cap. 77, ejusdem imperalricis e\imia epistola, Al
riim conijiosilione insei la : inleltego, neglcgo, in- beiio, non Andreae, Frticluariensi abbali directa ,
mensus, inpcrfecltts, ubi posicvi scribunt inlelligo, ciijtis fraginctiluni huic loco illuslrando adducere
negiigo, immensus, impeifcclus. Poslvemo in eo co- noii erit oliosum. c'A. imperafrix et peccnliix A.
dice jiimnrin mnnu descripla lcgitur Orntio Wil- „, Patri bono et fralribus in Frttctuniio congregatis in
leinii nbbniis, in feslo sancti Aiiguslini ante missani iiomine Domini, seniluiem ancillaf, cujus oculi in
dicoiiila, qnaiii inferins referani post epislolas Wil- mnniljus domiria?su;c stinl. Conscicitlia mca lerret
lelnii nbliatis Metle.iisiSjCiiilianc orationem tribuen- me pejus omni larva omniijue iniagine.ldeo fugio per
d.un -pnlo. Florebat \ero Willelinns iste JIGIJtificalu sanctorum loca, qnajrens laiibulum a facie limoris
Gregorii VII, quo leinpore Joannis codcx exaratus htiiiis, uec niinimuin desideritim esi milii veniendi
videlur, exceplis nonnullis qua? recenliori manu ad \os,dequibus comperi quia vcstra infercessio
.adjecla sunt. ceiia salus est: scd noslrs: profeclioncs in manu
II. Quatitor indiriis designatur Imjieralrix , cui Dei sunl, et non in nostra volunlatc. Iiilcrim vero
prinr libellns inscriplus est, iiiiniriim quod relicli mcnie adoro ad pedes veslros, » ctc.
.fuerjt reverendoememcria: Dorrini Ileihrici elaris- Agnelis \ariain Italiam iiineradisiinguitBaroniiis:
sini sapicniisque imperatcris : c qtipti po-Lprimaiii, D primum, posl susceplum quideui vehim,ainip 1062,
amisese virginitalis palmam , secundis mipiiis nvn-. cui itincri fere Irieniiiuni insumpsit ; alleruiu
liuin rcniisenT : quud actibns niisericordia: debim, aniip 1066, cui sex r.niios ; tertinm annp 1075 ;
viduis, crphanis aliisque iiidigenlibus facullaies_ qtiaiiuin dcnique aiinp 1075.lmque Libellus preenni,
suas dispensarit; quod lelam fere peragrarit Iia- (jni ipsi jinsi Italicain percgrinalionem, regvessmn-
liam ; devolissinie \isitans sanctorum reliquins, et. qnc in Galiiartim paiics , niiiicupaliis esl, condilus
cis oilcrens pvetiosa donarin, idque ipsum i Gallia- ftiil co tempotis iiitcivallo quod ab ani.o 1 66
rt.ni parlcs vegicssa prajstitcril. ai !''7S einuvi.
VH . .-" .J3ANN1S FJSCAMNENSISABBATIS V 1'S
Tll. Ex his intelliginius •leuipuswquovlxit i.stitisA Aitiiitator siudiesris, Qui -A\)-cxiliiaic Joanrielius di-
iibclii scriplor,- de cujus..hqiri.fneatque digiiiiaie ter- minutivo noniine est dieltis : scd humiiilaiis, sa-
lio joco"ageiidum est. Utiuniqne 111Tine prafiuip- pienlia?, discveiionis el caitcrarum virluluiii lanta
Vhis, qtta? iiiiilo caret, expiitnil liis vevbis : c Ego in eo refuls.it gratia, ut, sicul sanctus refert Grego-
Joannes ulliriitis servorujn Clnisti, et qtti; iiiecuin rius iiilihro Dialogprum de Conslanlie presbytero:,
stiiitfralres, bealituiiinem iuani saI.titamus.-4JSrgo. ita Jii hec mirum esset inluentibus, jn tam parvo
b c JoaViiiejahbas eval, id quod el ..riusexjjlical in corpere gratia? Dei lanla doiia exuberare. Sed quht
gratiii liiii aciionibiis quas VDeorefeii pro henefi- adhuc dcriiiihi hahitat luieam, sufficii IIPC lanltim
ciis accejjlis, ubi oral hpc modo : t Ego uhiinus dixissc. J ..-,..,•.'
s;?rvoruin liioruni , non inmemdv beneficiorum mi- Haclenus Jpannes Clirpiiegrapbus de aiquali ac
Ve.vatioi.istua;, qtia? niihi peccalori collala sunl, engnninine sue Jeaime, qui pvimuni, ul dixi, nio-
gnilias lijjiago, etc. Tti Paslov pasloiiim, el rC- nacliiis ih c6?,nebiQBeiiigniano, lum Fiscaihni prior
ctor oinriiuhi;, Cbviste Deus, qui nuilis ineis irierili.v aWillelino abbate coiisliltilus ; dein eodeni cedeute
sed ;spla idigiialipiie inisericordia? luse vecasti par- ahbas anno 1028, posl ahiidT052 iii TocuinVlemdi'^
vitaiehi ineairi ad bec paslerale eflicium, eic....... tui'Halinardi sulfeclus in abbalia qua? dicilur Er-
Parvulu.s quijipe sum et nullius viiiutis iipiiiuiicic, B I bresiein ; landeuique-vila decessit aiuip 1078 , qui
uiliil liahens iil irie quedexpeti debeal, et qued di- ahntis ab obiiu Agnetis -Augusla?proxiuius est. HOJC-
giiurii sil tanti nfficii. Idcirco .desperans de paryi-. ccnslant ex duobus chronicis, Divioiieiisi scilicel
laie niea, non respiro nisi jn siila niisericordin lua. 1 Sancii Benigni, et Fiscamneiisi, edilis• ih Biblio-
Et iiifra : _t Da lui.lii cceiesl-ia:el. levreua subsidia ad tbecoe Labbeana?toriio piiiiio, ubi eiiani in caialogo
. bmTieni-siiffieienliam,ui habeani uiide gregem luurii abbatum Fiscamnerisium •Joannes, -if-Aliecognoiiii-
possiin :pascere et.susleiilare , iain spiriiualiier ; nafus, Hierosolymam profectus, ihique diu deieniiis
Vjiiaiiicorporaliter, atque. veriienles in Utp nomine in carcere, postmodurti ad mpnasterium rediisse di-
suscipere absque ulla h^silalionc ; Ioca commissa ciiur. Hoe conjeclurae meoe de prioris.liheili scri-
ordiriare, ei prajparare ad quietetn el saluleiri fra- plove, cujus alii» opuscula;iiunc;investigare neeesse
IrtiriJ, jjicut decet eidporlet. > Ge.rte haee ovaiip est, : : .- -.
ejtisdehi videlur esse auclpvis ac Libellusprcctim. IV. Joannes iv. sua pncfatione de qtiatuor aut
- ExTiis colligilur-Joanuein-Libelli ccnd.torem ab- quinque opusculis suis nieiilioiiem facil. Pvinium
hatis digiiitale prseditmn fuisse, cui non uiium, es.t De instiiulioiie vidua:; _. Devita et movibus viv-
sed jiliira ihonasieria cgiranissasint. At quis tarideni giriuni; 3. De eleeniosjiiavuni dispensalione; _. De
ilie fuerii, cujusve meiiasierii abbas, jarit inqui- " divina coiiteiiiplalioiie; S. el De superna Hieriisalein.
rendiim. V Tria prioradesunt in codice Meltensi, !'i.i"-q_io a!ia
Duos inyenic Joartnes alibates eoteirtppre cla- reperiuniui', qtfa: an Joaiini tribueiida sini, dispi1
lissinios, et quidem lialos ambos, nenipe Joannem ciendum est. :
Gualbertum V Yalluiibrosani ordipis instiliilpreni, Quoe in Meitehsi codiCe rej)eriunlur,alia manu
ctijus nulla sciipla inveiiie, et Joannem abbalem prima, alia secunda descripta sunt. Prinla qiiidein
Fiscamheiiserii, cui pofiUs quam alteri jjrsscitalum -Iibellus prior Joaniiis acT,osl31'ior cuhi qrationibiis
'Libeiluilj tribiieiidiim exisiirno.-,,'his adductns con-- -subsequenlibususque ad duodeciniainuua;, sicui el
Vjecluiis. PriiiiP siquidem auct.cr se idenlidenT ho-. sequentes, secundavia martu exarala e.si.
•muricidriem,homunculutri,panum pusiliumque dicit: T_ua?primi generis sunt, omnia (si Willelmi ab-
Joaiines vero abbas Fiscaninensis slalura pusillus1 baiisoraiionem, qua? auCtoris sui rioiften praefevt i;i
evat, ab exililate corjjoris Joannelinus appellatus. codice, excipias) Joannem -auCtorein habere milii
Deiiiiie, iibn uni, sed piuvihus jnonasieriis praefeclus videntur , coeteras vero .orationes securida inanu
Vei'at,VsciIIcet• Fiscnniiiensi aliisque JFiscariinosub- scriptas sancto AIISCIUJO tribuo. In his orationibus
jectis . simhlque abbatia? quse in ioco Erbreslein: .. tres irtveniunlur ad sanctam Mariam , quas esse
dicto siia. Ad luec Henvico III is accepfus fuit, ut -'-piiioV~eas.de quibus TiieuiibneTrifacil Aiiselihus ipse
'arguinento esl pracfectuva Erbrestensis, qunm cort- irt Iib. 1, episiola 20, ad Coiidulfum. Oratiohem 17
cedeiite Henrieo in Suevia obiiiiuit. HinC illa fami- iijcipieiitem ab bis verhis, Terret me vilgiriea, me-
iiariiaiis occasio cum Agnete,, quoeob eani causani riiorat tribiiilque Anselmp <biirandus abbas.in.ejiiF.-
; Frucitiavieiisij 111011381000111, utpote a Guillelmo deniiihri episldla 61. Ah vero waiio ad sanCtuih
Divionensi abbale, Joannis inslitutore, eohdilum, "Joannem evangelistani eidem Anselmc tribuenda
excpltiisse vidctui'. .Peivo qiianla? doclvifta? ac viv- sit, duhiuiri me reddunl Iioecvevba: « Si agnoscis
liiiis fueiit," testatur Jeaiiries chrpiipgraphus Divinio- iiomen iuum, vogp te -per ipsam dileetipiiem-.agnp-
'jiensis coenobii, ubi inonacliusluernt Jbaiines abbas, scam in tanta nccessitaie auxilium liiuiu. Jpannes;
de co'tum stipersiite agensiii hun.cinodum : t Hic -JoanneS',__eic. Ex quihtis veihis aliisque cbhsiiiii-
Ttalia parliht.S ttayeiihajrivius, litteris erudiiusj ac iibiis eonjectiira est aUcloii!noiheh fuissc Jhanrii'''
niedicihaii artC per ipsius Pairis jussioneiri edectus, Ad: Joanhem peiiinere vidciitui',ut dixi, hoii so^
veligldsaeconversatioiiis.ejus , doctvinee qupque ac iuni iibellus pvior , cui'Joaniiis auctoris nojnei!
ojiihitim virtuttim ipsitis PTLCcurictis. aliis cxlitit asciiptum esl, sed etiam libellus pesterior, furis
4i9 LIIJELLUS PRECUM— rR.-EF.VTIO. 450.
eiiaiu subsequentes oratiories usqiie ad|du6deci-. tV.a posieris ascriptn. Neqtie vevo Aiiselnio in ligna
inani, excepla oraiione.WiHelini ahbatis. res putanda: est, ul Joannis oi;alionem aiicliorein
Et quidem libellus posterier Dedivina cdnlempla- IVcerit. Non ciiini eam sibi proplerea viniiicavil, ei
lione, iildubitanter Joartni aiictori tribuendus esl, ejusmodi orniionibus liianunlibus"el qiiotidinnis ciii-
in cujus fronte hic titulus Icgitur in codice ms. : que tanquam suis ulNicei, sive addendq , sive sub-
Lege et istum aliam oralioriem, quw simili rnodo de trabendo quod<fuevit opportununi: Accedil qiidd iii
divina conlempialioneedtta est.Nam mutla reperiuh- ea bralibne pleraque alia diifeiiint a codice Joan-
tur in isia quw in illa supeiiore non surit. Tdein nis, ex quibus dtid tsriium notare juvat. Prinuim
quippe tractaridi modus , idemque ordo in hoc ad illa verba, ubi Jegitur in edilis: i Mundo covde
posteriori libello ser.valur ac ih priori. Posterior valeamVibi offevre. » Joannis cqdexiiabel :,< Muudo
enim, uli et piior, dividitur in Tres partes, qua- corde quolidie valeaih tibi offerre. » Alteriini est
rum prima est de Divinitatc ac Triiiilaie, ajtera de sub fniein oraiionis, quee lioc modo desinit jn: eiji-
Chrisii Domirtijiumaniiate, lertia pars est de Chrisli tis:« Ad regnum luum pervcniain, Ubinqn in mys;ei
aniore. In lris Oinnibus ad singulas partes in li- riis, sicut in hocVienipbre agilur, sed facie ad fa-
iulo proescrihiiur aliquis psahnus, uli in; priori ii- ciefn te Vldebimus,'cuih tradideris reghum Deo et
hello ; qua? omnia eunidem argtiunt auctorem. Id B Patri,etc.t Sicvero apud Jc:viinemT«Ad r(.gnuriiitiuni
diserle confirmat posterioris.hujiis libri edilio Pa- : perveiiiam, ubi facie ;ad faciem le videbiiiius. In-
risiis anno 1S59, apnd Vascosanum adornala, atque Terim hoc agendum, hoc certe freqiientahduni coni-
in ires-partes , sicul in codice.Metlensi ,,distincia mendasli Ecclesia;, ququsqiie" verilnsin fifie sseculi,
sttb hoc titulo iConfessio theologica tribus partibus quarido evit snncloruin requics, non adhu.c' in sa- '
abscluta. Ctijns confessionis auctorem "Vascosanus, crameiito , quo in lempore coiisociahlur nicmbra
aut alius quispiain, ex margiiialibiis quibusdani ve- tiia, quanditi hibitur quod de latere l.ub. hianavil,:
lut ftigientibiis veleris sui exemplaris adnotatiun- sed jam in ipsa perfeciione saluiis oeternoe, ciini.
cnlis deprehendit fnisse"diciuin Joahneni.quod de frndideris fegnnin Dep'.ei Patri, iii illa perspicua
Joanne Cnssiario perperam interpretatu.s-'est.< coiuemplatipne Lui iricomihiilabilis veritatis, nuili.s
In oratiorie seciindaj)e vitiis el virtuiibus, quee niysleiiis egeamus. Tunc enini me de..,te. satia-.
lihello posferiovi suhjuncia est, aucior a Deo postu- bis, J etc. Cflcleviiiiinorifacile in aniinum iuduxeiiin
lal menlis piiriialein, titi sihi cqrporis inlegritalewi Joannem, qiii ex anllquis Patvibus , inaxitiieV.cx
coiicesseraf ab ipso pubertalis lempore. Htic seii- Auguslino, scripfa sua deriv.it, qiiidquaiii tleiibasse
lentias quasdam refert ex oraiiohe sexta , quoe ante r ex Anselmo, qui Joanne sene juvenis efal, Qtiippe
missarii dicendfi proescribilur,' el iu conscqueiilibus Anselriiiis ahhpruni xxvii TnCtusesl Becci nToriaciitis
sese monachiihi prodil, anno T0G0, post bieiTriiiimprior quiiTdeciiu aii-
Oratio terlia incipit ab his verhis : Mutta igiiur hos ; abhas dein anno 1077, qui Joannis abbalis
suttl conteinplaiionumgenera, etc, quibus rcousiini-- Fiscaninehsis ohilnni prxcessit. Ex quilms verisi-
lia legunfur iii Alcuini ConfessioiieChiflletiana'.,stib niilius efficilur, Anseiirium qiia?dam a Jdaiiiie ho-
finem parlis prima?, el apiid Anselmnm; at post niine sene mulualunf fuisse, qtjaih JoaniKiii cx.
ires aut quatuOr versus nulla esl cum istis aiicto- Anselmo juniori. Et qiiidem Prplogus decem Mediia^
ribuscortvenlehlia. VV iioriiihi apud Aiiseimumj ordiiie iaiilisper immutalo,
Oratio sexla ante niissam dicenda, ciijus e\ov- accepius est ex Joaiihein libelli posterieris paiie
dium, Sumrde sacerdos , nulfum, auctoris ncmeh leitiaVrii' et capul piinium carunidem Meditatipr
pvadert in codice Meitensi. Hanc alii Anihrosio tri- nuni 6x paiie priina ejrisdeih lil.elli, lafiietsi eliatn
buunl. alii Anselnip; mihi vere Jpanni tribuenda iri Alciiini Coiifessioiie Cjiiflhelian.a'reperiun.lur. At
videtur..CerlcVex ea jdenlidem senlcntias..--adducil' vevo"Joarines iri locis praecitaiis ex bac oralione
Jcannes in libello posteriori, in oratione seeunda, sexta hinc iiide yersus-iiiierserit, iiii stilet ex pro-
undecima:et in aliis; et apud AriseliiTtimpVolixior0 priis; qtiod arguniento: esl eu.m iuiius oralioni.s
est ea oratip pqst illa verha, incgmmemoratione tua sexUBesse coiidiloreni. ;
pra<sdlule nosira. Nam quse sequuntur apud Anselr Oralio nona, qua?prolixior. p.iisafjfeciibuslefert.i
miim et in aliis editis iibris itsquead hsec: Pelg est, etvmulta repetilex Joannislibello prioii, mnxinie
clementinm tuam, ul descendat super patiem et ca-; vero hsec ve.rba, quibris se defloraiorem probat :
licem,.eic., apud Joannem desimt, videntnrque al- c Uride mihi valdciibet de te ioqui, de te nudirc,
levius esse auctovis, qui episcepalem fidelium cnvam tle te iegere, de te scribere, de le coiifevve.:ul sub
habuerit. Superiora eiiii» singiilari nurr.efo, uti et dulcem unihram sinceriialis 'tiiic ingressus,< ab hu-
ppsleriora, profert aucicr : ha?c vero. inlermedia in jns saepuliocsilbiisirittii vefrigerii teiripevaniehloalis-;
plufalem veriif^"inielrpblator,oramtts', rogamus, etc. condaT. Hiijiis rei gralia unibrbsiim'".mohlein. ct
Ad ha?c pro singulis hoininum generihus sibi com- condensum adscendo, amoena prala'.'peritistro, yiri-.
niissis, pro cunctorum necessiiatibus oral, ui epi: ilissiiiias senlentiarunr herbns legendo ca.rpo, n:e-
scojius. Ergo ha;c oratio auctorem habet Joannem'..' quentandn riiminp, exararidp cpngrcgo, Vit suavua-
aui certe aliuni a?lale superiorem; aniplificaloreih leni dulcediiiis et cbaritaiis uias- repojiarii In nii.a
vevo forsiian saiiclum Anseimum'; oh idque Ahselmo sede "nemoiiaeme.a?.> Tliscoiisiiiiiliiiscrihit joanner.
" "
'*'! JOANMS FISCAMXENSIS ABBATIS _o2
in pnrle sccunda libri prioris : t Libet sane de te A iniionuin nulla invcninntur sujira Jo.uuiis jetafein,
leqtii, de te audire, de le scriberc, de tc cenfjrre, sed onuiia posleriora.
oe tui heaiittidine ei glorin colidic Icgerc, et lecia Libcr Mcditatiomirii pluribus constat p.jiiibus a se
saepius snb corde revolvcre : ut vcl sic possim ab divnlsis. Prima pars est n capite 1 ad 10, qube
hij.is moTialis et perilurje \iloe ardcribus, pcriculis qiidem repcritur ajiud Ansclmiiin, eademque cst
cl suderibns stib luoe vitnlis nura: dulce lefrigeriiim eui» orationc 10 apnd Joanneni, nonnullis versibus
trausirc, et trausicns in sir.u luo fessuiu caput dor- rcseetis posl illa verba, in odorem ungueniorum
inilurus vel paululum reclinare. Hujus rei gratia luorum dulcilci; quibus alin subdit codex Joiiimis,
sanctariiin Scripturarum amrcrta prata ingredior, M- quae Medit.itioiiiim ccnsarcinalnr imperilc dclra\ii.
ridibsimas sentcnliarum herbas exarando carpo, Sccundapars Meditntieiuihi cst a capiicl_(namH
lerendo coinedo, frequeiiiando ruinino, atque con- quatuor duniaxat veisibusconsiaiis, glorilicnlionem
gregando landem in alta niemovia? sede rcpouo : tniiluin Trinitalis conlinel) usque ad cap. 53, cxlii-
ul Lali modp Luadulcedine degusl.ila, uiiniis islins helque du.is priores pnrtes ei primum artieul.ini
miscrrima? vitx aniariludiucs seiiliam. i Ubi vuieas terna? paiiis piioris libelli, quem Joanncs Agncli
anclorcm oratienis nonte cx iinii.itione piioris impcraii ici nuncupavil, cxcepto liymno De gtona
libelli lisccverba ustivpare, til se excerptorein ct..15Puiaaihi, qucin consarcinaioi jict (aput 2_ in-
(iefloralprein pTobct: al itcn itacasc vo.bis liitelli. scruit.
pripiis addictttiii, ul ea ue verbo sludiose vefevnt. lcitiam paiicm Mcduationum dcfinio capiteoi,
Quod argutncnto csl, cunidcin im iusquu esse au- quod ideiri csicum oinfionc 1, qtia?in codiee Joan-
cmrem, non vcrpalteiiilruiii hac in p.uie qn.tsi nlieni iiis lilii'0 [io«ieiioii ailjuncLiicst.
operis delloralorcm ; cujus oUiciuni csi sy.labas cl Quarla pars .Meiliiauoiiuin coniplcrtilur capnl 33
verha aliorum ad imincruni rcforre. Eadet» obber- cuin diioJitis snLseiJiie.iiibus; quibns responceiuai'-
vatio ctinni altis orationibus adhibendaest, iu quibus ticuli scciindus, teiiius, quaiius ct qiiinlus icilia?
siiiiili iiiodo e.vdemseiitentisead sensuiri,qti;c induo- jiailis libeili prioris apud Joaiinem, exccptiS fiuc
hns libcllis exsl.int, non senipcr ad verba siudiose articiili qu.tiii ab his veibis, bormiat memoria mea;
icpeiunlur. el inilio sequentis, qita; Medilalionum icnsarciiia-
Oratio uiidecima in codice Joannis pro graliarum tor vesecuil.
nriionede bcneliciis diviuis, incipiens ab his ver- Quinlj pars Meditalionuin ronslat capite 5S, cst-
bis, Spes mea, i.hrisie Dcus, etc, habeiur quidein qtie ovatio octava in co iice Joaniiis.
ajmd Anselmuiii, esique alloquium 12. Al rerle Scxia pars contiuel capila 5i cl iOMedilalionum,
Joaiiisi poiius iribuenda cst quam Anselmo. In ea 'C qu:c desiinl apud Joannein, pivsetcr\ersusnonpauccs
siquidem auc.tor gratiain a Deo postulat loca com- cajiilis <10,qnibus consiniiles legunlur in Joanuis
missa , id csl nionastcvia vegcndi (nain nbbascial oriuionc secunda.
quistjiiis ille fuii, ut ex oraLionis scricliquido colli- Dcnique scpiima jj.irs comjjlcciilur capuL 41 Me-
gilur). Al vero Anselnuis ununi Beccense moiiastc- ditilioinim, cstquc eadcm eum Metlensis codicis
riuin, Joruuies duo adniinistravil abbas. Sed cum fcre ornlione IS, q.ne Anseliiio in iibris editis iiibuilur,
tequales fuerint Juannes el Ansiinuis, facili crrore Ex bnc collaiionc inanilesle coiilicilur id, qund
qiia- allcvitts eranl-, nec auctoiis procferebniiinonien, haclenus dcmonstrandum suscepi, sciliccl Mcdiia-
allori biipponipoluere. lioiuini collectoienicx \aiiis Joamiis opuscnl.s iii.iim
\. JLUIIvcro si inm priorem Joannis libellum coi'|jus Mcditalionuin coinpegisse, cxccjiii= uuo et
qtiain scqueniia opuscula confernnius cuin libru altere cajjilnlis, ac proindc Jo.iiine essejjosteriorem.
Mcditatipiiiini qui stib iipmiiie Aiigustioi vtilgaius Itaqne sic res proccssisse vidciur. Joanncs e\ Pa-
csl, eadem in ulri&qucdevcrbo vcpetita invcnienius. iribus, niaxTiie ex Augivsiinoct Aleuino, sciiieniias
ltatjue opevoepveliiun nie fuclurum putavi, eum- decerpendo, libcllos prccum duos aliasque oratio-
quc linriim adiioialioiium fructum niibi proposui, nes composuit. Ila?c ut nd mauumliabercl, coiiiiiiua
ui utcriuictor ab altero baccniulualus sil, ^periam. D sevie mnle digcsia in uiiitm collegit aliqtiis consav-
Al.jui in libro Medilalionum Angnslihiano Dtanifcsta cinalor. Quie colleclio, quia Auguslini gcniun: sen-
.tpparenl plagiarii et consarciiiatoris indicia. JSi- tciilinsquc referebal, Auguslino a poslevis ascripta
niiiiun hic liber pluribus conslat paiiibus inale co- esl. Qua in re ncscio quo faio id Joaniii nccidit,
luercnlibus el consulis, qu;e quidem singulseproe- quod nc accidcrct studiose prnceavcrat in Pradalione
clara* sutit juxta ac pioe, al siinul colligata? corpns libri priovis, Agnciein Augusl:>mobiesialiis,uti davel
niale coiiiextuni cempacluinque, efliciuni. Nam operam ne quis libfaiioi uin scrip.iasuaviLiarcl, sivc
diversa inconciiiue in ununi congeiunlur, qu;c apud aliquid addendo, seu sub.rtiliendo, aiil iiiinuunndo;
Joannem ritein partcs distributasunt.Deiude in Me- qua? niliilominus onmia paisus cst a Mcdiliuioniiin
diiatioiiibus nouiiulla iiifciiniscentiir cilradelcctuin, compilaiorc.
ciini supcvioribus ac suhsequciilibus niale cohiercn- Al quis iDiidemille compilsior? Ccitc non facile
lin. qiiix;Joanni desunl. Ad ba;c qusecontinua serie est deliniic. Lovanensiuin ccnsurn h;vc csi : Au-
r.jniti .oaiinoiu Ipguniur, niediis rcscctisciitortp CPIIP clor est, vel bealus Auguslinus, vel qui ejus libtos non
oiijtingit consarciuntor. Uciiiaue cxcinpi.vi t Medi- iiuliliyenlcr icyil. Alijui j.un siir-uiis dcriiOi'SlrJ^i|
115 LIBELLUS PRECUM.— PROLOGCP. ASi
hanccolleclioneni fere inlcgram coi fl.ilam esso ex A Cuin veris et perfeclis servis ta:s; collecier repesiiii,
opnsculis Joannis abbalis, qui Augusiini senieniiis cum eeris el perfectismonachis, qnorutn oesiigia .»•«'-
ideiilidem usus est. Kon crgo Atigtislinus liariim tari nequeo, etc.
Mediialionum auclor, scd aliqttis alius Joanne iios- Ca?lerniiisi qnis has Mciilationes et auctiores,
lerior. Anselmo eam Iribuit Tlicophilus Rainaudus, et emendaiiores, aique adco liielioii ordine digcstas
hac adductus ratione quod nonnulla cx Anselmi habere volucrit, consulat cotlicein Mcilenseui, in
geiminis libris desumpla sinl. Verum ncque bnec quo hahenlur opuscula Jonnuis abbalis, ul quidc-.iipu-
ratio id evincil, neijtie tam Anselmi quani Joannis lo,Fiscninnensis, cujus epistolas tres infcrius referain.
abkitis scriptis constal ha?ccollcciio. jNcque sane ISunc, quoniam Uim in opusculis Juannis, liiin
crediderim Anselmum, hoiniiiem taiilum, cx meris in Mediiafionibus Augustinianis rcpcriuiilur per-
aiicloruin a;qualiuni jilagiis libros consarciuassc, qui niulta qtue ilidemexstaiil iifConlessioiie lidei, sulj
ex propriis ingenii sui fontibtis propria condere Alcuini noinine non ila piideni vulgaia, juval ex-
naitis crat; aut, si id lentasset, tam inale rem exse- ponere hoc loco qua? lpsi Coufessioni illusiranda?
ctiLuruin fuisse. Quisquis vero collector ille sil, assequi inilil licuit. (Qttw liic de Confetsoiie Atcui-
certc moiiaclnis fuit. Cnjtis rei aigumciiluin esi, uiana e.rposilntumse ail Mubiilonius, ad culccm lomi
tjuod iii cap. 6' Me.Jitatioiiuiii, ubi Joannes linbet : B Analecloruin, m ptolixiorit, seorsimediia sunt.)

JOANNIS ABBATIS
PROLOGUS.

Al imperatriccm viduam Henrici imperaloris, in opus precum variarum a se compositum


ex Palribus.

Dndum qniilem, doniina imperalrix, libi petere lecuni habeas documciila, qua: rcctum pleuitis
placuit ut cx Scripluris colligcrcm luculentOEbre- osteiidanl iter, per quod fidelis vidua jusU et pie
vesque serniones, in tjuihus juxta legem ordinis lui ineedere debeal. Insuper et alitim addidi scr.noneni
absque gra\i labore discere posses normam hette p de vita et nioribus virgiinun, ad inslruendas sancli-
xidendi.Omnis enim gradus, a?las elsexus ad infor- inoninlcs qua; iu tuo monasterio congregala? sunt.
niatioiiein vitfe'sua: in sacris litteris propriam babet Et qttin te actibus misericordia; ded lam comperi ,
doclrinani, ut unusquisque in \ocatione qua \ccatus nec illud qiioque me stribere piguil, quod nou
est rectissiineambulans, pevvenirevaleal ad regiiuin ecclesiasticis dhilias mnllas possidenlibus , sed
in qno mulla: sunl inansioiies. Denique post obilum viiluis, orplianis, infirmis , peregrinis illisque jiev-
.reverenda; niemoria? doniini Heinrici claiissirrii sa- niaxime qui vcve suni paupcves Cinisii, procul dubio
pienlisque iinperaloris, quondani viri lui, laudabile dispcnsanda? siinl eleeinesynrc. H.ec vero omnia
proposilum laboriosa? viduilatis lolis amplexa es fnciens, in laboiibus meis prppter multain chari-
tiiibus. El quanqiiam nobilitas, opes et a?las ad latcm luam neii sensi laborcm.
repctendum Llialamumte invitarent, noluisli laincn Obmutescite, Scilla?i c.mes, en ego ohturata
cor tuuni inclinare ad verha homiiium pvovcris lalsa aure obsirepenlem lacerationis vesiv.e rabiem per-
eoiiLendentium;sed erecla sursum, acciuclislumbis Iransibo. In convcnliculis \eslris, tit feriint, so-nt
sfefisti forLilersuper pedes lues , ul ccnlemplis ille- liltcra htec de nare canina. Cnni profilearis te nionn-
cehris carnis et niundi ser\ias Christn Dpniinn in cliuni, el monasiica?religionis ticere sit propriuni
castiiale , et ca?teris ncbilibus malronis pra?beas n quid crgo libi et nuilieribiis ? Unde tibi lanta auclo-
dignum imitationis exemplum, videlicet ut pcr ritas ut in calhedra niagistrorum sedeas, et ipsas
eoniincntiam tuam ad meliora provocala?, defuncUs ctiam feminas ahsqne ruhore rousiripiis scliedulis
maiiiisservenl fideiii,eisqueper coelesie sacrificium doceas ? Sileie, miseri: ideo istud dicit:s quia carci
necnoti elpcrassiduaseleeiiiosynas pelant a Domino eslis, duces ca?corum.Redite, pra?varicatores, ad cor,
peccaiorum reniissionem. Quam decortun el hone- el ubi lurpiler jacetis diligcnler consideviile. Uliniini
slum est. ul Christiana mulier, post primain maliciosa mens vestva resipisceret, et honestariiiu
amisssevirginitaiis palmam, sic deinceps casle et miilierum pia opera aliqualenus iniiiari slnderol.
sobrie studeat vivere , qunlenns unius \iri uxor, Noiiue iniilief ha;c lolius vcneraiionis digna csi,
opItulanteDemiHP.et essc ei dici \aleat. Hanc aulein qua; di\iiiis et honoribus pratulil Christi ainore.ii?
tinins ccpulae gleiipsam viiiutem, ni faller, pbser- Igil.ir cum esset domina regnorum, humiliavit se cl
vandam prenuntini illa una cnsla qua? tulta esl de f.icta csl serva pauperuin. Taceam quod totam fcre
cerppreviri, ex qua formata esl mulier. peragravil Italiam, devotissinie visitans sniictor.im
Cognilis ilaque piis desideriis cordis tui, mox rcliquias, ei olferens cis preliosa donarin, pltiri-
opsram dedi, ei nonr.ullas ex opusculis Palruni masauc facicns elecniosynas in urbibus el vicis, ci
s«uti.niias celeriler deiloravi; ul vcridica ubiqiio in cmnbiis locis ad qua?oralionis gratia projieravii.
)»h ., JOAMNIS:FiSC-MKESSIS.:ABBATIS £._
Tgil.ir (jsjfiaepistolaiis angustia 110:1sinil nie in ejus A nas assiinias, et stirsnm volitans, de fdiife Siipernfc
lailjibusdiiitiiis ininiovavi, libei ci hoc prseterire,. dulcediiiis haurias, dicens.c.um.Propheta ::<:Apud
qttod Galliariim pnrtes vegressa, siniiliter pauperes te csf fons 'vita?, el in Iuinine luo videbiinus liinieii.
et eccles.ias Dej larga cpnsol.iia: esf nianu, sicut Siti.vltartimn juea ad Deum fciiiem vivrtin. Doniine,
scnpliim est >:,«.Dispersit, dedil p.atiperibus,-jiislilia dilexl decoreni domus tna?. et Tocum habitaiionis
PJTIS inanet irt sa?ciilumsajciili, » : ; gloria?.tiiie. j Similiterelilla qute inamoris Cantlco.
VYerunihis procul ainotis qui in ferram siifflant, Tegiinttir, uhi:anima qua?solumDeum artiat, iqqiiifiir-
et.ne se videanl, pulverein in oculo.s excitaiit, ad Cliristo dileclo sno, dicens:« UnguenTuinelfusSTn
te rcqeo, venerabilis Christi anciUa, ut sermo nomen tuum, ideo adolescentiila; dilexerunl Ip..
nieus qui te eo?pitiiistrui?i;e,tanquain prassens collo- Trahe me post le, curreniusin odore unguciiloriim.
quehdo ad extvemam suscepti operisTuanum auctore tuoruni; Dileclusmeus iriihi,elcgo;iIli,qui pascilur iri-
Dep pertingat. Igitur licet illas parvitatis mea; deflo- ler lilia.Tlonec aspiret.dies,el rcmoveaniur uriihva?,i
ratiunculas, quai'um superius mcmini, saluli tua. Inlev iia?c autcni scire oppiiet qupd illa sunima
posse suffi.ceveavhilvev, tamen quiaV,relationevami« el incqmmulabilis essenlia qua? Deus esl, in iiac
coriim d}dicite desiderare et poseeve ul ipse quoque, lerra morieptinni mertalibus oculis nullo niodo con-.
quem de conteinplalione.-divina Clirisljqucamore , {5spici yaiel, nec aliquando.vi_sa.cslabTillomonalium,
el tle illa supbrna Hieiiisaiem, onuiiuin fideliuni ex que prinJus parens de paradisi amojnilate in has
nia.lre.ediiuin liabeo, tibi scri.batur.Libellus; ninltiim asrunuias expulsus est. Hinc-liamque es.t quod cpn-
gaudel, faleor, cor ineiim, et iu temagnificat daio- teinplativa vila hic incipil ,sed iliic perficilur, nhl
vem omriium bonovum Denm. Nisi cnim Chfisto Deus fiicie ad faciem cernittir. Mens elenim iniiis
diice.ad aliiova conscenderes, anibulans de viittiie et siniplex, cum in.speculaiionem altoJlitur, el ciir-
in virliitem, nullq modovaleres tiilia petere. Quis riis angnslias superans cceleslia vimatuv; vetvahenie
_uri hiiretiir animuni lain ferventem', _quiriviilos eam mple cavnis ad ima, din super se stare .neqiia-
dtilciuiii bibendo aquarum non cessat sitire ? Salis quam periniltitur. Sed licet ipsa sitperni luminis
stoiidus esl ct liiniis obsiinatiis, qui talis feniirta? iinmerisilale reverberaia celeriler ad se rcvoceiur,
pias preces spernit, el vdiis jTisfissiniisriori acquie- inagna tainenproficit yirtiiie ex eo ipso qucd dii-i-
seil. Ecce egp iihens aiqite ovans pro,scire qtiodriiihi nairi dulcedinem pTadihare polest: qnia mox- amorc
_ded.it-DeiiS;,_para'us sum, lnater veneraiida, tua? iiiniio acccnsa ire siiper>;se fcstiiial, et sublevaia
iii om-iiiiis. obsequii. yolirnlati. Ulinam iUe in nie ceTnil, quia videre non po.ssitTiocquod ardenter di-;
igiiicuiirvfiircf, q;ii vaporala? incrtti aliqni.i Iucrc- ligit; nec lanien ardenier diligeret nisi aliqiiateiitis
nicnli nddere poiiSei!V < inspiceret. Sunt aliqui nlinus proficientes, qui Deum
C
Aecipe igilurViu, bona animn, prajclaruiri san- silii imaginaliter fiiigunt; quia in Iia?cteihporalia de-
ctxvidiiiiaiis exemplar_: aceipe, quajso,: pefvigvli forhiitcrsparsi iilariiinirain cl iiicirciimscripiani ln-
Viiiente illiid quqd exjjetls mea?per Clivisti gratiain cem coiilcmplajiiiitellectrialiter iiesciunf. Quid isiis
defioralionis ;opusciiIiini: ih quo videliqet reperies aliud esi ociihis eoriieniplaiionis nisi InquetTsperdi-;
ningiia ex pnvfe cpslesiis lheeria? dulcia vcrbaV.qtta? lionis? Admonendiquippe sunltales uf, soliusacfiv.je
fevefentef Tegeiida stiijl etciiiri liriipfe:debilb frtediV vifse exereiljp cohteiiii^-eoiitemplaiipnismpnteninpii
laiida, ne forte de teiiieritatejtidiceitir , qtii tepidits prajsuniaiit ascendere, qtiia , sicul scripTum.est;:-
et jndevotiisaccesserii. "jiide scieiTdiimesi quod Ariiiriaiislioinonon percipil ea quw suitlSpiriltts Dei^
hujiis Tibelli Vleclio illiB [ii-ieserijm debetnr, JJI\. et sapere secunduni cariiem, mors esi..Hjnriaiuisenini
iiiehles suas carnalibus desideriis et ferreiiis coiiCu- aniinus nisl exterieriim desideriaa se riipcllnl, in.ier-
pisceniiis oblertebrafi hpn siriunf, Quandp aiiteiii na.non penetral,<quia tantp siihlilius invisiljilia con-
isia legiiritur ciim lacryiiiiseidevotioneiiiniia, turic spicit;, qnar.tc perfeclius visibilia.centeiiTnit.Idcircp.
hiitis Iccior ipso covdis palato sapitoquid diilcedinis quaniyis inyisibilis el Jivcomprebensiliilisin nafura:
iiiliis lateat. Si ita est, iiiio quia ita est, eioqtiioriim sua sii Deus,Tamen per ineiiierii muhdam.ei sanclaiit
(iivinortjm arcana et subliniin verba: taitgere iioit ^• qua? solis supernis inliiat,; hic sine aspeelu.cerjiitiir,
pra^sumat stiperba et fastidipsa riieiis, ne fprle sihe'So.noaudilur, siiie moln suspicilur, sinc corppre
iabaiur iri erforem ; qiiia.cajcis cculis luhien ihtucri tarigitur, sine locoi-etihe'.ur.;;nisila.iiecessario pvns-
11011 pptesl. Hinc eleiiim aclum est: ul plerique pev. niissis,; rogq dilectionem"iuani ut si qupsl bet iuve-
hmresim in da.mnaltoi.isa?iernsebarathriim ruereiit, neris qtii Libellum Iiune velini. iiaberevnipneas eos
alios seciim in nioftem Irahentes, quia: sacra Scri- et diligonter ivajiscvibeve, el scripturii freqti.cnterV
piura; inysleria, quoruiTi radices in cceiosuiitj relegere, usqueadeo ul aliquidaildi;vel subtrahi;aut
nenjiiii: perfectoruiri hic tpia patent.. llli vero soli ininiulavi non..p.aiian.lur.'ineo. Hoc aulem dicimus
secundum Deum sapieiiles, qiii prpfunda ppllenl pvnpter incuriain libraricrum, qui-hon solinn verila-_
bumiliiate , tahtiim caj)Iunt_;quanium eis Spii-itus tem poii-timpunt,. sed eliairi inendacia inendaciis
sanc.tus revelare dignalur. Htecerge frequeiiler.Tcge, jungunt. Sit Deusiecum, ei confortet le nianus ejus,,
el tunc pva;cipuecuni nienlera luam coeiesti afflafam ut lanquam pemjalum ei oculatum aninialefiecia,
desidevio vides. Justuninamque est ut lu , qnae in. per dies singiilps in . ulraque proficias vita, niodq
aciuali bene conversavis vila, contcmplatinnis pen- cnni Mniiba in iiciiva .scfviens Glirisio jn.ujeiiibiis
LIBELLUS PRECUM. ' 4jj8
.57
suis, uiodo cum Maria in contemplativa sedens ad A Unigenitus quijipc esl omnijioicnli Patri coaucrnus,
pedesDomirti, el intenteaudiens verbuin ex ore ejus qui cuiii eo vivil et regnat in iiniialc Spiiiius sancli
quatenus bene operando ct pure coiileinplaudo, ad Deus, per oninia saccula sxculoiiim. Amen.
illam bealissiniaiii pervcnias visionem, ubi palam de J_g<Y,Joannes, ultimus serverum Clivisli. ct qui
Pat-re loquilur Fiiius. Ad hanc autcm pro pietate cl meeum sunl fraives, heaiitiidiiiem tiiain salutnuius
honilate sua perdticere dignctur servos et ancillas in Ciirislc, pia niater pauperum, et nobilc decus
suas ipse, qui descendit ad ha:cima, ut nos asccri- viduarum. Yale.
dercmus ad illa suiiima; qui incliuavit se, ul nos Conservet te in veluntate sua seiiiper-oniiiijjoicns
erigerel; qui infinnatus esl, ut nes fpfles facercl; Tviuitas.
oui suscepit vitain nnstrain, ut npbis dpnarel suam.

INGIPIT LIBELLUS

DeSciipIui-is et verbls Palrum colleclus, ad eoriiin prtsserlim ulilitatom qui coiitempla-


tiviB sunt atnalores.

PSAL. Deus miscreatur noslri.

Suinma Tvhutas, viiius iinn, el indiscrela niaje- 13 lura sueccduiit; eui nec origo inilium, nec temjiora
sias, Deus noster, Deus oinnipotens, confitcer libi incremenlum, nec easus fiiiem dnbil; sed ante sa?-
ego ullimus servpruin tuorum, ct .csiguum mem- cula, ct in saeculis, et per siecula in a?leinuiii vivis,
brtim Ecclesite iua:. Coiililepv ct honnvificQ le de- ct esl libi pcrennis laus et -jeterna gloria, summa
hito sacvilicio laudis, pro scire et posse quod niihi poleslas, ac singularis linnnr, perpetuum reginim,
lantillo donare dignalus es. Et qnia cordis oblntio et sine fine imperium per i.iiiiiitaci indefessa eLim-
iii conspectu luo picliosior est; ideo ea qua? in me morialia sa?cttla saiculorum. Amcn.
suiit vota laudationis ex dono misericofdia? lua?ecce Huc usque, omnipotens Deus, Tiinitas, cordis
libcns atque o\ans effero libi dc -fide non ficta et, mei inspecfor el scrulator, confessus smn omnipo-
coiiscicntia pura.Crcdo igilur le tolo corde, Rex cceli tcrttiammn|eslatis itia?, et inaie^latcm oninipoienliie.
el terne, Doiniue, et ore te conliteor Patreni, el Fi- Nunc autem qtialilei- humano generi in flne sa:ctiIo-
liuiii, ei Spiritum sanclum,in personis irinum, el in riiiii subvcnirc digimtus es, sicut conlc credo ad j'u-
subslafilia uiiniii, vcnim Deiun oninipoientem, sliiiam, iia ore corani te con'ileor ad jusii salulcm.
uiiius, simplicis, iucorporeis, invisibilis et incir- Tu quidem, Pater Daus, solus iiusquam legeiis niis-
eumscripia? nalura?. Kiiiil in tc majus aui iilferius sus ; de Filio autem tuo ita scvihit Ajjostolus : Cum
haheniem, sed per omnem Hiodiimsine defonnitale Q venil plenitudo tcmporis, inistt Deus Eitium stium.
peifecluiii. sine quaniilatc magnuin, sine qualitate Cum dicilur niis.L, satis ostendit quodinhunc muii-
hontim, sine lempore sempiienium , sine niorle dum missus advenil, cum de Maria semper virgine
viiani, sine infirn.iiate forteiii, sine inendacio vcri- naius, \erus elpeifeclus honio i» carne appavuit.
iatem, sine loco ubiquc totum, siiie situ ubique Sed quod de illo pra;cipuus evangclistarnm ait : ln
prajseulem, sine extensione oinnia iniplcrilein,sine mundo erat, et mundus per ipsum factus eU; illuc crgo
coiitradiciione tibique occuireiileni, sine motu pm- niissus esl per humiiiiaicm, ubi seniper fuit cl cst
nia iransceridentcm, sine statu inlra cmnia liianen- perdiviiiilalem. Quani vide.licelniissionem opus esse
iem, sinc indigentia eninia creanlein, sine labore lolius sancla? Tviniiniis covde cvello, et ore coiifi-
oiniiia regciilem, sine tui inilio omitibus initium teor,eic.
d.i.ifem, siiie tui iniinulatioiie oinnia mulabilia la- Desinil: Et heata tui sine fine visie el laudalic :
cieiitem ; in magiiiludine infuiituin, in viiiule om- uli tu cuni illu, et ille lecnm in cemmunipiic saucfi
•liipolenteni,iu bpiiitate sunimuii), in sapienlialnacsli- Spiritns aiternaliter acsempiternaliier vivis el regnas
mabilem, in consiliis ternbilem, in judiciis jusluni, Dcus, eic.
in cogiiaiipnibus secrctissimuin, in \erbis veracmn, IXCIPIT PAllS SEClliSDA.
in opei-ibus sancluni, in miseiicordiis copiosum, < Dc Clnisli amoresmut ct dc illa superna llicrusalt.m
eiga dclir.qucnles paLientissimu.il, erga pocniLenies malrc nostra.
piuin ; seiiipcr idem ipsuni, a-ternum ac seinpiler- Psttlm. Eiuctavii. ,
iiuni, immorlalein alque incoininuinbiiem : quem Spes nica, Clniste Deus, etc. Desinil : Et maiiifc-
licc spatia dilatant, nec hrevitas loconun anguslal, slabp iueipsuni.
nec recejitacula ulla coarctant, nec voluntas variat, INCiPlT PARS TERTIA.
nec uecessitudo coriunipil; ncc mcosla periuv- Ubi mens dcvota Deo atl alliorem
canlemplalioim
h.uit, nec la?la dcinulceni: cui nec oblivio lollil, ncc • grudum asccndil.
uiciuoria reddii. j:ec pratoriia traiiscunl, ncc fu- Psalm. Te Dcum laudnnius. Psal. Dencdicitc nmn.a.
PATKOI.. CXLVil. 15
459 -JOANNIS.fiSCpiKENSIS ABBATiS. IGO
;. :V..'VV: Psdini. Laudafe Dpmiiium" ,/,„-/:-, ;A donec veniairi^dTe, pacem veram, ubi non est ar-
;<T. Benedic,vaninianiea,Dpiniiip, elc. Desiniir-'[ii)i cus, sculum, gjafilus cl belTiiii: sed est suninia ct
li6iidr,'yivlusVetfortitudo Deh ripstvovinvfficula-sa?^ cevta securitas, et sectira franquiliiias, et franqiiilla
culoruni. VAineii'.; .',- V;VV;- .:-«<,,:-/.:// securilas, ef jucunda felicitas, et felix ceteriiitas, ct
;/:'</'.::- II. INCfPI.UNT •PRECES.' selerna bealitudo, el heata tui visip eliatidatid iii
/Ardentis desider<ii,ulftdelisgnima solumChristum sa;cula ..-sseculorum. '-AmenV
possil'amare, quia bonus et.malus a.mor-.non.se.si- .,,-_V.Vir desideriorum, et/cwlesiiurii Moriteihpldlor,
miti inuno capiunt ;pector_e_, sicuiscriptuin est: IN.enio prwsenliajasiidiens, futura desideraris,gemilexfundd
poiest duobus dominis servire. ,-.;,. :.;," cordis, ct implorat guolidie, dolensse jbi. rionesseubi
Psaim. Jubilale Deo omnis lerra. V dilectum.suum reyeiaia fgcie meregiur"videresicui
Jesu -n'oslra--Tedempii6^.y(:.<//«sm.if,.,,ni!|_e__r_anj:e ..__scriplum esl ? Cupio-dissolvi,et esse cum Clirislo'
" '
gloriosa Genitrice tua Domina mea cum omnibus Pstilin. jubilaie Dohiiho.
SanCtis. Amen. -,/. _- .- ... ././,_ Chrisle.Domin.e, virtus et sapientia Patris, qni
III. Hicpeccalrix animagemit nimisMplolMi-videns- V ponisnubem'ascensum iuitni, qui ambiilas superpen-
ierram sine aqua, el idcircoprai desiderioiacrymanim nasventprum, qui facis aiigelosluos spiritus, e.lniim-
- "devbtasprecesfiindil ad Dominum/: / Vi :./ :,/_ B slros fupsignem.ureiiieni: cbsecr.cet suppliciterrogp,
Psaltn. TQuemadmodum. '•-' £" da.perpelesVpeiuiasfidei, da celeres alas viriutiini,
Cbriste Domine, vcrbum Pairis, etc. desinit, prc- quibus erectus ajtcrna et coslcslia valearii ceritcin-
cibiis el meritis omnium sanclcrum. jilari. Adhacreal, quoaso, anima mea post le, el su-
IV. Hic oplal ardore nimio mcns pia, et datorem scijiiat me dexicra ttia ; snstollnt mc siipcr alliltiili-
cmnium bonoruin Deum humililer rogal ut, divinw iiem terra;, el cibct nie ilia eoilesti hoereditaie, cui
qraliw fulla prwsidio. Iioeconstanter agerc po:-,silquod suspiral peregrinalio mea iiecte nc die. Et quia nio-
Aposiolusprwcipit, dicens : Si consurre\islis cum ribiinda membra yigorem anima? Iicbctant,
Ciiristo, qua? sursum sunl qua:i'ile_,ubi Chrislus cst Dissice lerrcnw nebulaset pondera molis ;
in dextera Dei sedens; qua?stirsum sunl sapite, 11011 Sisle vagam mentemper deria mttlla ruentem.
qua? super lerrani. Da coelestemmenii conscendere sedem, ut, supenio
Psalm. Qnaiii dilecfa' luiiiine irradiata, tcrrani despiciat, cceliiiuaspi _ial,
Jesu Domiiie, Jesu pie, qui mori dignalus cs peccala odiat, jusliliain diligat. Quidenim pulclirius
propter pcccala ncslra, elc. Desinilin huncmodutn : quidve dulcius quam inier lenehras biijtis vilaa
In pace in id ipsum dormiam et requiescam. Dor- niullasqiie amariiudines divina?dulccdini inhiare, et
miat, obsecro, Deus meus, dormiat mcnioria mea ab iQ a?iema; bealitudini suspirarc : illicque ieneri ir.en-
omuibus quoe sub co?lo sunt, vigilans in le, sicnt teiii ubi haberi \era gaudia ceiiissimuin esl, cic.
scriplum est: Ego dortnio, el cor tneum vigiial, Sil Mesinit; Eccequod conctipivijam video, quod spc-
luta, sit semper secura sub pennis protectionis tua: ravi jam tenee, quod dcsideravi jam babeo : iliijaiu
aninia mea, Deus meus. Mancai in le, el fovcatur irtcoclis jiiiictus suni, .qucni in terris positus lota
semper a le. Coiitenipletur le in nienlis excessu, et virtute dilexi, lota chariiate aniplexus sum, toio
canlet laudes luas in jubilalionc, cl ha_cdulcia dona amore inba?si. Ipsum laudo, <jenedice afque adcrp,
lua siui inier hos turhines consplatipmea. Inleiim qui vivilet rcgnai in sa;cula, stcculerum. Ainen.

LIBELLUS ALTER
De divina contetnplatione.

•'"''':'" ": :' v:: <V'".--"-'-.,. D i.nspectqr.et scrutatcr, ccp.fcssiTsVsunj


";:V'V";' PAKS VKiMA. cmhiiipieiitiam
"'V De divimtale J'ains,el F.ilii, etSpiritussaricti.:/ hiajestatis tuse, etc. .V V V V VV
*
AdesToiriilii, vcrum lumeii... unus Deus oninipo- . Desinit: Ubi est dies aaternus ct uiiiisoihniunr.spi-
tens. Te invpco in animam meam : inlra,: rogo, In litus, uhi lucumTlIp, et ille iecum iii coimnuhiohe
eam, et coaplaeamtibi,ut possideasillani sine nia- Spiriius sancii a?ternaliter v.ivis,eic. ~ V
Vculaet-sijieT-uga'. ; V -.,;, : _.....•;_ ; •_: PARSTERTIA.
Desinit;: Nec cnsns finemdabil; sed ante sa?cula, ._In qua mens devolanimio atnoreflggrans, Chrisio
etin sa?culis,el per saeculainTcternum yivis; et est inhians, Christo. suspirans, Chrislum, guem; solum
irbj pevehnis laus el a?terha?gloria, etc. .amat, videre.desidergns_nihildulceItab.et nisigetriere
TARSSECDNDA. ..et-flere,nisi fugere, lacere ei quiescere, dicens: Quis
De humanUgii Doriiini.nostn Jesu Christi, qui nos dabit mibi pennas sicut colunibae,et vplabp, et re-
,.::,;•<// fedemilpretip sanguinis sui. . .. quieseam.
Psalm. Cantale Dpminp.2. Sjies mea, Ghrisle Deus...., Te deprecov,supplico
• Huc usque, omnipolensDeusj Trinitas, cordis mei el roge, u.l.te; vectorej,.te duce,pet'te ambulein' ad
2fil DE IMVINACOXTEMPl.ATTOISE. 462
le perveniam, in te rcquiescam, qui es via et veritas _i^ valeal requiescere; nusijuam tuia pax, niisquani se-
cl vita. Deus nieus, una spes el pra?grandis miseri- cura quies,'fi.c.
cordia mea, esto milii in domum rerugii et in locum Desinil, Gloria Palri qui fecit nos, gloria Filio qut
i.uiiiiliiin, -ele. i-edeniil nos, gloria Spiritui sancio qtti sanctificavit
Dcsinil: Et lci.iporalium sempiternaiTiviint ratio- nos. Silhtus, sit beneditcio, elc. Oraiio prolixa esl et
nes, _elcrn_esajiienlia? conliteev, et nomini luo lau- devola.
dem dico. Tibi benedictio et clavitas, tibi gvaiiavum X. ALIVORAIiG.
actio, tibi honor, virtus et forliludo, Domino Deo Dominc, Deus metis, da cordi meo le dosidernvc,
nosiro in sa;cula s_eculorurn.Amen. desiderando qua.rerc, qua:rendo in\eiiire, inveniendo
ALI.E ORATIONES. amare, etc.
I. Isli vcrsiculi ad cxcitdndum cordis conpuncTionem Djisinit, secundum multitiidinem tnaium compla-
de Scripluris collecti sunt. ceal iniseratioiiiim, per Jesiim Christum, etc.
'• -Heu homo! heu homo! heu le, niiscr homo! cur XI. GRATIARUM ACTIONES PRORENErlClIS MISERICPRDI^.
vivis eqiium, cuinon est intellectus, eic. DI\IN_L.
Desinit, ad coclunicum Rege suo ibunl sancti. GIo- Sjies mea, Christe Deus Te deprecor, siipjdico
Tia tibi, Ciirislc, elc. ]j> el rogp, nt pcrficias in mc cceplumopus inisericordia;
II. ORATIPDEVITIISET VIItTUTinUS. tua;. Ego eniin ultimus srrvorum liiovum, non iiiunc-
"Christc, virlus saluiis noslra? Deus, Iux dc luce, mov beneficiovum niisevalionis tua?, qua? milii pecca-
iiluinina me qu_esolumine.gratia? lua;. Concede pro tori collala sunt, gratias libi ago, qui me indigiium
pieiate et bonitate lua, ut bxc me semper inbahitet, pro tuasola clemenlia peraquam sacri haptismalis,
el ubique regat, etc. et renovaiioncsancli Spirilus ah originalibus vincu-
Dcsinil : Ad vilam perveniam selernam-, tc misc- jis expcdisli Tu Paslor et rector oninium, Chrisle
rante el donante, qni cum Palre, etc. Deus, qui nullis meis meiilis, sed sola dignatione
111.APOLOGETICl SERMO.MS BREVIS ET VERARESPOXSIP. niisericordia? luaivocasti parvilalcm mcam ad bcc
Multa igilur sunl contemplationuni gcnera, quibus pastoraleoriicium, propler le et nomen tuuni san-
anima libi, Christe, devota delectalur et proficit: cium, fac nie idcneum ad hoc nTinisleriuin, Ut sa-
sed in iiullo earuni ila gaudet mens mea sicut in pienter demum tuam regam, et in omnibns scctin-
illa qua?, cunclis remotis, in te solum Deum allollit durii voiuutalem tuam gregem luum pascCre valcain.
siinpliccin puvi cordis inliiilum. Coucede, propter honorem nominis lui, ul cum niulia
Dcsinit, omnia hona nostra opera tu opcralus cs hono fruclu fralerna; societalis perveidre merear ad
nobis. iG gloriam luam Scio et cerlus sum quod lu valcs
IV. HIJMILIS CONFESriO PECCATORIS ET INDIGM fructus hcnos et magnos facere tle grege tuo, per me
LAPDATORIS. exiguum el infirmum. Parvulus quippe sum et nuliiiis
Iguosce, Domine, ignnsce, pie, et neli me tanquam viiiutis hoihuneio, nihil habens in mc quod expeti
temcrarium reprnbare. debcat, vel quod dignum sit lanti olTicii.Idcircn, de-
Desiuii, in ssecula sseculprumlandnbiinl le. spcrans de parvitaie mea, non respiro nisi in sola
V. QU1DSIT JTJIilLCM. misevicordia lua. Sed licel sis magnus in magnis,
Jubiluni dicitur, qnando ineflabile gaudiuni me_Ue gleripsius lamcn operaris magna in minimis. Erit
concipitur. cerle laus tua dulcior, et copiosior more hominuni,
Desinit, suQicil lingua dicentis. cnin per me laniilluni operari dignatus fucris magn.i
VI. PRATJPANTEMISSARL.I CELERRATIP-NEM DICENDA. de grege luo Da mihi ccelestia et terrena subsi-
Siimnie sacerdos et vere ponlifex, qui le oblulisti dia ad omnem sufficiejitiam,ulb.abeam unde gregcm
Dco Palri hostiam puratn, etc. luum possim pascere ct suslentnic, lam spirilaliter
VII. ORATIO DPMNI WILLELMI ABBVTIS. quam corporaliler, aique venienles in luo Jioinine
iii Comincmoralioncsancli Attguslini anle consecra- suscipere absque ulla h_csilatione , siniulque loca
lionem missw dicenda. 2) commissa ordinare ei praparare ad quietein et sa-
Memento,Domine, aiiima: famuli tui Palricii, etc, liitein Franeoruin, sicut decet et oporlet Duo a
infeiius cdila. lc peto: unum borum pro tua clementia noo denegcs
VIII. CONri-SSlO riUMILISPECCATOIUS JN iEMPORE mihi. Roge te per emnes miseralienes tuas, da milii
ANGUSTI.-E ET lNFiRMlTATIS. consolalionem tuam coelestem in multis iribulaiioui-
tMisererc, Doinine, miserere, pic, miserere niilii bus meis! pondus enim istud gravissimum quod im-
miserrimo jieccatori, indigna agenli, el digna pa-
lienii. posituin esl snper infirmas ccrvices meas, ferrc ncn
valeo, deppnere liinee Gralins tibi age, Dpniine,
Desinit, scis omnia, poles omnia.
qui ine etinm a vano linjus mundi consorlio sepa-
IX. INCIPllORATIO DECOUA,
vel rasti, ct ad luum serviiium sanctum jicrduxisti, ctc,
compilalaper conlemplalioncm, Medilalio theorica. XII. OIUTIOADSTNCTUlMARIAM.
Spes inea, Chrisle Deus qui es via, verilas el
vita. Scd quia in hoc magno bnjiis vitae diluvin, u!<i Virgo mundo venerabilis, liumano gci;eri aniabi-
lis, eic:-
circumflanlibus agitamur procellis, non iuveniiur
flda slatjo, et locus eininentipr, ubi_p.es'.coiumbai
--' \ ••
4fi5 JOANNIS FiSCAMXENSIS ABBATIS /iU
XIII. ADdltilSTUH. A XVIIL.AD SANCTAM KAR1AM.
Doniine Jesu Cliriste , i-edemptio -inea , niiseri- . Sancta Maria, ei inter sanclps ppst Deinn, e.e.
cordia mea, etc. :X!X. ADSANCTAM JiiAJtlAM.
XIV. ADSANCTUM BENEDICTUM, :. Maria, tu illa magna Maria , lu illa major Vbeala»
Sancte; Beiiedicle, qtiCm tam opulerila hcnedi- iim .Mariavum, elc
clione viiiuium superna gralia ditavil, etc. V: .. - XX. -ADSANCTDM JOANNEE BAPTISTAM. V
XV. PRO,AMICIS-. Sancle Jonnnes, tu ill.eJoaBP.es qui Dominum
Boniine Jesu Cbrisle, qui exhibuisli chavitatem haptizas:ii,,efc.
-cjuamajoreni nemohabet, etc. .__:_ ' , XXI. AD SANCTUM PETRUM.
XVI. pi-o iMMicis. ''' -.-.' '.... Saneie Petre, heriigiijssime ei fidelis paslof oviuin'
, Omiiipotens el pie Domine Jesu Chviste, quem Dei, ..efe.
opiopropiliuin amicis meis, etc. , XXII. -ADSANCTU5I JOANNE5I EVAyGELlSTAliV
.-.,. XVII. ALIAORATIO.V . .'.. :'""- Sancte ,et heale Jonnnes, allissime evaiigelista-
Terret me vila mea. Namque, fiiligenter discussa rum Dei, dilectissiiiie appslplpruiii;Dei, eic. /,.''". ,
^jTparet niihi aut peccatum artt sierililas fere.tpta
' -
.viia.niea, eic. .. B ~. V -' V'"''

Analect. nov. cdit.j pag. 4-SQ.)';.


VMABILL. '.'.-

EPISTOLA PKIMA. quoiiiam molesle accipereni qucd fraler; nosier


"vYiLLELMl (1) ANGtOliUMUEGlS ADJ0ANNEM ABBATEMdcmnus Vitalis sineTicenlia ncstva de abbatia a:l
: riSCAMNENSEM. .G abbafiaiii migrarei, nisi qupd ypsdiligp, et vesfra
' W: rex Anglorum JOATSNI ahhali salulem., ceusiliaTipnprare vclp. Idciree laudp et Corifirmp
Diu inecum cogitavi, mi dilecle, in cujus riianu et quod veslra regalis sancivit auctorilas. Jatii -vcro
•custoiiia possem miltere et comniendave ahhaliam quod Osbernuiii suum fratrem gCTmanum, nqn: Fi'-
saricii.Pelri de "Wesl-iiionasterio : quia in inaxiina scamnensem iiioriachuin, in juris noslri loco elegi-
'veneralione el babep, et ex debife habere dehec. Ibi siisabbaiem, aiinuo.libeiileradvestrarii fidelitalciii;
eriini jaeet vir beala?. hiemerise deminus meus rex ila tainen ut fiat secundiini auciorilalem, 'videlitct'
Elliwavdus. ibi etiam lumulala est ve.gina Etgith ul, accepta licentia a suo abbale, uoster fiat 111011.1'-
nxer ejus inclyta : egc eiiam ibidem, Dej clenienlia cbus, efobediens secuhdum i-egtilam saricfiBenedi-
providenle, sceptrumet coronam lotius regni An- cli el ordinem. Ilis ita pr-elibalis. rogo -.doniiiium
glici suscepi. Tandem ccnsilio Laiifraiiiii avchiepi- nieuni ut, liieniovme_esencctutls jam me ad iermi-
scopi, iheovumque pvocevum,; VilalenT ahhatein =, num viia? curvaritis, judicet causas nostras, et faciat
quamvis inyituni, ad hdc coegi ut illam assuineret. nohis jusliliam, ut ego l_elusin DoininQmoriar. Qn_e
Cuin enim abhaliam de Bernaco ex niiniiiio.mulfunr, surit Iife catiS-C?Pvirtiuin, til exprphiissp, ~quqdpcr-
-m patet, subliinayevit, intellexi illum dignum esse diiiius in Astingp, recenipChset covde plenc et animo
abbatia.dp 'WesiiiionasterJo, et u.iliiafe et pruden- D benivolp. Sunt ali_e plures chusarum nostrariinvne-.
lia. Quaproplev liceal niilii- istud flevi, quod de eo cessiiates, quas vogopiiis vcx judicel ei finiat, diini
coiiiniuni coiisilio meovunvpvovidi pvocerum, licen- Vivitet vacat, ad-sunim_c Trinitatis- hohprem et
lia iua-ei boria voluiilaie, elCoiiveHiusfralruin. Volp glpriam : qualiiius ipsaDeus Trinitas illum de An-
eiiafti libi notumesse me elegisseOsberiiuni.fvatrerii glis prevehal ad glpii.am qua? est iijVangelis. Vale.
'scilicei Vilalis abbatis,-ui habeatahbatiam' de Ber- EPISTOLA !II, ....
naco'. el hoc tua licenlia inibi fieviliceai. Vale. At) VlTALEM ADBATEK JBERNACENSEM.
- EPISTOLAVII JCANNES Fiscanmeusis abbas ccnfratii , VITALI . sa-
; /- ; ABWILLELMOM ANGLia-REGEM. V Tuteip. ; -. :i V; ;:.;.. ../'.. :.;.......,..'.,
W. divuiafavertte gvaiia Anglovuiiircgi in niagna Scive te VPIP,utilis et hpneste fraler, queniam
gloria JPANNES Fiscaninensis ccenpbii PatCr, victb- prp amorc regis et ir.erilp liinediSectionis auetorizo
:
viaindeinimicis in gladie Dominiet Gedconis. luampromotioneni, ei fratris Osbei-iiiin nostvoBer-
'Re_.-in'cij'lcigenllsAnglic-ejet dux Kcrmainipruni, liacoordinaiiorierii. Sed ego et totus cpHveriiiis saii-
hellicesaVii-lule; :ecce ego Joarihes, vester tofus in '.clie;Tviriitatis .rcganius et mohemus. ul, iriemor .u\s
DoriihiP,huriJiliter vebis suggerc ei littetis sigrilfico jTrofessioiifs.memov.noslra? .socieiaJ.;.".\, lociim tuuui
-
;(I) Cpnqufcstoiis.-
403 EPISTOIVE. _ '-: . M<J~_
iiielius recegiipscas et.hono.res, quani plurcs qui.de A quibus IIPSduduni prp lihitti cl pcleslate- veslva ni-
nabis exier-uni Iralres, elper. nostrum locum vene- riiis:acriter convenislis, Vliquid: quod vobis, id ix'.-
,runl ad niagnos.honpres.. Vale. V; TariUT:niajestati,,iodeceiis sit, (quodabsit!) sallem,
. ADNPf ATIPIN TitESEPISTOLAS SDPERIORES. proypcaliis,. velut stultus effutiam.Sed quia,, ut'di-
_ Eodem cdllimant superiores epislola? tres, tiempe cltis, churilas oninia sufferi, voto Aposlplipreeor tii,-
ul Vilalis abbas Beniaeensis tvansferretur ad regi- si ego ut insipiensin irisipientiaaliquidlocutusfuerp,
men Wesriionaslerii, in suburbio '-'Lohdiniensi: 'tuin .suslineatis modicum
nt Osbernus, • Vilalis germanus fraler ei moriachiis quid ipsi insipientiseV-me», ct
Troarnensis, iniocuin Trafris Beriiaco sufficerefuv. :supportetis me. Ego enirti iiihil propoiiOj niliil; prra-
l.ernaeum Neustrifeoppidum est adCaven.lonath ilu- .cipio, nil liiinpr; sed ccactusad scripla vestra sitii-
vium, dicecCsis Lexovierisis,. ubi hibnasteviuiri in-
chdavit Judilh Ricardo seeUiTdo-NTcrtrilannnrum duci plici sermene sic rescribb. Litleras vestras . fraler
ritiplaVabsqlvitque Ricardus ipsius rnaritus, com- iiqsler dprtinus Whnundus uiihi detulit,. dicens ens.
millcns; ilhid venerabiii Guillelmo gbbad (Fiscam- .sibi a vobis niissas,, ul pev eumniihi pva;sentaveii-
nensi)V7Jer/?c,t.;._/.im, el nionastice ordinanduin, qui Jur. Quas covam eoderti fralre qui "eas-attulit, et do-
in locandis fundamenlisihodicum prwsliierat consiiii
auxilium/uli Rieardus ipse lestaiuv diplomate dnto .nine Grimarip Besuensi, siiie iille salutalipiiis prpo;-
in Fiscamnensi.palalio, anno ab Incarnalione Domini Tinip(qupd non. uldicitis, niaxinia? fuit charitatis)
T0__7,indiciioneoctava. Hiiicest qiipd,,cum monasie- 'Bjjvoeserilayit; suhjuiixitqtie vos ea, niandai-e ut fra-
rium iifuiljuris esset FisCaninensiuirinionaclicruiu; trein liostrum domiiuiii
Wiilelnuis Ariglorum rex, idemque dux J_ortmanhp- BenedictuiiT,,quenivi aufevre
rum, Gpiiquaestqrvulgo appellaius, non nisi habito volebalis, velut jain yestrum,. Vcstris suniptibus.,.
ahbaiisFiscamnensiSejusque monaciiorum corisensu, equis el famulis ad vos qtianlqcius deduccveti Qnod-
Vilalem Bernacensem abh.alem in Westmonasleriiim
iransiuleril, ejusqiieioco prififecerifOsberiiUni. Qua cevte si alius pra?ter yestram personam agpret, npii.
•iii re oliservaiidurn venit principes atque reges, .jnaxima? cssel veligioriis..
etsi in abbafias a majoribus suis condilas sibique -:. Uteiiim de persona veslva inlerim taccam, cui-
"subjeetas aliquande abbates nominarcnt.ad f em la- •omnis honor, ulpote niajpVi,. pviori, sanciiori, ac
nien exsequendam posliilassecoiisensunlet conlirma-
tionein mpnachprunv, quibus electio compelebat, prudenliori atque religiosiori iinpeiideiidus,csi, dc
Has episiolas el subseqiieiiles noster Guillelnius Fi- me dicam quia, si egqtal.e quid de aliqup vestro frq-
liasirius eruil ex 'nis. codice Fiscamrtensi. tre aitentasseni, et eumadnie: venire sciiptis no-
EPISTOLA TV. .slris tam Iongo terraruin spatio; et maxime pro da-
ADWABJNDaABBATF.ST ' METTENS1S VViONASTERIV SAN- liino vpslro, clairi vobis monerem, nieriio eta vobis,.
, CTI ARNULFI. .. •"- ...-•.
• et a ciinctis ha?c audienlibus feprehensibilis el ccn-
RepetitBenediclummongchumsiium.
'Bomiu.oPalri ~W,yenerando abbaii, frater JOAN-G.tvarius sancla? veguljejudicarer,. cum scisriivs san«-
etum Palrein nostvum Bene-lietunv prohilieve mo-
_NES,crucis Ghrisli servulus, quidquid in Cliristo
naclium .liltevas vel eulogia,,jiesciente ahhate suo, a
.feliciu.s.
.quocuiique suscipere;,justiusque inihi in tali cuipa
Sajpius et yerbiset scriptis deprecatus sum ve- 1
slram p.alernilatem pro noslro nionachOj "noniine impingeretur id quod in scriptis vestris ojiposuistis:
.;
Benedielo, ut mihi reddereiis :. et audire renuistis'; -Qugcllibino,n<vis,(ieri,:aliinefeceris.
Verum bis pniissis; Lqua;vel leviter ferreotur vel
quod npn inaxima?fuit cliarifalis. Scriplum quippe emnino riil
lipslis : Quod libi ttonvis peri, alii/he feceris;et: penderentuv, ni alia graviora nos sijr
,ad ipsa, vevha; qiiibusviiileiiiiiifamurjVsi
Charitgs omnigsufferi..kHtiwxcerge vestram paterni- mrilarent,
lalem ccnvenie hurajli supplicationq, quatenus. eum .placel, venianTus; uibis ahsque contcntionevespoii-
vel no__iivel irinoxii iiiyeniairiur.. Queriin.ini'
lion differatisniibi remittere..Quod si lioluerilis, vos" dentes,
et verhis ei; scriptis nos espeti^ss.i?nt
iioii exconimiinico, sed ipstim ah omni Chvisliariita- vps s_epitis
sicut dicitis, nionacluini,,;noininc Beriedi-
tis officio auclorila.te Dei, et sancti Palvis no.slri .vestrum,
.Cluni,vpbis redderemus, <?laudire. rcnuiinus:; ct.lipc
Benedi.clieipmniumsanctnrumi quaniummihiiihel, iiipn maxitnc charitalisesse. Ubi egp vespondep: nie-
separc el seqtiestrc, dpnec docear qup milii auferr
(si bene nieinini) a nescio- (Deetesfe),.':qua._'persqna-.'
turpacto. Valete si
dicei-em, nes.traninpn defendere- . litterasqiiasdam,Tvansactojam, nl puto, biennipj su-"
Vtis[icg.detinerelisj evem.yerunitamen valete dicam, de fraivis iuor
ea convenienlia iit ovem reddaiis onini occasioiie scepisse, quibUs remissipiieejusdejTT,
' jieba.r.:Quas,.ut sestinie, ipse ideivi_et quicuiiqiie le<
posiposita. V
EPISTOLA V. git et inleilexil, ul vanas irrisil; quas yestrasfuisse
nec credidi, nec credp. Ita (rivola erant qiia? in, eis.
•WAElNI ABBATIS ADJPANNEM FISCAMNENSEH.. x.cjiiinebantur, ut pofiuseas a quocuriquc scurva iv-
-Superiorirespondens.,. .risorie fictas, quariiivel a.yobis vpl-ab, aJiqiiQ-sa-
-. Dpnino abhati J. seciindiim iicmeri suulii Dei gra- piente inissas crcderem, adeoque pro eis respondcre
lia -pleno, frater W. ejus scrvorunTque Dei servus, yej rescriberc parvipendi,
ctim ftdelibusoratioiiibus cliaritateni et paceni. , Qtibd.vero dicitis vps verhis me de bac ro expe-
Apostoli verba surit_: Serintni Domini iign _6porl'et .lisse, salva yeritate sermcnis vestri, quein egp fal-
liligare, sed_triansuetum esse ad omnes: Hoc ideo .stim.dicerc nec debcp nec vplp, mc iipn reccrtlari
dico, ut lali-tanli docloris sentenfia tneipsu.m lno- coiifirniP aliquandp binc vobisciini.Vve!c.uuj nlii|iic .
neam et casfigenj, nc, vesponsurus liileris vesti-js, vestrcr.im nie aliquod.bnbiiissecollonuiiiin. Qiiodsi
467 JOANNISFISeAM-NENSlSABBATIS'. - 7__8
habuissem; quod modo respondeo, tunc quoque re- A Animadvertite, quscso, iusidias diaboli. Lupus
spcndissem, scilieet mc libcniissime veslriim el ve- p\ibus insidians, nnn libero, sed suspenso incessti ,
strerum ccnsilium, adjulorium et coliabilationem, ovilia circuit, ita diabolus quos decipere qiixrii, non
si tanta re dignus essem, habiturum, et- id servitio aperta, sed siniulala frenle impetit. Verunilamen
nostrp, si juberelis, repensurum. Paulus devitandes cosdecet qni pritnam fidem irri-
In j.rcesenli tamcn, qnia hcc lanta vi cxigitur, tam fecerunt; ideoque discipulis dicit: Timeo ne,
nulluni nionachum veslrum babere; domiuim vero swul serpens Evam seduxitastulia sua, ila el vestri
Beiiedicltimnon vcslrum, sed sancta; mcinori-edomni sensus corrumpanlur, el cxcidant a simplicilate, quw
abbatis Willelmi ronvcrsnni, niilrilum et professum est in Chrislo. Ege qupque limee laleih berum spcic-
iiiisse; quem ipse (quod ncme negarevalet) in priiiie lalem plus pariluram islius (qund absif!) perditip-
qup IpciimGorziensem regendum accepit, ad idem ncm quani illius salutem. Sed dicil aliquis : Qnid si
ceenebium cum muliis aliis, quprum nortriiilli jam aliter habcri vcl leneri nen pniesl? Huic non cge,
vita defuncti ibidem humati quiescunt, utstium ve- sed Apeslolus respondeal : Infidelis si dhcedit, dis-
uire, ae inibi manere prajeepit. Quodel fecil, usque- cedal. Quod cnim lucrnm est Deo animani unam
dnm, Iransactis iionnullis annis, eonhibenlia donini acquirere, et aliam perdere? quotl si aurum siiiiin,
abbalis Gorziensis Sigifridi et domni abbatis Oddo- B ulinam non malc acquisitum, quo, utaudiii, al)t:n-
nis tnnc priornm, post abbatum, ct jussioue prairti- dal, sccum phsluleril; lollal. Utinam, non ipse, sed,
cti domni abbalis Willehni ad monasieriuiii Sancti si cum impcdire debel, pecunia ejus eal in perdilio-
Arnulfi,cui, Dee auclore, licct peccator, inservio, nem! Non dignatur sancla Ecclesia tales pecuuias at-
directus et destinatus esl : ubi hactenus deguit et que munera imperiorum[f., impionim] perversa; nec
degit, et, Deo volcnte, (nisi omnia anliqnorum sta- ClirisUisaurumquserit, sed animas, qni diahnlumdivi-
tuta irriia fianl) degcl. Qui ohilum Palris nostri lias pfferentem, ut nns eademfaccre doccrel, rejiulii,
stcpc dieendi domni abbatis Willelmi |)va?stolatus et in vocatione aposfolica eadem tnilina pensavit nu-
cst-,et successoris ejus, id esl domni abbalis Oddo- rtiin el argentum Matlh_cielZaccIia;i^ q«a n£vin_.ct
nis, eleclioui et ordinalioni inlerfuit, laudavil, et retia Andrea?et Pelri.
absque alicujus interdietionc primum jpsi, post dc-
ccssuin autem cjus, mihi, iicet indignissimo, nullo Sed, o dolendiis erroriiomiiuuii! non potuit, in-
quiunl, abbas "Willelmusmeitachuni in alin quanj
nioiicnte, nulio cogenfe.sua sponte, volunlarie,. ul
ubi profcssus cst constituere loco, nisi diehus vii_e
dixi;oI)edicntiainutnionacI)usabbaiiproinisit,etscvi- su.-e.Cbristus Doniiniis noliiil diulius nposfolos i.o
plo, ut videri perfacile est, firmavil. Cum ediverso
n ccnrlavi residere, sed niisil ees in .....versuni erbem
(quodpaccvestradiclumsil)neeelectioni, liecordiiia- Iu pra?dicnre regnnni Dei. Ipsi aposioli per lotum nuin-
lioniveslru:, necanimo.neceorporcinlcifueril; elvcs dum divisi
etho- discipules sucs ad pra;dicandum ad di-
postniodum,;perhas regionesnostfastransiium versas crbis plagas dispersos direxerunt, ut Pelrus
spitium habentes, nullam omnino-vel' lenUeui faniam
ApoHiriareniTlaveniia;, Glemeniem Meii, Eucliarium
spnuistis; et hebis jam pr_eleriiis- anriis eratipnis et enumerare lorigumest,
•causa Sanefunl Michaelem adcuiitibiis, el per yos Treviri-, plures alios, quos
etPauiiis TiniOlheurii-et Sylvaritim
transltum haberilibus, uhi etiaih heiiigrte satis vet eircunKjuaque;
ei cifiteros. Alii quoque apostPli credilassibi a Deo
liberalissihie cum omni'charitate et suscepisiis et "
fidemClirisli annuntiantibiis
refovistis, nullam penitus merttioriem fecistis, hec, partes-niuridietdiscipulis Paier riionasierii, qiiicuiiqtie est-ilie,
ut pUlo.facerelis; nisi Doeeli, rieu prinius ille Idu- repleverurit:
"vices Gbrisli- agens,; non potest vel pro lucraiidis
maKis. sedhunc alter seiiii-Jud_eus(cujus nomen vel
vel alia utilitate. diimniodopro
"aciemnoneognovi; sCd uiirtarii ifa vilartj ejus lati- artiiiiahiis, "pio~aIiqiia
Deoei secundum Deuin fiat,nionachurii,hiundo mor-
dahilem inVbonafama ex veritate cognoscerein, sic- iuiim et Ded soli
ut nOlaturet vituperaliir apud nds iri iiiaia faftla !) vivenierti, in quoptinqrie riecesse
fueritloco slabiiire!
non [;pi:phisi]; iriquam, ilfe aut infamis, sicut diciiui'
aut laudabilis, sicut cuperem, extransmarinis parii- 1? Non,.in(jiiiunl,sedmoiiachusredeatad locum suum,
Ijus ad corriimpendahi infer nospaeem, ad vos iiune Concedo.mo.nacbuniredireVa.dlocum suuni : scd cuni,
iiuper emersisset; qui; ut audivi, relictd habitu et qui maie exiit,noii eumqui obedienler exiil, et obe-
Vita mOnachiCa,.diii vqiuta'tus-in-v.ol'u'iahrosajctili, dienteruljijussusesljStelit; sedBernavduni, qiiifugi-
jarii tarideni;inebriatus fetove carrialis delectatioriis,, tivus conlrapraeeepluniabbatissui eyasit,npn Benedi-
ijuam exaureocaiice Babylonisusque itd feces epo- ctum, qui jussu abbalis sui a mpnasieripprpfessienis
Tavit, nunc landeiiipulsatus plus precibus quammi-. sua?ebedienier exieiiseiadriesVeniens, ohedienter in-<
nis, nori se taliter Christo seryituruiri, el a via ef tCr iioscoriversatur.Quani melius vester isie Bernar-
vita perversa conyertendum:mihattir, Vriisiin prirtio dus.cuni eodernTratvesuo apud nns marisisset, quam
"jtiitio, nqii conversioTiis,sed Teversionis sua; contra ut, alibi degens, irtter alia jiaela sua, quae vcs me
Clirisfi pr_eceptaagaf. Nani Christus. ad se vcnicn- Vmeliusnoslris, hoc iiicendium discordia;, quod nunc
libus dicit'; Si quis venilad riie, et ngn. odil pgli\e.m inler nos, riisi DeuspaCis prohibuerit. confiagvavit.
suum et maltjeinet fralres, etc Iste auteni pra?dicat TQrigbjam ex tempore in transinaviha ofScina enii-
,senon possc sine(ratre carnaliservire. trisset. Quod Si id quod dicimus, videlicet ut hicna».
£69 EPISTOL/E. 470
ciius cumTiceniia cl "ussione spiritualis palris in A . sicul potcst, non patcbit mcrsibus Iupi, sed serva-
quocunquemonasterio possifsecundum Deumdegere, hilur pascuisChrisli.Eleniin elsi pcccatores sumus,
non coilcedifUr; ul tandem liligiosum hunc funem Christum tamen confilemur; calholicam fidem tenc-
ruiripahiusvcbncedalur igitur secundum hosresim, nius, baplismuiii ct eucliarisfiam Cliristi suscepi-
quseveiaCathcIicis, si reus esl, juste; vel si inno- nius, regulam Sancli Benedicli Icgimus, clproposse
xitisest, injiisie ab invidis Ovigeni iinpingitur, ut servamus, in acic Cbrisli contra ('cmmunem hosleni
scilieetprajterita sxcula drnuo itiid-m quod fuerint stamiis; ferimus, cl ferimur aliquando; Deo susli-
reyplvaniur, Sic iteruin vcl i.Iem, vel alius Adani cl nenle stamus, aliquando infirmitate impediente va-
EvaViieruiiT a scrpente decipianluv; finnl itevum cillamns; si fragilitate cadimus, Deo relevautc
Spdpmiiica iriceinlia, itcruin enuiin viventia diluvio resurgimus, ncctamen usqtie ad dcspcralioneni de-
pereahi, iterum Saul asinas quarrat, David oves ficimus. Et credo ita in nostro, et diviliis, et (quod
1
pascat; pbstremo (quod cogiialu et dictu horridum periculosius est) religione exiguo ct paupere loco,
esl) iteriim'Cliiistus de Idaria virgine nascntiir, quemque monachum fidelem posse animam suam
adoleseal, tradattir, paiialur, niorialur, rcsurgal ; cuni Dei adjuiorio servarc et saharc, sicut in qnn-
curii econtrario Panlus dicat : Clirislus resnrgens a , cunque diiiori et religiosiori, nisi foiiealiquis plus
moriuis, jhm nonmorilur. Rcdeanl omnia ad prima B sapiens quam oportel sapcre, hajresim Donaiisla-
iriitia, Beriediciusad Fiscamnum, WAHINCS Gorziain, riini, qui dixeruiH insola Africa veram esse religio-
ddmriris ahbas JOANNES Divioni, ct cxteri qivcuiiqiie nem, eamdem pcslcm ah Africa iu Noiiiianniani
fltleles Chrisii per diversa lcca in sancla Ecclcsia transferai, el asserat nullum monaclmm, nisi in
ad pasceridum, vegendum, ovdinandtim, doccndum- solo Fiscamni nionasterio posse" salvari. Qui hcsc
que gregem Doniini distribitli el promoli sunt, ul dicil vel credil, niniium coarctat illum qui cst excel-
hicearit veltit itiminaria niagna in domo, redeant sus supcr omnes gentes, et e.:,._\sgloria snper cados
iindeproeesserual, recondanlur et lateanl stib nio- est, cujusque noinen a solis ortu usque ad occasuiii
dio; ecotitra dicenle Doinii-.o: Non potesl civitas ab- laudabile est. Aposlolus eiiim inlelligens omnem
scondi-supramonlem posila, eic. Aiiiiii_eetiniu de- homiiicm adversus cominunem hosteni seinperpa-
functorurtij securidumsomnia poelarum, qua? mille vidum cse debere, veslratcs quoque sicutet noslra-
roias volvere per arinos Letboaoflinnin >potnta?, rur- tes admonet dicens : Sobrii cstote et vigilale, quia
istis irieipianl ih corpora \clle revetii, ul coinpos vo- adversarius vester diabohis, lanquam leo rugiens cir-
torum suorum vester ille Buruardus cum Mantuauo cuil quwrens quein devoret; cui resislile forles in
paslore nobis insultans I_etusdecanlet : ntVJfide. Kisi forte angelorum custedia, cherubim qup-
que rompbaja ita jamiiiunivit locum vesfrum, (quod
_:.Jfggniisab intcgro siecloruninaseiturordo. non puto inliac vita fulurum) ut jam ncn ppssiteum
"
[i_ee si absurda sunt, imn qttia ahsurda eifidci irrumpere princeps hujTis muiidi, qui ut tcntarct
catholice contraria, respuatur falsifas, et teneafur illtun in qun niliil Iiabebai, illuni in deserto, in pin-
verilas. Sanct_eEcdesice firmissima columna papa nac.ilo templi, in mpiitc valde excelse invenit ei
Gregorjus Auguslinum, Mellitum, eum plurimis mo- lcntavil, sed fugatus abscessit. Haac nps limemus,
jiasterii sui mpnachis ad prardicandam veram fidem b_ecpatimur, sed cenfidimus nps qiip^ue, sicu* ct
A.iglorumgentibus destiiiavit; qucd et ipsi fideliier alios, liberari posse ab illo qui dixit: Confidite, ego
Lnpleyerunt. Quis, rogo, posl lanti viri felicem ohi- vici mundum. Hcec non exprobrando, sed ratioci-
tani,quis,inquam, successorumej'uslinrum queinque naiido, ct ad scripta \eslra duriter fcriciuia patien-
ysl nioi-.achum ad monasierium, vel clevicuni ad fer respondendo diximus, ul si non possumus ;td
ccclesiam venire aul monuil aul ccegit, el non credcndnrii, &altcmada.slimanduiino'-; induceve va-
poiitis saiicfi vivi prxdicahile faclum Iaudavil, fo\it lcamus, ovem illam qiiam vcslram dicilis, etinnisi
et. jtivit? Qiiod vos facerc spcrabam, pvimo zclo ct sine confradictioiic aliqua vcstr» essei, non inlei'.
iimore Dei, dein desiderio el cbaiifale pii Palvis, ,n nos nisi sua culpa perilurain fore.
'
et niaxiirie veslvi, domni abbatis Willclmi, qtii vos Sed tahella jam plena nil se amplius suscipcie
iinica chavilale. inter CiEleros eiiutrivit, dilexil, posse oslcndil; qiierinioiiia tnnien e corde noslrb
proiiioyil, honoravit; nec quod ipse slatuit aliquan- juste, utputo, ebulliens se apcriri, etsi nou ex teto,
do, a vohis.deslilnenduin, sed potius cpiifjj-maiidum snltem ex parte exposcit. Qnid, qua?so, Patev, quid
puiayi. advcvsum vcs ccmineruimus, qued tam subito, lam
Halerem jihira quacpnlernitali veslra; ad lievri- impvnvise, tam pra?cipila_iler, tam s_evissinieielum
_ hilia dicla et facta qua? maiidaslis (neqiie enim res aculissimum excemmunicaiionis iii IIPSvoluistisja-
jjii-va exco.nmuiiicatio esi) rescriberem, nisi reve- culari? Spcrabamus nos vclul fratrcs vesfris oratio-
jvnlia vestri ct disciplina regttlaris, qua?nos mona- nibus adjuvandos, quo Cbrisio mereremiir inrorpo-
ciios in loquendo tempeiantiam habere ivonct, me rari : et nunca Cbrisli corppre et sancta Eccjesia,
c.on.tringeret. IIa?clamen pauea dixi, ut osiende- cujiisfilii gralia Dei pev baptisiiiuin esse l.ieruim.is,
rerti ei prdbarem me ncc nionacliuin ncc ovem aiiallieniaie vnllis separare! Gratia cl jiietate sua
vohis anferre; sed inihi coiiimCn.dalainin ovili Cliri- Dnminusbaiic pcteslatemsaeci-det bus dedil ut quod
sti juste. lcnerc el servare; ubi si ita vixerii in honp, Iigarcnl in lerris lignrciur el iu cQ?lis,et qupJ solvo-
&1I JOANNIS FISGAMKENSISABBATIS ^
rpntii! ietris spIyereturVetIn cnslls; SedVhenedictiisjA tifeudeiTdilseSt^jVetiniiis,tfominePater. iituijtidrerii
Agniis jlie,' qiii pro pCccateribiiS iieiriclaltis esi, itl irt riobis aniifirim et ijaheatis ei Ostendatis. Pecet
sihi soliservavit, ui solustolleret peccata riiuiidi, ..D.ei el crueis Chrisli seryrim, qiTotl vps esse-vo-
neforte homo rabiduset phreneticus prsecipitatione hiseuin nos quoque fa(.eniur,; id facere quod fecit
' animi •innpcenles perderef,-" et noee.ites seryavet. ipsequi crucem, id cslsignum morlis, moriendo iu
IJjse DririihiusVTsraelitis iriimicis, Tatroni in cruce ea nosque redimendO) in. Sigminjvita? niiitayifvii-i?
pepevcitVet' apertis iriiseTicprdi_ejririuis-riosad se plerido id quqd Apos-bhis, ef dbcet, et njonetnos
etiam .riolenfes inyitat;,; diceris : Venite ad me om- quoque facere debere, uhi ait: Christus passns<est
nes quiiaboratis et oneraii estis,etegovos requiescere pro nobis, vobis relinqnens_excmplum ul sequdmihi
faciam:Eihomo, dubius dese.qui neseiliilruiiiodio vestigiaejus,qui peccalum non fecit, nec invenittsest
f ari;artJpj.e-dignus siti Vi quadam honiirii et frafriV : dolus iri ore eju$; cui eum: mgledicerelur, rtgnvialer
f querii iiVse diligere jubetur, elauderel-iborat porlas "-'.dicebat;,cumi paiereiur, rioiicbmmingbiiur;; iradeb.at
vilse,dequibusneseitutrumaperiend_bsibi sint! Egb guiem judicgnli se injuste. Qui peccala nosjraipse
rrieiiior fvagilitaiis niese!,plns liniens peccaiis nveis perliilit:incQrporesuositperiignutn,nt,peCcalismoc_-
qii-irn aliciijus excomniunicaiione (qupd absil!) a lui, justiiiw vivamus; cujus livore sanati suinus:
graiia Dei excludi; gratias Deo et vohisreddo,quod B_ J Sancti quiqiie a priiicipiq riluridiparatibres ad bene-
irie iriferini abye-tccnuniinicatibne^si-teidfacere^siye ;V dicenduriiVquarii ad risaledicendtim fuevuritV <],!b
Epn dehuislis aut debeiis facece, suslinuislis. Fn- exemplo ideninos faeere docuerunt.Quid meuiorem
, trem tamen illunl, qiiem, ui scribitis, ah onini offi- Isaac-Jacob benedicenleni? qnid ipsum Jacob non
eio Cbrislianilalis auc.oritale Dei ef sancli Bene- soltim filios,—'sed' et Pliaraonem benedicenteni?
dicli, et omnium sanclorum separalis; non viilco Moysen dupdecim Iribns, Simecncm qnoque, eiini a
qua ratione, qnove j'usto aliqup judicio id faccrc quo ciiucia bcnedictio vcnit, Doniinumbenedicentem;
debuistis aul debealis. Mcnacbus. enim sub regula cum legamus ctiam alienigenam Balaam timuisse
snncli Benedicli, qucm nebis nuctnrom in tali sen- maledicere popuhimDoniini? Quomodo, inquil, ma-
tentia advecaslis, in monasterio regulaiiter vivens, i.dicam cui benedixii Domimis? Si beiie lnemini, ii:
proliihetur penitus proprii cordis scqui voluntatein; sancto Evangelio Doininus ipse soli ficulnea: infrti-
et non splum septa menaslerii, sed nec clnuslruiu cluosa; maledixissc legiiur, cuni mullos ct in ycieri
egrcdi. Quoiuodo ergo vestra cxcommurticatioiic et in nova Iege benedixisse lcgaliir. Quam iinani de
pctcst obligari is qui, nullam polcstatem sui vel in ficulnea maleilictionem cur fccerit, vos me mefius
covpovc vel in animo habcns, eliamsi velil, non noslis. Ecce jste fraler, quem tanta aniniadversione
potcst impleve id pvoplcv quodexconimiinicatut' ut C l ab omni Cbiisiianilatis officio vuliis anailieinate se-
fnciat? JCSUSin Pbarisceis viluperabat quod alliga- parare, quanlo labore, quanla arle et ingenio ex
rcnl onera gravia et iniportabilia. Sed si illa vitu- ulliniis Judaici populi favillis, qurc sela; olim sni-
pcvahiiia, qnia importabilia; ista r.iagis repreliensi- vanda? jjr_enunliat_esunl, vix ad fidem collcctus sit
hilia, quia impcssibilia. el Clirislo copuIafus,vos meliusnosiis : ct nunc pro
Sed dicilis vos id facere, qnia licct. Sed Paulus vilissima, inio nulla cansa, a eorpore Clnisli (quod
dicil oninia sibi Iicere, sed non expedire. Uiir.am absit!) prx-cidclur! Non ita sanguis Christi vilipen-
jiixla bencplacilum Bei nemini licercl nisi qucd dendiis cst, qui posuit animam suam prp pyibus suis,
expedit! Sed quia in arhitrio nostro positum esi cf pro stio grege niori dignatus est, cui gloria in
honiun et malinn, vita et mors, ca\endum est in saicula.
quani partem deflectamus, timendumque qued dici- In caice epislola?peto cum omni humilitate et sub-
inr : Vw qnidicunl bonum malum, clmalum bonum! jeclione uf gratiam el charitatein veslrnm nobis
Sed si ila agendum erat, dircclius in illum b_ecsen- concedatis, ct sicui fralres et socios, vel (qnod ma-
tcnlia dirigeretnr, qni, male a dnnip palerna cxiens, lumus) ul servos suscipiatis ct tcnentis, et, qnia infir-
nec recfc reilieiis, paliis olfcnsnm non miligal, scd ,., hii el peccalorcs stimus, magis nos prccibus vcstris
exacerbat. llle nune duris pugiciuim aculeis casti- adjiivelis, nt Christi pra?seiiti,".met sancteruin colia-
gandus, niinc blandis moiiilionum foinentis adlior- bilationein nicreainur. quain a fanta gralia ulia nia-
tandus, poslrcmo jaculo anaibcmatis inerito esset lediclione ant analhcinnie, quod absit! excliidnniur.
fericndus, donec in se rcversus diccrel : Paier, pec- Quod si vebis facerc, non nostro merito, sed Cbrisii
cavi in ceetutn el coram le; jain non sum dignus respcclu et fraterna cbarilatc placuerit, gratias
votari filius luus; fac me sicui untitn de mercenariis agiimis; sin aiitcr, id nos noslvis peecatis reptitabi-
tuis. Kniic inulalo ordine, qui palrem recedendo iuus, nectamen dcDei diffisi mlscricordin, qua plena
offcndii, pro malis bona recipiens cum patre epuia- ost tcrra, pi-ecabiriiiirettni qtii aperit, el nemo clan-
tur; el illc qui cum palre semper mnnsi!, ne? ejus dil; claiidit, ct nemo aperit, ut sola sua gralia nos
inandaluin prarterivit, pro haulo quem exfpeclabat, recipiat in inierna laljcrnacula.
anathemaiizaiur. Clamarc cum propheia coinpel- In fine epistola; vestra?, ubi ad valetudinem ven-
lor : Quia impius prwvalcl adversus jiislitni, ideo itim est, diti in vcrbo valcdiclionis
hiesitanis;
cgreditur judicium perrersum. pnslicnipcuni qiiadnm convenienli::,tit dicilis, valelc
Vcruni, quin qucrclosius iste scrn.o npsler jans! iliiid percffmiistis, quasi cum liajrciico vobis t>s^ct
fiH EPISTOL.E. H"
sermo, dc quo fideli-prsecipitur: Kolitcrcciperecum \j monasteriuni, ibidem rosidehat jain a niullis annis.
in donto, nee ave ei dixerilis. Ego valedicturus vobis, Ilnjiisconlcnlionis arlifex eral Bernnnlus
: ex
quidani.
Sancii
ob id a Wavino Doecb appellatus qui
in verbn valediciienis nil hcesilo; sed, ut fidelis et Arnnlfi nionasterio transfuga Fiscamnum sese iece-
calhplicus Christianus, vobis Patri ct demino sin- perai. Ex Warini atilem cpislola constai GnillelinNin
ceriter dico . Valete, el verbum Aposloli in cordc ipsmn, (jui Fiscrtiiini abbas fuil, eliatu Sa_ic:i Ar-
iiulfi iiion.isferio praduisse, nimiruin post Uene-
sa;pe, ut facilis, revolvite : Benedicite persequenttbus riictiun Jcannis seciiiuii succcssorein; tiun ci siic-
vcs. Ego autem dico : Benedicifc non perscquenti- ccssissc Oddoncm, cni sulTecliis AVariiuis liiijus
Lus, sed diligeiitihiis vos, henedicileet noliie male- epistcla? auctor. Warino vcro subrogatus csl Wille!-
diccre. Iterum valete, ct si quid in Joqueiido pec- nms, qui scquenlcs epislnlas srripsit. Ex qttibtis cor-
rgendus cst vulgatus index abbalum inenasierii
cavi, ignoscite, quia in amaritudine cordis locuius Sancli Arnulfi. Ari h;cc, docet nns Wnrini cpistola,
sum. ipsum Goizias; Juaunein vcro Fiscamnensein ab-
ADJ.OTATIO. baiein Divisioiiensis monaticrii, quod supcrins
noiabaiu, inonnclium fnisse anie iniiam prscfcclu-
Tota Joannis cxpnslulaiio cum Wnrino cst <!e niin. Deniquc VVarinus nule monarhaliim Leodi-
icpetendo Benedicio Fiscamnensis monaclio, qiiiex censis clcricus fuii, icslanfe Adelinanuo iu versibus
JiidiBd Cliristiamis, liim Fiseam.ii nionaciuis effc- rliytlim.cis infcrius Ciieiuiis.
clus, dcin transmissus ad Metense Sancii Anuiifi

Sequcntcs epistolas'edidit D. Martcne Thesauri Anecdotorum lom. l,,col, 206, i'6rt- ct 198,
EPISTOLA VI. B queni vcsuscitai, discipulis prreccpil nbsolvere : ve-
J0AKMSAPBATIS riSCAMNiiNSlS ADJIO.VACUOS.1JyS.COI.0S. rumlamen e! hoc reseimns (jtiin, qnandiu culpa ma-
(D. MARTKKThesaur. Anecd.) nel, absolvi quisquain nrquaijuain \a!el. Prodigi.s
lilius, qiinndin in vcgionc ionginqua JIPI-CPSpnvit,
Fraler JO.NXTS,Fiscsmnensis ahbr.s, fralvi 31. non pro eo vituius snginatus occidilur. Ciun vero, in
q.iondam filio sociisqtie ejus eculps iu capite. se revcrsus, pceniteiilia dnctus ad paircm revertitur,
Oiv.issisjilurimahim lesiimoniis sancianim Scri- - iion soltiin jiro co vilulus occiditur, sed slola prima
plnravmn, qttibus pvoprio arbitrip utenlcs rcdar- eiaiinulo induitur, el cuni grandi honore a palrc re-
gminttir, ad puram c!, siinpliccm bealissimi Patris cipilur. Snlis esl de hec dictu::i sapicnlibus aul in-
nuslri Benedicti auctoritaleni rccurranius. Lege in- sipienlibus, qttia bis omnibus debitor sum. Adhuc
ter caicra ubi diciiur (cap. 49) : t Quidqttiri unus si exccllentiorein vi.mi rcminisci vnltis, auditcpau-
quisque offerre vult Dco, abbali suo suggerat, et lultiiii : Si linguis hoiniiihm loquar el angclorum,
cum ejus finl oralione et voliinlatc, quia qtiod sine charitatem auiem non habcam, niliil mihi prodesl
henedictione patris spiritualis fit, pr_estimp!iniiide- (I f.or. yiu, t). Si gloriamini angelorum Iingnn lo-
piitahilnr el vana? glorire, non lnevcedi. i In cnpile qtii pcr scnpuni ccntcinplatipnis, cbaritatein perdi-
vere ejusdem saiicla? rcgiila?, ubi qiialtipr gcnera " dislis, qupd esl vinculum perfecliniiis. Dcus charit.is
mcnatiioruin depingit, priiuuni cociiobitnrum, id est est: qui conlra clinrilaleni scniii, Denni pcrtiit; qni
pracipuuiij genvs, niiJilnns sub regul.i vel abbnle Dciim perdit, nibi) linbct; qui scipsuin odit, alium
collnudal, sccundiiin, gonns anachorclarum, sub- se lingit amnre; ipse scipsum peiimit, qni sponie
itifcrt: c Qui non convcrsionis fev\ove novilio, setl s.ir, obcdiemiicjuguni refugit; qui obcdieniia: dero-
nionasterii probatione diulurna, didicerunl contrn gnl, Cbristo derogal, qni fncuis est Pnlri o!)c.!ic;:s
('.iabolum niullorum solatip jam dpcti pugnare, ci usque ad nioiiem. In hoc enim fiiictum ohedicnlue
hene inslructi fraterna ex acic ad siiigularem pu- pcrdidistis, cum de subjTigo regula? colhitn fiuiivc
gnani erenti, securi j"am, sine censplatipnc allerius, excussistis : evgo qui conlra obcdicntiaiu avma l<-
S'ila manu vel bracbie cpiiira vilia carnis vel cogi- brat, contrn Clirislum faril; qui conlra Clnisiiiii!
l.ilioiiiiin, Deo auxiliaii.e,siil_iciiinl pugnare. > Andi; facil, Anlicbristiis cst. In hoc siquidcin Iuce clarius
fialer, ef subiililer intcllige, si dii:tur:;a probalio palet quia ncn cgn eifurii sangiiineni filieium nu-
vbs, cl vitiorum cxcoctio, el ab! aiis imperiiim cl sirorurii, sed ipsi filii se perenieruul. Quid plura ?
volmitas vel permissio ad tam cgrcgiam viiam antc dies nobis ouam lcstinipnia Scripliiraruin de-
provexit, ant potitis propria voluntas iilexit. Si au- D fic.ent,
fcm fabu'os!in., aut aulliciiticiim islud vMctnr, ves EPISTOLA VII.
poliis jtidicatc; nam reclo trainilc leginin viani in- Joannes abbas Fiscamnensis insiiluii abbalem ...
ccderc digiuiiii cst. Dcniqiic si aliqua sliiiiulniio vcl monasleiio Dlangiacensi.
traiirgrcssio in.eveiivril, vesira: pliilo.-ophia?argu- Ecclesiasticnm erdiiiatipneni non liumani cssc
iiiei.laiioni coininiitiiniis cxjnirgandiiin : chariins juiicii, sed divini cnnsilii ipscncbis Doniinus nosler
noii quxril angulas. Sane non rite riiscrevil inlciicr Jesus Chvisttis cvidcnlei- cstendit, qui electos dibd-
o-iilus vcsi.roiiin' nic s.anguipc-riiin.iocenlcm fiin- pulos, oves snns, secundum evartgelieain vcrilalem
dcre, aul criidelcni in lilionim noslvovmn moiic CHCiiiiii.riiucns: Qiesmcw rocem tncam andiun! cl
fnrc. Qnis nosiiiiui cni.ielior existal advertilc; sci- .sequnnlttr me, et cgo v tam celcrnqm do eis (Joan.
iiuis nanifjttc quia Dcus csl qui iiiorfilicat etvivifi- _\ , 27). Qiiibiis nd oslondcndam snltilis \iam
ciil, et qnia propiiiim cst sibi pcccala diiuit.crc, ct scipsu.n pastorem prairdi. qvos juilc ciiam ri.untii
475' JOANNIS FISCAMNENSISABBATISEPISTOL/E. i".G
conslituiioiicinuivma provideiilia jirarscivit, lorniam A- . EPISTOLA IX.
lioni pastoris in se osteiidcre volens, qualenus id ABBATIS ET MONACHPr.lJM FISCVM_\F.NSIDMAD WiLLtL-
ardentiori sludio imitari suo lempore sluderent, MLSI KVG1.JI ANGL0RU..I.
quodin succnpite Clirisle pnccessisse cogncscerenl. Conaueruniur deiilalis sibi a vicecomile deAtchis
Undc et ipsos quos primos ad lioc ipsc clegil, ut el aliis injuriis.
dcctrina? sna? in cis fuiuiamcnla Iccaret, vieaiios
Dpminp SUP,dulcissimo suo, diieclissimo suo W.,
sna?, qtiaiii sibi proprio sanguine acquisivit, Eccle-
sia: constiluit, ut eorum doctrina el exemplo co li- gratia Dei Anglorum .regi, quem ORU«crescat In
henlius adliajrerenlfnluri in regiuiine ecclesiaslice millibus, et cui sospilalem conccdat m diehus plti-
libtis, Fise.tinnensis jusiiliiB hravium cxten-
pastcres, qup familini-iiis CPS qups iinitareutur ex dendo plebs
cre coelestis mngistii didicissc sine dnbio credcrent. in subdiiis pra:eunle Judicc justa judicau-
liunir
Qiiccircn singuJis suis ordinihus^sancla Ecclesia
Si vobis lion displicerel, el maxime oneri non
aucloritalea Patribus consiiluta bujusmodi flrmalur
essel, ca qua? circa nos sunl infuiiunia latitts pa-
rce.oribus, ne nicnibrorum ncgligentia id deficial tefacercmus in dictamine. Igitur de vestrc vice-
a
qnod capite Cliristo insiilutum esl tanta diligen- couiite de Arcbis
lia. Unde el cgo frater Joannes Fiscnmnensis co?no- JJ imprimis reclaninmus, qtiin onmia
nuslra iiiva.dil, ccnfundil,iiec ullain justiliani ab
bii Paicr indigmis fraliibus hiijus Icci qui dicitur
eo cxtorqnere valenius : quotidic nanique \estrcs
Blanziacus, preeibus venerahilis comitis Rcgerii (2) dilaniat ; vesirns dico, non nosiros, ([tiia
p.cquiescens, ahhalem cligo, ct eis cliarissimuin pauperes
filium nostrum doniiium. .... Paircm consiiluo ; ,• abbalia vestra cst, et cgo solummodo custos exi-
ea videlicet ralione ut pra?dictus comes eunideni ste, ncc in manibus nicis cam cenfundere pal.ov.
Aufcnini nt vesiram cusfpriite, aut allcrius dilioni
locnm, quem diu deslructum atque desolatuin pro
sua siioruniquc salule ilerum cocpit instaurare, nnn subrogaie. Exceptis his, multa caliiniuiari coinjTel-
ad limtir, iri est de tuio bospile de Ppiite-Div;c, Bosone
negligal; sed, quaiuuin, Deo auiuieiite, valucrif,
laiidem Dei nobililel cl componal, et quandiu locus nomine, qtieni uliva sexaginta annos, sine ulla ca-
iste duraverit, ct Fiscaninense ccennbium a regulari himnia, ex tcfp leuuimiis; necncn de terra villa?
tramile npn exprbitaverit, hic quem IIIOUPele- Aniblida?, quani nnilier vestra auclorilalc noslro
nulliim babeal nisi monasterio deriit, acceplis vos a nobis decem libvis
gimus successorem, quem
ex seipsis Fiseamnenses fratres elcgerinl, jtixta dchariortim, cl unoequo cenlum solidorum, lnuda-
canenicam el apcslolicam ordinntioncm. Si an- lione quoquc filii Malgerii. Dc uno quoque bospite
C de villa qn_c dicitur Luco, quein nohis pffert Ilo-
tem, quod ahsil ! quod eliam in plerisqnc Iocis,
dplpv ! accidisse videmus et riulfus filiiis Ileiiuini, lerram iiiliilnininus qttam
pvch dplemus, pva:- Wesmannus
diclus Fiscamncnsis ccehobii Jocus ab institulis lenuit, el niodo Rogerius de Lovcnlol
sancloruin Palrmn el vila spirilali aliquando ad invasnm rcliuel, ut dicii, vesira auctoritate abstjue
s_cciilari.i devolveiur, coricediiims fratribns hujus ulla jiistilia. De his cvgo et aliis muliis, cgo et
Joci liberam eligendi sibi Patris facultalem, lanliim veslri piicvendarii quolidie afDigiinur cl ploramus;
iit sccundnm Deiim liat, ncc aliquatenus offendat imo, quia servitia Dei jjacifice adinijjlcre ncquiinus,
in caiiorticam auctoritatem. isla landcin qiicrimonia resolvi oplamus a vestra
clcinciitin.
EPISTOLA VIII.) Hinc valeas, vigeas, felix ;per ssecula vivas.
ADSAXCTIiM LEONEM <XPAPA\f.
(Yide in SANCTOLEPNI:, Patrologiw t. CXLISI,
col. 797.

(2) Diploma P.ogeiii, comilis dc Sanclo Pauto, quo Iribuerc, qiiatn illi qui loliini quod iiahco milii
abbtiliam S. lierlw lilanqiacensis donat tnona- D ] irariidii graiiiila sun boniinte. _Sain, sicui ipsein
sleiio 1'iscamnensi. Evangclie clnmat quia laudavil Dominiis villicum
In noininc sancta: et individuse Trinitalis. Egp iiiiquiintis, qucd prudenicr sihi prespexissel in
Rpg^rins, coines de casiro quod diciltir S. Pauli, fiiluiiini (Lttc xvi, 8) ; et iilnd : Date cleemosynatn-,
ctim conjuge ntca qtis? vocnlur Hndnis, etf.liis meis, et ecce omnia mvnda sunl volns (JMC \i, Ai); prn-
Mnnnsse vidclicct cl Rotberfp, nolum fleri volp vocatns his ctnliis Dominicis admonilionibus facio,
tam prxscnlihus qunm ftitnris, rioiuiiu qnoddam ut piwdixi, amicos Fiscaiiiiieiises monaclios de
quod pro rcdcmpfione aniina; niea? et pra?deccsso- Iiasredilale mea, ui, cum defcccro, recipianl rneiii
rum meeiiim, conjiigis qtioque cf lilipiiim i.ieotiini, .elerna labcruacula. Iiu.jns rei tosies siinius, Ri-
concerio sanclicel iiidi\i iua? Tritiitati liino el uni cliarri-.is canonicus, Waiinus Trepellus, Guimerus
Deo, vivo el vcro, aptid nicnastcriuin quod dicilur Grossus, Aiiiulfus Glassellns, Acardus milcs,
Fiscainnus, abbntiain videlicct S. Bcrts: in lcco Sitalis riiavescallus. Ex pavle sancla; Trinitatis,
qtii dicitur Blanginctis. Considerans igilur pvresen- AileVinius Calvus monnchus, Rainaldus nionachus.
tisviia; varieiaiem, et liujus voltthilis <TY'Imorlali- Osmnn.dus inonachus. Milo clerictts, Tetbaldus lai-
tatem, decrevi rie possessione qtiam mihi Deus om- cus, Willelmus de Ingliscnvilla, Cahlnus, Bcrnc-
nipolens conlnlil, ipsum fncere consorlcm ei h33ie- frcdus, Rainaldus marescalcus, el alii plurcs.
dcm : niilli siquidcin n:elius deleg' pnricin de lolo
'V"I APPEND. AD JOASVFISCAMN;—G0LLECT.DE VERB.SENIOREM. 478

":"" AfppK-irip^

"l^FATIO^

In suam de verlis seniopum Cdllectionem adjuniores informcindos.

5(D.MARTENE
T/resainv-iiieti/.T, .-165.)

PATRIS A qua? lenerrc oclali eoriiiu specialiter vidcaiilur


1N CHitlSTISOMIKE. "IKCIPIUNT .COLLliCTIONES consrtlcre. Esl ciiim inibi, f.itcor, tristitia magna et
JOAK.MS, C0GN0MEKT0 HOHINIS DEI , DE -YERBIS
SENIORpM. . '.'•- cnntinuus dclpr snper ca?cila(e cerdis coruin : quin,
liniidani me3? cum didicerinl in scliola Chrisli qualitcr dcljcanl et
Hortatur quidem m.enlis .i.mpep-
elsanciis viiiulibus insu.lare.heu!
tiam quani sa;pe frateiiia chariias, ut de vita; nio- vilia propulsare,
rebellionis spiiilu armati, tam pracipili iinpclu per
runique inslructionebreyiterVoqui delieam; sedquia
abrnpta vitiorum currunl ad moriem, ut cos aiuiga
tempus est Jit, ipso qui inspiravit opitulante. lioc
nullo freno disciplina? vnlent coliiberc.
opus aggrediar, Beee-»arium duxi exor(iium:_Bunjere priesidens
ab ilk Taudaliili virfute qua? dicitur Verecundia; Deberent utiqtie in domo Dei ad cultum divini
cum sit omnibus bonoris siiper omneni ornatiim lanqiiaih: vasa aurca
qua? aeta-ibus, persoois, i.emppri-
Lus et lecis apta, tamen adplescentes et juyeniles refrilgerev Cur aulerti ,ab ipsis prinijs rudimeiilis
animes maxime decet. Tres vern virtutes suril qiia? inianiite educati suiit ianta cura laiiloque labore,
et adolesceniibus : jjisi: ut fortes ju bello facti conffii cariifejrt.et'6j'iis
pueris .niagis cpiigraunl yere-
desiddfia, cbiitfa diaboliini et ejiis miiitipiitia fi?n-
cundia, taciturnilas et iibedienlia. Ko.n est autein
lanienta virililer pugiieni ? Sed, quodadiiiirandiirti
dubium, si lias studeant liabere, quin possent,
viiiuliim B esi et doleiidum, p!us eis qunm ctelefis gravis et
Christo duce, ad culmen perfecliouernque auslera videtur discipliii_e regula. Qiiafe lide? riisi
ascendere. Mcruni eniniTnsignia et oriinmenta vir- SBeciilafcmniagis diligiint vitarii. Cerlcivel
•qiiia
tulum in illis pfocul dubio cernimus senibus qni, liullus vel fnfus intef cos iiiveniiui';"
qu'Viibeiiicr
ab ipso lirocinio prima;vae selatis usque ad' perfe- -sequaliif Pairis iiisiitiiiuiii,elinajofiimyjf.ani diligal,
ctuiii virum disciplinis cceleslibus .exercitaii, per aut qnia laboriosusdelerrel actus, aut quia in lubrica
Viam Domini for.tiler eucurrerunt. Queruni scilicet setate dilliciliof estnbsfinentin, aulquia ialacii ado-
sapientia jam lanium vigetel Iu.cet, quanliim se- lescenfia? videiur vila obscuriof, etideor-ad; ea cdn-
neolus ipsa _etale fit doclior, usu iri.ior, pro- verluiiliii' stiidia qua; plaiisibiliofa - afljitrnntur.
cessu lempeiis prudeutipr.VH_ee autem veleruni Praeserttia. quippe; piures- qtiaril fuiiifa prseferUiit;
studiorum dulcissimosfruclus edil, el aliosj-eficil. unde quo prseslaniior caiisa, ee debet esse ctira
Mulli.iiamqiie senes diu vivenfes et niliil proficien- atteiitier. Iiifelix qui legerti vitceTenet, discipliii.Te
tes, quia nullas sibi in opportuno lempore.divitias -abjicit, ei niajoriini gfibefnari niagisieric rciugil.
copgregarunl, inopes oniuium virtutum animos ju- iste vero non secundiirii Deuni. sed seeiindum se
liioiiim cum eis viyeiilium reprobse vilse morbo in- vivit: qui si polueiliii,iesl;-cuni'V'qui'bus^vriilV'pef^it
liciunt. Sicut enini per: senem viiiosumet faluuiii, /-..qno viill, doriJiit qiiandoet qiiaudiu: vuJt, Ibquilur
ita et per adolescentein inyerccuiidum et temera- qua?:Yult,.etubi vult, niaiiducat ei Tiibit"quaridoet
'. riuin religi.osancta desl-milur. Posl indoctps nialps- qiibd vull,' ei qUantum vult, riJet elVJbcaturiiiier
que pra:Iales in sancla Ecclesia nulla pestis a'd no- <quosviilt; el tibi etquande viilt; posireinp quidquid
een(iiini infirmis yalenlior invenitur. Deniqiietalium naribus suave est, qnidquid tnctui blandum. quid-
lioniiniun genus isfa de quibus Apostolus'-pf_edi-.it quid cculis deleclabile, quidquid caeieris seiislbus
(empoira*proli dolor! sine- nuriiero ferunt, quando carnis s.uteju.oindum exercei ac seqiiiiuf.Ilieaiitem
omnia fernie quce bona sunt pessunldafi coiifundi- qui secundum Deuni vivil, licn qued euni canialiter
que videmus; el quoniani senes in nielius liwtari .delectal, sed qucd.spirit!ialitera;(lificatfacit;etquid-
ab illa inolita vifiprum consueludiiie difficilliiiium quidcupitautagiljjion yult ex sua.sedBxDei volun-
esf, debemus adelescentibus manuni pbrrigeTe;' qui tale ninjorumque suoruni jussipne prpcedcre.
si dare epeiani voliml, pinni dPpuIsotepore, pessunt Nemp tnmen ppsitijs vol in.-adplesceiitiaevel irileni-
uliquepcr graiiam Clirisiiviiam eorrigere, meres perantia? jiibiicp, de vsui conversione- de.speret.
cemppnere,- aclusque sues in Pninibus:ivielierare. OleaSter enim oliva; insertus, amissa amaiitudine,
Tdcircd diu" esl quod desideravi propfer junioruin effieitur fniciupsus. Si ergp agricultura cciivertit
salulenj, eorum pracipue cum quibiis vivo, ex opus- j) stirpium qiialitntem, nonne sludia doctriii-e et dis-
culis Pafrum pauca qua;dam defloraijdo colligcrc, ciplinseassiduilas miligarc poss.etqiifslibetwgr-it.i^--
"
•47. .; : ApPEND. AD.iQANNEM-FISCAMNENSEM., ,. './:. :///'. /; tSfi
(lines passioiiiiiii. Sed lic.puerilis vila variis lapsibus A niaricipaft vifiutibus, quatenns boiia coiisuctiido
i;ci(intur, oportel ieneros aiiiios pi'a?fatis diligcnier -cumajiale accreseat simul.

r '. :€BKON!GON.:;FI:SeAIlIENSE; vv
'
Ab anno Chrisli primq ctd 122(3",cumAppcndice Brenndcinsi ad 124-0, ex vcteribus mcmbra-:
- -'-.
nisqumpenesmesunt.
V, (R. P. LMSBE,,Noi>.g.2Ji6/»of/wcoV«_is.,.iorii.T.'-pag."52S;)VV!i-"'''

Ariisi.ali Adaiii primo lipmine. usque ad Ninum A s 1001. Wiilermus primus abbas Fiscam.pi.
rcgem, quande nalns Al.fahaiii, siint anni 5084, 1014. (Scri6eT024)ObiitTlenricus iiiip., succedit
'-'
qui "'ab omnibus Iiistofipgraphis nunciiparilur. A Conradus. ;
Ninn sive ab; Abrahani usqlie ad Ctesarem Aiigu- 1026. Obiit Ricardus dux Nennannprum, succe-
siiiiii, id.est usque acfNaii.i.ialeni Ciiristi qjiccfuit dit frater ejsis. V~
icniporc ejns, pace facta cmii Parthis,^beHisqtie 10?8. Juannes abbas Fiscnmpi securtdus".
lolo orbe cessaniibiis, fr.eruril. anni 2013, in qnibns 1051. Obiil Rcberlus rcx Franccrum, succedit
iiilei se scripiores ariiimi olia negbliaq.ie irive- rienricus (iliiis ejiis.
Tiiiit. ArtiibVab Urbe coiidita 752, T), "N. Virgb • 1055. Obiii Robertus diix NcrmannprumV succe--
beaUssima peperit D. N. Jesum Clifislu_ii,;Octaviar,i dif-WiHeJmUsfilinsejiisspi!fius,.qtii ec; quod: essci
Cajsaris42.. ...... cognaius fegisEiliinrdi, Angliam acqujsivit. .;
Cwlera qtiw.sequnnturvulghria luni, et amanuen- 1039. Obi.it Cpnradus imp., succedit Ilenricus
sis imperiii netjligehljaad epochas clironicasviliosis- fili.is
; .;: '[<;.-/
sime .illigalai, ul:swpe'_:decem_,< viginii, giit piitriiaii "V (•jiis.
eiiain qnnprumiinmanibus paraciiroiiisinis-velmct&r I056.Tiicep'ii locus de Karitate.
ciiroiiistnis a reclg verilatis iriimile. aberrei-:J'auca 1058.'Facta est donalio sancti Gabrielis.
"
dittiiaxat seligam, alqneea prwsertini quw ad Fiscarii- 1 1060. Obiil Eenricus iex Franeofuiii, siiccedii
nenses .abbaies ac Eormaniciiin hisloriam speclani,
quwifnsius repelas exChmriieo Rolomdgensi... Piiilippus (ilius ejiis. /'
415.Viis diebus per s.anctuinGauiaiielcmLueia- / 1,064.Ceiionianissiibjngaiaest a Norniannis.
iip presbylecp ; revelntumvsl cdrpiis ;S.'•Slepliani.y.'/" 1067. ;''WH.iei"muS ' diix Norm. rex fit. Angli;e
" ' ""•''•
et per plures ecclesias Occideiilisilclatai sunl ejus oecisoHhroldo.
reliqiii_e. .''"'- ...::: . ,'• T068. Mauriliiis arch.; Roth. obiit , succedil
Tpannes. • - -' • ' '
•5,86;tjege198). BaptizaturClodoveiis a B;:Renii- -:
.gioVleniensi afciiiepiscopo; V .1078 Obiil JbarineVabbasFiscampi, succedil Wil-
'''" ieliiuisabbas teiiins. '-'• <
5i4<.-.Obiil-S'..'Benediciiis'Palcp'ni.on'acIi6rUim'-
384, Clptariiis Trlius.Chilperici rcx.est Frnnco- 1083; Obiit;MaibiIi!is reginai Anglbruiii , uxor
.ruin.v. •Willerriiij-egis, filia Baldulni ccmilis Flandfi:e;
" 1087.Obiil
.636. (iege,646)S. AudoenusOrdinalur episcopus. Willermusrex qui Angliaiiiacqnisivii,
579. Obiit Theodoricus, siiccedit Clodoveus. siiccedii Willermus fi!ius ejiis,; • ' ;••--
; 1060.Veiieruntiiioiinclii de;Ka~ritate....: :
, 876;' Venit Bollo dux Dariia?in Neiistriam ciim
' v
suis, volens eam. sibi acquirere.; ,. ' 1095.Gblistfuclio Snncla?Fidei Long_eviIl_e.
.f~
898. Obsedil<R.oHo;Carnoium , sed epVWasqiie-'.'. 1099. Cnpta esi Jerusaleni. •
Obiit Willermus jii-
' '"
Jinus j<::Ricardum Burgundia?::ducein et Ebaldum 1 Tiiofv siiccedii Henficus. V
.J."iclavenseni:co'iriitein:in suiim auxilium vocans, 1104. Vcni.lRoberlus dux in Angliam, volensedii!
. camisiam S; Maria; in maiiibusTerens; fugavii Rol- •sibiacqiiirere.- : V
<.; ' " ; 1105. Dedicatio' de Karitaie a Paschali papa.vii
Tonein..;:: V '.
912..Faeia-est pax inier Karoltimei Rollonerii, Iiliis Marlii. :
deditque ei; Karolus filianj suain, cle.qua uulluin TI06. Henricus rex AngloiiimcepiiRobertiim dii--
liab.uitliliurti; : ; ' --. ' '• cem fratrem suiim. •,:
' 918.:Obiit
Willelmris dux Aquitaiioruiii qiii Clu- .1108. Obiit Pbilip|)usiexFrancice, sticceditLudo-
liiacuiii consiruxil
' iiionasleiiuiii iirhonore Pelri el viciisiiliiisejiis.
.Pniili. -: : •"' ' V, . 1116. WillelmtiscomesNivernensiseaptusVest.
Heiiricoin. Angliam, WTller-
945. Willelnius dux •Noriiiartiioriip.i do!ppccidiluf * . 1120. Redeunie rege sub
.i!) Arriulfo cpniile Flandfeiisi, succeditRicnfdus » -Jiius filitis ejuscum elecia -n.obililaie niililum
Tilius ejusVvV .. iiicrsus.esl in hi.ari. . :
963. Girnrdiis abbas obiit apiid Cbiiiincum. D -; 1127.. Gaufridns. comcs Andegavensis duxil im-
998. Obiit RiCardusdux JSorm.aiinoruin,siicccdil P-cratriccmMatliildeni.'
"Ricafd.us--filius.bjus."•-'.'
..81 CTIRONICONFISCAMNENSE. 481
1128.ObiitWiilciiiiusNorniaiirtuscoinesFlniidiiffi, _\ 1176. Facta est pa\ inter regeni el iilios suos.
ct Gaufredus Rotb. arcli., succe.iii Iltigo. - 1179. Ludovicus rex venilad S. Tbomam, el co-
1150. Henricus faclus est Wintci.iensis opi- ronalus esl Philippus filius ejus. Fit nova inoucta
scopus. in Anglia.
lioi. Dedicalio ecclesiaeClniiiacensis abInnoccn- 1180. Obiit Ludovicus , rcx Francorum, succedit
tio papa II. Philippus filitis ejus.
1155. Natus esl Renricus priiiiojenitus G.iiifre.li 1183. Obiit Juvenis rex Ilenrieiis.
comiiis el Mathildis impeialricis tneiise Maiiio. 1185. Obiit Rebeiius dc Slotevilla.
1154. Obiit Robeiius Cortehuse, fraier regis 1188. Discordia inter reges Philippum el Hcnri-
Ilenrici apud Gloceslriani. cuin. Cruces pro pace sttmpserunl.
1155. Obiit Henricus rex Aiigloruiu, succcdil Stc- 1189. 0'uiit Henricus, succedil Ricardus filius
phanus nepos ejus. 1190. Rex Philippus ei rex Ricnrduslcrunt Jeru-
1157. Obiit Ludovicus re.\ Francorum, succcdit salem cum clecta nobilitaie niililum.
Ludovicus filius ejus. 1192. Ilediit rex Philippus de Jerusalem ct cepit
1159. Malhildis imp. vcnit in Galiiam cum fralre casliuni Gizortij, el alia oppida in Nornianiiia.
s;:o Robertp ccinite Gloccslii_e. 1195. Capfus ftiit rcx Ricardus in Aleinania.
1111. Cnptus esl rcx Sicplianiis iv Kal. Febr., et 1193. Rediit lex Ricnrdns libcraius a careere, ct
K.d. Ncveinbris liberalus esl per Heiiiicuii! fralrem liberavil eastra sua in Angll.i tlc mnnu Joannis fra-
suuin Wintoniensem cpiscopuin. tris sui qui ea lcnebal, etfiig.nil regein Philippuin
1141. Crucifi.\useslpuerquid.ini a Jtid.yis apud qui iiitraveral Nermanniarn. Capttis fuil episcopus
Norvicuni. Belvacensis.
1147. Obiil Willeimus comes Nivcrne-isis. 1199. Rex Ricardus pcciditur apud Liinoziam.
1131. Obiit Gauifcdus comcs Aiidega\ensis. Suceedit Joanncs fraler.
1555. Obiil comes Theob-sldus. 1200. Facta est discordia inter reges Philippiusi
ilrsi. Obiit Stephanus rex Anglormn, succcdil et Jeaiinein. Cembusta esl ecclesia Rothpmagciisis
llenricus filius Mstiildisi:np. fdi.c iegi_>Henriei. ciiin civilale.
1137. Ilenricus rex duxil exereiicm in Gr.ive- 1201. Ludevicus filius Philippi rcgis duxit uxorein
li.ngus. pro pace neplem Joanuis rcgis, et fit pix.
dib8. Rcx Franeia: dedil filliain stiam tlcr.iico 1202.CciiicsFlandii-e Baldiiimis fceilineram nptid
filio regis Anglije. r Venelias, volens ire Jerusalem. Hic iteruni lii
1159. ilenricus rcx duxil exercitum ad Tolo gucrra inler reges Philippnni et Joaiiuem. Capiiur
sam. Arturus.
1160. Maria abbalissa, lilia regis Slephani, nupsil 1204. Rex Joaiines perrexit in Angliam, et res
Malth_eo,comili Bolouiie. Philippus inlravit Norninr.niaiii et reddita esl ei.
1162. Thomas-Cancclhuius consecratus csl arch. 1207. Reaiit rcx Jpamies in Aqiiitaniam, cl cepil
Cantuariensis. oppida niulta.
dIC3. Doininica prima post Pcntecosien Turonis 1209. Ludcvicus ncvus miles, Cbrisliaiii icrunt
eoncilium celeljralur ab Alcxandropnpa. centr.i Albigenscs, el pr_efuit eis.
ii(54. S. Tiiomas snbiit cxsiliiim. 1214. Yicil Philippus rcx Francoruni Ferraiidnni
i!65. Nalus esl Philippus , filius rcgis Ludo- comitem Flandria? et Oihoiiem qui 1'uit imperalor.
vici. 1215. Synodus universalis Roina? sub Innocentio
1167. Matildis, filia regis, nupsil Ue.iiico, duci papa.
S.ixorti-C. 1220. Translalie sancti Tlioma? Caiiluaricnsis
1169. Fundala est abbalia Saiicl_e Mariu; de W.i- arciiiepiscepi NonisJulii.
lemont a Nicotao de Slolevilla. D (liwc Fibctir.ini~aut apud H allenioniense ccena-
1170. Heiiirieus priinngenitus Ileinrici rcgis co- bmw J>Iinnini exatala dctala sttnt Jsrentncum, ttbi
ruiialus est a RogeiioEboracensi archiepisco_>p. quai scqutintur, dubio procul omiii descripla snitt
dnusa ptorsits manu a prwcedenlibus).
1171. S. Tlipmas Cant.arch. migralad Ciiii_.liiii). 1204. OLiil Agnes comitissa Brnna:.
1172. Obiii Heinricus Winicnieiisis ep , ef ivx 1218. Obiif Robciius comes Drocensis el Branre,
iranslretavit in I-iberiilarn posl feslum sancii Mi- liiius Agiictis coiiiiiisss?, et succedii Rebertus fil.us
cimelis, Nicelai. cjns.
1175. Re.ersus esi rev de Hibernia ct Iransfre- 1225. Pbilippus, rcx Franeia:. ohiil; succedit Lu-
in\ii in iNojiiianiiiain. Dedicalio ecclesia? de Walle- dovicus filitis.
i-ioi.l. 1223. Ludovicus obiii, succedit Ludovicus, fllius
1174. Rex Scotia? captus cst.
cjusdem Luilo\ici.
1175. Ludovicus lex el Heinricus Juvenis re.\ 1227. rieiiiiieus, filius Rchcrli comitis Branae,
obsedjruin llotliomagiim cum nobililatc Franco- clccius esl in arcb. Reiiienscin.
liil-'. 1229. Facia esl discor.iia inler leginam et cleii-'
483 APPHND. AD JOAN. FISCAMN.— CATALOG. ABB. FiSC. 484
cos Parisicnscs, ei inulti submersi fucruni in Se- A 1239. Oliiil Ilenricus dc Brana, archiepiscopiis
qiiann. Reniensis.
1230. Facla csl discordia inter regem Francia? el 1242. Facta est discordia inier regem Francia: el
Pelrum," comitem Briia.ini_e, et fuit rex cum tnta coniitem de Marchia, ct rex Francia? cum maxima
nobilitate Francorum cl Brilaiinoruni, et ilciuni nobiliiaie Francorum ivit in Marchiam, ei cepit
facta csl pa\ inter regem et comitem. Eodem anno oppida miilta, el iteruni facta est pax inter rogem
facta est discordia inter comilein Cnnipaniffici Pbi- et comitem. Eedem anno desponsavit Joannes,
lippuin cnmitem Bolonia;, et comiicni Robeiium, et conics Brana?, filiam Ercbembaldi de Borbonio.
alios nobiles Ernnciie, qui (ransicriiiil Matronam, et 4245. Celebraia est sancta synodus Lugdiniensis
conibusseruiil tolas villas de Sparnaco, dc Yirlu- aDoniiiio Iunoceiiliopapa IV, in ecclcsia S. Joannis,
tibusel deSesanna, el ftigarunt comilcm (.ampanke, ct Fredericus cassatus , et rcx Francia? cruce si-
ei in reditu obsederunt caslra de.... et de Fimes, gnntus.
el ccperunl ea, et succensa est lurris de Fimes. 1246. Translatum est ccrpus sancti Evcdii in
1255. Obiit Philippus, conies Bolonioa.et in die nipnaslerio Castri Brance pcr vencrabiles Patres
qtiadrngesiniopost coniesRobeiius.dominus Bran;e, B Suessieuenscm et Laudiineiiseiii ejiisccpos, procu-
obiit, ei succcdil Joanncs filius ejus. rante domno Gerardo abbate dicli loci, in capsain
1258. Conies Campani_e, comes Brilaniiia;, dux qnam fecit idein Girardus fie. i, aslanteplebis niul-
Burgundias, et alii nobilcsFranciseierunl ultra mnie liludiiie copiosa.
contra paganns, ct capii fucrunl .cemes Barri, et
cumes Mcntisfpiiis.

CATALOGUS ABBATUM FISCAMNENSIUM.

Ab anno circiler arai Chrisliance millesimo , cx veteribus schedis exscriptus et deducius ad


noslram usquc cctalem.

(LiBiiE. Bibliolh. ms. I, 528.)

i. Willermus abbas nioiiasicrium rcxit per an- iG VIII. RicardusMorin, apudPnluesnalus in diosccsi
nns 29, in eedein sepultus, in capella S. Marias RetPiuageiisi, vir valde siinplex, pesl annos quinque
Mngdaler.fe. coactus resignavit. Per Roinanum nomiiie lcgniinn
II. Jnaniics Dalye, Itnlia pregcnilus, Hierosnly- post aliquas dissensiones clectus est successor. Se-
mnni profectus, ibiquc diu detentus in carccre, ad pullus esl in capella S. Maiiini.
monastcrium rediil, obiitque anno 51, sepultus in IX. Guillelmus Yaspail, ex priore S. Audoeni
capella B. Joannis Baptista?. Rotomagensis elcclus, natns prope Cadomiim in
III. Willennus Ia Pucelle, Bajocensis diceccsis, villa Ros. Bajpcensis dicecesis, vir apprime litte-
Bajccensis archidiaccnus, poslea Cadpmi monaclius, raliis, rexil annis 51. Yecaitis ad eoiieiliiim conlra
ium abbas Fiscnniiiensis electiosie Guillelmi regis, Fridericitm imperatorem, ab~ eo cum aliis incnr-
niaxiiiiam ecclcsia? partem complcvit: prasfuit an- ceralus pcciiniaqiie redemptus ad moiiasiciiuin
nis 29, sepullus in capella B. Maria: Yirginis. rediit. Misil Parisius scholaslicos honos et famosps
IY. Regerus , apud Argentias prius in dicecest quibus se bene iuonelalem [pra?buit]. Sepultns in
Bnjoccnsi, rexii annos 51 monasteriuin, de pra;- c.ipella B. Maria?vcrsus capellam Sancti Andrca?.
decessoris sui absentia desolatum, sepultus in ca- X. Ricardus deTreigoz, apud villam cjus noiiii-
pella S. Maiiini. D nis ortus in dioacesi Coustniiticnsi, prafuit annis
Y. Ilenrictis de Suilly, ex sorore regis Anglia? 26, sepultiis in capella B. Maria?ad sinistrain p.ir-
Heiniei I progeniius, domiuus et ha?res fuit de lcm.
Suleyo: nioritur aiino sua? ordinationis 49, septiltns XI. Guillelmus de Putot, nntus apud villam Pulot
in enpella S. Peiri. Bajocensis dicecesis , praTuil aiinis 12 ; sepullus in
VI. Radulfus, ortus apud Argentias in dioecesi cnpclla S. Andrea: versus capellam B. Maria;.
Bajocensi, medietalem navisecclesi_c, el dnas turres XII. Xhomas, in episcopaiu Conslaniieiisi apud
acervorum eonslruxil; rexit annis50, sepullus prope S. Beiiediclum in Umbris natus, primus fuit apud
altare S. Taurini, sub lumba _crca a selo elevata. Romanam cuiiani personaliter confirmaius, licct
VII. Aigardus, Radnlfi ncpos el discipulus, in monasleriuin Fiscamnense ad eani nullo modo per-
cadem \illa progenitus, rexit annos lanlum duos cl lineai : rexif annos decem et dimidium ; sop.illus
dimidium, scpultus in cajiclla S. Nicelui. Portioner.i in capella S. Joannis ad dexiram.
..vinitcrtia pafieniortacliisauxii. Xlii. RoL-erius de Putot, prfus apud Putpt in
483 BRTJNOMAGDEBURG.CLERICUS.--KOTiTIA:mST. ET LITT. 486
Lajocensi. Floret SUDeoinoiiasleTium in disciplina A.ubi quolidie inissa malutinaiis celebratur,ad dex-
religiosa. Prafuit annis 19 ; sepullus inter capel- Iram partem.;••";. •-,..
lam SVAndrea? et capellam S. Joannis Bapfist_e.:, :XXII. Petrusr.Gorvesye,. natus in episcepatif Rc>
- XIY. Peirus Rogeriji ~de dioecesi Lemeviceiisi:, :tpmagensi, villa Rivilla, niillibus quinque disfantt*
iri sacra pagiiia solemnjs doctor et pfEedicalbr valde ab hdc monasief io., .rexitVannps novem ; sepujtus
jiominatusT vir sapiens. Pest niuitos.anrios,ad Ec- est iii cape]Ja-.SfcPetii adTajynm prdpe pariotem;.,<~
clesiam" Altrebatenseni-- translatus, ae paulp post XXIII. Estodus de "Esioutevilia; ,in jure .canonico
Cendiiianensis, tuui Roiomagensis;creatus .episcor doctor egregius,. missam. clericonun fundavit et
pus, tandem cardinalis, deiiique Nonis Maii 1.342 choristas, rexil an nos 33.j.sepyltus in ijayiecciesice,
ponlifex: Avenioiie creatus esl, Clemens YI appelia-. huniili sepulturaconleiiius,.. .._ . V
lus. Moritur Avenione. ;VXXIY. .rEgidiiis de Buremprt fexitannjS;52_..-..._:
XYVPbilippus, natipne Burgundus, prior, de Lon- < XXY. Joannes de Haiiella annis-.25 ; sepultus in
gavillaV;apostplica auctbfiiaie. yocatus'-, sedit tres uavi ecclesice.V_ _:.:.. VV; ;
nienses, benediclioiie non-suscepia mortuus est. - V XXVL Joannes Ballue aiinisT2. , ,: ..
XYI.-Robertus de Breehlo, Bajocensis dioacesis, ': XXYII.; Antonjus de la Hayey ex regali prOsapia.
de :sujjurbaoo. Bfecbi5 .rexit aiinos, duos., niens.es R sacra?paginse.prO.fessor,-rexit aiinis lOi:Cui succes-
noyern; ^epultus anfe tiltafe S; Taurini: ad; IsfcYam sit Anlonius Ruffi;, abbas S. .Geergiide Boquei;Yilla,
prepeparjeierii. VV : Vr pfope Rothoiiiagum, theologioe.pfofessor-erudiiis-
XYII. Guillelmus BeurgeT, de "villa Cadpmi, Ba- sinius, a ioiacomniunitateyuijQiexeepio^Creaius::
jocensisdioecesisV, rexit annOs duos.- Sep.ultus ante isedrex Eraneicepraavaluit- ,_•:,;.-
altare S. Taurini adlsevamj prope parietem. ••;- ..XXYIU. Antoiiius BQuyer abbasi:qui, licet nalus
. XYIM. Guillelmus Chouqtiet,. de civilate Bajocensi ^'h'u'miIliocovflbbas--Tu.it':§;-.-Audoeni:,et.huJHk.lpcrt
ortus, rexft anrios noveni. Sepullus.anie altare, ubi et .arcbiepiscopus.Biiurieens.is, et eardinalis ; rexit
quotidie: celebralur missa iiialulinalis ad Isevaiii annisT5. .V:,
prope pafietcniV .".-_-.__.- -;.:XXIX. Hadrianus de Boisy rexit annis 5,; pfesby-
SiS-. i'"icoIaU_!_.8Yerneil aiiasde Hauteil, olim ter cardinatis commendatarius post elecios.;
abijas S. Medardi Suessioiiensis, per Clementem Yl ; XXX. Joannes de L.orfaine annis 26, mensibus 8.
iranslatus. ~Durus in subdilos vassallos e» hicma- : XXXI. Carpliis de Lcffaine, cafdinalis. ,,
Chos, a quibus in Romana curia eilaUis. resignavil XXXIL. Ludoyicus de Lorraine, cardinalis a Gui-
post anncS 14 regiminis. Morilur Avcnione. ,' sia; «:/</: ,.:
XX. Joannes de Grangia, Lugdunensis dioecesis, XXXI_H.Franciscus de Joyeuse,cardTnalis. .-;..
;de vico/Graiigia, abbatiani fortificaii fecit- Gr.iiio- : XXXlY.Tienricus deLprrairie.archlep. Reiiiensis.
siis regi iranslaltis in. episcopaloin Ainbianeniseni XXXY. Henricus: BprbQnlus., princeps: ep. Mer
posiaimds l&j-egiiniiiisVfit cafdiiialis; iensisi- :.- -. :_. <,... , /.// ,/.;..'
XXI. TTiilippusdu Fossij, rexit ahnis SVsepuilus

'"''
"V ; '.' '': V '"GinC'i'EOHDEM;::XNNt.M..;*''"^V'. :-;::... :-:::::.<./::::.<<:

/ ^./-'Mm^

';;;;"; ^NbWTii •HISTOMGA-ET


'
:.._ (PEETZ, Donurii. Germ. Scripf. tom. V, pag. 327.)
Bfuiio, nalione Saxoj Itagdelwgensis^.Ecejesise- D praYcipuusauclbr. a. T075 cuin reliquis priiicipibus
cleroascfiptus (1), faniiliaris (2) fuit-Werinheri sponte sua regi se iradidit, et postquam in pairiain
archiepiscopi, qui belli inter Heiuricujn IV fegem redux, a. 1077 lio.iiilfu.u Sueverum i.uceiii ih re-
~.-elpriiicipes Sax.nniaj exoiii iina cuni ()lloiie duce : gnuin elevaveraf, a. "107§ ex piigna Mclrichcsladensi
' "" "" '"' -:'V.- "KQTiE. - '- V-V<:';::
''":'"- '
' " ;'.'..•' ••' ;;
(\) C.58,59,40. .;;.. V .';"" j (2) C. 58 et~52i<
,587 BKUNOXIS MAGDEBURG.CLERICl 4SS
proliigus iiilcr rusticorum manus occubuil. Cni anno ^»t cripla, foll. 66-75 excerpta e\Ekkehar"o Urau-
1079 Hardwigo ,arcbiepiscopo siitlecio, Bruiio ad giensi coniplexns, hac epigrapha : t Finil debello
Werinherum Mersoburgensein cpiscopum, palroni Saxonico ; el fine Henrici quaiii 49 Julii anni
s-ui defuncti ainicuii) el in oinnibus qure pro re 1500, pcr frairem I.I. S. Tunc priorcm. Gratia Deo.i
publica egeral socium, se contulit, el in famil;a:n Foll. 74-85 alius codex legendas de S. Antnnio
episcopi receptus (5), domino suo dileclissiino gra- exbibel. Scripter mullis ecnipcndiis usus, icxtuni
liiin animumosiensurus, annol082 (i) qiiodopiiinuin in univcrsum qualeni rcpererat fideliter et accurale
poieiat, librum de bello Saxoniim cum Heinricc seciitns, lipmiulla iameii haud beue ViileHexisseet
obtulil. Ejusmodi donuin viro quein Thieimari liliros in fcrmis npmiiuim piopriorum siium poiius lempus
i.ianibus trivisse liovimus (5) gratum et acccptum expressisse viJetiir. .Capilum iniliuni litfera rubra
fuisse', facile ereditur. Bruno e breviler cl veraciter iiidieal;
sicut ab Jiis qui rcbus inlcrfuerant cognosccre pote- Ib.) Clirenicon Magdeburgense, cujus codex in
rat i scribendum sibi proposuii (li). Ipse quidem nienibrana scriptus anno 1600 a Marquardo Frehero
duorum cpiscopoiiiin, qui magiia pars belli erant, ad Meibumium transniissus (10) ct postca fpmo II.
consilio operevc (7) adjulor, qua? cum ipsis (8j aliis- SS. Gerni. Meiiicmii lypis cvulgaius esl, einiiia qr.oe
que iion soliim Saxonuin sed et lieinricianarum I; l> indea pagina 288 usque ad p. 5i9 lcguntur, j)ra?tcr
paiiium principibus (9) collpculus ccnipererat, 21 lineaspagiii_e 515 cl tres lineas pagina? 514, ex
qu_c\e ipse prcesens videral (10) vcl in publicis capitibus Brunpnis 1-41, 44-47, 52-58, 00-65, G8,
indubitatse fidei scriptis (11) legerat, niemcria? 74-IC2,117, 121-131, docunienlis scilicet pluriniis
iradidil. Nec fidei cjus in universum officit, quod pr_eteiinissis, pctivit. Texlus in mininiis eliam lam
palria. amorc ct odio servitulis ductus acrius. in presse ad lcclionem codicis 1 accedit, ut non cx cc
Ilcinricum invehitur (12), cum in lanta reruni com- qnideni sed e\ communi ciim eo fonic fluxisse cen
iiioiione vir nulli paiii addictus vix ac ne vix qui- sendus sit. Sunrenhn; loci nonnulli, quibiis utrius-
dem rcperiri potuerif, et nostcr seelera ab Heinr.co que scriptores idem vecabulum diverse intcllexisse
juvciie (15) pcrpetrata vel a familiaribus cjus se el expressisse palel, e. g. cap. 40, ubi Lipsiensis
accepisse profilcalur. I.eiiirici res cum Gregorio lectio ymmo ex Idagdeburgensis nimio enienda;:da
VII noiinisi qtiantum ad bcllum Saxonicumlacicbanl crat. Cuin auiem alia in utroque codem medo pcc-
altigil, ei summum pnnlificem palria? sempcr post- ce.ntur, e. g. cap. 56, ubi uterque ex fcnie jain
babuit. Bclluiu igiiur civile, quale nondum compo- comiple Ekkiberti marchionis iiomen Err.bcrtum
siiiiin Saxonum principibus apparuil, Brunp scri- effeii, gratulandum esl, quod in lexlu res.iluendo
bendum sibi propesuii. Eiuinet libcr docunicuiis C cpe
auibeiiiicis inserlis, scribcndi ratione vivida, aliquo- 2.) Annal.sla. Saxcnis uli licet. Qui annis 10G7-
iies lacela et jocpsa (i<i), stylo simplici, scntcuiiis 1082 plrriina ex Brunonis capitibus 1, 5,-16, 2-15,
liiylhmo quodam prxditis et haud raro in e.istiem 17-51, 52, 51, 55-47, 52, _7-SI, 55-36, 64, 57, 58,
soiips exennlibus, et lieet advcrsce paiiis scripicri- 60-65, C5-G8,70-74, 82-88, 75, 7-1, "6-78, 80,.79,
Jjus Ekkchardo Uraugiensi (15) ei nliis minime 81. 89-97, 99-101, 90, 101-105, 76, 77, 104-110,
plicere potuerit, apud posteros latnen liauJ parva 98, 117-125, 122, 125-151 narralioni hiscrois,
aiicloritafe gavisus essc videlur, cum maxiir.a ejus codicis sa?culi ii aut xn, quo usns esl, lecliouem
pars sa-dilo xn excuule a!j annalisla Saxone, et haud raie oplimam, nec non ctscnteniias aliquas
s-.eculoxvi ineunie ab auclore Chronici Magdebur- qna? in co.iicibus 1 et 1 b. coinmiiiii falo excidcrunt,
gcnsis transciipln sii. Se.l unus lanliiui lihri codex seivavit. Quaiuni tainen r.onuisi eas quas aperte
exstat, in inonasicrio Veie!'is Celite s;c(iilo w sensus requircbal, quasve niiiiiine ex aliis annalisU»
excuntc exaratus, irnde eiiitiones Fivlieiiaiia, Siiii- fonlibiis, E!_kchai.Io prsecipue Uraugiensi, cujns
viana et nnstra fluxerasil. Servalur liodie. pauca nonnunquain verba levtui infert, derivaUs
i.) In biblioiheca univcrsiiatis regire J_,ipsieiisis, consiabai, in lextu reccpi. Usus sum codice anna-
-lumero 1525 insignis, cliarlaeeus in 4°T'oll. 2-^5 li_ta? sur.beniico, inlcr l.bios 'bibliolhec.e rcgia?
Biiiiioneni. foll. 55-66 qua?dam cx Plalina trans- Pariskiisis ex cce.iobip S. GeVmani apjiorlaios
• M) _.'._£..
(d) Piicfatio. enislolas
' cnrnm uoinine scripsit.
(4) Opus absolvil ppsl d.,26 Decembris anni 1081 (il) C. 42, 48, 49, 51, 59, C3, 66, 67, 69, eic.
(c. i.-;l), siipeistitibus Werinlicio (f a. 1101), Bnr- (i2) Res fcrciiiciedililes Je eo refcrre r.ccusatiir;
chardo Ilalbersladensi episcopo (c. 85), (j a. 1088), scd i.cslio quoque loinpore res inults iiiciccilules
Hcniiaiino regc ct Ottone diicc (c. 151), quoruni \isas oculis noslris viJuuus cl auribus nostiis audi-
ille a. 1087, hic d. 5. ld. .'aiiuaiii a. 1085 obiit. viinus.
(5) SS. III, p. 729. (15) Bruiinnem initio operis de juvent. Heinriec
(6) Prsefaiio. scnbere.palet; uiide IIOII.II.J1_I a Y. Cl. Steuzel 'I.
(7) C. 52, cf. c. 58. li, 55-06, in euin mouiia diliiuuiur.
(8).Cf. cap. 96, t ab ipsius ore non scnie! a:i- (i4j K. «. cap. 75, 77, 85, ^'6.
divi. _• (io) Ekki'h..rJus iiosirnm novisse viileiur, scd in
(9) C. 15. Cli!'oi!ico sito a. iOoS-iOSOicspleiiiihqiie di',e!sas
flO) E. g. c. 58, 40, 52 forfassc ct Wcrinheruin scii:.ii,
c!ru:n]ue iu itiiieribiis coiui.alus ftieral, iori-isse (10. Y. Kclbo.iiii iuiiioris pr.ifaEione.:.'.
«9 DE BELLO SAXONICO. IM
niiincro 410 signato, cujus lectiones Waiiz.us nusler A rigcrcm; capitum dhisione auctoriiate eodicis
e >ot.>\it. Lipsiensisinslituia.
5 ) Iu textti epistelarum Gregerii VII papa? el Prodicrnl Bruno piimum anno lOOOeaenfc Mar-
aliavum restiiueiido, ad Registrum Giegoiiict Pauli quardo Frehero, inler SS. Germ. t. I, 99-155;
Bernriedensis Yitam Giegoiji VII returri, el ex levlus esloodicis L;psiei.s:s , scd s_epe hand bene
codice Treriiensi (iriem episloI-Cad Rodulfum legem enodalus, ct s_epius cx Chro nco Magieburgcisi (18)
scriplfe subjeci. aulex coujecfiira probnbili conccl.is. Qua edifione
Quibus suhsidiis iia usus sum, ul ccdicem i, a. 1717 repelila, Burcardus .Goiihcllius Siiuvius
cujus copia inihi a viris dcctissiinis el dc re nnslra locanoiinulla adhibitp itcrum cndice Lipsieusi cmcn-
bene meritis DB. Erne^te G. Gersdorf biblioilieca? davii, alia lamen \iiia\il(19). Quarum citin ediiiene
unhersilalis Lipsieusis prajfectc, el Gustavc Ha?nel nestra ccllatip, nobis quoquc uon pauca cmendaiidn
cjiisdem cuslode, libeiilissiine facia esl, fundamenti rclicta fuisse cstendet.
' loco poncrem, el cuin in scribcndis nomiiiibiis Bruno iniiiiun anni a Na ivitate Doiiii.ii compu-
prnpriis (17) lum aliis in locis ubi necesse eral, lat (20):
{'eliquoriiin, pra;cipue annaiisla? Saxonis ope, cor-

BRUNONIS

- SAXONICO.
LIBER DE BELLO

PROLOGUS SAXONIGI BELLL

Bomino suo dilectissimo, nunquam sine pia vene- B dum tinearum morsibusvcl scabra rubiginc ccrrosa,
'
rationc nomiuandp, Werinhere sancta; Merse- diumaneie non valeant. Studium \ero lilterarum
burgensis Ecclesia? pr_csuli venerando, Bruno, licet a lateiis anima? slercoribus^ligoneralioiiiseffossuin,
peresigua sua) ianien f.imllia? portip, quidquidvalet nullum debet corpoiis imbecilliiati serviiium, sed
. bouiinis utiiusque devotio. eum, cujtis industria processil, formal et instruit
Inler enm qui miiiius aliquod dpnat, et euni eui animum, adeo seneetulis \el inlerilus ignarum, ut
(louatur, hajc cst olsservanda ratio ut, ctim iste in etiam ea qti_e torrenle violonlia iemporis rapiunliir
tliesauris nihil pictiosius qucd dpncl in\enireva- ad interiluni, ab ipse lenipcris impetu litterarum
leal, tunc ille niune-e lali nihii juciindius accipiai. viitus conetur eripere, el sempei' nova qnasi sla-
Qued ege ceiisiderans , cum paiernilali vestra?, cui lionaria legenlibus oslendere. lgiftir belluin quod
prp \iribus meis inie ultra vires nieas scmper servire Ileinricns * re\ cum Saxonibus egii, volo breviler ct
desidero, irtuiius aliqued plfcrre \oluisseni, quo< veraciter sciibere, sicut ab bis qui ichus inicr-
feivorem nientis etiani foris alicujus opeiis allesla- erant potui cognoscere. Quod curn sui magnitiidine,
iinne nionslrarcin, omnibus- sciir.iis niearum fa- lum " miscricordia Dci, quam in ipso bcilo experti
cultaluin perquisitis, solurn lilleraruni genusiineiii, sumiis, cst ineniorabile, sicut in sequenlibus, si
quod el \estrai cciucniie dignifali et ine_enon im- C quis legerc dignabitur, poterit agnoscere. Sic cnim
par esse pular<:in de\olioni. lloc enim niunus im- in flagello vino seveiilatis oleum pielatis admisctiit,
leris omuibus, quse sibi invicem possii benigniias ut et prophelam vera loculum esse gaudenles agno-
hiiiiniia largiii, pieiioius •_esiiino, quia ejus et sceremus : e Cutn iralus fticris, miseiicordi_e re-
ongo npbilipr, el ustis excelleniior, cltBlas proba- eordaberis (Habac. m, 2), i ci Aposioliiiu : t Fi-
uir csso diiiluiuior. Auruin nainqiie \d cjetcra dclis Beus, qui non permiltet vos lenlari super id
qua. liomines pi_ccipua ducuni, de terrce visceribiis quod potestis (I Cor. x, 15). t Sed priusquam in-
jiata £ nulluin iribu-.iulr.nim_e picfeclum, sed Irjgi- cipiam ipsius belli scricm explicare, oportct mc
litaii corpoiea; bre\e subsitlium \el ,eliam luxtiri.e pauca de pneritia vel adolescenlia ejusdem Heiurici

p!_ebcnl lurpe sen iiinm, ct dum ceipoiji sustenlant praiiiiitere, ul dum, qualem vilam puer \el ado-
lip.uinu.)!, eflngero propriuni non possunl iuteritum. lescens agehat, lector agnoveril, minus mirelur
Quamvis cliam si qtriela jaccant, non sinl lula, quod intestinumbelluni virfaetus incoepcrit. Yernni
YARLE LEGTIO?"ES.
1 Weiinnero I. - ita edd. nalo 1. 3 secreiioribus ed. 4 Henricus 1. nonnunquam. 6 t. magis m. ed.

(17) Cnnslanter sciilio Heinricus , Adatbcrlus , cap. 40, v. infra.


Vieiinheins, Fiidericus, Ualberstadensis, (19) lla cap, 40 in Magdeburgensiprato cervos pu-
buig, Jiantatii, Boemii, Mersebutg, Magedabuig, Ba- gnantes codicem Lipsiensem secutus scripsii, cum
benbeig, Herimaniais, Sigefridus, Wirlzeburg, exstti- jam Fi-eherus ex Cnron. Magdebnrgensi iccte coi~
go, cxstiipo. vos scripsissel, annalista? quoque Saxeni probilum.
(18j el. e. g. cip. 83. in finc <;ncn juramen!P, » (20) cf. a. 1076-1081, cap. 151.
Piiiioi. CXLVIl. 10
*-ii)\ BIIUNO.SISCLERICI MAGDEBUBGEISSIS l'&
ne hoc opus quilibet in manus accipiens slatim .A mcn pagina prinia demonstrat, sequens opus a spulis
velit conspuere, placuil mihi illud vestri nominis defendat. Ergo vesfra dignitas dignctur illud lanta
prajnolalioiic niuuire, quatentis duin vestrum no- alacrilatesuscipere, quanta a nie offerlur devotionc.

SAXONICUM BELLUM INCIPIT.


1. Postquam Heinricus imperator ab hoc seculo sente eelehraret, et populp verbum Dei dicfiirus es
fclici morte migravit (an. 1056), filius ejus Heinri- mere lccum alliorcm ascenderet, inter cetera quasi
cus quaiius, infeliciter in boc scculo relictus \il_e, bonos et nobiles in hac lerra conqncrcns defecisses
regnuni pairis elcctienc coiiimunisuscepii.Qupd quia se solum et regem , se scilicet anlcponeus rcgi, dixU
adhuc decenler, uipote puerulus quinqiiennis, gu- de nobilitate remansisse, — cuni duo fratres ipsius
bcrnare nen poluil, ipsuin cum regni cura n cuian- iisdcin parentibiis nali 16 starenl pr_r.senies,— el
dum cunclorum jussu principum maler ipsius Agnes quamvis aposlolorum principis, fraiiis sui, Petri
venerabilis imperatrix accepil. Sed cum, procedente noinen nen haberet, se famen eandeni quam Petrus
iemporiscursu,puer _clale quideni sed 11011 sapi'iitia liabere poteslatem, vel etiam m.ijnrem, quia Denii-
velapud Deum volapudhoniiiiesprcficerel,malrisqtic g num siiuin iioii, ui Pefrus, iimquam negassel.
nienita regip faslu tumidus 7 jam minus audirct, 3. Ipse cuidam in sue episccpatu abbalissa? lc,
"
Aiinp, Coloniensis pra;sul \eiicrandus,eiim violenler quseiicscio quid in eum pecca\erat, pra?cepit per
niatri cripuil (an. 1062 Mui), eumquc cum omni obedicniiam ul intra dies quindecim hanc pr_escn-
diligcnfia, sieut decebal inipcraloriam prolem , non lem rclinqueret vitam. Et quia ipsa lunc a?gro-
lam regi quam regnc prpspiciens , nulrire curavil. tabal, ille vanus suum in ea praceplum impleri
Kon enim ignorabat quod rex insipicns perdet po- possc sperabal, et si casu moreretur, nioiiuam suo
s liabiiabuniur per sen- jussu volebat ut crederetur. Die vero 15 iila, jam
pulnni suum, el civilates
sus 8 prudentiuni, nec nesciebat eiiam quod, sicut sanilate recnperata, misit episcopo Iegalum, nescio
aliquos humili slirpe procreales virluies declaranl, pro qua causa. Quem 1S ut ille de longe adven-
sic a niagnis natos paientibus, si doclrina bonique lanlem \idit, sibi assidenlibus ltetabundus dixit :
defecere morcs, culpue dcdccorant. Ycruni pnstquam Numquid mea polestas minor in ista, qttam fralris
.ill&j.puerili simplicitate transcursa, adolesrcntiain, mei Pelri fuil in Sapbira? Ecce ista misera est mor-
- qu_ecoinmunis esl omiiiuni campus flagiliorum, in- lua, auctorilate jtibente mea! Sed poslquam. nunlio
gressus,ad bivium Samia? liltera? pervenit (HORAT.), propius aecedenlc, vivere eam et ab iiifirn.iiafe
derelicta sublimi semila. dexterioris angustia, decli- C convaluisse cegnovil, a superbia sua valde cosifusus
-vemplate_csinislrtelatitudinem, qua incederet,elegil, obticuit.
calleque virtuttnn pcnilus abdicato, lotis virilius post i.. Aliquando cum , sicut solebat, in cmia re-
ccnciipiscentias suasiredispesuit.Qupdulliberiusfa- gis essct, el mensam regis cotlidie delicatiori-
cere petuisset—non enim suh illo niagistro sibi lice- bus quani ipse rex epulis onerarct, quadam die
Jjat quicquid libuil,—priusmagisieriiilliusauciorita- cunctis ad cibtim peninenlibus pra? nimio luxu
icm a se penilus excussit, el qui ad regnum guber- consumplis, dapifer ejus nichil babehat quod
''
naiiduni fnissel clectus, jam se ab aliquo gubcmari luin ex ccrisuetudine sua Tenuslum ipsique regi
~~
cst dedignalus. Igitur rex ab episcopo manumissus cemedendnm , meiisa; rcgis impcnerel ; sed
(an. 106S, jllaii. 29), cum sui juris csse ccopisset, ncc eral pretium que cibnm cmeret prelicsnm,
iunc patefeeil quin 10viam vila? secfari decrevissei. quia in siniilem usuin tettim cpusunipserat ar-
Yepres enim libidinum*", qua? in hac a?fate eliam gentum. Qncd cum episcupus nnii ignpiaret, die
eos latigant qui eas in se frequentibus jejuniis are- illa lalilabat, ne euni dapifer invenire peiuissel,
faciunl et assiduis oralionibus eradicanl, eo frucluo- vplens ul ille per suam iudustriam quolibei modo
sius in ee germinabanl, que eas ncc ipse, ulpole perqiiircrel quod ad inensam sibi decenter appone-
ignc primaejuvenlutis ardcsccns et regni luxus de- ret. Sed illeposlquam domiiiuiii suuni diu qu_esilum
liciis afduens, ab agrc sui ccrdis evellebal, nec eas landem in capella quadam , quo confugerat, essa
aliquis ab eo^ rege vidclicet monilores aspcrnante,
' coguovit, ad hosiium capella conlideiitius pulsaus,
i2 ferro correplionis audebal. se intromitti pestulavit. C-.ijusvpcem ul episcepus
-cxslirpare
2. Eral codcm tempore Bremensis pr_csul Adal- agne\it, subilp se in terram quasi in eralipnem
bertus 1S,sic lypho u supcrbia?lurgidus , ut nec in prostravit. Ole ingj-essus , ut eum jaceniein con-
seculari nobiliiate nec in sancla conversalione spexit, ct eum nec tussi nec scrcalu erigere poluii,
quemquam putarct sibi a?qualem. Ipse cum in ali- laiidciij scse juxta episcopuni velut simul pralurus
qua summa festivitalepiiblicam missam rege pra?- cxtendii , et ei in auiiculam loqucns : f Orate,
YABI_4_;LECTIOA'ES.
c causa ed. -7fauslu liinuillus 1. ~ civitate 1. ~ ss, i. '' ita cortigo;
*' <a " cf. cap. 11. qa
1V
1. quaiu edd/
scd via viioc est via salniis. lividinum 1. exiirpare 1. ita, vci adell-ciius 1. lypo 1. lb.
15oiii2. 1C alialissc 1. lv quia 1. ls Qnaiii 1. !9 ita cinendttndum csse videlur. cum 1." deest IV
'" impoiierenl 1.
m B-EBELLO SAXQMCO. . 49i
dixii, ut vobis hodie sit quod iiiaridUcelis. quia AL.ui post riuptias celebraias eam sporile sua .numquam'
nondum quicquam, quod honeste super merisairi videret (21), ^uia *'-el ipsasiiuptias nonsporite sua
i-esiram ponaiuij habelis.> Episcopus velut: tib celebraverat. Ergo multis rtiodiseam a seseparare
extasi repente expergefacfus : c Quid , ait, slul- qu_erebat, ut tuiic quasi liceriter illicita Tacerct, ciini
iissime, fecisii, qui me a colloquio Dei ieiiiera- boc, quod licebat, conjugiuriinoii baberet.
rius abstulisli? Si, quod fraler Transiriandus 5l 7. Deniqiie cuidam de suis faiiiiliarihuSiUt pele-
Vvidere meruit, -tu vidisses , nutnquam michi po- rel regina? concubitum Vpr^ecepi!, magnumque ei
sgito-in orationibus appropinquasses. t Ille auferri iri prajriiiuni, si pdtiretur eo, promisit, quodinde illam
prajsensaderat, et quia talia videbat episcopoplacere, non negaluram sperabat, quia juvencula, viruni ex-
angelos cum eo. loquentes in oraiione sejam dudum perta, jam quasi deserla vivebat. Regirta yero sub .
dixerat vidisse. Erat autemipse pictor abltalia. femineo corpore cor habens yiriie, stalim de quo :
S.. Hic igilur episcepus ubiregem velut iufrenem fbnte cpiisiliuin lipe emanaret iiiiellexit.Et; prinio
equum per abrupta flagitieruni ruere vidit, ejus se qujderri velul indignata riegavjt; sed sicui ille peni-
kiteri familiariter adjiingere qua?sivil: nen uTvilio-' iiaciter, sicut pra?doCliiserat, inslaret, quod roga-
rum spiiias, quse fuerant ort_ej mariu severee aucto- . batur, ore tanlum pronJisii. Ule gralulabundus rem
rilalis radiciius erueret, e~lvirtulum semiiia episco- B regi liuritiat, elliorani qua perficiend-i esset indicat.
pali pra?dicaiioneplaniarel, sed ut germina vitiorum Rex yero Iselus ad cubiculum regiiiie Vsiniul.curii
adulaiionis aqua rigaret, et si quse viiiutum.fruges adulterc pergit, ut dum ens pariler coniniisceri ipse
einergerenl," aniaritudine perversi dogmalis eneca- videret, eam a suo conjugioTegaliler abjiceret, vel
ret. Neque enim ut ante, dum perpeiratis facirioribus etiam,:quod magis voiebal, cccideret. Sed curti
caveret, ciimTobia dicebat:.« Atlende libi ab omni adullei'ad hostiiim regina?pulsaret, et'ljo'c illa Velo
fornicalidne j et omni tempore benedic Deuin, et ciler." aperiret, rex limens, ne, illo priUs iiitro
pele ab eo ut vias iuas dirigal;:J riec ul perpetiata roisso, ipse excluderetur, ostiom cohcitus irrupit •
lacriiuis pcemleniia?lavaret, cinii Nathan subVvela- Queni regiiia agnoscens, aduliero foiTSreliclo •,.ja '
menio parabola?ferruhi increpaiionis porlavitVquo nuaiii ciiissime clausit, et suis virginibus convocalis,
alcere riientis repente percusso conscienii_e virus euin scaijinis el baculis, qua? arma a'd boc college-
efflueret; sed veiul apostplicum dabal ei pra?cepium: i-ai 5S, in tanluni verberavit, Ui euni seniianimeni
< Fac elniiia. qua? placent anima? tua?; bcc .spluni relinquerei: « Fili meretricis , inquit i 6, uride tibiV
observans, ut in die tu_e riiortis in recta fjde inve- b_ee audacia, ut"" reginse, quse forlissimumliabet
niaris; t cum Scriptura dicat: « Post concupisceri- p( jjiaritiirti, sperares aduIti?ria?V llle clalnai se' esse
tias luas non eas, i el rursum : « _N'on semines mala Heiriricurii, se esse ipsius marilum, se voluisse iegi-
in sulcis injustiiia?, et non nieies ea in septuplUm.i , limum ejus coiicubitum. Uia reclamat, liunc non ess*
llle verojta docebat, quasi sit in hominis potesiaie, niarilurii, qui furtivum qna?sissetadulteriurti; isi ma-
inuna bora niutare yilam suam, curn proverbiuin ritus esset, cur non aperte adsuunj tliofurii acce-
sit: tAdoIescensjuxta viam suam etiam quurii seiiue- derel? Iiaque peiie usque ad.morteni perciissiirri do
rit, non recedet ab ea, J et : « Odorem quem seme_ cubiculoejecit,-oslloque clauso lecium suiim pelivit.
imbiberitreeens testa, diu servabil (HORAT.).7I Hac ' Ille quid sibi accidisset, nnlli ausus est confileri;
igilur episcopi non episcopali doetrina rcx in riequi- sed ajgritudinem aliam simulaiis, iiilegrum fere men-
lia cciifpriatiis., -ivit per libldinum ss prascipitia, sem jacuit in suo cubili. Illa enim non .capiti, nori
sicut equus et rtiulus quibus rten est intelleclu» ; et venlri pepercerat, sed tolum corpiis irilegra cute
qui mulleruni rex erat populprum , lliroiiuni posuit cuntuderat. Qui poslquam coiivaliiil; qiianivisaciiiei' '
in.se libidini, cunctoriim reginse vilidrum. cdrreplus, aniiqua flagitia sua non desertiit. -
0. Biiias. vel ternas simul concubinas habebat; 8. Si qua coram eo querelam de qiialibet injuria
nec his conteiilus, cujuscumque flliam vel uxorerii fecisset,:et ab.ejus regia poleslate sihi justitiajn lieri
juvetiem et formesani audierat,-si seduci non pnte- D postulass.et, si illius insanioe ieias cjns et 2S forina
rat, sibi tiolenter adduci pra?c.ipiebat. Aliquaiidc placebat, pro jiisiiiia, quam pelcbat, injiistiiiammiil-'.'
etiam ipse uiie sive duebus ccmitatus, ubi tales esse tipliceriirepoiiabat. Nairi pbsiquam ipse in ea qiiam-,;
cognoverat, in nocte pergebat; et aliquando voli s.ui diu placiiit libidinemlsuamimplevit, alicui deTariiiilis
niali coujposefficiiur, aliquaiido vero vix effugiebat, suis eani velut uxorem dedit.Tla riobiles in hac terra
ne _a pareniibus amat_e sive marito occideretur. mulieres, ipse prius eis turpiter abusus, seryili.eon-
Uxorem suanr, quam nobilem el pulcram suasioni- jogio lurpius deborieslayit. Ha?c omrtia: vidit ille
bus principum invitus duxerat, sic exosarii habebat,' falsus ei faliens episcopus *'»';vidit,' neque prolii-
''
'__ VARIM LEGTIONES.
" ifd l.T"~. Irosniandus 2. ?s liyidiiiiini 1. swpiits. *. .Qu.ia.l.. ~' volociterT.-. ".colligeratl. 36;'/?.
deest i. Inqiiiens Ti. - !' ut r. q. f.Ti. m. s. a. desunl l..lb. addit ea:%.. ?*.vel 2.V<" e. AdClbertusTb,. 2.
'
;,;^v' /;: Sot_fe. •'•.'. v. . '~ 'i/, //::
'
(21) Anno demuni 1071Vflliumex-eaTuIit.;.-
493 MTJNONIS CLERICI MAGDEBURGENSiS M6
buit; immo sua docirina eum, quo sine limore \el \ crat celeriter petivit. Burcliardus Misriensis praefe-g
pudore talia faceret, ve"ud adhoilando conforia\it. clus, bujus lalrocinii3j ductornequi&sjmus. adcccle-
Sluitum r.amquc dixit esse, si non in pmnibus sa- siam sequitur, eique, si TClit cgredi, qudd nichil
tisfaceiel s-iiaedesidcriis adelcscenti_c. niali paliatur ni sua fide pollicetur. Ille quam\is ci
9. Mulla et in.igna in hec genere ejus ilagitia nuliam iidem habeiel, tameo seiens quod, si sppuie
spnnle pr_ciereo, quia ad alia alteiius genciis ipsms npn exirel, ecclcsia? iipn paicerent. exi\il ejusijcie
scelcra festine; IIPCtantuni hie uliimuni locuin lc- "se lidei conimcndaut. Quein d.icentcs in solhudi-
neat, qucd m ca justiis judcx inultum nen relinqnat ncm, sicut ciant jussi, crudeliter interfeceriint; et
so, ignoiuinia \idelicel quam scrori sua? lecit (22), necin ipsa moiie ci, quaie moicietur, indicaverunU
quod eani maiiibus snis depiessam tenuit, denec Nec iiinqiiam \eie cog'io\it al quis36 quare fuissel
lilius ex ipsins jussu ccaclus fralic prsesenle cum ea occisus, nisi qiiidam inussilabant quod ilii je\
cciiciibuil; cui non piofuU quod impcraioris Gla, iinponeicl, quia ctiin quad.im concubina sua jacuis-
31utrnqiic paicnle soioriinica, quod set. Sed rex, ul snspicioncm moilis ejus a se lollc-
qued ipsius c\
sacro capilis \elaniine Chrislo rueial desponsa.a. rct. auctorcs ejusdem morlis, quos lalitare ad ho-
10. Sed quia nef.inda sluprn nefaudiora geneiare~~ ram jnsseral , peisCqui ab omnibus aniicis suis
solenl hcniicidia, sicut illc ncn imam B.itbsebam " iniperal; el illuiii sepeliri in loco fecit bonoiahili t
libidinosus slupiavil, iia non unuin Uiiam crudelis ipsequeijus scpulturas tristis inleifiiit, el ui ad om-
iuteifecit. Tcl enim in honiiudiis iumania perpe- iiia siinulanda Joctus eral, IIPII paiuin J.iciimaiuin
travil facinora, ul dubium sit quse niajor sit ejus fudil. Sed nulli, qtiiu esset, sicut erat, prcecepte
infamia., libidinis incesta? an crudelitaiis iniiieiiS-C. i'egis pceisus_, crcdibilc fuit.
Omnibus erat borribililer crudelis. sed nullis ita ul i2.Fama fuit quod quendani de famiHaiibusado-
f..miliaiissimis suis. Qui omnlum particeps cral se- Iescentem nobilissijiiuin sua manu, duni quasi joca-
eictorum ejus, ct consciusvel adjulor flagitioium retui, inierfcceiit: et, eo finli.n sepulio, in
si\e facinorum, dum securus sui de aliorum moiic crastiuo quasi pcenitens ad suum magislrum Adal-
tractanti favebat, ceactus csi morlcm pali, quam beituhi cpistopum \enerit, ef ab co sine ulla sa-
nen timebal. Et hoc pn) qua culpa? Quia unum lisCiciione lndulgcnliam percepciit 87.Sed quia hujus
conlra ejus volunlatein divit vevbum, \el tacens, rei \eriiatein michi non contigit :'gii0bccie, placuit
aliquod ejus consilium sibi non placere, gestu quo- uiiclii eam inler ambigua lelinqueie, quaimis peue-
libet oslendit. Mullos naiuqiie consiliarios babelial, omnibus vcrsaretur in ce.
scd niillus ei dare consiliuni audehat, nisi quod ipsi _, 13. NeViautem quemdam de familiaribus rcgis,
r.ollct ci ""
jdacerel. Si quis vel instius aliquid quod qui aliqiiKiido de curia \cnit ad fraiicm suum,—
8
cousulcbat, deliclum quod ignorantcr egerat, sui Jraler autcm ille cpiscopus eral'J — el quasi jac-
sanguitiis effusione luebal. Nec alicui suain dcinon- taudo fiatri suu nanabat qupd nullus essei in
strabat iram, donec incauto faceret aufeiri \itam. curia qui iragis quani ipse esset in regis gratia.
11. Quidam de sccietaiiis suis nomlne Couiadus, Qued cum fiater ojtis episcopus libcnler auofret,
— ju\enis nobilitate et nioiibus insignis, si boc so- etimquc diligentei animoneret ut gr.itiani icgi^
Jum ci Deus dedissei, ul consiliariuo legis numquam omnibus modis servare qua?reret, qtiia e( ipsi !.o-
fuissel — hic cral quadam die Gos.aria?, ceiius se nestiiin el omuibus suis uiile esset: cF.icciem,
tam benc gratiam regis habcre, sicul tunc cum eam dixit illc, si siniul cuni gialia teneni regis possem
habebal optiine. Hcx autoni er.it in Hertesburg S3 lenerc graliam cosleslis. Sed veraciter, inquil,
caslello , quo, pr.eter 3p eos qui facinoiiini ipsius agnovi quod, si quis hujus rcgis lainiliaritcr bahet
erant conscii el laulores, nullus nisl noiniiie voca- giatiam, habere non pplerit ajternam \itain. > Igiitii-
tus asiendebat. Blitlil igitur icx Goslariam, jubens p.mlatiiii se sicul prudens a curia subtiahebal, ct
ul Conradus ad se citissnne venial, et nullum pra?- jam iiiiniis el minus ad secrcia regis accedebat, ct
ter annigerum suum, qui se comitetur assumai. n.nec emniup aberat, nec sicut crai selilus Irequens
llle se putans ad aliquod consilium, oui nulli piveter aderai. Quem ubi rex minus absiduum vidit in suo
se licerel adesse , vocari, ut fidem suam majcrem ser\itip, causam qnarc f-iecret non inquiril, nec ei
oslenderet, etiam plus quam j'usius iuisset fecit, et quicquani mal_e voluni.iiis ostcndif; sed suo jain
ipse suus armiger factus, cunclis incomiialus equi- \olen_. paieerc fciro, quocrebat etiin pcrdere ense
ta\it. Ergo veniens in silvam, -.idil insidias, ncc alienn. Ilpque, pro qua causa ficta vel vera ncsc.o,
crcdidit eas sibi paralas; tamen quia, ulpotc-solus, niisii etimad regcm Ruscia?39.Q_uamlegalioucin ille
taiilain niuliiiudiueni timuit, ccclcsiam quaj prope libcnler accepit, prinium -quia pei lioe quasi prc-
YARL-ELECTIONES,
ai)leliquat l 11.relinqnel 2. sl deesi i. IV. ~~Bersabe 1. el edd. ~~hertesburcL. 1. beilcsburh 2. ~-
35 lairucii 1. 3Cliiiisiiahaiif 1. °7 pepcicit '. ct riatci aid.icpiscopi c„i<-
propier 1. prajter lb. 2.
dem, Fndericus palaliuus ccmcs fratri jact.ins aliquaudo iidiiabal eic. 2. z"Ua 2. mei.e 1.
NOT.'E.
(22) Iden Saxonum legati apu 1Lam'jerlum p. 198 innucre \ijenlur.
/9? DE BELLO SAXOMCO. -198
Imit se a giaua rcgis non abfesse, cui sccreia ne.i A nisi eos thoracis foilUuilo iepiilis:.ct. Hlc famen
dub !a'el i.i antea c.edcie; demdc quia spera\it •ad regem peneiiit.et ei qoaliter ante cubde ejus
st Ict,alictiis hujtisi.iijpre ineiitiirum ul, legatiere susceptus cssel inuica\it. Cui ie\ pracepit ut, si
p pspcie pencu ic\eisus, T>O*I pai\uiii a lege de- deiuceps \i\ere \eliet,hcc ab ee nullus umquain
berel aceipcre he.ieiiui.m, nec hajc ctiam mimma scnei.
ftul causa, qtna libentci abeial a cuna. Igitur pei- 15. Omnibus bis malis hec Hialuin supcraddidil,
ie\it, nec adhnc quid de se dispcsiluin fuissct qned cciens emnibus malis, H antiquis fiiiujiiieii-
intelleu.. Post aliquot \cio dtcs, cum \espoic dc ium qup Mgetent, et IIOMSquo suigcieiil iniiiun.,
dinassei -ii duersonuni jubet sib. bo.iiun paiait dedit. Epi-jcoposenini non pio qnalilate nieiiloium
i.ort\i\iiiHi Cuinque _ain comiles cjus aliquantuni secunduin canouiim decicli consliluii, ocd si quis
1) JJiosei'1, e\di\ii Sclavus qiiidam, \ibs peisona , majoiem pccuinani dedil,\cl ipse inajot ejus flagi-
ct . s lNese.o, divil, qui 1est quo.1cgo poilo, quod tiorum adulaipi exstitit, iiicdigniei quobbrl episco-
episccpis* 11Eppo liiiclu dedu, ei ut legi, ad quein palu Itiit Cmnque alicui sic cpiscoj atiim dedisset,
niissus \adis, daiem pisecepn t Quod ctim sihi illc si ei aliu_.plus daiet, \el ejus niagis facinoia I.MI-
mo'is iai. logaiet, prolu! i SLI.IMISepistplam regis daret, illum piioiem quasi Sjmoinacum fectt dc-
inngiiie sgllatam. llle nil mci.itus sigiJlum fiegil, 8 poni, cl isiiiui seuirtduin quasi sanctum in codeiu
cleiK uiii aimm , qmd ill<eliitei o vellenl, expenere loco consedan Unde conligil ul niultre ci\iiuc>
b.bi p^cepit. Ceiicus Iegii, et evpesuit; hic auiem m ilhs teniponbus duos episcopos simul habeieni,
t>ciis(isei'H m litteris . e Scias m hoc le maxinic, quounn neiilci episcopi \ccabuk) digini!)esset. Ba-
qualis amicus niicin sis, posse monslraie, si hoc venbiigen^cm'' 0 episcopaluin, tam lebus c\ienus
cffeceiis ul lsle mcus •lui.Uus liumquam m nieum diMlcm quamsapieniibuspcrsonisjhliis \eiierabilem,
leJiniiii possii lemeaie; quoJ iiiuim 41 aHenio cai- •cuidain niangoiiidedil, ininio pio ina?sti.nabili pecu-
ceir \el politis cflicias moilc, iu^hil pita Oiffeue. . >ua \<endidii, qm nielms sciel al nunimos mpnc .«'
Litteiib llaque cciisumplis igni ipse IseCusltei sumu cujuslibet a?stiniaie, quam le\lum tUjUslibcl Jibw,
pfieqi, legiiionem pi.idcnlci imf1e\il, non pn\o ncdicam niielligeie \el e\peneie, biitcni legularilcr
muiieie donatus u\'ii, domino suo lcgi icgalia dona picininliaie. Qui tum tn sacro olfiuoMgiha. pascalis
poiia\il. pnmaiii CJC inoie leciioncm coram sapientibus
~A.De quod.im mli.no ipsms consiliano, tujus cleuci,< pioiiuniia\ii : < Teira luleni eial inanjs
^ocihulum Siulal.omm liulloiuin spoulepraMeieo, elvjeci" i Ipse nimiiuiii, licef bipcs, \acca bmt..
»c n 'OPipen, qtniii idntco li.cplicui- niseii, quia cl oniin piobilale *acua' Ipse t incn , quamvis nec
di o iioi. n.iu.iii.i (onlinet i.i se legis vitia, qnx sunt C sue nec cctlesiai, quani ipse quasi legendani acce-
Md<iicot cuii.e~iias ct luvui.a Hic cuni non essel pcial,auie paiceielut gialiam legiseblinerel,ipso
oilus a Saxonia , du\U uxorem nalnin de Saxonia, tcge consihante depomlui, et cpiscopaius alu dalui,
vii^inem nm fprn.psaiii coipoie quaiv tt nobihni iion qiii Mla et sapicntia sit episcnp.ttu dignier, sed
gineie. Rc\ ipse oaiu illi a paientLus ejus imoe- qui legis flagiiioium major in oniinbus fuisset as-
iraMl, TCXipse niiplns 'iiierfuii, scd dubiuin uliiun sentatoi.
2
rnpgis pio sponsi hinore \eli pioamoie spousx1. 1(1. Iniei h_ec oninia jain abeunio adolesceniia,
jSo.idum ilfa ('esjonsatje 43 virgmalis niidicili_<e'' 4 mo\ ui Ad.dbeiiuin Biciiicnseiii tjuscopum nactus
piidoiem depocuil. ctini rc\ onini pudoi-edeposito, cst coiisiliai .iim, lpsius sujbiOtiibu'. tcepit in decd-
ul cam sibi ad lcctui» sutim mitlciei, ipsuni spon- lis 47Jocis altos cl nattira nu.nilos niontes qua;rere,
s_im ped\'l. i Cum _iec >ill.nn rem, di\il il'e, nec cl in lns liujusinodi castclla fabncaie, qua? si ni
ipsainv.tam \ob-s unqtiam \elini negare, 'usccscl.i locis co.npeieiHibus slaicnt, mgens iegno i'ini.j-
jc5 cst qnam nrc vos dccet a me p<.tcie, nec cgo lneiifuin siniul ct Oii.aiiieinum" foieni. Qtiortun
^obibposs.i-ncp lcedcic iRe\, magiuisdissiniui iloi, pii.numcl nia\imuni Haitesbuig appell.uit: quod
d 1'iiem qiQinioiii coide niagmrn li.ibml, ncc\ulli n itifoi.i muio el tuiiibuselpoitis cvtenus niuiiiiil,
u(t \e.bi_: pslcndii. PPSI non multps aufcm dics, ila rcgabijus ocdificns intus adoiiia\it, tale inona-
ci.ni illo jam sccuiiis niclnl sibi tt.nciel, IPX feie s<ciiuni m ipso constiuxit, tales oniaiiis 111qiso
ine Iia iioctc nusit ad ciim, pia-cipicns ut so'_i_.r.d inoiiaslcrio colloca\il, taleset tot tl-.iitos il!iic uu-
be vcuiiei. Jlle qii._i._Ms,morc lcgis cognitc, ceittis dique congicgaMt, uti 49aliquot epi^topalcs locos110
osscl qiod ii) ipsa nocle mcii debuisset, lamen oinni suo apparatu fequipaiaict'' 1, .iliquot ciiim
que jul)cl)a'tn, n.t; scd pnus Iencani liiphcem Hanscendeiet. Quicquid oruatus ectltsiastit' qaeni-
S'iblus tuiMcaniinduil. Cumipie ad vcstibulum eu- Iibel episcojiuni magis decoruni videbai Iiabeio, si\e
jjilis legn \cnisscl, ocee duo gladn ad duo I.itcia pioeceplo si\c prccibus acccutuni, suo uioiiasteno
cjus, ilbvi, iii iiicdi._>ejtis Msccwbus «ibi obwaicnl studebal confcnc. Ccteia veio caslella non lam
\ARL<E LECTIO.NCS.
soe. Ciccnsis Eppo 2. *'«« ed. q yrc;;l. ;.yan J1".;::'3dcsppsiievl..-.V!.pudicie 1..,, ^quarii 1.
tfBauciibiirgenstiil 1. "'"/ 1, - 5. 48oiiiammr 1. ^iinedd,: xiif uh\li.t6locoi, 6lequipperarcl 1
c.jiiipcrarei 2. '"'.,.
'
m BRUNONISCLEBICI MAGDEfiURGENSIS .500-.
pulcra quam forlia esse labprabau Bealus et vaide, A Rogavit eiiam in eisdem litteris quatenus s'e cum
bealus esset, si muliiiiones easdem Cdntra paganos Annone Colpniensi arciiiepiseepp fldelissimofosdere
«rexisset. Nairi ipsi j"ani dudum aui onines Msserit cenjungerent; nen quCd qualibet inihiicitlai d.issili-
chrisiiaiii,vaut cbrisliauis priiicipibus in perpeluum rent, sed quia non talis amicilia eos fideliler adnna-
liibiilarii. Sed hsec easlellorum diversis in locis rei,, ut uterque alleri secrela sua credere„sicut vel-
eoristruciio,ia primo iiostratibus puerilis'13ludus vi- let, auderet. Hoc autem omni regno fore necessa-
debaiuf, quia nondum ejus inientio mala cognosce- riuni; .quia si illi duo, qui -majores.erant in regno,
•baiur. Et uon solum _ea fieri, nicJiil adbuc pericu- fideliter iri unum conveiiirent, in multa securiiate
li timenles, cum jam possent,: non proliibebani, toium regrtum constituere peluisseni. Hoc auiem
verum etiain ex boc eum fore contra nationes exle- illosdups episcppps eefaciieefljcerepcsse, que alter
rasVbellicosumquasi divii.aiiles, ad ipsas jedifica-. eeruni, scilicet Magedaburgertsis esset frater, aliea'
tiones eum yel opibus yel operibus adjuvabant. vere consobrinussuperius noniiiiali Colpniensis ar-
Poslquani vero pisesidia in ipsis castellis collocata ciiiepisccpi. Eandeiri queriuioniam fecerunl a;l iiivi-
ceepeiunt iii circuitu suo 54? prajdationes agere, ,cemomnes pene regni Theiitonici princijies; sed ta-
non suos laborijs in siips usus ccmportare, lihcros -men palamnullusaudehatfaieri, tantorex eraionini-
uOHiinesad opfis servileconipellere,- filias vel uxores '.B bus lerrori. Sicquamvis soiiSaxones hoC aperie vi-
alienas ludibrio habere : tunc primum, quid illa derenlur incipero, bellum, tariien non ipspruiii so-
-easteHa porlenderent, inlellexermit, nec lamen ad- jumniodp eoiisilio fuil-incepluin. Qui cum tot et tan-
hiic iesistere. vel se defendere 'prsesuinpscru.nl. tas calamitales et conlunielias singtiii paterentur,
Taiiiuin illi qui I_cdebantur, querelas occulte facie- duin quisqiie surimianfurtiniodo vulntis dolebat;;et
bautaptid illos qui, longius a castellis remoti'15,ni- iiitaclus adhuc vulnerato noii condolebat, coiiimuhi
cliil adhiic mali patiebaiitur. Illdesivero dum la?sis malo npn resislebanl cemmuni ccnsilip. Rex uni-
; auxiliuin ferre negligebanl, lyrannidi vires iri se versale dampnunf dispeiiebat, el ad hoc qiia?Iibet
ipsosiribuebant. Narti ab agricolis ad militares, a impedinienla repelle.bat, et auxilia, quibus sua mala
t.err;jBfructibus ad tibertaterij adimeiidam ascendit; voliintas impleretur, uiidecumquequa?rebal; illi vero
: ei Friderieuni de Mpnle., qtii iniei liberos"homines piitanies speciale maluin, conlra ccmmunem perjii-
yel" nobiles eximius habebatur, laniulinn suum ciein nulla deferisioriis iiistiiiriieiita parabaniVHle,
esse rex asseruit; Wilheinium''' quoque, qui pio- quofacilius cunclos ut volebat opprimerel,. prius
riimiUm cultuni siii rex de Lotbeslovo 58 (23) . illds in
pter quibus eorum virtus niaxime slabat, sin-
appellabatur, ianta crudelitate perseqiiitiir, qiiia gulos labelactare temptabat. V '-<
multa ei erant prajdia, sed non niulta sapieiiiia, ui -4 :19. (An. 1070.) Oitonem denique, virum pruden-
; propler hos drtos ab omni Saxonia prajcipue facta tem et forlcm, qui natus C3c Saxonia dux eratln
>sit adversus Tegem corijuratio,; quanivis. ab ipsis , Bawaria, omni ealliditate6i deponere quserebal, quia
duobiis pessima reddita sit relributio. Nam post- -.illuin cumoinniljus Bawarjis fciiSaxones adjuluruni
quam SaxPiies pnines'mariifesluriijam cenlra regem - non dubiiabat. Ergo quendam noniiiie EiHnoiiemV",
hellum cceperuol, illi duo fidei jtirata? oblili, prfriii pr_eter audaciam nicbil viriutis habertieni, prelio
<reiicta patria tr.'insfug_eviles ad iiostes defeceriint. . conduxit et promissioiiibus sollicilavit, ul ducemVde
Iloc vero postea palebit. ; regis moi^leseciiin tr.iclasse. diceret, et lioc t7.se,
17. Geris vero Suevorum, audita.Saxonum cala- : si iiegaret, singulari bello probaturuni promitleret.
riiiiate, clam legatos suos ad illos misit, et foedus Ita 6Scerlaminis illius constiluio die, Oilo ab amicis
ciiiri eis fecit; ul neiiter populus ad alterius oppres- ; suis episcopis et aliis principibus prsemonetur.qupd,
• siprieni regi ferret auxilium. Volebal eiiim rex eiiam -si Goslariam veniret ubi duellum fleri debebat,
,
Suevds violen.er opprimere, el ut sibi de prsediis eiiainsiadversarium suurti vincerel, tamen inde
suis redderent tribuiaCompellerei Quod fosdusSaxo- , cum vita non redirel.: Elegit ergo lioupre suo poiius
, ljes si lideliler servassent, et ab infamia; 89pcrfidia?.Q iiijtisleprivari, quani tale judicium stibire, ubi scie-
et a magna:paite calamitaiis liberi.fttissent. .. baiipsi j'tistiiia?vielentiam lieri.Igilur adsua reces-
i<8.'.Sigifridus "^ Magpnlinaa sedis .archipraesul, sit, et associalosibi Magr.o,duce Sax6nise,pei.xluos
Werjnherp ei Magedaburgensi et Btirchardp. Halber- fereanups Ciimregebellumcrudelegessit (an. 1071).
ttadensi 6S!episcopis liiteras.querimoiiia plenas mi- ; Deinde consiliis amicnrum ccacli, cum se regioetia-
sit, quod rex iri episcppatu.sup .-locapraedatipiiib.us-.- . derenl pelestati, rex Magnum ducemin carcere sup
facieridis apta eiegisset,; posiiisque inibi caslellis.el jier integruiii .biemiiom tenuil, ita ut nullus in bcc
prajsidiis, muLlamala rebus sua? ecclesi.sefaceret.. -: lempcre sciret utrum viveret vel ubi essel.
; '.' ..':-";"' ;.-::<v;\v"CARi^.i^CTiONESr .: y.v, v
;B2ccnslrucld 1. 53puerilisl. ¥*sui2. SBiia2 semoii I. S6et 2. ^ita 2 Wilhelmum i. rsllutisleue: 2.
*~irifaricie 1. 60Sigefridus 2. 61\vernerol. nonnunquam.f~-iia 2. halberstalensi i, cohslanier."~i\:(in
~~
Northeirii a Saxonia lb. 64calidiiilale 1. " ha 2 bawaris 1. 66cinnomeii 1, 6' deest i, liaque lb.
---'.-/'-;.-.:'' '..: :,'--V'-. '.'-.' V VNOTJE,.-'." ^ -..". ,;:'-V, -
(53) Id est de aniore Lolbi, qui filias gui.s amaverat.
DE BELLO. SAXONICO. "
^01-,.;.:'" 502
:, 20. Poslea leg:iios ad regem Danorum misit «ltra x\ \ tem fidelissimos suos, inter quos eliam eranl qui-no-
mare (An. 1075), eumque sibi ad Bardanvich roga- biles cognalos habebant el fortes, si perire dimille-
vit ocGurrerc, quo et ipse curn paucis perrexit, cum rel, nullum ultra (idelem sibi invenirel, el Uitum
nulla fama lesleliir quod ante cum ullus rcx in illas lempus ab corum propinqiiis nullum haberel. Bedr
parlesperveneril (2i). P.egem illum ibi obvium Iia- didit ergo Magnum duccm,et suorum fldelium rece-
buit, cum-eo secrelum colloquium fecit,eui colloquio pil multitudincm. Inde nalum proverbiumper (otam
praeter episcopum Adalboilum el unuin de regiis Saxoniam divulgalur : quod unus Saxo sepluaginla
consiliatoribiis nullus inleifuit. Ipsum lamen collo- Suevis ematur, vel sepluagiiita Suevi uno Saxone
quiuni iion diu laluil, quia ille qni cutn episcopo redimaniur.
sblus aderal, 22. Dereditu ducis Magni quanla fuissenl omni
' cum eonsilium quod ibi fecemnl pro-
possel, iliud quod poleral cflecil, quod Saxonise gaudia,Tulliana nonposset explicarc facun-
"'"'hi.b'erfe;n'on
principes Saxonise, qnorum iniererat, ipsum consi- dia : non magisdc illo gauderenl, sieuma morte
liumnon latcrel. Rex enim Danomm regi Keinrico rcdivivum accepissenl. Quanlo 72eum se umquain
jurayjt;nl ei contra omnes liostes suos, el nomina- vivum visuros desperaverant, tanto eum videntes
lim qojilra Saxones, quanlum posset terra mariquc vivum majorc loctitiatripudiabant; ncc solum sui vcl
auxiUum ferrel; et rex Ilcinricus illi promisit ul B ^ cognati 7S vcl clientes ejus de salute plaudebanl,
ei euhetas regionessuo regno contiguas in proprium sed omnis omnino popr.lusomnipotenliDeo, qui eum
darej, mirabililer liberavit, laudes unanimiier rcddebal.
M. Igilur illo colloquio finito et Danorum rege Quem enim patruus suus inacsliinabiii praediorum
reversp, rex Ueinricus 69casldlum Liuniburg, quod sive pecuniarum pietio redimcrc non. vuluil, hunc
ibi prope erat, consideravit; cujus muniiione per- divinapiclasco modo, quem humanaprudenlianum-
specta, in ejus ciipidilalcm suo more vehemenler qiiam possel.excogilare, liberavil.llaque nichil fere
exarsit, quasi, si illud in sua polesialetenerel, nullus jamsonabat e.vore lolius Saxonioa, nisi: Dco gralias de
jii illis parlibus sibi resislere poluisset. lllud aulem Magni ducis ammirabili liberatione 1 Illi qui num-
castellum'Magni ducis parentum semper fueral, el quam eum.videranl, pro ;r' ejus crcplionc non mino-
adipsum suumque piUruuin Uerimannum lunc liere- res 7b, quam si de ejus genere vel familia fuissent
dilariojure perveneral. Ex paucis ergo qnos habc- Deo gralias agebant.
l>al secum, fidelissimos scpiuaginta 70 feredimisii in 23. Deiiule cum priucipum feslivilas apostolorum,
illo castello, qui eliam ipsum lolamque rcgioncm Pelri videlicct el P.auli, propinquarel, prseccpil rcx
cifca compellerenl regio parcre servililer imperio. utunivwsa principum Saxoniaemuliiludo Goslariam
Sed bistemere ingressis, Ilerimannus, dum rex e " convenirel, ut si quid de communibus regni negotiis
•flnibns.suis fuissel egrcssus, expeclal", et mox ip- agidignuin emergerel, hoc ipse communi principum
suni castellum cum mulla virlule circumdal. llli consilio traciaici. Omnes illuc aiacres feslinabant,
quid facerenl ? Caslellum quidem forie el cunclis .quia calamilaium quas Saxonia jam diu tolerabal
jiisisoli fami iusuperabile, sedprseler paucos panes, 7C,aliquem lenninum fore sperabant. Igilur festivi-
g.nos discedcntes mouaclii rcliqucrant iiiclill quod late celebriiercelebrala, cum dics ad causas agen-
imandueari possel habebal, et fames eos caslellum das staiula vcnisscl, cpiscopi, duces, comites celeri-
relinquefe jubebat, sed ob\ia ferri viuus eos exirc quc ad pah.tium diiuculo 77 prinio coiigreganlur;
noiislnebai. Paucis autem nou eraltiUiimcumexer- ibique sedenles, donecad se rexegrcdiaiur vel ad se
citu venire inprcclium. Dedilionem ergo coniiti He- jubeat eos iiUrare, ncuuicquam operiunlur. Kaui ille
rim.anno pJDferebant;scd iile, nisi Magnus uux, filius cubilis sui foribus clausis, inlus cum suis parasilis
fralris suij rediret, nullumistonim abiturum diccbal. aleis vel ccteris rebus nugaioriis operain dabat, ct
Quocomperto, rex mulias angusiias liabuil, nec, lot magnoa lioinincs ad suam januam cxcubare,
quidsibi fuissel ulile, facilc excogilaro poluil. Illos .quasi mancipia vilissima, nichili pendebal ' 8. Tota
pbsessos per vim libcrare non poluii, quia de Saxo- ]) ] dies illalransiii; ncc ipsenec.aliquis vcra portans
flibus, qups oflensos habcual, exercilum eongregare nunlius ad eos exjvit. Cum jam nox facta fuisset,
iioii credidil; de geniibus vero aliis sua; diiioni quidam
deparasiiis ejus rgressus, principibus irri-
subjectis eam muliituriinem, cui illuc ire lulum sorie dixil, quamdiu ibi vellent expeclare, cmn rex
essetj. non liabuil. Ducem red.lese noluil, quia dum pcr aliam januani egr^ssus, ad urbem suam veloci
iUum in vinculis lencbal, sccurus a bello Saxonisa cursu propcraret ? Ibi sunt omnes 79 adco lurbali,
fuik Solus eniin liinor ne ille occideretur fecit ut, qui lanlo fueranl habili a regis
supcrbia contemplui,
;tot injuriis acceptis, bellum non inciperelur. Tot au- ul, nisi Dedi marchio eorum furorem sua
prudcnlia
YARLE LECTIONES.
«»N,-|,'• LX.11. 71cxpectal. « quanti 1. 73agnali corr.
78 cognati 1. " per.l. "immemoies d.MlolIfrabail.
^diculed. ila V>.vilipcndcbal d. parvi pendebal 2. infra cap. 74. vilipcndebut suo loco' esl. 7" deest
1 adest ib. 2.

(24) Cf. Aimalcs Einhardi a. 795,


503 BKUSONIS CLEUICl.MAGDEIJURGENSIS 50*
<o i'pssccret, cadem hora r. gi pariter omncs, omni \ quando ea qua. futura sun! mcr.lc coi.cipio, is:a"
piojccto limore, manifesle rcnuiiiiarcm. llla <iiesct quse nunc toleralis , tolcrabilia pulo. Po.lquam
Iiaec causa b.Iluni primilus incepil; illa dics princi- enim sua castella per tolam lerram linsiratn pro
pium omnium qnsesequuntur mabiumBJfuil.Eadcm sua voluntiUe coiistriixcrit, et ea niilitibns armatis
namque nocte principes omncs parum pransi, cum el rehus celcris ad hoc ncgolium pevLineiilibus
s iijjulis quibus optime credebanl, in unam ecrlc- implcveril, tunc non amplius jam bona \estvapar-
s'ain, cuni omncs c.tcii jam doriiiireut, ex condicJo liculalim diripiel; sed univcrsa qua. possidelis,
c .nvencrunl; ibique ncn-paucis prius Iacrimis effu- \obis sinml eripict, e(, hoininibiis advenis vcslra
sis, mciius sibi fore mortem quam'ibet pati, quam bona largiens, \os ipsos, liberos el ingenuos, igr.o-
t..lem vitam in tanlis calamilatilius el conlumeliis lorum hominum scrvos praecipiel esse. Qua. omnia
vivere dixerunt. Conslituto ilaque dieel loco quo numquid in vos so fieri palicniini, forlissimi \iii?
oinnos cum omnibus Saxonibus convenircni, el de Konne cmori pcr virtnlem praeslnl, quam \ilam
libcriate communi, quam sibi videbant erepium iri, miseram et inhonesiam . ubi illoium superbise ludi-
commiiniler agcrcnl, ita sunt singuli ad.sua revcrsi, .brio fueriiis, per dedecus amitterc (SA.I.LUST. Jug.
qnasi ntimquam amplius ad regis servilium vcnluri. " 51)? Servi eere parali injusla imperia dominornm
2i. Igilur non longo S1tempore transaclo, magni non perfcrunl, cl vos in libertalo nali, s.quo animo
panique, sicul coiistitiUum fueral, advillam qua. servilulem lolcrabitis? Fovlasse quia Chvisliani
Normeslovo h2(23) vocatur sa omnes convencrtint; estis, sacraincnla rogi facla violare limctis. Optime,
nir aulein (am magnus coiiventiis in parvo loco sed regi. Dum niihi rcx eral, cl ea qua. snnl regis
(acltis fuisset, non omnes agnoveninl. Tunc Oito, facicbal, fidclilateni quam ci juravi, inlcgram et
qui dux olim fucrat, sed adhuc duoi_ nonien habe- impollutam scrvavi; poslquam vero rex esse desiul,
bat, omni congregala multiludine. collem, a quo cui lidem servare deberem, non fuit. Ilaqno non
loquens ab oinnibus audiri possel, aseenJcns, iieri eonlra regcm. sed coniia iiijusluni mca. libeilulis
silenlium poslulavit; quo facio, cum oinnes aircctis ereploiem; non contra paliiam, scd pro palria ct
slarent auribus, liujiismoli scr.iionem inccpil : pro libcrtale mea , quam ncmo bonus nisi cmn
25. <t Quare vos, o miiiles opiimi, principes anima simul amittit-, arma cnrio . ct ul \os ca
vclri tam frcquenles in hunc Iocuni coinenirc mccum capialis exposlulo. Igitur cxpergiscimiui, et
rogasscnt, licet omnes 1'ere singuli cogno\islis , liercditaiein vobis a parenlibiis \o_lris reliclam,
lamcn IIl nuilus vesirum 8!l sit qui sc nescium libeiis veslris rclinquile; nec voslia socordia vel
possil assercre, v'snm est nobis, nt univeis. causam „^1de. idia \os cl liberos \estros cxulum hominiim scr-
pariler agnoscaiis. Calamilates et confumelii- qnas vos fieri peimillite. Sed ne cuiquam veslrum causa
singillatim vobis omnibus rcx nosler jain per mulla non satis \ebemeus videalnr, qua advevsus regeni
icmpora fecil, magnae sunl et inlelorabiles 8!; sed arma ci.piamus, prsecipue nos, qui ab infantia cnm
ar' pcrmiltel , fa- in lcrr-a noslra maxiire nulvivimus et ei pise cclevis
quas adhui', si Deiis omnipolens
eere dispoiiit, niullo majores sunt et gva\iores. geiilibus sua. dilioni subjeclis fideles magis eviiii-
Casiella foriia , sicut vos seilis , in locis nalura mus, iinusqiiisque suas, <pias ab eo passus est in-
inunilis pluriina consdrxil, ibique suovuni fidclium juvias , roram omnibus \obis exponat; ei lunc,
liiuliiiudinein non u.oJicam uimersis arniorum u.iviimsaiis uingna necessiias nosnd iiijuri.s repcl-
ic.iciiLus insliuclam collocavit. Qnse castclla, cum lcnd.s cogat, uidicium commune decernat. » _
non contra paganos , qui noslram (eirani quaj sibi 26. Ergo Werinheriis Magedaburgensis~ aivl.i-
eonfmis csl totani \a_uveriiiil, sint fabricalu, sed epi<eopiis, ci\ilalem suam Lis a rege cscdibti.
in inedio lerva. nosiroa, ubi ncmo ei rinqunm bclla el prxdiilionibus invasam diccbal; ct prjeterea
cogiiabat 87 infei re, lai lo nioliminc sim niunila, comniuncs injniias se non minus dolcre quam
quid porlcndanl, et cx parte 88plurimi csiis experti, siias asserebal, et eis, quasi solus omnes fuis-et
ol. iii,ii niisoricordia Dei vestraque \irius prokibuc- Q pa.sus , obviaSurum se piomiitcbat. Burcliardus
Dl
i'it, cilo oiiiiics e\perieiniiii. Bona \eslra , qui juxta pra.su] lialbcrsiadcnsis qnerebatur quia pr__dia
manetis, vobis inviiis in ipsa castclla depoiianiuv; cujusdain nobilis \iri eui nomen Bodo, quse .juie
(llii.bus veslris et uxoribus pro sua lilsidinc, suse deberent esse ecclesia. , ve\ sibi abstulisset
jpiandu ss \oLinl, abuiunlur; veslros servos et injusie. Oilo dux queviiuoniam fccit quia ducalum
jum.nia, quicquitl \olunl, sibi servjre pra.cipiuiil; BawaTiae, qucm diu juste possederat, rcx sibi in
immo el \os ipsos in liberis hiimeris vestris quseli- nullo crimine convicto, fraude quadam excogilata,
bel oncra f Jicet foada, portare compelluni. Sed injusle rapuerit. Dedi marchio de pra_diis ad _e
VAUI/E LECT10_.ES.
80 dtest i. adesi _]>.2. 81 longe 1. 82 liolcine_!oue2. no.I.wel.Iouo 1 b. "vacauird. 8l nosJnitn i.
" miollevabiles 1. consianler. s0 omcs 1. S7 cogilabant 1. 8S p. jam lb. S9 if« l1'. quam diu i_
'" n. vivos fieri 1," prseda 1.
zmM. -.v^.^v^ciM:-.;::;;/-;^'
(S__)Il.ildenslcben?
50S DE BELLO b-AXOKICO. 506
juie pcrlinenlibus , sibi per injuriam ablatis, iecit .K talia relulissenl, ipsiquc, quamvjs li.ullimi.lempia-
queielam. Ilerimannus coines , quod nuper er:H ieiu; ei , quo rogata facoref, persuadere non po-
faclum narra\il, quia s° urbem suam Liumbuig 93, lui-senl; ipse jam nec amicis familiaiibus , quia
heredilate relictam, callide rcx occupa.il; el, si non ul vo'cbat sibi consilium dederant, fidem liaimit,
eam relinere poluisset, tolam illam regioncm, quam sed omnibus semotis solus s-cinn quid agerel deli-
sibi parenles jure dimiscranl. non regia pote.lale berans, cum'ncc honestum putarct ut, quasi vi
sed injusla possidere voluit. Frjdericus comes nalalii eoacttis, subito caslclla sua per mullos annos con-
conquesius est quia beneficium quod de abbalia °* -slructa destruerol, ncc lutum crederel ut cum pau-
IlerolfesfcIJe 9" mngnum habueiit, injusta sibi cis; quibus eliamjam minus credere ccepcrat, cum
jussione iegis ablatum, centum mansis agrorum a lanto exercitu ad omhia paralo placitum aliquod
rege redimere volebal, nec valebat. rridciicus de adiret : paucis quibus ipstim caslellum commen-
Monie, ct 'Willelielnius , rcx agnomine, quorum dabal scientibus, noclu Saxoniam deseruit, et per
"'
prjori liberli-lcm, alleri rev cripcre \oluii heredila- confraga siharum, quso scopc dum looos caslcllis
lem, uierque pro se querelam (aciebat, qtiascuncios qua>rerel peragra\cral, fugiens, ad Franciam orien-
plus aliis querimoniis ad niisei.cordiaiii oommove- talem paueis comitanlibus vonit. Ctijus ftigain ut
bai, quia in illis duobus quid uni.ersis facere co- " principes qui cnm eo fueiant agnoveriml, male se
gilab.it, aasiimabani; quia . cilicot omnibus, si possel, deserlos diccnlcs, ad sua quisque simili fuga fesli-
liberlaiem simu! et possessiones auferre disponebal. naverunt. IIa_c autem fuga facta est anno ab incav-
Dein.e ccteri suas quisque profeiebanl, quas erat' nalione Domini 4075.
passus , injurias; ad quas coinmemorandas nec 28. Poslquam vero regis fugam, quse diu cclari
pagina sufficit nec memoiia. Omnes ergo qui ibi nonpoleral,Saxoiies agnoveruni, nil .noranles, ens
con\enerant—convenerat autem maxiuius cxercilus qui lioc caslcllnm, qttod facile deslrui non potcrat,
— singillalimjuraverunl, episcopi quidem, ul; quan- 'obs-dcrent, ibi roliquevunt; ceieri vero ad cetera
lum salvoordiiiesuopossen(,loiis\iribiisecclcsiarum de.irucnd.., qua; non adeo eranl forlia, pe'rrexe-
suarum necnon el lotius Saxonise liberlatein conlra runt. Quidam atiiem cx ipsis ad Thuringos Iran-
omneshoniincs defendcrent; laici vero ul, quamdiu sievniil, ct eis lolam rci seriem innolesccnlcs,
viverenl, libcrtatemsuamnon amiuerent, tevramque ipsos in suam socieialcm sacrsmentis dalis ct ac-
suam nulluiii dcinceps violenter prsedari permiltcrent. ceplis adjunxerunl. Quiciimqne ciinm prius, dum
27. I\'ec mullo posl (an. 1075, _4i.gr.)rccia via ad rcx erai in provincia, seeum unare non ausi fue-
Hartesburg 96,ubi rex crat, cum magno cxeicilu r> mnl, eos janiTegc fugaio atil e lerra sua fugicndo
perrexerunl, et contra uibem, ila ul inde possent regem scqui,' ant scctim pro terra sua contia rcgein
\idcri, caslra posuerunl. Quos cum rex \idissel, jurare 98 compellebani.
subiio quidem siuporc nercilsus expa\ii; sed ut 29. Ilis omnibu . lileperaclis, brc\i (enipore cinn
cral dissimulator , quasi nichU timens , nunlios Hartespuvg ciislellum capere fttisset difficillimum °9
misil qui dicerent se non parum mirari quid vel- — nam si in loco conipetenti starei, regali palatio
let tanla S7congregatio populi; se non pulare quod loei.s idoneus esset—-et illud dimiltere Tuis«etomni
quicquam contra eos tan:um meiuissct quare S.ixon'.T p.riculosum, quia si illic esc__ lantum
merito civile bellum incipere debuissent. Discedere compoiiateesseiil, quamlibet ingenli excrcilui insu-
eos abaimis. Si quid qtia_rcndum habeant, se pa- perabile manerei,aliud castellurn :eque firmum con-
ratiini animo pacalo cognoscere, et si quid sil cor- slruxerunt "°, in quo positis per vices prasidiisho-
rigendum , consJio priucipuni et amicorum sno- siibus atiViIiavel alimenla \enirc prohibuCrunl. Sed
lum corrigeic. Nnniii aulem erant Fridericus epi- illi nomiunqiiam, dfim Saxonibus ad novum castcl-
scopus, Bertholdus dux, Sigefridus regis capellanus. lum deferrenlur alimenla, subilo eruperunt, et intra
Kam mnrlnus jam nuper erat Adalbeilus Bremensis 101suos muros ea dcporiari fecerunl. Ycrttm l:a.c
"
episropus. Quibus oinnitim Saxonum dedit dux Olto D faciendo, damnum quidem aliqnod sive conlumeliam
respoiisum : se non hoslili aiiimo, nec ul civile bel- suis hoslibus inlulcvtinl, sed exinde magis cauto.
lum \elleni incipere, ibi esse oongregatos ; se regi, cos ct induslrios esse docucruiit. Ergo ex ulraque
si ie\ esse vellet, oruni fideliiaie sev\iiuros; se paite pene singulis diebus fortiter pugnatur; sed
'
petere ui caslclla , quse non ad muniiionen. regni Si>xones indc fortiores erant, quia ct castcllum suum
sed ad deslruciionein fabrioavcrat, vellel destruere; in alfiori monleposiltim cral, ila ul in illo infevius
si \ero nollel, tunc sc inlelligere quarc construcla constitulonullus nisi sub leciis lutus esscl a jactibus
fuissenl; scd liberlalem suam sive bona sua conlra lapidum, et faligalisnovi milites succedebanl, eteis
omnium hominum violentiam cum divinse pielalis alimenla copiose <yenicbanl; qua. oinnia hoslibus
auxilio velle defendcre. Cumque nunlii rcvcisi regi erant econtra. Nam neqnc facile lapides in aliiova

VARl/E LECTIOKES.
°2 q. pcr 1. °3 s. quam liunburgk 1. '•» abacia 1. "> HcrasdesfeMe I. Ileroldcsfclde 11>_ Heresfeld 2.
96 herlesburgl. "" lahto 1. 9Rjura 4. " difficiliraum 1. 10"eslruxerunl 1. *°^inira 2^*;; •
'
'807 BRUNOMS CLE_UCI MAGDEBURGENSIS 60S
uiitlebaiit, negue fessos ipsos alii sublevabanl, el A suis qiiod viderant c.rtis.ime renuntiaui. E.at an-
fames, aceiTimus ho.stis, eos nan paruiii affligebat; lem Saxonum tam magnus exercitus, ul dnplo cre-
qiiae eos dudum devictpsad dediiionem coegisset, deretur esse majpr quam regis exercitus. Ergo
nisieis eibos quidaiii ex Saxouibus furlim minislra- q-derant ;ex parte regis, audita Saxomimmul-
reii., qui prins eis familiaresTuerani. tiiudine simul et armorum inslruciione ^ iiam
< 50. Inlerea rex singulo, Theuionici regni princi- rex suis dixerat illos nee equos habere nec lisuni
pes supplex adivit, se de-regno Saxoniae, qtiod cum niillse, sed rusiic3nosliomines bellicarum rerum
paterna herediiaie, lum eovuin omnium electione iniperilos — cum prius.ad preliahdum ruissent in-:.
suscepisset, iiijuste depulsum, flebiliter iiidicavil, in certi quia dignam non videbant causam pugnandi,
qua re non lam sibi dedeeus factuin, qtiam illisom- nuiic ad non ptignandum faeti sunt-. cerli quia cum
jiibus qui in se fuisseiU despecii, nar.avit; ob omT causa deeranl eis copiaj, quibus tantse mulliludini
nibus auxilium, quo et suam illorum vindicaret in- tulo pqssenl obviare. Missis iiaquerej;, ut prihcipes
juriam, suppliciier posiulavil.-Sed non niullos ips.6- sui- jiibeban!-, ad Saxones legalionibus, promisit se
rurii sermones ejus moveb.ant, quia.quaiuas calamir faclurum o.niiia quae vellent ipsi prsescribere,"..dunir
lates Eaxoiiibus iniulissel, pene omnes noverant : modo paternain "" digiii.-le.si, quam pueriti__ suse
prseserlim quia eadem mala etiam Suevis et orienta- B maloruinque coasiliariorum cnlpa se falebaiur apij-
libus Francis inferre voluerat. Tainen suo magis sisse, i.pllent sibi denegare. Tunc Olto dux et ceteri
quamilliusKpiipri prospiciunt, eique S3 venluros iu quibus magna fuerant promi-sa,; persuadent aliis
auxilium liac ralione prpmiiluiii, ut, Saxonibus ad quatenus hac eum condiiione reciperent1<18:C'as;tella
placitum convocatis, utriiisque partis causas diligen- sua destrueret, nec ulterius ea restauraret; deprse-
ter agnoscerenl; el, si quideni eum .sine culpa vio dationes amplius in sua terra nullas exerceret; iii
lenter ejeci&sent.tolis eum yiribus in xegnum suum iSaxonia Saxpnum consilio;cuncla disponenda dispp^
:Tesiituere laborarent; siivero culpa sua lerram o:i- . neret, nullumque extranese gentis bbminem suis'""
nibus'opulentiis pjenam sluitoruni eohsiliis credulus r,bus agendis coiisiiiatorem admitteret; et lianc sui
amisisset, ei, si se vellel audire, suaderent qualeniis, expulsion.m numquam in aliquo eorum vindicaret.
furore deposijo, subjeciis sibi; nalipnibus juslus et Gumque rex omnia hsec et his niajora se faciurum
pius, quod.esset propfium regis, exisierel, nec eos fidelissime promilieret, exercilu suo dimiiso, cuni
quorum male consilio decepttis erat amplius audireX. paueis ad Saxones Iransivit, et cum laudibus et
-Se'"cont.a. IiOmines christianos, innocentes, sibique gaudio iriumphali eeductus, Gpslariam usqueper-
cpgualione propinqups, gratis omniiiP piignare de- _ venii. Ilujtis tederis incpnsulla compositio Saxoai-
;r_egaiU.Quos sermones rex ideo quasi gratosaccepii, bus maximurum malorum fuit prigo. Kam Suevp-
quia quod iulendebal fieri non.posse cognovit, scili- rum, quifced.ris jam prideni cum Saxonibus. facli
ce.l-u.tsine placitp Saxoniam cum exercilu violenlus npa iiimcmpres, eum rege contra Saxones yenire
:t°i iiUraret, el eos invilos 103su_c,dilioiiisubjeetPs ex noluerant I10,ip:i Saxones, dum foedus cumrpge
liberis omnes -servos faceret. Misit itaque nurUios aid faceront, fuerunt obliti; et Pb hoc ijlis Suevi facii
principes Saxoiiise, omiiia bpna promittens, si se tuiit ex amicis fideHbus hosles atrocissimi. Quod si
pennii.ereni in regnuaisdum cum pace redire; Ot- aut iliud ndn fecissent, au; in illo faciendo Suevos
-loni ducij-de quo sciebat omniuoi consi.lia pendere, .sibiassociasssnt, et perfidise-notacarerent, et non
honorem injuste abla.um poll.cetur cum magno tanl multps hosies sa.vissiinos habereni.
auginento resiiluere, si te .°. vellet .in honorem 52. Epdeai lamen leiiippre m_ximam circa nos
.prisiinuni reducere. clemenliam Dei cognpvimus, quam numquam tra-
.;, 31. Igi.lur exercitu quidem magno, sed non ad dere oblivioni debemus. Nam eum tanta e_set hie-
pr_eliandum parato ^nisi magna necessitas cpgeret, mis asperilas ut pmnes fluvii vel palu 'ies transre
iiCongregaio, Kal. Februar. cum. dominicoe incarna- ypleniibus iter terrestre' prseberen 1, et cuni, yiris
; iiohisannus 1074 106nuper inceptu.s ageretur,. S_- D omnibus conlra regem congregatis, solse mulieres
ixouiam ingredi disposuii. At Saxoues advenlu pr«- cum parvulis domi relicise fuissent,pagaiii senaper
- cogniio, lerram suam defensuri cuni maximo exer- nobis infesti, totam Saxoniam, mulieribus et parvii-
;€itu: ad oppidum qupd Nachan '.6.(26) appellatur, lis abduclis, poterant in qinerem. converlere, nisi
Miccurrunt, et a rege non longius, quam ut uterque • D.us eos mirabili sua pietaie, vtlutgenuina. ^11cru-
;,exercilus;.alteram videre potuisset, castra copsti- dei.atis oblilos, iutra proprios fines quasi clausos
; luiint. Tamen inv.icemmissi sp.eculaiores, exercitus juberet quiescere.
iutriusque yirtutem diligenter explprant> et utrique 3'3. Igitur cuni rex exercilu Saxonum. eomilanle
' " :
-:;' :.''/:: VARI/E LECTIONES. -'"''' "-;..>':
';;"!;
16°violenler 2. l.»s-.._<1-. mmeos 4. ">'-deest 1, 2. eum 4n». 105 MLXXXIIIi 1. 10G
naclian 4.. IK
Hachan prope Winain'2. 107 paleriiilateni d.T{1..;10s;;"ecipeve I. 109 eorum 2. no lioluerunt i.
;"*i(a 2. geuime
,: lv' . " ' ! ' '
'; NOTM. ".".•. -•--."- ;-
" ' ' : ' " '
(26) Vaclt. ; .
509 DE BELLO SAXONICO 510
Goslariam \enissci,sui non o'..Iitus,.ca.pitoccasioiies A "*, valde lurba.uni, omnibus mo.Iis euni miiigare
qii__rere.ne„sicnlproniiserai, deberet in pr._5cii.ica- qussrebani, se ipsos a consiTi sive volunlaliscviniuie
'Slellasiia deslrucre. Quem ciim moras ncoiere quidam quocumque modo jubcrel ipsc, purgando; et cos,
"
principes nosiii videreni, volenlcs ci placere, suase- qui crimine eraul inroluti, quacmiique velh l pcena
runt iil illud castellum majtis 115(27), qtiod manere cruciando; sed nil prolir.iebant. Nam rex noii lau-
volebat, alicui de principibtis Saxrnia. qnasi in de.li- lum illis qui scelus confessi 1"' fecer.nnl, quanlum
lioneni traderel, doncc populi furor, qui tunc vehe- i_lis qni se a se perpelralo scelere purgabanl, ira-
inenler ardcbat, aiiquaiiluin tcpescerel, cl lunc ca- sciiur; oi dedignans irasci in ruslicos, in maximos
siclltiin, sicul volebal, inlcgrum permanerei. Nam htijus regionis liomiiie. furorem suum, si qtiando
populus, ul (lirtierelur, vehemeiUer insiabat; quod tcmpus haberel, accendere niedilatur. Inierea lanien
nisi fierci, se staiim ab intcgro rcbcllem forecla- non quanlum volebai, sed qtianUim in prsesenli va-
mabui. Rex vcro in mullis angtisiiis posiius, quid lebal, suum caslellum vimiicu, tt omuin caslella v.l
faeeret neseiebat; quia nec castclUim illud deslruere quaslibel lmjiis lerise muiiilioncs, prpcier anfiquas
volebat, necalicui principutn, qui illud, si sibi quasi uvbes ad bonorem regni eons.rucias, dirui nnperal.
tradcreltir, slalurum promiilebanl, fidem Iiobebai ; Quod iinperium non ex tranquillo rigore jii-titsc, sed
et pnpulum, ne recidiva bella resumerel, valde me- B ex iracundipcctoriscommolione lurbi.aprocessisse,
luebat. Qua enim virliite pene solus in inedio excr- hinc prsecipue cognosci potiii', quia ca iella quai-
citu deprebeiisiis se defenderet, vel qua fuga se, dam de iiullo malo infauiaia desirui, pluriina verc
sepius undique scevis hoslibus, abscondcret? Igimr dc prn_i.is el lalrociniis convicla, si pccnnia dau
ad ingenium suum reversus, excogilavit doluni; qui fuissei, intacla manere pva_ccpil. Uis iia pairalis,
lamen non eum quem sperabal ienuit eflecium; non quasi ul'o dolore commoiiis vel quicquam mali
Nnm quibusdam de suis anliquis familiaribus oc- Sa\onise cogi-ans, mnrtio mense nondum peraolo
culle pra.eepil ut cjus tantiim propiignaculum sum- («ii. 1074) Saxoniam reliquil, el ad habiialores
niaiim dpponerenl, et cuni populus boc viso loluin Riiciii ccleiarumque Franoise-parliuni male lseta
casurum illi a dirtiendo ce=sa- nics.le l 16transivit. Feriur vero, a finibus noslris
spcrans discedercl,
rent, el sic 113,paucis ruinis resiaurnlis, inlcgrum discedens, cuni juramenlo dixisse, quod numqiiant
sictit volebal permaneret. Sed illi, suo labori par- vellci ainpMus in Saxoniam redirc nisi pritis eam
cenles, vicinos adduxere lusiicos, quos, sicut erant viiUiicm conlraxissel, qua possel in Saxonia fac-.rc
jtissi, jusserunt summos lantuin niuvos demoli i Ru- quicquid sibi libuisset.
slici vcrociim ejus loci polesialein nuiieaccepissei.i, 53. Congrcgnlis itaque illarum parlium principi-
quu mulla jam pridem inala passi fuissciH, non quid bus , nunc singulis nunc tinivcvsisliuniiliter m se
jube;enlursedquidiamdiudesiderassenlinleii.l-bnir, prosicrncns, qucriinoniam fecit dicens, quod priores
adiruendonon quieseenles, doneclapidemsnp.r lapi- stia. expulsionis injuria. sibi niiiio.leves essenl, isla;
dem non remancre videbant. Ergo rcgalia sedificia, sibi niagnas el insanabiles videri ; in prionbns ss
regali sumpLuperniuliosaiinosconslrucia,brevi lem- cum suisprincipibus fnisse despeclum, in islisvere
porc deslruuiii,et inlaiilis nioenibus iiccfun (amcnia suo suorumque duspcclui cniijunciuin esse cotieslis
ii_onerutarelinquunl.Legaii regisiion audenlverbum niiliti;.!, el quod esscl his majus, inajesiatis divina;
facere, quia ctipsos, si quid couira.licerenl, iniuan- contemplum. Nam nanavit cis lacvimans, quin diim
lur inlciiicere. ltaque monaslerium laborioso op.re ipsorum consiiiis conira suam volunialcm ccdsns ,
perfecium dejiciunl usque ad fundamenttim, lotum Saxonibus suum castellum regali sumpiu constru-
thesaurum ibi congestum, sive rcgis e.sel sive ec- ctuin traderet demoliendum, illi uon solum, quoil
clcsl-3, diripiunl, campanas dulcisonas eonfringuni, eis pcrmissum erat, illud inhumano more destrue-
filimii regis. el fralrem, quos ibi posueval, effo- renl, seJ insupcr monaslerium Deo "saiiciisqiie.con-
diunl, o.saque eorum vdul quaslibel inimiinditias secratum , paganis omnibus crudcliores , fun.litus
dispergunl, et nichil penilus. ejus loci permanere D dirucreni " 8, campanas, calices el cctera ad liono-
permillunl. rein Dei collccta veltit profana confiingerenl, vel
54. Sed rcx cuin caslellum suum sic agnovisset ho.lili pnedalionc diripcrcnl, fralrem filiumque
adnichilalum, magno qttiJcm dolore cordis iiilrinsc- suum, ulrumque prole.n regiam, lniserabiliter a
cus conturbatus, sed euin nuilo fprinsecus signopro- sepulci is ejcclos in ventum mcmbratim dispergereut,
lesUiCur,quia su.,ei_Imim pulabal, his quos habebat el quod his omuibus magis cssel ncfandum, sanclo •
odio dolorem suum monstrare, cum non p.s^el i:i rum reliquias ab allaribus sacris execrandis mani-
eoium supp'.iciis ad prseseiis odiiim suum pro velle buserutas, veltil immundilias .piasdam pcr profana
suo satmare. Priinales aulem Saxiinia., cum regis loca dissiparcnL. His onniibus non sinc largo fletu
animuni scirent non inmerilo, qnairivis ipse cclarct peroratis , singulorum pcdes osculans oravil, ut si
. VARI/E LECTIONES.
118utc. Harcesburh 2. 113sic illud p. lb. I1Vvelarcl l'1.. 1,0'coii_csscI. llc mctc 1. 11Thumilem 2.
118dirucruiii 1.
-..".":'. NOT_E, - .. :•--"•-
(27) scil. Harzburg; " - - r
5i< BRUNONISCLERl I MAGDCHURGENSIS 512
non stiam cur.ireiil \indicarc injuiiam , sallem con- ..A violenlijp.vvasis.e, ci ideo, si rcliquerit eam, ne
tumeliam Deo Deique sanclis illnlam icmaii.re non poslbac recipiatur iti ea , for.nidarc. ^YiUehalmuni
ducem PicLavorum, malris suse gorm.inum , sororis
palerentur inultam. Ait Savoncs non dicendos esse
ciirislianos, qui, cnm snpradicta scelcra in domo susefilio rogavil miscrcri. sibique ferre auxilium,
Chrisli fjcercnl, se ChrisUun nec I19 amarc nec quo possel in regnum pntris sui, quo carerct injuste,
timere monsliarcnt. Illos vero dcbere per hoc esse resiilui. At ille lanlas Francigonaruni, Norlmanno-
l2S , vel Aquilanorum virlules inlcr se et illum
se Cbnsti fideles osicndere,si,zclo Christi fervenles, rum
ejus iiijiiri.isnondiibitarent ipsoadjuranle .indicare. esserespondit, ul nullo ingenio per lantam fortilu-
HJS quevimonias et snpplicalion.s duin, quotiens dinem cum exercilu liausire pqluisscl.
fieict principum conreiiius, repelerel, anniis integev 57. Isis omnibus prseler Eoemios fi audalus, cum
conlra Saxones
evolvilur, antequam sua voluntas, ut in S.ixoniam degcniihus cxlcrisvires salis magnas
duceie posset exercitum, complevelur. N.imque non baberet, pessimnm, quod oplime sciebat, con-
omnes qui miseiias miserabiles, quas intulerat SJXO- silium iuvenit, ut Saxoniam divideret, el Saxonibus
ul \icla jace-
nias, sciebant, -cum"ornne bellum res sit aspera nee conlra Saj-Oncsptignaret, qua_libelpars
viclorexulians trjumpharel. Piinoipes igiltir
hujus belli saiis paleret idonea causa, ad diffcren- B rel, ip_.e
duin hoc bcllum quaslibel occasiones quscrebant. Saxonijssingillatim jubelad sevenire, cnusam fingcns
dicebal eorum consilio so
Quod nisi Rodolfum ducem Sue\orum, quando cum aliquam grandcm , quam
vclle (erminare. Uli, nil dubilnnles, quo stiiH vocali
rege fccdus iiiibanl, ut supra diclum est, Saxones uec \enive ccssarent, si nullius
oifendissenl, adhuc forsitan rex contra Snxo veneiunt, quo
copins adire
niam r.on haberet. Illc enim a Saxonibus, quoriim caiisj. inlerposilionc simplici prseeepto regem
blandus
confidebat auxilio, decepius, regi quomodo poterat ju .si fuissenl. Sed yenieiitcs singulos primo
accipiebal, cumquejam sccum aliqii.imdin siareni,
reconcilialur, el ei pvimus sc cum suis omnibus aniiiuim stnini cis
Saxones hostiiiter iiivasuriiai pollicelur. Sedhoc, aperuil, eteos, ul se ad oppri-
mendani Saxoniam pro viiib.is suis adju\arcnt, eL
ut dixi, post annum fiel inlegrum.
hoc ip.iim nulli proderent, juiare cogcbat; quod
56. Inlcrca missis vero in omncs circumqtiaque nisi slalim facerenl, ab eo recedere non \alehaut,
gentes legatis , donando , majora promiltciido, Inde lactum csl, ul in noslra partc paler , in 13a
cur.clos si posset hoinines Saxonibus voluit hostes adversa filitis es«el; hinc fraler unus, illinc slaiet
efficere, qttia non lameos susepoteslaii, quod leviler alius. Mulli eliam de majoribus qui bona in utrisque
fieret sine bello, subicere, quani fundiius ab liomi- rcgionibus babebant, ut ulraqtte servarcnt, sponte
niim numcro qu.erebat adimere. Duci Boemorum I^ su.i hic relicio filio sive fraLie ad rcgem ivansibanl,
Wiolizlao ls0 Misnam civitatem cum oninibus 121 vel ipsi lnc remaiienles , fraires \el filios ad regem
ad cain liertineiuibus piomisit, et sic eum, ut suis transmiLlebaiil. Pleiosque mililaris ordinis ad se
parlibus adjutor essel, ascivil. Liulieensibus paga- eodem modo vocabat, et prout cujusque animum
nis crudclititis quam seinpcr in Savones liabueran. cognoscebai, miiiis sivc promissionibus ad belluni
frena laxavil, elqunnlum S.ixonia. suis finibus pos- civile sollicitabal. Etinni famulos ad se vocalos non
sent adjungere concessii. Illi vero dixerunt se dedignalur orare , ut \el interficiondo vel dcscrcndo
Saxones inuliis bellorum lempestaiibus cxperlos dominos, mereventur libeilaie dqnavi \el eiiam
agno\isse, et se raro \cl nunquam de bollis eorum (kmin.i do__inovum suorum ficri. Sed hsec otiinii
ga\isos fuisse; sibi suam lerram suflicere, seque , occulla crant adhuc; quia si quis ei suuni jur.ibnt
si suos lerminos defendere valeanl, coiilenios esse. adjuloiiumjurarecogebalurojusdenifidclesilentiuni.
Rcgem Danorum promis.ionis jurameiilo confirmata. 58. Quid dicam quod episcopis, quos in suas
Gommeinoral, seque illi daturum cuncta quse sit partcs irahere non poleral, liujusmodi dona inittebai,
pollicilus affirmal. Philippum, Latinse Fr.mcia. recto- quibiis iMisepiscopattim pariter et \i(am adimercl,
rem, mullis poilicilationibus solli.ilal, ul aniiqua. rj qtialeiiiis his peisonis davet episcopaiuni, qui sua.
memor amicilise , sibi quandocumque \ocalus fuerit voluntaii prsebeient ad omnia consensum. Per
in anxilium venial. Sed ille similiter a suis accu- qiieniam fallacem 12i monachum AVerinhero !!5
salus, ct pene palerno solio deposiius, \ix suum .Mng.d.iijurgcnsi archiepiscopo puherem pigmenta-
honorem , tui adluic ha.rebal, se dixit vetincre; riuin iminus egregium misit, quem conlra multns.
neJum isti suum, a quopcniltis ceciderat, teniplaiet aGgviluditicssalubrem sibi ab Italia a matre sua
reponere. Willclialmum gcntis Angliese regem hac Iransmissum essc mandavit. Cujtis parleni cruslse
conditionc suum vocavil in auxilium , ul ei vicem panis inscrlam caltilo dari prawpil; eumque 1£°
rcdderet a.quam , si se umquam habcret necessa- sine mora mori vidimus, el quia episcopus lalem
lium. Ille \ero respondit se terram illam be'Iorum mediciiiam non gustavcral Isetali sumus.

YARLE LECTIO-sES.
110n. Ch. 1. ^0 wratislao 2. '"deesl i.adcsl IIJ. 2. I2! normannorum 1. "* deesl l lsv fals.uni2.
,SBwerenhcro 1. 1!6 eum si prsecepii ne 1,- . . -----,
S13 DE BELLOi SAXON.CO. 5U
59. "Sed poslquani haec onnna fjmse loquantas A .: timoic poilaui. Quse omnia quid significasse puie-
pei Savoniam coepil pisedicare, et mala fuiiiu mus, nisi laLorem quem post experti U0suiiius ?
eodem quo postea \einebanl ordine prsediccic , 41. Ergo cuni legis ira longiludine lempons in nos
plebs quidem, qure causas ne_cil pensare, Iseialui , niinis atceiisa, duitiiis lateie non posset, ceiusqi.e
el omnes qui suas terras in\aseiinl, niipetii puino signis, qii.e niala nobis cogitabat Ijtcie, paieiel;
piosleineie uiiiialin ; al nobililas nugn s angust.is lunc pnncipes noslri singuli el um\ei_i parilci le-
afficilur, dum lobur legis pr__\alidu_n S'iuinqu3 g.iioncs a^siduas minc cura litleris nunc sine lilteris
peiexiguum sublili ralioms e\jmine meliltir. Illinc ipsi iegi fcccrunl, quibus hoc solu.r.abeo mulia sup-
namque \enturos ad pugnain Fvancos ulrunique plicaLionepcliPHinl,iU, ocetu piincipuin suorum eol-
liiius Rhciii lenentes , Sue\os , Bawanos, Lotha- leelo, se coram eisaut culpabiles ostendeict, el co'i-
imgos, el Boenuos aspiciun' ; hi.ic \uro m u IUM \.clos eoium judieio puniret, aui ipsi suam innocon-
SJXOIIIEC \i\ icitiani p.utem iii\ciiiuni, qiua oiniic- tiam judicio quolibet oslendeienl, el 111ejus grjtia,
Westfali el omnes cii£a Misnai.i habilaiHes, leg.s sicit hai_lenus eiant, peimancient. Verum cum ab
amo conupti, a nobis deleccuuil *-'. Ipsa quoqne eo nullum pietaiis responsum accepissenl, et eum
pais leitia \i\ secuin iida n.ancbai, quia 12S sin- de siid imium peiditione modis omnibus liaciaic
gulos iu ea regia '"5 promissa .issidtie sollicit.ibaiil. B i cogmussenl, ad eos qui cttm eo puncipcs eiant le-
Omnes eli.tm episcopi pi__lei quatuor, Magedabui- •gationes dingiini, et eos, ut aminum regis sibi pla-
geiisesn, Ilalbeistjdensein , Meiscbuigcnsem, Pa- c.ire \elinl, h inuliiei peiunl. Ev qmbus unam, quai-i
iuaibiuiicnsem Ij0, aut apeile ad lcgem liansi- M.igedalnugeiisibaichiepisoopus Magontino nnsil ai-
emni, aut anirno nutanti nobiscum sloteiunt, ut 111 cluepiscopo, placuit cpistolam supponere, ul ex h.ic
q'u.iicuinqje parietn les prospeie cedeient, lllic o.nncs alias, quia omnes umus modi cianl, quiltjel
se.un de.Iinaie poluissenl. possil agnosccic.
40. Eodem lenipore multa per Saxoniam signa 12. « Domno Sigefiido J,t Chiisli s.inclissimo sa-
fien vidimus, e\ quibus maij quse posl \eneiunt coi.;oti,'Weiinheius l4S licel uidignus sanclje M.i-
pi.escne polumius. Quod eiuin in Magedaburge isi gpdabuigensis ecclesia. archicpisoopus. ol cui.i eo
pralo\idimus(oi\os1Mtamacuiei inl(.r_epugnaiiles, o l nes Sa\oni__pisesuIe<, duces, coiPiLes,et unncisi
ul alu alios jaceie diiiiiiieienl exaniiiics, iunaic sui.til olenci ei I ici, ii.Jgiii \el pai\i, oralioiieiu
s.ipei .cdco , quu saciatioia , non ininus Tuluioium d_\ota.n panter et seiviluiein subjccLam. MuUpli-
JIIJ._aga, ii.liI anda habeo. Episcopoi um nosLroium ccs cl magnse iribuldiiones, quse nos r.osins pe(-
Migoe p_.siou.es, aeie seieno', immo 13° _osti\o caiis evigcnlibus iniemcJubililcr insi pietas omn.i
caloie pciuslo, sianles iii capellis ua made&cebanlC subvenenL affligunl, onuiium qui \el Dcum timopt,
ul aqua sua niarium suam linplcient, si qu s eas \el sc homincs cssc cognoscunl, inisciicoidiani sup-
acciprebal 133.In 5tidaiahnig eiat lignca Chnsti in pliciler quaeiere poscompelluui. Uuce qui.i \es.i ,n
crute pendentis imago, qurc eodein lempore laiiio exceilenliam Deum timeie paiiici et am..re cogno-
sudons in sesthis diehus liianabal fluwo, ut nec sciinus, specialitei ad alinnaiis \esii.e miccpcoi-
m.ppulis iz* lersasudare quiescerel, el 135 vascula diain confuginms, hunnliiei oianie» ut pro i]iso
iioiii.ulla suseeplo sudoie impleiet. Weiinhcius Dei Umoic causdMi nosiram juste pensetis, et, sr
Mei_ebuigen.is epi.copus , dum sacra i.nssjrum jtisla fuenl in\enia, miseiirordia. \esliso nobis au-
soleiiinu celeburet, el inoie sol.Lo sjngnini donu- xiliuin ipsius amoie justilia 1, quj? Chiistus esl,
inco ptilem coipons Chnsii linpoiieiel, lundum tnbuatis Dominus noster rc\ , poslquam facttis
clicis pais illa pcle'jal, ac si Caio Cbnsti m pl m,- adolescens, rl.jeclo piincipum stioium consilio, sui
biim \eisa f.iissel. Quidam pie_b\lei m episcopaiu jtuis esse coepil, cl coiom qui nec __quum neo
MagedabuigeiiSiiiivIllaWeddiiige 138'(28)','iiiiieuira bo.ium considei.inl, niagi&leno sesubdidtl, scmpei
paiie coii\Cib.uionis egregitis, qui i.cc \itioium labc iios nisoliio moie qu.ciebai oppiimcrc, bona noslrj
nec viiiutuni lr.u.ie claieiel e\iiniu_ , diim in s.cia , iiobis enpeie, suisquc ian.iliaiil.us ea conlradeie,
ir.cnloruin conicclioiie venissct ad coininunionem , noii ob aliam culpam, ni_i qtna ilh domi parum
calice Ieva'o \iJn \muni non solum spirilualiler, vel nichil iiabcbaiit cl teriam no^lram fiuctuosam
s-edel 137\isibiliier, in sanguiuem eomeisum; cnjus \idebanl. Ilaque liiiiniiiora no.iise icgionis loi a
iiibore ,C8 pariiei el densitale peiteniius nihil indo fortissimis caslcllis occupj\n '", in quibtts arniato .
suirerepia.-umpsil, sed in Magedahurg chilaiem, non paucos conslituit, qui nos :.ut senilner sibi
ubi adhuc 13°\enerabililer seivatur, cum magno servire compellerent aut hberlaiem dercndeie \o-
"\ARI_3 LECTIOXES.
1!J defeceit 1. '-' qui 1. 1!9 regis 2. 130palhabrunenscm 1 ? "* itascnbendum, res ipsa el Annafsta
Saxo indicam; cenos 1. 13- ymiiio 1S3 ampicbal? langebal 2. 13ilhapulis 1. 105deest i. ,'<' i.t
ueutra par.c coiueisacionls in vtlla Wcddmge egrcgms 1. 137deest 1. V->. i:s c. coioboie 1. 139 a.
in sacello argenteo v. li>. cod. Diesd. no epei ti 1. K1 S. 1. 14sW. I. 1'3 occupalurn 1.
- , ROTvE.
<2S) UoJieWedringen?
SIS: ..BRliNONlS CLERICI-MAGDEBBRGENSIS MG
i(_ntesocciderenl. Ibi quanta pericula.quanlas cpn- A . mitas pigra yel minus pia in his agendis fueril, di-
lumelias, quanla dampna in nostris corporibus, in: s.riclum Dei judicium hostras animas a yobis exi-
nostris 'uxpribus, in; noslris. possessionibus passi gere liabebil. Qu<;dsi vestrum pium consilinm rex
sumus .*.-,et qualiter inde nos ad lenipus miscricor- forsilam audire lioliicrit, roganms vos; et obsecra-
d.i.aDei liberavitI4B, quia vobis notum esse credi-. mus, ut salKm vos et ycslros insirumenlum sui fti-
mus;,; prselerimus. Ppsiquam yero ,: vf.emppsta.le roris babere no.n possit; ne, dum furpri ejus mini-
lanta, misericordia Dei sedata, pacem et gratlam stralis, vita_.vestrai ' .>el animse pericuium incur-
suam nobis reddidit, nichil nos scimus conlra eum r.alis. Yalete. . .
fecisse li0, unde roerilo debeal in/nos recidiva bplla; iZ. Eundein sensumconlineiites vel litleris vel
mpyere. Prsedia quse qiierebalur ablaia, legaiis yerbis Iegaiiones cunclis ex illa parte principibus
ipsitisreddidimus, donec ipsi legaiidixerunl, nichil. siiiguli principes nostri miserunt, et landem arege
esse reliqmim qupd reddere debe.emus. Castella yel vix, magis .imporluiiitale devicto quam pielai.enioi- _
ceteras niuniiiones quas in nostris panibus deslrui lilo, respohsmn hoc acceperunl, quod hoc solo
pva.cepii, o.mnes coufreglmus llT, nisi quas ipse 110- fflodo suam graliam Iiabere posseni, si se suamqtie
bis.iioleniibus 14S.
slave p.erinisil. De monasferio sup " libertatem et omnia quse possidebant, ppteslalis
.liestruclp yel de sepulcris (ilii velfratrissui viplatis regia. sine oriini conditione tradere voluissenl. Quod
,et ossibus eoruni disjeclis cum qualiler factum sit facere ferinuebant,. qiiia nullius eum .pietatis esse
auJierilis, quia nos sunius ihnocenles agnoscelis. sajpe experti fuerant.
Ipsius caslelli ubi hac acla sunt destruclioneiii nulli 44. Anpo igilttr el amplius, poslquam de Snxo-
noslruni-credere voluii, sed hanc opernm suis fa-. nia rex abiit, evoluto, quum rex essel Magnnlise,
muljs: 149el famUiaribus iiijunxil; qtii negligentes et in doininicseresurrectipnis festo (an. 107S, Apr. 5),
pigri, qu.o ciLiusqnpd erantj'ussi peragerenl, omnes Saxoniim nuiiiius illttc cum littCris venit, quas
rusiicps qiii-in illa yieinia erantepnyenire fecer,iiiil, Urioni Treverensi arcliiepiscopo, qui niissas eo die
et eis dcmoliendi Castelli potestaterii dederiint. Rti-, celebrabat, cum slans"-in pulpito fa.ceret populo
stici vero, sicul rusiici iniperiti et ab eodem ca- sennonen., porrexit, et ul eas oinni populo recita-
stello nnilla mala perpessi, cumnullusadesset qui ref el expdiierel, ex.omnium persona Saxonum pro
ca_tigar.ei, nihil in ipso voluere reliiiqui, quo IS°. Dei amprc '"rpgay.il. Quod cum rex fievi prohiberet
itttrum deberet renprari. Poslea ssepius dominp no- nuntius ipse lilieranim sensum cunclo populo brevi
strp.iegi lcgatipiiem sicul htimiles seryi cum multa sermpne fidenler exposiiil, et omnps qiii Deum
stipplicaiione niisiinus, ul, si quid in illa yel qua- p timereiitjr ne':Sax6iiiauiy'-prius quam de aliquo
libet causa conlra eum fecisse videremur, pvinci-. crimine coiivicla fuisset, armis iiivadere vellent,
pum suoruni judicio vel. negando vel emeiidando verbis. omiiiuin Sa.\onurii posiulnvil: Sed dux Sue-
salisfaceremiis.. Qtiam Iegalionem quia adhucut voriun Rodulfus fa.:!eris a Saxonibus cum rege
accipere yelletj nullius auxilip ;Obiiiiere poluimus, subild compositi nbn pbiilus, regem, qttaienus iiir
yesirso sanclilali simul emneSjpedibus yeslrisadvo- juriani cum Dep lum sibi siiisque principibus uni-
luti, supplicamus, ut nobis iram domini noslri yefsis cpiilumeliose factam rion sine vindicta di-
regismiti^gare-.yelitis, eique stiadere ui, quod uni liiitleret, iiistigavit, ei ei se cum loia virtuie quam
faceret homini, facere dignelur uiiiversse genli, posset liabere proiiiisil. Ideiri ceieri principes uni-
sc.iicet ne prius nos fuiore bellico devaslare quse- \ersi fecerunl, iiliqiii quidem mullis promissipnibus
ini,(|unm nos coraiii pvineipibus suis criininosos et aliecti, plures auiein yicinie ii.orlis necessiiale,
criincn emendare nolenles ostendal. Securilalem quam \ilave non polerant addueli.
quain \osel alii principes ejus jusseriiis, a nobis 45. Qnod ubi Saxo.dbus est auditum, lUnc fre-
ut.ad nos sine bello yeiiial,.el vestro nos quentes regi cunctisque primaiibus legationes mi-
' accipiat,vel
judicio puniat, si meruimus, vel in pace cum serrnil, obsecranles," ui se cum ferro iiollent in-
giatia sua dimillal, si innoccnles iinenti iuciimus. £) nocenies invadere; quia sr in aliquo jrei majeslalis
Sin hoc -nolucril ". , in qualibcl regni sdi parle regise osteiiderentiir,;ad ipsorum arbilriumparatl
principes suos cpnvenire jiibeal, el qubspumque essenl pcenas dare. Tutie rex avcliiepiscopp Mage-
cxThobisadesse voluerit, ei.seundi, redeundi lc^,'se- daburgeiisi "ciirii qtiibusclam aliis suani graiiam
"curitaiem tribuat, et quidquid yosjudicaverilis.de mandaylt ;. sibique a suis amicis esse consultum.
iiobis faciendum, faciat. Iloc "3 igilur dpniiiip iio-" ne lotamgenlem sine ciilpadeleret, iniioluil; quo-
stvp suggerite, et ei pro Dei iiinpre suadete ut viios rum consiliiim se velle., dixit, audire, si isii vellent
liomihcs esse cogitet, ne ad periculum aniina. sua. a suis iriimicis. discedere, sibiqne 165Burcliardum
«os iiinocentes.perdere desideret. Si veslra subli- Hiilberstadensem episcoptim, Oltonem ducem, Fri-

.";"; "— - '- '


;:VAR1_E LEGTiONES. :..-. _

!H simus 2. 14sliberaverit S. iie deliquisse 2. : '". ila 2. coiifririginius 1. 1SBvolentibns 2


*4Sf. el desuni 2. 1S0 auod 2. ,,cl ila 2. volucrit I. "2 eis e. et r. 2. 15SHec2. 1S4 nvc 1. 155sibi 1.
' -
m DE BELLO SAXONICO.. V , 5IS
deficum pr-cfeclum pahvtii (29), cum cete Is qttos _Afideliter defenderet, partem capitis ei siiperiprem
adhuc quserefel, (raderent 156. C.ui legalioiil cum periilus abscidisset. Fralres in illo',proelip;;.fuere
con-sensu.ipsofum qurposeebantur esl resporisum, divjefsij pairescoiilra filios, necriori ei alii- affeclus
atvipsi ei bac eondilione prseseiilareniur , qualenus 166eraiit cpnlfa se divisi. Sed si quis scelus iii suo
subulrorumque principum judiciP: slarent, -ut eos; pfopinquo faceret, a neminepoterat sciri. Ssevissi-
illorum senlentia vel cpnvicios dampnaret, vel iii- mum quidem'fuit il-ud proeliunii sed brevissiriio
ribxios regis^gralis3-cumtola Saxonum genie fecoii- tempofe peracltim. Nam noslri'riumero quam pauct
ciliaret. Sed Willehalmus Rex agnoihine, et -Fride- sed virtute mulli- — Ipsi enim Iiostes niiniqiiam
ricns 1C 7 de-Monle, cum vi.derenl aperte jaiii bellunf tanlos ictas
gladiorum se falebanlur audisse —V
ecepisse, sacramenii quod cum celeris Saxoilibus postquam se/a. siiisdeserios/esse videriirit, et-ipsi
feceranl obliti, multarumque calaniilalum qiias ipsi riiultos occidehdo faiigali fiierurit, ex paucis paiicio-
fuerant passiy neciion qriod ipsi causa principalis fes; paulalim se a periculo siibiraxeruiit, fegique
- erant incipiendi belli, patriam Ihfideles deserue- /victoriai quidem gloriam, sed cum multn siioruni
runt, cl infideliores ad hoslcm patfia. regem rioctu riiina reliqueruiil. Na"mcuin nostfis ex pariibus, ex
transfugerunt'. Nam poslea: nec. eivPs neehosles suminis pfincipibus Geveliardus comes, ex mediis
eis fidem habebant,' el apud ulrOsque viles el iiffi- B 1 vevo Folcniarus I6T;et Suidgerus ceeidissent, ex illa
deles-, despecii et miseri eranl. paviejaciiertini oclo piirnates, iioh/riiiriUsi.ps'0fege
5 £<S:
Evgo rex cum tdio quein poterat habere exer^- ribbiies. IIoc prcelium primum faelum estahripDo-
cilu juxla Beringa "8 (50) venit, ibique positis car- mini 107S, Idus _unii, feria terlia.
siris. consedit. At ex alia parte Saxones cifea 15? " bi'. Evgo rex, adeptacum niulio suorurii CruorP
Nechilstedi 160 (51) siia caslra locarit; et duhi fex vicioria, aliquot "dies intra sua caslra' manebat,
. eos ad conciliurn ypcet, expectan.. Ciiinqueverb_i doiieceos quos de suis meius disperserat1G8 fecol-
quibus sups accusalos yplebaril expiifgare disporie- . iegilj' et moftuos suos vel sepelirl yel/iii patfiani
rent,: aderat huhlius fegis, qni regeni ciirri Saxont- sepelieiidos fecil"deporiari. Deinde Saxoniam riiriiis
busnon vefbis sed fcrro16i dispulare velle dicebai, Ia.tus inlrarii, quam sic prosiratani, ht ulleriiis rion
el huic disceptationi diern crastinurn delerminabai. fesurgeiet, aesiimavit; Obvia qu;eque pra_dahdo
Noridunibenenuntius ille verba finierat, ctim vehiens /diriptril autlncendio eonstimpsit. Si pagani rids ila
alter, regem cum tdlo exercilu advenlare dicebat vicissenl-,iipn majorerii"-invicios cfudeliiatem exer-
(an. 1075, Juri: 15). Quod pririmnon ofedeiiles, cereiH. Feminis riil pfofuil in ecclesias ftigisse vel
ubl nimis ver.um esse cognosciint,'q'uia nec cPnsilii•--'/illuc suas res; compoiisisse. Nain : viri pef silvas
locus efal ineundi nec exercilus acl pros-iunVOrrii-G- diffugerarit,- vel: ubictiniqiie spem salulis invenife
nandi, quod ex improviso deprensi; solejit; faceVe'; laterido poUieranl.-Feriiiriasin ipsis ecclesiis, etiani
pauci qtiibus vel aiiimus l6? yel afma. -fiieruni iii si fugissentad altare, cdfruiripebarit; suaiqiielibidine
proriiptu, foriiier ibanl ad pugnam, pliires vero, barbaro mOrec6mpleta,: feniiiias ciiiri ecclesiis cbm-
quibns lenge/vei animtis vel arma erant- 163,vef- burebaiu.'Pririclpes yei'P riosiri divefsasrtluriiiiories
turituv iri fugam. Vefuin ipsi pauci cjiii ad pro-lium . iiilravefuril, -et inde iegatipiies regis pfincipibus 1(9
pefstitefuiit, bene quanium poiefant vel-stiam vel obviani nilseruril, obsecranles, ut -vel riuncDeo de
illbrum qui fugerant vicerh pefegefufil. Naro; riisi sua glorla 170 gvatias agerent, et ffatribus suis in
Deus ibi superbiam iiostrani fiuiiiiiiare •decrevissel, Clifi.tb pro Clifisti noniiiie vei viclis parcer.enl.Qua-
'paiicissimi riostri foium exercituririlluni in fiigarri rurii legalionum quasdam supppnefe cbmpl^cuit,
-veftisseiil. Postreinienim iUoriim, nescienles. quod ut ex Iiis lector ceteras, quia omnes eundeni seri-
noslror.um pars majof fiigae se dedisset, ca.perun. surri habebant, agiipscere posslt.'
1
el16\ ipsi fugsepvsesidiaqtisefere, ei, riisi illi noslfo» .'$_.. i Sigefrido' Miigoritihb et Adalberbrii 1T
f tim fugam piius agnovisseni,, fugiendo nobis victo- Wirizebiirgensi'i<fi, prsesulibusiI 3 sanciissimis, We-
liam reliquissent. Queiii ciii belli «asus daret occi- P!Tinherus174solo r.omine Slagedabiirgerisis episcppiis,
dereViiec ipsis qui occidebanl dabiitur agripscere, quicquid humilius polesl.'"eldevbtius. Qiiia yos'duos
qtiia-tania fuit pulveris facla coriimolio, u"tcuiqiiairi duori.m iirseceploriiiiVDeiflammaplits aliis feryere
rix iriier civem et liosrempossei esse discrelib. Hoc non dubilp,specialiter ad rbs duos siipplex cphJii-
lariieri eomperimtis, quod Udo: iipsief - mafcbio 16B gio, rogiins et'obsecraiis, iit iii.lipc perleetain Dei
consobfiiium suum Rodulfuni diicem gladip fofliter carilatemi sicut confidprpshabere,: pfpbelis, jil in
percussit iri facierii, etTiisi riasus galese deperidens riiiseros fratres misericordiis viscera misericordilef
'•• . ./\\ VARI_ELECTIONES.- .,...-,',.. ::/ ". ... -•
. 156lraderet.1.. .." frilliericiis i. 15Sbelinga l)>, c. Dresd. 169_5.c. desunL-f. J60Hechilstedi 1...- Wi-
ciielsledt li>.c. Dresd. Nechilslede 2.'167 161deesti. 162animisl. 163erat 1. 164eiiam 1K 16S/Cdo 'niffr-
rhiode Stadlien 2. 166 effectus 1. 8
folomarus l.; »? disperal i. 169 i7°
171alberoni 1. athelberoni 2. 172wertzeburg. 1." 17Spfsesiilis 174 princibus 1. victoria %.'
1. W. 1.
;
" C- '.;;:-"'.-. -,"' "':/•. ,"; "SbT_E,-,;.;.''/ : / .;,"':'' ;'//';'' ;
'
(29)1.: e, comviempalatiriuni. (51) Nagelsiadt'ad Unslrudain. . ... , .
(30) Befiiigenprope Langensslzam. —
519; DRUNONISCLERICI MAGDEBURGENSIS S20
liabcatis. CogUale qnia, s'cut vos meliiis quam ego \ vel Iabore suse dampnalionis subdcre potuisset, non
novislis, quicquid alicui giaiu di\ina largiuir, lioc sine suo suorumque periculo sibi subj'ccie vcllei.
eiyice falenli, de quo raiionemveniuiojudici leddat, Quod si nosiium sanguinem, dum nichil ejus super-
imoulatur. Ilaque quia \obis fainiliaritalein. coram si', laboiai cffunJcie, cogitet boc non facile hcii
doinino nostro rege, legis co_Iesli_ miseiicordia \o- posse sine suoium aliqua commKlione IS2. Ilaque si
luit concederc, sicipsam familiaiiiaiem facite cun- nobis iiull.im miseiicordiam faceie disponit, sallcm
ciisquivestro indigenl ausilio prodcsse, ut.el oinnis suonun inaiiibns el gladus parcere relil. Hsec igiiur
qui yestro suble\alus fueril au\ilio, de\estra felici- cts: quapotuerilisapliora, do.uino nostro suggerile,
laiegaudcat, el ipse Deus selernam mercedeni vobis eique ul Deum inneal, populiiinquc, cui vectov est
promcro laleuli tribual. Inprimis igilur meam cau- dalus, non perdal sed cusiodial, suadeie : ul et ille
sam cum domino noslto dignclur misericordia \e- si \os audieiil, et \os si bene suaseniis, selcrnain
slra miseiicorditcr tractare, scilicei qma semper mercedeni lecipi.ilis.
volui el volo pro viribus meis, el ullra \iics, ejus i9. < Dominis et N. sacerdolibus sanctis, eeler>s-
bonori serviie. Quod si me forle majeslas cjus ao- que \itis-ejusdem uriulis et oidinis, Werinberus
cusal 17\ quia 17Cnuper quasi -puguniurus cum eo 183plenus omni miseria, s. lerna parlicipari miseii-
venerim; hoc, qtiod ipsa Veiilas, quse CIuisLus csl, "• coidia. Quaimis omnes supplicaiiones, quas \eslitt,
novit verum esse, respondele : tnc imlia pugnandi paternitati \erbis vel Jitleiis feci, nichil micbi ad-
causa venisse, sed ob hoc soluni, sicui corani legaiis liucvideam piofuisse, tamen iteiuin \estra. pielati
ejus fucral conslilinum, ul eos quos ... ~_-.tiis par- non ccsso supphcare, ui, si \osnecmea innocenlis
tibussuos vocavciaL inimicos, volenles sivenolenles calamilas, nec, quse \cl nocenlibus solet misereri,
ei prsesenlarem, quaLcnus \eslio aliouirnque princi- fieclil ulla pietas, saltem \os tsedio suo mea vincat
pumjudicio, vcl iu crimine depreliensi jnsiosupph- hrporluniias. Per oinnipoicniis igitur Dei clemen-
cio '.ubjaccreni, vel innocentcs iinenii, vobis inter- tlam \osrogopantcret moiieo,prse_iilessaiulissimi,
cedentibus graliam ejus lecipeient. Quorum cau- ul in me \os ipsos considerare digneiiiini, et me
sani quia non csl dignalus accipere, quid me nisi, iion solum in nullo criinine con\iclum, sed ncc dc
sicul feci, decel.at abscedere? Si alias nuclii quasli- ullo iSi crimine compellatum, condempnari ne pa-
bcl culpas imponet, ne longiim faciam, \eslram tiamini. Culp.i michi ptius imponalur, defensionis
aliorumqne ejusdem ordinis \uovum paliar se.iten- michi locus donctur, ubi \el nocens vestio judicio
liam, Deinde domino i77nostro rcgi dignelur almi- digntim cogar subire suppliciuni, \el iniioceiis \e-
tas \estia suggeiereul recordetur se cceleslis re- P slrum sub giatia domini noslri 1Bbmeiear habcie
gis viccm simul cl nomen liabeie, qui dicit se mise- eonsonium. Qiiis euini fuit uniqii.im jusle piius
ricordiam magis \ellequam saciilicium, el qni venil dampnaiiis, quain de aliquo cnniine (tiisset aecusa-
non ul judicet niundum sed ul salvctur mundus per lus? JSondnmmichi cogno\i culpam quamlibet nn-
ipsum; qualenus dum ha.c lecogiians cum, cujus poni, ci jam, quasi ciiminum pluiimoruin con.iclus,
est 176 membrum el cujus noinen liabel, aciibus poenas ___\is.iuias dedi. Quod si me quisquam do-
sludet imilari, mereatur in regno e_elesli beaiilu- ii-ii.o ineo Iu.sse\cl esse perfidum ciiminaiur, non
dinis __lerna_gloria coronari. Per lotum fere annum minus quam qui dixil Domino: c Deiijoiiiumhabes t
lnieris aliisque Iegationibus nostiis omnes fcre menlilur. Ha_cigilur tum doinino nosiio clemenler
principesregni suppliciter adi\imus, et ul nobis co- tiactatc, el ut _e regem esse lecogilet 16° suadete,
piam coraui veniendi acquiierenl oraumus, qna- ct unie lcx sil appellatus edocele. Veslra quoque
leiuis eoium jndicio \el noxii djmpn.ircmur "s vel sapicnlia dignclur secum pensarc, cujus \el quanii
innoxii soheicmur. Quod quia numquain impeliaie criminis sit, ecclesiaium bona vaslare, ipsas eccle-
poLuimus,iieruin vos ct omnes Dei fitlelcs suppl citer sias polliiere\el inceiideie; et s<ulluni vel magnum
oramus, lil saliem nunc, poslquam lram suam no- ciinien essc \idealur, in hoc i87vos doiiiino nosiio
Mio cruore«atiavitj postquam Deus illi, siculopor- D fideleses.epiobale, nl, dumeum ab injusio revoca-
tebal, honorem doiuvjt, iuroiem deponai, Deo glo- tis, ejus animam ab incendio gehenna. hberelis; ne,
riam leddat, elquod anle sanguincm effusttm lecisse dum illc exlevna sanrlorum Lona injusle devastat,
poteral, nunc tanto sanguine fuso faciat. Det nobis internis boiiis, sanclorum giaiiap.iv.iius, jtiste ca-
locum ubi vobiscum, et cum Rodolfo, Berchlaldo reat. Recorderelur etiam piudentia \esira quia
0, Godefrido ducibus convenire possimus 161,el in morlem minatur aposlolus noii solum morie <ligiia
1B
"juacumque re vobisculpabiles esse \idebimur, omni f.icienlibus, sed cliam.conseiHiciilibiis. J
voluntate noslva deposila, veslrseprudentisejudicium 50. Fndericus \cro, Monasleiii puesul \eneran-
«rieiiles patiemur. NuIIa fuit umquam iir quolibel dus, quia de nosliis panlhus ciat orinndus et Ma-
pagano tanli crudelil.is, ul quos sine omni pciictilo g.a.U)urgensis eccleci.u ftieiat olim canomcus, ar

YARI___LECTiOAES.
171ineusal 2. !76quod 2. "7 dnnno 2. i7e c. m. et c. desunl I. I79 d.-pnemur {. is° berloldo ct g. 2.
>ntpossunius ). isj admiuioiic2. 18"'"W.1. is* illo 1. 18\ d. n. legis 2. ..«2. 1SEcognel I
187v. nichil vos 1.-: '._-.. ......
DE BELLO SAXONIGO. - : : , r : S22 ;
'-•>*_,:
chiepiscopo Magedaburgensi lilteras niisil, quibus _^ sirie cu5pav.isl..ti, a quibus nos bporierci vei in
euin lsa commonuit, ul quocurrique modo poluisset, aperio crimine defendi, tamen: de facienda pace
pacerri facere cum rege satageret. Quibus •liite- coiisiliovestfse pieiatis1' acquiescimus, si eani (iefi
has littefas Magedaburgensis arciiiprsesul re- posse -sirie majore so danipno nbsiro videriirius.
ri"s'-;
.misit ./i.= ; :''''' ';':' "//"' :,,,, fllafumpartium priricipes in aliquem locrimi: qu<):/
51.ri Sacerdoti Dei Ffidericp ?8S sanciissimo, nos tuti possimus occurrere, veniant, riosque sua
IVeflriliefusli 0, eo quod vbcstluf indigiius, deyolos sapientia quid niinc acturi siiiius edoceant; quia
fralefrise sefvitutis affectus. :Ojiamvis eo mo_rore, quicquid-eis placuerit, dummodo nbbis vel poslefis
queiriiiiovaifibulatio genuit; ila sirif pleniis, itt iii ' noslfis rion iibceatj nosler coriserisus concofditer
perielrabiiibtis cofdis meinullus iilli gaudio pbssit iiiiplebil. Quod sl pateriiilas vestfa suscipiens haric
inveiiifi ioeus,-corisblaiioiiistameri vestrse littefas ut : S02 opefafn opefe co.iiipiebll; cum cflelesli prieniio
accepiiTionparuni lacrimas, mo_rbris repressi, quia -nosomnes fideles semper aniicos habebit. »
noririuiluni lenimen doloris 19ihal.eo,;cum vel uiirim : 52. Ipso leriipore Deus oriinipotens url;i Mageila-
fralremfraierjid dolore dolere 'videb. Turic autem burgCiisi-per sanclorum rrierila, qiii ibi plures ba-
solido %audio gaudererii.Si yps sicul Ifibulalloriem : ben.Ufi magiiani miseficordiam osiendit, et ipsain
92
quam sumus -experti, -sic innoceritiarii nostf atii ^ B iirberii tbtumque illud episcopiurii a crudeli regis'
corisiderare siderem^ vel si conslliuiri, qubd lriichi invasione ita riiiraliiliter defendit, ul liulli qui lioc
'
de«faciei.da paee datis, utipsa re fie.el, adjiivare CPgriovi-;S03 lieeat dubilare, ipkofuiri meriils sari-
posseiis.IJlei.im a fege ndstro eunclisque regiiiprin- J clortim -tunbIllarn civilaiein -iiicdliiiiiei-i pefiriaii-
cipibus. maxihieque ab.episeopisnbsiriseoiifralffi.us, sisse. Nahi cuidam aiieiHseDei arite prcelium pef
igni ferrpque terra noslra yaslaretuf^ quod cfimen - visienem fuefat; revelatumi si caput sancti Seba-
liosinini/ lale prseces_il?Yel si iillum fuiis in quo Stiaiii,-quod ii) eadem eivilaie cum mulla venera -
__oneiliPsacerdoliirii,: iri qub j.alaiio principurii de- tiohe liabeluf, circa terininos episeopii fuisset pbf-
elaralum paluit? ^Quahdo-vocati'*93'adsatisfactio- laluiiv ebsJem tevmirios nulliis posset iiitfarello-
.lenrvenire cbntempsimus? A quibus acctisali et -8i slium. 'Quod cuiri ipsa Megihfiido 20*,ejusdein uvbis
•convicti sumus? Immo poslquani dbriiini nostri re- pisefecib,; et prsefectus anlequarii exiferil abvjjel-
gisiram, licet siiie.causa^ in nos exarsisse cogrio- lum, nobis audientibus arcbipfsesuli rioslro feiiilis-
vlfiius, siiigulos principes-, sace/dotes et Taicos, set (52), peiacto j'arii:proelio, capiif IpSuin omries
scrip'(is: et dlciis suppliciler pravimus, ul; cpfa"m lerminbs lioslros, aiUequam rcx veriiretj; .circuire
veniendi copiaiii nbbis iriipetrafent, quatenus aut _ fecinius :(55), el ila esse sicut ariciHa Dei prsedixe-
crimiriosi ipsormn jndicio dampnaremur I9S,~aut rat, ex ipso refum eventu couiperinius. Narii tibi-.
sine crim.rie cumpace.-et gralia domini"nostfi'di- cumque rex ad ipsos lerminbs veriit, divind ririlu
;-miltereiiiuf.:Quod ciiirinobisi iiicliil' pfbdesse:vide- pertefritus rediens, riiiSqaam iliutl episcopiurii in-
remuSj ijisi doniiob Iioslro legationeni sicut Iiumiles :travit.::i"'::- '•"' " :: .,,:,,, ::
:sefvi ' ssepe feciiniisf siipplicarilesut iibs vel in cri- S5. Sed Cnm:fex exercilii coniitarile venisset
iuiiie depfeherisosjudicio principum palam danipna- Goslafiam, ibique a qiiibusdarn /rioslfis episcopis
" 97 sure se- -lriiiinpliali::'suscepi,us esset gipi'ia,:ab:amicis siiis,
ret -1?6,.yel sine cfiiiiine fepertPs jgfaiiai."*
-renilale.doiiaret.:Hac igitur de cuipa terram 110- quid sibi'fbret ageridum, qua.sivit; et vix, qupd sibi
slf arii:-ssevus"vaslalor ihvasit,: igriT ferroqne perie utile essel.iiiveiiife potuit. Nam 'cbrisiliuin quod ei'
desertam feddidit. Qiiod si soli lak-i iii illoexeiciLu • dedefiint perie onines, \\l Deo de victoria sua gra-
sfuisserit, fpfsitariecdesiis ei ecclesiasticls rebuspe- tianiS0B:ageret ei Saxoiies iiipacem etgfatiarii suaiu
peicisserit.; Nurie vero quia "JMpluiinii sacerdoies sicut fex: chfisiiarius ffecipefet, ribii accepil; qirod
a;derarit, nulli rei: sacfse parcebarit: sed: ecclesias, vero"lpsef:solusvolebal, ut slaiirii erincips sub_sPr-
quas vel ipsi vel -fratres 169eofum couseGravefani, viluli subjicerei; ad praisens implefeiioii potuit.
igne nefstriosiiecendi videbant, nec .cblilradicebarit. Nam riec principes Pmnes capefe valebat, quia pef
Quid igitiif tunc laici'facerent, curii episcbpos ut diversa dispefsi fuerarit, hec ;diii cum exefcitu; in'
talia fierenl :coriseiilire:vel«tiarii irisligare videferit. bac teiu'a manefe poluii, (juia fames iii illo anrip iio-
Sed/ut hsec gesla sirit .00, quamvis anle sinius ullra bis. lunCufilis fuerat; et Julius mensis frugesadliux;
.niodiiiii piini-i quam aliqiio inbdo in culpa qiialibef 'maiuras iibii exhibebal; nec vero tuUiin pulabat
inventi; quamvis ab illis simiis csede ei incendib "sirieexercilu tiinc iii"S;ixOriiarciiiancre. Abiit ergo

:.,':--:r:rj:- ,:'::-, .•.:- n~:>;';; ..:. ^YAM.EXECTlONES^ - : -: '.. -


'•".; ; ;/•;;;;;:.: ;
'' l6B^ eunriit fidelis tefi^_ de qiia 'niitus efatc^2. 18sF. i. 2. '"f.I. 15Scordis 2. i9ivesiram {". _
198deestl. 1'.*vel 2. 19Sdampnaretur-1, , 196dampnare.l. _197sue g. sue.l. i98 quam 1. 199vel e.
confraiies dedicaveiant 2. -.00sll. soi niajori 2. s"2 h. piam op. 2. 203cognol 1. 20*meinfrido 1. 2,
cj.mfia cap. 117. so» j.a. ed. glaTn[glorjamj (darel con.) ae;eiel 1.
NOT___.
(52) Ilinc paiel, Biunoncm inler cleiicos aichiepiscopi familiares fuisse.
'55j Ebra propre Sondershausen. ^ K:;..:
V
PATROL. CXLVII. '':'" -. .'}*}. ..'.,'.;,.
.525 .'..' ..BRjU.NONIS CLEUICI MAGDEBURGENSIS "524
uim toto exercitu, et Saxoniam, sieui prius, liabuit A suas injuvias oblivioni pevpelure lra;Iere. Al ille,
in incerlo. Kam postquam recessil, Saxoncs itevu:ii siise promissionis oblitus, nec Deo pro /vicloria
cbngreganiur, Derimque quod eos inisericordiier quam sic levitef acceperat. dignas Iaudes huiiiiliier
ca.siigans, non penilus oppririii pcrmiserit, liumili reddidit, nec illam quam lunc babebat gloriani iim-
(levoiione collaudanl, el se iiivicem, qualenus una-= quam se disperditurum. 212credidit. Quod si regi
nimiter prosualiberlale lola yirlutepugnenl, adhor- regum se tune humiliter substerrieret ef in viclos
taiuur; Peiquc .misericordiam non ex totb sibi misericordiam Dei osleridefet, non solum quos vi-
sublatam mde *06conjectant, qiiia 2°7 quasi paterna ceral Saxones, sed omnes qulbus irnperabat genles,
pielaie flagellati, ad recipiendam virlulera diseessu liinerese pariler et amare faeeret, et ad Illas eiiain
regis oporlunum tempus acceperaut. nafiones quse sibl non sub;jacebant, gloria.. susefa-
54. Inierea rex toluni exercitum ilerum congre- niain cuiiclis laudandam iransmillerel. Quia vero
gabat, ut Octobri mense Saxoniam ingressus, fru- crudelitatis antiquse nori Immemor- limeri tantuni
ges^quas.Julio mense multas in agris viderat, aut nec airiafi curabai, nec Saxones sibi fidelesnecaliiis
utendo aut oomburendo consumeret, popultimqiie sui regni naiiones devotas babebat, et iiigeiueni
iplum vel rebellem gladio devorandum daret, vel apnd exieras genles laudenf, quam posset babere,
- humilem perpelua. 208 servituii suhjicerel. Econtra ^ perdebat. Amicis enim non miiius quam liostibus
Saxones magiio jam periculo facti prudentes, cum crudelis fuit, nisi quod in aniicos crudeiitatem prius
iion minore yeiierunt exercitu, jam non sicut antea exercebai, ut hosles ex hoc cognoscerent, quid sibi
fugacesterga daliiri, sed forlilei'. pro sua libertale futufum sperarent.
pugnaluri, ita ut eam vel Dei attxilio firmiter reti- 56. Ekkiberti si3 denique marcliionis, qui Saxo-
iierenl, vel cum vila simul ainiLierent. Ergo ambo nibus nullum fecerat auxilium,-sed regi, ui.poieval-
exorcitus in loco qui diciiur Everlia (55) cpnvene- de propinquo geneve , loto aiiimo favebat, posses-
runi, ct-a se noii Ioco sed animo longe fuerunt. Ta- sioues pvius ihyadit, easque Olhelrito 2il, cuidam
mcn. exercilus regis ad proelium non ut antea de snis consiliariis, donayit. Hic Olhelricus de Go-
lirompius eral, quia non, sicut audierat, inbelles desheim oriundus fuit, et quia Dei liinorein peniius
esse Saxories expertus fueral, el .magnasibi pars de abjeceral, Godeshaz 2is (54) agnomen habebal, quia
priori multitudine deerat. Nam Berchloldus et Ro- veve ex odio Dei venerat, quod ille regi familiariier
dulfus duces postquam a priofi sunt pro-lio reversi, adh__rebai regisque meiitem pro suo vclle dispoiie-
divina pletale compuncll, qriadragesimas publiceS09 . bat. Deinde iiostrbrum bona caplivoruni, quiu ipsis
jejuiiaverunl, et amplius. se prp rege coiilfa Saxo- niaiiere debebanl iniegra si fides fuisset ei InLegra,
num iiinoceiiliaiiinon esse pugnaturos, fideliler Deo ^ suls.parasiiislargilur ; elquse suis principibus in nos
voverunt. Tiinc illi 2i0 ad Saxones miserunl; et bona promisil, cuncta nieiitilur. Tunc urbes el ca-
accepla dataqiie fide, ad sccretum consilium princi- slclla ycl quaseunque munitiones adhuc babebat
pes cx ulraque parte convenertinl. Jbi illi nostvis Saxonia, suis sequaeibus commendavil; el iil per
iii sua fide promiseriiiu, quodsi se sponic tradendo toiiim regionem lyrannideni exercerent iniperavil.
ivgi velleiu lioiipfeiri faccre et tota Saxonia quiela 57, Natalis dPiiiinici festivilaiem, ubi; 1076aniius
staret in pacc, el ipsi nec in dura uec in longa fo- ab iiicariiaiione Doniiniinclioalur, convocalis 2ic ad
rcni captivitate. Fama quoque testainc compcrimiis, se Siiaruui jiartiuni.episcppis 2I?, ahimo non Testivo
quod rex sriis jurasset principibus, ut.si hoc ad iic- Go_Iai'i;c ccl.bravit, quia fcsiitm salulis humana)
noreiri suuni perficcreni, in principio Noveinbvis p.iiicipiuin Oilonis occisione nefiinda epnlaminare
pvoxitni oinrics ad sua eim.i pace el gralia sua di- dispos.iii;iiuenisl'iCliris;iisaillionoremsua.iiaiivilaiis
iiiiilerel. Igitur omnes episcopi nosiri, diices, co- eadein gi.ilia inivabiliier eripuil, qua ad liberanduin
miies, cclerique niajores 2", manu fidei ab illis ac- genus liuiiiaiiuuiipso tcinpo.e Deus hpnio fieri yoluil.
ccpia, regia.jiotcslaii se spontc iradideruiii(0_/!25), Nam ipsuiu duccm Roperlo sl91.avenbergensiepisco-
lotuinqiie populuin suuni valdc trisiein in palriam ir» po servanduni cominiserai, ct episcopus euni in ca-
, redirc jusscruni. '''.-'. sicllo quodam, dum ipse pevgevel ad curtem regiani,
1)5. Disiributis ergo per ciisiodias prineipibus no- liiiliiibus suis cusioiliendum tradiderat. Al rex illue
slris.-rex oinisso cxercitu Saxoniam cuni iiiagn.i cpiscopo iiescicnlc inisii, ducemque ad se duci pra.-
gloria ingrcdiiur, et ab his qui doinicraiii cuin ina- ccpit, i.la iii, teiiipoviinivicibus mutalis, per noctes
jore gloria suscipimr. Nam spevabanl euiii",siciil ircnt et per dies noclium vice quiescerenl."Cumque
proihiserat, cum pace cl pieiaie venire, oiiiiicsque in niedia nocte a qualuov armaiis inermis ipse du-
VARM LECTIONES. ••
;
^A idenil. 207cptod2. ™>i.i. 2. perpettio 1. 209p. pro dei limore i. 2. .s" Hi 2. "2Iiriiajores Sa-
'xoniini el Thuringoruni 2. sl! ita correxi /dispolurum .1: disppslturum ed. . 13;Erriberli 1. 1^.. Ekberti
inarcliionis de Biuneswic 2. •"*..« 2. Othefico 1. lb ita et ivfra. ''!lt ila 2. gbdeshez 1. godeshetz ib.
210convacalis d. 217cum suse parlis priiicipuin 2. 2l8-quam 1. 2l9 Roperle 1. Roberlo 2.
frequenlia
" '
-
,". . ,':' : ' -<; • :: ''K0TJE...:,v ;
(34) Ideslrdium Dei. i : •": --",.:. .
525 DE BELLO SAXONICO. 52G
Ctus {.oslariam venissei, el illi. per curtem ad sil- A _ pielati, quia dum hanc qua. maxime nos affligebat
vam tendere voluissent, lunc prinium inlellexit, curaih misevicofdia veslra mitigaslis 228,omiies alias
se 220occidere jiissi fuissenl. Igiliir eos solliciludines nos veniis in Cretictim 229mare.por-
quodinsilya
rogat, ul sibi ad raonasteriiim orare liceal. Quod ei landas tradere iecislis. Quod si divina favente cle-
cum fuisset negaturo, subilo uniusipsprum gladium mentia solidum nobis hoc gaudium ypslra palernilas
coiiipre.hendit".. per capuluni, et cum ense nudo, . effeceril et ad sua ciiius- redire dpminum nosirurii •
•invilis illis, ad episcbpi sui cuslbdis cubiculum2Sa suis suorumque supplicalionibus adjuverif,:numqita_n/
pervenit, et cum magno streniiu episcppo expefge- " yos priora nobis beneficia pra.stiiisse poeiiiiebii, dum ,
lacto, reiri qua. secum agebatuf iniioluil, eunique ut et ipsum dominum nostrum vobis amicum semper
se a furiiyse casu niortis eriperel oravit. Quod cum ad omnia parallssimuin, nosque omnes • non minus
per oppidum divulgatum fuisset, rex eurii slcut vo- devotos habebitis et subjecips, quam clprum sive;
.-luerat, iion prsesumpsitperdere, sed eum Iibere per populum proprium. Ad qiiodperficiendiim si vestrt.
curiain quo vellet ire permisil. Sed ille, sicut eral vir subUmitas eo quo sperainus studip voluerit eniti,
in :Omiiii)usprudens, ad consilia regis frequenler-ac-. sine mulio labore cfedimus Id posse fien,quia lipe
cessit, e.t sapientia sua brCvi teriipore promeruil, ut certuni tenenius, qupd ipse tenetur innpcens ca-
quicimid ad honoreni regis perlineret, ejus consilio -lI. ptivus et sola susesalus ecclesia. fuit ei causa tradi-
maxime rex ipse disponerei. Denique quem nuper tionis suse. Omnipotens igitur Deus diii vos in bac:
habcbal hoslem-saeviss-iiiuni,eum iiuric cospit habere vila conservel, Ecclesise susa solaiium, ct posl hanc
consiliatprem fidelissiiiium (an. 1076). ; • viiani iribuat vobis-sempiteriium beaia. vitse pfai^
58. Nosautem ubi principes illos, qui nosiros ba-. iiiiuin. Valeie2S0. i • . ,
bebani in cuslodia, Goslarise esse cpmperimus, lii- 69. Cum ergo rex urbes et omnes in Saxonia ain-
leras eis supplicationum pro pvincipum iiostrorum nitiones suoruni fidelium prsesidiis oeeupasset, et
liheratione transmisimus, quseque civiias sive pro- nichil sibi, quoriiimjs in Saxonia faceret curicla qiia?
yiiicia.pro sui epistopi sive primatis ereplione. Ex vellet, putaret obslare, transivit a nobis in medio
quibus unam tantum placuil epislolam subneeiere :', quadragesimse (1076), obsides mullos secumducens,
, 59. « Domno Udoni, ovium Cbrisli- sanclaruin et apud nos, qui tributa de regionibus npsiris exj.
•sanclissimo pastori, clerus et populus Magedabur- gereijt relinqueris. Cumque suos fines intrassel, et
gensisS 23 ecclesise devoiionem fidelissimam utvius- duces ejus ceterique qui forliler iii prcelio pugnave-
que hominis. Quod lanli viri uotiliam familiariter e.t rant dona iriumphalia expeclareiu, ijle muntis quod
graliam nulla nobis adliuc nostra. servitutis exhi- fere cunclis suis fidelibus largiri solilus eral (3S),
bitione qusesiviinus, nosmetipsos inter nos vehe- etiain nunp in prsemio virlulis dare parabal; dolens-
menier accusamus, et nulla nos gervitute nostra vo- que quod ex. principibus in pfo_lio npn ad volum
bis2H vel nolos esse faclos eo magis erubescimns, suum cecidisseiit, vilam, quam per ignaviam eos
quo iiori promeriti tanta pielatis vestra. solatia iii servasse credebat, eis per sa-yiti:tm auferria3i cu«
niuliis nostris iribulationibus accepimus. Ex omnK piebat. Nam ni solus omnium dominus esset, nulliim
bus enjrii tribulalipnibus, quas vel longus jam nos in regno suo-dofninura viyere vellei, Ilaque cmn
usus ferre sapienler edocuit, vel qua/s ipsa <iovilas tribus foriissiriiis. viris armatis quandam dpmuni
quo ins.oliias 22!i, eo iiobis gvavioves reddii, nulla deseriam medio nociis inlravit, et illuc unum ex mi.
nobis umquam gfavior incubuit, quam quod noslro liiibus Rodulfi ducis secrelo inlroduxit. Qui ylsis
donijno afcbiepiscopo£ 26,iinmo palre piissimo, per gladiis sibi liinuii, quja quo effiigerel noti liabuiu
lam longa. eaptiviialis seruinpnam careve co.iuigit, sed cum rex inuliis eum promissionibu.s oneraref,
lijs prsecipue tempesluosis temporibus, in quibus si Rodu-fum ducem, ubi primuin sibi daretur pp-
nobis esset maxime flecessarius, Sed quia, sicul ex pprtunitas, occideret, non /auiore ixromissoruoi
ipsius legatione cognpvimus, multa vestrse pieiaiis sed timofe gladiorum prpesentium, hpe se faclurum
liuinaniiaie fruilur, iia ut se 11011 dplore captjvitalis jj) quasi Ia_luspromisit, suamque promissiopem jura-
aflici, sedalabore, quoplurimo faiigatus erat multa mento confirmavil. Mane auieni facto, cum dux de
dulcedine veslia relici. falealur, omnium quas 22' virlute el fjde multum laudatus a rege, cum niulte
rios patiiriur affliciionumlibenler o.bliij, dum caput siiavjlate dimissus abirei, ille correptjs armis velo»
nosirum gaudere cognoscimus, dolorem membrorum, ciler insequilur, el lancea prqlerisaper mediam iur-'
velsi magnus sit, nullum pulamus. Paternitatis igi- bam fesiinans, aUo clamore se ducem occidere
tur vestfse pedibus orinies uiianimiler devblo. corde riiiuitaiur, A lnilitibus verp circumdaltis el causaiii
prostrati, plurimas plurjme referimus gratias vesirse lerrbris interrogatus, lolani seriem negotii qupd in
VARI___LECTIO^iES.: • ; •
220se furiim o, 2. 22t appr. 2. -22hospitium 2. 1. "''nobisl, S"2S inspliios J. S2rar«
227 SIS S23magdeb.
chi. 1. quos
in
1. miUgasii 1_ ***ila emcndai±j& ILofaU Qd. L 26. v. mereilirii 1/iri' Efcium hl,
^Val."-!. auferreli / '
'
•.'- . . NOT-E: . :"" ' •' '.",;.• ;,
; .
"' '
(55) Id esl inofieui, . .
5-27 BRUNONIS CLERICl MAGDEBURGENSIS" - 323
nocle gesluin luerat exponil., artnisque projeciis A lenus lales per quos s38-ecclesia pacata regerelur,
ipsi duci, quid et qua vi cbactus jurassel, inno- ipse in eorum lqcum ponerel. Sed regis legatos ad
iescil. apostolicum fama prsecesserat, eique seriem reruni
61. Alio lempore, cum idem duxfeginam in mahu gestarum lolam veraciter indicaveral. Misit ergo
sua a monasieno ducerel, rex sagillario S3Scuidam regi iilieras, quibus eum de mullis aliis crimini-
prsecepitj ut eum juxlareginam sagiifatrarisligerei. Lus arguebal, el ut episcopos a captivitate diiiiissos,
Sed ab eodem sagitiafib.prsemonilus duxy regiriam ecclesiis bonisque suis iritegre festilulis, remitteret,
non perduxit, sed iiiventa qualibet causa festinus ab orabat, et post iia.c 239concilium ili eo lbco quo
ea recessit. veriire posset apostolieus congfegaret, ubi episcopi
j'"
62. Teliia vice cum causse qiisedam 233inlfa cu- vel, si digni esseiit, episcopaierii pefdefeiit digiiita-
blciilum regis agereiilurv et actionibus illis dux cum tem, vel iiijtiriam quas, eraiit passi carionicafti reci-
paueis suis interesset, riuriciatum est ei quod drio perent sati-factlbriem. Qiiod^si iri liis saci/is canoni-
240et excpniniu-
regis famuli januarii cum nudis gladiis obsiilerenl, bus noluisset rex pbediens exislere
qui ducefti .egrediehtcm ex ulroque laiere perfode- - nieatos a societale sua fepeilerf.i se eum velui pulre
renl. Ilaque suos cum gladiis occuliis occulte fecit ad- membrum anatheriiatis glatiio "ab unitaie sancia.
venire, el aliquPs ex ipsis cubiculum fecit inlrare, BrnatrisEcclesise minabalur abscihdere. Qua legaiipne
plurimos vefp prse foribus slare. Cumque omnia si- suscepta, ei venientibu- siiis quos riiiseral aposiolico
cut j'usseral essenl disposila, cum suis accedens ad confifffiata, tfistis valde fuit, qriia in appslolica
jaiiuam : Taies, inqriil, janiiores, domne rex, in ve- , dighitaie maliiia. suse, siciit sperabat 211, auxilium
stro cubiciilo nollem modovidisse,nec umquam post- iioii inyenit.
liac amplius iiolo videre.llxc locuitis e.t abiil cnm CS. Rex igiliir curn suis decepibviuus uria Wor-
lriagno fiirore, el dkxii, qubd;ei implevil, quod num- ii.aliam venit, et curii siiiguliS:Yels42.biniscbnsiliiiiii
3 'illi
quam 23i vellel ullerius ad regis ciiriam yenire. iiiivit, qualitef dignarii vicpm rependerel 24:
65. Eodem vel 23|Bsimili dolo eliam Berilioldum cbnlumeli--, quam omnes audierant Romannmpoii-
ducem 23G- qu__rebat perdere, quia hiduo magis vi- lificerii sib.ifecisse, quod eum se minalus sil excom-
debiinlurejus maliiise obsislei/e. Et quare de duobus iriunicaluruni2U, cum tale qiiid cunclis teriiporilius
laiitum ejiis sa.viliam cbmmemoro, qul niilliiii. ile iiiissel'inaudiliiiri. Cumque niulta mullis niodis di.ii
urincipibus possum asserere securum tali periculo? vblutarerit, landem qUibusdam eorum .placuit:, ui
Quadam namque die duiri ipse cum suis scurris mo- episcoporum concilio facto,papam quasi SimOniacum
iaretur in cubiculb, et episeopi celefique .prim:itcs P commurij consensu dampnarel; eoqtie depositp, rex
excubarenl in veslibulo,fevtuv iilis dixisse qui con- in lpco ej"us unum de suis amicis constitueret,qui
scii et fautpfes erant suse nequitia..': . Ecce isli suril, oinnia quse regi jfuissenl placita,, lola voluntale pev-
qui regrii mel divilias liabeiil, el.nie meosque om- '.- ficeret. Hocigilur inilo confirmaloque cpnsilip, fecit
nes in paupeflate reliqtierunt. Quod si ilii de medjo omnes sups episcppos.convenire j el coegit eos Hii-
fuissent ablati, ego cunctique mc.i.familiares cito debrando, qui Rpmanus poniifex vocarelurel noii
possemus diviles fieri. Quapropter, si viri estis el esset, subjeclionem el obedientiani iiuerdicere; et
divilias habere cupitis , islos iiunc inermes afmali hoc ut posl nullus .eprum ppsset pegare, fecit-unum-
fortiler irivadile , et omiiia quse illi pbssideiu accU quemque eorum iiomine sup prseiiolaioiiianupropria
pite. J Habebal autem in cubili suo seniper niultas almegaiionem Hildebrando charlis246singulisinscri-
secures lato'ferro isplendentes, quibus nec clipeus bere hoc modo : « Ego N.?46.civitalis N. episcopus,
nec galea resistere ppterat virtute aliqua. Quod nisi * Hildebrando subj'eclionem et obedienliani ex bac
ArinoColoniensispra^suIabUiioqiiicumceterisfaciniis Iiora et deinceps intei/dico , et e.uiii poslliac aposip- -
erat acturus paulo ante fuisset subnioriiUis, ea die - licimi 2" iiec habebp' nec yPcabp. J Quodqiiidem
fuisset perpetratum miserabile facinus. pauci, fecerunt ex animo, qui et atictpres ipd fuere
64. Verum ut ad priora paulisper revertar, ubi D consilio; plures vero lilleras quidein abrenunciaiio-
primates npstri deditionem fecerunt, omnes semitas nis mortis timore scripserunt, sed inviics se fe-
qua?.per montes ducuril in Italiam, rex claudi prae- cisse per hoc pslenderunl,'quia cnm primuni d..inr
cepit, riec ulli honiini viam patere permisil, ne rei eis oppriuiiitas., aposlolico supplices confessioiiis
veritas ad aposlolicum prius veniret, quam ipseper lilteras dirigunt, et se reds ei agiioscunl.sed •ex-
legalos in suum favorem ips.um apostolicum tvadu- piirgaiioiieiii uecessiiaiis obieiiduiil. Deinrte^pefto-
ceret. Deinde misit Romanp ppnlifici legaios, qui ei lani Ilaliam misit epistolas, inagnls ddriiset' majo-
iritimarent, quod episcopi Saxoiiia.sui ordinis obliti, ribus proitiissis illius terf;e piinclpes ih:-favofeni -
cpv-lfa se, in proelio congressi 237fuissent > eumque suse pariis inclinans. Ilaqueiioslrates?4* episcopi
rogarent, ut eos, sicut infideles perjuros et belli . soluiuniodo scriptp, illi rei:untiabanl eliaiii24s ju^
civ.lis/auc-O.es, gradu sacerdolali deponeret, qua- ramciito. Roinanos etiam quam plurinios pCctmia
'.VARI_E LECTIONES.
233quadam 1. ^deesti. 230etl 236.B. d. de Zafinge 2. : 2S7congessI1. ^deesti.
23ssagitariol.
239p. h.: in c. 1. 240eel, Sii 24s
-spera.ral 2. ita 2 illis .1 lb 2t3 iia edd. recle ; ffepellefei"1.'•. 2" excom-
niuiilcaruiiil. '!t6cariis" 1.'" 2t6eniiii 1. s47aposiolicu 1. a4STeulonici2. 2S9r.oir P _( edd. - /-
629":: :,:, :-: -.:.:-/ ; -: DE BEfcLO SAXONICO. '..,.,,.."' : ':550
corfupil, et ut Hildeiiraiiijuiriab appslolicse sedis A j trieiatus, Deo/ tfibuetile el juraio Romaiiprum
boricreiiejieereri!, lalibus littefis ofayit.lpsi qiipque . assensujdebetur, ut descendas, edico. > "
appstolico /plerias coriluirieliis lillefas direxii,: iii « Hsec series ^npslrse epistolse ;ad Hildebrandum
qiiibus, rilaposiolictim iiomen ei sederii citb felin-; . .:.nionac!iiim. Quain idcirco et vobis scfipsimus, iit
qiieret; riiiriaciler pra3cepit;.Hoc autem exeiriplum ei vpbis rioslra 'yoliinlas,, el nobis,.immo Dep: ef
esl -Iiteraniin : nobjs, yestra satisfaciat eafilas. Exsurgite 266igillir
66". i 'Heiiiricus (56) Dei: gfalia rex j uniyers__'.'. in eum^ fidelissimi, et sit prirrius in fide primus in
sanclae Romarise ecclesiaj clero elpopulo, gratiam. ejus .dampnation.e.;Non aulem ut sariguinem ejtis
saluleiri el bnirieboiium. llsecfides iirnia et incpn-,, fundatis dicimus, quippe cum majpf sibi sit"post
cussa 260crcdituf.quse seniper et eailerii etprseseiiii.- deposiiipnem poana.yiia.quammorSjSed ut eurii ;?si,
scrvaturet absenti, iiec diutufria ejtis cui debetur.: iiolii descendere.cogalis, etalium communi bmnium
aiiseniiai nec loiigi temporls tsedioiriim.ulatur.Quam episcpporum et veslro consilio a nobis eleclurri in
taleiri vos riobis se.vare scimUset gfalias agimus, :! appsiplicam sedem recipiatis, qui quod iste in ec-
el iit^aderi. perseverel peiiriius, -yidelicetul, sicut,, . clesisjvulnerayit, curare et vplii et possit. t: : . .-
facitis, aniicis riosliis ariiici, iriiniicis nostris iii}- i bl. ileinriciis (57). non usurpative sed pia-Dei.".
micijugiier exisiaiis. IiHei;qiios scilicel ilildebrari- "?.prdiiiatipne rex, Hildebrarido, jam.npn aposiolico .
7
dum/"moiiachumnotaiUes, ybs: iri ejus inimiciliam: sed faispinoiiaciio. Hanc lalempro corifusione2. lua/
excitaiiius;,'--quialiurie et/ecclesi-e.iriyasbreiiVeipp- saluialioriem promeruisti,. qiii ntillunVrin ecclesia!
pressofetti", e_llom_.ii,.?iei"prjl_iicst.yel regui nostri prdiriefti prselerisli. quem confusionis iipri/lionoris;,' ,
insidiaibreiri Jepreiipridiintis 281,"ut".irisubsequen li. malediciionis rion benediclionis, paiiicipeni; non'
episiola sibia riobis directa pernbscere in. promuv feceris. Ut enim de multis pauca et egregialpqua-
"' '
esl252'• -'•^:v: --^-""V;; ;:-i:r'":;:; "'.[ *'";-"' mur, reclores sanclse ecclesia., videlicet afchiepi- ;
c Heinricus Dei gratia , rex Hildebraiidp. fuffi , scopos, episcppbs., presbyteros,. npn mptlo lipri,
liacten-.isexteba quoapatfissuiitexpectafem,iibiqiie iangere sicutflirislPS Domini limuisli;, quin isicut
iti ofiiiiibusriiagna fideliumnostrprriiri indignalipne; seryps, nescientes quid faciat dpminus eorum, sub
obedifefn .-percepi a teS53vicissitudinem , qualem pedibus tuiscaleasti; in quorum conqulcaiioiie tibi-
opofiebal ab eo, qjiiviise fegnique nostri pernitio-. favorem ab ore vulgi comparasli; quos omnes nichit
sissimus hestis essel. Nam cuiri in priniis ohineni. scire, le aulem soluni omnia nosse/judicasti. Qua'
he.eflilariarii digiiiiatem; qua. micbi ab illa sede utique scientia npn ad sedificationem,/sed ad de-
dejebatiif superbo aiisri rapuisses, Ibrigius" in.de'P slructionem uli studuisti, ut jure 268bealiim Grego-
p:ogredieri_, regnum li.lisepessiniis arlibus alienare' l/iiim,cujus nomen tibi veiidicasti, de te prophetasse
lemptasti. Nec hoc CQnienlus, jri reverenitssiinb.s- credamus sic diceniem : . Ex affluenlia-subjectorum
episcbpos, qtii nobis velut dujcissima niembra uniti plerumqup aninius prselali exlollitur, et sesiimat se
suiii, nianuin mitleve/npn. timuisti, eosque super- ;plus omnibus.-nosse, cum.se videt plus omnibus-
bissiinis injuriis acerbissimisque contuffieliis conlra posse. « Et nos.-.quidem lia_c pmnia sustiruiimiis,
divina et huinana jura, (i.ijisi aiiirit, exagilasli 254, dum aposlblicse sedis hpnorem servarp studuimus.;
Qtia.omnia cum ego quadampatieiilia dissimularem, Sed lu :biimilitatem nostram /limoreni fore-inlel-:
tu hoc non patienliam sed ignaviam rjeslimans255,in Iexisti', idepque. et in ipsam regiam poteslatem .
ipsum caput insurgere aiisus es, ftiandans qua_nosii, nobis a Deo concessam exsurgere,non limuisti,
scilicet, ut tuis vbrbis ulaf, quod aut tu mofereris quam ie;iipbis:auferres59ausus es minari, quasinos
aut raichi animam regriuirique'"lolieres.. Harie iiiau- a le regriuin aceeperimus./quasi iri.iua et non in
diiam conlumaciani egb/riori yeibis sed re eonfu- Dei manu -sil regnum vel imperium; qui Doniinus
tandam dijudicafas, generalem'.co.nyeiitumpmiiium nosler. Jesus Christus nos ad regnum, le aulem
regtiv primaium ipsis supplicaniibus liabrii. Ubi cutn uon yocavit ad sacerdotium. Tuenim his.gradibus'
ea quse"haclenus nielu et reyereniia tacebantur in D ascendis-i : seilicet astutia, quod monacliica pro-
niediuul dediicta fuisserit, yeris assertionibus iUp- fessio abhominalur, pecuniam, pecuriia; fayorem.,
rum, quas ex ipsorura lil(eris;audies, p.alam faclurii favore ferrum, ferro sedem pacis adisti, et de sede
est, teiiullaieriiis iii apostolica sede posse persistere. pacis pacem turbasti, dum subditos in prselatos ar-
Quorum senteutise, quia.justa et probabilis coram masli, dum episeopos nosiros a Deovocalos, lu,
Deo hominibusque yidebatur, ego quoque assen- non vocatus, spernendos.docuisli, dum laicis mi-
liens, omne tibl papatus jus, quo.dbabefe.visus.es, nislerium eorum super sacerdples usurpasli, ul ipsi
abreiiunlio, alque, ul a sede; Urbis, ciijus ffiicbi pa- deponanl26,>vel coiuempnent 261,qui ipsos /a riianu
"= '
-'.-'"' ,.i;., "•?;' "V - VARI^ELECTIONES. ..; '. ,: _ -..."
280iriconcussa1. 2S1 ila 2 compreli.."l. 2S2/iic1 iio.uin"caputordiiiir. iSsdeestI.- «^exacerbasii^?.
556existimans 2. ; 256Exurgite 1 constanier..,257oonfessipne 2?, .2ti8i. lioeb. 2, ,<• aulerrtt. " :;;u9-
S6i
ponenl I. cbhtempnaiitquos ipsi 2
N0T_E.
(m) V.LcgumT. II, p. 46. (57) >V.Leg. T. II, p. 47.
531 BRflNONiS CLER.CI MAGDEBURGENSIS 532-"
Dpmini per impbsilionem manuiim episcepprum db- , i tumeliani sancla. et apostolicse sedis elatam, qualein
eendos *62 accepcrant. jf e qupque,/qui 263iicet indi- vcstiipalres riecyiderunl necaudierunt umquam 273,
gilU- iriler christos ad regnuni sum urictus, tetigisti, riecsCripiurafiiift seriesaliguandb a pagarils vel
quem sanclorum Palrum tfadilio soli. Deo judican- ha.ieticis docet emersam- Cujus mali etsi quod 27t
dum docuif, nec pfp aliqup crimine, nisi a fide, umquaro post furidatamecclesiam 275fetpropagaiam
qued alisit, exorbiUyeriftius,:depbnendu/rh asseriiitv fidemChristi prpeessisset exemplum, ornnibus lanieir
cum etiam Julianufn .apostatam prudentia sanctbrum fidelibus pro lanlo cbntempfu et conciilcalione apo-
epispoporuni non sibi sed soli Deo judicandum de- sfolicae, iinmo divinse auctorjtatis, dolendum fpfet
ponendumque cpmmiseiit. Ipse26^yerus papa bea.us el gemenduivi. Quapropter si beato Petro claves;
Petrus clamat": ;« Ceum tiriiete, regefti; hbnori-i- regni; ccelbrum a domlno 276 nPstro - Jesu Chrisio
caie. » Tu autem qiiia Deurii non linies, me, conv , tvaditas 277cfeditis, et vobis per manus ipsius ad
slitulum ejus, iiibonofas,;Uildebeaius Paulus, Ubi seternsevilse gaudia introituni parare ^78 eupilis, co-
aiigelp de cftlOjSiprsedicayerit alia:, npn pepercit, gitaridum vobisest, quaiitum nunc de irrogatasibi
te quoque in terris alia-:'dbceiilerii ribn excepit. cbrilurrielia S7° dolefe deiieatis. Nisi enim hic, Ubi
Ait; eftim : * Si quis, vele^o, vel eliam angelus per. discrliniria tenmtaliphuiii yestra ,fides et cofda
e coelb, prscteivid quod evangelizavimus, vobis / prdbanlur, socii passibiuira efriciatiiiiii,procul dubiff
evangelizaverit, anaihema sif. » Tu-efgp hpcaria4 nonestis digni, utiparLicipes"futura.;:CoJisoIatioiiIs,
therriaie et/omiiium episcoporinn noslrof uffi jiidicio etfilii regni, coeiesie.mcoronam et glbviairi softia-
et nostro dampnatus descende, vindicaiam sedem mini, Rogaraus igitur earitatem vesiritm, ut inslan-
aposlolicam relinque! Alius in soliurii265beali Petii tef diyinam miseficordiaffi irriplorare studeatis, qr.a-
ascendat/i /qui nrilla yioleriliani 26°religibiie pallibt, leiius aut cordajimpiorum ad /ppenileriiiani yeiiat,'
sed beati Pelri sanam doctririam doceat: Ego enim267 aut repririiendo eprum nefanda consilia, quam insi-
Heinrieus 26, 8 rex;Dei graiia, cum pmnibuS episcppis pierites el slulti sint qui-petram ftindalam ss? in
nosifis tibi diciffius i pescende, descende 269.i : Chfisto everleve etdiviria pviyilegia S8i yiolare co-
1
""'.' 68, Quse UiUerje" crim dororio papa_;-iii basiliea. liaiiuif; osleridat"282.':
Lateranensi sanctse synodo pfsesidenti, fuissent al- 70. t Beale Pelre apostolorum pfinceps, incliiiB
latse, et coram synp'do palam fecitatse, tarita fitin quseso 28Spias aures luas nobis, el audi riie servuin
ecclesia cpmrnplipj/utidertl legatus, nisi;inler apo- tuuni, qriem ab iiifaiUia nutristi, el usqriead Iiai_cr:
stolici pedes defensionerii /invenisset; iiieftibratim dieril de "manu iniquorum liberasti, qui riie prp lua
laniatus iiiterisset miserabiliier. Sequenti verodie " fidelitale oderuiit et odiuiit.- Tu inichi testis es, et
domnus papa cpfani ipsa 2T0 synbdo declaravil, quo- domina meaiilaler Dei28V,et beaisis.p.ulus, frater
lienset quarilaniarisuetudirieregeffi de/ffiagriis cfi-} tuiis, inlef orrines sanctpsy quod tua sancla Romaiia
iniriibus: corripuisset, ui27i episcopps a capiivitsjte ecclesia me inyitum ad sua gubefnacula traxit, et
solverel quanta suavitate rpgasset,aposlolica auclo- ego non rapinam arbitratus sum ad sedem tuam
ritale jiississet; et pro paterna dulcedine quanlam asceiidere, potiusque yolui1yitarii riieamTinlre in pe-
supefbise amaritiidineni recepisset, Deihde cunclis regiuriatione qtiarri Ibciira turiin; pro glonamundi 6
<
acclaridaniibus ne talis eonlumelia reraaneret inulta; pro seculafi ingenio arripere. Et idep !BSex 2S tua
. omnium cpnsilio et consensu Heinricum sy.nodali gratia, npn ex iiieis openJiu's"cfedo,-;-qudd placuit
judicio /dampnavit, regisqiie.nomine el Iioripre pvi7 libietplacet;, utpopulus christiamis libi specialiter
vaturii analhemalis glatlio percussit, litlerasque iri cominissus, miclii Pbediai. specialitef prb Hice liia
regniim Theulonicoriim misjt, qua.iim hicexemplar miehi coriimissa, et miehi tiia gfalia est polestas a
supponere placuit: Deo data ligandi et solvendi in ccelo et in tefra.
; ! 69. ;<'Gregoriu.s 272episcppus (GREG,VII, Kegist- Haciitaque flducia ffeius, ;pro ecclesise tiise honore
111,6),servassefvorurriDei;brrinibus qui se cupiurit et defensione; ex parie omnipoientis Dei Palris et
annumerari inter'byes quas Ciirislus beaio Petfo D Filii et Spiritus saricli, pef tuam potesialem et au-
commisit, saluterii; et/ aposlolicam benediciioriern, cioritatem Heinrico regi filio Heinrici imperalorls,
Aiidisiis, fralr6s, iiPvarii etrlnaiiditain proasurnptipT qui eoritfa tuam"eccles.iam inaudila supefbia insur-
ne'mVaudistis scisiiiaiicoruiii-sceleratam et noffieri rexil, lotiiis fegni Theu.onicofuiii et Italise guber-
Doniini in beato Pelfo blaspherhanliiim garrnlilatem nacula conlfadico, ef omries Christianbs a viiiculo
et audaciam; audislissupefbiain ad irijuiiam efcpn4 jufarrienti, quod sibi fecerunt vel facienl, absolvo,
''.: — : .;... ;.......... VMljj, LECTIONES. -?? .:
s62episcopalium docendr 2. 263deesl 1. 26t'I. quoque 2 ,266sedem 2. 266violencia 1. 26J dcest
2. s68N. 1, s69Editio Freheri altera addit ex Lehmanhi Clrron. Spirensi, qumjam supra cdp. 6o. lege-
baniur• Subscriptio episcbpbfum sirigulprumi EgpN. civitatisN. episcopus Hildebfandi seciationehi 270 e/fp/bc-.
dienliam ex bacliora et.deiriceps inlerdico.el eum poslhac appstplicum nec babebp !76nee vocabo. ipso
s73 ila Regest. quani 1, 274,aliquod R.. S75 deesl. R. 277
1. 271uique2. 272N. 1. 279 S8i privilegio 1.
d. dep n..R..
2SS
i.
esse cr. R. 27S;paiereB. injuriaR. ?so p. a/clivislo fund. R. R. add. ;,Qua-
liter "auiem aut pro quibus caiisis beatus Pelrus anathemaiisyihculoregem. al'igaveri.1, in cbartula
283 quse huie
• incliisa est, piene potestis! cPgnoscere. Relimd desunt. Devositio iitd J/ij-5, extat. ; qua.sumus 2.
"* bominiS. s86 in deo 2. s86 deesi i.
' • .
1.35. ?....DE BELLO. S..XQN1CO. 65*
el ul nullus ei siculfegi servial iiilerdico. Digiium A de maiiu nos'.i'a animaffi,illius i;equisituri?m, quanib
esleiiim, ut qui studel s87 Iionprein eeeles.iseiuse 303iiobis ad increpandura illuiii pvoeceleris libertas
miiiuere s88, ipse boriofem arriiltal quem videtur dala fuisset cl auctor.i.Xas,iiiulto soliicliius eiim
liabere. Et quia sieutclirisiiaims eonlempsil obedire, modis omnibus, argiiendo,.obseci'aiido,iiicrepandoi
nec ad Deuffirediit quem dimisit, participando Bx- ad emeiidaiioneni viise suse hort.Ui sunius. Qui 3?4
comniunicalis, et ffiultas iniquilates faciendo, niea- cum s__pe nobis. deyolas salulationes el iilleras
qtie monita, quse pro sua saltile sibi misi, te '.esle ffiilleret excusans se; cuiri 30Sex; oelaie quod fluxa
_pernerido, seque ab eeelesia tua, teniptans earii esset ei fragilis, lum'quod sib 206.his, in quoruin
seindere, separando, vincufo eurii arialhemaiis vice liianibus curia eral, mulloliens sibi male siiasuin
nia alligo, et sfc eum ex fiducia tuaalligo, ut sciaiiL aique consultinii sil, iiipnita noslra de ilie in diciii
geni.es et comprobeiU.quia tu es Pelrus,et sriper se promptissime suscepturum yerbis quideni.proiiii-
tiiam s89petram filius Dei vivisedifieavit ecclesiam sil, ceterum re el 307exaggeralione cnlparum; perii-
suam, el porlse inferi non prsevalebtint adversus ttis.coiiculcavii. Iiiter b__cqubsd.iiii fainiliarcs suos;
eani. i quoruni consiliis el niaeliinalioriibus episcopatus et
71. Deinde nori Tongoienipore .ransaclo, domnus: rnulla ffionasicfia, iiiduclus 308pef .preLiiitn, lupis
apostolicus, iie regem magis irijurise sua. dolore 15pro pasloribus simorilaca Leresi foedaverai;-. ad
quam,zelo justitias excomniunicasse pularelur, bas po_nitenliam vocavimus : quaienus et bona, eccle-
lilleras ad regiones Tlieutonicas misit, quibus se siaruiii,.qu__ per inierventum lam scelerali cohi-
jiisie eurii excommunicasse tesiaiiir (58).' mercii sacrilega mami siisceperaiit, venerabilibus
- 72. t
Gfegorius episcopus seryus,. sefvorum Dci,. locis.ad quse peiiinefeiii,. duin;adliuc locus esset
omiiibus episCopis, ducibiis et s9° comilibus, ceteris- einendandi , reddefeiit ,. et ipsi pfO perpetriita
que fulelibus"i'n regno TheutoiiicPrum S9i christia- iiiiquitaie per lamenta poeniiudinls peo satisface-
narii fidem defendentibus, saliflem el aposlpiicani29s" rent. Quos dum ad hsec exequ.enda daias inducias
benedictionem. Audivimus,' quosdam inter vos de spernere el in consueta nequilia /periinaciler slafe
excbmiiiunicaiiorie, quain in regem fecimus, dubi- cognoyimiis, sicut dignum eral, sacrilegos etnii-
rare, ac quserefe uirum j"usie excommunicatus sit, nisiros ac merabra diaboli a cpinmunione et cprpore
etsi nostra senlentia ex auctoritale legalis censurse. tptius ecclesi__separayiraus.el regemViit eos a doiiio
ea qua debuit deliberaliorie progressa est. Quapro- sua, a consiliis elomrii cpnimuiiio.riesua sicut ex-
pter, qualiier ad excoramunicandurii illum adducli cominunieatos expelleret, ammonuimus. Inlerim
simus 2S3, proul verius poluimus; iesle conscienlia vero aggravescente cbfttra regem Saxonum causa,
ivoslra, oculis el inlellectibus omnium patefacere *-*ctim vires et prsesidia rcgui ex maxima.pafte a se;
curavimus,: non tam ut singulas causas, qii__*lieu deficere velle viderei, iierum nobis direxit-cpisto-
irimium riotse-siirit, quasi S9l.noslfp clamore in pu- lam supplicem et omui humililale; p-enamV.iiiqua
biicinn prof ciamus, qiiam ut eorurn opinioni satis- omnipoienii Deo et beale Petro<ac hobis valde se
faciamus, qui putant, nos spirilualem gladium le- ciilpabilemreddens 309preces etiamobtulii;, ui quod
mere et ffiagismPlu aninii liostri quam divino melu 310ex suaculpa in ecclesiasiicis carisis conira cario-
et justilia. zelo arripuisse: Cum adhuc in diaconaius nicaraiiislitutionem 31iet decreta sanclorunvPatruiri
officioposiii essemus, perlata ad nos de*actionibus factum essetV nbstra: aposiolicaprpvidentia etaii-
rcgis sinistra 29Set niultum inhonesla.fama,.prPpier cloritale. corrigere sluderemus; atque in ea suain
imperialem dignilalem et reverentiam patris ae nia- nobis p.er-oninia obcedientiam, cpnsensuni ctfidele
tris ejus, necuon pEopier S96 spem ac desiderium 312promisit adjuloriurn. Hoc idem eliam postea a
correctionis susessepe eum per litieras el nuntios. c:m.ratribus 313 e.l legalis noslris, Humberlo.Prse-
admonnimus, ut a'pfavilate sua. 29' desislerel, et 258 nestino episcopo, etGeraldo Osli.ensi.episcopp, qrios
niemof elarissimi generis ac dignilalis suse, v.tam ad. illum. misimus, ad pcenilenliara/susceptiis, in
S9S,moribus,,quibusregem et fuluruiri Deo donanle illorum nianus per sacraiasslolas .quas in collo
deceret 30° imperaiorem, instilueret. Poslquam tenebant, repromiliehdp confirmavit.: Deinde post
vero soi ad pontificaius apicein licet indigni veni- aliqupd leffipus31tcpmffilsspcum Saxpnibus pfoelic,
miis, cum illius setas parller eresceret et iniquilas, rex pro. vicloria quarri adeplus .est.fales Deo grates
inlelligentes Deuffiomriipotenteni lanto 302districtius ei victimas oblulil, ut yota qusede emendatioiie sua>:
;:' VARl_E LECTIONES. .??•
587studet 1. 28Simrainuere 2. 289iianc 2; S80 dcesi 2.. s91'teutonico 1. 29Sdeest 1. 2S3 sumus 2.
S3i q. in 1. SS5 de s. r. "a. 1. s96i. d. et r. p. aC'm. e. n. n. p. desuni i. et in Panko Bernriedensi. s
SS7 deest 2. SS8 ac. 2. 299v. suam 2. ^300 dieeret I. 30i auiem 2. 302'deest. 1. ei Pdul. 303.quari-iim
2. ;30lQuod2. 30Slum2. 306a. q. 3i2 1. 307alque 2.. 308induclisP. U. 30svidens2. si0 quse 1. 31iita
su deesl 2,
i.orrcxi : jusliliam.l. P. B. deesl 2. prpfidele p. ,i..-; 313ita% fratfibus 1.
' • • ''
.-?...":".-.: "NOTiE.? •;:- V ,:/.- -: . C.'-.• ;: - ''
" -
(58) V.PauliBern. Vila Gregv VII, o.73.? ,- ?'?,?.? .'^ ? ; -
555 ...... BRUNONISCLEmCI MAGDECURGENSIS. ,, ?. s :,-, , vr;S5G.:
fecefat coiilmuo frange.ei,. et -nieliii' ebriiffi qusi. _A calisiint, se. absiinere noluil; .deinde qtibd pio
prpmiserat atiendens, excbfnmuiiicatos in siiarri criiniiipsis aeiibus suse-yitse poSiiitenriairinpii: dico •'•-'
familiaritatem et cbmriiunionefrifeciperet, ei eecle- suscipere ,sed nec prpiuitlpre; quiderii;yoluit,- ineii-;;
sias ih eam quam consiieyerat eonfusiPiieniirahefet. tila ea fide qiiain in.r manus/ legatorum .nostrorum
Quade re gravi dolore percu.si, quamquam 31spost ; promiseral; necnon qiiod cprpus Gbrjstiiidestuiii-.- ,
"
N~
conteriipta coelestis regis beheiieia pene oinnis SDes lalein sanctse ecclesioe, scindere :non cxpayif: pro -:
eorrectionis ejus nobis ablaia sil; adliuc taineii ani- iiis, Inquarri, culpis synodali j"udiCio:eum:fixcpminu-'
mum ejus lemptandum fore decfevimns, riiagis nicayfmus, /ut queni inites iio.iipoiuimus, vel scyeri '
eupjenles, euin aposlolicairi ffiarisueiudinemaiidife ad yiaffisalutis, Deoadjuyante, reybcare valeaffiUs.V
quam expefiri sevcrilalein. iiaque/inisiriius ei epi- ; aul si, qiiod absit,; nec distr.ictionisquiderii/ceiisu- -
stolas cOiiiffibnitbrias,ui meminerit quid et eui pfp- ; rani pertimuerit, uosirp sallem aiiinia ?20iiegligeti-
miserit, iie cfedat "se posse fallere Deum, cujiis tiae aut timoris discrimini non siiccunibat. ^ Si quis
quanto prolixior est pa.ienlia, tanlo severior est, . igitur hanc seiiteniiam injiisle ycl ;irr.aiioiiabilitef
cum judicafe C0-pefit, ira; iieju iiijidhoreit Deiifn_; prpijvtani.esse-putayeril,:si talis:estvulsacri.s regu-
lipnprarileffise; nec 3lepoteniiam suairiad Dei eoii- lis iiiieUigeiitia?sensumjira.bere.non velil,-nbbiscuiri•
tempittmfitvaposlplicairi^ieffipfet' exiendere coiilu- inde agat, et nori;quidnps se(lquid:S":;diyiria aii^:
meliam, sciensquod!supefbi-"Deusixisistit,?Iiuniiii-, ' cloriias doceat,.quid deeernat J.s?,vqui.d;eonsoiia vos"-
~
bus auteiriidat ijraUahi. ^rieiereainisihius; ad eurn .; sancioruiii palruiii judicet, paliente;:;audiciisacquici
tres religiosos yiros, subs utique fideles, per qubs ;scat.Nps iariieri;non,oestiiiianius;Queffiquamfidcliumv :.
eum secrelb ^monuimus, ut po-niieritiani ageret d.e qiii ecclesiasiica slaliila npvefltijhpeeiTbreieiieri,"'
seelefibus sois, quse quideni: hoffenda: dicia sunt,; ui hpn lioc, ei, si publice jatfinriareinbntaiideat,' i
pluribus auteffi nola et in muitis parlibus divulgai.a;: yel in corde^ suo;recie,,faclum;!.esse .perhibeai;
propter qua_eum non excomniunieari splum.,usque •qiianiquam et; /si noSj quod :Deus-'r;?S3;:avertaiv>
ad condigriah.;salisfaciiohem ; sed ab:bnini lioiiore non satis grayi de causa^aut;,:mliius:;ordinate;euhi:[
regni absque'spe recuperalionis debere destitui di- hujusmodi vinculo ligaversinus, sicut ::sancli patres ;
viiiarum etliuinanarufn legutti lestatur auctoritas. asseruiit, non idcireospe.rneiidaessetsenieiiiiai sed,
Postreriio iilsi exeommunicalos a sua participafione absohitio cuni omni humililate .quserenda. ;VoS iajir '
divideret, nos riicbil aliud de eo judicare aut dis- iem, dileclissimi, qui justitiam _M non pro feghv;"
eefnere ai'Cposse, nisi ut sepafaiUs ab eeclesia iri 'indignalione, non proaliquo perieulp deserere yp-
exeommu__iea_orumconsoriib fdret;; eiim qiiibus 3is P luistis, faluitatem eortim qul de :execfaiipne pt
-jotiusquam cum Ghristb partem habere elegit. Sane 'mendacio iri consummalione;3S^ parvipendenlcs,
si noslfa ffionila suscipere el^viiaririsuarii ccrrigere virilitef state ct coiiforlamini in I)piniiio,:scieii.tesj
yellet. Detrii. lestem invoeavimus et iiivocaraus, quod. illiiis partem defendiiis,:qui insuperabilis vcx:
quariUimnos de ejus salute et lionore?gauderemus, el3SB magnificus/triuinpiiator judicaliiras--est:vivos
' ei cum quanla caritateeum/ iri
gremium sancla. et mortups, reddens; unicuiqueisecuivdum ;opus .
eeclcsi-3 ampleelcremur, ulpole eurii qui princeps suum. Decujus mullimpda retributipn/eet vos certi
pepuli coiislitulus et amplissiiiii regni giiberiiacuia esse poteritis, si usque iii finenijfideles' et iiieo»-::
tencris,- cathplicse pacis et jusiitise defenspr esse ' cussi in ejiis yeritale.perstiteritis, Bropler^quod ei;
debefet. Vefurri. quarili ipse aut seripta aut. per nos iiicessariter proyobjs rogamus D.ominiim'3SB,rut /
. Isgatos missa liostfa vefba fecefit, ejus facla de- '--. det vobis virtutem cOrrpoorariperSpiritunisarictiiiri :
clararit. Qui indigne" ferens se a/quoquam repre- iri noniine ejus, et convertat gor regis ..adpteniteii"-
hendi aut corripi, non soium a perpetratis ad emen- ; tiam; ut et ipse aliquandoagiipscat.-npsiel vos ffiulio
dationem revocari non potuii, sed ampliori "con- verius amare eum, quam qui =niinesuis iniquitaiibus
scientise suas furore arreptus, nori prius cessavit,, obsequuiitur et fayent.Qui si Deo inspirante volue- -
dPnec episcopos perie oirines iii Italia, iri Tlieulohi- JJ rit resipiscere, quicquid cpiHra,nos:moliatur,:.serii-
cis vero parlibus quotqriot potuit, circa fidem per lamen nos ,ad Fecipiendum,;euin;;in .sancUiiri-:
Christi naufragare fecit, duffi ebs debilara beato com.munionem,\p.rout vestra, caritas. nobis epiisu-;
Pcfro et aposiolica. sedi oboedienliaiii et bonorem luerit, paratos inveniet. t
a E19Doraino nostro Jesu Chrisio concessum abne- 75. Poslea vefo, ul. excbmmunicaliotiem qtiain
gare subegit. Cum igitur iniquitalerii ejus ad sum- feceral amplius confirmarel. has iilievas mi;sit:iii
inum protlrsse vidinius, pro his causis, videlicet;; Tiieutbnlcas regipnes :_ •?:.;/;::" ::;
Iirimum,quod ab eorum corairiunioiie qui pro sa- c:Gregorius episcopus (GREG.Yllylieg. vni, 21,
erilegio et" realu simoniacse hseresis excommuni- '.Cod.Udalr.. 156), servus servoriirii Dei, jjiliscto iu

VAffl_E LECTIONES.
3tB 3if 3is S1S ' sso
2.
3I6quamvis 821 neu 2. d. desunl % q. ipse p. 2. iia 2 et Ekkeh. in _'. noslram
s. animam _. deest. _. ***discernat 2. 323cleesi1. conSummalionemruunt' supplet Mab. 32brcs
S2''
ae semper iii. 2. a2. deum 2. j ,
«*>' DE IJELLO SAXOMCO. 538
Chiislo fratii N. B2' episcopo salulem el aposioli-. A jndicio portal. llanc ilaque Jivinse volunlatis instiiu-
cam benediclionem. Quod ad pcrfereiulos laboves lioncin, lioc firmamentum dispensaiionis ccclesise,
'ic-pericula pro defensione veiiiatis le par.Hum in- boc prhilegium beato 33,Peiro aposlolorum principi
tcli.giinus, di\ini muneiis esse non dubilanius, cu- ccelesli decrcto principaliter traditum atque lirma-
jiis328hsec esl ineffabilis gralia et niiva clcincnlia, lum sancli pairescummagna veneralionesuscipien-
qiiod numquara eleclos suos penitus abevraie les atquc servantes, sanclam Romanam ecclesiam
permittit, niimqiiam funJilus labefactari aut dejici lam in generalibus conciliis, quam cliara inccteris
sinit, duin cos perseculionis tcmpore quadam util» scripiis ei geslissuis unhersalem malrem appella-
probalione discussos, cliam posl irepidalionem vcrunl; cl sicut ejus documenta in confirmaiione
aliqii.im semet ipsis forliores faeial. Qiioniam au- (idei el erudiiione sacrie religionis, ila eliam Uidicia
lem, sicul inter ignavos aliuin, quo tiirpius alio susceperunt; in hoc conseniienies elquasi uno spi-
lugiai, liinof evaniniat i 29, ii.t elijin inlcr sirenuos rilii et una voce concordantcs, onmes majores re.
alium, quo foiiius alio agal, quo ardentius piovum- el prsecipua negoli.i, necnon omninm ecclesiartim
pais30?virilepectusinflammal: hoc caritati lusccxhor- judicia, ad eam qtiasi ad matrera et captit debere
laiionis voce curayiinus commendarc, ul eo magis in leferri; ab ea nusqtiani appellaii, judicia cj'us a ne-
acie chrisiianaarcligidiiis slare te deleclet inier primos, «5 mine relraciari aut velclli debere aul posse. Unde
quo eos non dubilas vielori Deo provimos atque bealus Gclasius papa Anastasio iinperalori sciibens
dignissimos. Quod autemposlulasli, te quasi nostris (_;))_(.10), divina fultiis aucloriiaLe, quid ei qnali-
scriptis juvari ac pra_niuniri contra illorum insa- ter de principatu sanctse et apostolicse sedis sentire
i.iain, qtii nefando ore garriuiit, auctorilatciu san- deherel, lioc inodo cuin insliu\i(:c Elsi, inqiiil,
cl;e aposiolicse sedis non poiuisse regein lleinri- cunctis generaliier sacerdolibus rccte diyina Irac-
cum 33t, homiiiem christianae legis contempLorem, tantibus, lidcliuin 338coiivenit colla submilti, quanto
ecrle_iarum videlicet et impcrii desLructoieui poiius scdis illius prsesuli consensiis est adliibendus
alque hserelicorum auctorem- el consenlaneuin, quem cunctis saceidolibusel divi.iilas summa voluit
exconimtinicare, ncc quemquam a sacr.imento fide- pr_eniinere, et subsequens ecclcsise gcneralis jugiler '
Jilalis ejusabsolvere, nou adco 332necessariuin nobis piclas celebravit V»Ubi prndeniia lua evidenter ad-
Viiletur cum liujus rei lam mulla ac cerlissima do- veriit, liumquam quolibei, penilus liuniano eonsilio
cumenla in sacrarum scripturarum paginis repe- s. quare se queniquam posse illius privilcgio \cl con-
riantur. Neque enini credimus cos, qui ad cumulum fessioni, quem 339Chrisli vox pr__lulil unhersis,
siia. dampnationis \erilati impudeiuer 333detraluuU quem ecelesia veneranda semper confessa esl el ha-
et coiitradicuiii, hoc ad suse defcnsionis audaciain (C bel de\ola priinatem. liem Julius papa orienlalibus
tam ignorantia quam miserse despevationis \ecor- episcopis scribens, de polestale ejusdem sanclaDet
dia coaplasse. Nec miriim; raos est enim reprobo- aposlolica; sedis ail (episi. 2)« Decucral \os,fratres,
rum ob suse nequitise proteetionem 3Sl consimiles advetsus sanctam Romanam el aposlolic_.ni eccie-
sihi defendere, quia pro nichilo babent mendacii siam limate3i°, elnon iioniceloqui, quoniainel ijise
peidilionem incurrere. Nam ut de muliis pauca di- Dominus nosler Jesus Chrisnis eam deccnler alloru-
canuis, quis ignoral \ocem Domini ac salvatoiis lus ait :J I Tu es Peirus, et supei lianc petram sedi-
noslri Jesu Christid.ceniis incvangelio : . Tu es Pe- ficabu ecclesiam meam ei porla. iiifcri non prsevale-
tvus, et super hanc pelram sedifioabo ecclesiani btinl adversus eam, et tibi dabo claves regni coelo-
nieaiii, el portse infcri non pra_\alebunl adversus ruin. i i Hahet enim potesiateinsingulari privilrgio
e.iin, El libi dabo claves regni ca.lorura, et quod- sihi-conccssam, aperirc et cl.iudeiet januam regni
cuiiique liga\eris super terram, evit ligalum et in ccelestis quibus volueril. . Cui cigo apcriendi ct
ccelis, et quodcuraque soheris super (erram, erit claudendi coeli dala csl poleslasj de terra jtuiicarft
solutum ctin ccelis? . (__«../.. xvi.) Numquid hic non licet ?Altsit. Num relineiis, quod ailbealus Patt-
sunt reges excenti, aul non suni, de ovibus quas lus aposlolus : . Nescitis quia augclos judicabimus,
filius Dei beato Pclro commisil? Quis , rogo, in hac D ' quanio magissecul.ivia . i I}j>.iiusquoqne Gregoriu 1.
uni\ersali 33Sconecssioneligandi alque sohendi, a papa (ISpisi. hb. n) reges avl a sua dignilate cadere
polestatePetri se evclusum esse cxi .timal, nisi forLc slaluii, qui aposlo.ic-. sedis decrela violare pr__-
infclix ille, qui j'ugum Domini 33Cporlare nolens, suinpseiiiil spnb^ns ad qiicndam senalorem s'-' his
diaboli sesubjicii oneri, et in nuincro o\ium Clnisti verbis : . Si qnis regum, sacerdolum, judicun. 'J')'
esse recusal? Cui lamen hoc ad miseram liberta- alqtie seculariuin personaium hanc coiisiilulionis
lem mininie proficit, quia potcsiaiem Peiii divini- nosu.e paginani agnoscens, conira eain veniie lein-
lus sibi concessain a superba cer\ice exculil; quo- pla\erit, potesiatishonorisquc suid gnitatc34''careai,
niain quanlo carn quisque ppr clalionein ferre abne- reumque se dhino judicio exislere dc perpeirala
gal , tanlo durius ad dampnalioneni suam in iniquitalc cognoscai,el nisi ea quscdb illo suntmale
VARI/E LECTIONES.
3-r Hernianno Meltensi ed. S28 cum i. iS9 exarainat 1. 33e corninipat 1. 33i N. 1. a3s ideo 1.
333 imprudenter 1. S34 niii addit 3B6 universa i. s3$ domi 1. S37deest i. 3SSiedelium 1.
Regist.
I39-quam 1. 3i»limiiare 1. 3il deestl. sls abbalein addit Regisl. 3Mjudicium 1. Mtell.
533 ..- ; nilUNONIS.CLERICI MAGDEBffllGENSIS 540
a.ilala resliluerii, vel digria pceriiientiailliciieacia 'A".suajpoteslaii sitbjicere, a qn.o credifiioii sbluiii in
.deflcverilj a sacralissiffio cofpure. ac .'sanguine Dor icrra, scd eliain in ccelis se ligari posse.et solvi ?-
niirii redeinploris iiostri Jesu Glirisli.alieuus fial,: IliKC,siculbealus Gregorius in epislola adMaurilium
aique iii;Selernoexaniiiic;clisii'iclseiiliioiii;siil)j"aceat;.-.iiuperatorem direela cpmmemoral (epist. ,iv, 5:1),
Quod si beatus Gregorius, docior uiiqiieiiiilissiraus, Constanlirius magnus imperalor, omnium regum et
reges, qiii slattita suasuper uiium xcnodochium vio- principum fere loiius prbis dominus. evidenler in-
larent, non modo dcpoiii, sed ciiam exepmiiiuniesri lelligens , insancla synodo Nicena 3Bt post omiies ;
aique iii reieinb examine danipr.afi decvevii; quis.^V episcopps ultimus residens,..nullam judicii senten^.
iios lleiniicuin 3VVnon soltim aposioliconim jif-. liam supcr 3C,ieos darepra.sumpsit,,sedillos etiam;
dicioriiin cbiileiriplorcni, vctiuii etiain ipsius mairis .deosvocaiiSi noii suo deberc subesse judicio, verum:
ecclesise, quanluiii in ipso cst, conctijcaioreiii, to- se a» illorura pendere arbilrio judicavit. Supradiclo :
L-ti_.qu.t_ regiii ei eedcsiartmi iiiipro.bissimunipr.edo- quoque Anaslasio iinperaipri prselibatus .papa Gela-.
rieiii ei airocissiriiuin licstruciorcm, dcpnsiiisse et si:.s persuadcns, ne-ille i.nliniatam suis sensibus ve-.
excoininiinicassc f epiclierid.il, nisiloriesiiiiiliscj.iis;; rii.ilcui arbitraretur injuriam, subiiilulit dicens:
siciu bcato Peiro dbceiuecogiiovinius in cpisibb de t Diio sunt quippe, imperalor auguste, quibus prin-
"
ordinaiiiihe Cleniciuis, iit qiia sicaii :<: Si 'quis-ai.ii.i- cip.iliter hic mundus fegitur, auctorilas sancta pon-
cris fuerii liis;: quibtis-ipsP — de codeni Clenieriic lilicum ct vegalis polcstas; in quibus tanto gfavius
diceris — iion loquitur, iihus csl ctipse ex 'His, qiii est poiidtts sacerdotum, quanlum etianipro ipsis re-
exlerniinare Dei ecclesiarii voltnit; el ciini cprpnre giluis liomiiHimiii divirio reddituri sunl examine
nbbiscuin esse videiur, mente el animo comra rips Taiionem. i Et paucis inlerpositis' inquil : _ Nosti
esl, et esi riiulto iiequibr boslis liic, quaniilli, qui ilaque inlcriiseciljorum te .pendere jiidicio, non
foiis sriiitet eviden.er' iriiiriici. i>Ilic eiiim s>" per' illos ad Uiam vellc SBCredigi voluntatem. > Talibus
araicitiariim speciem qiise inimica surit geril, el ec- evgo ihsiiiutis lalibusque fiilli aucloritatil.us,-plerjk
elesiarii dispergit ac vaslat. Noia ergp, carissime, si qtte ppniificuiiialii reges, alii imperaioresexCoramu-
' iiicavefinit.Nam si
eum, qui amicitia vel eolloquio his,' quibus papa pro speciale aliquod depersonis piiu-
8
actibris suis aversus *> est,:a_sociaiiir,;tam graviler -cipuin fequitalur exemplum, beaius Innoceiuius
jndicat : quanta illura ipsurii, cui pro actibus _suis papa Arcliadiiim imperalorem, quia/ ccusensit, ul
aversus8ts est, animadversiorie dampnai'. Sed at ad sanclus Johannes Gvisosiomus 35_a sede sua pelle-
rem redeamiis, ilarie digniias a secularibus et Deum retur, exconiniunicayil. Alins itcni Roraanus poiUi-
ignbfanlibus iriventa, iibn subjicieluf ei. digriilali „ fex 31i 8 regem FrancOruni;iii>n lain pro suis iniquila-:
quam omnipotenlis Dei providentia ad. boiioreiri lilitts, qiiam pro eo quod laiitse poteslali non el'at
simffi invenit mundoque ri.is'ericordi.er trihuit? 388ulilis, a regno deposuil, el
PipinumKarpliMagni.
Cojus filius sicut Deus el homo iridubitanter credi- iinperatoris patreniiii ejus loco subsliluil, omnesque
lur 3W, ita suhimussacerdos, caput oniiiium saccr- Fiaiicigcnas a jiivaineiuofidelit-alis quod illi fecevant
dotiirii, ad dexleram Paliis sedens. et pfo iiohis absolvit. Quod ciiain cx frequcnli aiiclorilale so_pe
semperiiuerpellaiis habetur, qui seculare regniim, agit eeclesia sancia,-eum ffiilites absolvit a viriculp
unde filii seculi turnent, despexit elad sacerdbiium juramenti; quod facluni cst his. episcopis, qui apo-
crucis sponfaheus venit. Qiiis nesciat.regesct diicesi siolica auclorilaie a poiitificali.gradu depoiiurilur.
ab his 3S°habuisse pririeipium, qui Deuiri ignoranles, Ei bealus Ambrpsius licet sanclus, non tameii uni-
siiperbia, rapinis , perfidia,. bomicidiis,; poslremui vcrsalis ccclesia. cpiscOpus, prO culpa quse aliis sa-
universis pene scelcribus, niundi: priiicipe videlieei ccrdotibus non adeo gravis vidcbaiur, Thepdosium
^1 diabolo agitante, super pares, scilicet W, ho- niagmini imperatorem excommunicans ab ecclesia
inines 3S1, dbmiriari csepa ciipidine et inlolerabli cxclusit. Quod etiam in suis scriplis oslendil, quod
prsesumptione affeclaveruiit T Qui videlicet, duiii sa- aiirum non Ha pretibsius sit plrimbo, quam regia pp-
cerdbtes Doriiiniad vestigja suainciiiiafe coiitenduiii,, D lestate allior sit dignilas sacerdolalis, boc modo
cui rectiiis coiipararilur, quarii ci 3SSqui est caput'. circa principium suipasloralis scribens : . Hpnor.
siiper pmries filios superbise, qiii,jpsum suinnnimi fralfes, et sublimitas episeopalis nullispoterirconip
pOiUificem,:sacerdoUim capiil, Altissiffii S53 filiiinii paralionibus adscquari. Si reguni fulgori.compares
353leinpians, el omnia.illi niuiidi
" ait :< Hsec fegna promitie; s; el principum diaderiiati, longe erit inferius, tjuain
pniniaiibi (iabp,:si prpcidens adoraverisi si plumbi metallumad auri fulgorem compaves;
inel » (Mattli. iv, 9.) Qui5t.ubii.ei,-sacerdoles Chrislii quippe cura videasregum colla et:priiicipum, sum-
vegiim el principiira. om.iiiniiiquefideliufn patfes eli riiitti genibus sacerdolum, el exoseulala eoruffi dex-
magistfPs ceriseri ? liomie.:niiserabilis insania; esse; - lera, ;eorum se credant oralionibus communiri. >
cogiioicitur, si filius pali'erii,;discipulus niagisirumi Et posl pauca :'« Hsec cuncla, fralres, ideo nps
sibi ebneiur sul juga.re/etiiiiqiiisobligationibus illrinit prsemisisse debelis agnoscere, ut osteiideremus, ni-
"VARLE LECTIONESv
; -. a.s. qui-lv '?« N. -I:-- 3i^.N. i. iks, adverstis Rcg. 3M credil 1. . sso ab bis desunt 1.. u,:deesi 2.
S6! dcesi ... SS3 deest 2."'.'»?*'in cena 1. S8Ss.upra 1. 3SC'veIli1. 3S7 crisostimus I." "35SZacliaviasvid_-
0 "
YKCYaddiiRcg ;3S tleest"1. - , ":
Sif DE BELLO SAXONiCO. . 542
chil esse; iri Iioc-seculo sacerdolibus excellcniius, .4 alios lyrannice opprimunl. Ili veri regisClnisli, illi
riicliilsublirnius episcopisrepcriri. i Meminissc eiiani vero diaboli corpus suiil. Isti ad hoc sibi imperant,
debet fraiefnilas lua, quia inajor polestas exorcistie ul cum 305summo imperalore scieriialiler regneiil;
conceditufj cum spifilualis imperalor ad abigendos illorum vero id polcslas agii, ul cum lcnebrarum
u__moues_coristiluilur, quam alicui laicoruni causa principe, qui rcx cst super omiics filios superbiu.,
seeularis domiriatipnis tribui possit. Omnibus rcgi- scterna •dampnatione dispereanl. Nec valde sane
bus nempevet principibus lei rse, qui religiose non miraiidum csl, quod mali pontifices iniquo regi,
yiyuritj et in 360actibus suis Deum ut oporiel, non quem adeplis male pcrcuin honoribns diligunl me-
meluunl, dsernoncsheu proh dolor ! dominanlur, et tuunique 3C 6, consentiunl; qui simoniaee quoslibct
niisera servitute confundunt. Tales enim non dhino ordinando, Deiim pro vili eliam prelio vonduiU.
ducli amofe_ sieut rcligiosi sacerdoles ad honorem Nam sicut electi insolubiler 3C 7 stio capiii uiiiunlur,
Dei et uli-italem aniniarum prseesse cupiunt, sed Ita et reprobi maxime contra bonos, ei qui malili;e
ti( inlplerabilem superbiam osienient aniniique libi- caput cst, peiiinaciter focdcranlur. Conlra quos
dinerii exp/leant, ceteris dominari aireclani. De qui- profecto non lam disscrcndum, quam pro eis esl
ims beatus Augiisliiius in libro prirao de doctrina lacrimosis planctibus ingcmendiim, ul omnipoiens
cbrisliana dicit:« Cuin veio eliam eis, qui sibi na- B Deusillos a laqneis Sathanse quibus capiivi lenenlur
luralilef paressunl, hoc esl hominibus, quilibel do- eripial, el tandein aliqtiando vcl posl pericula ad
niinariaffectatur, intolerabilisomnino superbia esLt agnilionera veritalis perducal. Ilrec de regibus et
Porro autem exorcislse, ut diximus, supra dsemones iraperatoribus, quiaS6Ssingulari gloria mmium lu-
a Deo impefiurri habent; quanlo igitur niagis super midi, non Dco sed sibi regnanl. Sed quia nostri est
eos, qui dsetaonibus subjecti el menibra suiild__nio- officii, unicuique secundum ordincm vcl dignilalem,
nuift ? Si ergo his laiHuni pr__eminenl exorcistse, qua videtnr vigere, exliorlalionem disiribuere:
quanto, affiplius sacerdoles ? Pr__lerea oiiniis rex imperatoribus et regibus 369ceterisque principibus,
christianus ad exiluni veniehs ul36i carcerem eva- ut clalioncs maris et superbise fluclus conipriraeve
dat infetrii, ut de tciiebris in lucem tendat ut de valeanl, anna biimilitalis Deo aucloie providere
peccatoruin yinculis in Dei j'udicio absolulus ap- curamus. Sciraus enim, quia mundana gloria e*
pafeaf, sacerdolis opem supplex ac miscrandus secularis cura eos permaxime, qui pra._uiii, ad
requiril. Quis aulem non modo sacerdolum , elationem trahere solei; qua scmper neglectahumi-
vefuni etiam laicorum in extremis posilns, pro suse litate, propriam qiiierendogloriam, fralribus cnpianl
aninisesalute terreni regis imploravit auxilium? prseminere. Deinde S7° videiur utile maximc impc-
Qiiis362 vero reguin aul iinperaiorum aliquem ^ raloribus cl regibus, ul cum mens illorum 371ad
cbristianuin ex imposito sibi offlcio valet sacro alla se erigere elpro singulari vult gloria obleclare,
baptismalis ex diaboli poieslate eripere, cl. iiiter invcnial quibus sc modis huniiliet, alque unde
fibos Dei coririuriierare, sanctoque 3C3 clirisniate gaudcbaL372, seiHiat plus limendum. Perspiciant
proemunire? Et quod maximum est in christiana ergo diligcnter, quam periculosa, qtiamvc limenda
religione, quis ebrurn valct propfio ore corpus et sil iniperatoria vel regia dignilas, in qua paucissimi
saiiguiuem Dbminicbnficere ? vel cui eorum data est salvantur, el illi qui Deo miscrante ad salutem
poiestas ligandi solvendiquc. iri coelo et in terra ? veniunl, non seque ul multi paupcruin, jndicio sancii
Ex qiiibus'^peite cplligilur, quania poleslaic prse- Spirilus in sancla ecclesia glorificantur 373.A inundi
ccllal digriiias sacerdoiuni. Aut quis eorum polesl eniiii principib usque ad luec nostra lempora in
aliquem clericuni in sancla ecclcsia ordinavc? tota aulbenlica scriptura non invenimus sepiem
quaniominiisproaliqua culpa eum deponere ? Nam- imperatores vel reges, quoruni vila fuerit adeo
que in ecclesiiislicisordinibus majoris poLeslalis esl prsccipua religione el virtute signorum decorala,
374multitudinis seculi conteinpto-
deporiere quain ordinare. Episcopi eiiim possunt sicui univcrsalis
alios episcopos ordinarc, sed nullo modo sine aucto- n rum, hceL eorum piures credamus apud omnipolen-
ritale appslolicse stedis deponere. Quis igilur vel tem Deuni misericordise salutem invenisse. Nanique
•lenuiier sciojus dubitct sacerdotes regibus anlefer- ul de apostolis el martyribns laceamus, quis impe-
fea**? Quod si reges pro peccaiis suis a sacerdolibus raloruin vcl regtim seque ul beatiis Martinus, Anto-
sunf judicandi, a quo rectius qiiam a Rorriaho pon- nhis, cl Denedictus miraculis clartiit? Quis 47'1
lilice sunl judicandi? Ad summam quoslibel bonos iinperalor aut rex moiiuos susciiavit, Iuprosqs
chrislianos multo cou\eniciiliiis quam malos prin- niundavit, ca^cos illuniiiiavil? Ecce. Coiisianiiiium
cipes reges iriielligi deccl. lsli cnim gloriam Dci pisu iiicmoiia. iinperalorem, Theodosiuiri, el Hono-
qusererido semetipsos slrenue regunt; at illi non rium Carolum, et Ltidowicum, juslilise amalores,
quse Dei sunl sed sua qusevenies, sibimet hostes, chrisliana. religionis propagaioics,' ecclesiarum
VAftLE LEGTIONES, .-:,.:,,: '.::.::-:.\
^"deesli. 3S1utinc. 1. 362Quil. '36Ssanclorumqhe i. :se*;au.fei'reI.;: 365-te.si'!. 36Emetiiunt I.
% 367irisolubiler 1.• Z366nm.Reg; 5... 369 pviiicipibtis_.. '«'Proinde Reg. 37f.Ksc:-l.':'..'».':?.-.g;iu,d.Ciit
Reg. S73clarificantur Reg\ 374iiuiumefabilisliefji. S7Seriim adflit R. . /._-- ..;, : '.:'.
.155 I.I.tiNONlS CLERIU MAGDEIIUIIGEXS.S bii
defensores, sancta quiJera ecclesia laudat3,t et A vcniiint cum magno limore : ad regni soliuni cuin
venerattir, non tauien eosS77fulsisse lanta miracu- qpanio limore 363accedcndtim, in quo eiiam boni
lorum gloria judical. Pi__ierea ad quol nomina et iiuniiles, sicut in Saul et David cognoscitnr,
regiiin vel iniperaiorum basilicas seu allaria dedi- deieriores fiunt? Nara quod de aposlolica sede prse-
cavi, vel ad eovum hoiioveni sancta ecclesia missas libavimus, in decrciis beati Symmachi3Si papse,licel
siaiiiit celcbraii? Timeani regos aliique principes, e\perimenlo seiamus, sicconiinelur : . llle, scilicet
ne qiiitiuo se ceteris iiominibus in liac vila prteferri bealus Petrus, perhennem meriiorum dotem cuni
g.iudent, ianto amplius scternis iiiccndiis subjician- liereditalc innoceiilia. misit ad posierbs. i Ei post
lur. Unde scriplum est: c Poteiues potenler tor- pauca : e Quis enim sancmm dubiiet esse, qiiem
iueiila palienlur (Sap. vi, 7). » De lol eniin hoinini- apcx lanlse dignilatis attollil, in qtia si desint 3"
Jnis Deo reddiluri stint ralionenvquolsna. domina- bona acquisita per meiiium, sufficiunt quse a loci
lioni subditos habuerunl. Quod si alicui religioso decessore pra_slanlur; aut enim claros ad hsec
pvivalo non pavvus labor csL uiiain suam animam lasligia saGcrigil, aut eos qui erigunlur illusiral. >
custpdire, quantus Jabor imminei principibus super Quapropler quos sancta ecclesia sua sponlc ad
muliis niilibus .aniiiiarum? Prseterea si judicium imperium vel regimen 3E 7 deliberalo cpnsilip advor,
sanctte ecclesig. valde conslringit-. peccaloreni pro B cat, nbn ,pro irartsiioria gloria sed pro niultoruni
uiiius';iibminis iiiierfectioiie, quid efit de _Iiis qui salute humiliter pbedianl, ef sernper: cayeant,qupd~
multainijia mprl. .ti/a.dunl prpiIiujus-mundLliqnore; -,-.bealus .Gregprius :in epdeni libro Pastprali Uesla-.
qui iicei, ore aliquandp dicant,.; . Mea culpa,,» pro iur :...<AppslalaBqriippe angelpsiinilis-ellici.tuivduni.,
muliprum;pccisioiie tamensin.corde gaudent, in sui hoirio hominibus esse similis dedignatur. Bic Saul-
Guasl honpris extensipne, .nolunique non, fecisse post?buiniiilalis inerituni^in, tumorem supertjise,,
quod egeruiu, .neque dplent quod fralres sups in . culmine polestatis .excreyit. Per Iiuniilitatemgui.ppe
lartarurii, compuleruni. Cumque ex toto cprde eos .....praeiaijis. est, per superbiam reprpbalus. Dpmipp
iion,pp_niiei,._ipqtie,yolunt,numano sangume adqui- altestaiile„qiii ait : . Norine cura esses.pary/ulusiii,,
sita vel .deleiita pmillere, iilofum prenilenlia apud ; bculis triis, caput te consiiiui in"tribubus Isrsiel?:*>-.
Deum sine digno pa.riileriii__ fruciu inauet, Unde (I Reg. xy, 17.) Et paulo inferius : «Miro auleni,
profecto. yalde esL limendum aique ad; memoriam niodo cum apud se parvultts, apud jDominun/iniag-
eorum crebro revocandum, quia sicul pr3_faii su- rius; cum vero apud se ri.agnus apparvuit, apud
mus, a niundi principio paucissimfper diversa ter- Dom.iiuih parvulus fuil.. yjgilaiiler. quoque retineii-
rarum regna reges sancli ex innumerabili eofuni -, dura, quod Dominus in evangelio dicit: e Egp glo-
niultitudine reperiuntur; cum in una Lanluffiporilir ' riam meam non qusero{Jodn. vni,,50); ,-;et:t qui
ficuniserialim 87Ssede, yidelicet Romana,'a lem- vult inter vos esse primus, sit /omnium .servus.
pore beati Pelri appstolifere centum inier «anctis- {Marc. x, M). " Honorem Dei semper suo prsepo-
sinios computeniur, Cur auieni hoc, nisi quia reges :tiant; justitiam, unique suum seryandp jusS 88,
terrseet principes vana gloria deleelali, sicut prse- ; ampleclanlur alque cusiodiant; npn eant in consillo
liiiatuin est, quse sua sunfspiritualibus prsDferunt; : impiorum, sed religiosis .semper acquiescendo.cor.de ?
religipsi, aiiteni; ppiuificesyanam glo.iam despicien- : adhsereanl; sanctam ecclesiam :npn qu__ranl sicut
les, qua_ Def sun.t carnalibus rebiis prseponunt. Illi ancillarn sibi subjieere, subjugare; sed permaxime;
in se delinquentes m facile puniunt, in Deiim pec- oculos illius S89, videlicet Domini, sacerdoles, ma-..
caiHe.sjsequol;animo ferunt; isiMn sepeccaniibus gisiros ei paires recognoscendo, decenier..?;.;.s!u-:
cilo ignosciiiHsso, Deum':q_fehdeniibus nonieviter deanthpnorare. Nam si carnales. malresel palres ,
pareunt.; Illi terrenis actibusnimium -dediti/spiri- bonorare jtibemur, quanlo magis spifituales ?.Si ille
tiialia parvipenduntjistieoelestia sedulo riieditari- qui carnali patri vel iiialvi maledixerit, iriorte:mul-
!es quse simi ierreria -cPiitemp.irint. Aciriioiieridi ciandus esl; quid ille qui maledicit patri spifiluali:
siiiHergo.omnes-clirisiiani, qui cuin-Chrislo-iegiia- p vel matri, merelur ? Noncarnali amore illectislu-
re cupiuntVne ai-ibilionesecliiafispotesialis;regnare deant filiuin surim gregi,pro quo Chrisius sangui-
affeeterit, sed poiius pra. pcrilis'liabean i, quod bei- nenisuum fudit, pr__poriere;:sirneiiorem illo: et
tus 'Gregorius papa sanciissiiiius' iri liliro Pastovali utiliorem possunt iuveiiire; ne plus-:Deo diiigendo
admoriet 381,dicens : i Iriter hsec ilaque quid se- filium,:iriaximum saiicla. ecclesise-.inferaiit-•..detri--.
quenduiiij quidve': 'liraeridiiiri;: nisi ut- viflutibus' meritum. Patenter eiiirti -Deum et proxihiam, sicut
polleiis coaclus ad:regnumvenial, viriuiibus vacuus "christianum oportet, nori amare convlncilur, qui
ne coactus accedat. Quo.d si ad aposlolicamsedem, .tanlse utilitali tamque necessaria. sanclse malris
in qua rite ordinati meritis beali Petri aposlbli ecciesise, prout melius potesl, negligit providere.
meliofes: efficiuiilhr, qul Deurii limentS82, eoacti llac namaue virlute, id est caritate, neglecta, quic-
" '
VARI.E LECTIONES. '':':''
;"*^" '"';
76etiaml. 3'7 euffi l. ^succeAeniUimaddittteg. *"^d. f. p.i. D. p. a. a. f.I. in scaesunt ..'"*soco-
gnoscunt 1. 2? ssl araone i. S82 quiat. 1. S83a.c tremore addil Reg. 3St _.__..1. desiml 1.
386vesligia 1. SS 7 rcg™ 1. regiraen 2. S65vis 1. 3Sisillos _Re._r.ss0 decentenier 1.
5iH . DE BEL..0 SAXONICO. . '546
qnid boni aliquis fecerit, omni fruclu salulis carc- ft dum poleral, prsecavere noluit. Et cur eum solum
bil. Hsec ilaque humili.er agendo, et amprem Deiet .'.dico.miscrabiliief obisse? cuin raanifesUim sit,om-
proximi, sicut oporlel, sefvando, prsesuinanl d.e ,nes fereHeinrici familiares el fideles seque ffiisevas
"illiiis rii.iSeri.cordia,qui.dixil; « Discite a nie, quia liiories inciu/risse, et eps miseripfes, qui fuerant illi
' .•:.-.
iriiits sum et humilis cofde {Maltli. xi,-29)....»Qiieni fidelioreSi quia iides illa vereeratperfidia.:
si iiumiliier iroitati fuefint.de regno servili et trans- , 7S. TJtenim per excessum qusedaffi vel repe!am
iforlp ad regniim ver__iiberlatis"el __ternitalis Lfans- -yelpr a_eurram, patriafCha, qui; legaius aposiolici,
ibuiil' 391,Anien, Ammpnemus vps fratres et cpepi- maximus auctpv abjurationis exlilerat Heinrici et
scopos "'*' noslrPs, nefaciem.principuin trepidanles, hovi regisinstiluendi, 'postqiiam exregi quasiregi
verliafem eis dicere iimeatis,, incurrentes illud Gre- sociatus relvogradus.efficilur, repentina mbrte prse-
goiii.:Y Cum in terra homineiii cpntra yeritale.n qui- yentus, ,quia communicabat excommiinicatis, in-
iibet pavpt,ejjisdejii veritaiis irain caelitusj.usij._ici.» communicaius.el inconfessus huic vitse subtraliilur.
..'.".7/1.Xegatus, regis rev.ersus (an. UnQy-Mart. 27), ; Verum quiaiaiH_e dignitaiis virum iiqri decebat ire
curii regi, qiu iunc eral Trajecti, quod eral excom- . sqlum ad infernum, quinqiiaginla, sicul audivimus,
municatus iridicarei,Willettalmi, ipsiusurbis episco- desuis habuit socips^ eadeiri morierepeniina cor-
pl, consijip rex exconunuijicalionemillamjnicliili39S greptos;,ne quPsbabebai in:397iniquitaie consortes,
..peiidit./Episcopusqiioqueidera timens, ne sipopuliis i-relributioneuon baberef/parlicipes.. „i :;
.iiiEca.udisseL,arege sicut abexcommunicalodisce- 76. Edo Treverensis archiepiscppus, omni pietate
.-deiet, iiiler missas sermonem faciens ad popiilum „ plenus, dum nimisiiiansuetusiyraiinidi non resistens,
derisorie,quod,rexesset excoinmunicalus, indicavit, Ucinrico' plus quam decebat obsequitur, ejus flam-
?sed hanc exepmmunicaiipnem. iiichil yalere, quibus •_mep furori suse coiisensionis oleuin niinisirai; eihui
poieral verbis, ulppte facundus fipinp, confirmavit. ecclesifedeprsedentur Jiceniiam dpnal{V.cap. 105);
Sed quanium valeret, in se ipso coaetus agnoseere, el niox in crastino mane 398niprluus, iiivenitur, ut
sj iieerel ei ppeniiendpa superbia resipiscere. Nain .pniiiibusapeiieconsiarel iileo talieum morie objs-
in ipso loco, in.quo ilomano ponlifici/derogabai. se, quia in ecclesiarum. .prsedalione S99npn liiiiiiit
ejiisque pbtesiatem verbosus adfjichilare laborabat, assensum prseLere. ,,: :,"\- :,::•':-:
ipse mala valetudiiie .corripilur, in quausque ad 77, Eppp Gicensis episcppiis, ;dum- in episcopio
iniserandum misera yitse fmem deiinetur. Iiaque saiicli,Kiliani,(39) quemdam rivuni /foiiisedeus in
liiorbp magis ac ffiagis ingrayescenie,. dum esset ,equp transirel, quem quilibel :pedes. >siiie pemciilo
cuni _epquidam lipmo regis, eumque: 391rpgarel, ut •..transiro: possel.ubi uec limp.r ullusfuit^.eqiioca-
s. cuni suo niandalo remitlefet ad regera vlloc, iii- C <I(iiile nipviens sjc inleviil {Cf. Annal. _Sqx,,,mi:
quil, ei millo mqndqtum, quod ipseet ego_?elomnes 1078); sano.lo Kiliano>siC'.>d.isp.Qnen(eV.'ul quiejus
ej.us iniquilqli favenles, dampnali sumusin perpe- uvbis violentus ineubalor iiijiiste yiriiini suum bilye-
iuuin, Cumque a s.uis qui aderarit clericis, ne talia :bal,aquani quoquesuarii'jiiste bibensj ulira viiiiiin
loqueretur, esset ammonilus.: Quid aliud, inquit, hpn quseral;; et .quia. nobis iiiconcilia.bilisJ4:00.per^
loquar, nisi qtiod . verum esse .vjsibililermtueor. mansil,Deo infecPiiciliatus ab hac 40i vila inigvavil.
Ecce, enim.dcemones. leclmii meum circumstanl\ -.78. Godefriaus *02dux,: qui liiit;maxiinus hostis
quateiius. me,.mox. ul expirqvero:rapianU Jlatjue Saxonia?,per.iit.in secretioxi coiporis par.ie pevfossus
cuni-ffierode corpom educlus, rogo vos ei omnes fide- ssevo mucvpne, nec purgatus ullima-confessiotie,
/,s, ne __ faiigent pro me faciendo supplicationes. nec rnuniuis sacra coffimuriiono. :
Hac igitur. in .desperalione defunclus, iuillis oralio- 79. Godebaldus 40s, dum equo stip noviler .ferrato
.uibus ...Deo.reconciliatus, d'u jacebat lnsep/uUus, pedera^posierioremievarel, ut an apte ferrumesset
doneeRomani mlilitur, el inde qusesiloconsilio, ne imposilumv '0t perspiceret, ab ipso pede in fronie
sine :. "
pppulus fp_lore cprrumpalur, apostolico jussu pereulilur, el sic ab hacvita absiraliitur,
commendalionibus sepeljlur.: Non Ionge aulemposl 80. .Btirchardus Misnensis prsefeclus; *05i-diimiii
niorteni suani abbati Clpniacensi S91iapparuit.,-- quadani sua, cui prxeral> urbe .ab uii.iain'sirivadiUif,
pfiusquani eum fursse ,rtiortuum: cognovissel, el: equocuiinsidebat frtisiracalcaribus vtilnefaio, fugeve
Non sum, inquit, vivus, sed .vere defuncius; et in niplitur, qiiiai equus ssepeprius de velocitate lauda-
jnferaos.pa.niSvSic.ille.sapleiiS! et per.-omnia vir lus, modo, ciim niaxiine maximo cufsii opus efai,
boneslus si noii: ;essei,avariiise,yeneriis 39Sinfectus, fit slalionarius, quasi dicerel: Milii non lirei utni
sluliujft .el.miserabilem finem habuit;::quia Ininc. nunc u vobis eupere, qui dum sibi licuit, noiebal se
.,:/- -: V-: ;-',-::: ;:^'0 ''^ :"'^' ^VARIJ. LECTIONES.
ssl Data idibus Haftii gddit Reg. ubi reliquadesunt. Alia addnnl codex Musei Brilanniri Arundel. A\ 77.
sec. xi. eiCodexUddlrici. _392'episcopy)s I. ,SS 3, _;a I. lb. vili p. 2. soi eum 1. 39iChiniac. 2. s°6 ita
Ib.-veneiio %::^:deesH:' Si^ua lli. 2. rfees.I. 399pr.edationibns 2. 400ila 1. 2. irreconciliabilis »b.
401 rf^ri.:...^.rdux:..Lolliai;ibrum:-Go3'elo-iVel:.:Godefi'idiis2. 40S Godobaldus 2. >04
406'M. episcopuseffecttis l.; .... .,, ..,,,;, reposituni 2.
"'" ' ""'""'"" "-'''"' v,,,-
. "''" ? '.'::,mTM. ,,,,
- (39) Id e.ilWirziburgensi. .,..,. , , •.:..-...••:,:...-::.,..:. ,?,,,;:': .:?,.:...,:.:,;:,.
K7 BIUJNONISCLERiCIMAGDEBUUGE_\SIS S4S
corrigere. Morilur evgo crira inagno aninise siire A _ tur a lifoie longius.iiautisque.rie'longius!abiret cla •
periculo, quia sa;pe consensum prsebuit penculoso maiuibus, appropinquat doniui, leniterque pulsaiis,
ssevissiini regis consilio. Deumque supplicitervocans,dixil: Aperi. Nuriiqiiam
. ;81.- Liupoldus M0; fraler Bertiioldi regis consilia- dixit iieque dicturus esl cum majore devolione cor-
rii, qui et: ipse ejus.consiliarius erat, dum quadam dis, Aperi, nisi si speraverit sibi quandoquej"anuarn
die j'uxlaregem equilans, curneo qnoslibel'sermo- regni coeleslisiiperiri. Olhelricus paratis eqnis et
iies conferrel, accipi.ier. qiieni sinisfra porlabal, , sociis episcopum suscepit, et.die quicscens, noete
volitare coepit,quasi captufam peteret. llle vero posL vero festinans, eum Dei inisericordia comitante in
avpm paruriiper se iiicliiians, ab equogravis cecldit, Halberstedi41i perdiixit. Qiianla gralulatione lotiiis
el cnsem quo cirictus- eral e vagina lapsuin, capulo populi fuissetaccepuis.ffieiisbebes lionvalelexpli-
•tcrra. defixo in pectore medio recepii; et qui ssepe cai-e stilus. Eiiam qui eum prius pdio babuerunt, in
pravi consilii consors vel auctor fuil, sine consilio occursu lseti gaudentesque cucurrerunt " 8.
pevpelua. saluiis ab hac vila recessil. His ex paiie 8|. Principes. ergo nostri diversis ab exiliis om-
ifactatis, multa liis similia prseieriens,: ad iter; in- nes pene sirnul in palriam reversi, magnam his qui -
cepiumvolo reverti, quod 11011 aberraiido sedsponte donii eraiit dederurit inaieriam gaudii, etmultpruin
ileviando deserui. V - os apevueftiiii in IaiidemDei. Invenerunt enimtotam
B
82. (An. 1076, April.-Mai.) Igitur comperia lcga- pene plebein.congregatam, exigi tributa pfsediis suis
tione ponlificis et exepmuniCalione sive deposilione persolvenda, jam liberlatis spe retinendse. deposiia,
Heinrici regis; omnes. qui noslros caplivos habe- qii-ejubereliir cuncta faciuranii Ileriniaiinus auiem,
bitni, qiiia imllam apud regem miserieordiam, dtim palruus ll;'.gni dncis, ct Thiedricus de Kathalan--
rexerai, iiivcnire poierant, et ci nullam modo, burgtls—hi namqueprius aliqiianio ceieris venefunt
Vum rex 11011 essel, fidera vel.: sul>j'ectionem debe- —obstupefaclisomnibus exclaiiiaverunl:«Nolile, di-
baiil, omnes eos iii patriam gralis, Heinrico ne- cenies,oplimi Saxones, noliteservituiisjuga recipere,
sciente, diiniseriinl.. : "„ iiolite41*ho.reditaiemyeslramiribiitariam facefe, no-
- 85. Sed Biirchai'dusM':Hall!'erstadeiisisepiscopus liie de misericordia Dei desperare! Ecce nos, qulyeslrj
qUam.miiabiliteraiiiiserabilidaiiipiialione/sitdiviiia caiisa nos in captiviiatera dedimus, Dei clemehlia,
pietate liberalus, ad Dei laiidem el ad oraniiimIni- illo qui nos lenebat iuviio, rediiniis, pro vobis e_
seroriim consblaiionem feferam. Diiin Heinricus vestris pugnaluri qnanidiu viyimus. Erisite ergo
, cssel jiixia Danubium, el secum haberel sbror.issu.ae cevyicem jugo servilulis. excusso liberam, ntimqtiara
iiiarilum Saloraonem, similiter ab Ungrire ^08rcgno (_ poslhac servilule pj'eiriendam, adjuvarile Deo. ReiL.
depulsum, . quia teniporibiis jllis vigebal deposilio nele manus a tribhtis solyendis, relinelepossession''s
veslras liberas, sicul liberas eas a vestvispareiilihus
reguin; genero suo jam'redilu'ro.;iiipairiam, incujus
exlreiiiilale paucas urbes iiabendo vlx hsevebai, accepistis. Yos aulem fautores iniquitalis, qni nii-
.episcopum Buvcliardurncommendavit, eumque liiul-; seraplebisoppressione crudelis lyranni graliara qtise-
Hiim, uiiiiimqua:ii in Theutoriicis finibus videreuir,: sisiis, ab oppvimendpcessate,.aI)exigendpqiiiescite,
obsecvavil; quodetille pvomisil.Quod cumepiscopus et ex hac hora vel nobiscum prp Iibertale pugnaluri
pvseseiisissel,amieos, quos babebai ibi paucos, paiiv fideliler et jurali pernianeie, yel i.i.ihac hora velut
• cis, sicul leiiipus nioiiebat, verbis allociiius, rogavil hostes infidi et perj'uri a nobis et a patrianostra.
pnijies per Dei norsien, quatenusde sua cogiiaienl riumqiiam rever.suri discedile. t Talibus vefbis et
eveplione. Tunc Otli.elr:icus^09quidatndixii ei,stare hosies cpnfusi, a fe.ocilate quiescunf, et civescon-
quandam doiiium deseiiain non iPnge a 1'UoVe,mo- forlali, pristiiia virlule recepta, in unanimilatem
nuiique eum ut lianc arle qualibet .lemptarel inlra- facile coalescunt. Coadiniali denique, prsssidiaHein-
re, Episcopis ergo taiitum cum uno capellano navi rici ab omnibus castelUsejiciunl, el illis ea qiioruin
: impPsitus, exr.egenijubetur antecedere, ;donec ipse: fuerant Jibera; restiluunt; poisessiones alias, quas
cniii socero pransus, euiii cuni gurgile: currens.ve- [) l lyfaiinus; iiijuslehis quoj*umerant ereplas, ihjiisfuis
Iociter ""Insequatur. Leniter ergo defluens episco- illis ad quos nullo jure peiiinebaiu donaveral ,lli,
: pus non in somnum dissolyiiiir. non in vanis confa- auferunl, et eas ad juslos possessores redire faciunt.
biilalipnibus occtipatur, sed cor cuni lola devoiione His omnibus in finibiis nosiris rile peraclis, <!iem
'ievat.ad.-Deuni,oculo.sin litus len.ei iiiicnios, donec. et locgni' deierminanl, ubi concordiainad defensio-
prsemonslratam conspicial doffium (Jun. %i). Qua nem patrise renovaturi conveniant, ef eos inquibiis
Visa rogai naulas, ul in . Iitus se yelint exppnere, infidelitalis suspicio resid.erel, aul a-finibus suis
qiiateiius venlrem "levandppersolval debilanaturse. exire, aut secuin fideliler- corivenire compellant. .
liliiiilsiispicanlcs,in misevuriiriiisevicovdesfuevant, 85. H:.e'coninia duin Heinvicusaudissel (Jaii. 29),
et eiiiii capellarip couiile exife permiserunt. Quid nimis in aniino conlurbaiuv, el Mogbnliam'416-ve-
iriovoricui" in illo nioram nullam inuieor? Reniove- liieiis- quosdam de residuis. adbuc caotivis ad se
', ;.'?'.;.: ... '•YARI_E.LECTIQNES.-V.
^00Liiidpoldus 2. "" Bucco sive Burcbardus 2. *»»ita ,1. 2. _%m Odelricus 2.' ^" vclox Ib. "' lial-
bersiaiedll. /;". nt concurrereiu 2. U3.Kaiele:i!)iivh.2. - "4 n. h. y. t. f. desnnt-i. kn doiioiierai 1.
410iiiogOiitiiisim'1". '.•.'' .'.."- ..':::":
549 '-. DE BELLO SAXONICQ. .'.-;' 5..0
duci pvsecepil,et cura eis de pvetio, quo se redinie- 4, per se vel per iiuiitmm genti pene perdiise cbnsol:.-
rent ut diinittereniur, egit. Interea ofia sediiione toradesset, suppliciier oraye.runl..
inter MogoniinosetBabenbergenses milites, civilas 88. Non modico igituf Saxones exercitu collc-
a I_abenbergeiisibus iiicendilur, ita ut tpia vel clo (Oct.), perrexerunl ad Rhenum cpnlra vieuni (jiii
inaxiinaparsejus arsura yidereiur. Ad quamreslic- .dicilur Oppenheim, quo el pairiarcha cum episcojio
guendara *" dum Heinricus ipse omnisque populus Paiaviensi, ponlificis Roinani legalo, CQnyeucr.il,
feslinaret, capliyi npsiri sine euslode relicti, .invenia et una Suevorum non parva.jnultitudo, qui oinnes
nayi Rhenura trarisierunt, et die nocfuque festi- exercituni Saxpnicum, dtiin yeniret, expectabaut.
nantes, in patriam suam pervenerunl. Iijler quos Quibus appropinquanlibus {Qct. 16) patriarcha ce-
erat eti.am Gerlrud "», nobilissimi Ottonis ducis terique primales, quia de recenti proelio utroruin-
fralris Herimanni vidua; quam Lodewig anle bieri- que gladii adbuc crriore madebant, quaijJvis per
niuta fere ceperal,"el domiiio suo Heiiirico, ut ab legaliones muluas invicem sibi donassentj taraen ne,
ea pecuniam exlorqueret, quod et fccit, addtixeraf. quod facile esl armalis, sediiio yilibus a personis
86. Heinricus ergo exrex, vldens suse vnltuuati exoiia faclum fcedus H0corruniperet,:obvi..fn Saxo-
cuifclas res adversari, curn inleUigereL, se de lupiiia nibus jbant, el ainicitiara, quaffi renovaveraiil ab-
ferociiale pafurii proficere, pelliciam 4is non corvi- senies, nunc prsesentes confirmare inoiiebanl. llinc
iiam cogitavil induere, ui oslensiorie pjelalis ei j'u- igitur dux Qllo, yiolenier lionore suo priyatus,
slitise deciperet, quos crudeliia.e violenta superare illinc Welph 42idux, eodem honore iion jti-le subii-
iioi! posset. Yolebat nairique legalos ad Saxoniam matus, iiac condiliorie sibi invicem pacis oscula
niiilere, qui dicerenl, se eis plus quam ipsi cupe- dederunt, ut electo, propler quod ex utraque parle
_rent bonum esse velle. se peuitus injustitiam cuffi convenerant, novo rege, quicuiiiqiie eorum ipstim
vitiis omnibus, quoad pbssef,. abjicere, se eis in honorem jure reliiierel, alier ei hon iiividens liben-
oranibus parituruin deijere; sed nullum, qui hanc ter cpneederel. Similiter pacis oscula. dederunt
Jegalionem portare; prsesiimeret, invenii; qnia de ordinis secunJi sive terlii, parlis ulriusriue, milites,
suis quoque eum nullus, quod ore emisil, in corde quicquid Jnyicem; se Iseseranl non sine multo flelu
liabere credebat, nec aliquis diibilayil, quin si quis .dojianies. Tunc omnes facti ex.hpslibus ainici fide-
SaxOnibus valde jani'cxasperatis hoc nunlium fa!- jcs, caslfa posuei/unt lam prppe,, ijl viei,ssiiri|iOpu!us
sitaiis afferret, jiro falsls promissis pcerias veraciler uievque sevmories ulnusque.noii dilficlfe', porxet
daret. Remanserant autera adhuc dup de noslvis audire. Cumque jam ccepissent de rege constiiuendo
/apudeum,"Werinberus Magedaburgeusis, et ejusjein - sermones conferre, Saxones ex. Suevis, Sucvi'ex
lloniiiiis Merseburgensis episcopus; qui cum possenl Saxoiiibus unuiiiqiicinlibet voiebaiil eligere; Heiu-
inyilo rege sicut alii repatriafe, nolebant, quia iri ricuin vero tenebat in allefa: rjpa Rheul civilas
illo licel iiupio, Deum, a quo esl omuis potestas, Mogonima, omiii spe regni reiirieiidi deposila. Misit
offendere liinebant. Hos ergo cum supradicla lega- lanien nuniios, qui templareijf islos . ad niisericor-
lione ad Saxoniam niisit, sed de eorum reversione diiiiii fleciere, ul ejus jani sa.tis,com.pli correctioiieiii
nicbil eis dixit. Uli vero Saxonibus cunitbla voluti- dignarentur' accipere. Sed eoiiira nulliuslegalio a
lale quod erant jussi suadebant, sed Saxoncs,. cog- quoquam noslrale accipitur, iiisi prius per apu-
iiitis tot ejus mendaciis , haec quoque pvomissa sioliei legaluin ab analhematis viiiculo solvalur. I_lt
veneno falsitaiis infecla non dubilabani. Cumque igiiiir stiius velociier currat, liiimiliiaiem poeiii-
vellenl episcopi 'eorum vespdnsa repoftare, jussi teiiiisaccepluros se promiuiiiU ea coiidiiimie, si
smii uiiuin e duobus eligere, aut hic modo stare, Vellet implere cuncta quse ei nosifales facienda
aui huc ritimquai-ipostbac redire, pvoponunl. Quod cuni ille spppondisset, hoc ei p;i-
87. Pvincipes igitur nostri simul aduiiali, j'ura- lnum propoiiuiil ut episcopum AVormaiienseni, q ;i
mcntis et obsidibus invicem datis inurium se cbn-; jam diu fiievat expulsus, .pplchteiii" fa;;eret urbis
fifmanl, el ul' ad invicein fivmissiine coliscrcrenl, n. suse; deimie ul mpx lillefas scnbi.facerei, in qui-
legem cui subj'acearitonines eligere deliberani. Sed bus sefalerelur injusie Saxones afflixisse, quas, a
c.uin audissenl, quod Sueyos lam crudeliier aiui- nosLiis perspeclas, imagiiie sua npsiris prsesentibiis
qiiura foedus infregisse posniiuit, ad eos legalos de' signari faceret, et.signaias per llaliam . et Theulo-
renovandp foedere mittere complacuil, ul iterum nicaui lerram iniuendas per nosirps nuhtips, no-
convenienles in uiium, inimicitiarum acerbitatem siraiibus daret; ipseque Romam venieiis, perdigiiain
mulia dileclionis suaviiate superarent, et invicem satisfaclionem aijathenialis vinculp careret. Episco-
sibi donantes, conlra comniunem pffiiiibus hostem, pus ergo sialim cuffi inagno lipiiore in urberii de-
uiib de se rege faclo, concprdilef slafehl. Dpmno ducilur; lilterse 422 iii pra.senlia noslratiurn bulla
quoque apostolico lilleras iniserunt, quibus, ut yel regis signaise, peijiioslfos nuntios per civi.aiesllalia.
- VARI/E LECTIONES. ? ;•
'*"r. omnispopulusd.l. *18.Geii.rudismiiliernobilissimaMaoni ducisnoverca, .quamLodowig2. k}*,ita M! 1.
1. 1^. 45° f. foedus fosde c. 2. >" valpli 1. wallcrus i*. welphp
- 2.
'corrigo ; pellinam pellem ' " • • ;
quoque ep quo dicluin esi modo brilla 2; V. :
? BRI3N0NIS CLERICI MAGDEBGRGENSIS "''."' 5S2
;5r.l;|
reguique Theu.oiiici diriguniur; ipsese lola fe- \ tanla briniilitatc teLatiis, prsecepit ei, ut regalem
stirialione pafat, ul per Romanl poniificisindulgeri- : prriaium, donec ipse permitieret, silii non iriipone-
tiam ligamcn anaLheniaiis exual. Noslratcs \ero sin- rei, qualenusomiiipolciili Deo acccplior esscl cor-
guii sacramcnlo firmaveiiinl. "I nisi Ileinricus dis ejus conlrilio, quo eain et foris oslcnderel \ilis
qtiarlus, Heinrici imperaloris filius, in Ecbniarii babilus tcstimonio; et-ul eos, qui eranL excommu-
mcnsis initio a banno per aposiolicum absoluitis t!S nicali, convivio vel colloquio vitarel; ne quod in se
fui_scl, iiiiinquani amplius ullo ingcnio suo rcx propria conversionc fuissci Dei graiia mundaliim,
eorum ncc appellarelur nee essel. Quod saerainen- alioium conlagio ficret magis quam fuerat innnin-
tum prir.io fccil palriarcha, el in lilleia. rcJactiim duin. Quod ulrumque ctim se facturum pollice.eUir,
in suum misil marsiipium ; quod lamen quia melius absolutus hac lege dimillilur, muliiiin *S1 mnnilus,
servavil in scriplo qiiam in opere, sicul paulo ante ne Deo menlialur; quia si proraissa noii implereil,
(licLiiniesl, crudele supplicimn dedil. Deindc fecii non solum priora vinctila non auferanlur, sed eiiam
idein Paiaviensis episcopus, sedis Romanse legalu,; alia striciiora superaddanlur. Itaquc reversus ad
el post hos oiiuie. qui aderanl episcopl, duces, suos, cnm ccopissct eos a suo convivio sepaiare,
comites, cclerique majores et niinores; sed episcopi inagiuun ccepcriuil tumullum facere, dicentes ei,
plns alii_ in hoc egerunt, quia juf aineiiliim in lit- quia si eos. quorum sapienlia elvirlule obiinuisset
teiis ciiam scrvjvcruiil. Tunc inisso Jegalo roga- *-28hactenus regnuni, nuiic a se repellerci, aposloli-
\eruiil apostolicum, ul in principio Febrnaiii \eliel cus ei nec illtid reddere ncc aliud acquirerc poltiis-
Augustam venire, ul causa diligenicr exauiiiiaia sei. Ilis et aliis talibus \eibis aniiiiiis ejus immuta-
coram omtiibus, \el euin solveret, \el eo foiiius tur, el ad consuela, pravo pravorumque consilio,
adliuc ligato, aliuni sibi cum ipsius consensn qita_- reverlilur Iniponil c.ipili aureum diadcma, el in
rcrcui, qui regnare sciret. His oinnibus ibi peiaclis, corde rclincl ferro fortius anatlienia. Evcoinmiiiii'
excrciius ulerqne ciim niulla caritatc dividilur, ct calpvuui coiiviuunioiiiniiscetur, eta sanclorumcom-
"* et Deo laudcs canians ad iiiunione miser ille
uterquc tripmiians repcllitur. Nunc fecit oinnibus
si.a revertitur. niamfesiuni, quia non veiiim csselj quod dixit, plus
8!). Apusioiicus auiem cum, sicut rogalus eral, se anuie rcgnmn coslesie quam leirenum. Quod si
Augusiani \ersus 1'jndcrct ui ibi ingieJicnte Fe- parinupcr in obedicntia perinansissel, ci regmim
bruariOj qui erat a.uius Domini 1077, sicut pla- nunc tci rciium cum pace lenerel, el quandoque
cuerat piineipibus, ade.sel, el nostrates illuc econ- ccelcsic sine linc posscssiirus acciperct. Kunc \ero
tra venire feslinarenl, ul domniim papam \cnera- > faclus iiioiicdicns, ct hoc quod amal non habcbil,
biliier, sicut decebat, acciperciil, ecce nuiiii.ilur nibi cuni inagno laboic; ct illud non accip:ct, nisi
aposlolico, Heinricuni cum inagno cxeiciiu Iialiam inagua toiius \iisc inutatione.
inlrasse. et si ipse monlcs, sicnl volebal. li.ins- 91. Iiitcrca Saxoncs ct Suevi Forclicim con\e-
cendisset, aluim papam illum "^ consiitucrc vel!_. niuiu, sed ci deali.s rcgionibus logali ailcr.ini, qui
Iiaque misso vclociier uosliis obviara lcgato", ipse •!S quiL(|iiid I.li dc re pnblica commodc "•'°definie-
ivistis iiiiino sibi 4ac iiuilta tiraens rcvciliuir, ut riiil, idcin laud.iro suos iiidicant. Adcrai ciinm le-
luliam a glauio ct ignc lueaiur. gaius aposlolici, qui cuncta qua.dc regno nosiraies
00. Heinricus auien. pcr Ilaliam vagans loco, tilililer disponcrenl, aposlolica; sublimiialis auclo-
scd magis aninio, quid agevet, ncsciebai, quia quic- rilale firinjrel. Ex muliis. quos probitatc dignos in
quid agcret, regtiuin perdeie liinebat. Nisi eniin cieciionc proposucrunl, landem Rodulfum, ducem
supplex ad apo.iolicum venirci ct pei euin soluius Suevonini, re-jem -sl sibi Saxones cl Sue\i concor-
a baiino fuissei, regnuin se non recepiiiniin pro diicr clegeruni. Al ctiin singuii debereni ciim re-
eerio scicbal. Si vero supplex ad saiisf.iciionem gera laudare, quidain volucrunl aliquas condilioncs
-cuircl, Liinebal , ne sibi jiro magniludine cri- inierponcrc uLhae legc eum super se lcvarcnl rc-
ininuin rcginnn pontifex auferrei, vel sibi ino- ) gcin, quatinus silii dc suis injuriis specialiLer pro-
bedienli \incula polesiatis aposlolica. duplicarei. mitierel j'uslificalioiiem. Olto namque dux non prius
Ergo in mullis cmis in diversa di\idiiur. Quain- volebal eum sibi regem consiiiueie, nisi promilterct
\isauie;n uiioque modo se perdidtm et perdiluruin bonorem sibi injusie ablalum restiluerc. Sicetalii
i.on dubit.irci, lamen ill.im paiiem, in qua aliquid mulii suas singulaves causas inierpoiiunt, quas ut
spci esse putabal, elcgil; el Ianeis indulus, nudis ille se correclurum promiliciei, \oltml. Qnod intel-
pedibus aii aposiolicum vtnil, dicei.s se plus amave ligcns aposlolici lcgaiu--, lieii prohibtiil, el oslen-
legnuni ccelesie quara icir.iiinn, et ideo pieniicv.- dens, eum non singulorum sed universorum fore re-
liam, quamcumquc sibi \ellei inipoiieie, sc bumili- gcm, ul universis jusiuin so pionniUTCl, satis esse
lev suseepturum. Aposlolicus vero de tanii viri perhibuit. Ait eiiam, sieomodo, quo-CQ-pliiffiiue-

YARI.E LECTIONE*v
"3 soluliis 2. *2i ti.pdudians I. «« illo^, - W6:sedi. t.-et m. 2. *" m. miiliumque mon. 2 t2Bo.
89 deest 1.1*. pro
.e;i.Jj_.1.,.t ^6 coniojje/l;;; fei pi;lsl._e:;.cpnimpd;p%,. U1.iii r._2. ?...-..
535 bE BELLO SAXONICO. S:„4
rat, promissionibus singillatira prsemissis, eligerelur, A cti, curiales inermes iiicurnnU armaii, ct mullos OJ_
ipsa electio non Siucera, sed hseresis simoniacseveneno cis acriter rulncravcrunl, aliquos eliam occidcruiU.
pollutaviderelur. Tamen qusedam sunlibi causaispe- Nam arma curialium in hospiliis dcrelicla, dum ipsi
cialiler exceplse, quas, quia injuste vigueranl, dcbe- circa regeni frequentes essenl, urbani prseripueranlj
rel emendare; scilieel ulepiscopalus non pro prclio el nc illi, quorum erant, ea invenire possent efTece-
necpvo ainiciiia daret, sed unicuique ecclesise de rani. Rex talia videus, vclebat se periculo dare, et
suis eleclionem, sicut jubent canones, permit'eret. ycl suos eriperc vcl cura eis siniul occuinbcrc ; sed
Hoc ctiam ibi consensu commuui comprobatum, qui circaeum eranl, loium hiinc tumultum propler
Romani poiuificis aucLorilale est corroboralum, ut eum fuisse iiiccptniii cognoverunl, et idco eum de
regia polestas nulli per hsereditatom, sicul anle fuit palatio 4si descendeve non permiserunt, Conlraxe-
consueiudo, cederet, sed filius regis, eiiam si valde runt ergo se curialcs el oinnis cxercitus in maj'o-
dignus essei, polius '-*-per eleclionem sponlaneam rem ecclcsiam Sancli Martini, etibi conglobali, con-
quam per successionis lineam rex proveniret; si 'siliisarmisquc munili, subito cum magno iinpetii
vero noir esset dignus regis filins, vel si nollet eum exierunl, etuibanos au; occiderunt aui cepertinl,
populus, quemregem faccre vellel haberet in pole- " prseier eos qui fugse se crcdcnles, limoic prruiciia-
slate populus. His omnihus legaliterconslitulis, Ro- lem prsabenle abierunt vclociier. In craslino vero
dulfiim electuiii rcgerii Mogoniinani '' 33 cum magno omnes ex urbemajores anie legeni supplices vene-
houore deducunt, et ei duni consecralionem regis runl, el de malilia quam foceranl, suppliuia qu__rcx
accipiebal, rcnerabiliicr el fortiicr, sicut mox ap- volebal. accipeve dcdcrunl, el ul poslhac impcrpe»
parebat, assisluni. Consccraiur auleiii a Sigifrido tuum fideles ei nianercnl, juravernnl.
Magonlinx civilalis arcbicpiscopo, prscscntibus ct 95. Sed rex non habens eis fidem, civitatem di«
adjuvaiitibiis aliis quamplurimis anno Domini 1077, misil, cl ad Suevos abiit; ibique parum moralus, ad
7 Kal. Aprilis- Saxoniam transivil. Nam Dominic;e resurrcciiouis
92. Ipso vero die consecraiionis cjus pene conti- fcstivitale 43Capud Augnslam civiiatem celebrata,
git miserandum facinus, ui fierct dies unus pvinci- in Peiilccosien ad Erpesfori venil, et inde non parva
pium el finis regni ipsius, et de eo vcrc possil nasci Saxonum multiluuine cum regali honore deduclus,
proverbium, quia lam vigil rex esset, ut in regno aposiolorum principuin principalcm 43r in urbe
suo immquam \idissel soinnum. Namque cum ipsa Merseburgensi devoiione mulia celebravit. Quo cum
die ej'us unctionis in iutroilu missse iuvitareiur sub • de cunciis Saxonia. partibus majores el mediocres
noniine lertisalem lola fidclium ecclesia ad la_lili_m „ coiivenissent, regemque, sicul a principibus eral ele-
"*
spiritualem, et inde habeat omnis fere ecclesia, clus, unanirailer in regno confirmasscni, dixil rex
eiiam in religiosis personis, ipso die ludendi non sibi non videri decens vel utilc, Saxones quasi plena
. spernendam consucttidinem : prandio novi regis fi- pace polilos domi quielos sedeve; suasitque illis
nito, -juvencs cjus ad luduui veuere communem, ut, exercitu colleclo, hosiilcs ullro parles invaderenf,
catisam ob duplicem, cum regise consecrationis, qualinus aliquid foriiter agendo, et a se desidia.,
liim 4S4 magis antiiiuse consueludi.iis. Urbani yero qua nolati cranl, nolam 43Sabjicerenl, et IiosLi,qui
videntes liunc liidiun, in criidclem sunl acccnsi ze- de vicloria supcrbus tumebal, arrogautiam iniimc-
Inni"; elquia inagis favebanl exregi quam regi, co- rcnt. Quod el ipsi Iseti lecerunl.
gilabant iiluni ludum (urbare, ct semen aliquod, 9i. IgiLur in Augusto merisecuin magno cxercilu
unde seditio nascerelur, inmiilere, ad quam sedan- rex Rodulfus urbem Wirizcburg obsedil, ad quaiu
dam dum rcx proccderel, modo quolibci occisus in- expugnandam maciiinas diversi gcncris parari jus-
lerireL. Miseruni ergo quosdam suos juvenes, ut sil. Qu__duni parabanlur, ipse sicui rexClirislianus,
cuvialium ludo se miscerent, et aliquarn qualibet Deumlinieiis, sccum cogilabal, quia si urbs capia
arte maieriam bclli constiuereiu. Itaque liniis cx fuissei, ab ecclesiis vel eccle.iaslicis rebus dirtieiidis
ipsis cujusdam nobilis cx curia crusinam (40) gulis D vel diripiendis vnlgus semel inlroraissum nec ipse
(41) ornalam quasi furtim prsccidil, et quasi fur- rcx revocare possel. Ergo lentus ibi sedebat, ei oc-
tmn volens abscondere reeessil, eL lamen malebaL casionesdiversas ne pugnareLurad urbein qu__re;ido,
deprebendi, ut accipevct quod aceepil. Nam ille • inlegium fere menscm nihil proliciens ibi lnancbut;
cujus honesia vestis erai dehouesiala, ut illum qui maluitque gloriosam, quasi urbera capcre non pos-
sure vesiis pai tem geslabat iiisecutus esi, colaphum - set, habere conlumeliam , quam periculosaiu, ul'
ei tanium dedit, suiquc restiinenli particulani re- urbc deslructa nulli 43Dsacrse rei parceretur, adqui-
ccpil. Ttinc urbani in subsidiis ad hoc ipsum colle- rere gloriam.
YARI.E LECTIONES.
43aita i. l'\ *3Vtamen 1. *-3&
tsj_deest l. Ii. pallacio 1. 436 feslivilatem 1. l37 sollempnitaicm 2.
*38no 1.nomeh!b- ?39nullel.
NOT_E.
(40) Germanicc Rraute, collare.
(il) Pelliculis niurium pretiosis,' quas noniitinquaci rabricalas fuisse lciiimus.
PATROL. CXLYJI. £8
§S5 ; ..-.; - 3RUN0;aS CLEiUCI MAGD^URGENSIS... :...;. §"3.
• 95. Iiiterea Ileinvicus exfex/cxereitu iiec siifigrioJA r,ibore virtulis invcnit. Quid in narrandp inoi;a;!i
•iiec fofli congregalo—nain iiiaxima pars ejus ex facio, cum iili riullam fecissent in agendp? .Pros-
inercaloribus eral r—obviam nostris ire paravit:; lium incipitur forliter (Aug. 7), inimo crudeliier;
-pigroque pvogredieiis irieessu, Bawarios elBoemios, ' ex uiraque parte pugnalur, el liinc et inde fuil di-
quos sibi in auxilium venire sperabat, fruslra expe- versus. ev.enlus pugnce; fugiunl isll,. fugiuiit illi;
/ctavil. Quo rex Rodulfus audilo, Isetus obsidionem nosifi 'capluntiir sed eripiuntur, bcslcs iiilerficiun-
(liiiiisit, liostiqiie ssevo saavior oocufrere feslinavit. tur. Ex nostris itaque primi feceriint fugani, qui
Ad Jlnvium itaque qtti vocaturNeclsaf exercitusanib o numquam venire debuissent ad pnguain, episcopi
'conveiieriint, et in diver&aripa animo pugnandi di- : scilicel uiiiusnpmiiiis,sed,ulila dica.i:, non.iniius44''
verso casira posuerunt. Nani noslri dederunl illis .omiiiis; ulerqiicenim Weriiilievus yocaliif; Scil
-"oplionefti,iil vel ipsi longius a liiore recedenles sibi Magedaburgensis ab incolis illius p/ilria.iiiievcepti.s,
facultatem iranseundi concederent, vel ipsi nosirse niiserabiliterocciditur; Merseburgensis vero despo-
ripse spatio secuvi accepto, cnm nostris pugnatuvi liatus, in palriam inidtis reverlituv. Quod illi n.e
transireiil. Uli vero, quamvis mullis, ul utrumlibet non w ad coniurrieliarii, qnisquis hoc legil,•se';I.
facerciu, conviliis essent exagitati, neulrum faeere dixisse puLet ad gloriani; quia ab ipsius ore no:i
-'voluernnl, Cum aiilem ifiultps ibi diessedissent, et B ] serael audivi, miod ip.am nuditatem .11011tolerjsse
'
-illVsliosiii loctnri ad se veniendi soepe fruslra dedis- iiollefpvo p.ndere quoijbel auvi: vel afgenii. I.i
'•sent, laiideiii illi necse-iiostris 44°pares, iieeaiixi- cadenl' fuga:surit cipli Berriliafdhs Roriianaasedis
liurii quod sperabant venire videnles, cum militari arcbidiacoiius, Sigifridus arcbipvscstil Magoniiiiu..,
-iioii possent virlute, aslulia lemplabanl a sebcllum : Adalberlus Woriiiatieiisis episcPpus 4VS.Sed du;;s
istud amovere. Feceruni eiiim cum noslris pacem illos 11011longepost eiipuif Dei clemeiuivteviiiis
sequesivanvqua, si posselfieri, per muliia collo- iste pcrductus esl in Ileiuvici cvudelis tyraiini praj-
qiJia perveniieiiL ad paceni perpetuam. Ad se iriii- • seritiam; qiii; iaoien loiVge-po t, invilo lyraivno ,
ceiii igiluv veniendi securiiate concessa,..dix«rr.iiut' 'divina^ liberatiir iiiiserieofdia,:Q!ios /offinesi • quia
.illi, quid opus .essel noslvis secum fewo decernej-e, iiJBliiisssci.ebaiitpsaliiios canlafe^eo/qiiPd^huti-ilisub
;cutn ipsi parali essent-remryerbis;agere; .elvsj.-.qni- '-religipne esseiitv::qunm legioiie_ 'afmalas"ad bello
• (lcni noslraiivcausani juslilia lcomm.endarei. se/re- •dispoiiere/ soip visu prscliaiiijum vefsos.iii fugaiii,
.licDdomirio suo iiostrisassoei.ri, eacoiidi ione;iit iaula iriuliiiudo sequitur, ul fex toium exefcitiim
- si sua causa mclior esse probarclur, noslrates illis peniuis fugai se dedisse avbilrarctur. Quos cum f-ex
: eadem lege conjiingi nonueilignaieiUiir. Quod ciiin .iiecviclofiiini-cevlam pfomitiei!.d-o,nec sefwliiiciii
!'iioslfi:l;uuiasseiii,.clipse rex nosler se,ul pax iiiter 'pei'p-'luairii.i,„i' fuis.enl fevcfsi. iiiiiisiiido, poiiiissei
.eos fidelis (ierei, Iibenlera regno descensuriiin pro- '•i'evOGare;;-s'oliii_i'se relictiiiti curri'p2iicis;exisiiiii;;ii.,
. ntisissei, cpiistitulo die, quo ad banc causam teriiii- - crepiiipeeiiam 'paiilaiiiii feveiieiido SaxPnisefiiii-.
, naiidam, iieulro rcge pi/feseiile,v.enifeiil, ab iriyiceui . bns-4>7 appropiiiqnare_ /:' ;-: :' -::
iriiiibo exercilus discessei'uni;:et. ecce. illi inagiiam ;: ; 97.. liitevea nosiri, qui fortcs Iios!iiius:s"e priiho
.'"'liirbam ex Rawariis et Roeiuiis, quos j';im dili ex- •miscueranl, inibil- de post lerga feliciis stienies,
pectaverant, advenive videriiiU. Qiio cogniip, l.eln- adversaviis fortibus forles resisiebani, liiinus vevo
.vicus niniis fil licius; faelo-que p^cis. oblitus. .jam. /lovtibus V'*.fofii.iis insisienies,/eo_ iiigse pr_-sidiriiii
rtiioslros/ a tergo iiiiiiusoaiitos iiivadcvei,- ;si /princi- ''.''peXereictfrhpellcban'^
pes illi, qui pacis facieiida. iriediaioves vel aucipres sarium"sibi videns obvium , velut suum saluiaviL
fuevaiU, fidem suam coiiiiuniifare non iimereiH. jia- socium , dicens : « Saiicie Petre! . quod nomeii
quc nostrates domum ciini pace reversi, aiuuiiii fiie- ; -.axo.n/espro symbolo Iciicbantomiies in bre. llle
runt iniegruin nec iaidcu.tcs aliqiiciii.nec ab' .aliquo „ vero iiimi.iim supefbus el taiuurii deriucre lionieii
. isesi. '•.-. .:-;.-. .. :exprsus, in ejus veiiice libva.o mucvoiie449: . Iloc,
90. Sequenli vcvo amio,/qhi cv,.t ab incavnatipiie y inqniiV libi tuus Peifus miuit"pro niuriere! » et
41
/ Doiiiini 1078, itevuii!. '..Saxoiiicus.congvegatuf ^ -.-uoiidtim,sermpiieiii linierat; tolnrir, ciiiii gladium'
^.exerciuis,-'ei iuissa lugatione .Suevps :obvjairi:Sibi ; Sixoiiis alterius in "ccvebro;liabebal.,. di .enlis : t Ei
.: vCiiire rogayeriinl, ut ulrinsqiie populi virlule cpn- Ii()ciia';eas. niuiuis ex paiieiui lleiiirici, lyfanni in-
jiiiicia.oimies sibi ailvevsaiiies vel ad se irausire .sanienlis. ».
450
coinpellereiii vcl sib.i .todevari.iioleiucs dira beUo- -. . 9S. Hardwigus ^ ttinc Magoniini prasulis arclii-
fiini. iribulalioiie faligareiit. Quod .cognoscens../4-' 2 - capellaiuis, in eodcm die postiarmUin ufbe:n Mage-
Ileiiirieiis , robore c.ongrcgato iiilcrveiiil inedius; daburgcnseiii arciiiprissul ingrcssuvus ab 'hosiiuin
ucc est passus ut uievque in unum convenivci cxer- • niuliiiiidiiie, ne tiilus ci locus csset evadeiuli e&l
ciius. .Exefciius ergo Saxqnicus.ad- Meiheivikc- : civcumdalus: 45' (an. 1078,. Aua. :7).;Cui^mii illi
. siad>w vei|it, ibique Heinricum ciim non parvo velud caplo ilhidentes .dieererit,;:q.uia libenlius
YARIJ_;LECTIOI.ES.
440 lirTs.I. 4" congregalus 1. "-aguoscciis 2. 4V 3
inDiliejvifcesiaJti. mellieliucbcsiad/.aP macliel-
tikesiad ib. c, Dresd. :fe4:miiraS=i.;I ^'-iia^iM.^cesi-i: :-*>« epoMv :^Tv/__s(";l;:r'4;i's fdrierl^ **»mii-
cruuoiie/j. 4S0 ilerdevigus:i. Hardevvicus lb,">H circiiravallalu-s ih. ./; v//; r.::.jv;;
557 :''.' 'iDi-.-B.ELLO-SiXO.NIGO.-. SS8
eitm lunc in "gralia"domiui sui , siciit olim fuit, A diis yaslavcviiiil; quia ineolfe illi pri.lii. npsiros f,i-
sspice.reril, iile sicul vir pnnicns ita teinperavit gietites spoliavcrant vcl dccider..iu. Sigifridiim
reiponsuin, ul nec mendacium pfijfcrrei,. ci lanien quoque Mogoniinum pra_'suleiii,quciii capiiira ci.iii
eos failendo periculum/prsesens dcviiarel. Paiicis muliis aliis adlmc servabani yiolcnicr erijiiiur,
enini, sicul lcinpus posiulabaf', verbis respondil: seclimque gaudcnies ei Jiyiniios I>C0 canciucs aitf"
Siciit __(__o,:dicens,in cubicido domni regis keslernq Saxpniam reducunl. Poslqu.ain vcro diversis "es_
nocie -iiullus. teslriim me vidit. Sed feslinemus ad partibus oinncs nosiri convencriilii; et quid fortiler
anicos nosiros, ne nos inimici repenle deprelicndani egisseiit .vcl quania periciila qualiicr evasissent»
incautos!J.i-aui atitem noii longet.""parvaSaxonuffi invicem singuli reliilcfmii, noii sine mul.o .flolu
legione; qiios cum illi suos puiafenl et jain se penP .miutas laudes unaiiimiicr fiep .redil!ilL'riiiii•''.*i.ciiiii
capios agiipscerenl : Vergite, dixil ille, quo vitliis ; pro viclis et fugaiis liosiiiuis, fniii Lii.mi pro libcri-
egoriieis adjungar ainicis! tis faiuis.saccrdotibus.
99. Willehaimus.4^3, Geronis coniiijs filiuSj cum 10_!:.Ex nosiris ilaqtie pavtibus prseler cpiscopluii
lemere paueis se ^ comitantibus irel, ab Evefhar- Magedaburgensem, qui.cecidit in fuga , riemb qiii
do 4'*,qui demagniludinebarbse agnonienhabebat, dignus sit nomine pcriit in illa pugiia; ex hoalili'
ex iriiprovisp capitur, et Heiniicp domino suo uia- " verojiaiie jacuerunt ibi de principibus liobilissimis
$na pars iriumpbi prsesentandus a militibus stiis Everbardus Rarbalus, qui IiiijiisJjelli erairincentof
ducilur; ipseyero non ionge; quasi ne ab aliquibus ssevissinuiSj Ppppp siraul et 'fhiebaldus, ileihricus
«ripialur prospiciens, insequi.im Ei ecce copise de Lechesiuundi. Factum esf ergo lioc proelium
Saxonum raajores illi de laicre ycniuiit, et euiii scciindum anno Domini 1078, 7 Jdus Augusti, fe-
non mullum repugnaiilem cilius oecidunt. Quod vi- i'ia.5. -
denles illi qui ^6 Willelialmum ducebaut, ejus 105. Ileinricus yefo in OclcJ.fi proximo Regi^
obliti, ad suum doniiiium festinabanl. llle yero,siii nesbtirg veniens, principibiis colleclis narrayit,
non oblitus, quanta;potuil yelocitate ad suos est quodjam longo labpri finCmfecissel, riicbilque'sibi
veversus. ,- •- • ./ .. facieijdiim restaret,njsi ul illos qui secum paiiieipes
iOO.Inlerea dux Oito el Fridericus palatii pra.- erant Iaboris,coiisoi-les eiiam faceret dignserctribu*
feetus 4" de Syitimerseijbufg 468,tliversis in parti- nanique Saxpnes in proxirni proelii con.
tioiiis.-Tbix.il-
biis acriter pugrianles,;non ante cessaverunl, quam fiiclusic esse pr.oslratos.,utt nisi.de gentibus exleris
lieiriiicum cum omiiibus suis/ad fugam cpcgerunl,/ agroriim cultbres advenirent, Saxonica 4S4 tellus iil.
cosque fugientes tam diu suul insecttli, donec eos p soliludinem yersa besliis sllvestribus babilarida
murp Wirtzeburgensi yidebanl4B9.includi. Sed Fri- remanerei. Igitur ul illam lerram cunelis fru»
-dericus nesciens, quid Olio dux egisset, ad locum gtim generibus opulentam secum vellent inirare
proslii iripudians reveflilur; quia ille qui fugatis rogavil, ipsisque, quod nullum qiii eis inlranlibus
liost.bus locum csedis oblinuerit 46°,vielor liabetur. obstaret invenirent, fideliter spopondit. Qiiod ut
Oito vero dux non longe posl codemreversus, illis fieret credibile. simuiatos niinLips fecil pfb.ce*
visa lanla inuUitudine, puiabat eosiiostes esse, et dere cura yerbis compositis, qui, cunciis iaudicnti.
quia 4" valde fessus erai, non credebat ulile curi/i bus, regi, sicut erant docti, diceliant ex persoiia
eiS: pugnarii incipere. Misit fainen explpralorem.,' ducis Ollonis et Heiimanni comilis, se solPs ex
462ibi Jiberis lioiHinibus, omiiibus ajiis in novissiriip proe-
qui sibi perquirerei veritafem. Qui cuni
niorain faceret. repulans ille, qupd ab hosle caplus lio irilerfeciis, beneficio /fugse in Saxonia reliclosj,
vcl occisus esset, quia nullum d.e soeiis quem ce- ^riiinc riimis serp poeiiiiere 4C5, quod uraquammulti'*
gnosceret invenil, vietor quidetii, sed npn Iselus, tudine suorum' confisi, prsesumpsissent fegia. po-
quia nesciebat, ad patriam reveriitur. / teslati re..islere; se regis adyenliim , quo terras
101. Fridericus autem, colleetis ad se de diversis daret cultores, bumililer expeciare; se -/sibiiion
; partibus a proclio reverleniibus_ nociein illam in Q | lioiiofem, non liberlaiem, sed soiam vitam, qiiani-/
Iselitia, et maxiine iii divina laude trarisegit. Iu yis vel hac essent indigni, poslulare. Quibus vefbis,
crasfino vcro receptis oinnibusquie velsocii vel sicut ipse callidus diclaverat, peroralis , illi qiii
Iiosies ibi reliquerant, lneliora/quaa.poleranl aspor- bsec credula niffiis aure per.eepefanf^ jriaiii spei
tare, secum tulerunt; ceiera vero, ne prodesseht : jam totam Saxoniam possidebani, ct qriasi jam
:
hosiibus, igni dederunt. Iiide verp cuni magnp gau- possidenies, inarii spe decepiij aiiiiiio tumescebant.
dip ''Cantuqiief edeuiiles, Smelekall.in (42)el ceieros Tola igiliir fesiihatione , .qiip.-spes eos fraliebat,
in circuitu vicos aut villas pr_c.daiionibuset inceft- sequi pfoperabant; nee excrcilum valde rnagnum46S
..:.:..,',.:,..,- YARl^E LLCTIONES.
..***ita.corrigo;- ah i. I11.; A6' WilieiieliiVtiswtines'dev°s Caiiibjirh , p.i.fem habens L.efoiiem, 4t6 pa-
iruiim.yerp .pedonciri niarchioriem 2.'. 45t paucissie 1. E. i.avbafo principe prsenobili: _i. deest
46'
; 4SaspmeI'scheIlbIllgv.il,.
1.;•'**' iia 2.1'.. 1.46i *cs
469yjdfib..t i.::_**" obtiiiuevai 1.
"6S gui"if '
*6^eiilri iivL
'
_46:? redideruiii 1. soxonica/l- / penitercl I.": i!a'2r:ilig™,(j1ridigiiuiii)1; ." /V' .'
- ' '"'--- '"
''"" . '- ? VISOT.E. , -.-'?''. "? '/::?'"'''
"" ' ' —
(42) Sclimalkalden. V "v -;i...? /"
SSg ,. / liRLKOJNlSCLEKiCrS-AGDEBBRGENSIS _ BG9".
csse vdlebanl, ne singuli eo niinus illius regionis A mpuies -prolicisci nequivimus. Qiipcirca moneimis
'acciperent, quo plures illam divisuri fuissenl; quia .vos, et ex: parte beaii Pe:ri prascipimus, ul ftilti
nattira ferlut tanlo fial partium ininor quantitas, auctpritate hujus .*'.*no..triprsecepti,;iipsti'aqiie vice
•quanlo fuerif earundemparlium. iiumerosior plura- ab eodeiif aposlolorum principe accincli, ulrtim-
lilas. Venienies: ergo ad silvahi quse Thuringos 467 que regem, Heinricum videlicet atque Rodiilfum,
'sepafataFrancia , aiidiebaril,'qiiod el venjiu erat, commoneatis, qualenus nobis yiavn illiG secure
quiaSaxones ex ialieraparte silvai: cum lanta mul- /transeundi aperiant, et adiuloritim alque ducatum
tiludine sedereiil, quanfani prius nuinquam sinl per lales personas, de quibus vos bei.e copfidals,
auditi 'col.egisse. Nam.deiiiiliiibus armatis niiiia .pra.beanl, ut iter npbis, ClirisLo.proiegente, paieau
feresexaginla habebanl, qui vel fortiler .mori vel iDesideramus eni.m cum coiisilio clericovum alque
lerram suam lueri vplebanl. :Quod /audiium euni laicorum cjusdem regni qui Peunf iimeiil el dili-
primo non crederenl, postquam niissjs . exploralu- gnntj causam inter eos Deo favente diseuiere, et
ribus iiiniis verrim essse cognoscebanl, mulio ina- ;Ciijus-.pa'rii niagis ad regrii gubeinacula justiliafa-.
gis redire , liraore cbgenle, quam venire, spe tra- yeal, demonslvare. Scilis enini quia r.ostri olficii
henlevproperabaiit'. Sed Oeiniicusexrex, ne taiiluin ct apostolicae sedis esl providentise, majora negoiia
frusfra congregassel exerciluni, ciim eoJem agmine B eccle.siarum discuiere, et dictante jusiiiia (.lifDnire.
' Suevos
petiit; ubi nec ecclcsii.s nec atviis ecclesia- ,Hoc aule.m quod inter eos agilur negolium, laiiue
rum pepercii, et inier.sacvas profanasque res nul- dignitatis est taiUique periculi, ut si a-nnbisalt-
lam diffeveiiiiam fecit, ul illofiiin ayariliam iiisa- .qua fiieriLpccasipne neglecluiri, npn; solui.nillis et
uirabilemsalurafet quos Saxoniani .poliicendo fe- nobis, sed eiiam universali ecelesise. niagiium et
fellerat. Ibi, qupd anlicipando jam narravi (c. 76), lamentabile pariat detriraeiilum. Qiiapropler si.-al-
-Treverensis ar-cliiproesiilUdo subitaiiea morie mK ;ieruler prsedictovum reguni huic riostrai volunlati
serabiliiei- obiil, dum, timore Dei postposito, niani- /ac deliberalioni parere et ad veslra..>" raoiiifa Io-
bus profanis in sacras res Iicenter ire permisit. cmn dare rennuerit, suamque superbiam alque cu-
101.-.(An:1079.-)Iniefca dpninus apostoIicus,app- pidilalis facescPnlra lipnorem Dei oiiinipoicnlis
slolici vigoris oblilus, qua causa nescimus, multura accendens, ad desolaiionein lotius Rpmani inipevii
• est a priore senlenlia niutatus. Nam qui prius anlielare lemptaveril, omiiibus mpdis omnique
IleiiirJcum cuni O-iinibussuis adjutofibus aposiolica ' .ingeuio usque ad niorlein, si oportei, nostra vicc
severilate excommunicavefat, eique regiiandi po- resislile'-tl6, inuno beati Petri auciofilaie ei tbiiiis
- teslateni poiehler. inievdixcrat, et omnes qui ei regni gubernacula contradicendo, lam illum quam
fide.itatem jurassent, a jurameiili nodis aposlolica " oniries sibi coiiseniienies a comiriuiiione covporis ct
auctorilale absolveral, et eleciioriem nrivi regis sanguiiiis Doiniiii iiostri _esu Ghristi et a iiriiiiii-
coiisensu suo coiifkmaverat, iiunc per lilieras bussanci_3 ecclesise separale, illud semper habentes
mandavit, ul concilio facto rex uterque convoealus in meinoria, quia scelus idolplalriseincurril quiapo-
audialur, et quem justitia , regi.are, periiiiseril, slolicse sedi obedire conlempnit, ei quod beaius
altero depositotulus in regno conlifmetur. Quarum Gregbrius, doclor sanctus et huinillimus, decrevit,
lilterarum, ul plaiiius quod dico possit iiitelligi, /reges a siiis dignitatiLus cadere, si iemerario ausu
: subtirs exempliim poiiere ciiravi; qria. veneruut pf__suinefe.nl.contrj sedis aposlolica. jussa veriire.
inense Februario arino Domini 1079 46?. _ilterj vero, qui noslrse jussioni humiliter paruerit
105. t Gregorius episcopus 46sservus servorum •;elobedieiiliain uiiivevsali malri, sicul decet chri-
•Dei (GUEG.VII, Rcgislr. jv, 25), carissiiiiisiii Chri- . stianujn regem, exliibuerii, convpcato concilio 4"
slo filiis Rernhardo 47°diacorio, et Berniiardo m Omniuui clericorum et laicorum qyos advoeafe
abbati, saluteni et .apos.lolicam benediclionein. poleriiis, consiliuiii et adjulofium in omnibus pra_-
« Fraterniiaii veslise riolura esse npn ambigimus, , bete, cl in rogia digniiate per aucioViiateiii beatp-
quia ideo ab Drbe, confisi de 452;Dei inisericordia -,v rum apostolorurii Peiri ei Pauli nostra vice con-
'-«t-adjuioriobeati Peiri; egressi sumus, ut ad .Theu- firmale, omnibusqiie episcopis, abbatibiis, clericis
tonieorum' partes, composiiuri. inler eos ad hono- .;,ac laicis in.tploregno liabilaulibus, ul .i fidelilev,
reiiipei ei utilitatem saiictseecclesisepai/em, traiis- /sicul fegi oporlel, obeuiani, ex parte oinnipoieii-
Ireinus.- Sed qula defuerunt,-/qiii,- nos secundum tis Deiprsecipile 478.i •
quoJ disposiluiri erat couduceren.l, iriipediti adventu . /106. . Gregorius episcopus (GREG.VII, Regislr.
regis iri ltaliam.in Lasigobafdia 473,:iiiieriijjinicos . iv, 21) servus seryoriim Dei, dilectis Ms-ih Cliiisio
Chfislianse religioniSi noii sinemagno periculo re- ..fratribus archiepiscopis, episcopis, ducibus, coiiii-
mansimus, el adhue, .sicul .desideravinius, ullra libus, e.lunivevsis Chvisii fidelibus, clevicis ef lajcis,
,:': -' :. . /. ': VARiiE LEGTIONES..? ,/-;-_-;
^67lijiingos swpius i. 't68'MLXXVIIJ.:cdd. El vere cpislolcedum capp. 105 cM06. editw anno 1078.
Saxonibus innoiuisse videniur., Sed Rruno epislolas liiis inferioribus adjungil. *« neest \, "° B. d. J_or-
liliardo RomaiuB eeclesised. 2. m B. 1. Bevnhardo ilassilieiisiabbiiti i. 472deesi i: 473longobavdia 1.
4,4 decst 1. "8 aui veslra aut riostra i. 476r-csi.sle1. 477coiisilio 1. 47a Daia Carpiuetse 2.Kal. jun.
iud. 15. «eai.tr. -i.Tii. uddit'{s.:1077.) "9-d. in c. I desunt: Reg: iV,-.24_.
- m RELI.0
"S6f/. '.-:.?. ;./ /:/' SAXOMCOv ?; - "':,.:: '":W£?
laiii inajcribus quanf mirioribus in fegiib /Tlieuib. •A _ Sciiis aiilera, frati-es carissiniif qriia ex quo tempbfe^
nicofuni eons.s.eiuibus, salulcn. /et> apbstolicaiii/ abJJiJieexivimusf in 'magnopenculb iriief^iiiiiriicos
iienedlcl.pneffi. Notum fieviyobis volurims, fralfes Ghrisiiana fidei /rijarisiinus, el tamen iieutro pfse-v
- cafissinii, quia JPgalis ncstris. Bei-iilidfdb m \ide- - dictofunV
regum, rieque lerrore lieque aiiioreilexji
licet sanctse Rpmanse Ecelesia.;. fidali QIi6 et dia- aiiquod. corifra jiisiitiam /adjJUbririiii:pvomisiifius.-
eonp, iiemque Bertiliiifdp ^'/abliaii 482 Massilieii? ' ilagis eiiim; yolunius niorLeffii;sl Opofle. ^?0^«iibire/;:
sis monasterii religiosp prsecipimus, ilt uifunique quaiii pfopria volunlale devicli; ulEcelesjaDei ad
regeni, Ileiriiieurii yidelicel el Rpdulfurii, aut per Corifusioiierii yenjal,/ consehtire. Ad-lioc .eriiiniips
"se aul pcr idonebs ljuntios, admpnearitj qtiateiitis Prdihatos' ef iii
aposiplica sede eortsliluios esse
viani miehi pro disculiendp; negbiip, quod pccca- cpgnoseiffius, ut iri bac vita, iion qiise/ iiostrai sed;
tis facielnibus ihtef eds prtum /esi, aff vbsV Deo qua. Jesti/Ciiristi; siiht, quserariius,: et ;per -miiltos-
faveiite. secure yeriieiidi: pfsebeaht. In magni Iiiboj'es;paii'um'vesligia -kV :seqrierites:;vadrfiittifaiii;
eiiiiii irisiiiia et dolore cof iiogfrunl fiuctuai, sj el __tei'iiariiquielem, Deo rtiisevaiite .endaiiiiis i9*. »
per uniiis iioiilinis supefbiahi tot milia: boiiiihum 107. Aeceptis liis litleris;. Bernhardus 49' cardjnar
Cliristiarioru.ii leriippvaii et relefiKe Tiiorli traclun-. lis, qupd siiii injurictiimest, exeqiiitur. AfiiPslfales
tuf, et Cliristiana feligip cpnfuiiditur,'(_t4sS Ronia- P . ciim ipsas litteras aecepissentV a msigna spetiiiaffi,
jn.iiin iiiiperiiim ad perditioiiein pevduciliir. Uter-/ iii apostolica.pelra posueranl,: exciderurit,-quia pfius
ipie namqtic rex a nobis, imriib abappsiolicasede, cpeluni slare yej terramcredidefant cceli ffipdo iiio-
*ui licct indigni pr__sidemus, .adjutorjum rcquirit, vefi, quam eaibedram Petri. amiuer^ conslaiitiam;
"jfef.npsde lnisericprdia diririipofentisDei et adjritprio" Pelri; Has efgp lillefas ei remiseruiii, quibus eurii
beali Pesfi cbilfiderites, paraii siinius ciiin yeslro/ aiicill_e,"pr_esciilis sfcilieet yita., perterriiurri/ /li-;
eonsilio, (lui; Deuni ilmelis et Gliiisliaiiam fideiiv riiore, quasi voce gaili ciarnahiisVexcitafei et;
diiigllis, a-quitaterii carisse uljiirique decerneve, et ; fespectii Chj-isti confpiiatum ad pfisiiha. yiriulem
ei prsebere auxiliuiri, ctii jusiiliaad regni gtibefna-: -(iPhS-aiiiix'fevdcare yoluefuht: :{ ' !' ;
cnla faycre 4sl dihi.sci.Uir. Qiiapropter-siaitefiiler : I(i8. „
Dofnrieapostplico efvcnerabnipap-^Grfei
eornin superbia/ihflaius; aliqi.o iiigenio, qiiomiinis gorib .beati Potri 494fideles et sui, iariltim sefviltilis/
adyos venife.possimus, 6bstilevii,_ei de.sua i_iju- quaiifum oppressi valenu Multas jaffi huic sahctaj'
siiiia timehs; judieiuiri sahcli/SpmUis^fefiigerit seJi pvo divevsis ealarhitaiibiis hPStfis/queiiriioijiasi
inpbedieris faetus, fesistendp sanclajef uniyersali expostiimiis. ftuod aulcni noridiim aliquid juslilise:.
ffialfl Jieclesise, IiuiJC vCltidiiieiiibfurii Aiiticlirisli „. vei coiisolatiOhls consecuti suriius,- IJOIJlaifi"vesir#
el desolaiorem Cbfisiiari_3i'e]igiPniscoritempnite, ct sanctitatiqiiam nostils peceatis impulaiiiuSi Si igituf
seiitentiam quam iiostri legati coiilfa eiiffinostra iipsli-o cbnsilip et propria deJiberatione feiii v/jrd.
vke dederint eoiiseryate, seierites qttia Deus •sii.pef- qiia lanta malarios iiiyeiierunt,aggfessi*9^fuisseiiiiis,;
jbis resisiil,Iiiimilibiis aulem dat gfaliam {Jdc.iv,C). iriinus molesie ferendu m essef, si ad sutcufferiduni;
AJte.rivefb qui se4-86-hiiniiliterIiabiierit, et judicium, nobis vestra gravitasse tafdiuserigefeuSuhc aut^em
decreium yefo a Spiritu sancto, per tios 487,auiem sarcihani illaniquani solii vestfa auetorjtatejiiberile
".-prolhtii tri^noncttiuetspse r.it^—indtil..ilanlef'ieniin.-tre-; suseepimiis, eadeffi qupqtie riiaiiuiri siipppiie-iue;le-'
dimus, ubieumqi"-iSSdiio veltres ihiioriiiiie Doii.iiil yigari'pportuit.-.Teslisest excelleriiiavestvaet liitprse
illujiiinanluf vestvK, quas intestiriiPniuffi ha/benius, qtiia lieque^96
eorigregati fuefint; qupd .'p.fi£sefilia'.ejii.£
;(l/«../t.xyjii,20)Viili/Uiqiiarii,sersTitiu'riietrevereii^^^ cpiisilio nostro riec eliarii :pfo:causariosfra ,;sed:pfp-
tiaiii"sccunduiriqtied.ridsLfi/praifali]egaii:decrevei'iiit: . illatis sedi apbstolicse iriitifiis fegein iipstrurii fegia'
exhihile, •adiiiteri.es.ei.inr.jiis.omiiibus ei obsequen- djgriiiate pi ivastis,' riobisque bijitiibus "lerribili.inter-
les, rit regiani dignjialem Iiorie_fe possit Obliiiere iiiiflaiiPne/rie ei sicutregisef .iarausjliiterdixlstis,;
et saiiclse Ecclesise jam: pene labehti succufferei et orriiies Chvistianpsii; viiieulri juPameriti/ quod ei.
jNOneiiifn a cor.de vestro/;^3: debet excidere, qiiod |j) fecerunt vel facienl, ab&plvisiis,'deiijde/eum viriculo
qui apostoliea.;sedi obedifecoiiiempnit, scelus ido- artaihemaiis alligastis. lniiis omriibusveslrsepatei;-:
lolalrise incuiTil, el quod beatus GregPriusi-dpctof nliali cura" magrio periculp .lioslfp'^j' siciitfhuiic
sanctusi et Iiumilliiiius, reges decfevit a/siiis digrti-. patetv obcdivinius; et quia eidern depositp ad 48.
tatibus/cadefe £i pavticipalione corporis et sarigui- deposilion.einvestrarii crira ceteris cpncprdare iioiui-.
aiis DoJnini noslri ;_esu Ghrisli carerej si prsesrihie- musvtahlam in jipbisM9:crudelitatem exefcuil,;ut/
rent appstblica. sedis decreta •coiitempnere.' Si quamplui.es ex ; ijpslriSi, ariiissa Oirihi subslaiilia >
enim coelestiael spiriiualia sedes be.ati. Petri sol. aiijriiani;ih hpc certariiine poshissent,:et fiiios suPs
vit ef judicat, quanlo /magis ieri-ena el sccuiaria ? exheredes el; ex divitibus pauperes reiiquisseiit./

-'.'• -"'.' ".' ".' .^:i.-'^-'":'"::-;'::^^^ LECTIONES. : :':_ .?_..? :?//?;; ',.<
m li. i.Berhardo Reg: 4*' B. i. Bernardo a. rel. m. m. Reg. 4e?Roriiailumqtie Reg.
4S' Reg. !"i:
t84favo!'e 1.;.:'}*"fleesti. ;48Gh. se R. vos I. e. R. »88 c. quod ubici.irii.queR., ubimfniq.ioii deesi.
*ss iiosivo R. 4?° si hoc Op. E. '*'.' s. vest. R. ^RidiiAH': 'DalaCavpiHeta. secuildo K.ileriihts. i"niii,:ii-
4SS 496 ' 497
.diciionedecima.quin.ta.- 4!5B. I. 49V/..sf_.' agressi 1. nec pvo c. 2. dcest i.:Ws dcest-1;
-**8 nos %'-. ':' ";:
§63 BRUNGMS CLEIU& MAGDI-BORGENSIS V -?>(.*
iii nopis cuditur, dumiiostfa-negli-|
Qui atileffi residui sii.nl, de vila coltidie sollicili, i sariprjim culpa :
vitoBsubsidia perie oiiinia aiiiisertirit. Sbd cuniiiiilla /geiiii.- stllribuilur, quod idpneos et frequerites lega-.
jibs pevseciitione pbsselsuperare, superatris estille, tbs liuc ribn;rniitiffius. 1-iice'enim ciarjus patet, quod
ut Jicei ripleris sua.myobis pf__seiiliam exliiberel et. illi Iiocfieri proiiibent,'qiii, ne prphibererit, jureju-
ei qrieni iiibonpfayit cum Srib fjedecore bPnorem faridovobis60Spfomisefurit.Et iiunc"de yiolenia sacri*
impeiiderei. Pro quo labore/ luinc fructum reeepi1- iliiiefis iiitefclusioiie el de inaBifestp illorum Jjerju-;
iinis/?quod ille, qui cum periculp aniffiarum nostra- rio sileluf, el riobls iirputatur.-qiib-f ntinlios ripnmil-
11110
riirii vestigia pedura vesivP-um adofaie coffipulsus lifrius. 'Scimiis, csifissiine (lomiiie/elexcPrisjdera-'
est, absque nostfo consilio et siiie cprfeclipne ab- tione pietaiis veslfse speramus, quia Jissc onjnia
spliitus, ad. nocendum ripbiS riberiatem recepit.; bona iiiLentioneet aliqua subtili del-beratione agitis;
Guhiqiie jlla aiiatbeffiatis absbiuiio per epis.Olam . seil iios liomihes impefiti .Pcculiairiillarii dispensaiip^
vestfaminonis innolesceref, ,de s.enleinia fegnj qtise riem penelvafe non siiffi.ciehtes,qilbil..maiiifes-eyidi*
in eura. jirpcessit «ichii rnul.alurriesse'ini.eijexinius, mus el audiviriius, de illa utriiisque parlis conforta-
ged ne riunc quidem si mulari pbssit, irsiSlligimus. iione. et rerurii certariirii^os;ihcefta dilaliiiiie' oftiiiri
AJjS-iulio eriim illa jurameiilorurii qualifer cassavi» i esse et cotiidie oriii, yobis expoiiinjus : bsee stinl607.,
. possit, nullp mpdo percipere yaleinus. Sijje saera- ". bella 'iritesiiria el pjus quam' civilia, Iioiriicidia iii-.
meniorum auteni observatioiie f egia_ dignitatis offi- jiJjmerabilia,' vastatipries/incehdia, sino differehiia
cluriiliequaquaniadministfari pptesi.i/Ergo ciim jani doriiiisfet ecclesi__, oppressiones p.aupefurii iiTcpni-.
tiltva anni lernuuum siherectore esseiTjiis,ja Ipcujn/ . pavabiles, rerum ecclesiaslieafum dircptioiies Q-i^-W*,
ile quo pfsevaricatus est ille. aliiis prineipum i.io/»- jTumqhatn audiviffius aut yidiiuus, iegiitn qiioque
§iforiirii electiPrie subrogatiMpSU-Ctifflqiie de electo divinarura et seculafium defectus sine spe rcpara»
jipbls rege_el nbn de regibus;, spes magna ad vefp- tipiiis; postrpmp In dimicatione duoruhi regiun,
cillaiidum imperium succroscefet, ecce ex insperaio quorum ulerque ad oblenlurri regni spem a vobis
liilera. veslrss adyeiiieriles, duos iii uno regiio reges . accepit 1'08, tanta profligatiP fegalinra, ul posihac'
/proiiurilianti/duobiislegalionem deceniiiiit 501.Quam feges iioslfaruiJi partiurti fivpihis ppllus qtiam; rega--
regii nominis .pluralirateur et quoda.riimodbrcgiii di-? libus sustentandi sinl. llaac incbmmoda aut riuila jain09
visibnem""i divisio qupque populi el stuilia partiijm eS-erit; aut iiiihofa riiulto, si iri iricepfp iiihefe*
Siibsecuia sirni; quippe cum in episiolis vcfslrisillius ;jieque aclilextram nec ad siiijsfraili sentenlia yeslfa;
pfseyaricatorJs perspnam semper pfseponi cefnererii, diverijsset. Arduura ilef profUef zeliiffi doriius Dcb
et ab eo sicut a pbtenie exigi, quateuus ducatum: Q iiiini aggressiis 5*° esiis, irt qub pfOgredl Iftliovipstiii.
yobislri lias parles ad disciificridarii causaffi prre- : esf, regredi- aiiteni iiihonesihhl. •Noiiie^ sanctissime
J„efet, Cujus discussionis qualis/modus sit, til ,salva //I>ater,,;nolile in viadeficere;,;ct ne uiicrius difie^'
gralia veslra dicamus, inirabile est in PcuUs noslris, reridp et ulriinque cavcndo tai.ila njaia cresce/fe ct
SCiUcetut Is qui jarn sinbdali judicio riulla coudi- ninliiplicai.i sinatis. Si graveyobis/est pro illis yeiija ,
,tione irilerppsila depositus est,: alioS03/iii eandeiri faceve qui pfo. ypbis yiiani in magnb discrimine
dignitaiem aposfoiiea aiictPriiale firmaip , nuiie tan- pPsueiunt, ecclesise lanjeii. veslfis teriiporibus mi-
demad/raiipnempbnatur, btquqd finiturri estdenup sefabiliier deslfucla? et ihaudita bppressioiie iii ser-
iiicipialur, et de re, indubilaliili*0^ (jrisestiorriovea- vituiem redaclsesuceuvrite, Cujus/apeiiis destructo^
fur, Hoe qupque infirmitatem nostram riiovet, quoi!, ribus si aperta ffPnie iji fa.ciem iesistere propief
sicut iibbis perSuadeUif ul iri Ineeplp firjniter per-' instaniia p6ficula cautum hpn videluf, libc saltem
diireraris, sic etiara contrafi» parli yerbis etrebiis cavete, ne lipc quod jam fecrslis, irrilum fieri per-
spps irinuilur,' Nani famlliafes prsedicti Heinrici, njittaiis. Nam si hoc qiiod in sihbdo Romana diffi-B
qui/ab Pniiii regiio iiifariilarriotaiitur, quique illi sietii hituni et post a5*1 legatPsedis apostolica. conlifma'.'
regi sefvieridb sinodalibus prseeepiisiriariifeste in- turnest, sileiitjo contegi ei pro riicliilb haberiopor-r.
pbedientes.sunt el uoa cum/suo capite pef Iegaiuin D lel, quid posiliac nobis credendum yel pfo fato ha.
appslpiicum/ab ecclesia saripta separaii sunt, ad barie bendum sit, omuino ignoramus. Hoc sanciiiafi
$edera:;yeiiientes, benigne suscipiuriliir,etiion soluffi yeslrse nequaquam arroganter, sed in aniariiiidiiie
inipjinjti redeunt, sed inSuf>er;glpria et lionofe co- animse nostrse lpciiii sumjis, quia non est doiorsk
rpnantur, et ad priorein ihoberlienliam supefbieijdo niiiis sictit doloTnostei'. Gum enim per obedientiam'
revevtenles, riosira. niisefise irisultaiit. Nebis-aiiiern pasibris lupPrum faucibtis exposHi siriius, si eiiaiii
:quasi fidiculisad insipientianfi repiitatur, qiiodab; ab ipso/pasiore nobis cayendum esl, riiiserabilipres.
illpruin consoriio absiVnemus, qu.i ab ipso capile stif.itis Pinnibus houiinibtis. Deus auleni omiiipoieiis
iioslrb lam cariiaiive in corijmtiiiiPrieriirecipijiiittir.' ih tiileni zelutri vos coritra iriimicos Clirisii erigat,
Accedit et boc ad currniliim nostr. infortiinii., quod quateiiiil illa qtiain.in vobis ppsuimus spes nos non
prsetef illii iquse pPs ipsi delmquimus, etiam adver- / coriftindat. i.

i/../ '?: ;.:,::> ,:-:': .'v. ';, ,.i/,:.:¥ARlJ_":'Ll_CTlOKESS..??.;.?: ,.;.; ,,.,,-',?.. ;.-..;;
;Mt,nostrprum 1. V10'deceval 1. .^divisio'!. "ci,3alia1; VS04indii!ii!h!iA: ^deest l." ^eild% ' ceUT^
s'°aggressi2; ^iposfeai. . . • ?
ruffi_l?/^!Jioc;esl|. -^ac^ipii2./509ixii.iierel.
'
SCS DE BELLO SAXONiCO. 5b&.
i:d. Ail qtias littefas cuin imlluiri pfoyeile;suo;_. Vest^ Ei o! utiiiam de siia sociorutiique ejus flagi-
re:;punsjini accepisseiit, Jias.ci litteras iiefum njise- . li.osa6''fal!acia 'adliu.c-safis edoctus fuisseiis 1 Nolite^
ruiil,: ut quia lioii priffio quasigiiiii cantu, .sicut, carissiriie domine , nqlite amplitts ad irrisionem
secundum Marcuffi nec Pelrus estexcitnlus,.sallem. sancti51^nominis vesiri lityiismodi liomines niulcere,
ciira secundo, quasi galjus, populu.s ecclesise voeeiii etpost tam frequentes reptilsasiiirpesque deceplip^
darei,;,a; lorpore dubitationis ad? eqijslaiiiiam Pelri nes i.erum.atque iterum ducaltim ab eis qua.rero.
cum Pelro suscilatus exsurgeret: Adyentus vesler ad nos lanluin nobisesset desidera--
110. t Doffiino vere,aposlolico Gregprip, beati, bilis,,quaiilum etnecessafius; sed yere scim.is, quia
Pcivj fideles el sui, deypluni pvp vJribus obsequium.. spotite jlioruin ad nostras parles iiunquam venietis,
Kovil :sanclitas veslra, et cninibus ciicuniquaque nisi priiis certisinl, vps illoviim pavti favere, i.iorj
notuni est, quam .difficulier.?1.?.quaiitoque,Ji.ajul.oriim;pro juslilia sed prp yoIiiiUale ipsprum. (Juaprpptei!
(liscriiiiinc legaiipnes ad vps irai.sinillimus, quia noljle in eorura fide speinponere, quoruni perlidia
iier .qiipd omnibus lemporibus omnibus pcpulis, lotieiis deceplus eslis. Ecce videlis, quomodo multi-
tribiibus, etiinguis apertum fuit el peirium , iiunc. plicala sint inala.interra , mala qupvum -nori est
claudjlur et/p.roliibetiir-'/ et, iliis niaxhne, qui/noiu iiunierus;,«t certamen, quod a ypbis iniluffi vestra-.
iiiiiiiiiuinipro.bonore illius labor.averuiil, ad.cujus} R que jussione suscepluiii est, jam nori per vps riec per
corpus eadem via ducit, Veslro vero iionori et, ivesira jJecrela cconiponitur, sed ^ladiorum judicio,
liosira. necessitaii cpngrueret,; ut quo I , cum tiiiiia" lermiiianduiTi derelinquiLur. Jlpgamus ergp vps et
difiicultaie perpeiramusfa)iqiiid nobisjjide UtjIitiitiSvs obseerariius in Donjino ut, remotisjam blandiinpplis
aliqujd m^^tiibulalionecpnsplatip.iiispvpyeiiivet. Sed ef:diiai.ipnibus,j.justiiiai. zelp yos: accingaljs;' et. s.i
quicquid qnoestiojiis,quieqjiid qiiei^iinqnJKadseiiemj? npij, .prppter. nos:, lameji. propler;Iionorem sancise,
qiiajjeraperjudicii et jijstilise magislra fuit,, dirigi-v sc;j:s,Ecc!esiiBi,;confifniate:quod oper.attiseslejusdeiii-
iiiys, liicliildiffiiiit^ resjipnsiouis.recipimiiSjSeii pni- s_v.Ms:iega|us,ila ut ot viva voce ei litteris ubique
liia-iu ftiluriim incerta susperidunlui'- Nam interalia iraii.smissis sirie ambiguilate .deuuiiiictis-,-quid in__
nnilia hasc qrioque sanciiiaii vesifse nupev iiulieavk Iiac eeplesise diyisioneleiiendum sil, quid seqiieii/
iiitis, qualeni seinentiamdpiiiiius Bernhardns in duin. Quodsi jam dudum ,facluni fuissef. certf.
Ileiiiricum Deo 5U pJibileni suosque, participes Siiiijtis,quia pars iniqua adeo janj vires perdidisset,.
prpiulerii,,,qi!!d.que ;de regc.Rpdttifp yeslva,jusr,- u.l iiec yobis iiec/iipbis airiplius jipcere pfsevaleret.
sipiie. sialuerit, fiduciani iiabcjiies.sj lioc ad npti- Ne aiijicial ulira sanciilas vestra de certjs amliigu^..
tiam
• •. •-vesiram;
--. --..bnmeni *eausam
..-proveuirel, nosiraia . ci iiirinique yergentia *19statuere,„quse usque niodpv
,-.......(
iii hoc, procedere. et .prp.sperari.,f5ed post lpiigara nps ita fovere visa .siin.t. quaienus iniinicos tarhe.ijk-
expectaljoriem nosiram ,. iairdem reverso iiuniio, l.osi exaspevareiit. Sed cevium .est. quod S!0 ntillq.:
iiichil aliud nobis consolatipuis- relaliim osl, nisi modo ecclesiam vobis comhiissam de sua niiseriau
qnod dicevelis, bis quse mandavinius ,vos fideni poievitis libevare, nisi ininiicprum illius inimicitias,
non babuisse. Et quare, ca.issime doniine, incredi/ yeli.tis, lolerare C21. Rogamiis eliam ne in Iio.c sla-.
bileyobis visum es!, quo:l fratres noslri ef coepi- tula canonica- deficere patiamini, qiiaier,us cor-
scopi, scilieeldominis "Wiiizeburgensis, Palaviensis, ppra 522excomffiunicatorum , qui in perseqiieudO'
et a.lii vivi religiosi yobis in veritale nunliavevuni, Ecclesiam occisi sunl, iiv alviis ceclesiarum scpelivL
(jiiodquc se vidisse et audisse lestati siini? Cevte, pernJillatis, 623; ubi autem. sepufta stinl., ibi diviiiri.
ilomine, noii in vevbismeudacii confidinms liberarl^ officia celebrari prpliibealis. Mulli ex eis in Argiisla.
sed niagis eredimus quia vevitas libcriibit wos.Deus, civitaie sepulli suni (U). Ejusdem loci corigregatip*-
«iii esl yeritis, qui solus Iaborem ct dolorein consU nibuslittevas vestvas p.er-disciirfeiii.esperegrinos eik
dcrat, i.oii deseruit speranies in se, sed visilayil nos saiismilierepotesiis. Deus autem omnipoiens ini.ii&
i;i misericordia et miseralionibus. iSara rex nosler el in omnibus iia vos divigal, tit sicut Ecciesise
podulfus fortis in ep qui dal sa.iu.lemiegibiis, de 0] sancise pra_esse, sic etprodesse valeatis, ».
iiiiuiicis Domini potenlef liiump!ja\ii(45), llcinricus •1II. Terliam quoque direxerunl epistolam, quanv
autem splito niore, cuiii suis complicibusJis, prseter jiisserunt .iii siiiodo llomana recilari ,.si domnus
eos qtii in gladio ceciderunt, in ftigani versus es', a.ioslolicus vel :iiniversalis Ecclesise Intefveiilu ad.
comile illo et pariUipe cujus hialitiani vos in bpijo digiiihuis .iposiclica. rigoreni el slahilitalejri pos^
yjjicere frustfa temptas.tis, Riipertij M6sciliceli.aj sii:K^excitari-i .:..:...::: .-
benberg. nse, qni boruni uimiiiiiii iiicloi--ej iiiceiiipf 112. * Coiiqucrimurbea.lo Pelvo, ejtjsque yicavip

,,„-?;: „? ? rv,,/,c/.,;:VARI_ELECTIOKI_S./ .?,/.. .:,//„/.;,/,: -?/,;:; ,.;-„: ;:


t:8di(TiciIiler1. "3i7o 1. Mi B. m. n. deo 1. s' 5 simplicibiis.2. 81-«R. 1. Rnbevlo 2.s" E1Tfiagicia f.
S!S dcest i. Sis ugentia t.. "** deest i. ^!;io_Ierafe i-^-5?i coi'p. 1. C23 npii p. 2, I.
' pevigiiiios
-_? ,.,,,...„,,.?,/,,,/.,
|!?-.jliiSSet.2..„,:.- ... »:. \~__\, ;..-..:• „/ rf_,-:.:.:f« .:?,,; .;.. -is ., :..:,':'
:::l-,-> =i ^'^:$m:M. -i'^: '-v^ .?'?_•': "': •:: '"'' - -
..
" . Si-V ..(|i) Cf. Ann. Atig.ust. a.1078./ ,..
(43) A. 10TS, d. Aug. V. BeviliOlJiAmi.
m - BRUNOiSISCLERICI MAGDEBURGENSIS SGS? ?
doinnoaposiolicoGvegoviOjOmniquesanclseRomanse_\ limiiiibussanciseecciesi-3separavit tam illum quam
Ecciesise concilio, super injuriis ei violentlis, quas a omncs sibi consenliente??,et viitim alium in fegia
domno Heinrico passi sumus et inceSsariter pailmiir,.. dignitaie confirmavit aposlolica auctoritate,, Qii__:::
non ob\ aliam causam , nisi quod sedi apostolicse: sanclaE!Romana. Ecclesise edicla sicul alia riiulia
Obedienies siimus. Pervenil autem ad nos, inss 0 conteinpiiens, regniim sibi jam secundo'iiiterdicluni
saiicia sinodo Roinana nnper habita (iS) quSesitum iuvadens, usqiie adeo demolilus esf dissipando, ut
csse el diibilari a quibusdam, utrum prsedictus vir jam regnum dici nnii valeat, ctii iiulla pene regalia
ille excommunicandus sit, an non. Qiiapropler nos, supersiint. Ciim auiem ad conciliandos sibi fauipres
quibus res isia gravi experimenio evideniius iniio- fegni facullales sibi non sufficerent.,•nianum in
tuit, annuniiare pfo npstra a_siimaliohe dignuni sancla sanctoruhi extendehs, ecclesiarum Dei.piiJili-
duxinius, quanlis exislen.ibns causis ipse non soluin cns invasor effeetus esl, non eo quasi modo, quojam
cxcommunicandus sed multis moilis jairi vere.sil**?-, ab aliquibus lyrannis pra_suinpluiiiesse cogiibvimus.
excommunieaUis. Testis esl haac sancta Romana liiconipairabiles enim el sine exemplo prsevaricalio-
Ecelesia, pro quantis sceieribus el quam inaudila hesisise sunt.Namnon quselibel prsedia autffiodicas
prE-suhiptione in siiiodo ejiisdem ecciesise .viiiculo aliquas .faculiaieseoclesiartim, sed episcopatus quam^
anaibeniatis alligatus est, 11011 prius: lamen, sicui ex ^^ pluies aiifugatis episcopis sibi usurpavil, el quicquid
ipsiiis domni aposlolici liUeris didicimiis, quam ad sef-yiliavel susieiiialipnes episcoporum perliiiuii,
ipsurii ffiulta sedis apbstoiicM ri.oniia sperrieiiiem. tolum suis suofumque nsibus niancipayit. Pfo qua
semper ex eorrepiione deieiiorem esse tss probaluni re episcopis proclamahtibus, domnus papa querinio-
est. Peusetur ergo de illo; qui ante iriennium incor^ niis ebfum satisfaciehs,"prp sua pietate in sinodo,
rigibi.isiiivetilus est, si irifra trieniiium islud sic quse 17 Kal. Decemb. liabita est, excoinmunicavit
-cprrectus resipuerit M9,ut iiuneiie pro.erenda in offines, qui bona eqrtim ihvaseruht. Quod ciim pr;e-
iilum senlenlia dubitari Opoiieat. Excommunicatus dicto viro cOgnitum fuisset, quem ejtisdem iiivasio-
'ergo 63e,sicul jam diximus, quam diulurna periina- nis Jiucioreni el participem esse certissime constat,
cia ullionem aposlolicam despexerit, uiidique nolum nec ipse propler lioc ab invasione cessavit, nec eos,
est. Taridem necegsitale, quse non B3iest iiieognita, qui una cum ipso excomraunicaii sunt, a sua com-
coaetus, absolutipnem quserens, prius impeirare non niunione vel ad boram repulil. Audivimus auleni
poluit, quaffijufejurando polliciius esl, se deomiii- quod sui defensores bis querinioniis tales excusatioT
JJIISsibi objeclis satisfaclurura, prout domnus papa lies oblendantC33, quod ipse de bonis ecclesiarum
sibi lempus. consiilueret. Hac eonditione absolutus, p--nulii aliquid prsestiterit, neque de manu ejus acce-
recessit. Cum auLem plaeuisset domno apostolico,- peril, yel aliquis ipso iubenle inyaserit. Quod nee
missis legatis et lilteris exegit ab eo, ut faceret nosilli objicimus; sed in boc illum accusamus, quod
qtiod jurejurando promisit. Qiiarum litlerarum el approbare paralissimi isumiis, quippe quod sui
latores cuiii appropiarent ad eum, a suis fautoribus sua pefmissionebona ecclesiastica invasefunt, qul-
capli, quidam in custoMiammissi surit qtioad tisque buS ipse fogantibiis hoc concessil, divideiis siiigiilis
pecunia redimerenlur, alii vero excoriaii ac deca- prout VoitiiL;eliiac niereede cortducli sunt, ul ini-
piliati sunt. Qriod cum ad noslros fenhnlialum quitali 63\su3. vires amniinistrarent. Qiisecumque
fuisset, iterum per alitim nuiiiiunilegalionem et autem de faciiltalibus episcopovum in illa distvibu-
Jilteras apostolicas transmiserunl; a quo ipse verba lione mililibus non concessa superfuerunl, bis ipse
Jegationis audiens, liichil respoodii, litteras vero tamquam propriis ulitur, et lam manifeste suis
porreetas accipere reeusavit. IfujuS "*" rei lesies usibiis deserviunl, acsi heredilario jure sibi prove-
sunt mulli idohei, prseeipue autem sedis aposiolico. nissent. Inqua accusatione si falsitatis convincimur-,
legatus doinnus Bernhardus cardinalis, qui.ob id nos, qui accusalores sumus, accusali po.nam subira
pegotium ifi illas parles tiansmissns eral. Qui cum pavali sumus. Judicet ergO sancta sedes apostolicai
legaliouera suam in irritum procedere conspexisset, D inquir.in.ur sanctorura Patrum concilia, interrogen-
. quamvis ceritim fuissel, prsedietum virum pro' ad- tur Roriianoruni pontificum decreta, utrum.1.5, qui
jtinclo inobedientiae perjurio , prioris anathemaiis isla faciunt vel consentiuht facicutibus, pro excem-
vihculo ihnodatum, de quo jam ad tempus condiiio- •municatis et sacjilegis habendi sinl e3B,et si vcl
naliler absolutus fuilj tamen qttod sibi ab apostolica ipsis vel ipsorum fautbribus cominunicandum sii.
sede injunctuih esl sjipei-imposuit, Jussione igilur Qiii cum vere sciaiil,vera esse quse de eb loquimur,
apostolica regni gubernacula denuoei coutradicendo, scientef commiuiicarilejusoperibus maliguis.et'Ji'i«c
a coj'portj el saiiguine Domini nostri Jesu Chrisli et a ad hoc venire solejil, ut irijustiiiselaiebras defensior

¥ARJJ_ LECTIONES.
".' deestA. "^ deest ,i. sss factum 2. 629respuerii I. "^ e. quam diuluriiam s. i. d. quam diuturna
p. 1.' ?81 nc 1. 83«Cujiis 2, «33 obtendatl.'13* iniquitate 1. SSBii 1.
' NOTii.'

(4§) Mense Februario hujiis a«iii, . .. .-;


B69 DE DELLO SAXOSiCO. . KTO
nis oblendanlj el lantorum scelerum patroni e.\i-_A 115. Tunc ab ipsa sino.lo (IG) in Tlieutnnica.
siant. Cumque in concilio bujus sancise ecclesise, paricssuiijectain inisitepislolara : .'Gregorius t39ser-
qu;e seinper ab excommuiiicatis abstinere docuit, vus scrvorura Dei (GRLG.VII, Regist. vi, 1), omni-'
se quasi oratoies exbibenl, ila paiienlev audiunliir, bus clericis el laicis in regno Theulonico constitulis,
s"'cuietnoslri, nullodiscriniine inicrlsesos ct lscden- qui excomnninicalionis vinculo non lenenltir, salu-
les habito. Ili eliam nuper in comitatu doniini sui lein et aposlolicam benedictioneni. Quse el quanla
in eos insurrexerunt, qui prs.cepiis apostolicis obc- nobis cura fuerit etest, ut pestilentia clades "" el
diunt, ul ad inobedientiaiu coiistriiigerent; scilicet dcsolatio a regno vestro auferatur, pax m ct hone-
in pariibus Sucvise, ubi incendiis ecclcsiaruni cl sias elsolUiim decus vobis reddalur, in sinodo quse
aliarium bMdeslruclionibus saciilegia innumerabilia hoc aimo in quadvagesiijia l.oiffic celcbrala fuil
• commi.sa sunt. In
qua re illos nec S37 accusamus deelaravimus. Judicio eniin sancli Spirilus decre-
nec excusamus; illud auiem vere afflrmamus.quod vimus et prscccpimus, ul in vegno veslro omnium
rapina illa in ecclcsiis cl earum alriis facla, consensu conver.lus episcoporumetlaicorum corumqui liment
el permissione lam pvincipis qu_m oraiiium pene Deiim el inler vos pacem desideranl fieret, et coram
majonirr qui aderani perpclraia esl, ea quidcnrdeli- noslris legatis decerneretur, si cui b18, Ueinrico
bcralione, quod saerilcginii illiim exercilum aliter B 1 videlicet '^ vel Rodulfo, qui dc regni gubernaculo
susientari noii posse censuerunt. lloc quoque novil inter se deeertanl, amplius juslilia faverel, parsque
sancta Romana Eeelesia, quod prsefalus Ileinricus 6Uinjustior ratione de\icLa el beali Petri auclovilale
doinno apostolico jurejurando affirraavil, quod ntil- constricta, Jacilius ccdeicl ctab inieriiu animavuin
lum amodo, qui ad limina aposlolorum de quibus- et covpovum , Deo pvopitianle, cessaret, justior
cumquc lerra. mn Iocis lenderenl, vcl ipse vel ali- vero pars amplius de Dco confidcret. et adjuta beati
qnis eorum quos conslringere possel probiberel. Pctri auctoritale 6llicl omniuni jusiiliaru diligenlium
Qualiler aiiiem juratam iilara promissioncm observa- conscnsu, de vicloria omnino speiarel el neulram
verii, nobis laceniibus ipsa rcrum indicia iuanife- cw mortem limcret. Sed quia per-.-enitad nos quod
stant Iivgoprscier illam quse et ab anliquis Palribus inimici Dei el (ilii diaboli quidam apud vos conira
el a vestra sanclitale in lmjusmodi prsevaricalores inierdicium apostolicse sedis prsediclum convenlum
promiilgata cst sententiam 63fi,archiepiscopus Mo- procurenlb" in irrilum ducere, el non justiiia sed
goiiiines majoium exempla .sccuius, adjunclis sihi supcrbia ae lolius regni dcsolalionc suas cupidilales
episcopis numcro scplem, quibus eadem injurise anhelenl implcre etChristianam religionem deslrue-
ratio fuil, pro defensione ecclesise sibi commissa. .• iiionemus vos et ex parte beali Petri praieipimus,
prsedicliim virum, qui parrochiaims illius est, tradi- G ut talibus nullum auxiliiim btSprsebeatis neque illis
dit Salhana. in imerituni carnis cum universis suis cominunicelis. In prsedicla cnim sinodo jam omnes
complicibus. Ilem domnus episcopus Wirlzeburgen- t'13excommunicalioiiis ct aiialliciuatis sunt vinculo
sis proesente et cooperanle sedis aposlolicse lcgalo innodati, el nt nullain victoviam possint obtir.ere .
doiiino Benihardo onines illos anallicmatizavit, qui beali l,!" 1 Petri poieslalc sunl obligali; ul sallem
aciu vel consilio in lioc culpabiles extileruni, quod coaeti coiifundaniur, cl a niorie animariim suarum
ille a sua sede prohibiius est. Cujus prohibilionis et dcsolatione proprise i3i patriss revocentur. Vos
auclor noii incertus esl; qu.i eliani in ejusdeni sedis aulein , fratres carissinii, de me clz nullo modo
civiiale, in qua pene nemo nori -excominunieains dubiletis, quod injusloa parli scienter aliquo modo
est, frequeiitissime moratur. Eccc audivil sanctiias fa\e.ini. Magis euim pro vestra saluie desidevo
. veslra, quain muliismodis vinilecuni suis dampna- nioi.cm subire, quam lotius muiidi gloriam. ad ves-
lus sit el vcrc dampnandus. Rogamus crgo vbs per Irum inieritum arriperc. Quod si aliqui de falsilnie
nomcn Doinini nosLri Jesu Chiisii, et per eum cujus conJi.i, litieris vcl verbis aliier vobis iiidicaver.nl,
viccm agiiis, ut si jam prolatis in eosdera bomines nullo modo cis '"'^ 3 acquicscalis. Deuincnim limemiis
sententiis aliquid superaddere iiecessarium non pu- jn el pro cjus i6'famore coltidie aflligimur, el idea
talis, hoc lamen firmissiiiie proliibeatis, nc vel in hac superbiam et oblectamenla seculi parvipendimus ,
sancla sede vel aiicubi ad conimunionem fecipian- quia cilo apud eum consolari indubilanter credimus.
tur, piiusqiiaiii ecciesiis quas lseserunt saiisfacianl, Omnipolens el misericors Deus, qui ulira spem ,
ne grex vobis cominissus ainplius ab eis conlamiiio- ultra meritum miserclur et consolatur nos in tvibu-
luv, ct ne pessimum illud feriiientum loiara massain lalione nostra, aperiat cor vesirum in Icge sua,
covrumpat. t el." 6 in prseceplis suis confirmet vos, ul auclorilale
VARJJ. LECTIONES.
636allariorum J, 637ita% n. i. 1. l38 deest i. 2. Eckliart. bM Gr. episcopus s. Reg. "\i, 1.
*in et clades /_. ^41 cl supplevil
pax b. R. 642dcest 2. tis deesl R. 6U f. Injusiilior cniin' pars r. R. b'iS\>c-
testate R. 6VGsp. neque uiramque R. s'-7 procurarenl R. "8 adjutorium /{. ^" o. snsil- c. el a. v.
i. R. Sb,> pot. b. P. sunt alligati il. "» d. palria; vestrse R. bb2 deest i. 653illis R- •'" dcesl i. bbbel
eonfirniel y. in p. s. R.
NOT-E.
(4?) In Regesto.Gt:ego_rit dicunlur Capu__K,al. Jun. ind. 1. (1078.)
liuera. is>lae'daLa.
"
S7I BL.UiSONiSCLERICI MAGDEBURGENSIS S72
beati Petri a cunrtis peccaiis alisolutos YOSadea.le;4e ^. feeislisreffectum habitura est, indiibilanler c"nsiai,
reguum perducat regna.lurp.s..»,_.,- .... quia iste rexessenoii polest. Quqm.odpeni.mreguare
_14. Conira quainnoslraleshanc, quam siipposiii, pblesl, cui nullus araoilo fidelilaleni ex debildiei-vai?'
miseruritepislolam :-,» AcCcpimusdudum san.ctitalis. Qunmodo regere popuium potesl, ,.qui in agendis
veslra;lilleras Iioc conliiienles, quod vos Li sinodo caiisis legalibus neniinem ad faciendum jusliira judi-
Roniiina decreyisiis, qualeniis iii no.st.rispartibiis cj ni sacramentbrmil qbligaiione corisifingeve po-
conventiis onjiiiuni episcoporijjn et laicorum Deinn tesl ? Si auiem, quod absil! aposlolicailia indulgeniia
liinentium fieret, ad disculiendumhoc, cui illorum, pro ratohabenda non est, quid erit de illisepiscopis,
qui de regni gubernaciilo certant, justitia magis et aliis, qui spe 668prsediclse absplutiqnis juramenia;
faveat. In qua re hoc primum miramur , quod Heinrico prasdlcto facta infregefiini ? Nonne reaiii-
pvudenlia statuit , quod nullo modo posse flevi feste perjurii cortviiicuntur? Si enim ilie juste
cpnstat. Novimus enim hoc memofise veslrse non regnare polest, isti injusle fecerunt qui pro.niss.2i
excidisse, qiiod tam assiduis querimoiiiis frequen- sibi fidelitalis jugum a se pvpjecerunt. Adhuc ajiiid.'
tatum est apud :.vo.s, quippe quod pene omnes Qiiid de illis sacvamenlis ovil qiise postea rcgt Ro-
episeopi qui sedi ^poslolicaeobediuht, de suis epir dulfo facla siinl, ciijiis ditioni vesira auctoiilate
scopaiibus expnlsi, a facie persequeulium fugiiint, B subjugati siiiiius? JJecc qualis reruffi perlurbalio!
el latilanl; et quomodo hi cura suis persecutoribuS Atteiidaiit el videant Qmncs qui saiiuin 'sapiurit;, si
jconvenire et conferre de Iiis causis possunt, pro factum est hiijuscemodi, si aiidita est'uiiiquarii in
quibus aliqui illorum occisijsunt, quidam in caplW Ecclesia coiiftisio siibilis.hiiiccoiifusioiii. Videle ,
yitaiem abducti, reliqui verq oiniiibus rebus snjs carissijTie dojriiiie, qiiia lcfra coiiinTblaest et eqn-
exspoliali? Deinde quoqile bo.cmirandum censeinus, lurbata. Si 'yiiliis, sanare coniriliones ojus, iii eo
.quqd illjiis, Iiomims causani / cum illis lioiiiiriibus qubd.ca.pislis,fifmitcf pevsjsijte, ei quml.TjniieasL/s.,
djsculere;jiibem.uv, quos utrqsque: legaius sanetse noii deHviiile. Sitinjjii ins*"iiicepio"ilHi.crcVc.irorsuiij
RonianseEcciesise ve.tra jussipne a liniiijibiis..eede-, rcdireet ob difilciiltatclTV/iliveriicuIa ^iiiaM-i-reytiJiis.,;.
sise sanclse scparavit. S. autem nichil hovum obsti-. 11011sbiiiiij viiiiicralaiioi) saiiaiis,?scd'.(|iia. siiiia/
lisset, quid npslra S55.inleresi,utjani dtiduin finitanv sinit viilricralisVNaiii si ca (lissiiiiui.indo.qtue vestra
siiioiii Jiomaiise seiileiiiiairi relracleriins, eldeiiuo sliituil aiiclovijas _ nos iu hicdia i'ciiipcst;i'te,'.qiia,iiV
ad raiionem ponamus ? Qiiid ad nos, ut disentiamus, pvo vobis incurvinius, ilcrcliiiquil.is, lesiis cst sup.cr.
si illi justiiia faveai ad oblinenduin regnum , cni uos cceliim.ct terra, ipiia S4°injusie perdjii siuiius. »/
vos vcgiri giil.eriiac.iilujam ante- Irieiin.iiim.si.iiodi»; 115., Jieni pnsi,, aiiqiiqd jemporis jiitevvallunr
J
judicanle. iiilerdi.vistis,? .Nqu.ii.eiiiagis-.ppoi'tiii.t. ut nostrVilesliaiicepistolaiiiilpiuiip";ip6stolicbniiseiiiiil:
judicium illiid..discussioprseceoerel, quaji.iimje laiH ': « INOIIiatcl saheiitatcni vcsivam, quaiitas vobis
tlcni siibsequaltii'? N.ovinnis.inieiitgciillam yt;sirain,-; qbctiieiidopcvsecuiioiics passisiinius, quoiiioilo teslir;
qnia iijinquani ile f.e indisciissa siiiociiiSvqbis prse-; niali suhius sicu.t oves-pccisiqiiis , (juoinodo iradili,
sidcijte: judicavit, -Qtjse ergo ncecssitas sectindse ' siimiis in fabulain et in inipvoiieviiiiii.Si crgo talia
disciissionis? Si autein pvsediciiis ille nondum pro voliis siisli.nendo, nicJiii.n vobis gralire nicfui-
tlisciissus est, sed sicut..vps dieitis <adliticdisciillen^, mus,"hec digiiisiiiiiusqiiorulu.lilicralioiiisludjum im-
dus, qu__ratio f.iil, ul boinini indisciisso regalls peridaliir:qiiaresa!.teirijiisiilia,qua:iieciijimicisdehc- ,
dignilas :ex digniiale aposlolica sine tillo-condilionis. gamla esl, jiobis denegalui'? Siergojuslum csi, qubil
atltlilanienlo iiiierdicerelur? Si noiiduni dis.cussus, juslnm esse muliissr'1 veslrishoriaiioiiibiisdidicimu..,
sed adhuc (liscijtiendiis, qnare regi altevi obedivecx scilicet ul illi senlenlise yes.lra. qute in Hciiiricuiii
ycslva"auctori.ate jussi suiniis , p.iiisquam cerinni pvoccssit obedi.im.11s,illi qui e conlrario citlein scn.
fuissel, isliiin non posse regnare ? Ilujus rei lesies lcntia; vestrse superbe repugiianl *?%quare scctiii--
sinit apud nos litierse vestrse,. quippe quod lcgatus diim juslitiam 11011consiringuntui'? quare pro hac
sedis apostolicse -vcssra•jussione anlerioii illi <lenuo n inobedienlia rtullam aposloiicse grayilatis ceiisiirain
regni gubernacula iiilcvdicendo. aliiiiinibus.sanclse sentiunt? quare illis conccdilur, t|uod iain ipsis
eeclesi.seseparavit tani iliura quam omtics sibi cpn- qnani nobis inierdiclum csl? aul quoinodo illis licel,
senlientes; al:eriim vero, qui in lpcum iliius subro- quqd-liobis illicitum faettim esl? Ecec ipsi siue oiiinS
galus est uostra electione, in regiam dignilatem contr-atiictione veslra , illi atl obleh.tuni rcgni auxi-
apostolica auctoritaie cOnlirmavil, omnibusque SS1 i.iiim prsebent, cui vos -rcgn.i giilieriiacu.Ia.iiiter-
in regno Tlieulpnico consistentibus, ut sibi obcr dixjslis'; ilh sieul rcgi. scvviiinl,. qiieni. vos usque
diaiit, ex parle oninipoLejilisDei prsecepit. Numquid atleo a regia dignitale dcposuistis, ul omncs a.viiH
Iisecomnia desirue.ida siint etpro nicliiio reputanda? culo juvamcnti, quod ci feccrunl vel lacicni, absok
IJl atitem dereliquis omnibus laceainus , eerte si yerctis; illi pariicipando coininiiiiicaiil, queni Icgal-us
sola illa absolutio sacrainenlofum, quam in synodq .';•.sahcise RomaiiseEcclesia_denuo sibi rcgni 'giibcrna-r
• :• .
......'VARIiE-LECTIQNES-. •_' .', .:-'? '.? _ /.-/. ;
666veslra 2. '*' ab 2. ceoquotl 2. ^61-ytiltis f. '6"i'.p-:i'-
K67quedeesl 1. sss iia 2. propicr I.
guavit 1.
573 PE BI.LLO SAXQNtCO. 57i
cnia conlradiccndo 6Ma liniinibiis sancta. ecclcsia. JA .3 prajliaiitiiiiis leiifiLSsederel, eyciiljini belli ilubius.
sepVr.ivii; illi ad oppfessioiieiii nbstraiii'cuiii'oiiini Cxpetvtahs, ut cui parti vicioria ccdcvct, ,ei coiigva-
sihdio tvires adininislra.il. Qiiicqiiid eniiii qiali pati- lulaiidb soeius accedevct. Igilur cxercilus uterqne
inur, ab illis;paliiii'.ir qnos Yosprohibcrc ct dcbcl's coiiveiicriinrin loco qui iflfitlieclieim."" (47)voca-
el poteslis. Quibiis diini.ntilla a yobis aiictoriialc re- fir, et sic consederiirii, iii ihter cos;vivus, rioli la-tiis
sistililr, sihe (Jubio adinlefiiecibnem nqstvani frciia quitlchi scd pfofuiidus/hSbere.ur. Itaque nostraies
Iaxaiittir.. Igiitir vcsLrailla faiiiosa slrciiiiuiias , qua„ ad (lcfeiideiiduhi paftis sua. liitis ordiiiaii , .illos ad
jiixia aposloliiiii semper m pvoiiipiu babtiit libisci se veiiluros in deciivi montis expeciaiit, ut ipsius
oiiVneniiiiblicilieiiiiaiii, qiiarcisiaijl noh filcisciliif? 1 -opoftuhiiate lofcidesceiJdehies, Iiostes siipinos faei-.
Quare istain dissiniulat, el talein quiilem inobedieu- lius fetrorsum inipellanl. J_tOtioui duci, quo primtis
liahi de qua "ffialaInautlila 66l/oriunliir, inala qiie- piignahi conserat, imperaht. Ergp (I.tiriisic ordinati
i-iiiii noh est jmnieriis ? Si quarulo niiscra. nos oves nbstiMics,, atlvcrsum seyeniiifos liostes alteiiduril:,
.1*1aliquo exeessiiitus, coiifestira siiie iiiora, sine di- illi:, sictii semper solejjaiii, callitjilaic pugiiatiiri,
Jalione in-iios" aposlolicse austerilatis vindicta pro- nosiros iniprovlsi cireuiiiveiiiiint, et diiui a frorite
<_ess.il.i'Nunc.aulem curil ad Iiiposrierveiitutti est, qtii venire putanlur, subiiopost tevgum vcspicieiililras
fsper.iisTiiorsibiis i.n gfegeifi Dominicum :<fesscviunt,•B \ adesse vidciitur. T.IIIICrex Rodulfus yclticeiii inisii'
flsiinja cuj/n patieijlia et longanimilale -.d-iFcfimiuiy Oitoni -duci nunlium, per Denm obieslans, Vif.aiiti-
oiiirjia in spiri.ii Jenitalis '.lo.efa_i.luj1. llogiirinis eigo quse menior vir.tiiiis, sicuL (lispbsitjim fuefat., ipse
VOg_6sper lionieii Doiriini iesii, ut sive vbs tcrrpf -" beliuin primtis ineipere non roftigiat. Cui diix Oifo
viri peccatoris, cujus glovi.i slefcus el yermis es.l . - respondit, si sibi, sicui piitabantur, pfiiiio veiiisscnt
•exorljilare fecii, sive Jamiliariuni personafuni, molr "''j senullaicniis eoruin violentiajn.foruiidarc;-miiic
JiJapersuasio deliriivil, ntreiiealis ad cof,:ui-me.inof ye!'o:se.iiO]i-possesuaj legioniaordi.riera coiiyerterc|
sitis Iioiiesiaiis el timoris Dbmihi, et si noii ilobis et rogavit, ut illi quibiis .pfimo-vejViSserit,cos tola
propler nos :jiarci[is, /"Ballemvestra. inilbcehliaain yirtute.susciperenl, proriiitiensj:se' CiiiJi'prinniiJJ.pOs-
tanli .sariguiriis effusidne pfoyide.iti.s./Kiiin si illos- sei,-eisiri aiixilitim yeuturumv ,:DciiifihBmiiliq/aiiier .
affiplius-iii ifosfgraSsafi permiuiiis, qiids pfoiiibere iiicipiiiir quam disposittihi. fuissel.:_\'am ribvissiiiji
debetis et pqteslis, iimendiirn est, Tie''cpram.jiislo , fiunt pritni, ct primi noyissirai. Acriter itaque litrim»
Judioe de perdiliqiie hbstraexcusaliohemnbii lia- que piigriatur, Sed momeriio bi-evi fiijii.ur. Naiii Saxp-
JieaijSi i /- ; '
V pes ciiissiiije.coiiversi, liosiibiis.qiii siiii yerieraiit.
-116. Sic tqtus annus ille eoiisuniilur, ut;fere niehil a lergo .yultiis Iiorribiles osieiidujit ,-.el nori anle
riiemdrabile fieret in noslris partibiis, riisiquod a.jio-;'G qujes.cmit, quameos in fiigam vcrsos., sibitevga
slblicilegatifrequeiiteraduirasqiie pafiesyeiieruht, iiiohsifave coiiipeiliini. Victores.iiajjue Saxones re-,
et fiunc nobis , nunC Iioslil.tis iioslvis aposiolicum yevsi.riiulias, Sjcut decebat, laiides refercbaiii om-
favofem proffiitientes, ab utrisque pecuhiam, quaii- riiurii bonoiiim lafgitori. Ex iiostris aiileni jaeiiit iii
liini poteranl more Hqiiiaiio coiiquifere, secum de- illp, prceHo.Meginfridiis;S7?-5fagedabiirgeiisis;praj-
tuiefuiil. ---• .- .."_ : .:•'- V fectus, ox 67a:iliisvero Fplcrnarns/*?. etC7BPrageiJr-
/4J17. In sequenti verp anno, qrii efal ab Iiicariia*'' sis prse.eeius, ef ctim eis Bpemloriim ceterofliriique
tiofie Dominl 1080, ffiense Jaiiuario,/: Heihficus ile- ljoii parvus liunierus. Heiriricum auiem, qui mox
riim: congrega-.o hon parvse mtiltiliidinis exefcitu j iftceplo. pro_lio fugse se cbhimeridayit, L6thow"giis
Saxqniamvolebiitiiiyadere, repiilaiisSaxones,utpote per silyam semitis latenlibus abduxit. Exercitus vcfo
qiiictem duhi pa.x efat amaples, non frequenles exire ejus non longe post ad ejusdero fiiga. prsDsidium
liieffiis lempore. Saxones vero multis jam labdribiis "coactiis . juxta quoddani easlellum qtiod diciltif
exercitali etper multas inqtiietudiiies a somno qtiie- Wartberg--li75.(-4'8)faligaius.co'risedil,::eiibi,' doheccibis
tiSexpergefacti, lota ^ virtute studebani ei obviam et requie recreaientur corpora, repausavit./Noslr.-.-.
yerilre et ejus impetiim ab liiyasione' regionls sii3_,» les vefo, qui casieiliim teiiebaiit, ihJpetii siibito-eos
repellere. Sed ille solita callidilate Saxoiies ab invi * iiisiliuiii, et eis fugatis, orania peiie quse bijbebant
cepl njulta promittendo diviserat, ut non diu ante diripiuhl, equos, arma, vasa aurea etrai'gentea,piper
/diem proaliiMidekin f?7, Wipreeht.BG 8, et Theode- el aiia.pigmenta, pallia et pretiosa'.yestimeriia. Erat
rictis Geronis SS9 filiusj cum multis aliis.a Saxonir eiiira Ih eadem socielaiepiitviarcha et alii parlihm
bus ad bostes iraiisireiit, et EkMberlus ffiarcliio illaTiim principes, qui secum diviiias portaverant
cum sua Jegione neutrffi parti accedens,/ non longe ingentes. Factum esl autem hoe iertiiim prcelitim
- -: ' '
;- -VARI-E LECTIONES.. :'-;'; '? ,
- :¥s"interdicendo :2. sc» infinila 2. sis deesi i. .see'.eiii-f 7 WiileliMit
rege sno Rodulfb tola. 2 £6.
_ij.--syidikinS.. sso wljjerltisS^ S6S g.' comilis 2. . m Flatiiecbim: V>. Fiadecheim 2, '""pi-ijjiiiiii/
obveiiissent 2. 672iia §,. meiiVfridus1. B73et exi. 57t faiiuariis i. yolcmarus 3b. c. Dresd,. B',setiiiiii
ib.c.Dresd. 576.\varil)erh2.: : ;< V ." .'- •
:? V:V"VV?-' '
:."?:: :. ? ''.??-<??.. WtM, ;;," -,- ???' -... ?:V .:'-,'
'
(47) FlatcJiciin prope MuhlliatVsen; (18) Wavibisrg.
575 ' 576
BUCNONIS CLERICJJIAGDEBURGEXSIS
aiino Doiniiii 1080, 6 Kalend. Febrtiar., fcria 2. A observenl. Quiciimque autem h:r.c noslra stalula nlla
i 18' 77.Ipso (49) anno doranus aposiolieus in Tbeu- prsesiimplione violare tempiaveril, analhematis eiun
tonicas parles a sinodo (50) stibjeclam misit episto- vinculo ligamus, et non solu n in spirilu , vcriini
lam 678: c Gregorius episcopus L7!.servus servorum cliaiii cltso in corpore el in onini prospcritate hujus
Dei, omnibiis archicpiscopis el cpiscopis in Tlieu- vil-3 apnslolic.i aucloriiate innodainus; ct vicloriam
tonico atque in Saxonico regno corninaiiciilibiis CR 0, in armis auferinins , ul sic sallem confiindanliiv el
oiiiiiibusqueprincipibus, cunclis etiara majoribus 8S1 duplici contritione conleranlur. t
alque minoribus, qui non suiil excomiminicati et 119. Ilcm dommis papa rcgi Rodulfo : t Grcgo-
obmdire volucrint, saliiiem el apostolicam bene.Ii- rius episcopus servus scrvoniin Dci, Rodnlfo rogi
ciioncni. Qiiur.iiimex lile et dissensione, qu__lamdiu et oriinibiissecum Clirisiiiinarii religionem dcfehtlcn-
inter vos csl,. maxiniiiui in sancla Ecclesia pericu-. tihus salulcm ct apcslolicam beiicdiciioneni. Quod
luni, maxinuiffi undique inler vos delriraentuin ficri rcgnum Tlieiitoniconim, liaclcnus inier omnia nnindi
cottidie cognoscimus, idcirco visuin esi nobis, visum rcgna nobilissiiriiim, jain video incendiis csedibus et
est el, frairibus noslris in concilio cbngregaiis , rapinis devaslari confuiidi BSIel niiiiullari , quara
sunimo dcsiJerio sesluarc, summa ope elaborare magiius exindc cordi raeo dolor insideal, qii.ini con-
pro viribus, quatcnus idonci liimlii, tam religiouc R I tinuiis in visccvibus meis me gcmitus afficial, testis
quam scicnlia pollenles, e Iatcre aposlolicre sedis esl ille solus , qui omnitiiii hoiiiiniim corda scrnla-
ad partes ves.ras milterenlur, qui religiosos episco- tur el probat. Dcferuniur enim tS5 iniclii jam ssepius
pos, laicos etiam pacis el juslicise amalores, in par- legationes Ilcinrici cum ,,0° pcr proprios minlios ,
tibns veslris bsi commorantes , ad hdc opus idoncos lum pcr cognalos et aliarum lerrarum principes et
congregarent : qtti, Domini gratia prseeunte, die ct affiiies, modo omiierii oboedienliam promittendo ,
loco ab illis slaluio, tara ipsi, quam quos ipsis adbuc modo per varia ingenia sollicitando, id a me snmmo
jungere e83 dcbemus, aut pacem componant ,-aut conamirie cupientes efficere, quo me ad votiun sinim
vcritate prsecognita, supcr illos qui smit tanti dis- suis S9ipanibus valeanl incliiiarc. Vcruni quia hinc
sidii '81 causa, caiionic.ini cciisuraiii exerceanl. Ve- -inde el Romana gvavitas et aposlolica mansuetudo
runi quoniam nonnullos diabolico inslinctu cpnfe-- ine per mediani justiiise viam B,b incedere cogit,
ctos bss, iniquilatis sua. facibus ignilos, cupiditale onmibus quibus possum modis hoc oportel. inlen-
induclos , diseordiam polius quam paccm hcri et dcvc, quomodo veram a falsa jusliliain, perfeclain a
videre desiiicrantes fore uori ignoramus, staluimus ficla oboBdienliam, judicio sancli Spirittis valeam
in hac sinodo ad eandem formam sicul el in prseler- discernere, et raio ordine ad fincm usque pc-rdti-
ita, ul nulla umquam persona alicujus poienlise vel C ccic. Ilsec vero i9Get alia, si pvopilio Deo ad vos
dignilalis bs", sive inagna sive parva, sive princeps Siiii pcrveniuiil lcgaii mei, melius quam liaj liitcvse
sive subjectus, aliqna pr_.stimptione pr__sun;at i 8: viva voce lesiiJicabunlur et docebunt (31). i
legalis no.lris obsislere, et postquam ad vos perve- 120. Ilein dommis aposloliciis rcgi Rodulfo :
nerinl, de componcnda pace conlrairc; nec poslea t Gregorius cpiscopus servus senorum Dei, Rodulfo
conlra iiilcrdictum illonim alter in alleruin audeil regi omnibusque secnm in regno Saxonum coniiua-
.nsurgere C6S,sed tisque ad dicra ab illis slalulain °89 "neniibus, tain episcopis quam ducibus et coinitibus,
fmnani pacem ouuies siue u.Ia occasionc et fraude ncc non majoribus et niiiioribus, peccaiortim abso-

VARI.E LECTIONES.
077 coilex nonnisi in voce Gregovitis alvid capul orditnr. b's liic roHairm, alternm qua:
a'qne a'qve
sequitur, cutn apographo nrc. XI. in cod. Trcvir. i\ro. 102. '"'" ilcesl i. 2. !s" comiiioraiiiibns T. blAuiiii.
1, C52unsivis i. ,,Madjiingcre adlmc 2. ^8'"di>ridii 2. ''s;' c.sii. J. bS!vel decsl \. 1" .ui-
atq. mai. 58s
dcal 2. resurgarc \. tss slaiiiltiiii 1. b-° deesi 2. 'M d. el c. 2. bS2 deesl 1. e9S\vj luin 2. M*sue
parii 2. C95 iua 1. l9° deesl 2.
. KOT/E.
(49) Episiolse islic .inno 1079 scriplse esse vidcn- I)
1 audio eiiim iniev vos esse quosdam boni le. timonii
tur; cf. i.erllioldi -.niiales stipra p. 518. Paulns \ivos, A. scilicel Goslaricnseni decanum, G. Her-
eii.ini Rernr. cap. 103 priorcra epislolam aniio 1079 lal.li ducis lilinin, II. Sigifridi comitis filiiiui, quo-
nssignal. riim unum nie pnecipiente et coiisenlieiiK.eligile,
(50) Cnjus acta v. supra pag. 51G sqq. et in archicpiscopiim p.aenoiniiiaia: ecclesiie ordi-
(51) Ccdox Trevirensis \\_vcaddil : i Audivi qni- nale. Si vcro in bis iribus qui digmis sit nonpo-
dem a lcgaio meo __..mclropolim Iiiagedcbiirgeiis.m levit inveniri, in coiilritione cordis oraudo et jejii-
jam ditt esse vidiiat.nn, et adhuc perversa quoriin- nando ad.Deiiin converliiniiii, ipgaiites ul sua reve-
dam coiuenlione, ne desponsari possii, fuisse iuv- lantegralia, persona quse Iiuic negoiio sil couve-
baiain. llis modis omnibiis ex pripceplo Dci omni- nieiis possil ostendi. Hoc procul dubio scien|cs,
poleulis elsancli Pelriet meo neprseviileant rcsi.tile, quia sicul illum qui ambitu sccularis poieiiiise in-
el domus Dei digninn (lispeiisatovera pev osii-ii!_ ovdiiiaie imraveril, vinculo oxcoimiiunicniionis alli-
iutroiluccre, cum communi omniiira religiosoriiiii, gabo, ila quoque eum qtti c.anoniee iniron.izalus
lam arcliiepiscoporum quam episcoporum, nec nqn Itiprii, a peccalis absolvo ct aposlolica benediciione
eLiiiracleiicoriiin ei laicorum, consensu ei elcctione benedico. >
procuraie. Quod si meis vullis adquiescerc consiliis,
S77 ;,V . DE BELLO SAXONKXh'?. 578
lutionem el aposlplicam benedictionein. Cum Veritas A„ tuffi inlelligens, magiia lurba pedilum siinul et equi-
ipsa dicat, ornnium qui propier justiliam persecu- tum derelictaillum est insecuius;Cumqiiejam illi no-
lioiiem.patiuiitur, regnum esse coeloruiii, et Apos.to- slrates appropinquarent, eumqueNiuainbiivg e0B(54)
Jus claraet neniinem, nisi qtii legiliiiie cerlayerit, episcopatuni incendeve velle viderenl, propero cursu
posse coronari : polile, filii niei, in hoc, qui vbs enm per ffioniaiia prEeveiiieiites,urbem ab incendio
jaiij mullo.lempore exagiiai, bellicb furore deficere; fprtiter defenderuiii. Quo ill.ecognito, obvia. cunclo
nolite per tilhiis E97fallenlispersona. mendacia de coniburens et vastans, ad fltiyium quidicilur
nostrp iideli adjtitorio dubitare,:Sed magis niagisque Elstera pervenit.; cujtis magna .profuiiditatc
/pro luenda veritaie ecclesiastica, pro defeiideiula:. yisa.,. Jiolens ibi eastra locayit. llic diversonim
vestrj_ nobililaiis -*38 liberiate, labovi jairi ciliiiS diversas opiniones niichi contigil agnpseere,:sed jcui
ftniendo iiicumbite, el ex advevsb ascendendo, vos earum veritas accedat, non licuit" niichi scire.
et corpora yesira quasi niuriim pro domo Israel Alii namque dicebanl,. quia. bis a pv.celiodisce-
opponeresalagile. Qu.id.jamin duabus sijiodi nostra. deb-at viclus , : ampJiiis eum fovtuiiam pfoelii
conventionibus de l/egeRpd.ulioet de•Ilejiirico slalu- nolle templare, sed .noslris arte sija deceptis,
. liiin, quidqufi ibi de.pace et concbrdia regni etiam niagnam parlehi regionis Velle combtirere, sicqne
cumjuvaiiieiilis sil diliinitiim, per-nostras litteras *ii sine prcelio, quasi cum viclorise^gloria,suas iri.parles
el per veslros legaios, nisi forie capti sint."*?, deelinare,. sed.inscium flurainis"hiijus profutjditatem
apertissime potestis agnoscere, el-si- qhid adbuc . incuvrisse. sicquc coactum, quia iioii facile transire
rcmanseril 6ao,per episeOposMelensein et Palavieti- pd.l.ral,-'proelio;se conimisisse.-Alii vero piilabaiH,
scm el abbatem Augienseiri :601(52), quiiioblscum quod cx 606 iijdustria malivolentiaj".liunc ptigna.
finera rei prsestolando morantur, cum ad vos ipsi elegisset locum, ubi suis quibtts non bene credebat
pervenerint, quasi iri pronipiu habelis ahdire. Po- .aut. foviiler esset 'pugnnndum,, atit lurpis fugse
slveino hoe vos iguprare nolumus, quia omni qua pi'3-tiiiumpeiiciiluirt fluviisiibeundum. Alii vero cre-
opovtel instanlia, cuin 602 oratiou.is -noslrse assi- .debant, qtiod ideo regioises illas peteret.quiaMisrien-
duitate, lum oliicii nostri gvavitate, el prospiciendo sium vel. Boeniiorum -pro quibiis legalos iiiisevut,
consulere el consulendo prospjcere vesirse neces- auxilium spevaret; quj si sibi, sicut, expeciabai,
silati non dubiiaiiTus. . fuissent.adunaii, iiide pev Mevsebiirget/Magedabiirg
121. Eodeiri anno, nieiise videlicet Octobri, Hein- et per universain polenler transiens Saxo:iiam ,
ricus mililise 603labqvibus iiifatigabilis, ilevum con- cuncta posset depopulari, suseqiie -in_ perpetiium
gregavil exercilum,.ul invaderet Saxoiriseregnrim. . suhjicere doiiiinationi.
Saxones vero cuin ingenti multiiudiiie pccurreruhl 122. Igitur Ileinricus castris iri Elstraeiipa locaiis,
ei in ioco qui Cancul (55) vocalur, ibique castris crastino mane priffio suas acies disposuil, quia nul-
positis, sederunt, ut fines suos cum Dei adjuiorio lam prcelii moram per se fier-i voluii (an. 1080,
ab hostili invasioneluerentur. Cumque missis explo- ocl. 15) : cum ecce nostri multa fesiinatione siniul
ralovibus ilte noslrani yirltiiem cqgnoscerel, el ei el itineris asperi.taie Jatigati, iiiullis iu via prse 607
cuin sua virtuie congredi non auderel, ad arlem lassiliitlirie derelictis adveniunt et audientes, quod
nialilise cpiiverlil se, dolique calliditale liostrum iiostes essent, e conlrasine mora.se ad defensibnem
agmen in duas partes dispergit, ut quod integruni, palrise suse 608disponunt. Cum vero pediles admo-
suis virilras diffideiis,adire non pvsesumebal,divisum . dujn pauci esse 600,pliiriinis noh valeniibiis sequi,
per pavtes, si neceSsitas compelleret, aggredi non ; conspiceveiitur, pmnes ?qui npiVsaiis fortes equps
forriiiiiaret. Nam cutii prcelitiin deyiiahs Cum uui- . habebant ex eipiitibus pedites fieii jubentur;. et
verso exercilu suo conlra Erpliesfqrt 604 tenderet, lunc ordinati, liostibns Obviampaiilatiin progreditin-
veiocissitnos equites retro coiilra/GosIariaiii inisil, tqr. Episcopi vero clericos omiies -qui adeiani, ut
qui quibusdam villis incensis ad se. velociter prope- psaliiuim 82ummulta deyotione-_canlare.nl,ammone-
rarent. At Saxones per suos [explbjiitores iler ejjis H bant.?Exe!'ciiu-: .aiiiem uierqtie ad paludem
contra Erplicsforl 634edocti,cum eiim facile possent qua. vocatiir Grona 61°convenerunl, et quia sine
insequi vel eiiam prseveuire, viso:post dorstim furao vado palus erat, excvcitiis ambo diibiianles ibi
illuc univevsi fesiiiianl, ut ei Gosl.iviam ct iiias Siibsliterunt, et/alteros alteri, ul priores ad se
pavtes Saxgni;e probibeant. Ille/.yero cceplum"iter' traiiseant, opprobriis incrcpaiites', ulrique suam
ad ErpliesforlC04peragens, oppidufn jam succensiim ripam inraoti teiiueruiit. Taiidem nosiri capi.itipsius
ftierat deprsedatus, cum noster exercilus se decep- paludis nonjonge esse cogiiosceiites, ad illu.d tende-
'
VARf/E LECTIONES. "'.
«« illius"2? 698ila % volublalis 1. e9° siirit 2. '" 60°remansit 2. f'ot augustensem eJ. 60! 1 tum 2.
603ita 2. miilicie 1. 601'erpesfort 2. 606nieiib/urli 2. 606deest 1.: 607deesl 1. .60sdeest 1. sue p. 2.
C0Sesseiit 1. 610ila 2. grono 1. " ".'
.. , .
,,.?-' ..,;v: : iiQTM.- ;:,.
"
(52) V.BerthoIdi ;Ami. a. JM9. :" (51) Nauinbuvg.
(SSJFottasse Kcuia^pvop.e Miililiiausen.
KTV: feRUXONiS CLERiCI HAGDEBtliGEXSiS 580
bant; qiio viso, cohlrarli sequo itincre ad ctindem jA ditissimi boniincs secum po; lavcranl, qiiicquid in
leriiiiinim paludis pergebanl. Ibi ciuri iu ttiio conve- Erplicsforlrapucrani, oriinia illa iiostii siiiiul divi-
nissenl, conscrtiere inaritis, el ulrimque fecerunt pientes, ad easlra sua venertinl triuinpliantes.
rniserabilc faeirius. Hciiiricus aiilem, mox ut eos 125. Illi vero qtti gladium effugerani, quania/s.
vicissim misceri conspexii, se sicul solitus eral in Calaniitates in fluvlo, silvis, paliidibus sustraerertt,
fugam dc.dil. Exercitus vero cjus lanta virlute nos- iiiilii est ciedibilc, nisi cui cqnligit ba_comnia loca
ir-Isinstabat, ut qiiib.uSdamlcvga dantibus, ad_'illo- pvsesentiaiiter yidcve. Fliivius eiiiffitales ex utraque
rum casira fallax faina venirel, qua_ Saxones esse parte ripas habet, ut hic nemo n'si cadenspossit in-
vicios ore meiulacii niinliavel6U. Dumque pvsesules lrare,illic nemo n:si fruteciis vel herbis arrcptis
qfii Heinricum adiuvabaul, cura siiis .clerieis Te repens possit exire. Mulii fugienres, curii illi bic
Deum laudamusgautlenles canlarenl 612,Rappodo 613, proni fltiviuffivelociter iiiciderenl, el illic de dorsis
uiius de sumffiis piincipibus 61t. povliJltir oceisus; cquoriim ripae insilirent, giadio ripam C-eiiebaiil.ul
Qtiem quiferebanl, his qui in easlris erant, de equos post se de fiuvio extvahereiii, landemque
longe : Vugite^ Fugile, clamabanl; Olto p.amque ca.delido faiigali, equis derelictis arraisque p;o-
dux adsumpla pedilum lurma, illis qui nostros in jeclis fugam •irepidi corripuerunt. Ergo qulcqiii.l
fiigam verlerant sequam vicem reperidil, eosque ;B Unslrod620ubi victi sumusin IlOspeccavi!,Els,.ella';s,
: terga sibi jnoiistvaiites insequi .nonante desistit, pro nobis iJuplicilev viudicavit. Illie eniiri taijmni
quam eos per media castra fesiinanles fluvium nostfas res fugientes affiisimus, islhic et hosiiles
salis cum periculo transisse conspexit. Nain fere el noslras, quaS nobis prsedandq liileraijl fugieutes
non minor pars hostiiim in Jluvio quam periit in bosles, fugientibtis ei interfectis abs.lulimus.In.fuga
prcelio.Tunc pedites plenain se sppvanies victoriam, vero quampluvirai foiles yiri a rusticis secmibus
. caslrorurn'.Yolcbaiii invadere rapinam, Sed dux Otlo - etfustibus occisi, multi siobies et illustves sunt a
pvudeiis 61Sin bello, timeus ne adiiuc.bos.es aliqtii personnis vilibus . capti:, niuiti fahie crud.cJissiiiia
posl levga rcniiinsissent, monuit eos a prajda maiius cruciati, equos vel gladios pro frusio panis dare lion
in.ierim coniinere, donec cevti quod nullus bostis a •dubitabahl, nec si jianem yeiialeiij iiivcnirciit, ulii
levgo latuissei, scciiri possenl hoslilia castra diri- suse rei parcebant; Si qui yero capti ad.aJique.m tle
pcre. Itaqiie revevsiis cuiii pedi.-ibtis,invenil in Ioco nostris homineni piobuiTi sunt .adducli;j;_sari.aiir,«i
prcelii Hcinricuiii'' de Lacba eujiv niaxinia pavte Yulnerali er,inl,, gratis in patriam -suam>.remiituii-
exercitus, jam quasi de viclorja iriumphaiitem ei tur, veslibus.ei ariiiis. decenter instrucii. Tun.c-di-.
Kyrie elegson laoioclariiovecaneniem. Quam multi- clum esl illis.quqd Jleinriciis dominus eprun post
-tudinerji cu.m vidisset dux Ollo,.voluil eam devilave 91-oemios iiiisissei, et -illis yeiiieniibus, ciim eodem
quia non eam lurbani se vidit habere, cum ' qui adlmc reliqiius erat exercitu Saxoniam repeteve
' piimo,
qua ciim lania lcgione piilarel luliim pugnare; sed voluisset. Sed illi respori-Jeruiit se potiiis, si pos-
rursu.s recogilaiis, qtiia Deo non esldifficilc muliosel 6 sibile esset, loihm niuiidum velle circiilre , qtiam
iu paucis vincere, forliter cos adivil, el Deo dante Saxonicara lerraiu uraquam magis transire 022. •
illis spirilum tiinoris, cito eos in fugam converlii. 124. Interea Saxones ad su i eastra reversi ivpe-
Omnibus ergo aul in fluvio niersis autuitra fluviuin rcvuht inminulam inagnaiii partem sui gaudii, qiiia
fugatis : « Ntiric, ait d:ix Oil.o, casira securi perqui- rex eoruiri Rodulfus duobus acceplis vulrievibus ,
rite; nuiic luti qnicquid iiiveucriiis accipiie; cl uuo lelali, aitcvo deibrmi,-magis quam suum dole-
qtijc.iuid bodie fuit hostium, vesira 6" virlnte vobis bat casum popnli. Sed ctiin cogiioyissel quod suus
prsestante, vesiruni vocate ! i His verbis noiidiiin baberet vic.toriani populus : . Nnne , aii,ia_tus pa-
finitis, hoslilia 6IScaslra pervadum, et cmnia qusa liav vivus; ,et62Smoviens, quiequid yoluevit Domi-
stinlinverila, feslinahlei 1invaduiii, Sunt auiem in- iius ! . Quamvis autem dextera manus illi fuisset
venta hiulta preliosa tenloria, niiilla episcoporiira ainptitaia, el grave yiilniis baberet venter ubi V.e-
scrinia sacris indumeniis el vasis pieha, multa vasa h scendil ad.ilia, laraen ut illos quos dc sita ir.orte
aurea et argentea cotlidianis usibus apta, miiltss videbat dolentes consoiaretur, se non jn prsesenli
qVioqueargenti vel auri lamina., mulloque 61Smaxi- moriltiriira fidenter polliceltir; suique posiponens
:. iiia pars numeratse pecuhise, equi qiiampliirimi ' ciiram , ,suis. vulneraiis oslendebai quam deeeret
sliiiiil ei optinii, arraa generis universi, niutatoria, adhiberi medicinam. Qtia forlitudine simul et pie-
ceteraque sine seslimationeyestimenta, velul bre- taie liostri principes valde eommoti, corieordiier
viler dicara, quicquid episcopi Coloniensis ftiit. Trc- omnes ei spoponderunt, ut si Deus -oiiinipotcnE
.'vererisis cl alii fcre qualuordecim secnin atluieran', iliius vitani seryare'velle"t, eo vivo, etianisi utra-
quicqiiitl dtix Ffidcricus,' coiiies lleinricus ceterique que.iiiariu careret, Saxonia iiullumaliuiti/rceloi-em
i
./'.' , YARI.E/lLECTIONES.
.: Sil nuntiarel D. p. q. H. a.:c;!!_.<c.-T. t). ;I. g. recepi ex 2.-V._siint!I. V>A [tli:cMsi_vcl -1? oane
reni. 2. 6l3 ecce rabodo 2. 614p. parcium Heinrici appori:ibatiiii;S."r;*»?'pVoderis';lf61Swriitiiiis e
in p. 2. ",. cra 1, °18 hoslia I. „19 iiiuliaque 1. lb. 620unstrad 1,' 0S1 elslrad 1. 622iutrave 2
ijSI -..' DEBELLO SAA.GMI.0. ..-.-. - . v WZ
oi gerel. Qua fidc iii..ltu'iii.'1116la>lalus , feliciesl .4 .„ goritintis :, Magedaburgensis , Salizburgffnsis, Pa-
IiHirtc resolulus'cat;Facltim' esl auiem lioc ^roeliiiih lliorb.iurinensis, Hildiiiislieiniensis^1.; Guniqiie':qiii
-qu.iriuitr anno ab liiea. iialioiie Dbinini 1080, Idibtts /ex illa jiaile -eraril, sccveiijm, quod soli pvincipes
'Octobris, feria 5. audivent, babeve -colloijiiiuinvoluisseiil, iioslri ntil-
'
125. Deiride meiise Deceihbri, cmii priricipes lum sernioiiem conferYe volebani, nisi queni ciin-
iioslri congregali de statu regni s.ui iractareiit, ecce ciisqui coiiycricranl, magiiis et pavvis.aiidive liceret.
iiuiicius aderat qui diceret fleinricum ad suos de Jam vero sedenles ex utraque parte diu tacebant;
prcelio reversura jaclasse, quo;l rege Saxorium oc- quia ef riostri, qui rogaii illis 'occurrcVahl, quid
^ciso totam Saxoniam suse dilioni subjecissct , et ilii velieut expectabai.l ;: el illi non se rogasse
iiiiric eiercilu congregato adventare , ita ut -Gosla- noslros, sed iiostris rogalos veiiisse"viduri voleiiies,
Tise iiatalem^ 5 Doniini celebraret. Sed nostri ina- quid a uostris peiereiiir, auscultabanl. Taiideiii
15110 exercitu per iriduiini collec.o, ei perrexerunl nostri ruiiipeiiles siieniiiim, ut oiiiuium facevet vcr-
Geveharduin -
pbviaih; virtute suam deferisuri/pa.viaiTi. Qijod ille burti-:, petieruiil SallzbiVrgeiisera ar-
cogViosceris 626,a inagna Spe eeeidit, quia Siaxbries', chiepiScopurtiVQuisui-gens,' til erat"-vir;^^per-oiiinia
(Iiimnon liaberenl reclorem, facile virici pbsse spe- prudeiis- el lioin_slusj et hbiiori quem gevebat iion
i-avit. Igiiur exercilii suo diriiisso , coiisilioqiie mu- "' nii.iimuni coiiferens honovis , vuliti: modeslo, voce.
f.uo, misitad Saxones legalos 627,ul quandoquidem iriediotri, sensiiiri profudit snpiciitis el pii perio-
nollenlesse sine rcge, fiiium sutim sibi facerent ve- vis :
-gera, seque iilis jtirare, quod inimquam intrarcl "127. « ifyiscopi venerabiles ccteiique quos videlis
ieiram Sa:xoiiij_.Cui Jegatioi.i dux Oito, sicuf crat -a''esbe pviucipes S ixonici , lianc operain rai. hi
solilus jocose magna seria "s noimullo scbemale dignati siinl imponeve, qualeatis airiinos o inii.mi0S2
^liitieiidivelare, respondk : « Ssepe, diceus, ex bove 'niei sevmonis oflicio debeam vobis etpbnere. Unde
r.iiilo malum vitulum vidi genercitum6'19; ideoqua yos omnrs , saccrdolcs'sancti cctevique primales
i.ec lilii nec patiis babeo desiderium. J eximii, rogatos csse \olo, ul me digneniini paiie. -
126. Transacio vero natali Domini pro\imo , ter audirc, et caus__ci mimiiii, qtaara stim ju^s s
^" an- agere, auiniuin
quo 103JUSab liicarnatione Domini inceptus trauqu Ilum. quo \erum ;'giios.cie
niis eral, Heimicus exrex iialiam dispo.iebat in- el 633 examinare possil.s, adhibcrc ; quia nen pltis
gredi, ut'iiiiponerct aliquem finem lerum suarum noslra quara \cstva, si \ultis, inievcsl, quse sum
longo labori, scilicet ul vel domno papa Grego„i<_ dicturus agnosccre. Veslio ijisoruin lesliiiionio ii-
liuiiiilialibnef.ciapIac.ito, sive vi lyramiica coacto, _, dentev inniiiniur63\ qula vos , quanivis a nosii.i
vinctila banni , quibus eral ligalus, exnerel, Vcl socieutte discessisiis.a veiiiaiisamorenon discedeie
quod magis volebal, Gvegorio per vii» de setie pon- confldimiis': — vestvo, inquaiu, leslimonio pvobaie
tifitaliis ejecto, et in ipsa sede Wiperto Ravennate voluiiius , quantis iujiiiiis, quantis coalumeliis si-
ciillucato, qui j.un per triennium juste fuerat ev- nius affecii dum lolo anirao, tota volunlaic, sicul
coiiiintiiiicalus, libere facerel .omnia quse "suse ly- decebat, regis evamus serviiio subjecli. V, s ipsi
raiiuidi j.Iacereni, cum de sede apostolica oranis scitis, qttotici.s singillatiin \cl communiter \csiiu>ii
sua' loliinlalis favorem baberel. Sed familiaies petiviimis auxilruin, qtio pio hcnivola seniluic
ipsius iiou luiuin pulabaul fore, Saxonibus recenti nostra vel hoe ex inierccssioiie vcstva leddcret
piselio veheiiieiiicr exacevbatis invadendos finos nobis pr.cmium, ul a mullariuu, qua. nos impovia-
suos re-inqiieve, ctiin de adveiitu illoriiin dubil.i- blles pveuiebaiit, Jevsret fasce ealamitaium. IIoc
lioncin nullaui liabeient, si pergentes in _lili_.ni, quia ss.pc posiiil.ivi. us, opl'me scitis ; el qui J
suam patriain sine virtutc miliiari dimilteieul Mi- postulando pvofecimus, bii;_sineroplime scitis. Inde
sertint ergo principibus no_tris nunlios, qui singu- vos n.on iiicusaiJiiis, qnia. yos. pro iiOSlra caus.a,
Jare colloquiiiin roganles, tenipus el locura pvse- qiiaiiivis pariiin liobis prode.sei, ssepe Jaborasse
Jinirem, quo ex utraque parte prineipes elecli, de ,Q cogiiovimus C3?.Quale vero pisemit-ra nostrse devo-
toniiiiiim bono tr.ictatuii, coiiveuii'enl. Ckmvene- tioni dederii ultimuiii, quid opus esl dieeve, cura
lmil aulein ullva iluviuui qtii "Wisara dicilur, in nianifestiira est oculis ciiiuium, quia hoc, quod ha-
siha qi!3_indc C.ipuana vocalur, quia aJ urbem buit maximum, nobis rcpendil evtremum. Sacerdo-
qiia) C.pua (55) nomiiialur pcriinere cognoscitur. tes ijaiiiqtie no;i soluni de riullo cviiuineconvictos,
Coiiveiieruiii auiera episcopi (an. 1081, Febr) cx sed nec regul.iriter accusatos , aul in vincula siciit
illa parte €olo:sieiisis, Trevereusis, Babenbergensis. latrones ctii.jecil, aul a sedibus suis,
quos capere
Sjiirensi., Trajoclensis; ex noslra vcro paite Mi- no.i poterat, oiiinium revttm suarttin uudos effuga-
YARIJ-', LECTIOXES.
C2iac iude iranslaius
Mersebnrg, sicuti iibdie p:Vtet'siIVipsishonorifice est tumulalns ib. 62i!natale _.
.02,,Agn;;S. 62:
...627l..rqgans;.iitg!v../. 8, scriei.. ;iC2\,gi!atim/,4.b;.„;.^: ineipituv;d. "^ 31Jiillinislieiiiierisis 4.
: Iiilhcsiieim AK _ ;c?l iji raitiffiur^vjnde mitjmur 1*. :''™s$g_ivZl:;-:o:
;6.rVVjrai
~~ir:ssf.-a;.__ev.'Sfistt_nl'__LlK
_ ."-. NOTiE. . '-''' :"
!."<5)KaujTtingcn.-.-:- ••
S83 MUNOXIS CLEJUCI MAGDEBURGEN&S m'
vit; ecclesiarum bona , quibus ej.iseopi vel ipsi h. trani persecutionem posse compelii. II.ee igitnr cst
vivere \el pauperes Dei sustentare dcberenl, scele- siimma nostra. petitionis , ut domnuin Ilrinricum
rum siiortim fauloribus dissipauda C36 concessit. vel vos jurc possc regnare nobis probabiliter oslen-
Terram iiostram multis jam vicibus igni ferroque datis, vcl nos vobis, eum non posso, veraciter
vastavii; cognalos sive milites no.lros in noslris ostenderc sinatis ; el cum res alterutra fucrit de-
linibus innocenles occidil, cum nulla fuisscLei causa monstvala, nos igni ferroque persequi cesseiisci 0. . .-
beliorum , nisi quod servos habere volebat filios 128. Tuiic illi respondcrunt sc nec ad causam
ho.uinum liberorum, Ssepc ipsum, ssape vos singu- traclandam convenisse. nec se lantse esse sap':erit:a_,
Jos et universos suppliciter oravinuis, ul glatlio de- ul lam inagnam reni.ex improviso prsesumani agen-
posilo causam nobiscum judiciis agerel , et nos dam accipcre c"; pisescvtim cum non ad se solum,
veslrum per onmia judiciura seculuros aniino li- sed ad rcgem ctinelosque regno cjus subdilos pevii-
benli spopondioms. Quid his omnibus profecevimus , nere videatur. Rogabant auiem i;t ab inilio Fe-
vos ipsos in tesliiiioniura vocamus. Evgo nos, qtii bntarii, quod lunc eral, usquc ad medietalem
nunc adsumus, cum omnibns quos tcncl Saxonica Junii pax ex utraque parle daretur , inlra quod
lcllus, vobis, o sanciissimi Christi sacerdotes, cl lemptis convcnlu facto, eadem causa , quam uoslri
vobis, o nobilissimi principes el foriissimi militcs , " nunc agere volebanl, communi tolius rcgni parlis
biiiiiilitcr supplicanius, iilnieiiio.es omnipotenlis ulriusque consilio iraclarclur. Kostri \ero dolos
Dei vestrique ofiicii, vos, quod cstis aniinariini illorimi percipicntes, quia proplerea tam longinn
pastores nou perditores vocali, vos.vero, quod gla- tempus pacis babere volebanl, ul bi qui domi rc-
diuin ad defensionein non ad inlornicioncm acce- nianebanl esscnt luti , donec illi qui in Jtaliim
pislis iiinoccntiim, cogitetis, et nos veslros fralres pergebant conlumcliam facerenl apostolicso digni-
in Christo, vesivos cognalos in carne , ferro el tali; respondcrunl se nec decipere vellc nec decijii,
fljinma amplius persequi ne velitis. Quod liaclenus sed firmam ct inlcgram pacem dare ct pelere iisqno
niolestiarnm a vobis perpcssi sunius , vobis donan- ad terminum lemporis prs.dicli. Ctuiique illi Tlieu-
lcs , peccatis nostris impuiabiinus et corrcplionein louicis omnibus , iios.rse partis adjtiloribus, pacem
divina! pieintis appellabiinus, dum posihac injuria- se dare promitterenl : . ltane, dixil Otto dux, nos
riiin de vobis securi esse possimus. Gladium et stolidos csse putatis, ul non inielliganius consiliura
igiiem deponiie, cl sieul dccet homines Christianos veslrse caHiditalis . Pelilis veslris pariibus a noLis
ciim Chvislianis, caiisam rationibus, non csc-dibus .pacis securilalem, donec aposiolicam possitis inbo-
agite; cl quod ante cmoris effusionem postulavimus, p norare digniialcm; cl nobis pacem vestram pro-
iiun.sallcm vel eruorc nostvo satiati prsestate. Mttl- miitilis, donce illum, qui nosiruni capul cst, pro
las quidcm nobis seruinpnas dominus vester Heiu- veslro libitu, si Deus permiserit, male tracleiis.
ricus crudeliler iiittilil, nmltis calaniilatihus nos 0 quam bona pax dalur corpori, dura crudeliler
ulira iiiodiim fatigavil, el tamen ecce paraii sumus absciso criidelius illuditnr capiti! Evgo nobis et
eum nobis regem , sicut olim fuil, accipere ; ecce nostris omnibus date, el vobis cl veslris omuibus
parati sunius ci fidelitaicm et subjcctionem jurare accipile, paccm aul iiitcgrarii aul iiullarn. Quod si
cl jiiral.im fldcliler ct libciiter servarc : lanlum vos plcnani pacem nobis et nostris omiiibus araicis,
hoc veris asserlionibus astvuite, ut nos salvo ov- magnis et parvis, davc non vuliis, pergiie itcr quod
'dine no_l.o, et laici possint facere hoc sinc (idei ccepislis; hoc lamen anie prsedicto, quo.l iu Jinibus
sacrse detrimenlo;iiec nos ab isto camuo rccedeinus, veslris hospiies cilo non gralos babebitis, nec res.
donec orania quse dixi complcvcrimus. Si vero veslras, ul vellelis, ab lialia revevsi custodiias iu->
noslras scntentias dignali fucritis allcndcrc, vciis vcnieiis. ISam lioe r.oliimus vos celare, quod cum
ct maiii.csiis et ex Scvljiluraruin lestinionio ilrmis piiiv.o poLerimus, unuin reciorera voliinius habere,
raiionibus ostciidcmus, quod doniiiiim llcinricum qui el nos ab injuriis forliter adjuvanic Deo defen-
nec clerici ncc laici rcgera haberc possuraus cnm I) dal, ci his qui noiiis injurias fcccruul scqtiilalis
aniniarura iiosiranini salutc. Nmic ergo \vl vos vicem rependat. . Mililes crgo plebci partis ad-
nobis.quod jusle possil regnarc , probabiliter o.lc-n- veisse conclamant, nostros __qiiaiiireui offcrre, suos
dite, et liossuh ejns rcgno socios fideles accip!trt*i7: principes sequiiin ncc accipere; se poslhac ad pu-
ycl nobis, quod juro rcgnave 11011possil, ve.aciier gnandum niiiitis fove pavaios quaiu actenus 1'uis-
probare periiiiiieiiicsc3e, nobis, immo verltati , sent, qitia causam juslitise cuiti Saxonibus esse
conscnsiim amicum prajbete, uosque 639ut hoUe- cognovisscnl, plusqiio nobis illura convenlum qtiam
persequi desinile. Quod si objieilis, sacramcnlo in Iribiis piosliis vicloriam prodcsse; quia , quod
quod ei juraslis vos esse conslrictos, simili modo nuraquam cvedere poteranl, nostvos luimiliter justi-
conlirmabimus, nullo sacramento jurc vos ad nos- tiain poslulare simul ct ofleiTC, ipsi prajsentes au-

YARI/E LECTIQNES.
CilC 6S7 liinc manus secnnda scnpsit, sivculi XV. 1. c58 quod rex csse illc non po'.sil v. p.
dissipandal.
pcriiiilliic ib 03?ct nos contra ralionem ut 1*. 6»°ha lb. i. desinatis i. r'-' suscipere 2.
SS3 TOMELLl MONAOH.I1ASN0N_HISTQRIA HASNON. HONASTERIL— ADMONJTIOPRyEYlA. 588;
disserit. "Sic ab invicerri discedithr , lantuffi per A rieni ejiis, ne pei ficerelur, modis omriibus dislur-
septem dies altrinsecus pace data. bare quserebant. Otloneni ergo duceni sblura sibi
129. Heinrieus igitur iniranie. Mariio intravit loqiiirogabant.niultisque poljicitationibus ei, ut iii
Italiam, semiiiathrus et ibi, sicul prideiri ih Theu- eleclione vacillarel, persuadebanl; non lanieii, :uf .
tonica fecerat terra, discordiam , qiio nullam regni certiim quid eis protoilierel, efiicere poterant. Sic eo
sui parleui placalam dimitteret, alque c*2 ciyilium dubitanle magnaque parte ejus dubitationi coriseii-
lielloruril verienis pacis quieteffi non corrumperet. tierite. tota prseteriisestas, elpenelotam Saxoniam
430. Principes vero Saxonia. cunctis genlibus -cohimoveralejusinsiabililas.IiiNoyembreye.ro inense
Theuionica. linguas, nori minus inimicis ci* qiiam ilerum vocatus ab iliis ad soliloquiuhi, cuih jarii
amicis, Iegatos niiserunt, rogantes ut^ Heinrico tolus esset 'inclinatiis ad nostrorum partes hoslium,
filioque ejus exc.epto , quemlibet alium rectorem Dei misericordia faciente, ne tot Suos labores, quos
eligerent; se ei, quicumque essel, fidqliter servi- prd patria toleraverat, in uliiffiis temporibus perde-
iuros pollicentes; quatenus omiiia regni meiribra, ret, equus" cui sedebat *>.?in plano campo ceeidit,
sicul oiim fueranl, in unum sub uno rege convenirent. ipsique sessori crus uniim ila conlrivit, ut fere in-
Mense autem Junio, exercilu colleclo, perrexerunt tegro mense nisi portalus ire non posset. Igitur ad
_i_orientalem Eranciam, et prsedis vel incendiis eara se, • gralia Dei movenie, reversus, se peccasse fit.'
vastando, mullas qtias sibi fecerant injurias vindi" divina pietate correptum esse inlellexit. Missis
caverunU Nam Jlarama latum facienles iler, vene- itaque legatiohibus diversis , et hosiibus .reriun^
runt. non Jonge a Babenberg, ibique Suevos veleres liavit, el civibus suis se semper fore fideletji
amices babenles obvios cU, de commuhi negotio et cbncordem fideliter repromis:.. Uride principes
regis consiituendi coinmuni cbnsilio iractaverunt, et Saxonise valde Isetati, regeffi SuUm Heriffiaiinuri-.
posl rau.tos iraclatus , ul Herimaniium °iBregem cuffi/magno tripudiq Goslarise susceperunl, paucis/.
eligerent, unanimiter omnes eonsenserunl. diebus auie nalale Domini; ln nalali yero sancli Sle-v
151. Sedcum Saxonesdomum laetigloriosiquere- phani 6" piotomartyris a Sigefridq , Mogunlina.
dissent, nullumque dubium de recipiendoregerelineT sedis archiepiscopo, in regera venerabiliter est un-
renl, principes adversse parlis, ariis aiiliqua. non ctus; cum jani 1082u«annus Incarnationis Dominie»
oblili, quia eleclum regein valde limebaht, eieclib- fuisset inceptusC4S.
"
VARIiE LECTIQNES. ?i
.**'
'ubi.lJ., 6lsa. q. l. 1, «u deest. 1, 6" liermannuffi 1. conilanler. 6ic insidebat 2. c^ steffani "\^
648inceplus. Eltaiitum debello Saxonico et lleinrico quarto^x cliroiiica et bisioria ista 1.

CIRCAA-.NDJIIDOMINIMLXXX.
"
• ^ -
T l
;:: ;?
:
; -^MOSAGHUS HASNOMIENSIS ;
;.

;^:^

HASNONIEPJSIS ^OiMASTEIlII

: .'vvm- AUCTORE^TO»
BAI^JNJ, COGNJBiENT0 COMITIS, SECRETARIO. .
:; ._;::' ;^ ;';.

. Historia;: fuhdaiionis Hasnoiiiensis monasierii,,ordiriis S; Benedicti,;in:pago.Ostravanlo «^; Scarpiih-


fluvium in didicesi Alrebatcnsi, auciorem" babet Tomelluin monachum, ..Balduini comitis, cognomeiito
Monlani, Vecretariuin, scriptoreni g.avthii, qui; niliil solido furidaraenlo non subriixuVnscriptis mandavil....
;:Etcerle primordia mbnasleril, qubd ab iniiio duplex exslftit, virorum el feminarum, quibus pririii praefue-
fttRW,; CXLHI. . 19
•g^,. ...„..,..,,. . /^ OMSLU MONA;CHI/:flASNOMMS_S: -; ..--•-,. S8&-
runl Joannes" el Eulasia fimtlatores, ex, ipsis .purissimis Iiaiisit fontibus, es arcljivis nimiriim iiionasierii,
uti ipse teslaluriion tuio in Joco. Nata capiie priino sic loquitur : Nbn habebit his in scriptis m_ aucloreni
quodlibei scriplum fallaciter ftclum, quia quidquid diicero, ex arcliivis ejusdeni monasterii comprobareprom-
ftum habeo. Et Capite 3, relattirus seriein abbalum et abbalissariim, Fit ul omriem-,inquit, rectorwxC. ej»s-
dem.loci.lectorinveniat. successionem;liqnc ab archivis sumptam legdl descriplionem, quam de^nde subjuii-:
git capjtc k- Reslaiirationem vero moijasierii qualem ipse viderit rejiilit, ulpOle leslis ociiliilus ; riam ct
Baidtiiiii fundaioris secretarius^ exsiiterai; et op.u_'(suurtiRodlandp priffio abbaliriuijctipavit- qrio de-:
finjcio bistoriae caput 17 addidil De boitai memonce abbate Rollando dcde niorum ejiisprobiiaie: _?orro
simililhdirie nomiriura allucinatus est Andreas Vallerius in BibliolIieca.Belgica, ubi d_e Tomello noslro haic
liajiet,:. Thqmeilns Elnonensis monachus iid S.. Aijiandum claruit anno 1070. Scripsit jussu B. Rotaiidi
a.bbalis'sui de fundatione cosriobiiElnonensis,' reparaliorie ac dedicalione, ei de rhoribus Balduini comiis
f.ftisdem.reparaibris. Nani nulliirii habemiis Eitioneiisem S. Amanrii abba.ein Rollaridiini noininei beiie an-
tem Hasiioftierisem;neque JEIiionetisisetiam inoiiacbiis exslitit Tpmelliis, setl Ilasiiqnieiisis; sed ;nec;qiue.
«le.monasieriisui fundatione, reparaiione ac dediealione, ac de moribus Balduirii coiriiiis scripio com-
_ijcndav.it,...Elnonensj ccenbbio conveniiinl, sed Hasnoriiensi. Hanc vero Historiam descripsiriius ex ms.
cbtlicc Hasnoiiiensi, anriuenle reverendissimo el amplissiino ejusdem Ipci abbate,/a quo eliani iiiutiio __,i-
Mimus cliartarium doffiiriorum dc Averiis, ex quo multa ad bisloriam Belgicam pertinenlia excerpsimus,
jiilomo I nostrorura coiitenla. , =. ; .-. ,,

:
;.,. M: mmM&m' HASNOMMSIS CCENOBII. ?; ''...'
INCIPIT PROLOGUS TOMELLI ? ?" CAPUT PRIMUM.
'
U. fundaiione Hasnoniensis cmnobii; ad Rollanduni, De Joanne
" viro illusiri.ejusque sorore Eulalia
qbialemprimum post restauralionem. '•': primis funddtoribus.
Diclurus fundationem Hasiioniensis loci, res po^
Licet divilias liujus soeculi prima rnqrlales pu-:: stulat iempOribus et personis, loco ac commodis liti;
leiil, divilise laffien salulis sapieniia et scienlia ac; id euinigrammalicis cum oratoribiis commiine estlo-
liiiior Doffiiriiipse esl;thesaurus ejus. Qiicffise Ihe-; ciim,
tempiis, personam in curictis atieridere nego-
saururii irivasisficlilibusIiabereApostolus glbriatur,. .""" tiis- Locum, inquani, qui fundatus ; temptts,;qiianVo'
qiiia conServala: ih Tiuniili cofde; sapientia, onmi.
saeculi fundatus; persorias,' quibtis consiat fandatiis. Et'
principum hiijtis major esl•polenlia.. Hanc,; iri laiidemfundatoris praefati loci ape-*
venerandePater Rollande, poslhabilis sapientibus piimumoS
in te et riaiii; deinde qualiter eisdem sil fuiidatoribus
«t conquis;tori!iUSliujus mundi, ampleclor
seiieclus venerabilis et non constructus, quod potero referam. Non habebit his
venerorVcujus diuluriia, ih scriptis nie atictorerri qubdlibetscripiurafalhciter
amiorum riltmero computaia, sed oninium virlulum
esl Jictuni, qiiia quidquid dixero ex archivis ejtisdem
facetiis ornaia; cujus imperio pare.re imperiura moiiasierii
liuuiiliier subesse est non sine comprobari promptum habeo. Habebat'
parare, libique glo- B Ecclesia preliosum Dominici diadematis lapidem,.
lia preeesse. Unde animum ihtluxi quidqiiid irapera- Joannem'scilicet et virlute illtislrem per-
el ad tui- genere
yeris, ac si diyinitus imperelur obaudire, feciissimum laicum, .perfeciis etiani laicis imiiabi-
ttira "luilolis aiiimi et corporis passibiis ire.Novi
Jera; perfectlssinuim, inquani^ quia Dominicaevoci
enim te malre virlutum omne qttod agis lempcrare, dicehli .: Si vis perfectusesse, vade el vende
fortes et infirmi non /paruit
ut et sit quod cupianl refugiaiit. . otnnia
cceriobii cbn-; qucehabes, el da pquperibus, et veni oet-r.ere
Exigis a me aiitiquanV-IIa-honierisis . me. Quqd tali affeetuef-ectul mancipavH, ut in
structioneni; novo slylocudere passim.que.in arcbi-
;..coiisequeritibus palaffi constabii.: Habuit sane in
vis divisam in uiium volumen colligere, qiiariium- . eonsorliupi suaj
meinoria; Balduinus probitatis sororem carne et spirilu
que divai niarchio Jieneficiuhi non inferioris bonitalis, nomine Eulaliam ; seJ qui-
eideni loco noslra setale indulserit, subscribere _u-
bus pareniibtts originem duxerint et quas personas
benii quippe tanio virq.obaudire constat, ui dixi,
rriaiiutn germaijilatis-yinculo habuerinl, qiialiterqueper cos
gloriosum, se.d;;imparem operi ppriere'noii exordiurii Hasnonierise ccenobiurii coeperit, facile
motlice laboriosuin; Sed me sub fasce gradientem agnitu in subsequentibus erit.
bacultis lua. susientabit sanctitatis; cumque extre- '
i '?•'". CAPUT II.
inam operi maiiuni dedero, tui sit murieris, si pla- -,
De.coinobiiEasnoniensis conslructwne, ejiisdenique
ceo, duhi/.urium auctoritaie probes , .alterum ora,- .."*•; < cledicqlionei ' "'
sacrosanciq
tione robores. Succurruht el Iabori ffieopraiiones .. Erat prsefato.Joanriisicut egregia stirpis claritudo,
jfratrum Hasiioniiensiurii sub cura tua iri castris ita et iriagna patnraonii airiplitudo;'qui Cliiistum in
Cliristi arma justitiaj gerentium quibus : in ore nun. ""terris.'subscribere/ decrevit haeredem, ut se Ghrislo
quain dormital oratio, in corde dileclio, in viriule iri:ccelis;faceret;cob£eredem, et funiculos IiKredila-
ntinquam languescit operatio. Qiiibus caudain ho-"" lislerreriaa in tempbralibiis anguslans ac ih ccelesti-
sli__;:_in/saCrificiOi.el.eiim.Joseplrlalareniliinicam,, ' bus pra?clare dilalaiis, illud cum"PsalrfiistaVdidere
liocest bpus bonhffi .itsque;adconsummationem et
' ' posset : Funes 'cecideruhV-mihV^in^prcecians^eienini
'yolis " '' et.precibusexoro..
exopto,
""•"-"' ' '" / ;- '. :•;...": J ,_hmredilas'tnea. prcecldrarest iriihi..Fuerat liiiic Ila-,

•->. "'••- :••-
snoiiiiim ampli patririionii ejus qutedam pprtio fiilura
non posiimilium per gumdem illustrem viru.m ser-
' :
fiRD "" HISTORIAHASNOMENSISMONASTERII. v*&:
ioriim Dei mansio; qu__in pago AnstrebantoScar- A Waltoaiiiis anno i el scmis ~
in
biii adjacel fluvio, qria, ul cqenobluiii I)eo con- Alpaidis anno iino. . : V -
slrueret, sibi sororique suaeEulaliie jam memorala. : Aniadeusannis duobus et semis.
conyenil, et lahia. deyolioi.isaffectum effectus-se-. : Adaliilfus annis yiiet seiius. -
quiiur, landenique, Deo cooperante, perficitor. Co3-: - Algflitrudisjaiinis_:.
ptum esl autem hoc qpus anno liumaiiati Yerbisex- :. Erhieiilrudis iniperalr.x el regira ctim filia-iteo»;
cenlesimo sepluagesinio, Theoderici regis Jilii CIo- Efmeiilrude annis ix.
dovei.regis et Balhiidis reginaj anno iv. Cuffiqhe ..Coiiiguntur in summa anni eenium nonagirita'
architector exlremam operi mamlm dedisset, evp- qualuor. His rectoribus niulta per tempora loci;»
calo venerando Cameraceusis . Ecelesise antisliie liicin dies processit, et adnsqueujtiriia CafoiiGalvi
'
Vindiciano, Deo sanctoque Petro ideih locus atliiu- .'leinpora rigidi servator,'lion.esli perriiansit. Kec
Jaiiirpridie^KalendasMaii. Ttiiri saijela.Sion Sponso leclorem nioyeal ulriusqne sexus persoiias eidem "
suo jtincla, filios sanclai dilectiqnis pcperit; per ieeo praefuisse,geminamquippeiirduobiisffioiiasle-
ijuos odorcra vii/lutum Jate respersit, ila ul e.xsul-. riisriionachoruni ac sancliihonialium catervam eon-'
lans dicere possel : Cumessel ____.inacciibitu sub, stat fujsse. Ciijusrei fidein iiuic -collaiioiie'simitiuei-
a.ardu-smea dcdit odorem. ^ lesiimonio veleriim facile Jieri constat. Et major
.; VCAPUTffl. , :-- qiiippe eo loci. diviria gralia; fuerat, quod tteii in
Deilluslribus ejiisdem ccenobiifundatoribus ac utrius:que:sexus;oi'egloria sonuerat. ;
'- '. recior-ibusm " -:
...--.,. CAPUT'V,-'
Ad Joannem yirum; veiierabiletn redeat oratio,. QuodEmehlrudisreginwpetilio enmdemlocumCamtfi
qni cansa ci principinm buic fuerat ccenobi®, et. ...... , Calvi munififaverii beneficioi .
pncmissis' e-Tectumdalurus; quibus is parentib.us. Prafaia namque Ermentrudis nbbilitalis tilu!»
originem^duxeril, quosque germanqs; yel germarias. egregie polleb.at,quem meritis et sapieritia figregiis
liabuerit, scriplis signabo. Hic Ahlb.aldo patre et decoiabilem;reddebat adeo utin fascibus Tinperij
Grimoara maire orlus, germnnos babiiit Aldonem, liuiuilem mirareris. Nec magni iiabiiil sine Iiuniiji-
Autgangum, Adalbodurii, Adalardum; germanas laie el eharitale regnare ; quibiis aiis de terferiis
vefo Eulaliam, Berlrud.em et Adalunaram..Hab!iere ad coelestia didicit evokre. In corisoriiuiri proiride
lii aytjnculum, nomine et meritoDeodaturii, -liiqiie..: sua; virtulis carne et spiritupepererat filiamV riffl-
viri et feminaimisericordiaj^quorum jhsti.liae obli- : mine sibi a.quivoeam, sed uieritis unjvocam; quata
yioneffiiion acceperunt, Spirilus sancti fervore-con- ;"*verbis et exemplis docuit, ac ad lolius boniiatis
cepio pepererunt virlutem, per quam faculialibus unguem instituit. Quarhiii virtus adeo exertvit Vit.
pr.op.rlis se spoliaverunl locumque huhc. egregie -reiicia saiculi pompa, se nuniilb, muridumsibi cru- :
dilaveruiit. Quoruui pfim.usJoaiiries eiini, Eulalia _cifigereni,-praeseriptoqiiein loco feriiina. in castris
sqrore sua locura liunc conslruehs.lioriorifice/rexit, ; Doiiiinicisniiiiles lierent, loctimqiie hunc lum con- •'
sanctisqtie lani reritm suaruni quam virluiUm pro- : siliis lum rebus ditavere, alque tara regali muaitii •
vcBtibusin ajlum erexil. Cui fraier Aldo succedens, , centia quam privilegio cbrroboravere. Habebatlune
relictis rebus coiijugeqhe .OEdila, deposila. cqma inseeptris Eraneia prinium priiicipem sui Careliim ;

capiiis, castris se C__risli.mili.tenieodem iu loco Augusium, cognoraine Calvnm, apud quena s-aspe
asciipsit; qui sicut virtiitum asceasuS:in corde siio . meraoratam Ermenlrudem pluriiriumposseliinc no~,

disposuit, ila per ecelesiaslicos gradiis ascendens , bililas, iiinc'probilas ipsitis liabuit effieere. CBde''-
presbylerii hqnorem obtinuil, quemsanetis aclibiis eliam pelilione ipsius -regia se majeslas liuic !oc«
usque.ad cqnsuminatiqiieniy.ilsedecorabilem reddi-- :, .inclinay.it,'quem et niunificentia ditavit. Nec pigebis
dit. Et ut;omnem rectorum ejiisdem loci lector iii- ; cx archivis/ejusdehi monasierii praescripti regis
veniai suecessioiiein_haric;ab ..archivissumpiam Je- priyilegium bic sjipportere, ac legeritibussuper iils '
gat descriptioneni." v , > . -. • D quse dicimus, fidem facere. <
. CAPUTIV, -. :
/??-?/' /CAPUT YL; ;'?:? :;;-
Cominemorqiio reclorutn hujus ioci. ..'.- , Ad tulanduni idem coinobiumsumplum ix arckMs '
Joannes abba ct Eulaliasoror ejus:tenuerunl regi- Caroii Galviprivilegium.
men HasriOiiiensiscosnqbiiannis xyn, < Innominesancla. elindividua_Triiiitalis.Garolus '
Aldo presbyter, fraler^.prajdictiJViannis,anriis XL. Riisericordia Dci iiiiperalor,Augustus. Si servorum '-
Al I-erlrudis, soror ejus.cuni eo aniiis„xx,;Sigebplda,:• Dei ulilitatibiis. subveniendo- cOtiferii_iiis_profii =
soror pr__fatiAldonis, tehhit cumeo reginien an- ; lurum nob.is hocad seierham.bealiiudinemfore
nis VIII,el pqsl ejus decessum iv._Adalunaria, iteni nullo modo ambigimus».(Jiiaprbpier inoverit om- ;
soror dicii Aldbiiis, annisx. nium saneta. Dei; Ecciesias; fideliufri nostfarum- -
.Savericus aririis^xxiVGundrada,filiapra.dicti Sa- que lam praesentiUin- quam et fiiiuroruni iiidii- ?
verici, annis xii.'.'' - '" stria, quopiam fraifhm et sororunVriecessitatifiu* ;
fcerpldus anriis vi. in eoenobio Hasnohia. riuucupaiov1: videlicet si- '
Bolfridus annis xxvl, lo iu comilalu Altrebatcnsi, iri pagq Ostre-: '
Jiirtina anriis xiii. banio, sujier fluvium; SSparburii,sub tuieia staci*. -
531 TOMELLI MONACHIilASNONIENSIS -? £92
Petri aposiolorum piiHcipis miiilaritiuni, subveiiire A sacrOsahCtiloci gratis slne fructu Jabbris alebanlufi
cupienlcs earnm indigenliis, per Ertttentrutiem filiam duin aliiis iif villam, aiius in negbliatioiiem, liic cu-
iiosli'am; abbatissam patefacifs, decerniiiuis per riositati, ille volyplali foras rapiebailtur. Ciijus yitii
ejtisdem Ermerilrudis depfecaiionem hdstra. <altint- morJius in dies excfeseefis, doiiiuiif Dei eb Ibci ab
(ijnis pr_?cepta eis confiriuari, qiialerins per trostr.ini omni religione vacanlem ad iiileritUm usque anima^
munilicentiam ad augmeritum et iilililaleni eorum ruiu corrupil, simul et "ad tempora usque Bal-
ea perpetualiler possideant, qua. inferius descripia diiiiii sexli gloriosi mafcliisi cbfrtiptioni fineni lioa
Jiabenlur/ Concedimus igilur memofatp coenobio . dedit.;.'; -? • - .;- .-; ' '::
jnfra ipsum rnonaslerium, mansos duos,' el caiiibas '-' "' ? '
CAPUT VIII.
dnas, silvaniqueunam, etinsnper de silva abbatis, De sexii Baidiiini iriarcliisi leinporibi.s, ejusque
ijnde ppssinl sexagihta po.rci saginarij iiec nonin dignce memoricemoriius.
praediclo pagb villam Azinium cum omrii integrilaie Quia BaMuinumnbbis occasio raiionis oblulil-
«'xceplis tribiis manSis; denique in ipso pago villam BaUIuinuffij inquam, quema Balduiiio Fcrieo sex-
Aziiiiumqtiod est super fluvium Seandurii.ciim omni tum, sexla hsec nosira _Biasnieruil, non abs re cst
iiitegrjlale,.exceplis mansis quinque ctim molendiriis qusediim yirtutum ejiis ornaraenta exemplo bonls-
Jlijobiis, cuin eamba una elpralis diiobus.Pari eliam B piiiicipibus .siilficie.iitiain mqdium .pfofefre ,.ex
lenore largimur in pr__fato pago Ostrebanlo villara muUis paiica, sed cx niagnis niagna, iil niofis est
IJbanerciniumcum omniintegritate,nec non etinipsq astrologis splioeram cteli iri arclo ilepingere. Prirais
pngq in Scandinio dedimuseisniansosoclo. De ipsis bic lirocinii annis iri aula iraperiali sub /Henrico
<;uoqiie tenet per nostraffi jussionem Gunlramnus iniperalore -educatur, coisvis quos aula lunc babe-
f|jiaiiior, deprecante prcefaia abbalissa, qUandiu b.it•-•prarogatur aniicis, amofe:;__quatur , deinde
•vixeril. Poslea vero recipiaiilur ad. opus fratrum. foitioribns anriis, selate eUm tempore adolescenlej.
De cselcro in comilaliVTardanensi villaiii Aiiiciacuiri Nerviorura comilatum, Jicel iinperiali rriajestate non
Mlairisupef fluvium Ubellula, cum m<ansisxi, riec- inoffensa subinlraiis, belli in hostes, paeis in eives
iion el de -omnibus viliis totius abbalise omnem potc.Jiiissimus clafuil. Ilabebaht liunc pauperes,
decinjam plenitcr si_luimus; iargiefidam. Et si lion; orphani j vidua_ patrem, riionaehi exemplar religio-
«uffeceril ad usus fralrum seu sprorum, ei ex cio- nis, afflicti sciJtum;/luilioriis, adeo ut niirareris
jninicaio cuncla riecessaria suppleanluf. Et ut. hoc cunidem iri laico habilu pollere principera regni et
.j.er omnia leiripora iiiviolabiliter nianeat;:maiiu latuisse paujiereiri Ghi/iSli.iiisaerosaiiclis niissarum
/propria subterfirmavimus, et annuli nosiri impres- solemniisi ad Deum quasi abtutibus suis visibileffi,
^sione insigniri jnssimus. Signum Caroiigloriosissiriii totuin se aninio et corpore lixufti dedit; in bralioiie
jmperaloris Aiigusti.. Odacrusliolariiis ad vieeiii Dco colloquiiim, Iiominibus jiraebens; sileniium.;
*Gpselini..,;_;ecQgqpvii et subscripsit. D.itum v. ldus Htbeba!.<proinde secUiri, inter agenda eaderii mis-
Jiilii, indicliohex, aiiiih xxxviii regni dbmiiii Caroli Sitrum s&lemiiia,pauperes; pfb se ad Detiin-Iuiei1-,
a/egis in ..Erancia et imperii cjus n. Acitim Ca-. cessures, quibtis, posV oblationem sacerdoti exhibi-'
irisiaco palalio imperialKin Dei nomine felicileiv bilam,:eleemqsynas dispartieris, pro Clirislo iil
siraei). .»_: --. -..' - : pniiperibhs:of_erebai.Ilabes me liujus rei tesiem, o
; CAPUT^II. /:.;/;;;-:< 1.clor, quicunqne qsi si- tamen jiiirius de idbiieo
j??<
Qiwd idem :lochs diviria:dhi religione-fiorneni * seci leste rion dubilasi qui <dum laterisuo, ut saejie di-
' .paulatiniMd lempora.usqueBalduinisexiimarchisi gnatiis esl, familiareiiJfaffiiliariler.ffie applicuisset,
,<tepuerit. , .. . ... .,,.,:, ;:;.',''_ ;V V,V;:; audivi euni panperes <secrelo, ,ut missafhm sacro-;
/His re.gaiibiis tani priyilegiis quam munificentiis: sahctis. mysleriis seehiri sibi inferesserit,-invilasse;:
prxscriptis locus roboralus,-: qhodqiie his iiicbmpa-; <;.;iquibusdamvero Jinilis missarum-laudibusV dtlitf
Tiibiliter preiiosius est, .accipiens- a Deo pigiius siipem peterenl, quia neglexef_i.it interes_e, lacile
'JSpirilum sancluni, piajiCoriversalionis.juGiinditaie j) inipropenasse; ;nec;eo;so!o' dum-"bmrii eiiam res
diu.; maiisit hqiiestalus-; Sed itbundahte.iniquitaie, postebat ;<tempbreV^leemosyriisritihc Claridestiriis,
iluiii refriguit charilas multorum,religio;saTicia faeia niuie publicis per se;et pef--ali6sinsudabai;<Fakrie
esl .virlusVpaucorilni,; Naih':qiioniarh, lempora.viit; vefo irtgfayescehte,-et lafgidri :-iiidigvhtibus;riiaiiu
£.efiptuni,_-Stviinininere:pericuIosa,seraiitquej imo".' dislribuii, et;„regnisui coenobiislpeHsumid aseripsil,-
surit! lioffiiries?sei.psoSf:;artianles,-.;quaritq-quique; ul-exqii-opriis stipendiis coiisulliuspaupefuiii "pro-
:religiqiieffiVpfofessiad '>' EEVVV i.s:,irir :H
exieriof a ::yagaiilii^-ianlb. ins spicerelitMfrige-riisV*-^;..:..;^'*.;^
inferibfiljus; infirmiaiitur;-!Uride eMiiaS;"Oceasioner Antediem claiisocompbnfetyjesper ' :
oiympo,* ";/"
Jocus„;Hasnpiiiensis:^a magna a^qha flaruit religioiie qhiifn Viriutesejtis "'/atit"Vl^lu_"auf'^rmp ffi^iuafiit..
i^ajilaiini.;.dece.ss<it,;dum modica;;sperneij-do,.<iiojie:sti;IJ tamen.aggredimur dicere, Hasnqnieiise cojtiqliimii
.ijiqduffi rigoriSf negligenteKexcessttV J.arn.oajioiiici/ qnaliler per eum ex velcri novum, ex licglecio in
ejjisdeffi/Joci "canonicis. sanciioiiibus'. ascrjpii, ne; nielius
elaboratum, cpsperitsurgere.
dicam. i.nlenli,. quibus. dedit poffiintis regionem.:
geniimi) etJaliores populorurti, ut cuslodirent justi-
iieatioiies ejus et Jegem ejus requirereut, siipcudiis,
*?5 HISTGRIA HASNONIENSISMONASTERII, .... , ?M
y: , CAPUT IX,-- V;V:.VvVVj A1^enaiW:^que tsalutem jam samis q&tiuull. Bed,_ijt/
fj.toi/ super hujus loci resldiiraiidne;di.vina_adriioniliis;. soepe solel lubricis cum salute caniis subrepeVeiiif-
sil rebela.lipne.:, --„,„..:< ;„,,,; fii-milasmentis,;adqiescens, inarc.histis jn die/Iio.iq.-r
Cum a gralissimapuerilia. suie indoie atiolesceiilia. runi, factus iiiiinemqi-niaiprijin, dum .portuni vcof-?/
-
tngrederetur anrios, langubre gravi nbri soluffiad poreBe.sqbiisa.utis,pqsi-i.aufragiumianguorisdiyiiiaij
leclum, sed ad despefaiibneiii usqrie ti>rruit;,etsicut quani videralv.GlJiiy.iscitu.r,visioiiis.; .- , .,,.;
ifacile palri speihet gaudium sui,quoad visit et {;,.:::. :'-: ?CA£yT?.XI.;-;? ..;/ :,•,.:
valuif, sic tiraorem non sine dolqre eidem asgtotus Quod iclu velli sauciatus, et de wla periclilqlusi..
«[•sciavit, adeoutbincfi-iilanguore, hiiicpairismo.- divina rursus visione Mtper. iioc
' locosit commone^;
''°"' '
rore omnemciiriam doleres condolere^sed tanloliai.c faclus. ; -;
per'c loin-.iinalisceelisinclmavilsedivinamiseratio, / Succedeiiii teinpore ad robiir viriie proyectusii
sancloriimque MarcellinietPelricum Sanelo sanclo- cuin^Nerviorunicbmiiaiiirii, ut prasscripsiihus, esset
iam visilalid, qua: et languorisin filio, elmoeroris jn adeptus, flariiiiiariiisdisbordiseilagellainIaiiiiile iiiler
j.aire abstersit iricommG.dum-Nam,_3groio.seiniyigN/ Ofiehlales el Plaiidfeiises nrovit belluni. UndeBal-'' .
laiiii prajfaiiinartyres yisi sunt astilisse, el in li__c duiiihs'gloriosus niarcjiisus, accitis qtias polerat',:
'
consolalionis verba prorupisse: Hac ORgritudinele?R^copiis, Anluerpieiises iihes regiii sui terniinb coii-
jiosse liberari noveris, sj le futurum Hasnonierisis tiguos, eoque inagis infeslos, aggredi paral; et di- '
Joci r-hivalorem voveris. Mansit tunc temporiseo visis exercilibus, hine iiavaji, liihc equestri certa-
3oeo Winihericus qtiidaiji, non minusviliis quod niine, seriiet navibus, juiiibrem niareliisum Balr
divitSs abu;:dans, i.n utroque peiversus, dum in uno _ iluiHumpraeesse vpluit equitibiis: sed eodeni junio.i-e
corun posset esse utcunqnebpnus; in unoeoruni niarchiso equitatiium casira eo quo intendefat "•dii-
enim qiienique possessorem sempermalsni.inaltero cenle, et cum paucis, ut itmjcevenlus habiiit, lohT
_s..pe contigit esse, bonum. Nam. omnis circumqua-. giuscule a posterioribus caslroruni iteragente, jn/.
quecegio tali viro quasf peste, laborabai, et pro Iiosteni in iusidiis sribcetiturialurii iiiijvrovisiisiii-.
afficlione sua totitis ,lerr__ illius.vox ad Detimcla- cidit, seque suOsque coiistanli andacia ciim cohsilio,.
iiiabal; el ecce in eadem bac revelalione marlyrtim nl potuit, arraavit ; CGiriinus utriaique coiigneditur,
snorum, recordatus est, Dominus scabelli pedum bellum coiiseritur, gladiis jani,' iioiiir.issHibuspugiia
stiorum : nam praefalo Balduino segroianli acseini- gerilur, cumque ulrihiqtie diu cerlaluf, lio..leni
vig 1tnli saricli quos praescfipsiinus marlyres adjeV forliorern infestierenique I_iiberlum quemdanV
cerunt
„ ineulcare,
.. iit ,Winlhericum
:- ... nomine
..-,., etactu marchisus iiivadit, saucial, sauciattiset ipse dejicit.
(
e niraritnn regno compelleret inde migrare-Hanc . cujus dejectio.et rCliquos liosliura fuga. dedit, ei-
revelaiionem Bruchiijaclam, quia Jidejiuffi rel.ilu pugnani exeffiil. Manibtis subruni jiinior iiiarcliisiis
jlidicinius, Jidelem fidelitercredidimus,credenlesqiie Gaiidavuni vehilur, ac ripn niodicis diebus nou n.jor
scriplis iradidimus. dici vuineris iangtiore aflligilur., Cumqiie' jain peiie
CAPUT X. •devita periclilarelur, divina. snper fiasiionip re-
Quod ennidemlocum palris mtmificenlia inipelraverii, yelalionis jier Salakonem sui oliin lulqrem adino:
sed admoniiionis divince imnicmor {ueril. . nelur; palrem qui tuiic moesLiisaderat, stiper liqiv
Erat eo revelatioRis lempore gloriosus marcltisus sermone quo potuil, conveuit, cuin quo, tit Win.
B Iduinus as_idens Jiiio, qui jam coiielainalus ja- lliericum, cui Hasiioiiium luiic competebat, evo-
•cpbat, cui ad observandum exlremum spiritum velut caret, consilium invenii. Evocatur «uper coueaiiibicr.
janl jamque exiturum, cereum ardentem prselen- Hashonii, blande coiiveijilur, sed di.u ppstulanlibus.-
debat:. sed filius ditt oculos ii_ exstasin siiiiu! et aures ianjiim^ noij assensurii, j)ra.buit,
Sanguorem clausos ap.eruil: iinguam in verba bal- GAPUT XII.
bjtiealia pqlius-vix niovil quam composuil, patri- De caslrq Rasnoniense a juniore 'Balduinoigne.crei
que blandis se serinonibus super salule sui scisci-rD mato, sed denuo aWiniherico recedificqto.
tiriti, quid viderit retulit. Adj'ecil insujier se salutis Igiluf soepememoratus Balduinus cicatrice vulnu.s.-
sua posse fieii cbmpoteni, si se yoli sui divina ins- . oliducente conyaluit, ufque effeclui divinaiii nianci^
liiiaii revelatione paier faceret compolem. Cuinque parel admonitiqijem, elabqrare insiiluit. Sed quiil.
salu is fdii paler taniopere cupidus.quid volosibi ageret, qui nulla raliqrie iri pi-jefato'Wintbeiicq nec-
sederet requisisselsoliicjtus; utHasijqnienseni lp- pbsliiialani mentem, necsurdas ad assenliendum,_
"ciim sibi dono conferretrogavil el impelfavit. Narii ne dicani; ad audieiidum, aures -iiiclinare potuii.?
V^circunistantibus quibusdam curialibus, quos ffiar- Virlus igilur, raiionis yia CKqbliqiio,;ad i.il qtiqd
Vchisus ad speclaculura sui moerqris admisit, cer voluit pervenire;disposUit. Juniqrem itaque ffalreiiij
reiim ardenlem filip iii manus dedit, quo ei Hasno- Wiiillierici blartdiliis et .pr__miis adtradendum sibi
nium. velut asiipulaiione subnixa doiiativtim fecil. , casteliimlUasnbniense clairi suasil, eilicel dilBcuIter.-
Eral cernere uno eodemqueniqmento filium a patre tradendi pactum impetravil; quo jiacto potius quam
donalivum, et a sanctisinorbi remediunr suseepisse armis armatus, c.uiri rion njullis suprum copiis ta--,
fedivivunii Exinde in dies paulatim ; iiieliusculus stelium ex imprqviso invasit,ince.ridioqi.iedeleris sqlo
convaluii, plenuinqiie gatidiuin mullis ipse fu.It,duui seqtiavit,: sed.re gesta,., inarebj.sus "consijiu.itt:oe_.»;
-''¥??jT*~' '
W' *OMELLI MONACHJHASNONlENSlg m$
(litiit, qtroniahi ad yOluni, fes< «prisuceessit. Nam A _ reliquo, spelttncarii iljahi Iatfonufn mulatavice dis-
^irilheficus, re eoiiipe. ta/ tradilio.iis etiam stis-; posuit facere Dei donium. \ " '.
Jriciorienon' inceria, astri quo calluit, nisu quo va-;.; -.,.. .' ... :. 'CAPUTXV.:?
Inil. castelli Sui daiiina, velut" illarecidiva Pergama
, loct tanonicis a/prcefqto marchiso callida
jeparare irislituri, affeclus'siii effeclum invenii re-' De.ejusdem benignitate convenlis, eorumqueslipendns redem-
parando, et marcltisi eonsiliiim ad prseseiis irritum';> . •' . v - ;
'•• p:ts. '. _;' ; '.
fecit. ",'";• 7 .".:- Erant eo in loeo ea tempesiate, ut pra_fati sunius,
..,, ';,'"-/ ; ''CAPUT^XIIIV/. ;?>; ;;,• canbiiici solo noauiie Iri castris diyiiiis iiiilitaiites,
Qwd Winihericus ,a proprio milile inlereriilusr Im-, exterioribus"plus justbV interioribus riiinus justo!
mdnis sit rebus exeniplus. ' ihsudantes :' et quia viro clarissinio sedil aiiimo
.-'
'
Curri ergo nobili.simnm eomiteiri non solum nulla canojiieas consiletudiiies iiiiOiiasticis eo loci mu-
votisui facies cepissel, sedetiaro qiiod gerebalur, tare ; ilt id, salva ulriusque ordinis "pace, fieret,;
despe-rare . cqegisset; in se rediens, qubd bu.iiano'/ in oniiieconsiriuffi diulina deiiberatione deseeiidit.
JIOH potuilj divinb impelranduni auxilio. creJijdit: ' Gonvoealis ergo riuue siiigulis; nuiic omiiibus, ple-
unde et per seel per alias adaures Dei Sabaoth. rumque eosad conversioneiii morunV, inierdrin) ad
p^erpetua?preces perpitUa.bati ut, sicut diyina re- IJ monacliale proposituhjv poslremo. ut slipendia; sua
vel concambiis; vel praeriiiis'accbptis sibi tradeient
telatione, pei' maf:yres suos, boni operis concepit.
affectuni, ita Inve/iirel effeclum. Sed sicut promi.slo. ltbrlalur. Hic serenissimi yiri insiaus opportirne ini-
veriialis qua_ dicit: Petiie el aciipietis, pu's.aie et portuneiabbr ithjirobus oninia vincil qiisecuhqiiesibi
irperietar iobis, cassari nort pqiuit: s"c petitip iii, Sfiirilus sanclus voto inspiravil, et quanquain mo-
jioinine Je.u peienlium efficachin.iioii babere non i/bsiofi qiiain vellet labore, ea quse sibi voto sederant
id
poluil. Et ecce mucro furoris Doniini in .verticem eJTiceret,- lamen-sat' cifo -iiluruhi, inio multis
Wirilherici evag.natuf, iclu rnqiie ad aiiiinam usque mofuturiim cre3idil,si sat bene. (Juid tnullis morer ?
inihitaliir. _S'am dnm iter ciim.siiis quadaiti d:e valuit impelrare quod voluit. Adeplis eiiim a cano-
agerel, urii suorum adulterii crilnen in dbmihani Joci nicis, salva pace eorum, stipendiis, lam lpcura quain-
Btiam interitione inlentat : a qtiodum excusabilem prppria sibi fecil propria, ut eaBuo servorum-
facli reprilsionem accepisset, nee sic yel sacrameiiiis que Dei usibiis aseribefel «miiia^ -
terribilibus salisfactus fuissel, eo res processil, ut,. '":.: CAPllT XYJ. 'V^ ?_'\
iltielluui ab eo ante d Iudia sine dilaiiorieposcerel., Quod, cahonich ' inde niigranlibus, locus ideni moiia-
<Juod cuni iile ab alio potius quam a domino limore t* , ''' slicis ascripius sil conventibits. J V
iiiag^s Doiriiiiiquam intenlati ciiminis pbposcissel, Cunique, ul diximus, locuiriiliuin Balduiiius inte-'
iile vero iion solain non acquievisset, sed el miiiym ' gerrinie cum ajiperidiliis suis possideret, tiipote
armis impclissel, miles deiensioiiisobieiilu dominum solus suoruto suus,: moriasticis euffi decorabileiii
confodieiis prosieriiil, sicque solo siinu) et niorti reddere sanctibnibus erat assiduus. El priir.o paucis
dedit: et qiierii c.ceulura Dei juJicium diu. paliendo . undecuiiqiie accilis monachis, slipendiis eliam ad
ad vindiciani disttjjii, ei per arma uiilit^s yit;im viciuni ycstiluiiique sufflcientibus collalis loco illi,
«.iinuiciim castello abstulit. velut riidi infanlia. primas .ad ariibiiiaridam viaiii
niandaiorum Dei: informari fecit plantas : ut pfo-._
, CAPUT xiv. •-:-.? cessu teiiipbris riioiiasiica ibideni vila qttasi fbrliofi-
Quod BalduinUs sexlus marclihus cas'iu:n Hnsno-' btis vigefei aimis Qubd tit liosljs hiimaiii generis
nienseinvasit,incendio delevit, caslrenscs ejecit. -,-. vidit, inox in'vidil,"-clquia vires suas ihtellexif eiier-^
Facti fama yolht, et in auribus 'junioris marchisi vari, parat per hbsies visibilcs ihvisibilis ipse: inri-
innoluerat: reni laetus aceipit, deside:!: sui se fore diari. Naiii quosdani AVintlierici prasfati consaiigui-
-
corhpoteni Deo ascriberis, gratias agil, a quq im-' ncbs, meiribra yiJelicetsiia, i;i servbs;Dei cbncitat,
jietrare meruit qiiod ab homine non poiuit: sed nj qiii vix mariibuSjiieduffi verbis, injuriam illoruiri
veritusne desi ler.i sui lucnimpefderet, si irruin- ' temperarerit, ut eos quoqtie modo exinde- riiigrare
pere rtiox casteilum Hasrioiiie^sa differel, accitis corapellereiit:sed incassum in eos fnrebant,/-qui
quOs citius poleral arinatorumsuorum copiis, riior.is ': Deimi proteclorem habebaiit, citiusque telis aranea.
ipsofum pfaeveniens, castruiii invasit. Nec ad fe- ruiiipebanlur qui forliOfibusper-Deum adaiiiaiiie in-
'"
pugrianduhi facii:s via co:Isii;i;;Castrensibus Juefal, sidius'moliebaiitur. .:
' '
liipole pfihcipe destitulis,' hec adep" vel loci vel :' CAPUT XVII.
i.rmbrum .liilioiiemuriilis, iri.upef iie sibi consu- Jfe loci Hasnoniensisin niajori eleganlia conslruciione
/lerciii" teinporis neCessiiate praeve.itis : unde qiiani' novdque;sblemniter facid dedicdlione.' '
di-fieileeis ad resiste.idum, tam facile inarchiso Quia coeribbium llliid cuiriofficinis suis sii_Dcere
'
fiierat ad insislendum. Iiruiiipeirs ergo castri loca, vix poteral coeriobilis,aniplificare -illudplacuitmar-.:
'
gladiis sibi suisque viamfecit, ejeclisqiie sine sairi- ;- cliiso, c__ffienlarjis undeciihqiie aCcitis, animi affe-
guiie caslellariis, casle:iura oriihe Igni dedii, ciijus ; ciurh eJTecluiiriaridparal, el stifgentibus iri hrevi '•
nihil reliquum fecit, i.isuper valii aggerem Kunlici :• aedificiis, exlreriiam operi maiium "coiisumrriafat.
te^fxpiiisfar ajqitoris cooequavit,'Sieqiie seciirus de • Coiiiigii turic lum paliem ejus hunjanis rebus excni-
'
SS* •- BlSt0_U__HA^N0N.E_\SISM0NASTERlI : S9S
|iiim sibi'successibiiis jure .reliq^uisse regniim;; el iA'vS. ' WahdregisilideBlaiidinic
tion ffiultoppsl leffipore, postqiiain qmni fayehie- •- S. Bavbnis de Gaiidavo.
curia plene ad regni convaluii fastigia, placuit sibi S. Everardi de Osofiio.
!Iasnbiiieiise'co_iibbiu_iiopefosa ffianu elabofaluni," S. Eubef livde Iqsula.
qulbusdani corivocatis pra.sulibus, iri "cliristnatuiii.: S. Laiidelirii de-Crispino.
Qtto negoik) maturando lertiuffi Junii diem:'i.ndixi'., S. Hugonis de Haspra.
secunduffia feslo.marlyrum. Marcellini et Petri,- ut' S. Aycardi de Haspra.
encjenia.ufri die prj-faiorum martyruni soleinijjiaii; ;S. EusebiaedeMarcheiiis.
continuatOj gaudium terra. iliiuspbpuli feslocresc.eret; ' S. Bictrudisnialris de Marclieit' .
duplicato:et hoccoiisullo providit, ulin eorumdein ; S. Aldeguiidis de ilalbodio.
inariyrui-ifeslo id quod ab eisdem revelationeblimac- S. Ragihfledis de Dononio.
ceperat corisummai'et'ur: pra.sertini curii idem locus S. Reginse de ponoiiio.
pairocinii.s eorumpraseri.ibus lueaiur; quibus etiaiii' S. Waldetrudisde Moiitibus.
thecam miro auri geriimarumqueopere fecitapiari:: X^)Quin~decimabb:atcsetiumad[uerunl,qiioruiiinomin_%
in qua -reliquias eorumdera super venltira soleiuiii- ex Sigelierli chronica deprompla liabeniw.
ta.e dispbsuil locari: quod et faetura esl. Ciii traiis-' B Ro!Ian.dusliujus Ioci pi imus abbas a rcstauraiioiic.
latione iimul et dedicaiioiii prsesules Lielberiuiu Lanilierlus- ,-
CameraceuSem, ad/cujus dicecesim locus idem re-. Adelardus,
spiciebat, Ratbodum Novomagiensein, ; Bayrie.um Guedericus, .
Aurel.anehsem- invitaios inlefesse faciebat"; adjuji- Ursio,.
c-jsqiie eis quttmpluriniis.abbatibus, cum quani plu-; , Gajterus,
rimis sanctortim pairociniis, ssepe memorati encae-. Guldericus,-
i ins coenobiinon hiodicis transegit solemniis. Acla Iiemigius, -
est lisc iJedicaiio in. honore apostolorura Petri el Reynerus,
Pauli terlio nonas Junii, anno ab Incariiatione Do- iieinaldus,
niini 1070, Alexandfo papa sancta. Romana. Ecclesiaj Fulcardus '
praesideiite, regiianiibus Henrico LolhariiVgia..Plii- Sygerus,
lippo Franci.- regibus. .... „„ ..,„ ._.... Heribertus,
Dedicalio bujus.ioci posf restauralionem Vqua. •'' Armengerus,
' " -
facla est a tribus episcopis videlicet S. Lieiberfo C Wallerus.
" . Abbatisscedua;.
Cameracensi, Ralbodpne Noviomagensi, el-Raiiiero
Aurelianensi, anno Domiuicae .Incarnaiiouis? 1070 , Fredesendis, _ ",
indicliqiie yin, epacla yi, concurrenteiv, eyclb iv, Gerberga. :""
temporibiis Alexandri papa?qui priinitus fuit episco- '-?• -.?.- CAPUT xviii; -.
pus in Luea, Philippi regis Fraricorum, filii Benrici, De bbnie memorim Rotlando abbate, ipsiusque grci~-
«l Balduini cornitis Flandrensi. tissiina morum probilale.
SuKcibrumcorpora quafiniererant dedwaltoni (I). {}iiia monacJiorurii est bumiliter- uni- subi-sse v
S. Marcelli papa.; -
{jiiem, ul prsesit, decet prqdesse, ijt prosil seqtiq
S. Piati mariyiis." ./,' docet praeesse.. Sajjie memoralus comes aeqtiuni
S. Salvli mariyris de Valenceuis. duxit plurimis eo in Iocountini prseficere,' unl.-plu^.
S. Iiinocentii de Comialo. riraos sulijicere, ut tiniis plufimis.cunicharitate
"' '
S. Amaii de Duaco. •"''.'v iniperium, plures ut curn bumililate exhibereiii obe,.
S. Dbriatiani de Biug^s. dieiitiani. Erat tunc in ccenobio Sancli Amandi
S. Vedasli de Atrebalo. V Rothlandiis quidam tam noniine quani pfflciompiia- „
S. Amandi de Helnone; . ID chali rnlilans, vlla spectabilis, pie;viyere volenlibus;
S. Audomari de S. Audomaro. imitabilis. Hunc ut lucernam ih aliscoriditb diu posi-
~S. Gisleni deCeliensii- - -- •"tam.j-quia oportuit shpeiv candeJabfiiiil.poiiij uljn-
S. Vincenlii comitis Hannoni.s. Tgredientibfis donium Doniini fieref exeraplar boni
S. Berliui de S. Bertino cirea Audomarim. accitum huiic raarcliisiis ejeclione eis in Hasnoniensi
S. V.iiioeide Eiandria. eoenobiq dedil praeesse, quem didiceratjam bumili-*,

(!) Htijus dedicalionis ri.eminit,auclor Jibri De ~;corporacum episcopis,prtvposilis, abbalibksei subdis


Iranslatione S. Doiialiani "Remerisis archlepisco. iis suisvoluit ddesse; Tum naffalmiraculuiri. quod
pi in urbeiii Brugensem apud /Suriuhi liOctobris/ liinc meritis Sv Donatiaiii.cqnligit. Simjli/fereiiiodoi
his verbis : Cuminclyius Flandricetnarchio Bulduinus jn solemni ecclesise collegiats.S. Petfi de Jiisula de- -
cuUor jusiitice, pacis amans, inier cmierq bonorum, dicaliorie allatafiie.reiolihs regionis sancforuiri Cof-
operum sluUia monaslerium in cdslro HasnoniehsV pora' j'hssu Balduirii Irisulani cbriiitis;.qhi ''lehiplum.
fundalum exstruxisset, ejus dedicandi causainirificos illiid fundaverat,.ut'fyidere est-apud Iperium. .
ex immensisbpibus suis adhibuit appqralus, taniceque; (2) Hajc cumcapile .sequ.en.tipostnipduni.•ad.didifc.;.-
solemnitali omnesFlandriqi oplimates cum.suis jussit operi suo TbmelluSj tjefunctq jai}i Rbtiaiida, abbaisV
interesse , cunctcrum quogue sanciorum suie diiiohis piissimo.. .•::: --../'-_ :'.-,;..-- ': >
' -
'. '#T RENlLLI ^CIIpLASXIGIBARCINQN.VcaRMlSlA; 600/
- tef subesse. Quo hqnore prombtus, et Jionore occit- jLabbatuffinondicerelur,-qu.isibVsecreliusa commiiijL
patus, Oneri potius quam lionqri irt.tendii; hoiioris convenlu fralrum mulla slrui conclavia, sculptint,_
cnini est pra_esse, oneris aiiiinas-regere.' Ih qtio ostia, pingunt armaria, mensa sumptuqsiori epulaii-
, idonee occnpalus, niagis stndiiit/prodesse qiiani lur, f.uffi/divite illo sine Lazaro quotidie spleiidide,;
praesse: adeo ut in cunctis occupationibus rabna- postremo ntFIaeci illius verbis loquar, sibi diruunl,:
. sterii nullum nisi vi.o. meriio virgaque paslorali aedificanl^:mutanl quadriita roiundis; <E(ulinam ia,
pr-_celleret. Sic se humililale jnierhumiles__qualerii, sblos abbates, et non etiam inffionachos, qui-
imo inferiorem, inter prayqs culpis eorum exigen- suosper abruptapraeialos sequuiituf, iia_cfabacude-
tibus disciplina exhibtiil superioreiri, illud anirho reritur quos Psalfnisia nbrioptantis, sed propbetariiis-
revolvens el opere Jcomplens : Non- dominantes~in aiiimo iiituens^ait: Obscurehlur octdi eorumnevU,
clero, sed forma facli gregis. Iteffique, Principem deant, el dorsum eorum semperincurva. Oculi quippe
te conslilnerunt, noli exlolii, scd esiqijuasi unus ex_ sunt, qoi in Iionpris sumrai facie posili ilineris ofii--
.//._. In synaxi fratrum priirmiii se iriprimordio, cium susceperunl: quibus bi nimirurii subsequenler.
iiltimum in Jine diyinarum laudurapr__seii._.yit. Le- iiiliEerentdorsa riominantur. Obscuralis ergqoculis
ctisternia ejus ssepius vel pelra vel sqla nuda tellus, , dorsum incurvatur, quia cum Jumen yirtuiis per-
vel, cum remissius iiidulgere vbluit corppri, viiia rj dunt qui pereunt, profeclo.cuncli ad poflandum
quaeque matla. aul sagi slramenta. Yesle yiiis, cibo peccalorurri onera ctiryanmr qui sequunlur. Sed ha_c
sibi parcus, aliis sumpluosus et Jargus, oniiiia in sub in loco lalius sapieiitioribus discutiendareiinqui- .
omnibus diserelione lemperans, disciplina coercens. nius, dum modo prosequi 4estinamus, dicere inlen-
Mensam el lectum coinmunem cum fratribus babuit, dimus. jQuanquam adhue plura supersiiit qute et
nisi fofte in oratorio peculiarium pbteiitu prectim Jaudi liqhse memoria. abbalisRoililandiet reprehen-
specialius inlerdum pernqclassel: qubd utinam vel sioni rioslrse pateant.
- :id confusionem vel ad damnalionem qjioru;ndam

'
. - . . C.tllCAEUMUEMVl\5PM.

;HENALMJS;? .^;;>;.: ;i";'

MAGISTJER SEDiS: BARCmONE.NSiS;';;;


NOTITIA.
Disquisiliones criticw, pag. 3S7.: ...
(Augustinus THEINERUS,

ln fiiie-codicisbiblioihe.cieBarbefinaj Romai, num. 286i,.versiis quosdam ascriplos delegimuSqui ex Re-


nalli opere De corpore Christi desumpti siml. De hocRenallo, tjui, uti ex noslra iriscriptione patet, Bar-
cinonns magisler fuit, nihil cerli aiferre possumus. Nicolaus Anlonius, doclus Ilispanqs, prseler iliihs h/-
liien aliud iiihil habet quam quod S. Eulalia., qu.i. snb Diocletiano martyrinm passa est, Vilam scripserii(t).
- _
Bed de bac etiam vlta Tbniayo {_!) el hagiographi Bollandiani alltiiri silenl (3).- :„
Renalli, seu, uli Anlonius illuni yocat, Raynaldi, opus tempore Berengarii Tiironensis,. el.quldeni
conlra ejusdem errores de sancta eucbaristia, conscriptum esse videlur. Verstis ex eo excerpios lii.c sub-
-
ungendos esse duximus.
Hispani. Lugduni, 165I,1n-foI. ._ V ,.-
(I) Bibliollieca Ilispaiia vetus. Malriti, 1788, t. II,
p. 576;infol. '.'"'- (5) Acta SS. ad d. cit, t.lj, p. 5/6,
(2).-Ad 42 Febrtiarii t. I, p. 100. Mariyrologii

, YEHSUS . -,?,'. '''.;: :? ;?


[."-
- ^
Excerpti de libro Renallr inagistri Barchinonensis Gerundensis de corpore Christi.
„ Quatuor. in sacro signanlur de corppre Clirisli Quomodo panis elsolupiriiodo sacramentum et noii
C qdhuc caro pqmini.
Quod monstrat fidei .plena Dep ratiq,'
Oblatum quod sit,. a quo, proquodalur, aiilcui • Hicnoslerpanisprius estcommunis.el ille, r
-
Se sibi dal Ghristusj se dat.iii Jiqc, qubdiiomo, Oblalus, sumplus flat ut-ipse caro.
Sed sibi, qnodPeus est; quoniamsummae dei.lali Est saeramerilum, sacfse sigiiunjplelatis.
O-Terise Qhfistus, pro fidei sobole, . Etpanis nonduro yeraca.ro Dbffiiiii.
Scilicet Ecclesia, quam pWlicipeffi Deilatis Sed lioii conimunis panum"semolus ab ttsu,'
A*sumensin se glorificando facil. ',:-..-_-. , Sed sigtium sacfari fciri quia significat.
601 - MARIANUSSCOTTUS. — NOTJTIA IIIST. ET LITT. 60?-
Quando sacrqmeulumel res sacramenlum, quia rcli- .\. H__coraria vis sanclificanle Dco
riel specieriipdnis, les quia veia caro Dommi esl. Transil in ajternam vmi, quain sumcns Iiomo tlignu
Poslquairi sacrat cura Christo sacrante sacerdos Vi.it in xternum vi satialus ea.
In nexu pacis, in gremio lidei, Ipsa quidem formas liabel illas spirituales
Ecclesiaeque
' dqmo, qua_dicitur unio, per quam Quaenequeunt cernicorporeis oculis.
Sponsa suo Sponsojungitur Ecclesia, IUa quidem virtus formam quam panis habebal,
Irispirarite Deo, natura prior benedicla. Sed non naturam suscipit, el relinet.
VeracaroDomini esl, et rcmanenl species
Quod in sumcndo desinil essesacramentumet remanel
Dum sacramenlo res est caro vera creantis. tantum res.
Sed sacrameritum dicilur esse, ideo
Jam sacramenlum in sumendo desinil e-?se,
Quod relinel species non vi panis remanente
Fii natura prior vera caro Domini. Discedunlfoima., res easola manef,
viviiicairix
Quod panis non accipilur in saciamento secundum Illa vero Domini substanlia
fqrmas, sed secundutn vim malerialem cl tempoia- Qua redit ad .ilam mortua noslra caro.
lem,qu(v transil in lim mternam, scilicelinateinam Nos reJicit, redimit, jungit, co_na, cruce, patre,
vitam.
In sacramentopanis non suinitur ille 13 Ilis tribus; lucc tria rex paciftcatoragit.
Duin caro libatur Christi, pietas renovalm ,
In qtianiuni panis .i, sed in bac propria El pietale nova, flt caro nostra nova.
Quod mandncanli dal vitam lcmpotis hujiis;

CinCA ANXOMEUMDEM.

MAmANUS SCOTTUS

NOTITIA

IN MARIA.NUM ET EJUS CHRONICON.


. (G. WAiTz.Prooera. ad Chronicon Mariani Scolii, ap. PERTZ,Monum. Geim. hist. Scripl. V, 481.)

Chronicqn Mariani nomine inscriplurii iii pluri- C S32C.xi codiclbns iriveniunlur,. Jiaee diversa plane
bus iisque inter se valde diversis codicibus legilur. scriptura, lrica sive Hjbernica, -ctiin
' .quTppe quse
Ex quibus pfimo Ioconpmirt.andusest.: ' liac;
cpdieibus lingua; scripli.s prorsus conyeniat.
i) Codex Palatino-Yalicaniis n. 850, mjir., •_.'.'..?_, Jlane prim.am yocamus, lllam;yerq,:cui :noriso.um
4umaii, qui foliis conslat 170. Hunc jam alii auib? u.llijTiiClirqnici .anni/debenijir, sed qua etiain pluri-
graphum dixerunt (1); _id quod accuratibre libri iriis addiiipnes.lairi in iexjtu quarri iri iijarginefacta_
perscrulalione comprobari videtur. I^am ii6n_s61urii surit, secundarii. Ulra MaVianb;sjt tfibueiida quieri-
lirevis qnse , addilur coiilinualio aiiis scripla esl tur./Priitia mariii in ipargirie supefjore. libeeseripta
calamis, sed ipsum quoque Chronicoii nari unb suijt fol. 53 : Scem (__)dvhjridiv flmitbrigte ciise-
tempore neque iina manii scrlplum est. Alia enini hair in Mqganlid isih dqfdderi riqfil Petair isin
folia 2-25 et 150 sqq., alia folia 26-149exaravil; ijla ceiblia deridegaid* :_."isih blia irrbmqbal' Diqmait
lilteris quas dicunf minusculis quales 'in plerisque (rin^Lagen. elisin fide) cetfa.kblia iahacsa Aaibain
-'; ..--.....-..-,...
. VAilLE LECTIOKES,
1 ilalego; dennegaid poslea correxisse videlur. s irroffiarbal diarmail legenda simt. s,_qu_v
' - ; . 1J jtncis incluii
huc pertinere puto ; v. scriplum specimenel not. 2. *'cel.na?
- ?." ; ,; . NQTJE. ."" . -.... ., ..;
(1) Pagius, Crit. ad Barpriiiiirt, a.'.853i n. A&, ed; D etiarii; de fnpii_isjeriri\,>Si/'Albani-:I^ic;'s^Fmb.^s(,: nisi
LticaeXIT, p. 4.25: ExemplqrJstins Codicis servalur Aqlbqin/ ad „Scotiam;r^Nievc^lTic^&M^dri^l-
riunc Rothm incbnveriiu Sancti Isidori, sed aulogra- brigte clusenqir yide irifranoU&.Diafmdii npriieii
.pitum ad bibtiolhecqmValicgnamautad aliquam Irictim ,est; quaesequuriiur regeVri;Lage.iise/-iridictint,
aliam Vrbis bibtiotliecamperiiriebai. Hpc verq.vqca- queiri a. 4072 obiisse ex Chroriicb:scpnstat.VV. cl.
Jiulura apud ejris leriipofis auc.tores ribnnisi illuni Leq rhonehte isinblia (bliadliq?).irio mdriidi,i_icVy
significat codicem eujus exemiilujri factuiri estVV- yefterida<sunl: cin.eo /ahnqpbsiquam- -occisusest
Pagium foflasse sechtus est Schannat Hisi. Fuld. p._ iiiarhiait rex.Lagen., i;cetra..bJiq'yNoi<iMqna_io:
60. Codicis -illius etiam
" -: Mabillon Ann. lYj p. 583, an.ri.Q-> .Aiino -07S .(1098), ' id: esi quafib^posi a)
menlionemfacit,. 1i)72, Marianutri : liiifurit scripsisse,"irifra vide-
(2) Certam liofum locorum interprelaliqriem non- iiimu:s.. ;;<..,,,-./:::,: ,:::.:,:;_:::::;::l::-::':,_.
dum riaricisci potulriius. -^ De'Jjfogoriliaet forlasse
'
605 MARIANUSSCOTTUS. 601
tn perigrinilate mca, et scripsi hunc librvm pro cari- ,A nianu scriptam, Mariano fribuenudiii esse, laiilum
laielibiet Scoiis omnibus, id esl Ribertlensbus, qui non omnes censeaiit, neque ego plane negarini,-
sum ipse Ilibernensis; f. 67 : Sobenn din ir.div pra.serlim cum h__c Iricam prajseferal speciem et
dn.rlbrigte clvsenair diamairt (3) 2 Kat. Aug.Ma-' oplirae nionacbo in hac lerra nato convenire vitlea-
mdern ta°s scoloca (4) maneslrech Maviilii Bia- lur. Altamen moneiidiim est notas marginales pau-
lacc data jteb erinn * nige (?) cotocetin, ut ceiidi aun - cas tanluin hac seriplas esse raaiiu, praeterea hanc
labviis in fvndostercoris, sed nralia ago, ncc mersv.s maxime partem erroribus illis mendisque foedissi-
sntn in stetcore Francorum, sedtamen oro discentes, mis conimaculaiam legi. Itaque parum abesl quiit
ut dent malediciionem illis. Qtia. jparlim lingua Irica eiiam hsec ab alio quodara scripia esse siatiiaui, a
scripta quiii ab ipso Mariano addila sinl, dubiiari ., nionaciio forlasse Scotto, qui cura Mariano in Ger-
nequit; ideoque cfficilur ut coJicem iiullo modo niiiiiiara migraveril, eique maiium ad Chronicoit
posierioris teinporis apographum habere possinius. scribendum pr__buerit; quo morluo vel remoio,
Scd cuni eii.tni in Chronico Marianus de se ipso allerum in ejus Ibcum successisse prpbabile esi.
loquitur, plcraque quiJein eodem calarao scripla Nihilomiims singula verba vel eliam longiores nolas
SUIIL ; nota vero a. 1050 postea et secunda addita -Mariani nianu addita esse quis nugarel, cum iis
est inanu : Ego miser Murianus in peccalo fui in hoc " testibus qui coJicem evolverunt littcrse el utramen-
anno natus, ita ut ipse eiiam boc loco non modo tuni SLepius mulcntiif ct dif-icillimum sit inlelleclu
auctoi sed scriplor deprebendi videaiur. Kccnon f. qiise,quo lempore, quivem.mu addila siiil?Qua.ctim
147 et 148 allcra baec mainis in margine versus ila sinl, codicem auiliographum' dicamus, eo lainen
qualuqi" Iriea lingua scripsit. Siint igitur qu_3 sensu ut neqtie loius neque maxiinam pariem Ma-
utramque pariera ut Mariano iribuamus siiadeaiil; riahiiiiaiju scriptus sil, sed librum exliibeal qiialem
sftd alia s.uiil qua. huic obslent seiileniias el quibus auclor composuerit et lemporis deeursu conliniia-
effici viJealur ul vel altera.vel ulraqucpars scribo. veiit, correxerlt, auxeiit, sivc ipse haic calarno
triliuenda sil, qui aut codicem aulogrnphuin Maiiano eoinincndaverit, sive usus sif scribaruin maiiu ruui
vivoel auctore descripseril, aul ipsi dicianli inanuin alque imperila.
calamiimqne conimodjverit. Nain quamvis scribendi . Codex ex monaslerio S. Marlini Mogiintin. (fol.
latioiiem rudem et plane singularein, quain in co- 1 lcgitur : Isie liber pcrtinet ad librariam S. Mariini
dice legiinus, eam esse qu__ Mariano in usu fueiil Mogunlia_,lil9). In Pala.inamindeque in Vaticaiiam
uullus dubitem, neutiquam lanien ipsi erroresmeii- Ifanslalus est biblioihecam. •
'
daque impuiaveriiii fcedissima quibus codex scalet 2) Codex Cottonianus Nero C. V., nibr., s. xi
'
el quai scribam imperiluni el negligentissimuni ex., codcx celeberrimus, ex quo inlegrum Mariamim
osteitdere .idcntur. Qua_damfortasse ex libris quos se ediluros csse jam Usscrius et J. Vossius proini-
secutus est male scripiis vcl male Icclis explicari seranl (7), quem vero neutiquam gciiuintim ejus
possunt (5); alia vero ejusmoJi stinl, ul scribam texiiim exbibcrc paueis probabo. Ubicunque erijn
aurtoris vcrba prave excipienient ei negligenter Marianus res a se gestas exponit, aperlis verbis
scribfiiitem arguaiil (6). Hsec lam in iis quacpriina loquilur : Ego Marianus saiculum retiqui, oravi,
quam qua. secunda manu scrijita sunt repeiiuiitur. veni (8), clc.; hic codex vcro aul lanqiiam tic alieno
Hxc vero, qua loeuni de Mariano nalo scriptum es.e dicit : Marianus chronographus swculum reliquil,
supra dixi, Clnouico finilo etiam ejus niorlem ad- Marianus venit, aut ubi ejus verba reiiimil, adji-
nolavit; quod ab ipso factum fuisse iiemo sibi per- cieiiduni duvit : Hcecail Marianus Scoltns inclusus
suadebit; sed sciibara deprehendiraus, qtti dum (9), ipsunique auctorem bis verbis laud:nil:'A
Mariaims viverei, ipsi ad ni.imis-fuil el quo_cunque 1028. Hoc anno nalus esl Marianus Hibernensispro-
scribenda eranl codici inlulit; qtiique magistro babilis Scotlus, cujus studio et labore hwc cronica
lriorluo eliarii obiliiin viri venerandi breviler adno- pracellens esl de diversis libiis coadunala (10). Qui-
lauduin duxil. Jara vero altcranr partem, prima £>l.uscum si coinparas verba genutna Mariani (ill,
VAR:_E LECTIONES.
* heec an recte legerim dubilo.
NOT.E.
(3) ld est die Martis sive feria tertia. Forlasse de ab arbaris pio a barbaris, sirium facit pro liinmfa-
Mariani itinere sermo est; v. Chron. a 1078 (1056). vit (a. 21)j X (dccem) pro duccm (a. 313), quadrage-
(4) HaJcv. cl. Leo ita veriit: f coloims monasie- simo anno pro quudragesima. Anno (archiep. Co-
rii Sancii Mauritii. i Reliqua dubia sunt.- lon.).
:
(5) Exempli gralia facio pio facio, flumina pro . (7) V. Stenzcl, Arcb. IV, p. 10G-I1I.
fiilmina, quia pro imice (a. 2_2), lerrai pro -Terra* -(8) A. 1074(1052), 1078 (1056), 1080 (1058),
con (a. 278), a consulis\)vo agonsolis (a. 287). Pau- 1081 (1059).
sia pro Fausta (a. 573), judaicum pro induclum (9) A. 1080 (1038); -cf. 1005 (1045) : Hwc ait
(a. 390), Paviam pro Suaviam (a. 1100). Marianus.
(6) Exenipli gratia : contentens pro conlendens, Cf. a. 1065 (1045) : Marianus hujus cronicai
(10) —
ordinalor pro ori.ifia(ur, Hiberius pro Hibe'r(i)os,ex auctor oravit, qui hwc eliam — relulit.
pro et, et pro ex, sexlus pro sexus, cazptuspro ccetus, (11) Marianus dicil : Ego miser Marianus in pec-
slatulis pro slatuii, cehortalus pro coaitalus, indie catis fui in Iwc annd naius.
pro itide, militibus 'DTomlibus, wtsarisprociesis,
"
CC5 SOTITJABiSTOHICA ETLITTERARIA. 605
rdienatn manum primo aspeclti deprehenderis. Qtii.A nalibusYVirciburgertsibusalnsque foir.ibns a mona-
biEc mulayil, ubique Mariani sermonem correxit, cho quodam S. Dysibodi (Disenbcrg prope Mogun-
ita ul plrrumque res quidem ea?deni, verba vero tiam) eonflalum. Eodem jure quo hoc Mariano,
v.Jiie uversa hic Ieganlur (12); prxlerea vcro mul- Heritnaiiiii Chronicon Bedae vel ipsi Uieronynio
la qua_ Maiiani esso dubilare ncqu mus, omisil, ea tribueres. Nam non modo lextum lol laniisque
praeserliin quae vel in margine scripla erant (13), iiiterpolaiionibus auxit, ul nonnunquam vix Mariaui
vel ad leges Scotiicos (14), vel ad monastcria pro- vcstigia invcnias, verum eliam lam initio (18) quam
cul sita spectabant (15); sed eliam alia adjecil quae in ipso levlu plurima omisil, pra_serlim saeeulix et
plerumque de rcbus in monasterio S. Albani Mo- xi liistoriam ita compilavil, ul cum -Mariano (19),
gonlino gcstis agunt (16), ibique auclorem vixisse cujiis quidem verba de se ipso scripla rcliimit (20),
1rjbare videntur. Codex eliam brevissiinani babet non nisi paucis locis conveniat. Annales S. Dysibodi
conliniiationem usque ad a. 1087, qtiam nescio an reclius diceiilur.
eidem tribuere possim. Nam Quibus pricmissis, tam de Mariani vita qiiam de
2*j Codex olim Geinblacensis (17), quem deperdi- operis chroiiologici indole et ralioiie breviler disse-
tira lugemus, eamdem quam Cotloiiianus e\hi- raimis.
buit receiisionem, coutinualionis vero qni ipsum B ' Mariauiis anno 1028 in Hibernia, quam ttinc tera-
viderunt iiullain faciunt nieiitionem. Neque poris sciiptorcs Scottiain dixerunl, natiis ^21) et
2**) Codex Leodiensis 242, chait., s. xv, quem patria Iingua Moelbiig, ul videlur, diclus (22), __la-
ex Gemblacensi descriptum pulo, ipsam continet; lis anno 24 sa.culura reliquit et tunc fortasse Ma-
qiamvis alibi proxime ad Cotlonianum accedat. riani noinen acccpit. Quatuor annis post (a. 1056),
3) Codex olim S. Rarlliolomei, jam biJ)liollieca_ niullorinn coiiiprovincialium vesligia seculiis, ex lli-
p'ililica_Franrofurtensis, n. 104, inbr., s. XIV, fol., bernia iu Germaniam profeclus, ibique Colonia. in
Chronicon continet usque ad annuin 120. co:itiima- monaslerjuin Seotlorum S. Marlino dicatum, quod
lu •>, quod Mar'ano Scolto et DoJeehino abbaii sacculoxi sub abbatibus Helia el Majoloflorebal, re-
oinnes primura edilorem seculi Iribuerunt. Scd Do- ceplus est. Sed JIOIIdiu post (a. 1038j Fuldam se
dechinuiii Chronicon scripsisse probari ncquil, conlulil, abbalem Ecbertuni comitatu=, qitoeiim pri-.
iieiue geniV.numMaiiani opus bic legi piiino palel muni Paderbornani ivit, ad luinuluni Paierni Seilli,
aspeclu. Est enim opuse___Maria.io,Melhodio, An- qui ibi se coniburi passus est, oralurus. Anno se-
NOT_E.
(12) Uiuim allerumve Iocum ex hac recensione C ( (14) a. 1020 (1015), 1056 (1034), 1062 (1040),
eviiibciidiini du.i; c. gr. a. 1065 (-1045): Animcka- 1079 (1037), 1087 (1003), 108S (1006).
dus Scollus monackus el inclusus in Fulda obiit HI (15) pi3_ser.ini Angiensia a. 880, 881, 886.
Kal. Febr., super cujus sepulrhrum visa sunl luiniiw, (10| a. 808 (786), 816 (791), 827 (805), 8i7 (825),
el psalmodia uudila esl. Super cujus scpulcliium Ma- 977 ^9o5). Alia lanicii cx iisdera loniibus tjiiibus
rianus huji _ cronicce auclor decem unnis ad pedes ustss esi Marianus bausii.... S".2, 855, 854, 855. —
ejus slans inclusus missas cantavil, qui htsc eliam de Cf. a. 1183 (1061). 1085 (1065), qute oplime Miriano
supradiclo Aminchado relulit. Ipse inquil, cum Sii- roii.eniicnl. Ipsiim hoc modo opus siiuni secuiiilis
bernia a-sel in insuta quce Kellra dicilur, quadam curis rcccnsiiis.c, csi fort.isse qui sibi pcrsuadeai.
die fratiibus quibusdum advenienlibus, cum iicentia Sed mque vcrba il!a de se ita lnularc potiiissct
senioris sui nomine Corcram, carilalem eis fecit. ncque eani sermoiiH puritatera quam hic iepe-
Cumque quidam posl cibum egressi essenl, illi qui lifuus ipsuin unquaiu assecutum cs.e conccs-
remanserant ad ignem se calefacienlcs consederunt se.iiii.
clque bibere ab eo petiefunl. Qao nolenle sine icen- (17) Qucm praeler Schottum (v. inf.a) ctiam Jii-
tia, coegerunt illum. Tandem consensil; piius lamen ro-tisvidit (ad Sigebeitum a. 854, p. 107)."
ex eo potu senioii suo quasi benediclionem mis*t. (18) Libri i, c. 1-8, iiitegrum libruin n.
Crasiino autem ab eo interrogalus, unde sibi illum (19) Textura gciiuinuin, non illum qualem codices
polum misissel, omnia quaigesla eranl retuhl, moxque 2. 2" elc. pr__benl, ad raanum liabuit. — Siiiguhs
propler hanc lanlum culpam eum senior de Hibcrnia lacis lameii quaedani huic sirailia de S. Albani ino-
exire jussil Quod ille humiliter adimplevit, sirquc Dnasieiioaddidit;
\ cf. a. 816 (794), 990 (968). Setl
Fuldamveniens, sancte vivenio inctusus, utpraidixit, eli.iin in posieriore parle interdnm boc monastc-
obiit. IIoc aulem mihi relulil Tigernach semor meus, riiini tangit a. 1085, 1095, 1096, 1116, 1119,
cum quandam parvam culpam coram eo fecissem. Me 1150.
quoque audienle in Fuldam incluso quidam. religio- (20) A. 232 (274) vcro ita Marianum laudal :
sissimus ejusdem coenobiimonachus nopiine Willehel- Marianus Scoltus 22 annos plus aliis cionographis
mus supradiclum Animchadumjam sepullum roguvil, posuil ab iticarnatione Domini, quos sub deficientibtis
ut se benedicciel, atque, sicul posleg mihi confirma- regibus collegil mensibus et diebus integris annis
vit, eadem nocie per visum vidit AnimiliaJum in supervenienlibiis.
seputchro suo stanlem niveo fulgore nitenlem el ex- (21) Quaxuiique affero, Marianus ipse his annis
tensa manu __benedicenlem, totunique ipsam notlem narral.
eliam ego mellifluo plenam odore duxi. llac ait (22) Versus quibus auclor primo opus suum fmi-
Marianus. — a. 1093 (1071) : Clerlcus quidam ' vit (a. 1098) dicere videntur, priinam singulorum
nomine Carolus comparavil episcopatum urbis Con- verborum lillerani ipsius nomen conlinere. Quassi,
slanlitB a rege Heinrico. "QuaproplerSigifrido epi- colligis, h__cliabcs : Moelbrigte clausenair romiin
scopo Mogontino concilium facienle coiam praifalo (l)ol; Moelbrigte nomen proprium Iricum esse vide-
rege, idem clericus et e^iscopalum perdidit -et non lur, clausenair fortasse < inclusus .; cadcin vcrba
tvnge posl etiam vitam. supra col.'601-603 bis-occurrunt, (amclbrigte Mse-
J13) A. 789, 790, 812. nair); c__tera eqiiidem non inlclligo. .
C07 MARIANUS SCOTTUS. 608
quenli a Sigefrido abbale Fuldensi, qui Ecberlo suc- . i Sub islo, iiiquil (29) , imperalcre regnanle floruii
cesserat, apud Wiiceburg presbjler consecralus et Marinianus Scolus, qui piimo Fuldcnsis monaclnis,
s.alim Fulda. inclusus est, exemplum Aiiimchadi poslapud Magonliacum inclusus, contemplupra'senlis
Scotli seculus, super cujus pedes slans, ul ipsius vilce-gratiam fulurce demerebatur. ls, longo vilceoiio
verbis uiar, per deccin annos quotidic missas can- chronographos scrulalus, dissonantiam cyclorumDio-
tavit (25). Vixa. !069jussu arcliiepiscopi Moguntini nysii Exigui ab evangelica verilate deprehendit. Ilaque
abbalisque solulus, Mogunti.im se confert, ihique ab inilio seculi annos "ingulos recensens, viginti cuo
c pro peccalis suis secundo includiltir. » Quo non- annos , qui circulh prwdiclis dcerant, superaddidit,
<Jim sohnus, a. 1082 vcl 1085, ui videlur, obiit sed paucos aul nullos sentenlice suce scctalores ha-
(2_), el aptid S. Martini monasteriura sepultns biiit (50).
esl (25). Tertio Ioro audiamus ctiani Gallum, Ordericum
Hominem agnoscasa rcbus sxcularibiis prorsus Vilalcmita dicenlem (31) :
alienum, qui in rerum divinarum conleuiplaiione Marionus enim in cosnobioSancli Aibani marlyris
assidua, in artissima cellul.i inclusus, menls iran- (52) apud Magunliam monachus fuil, ibique Ctesa-
qi.illilateiii et aniraae salutem assequi conalu. est; riensem Eusebium ct Hieronymum aliosque historio-
ideoquc facile eum credideris iioimisi exercitationi- 15 graphos pio modulo suo seculus, sese benignilei exei-
liiis piis et rcbus asceti.is intentura fuissc. Attaraen cuit, el dnlcem fruclum longi studii magnoiumqne
altius mcntem elevavit; nam in solitudine qua vixit laborum, quos in longinqua peregrinalione perluiil ,
sludiis se dcdit (26), iisque 'uoii vulgarera lau lem fiiiis eclesice tanla rimaiiper .._ non valcnlibus cari-
tam apud coaevos quani apud posleros sibi coinpa- lative obtulil. Soterler ilaquc perscrulatis vcteiilmset
ravil. modernis codicibus, chronographiam cdidit, in qua
Maiianus Scotlus, inquit Sig.berlus (27), peregri- ab inilib -mundi _;_ quo Dcus Adam delimo lerrcc
nnjj. pio Clnislo in Gallias et faclus monachus apud plasmavit, per omnes libios Vcleris et Novi Tesla-
Mogunliam, mnliis annis inclusus, scripsil chronicam menli el Romanorum Grcecorumque liistoiias discur-
a nalmlale Chiisti usque ad annum nali Chritli 1082, rens, oplima qucequccollegil , el enumeralis annis per
tnira subiititate oslendens errorem priorum chrono- regum et consulvm lempora usque in dicm morlis sua',
graphoium, ila ponentium nalioilatem Christi, ul annatem kisloriam laudabitiler disliiuil.
annus passionis ejus. quantum ad rationem compuli, Ex quibus apparei , jani apud cosevoset proxime
non concordei veritati evangelicai. Unde ipse apponens sequeniis lemporis scriptores Marianuni uoii lam ob
22 (28) annos illi anno ubi priores scribunt juisse rcs a se narratas, qiiain ordine chronologico ceiio
nalum Christum, ponit in margine paginai alleinalim ' J stabilito el annis qui ab inoarnalione Domini evoluii
linic annos evangeiicce veiilalis, illinc annos faisce essenl aliter quara Ecclesia cum Diouysio stalucrct
priorum computalionis, ut non solum inlelleciu, sed dcfinilis , suinnia laude elaluin liiisse. Easiiem
eliam visu possil discemi veiitas et falsilas. quesliones ante et post eum tnulti traciabanl, et
Simile tcsiinianiiiiri prjebel Willelmus Malmcsbu- quamvis usum communcm mutarenon possent, sibi
ri.n.is, rerum Anglicarum scriplor celebcrrimns: lainen ei cotevis magni quid effecisse .ideban-

NOT/E.
(23) a. 1065 (10.3) facil (comiii. II, p. 749); continet Pauli epislolas
(24) Nam anni 10S2, historia Jinila in codice au- Maiiani manu a. 1079 desciiptas et corameniariis
tographo eadcm nianu scriptum esl : Obiit Marianus inlerliiiearibiis el marginalibus illustratas. — Quod
inclusus; quae verba, postea lineis duclis ei bievi Vossius addil: Jmo el Mariano huic Scolo Noliliam
coiitinuatione additn, nunc intcr a. 1086 et 1087 imperii Romani,opuspra.clarum, adscriplum il doclis-
Ji g.miur, sed ad neuirum annum pertine e possuin. simus Cujacius, jam ncminem lenebit.
Aunales S. Dysibodi (cod. 5), qni priori anno inor- (27) l)e SS. cccles., c. 159; cf. €h_on. a. 1061,
!em ascribuiii,,ex hoc coJice descripti snnl; et ita n1 1082.
eliam Trilhemius Chron. Hirs. I, p. 281, islum (28) Ila legendum , noir25, ul edilio habet; cf.
annum invenil. Sigoberttim 1. 1., c. 171, quein locum v. infra edi-
(25) QttaeAvenlinus, qui Marianiini intcr libri v luiii-
1'ontes recensel, de ipso Iradit (ed. Ingolslad., p. (29) Lib. m , ed. Hardy , § 292, vol. II, iiap. 470.,
494, 553), ad allerum ejtisiem tcinporis Marianum Addo Mallliscuin Wesimonaslerierisein, qui dicil
Scoilura periinenl, abbatem Rali.boiionscni, dequo (etl. Francof., 1601, fol p. 229) : Anno gratiai 1082
v. Raderum Ravar. snncla II, p. 217-222. Acla SS. Marianus Scolus , sancti Redcelinealiter consangui
Febr. U, p. 561, sqq. (Ibidera p. 565 hujus Mari.ini neus . ipsius sav.cli libros omnes cum aiiis multis per-
Viia edila est). scrulans , similis illi in moribus et scienlia ____nile-
(26) Triiberaius praitcr clironicam (v. infra, balur. Qtise scquuntur c\ Sigeberto (Roberlo de
noi. 110) ciiam epislolas Mariano tribuil (Chron. Monlei descripsit.
llirs. I, p. 207), quas sibi consuelo morc fmxisse (50) Quam ob causam sseculi sui incrtiam Willel-
ptilarem, nisi p. 208, diserte dicerel : ad quem •miisacriler casiigat.
(4rnoIdum Trevirensem) Marianus Scolusmonachus (51) Lib. III , cd. Le Prevost, II, p. 159.
inctiibus eleganiem destinavil epistolam. Yossius (de (52) Error indc nalus csl, qnod lexium iu hoc
ilisi. Lat. II, 47, p. 585) cuin Ayentino commenla-, moii3slerio, ut supra dixi, inleipolamm, qualein
riosin psaltemJMariano tribuit, qni ab altero cjus- Florciitius WMgornicnsisdescripsil, pra oculis ha-
demiiomiriisScollo^cl. n. 22) scripli sunl. Ab eoilem buit.
codiccin exaiaiiiin piiio,cujiis Lambcciiismeiiiioiicni
609 V ?„ ;NOTITJA IIISTQRICA_ET?LITjTEJUftlA. ,-,,::-, ::,:,.;..-J, ;..,-; 610
liir (55)._His iolum sc dedil Mafianus; iu his maxi A ^Tahiibtisi-iittaqiie.^Cp^stantiiiQ:^i:i]pn^tante aug.
niam libri siii parlcm yersari, en videamus,"' V ::arin.,;quarlPiispiydie;bcia^o:Kdlendqrum Oclo- '_
Qusein codice Romanb legimltir liaec siliit (54). ; brium-,;iridictiohe:Mel. reliquq,'-;:, _:,,.;.,_
f. 1. Trqclalio (55)sequeuliscicli. In pagina sequenle Annus.3 esC,;ljerlius;Constaniii el .Constantis, et
per abecedariumlilteralireguta de duobus alfabetis ila semper imperaioruiii anni indianlur. ; <
'
anle Kalendas feslivitaluriiposilis variala: ac vir :;'- Sequilyr f. 4.1,: .:; .;_::.:_. i . :"• .-,..;
ginti oclqtilleris secuhdumsqlarisciclilongiludihem Teriia emendatio dniiorum.incqrriationisterlio vesti-
longa, juxla aulem decennovennaliscicli longiludi- ; gio secunduriiiriariirologgiuiri.etp.assionespaparum
- nem, quia deceriiac novem Htleris c.onsldt,:lqlitUr el decrelales epi.Uoiqseqfnhiyqudsipsh
dine laia, qiialemcunque,lilleram vis pmnum vide dicii in ceriis Ealdndismiseruril et subtonsutibus
— — Sicque semper servahdumest. cerlis noniinalis cohscripserunt; in.qnibus habelur
f. 2. Cicli (55) solaris decem etnovem suntisli - Vecius per.annos;decem regnasse riuciqritale _._/_-
qui in ciclo magno paschali contiheri.ur el inung- : siasticuin unoquqque'aniio,cohfnmrthie;a Faviano
quOquecicli 28 aniii, qui iii printis litieris <_(qua- papa, qui passiis est sub Decio;,,usque ad sanctum
tuor coricurrenlibusincipiuni- '-; :.- . Laur,e_nliuiri,_qui;pqssus esl sub Deciq; ,:,,-:;
Tabulse sequuntur quae hos cyclos exhibenl. _ R (f 12.) 54. 18. {.-Tiberiusfiqssiir:^rcqnss. Cassio-
f. 4-10. Marianus ponilcalalogum consulumRo- dorus sic : 12; £ib<eri}ts:^mpi__ravii:hnn.:^5. His
manofum sic incipiens: V ,'.''.. ; j f conss. dominus nbsier Jesus Ghrisluspassus esl 8.
I. Lenlulus el Mdrcellus. His consulibuspernicibsm Iial.April., e(-.|.;_(_;,....V::;V._ __:._ i,;. .
in curia Romrn de Pompeio el Gesafeconftaninf [267. 9<-Valefianus Decius. /: .::245.; , -
discordice. Sed Gaius Julius Caisar, Rohidm de Alia decretdlisjepiitfi.ta.Sixlipqptsl:iDiieclis.siniisfra-
Gallis veniens-, \Pompeiu,m (36) fugavil Iialidm , tribus per Uispdnice.prqpinliqs.fqnstilulis Sixtus.
aurum et argehtum Romce decerario susluiit, ac episcopus salulem.:J}qtq::i'li_ Kal. Augusl;.. Vale-
primus Romanbrum solus leriuii imperium .annis riano ,_eiDecio'cpnsulibus. I-npiaxtiroldgiq de cori-
"
qualuor, menses sex, Idibus Martii occisus. Sub fliclionei.Sixii\, .Felicissimi-, :;AgapUi, Ipoliii et
quo hiconsules fucrunl, lesle Cassiodoro]. ."; sancii :L.Burenti.i.:filiorumque:'.dqn.lra::pecium,et
II. Julius Ccesarel Serviliusjetc; eic. .."...' s:cul passi sunt: stib ipsb;triqnse Augusio:,; niultum
554. [6. Justinianusaug.S.cons.'] Redctpfesbileret -•_...ct$aiw.habe.lur_.p0r_-cunqiai^:-ecel^si^\\..iquo^ nun-
. conijiulalor dehbc anno 532, inler ceterq ita dicii: - quam delebiiur ~e(cui-credepdum-dsCmullo magis
bionisius-paschales circufosscribensab anrio Dbini- ; ::qitqmcronicis:: ~,.-.• -/._. •
niccvincarnationis quingenlesiinoIrigesitiioSeciwdoC Grillus, Voiusianus: %:::;::
juxta ipsum Dionisinm, qui estannus ducentesimus ,CdssiQdoruS:exposiiqr.psqlterii:sic dicit: His consu-
quadrdgesimus oclavus Dibcleliani lyranni _post , ..iibus Pscius layacm puplica ajdificgvit jquce siio
. cohsulalnm Lampadii el Oreslis,guo;anho':c6dex r, ,^qmirie:qppeltari''ju^stf.].,..^cf^'ict(»f-/'^/tp1,£up';,t^
Jusliaiius orbi pervulgdlus esi. HcecBeda dit'.: _;; Abrilio Tracim loco 'a'Gblliis,occiditur. Cui succes-
-' Tn sinislro margine praeler iniperalOfum/arinos .-•..:Sit Gqitus,:Cun}:Vqlusia>iq;^
ctiam anrids_aChr, n. collocal,-qubs.aba. 42 Au- .itxiinis 2, fif.fisifcas 4,' quahlum <xd' coiisu-
•giisli Lerithloet Messalacbnss. iricipit; Iiv dextefo:_; ;/./«(a.fi aulem annis tanium duobus el reliqua.
mafgine Dionysiiannlpbaunluf , qiiorum primiis in „;Tn,;Sin,islromargine sunt^anni.a^Cljr./n. secundum
anniim 7 Tiberii, Valerio et Aurelib conss. cadit.l/.. ; ,M.jrianum et imperatofum. Terlius qrti"ihi:ioiegilur
Sequituf ibl. 10 : ; -;-,: :,.,,: •..•'; .iirtiiieru_„/,I-XllII etiLXX^.j.pqslqinitlilur;: quid
Alia secundo -vesiigio emeriddtiodrihbriim incarna- 'sigiiilieetiiescrb-Tn de'xlel'oiiiafgiiie. fnbrev.coiisnetc.•
lionis juxla Hieronimum_, qiii-dicil Ptiuirim post anuos ' a Ctir. ii. -Dibiiysiirralibriecollocat.; ., : "'•
'
decem et seplem annqs conversiqnis suce iqculum '-, Additur fol. ii>: '""?';?;?.^ ';'£,] '',.''
fuisse in Hierusalerii cum Peiro , el Cassiodofum Recapilulatio (37);<imperii.cConfirmgliq esl enim
ponenleniquatuor anhosinierNeronem eiVespa- D repelilio commendatioms-cujiisque!'reii :;
sianum, et OfositimdichnleriiDeciutri^ri^us,annis Aiini decimi _:>: /tabuiarUniemendali
' , pra.cedenliiirii
' .-.-.";' <t~_:v >,?;;:.;.;.;:;;<;,";;;
]
regnasse. V..-- ... ..;;'<i:i':,v_'._-:';' ;;;;/.:„ et aucli ilerum leguntur.. j_>'_,.,:«,•'.._:::}.;$.
54. Chrislus passus est, elct..\-- - - «»''- .- F. 15': Hi sunl flalhi Ribefniw quiexdimedia
/V"
553. — — —'";—'^.'Sd__ipiU^.:fMiv,ypdp^;iw:'decre-parte ei id esldqlellt c/iuj^fj'f^-i'.MtI(;ietc/; (37*).
iali sua epislola de hqc fiiinq_ilq:dicil:::Iiippniine Sequitur foli.16' cal_lqguVpqh#
,;: domiiii Dei _(/s«/-a.brJs;«--lntjBs«:i6ftfis(i{V«np_- rtim, nulla incriplioiig.pMriiisXa^i.crihcJ.p.ieiis:
- ; -?S£. M''J lvfiSU'*;_::
?"; -..-'-. /;.fe.>3tvi?^s;^>;^. i^%|«)T_E.
— (35)'I_-?qi-Ee:dei/J)ac-
; eliarii "SigebeHurirqcpupatu^ quaBStibWHtfpi^sMyenda: (35 Haec in 2 desiderahturfp^uis/a^corisiilum
'--* :?v.;s";.>;;V ...':._
catalogo incipit. „ .. t
1
pfeSse%eqT]eriieriiLvjderaus. ea'qua excellitddetfirise (5'6) Quae liiicis' inclusi^ex 2^dtiidi; legurilur in
"ebpiacbTIegilSiilirscii De^Pila:-8116116 nondum cx hoc de_icripi.a«iiri_..s;::-VV
rli^p. 319^329. i , sed 1I.3Cdesunt
?';<5i)Plef aqueetiam iri-Cql^^^ (37) in codice12VV ?::;.i;:zv;>*._
cnjus varietateni'adjiciefida.ri fcsse*tiiixl,;;; ^^- (57*) Iii.ra, hoi. 149, eden'Uif:iiriaciin. Glironico.
Gll < MARIANUSSCOTTljS,: . - . -.. - 612
i /'e.fifs apostolus princeps aposiolorum Antio- _/___ Mutta aiqitejarii niira ma..rf..-itssicul archiscrlba pre-
chenus, filiiis Joqnnis, provincite Galilem vico . . [teridens.
Reihsaida ,fraler Anclrece, primum sedit ca-, , •'.. ScialJioc m_t|cod. in in.ei.in. I tiotnirtts]i.njtitsi-
thedrdm episcopaius Antiqchimannos scptem, iqr, quoniam predicor precellensprecellens cictusMa-
poslea:Romanm mclesimcalhedrqm annos25, riani. '.•-.' '__ _
mens. 10 6. ;". ; ,Folio 18 igilur magnus cycitis paschalis legitur, ct
Linus, riaiione Italus, de regione Tuscicv.patre prima. taibulse'.li__c praerailliiniur :
Herculiano,sedit tinn. 15, m. 3, dies 12. Primus aiinus magni hujtts pascalis cicli, et in cu-
Calaiogus usque ad Johannem XII deduclus esl; jus secundo anno juxta Dionisium naluht est Domi-
ciijusfliiem boc loco addere juvat : nns, indictione erat terlia, sed in capile 3. ;[1465prio-
120. Benediclus papa sedil ann. 3 , m. 5. riscicli indictio eral._[TJ.Pripius aulem annus se-
'..' LeO presbilerfqrensis sed. rf. 57» cundi magni pascalis cicli, qui est ciclusDionisii,
Chrislophorus presbiler cardinalis iilulus Da- indlctione erqt decima et iricamalionis 532 secundum
..... inasi sedil tn. 4. Eleclus esl el monacnus Viomsiutn. Primus ilem [terlii e _\magni cicli; in
_. faclus est. -,- quo sumus modo, indiclioneeratsecunda etincar-
-.«•-':: SefgiusRomdnus paire penedicto ' sedil:ann: nnaiioriis inillesimus *'quariusdrihusjuxtaDionisium.
-_[ / 7, in. 3, rf. 16, ?' ?.' In siiiistro margirie res primi cicli ( annofum 1-
Anaslasius sed. ann. 2. m./2i 532)," in dextero sccundi (40) ( a. 533 - 1064 ) et
Landb sed.m. 5. _ ...-.• inilio eliam. leriii breyiter adnoiantur. Cum nihil
Joliunnessed. ann. ii,,in. 2, rf. 3. cpnlineant. quod non in chronico repelatiirj U-iiiiios
Leo sed. m. 7. annos enotasse.suificiat. -, „
V Stapltanus sed. ann. 2,. ni_I, rf>12. 934 (912), (41) Cuonradus imperavil ann. 7.
>" Jphannes sed. qrih..__.' ... 936 (914). Ariastasius ann. 2, rii. 2.
150. J-eo-serf.anti, 3, .... 6, rf. 10. . 937 (915). Landb papa mens. 5.-
Stepharius sed. ann. 3. IH. 3, _/.-15. 938 (916)..Johannes pana ann. 14, m. 2, diebus
, Marihussed:tiiin.5:iri. 6, rf. 14. tribus. ' :; ",..__
.-.'...?A_tBj«(.'s.s.(f.anri. 10,-m. 7, </.,10. V 940 (918). Cuonradus <i'biil10. Kal. f_m.
Jphannes de regione Violata, cujus. paler . 941 (919). Henricus imperavit ann. 18. '
erat Albericits princeps'Rqmanorum, stic- . 951 (929). Leo'127. papa mens, 7. .'.
cessil indicl. 14(3S). . 952 (930). Stefanus papa ann. 2, m. 1, diebus 12.
Fol. 17'. vactium fere exslal, Jiis tanluni eadem • 953 (931); Joannes papa.anri. ^.
niaiui.;scripiis''(39) •: 956(934). Leo ann. 3, mens.6_, d..10. -
Preccllens ciclus Mariani omnibusquoscunqueauclivi. , 957 (955). Reinricusdb.it 6. Nou.Julii.
Propterea ipsumanigvitiique qptavi priusquam vidi, 958 (936). Otio filius ejus imperiivitan. 36,w. 10.
Dum prm-ceteris ciclis'candens illudlegal ieclor inlcn 960.(938).. Stefanuspapa ann. 3, 'm. 5,.d. 15.-
,_:,' , „ .... • ..•• .- , , ,. • [dens. , 963 (941). Mariuus ann. 3; meiis. 6,d. 14.
Hinc putavit tneus editor quod bene predicor preccl- 967 (945).;Agapitus 153, papaaa. 40, pi.6, d. 10..
:'... [lcns, 972 .950.. Johannes 134. Diiriadereeione Vioiata.
';:?: ;.;: TARIyE LECTIOKES.. ?, ?.??-?'?'?:":
cIiic numerus jam legi nequit: 7 Hmc supra Hnecimaddita 'sunl. 8 deesl i ? } sexagesimus deesl 1.
• " ?<"< ""?'• ::;:' :}': "?-'.:?, .. .NOTiE;,".,.'. '? "' '"?.< .-," ,,.'?''.?." ".
;, ".(38)Alia nianu, qtia. eliam postea liistoriain a. „ Gregbrius ann. 2, 'tij. 6. . .•'
1126-1128 (1104'-1106) .scripserlt, coiitiiiualip ad- Clemens m. 9, rf. 7.
dilur. qu3_in codice 2 desidefatur. Ha_c: Damasus rf. 25:. - V
Beiiediclus s.in. 2, rf. 5. "</. / fj _- Leo anii. 5. m. 2, rf. 7.'
.... Leo s.Vtttfi..1 ,-tu. 2. •;•..-/ ' Victor anh.\% m. 3, d: 7.' .
Joharines atin. § , m. 2, ,rf. S. . 160. Slepjiaiws lii.l., d. 24.
, Beriediclus ariii. i , d. 6. ' ' Benedictus m. 9, rf."20.
Bonus ann.• i:, tti. 6. . Nicoiaus dnn. 2, ttt. 6, rf. 23,
iiO.Bonifalius m. i , d. 1%. Alexander ann. 11, tn. u, rf. 21.
Benedictus ann.Q. Gregorius ann.12, »i-;.1, rf. 5.
''-' Joliahnesm..9".
yic/or »i. 4, rf. 7. V ""
Joliqhnesm.i:. :,::";::<:' ;,<' Uibanus.ann. 11, ni, 4, rf.16.
Johdnnesrinn.if), pi. 6;rf. 10. -: ; •; - Pdsctilis sed.anri.-^-— —- <
.Gregorius qrin.,i ; ttt; S. -. _' , /39) Pesuni iticodice^.; ---.../••
Jditahnes tit. 10 vel&. f. ; ;(40)Th iine-labularura f. 24' Iegiliir : Require in
Silvesierann_A,m:i,d.$.:
• principio cicli hujus in margano sub •
manu dextra
3ohannesiri.$, ,rf.25- .... gesta seijuenlis magni cicli. . ;: . .._..• _- --i
Johannes ann. i. _^ ; (41) Anrios Dionysii uneis iriclusos adjeculnhac
iSQ.SeriusjanrisZ;, '-?_." , • ,; ; '• ..'.". tabula a Mariahq" noh'poniihtur:, qui eiiam suqs-:
Benedicths ann: _T,;.»i, i., d..21;. ;, .:anhos'.rio"nh'isi_';sem^
iolitinnes ahri.Q/. rf;:;9;;-? duos„;oyclo_;sblares ( a. 38) cohtihent,:iridiGavit.'
' ' Benedicius atitt.; 15.: V Ideo fbftasse '-inVahniseholanclis erraijjmest\©erte :
Siivesief rf. 56. inde ab a.,S91, error mahifestus"est"-' '""'""
613 KOTITIA 1I1STORJCAET LITTERARIA. 514
fil-us Alberici principis Ronianoriiin, succcssit A ram hilarilate illis impcndamus. Quia ergo gra-
indictione 14. tanler a quovis susciperem rationem, ubi primus
991 (969). Oito tmperalor obht Non. Mai. fuerilressuirectionis dominicus dies, alque[cur
992 (970). Ollo filius ejus ann. 10, m. 7. 10]quinlns decimus annus Tiberii Cessaris juxta
1C01 (979). Otto obiit 7. ldus Dec. cronicam Eusebi vel Bedce prespileri, sive elit.m
4002 (980). Otto filius ejus 18 ann. magni cicli Dionissi t.igessauus quinius annus —
1010 (988). Otto obiil 9. Kat. Feb. , qui, eoquocl secundus ejusdcm cicti annus nalivi
_0H (989). HeinricuS imperavit 22 ann., m. 5. tatis il Doinini dicitur, donunicmpassioni depu-
1012 (990). Kilianus abbas Scollorum in Colonia talur—erangelicce leritati alque mcciesiw,qum
obiit 19. /_«/. Jan. Dominumin 14a luna piimimensis id esl in pas-
1013 (991). Ilelias successit ann. 20. cha Judeorvm feria qvinta iradiium asseruntel
.029 (1007). Brian rcx Hibernim parasceve pa-- feiia 6 parasreve luna quinla decima ciucijixum,
sclimoccissusesl. necnon marlirologio sancli Hiei onimi, quod in
1055 (1015). Benediclus papa. 6<l Kalcndaium April. cum icsbiiricaisse oslcn-
1058 (1016). Benediclus papa obiil 7. Idus Aprii. dit, teliqua [liorum 12] liabentes contrudicant;
Johanncs papa successil. " quod cum magno laboie, pailim mngntraia ls
1059 (1017). Ueinricus imperalor obiit 2. Id. Juli. aucloiilate, parlim ratitme ducenle, vix landein
_0_0 (1018). Cuonradus ann. 15. consccuins sum. Si sit iu hac qua dalur carilcte
. 10-8 (1026). Cuonradus imperalor obiil Non.Jutii. qui acciputt, devotus ojfero; ea coudicione, «/,
10_9 (1027). Heinricus ann. 17, m. 4. si placeat, Deo gratias refferal, sin aulem, me
1067 (1045). Rened-ctus papa. denle canino rodere dissinal, preserlim cum niliil
1068 (1046). Cleraens papa obiil 7. Idus Ocl. suadcam, quod aut auctorilate aul ralione non
1069 (10_7). Damasus papa obiit. probetur.
1070 (1048). Eeo papa. Resuneclionis itaqne Chrisli Iris opiniones
1073 (1055). Leo papa obiit 16. Kal. M.ii. tradunturf et qutv sil harum vera, dubieicl nun-
1076 (1054). Vicior papa successit 5 annis. quam posse ferlur queinquam conscrip ise, elc,
1076 (_05o). Ileinricus imperaior obiit 3. Non. clc.
Ociob. Qua finila lcgitur f. 27'
_078 (1056). Heinricus fdius ejus.
1079 (1057). Sicphanus papa obiit 4. Kal. Apr. "" LNCIPir IIJNC MARJAKTSCOTI
G CRONICACLAUA.
1080 (iOoS). Isieoiaus papa obiil.
_G82 (1060). Alexander papa. Scquunlur capilula iriiiin librorum, dcirque ipse
[2 hscc add. 1084 (1062). Oidinaiio Wlsiani epi- lextus.
scopi. Prinio lihro disqtiisitionibus chronologicis pro?-
1097 (J0~o). Ililldebrand. i. ann. II. missis Chronicon usque ad Christi DDlalemdeduxii,
»06 (1084). Wiberlus papa suc. £cctindopr__seriiinClirisli .iposloiorumqueliisloii.ira
4117 (1095). Ob Wlstanus el Rodberlns episcopi.] e\posuit, ila ul evangclislarum verba pr.pmNsa ex
Folium 25' vacuuni cxstat, ei hoe loco niaiius se- AuguslinijGregorii, Bed.e aliorumqiie libiisilluslrel,
ciinda, qtia pribra libri folia scripia e«se supra d.xi, lertio inde ab hoc tempore usque ad suam __lateni
desinil, atq.ie ea iucipit quo_ m.ijorem libri partem res prosecuius esl, Capitum inde\ infra edilus, quid
cliarla. inlulil; incipit etiam ipsum Chronicon, qno- singulis libris traclctur, accuraiius indicabit.
cum pr__ccdenliavix cohxicnt, sed poslca ad illti- Priinum usque ad a. 1093 (1075) Marianus bisto-
stranditm ellalius cxplicandam aucloris opinioiicm riain derfu\il nolanique chronologicam et ver.us a.
pra.missa esse.tidentur. Qua_cura ita sinl, hoecfulii 1098 (1076) adjecil, quibus operi finemdedit; pos-
2o nonnisi Chronico flnilo scripia el luni denm.n in n lea ,cro res a 1096, 1097 geslas inseruit, et folio
initio voluminis colloeata esse pulariin id qijod qua- 166 conlinualionem u«quead a. 1104 (1082)adjecit
ternionum ordinein confifmaiurum esse corifido". eadcm sccunda manii,seddi\er_is lemporibus utvi-
Folio 26 igilur ipsum Mariani optis ita incipit : delur scriptam,Codicc(42)postipsiu'snJor!em in mo-
'
In nomincsanclmdivinitalis. ResurrectionisClui- nasterio servato, alii noiislincis duclis brevqra con-
sti inquissilioiucipit quam Marianus Hibcrnensis tinuatioiiem addiderunl, cujus major pars ex An.mli-
inclusus congregavil. — Divino informamur pre- bus ^Yirziburgcnsibus, quos rectius S. Albani Mo-
ceplo,ulquod nobisab atiis fieri volumus hoc guntinos dixeris, surapla est (43).
TARLE LECTIONES.
10deest 1 ? ll natms I. ls sec. 'manu in tnarg. suppl. i. nihil lioruni 2. 13 magislra 2.
NOT_E.
i42) Hanc eliam in infenore fol. 1661parte verba addita suiil : Regnanle in petpetuum Domino nostro
a Ijecissu: Obiit Jlfarianus inclusus, jam supra mo- Ihesu Chrislo, teniparibus p;issimi ac serenissimi do-
niii. miri Manritii Tiberii ac Tlieodosiiaugustorum, ejus-
(43) Inultiiiia fol. 170, pagina haec manu s__e.xn, dem domni Mamitii atmo iertio decimo, indictiont
6l5v ''' MARiAiNUSSCOTTUS. V 61;6
• MariaiiuhicuniChroriictohconderetuiiiversale, nbn A Galalas {57), libef Hebraicanim QU.Tsticnum(58)»
la.m .tiislbrialh .quairiclirbriblqgiSrh tractare vbluisse "VilaS. Paula. (59) el Mariyrologiuiriquod ipsius no-
ja_in?dixi,. ;ideqqtie"pfiesbrtiiiiiri i-hhis a |3lirisio?nalo .-. mine iiiscripium erat(60): «Ceriaiiiinaapostblorumi
recte. defliiiebdisaliisqiie ejiismodi-qu*stibiiibU_ fuit (61); Clementis liber Recogni.tionum (62); Ambro-
occiipaluS, res i^sas sius (in Lucam ?) (63); Auguslinus de Trinitaie (64)
-ieseripSil, et eas:taiiti.m:qOfe iidprbposiliim Jacere el pr&sei lim ;libef Deconseiisueyangelisiaruiii (65);
'yidefeintur paulb. accufaiitis et •Johgius 'expbsuii. Maxiraiboniiliaj (66); passio S. Yalenlini (67) ai_#-
Kiliijomirius.: satis riiiilta voluniiria congessil et ruraqtte saiictorum; Orosii Hisltifia (68); Prospert,
perlegit? quibus ducibus -ahliqiibruin lempbrum Cassibdori, Isidori (Melili |69]), Beda_ Cbronica;
hisioriam hafravil. (Vuanluiii ihveiiire potui, liaec Iiisloria triparlita (70); Isidori Eiymoiogiaj (71)* -
ipsi ad hiariusTueruiil ShbSidia{44jScriplura sacra, Jordanis liber de regnoruffi «uccessioiie (72); Bed__
JqsepliiOpera' (45);e.i Eusebii IlisiOria ecclesiaslica operaj tahiCIifonoIbgica quam theologiea : lilri De
|46) ex traWsiaiibneRuflrii (47); -elusdem-Glirbhicon ratione lemporum etde lenipofibiis (73), foiiimen-
abllierojiymb'ifanslalifm:'%l 'contiriualuni (48); ex tarii in Genesim (74), :Dah'elem (75), l_v.';ngal'a
Hierqiiyriii verb opefibus gentiihi_;vei spuriis bsec : n, (76), in acta aposiolorum (77) necnoh reiractaiioncs
opistbjxad bariiasuffi'(49)!et ^inliunc.libruni (78)mafiyfologium {79); S.Liiciani
Ueiyiiiuiii (51), ad Paiiiiiium (52)y ad Paulaim el . (epistpla 80); Dionysiiel Theophili epislola)de ratior e
EuslqcSiiuni (53),icoiii-iierirarii ih'"'"EzecJiieiehi(54), paschali, quas integras deseripsii (81); Pasciiasini
Zachariani: :{55), Matiliseum (56) vel Episiolain ad epislola ejusdem arguffiehti (82), .Victorii epistda
KOTiE. 'v- '•- .-.'"'..
?????'???,??? ??';?????????';'":?';r"

iertiq deciniaf.quirilodieriierisisJutii, Gf^gofiuspapa (58)p.457 (i, llj.
cofainscicfatissimo'\beuii'Pelriiapostbli cofpbre cum .. X59)a.,42o..; ,,a. 33. Ilftc
episcopis Omnibus. Romariai Ecclesim:el presbileris (60) II, 24;.iiij tanien in manycologio
resideris1 adsiantibUii."_dm'cqnibuiyet -c...» dixit : In sub Hieroiiynii hoiiiine ediio non leguhitir.
<sancla.ltqc .Romuna ecclesiq, cui diviiia dispensatio (61) ii,"70, 71.
<
..pfeess.emejjpjuil.,cludiim cprisueludo esfvaide fepre- (62) ii,70. V ./
lierisibiiis __.oi(a, tit quidtimqdsacri dliafis minisieT ' (63)11,49,67.) ' " . "
riiini cantores eleganlei elin diaconalus ordinecon- ' ....(64);ii,.-2,24.. .'-.'.'-
sliiuti modolatione vocis inserviant, quos ad predica- (65)Iluhc insechndo libro ublque Marianus se-
Xionis qfftciumelemosinarumquestuilium vdcare: con- quitiir; cf. i, 13.
gruebat. UirideifHpieftiihjH«; [u( («)j arfsacnim mi- (66) ii,23. Fortassejamen Jninc iociim aliosque
iibilefium dum blqhda jiox queriiur, queri congrua_ ubi Terlu 11ianum (a, 38), elc, affert ex "fonlibus suis
hiiia' neglegqtur eicaiUor rriiniiler Domini moribus G descripsit.
'jStiinu[eipr,:i;umpqpulum vo.cibus;.deleclai... Quq de re -(67)a. 53. •-••" .
pfeietiii; decrelq 'cdhsiiiuouiinsede hacsdcfi aliaris (68) p. 526 (i, 21); II, 6,18, 19, elc.Ter.tioJibro
ministri canttire non debeanl, solumque evangelicm --liunc;saepissiiiieadliibiiii.
lectitinis .qfficium'inlermiUafum sqleiniiiaexisolvanl; (69) A 551, dicil : 'sicui-inclironica Isiidori ept-
.psqlmosverQqc Ireliquas.lectioriescenseopersubdiq- scopivel, in exposilione Mellili habetur; alibi vero
;conqs, veiii pecessiias. exigii;':_per riiinbres ordiries Isidorum nominal, a?263, 321. —^eodicem quo Ma-
'exhibeii. Si qiiis auierit cohlfa:iiocdecfeium meum rianus usus esl agnovimus iilum Parisiensem 4860-,
wenire iempidverit, 'anailieriiavsit::.El responderunt qui qliin Mpguulirius fuiSse, yidetur; Chronica con-
Wrinesv.Anallifinia^it,
' eireliqua^, ,, ,. , ...... ..'.'.: " iiiiet Hiefbnymi, Prosperi, [CassiOdori, Jordariis,
; ;{M)fluae. delonl.ibus.Mariaiil Seiriler dixit (B-iV Melliti (hocnoriiine Isidori librum iriscfibit), Bedre;
Jrmgep.M,14_!), ehmM icxtiiriiiriterpoiaiiiiiispc- , Dibnysii, Pascbasini alioruniqtie epislolas paschales,
:€lenl, nullius jiibmeriti ^iiiitl- Eqiiidejri; lerlii libri : denique Annales Augienses cum coajva illa noiilla
Jbnles'ubiqneiin^iiiafgihe 'Jjjdiciiyj, iitjfiini I"et IJ, TOliielnii' afcbiepiscopi Mogiihlini, quae omnia a
.4am.in<;Franra ,"llafiaiiq eiscripia videmus. Ih;i J^rdsperi Chronicb
Jfgiiei^uairiyisiiiiCTtliim^iiibrieihSffi^ •Mariahus-lextuin qualeiri Jiic repeiimus (eunideni
.•aiiilvcbdicuni;tameiisemper-ratibnehiliabuiv.neMa- uqueiii Caijis.ius,ex cod..Augusl,ano edidil) sequiiur
;8'ianb'bbtrudereni;qu_- sirit„cqntiiiiiatoiiSi7 ? .?•-.." .ubjque, excepiis t;iiituin!arinis"46i_,477, libi vUlga-
r?;v{4__i),_A _?53:sqq. ,gu*„ex;eiijscieinJibfb^cqntfa-Ap- "feriilectibiieni' seqiiiluri Simili codice,- ex quoliic
,1piqneni p, 486,, (ed.:i_i.fuv.^ J) 'Jbrtasse descflpiiis ersit, etiaffi• HeriiiarinuinAugien»
i>ci'ipta':eSse: videri-uri-^ svV -:'::-:_::: .-:::;<. ;•:; '•semiisuni ess_e,-facileesljdenionsiratu.;.
":: ^e^j^^li,^;;-ii„-ar_67i:etc..,;;.'. -,,,: „,,._,;,.<.,- (70) A.341 sqq.,xjham tlieodoro episcopo tribuit.
:Rulinusfeii,am:ii >?25,.„affertu r..;,Urj-iriushes- „ ,?(74):P;Sll':(i,'"l^);:ii?8:-;:; ' v—v- 1
?!.n(4y':)
?^_;;."V,:;-'?;;:i':;'V -<<;;-.'?;: il(72) Ipstihi libmiriat a.^496 etc.i:; V - -,:::
,.SioquisJl,:62.,-,,.r'.'.r..,..-=.
K::i48jicl. ai.-54TVrPribfeitipartem; Eusebii "honilne: -;^(75); ;Cf.;-a.;725 (70.3),7£., (725). Liber,Historiae
•attcfti:*?-W :x&* m^M^Abi. im;>-.)u;-^ --ecclesiasticxAne;lorum rioiinunquam secuhdaiiiaiiu
;3'
'^>m^'mfM''i,min ,.fi,K<0fl;?VT?<vjN-v???;;;iaudaihf?v.:a;"i68?201?vM6?4&l.'445nr' <
../:(80)-P.49.ti,17)>,:v^u:..:,.> ":;;:",?'?;?'.:"-^i ' ""^(74)!i;'4'6:"' ^::-:^:-::::,"^'^::,::^::
;n.-(Sd)-;a;--64V ':.--;-<"•.•!;:/—^; V-^• &^'i"::s =i"K(75):Bi;'51i^i,.22).;. ti^.:-__.\....^.-i,> ..,:,,..
-(52):-a. 144. • :;-:-:,,V;.-7- ' -<-.(76):J_ib.ii, passim. - .
(S3)a. 35. '_;,:,,,,:,._::,:.: :,_..,., ?;.vv':"-";-«V; ""(77) k. 40, sqq.
(54) p. 506'~(i;JS)i'piS2<_; {i,-2i')>:i^ 4K- -rCTS.-a.V-STi^n." - -V:7iv;::;,:,«." V:---:«-
.--"- .:vr( wK <79) A. 67 (80).
•'-^(ss^sid/iiiJ)).
-
|S6)'ilV;49^;cf._-i.3 peUKi^m lasse; etiafficqninieh-. ,;;^{S0).AA437. Edita: eiska Suriq Act. SS.,Aug.,
ta-;ihiri#;I_uci-_h'_Iierbiij^.hbM^
."bui:tia>^^3iii;;;i;^:<:;;:i^;;« :^;::''':;:;:- a':::::: "-'-"(^ipi;ii% cDis^^^^vVfriv 25;• -;^;'?i-;
-w(S7)ya. ^i.:-:::-:^_)i:;Mi;M!:;??;-?.???.?.'??? ; .,.,'t82).A!,459,466, yvn,26.' , , . ? .-„ . :.:}'-~:
. («) Post deletum.
617 NOTITIA BISTORICA ET LITTEIIARIA, • .. m
. ail Hilariuffi papam : (82*); Lebnis M. epislolae A . lahi Latine qtiaiii Ifice de cjus terra. principilius
(85); Gregorii M. Diaiogus (84)"el hOmilia.in Evan- referl se coninlendabunt, alii quod abbatutri monav
gelia (85); Vila Gregorii Magni (85*); VitaS. Mar- choiumque Seoltorum peregrinaliories variaque aj.
tini auctore Sulpilio Seyero (86); Vita S.Elifii (86"). ipsis gesia Jideliter narraiilur graluni acceptumque
Vi-ia S. .Mauri (87); Vita S?Coiumbani (87*); for- habebiini; sed ipsam hisloriarii 'Germanicam non
tasse etiam gesta S. Patricii (88); Adonis Mariyro- magnum ex hoc libro perceplufairi esse fftictum,
logium, ex quo paparum passiones descripsit (88*); orjihes libenter eoncedent. Sed lenendum est Ma-
Habuit etiam Libruin Poiilificalem, ex quqprseserlim riaiium nullq ffiodo siii temporis liistoriam conscri-
secundis curis niulla Jibro inseruit (89), fbrtasse liere voiuissb, sed id unuiri egisse ul brevissimum '
aliamquoque pontiiieum Romaijbruni hisioriaiii (90), rerhrn conspeeluiil secundum annos recte, ul sibi
cerle breviorem cataloguni usque ad s__C.x dedu- yiderelur, dispositum edereti Quare iis qui simile
clum (91). Papafum decretales epistblas"-'ex- colle- prbposilum habebaut, raaxinie se •coffinieiidabat,
clione cahontiffi Pseudq-Isidoriana sumpsisse yide- pr_-serliih Sigeberlo illi, celeberrirab sui lemporis
lur (92). Denique pfima Ciifonici pafte Pauli Dia- serip-ori, qui non soluni Mariarii eomputandi ratio-
coni lam Ronianam (93) quaffi Langobardorum Hi- hera valde approbavi i, sed eliani iri ,clironqgra-
s.oriam adhibuil. Magria igitur soleriiapriscorura B ] pliiam suam multa^ex illo iraristulit (99-100), codice
tchiporum res investig asse euffi apparet, foriasse pfqcul dubio usus Gemblaceijsi, ciijussupra meh*
etiarii Plihium Secundum ipse eyqlvit (9i);ubi vero tionem feci (101). : V • ';
'
ad lempofa siiis propiora devenit, lot foniibus mi- In Germania Marianum a medii.aevi scriptoribus
nime uii poluit, sed prseter Einliardi Viiam Garoli rafo laiitum exscriptum reperi, pvimura in.Annali-
Magni, Tbegani Vilara Ludovici, Pii , Reginonis bus qtios dictinl Wirziburgensibus, qui in moriasle-
Clironieon(95), deiiique Annales Augienses (96) et rio S. Albani Moguntinb, ubi Mariani opus paulo
.llersfeide_ns.es(97) nullos"habiiit quos sequeretiir. postr ipsius morleni recensitum atque auclum esse
Etiam Marianus liornm aliiiorum hisloria.' nlliil jara nionui, ex chronico Wirziburgertsi :et Mariano
"addidilhisi catalogum arcliiepisebporuin Moguntino- (102) conflaii suiil; poslea in Annalibus S; Dysibodi,
de (piibiis siipra salis dixi. >
lumeiabbalumFuldensium.qiiemexihonuraehlisdo-
ineslicis faciie colligere vel coinpohei-epoteral. Nam Af iti Arigliam translaluni Mariani Chronicon, ma-
Jiisfoiitibusdestiliitus/iiiliilferenisibfevemiiiiperalo- gnamapttd ejhs terra. scriptores auctofitalem asse-
rura, papariiiri(98), afcbiepiscoporum Moguntinorura cuttim. esl. l^riraus enihi Flbrenlius Wigorniehsis,
et abbatuni Fuldeiisiuni picebet iiotitiaai; pr__- cum noviini chronicon scribeiidum sUsciperef, illud'
lerea inde a^__Culoxi tam regum quam abbatum G i furidariiento posuit, iis taiilum qua. ad fes Anglicas
et monaclioruni Scottorum lempora reeenset, deni- spectabant, addilis; (103); codieem secutus, nisi
que uitiinis aiiihs res lam in Ecclesia quani in re fallor, ipsmri Coitoiiiaiium,t;erle ipsi ralde similem,
publica^ actas breviter langil. Aliis forlasse qua. quippe cujus contlnualionem pariter atque jpsuin
'
. ":?? - ", NOT_E'.?. •' :--" : ..."-
(82*) A.5^4. . (97) Cf. quse dixi Arcliiy. vi, p. 674. Fortasse
(85) A. 475; cf. a.472. etiam a. 954 (912), 937 (915) his usus-est. Poslea
{84)A.521,-sqq. vefo
"" rie minima quidem eorum vesligia reperi.
(85);II,6,7, 15, etc. — II, 49.;Grego.ius iriMar- (98) Eorum ordinemnilro modo turbayit; sed er*
cuma_-erlur. rorefn, inde natum quod poSt Joanhem Xll sex papas
: A. 625, 626. V' . '.' secunda rnahu inierposuit (quorum tres priores,
{85*j
- (86),A."557,352,".sqq. . ' Joahnem, Siepbaiium, Slephanura, nescio unde acce-
• (86*)A..581. "- "'• .- pit, tres sequentes vero, Marinum, Agapituin, Ocla-i
(87) V. Jiot. a. 625. ' vlaiiuin, quos jaro semel eilunieraveratiseciiiido
(87*)_A.611. '":'" posiiil)»' ipse serisit. De his, inquit ;a. 987 (965);
(88) A. 594, sqq. Viiam S. Palrieii antiqiiiorem papis diibitanius. Etiam antea a. 907 (885) Marinum
tripenitani cum Mariano conferre'nei|iiiyi... _ et a. 912 (890) Basilium ordini ihlrusit.
' (88*) Dsus sum edilione Romana a. 1743. fol. D (99-100) Hseejam antea satis acute perspexit et"
Quicdairiquse bic in Appendiceffirejiciuntur Maria- .eipbsu.ii v. cl. Hirs.ch De vita et scriptis Sigeberti p.
nus exscripsil. , V 113-122. in Bethmanni editione, quse typis inipressa
' (89) Etiain alteram paparum seriem hoe. duce erat anleqilam bunc fmire pottti Jaborem,quaedain
postea adjecit." qu3_ex "Mariaiiosurapia sunt non indicarilur. Adde
(90) Ita a. 558 nori jpsum libftim ponlificaleni a.1077. Hildibrandus — conlradicant, imperalor -^-
' ipsi ad mantis fuisse pulariin. Fort.-sse omriia quae depopulatur, a.,1079, Heinricus—-desigriat;ubi pauca
pritna riianu de pontilicibus 'Romanis scfipla sunl ex tantumverbaSigebeitusde suo arijecil.Etiam quae a.
lali lib.rosumpsit. ."'.. , ';: 1085 deGregorii ffiorie iiarrajitur, ex codice Mariani
(91) Huhc catalogum fol. 16 descripsit.Tnde efror Gemblacensi " suraptaesse
: videntur: v. infra, adan.
. ortus csta. 987 (965) sqq. '''„'; 1105.: ,. :'
(92) Equidem c.oneiliorum collectionem regiam (101) Col. 604 6:6.
Parisiensemal 1715 adbibui. (102) ExMiiriano sunla; 782, 792, 794 (Faslradx
(95)Ii;19,26.Tertiolibi'olianc0mnibusferepaginis -^obiii), 798,801,805.805, 8I5,:824,8_-6, 855{fin-
affert, a.:58l ad ipstlm Eutropium iiinc yivurii pro- banus, etc.), 863,868 (Visa est, elc.)v 879, 891 (Sun-
yocat. Foftasse' eiiam "'bistoriain misccllam adhibuit. : dp-oidus, etc), {927, 936, 953, 968,_ 970.) 1001
. (94)1,10. . (apud Mogohiiacum), 1011 et 1020, quie^e archi-
(95 Goniihualioneni nori habuil. episciipisMog. leguntufj --..'
(96):V, n. 69; (105) Deiiis cf. Lappenbcrg Hist. Aiigl. I, p._.vni.
'
PATROL.CXLVII. 20
"m . MARIASCS SCOTTUS. m:
texiuiii fideliler descripseril. Floreiiliiis (f 111S)?\ falso accusalus esl (115). Naffi qtisecunqueMafiaiui
iisqiie ad a. 1117 (1139) bistoriam deduxit, quam obtrusa videmus, in codice 3 leguiilur, cujus scri-
alji —115) (i.153) et — 1154 (H78) continuarunt plorem iieuliquam Marianum transcribere sed no-
(104); ita vero Mariaiii vestigia sequi videbatur, vtim clironicbn condere voluisse primo pau.t
ut Floreiitii Cbrbiiicon iHi.usplerumque nomine in- aspeclu.
scrilialur. (105). -Jam ante Flofenlium praiserlim Itaque Mariani Chronicoh-Jiiicusque inedilum jure
Roberliis Ilerfqrdeiisis, quf:sa_ciiloxi exeunte floruit dieamus. Quod ul integrtim '-edatur, mulli nbbiscum
(106), Mariarii bpus adhibtiil, nqn iiitegruni tamen optabunt (114); neque tamen in hac scriptorutn-
exscripsil sed in compeiidium redegit; quod.non- rerum Geniianicarum collectioiie fieri potuit, cui
minquam Mariani nomine ornalur (107) ;WilJelmum nonnisi iertium iibruniinserendum duximus, quippe
Malmesburiensem el Mallhaeimi"Westmonasierien^ qnl, disquisitioiiibus longiofibus secundo libro abso^
sem Mariani opus sunuriis laudi.bus extuiisse jam lutis, rertim gestarum corilineat narraiionem inile
djxi; attamen ,an ipsiim excripserint, (108) dubiiq. aChristo iialoiiicipjencem, et ni.ultasobcausasnobis
Excerpla verb alia ex Marianq facla in biblibiliecis aliisque utiiem. .?'-..'
Anglicis sajpius inveiiiuiilur (109), qu__librura illum, „ ln hac vero edilione adqmanda quam accuratis-
quamyis. non geiminnm _ Mariani lamen Jabores TJ sime codicem secutiis sura Ttomanura, cujus ulli-
conliiienlemjii plurimorum manibus versatum fuisse mam partem (indc ab a. 741) jam ante aliquot an-
ostendunl. .•-., nos V. cl. Heyse cum editis conluleral, quem nune
Sseculo xv exeunte Tfithemius Mariani Chronicoh auteni vir dociissiniiis et aniicissimus Giesebr.echt,
vidit (110); forlasse etiarh Aveiiiinus (Hl), praeier duin Romaeversalur nova adliistofiam Gregorii VI!
ecs vero, quGd sciam, iri Germania nemo, donec liistoriam illusirandaffi stibsidia collecltirus, accura-
ileroldus, cotjicem Franoofurlaiium.nacliis, primam tissime exaitiiiiavit, et paftim descripsil, -.jiartiisi
*jas pariem sub Mariani nomine ederet: Mariani edito lextui eiiieinlamlo^ailhibuit Quse piiina ma-
Scoti ~ chronica -r-, adjecimus Marlini Poloni Ri- nusscripseril Mariaiio deberi,.jp'si persuasum esse
-storiam — Oniniti nunc primuin inlucemedila Uasi- lectoreslaiere nolo; el quamvis vix el ne vix
leceapud J Oporinum (in fine iegilur.: per J Parcum quidem adducar ut idem «tatuam , accura:iss.inie
•1559) fol. miii.; quam editionerii Pislorius (I, p. tainen el religiosissime laiiium non orania verba.ex
266; ed. Struve I, p. 448) secutus' est (112). HerokJus codice exprinieiida ctiravi; el qu__cunque s c.inda
Jibrum lion ea qua par eral diligenlia el re.igione manu sive in texlu siye iri margine addita sunt
edidil, sed texliim addilionibu.s arbitrariis. auxisse uncis inclusi (115). Siiigulareni codicis orihogra-
?NOT___. -
; >(104)ItaforlasseOrderictis Jiunc librumvidit, qui C_ 1., et Struvius, p. 417, recenlioris a.vi esse videtur.
dicit (1, 1-) Joaiiiiem .Wigbrnejiseni jussu -Wlslani. (110) Non soliimiiiiforiini initia enolavii (de SS.
episcopi acla fere centum anjioruin coniexuisse et eccl., Ci 40),,sed eiiam ex ipso Chronico qiuedani
Mariaiii Chibnicis inseruisse : in . quibiis multa de exscripsil; v. Chr. EJirs., a. 104, de Animclr.ido
Romai-is el Francis el Alamaniiis aliisque genlibus Scoto (Qua3 vero ibidenr de Claro monadio affer'-
qua. aguovit utililer et compendiose liarraliorie digna. ad Marianum provocans : Mulla de hoc sanclissimo.
reserayii;»:IIuricseWigoriiaeihAilgiiayidissetesiaiOT viroinsuiscompilalionibus31ariamisSc:olusmohachus
(105) ).ta;cbdices pleriqhe qui in bibIio.liie.cisAn- Euldensis el alia miruciila de sarictis qui suo. tempore
glicis exslaht Florehlium. couliiient; cum conlin. -r- claruefuiil, ibi minime leguniur), a. 1062. Male (_>e
1131 (1154) iLoiidiH. Lariibelli Afch. V1I.85. Oxford SS. e-_..,l.l.)libros de Coflcordaiiiiaevarigelistariini
Corpus Clirisli Arcli. IV,-112; VII, 94 (ul.oque eo- el de compnto a Chronico discernit, cum noniiisi
dice in nova editione Fioreniii (v. iufra) Petrie lisus parles istius efficianl. Ille lamen interdum "separalim
est). Bodiei. 246B. Arch. IV, 112; VII, 90;.— et descriptus esse viielur. Talem enira affert codicem
conliii. —115.4:(1178): Bodlei. 2182;Arch. VII, 90. Cave (SS. eccl. Basil. 1745, II, p. 144)'Cotlon. E.
De codice.Caritabjigieiisi s. Xi(Arch. III, 442. Arch. 4, 11. 26, nunc ila aduslum,' ul pricter Bedain rie
Vli, 86) et Middleliillensi (Arch. VII, 96) nihil com- ratione lernporis uihii disceriii possit (Gatal. of tbe
perluiri babeo; neque illuhi novi Oxoiiiensetri coll. Collbtu mss., p. 40). -
Magdalen., iii quo llogeriiis de Hoveden (de cujtis (111) V.supra n. 25.
opere cf. Lappenberg "KI." p. LXI)Marianum conti- (112) Excerpfa inde stimpia v. ap. Bouquel V,
liuasse dicilui' (Afch. VII, 95). Etiam Ilenrici ilnnlo- ]D 368-370; VI, 227; VII, 241; VIH.2G9;XI, 75.
doiie.hsisHisioriain Mariani iiomine iiiscriptani inye- (113) Etiam a Slenzelio, Franlc. I-aiser 1; p. 158.
niri, codexosteiidil Londiniensis; Arundel 46 (Arcli.- (114) De Mariarii editione cogitariitil. Miiteus,
Vlll,p.754). '".'. SchqtluSj.Usseriiis, Vossius, Waiingus, Hasiiis; cf.
(106) Cf. Willelmum Malmesbur., IV. loeos a Sterizelio collectos, Arch. IV,-p.. 106-117,
(107) In codice -Coitoniaiio jta : Incipit libei; Ma- Et ipsum ill. Slenzelium ^abJioc consilio recessisse,
riani Scoili genere exceplum de evangelistarum.volu- mecum omiies dolehuiit,
minibus sive docloribus; iu Bodleiano vero reclius (115)Ilinc inde etiam quoe piitna niaiius po-iea
ila : Tncipilexceplio Rodberli Herefordensis episcopi adjecit, sed tum in notis nioniii liseubi Cl a qtto
; de chronica Mariniani. Hicc ex apogfapbo.Vratisla- . .scriplasin.t. Sed iriaijus.-s-.cundaih matgiiie sujife-
yiensi siiitipsi. Cf.Slenzel Arcli, IV, p. 118. .-'. "rioreet Inferi.oreea quoque scripsil qua. cuiii.Clirp-
(10S) Quod Malthieuni fecisse La[ipeiibei'g1.1., p. nico iiull.o modo cqli3_re.il, sed in alium usii.iil ab_
LXV,conleiidii. ..aiicioreiiblala suhl, prceserlim e_xcerptaexdecrela-
:• (109) Cf. qua.collegit Slenzel Arch. IV, p: 116,— Jibiis punlilicum Roiiiahqrum epislblis. Hs_c oinisi.
Anglicujusdaui, collegijMefiqriensisiu-acndeniiaOJo- Qiiodhe Icctores mir.ntur, unum n!ler'ui.iiy_eiocum
liiensi alumni, opus contra Mariaiiierrores scripiuin, afferam : f. 101, ubj -tertiiis liber ineipil htec legiin-
quod ex Pithoeq (de SS.; Anglis) laudaiil Vossius, i. tur vjii Id. Aug.yferid %;Ecce ego pluam panem
621 NOTITIA HISTORICA ET LJTTERARJA. 02'i
phiain Mariano iribuendani esse, et ipse puto, jA fortasse sic ab auclore pronuiitiatum esl). Cerlam
eamque corrigere nolui. Quic ne lectorcm nimis rcgulamsequilur, ubi pro i'iingenitivo,ablativo, etc,
offendal, qusedam hoc Ioco monenda suul. Scribi- t dicit (Juli, Antoni, Arri, Dionissi, euangeli, demedi
lur modo duplex liitera pro simplici (occuli, deffe- pro dimidii; operaris). Sed leguntur etiam qute con-
clio, marlirologgium, civille, lulli-, appollogelicum, Ira lcgcs lingua; Latinse valde peccant el quce num
prajsertim ss pro s : cassus,Cmssar, Dionissius, divis- auctori an .scriba! imputem dttbius hareo. Quare
sio,misser, oceissus,vitsus, quassi,ressurreclio, du- id consilji tenui ul nonnisi foedissimoset aperiissi-
cenlissimtes,w.illessimusel alia mulla, etiam uu pro mqs errores eincndarem, prifiicrea codicis lectione
u ; nianuus, Asiniuus, ii pro i : imbrii); modo sim- servala binc inde indicarem qua; legi debeant; id
plex pro iluplici (efectus, Apia, suplicium, occurere, quod fonlibus ubique indagatis cl collalis etiam
misio, pasio, possesio, posiciet, grasari-, scripsise, alibi facere poleram, sed ne longior essem prseter-
disperasel); b pro v (Libius, labaretur); wpro b (favte, misi. Ideo etiam qu& codices 2 et 3 cmendaverunt
-vit pro -bil); st pro z (Slacheus, pro Zachcus, rarius indicavi. Addiliones codicis 5 afferre nolui,
Stqnnc pro Zeno), et z pros( (evnngeliza, Zeppanus quse vero in 2, 2%2**, leguntur necnon coiitinualio*
~pro Stepliams); e pro i (prespeicr, demedius, mar- nem brevem ex 2 edidi. Codicis enini Coltoniaiii
leribus, exlelerunt), et i pro c (disertum, disperare, B J (2) exemplum partim V. D. Faerberus impensis
comidebant, morirelur, inspicirel, tcrrimolus); eliam societatis noslrse fecil, pariiin jam ab Ussero in
ie vel ei pro t vel e (scribiens, preleio); nonnunquam usus J. Vossii descriptum, ct nunc in bibliotbeca
B vei i addilur (thermecE,pupilice i. e. publice). Sin- universiialis Vratislaviensis asservatum, inde bcnc-
gularis cslliiieraj a usus, quse pro e, i, o et inler- volenlia V. Gl. Elvenich bibliothecse prajfecli acce-
dum sine ulla causa ponilur (Alaxandria, Gallianus pimus. Idem volumcn (116) conlinel Heroldi edi-
et Galleiunus , adjaciio , cenlias , muiiare , libare; tionein ex codice Gemblacensi (2*) a Schollio, post
aparatione pro appuritiqne, marguno pro maigine; etiam e Francofurtano (3) , ut videtur, sed salis
Gorislanlinapolis, videabaris, conhoartalur, Ticia- negligenter emendalam. Leodiensem (2¥¥)Bethmau-
iiuni, Nicomedenasis pro Nicomediensis, Laudacia nus nosier accuratius dcscripsil, et quoe maximi
pro Laodicea). Ut in ultiino vocabulo ita eliain momenli eraut cum editis comparavit. Francofur-
alibi Mpro o ponilur consulatus pro consolatus), nisi tensem (5) V. cl. Bobmerus benevole Hannoveram
bajcmagiscalami errori tribueris. Certealia qu;c in- Iransmisil, ila ul hoc libro ipse uli potuerim (117);
veniuntur vel hocmodo explieaverim vel verborum ab- sed rarius ejus babui raiionera , alio quodam bujus
breyiandorura causascripla esse putarim, ca prseser- collectionis volumine Annales S. Dysibo.di iude
tim ubisyllaba anlecedcnti similis omiltilur((es(a, wi- (C ediiurus, qui liuc noti verthiere videbanlur. Qusa
sla, pro leslata, vaslala, depulipvo deputali, superslio vero i-ii Flovcnlii Cbronico ejusque continuationc
prosuperslitio). In aliis tamcn ita sibi constatul lixc (118) ad liistoriam Germanicam illuslrandam fa-
consilio sie scripta essfi jipgari vix possit(e. c. saitgis ciunt, boc loco addere placuit.
linga; eugeuum pro evanqelium taipius lcgitur et Dabam RiliaeKal. Maii 1844. G. WAITZ.
NOTJE.
deceio, cl reliqua. B. Per hoc quod dicilur in sexlo ordine, cetans verilalem permanere volueris. Item
die colligent duplum, ostenditur quod in dominico Gregorius : Florentium diaconum wclesimRavenna-
die primum manna datum esl de celo, a dominico tis, qui eleclus ab omnibus memoralur, si tactis
enim die sexlus esl sabbalum, pauis ergo vivus domi- sacrosanctis evangeliis, sicul nobis nunliatum est,
nico die quasi pluia in vellus (1. pluvia iii lellus) de- jusjurandum
' prmbuit, elc.
scendil; fol.106; in marg. superiore : Pars quinla (116) Ex Vossii libraria in Blondelli, poslca in
K: XXXIV'. Innoccntii pape K.LII. Ul si quis ca- Burmauni venil bibliolhecam, iiideFraiicofurtum ad
ihecuminus habuerit uxorem, et defuncta ea posl ba- Viadrura, denique Vralislaviam. De quo egerunt
ptishium accepcrit alleram, clericus esse~nonpolerit. Hausen. De antiquissiino codice chronici Mariani
Nripliarum copula, quia Deimandato perficilur, non Scolti Gcniblaeensi exemploquo ejus Schoiliano ad
estpeccalum, ct ideo solvi inler peccala in baptismo edeiidmu paralo. Dessaviai 1782, 4, el accuratius
non polesl. Bigamus el nisi unins uxoris virginis vir n Slenzel; Arch. II, p. 103-111.
seciindum apostotum ad presbeleralum vel ad cterica- " (117) Prteterea Mariani codices nullos novi;
tum admiti non polesl. In canone aposlqlorum K. Anglicosqui Flofenliuiiivelaliosposterioris leiiippris
XVII. inparieVo- K. XXXII. Si qu:.s,postbaptisma chronograplios continent,. supra. fecensui. Gailjcj
secundis fuerii nuptiis copulaius tiut concubindm ;quihoc nomine iiiscribuiituf, Rbbeiium Aiitissio-
habuerii, nonpolesl -esse episcqptis, nqri presbiler, dorensem S. Mariani' mqnachhm ebtilineiit; cf.
nec diaconus, aut prorsus ex nuinero eorum quimini- . Archlvi VII, p.l95; lluc etiam liber c.oihiiis; Foi'*
slerio sacro deserviunt. Ibidera iii iriarg. ihleribre.: bin. (Arch: I, p. 64)-pertinere'.Jiudetur* ,
""
Gregorius ih vitq sua sic : Si insacrq•'<ordine"consii- (11:8)Osiis stim ediiibneEraneoiufterisi 1601, fbl.
iutus femirimte permixlione essejecolis maculdtum, Nova editio a Petri curata (Mtiieridls-fbrllie hislbrg
jacerdolis honare deposilo adminisiritriduin riullo -of Brii: I.), quam unquaiir proditurarn esse jam vis
modopresumas accedere, scilurus inanimai liimpe- .sperahdum-est-,-.-a V. CL Lappenberg mecuiu coiii-
riculo minislrdre et Deo noslfo; tesine dubio reddere municala ;esi,~sed ultra a.1066 noii procedit.
ralioneni, _si hujus sceleris conschis, in eo quo es
:6g5 V MAIUANISCOTTI -...-. "-. «24,

MAMANl SCOTTI CHRONICON-

EDENTE G. WAITZ PROF. PUBL. KILIONENSI.

{Apud PERTZ,Monumenta Germanim hislorica, Script. V, 495.)

INCMT HINC MABIANI SGGTI CRONIGA CLABA.

INCIPIUNT CAPITULA PRIMI LIBRI (fol. 27).


1. De disputalione Dionissi Exigui supra passio- £4. a iiativilaic patrum usqtte ad filios perlrans-
nem ct rcsurrectionem Christi. cursa; et de obitu patriarcharuiii in ra usque
2. De ralione evangelica contra eum. in dihiMum et cgressum Noe de archa.
5. De inquisiiioiic capitis mnndr, el primse bebdo- 12. De secunda aelate sajculi, predicto ordine pa-
madte iniiii sosculi. Irtim el filiorum usque ad Abane nalhilalom.
i. De pascali ordinaiione el de pasione cl de re- 15. De cmcndatione sancli Augustini 111secunda
surreciione Dominica argumenlalaj el inquisitse setate !t, tcste Beda.
a capiie niuiidi. H. De danino ejusdein setalis " secunda; invenlo,
5. Do conlradiclione earum secimdura aucloriia- secunduiii Jjiicam erangelizam.
lein licdas in ordinalione paschali.' 15. De divissionc terras inter filios Noo,~deliiiguiset
0. De capile mundi, ubi sit juxta Hedam. gcneraiioiiibus el turre Nebrod.
7. De anno magno ex concurrentibus composito a 16. De tertia aiiate ju.vla ordinein per palriarchas
Beda, ut osienderel diversilalem cronicarinn elduces ab Abaram usque ad David.
'
alque hisloricorum in nalivitale ei passione re- 1-7. De quarta telaie ordinate per paircs et lilios a
surreclioneque Christi, el de tractaiione cjtis- David usque captivitatem et coiiibuslionem lem-
dcm magni anni. IB pli Salemonis.
8. De capile iniuidi el indictionibus ac ciclisma- 18. De tractalione sancii Ilironimi supputando a
gnis amiisqiie inde usque ad iucariiaiioiiciii juiia sexloanno F./„echioeusque Assueriim.
Dionissiuiu et in presciitem diera. 19. De fesiis dicbus legis ct de tempore conibutio-
3. De sepiem diebus primis secundura solcm el nis 1Slempli Saleiuonis a Nabcod.onozor secim-
lunam ac fcfiara, <slde formaiione reriun crea- dum Ilisidofiim et Ilieronimum.
lurarum '* septem dicbus, de inrornii raateria. 20. De qtiinia aitale ordinate a combustione leinpli
10. De cassura.prinii Adie, el de cinendalione Iri- usque ad iiicanialioncin Christi octavo die Ka-
plici cassura cjusdem.per sccundum Adani pcr leiidarum Aprilium feria scxta , aiimiiitiaiile
Chrislum eodem ordine el in cadem Jeria el Gabriele archangelo sanctss Maria;.
annis a cassura el a ca|iite muiidi usquc ad in- 21. De supputatione sancli Bedie in eadem lelnle
carnationem et passioriein Doniini, in eadem numerans sepluaginla hebdomadas, hoc esl
feria cassursa 14. annos qiiadringeiilos sepluaginta quinquo ab
i l. De priraa jctatesajculi a prima ejusdera die, hoc anno vigesstmo Artarxeisis usquc ad Christiiui.
csl quinto decimo Kalendartim Aprilium feria „. 22. De annis singulis sub consulibus suis a Julio
prima iiicipiente, ei per annos singulos ordinale Cessare usque ad Cliristum.
- IXCIPIUNT CAPITULA LIBRI SECUNDI, QUI EST INCARNATIONIS USQUE IN
ASCENSIONE.U DOMINI ifol. 28).
1. De inquisilione nalivilalis Joannisbablislaediice !__.Dc anno rcgni ac cicli decennovcnnalis el ind, -
atcclcsiaslica auclorilate. ciionc convcniciiicque luua conccpiionis Doini-
2. De solutione queslionis ejusdem. nicaeseciiiidiim legeiri.
3. De annunlialione incarnatioiiis Christi ad san- 5. i)e congrttiiaie incarnalionis et rcdeniplionis
ciam Mariam oclavo die-Kalendarum Apriliura per seciindum Adani in eadem 1'eria scxta ci iu
feria sexla pcr Gabrielem archaiigelum, ct cgvcs- dic nicusis sol.iris ad easdein in quibus piinius
su sanclse MarioGad Elizabeth, maiiens apud Ailara crealus cl transgressus csi.
eara usque in nalivitatem Joannisbablislae.
VAHLE LECTIOXES.
IVt(« t. pro crealafum. Js cassurac eadem manu, sea alramenlo pallidiore posl addilum videlur, quod si-
"' eartc 1. ,7e.uisl. is.taco:l. pro conibustioiiis.
gnnm iiilerpunctionis posl feriu posilum confiriual.
~ '
€23; '.." eKUONlCON." ,v,-.- . ').'-.-628 '.
-.€." De na;ivitate Domiui iu Beibeleni et congrua A poiius qttam in sexlo Iv.Iendaruiii Apriliuni
.-iHdictionenalivitalis e:us. putatur.
7. Quoinotlo trigiiitaduorum ainiorum aedemedi19-. 24. i)e passione in: octavo Kalehdarum Apiiliiiin,
.arini necnon trigiiita qUatuor aniiortiffi teste et resurreclione in sexto Kaleiitlarum Apriliuiii,
scriplura Domiiius passiis sii, et qtialjler se- ^secundum sanctuni IJironimum. .-
cuiidum OlympiadeSvel aniios regiira hoc.polest .25. Deeadem resicul liaciat. sanclus Augiistiinis
fieri,-si in tfigessimo et in tiigassimo prirab in libro quarlo sancia? Triniialis, el quqmodo
siio anno fuit babtizatus, quomodo iriginta duo- - liibus diebus atque tribus noclibus fuit Domi-
rum annofuffiel deniedi13annisecundutii evah- ,. lius in sepulcro.
geliura Joahiiis, aul liigihta qualuor aniiorum 26. De tesliinoriiosancii Hironimi, quod. Ciiiseliius
juxla apocolipsihi 2° passus. in sua cronica mulia preteiriiissil, de quibug
S. De sqlulione quasslioiiis, et qtiod Beda secun- ipse Hieroiiiiriusiionriiilla,cuhi eani tranjjiulis.--
dum Ebraicam unitalera 21, Olynipiades vero 2a
sel, adjecit, '. ;v -.".
juxta septuaginta inlerpretes ooinpiilatur is. 27;'De babiizaioDomitio oclavo Idns januarii iii
S. De gestis et teffipore halivilalis bomlni usque • dominico die epifa.iii.se,et egressu cjtis in heiir
ad mbrtem Herbdis. v" mum crastino die feria secunda jejiinaliirus qua-
iO. De reversione Domihiex Egipto preceplo an- draginla diebus el iioclibus, et de viclqria: Do-r
geliCO. :.'-;-.- .:.;:.-::,,; :y niiiii de diabulo feria sexta in die qiiadrages-
M. DeremaiisioijeDomiiiiinHierusalemneseieiitibus simo sui jejunii in gula ac. vana gloria atque
parentibusejus, eide mbrte Oclaviani Cessaris. avarilia.in qiiibus diabolus primiim Adarii ea-
1% De Tiberio Gessare ejusque artiiis, et Dbiniiii dem feria prbslravit,- et de atl pascha -ejusdent
iricursu.-'*: : aiini bablismalis Domirii.
i3, DBaimo quiiito decimo iniperii Tiberii, el poii- 28. De prima cqgnitione Domini a sancto Andrea et
lifidbus ejus, tractante IJeda. Simone, eo voealo pilrauin iiinc iioinjne Pelro,
SB
II. De coiicordia evangelislarum secundum Aiigu- et de voeatiqne sancti Pliilipiii et de Natlianili..
slihum in verbis Joartnis babtista: el Doinini. 29. "l)e prima sed sepai-abiliPeifi el AndreseflliW
13. Dfranno tfigesirao bablisnii Doriiiiiii de 26 co- riimqtie Zebedei yocalione; ...
lumba et caHu;secundum sanctum Gregoriuni. 50. De inseparabile vocatione apostolorum, et vo-
-i8. De tfactatione sancli Hieroiiiffii in Ezeehielem catione Domini matrisqtie ejus cum disscipulis
propheiam iu anno el in niense bablismalis Q suis adiiiiptias, et quodinep.liifaniaiiiiplia? suiit
Domini. ,;. •
fseiaj; . ..-.-, . . .,;; .'.
47. Item sanctus Augustirirtsde ebdem anno Ezece- 51. De pasehaet de ejeclis mercatofibus de templo,
lis et Cliristi, et verbis Patris in babiismade Joanne non adhucmissoIn careerem. ,;
Filio. _-..}. - .;.- ;' '.' 52. De iransitu Dbmini per Samariain, sedens et
i8. De inquisitione anni bablisffiatis Domini:hoc est ., .': sitiens super puleum in civilale Samariife Si^
quinto deeimi" TiberJi juxiajcronicam Eusebii char, et in Galilea : transiens si saiiavit filium
vel Bcdae, suppuiando ab ipso; quinlo deciirio si
reguli credentis cum lota sua domu, .
anno et babtisnia Doiriini;":*?-,• secundum ipsas 53. De secunda ascehsibne Dbmini in ilierusalem,
cfonicas usqueiid jpsum Bedam. quassi in secundo pascha, sanans paraliticiim.
19. De argumenlalioiie erroris predictarum croni-
54. De sanitate bomiijis in sijiagoga a spiritu ini-
carum suppuiationis etiarii ex ipsis croriieis in- mundo 33,et socrus Pelri a febre. :
quisili. V . et sermone
20. De inquisiiiorie ainji resiirrectionis Domini se- 35. De eleclione dub.decimapostblbrum,
cundum Bedam, ei leslinionio Bedoe lalejiier, beatiiudinum sedendo in nioniei el siraili ser-
in eodem anno Dominusiii octavo dieKa- - mqne stando iri loco carapestri et de leproso.
quod
lendafum Aprilium resurrexit ambrluis. . ... niundatQ, , . , .. <' ;' ,
21. De offensioiiepredictaerationis 29. 3G, JJecenlurioneet servo ejussanato, et descfiba.
22. De resuiTectioneChrisli in sexlo die Kalenda- 51. De transilu Domini trans freium mhlatuhi si,
runi Apriliura, lesleBeda juxta historiam sahcti ..- et de verbis fldei, et de ceciset pprcis.
evangeli, el iriquirens ab initio mundi, 38. De reversioiieDomini.trahsfreluni,: et;pafalK
23. Cuf resurfeeiio in octavo Kaleudariini Aprilium -".... .tieo saualOj.etde civitaieDoinj.Jij. ,\
'
:".,..' ''"':_'.: 'YAR.I.E LECTIONES.'.;.:.
1Bi. e. diraidii. 20>pocolipsilegilur,' sed lillefauria litura: absumpla esl i. . ^Jegq. veritajem.. ?»Vero
posiaddiliun esl 1. 2Sconipulatuf 6scriplumefatysedur litura deleltim est l. 2*C.post. inffa scripluni est
i. 2Siia swpiuspro evangel. 1.-.-,,»de post add: i'. *'itacod.:il. .2S post add. i. _;-*^muiidi.add. % :u
postadd.i. 3',pqsi:add.\:::32:i6inrisuAscnpt.iim esii., sed.sigiiisostensumverbaesseirftrispbriendqlquqd
3,v-freto liiolato,
aiiis qiioqiielocis;occuriil. ss sii/)p/o'vexaii qudd- in upographo-cdd. 2. postaddiium est.
postcorrecla in fretura inutaltiiii-I. V
627 MARIANISCOTTI 628
39. De vocalionc Mathei apostoli, el calumnia man- A 57. De adventu Domini in Betbaniam'sabbato ante
ducandi et bibcndi cum puplicanis. sex dies paschse, ct crastino in palmis luna
40. Do filia Jari resuscilala, el. d.eniuliare 3Cduq- doeima in Ilieriisalc-m.
oecim anuis in fluxu sanguinis curata. 58. De geslis primse el secundie tertissque fr0 feriai
41. De diiobus cecis el Beeizcpub "c, et prcdica- juxla ordinem 41, aliisquc multjs.
lione Cbrisli, sauansomneiii Iangorem cl inlir- 59. Dc biduo anlc pascbss, id est quarla feria.
milatem, de messe et operaris ct de misione 37 GO. J)e primo die azimorum, hoc csl quinta feiia.
12 aposlolorum ad prcdiranduiii, data ipsis 61. De.cena Domini.
potcslate immundorum spiriluum, 62. De inino '* dieto el cgressu Doinini in Gelsa-
42. De iiojiiiiiibus 12 aposiolorum secuudum ordi- mani ubi leiilns esl, de gestis cjusdem noclis.el
nem, el de virga porlanda el non porlanda. denegationc Petri juxla ordinein.
43. De predicatione Christi post missioncm 12 apo- 63. Do geslis diei passionis Clnisli et sepulturaj
stolorum, et filio viduae resuscitalo, cl dc mis- cjus ct linllieaminibus.
sione diiorum diseipulorum a Jo'ianiie vinclo ad 64. De inonumento Domini, el inulieribus el cuslo-
- Jesum.' dibus sepuleri.
44. De pbariseo rogaule Domiituin ad mensam, el B 65. Devespere sabbbali qute lucescil in prima sa-
Jlaria Magdalena, el dc albaslro. bali sexlo die Kalcndarum Apriliuni , iuna
45. De Domino cxprobrante civilalibus, ct confes- septima decima, in qua Chrislus resurrexit a
sione, el de spicis in sabato. morluis, et de gcsli.s ipsius diei, ordinate sicut
46. De manu arida sanala juxla concordiain qua- iractal sancius Augusiintis juxta concordiam
tuor evangelizartim. quatuor cvangelizarum.
47. De phariseis ct fierodianis, et demonalico ceco 60. De tesiinioiiio evangclizarum c-l sancli Pauli
cl muto sanaio. apostoli in episiola ad Coriuilieos in apara-
48. De Ilerode etpassione sancli Johannis baptizsc, lione ''" Domini, .juxta Aiigustinum.
de miraculo quinque paiium et diiorum pi- 67. De ambiilnlione Doraini in Galilea corporaliter,
scium, dc pascha, el de loco decollationis et iractanle Augiislino.
sepiiltunG Joliannis. 68. Quol vicibus posl rcsurrcclioncm suani in lerra
^9. De ambulatione Domi&i el Petri super «ndas ct in cnelo vissus csi Dominus, traciante Au-
3Svi-
navigantes trans frelum Genesar [quaria gustino jtixla quatuor evangelizas sanclumquc
gilia noctis, et de pascba et miraculo paliUii!n Paulnm.
- el pisrium]. 69. De lrribieiio verborum Dornini quibus dixit
50. De Cananea mnliere ct filia cjiis sanata, de E Praecedam vos in GalUe.im, s iracianic sancto
surdo et mulo, et rcfcclionc quatuor millium Augustino.
de septcm panibus el paucis piscibus, et de 70. Dc passione sancti Pctri ot de ordinatione
ceco illuminato, secundum Marciim. sancli Cleuienlis.
51. T)e inlerrogalioiie Dbmini , de discipnlis suis, 71. De passione sancli Pauli [nposloli 4iJ.
de conlradiclionc Petri, el trausliguraiione Do- 72. De passiona sancii Andreae [nposlcli **].
mini, de Moisi ctllelia, ellunatico. 75. De passione sancii Jacolii apostoli filii Zebedei.
52. De adventu Domini a Galilea in Judeam , et de 74. De tloriniiaiioiie sancti Johannis cvangelizae.
uxore demillenda. 75 De passione sancti Philipi aposloli 4B.
63. De parvulis ct operaiis in viuoam , de bono, 76. De passioue sancti Bartolomei.
et veversionc Doraini in Galileam. 77. De passione sancli Tbcmnc.
54. De Jcslivitate scciiophegise. 78. De passionc sanclissimi Matliei,
55. Dc enccnia sojemnitate. 79. De passionc sancli Jacobi fratris Domini.
56. De Lazaro. resust:ilalo veiiienle' Doraino a Ga- D 80, De passione sancti Tatliei.
lilea in Uierusnlem, el de uno ceco sanato se- 81. De passione saiicli Simonis Cannanei.
cundum Lucam ciira adpropincaset Dominus 82. De obitti sancli Alathiseaposloli.
Hiericho, el duobus cecis sanaiis secundum 83. De sepicm diaconibus ordinalis ab apostolis 40.
alios egrediente Domino ab Ilicricho, de Sta-
cheo ''" et parabulis.
INCIPIDNT CAPITULA LIBRI TERTII 4'.
i. De nalivitalc Domini, et de annis ejus qui sem- Octaviani Cessaris nigro colore simul ordinale
per miuco coloi'e inscribuiitur, el do anuis in coneursu conscriptis, sub consulibus pro-
. , YARI/E LECTIOXES.
3Ci. e. niulierc. sc Belzpub ; postea li.tera E bis suprascripla est 1. S7 demissione 1. sa Inclusa post.in
3S pro Zaclieo. '" que postadd. 1. li ordiiieiri in margine pcst
margine allera manu addilasunli.
wld. i. 42 t. e. hynino. 43pro apparitionc. '''"posl add.40allera manu i. " htrc prima manu sunwio in
wargine adjecta sunt, signo- posilo posl cap. LXXHIl. hmc prhna manu infimo in margine adjecla
suni, signo appcsilo, qno his verbis locns suns mons.retur 1. 47 Seqnenii.i etiam i>i 5 lcguntiir; ubi multa
muiantur. Inscr.pOo : lnripir.n! capilnia libri scqnenlis.
629 .,-: CtiROXieOiN;''"' . .VTS5<i-:'
: 4S - '
pfiis secitndum Gassioilbrririi, gestisque cer-! A 8.' De Otiioneel ejiis imperib et niofleV;
Us :uniusCii]Usquear.ni usque iii-iribrtem Octa- 9- DeATitelliq,.de iffipefioob.ituqiie ejiistlem, (cste.
"
viani, el 49tunc ante Tiberium sicul aiile uiiuiii- -: Joseplio Luiicpi-eseiile; : ;••;' •;;..:.
-'' " qjieraque regera postea liabebiluf surama col- 40. De YespaSiano 54, et destfuciion.e .IIiefti.saleiiiy,
Jecla annorum incarnationisa rialiviiaie Dor - 41. De Tiloet cohsulibus gestisqiie siibipsb. V
liiini usque in Sneni fegni ejusdeni regis lilu- 42. De Domitiano iffiperatore, de AncJetb' papti el,
'•"'" lalus. ; ' -
\- ;.'.' decrelalibus episiblis. ejiis, cie sancto Jpliahit.e-
2. Dc Tiberio ejrisque ahitis riigfo colbfe, domi- iirfervenlis, olei-doliuiii- riiisso ;et Migato iii;.
nicis autem annis niiiieo colore stib coiisulibus 'Pathmum iusulam, ubi apocalipsira yidit:.
; et 'gestis propriis ordine predicio uhiuscujus- 15. De Nefva 'iiiiperatofe j de reversiohe.sahcti
que allrii usque in annuiii rioiiurii decimtirii in- Joliannis in Ephesum ' ;
scribieris eijgeliom, et.
caniatioiiis, Tiberii vero lefiiiini, ubi inciplt '•;".' de iriariiiibusv :' .:;-}
: iiicarn-itib
jttxla croriieas Eusebii et Bedas pres- "44. Dc Traiano iffipefalore, de dorniitione sancii.
speieii,- et usque iiv annurti vlgessimum ter- Joliariiiis, et de lnartiribus. . ; •
tium.inearnaiionis, Tiberii vero septihium, »45., De AdriaHOimperalor-e, de Six^lopapa el: de-_
; ubi crelo ejus in iiiissa, de Tbelesfpro papa et de^
iiicipit; incarnalio secuhduiii Diqriissiurii, R
qhse iride nigrb colore cohscribiiur.in ffiarga- •'.•'.'' erelo ejiiSiet de ihariiri|juSi —:;;; .h-
lio.;?'sejnper sub dextera :niaitti.Itpges quoqiie ";16. De Aiitoniiio impefatofe , et de Igino papa et
in eadem incariialibne iriscripil, sicul Secun- - ; deerelo ejus, .flePio papa, et de precepto au-
'•;' ;dum EiiSebii Btedseque:cronicas regpaverunt, -"• gelico de pascliia, de: Anicelo papa £l decrelo,-
ordinate e regibne ad annos singulos iiiCarria- ; ejtis.;• •;.'.' .-. ': ::;;•':; -:.:
tionis juxla bistoriam sacri evaiigelii iri- iriar- -17. De Marco irapefatore, de Solherb papaet dc-.
'
ganb sernper sub siiiistra.manu,-el contra v crelo ejtis et de iiiartiribiis. '..-: r V
predictosebsdeniregesih iiac quoqlieirtcama-- »48. De ©oraniodo impefatore,- de.: Yicibre ,papa ;-et;
tione iiiscriptos, sicut; vefe;fegriavefunt, ad V; decreto ejiis, ct de Jjascba;- ;;
ostenderiduffiiH errdfis crohicartini annoruin- : ;i9. De Heiio iraperatofeet Je coiisulibiis et geslis,
que ihcafrialioiiis juxja DioriisSium, et usque '.-: -sub ipsoi V
ad nrinum quinlurii deciniurii impefii Tiberii.. :|0, De Juliano iraperalore, tcsle Orbsjo.
s De ailno quinlo decimb Tiberii," de Johanne 31, De Severo imperaiore , de Zepheriijq papa et:
et Dbhiinb ab eo babtizatOj secundiira quathor r decfeto ejus, ; V
evarigelizas, Augusiino ieste, de jejunip ?s DQ- 22. -De Carcalla ^ imperaiofe et iioniiiie ejus ,
miniet yiciofia ejus, de diabulo, de predica- -|3. De Macflnoimpefatore, de-Calisto:pi.pa ei.de-s:
tiohe Christi, el passioiie Joiiaiihis bablislaj, ; creto ejtis. '-'' • ::;._.'.
• 4. De passiohe Domini el niiraculis iu passioiie, • 24, De Marcb Aufelio impefatore.
deordiiiailone Jaeobi prinii episcopi, de passiohe 25, De Aiirejio Alexaridfo imperatore; de tJrbano»
V- sancli. Siepiiani, et corivefSibrie Sancli Pauli, -- :
papa et-decreto^jtis, et de riiartiribus.
et advenlu ejus iri Hierusaleiiv, iiiaiiens apud BS 26, De Maximiiio impefatore, de Aiileroi papa et,
sarictiiHi Petruffi diebus quiridecim, et reliqua, deereio cjus, de Fabiaub papa et decreto ejus._
"
iisque ad Claudiiini, '.:,,;• ; |7. De Gordianb imperalorei;de"c6iisulibqs;el gestis
5. J)e Glaudio, de faffie et pasSlorte Jacobii filii Ze- ;;; • _ sulreo. - V ';•- -•;>:'_ :-';. ::' -: •:
ijedei, de careere sarieti Peifi,' de secunda 28. De Pliilippho primum iniperatore-credente
asceiisione sancti Paulj III ; flieriisalem annq r ; Christo, jle aiiiio niillessimocohdiiiqnis urbis
quarto derihio cbrivcrsionis Suav loqueiis cum Romse s.ub ipso coinpleto, leslc Offiriehistorico,.
de adveiiiiivsancli Pelri ad Rq* dedecreio FaJjianipapse. .,;.;,. :
sanclo Petro,
' ••-_' ' n 29. De Decio imperatore, de Corjieiio;papa' et: de-.
mairi, et reliqha usqiie aqVNei^biierii,
6. De Kerone, et sancio Paulb Vihclo ad Roriiam; creto et passiohejejus,: etde martifibus. : '"
de Lucioa
nijsso.de passiohe sajieli Jacobi fratiis lio- 50. De Gallq elVbiusiaiio irtiperatoribus,
inirii, de resurr-extione CJifisti: iri octavo^Ka- '•':- papa el decrelp ejnsetpassioneejiisv
lcndarum Apriliuiii sieul Beda putat, de Marco 51. De Emiljaho. imperalore triiini mensium,.
~
evangeliia el passioije ejns, de passibhe Pe- 52. De "Valerianb.et GJsJliieno.iniperatGribus, de-
tri-elFau.ii,--de Clemente papa el decretali epi- ; V Siephano -papieV.ilfecreto^sit paSsione ejus ct
" siolat saiieti Laufelitii cum aliis.de Dionisio papa et
ejus" ad sancluhi Jacobura fralrein Do-
-
miiii, de inariiribtis. sub Nei-one jiassis, el.de, ,..,;.,; •decrelo ejus,etiJemarliribus.„
'- : niorte Neronis. ;;">;%,. §5. De Claudio iniper,aiofe, el ;de Felici papa et
' :' decrelb ejuSj.et dtrniarterlbhs "^:;:' :': -:
7. De Galba ipsiusque niperio ct ffiorte. ' -
: :; VARLE-LECTIONES. ; ;-- ._'.. V-.-V
;v
_ie,deesl 2.- ; 49 prima maiuis posl Oclaviaiii pergit tiinc.'pos(en lillera e adjecla esi. -.*° pro.".mafgine.
81'osieiidum'!."' ?ujsinib corf. "jejunio -.1. ca- pdst actd: i. ?,,,Vespasino, a posl 'siimrspfiviuni:esi i.
I-5 caiicidla 5; S6ii« 1. ubicap. 55. jirtiHa Wfliui.in'niargine adscfiptutn est. ;
'
<iSI:- MARIANJSCOTTI C52
54. De Quimilio imperalore 17 dierura, de Euli A __. bis lempoiibiis sanclus Patricius refulgcl virtu-
cliiano et decrcto ejus. tibus in Hibernia. Saiictissiina virgo Brigila in
53. I)e Aur.liano imperaiorc, et Gaio papn ci mar llibcrnia iiiirabilibus ludil.
tcribus. 52. De Tbeodossio imperatore, de pascha aiini vi-
56. De Tacito iraperalore el consulibus ei geslis gcssimi primi ejus, de epistol.t Pascassini epi-
sub co. scopi ad papam Leonem , de pascha ejusdeni
57. DeFIoriano iraperatorc nonaginla dierum. anni , el do coiisuiibiis anni quaili deciini
58. Dc Probo iniperalore ct consulibus et gestis Theodosii , usque ad Marcianum *'. Cronica
sub eo. Iiusebii vcl Bedse conlradicuiH iiicarnation^
59. De Carocl Cariiio imperaloribus ct consulibus ct seciiiidum liisloriam saneti cvangelii, deinde
geslis sub cis. consciiliuiit.
40. De Diocleliano impeiaiore, de Gaio papa et 53. Dc Marciano impcralorc, dc consulibus, el
decieto ejus, de Marcellino papa atque dc Mar- pascha anni qanrii et quinti el sexli Marciani,
cello papa ct decreto ejus. leste sanclo papa Leone, cl predaiione urbis
41. De Galerio imperalore, el de Milciade papa el ". Ilomse.
decreto ejus, et de marieribus. M. De Leone imperatore et consulibns el gestis sub
42. De Coiislanlino imperatore, de Silveslro papa ipso.
el decreto ejus, de INicenoconcilio et fide catlio- 53. De Leone juniorc imperatore, teste Jordane epi-
lica in tempore islorum, de Thcodoro episcopo scopo qui tunc cronicain corapossuil.
scribenle ecclesiastieam bisloriam, de cruce ct 56. De Stennone imperatore et consulibus et gesiis
de niortcArri herelici, do epistola Aihanasi sub eo.
episcopi ad Marcum papam el de rescriptione 57. Dc Anaslasio imperalore consulibus el gesiis et
Marci ad Alhanasium, et de obitu Conslanlini. papis.
<!3. De Conslantino el Conslaniio et Coristante im- 58. De Justino imperalore, el consulibus ct geslis et
peraloribus, et dc leslimonio saneti Juli papse, papis.
de anno quarto corum indictione sexla, et de 59. De Jiisliniano imperatore annisque qninqtie ejus
inorle Antoni monacbi , dc sacris rcliqi.iis sub consulibus, el gestis usque ad ciclunj Dio-
sancli Timoihei et sancli Andrcse aposlolorum nissi, id esl ad sexlum aunum G2btijus Jusli-
et sancli evangeiizse Lucse Constaiitinopoliin niani, teste Beda.
invectis, de obitu Conslantini, secuiidura Theo- Q { G0. De sexto anno Jusliiiiani, el lestimonio Bcda»
dornm cpiscopum prediclum. juxla Eusebii et snam cronicani, quod cst ipso
ii. De Juliano imperatore, de templo IJicrusoIimis ideni aniius ducenlissiiiius qiiadragessiinus ocia-
ipsius precepto in odium Chrisli consiructo, ct vus Diocleiiani imperatoris, de suppiilatione
de miraculis inde, de misserrima niorte ejiiF, isloruin diirciilorum quadraginla octo annormn,
teste Theodoro cpiscopo. ex ipso eodcni anno sexto Jtisliniani, lioe est
45. De Joviano " imperatore el obitu ejus, Theo- prinio anno ciclorura Diouissi, a nobis supra
doro cpiscopo [testeSi]. verstis nsqiie ad Diocletianum juxta cronicas
46. De Valenliniano imperalore, de moiiacbis. et de prediclas Eusebii ct I3eii:e, aique a Diocleiiauo
obitu Yalentiniani, leste Theodoro episcopo. iterum relrorsiim usque in annum praulicimii
47. De Yalente imperatore ct consulibus el gestis sexttim Jiisliniani secuiiduin lesiimoniiiin scri-
sub eo- pturse et paparum et episcoporum qui luiic
48. De Graliano imperalore et consulibus ct gcslis vixcrunt , ubi sepiem anni invcniiiiilur qui
sub ipso. desunt in prediclis cronicis pcr octo ciclos
49. De Tlieodosio imperalore el obitu ejus, tcste decennovennaics, lioc esl a Consiantino Magno
Theodoio episcopo. '
D usque ad Marcianuni ei postea ordinate usque
80. De Arcadio imperatore ". ad Justirium.
51. De Ilonorio iraperatore, el tcslimonio Luciani 61. De Justino imperatore ct gcslis sub eo.
vivcnlis lunc, de anno septimo Honorii, de 62. De Tiberio imperalore.
testimonio Pascbassimi cpiscopi ad sanctiiin 65. De Mauriiio imperalore, et de anno cjus tciiio
papam Leoncm, de consulibus et pascha et mi- decimo iudictione lertia deeima, annoqiie ociavo
raculo in pascha anno nono Ilonorii sub Zosirno decimo indiciione quarta, tesle Beda, de sancio
papa, de Ce.esiino papa el dccrclo ejus co. In Gregorio papa et decreto ejus in missa. Tunc
VA.RI^ LECTIONES.
1,7 Iviano suprascriplo 0. 1. 68 altera manu posl add. in
^0 margine i. !is prima manu in margine tidsri;'~
pium est hoc capitulum 1. — Infimo in margine signwn post ejus posilo , adjiciuniur prima manu hwc
vcrba : in bis lemporibus Hibernia, posl IJibernia novo sicjno posito, cvi in 'conlexlu nidlmn respoudci,
addunlur eadem manu : Sanclissima virgo — ludil. cl ciamini et scqucmia leguniur in summo inatgine
prima manuscripta, et signo apposilo ostendilur, ubi locus eorwm sit l. " decst in -texlu, vosl in mur'g:!ic
oltiramamt adiitnm 1.
633 CIIRONICON.— LJB. III. 63i
sancjus paler Cplurabanus ei". nostra sanctis- j i 77, DeLeorie imperatore, et de Gregorio papa cl
sima: irisula Hibernia, quse ihsula Scolorum 6B decrelo ejus.
nomihsitur, cum sanctoGallq et aliis probalis 78. De Pipino imperalore eliam ex Francis priino.
discipulis iri Bufgondiam venit, et in bis tem- 79. De Karulo Magnoimperatore.
porijjus fuit Columba BaHiuique_**• iii Scotia. 80. De Ludowico impefatore, filioKaruli.
64. De Focca iniperatore et 6f * imagineejuS. ,81. De Luihoiio imperalore, filioLudowici.
65. De 6S Heraclio imperatqre, et de. aniio ejus 82. De Ludowico, qui el Lolhorius, filio Loilioiii,
sexto deeimo. indictione quinta decima, leste etquomodo obiii vendicta coiporis Chiisli.
Beda. 83. De Ludowico imperatore, filio ejus.
84. De Karalo seniore imperalore, et de Ludowico
66. De ?• Heraclio imperatbfe, el de liereticis,
67-.De ?e Conslariiinojmperatore. Balbo, filio cjus.
"';''
68. De Gonstantino imperatore, el de aniio ejus . 85. De Karalo juniore imperatore.
nonb ihdiclione septiiha, feste Beda. 86. De Arnolfo imperatore.
87. De Ludowico impcratore, filio cjiis.
69. De Constantino.imperatofe ei sex sinddis.
88. De Cunrado iinperaiore.
70. De Jusliniano iniperatofe. •
B 89. De Heinrico imperalore.
71. De Lebhe imperatofe. V
90.T)e Ottonc imperalorc.
72. De Tjberio imperalqre, el de testimqnio Bedifi 91. De Oltonc imperatore, fllio ejus.
iii aiino incariialioiiis securidum Dionysium et 92, De Ollone lerlio imperatorc, Jiliosecundi.
indictione quinti.anhi Tiberii, 95. De Heinrico cCimperatore °7.
73. De Justiriiano imperatore. :-
34. De Cuonrado imperalore 68.
74. De Philipico imperalOre. 95. De Heinrico imperatore M, filio ejus.'
75. D"eAnastasio imperatqre, el de Gregoriopapa et 96, De Heiririco iraperatore, filio hujus ,0.
decreto ejus. Ab Adam huciisque oiniics anni ordinate suut
76. De Theodosio imperalore. V eoiiscripti.
-_:: Primumetsecundumlibrumomisimus.
'
IHGIHT^TERTIBS. LIBER; INDICTIONE XII.
"""": "(FoklOi.j :
42. (HIEB.) Lcnlulus '!ii-ei Messalq v.clar. et \_cod.in margine, Ciclus' 5 decenn. incipil indi-
consul. Quifinus ex - consilip senatus iri Judaiam cliorie 14a unoque concurrcntc.]
missus, cepsus hominum pbssessionumquedescribil. 4. 45.1 (IIiEit.) Augustus Cessar 13° et Paulus.
Cristus.concipiturferia 6 octavo Kalendas Aprll, Jo- pllerodes ctim Chrisli nalivitatein magoruni indicio
bannesbablislanascitur 8. Kal.Julii,(CA.ss.;) Dotninus .cogrtovissct, universos Bclheleni parvulos jussit
nosler Jesus Chrisius, fdius Dei, his consulibusCas- ihterfici.
siodoro testein BelelemJudm octavodie Kal.Januarii 5, 46. (IIiER.) Vincius el Alfenus. Asiniuus Pollio
dominicanocte nascitur. (Evting.).Octavo'eliam die oralor el consulaiis, qui de Dalinaiiis iriumpavil, 70
dominicocircumcidilur.Tertio decimodiestella duce seialis suce anno in villa Tusculana obiil.
q magis odorcilur. :Quqdragessimqdie a Simeoneet 6.; 47, (HiEit.) Servilius et Latnia. Herodes
Anna agnosckur. Deinde preceplq dominicoin Egi- ; morbo:intercutis aque et scalentibus toto corpore
pium propier metum Herodisdeducilur, verniibus misserabiliter et digne morilur.
2. 45. .TIIER.)Augustus Cessar- 12° eiPaulus. 7.:&S. (HIER.)JElius cl Seniius. Iii Herodis lociini
£csar amiciliam cum Parlhis facity.Sexlus Philago- Aichilaiis ab Augusto subsiituilur per annos 7, ct
ricuspliilosbplius claruil, ; : lelrarchse liiirit fralres ejus, Hcrodes cl Antipater
5. 44i(IliER.) CossusLentulys et Pisso. Augnstus ,. e.t.•-'liisias et Pbilippus. (Evang.) Jesus Chrislus
Tiberiuni et Agfippam in" fllips adoplavit. Judas dqminus nosier ex Egipto, angeli angelico '3 pre-
Galileus ad rebellanduin Judeos cohbf;iatur. ceptb reducitur.
"'•" VARIJi; LECTIfJNES.
63. Scor l.: qiiOd sanclorum legendum esse' videluf. Scotoruin corr. sanetorum 2. 6i ita aut :
bsetiinque aut bselririque I. 'Belbinique 2. in cujiis apographo Vraiisl. legitur.: i cholon cbillis,
ila *suprascfibitur:in ms.Cblloniano, :iri,quo sOio hcecposlremq ciausula habelur qute vidclur subdililia. i
6i et y.e.pqsiadd., sed prima mqhuil.; -6S cap. 65. 66, 67., signo positoposlcap. 64, post addita sunl in
summo margine i:Lkterm pautb miriofes-'sunt,;sed cadem.manu expressai,qua texlus. C6II. Pio 2. 67De
II. i. Babiribergensi qui absqiie filiis obiil 3. 68i. Spirensi quoinodo eligilur in regnum 5. 69 i. 11°5.
10 de Iiiltibrando papa et decrelis ejus add: 2. Dell.i. Ill.etfiliO ejus quomodoei rebeilaveral et quoiriodo
veneno obiit in Italia eldeTIeldebrandq JJ.aiJaeldecrelo ejus Z. ibique hmc adduntur:$l. DeRuodolforege
el Hermarihorege quOniodoSaxones eqs super se consiitueruii.tet quomodoinlerfecli sunl. 98. De Henrico
imperalore et filio ejiis qiiombdo ei febellayerat et qiioniodbpriyaius esl regno consilio principum et filium
Quqi liitera obliqua excudenda curavimus in codice' 1. ruino alia-
super sc' 'regein cbHStituerurit.;-.-"'J;
menio scripta suni: '•"-Hmcei singulis annis signa ad cictuin solarem spectaniia manu sccnncluaddila sunl i.
-"•«« 1* V
635 -' MAKIANISCOTTI '-'-. 656
8. 49- (HiisR.jfiniia eiValerius. Eames RomseA j cajhalip incipit juxta cronicas Eusebiivel Beda3.
ita ingens, ut quinque iiiodii vendererilur denariis Dum iiuriierantur ariiii uobis versus supra iisque atl
viginti septein semis. Philislio mimographus naliOne amiiuii quadragesiinura secunduni '
Octaviani Ces-
- •
Magnes. Assianus n Jiome clarus habeiur. satis. '''
9. 50. (HIER.)Lepidus et Aruncius: Tiberius ce- 20. 4. (HiER.)Pomponius el Celius. Ovidius poela
sar Dalirialas Sarmalasque in Rbmariam redigit po- inexilio obiit, et juxta oppidum Tomus sepeliluf.
testatem. ;-.21."5.(HIER.)Cesar el Germunicus cessar. Gernla-
4.0*54'.(JliER.)CcecitiusetLenicius.Arillieniodqrus liiciis eesar de Parlliis triurafavit". Tredecim urbes
Tliarsensisstoicus pliilosoptius irisigniSbabetur.' lefrse motu corruerunt, id est EplieSus, Magnes,
11, 52. (HiER.) Furius et Nonius. M, Verfius Asardis, Mostucne, Age, Iliero, Cesarea," Filadcl-
Flaecus grammalicus clarus. phia, Traolus, Temus, Ciinerairhina , "Apollouia,
,12, 55, (IIIER.)'Sulpiciusel Poppqucus: Alhenien- Diahircania.
ses res novas contra Romaiios molieiiies opprimiin- 22. 6. (JIIER.)Silanuset ArorfrajtMs.EeneS(elIa,histo-
tur, aucloribus sedilioiiis oceissis. riarun.scripipr et carminuin, sepluagenarius 'qb.iily
, 15. 54. (Luc.;,u, 42, 46.)- Dolabella et Silatws. sepeliiurque Cliumis. Cyculus magnus ^jascalis Inci-
Cum esset Jesus anriorurii duodecim fhoc est, sicut H 3 pit hinc, in cujus airao s.ecundo juxla. Dibnissiuffi
llieronynius dicit, cum complerel annos duodecim], [iiidiclione ferlia "] natus esl D.oniinus.
invenlus esi in templo, sedens inier dbctores legis. [Cod. in margine. Giclossolaris incipit sicut sem-
interrogaris el audiens illos. (HIER.) Mess.alaCorvi- pcr bisexlilibus qualuor cbncurreiitibiis.]
nus oralqr ante bienniuiiiquani mOriretur ita me- 23.7. [j.] (EIER):Valerhis etAurelius. -Tiberius
llioriam ac se.nsumamriiisit, ut vix pauca verba cOn- niultos reges ad se per blaridilias evoeatos iiuiiquam
juiigerel, etad exireminii, ulcere ciica spinam nato, remissitl in quibus et Archelauffi Cappadocemocci-
iiieuia se confecii, selatis 72 aiino. dens, et regno ejus in provinciarii verso, Mazacain
;' .14. 53. (iiiER.)Lepidus ct Slaliius'. Augustus cum iiol.ilissimaincivitatem Cessariaui appellari precepil.
; Tiberio filio suo eensum Roma; agitaiis, iiive.iit ho- Incarnalio 78secunduffiDioiiisium lncipit 'lndictioiie
ininuni iionaginta lercenlena el sepiuaginta..lnilia. <ji!ai'la[Cotiscripta 79 per ordinem e regione incar-
15. 50. (IIIER.)Ccsar'et Fbnieius.&otio pliiloso- ;. iiationisiuxia evangeliuni.J
piiiisAlexiiiiilrinns, preceplbr Senecse. clanis. 21. 8. [ii.] (HIER.)Cesar el Drusus cesar. Poinpei
, 16. 57. (REDA.)Plancus el Silius. Arcbilaus, rion llieatriim iiicensum.
-fereritibiisJudeis sed accusaulibus apud AuguSiUm 25. 9. [iii-] (HiER;).-ffar(e"rtKS
el Sulpicius. Tilie-
foroeitatem ejus, iii Viennam urbem Galjise relega- C ' iius Dfiisuni coiisOrlemregni facil.
tiis;-et ad miiiiieiidainJudaici regni potentiam inso- 26. 10. [iv.] (JIiEit.)Asinius et Antisiius. Drusiis
: leiitiamquedoniitaiidairi, quaiuor fratres ejiis pro eo veneno obiit. Q. Alherius, pfoiuptusel pophlaris
suntletrarchoa creati, Herodes, qui elAniipas, An- owitor, usque ad 90 aiinuiii prope in summo ho-
tipater, Lisias et Pbilippus. .riore coiisenescii.
:i7. 1. (CASS.-HIER.)Poiripeius et Apuleius. His 27^ 11. [v.] (HIER.)Corneliuset ViceHius. Seviiis
-constilib.us,tesle Cassiodoro, Oclaviartus Augustus Plauius, ' cbrrupii filii reus, " semet in"judicio imer-
in Cainpaiiia 76, SRlalissuasanno, Atelle Campania, fecit. '"
-.
iii/perii anrio quinquagesslmo sexlo;, senis obiit, ; 28. 12,[vi.] (lIiER.)Asinius et Cossus Cornelius.
mense qhassi Septembii. sepelilurqtie in canipb "Pbilijipiislelrarclia Paneaden, in qua pJuiimaS edes
Martio, Cui successil Tiberius. -cbnsiriixerat, Cesaream Pliilipphi vocavit, ei Jiilia--
Rbmdiiorum 7B5. fegnavil Tiberius, privignus Att- dem aliam civitatem.
gusli, hoc esl Libice uxoris ejits filius, ex superiore 29. 15. [vii.j (HIER.)Calvissius,ei Gelulicus. Pila-
genitus .conjiige, annis yiginli tribus ef aliqiiibus tus procurator Judesea Tibbrio iriittilur."
djebus, teste Josepbo; et Iioe esi usqqe ad Kal. ,y' j 50. 14; [viii.] (HIER).jPiso ei Crdssusl Yoiienus
Qclobr., ih anno qlijnlo p.ost paSsiOnemDomirti. MonlaniisNarboiierisis ofator in Baleatrlbus ihsulis
Snb quo hi coiisules fuerunt, teste Cassiodoro. moritur, illtic a Tibeiio 15 aiino feligatus (BEDA);
(tJiER.)Gaius AsiiiiusGallus orator, Assini Pollio- Herodes lelrarcha princeps Judseorum, regnaijs
iiis liiius, cujus eliam Yirgilius.menJinil, clarus, an.nis 24, in honorem TiberJi et mairis eju.s Libise
dirjs a Tilieiio.suppliciis ene.catur,- Tiberiadem condidit ei Libiadem.
18.2. Drusus cesdr el Norbanus. Libitts hislbfio- 51.15.[ix] Silanusei Silius..Anno8015imperii Tibe-
' fii cesaris, sub princip. Anija et Ceplia,;faciuni est
graglnis Palavilbbiit. ; .'"
;. 49, 3;.(HIER.),iSiseiittasT.iiilius ct Scribonius. In- yerbum Domiiii super Jolianneni, Zacliarise filium,
; VARI^; LEGTIONES.

y* ita.i. asianius2,magnesiarous Hier. '.* in margine maiiu secunda addilur .'.Tiberiiis regnavit annis
-XXIV; et ita.de omnibusimperaloribus: 76sifium faciti. '"tn marg-.sec.nianuadd.i. 78Ilmc bis hoc
dnnoscriptq sunl post.'Aureliiis.e(hocloco i.-; 7S hoc loco
1 secunda.mtinutidd. i.: 80Hoc ahno inmtirgine
sctipiumest prima trianu'.•'ihcariialitiDominisicul Beda perliiliet, secnrida vero inanu : Prinnis annus pre-s
dicatioiiis Cliristi.; eademq. 54: Qttarius annus prcdicatioiiis Chrisli.
637 CIIRONICON.— LIB. III. 638
in deserto. Et venit in omnem regionem Jordanis A dic Kal. April., sicut etiam sanclus Ilieronimiis i:i
(Luc. iii, 1-5). Maibeus sic : «Tunc venit Jesus, manirilogio testatur (120). Et in cvangelio dicittir
ut baptizarelur ab co in Jordane (Math. in, 13)., J quod prope ante pascba passus est Johaniies, prioie
et rcliqua. Augustinus sic (119). Quod autem Ma- Nonas Aprilis, in sabalo, 14 Juiia primi iuensis.
theus ait : « Tunc venit Jesus a Gallilea, ul baptiza- Nostruni vero pascha Nonis Aprilis erat, si esset.]
reiur a Jolianne. n Hoc cst secundum Joliamiem 54. 18. [MI.] (CASS.)Tiberius Cesar v. conss.
cvangelizam. « Altera aulem die, i el reliqua. Mar- Cassiodorus sic: «His consulibus dominus noster
cus evangeliza sic: « Et baplizatus est a Johanne Jesus Chrisliis passus esl, octavo dielial. April.; el
'(Marc. i, 9).» Eusebius sic sl: «El ipse Jcsus deffectiosolis facta esl, qualis antea vcl postca nun-
eral incipiens quasi 50 annoruni (Luc. m, 23). i quam fuit.» (HIER.) JCSUSChrislus, filius Dei,juxta
HaseLucas. Hocest non plenus 50 aiinoruin, men- profheiias quse de co fucrant prclocutse, passus cst
sium 12, sed secundum Hieroiiimum et Lucam ali- octavo dic Kal. April., Iuna 15a, juxta qualiior evan-
num incipiebal 50, [quando baptizalus esl, in diej gelia, in anno 48° impcrii Tibcrii c.vssaris sccundum
doniinico epifanise [die 15 aiini sui 50]. Secundum evangelium sancli Joliannis; alquedie terlio, id est
atitem solares annos lunc. iiicipiebat anrtum 51. sexto die Kal. April., luna 17", secuiidum hisioriam
Annus cnini solaris, in cnjus fine nalus esl, nativita- B sancli evangelii a mortuis resurrexit. Flego s3 histo-
tis ejus anntis est. Annus autcm setaiis suae 12 mcn- Ticus sic : i Quarto anuo 202 Olimpiadis [id est
sluin, sicut in fine anni primi nativilalis incepit, ila secimiltim GrsecosJ magna et excellens inter omnes
in Jine anni sccundi nativilaiis sive solaris comple- quaj anie enm acciderant defectio solis iacla; diei
vit. Marcus : <r'El slatim post bablishium spiritus bora sexla ita in tenebrosam noclem \ersus, ut
expellii cum iu dcsertum (Mafc. i, 42).» IIoc csl stellse iii coslovissoesint. Terrseque raotiis in Biihi-
secuiidum Matiieiim : «Jesus pleuus Spiritu sancto, nia Kicense urbis nuiltas edcs subverlil. i HecFicgo.
regressus a Jordane, et agcbatur in spirilu in deser- Josephus eiiara.veriiaeulusJudcorum sciipiorbisto-
tura in diebus 40 (Luc. iv, 1), i el reliqua. Dominus iicus, ad h;ec coinmeraoral: die pentccostes saccr-
ergo feria secunda incepit jejunium, et quadragcs- doles piiinuin com;jiotionem locoi'ura et qiiosdam
simo die, feria sexla, 15 lial. Marl. in gula ac soniius scnsisse teslanlur, dcindc ex atio 6l lempli
vana gloria atque avaritia diabolum superavit; in repcnlinam subito crupissevocem dicentium:Trans-
quibus in eadem feiia diabolus primum Adam cou- migrcmus cx bis sedibus. Scripsit quoque Joscphus
trivil. Ipse dominus Jesus Ghristus [binc] popnlis quod eodem anno Philatus prcses secreto noctis
predicavit salularem viara, leste sanclo Petro , sicul imaginem cesaris in leinplo statucril, el hec priina
in electione Matliei apastoli ; «Oporlet ergo ex Iiis seditiouis et lurbarum Judeis causa cxletirit.
viris qui nobiscum sttiit congregati in omni lem- (HIEU.)Jacobus, fraler Doiniiii, secclcsiseHierusa-
pore, qua inlraiil el exivit intcr nos dominus Jesus, Ieiuariim primus cpiseopus ab aposlolis ordinai,ur*,
incipieus abaptismate Jobannis, usque in diem quo Ex lioe loco consideraiidum quanloe dcinccps cala-
assumptus est a nobis in ccelum (Aci. i, 21, 22), > milatcs Judeorum genicni oppresserunt.
et reliqua. {Evang.) Signis et virlulibus vera esse
[fol. 102, tit margine superiore manu sec.
comprobat ea quse dicil, ex quilms pauca in evange- scripium est: Jacobus, fraler Domini, id
liis lcguntur, aposlolos vocai el ad predicandum esl Maria; sororis matris Domini, cujus
mitlit. (BEDAI)Usquc 88in nnnum quinlum decimuin Joh. etiam mcminil, Clins fuit; qui posl
Tiberii ab Adarii secuiidum Ebreos, sicut Eusebius passionem Domini stalim ab apostolis or-
dinatus, 50 annis Hicrusolimse rexit secle-
in cronicis suis signat, tria milia aiinorum adno- siam. Hoc est usquc ad septimum Neronis
tantla, quod in quinlo decimo anno Tiberii princi- annum. Rcda super acta aposlolorum iia
dicit (ad c. xxi). Eadem mauu hmc adduu-
pium fuerit septuagesimi prirai jobelei secundum tur: Lazarus resuscitatur ab iuferis, cpi-
Ebreos; tria cnim niiliasexaginta jobclei sunt. scopus Cypri fulurus et 24 annis viclurus.
52. 16. [x.] (HIER.)Rubetlius et Fusius. [Euse- •r» El in injeriore margine fol. 102 : Lazarus
bius sic : cPrincipiura ocluagesimi primi jobelei nominc sussitatur, ne omnes mortui cogc-^-
rentur exire de inferuo, clamat tamen ad
sccundum Ebreos, i lioc est ab Adam usque in "moiiumeifium,turbant se inferi, expeclani
prcsentem annuin4000 annorum. Jobcl aulem aplid audentiani onmes moriui, qucrebant sua
Ebreos quinquagenarius annus vocalur.] nomina vocitari : t Ne, inqiiiuni, et nos
Dominus' suscitabil ? ubicunquc Chrisliis
55.17. [xi.] Vinicius el Cassius.Johannes bablisla steteral, patebanl inferi. s Subilo una vox
dccollalur. [Scriplmii est in passione sancli Valcn- intercepil ceteros, jam 'fiuesceiitiiini mem-
tini, quod decollalio precursoris Domini sil in octavo 'broruni telerrimus ceterorum prohibcbat
VARIiE LECTIONES.
81 Eusebii verba non leguntur. Eusebius sic desunt 2. 5. "- Hac in marg. manu prima add. 4.
S3Flacco 5. sl lcge : atlyto.
NOT^E.
(119) Verba quse se.quuiitur num Auguslini sint (120) In Mariyrologio a Daehcrio edito (Spicil.,'
necnc, rion patet; certe in libro Dc conscnsu evan- ed. 2, ii, p. 6) iitee no:i logiintui'.
gelistaruin ea invenirc non pomi.
'
659 MARIANI SCOTTI 640
accessum, j.ira in concavis orbibus tabido A ' vidi neminem
h. preler Jacobum fralrem
silu niarcentes rcscdebanl oculi, jain dcli- Doinini. Que aiilcm dico vobis ecce coram
ciebal nariiim mollitudo, .jara ricltis oris Doo qnia nou mciitior (Gcd. 1,18-20). i
denlibus nudaiis Jiorrebat, jam nudala euto Anno igitur 58 incarnalionis liospitalus
laxa limporibus cerehri sedes s'", legimine esl Paulus apud Peirum in Hierusalem;
altenuato pallesccns, cnpillis suhinde rare- deinde, id cst post prcdiclos annos el gesia
sccniibus apparebal. Jam Maria el Marlha, predicla, dicit sic : c Veni in partes Syriae
qui Chiislum frcqucnter resussilasse mor- et CilicLe; eram autein ignotus Jaciceccle-
luos videbant, fralrem suum resuscitari siis Judse quse eranl in Christo; lanliim
penitus uon credebanl. Ibi vero Cbristus aulera audiiuni habebanl quoniam qui
probatur csse Deus. Ibi tanium fecit, quau- persequebaliir nos .aliquando, iiiiiic evan-
luni ausa non est eiiam lides ipsa opl.are.] gelizat fidein, quani aliquando expugnabat,
53. 19. [xin.] Vnicius et Longinus. Sanctus * et in mc clarilicabant Deum. Deiiide post
aunos 14 rursum ascendi Hierosoliniam
Zeppanus passus et sanctus Paulus conversus est cum Barnaba, assumlo el Tito (Galot. i,
(Ac,'<i ap. IIIER.). Cassius Yerus orator egregius £1-24; n, 1) i el reliqua. Hioroiiimus sic
anno suse 86ctatis in suprema inouia obiil. vix perhibet (//. p. 258): c ln principio i suse
convcrsationis ct cfidei in transiiu apostu-
panno pudicnda conlcxtus. Philatus sacruni thesau- los vidili in llierusalem, hoc esl pott ires
rum, qui et Corbon rocatur, in aquseducium IJieru- T> amios postquam conversus fuil. « Deinde
solimarum expendens, secundse seditiouis prebuit post annos, ut ipse 1'aulus perbibfl, »
semina. quaiuordecim sujira prediclos priores tres
armos, boc esl,« posldccemsepicmamios i,
[Hoc loco signo posito manu secuncla nola- su;u conversionis, «picne- cum aposlulis
tnr : Require in secundo laltrc si-queulis loquiluri in Ilieriisaleni c el se Iiumiliat, i
foii. Sequens folium vcro (f. 105 ) posl el rcliqha. Hec dixit llici-oninuis. Deinde
additum ibique prima pagina crucifixio Pclrus venit Roinarn, ubi predicaus evan-
Christi deiineala esl; altera- rero pagina gelium 25 amiis, niensibiis 5, dicbus 15,
manu secuncla scripla conlinet numeros episcopus ojiisdi.-nichilalis prefuii, bi;ccst
annorum 55-82. (19-2-2. 1-14. l-2>.), 92. usque in ulliinum aiinum Neronis, in qno
94, etc. Ad annos 55-57, luec sciiiAa sunl : cuin stncio Paulo passus sii, sub coiisuli-
Sanclus Stephanus passus, Simlo hortanle bus Sillvano ct Otho , lestc Cassiodoro
et picseuie. Quod 1'aulus in bocannocon- senalore.
verstis iiiil, iia ad Galatas coiifiunal: «Cum Poslea, a. 58—76. vacnis reliclis, hccc seqnun-
vocavit me Deus pcr gratiam suain, ul
revclarcl filium siium in ine, ut evangeliza- tnr:
rem illiiin gcnlibiis, conliiiiio non adquievi 77. 25. Cassiodorus sic dixit: t Silvanus el
carni sanguini (Galat. i, 15, 16). > Hieroni- Olho viri clari consules a Nerone. i His consulibus
mus (/./.) : t Id esl sine mora posl reve!at;o - , Cassiodoro lcste Pelrus Paulusqiie passi sunt. Ncro
nem Clirisli non exivil ad apostolos, el Q
revelationem Domini conferenilo ciim bo- lurpiler vivens cum a senaiu querercturad penani,
niinibiis, sed abicril in Arabiam, et rursns cPalatio fugiens ad quaiium Erbis miliariura, su-
de Arabia rcversns cst Damascum, post rurbano 87 Niimcnlaiia via sese interfecit anno
tres annos cvangelium prcdicarit, el luiic setatis 52°. Cui succcssit Galba,
demiiin in llierusalein venit (aci Gal. op.iv, qui regnavit mensi-
p. 254); > ipso ita teste : «Neque veni bus septem.
ilierusoiiinani ad anlcccssores meos apo- 78. Post huiic Otbo regnavil mensibus iribns.
slolos, sed abii in Arabiam, et iterum rc- 79. Posl queni « Vilellius regnavit inensibus octo
versus sum JJamascum (Gaial. i, 17). > duos consu-
Quc ul vera credaniur nb absenlibtis, sub et diebus. Qui omncs infra prescriplos
lcslalionc Dci confirnial, dicens : cQuc Ies rcgnavcrunl. s Hxc dixit Cassiodorus. Viiellius
autem dico vobis, ccce coram Deo si'iit vcro occissiis sit teiiio die ineiisis Octobris, Jose-
digna, quia sunt verisbima. t Isti Ires anni . pbo (De bello Jud. v, 15) leste bislorico, qui tunc
sunt, quos Lucas dies mulios dicil in acii-
lius aposlolortim (Act. n, 25), quibus Pau- inteifuit.
Ius in Dainasco evangeliura audenicr loque- 80. Yespasianus et, Tilus. Cassiodorus sic per-
batur (HIER. p. 255). Cerlum est enim, ltiliet :
slalim ui babtizattis sit et accepio pam: .D
confoiiatus fiiisset,'eum cum discipulis qui 81. « Vcspasianus 2. etTilus2. His consuliiius
erant Damasci csse per dies aliquol, et Vespasianus snscepit iinperiuni ann. 9, m. 14, die-
siupentibus cunctis in sinagogis Judcoruiii bus22. Sub quo seqiientes cousules fuerunl. »
prcdicassc quod Jesus csset filiusDei; ct 82. Vcspasianus ann. 10.
tiinc isse in Arabiam, ci de Ar.ibia in
Damasciiin revertissc; el ibi fecil uini- 92. Tilus'2, m. 2.
niiim, quos dies mnllos dicit scripiura sic: 94. Domilianiis 15, ni. 5.
«Elcum implerenlur dies mulli, volueruut 110. Nerva !, m. 5.,
Jutlei occidere eum (Ibid.), t el reliqua.
Accipiciiles crgo discipuli ejus, nocic per 411. Trajainis 19, m. 7.
muiuiii diraiserunt euui, siibmillenlcs in 150. Adrianiis2l, m. 9
- sporta, ipso ila lesie. : t Dciudu postan- 152. Pius ann. 23.
nos nos ii hoc est conversiouis nieae, «veni
Ilcerusalem videre Petrum, el maasi apnd 175. Marcus 19, m. 1.
euin diebus 15, alium aulem apostolonun 195. Commodus 13.
VAKI.C LECTIONES.
M ics. 1. 8l5 vocabuhun erasum cst I. CTitu i.
«41 CHRONICON.—"LIB,'III 642.
208. Helius m. 6. . 7:,. JA lem aposlolorum ncmjnein vidi, nisi Jacobuhi fra-
Julianusm. 7. ;.-,. trem Domirii ;-quse atiteni scribo vobis ecce coram
.' 209. SeveruslS.. '. JDeo quia'nqn jnentibr, i et reliqua.'.''.Beda-sic (cf.
'
226. Carcalla 7. . Relract. in: Act. c.ix) : « Conslal ergo Paulua.
255. MaGiirius1. post aiinos tres cooversiqnis susevenisse Hierusoli
235. Aurelius 4. mam, et apostolorum nuraero sociatum, hoc esl
259. Alexander 45, quoniam- Lucas sic dicit in aclibus apostolorum,
251. Maxiii.inus ann. 3.. i3ari)abam apprehcnsum illum diixisse adaposlolos. i
255. Gordianus ann. 6. HsecBeda. v .
260. Philippus ann. 7, 58.22. [xvi.] (BEDA.)Gatlusel Nonianus. Agrippa, .
267; Decius ann. 1, m. 3. qtti et jlerodeS, filius Aristobuli filii Herodis:Magni,
269. Gallusel Vol. 2, m. 4. accusator Herodis ielrarcli.se, Roraam profectus, v
' 270. Gallienns ann. 15. Tiberib in vincula conjieitur; ubi plurimos sibi asci-
285. Claudjust, m. 9. / vitadariiicitiam elmaxinie Germaiiici iilium Gaium.
Quiiiiilius frater Claudi m. 4. ; (HIER.)Pilato de ehrislianorum dognjale ad Tibe-
287. Aureliarius 5, m. 6, . 4*1 fium refereifle, Tiberius retulit ad senaliiffi ul 8S
292. Tacittts m. 6. ,- iiiler:csetera sacra reciperentur. Verum cum 90ex
. 295. Prqbus.6, m. 4. . coiisilio paifiim cliiistiaiibs eliriiiiiari ab ufbe pla-
: -'"
. Florianus mensibus 3, cuisset.".;; ' -:- ';•'
.300. Carus ann. 2. 1-59. 23, [xyn.] (HIER.) Gallienusel Piaulianus.
502. Dioclelianus anii. 20. ; Tiberius 91per ediclumaccusatoribus christianorum
522. Consianiinus Magnusann. 50, niensibus 10. 'comniinaius cst moriem. Scribil Teriulliaiius (Cf. .
Cronicse vero perhibent Tiberium regiiasse vi- Eus. Biiv. eccl. li, 2). Mulli senatoruni et equilum
ginli tribus annis, boe est quinqite annis post pas- Romaiiorum interfecii. Ilis consulibusj, Cassiodoro
sionem, Gaiutn qualuor aniiis, Claudium qualuor- leste, aiino 25° imperii stii, seialis 78^ obiit [Tibe-
decera. Nerbiiemquequaiuordecem annos iniperasse, rius 92]•veneno iii CampaiJia (Cf. OROS,-,VII, 4),
prelerinitientes superos meuses, quibus supefannos quassi ffiense Seplenibre, [Cui 92successit Gaius].
reges regnaverunt, et inlefvaila lemporum inter - iiomtitioftiNi9S4. Gaius:qui'etCatigula,;in eodem
reges, et fines annorum sepe in quibus reges anno quo obiil Tiberius incipiens,[regnavil] anuis4,
moiiebantuf. vel regno delecissent.-. Juxla ergo _ riiensibus 10, diebus 8, lesie Eusebio et Beda; hoc
cronicas inter passionis aniiurii el VeSpasianum ' estusqiie lial. Augusii,in anno 10 post passio-
sunl anni trigiiita sepieiri, quadfagiiita vero septem nem;. Sub qiio lii consules ftiefurit [leste Gassio-
juxta sanctum Paulum, teste sancto .Ilieronirao doro]. . ;.
super eura ad Paulam el Euslochiam. Deeehi ita- 40. 4. [18.] Pfdculus ei Nicrinus. Sanclus Petrus
que anni desunt in cronicis. in lanlo spatiO. Sed in anno sexlo post passionem, primo anno Gaii,
laiiien alio vesligio sequimur; cronicas.hoc modo; calhedram Antiochise: ecclesjse, octaya Kalendar.
Quibus finilis, signo eiverbis.:: yinicitis =el Lougl- Miirtii, tene.l per aiinos 7. * (BEDA.)Gajus Ilerodem
nus et reliqu. manus secunda ad.primum lexlum Agrippam, araicum suuiii,'vinculis liberalum, regem
leclorem.remillit. Judte facit,annis 7 , ,
56. 20. [xiv.] (HIER.) Sulpicius et Silta. Sejanus' . *
[Manii securidain margine hcec scribuntur :
prefectus Tiberii, qui apud euin plurimum potefat, IJieroiiimus : i Cutii Petrus venisset-Anlio-
.insiaulissime coiilioarlatur ?8 ut gentera Judaeq- Chiaiii, adfirmante. Paulo, Iiinc . credendum
.rura deleat, sicut Filo dicit in libro legaliohis se- : sit iji facieirt!:illi Paulura' resisiissei > (Gf.
• ad Gal. iv, p. 242.) -^- Eqdem manu sed alio
cundse. ...'.. •-.. : v ;. v : . - ritramentp addiiuf :-_BeJa. super acla aposto-
.; 57. 24. [xv.] (HIER.) Priscus et Vitellius. Pefsius;' • Ibruiii' (ad c.-i): « Mathias apostolus atife
. Flaccus saliricus poela.VoJalerris nascilur.. Paulus; V peiUecosien ordinaiur, septeffi yero.diaconi
post pentecosien . apbstoloriini oratione et
sic ad Galatas (c. I, .15-20): « Cum -atitem placuit .- maiuiS' iiripositioiie ortlinaiiiur. _> Slefanus
ei qtti me segregavit ex uierp nlalris iriese.ei.voca-- , Gr.ece Laline coroiia 'inierprelaiur,' Unde
, vit per graliam suara ut revelarel filitim suum int;- ,,'.' .'..Eiisebius. tlicit (tfist. eccl.. n, i)::;V Statiin,
ut illum coriiihuo ,V jnquit, pbst'.;brdiijaiiorie"ni suain Stefalius
.' me, evangelizarem iii; genlibus, '. lapidatus est ab.liis qui et Doniiiium occide-
non adquieTi earni el sanguini, neque veni Hjeru- rurit.i —' Alio alramenlo} pergil:« Slatue-
solimam ad aiilecessores nieos aposlolos, sed abiii - runl.ul ascenilereiifPaiilus et Bafnabas ad
"
in Arabiara, et iterum reversus siiiii DamaScum '; - ." apostolos, > et reliqua (Ac(; xv, 2)i:iJeda su-
.per. ,acla,raposiqlof,uin ,sic (ad c. xv) : De
deinde post anrios tresvertiTIierrisoIimani:videfe 5 liac asccrtsioiie.sua Paulus ipse seriliit ad
Peirura, ef mansi apud eurii' diebus 45; alium auT, -_ •... , Galalas,._diceiis :,« Deiiideper aniios44 as-
' '
;•; VARI.E LECTIONES. ;: '.. _.
'• S8 coboartatuf; 1. t. e. 'coborlainr. **p.osi"add.'l::?° "Vum,4. , 91 Htvcciimahiecedenteanno
f.onjungenda sunt: s'post add.sec. inanu i. 9SHoc loco inmargine 'nianu sec' scriplurii 'esti-lfl tlie ab
' occisioiie
agri lex dala est,-L*i\a restifrecllone spiriius liiissiisesi. .-...
643 MARlANIJSCOTTI 644
ceniii 111flierusolimam cum Barnabo adsumlo & i Romariorum §:_Glaut£i'us regnma annis 14, men-
Tilo, el conluli cum illis eugeliuni, qttod stfius 7, diebus 28. cl boc esl usqtte Kal. Apri!., in
predico in gentibns > et reliqua. Ubi nume- anno quinto posl passionem. (CASS.)
rus ipsc qua possuil reccnsendiis esl anno- Sub vigcssimo
9V
rum.« ScimuseuimPeirum ct Paiiliiin aposio- quo hi consules fuerunt:
Ios anno post passionem Domini 3S, id esl 9b 45.4. [xxiu.] (HIEII.)Claudius cesar 2. et Salur-
ultimo Neronis anno, passos fuisse niaiii- ninus. Hic est Claudius, palruus Drussij qui aptid
rium, et bealuiii Petruin/.Rqme 25 annis, . Maganliaciim monumentum habet.;
sedisse episcopalem cathedram, et25 anni
el 14 ubii 38 sed 59 faeiunl. Sequimr ergo ,46. 2, [xxiv.] (HiERi) Salurninus '% et; Venusltis.
;,:„ .. ut beattis PetrUS, eodem 44 post passioijera , Eusebius. SIC.JPetrus apostoiiis. cuni^ primus.An*'
DoiBiriiaiino, qUb;etiffi-1111 liieriistVlimis allo- iiocliiam ecclesiam fuiidasset, Romam inittitur';
90 _, qii.afto Claudi cesaris ubi
quitur Giaudiiis evangelium predicaris 25 annis; episcopiis
arino, Romam: "veriisse cfedanius, siriiulque;1
nisi "failor, Iiac expositione Paulum aposlo- ejusdem urbis persevefat.
lum eodera quo Doiriiinis passus est eiresiirJ 47.3. [xxv.] (HlER.) Tiberius et Ggllus. Marcus
>
rexit... ..,.*'* ad fidem veiiisse. probalur. ] evangelisla, interpres Petri, iEgipto el Alaxaiidria
41. 2. [xtx,] (HIER.)Juliqnus ei Asprenas. FlaccUS .-Ghrisium Primus Anlioebias episcopjls
i predicat.-,
AciiiuspfefeclusEgipti Judeoscalariiitatibiispreniit, B brdirialur Eyodius;,.>, "i,:: :
cbuSeriiieiJte Alexaiidrice pbpulo et crebro adver- 48. 4. [xxvi.]:(fliER.)Cn'sjjt"has,e('Tat(j'iis.Agrippa
sus eos clamOribus personanie,, sinagbgas quoque rex Judeqrum aiiiiis seplem iniperaiis, obiit; post
eorum iffiaginibus, statutis 98, aris et yicliniis pol- quera filius suus Agrippa a Claudio in regnum
Juil. Filo scribit in libro, qui el Flaccus, Itec Omnia consliluilur, Profbeiia Agabi, qua iri aciis10£ apo-
se presente gesta, ob quse etianj Jegaiionem: ad. stolofum famem intoto orbe dixerat futuram, sub
Gaiuni ipse. suscepil.' (BEDA.)Ilerodes lelrarcha Ciaudio expletur. Hsec Eusebius, [cod. in marg.kn-
et ipse amieitiara Giiii peteris;: agenle:; Ilerodjade ; iiiis 15 Tiberii secundum crOnicain;Ehsebii etBe-
sna lixore, Romarii venit, sed accusatiis ab Agrippa: , &x.presbileri.] Beda ver0 sic: « Quafto anno Claudii
tetrarcbiara Vperdidit; ftigiehsqiie in Bispanjam fairies gravissima, cujus Lucas memihit, facia est. t
cum Herodiade, mero.re periii [pro leiilia in decoj- Itaee Beda. Lucas vero in actus aposlolorum sie :
'
iaiione sancti Johannis bapiiste]. .» «lii diebus illis superyeiierurit ab Hierusolimis
[cod. inmargine,"Ciclus s.eciindus dec. ' iiicipit iridi- profhelse Antiocliiara, et surgens Unus ex eis no-
'
eiione septiina.] ; ., inine Agabus, : signilicay.it per, spiritum fanieni
-4.2. ,3. [XX.].:(HIER,);PdbiiculaeCNervq.; Gsiu^ magnaiii futufaffi iri univerSo orbe terraruni, 1quai
Merami Reguli uxorem duxit, ,impellens euiilUl G < facta esl sub Claudio. Discipuli auteiri, pfoul quis-
uxoris suse se patfem Seriberet. (BEIJA.)Philaliis" que habebat, proposuerurit ffiinisierium niiilere in
in multas iiicidens calamitaies et irrogante Gaio Judeam 'fralribiis; quod et fecerunl, niitlenles ad
cohorlaliis 100est-, ut sua rnanu, qua Christum seniores per manus apostolorum Barhabse et Pauli.
ll.igeil.ivil, ipsa semet percmil. (Ilimi.) Gaius Pe- iLoJem aulem tempore missit HeroJes rex manuus,
tronio prefecto Syrise precepit, ul Hierusoliinis r.l affligerel quosdam de eccJesia. Oecidit aulem i_\-
slaluam suam sub nomine Jovis optimi et liiaximi cobum, fralreni Johaiinis, gladio. Videns auieni
ponerct. Toto orbe Romano, sicul Filo scribil cl quod placeret Judeis, appossuit apprehendere el Pc-
Joseppus, in synagogis Judeorum slaluse el imagi- truin.Erant auteni dies azimorum. Quein cum ap-
nes et arse Gaii cessaris consecfalse. preliendissei, inis.sil in carcerem (Act. xi, 27-50 ;
43. 4. [xxi.] (HIER.) Cesar.,Plurimi nobilium a •xii, 1-4), J elreliqua. Sequilur LuCaS: « Segregate
Gaio iiiterfeCii ; sororesque suas, quibus sliipfhin "liiihi Barnaban 103et Paulumin opus, quod assum-
'; iiitulleratiiijSulariiriiiexilio .eorideraiiat. GaiusjUs- psi eos (&ei:[iu_],,:ty.:>:Bci<_te:Sic'.(tri;:c. xin):
, sitoiniies exsules iiitefiici., ; « Paultis juxta ordinem historiaj 13 aiino posl pas-
44. 5, [xxii.] (BEDA.)Ccesar *01et Julianus. Ma-:, : siouein Domini apostolalum cum Barnaba Paulique
tlieiis iri Judea prediearis, evarigeliiim scripsif. •accipisse vocabuluni, 14 aulem 'anno post passib-
(CASS.)His consulibiis, .Cassiodoro lesle,. Gaius a iieni juxia condicuim Jacobi> Cepboeel Johamiis, ad
protectoribussuis occidilurin pajalio, anno setatis geiitimn niagistcjium fuisse profectum. J HfecBeda.
1"suae.24j jiieiise
quassi: Julik ;Cui Claudius !suc-. - De hac ergo ascehsiojie sua iti Hierusajem, poslquam
"eessit "": :[ " :.::::[:: .:}' dixii, ut;.supfa jdjxiirius (v. d. 55), pbst tres aniios
. ; .'.;''
;
, 'VARI.E^LECTIONES.
94q ¥-. letje : qnehi. 9Biu 1 ? Hleqe: Pauiiis. 97 supple : a 11110.9Slege : statuis. " in marg. 100'
sec.
manu scfibiliii : Phil.ilus \el dc Ponlo insula vel de icgione qna fuit nalus sic nominaius. lccje :
coartatus. 101 Nomen Ctvsasls liiura dclcinm i. i02scriptum erat,ul viclelur, actubus, sed emendatum
cst : aclis l. lo:ininiiMsec. in marg. fol. 101. additur: Erat scenefacioriae artis B. Sceuai Greee laber-
nacula clliimologiam ab umbrando duccmia, apud quos unibra scena dicitur, SCCIKC vel sccnomaia quasi
umbracula sonanl, qnai sugis lmcis vel laneis seu ciliciis vel e\ arboium frondibus aui virguliis compo-
i.ehaiiliir. Beda. Non pioliibiiil Dominus providerc el protuiarc liuinaiio i.iorc de craslino, scd ne quis
propter isla Deo inililel, ul in operibus snis nou icgiiiini i)ei sed ibiortira adqiiisiilonein iuiucaliir,
cum Iiec providere ilebe.tiius, ut in miliiia regniim Dei,iion ista cogilemus.
645 CHRO.XICON.— LIB. III-._ , 646
coi'\ei'sionis suse in llier.isalem \idissc Peliuni, j^ . 55, 9. [xvxi.] (Ilint.) Veianus et Gallus. Antomus
fcubjunxit. « Deinde postaniiosipialuordecim asccndi I iberihs Liiinus lethor gra\issiinas nnmicitias cura
Hciusolnnam ciim B.irnaba. assumplo cl Tilo; ct P.ilcuioiie cxercit. [Claudius ciiincs Judeos disceJeio
coutuli eum illisevaiigtliura, quod piedico 111gcn- a Ronu piecepil , ul Josephus dicit] (121).
libtis (Gal. II , 1) » et icli.jiia. Et hoc Csl accunduiii 54. 10. [\\\ii.] (Ilicn.) Velusel Ncivdiunus.Tamb
ljucam : c Sl.ilueiunt pjulii» el Bauiabas ut .iscen- faua lii GIJUCM , inodius sex dugniis venui.d ittis
deienl.el quidain aln c\ dlis, <idaposlolos ei piesbi- esi.
leios in Hiei tisalera (Lnc.w, 2), > elieliqiia. Sequi- 65. II. [xwni.] (BEDA.)Claud us ct Oifilus. M,igu*
lui eigo ul bfjlmn Petium non ante ciiiidem 14. fjniis lloin*. MJICUSevangelium tpiod Roiii* co.i-
aniiuin posl passioucui Doinuii, quo IMIII Hieiusi.- scnpsil , Petio iiuticiitc /Egipio piedicat.
limis alloquilur Paulus, hoc esl quaito Cl.iu.n ces- 56.12. [\\\i\.] biivanus et Sduus. CIjut'i'is Feli-
sans anno, Romain \enisse iied.unus- Ubi nui.ieiua cciii procuiatoiem Jiide.un inillii, JJ ud queni Pau-
ipsc, qiiem possml sancins P.iulua, leieusendus l.is aposlolus .icciisatus, m deJensjionemsui perorat.
esl aniiorum. Scimus eniin Peiruin et Paiiltim Rcsuuectio Chnsti 5 IiaU ApnCis, iuna vigessnna
aposlolos anno 58. [hoc esl post amiuui pjssioms, piima , secundum Diomssium.
id est ultirao aiuio] Neioms, passos fuis^-e, et B 57. 15. [\\x\.] libeiius 5 et Antontnus. [I^azar.is
ljeatum Pelitim Romse25 amiis, iiieiisibus 2 , diebus et epis&ipus Cjpii obit becunda moite, diiin 24
45 , a 45 Kal. Februani, quo caihediain lenuit, anuis mtei du.is \i\il moiles, Amiuuljiio (122)
usque 5 Kal. Julii, quo passus est, predicasse. teste.] (HIEK.)Sub Fehte piocuijioiein Jiue.t c\t'-
Viginti aulcni quinque aniii Petn et 14 anni sancu leiuiil iiiulti, qui populuui suis peibtusioiiiDiis tli-iI-
Pauli ciira atino passionis Doiiiiin liuut 59 Jiiiu. peient iiiiqms. Ei ^gjrpiius quidaiiip^oudopitifut lis
IncarnatioiiiS ergo 43°, Claudi \eio piiino anno , iuit, qui pluiiiiios sibi .issiKi.ins, in >pso ilijgii.iiu.ri
Jaeobiis fralei Johaiuns, gladio deatllaiur abileiode, leiiun con.itu , pcr cxeicituin Febus oppimntui ;
8 Kal. Augusti. Petius autein anno becundo Claudi, ui scnbit Josejiiius, coiiscntauius .ipostoloiuiu jui-
in diebtis a/eiuoiuin , in caiccrem mittitur , id est bus , iii qiubus Paulo diutui a iiibuno . « No.iuc lu
quando Herodes , qui el Agnppa , ab angelo percu- es /Egjpiius, qui anie bos thes concil.isii ci eduvibli
titur. Sarictus verq Peirus aiino.14. passioiiis, hoc in desertuin quatiior inilia virortim ? »
, est 4 Glaudi, juxta icrbjiicas , 15 Kal. Februar. 58. 14. [xxxvi.] (Jos. Ani. Jud. x.\, 10.) Stiauus
R-Omseeaihedram teiiuit. V- (HIER.) Claudius dc el Otho. Agrippina , ejus uxor, poslquam Glauditim
Britanis .iriuraphavil et Orchadas insulas Roiiiaiio . veneno occidil, ut filiuni siium ISeronem faceret
" regem, nnssil
adjeeilimperio. , repente Burrum militise piincipem
49. 5. . [xxvii.](HIER.) Vinicius et. CorrieUus.Do- cura tribunis potentibus ad castra; et ducius, ai.!-
riiilius otator clarus, qui sub Nerqne abundaiitia cibi oraius est inoi'e principis, liis consiiliJjtis , (csie Ca-
iii eetia qbii.t,,'CIodiusQuirinalis rellior Arelatensis siodoro. Sic Ciaudius in palalio. amio 64 teiatis
Roine iiisighissime docet. Inter Theras et Theras- obiii, meiise quassi Marlio. Et ISero inipeiium sus-
siam exoria est insulababeiis stadia 30. cepil.
[Cod.in niargine, tidorqni nutn. 50,54,. 52, Romanoium 6. Nero regnavil 14 annos, mensesl,
'."Ciclus
' solaris iiiejpii,.sic sempef coiicurreji- dies 28 , boc esl usque Kal. Decembri.^, in auno 59
tcsiricurruiit jn uuOquoque cicio •sqlarisicutjn
.'. istoi [Aimus passioiiis Doniirii securiduna cro- post passionem Doinini.
iiicaiu JiusebiieiBedse.] - _-." 51). 1. [x\xvn.] (UIER.) Silanus -2 el Antoninus.
[Aiinus 15 Tibeiii juxta Dionisiuni.] IIiijus avuiicultis fmt G.ius Caligula. Telice regnanie
50. 6.'.-•'[XXVIII.'].(BIEE.J Assiaticus et Cornelius. in Judea, sedilio orta esl in Cesaiea Palestina, et
Descripiipne Ttomsefacla , inventa sunl civiura Ro- magnain Judeoruni niuliiluJineni perdidil. |Linus
nianuruin 69 centeiia ei44 milia. .Tracia in provin^ corcpiscopus sub Pctro apostolo exteriora curavit
ciam redisitur. p " - - .- - .i per annos undcciiii, inenses trcs.]
»,
I . ..-..--._
51. 7. [xxix.] (HIER.)Tiberius .2 ei Vitellius. Sttb 60. 2.|xxxvm.](HiER.)iI/«fce//t'«MselAviola.Festus
proctiraiqre Jndese Cuniano, in diebus azymorum., successit Keliei, apud quem pres°nte Agrippa rege
tanla est Hierusolimis orta seditio , ut ih portaruni [cod. in margine, Ciclus 5. dcc. incip.] Paulus apo-
exitu, .pqpull coriuente, 30"'"*."Judeorumcorrue- siolus religionis su.c rationem exponens, vincius
rint. , .-' Roiiiara miilitiir: his consulibus leste Cassiodoro.
52. 8. [xxx.] (HIER.) Viteilius3 elPublicota. Pa- — Anno 2 Neronis, id esl 26 post passioneni, et
lemon 'Yjcetiiius insignis grammaticus Romaj babe- postbiennium libere suse cuslodise , ad predicanduin
tur , qui quondam •interrogalu.s. quid, inler stillam libcr diniillitur anno 4 Keronis,
[Romaui dicunt
et giitiam'. inieressei: tGutta, inquit, stal, stilla Petriiin annis 15 in Roma fuissc, antequam Paiilus
cadii. i ad Romatn venit.]
_ VARI^ LECTIONES.
v in"siipplej milia.;; '":
"
• :."."".'' '','' :...;:- '..KOTiE.
(12i) Ani.-Jsid. xviii, 7; sed de Tiberio dlcit. (122) Amalarius ?
„., MARIAM SGOTTI GiS
id est
61. 5. [xxxix.] (HIER.)Nero el Velus. Probus A non. Et hanc esse malrem Jacobi et Joselis,
Rome cruditissimus granimalicus. Maria Cleope, uxorcm Alphei, hanc dictam Mariam
62. 4. [XL.] (HIER.) Nero 2. et Pisso. Slalius Jacobi minoris; quse est maler Jacobi et Joscpli
Ursulus Tolosensis cclcbernme in Gallia liieloricam secundum Malheum.]
docet. 65. 7. [XLIII.] (HIER.)Pius et Tupilianus. Nero
65. 5. [XLJ.] (HIER.)' Nero 5° et Mesatd. Nero Rome cilhara couleiidens.
'
malrera sttam Agrippinam el sororcm palris inter- 66. 8. [XLIV.](OROS.VII, 1) Macrinus el Gallus_
fecil. Terrimotus Rome el defectio solis. Nero retibus aureis piscarelur, quse funibus purpu-
64. 6. [xLii.j (HiEit.) Nero 4. el Cornetius. Nero reis extrahcbanlur. Ante mcnsam Ncronis fulinen
lanlsc luxurise fuit, ut frigidis et calidis labaretur cecidil.
67. 9. [XLV.]Crassus elBassus. Marcus evangelista
ungenlis. Festo procuralori Judcse succedil Albinus.
(BED.V.) Jacobus filius Alphci, frater Domiiii, cum carne exuitur sancto diepaschse, 7 die Kalend. Maii,
50 aimis post passionein Hierusolimorum rexisset ullegitur in martirologio : € Marci evangelizsc nali-
ecclcsiam', oclavo Jial. April., sancto die paschse , vitas 7 Kal. Maii. i — (EUSEB.Hist. ecct. n , 15,16.)
a Judeislapidalur, vindicanles in eo, quod Paulurn Hic discipulus et iiv.erpres sancli Petri apostoli, ro-
interficcre non poluerunl. [B. super actus aposto- B " gatus Romse a fratribus, scripsil evangelium; quod
loium : t Coiislal quotl bealus Jacobus 50° post quar.to ccleris tardius inchoavit, tanto in longiora
passionem Domiui anno stnini coiisummavil niartj'- scribendo lempora porrexil. Ab initio-eiiim evange-
rium. i Petrus 58° id esl ullimo anno Neronis passus licse predicalionis, quod per Joannem factum, cepit,
cst, el Pelius in secunda suascripsil epistola : t Ccr- usque ad lempus quo aposloli predicavcre pervenit.
lus sum quod vclox sit depositio labernaculi mei, Quod cum Pelrus iuidisset, probavit, et ajclesiis
secundum quod el dominus nosler Jesus Christus legcndum sua aucloiilale edidit. Quo evangclio
significavit mihi per' relevalioncm 10i. » Beda : assumpto , idem Marcus, inittenle Petro, perrcxil
t Undc, patet, imminente passione hanc scripsitepi- in iEgyplum, el priraum Alexandrise Chrisium nun-
slolam, cum multo ante Jacobus migravit ad Domi- tians, conslituit seclesiam.Eral autem lanta doclrina
ntim 106.»] Qiioniam itaque oclavo Kal. April. in viueque conlineulia, ul omncs secielores Chrisli ad
pascha passus sit Jacobus, et boe in anno 50 post exemplum suum cogcrel. Cujus Pelrus in prinia
passioncin faclum esl, juxla tolam oacicsiam atque epistola meminil (v, 15), llomam «omine Babilonis
omnes hisloricos salis apparet quod sexto Kal. noiuiiians : c Salulal vos quse esl in Babilone col-
April. surrexil Dominus. Hic ilaquc annus 5 Nevonis f lecta, etMarcus /ilius mens. i Quique consliluiis cl
rationc icmporis, secundum vero falsam suppula- confirmalis seclesiis per Libiam, Itlaricam, Hammo-
lionpffi 0'yinpiadura, ejus cst septiinus, in quo anlca nicain, Peiilaopolim, Alexaiidriam alque Egyplum
juxta Betlam ac Tlieophilnm in oclavo Kalcnd. April. iinivcrsam, ad ullimum lenltis esl a paganis [Bedm
Domiimm resurrexisse narravimus. Resurreclioncmi iii.iti.] qui remanserunl in Alexandria. Qui viden-
enim Chrisli in hoc anno oclavo Kal. Aprilis sanclusj tcs enm missas facienlem, die sanelo pascba, 7
Beda sic pvlal, propier snppulationem iniquam cro- Kal. Maii, misseruiit funem incolium ejus, et Ira-
nicae 107Ensebii, el posl eam suam cronicam compo- .. hebant eum ad loca Bucolise quseeranl juxla mare
suil ab incarnalione Domini, sicul ipse clicil. Jacobo) sub rnpibus, ubi crat seclesia eonstructa, defltie-
vero passo, in tioniim ejus succcssit suus fraler. baniquc carnes ejus [in terrani], acsaxa irificieban-
Simcon qui el Simon adsuniitur. Ili fralres Dominii lur sangine. Vespere autem facto, misserunt eum
dicunliir, quia maler eoruni Maria, uxorAIphei, , in carcirem, ubi circa mediam noclem primo ange-
soror erat llarisc, matris Doniini. Quam .Mariam t lica vissiialione confirmalus cst. Atmane, dum
Cleopse dicit Johanncs, vcl quodAlpheus Cleopas, velJ tracherctur ad loca Bucolise,gralias agens [cl dicens]
posl natum Jacobum dcfunclo Alpheo Maria nupsitt t Doniine, in manus luas commendo spiriium
CIeop.fi,ciiSymconemfilinm geimit; quiClcopas fuitl ,p metim, i obiil, et sepulltiscst in locolapidis excissi
fraler-Josephi. [Hieronimus (aclv. HelvidiumOp. IV,, cum gloria, a viris sanclis, o^lavo anno Neronis.
ii, p. 158) 10S. lpsa eliamMaria est, que Jacobi mi- Hoccin raartirologio. Quod autem nostrum, non
noris scribilur malcr, fnil uxor Alphei ei soror ma- Ebreorum pascha celcbravit, Marcus lestis est, et
iris Domini; quam Mariani Clcopoe.Tohannesdieil, aa eliani Beda super acta aposlolorum ita*; « Canstat
patrc,"vela genlilitate familise, vel alia causa, vclil jain aposloliim Pelrum Rorae dic doniiiiico resur-
binomia fuit. — Fratrcs D.ominiappellanlur filii ma-L- reclionis doinini nostri Jesu Chrisli pascha cele-
lerlerae ejus Maiiie, qui anlea non eredentes, postcaa brasse. Conslal etiam hoe, evangelistam Marcum
crcdiderunl; vcl uiius corum statira crcdidit alii diuu ab co misstim docuisse in /Egj-pto. > HsecBeda

VARI/E LECTIONES.
105 lege : revclalionem. 10|i Ilrec sec. manu in
mara. inferiore fol. 103, scripta sunt ibique
sequuntur : Beatus Petrus secundnm gesla ponlificiiin ordinavit duos episcopos, elc. qum infra ad
a. 71. tleruni scripta sunt. 10Te poslea additum esse videtur 1. los
Domiiii eadem maiiu, sed alio airamento. inmarcjine sec. manu. A verbis fraires
6iW CIIRONiCON,— LiB. 111. €Sft
(Retiqci. ad. c. xxi). QuOniariiigiiflr ihdrelione._ A curis seculi iiedltuS rcpefiarisy sel sqliiiniiiqdo^ic
decirtia incepit prinius anrius Neroriis,-'in 22. annb ofationem el pretlicare, |iopu;Iovaeare eiude. >_*_-;
posl passioriem, el indictiOiieteftia,oelavus ejusdem Pelfus.'"* oiiliiiavil duoS:episcopos, Liiisiiijel Cleh
amius finitur, in anno SS.pbslpassioneffi, in qqb luni, qui preseritialiier oinne .miiiisieriuiKsacei^do-. -;
7. Kal. MaiiDomiriico die pascha passus e'st Marcus,, lale in urbe Roma populo vel superve.hienirnniexbi-^ •
et pagani carhesejus in lefrarii fadiebaiit, iameri 'berbril. BeasusM^auteinPetrus;ad#rati,oneni et prer
adliiicspiritum reiiiieiisusqtiemane : rioiirieen.ical. dicaiioiiem populumerudiehs yacabau^(£.ii;. ponl.),
qttod Chfistiis 6.;Kal. Aprilis resurr-exita ihorliiis,? Liriusfiiit iempore' Neron.is,-.a consulatu Salvir.nini,
Pascha enjin. 7. Kal. Maiirioii ante vel posl pr.e- etSclpioiiis usqiie ad Gapilbue.et Rufo,.coiisulJbu£;;.
dictuni ariiiuni quaffi 92 anhis.habeiur."-^- {JIIER.) mariirio cofonaltisetsepultus juxla corpus lje?iii„
Post "Mareura "evarigelizam primus Alexandriiise Pelrl iii Vaiicario, 9. Kal." OctoJjris. ,G)etus Itiit, .
aeclesiseOrdinaiur episcopus Artianus .''.qu.i prefiiit' temporibus Vespasiaiji.ei Tili:, a cqnsulalu Vespa--,
auhis 22. -;. '•"" "'- '•-'.'• •••V siani M*.7.In Doiiiiiiano "6 5."iisque ad I)omitiaiio;
. ,-6.8.lO.ixLvi] (HIER.)Silantis et Paulinus.Perseus "'et Rufo consulibus, passus ei sepullus (>..Jfal. =.
. obiii" anno-ajiaijs 29. Thereme 109 a Neroiieiedifi- Maii juxta cbrpus. beati Pctrl -iii Valicano. Cienieii.s.
catai quas Nerbmarias;ahpclavitj Nero Roirieiii cita-1B ftiit jeinpofibus.Galbe et .Vespasiani,, a coiisuliiiii,
rizaruin agonfecbiileiiieiis 110, curictos supefat. M. TragaJi et Italici usqtie ad Yespasiano nojiq ;el Tito. ,
Anrieus Lucahus Gofdtibensis.pOeta, irt Plssoiiiana --_ ' [Cbd_'inmarg. Priiria: persecutio secclesiae. ....
. conjufaliorie depreliettsus,; bfacliiuni ad seqairilas" 72.14, [LJ (HiER,)Silvamts et. G.iho.[IJis COIISH^.;.
venas-prebiiil rii.edico.:Nero utsimililudiuemTfbise Tibus, leste Cassipdorq, Nerq Petrura et: Pauluni .et_.
ardeuiis inspiciret -, pluriiiiara. parieih ^Ronianse; seseinlerfecil.] L. Anriius Melas, ffater^Se.necse;et,"
urbis accendit. In Assisetres urbes terrsa mbiiicon-' Calliqnis, boria Lucani.poetoeiilii sui,a JNeronepro-,,
cideriinl-, Lahdacia, Iliarapolis, Coiasse. Alhinb niei-eiuf.(BEDA.)Prinius Ne:o super oninia.sceJeraV
suecedil Florus,- suh quo" Judei- contra Roiiiaiios" siia eliam primaiii -perscciilioiicin iii- Clirisiianos :
rebellaveruiil: Junius Gallioj frater Senice, egfcgius:; f;icil, in qua una die beatus Peirtis crucifigitur ct ;
: Pahius gladio:
declamator. proprja se niaiiu irilerfecii. Noncsl cediltir, [anho 5.8. post ^passioneni]..-...
acta -ante Neronem insuaiii preseiiiem lel deffe- " (JiiER,)Coiilra Judeos, qiii Gesti Flprii avariiiani;;
'
renle.; WV". , ' -:,-: >'::'- '• ' •"-' nbri fererites rebeiraiit, Vespasiaiiiis niagisler iiii- ;.
69. 11.. [XLVII]T(HIERV) Cehsiiius el Aputeins. Difte liiipe- a 'Nerorie iransniittilur, Vespasianus niijllas...
faiilum sub-Nerone /provirieise-.;factie.PoiituS Pple- -tirbes in Jhdea ca'pit."FJavips-Josephus; scriplor,•;•:
niiacus et Alpes Coltise. Gottio rege defuileto. Multi C liisloriciis, dux belli Judeprum, cu.m, a Romanis-;
nbbiliuiii Roine a Kerone interfeCii. Nerq,-inOlyni^;. iniefficiendus essel, Vespasiano. predixit de morie •:
; Neroiiis et
piade coronatuiv Cericas, icitliarislas, tragbedosj ejus. imperio. :. V .
atirigas vario fierlamine supefaas.- Leo secundus, successor Agalhonis papse, in sua :
;
70.-12..[XLVIII] (HiF.R.)rCapi(o_e( Rufus. L.Aiiniils decretali episiola sic^ i Si autem Petr.us princeps ;
Seneca Cordubcnsis, preceptor Nefoiiis et.palrutis aposttiioriimadjulores sibi scivit Linum et Gletuin,;.
Lueaiii pqetaji .incisioneveriaruiri et venerii Jiausiu : noh lanien polesialem pontiJicii, aiiimasHgandivei;;
'
periH. Riirsiiia Nero. Sl!iimi.a,Piiilliia, Aclia cele- solvbndi ndrniam. eis tradidit;. sed-Clementi suc-';'
Lraiis,, inlercericas , tragcedos-et cilharizas coro* cessbrisuo, gtii sedem aposlolicara post ehmelpq-, ?
iialiir.. [Linusbis corisulibus passus 9. Kal. Octo-' leslaiefn poiiiificalem, iradenti sibi.. bealo: Petro,;
bris. Gleiusjsqreplscopus successil annis 12, m.;."] ap'6sloIovtenere proiii6ruit. Linurii hahqtie el G!e--.
71.15. [XLIX]{HIER.)_lia!ici\s et Tufpiiiarius. tuffiniliil leginius liniquara.egisse ex; pqnt.'ficalimi--^
Iserq ,in expensas centias -ceiiiena niilia- decretu nisieriopoiestaiive, sed quaiiium eis a beato Pctro ,-.
senatiis.aiiniia Bubmiiiislfai, Nero.-cum;Celefis-vifis • precipiebatuf, iamurii, gplummodo agebn.nt;.'.-» Ilsrc;;

iiisigijibus et Oclaviam uxqrem suam Jiiierfecit, " Leo papa. Cleiiieris ergo papa piiinus posl peli- _-_'.
CornuluijiqiieJilo.so_pJii.ui et.precepiorem Persii in' tionem Roriianainjjeclcsiamleriuii, vel cuin Linp et-...
exiliuin J.tjgai;1.1?.Musojiiuset Plutharclius filosoii') Cleto siciit ciiiri Peiro fuefal. Post Petriim, iinffio ;
claii.:[Petfus, si.cu.liii gesljs pOntifjculnliabelur etiam cum'Pefrb. ^primus papa sancius Cleir.ens ;
(in guibusdamxodd.), Cleiiienleraepiseopiiurcbiisc- Roiiiaham fegiiaeclesiaffi, ipso ita teste, .Decre.t-.ijis.::,
cravil -, .eiqueoalhedram et omneiiieclesiani dispbf epistoia Cleiriehtis Roniani. pontjficis;: i_Cleraeiis.•_,;,
neiidam coniiiiisit, dicens :.:<Sicut.,mihifuberiiaridi B-offianas "ajcTesiaepresul, Jacobo.karissiinp Hieriij-,..
tradita est- a dqmjno ineq Jesti Cliristo pbtestas soliiharuinepiscbpoV(epis,t.' 2, LABR.Cptic. I. p.IjO)..,.
-
ligan.di:£olyehdi^ue,jta= ei-.ego libi comriiitio, ul Qubhiaffi,'sicui a beatq Pelrb aposlolo.acccpimus,;,,.
ordinans disposilores .diversaruni. causariira,-' per oinniuni aposioJor,um,principe:el paire,, qui,,clayes; :,.
oupsaeius eclesiasticos proiligalus,-tu miriimein •' regni. celeslis accepii. ;eit|uaiilerleuere :deberaus de;V
;:.;• -V ' -. - - vVARja: LECTIOSES.
m:lege: Tbermse. ll°' iege :_ coiitendehs.: ^'A./^ii.-lpreseiitiam. ••* 1,s fiigali 1. "3 Eaciein supra le- .'
iiHdir 1, v. a. 64. 41>Peifusvero siiprq. a. 64. lli!.Vespani 1. lege: et-Pdjiiitiaiiiv.^jMVusqiie.-'"
(ibiano1.;: ; "-" ".'.'' ; '^' .;-.,--
PATROL.CXEVII.V •.'"'"" 21
JGoi M.ARIANISCOFTJT $5%
Bacramcnlis quoe gerunlur in sanctis, (e ex oidine .A Minisiri allans prcspeleri sive diacOniao iJonimica
-nos dccet instiluere. Tiibiis ehim gradibuscomniissa lalcs eligantur oilicia, qui anie ordinalionem conju-
sunt sacramcnla divinorum secrelorum, id est prcs- ges snas reliquerunl. Quod si posl ordinalionem
petero, diacono et subminisiro. lii cum limore el niinislro conligerit proprise invadcre cuhile uxoiis,
tremore reliquias corporis Dominici debcnl cOsio- sacrarii non intrel liraina, nec sacrari pnrlilor Jiat,
dirc fragnieiitonmi, neque putredo in sacrario, et nec ahare coiiiingal, nec ab offereiuibus holocausti
licquc agatur negligenler, nec porlioni corporis cl oblationem suseipial, nec ad Doininici corporis por-
sangiiinisDomini gravisiiiferatur injuria. Comraunio lionem [accedai], aquain sacerdetum manibus por-
'enim domini nostri Jesu Chrisli si ncgligenier rigal, ostiam Jbiiiisecus claudat, niinora gerat
agatur, el non curatadmonere olhcia, gravi anatlie- officia, urceuni sane ad allare vcl ralicem non sug--
mate perculsus, pro judicio digua htimiliationis gerat. Si forlc quispiam prcspitcr sixe diaconus
•plaga ferianlur. Certe lanla in altari bolocausta sacrarii \el veltim vendiderit, noveril se Juda; Sca-
•offeranlui', quanta popnlo sufficere debcnt; quod si rioibis suscepluruin penain, t Et poslea ita conclu-
rcmanserint, in crastinum non reservcntiir, sed ditClemcns : « Uis crgo bene parete lls seiiieiniis:
cum liraore el iremorc clericorum consumanliir. ne quis liaic prcccpta miuiuie credal implenda, et
Qui auicm residua corporis Dominici, quse in sa- B judicii Dei ignis sclerni lorraeuia susiineat, qui
crario relicta sunt, consuinunt, non slalim ad seclesiaslici operis sacra neglexerit, Ihecergo, ffiiler
eoramuncs accipieudos cibos conveniani, nec pulenl Jacobe, de ore sancli Pelri jubentis audivi. Si quis
•sanclse poitioni coininiscere cibum. qui per aquali- IIKCpreccpia .iion inlegra custoJieril, sil analbcraa
culos digesius in seccssum dcfunditur. Si igitur usque-ad adveiilum domini noslri Jcsu Chiisii. Ilsce
mane Dominica pars porrigalur, usque ad sexlam prcccpla a sancto Pctio apostolo acccpi, el libi,
jcjiinenl minislri, qui eam consurapserir.l; el si karissime fraler Jacobe, insinuare curaii, ut ser-
lertia vcl quarla bora acceperinl, jejtineiit tisqtie ad vari omnia precipias sine inacula. Si quis audierit
vesperuni. Sic secreia sanciilicaiione «'lerna cu- tc, ulilis minister eril Jesu Chrisii. Qtii aulem non
stodicnda sunl sacramenla. Dc v.issis saciis sano iia audieril le, iranio loquenieni Dominum per te, ipse
gerendum est: Altaiis pall.i, catbedra, candelabiiim sibi damnaiioiiem adquiril. Omnipoiens Deus.karis-
et viilum, si fuerinl vctuslaie consumpla, incendei)- sime Iralcr, sua le prolectione cuslodia!, atque ad
lur; quoniam non licel ca quse in sacrario tucrunl celeslis reraunerationcm palrise cum mullipjiei a»i-
male iractari; sed iiicendenlur. Cineres quoque marum frttctu perducal. Deus le ileruni iierumqiie
«eoriim in bablisteiio inferanlur, ubi nullus transitus incoloinera custodiat, revereniissirae fialer. Amen. i
J
Iiabeatur, aul in pariele \el in fossis pavimeiilorinn Alia decretalis epislo'a Cleraenlis Ilomani episcopi,
'jaclciiiur, ne inlroeuntiiim pcdibus inquineniur. successoris Pelri (cpisl. 5, ib., ji. 55): i Clemens
JNemoper ignoranliain clericus palla iiiortuum cre- urbis ROIIIJCepiscopus, > el reliqua. Et infra sic:
dat obvolvendum, vel scapulas operiere diaeonus < De quibus et beatus Petrus, instrticlor ct ortli-
\elil, de his quse fuerinl in altare. Qui feceril vcl na lor noster, > Et paulo posl: t llsec aposloli a
leviter, si diaconus, triennio et sex mensibus a Doniino acceperiini etnobis tradideiunl. ilxc nos
Dominico eril allari, graii percussus analbcinaic, docciiiiis, vobisque IKCComiiibus absque reprehen-
removendus. Quod si cleiicos prespiier noii adnio- sione lcnere et doceie, quibus agcndum esl, man-
nueril, 10 annis ct 5 mensibiis cxcomnninicaius tit. daiims. » El post : « Doraiinis nosler Jesus Chri-
Qui non doeuit eos tle his, et poslea eum grandi slus iniiieiis dist.ipulos suos, precepil nobis, in qua-
Jiumililale mairi reconciliclur a'cclesise. Pallas vcro cumque civiiaic uilraveriiis, dicite: i Pax huic
.etvela sanclatiarii "'•diaconi cum huniilibus mii.i- domui.> ei leliqua. Alia cpislola: eCIemensRomanse
slris intra sacraiium lavenl, ne foiio puiris Donii- urbis episcopus karissirais fralribus Jnlio ei Ju-
.iiici vnporis foras extra sacrarium male decidai. liano,i el leliqua. Alia epistola (epist. S, ib.,p. 61):
sindone foris dclala, el crit bocoperaiiti pcccaium; I) <Dileelissimis fratribus el condiscipulis llieruso-
ideo in sacrario ministris precipimus cum omni d.li- lomis, cuni karissiino fralre Jacobo episcopo habi-
^eniia cuslodire. Pelvis nova, mimda, cui uihil (antibus, Clemens cpiscopus,i et rcliqua. Haacdixit
-aliud langal ad Dominici allaris [cullum], ubi pail.e sanclus Clemens. — Sanctus ergo Cle.ncns non
laveniur. Vela aulera non ipsa, sed in alia Iavenlur. tanium successor beali Pelri fuil, sed eliam vi-
Precipimus eliara, ne extra seclesiam sive Iaico de vcnie Jacobo, novem annis anle passionem P<jtri,
fragmcntis oblalionum ponatur ad meusam. Unde Jtomanam calbedram tenuit, jnxla scripluraiii et
scis lu, qui passim sacrarii panes indigriis impendis, deinde posl Pelrum 21, Jd est 12 cuni Cleto velcura
mide nosli, si a mulieribus inundi sunt bi quibus Linio et Cieto, el 9 annos posl eo«,iisque dum In
impendis? Hincel David, inlerrogatus ab Abimelech exilium missus esi. Si sanctus Clemens papa fuit
sacerdole, cuni se mundum ante iriduum profitc- litnc, quando decretalem islam epislolam sanclo
jelur a nmlierc, panes propossitionis nianducavit. Jacobo conscripsit. Nullitis aulem legiiur decretalis
VAW^E LECTIONES.
w«i.a 1. 11Sparale i">
6S5 CURONICON- UH. III. m
/iomanorttiit 8. Lucius, gui et Otho, Galbtt
episiola Kissi papse.Qm anni novem ejtts impu- Ai et (OROS.)
lanlur, quasi posl Cletum lanlum ipsis solis clia- Pissone Romceinlcrfeciis,iuler tumuilus cedesqno
ihedram tencrcl, et prciermiliiiur Anclelus papa inlravit impcrium. (71. Rom.) Uic malre eral no-
secundus, post Petruin decein aiinis sedens, quia bilior qiiam palrc, ncutro lainen obscuro; in pri*
non possunl sub regihus subpulari usquead Traja- vala viia moliis cl-Noronis familiaris, in imperio
num imperaloreni papos quatuor. Jacobuscniin in doturaentuin sui non poluil osiendere. Nam ctini
auno irigpsimopost passioiiem, el Pelrus59, passus Ollio Galbam occidil, a Germanis Vilellius fai-lus
sit. Trajanus ctiam in anno 70, post passionein re- csi impcralor. (OROS.)Oiho ergo cuni mox creaium
gnare cepit. Sub quo passus esl sanclus Clcmens. iniperaiorem in Gallia per Germanicas legiones
NHIIIIIIIaulem gravi anatliemalc sentenlise per- Vilellium comperissct , belluni cirile moJiluse^t.
cussissel sanctus Clcmens, ncc cpiscopali poteslale. Cum aulem tribus priimiin lcvibus preliis, lloc csl
sc.lis apostolicsedicendo: < Sit aiialheraa. i uno apud Alpes, alio tirca I^lacenlia, teiiio cirta
Limis expreccplo bcati Petri preccpil (f/. ;joti(.),, Jocnm quem Casioris vocaui, conlra Valcmein et
ne "mulicr invelato capite seclesiam iiiirel.' Cujus Cinna Vilellianosduces congressus victor exsielis-
Paultis iu epistola ad Thiiiiolheuin meininil (Anoin. sel (Jos. De betlo. Jud. \, 8, //. Rom.) quario apiul
'''
Jl/ar(.); qui eliam maiiirio C. Kal. Deccmbris co,- Beiriaciiui prelcio, cum advertissei suos vinci, cuui
ronatur (// Tti«. iv, 21). ROIIKT, passi Procossus, ingciiics laincn copias haberel, cl pclenlibus mili-
Martinianus, el 47 qui bablizati sunt a bealoPclro, libus ne lam cito de evenlu belli disperasel, tlixit sc
et in custodia Maniouini relrtissi, Torpes, Mar- lauti noii esse, ut propter euin bellum civille orirc-
cellus, Apuleius";in Alexandria Marcus c\angelisia lur. Anuo 58. ailatis, iuiperii aulein die 90, quam
oelavo amio Ncronis; MediolanisNazarus, Celstis ; imperare cepcrai, srse inlerfccil; hoc csl usque in
apud Maceriam Aqtiilciara Ileimagoras episcopus, niense Ociobrem, in codem aimo quo Galba occis-
Fortunaliis diaconus, cuin Conslanlia. sus sit. Cui successii Yitcllius.
Orosius prespiler sic (vn, 7): <At vero Nero, Tioitiaiioniiiinoniis rex Viieltinsregnavil mensibus
poslquam Galbamin Ilispauia iniperalorein crealiiin 8, diebus 8, usque ocloiirem nienscm, in anno iO.
ab exercitu cngnovii, lotus aniino ac spe conciditji post passionem.
siquidem Petio in urbe Roma inlcrfccio et Chri- 74. 1. [LII] (Ilinii.) Vespasianus2. el Tilus 2.
slianis penaruin diversitatelaiiialis, do Ilispania"ilico llisconsulibus. Cassiodoroleste, A"espasi.inusapud
Galba surrexit. (Or.os.HIER.)Cumque inde Nero Judeam ab exercilu iraperaior apcllatus esl. (OROS.)
incredibilia perturbanda?, immo igiiominiosissime„ Vilellius, occisso Othono, poiilus iraperio, cnni suis
subrucndse rei. publicae ihala iiioliretur, bosiis a Olhonisque mililibu? ingciili gloria viclor Roinani
senatu pronuiiliatus, cl igiiomiiiiose fugiens, ad advenil (H. Rom.) Hic fjmilia bonorata orlus mag's
quarium ab Urbe l.ipidem, id est ad quarlum mi- quam nobili. Namque pater ejus non admoduiii
liarura, iu suburbaiio liberlini sui, inler Salariain clarc nalus, tres lamen ordinarios gessit COHSII-
ci Numeiitaiiamviam, semelipsum occidil, selalis latus. Hic cum raiilto dedicore el gra\i sevilia noia-
52. anno, in quo omiiis familia Augusli consumpla bilis, precipue ingluvieel voracilaie vitam Iiumanam
cst. propriis malis aggravavit; quippe cum de die ssepc
Roiuanorum 7. Galba Servius, mox ut morlem quailo vel quinlo feriur epulalus. Nolissimecerte
Neronis compeiit, Iloinam \enit. (Or.os. vn , 8. cena iiiemorisemaiidala est, qiiam ei fraler Vitel-
II. Rom.) Qui cuiit antiquissiih.senobilitatis senator liusexibuit, in quasuper ceteros sumptus2000 pis-
anno 63. seialis essel, ab Ilispaniset Gallis elecius, cium et 7000 aviuni appossia iraduntur. Ilic cum
liiox ab universo exercitu libenler aceeplus' esl. Neroni siinilis csse vellel, et id adeo se pivferrci,
Nam privata ejus \ita insiguis eral militibus el rai- ul eiiani exsequias Nerouis, quse humililer sepulue
liiafibiis ac civilibus rebus, ssepe consul, sepe pro- eraui, honorarel. (OROS.)Qui cum dc Yespesiano
cousule, frequenier dux gravissirais bellis. Ilujtis D coraperil, prirauin molilus csl deponere imperium;
breve iinperium bono cepit exordio, nissi propcnsior scd poslea a quibnsdam aiiimaius, Sabinuin, Ves-
cfat ad severilaiem. Orosius sic (vii, 8) : < Cuinquc pasiani Jratrem, nihil lum mali suspicantera, cum
omni avariti.i, seviiia segniliaque offenderel, sibi ceieris FJavianis in Capitolium compulil. Succensa
Pisoncin nobilcm indusiriiiinque adolcscentein in ilaque lemplo, et mixta simul Jlamma ruinaquc,
filiura atque in regnuni adoptavil. (H. Rom.) Cum omues iu unum pariter interitum alquc lumuliiini
quo insidiis Otbonis in medio urbis Romsc foro dedit. Posi deficicnie in Vespasiani nomine, et ab
capite iruncatus est, mense seplimo, seplemque cxercitu suo deslitulus, appfopinquaniiiusqiie jam
dicbus sui imperii; el sepullusque esl in suis orlis, hostibus irepidus, cum se in quan.iam proxiinam
qui sunl via Aurclia, non longe a Roraa. > JJ.TC Palatio cellam couirusissel, ttirpissime inde pro-
Orosius. JJic igilur regnavitusque inensem Julitiin, traclus est, el per viam et Urbem puplicc niidus
in aririo 39. posl paSjioiiem, juxla leniporis ralio- supcr lerram, erecla coma et capiie ei subjeclo ad
iiem. iiiciittim, et passim fimum in os cjus coiijccanlibus
75. 1. [LIJ (HIER.)Vcspasianus ct Titns. M. Fa- carnificibus, in forum deductus esl, cl ad peclus ab
vus QuinliiliaousRoraam a Galba perducitur. omnibus oviisappelilus; postremo apud Gemonias
''ms, ' MAKIAKfSCOTf?-.; - mk
scalas graduumiiiiiiulissimorum ictuum crebrisqne „A est eversa, ita ut solo coequaretur. iTltec nieroni-
lebffipunclionibus,gladio slercqreiinvoluto, excarni- -liius. Iii anno.ergo 42. post„passioiiehi, boe est curii
1Jicatus esl, et ihde unco Iraclus, in Tiberem pro- anno passionis, in qtto inccpit
Yespasianus aniiitm
jectus^ commune eliam sepultura caruil- (H. Rom. et 2, capta est Hierusallma, in diebus paschas, Joseplio
'.©nqs.jVitelliqs vero occissus est 3. die mensis Oc- teste et ibi presenie. [Sanclus ^1 quoque Spiritus
iobris, Josepho Judeoruhi Iiislorico; leste etiune per os David sic : < Quanla malignatus est ininiiciis
*iyehie. (DeK/««". v, 15.) EuSebius sic;. .«Galba 7. in sancto, el gloriati sunl qui oderunl te ih raedio*
TOeiiseimperii sui iri medio Romanae urbis forO ca- paschse >: et feMqiia.JGum enim nojuerunlveiii ad.
'jtiie. truncalur. (HIER.)Oiho 3°; r-egnj sui nienSe peniteritiam, Domino eos csspeclar.te.per annos 4.0,
aptid Vetfiacuni pfoprio Inaiiu pceubuit. VilelliuS8. digimm eral ui in tempore quo bcciderunl Daminnm?
Hiense:sui iinperii a Vespasiani ducibus pccissus, in cliam ipsi occiderentur." Pascba eniin Hebreorum
Tiberini projeeilur. > Hsec, Eusebius. HQCaulem anno predieto contigil qiiaiia*feria, in qua congre-
tbhipus jnief Nefoiiem.;et Vespasiaiiurii iiec.Euse- gati sunl bnines prirtcipes sacerdotuffi et seiiiores
liius necque eliam Beda suppulal. (OROS.)Muliis populiin alrium principissacerdotum, qui dicebatuf
aulem ct riefaris modis posl ,Jos. /. /.) coniplures Uahiphas, et concilium fecerunt ut Jesuni dotef
diesa.Vespasiaiiimilitibus, id est ab Anionio Primo B l tenerenl el occiderenl (Matih. xxvi, 3, 4). Nosirum
-et ;Ma'rliano,qui Vilellluffioccidefunt, ducibus Yes- autera,pascha 8. Kal. Aprilis, in quo cruciiixerunl
^asiani, adversuhi seiiatuiiipopuluinqtie Roinaiium Dominuhijiii quibus Tiliis hiisdcm diebtis capit ci-
iiidiscreia cede sseviluiiiest. (OROS.)Vespaslanus vilatem, deiiide templiiin uicendit, niuros urbis
-auiem (J.os. ib. \ii, 9) cum Judeos in urbe Hienw universos solo coequavit; ei undccies ceiiteria.iiiilia
'sblimorum, precipue bb .dieni feslum paschse con- gladio et fame periisse scribit Josephus Jndeorum
.gfegalos, obsidiohe clusisset, cognita moiUe Ke- liistoricus et tunc presens, et centuiii ihilia captivo-
•1'biiis, librtalu pltirimoruin regriura .12° el ducura, rum vendjta el 90 niiiiadjspersa. Ideo aulOm lanta
fhaxitee JqsepJii J.iidedruhi dudis senlenlia -=-qui multitudo Hierusajem erai tunc, quia ex omni Judea
feaptuscum in vincula COnjicerelur, •cpnslanlissiiiie ad templum in diebus azimoruiii corifluebant-(ef;
tiixit, sicut Sueloiiius refert, continub se ab eodem Oros. el Hier.).
.11. 5. [LV] Vespasianus5. et Tilusi.-. '
Vespasianq.sed imperalpre solveiidum,-- iinpefium
adeptus (HiER.),_ beUuni. Tilo iilio commendMis, 78.. 4. [LVI]Vespasimus_6i el TitusS. ' } - -
itbraairi per Aiexandriain prOficiscitur. (OROS.)Sed [Cod. in mqrgine. Quaiius decennovenh. cyclu*
cbgnita riibfle Vitellii, paulisper Alexandrie subsliiil. incipjt indict. 15]. . .
Titus vCro ab exercilu pronuniiatus est imperator..' C 79. S. [LVII]Vespasianus7. et Titus 6. Vespasia-
JMiiros urbis uiiiversos sqlo cpequavil. 600 niilia nus Capiiolium edificare orsiis est._ In. Alexandria
JiidRbruiiiiiiterfeela eo bello, Cqrnclius. el Sueioiiis facta esl sediii.o. Achaia, Aliciarchodus " 2, Bizan-
referuiil. Josepbus vero Judeus, quj ipse prefuit tium, Samus, Trochia Celicia, Commagiiie, quse
Jjello el apud Vespasianu.nipost predictimi imperitim liberseaiilea el sub regibus araicis erant, ln proviu-
Veriiaingratiamque meruit, scribjt, undeeies cen- cias ledaclse.
teria milia gladip et fame perisse. Reliquias atiieni 80. 6. [LVIII](HIER.)Cqmmodus et Rufus. Cclos-
toto ofbe dispersas ,: nuiriero. 900 niilia, narra- susereciusesljaliitudiiiishabens [pedes I23]:ceiitum
tuf. T- VespasiaBus el Titus imperaiores appeljaii. sepiera.
81. '7.'.[Lis] (IIIER.)Vespasianus8. et Titus [ 1 ],
..(ef.;fiet'.);;:.:;;;;;;; ;;r' ,:'[.,.'.''.':,..:
'iiomariorum 16.} Vespasidnus secunduni omnes , Asconihs Petlianusscriptor. historicus clarusTiabeluiy
'rbgriaviiqnhis%hienses\i, dies^, bqc e?t lisqtie qui 73° sptatis suse. anno caplus lumiuibus," 12
Kaieiidas Ocliffibf. in anno SO.post passionem. . pqslea, aunis in suprenip oninium Jioaore conse-
.73. 1. [LIIJ] (HIER.) Vespasianus 3. et Nerva. nescit. ..:.,-• •- ^
82. 8. [ix] (IIIER.) Vcspasianus 9. et Titus &
;Gtipiioliuffi'rvoriie.iiicetisum.: V I**..'.Gabianusrethbr
'7& 2. [LIV]:(HIEB.)f espasiarius4. el Tilus a. His ' [nqiiiine 1!,,}cel.eberrinie in;GaJIia
corisulibusa Titp," filio Vespasiarii, Judea capta est. docet. . :......-. --...•
Ut Josepus dicii;."-undecieset centena niilia fame et 83. 9, [LXI](IIIEII,) Siivanus el Verus. Tres civi- .
jgladio'perieruiit et centum riiilja captivorum sunt lales Cipri terrse motu corfuertint. Lues ingens-
"venditi. Evarigelium secuiiduin MatJieuni : < Amen Rome facta, ita ut per roulios dies iii efemeridem'.'
dicb vbbis, lioh felinquelur bic JapiS super-lapidera, , 10 ffiilia ferine rnortup.rumhomiijum efferentur. "
qiii nbn 'destr.uetur (Matih. xxiv, 2). t Jlierqnimus , 84. .10. [LXH](HIER.)Dpniiliqnusel Messtilianus.
eic '.;« Juxta hisibfiain nianifestus esl sensus, quia Vespasianus colonias deduxit. Apollinaris episeopus
•42:.inino post passionem, suJi Vespasiano el.Ti.tp;,'; ad R.ayennam missusj; passus. (REG.) Vespasianiis:;
'
ijiso euni templq; magnificenlissiiiio civitas funditus profluvio ventris in vijJa propria circa Sabinos obiil.
' '
^:;: :;::':: ^:.[ :.[:::._:' ::y_:::[::::'^ "-:::' [r .--;
**?legereguhi..!'" [signompqsiio, summq ih riiarginejtdscripla surit, priiha manu ttt videlur,i. Desunt
2»".'.H iege Lycia,'Rliodus, posi add. sec. matm 1." la4 qdd, rec. manu _i..,_,_ ..,_' . -- ,
637 ; CHRONICON.— LIB. Tff, _._".;'' .- tK.8^
<>9.selatis aniio. (HIER.)[Et Titus sibi successit, his _A Duo menses aliter appeilali,;.SeplImber Gernianicus
cbiisulibus, CassiodOroleste.J et Oclobef Domiiianus. '•"•;„.:.;V-,."-.,;:....",_^.: ,;:
*fo»iai!or«tii 11. Tilus, frfius Vespasiani, juxla ".Ancielud papa post Pelruin.%. Clehiehii 'mccef.sit,:
iiisloriam Romanam, regnav-Aannis % mensibus 8, anhis 10,'tpso ita tesle :-Decreialis epi.stoja:Aiicleli
ditlbus 20,iwc-estusque Ilal. Junii, inanno SSVpost papoe(ep. 1, p. 63). •<AncJelus, sefvus CJiriStiJesu,.
vassionem Domiiii. - iij sede apostolica,-» et reiiqua. JEtiiiM :< Nullus,
85. 1. [LXIII](HIER.)Domiiianusel Itufus. Tiius, hl ait beaiits-Cleraens. anlecessor nosler, » et reii'_
filius Tespasiaiii, in ulraque Iingtia diserilssiinus qiia. Alia (ep. 2,.p. 68) : x Aticieius papa; uiiiversis
fttit et lanise bonitatis, ut, cuni quadam die fecorda- episcopis in Iialia conslitutis. Qubiiiam anostolicse
tus fuissel"ih cena nihil se iii illo die cuiquaffi pre- sedis debilani revereniiam erga nib' Cafilas yestfa
slilisse, dixefit: <Auiici, hodie diem perdidi. » Mons disuibuil, » ei-reliqua."El pos.tTti/Et"01 a.':'i;e'a'l&-
Vespius ruplus, m vertice laiiluin ex se jecit ls° Petro principe sumus instfucli, a guo et prespiler
iiicendi, ut regiories vicinas el tnbes cum bbminibus siim ofdiiialiis,' » et f-eiiqua.Vi Prbvincise autem
exureret. mullo. ante adveiiium Cliristi iempore divisserunt
86. 2;[LXIV] (IIIER.) Domiliahus 5. qi Sabinus. inaxima ex ptirte; et postea ab: aposioliset bealo
Tilus MusiOniuinRufum pliilosopiium de exilio re- B Cleinenle precessore [noslfo] ipsa divisio est reiio- -
voeat. Tilus amoiilieatruiii Romse sedifflcat,«t in de- vaia, i el reliqua. Alia (ep. 3, p. .72) i' < Aiicleius,
flicalioue ejus quinque milia feraium occidit. iibme servus Jesu Cbrisii, in apostolica sede a Domino
pluriiiise sedes incendio coiicremaiitur. Titusob insi- Coiisiilutus, et a saneto.Pclfo;ajposioiofuni prjncipe'
gnem mansueiudinem delicias_Iiumanigeneris appelc prespiler Ordinaius. Qaoniara acienus debis a beato
lalus.est. Titus bbiit in villa, qua et palef, anno Petro apostolo el reliquis aposlolis efbeatoClemeriie-
ajtalis 42, iinperii autem anno 2, mense 8, die 20, nostro precessore et marlire iioviiinis slalulum,-dei
seeuiidum bisiofiam, Romanam. Cui successit fraier negafe vobiS miijinie possiirtus.; Illi ahiehi, qui in
ejus junior Domitianus, [prediciis eOnsulibus, Cas- metrapoli a beatb Petro, ordinante Doriiinb, et:_ire-.-
siodoro iesle]. ccssore nosiro, prcdiclo saiiclo Gleiheiite.- siVb a,
- Rouwiioitttii 12. poniilianus regnayil annis 1S, iiobis coiisiiiuii sunt, iibn oinnes-pfiiriates' esse
-jet ,reliqha. Et post:; <;Alise;buteiri.pfima-
mensibus 5,. seeundutri fpmries], li.oc est usque ad possunt. les civitates, qttas;.v.obisiconscrip.las. iii qtiodarii tbino;
Kal. Novembris, in arino 68. post passionem. Sub
niittimus,:a sanctis aposiQHs et a beatb GJenienle
, quo hi eonsules. . sive a nobis priraales predicatores accepertinl. Itee
87. 1. [LXV](HIER.)Dqmiiianus 4, ei Rufus. Do- ve.rosacrosancla Romana et
r apbstolica ecciesiaiion
miiiani uxor augusta.appellaiur,. [Cletiis liis con- ab apostolis, sed ab ipso Domino Saivaior.e nosi.ro.'
sulibus passiis esl 6". Kal. Maii, Secundura gesta primathm pblinuii> dicens beaib Petfo
aposioio ,.
poii'.ificiim.] ...;.. t Tu es Pelrus, i eljeliqua usque <EruiVt solulaet
88. 2. [LXVI]{HiEJi,) Domitiantis et Bolabella. in ccelo. s;"Adliibita-est btiain sbeietas in.eadeni
DeCreiosenatus Titiis inler deos feferiur. v' Rbniana ufbe bealissimi Pauli apostqli, vassis '."
89. 3; [LXVII](HIER.)Domiiianus 6. etRufus 4. eleclionis,, qui :uno die unbque; lempore 'glorioso
Doiiiiliaiius iunucfioS prohibuit. Tres virgiiies Ye- moftecumPelro, sub principe Nerone agonizanSf
sise bbsttipruffi damnalse. [Liiius papaann.Tl.] cbronatus est. i Et post:; «: Ait;ergo 'apqsioloruiii.
90. 4. [LXVIH](HIEH.1M)Flavius et Trajaiius. priiiceps beatus Pelrus desaiictb.pfeeessorenpstro
Plurinios senatorum Domilianus iu exilium mitlit. Clemente, plebibils predicaiido, docens bas qualiler
Si ininiicus,,
91. ,5, [LXIX](HIER.) Domilianus 7. el, Ner.va. eiobedifedebireriieunique'obsefvare;;;<
est alicui Clemens pro actibus suis, vos rtolite expe^
Secundiis .AJexandrinsesecclesise episcopus consli-
clare, ut ipse vobis dicat : < Gum.illo vbs noljle;
tutus Abilius, quiprefuil annis 15. amici esse;;) sed prudenier observare debelis et:
, 92. fi„ [LXX](HIER.)Trajanus 2. el Gabrio. Donii- D yolunlali ejus absque commuiiipne ^, obseeundare, .
tianus tenipliiiii siiie iignorura admixliohe construxit. .et-are 1!9; vbs separate ab eo cui ipsum seiititis
Primus pomiiianiis doniimim et detim appellari se adversum,sed nec lbqui Jiis quUmsipse non loqua-
jtissit. Nas=amoiies el Daci dimicantes adversus tur, ut uriusquisque, qui in hac: culpa est,, dum
Roinanos victi. Cujus anno 6, Clemens papa ih «upit onuiiuui, vestrura amiciiias fei-rej festin.et,
exiliuminissus, utvidetur, cum annis 9'el nleiisibus. ciliiis.reconciliari ei qui pffiiiibus preest; et per lioc,-';__
2 el diebus 10 post Cleiuin caibedram teiieret (Lib. rcdeal ad salutein,-icum.obedire^^ ceperjt inpriltls.pre- :
poni.}. --;'"' sidenlis. Si vero quis amicus fueril his quibus ipse
93. 7. [LXXI] (RIER.)Domiiianus 8. el Salurninus. iloii loquilur, unus esl et ipse ex illis qurextenjiir

.--'"-' : . VARI^LECTIONES. -•; • .;:;. •,;;;,.. •;v'- :': ':: :'


128jecti 1. 126Hoc arino prima mam" iri dexlero inargineadnolaiur:: Vespasianus anh. j£. mcnsibus
X!. diebus XX mius; el ita in sequeniibus iniperalorum noniinq et' anni receriseniur, qui dd annosvul'
guris mrm in dextero parJe positos pertinetu. 1S7ii.e. vasis. ,8Btege commoiiiiioiie. lss ila 1. avertere
vos ab uo Evist _':..- . . -'.. •: '-.-.. ',.--- «.' .-',- .•-'.•:-.-; s c-i.-v'-•?---••^.;---; •;-"v--"'-:-.::.
W,::::: ,vV,VV,- ..:;, ,:,,,,,, ,,;:^A^ANI,^CPITJ-;:VJ .,,-,. &&:
iiare pci, seclesiamvojunt. :ri3t;r_2jiqua,:HecAiicIetiisA A peredieium extfudit./Apoliohius.TianiuseijEufraies.S
p;ipa ail. Aiicleluth (123) yero.omnino Eusebius ;; insignes pliilosoplii haben.Jur-; Romse 6 Kal. Mai;:
pete.fmissitj.q^ubniara:Linus;elCleius,:qui nonifue-, nataUs;AncJeii;papse iCt marlyfis, sub ,;Domiliaiib:,
Khnt papse, el Cleniens atqqe: Anacletus a passiorie . passi (BE.DJS .#ai:(.),:qui memoriam beatiPelri:cOii-; -
Petri in_iullimo. anno ,Nqrbnis,usque; ad Irajanum; struxil etiCOinpoSsiiilj^.ubi.episcopi recohderenluK.__:
nori possuri.isim.ulsub.fegibus stare.<IiiIoeo:aririo- ::(Lib;poht.).- ..:V.,:V :-;/,::;:,;::::'-
ruifi enim Clement.is,.quibus posl Pelrum cuni Linq , Evarislus,papM5.aniiis:iQ,hiensibus&.:;~: V
el Cleto,. si simul post Pe.trum yivi fuerunt, vei: cu.m, . 102.il6. .{ixxx],(-HiERi);.2Vty'anasJ;4;:•e^^ron(<'l,-
Cfeio lajituih CJemens catliedrain letuiil, Limiset', Domilianus eos:qui de genere.David erant inlerfici,
Glelus suntpossi.ti; et iii loco;Aneleli papse.qui post jussi.lyUtiiullus Judeoriijii regni reliquus forel-.Scri-
Cle.mcnteffi,decem annis.suecessit, ClemensJpos-: ; bif liruitiiis, pl.urimosCiifistiartoruiiisub Dohiiliaiio
.si.ljtis..-;.-_,:.;.' •,:;, .:;;; ;:-;;:-V; .::;}":::::__ ;:'";"v ," fecisse iriarlirium, inief.quoselFIaviam .Domicil--;
J.4., 8, [liXxii] (IJiER.)Siivarius, et Pwscus.: Qiiin- lain,'..-jElayi^^ Cleme.iitiscqnsulis.,ex sorofenepteuvin,
lijlianus, ;ex .Ilispania Calagurritarius, primiis Rome iiisulain Ponlianam relegatam, quia se Chrislianam _,
publicain scolaui et salarium elisco accCpil et-cla- . esse testata ??.3 esl, (ff.jR.JMuIla sjgiia alqjie ppr-r,
'
Ktlit., : ;::„,.,;:. ,,.;::,, ;:;;V.":,.I JB lenla Romseetlolq orbe facta. Doiriiiianus subrurq.;;
..:. JiS; 9. [Lxxui] (EIEB..}: Asprenas. et Clemens.Do- copju.rali.qne.pccissus est;-in palatio, annq selat'is5S,;
nwiiajius.plurimos nobiliuffiiii exilium mittit.atque'••...elper vispiliones ignobjliter pqrialqSj ,[et Nerva suc-.,
occidit; maiheraalicos :el pliilosofhos llomaiia 13' cessit,liis coosulibuSjfCassiodqroleste].,. .,
•U.rbepepulit. ; ; ;v; -~v -V--"-' Romanqnim lo. Nerva, josebio el Beda lesle, re-.:
96. 10. [LXXIV] (IIiEit.) Domiiidnus9. et Ciemens :.gncivit.annoA, mensibusA, diebus S, hpc. ejsi usqiie
% Multa opera in;Ronia facta, iiiquibus Gapllolium, ad Kal. Mariii, in aniib 7Q.post passionem, Sub qu.Q;
•fbfumtfaiisitorium, divofurt pbiiiCus, Isiuffi ae'Se- :,lii coiisnies iuerqut, ieste^Cassiodoro.., , :.._..___
rapium, stadium, liorrea piperaza, Vespasiani tein- 103.1. [LXXXI](HJER.) TrqjaiiusS.; el Ofttus,.
pjum; SJiinerva Galcliidica, edium, forum Trajant -,; Alaxandrise 5. episcopus Cerdo anuis 11. Senalus,
^?1, iherffiseTrajanse et Ticianse, senatus, Iudus ma- decrevit ut oninia qiise Domilianus staluerat iq
iuiiijiis, mica aurea; [His consulibus Ailcletus papa ; irriluiii deducereiur. Itaque multi quos iiijuste:
iiqbiil,secrindiim gesla ponliljcum.] jeceratde exiiiq reversi,, iioriiiulja borta propria,
"
; 97. 11V[LXXV];(HIER;) Nerva 2 et Rttfus. Ddiiii- recipefuril. ,; -!
l|anusde;Daciset Germanis iriuinpliavil.Domitiaiius 104. 2. [LXXXII] (HIER.) Senecio 2, eiSura. Aiutit
tanise superbiae fuil, ui aureas et argenieas; siaiuas G ^ et apostbliim'Jbhaiineiriiiiterfeversos de exilio solti-
$ibi iji GapitoJioponijussit.v " --'-iuiii, Effliesuni reveitisse; in qua urbe et Iiospi-'
'98.:;i2.i [i.xxvi] (II|ER.)Futvius etVeius. Maxima ";.ti&luirii«t amiCosaraahiissimos sui Iiabebat. (BEDi.)
virgiiiiijii Vesluaiium Gofnelia convicta slupri;. jtixla : Evangelinm quoqtte conlra bereticos conscribit. Jii-
:
legem viva defossa est. Domiiianus pfollibuit viteSin slus" a Tiberiade ;Jtideorum scriptor: agijoscitiir.
twbibus sefi. :- (HiER.)Rome passus Eut'ices,;Victoiinus et Matiro;
99. 13. [LXXVII](HIER.) Sqbinuset Anloninus. apud Amjlerninam urbem AMcloriiiusepiscqpus,Irjii-.
"fl loseppus vicessiinum librhni antiquilalum hujus ter Severini. (REG.)Nerva obiil in ottis Salusiianis,» ;
lenlpofis scfibit. Doiiiitian.us-riiuIlosriobiliuni perdi- "• 72. setalis aniio, cumijam Traj.anuni, adoplassel ip-
' : filiuni, ,[his coiisulibus, lesie Cassiodoro]., (HIER.)
Uii ct quosdam iii exitium naissity- • :
;. Trajahus, Agrippinefllius, JJJGaljisiniperalorfaclus.,,
': •''-;
[Cdd. inmqrg:, PefseeUfio sectinda.J
naius Ilaiice in Hispania. ..,-.' c...;,,,,;.
100. 14. [LXXVIH] (HIER.)Nerva 5. el Trajanus
5. Secundus posl Neronem Dbmiiiantis ClifiStianos Romanoruni \l. regnqvii Trajanus qnnis 19, meii-
pefsequitur-; et sub eo apqslolus Joliannes iri fefven- sibiis 6, diebus 15,;ieste anine liislorico,:,twc est
tis"blei dolium anle portam Laliham Roine nlissus , usque Kalendas Septenlbris, iri attno 89. ppst passio-
^
(REG., BEOA,HIER.),sed niliil lessus taraeh, qitia a nem. Sub quo hi corisules fuerunt, tesie Ciissibi
ebrrupiione carnis erat immunis; deinde in ftifli- ,-• doro." '•; •"'.' ;;
ihuin insulam religatus apdcalipsin Vidit, quaffi Hire- 105. 1. [LXXXIII] (rliEit.) Trajanus 6. et Mqximus*
nius intej.pretaiiis'est. [His consulibus Clemeiispapa . Decfelo senatns Kefyiiin deos relatuS,
passiis est, seeuhdum gesla pohtifibum.] ; [cod. iri tiifffifitie.Ciclussol. inclpil.]
"'; 'A0i W. [txxis] ,ul (HiiJR^Seriecio et PaJma.{Do- : lOii. ::2.:[ LxxxiyJ;^ Bjeda.pSerieciq^:et}:Sufa.
miliainis ijufsuhi.pii.ilosdfos.ct.hiailieraaticos Roinse. ',; Hoc arino, id esi84° incarnationis secuudiim Dio,-
'
;: K-S- -";--;:;-: . VARI* LECTI6NES."' --: :; V""". • v-:::::::'
;:r:;^--; vvvv
Ka romauiaiia 1. ^1 ni post add. 1. 11SInde ab hoc amto eliam
papw in dexteio margine ponuntur qtii
ad lws~annospertincnl, sed secunda munu : 101. 79 : Cleius papa sectmdum Eusebiuni anii. 12. — 115.
(91.) Cleniens papa sec. Euscbiuni aun. 9. ctc. 133tcsia 1.
^OT^.
(i-M) Noii:AuacleMim sed Cl.etum Eusebius lam.inCh.ron. quam.iu Hist. eccI->praclerniisii.
m CKROISICOS — LIB. 1H. 66s-
nissium, in fme diei Dorainici subsequente, 6 Kal. A i dos. Tertiiliainis reffert in Apollogetico. [Alexanaer*
Jaiuiarii, posscl Jolianncs dormire. papa conslituit aquam sparsionis-cum sale benedicte^
107. 5. [LXXXV](Hinn.) Uibanus cl Marccllus. in habitaculis bominum spargi (L. pott(.).]
Jlirenus 13Venim episcopus scribil Jolianncin apo- 110.12. [xcn] (HIER.)Celsus el Crispinus. Plinius
sloliiiii nsque ad Tiajani teinpora porraansisse. Posl Secundus Novoconiensis orctlor et bisloricus insignis
qu.mi discipuli ejus insignes fuerunt Papias Hiero- habetur; cnjus plurima ingenia opera exslant.
politaniis episcopus el Polycarpus ZmfVneuset Igna- 117. 15. [xcv] (IIIER.)Asta el Piso. Tres Galaliao-
litis Antiochenus cpiscopus-. chilalcs terrse molu erulse. Panlbeon Romse fulmine
1GS. -4. [LXXXVIJ (IIIER.) Condidus el Quadralus. concrciiialum.
Trajanus de Dacis Scithis triumpavit. 118. 14. [xcvi] (HIER.) Messala el Pedon. Post
109. h. [LXXXVII] (lhhi\.)Commotius elCerealis.Tra- JuUtim secclesiseHierosolimilanai episcopalum4 sus-
janus, \icto rege Decibalo, Daciam (acit piwinciam. cepit Zaceus.
110. 6. [LXXXVIH] (Hirit.) Senecio 4. el Sura 3. 119. 13. [xcvn] JSmilius ei Velus. Post 189quem
Hibeiius i:s, Sarraalas Orozoenos, Arabas, Bospo- S Tobias; cui succedil G Bcnjamin, ac deinde 7
r.mos, Colcos in fidcm accepil, Seleucisni el Tcsi- Johannes, 8 Malhalliias ; in cujus locuiii 9 consli-
ibntein , B.ibilonem occupavit el lenuii. In inarc B I luiiur Philippus.
Rubro classem insiiluil, ut per eam ludiae Ilncs 120. 16. [\cviu] ( HIER.) Niger et Apronianus.
vaslarel. Trajauus, Armeiiiam, Assiriam cl Mcssopollianiiani
111. 7. [LXXXIX] (JJIER.)Gailus el Bradua. Romje fecit provineias.
auie.i Domus inccnditur. Iloc aimo doniinicus dios 121. 17. [xcix] ( HIER.) Clarus et Atexander.
(i Kal. Jan. contigit, quo forle sanclus Johaiines Judai qui Ljbie erant adversus eohabilalores aiieni-
obiii. [Decrelalis epislola Evarisii papse (ep. 2, Conc. genas dimicanljsiiniliteiin Ji^gyplo cl in Alexandria;
p. 71) data est Gallo el Br.idtia viris clarissimis apud Girinen quoque el Thebaiden raagna sedilione
consiilibiis sub quibus passus secundum gesla ponti- conienduni; verum geniilium pars superal in.
ficum.j Alexandria.
112. 8. [xc] (HILR.)Affricanus el Ciispinns. Terre 122. 18. [c] (IIir.it.) Aduanus el Salinalor. Jndeis-
motu quatuor urbes Asiai subversie, Elea, Mirina, Messopotaraiserebcllantibus, prcccpil iraperalor Tra-
Pilanoe, Cimaj, el Gieciaj duas Opiliorum et Ori- janus Lissise Quieto, ut proviiiciaui cxterminarel; et
lorum. ativeisus quos Quieliis aciera iusiiuciis iiifiniia milia
lio". 9. [xci] (HIER.) Crispinus 2 el Solenus. eorum inlerfecii. Ob boc procmator Judcse abjm-
ALxandrinse ccclcsise 1 cpiscopus ordinatus noniiuc < C peraiore decernilur. Salamiiiani uibeni Cipri, inler-
Piimusiinnis li E\aiistus papa obiil lOKal. Jan. fectis in ea genlibus, subverleie Juda:i.
114. 19. [xcn] Pisso cl Ruslicus. 123. 19. [ci| (ADO.MS Marl.) Adiianus 2c( Uitslt-
Al.xander pnpa 4 posl Pdrum annis 10, men- ctis. Alexandri pape passio 5 Non. Mai., Rome via
sibus 5. Kumentana, ab llrbe miliario 7, cum Eveutio et
[cod. ad marg. Perscculio terlia.] Theodolo presbeleris, sub Trajano inipcratore, judice
(BEDA,Eus. Hist. eccl. m, 132) Trajano Chrislia- autem Auriliano dccollalus ; siquidem Adiianus non
nos persequenle, Simon, qui et Simon, fllius Cleopso, adliuc imperabat, sicnllt 0 in marlirologio lcgilur.
.qul posl Jacobum Hierosolimis lenebat episcopatum, Sixtus papa quinlus, annis 10, meusibus 11. Qiti
crticifigitur, omnilius miianiibus, et ip o judice, ut cvnsinuil in dccrclis ut sacra misleria uoii tracleu-
120 annorum senex ciucis"suplicjum peiluhsset. lur nisi a sacris niinistris, elul inlra actioncni mis-
115. 11. [xcin] (Hn.ii.) Trajanus et Afiicanusl. sarura i Sanclus, sanclus, sanctus > canlaiolur el -
Ignaiius quoque Antiocense [seeclesise] episcopus reliqua usqtte < Osanna in excelsis.t (C/. Lib. poni.)
Uomam perductus, besiiis liaditus ; post quein ler- (REG.) Jiome, passi suiu Cleineiis et Alcxaiidcr
lius constiluitur ej iscopus Oron. Plinius Sccundus, pape, Quirinus cum filio, Balbina, Siilpicius et Ser-
cum miandaui provinciam, ct in magislraiu suo plti-1B vilianus, Domitilla el Serapbia virgmes, Ncreus,. >
rimos Chrislianortim iiilerfieisset.iiiuliiludiiie corum Achillcus, Ignatius, Aniiocheiiiis episcopus, discipiL-
pei lerrilits, qiisesmt de Trajano, quid facto 136opus, Ius Joliannis.
ei liuiiciaiis, ct preter obsiiiiationeni uon sacrificaiidi 124. 20. [cn] (Cass*)Servilimet Fulvius. His con-
et anlelucauos ccepius 13r ad canciidum ctiidam sulibus, Cassiodoro leste, Trajanusapud peleuciain
Chrisio ut Dio, nihil apud eos repcriri; prelerca Hesauria proiluvio venliis obiil, anno selatis &. ,
* 1confederandam disciplinam vetari ab his bomici- mensc 9, die 4. Slciisis atilem 9 anni est secunduia ,
dia, furta, adulleria, lalrocinia cl bis similia. Ad . Lalinos Septimber. (IIIER.) Ossa aulem Trajani in .
quein commoliis Trajanus rescripsil, boc genus qni« urnaiu auream conlata, el in foro sub columua pos-
dem 13Siiiquirendos non esse, oblalos veco puiiien- sita, sclusque oiniiium inlra urbem scpullus..
\A_MM LECTIOKES.
in Ilmc cum a. „06
evnjungenda sunt. 13irleqe Hiberos. Cum prmcedenlibus conjungere debes. 130facio ,
1. Sc.ribenduin erai cum llieronimo : opus essei, nuiicians ei. - 137le/jc coetus. 1,s quidam 1 ? l" Cvm
a:ll& conjungendasunl. li0 sed 11 -;=...;
'.663... MARIAKTSCOTTf 66*
' Romanorum Jo. Adrianus secundum Romanam hi-
\j Qiiibus 1" commotns Adraanus , Minulio FundanaJ
t'oriam regnavil hnnis 21, mensibus 10, diebns 20, proconsuli Asise scripsit, sine objcctu crimimim
lioc cst usqne ad Kal. Augusli, in anno 111 post Chrisiianos non condempnaiidos; cnjus epislola;
passioncm Domini. Sub quo Iii consules fuerunt, usque ad nosl^am memoriam claral evempluin. Jm-
(este Cbssiodoro. pcr.ilor Adrianus paier patrise appellaliir.
J25. 1. [cui] (IIIER.) Verus el Aitgcr. Adrianus 1H6. 12. [cxiv] (ALOX.Marl.) Tebcnus el Silanus.
Itaiice in llispania nalus, roiisnhrinai Tiajani hlius Sixttis papa passus 8 Idus April.
fuit. Uadrianiis Alesandiiain a Roraanis subvi>rsam . (Cf. Lib.pont. Anox. Marl., JIILR.) Thetespkoius
publicis ijislauraril expensis. Il.idrianus Tr.ijaui in- papa G posl Pctrum, annis 11. Ilic consliluit ul 7
vjdens gloria1, de Assiria, Mcaopolamia, Arracni.i, ebdomaciaspienas anle pascha omnes clerici a carne
qu.is ille provincias fceerat, revocavit cxerciium. jcjunani el in nccle natalis Domini misscccelebraren-
- 126. 2.
[civ]' (IIIER.) Aviola ei ['ansa. Uailrjanus luretulapv.d missam c Gloriainexcclsis i canlarelur.'
J:ideos capil, sccundo contra lioinano» rebellanies. Aiiliocbi.ccoiistitiiilur 4 episcopus Corneliiis. Ki-
Senaitis Trajanum in deos refleri. Hadriaims cru- capnjis ct Cessarca tcrr;e moiu concideriiiit.
iliiissiiims in iiiraqnc linga, sed piieror.uni paru.ui 15". 13. [cxv] (llii:it.) Sergius el Verus. Aiitinous
coiilihcris fiii.t, .'...! B pucr rogis exiinite pulcriiudinis in Egipto moritur,
J-27. 5. [cvj (HJr.it.) Palenuis ci Torquniiis. Adri.i- quciu Atliianus velicmcriler deplorans — nam in di-
li.us rcliqna Iribula urliibus rclaxavil, c.ulis pupilice liciis baliucrai — in dcos refciiur ; cx cujus uo-
ii ccnsis ; phirimos eiiara IrihuMs libcros prcstiiii. liiine eiiam uibs appollata esi. Alexaiidrinocsecclesise
Pliiiarchiis Clieroneus et Sexuis ct Agatliobolus ct 0 cpiscopus prefuit Heiiniines annis -15.
QE oniiiiis pliilosophi iiisigncs linbeiiiur. 1.1S. 14. [cwij (IIILR.) Pompeianus et Alilianus.
128. 4. [c\i] (Ihnn.) Gabrio el Aprmiutnns.-Rt-lkiij) Templum Koinc ct Yeniris snb Adriapo in Urbe fa-
coiilra Sauroiiiatas gcslum. Ternr- molii facio, Kico- tinni csi. Salvins Julianus perpctuuui compossuk
'iiedia rtiii, ct Nifpna1 '" urbis pliirimse eveis.T suni, cdicium.
___[quarum iiisl.iiiralioiicm Jiadrianiis t!e pnplico csi 159. lo. [cwii] (iliEit.) Pompeiamts 2 ci Commo-
iargilus impeiisas. diis. iladrianus Athenis bicmcm exigens. EleusJ-
129. b. [cvii] (IIIER.)Assiaiiciiset Qniuius. Eufraies nam invissil. Hadiianus cum insigncs et pltirimas
Stoicns philosophus morilur. liadrianus in Libiara, oedes Allicnis fecisset, agoncm edidit bibliothticaiu-
i_[ti:ea JndcTisv.tslnla 1V 2 fticr.il, colonias dcducii. - quc CNlruxil.
130. 6. [cviii] (IIiF.it.) Verus el Ambiguus. Iladri.v 110. 1G. [CWIII] (Hinii.) Ladius cl Albinus. Judci
fius Ailienieusibiis leges petenlibus cx Dracouis sl Q ( i» arma vcrsi, Palcslinam dcpopulati sunt, lenenle
Salonis rcliqiioiiiinque libris juraconipossuit. provinciam Tinio Rufo cui ad obprimendos rebcllcs.
151. 7. [n.v] (IJIEII.)Gallicanus el Titianus. Cefis- Hadrianus missil exerciium. Favor.inus et Polcmo"
fiis linviiis Eleusinam imind.ivit, qucni Adrianus li3 reihores insignes Jiabeiiinr.
ponlo ltl conjungens Aihenis hiemciii cxcgit. 141. 17. jcxix] (IIIER.) Camcrimts et Niger. Uasi-
152. 8. [cxj (Hif.R.)Torquatus ct Libo. Ilierosoli- lides heresiarches in Alexandria commoraiur, a quo
mit 10 posl Philijipum consliliiilur episcopns Scneca. Gnostici. Chochcljas tlux Judaicae factionis, nolenlcs
Posl quciii 11 Jiistus, cui sticcctlil 12 Levi, posl sibi Christiaiios adversus iniliiem Rbmaiiuni feire
<;uem15 Efres, 14 Jessc?, 13 Judas. Ili omnes usque siibsidinin omnimodis cruciatihus riecai ll(i.
ad evcrsioneiii,quam ab Adriano perpessa esl Hieru- 142. 18. [c\\] (HIER.)Anlonius et Presens. Bcl- '
salcm, cx circnmcisionc hi episcopi prefuernnt. Jum Jndaifiira, quod in'PaIeslina gerebatur, finem
155. 9. [cxi] (HIER.) C.ellsuset Marccllinus. Ha- accepit, relms Judcorum penitus oppressis; cx quo
fjrianiis sacris Eleiisine initiatus, mulla Aihcnicn- teniporc etiam inlroeundi eis Ilierosoliniam liceniia
sibus tlona lnrgilur. Quadralus, discipiilus aposlolo- ablata est.
r-nm, cl Arislidfs Allieniensis, noster pbilosopbus, 145. 19. [cxxi] (ilmr... Antonius 2 ct Prescns 2.
Ijbros pro Chrisiiana religione Hadriauo dedcrc D i Primum 1H Dei nutu, sicut profJielse vaticinali suni,
compossilos. deindcRonianis jnierdictionibus. Hicrosolimrepriiniis
[Cod. iif marg. Ciclus solis inc.] cx genlibus consliluilur Marcus, ccssanlibiis episco-
154. 10. [cxn] (HIER.) Ponlianus et Rufus. Et pis his qui fiicrunt ex Judeis, numcro 15, apassione
Sercnus Granius Iegatus, \ir adprirase nobililalis, Domini per aimos 107 [sicul Eusebius el Beda
lilleras ad iraperaloreni missii, ini^uum esse dicens perhibein. I)a igilur annos 54 Domini iisque in pas-
clamoribjis vulgi iiinocciniun. l.emimim sanginem sioncm, fiunt 54 el 107,, 141 anni, usque ad aiinuni
conceili et sine ullo crimine noniinis (anluni et scetc quo oniiics Jndci ex IJiertisaleni smit projecli.]
jiqos ficri. 144. 20. [cxxn] (HiER,)Scverus et Sglvanus. _cEU:\
155. 11. [cxin] (HII:R.) Auaurinus et Scnjiamis ab /Elio Adriano condita csl, in fronte ejus porta*

YARLE LECTIOXES. -
"J lege vicinse urbcs. l" vasla 1. 143Adradiianus 2. '" lcge ponle. '" Ad unvm prtccedenicin
osriincnl. lv*necaii 1. 1*7 iiaA.sed coniungeuda sunt cum a. 142,
005 .CJIRONICOK.— UB. III. CG&
48
qua BetJielem egredimiir siis scalplus J. iit inarmore'_A- 149. .f. [cxxvn] (\iiF._\.)"Giaiiis}cl 'Selerieus:Jisiiriiis.
significans Romansepotestali: subjacere Juihebs. Non- fijosbplius iibrum pro nostra rcligioiie cbiiscripluiii".
milli "a Tito^Eliauo, filio Ycspasiani, exsirucium Aiilonio iradidit. Ygiiiuspapa oliiil 4 Idus Jaiiuarii
arbilraiilur, [Hieroninlus 14s:(ep. 49, ad Paiilinum): : (A-D.Murt.). '::".:_''[''[.:.
< Ab Adriaiii temporibus usque ad iiiiperiuhi Coii- Pius papa ociabus pbsiPelrum annis ib'
staiuini pef annos circiter 180, inlOco resurrectio- 150. S. [cxxvm] (Lib. poni., BEDA.)Aiiionius 4. .
n's 'Doraini siraulacruni Jovis, Iii CruCisrupe slalua eiAurelius. Sub pio papa Hernies scribil Jibftim qui,-
^50- ex more V51Verierisa geiililibus possiia colebaliir, dicitur Pasloris, iii quo pfeceptuin angeli coniineiur
es.timantibuspersechlioiiis auCloribtis quod ipllc- ut pasclia die Domiiiicp CeleJjrareliir.
rent fidem nobis resurrectionis «t erucis, si loea 151. 6. [cxxix] (IJIER.)Largus et ilessaliqiius.
sancla per idola polluissent. »] : Aiiliochise5.' cOnslituilur episcqpus ErOs. :.
145. 21. [cxxiii] (Ism.) Rufinus et Torquatus. Hoc i 52. 7. [cxxx] (IIIER:)Torquolus 'o.eiJulitinus.,;.,
tempore erat Aqttla PbniicuS secuildiis ihieipres Alexandrise 7. episcopatum suscepit Marciis aiiuis; " .
de •
post sepluaglnta interpreles, [qiii Scripluram "..decem.
Hebreo: transtulii]. Tiielesfcrus papa passus Norias - 155. 8, [cxxxi] (HIER.)Orfiscus ei Prisciis..Vajen-''.
Januar, (ADOK. Mtirt.). B liiius liereticus agnosciluf et permanet usqite ad
Hyginuspapa 7 posl Pclrum dnnis 4. Ric consli- Aiiiceium papaiii. V .':-.},
tuil cierum el-dislribuitacclesiaslicos gradus {cf.Lib. 154. 9. [cxxxn] (HiER.)Gabrioet Veius. Jleso-
V .;.''•-'' " niedes Creleneiisis chitaricoruiri cafriiiiiumiiiustcus
1onl.}. . .
.(AD.Mart. REG.)Rome passi siuit Sixtiis et The- poeta cogiiqsciiur. ..;.'.. ;.,, ~[':'[
lesforus papir-, GeiuIiuS SabiriaelSerafhia virgines ;: -, '[Cod. in marg., Ciclus 8 deceri. liic. iiid. !.]
apiid Messeariam tiviiaiehvApulia} 'Eleullierius epi- 155. 10. [exxxiii] (i_.iD.);Gbrdianusel Mdxiirius..
scnpus cuiri Ainhia ffiaire, Dionisius^episcopnsArio- ; Mafchcoiihefesiafclies agrioscitiiri ,-".'.
pagiia ; apud Tibiirnaiii nrbeniTtalioe Simraphorossa 156. 11. [cxxxiv] (JIIER.)Ga/iito2,' el Rprnuliis:
cum septem filiis sitis ; apud Allienas Quadraius et Tatirus Beriijciis Piatoiiicse secisbpliilosOpliiisciarus
"':f"
clAfistidescIarfesculii. ;' habelnr. ; .' - : :
(CASS.,B. R.)liis consiilibusAdrianus Intercuiis 157. 12. [cxixv] (HIER.)Presens' et Riifus. kr- .
aqiise morbo apud Baias in Campariia aiino ajtatis riahus philosophus Niconiidenasis.agnOsciluf.
61° [oliiil]. impeiii aulem anijo.21,-menso .10, tlie .158. "15. [cxxx\i) (Iliitii.) Commodus_.et'Latera-
20, sicul iri Roraana bistoria Iiabetur. Ciii successit nus. Et"Mamiriius 152J, Tirius. Apoilonius:;S'toicus,
Anioii|us Pius. Sub qrio sequenles cousules iuerunt,. •C nalion.e Clialcidiciis. .';,:. -';,:.U^- ;.'
icste CassiOdoro.Orossius sic : "159. 14. [cxxxyii] (HIER^ , Vertis }ei SMinus.
•Romanoriiin Tiius Anlbninus cognomenlo•Pius 15 El: 151Basiiides SeilqpoIitaniispiiiioSoph"1,i3:ilius(res
imperaior a Jiiiio Csesare, segregatis a numero prin- babenlur . ...•-." ';,'.,'•'.' .,*.
ciptiin XJalbaOihbne ei Yiiellio, regnayit eiun libe- 160, 1S. [cxxxviii] (HIER.)Sylvaiiusel; Augu-
ris suis Aurelio ei LueiO vigiuii' el iion.plenis tribiis, rinus. Qui15i Yerissimi <iuoquccsesaris preceptores'..
aiinis. Hsec Orossius (Vn, 14). Mensibus jleinilribus,. fuefuijt. ' ".-."'.-...': : '.'.'' .'. •."•,'
seciindiimEiisebium et-Bedam, IiOc esl usque ICal. 161., 16. [cxxxix] (IIIER.) Barbams}ei: Regiiliis,
NOvemlif.,iil aniio 134 posl passioriem Domirii. Quia Alexandrise ajclesise '8. ; episcopus prt-fuit CeladicA.
aulem nios eral liislorieorum, ut imperalori depu- aririis 14. ,-'_..' :
larenl ahnum in quo morirelurvel regnb difficerei, [Cod.inmarg., Cicius SQlarisiiiC.. c(tti/ra,Quar--
ideo pbtest dici quod non pletiis vigiiiti tribus an- ' "..*'- ta persecutio.]
nis Anlon.iusPius regriavii, cum.non usque in Jincm "162. 17. [CXL] (HIER.),TeriullusielSacerdqs^.
. '
arini vixit. . ;."'''. CreSetis Ciriicus agripScitur, qul Jhstiiio, nostfi iJog-.,;
•146. 1. [cxxiv] (ISID.) Torcjualus 2 e't EeroCles._-hia.lis pliilosopbi, quia segiilosiim lss el preyarica-.;.
ilstePius di.clus, quia m qmni regno Rbmano ho- torem coafguebal, pefseciiiionerfl siiscilavil, iii '.'qiia..;
minibuS debita relaxavit.] .... ille gloriose pro Cbrislo sahgiriem.finlii. '..;"..
. 147. 2. [cxxv] (IJIER.JAvioia el Maximus. [Iijde] '165. '18. [CXLI]"(Isio.Y.Quiniillius iet;Priscus.}'
Antoiiihus paler paiiise appellalus. .Galliaiius medicus Pergaffio geiiittis.; ,; ,,';,.
148. 5, [cxxyi] (IIIER.) AnloninusZ et Aur/.ius. 104. 19. [exm]-(lii.Eri,) Verus el Brtidua., Piiis,-
Sub HigirioRomanoeurbis episcbpo YaleiJlinus he- . papa "obiii [5."Iiius Julii:156.];.(C'II Lib. pbni Aiy-'
'
r:s:a'rclies el "Cerdo, riiagisier Margioiiis, JAomam liiart.)' "" ".' ', '. .. 'V';-•:•';, ;:.',;;
veneruiit. V Aiiicctusnaua 9".vosiPeirum, annis II, riicrisibus:'

vkR\M LECTIONES. ;
•W;siiscaiplus1. "''iegunlur sec. nianuidmdrginef. 115. sine-Sigiio loci: -,fi0 stalula dorr: statira,T,.
*'-iege maririore. " "".lege Maximus. IIwc ad a. IS7. pertinent. JP- pbilbphi 1. ^Biiia divlsa _sunl_;:$eA::$er-/~
. tmenU-idn^I58, lS.s/;«5( philosbphi Ihcurid relicia-;:in.mqrg.~sigrio dpposilq itacxjilelur:: _\ segnilpsu.nju..
""' '"'
'-^ posl add. irimarghie, sedprima maniitil videiiir-,i.;-. :. •....-• : ".;-; '-'}:-.'::::. :-..._:-::::•'•-'
607 MARIANI SCOTTi 568
4. Ilic eonstiitiil neclcricus comam iumiici, juxla ,\ 176. S. |CI,I\J (AD.Marl.) Apronianus el-Paulus.
preccplum aposloli. Aiiiiicetus papa passus 16. Kal. Maii.
165. 20. [CXLIIIJ (HIER.) Anloninus S. el Auretius Soier papa 10. post Petrum annis 9; <jtiiconsfidttt
5. Snb Annicelo papa Policirpus Roraam veniens, ul nutla monacha pallam sacratam in ceclesiecontin-
nuillos ab beretica labe casiigaril, qui Yaleniini et geiet, neque incensum ponerel.
Csrdonis fueranl nnper doclrina corrupli. (IIIER.) Anliocbia: 7. lco episcopus ordinamr ici
166. 21. [CXLIV](BEDA).Antoninus 6. cl Auretius Tbeofiltis cujus plurima ingenii operat exslanl. L.
4. Hierosoliniarum episcopatum post 167Marcuin 17. imperator anno regni 9. sive, ul quidam piitant, 11,
susccpit Cassianus, posl quem 18. Publius, cui suc- inlerConcordiam et Allimum apoplcxi cxlinctus cst,.
ceisit 19. Maximus, 20 Julianns, 21. Gaianus, 22. scdens cum fraire in vehiculo.
Siinmiiclius, 25. Gaitts, 21. Juliauus, 2'i Capilo. 177. 9. [CLVJ(IIIER.) Priscus et Appollinaiis. An-
167. 22. [CXLV](IIIIJR.) Anloninus 7. et Aure- ionino imperalori inclito Asiantts Sardens 161appol-
lius 5. logelicum Chrislianis tradidit. Appoliinaris Asianus-.
168. 25. [OXLVI](GASS.)Proconsul. Antoninus Ilieropolitanus cpiscopus insignis habetur.
v Aurelius " 8. Antonius Pius apud Loruni villam 178.- 10. [CLVI](IJIFR.)Celhecusei Clants. [Decre-
siaml2. ab Urlie miliaro moriltir, bis consulibus " lalis epistola Soteri pape (ep. 2,Conc. p. 101)dala est
tcsle Cassiodoro. Cu.i successerunt filii stti, id est Cetheco el Claro viris clarissimis consulibus.] Dio-„
Marctis Anioiiinus Verus elLucius Annius el Anto- nissius episcopus Corinibiorttm clarus babelur, et
niiiiis Severus. Sub qnibus ht consuies fuerunl se- Pinniius Creleiisis vir cloqiieiitissimus.
quenles. 179. II. [CLVUJ(IIIEH.) Severns el. Ilerennianus*
Romanorum 17. Marcns Antoninus Verus cvm Pseudoprofhetia quse Catafrigas nominalur accepit-
fratre Lncio Commodopost patrem rcgnatil annis 19. exordiura, aucioreMoutano el Priscilla Maxiraillaqne
mense 1, hoc est usque Ktil. Decembris in anno 155. insanis vaiibus. Talianus herclicus agnoscitur, aquo
post passionem. Engralicse.
169. 1. [CXLVII] (HIER.) Duo augusli consules. 180. 12. [CLVIHJ (IIIER.) Orfilus et Pluion. Barde-
Hi primuffi aeqnojure imperium admiiiislraveruul, sanes allerius hcreseos princeps nolus eflicilur.
cum usque ad lioc lerapus singuli augusli fue- Oppianus Cilex pocta cognoscitur; qui seliulica miro
ruul. splendorc conscripsil. Tanla per lolum orbern pesli-
170. 2. [CXLVIII](HIER.) Ruslicns -el Aquilinus. leniiafuil.tit pene usque ad iiilcrnicionem Romanus
Lucio cesari Albenis sacrificanii ignis in coclo ab exercilus deletus sit.
occidenle in oricnlem ferri vissus cst. 181. 15. [CLIX](HIER.) Severus el Pompeianus.
171. 5. [CLXIX] (HIER.)Lalejanus et Pastor. Yolo- Iinperalor Antoniiis muliis adversum se nasccntibus
gessus rex Parlhorum vicinas sibi Romanas provin- bellis sepe ipso inlcrerat, sepe duces nobilissinios
cias dcpopulalus est. dcslinabat.
172. 4. [CL](HIER.) Marcinus el Celsus. Fronlo 182. 14. [CL\] (HIER.) Gallus et Flaccus. In16S
oralor insignis babetur, qui Anloniinim Ycrum qnibiis serael Perlinaci el excrcilui, qui cum eo.in
Lalinis litleris erudivit. Seleucia Assiriseurhs cum Qiiadorum regione pugnabai, siti opprcssis, pluvia
tfecenlis milibus liominum a Romanis capta. diviniius missa est; cum e contrario Germanos et
175. 5. [CLI](HIER.) Orsitus et Pudens. \pud Sarmatas flumina lc* persequerenlur et pluriraos
Pissas Peregrinus pbilosopbus, rogo ex ,65 lignis eorum inierficereiit.
compossiierat incensis, semeiipsum projccit. Lucius 185. 15. [CLXI](HIER.)Pisso el Julianus. Exlant
ccssar deParlbis ciim frairc triumpavit. Iiltei'sc M. Aurelii gravissimi imperaloris, qnibns
174. 6. [CLIIJ(IIIER.)Pudens 2. el Pollio. Alexan- illam Gcrmanicam sitim Christiaiiorum forte mi-
drise icclesise9. cpiscopus prcfuil Agrippinus amiis liitiin precationibus impelraio irabrii1CBdiscussam
12. Perscculioneoiia in Assia, PolicarpusetPionius n coritestaliir.
facere marlirium, quorum sciiplre quoque passioncs 181. 16. [CLXIIJ(IIIER.) Poltio et Aper. Atlicus
fjrunlur. Plurimi in Gallia gloriosse ob nomen Plalouicse seciiepiiilosophus agnoscitur. Sotterpapa
Ghrisli inlerfecli; qiiorum usque presentcm diem obiilll. Kal. Maii. (AD.Jl/art.)
condila libris certamina perseverant. {BI:DJ\.)Eleuterius papa 11. annis 10, mense
175. 7. [CLIII] (HIER.) Verus el Quadralus. Lues ttno.
mullas provincias occupavit, Roma ex parle occu- (HIER.) Lucius Britanise re). ab Eleulerio papa
paia. Romani conlra Germanos, Marconianos, per epislolam Chrislianum se/ieri impelrat. Antio-
Quados, Sarniatas, Dacos dimicant. cliise 7. coiislituitur episcopus Maximus.

VARLE LECTIOKES.
lts Hoc anno in marg. sec. manu ieguntur : ul Bcda dicit in histori.i
l"reliquaa. 167. scripta sunl. Commodum nonu-
Anloninum Vcrum et Aurelium 1C!
Auglornm; quw quid sibi""velint nescio. Iiedal,i. Marcum lu
cx. 1.c. inccnso. VI. 1C1 ordinalor 1. lege Sardensis.
iiat;scdef. a..201. legc qucm legc
1C*Peninent ad.a. 181. 16tieae liilmina. 1C!'i. e. imbri.
669 CURONICON.— LIB. Ht. G70
183. 17. [CLXIII](HILR.)Cemmodus et Quiiiiillius.. ACoramodus Septcrabrein mensem nomiue suo^appel-
Antonius Commoduni filium suum consorlem regni lavii.
facit. Anlooius cum filio de hoslibus iriumpavit, [Cod. in mai'<7.,Ciclusdccimiis decennov. cicli magni
quos, per Iricnnium apud Carnuiilum habens siali.\a inc. ind. nnna.]
castra, vaslaverat. 195. 6. [CLVXI] (HII;R.)Matemus et Bradua. Riero-
186. 18. [CLMV](Hicn.J Orfitus el Rufus. Impera- solimis 26. oidinatus episcopus Maxiraus; post
tores mullis multa Jargiii sunt, et peccuniain, quoe qiiem 27. Antoniiius, 28. Valens, 29. Dulcianus, 50.
fisco debebalur, provinciis concedenles, tabulas N.ircissus, 51. Dius, 52. Gcimanio, 55. Gordius, 55.
debilorum in medio Roraanse urbis foro igneincendi riirsum Narcissus. Tanlis apud Hicrosoliman cpi-
precipiunt, ac ne quid bonilati deesset, seniores scopis, non potuimus discernere terapora, eo qttod
quasquc leges novisconslilutionibus tcmperavcriint. nst|iie in prcsentem diem episcopalus eorum atini
(REG.) Romsepassns Aiinicclus papa, Siinnietiius m riimosaharenlur. (cp. 2, p. 101) In Capilolium
presbiter,FeIicitascumseptem liliis, Jiilius,Anlonius, fiibuen ruil, ct magna infljmniatioiic facta, biblio-
Ensebius , Polenlianus, Peregrinus", Yinccnii.is ; llieea et \icina quaque sedes concrematse. [Decre--
apud Sebaslem Armeniseminoris mulli martires sub talis cpistola Elculcrii papoe data csl Malcrno et
Agiiculo judice; apud Spolealum Coucordius; apud B Bradua VY., id cst viris venerabilibus, CC., id est
Sniiiiiam Policarpus episcopus, discipulus Joliaimis, clarissimis consnlibus.]
ilem Germanicus elPioniiis ; apud Apamiam Alex- 194. 7. [CLXXIIJ (IIIER.) Commodus 5. et Gabiio,
anderet Gaius ; apud Crelani urben Cortinse Phi- Cotnmodus niullos iiobilinni inlerfecit.
lippus episcopus; apud Pergaraum nrbem Assise 195. 8. [CLXXIII](Ilirn.) Ciispintis el Ilelianus.
Carpus episcopus, Papyrius diaconus, Justinus phi- Commodus et 168spectacula populo Romano prebet
Jnsoplms; aptid LiigduiiiimGalliseHireneus episcoptis iiisignia.
ciini nmllis, boiinus cpiscopns cjusdem urbis, et 190. 9. [CLW.IV](IsiD.) Fuscianus et Silanus.
Blandina cum aliis 68, Epipodius cl Alexandcr; iip Theodolio Eflessius inlcrpres lerlius liabelur.
Siria Corona et Yiclor; Mediolanis Fausius; Gnbil- 197. 10. [CLXW](IIIER.)Duo et l™Sillani. Alcxan-
lone Marcellus ; iletn iit lerrilorio Gabilloncnsi c.t- -drie ll.constiluitur episcopus Demetrius anuis 45.
slro Trenorcio Yalerianus; in Alexandria Tlioloracis Commodus impcrator, colossi capite sublato, suse
el Luciiis 1C6i iiiiaginis c.iput jussit imponi.
187. 19. [ci,x\] (HIER.) Commodus 2. el Verus. 19S. 11. [CIAXM](HIER.) Cummodus 6. et Se/.lU
Aiiioniiuis posl victoriam adeo in editione miincruiii „ nvanus. Serapio 9. Aniioehioe episcopus ordina-
magnificus fuii, ut cenluin simiil ieoiics exbibucrii. fus.
Comraodus a senatu augnstus appcllalur. Znniii.i
199. 12, [CLXWIJ](IIIKR.)Apronianus ei Bradua.
nrbs Assiscterie molu ruil; ad cujtis inslauralo-
Ineeiidio Romse faclo, palaiium el edes Yeslsc plu-
nem decennalis liibutorum immunitas dala esl.
r.maqne Lrbis pars solo cocqualtir. Eleulcrius papa
Alexaiidrisescr-lcsist.'
episcopalum sortituseslJtiliaiius ol i4 8. Kal. Junii. (AD.Mart.)
10.annislO.(CAss.)IIislc'consii!ibus, tesleCasiodoio, Vicior 12. papa annis 10, mens. 16.
Aiiloninus iu Pannoiiia morbo periil, anno setatis 61;
cui successil Commodus, /ilius suus. Sub quo sc- 200.15. [CLXWIU](p. 105.) Commodus 7. "° _ct
consuies tesie Cassiodoro. Gn.vius. Dccretalis 171 epislola Yictoris papse :
qucnlcs fuerunt,
RoitMHOiKm iS. Commodussecundum omnes regna- t Yiclor Romanc ac uiiiversalisscclesiaearchiepisco-
t).( annis 15, mensibusilem 8, juxta hhloriamRoma- pus Theophlio episcopo el cunclis iratribiis Alcxan-
salutem in Doiniiio, > el
nam, hoc esl Knl. Augusli, in anno 167. post pas- diise Ciisio f.imulanlibus,
sionem. rcliqua. Hscc epistola data esl lojtalendas Augiisti,
488-.1. [CIAVI](HIER.)Presenset Gordianus Coni- Commodo etGravio \iris veiierabilibus clarissimis
consulibtis. (Rrc.) Mulii in lcmporc liujus passi sttnt
inodus de Germanis tiiuiiip.ivit. " ev his qttos supra diximus. Sed proptcr similiiu-
189. 2. [CLXVII](HIER.) Commodus 5. et Rufus,
Alexandrinx incensum. dincm noininum impcratorum ininirae passiones
Templum Sarapidis Jiscernuiilur. Dicunt tanien quod Hirenius . Lug-
[Cot?. inmarg., Ciclussolis inc.] sub isto passus. .
190. 5. [ci.xvni] (HIER.) Maminertinus el Rufus. duneiisis episcopus
Ilirenus cpiscopus Lugduncnsis iusignis halie - 201.11. [CLXXIX.] Comniodus 17J 8. et Perlinnx.
lur. Ils consulibus, Casiodoro lesle, Conimodus str.tn- ,
191. 4. [CLXIX] (HIER.)Commodus4. el Victorinus. gulalur in domoYesliliani; cui successit Pertinax.
Tlieirase Commodiane Romse faclae. Sub quo bi consules fuerunt.
192. 5. [CLX\J (IIIEII.) Marullus el lleliunus. Romanorum 19. Helius Perlinax secuudum omnet
VARLE LECTIONES.
166cduciiis 1. 167itt marg. sup. hac regtone
legitur : Id. Ag. feria 2. qucenescioquo perlineanl. lcs cx
1- 165ita etiam Cassiodoii codices. c/ 70 7. posl add. (' 1 D. e. V. p. scriplaMinl a. 199. 17aIloc antto
17<
iierum scc. manu in margine scripium est : ul Beda djcit in bisloria Anglorum ; qute ad ics ~h.a. narrata&
speclave ncquenl.
' •
671 . : MARiANI.SCOTTI 672
regnavil niensibits scx, lioc est usque Kai. Februarii, A rosolimorum, Poiicrales qtioque et Uireiuis et Bac-
in anno 188, posl passioncm. cliilus plurimiquc secclesiarum pasiores, quid pro-
202. 1. [CIAXX]iIIir.R.) Flaccus ei Clarus. Perli- babile viMini fuerii, litieris cdidcrunt; quaruni mc-
nax sexageuario raajor, ctini prefecturam Tjibis nioria aii nos usque perdnrat. Dccretai;? "pislola
iigcrcl, cx sci.alus consullu inipcrare jussus esl. Yicloris pspse (cp.2, p. 105) data Lalerano ct Hu-
Pertinax, obsecranie senaiu ul uxorcm augustam fi:ioW.CC.
ct filiiim cessarem appellarcl, conlradixil; biifflcerc 2b7. 5. |CLXX\V]ritiER.) Scotuniinus ci Gallus.
sibi leslalur quod ipse rcgnaret invims. (BEDA.) Jiidaicuui cl Samaralicuiii bellum inoluin.
\'iclor papa, dalis latc libcllis, consliliiit ut pasca 208. 6. [CIAXXVI](llir.n.) Anulinus et Fronto.
dic Dominico, sicut cl precessor ejus ric.criiis, a 14. Severus Parthos et Adiabcnos superavit, Araliasque
J.tina priiiii nieiisis usque in21. cclebraitiiir. Cujus iiileriores ita cccidit, ul regioncm eoruni Roraanam
decretis Tlieopliilus, Ccsarese P.il;cs;inse cpiscrpus prorineiamfeceril.
ad.uvavil. Ilis consulibus, lcsie Cassiodoro, Pcriiuax 209. 7. [CLXXXMI] Severus 2 et Viclorinus. Ob i77
occidiiui' in p-ilaiio, scelcre Juliani juri-perili. quse Piirthicus, Arabicns, Diabenicus, cogiiominatus
(//. JR.) Romanorum 20. Salvius Julianns secun- esl.
dum hisigriam Romannm posl Peiiinaccm invassil ft 210. 8. (CLXXXVIII] (HiER.)Fabianus el Mulianus.
rem publicam, vir nobilis e( jure perilissiinus, ne- Yiclor papa obiil [Kal. Ag. 178].Severo iiiiperanle
pos Salvi Jiili.iui, qui sub D. Adriano pcrpctiiusn lherir.se Severian* Antiochioeet Rom.i: Seplizonium
compossuit edictiim. Orositis sic (vu, 16) : <Jiiliunus, exsiruciiim.
iilcrfccio Peilinace, invassil impcriiiin, se.l inox a (Lib.pont.) Zepherinus 15. papa annis9, qui consli-
Sevtro apud ponlein Mulvium bcllo civili victus, tuit ul presenlibus omnibns clericis cl laicis fidelibus
inlHifeclns est, ineusc 7 poslquain irapc-rarccepe- s:ve diaconns vel sacerdos ordinarelur, et a slantibus
ral; clita inter 173Peiiinaceni el Julhnum uiins sacercioiibusmissce celebrarenlur.
amius asuinptus. jjloec Orosliis. El.hoe csl usque [Cod. inmargine, Pcrsccutio quinla Citius 1!. ind. 14.]
K'a'endas Septcinbris, iu eodem anno 169 posl 211. 9. [CLXXXIX] Scverus 5. et Anionius. Quinla
passioncm. persccutione Sevcrus perscqiiiiurCbristianos.
(CASS) Romanorum 21. Severus, provincia Tri- 212. 10. |c\c] (HIER.) Gela el Plciuiwnus. Leo-
poliianus, nalus oppido Lepli, regnavit annis 18, niiles, Origenis paler, gloiiosa martiri moiie trans-
iesle Casbiodoro, mensibus eiiam 5 senindum hi- fertur.
sloriam Romanam,hoc esl usqtie Riilendas Deccm- 215. II. [cxci] (IIIUR.) Chiio ct libo. Alcxan-
bris, in anno 186 post 174passionem. Sub quo hi dcr ob coiifessioncm Doniiuici nominis insignis ba-
coiihiilcsfueiunl. beliir.
205,1. [ci.xvxi] (HIER.)Severus el Albinus. Seve- 214. 12. [ cxcn ] (Hir.R.) Anlonius 2. ei Ge-
rus, provincia Tripolitana oppido Lepli, solus ex tha 2. CJcmens multa el varia cbnscribit.
Africa usque in presentem diem Romanus irapera- 215. 15. [cxcin] (IIIER.)Albinus ei ALIianus. Mu-
lor fuil, ct iu Iionoreiii Pcrlinacis, quem Julianiis sanus uoslrse philosophisescriplor agnosciliir.
occiderai, Pertinacem se coguominari jussit, [eo 216. 14. [cxciv] (HicR.) Aperet Maximus. Clodio
176quod snper 18 annos suos 6 mensibus
regnavil Albino, qni se in Gailia ccssarem fcccral, apud
{Ilicn.). Clemcns Alexandrinoe aeclesisepresbiter el Lugdunum inlerfecto,
Pantheus Sloicus philosophus in dispulalione dog- 2i7. 15. [cxcv] Antotijus 5. ei Geiha. Severus "'
inalis nostri diserlissimi habenliir. ' in Biiilauos bellura iransfert, ubi ut receplas provin-
204. 2. [CLXXXII].(ISID.) Tcrtulliis elClemens. Sim- cias ab incursione barbarica faccrcl securiorcs,
ipaeliiis intcrprcs qiiartus liabciur. (JOHD.de r. s.) valluni per 152 passuum milia a mare, ad niare
17°qiiidani'Siminaciius Judeorum f.icius dtixil.
[S.unariles
proselitus, divinas Scripluras cx llclireo sermone in n 218. 16. (cxr.vi] (IIIEU.) Pompeianus et Avitus.
Grecam linguam Iransfudil, suainque condidil ctli- Tertullianus Afer, cenlnrionis proconsularis filius,
tionem.] oniiiiiim [Ciclus solis incj secclesiarum sermone ce-
205- 3. [CLXXXIII] (IIIER.)Dexler ei Priscus. Nar- kbratur.
cisstts opiscopus Hierosolimarum el Tiieophilus Ces- 219. 17. [cxcvn] (HIER.)Fauslinus el Rufus. Oii-
sariensis,'Policarpus quoqtie el Baccliilus Assi.mse gcnis Alexandria? sludiis eruditur.
provineise cp;scopus insigncs habentur. 220, 18. [cxcvni] (HiER.) Genlianus el Bassus.
•-.206. 4. [GLXXXIV] ^HiElt.) Laiertirius et Rufinus. Severus niorilur Eburaici m Briiannia; cui sucessit
Qiiseslioneqfla in Asia iriier episcopos, itn secunduni filius stius Garacal.Ia. Romm\qrui_i-%% Bassianus Ari-:
Jegem ;iRlQi.si *14. mensis pasclia: observaridiirti est, ionihus,qui. ei Cqracalla., regnqviisecundiim qmnes
Viclof Romanse urbis episcopus, et Narcisstis Jlic- a.iiiis 7, raensibus ilein 2, jiixla iiistoriaiii Romaiiaiii.,

\'i. :::.:, [,. ;;:,;,;^;;....',VARi^-LECTiojsiES. .... _. ''.,::',:[,':[:_.,:/.


17i "' ' 15C
,' "*hi 1 ? deesi. I. inmargirie dpposlia sulil pritiia.mann. imo iil margirie pririia manu scripta
««»(, sigtio toci ailjeclb: Ar' perlinenitida.^208. "^'pos'. subscripturii est: mada 216..pertirient. ;
fi73 CHRONIGON.— LIB. III. 674
lioc esl Kal. FeDruarii.in aiino 194. posl passionem.'iV 251. 2. [ccix]' (islis.) Gratus:et SeteUcUsY.:^.
Sub quo lii corisules fiierunl, lesle Gass:odoro. . • Sexla edilio inventa est Necapoli.
221. l..[cxcix] (HIER.)Duoel Aspri. Anliocbise9. [Corf.tn tttfltf/.Ciclusl2.di'teh:iov. ific. ind. 2.] .
episcoplts conslituiiur A.sdepiades. 252. 5. [ccx] (EP. 1, p. 109.) Alexander el Ait-
222. ___. [cc] (HIER.)Anlottinuset Baibinus. Alc- loninusaug. i; Ciiliz.uspapa arcliipresbiieris, »,et re;
sander 55. Ilierosolimarura episcopus ordiriatur, liqua ; data-Aliloiiiuoel Alexajidro virisclaiissiiriis
atlhuc vivenle Karcisso, el cum eo pariler seecle- conSuIilyus.il. Kttl. De.cembris,in quaepislpla pre-
siam regil. dictum corislituii jejuniuin. Eliogabiiliim lenipliim
225. 5. [cci] (HIER.)Messala el Sabinus,Antoni- Romse edificaiuiri (HiEjt.).Jn Paleslina Nicapolis,
nus Carcalla cognomiftalus propter genus . veslis, quae prius Eniraaiis vbcabatuf, urb.s coiidita est *
quod Romse erogaverat; et e contrario Garcallseex legationis industria pro ea suscipiente Jujio, Affri-
ejus hoiiiiiie Aiiloiiianediclse cano scriplore tempOruni,
224. 4. [ccn] (ISID.— JORD.)Ltetus el Cerealis.In 255. 4. [ccxij Maximuset Helianus. Ilis consu-
Iiiericho quinla edilio divinariim Scripluraruin [in- lihus Cassiodpro teste Aiitoninus Romse pccidiiur
venla 18°est in dolio], cujus auclpr non.apparel.:'- ttimullu mililari,"cum niaire Siriiiasira,
225. 5. [ccni] (iiiEB..).Sabinus %._.ei_VeniisluS.^ (//. R.) Romanqriim%o.Alexander,MqmmcEfiliuSi
Aulonius ftonisDtbermasSuinominjs sediflcat.(BEDA.) secundumomnesregnavilaiinis 15 el qliquibusdiebtts-;
-Perpetua et Felicitas apud Karlagiiiem Afriese in li.ocest usqueKaleiidas JauuarJi, in anno 212. Sub
caslris bestise depulahe pro Chrislo Nonas Marlii. qtioiii consules fuerunt, iesie.Cassiodq.ro.:.. _:
226. 6. [cciv] (HIER.)Presens el Exiricalus.-An- 254. 1. [ccxii] (IIIER.)Jiiliantts,el Crispin.usV..C-
toniiius lanUe libidinis fuil, ui novercain snain Jti- Alaxander Xerxera regeni Persarum gloiiosissiiiie
Jiani uxoreni duxit. V Vicit. Galislus papa passus pridie Idus Oclobfis; (cf'.
227. 7. [ccv] (OROS.)AnloriiriusV. C.conss, An- Marl.), sub Alexaiitlro•imperafpiie." .
loniiius adversus Parlbos expediiioiieiii.moliiuscsl. :.•: Orbanus ib.papa annis 9._ ,- .'" ,
228. .8. [ccvij (CASS.)Adventus V. C. conss.His 255. 2. [ccxm] (HiER.)Fuscus el Dextei;_V.C"..
coiistilibiisGasiodorotesle Anloninus in Ordroena Alcxander disciplinselani severus correclor Tuit, ut.
inler Edes.samolCarras iiilerficiliir aniio selalis 45 ; quasdam tuinullaiiies legiones iiitegras exsauclOfa-,
[cul Macrihus successil,] V veril.
(II. R.) Romanorum25. Ophitus Macer, 'qui pre- • 236. 5. [ccxiv] Alexander%,et Marcellus. «Urbr,-
feclus prelorio eral, cum filio Diqdumeno-imperalor,p rmspapa,! et reliqua (Cotic,I, p, 115), data Kdiias
faclus est, sed nihil memorabileex leihporis brevitale Septcrabres, Alexandroviro clarissimocoiisule.
egit. Nam iiriperiura uniiis anni et duOrujnmensiurti 257. 4. [ccxv] (HIER) Annianus el: Maxmus,
liabuil, tesle historia Romana; hoc esl ustjiic Ka-' Ulpianiisjurisconsulius adsessor Alcxandriinsigni>:
lendas Aprilis, in anno 195. post passionem. Sub' simtis habetur. . V-
quo hi consules fuerunt,"tesle Casiodoro. 25S. 5: [ccxvi] (HIER.)Albinusel Maximus. V:_C.,
(IIIER.)Antiochia; 10. episcopus eonsliluilur Phi- Thermse AlexahdrinseRoinsesediflcalai. ,
leliis. Circensibus YuicanaliorUm Ronie aniphi-'
259.; 6, [ccxvii] (HiER.)MqdestuseiProbus T. C.;
teatrura incenstim. Abgarus vir sancttis feguavit Geminus
prespitef Anlioclieiiuselllipolitusel Beiil-
Edesse, "ulvult Affricanus. Zeferinus papa olii.il.- lus episcopus Arabise Postrenus clari sciiptores
(Lib. pont.) Calixius papa 14. post Peirltm an- ' Iiiibeniur. - ,, . '-.'. h:
nis'5. Hic coiistiiuii quainor lemporiiinjejuiiitim in'
:_. 240, 7..;[ccxviii](IIiER.)A/e.tfliirfe)'5.e(/)t'otiy.'..C,
aiino fieri, propier-liabundantiamvini ,:fruinenii el Aniiochisa
11..cphstiluiiur episcopusZebeimiiis. . .
nlei, juxla profheliani.
129. 1» [ccvn] (GASS. — OROS.)Anlqninus el Sa- ,241. 8. [cciix] (UIER.)Gralusel Scleucus V.C.
Alexandrise ajccleshe12. episcopus ordinaturHera»
cerdqs. His consulibus Macrinus cuni-filio apud Ar- • V
chilaidem mililare luiiiultu Occidilur, quasi iuense D.clas amiis
16. ; v
Februario; cui Marcus successit, 242,9. [ccxxj .BEDA.) PompcianuselFelicianus.kh-
,81
Roinanorum2i. Marcus Aurelius Anlonius Caia- xa.nderin malreni Mainea qiriajiiiis"fiiil, et bbid;
cellcefilius regnavitannis4,,mensibus qiioque8 jv.xla omuibus amabilis. TJrbanus papa, postquam mulios-
hisloriam Romanam;.hoc est usque Eal. Decembris, nobiliumad fidein Christi perduxil, passus cst sub;
f« ffliiio199. post passionem. Sub quo M consutes Alexantlro, 8. Kal. Jiuiii (AD.Mqrt.j, ci sepiilius esl
f-ieruiil, lesie Casiodoro. : iri-ciiniterio Pfetexiaii.
250. !> [ccvin] (HIER.)AnlOninus5, el Comazon. Pori.iantts16. pdpd annis 5...: :....' ..-.
II. Aurclius, sacerdos Eliogabalilempli, adho ihipu- 245. 10. [ccxxij (IIiER.)Lupusei Maxiinus¥.. V-[
dite in imperio suo vixil,, iii riulluni geilus obsce- OrigineS de Alex-.viidria" adCcsareani Palesliiiie
iiiiaiis oinisseril. transil. ' :;-:,'"
YiiRIiE-LECTIOISES. ..'':...;
SBi niaTaIV: : . :",.:':
''tWposicdd.inniarg.prinvAmimn } .:'' ''.'"-' ".-_'.
Cv_ MAIUANISCOTTI 676
a
24i. 11. [ccx\u] (BI:D.\.)Maximns el Palemus. A, consulibus, Cisiodoro tesle, Maximiiius Aquilegiai
Origenis Alexandri.e et in tolo orbi clarus. Pupieno occidilur; cui successit Gordianus.
245. 12. [ccxxin] (Br.DA.)Maximus el Uibanus. Romanoiiim 27. legnavil Goidianus annis 6 ; Itoc
Maraea, inaler Alexandri, cum Origciiem vellel aii- esl usque Kal. Fcbruarii, in anno 222. posl passio-
dir?, Aiiliocbiani acciium, smnnio bonore babuit. nem. Sub quo hi consules fuerunl, leslc Cassiodoro.
(REG.)Romse passi Calisins el Urbanus pap.i, Cici- 251. 1. [ccxxixj (HIER.)Gordianusel Aviola V.C.
l.avirgo, Tibtircius, Yaleriaiius, Galepodius prcsbi- Gord ano Romam ingresso , Pupieinis et Albinns,
ter, Austcrius prcsbilcr, Paliiialius consul cum qui impeiiuni arripucranl, in palatio occissi.
uxore et liliis, Siinplicius scnalor. r 252. 2. [ccxxx] (BEDA.) Sabinus cl Venuslus V.C.
[Cocl.in tnarq., Ciclus solis incipil.] Origenes conlra queridara Gelsum Epicurum philo-
246. 15 [ccxxiv] (GASS.)Severus et Quiniianus. sophuni, qui coulra nos libros coiiscri|-sei'at, otto
Uis consulibus AlexDiideri» Gallia, id esi Mogonlia, volumiiiibus respontlil.
tiiniultu inililari iiilefficitur. [Decretalis cpisiola 255. 5. [ccxxxi] (ISID.) Gonliunus 2." cl Pom-
Poiitiani papse (Conc. 1, p. 115 sqq.) dala 10. Kal. peianus [Flavianus papa, lesiimoiiio Spiiitus sancli,
Fcbruarii, Se\ero et Quinliano YY. CC. SS.; et in specie colurabae super capul cjus d.'Sccn'eiuis,
alia", dala in Kal. Maii Iiistlem consulibus.] ]iJ Boiiise veniens, ordinalur epi-.copus; licet qtiidam
(//. /{.) Romanorum 26. Maximinus regnavil annis lioc verius de Severino ailfirmcnt.J
t,mense uno cl paucis diebus, boc esl usque Kal. 251. 4. [ccx.wnj (BEDA.)Allicus et Prelexlalus.
Februarii, in amio 216. posl p.issionem. Sub quo hi Or'genes lam scribentli scdiilus fuit, ul IJironimus
coiisules fuerunl, tesie Cassiodoro. dicit in quodain loco, 5000 libroium cius se L-gisse
247. 1. [ccxxv] (HIER.) Maximus el Alfiicanus. meminiicl.
Maximinus. primus ex corporcmiliiari, sincsenaius 253. 5. [ccxxxill] (Hirn.) Anianus el Papjtts.
auciurilaie, ab cxercilu impcralor eleclus esl. (AD. Gordianus admodum adolOscens,Paflhofuih iialione
Mart.) Poniianus papa cnm Ipolilo prespeiero in Sar- superaia , cum viclor reverterelur atl patriara ,
<limaminsulam a Maximino deport.iius esi, ibiqnc fiaude Philipi prefecli pretorii haullonge a Roinaiio
fuslibus 12. Kal. Deccmbrcs raaclalus; cujus corpiis solo inlerfeclus est.
bc.itusFavianus papa reduxitet iu cimiterio Calisti 256. 6. [ccxvxiv] Peicgrinus el Emiliunus. His
sepelivil. coiisulibus, lcsle Cassiodoro, Gordiano mililes lu-
Aniherits 17. papa mense uno. Decfelalis epislola niiiluin aedificant, qiii Eufrati fluvio iinniincl, ossi-
Antberi papse*: iKarissimis alque dilecii ssimis fr.i- busejus Roinain levectis.
trib is Anlherus papa,s et reliqua (ibid., p. 119); £ Romanoium 28. Philippus cum Philippo fitio sc-
dala 15. Kalcndas Aprilis (cf. Mait.) Maximino cl cundnm oinnes rccjnavitannis S ; hoc esl usque lia-
Africano consulibus. [El alia epislola (124) daia lendas Febiuaiii, in anno 230. posl passionem. S .b
Kal. JuJii liisdcm consulibus.] (Lib. Pont.) Anllierus quo hi consules fuerunl, leste Cassiodoro.
papa passus 5. Nonarum Januarii, et in cimilerio 257. 1. [ccxxxvj (HIER.) Phitippus et Tilianus
Calisti, via Appia scpultus. V. C. Philippus Philipum filium stuini coiisoiiera
FabianuspapaiS. posl Pelrum annis 16. Decre- regni lacil, primusque omnium cx Romanis iffipera-
lalis episiola Fabiani papse : « Dilectissimis ubique toribus Christianus ftiii.
calolicse secclesisecommniislris Fabianus papa salu 258. 2. [ccxvxvi] (IIIER.)Prcsens et Albinus V. C.
teni in Domino, » ctreliqua (ibicl.,p. 125). Etpost: Regnanlibusque Pliibppis riiiHessimus annus Ro-
<Denique sepiemsiiniliierdiacoiios ordiiiavimus, qui manse urbis explclur.
seplein immiiiereiit nolaris et gesla maiiirura vera- 239. 5. [ccxxxvn] (Hicit.) Philippus 2. el Pltilip-
citer in intigro colligerent nobisquc liinanda maiii- pus, filius cjus. Athlamos natali Romanse urbis cu-
feslareni. Quod etiam oiiines vos agere moiieraus, ne cuirii ejusquc agon mille aiinoium aclus.
in postcrum aliqua ex his dubitalio fial qusesiioque 260. 4. [ccxxwm] (IIIER.) Piii/ippus 5. el Phi-
orialur,» cl rcliqua; dala Kalendas Julii, Maxiuiino lippus 2. Philippus urbem cognominis sui in Tracia
et Aflricano Y. C. I. conslruxil.
[Cod. in marg. Sexla perseculio.] 261. 5. [ccxvxix] yEmilianus el Aquiiinus. Ilis
248. 2. [ccxxvi] (HIER.)Perpeluus V. C. cl. conss. consulibtts, Gasiodoro leste , iiiiilessimus aiiiius
Maximinus 6. perspculioncm facil advcrsus sacer- Romse expleius esl; ob quam solemnilaiem iiinu-
dotes seclcsiarum. merabiles beslias Pbilippus in circo magno occidit.
249. 5..[ccxx\n] (BEIH.)Comelius T. C. [Maxi- ludosqiie in campo Maiiio tliealrales liibusdieblis
miiius persequiuir ecclesiam. proptcr Chrisiianam ac. noclibus,
populo pcrvigilaute, celcbravil. Qua-
fainiliain Alexandii, cui snccessil, et Mamesematris dragiuta eliam missps nalali Roinaiiai urbis cucur-
«jiis, \el precipue propter Origcneni preshilerum.] 1'prunt et agon mille amiorum aclus. Hivc Cassio-
[Cod. in marg. Cicius decen. 15. inc. ind. 7.] dorus, Cuiri atileni secimduiii Ebieos Oliiiipiasprima
250. 4. [ccxxvin] (CASS.)Pius et Proculus. His: posila est in anno
primo Joatbau, et in priirioaniio
NOT.^I.
(124) In conc. non legilur. Fabiani epislolam indicarc \iJetur
m CHRONICON.— LIB. III. 678
Olimpi.nlis scvlse coudila fuil urbs Roraa, aiq e, A clamans ci dicens : <Yere Cliristus cst Dei FJIius. >
sicui Hieroiiinnis el Beda Iraclanl, a .^iriiiiaOlim- El dixit beaio Cornelio : <Ba'tiz> me, naiii per
piadc usque in passionera Doinini stirit amii 794, Cliristum teconjuro. i Et currcns implevil v.is aqua
sublatis 20 aiiiiis, id esl annis 16 Jotban atqtic 4 ei attulil ei. Tiinc mi.sseruiil se Oiiines raililes ad
Acliaz, qui siml quiiique Oliinpiades, fiunl acon- pedcs cjns, oranles se bnpii^.iri. Quos ul babliza-
dilione Urbis usq^e in passioneni Domini anni 774; vil, obtulil pio eis sacrificiun lauiiis, ct parlicipati
a passione Domiui usque in aniiiiin postreniinn Phi- sunt o nnes corpore et sangine tiomitii nostri Jesu
lipbi suiil anni 229; flunl siniul a coiidilione Urbis Clirisli. Audicns hec Dccius, milleus lenuit oinncs,
•ad obitiiin Philippi 1005 anni. et jussil iit cum bealo Coinelio duccrentur ad sa-
262. 6. [CC\L](HIUR.)Dccius el Giatus. Alevan- crificandmn, et, si nollent parcrc, capite plectercn-
dria; 4 episcopus Dionisius annis 17. [His consulibiis tur iss. Ducti vcro foias muros portse Appise, ex-
Fabianus papa passus 14 Kal. Februarii, secundum puentcs in tcmplum, dccollaii stiut una cum bealo
gc^la poniificum. Cornclius papa successil.] Cornelio, lmniero \iginli unus. Sed elCercalis cnm
265, 7. [CCXLI] (Ciss.) Decius 2. el Ri.sticus. Ilis uxore sua Salluslia 18. Kal. Oclobiis. Eadein;,;vefo
consulibus Philippus senior Yerone, Romsc \eroju- nocte venit beata Lticina ctim clericis cl f.unilii
nior occiditur. Decius regnavil aim. octo. Dccrelalis B 1 sua, et raptiil niaiiirum corpor.i, ct sepelivil ca in
cpistola Fabiani papae : <Dileclissimo fratri Hilario agro suo in cripia, in cimileiio Calisli. Cujns Lu-
episcopus Fabiamis salutera, > el rcliqua (ep. 5, p. cihaeCornelius sic communicrat decrelalis cpisiola
128); dala 17. Kal. Novcmbris, Afiicano el Decio Cornelii papse : tCarissimis alque dilcctissiinis Ira-
viris veuc. C. I. In inaiiirologio sic : <RoineFabiani tribus, sanclseaicclesi.e filiis, Cornelius cpiscopus.
papenalal. 15. K.il. Februarii (ADMCIIL),qui cuin Decrevi vobis sciiberc quse ntinc tcniporis ncccssa-
14 aimis, mense II, diebus 12 secclesiie preesset, ria sunlsciri, » el reliqua (ep.l, ll)Etposi: «Qna-
passus est sub Decio [in principio sni imperiij ct in propter rogo \os uobis congraiulari.qnia logalu cn-
cimilerioCalixli sepultus. _ Beda t.ic (Ckr.): <Decius, jusdam devolsefeniinai ar, ijubilissiimc matron i: Lu-
cum Pilippos pairenietfilitim interfecissel, ,ob oiliuiu ciiic levata suiit corpora apostolorum Pelri ci Pauli
coruminClirisiiaiiospersequlioiiemnioveljiii qua Fa- dc raiatuinbis; ct prirao quidetn beati Pauli torptis
bianus in urbe.lloma marlirio coronatur. .Sedeni sui levatuni silenliuni ,8i ac posiium eslin predio pre-
cpbiopalus Cornclio reliquil, scd el ipse passns. » dictoamatronse, via Ostensi, atl laius ubi dccollntus
Cornelius papa aunis%,mensibusS,minuso,dicbus. csl. Postea vero bcali apostoloruni principis Petii
Decrelalis Conielii. : iCarissimis. alque dilectis accepimus corpus, el concedeiner possuimus illud
Cornclius s.ilutem, >et reliqua (cp. 1, p. 151);data lj * juvla locum ubi crucifixus est, inter corpora san-
7. Idus Scplcinbris, Decio et Mavirao viris clarissi- clorum episcoporum, in lemplo Apollinis, in nioiite
mis consiilibiis. (alia),: <Cornelius episcopus-in Do- Auieo, in Yaticano palatii Neroniani, iciiia die
iiiino saluiem, t cl reliqua (cp. 2, p. 152); daia 11. Kalendarum Juliaruni, > ei reliqua. Hsec cpisiola
Kal. Junii, Maxiino el Decio viris clarissimis con- data cst7. Idus Septimbris, Dccio et Maxinio viiis
sulibus. In niaiiyrologioita : Romse via Apia in ci- clarissiinis consillibus.
mjlerioCalisli, 18. Kal..Oclobris (ADMart.) nalalis Poslquam vero passus sil Cornelius, Lucius papa
sancli Cornelii papse sub perseeutione Decii cum iu tertio anno Decii incipiens, sedit nicnsibus 5, us-
prespeteris el diacoaibus Ceiitumcellis evilio depu- que4. Nonas Maiiii (cl. Lib. pont.), in iniiio aiini
tali 18J; ad quem coiiforlandiiin mulli Chrisliaiiorum qnarli Decii, sub Yaleriano prefeclo (Mari.). Inde
venicbant. Quo tempore beatus Ciprianus scripsit ei Slephaiius papa sedil annis 5, mensibiis 5, usque
de Celcrino leclorc, quanla pro fide el Confessione 4. JSonas Augusti, quo passus est sub Yaieriano
Christi sustinueril. Decius cessar audienS quianiulti prcfecto, iu anno sexlo Decii. Decrctalis epislola
ei scribebant de bcalo Cipriano, rogavil cura sibi Zefani papae < Dileclissimo fralri atquc familiario
exhiberi. Exhibitus Decio interroganti, cnr a Ci-T,rvamito Hilario, Zelanus papa salulera, > et reliqua
priano contra rem publicam Iileras accipissel, ic- (cp. 1, p. 141); dala5.Non. Maii, Valeriaho el Gal-
spontlil: <Ego de corona Chrisli lilteras accepi, liano viris clarissimis consulibus. Alia : < Zelanus
iioii contra rem publicam. J lratus Decius jussit, ut sanclse apostolicse et uniiersalis Roraause secclcsi.e
os ejus cum pliimbalis cederetur, deinde ad tcmplum episcopus, > el reliqua (ep. 2, \_.W>); daia Non.
Maiiis ut sacrificarel duccrelur : quod si coiileni- Aprilis, Yaleriano el Golliano viris clarjssimis con-
psisset, illic capite pnniretur. Cumque duccrciur, sulibns. (AD Mart.) In marlirologio ita liab lur :
iuius ex railitibus noinine Cerealis rogare cepit bea- Romc in cimitirio Calisti nalalis sancli Zefani
tum papam, ut visilarel uxorem ejus, quae anuis papse el marliris sub Yaleiiano el Galliano impcia-
qtiinque paralilica jacebal. Ingressus aulem in do- toribus. Qui, -cum persecutio seva grasaretur, con-
inuiri ejus, lenuit mantini Saluslise, cl erexit eam grcgalo universo clero suo, hoiiatus csl eos ui.jiro
dicens : <ln nomine Jesu Christi Nazaicni, surgc el Chrislo coionam niarlirii alaeriter suscipeieul. Or-
sla super pedcs tuos. > Quse prolinus erexit se , dinaveral ircs prcsbileros et soplem diaconos ct
, S.WWM LECTIONES.
1ESdepiui1. 18aplecieiiliir 1? l»\lege silentio.
679 MARIANiSCOTJT 680
clericps decera, fciim quibus de regno Dei assidiie ,A tribus per Ilispaniariiin provmcias conslitulis, Si-
doccbal. Divina aulcm gralia procuranlc, occure- xluscpiscopus in Domino salulem, > et reliqua (ep
banl nmlli e\ isb genlilibtis eibonesti [viri], nt ba- 2, p. 181); dJta 17. Kalciidaruiii Augusli, Yaleriano
blizarcnliir ab eo. lnter quos Nemereus iribiinus et Dccio viris clarissirais consulibus. (AD tlart.) In
cum omni donio sua, filiaque cjus Lucilla, quse c.vca marlirologio sic : Dccius impeialor cl Valerianus
pcrbealiiui Zephanuni iiiluminala, el Olimpins aller prefectns lenuerunl beatissimiim scncm Sixtuni epi-
iribunus ciim uxore Exsuperia ellilio Theodolo cl scopum Roiiianum cum omni clero sno, el lecluse-
celeris qiii-crediilerunl in sua domo, qui poslca fiinl cos iu cuslodia puplica, cl fueiunl ibi clausi
passi siiiil. Gelebrabal, auiem raissas alque concilia niullis dxbus. Facluui cst autein ibi, ut Decius ces-
per criplas niaiiyrura. Factum esl autem, "ul Yale- saret Yalorinniis prcfcclus juberenl sibi bealum
rianus et Galleianus, perseculores nominis Cbrisli, Sixliiin cpiscopum cmn clero suo iJresenlari noclu
siimmorequirireiil studiobealum Siefamiiii, ut cum iiilr.i civiiatein in Tcllude. Cui Decius cesar dixit :
vel clericos ejus diversis penis aflicirenl. Missenmt < Scis cur leiitus et convciitioue publica nobis pre-
itaque niultiiudinem militum , el lcniierunl eiim scnlaiiis cs? 1 Rcspoudil beatus Sixtus : <Scio et
cum innlliludiiie clericorum prcsbitcrorum el dia- bcne scio. »•Decius dixil: t Ergo si scis, fac ul nni-
coiiorum ; qui veniens ad iribnnal Yalcriani, solus vcrsi sciain, el tu vivas ct clcrus liius auge.itur. >
inlrovil; cni Valeriaiius ait: t Tu es Slepanus, qui Bealiis Sixtus respontlil: c Yere feci cl facio, ut c!e-
rem puplicam .conaris eveiiere ct prrsuasionibus rus nieas augeatur. i Ctii Decius : c Ergo sacrifica
aique adliorlaiionibus malis populuin a deorura ic- diis immorial bu', el esto priyeps saccrdoium. >
cctlere cultura. > Bealus Zefanus : < Ego quitlcm ad lisec sancliis Sixlus. e Ego scniper sacriticavi
non cvcrio rem publicam, scd boilor, ul, deriliciis ei sacrifico dommoDco Patriomnipotenticidoniiiio
dcmoiiis, qui adorantur in idolis, ad Dcum viVuin nosiro Jesu Cbrislo Filio ejus et Spirilu sanrto ho-
et redeanl crealorem celi el lerrse, cl agnoscant Je- siiam purain et imiiiaculatam. 1 Tunc ex preceplo
snin Filium Dei vivi Deum esse, qui cum Paire el Deciiduxerunl milites euni ad leinpluni Matris, ut
Spirilu sanclo stdus esl scrapiteniiis, ul noii pereanl sacrificarel; sed, coiiiemiiente sacrificarc, r;iJu;e-
cum dialiulo in inicriium serapitermim. > Yalei-ia- ruiit euin in cusloilia privala, cum duobns diaconi-
fius luiicjussi! euiii riiiclad templiim Marlis, et ibi- bus Felecissimocl Agapiio. Ctiiiique duccrettir, his
dem dictala 18G scnieniia capiic liuncari, si non ad- \crbis cepil eum boatus Laurcntius, archidiacoinis
orarel ncfamliM.irtis sinmlacrum. Perduclus bcalus compcllerc : <Quo progiedcris sine filio palei? Qi:o,
Zefanus a mililibtis foras inuros Appise porise ad saccrdos sanclc, jsine -5°J riiacono propcra,? Tu
teniplum, ievalis occr.lis ad coeltim dixit: t Domine nunquam sacrificiuin sine raiuislra offcrre consue-
Deus nieus, paler domini nostri Jcsu Cbrisii, qui veras. Quid in me ergo displicuit libi pater? Num
tlcstruxisti ttirrem confiissionis Bahilonisc, desirue dcgciiercm probasti? El experire ccrte uirum ini-
nunc ct luinc lociim, ubi riialioliea superstitione 187 nibtrum me elcgeris. Cui coir.missisti Dominiciss.n-
per idolorura culluram aiiimse pereunl populorum.» giuis coiisecralionem, cui coiisummandoruiii consor-
El slaiim facto frangorc lonilrui cuin lerroribus co- /(.iiin sacraniciilorura, liiclpl saiiginisfui co:,sor;iiim
ruscalionum, corruit maxiraa pars templi, ct niili- negas. Yide ne pericliietur jiidiciura liinni, dum
tespavefacli ftigierunl. Beatns vero Zephaiiiis per- foiiiludo laudalur. Abjcctio disciimli detiimeniirai
rexil cum cmnibus Christianis ad ciiniieriuni san- magislii. Qnid, quod inluslr.us preslantes viri i.i c-
cloeLiicix, el multis eos cousulatiis scrmonibus, ,'puloruni ceiiaminibus qui supervincuiit"-? Denique
oblulil pro eis sacrificiura Deo 18Soffercnlem. Q.icni AbraJr.imfilium obluli:, Pelrus SlepIianuinpiemiMi,
intrepidum cl conslniilem anle allaiis solleninia et ei tu, pater, oslende in filio viriuiera tuain. Offer
cepta perficienleni in cadem loeo decoll.neriinlscde quem crudisti, ut judicii lui coinilalu nobili per-
4,Non. Augiisti. (ADMari.) Cujus corpus Chrisiiani venias ad coronam. > Tnnc bealus Sixlus ail: <Non
.popttli sepilierunl in cadem cripta, cura ipsa sede, jjego te dcreliiiquo, iilii, nec dcsero , sed raajora libi
jubi i69J astans sangis effussns csl, in loco qui ap- debenl ceilamina. Nos quasi sencs Icvioris imgiise
;pcllatur hodie ciraitirium Calisli. (cf. Lib. pont.) cursuiJJ siibCipinnis,tc quasi juveno n gloriosior ina-
Hic consliluil ul sacerdotes et levilse vesles sacras nct de tiranso 193iiiiimfus. Moxvenies, llcre dcsisle,
311codidiano usu 11011 habcrcnl, nisi lanlum infseeclesia. posl tridtiura me seqiieris..Iii:er sacerdolcm ei levr-
Post Slefanura Sixius papa successil nnnis 2. lam hic nicdius muncrus decet. Nan erat tuuin stib
iDecretalis epistola Sixii papsc : <Sixius cpiscopus magislro viucere, quasi adjutoreni qucreres. QuH
Cralo cocp'.scopo saliilcm, > el reliqua (cp 1, p. consortium passionis meLCe^pctis? Totam libi licri
579); data Kal. Scplimbris, Yaleiiano el Dccio viris ditalem dimilto. Qoid presciiliam meam roqulris
5,'enerabil. cl. consiil. Itein alia : < Dilcctissimis fia- -llcli.-.sHclesium reliquil el viiiuie.n 11011a: siuKl

_YARIiELECTIOXES.
188el .1. 18Cdicla,I? ,S7siiperslione 1. !SSHoc loco pliua verba ex mariyrologit narralione omissa
ssioil, qntv ila desinunl : sacriflciiim Dco 1offereiuciii. )S'Jiib; posl ctdd. 1. 13°sine posl add. 1. 181Hie1'
iegj huic. '"qiiam suis \iiic. Ma~rl, ls irianno 1.
681 CIIRONICON.--.LIB, Iii. «£2.
Et dixit bealus Sixlus ad bealum Laurentium : A sunt qculi.ejiis. Hoc laclum audienles mulii ceci
< Accipe facultates vel tesauros secclesise, et divide veniebant ad beaiunl Laui-erilium, et ponebat ma-
quibus tibi videtur. >Accepta potestale, Laureniius num super corum.oculos et illuriiihaDaiiiuf. Yidens
cepit per regiones curiose querere, ubiciinque san- hoc Jpolitus [credidil], alque 'baptizatus est. Ex hian-
cti clejici vel pauperes esseut abssconsi, el portans dato ductus est beaius Laurentiiis ante cohspectum
tesaufqs proui unicuique opus ierat disiribn.it. Ergo Yaleriani. Quidisi.lbeaip Laureritib : i Jairi depone
post haecbealus Sixlus reducebatur in Telludera ut perliiiaciara, et da lesauros, qubs apud te cognovi-
audiretur, et cum eo diaconi Felicissiinus el: Agapi- nlus esse fecondilos. » Cui sarictus...Laureiiiiiis:
lus; et sedenle IJecio et Yaleriano, pfesentatuS est « Da mihi indiitias biduo yeliriduq, et prcferoiibi
beatus Sixlus. Ad quem Deciusiracuridiapleliusait: thesaiifos.» Ab eadem die cqliejj.itcecos." ciaudos et
i Nos.quidem consuliuiusseneeiuii tuse, audi precepta debiles pauperes, et abscondit i.n dbriiu' HipoJiii ebs,
'noslfaf.et sacfiflca. i Respondit beatus SixluS : Valerianus aulem ntintiavit Decio, quod promifsit
< Misef, tu tibi consule, el noli btasferaare, sed age daiis sibi induiiis Laufenlius "tliesaur.;s. 'Cqmpjetis
peniiehliam de sangine sanctoruffi qtlem tu effudi- ergo, tribus diebiis, presenlavit seipsum Iii palaiio
sli. i Tunc monehteTalerianq jussit Decius, ul du- SalustiaiJb; et dixit ei Decius : < IJbi stiiit .tliesauri,
cerentuf ad iemplum Marlis; et si nollent sacrifl- B quos pollicitus es presenlari?» Beaitis L:;ufeiitius,
care, In c.odem loco capite fruncarenlur. Educli coliecta muliitudiiie pauperum ,iniroduxit in pala-
verd fopas mufuhi portse Apise, dixil beatus Sixtus iium, et voce raagna dixit'- « Ecce isti sun't,lhesauii
adteiripjum Marfis : s Destruet te Cbfisius,: fllius seterni, qui riunquaffi minuunlur nec de.crescuiit,
Dei viyi. » Cum respondissenl oniiies clirisliani qni in singulis asperguntur et.in omnilius iiiveniiin-
<Aiiieh, >Subitocecidit aiiqua pars iempl'i.Tunc bea- tur. » Yalefiarius pfefectus dixil:.'« Quid varias per
lus Laurentius cepit clamare :«.'Jvon.inederilinquas, multas? Sacrifica.diis el obliviscere aries magicas,
patef sancle, qui tesauros jam ejtpendi quos Iradi- in quibus coniidis. » Cui cum dixissei beatus Jl.au^
disti ifiihi. » Milites auiem audientes de iesaufis; renlihs : e "Quarcvos clioonat15B.diaJjuIus,, utcliri-
teriuefurii beatura Laurenlitim archidiacoiiuro,san- siiaiiis dicalis sacriiicare demqnis,?» Decius ifaius
clum vefo Sixtum et Feliclssiniuni et Agapilum jussit eum expoliari et cedi cum scbrpiouibus. Qni.
duxerufit in clivum Marlis. .anle lemplum: el ibi dum cederelur, dieebat: <Ego qiiitlera gratias ago.
decollati suril 8 Idus Augusti. Noctu yenerunt cle- Deomeo.qui me dignatus esi eorijuiigere iuler ser-,
rici et maxima pars eiirislianorum, et collegerunt vos suos. Tu autem,.niiser, torqueberis insania tua
corpora sanclorum, et sepilierunt Sixtum in cripta et in furore luo. J Tunc Decius: <Levale eum etdala
i"n cimilerio Calisii in eaderti via. Sanclos vero Fe- C oiiuie geiius lormentoruin, ».e.t allaise suiit laminiiise
.licissimumei Agapiiunimartyi^essepilieruiit in cir ferfeafc196anie conspeelum ejus eliecli et plumbati et
miiefid Pretexlali. DecoIIati sunt cu.m eis et alii eardi. Posi vinctus calenis duptus es.t beatus Lau-:
-qualuof, ul in gestis poniificiatibus Jegitur, Jaritia- rentius ih palalium Tiberii, u.t ibi gestis audjretuf.
rius, Magrius, Vincentiiis et Stephaiius subdiacotji. Et sedii prb tribunali iti basilica Jovis. (Ap. Mart.)
Passus est cura eis et beatus Quartus, ut scribit bea- Et presenlato Laureiitio, cum eidixissel : jSacri-
tus [Cyprianus]. Ilic Jieaius Sixius apud Atberias flca diis et noli coijfidere in tliesauris quos habes
natus et doclus quidem prius philosoplius, postea abscouditos, » bcatus LaureHlius libere respoiidit:
Ghrisli discipulus fuit. Sedit aulem aniio uno, nien- < Vere confidq et securus' suin iri thesauris meis. >
sibus 10, diebus 23. El si ergo sanctus Giprianus, iracuodia plenus Decitts jussil eum nudum senlibus
qui luhc preseiis eral, hsec scripsit, quis ea negat? cedi, Qui dum cederetur, clamabat adcessarem :
Teritus itaque beaius Laurentius a militibus, et tra- < Ecce, misser, vel modo cognqsce, quia triuijiplio
dilus Parllienio tribuno. (AD.Mqrl.) Qui iiunciavit de ihesauris Chrisli et non seiitio lormenta lua..-».
Decio, quod Laurentiiis, qui liaberel iJiesauros re- Ad baec Decius fustes augerietdare ad latera ejiis
oondiios, arcbidiaconus Ciiristi, in cusiodia lenere- lammihasferreasafdenles jussU. Bealus Laurenlius
tur; qui gavissus fecil eura presentafi.sibi, et au- T)dixit : i Domine Jesu Cbriste, Deus de Deo, mise-
diluni tfadidit eum Yaleriario prefecto, qui et ipse rere fnilii servo iuo, qui accusatus non leiiegavi,
dediteum in cuslbdia cuidam IpoJilo, ct .Ippliliis inVerrogatiiste dominum Cliristum confessus stira.»
reclusit eum cum "muliis/ Erat ibl homo, LucilJus Et dum diullssime cuni plunibaiis cedefetur, dix.il:;
nomine, cecus,"ad queni sanclusLaureiilius: < Cre:- <'Dbffiine Jesu Clifisie. qrii' prq nostra salule di-
fle iii filiumDei dominum Jesum Cbrislum, et ba- grialuses formam servi acdpere, ut.nos a servitio
btizare, et illuininavit 18"*'le.> Respondit Lueillus: demorium libefares, accipe spirilum meuni. » Et;
< Egoipsedesideravi babiizari ih nom.ine.domini.no-" audita" est vox i « Adhuc multa cerlamina tibi
stfi Jesu Chfisti.' >Tunc bealus Laurentiuscataciza- debentur. > Exlehius iri catasia. et scprpionibhs
viletihi, etaccepia aqua bablizavil et inluminati giavissiihe cessiis, subridens elgralias ageris djce-
I - VARIiELECTIONES. ;' .^/V :,:/,-
,sit. e.illiimitiabit. isslege coartai. I9S ferrel. :" ,,
PATUOL.cxLyiL :-^-"-: •• :.:-'~ -m:<
m MARIANISCOTfl G8I
liai : < Benediclus palerdomiiii Iiostri Jesu Chrisli, A niaffij-is, et veherunl iri via Xiburlina iii pfedhini
(pii nobis dpiiasli misericordiam, quaffi merlli non malronse viduse Ciriacse, ihagro Yeranp;ad :quaiu
sumus, sed Ui; Doniiiie. proptef luara pieiatem da ipse beaius mariir fuerai rioctu, cui el"iininiunv
nobis gratiaiii, ul cognqscanl omnes circiim circurii- dedit, uride pedes saiiciofuin exiersil. Et ibi jara
asiariies,; quiai lu consblaris servos tups. » Tunc" liora vespeiiiria sepilierunt eum i. Id, August., et __-
iiiiusijeinilitibus, iibniiheRbmanus.efediditdbffil- jejunaveriint ageriles yigilias noctis ifiduo cliriiriiiil-/
nO nostro Jesu Christo, et dixit beaio Laurentio : titudine clirislianorum. Beatus aulem Justinus'
« Yjdeo.aiile "7 le Iioininem pulcerrimuiti slantem prespiter obthlit sacriflci.Uhi laudis, el paflicipali
cum linlbeo et extergeriiem membraiua. Adjuro le suiit onines ex eo. Eoderii dib Romse mililmii sexa^,
per Ciirislurii, quitemissil angelum suum, rie nie ginia qiiinque tunc passl shrtt, Clahdius, Severus,
derelinquas, » Levatus ergobealus martir et soliitus Cresceritios et Romanus, ipso die quo beattiS198,
de catasta, redditus est Hipolito tuni in palatio. [i.osl-leftiuin diem sanctiSixti. — RoiiieldusAug.'
Yenieris autert Romanus oflerens aquairi, riiisiise riatalis sancli ipblili niaftifis sub Decib imperatore
ad pedes beaii Laureniii ul bablizaretur. Qui bene- el Valeriano prefecto. Huric bealuni Ipolituin vica-
dicta aqua babtizavil - eum. Quod factuni audieris fitim sanclus Laurenlius, cfim apud eum essel in
:
Decitis,'jtissit' eum sibi exliiberi cum fustibus. Noii;B ;B euslodia, babtizavit. Qui de sanclis exsequisliiariiris
inierrogatus clamare cepit: < Ghrisliaiius. suni, > pbsl ad donium suam fediens, dedit paceift eiiaiil
et jubente D.ecioeductus foras mufos pbrioeSalarse' bffiiiibusservis suis et aricillis, et cbmmiiriicavii de
decollatus est 5. Id. August. Gujus corpiis noctu sacriflcio altaris beati Laurentji martiris. Efpossiia
oollegit Juslinus prespiter et sepelivit in «ripta, iii nieiisa priusquam-cibum suffieret, veneruni miliies
agro VeranO. Decius aulem cesar pergit nootu ad et tenheruni euiu et pefduxeruni ad Deciiiffi,Quse
ternias juxta palalium' SalustJi, etJ;exibitus esf ei; videns Deciiisi Shbriilehs'dlxii ei : < Nujiiqiiidet lu.
ilerum sanc.tus Laurenlius, et allata sunt omnia magus efectus es, qui corpus Laiirenlii abslulisse
genera tornienlorum, jlumbali, fustes, lamminai. diceris? » Sanc.tus Ipolitus fesportdit: <; Hoc feci,
imgues, Iecluli, batiili. Et dixii beato iiiariiri: <Jarii noh quasi niagus suro. quasi clirisiiamis. » Decius
deporte perfidiam artis magicae et dic nobis gciie- furofe arreptus jussit ut cum lapidibus os ejus
"rossitatem luain. » Cui bealus Laurenlius .':< Qub- contundefetur. Et expoliavit eiiffi vesie/ qua indue-
iviam genus Hispaniis- sum, eruditus etnutfitus , baiur Iiabitu clirisiianb, et riixit ei : < Sacriflta
Roraanus, el a cimabulis christiairiis:, sum erudiius; diis, et vives, sin aliter, peries per lofffierita sicut
ionniem legem .sanciam el divinaffi. » Et Decius : __Laurentius. » Sanclus Ipoiitus dixit: < Exenipluin
"" raerear beaii
'« Saefifica diis, nara nox isla in tb expendetur ciiini"" Jjaurentii iiiarliris fieri, quera tu,
suplieiis. i>•<Mea, iriquit, riox bbscuriim nonliabet, , niisser, ausus 1'uisti ofe pbllulo nominare;» Exteu-
sed omnia in luce clarescit. » Et ouiri oederelur Ja-: sus igifur fustjbus el eardis diu cessus est, doiiec
pitlibus,os ejus fidebai, et confortabatur et dice-: cedentes defecermil.. Inde levalus a.tefra". jussit -
bal: < Gralias tibi ago, qui lu es_[Deus]omniura. f eum Decius Vestifi militare vesle, qua geriiilis ute-
Allalns autera esileclus euin iribus costis, et ex-. baiur, et dix.il ei: < Recole militiarti luarii, et esto
polialus beathSLaurentiusyesliraenlis shis.exteiilusi noster amicus, "et iri conspectu nostro uiere 189iiiili-
esi in craiemferream. bt allafi sunl batuli cilirii liampristiriiarijy quara seraper babuisli.:» Ghm bea-
prhnis. Et misserunt sub cratem ferream. El curiij tus ffiarlir dixisset: « Miliiia mea hbc esi. christia-
furcis ferreis coarlatus desupef, dixil Decio : < Eccei num flrmuni ffillitare, unde cupio ad celefein pal-
me obtuli sacriiiciuni Deo in odoreni suavitatis, quiai mam cum fructu "vieiiiref» iracundia pJenus Deciiis
sacrificiurii Deo estspiritus cohtlibulatus. iCsirnir _ dixit Yalefiano : i Aecipe omnes faciiitates[ejiis],
fices laffien urgenles niinislrabaht «arbones milteh-- cf iiiterfice eum crudeli examinatibne. » Valerianus
lessub cratem, et desupef cofopfimentes eum ciiial pbrfo, exquOsita onine facultate ejus, iiivenit iri
furcis ferreis. Sancius Laureriiius dixit:a Disce,, j) ] dolnu ipojiti pmnem fariiiliam chrisiiariiihi,-quam
misser, quarita est virtus doffiini Dei mei; nahii coiispectu suo presenlarl fecit. Etjussit beattini
cafjiqnes lui mihi refrigirium pfestant; tibi eiiimii Ipojitum foras muros pbrtse Tibuftirise curii famiiia
setefnuin stipplicium, quia ipseDominus tipvii, quiaa duci. Beatus Ipolitus cbhfortabat omnes dieeiis :
accusalus non negavi,: interrogatus Christum con-- <Fratres, liolile ineluefe; qtiia ego et vos tiiiura
'fessus.sum, assatus graiias ago. » Et vullu pulcer- Dominum habemus. » Et decollati sunt promiscui
fimp dicebat: i "Gralias ago tibi, .domine Jesuu sexus 200,nuinero 19. Beatus vero Ipolitus. ligaiis
Ghriste, quia merui jariuas"tuas irigredi. t Et emissitit pedilius ad collaindouiitorum equbrura, sic per car-
spifilum. Mane autem -prima adhuc cfepusculo o duefurti et tribulos Iractus, einissit beatunispiritum,
rapuit corpus ejus Jpolitus, et coridivit cum linthia-i- Noctevenit beatus Jusiimis presbllef eicpllegit cor.
minibus et aromatibus; et boc factum mandavitit pora et sepelivit in campo eodeffi, juxta niiiipliam,
Justino prespiteroi Tunc beatus Juslinus el Ipohius is ad jalus agri Yerani, Id. Augusti.
plorantes et mullum tristes tullerunt corpus beaiili A Decio imperatore bucusque papse pef annos
VARLE LECTIONES.
•ls'lii'r? 19SOte 1. sel>sextus^.
l'8»s«pp7eLaurentius.^
' m
083 [ CHRONIGON.,—LIB. III.
octo, caibedfarirteijuefunf jiixta, crqhicam .JSusebij; A nus, euni; mullis ; in Sicilia civitate, Catinensiuffi
.qusthidiu vero seeiihdum martirologiurii ^ederuiif, ^Agatha yifgo j in Perside;:Pqlocroriius;BabyIbriiae
dicendum est. Oecius regnavit, anfiis 16. Fabiabus Tesifoniis epjscbpiis; Pergeri Pamphylise Neslbr
papapassus 15. Kal. .Februarii.-Tii anno priino episcbpus ; in Gorduba ciyifate Parmenlus presbitef
Decii.Tride Crirrieiiuspapa annis dupbu.5,'ffienslbiis cum sociis:.!apud 'Cifceiiseiri ebioniariiMafiaiiusei"
.ocioV passus: 18."_'Kal.; Oclpijfis. :Tn anrio teftip Jacobus; ,in ThifO Anatolia et Audax.;iipud AiTfi-->
Decii. Tiide Lucius papa arihls tribus, riierisibus cam Nemosianus et Felix, Rogatianus prespifer et
: quinque, passus sub ,Yaleriano prefeefb,. iri aniio Felicissimus et bioscoriis cum sOpiis.'(HlEit.):Decius
septiniol)ecii, 1. Non. Marlii. Zefarius papaaiiiiis CtiniTiliOocciditiii' [in sof Abfulb Thracise iocbj a
septehi, merisibus quihque, passu.s sub Valeriaii.b" GotJiis in;beliq:(CASS.)];" ;;. ,v.;: :.:;'; :
prefecto,,4. Non. Augusti, in anno .deciniq qtiafib RohiqnojittnibO.Gqlluscunifilib Volusiano:regriu:
becii VSixtus' papa diiobus; annis, _jpassus8. idus viidnnis %, mensibusque4, lioc esl usque Kal. Se-
Augiistirin ;'anno.r16;Decii': (ch REG.) Laiifeniiils piimbris, iii aiino 25i. pbst passibnem: Sui) qho bi
quoque et Agapitus,s Fclicissiirius' atque Ipolilusj consules fueruiit, leste Cassiodbro.
passf sub TJecio, si ecclesia non fallitur. Damrtuni 267. 1. .[ccxiv] '(HIEJSU) Votusetius el Maxitrifis:
erg'6aiiribfiiiri 18. iii croiiicis Eusebii et Be3se,ab: 'B Pestileris riibfbus iriultas ibiius' Ofbis pfOvincias
aimo iS. Tiberii, "iti arin.o 10. magni clcli, jhxla occupavit, maxiraeque Alexandriam el iEgip.tum,
bislbriahi sacri" evangeiii ad eyclurii Dionissii, im- ut sciibitbibnissius etCipfianus deffiortalilate testis
[ileiii isli amii 16 Decii et 2 anni Galerii, testeisi- est liber.-Noyaius, presbiierCipriarii,-..Roinain ve-
dqrqepiscopo, qubd duqbus aniiis regriavit. Qubdsi; riiens. Novalianhm et ceieros confessofes sibi;sqcial>''
auieiri; aliqiild Iiis fationibus obsistit, ecce alitef eo qtipd Cprnelius penitentes apostatas .fecepissel;
resuffeciionein boiuini juxla bisibriam inquifi- Aniioehse14.; corisliluiliif episcopus Deihelrius.
]iiiis£0I,\ '"". ',"'.-'-" -.'..-.'""' '"'' :' •-' Lucius %0:pupa[annis mensibusSlliecreta-
i'"i:_'S\
Rotnaiiorum %9:DeciussecunditmOiosium regna: lis epistoiq: Lucii papti;:: ';*;bileciissimis omiiibus
vil aririis 5, mensibus 3, juxta Eusebiumet Bedarii . fratribus Lucius episcopus.saluteffi iirDomino, » et
alqueCassiodoruni arino abVrbe coridita i00i:iiici- refiqua (Coiic.p. 157); ei; post:: V lu liacsaiicia
pieris,€l~hoc dslitsque Kal. Maii, iritinrio252.posi sede aposfolica consiiiuimus, ut dtio .presbileriei
passionem. Sub quo hi consules fuerunt, tesie Casio- tfes diaconi in omni loco episcopum non desseiant,
doro. propler leslimoniuin secclesiaslicuin, » ot reliqua ;
[Cod. in marg.: 7. perseculio.] „ dala Kal. Aprilis, Galloel Volusiano viiis cl.irissimis
264. 1. [ccxm] (HiEit.) Gallus el Volusianus. ven. consulibus. [Liicius psssus 8. Kal. Sepi. se-
Decius Pannonia inferiore Budalise natiisfuit. De- cunduin gesla.]
cius •"-, ob odium Philipporuiu, quos occid t, perse- 268. 2. [CCXLVI] (HIER.) Valeiianus ei Gallicnus.
cuiib.iem clirisiiaiiorut» inovel. Fabiaiius papa pas- [His constilibus Sicphanus papa succcssil secundum
sus II. Kal. Februarii (illari.)1. gesta poiiiiiicum.] His consuiibus Cassiotloro lesle,
Cornelius19. papa annis 5, niettsifrusS. [Anlonius Gallus el Yolusiauus, cum adversura iEuiilianum,
niouaclius Egipto docetur exoiius.] qui iu Mosia res novas moIiebr.lur, ex Urbe profecii
263. 2. [CCXLIII] (UiEit.) Afncanus el Decius. essent, in Foro Flammini, si\e ut alii putaiilliite-
Aiilonius monachus in ^Egipto nascilur. PauJus rauiiiise, interfecli sunt. ^milianus tertio niensc
Tebius ('"ASS.)(125). His consulibus Decius Iavacra invasse lirannidis exlinctus.
publica sedificavit, qtise suo nomine appellari Romanorum 51. Emtjlianus, cum Gatlum el Vo-
jussit. Itttianum occidissel, imperavii mensibus 5. (BED*..)
266. 5. [ccxuv] (Hinn.) Jlfaxtntusel Decius.Ro- Origenes anno 70"aeiatis suse obiil, el in urbe iiri
ffiaeairipbiiealruiri iiiceiisuin.' Alexandro Hierosoli- scpultus. (II. R.) Eniilianus aulcm obscurissimc
niorum apud Cessaream Palestinse ob maiiirinm D naltis erat alque etiain obscurius imperavit; siqui-
interfccto, et AntioebiseBabila, Ma/.abanuset Fabius dem Maurus eral, alque letiio mensc sui iinpeiii
episcopi consiiluniur. (Mart.) Cornelius papa pas- exlincius est; boc est quasi niense Novimbre, in
sus 18. Kal. OcloLris, (BEG.) Romse passi Fabianus eodein aniio qtio occidil Gallum etYoIiisiainiiTi.
et Corneliiis papa, Yicloria \irgo, Miniatcs; Aniio- Romanorum 52. Valerianus cum filio Gallciano
chia Babillas episcbpus; Apollonia civilate Lealus, recjnavii annis 1S, hoc esl usquc Kal. Decembris,
Tirsus ct Gallinicus; Ilierosolima episcopus Alc- in ai no 249. posi passionem. Sub quo hi consules
xauder; Nazanzo Triplio; in jEgypti civiiale quse fucrinii, tsslc Cassiodoro.
diciluf Tiuius Rhileas episcopus, Philofonus tribu- [Cod. in mcirg.: Ciclus 14. dccenn. inc. ind. 10.1
VARI^E LECTIONES.
\i0i Hoc loco ex codice5. in editl. legunlur: Mariauus Scoius 22 annos plus aliis cbronographis po.^uit
ab incarnalione Domini, qiios sub delicientibus regibus"collegit, mensibiis ct20idieims iutegris anuis su-
pcrvenienlibus. !02 in marginc prima manu. -ait-poitaddita priina manu. litura delela sunh
KOT/E.
(125) Esl Pauitis Thcbseus, Anlonii prseccplor; cf. infra a. 571. GitOTnrtKD
«87.,-,...,.:-_,.. MARIAM SCOTTl 688
209 Sarmala. Pannonias occupa-
269. 1; [CCXLVII] (HiER.) Valerianus %.etGaltie-, A Gothos. Quade el
nus %. Yaleriaiius in Relia auguslus, Gallierius verunt.
Rome a senatu cessar appellalus. [His consulibus [Cod. in marg.: Cyclus,].
Stepharius papa'" passus4. Npn. Aug. secundum gesta 278. 10, [CCLVI](HIER.)Gallienus 6, el Salurni-
p..:fi.;s°.*.]. '.''; nus, Germaiiis Hispanis 2,°, optinetitibus ferrse
[Cocl. in riiarg.: 8. persecutio.] expugnata. Paiihi Misopotamiamteiierties, Siriam
270. 2. [ecxLyiii]'' (AD. Mart.) Maxitnus %. et incursaveruiit.
Qabriq. In maftirologio sic'".:'t Kalivitas saricti Lucii 279. 11. [CCLVII] (HIER.J Valerius et Lucillus:
papse et ffiarlyfis 4. Nbnas Marlii; qui persecutioiie Alexandrinseseelesise.14. episcopus ordiualur Miixi-
Valeriani et Galliani ob fidem Chrisli exilib feliga- mus aimis9.
lus, el posimodum divino riuiu ad secclesjamsuam 280. 12. [CCLVIII] (HIER.)Gallienus'7. elSabinil-.
redire permissus, -martirium capitis obtruricatione lus. Ordinatus decurio Palmirerius 211,^utad Tessi-
coriiplevit, possitus via Apia ad sanctum Sixtum. foriiem caslra poneret. ., ''''}:' . '
Sedil in episcopatu annis 5. mensibus 5. 281. 15. [CCLIX](HlER.)Paiernus et Archisilaus.
Stefhanus papa 21. post Peirum diinis 5, mensibus Hierosolimarum episeopatum tenel Himeheus. Dio-
S. [His cbnss. Sixlus papa successit.] - nissius papa pbiil 6. Kal. Jamiarii.- (Mqrt.)
271. 5.[CCXLIX](HiEit.) Vqlerianus 5. et Gailie- (REG.)Felix.24. papa annis 4. — Romae p ssi
ws. Cipfianus primuiri reilior, deindepresljiter, ad Stefatius ;et Sixlus papse,Felicissimus et AgapitUset
oxtremum; Cartagirierisis episcopus,, riiarlirio cb-_ beaiiisLaurentius diacbrii,ipoiiius, Eugenia vifgo,
fonalur. jovirius et bassilius, Bassilla, Rufina et Seeunda vii»
'272. 4, [CCL](HIER.) TUSCUS et Bassus V. C. gines, Tertullianus, Prolus, Jacinlus, Yalerianus,
Yalerianus persecutloneni iri christiahbs miltens, Neniesius, Simpronius, pt Olympius in Hispania
sfatira a Sapore Persarum rege oapiluf et cecafur, urbe Tarracona; Yerona Zeiion episcopus et con-
ibique servitute misserabile cqrisenescit. [His conss, fessor, Frucluosus episcopus, Augofius et Eulogius
Sixius papa paSsus secundiim gesta porit.] diaconi; Gesarea Palestina Marinus; apud Affricarii
275. 5. [CCLI](HiEit.)Emilitinuset Bassus. Sapof civitateniTurbuno; Lucefnarise Jiiaxiraa, Dbnatil'a
fex Persarum Siriani, Cilieiam, Capadociam depo- et Secunda virgo; iii ierfitorio Cavillitano vico Mi-
pulatur.; (Mart.) Stepbanus papa passus 4. Non. lanensi Privatus episcopus.
Augusli (lib. ponl.). 282. 14.,[CCLX](fliER.) Paiernus 2. et Marinus.
SUlus 22. papa annis%. [His206 cons. Dionisius •>
• j. GalliaePostumum .-...et Yiclofinum et Tetricum
..-.',• civita-
papa successil 11. Idus AUg. usque 7. Kal, Jan. les receptss.
Claudio et Palerno cons.] [Decrelalism epistola' 285. 15. [CCLXJ] (H. R.) Claudius et Patemus.
bionisii papse (p. 185) data est4. Non. Febf. Mme- (Oros. vii, 24.) His consulibus, Cassiodoro leste, Gat-
liano el Basso VY. CC. SS;.] lienhs Aufeoli ducis sui S12 posl 15 annbs sui ini-
274. 6, [ccLii] (HIER.) Secularis et Donatus. perii, rem puplicani desefens el libidihibus serviens,
Valeriaho ih Persas duclo, Gallienus nostris pacem occidilur.' [DeCrelaiis 213 epislola Dionisii papaj
reddidit (BEPA:.).Theodofus, qui el Gregorius, Neo- (p. .184), dala est 5. Idiis Sept. Ciaudioet Paterno
cesarese Ponli episcopus, inler cetera virtutum YY. CC. SS.] [His consulibus Dionisius papa obiit 6.
gloria, ut secclesisefaciendte Jocus sufficeret [preei- Kal. Jan. secundum gesia poritificum. Cui successit
biis],'moflteni movil. Felix papa:] :
275. 7. [CCLIUJ(Bi-EK.)Gallienusi. etGentienus. libmanoium 55. Claudiits regiiavit dniio uno,men-
Aniiochise 15. consliluitur episeopus Paulus Sanio- sibus 9, hoc est usque Kal. Septembris, irianiio 251.
satenus. Sixius papa passtis 8. Idus Augusti post passionera. Sub quo Iii tbnsuleS fuerunt, teste
(Jlfarf.), ''•'"•"''•, Cassiodoro.

Dioriisius 25. papa annis 6, meitstfcttsS. Eic acle- D : 284. 1. [CCLXII] (HIER.)Aniiochicnus et Orbitus.
sias prespeleris et parrocias diocessis dedil el con- In Alaxandria Brachium, quod per niultos aimos
stiluit. '-. ;''..' fiierat obsessuiri,' landeih destruilur. GlaudiiisGo-
276. 8. [CCLIV](HIER.) Galliems 5. et Viclori- tlios lliricum ef Macedoriiaiiiyasianles superal, ob
nus. Gallieno in omnem lasciviarii desoiuto 208,Ger- quss in curia clippeus;ei aureus et in Capiiolio sta-
riiaiii Ravennam usque verierunl. Alaraanni vasiatis tua aufea conlocaia est.
Gallis inltaliam tfansiere. - . ." 285. 2. [CCLXHI] (cf. Marl.) Valerianitsel Bassris.
277.. 9. [CCLV] (HIER.)Albinuset Maximus. Gre- Felix papa passus 5. Kal. Jrinii2It, lesle Beda. iste
cia. Macedoriia. Ponlus, Assia depbpulata per decrevit missas celebrari supra meffiorias martiT
:' ; V :;-;.-;' ».
.-.:' .;',..; YAR&.L15CTIONES..^
205g, p. W.desunti. ^in mat'9.:f/£rtttit'sd(.:':iMQn'u'^cf.pii(i>t'.es/-: His cons. Dionisius papa succ. secun-
aosei 1J
dum. 5t™'hcec tii iriferiori margiriep 125. scripia suitt sinOanni iridicalione, ;,?0?deselulol. 21S
-10 lege Hispanias o. exp. Terracoii.' !l>: supple coileclaTigresliuffi nianu ita.Persas cecidit. supple
21t supr.qscriptumsec.
fraude. *"-in superiori f. .125'. margine seripia sine anni itidicaiione;
' cf:\ a.37Z.
manu Januar. - , .,„..,. , . :''''.' -
GS9 -."'... GURONICON.— LIB. III. 6T.<_*
rum. (cf. lib. pont.) Rome passi Felix papa, Maribs A } Aurelianus cum adversum nos perseculioiiem mo-
cum Marlhasiia conjtige ei filiis, 47 iriilites babli- ': visset, fulriien juxla eum cbffiilesque ejus ruit. (AD, .
zali a papa Dionisib, CifilJia: virgb; inTaffacina Mart.) Eulicianus papapassus 6. Idiis Deciffibfis,ef
Campania civilale Feiix presbiief et Erisebius. (REG.) sepultus in cimiterio Calisti. (REG.)Rome passi Ed:
Ydlerianus et Bassus.His consulibus ClaudiusSirmii lichjanus papa, Tlieodora, Bassilides, Tripos, Mahi-
obiit, Casiodorb teste (CASS.). ' dalia; Linguihis passi surit.saiicti Geiiiini; LeOnio
' ;
(H. R.) Ronianorum54. Quiriiilliusfraler Cltiudii, civitatb Conon; Cessarea CapidobiseMariimes; apud
ex consensu mililum imperalor facius esl; qui coii- Prenistinam urbeni Agapitns; in-civitate Salbna
-sensu etitim seridlusappellutus esl diigusliis.Hic erai Ana^tasius; apud AugustidUiiunrSimfronlanus; iii
vir unice moderalioniset ci«t7tl&(i'sy equandus vel pre- -lerritorio Vivariense loco qui dicituf Geritibus Ani
ferendiis fratri. deblus subdiacorius, AndobhiusVpi'esbiler, Tirsus
Euiichianus 25. ptipa tirinis6. (d. lib. pqni.) Hic diacbnus.eiFelix; in castfb Duvone a16 Benigiiiis
constifu.it, ut fruges supef allare tanlum favse ei presbiler. :
uvae benedicerentur, et ut nullus martyreiri: siiie - 291. 6, [CGLXIX.] Probus%. ei Ptiternus 2. [Euli-
dalmatica aut cblovio pufpurato ulla ratiqne sepe- cbjahus^iapa passus.] [Ab Euticliiano papa usqiie ad
Iirei. (Ciss.VQuiniillius 17. die sui imperii, teste B ' bos consules in anno 6. scribendum.];(CASs.) His
CassiOdofo,AqbiJeiseoccidilur, bbc; est usque Kal. consulibus, Gasiodoro tesle.; Aurelianus in iiineris
Ociobris, in oodein annq quo Claudius Obiit. mediointer Constartlinapoliffiet Heraciiam, irt Ceno-
Romtinbrum5S. Aurelianus regnavit annis 5, men- Jfurio viseveteris occiditur. .
_sibus 6. boc est usque. Kal, Aprilis in anno 256. (H.;R.) ;^ojtia»pi'«ttt;56. Tacitus post Aurilianuni
jipst passionem. Sub quo hi consules fuerunt, teste adeptus est imperium mensibus sex.. Sub quo hi cont
Gassiodbro. sules fuerunt, lesle Cassiodoro. V
. 286. i. [CCLXIV] (HIEII.)Quielus el Yoldumianus. Probus 5. ei Paternus . 5., (BEDA..)Aniioliu.s na-
Antiochisesecelesise17. ordinatur episcopus Timaaus. tione Alexandrinus, Laodicese Sirise eplscopus,Tjlo-.
AureIianuS,Telrico apud Gatalaunos prodente exer- sobhorum disciplinis eruditus, -plurimo:.sermpne.
citiim suuin, Gallias recepit. celebratur. Cujus ingen.ii magnitudo deTlibro quem
267. 2. [CCLXV] \EIER.) Tacitus et Placidianus. stipra pasca compossuit et de decem libris arithme-
Zenobia apud HiffimasTiaulJonge ab Antiochia vin- thicseinstiiuiionis apertissirae polest cognosci. In-
citur;quse, occisso, Ordinalo marilo, Orienlis te- sania Manchiorum lierissisexorituf.
nebat imperium;; in qua pnsrna streimissime adver- -' Goitts26. papaposl Pelrum.
siiffi eam dimicavit Ponipeianus dux cognomenio (If..R.).His cpijsulibus, Gassiodbro teste, Tacci-
familia hodie quoqiie apud Aniio- lus nierise sexto sui iniperii apud Pontum occissus _
' Francus; citjus -
ehiam perseyeral; ex cujus Euagrius, presbiler ca-... est, boc est quassi mense Septimbfe.
rissimus nObis,stirpe discendit. Romariorum57. Florianus, qmne leste: liislorico,
[Cad.in iriarg'::CicJus 15. decenn. inc. ihd. 14.] posi Tacciluiri oblinuit imperium, qui lerlw demitni
288i 5. [ccLXViJ(HIER.)Aurelianus el Cupitolinus. mensesui imperii apud Tgrsum interfecius est; Itoc
Eusebius Laodicenus episcopus irisignis liabeiur. est usque ad litileridas Januarii in eodem qnno quo
AufelianuffiRohiseiriumpbanlem TelricusetZenobia i Aurilianus occissusest. Hic nec qiiicquam mei.iorise
preeesseruht equilibus. Telriciis' cbffector pbslea . digrium egit, tanltim lemporis breyitate. sui im-
Lucanise fuit, e.t Zenobia in TJrbe summp lionofei 'pefii. '"
consenuii; a qua hodieque RomseZenbbisefamilise: (H. R.) Romanbrum ZS.Probus regnavit annis 6.
nuncupanluri [His ;c6nsulibus' Felix papa passus; inensibus4, lioc est usque Kalendas Maii, in aniio
secundum gesta.poriiificumS.,'Kal. Jan.] 264. post passionbm. Sub, quohi consules fue-
289. .4. [CCLXVH] (HIER.)Aureiianus 2. ei Mar-. ,ruiit, leste Cassiodoro. ;
cellus. [His coiisulibus successit Euticianiis papa se-. j) 2B2. 1. [CCLXX] (Hi£it.) Messalael Gralus V. C.
cundum gesiapbnlificum.] Aureliarius templum Solii Probus Gallias ab Arbaris "V occupatas irigente vir-
'
aedificaf,et Roiriam fifmio.ribusinuris valJai. Primuss lule reslituit.
"a consulisSI*ab Auriliano irisiilulus. pecretum Eu- 295. 2. [CCLXXI] (HIER.)Probtis 4. et Tibeiianus.
' : i Kafissiniis fralribus Johaimi eti Secundo aiinb Probi jiixta Antiochenos 525i annus
tycliiani papse
• omnibus
pef Beficani proVinclamcoristilhtis episco- fuitjjuita Tirius 400, juxta Laodicerios 524, juxta
'
pis, Euiicliianus episeb[ius in Poniino saJhleiri, t eii Edessehos 589, juscta Ascolouitas 580.,-'•[Inixiu.ni 86.
feliqua (p. 20S); dala 2. Idus Aprilis, Aureliarip ett. jobelei secundum Ebfebs; jbbel auteta apud "Ebreos
Marfcelloviris clarissimis consrilibus. qiiinquageiiafiiis annus nominatuf. Itaque"secuhduif,
[Cbd; in riiarg.: Noria persecutio.j ', 'suppuialioiiem JSbreorum, sicutdicit Eusebins iii
290.5. [CCLXVIU] (HIER.)Probus et Paulimus V. C. cronicis suis, ab Adam usque pfeseiileni, id;est se-

-;}.:,}: , VARLE LECTIONES. -'-,__: ..: ;:,.;:':'\

ililege agon Sblis. ^ lege Diybne. ai' lege a. barbaris. '.".'''


691 MAfUANISGOTTI 692
cuiidum anmim rrobi, fiiini 4200 anni, Id est 4 jo- \. Romanorum 40, Dioclelianus regnavit annis 20,
belei, el 50 amii id esl uinis jobelens. 40 jobelei ab hoc esi usque Kalendas Julii, in anno 287, post pas-
Adam ad aniiuni fiO.Abrahse ; et ab Adam usquc ad sionem. Subquobi consules fueiuitl, tcsie Cassio- _
aiiiiuni 16. Tiberii 80 jobelei.] doro.
Gaius 26. papa aunis 15, mensibus 4. 501. i. [cci.xxiv] (IIIER.) Maxiininmis 2. el Ja-
294. 5. |CCLXXII] (llicit.) Probus 5. el Viclorinus. nuarius. Dioclciiaiiiis, Dalniaia1 scrihnefilius, impe-
Probus Gallos etPamionios vineas baberc permissit, rator eleetus, siaiiin Apruni iu niilinim conlione
Almamque et Araeuui moniem mililari nianu consi- percussil, jurans sine suo scelere Nuineriaiium in-
los provincialibus colendos dedit. terfectuni.
295. 4. [CCLXXIII] (HIER.) Carus el CnritiHS.An- [Cod. in marg.: Giclus solis ihcipil.]
tiochiaj 18. consiiluitur cpiscopus Quirillus. Satui- 502. 2. [CCLXXX] (Hir.it.) Russus ci Quiulianus.
ninus magister exercilus liovain ciritalem Aiiiiochist Dioclctiaiius in consortium regni Hciculiiiiii Maxi-
orsus condere; qui poslea imppriuin molitus inva- niiaiiuni adsumpsii, qui mulliludine riisticorum op-
dere, Apamise occiditur. Decretalis epistola Euti- prossa, ipise faclione susc Bacaudarum uoniiiie indi-
ciani papse : < Dilectissimis frairibus episcopis per derai, pacem Gallis reddidit.
Siciliam constitulis Eulicianus cpiscopus salulcm, > " 505. 3. [CCLXXXI) (HIER.)Dioclelianus5. ei Maxi-
et reliqua (Ep. 2, p. 207). Data 15. ival. Ocl. Garo2, mianus 5. Carus Slilsumpla purpura Brittanias oc-
et Cariuo viris cl. c. teste Cassiodoro. [His cons. cupavii.
Eulicianus papa passus 8- Kal. Ag. sectuulum gcsla 504. 4. [CCLXXXII] (HIER.)Tiberianus et Dio. Kar-
pjiiiificum. His cons. Gaius papa successil 16. Kal. seus orienii bclltim inlulit. Cuiinquegeniiani- Affri-
Januarii.] cam infestaveruni.
296. 5. [CCLXXIV] (Br.DA.)Catus %. et Numeria- 503. 5. [CCLXXXIII] (HIER.)Anniballianus el As-
nus. Archilaus Mesopolamise episcopus librum dis- ciepiodatus. ^Egipium Acbilleus opliuuil; ob qnse
putaliunis suse quam babuit contra Mancliium Constaiilius Galcrius et Maximiauus cessares adsu_-
excuniem dePerside, Siro scrmone compossuil; qui munlur in regnum. Qiiorum Coiisianlius Claudi c\
translalus a Grecis babelur a niullis. filia uepos fuii, jllaximianus] Galciiiisin Dacia baut
297. 6. [CCLXXV] (HIER.) Diocletianus V. C. coii' longe a Serdica iialus esl.
sul. Alexandriae 15. episcopus prefuil Theonas 506. 6. [CCLXXXIV] (Hir.R.)Diocletianusi.etMaxi-
annis 19. tnianus 4. Dioclelianus "' eiiam [ul] adfinilate [eos]
298. 7. [CCLXXVI] (HIER.)Aiislobotus V. C. rons. Q conjungerel, Gonsiaiitins privignam Herculi Theo-
IJis coiisulibus Probus lumullu mililari apud Sir- doram accepil; ex qua eliain [poslea] sex iiberos,
mium in turii quse vocatur Feirala occiditur. Coiistaiiiiiii fratres, habiiit.
Romanortim 59. Carus cum filiis suis Carino et [Cod. in marg.: Ciclus 17. ind. 5.]
Numeriano regnavit annis duobus, mensibus itera 507. 7. [cci.xxxv] (llicrt.) Conslaniius 22°el Maxi-
dtiobus juxla hisloriam Romanam, boc est usque mus. Galerius 221filiam Diocleliani Yaleriam. Ambo
Kal. Julii. in anno 266. post passioncm. Sub quo hi uxbres quashabucraiit repudiare compiilsi sunt.
consules fueruni, lesie Casiodoro. 508. S. [CCLXXXU] (IIIER.) Tuscus cl Auutinus.
2!2 ct.Coptus contra Romanos rebellamcs,
299. 1. [CCLXXVII] (HIER.) Maximus el Aquilinus. Busiris
Carus Narbonensis cuni, omni Parthoruin regioiie ad solum usque reverssEsunl.
v..stala, Cochcm et Thesifonteni , nobilissinias ho- o09. 9. [cctxxwii] (HII:R.)Dioctetianus 5. et Con-
stium urbes, ccepisset, supcr Tigridem caslra po- stantius 2. Carporum ei Baslcrnoruiii geiites in l\o-
nens, ftiliniiiis iciu inicriit. manuiii solum Iranslalse. Bccrelalis epislola Gaii
500.'2. [CCLXXMII] (HIER.) Dioclclianus 2. et papse: t Dilectissirao fralri Felice cpiscopo Gaitis
Naximianus. Numeiiaiius cum ob oculorum dolo- salulem, » et reliqua (1.1., p. 209); dala Kal. Martii,
rem leclicula veberetur, insidiis Ap.ri soceris sui Diocletiano 5. et Consianlio 2. Y. Cl. consulibus
occissus esl, vix felhore cadaveris po->taliquol dies (cf. lib. pont.). Gaius in bac cpistola conslituit, ul
-scelere corapeiio. (BEG.J Rorae passi Crisanius ei per omnes gradus seclesiasticos, id esl acholilus,
Daria, Claudius cum uxore Hilaria el fi.liisJasone el liosliarius, leclor, exorcisla, subdiacoijus, diaconus,.
Mauro, et 70 miliies el reliqua. (IIILR.)His consuli- presbiier, prinuim asccnclerei, si qnis episcopus
Jius Carinus prclio victus, apud M.irgum occidilur, fieret. (Aii. Mait.) Gaius papa passus 10. Kal. Maii,
'Decretalis 21Scpislola Gaii papse (1.1.. p.209 (126)] et sepulius in cimilerio Calisti [prescripiis consu-
dala Iv.il. Martii Diocleliano 2. el Maxiraiano YY. liluis, id est Diocletinno5. el Coustanlio 2.].
CC. SS 1 Maicellinus 27. papa annis S.
YARLE LECTIONES
218ttt inferiori folii 127. margine sine anni indictitione scripla sunt. sls lege Carausius. as0 coustatius i.
221hwc cum a. 50S. conjungenda sunt. 222busirjs 1?
-NOIUE. :' "-" .:', ; -.':_ ; : >'
(126) De eadem sermo eslquse reclius a. 509, indicatur. "..-.
693. CIIRONICON.— LIB, III. 0945
510. 10. {CCLXXXVIIIJ (Hu:ii.) Fauslus el Galhis. A A preda qna Parthos spoliaver.ujjl. , erre niol.u liojri-!
Primus Dioclclianus adorari se ut Deum jussit, ct bili apud Tirom el Sidoneiij mulla opefa corfuc-;
genimas vestibus calceamenlisque inse.fi, runt et populus innuraerabilis oppressiis.i9; aniio":
511. 11. [CCLXXXIX] (HIER.) Dioclelianus 6, el Diocleliaui, mcnse Marlio, in diebus pascbse, aecle-
Maximianus 6. Cum S23 anle eum omnes imperalores sise subversse sunt; quarlo autemanno persecutio-;
in modum judicum saluiarenlur, et clamidem lanlura nis Constanlinus regnare orsus., :.:';
purpuream a privato Iiabilu plus liaJjerenl. [His con- .. 520. 20. [ccxcvm] (liiER.) Dtoc/ettatiHs 10.-'%'
sulibus Marcellinus papa successil 5. Kal. Julii.] Maximus 7. His consulibus, Gassiodoro, tesie, se-;
512. 12. [ccxc] (cf. BEDA.)Constanlius 5. el cundo persectilionis anno-Diocleiiaiiiis Nicomedise.;
Maximus 5. [His perseculoribus inlra 50 dies 7000 Maximianiis Mediolani, purpurani ilepossueruntv :•
passi sunl.] Romanorum 41. Gctieriu-sMaxiininus anno uno ,:
315. 15. [ccxci] (IIIER.) Tiiiantts el Nepotia- hoc est usque Kal, Julii, in. anno 288, post passioV
nus. Alexandria cura omni ^Egipio per Achilleura Iieill. .".. ...;. '_ -':: :-:. ":'-
dticeni 22t a Romana polestaie discedens, 8. obsi- Decrelalis epistola : i-MarceJJuspapa .lilcelissimis :
dionis raense a Diodeliano capta est. fralribus universis episcopis per Anliocliiain eori-
514. li. [ccxcn] (HIER.) Constantius 4. c( B B stitutis salutem, t et reliqua (ep. i, f>- 221); dala
Maximus 4. Ilaque plurimi per totam ^Egyptum gra- Kal. Aprilis Maxentio et Maxiniiano V. G. consulibus.:•
vllius proscriptionibus exilisque vcxali, interfeciis Alia decrelalis: « Marcellus episcopus, sancise car
qui auctores perduellionis extiterani. tholicseel apostolicae seclesiseurbis Romse Maxien-
515. 15. [ccxcm] (Hicu.) Diocletianus 1. et lio,,» el reliqtia (Ep. 2, p.225); et posl: « Tu ergOj
Maiimianus 7. jEdesise Hierbsolimarum 57. ordi- qui suades cullum diiiiittere diyinum etarecla fide ..'
natur episoopus Zabdas. Post 10 annos per Ascle- recedere diisquc immqlare,: v et reliqiia;; dalal.6,
piotum prefectum preiorio Briilaniae receptse. Juxta Kal. Februarii Maxenlio :el .Maxiiniiio V. Ci, con-
Liiigohas a Consianlino cesare Alamannorum cesa. sulibus (AD. Maii.). Marceljus, jubente; .Maximino.
[Cod. in marg.: Decima perseculio.] imperalore', primo fustibus cessus et a facie ejus
516. 16. [ccxciv] (IIIER.) Dioclelianus 8. el expulsus. Doinde audieiis quod donium sanclse Lir-
Maximianus8. Galerius Maximiatius,victus a Narseo, cinse, quani ipse proscripfione dajnnayerat, sccJeT
ante carpentum Diocleliani purpuralus cucurril. siara faceret et in ea missas celebrarel, in..^media
(cf. lib. pont.) Yeluiius magister mililise cbrislianos civilale jussii in cadem eclesia planias sterni ad anL-
niililes persequitur, paulatiin ex illo jam terapore raalia calabuli, el ejusdera !25;slabuli episcopum ad
perseeutione adversum nos incipienle, [bis consu- servilium depulavit cuni custodia ptiplica, tibi cliaiii
1 bus] Marcellinus papa aJ sacrificanduin dnclus sa- post niuilos serviendo indulus ciliciq , obiil 17. Kal..
crificavit; sed postea pocnileiilia ducltis, capiie Februarii, et cqnditus afomatibus a Johanne pr.e-
truncalus csl 6. Kal. Maii (AD. Marl.) cum Claudio sbitero el beala Lucina, sepullus est via Salaria |ii
et Quirinb atque Anionino,'el sepulfus est post dies cimiteiio PrisciJIse.
55 in ciibiculo, via Salaria, a Marcello prcspetefo e' Eusebius 28. papa posl Pelruni ordinatur, qui se-
diaCortibiiscum ininis. dit niensibus8 [bb.iil 6. Non. Oclobr.].
Marcelluspapa%8:poslPelrum annisS. . (REG.JSub hujus femporeiiiveHtaeslcrux Doiniiii
517. 17. [ccxcv]'(HiEit.) Conslanlius 5. ei Muxi- Sub Constanlio , palre Constantini Magni, tit iu
lHKS5. Galerius Maxiniianus , siiperalo Narseo, et gestjs pontificuni Romanorum ila babeiur (lib,
uxorihus ac Jiberis sofbribusque ejus caplis , a Dib- poni.).: t Sub Iiis temporibus inventa est cr.ux Do
cleiianO irigenti Iionore suscipilur. Tliennse Romse Mijiiii.5. Non.Maii, et babtizaliis est Judas qui et Ci;
Diocletiarisefacise et MaxiinianseGaftagini. riacus dicilur. » .; ...
518. 18. [ccxcvi] (HIER.) Corts(an(ius"6.eiMaxi . Mmiciades papa 50. post Petruni ordinalur qid
mus 6; JSelisise Hiefosolimarura 58. eoristiiuiiur sedit annis i. Iste decrevil uf die dominico vel fe-
n
ThermOh. Antiochia?19. prefuit episcopus Tiranhus.' ria 2. nuilus fidelis jejunel, quouiam hosdies par
Alexattilfiiise secclesise16. post Theoriam episcopus /gani quasi jejiinio sacro celebrant.
br Jiiiatur Pelrus , qtli' poslea nono perseculiohis 521. 1. [ccxcix];(BEDA.)Maximims et Severus V.
anrio gloriosissihie martirium perpelrayit. (L Terlio persequlionis arino, quo et Gqnstaiitiiis
[Cod. irimdrg.: Apeflapersecutid per edictum (Pri- Eburaci obiit,:M.axiiiiinus et Severus a Galerio Ma-
mus annus perseciitioriis Diocletiani tyraniii). ] ximiano imperaiore cessares facli sunt; ex quibris
• 5i9. l9.
[ccxqvil].(HiER.)Dioclelianus 9, el Gon-. Maximinus maleficia et slupra sua clirisiianorum
siaiiitusi'Diocletianus et Maximianus augusli iiisigni persequlionibus accumulat. Passus est ea. teni-
p •mipa Romse Iriuaifarunt, antecedentibus currum pestate Petrus.Alexandrise episcopus Ciim pluribus
ejrunr Narsei cqujuge, soforibus, liberis, et omni iEgypli episcopis, Lucianus quoque vir nobilis et
'
'VARl^; LECTIONES. .' •'
223cum a. 510.; suni.-.- ~~ in textu legiturTL;}suprasciipium est manu recentiore ducem.
2Jbejusdura 1. corijungenda ;. , v
"-."_'
'
695 MARIANISCOTTI ... 696
conlineiitise et "efuoitiorie moribus precipuus, An.- A Ahausit provincias, pulrifacto iiilrorsum pectore et
liochehus presbiief ei Timollieiis Ronie 0. Ka- vilalibus disolhlis, cum ullra liorrorem Iiuiiiaiiae
leiid. Jul. (OROS,vu, 25.) Interea Diocletiarius iri misserise eiiaiii veniies eructaverat, ueque medici
Oriente, Maximianus Herculius in Occidentevasiari ultra jam feibrem ferecies erebro jtisu ejus occi^
seclesias. aflfligi intefficique chrisliarios; deciffio derentur, et, a quodam medico ei dicitur iram Dei
pOst Neronem Ioco, preceperunt. Quse persecutio esse peuam suam etideo incuralus : edicfis latissi-
qmnibuS fere aetis S20 diuturnibr et imirianior fuit; riiis cliriSliahos de exilis fevocayil; ipse vero oiiiit,
nam ,per 10 aririos incehdiis seclesiarum, proscri- Coiislantiniispacem ecclesiis post decem annos quaffi
ptibnibus innqceiUiiim, cedibus martifiim incessa- a perSecutOribus vexabahtur indulsit. Deiiide orto
biliief acta est. Seciindo persecuiionis anrioDio- bello civiile inter ConStantinum et Maxeniiuni, apud
,'cleiiarius ab Iriviio exegit Maximiano , lit simul ponlem. Mulvium victus Maxeniius occiditur. Hsec
piifpuiani ihjpefiiiniqiie depbnereril-, ac junioribus Orosius. Aiini anlem pefsecutiqnis sunt secuuduni
in" rem piiplicam subsliiulis, ipsi iii privato Olio ci;onieain Eusebii et Bedam; usqiie ad annum .7.
cbnseiiescererit. (BEDA.)ItaqUe sub una die Diocle- Constantirii : hoe esl anmis 19. et 20. Diqcletiani,
tianus Nicomedia, Maxiniianus' Mediolaui potesla- annus Galeri et 6. Conslantiiii ; tertium-enim an-
tem iniperii simulquq cultum depossuefuiit. Securido "^ num perseeuiionis, quq' et Consianlius pater Con-
perseciiiioiiis anno Diocleiiarius Nicomedia, Maxi- slanlini Eboraci obiil, Beda -cq.riipiitat-. inter Di.oclq-
m-ainis Mediolani purpurairi depossuerunt. Beda. tianuni et Constaniinum, quarlura vero anniihi
Attamen cepia seffiel persecutib usque ad sepiimuin persecutionis siib Galcrio el Seyero ef MaxentiO in
Gonslanlini annhrii fervere riori cessat. Orosius -" Roffia, Conslanlino iiiterira ;in Gallia impefanle,
(\: I.): Galerius e'l Constaniius augusti priniiim;Ro- cum pfecedeiiie lertio anno persecuiionis Issidorus
maiiorum imperium inter se divisserurit: Galerius episcopus Gaicrio 'cqmputavil. (REG.) Rome passi
Maximianus Iliricum, Assiam el Orientem, Consfah- Gains el Mareellus 'pap.a,; Ciriacus' diaconus, Lar-
liusItaliam", Affiieahi el Gallias obiihuii. Sed Gon- giis, Sffiaragdhs, Apronianus, Papias et. Maurus,
siantius vif tfariqiiillissinius GaHia lanluni Hispa- eiau.di.us el Propedigna .cuni-fil.iis,Gabirtius.presbi-
' niaque cbntentiis, Galerio cseleris parlibus cessil. ter,; Castulus, Pancralius, Arlbeniius cum uxorc et
Galerius duos cessareS elegit, Maximuni quem in filia, Sebastianus, Marcus et Marcellianus, MarceUi-
Ofierile corisfituit, et Severiim.cuiperffiisil Italiam ; nus presbiler, Petrus exbrciza. Tranquilliiius, Ni-
ipse in lllirieo conslilutus. Beda : Tertio anno per- coslratus cura uxore Zoe, Primus el Felicianus ,
sccutionis, quo et Conslantiiis 16; siiianno Ebbfaci',Q Claudiijs.,: Castoriiis rViciorinus ,5Simpronianus ,
iri Brillahia obiit, Maximus et Sevefus a Galerlo Basiliscus, Fauslinus «t Beatrlx, TiburUu.s; filius
Maximianocesares facli sunt. Orosius : Conslanlius Cliromatii, Simplicius, Susanna virgo, Jobannes,
in Britlania obiit, et Gbnstaniiiium filiura , ex Con- Crispiis, Geneseus, Felix et Audactus 229Lticia, Ge-
cubiiia Hclina crealum, imperatorem Galliaruni re- miiiiarius, Sergius el Bachus, Chrisogbnus, Salur-
liquit (vii; 28). Consiainiiio vero in Gallis slren-' ; iiinjiset Sisinius, quatuor Coronati, Theodorus ,
•luiissirae'"fem puplicam pfocuranle ,; pretoriani Pbntianus , Preiextatus sso el Tharso; (REG.) apud
milites Romse.Maxeniium, filium Maximiarii Her- Spoletum Gregorius presbiter, Sabiiius episeopus ,
eulei, qui privaius in Lucania morabalur, augiislum1 Exuperanliviis el Marcellus diaconi; apud insulas
iiomiiianti Galerius auguslus Severum cessareiu1 Parmarias Anastasia, Painphilius presbitef, Eusebii
adversuni MaxeniiuiliRoinariicum exereitu iiiissil'. Cesafiensis episcopi 'necessarius, cuius vifam ipse
Sevefus cum urbein obsidefet, iiiiliiuiii suofuin1 tribiis iibris comprehendit; Aiitiocbia Juljanus et
. scelere desertiis el prodiluset ex eo fiigieus, Ra- Basilissa; in Hispauis civilatibus Cesaraugusta.Via-
venne occissus sit. Herciilius Maxiriiianus jierse- cenllus diacoiius, in Barcliibonia5S1 Eulalia virgo,
culor, ex augusio: tifannus, coiifirniaium jaffi Im- Cucufas, apud Geriindiam Felix; in Cumjs Jiiliaita
perio filium veste acpotestate regia spoliare conatus, D ] virgo; apud Tiruni Tiraiiriiq, Silvauus, PJerius at^
conviciis autciri ac lumultibiis Hiilitum palamcon- que Linus. Opiscopi eum irinuniera nniliiludiiie ;
territus, in Galliaih profeClus esl, ut Constanlino' apud SifiniunvSirentis; Nieqmedia Pelrus^et Lucia-
geriero srio eque dolis jhitcths, auferret imperium ;' ijus 282presbiter Antiticeiius, Aniiinus episcopiis233,
sed per Faustaffi liliam detectus et proditiis, qubd1 Paiiialeoii , Johaiines Adrianus , Doriheus 23i et
doluni Consiatiiiuo viro 22Ssub parai-el, Massiiiai !
Gorgonius , Eletiterius ; Sinirne civllale Hireneus
Jiigiens occidiiur. (HIER.) Porro Galefius ; occissb, ; in Palestina civiiaie Gaza Silvanus ; Me-
episcoptis
Severo, Licirtiuni iniperaloJ-eni creavit. (OROS.-l.i.) -diolanis,236 lliricum ciyilateffi Siscia
a::Debcie!ianbef Maximianby Victor; /apud
"Gii.mqiie-persecutibnerii Tharsum Boriifatius ,
missam ipse airocibiis edictis accHmulavisset ac; -Quirinus episcopus; apud
-
ex- Felix el Fortunaius ;: apud Cili-
•postqiiam per annos 10 oinni genere Jioihinuhi apud Aquileiam.
."' 7 - VARIJE LECTIONES.
226anleactis Oros. 225'inriiarginei.^ *.228bis scriptum .1. 2S9 Adauclus 2. 230pfetexafus 236 I, s31.Bai'ciI-
2. mediohs;?.
...'.; :iona' 2.:: 232educiaiius";l? ^}%iadd:": Ermolaus presbiter :cum aliis." ^Vdorofbeus
liiediolaho 2.
697 CHRONJCON.— LIB. III. 698
ciam ?36Yilus et Modesius ciim Cresceftlia, Lucia j_i Tharsurii moritur. Mselfiades-papaobiit 4. ldus Ja-
virgo;:in Briiania Albanus a37;-'aplld Massiliam nuavii (cf. Mari.). } "
Victor; apud Augusiam Affa in Retia prOVincia; ' ariitis 20; V: . v .
SilveslerZiipapa
Nicea Bilbiniae Tbeodbta ctim fitiis ; iri Hispanis ci- [Cbd. iri marg:: Ciclusdeeen. inc, jnd. 7.]
vitaieCbmplulo Jnsliiius et Pastor fralfes; in Sici- 526. S. [cccivj (BEDA,):Corislaiiljnus 5.: el: Lici-
lia civilate Caten Epuius 238diaconus; apud iirbeni riius 5. (HIER.)[Petrus Alexandrinse seclesiaiepiscb-
ltaiise Pergamis Alexarider; in eivilaie Calcedonisa pus passusrj Alexandririse aeclesiai 17. ofdiiialur
Eufenila ; in Neapolim Catiipaijise Januafius Behe- opiscopiis Acbillus." ".'*.-'.'
ventarise episcopiiSj.Sbsius diaconus ; iri Meseniaiia 527. 6. [cccv] (HIER.) yolusianus el Annianus.
civitaie Fahstus et Desiderius ; in Paiesiiria Peleus Maxenlius 'juxta poniem Moiyium a .Conslaniino
ei Nilq-i episcopus ; inGizico Fausta ei Evilassius ; :;.
siiperalus occiditur. 1
Agaunb Maiiricius cum sbciis suis; Anliochia Ci_- 528. 7. [cccvi] (HiER.)Gonsianiinus*'* i.-.ei Li-
pri.inus episcopus cuffi.Justina ; apud ligeani civi- cinius 4. Bellum Cibaleiise adversum Licini.um.Tax
latein Cosmus el Damianus ; in Gallis casiro'Solo-: iioslra a Gonslanlino. reddita pbst decem annos
'doro,quod est super Arolam Jluyium, CVictor et perseculionis. [CojislanlihO a papa .SilyestTqbapli-
Ursq; apud ColoiiiauiAgripiriam Gereoncurasociis;;' zato, scripsil de Briiania sibi sua mater :Elena, ut
apud Tharsuii} Tracuiis.239,PfoJjus et Andronicus ;:. negando Cbiisium Judeqs seqiierettir.Tiiric Con-
in Yenusia civiiaieApuIi.se Felix episcbpus, Audax siantino 4. etXiciiiio 4..coiisulibus_ dieldus Agusli,
el Januarhis presbitej*;;Suesslonis civilas Crispinus"'- shrit cum Eleia in Ronia 120,sapieniio-
'cougregaii
et .Crispinianus ; apudSidonein Zenobius presbiter ; res Judeoruin, cuiri augustb CoristaiJtino et Silyestro
tio lerriiorio Aganensi-Tiberius, Mqdeslus et fTo- stint Judei, iii omrii
papa:24 episcbpi,' et 'supefaii'
reniia ; in Sciihia metrapoli Frigia Salaria Alennas; scriptura divina. ;:: ' ': "' ; /;:-
Antiqeliia Ronianus ; Alexandria Pelrus episcopus ; 529. 8. [cccvii]:(HIER.)Sdbitms:et Rufinus. ITie-
: in Africa civilate Coionia Crispirta virgo ; iii Tuscia rusoiinibrrini 59, corislituiluf Machafiusepiscopiis.
Tiafbara virgo ; in llisp.anis Leocadia el Merita ci- . [Cod. in marg. iQiclus solis iijcipit.i ..
.vilate.Eulalia el Julia yirgiiies, (BEI)A.)Tunc intra '550, 9. [cccvin] (HIER.) 'Galllcanus el Bassus.
iiiium mensem 17 iijilia*ffiartyrumpro Chrisio passi Diociefiauus haut proctil a Solbnis in vjlla sua
sunt; -....,,- ':...;- palaiio moritur, etsolusoiriniuin inier deos priva-
Rqmanorum 42. Constanlinus Mqgnus, Conslantii lus reierfur. '..."•'":•".•'' :, ::.~:[:.:-::[:-:
fitius ex concubinaHeliiia, ab anno 4. persecuiionis (C 551. 10, [eccix] (HIER.):Licinius 5, il [Crispus:
.
' incipiens, indictioiie;2, regnavit annjs 50, nierisi- Cfispus et;GonstaTitiniis,.ifiliiGojJSlaHlini,;•.;..
buslO, hoc esl in annb 518. post passionem. Sub 552, 11. [cccx] Cdnslanlinus 5. cl Liciniits. ef2W
quo JiJ consules fuerunl,iesle Casiodorq. Licinius aduleseens, Licihi .augusti filius, Coiislan-
. 522, 1. [ccc] (HJER.)Pro consul.Diocleliani 11- .lini ex sorqre iiepos, cesares appellaiilur _',
el Mciximi9,Maxeijtius, Hercijlji Maximiaiii filius, 555. 12. [cccxi] Conslaniiiius Q. et Consianlius
a preioriaiiis militibus Romai auguslus appellatur." qilorum 242Crispuni filitmi Laclanlius Latihis litleris.
•Severus cessar a Galeiiq Maximiano coiilra Ma- erudivit, vir omninni suo lempore elo.quen.tissi.mus.
seiiliuni niissus , Ravennae inlerficilur. [Ilis cbiis. 534. 15. [cccxu] Cnspus%. el Conslanlius._%..
• Mellciadespapa successit Non. Jul.] sed i4*. adeo in hac vita pauper , ut plerumqtie-
. 525. 2. [ccci] Pro xonsul. DIocteliani,i%..et~SIa- ,'etiam.necessaris iiidiguerit;; v. /;h; :;;,,, ;''
xiini 10. Licinius a Gaierio Carnuti imperator "fa- 555. 14. [cccxin] (HiEit.) Probiilus ei Julianus,
ctiis. HefcuIiusMaxiffiianus a filia Fausfa deleclus, Licinius cbrislianos de palalio suo peliit: BasSileus.
quod dqlum viro. suo pararet, Massilise fiigiens Amasise Poiiti episcopus_sub Licinio mariiiio co-
occiditur. Quirinus episcopus Siscianris gloriosse, •.rpriatur. :: ; .""
pro; Cbristb interiicitur. Nam -.manuali mola ad:". 556. J5. [cccxiv] (HIER.) Severus ei Ruftnus:.
collum ejus ligata, etponte precipitatus in Jlumeii, Alexandriiise seelesise 18,: drdirialuf episebpus Ale-
. diutissime superuatavif ; et. conspectantibus [collb- xaiidef, a qub .Affius presliiief "de aedlesia ejeclus,
cuius], iie sui terrerentur '•", 0 exemplo ,-vjx orans nt hmltossuse impietati sociaf, ad quof ulii'perfidiam
niergeretur iobiinuil.. : coarguendam ; sinOdus J318 episcopbrurii: in: Necea;
524, 5.:[ccen] (IIIER.) Maaimus 8, ei Liciriius ' urbe Bitliinise «ongregataj omiies hereticofuiii iria^
dulevit. - ' .
(OROS.) Galerius Maximianus persecutor seclesise chihas Oraousii opossilibne
verniibus morilur. ; ', < 357. 16. [cccxv] (OROS.vn, 22.) Cr.ispus 5. el
525. 4. [ccciu] (HiEh.^ . Conslanlirifis^1 %. Lici- Gonslariliiis 5. Conslaiilinus prohibiiit clirisiiarios
nius ^.-Sfaximianus , perseculiorie" in chrisiiahos occidi ,- pagaiioriimque leriipla jtissit claudi. (cf,
-facia',,cuhi jain a? Licinib puiiieridus esset apud ; T*'«.':'S.Mafl.) [Sanctus Martinusiiatus.] [Saiiclus 2"
"''' :.'"": ;; :'" :,;YARI^.LECTIONM;,:J '"'.... ,' :.
,'-slfJ5"'ciiraihT. ;SicifIam 2." 2r7"abaniis I. , 258Euplus 2. 239velTraclms I. Taracus 2. 2?°ferrentuf 1,
coiislanlius 1. 242«tiii n. 551 conjun§enda suni: -" alio loco iniriargir.e legnnlur.
,699- ,; MARIANISCOTTt , V 700
Marlinus nascilur Sabari.e Panuoniarum oppido, A l trem el Filiiim el Spiriiiim sanctum, sicut .eeclesia
seJ inlra Italiam Ticini altus cst ] calholica credidii, judex nosler sit Deus bicetin
558. 17. [cccxvi] (BEDA.)Paulinus el Jitlianus. futuro, iConstaniiniis.auiem etsi inde gavissus sil,
Fides cbatolica iraclatui in sinodo 518 episcoporum lameii eum aliosque herelicos 2VBcommonicare in
in Necliea urhe Bithiuise congregata contra Arrienos ajclesia non permissil, donec episcoporum de ipsis
die mensis seciindiim Grecos Desii 19°, hoe est 17. judicium tierct. (ni, 10.) Conslanliiius aulem in-
Kalcndanim Juliarum, cousiilalu Paulini cl Juiiani, lirim inalens Arrium probare , duxil eum ad pa-
lesle B':da. Decretalis epistola saucli Silvestri latium, jurejuraiido inlerrogans de Neceni concilii
papsc. (cl. Lib. pont.) Teniporibus Silvestri pap.x-cl decretis. At ipsc ficte suam seelam sub ala babens
Coiisiainiiii piissiini augusii facluin csl maginiin cl sic juravil. Quoniam vero ipse dies sabbalum
coiiciliuin in urbeNicea Bilhiniai, et congrcgaii sunt erul, precepit Goiislaiitiinis craslino die domiiiico
legulari ejusdcin Silveslri pap.i; vocalione in id Arriuni ad coiiimonionem accipere. Tuuc in aula a
ipsuin 518 episcopi chniholici, qui expossueruni li- militibus Eusebii episcojii eliam Afiianilionoratus,
dem iiitcgraffi,caiholicam, iiiiiiiaculataiii, et daimia- cl per mediam civilalemhonorabiliter cl perspicuus
veiunl Arriuni et Photinum Sabelliumque elsequa- conductus; cum vero venit ad forum Conslanliii'.,
ces eorum. (cf. AD. Mart.) Eodera quoque lempore, B ' ubi pars illa crucis erat, tremefaclus et confussus
15. Kaleiidarum Juliarum die, quando memoratum est Arrius. Et cum necessarium quessiscl meatum,,
niagnum concilium in Nicea congregalum est (cf. CUIMslercoribus el visceribus effudens, cito ohiil.
tib. ponl.) canonica jam vocatione in urbe Roma 542. 21. [cccxx] (HIER.)Conslanlinus 8 elCon-
congregavil et ipse Silvester cum consilio Constan- sianiius 6. Arbonius relhor in Aflfica clarus habe-
lini 277 episcopos , el damnavii prediclos bereticos; lar; qui cum Siccse ad declamandum juvenes erudi-
s'"
ct consliUierunt, ul presbiler Arrianus resipiseens ret, ei adhuc elhnicus ad credulilalem soraniis
iion susciperelur, nisi episcopus ejusdem loci cuiu conipelleretur, neque ab episcopo impelraret ftdem,
reconciliaret, el sacrosancto crismate per episco- quam seraper impugiiaveral, clucubravit adveisum
palis raanus inipossitionem sancti Spiritus gralia, pristinam religionem luculentissiinos Iibros. et tan-
quse ab hereticis dari non potest, confiriiiarciur; dcm veluli quibusdam 'obsidibus pietalis foedum *"
in qna etiara consensu et subscriplione omniuni con- impetravil. Drepanam Bitliinisecivitatem inhonorem
sliiutum est, ut huilus laicus crimeri clefico nec cle- marliris Luciani ibi condidit Cotislantirtus instau-
riciisinfefidiis gfadus ad sijperibfejii id esl presbe- ' rans, ex voeabulo matris suse Heleriopolimnuncupa-
tefbepiscbpo: iriferret; el ut iri puro iiiib corpiis , vitiiii Anliocbia doffiinicumEquodvocalur; Aufeum.
Clnisti Offeratur; et crisffia ab 'episcopoeoiifici, et S> aedificare cbeplum.
,ut bapiizatiim liniat presbiler, el .dalmaticis in se- '345. 22. [cccxxi] (HIER.)Coristattlius 7- e(:Sini-
ciesia hti, et ut pallib lifloslimo leva subdiacoho- machus. Coiistantinus uxorerii; suam Pausiaril 2*8
fuiii l.egereiur el reliqpa rnuiia. interficit. -Donatus agnbsciiur, a quo per Affricaai
359. 18; [cccxvn] ( HIER.) Cbnsldriiirius 7 e( bohaliani. Antiochiae posl Thifaniuim 20. bfdina-
Cbnstaniius 4. Cbnslaijtinus, filius Coiistantini, cesar fur episebpus Yritalis; post queni 21, Filbgoriius;
facius. Licinius Thessaloiiiese cohlra jtis"sacramenti cui successit 22. Paulihus ; post queffi 25. Eustha-
privatus occiditui': ihiiis. Quo in exilium ob fideffi trusb,usquein pre-
540. 19,' [cccxvm] (HIER.) "Coitslanlius 5 el sentem diem. ;',•;"
Maximus. Nazarius relhbr iusigriis habelur. Cfi- 544. 25, [cccxxii],B«ssus el Abtabius: Afriani2'' 3
spus, lilius Coristaiitiiii, Liciiiiusjuniof, Cbnstaritiae «clcsiarii opiiimeruiit,; id est Eulalius, Etisebius,
Cbnstahtiiii sororis et Liclni iilius, crudelissiiiie Eufronitis, Placillus, Stefanus, Lenlius, Eudoxius,
iiiterficiuntur. Melitius, Euzoius , borolheus , rursns Meliiius;
541. 20. [cccxix] (HIEU.) Jariuarius et Jusiiis. qtiorum idcirco terapora non digessi quod eos hosies.
Chrisli quam episcopos judicem.;
Viceniialia GoiisiaiiliniNicomedia acta et seqtiemi..'n polius
\Cod. iri marg.: Giclus decenn. iricipit ind;: 11.]
amio Ronise ediia. Hucusque : historiam scribit
... 343. Pacati.anus cel. Bi-.
Eusebius, Pampliili mariyris conlubernalis; cui}nos iarianus.24.;;[cccxxiii]'(HIER.)
Juvencus presbilei', natiorie Hispanus,
isla subjecimus [id, esf Hieroiiimus] 24''. —:In qua
evangelia herbicis yersibus explicat. (CASS.)Porphi-
li'jsioria quai Triperlila.dicitur ita habelur (ii, 18.) : rius, misso ad Constanlinum
insigni volumine,:exiIio
. Helena criicem invejiil duasque ejus partes suo filio Jiberaiur, consulibus civltas qua; prius Byzan-
missit. Quarum una iu statualii. Jbro Constantiui tiuin dicta [His
est,-mutato noniine, a Gonstantiho Con-
, super coluiniiahi|iir|i!iireticam posshil Cohslantihus,
alteram vero ai-gentea tlieca ciausara in civitate slahiiiiopblis nominatur.]
546. ^25. [ccexxiv]; (HIER.) Dalmatius et.Z-enor
cusiodivil (III, 6.) Arrius. vero Jibtam fidem scribens,
philus. Alexandrise 19.,ordiiiatur episcopus Albaua-
. deexilio vocavit eum '.Conslantinus, qui revertens sius. Dedicalur
Gqnslantinopolis omnium pene ur-
sie Gonstanlino juravit : « Si^ non credimus Pa- biuni nuditaie. Melrorus
pliilosophus agnoscitur. *
.... ! •'';' ' TARliE LECTIONES, ' .. ;.,....
• \_ s44posl hmc
_ quinqiie HiteKerascesuril. 2*shereii J. "^ sontis T. 2Vrlege : foedus. 2*8 lege-: Fausiaui.
conjungenda sunt cum a 343.
701 CHRONIGON.'-: LlB. III. 702
547. 26. [cccxxv] (Ilicn.) Optalus ei Palinus. A omnessubsacerdolali clcbrisiiano nomine degentes
Edicto Coiislaiitini gentiliumlempla [subversa stnil]. una Tidcs el una sacerdotalis atque clericalis re-
(V. S. Mart.) [Saneius Marlinus ctim essct deeem geret uorma, nec quiequam a suo discordarel capile.
arinorum, invilis parentibus , ulpote gentilibus, ad Nunc ergo, qui, ul predictum esl, inimici sanclse
eclesiam confugil sequc caleciimiiium -b0 fieri pos- Dei ccclcsise , maxime Arrianis. a quibus codidie
lulawi.] terimur el expugnamur el oppriraimur, prefata 70
548. 27. [cccxxvi] (Ilmn.) Conslantius el Albi- Niceni concilii capilula, quse de fjrefala sinodo, ju-
nus. Conslans. filius Conslanliiii, provehilur ad rc- bente jam fato domino ineo Alexandro , decreto
gnum. Pestilentia et famc iiinuinerabilis multiludo oinnium episcoporum aiiuli, quse ciiam coram otn-
in Siria Ciliciaque 261periit. nibnsreciiavi alque lraiisci'ipsi,suiil igue cou«busla :
519. 28. [cccxxvn] (An. Mart.) Nepoliamts et Fe- obtanius, ut a vestrsc sanctue sedis seclesise auclori-
c.tndus. In marlirologio: Pridie tvalendasJauuarii iia- lale perciperc per presenles ligalos mereaniur,i el
lalis Silvestri papoe,qui sedit 25 annis, mensibus 10, reliqua (COHC.I, p. 555).—t Onnibus venerabili-
diebus 11. Sedit aulem ex die Kal. Februarii usque 2. bus fratribus Alhanasio el universis iEgipliorum
Kal Januaiii; el sepultus esl in cimiterio Priscillse, episcopis, Marcus sanclse Ronianse aposlolicse sedis
via Sajafia, miliario 3. ab urbe Roraa, 2. Kal. Ja- B el universalis scclesiae cpiscopus salulem. Doleo,
nuarii, [Constanlio et Voliisiano consilibus], el ces- -fratres, el nimium coiitrislor stiper afUiciionem
savil episeopalus diebus 15. Nola duos menses va- veslram t el rcliqua (Conc. I, p. 5S5). c De capitu-
cationis episcopntus a 4. Idus Decembris, quo Mili- lorum veslrorum sbS Niceni concilii, quibus vos
ciades papa obiit, usque Kal. Februarii, quo interfuisselitleris vestrse fraleniilalis significaslis,
Silvesiersedit, el 15dies postea, quod lenipus pon- a noslris, qui una vobiscum inleifueruiit, diligen-
tificibus non inipulalur. Si ergo ila lemporis ponf,:- tioribus rcquissnimuscollucalionibus, qui ila, ul ve-
ficuin aliquid difecii, quoriim nalale aniiiiaiiin cele- slrsc lesiataesunt Iillerje, oninemnobis ordinem expo-
braltir, nonne niulto inagis tempus iinperalorum ? suerunl et vcslrain epislolam per omnia veram esse
Marcus o%papa post Petrum ordinalur, qui sedil tcstificali sunt; nori utnos aliquid sinislrum veslra
mensibusS, [predictis consiilibus scdit, idcsl Nepo— ex partc arbifraremur, sed nos et vos illosque abs-
tiano et Fecundo, successil Kal.Febr.]. In deerel. : que ulla in posieruin liuibatione unuin sentire
e Douiino sanclo el apostolici culminis dignitate obtarenius , cl sancla Roinana ecclesia, quse sem-
venerando Marco sanelae Romanse et aposlolicsese- per immaceulata mansit et Domiiio jubenle SB'-et
dis universalis eelesise papse, Athanasius et universi beato Peiro opem fcicnle in fuluro manebit, sine
Egipliorum episcopi. Ad vos pervenisse non dubila- !C ulla bereticorum iusullatioiie lirraa et iitimobilis
mus, quauia ei qualia ab hereticis et maxiinc ab 'oiimi tempore persislel. His ila peractis diligenler
Arrianis colid.e patimur, ul eliam vivere jam nos requirenles, in sanclo uosirse et aposlolicse scrinio
tctlet. In tantiii» eiiara nostra vastaverunt, ui uec eadem quse sanctse recordationis predecessorii meo
ulla ustensilia nobis diraisserunl, libros noslros Silveslro sum direcla, sepluaginta, sicut signili-
usque ad minimuui incenderuul. Quapropter preca- castis, capitula inlcsa invenimus. Ipsa enini vobis
iiiur, pater beaiissimc, quia non dubiiamtis apud propler auclorilalem et sciiptionem r'~ tanloruiii
vos plenaria esse Niceni concili cxeinplaiia, ut illa pairiim et ejus niagni concilii miniine missimiis;
nobis,' qnse sanclie recordationis predccessoiis sed per e.i<'em coram apocrisiaris vcstris alia
veslriSilveslri fueruiit, sub tulamiilatis siipulatioiie. siniiiia, euiidem iiumcruni eadcnique -be el ip-
N.un quando predieine sinodo cum Jiealse s" meino- sam siibscriptioneiri coiitinenlia, vobis scribcre
riae Aiexardro, diguo Deo ponliJice noslro , id est ot sub ceita stipulatione mitiere , curavinnis t ct
Alexaiidrinsecivitalis cpiscopo, in diaconalus in- reliqua. Dala cst 9. Kal. Novcmbris, Nepotiano et
terfuiiiius officio, sub nostrse presentiifi teslimonio, Fecundoviris venerabilibus clarissimis consulibus.
per Jjcatos viros Yiclorcn et Yincentiuin presbile- — Mareus obiit Non. Octimbris, elscpullus in ci-
ros, apostolicse apocrisiarios, missa sunl predicto "' riiiterio Balbinse, via Adrialica, quod ipse insislcns
papae Silvestro, cu.n aslipulatione subnixa, capitula fccit. (ABON.Mart.)
70. Sanc preseniibus nobis 80 in memorata capitnla Julius papa 55. posl Pctrum ordinatnr , qui sedil
traclaia sunt sinodo, scilicet 40 a Grecis, Greca annis 16, meusibus 9 [Feliciano consute].
edita linga, el 40 a Latinis , edila Laline. SeJ Yi- 550. 29. [eccxxvm] (llu.n.) Felicianus etTiiianus.
stiin est 518 palribus in predicto' Spiriiu sancto Callocerus in Gjpro res novas molitus, opprimilur.
replelis concilio congregalis, el maxinie jam diclo Gonslanliiiuscuni libcris suis lionorilicas ad Anlo-
Alexandro el apostolicse apocrisiaris, ut decein liium litteras mitlit.
capiiulse adunarenlur aliis atqtie congruis in locis 551. 50. [cccxxixj (HIER.) Un.us el Polemius.
iiisererentur, et ad formatn 70 discipulorum vel -70 Tiicciinalibus Conslantiiii Dalmalius cesar appella-
lingaruin tanliel lam cxcellenlisconcilii fierent capilu- lur. Paler relbor Rome gloricsisinie ducet. Nazari
Ja, quse o nnem chrislianorum informarentorbem et retboris filia in cloqucnlia palri cosequatur. Tihciia-
YARIiE LECTIONES.
'2b°siibbcriplioneiii?
2i0caleciiiiiinu? 1. «" C'liaquc \. 25Sbele i. 2bs legc: veriiale. "'ju\anic2,
S6Ksupple :_vev])'A.
"
705 MARIASI SCOTTI 704
nus, vir diserlus, prefectus pretorio, G.iUias regit. A \ lans 2. Couslanliiius bcllum fratri infcrens, juxla
Euslalliiiis Coiislantinopolitanus agnoscitur; cujus Aquilcgiani occiditur. Yario evcnlti adversum Fran-
indiislria Ilicriisolimis martirium constructum est. cos ,a Gonstanle pugnautur 2G 0. (SDLP.SEV.) MultaB
552. 51. [cccxxx] (SULP. SEV.)_(Jotislattiit(s2 el oriehtis urbes terrc niolu borribili conciderunt.
.Conslans. (Vita S. Mart.) [Sanctus Martinus cum [Sanctus 2G 1Marlinus , cum cssel annorum duode-
esset annorum 15, raplus et calenatus, sacramentis viginii, baptizatus est, cl iransacto Iribunatus sui
mililaribusimplieatus esl, unolaiiluinservo comite. lemporc, renuiiliaturum se seculo promisit; et pene
(c. 2.) Cum enini essel ediclura <_.regibus, ut vete- bicmiiunibaplizalusnomiiie lantum militavii] (c. 5.)
ranorum filii ad niililiam describorentur, prodidit In decrctali epistola beati Julii papae ita habelur :
Maiiinum pater suus, qui felicibus filii aclibus • Iri nomine domini DCi salvatoris nostris Jesu
invidebat. Trienniiiin fere anle baptismum in ar- Christi, imperanlibus quoque Conslantino el Cons-
inis fuit, sed in.iocens a viliis. (c. 5.) Iuira quos* lante augtistis auno 4, sub die 8. Kalendarum Octo-
tres aiinos diraedio clamiue iiiduit Chrisluin. (c. 2.) briuni, indiciione sexia, presidenle saneto acbealis-
,Ipse armaiara militiam ab adolescenlia in:er scola- sinio Julio papa sedis aposlolicae urbis Romae,pro-
res alas sub lege Couslaiilio, dein sub Juliaiio cesare possitis sacrosanetis et venerabilibus evangeliis, in
jniliiavil.] (Hicu.) Conslaininus 2", exlremo vitse B 1 seclesia domini Dei salvaloris nosiri Jesu Christi
, suoe lempore ab JilusebioNicomidensi episcopo bap- quse vocatur Constantina, resedentibus ctiam viris
tistatus, in Arrianum dogina declinat. Quoquc us- venerabilibus pariierquc cum co audienlibus, Benc-
que in presens lempus seclesiarum rapinse et tolius diclo Aquiliensi episcopo, Rufo sanclisimo Farla-
ojbis csl secuta discordia.Conslanlinus cum bellum niano episcopo, Agapilo Ravcnnalis aeclesiae epi-
.parerel in Persas, in Aciroue, villa publica jtixla seopo, Julio Medolanensisseclesiseepiseopo, Luciano
Nicomediara, moritui'. Theodorus episcopus in tri- Mauriancnse episcopo el reliquis cum eis ceritum ac
periila hisloria sic* : ConstanlinusNicomcdiam,iii decem et sex episcopis, Julius prcdictus sanctissi-
, Achirone villa, poslquam bablizatus sit ab Eusebio inus urbis Romse cpiscopus dixit, > ct reliqua
Nicomedense cpiscopo Arriano, eliam obiit. (cf. (Conc. I, p. 567). Annus ilaque quartus Constantini
ni, 15.) Obil" 8 atitem airno 66. jelaiis, itnperii 51, imperaloris sexla erat indiclione, qtti esl annus 28.
„die 23. mensis Maii, his consiilibus. Magni Conslanlini, juxla cronicam Ensebii vel Be-
[OROSILS sic.] Romanorum 45. Conslaniiusimpera- dse, iucarnatioiiis auleni secundum Dionissium 555.
toranno ab Urbe 1091. cum Conslanlino et Cons- 536. 4. [cccxxxiv] (HIER.)PJacidtts2" et Romulns.
tanle fralribus suis adeplus est imperium, quod 27 Atideus iu Syria coele clarus babetur; a qno beresis
aimis lenuit, hoe esl usque in mensem Novembrem, ( Audiena.
in anno 545. post passionera, his consulibus, Cas- 557. 5. [cccxxxv] (HIER.) Leoniius et Satuslius.
siodorq leste, Franci a Conslante sunt perdomili, et pax cum eis
555. 1. [cccxxxi] (IIIER.)Acyniinus el Proculus. facta. Herraogenes magisier mililise Conslaniinopoli
Ablabiusprcfeetus pretorio el niulti nobilium occissi. tracliis a pojiulo, ob episcopum Paulum, qiteniregis
Sapor rex Pcrsarum , Mesopotamia vastnta, duobus imperio ct Ariianoruin factiouc pellebat. Anlinchite
ferme mensibus Nisibin obsedit. Dalraatius cessar, dorainicum Aurctim dedicatur.
queni patruus Conslantinus consorlem rcgni filis [Cod. in marg.: Ciclus soiis incipil.]
derelii|ueral, factione Coiistantii palruelis etliiinuliu 558. 6. [cccxxxvi] (HIER.)Constaniius h. el Con-
niilitari inieriniilur. Jacobus Nibibenus cpiscopus slans 5. Macedoniusartis plurimse iu locum Pauli ab
agiioscilur ; ad cujus preces sepe urbs discriraiiie .Arrianis cpiscopus subrogalur; a quo beressis Maee-
liberala est. doniana. Paulus crudelilateprefecli 203Pbilippi nam
534. 2. [cccxxxn] (HIER.) Marcellinus el Probi- fauior Macedonii partium eial — el Arrianonim
nus. Ex hoc Joco impielas Arriani, Conslaniii rcgis insidiis strangulatur.
fulia presiiiio, cxiliis, carceribus et variis afflielio- 559. 7. [cccxxxvn] (HIER.)Aman(i«s ei Albinus.
D
, num modiis 259primiim Allianasiiiin, dcinde omnes Maximinus episcopus Triverorumclarushabeiur '; a
noti susepariis episcopos persecuia est. [Juliusque quoAtlianasiusAlexandriseepiscopus,cumaConstan-
,papa fuit in cxilio menscs decem ; sed post morleiti lio quereretur ad penam, honorilice suseeplus est.
Goiisiaitiii ad sedcm cum gloria reveiiilui]. (Iib. Sapor Persarum rex christianos persequilur. Nc-
pont.) cessarla 2it in Pouto subversa, excepla :eclesia et
535. 5. [cccxxxin] (HIER.)Coiislanliuso et Cvns- episcopo cetcrisque qui ibidem reperti sunt.

• YARI.Si-LliCTIONES.
2lt alia manu, eadem quai continualionem a. 1126 — 1128. scripsil, additur : Ilieroniinus sic dici!
2b8 Obil — consulibus posl morilur scripta, postca huc sunt retata. "9 t. e. modis. 2CG Hoc loco nomitu
consnlum sequenlis anni et ut videlur eliam nola Audeus — Auiliena sctipla erant, sed erasa et2C secunda mantt
1 ttt iufenmc
iii margine supplcta snnt, Ita vero qnce sequunlur olim ad a. 556 pcrlinebant, nunc ad 555.
sine anni indicMione scrinla suul secunda a. 552. 2G2 llujus anni nola jimt secunda
margine
' manu nianu; cf.
0 prefecil 1. 2G'Fi. e. Ncocoesarea.
2G
scriptaesl: vid. var. U-ct.260 ivpeitus.
" CHRONICON.:«. LIB. lll. ?06
7os
*el Martitius Mogunliftuseplscopus, quorum j _;filio Coiislaiitiiiii mensibus 10 pfbjeclus sit,,seJ post
teffipore Eufratu ColOne[n]sisefeticus dam- . ejus mortem ad suam sedem feversus.
pnatur add. alia manu, eadem qum primam : LiberiusHi. papa post Pelruin ordinaiur, quisedit _-.
scripsit conlinualionem. annis 18. , ; ;.'
.. 560. 8.; [cccxxxvui] (HIER.)Posl consul. Amanlii 567, 15. [CCCXLV] (IIiEit.) Consiantius 6, ei}}Cori-
26e prer slaiis 2. Gallus»Judseos,qui interfectis pef noclbm
et Aihmt. Tiiianus.-vif eloquensprefecturara
torio apuo' Gallias adminislral. AthanasiUs ad Con- iriilifibus arma ad beJIandum iiivasserarit, opfessil,;
stantis literas Alexandriam redigilur. csesis 2" muliis hominum niilibus 274lisqite ad iri-.
561. 9. [cccxxxix] (HiER.) Rufinus et Eusebius, noxiam selaiem, el civilales eorum Dibcesafiam,
pirrachium lerre nfolu coftuit, el tribijs diebtts ac Tiberiadein ei, Diospoliiii et piurima bppida; igiii"
noeiibusRoffia nulavil ,266. PlurinisequeCampaiiise tradidil. Noiiniilli nobilium Antiochisea Gal.ioiiiter-.
urbes vexatse. ; ' ' "
fecti: . "..": .""" '."'•'"' ;." ''
562. 10. [CCCLX] (HIER.)PliilippuseiSallia. Ma- 568. 16. [cccxLVi] (IiiER.) Constcinltus 7. et
gnis rei puplicse expensis in Seleucia Sirise porlus Gonslans 5. Maghenlius Lugdbni in palatio pfbpfia
eificiiur. Rursus Saporlribus mensibus obsidel Nisi- se manu irilerficii, et Decentiiis, frater ejtfs, queui
bin. Eusebius Eniissenus, Arrianaesignifer faclionis, '' ad tuehdas m Gallias ce/sarem ihisseral; Spud Serio-
mulla conscribit. rias laqueo vitani explet. Genriadius foreiisis ofaior
565. li. [CCCXLI] (HIER.)Limenius et Catulinus. insignis babetur. Minervius Bhfdigalleiisis feljibr
Solis faclaest defeclio. Bellura Persicum.iiocttirnuni .floreniissiine doeet. .' ' '
:.:.';
apud Singaram, in quoiiaul dubiam vjctoriammili- 569, 17. [cecxLvii] (iliER.) Ai'ii'(i'('oet Lollianus,
lum sloliditate perdidiuius.Neque vero illum 26rConr Gallus cesarj sbilicilaius a Conslahliiio patrueJi, ctii
stanlio exnoveni gravisproelis conlra Persas bellum in suspicibnem ob egregiam irtdolemvenerat, liistristt
fuii. Nam ut alia obmitiam.Nisibisobsessa, Bizabde oeciditur. Silvahiis Gallias res nbvas mbliius,28 die
el Aiiiida captse sunl,.40.Maxaminuspost Macharium exlinclus est. yictorifius relhor et -Dbrialiis':gfam-
Hierosoliffiarum episcopusmorilur. Post quem secleT maticus, preceptof riieus [t. e. Hierqiiiriii],";Roiii3e
siam Arriani invadunt,.id esl.CiriiJus Eulichius, rur- insignes habentur; e quibus Yiclorinus-eiiaiii; in
sns Cirillus Hireiieus,lerlio Cirillus Hijarius.quarlo foro Trajanb triefuit.J?aulinus et RodanusGaliiafum
Cirillus; quorum Cirillus, cum a Maximo fuisset eplscopi iriexiJium Obfidenitrusi. "
268ab
presbitef Ordinaius, et posl moriem ejus ei 570. 18-. [cbcxLvifi]' (HIER;) Cbrisianthis 8. et
Acacio episcopo Cesariensi et ceteris Arrianis epi- Julianus. Aleliiiriius et Delfidiusrelliofes iri Aquila-
SCS^tnS pTOIrtttiliifciur , 6i Ordinalionem Maximi riica iloreijfissiriie doceiit. DOriaius.-iiqrio stipfa Do-
repudiaret, diacoaus in seclesia niinistravil.obqjiaii! nafiauos in Affrica dici fneriloraviniuSj Cariagine
impietatem sacerdotii mereedeperisalus,;Heracliuiu, p£^Lilu.c. f)i.iidaffiseclalores ejusMonterisesvocarilur,
quem moriens Maximusin suumlocum siibsiiliierat, feoqhod seclesiara Romse primaih in hionte babere
varia fraude sollicilans, de episcopo in _presbileium coeperint. Eusebius Yercellerisis episcopus el Lhcjfer
regradavit. ... ac Dioiiisius Caralitanse et Mediolanerisisaeciesise
[Cod. in marg.: Ciclus decemi. 19, iijc. ind. 15.] episcopi, Pancfatius quoque Rbinanus presbiter et
364. 12. [CCCXLII] (HiEB.)Sergius elNigridianus. Hilarius diacbhhs, distanlibus in[ter] Se ab Afrianis
Magnentioapud Augusiodurium aripiente iniperium_, el Gonstantio "damriaiilur exilils.—Juliahus, "fraier
Conslansiiaut ionge. ab flispania, in castro cui He- ": ; '
Galli, Medibiaiii:cesar appellatur."
lensenomen esl, inieriicifur, anno selatis.50. Quam- '_ 571. 10, [ctcsLix] (HiEtt.) Coiistansius:9. et Ju-
obrem turbatarepuplica, Yelranio 2G 9 Mursse, Nepo- liaitus 2. Antoriius monachus 105. selat|s' aiirip iii
liatius Roiiiae imperatores facli 27°. Romaepqpulus heriino nioritur, SbliluSmultisadse venienlibiis de
adversus Magneiitiacos rebellans, . ab,:Heraqliada Paulo -qubdani Thebeb, fnifse beaiitiidiriis viiol
senafore proditur. Nepoiiani caput pbilq>.*'}per ur- i referrejcujus nos exitum bfevi libello explicavimus.
beiii circumlatum,mull3equeprosciipiiones nobiliuni Hilarius episcopUSPectavensis factioiie Saliirriini
"
et cedes faclse. '_-.,... ., ArGlalensis'episebpifeIiquorUmquequi curii eb erant
565. 15. [CCCXLIII] (HJER.)Post, consiit, Sergi et Arrianorum anle trieiiniuriiiriFriglaffi pulshs, Jibrbs
Arigridi'ani.;Yelranioni apud Naussum a Constaijlio de .noslra religione compbnil; Ilelrquise 2,c apostoli
regum insigiie decretum. Magnenfius Mrirsse victiis; Tiffiolhei Gbiisiamiiiopoliiiinveclser Sarffiata,-Ar-
iti quo prelio Romanse vires conciderunt. Gallus, malo el Macliarius, discipuli Antoiii, insignesiia-
Conslantii patruelis, cesar faclus. ;.v .Jbenlur. .-..-- , ;
". 566. 14,[CCCXLIV] (AD. Mart.) ConstanliusJ)..g( ; Liberius papa Roinanseecclesise irt exiiiummliti-
Consianscces.Julius papaobiit pridie ldtis Aprilis,.et lur. [Quoin exiuum ob fideinlruso, omiies clerici
sepullus est via Aurelia, nijliario 27S ab Urbe 5. in juravernnf, ut nullum alium suseipefetit.: Yeruni
cimiterio Calepodii. Qui. sub Constanliiio Arrianp. cum Felix ab Arrianis fuissel in sacerdolium substi-
-.}_.._ ;,;YARI^E LEGTIONES.[,:-: : _•"•> .;- -::-:
: IV 2G 7 lege
f. % el 1? «9 ^6fiiatavri;";
P: 2C8pref^tusaii.
vulIum^-graviusTuit. unum-:gravibus
vetranlo 1. Inc- eltnfra. Swpissimelpro i scriptumest: 2"> facilplus pfn"bsperhm; c.
-'" S73 "* =75 1" i.V;mio. •
. mililano 1. cessaris 1., .^iliiibus tuiendas 1. 27C -.""'
_1. Reliquae 1.
707 '.... MARIANISCOTTI ™8
lulus, plurimi perjuravenii.il, el post annuin cum A Romanorum 44./ultanus sefuitrfuiwomnes rcgnavit
Felice cjccti sunl; quia Libcrius ledio viclus exilii el annis 2, mctisibus «, /toc es( tts^ticJiaiijilii, iii anno
in beretica pravitale subscrihens, Romam quasi 548. posi passionem,: Sub quo lii consulesfuerunt,
;.;:.;
viclor iutraveral. (AD.Marl.) Felix autcm depositus teste Cassiodoro.
de episcopalu -suo, liabilnvil in prcdiolo suo, via 580. l.[(:ccLvin] (HiER.)JuiiannsA. y.C.conssul.
rortueusi, ubi obiit4. Kal. Agusti.] (HIER.)Magnse Juliano ad idolorum cullti conversO blanda persecn-
Alainannorum copise apud Argenloratura oppidum tio fuit, illiciehs magisquam:inipleris 282_adsacfifH
Gallisea cessarc Juliano oppressse. candum; in qua miilti ex noslris volunlalepropria
572. 20. [ccci.] (HIER.) Tilianus cl Cerealis. Sa- corriieriinl. Georglo per seditionem populi incehso,
raoeni in inonaslerium bcati Anloni irruenles, Sar- qni in~locumAlhanassiabArriaiiis fuefatordinalus,
maiam 277inlefficiuni. .Constantio Roraam ingres,- Alhanasius Alexahdriam revertilur.;. EusebitiS: et
sio 27S,ossa Andrese aposloli el Lucse evangelizse a Lucifer dc exilio regrediuntiir. E quibns: Lucifer.
Constantinopolilanis miro favore susccpla. adscitis duobus aliis cbiifcssoribus, -P-aulinui.fi,
Eusta-
Felix papa 55. post Pelrnm ordinoiur, qui sedit cbi cpiscopi presbiterumy qui seniinqu^.o;,Iiorei;ico- .
atino uno. rum coiiiinuiiioiie polluerat, in pafte; chaiolica Aiir
575. 21. [ccci.i] rilinit.) Ettsebius et Ilipalius. Ni- '3 tiochise episcopum facit.-_, _
cbinedia Icrrae iiiolu fiiiiditus cversa, yieinis urbibus 581. 2. [CCCLIX] . (HIER.) Saiusiius V: C; coiiss:
ex parte vexatis. Paulinus 2" Triverorura cpiseopus Proheressius sofisla Alheniensis, lege data neehri-
in Frigia cxtilans inoritur. (cf. supra ) Evanlliius sliani liberaliurti ariium-doclores esseiil.cuiu silii
erudilissimusgrammaticOfiimCoiislaiiliiJoporradiera specialiler Julianus concederet ut-christianusdoce-
bbiil, in cujus locura e^ Africa Ciircsius adducilur. rct, scolam sponte iJeseruit.VEmiliainlsi ob ara-
— Liberius papa de exilio rcvcriitiir. rium 283subversionem DoroSlbofi a vj'eario incen-
574. 22. [CCCLH](HIER.) Conslantius 10. V. C. dilur. ^Eclesia; Antiochise clausse,r etigravissiuia
conss. Sinodus apud Ariniinuiii el Seleuciam Isauria iniiiiineiitis persecutionis , procella Dei; voluntaie
facla, in qua anliqua patruni fides deccm primum sopila esl. . ;_,
lcgalorum, [dehinc omnium proditio dainnala esl]. 582. 5. [CCCLX] (ISID.) Julidrius S. V". C: cotiss.
Honoralus cx prcfecto prcloiio Galliarum priiniis Julianus in odium.GbristitenipIuhiHierosdiimisJu-
Constaiilinopoli prefectus urbi faclus. Graiianus, qui deis reparare permissil, atque ex ohiriibus prqvincis
niinc imperalor, iiascitur. Ililarius [Piclaviensis Judei collecti nova icmpli fundanieiiia jecefenl;: sed
episcopus] cum apud Conslaniinopoliiii librum pro p subito nocte aboftb lerfimotu, saxa ab Tnia fun-
se Conslantio porrexissct, ad Gallias redit. Maccdo- dainenlornm excussa, longe T.Ueque spareasuiif,
nius Coiistaniiiiopoli pellitur. Oraiies pene toto orbe igneusque globus ab inteiiore ede leinpli plurinios
seclesia; sub nomine pacis el rcgis Arrianorum con- eoruffisuo prostravit inceiidio. Quo Ieirrife reliqtii
sorliopollunlur. pavefacti, Christum coiifitebafifur iiiviii. Et nelioe
575. 25. [CCCLIII](HIER.) Julianus V. C. conss- cassa crcderenl facium, sequenti riocte iri vestiineii-
Conslantinopoli scclesiarura maxiraa dedicaiur. Me- tis cunclorum apparuit crucis signum. (REG.)Roiiiaj
letiris Sebaslise Armehiofuni asoab Acatio el Geor- passi Piscus presbiief, Priseilianus, Beriedicla feriii-
gio episeopis ATrianis Anliocbiara iransfertur. Et na, Pinieiiius presbiler, Gordiamis, DemetriaVirgo,
posl non graiide lemporis irilervalltini, cum presbi- Johaiines presbiief,item Jbliaririeset PauJus,'Fausius
teros qui ab Eudoxio anteccssore suo depossiti fue- ei Dafrosa; in Hostia ililarianus' Hiefosblimdrtim
ranl suscepisset, exilii juslissiraam causam subiia episcopus, QuiriacusfeiJudas; AiexandfiaiGallica-
'
fidoi riiutalionc delusit. nus; Yercellis Eusebius' episcopus; Aretlacivjtale
576. 2i. [ccci.ivj (HIER.) Faurus V. C. cons. Donatus episcopus; AnliocliiaTlieoderJcuspresbilcr.
IGallia per Ililariuin Aiiiiiueiisis pcrlidise dolos (UILR.)Julianus ihPersas pTofecfris, obstfurii' post
damnal.] j) vicloriain diis sangineffi: VOvefal; ribi a qiioiJam
577. 25. [CCCLV] (ISID.)Flqrenitus V. C. cons. simulato perfuga ad deSefla pefductus, cuin iameet
[IleresisAiilropomorphilarum in Syria et Macedouia siti aposlatam perdidissel exercilum et inconsuUiiis
et Gonsianlinopoli oriiur.] a suorum effafel agmimbus, ab oyio 26t for;e
578. 26. [CCCLVI]. Mamerlinus V. C. Iioslium equile cbnto ilia perfossus inleriit, aiino
579. 27. [CCCLVII]. Neviila V. C. [Theodorus epi- ajtalis 32. (cf. H. Tfip.) El euni niissisetiiiariuJri-in
scopus in iriparlila ajclesiastica historia (iv, SO)sic: vulnere, et [sangtiiiiem] aspefgeret in"aereiri,Tdixii;
Consiantinus 281Mopscrenis inter Ciliciam Cappado- « Yicisti, Galilee, > id est ciirisle/fVi. 47.)-iSiceiiim
ciainqiie miiiiliir, anno aetaiis45.]ConslaiilinopoIim ctiam christiarios sehiper appeJJat [Galileqs]. Oblit
veriieiis, lertia dieriiensis Novirabris obiit. autem die 6 Kal. Julii. (HIEH.)El sequenli die Jo-

VARI/E LECTIONES.
277sarmatalam 1. 278 : ingresso. 276 Paulinus — morilnr ana manu itcrum ttt margine scripta.
280armeiilorum 1. Icge : lege
Arraenioriim^episcopus. im licecin tbco raso" manu sec. 26ilecie :
^8?iege ; arafuin.; 2?ii_e. obvio; iinpelleus.
"'-,.'
709 CHilONIGON.v. LIIJ.TIJ. 710
Vianus ex priiniceriodonieslicoruni imperalorfaelus }_,Frigiam Salutareni exlinclus, ci pluriini Proco-
'"esl [leste Tbeodoro episcopo (vn, 1) el Eutropio pianae partis cesi alqnc proscripti. Liberius papa
ttiiic vivente]. (Vila S. Elif.) [Sanclus !65(127) Eli- obiit 8. Kalend. Maii (cf. Lb.poni.).
fms, postquam prescnle Juliano csesare decollalus Damasus 56. papa post Pelrum ann. 19. (HIER.)
est, quia deos adorare noluit, surrexit, et ambabus Et post non mullum tempus Ursinus a quibusdam
niaiiibus per unurt ffiiliare porlavit capul suuriiiii eviscopus consliiutus, [Sicinium cum suis invadil,
monlem.excelsum; eique rupis albus gremium suum quo Damasiansepartis populo coiifloenle, crudelis-
aperiens, concavum apiumque locum dedit super se siiiiseinlerfeclionesdivcrsi sexus perpelrata;. Valens
sedenti. Mons aulem dicitur mons sancti Elifii, in ab EudoxioArrianorum episcopobaplizaius,nostros
quo juxla prediclum lapidem super sepulchrum cjus pcrsequitur]. (Ltb. pont.) [In geslis ponlificum sic :
oralorium conslructuni est, "mler Frumenlosam et Fcli\, naiione Ilomanus, ex palre Anastasio, sedil
Grandim inedius, ab ulraque miliaribus senis, ab anno I, mensibus 5, el reliqua. ILcdeelaravil Con-
aquiione TuIIensein nrbem babens, ab austro vero slantinuni, liliuin Consiantini, heiclictim,et secuinlti
Grandim lenens. Passus esl aulem in ptato araeno rebaplizalum ab Eusebio Niconiediep.seepiscojjO,
in ripa fiuminis liomincYeri 17. Kal. Nov.] juxla Niconicdianiin Aquilone villa; el pro hoc de-
RomanorumiS. Jovinianus seeundumomnes regna- B ' clarato ab codeni Consianliiio agi.sto, filioGonstan-
vii mensibus 8, hcc est usque ad Kal. Mariii, in aiino tini agusti, capite truncatur 5. Idus Novcm' ris, in
519. posl passionem. Sub quo hi consules fucruntj civiiatc Corana; et exinde clerici eum rapientcs,
tcsie Cassiodovo. sepelicrunt in basilica sua, quam fccil cum esset
[Cod. in marg.: Ciclus 20. dccenn. inc. ind. quarta.]' presbiler, 12. Kalend. Decembris, via Aurelia, i.i
•: 5S5. 1. [CCCLXI] (HIER.)Jovianus el Varronianus. miliario secundo; el ccsavit episcopatus diebtis 58.
Juvinianus rerum ueccssitale compulsus, Nisibiu et Hic einil agrnm circa eamlem basilicam, el dedil
uiagnam Mcsopolamise parlem Sapori Persarum eidein seclesise,qtiaui fecit in via Aurelia. Fecit or-
rcgi tradidit. SirtodusAntiochiseMeliiusclsuisfacla, dinationes in urbe Roma, per niensem Deceiiibreni,
iii qua homousion omoeoque 28s rejeclis, meditim presbiteros 21, diaconos 5, episcopos pcr dhersa
inief hoe omceoeilsioiiMacedbriianum dogma viri- loca 19.]
dic.ivcrtinl. [Hoiiiousion Palri dicilur Chrislus ob ^ [Cod. in marg.: Ciclus solis incipii.]
iinilalem substantiaj divinse cum Patre et Spiriltt -' 586. 5. [CCCIAIV] (HIER.) Lnbicinus et Jovinns.
sancto ] (f/./?.)Jovinianuscrudclitate 287sive odore Gralianus, \alenliniani filius, Ambianis iinperali r
piuiiarum, quas nimias adoleri jusseral, et nilore faclus, [his consulibus, lesle Cassiodoro]. Tanta
parielum recenti texlura, quod grave quiescentibus Conslaiilinopolira csl orla lempestas, ul mirse n.a»
fuil, Dedaste obiit, anno selatis 54. Obiit autcm 14. gnifudinis decidcns granJo noniiullos hoiniiiuin in-
Kal. Mariii, ut in predicta xclesiaslica historia legi- terfccerii. Apud Atrebaias lana e coelo pluvisemix.ia
tur (vn, 6). Posl quem, cuni excrcilus venissel in defiuxit.
Neceaut Bilhinise, 2S. die mensis Februarii, Yalen- 587. 4. [CCCLXV] (HIEK.) Vcdentinianus2. el Va-
liaiium, tribunum scularioriiiri, e Pannonia, Ciba- lens 2. Hilarius episcopns Pectavis moritur. Nicea,
lensis, appellavii auguslum, qui frairem Valentom quae sa?pc antea corruerat, ferrse motu fundiius
[Constantiiiopolim]secum regere fecit (HIER.). eversa. Libanius Antiochenus retbor insignis ha-
Romanorum 46. Valenti[ni]anus cum fratre Va- betur.
lenle regnavit annis 11, mensibus5, boc esl usque 588. S. [CCCLXVI] (HIER.) Valentinianus N. P. et
-Kul. Oclinibres, in anno 560. post passionem Do- Victor, A Coslantinopoli 288a Yalenle rediiur. Hai«
miiii. Sub quo hi consules fuerunl, leste Cassio- tanaricus rex Gothoium clirisliaitos , perseculionc
doro. cominola, plurimos inierfccil, el de propriis sedi-
584. i. [CCCLXII] (HIER.)Vaienlintanuset Vatens. bus in Romaniim expellit solum. Eusebius Yercel-
Yalenliiiiaiius cgrcgius alias imperator et Aurcliano y leusis episcopus moritur
nioiibus sirailis, nisi quod severilatem ejus liiiniam 589. 6. [CCCLXVII] (IJiEit.) Valentiniiinus5. et Va
inlerprelauiur. Apollinaris Laodicenus episcopus lens 5. Constaininopoli aposlolornm mailiiium dc-
multimoda nostrse religionisscripta componil. dicalur. Magna fames in Frigia, Lucifer. Caraliia-
585. 2. [CCCLXHI] (HiEit.) Graiianus et Daga- nus episcopus moritur, qui ctim Gregorio episcopo
iwfus. Tefrse mqlu per lotara orbein facto. mare Hispaniarum et Philonse Libyse iihiiqham se' Ar-
litus egredilur. Et Sicilise multarumque insulafuffi rianse-ffiiscuitpravilati.
urbes innumerabiles qppressere. Procopius, -qui[ ; S90. 7;.[CCCLXVHI] (HIER.)Gratianus 2. el Probus.
apud Cbiisiantinqpolim tiraniiidem invaserat, apttd:.:...Maximiiius prefeclus annonse maleficos ab inipera-
VARIiE LECTlONEa.
-ts Hcecsine anni indicalionein manu secunda sunl. 2Seomocoque 1? JtJt_te:omousio ano-
287 E88margine scrtpla
niceoqiie. lege crudiiale. constaiilinopi 1. Agon Gonsiaiitinopoli Hter.
[[:, NOTJ5.
- (127) Cf. Yilam a Ruperto Tuilicnsi scriplam ap. $i'iiuui, V, p. 246. Qui aiiliquiorcni secutus iest'
auctorera.
711 MARIANI SCOTTI 712
lore iiivcsligai-e jussus ; plurimos Romse iiobiliura .A scopo Athanasio, ut ab herimo-secum venirei, ad
ocidit. YaleriiinuSiii-Bfitaiiriia, antequam [ lyfaiir Alexaridriam , Jlevit [ de ornaiu ] mulieris. Maclia-
nidem ] irivaderet, oppressus. Presbiler iniquisslme rius jGgiptius , Macharius ."[que ] Alexandri: us.
decolIalur,;quod Octaviariurii ex proconsule apud se ^Emoni.usciim Alhanasio veniret Romam, nulluiri
Iatilantem perdefe npluisset,. , , ."",V .. ibi vidjt, nisi basilicam Petri et Pauli;' qiii. ad
"
591. 8.[CGCLXIX](HiER.)vl/prfes(us et Arintlievs. episcopaiuin tractus, ne episcopus esset, suam.
Didiniiis Alexandrinus multa:de noslrq dogmate per abscidit aufem. Johannes pater trium iiiiliurii mo-
nolarios commenlatur, qui posl quintum liatiyitalis nachqruni. Serapion paleriO mi.Iiumnionacliqfum.
suse anriiim Tiiriiiiiibiis orliatur, elementorum quo- Dioscbros paler 100 monacborum , qhi ante com-
que igriarus fuit.illiricus 289Eqiiitius conies iniquis- munipnem consceijtias singiiloruni fralrum peude»
siffius 2io iribuloruhi exactiohibus ante provin- bat. Theona 55 aijnis lacuit. Hellin igneni in sinu
cias, quas fegebal, " quam a barbaris' vaslarenlur, pqrtabat. Helias 110 monachus presbiler in lierinio;
erasli 29lV.- :, .':'...'', ' ;-:. -"' ."" ; . .' , • soJiiS amiis 70. Apellis faber ferrum exfornace
';' 592. :;9. [CGCLXX] (EiEt:)y alentiniarius&:«( Fa- Cruderii tfaheris hianu , nocle fiiciOrii;sdemoriis:.
iens 4. Eunoffiius, discipulis Aelii, Conslantinbpoli fingentis se in forma ffiulieris pulcre, percussit;
agnoscilur, a quo heresis Eunomiana. Saxones cessi ][j Isidorus. suum clausil monasteriiim, intus Iiabens
Dehusorie 292in regione Francorttin. Biirgufidionmi necessaria. Apollo anuis i-O.in solitudine exle7
80 ferine milia, qiiod hurtquam antea, ad Renum riore. -Doflbeus, cujus cibus erat panis 6 un-
des,ce)ider.unt.,.Clearciius..prefeclus iirbi Conslanli- ciaruiii ei uniis fasciculus holeris et aqua. Piamon
nopbiragrioscithf, a qub riecesaria el diu exspeclala pre.sbiier,; cui aiiquando piferenli cofpus sacruiri
votis aqiia1'civilali inducitur.' Alexandrioe 20 ordi- ahgelus circa allare apparuit, iioraina abseiitiuih
iiatus episcbpus Pelrus, qui post Yalenlis inieritum delens fiatruraquepreseniium scribens. Marcus,cui
tairi 2S3 faeilisin recipieiidis hereiicis fuit, ulnon- angelus hbra communionis Christi corpus jiwLuitV
riulis suspicipneni acceptae pecuiiiae:intulerit [ Sari- Moises Vassasfratrum riocle aqtia iffiplebaf j;er 10,
ctus Martiniis aniio 56 suse selatis, dominjco die, stadios vel 20 aut 50 traheiis, qui quaiupf iatrones
qiiarlb Nbrias Jiiiii, in 'archiepiscopalum Trifonura suum Jipspitium invastantes Jigavii, craslino dorsb
Gallise civitatis.consecrattjr, in quo 26 ailnis saii- eos in comffiuiJefralrum porlatiiftis. Paultis pafer
clissime :vixit. (S. SE\\ dial.ii. c. 5.) Terapore ,m 50 irionachorum.. Siephanusper annos 40 pTobatus
quopfinnisjepiscopus datus est sanclus Marlinus el magno Anionio iloiissiimis,:deiiide ita tfibulatus,"
YaleiiliniariusTiim majoi rernm poliebalur. Noluit ut membra ejtis abscidereiilur. Jtilianus AcceiJSeiniis
surgefe aifle Martinuiti,:doiiec .sellain regiarii cf na- *G per 70 ariiips in cella reclusus riec;vissus iiee lo-
les regis igiiis incendissel. el sic soliq suo superbus ciilus taridiu. [ Sanctus (128) Palricitis riascitiir iii
rex exciitituf, ei Martinq invitus assurgil.] Brilania insula ex pafre nomine Calpuirij,;presbitef
595. TO. [GccLXxfJ(HIER|) Gralianus 5. et Equi- fuit ipse Calpuirn 2j6 filius diaconi. riqmiiie Fotid.
tius. Melantius, liobilissiriia niulierum Romanorum Maier autem eral .Patr-i.cii'Coiicbess, soror sancli
ct Mafcellini quondara eonsulis filia, unilo sss pre- Maflini de Gallia.. Sueat noriien in baplisniate. ;Go-,.
lore liinc uf baiio iilio derelicto, Hierosolimam navi- thrsege (129) diambse icfogna docet Iiartrebi Mago-
gavii; ubi laiito virlriiurii precipueque humililatis nius a Germano, Patricius, id esi pater civium a
luiraciilo fiiit, ut Tecisenpriien acceperit, papa Celeslino. ] '• .•
594. 11. [CCCLXXII] (HIER.) Pro c.Graliani 4. _el .. 59S.i2. [cccLX.xiii](H Trip. vni, 11.) Valens S.
Equilii. Posl Aiixciitii seram morlem Mediojani et 'Yaieniiniqnus. (HIER.)His consulibus Yaleiitiriia-:
.Ambrosio episcopo conslituio, omnis ad.fidem re- nns contra ligalos SaufomaiaTum vebemenfi cOm-
ctani Itajia: convcrlilur.. Aqiiilienses clerici quasi niolus furore, cruptipne venarum, qttod Gfece
.chofus beatqrum liabentur.: Quia. stiperiori anrto apjioplexis vocaiur, flijxui sahginis 17..:die-mensis
SarriialsePanrionias vaslayerunt, ideriiconsules per- Sepienibfis, selatis;anno 54, iiriperii aulem 11 ,
mansere. Theodorus sic (vin, 1) : Pior monachus niense 5, Biigitione obiil.
aiiJbulahdo edebat, ne sua carni placeret. Panibus Romanorum 47. Vqlens fiiim Grutiano ei jValeii-
iioluit pius ijno versu, id esl « dix"i quslodiara vias itarig , filio fratris sui, seciiiidum -omiies.ainjis 4,
meas > discere , dum ipstun compleret. Qui inferro- hoc esl usqrte lial. Ociobfis , in aiino:: 564.: jiosl
ganti sede eodem versii sic respo.ndir:-» Yix 49 passioiiem. Sub qito hi coiisules fuerunf, " ;;-;•.
tesle
annis ipsuminiplerepossum.il Qui rogante epi- Cassiodoni.
'•.:},;';: . j YARIJi; LECTIONES. ;
289igiiarus,'Fuil iiliriricus,1.. \ ™:lege : iniquissimis. — inignissimus eomes 2; 2SJevasit T"?;:£92 de
bassia 2. : Deusone. . ?93jam 1... 294hcecinmargirie posladditai. 29Slege: unico. ???Cal. 1.
" iege ""'"'"
;, ,:-",." -hOTM. -'.' . . •..,,," ;v:,,;--.-:-;:.
(l28);Ouse de'•;sarictb jPairicip apud Mafianiim Hibefnicum apud 0'Gonriof Rer. Hib, SS. 1,1,.
leguiiluf, quamvis cuiii aliis-fonlibus satis conve- p. XG.- Relfqtia noii intelligo. Setl in cariiiirie illo
iiiaiil,ad certuni auclorem referre nequeo. legiltir: Ceathar trebhc dia fognad i. e. qualuor lri-
(1^9) Cptbraiglie Patricii fuit nomen; v. carinen bubusqtiialiiserv.iii.
— '
715 CIIHONICON. LIB/III. . 714
'596. 1. [cccL.wn] IBI.UA.)Gralianus 4. et Mero- A ,' '101. 5. [CCCIAMX] (Pnosp ) Siagtius el Euclterius.
baudcs~.Yalens, lege daia ut nionacJii mililarent, Marlinus cpiscqpus Tiiriinoriira 301aj>ud*Coiistanti.
nblenles fusiibus jussit inlerfici. Thedosius Theo- nbpoiiin quinladecima die qua fuerat suseepiiis oc-
dossi poslca inipcratoris palcr, el pluiinii nobilium cidilnr. (CASS.)[ His consulibus, tesle Cassiodoro,
occissi. (Hirit.) Irolinus in Galalia inoritur, a quo sanctus Mariintis Turonica; civitaiis episcopur iu
Fooliniaiioruni dogma judaicums- 7. Bassilius Cessa- Gallia clarus liabelur. ]
riciisis epjscophs Capadociie clarus liabeiur, qui [cod. in marg., Cicliini 21. decenn. inc. ind. oclav.i.J
liiulla coininentise el ingcnii bona uno superbise 402. 1. [CCCLWX] Anloricus el Siagrius. Sanclus
malo perdidii. Teophiliis Alevandrise episcojjus corapului» ceiiium
597. 2. [CCCLXXV.] (HIER.) Valens 0. V. C. conss. annorum cnrsu Theodosio, [filio] Gratiani, dedica-
AJanioiiioiuin 50 circilcr milia npud Argeiitarium vit, [consulatu Antoni el Siagri incipiente]. (BEDA.)
oppiduin Galliaruiii ab excrcilti Graliani strala, Sinodus centuni quinquaginia patrura in Augusla
Floreniinus, Bonosus et Rulintis insignes monacbi urhe contra Macedonum, sub Damasso papa ct
liiibenlur. E qnibus Florentinus lam missericors in Gratiano. (cf. AD. Maii.) Roma ualalis sancti Da-
egenles luil, ut vulgo paler pauperiim noniiiialus massi papse 5. Idtis Deccmbr., via Ardiatina, in ba-
*
sit. Gens IJuiioruiii Golhos vaslat; qui a Romanis Bsilicasua, qni scdil annis 18. (cf. lib.poiu.) Ilic
sihe arinorum depossiiioue suscepli, per avaiitiam consiiiuil psairaos die noctuque pcr oiiuies secle-
Maximi ducis farne ad rebellaiidiira coacti sunt. Su- sias decantari. ,
peratis in congressioiie Roinanis, Gothi funduntur i05. 5. [CCCLXXXIJ (PROSP.)Merobaudes 2 et Sa-
iri Tiacia. lurninus. (CASS.)Arcatlius, Theodossii iraperaloiis
" .598. 5.
[CCCLXXVI] (Hir.R.) r«/«!Uiiiniitts II. V. C. filius, appellatur auguslus. Sanctus Marlinus epi-
Yalens de Aniiochia cxire coinpiilsus, sera jieni- scopus Turoiium Gallise civitalis clarus.
tenlia noslfos de exilis rcvocai 208^ 104. 6 [CCCLXXXII] (PROSP.) Ricomer el Glear-
{IIiEn.) Lacrimabile bclliiin iii Trachia, in qtio, chus. IJoiiorius, Thcotlossi JiliuS, nascitur.
desercnic equitum picsidio, Romanae legiones a (Pnosr.) Ursinus, qui el Siricius, 57. papa an-
{jolis cincise, usque ad internicionem cessse sunl. nis ]5 C02.
lpse impcrator Yalens, cuin sagitla saucius fngcret His consulibus in Brilania seditiOne S(l3 militurii
et ob.dolorein sepe equo,:laberelur, ad cujusdani Maxinius iinperator csl faclus ; qtii mox ad Gallias
villulse cassam deportatus esl; (HiEii.)-quo perse- transfretanie, Graiianus Parisis Meroiiaude inagi-
qiieniibus eum barbaris, et incensa domo, sepul- C stro lnililum prodilione superatus, fugiens Lugduni
tura quoqiie caruit. Ilucusque Hicronimus. (CASS.) capttis alque occissus est. (BEDA.)Maximus Vicio-
{CassiodorUs sic: Cui successil in Orienle Thebdo- rein filiuiii suuni consoriem regni facit.
. sius, Theodosii filius, qtiem sibi in consoriium re- Romanorum 49. Theodosius, fttius Graliani, cuin
gni Gialianus ascivil. Gralianus itaque cum qualuor- Valenliniano pairuo suo rcgnavil aiinis 11, mctisi-
decem regnaret annis, cnin Thcodosio regnat annis bus 4, hoe esl usque [ad] Kal. Februarii, in anno
6. Sub quo hi consules ftlere. Anni ergo quatuof- 582. post passionem. Sub quo hi eonsules fueruni,
decem siini, tesle Cassiodoro, aJj anno lertio Ya- teste Gagsiotiofo.
icnliiiiani, in quo Gralianus iiuperator faclus cst, 405. 1. [CCCLXXXIII] (PROSP.)Arcadius et Bauto
Lribici.iioiSDet Jovino consulibus, usque iu mcrtcm V. C. Hieronimus presbiler hoc lerapore in Beile-
Yia'ciiiij,ct u:-qiieimperium secuiulum Graliani.] bem toto jam niiindo clarus babitavil, egregio iuge-
(PSOSP.)KoiHfiti(jrt(m48.Gratianus cum fralre Va- nio el sludio iuiiyersai seclesiseserviens.
lentiniano regnavil omne tcmpus annis sex , hoe est 406. 2. [CCCIAXXIV] (HII:R.)Ilonoiius el Euodius.
usque Kal. Octobris, in anno 570 post passioncni. Piiscilianus in sinodo Burdigaloiisi daninandum sc
Suij quo bi consules fiierunt, lesic Cassiodoro. inlelligens , ad imperalorem Maximum pervolavit,
599. 1. [CCCLXXVH] (PROSP.)Ausonius et Olibrins. rj j aiidilusque Tiiveris ab Ebodio prefecto pretorio ,
Graliatius post inoriem pairui Theoiliossium, Theo- gladio addictus esl, cuni Eulrotia, Delfi 30i rectoiis
ddssi filium, in consoriium atiscripsil imperii; conjiige, ct Lalretano aliisque erroris consorlibus.
eique regriurii IradilOrienlis. Ea teriipeslate Pii- 407. 5. [CCCIAXXV] (HIER.) Valenlinianus 5. et
scillianus episcopus de Gallis ex AlanichCorum;et Eutropius. Burdigalcin qusedam Piiscilliani disci-
Ghoslicorum dograate: heressim liomiiiissui con- pula, iioinine Urbita, ob innpielalis pcrlinaliam
didii. ' per sediiionein vulgi lapidibus cxlincla est.
J00. 2 [CCCLXXVIH] (PROSP.)Graliantis S. elTlteb- 408. 4. [cccL^xxvi] (HIER.)Thcodosius 2. el Ctjnc-
dosius. Ambrosius ejiiscopus pro chatolica fide gius. Mavimus tirannas a Yaicntiniano et Theoi'osi<>
mtilta sublimiter rescripsit. [ Arabrosius 300clarus imperaloriiius, iu terlio ab Aquileia iapidc, spolialus
Iiis consulibus. ] induinenlis regiis, sislilur et capilc danirialur; cujus
• . - VABl^E LECTIONES.
,S9T i. lege : inductum. 20sHoc loco in codice. esse 'lacunam nolarit Gicscbreclit. *osLiibiciiiivet
judaicso°
Jovin'- 1. in mafaitie 1... 301dcsiini.qucddam.Sequenlia ad regem Alhanaricuin referenda suni. ?.?*Da-
"
masus papa obiit k. Jd. Defe.Iwc loca detelasuiti. 303'Scdione1.' '**>Eutfoli,,Aij.el.fi:-l,-::_ ;i;.i '
PATHOL.CXLVil. ":',"-.' 23
'
715 :..MARIAM SCOTIJ, ;f. : 713-
filius Viclor eodem anno ab Arbog.Jsle esl inlerfe- A frica; episcopus ordiualur. Clautliaiuis poeta insignis
clus in Gallia '. balietur.
Aiia manu in marg. add. : His tempoiibus 41C. 12. [cccxciv] Theodosius imperaior die
sanrtus Albaiuis martirizalur. 17. mensis Januaiii, amioaiiaiisGO. Mediolani obiit,
409. 5. [CCCLXXXVII] (Ilirn ) Timasius et Promo- sicutiu tripartita hisioria cclesiatica Icgiltir sc*.
lus. Ilacius (l Ursinius episcopi ob necem Priscil- (x, 50). [Cum sanctuni Pjiiicium nolu-l doniiins
liani, cnjus accusatores fucrunt, ajtiesise commu- siius diniitlere, n"si pro inassa auiea, serVavilsan-
jjione jirivaiilur. ctus Palricius jirccepto Yicloris angeli quidam po -
410. 6. [CCCLXWVIII] (BED\.) Valenlinanus i. ct cbrtim, quorum cusios fuit Patricius et pastor; qui
Neoterius. Hieroiiimus libftiiii dc illuslribus viris foiJiimassam aurcara, qtiam sanclus Palricius do
acclesuc ad annura oclavum Theodosii conscripsil. iniiio suo pro se.]
[ Sanclus Palricius cum duabus sororibus suis, id Romanoium 50. Arcadius, filius Theodosii, cum
est Luptiil el Tigiis, vendituf in Hiberniam. San- fratre Honorio secundum ornnes regnavit annis 14,
Ctus qiiidem Palricius vciidilur ad regem nomiiic mensibus 5, hoc est usque Kat. Maii, in anno 590.
Miluc(150), filius nepotis Buain, in aquilone Hi- posl passionem. Snb quo hi consules faeruut.
bernisc, ctijtis porcorum pastor-erai Palricius, el "* 417. 1. [cccxc\J (ISIDOR.)Atcad.ttsl. etHono-
Yiclor angelus loquebatur sepe cum eo. Duse vero rius 5. Donaus Epiri S0Cepiscopus draconem ingen-
sorores ejus venditsesunt in Conselle Muir.temiie*..] tein necavil, expuens in ore cjus, quem oclo jnga
* Foi. 145. itt
marg. inf. itcrum manu secnnda bouin ad locuni inccndi vix trahere poluerunt. ldco
scriplum esi: Sanelns Pairicius geuere Sii'l:is incensui! est, ne jmlredo ejus aerem corrurapevet.
cuni esset 16 aiiiiorum, venditur iii Hibcrnia ad. 418. 2. [CLCXCM] (PIIOSP.) Cesoiius et Auicus.
Milcon, regcni Dalnarscde.Cni sex annis senhil, Concilium Carlaginis, ubi Ijiponensis concilii slaluia
et ab angelo Yicloie semper consolabiilur, de firnianlu; el iiiserunlur. [Sanclus Mariinus noctc
lapide quojamxiim eo loquens, qui ibi manet; dorainica obiit, Cesario eiAtticoconss.](GREC. Tur.)
ibique additur: IIoc anlc sex folia debuit scribi , (Sancius lov Marlinus Tinoiium episcopns octoage-
id esl hoc loco. — Necnon f. lii'.. sctipia suni, simo primo setatis suseanno, episcopalus vero vigc-
quoe ptitnum ad a 475. relaia erant, jam vero siino sexio, obiit media nocle domiuica, Cesario 11
signis erasis tiulli anno cerio adscribunlur: San- Attico YY. conss.j
clus Palricius reddit niassam: auream doiniuo 419. 5. [cccxcui] ( cf. /. pont) Honorius 4. n
suo per se. Cum cnira dorainus ejus nohiii eum rQ Eutichiarats. Siricius jiapa obiit 9. Kal. Marlii. Ana-
dimillere nisi pro massa aurea, servavit Palii- siasins 53. papa po__tPetrum sedit annis 5. Hic c n-
cius precepto Vicloris angeli quidam porcorum stiluil tU quollicnscuiiique evangelia sacra reci-
qnorum erat paslor, qui fodit masam. Cf. a. 416. laiilur, sacerdoles »on sedeant, sed cur\i sienl.
411. 7. [CCCLXXMX] (cf. ISID.) Tilanus el Simma- 420. 4. [cccxcun] (PROSP.)Manlius el Theodo-
chus. JoIiannes'inonaeus anchoriia clara habetiir. IUS.Cura hoc consiihitiim inieral Eutropius eui.ii-
412. 8. [cccxc] (PROSP.)Arcadius et Rnfus.Nn- cbus, qui mov el boRore el vita dcjeoius est. [Anno
leiilianus aa vitse faslidirim niinia Arbegastis ma- 4. Eugeiniis occiditiir.]
gislri niililum ausleiitate perduclus, laqueo ajiud [ Cod. in marg. , Ciclus. 22. ind. 12. ineipit.j
Vicniie periil. Arbogasles magister ei-srcitus, mor- 421. 5. [cccxcix] (PROSP.)Siillico ei Aurelianus.
tuo Yaleniiniano, cujus exitu gravaijalur, Eugeniuni Golbi Italiam, Alaiichocl Radagaiso ducibus, in-
in Gallia facil iiiiperatorcm. grcssi.
415. 9. [cccxci] (BEDA.) TheodosUs 5. et Abun- 422. 0. [ cccc ] ( PROSP.) Vincentius el Fravi-
dmuins %. [ A circio el ab aquilone Scotli et Picli tus. Jolianiies Consiantiiiopoliiamis et Tlusophliis
vaslant insulam Britanniam. ] Alexandriiius illustrcs episcopi habenlur ; el utiun -
[ Cod. in marg., Ciclus solis inc. ] I que obscuravit discoidia, quseeo usque processii, ul
D
414. 10. [cccxcn] (PROSP.)Arcadius 5. et Hono- Johannes a Theoplnlo oppressus, Ponlum in exilium
rius %. (CASS.)Joliannes monacus', ornalus proflie- pertirgelur; cum lamen comitiuiiioneiiitj"'is maxim.i
tisegrai;a, Theodosio coiisulenie de evcnlu bclli, paite episcoporum, Romanse ponlificis exempli m
quod adversum Eugeniu n movebai, viclorem fu- secuia, seryaveril.
tnriim predixil. 425. 7. [cccci] (PROSP.)ArcadiusS.ct Honoiius
415. 11. [cccvciii] (PROSP.)Olibiius el Provinns. _ 5. Pollenfiseadversus Goihos velieraciiier utiitisque
Theodossius Eiigenium tiraimum vincit et perimit. partis cjaile pugiiatum cst.
.424. 8. [ccccn] (ADMart.) Theodosius attgusius
Agustiiius, beati Ambrossi discipulus, mulla fa-
cuiniia doclrinaque excellens, Ipponc rcgione Af- et Rumoiidus, Anastasius papa obij; o. Kal. M.iii.
YARJ^ELEC.TIONES.
»« w marg. add. : ui Beda dicit in historia Angtorum. 30°epri... 1. S07hmcin margine lcgunlur.

(130) Apud O^oinior,-!!, prSI, dicitnr Mileuon Dal.iradise inUItonia dynasta.


1\f CHROXiCOW;--IJififiil. 7Jg
ln)iocen:iiis 59 papa annis 15. calhedram tenuil. }A affectitti imjierii31S iiividiain non raeiebalur. Golhi
(t. pont) [Innocenliiispapa coifsiiluiliii sabbato j'ej'u- a 813rege Thaulfo Gallias ingressi. Eodem lempore
nium celeJirari.quiain eo in sepulcroerat Domimis, Heros, vir sanclus et beali Marlini discipulus, cum
el discipuli jejiinaverunl.] [Sanclus Pairicius cum Art-Iaieusioppidoepiscopuspresiderel,a populoejiis-
csset 50 annofum, veniens Turoniam,' londitur a dcm civiialis. insons el nulli insimulatiotii obnoxius,
sanclo Manino tonsura monacJiica, quia senilem pulsus esl. In quo ejus locum Palroclus ordinalus,
lonsuraiiianie.i luicusquchabuit. Deinde trans Alpes amicus ct famiiiaris Constaiilii magislri mililiiin ;
i\itin occtdenlalem parlem ansiralem llalise ad cujus per ipsum graiia querebaiur. Inler episcopos
Gerraannm episcopum civitatis nomine Alsiodorus, regionis illius magnarum discordiarum maleria fnit.
ct lcglt apud eum 50 annis divinam scripluram in 455. 5. [ccccxm] (Puosr.) Lucius V. C. conss.
irisula nomine Alanensis.] Lucio claiissimo viro -consul. Hujus collega in con-
425. 9. [ccccin](PROSP.)HonoiiusQ.elAristenlus. sulalu Herodianus fuil, qui novarum in Affrica rc-
Gartaginense concilium Jiabilum de Donatislis [Hir. rum reus, et honorem et vita amissit. Burgundiones
(HIER.,Y.S. Paul.e) Saucta 308elbeaiaP.iuIa obi.t 7. parlem Gallisepiopinquain Reno oplinuerunt. Joii-
Kal.Febr., tertia sabbati post solis occubilum, se- nus et Sebaslianus fralres, iu Galha legno areplo,
pulta esl 5. Kal. earundem, Honori auguslo 6. el; "jierempti sunt. Hac teinpeslate Pelagius Brulo m
Aresihenio consulibus.]
dogma nominis sui contra gratiam Christi, Celeslio
--42G. 10. [ecccn] (PROSP.)Stillicon el Anlemius. el Juliano
so° adjutoribus, exerit, multosque in suiiiii
Ragadaisus, in Tuscia nrallis Gothorum mihbus errorem trahil, predicans uuumquemque ad jusli-
cessis, ducenle exeicilum Stilicone, superatus ct tiam voJunlatc propria regi, lantumque accipere gra-
cajiiiis est. liae, quantum meru[er]it, quia peccatum [Adse]
-427. 11. [ccccv] (PROSP.)Arcadius C. el Probus.
ip.suni solum leserit. Uude el volentibns possibile
Yandali et Alani Galhas, irajecto Rcno, 5. Kal. J.t-
sit, ut eliam posleros ejus obslrinxeril, omni carere
nuarii ingressi.
-428. J2. [ccccvi] (PROSP.)Honoiius 7. cl Theo- peccato; omncsque parvulos lam insonles nasci
quam piimus liomo arite prevaricaiionem fuit; nec
dosius 2. Coiisianlmusiii Biilania lirannus exoiitur, ideo baptizandos ut pcccato ex[solJ\antur, sed ui
ei ad Gallias transit.
saciameuio adoptionis honorenlur.
429. 15. [ccccvn] (BEBA.)flassns «ir V. conss.
456. 6. fcccc\i\] (PROSP.)Got!S(ai!(iMsc(CoHS(ans.
Corpora propfelarum Ambacuc et Michehsesancto-
ru-ii ievelat Deus. Atthalus a Goihoium consilio ct presidio S1" lyian-
nideui presumit in GaHias.
450. li. [CCCCMII] (CASS.)Philippus V. V. con.[C
Archadius iinperalor Consianlinopoli obiil Kal.Maii, 457. 7. [ccccxv) Hoiiorius 10. et Thcodosius 6.
sicnt in predicta hisloria oeclesiaslicalegitur (\.ob). [Aiioo sejiliiiio imperii iirperatoris Honorii] COIT-U-
Romanoium 51. Honoiius cum Theodosio, fialiis latu jam Hoiioii'decies et Theodosii sexies, incar-
sni ftlio, secvndumomnes regnavit annis 15, hot csi nationis aulem juxta Dionissium anno quadringen-
usqite Kal. Maii, in anno 411. post passionem. tissiino 15, iiulicliope 15, sanctus Lucianus piesbi-
451. 1. [cccci\] (PROSP.)Honoiius 8. -el Theodo- ler Hicrosolimis, in epislola quam scripsilde inven-
sius 5. "Wandali llispanias- occupaverunt. Altalus tione beatissirai corpoiis protomariiris Slepbaiii
Bomse iinperaior laclus, qui mox piivalus regno sanclorumque Gamahelis Nicodiniiet Abidon (151)
Goihis cobesil31(l. sictil sibi revelatum esl a Domiuo, imer ceiera
452. 2. [ccccx](PROSP.)Vaian elTeriullus. Roina ctiam de ipso eodem anno maiiifesledenionstiar.it
a Gotbis Alarico duce capta, cl ob boc solus fuit ila : « D.e parasceve, boc est [feri.i] sexta, quse est
oiicutaliiim partium consui, quod et sequenti aimo 5. Kon. Decinibris, consulalu Honciii 10 el Theo-
obseivatuin. dosii 6. augiislorum (cf. BCDA)I et reliqua. Regula-
455. 5. [ccccxij (PROSP.)Theodosiusi.conss. Con- libus ergo seplem ,mensis Decembris piojectis, re-
siaiiiiiius apud Arelatense oppiduin viclus elcaplus; D ffiaiieut concurrenles qualuor anni predicti, hoc est
r-njusuiium Conslanlera, in Hispanisregnare orsiira, Kal. Decembris feria quaita, et 4. Kon S1BDee.
Geionlius comes, in Maxiiiiuuiquendainlyramiidcra fefia quinta, el5. Kon.Decerabris feria sexta, anno
transferens iniereirierat; [7.] Honorii, consulatu piedicto, quo coipoia sacra
454. 4. [ccccxn] (PROSP.)Jlonorius 9. ei Theoclo- a Domino suni revelata. Scribsit ipsam revelatio-
sius 5. Maximoin Ispania regno ablato viia con- nem Greco sermone ad oiimium [seclesiarum]per-
cessa cst, eo quod modestia huuiililalisquc *'1 ". in's sonam;quam Avitus piesbyier, Hispanus geueie,
VARLE LECTIONES.
308luer, tit inferioremargtnefol. 159a. /epitiuiv-'i3P? Iticuna ~m coiice 1. 3!0 liocaiino manu secunda
inmargine: ut Beda dicil in hisloria Angloriim 3!1 lege : Iiuiriiliias ai2.affec!a,ti,periii1. .. al*lege.:
rege.AlliauIfo.-;Jv3l> ibrino^ -' s" <tio;Kp:jarii mtiiuii:sec:in margine,[sed iri linea erasa tiriteasciipia
iege,
erant. 316qualril. .„.-.:-.-..-..•-.
--. KOT^ . . '....'" •
;V ; V ;:-._
(151) Y. Snrii Acla SS. Aug."d. 5.
-MAIUAKlSCOTTI "20-
m
iii Latiinim verlil eloquiuni. el adjecla epistola sua, A_.qui:b.abii.7.aiiili fueninl, recesserunt. Utergobreviier
illa nqcle, quse,luciscebal jn die doniinifa.
>fjef0fOS'bffi brientalibus: dodil(Bi!pA).;Qui Orqsius,. narrem,
ad.loca saiic.ta Ilierusalem perveniens,,'quo eurii Au-;; 10. die Sal. Maii.Tonssacer hofa eompetenti reple-
miraculo claruit occidenta-,
giisiiiius ad Jlieionimiimpro discenda aniiiiseralione, tus esl. Evidenti crgo
Hec prput potui vel,
miseral, r.eliqiiiassancli.Siepliaiii accepii.el paifiarii. Jiiim partium fiiisse crrorem.
reyersus, prirmisinuilit occidenli. (PROS_P.) [Attha-, episiolaris breviias passa csl, jubenle [apostolalu
liis a Gblliis ad Hispanias iriigranlibus ncglecfus ef veslro.rescripsi]. .»
'Pfesidio cafens capilur. Ataiilfiis, a quodam socnt [Corf..t'ttmarg. Cicl.us23. deeenn.inc.indict. pfima.]
vuliierotus, pbiil, fegnrimtjue;ejiis Waulia, perenifis, ,W0. .10.,[ccccxviii] ,(Pitos.i>:):T/otiotiiis i% ct
qui idein cupere iiileliegebanttir, iiivasit. Pejagiauis T.hcodosius8. JIp.ctcii;j)0i'CGoiislanlius, servus;Ghri-
"." a papa Innoceiilio predamiialis Afrorum \igorect. sl:, cx vicario Romsc Jiabitaiis, ei-pro.gralia Dei t'c-:
maximo Augustini episcopi Industria resisieba- "voiissiine Pelagianis resisleus , facliorieeofiindem
tur'318.... '.".'''.'.' :'.':''- mulla perlulit, quse illum sanctis; coiifessoribus so-
•ciaverunt. €ohcilio 3pud Cartaginein Iiabilo214 yol
_458. .8. [ccccxyi] (Pitosp.) Tiieodosiusl.-clPalii-
:rf«s. Placi.dam, Theodosii imperatoris flliam, qiiarn " amplitis episcoporum, ad papam Zosimum sinodi
Bonle froihi ceporanl, qHamqiie Afauifus conjugerii ^ dccrcla periata sunl-; qiii.bus probalis, per toluni
iial.uerai, -)Yan!iamjjacem Ilonori esjicteiis,'feddit, niundiim bereSsis Pelagiana dainnata est. Valentia-
ejusque niipiiasCcrisiantius pfbniefeiur. (&. t.potii.) iiiis, CoiJslanli el Placiilise liliiis.Tiasciitir S. Nonas.-
Jrinocenliuspapa obiil i. Kal. Aijgusli. Jalias. Caflhagis eoneiiium contra Pelagianbs. (cf.
Zosimuspapa quadragesimus posl Peirum teiici ca- (. ponl.) Zosimus pa'pa obiit 7. Kal. JanuariK
iliedrqiiianiiisi.' 441. II. [ccccxix] (PUOSP.)Monaxius et Pliiila:
45?.J 9'. [ccccxvni (P^nbsp.) tionOrius ii.elCon- Gonslant-iuspacera; firmat cura Wanlia, dala eideca
siahiitis 2.Ttorioiius Roniani jriiiiiipho ingrediuir, ad inliabitaiidum seetuida Aquilania et; quibusdam
pVeeunte cufrrtm ejiis Aitalb; quera libare 3HI-(152)' civitatibus coiiJinium provinciaruni. -•-,
vivefe jussit exulem. V-(PASCUAS.epist.) T)imidia Jtpnifalius papa M* post Peiriim vrdinatur, qiii
posieriof pars epislolsePascassiniepiscopi adpapam sedii ann.i. ,. .... ..... '-
Leonerii : « Non ergo rios dies iiria lorigius pdssiia'- v[Cod. ttt marj.,'CicIus solus inc,]
ierreal, nc cii.m libc vitanlus iriciirramus efforera. ...442. 1,2. [ceccxx] (Vsxospi)The_odo"siui9. ei Con=r
Sicultenipqre beafsereeordatioiiis domini irici pfe- slfiiitiusp. Constfiiiliusab Honofio in cons.oriium re-
dccessofis vestri Zosimi ariiio consulalusllosiorii•'•, gni iJdsuraituf. IJiefoniriius pfesbiter nioriliif,- aiihb
augusti 11. el Gonslaiilii -2., lunc eniiri ciim dccii-; : xl tis shse nonagesiino jjfimo. li. Kal. Oclobris.
nareitir, ije lO.Kal. Maiidicpaseha.lciieretiir, cete- 445. 15. lcccc\xi](Pnosp.) AgricolaetEustachiut^
braluffi esi 8. die Kal, April;-,id est pro emboiisinTo.\ Coiiitaniinus imperator obiii. ^ci\ /, ;;ott() BoniJa»
cpmmuhis esl aiiuus tciitus, ;ct error gravissimus est.. lius papa decrevit servum clericum iion fieti nec
Oftiis,in fantmii nl niisicrip certo, quia dono Spiri-,;; G-bnoxiumcurias vel cujuslibet rei.,
ttis saiifjiimiiiislralur, hse.cyeriias probaretur; qiicd Wu 14. [icccxxii}iTmsp.).HonovusiZ:elTheo:
jjropieroa credidi exponeijduni,quia Jqcus ipse ciiam ; dositis .10. Hoc lerapore exercitus ad Hispanias con-
saiiclo alque a me yeneraridp fratfi meo di.aco.rio, •tra Wandajos missus esf., cuiCasiiiius duxfuit; qui
Libano iiolissiinus est. Cujus niislerii niiraculiira Boiiifacium, yirum bellicis artibuSpi^ecIarum, inepio
laleest. Qutedam vilissima possessio Meltinas ajipel- •ct injtirioso imperio abexpedilionis suse sbcieiafe"
Jalur :n niontibus arduis et silvis densissimis con- -ayeriit. ISam ille periculosum sibi atque indfgnuiii
slifuta;. illic per.parva alque yilj opera coiistituta ratus eum seqtii quem discordem superbienlehiqiie
seclesia' esl, In ciijus babtizerio iiocle sacrosaneta experlus esset, ce.Ieriler -se ad Jortuin tJrbis atque
pasciiali babtizandi hora; oura nullus 'canalis, nulla inde ad Afiiicam proripuit. Iilque rei jiuplicsemuJio-,
sit fistula, nec aqua omjiino vicina, fqiisex.sese re- r. , rum [lai.orurii]initium fuiu (cf. /; pont.) Boiiifatius
plelur. -Pa.ucisque3S0. qui fuerunt cqrisecralis, «iin papa obiif 8. Iial, Novimbris. ;
deductofium nullum [habeat],iit aqua' vnnerai, disr. 445. 15. [ccccxxni](VROsp.):MarinianusetAsc.!e-
cendit, T.imc ei'go, ul siipraiiijyi, sub sanclse niem> piodnius. Placidia augiisia.a ffatfe.Honorio ptilsa,
rise dbiiiirio quondam meo ac beatissimo papa Zosi- ad Orien;ein cum Honorio et Yalentiaiioproficis^
nio,;cuiri apud oc.cidentaleserroeortiis fuissei, con- •citur (Pitosr):. ' " ;
siieiislectiOiiibns iio.Cte saera discussis, cuni jifes- €eleslinusi%. papapostiPetruriitinnis 9; - , ; ;
oilcr secundum moreni baplizaiidi horam reqaireiet, .Honoriiis Roniain obiit, et regiium ejusJoIianncs
usque ad hicerii aqua uoTiveniente, non corisecrati, accepila 21.
'v- YAP.IS LEGTIONES. - • . .--
.»." pelagianiis 1. 3t8 rcsi.leljalur T. _'819
. i. e. Jibere. 3S0 pacisqneI. ss^lioc tbcoin inarg.sec.manu-;
ul Beda dicit. ." ...;-- .;:-- -. > '.; • , '-•
'. '.""' .:"::, "-)SOT42.
f •" ''
:{m) V. infra a. 466i;
m . CHROMIGON.— LIB; Ili. 7£2
'
Romanorum S%:Thebdosius miiior,Arcliddii filiiis, A . nise dogmatis sui irisihitatione cofrapit; sed ad,
aiiiiis%1; lloc est usque Kal. Maii, ih'aiino'458. pbst aciioiieni PaJIadi diacoiii papa-Gelestitiiisi"€ermanum.
passionem. Sub quo Jii consules fiierunt; "Autisidioreriseffi episcopum vice Stia . ffiiltit, ets
446. 1. [Ccccxxiv]' (PROSP.)Casftitifs fi(. Victor. desiurbatisliereiicis, Brilaiinqs ad cailjqiioairi (idem,:
Tiieodosiiis Valeriliriiaiirim,ainitse suse ;fihiim,- cesV fedigit. (cf. I; 'poit'J.)-Cele&lmus.''p'a,pa'-:'c'o'hstit.uit,'ut.
safenl facit, el cuiii augusta malre ad recipieiiduiii psalini David ceiitesiriii quihqiiagesirai ;anie sacfifi:
occidehlalem niitlit imperiura. Qub tempore Jbhan- ciuiii 'aritijilionaiim.deca'ri!arcnlur; -riam aiitea epi-
nesj.dum Affricam, quatri Bonifaiiusobliiiebal, bellb*, stola c-tsancturii-eva.ngeUuniTecilarcriluf; -
repOScit,.ad defensioiiem sni infirffiibr faclus esl. , 4S2i, 7. [ccccxxx] (Pftosp.) Theodesius'13: et Va-,
447. 2- [cccoxxv] (Pnosp.) Tiieodosiusi I. et Vti-.. lentinitirius3."Aeiius cum"Felic6m cuiji uxore Pau--
ifiitijia:. tb. Placidia aiignsta et Yaleiitiarius.;cesar dussia el Gfaiirtifurtidiacoiiuni..., 3" ;(BEPA.)Sariclus^
ii.iw felicitate Jobanneiri lirannuni oppriiriunt, et re- Aiigusliriiis, setaiis aniio i>o. obiit 5:;RaI. Seplim-
•g-univiclores recipiu.nl, dala veiiia Aetio, eo quod bris, cuui iri "clericalu vel" episcojiatu aiinos; 40;
- Urii, quos pef;ipsuffi Johairaes acceperat, ejiisdem coffipleret. • - ' • .:_ -•-: :;;.: ; --
studio ad propria reversl sunt. Casliriiis autera".iu 453. 8. [ccccxxxi] (PBOSE.)Bassi«-e"(-AHliof/tK*.:Sif _
exilium aclus est. quia vldebaliir, JoJiaiines sine -B nodu.sapudEJfessuriidiicenlbfiini sacerdothm. ISeslOrs-
eoiiibeiitia Ipsius regnurifsjion potuisse jiresumere. riuscuni heressim noffiiiiissui ctcimiffitiltis Pelagia-;
"Valeiitianusdecretb Theodossi auguslus appellatur.__ nis, qui cognatum errofi; suo .turbabaiitvaa?:dogma,:
Arcliilaf, nohile oppidumGaUiarunY,a Gothis inhlia VlamiiaiuT. Ad ScotosiiiClirislum,creden;tes,o.rdinafus._
vi oppugriatum esi, donec imminenie Aelio non im- a papa Cejestijio Palladius; priinus episcopus ;missus..
'phnito acceieient'«?.'" est. [Posf ipsurii] sanclus.P^itricitis.-igenefe.Biittus;-.
448. 3,- [ccccxxvi] (Pit6SP.):37teorfos!HS 12. ei Va- a^sancto Celestiiio..papa-,eoiise,cralur.i[ef];ad;iirclii.
Itnliriiahus 2, Palroclus.Arelaieiisis.ep.iscopiis a.lri-.. ;efi|scop,al;uni.Hiberiieiisetji [jnillilur]; _ubi [jier an-..
Tiinb quodara" barbafo miittis vujjieribus laniatus ;ifos.sexagintaj:sigii.is,..atque niirabjlibus .pfedicanSj,,,
Ofcldilitr. (PRoSp.).Quodfacintis ad (-'cculfam'jussio- toiam insoIanvHiberiijam.;Coiiyeriitaditderii.. ; ;_;,
neni Felicis magislri miliium : refer.el.atnr,. cujus : 454. 9, [ccccxxxii];(Pitospi.) Aelius et yalerius-.
i.)ipulsri,.credilur,_eliamTitus diaconus iir sanetus,^ :-Boiiifacius;a|i-Africa. adTtaIiain: pef Ufbem :vreni!Ci_
lionise peceunias p.auperibus disiribueiis,_iiiterem-_ accepit niagistri riiilituiii dignilateni; qui. cuin_
{i.usest. : TCsistenleni.sjbi Actium in prelio superassel; pauCos,
449. 4; [cccc;xxyii]"(PiiOsp.) Hieiius et.Ardabures. ^'t post dies nipfbo exjinclus.esl. (.cf, l. poni.) Celcsli?^
Boriifalius, cujus. inlra Affricam petentia gloriaqtie niis papa obiil 6. IdusAprilis.-
augebaiur,. belliim ad"arbitrium JFelicis, qui ad; . SixtusAt.ptipgpost.Peirupi '; .
Iialianj veiiire abjiuebatj bupliep nomine",'inlaiiim" S23-- (Pitosp.)Aelius vefOj cura dcpossila polostaic agro
cst,:duciijiis,Ma]j6fno suet" Calvibne:et Sabnece. -suo degeret, ibique euni quidara iiiimiciis repeiiliiiqjv
cujui proditione Abdrtius m et Galjvio, dum Boni- iiicursu opprimere fcrtiplassetj, perfijgjis ad TJfhein,.
Tatiurii pbsidenf, ihterempli surit;. moxijiie ipse a ;atf[ue illiric a.tlDalniaiias, deiiide per Parinoiiias atfe
-fipplfatio dolo deteiilusest alque occissus..'ExindV Hiinos pefveiill,-qiiqftira ariiicltia auxilioqiie ussus,.
gsntibus.qiiseuli navibtis S£?-:neSciebarit, duma; pacem prjncipum atqiie iuterpplafse potestalis opti"--
'_:
, ceftaiilibus in auxiliuni; Vocanliiri mare peryiiiiii ritiit.
"fttclum est. bcliiqoe eorilra Bbiiifatitim cospti..iii . 455, ,10,:.[CCCCXXXIII] (B.EDAV) Thegdbsius 14. ei,
^Signisvulium.3^. cura ffanslala est. GjensWandaV "Mciximus.^Eudoxia, uxof Theodqsij i.iiiperaloris, ah
lorum ab Hispania",'a'd Affrieam iisansiti ';•' .Hierosoliirilsferaeavit, beatissirai Stepliani prolo*
450..5. [ccccxsriii^TPiiosp.JrFWiis-e^rattrKSvNe- martiris reliquias, quae-iriba.ssilica saricli.-Laurentii.
stqfiusque Constantinqpblilarius episcopus novtlm possilse yeneraiitur, secum deffeiens. ,""•-
aeclissisinoiilur errorerti inducefe, prcdicans Ghri-.J0. 456." 11. [ccccxxxiv] (BEDA.);AsparetAriovinduc.
slum ex:Maria lioininem tanliini, rion eiiaiii [Deunf] rSixtus papa fecitbassiIicara,-iriairJs_DonvJni,.quseab
;ii'atuni,'eique divinitatem coilatam esse pi'0-merito.. .anliqui.s Libere jiominabatufv. .
Cuiimpietaii precipue Quirilli Alexaridriiii ejiiscopi 457. 12. [ccccxxxy] (Pnosp.)- Theodosius:15. «(
iiidtislria etpapic Gelestini-repugnavii aucloriias.. ValeiUiniqnnSii.^Pax,facla cum ^Yaridalis, data eis
Pars Galiiarum propinqua Rheiio,; quani Ffanci ad habitandum Affricsepoftio. .Eodeuiteinpore :Gun-.
•possideridani oc.cupaverunt, ab Aetio comite- re--' dicarjuiri Burgundionum regem, inlra Gallias Iiabi-
ce_pfai ';; - ''.•' lantem,: Aclius bellcpblihuit. pa.ceiiique- ejus ss^
451. 6. [i:cccxxix] (PROSP.) Floreniiuset Dionisiuc*. isupplican.ti; aua non, diu'.;politus est,: siquideni. ~
Felice ad palriaiii digniiaiemproveclo, Aeiius ina'-- illum Uniicuni populo suo stirpe deleveiiiiit.
gisfef militura, facftts est,- Agricola -Pelagiarius,. ; 458. 15. [GCCCXXXVI] (PROSP.)Hisidoriis. el.Sena-
Severiani episcopi Pelagiani Jllius;.ecclesias Bi itiaii- ior. Gotbi pacisplacila perlubanl, et plura munici-
VARI^,LECTlONES. ;:::::. ;,..l: .:__.';•
328tege : abscederent. 3!?inaltum 1. 3U
lege-: Maboftio et Galvione, MabOrliuset Galvio. ~" 5 v iavivuf-,
t ?". iii.-:igiiis..viiliuiui_ S,T-dimidiatiriea iacat.. ?BRfege .•jjuyabaiit.: "ss?.eis: dedit_Pi>.;;; ... .-:,'•
725 W.IANi SCOTTI 721
pia \iciiia scdilms suis orcnpanl, Naibui.ensi ojipido A priniuiii sujieibissiiiiam heressin aposlohcus gladiiis
maxirac infesli. Quod cum diu ob=idione "(ame deli uncavisset. Pax cum Golhis facla, cuni eara post
Jaborarel, per Lalorium comitciii ab ntioqne ancipitis puguse Iacriinabile expeiimenliimliuiiiilius
periculo Iiberalum csl; siquidem pcr singttlos quain unquara anlea proposcisent. Aetio rebus quaj
cqiiiles binis liitici modis adveciis, strenuissiiue iu Gallea .componebanliir inlenlo, Geisericus, de
Iiostes in fugam vcitii, ct ci\i'aiera aiinona aJjU- cnjus amicilia nilul meluebalur, Garihaginem dolo
verit. pacis invadil, omuesque opes ejus, excruciaiis
459. 14. [CLCGVXWII] (Pnosp.) Aelhius el Sigis- diverso tormeiitoriini gcnere [civibus, in ius suinn]
ruttus. Iicllmn adveisusGothos, Hunis auxiliantibiis, vcriit. iS'ec ab sccclcsiaium dispolialione alisliueiis,
geiiliif. Iu Afliiea Ghiricus icx Wandalorum inira qnas et sacris vass.s cxinanilas ,cl sacerdolum
liabilaiionis stia: limiics voleus calholicam fldem in a.Irainisliaiione prhaias, iion jam diiiiii rnltus
Arrianam iinpietaiem subieiteie, quosdaiu nostio- loca, sed suorura jussil esse babitacula. (PROSP.)In
lum cpiscopos eoteiius perscculiis esl, u! eos jiri- u.-iversum capii[vi] populi ordinem sevus, sed
\alos jure basilicarum siianiin, eliam ciiitaiibus jjiv/ipnc nobilitaii el religioni infeiisus, ui iion
jicllerel, cuiii ipsorum eonslantiain nullis superbis- d.scer.ieielur, bominibus roagis [quam] Deo bclluin
sinii regii, lerroribus cedeient. Valeniinianus augu- *>ii.lu!'sse.
slus ad Tlieodosium piincipem Coiislaniinopolim 4o2. 17. [CCCCXL] (Pitosp.) Valentiniunns 5. et
proficiscilur, filiainquecjus in nialiimoiiium accepil. Analolms. Defiiuclo Sixlo episcopo, 40 amplius
Eodem aniio pir.ilicam baibari exercuerunl. Per d ebus Bomana ajclesia sine amisiiie fuil, mirabilc
itlem lerapus qualuor Hispani viri, Aicbadius, jiacc alquc palicnlise diaconi Leonis exspeclans, qui
Probus , Paschfsius et Luiicius ,* dudiiui apud luoc inter Aetium alque et Albinuin amh-hias
Gciseiiciim merilo sapicnliie cl fi.dchs obsequii itilcgrandse Gallise deliiicbat, Leo igitur, lcgalione
clariquc habebantiir; quos rex ut topul.uiores sibi pitplica accilus, et gaudenli patiice piesen'atus, ii.
faceret, in Anianam sectam transire precepii. Al papa Romance wclcsia cousecralur, sedens per
£11i boc faeimis constanlissime respuentes, excilato annos 21. (cf. (. pont) GeKerieus Siciliam graviler
in ropidissimain iram barbaro, piiraum prosfripii, aflligpiis, acceplo iiunlio Sebasiiani, ab Hispania
deinde exiho acti, ac poslrcinuin diversis inorlibus ai Aiiiicani transilo, ccieiilcr Carlliaginem rcdit,
iiiiereinpii, illuslii in.jrliriomiiabililer occubuerunt. ralus pei'culosiim sibi -ac snis fore, si \ir bcllandi
Puer auiem, Pauhllus nomine, fraler Paschas'-i et perilus locipieii ise Ciiiiagini incubuissei (PROSP),
Eulicii, pro elegantia foimse atque ingeni adniodiim _ 405. 18. [CCCCXLI] (Pnosp.) Cgrus rir clarissimus
regi acceptus, cuin a piofessione alque ainote consul. Theodossius iinper.iior bellum coutra Wau-
cbalholicse lidei nullis minis perluliari po->sit, diu dalos movcl, Ariobindo el Ansila atque Gcrmano
fuslibus cessus ct adiiifimam scrvilutcm damnalus d icibus ciini iiiagna classc direclis, qui, longis
c t; idco, ut apparel, non inteifeclus, ne de cuiiclalionibus liegoliuin diifereules, Sicili.c magis
-superata perilia irapii eliam illa mlas gloriarclur ©neri quam Aiiiicse prcsidio fttere.
(cf. DIOKVSHepist ap. Pelav, p. 874). Sauclus 464. 19. [rrccxLii] (PROSP.) Dioscorus el Eu-
Ciiilltis Alcxaiidriuus episcopus ciclum nonaginia doxuis. Iluiiis Tracias el lUiiirmii seva depojiula-
qiiinquc aiinoiiiiii componi!, iiicipicns ab anno 155. (ioue \astaniibiis, exercitus qui iu Sicilia moraba-
Diocleliani (155), lur, ad defensioiicni oiicnlaliura pro\ii:ciaium
460.15. [ccccxxwin] (ISIDOR.)Tkeodosius 16. et mertilur. Guni Giserico autem el Yalenliiiiano
Fausius. Diabolus, in speciem Moisi Judeis in Cicla augiislo pav coiifiriiiata, el ccflis spalis AITiicaitiler
apparens, per mare pcde sic ?lo ad lerratn repionii- ulrumque di\issa esi.
sionis cos perducere icproinitiit, <ed jjliirirais raersis 465. 20. [r.cccxLiii] (PROSP.) Maximus 2. el
el uecatis, leliqui sahi ficti, ad Chrisli graliam Paieinus. Hoc lempore plurimos Manicheos intia
coiiverliiniiir. p Urbeni lalere diligenlia pap.e Leonis innotuit, qui
401. l(i. [cccc\x\ix] (PKOSP.) Theodositts 17. et e.is de secretis suis erulos el oculis tolius aielesise
Fet,tus. Hac lempestale Julianus Athelensis, jacian- puplicaios, omnes dognvtiis sui turpiiudinrs d.imnare
li«simus Pelagiani erroris asertor, quein duduni fecit et proiere, incensis eoruni coiiicibus.
amissi episcopatus iiilcmperans cujiido exagitabal, 466. SJI. [CCCCALIV] (PUOSP.)Tlwodosius 18. el
mullimoda arte f.illeudicorrectionis spem pref(_reiis, Albinus. Hoc anno past ha [doniiiiicum] celebralum
molilus est iu communionciii ccclesise irrepens. Ilis est 9. Kal. Maii, nec erratum eral. qnia in die II,
iusidiis Xistus papa diaconi Leonis ortalu vigilanler Kalcntl. carundem dies passionis fuit; ob cujus
|occurens], niillum addilum pestiferis conalibus merenli.im natalis urbis Jtorase sir.e Cireensihus
palere pcrinissil. Et ila omnes cbalolicos de lele- Iransit. — Incipit epislola Pascassini episcopi ad
ciione lallacis besticC gauderet S30, quasi iiinc jiapam Leoneni, jubcnlem siiii reseribi qucsiione
WRIJG LECTIONES.
sso eauJere (ecil Pr. "
NOT^E.
(155) Gl. eliain piologum el cpistolara ipsius Cvriili apud Tctaviuui, p 881.
-
no , eHRONICON. - LIB. III._ 7.20
orta [de eodem anno] : t Domino viro sancio alque A \ (ensioiiechatlioiicap.eriiijuriasgravissiraasdelTecisse.
beaiissimo » ... (154) c Non, nos dies una Jougius [Cod. in marg., Ciclus solis incipil.J
possita terreat i et reliqua, quse iu annoU. 331 470. 25. [CCCCXLVIIIJ (PWOSP. ) Posiumtanus et
Honorii. de bac epislola prediximus. Annus itaquc Zeno. Theodossius imperalor pro defferisioneEuti-
417. incarnalionis secundum Dionissium esl annus ceiis Leonem papam Urbis ad se vocat. Qui dum
9.33s Hononi, ei annus 4J4. incarn.itionis secundum ire vellet, a populo prohibilus, prcsbitcros ct dia-
Dionissiiim esl annus [21. Theodosii]. coucs direxil.
467. 22. [CCCCXL\] (cf. /. Pottt ) Valenlinianus 6. 471. 26. [CCCCXLIX] (PKOSP.)Astwius cl Prologe?
ei Nonius. Leocoiistiluitiii inissa dicere « Sancium nes. lierum vocati chatolici audiencli.
sacrificium immaculatam bosiiam; i el monacbara 472. 27. rcccci.] Valentinianus 6. et Abienus.
aon accipere velamen capitis henedicium ab epi- Concilium in Ephesso (155) contra Eutichianum
scopo, nissi prius fueril \irginitas ejus pro- presbylerum, qui Conslantinopolira monasierio ce-
Jiaia. Icberrimo presidebal, Oiccns Dominum lanltim esse
468. 25. [ccqc\LVi](BEDA.)Ethius5.c( Simmachus. Christum, non hqminem. In quo Hilarius diaconus;
-Briltani-a Scotisel Piclis superaniur. Quos subjee- cum Julio episcopo Pulelano vice papx Leouis missi
lioiiera Romaiiis pro auxilio proiniitenles rais a "' fuerunl. Qui diacouus quia pro violala Jide Jllic
l_egioIiberans, ScolosaBritlania [irojecit; ac domum clamavit, pro anima sua Iaicnter fugil [ad Roraam)
reversura precepil Brillanis, muciim iraus insiilani 330. (PROSP.)Theodossius impc.aiui 1 cum magna
iiiter duo maria slalucrc. Quo cispite magis qiiam pompa a Placidia ci Leonc eum onini scnatu
dedu^
Japide conslructo, ut dicessere Romajii, Scoii ad- ' ctus cst, etin niausoleo at| apostolum Pelruni.depos_
veeli in nawbiis, Brilfanicos,quasi maturajii segilem 'sjtus cst. *
obvianies-sibi cajdunl, «alcaut, dcvorant. Ilerum
*-lloc.loco addil% : Ilnjus liieodofcit i"w.npore,
nelefil! 333 auxilia Romanj recurrant, el. Scollos concilio apin.. Chariliagincm ab impiissiuio
fuganl, et cum Brilianis niuruni inler urbes saxo Honorico Wandalorum rege babilo, 1. lus
solidum a. mare usque ad mare collocant, et in, Theonesliis,, cum alii sedibus qiini>t. stiis
littore meridiani maris, unde hosles meluebanlur, episcopi pcllerenlur, a Philippis sedis suse
urbe dep.ulsus, cum qiialuor discipulis suis
turres per inlervalla ad prospeclum maris sialuunt. peregrinationis causa seu consolationis
Reeedenle vero a Brilania Romano exercilu, Scoti pefcipiendse gralia Romam sub lempore
ei Picli redeunt, et totam Brillaniam ab aquilone ' Leouis papse venit. A quo favorabililcr su-
sceptus, et.aliqunndiu ibi commoralus, inde
muro lenus et ipso i.ilorruplo capiunt. Brillani vero. ad bcalum A«ibrosium Mediolaneiiseiii epi-
epislolam lacrimabilein ad lilhium, Romansc potes- 'C scopum coiitcndit. Ab ipso quoque carilalive
talis virura, ter consulem, milluiit, anno 25. imperii stisceplus,Theodosio principi ttinc ibi degenti
jier ipsum cst prscscnlaius, ei ab ulrisqtie
Theodosii, sed nec auxilium iinpetrant. Reverluntur poslrcmo in pace diraissus. Incle athenit
ilomum Scoli, el post non muliuiii leinpus r,eversuri Vindeliram primam Rhsciise urbem Augus-
Picli, cxlremam Brillanise palrein lum priinum et lam, ubi el passtis csl iinus cx discipulis ejus
33i Lrsus. Discedens ergo iiide, venit ad Sigis-
dcinceps inliabitaturi delinciit. Brillani aulem niundum regem Allobrogum, ct ab eo Trevi-
iinanimo consilio cum rcge suo Vertigerno, Anglos, rensem Paulinum, indeque navigio urbein
quasi defensores palrise, ad se invilandos elcgeruni. adit Mogoiiiiacum. Ubi, conlra herclicos for
Sed exccptos impugnalores senserunl,conficta occa- lissime sana diiuicaiile doclrina, secundum
rcliquii discipulum Albanum, martirio veiis-
sione quod pro sc miliiantibus Brilones minus sime supernhem dealbattim.
suuicientius slipiendia darent, Romanorum 55. Jl/flretattussecundum alios regna-
469. 24. [CCCCXLVII] (PROSP.)Atibius el Ardabu- vii annis 7. juxta autem eum qui historia lunc con-
res. Euiicies beressiarces Conslantinapolis presbi- scripsit (156) annis 8, secnndum hisloiiam Romanam
ter, frdus Theodossi augusti araiciliis , conalus est annis 7, mensibus 2, hoc esl usque quasi Kalendas
non perfeclura boinineiii in Chrislo assereie 335:< r, Juhi, in anno 445. post passioneni. Suh quo Jii
conlra quem Flavianus, ejusdem urbis episeopus, consules fuerunt, tesie Cassiodoro.
suscipiens, cum sacerdoiibus suis damnalus est, 475. 1. [CCCCLI] (PROSP.)Matcianus et Adelfius
auclore DioscoroAlexandiise iirbis cpiscopo. Conlia V. C.Pugna facla in Gallis inter Aeliumel Atilanum
quem papaLeomissit episcopum.presbiterum eldia- regcra Hunorum cum utriusque populi cedc Altil.a
conum, qui injuiiani passi FJavianum nunlianlin de- fugatus esl in Gallias superiores..
YARI^: LECTIONES.
131lege: IX. S3aXI, corr. IX. I. 3S3 pelenie 2. ubi IICPC, seimone valde mutato, el multis ex Bedm Itist.
ecc. I, 12 sqq. addtiis, teqmvur. 33i-
iiihabiluri 1, zz*> assere 1. 33°Hoc loco novus annus incipiebat, sed
jam numeri et consulcserasi sunl,
NOT^E.
'
(154) Exstat in cod. Parisino, olim ut -videtur tem invenire non potui; cf. Leonis.epp. 24,29, 51.
Moguniina.impressa inler S. Leonis I. epp., n. 61v - _ j(156) Prosperi Chronieon indical, (jualein cod.
quam hic omiitendam censuimus. . , , August.el.M.ogont. iegimSs».-; -.
y5S) Poiiiis.Chalcedone. Cerlum bujus loci fori-
727 - MARIANISCOTTI 72J5
474. 2. [cccci-ii] (BEDX.)Ilercutunus el Aspora- A . 47S. 6. [CCCCLM] (C_\".s.)Varnn et Jolianncs. Posi
cius. Johaimes bablisla duobus monachis capul suuni •JiaximuiiiAvilus in Gnllias assumpsil imperiura.
juxla Ilerodis habitaculum ;e\clal; quod Emessam ]Cod. iu maig. CjxlusSSdcceim. incipilindiclioiieQ.]
Fonice uibem cum magno honore peilatuin cst. 479. 7. [CCCCLVH] (CASS.)Constantinus el Rufns.
Gens Anglorura siveSaxorura Briifaiiiam iribus lon- Avitus Placenliae dcpossuit iraperium 340;Marciano
gis mv>ibus advccbilui; toUin jienc iusulara ab defimcto apud Gonstantinopolim,~Leo Orienlis,
o."ie;i:ead occldeiilem subigii. llaioriaiiiis Itiise suscepit imperium*. Sub quibushi
4i3. 5. |cccCL!iiJ (ism.) Opilio et Vincomatus. consules fuerunl, teste Cassiodoro.
Siuodus Calcidoiiciisis facta, ubi Eulichcs el Diosco- 2 Itocloco aciclii: Hucusqiieclironica iinperii,
rus damuati. Saiictus Loo papa sic (cp. 61) : i De iy eujus liiiebee b^.beiiiur: < Post consulalum
paschali obscrvautia sanclse ineinorisc Theophilus Theoriosii 17 ei Fesli Gisericus Waiidaloruni
rex Carlagincin ingressus csl 14 KaJ. No-
ad atigusluffi Theotiiosiuni seniorem scribens. per venib., inqua rcguavil annis 27, mensibus.
ceiilum annos a priino prsedicti principis consiil.uu 5, tliebus 7. Posl bsec regnavil Iltiucrix,
Jilius ejus, aunis 7, niensibus 10, dies2S;
dagessil oidinem diei fesli; cujus inslruclionis 74
iiuiic anntis evolvilur, quo Opilionc consule %Idus tf-ii in line anni sepiimi regni sui catliolicse
ecclesise persecuiionem mo\it, om»es!|iie cc-
Apiilis cclcbrata esl sacra solemniias. i
" clesias clausit, ei cunclos Doniini caiholicos
476. 4. [CCCCLIV] Aelhius el Studius. Unde336* sacerdoles cum Eugenio Carlhagiiiensi epi-
sequcnli 3" auno JNonas Aprilis cqiisequcnter i et scopo cxilio rcligavii, ipsequc Uoinini judicio
scaiens vcrmibus vitain linivil. Posj, eum re-
icliqua. Sed ainius, qui crit 70, ul videtur discorrial; guavil Guntaniundus, Geiituiii ejusdem Ho-
s^qiiidem i:i 8 die Ifaleiid. Maii pascha eonstituiiur, iiorici fi.Uris Jilins, apnis II, mensibus 9,
e::in il> Kalend. Maii,.ut vidciu:', debercl fieri diebus 11; qui leriio auno regni sui cimile?
riiiin sancli niailiris Agilei aputl Gliariaginein
iruosp.). Ordiuatus episcoptis Deograiias in basilica iLuliiolicis dari pioecepil, Eugcnio Kartagi-
Fausli die doniinira 8 Kalemi. Novemtiris. Vt-.lenli- uen^i episcopo ab eodera jam dc exilio ic-
niaiuis augusiusll Kal. Oclobr. Elutuin pairkium vocalo. Deiimo atiicm anno rcgni sui eccle?
sias challiolicorunt aperuil, ct onnios Dci
el Boeiiura Karlagine (157) occidit. s.icerdoies poleiite Eugenio Garlagincn>i cpi»
477. 3. [CCCCLV] (PKOSP.)Valentimr.nus 8 ei An- scopo dc evilij revocavit. Quse ccclcsise fuc-
tctitius. V.ilcnliiiiaiius autein ab aniicis E",'.j.;i15lia!. riiiit chusie annis 10, mcn->ihus(>, diebus o,
boe csi ab oeiavo auno Honorici, id csl cx
Apiilis [in campo Marlio] occidilur (Pso-p.). Ma\i- die 7 I.ius Fubrinuii, usqiie tindeciiiium aiir
nius vero.vir gemini consulaius .et paliicix riigni- iuira regis GunianiunJi die 9 Id..s Augusti,
talis ,aiia dic 12 Kal. Aprilis, floma; sun.psi; ira- in quo compleii stint supratiicii anni 10,
G merises 6, dies 5. Qtti ii>emor?.lusGiinla-?
pcriura. Post nicnsem aetem i-kerum, iuii.iiaUi ei niuiidus rex posiinoduni vixil an:ios2, mcn-
es.Africa Geserii i regis athci.tu, mtillisque nobiibus scin 1. Posl quem regnavil Trasimuiidus,
populanbus es Urbe fjgicnlibus, cuni Ma.umiis, Geniunis Itlius, araiis 28, mciis.bus 8, dic-
dala abeimdi cunciis iiccniia, trepidus vcllci aLtec- biin 4. Ab e^ordio ergo iiuperii Avili usque
ad aniiuni vigcsimuni sexlum Trasaraundi, a
dere, 77 adepli iraperii dic a Jamulis Valeiitiniani quarlo dcciino aiilcm anno iinpeiii el morte
delanialus esl, et inenibratini in Tiberim projectus, , Valemis usque in «niium vigcsiinuiii secuu-
sepultura quoque caruit. Posl lisec consecuta esl duni Trasaraundi auni sunt. . . . Po.-.!quoni
multis digna Jacrimis Roniana captivitas, cnm cniin regnavit, Hildiricus, lilius IIoiio;ici, amios 8,
dies 8. Qiii in exordio rcgui sui Boiiilacium
Urbem omni presidio vacuain Geseiicus oblinuil. cpiicopum apud Karlaginem in eceU-si.isaiicti
4 hlus Julii, feria 5, occurrcnie sibi papa Leone-' Agilei or.linari pr.eccpil, el oiniiibus caiho-
lici; liuerlalem reslituii. Quo rpgiiantc as-
episcopo sancto cxtra porlas. Cujus supplicalio ita
eum Deo agentc iinivit, ul cum omnia potcstati sumpla lyraiinide Geilemer regnuiii ejus inva-
sli, i» quo iecil amios 5 et lolidcra incnses,
ojus essenl tradila, civiiaii sibi ab igne laraen et qui lama Iioniicitlia sceiestus coiiiinisit, ut
cede el supphcio abstinerelur. Roma vero per 14 nec pareiilihtis parceret. Fittnt crgo ab exoiv
dio rcgni Giscrici usquc ad cxilum Wandar
tlies secura el libera scrutalione omi>ibtis opibus B j loruiii aiiiii....; ab inlei itu ergo Yalenlis, qtiod
suis evacuata 338 esl; multaque milia capiivorum, cr.'l in quarlo decinio anno legnl ej-.is, ui-que
a,; supradictum lenipus, sunl aiml. .. Co!r
piout cuique setaie vel arte placuera!, cuni regioa
cl liliabus ejus, Cartaginem abducia. Hoc anno, id Jecia eigo oraiiiiim suraina anr.oruin aii Adani
usqueao WanuaJoi iiin perdilio.iera fiiii:t o7oq,
est 453 iiicarnatioius juxta Dionissium, pasclia do- — Quce cmnia ex cod:ce Prospiri Mogoniiita
minicura 8 die Kal. Maii recte-celebia:".:n est, or- suiitta snnl.
>:inaiione sancti Thcojiliili 318; quod sanclus pspa Rotnanorum 54. Lco secundum oinnesrcgnatiil annis.
{•ostLeo 15 Jialend. Haii poiius obsenandum prq- 17, el hoc esl usque Kal. Julti, in aitno 461 posl
leslaroiur. jit-gJoneiiis his consulibus, lesle Cassiodoro.
VAIUyE D-XTJONES.
"30' ctiit! aiiito prcecedenii
conjunqenda sunt. C3Ts. a. bis leguniur \. r:j euaciilJ 1. r:Dcodex
reujebat: qr.o I s inciiis p.ipa L"o 13 ICal.Siaii ceicbr.ituni esl oidi:iiitioiie saucli Tbcojihi.i, «cdjim erasti.
l'Hioc loco norus incipicbjt annus; sed numeri et consu'es ciasi sunt.
iNOT.E.
I1"". Error SJ. Prosperi codice minus recle i:i-iellecio.
' '"
729 .- , CHBplSlGON.-eii__IIL V75d
.480. 1, £ccccLViii](C^ss;) Leo Aiiguslus et Ma- } . ,.;4:94V;15.:[ccccbxxii] (CASS,)^^(«s^i.JjTnfcttitiMs.
ioriahus Augustus. Majoriauus in Affiicaffi riiovit- Patiicius Reciinef; Rpiiie jfacjbiniperalqre Olibfio,
procincluffi,'.' :.: .-, .Aiitiiem.iuiri,:cqrifia<."feyereiuiitm.'jifiiicipiset.jus
-481. ;%.: [CCCCLIX] (Isib.) Riciiner et Paliicius. airiiiitatis, cum gfavi cJade civilaiis e_x.liiiguil;qiii
Aiex-.iridriaet iEgiptus errore Dibscoiii hereiici iaiir 40 die glorise suae ilefuiiclus est, Olybrius auieffi
igiiescit. ^meriseseptinio Impefii yitam exigjl. 1
482. 5. [CCCCLX] (JSID.)Magnus et ApoUoriius.He- ; 495. 16, [ccccLxxiil](CASS.) Leo qttg^istus5 cqnss.
Tessis Acepliallorum, 'Calchidqnense coricI)iiihi iiii!- Giintiibado horianle, Glicerius Rayenhe; sunipsit
-
pugnantium , apparuil. Acepaili aulem dicuiitjir, id iniperiuffi. Eodem anrib Leo iniperalof. riepotem
est siuecapite., quia auctor ejus hori apparuil. suuni Leonera coiisOftemfacit imperii,:
• 485.:4.
[CGCCLXij (Joap;) Seiierttias el Dagdlaifus "496;,17. [ccccLxxiv](CASS.)Leo junior ciugustus
'(CASS.):Majorianusjuxfa Dertqnairicivitatem 8 Idus ,6 conss. Nepos RomseGiicerio successit iii regiio.
Augiisti occidituf, iramis.sioiieRicimeris; cui Sevc- Leo, imperator lioc, anno qbiii. Hec Gassiodorus.
ruin, nalione Lucanum,;ilavertrte succedere fecil in JOrdaiilsepiScopussic.iifcroiiica abeo Jioc tenipofa
regnum. [Leo311jiapa obiil-4 Kal. Jhlii (A.p.Mait.).] coinpossila, sic qtioque (JOUD.): Leo Lconeni Jiiniov
484. 5. [ccccLxn] Leo:%_et Severus. Hilarius 45 ^ reni, ex: Aiiagiie ,fil|a nepoiein suuin in impefio
pdpa cOnsecrqlur%Idus ' Nbvembrisiqubdieiiel annis ordinaiis orientali; anno 16 imperiisui bbiit'.
7, mensibus6. _'_: \ 'V }}' ..'.-.. : , .. (JOBD.)JJoittflj).ortii)i.S5;Leo junior riibx paucis
485. 6, fccccLXiii] (BED^.)Rasilius etVivianus. meiisibus puerile, ordirianle lairien palre, fexisset
Tlieodorus epjscopus civiiaiis, quse Ciiise dicitur, iuipefitim, maiiu sua geiiefum suuiri Zenoiiem co*
eo quod a Cirp rege Persarum coodita, scfijiii de ronaiisiiHiieralorcmquecoiisliluens, rcbtis liumaiiis
yera; incarnalioiie d.oraliiicacbnlra Euiiclien el Dio- cxcessil. Zeiion autein nalione Isaurus, gener Leo-
sforuni., quj iiegavit Jiumanam carnerii Ju Glifisto. nis iiriperatoiis, rcgnavil aimis 17. Ilcc Jordanis
Viciorius3^, jubeiite papa Hilafio, ' scrijisil pascliar ejiiscopus, el iioc est juxla Romanaiii liisloriam
l^m cii;cuJurii'.552aiiiiofiini. quod Leo senior taracn regnavil aiinis i(i ac men-
.486. 7. [cccCLXivj(Giss.) Ruslicus ei Olibrius. sibus 6 (158), boc esl usque Iial. Januarii. — (cf.
Beorgor r.exAlanorum apud Pcigamurii a pairiclo BEBA.)III eodem anno 10, qun Leo obiil, Tbeo-
Riuiiiere pbreniplus est, V dricus (159) rex Romani obiiuuii, leinpore Leonis
. 48,7. 8, [OGCCLXV] (CASS;);Arminericus eiBasili- juuioris.
spus. SeyeruS Rbine in palafioTraudeRiceffiefis ve- p itottiattonim E6. Zctton regnavil secundum omnes
jbenoperenlifur. annis 17, hoc est nsque Kal. Jauuarii, in anno 479
"
488. 9. [CGCCLXVI] (BEDA.)LeojuiiiorZ consulalu, posl passioncm. Sub quo hi consulcs ftierunt, lesic
Tlieodorus •prediclus episcopus Cirise scribit. histor Cassiodoro.
.iairi ificjcsissiicam,.ouoaTfijieifila dicitur /BEDA,), 497. 1. [CCCCIAX\J (CASS.)PIO consul. Leorits
afine iibforum.Euseb.ii.,"id:>s;i'' ab anno 20 Gonstan- aug. jtttiioiis. Orestes, Nepole in Dalmalias fugalo .
tiiii Magni. fisque ad lerapus hujus Leonis ihiperai- filio Auguslulo dedil iinperium.
loris, quo 4l ipse-episcopus ojj.iii,_. ; : 498. 2. [CCCCLXWI] (C\ss.) Busiiiscus 2 el Arma-
489. IflV [CCCCLXVII] (CASS.)Puseus et_Johannes, lus. Ab Odovacrc Oresles ei frater ejus Paulus oc-
Anlheniius a Leone iiiiperaipre adltaliam iijilliliir, cissi sunt; nonieiique rcgis Odovaccr assuinpsit.'
fiiii iertio [ab] JJrbe niiiiarib,! iri Jbco Brou .Oritas, 499. 5. [CCCCLXXVII] (ISID.) JPTOcons. Basilici el
'"- ;;'
stiseepitimperiuiri. Armaii. Isle Zeiinon Leonem, augusli filitim, in-
480. 1 i> [CCCCLXVIU] (.Ciss.i AnihemiusAugusius lerficere quesivit.
2 cotissi Mafcellintts cpcidituf'iii Sicilia,
500. 4. [CCGCLXXVHI] Ellus V. C. conssut. Sed3**
491. 12. (CCCCLXIX] (GA.SS.) Jlfarcicinusei Zeno V:
malcr ejus pro eo aliuni forma similem opiulil.
C., ATaJjiiridusiraperium temptaijs, jussu An.thciiij " 501. 5. [CCCCLXXIX] Zenon aug. %conss. Leoneiii343
exilio [depoTlalur]. ,,-:.;:: :;,.% ..-:.'.
. vero occultc clericum fecil.
. 492. 151 [CCCCLXX] (CASS:T; Sevcrus.et jordannes.
Uoiiiaiius,p.aii'icius,:aJJeclanSu; iiriperiiini ,;[capilali- 502. 6. [CCCCLXXX] Basilius junior conss. Qui-
que 343in clericalu usque ad Juslini tempora vixit.
|;'i] iruncatur. Hilariuspapa obiit 9 Kal, Martii/
46 sedii arinis15. 505. 7. [CCCCLXXXI] Placidus V. C. conss.
' :Simpliciuspapa post Pelrum, qui (GASS.)
495. 14. ; [CCCCLXXI] (GAsSj.)' Leo quguslus 4 el Oriovaccr in Dalraatiis Odviam vincit el perimii.
Prqbiqnns, Asp_\raffectale tiritrtnidisGpnsla.nliiiqpqli 504. 8. [CCCGLXXXII] (cf. /. pont.) Sererinus V. C.
a Leone iiiiperatore occiditiir. :; conss. Simplicius papa Acalium Conslaiiiiiiopolita-
; "_ . vvAmiEiECTiONEs. '-.[:'[.'.:,.
--3ilHascsei: inaiiu iri ibco rasg. •'"- si2Eddem: iierum in margifol.ii^piariu secunclascrinla_suiil. ^cuma:
iSdcdnjurigeridasurii. ' "'''::• J :;;''"- '}•;:': .':-:"".••' ';" .' :'':.:.'. :/-'" ,:.:'
: ".- , KOTiE.: .':" '.'-, '
^158)Tii-Hisloria, miscella 17 annis regiiassc dicitiif, ' . .,:;•
" '"'.
(159) De OdovacareJqqujiurjBoda;;;. .._ .,; -,• •";
;[.'.";- :,--.;•,. .",-..:;'>' '.''.; ''_''>.'"; ;-_
751 MARIANISCOTTI 752
.iiiini episc"opumet Pelrum Alexandriimm episcopum /_, 516. 5. [ccccxcn] (CASS.)Aslejius et Presidius.
Euliciaiios damnat. Teodricus rex Ravennam ingressus, Odavacreni
505. 9. [ccccLK\xlii] (ItiD.) Fauslus V. C conss. [m.olienlem] sibi insidias occidil.
Corpus Barnabae apostoli el cvangel.nin Mathei ejus 517. 4. [ccccxcv] (cf. (. pont.) Viclor V. C. cbuss.
sljlo scriplura reperilur, ipso revelante. Gela^sius papa Menesium episcopum", a Felice papa
506. 10 [GCCCLXXMV] (cf. /. pont) Theodericus 'damiiatum, oeclesiaesuaa reslituit.
ei Venantius. Aposlolicus papa Siinplicius obiit 6. 518. 5. [ccccvcxvi] (cf. l.~ pont.) Pauius V. C.
JSTo;i.Martii. conss. Gelasius papa libios contra Eutichen elNeslo-
Felix papa il posl Petrum ordinalur, qui sedit rium compoiiit, cl qiil 15. Kalcnd. Dccembris.
annis 8. 519._6. [ccccxc\vn](JoitD.) Anastasius augusius 2.
507. 11. [CGCCLXXXV] (BEDA.)Simmaclius V. C. conss. Auastasiiis impcralor niillius incruit inimi-
Honoricus rex Waiulalorum Ariiauus, in Affrica rorttm suorura vindictam audire, sicut nec ipse
cxulalis delugatisqne plus quam 554 epfccopis cha- icclesite jura servavil.
Jolicis, ajclcsias clausil, plel.em varis auicil suppi- Anaslasius papa 49 posl Pelrum, qui sedii anno l3
JKiis"; et quidem innumeris abscidens raanus, lin- mensibus 6.
jguasprecidit, nec tamen loquellam cbalholicae con- " 520. 7. [ccccxc.xvni](BEDA.)Paulinus el Johctnnes,
Jes-ionjs eiipcre poluit. Trasmundus Waiidalorum rex cbatoiicas ajclesias,
508. 12. [ccf.ci.xxxvi] (cT. /. poni) Decius el Lon- et 225 episcopos exilio in Sardiniam missil. (iib.
j9i"ttns._Felixpapa eiiam dainnavit Acalium etPelrum ponl.) Anaslasiiis papa obiit 5. Kal. Jimii. [Aaasla-
fpiscopos Eulicilionos. siua papa voluit occulte revocare Acbaliuni Con-
, 509. 15. (rrcci.xxxvn] (CASS.)Boeiius V. C. conss. sianiiiiopolitanum episropunulairiiialiiin, cl non po-
O lovacer, Foeba rege Riigoriini victo capioque, lnil; qui eiiani divino iiiilu pereussus esl.]
regnum politus esl. 521. 8. [ccccxcxix] (lib. pont.) Jnhannes V. C.
510. 14. [ccccLXxxun] (CASS.)Dynamius el Sifi- Simmachus papa oQ.post 1'elrum annis 15. [Propler
clius. Thcodricus rex inlravit Italiam, [his consuli- clcclioncm SiniiiiacJii papie ct Laureniii Fcslus
btis, leste Cassiodoio]. exconsul iiobilissinius ei cxconsul.Probinus e\ parte
.-511. 15. lcceci.xxxiv] (CASS.)Probinus ct Euse- Laurentii adversus Fauslum.excoiisuleni ceierosqug
lius. Cui Odovacer ad Isoiiiiuin piignam parans, e\ parie Simmaciii in medio Uibisceties et homi-
victus cum tola genle fugalus esl. Ilerum [codcm citlia fecerunt, clericosque muilos occiderunt,. Unde
amio Vcrone] pugna vincilur Odovacer. • eliam sanctus Pascbasius diaconus posl niorlcm
512. 16. [ccccic] (CASS.)Fauslus junior conss. siiam in pena posilus eral, quia conlra popuhim iri
Theodricus ad Ducain fluvium Odovacrera vincit eleclione Laurenlii usque in fiiiera \ilte suae per-,
[lertio cefiainine], et Ravennam fugiens obsidelur. mansil; sicnl in Dialogo legiuir. (GUEG.Dial. IV,
S15. 17. [ccctxci] (CASS.)Olibiius junior conss. 43.) Ei hoc fuit pcccaiuni miniiiiura , id est eulpa,
Odovacer cum Erudis 344egressus Raveuna nocie, ignoi.intias, quia ipse pulavil reclius corarn Deo
ad pontem Candidiani a Theodrico memorabile cer- qtiod fecit, quani aliter.] fSimplicius papa firit a^
lamine superalur. Ttinc Wandali, pace suppliciler consulalu Pauliniusque ad consulatum Senaloris
postulala, a Siciline solila dcpredalione cessaruut. secuiidum S4S.]
[Eodcm aniio Zeno imjjerator obiil.] [Sancius 522. 9. [u] (CASS.)Patricius el Hipatius V. C..
Pairicius Hiberiiiai arcliiepiscopus, annornm 152 Rc\ Theodiicus Iloniain venil; el senaium affabililer
(122)34t, bcaissimo fine obiit. Aniioriim 1S ven.li- traclat,
lur, 6 aimis iu semTuie, 4034Cin Romanis partibus,
70 (60) 3" aiinis in Ilibernia predicavil (140). 525. 10. [DI] (CASS.)Avienus el Pompcius. Theo-s
annonas.
liomanorum 57. Atias(«stitssecundumomnes regna- drieus Rex Romanai plebi donavil
vil annis 27, hoc est Kal. Maii, anno 506 posl pas- n 524. 11. [DII] (GASS.)Autettus junior et Piobus.
sionem. Sub quo hi constiles fuerunl. Rex Tlteodiicus aquam Ravennam perduxil, [ciijus
514. 1. [ccccxcn] (H R.) Anastasius Augustuset forraara suinplu proprio inslauravit, quse longis
Rufus. Hic duas naluras, id est humanilalis et die- autea Itiorat ad solum reduela lemporibus.]
talis 348,secundum Enlichium negaiii [in Chrisio]. 525. 12. [DIII] (C\ss._ Ccetlteus V. C. conss. Vir-
[Cvd in marg., Ciclus deccim. 27 incipil ind. 2.] lute doraini [regis] Theodrici, viclis Viilgaribus,
315. 2. [ccccxcin] Albinus V. C. consul. Gelasius Sirmium reccpil llalia.
papn 48 posl Pelium , qui sedit annis 4, mcnsibus 10. 526. 15. [DIV] (BEDA.)Theodorns el Sabinianus.
VARI^E LECTIONES.
314 kge : Erulis. s" CXXXII COIT.CXXH 1? CXXII 2. sw numerus delelus esse videturi. decst 2.
^VLXX cori: J,X 1? LX 2. iWita i. sw ita alio loco in marg.sec. manu; supple : gesla pouiilicum.

NOT^. _
' (140) Iloriiiinciis cf. OTioiinor, II, p. \%i , n. 90; quem cx hoc loco supplcas vclira.
755 CHROiSiCOS.—;L1B. 111. mi
b inuiaclius papa mu.ta .vilesi.iium [opera] a funda- A sc<pum ahosque ad Ainstasium impei-alorem do-
iiienlis creavii, vel prisca rcnovavil. cendtim. (JORD) Anastasius \ero spernens ct heie.si
[Cod. ttt maig , Ciclus solis mcipit ] fa\ens Euihicetis, cum chilohcos iiisccutus esl
527. 14. [D\]Jlfct.sfi/flcl Anobinna. Ad 3ti0 bcatum di\ei sis pai iibiia el p.u ubiis th~~,mimicorum \ allalus
Petrtim el beaium Patilum ct - bealum Laureiitnun «jgininibus, sepe congenieiis, di\ino fulmine pcnit.
ptupciilius liabitacula [conslruvit.] Jonl.iins episcopus bisioiiam tiinc lta scnpsit. Ana-
598. 15. [D\I] Anasiasius auguslusS. ct Venaniius. ' slasius impcraior merens et furens , iriajor-ocloge-
Lt oinin anno per Atiiciiu \el Saidi.iijm episcopis liaiio JJUIIS anuo icginque 28, lebus huniai IS
qm in exiho eianl peccumx et \eslcs liuiusliabil eve^sii. "
529. 16. [DVII](C\ss ) Vcnanitus jiinioi et Celei, * mamts
qttce coiilinualionem an 1123-1128.
Tiiediicus conli.i Fiancos miltil cxeicituiri. sctipsii, ndclicltt. S iiicius Rcnugius Tiancos
550. 17. [D\III] hnpoiiunus V. C Qtu Jo1 Gill.as ad h em Chnsii roineilciis, cuiii rege ipso-
Fiancoium deptedalioiie confusas, victis hostibus ,ic iiim Cloile\eo bipli7i\ii ituo tlio lna miha.
iugalis, suo adquesoint uiipeiio. Clo!o\cus icv Fi.uitoi iiui iuisit Roinara san-
551. 1S. [DI\] (ISID.) Roeiius V. C. conss. Apud cio Peiio aiiienm coionam sub Hoimisia
C.iitagincm Oljinpius [quidani] Auianus ui b ilncis " p.ipa ct Anaslasio unpeiaioie.
sanclairi Tiiniiaieiii blasfeinat. Romuitoium 58 Jusiinns scmoi secundura bisto-
2
552. 19. |D\] Fehx ei Sccundinus. Se 13S slfljm, 11.1111 Roni.in.ira et JoiJ.inem ejuscopura, qui limC
igfinsjacula naraineii e, Msibiliici est conibiisiiis. cioiiicani tomjioisuil <H\i\il, iinpera\il annis 9,
555. 20. [DXI](ISID.)Paulus ei Musclnaiius. Bn- ju\ta .iiiicm Bedjin i.intum ai.nis 8, hoc esl usque
nabas quoque quid.im Ain.inus episcopus diira con- lvil. J.ui i,i .iiino [514 post passioneiu].
Ua legulam fidei queiidam babliz.ins divisset : 511 1. [n,i\] (H. R.) Rusitcus et \tialis V. C.
i Bablizo le, Bairahas, ni iioimne Palns pei Filiura Jusiiiius iiouien lieiciuorum cepil e\iingerc, eorum-
iu Spiiifu sanclo, i statim aqua, qu.e Juei.il ad que uljKjue.vclesiIS c.itliolicc conseLran.
babli/aiidura depoitala, iiusqiiara coiupmiit. Quod 512. 2 [DV\](Joitn.) I alcnus cl JttsHmanus. Ju-
aspiciens qui babluandus cral, confesliin «id 3.>dc- siiniis Ain.ii.tiuin piepossuiini pal.ilu cl Andream
siam ch.tlolicara abut, cl hablisitium Cluisli su- cuhiuil.iuu.n occidil, Mis.iolemei Aidaburem cubi-
sccpit. Liil.tiiosS.inliCiiii in CMIIUIII nii^sil.
Isle s"3 oniius nalhilahs Domtni secundumcutsum 545 5 |D\\IJ (lib. pon .) Simmachus el Boeltus.
selis el lunm %.conlineiui .,' Horraisi.i p.ip.tobiii8. ldus Augiisli, [ius consulibtis
554. 21. [D\II] Piobus et Clemcnlinus. scdiiidmii gesi i puiilihcura, id csl Maximo ""].
3" Bngiti Stoita \iigoiu Ihbeini.i obui.]
\Cod. m maig. Ciclus28. decenn mcipit ind. SP\( I ] [Suida
555. 22. [DXHI](1»ID) Senalor \. C. cotr>s Tul- 514. i |n\xii] Wlaxxinus\. C lonsul. Jol.anncs
graliiis episcopus in confessione fidei el stienla 52 pitpn ttnnis 2, meimbus 10, [lus consuhbus, sc-
iliiuil. CllllllUillgl'sl i po.itificuui].
556. 25. [DXI\] (C«s.) Cass.odoms rotisn/ s.c : bi i. 5 |D\MII| (//. R ) Optlo el Jvsiinus agustus.
i Mc clidin consule, in \esiioium l.unle leu poiuni, ihcodnuis aiitcm, Aiii.iiiiis u.peiatoi Inlia:, Jolian-
pthraalo [cleio vel] popqlo Roraano, [rtlesi.T j ledul iu-tii pip.im ct tura LO'Jheotloiuin etAg.ipiii.in con-
opi.tla coiicoidi I. t silaics \IHIS, el Agapeiuni pitiiciuin ad Justinum
557. 24 [nx\] (CASS) Ftoienlinus el Anllicmms. iiiipeiaioiein Gonsi.ii.iiiiopoliiii, inieiuiinans, msai
iheoiliicus ie\ filiain stiaiu Am.ilisuint.ini Euinit.0 dimitii le.iliu IieieiiLi 111p icc sincie, ipse cliam
viro glonoso copulavil, [Oeo auspice] [Siniiii.ichus oniiics li.ilio gl dio ottithssei. (BEDI.) Johauncs
jnpa olnit 14. Kal. Agtisli ] \cio p.ipi Consi iiifeiniopohiii \ciiiens, ad pouam
Hountsla papa 51 posl Pelium qui sedit aniif, 8, que \IH <iiii \uie.i, popiiloitiui luibis ci accuiicu-
[Horrais.las S3*piefuil aconsulaiu •-e.iJiotis usjue x IIIJU-.,111unispeuu oiiiuiuiu logauli teco lumeii led-
ad consulalum Siiiiiuachi ei Bocihii.] diuii. (II R ) Jiisiiuus auleiu linpcialor Jletibus
558. 25. |ox\i] (CASS) Pelius V. C. conss. Emha- lig.itionuni, pio ceilo iniraineiite cede cliaiohcoruni
ricus Cillica a senalu el jilebe exceptus est ad cou- populoiuni nioiu-,, he elicos dimiltere cessil. [Co-
sulaltiin. luiiicilli n.isriiui 111llibeiiiia.]
559. 26. [DWII] (cf. / ponl.) Eulhaucus Ctllica 510 0. [D\\I\J (BiDi.) Piobus jumoi et Fdoxe-
ci Jusimus. Ileiniisid papa coinpossuil cleium ps.il- nus conss Juh.iniics \eio papa ciini lediens Ra\en-
n.isqtie ciudmi. 11.1111\einsscl, Theodncus eum cum comitibns cai-
510. 27. [i)x\m] (II. R.) Anaslasius 4. V. C. tciis alllictione peiennl, m\idia dutlus, quia cha-
Jliiimislj papa nussil Eiiiiodium Ticiiiicnscni epi- lohcjc pielalis delciisor Justinus etiin honoiifite
WRLE LCCIIONES.
°B0 cum a. 526. conjunqenda sunt. 3o1 cum a. 529 coniunqeuda. 3BJcum a. 551. conjunqenda. s"1 pn-
n.a vwnu vi matgine. 5t* hcec m maig maitii seatuda , qum ena.n stqiw indicinv , xeiba Hoim.sl.i —
\lil ad a. 551» csse ufetenda. 3j! tla l. 3brtiti suuuda iranus liac 1d a. jil. iclulit. >-' Itac piin_um
a >4i. st tpla poil lim sunl telitla.
755 MAKIANIS-COTTI 730
suscei>isset. (cf. lib. pont.) Qno anno, id esl consu- A{ coiisul. Biiizarius patricius de Persis inirabililer
.latu Probi junioris, etiara Simmacbuni palriciuni triumpavit.
Ilavcnna: occidit. Johahnes papa obiit 15. Kal. Ju- 550. 2. [DXXVIII] (ISID.)Decius V. C. consul. Bili-
nii; ctijus corpus translatum esl et septiliuni in zarius a Justiuiano in Afiricam inissus, Waiidaloium
basilica sancti Petii aposloli. Hujus Joliaunis san- genlem delevit.
clns Gregorius papa in libro (m, 2; iv, 50) dialogo- 551. 5. [D.WIX](cf. lib. ponl.) Lampadius et Ore-
ru.ii ineiiiinil. sles viri clarissimi consules. [llis consiilibus Felix.
517. 7. [uxxv] (Br.DA.)Olibrius V. C. comul. (H. papa obiit 4. Id. Ocl.].
IV) Theodricus au.lein urirto seqtiente sttbila morie Bonifalius papa 54. post Pelrum annis 2. [Bonk.
Ravennse periit. Golhi aulein Albalaricnm, ex Theo- -facius papa cbiil die 18. Oct. consulalu Larapadii
trici regis 3e8 nattim, cum matre ejus s*bi prcficiunt- sccuiidum 3bD.]
(B;DA.) Hcldcricus Waudalnium [rcx] cpiscopos ab 552. 4.. [D.XXX] (BISDA. ) Pr.o cons. Lampadii el-
oxiliis reveiii ci teclesias inslaurare preccpil, post. Oresiis iierum. Corpus sancli Ajilonii lnonachi a Dea,
yiinos 7-i hereiica; profanaiionis. (ISID.)Posl Tran- revelaium Alexandriani deiTerlur, et in ajclesia beall
sarauudiiin Ililtlcricus, ex Yalcniiuiani impcraloris J.obannis bablish» bumalur.
'B 555. 5.
capliva filia genilus, Waudalnriira regnum suscepit. [DXXXI]Iierntn pro cotts._Lampadii el.
.Qui sacrainento a Transamundo adslriclus, ne clia- Oreslis viri clurissimi consules.
lolicis in regno suo eonsulerei, aniequam regnuffi - (Cf. lib., poni.) Mercurins papa S5._«Bitis2. [His..
s lsciperel, episcoposab exilio. reverli jussit, eisque constilibus Bonifalius.obiit 17..die meusis Ociobris..
aidesias rcformaiTprceepit. Mercurius, qui et Johaimes, papa.obiit 6. Kal. Jiui,_
Felix 55. pupa annis 4, mensibus 2„ p.'C ilerum Lanipadii.]
Acephaloruin heresis abdicat.ur [dieentes, Paulum Hucusque ciclus magnus pascalis 552 annoruiii
aposiolum in epislolis suis precepisse fcminas dc- •prolctiditur, in cnjus anno 15. domiiius uqsler Jcsus.
bere fieri di.aconas, quia eas comnieinoral posl dia- •Clirislits passus 8. die Kal. Aprilis, liina 15, alque
'-conos]. (lib..ponl.) [Olibrio cons. Johannes papa 6. Kal. April., ltina 17, a niortuis resurrexit anno-
s pulttis cst 6. Kal. Jun.] 18. irapeiii Tiberii cesaris juxla liisloriam cvan-
-.548. 8. [DXXVI]Maburiius conss. [Mab. cons. gelii.. • -
Felix successit ] IIoc anno P/ionisius computum Ctjclus magnus paschalis solaris el decennovennalis.
.suum iiicepil, ila diccns inler caitera (Epist. 2; ap. simul incipiunt.
Pet., p. 877j : c Presenlis anni monslremus exem- 554. 6. [DXXXII](P. D. n, 25.) Jiisitntatitts «K--
jilum; indictio quippe quarta est et lunaris ciclus guslus 5. Jusiinianns leges Roinanoruin mullis libris,
11, dcceiinovennalis 14.. Et quia endicadis 6. est iiirais prolixe el inutili dissonanlia inlra duodecim
amius, cum eiiibolisnnun esse necesse cst. A 15. libros coarlavil' in uiunn librum , quem. Codicein
iiaque luna pretcrili fcsii usque ad 14. presenlis Jiistinianum iiomiiiaii prccepil. Sanclus Bcda sic
quot dies sunt, diligenlius itiquiraraus, et iiivcnic- (BI:DA): t "Dionisiuspasciiales scribit Girculos, inci-
irus procul dubio quando paseha celebrare debe- piens ah anno doininicte iucariialionis 552, qui esl
mus. Transacto anno, per indiclioiiem 5. paschaj annus 248. Diocletiani, post consulalmn Larapadi el
ii. lunani 9. die Kalend. Aprilis , id cst 21. mensis Oresiis ; quo anno codex Jtisiin/aiius orbi pioraul-
:Marlii fuisse, quls dubilnl? s et reliqua. Et paulo gatus est. i HecBeda. Cuin ergo suppulandu a Dio-
Tintc dicit (Epist. 1, ib., p. 871) : t IIoc monemus cleiiano usqiie ad eieliim Bionissi dicil Boda piinium
q.iod ciclus isle 95 aniioruni/quem fecimns, non annuni cicli Dionissi ipsum luisse annum 248. DJc~.
jier omnia in se ipsum revertilur, ct ideo post exple- cleliani post consulaium Larapadii et Oiestis , salis
tionem 95 annorum noii ad 5. ciclum sancti [Cirilli], quod verum esl ostcndii, aiiiium priinum cicli
qui inccpit ciclos suos ab anno 155. Diocleiiani, Dionissi 6um esse Justiiiiani. EK ipso itaque primo
qnoriim 5. cicltim nobis nccessario prepossuimus., D anno cicli Dionissi, iJ esl 6° arino Jusliiiiani, nu-.
scd ad iiostrum prinium ciclura, qiiem nos ab anno inerando sujjra versus usque ad Diocleiiaiiuinjuxla
2S8. ejusdein Diocleliani, incepinius, leclor incur- cronicam Ensebii vel Bedte suppujemtis, atquc intie
rat > el reliqua. (BEDA.)Benedicius abbas virlulum S60 itertim usque ad cielum Dionissi secunduni scri-"
gloria claruit, quas sancttis Gregorjus in dialogo pturam divinain aposlolicosque viros, qui lunc tein-
conscripsit. (ISID.)Juslinus Gonstantiiiopolim Justi- poribus ipsis etiam de ipsis aimis bene dispiilaveruiil,_
riianuni, sororis sua; filium, anle quarlum mensom lion laiitum ul oslciidinius-niendaeiiim cronicarum,
cbiius sui imperatorcm facicns, obiil. sed ul defcndanms sacraiissimain \criialeiii evange-
Romanorum 59. Juslinianus, omne tcste hislorico, licam virosque calolicos aeclesiaj, qui posl evangc--
regnavU -aunis 58, hoc esl usquc lvalcndas Jan., in lium perhibent dominum lioslrum Jcsum Cliiisluni
aiino 552. post passionem. Sub quo hi consules C. Kal. April. hina 17. a iiiorluis restirrexisse, id
fuerunl, leste Cassiodoro. est llieronimum el Augusiinuin. Viciorius etiam ad.
549. 1. [oxxvn] (ISID.) Jusliniantts augusius 2. Ililariuui papairi sic (ap. Pelavium) : « Prirao vcfo
VARLE LECTIONES.-
SS3 suyple : filia. 3ir supple gcsta poiililicuiu. 5C0 idcm 1 =
757 CIIROMfm — LIB. III. - 738.'
&7.cmorumdie dominus no&lcrJesus Ghristus ccnans A cronica Eusc-bii vel I$f<1:cdo annis inc; rnationis
cum suis discipulis, postquam sui eorporis el sin- contradicunt sanclo cvangelio. Inler Diociclianunr
giuig saeramenla pajefecit, ad nionlem oleveli, sicut auiem alque citluiu D.miissi per ciclos 15 dcccnno-
cvangelia ssncta tcsianliir, progrcssus, ibique de- vennales desunt 7 r.nni. Quos sic juxla diviiiam
tentus esl a Judeis tradente discipulo. Dehiiic sexla scripliir.ini possunui, bcne invesligari. DiorlUianus
feria subsequenle, id esl 8. die Kal. Ajiril , cruei- enim in anno 278. incarnatioiiis sccundum Dionis-
fixus est, et sepulitis lerlio die, hoc esl 6. die Kal.- siim incipiens,iegnavil20 annos. In rujus annolO,
Aprilis, dominico die fcsiifrexii a morluis i et ro- id csl in anno 287. incaruaiioiiis juxta Dionissium,
iiqua. Cassiodorus quoque senalor expossilcr.j; e" in quo 5. Kal. Apr.I. paselia conle0';t, convenil hoc,
saeri psalieri jn sua cronica sic": i His constilibtis qiod in cronica sua iia dicil Eusobius : < Anno 19.
dominus noster Jesus Christus passus e^l 8. die Iwl. Diocletiani mcnse Maitio in dicbu.s pr.icliai ecclesite
-April., ct deffectio solis facla est, qualis antea \.I [subversi! sunl]. i (Hmn.) Quar o autcm perscc.i-
poslmodtim niiiiqiiaiu ftiit, t el reliqua. — Ab iji^o tionis anno Cimslanliiius rcgnare or»us est. Secundo
crgo primo airao cicli Dioni-ii regnavil Juslinianns pers.erulionis aiino Diocletianus Kicoincdi,r, Maxi-
annis 5 usque in anraiin 527. incarnationis sectin- mianns Mediolani purpuram tcpo.ssuerinil. Apparet -
dum Dionissium. 15. Inrie Justinus senior regnavil B • ergo quod unus annus eral int r Dioclelianum el
;annis 8 usque in aniium 519. incarnaiionis sccundiim , Consiaiiiiniim; duo aulem aniii tecundum mullos,
Dinnissiuin. 40. Indc AnasLasius legnavit annis 27" quos Galeiius gener Diotletiani rcg uivil. Galerius
tisqne in aniiura 492. incafiialionis. secuiidiim Dic- ergo regit lerliuin peistqulionis ai.nura, incipien-i
nissiuni. 57. Inde Zciioicgnavil annis 17iisque in in anno 19° Diocleliani el terminans in anno primo
-annuifi 475. incarnalionis secundum Dionissiuin. Constaniini, id esl in anno 299. incarnaiionis se- •
74. Inde Lco regnavit annis 17 usqtic in annuin 458. cuiidnm Dionissium. Coiislaiiiinns iiaquc in anno4.
incaiiialionis sepundum Diouissium. 81. In.ie Mar- perscqutionis incipinns, regnavit 50 annis, mcnsibiis
«iauus regnavit-anuis" 7 usque in annuin 451. 10, usqiie in annuni 550. incarnaiionis secundiim
incarnaiionis secundiim Dionissiuni. 108. Jnde Dioiiissiura.in quoindictioiicterlia obiil25 die n.en-
Theodossius regnavil annis 27 usque in annum sis Iilaii. Inde Consianlinus lcstc Orosio regnavit
424. incarnalioriis.. seciiiidura Dionissium. 125. annis 27 nsque in annuni 557. incarnaiionis secun-
Inde Honorius reguavil annis 15 usque in annum duin Dionissiiim. Iu decrctali cpisiola sancli Juhi
409. incarnationis secundum Dionissium. 156. pap» apos'.olica; scdis lunc iia veiitas iniimatur :
Iude Archadius rcgnavit annis 15 usque in an- ilnnominc doiuini Dui et salvalurisnosiri JesuChri-
rnim 596. incarnalioiiis sccuudum Dionissium. 147. G sti, imperanlibus qnoque Coiislaiiiino el Conslanle
Iude Theodossius regttavit annis II usque in annum auguslis anno4",sub die 8° K.ilendarum Octobris,
585. iiicanialionis seciiiidiim Dionissium. 155. Gra- indiciione 6., t ct reliqua, sicul supra (v. col. 702).
lianus annis 6 usque in amium 579. incarnalionis ConUaniinus vero obilrtcrlio die mcnsis Nowmbris,
secundum Dionissiuin. 157. Inde Vale-;is regna\it [sicnl] in Iripcrlila bistoria [asrlesiaslica] legi-
annis 4 usqtie in aiiiiuin 575. incarnationis secun- lur. Si aulem Constantius rcgnavii £7 annos sc-"
uiira Dionissiura. 1G8. Inde Vslenlinianus regnavit ctindiini Orosium, aul si Yalcnlinianus 'ct Yalen.?
annis lltisque in annum 504. incariiationis sccun- annos 17 el Graiianus 7 vel Archadius annos 15
. dnin Dionissium. 169. Jnde Jovianus regnavii mcn- regnavcrunl, sicnt in cronica Issidori episcopi vel in
sibus 8 usque in anntira 565. iiicarnationis secun- cxpossilione Melliti Iiabetur, non ceriuin secundiim
duni Dionissium.171.Indc Julianus reguavit aiiiiisll scripiurain divinara invcnilur. Quod 3C1 [autcin]
racnsibusque 8 usque in annum 561. incarnalioiiis anims4u 3 Conslanlini cl Conslanlis, qui esl annus
secundiim Dionissium. 195. Indc Gonslanlinus re- 555. iiicarnatioiiis secundiim Dionissium, crat m-
gnavit annis 24 usque in anntini 557. incarnti- diclione sexla, atque anmis Suq Honoiii consul.ilus
tionis seciindum Dionissiuni. 226. Inde Conslan- sui 11. ct Conslaiiti 2, quem finivil in anno 417. in-
tirais Magnus regnavil an::is 51 usque in annum carnalionis secundum Dionissium , indictione 15,
506. incarnalionis secundum Dionisslum. Ab rnuo erat, seciindum scripturam dubilandum nou est. In-
vero persequtionis qtiarto Ctinslantinus rcgnare in- tra qtios duos annos per 4 decennovennijales cicios
cepil juxta cronicam Eusebii vclBedse. 227. Tunc 4 anni dcsunl. Julianus crgo in anno 80. Diocle-
aimum terlium persequtionis, quai in atino 19° liani incipiens, icgnavil annis duobus, mensibus '8,
D.ocleiiani incepta est, [deputanl nulh]. Quera rn- obiii (>. Kal. Julii in anno 560. incarnationis se-
uuni Isidorus episcopns cum mullis aliis etiam cum cundtun Dioiiissimn 85. Jovinnus' in anno 83. Dio-
aniio allero Galerio Maximiano [conscripsil. 2*7.]. cietiarii incipiens, rcgnatif mensibus 8', obiit 14.
lude Diocletiaims regnavif amiis 20 usque in ari- Kal. Mart. in 561.-incarnatiom's secundum Didnis- -
num 285.incarnationis seciindum Dionissiuiu. Usque sium. [84 JG!].Yaleiiliniamis in anno 84. Diocleliani
aulcm in iinimm 289. incarnslionis jtixta cronicam incipiens, 'rcgnavii annis 11, mensibus 5, obiil 17.
Euscbii vel Bedx , Iioc est 4 annis plus. Iia cl <ic tlie meiisis Seplimbris, in anr.o 572. incarnationis
'
YARL-ELECTIOXES.
'". Ouia 2: s" ila in marqine 1.
75S9C ,;?MAlilANISCOTTL ' 71«"
secrtiidumiDibnissium:??3; Yaleris in aririd:95.-DiO-'A iiricijfriaiibiiis seciitiiiiiivDibiiissluiri T98. AiiiStasiitsr
cletiani ihciiiiensiTegnayitaiihis 4,'usque ih ahriiim: iu aiiho ^IS./Diocleiiarii-ihcipieifsV-reliiayiiiimiis'
3.76i:iiicafria;tioiiis:seeiindum:Dioiiis;iiuni.95. [99L].: j 27, iisquc (id qririutti ,%T.8V. iiicafiiatibnis: secilhdiihi-
Gfatiarijis in aniiO99.r,Dipcleiiani iiici|ifcnssregiTavit Dioiiiss/uiri.-Justiiiiisseiiior-iri:a!rirtb242; Diocleiiiiiii,'
annis":6,[iisqtie;iiv>iaiiii"iim.;582. ihcafiiatioiiis^sectiri-5: l^giiavit,;a]inis 8,:ius'que ItlaWn^
di.itri^ibrtissiiini.-.Theodbssius iti ariiio' 105. Didcle-' nis secujKiiihi*. Dibhissiiim. Jhstini;irius iri aririb 250V
tiaiii.;.incipijihs. ;rbgnayil;:aiinis Tl vobiit diel7^ Dioclelianii irtcipieiiSjSTegnavit-aiihis;:5:. iisqub>:il
mci.isisJarihariiri.aniio 595.iricariiatioi;is securi:1inri; priiiihmaniJhriiciclofuiriDioiiissiiqiiiesiaiin
piqi!i.ss;iiiriJ.:Archadiusiii aiinO;il6.:'DiOcIeiiariTJri'— Piocletianii juxla ;j)re}lierairi:^rai;oiieiri' iariciqriiiriV
cipienSjiregn.ayitanrtiSli. bbiit Kal. Maii aiiiio 408. • virbrum,: iioif aliiius'248/iecuiidurii:;[crorifcas,;:ii'-
iHcarnalioi.iissecunduniDibiiissiiiiri.HoiiOiluSinaiirioi qiias] S50VGeriuiUbst enimi, aririuiri'qtiariuiif Co.ii-
15lj.^X)_pcleiiani-incipiejis(-regtiavitaiiriis Ii>. iisqiie: slair.iniiet.ConsiahtiSj ;qui esi:"aiiiius SoSis ineai"^
425v;incariialiqnis 'Secunduih-Diortissiiifii.' iiairoriis'secuiidum:Di6hissiuniV;ihdiciibtie'6Veoi]Stei
ififtiiiijIIIJJ
Iliij.;s,;_aii!m_9..queffi:to ; thvseijtesle- sanctcr^JulidfpaijaWJetiaiii: tuijcipsaia;
'
4ij_S)J;1spcun.di.in;iJMonisSiumiiciilri -lO^KaiVMaiiHJe-' rem.sscribenie]. Aiinuin"3^ :etiaift ;rioiitirii:iH6iionij;
Jjcrqh;fipa:schasi':eeiebi'aiUm* est;'8l??Kaii'1-AjiriJl SeilTJJLquitesli;anniisi4f7ws:i]iGa*riatlbriii 'seciiiidriitrTiioiiii-
5iofa;,babliza.nli;._?.ft.itqua snoriveiiitiii bapiisteiio _,- siiini, indiciione ISaVj^biisiiiatullbrtorii iirideciesii!;-
:
idcoque.':bab;tisnia'iibn.;aciurii-efal::ipsasribcie. TMa? CoristaiiiimbisvfesteVPaschassirto opiscbpb cuiri'
a.iiteiiiinqciejiqiiaeriucebal iildie dbniiiiico^lO.Itali1' sariclo.Leone papai'AhiihlH'ilei'um vigesiriiuinpn^
Jtfaijyjfotisjjsacer^exjsese: repIettisiesTliOfa bapii-*• inumrTJiebdosij/qui e:st3aiimiS'iJ44^incariiSibrifs;
zaqdi.-JIocaulem"; actuin estin; fiiic anhi liolii Hbrib-- secundumDionissitim^iiidiciiohei^S;. le^le eblJeril"
rii. TlieodqsiuSiin;aimo;il<).:DJ6cleiiaiiiihcijJieiis.ire-" ;' epjseopo::Pa'schass;iiiociim ;sahct6
' nuiiiV papa:"LebiieVAii-
gnavil.aiinjs,!,.. usque/injailnurii' i50iTjicariiaiibiiis^ qtioqiie :kjtiiriuirii:Marciatil Tiidittiorie:i£a, %iiir
securidumablqijissiqiiu;_iias:::ihlibris^lcgitur.^esiifi^- - eslKaniiusi^S"? ihcafiiafiomfisecuiidurii^Dibiiisv
caj)tessanctq;Prospcrov,«jiiiJin:;ipso;jeiiaiii"ieiripore^: siiimj, lesfe:;eliamKsahcto lyebiie^jiapa. uT^iipra;'
iloe aiiho; iti*'' Annusiitaqne ;qu^rtus','Gb"trsiaritinof_uriri
l^j;lon_t5!id;,cj^ii;icaiii.;rEHsebii:addit;5_:iii ^sexla'erat
•est..21... aniiq; Tliepdbsi:.;ipascha;-celebraitlhi esta9i -: iiitliclioue.-Scriheiiiesariclissiiiio Julib papa.Th aBho
Kal./sMaii,,-utsupradictiiiii esl-(co/. H'_Vij}'ci::'406);'! nonoiJonoiii pasclia eralTOrKaJ.lIaii^ teste ejii^;
Deliqc^iiqque^iid esl.lipso aiino.' Pascliasirihs ejii-'--: : scopo Pascliassiiio - ciini sartctd LeOiiepafja;Tiiarinri
-
scopus s^ribjl adipapainLeoriein,iil siipra.i Jpse - 21;Thebdosii..-pas'Cba-.'e'rat''dHRafcMaiiVteste Pa-;
au.te.niesf ;annns.,8i deceriuoyeniialis eicli, qiii esi 'L---schassinoepiscopo cuinsaiicto Leoiie piipa.Tri aiiiio'
44i..:_aiiqusinca.rnati.onisjrtxla.Dionissiiiiii, in qhb& :, quiuto Slafciani: pascliaerai 8. Kalf Mart. A iiulio
fiiiilus csi.aiiiius 21* Tbeodosi.iVMafcitiiiiisin aririoil vcforpapajvelepiscopd initlitufepisfbiayeidecre-»-
174»IDio.cjeiianiindpieiis;;fegn"ayit;;annis 7; meiisi;•'.': talis episiolafsciibiiur.riisi ipse: sciat36S quid rriLca:
bijs,2> seeuiidunj liistorianiilVbiiiariariivhoccsi tisque 'I spfibitvel nviuiii s: v: ^i:; "_V\.K:)_.::>: ::-::::::,
Kai> Ju)ii,in aniiq:457,iiicariialioiiis secuiidUiivDio*; • J555;7. :[DXXXiii]:A(;api7a:5 papti^'56.-jiosiPeliuiri:'''-:
niss.ium (v,.a.,,477)--PrQspelvita, itertiiiiV-«:Ai(iidSV. ii.H_,R.) IiitereaJAllialaflfcusrex:Gofhbruih8 ariiiis 1
Marciaiji capla; eraf, Roijia 4? dieidus julii. Etideni* ;, ; iriipera.iis,Obiil..Gtijus.uiaterAiri;iISUiridaTJie6daiuiii:
que ;annq. pascjiai.eele!j;raium;est:8f dieTfal;; Maij,';-; sociayii sibilii' rcgnuffi,;quariifTheodaiiiS jjosl dics^
ordiiianle, episcqpq AJexandriho Tlieopliilo, ^ei re- ; ali.qupsslrangulari iif baJlrieoprecipif. Qiiia vero ipstt-
liqija.. s ,Quod paseha saiiclus, papajLeo .15.-.•Kali-.: .:' viveus.se shuirique filiuiriJustiiiiaiib iuiperatori cOiii-
Maiicelebi.andutn pqfi.usprolestareiurj ».et Teliqua.-';; meiulayit,ideb Jiisiiniahusimperalor a'd Thebdatuhi'
Saiictijs.a.uienj'Tiieqpliilqs.pasciiaS.Kal.jMaiiinaniio: : iratus::erat. TbeodatuS auleni. uf imperalbf hoe
secunduni .Dionissiumreetejebiiv i; ei ditriilteret,riiisit"ad eum Cbiistahlinopolini pajia n .
46,5',"ipc.ai.iijalipj.iis.
sliiuit,. ciinuiec in annis;.30..antea,neque ih annis;10:.. Agapjlum. Agapitiis: veTO;:imjJefatbreffi iii iieicsi:
posiea celebfaium estspascha 15, Ka|, .Maii. .Novis-;: ;D EMticiietisicoffiienlerii cohverIit ad fiderii. Aiilbi-;
siiri.iis.laqiie,cjcli .de.cerinoyennaiisesi,aiinus,npniis .j muinquOqueCoiisiahiiriopbiitaiiiim episcopiiih, pfc-
ilpnorii... 3f5 et qujiifus Marciani.. Leo in aniio : fatai hercsis, defensofem, dtias nalUfas in Clifisio
181)..biociefiaiji incipiejis, regnavit annis 17, usqtie , neganiem^ in.exiliuiiicoegit. et MeririahiiiilocO ejtii-
Kal. jijlii. in anno. 474. .ineariiationis .'secttj.idu.in.'. ,':' episcopum consecravil(cf.T; poiit.). :':"c
'-"•-''
DiqiiissiurtJ, Leo.. juniqiv regnavit rtieiisibiis 6,- lioc;; 556. 8.: [Dxxxiv^Agapetiisvero papaibi GonstaiM
esl iisque Kai..Jari._, in epdeni aiino. pbitus Leonis:i- linopoli obiit 10. K-il: •Maii,"-- [ftqnie'sf 9 SepuJlus 12; .
scniqiT.s.,180, Zeno iii.anno 198. p.oc.le.liani;-inc.i-". "., Kal.rOctqbrisJ..•:-.-;'. :::.:.::: \-:. ---•-' wV
pieiis,Vcgnaylt aniiis, 17^ usque^adaniiuiii,[492.]v SHverittspapa bl.posi;.P,elruni annoA,mehsibus%:''-.

[':>;;;/:;;;;," :::h:[[:(-:: :!:;^ ^V^V.-yvARiiE^L^CTlONESf 5 :'[ '':^:^.'"[ 'T''l*'Tl. "''.!%}


'M hoc'76cb'.'tXXXiljf. scripium crat sed deletum estr. y?GAJj.aplizandi %.et ila est_ 3r".si •
' legendum
siniiiiler? deesl %. a6Gpapo papa i. 3*7 codexjam' sectnida manu percjii,. Jf^scial i:[. _.-'_!°: Quie
uncis incliisimusjam eadem (secunda) manu sedvostiu in margine tcrlpta siiui.
iiu CHRONICOX;-VLIB: in. ~W
,(H. B.)^Iiiterp;a,;ad._Africam.,",qu.am mul.lis ariiiis.A guisloqiiiriiur modq; tahi ;Jjeiie*siciitef pf!
Waridafi possidebanl, a Justiniano cum esercilu. ; autem eorum, ctiiri"in:iluxurlar liipsus. fuil; smiilias'
Bilisarius patiiciusrniissusesl.et^WandaJorhroigeh- deindeiiefleetusiViiiV': ;:::••: .''. ;::.:'';";
_i'r_-__,-__\i_
lerii deJevit.,(BJEDA.J Cartago:quoque,ajjno;exc.es,->• L570;22.[DXLviii]i(iJvT{.)Caifio^^:WiitigisoiTgei^
1
sionjssua.96. recepia qst, puisisileyictisqiie Wiiri-;: Gdtlii fransT.adairillilldebaidurii sibiiegenicoiisii-
dalis," et rege eorurii Gelismero 370.,;pfeli"o .yicto et; tiiiinj,;.ebderiique'-ariri6^CGidiluri--Gui iErarius-Sue-
caiifq,..CoiisfaiifinqpQlim inisq. .Ciarlagovero reces- cessit, el aiile annura occisus est. :.';;: ;
' 2fi75;:i25. I-V.V .'^ -?i::
siianhb 459,incariiationis-_ujs;ta Pionisiiim.TI.e:*: [DLiJ.^ii^-^V
dosT juniofis 16. (II. R.) Agapiio vero morltio>; [Cod in marg., Ciclus decennov. 2. ihcijjit iiA '-
misit Justiiiianus jniperalof.Bilisa^ . -;:,::: :::::::-:::':: ..tdict:'!^]:^} ^ux--.) .VV^''4
tra iTheOtlaiiini,,Qui.,cummofam;*apiid;Siciiiaiii}fe;: ,(57i;26.i;[Di;ii]::(flv JJvj; Baduilav%ii;^t: ToiiJiV.'
eisset, fjieqdalusjobiit, Gui,iWiiii_gis shccessit.,Bili-. jErariO^subceSsiu:;;''-»- "':''"-' "'•::: :::':' ;'";>"; ;
saritis vero Videnssibijincqngruiiffi.ieiJipiisb.ellanii.;' -575. 27.r[bLiii] (H,-K::)"Vigiliusvero^jiaipa.obe;!!!-"
intra:iirbeni::,Rqiriarii,;;se mtiniy_ili..;Wilfigis. aufciif derii;causaui qiia eti*deeessorojuS?Silyefiui,ihdw;
cum Golliis Romatri per annum obsident/et Ro,raa-:: : gnatiqne:aiigusiaV\peivAiitiiiihm^ciibbrieinTioM
norumrorania, igno et. fprrpy-etia"ffi:vfjeli.quias deu_u-^ tiribpolim,peidueiiiswiiideque'iiv«xiliii^
miilis sancforumriia diripiunt, ;Ut;.nialfes,;iijenj.bra;: p.Mt.)s[deihderev6Baiiis':iiilr:Rohiairi,*vei)Siciliaijii,'
iTaiqruiifpre famejeo.ann.o cqniedeieiit.?,: /:<-^r.._ inciviuiie'SifaciisaKobiit. etsepiillUs-esyRbiiie ;visf
.557. .9, ,[Dxxxy]:(//-.,JI..), Tunc slalim preceptO; SaJafia juxta ;MarceIluni];; •- V -Hfi::::';L _'-'•'>'•>i!<
Teo.dorse-augiLsise, .eonseiiLieiiteJusliiiiaiioiitipcfa-;: -_b76:%8<:[ohi\']:Peidgius-pa^
Tore, ;papajri,S.iJverium,,(iuiaAntliiniiiin..Jiereticqm.:_ bus ,.1.1.::::,:,::. ::::::,::: ::::'.:::: .>__T.:;:.-;»
^-':;,•::_
Corista.ri.iriop^ -^77.:29. ^DLv],-(ff.-T?,) Tqiiia"-3vicum'; Gbiliis;
'
expiilsii.rii,nolulf .'.ecuperare, Bilisai-ius licct nqlens, toiam Italiam iiivadit; -exiride;por^•Cariipaiiiaiiiviii- 1
expijjit ad_Poniiam_;insulam, iif qua obiil 12, .k.vl... qiie Dei Benedicii abbaiis ceiiobiiiiii iter facicris/i
Jiilfi'|cO.potti.J.,- _.,-- , ..-,--."-_,-,,,:,.. ; ,,_.;._,,: Rbiharii;»bsiditftiibuS:cifcuihcliidit*3,6yEt;itihc; Ja-
558, _iu,.[i)xxxyij Vigilius-pqpqSS.. posl sancluni;; liiisipeheisitiiilis^pi^cedeiiii cOhiig_It;i::-; ;;: V. ^
Peirunisedii annis 18, mensibus 6.,:__ ,...-,. 579. 31. [DLVII](//. JR.)Fessis auieiri etriori S'a-'
^"^S9.111"XpxxxvVij.(H- _,'|i{.).-Bilisatius^yeru."\yiii-.-: lehtibus Roiriaiiis; iiioshia-Uiieri, Toiila 1porlallq-
gisiihi bello cap.tuiriCoiisjantiiiopoli secuffi perdiixii.: sileijsi;urbem IhiratlfiridictiOrie^iS».' scciindiirit:
ad iiiiperaior.eiii
i\<_:-',:::',,
jiisiiuianuni.,...-.-.
__:,: -- --:-
•:,:, -, : ---.. .-..,.,- .-•-- .. gesta; jponlilietfiiiii Tiiu^riOcte-capieiis :UIiieIii,iut,
561. ..15,.[bxxxixj. (//. R.). Bilisarihs ileruni ad,, parcerel Romanis, lubas sonari precepit, ut Roiriatii1
ATricairi.
* e.xer.citu.venit, : . ,.,-;,- .... ;: ; .;-;; i velrpaululumiiiiiriiicbfurn iabierii 'deviidreiil; et
562: ii. [DXL](H. R.) -Bilisarius Gun arum :re-J:; aIiqiiariftiluhi'Temj(dfis':cum;eis:qua^
<gem..Waiiiiajoruni.occidil.-; -,-. v-i-V :\ .:::; Jiliis habiiavil. Hancilii, ut dalur-cbnjici^ariimi^
"565. T5/[PXLI],(/7. ,,/V)-^ ? aiiieii crudelitatis -fiiit,,
- ,.,-;,;, ;,;,.;;, ...:}V nV:;;.i'- beiiigiiiiaierti^Kquisiiiriiiajt
beali paiiisi. Behedicii;iqiiei'h"'[curii'modo-Rbiiiiiiii °
pubjic:c;sul.si.ra\i[..,.,.',
.(564..16.. [flXL.ii](//.; R.) BiJisariiiS;;.Ronia.m ycr.- vehire;yeliet]^udiefat.>»niohilai.coiiiuj
niens, crucem auream librarum centuni el W gein-51. Tblilarii'iricfepaviiveiiMde siiaraibfle'sibi pretJiSit'
mis pretiosissinii.s. orjialain , suis yicfOriis-inseri- postrioveiii aiiri6sJ[cT:Gitt;G.ZJmhiiy.TSiJi."' ' .'
piam, bealo Pelio. per inanus .papaj Yigilii oblulitv1 580.32. [DLVIII](cf. /. pottf.) Pelagiiispap.aijeele-'
Wk-: JV ''2':_:';::-::: 3" lv::-:V : :::v::v: ;' siaffi: Jieati PJiilippi:ei Jacobiincepii'consiruefe.
566. 18. [hxLiv] Anno 15. magni cicli pascliah; • 581v55. [DIJIX]:[P.T»;:U,%5.) Roffie^Cassioaoriis,
1
lis, id esi .18. ,Jiisiiiiiaiii,,ariiius jdqminica; passip- prius coiisul, inde seriatbr/jibiiteainbiiaciiuii clafWs
nis .2. conlinelur, non antea, id est. anno passionis i_ habeiurV "IV '^::-:::-; :-:-':::-'":j,:-'-:^: '-;•' ;_'f^
• '"
pririio^e.lmo.dpj.secuiido.^A.passiqne igitur^Glirisli ,n,"~:.:_;: '[_God.:iriiiiarg:.TJicIris"solis"iiicipiti] •:•'
usqueiii predictum aiiiiUffi:,[Iiabeltirciclus) magiius_; -: 582. 54. [DLX](lBiD.,)"Af;il6r subdiacoiius acta'"
paschalis 'lim.iiero552 aniioruiri. _,,... _ -:,-";;.. 5 apost6Idfum~%fsibus;exametris R6iriei?exaravit'.
568..20.[pxLyi].[llis 373leffiporibusin Affricarex.-,i 583. 55. [DLXI](fiEri)PTic"l6f'Gapiianusepiscopus
AVriaiius ^.andalorum episcojiis' qui neque vefbis;,j librum de pasdia sciibens, Vicioiiii "arguit ef-
neque riiurieribijs sibi iii Arriana pravilaie cqnsen^).; roresviv ':u'-v_:v._}l-;:::z~:::::: :::w; - ''": ;
sisseiii, sileiuiiini imposuit. Qui; lamen in, defeil-.;\ .584. 56. [DLXII]Yir sanclissinius Herculaniistiiii;
sipne seclesijseno.n taceiifes, neHconsensis.se illo ;: fraioriiieiisPeiusiiifeiivilalis eplscopiisTuit. quiex "
viderentur, Jingas eoriini*radicilus,rex auscidit.Sed;:; preceplo Toiila: regis Gotlioriiiri supei1 mhruiii sue
episcopi Joquentes forniabanl verba poslea lam bene v:eivitat|s frunci-itusesl, et reliqua. Hec dixit sanclus
quam antea cum linguis, dicentes : 1 Ecce sine lin- Gregorius (Dio.l. iv, 13). ] Hts iieiii teriipOriJjiisbea-
'-.'.- SkMM LKtidNJE.S,,;.' ^yuuv: :::': v:-'"-v ::v:v}: ::::
ST0 vel_Gele.smefo?; .,";.:,-<i. ld:^567-569/^:hkdscriplasurit.)
*" liivc irimargiriesuperiore f...-569.. 150'.
hac.scripiqsuni. j^.V.hocannbil
jiunc arinum zigno jam absciso relala (uisie lidcntur."-
174hosca. 570-572. scripla sunl. 31"a.scripia"cid 577. et 678. sciipla:-,-flf circithiludit. 1.- :---:v:i>
'
TiZ .MARI.tSI SCOTTI"" 7^
liis [laler Bcuediclus et prius in Ioco qui Sublacu .A A C95. 9. [DLXXIH] (ISID.)Armeiiil fidem Clni li sir-
dicitui', qni _ab urbe Roma 40 mi iaribus abesl, cl scipiinii.
postea in caslro Casiani, quod Aurum appellalur, 596. 10. [DLXXIV] Redexplus Ferentin-e civitalis
37Tvirlutibus el- episropus clarus, ul in dialogo
magnas vitos merilis et apostolicis legitur (m, 58).
fulsit (P. D. 11, 26). [Sic sanelus Gregorius in 597. 11. [DLXXV] (P. D. 111,11). Juslinus impe.'a-
dialogo, libro secundo capilulo 14. et 15. per- tor amenlia obiit.
liibei.] Romanorum 61. Tiberiui Conslantinv.s regnavit
5S5. 37. [DLXIJI] [Coluiiicille egit catli Culi annis 7tusque in annutn 561. posl pcssionem Do-
dremnc (I4T).] =' mini.
'586. 38. [DIAIV](P. D. H, 23). Prescianus gram- 598.1. [DLVXVI] (Bc».)Gregorijisluncapocrisariiis
maticus apud Conslantinopolim clarus (lib. Pon\.). in Conslaminopoliiii, et po«i papa, in Job expositic-
[Pelagius papa obit. 6 Kon. Martii.] [Quoclautem kis nem condil. [Johaimes papa obiiiS. Id. Julii, eodeni
temporibus vixit sanctns Grcgorius, in libro 111dialo- leinpore quo Narsis ohiil (lib. ponl.).
gorum cap. 11. ipse ita perhibel: c Vir quoque vitas 599. 2. [OLXXUI]Rencdiclus papa 61. annis i,
vcnerabilis Cherbonius Populonii episropus magnam mensibus ___.
in diebus nosliis sanclitalis-sua; probalionem dcdit. 8' 680. 5. [DLXXVIII](BEDA.)Gregorius Eutichium
Nam cum hospitalilalis studio valde esscl inlenlus, Coiislaniiiiopolitanuin episcopum Tiberio presentc
quia milites in hospilio suo abscondit, ne occidcrer.li.r convicit, ita ut Tiberins librum Eiilici de resurrc-i
a Golhis, Tolila perftdus rex Gotlioruin cnm in loco clione deslruens suis calholicis allegationibus, deli-
nomine Meiulis, ubi cum exerritu suo sedebat, imma- beraret (lammis cremari debuisse. Scribebal autem
vissimo ursui, homines crudeliler manducanli, in id Etitichras, corpus noslrum in rcsurrectione im*
medio coram omnibus depulavit. Vrsus vero pe- palpabile ct ventis aerique sublilius cssc fiiiuruin,
dcs episcopi ovili mansuetudine lambebal 1 el reli- conlra illud dominicum : « Palpale et videle, quia
qua.] .'piriius carnem et ossa non liabcnl, si^ul me videt;s
Romanorum 50. Jusiinus minor rcgnavit annis i 1, Ii.Oiere (Luc. xxiv, 39). 1 (Greg. Diir'. m, 28). [Lan-
hoc est quasi usque Iial. Januarii in anno 563. posi ^obardi 15. annoante dialogum -5-0rusticos caplivos
passi^nem Domini. occUIerunt, quia immolaticia ciim eis non inandu-
587. 1. [DLXV] Joannispapa GQ.poslPelrum annis caveruiit, aliosque captivos decollaveriuit,'quonirjii
13. [Coluracillide Ilibernia prcdieaturus in Brilannia cap«t capra; cuiii cis non adoravcrunl.]
cum esset 42 annorum (142); predicavil vero postea 601. i. [DLVXIX] (BEDA). Gens Langobardorhm,
53 annis.] coinitante fame ei morlalitatc, omnem rege Albniio
588. 2. [DI.XVI](II. R.) Narsis palricius ad lialiam invaJil IlaJiam, ipsamqtie Roraain vastalrix obsidet'
veniens, Tolilam occidil, lolamquc Ilaliara ad rem urbem.
puhlicam reduxil. 602. 5. [DLXXX](cf. lib. ponl.). Denirjne cnni,
589. 3. [DLXVII](BEDV.)Qui deinde per invidiara vaslanlibiis omnia per circuilum Langobardis, famis
Romanorum, pro quibus mulla conlra Gothos labo- habundaret, inulla milia fruniciili iiavibus Benedi- •
ravit, accusalur apud Justinum et coiijugcm cjus cius papa (145) ab Egiplo dirigens, Romam su!i
Sojiliiam, quod scnitio premcrel Ilaliam, recessit sttidio misericordise relivavit.
Keapolim Campaiiise, el Langobardos inlroduxit in 605. 6. [DLXXXI] (ISID.) Goihi pcr Ermiiigildiim,
Italiain. Levigildi rcgis filium , bifarie iiivisi,'mutua cetle
590. 4. [DLXVIII] (ISID.)Lewigillus rex Gotliorum - vaslanttir. [Bencdiclus papa obiit 2. Kal. Agusii
.juasdam Hispauiae regiones sibi rebelles in potesta- (/16.pont.).]
lcni.regni stii snperando redigil. 604. 7. [DLXXXII] Pelagius 62. papa annis 10, men-
591. 5. [DLXIX](BEDA..)Johannes papa teclesiam sibus %. [Sanclus Gregoritis papa in dialogo sic
Philippi el Jacobi, quam predecessor ejus Pelagius .j. (iv, 26): e In monaslerio meo ante decennium Ge-
-ceoerat, perficiens dcdicavit. ronlius monacbus, gravi infirrailalc depressus ,
\Cod.inmarg., Cicltis 5. decennov.incipil somniavil abbalos ct claiissimos viros in ineuni
intiiclione 5.] nionasterium de superioribus descendisse. Cui unus
592. 6. [DL\X] eovum ait : « Ad hoc venimus ut de monaslerio
593. 7. [DI.XXI]Germanus Parisiorum episcopus'•' Grcgoiii quosdam fralres in mililiam miliamus. >
obiil. Ad quem aller ait: < Scribe Marccllum, Yalentinia-
594. 8. [niAxn] (P. D. 11, 13). Foriiinaliis poeta1 nura, Agnelliira alio^eue alquc huuc GeroiUiuin. >
in Gallis ciarus habelur. , Qui ita obierunt. 1]
VARI.ft LECTIONES.
"7 tclio.uaa. 385. scripla suttt.
NOT..-E.
(141) Caih culi dreirne i. c. jirmliiun Culedrev- iii.
•nense ; v. Tigeniachi anii. ap. 0'Connor ,•II, p. (145) InliJiro ponfificaiilicec<!eJusiino in.o.'nicic
. 14?.. narrantur.
(li%) V. Tigernaclii ann. 1. I. p. 143,.el iiotam p,
745 CIIRONICOft.— LIB. III. 746
'Rcmdnormn 62 Nauricius regnavil qnnis 21,titeri-• A . positus, primo ordine clerus, sectlndo abbates eum ;
sibus•&] doc est usque Kal. Maii, in arino 592 posi:': nibnachis, teriio abbalissaieunisuis,quartoinfanies,;
passionent Domini. quinto ouines laici. sexto vidua?, septiino conjugataj
605. 1.[DLXXXIII](P. D. HI, 20;) Pelagins papa: feiiiince. - '.-,
slnejusione Mauricii ordinatus est, eo quod Lango-.."', 616. 12. [bxcivj (IsiD.)Avares cbhlraRomanosili-
bardi Romam per circuitum obsidereiil, ita ut nullus; micanies,aurd magisquaraafmispeIunturi[Gregorius
foris prcgredipossel. „'... in dialogo sic (iy, 55); J Ante hoe trienniuni in nieo;
006. 2. [DLXXXIV] (BEDA.)Sauci 37S a Levigiiloi:- monasiefio liionachus nomine Justus et medieiis
rege obteniis 37SGothis siibjeciunitir. aiite obitum suum germanb uonTine Copibso, slbl
€07. 5. [DLXXXV] (BEDA.)Ilifminigilhlus sso, Levi- etiara servienli, tfes aureos Occulleliabefeinnotuil, ,
gilldi Goiliorum regis fiiius ," ob fidei catbolieaei quos super erim in sterculinio sepelire fecimus, J et;
confessionem inexpugnabilem apaire Arriano fegno, reliqua. i Eodem anno monachtts cum a nobis fuisset
privalus, in vineulis et in carcereni projectus est; seimltiis, vocavit Joliannem monachum, qui hobis
ad extremum nocle sanctaDoininica; fesurrectioriis., abscedeillibiis apud sepulchrum permansit,et pallens
sectiri in capite "perCiisstfS,' rcgiium celeste prq et tremens 'nobis - indicavit , et pbst dies 10,
teireno rex et marlyr posSidere"jjroiiieruit. .Ctijus 8- obiit. i]
fraier Ricbardus , nibx ut regiiuni posl pairem 617. 15. [DXCXV] : (BEDA.)Gjegorius papa ianho
accepit , ohinem.'Goliiofuiii cui preerat gentera, Maiiricii imperii 13, indictione 13, synoduni episco-
iiislanle. Leandro Tiispalilaiio episcopo , qnl et ' • pofum 24 ad cbrpus beati Petri aposloli corigregans
Ilirhiiuigiiduin docuerai, caiholicain convertit ad de necessariis seclesissdecefnit3SS.(GREG. D. lii, 30.)
fldem. ;'.".: [Biennio ante dialoghm «jclesia Arrianbruiii juxta
[Cod. inmarg., Ciclhs solisincipit.] Romara ; in loco nomine Subura cum. caihblice
610. 6. [DLXXXVIII] (P. D. IH, 20.) Pelagius papa cohsecrarethr, iiitrodiictisin eaiii sancti -Sebasiiani
Ileliie Aqtiilietisi episcopo , nolenti tria capitula et sanctas Agalliaefeliqhiis. diabblusinTigura .porci
Calcbidotiensis synodi suscipere, epistolaffi satis per populum exlra pertriansivit. Posl. paiicbs aulehi
uiilein misit.ijiiam sanclus Gregorius adliuc diaconiis dies nubes celiius descendens totam ffiiro odore "
conscripsil. ; replevit seclesiara.]
[Cod. in niarg.,Gielus qtiaflus decenii. ind. 7. 618. 14. [DXCXVI] (P: D. iv, 18.) Genbbium sancti
.incipil. J Benedicti abbalis a Langobardis rioclu invadituf;
61i. 7. [DLXXXIX] (cf. E. D.IV, B.)(Vila S. . Monacbi Roniam petierunt, codicem secuffi sancfaB
Colunib.) Sanctus 3E1pater Columbaiius ex Ilibernia : fegulaj el pondus pariis ac niensuram
' yirii
'
defe»
iusuia Scotcriim cum sanclo Gallo aliisque proBalis 'renles. ' :' "
". '; -'- '"":
discipulis yeiiil in Btirgundiam, ibique, perrailtente ';. 619. 15. [nxcxvii] (cf. lib: porit.) Gregofius
Theodrico rege, liionasleriuniquod Luxovium diciluf . adjecit in "iriissa t' Diesquenostros »' usque « gfege .'
edilicayit. Exinde a Bruiidicbilda fugatus, Aliuailiam : nuhiefari per. s [Sancius 'Gregorius,' quinquerihio
ingredilur, ubi sanclum Galltini reliquit. Ipse vero postquam alveum suiiin Tibefis fluriien egressus est,
in Ilaliani transiens, monasterium quod Boviuni eti super mufos; urbis Rpmaj iniluerei. Dialoguni '."'
dicitur cdificavil; tibi mullorum paier monacboruitl com]pOsSuit,ipsoiesle in Iibro!ertio,capite i9'(Dial.
exslitit. .111,19).] [Gregofius sic in dialbgo;(m, 16) : nNiijjef
614, 10. [Dxcii](P.D.iii,25.)IIoctemporel6 EaU qubque in parte Cariipaiiiseyirvaide veiiefabilis
Novenibfis Wovunidiiuvium faclum esl, rtt flumeii Mariintis iii nioiite Narsico sbliiariam-vitam duxiir
Tiberis super muros uibis Romcsinflueret; ei alveum ! Hic catena sibi 8SSferrea pederii ligavit, eamque
ejusdemfloraeHis,cui]iriiultaserpeiitiumffluIiiiudiiie, saxo exaltera parteaffixit, rieIbrigius cxiret. Qiiorl
draco miraa magnitudinis per urbem usque ad mare yir viia3venerabilis Benedictus audiens, cujus nie-
descendit. Quam inundalipneiri pestilcntia quae rj j- moriam superius feci, ei per diseipuluiri stiiim misn^
•jicitur inguiiiaria statim secufa est, ul pauci de dare^euravit : i Si servus Dei es, non te-leiieat
muliiUidineviverenl, in quaprimilus Pelagius papa « caterta ferfi, sed catena Chri.sti; i Ad Iianc vocem
obiil [8 IdusFebruarii]. Mariinus caleuain solvit, et: nunquani postmodiirii
"615. 11. [DXCIIJ] (P. D. -III, 24.) Gregorius 65 pltis Jongitudine caienasexibit. Redeptus Fereiitiiia!
apasedil annisiS, mensibus 6. Qui in Iiac iribula- civiialis episcopus, qui arite lios fere 7 annos obiit, ;i
ione a cunclis eleclus; qui cum Ieiariiam septifor- mihi adhue iri rrieo moriasterio pbsito'dlsit qubd
nem ordinavii, una Iiora, dura Deum deprecarenlur, tempore predecessofis mei Joharinis papse Yuticius "
^ubito80 obiermit. Sepiiformis auiem lelania ideo maftyr, dum dormiret, jiixta sepulchrum cjus sil i
ieilur , quia in septem, ordinibus populus efat i-ait: i Redemple vigiias?» Gui respondeo :" '«' Vi-
-V ','VARIiE LEGTIOiNES,L..„.,,-.,.: .,•.• }:-:v-::,,;:;:'',' ::::; .
- a. 607—609scripla suni._ Wcr.611—SAoscripta.' i3B!deesli 1 ;
378lege: Suevi. 37Slege.-oblenli. ;"kc
. hoclbcoaddil : Inter quaaeiiani liajc : « Iii sancta Roraana ecclesia, cui div.ina dispensatio. preesse ine
oluit,"elc. qucein cudicei fol. "170,posl addila sunl; v. supra p. 490..tt. 42. 383bis scriptiitri i.
PixaoL. 'CXXVII. 24.
747 ftJARIANlSCOTTf . 748
« giio.t El ait ter : « Finis venit uiiiyersaj carni. > A clero, sub anatbemate, ul nullus poiilifice viveine"
Mox LangpDardi istam lerrani inlrantes finem ei auf episcopo ciyitatissuajprestimat loqui aui paries
fecerunt.,,)] sibi facere. nisi teriio die depositionis ejus; adiinaioi.
620. 16. [DXCXVIII] (BEDA.)idem, missis Britan- ciefo et faniulis ajcclesi.ae,lunc eleelio fial.] Bonifi-
niam Augiisiino, MeJIiioet Johanne aliisque pluribus tius papa qbiit 3 idus jieceinbrisr
ctim eis motiachis fiiiientibus Deuiri, ad Christum 651. 6. [DCIX].B6ni[otius:GS. 38e papa aniiis 6,
Angloscqnveriit. [Columbanusobiit.J mensibtis9.
621. 17. [DXCXIX] (BEDA.) Et quidem Edilbercius ,652. 7, [DCX](P. D. IV, 37.)Iste oblinuit aFoea
ciimicrededissel cura stia gente Caiiluariorum cui ul iii veteri fano quod Pantlieum vocabiUur, ei a
preerat proximisque provinciis, eliani episcopum Dqinitiano iinperaiore consiriictiini, ecclesiam om-
docloremque suum Augusfinuni et ceieros aniisiites nium sanetorhm consecrari, ubi omiiium deorum
episcopalisede donabat. Porrpgentes Anglorum-.ab. cultus agcbatur.
AquilOneHiiinbii fluininissub regibus J5Ile eiEtlil-, 655. 8. [DCXI](Ibid.) Persaj coiitra rem piibiicam
frjdo sita3necduiii verbumyilaj audierant. . grayissima bella gereh.t.es'.,.mullas Ronianofum
, 622. 18. [DC] (BEDA;)Gregorius >6^ 18» aino provincias, et ipsaiu. Hierosolimnm aufeiunt, et
Mauricii, in iiciione 4, scribens Augtislino, eoiera B destrueiiles ecclesias, sancta qiioque profaiiantes,
modo Lundon ai quoque etEboraci episcopis, acce- inferorriamenta sancioruni yel comniunium locorura
pto. a sede apostolica pallio metropolitanos esse etiam vexilluinDoniinicsecrucisabducmil. Hefaclius,
debere decernit. In vita Gregorii sic (vn, 65) : qui Africam regebat, Focani vita privayit.
« Apostolosad missam cantandam nihilaliud legiraus R.omanorumdi Heraclius regnavit annis>27, hoc
nisi laiiliimoralionem Dominicaih. » esl usque Kal. Mai in anno 627 post passioneni
625. 21. [DCIII](P. D.iv,27.)Mauricius imperator Domini. ,.. .,,,,,: .,„
curti filiissuis, Theodosio, Tiberio ei Gonslauiino, a 654. 1. [DCXII](BEDA)Anaslasius 887Persa njo-
Fqca, qui fiiit siralor Prisci pairicii, occidilur. Si nacjius, postea nobiliter pro Christo passus, Qui
aanctuspqter abbas Renediclus,siculsutsctibunt (144), natus iu Perside, magicas a patre arles puer disce-
12 Kal, Apritis sabbatq sonelo yaschce obiil, in hqc bat. Sed ubi a captivis chrislianis liomen Christi
anno videlur obisse. Nisi enim in anno 96 anle islum salvatoris acceperat , in eum mox loto aiiimo
annum, obilus ejus ila noii.habetur; qui iunc, si conversus. [Bonifatiuspapa obiit 8 .Kal. Juuii.] (lib.
nalus,valde parvus fuit; in hoc aulem anno wtaiis pont.) ....
suceplusiiiinusveQOobisseposset. 657. 4. [ocxv] Deusdedit, qui et Theodalus;. 67
[Roinariorum65 Focas regnavit annis 8, usque , pqpa annis 4. ,
Kql. Maii, in atmo 600 posi passionem Domini. 658. 5. [DCXVI] (BEDA)Anastasiiis as8 yerO,,,re-
i326. I. [DCIV] lmago Focse 7 Kalend. Maii, indi- licta Perside, Calcedoniam Hierapoliinqiie,Cliristniii:
ciione 7, Romam delala esl, sicutin vita sancti qiierens, ac deinde Hierosoliraaiiipelil; ubi baptiza-
Gregorii iegilur (iv, 20); el poslquam a t lero et itis 4 ab eadein urbe miliariq, monasleriuin abbalis
senalu acclamatum esl eis in basilica Juli ,. jiisu; ..Anastasi inlravil, in quq 7 aiiiiis regulariter vixil,
sancli Gregorii in basilica sancti GesariiLatefaneiisi Qui cum Cesariam Palaastina?orationis gratia ve-
paialio consiiluto ponitur. nisset, caplus a Persis ei mulia diu verbera inier.
627. 2. [DCv](cf.T.pont.) Sanctus Gregoriuspapa carceres et vincula a M^arzabanaduce perpessus,
obiiti Idiis Martii, iridiclione 8. laridem' miltitur Persidehivad regem eorum Cho-
628. 3. [DCVI] Sabiriiariiis 64 papd anno 1, irien- sronem, a quo tertiq per intervalla lemporis
sibus 10« -verbera.tis, ad extremuni una suspensus manii per
[Cod. in marg., Ciclus deeenri. 4 explicil tres horas diei, sic quideni, decollalus , cum aliis
indictione 1:1.]. .70 martyrium coinplevit.:Mox tuniea ejus indutus .
629. 4. [DCVII] (t. pbnt.) [Sabinianus papa obiit 6 jj quidam demqniacus curalus esi. Interea superve-
Kal. Maftii.] (Isra.) [Preterini el Benedicti per nieiis cum exercitu HeracJius princeps, superatis
Orienlem veTEgiptiim civile bellum faciunt, ac sese Persis, cliristianos qui eraiit caplivati reduxit gau-
niulua cede proslerniml.] dentes. Reliquiaj beati niariiris Ariasiasii;pi'iirio
630. 5. [pcvm] (cf,, /., pqnlj- Ronifalius 65 ,386 monasferiuni sinim, deinile Rojnam advectae,vene-
papa mensibus 10. Hic impetravil a Fqca ca3sare,ut ;: ranlnr in nioiiaslerio beati Pauli apbstoli;'quod
Bedesaposlolica Romaiia caput essel seclesiss,ciim dicitur ad Aqiias Sal\?ias. -,-i -
anlea Gonstanliiiopolis primani se omnium scrbe 640. 7. [DCXVIII] (lib.pont.) Papa Deiisdediicon-
bai (l. ponl.), [Hic consiiluitiri ecclesia beati Petri, stiluit sccundam missam in clero. Eoiiem feinpore
jciiin episcopis 72, presbileris 55, diaconibus et omni : factus est lerre moius niajor, mense Auguslo, in-.
VARIiE LECTIONE.S. .
*<*hcec a. 622—624 scripta sunt. 386 LXJV. 1? 386 LXV. i? 387htec a. 634 — 636 scripta sunt.
,53 hcec d. 638 — C48 scripta sunt.
.',,.,; :..[:,.;::};':..:,: ...- NOT4> V, ,":.;.[:,.:,
(l44')Vitjm S.^Iaufiindicarevideturjcf. Mabillon, AclaT, p. CXIl.
749 - CHRONICON;— LIB. HT. ' m':
dictione "6.'Post hec secuia esl"clades iri popiilb, A E quibus Pirrus bis' teriipbribus sub TJieodofoipapa
id1 est perctissio scabiarumy ila ut'ntillus pbtefat Rbmam veniens ex Affrica, ficta, uti posl apparuil,.
U>oftuumsuuni;rcqgiioscere;et obiit6 ld: Novipapa penilenlia obtulil«ideni papai,presenie curtcto clefo
Deiisdedil.] .."'.'.''„ :„»..,. i, . et pbpulo, libelltim cum sua subscriptione , in quo
641. 8, [DCXIX] : Bqtiifatius 68 papa sedit an- ; cbhdemnareniiir bniiiia quaSa se vel a decessoribus
tiis 5.; : .;'""; .: " suis; scfipla vel acla sunt confra caiholicam fldem.
'"'"'"
645. 12. [DCXXIH] (lib. pqnl.) [Bbnifatius obiit '8 IJiide et benigiie siisceptus est ab :eo quasiregiai
Ral. NOyembris.Ilicicoiisl'iluit ul nullus iracJiattif poritifexcivitaus.^ Sedquia reversus doriiuni repetiit
de seclesia.] •:•.<:•*• efforem dbinesiicahi, memoratiis papa- TIiebdoriis>
;'.'.
646. 13. [pcxxiv] Hbnbrius 69 papa annis 12. „ advbcaiis cunclis -sacerdoiibus ei clefo in eccle-
[cod. Giclusdecehri. 6 incipirindict; 15.] siaffi beati Pelri npoStoli, c.oridemiiavlt-:e«m sub
' 649:inriiarg.
16. [DCXXVII] 3B9 Hefiicli 16. vinculo anatheffiatis.
(BEDA.)Anrtb
indictione 15, Eduinus rex Arigibrum in Brittariia 662. 2. [DcxL]-His.terjjporibiis Hisidorus Hispa-
TfaiishtimbranaVgei.itis ad aquilphem, predicanle , nierisis episcopus Clarus haljelur, r
Pahlino bpiscopo, quem misit de Cari.iia aicbiepl- Rbmanorum 66 Coiistanlinusyfiliuslleracli,' re-
scoptis Jtistus,.verbuni saluiis cuni geriie sua susce- B gnavii riierisibus"6,' quksi usqtie Kalend.-Nqvcmbtis
pil. Anno autem 11 regni. sui , adyeiiiiis vefo Ari- inno >i%9posl passionem.
gloruffi in. Bfiltaniam plus miniis aniio 230 , hbc (BEDA.) Pirfi SiiccessbrPaulus nbritahtuffi vesaha.'
gessil. Ipse autem dedil Paulino sedem episc.6pittii.s~doclrina, sicui decessores ejus, sed etaperla per-
Eburaci.: Cui regi in auspicium veiiturae fidei et seculione ialholicos crucial; apoerisiarios sancte
regni coeleslis potestas terrena.crevif. loiam eriini ecclesiaeRoinanse, qui ad ejus cofr.eciionem riiissi
Brittaniam priuius onuiium, Aiigloruni sttb se fueranl, partim carceribus , partiiri exiliis, parlim
-subjecit. '„.'.;, yerberibus afficiens. Sed et altare eoiurri in domb"
1354.21. [DCXXXH] (BEDA.)Eb s"° lempore erfb- Placidia? sacraiura in vcnerabili oraculo subvertens
rem 14 anjiorum in observatione pascjia} japiid difijiuii, probiberis eos ibidem iiiissas celebrare.-
Scoitos exortum, Honofius papa ;per epistolam; re Unde ei ipse, sicuf precessores illitis, ab aposlolica
'
darguil; sedeiJohamies, qui suecessori ejus Severino . ^ede justa dejiosilibiiis ultione damriairis est.
successil, idem arguebai. Cum eniin adbuc esse.t Rqmanorum 67 Conslantihus, fdiiis Constunliiii,
eleclus in pontilicalum , prb eodeni pascha eis regnaiiil annis 28, usque iri aiinum 657 posl passiq-
scribit. Johanries quoque et proPelagiana" heresi, pnem.
quas apud eos reviviscebat, scripsit. . 665.-1. [DCXLI] (BEDA.)Hics" decepius a "Paulo,
657. 24. [DCXXXV] (lib. porit.) [Hpnorius papa siciii Heracliusavtts ejus a Sergioprediclo episcopp;
obiit-i Id. Octobris; et cessavil episcbpalus arino 1, exposuii enirii iste tyiiumcpntra"catholicani fidera;
roensibiis 7, diebus 17.] nec uiiam nec duas voluntaies aut operaiiohes iri
SeverinusiO papa anno uno,~[Seyerjnuspapa obiit Chrislo diiriniens esse credendas, quasi niliil vclib
4 Nonas Augusli.] (tib. poni.) . vel opefari credeiidus sil Ghrisius.
658. 25. [pcxxxvj] Joannes 71 papa gnno 1> -..-. 666. 4. [DCXLIV] (cf. I. po.nl.)' Tlieodorus papa
mensibuS10. qbiil 2 Idus Maii.
659.26. [DCXXXVH] (ISID.) jiidei in Hispania :[.':.' [Cod. in marg., Ciclus solis incipit.]
cJiristiani eDiciiiriiur, Sisibutus euim, Goiliofuhi 667. 5. [PCXLV] 3ifli;h'ttus75 ptipa dnriisS, .• men->
'•:.'-;_'.:'''
gloriosissimus rex, plurimas in Hispairia Rqmanas sibus%. '"""'."
provineias el Romanaj-'mililiseurbes sibi bellaiidb ; 668. 6. [DCXLVI] [cod. inmarg., Ciclus 7 deceriii.
subjecif, et Judeos sui regni subdilps ad fideih Ghfisli incipit iiidicl. 4.]
coiivertit. 669 . 7. [DCXLVII] (BEDA.)Martinus 392vero papa .
660.27. [ucxxxviiij }(iib, pont.) [Joannes papa D propler prediciam beresim congregayifRoma; sirio-
obiit 4 IdusOciobris.] (P. D. iv, 51.) Heraclius. dtiin 105 episcoporum;-in qua sinodo dariinavi.tsub
Conslanliopolimobiii. analhemate Circuiii, Sergium, Pirruih et Pauluiri,":
:
Romanorum 65 Heraclqnas, filiusHeracli, cum Iierelicos priefaios episcopos;Facta esi auterii syno-!
Martina regnavit annis 2, usque iri anrium 629 post dus praafala aiino imperii Censlaiifirii/9\ inehse
passionem. Oclobrio, indictione 7. (cf. I. poni.) Ei pbst hiec
661. 1. [DCXXXIX] (BEDA.)Theodorus ,72 ,papa missus ab iraperafore Theodorus exarchtiS, tulit
dnnis 6, riiensibus6. Cyrus Alexaridiise,. Sefgius et : Marlinum papam de a;clesia 'Cohslaiiliriiarta;per-
Pirrus regise urbis episcopi, aciefaJorumheresim duxilque eum Constarilinopolim, et inde feiigaiiis
instaufanles, unarii operationem Iii Christo divini- Cersonani ticiae prbviiiciai, ibidemqhe 4 Idits No-
laiis et humaiiltaiis, linain yoluriiaieiriodgmatizanti sveriibris obiit; et miiitis virtuium sighis refulget.
VARIiE LECTIONES. :: ;';:.::
"' htvc a. '649'— 655 scripla sitnt, ~c' hceca. 6,54>'—_'"
659.scrtpfa; ;*.*'' hcrc a. 663..— 665 scripta
sunt. 3" a. 669 - 672 ccripta. '- ':;--'- •"••
751 v MARIANISCOTTf 7S2
673YI1. .[DCLi]Kugeniits 74 papa qnnis % men- A \ 697. 7. [DCLXXV] Agalho papa 78 post Petrum
zibiis 10.; :- -._' annis 2, mensibusl.
674. 12. [DCLII](cf../. pqnl.) Eugenius papa obiitt 698. 8. [DCLxxvi](BEOA.)Agallip papa, ex ro-
•4Ronis Jariuar-i.. gatu Conslaniini , Heracii et Tiberii principum
675. 13. -[DCUII]Viialianus 75 papa annis 14,, prisimorum, inisil in regiam urbem legatos SUOSJ
mensibtts6. in quiuus erat Joliannes , RomanK secleste lunc
676. 1-4. [DCLIV] (BEDA.)Cpnslanlimis princeps,, diaconus, npn longe post episeopus, pro adunalione
Vilaliano papa nuper ordinalo, inisit bealo Petro) facienda sanctarum Dei 32cclesiarum. Qui * beni-
iipostoloevarigelia aurea , gemmis albis mirae ma-'.' gnissimesuscepii a reverentissimo fideicaiholiese.de-
gnitudinis in circuilu ornaia, .'...., fcnsore Constanlinojussi sunl, remissis disputalioni-
682. 20. [DCLX](BEDA.)Ipse a9Svero post aliquotl bus])hisolophicis,pacificoconloquiodefidevera pef-
8SVahnos venit Romam, [5 die mensis Juli, feria 4,,'. ,". qiiirere, dala eis de bibliolheca Gonstantinopolitana
ihdict. .....-'-'- cunctis anliquorum Palrum quos petebant libellis.
' 685. 6]. 2i. [DCLXI]Tune S9Sobtulit [domiuico die]] Adfuerunt aulem et episcopi cenlum quinquaginta,
super aliare sancti Petri pallium auro texlile. prpsidente Georgio palriarcha regise urbis et Antio-
684. 22. [DCLXII] Et. 393tolo exercilu cum eaareisj B ' chiee Machario.Et convicii sunl, qui unam volunta-
' ajelesianiinlravit. tem et operationem astruebant in.Christo, fallsasse
685. 25, [DCLXIH] Hoc S9a vero factum est per Palrum caiholicorum dicta pevpIurima.Finito aulem
isidiclionem 6, aniio 25 iniperii Constantini prin-. eonfiictiL,Georgius correclus est, Macharius vero
eipis. , cum suis sequacibus simul el precessoribus, Cyro,
686.24. [DCLXIV] Sequenle S9Sannofacla est ecli-. Sergio, Ilonorio, Pirro, Paulo et Petro, anailiema-
psis solis, quam asias nostra meminil, quasi hora 10i lizatus, et in Iocum ejus Tlieophanius abhas de
diei 5 Non. Mai. [BEDA.] Sicilia Antiochiaaepiscopus factus. Tantaque gralia
,687. 25. [DCLXV].;- , legalos catliOlicaapacis comilata est, ut Johannes
\Cod. in marg., Ciclus decenn. pctavus incipit in- Poituensis episcopus, qui unus erat ex ipsis , do^
>•' diel.8.] ;."!'".' rninica octayarum pascli33missas publicas in ai<cle-
C88.:26. [DCLXVIJ (BEDA.)Theodorus archiepi- sia sanClaa Sophiae coram principe et palriarcha
scopus el Adrianus abbas , viivaequedoclissimus, a Latinecelebraret. Haecesl sexta sinodus universalis
Vitaliano niissi Briltaniam , plurimas.. seclesias.' Constanlinopoli celebrala, et Greco sermone con-
Anglorum doctrinae seclesiastica; fruge fecun-, - scripia, lemporibus Agathohis papa3,exsequente ac
darunl. residente piissimo principe Consiantino inlra pala-
689. 27. [DCLXVII] (/. ponl.) Cum itaque Con- lium suum, simulque legalis apostolicas sedis et
staiilinus obtulil pallium, inansit in Roma dies 12. episcopis 150 residenlibus. Prima ehirii universalis
Jnde iudiciione 7 Siciliam ingressus, in qua ihansit sinodus in JSiceacongregala est conlra Arrium 518
usque indictionem 12, Palriim.lemporibus Silveslri papsa, sub Cohstantiiio
, 090. 28. [DCLXVHI] (/. ponl.)-In.qiia indictione in Mf.gno.Secnnda in Coiislaniinopolim 150 Patrum,
Sicilia a suis [15die mensis Julii] in balneo occis- conira Macedonium.et Eudoxium , temporibus Da-
el
sus est. El npn longe post Vilalianus papa ' ' obiit masi papae Gratiani principis, quahdo Kectarius
[6 Kal. Februarii]. ; . eidemurbi est ordinatus episcopjis.Terlia in Epheso
Romqnorum 68 Gonstantinus, filius Consianlini 200 Palrum, contra Nestorium Augiistaj urbis epi-
superioris, reynavit aiiniS:17, usque' in annum 674 scopum , sub Theotiosio Magno principe el papa
ppst passioriem. - Cieleslino.(Juarta ih CalcedonePatrum 650 , sub
691. 1. [DCLXIX] (/. ppni.) Adeodatus 76 papa Leone papa'., lemporibus Marciani imperatoiis.
ppst Pelruin
' annis -4, viensibus 2 [obiil 6 Kal. Qi:inla item in Constanlinopoli, iemporibus Yigili
Jui.]. . r.
i papae, sub Justihiano principe, cohtra Theodorum
"
692. 2. [DCLXX] (BEDA.)Sarraceni Siciliam inva:- et omnesherelicos. Sexta haec.
<luiit; qui a9C,preda nimia secum ablata , mox. [Agatho papa obiit '4 Idus Januarii.] (/. pont.)
Alexandiiam redeurit. [Tenipore Agathonis papae, indictione 8, Iuna
: 694. 4. hic Consiantinus princeps eclipsjn pertulit die 18 mensis Jun.]
[ DCLXXII;]
sextam synodum ihsiituiu In margine imc legunlur (l.ponl.) : Qni m
[Cod. in inarg., Gielus solis incipit.] urbem regiam, id est Constantinopolim,in-
! " gredieirtes, die 1.0 .mensis Novembris,. in-
695. 5. [bcLxxm] (/. ponl.) Conuspapa 77 post dietipne 9» , die 18 mensis Novembr.,. die
Pelrum anno i, mensibus6 [obiit 3 Id. Apr.], dominjco , ad piocessionem impeiatoris
696.6. [DCLXXIV]Hibernia insula sanciorum Gonslantini bonori/icevocali suhl. Diel7au-
canclis mirabilibus perplurimis sublimiter jplena temmensisFebruariijdiedominico, inierroga-
**tusestpatriarcha Gregorius de fidecatholica.•
Iiabetur. . i fol. 154, in superiori margine hmc leguntur
';-;-;:; VARLE LECTIONES.
•'.9Sha?c (a. .676:^- 686) diversiscnnis scripla conjungenda esse patet. S9t aliqut. 1. _SP hwc ,a. 693
scripla sum. i
753 CllRONICON.- LIB. 76*
sss con-
Arrius dixit Palrem majorem, Filium nii- A . 711. 4. [DCLXXXIX] (BEDA.) Justinianus
norem, Spiritum sjmcluni crealuram esse. stituit pacem cum .Sarracenis deceimio terra inari-
Machedoriius negabat Spiritum sancluih.
Neslorius dixil sanctamMariam non Dei,sed qiie ; sed et provincia Affrica subjugataest Rpmano
liominis iantum genilricem esse. Euihicetis imperio , quae erat deienia a Sarracehis ^ ipsa quo-
Constantinopolilauus abbas dixit Christum que Cartagine ab eis capta.et deslruciai
per humanam assumtionem non ex diiabus .' 712. 5. [DCXCJ(/. poni.) [Sergius papa constituit
exislere naluris, sed solam in eo divinam
liaturam manere, Theodorus dixit alium utiempore confraciionis Dominici corporis Agnus
esse Deum verbum, et alium esse Gurisuun, Dei a clero cantaretur.] ',.-.
et Mariaoi non. Dei esse matrein.. Machar.iiis 714. 7. [DCXCH](BEDA .). Juslinianus Sergium
vero Consi&nlinopolitaDus episcopus dixit
unanl voluiilatem et operalionent in Chrislo papam, qui erratice suaesinodp; quain Constanti-
esse. ; jiopolim fecerat, favere et subscriliere iioliiisset,:
699. 9. [DCLxxvii](/, ponl.) Leo papa 79 meiir misso Zacharia prolospaiarip suo, jussit Conslan-
sibus 89611. [Leo papa obiil 5 Non. Julii; et ces- tinopolimdeportari; sedS99prevenilmililia Ravennalae
savit episcPpalus mensibus 11. Hoc tempore urbis vicinarumque partium jussa principis riefanda,
Leonis papse,: die 16 ihensis Aprilis,: indiciione 11, et euridem Zachariam contumeliis et injuriis ab urbe
luna eclipsin.perlulil, post. cenam Ddmirii, nocte ." Roma pepulit.
pene tota iu sanguineo vultu elaboravit, donec 716. 9, [DCXCIV] - (BEDA.)Sergius papa ordinayit
"
posl gallicantum cepit •paulatim delimpidare. ct in venerabilem virum Yilbrordum, cogripmine Cle-

suo reverti.j meniem, Fresonum genti episcopum, de Briltaiiia
"700. 10. [DCLXXVHI] Sanclus Beda presbiter , natum, genere Anglicum.
Anglieus compolator , his temporibus clarus: ha- 717. 10. [ncxcv] (BEDA.)Justinianus ob culpam
belur. perfidioeregni gloria privatus, exul in Pontum sece-
701. 11. [DCLXXIX] Benediclus papa 80 annis 4, "dit. ;
- tnensibus 10.: Romaiiorum 70 Leo regnavit annis 3, usque in
702. 12. [DCLXXX] (cf. /. pont.) Isle ab ineunie annum 686 post passioneni Doniirii. >':., :-:•
selate. in aeclesia militavii, et paupertaiis amaior 718. 1. [DCXCVI] (BEDA.)Papa Sergi.us in sacra-
semper pro Chrislo extitit. rio beati Petri apostpli eapsam argeiiieain, quse in
703. 13. [DCLXXXI] (BEDA)Sancla a87.virgo Edil- arigulo obscurissimo diutissime jacuerat, et in ea
thrida, fllia Annae regis Anglorum ciim magnjficis crucem diversis ac pretiosissimis lapidibus adorna-
tribus viiis fuit conjuncta; posl 12 annos lUorum .-, lam, Domino revelanle, reperiit; de qiia lract'S
incorrupta servavit maritalerii. Post reginam ae- quatuor petallis, qiiibus gehiae luclusai erant miiae
cepto in eonstruendum raonasteriuni loco qui et niaghitudihis, portionem ligni saluliferi, Dorilihicaj
Eilge dicitur, abbatissa el nuirix sanctarum vir- crucis interius repositam inspexil. Qius ex tempoic
ginum virgo eonseeratuivCujus caroposl 16 annos ilio annis omnibus in basilica Salvaloris , qiias appel-
sepulturae, et yestis qua involuta erat, incorrupla latur.Coiistantiiiiana , die exallationis ejus ab oirini'
repperitur. .-;..-': osculetur alque adoratur pppulo.
706. 16. [DCLXXXIV] (cf. /. pont.) Benediclus papa 719. 2. [DCXCVH] (BEDA.)Reverentissimus a?ccleT
obiit [post djes paschsu] 8 Idus Maii, et sepultus siae Lindisfranensisin Brittania ex anchorila anlistcs
apud beatum Petrum. Cudberclus lotain ab infanlia usque ad; seniuiii
707. 17. [DCLXXXV] (/. pont.) Joannes 81 papa vitam miracuiorum signis inclilam duxit. Cujus duia
anno 1, mense 1. [Hujus temporeregnavit Justinia- 11 annos maneret corpus humaiura, incorrupiuiii
iius, augusto fiiortuo palre, iu.inilio mensis Septem- post haecquasi hora eadem defundi siniul cum ves!0
bris, indictidne 14. Johannes papa obiit 4 Non. qua tegebalur ihventum est
Augusti.] 720. 3. [DCXCVHI] (P. D. VI, 13) Tiberius; conlra
Romanorum 69Juslinianus minor, filius Conslan- D Leonem
insurgens, regnum ejus invasjt, eumque ,
lini, annis 10, usque in annum 684 pqst pqs- quamdiu ipseregnavll, in eademcivilaie in custodia
sionem. tenuil. ; ' .
7C8. 1. [DCLXXXVI] (BEDA.)CdHon 82 papa annb 1
tnensibusii. Romqnorum 71, regnavil Tiberius qnnis 7,_ usque
709. 2. [ DCLXXXVII inannuin 694post passionem Domini. '_.
] Sanctus Kijianus Scoitus,
de Hibernia insula natus, Wirziburgensis episco- 721. 1. [DCXCIX] (BEDA.)Synpdus Aquileiaefacta
pus , clarus habetur. [Conon papa pbiit 21 die ob imperitiam fidei quintum cpnciliuni uniyersale
Septembris.] suscipere diffidit, dpnec, salutaribus beati; papa;
l0° ipsa huic curiiceieris
710. 3. [DCLXXXVIII] (/. poiit.) Sergius 83 pqpa; Sergi monitis iristrueta, et
aunis 13, mensibus 9. Pipinus, Ansgisi, Arnolli fi- Chrisli aeclesisadnuere coiispntit. ; : r; -
lius, regit Francos ar.nis 27. .:- 722.2. [DCC]: :'.-:
'
VARLE LECTIONES. . ;;;; •';;:;'
£te ante mensihus .scripium seddeletum est .anno vjiq, .'"_ Iiwc a. 703 — 7QS.scripta sunl. ,,, a.~ii
-^713 scripla, s»9 haic o.71.5 scripia,:MIy liccca. 7%lscripia, -
MARIAN!SCOTH 756
763
in Ciclus solis A communionem de manu ejus aceeper.t, quem pro-
[Cod. marg., incipil.]
obiit 5 die slratus in terra pro suis peccalis inlercedcre rogans,
723. 5. [DCCI](/. pont.) Sergius papa cunela aeclesiaeprivilegia renovavit.
Idus Seplenbris [indictione 14]; 752. 5. Qui ""• cum exercitum milleret
(BCDA.)
724. 4. [DCCH]Johannes 84 papa annis 5, men- in Pontum, multurn
prohibenle papa apostolico ,
sibus 3. ad comprebendenduin Philippicum quem ihi reli-
10 ind.
[Cod. in marg., Ciclus decenn. incipit 1.]
querat, conversus omnis exercitusad partem Phi-
725. 5. [DCCUI] Beda presbiter in libro de lem-
in anno euni condidil, et ita perhi- Iippiei, fecit eum ibidem imperalorem.
poribus, quo 735. 6. 401cum eo Constan-
[DCCX] Reversusque
bel (C li) : « Sivisnosse quot suntanni ab incar- contra Jnsliniaiium, ad 12um
scilo fuerinl linopolitn, pugnavil
iialioneDomini juxta Dionisium, quol ab urbe miliarium , ct vicio atque occiso Jusiiniauo,
ordines indictionum; utpote in prescnU anno 5 Ti-
regnum suscepii Philippicas.
berii 46. Hos mulliplica per 15 , fiunt 690 ; adde 40Spapa jusu imperatoris
(/. pont.) [Conslanlinus
semper regulares 12, quia 4 indiclione secundum Justiniani, die 5 mensis Oclobris, indiciione 9 ,
Dionisium nalus esl Dominus, et indiclionem anni de Roma, venil Ydronio, ubi moras fecil,
in cgrcssus
illius cujiiscumqiie volueris, ulpole presenle B hiems erat. Jiistiniaiius aulem imperalor a
isii sunl anni nativitatis Domini quia
unam, fiunl 705; NiceaBiihiniaa preeepil papae ul Nicomodiam veniret
juxta Dionisiuin. i HaecBeda. oviam regi a Nicea venienti; ubi papa et rex simul
726. 6. [DCCIV] (BI:DA.)Gisulfus, dux gentis Lan- convenierunl. Papa do Nicomedia egressus, 24 die
gobardorum Beneventi, Campaniam igtie, gkdia et mensis Ociobris, indictione 10, Romam intravit;
captivitaie vaslavil; euinque non csset qui ejus deinde post menses 3 audivit quod Philipicus Jusli-
inipetu resisleret, aposiolicus papa Johannes, qui nianum
occidit.]
Seigio successerat, missis ad eum sacerdotibus ac Romanorum 73 regnavit Phitippicus annu uno ,
donariis peiplurimis, universos redemit capiivos, mensibus 6, usque in annum 702 post passionem
atcfue hostesdomumredirefecit. Johannespapa obiit Doniini.
indictione 3 seeiiiidum gesla poulificum (/. pont.).
734. 1. [DCCXII] (BEDA.) Hic ejecit Cyruni de
727. 7. [DCCV](BEDA.) Johannes 85 papa unnis ponlificaiu, eiimqiie aii gubernaudum abbatlsjure
2, mensibus 8. Johannes papa inler niulta opera liiouaslcrium suum Ponlum redire precopil. Idem
inlustrium fecil oratorium sanctae Dei genitrici Gonstantino
papae misitliueras pravi dogmatis, quas
opere pulcheirimo, intra ecclesiam beali Petri ille cum aposlolics: sedis concilio respuif. El Iiujus
aposloli. Herebertus rex Langobardorum mulias C rei causa fecii picturas in porticu sancli Petri,'quae
curtes cl patrinionia Alpium Coltiarum, et §sse acta sex sanctarum universalium cun-
synodorum
quondam ad jus periinebanl apostolicic sedis, sed linerenl. Nam el hujusiuodi picluras, cum Iiahe-
a Langobardis multo tempore fuerant ablaia, resli- rentur in urlieregia, Philippicus jusseral aulerri.
tuii juri ejusdem sedis, et hanc donationem aureis
Staluilqiie popuius Romanus, ne hereiici impera-
scriptam lilleris Romam direxit. torisnoinen aut cartas velfiguram solidisuscipcienl;
Romanorum 72 regnavil Juslinianns II cuin Ti- unde nec
ejus cfngies in aeclesiaiiilioducla est, ncc
bsrio filio suo annis 6, usque in annum 700 post nomen ad niissam prolalum.
passionem. 755. 2. [DCCXIU] (P. D. VI, 54) Conlra liunc Ana^
728. 1. [DCCVI] (BEDA.) Hic auxilio lulerpelli regis stasius iusurgeiis, reguo oculisqtte eum privavit.
Vulgarorum regnum recipiens, occidit eos qui se Romanorum 74 regnavit Anaslasius annis 3
cxpuleraril patricios, elLeonein, qui locuni ejns usque in annum 7 post passionem Domini.
usurpaverat, necnon et suecessoreni ejus Tiberium, 756. 1. (DCCXIV] (BEDA.) Iste litteras Coiislantino
[lempoie Johanuis papas, secunduni gesla fo>ui- papa» Romam per Scholaslicum patticium et exar-
lictim]. Gallinicum vero patriercham erutis ocuns 5 chuin lialiae direxil, quibus se (auiorem caiholicae
misil Rornain, et dedit episcopatum Cyro, qui crai lidei ct sancii sexli concilii piediealorem csse dixii.
abbas in Ponlo, eumque ale&at exulem. [Joliannes [Conslantinus papa obiit 6 Idus Januarii (/. pont.)]
papa obiillF Kal. Novembns, indictione 6.] 757. 2. [DCCXV] Gregorius 88 papa annis 18 ,
: 729. 2. [DCCVH] (/. pont.) Sisinnius 86 papa posl mensibus 10. Hic erai vir casius ei sapiens, qtii
Peirum mense uno. [Sisinnius papa obiit 8 IJ. No- Roiiifaciiim, patre alque eiiam maire Scoiium ,
vembris (/. ponl.).] ordinavil episcopum ad scdem M.goniinuni, el per
730. 3. [DCCVHI] Conslanlinus 87 papa annis 7, eum in Gcrmaiiia verbum salutis piedicavii, gen-
mense 1. letnque illam in lenebris sedenieni evangelic.i iuce
751. 4. [DCCIX]Juslinianns Constanlinuni papam inhistravit. (/. pont). [Iste eriimBoniiaiiusdf Hibernia
ad se venire jtibeiis , honorifice susccpii ac remisii, missus esl cum "Willebrordo Anglieo episcopo , ut
)la ut euin die domiiiica missas sibi facerejubiens.
VARLE LECTIONES.

td) cum. a. 751 conntngenia. 405hcecin margine sine anni indiciione 1.


757 CHRONICON.— LIB.; III. 7ti«
in vila ejtis Wil. legiiur 40S(145)] [Gregorii papae;,A Romaiioruiii7ti,regnavil Leo annis 9 , el indeannis
tehiporey indiciioiie14, visa esiluria crueiitaia 15 usque ad' Pipinutn Ffdncorum primum imperu-
tisqiie ad niediam: nbciem. (/. pont.) Qui Gregorius torem fioc esttisqtte in annum 729 post passionem
fuH:iemporibus imperatoriim Ariasiasi et Theodosi Domiiii.
et Leoriis:] Pipinus, filius AiiSgisiiAricbisaeTrojani 740. 1. [hncxviii]
riom iie appellaius. ApudGallias Francoriim regnaiis, -741. 2, [pccxix] (BEDA.);Sarraceni>?"cum in.enso
lobiit.CuiiCIaJoIusyVqui et '; exercitu Cpnslantinopolim [civitafeiii] trierinio obsi-;
iri regho" successit per annos 27v-iisque ad filios : dent, ^doneccivibus mulia instahtia oratiorium ad
suos Carolomannuin ef Pipinum priinum iinpera- '.--'Deuni elamaverunt. Tuiic plurimi Sarracenorum
toruria Francorum. ;(BEDA.)Liutbrandus rex Lan-; fairie, frigoreet pestilentiaperieruiit. Saraceni vero
gobardoJurii donatiohein patiioiphii; Alpluni Cottiar,.: perlaesi; obsidionis abscedurit. Qui inde regressi,
rum, quam Hereberclus rex fecerat et illerepetie- Vulgarorurii geritem , quae est super Danubium.,-
rat, ajhmoriit:orie:LveiierabiIis .papaeGregori con- bello adgrediuntiir. Ab hac quoque vicli " refugiunt,
firmavit. Ecberctus yir sanctus de genle Aiigloriim ac navesrepelunt suas 406. ;- ;:.•'-'"
et sacerdos monachlca vita et peregrinus exornans, [Corf. inmarjf.jCiclus uridecihiusdecenriov. ind.
plurimas: Scotiicae geiitis provioeias ad canonicam B : •.•;.: ,.-•;'5'.incipit.].-
paschalts temporis; ohservanliam, a qua diulius .744. 5.: [DCCXXII] ;
aberraverant, pia predicaiiprie conyertit, anno;;ab; 745. 6.; [pccxxm] Juramenlum sancli Scolti.
"incarnatione Domiriijuxta Dionisium7l6. \ : arcl)iepiscopi; Bonifalii (conc, III, p. 1857) ,. in.
758. 3. [DCCXYI] (cifi /. ponl.) GregOrius 404papa ecclesia sancti Petri apostoli coram papa Gregorio
consliluit Ut in quajdragesimali lempore jejunium II, imperatoris Leonis anno 6, sed et Coiistaniiiii
'
alque riiissarum
' celebritas fieret ouod ante eurn imperatoris filii ejus..]
"' 747. 8. [DGCXXV] Hoc 407ahnp Beda cpmputator
non erat. '-_'.t '.'.':'.'''"''" ","
Romanqrum 75 Thepdosius regnavit anno vno, minorein compoti Iibrum componilj ipso itaitesle.:..
usque in annum 705 post passioiiemDoritini. c;Si visnosseper annos singulos quot sunt epaclae,
739. I, [DCCXVH] (P. D. vi, 56.) Anasiasius augur sume annos;Dpmini juxta Dipnisium, qupt fuerint,
stus cum clasem in Alexandriam contra Sarracenos utpufa jn presentioctava.indiclipne 7,25,partire per
direxit exercitus, dimidio itinere revertitur, et decem novem decies novies triceni quingenli se-
Theodosium imperatprem facit, coacltimque eum in ptuaginta, decies novies octpni cenlum quinquagies
solio imperii confirinavit. Qui deinde apud Nicenam dupondius, remanent tres; bos ilem multiplica per
civitateih gravi prelio vicit 'Anaslasium, inqiio 'V decem, fiuntiriginia tres; tplle triginta , remanent
: septera milia de exercitii ceciderunt. Capto autem tres ; isti tres sunt epaclae presentis anni, J llaec ait
Anastasio , daloque sibi sacramento", clericum fieri Beda (Detempi rat., c. 50). .
ac presbeterum fieri fecit ordihari. Theodosius vero, 749. 10. [DCCXXVII] Alia epislola ejusdem (146).
iit regnavii, ciim esset catholjcus, mox in regia papae Gregprii secundi-ad Bonifatiuni (eoHc.IH, p.
urbe imaginem illamvenerandaiii, in qua sanciae 1858), dala 10 Kal. Decembris, Imperii Leonis
sex syhodi erant depjclae, et a Philippico fuerat anno 10, sed et Coiislantini regni anno. 8, mdictione
dejecia , prislino ih loco erexit. (BEDA.)Tiberis flu- decima, et reliq. ,?.; _
vius alveum suum egfessus [iridiclione 15] mulla [Cod. in marg., Ciclussolis incipit.J .
Roaiae fecit exilia, ita; ut in yja Laia ad uriam et 750. 11. [DCCXXVIU] (/; pqnt.) [Langobardis 408
serais staturam excresceret, atque a poita saricti indictione 11 pervasum est Sulrinse castellum , e^
Petri usque ad Pontum Molvium aquaj se descen- quadraginla diebus possesspsum ab eis , dpnec Gre-;
dentes conjungereiu. Mansit autem diebus 7, donec, gorii papae coniinuis scrip.lis et donalionibus dimi-,
"agentimis letanias crebras civibus, demuni die serunt. Mense Januarii, ihdiclione 12, .plus diebtis
revertitur. Beda sic : t Mtilli Ahglorum d*eBiltlania iT, steliaquaeAhliferdiciturappariiit inocddua, radiens
Romarii venerunt, inter quos eliahi reverentissimus in aquiione et ad niedium-cpslum, temppje Gregorii
abbas meus Ceolfridus , ahnos nattis 74 , curii esset . papa?,] ....,.,;; ,"-,-,.'.
pi-esbiter annis 47 , abbas autem arinbs 35, ubi Lin- 753. 14. [occxxxi] (/. pq.nf.)[Gregoriuspapaobiit
gonas pervenit, pbiii, et in aecle;ia Geminprum 3 Idtis Februarii, indictione 14, LeoneelConstan-
martirum septilius esi ; qui inter alia donaria misit:; tino imperatoribus.]
aiclesisesancti Peti'1 Pandectem a beato Hieronimo 754. 15. [DCCXXXII] Gregorius 89 papqannis 11.
in Latinum Hebrep yel Greco foiite irapslatum. i 755. 16, [pccxxxin] (BepA.) Sarraperii vero pre-
"-- .;:::.:- ' "
';'-: yAR!iE LECTIONES..
*" Imc in inferiore margine [ol. 155, ubi sequuntur : Conslantinus papa jusu, elc. qtim supra a. 735 po-
suimus; deinde : Gregorii, etc. ^.eadem a. 757 , post _inlustravil scriplq eranl, sed nunc erasa, 4g.Bhcec
o. 74I--747 scriptd. %w liceca. 747. Pergunta, 755. 40T;Aa;ca. 747—753 scripta. 408 summo in mar-
giriefolMSQ, sineanno. ;; --''_: "-'
••-
''**y':\ ""';.'."^ NOTj3.'"v;
' -'";;'""'"'
(145) Y. vhani Donifaciiauct. vVillibrordoC 6. (146) Sc cjus qui an. 745 nominalus cst.
• 7G0
7&9 MARIANISCOTTI
dicii (147) cum altum pelerent, ingruenle subila A misit imperatoribus, quas siiniliter ieiiuerunt et
carcerem per arinum tenuerunt et
tempestate, plurimi etiam mersi sunt ex ipsis et portatorem ln
necati. Plurimas 409enim. naves eorum merse ei"cpn- tuna cum injuris remiserunt',. sed el tota Roinana
fractoeerant per lilora." provincia pro erigeudis imaginibtis supplicalionis
direxerunt
757. 18. [DCCXXXV] (BEDA.)Liulbrandus "?. vero. scripta unaniniiler ad eosdem imperatores
rex Langobardorum audivit quod Sarraceni lpca perSergium patriciutn et stralicum insula; Ciciliae,
413quibus iniperatores scripta rapuerunt ,;et porla-
sancta corrumperenl. Audivit quod, depopujaia
Sardinia, eiiam loca illafedarent ubi ossa sancii .lores 8 mensibus lenentes, cum exprobris et injuris
reiriisserunl. Ilerum papa per Pelrum defensorem
Augusiini episcopi propier Vaslationem barbarorum
olim transjaia el honorifice fuerant recondila. Misil ,ad regiam urbem tam Aitaslasio pervasore sedis
ergo, et daio magno pretio accepit ,• et translulit ea .Constanlinopolitanae quainque imperatoiibusLeoiii
inTicinis, ibique cum debilo tanli patris honore ;ei Coristanlino.]
recondidii. • [Cod. inmarg., Ci.clus(lecennovenn.l2 incipitind. 9.]
759. 20. [DCCXXXYII] Beda compiUalqr obiit:. 2 763. 24. [DCCXU]Karolus, filius Pipini; qui et
Kal. Jan. --•'.- major domtis diclus, rex Francorum oblii. [Leo iin-
- 760. 21. [DCCXXXVIII] & obiit. Constanliiius filius ejus succcssit. ]"
(cf. /. ponl.) Gregoritts perator * hoc anno in
prediclus papa eonstituit in missa : i quorum solen- margine eliam hcec leguntur ; [Rome
iiitas lipilie 4il » et reliqua Tisrjue t largitor admitie est ecclesia saiicia!Maii* quaevocatur ad Marl.]
Rbmqnorum 41377 regncivit Pipinus, filius Karoli,
per Christum domirium ' npslruin.: > ,(A. Hersf) Frciricorum primus imperator, dnnis 27, usque iii
[liiitium Herolvesfeld.] ahmim 755 post passionem Domiiii.
762. 23. [DCCXL] (l.pont.) Ipse vero obiit 4 Kal. 704. 1.[DCCXLII](/. poni.) [Gregofius papa obiit
Dec sepullusque est in aaclesiabeati Pelri. [Epistola 4 Kal. Dec, indictione 10.]
terlii Gregorii ad Bonifacium Scoltum Mogontintmi Zachqrius 90 papa ann. II
afchiepiscopum (Conc. ed. Mansi xn, p. 285), dala 765."2. [DCCXLIII] Sanctus Bonifatius Mogonlinus
4 Kal. Novembris, Leonis imperii anno 23, et Cori-
arcliiepiscopus clarus habelur. [Epislola Zacharice
stanlini filii ejus. 20, indietione 8.] (/. porit.) [Gregp- papaead Bonifatium (COHC^ 2/7 ,p. 1882), da*taRal.
rius 412 leiiius fuji lehiporibus Leoniset Cpnslanfini Aprii. ,24' anno regni Constantiiii, sed
iinperii ejiis
i'mp.eralor.um, ea perseculione grassante quae per ar.iio 2, indictioiie 11 et reliqua. Epistoia Zachariae
ipsos mota esi atl deposilionem et destruclionein pap;e ad Bonifacium Scollum archiepiscoputn Mp-
sacrarum imaginum domirii noslri Jesu Chrisli et C guinimim (Ibid,, p, 1906), data Nouas Januarias,
sancie Dei genelricis et sanclorurn apusiolonim regni Cunslantini anno 28, imperii cjus anrio 6, in-
omniumque sanctorum et martirum et confessofiirn, diciionel5. Alia epifclolaZaciiarisepapaeadBonifacium
proquibus papa, ut ab hoc resipiscerent ac reriio- Scotlum aicliiepiscppumMoguntinum (Ibid.,\). 1909),
verentur eri-ore, misit institula apostolicaesedis per data Kal. Maii, anho 29 regui Corisianlirii palris ejus,
Georgeum presbilerum , qiii cum ea ob melurii id est imperii anno 7, •indiciione 1. Alia episiola
imperatoribus Goustantiiiopolin non reddit, iteruni Zachariae papae ad Bonifacium (Ibid., p. 1915), dala
&eRoma a papa ad regiam.urbem direclus, secundo 2 Non. Novembris, Coiistantini anno 52, patris
ejus
eadem dedit, quaescripia in parle in Sicilia insula anno 11, indictione
5.J
retinuit, non ullra ad ConstaiiiinOpoliiipermisil, et 766.3. [DCCXLIV] (cf. A. Hersf., Fulcl.) Sanctus
portalorem exiiio per annum relegayit. Unde papa Bonifatiiis Fuldammonasterium in solitudineBocho-
in coneilio 25 episcoporum eum presbileris et diaco- nia inchoavit. "-
nibus et cunclo cleroet nobilibus, eliam consulibris 767. 4. [DCCXLVJ (cf; REG.) Carolomannus rex,
et reliquis chrislianis plebibus, coram corpore beati fiater iinperaloris, cum fratfe tractalseculum dimit-
Pelri apostoli slaluil (/. pont.) ut, si quis detnceps lefe. : .''.'-',-
aniiqua consuetiidinis aposlolice. tenentis fidelem D 768.5 [DCCXLVI] (A. Aug.) Carolomannus impe-
usuin eontemnensconira easdemimagihes depositoV iiiiin peruiiltens, Alniaiiiam
ingreditur.
3tque destrucloret profahatoryel blasphemusextitit, 769. 6. [DCCXLVII] [A. Hersf.) Carolomanmis pe?-
sil extorris a corpore et a sanguiiie domirii npstfi gens Romam, lonsoratur a
papa Zacharia. (EINB.C.
JesuChristi vel lotiiis Edclesiaeunitate el compage ; 2) [Caroloriiarihus Rome in riioriteSoracle
apud ec-
quod et subscriptione sua sollempniler confirmavit cksiam sancti Silvestri constructo monasierio cuin
cum omni concilio. Quaj sinodalia pro erigendis 'fralribus secum ad hocvenientibus
per aliauot an-
sacris imagiiiibiis per Coiislantinurn defeusorem nos perfruitur. Sed Ob insolentiam Francorum Rs-
VARI^; LECTIQNES.
hwc a.,756. 410a 757 —759 scripta. «• hcec a. 761. scripla. *» hccc m marqine seripla i.
340'
inae-ao noc anno V. U. Hetjse codtcem cum edito contulit; qui nolasmarginales de citclis elc.ininus
accurqieindYcassevidetur.Qnhogrqplriumquoquenqnsempereriw ..''''' :
'"':'','.'";:''' ' :::':::;'':'"-'';NotiE.""' '..'-.' /":". :..'.''
- '
(U7)'V..aii.-74I.' ;", / ;;
761 '•"-'. CHHONICON.— LIB. III. - 7C2-
main visilanlium, qui eum velud dominum quondam A 780. 17. [DCCLVIII] Paulus .92 papa post Petfum
suuni preterire nolebant, ad monasierium sancti annis 10, inensei. ; .' . .
Beiiedictisiium in castro Casino secessit, ubi postea 781. 18. [DCCLix](A. A«r/.)'Pipiiius iriiperalof .n
- '.;. . , Saxoniam ingieJitur. ;.':,"'
regularilef vixit.]
. 770. 7. [DCCXLVIII] (A.. Eersf) Grifo fugit ih . 782. 19."[DCCLX] (A,Attg.) Pipintis in Vascones in-.
Saxoniam ob metum itnperaloris 4l4. ,'" gredilur. .. ' ' ..'
771, 8. [pccxLix] (A. Hersf) Grifo iieruin de. 785."20. [DCCLXI]"(EIKH. -C.6.) "Piplrius iriipefator
Saxonia revertiiur. Iialiam intfavil.et belluiuconlra fegeih Langobardo-
772. 9. [DCCL] (A. Hers.f) Pipinus decrelo Zacha- fum Haisluifuhisuscepit. .
riaepapaeaBpnifalioMogonlinoarcliiepiscopouiigiiiiur 784.'21. [nccLxii] (Ibid.) Pipinus 421Haisiulfum
in imperatprem, et deindeob id post papain secun- regem paucorum dieruni obsidiorie apud Ticeiium
dus habeiur episcopus Mogontinus 4111(ib.n. 746). compulil, et obsides dare et recepia a Romahis op-
et ulreddita non repe-
775. 10, [DCCLI] (A. Hersf) [Burgardus prinius pida atque castella resiituerc
episcopus Wiriiburgensis consecratur, et sedil ann., terentur sacramehlo fidem facere.
;
•"404" (A. Hersf).] : V" . •'. .' ". 787. .24. [DCCLXV] (A. Hersf.) Hiempsgfandis et
774.1!. [DCCLU] (/. poiit.) Grifp obiit. Zacharias I! valde etiam durissimus.
papa obiitld. Mart., iiidiclioue quinla. 788. 25. [DCCLXVI] (A-. Hersf.) Gordogarigus epi-'
775. 12. [DCCLIHJ (A,- Hersf,) Stephanus 91 papa . scopus corpofa sanciornm Gorgorii et Nazarii in
post Pelruni. annisS, mensei. (cf. REG.)Stephanus Franciam Rpmaadvexit.
papa ei Carlomannus prediclus monachus ,a monte 789. 26. [DCCLXVII] (EINH.c.3.) Pipinus, finito
Casina venerunlad Pipinumin Franciam, petemes Aquilanico bello, corilra Waifarium ducem Aquita-
defensioiieni coritra Haisiulfum regem Langobardo- -niaeab eo siiscepto, per continuos 9 annos gesto,^
rum. ; . Turonis ad Sanclum Martihum causa ofationis per-
776. 13. [DCCLIV] (A. #m/.)l!nxilaulem rexit (REG.).
Stepha-
nits duos filios Pipini Carplpuiannum et Karoluni 790. 27. [DCCLXVIII] (EINII.C. 5.) Iride egressus,
Magnum;in imperalores 5 Eal. August. (/. pont.) - Parisius ad Sanciiim Dlonlsiiim vix peryeiiiens, ibi
Stephanus 418papa venilde Roma 14 die mensis Oc- rttorbo aqhse iiUercutis 9 Kal. Oclobr. pbiit, et se-
— (/. poiti.) [PaulUs 422papa obiit in asslate^
tdbr., indiclione 7, el. 15 die mensis Novembr., cnm pultus.
licenlia Asiulfi fegis Laiigobardorum de civitaie Pa- ; et eessavit epjscopaius anno 1, mense i ; quo Con-
pia indiciibne 7, ad Franciam veriit, ubi in loco G stautinus laicus trahsgiessor apostolicaesedis invasor
noruine Ponticone Pipirium inveiiitj qui die6 mensis extitil. Idem [indictione 4S3] 6, ineiise Julio deposi--
Januar. papaVpromisit oriine quod petivit; et post tus esl, et Steplianus papa successii, el quaesivit
dies unxit papa Pipinum cutn duobus liliis suis re- episcoposperitos a Pipino imperalore; qui judicarent
iii
ges Erancorum. Tunc in monasteiio in /Francia. Constainlinum synodo. Nuncii papap-veneruril ad
Carolomaiiruismonaehus obiit. Piplnus ct Slepha^ Karolum et Carloriiaiinijm,quiainlerim Pipinus obiil,
niis papa, occisis Langouafdis beilo et fugatoAistuifo et Cohstaiitinus papa caecatusest. Faclo igiiur con-
in basilica salvaloris dominirioslri Jesii Christi
regeeorum, 8 Idus Obsedeiiicivitatem Papiaiii. Iiem cilib
Aistulfus Pbsides dedil. Iierum Pipinus conlra Ais- juxta Lateranis Rome, coinbusserunt oinhes sa-
lulfum Langobardos iniral. "Papiairicivitiiierivobse- cerdotes Constantinum in medio presbyterii ipsius
dit, et Aistuifus obsedes reddit.] - ecclesice, alapis ejus cervicem caederepfius facienles
777. 14. [BCCLV] in ecclesia ; sicque cpmbustus est {I. pont.) Clerus
(A. Hersf.) Sancius Bonifalius el
populus et papa.clamabanl kyrieeieyson,' et sta-
archiepiscopus adnuntiens verbum Dei in Fresia « 9, tuerunt ul onuies consecraliones iteratae 4!4
passus est cum aliis mariiribus Npn. Juiiii (REG.). ejus
fuissent preter baptisiria et clirisma, Rogavil autem
778.15. [DCCLTI] (A.Hersf.) Lullus archieplscopus papa Conslantinus Constanlinum et Leonem Sugu-
posl Bohifatiam successil anhis 52. v B.stes magnosiniperatores, deprecans.eorum imperia-
779. lfi. [DCCLVII] (A. Hersf.) Organum primilus iein clementiam, ut in ipsis Grecioe-partibusPaulum
venil iu Franciam, riiissum a Constantiho rege Gre- exilio mancipalum reiineri precepissenl, — Anie-
cioe Pipino imperatori. — {Aisiulfus 420rex Lango- quatn 426mortuus esset Paulus papa, ilicoToto dux
bardcrum obiit; cui Desiderius dux succesit.] [S.le-•'."'Nepesinai civitatis etPassinus et Paschale 426gef-
phanus 42°papa obiii 5 Kal. Maii, indictione 10 (/. manum suuth Constanlihum laicum feceriiiitpapam,
ponl.) Cuisuccessii geiiuaiius ejus.Paulus , teiiipore et commiriando inyiie Georgio episcopo, "compiile-.:
Leonis et Conslantini imperaiorumj .' rufit eum orationem clericatus eidem Constaniijio
VARI^; LECTIONES. '. ;
*14i. Pipiiii 3,. 41S in hodiernum diem add,,3. 416sttperscr, i.-. "."'.IX".3. W IICBC
41S usque 42° iiii marg.
supenore 1. frisea 3. hccc in marcj. i. 4sl hceca. 784—786 scripia ; et simililer etiamin se-,
quentibus auctorsczpius quce ad unum annuni periinent pluribUs scripsil, 422hcec in marg, a. 787 vel 788.
1, a. 789. 5. clesunt 2.-2*. 2". 423 deesl 1. ^rn Idem pro -indiclione scripsisse videlur. Idem CoriSlantiniis
VI» feria 5. 42iita 1. iniiae 2. 5. 4!Shcncinmara. posllocum ad «. 752 relalum tegunhir. Arino.789 (767)"
5. Desunt 2. 2'. 2". 42°"lege : Paschalis. ":.-.''
733 MAHIANrSCOfTI 764
tfibtii ; sicque clericus factus est, etalio die secim- j5Lobiit, tres filios, Garoliihi, Pipinum et Ludovicum,
da feria subdiacomis et diaconlis illucescente die ab - Cafplo reliiiqueiis. (cf. THEG.C;2.)
ieodem episcopo facius, "et dOmiriicodie sequenli in '806. 16. [DCCLxtxiv](Ibid.) Post quain Karolus
basilica beaii 42' Peiri cuhVarmaia muliiiudine a Fastradam sibi spciavit in cohjtigiiim. : ;-
"; 807. 17.
'"Gi-orgioPehestrinae episcopo ei Eustadio Albanense [DCCLXXXV] (A; Heisf. (Q.)) Conjuralio
et Gilonato.Porl.uen.seepiscopis tribus pOnlifox con- Hardiadi et Ofieiitalium.
• 808. 18.
secratus est; qtii consccravit episcopos 8, presbyle- [DCCLXXXVI] (A. Hersf. (Q.)) Karolns
ros S, diaconos 4 et reliqua per annum el mensem.] pergii Italiatn, qui maircm suam Berbairadam in
Roinnnoram 78 regnavit Karolus Macjnus, ftlius basilica apud Sancium Dionlsium juxla palrem Pi-
Pipim, annis 40 mensibusqualuor. piiium humavit cum magna gloria. (EINH. c. 18.)
791. 1. [DCCLMX] Slcphanus 93 papa annis 4. Karnlus tertio Romam perrexii, et signa ciucis in
792. 2. [DCCLXX] (EiNn.)MortuoaiiieniPipino rege, vestibus -honiinum apparuerunt. (.4. liersf. Aug.)
Franci gcnerali convenlu totum regntim inler lilios Lullus archiepiscopus Mogonlinusobiit 17Kal. Nov.
ejus Karolum el Carlomamium aeque diviserunl, et bora diei secunda. Richolfus sibi successit annis 27.
Karolus pailem pairis eorum 42SPipini, Carolomaii- • [Richolfus 430 ordinattir i» episcopum Mogontiae
"
nus %ero partem patrui 42Seorum Carlomanni sus- 4 Non. Mart. in die dominico in monasierio beati
cepii. (REG.)Cailoinannusaulein posl administraium Petri quod esl Ftislar (A. Hersf.).] Sanguis e coelo
bieniiio tegniun in villa Salmoniaco obiil, 2 Non. et de terra profluxit.
Octobr., et Karolus in toto regno rex consiiluitur. *
qui basilicam sanclissimi marliris Aibani a
Adiianus 94 papa aiinis 25. fuiuiamentis inclioavii,inirifico opere perfe-
cit, elinterius exteriusque 431dilavit. addunt
7'J5. 5. [DCCLVXIII] (EINH.C. 5, 6.) Karolus, Hu- 2. 2*. 2'*.
noldo, qui post moiiem Wafari bellum Carolo cona- 809. 19. [DCCLXXXVII] Karolus a Roma <
(A. Hersf.)
baiur, fugaio, elAquilania subjecia rogatu Adriani
in llaliam pergit in Benevenlum ad Sanclum Benedictum, et
pap;e perrexil. Alamaniam venil ad Bajoariam.
796. 6. [DCCLXXIV] per
(Ibid.) Karolus Desideriuni 810. 20. [DCCLXXXVIII]
obsidione in (A. Aug.) Bajaria capla est,
regem Langobardorum longa faligans, Tasilo duce ejus deposito.
dicionetn suam suscepit; filiumque ejus Adelgisum,
811. 21. [DCCLXXXIX] (A. Hersf.) Karolus .Sclavos
ji quo oinnes spem inclinabaiii, abltalia compellit,
qui dicutilur Yulzi 432 subegit.
atqiie Italiam totam stibegit; eioimua a Langobar.- 812. 22. [DCCXC]
dorum regibus erepta lam Romanis quam Adriano Bonifacii Fuldense (A. Hersf. (L.)) Basilica sancli
C monasleriuin fundalur.
papae resliluil, el lunc primuni Romam pervenit 815. 23. [nccxci] (A. Hersf) Karolus perrexil Pan-
sabbato sancio pasche (cf. /. pont.).
noniain 43S.
797. 7. [PCCLXXV] (ELNH. c. 7, 8.) Subjecta Italia, 814».24. [DCCXCIIJ (A. Hersf.) Karolus ATaros
Saxonieurivbeilum, biennio atile llalicum ineeptum, et Hunorum regnum vastat: (A. Aug.)
, repeiiluriv esi et per 33 annos permansit. Quofum subegit.i 43420Adriani papae mense Deeembr., indi-
[Anuo
Saxpiium Kafolus 10 milia liominu.m captivorum
cum uxoribus et parvulis dispersit. clionel5, fluviusTiberispercaiiipestrainiumesceiis,
.7'3i. 9. [DCCLXXVII] c. Karolus portam quse dicitur Flaminia a ftindamentis usque.
(EiNH, 9.) Hispa- • ad arcum
niam siibjecit, et incoluiriiexercitu feveiiitur. evellit, qui43Bifes fulcidas ea.m deduxiiet
800. 10. [DCCLXXVIII] muros transcendit in aliqtiibus ad poflain beati Peiri,
C.
'(EINH. /10.) Domuit et
et ad pontem Molvium aque descenderunl per tri-
Bfitioiies, qiii in occidente Gallisesuper lilus re- . .-
sidebant.. duum (/. pqnt.).]
in 815. 25. [DCCXCIH] (A, Hersf.) Coiijuratio Pipini
[Cod. marg. Ciclus r!ecenno\. 14 incipit indicl. 2.] ftlii suixonlra Karolum
801. 11- [DCCLXXIX] pairem suum. Qui consilio.
(A. Aug.) Karolus iterum in detecto
Saxoniam ; ei fainesniagiiaiiiorialilasqueiii Francia. ^ tonsuratur, et sociorum ejus alii deeollantur
A. aique alii suspendunlur.
(ci. Ilersf.) Santius Siurmi abbas prmius Fulden- 458
sis obiit 16 Kal. Novemb. 816.26. [DCCXCIV] (A. Bersf.) Heresis Filiciani
802. 12. [DCCLXXX] Ctiisuccessil B.tugolfus abbas. ln sytiodo apud FfancOnofurd habita daihnatur.
de geiiere Germano-
805. 15. [DCCLXXXI] (A. AUCJ.Karolus Saxoniam (EINH.c. 18.) Fasirada regina,
capit. rum , obiit*; post quarn Karolus Liutgardapi duxit
804. y. [DCCLXXXII] (A. Ilersf.) Karolus secundo Alamanniam.
Rotnaiu perrexii, ibique bap-.iz.itus est filius ejus in itipnastefio sancti Alpani ad aquilonalem
plagam;a'iitii;aliare!saiici:» Dei geiiiiViciSse-';
Carloniaiinus, queui Adrianus papa mutato nouiine est. addttnl. 2, 2'. 2", et apud sanctuni
• ' pulta
vocavil Pipiiiutn. Albaiiiiin sepelilur. addit eiiam 5.
805. 15.:[DCCLXxxiii](A; Hersf.) Hilligart regma 817. 27: [DCCXCV] (Ib. el c. 19.) Adriariiis papa
;:':;.: ;•'..;.. VARLE LECTIONES. .-',,..-.
''".deestil:. 45Sejus 1? 3. 429patruus 1. ¥° in marg. .1.In 2. a. 520,leguntuf. 4!1exterius deest2?
4".;wilziy3,., 433,
p er.aniioiiiam 3.. ,4?4 in marg.A, Desunt 2. 2". : 43?qu; 1, qui/yocaiurLib. poni.
4,0 lege:"Feliciana" :-'• , ' :,,.::.
765 -\- . • CHROMCQN.i—LIB. II!. 766:
obiit iri naiivilateDomini • quem velud fratrem aut A: i , Pippinus, filtus imperaioris Karoli, ubiit
: {ex Theg, c,: 5), .Maxima inorlalitas botim.
carissimum liliuin planxit Karolus. [Adrianus 43' - toianip(jne vasiaViiEui-6pam.(cf.A.'Weiss.)
•jiSpaobiil 7 Kaleitd. Jamiafii, indiciiohe 4 (/. pont.)]. ,,-::-: -:qdduni:%.r-.V-,:- :.--.-
818. 28. [DCCXCVI] Leo 95 papa annis 20, mensi-y' \ S35: 45. * [DCCCXI] (Eixn\c: 55:) Kafolus, regm
bus 6. :; ; -"" :in Ffancia 45, iiiliaiiit aiiieiii:56i iiiiperii aniio 11,.
819.-29 [DCCXGVH] (REG.)Romaiii^Tieoriemjiapanv ..«.indiciioneA, ihesaiiros: ei: vesles: coeieraqiie piiiuia
lelaiiiahiajore capiiiin;:excaecaveruht, et iliigiiam: idivisitper.liespafies.-Quariiiii:4'? diias pahles per
ejiis fadicilus abscideiuirit.XJui iri custodia mTssus;' - viginii-.:".-unamparieiii *4* loiidein -inieiropolitauis
iioctu per niuruhi evasi.t,;et:ad legaios Karoll Wi-\ ;civilaiibus,qiire :iii: -rpgrip fcjuS'iioscuiiiiir ^*',parti-
rundum abbaiehl et Wlriegesiuhi Spolilaribruhi du-:, : ttis. est; quarum riomina liaec stiut iTlohia 1, Ra-
cem veniens, Spoliatumisa duetiis est; et ad regem :i verina 2,:MedidIahuih 5, Foruiii Jtilii 4, Gradus 5,
Karoluiri iri Saxouiarii apiid Baderbfuhiiam, presenie";: iCoIonia 6, Mogmitiaciis 7, Juvavitm, quae ei Salz-
Riciiolfo episcopo Mogpniiho , pervenit,' a quibus":i;burg 8,,Treverus:44s9, iSenones; 10,: Vesdhtib H,
sumtiio iionoresuscepiiis est"." Karolus uriguitur in Lugduiium 44912, Rolomagus 15, Reuiis 14,; Areles
!\
imperaiorem a papa Leorie. ^-^'.VienUX/in^^Darantasia"'.*?0-!?;; Ebrodunum 18,
820. 50. [DCCXCVIH] (Cod. in mdrg.), 15 cicius ' Burdigala 19, TurOiies 20,Bituriges 21. Unusqiiisque
decennovennalis ineipi.liiidielione sexia.) '\ : aulerii inetropplitaiius episcopus unam parlem suae
"
821, 31. [DCCXCIX] (EINH. c. 26.) Karplos le-. . ecclesise et duas "siiUfagaiieis stiis dare debuit.
gendi et psallendi discipliriam diligeniissiiri.e'emen- ;; Terlia verp pars velusqiie ad obilumrejus, ve.Iusque
"' ; duiii vellei carere, iii usri'"coliidiai'1'0liaberetur";
dayil, ."-- \ \'f ;
822, 52. [DCCC] (EINH.c.^8.) Karriltis quaria vice "cujiisiuric priina pafs pfediciisinetrppoliianeis epi-
Komairicum papa Leonepefgii prppter repafandum"-',..,:sc.ppisad .eastleni predictas parles adderetur, altera
qui nimis contufbaius eral ecclesiae slafuiri, et ibi•-,:• filiis :et filiabits etAnepolibus , leriia pauperibus,
iplum hiemem Ifansegit. qiiarta ,;servis et ancillis distribuefeiur. Precium
'
823. 55.' [DCCCI](A._Hersf;). Kardltis eiiani eo libidium supruiii', quoiuin niagiiani;in bibliollieca
lemporea Ronianis augusius appellatus est. " sua copiamcongregayit, pagperibuS: erogare pre-
: "'824, 34. [DCCCII] (A, Hersf.) Auiarmurmulus rex :-;..'cepii.
Persarum elefantem et; alia munera niisit regi , ; : Karolus, pfimogehiius inmefaloris , obiit
:: (exTheg. e. 5). Ipse veroiinperatpr K.
Karolo. \ \ ; dddiinl 2r2'.l*"." ';
825. 55. [DCCCIII] (A. Hersf;) Kar'oltispOnlem-500 C';: ( ' '',' ;" ;-' • '
transReiium 43\ dinn usu -coii. c,-.y, mansit, lpsaque po-
passuum longiiudinis Mogunliabiim -}_:__: ; stieino quainof idivisioiiibiis secata esi.
construxit; tanla eiiim ibi est fluminis latiludo Priina p.irs adiiija; est ad:viginii et unam
(EINH.C. 17).: •-; supradicias,- altera ressii filiis el f. et 11.,
"lertia pai.periiiiis dislr bula esi, qiiarta.
\ 826. 36. [BCCCIV] (A. Hersf.) Leo papa venil in servis et anciJlis palaiip "fiiiiiuliiiitiiius,Ad;
Fraticiarn. "-'.-' "\ -
:: : ; ieriianiveio pariehi: addiia suhtviisa aique
" 827; 57. utensilia ex aere et ferro alijsque melallis
[DCCCV] (A. Hersf.) Karolus, filius Karoli
iinperatoris, Boheniios vaslat, Lechouem, regenv ciuii aruiis ,ei vesiilius et oinnis siippellex
ad varios usiisv iit siini coiiinae, siragula,
eorum occidens. [EccJesia 44°SancirAlbani lioc anno; ''-'' tapelia, filira," coria, saginatii, iilerpgatio
dedicalur% hoc esl 805,-iqdiclione 15.] elemosinae ad plures j)(:rveii,i.re;. po.luissel.
detlicaturhocanno Kal. Decemb., indi- Capellam , id est, ecclesiasticum ministe-
ctioiie 15, qui esiannus vigesimus Richolfv riuin, quod pef liefediiaieiii sibi venit,
post 441accepium epjscopaiUiii, pclavus au- inlegnini servari oecfe.vii-, exceplis si qtia
tein postquam consecraius.' . ipsaeeidein,4,il:uapeMie< iiv «sis ;atii:;libris
- 2. 2". 2". '' episcopusest addidissi:!, <|U38qtii vellel, eiijeiet.' HorUm
:_r',;:.
828. 38. [DCCCVI] Primus ahnus ergo preciuni aique'; hbrbiiiiii, <j. iiv. c. iri
(A.Rersf.) r
ry b. s.-babuiv,'prftiporiijiis: eiouaiur. lex
endicadis. Morialilas uiaxinia oria 442 est iri nioria*-;:,:::-.::. ;£infc.)2.,2-,^'\\i^.'s\\\.°\--
Elerio Fuldensi, itariipluiinii ipsorum moriachbrum,: ";835. 45. [DCCCXIII] :(cf. 'Eikii.: c.' lT;)''P()nsiapuil
morerentur. ; MOgohliacuin;qtieih.p.er UecPiU-anlibsirigeiiiilaijoie
829. 59. [DCCCVII] (EINH.c. 26.) Karolusreiigio- et opere mirabilide ligno Karoius coiisiruxii"; aurio
neni chiisiiaifam , qua ab ihfartiia fuit -iinbutusj. prirrio ariieqiiam bbiii, TribUs libfis coiiflagi-avii,
sanclissime el cuni suinma pietate coluit; drca 4iil nec quidemunaex eo astularemansii. Poris*';pie-
pauperes susieiiiandos e.t elembsiiiani devoiissimus. ; dictus apud Mogoniiam erat 'trahs 'ttbiiiim, qiiein,
"'' _^"-~ U:
erat (EINH:C. 27), quia de eo "lairories : rioctU;;iipiniiiibusviri , Rehum
832-42. * [ucccx] (EINH.c: 22.) Karojus, antequam projeciis; rapiebanl' predam, Ricliplftis Mbgbiiiiiiiis
deciderai 4i4, per quaiudr arinos crebfo febriLus 'bpiscbpus cbinburr precepit. (A. Heisf.) Ricliblfus
corfeptus.; : i:;'.',;;:;.:-. ",: Mbgohlitius' cpiscbpus bbiit,' Haistblfus posieum
-•• VARIJ;-LEGTIGNES.
.«'in marg-l. 43Sspoleium;3. , 4a9niogtintiaCi5. w.irimatg. 1. 44;ia. 0. 2/ 44Emofia 1." ;W;jii.
4U decederat co>r,.decid; 1. ,*«'"«rf
4*8 lugdanus 3. "" dalfahlasia 1. druiauiasia 3.«..856.1.
^?1:-'-1--, 4", parle 1. 3. 447essen. 3. >4*8 trcueris 5.
"«' c. e. 2.-
787 MARIANISCOT.TI 768
si;e-essil aiiuis II. (Eixn. c. 30.) Karolus, ciica_,A itiiiere servitio, ad Romam a rcge dimissus, et non
Kalendas NovembiiSiTiabijggenerali conveiuu, voca- luiigcposl.pbiil. -
vit de Aqiiiiania ad se Ludowicum filium suiim," et 8ii. 6. [DCCCXIX] (A, Hersj.) Dedicattir monasle-"
euin eum nioneretj die clominicd pfeeepil ei ut ritim Saiiiti iJbiiifatii Ftilda Kal. Nov.
prppfiis mariibus suis de magno altari Aquisgrani 842'. 7. [DCCCXX] Raigcrus abbas FuldetiM.sobiil
coronam imperii capiii suO superponeret, qui dona- 8. Idus Dec. Egil abbas successit pjiuis 5.
tis magnis niuneribus Aquilaniam perrexil. Karo- PaschalisQ7 papa antiis..,.. M6. (A. Hctsf.) Ludo-
l.is*"* cum Aquisgrani hicmaret, mense Januarii -wicus imperator Brilaniiiam subegit, duceiii cjtis
febre cofrepius est, in quo 5 Kalend.. Februari.i, MureomannUni occidens. Inderegretlieiis Iritiingar-
hora diei 3, indictione 7, 72 anno aetalis, [incar. dam reginani fcbricitanieni invchil, quaepaulo post
814458] pbiit (EINK.c. 51); ei ibi Aqtiisgrani eadem inde obiit (THEG.c. 25).
die in basilica; Salvaloris sanctaeque-Dei genilricis, 815. 8. [occcxxi] (A. liersf.) LuUowicus iiiipera-
quam ipse ex fuudamerito mirifico ppefe cbnstraxit, .tor Judii,iiliain Ihveiri ducisBajoariae, reginamsibi
sepultus est. sociavit, cl Ingulenheim villa regia geiieraie placi-
* ila ut
perpettio durare posse videretur lum suuin habuil (TIIECIC. 2fi).
add. 2. (2"?)2\.' . ]
B 844. 9..[DCCCXXII] (THEG.,'c.27.) Ludowicus impe-
" Poniem autem
ipsum Richolfus episcopus rator pcr exerciium suuiu orieiiialcs Sclavos vastat/
dicitur jussisse incenderepropter latrociiiia ducehi eorum nomine Liduit
quav nociibus in eo exercehanluv, dum fugalb.
homines spoliati in flumeri 45aipsttm jacli 845. 10. [pcccxxui] (TiiEG. c. 28.) Ludowicus
liecabanlur; sed Eiiihafdus, qui vitam iniperaipr printogeniio filiO suo Lothario, piacito
Kafpli isliiis scilpsit, hbc fofiuiiu relert generali liabito, (iliam Mtigicbmitis conjunxit 4*'.
conligisse. 2. 2". 2". 846. 11. [DCCCXXIV]
: vero iriense Januario bal- (TitEG. c, 29*) Ludowicus
Imperalor post
neum febre corripitur. In quo cuni septem imperaior de placito generale Atiinlaco 45fpalalio
dies laborasset, septimo die, accepto, cor- Luthariuui filium cum conjuge sua Irmingarde in
pore et sanguine Domirii, ut. coniirmaret Ilaliam direxil, indeque Franconofurt venit, et
cxiiuin suum, lahoravil ipso die et nocle natalem Domini celebravil.
Paschalis papa obiit.
seqiienti. Sequenli vero dieluce adveiiiente
scieiis quod faeturus erat, manu dextera (A. Hersf.) Eugenius 98 papa annis 3. Haistolfus
lil pOtuit siguo sanctae crucis iot-uHicorpiis episcbpus Mogonlinus obiit.
suura signavit, 'deindeque colligens pedes, 847. 12. [DCCCXXV]
et 4a4 brachia super corpus extendens, "
(A. Hersf.).Olgariiis episcopus
clausis oeulis htinc versum psal:ens : «Tn t . ann..... (TIIEG.C. 51). Ludowicus iniperator
•• '
marius tuas, Doniine, commeuclo spiriltmi u yastat Brilanniam. 7 .
riieuni i ln seneciuie bona obiit, etc. 2. (2*?)
C 2". (ex Thegan. c. 7). -*.'Quicum.atl Italiam ob discordiam filii ab:
Romanorurii 79 Ludowicus tegiiavit annis 26 , imperalore cum aliis directus 4S 9Pa^piamye- 46S
mensibusii usque .... nisset, quidam clericus cum reliquiis
sa.ncti Severi4C0 Raveunse urbis episcpjii
836. . [DCCCXIV] (TiiEc. e. 13.) Ludowieus omnem neciion uxoris ejus Vincenii» filiaequecjtis
injustitiam suiregui iuquirens restaur.avit. ' Iiinocenliae, quas furto abstulerat, ad euii-
837. 2. [DCCCXV]; ':-: deui Otgariuiii secontulit etei quid egisset,
(A. ilersf.). Baiigolfus abbas innoiuii. Otgarius autem gaudens easdem
Fuldensis obiit, 8 Idus Julii. Jusssimque esl ul , reliquias suscepit, et eas .Mpgontiacunl
oinnes monacbi cursum sancti Benedicii cauiarent. secum adduxit, atque in monaslerio sancii
Ralgerus abbas annis 5. Albiihisanciam Vincenliam ad auslralem
858: 3. [DCCCXVI] (TIIEG. C. 15, 16.) Ludowici plagam , sanciam yero Innoceiiliam ad
aquilonaleni pbsuii, sanclum vero Severum
exercitus Sciavos superani, el Lep papaobiit. juxta altare sancti Albani, ctijus ppstea
[Cod. in marg., Giclus 16 deceiitiovennalis incipit reliqtiias ad Eiphesfurt translulit. addu.nt
indictlone 10.] .' - : 2.2*. 2". (cf. Lqmb, a. 856.) \
. 859. 4.'[pcccxvu] (TiiEG.c. 16, ij,)_ Slephanus 96 !D 848. 13.:[Dcccxxvi] Egilabbas Fulderisjs obiit.
papa «Jiws24!c',menstbus7.Sleplianuspapa, bbviante 14 KaL'Jrii. Rabahus successil arinis 20. Ludoyvico
Ludowico ih carnpo magno Remeiisium, seqtienti imperaiori Aquis iegaii Vulgarorum munera pbriact
die dominicb cprain.omni populo aulettiissam unxit '.(THEG.C. 52). ...

eum in imperalorem, et auream coronam niin* 849,14. [DCCCXXVII] (TBEG:c: 55.) Ludowicus
*61
pulchrituuinis, curii preciosissimis geriimis inirabilir imperator. Iiigilenheim Heriolium de Danais de
ter ornatairi, porlatam de Roma secuin, imposuit ioitle bapiisiuatis, ct uxorem cjus regina Judiih
guper caput ejus, alianiqtie coronam auream capiti eievayit. Cui cuni magnam Fresonum, pariem dedit,
Jrmingardaereginae, nbhiinans eam augustam. donis.honorificis cum legatis suis eura diuiisit. ..-
.840. 5. [DCccx,viu]\(Ir).)Stcphanus vero papa, Vdlentinus99. papa.
poslea dpriatus inagnis muneribus e'i honesto in 850. 15. [DCCCXXVIII' 'THEG.c* 34.) Ludowicus:
YARI.E LECTIOSES.
:48!'erasa i. desunt 5. ^ fl: projiciebaniur 2\ 464ad 2? 455X. 2. 2*. corr. II. i.imtiierus erasui 5.
486iiuL Vll.-ecorr. 3.-a....; desunt 2. 2'*. ir&ihcecada. 84i. 840 nferunlur. •>"conjuxit 1.. m atlihco
1, w deestt. 2\ 460cleesl2? 461danis 1-. •;' • ' ' - -
-f«a ;..',',CHROiSICON. ,—LIB\IIF. 770
imperator difigens exercitura coritra Sarracenos A , [Cod. in marg., Ciclus 17 decennovennalis iucipit
obiam 46f,fugavit eos. indiclionc 14.]
851. 16. [DCCCXXIX] (Ib.) Ludowicus :de Inge- 860. 25. [ncccxxxvm] (A. Aug.) Pauio 471 diaco-
Ienheim post gerierale placilum: veriit Comniar- nus palatii lapsus esl in jiidaismuiti.
' 861. 26. [DCCCXXXIX]
ciacum, : \- (A. Aug.) Eclipsis solis 3
852. 17. [accexxx] (THEG. c. 55.) Lhdomcus Non. Maiinicr 8 et 9 horam in vigiiia ascensionis
Wormatia Karolo, filio Judit et suo 46S, lerram Doniiui.
Alamanicam et Redicam et partem Bufgundiae dans 862. 27. [DCCCXI.] (REG.) Ludowictis imperalor
eofaih filiis suis Lulhorio, Ludowico et Pipjno, qui duin filitim suum Ludowicum trans Rcniiin perse-
tres germani sunt iridignati iude. Coipora sahclp- querclur, morbo gravalitr,"ei in naviin per Moin in
ritnr Valenlini, Senesii in Augeam insuiain 5 464 Renuni deducilur, vix in insuia Iiigclhcim pcrve-
Tdus Apr. veiierurit. . niens, obiil ibi 11 Kal. Junii, et inde tn mense
855.18. [DCGCXXXI] (THEG;C. 56.) Gregqrius papa Martio asporlatus in basilica sancii Arnolfl scpnliu--,
100. Jtidith* regina, quasi violata a duce Bernhardo, slaliinqucLolhoriusltaliaegiessiisimpcrtiiniarripuii.
et4Gfimperaioris- siicro fonte. baptismatis iilib, a Romanontm 80 Lothorius regnavit annis 15.
primaiibiis rcgni veiata est- et: In mbnaslerium fi S65. i. [DCCCXLI] (Rr.G.) Ludowicus vero el Caro-
inissa; Fralres eliain regiiiae CiionVatliimet Rudel- lus pp.iernovegno privati, apudFoiil.<iiiacuin fratrem
fumiondentes ef in rnonasterium miitentes; qtips Lntliavium bciio viiicunl.
in Novio super fiUrhenValum cilm veritate siiperavit 861. 2. [DCCCXLII] (RCG.)Tres 4,! supradicii fra-
rpXj reginahv 466, Aquis.obviairi ei venieritem, ju- tres regtium Fraiicortim inler se diviscriint: Caro-
bente papa Gregorio, accepit 467(THEG.C.J57).- ius occidenlcm a Britannico oreano lenet usqttc atl
* Ludovicus
imperator deAquisgrani p3.l,--.;;o Kosani fluvinni; (IlEG.) Ludowicus oiieniem, id cst
venit ad. Gompendium, ibique tilius ejns omnem Germaniam usque Iteni ilucnta ct nonnullac
Pippinus. cum .mullis periidis venit ei ob- ci',itatcs 473Renum ciun adjaccutibus pag's
volens eurn deregitp expeDere; scd [trans
-viaiii,
eqitivocus imperaloris iilius ei 46Scoriiffe- oh copiam ^ini|; Lulliarius vcro primogeniUis ef.
dixit. Dicebant autem illi perfidi, Judil imperato*. medium inter uirosque regnuni teuiiit
reginam viplatam esse a; quodain; duce totamque P/ovinciam ct omnia regna Iialiie cum
Beriiharao, qiii erat de stitpe .regali, men-
iientes omnia. Sicque;vi velantes eairiyi ipsa Roma. Ab hocLothorio regnnin Luihorium 474
moiiasiefium iniserunt; siriiiliterque fra- hactenus nominaiur.
ires,elc. 2. (easTheg. c. 56.) 866. 4. [DCCCXLIV] Sergius 10i papa'.
854. 19. [DCCCXXXII] (THEG.C..5S.) Bernliafilus * 868. 6. [DCCCXLVIJ (A. Ketsf.) Oigarius 47" cpi--
dux in palatio .Tiieo.donis coram rege et iiliis suis seopus Mogontinus obiit. Rjbanus ahbas Fulden&is
purgavil se* cuiri-iuillus. vel armis eiim culpabilem successil annts 9.
cum regina fecisset. - 869. 7. [DCCCXLVII] Hatto abbas ad Fuldam posl
:855." 20, [DCCCXXXIHJI Filii regis.; terripiaverunt Rabanum tr6 successii annis 13. .!--'
regnum, patreih dehoriorantes. '875. II. [DCCCLI](REG.) Irmingardis regina,
856, 21... [pcccxxxiv] Ludbwiciis; iriiperalor a conjunx Lothorii, obiit. Regina 477vero
reliquit ;res
[filiis ."?] suis, id est Pipino, Ludowicb etXothario; filios Ludowicum, Luiharium et Carolum.
imperio privatur; obviam ei venierites eurn Gregorio 875. 13. [DCCCLIII] Leopapa 102 posl Petrum.
papa m campo maghov qui est inier Argeritorlarh 876. 14. [DCCCLIV]
et Basiliam. (THEO.C.42.) Tuncsfcparantes reginam
[Cod. in marg., Ciclus decennovehnalis cxplicit
ab eo et niitlentes eam ih Italiam in civiiaiem :Tar- iudictione 2 ^8..]
*
tunarii, Pipinus in.Aquitaniam, Ludowicus ih Bajoa- 877. 15. [DCCCL\](cf. A. Hcrsf.) Rubanus epi-
riam perresit. Loibafius vero patrerri adCompen- '
scojvus Hogontiiius obiit feria 2. Non. Febr. Carohjs
diuni palaiiuni et iride Aquisgrahi cohdiixltj et in episeopus successil 8 annis. Basilica Saneii Kiliaui
custodia inclusit, :et ibi ceiebrayit nataje Dbfnihi, concrematur. Lulhorius imperalor, convocalis pri-
palre adhuc iriclusp. ';.." moribus regni, imperium inicr filios suos dnisil.
857. 22.-[DCCCXXXV] (THEG.c, 48.) Pbst vero epi- (IIEG.)Ludowico quidem lialiam' tradidil, eumque
phaniam Lothofius, qiiia conira- eum cuni paire imperatorem nomine suo appcllari fecit; Loiiiario
serat Ludo[wicus,; cbmpeilit patreiri :;secuih ire-ad vero regnum, quod ex suo uoKinc Mjcaiuiri esi,
Coiripendinm.Quos.cum mnititudiiie sectiius ™] esi conccssi*.; Ca."oIoautem jiuiioii ipso.-iiru470Provin-
Ludbwicus; et cum pfopre esset,: fiigieiis Lpihorius, ciaiu niandatil. Quiiia disponons seculuni rcliquil,-
patrem Ludowieus cpndUxit ad sedem; regalem et in Prumia monaslerio veniens, posiquam habiitin»
Aquis, et ibi pariief pascha celebraverunt, sanciK conversaiionis monachorum suscepil, eodeni
'-;858.-25. [DCCCXXXVI] - " ;\ ' "
''"-':_ anno 5 Kal. Oclobris obiil.
" *
. VARI.E-L.ECXIOKES.
™i. e. obviani. . 46^T.suo ex i. regiria2i f. sup el i. r. 5. 46VVI. 2. ^" clecst5. R. qui eral de slirpe
regali.2."2\ (2*-*?)" "468jegiial. 467p.raeceploGfegoriipapse aliortimone
471paudo 5. 47a episcoporum jusioiiidicio suscppi! 2.
(2-?)(2**?) 468cjus2? :^ deest:i.'^%cecdesuiil\i. a. 881-872 scripta if "3dctuntlJ
*'4Iotringun.5. 47": olgar. I. '47G raban' l,m Jtcec a. 874 scripta. 478lcrlia 2. «B hcssoruiu 2. 2".
'"' ' - MARIANISCOTTi '" 773:
7*1
licnit; ,rum8l Ludowicus,qui el Lothorius (I4S), A si ; ctilpabirehii ul condigna femedia -'p.eiiiieniiae-.-
regnavi. uttnis 15. susciperet, nihilominus sine dilaiipne venifei. (REG.
; 878.:.lli.:[DcccLvi.] flWi-!869'/);Qui*iim:Rp,in'am..p:er\eiiisseiv' ab> Aijriaiiei
[6'orf. in marg., Annus secundus cicli 18 decen- pstpa hoiiorifice su.sceptus esi. Qui cum a papa in-
noveniialis indictioiie quarta.] leiTOgalus esl, si precepla sancli .Nicolaij iiniiio
879. 2: [DCCCLMI]Renediclus 105 papa posl beali Pelri, et jiisjuraiidutri Doriiiiiici.fbrpofis...obser—'
1'etrum. varel, respohdil se ila bbservassebimiia ae-.si di-vi-
48°
iS80.5. [DCCCLVIII] (A. Aug.) Folcwinus abbas iiilus sibi essent imperaia. Qttotleiiaiii pro\;resac
obiit. ....... obiimates sui cum eo cOniesliiicaveruiii. Ctii papa
1
881, 4. [DCCCLIX] (A. Attg.) "Waldarius4S abbas dixil: i-Gporlet- te ergp, fili karissinle, cotpus
post ipsum successit. Chrisli iiObiscum paitieipare, hl per hanc pai•tici-
882, 5. [DCCCLX] (A. Aug.) Meginradus hierimila palionem membris Christi, unde abscisus videabnris,;;
mafiyrizalus esl. in corpore ihseri mereafis. t Papa itaque, casiiala
885. 6. [DCCCLXI] Hatto abbas Fuldcnsis obiit niissa, hora communicalionis aecip-ens corp:is;
pridie Idus Aprilis. Chrisli in manibus siiis, dixit Lothario : < Si iiinc--
884. 7. [DCCCLMI] Thiodo abbas post eum suc- B xius es a predictis, remissio sit tibi haec commuiii-"
cessit annis 15. catio; sin aulem, nequaquain sumere presuriias, ile
885. 8. [DCCCLXIII] (A. Hersf.) Carolus episcopus forte adjudicium et .eoiideinhaiionem tibi perve-'
Mogoiitinus ;obiit. Liiiibetius episcopus successit niiit.".'*Rex aiilemcapius' nteniei o1)(lui\iiiis;pariler;
26 annis. e.t obcaecaitis, absque vreiracilbnc communicavit..;
Sanctits Nicolaus papa 104. Deinceps papa ad seqtiaces el.fauiores" regis dixit"
886. 9. [DCCCLXIV] (A. Aug.) Wnlierns m abbas singiilis.: t Si in adulterio prediclo cum fege tub
obiii. tlecco posl ctiiu successil. (REG.)Lothorius 482 non comniunicasti, haec communio corporis Christl
inipefaior, quod Thielbirgam reginam uxorem sittibi iii vitani aeiernani.:'» Nullus autehi in lioc
legillimam recusarc vellct, qnam exosatn habebat scelere regi consenliens [qiii485] c.ommunicavit,
•piopler Waldradam siiam concubiiiain, quam, cum posl annum yixil. Lotharius vero imperalor Roriia
adolesceiis esset, in domu paierna niiiiio diligebat egressus, nipiiio corripiiur, et perveiiieris Placen-.
4ei
ainore, non paiva res inde48S evenii. Fratres liamCiyitatem, obiil; 6 ldus Augusli. Inde etianvet
ergo reginae hoc ad Mcolaiiin papam riomani dedu- in populo mortnlilas maxima acla.esi. (REG. a.
cunl. liiile Nicolaus. papa Arsciiium cpiscoptiBS, 870.) Cujns regniim Ludowicus et Karolus 'seiiidrj
apocrisiarium el coiisiiiariuiri suum, vicc sua m G duo fratres ejus, in loco Marsana juxia Mosain, una
Franciam anno isto direxil. Qui cum venissel, cum prbcerihiis et obliiiialibus 4S6 suis, aequis parti-
cbnvocalo episcopoitim'.ebnVenlu, iiiuoquahi proli- bus inler sediviseruni. Karolus ad Uerislelliuin
rius anathemaiis gladio feriretur, necessitate con- perrexit, ciijus palatium ei acciderat. '''",
slrielus Lotliarius, veilel noilei, rcginam in matri- '
RpmanoruriU^-LudoMeus-^
moniuni recepil; inlerposiio jurisjurandi sacrificio, rii vel Ludowici, regnavil annis qiialuor. '
ne eam a se separaret, ncque ipsa vivenle aliam S95. 1. -[DCCCLXXI] (REG. A. Aug.) Ludowicus
sUper eam inducerct. Sed posiea projecta regina, et vero ad. Aquis palaiiuin redivii. Hecco abbas ohiit; ;
Waldrada pro ea indticta, sanctus Nicolaus 4 Kon. Rtiadho successil.
Februarii inpurifieaiionesanciae Mariae,Waldradam S94- 2. [DCCCLXXII] Adrianus papa obiit. Jolian-
anaihemaiis seritenlia' ab omni consortio sanclae nes 106 papa successit ariitis 12.
ecelesiaeexcommunica\it. 895. 5. [DCCCLXMH]; (A. Aug.) Iclu ftilminis
890. 15. [DCCCLXVUJ] (A. Attg.) Comcta visa est Wormatia combuniur. (REG.«I"I, 871, 872.) Ludovvi-
mariifesiissiine hoc anno. cus imperator Boniam yeniens, ibique cpiiventiim :
891. 14. [DCCCLXIX] (A. Attg.) Sanclus Nicolaus celebraus coram papa Johanrie, AiialgisusduxBe-:
papa obiit 8 ldus Deceinbris. lctus {ulminis Kal. nevenianus, Grccorum persiiasionil.us corrupltis,
Jiil. hora 10. et conlra Ltidowicum imperalorem niaiiuin elevaii:,:
892. 15. [DCCCLXX] (REG.an. 868.) Adrianus 105 a senalu tyrannus aique: hosiis rei publibaeprocla-
papa annisS. Loiliprius'autein cuni a.udiyit mprtem malur, bellumque conlra eum decerniiur.: Tiiiutio';
Nicolai papae, misil ad papam Adrianuoivrogans ut abbas Fuldensis obiit 7 Idus Ag. . Sigeiiart" 22:
cuni gratia eum jSiiselpisset. Cuj papa\Eescribens .-aiiniSi;::;..';': \... ::.,:'-\'-- ::;; ;-':-''".''.-':i-\-.:--: :;'-'"'''
dixil, si se inimunem abohjeelis pfedipiissciret,ut [Cod. in-mnr^.i.Ciclus 19 decennovenhalis incipii :
ad appetiiam benedieiipnem sancti Pelri pervehirei; iiidiclione 7.] : . ;
"'"; :..''' ^ARI^LECTIONES." ..,./,: ... . • .;..
kia desunt% 2".Lii desuni ,2. 2*.';4Sa Loiho.r'. 4. 4sa indie 1. ls* Fratfes — excommunicavit scripta'
suni ann. 887—890. wsdeesli. 486bbliihiimtibus 5. -
NOTas.:- ". "=-'-:" ... ..
' et Lotharium riori reele illum -
(148) Marianus Ludpvicum imperatorem regem discernit, -ideoque
liuicsuccessisse dici':-" ,''.;;;..-'. .;.. ..:.:.--
775 CIIRONICON.-\:L1B\III. i 774:
.896. 4. .[DCCCLXXIV] (REG.) Ludowicus impefatbr; &-tiif:Balbus, eb quodiiiipeditibfis esset eIoquii|iJahiiis"
cesar Iialiae\obiit, et Rarolusseniorrex ;Galliae;Ro-'-"'dUobus.-, -'";-'" ;::.;:;::-: >'''''''! :-";:'"':":"V\-;"- ;:
mam perrexit. : .; : \ \:::,::;: - - 900. 2. [DCCCLXXVIII]' (REG.JLudOwiciis ^ivlbiis-
Romanorum $3 ICarolus regriavitannisS.; obiit, ifesfilios relinquens; duos, id estLuilbwiciiti!
897. 1. [DCCCLXXV] (REG.) Earoliis eigo Romahi et^Carloriiannum ex piiella riomine Ansgrad\pro
perveniens, datis Jolianni papai ei Roriiariis magriis qua inierdicta a "Carblopaire sno, quia sine:coiis\
muneribus, imperator factus est. (REG.)LudbwicvXs; lio; suO ; uxoravil eam, patef.sibi uxoreni Adalliei;i
rex, fratef Karoli,apud Frahconfurtpalaiium-obiit corijunxit; quae post mortem vin genuit iiliuih iio-
5 'Kalv"Septembr., sepultusqrie Te'st in moriaslefio nririe Avi, id, est:vKaroIum;EcIipsis solis, -4, KaL
Sancli Nazarii LoraszanV; qui ex regiha riOmiriev: No¥embris..(A.Aug.)_;... :\ ':\>-v:..:;':;:\
Hemma tres ftlios: habuil, ;id est Caflomanriiirii, [Johannes 49i papa dum : pro .quibusdam oppres-
Arnolfi patrem, el Ludowicuin KafolUmqUejunio- : sionibus eclesiarum in partes Galliarum anno inoar.
rem, postea iniperaiorem, Karolus vero" senior et 878, ind. 12, SildusAg. sinodum 51 eplscopbrum:
imperator audiens •morlem fralris-sui, ad Aquis in eclesia Sancti PetiiTficasiria 4S^.]. 3 annii
palatium; et ubi paucis diebus moratiis, ad Colo- -Romanorum 84 regnavit Karolus juniqr™
niam inde cst profectus. Carlbmahnus vbro, primo- B 10 posl primUmirilroiluniejus iri lldliam.
genilus LudOwiei,flnes Ilaliae intfavit, quia Karbhis .901. li; [DCCCLXXIX]J(A. Aug.) Kaiolus jrinior,
senior inde recedil. Karolus autem, fraier ejus, in filius Lndowici, Italiam priinum irilravit, frater
Almania morabalu r. Porro Ludowicus, qni ad obiluni Carlmani4S4;et Ludowici. : . '•"
patris fuii, apud Francpnaruri, pfiriclpaleni sedem 902. 2. [DCCCLXXX] (REG.)Boso, germamisKa-
orienlalis regni, fesidebat. Qui .quoque Karolum roli senioris, occupareregnum nitens, a liliis Balbi
seniorem 8 FdusOclobf. bello iu pago Meginense4S7 perseculiis el fugatus inyila sua.
nomine Ripuaria, npri longe ah Audreiiacp. caslello 905. 5. [DCCCLXXXI] (REG.) Carlomannus iriajpr
juxta Renurii, ptignanlem 50 amplius miiibus conira rex Bajoariae, pater Arnolli, obiil paralisi 7 Non.
se, superavit. Deinde tfes fralres in loco qui dicilur April., sepuliusque cst Hodingas in Bajoria. Ludo-
Sualifelt inter se regnum palernum diviseruiit. wicus vero, frater ejus, possidens suiun reguiim,
Carlomannus. Bajpariain,. Pannoniam, Carmitum et concessit Arnolfo Carantaiium, quod ei palsr pridem
regna Selayorum Behemensium; Ludowicus orien- dedit.
talcm Frauciam, Thuringiarri, Saxoniam, Fresiam 904. 4. [DCCCLXXXII] (REG.) Karolus junior de
et partenv regni Lolliorii: Carolus Alnianiam et Almania egressus, Langobaidorttmqiie fines possi-
aliquas civilates exregnoLotharii tenuit. ' dens, in paucis diebus toiam Iialiam accepii, el
C
898. 2. [DCCCLXXVI] (REG.) Carolus aulem iinpe- Roinam pcrveniens, a papa Johamie ei senaiu favo-
raior Roriiam secundo piofcctus esi, et ab urbc rabililer accepius et cum magna gloria oleo conse-
Roma in Brachani reversus, Bosoiii genrinno su&, crato unctus, imperator creaiur
RichilLdis reginae[fiiio 4S8],Irmigardam, filiam Lu- 905. 5. [DCCCLXXXIH] (RLG.) Ludowicus rex,
dowiei imperatoris, cum maxima gloria uxoravit, fraier iniperaioris, obiit Fraiicpnafurt 15 Kalend.
dedilque ei Prpvinciam; et cbroria capili ejjis im- Sepiemhr., sepultusque esl Lorozam ni cenobio,
posita, regenv euni jussit appellari. Et inile evolulis ubi et pater ejus.
diebus paucis, Papiam ingredilur. In qua cuni pu- 906. 6.. [DCCCIAXXIV] (REG.) Ludowicns, filius
blicam rem dispoherei, repehie nunciatum esi ei Balbi, obiit apud Sancium Diomsiuin, ubi et sepul-
Carloinaniium cum ingenli armatorum multitudiiie tus. Cujus "regnumCaiJoiiiiiiinus, fi.iiei ejus, tenei.
Langobardorum regna introisse. Qui mox pavore Bertulfus Treviiorum episcopus obiit 4 ldus FJu.
solutus, TiciariUiri48SPadumque pertransiit, et Cui successit Rabbodus 6 Idus Apiilis, t|in c.aiii
summo annisu in Gallias repeditafe eonlendit. Sed Ruodbectum episcopum Melensis ecclcsio; coiibetu-
priusquam Alpium preminenlia juga ahgusiaqUe vit; 10 Kaleiid. Mai.
itinera attingeret, aegritudinelUnditur, de qua pro- D J 907. 7. [DCCCLXXXV] Manniis 107 pnpa.
tinus 2 JSoii, Ociobr. obiil. Cujus corpus srii in 908. 8. [DCCCLXXXVIJ (RLG.) Cdiloiiianuiit, Itb
feretfo extra Ilaliam lev.->veruni;sed ob.iiitoleiabi- Balbi, obiii, et sepultus apud Sanctum DIOIIHI.
lem fcelorem ejus compulsi sunt iilud lerrae cbm- cum fraire et avo.
utendare. Post autenv aliquanlos annos ossa ejus 909. 9;; [DCCCLWXYII] (REG.)Agapitus 108 papa
translaia sunt, et Parisius in inonaSleiio sancti Karolus imperalor corpore el aniiiio ccepu ai^rota .
Dionisii honorifice sepulla. Mepse Novembri circa transilum saiicii Marlini
899. 1. [DCCCLXXVU] (REG.) POst480 Carplum Triburas veniens, convenium couvocal. 'Iiinc (PI-
regnavil filius ejus Ludowicus, qui etiam appellaba- neiiies obllmales regui Inneralorem non inodo
"
VARI& LECTIONESV

48Tmoineiise 2. 2". *8Sdeesi 1. 4S9 lege :' Ticinuni. *80Rbmanorum 4CIin marg. desunl 2.
4SS 4 post 2.
2'*.. irilasina.l? t9Scum disiorlis cruribus add. 5. ;4B carimni 1.
77K- \MARIANI SCOTTL : -V 770
solum w viribus corporis sed etiam animi defecisse, A sui sibi ocourrenlibus, conventum publicum cele-
Arnolfuin, Cariomaiini filium, ullro in regnum al- bravit. Inquo, omnibus coliauuaiilibus, Zuenrliboi-
trachunt 490,etab iinperaiorc in iridno iia dcficiunl, dum filiuni suum re.vio Lolharii prefccil. Dciude
iilcnm ipso vix aliquis rcmanercl, qui ci saltim secimdo Ilnliam Amolfus ingrrssus, Romam per-
officiahumaiiitalis impcndcret. Cibus l.inium el p'o- venit, el urbcm ctim consensu Formosi papae armis
tuscx Liuberti cpiscopi Mogoniini sumpiibus presta- ccpii; quod retro anle nativitatcm Doinini tcmporc
baiur. Cui supplicanli Arnolfus nonnullos in Alma- scmel fccerunl 3. Idaler nntein La-nbeiii, quae ad
nia fiscos concessil. presidium ^" filio rciicla fuerat, cum suis laiei.ter
Romanorttin 85 regttctvitArnolfus annis -12. aiifugil. Arnolfus vero Urboiii ingressiis, cum magno
910. i. [DCCCLXXYVUI] (REG.) Arnolfus, conipo- lionore a For.noso papa suscepins, ei auie confes-
siiis in Francia felicilcr rebus, in Bajoariam rcver- sioiiem sancti Petri unclus ei coronatus imperaior"
titur. crealur. Eodcm autem anno Lainbeiius noaiine
i01obiil; el Ludowicus, filius Bosouis,
(HEG.) Adriantis 109 papa. Karohis iniperalor imperator
ohiil-2 Idus «lunii , sepultusque est in Augia in- fralris Raroli senioris, a Langobardis inviiatus,
sula. A" aProvincia cgrcssus, Ilaliam inir.ivit.
A. a * Alia manuin superioii wargine legilur.'For-
91i. 2. [DCCCIAXXIX] (cf. Hersf.) Liulberlus
mosus papa liailoni Mogonlinn archirpi-
episcopus Ivlogoiilinus obiit 15 Kal. Marl. Siindc- scopo : s Lilleras sanclilaiis tiise benignc
roldus sticcessit annis 2. (REG.)Moriuo aulem Ka- su<.ccpiinuset pelilionein tuar.i in Ins qu;e
rolo, quaedampars popull Ilalici Berngarium, filitim a:l rem purtiuenl Iiahcnles accnninio.tenius.
Eberhardi, qui ducalum Forojnlianornm lcnebal, Kam pallei ustim roncedhrr.is. nicneiiics et
sibi vcro Widonem, (ilitim pr.ueslantcs ul non id ad seculi poinpam libi
regem" slatuii; quidain largiium nrbiireris, i ctrcliqua.
Lambcrli, duccm Spolitanorum, regia digniiaie 9J9. 10. [DCCCXCVII] (RI:G.)Zuend>boldus,hoiialu
decernuiit sublevanduni. Sed posl tanlas slrages Arnolfi patris sui, Odonis comiiis filiam, lioiniiie
'intcr eos factas Widovictor cxistens, Berngarium Odam, posl pasolia sihi usorcm sociavit.
rt-gno expulil, Bonifaiius Mspapa C03 diebtts 15. Stefanus papa
.912, 3. [DCCCXC] UasiiJiislIO papa.' anno I, mensibus5.
* Saneuis Edalricus Augusteiisis
episcopus 920. II. [DCCCXCYJII] (Rr.c.) In Italia inier Ludc-
nasciiur. acldnnt 2. (2' ?) 2".
wicum, filiuin Bosouis, el Berngarium mulla ceiif-
915. 4. [DCCCXCI] (A. Aug.) Siuiceroldiis C-pisco- mina
Wormaliae sabbaio 0 Kalend. Jnlii gesta sunt. Sed landem Ludowicus fugans
pus Moguiilinus (1 Berngarium, .Romam ingredilur, ubi a papa coro-
a Nordmaniiis occistis (ilr.c).
nalus, imperator liomitiaiur.
i 914. 5. [DCCCXCII] (cf. A. Hersf.) Ilatlo episcopus
successit aiinis 21, liiensibus 8. 921. 12. [DCCCVCIX] (A. Aug.) Ungarii Ilaliam
915. 6. [DCCCXCIIIJ Slephanus 111 papa. multumvaslanl. Arnolfus imperator ol.iii 5 Kalend.
[Cod.ininarg., Ciclus 20 dcccnnovennalis incipit Decembris, scpuliiisque est in Odingas, tibi et paler
indictione li.] ejtis jacei. (RI:G.)
(REG.) Arnolfus rex cutn valida manu cl forli Romanus \ 17 ^01papa mensibns h.
cxcrcilu Langobardortim lerminos inlravi!, et Romanorum 86 regnavii Ludowir.vsannis S2.
usque v" PlaceiHiam pervecil. Inue conveistis per «22. 1. [c.v.](R-G.) TheodorusiiS diebus 20. I.u-
Alpes Penniiias Galliam inlravil, et Sanclum usque dowicus, iilius Arnolfi, 2 Ivrin. Fcbr. anuo selaiis
Maurium MS penenii. Sigehari abhas Fuldensis sua?sepiimo, quem ex legiitimo matrimoiiio gontiit
obiil Non. Scpl. Htiogi abbas sticcessil annisSi. Amolftis, proeeres olobfniiales regni rcgem super
917. 8. [ncccxcv] (REG.) Wido, qui nomiite im- se coiislituunl, CLcoronaium regisque 105ornr-moniis
peraioris Ilaiiam regebal, obiil. Lanlbeiius, filius indulum, ad Foracheim congrcgati in uiiiun, in
cjus, regniim obiinens, Romtc diadcma iinperii a r) fasiigio regni jelevaul.
papa sibi imponi ',ss fccit. 925. 2. [CKI] (A. Aug.) gindiboldus rex, filius
918. 9. [DCCCXCVI] (RI.G.) Sinodus 9S episcopo- iirnolfi, occidilur.
rum cum abbaiibus probatisque niullis clerieis Tri- Johanrtss 119 ptxpaannisS sedit,
buras iu monasierio rcsidunles, eonlia plcrosque 921. 5. [c-iin] (Rr.c) Siephanrs comes, fraier
seculares, qui episcopalem auclorilalcm miiuicrc Waloriis, cum in seccssu residens nocitirnis hons
tempiaveruni, plurima decrela super slatum Eccle- alvum purgarel, sagilta pcr fene-slriimperei.li:u:-.
siacsanclse scripta roboravcruni. Indc i05cadcm nocle exlingu tur.
(REG.)Formostts 112 papa. * Arnolfus rex Wor- 925. i. [CSIIII]Benedictus 120 papa annis 5, men-
maiiam venii, ibiqtie obtimalibus omnibus regni sibtts 5.
VARIJS LECTIONES.
a
482!(o 1. solummodoS. t96altrcliunt 1. km a. Mfyscripta. 498 ita 1. maunim Z. mau-
reliqua
ri.tium 2. 499.po.ni1?-.-.so°ieeeral 5. :.-.?•?.
imperaiorisfrf. De-codicum^iectioneniliilnotutuih -cs(. 802d.'
920..in marg. C03135. .papa 2. 2*.. e_lila iri»--
!->'.9r;ii<?/ seauentibiis. . 60t GXV, etc. -2. ^? i. :e.
eochmca. ": -•;-;:,.-. , -
xfigiisqtie.
Moscrjpiq. ..\
' ' '
ITI CIIRO.NICON. — LIB.Iif. ??«
926. o. [csiiv] (REG.)Focho Remo.runi episcopus A \ 940. ". [CKXVUI] Huogi abbas Fuldensis obiit 6,
fi quodam sa;eilite Balduini eomilis, noihirie Wini- -, Idiis 3un. Helmfrid successit annb 1. {A. Aug.\~
maro, occisus osu Cui successit Heriveus, qui cum Cuoriradus rex obiil 10; Kalend. Jariuarii, scpul-.
rmillis aliis cpiscopis eundetn Winimariim.pro tanlo tusque est 3n Fulda riionaslerio juxla aliare [san-
scolere perpetuo anaihemate excoirimunicavit.. clae^J-Crucis.
927. 6. [C!!V]\REG.)Ludowicus, filius Bosonis, Ro»ia!ioi'um88. reynavh Heinricus annis 17.
qui soriitus est nomen imperaloris, Berngarium tle 941.1. [CMXIX] Ilelriifridabbasobiit8. Idus De»
Italia expellens, lolum illiid regniim posidel. Qui de cemb. ....
securitate presumens, absolulo exerciiu, cum paucis 942. 2. [CMXX] Haicho abbas successit annis 6.
Veronam ingressus est, adhorlanie Adalariio pre- 945. 5. [csixxiu](A. Aug.) Pfetiosissimus lliesaii'
dictae civilatis episcopo. Qitotl cum cives siimma russanguinis Dominiveiiit in Augjam 6.1dusNo-
feslinaiione Berngario, qui tunc in itajoaria exttla- veinbris. Forte ille sanguis, qui de iftiagiiieChrisii
liat, promiHenteset pnrtas civilatis sibi aperiri pro- conlluxerat, ciim a Judeis paliebatur cadetn quaeet
nnnciantes; LudowicumBemgariiis regno ociilisque Domintispassus ab eis. '"':
jifivaris, rcgnuin Iialiae oblinuii. jLeo 121. papa' 947. 7, [CHXXV] Haicho abbas Fuldensis obiil l,'
Aiebus57, .-.""-' . «•'BK=iI.Junii,",;: .....' .
928.7. [CHVJ](REG.) Cuoriraduscomes, paier 948. 8 [ciixxvi] (A. Aug.) Hillibertus abbas a&
Cuonradi juniorisl 5. Kal. Marlii bello occidilur in Fuldam suecessil annis 4. Ungarii\ 09loiam Fratv
Hessia,"iii loco qui dicitur Friteslar, ab Adaiberio ciam, Alsatiam, Galliam et; Aiaraanniam igne et
cohiite. Eodem anno mense Julii Ludowicns rex gladio.-yastant
conventum genefalem celebiavit apud Triburias "949. 9, [CJIXXVH]: Herigerus episcopiis Mogoriii-
villa regia, et in castro quod Tcrasso diciiur obsi- nusobiilKalend. Dccemhris.: -'
dionc cinxil Adalberlum, et decoilayit 5. ldus Sep- 950. 10. .[cMxxvniJ.-Hiliiberlus abnas F.uhlensis;-
teinbris. Chrislophorus 122. papa mensibus 4. successit annis 9, mensibus 5. Cui successit Hadi*
929. 8. [csivii].(A, Aug.) Bajoarii ab Ungariis in- marus abbas tertius* 10decimiisiajiFuldani annis28. .
icrficiunlur. Sergitls 125. sedit anriis 7, tnens. 5, [Cod, in marg,, Cicliis 22. decennovennaiis incipit
diesiG. •-' indietione 4.]
950. 9. Tcjiviii] (A. Atig.) Ungarii Saxoniam et 955, 15i [CMXXXI] Heinricus .rex regem Obriie*
Turingiam vastant. rum et Norlmannorum edicit chrisiiauOs.
951. 10. [csnx] (A. Aug.) Ungarii Alainanniam <_ Leo t! 1 papa mensibiis7, -
' J
^astant. \ 954, i4,[cMsxxii.](4i;Aw^)-S<erj//a«as.','1-o«iHs2;
952. 1L [cax] (A. Aug.) Franci ab Ungariis aui mensibus% _. ' •'-'_
loccisjsiint vel fugalii - 956. 16. [CMXXXIV] (A. Aug.)Ungarii ab cxero.ilii
955. 12. [CMXI] (A; Aug.) Ludowicus fex obiil, el regisHelnfici.occisi sunt^et multi quoqiie ex ipsis
Cuonradus in regem elevalur, comprehensi stint. ;
Rptnanomm87. regnavit Giionradusannis. 7. .• 957. 17. [CMXXXV] Joanncsw 126. sls papa meii*
%Cod.inmarg^ Ciclus ^li deeerinovemialis incipii; s?6ii.s4, .-.'. ';
Indiciione 15.] 958,18. [nMxsxvi]Hilliberliis cpiseopus Mogoh»
934. 1. [CHXII] (A. Hersf.) Hallo episcopiis.Mpgon-- linus-obiil2; Kal. Jun. Fridrieus successil 17 annis;
linus obiit. Herigerus successit, annis 14, mensi-r ; (A, Aug.) Heinricus, rex obi.t 7, *'^3 Non. Jiili; et
lms6. Olto, filius ejus, in regnum.constituitur.
955. 2. tcMxm] (A. Aug.) Ungarii Alamanniaml Leoul 127, *u. papa dnnis "5, mensibus4 ,did--__
vaslant, etjuxta In.aflumena Bajoariiset Alamanivsi bus 10. . ..:
occissi soni. Romanorum.Sd. regnavit Olte annis 56. mensi^
956. 5. [c-.ixiv]:(A.Aug.) Hiemps magiia niinis e(l j) bus 10. .-."'.'
durus. (A, Aug.) Anaslasiusm annis % mensibus^. 959. 1. [«MXXXVH] (A. Aug.) Mpnasteria sanclri'
957. 4. [CHXV] (cf. A. Hersf.) Ungarii totanv Ala- rum Scottprum, sancli Galli et sancti Bonifacii;
manniam igne et gladio et Turingiam yastant, ve^ - igne consumunlur, Ungarii per orientales Ffancos
r.ienies usque ad Fuldam. et Alamannjam, multis civilatibus igrie et glatli»
958. 5. [cMxyi] (A.Aug.);Erchanger.eliBefloIt t coiisumptis, juxia Wofmatiam;Reno transilo, usqtic
decollati sunt. Lando pqpa mensibus5. - ad mare oeeanum regnurit Galljae devaslaveruni, et
959. 6. [CMXVU] (A. Aug.) Ungarli per Alamari- perlialiam^cdierunt. . . • ... ,-.
niam in Alsatiapi ei usque acLfines regni Lolhoriiii 960. 2. [CMXXXVHI] (A. Aug.) Otto <le Bajoarils
vetierunl. Joqrines papa annis 1-4, mensibus2, die- i- sibi resisientibus rediil; Frater ejus Heinricus coiii,-
iiis 5. preuerisus esi ab Eberhardo. Illo aulem liberato.
'
; VARI^ELECTIONES, ;\\" ''-:.
122. et tia in seqq.2. 2*. M-deesl 1? B09hmcprimum ad a. 958 (955). scripla erant<s<edtiue,
:E" papa «,0
rehdai. tert. 1. *u in 1. hi papceinmdrgine 0.951—958. leguniur; in 2. a. 951, 956. 957. 95S. '""*>
:
0.XSU:_±t,:qtti:suo ordttieperxjuni. *"iege : YL Vt ClX. ": 1. CXXVIII. 2. 2* ;
PJLTE&I.CXLVII -'"-. 2S"
:
779 MARIANI.SCOTTI '" 7S9
' el scpullus esl in chorsi monaslciii sam-ii
Eberliardum misit in cxilium, alqiic iteruin Bajoa- A. ,
jias invasil cum exercilu, omiicsque sibi subdi.lil Albaiii Mogontia:.add. 2. (2'?) 2".
liisilanlum unum Arnolfl filiuin. Inierim inagua pars 978. [CMLVI|20. Johanncs 154. papa de regione
Violala ex pttlre Albcrico principe Runiaiioiunt sttc-
Ungariorum a Saxonibus occisaest.
ccssiltndiciione qttarta clccima. Hadamarus abbas
961. 5. [CMXXXIX] (A. Aug.) Ouo in Lotheiingos
ibat usque ad Caprimonlem *'*. Sicfanus papa "° Fuklensis, qui monasleriu.n Fulda m:'gnifico o\v re
annis 5, mensibtts5, diebus 15. consliuxit, obiit S lial. Jun. Ilallo, (ilins soroi-is
annis 11 mensibusquc ocio.
962. 4. [CMXLJ (A. Attg.) Inlerea Ludovucus icx stix, successil
Galliaeinvasil Alsatiam. 985 [CMIAI] 25. Olio rex unguiiur in iinpcraloieni
965. 5. [CMXLI]Tuuc Olto rc.ertcns, -vcnil ad • ab Johanne papa,
Piisaeam et obsedit cain, et Ludowicus discess.i. 985. [CMLXIII] 27. Romamis rc.\ Grecoium iniil-
Jilarinus "" papa 150 annis 5, mensibtts 6, die- tum pius ct laudabilis obiil. Nicaphorus posi ipstiin
biis 14.' successil.
* 987. eii 115. papa. De his
Iltijus papx lempore sancius Udaliicus Ro- [CMLV^]29. [ Joliannes
inam ven.t, cl ab eodcm morieni cpUcopi papis dubitamus.]
sui Adalberonis audiens, simul etiam se cpi- JII 988. [CMI.XVI] 50. Elierhardus comcs obiit.
bcopuni futurum agnovit. Sed Hiltiue post 990. [CMLXMII] 52. Oilo, lilius "3 Oitonis impe-
Adalberonem quindecim annis ecclesi.e Au-
gustensi praefuil, moxque sanctus Udalricus raloris, a Johanne papa anle aliare sancli Pelri cum
in episcopatu snccessil. add. 2. 2'. 2". (ex patre suo coronatus esl. Vullihelnius epUcopus
viia S. Udtduci.) obiit 6. Kon. C2i Marl. " Hallo abbas
Mogoniinus
981. 6. [CMXLII] Interim Eberhardusdux occisus, Fitblcnsis successil. annis 2. Wernenis c" abhasad
cl Gisilberlus dux in Reno submersus. Fiildam sticcessit.
965. 7. [CMXLIH] Otio dux obiit; cui Cuonradus " et
scpullus cst anie abare sancii Slcpliaui
fiiicccssil. in monasterio saucli Albani in Mugonlia.
966. 8. |CM\I.IV|(A. Aug.) Otlo rcx in Lulhorin- udd. 2. (2*. 2'*?); obiit el apud Sanciuin
Albanum scpeliiur. 5.
gos cuin exercilu exivil; ct M8oiiincs suo subjii-
Sed MS Metensis [Cod. in Hifli//.,Ciclus24. dccennov. incipiiind. 12.]
gavii imperio. cpiscopus rcsislebal.
Heinricus "8 991. [CMLXIX] 55. Nicapiiorus rex Grecorum et
vero, frater rcgis, projeciis armis,
venit ad eum. senex cum timuissel a filiis suis prcjici, voluit eunu-
988. 10. [CM\I.VI|Agapiltts SI9 cenlesintusliige- chir.are cos. Tunc vcro mater coruiri regina, quia
simus lertius papa sedii annis 10, metisibiis6, die- P < per iuillum aliud ingeniiim filios liberare poiuit,
bus 10. Johanni suasil regein occidereel iinperafe. Johanues
972. 11. [CML]. ilaque occulte cuiii funibus inliavii per feneslram
el occisso rege, ita cgressus csl et
[Cud in matg., Ciclus 25, decennovenualis incipit in palatiuin,
ind. 8.] impiTuvii.
874. 16. [CMLII](A. Aug.) Per loca Germaniae 992. [CMLXX].54. Hatto episcopus Mogonliiuis
G.dliaequcplurima lerroemolus magni facli siiut. obiit 6. Kal. Mai. Ruobbeiius episcopus successit
975. 17. [CMLIII] (A. Aug.) Mogoutia civiias ab annis 6, mensibus 9.
Oiione rege obsessa esl. 995. [CMLXXIU] 57. Olto imperaior obiit Non. Mai,
^20 sepuluis est apud Magedeburc *".]
976. 18. [CMLIV] (A. Attg.) Vullihelmus ^20, filius [el
Oilonis regis, sic : « Anno dominica; incarnaiio- Romanoium 90. tegnavit Otlo aiinis 10, i/iciti!-
uis 954, iiidiclione 12, bealae ineinofiae (lomiinis bus 7.
Fridericus, sanclie Mogonliacensis ecclesiasarchiepi- [Sleplianus 111. pctpa.]
scopus, 8. Kal. Novembr. obiit. Eotlem vcro iinno 996. [CMLXXIYJ 1.
ego Willihelmus, tantae successionis indignus, Ieco 997. [CMLXXV] 2. Ebcrgeius archiepiscopus Colo-
ejus cum consensu cleri et populi ejusdcm sanciae D niensis immol.ivil Scottis in sempileinum inona-
betlis, 16. K.il. Jaiiuar., ipsuqtie diepace Lal inler slcrium sancli Martini in Colonia. Qtiibus primuni
"8
regem Ottoneni el filium ejus Liudollum facta, in primus abbas preeral Miiinborinus Scoilus an-
ioco Aransledi,sum elcclus, el in die 9. Kal. Januar. nis 12.
998. [CML\XM] 5.:.Ruobbertus episcopus Mogon-
Iilogonliaeordinatus. J Haecait Wiilihelmus episco-
linusobiit Idibus Janiiar. AVilIigisus"" episcopus
pus, filius Ollonis impcratoris.
977. [CMLVJ 19. Ludolfus, filius Oltonis inipe- successil aniiis 54, mensibus 6.
ratoris, Obiil*. 1005. [ CMLXXMI 8. [Slcphanus 115. papa.]

"VARL-ELECTIONES.
""' bokkesbergsuperscr. 2. 2'. 8i< 1 129. papa2. "" in mctrg. I. forlasse ad a. 964 c't>liwc a. 967—
969. scripta suitl 1. Il.eiiiricus elc. eliam 2. d. 969. habet. cl9 hwc a. 970. scriplq, poslea-huc relcdq.suiui,
V. f. o. r. sic a.
;B*°, desmi^; (2*?) 2". 6al pacem;«r/VDecodd. riihil iioictiumestt-
K2! hcecinmarginei. 974, scriplasunti; ebita ***fil';l. £2i VIII. i?legipuiqrim;Sl.H. es\YYer-"
"6 papaGXXXllL'-2;- deinceps.. 8
inheriis%.' alia maiiu dddrV.i-^i maideburg 2. :**'uiiniibofiuus:!'. -^ q.:lQi)S;:scri.ptq.,,::..:_..
:7Si CIIRONICON;—LIB.III. - im
-: 1006..•{eiiLxxxiy^H,Olto iniperaiof juuior' obiii^ l;'-• Heinricus secundtis die aoininieo.l. vlduslinil
7. Idus pecembris [Roiii.a53P]. \\,..'>•:._ t-y:-- eiectionc populi laiidaiusest Mogoritiieiti fcgen!.
Romanorum91. fiiius^ecundiOlloterlius.regnqvit /Qniqtieipso eodeiridie aljvafchiepisedpoMpgoritino
jm«isT8, .meiuibus.%\; ,;;,::; ;..;-;; ; \ .::.' vTOHigiso:; ante aliafe ;saflcii Mailini confessoris
-_ip07,.[CML.XXXy]:l\ ,;-v\ ",';.:; •' "\\: ,-WW .eorisecraridoin fcgemSMogOntiaJKororiaius.-;;;':
'..: :ii).08,,|cMiJxxx:vi] 2, Minnborinus abbasjScQltPr 1025. [51111] I. Kilianus abbas ScoHoriiriu sahcii
vrusnmonasterii sancti. Mariiui.in:Coloriia'..oblit15. Martiui GoIphia3;19.:Kal.:Jahuaivobiit [Ocluviqnug
;Kal. Aug,:,KiliahuS;:abbas Scoltus successitan- iiS,papa] -' .:;-:.: .": \ v' ':'.-!
nis 16. . ; ,; , 1026;[MIV]; 2.;sHeliasSc6lius.post:eum successii
81 .:..::; ."-.:
, 1009. [•CM.LxsxynJi.3i V.illigisus?. arcbiepiscopiis auiiis20.
Mogonlihusdedicavile^clesianvi.n Tufnilaiin (U9), ,;:v:ifl29;v[Mvii]-5;:';; ;\w "-'•: ;\ :-'"-
Wigero ??2 comiie r.ogante.vOuiWigerus hioxeaii- .-, [Cod. in marq. Ciclus 26; decennovenflalis incipit
dem ecclesiam, qiiEejetiamDorlonnpminalur,;cum ; : : •:;:,. , ,-,- indiclioiiesS.] ....'.',':'''_;"•
7. [liiarlifizalus *?f
pnniihus;qu3ein eadem mafcbia iiabuit, ppstvobir , ,lp3I,.;[Mix] Bfhri ^piscopus -
iuinvsuunv saiiclq Jlartino etepiscopo Mpgonlino ,CSl]..,vrjrieO,119;, p/7Jja.]\vv:: ,,V,; -.;v :\;\ .::;: -
«onlradit. ,.-,; .:-\:\ ,:\\\- .. --;::-'_.\;:-_:W;V::'• y 1053. [sixi ] 9. Willigisusepjscopus: ftlogontiiius
lOlO. [CMLXXXVIIIj 4- ...,.>: .olnit.feria 6. _7..Ka);^^ Mart...ErcanbaltIusabhas Ful-
fCod'.|ii mar| , Cielus.25;,decerinovennalisiiicipii
' densis successil annis 10, mensibtis6.
- indictione prihia.]- "':
;\,\ 1056. [MXIVJ 12. Brian634rex Hiberniaeparasceva
1012. 6. 116. papa.] paschaeferia 6.9. Kal. Mai manibus el inenle ad
' • 1020. [CMXC] [Mariniis l&. [Agapilus117. papa,] ,'..''
[cMXCvniJ Peum intenlus pccidiiur:;-(lS0)Cui successii Don-
; "1024.[miij 18. Ollo terlius imperaior obiit :lS. eliadfilius suus annisSi^neeqiiarlamprirlem Hiber.
Kalend, Februarii; sepullusqiie est Aquisgrahi. '.'"' - niae. fegnavit. ..\" :';.:;; '>'_.-.."'...:,.-:'.
v RomanorumQii:regriavit Ileinricus dnnis^S. "" 1059. [MXVII] 15. [Benedicius 120, papa.] ._,
'_: '_..':.[ \.V ':.-". :,:..']:'. I '[[[,[[[''.../.yATW^^LECTiOlSES; t :: :\:'~: -:•:.' '.:'. ;:.' •„ :_'' \ ..'
\ 830in marg. superscr. l.vel jaceliii Roma 2,/2*?) 2". «si imc a joi3. 2. a. 1012. 2". *n uuiklier/j
"21 eS3iliwc desunl 1. ^ltcec desuiiii.^.-i)^':.'. :.— :,-,--, •';.;' ".-."
;" v - ' ' ' ' "" -
, . NOT^l. . "" ..-.' . . .:' '"
'-
iU9) 3oh. Maur.!Gudehusj Hist. Erftirt., lib.i, Muiredach(m) Mundergann. 12.
«
§--V,p. 18, sic explicat: Hic hmlias aedes sacfas Anmire mqc.Setnqi ann.i.'.'' -:..':.:'-
firex.il,, collegialametiam ecclesiam „in niajori >Q' Bailan ntac Muirclierldig:ei Eclioid indc Donnicll
Dprla liheraliler fundavil, post qualuor. "et qiioil ;::-jnieic:Murclieriaig driii.&'. --
exCurrit saecula SaUzam trahsiatam.. > STRCYE. Bcetan (n) mcicMurchada ann. 16.
; (150) v. Ann. Ihisfailenses, apiid O"C6nii0fSS;- Anmire,(m)ann. 7, .,.-,-,-.,:
R. Hib., II, p. 60, sqq, ; Ahri, quatuor magistro' Cdlmaubec(jn)macD'tdrmdiaelJEd mapAttmerech(,o|
fmii, ibid.,III, p. 55% — Hoc loco. tatalognnvre- _:arin:-ib. : •-;--;,v."-:. '-'-"': •'''.' "'" ".
giim Hibefhicorum; exhibendum dtixi,, qui fol. 15 Suibni (m) niac GQlmqnmoir,aun.S.: ,; '-
codicisscriptus csf: Hi surit:flallii (d) HWemimi jEdSlane mac Diarmala«nn, 4.
<quie% dimedia parle ei,id:esi do ielh Chuiniv(b), JEd Alaeiririmac Donnaill;arin; 7/
regerunt, 0 Gliutinceichatqch(c) co ,:,:,: OEiigus(iii)macColmainanri::9; '_''-;,."
Fidnd mqc Mailsechnaiil. Suibni nid (p) mac'Faclilrid anri.l; '.,; .,'...
Conn Arl Corriiac(d)(inn,60. ""' DpnnaUmacJ£da,ann;x>\\\\,:
Corpri (e) mitcCorniaicarin: 30. -'' ;/v Conallel Cellach da mdc (q) Mailepqbaann. 15. ;.
Fiqcite Multach lelan ann.;%\S:- -. .; ,:'-;. Rlqdinecc ei Diarinaii da macc': (q)' Mda Sldn@
MuredacliTirech ann.i,: ann.D, _._ -;-•;.":
Eucltu(f) Mugmedoinarin. 25,. ,: A:,- Sechnasaclimac Bladriieccarin.M. ,:•.,/.'
CorilceVoiss(g) anri.<:&. --': ;.:',<•- •;-:; Cendfcetad-triacBidd.necCdnri. 4.
Niall ann. 27. i. - FiririachiaritacDurichadadrin.ii'.: -*
Nqlhi(li) aniu 60. .,.;- .->;. . -- Longsech mac OEngusdaim.Q,: .
'-Lmgcere (i):mdc'Neilaiiti.6&. ."':.".". Corigalmac:Fergussq._ann,7..:., _,;.. :,\
Aitlitl Moll mac (j) Natftiann.W. ":;;\ Mceleduimrinri. 12, . ..
Lugced niac Liegmreann.'$5. . . -- \': liFeigaimdc
"
FpgarldginacCernaiganii;^
\ ":"•-
MurcherlachcmaccETCca(k)ann.iH). Cinttidmac Isigalaig (r) ann. &,
Tuathal Mailgarb ann. 18. Flaiibertach mac Longsigann. 6,
Piarmwl mac Fergusannn: 20. - MdviacFergceiann.iiS: -•;;:-;--
Ferguset Donnali da mac MiiircerMg meic Ercca(l) \ : Donnallniac Murchadq anni _K_\.
ann. 50. ; : ;. Nialimac Fergmle aiui.io.\ ".-.
• iai"i. "eiimpeiwores,rejes. \ : ",seq. Jncipita LgogeiremacJtejtti -
(6) t. e. dimidii Conni; Ann.Inisfaldenses (a. iv)l
v. 20 (j) i?icod.scrpius.
apud 0'Connor I . p.T. (ft)Cerccacorr. ercca;«DiclusamalreM. macEorca»
(c) i. e. Coiviuscenlumprceliorum;v. 1.1. 0'Connarl. I. ...
:id) Tresregessunt, Connus,Artttrtis,Camacus,.,-,;. (I).« 1 e. Fergusiusel DdtialdrisduP jilii Murceriaclii
(e) ». 4/m TigernacliULLp.it. .' :, ftlii Ercw.i 0'Coniwrp. LXXTLI;
, (f)
• '(a) Euclni coi-r.Ecliu cbd.Lege: Eoclia. (m) Uic deeslap. 0'Connort.l. - :,:•;,
Koisscoa.? uais s/iJfiubis1-e. Wwslns;':' ':'-
(//) r«(go Datlii,^ serf m a(iis qitoque.chronicisNalhi'" • (n)Differtcatalogusap.O'Connor;
(0) Ainmerech 0'Con. \ .:,.-.
dicitur:; v. G'Coiitfof Ilp.v8i: \:: \'-;, / ; (p) « SuiblmeMeann i. e. SMlne//sitosiiis"»b'Con.'-...
(i^ cf. calologum rcgumWibcrttimantiquissimum; gueiri 1 (q)i. e. duo filii. '-.": "."-W-.""
ex onmibusannalibu<.'el scripioribus mrtricis antiquis si- (r) Iorgalaigh-0'Co«, W >
<»iu!coliaiist0'CcnnordesumpsilL.Ep,nunc.p:L%.XF,
7S3 MARIANlSCOTTI 784
1042. "[MXXJ18. BeneJictus papa, preseiite et ,^ omnino ad Coloniam vivns venissel de "ciiriecpi-
autliente Heinfico imperalOre, Richardo etiain scopus Piligrinus. Ei iia Dominus complevit; alqtie
abbale viro reverentissimo, sedis sancli Bonifalii, Helias duomonasleria regnavii.
publicam '•canla-v.itniissam aposiolorum' Philippi ct 1059. [MXXXVJI]. 15. Piligririus sh''episcopns Co-
Jacobi super allare ct sanelr Boiiifatii. . .D35in Ioniensis obiit 8 Kal. Sepl, Herimannus episcoptis
Fiilda Eal. Mai. siiccessilannis 19. [Bruii t4>episcopiisJVirziburge.n-
1043; [MXXI] 19; Erkaiibaldus cpiscopus Mogon- sis Obiit.J Sanctns afchiepiscopus Bafdo, prase.i.Ii
"tinusobiit 16. Kal, Sept. - •fionradoimpei-atore, indictione 5, quarlO'die kius.'
1014. [HXXII]20. Aribo sUceessit episcopus an- Novcmbr., iejia quoque quinia, in qua feria cri-
nis 9, mensibus 6. sima clc coriEecraluret iriulia etiiim"sahcta e'lbona
1045. [MXXIII] 21. [liclipsis C3fsolishora nbna opera perficiuntiir, i.n qua equideiii domlnus rioSfer
jvefnO leiripore.] '. '• --; Y .- Jliesus Chrisius in corpits sUum panem ct irii"saii-
1046. [MXXIV] 22. Benedicliis papa obiil 7. Idus guinem suum vinum nobis sanciilicavit, quiquecsi
April, Heinricus iniperalor obiit 2. ldus Julii, sc- dies lionoraliilioi loiius ebdomadaiposldiem domi-
pulItiSHueesl Raniberg M7. Johanacs papa, [Johan- niciim, conseeravit njonasieriiim sancl'i Maflihi, se-
' ' ' " :
ites 121".):apa.] B dis Mogontiaecnsisafchiepiscopalus, immo oinnitiih
Romarioruiii 95. regnavil Cuonradus, Francus Francoi-um, in lionore" saincii Martini cpiscopi
genere, annis 15. ;" -"' et eorifessoris, eum multis episeopis a tque veiiera^
". 1047. [MXXV]"!.' '.'--• bilibus viris. " . .'•_.'
• 1061, [sixxxix] 15. Cuonradus imperator obiii 2.
\; 1048.'[MXXVJ]2. \'".;'.'\""'-"
[Cqd:in riiarg., Ciclus 27, <3ecehnovennalisiiicipit Idtis Jiini, sepultusque est Spira. Richardus abbiis-
'-' indiciioiie 9.]" '"_'' Fuldensis felicis naemoriseobiil 15. Kal. Aug. Ilic c'ts
1050. [aixxviii] 4. [Ego css miser Marianus in etiam mullos sancios Scoliigensa gentis viros iri
peccatis fui in hoc aiino haliis;] coriimune fratruni habebat, atque caminaiam et
1055. [ssxxxi] 7. Aribo episcopus' Mogoritinus dormilorium ipsis seorsum simul et inier fratres
obiit feria 5. 8. Idus April. :. ; r . . siibministrabat siciit pater. Gui successit Sigivyaft
1054. [MXXXII] 8. Sanctus Bardo successil annis abbas.
20, baculum 5." Kal. Juni die pentecosles acci-" Romunerum 9,4. regnavil Heinricus, filius Ctton-
liiens. ... ,-.'" •iadi iritperatoris, annis 17. .; • : -:
: .1055. [uxxxiii] 9, [Bardd s:">episcopus ab Jo- 6" rex Scoliae in au-
' ' 1062. [MXL]1. Donncliad
lianne papa indiciione 15. mense Januar. pallium tuniho occidiiiir [19. 6V?'Kal. Sepl;] a duce suo
accepit.] Macbeiiiad mac Finnloecli, cui "8 successit in re-
1056. [MXXXIV] 10'.Mo3lcoiuim?*» (151)rex Scolise gniim annis 17 (155). v
«biii 7. Kal. Deeembr. Dprichad, filius fili^ (152) 1064. [MSLH]5. Iielias Scoiihs abbas oiiiit 5.
«jus, sibi successii annis 5, mensibus 9. Idus Apfilis, vir prudCrisel -religiosus,'et ideo mo-
1058. [MXXXVI] 12. Propler feligioneni disirictam ljasierium saricii Panialionis cum suo, id est saricii
(liscipiinamque nimiani et propter aliquos Scollps, Martini, sibi datmn est. Ipse obiiniuni riiissaleih
.quos scciini babebal Helias Scottus abbas, qui librum monaehi etiam Franci,sine licenlia conscri-
inonasterium sancti Panlalionis et sancti Mariini ptunl, in commune monachprum in monaslerio
j,n Colonia pariler regehat, Piligrinus Cplonjensis sancli. Panlalioriis ighe cOmsumpsit, ne alius sine
episcopus, invidiis 6" viris insligalus, Helise ait, licentia conseriberet aut tale aliquid fecisset. Cui
iiisi usque dum ipse Piligrinus de eurte regia re- successit Majobus cso Scotlus, virgo paiiens et sa-
vertissel, nec Helias neque alius. Scoltus in mona- piens, annis 18.
sierio Panlalionis fuissel. Tunc Helias: alque alii 1065. [MXLIII] 4. Animchadus Scotlus monaclms
Scoili quibiis episcopus dixit eoiidixeiunt : si . et iiiclusus objitS. Kal. Februafii in monaslerio
Chrislus in ipsis fuit peregrinis cis ne umquam :D Ftildcnsi. Super cujus sepulcbfurh visa suntlumina
- W ' "VARI^
.';^.' ; LECTIONES. '•:;'---'-_ ';;'.,...'
'
**"vocqbulum crasttm esl A. v836alia manu add.A. 537in Babonis mdnle i. Baberiberch 2. *SBalia
inanu add.i, 039liq.cinjnarg. prope q.i0b7..leguntui-,:desu'nt 2. 5... u" ttmcdesitnl 2. (2'?) 2"; '«« ih-
viiliosis 5. quorundam invidorum nionachoriim de monasterio S. Panialeonis 2. 5-t2 peregrinus 1.
cl3 pilgrinus 1? Bl1 in marg. i. a. 1057. 2. 8Wlege : crisma. ,ii6' sequenliadesunt %..f*J.hwc desitnt:2.
tis in marg. 1. *'*slege: qiii. ssbi(« 1. hicel a.' 1085.^'— Majdlus re(/. .;
" '
"_ .*'': '- "KOTiE. "''_
DpnnchadmacDonnmlann.lS.,. ' (151) i.-e. Malcolmns, Hibernice McelcoiqinnDe
"JEd iiiricNeil ann. 22-.." -.':"' quo v. Tigernaclii Anri., h, a., I. 1, II, p. 284.
Conchoborntac Donnchadaann.id. (i52) quK ' : dicebaliir Beatrix ; v. ibidcm, p. 288,
Niallmac\JEdaann;i5;- n. 18. '\-:;;;:
Mf6'sechn<el\ anti. 15. ' .. '..
' (lb5j V. noiam ad Ariri.Tigernachi, ap. 0'Connor
M>tirid:cc'Nelaiin. 14. II,pag,288. ; ; ;- ..
Flannmac Meilsecltnaill.(//). ,....,.
(n) Quia. 916. obiisiediciiur;:'6'Qonnor v. LX^Xl11
"
783 CUIIONICQM.— LI13.Jll. 783
,«t psvilmodlaaudila. Supcr qucn. cgo Mananus Scot- ;• A capila fcitiinas fo:ivcrsas tlobere prcdicalmt, eaniiTi-
vtiisTO aiiiiis iuelusus, stiper pedes ejiis sians cotiJiei qite scolani et puellarum, ptierorum ct laicorum
icaniavi inissas. WiUihelinus monaclius et presbiierr 'iuuli.iiii habebal— ob id de Hibcrnia projeclus.
; conyersus clericus ei sapiens, dislrictius et roligio- 10H!. [JILI\] 13. Leo papa obiil 16. Ksl. Mai.
:sior omjiiuiii monachorum Fuldensium, sicut noss 1077. [MLV]16. Viclor papa 1. . . jjos; PetiUiii
vidimus, Aniiiicaduin rogavit ut sc benediceret. successit anrits 3.
Eadeni vero ipsa nocie, sicut mihi incluso supcrr 1078. [HLVI]17. ilcrimanmis episcopus Coloui.c
Ahimcadiim coufirinavil, somniavit Animcaduui iiii obiil iiujuadragosiiua t56.Anno .episcopns suceessiL
:*uo sepulchre siautem niuiio fuigore candentem, ett Ego Marianus peregrinus faelus pro regno cccleste,
-sxtensa sua in.inu sc ab eo benedici. Ciimque etiaitii patriam moluavi "'% cl in Colouia 5. feria, Kal.
vtpssa sepulcjiri inei juxla latus ejus in noctc iioiiduiu,i Augusli, monaehus effectus. Ileinricus iinpcralor
;coinpleta permancrel aperta, iolam ipsam noctemi obiitS. KOH.Octobris, sepuliusque esi Spira, ubi et
-«lellifluq odore scilicei conduxi. Qui quia cum liccn- patei' ejus jacct.
•iia. senioris sui jiomine Corcram iii insola Keliaj .. Roumnorutn 93. rcgnavit ll&nrjcvi, filius Ileinrici
>caritaienv frairibus fccii, paucis vero remaneniibus; intperatoris, aitnis 10.
.ppst alios exeunlcs poiumque pcicntibus, ipse sinej JJ j f0T9. [MLVII]{. Viclor papa obiii o. Kai. Ag.
Jicenlia prebuit, ct inde eliam tunc sictit priniunii {Macfinkeg"8 (135) occidilur in Atigtislo. Lulag suo
.polum seniori misit. Ideo die crasiino non tantiim! cessit et occidilur in Mariio; cui Moelcol (156)
Jtlu insola Kelia, sed de tola Hibernia ipsmn senior; successil.] — Moelcoluini (156), iilius Doiielited,
lirojecil; quod humiliter com[ilevil. Ila Tigernacb> rcgil Scotliani. — [Donchad ^0 (.57) n-gnavil annis
E5i. (154) Borcbccb mihi culpabili in alqua Ievii 5, hcc est a missa sancli Andrcx ad eandem ct
.ctiipapronuiiliavit. insuper ad nati\ilalcm sunclse Marix. lnde Macfin-
, 1066 [»\LIV] 5. Benediclus papa Johanttein sttc- Irg rcgnavit annis 17 ad camdein niiss.uii saiiclu
•cessit, Hic cuin papaiiam suam veiHlissct;"", Ilein- -Marioc.Lulach a nalivitate sanclaj Mariaj ad inissam
-ricus imperalor perrexil Roniam, ct pro eo Clcmen- sancti Patricii in mense Marlio reguavit. Inde Moel-
vienvconstiluit papam, cum ex ore sancti Petri iiti coluim i'egnavit annis 20 usque ad niissam sa;:cii
Simone mago emtor paritcr et vendiior spiritualis> Patricii.]
gratise sunt analemali. 1080. [MLVIII]2. Slephanus papa I... sueccts t.
:[Cod in murg., Ciclus 28. decennoveunalis incipilI Radicbrunna civitas cum duobus monasieriis, iJ ost
indictionc 15.] episcopaius cl monachorum, feria 6. ante palmas
_'- 1067. [MXLV] 6. . < igneconsumiiur. ln nionasierio auiem monachorum
C
1068. [MXLVIJ 7. Clcmens 1...! 33papa posl bca- erat Paternus nomine mouaclius Scollus, mullisquc
ititn Pclrur.t. annis incliisus, qui eiiam combtislionem prenunlia
• .1069. JMXLva]S. Cletnens papa obiil 7. Idus; hat, ambicns martiriiim pro iiullo foris exivit, scd
Oclobris. Bopo papa, qui el Damasus, successit. Nix iu sua clausola combtisius per ignem periransivit iu
>iii occidenlc in tanluiu ul silvas frcgissei. rcfrigerium. De cujtis ciiam sepulchro quoedam bon.i
- 4070. [SI«.TIJI] 9. Bobbopapa obiil. Leo papa i... narranlur. Ipsis vero siatim riiebus, feria 2. post
-pest Pelrum, successil anttis 6. octavas paschai, exiens de Colonia causa claudendi
* Iste est Leo ille
qui novum canlum desancloi cum abbate Fuldense ad Fuldam, super maliam iu
':'_-._ Gregorio Magno fecil. addit 2. clausola ipsius, ubi supra eaindcm maliam combu-
1072.; [ML]II. Rex Scoltiaj Macbelhad Romiei .slus ct passiifccst, cgo oravi. — Sieplianus papa obiit
^afgentuiri pauperibus seminando {listribuii. 4. Kal. April. Nicolaus papa. — Ecbeiius abbas
1075. [MLI]12. Sanctus Rardo episcopus Mogon- Fuldensis, fcria terti», hora septima, 15. Kal. De-
,iinus obiit 4. IdusJunii. cembris obiit. Sigfridus successil in ualivitatc Do-
: 1074. [MLU]15. Liuboldus episcopus succcssit. _- mini anno i.
Wnnis. 8,, menslbus 4. Ego Maiianus scculuni rc- 1081. [MLIXJ5. Ego Marianus indignus cum Sig-
liqui.- frido ahbale Fuldensi juxla cprpus sancli Kiliani
1075. [MLIH]14. Aed clericus 651barbosus in Hi mariiris Wirziburc consccralus ad prcsbiieraium,
bernia yir valde faiuosissimus et miras religionis sabbalo mcdie quadragcsiimc S60, 3. Idus Martii, ci
+— ipse enim feminas el puerulos more clericorum feria 6. posl ascensionem Domini, pridie Idus Maii,
eoronando 5" londehal, et coronas non velataquc inclusus in Fulda pcr awins 10. Liuboldus cpiscopus
\ VARI/E LECTIONES.
tsl ita i. 55i emissel2. "83143. stto ordine 2. 4 ^Rdcricus 5. 80,!do 1. BSCquadragesinic
c:>
pergens
anno 1. "" i. e. mutuavi. cb8 hmcin murg.i. dcziint 2.(2*?) 2" ^ scquentia in murg. inf. lc0 quadia-
gesimse li
NOT^.
(154) Forlassc Tigeriiachus iilc rerum Hiher- (155) v. ann. 1062.
.iiicaruin scriplor, quein Mariani lcinporibus vi- (156) i. e. Malcolni.
isisse consiai; cf. 0'Conuor SS. I, Piclrgomciia, (157) v. ann. 1036, 1062, ct carmcii dc rcgilms-.
p CLXXIIt. Scotiix nptul 0'Contior I, Piolcg. 1, p. cxx«.
7S7 MARIAM SCOTTI • " 788
MogoFilinusobiit feria 5. 7. Idus Deccmbris; cui Ai traderilis. Cum auicm nostri promiserunt dare lolam
Siglridus successil. .suam peccuniam hisi victum , usque ad christianos
1082. |MLX]4. Sigfiidus Fuldensis abbas dominico ducem Arabilarum cum viris 16 lolidemque gladiis
dic naialis Domini de -Fulda ad regiam curtcm introiiiiserunl. Qui ciim vidissct episeopos gloriosos
c:.iens, baculum Mogontini archiepiscopatus feria cum mullis miiilibus, cl dorsalia pallia pcnicnlia et
sexla in epiphania accepil, papa; eliam luuc Nicolai eetcra, sicui consucludiuis est paganorum reos le-
legato Alexandro, qui non longe posiea papa cffectus nerc, exlendit corrigiam circa colluni Bambergcn-
cst, hoc idem in curte-regia annuenle. Witratus sis episcopi, quasi domini nostrorum magnitiidinect
decanus Fuldensis post eum in Fulda abbas sttcces- jiulehritudine corporis ejus , et ait : Tu et isla lua
sil ann. 10. Nicolaus papa obiit. Alexander papa 1... otnnia mea erunt. Episcopus vero per inlcrprelem
successil annis 10. ail: Quid mihi facies? Et ille dixii: Istuni pulchrum
1085. [MLXJ] 5. Majobtis abbas Scoltorum Colonise sanguinem gutluris lui sngam, el suspendam te sicut
obiil. * tinum canem ante castellum. Tunc cpiscopus , pre-
lC3 percutiens ducem
[* Foillanus posl cum successit. addttnl 2. henso capilc ejus, uno colapho
2*. 2*'.] in terram; omnes alii ligaii sunt. Qui vero foras
1085. [MIAIII]7. *
] eranl audicnles ista, irriicrunt supra castellum. Sed
B
[* Ciclus solaris et deccnnovcnnalis simul inci- isii ligaii supra murum sub gladiis stiis contra jacn-
piunt. add. 2. (2*. 2**?)j la suorum supposili, rogaverunt filios el amicos suos,
1086. [MLXIV]8. Ciclus magnus paschalis [leiiio qui celeros prohihuerunt. Indebellum interlaironcs
'"] incipil indiclione secunda. Multi diviies el pau- acinm esl, cum mulii eorum clcgerinil peceuniam,
peres cum Mogonlino archiepiscopo, Trajacicnsi mtilti palres et amicos suos. Feria vero 2 posLpa-
cpiscopo, Bambergensi episcopo et Radisbonensi scha (Mart. 28) rogantes eum alii qui evaseruni,
episcopo, posl transitum sancli Martini, Eiicrusalcni venit dux de Ramula cnm mulla manu , et ftigars
plus 7 milibiis perrexcrunl. Ubi vero episcopi seJe- Arabitas, accepit quingenios bisaniios aureos [id 5"-'
bant, dorsalia pallia pendebant, scutellas ct vasa esl dcnarios magnos], captivumqtie ducem Arabila-
aurea et argcniea habebanl; cx qfibus gloriose rum, inimicum multo tempore regis Sarracenorum ;
comidebanl pariler ct bibcbani. et duxit chrisiianos Hierusalem , ei inde ad navem.
1087. [MLXV]9. Arabiiaj vcro fama pecuni;» con- Dominus auicm \enlo prospero portans eos usque
gregati, niultosque prediclorum in parasceve oeci- ad chiislianos; nec duo milia de seplem milibus
dentes (Mart. 25), cum non suslinuerunl, in quoi!- revcrsi sunl. — Kial lC!>mac Eochoda (158) rex
dam CC 2 caslellum vacuum Carvasalim nomine nostri' *" Ulad obiit Id. Novembris. — Grifri rex Brilanno-
fugerunl; quod claudentes , lapidibus el fusiibtis rum obiil in aulumno. — Donnchad (159), filius
delfendcrunl se conlra jacula Arabitaruin queren- Briain, rex de Hibernia alque Eehmarcaeli (160)
lium cunctani peccuniam eorum vel vilam pariier et rex Innarcnn t3G,viri inier suos non ignobiles, Ro-
pecfimiani. Tunc unus bonus miles nullo modo pro- niam venientes obierunt.
hibiius a sepulchro Domini, nudus foris exivit. 1088. [MLXVI]10. Donnchad SC 7 oa Malhgamna
Arabitoe vero cum sialim extendenles in modum .ri Ulad (161) in lemplo Bennchuir (162) \eruo lem-
crucis sopinum, manibus ipsi _ct pedibus translixis pore occidilur. Domnnall oa Loigsig rj Arad (163)
in terram clavibus superteclum ventris inira duo iceneol eogKii. ifelligernseg cluana ejus oceissus.
lalera, ct cooperia viscerum ab imo venlris nsque Hclbarlus rex Anglorum plus 50 annis rcgnans,
.giilur super faciem ejus projecienlcs, sfrulavertinl, obiit in natale Domini.
qualiter humana viscera habenliir; deinde eum 1089. [JILXVIIJII. Araldtts sibi successii. Arald::s
membralim dividenles, dux ipsorum primum lapi- aulem,quiei Aibach vocabalur ics,rex Nordnianiulo-
dcm super eum el unusquisqtic post illum projecil. rum, minus mille navibus venit mense Seplcnibii,
Tunc nostris oinnibus de caslello inluenlibus, dixe- r» Anglicam terram regnalurus. Qui Eburaci in au-
rjnt : Kos ila eritis, si totctm peccuniam nobis non lumno pltts qnam mille laicorum ccntosque presbi-

VAR1.ELECTIOiNES.
^1 deesl I? 'f,s quolanl 1. ^3 colojlbo 1. tci suverscnplum 1. !"",slicecdcsunt 2. ul reliqva qttce ad
1. quod nescio an recle explicarim. '" Haraldus Haifnger aulem
rcqes Hibernicos speclanl. B6('inarcnn 6C
2,' Hannuch aulem 2**.Harwich Sig- 8 i- e. aciebus.
NOT./E.
(158) I. e. Nialius filius Eochotii rex ritoniie, el cilur, Ann. Ulton. IV, p. 542.
quo cf. Ann. qtiatuor magistr., a. 1062; Ami. Ulio- (161) I. e. rex Ullonhe; v. Ann. qualuor ma-
nienses a. 1065. gisl. III, p. 621.
(159) De quo v.a. 1053 (10M). IIujiis peregrina- (162) Bennchair 1. I. dicitur, Benncoir in Ann.
lionis Tigcrnachi aliique Ilibernici Annales a. 1081 tJlion. h. a.
.nie.nionein faciunt. (165)1. e. Donaldus 0"Loi (n) gsig rex (D.il) ara-
(160) Eachiiiitifacb. rex alicnigenarum in Ann. di;s' :
Tigernachi a. 1032 nomiiialur. Iloc anno obiibse di- v. Aun. Tigcrnachi, Ann. quat. mag. el Ullon. li. -i.
" ' ' ' "
7<i9 3HR0MC0N. — LIB<JIL 79B
icrornm beilo occiJil de Anglis. Araldus vcro rex A } quam abbati deuerct, violenier compulsiis, Mog»n-
Anglornm cttm septem acibus *60 belli slalim per- liain 8. Idus Deccmbris rcdiit.
vonii, et cum Ar.ildum inipaiMtumabsquc lorifis et 1095. [MLXXIII] 17. In hoc anno omnia ,ju\ia cur
CCI.TIScjusilem rei intcnisscl, hello occidif, niense sum solis et lunsehabenlur sicut in anno 15.
Ttbn-ii,
Octobr. Willihelmtis vero, qui elBaslart, cuniFran- in baplizalus esl Dominus, i.l est dies bapiismaiis
cis intrani interim Anglos; qui ctnn slatim bclio 8. quo Idus Januarii, cpipbaniic die dominico, el craslin/i
occidissct Araldtnn regem Anglorum, rcgit Anglos. die fcfia 2. inilium
,,7<l
aiuio jejunii Domini; 15. Kal. Marli',
[Hoc comeitesiella visa est.] in die 40. sui ji-junii, 6. feria, vicloria cjus t'e d'a-
lt>90. [MIAVHI]12. Duo pape in Roma, "ul i-sl bolo
supcrato in gtila et vana gloria alqtic avaril;a,
cpiscopus Parmeusis, qui expulsus, et Lurensis, (jui in quibus diabolus primnm Adam in eaiiein feria
papa effectns. — Murchad Sciaili guerr (161) oa
prosiravit. A baplismale ilaque Domini in annol5.
Briaen occidilur mensc Sepl. Tiheiii hocusque iluo niagtii cicli, hoc est niille
1091. [MLXIX]13. Mtircliad oa Mocliiantho na
— sexaginta quaiuor anni. — Conchobor (168) oa
Sriaen obiit \erno teniporc (165). £go mi-.er Maelsechnocllrex Midi 9. Kal.
Apiil. dominico do
Marianus, jusione episcopi Mogonlin; et abbatis Ful- occiditur. — Alexander papa obiil dcmi-
n palmaium
dcnsis, feria 6 anlepaimas, 5 Non. Apiiiis (Apr. 5), 1 nico
clie, 11. Kul. Mai. Illdibiandus Romanus ai-
post annos 10 nieaeiiiclnsionis solulus, dc clausola chidiacontissuccessil.
iu Fulda ad Mogonliam conduclus. Dedicalio ca-
1096. [IILXMV]18. Papi prciliclus dccre\il pro-
pella: clausolaa ii-onasleiii sancli Marlmi in Mogon-
tia in honortj sancli Baitholomei apostoli 6 Idus ceplo Peui aposloli et sancti Clemenlis, nl suj.ra, ct
Julii, feriii 6 (Jul. 10), sanclorum seplcm frairum canonibiis palrum per baiiritim Dei, Pelri ct Pauli cf
in feslivilate. ln qua clausola codem riic cgo Ma- siuim, synodali judicio nnilioruni episcoporum, ct
rianus pro peccaiis mcis secundo includor. Conse- CAniraiiicensinlerdixit prcsbiieiis, diacoiiibus om -
cratio novi monasterii sancuc Maria; in Mogonlia. nibnsque clcricis, uvores habere ct omnino ciiiu
D. K;il. Becembris (Nov. 25), feria sccunda , die Icminis habilarc, nisi cum cis qnas regtila vel Nicena
sancii Cleiiienlis. synodus concessit. Decre\il quoqtie ut sub scntcniia
1092. [MLXX]14. Scoliis et Francis vaslantibus sancli Pctii ciim Sinione damriarelur non soltini
Anglos, dispeigunlur el famc moriunlur carncmque emptor et \endiior cujusque cnnsecraiionis officii
Iiuinaiiam nianducare et ad boc homincYoccidcre ccclesi.istici, id csl cpiscopalus, piesbiteratus, dia-
condire cogunlur aiquc suspcndere. coualiis, prepositura?, decanaiiic, ccclesia; vel deci-
1095. [MLXXI] 15. Umis clericorum, Carolus no- G malionis, sed socius iraiisgressoiis. Domintis enlm
niine, more Simonis magi , qtii dontim spirittialc dixit: Gratisaccepistis, gratis date. Undc dc prc-
pro precio rogavit ab aposlolis, a i ege Heinrico dicia synbdo legati papic missi atl Ilcimicum regcm
comparavit cpiscopalum civitalis Consianlitc. Qui Romanorum, id csi ilno episcopi cum regina, regis
in convcniiciilo episcoporum el abhatum in mona- c-jusdemmatrc, ut el universaii synodo coram rcgc,
tierio sancli Martini Mogoniia»,in assumpiione san- communi omnium episcoporum ihlcrdicm, feminas
ciae Sfariaj facto (Attq. 15), a Sigfiido archicpiscopo sopararent a clcricis, et maximc a presbiteris; no-
Mogoniino coram icge Heiniico culpaitis, quia pcr Iueruntesse inpascha ctim rege in civitate Bambcrg
pslium Domini b7i non inlra\il, absqtie baculo a (Apr. 20), nec [no Eu. PUR.] cibum vel socictatem
couVcnticuioexi\it; deinde post aumim non \i\It. Hermanni ejusdem civilaiis episcopi, qui olim com-
1091. [MLXXII] 16. Diarmait (160) rev Lagcn. 8. para\it episcopattini cl servivii regi in hoc pascha,
I.iiis Fcbr. feria secunda occissus Cuulad (167) oa haberenl. — [Dunalus *73, episcopus Dulim 67t(169)
-Tlathrse feria sexta 4. Idus Fcbr. occiditur. — Siglii- obiil Idus Mai.]
dus episcopus Mogoiuiniis 5. Iilus Sepi. (Sept. 9), 1097. [MLXXV] 19. Ctim quidam s78 clcrici snb
die doniinico, quasi causa orationis in Calitiam ad jr.scntcniia interdicii apostolici libcniius esse vo-
S.'nctum Jacobum perrexit. Cuin-aiilem monasle- luerunt, quam fcminas ct uxoi-es carcre, ulvel per
ritun hjonacborum quod cst Cluaiicca dominico die alioscasiigarenlur, decrevil papa synodica legaiione
aiile missam sancli Michaelis (Sepi. 25) esset, in- _ etiam lioc anno.v ul predicto anno nuljus eliristianiis
ifaris claustfum-resjjiiitseciiitiih. Sedduih nierce- "audifet nvssam conjugaii presbiieii.—17. K:il,-Aug.
narii.JIogonlinua cpisc.opatum "comparare vellenl obiil Widradiis abbas Fuldeusis.*
* Ruozeliiuts
precio,'•"Sigfridus ;in obediemia c" saiicii Benedicti, ; post cum suceessil. additnt 2;2W
v.\ ,\\\ VARIJ\LECTIONESW
:*?*in riiarg. I. ^glbssa in 1 :'Psal. iiv te,Doiiiine, sperayi.Symonaulcm magus in Samaiia, uljfc
crhdiditvetbapiizalus fuit,"Iiaric comparaiioiicin ab apostolis voluii. "" duiu 1. :m obideiideiiiia I^:
£73itimarg. 1. sn vel lulini ? 1. bn
quidem i.
:NOTJO\; ':
(164) Epitheton est, quod yerlilur.tscji.ii. brevis; > p. 655. ,.•' •; '-: -:
v.: Ann. quat.mag.III, p. 628.". :_- (167) V.ibid., p. 655. W -\ :
(165) V. Ann. laud. a. 1070,'iibi fliiiis Diarniilii ; (168) V. Ann* iaud., h. a. -.. : :-
filii Malnambidicitur. (169) i. e. Dunanus iirchicpiscopus Dublimfe.
(166) V, Ann. Tigcrnachi, p. 508,'quat, mag;,
791 . MAUIANISCOTTI 79*
1098. [MLXXVI] 20. In m l,oc anno dominica pas- [ ducemSii.c\orum snper se constituunl, el domiisk"
sio secundum cursum solis cl lunoc lerlio lubeiur, medias quadragesimje (Marl. 26). Mogontia uiigisn!
hoc est a passione Christi duo magiii cicli, id est in regem,viasque Alpi montis contra Ileinricum n.u
1064 anui. niunl. Ha:c cum cognovit Heinricus, per Aquileiaw
Radisbonam posl pacha pervenit, et ad Rotlulfum \-_
Octoginta "" ducenti necnon jnilia quinque
Constant pmnes anni lempususqiie-hoc Adam, : Suaviam contra se certare.templaniem fesiinavit.
'Miilturii (170) ob excerptos leginius barbaricos Cum vero Rodulfus fiigit, Ileinriciis Suavjam preda-
'-' vif. Convenientes quoque circa Renuih inter Mogon-
Reges jusliflcandos gestaque turbida egenbs;
... ----- , liam el Wormatiani mense Aug. pugnare prohibill.
parvum
Collige lilleram anteriorcm, volvilo summam, Conveniione quoquc in eodem loco fatt i in Eal. Nov.
Exislat numeralus auclor; intra require, (Nov. 1.), Rodulfus Ileinrico oviam non venii!,a.
sc. librmn Ueiiiricus Suaviam BS 7 predavit el castella pcr bie-
Itecltis omnes me lulil in novum ordino laudis. •mem fregit..
1099. [MLXXVII]21. In concilio 24 episcoporum, - 1101. 25. Gregorius 'JKS(l7{)papp,qui et
t7S [MLXXIX]
abbalum mullorumque clericorum, Vurinalia lllibrandus episcopus , servus m servorum Dei, pcr
incnse Marlii faeto (171), prcsentc Heinrico rege, U.iumIlalicum regnum el Teulonicorum B9°,debitam
dccretum est ut bamium IUibrandi 5!9 pajia; nullus suticlo Peiro obedienliam exhibcniibus apostolicam
curarel, nec papa esset. Papa vero regem cum suis benediclionem. Si qui sunl presbileri vel diaconi vel
in quadragcsima tribus cxcoiiimunicavit causis, ob sttbdiuconi, qui jaceant in crimine fornicaliotas, ittlcr-
infamiam peccatorum suorum, et unitatcm suam dicimus eis ex parie omnipoteniis Dei el attcioriime
cum simoniacis, cl hanc scisuram eeclcsix inler sancli Petri introilum ecclesice, usque dum penilcant
papam et alios. Iude causa0quasi jusla primalcs rc- .et emendent. Si qui vero in peccalo stto pcncverare
gui quasi cxcommunicato1,Bcontradicunt legi, tem- mciluerint, uullus veslrum officium eorum euscu'(« e
piantes eum projecire regno. — [Bilis , milt m presumal , quia benediclio illius verlilur in maletli-
Boponis et Gotobaldi fratcr, VVirziburg sancli lii- clioitem, el oralio in peccalum, testante Domino per
liani canonicus B82, nioribus et; etate et cantattone ;prophelain, < Maledicain, inquii,;benediciiombiiS_ve-
laudabilis, in chorp multum ulilis, dum; DeeembT. ,slris. iHeiriricus rex in penlecosten Mogohviaedcpo-
'
.mensejacuitmortuus clanianSietvgemeiis de terrdri« nil Illibraiulum papam (gn.;.10811,Mdi 51),.ei.V.ug\
bus ef minalionibus el calumnis presentis diaboli, db Ircfiimi Ravennnas episcopum in iialivitaieJohannis
snam cantationem misserabiliter laboravil; ncn (Jun. 21) baplista; Pressea "i (175) episcopalu pro
enimvacua vociferalionc falsaque liilerarum multa- ., eo facil papam. Rodolfum quoquercgem Saxorium
runi adjaclione 6B unamlilieram vel pulclni- J occi. il bello Mcrscburc, ubi et sepultus ldus OcioLr.
3 SIIJJCJ-
itiiliiie soni, sed corde trito per inlcnla verba pla- Mogonlia cum muris Kal. Deccmbr. ierre mciii ila
caius Deus. Quod igitur quasi angelus bBl
-concussa, ut in monaslerio sancii Vicioris quasi di-
pulchre semper in choro cantavit, moriturus a dia- ir.edio miliario a Mogoniia morttiuin lcrra sursuni
bolo carpitus acriler MBaudivit. ] c.im feretro proiccrel.
1100. |MLXXviii]22.Heinricusergorcx el lllibran- 1105. [MLXXXI] 25. Heiniiciis rex a penlecoslcn
dus papa convenienles mense Marlio (172) in-Lon- diebus quaclragcsima Romam contra IlHbr<in;linii
-gobardia, rcx a papa solulionem banni, papa vcro papam expugnal (Mai. 25 Jun.), non intiaie pclivit
sedcra apostolieam a lege accepil. Convenicnies au- 602.Mogonlia civilas inlra octavas pcnlecosien i-x
teni Suavi el Saxo.neset Walp dux Boariorum, epi- parlc majore cl nionasterium cpiscopale aliaque tr"a
scopi seplem de Saxonibus ct alii sex, Paiavicnsis, nior.asteria igne consumta (Aug.). Suevi in auiunn.o
Salsabogiensis, Wiiziburgicnsis, Vurmatieiisis et Cuonradi fralrem Heiimannum, lleinrici de Lacha
183fratris filium, pro Rodulfo faciunt regem, el itt
Mogontiensis ejjiscopi, juxla Bambcrc [in marg.For-
.kemjdominica lerlia (175) quadragesimae, Rodulfum riaiivitale Domini in Saxohiaungiturvin regem.
VARIJ; LECTIONES.
-?'*•Marianus hmc adjecit antequam a, 1096, (1074.).sqq. hisloriam scripsit--,Jiisquechronicon pnrntim
77
finiisse videtiir. B, Ab Adain usqtie.
B78
hiincarinum sunt annorum milia ^uinque el insuper ducehti:
B8iiii
octoginia 2.2",Religuq csa:desuril. urmaiia1. ei infra. :bn illibrani 1. B8>exconicacato I.
mdgine i.desunl reU. canonze'- 1.? B83i. e. atiieclione. t&Jegt nequit i. tes ndripldiiecoriSiaitii
carpit"acrit" esse videniur, B8Gcod. 2. appgr. Vrat. addit; Anrio Coloniensis eplscopus obiit. e87paviaml.
688Gregorius —vesliis incodd.% (2*?) 2". a. 1037 (1075). posl presbileri legunlur, et cerle adhuncvd
ad a. 1074. pettinent; cj. n. 51. bssdcesti. B80 ieutonoium 1. BS 1 preslea 2. B92 leqc : poluil.
*M Lacha 1.

s NOTiE.
(170) De boc loco v. pr.cfalionem, p, 481, (174) v. Mansi, \A, p. 455 ex Gerholij Reicher-
n. 19. spergensis exposiiiorie Psalmorum. Refeii hxc ad
(171) Januarii, a. 1076; \. Le?^ , II, p. 18. ;t. 1071.
(172)Januar. a 1077. (175) t. e. BIIXM.
(175) i. e., Mail, 12, ie(.l!iiOI:ul. 1".
795 CHRONICON.— CONTINUATIOII. 794
, 1104. [MLXXXI] 26. Prima paschalis lunse 4 Nori. , Heinricum regeiri el Tllibrandum paparii, ila ut in
Aprilis tolo orbiajjparifit,cum 2 Non. Aprilis essa hoctepalmaftiin iuullisuritoccisiC8B(A/jr. 17).'
deberet. Mulia B9i homicidia et predaliones intef

\\\; IK)OTWATIO' PRIMA.

:'-.'." "• Ex codiee Romano.

• 410S.
[iiLXXxin](A. Wirzb.) Roriia capta est a Mel^nsis, Liudolfus dux et Berliiolfus d.ux, filius Rti-
Heinrico rege, etvpestileri.liamagna facla esti. dolfi. Eggiberlus marchio occisusest. Adelbero epi-
' 1106.
[HLXXXIV]Heinricus imperator de Ilalia re- scopus Wirzeburgensis obiit.
vertltur, et Auguslaab eo obsidetur ' et capiluivSi- ;1H3.;B9S [MXCI] Mabihildis de Lsngobardia
gefridus arehiepiscopus dbiil. ; — iiriperatori rebellat.
1107. [MLXXXV] Heinricus imperalor Saxoniam 1115. [MXCIII]Fratizlaus dux Boemiasin venaiu
vaslat. Synodus Moguritije apud Sanctiim -Albanum repente (le equo cadcns, subitanea morte disccssit.
habetur. Meginhardus Werzeburgensis episcppus ; 1117. [MXCV]Ladizlaus rex Pannonia: vir jise
cbristituitur. Obierunt Gregoriiis papa, qui et Hilti- iriemorire.item Liupoldus marchio cl Hcinricuspa-
branl, Dielmarus Wrirmatiensis episcopus, Hernian- " latinus comes obierunt.
nus palalinuscomes. .•-'. • 1123. [ii.ci]Cuonradus, filius imperatoris, in Lon-
1108. [MLXXXYI]Belluni juxta Bleihefelt-commil- gobardia veneno periit. Obierunl archiepiscopi Eu-
titur 3 Idus Aug. Hermarinus nOmen regis deposuit gelbertusvlrevirensis el Licmanis Premensis.
etipse moxperit. Werzeburg a Saxonibuscspta est =4124. [MCU].
ct mos abiinperatore recepta. '[Cod.in marg. : Ciclus dccennovennalis indi-
[1109. [MLXXXVII]Beftha imperatrix obiit. clione 10, incipit.].
• 1110. Heinricus 5SCI rcx a paire suo propler
[MLXXXVHI]iWezelMoguniirius arqliiepisco- ;M26. [MCIV]
pus et Meginhard Werzeburgcnsis episcqpusobie- excommunlcaiionem recedens, caiholicorum stisce-
riint. Buggoepiscopus Halberstaterisis-Gozlariseoc- ,. pit patrocinium.
cidiiur. Bellum juxla Glicho caslellum in- Turingia g 1127. [MCV]Heinricus rex et Mogontinus archi-
juxla ErphesfurtsiluminteTvimperalofem Heinficum e.piseopusR. (176), impcralore tenenie Mogoniiam,-
*DC ef Eggiberlum marchionem in vigilia Domini die uaqtie ad castellum ctun oxcrcilu yenerunI, et fr.u-
doroinica, in quo Burchardus Losanoeepiscopus oc~ straiiabierunt. Nourinbergcapitur. Paiera filioRa.
cisus est. Obierunt' episcopi Sigewinus Cploniensis, dispone mirabili.ter su|)eralnr. :\ W-;\.
OttoRadisponensis.. Consiiluuiilur episcopi RuO- i 128.[SICVI]Crux, lahcea, coronaet caHera regni
thardus Mogonciensis,;Uermaiius Coloniensis, En:e-. irisignafilio coram principibusvregni iraduntinr. .;'!.::
liardus.Werzeburgensis, ...1135. .[MCISSIII] In ?00hpcaiino:4 N'on, Aug.hora
1112. B97[ MXC ] Imperalpr Italiam pelil. Ohie- Cei qiiasi nona eclipsis solis facta est tanta, Ui slel-,
ruiitlluozniannus; episcopus Spirensis, Heriiianjjus Isvideri possent in celo. ;:.;:,•

'
^v CONTI;NUATld;SEGUT^I)^..:
; :C^''^.
-.';-.. Ex codice Lerid. ..,.'-,';; ; ::-:;;'; -'

H0S, [MLXXXHI] 2". Ileinficus urbem Rpma3infre- i) i& obitum suum degtnl. Heiniicus vero 6CIin Tonlo-
git ct cejiit, Wicbertum 60finsedeajjoslolica consii- nicam pairiam rodiir.
luit. Hiliebfandus vero Berievcnlum adiit/ubi usque ; 4106; [:asxii\] 28. Ilildebi-andus "3 obiit (177).
'
':''..":>"/ "'..'TABIM LECTIONES.
. sst rejiqua desunt2. ^^WEndemmanti istalim addiium\est in inferiori fol. 166 parte : Obiil Maiianus inclu •
S'.is;.pos/e«linecedv.clm,anrti scripli el brevis conliiwdlio addita esl.B!l('Heihiic' cod. B971111. coir. 1112.
cod.-e*s1112. cprr. 1113. cod. eesreliqua qlia cocevainanu, scripla sunt. <:m,ha.calic. manu .q.idila sitnt. Ntt-r
tncri usque ad a. 1S5S{1315;) scripti in tdlimis codicis:fdliis legurihtr, "ML vfibbeiiuni c. eos rexF/or,
-"' H. papa apogr. Vral; ... .:-" ,.;,,:
- '
,,. ;w --"--::~''': "\. \'_." zorm. ["' '',':.[: .:-['"': : v'\;;\:v
' (17.6)Ruoihardtis," ' - •;;-:;-,.;:,,;
•; (177) a, 10SS. r:\ ;
'
:79S\ . : : :'..''.•- MARiM SCOTTI 796
Floreiiiius iiri :::Apostolicus papa Hildebriiiiduiiii '£ A 1107.[MLXXXV] (17S)29.FIeinricusc!)iSaxonesL>cllo
cxtremissuiSiad se yocavit unuin de 12:Cardiiia- sibi jurare et obse-
libus, queni diligebat nniluni, et confcssus est vicil, patriam obtinuit, eosquc
omiiipolenti Deo et sancto Petro et lOti ecclesise, qui coegit; sed poslquam exercilum dimisit, Saxo-
valde se peccasse in paslorali cura, quse ei ad re-— ™jies-occuIte ceperuni congregari adversiis imperalo-
gendum erat commissa, siiadenteque diabolo coii- rem Heinricum 60B,dolo volenles eum occidere. llle
tra genus humanumodium etiram iricitasse, Post-
eii vefo seiilenliam, qtiacin orbe ierrariim effusa, atitemy ilolo comperto, declinavit iusidias eoruni;
est, pro augmenlo cliristianitatis se cepisse dice- egrediendo de illa provincia.
bat. Tunc demum misil proedicium confessorem .,;- 1108. [MLXXXVI] 50. Heiriricus 606 juxta Wirze-
suiim itd imperalorem et ad toiam ecclesiam, ut Suevis el Sisxonibus bello congressus et
optarent illi indulgerwiam, quia.fiuem vitaj-suac: burgiim
aspiclebat, etlaciioinduebatseangelicam vestem, quorundam stiorum perfidbrum, in ipso cOnfflctu se
eldimisitac disso.lvitvJiicula banriorumriniiiiuin--;> ad hosiein G07 convcrlcnlium, presidio deserius, a
que suofiiinamperalori.et pmni pojiuio chrisliario, . qtiodam eliam cbllalerali suo in verlice ense percus-
vivis et defiiiictis, cleiicis ac laicis, el jussit eds
abire de domo Tlieoilotici, etamicos Heririci-: stis, detlit se cum pancis in fugam. Hosies vero in-
a.scendere,; tesle Mbgunlino .ar.ehiepiscopp, riec secuii usque ad urbcm prediclam, ccperunt cam, ec
ihiilib post obiit. —Uccc in prime.codicis.% foito,:;• Albcroncm a r,0SIleimico ob perDdiam
ita leguniur: Volumiis vos„scire,,-".qui eeclesiasliea: iR cpiscoputn
ibidem reslituerunl, Mainardo 60"
ciir«solliciliesiis\quod apbstoiiciis' Tliltebraiubis expulbum expulso
.iiunc in extrcmis,:suis ad se vocavit unum de 12;; episcopo ibi.lem a 60SHeimico constitulo. Paulo post"
Cardinalibus.qiiem iiiultiim diligebat prse Cfcieris, Ileinricus eandcm urbem congreg.ito exercilu obsc-~
ei confessus esi omnipblenti Domi.no"ei.s&icloPe-'._ ~ dit ct
ird ac ioli ecclesiae valde[se] peecasse iri pasiof itli"; cepil, ejiiscopotjiic Alberoni, quia sims eiat
cura, qiiueej ad regendtim erat comhiissa. "Sua"---;- ; palrinus, coneessil. ut remaneret sibi fidclis ct cp'.-
denle diabo.Ioveonlra.hpmaiiuni geiuis odium et scoptis nrbis. Illo aulem nolente Heiniico suhcssc,
ifam.lnciiiissp.Posiea yerb senteniiam, qua>.in oiv./: lleiririctis,
beni terfafuriieifiisa esl, pro augmentb clirislia-' quia nimium pius eral, Iiberuin illum
cl° fecit
nitaliscepisse dicebat, Tunc denium inisit pfiedi- ; pennisii abiic. — Wilelmus rex Angelorum
ctum confessofem suum ad imperatorein ei ad dbsciibi omncs totius Anglisepossessioncs in agris,-
tqlam ecclesiam, ui ppla.rent- illi iridulgenliani, in hominibus, in animalibus oimiibus, in omnibtts
quia^iiin-em^Vitae^ su'ap. iarii":eH6.-]iidue-
«'spiciigliiiiv^El'
biit se angelicam vesiehijvet dlniisit ac dissolvit mansioiiibus a majori usque ad minimam c" el in
vincula bannorum omnium suonim imperalOfi et oniiii censu, qui e\ omnium leriis posscl reddi; cl
onini pbpulo chiisliano et defunciis clericis ac vexaia csi lcrra miiUiscladibus iudc procedentibus.
laicis, et jiissitsiios abire de domo Theodciici,. 51. Wilelmus rex Angloruiii obiit
cl ainicos Heinrici ascendere. Tesle Mogontino > 1109. i-JLXXXVII]
.: archiepiscopOi// cvceligm iwcodice Geniblaceqsi 5 Idus Septeinbiis; Wilelmus, lilius-ejus, unclusquc
exiitiss_e,videntur,exquoearecepilSigebertus (178). G i estc:a in rcgcm 4 Non. Oclobris c'3.

v,:,JX„JLOREHTII."; HffiORNlEKSIS HISTORIA.


1113i [MLXXXXI]55..... Eranl dtio, ut iri Anglia iiivicem discordanlcs cl ecclesiam Dei interse divi-
ferebaiurj qui diccbaiilur.''Roraalii poiuificcs, a se sam post se irahcnlcs: Urbanus scilicct, qui prius

";'; ; ;VARIiE fLEcTIOKES.


_'MtH. rex F/. MBimperalorem. Heiniicus 2. 60CH. rex Ft, "" hostes Fl, apogr. Vr._e corr. ut .ah .
Fl. 609mcnandro Fl. 610deest Fi. qui hcecaliter expressit; el reliqua omisit. cu deesl apogr. Vr,-
elst,.deeslapogr.Vr. 613anni scripii sunt usque ad 1122 (1099). •

':':_-::-' J ;-;\,KOTJE." \;;': '.:,.. ;'::..".:[-. _ - _ -\

(178)Cf. HirschvvDe Vila Sigiborit, p. 159 — 145. D quas in codice Udaliiceo, n.CLXVIlegunlUr adderidii
Bi-.llimann S.Si, VI, p. 565. — Hoc loco adjlciaiif suhl: Pice memoricedominus Gregoriits papa septi-
brevein narrationem, piimum a Mabillonio (Ahiu _..mus cum apud Salertium infirmitale, qua mox obiil,
B.;iieil., V, p, 211), pbsl a me ex codice Lauduiieiisi cvgrolare coepisset,; ttsiiteriuit ei cUrdinates, Romani
(!escrlpiain(Arcli.. vll,-,-Pi220),: Episcopus :,Augttsti-„: atiqrumcjuechitaium episcppi,mriveligiosi, sciscitqn-
chtiiensis(Agaiio)past bienniumreHiens ab.Hierosoli- "les (tb eo, gtiem sibi in_ episcopalusubrogari veUcl;
. misiitlerfuit deposilionidoiniti papeGregorii, et asseiit,' illis indicare digitarelur. Alille seciimpaucacogiiriiis--
auie qcid-dies diein etiiomm obitits pfedixisse, nec Idndem illis Itocc'verbd:dedii_:«:Quefriciiniqrie y'lrorii_)V.)
omnino leclnfo decubuisse, secl ipso clie stti iransitus triutn habere possilis, videlieei Lucensem episcoputn
ecclesiamadiit,al!oculuscjuepublicecumctero_poptttum': velMpslierisemvel Lugdunensem, hunc in episcdpum
lotius Salei;ne.urbis,primodc credulilaie. corporis et. eligtle.i. Item. de excpmmnicaiis,requisilu_s,resppn-.
' ialigmiiis Dpniim iibsiri, MiridedeiriteriliorieipiiiiiS '.,i di(::iPrce.ier tieinricttm-xe^
. suidpefis, iriposiidsibi":stqlti,'4bsolvii:^citriabsguos-: ".RdveiirititeiiidrMefiiscbpiiriie^
ciiiijjueriioddd se analhemaiizaio.s, ac.pdst incedens .';\sonutiguai
' cdiisilid vel auxilio -faverii iiripietaii:velg
genibits et man btts, dliarecidiii, viaticuiiicorporis ei 'nequilid;illprum, omnesiti vice, appslpionttn.-_Peiri.;et';;
sanguinis Dominiindestimens,sicquedoinumrevei:sus, Paulictbsotvu et benedico, et gmciimqueriiie-hdiic:,
hora -qtla preiixerai obiil, predicio ponfifici sttperin- potestaiein hribere credet intlubiianier:. llavatiVem
ponensiolum mce septdiure offtcium,eiiam divisionem ulliiiia cjus verbafuerunl: « Dilexijusluianret odivi:-
modice quam. hubcbat, subsianlice.— Dcniqtie ciianl iliiqti.latem, pro;stcreqitio'riorme_xitio.t...-}' \f;' \
737: CIIROiNICON. —EX;FI,OBENTil;WIGORNvIENSISIIIST. . 7S8
fuefa l vocatus Odo_cpiscOpus.llostien s.is;et Clemeiis, A pasch.semagnumeonciliunilcnuil Roma:.Inquorecisls
qui.Wjbeflus vappellalus .fuerai, arcliiepiscopus recideridis et slalutis siatuendis, in advcrsarios
Raveiinensis. Quoefe.s, ut de aliis iiiuiidi.paftibus sancts ecclesia; cxcommunicaiionis senleniam in
tileaiiiu-, perplures annqs ecclesiam Angliaein ian- oinnes laicos inveslittiras ccclesiarum dantes, ct
tnn occiipayil»ril ex quq Gregoius, qui.el Hjlde-; onines easdem invcstiturns de manibus illoi'um
Israndus, defunctus fuil;:nulli locop.iipjc. lisque ad accipientes,. necnon omnes in olficium sic dati
hoc tempus subdi; vel obeiiire .volu.eril..,Uibanum 'honoris hujusmodi coiisccranles, cum loto consilio
pro •vicario vbeati Peifi Italia Galliaque jain re.ce- papa intorsit.,-Eos quoque analhemalis vinculo coi-
perat ; -,; -.:; ,\>::: ligavil, qui pro ecclesiaslicis honorihus laicorum
,1118. [iixcyjj.,40..y.. IJrbahus papa venit in homines fnint, diccns, nimis execrabile videri, ut
Galliain, ,et apud;Ciarum •isontein quailragesihiali. inalius, qusein tantani eminentiam cxcreverant, ut,
lemppre synp.docelebrataY.ad .Tufcas, Sarracenos, quod hulli angelorum concebSumest, Dcum cuncia
Tnrcopolo^ aliosque paganbs debellaiidos, Hierusa- creanle;ii suo signaculo creent et eundcm ipsum
lem pioficiscihorlalus ,est chrittianos. VCiijus,lior-; p.i-oredemplioiie ci salule tolius mundi sumnii Dei
tatumos; iii ipsa , syriodo, eomes Sancli; Egidii,Rai- patris obttiiibus offeraut, in hanc ignominiam de-
niundus, et cuni;eo.niuliLalii cruce Clirisli, signati, lrudantui',iit ancillai fianl cartim manuum, qticcdie
peregrinaiioneinse.pfo Deo.subiiuros et quotLsua- ac lioeie bbscconis conlactibus inquinanlur, sive
serat.peraeluros sjjppqnderunt.: Quibus audllis,, de rajiiiiis ac injusloe saiigitinum cffusioni addictas
Ilalia, Germaniaj Gallia, Aiiglia, cseteri ch: isli;rrii cbmmaculaiitur. Fial,fiat, ab onmibus esl clama-
a:l eandeiii profeciionem ceflaiim se.paravere.':Qno.r..- luih; et in his concilium consumniaium esl. Post
ium duceset primaies extitere.Podiensis episcopiis hccc arCliiepiscopus Ltiglunum perrcxil...
Ainierus, Hosiiensis. episeopus cuni: alns; episcop.is Idtis\FiiIil\fcria quinta Hierusaleni a Chrisliatiis
qram pluribusj..T,e:rus. nionaclius, Ilugo Mngn.us,-. capta esi; ci post h;ec i I Kal. Augtisli, cadem fe-
Phi-ippi: regisi Frarieqrum gennanus,: drixvLothi\ ria, Loiliafieiisis dux Godefridus ab ouini exercilu
ri '.osis Godefiidus, Carnoiehsis,, comes Siheplianus; in regeiri est"elcclus. — Urbanus papa i. Kai. Au-
N-.iid-,a: norum comesRobertus, Flandrensis comes giisli, feria quiiila, obiil. — Chrisiiani cum Amira-
RvjlierUis, dtio.; germani; Godefiidi ducis. cqmes viso, priiicipernilitia! ct secunJo in potesiate lotius
Et stichius Bononiens.is:el Baldwinns, prsedicitis regni regis Babylonioe, anle civitalem Ascalonam
e.mics Reiinundus, Boemundus,. Rob'erti Gujscardi 2 Idus Augusii, eadcm fcria , bellum habenles
filiiis.... ..,;-,;, .,-, ........ ...... H lnaximrim, Christo largieute, polili sunl vicloria.—
1120. [MXCVHI].42 .,...;.Anliochia civitas a chi'i= Pi>schalis,vir veiierandus, qui ab tlildcbramio papa
siianis 5. Nona? Junii, feria qtiaiia, capta csl, In preSbyter.fuer.il ordinaliis, a Romauo populo ltlib.
<I'ia paucis diebus traiisaclis laiicea, qiia 'jiiiimii Aiigusli electus, diescqueni', id csl 19Kal.Seplemb.,
Salyalor in crucis palibulo peijdens yuliieraliis fifii,. feiiaprima , in papani est coisecraius...
Andrea aposlolo saiietoriim miiissimo revclanle, in -.1122,[MCIU. Clemcns jiaj),», qui ct Wibf-rtus,
'eeclesia sancti Pctri aposloli inventr csl. Cujus in-. Obiit... ;-,
ventione clui tiarii animaii. ,-i ,-Kal.Julii, feria se- Iiilerea Hierusalem domum rcdierunl comiies
cunda, secum illam deferenles, de civitaie exierunt, Robertus Flandrensis et Eusiachius Bononiensis
et eiini paganis jirseliocommisso, Curbafanum, primitus; dein Norhiamioruin comes Robertus cum
jiiineipemniililiaesoldani PeriiiC, ct Turcos, Arabes, uxore, qtiam sibi in Sicilia desponsaverai, repa-
S: rracenqs, Publicano?, A;?imatos,Persas,Agulaiios triayit... ,,..-
ei alias mnllas gentes in ore gla.lii fiiganlcs, miiltis 1123.v [iici]: 45. Filius Eustachii senioris comilis
milibus ex eis occisis, Dei virtuie plenam vicioiiahi Bononiensis,; G<<defiidusrex Hierosolyniorum, qui
hiibueruril.'Splendor insolitus per.-lbtamfere noclem prsepoiensexsliierat dtix Lothariensium, diem clau-
5 Kal. Oclobris emicirit.,,., Rogerus dux Apuliae, ) sit jjllimum, et in ecclesia Golgoihana .sepullus re-
adunato grandi cxercitu, Capuaiiaiii.civilaleni a sua quiescil. Cujus post obitum chrisiiani iinaiiiini con-
jiione resilienlem obsedit. Urbarius papa, comilanle silio ejus germanuni sibi in regem cicgcrunt Bal-
ccuni Dorobefnensiarchiepiscopo Ahselmo,: ut illi; duinum.
landafat, ad concilium qupd ajjud: Barum Kal, •- 1128; [MCVIJ 18... Quo anno facta eslnimis exc-
ctobrisceiebrariconstitijit, profiscicituf. In quo cp\\r crabilis conteniio inlcr imperaiorem dc Alemannia
yiIio.plurima.defide catholica ab aposiolicodiseria ctTilium ejus...
unt facunda cralione.:Ubi eiiam moia: qua;siione Romanorum 96. Ilcnricus quartiis obiil, cui
x parte Grsecorum,:-eyan'gelica'..auc.torita(e; p.fobare filius suus Henricus succedcus, regnavit annis 19...
'oleiilium, Spirilum .sanclum procession.em non.ha? 1152. [sicx] i. Rex Aiiglorum llcnricus fiJiaui
jere nisi lantum a Patre, prsefatus Anselnnis Hcdc suam Henrico rcgi Tciitonicqi-um dcdit in conju-
legoiioifaclnvit, disseruitj absolvil, ut in ipso con- gem...
eiitu neino exisleret;,qui nori irid.esibi saiisfacluiii -1153. [MCXI]5. Heniieus rex Teutoiiicorum Ro-
onsenliret. -,.,;. mam venit, Paschalem papaui copit efin custodia po-
1121. [MXCIX] Ao. Ufbanus jvapaieiija hcbdomada soil, setl poslmo lum ai ponlem vii.cSnlariop,ubi pa-
"" ' ""'
799: -/ -:-,::;.:., ,: ^MARlANl SCOTTi.' . 800
chalem fesiivitaiem in campo celebrayeruni, paoem A cramenlo confinnavcrunldominoimperalori Heriricor
clim eo fecil. IIoc aulcni modofecOncilialiq; inter Pitlrus Porttiensis episcopus,, Ceritius Sabiiiieiisis
regemcl dominum papam facta es;, -e» hbc.cst ju- episcopns, Robctiuscardirialis Saticti Eusebii-, Roiti-
ramcntum fegis (179) : Ego ; P.enrictts.jex ifberos fftcius cardinalis Sancii Marci, Aiitislasiitscarclinalis
dimiliam &:vd 5 ferid proxima doniiriuiiiipapdrii,et S.v.cii- Ctemeriiis, Gregorim cardinalis Stinctorum
epiicoposei cardinales, ei oiniies"captivpsel obsides, aposiolorumPelri el Pauli, item Gregorius cardinalis
quiprd eq vel cum eo capti sunl, securosproditci fa- Sancti Grisogoni, Sodnnescdrdinalis Sancta; Polen-
ciam inlrq portas Transliberiiid. civi.alisyiieculterius litincv, Rhistis cardinalis Sancli Laurenlii, Rairierus
capiam aut capi permUlameosquiiri fideliiale domini cardinalis Sanclorum Marceltini el Peiri, Viialis
papce Paschqlis pcrmanenl, et pppiito:'Romaho et cardinalis stinclce Balbiria?, Dunzo card.nalis Sancti
Tianslibertna. eiinsulce civilrilispctcem-el securita- Mqrlini, Thedbaldus cardinalis Joannis e! Paiili-:-
lemservabo, tam per me qucimmeos, eliii persoiiis et Jqannes diaconits Sqnclce.Maricein schola Grceca.
in rebus,quimiliipacem servaverint.Dominiimpftpsmv '•Pas'cltalis(i8i)episcopus,serviisservorumDei,<aiis-
Pasclttdem fideitter adjuvabo, ul papatujti.quiete ei, sitnoin Chrislo filio Henrico Teulonicoruritfegi ei
secure lencal, palrimonia et possessiones Romanm per Dei operis graliam Romanoriim iinpeTdtoritiu-
ecciesice,quce abstuli, reslituam, cunctqqum liabere \o guslo-salulein el dposloiicani benediciionem.Regniitii
debcl more dntecessoruinmediitmrecuperareeltenere, yestruni sancicsRomtinceecclesimsingulariier coliai-
adjuvabo bpnriftde, el clominopapte pdschali obe- _ rere ilisposiiiodhina coitsliluit. Prcvdecessoresvcs.ri
dienliain_salvohqiwre regni et iniperii, sictu\.cathdlici probiialem cum prudenliceamplioris gralia ac Romri-
calhoticisporitificibusRomdnis.Jicec -om- nmurbis coronam et impeihim coiiseculi siirit. Ad
' imperalores
nia observaboboriafide,sine fraiideeiriidloingeriio.Et cujui -vUieliceicoronq; ei imperii"digiiiigiemimiiv
isiisuriijufaleresexparleipsiuMegis-: FredericusCti- quoquepirsoriami fili cdrrissiriie Heitrice, per noslri
loriiensistirchiepiscopiis, Gebeharius; Tridiin.ius: cu,: ,s:t'cerdotii minisienummajesiasdiviriaprovexiulllarii
ei'+Moriasteriensis'episeppus,-
episcopiis, Rnrhardus igV.iirdighiiaiispntrogaiivam-, qtiam prcetlecessores
Rruno Spirensis episcppus, Alberius cancellciriiisi:co- n.oslri vestris prwdecessoiibiis,ealliolicis iiiiperatori-:
ities Hereirianm.syFreilericqs cqines p_aialiriu_s,Be- biis, coricesserunlet primlegiorumpaginis coiifirinq^
r'engdrhiscomes,_RonifaciiiSmarliqVh,Albeiitispomes;verunt, nos qitoquedileclioniiace concedimus,ei prm-
de Riandriaco, Fredericus comes, Gpdefridfisconies, setv.is priviiegii pagina confinnamus, ut regni iui
Warnerius martio61'*.. ,: episcopisvel abbaiibus, libere prceler violeiiiiani _ei
DpiniHMS(180) papa Paschalis 156concedetdomino symoniam elec:is, iiwesliiuiairi virgceel annulicbiife-'
regi Uenrico el regno ejus,;etprivilegio suo s\ib qm- C f.as. PdU iitvesiilioneriivero caiioniceconsecraiioncm
tltemale coitfirntubit et cprroborabit.,,episcop.o.\vel; qccipiat qb episcopo, tid qitem periinuerit. Si qtiis
dbbale libere eleclo sine symonictasseiisu regis, cjtiod auieiiia clcro elpopu.o jirceieriuitm tissensiimelecius
dominus rex eum arinulq el virgq investiat. Episco-- ftterit, nisi a ie inveiliatur , a rieinine consecretrir.
ptis aulein vel abbds a fege investiius, libere accipiqt Sane\ episcopivel archiepiscopilibetidlem liabeanl, &
consecraiionemab episcopo ad quem pertintieril. Si. U investhos episcopos vel abbctles candniee consc-
quisverd aclero Cl populq' eligcitt.r.-,nisi a rege in- ciaiidi. Prcedecessoieseniin vestri ecclesiasrecjtii sui
vesiiatur, a rieminecoiisecrelur, et'.'.archiepiscopi. et lantisregatiumsitoium bene/iciis anipliaruiii, utre-
episcopiiiberlatem habeatil consecrqndi a rege iri- g'nim ipsum episcoporuriimaximevel abbaitini prtv-
veslilos: Supei Itis etiam dpmiiius -pqpq :p.qicha!is: diisoporleal communiri, et post plures disseiisioiies,
ttun inquielabit dontinum'regem Ileiiricum, nec ejits quce eleclionibus scepe conlingunt, fegali opor-
regnnmelimperium. Dominuspapa Pasclialisriou in- ieat niajeslale compesci. Quani ob reni' pruden-
liitietabil dominumrccjetn Henricum-,itec ejus impe-. liq> et poleslaliva. cura; debes soticitus iiriminerc/,
ftum iicl regnutn, de inveslilura episcopqtuum vel rii Romanceecclesicvcelsitttdo et cailerdrrim sa!t:i
dbbatiarum, neque de iiijuiia sibi ittqlq ,et suis, iie- prce&ianleDoiriino•beneficiiset serviiiis conservelur.
ijue aliqubd mqlum recidet sibi vel ^qlicKV.personce,] D SiquaagHur ecclesiqslicavelseciilaris persona hanc
prohac caiisa ; el peniius in personam regis Henrici rioatrcBconcessionispaginqm temerqrlo riusiirperver-
mtnquam anathema pptiet', necremqnebit, indomino iere temptaverit, dnalliematis viriculo,, niei resipueiit,
r\apd,'quin corohei euriiiysicui'in: ardine corilirisiur, _imiodeidr, horioris quoq:ie ac digiiilalis sttcepericii-
:ci rcgriumel imperiutriqfficii sui; auXtlio eutn te>:e;e tuin patiatur. Observantesauleia miseticordia tttiiinii
qdjuvabil pro possesuo, el hcecadimpiebit domtnus cusioiiai, cipersonariipolesiatemqueiuairiridiignorem
pqpa sirie fratideel tnalp ingenio. Hivc sunt nomina suuni el gtoriamfeiieilcr imperare concedat;
Hiortim episcoporuni et cardinalium) qui prcecepto flis convenlionibus el juramenlis inter ilominiihi
ilomini papcePascltalis privilegiumcl:qmicitiqin sa- papam et regeni iirpaschali feslivitate faci.i Cst
\ VARI^: LECTIONES. "
.•" ^ilaed. -..-.' ,'.",.. • '"''.' 'W
.-• _-,'-'- •'--'. " ' .-• '-
:_<' ''_ NQT.-E -•'."' ".-'-w
(1^9)•V. Mon. Legg.iH,p.-72. \ " .•ll81.);y,.ibid.p. 72.
'flStlj) V. ibid. ji. 71. .; :-.- -;:
Sfil CHROiNlCQN.—£XFLdRENTII WIGORNIENSIS HIST\ 802
concordia. Deinde Romam Idns Aprilis fex veriit, A , iri»esiifitHr,qttod 617esl conirct sanclum Spiritiimet
quem papa , in ecclesia sancli Petri raissaiii cele- cdrioriicaminstiiulioneiri: Perlecia vero hac cafta,
brans, in imperalorem conseeravil, et ei suisque _ acblamatum est ab universo- COncilio: Aineii'-,-fial,:
omnjbiis absolutioiieiri fecit, et bmricm iiijuriam sibi fiat.:Archiepiscopi ciini sriis suffragarids qui iriter-
faClam condonavit.i --'_ • ' fueruht hi srint: Joarines palfiafclia Ven^licus, Si-ii-
1154. '[MCX.II] 6. Anno-ponli&catiis doniini papsc nes *18 Capuahus, Landulfiis Beiieveritaniis, Amal-
Paschalis secundi 15, indiclione 5, liiense Maflib, phitanus^ .Rogilanus j HidrOritiiius, Bnindusinus,
loKal. Aprilis, celebralum nsl -concilium Roirise Capsanus, Gironlimis, et Grseci, Rosanus et archie-
Laieranis iribasilica Consianliniana (182). In-quo piscopus Sanclse Severinse. Episcopi vero Centius
cum dominus pap.a resedissel 61Scuni archiepisco- Savinensis, Petrus Portuerisis,.Leo Osiiensis, Cono
pis et episcopis el cardinalibus et varia muliiludine Preneslinus, Gefardus EhgplisniusvCalb Lebnensis,
clericorum et Iaicorurii,' iiitima die cbricilii, facta" Iegaius pro Biluricerisi el Vicnrieiisi archiepiscopis,
coram omnibus professione calholicae fidei, ne.quis RogerusVullurnehsis,Gaufiidus Senehsis, Rollandiis
de fide ipsius dubilaret, dixil : Amplecior qmiiem Populoniensis, Gregoiius Terracinensisj Gulielmus
divinam Scripluram,scilicet ve'eris ctcnovi testameriii, . .Trojanus, Gibinus Siracusanusjlfiga.tus prO omnibus
(egema Moysc scriptam el a sarictis prophelis. Am- B Siculis, alii fere 100 episcopi. Siguinus ;et Jbahhes
plerlor quatuorevangelia, sepiem canonicas episiolas, TuscUlahusepiscopi, cum essehtRomaeil!adie,corici-
episloias gloriosi docloris beali P.quli apostoli, san- liq rion inlerfuerunt, Qu| postea, lecta damnatipiie
ctos canones aposlolorum,quaiuorconcilia ithiversalia pfjyilegji, cqnsehseruntetlaudayerunl...
sicai qiialuor evangelia, Nicenum, Ephesinum, Con- - 1136. [MCXIV] 8. Henrico Romanorum imperatori
stanliiiopolilanum,Chalcedpnense;_A:rilioclieriuinconcir: MaTildis, filia regis Ajiglorum Henrici, 8; Idus Ja--
liutriel clecrelasanctqrum palrum Romanorum ponli- . iiuarii, Mogunlise despbnsala ,-"el in iriiperairiceiri
; eslconsecraia...' "''''."-;
el
ficum, prcecipue decrela doniinimei pripmGregqrii '-:
sepiimt el bealmmemoritvpdpai Urbani. Quceipsilau- 1157. [MCXV] 9. IIoc ahno hieriasextitil aspernima,
daveruitt, laudo. Quceipsitetiueruni, teiieo. Qucecdn- iia. iit omnes fefe per Angiiampontes glacievfraii»
finnaveruntt confirtno; QH/Edamnaveriint, damno. gerentiir.' Imperalor Ileniicusi.pbsiquam Coloniam
Quq;reputerurit, repeUp.Quceirilerdixerunt,:interdicP, di.u obsedissel (185) el -'mul.lbB-suoruhi canipestrl
Qumproltibuerurit, prphibeo: In omritbus ei perom- prselioperdidisset, pacerii apud civilaleriiNussain 6"
via in Ms seinper perseverabo, Quibus expletis, suri juramenlo fecil... .
rexil pro omnibns Girardus Engolismensis episcb- 1139. [MCXVII]11... Ajjud; vLuriibafdiarii.magtio
pus, legalus in , Aijuitania; ci cbmmuni assensu G icrrse niotu facio, el, ut tesiati suht qui novere, 40
domiiii pap:e Pasclialis tqtiusque concilii coram Om- diertim spalio duraiiie, plurinia domorumaidificia
nibus legithancsciipturam: Privitegium illud, cjubcl Corruere. El, quod -visu dieitique conslal inifabile,
-non esl privilegium,;sedvere debeldicipravilegium 616, yilla qusedanipergrandis moiaest fepente destatu
jj.ro liberaiione caplivorum el Ecclesim ddominop.ipti pfoprib, jainqueab ohihiliusvlorige fernolo cqnsir
Pdschali per violenliamregis Henrici exiortuin, nbs siere cernitur Ioco. Mediolanidtim patrice digriiialis
emnesin hocconcilio cutndoininocohgregaii, canonicn, viri dc re publica tf ac.lantes siib unii ;rcsideren t
censuraelecclesiaslicaauclorilatejudiciosdnctiSpiritus turii, auribus omnium voxforas insOiiuit, unuiii ex
datnnamus, et irriium essejudicamUs, alque omnino illis nomine'vocaris et festinatb exirerogani; Quo
quassqmus,el rieqUid_auctorilalis elefficacitaiisJiabeal, tardririle, persbna qusedam corahi appafuit, qusevo-
peniltis excomntut.icqmus,et hoc ideo ddmridlumesi, catiimvirum iii cgrederetur prece ohtiiiuiu Exeiinie
quiaineo privilegioconlinelur quod elekiluscanonice a illo, iiirris fepehle cecidit et Omiies qui ibidem
clero elpopuio a nemine consecreiurmsiprius arege aderant casu mirabili ojipressil (184)i ,
;-;:.. -:-:- . VARffiLECTIONES. : ;• :. :.;';''
"•.'•*' xedissel ed. Gi6 priyilegiuhi ed. ei7 quod hon cst ed. «18Semies;ed.. els niissam ed. - .
,:':- ':-"::.:',. :<-.:' w'.1': .''.'.NPT^,- :." "-":.,'";;.-:';,;,-:.-,
v ;(I82) V. Ekkehardum SS. VI; p, 216, et qua; ibi D ] pleiiiariibohi.Uniis religiorieeldigriitate superior vel
..jiotayi.- -.'.,-.•_•-.' excelleiiiior;aller iii corifitsiorieinsuidtiro prwslarilloh
(183) V. Ekkehardiim a. 1114 ex. Imperialis lamen sublimitas, ut dignuin etjusium est,
(184) Ih cOiitinuationeanonymi riofmisipaiica de omni recjicedignilali prceslaliii oitiuibus.Ambo Rpince
Lnihario- imperalore, ijuem a. ;:112o Leotlegaritim praidiclos constiliierunt episcdpos episcpporum; Lo-
dictt:, papisqueAnaclctb et; Iniiocentib a. 1157, thciriris Gregqrium canoriice eleclum, Rqgerus Peiro
de Saxoiiibus Turingoruiri -victoiibos (ex Widu- \LeoniRotriance uibiseoiicessilpapdttim.-Verum: hac
kindp?) a. 1158, de miraculb in Pi'uhiieiisi monasie- inief eo_sdissensidne cardinalium qUclorilatiel',prai-
rio actoa. 1158 rioiahda sunt; qusevliic exscribere feclorice dignitaii displicente," amoieyeciinim riuric
Juvat. : Gregofiuin iri: Pelri •expuhlorie-,- nuitc Pelruih
1159. Fluctuabal adliitc jam annis'•7- Romaria Gfegorii exclusiqne, in tipostqiieam ' sedem :'red-
1157 sedes proptcr papatum dUorum, Gregorii sciii- fiiiint. Coiislilulus der.iqiie' d- Lptliand Gfegqfius
cct,'qui et Innocenliiis, el.Pelri, qui el Leo. Qudruin aiier tiposiglicdm regii: seriem:;: electus a Rogero velui.
causa inter Lolharium Roirianorum imperatoreiii et papa Ldteranis sedit, aiuiqui- Pelri Leonii
Rogcfttm Apuliwdiaem t-toriumiuii bellurih pivitik soboles Pelrus Lep; quo: uirpsque, si stimuiai
'
..-,r\.: <-..; . AKNOMXLyrMC,.:. .. .'

GLERIGU&-MEDIOMNENSIS.

MlDlI|i-E!ipi;iEDii
;-; "•_EDIDERUNT L. C. BETHMANNET W. WATTENBACH\ \-
Gefmanim hislorica, Script. tom, VIII, pag. 52.)
(Apud PERTz;'JI/o?/ui?iei/ia

--:;. KQTITO m LmwLFn.[-;-

'^TAS,: NATALES, PATRIA, RES GESTV^,-SCR!PTA.-

Ecclesiss Mediolanensis discidium pqst Arnulfum A poptilarem se bstendit, ei,^Widonern Iaudans archi-
sl.iefumad scribenduni exciiavit Landulfuiji, qui episeqpum , acerbe invehjluf incleficosvquibus bic
eidem cum illo paiii fayit, sed mulio acerbius scri- propler geneiis humilitalem invisus erat. Glericuni
psil, nec senlentiam quanlum scimus postea muta- se fujsse. et ipse iu, 1 , indicai (%)_,et rscfibendi
vil; parlium magis quani veiilatis siudio ductijs, et genu» rerumque ecclesiasiicafiim scientia.compro-
cseco nonnunquam furore abreptus.,Nonieii codicum bal; , cpistola autem operi. praemissa ad ecclesiaj
subscriptiones indicant, et littera L. in.prcefatiiinls. Mediplanensis arcliipresbylertim , iocttm ei inier
cxordio nomimsioco posila. Genus latet, sed jjopulo Qrdinarios assignare videlur. De tehipore, quo.scfi-
niagis qtiain nobilitati eum favisse, bene jam an:- ; psil., iiiliil-certi nobis iradilqm.est, Si fides est codi-
madvertitvcomes.Giuliiii (1); nam el iri eiiarrandis cibus, archipresbyteri iilius nomen,ah littera L; in-
pugnisquseversus a. 1045 iiiter utrosque exarserunt, cipiebai; sed nulliuspereos annosnienlionem inyeni,
' ~
dignitalisambiiio, riiuter piaceris"Deo. "Qua; cuiii foilitudine. bene recji lerrcan illdrum,: -cqiiveriiitrit
fiunt in miirido, Dei servanlur judicio, cujtts judicia slqlulo die condiclo placilo se ingerunt, iii cattlelatri
qbiissusniulta. Causa tahta; dissensionis, in capite et inlelqm suilongos cullros invaginalps in qbscoridilo
pmniumjpcr drbeni ecclesiarumRommquatn plurimis secnmgerenles. Nonpacis consensu,sedindissensione
qrinis liabitm, coinimini principinni consilioslaluitur g magua placilalum est. Qliicl inuliis? Turiitgi viii-
ilies. quo inler Romanos el Apidieiises dueiltim fidl, cunlitf, exlera gens ei ejfera iriumphat.. N-amlori:-
et Deus omnippleiis judex, omrintm ctd .dispqsuerit gortim ciillrorum jam evaginalorum exereitio.fil
viclcriqm iribual, -Congregulo exerciiu fere innuine- in Thuringis non mpdicasaitguiniseffusio.De lerrq
fablli, Lolliariusjinpcrator, iicbt inftrmilate posilus el de cognalioiie sria Turirigi propeliuntur iiieoHs
'caslramelalus eslin Apulia* Rogerus riiullorum mU-: ignoiniiiia; fere doia terra illorum cedit, quibiis foici-
iiuiii pedilum et: equitum m.ultiludine conslipalus lis affiserat forluna in vicloria. Mutato denique rio-
occurrii. Pagnatutn esl ulritique. Deo auiem sic dis- niine , qtim dd id .lenipus Turingia,ex longis cullellis
poneate, imperdior cuiiisuis yinceiis Iriumphat, Ro- sed vicioriosis poslmodum vocala est, non SaxOhia,
gertis cum sttis victus fugatn iniil. Cujus regiq coror- sed AncjlicoeiemenloSexonia... Defvuclo sedis apo-
na, quam sibi fecerul ul rex coronareiur, auro prcv- stolicm invasore Petro Leone anno 9<invasionis suce,
fuigida, insidioselamenreperla, in donum acceplqbile venerabiiis papa Gregorius, qui el Innocentius, sitri-
imperaloriwiradiiur cxcetienlim.Qui repalrians, non : clam regens ecclesiatn, ad salisfaciionem venienles
inutlo posl regnum cum vila amisii... eunclos qui in parle Petri conlra eutri tenuerantsu-
; .11130.i. Romanorum 99,:ConroduSs dax \ 158, scepit.Blpatifc.alis omnibns, die pascltali Romm cqn-
Bf-variorum, rieposHeiirici. superioris, qui habuil in secravit in episcopuni Oslierisis ecclesim Alberipum
ifn 'eftitricem fillam regisAngloium Heiirici, fecjnavil abbatem Verzel.iensis.ecclesia!.Fariiavolql.pef-cif-
nnnis-ii.OlimieiriporisgensqumdamabMquilonqlipurle cuilum hoc factunt -miracUlum.r— In archicpisco-
veniens, furingiam lerramincotendqmpenelravit. Cu- palu Treverensi ccenobium-nobiio.situin est, quod
juslerra'.incoke,ulipsiusexlerm. terrmpdpulusexpelie-. "-Brumia diciiur, in lioiiore sqncloriini. aposloioriim
re,liaudmodiCamsuiiricdlatuspqriionemilliconcessere. Pelriel Pauli dedicalum, ab antiquis lemporibus d
Crevit poputus el miilliplicalus esl niiiiis, Longoeiapso Pipino, rege Francoruin, palre Caroli Magni, fundti*
tempore, debitam Ttiringis abriegant dediiipnem, Qua tuin,: iii qiio lalis novllas fei ,ab :.oritnibuf,:ibidetii
de re cum _armis,ut moris esl eideni genli, cqnvenilur convefsariiibusaccidisse referlur. Quodamtriane, elc,
utrinqtie ul debiluth exigaturel persotvatur Id satie Diabolum in-cella vinaria deprehensum nioriacliuih'
semel el ileruni, sine vulnere tqmen, agebalur, ter- fecefunl; sed postea.i- cum euin inonachili, habilu
iio sine drmis ab utraqueparte^ub pacis fwderecon- spoliarenl, iriter mcmriseorum Ul fiwius evaniiit.i'.-'•'_
venire decernilur, Exieiorum plurimamuitiludo seit- (i) Mem, di Mil.anolti, 565.. ;;:' ; ':\"
ticiis iinbeciliilqlem Turiiigorutri,: el nep.consilio nec , . .(2). yerbis.Jiiei animivel ordims: ; .; \
Sri5 ....' LANDULFCS-rGi&^^ \'-' 805
in quJm hbc corivcnirel.:Ratet lanien, loctts inler A j? possent, dcjnde a Waljierto coiiiihuam: harraiionis ,
Anielhium qni a.vliOOinVenilur^o), ieivOlficuniqui seriem. exorsus sest. PoslfeniOruriivipsetesiis fuil;,
iv.lliO vclectus;est.' Neque.-vero ullra-hune aiiniiin .ja-iaia;videnijbus cbnipefuitv(7):,;ea:auieinxitise anlij
descendere .possuhmsj cumpost Tleriberliriibrtein aniiuiri 1045 acciderrinl, ,-mriilo^sudorb iiiulioque
(1045) quas sui "ipsius leriiporibus eveheiirilvse scfi- labpre;: awtiquos sciscifahdo"•vbmnes;«'ereperisse
vpiurum essespondeat :i'r; 54, niullisqiiassaium trl- asseritvet civilaium Iialisfelolius, libi'OrUmpaginas
biilaliOri:bus;;quasrJpsecuiri ordiiie suo SitperpessuB riiriarido essescrutatuiii (8); Ex.his jgiiuripse iiii
(i).Non lamen , fsl Arnulfus, inter ipsas res gestis dicat", praeter Scripluram sacranjel Ambrosii, Au-
scripsit j quaimvisvmirunjsit eum ntisquaui meiitio- "guslini, Gregorir 'Magni Opcra iheolbgica ,, qiioruni
nerii fecisse rerumjmemcria prseclpue aigiiarurii qiise iocosiafgissimec alfeiiXPaulini v^jiamiAiribrosii(9),
jiosl ri.lOSovaccidefuhlVet car.m"eh;iibfo'ii prsemis- Gregorii vvRegistfum(10) c!UiaIbgbs;(li)y'iibrunipe
siiii urbis Medioliiiiiciim Yitis piiiliqrum pontificuiri
^UW-.iiiter.itfedias-liiritdsillassc)'i^"tiiih,.ies'se"-V-ideaUj'i^
iS'amcomites duosiniajores sedis Ambrosianai bber- (12), elvPpritilicale.vRomariorum.Gesiaque LohgoA
rarites, "quosibi cpniinemorat, Gotofredum et Attb- bai-dofum :(13);;sed adiisec.-ablegat.potius. leclbi-es
h.em esse suspiceris, itaque his viveniibusieum scri- vquam'nl ipse exviis lianseiil;- versusvvpraeiereabasi-
'
pslsse. :S,ed de Jieutro v-quando obierit: cqmpefiurii I»licse "Nazai'iana3;
et ceriotaphiovFronlbnisinseripios
babemus,- eteadem partium sludiaper ionga leiri- (14). Verum prseler lisec II:J.:8;,comnieriiorai lihriini
poia Mediblarieiisbsadhuc exereuisse \ex Laiidulfi ijui Geriii*:inveritus sii,: eiiftdeni fii"fallorvquemin;
a:S;-Paiilb HisionadiscimusVMiseraquarii deplqrat firie prolbgi verbis admodum obscuris-designat. Ex.
cleri:Ambrosiaiii eoriditib,' berie cbnveriit ieriijibribHS viiob-igJlufiibforiaffiitiohes fabiilis.plenas-de priscis
Grosolarii , qm jiefa; 1102-1112 sedeiriillarii peiiur- EcclesiaeMedioiaiieiisis falis:,; quibus; prihia opefis
bavit,. ul ait auclor Catalogi mox"edendi. Niliil iri pars referta est ,'' videlur hausisse.-; Yerum eiiarh
LahdUlfiiiostriopefe legilur quodrion eoderii omiiia singtilbs eai-uinauctores discimusex ihscriplionibus
tempore scripta eSseprobel; deduxit autem «am ad capiium;"ipsufn Airiijrosiurii, Daiiuin;, Constariiiiini,
aurium'usque 1085, ctiii ,.50, rei jheminit qtiae 'Benediciuiii, Tlioriiahi,;episcopbs:Mediorarienses.Sed
s.ecundo-AriselmlIVannb evenit, i. eM'I)S9vei 1100. iiaruiri iiisciipiibhiiin fides. adrtibdurii est: incerla.
Quod cum postea' addidisse.\pbluerit;i; aliu catssa Codicum qiios: hoviirius huflus:excedit' saic.; xiv V
aceediiqusejamdefebus satisreftiolis eurii iseripsisse coriimque TOaxiiriaest iri iilulis capiliiiri divefsitas.
pfbdat. Nairi curii teriipbiuiri ordiiieiri ubique prorsus -Is queiri B-vbcamus, capiti iri;;50 ^tltulum appb-
rieglexerii, vel iri iis quse iri extferiibbpefeietigit ,..•^stiit; aLanclulfo cefle nonvscriplum,:sed etiam;A;,
fiedissiihe omriia:perlurbavit. Tedaldurii eniin, qui; ii-; 59, jjfachet iiisciipiibnem vquairi":a posteriofe
a. 107S arcliiepiscopus faclus esl, aiiie electionem aliqiio jirofeciam esse equidem liabeo pefsuasutii;.
vpficlibadfuisse narral, qiio: Heihricris fex Saxones Jam vero aiietores illos quos iiisolis capitum iiiulis
devicerit; in ebdem autem praclio Roaulliiih fegcrii ascriplos riivehimus. parumvverisiihilevvidctur^
occisum esse feferl. Kec rnulto melius-.sequerilia iiusquam a Landulfo in ipso vefbpf um conlextii fuisse
brdiiiayit, Quare riiihi quidem veiisiuriie esse vide- cbmmeriibfatos ^- ul commeriibravjt; Gfegbfiiiniv^-
lur Laiiduliurn senpnijain f::clum , ctini adversarib- ••• si tam locupletes vel liabuisset vel finxisset. Ilaqiie
ruiu factio dudurii prajyaljiisset, aiiinii.' segfiludiriem in eajn bmiiihoiiiclinb.sentehtiaril, Landulfuiri: ali^
sdlari voluisse exposiiibne causaruriv qiias cleruin • quoties quidem indiculos capilibus ascripsisse, cic-
i'e slaiii suo dejecerant. Eas eniui memoriaesuse (S) terbs auieiri a postefioribus esse;adjecios. Et pri-
fifmiler iiihsefere ait, nunc vero: ad jjosteforum niuiri quideih qhbJ c. r,\ll, esse
-a:T5.vvAiribrbsib
tulelam litieris sese esse. Consignaturuni. Id unum dicitur , mariifesio"absurdunvest,:Q,uba;;i;vv4,Sermo
lnireris, quod lalia dirigere iicueril ad archipresbjv "Cojistaiiii/insciibitur, brtum esse apparel ex verbis
-leriini pfsevalenleparteponiificia electuhiiNaiiiinem iriitio c. 8 Jhale ihiellectis. Beiiedictohi auterii n,-15,
-fldluictantas rbs scribeniias sjbi suiiipsisse queriiuf,; Dipse ascripseriti chni hic: iiiipsarifatibiie/noriicn
iinde Afhulfi bptis euni latuisse apparei. Ipse auiem indicet, qua; lamen mullo posl eum tethp.bre coni-
reminiscens ,"ut ait (6) , e qu.antst riiagriitudiiiei positsi est: Capita; vero i,; 10-14, -iquse Serino R.
quaiilisque honoribus clerus cecidisset, sedule omniai Thqmceinscribuntur, inveniiintur etiam in codice
coiiiulit qtise priscam ejus magiiificeniiam illuslrarei saec. xniy quem Novurii Beroldiim vocanf, sed

(5) Inde aba, -1096posl Goihefredum qiil a,T095 (7> m, 19. •:' -:--;:•ww;\\';
subscripsil; v. Giulini IV, p,501, 528;, 427 \559 , ; ;(8) III, 2. G^pfologumy^'' v-v;::\\ - :':;.;:(;;:
544, 545. .Dlricus ann. 1120 archiep. factus esi. - -:.(9.)IvvliH, 15;'- III, 12>v50iv-;;; .;; ;;; ;:\:\
'4128, Ocl. 18, Teialdusde^LandriaiioComiiieino- ; ilO) III:,;6- 9. ",':-:: -:.i_l'::::m\.-::z'-:-.:^
"ratiir;, queniv1148'Ohei'tus s. Obizius exCepit. Sed (11) 111,7. \;w.W:,Wv- ';.:•'
foriasse archipresb. L, non inier ofdinarios quairen- (12) II ,2. 15. Edilus csl in SS. Rer. lU.Vol. Ib;.
eVnserit, elsi veibarepugnarit. :;;v ,''':. (15) ilj.2, et inscriplio c,. lS.PaiiliHislbrisB nihil
\ (4J lil, j. . ,. . ;- .:.;,;.,;. \\\ ei.faiiiines.l.qiiaec, 2 iiarrat; sed fortasse codicem
:.- (o| Siquidemiia intefpretariliceliabiitasccihiales
" : liabiiii in fine auctuni. "v "-,'-:-. - ":. :,.-_
•liivi."
' "'•.- ';;. --:::-::_:,;:.:, \li) 1,-6; R, 5. _ '-.v;-;;:;;:V\:;.>;\:;;:;.;;\
(G)-II, 54. .-"" .'.""-:-y.
807 XANDULFUS CLERICUSMEDIOLANENSFS. ?08
aiicloris no iiine ngn jnsciipia. Thoinam autem A las miiiiiiie casligato, qui in codicibus noslris eliam
arcblepiscbpuni ea scribere roininie pptuisse,'; nemb mulio magis depravatus esl. Ii enim reeentes sunt,
: (_uiea legeril ainbigel..; Sblus, Igitiir festal Daiius, ei.exunopmnes fluxcrunt, jam niulilo, namlacu-
•ctii capila 1, 2, 4, 12, 15, .tiibuuhtiir; at falso, .iise extremoruni capitum qmnibus quse novimus ma-
jit d.udum;prohayer unt VVVDD. Muratoritis (IS) nusciiplis sunt communes.Neque exGalvanei deia
;ei;Fur)iagalIi^ (16). Datii Landulfus rrieniiiiit, sed Flamnia verbiseumemendare possuirius , quum is
iie vcrbuiri quidein de scripiis ejus prqfcrt (17). lia- - yerba Landulfi raro lantu.m sef vaveril, ViijcArialdi,
ijue nnlla.ejiis crilpa eyenisse arbiiror ut npn spluni cujus auctor aliqua Landulfi capiia in cOmpendiura
"ilja chpila, sed totum opus miro quodiini errofe Datiq: redegil, nori lriajor est utilitas. Loci autem.Ambrbsii
I.sti.tfibueferitiir. Godici R. Ffariciscus Gaslellus a. .el.aliorura scriptorum qubs affert, cum aliis exeni-
1874;inscripsit: Chfonica Dqlii qrchiepiscopiMedio-. plaribus coilati osiendurit verlia in coiiiclhiif nbstiis
lani:nuncupatd\(i&), el recle qtiidem, cuiri eairijam ajimodum esse vilia.la (24^, sed corrigere niliil aijsus
iniiio saje. xiv hpc:rioniiiib vociiatam fuisse corislet. «iim,;cuhi auctoris ipsius negligeiitia eisdem Iqcis
Nani Galvaneus de la Flariima iiiter aiictqres suos manifesta appareat, qui e. g, eumdem Gregorii
liomiriat. Datiinn et Ariiiilplium (15), et "Daiium lp;ciim;tef aitulit (2S), sed semper ita cbrrnptum,
iesieiri advocat ubi res ev. Laridulfihisioria suhiptas; ^ rit seiisu careat.Eliaiii Scfiptufse sacrse IbcOsiquos
affeiti-Circaideiri tenipuscodices nostri scripli siiiH,; ; exmrimbfia liiuilavit, lisi noniiuriqUaiiivinuiavit.ut
tjui D.alio.arcbiepiscopi nomen tfibuunt, Sequenii yls. cos agnoscas; aliquot frustra oinninb .qiiaislvi.
sseculo;auelor VilseMalliilaisverba.LanduJ.fipfofert ',Seil, libros.' quibus lisus .csl.: ab aliis exemplafibus
c f liliro qui Parius appellalur t (20). Palium eliiiin aliquanluiii diversos fuisse apparet, alios pseudepi-
Beinardinus Coritiseuriiappellat, Undeiisec appellaV graplios fuisse„in quibus c, g. Augustini verba de
lio orta.sit,- prorsus bbscufum est. Nusquam pfiri- ranisiii, 8, invenit.
iereaverbum fit de.scriplis bujiis palii;iiisi qubd iii ;: Editio libcleniis unica in Muralorii SS. Rerurii
Gestis Ponii.ficum,(21) et in Ilistoria .'niiscella (22). Iial. yql.IV per Horaiium Rlaiicum curala esl ad
paiica yerba ei tiibiiiintur, quseex epistola qiiadam ,duos-codicesmetropolilahos, quoriimaiter j"amperiit
sumpta csse \ideniur. Iiaque , ut equideni evislimo. (20;. MuratoruS anlea in usum suum descripseral
Landulfus res usque ad n, 53 narraias partim ex rccentius bibl. Ambrosianse apographum, quoil ex
scripiionibus quas invenit, sedul craiil abauctonbits alleruiro illortim fiuxisse exislimabal (27). Eum
ipsi incognilis composilse, nuliis auclorum nomini- Bethniaiiiius noster secutus est,. el prae apograpbi
liusapposilis, parlim ex narralionihus quse vulgo ejus(A'') fideBlanci lcxlum ininoris seslimavit. Sed
ferebanlur, cbmposuii; carmen de Alberlo rege vel' " mihi cum aliquas leciiones ex cod. A. apud Blan-
sci iplum vel adhuc a populaiibus snis decantaii soli- CIIIIIallatas (28) a cseleris plane divcrsas esse ani-
tum , etim inlerposuisse arbilror, In continua post 'madveiierem, hoc non ita certum visum esi; iiaque
"Walperlum narralionis serie lihrorurn ope caruisse Bl.inci varias leciiones, eisi in texlum cas recipere
videlur, refercns quse ainliciido compereral, donco raroausus sim, Lamehaffercndas esse duxi, iniiio
res allingcrel quas ipsc vidondocognovcrai. Verum omnes, dcinde quse majoiis momenli cssenl. Sed ip-
,el in his eiin illis admodum Iicenter versalus, mulia sam nunc proferamus codicum desciiptionem, qu.t-
iimjjlificasse elin majus auxisse videlur(25), inter Icm iiohis Bethmannus 1'raiis'misil:
quse prsecipue ceiisendsesunl oratioues passim inscr- [A.] Codex olim ccclesise melropolitanse Mediol.-.-
4se, quas neseio utrum ipse sihi confinxeril, an ali ncnsis, idcm quem in Arnulli hisloria 5 signaviiiius,
sliisacccplas reccperil: nani ita re\era habitas csse jam deperdilus, es duobus lanlum eius apograjihis
<juis crcdal? Teniporum ordinem nusquam curavii, coguosci potest; sunl quidcm hsec :
ul parlium studio cecatus a verilate ssepissimedisce- A. Cod. Ambrosianus n. 128. saec. xvn, queiu in
dit, ulin j-erum bistoria condenda vix co nii possi- Arnulfo B 1, voiavimus, Arnulfum ex Ambrosiano
cims., ceiie singula quscquc accuralissime debeamus n. 89 descripsil, Landulfum c.vA. In capitum lilulis
exairiinare; ab A" B adco recedil, ut eos de suo fecisse videa-
Sermonc utiltir nogligenti et ad grammaticsercgn- t;ir (29). Usus eo fuil Muratorius. Ex ipso dcscri-

(1S) In appendice Anecdol. Vol. I, ci pra-f. ad (22) L. xvi, p. 107. MURAT.


Lainlulftim. (25) Exemplo sunl verba u, 2, 1S, e libro De siiu
(16) Antichila Longobardico-liilanesi III, 555. Mediolani peiila, quibtis multa ipse adjecit.
(17) QiiinimoI, 12, dicil se post exposiios Ecclc- m) E. g. Ambrosii II, 5; III, 24, 26.
siseordines jam de catechumenis narraturum esse : (25) II, 5, 5S; (II, 25. Ambrosii leslimonio quo-
secundum ordinem quem vidi cordequc cognoviet a modo abustis sil, v. III, 50.
fidetibus compcri. Quaj verba si cum prologo coniu- (26) Uirumqtie eiiam Puricellus novil, De saneiis
leris, Landulfum, non Daiium loqui, minimcdubi- mart. n. 11. Sed usus esl cod. B, unde mulla pio-
labis. - tulit.
(18) V. Mural. Anecd. I, £56. (27) SS.IV, pag. bl.
(19) Apud sanclum Nazarium. Manip.Floromc. 1. (28) II, 19, 20, 5S. .
(20) Lcihnitii SS. Rcr. Rr.' 1, 691. Hoc Horaiii (29) Mihi jjotius si qui cx liis genuini sunt, in hoc
lilanci adnotaiioni Jcbemus. cod. sei^aii esse vidcntur, ui II, 1S, 51; 111,1,£, -7,
(21) V. Syiverii. 49, 51.
809 ..'".,.' PRJiF. JlCRATOR. !X llIST. LANDULFL ^19
. ptiis est cod. biiA. Brerse A, F, X, 6, chariae, fol.,, A ratioiie cod. B retenia (50). Eam seivavi, curii Lari-
ssec. xvn.inc, nil nisi Landulfum coniinens. dulfi morem nesciamus, el lioiinullisiocis, qinihibii
- A". Cod. sereriissimi dricis Lillse
Mediolanensis, ihanent, "pfoderit librariofuni scriberidi fatidiiem
a. 1703, quem iiiArnuifo S* appeilaviinus; in Lan- prse oculis habere. LociSex Ariibrbsii ciriiefbYunt,.
dttlfo prbxime ad A\ accedii, exceplis litulis, in que scriptis interspefsis varias leclioriesappqsui
quibus pierumque cririi S convenii. edilionuni receniiofuni, ex jjtiibus njanifesto prodtt
B. Cod. blirn melrbpoTnaiius.,jairi Ainbrqsianus, . quam riiale veiba, a libiariis Iiabita sini. Titulos
n. 89, ssec. xiy, rhiiltumab A recedil, pfsecipue in capittim, ubi non necessarii suni; jnier varias leetis-
pripri parte, eo quod jiunc singulas voces," nunc ncs rcjeci, curii pluriinqs pbslea adjeeios esse appa-
plures omitiit, imp inlegras senienlias el sw ca- reat, efveros cefia ratione disliiigiiere nqn yalea-
-pilaiji ijrevius corilraliit. Caplium lilu.los qubs ru- mus. Re rebus .aulem pauca tanium adnotayi, eum
.briQ ;scr;psit, nonaunqiiam <lesuo mulaVit; aliqtio- prsesio sil ad comparaiibnem Arnulfi Historia,' pSuru:
lies eliani rubro hotas margini adscripsil, inorum auterii adeoihcerla sit fides, ul qaid inier
"llsec Belhm.annus.qui texluiripotissimum ad fi- Cabulasiyeri lateal exquirere longioiis sit .dispuia-;
dem cpd. A'' correcium nbbis transmisit, scvibendi tionis. ./-W. WATTENBACH^ ;;
(50) Inprimis eel i, $ el ss, scssepe.intersecom- nj Vjndobon. s. IX, de quo. v. Annales nostros: W»..
aiutaiilur. IIsccet afia incodicibus In llaiia Scriptis .273." . '•. :;.r ;.. ".;'":.;:;:
aiaiurejam invaluisse, bslejidil e. g. cod. nunc

[:\0'mLANDULPHL ffi^^ :^::B£


PROLEGrOMENA LUSOVICI ANTOSII MtJRAJQBij> : \
. (Scrij)t. iial.,tom."IV, pag. 49.) . ''"....'['7-' <":

^jui riuiic^rbditjiilucem Landutpltiis saiidr,Me- prudeniis ac enidili leetoiis ceiileinnefeaefife*


diolanensis hislorlcus, iJifficilegraiiam injbita de- quajcuriqueisliberaliierefruiit in viros saiictissimoi^
licatis lectoribus, ubi ejiis "vilia'inacuiasque dete- : aique iii ipsam Bomanani Eccle^iam, cui lipiior^sr-
gant Aitamen ip.siim. innuere has ipsas inaculas petiio deferendus, et a qua succedere grayissim.ura
lecioremque inature prsemunire conifa calumnias, in oculis Bei piaculujn est.
I^iibraritiani, et dica.cilatemvs.criptoris,ila, ni fallor, or Quid? quodetLandulpiiuinignoraritia iisn leyis,
cxarmabit ejus alioqui Taiuunlveuenuiii, utrieminem et iiiipridentia non vulgaris denigral.liege capiljiliiii;
fuiunum puiem. gui abiMpsibi in posterum iimeat. De iiionogamis saeerdoiibus,.\hi S; Auibrqsiura-.iajyj:
Eeinpe:bistOficiisisle,«ujus Ghroiiicbn ad ajjiium fingil, aul inepte ciedit addictiun nialrimoniis sacer-;'"
JTere1083 dediictum est,*ixii^^Gfegbrii Vll P.ttAcfn-, ddtum; euniqueilla scfiben.teriiijidiicii, qtiseprbfecio
poribus, et cefte afiie annuhiv;i 100 a Chlis.to;:-naia auit iiijliliris'sanctissimi antisiilis iieqiiajjuain ibccu!'»
floriiit. jn bjus pairia^liec est Mediolani, cleflcofum riint, aut alio sensu occrifrunl, cum alioquixeiiuiu
ihbres noirpafum depravaii tunc eraiit, nbririoHjs sit agnbvisse Ambfosium non uno in loco sacerdoii-
SlmoniiCciimine infeclis, aliis sacram coniiiienliani biis nefas esse liberis opei-aiudare. Suii! eji.is vefba
servare holentibus. Iliic pfoptefea presbytefonjm apertissima lib. ,j,- cap."i, De Ollic. ; Indfferisumaz/-
clericbfuiri nuplise in usu teinexliibenditinet iirimaculatitmimnisterium-iiecutio
lirsecipue, cseiei'.oi'rini.o;iie
ciiant, niillaque babebatur ratic; ecdesiasticse disci- zoiijugqlieoitu violaiidum cogiioscilis,qui iiiiegri:,cpr-
fdinse, quse =ane ah ipso apbstoiorum se-yb,in Qeci-; pore, incotruplo pudore, qlieriieliam itf>ip$ocqiisoftifi
(tlenlalibiis'saltem Eeclesiis, ad,.ea: usque leiiipbfa corijugali, sacrlministerii yraiiam fe.ccpUl.is:iieliquii
OhiiiiuWal.Neqiie unus iuric jSediOiariensis clefus iege, atqiie ibi rioiiis MabiilotilLTumiii.epi.sibi. «5,,
hac labe infeclus.. Lt alias urbes pra>tere.am,;:Ii;o- ad yercellexiseiiiEcclesiahi,, class. i, iinm.d-ZtHav^
iii.airi"ipsahi eo succcssu diyexabat hic mofbu.s, ut iiiquil, po.sui,quqi cqveiidqacceperitn. ¥i_t-iuiimq_v,-
Stephanus papa IX, anno 10S7,\,crebris synodis_cle- teitt intigislerAposlotus c-,t, qui cuw ptilientia redqr^
fuiri Urbis populnmqueeorivenire, iriaximecfue-con- guendos doceatconlradicerites,qtti uiiius uxiorisviruw
jrigiis clcricorum ei sacefdoium ioltendis insisiere prmcipial esse^ non qud exsoriejji exctudat cprijitgii
coactus fueril, id teslaniibus Leone jOslierisi,Relrb D t (uam hoc:supra legem prxecepii csl) sed ui co.njugulj.
Painiaiii, Baronio".et aliis, Et plurjmus quidem casiiinonia serveiabliitionis sum grajtiam; neqiteiier
liibof suiiiniis pontificibiis, riimirum' laudalo Sxe- rum itt (ilios in sacefdqlio ereqre uppslolicd' iiivile-
phanoiX, JSic&iaoII, Alexandroil et Gfegorio VII, tui aucloriiate, Jiabejiiemejiitri clixii filios, iion ja-
pfseseriim utin Mediolanensi Ecclesia restaufeiur cenlem. '".'. .: . "•-;."-..". ."'."' ""'_
^bllapsa ex hacfiarifi discijilina, ut in libro Be SS. Porro in allis quoguc jioii jiaucis locis y.aciltefe
Miartyribus Afialdo el Tleiiembaldo fusissime .blirn yideas Laiidulphi fidein. Queririionia R. BinedictiJ
osiejidit erudiius yirJoannesPeiriis Puricellius. archiepiscopi MtsdiolaiijnisissMper Papiensis episi.ppi ,
:Tis ergo temporibus Mediolanj degehaiel hanc cohsecfaiione, qtise hic Ijabeiur, jamque edita .aliiuJ
Ilisloriaiiiiidqrnabaliiandulijhus noslef, e.l ipsefor- Jiieiat toiiJ, 1 Anecdo.tor., cap.5; Aiipehdicisjxjraii.t»
: iasse sacefdos cqnjugatus, certe bonjugati sive con- est eidem archiepiscopb. aDGiola. ul il.iideni(0£ie.ii(ii;
'cubiriarit tleri pairoilus accrrimus; Qiiare hil mifum cap. 7. Similes orationesaliis h.bihiiijbushic scriplb.r :
.silUius libros eccupeienm enorinis nialedicen.iia'«jn.''.; ;. pro suo ijigenio suppbnii, tiuosuas bpiniones, .qiia;ii>
liomaiiospbiitilices, tum in tiuoscuiique pfobbs ih-, guam interduin fuliles, sub ilieno jio.-uine"veiidiiei,.
coiiline»iiseiiifeslosmira petulantia., recurrente sive iii riihil: dicam;de.firiifacul.is.;ei visionibus Jiiinia
opporiune sive imporiune •variisin.locis/pravaieoii- Jaciliiate in subtuih gratiam ab jpso coiriinemojfatis,
suetudinis iutela, aiiofumque: coiitr.a-sentieriduih . siye, ui rectius ioquar, cbiilictis.Uuo.di;urienjuirefe
accusaiionc. Et quid aiiud exspecles ab hoiiiineiiis . inagis, Jion in eruditione tantuii);-.-eccjesiasii-^.
aSTeclibusmirum in modumperiiirbaio? Eriiprbiude^ :'-:jrieplil Laiidulphus. sed in' ipsirum eiiam rraffl:
PATROL. CXLVIJ. .:""' .'" m
tM LAKDULFdS CLEMCCS MEDIOLANENSIS. . 812
jiafralione, qrisenon rmiliis ssecuiisautvanriis ante.-.A A eideni fides adjurigatur? Ceiie, liis auditis, noii:;
ejus lempora cOiiligeraiit.Oniniurii hiaxime digntiifi coririnubad fabulas Godefridi narralioiiem amaii-
esl aiiiriiadycrsione,; qiibd,illle iraditide Lamberif .:-;: / dare,ausis.;-,__.&_.:-,Z ,';\ jv;^-:;; .M.:..-:,-.::: ;::.,;
imperaiOris regno :ac\etate..;Si,;;eidem crediinus -; Quod est adr^andulpliijanihiuinconirajpspspqn^.
scrilienii lib. 11, cap. 3, regnayit; .Lairibeftusiriita-;. ; lilices niaximbsVexasjjJeraliiff iri|qiiiini,.iajita iion
Ijasseciiib Clifistisinseserse"rsextri\"jJostijiiarii eriiirif vidctuf vp03iia; damriaridiis; ut iii (ieplofabili' scfipto-
ejus inbriehi riaffavit Lan;dfilpnus,:;;cbiiiiiiuo;itai;;;:;:rtimejtis jcta"tis;jieriiiriafraiidandasiiiiocKiuriitte-'
loqiii pergitrOrfOie/w/wsvfate/Citmiijejtiss^Jij: in liqliam •.-;raria i'«sjJubIica,,,:Cluid.,eni!.htrogo, ;.cathedi;aPelrt;:
Y/ifissimiXpjigoiafrfj^etc.Atnejnpnesc , : aullEcclesia cathblic^ ab lirijuSiho.diineptp sCfiplore;;,
ttnii Iialise fegeiri ei imperaibfem; "ad;frnfeiri;risqiie,' sibiinetuat, cumpotiusiriiauaeiripastOfuiii,qubniiiii ;
.steciili"npni ::V,ixisseyvfet riecaiiim VanriV";Christi: 8&8\;:? zehiS"Mb2ibliiJieiisem|Eccle"siiiih-j>ii^iho"oliriivdecoM
lioc;est,;hedtiobusquideni sseculis^n te^ahdulpliuini;:, r festituit.^andulphi jjialetii^
j)ostruiJi,utyix assequLpqssis .quoniodq in re.tam:;.„.,"' vefi.taiis'bqnseijue ca.usse fiducia .esse,,debel,aique,
illtisifi cieculire pbtuefit Valitfiiohiqd6: pfOxiiriiis seculitas,* OtJmale, q¥ariiuffi
eoriiiri;ieriipoitriri';;sci-iptbii Alibsid-^eiiiis "effbres'•:'' ':: inaiia riiefefeturyqiiicuritiueasjlefolsbi^
prsetermiltoj qiiivsalteiiivoscitantiiB jioniievisiiuiic:;:_s. eius.ihimicpS;:;proscribefe:^I^»et;;iiiIiil:yeIi^niib:;v
histqncuinarguiint/sUii et^ejussiylunj dmiiiio.iii,. , . luih;a lip.slfis,,Qpinionibus,.^ "
itfuoi solecismi,, riedum bailjafisiiii, ad ; satietatejii' ;-'-•evuigafi'pafereitjf; ^hi\paveat:iuceinijue'eviteU
abtiiidaht,.":qtios oiiiiie 'difflcilefuiiis iibfafiis tii- qtil reum sees^ serifit^Ei' pfopierea^riiolesie ribri^
Imas.-''.-.' ':.Ww^ S'V;I;WM:VWV:;y.-__-.\ _:d__ :jj luleruiil .'eccIesiasiiea;j:reipublicseeproisnes;:ivquod
.i^
Sed jam .aiidirevniihiyideor percunetanlem, cur,:,:: ipspfum;,yeter.unyisereljcqr?umqpMSCula.nonnullain...
efgq scriploreni imperiiiini, et sublestae fidei, ei luceni pfbdifeiii," "duin "uria"'.' cinri"verieiio"renieiliaT
jiijuiiunrRoirianisviibriiificibiiSVeM \-qiioquevcohjuiigerenitir^vHistoiicbsaliosyetvquitiem;;
uvquius foret in sua oblivione sepullum. derelin\" :::noh:paucosr:IiabeiriiiSvLaiidnlphovsiniiles,!;;«iqiie iis'=
yuere? Pro me responsumdabuni qui in erudilionis libervest .cufsus; perieiudiioruin\inahiis.tvNostfis •:''=
smtiqusp.penetralibus Yereaii,:Oplinie_nor:unlJiii.ajiii,., ,,,,eliamieihp,qribifs,^npji_djs^
hotiaruni litierarum inlersit haseiiam qualescunque "diia estex biblioiheea Estensi, ei liic eiiani lom. U
iiisloricse; aiiliquitaiis .quisqiiiliaSih .piibliciirii]elfef- r«i^fnisa, 'Ito'y_e_tiiii»_tMnii^epi^5coi^i_iiin Hisloiia, olim ab
fi. jam explorattiiji est\lacry!riahili\scfipibfum lAndfeaJAgiieliqi/cojieuiiiaia,iei a cl. V. Beriedicto
llaiicorum iiiopta laboraremediajilla.ssecu|a, quibus IJacchiiiio illustrata, vquanqiiam non dissimilia a
<imiieiiifere scieiitiaftiiiiac Iriitiiinf uSuiriiVapudhbsV faridulplj^riipsljbfi^iil^pgj^elr^ omriia eo
po,tissimum, igiioraiilia ae barbaries eripueral. : v.littilo tolerantla, qubd ail iiisiofiarii accuraiius et
Hinc iiostrse sniatis querela;, qubd nionumeiiiis ca-J ycriris vperiexendaincpnducant.
reamus eorum leiiiporum, et ingens nox in historia -,- - .Niinc restai ui de Hisioria ips'a,iilliusque auctore,
lialica nuncoccuiratjvad quanKtlepellendam sj .quis^, alia (i.usedain irauamus, e,rudiu"sioftasse gratiofa. ,
"
se coifferaf,.'.yetusiJS;Codir.IlJusaique^aicliiyiS dili^* iExeihplafii^iiiifleegtfo^
genief excuSsis, iuni; eiVgfatliie^Mu|tai^ebeniuf"^i :; vViia biblioiheeiiassefyaiur|iiiiiritJ iv^hiibfivexafaiiiihi-'
^fi!diiisv<Quamyisenirii:»ori;Mf(f -Illuiycfoeifbfiriiiiumrixallefq-e iliiobuSiiissV;cbiii-f-:
liistofici ihejjtiarit, duiii f6s:gesus;ai:|[)jajiiuittrii,Wf % ^ (ibiis.vqiii-Jij^biljlioilieCavCapiiu
aiiaie.sua dissiias .referiini\cujiis::yilii- rip.hihjuria k\!ioIaiifeiiSis^exs£HiU':i)uJVirih^
i|iosafcessil'Gbdefiid.uS:GuliieIin^^^^ q;cciifriiiitv^ihbo:riiuiiis:ajiie-saicriIIs-e^
sfotiuci. ad;Cpltec£. iiistor.: rie:;jReb.;;Brtii!sylrieiisVf /\cx ^Is ^oiriiiiyctliuKjjfi^f-iSa!
ailameiiVillud plerrii^ ;v ;;qtiairijriunri ^iiniis, Afiiiiljiiii quOqiie::lGhfbiiic(jii\
in;is;,,sive pra3seriies,;;lideljicf;exppriirint\et/cuiii;;; ;-quoil:'JUiIeiiV;R.V<3i\iiiJiuis,_e
leliqiiiscbliati;ad fciriotiqfsi'iiuoqriefficta^Vcbn-;' '"'•'siuin :v "aiiiisiliuni,' s~ds;
liiriiahda, aiit jjbenris expli(Mh(ia\risbryiant^Ad^ -qiifaitiio-Cbfisti 11*76eiiviS^abiitViisderii-cliafiicie-^^
. jiiisianivhimiruiricurii iabuiis aeefrbtlbiis'riprinullls\ ;:;Vribtis;cujicia0ihi;scnJ3.a15,qt!aibi^
'ii11uilariiVrbfurn yeiit;iterriliabfeiji^flij^hi/vdbiridesei^' •':"';iiiiblligaSiin aiiefb cbdice-insVicgiiiitiif:veoe(leihvLaii--
«veriiefeesl aeuii pfu^ '
'-'. duipliielAAfhljlpliiHisiofiie^cliai^cieftiiiifoiiiia hbii:;
«lilseile Lairibefip^riafratLaridtilphus.iii riclirbiiblof;:^v^dissiiiiili^afscnpiuia^cqiiicis
' jriiniv^iiiiilriis^adililiUv
;gieisealcu]is riiiriiurii
:qiianitiin;iiliiibfflaiif; Thebilei ^'v'esiviIi&j.6i;ia;:L;apdulpiira
ijeriiiariieii Ffaiicbfiiiii.' fcgisriijtiijjbfayaciie ilesi- nos.tfaitiilehi-eyulgaridailA-iih-frpi
^ja'rii; atqueljinciarituihri;^ 'VcodicisirictiiiilusoccrifH^iijaiiii^tauieri
Lertivgeslis ,'ac.ihpf iiiMedioiaiierisnUfbeirSliiib^ .:scripiiis';':- Chrpriidd}DdlH:Varchiepisc6pi-::M'edidldiii:
le'
ibreL posieeHtuta ejfcitefeibfc ';;:- mtrici(p#aV:Nurie'verj^;:amiIia^
arileritu.QuseauiemadLaiidulphi^irip^ inief crUdiibs iiooirbjefsiainvversiri viiuiri^videlieeii:
«juisiieget quin, ad.iiisibriam eiucidaiiiiairicbrifeffe;;\a.iCtbre!by:riiiii-?:e,:!fr^^
"'
;tliqiiid posfiiitlAtqueillud in [liimisjariiriiadvefui, D v. ejiisfopi Ambibsitis etAugiisliriusV Qui baiic iu.;.iitiif
veliin qiiOd ille liabet lib. li^;cap. i<j,:iibiOllqnenrt sehieiiti;iiri\ lestiiribnib5ptitI41sin\uni'v-'TiiunliiF;'is'a'ricit
leftiuiii :Augustuhi ait, d eqnsiltd:co.iijugaii,^riibrtuu Vpalii afbhiepiseqpi Mediblaherisis,qui^iib Jusiiiiiaiib..;
corijugq, ex qiiasitii:jiliuin:_h;ticu.um niinimegeritie-1v ;'" ihipijfaiqrenofuiiy-ejtisqiiefeiiiderii fatiiV;5a!iCt:.ih\
''-'.[
rai, alieiiurii, nupiias tahidbriipfociirassri'cumlilia vero" patJuriJi:cujUsdairi-chf^
iinperaiprisCbhsiaiitihbptfinahi.^NaM ; Hradunt Gualvaijeris^^lairima^iibfiris^iVlcialiiss^al.i^-
"Vjieftiiensisab Oltbriis IIIcoiijrigeSafia-sbllicitSiitiiri:V;' ; que: cu hfyeief es ;luriifl;fepeiiiesV,fef iiiii^ibtfioiaiuh^'
;id lijrpes anipIejiuscohiiteniquenidaniMutin -sitiiri scflpiof egs;iiiioVexepdeiil; Cliroriicoii seVniiil^:
«liiia; iaiito iaciiiofa"aijlftffferisj ;ac:;^ri;qp;terea!ab;: la riesuirips|sseiBiitWitu^
jiiiisiiifegiriaaocusaius.iie^Iiilaia^;ciipite iiiuilatus :''• 'niehtisiseirieritiliiri^ua^^ev-auciqfiliuSia
tjsi. Cuiii vefb cqinilis moftiiiinribc%ii^n.ejus iixbf"; tiiehalui^oiiiii K^tiSiabhirisJa Si- IJbaldO;"-bisquisi\
iiptiil Oitbneiii,judicio iguIsfebib^iiiiiiisseiiT^ \ tiohe jii hbGCeSfgtimeritorii^
jiairi cbrijugeiri;;OUti!;puhlicO^ -:al!0fuiifiiIife:nihiieiMiriii'quI:devDa^
laiitairi: a niillo cOseyo.scfipIofeiiaffSainsiiiif qiiiv^ ":-nicqirieritipheift
vfecere.l-S^fiioK^pfStereunJus".^!,--'-'-;
laisi argiiaht, alqtieiritefSaiib^ciaiissivi^giuSiiv; ';: virybariries 'Blabilibhius\qril Jc(uri:'srbi: ihiiqiuissiivv;
Cfitic; -;B.ii:ori.ad aiiiiliirt998, ^^, 7> 3h hSnirsii-; v:;rep:efifiviii:ri;ieifb^b1itariSv:bi!jlvbVheca;'M^
iehiiaihjdescenilii^ scribeiis:\;;;dHqMIivriad/)_«M:-: -:? ins.-exeriiplarvvea-deTC-liiierikigayirpb^
?.fafof«>w:1du^i/. ,A:t.;t \ tairiiimiiiaiiaiiri^sieiiSmv^ijUs-M
lempbiihiVs.;rion;vhiuiiulii;feriiti.tusy\^ug»istdr--:iyiic::;; p laab-Ipsb Mffiillbiiib:fubfe%i:'iVhiiIeotiSfeU^lbiri;;ii\
cbiijiigciff.yere fuisse leslaitir;;,::ijciidniIiac" itr; re"--:\pSg};5r\:a\;:\;;\i.\S:\;\.^ ^v\VvV:
"~
615 . PRi-EF. MURATOR.IN HIST. LANDULFL ;§H
; Ego vero hanc eamdeni-quajsiioiiem agitandam IA Landulphum , duos diversos Iioinines;'- ill'us vero
suscepi lom. I Aneedplor., pag. 221, ibique PfO-,:-... Chronicon, a-posterioribns Iaudalum vnbnvarnpliti.s
petripiiconinscribens memoralo P." Enstachib a::&..'- inveiiiri,,alteriiis vero exslare. Nimiriim.animadvciW
Uiialdo,de qnliquq_\Jjtir_e,imeirop'olHa!:M~edioIanenshJii):: :.-,.:t.iterudiius vir qusedamvaGualvaneoscribi lanqi!am:
episcopuni.Ticinerisem^ &»ri,_^ VdecefptaeC/iroiiicoJJaiiJ quse taineiialilerse habe.iit.;
cojj:i)ntj},:Medio.laneiiSisiarcliiep.iscopi, abchislofib^;\in Lqndulphi Risloriq. Al ego.iii ea- bpinibne suiii :,
grapliisflon,paucisiaii(iatiijn:,Vnihilaliudvesse;;qiiam;jVi,iadhiic.;Srib Daiii inqmine.aiGuaJyaneo^cseierisque ;si-
liocipstiiri.LnndulphiiGIi.onicorij nurie:a irie puhlicijE :\gnificatam:fuisse niwm,Lqiidulphi Jfjs/oriajjj.-aique:
juris.facieiidtiriijriullaiahiein ;Satis:=fiftriavralibne.",,;:ab ,ca opinione me nondum.avocaruht PnriceHii et
jirobari, chfonicon aliquotl a veitislissimb i|losaJ>\ ;;;P.. Eusiachiiargum.eiila. Pfimo, quia salteni plera-r,
cliiepiscopo ,Daiib.conScripium;:qtiareexci(lere; auts" que ,e...D.ait.i Chfqnicq per Gualvaiieuih aliosque alv
niitare ^rgumenluur ex ejiistlemvsancli;Dalii,:;aticto- jliila;occurruiit^^iisdem yerbis inHisloriaLandulpiii.-
riuite et aniiquiiale:i)etiluni;:prb;aucioribus iiyiiini;;.:;Vix a.utem inteligas Laridjilplitim adeo excordeiu;
Te.Deum. CrcleruinrcbiistareVadwsanctiim\D;itiuiii::;.iuisseVulv.ciim ilistbfiam.sibivscribendaiii suscipei-et,:;
j-efcjTiviioiir.posseillisibriain subVnomiiie;Daiiilav,:.:.la-iiiiperie aciani ssepe;iiiium,:Daiium;cxpilaretVei;'
Flaitinia, CorioVAIciaibValiisqueVcqniniejiioratalu,,;; ;ex ejus iiiiris totain fefme Hisloriam siiain ;eoiicin\
(iuando-iiicnimiuni vmulta, ihio pleraque; JiabenLur,:,;r:;naretv:nc.ycfblsquidem;mutaiis,et;potjsSiiii:uiiici!iu
quseionge posiaeihpofavIiatiilcoiitigerej.etadiiBViinv:,;:excogiiaius ille;l>aliiis,;ul:Pt!ricel|ius:ani!ihare cbv-
usqile ijescendtiiit-quo LantiulphusVnosle.r.floriiU.v vgituf,;ffd awiumCltfiiilsqltem septuqgesiinitm_qUar_* -.
Male:habuil;PVvtEiisiacbiuhiv hujusiuodi qpiriio,;;iiie:i qptum^supra: millesimum. Si)as:iperduxerit^Hisiofias.
;,;j
quar.ciiiscripliiiiiihi,PrmftitiomDiSscUiiliciriiS Denie-:;.vKihiOjritil|e;j{ise.affinnat csmVS9Disseri. Nazaf.\us- V
rroi;o/j:Jfe(/jfl/«iifi«si,editeMediolani:an>i699,.perr:v:c vqueadiiberatuin a RoberfOGu.iScardoGregoriuinVII^u
fetiailere^iiihivaliisque vconabatur, paTiim solideV-a.v ,:hbc.est;ad ahnuih 1084,qii,0vvcodei!i: teinpofe iiari V
iidiilpliuset ..vi.vebatjetscfibebatv Secuiido,. miriini:
i.ue\negariviluodp'iai«'iiGhroiUc.o'ii-..ia,.;;iS-i,..i'i?atiftv-scri-r
ptuui;,\:nequeeniinvqiiiain;Liuidulplii;IIisloiia;leguu\i;-,v:videripotest cur Guaivaneiis, ct alii, qtii pfajce":
tur-qiiaev.aVDatii'. Ghronico. se;exscripsisse falemur; .vdenles.suse.urbisiiistbfias solliciteeonquisicfliht, et
iionnulli,.coniiniio jnl'ei'eiidum eujiidemcuhi Daiii; sinliillasVeiiaiuex .iis riicmoraiitv-quas IIUIIC•periissu'
fttiii:esse;,Laiidulphi;.Iihi'.iiin.i.Nonexslare quidem-< vvdoleriius,unius Da!ii;nientipriem,iam ssejie fecefini,
falebaliirville'.hisioriariia;S. Dalio;eonscrijitaiii; at.;;:,:nuIIam,vefo.uriquani Lundulplii, cuiriVtameri hujiis
exstitisseaiil exisvere olim .poluissevquam in suiim.,aviChroniconeorum.seyo^VceriiSsijneexstaret\:quipptj'-
opusV b^rivarit iLandulphus.: PtirccIIiuhi vcensereV\adnostra,usque:ie;nppra;irieadeni: rirbe servattiiii ;:
aliiiiii:a;Landulphovfuisse;Datiiim,;eilihnCfposl mcr:;3:in .;duohus;;salieniv:exempIaribhs,Vlisque;-vetustisV
diuriisseculumiaGhiisto^avo iiiideciiriiiniscripsisse; ;v v^Conlfa, vero;;cum;:Gualyaheiisc;;affifrifai:;ittedioIarifV
Liiiidulphutn verb'ejusseqtialem^eodcrii'leriipofe.jSHi\a,.yo;suO vrioit.iiiiuinexstilisSevC/ji-owi;!' Datiani excnir.
miliaiitlefisViiiaii.dassekPorro diversain aqiostrenrivvv;p!af, vct; Gorii-.ivelvvAlciaiihV^uoqtie setale eaiieut
lmjus Datii Chronico esse V
Lantlulphf.Hislbriam, ; vexeniplariasupefessent; jiecesse est iii Puficellii
inde.apparerequod 'Gualvarieus Flainniav CoriusetV senleniia oiiiiiiaillabrevi feinpoiis spalio'excidisse,;
Alciaius.quiEdanieVGIiroiiicoiDalii se hausissevdiiaht,:- VsupefsliieiftleiimLandulpho, cujus jiullam faijd^ "
quaetamen a Landulphi libris.absuiit autin aliis alV;p;nein,;:ui ipsc ialeri cbgituf,Vaniiquiv habueranl, ilii.."\~
tcryeiefunlur.Vvv :_::_: :-_::\:::.: ::_-:,;.:_::"-: •;;:";.'
^iqueniecuin; falehilur.quisqtle 7; yerisimilius eSsa
"'':
Ilsec ille. YeruniPiEuslacliiijCjiianquairi suhiralij nulla, Datiani Chrohici; exeinplaf ia ';pefiisse,-quiii'
arguhienlaad i'espoiideiidiiin:pei'tf;iliei:eiiOH'potric- "-
:" niillaunqiiam fnerunt; servata vero Landuiplii exem-
runlriie tiiiic.aliisvbccupaiibiiibus'siudiisque inipe:.!VVjilaria/quia ha3c-sempefexstitefe; eaqiiesuy-Daiii *:
diium, Etvfofiasse cohligissel-mihi auiliiem hujtts-M\lantumiiomine blimiau(la:i)aiituf\ V W, :•' "..; j.-.
inodi: luciilenlius-dirimere,: aut'ipsain ri:iibiiniiliis-i:: TGiiib, in prioii jiagina cbdicis vetusiibfis'"'ttiolrrii
libefare; quse vel falsa;velilubia piiib, iduni olimvaiVv-;:palilanaj;;biI)Iiotheciieiubi;i.andulphi:et;vArhij:lphf :;
Aiiihi-osianaiiibiblioihecainailvociitus.MediolUnl(ie- v'; vllisioiise.habentuiVVliicViittilusiiiscripius ieglttirVj-;
gebaiii.viNuriciiiihi a charlssihia illaet vspleiiiiid.issi-; CltrotiicaDatii archiepiscOpiMMiqlariiiiiei^Fr.iiiciici
maviirbe fe1n.oio711.on seque.facile rie liis .dispulare. V'.Caslelli, S. Medielan. Eccl. ordindrii MDLJtXV. '
Altanieii aliqualn bbc arguriientuiii leclbres.a iiie""vVVideh tit in eo titulbvapponbriiJoerfarii Friincisciis
accipiaiit,; quae prorsus ihiililia^ si Oniiriari-licet, Gastellus, vir alioqiiin ertidittis-': riiim :ad Daiiiiiii '
noHVidebiiiilhr.Piiiiioigitrir slai iiiiilii evinci Jioji -; quideni quempiairi referri potuil Chronicbn illuil, at
posse sanctuni:ipaiiiiniMetiiolaiieiiseni archiepisco-.V;:nuriquaihj)rofecio ad Datiuin ahiisii:em Medibla^ '
;v
jiumalictijus chroniciauciorem fuisse. Paulus.Dia-v nenseiu, qiii lol sfficulisposliiibriem gqariJacta, jiisi '
coiius^elAiiasiasiusBiblioiliecaTiuslibC uniiniscii- _vprophetufueril.iiltefiscorisignafe 'netjuivii. Atque '
huiii\ Datium -Mediolaherisem-anilsiiierrivrclulisse Vvviiiiicdiscere pbssumus. beiisuisse Gaslelliini (epdeiii '
(fonasse perVepislolahi): ab ipsis riiatiibus voraia';.':Vsaiculbquo Corius ei AJcialijs, viveiuetu; quaiiquahi *;
iilibruniincinbraiUlianiiicoiiSul.ereiiir quseeaieih- ;\iurijofeih):iibii aliuil esse ;Dalii Chrpnicbii' <|iiani:;"
pesiate insubrCs;crn3elissihje::divexabat.-iiiiiiciinqiic1D;Landu!piiJ Ilisloriam. Nain qijanqiiani: vetuslissirijis;
autei'ft'--;'e'^^nlibrib0s':-X7if«mco,ji'i.fliiHi 'iaudafiiht;; \ charactefilius {qiiod iii;primii»:aiiiiii:idvei'teiidurif est)\
iibhiaudantaS; Dalib;."arcblepiscopo;eluciihfataih s in calcecotiicis hietfopbliiaiii:serijJluiii sil: Exptic-t :
iiisioriahi quanipiani,' sed quidem quairaul «b altero v':;;"libeiHislbricifurii:;\LaMulplii'~liist<ifioijr:apftfr-n#i\l'o*--
Ditiio conciiinata vfueralvpbsi^mediUiii'ssculriiriVa:'jimiriiishajciiil Obstitereijuomirius Dalib eam:IIisib'V!
Cliiisio iiato uiideciinurii; aut-subejus:hbmirie cir-" VriamGastellusiiiScirihftfei, qulppe qui jirObe nossei, .;;7
cuhlfefebaiur; Etid ^irbfecto vexplOraluiii^ciinijjle- "- '"-Vcuhivyeieres;.G7(roi!>«' Ddiiririi ii.eniioiiein raciiini,"
raqiie desuriipia eDatiiGurbnicoyin: teinpora cbri-:s^non de alia;quam de Landu.lphina HislOfia agefb.;•*
gruaht archiepiscopfDaiii-iriofierii "planesubsVecuia'V: :'-;;vAcCedit qubd.;iil ipsaPfsefatibnearictbf CJiroiiicise :
Quse auteih LaiidulpbuSie 'Dritia episcopo^relertj «i» ": -pfoditvscfiberis ;: L, ominiiiii\ti..himus; lioc estv '"'
aucibre iti.Valiis inUdojptocedant^ui^iiCijuiescefe; LaridMphuriisci^'diserte^^inscfibilGlifbriici iiujiis au^
eideiniuio iiequeainiis.iAcJpriEtefeavbpiiiaiufPui.i-';\-ctorein,: qubd pbsiea apiitl jiediolaherises'apjieijaiiiiijiV
ceiliiis 'episcopilioiiieiiaTJSainainieriSi tehiefc pfaHer ^eslClifoiiiebji^Daiiii:: :-;-';;::;;;: \'-.\"; '-•' ,'•'• "-;':"
Liiiidiilpiij--ineiitem;-5isicapjiibusv-'addiliiiri' fuisSe?- QriifIrii.qriodirieln bpinibiie niea'eb pliis vfifhiti\
(^ertene ipse quidem Landulphus, cuiii D.iriiiii"ri:,iSi>; '--vit ac iifiriatvllliiiiest:"GualvaiieusliFIamrifsiihehqt ;;
"cliiepiScbpuiiViii^ irieraridiS;iibris'vuridb;!siiairi\cbhtexhit:vI^
sloriaiii. w-V -:'-:
-'\:>" '•'!:^p'-!_ f:---:'iif<io catte.OQV* -\ iiiier rilibsrefef t ClifbhlconVPaliiiiis' vefiiik :CAf<j\;
: SiiccfidilPurlcelliisenteriiia pulaivik'v6Wem'!sftSis. '^nlcdDaiH et Afriulpi^
culo^ Vvixissej!etiiistofias cb!i{exulss":e'4|atiu.!iii:|i<: VVl tarii;:!rib-iblhecaffy6tiislis: Gbdicibus-'viuiirii)S.::£j.j{i;'_
8IS LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 8f«
jtinctas simtil haberi cuiivvLariduiphi, lum Arnulphi A . quse oninia nos tandem eo tralmnl nt siiieiliihjf-i-
ilislorias, nimirum apiid veieres suhsequi solebal tione credamus eamdein fiiissefln/ji' atque Landutphi
Aitiulphus. Qui ergo Iiinc iion inlelligamus idem Ilisloriam. IIoc auiem Iegenlibus ipsius Gualviinei
Gualvaneo ftiisse ChroriiconDqliiac nobis Chronicori Chronicon majus aperiiuspaicijit, ubi lam ssepe Da-
Lqiidulphi? Guf yero Landulpiii VHisloria sub Dalii ~ tlana llistoriaiaiidaiur, e! ihde eiism Capila iniegra
noinine ;>iaudata fuer.it, assequi ceiiis documenlis descripta referuntur, quse postea.in Landulplii codi-
iiequiiiius.Neque hic iiisudaiidum, cum rejiqua cibus reperiaSi
ormiia adidvstaluendum confluant, nempe Hisioiiam Quod si Coriiis Histor. Mediolan.Lb. Mres verriis
hanc Laniiulphi aiitiquis cognitam menioralainque e Datio habet, qui apud Landulpliiim non lcguntur,
fiiisse sub Daliinomine, neqtie necessarium esse lioc tribuipotesi, ut alia miltam, diversilali codicum
aliuin a.Landiilpiioexcogilare Dalium ei synchronum, Landul|jhinie Historiie. Puricellius in libr. De SS.
qiip landem, felicta pribri sentenlia, se fecipere co- Arialdoet Herlembaldo, cap. 92, nescio qtio cbdice
actus.est PVEustacliius. - usus, lisec Landulphi verba exhibele lib. i, cap; 11;
jAt, inquiuhlPuficellius et idem P. Eustacbius : inscripto : De monogari.is sacerdotibtis secundiim
Gualvaheo, Gofio ei Alcialb iibnnulla producuiiiiir e docirinam B, Ambiosii. Sedente B. Ambrosiogravk-
Datii Chronico, quse liunc in Hislofia Landulphi sima dissensio orla est corani. aposlolico in sgnodo
;tut frusiraquLCiuniur aut aliler exhihenlur. Ergo inter sacerdotes mohogamos, et alios sttb virginilale
iiifeninl aliiiin a Landujphina fuisse: Dalianam Ili- aul castilate degenles.:Qtiod fqctuin, aposlolicoimpe-
storiam. Prima fronle non injuria sane. Sed animad- ranle, el aliis episcopis coriseiilienlibus,dalum esi in
verlenduni primo pauca loca illa, quseP. Eustachius |n jitdieiq B. Ambrosii; utquidqiiid ipse diceret, saiiclum
affert, ut hanc diversiiaterii bsteiidat, nou omnia se' et ftrmum lenerelur. At B,' Ambrosius cognoscens
recte habere. sensus humanos prorios ad peccandum, maxime pro-
Deinde Gualvaneo lianc diversilalern esse tribuen-' pler inconlinentiam; sciens, aliquem nec virginita-
dam, qui aut amplificat ex aliis historiis, aut de in- .tem, elc. Sicque diceris, omnetn dissensionem cottipe-
genio ei eruditiqne sua explicat Landulplri sensa. scuit. Itaque Grmci sacerdotes,:Ci.c,Et si coniigeril,
Denique fuisse olim, et adhuc esse Landulphi tinius quod uxor sua moriatur, aul caste vivunt, leiieiues
codices inler se discordes, qtiod forteiilein scripior, sacerdolium , aut sacerdolium ainillunl, si amplitts
aut alius quispiam addideiit, sive miiitierit, atque aVtquam mukerem camaliier\ cognoverint,' eic. Tu :•
iinmularit priora. Mediolani hiec omniaftisius eon- coiifer pauca isia, ul alia praetefeam, Cuin codice
lirmare Iiccret. Nihiloriiinus haic oliiri adnolata ha- unde Landulphi Hsioriam nosdescripsimiis cap. 11
Jieo.; Gualyaneus; Flamnia: iii Polhia, cap. 124, .sic lib.: I, alque iiilelliges Landulphinse liisioiise codices
habet;.:"Dicii Chfdtiica Daiii^uqd Roniani princi- mss. non omnes in iisdem consentire, multaque aut
.fes\c\c., supef sexportas civildtissex ailissima dotrii- addiia aul dempta ftiisse.
cilifliyelc_^:=fabricaveruril^I_iic:P,: Euslachius : Sexe Insuper, animadyertenle P. Eustachio; Andfeas
Pdiio/Meciiqlaniporlas, et,. superiis sex doni.cilia Alcjatus in lib, De.i-eh.Patr. ,-pag. 160, aucior est
refefii'idirimct. De porlariiin dqmicUiorumqttenutnero saiiclum Mbnam episcopum Mediolaiiensemviij KiiL
rioriloquiVurLttndiilphus.Proiecio voxilla scaciriuno April. ullinium diem clausisse. Tum.subdil : Dalius
e;;Laiidulphiiiis codicibusi nempe in "Ambrosianse KalendisipsisAprilibus maVult.ltcm narraia sahcii
biblioihecse exempla.ri, cleesl; at in allero meiropo- Protasii episeopL morie post exactos in episcopaiu;
iitaiise bibiio.Uiedesex pprue enumerantur. Legaluf C < duos et Viginli annos, Alciains suijneclil. Tres illi
icap. l,iib;.ii. Addit P. Eristaehiusiisee alia a Guiil- (aoiios) addil Daiius. Al hoeciri Landulphi Hisloria
'vaneo. subdi pelila e Dalio;: Arcttm iriuinpltalem noii Iegi p. Euslachius nos docet. Porro liovfriiit
-erexerutit (Roiriani) extrapqriam Romanam longtun leciores hi meriibranaceo illo "codice ms. meiropoli-
perduqmilliqriq. iddit P. Etisiachius in Landulplie tanse biblioihecse, ubi coiijiniclsBliabeiittir HisloriseV
.paiica' deisio afcu liabeiiv ei iilhil de ejus lorigilu- Laiidulphi.nostii ef Afhulplii, Calaiogum quoque
[(lineaffiiiiiaii. Ad euiiiiocuiiiiegiegb ms. codicem Medibfiriensiuhi episcoporum habeii, qui, uisupra
Giialyanei.iii AriibrosianaiasservatUiii.neque Daiiuin innuimtis, advGaldinuih usque vdeduciiiir. Ex illo
lyijii ieslem i.llic adhiberi, sed\quidem Chronicon aiilem Gaialogb sua iiasc depronjpsit Alciaius, ideo-w
\ Ciiiipaiium, Suht Gualvariei vefba : Et dicil- Chrd- que Daiittm huc testem . advocavit, quod euindejii
\iiicaGdmpaiia, qiioil isle arcus fiiit torigtis per diio codicem sub Daiii nbiuiiie coihmeniorare solerent
|jH!/^fln3^;;RursuS:Cap<j69II:ClirbniCi Majoris Gual--; VMediolaiiehsiuiriferuih sciijiioresV Qtiare etliinc
lyiuieus eDallO:^ iiiielligas i/nriieriio Datiaiiam liisloriam a Landul-
IWuipertuinarchiepiscopum Mediplarienseiii,et\ Guqi- phina distiijguij neque oportuisse alium a Landtil-
ilum episcbpiiiiiCuiiidriumitd;;OilbiiejiiViGerihaijise pho Datitun febentibfem excagiiare. Accedil qiioil
jegcin riiissqs, ut,oonira:liererigariuni Jiostem Eectc' : Possevinus, Gavanlus, Peiriis Jlaiurus in Adliot. acl
siceiniraret Iialiam. lii"Chfonico autem Landulphi S. Antonini Clironjc.;; Jacobus Perez de Valeniiaj
iiiilla, iitP.:Eusiachiiis ariiiriadvefiit, Gualdi.ejiisco- -iftilarminus etalii, ubi ex auctoritaieDaiii seril>iinl,';:
pfCuniaiii fil:ineriiib, eifes aliter narratur. Vefum sancibs; Amhrbsium et Augiistiniim auctores fuisseV
iinimadveflendiiriveliam efat Patri Eustacllio Gual- 1[) [\y~v.nXTe Deum, testem adducuiit Datii Cliionicon
varieuiiiVilJa11011 e solo Datii Chronico Ijausisse, sed lib. i, cap, ip,:qune conveniiiut in Landulplii nosiri ^
eiiam c Paiilheo, c~im ipse'.harraiionem suam his Hisioriam, si prologuni lib.i cum seqticutibus capi-
"vefbiscbncludal; HmcPqniheOri, et ChronicaBulii. libus enumefes. Atquebaee in prseseriiia Jiabui, qu;o
Cdrlum vefo esrGoifridum Viterbiensem parle Vvu dehtijiismodi qtia;slion.eegodissererem, uberiora da-
Panthei reni ret-.ilisse, ut Guajvaneus habet, ei Da- tiirtis, si mihi ih arena posiloconsulere nunc alqhe
litim ideo siinul a Giiatyaneo ibi ie.stem afferri, quia conferre licuisset (quod olim nullo negolio po";eraiii).-:-
;eiis rem jpsam narrat.j quanqiiani aliis vcrbis di- oriines Landulpbi eodices, el Gualvanei, aliorumqiie
iveisisqueieriiin riioiiuiiieiitis.Ibi yei'0 Atberius idem opera mss. qtiseih Anibrosiana bibliqtlieca asservan-
iesi' ac Adeiberius, qui curti Berengario parenie iu iiir. Sed piuribiis opusnon est in re, qusp, ul ita
lialia regnabat. Parcq caBieiis exeinplis a P. Ensla- . dicaim, mcridiano sole clarior mihi.ex liaclenus al-
cliio produclis, in quibus palam fieri pbssei Guiilya- lalis vidblur. : ..-..-. ......
;neum ex. diversis iiistoriis; congessisse. in'tef(lti;n ;..;.. Postreirio; loco iectbrcm monendum duximilii;iii
'seiiteni.ias suas,.et ubi post muliam;narrationem aiiimbolim qbyersaiuiri non omnia edere quK-Lait- 1;
;Da'ii).i.ni tesieln rippellat, nbn birihia" seinpef, eidein riujphus liiieris tradidit, sed duoslantum priores
Daiio esse tfibtieiidai;Ciclerum niliil est eGhrbiijco ; librqs, equibusVeruditio; liistbfica, qrianquainiioii
iJatii a Gualvaneo desumplum, qiiod eliam in Lan- pauci.s fabellisVihierspersaalque foedata, aliquid lucis
xiuiphi Ghronico, 'interdiiin quidem paucis addilis, abpisesidii sperare possit, Quse eniin in Histoiia
_plefUiii4ueveroipsissimis" verbjs, non occurral: Laiidniphi subsequumur, ct iibruin teriium et quar- .-
Si7 HISTORIA MEDIOLANENSIS. — EPISTOLA ffiSTORlOGRAPin. '. 813
Uimcoijslimniil ,:peculia!es laiutimnjodo lites .inVj \ siiriulqtie inania ac lideiidirPtinCellins ostendit iti
Mediolaneiisi Ecciiiia occasibne cleri conlinciiliam ""' Vita SS: Arialdi et Herlembaldi. Nihil deriiqiie"-ef-
pc-rosiexoitas iia perseqauntur, lit instilsisOraiioni- ficScius commcndet prseseiiiem iiediolaueiisis, jit:6
bns, iisque fere omnibus coniiclis, abundeiii, quse ei uhivefsa^ catliolicse Ecclesiaa siatunv el ex Del
aut iiibil gralise, auf aliquid eii.ain. ingraliv-coloris 0. M. lhunere saiictiofibus coiisiliis ciefum corisian-
habere vidcanlur, qnippe in patrociiiium erroris lissime addicluni exliibeal, quani; ssedti.lixi edfrn-
viiiorumque luielarii excogitHtse.Verum ea deiiique plos moresinitiefi, eostjtieRbiiiaiibfurii pbritifieiiiit
jenteiitia vicil tiihirLanduIphiiij fuifurisoccullan- studio expiifgaibs. Eadein raiidiie veteruni hsereii-
duin,"luui. ne quis ex aversis a caihqlica Ecclesia coruiii dclirameiita et flagitia proderiti nori esl ira-
somniel, nos prse metu aut ex nialsecaussecoiiscien- scendum , sed nosiris tempofilnis polius gralulah-
ua hsec oinislsse, ratus iiieliora, quse eehrenior, (lum,' quss recta sapiunl, elnielioiem nibrum ra-
quamquse iqiucem prodireiii, tum eiiam quod hsee lioiiem, Chiisio duce, in catliolica Ecclesia seqiuin-
tain jnale coiisuia sunt, at senjel cxposnisse, COIH tur. Sed jaiii Landulplium"ipsuni loquenlerii ati-
iuiiisie sif. Pleraqtie prajlcrea ex his jaiii evulgavil, diamus. \

; WMMl EISTOfilA MEDMMSMS.

• v (PERIZ, Monian. Germ. 'VIH, 56;)

'• EPISTOLA YSTORIOGRAFlAD ARCIIIPRESBYTERUMMISSA1

] iniperalbres apud Deum el honiines deteslabiles


; Cmiclariim yirlulum doeuiiieritis inibuio, riritlia- E
rttmque scientiarum peritia fullo, divjnoqiie iriagi—' acla sunt, el tribulaiiones, altjue earuiiidem dissen-
slerip religioseedocloL. sanctseMediolahensiseccle- sibnes quse per pseudopropheias non hujus urbis
siffi in regimen archipresbjteralus assuhiplo, hec riatos jjeracta suiit, stilo huniili perscrihere delibe-
tioiiDeoet horifinibuscafo, L.s bmnium miniriiiis rayi. lgitiir 'quamjilurimi qtti ordinis ecclejiastici
iuorum seryiis.*,btijus vilse felicilate boriomm et falsis pfsedicaiiohibus esse videbaniur, aciibus vero
«terui regni consOriio perfrui augeloruui. Caritatis misere hypocrisim sedule insisienles,' ul lujji rapa-
ac * diligeniise tuse amorem sedule " rcniiniscens, cessese sub ovina pelle tegentes, dimissis jilebibus
querii super ecclesiam Ahibrosiarianiet ejtis cleruiii ac ruplis carionibus, ct alii inulii mislcrio: Roniano
ril filium habuisilel semper Deb annueiile IiabebisV" edocti, honoris sanctas Ambrosianseecclesise lividi,
soliciiseque patefriitalis vestrse feyefenliani curiose quasi liramprii nullam ordini Ambrosiano reveren-
prospiciens, corporis-inei animus multls quassalus liairi impendentes, urbem Mcdiolanensiumfascinalis
trihulaiionibus, e quibus lola fere Italia pseudopio- laicis ac zizaniis superseminatis Anlichristi facetiis
{ibelisper detestabilem fpocrisiiiieircumcurrenlibus inc.ubueriiht: "; quorum namque viiio ll'ecclesia
«laculataest,Dei igiiis calofeaccensus quasi giavi. Ariibrbsiana mulioriim saccrdoium ac leviiai-iun
e sompno excitalus suni.; Propterea cogilans, sl C ( i»lurimorumque sac.crdoiiiinsapienlmn ordinis tilri-
«perihus ssecularibus aut cultibiis divinis studiose;L V usque quondam exallala el oruala eloqnenliis, arl
vacarfem;-.aut foriia facla et magnllica " qiise nb- riihilunl tam minisierio qiiam in personis fundiiu-s
s:ris teiupoiihus acta siihl enarreni-.-?,aut inicr ce- attfita ei conculcala esl, Enim quod olir.i iloinr-m-
tcra Iribulaliones quas clerus Ambrosiaritisa pef- pontifices et cardiiiales huic sancto myslcrio a^iiiuli
Vfidiscivibiis el riialis sacerdoiibus ipsos adhorian- muilo sudove patrare lion po.iicrunl, falsis catharis
tibus-passiis est, riarrarb 8 cogitavi, Itaque niediia- ofdtnem ipstinl conlurbanlihus, in tani^iii alirivc-
tus in qiiibus animi mei ingehium exerccre valeam^ fttrit, ut ultra iicc essel spes mysteiii ncc'oidii:i=
hanc viiam ct miseram pef Siientium transcurrere .fcstaurandi, niulto pejiis 12 quam in SCI-UOJIC
fcancii
nblens, crebris ac hiagnis ystofiis undique circum- Eusebii o.limdicens apparuit : t Periit hrco civiias,
vqlahiibus, duclus jiatriseatque civitaiis irieseamore, collapsa esf ecclesia. Unde cnm proplieia (licei>s
nei hoiiet cleri rjusdem: diligeniiarii 8 (51), ultra plaijgaiiiV:QuiS dabit capiti IHPOai;u:i>iiei ocuiis
omr.es yslorias gesta arciiiepiscbpofuiii quae siiper irieisfonlem iac.rynjarum, plangcns pcccala popi:!:
, YARLE LECTIONES.
1 iia B. Liber ac laicos mediolanenses, in \K\-
ystoriograplius priniussuper arcliiepiscopum acclenim a
inis episiola adL*. (HrectVA*. .*ef L. iii.cod. B. legivideiiu\ W, ila B. iii spccimiitcap. Mur. p. 5S;
JJJreliquisdcessevidetur W. 4 Biancus. " sceduie B. IVaui, m. f. 71/. 7 cnariarein lil. * liariti-
6
alque
B. s ita codd, diligentiii B/. ." iiaxodd.Vimbuerurit Blanc. il uriio B. ll polius B.
" .NotiE.'.''.;'.'.
.'':..:'.:
" ' '
(3lj"'Kl csl amore. fiiiTiiiri'
%9 LAXDULFI MEDIOLAKENSISCLERICf «20
; liici.-Uterini tnei facti sunt inimici mei, injusle A , raro posierorum utililatibus fideliler curaijo. Tuirt
spoliaverunt me, ac gladiis inimicorum meorum insuper quid lionoiis, <juidve leveremise, quitlve
' .iiiimam
ijKjuifeniibus ia immiseficorditer nie dede- inagnitudinis per nnilta icmpora antecedentia clu-
ruiit. > Exinde lacrjmis meis superhabundaniibus rus fuit Ambrosiamif, el a muliis ac niagnis viris
• cum sapienle qtiodam plangendo dicam - Iioiioratus, el qtiitl poslea civitatc jdena fsece-mundi
Carmiha qiii condam sludio florente peregi suslinuit, ut 18 oculis vidi, ut 1D auribus audivi-
. . • Flebilis heu! mmstos cogor inire modoe. cordeqne inlellcxi, ad posterorum luiclam ct aui-v
Ecceinihi iacerm dictanl scribenda Camenm, inarum salutem studiose scribcrc slaiui. At prius-
Et veris elegi flelibus ora rigant. qtiam ea quae dicere decrevi enarrem, ignis scin-
(De Bocr. cons. phil., inilio.) tillam, quam ego Dei misericordia adjutus mcmoiiie
Qiiamobrem, pater venerandc, quamvis per multa conimendavi in quodam scrinio pplimis maigariiis
iempora mullis ac variis sim quassaius doloribus, imbuio, foiis pauper, intus diviiiis alfluens repeii,
iibstfse eeclesise vitiutum H videns detiimentuin, ad Dei honorem et beali Ambrosii latidem, debiia
recbrdalus qiiod olim a " malis regihus deteslandis- ducius reverenlia edicam. Qiiscomnia niinam Ani-
fjue sacerdolibus passa sustinuit, qui dulcedine 1C brosianse ecclesise usque in finem 20consetleiiiibus
ordinis sariclse Ainbrpsianse Ecclesise :&JJipSis ihe- >"vsIceSserit chara ut sunl acccplabilia, sic dulcia ut
iaritcunabulis nutfiti ", quibiis foret gloriostim pro sunt salulifcra, sic amabilia ul sunt ex corde fra-
- suse Ecciesise utilitalibus niortem sustiiiere,
paiica terno manantia. Yale, paier! ciini omnibus sanciis
quic tibris variis acVchailulis, plaleis 'conculcalis • AiribrbSiaiiiieEcclesise dilecibribus gaudiis sempiter-
reperi,"el {a viris virissimis ct calholicis didici et nis perfrui foliciter valeas.
tirbes ltalise perscrulando cognovi, aperire el enar-

INCIPIT LIBER PRIMES.


i. Qiiandoquidcm sapienlcs eximiique viri, mulia sociavit. Qui (52) nulu divino lmc a ciemeiilissimo
perilia imbiili, acta temporuniji niulaliones rerum, impefalOre iotiusorbis Yalenliniano dircc!us,meruit
$esta ducuhi,; praelia regum, seditlones iirbiuiii,_. audire ~i-- i Yade, age rion utjudex-sed ut episcopus i
commotionespopulorum, polile adtutelam juverium;„_ Tahta enim gralia et tanta sua niisericbfdia eiiin
et cuslodiam senuin traciantes reliquere, ef;" iii Dbminus decoravit, ut inimicos patie.niissime con-
posterislutameri et mullarum rerum solameri : decet verteret, et suis ovibus imo suisflliis rudimenla ca-
riuhc multo magis virbs religiosos, spirilu divirib re~ iholicK fldei ulverusmagisler et doctor;ecclesiai'ca-
vplbtosj suis sequacibus inio suis fralribus ad caule- -• litative.amminislraret. Qui pfimus, idesl riiaximu',
larii animarum simulque coippruni, ipjicquidaug- metrbpoliianam regens;: calhedram ;' brdinationes
inerili vel delrimeiili pfospexerint E2, benigne ihti- Vpresbilerbrum, diaeonqrum, subdiaconorurii;;;cleri-
inare ac proeclarissime dilucidare; qualenus suoruhi corum, Iaicoruni,;senum,juvenum,tniliiunii:popiilo-
scquaces lacum serpehtum. et!a aniruhi aspidum, fiini ,vvirginuhi; sacrar.um et innupteViuanehlium,
vavcamqiiedraconum silvasque leonurii pfsevidentesj Vmarilarums4,yjduar!ini,orpliaiiorunj,pcregrinoruni,
iieiiigneedocii cautequeniiiniti, et abillis sevaleaht el hospiiuhiiucidissime prseoi'diiiavit; ei.ordinaiiiio
eripere, ct alios monendo a niorte liberare, iiiemofes cuiiose quod sui; oi'dinis teligiositas exposcebai,
Salbmonis.Sapieniioe dicenlis :'.«.Proplerea habebb facere.curabat, acfaciendpaliosmiiissiirieedoc.ebiiti
pef hancimmortalitateni, et niemoriam ajiernani ab meirior illiusEvangelil dieentis: «Prius coepit Jesus
liis qrii post me venluri surit'.»-(Sa/jVviir; 13r)\0b ; iacere quam docere.» Ei'al;enim sapieiitisslmiis iii
lianc causam ecclesiain sancti gloriosissimique Con- j) rj prsedicatioiie, di.scrlus ;in judicio, cuncfis.fidelibiis
fessoris Ambrqsii quam clare, lucide, atque yniiiis, niiiissimus, omnibusque iniidelibus niitis, placidus,
- organis, symplipniis, melodiis per totum qrbem ierr liuniiiis aique serenusj providens dispensatof, dans
farum emicuit, inquanlumscienliolaiiiea exprimere pabula forlibus, cibaria juvenibus, alinienta seiiibus,
valueril, proul cpmpeii el in verilale didici, enu- nutfimenta adolescenlibusv nieniOr apostoli dicenlis:
-cleare studebo.Igylur Ambrosius doctor.ut egregius- «Omnibus omnia ficlus sum, jii omnesluerifacerem
jiaslor inftilis prxfulgens episcopalibus, Deiecclesiam (/ Cor. ix, 19). » Enim (55) provideral Dominiis ab
iniiifice decoravitj el ul hobilis adletba Iorica spiri- ipsis cunabulis aBsibi paslorem et ecclesiai Stisebea-
iualium virlulum adornavit, sibique desponsatam ttim Ambrosium per favum mellis circa labia ejus
YARLE LECTIONES'
13 qucrentibus B. "utm A** et Btancoleste A. injuslum Av*.B. 1Sila B. deest k". A". Blanc. u dul-
cedinis Bl. " etiutrili B. 18deesl B. 19.et Bi. so'flne Bl. *' deesl B. 2e perspexerinL B. 2Sdeesl B.
*l marilorum Bt. s" ila Bl. cunalibus A* (?) B.
" miM.
[. _
;;^
"'-, {5% V. Paulini Vjt. S. Ai-ibr. $.. (33) Y. Pauliiii V. Ahibr. 5'
S2i IIISTORIA MEDIOLANTNSIS.— LIBER I. 822.
dii-.illantis. atque pei Spiiiium sancluni de se, quasi tA evimius, Ecclesiam Dei piout Dcus j>er clemeiuism
de eo no\ciat dicn-m « De ote ptndentis ptocedtt suamaique sancium Spiiitum ipsani sibi concessit
inel el l.ic, f.i\us dislillans labia ejus, dulcedo mellis ct permisit, omnibus modis alt|iie onini coinnmie,
-esl lingua cjus(/Jj0i. x\i, 24; Cant. iv, 11). > Qui die ac nocle incditando, sciihendo, legendo, pia>di-
Spiiilu divino adminislranle, pro caplu cujusquam cando, cxallavil el minfice decoialani oniavil. Mm-
ei scientia aique seiate docere studcbat, sciens quod gala Ariiarioium pcifidia alque scismalieorum de-
aposlolus dicil: « Pascite giegem Dci, providenlcs vicla nequilia, quadam dic anie nalalem Domint,
non coactc, sed sponlanee secundum Deum, neque cuin solus dict.trct— sed non eiat solus.cum quo
turpis lucn giati.im sectanlcs, sed \oluntaiIe, neque eratDeus- ut bonus pastor ovile Dominicuin ad
nt donnnantes in cleris, sed formse facii giegiscx Domini laudem animaic el corroborare desideians,
nnimo, ut, cum appaiueril juinceps pastoium, per- cogiiaie ccepit quomodo vel qujliler saccidotes,
cipialis immarcescibilem coronam (/ Pelt. v, 2.). i diacones, celerosque ordines, cantus, nussas, \e-
Ct ilem aposioli Pclri : t Ministiale in fide veslia speras,psalmos,ct celera di\ino cultu congrua alque
Mrtutem, in viitulc aulem scientiam, in scicnlia comeniemia prseordinaici, si\c piiniuscanlus deno-
auiem abslincnliam; In abstinenlia aulem p ii'cn- iaiel, seu anle oidines ei cleiicos ad oflicii gr.uhis
tiam, in patieniia autem jiielaiem, In pielaie aiitem 13 i oidinaiet. Sisum csl sibt ct placuit ccclesi.isticas
amorem frateinilaiis, in amore aulem fraleruitalis viios catholica fidc imhutos Deo dcvote ordinaie,
cli-.irltalem (II Petr. i, S).»In \ia Dci firmus, caiio- cl assiJue secmn haberc, acillorum conscilio Domihi
lica fide fnmior, ioni projiosili infaligabilts; iiiii'c niinisliaiilc gr.ilia cuncla di^poncic. Qm cuncia-,
G-pieniissinius Salomon ail: « Eslo flrmus, fili, in sacr.is ac saua.isScnpiuias el dcsciiplioncs paiuau-
via Dei cl in \irlulesensus tui et scienlia, el prose- cliaium, projjheiarum supcmdens, in quihiis Deuni
«jualur le veibuni paei\ el juslilise (Ecclt. v, 12), > el Sai\aloiem nosirum posleris omnibus ad saluicin
lii tanlum icligionis bonesiissimse et honoris 20 -stiamet pioficuum aliorum in Christo credeniihus
EcclesiaeDei super omnes Ilalisecivitales oidniaudo propheiaium s8; prje ceieros s9 \isum est sibi pa-
ep scopos ramos cxlendebat, ut sapienlia Salomonis Uiarcham3<lDa\id de inoarnalione Domini per par<-
sub aiicrna specie de illo seriiiocinarelur, dicens : lum \irgiiiis, etdcpassnue pci Jiidam ptodileiem,
« Ego quasiiherebintus exlendi ramos meos, et i.imi el de resuirectione, el de appaiilione poslresuire-
inei iionoris et gloiise (Eccli. xxiv, 22). i Ei itciii clionem, el quomodo scandeiel coelos nubihus sus-
cjtisileniad conoborandos et collaudandos fi.Iclesui cipienlibus cum, videniibus discipulis, piscclnrc ot
peisona Domlni et Ecclesise insonuit lioilando, di- lucidissime super cunclos pio|)hetasse. Qui cum
ceus *' : « Ego quasi \ilis fruciificavi suaviiaieni "* pise\idcret per Spirilum sanclum sibi collalum sl
odoris , el flores mei fruclus honorts et ho- Ecclesiam Dei oinalam fidelihus cl Deo dcAolamiu
nest?tis. Ego pulchrse dileclionis maiei, et limoiis Chnslo liumililer sumniaque cum de\otione crediiu-
et agnitionis el sanctse spei (Ibtd., 25). » Sed cum lam: prophelando in mullis aigttmenlis confirmavii,
dominus nosler ac lolius hum.mi generis redempror, ct coiifirniaiido mullis cxemplis per sapienles ct
rex et sahalornoster Chrisius, omni humanse ciea- cantores, musicos alque dociores, quasi sponsam
liiise evangelium salulis miiissimc per aposlolos omnibus \ii tiitibus adornaiam Deo oplulil. Undo
nlque doclores Spiritu sancto ammiuisiiaulc denti- bealus sancmsque doctoi et magisler sa Ambiosius
dasscl, plaeuil sibi piaaclarissimum viium aique do- velut stienuus miles ad\e\illa prsccedeiiliuin dticuiii
clissinium Anilnosium divina scientia fultum doclo- ac ad bella immineniia unanimiler hancl.inlinui
lihus illis, in lcmporc qui adhciant, in ordinitione prospicicns, imiiaii D.nid exiniiura prophelaiuni
Ecclesiai suseet nusleiLs ejusdcm, syinjihoiiiis, mc- inagisli-um sluduit, el ad cjus c\einpl.ii et imiialio-
loJiis, ymnis, canlicis spiiiluahbus (34) sublunaie. nem psaimos, canlus, sj mphonias, melo lias, cleiicos,
Undenuludmnoesl factumut, siculJoliannes aposto- ct omnia ecclesiaslica officia.Deo opitulanle ct Spi-
luset evangelistjrtimexiniius inler ceterosdiscipu os _, litu sancioadminisiiaiiie, componere et prseordmaie
jirivilegiumienens, di\ino adnionitus spiraculo me- sluduil. Cum enim Dominus omnipotens cl Salvalor
iiiit diceie : < In pilncijiio eial Veibuni el Ycibum nosler Ecclesise srisecatholicse inurum pararet ad-
eral apud Deum, et Deus erat Verbuni; hoCeralin versus inimicos suos, et lurrem erigerel David pro
principio apud Deum (Joan. i, 1); » sic bealus ma- domo ccclesiae suse aique murum Is.racl, ul cjiis
gister et doctor Ambrosius inler "ccleros doctorcs sponsam ab infidelibus dcfenderet et gregem illi
VAKI/E LECTIONES.
15 honoresB/. « h. acd. B. Ego quasi — hoiieslatis desunt k~", **ita corr. Belhm..
- so sl prophelarfl cona.'
isita codd. celeris Bl. Datriarclia B. eollalam Bl. ™h, siet e. m.desinitB.

KOtiE. . ,: .V, [[,.


(54) Ilsec per Ambrosinm inslitulacsse, Pauliiius ; siifuiione qtiidquani: proiluhi. Cf. Fiimagalli AjfU
c. 15 et Angtisliniis Conf. IX, 7 referuiil, sed alia Mcdiol, 111,101., scqq^,
occisione, neque de ordinunl ccclesiaslicorum con.
823 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI. -824:
commissitm a lupii rapstcilitistiberaret, qgi, quandiu A aneial, ipsain sanclani Tiiiiitaleiii et oronCssanctos
vixii, prout Deus per clementiam suam concessil, corde cl ore invocare non cesso, ul mihi quse ;
eccfesise Dei ac populi sui et muliarura ciyitaium scribenda suni scriham et quse tacenda sunl reti-
-cnram gerens, de quacumque sibi per legatum inli- ceam per Spirttum sanctum suum " concedat.:
iiiabaiur, prout nos in sacra ejus ystoria de eo 2. Igiluf 88 sanctus .Ambrosius scientia divina
sciipla inveiiiiniis, ut bonus pastor sedule vjgilabal, imbutus, Spirilu saricio replelus, oiiini clero om-
eufiose cifcueris geiites djyersas, valque civitaies, ,: nibusque calliolicis fidelibus Iaicis indiclo "jeju-
lyrampnbs, regeSj duces, oniries in Ghristp cohver- nio, ui DOminusad hoijorem Ecciesiai sua: el ad
tebat, ei unicuique civiiati el cunctis fidelibus pe- Iaudem divini cultus corda suorura•aperire dignafe-
teriiihus simililerque religiose quserenlibusepiscopum tur, in quarlo die quasi per .qualuor Evangelia, per
ordinabat, et bfdinalum Summa com Iselilia conse- clemeiitiam Dei et per revelalionem Spiritus sancti
crabat. In laniuni enim Ecclesia Dej in nianibus ejus septuaginia et duos sacerdoles, qui in primiiiva
pnlhjlabat, ut omnes infideles in unum adunareniur, Ecclesia episcopi vocabaniur., ut B- Hieronymus
et tacile suppohenies digiium ori suo dicebahl: doelor in quodam suoiihro asserit (53), ordinayifj
« Vere digiius Dei facil hoe, et operalur in eO. > imilans veruni magislrum et salvatorem Doniinum
Ehim quamdiu vila ei comes fuit, labofans siiper. B nostruni Jestim Christum. Sicutenim Dominus et
mulios fideles, ab aliquo gladium evaginante nusquam redemptor poster ;pnst incarnalionem bapiismuinque
calupnialus est; unde doleris qiiod vblebal esse ne- . quodin Jofdane ter converso per Spirilum sancluni
quivil, dicens in ymno S3:.« Nequimus esse mar- a Jolianne prseciirsore atque baptisla, qui pluSquani
tyres, sed vfepperimiismaflyfcs. »;Et,iit in libro prophcta asseriturj; accepil, elegil sepltiagiulaVet;
Pafalipomenon legimus per. Dayid jirophelam : duos discipulos ad evaiigelizandum.eyangeliiim divi-
i Non dimisit Deus quemqiiahi calupiiiafi eos,sed num, ut in evangelio Lucre evangclistse iegittir et
increpuit pro eis reges , dicens : Nolite iangere approbaluin indubitanler ienelur. Unde bonus di-
chiistos meos, ct iii propheiis meis noiile malignari . scipulus sapientem sequens magistrum, suos sarer-
(/ Par. xvi, 22). » Et iterum in priecordiis suis dotes, imo suos-.filios,et ut dixi, suos ejjiscopos, in
muiuo et tacile admirantes, Deum glorificabaril^in opus ss minislerii sacerdolalis elegil eos conlirmans
tantuni, ut in illo quod scriptum estper sapierilis- et collaudahs librtatuf, dicens : « Vos estis genus
simum Salomonem implereiuf, dicens:« Narrale iri electnm, regale sacerdoiium, gens sancia, populus
geniibus gloriam ejuS, el in eunciis populis niirabilia acquisilionis,»Ih tantrim cnim illos aclu el moribus
Vejus,quia piagnus Dominus et -IaudabilJs nhnis; et et liuniilitaie, seieniia et patieniia et obedientia '
orribilis supfer oiiines deos (Ib., 24). iTuncimple- C et in cultu vestiuin el omriibus niodis admonuil, ut
ttini est .quod pereunidemdicitur: «Tonet mare et si quis.eqs'.forluitu in flefo videret, non diceret ft-
**:plerijtudb cjuss 6; cxullentagri etemnia quse ineis lios esse virorum, sed affirmaret socios angeioruni.
sunt. Tuiic iaudabuntligna saltus coram Domino, Est Ct alia causa cur tot et lanlos sacerdoles liicl-
qtiia, veiiil judicare ferrairi (/&;, 32). > Et quaiido*- dissime ordinavit, qme me insequilur ef qriasi im-
quidem Dominus ac hoster Salvalor per clemeriliam paticns ad disserendum liorlaiur, Cum enim huma»
et misericordiam suam in tanlurii magriificayil ct hum genussermoneuno pfiusunilum,persuperbiam
cxaltavit et decoravil acta et mirabilia doclissimi el postmodum difTusumet dispersuin esse legitur quasi
religibsissiuii doclbris et cohfessoris Ambrosii, quan» pef sepluaginta et duas varielates linguarum, sicut
tuinmulii codiceseximii caperenoniiossuni.elquan- jn libris Genesis inyenilur (xi, 1), dicente MoySe,
lum muliistreriuiet sapieniissimivirjalqueseolarum . cum.quo Deus Ioquebalursicut loqui soletainicusad
-
inagislri enarrare et enucleare iriultb sudbre liiulto»- amicum : « Erat enini lerra labii unius, et sernib
que iabofe posteris riiiniiiie quiverintali. Bnds rion eofuiiidem. Cumque yenissenl in lerra Senaar, dixit
de.eet riicyifrihivpafva'scieiitiola piehuni in singulis allerad aJteruui ; Yeriite faciamus nobis nomerie.t.
ejus actibusinimorafi, cum"milji meiius videluf, de n civilaiein etlqrrim excelsam.cujtisculmenpeiiingal
laniis paironi miraculiset de ianiis strenuissimis ad ccelum, el celebremus nobis noiiien, antequani
aclibus bmnino: tacere quani parurii dicere, At ul moriamur. Descehdif autem Dominus, ut videret ci-
ad ea yeniam ad quae mea jnleiitio siimjjriaquestudio vitatem et tufriin, quam 'sedificabant fiiii Adam,
. •y.ARIiGLECTIONES. , '- --
" d, ymo B.- ^ deest Bl. ** dcest B. sc ita Bl.
quievit codcl. sr ita A~", Bl. luum A*. B.
M-Titiilim;: Exposilio ordinum sancti Ambrosii, edita a sa.neie memorie Datio cpiscopo Mediola-
nehsi. prmmiiiunt\codd. Quod hic.auctor yarios ritus, varia ciericOrurii genera ecclesi.seMediolanensis
g. Ahibrosio"omriia'aitiibiiii, parcai leclor homini-non saiiserudito. Al eorurii anliquitaiem omnihocogno-
sea! siipfa Anibrosiiseiatemradai/1'?1 ritargine in B. Puricellus et. h". S9misterii Bl. tp itak-.. k, aclu
e. m. aclu et li: s^ etpVo. A*. - -v.V ~l
''":'/ '"'.'"" '""
".":_" 'VVQT^; ';"""' :'•..?;-:;.'"-''
..." {gS) gpist. S2,.ad:Oceanuni,:B|,>::.. ;;' '
&-3 HISTORIA MEDIOLANENSIS.— LIBEIl I. 826
et dixit: Ecce unus est populus, et unum labium A A rum diiTtisumet dispersum, pecudum more ober-
omnibus. Venite igitur et descendamus et confun- rans, sese invicem sinejurc ct sine fcedere confidens
damus linguam eorum, ut non audiat unusquis- ct lanians, regerelur ct ul ab 4Bhostium incursione
que vocem proximi sui! Alque ila oivisil eos Do-" munirclur, per septuaginta el duos reges a Deo per-
minus ex illo loco in universas terras, et cessave- missum et prseordinatum est, Quos cum sancins
runt sedificare civilaiem et lurrini prse nimia labio- Ambrosius per industriam summi Romani impeiii
rum eonfusione. Et ideo vocalum esl nomen ejus ofbem lerrarum regere vidisset, placuit sibi, ad ii-
Babel, id est eonfusio, quia ibi confusum eslLibiuni lorum salulem et omnium populorum septuaginla ct
universse lerrse. » Unde propalalum est ut, qtiantum duos sacerdotes Deoconfirmanle ordinare (36), qua-
illorum intentio fuit prava ci jierversa apud Deum tenus singulum regem per singulum sacerdolem re-
et angelos ejus, in tanlum omni genti omnique po- galem intime perculerel, et docendo fidem Chrisli
pulo innolesceret, rellnquens in posteris exemplum, in Deo confirmarel, et confirmando in cunctis bonis
tanquam diceret: « Vos quibus scienlia animi cum virluiibus corroboraret, ut ad bravium pervenien-
yirluie corporis et ingenuim operalionis magis ab tes, quandoqne 46Deo permittente cum Christo in
excelso Deo pcr bonitatem suam, quasi ymber super ccelis rcgnarent.
granum disliliatum est, caule et sollicile providete B I 3. Quibus " bene composilis salubiilerque ordi-
vobismetipsis, ne quid nobis u per superbiam et riatis, quendam sacerdotem religiosum virum qui
demeniiam merilo accidit, vobis in leslinionium primiccrius vocarelur pfoposuit; qui quasi coepi-
conlingat, ul quod nobis " male dulcoralis non cre- scopus circa omnes in criminc laboranles potesla-
ditis, vobismetipsis mullis suspiriis fatigali quando- tem a sancto Ambrosio magislro accepit, ut quod
que credalis. > Elenim cum Adam a Deoin parariiso episcopus implere per se non posset, coepiscopus
formalus, ad imaginem Dei figuraliis, sicul novi- qui primicerius vocabatur, cii'ca illos implere cu-
mus, Domino per Moysem dicente : « Ecce Adam viose studeret. Quin eiiam locum in quo omnes con-
faclus est quasi unus cx nobis, » etomnibus quse in venirenl insignivil, quod presbyterium usque modo
paradiso Dei eranl sibi concessis, prseter lignuni ^ cunctis vociiaiur; ubi omries sacerdotes urbani in
scienliseboni el mali, de quo prsecepcrat ei Dominus sexia feiia vel Kal. comenienles, curiose in divinis
ne comederet, dicens: < In qnacunqne die-comede- ministcriis singulos perscrulabantur 4B,itaque rcli-
rilis, morle moricmini. > Qui si taule studiosequc giosc ciica divina minisleria, et indesinenler sesft
ammonilioneni el pi,ecepium Dei atquc benigne ad- exercehanl. Quo in loco universis coiiscdenlibiis,
monentis tenuissei, ipse immoiialis essei, ct nos ' - qttod Deus episcopo insjiiiabal, doccbal. Deindc 40
quasiDei similes esscmus. UndeTOSSludioseprecor, ^ stibepiscopus, qui coepiscopus 10 usque niodo et 01
ut " quodAdam per inobcdienliani criminose deli- primicerius vocalur, sccundum quod Deus admini-
quil, el nos per nimiam superbiam confttsi simms slrabai, illos amonebat, dicens : « Conira sluliitiam
et per omniumierrarum spaiia dispersi, lnutuo nos minislrate sapientiam, conlra lasciviam castitalem,
ct meiito, minime ob linguarum varielalem intelli- contra cbeludinem iiilcllectum, contra prsecipiia-
gentes, quod Deus"ex summariilectioneliumanatus, lioncm conscilium , contra timorcm fortitudincm,
moiiuus, suscilalus, vobis ad rcsusciiandum quod conlra ignoranliam scienliain, conlra duiiiiam pie-
angeli in coelis per superbiam amiserunt, benigne laiem , conlra snpeibiam humililtilem; de qua sa-
concessit, si-soleiter siudioseque in fide permanen- piens quidam (57) dicil: « Qui sine humililale vir^
tes Domino opiiulanle sleleritis , unde conccssa cv- liites congregal,-quasi venlum in pulverem *- por-
stodialis, el' sanclam fidem ciislodicnles bona opera tat; » Et ut esl'illud : « Humiliias omnia vincil, 'el
facialis, ut ad perfectnm finem venientes quandoque ipsa a iiemine superatur. » Pi.etcr ista .inslruebat
in exiremo examine judicii a dextera Dei positi cum illos habcre dileclionem Dei el proximi. Quibus
gaudio audire mcrealis quod Dominus clemenler completis, quod unicuique de propria causa expe-
dixil u: t Venile, bencdicti Paliis mei, pefcipile ,n diebat, saltibiiler traciahal. Iia tamen omnia fiebanL
ct sinC
regnum, quod vobis paralnm esl a consiituiione inlcr illos pacifice, ct honeste tractabantur
mundi (Matth. x\v, 51). i Ob quam enim causam dolo et sine in\idia, ul quod in Aclibus apostolortnn
sanctus Ambrosius sepiuaginla et duos discipulos lcgiiur, in illos implebatur, dicens: « Erat illis
sicei-doles ordinare Toluil, ot quol fncrunt varie- cor unum el anima una (Acl. IV, 52); > el quamvis
t.ilcs genlium per dispersioncm liuguarum, tot cs- facies illorum cssent divcrsse, unum cor et aninia
s°nl sacerdoles ad salutem animanun nostr.irum. erat una. Quibus egregie viveiuibus ct rcligioso
At ciim hiimanum genus quondani per orbcm tcira- degenlibus, omnia cooperabantur in bontim, ul
VARIJi LECTIONES.
" ne quod vobis A. 7. illis. Hor. Blanctts. " vobis Bl. 4a cl Bl. ** dicit J?/. iS ita k". Bt.Ui.
reggeiciiir aul-ah A\ I. ut r. e. u. a. B. 4Gdeest B. " I)e primicetio. Q. codi. " ita B. perscfuiabali f
lell. 49 deiiiun Bl. *" q. c. dcsunl Bl. B1deest B. " q, in vcnlum pulvcrcm ed. Pans.

^56) II JS, deciimaiios dictos, ssec. iv c.veunlede- Milano70 1, 293; Fumagalli Ant. Milan. III, 350.
ni iiiiiiiitiiiitos csse, probaverunl Gml ni, Mem. di (37) Greg. I, Exjios. leilii ps. poenil., v. 5.
827 .LANDULFrMEDIOLANENSiS CLERiCj .;'.. ,828
Aposiolus testatur ?> dicens: « Fratres, scimus,..,L Ei: «-Cecidefunt coram aghOj;liabenlessingnli ey-
qubniam diligenlibiis DeUin om.iiiaVco.operahlur in, iliafas et fialas aureas.plenas qilbrainenloruhl, qnse
bbriurii,:hiisqui secunduin pfoposiluhi vbeati sunt suiit brationes san.ctorum,..el canlant iiovuni caiiiiT
sancti (;fiom.;viii, 28); :>attendentes iilud eyrogfa- eum djcenles.: « Dignus es .accipere glpriajri?eilio-
1
plii f« Beaiiqui scfutaniuf testimoriiaejiisj tolp' iri ribfem, eLaperire lib.rnmiet signacula ejus, quoniani;
cftide exquifiinteum (Psa/. cxvni/'$)'.;»*Atqiiam'?*.. occJsuses.eirredeniisii.rios,..Doniine,iii.saniguineiuo.
fherunt efga hiini.sleriumel qrdiiieni suum solljciii, ex omni tfibu et lingua etpdpuloei nalione, et fe-
liemo-nisi??qui iiloiempbrefueril, narfare quiyeril,: cisti nos Deo nost.r.o! fegnum etsacerdoies, et regna-
pertimentesilludquoddicilur^6:,«Milediclushomp,V buht siipef: terrarii (A/jpf, y,; 8). i Est enirii alia.
. qiii opus Dei negligeiileffecefil (Jeri styiji, 1<3).>. caiisa, quare yjginii Vquatupr car^inales .sace.r«lptes,
Undeaccidit ut, diim quidairi diix Gbthorum ex- . brdiriavitvryidelicei .sicut riatiiralis dies yigiiiti 6*.
tfaneaeVgeriiiS,ribmine Riiilus, ilibs.iii .fesiivilaie quatuofhqiis solidaiuf, sic.niisteriiini ecciesiseAm-
S^nctbfuiii Nazarii ef Celsi,'et.:'a'd.sileiviium pblile, Ijfbsiarisepef .viginii qiialuor 'cardinales apprirelUr;
ofriatbs eieiini episcopOgfa lieiilesjinojiiiiaiesujjer-: eVfegereiur'; de .quodie sanclhs AfriJ'rosiusiij Exa-
yvdisset,"hbn illbs Iarilum saeefdbtesMsedepiscpiiqs : iriefbji (i, 10)Vait: «'Logeiiisialtijt,, ul.yiginli qua-
credidil qt affirina.vit, dieens :.« Gerte cum ego fere B luof horse.diunise"-alque liocfurnse^dieitai.itanino-
-'-tonuhaWofbemvterfarumjnssiiYalertifniaiiiinipera-; iriine,.dilfiiiiainiis,.ui si.(Jiceret; « Viginli•_qualuor
tbris clrcumdediet vidi, inqiiifens ustirii et mbfes iiofafuriihiensurani.Vu'nius.;diei tempiis est.-i. Qu.ibus
ipsbiiiiri;os 'niaxinie et.religiosorum episcopbrum, ofdinails archipfesbiterui!!, a qiio-si quandb in ali-
ririnqiiain iaiilo siupore :et tarii ineflfabiliadniira- : qiib oiTicio:deviaferit,;placidci^e.mendaii ^iiayiiergue
ti vnebiivigtii. > Q\i\ yideris"el adirilransiisec, :pj)riim correctl bbiio aniriib :bonaque ,3fpluhiaic^de^fifeni,.
stil)S!stil;iarit3emVabiilisecum mifahsVqjia:videratV. jirseposuit?8. Cujus nqmeii piinceps presbyierorunv
Qiiibus qdorsic facientibiis mjsftricordise.,jjielatis et Latine ieSoiiat; archosenim Grsece,.princeps-La;iue
chariiatis, castiiaiis",liuiiiililalis,fralefnilalis,scien- .diciiiir.-.V;,:^;' ;' ..,'..::•-.. :-.::*..;-. :
'.' -.'.",'. .V"--"
-
tise el qiiiniuiii vifiulijrii quasiodpr Vsuavissiinus S, Per c6i !em tempus beatus Ainbrosius.seplem,
cifca oriines geiiteS maxihiead vicinas iu-besfcflo- diacohos, el 1" quasi per sepiifqfniemvg:r:iiiani-Spi-
riiit; de ijuo bqmliiiis ad Moysendixlt:-;«'Sume tibi ritusvsaiicli eis per Spiiilurii saiiclum jiianus.ini>
afomata,siracten, "el oriigona, galbanem boni odb-: . pVoriensvbehedixitel "ordiriavit._iiiiitaius vaposlqlqs
ris,-ctlhiisiufcidissiniurii /faciesqne, liiiiniamaeom- Dbniiiii?8^;quippst gi'atiam. Spfiritus.saiicti>quani.
pbsituiiv bpe; «9__ iijigueiilaffi,, mixtum^jljgeiitef it •.in Verusajeni, qrise-Vlsiopacls dicijur, .beliigrieacr;
paruvafjExdd.xxx , M). j Qtios riiaglster. bealus et . . cepefurit, iii ununi conyenieii;ies,:sepiem.dia.cpnes;
dqctbr'*0AjiibrOsiuscol!idie aniiiioijeliat cautaiid.o,, pe.r SpirituniV^aiictum ord.inaveBirit,,:Sejjteiis ideo
dicens: «Diligainusnbs inyjcem, quiaVdiariitisDeus :conseerayjt, quia seplciri.suhfdona Spirilus sancti
esl,et qui diligil fratrem Suum,,ek Deo naius est-ei •a Deo super ildelescalholico.s 6?collata; yel 70.ut
videi Deurii, ei in Iioc ciiariliis Dei perfevia -e.st;et cotlidievanieuLhronumDei quasi seplem lampades-
qiii faciivoiuntaiemDei, iiiaiietin seiernijm. >•„. . 'boii.a-vitaopiiiniSque.niqfibUs-aique.doc.iiiija alips'*
G1
4. At cuiii beatus Ani.bfosiiissupradifclossacei'- 'acceiideiiles.pra3.cla:rissiii)e;sirieiKiereiit. Undesancliis
doles Deqdisporierileordinayii ?8,,,yisumestsibi ce- .Jqliiirinesln Ai)ocaly.psi;::.«:Sej>teitiiajiipa(le.s:.aiilen7
-leris ciiiij frairibus; vigiiiti;qualuofvsacerdoies , qiii tes.proceqiintariie: ihi^Qiiuiiijvqtise sunt.7^ :spifiius
quasi ,cafdwialesesseiitViieherecpqsiilui;_.Quos-DQT Dei (Apoc.iy, 5).>tVQuos.pfseyidenssanclusVdqcioiT
iiiihus et Salyatoi' iioster per revcliilibiiem"Spiritus V ArobTOSJu.s religiose.vjgililicjuatuqrsubdiacones (58)
siincti in Apbeaiypsi diceule Joiianne .cojiflnnai:: ad lioiiOfem Pei vet JEccIesisesuse brdlnandb beiic-:
« Vidi, etecce viginti qualuor seniOres, qui proci- dixil. QttibiiscailiOliceordiiiatis,;qmHibtisi)iagislros
dciit aine sedentem in throno , et; aijorabunt;" _vi- • ihsiiiuii,' quoruni unus afcjiidiacpnus ,alius .afchir.:
ven.lein in sseCula saectilbruni, ei. initlent coroiias rj s.iibdiaconusvocafeiiir. -vV. v;:::v -:; . ;'•>
stias' anle thrqnum, dicentes :_i .Digiius es, Doiiiine ,..vS.-.ItJeiiiv' 8
pef 'ieinpiis, soriclus;nbiriine •Simplir'
Deiis nosief, varcipere gloriam etiionbfeln et. yifr ciariu.s.arcliidiacoiius,yir tqiius,bpnitalis,,loiiusqiie.
Liiterii,qriia ttia Cieasii.oiriiiia, et prppter volttn- religioiiis, ac lotius sanclilatis, et iqti.usVcliariiaiiSj.
tiiteiii tu.airieranl et creata suiit (Apoc.viy,10)i.» ibtiusque pietatis, toiiusque caslitatis,-gratiaque di-;
": v' ;' .;' ~ :['
"•."- ''" -\ , ': -; VV1';"• ^VVv^VARi^lECTIONESr1-:' ': "";" -v'"V';;
cs
s3.tesiavitB, *4jJnB;atqhe rell.; i/aB.e.iiiiii relL V(r6tiiciiB/. ^deeslB. ^ipsosB.; V^qpefeB; VGi> njV
&l e.&.desimtB. <uttetiiperin his.': ^DeCardiualiljus MediolanensiseccIesiseAiginli'quaiiior {y._q.desurit:
A**,B/-) sectin.iuniDatiuni.-arfscriiHJii! codd. ,6Bordinaverit Bl,- "adorabant Bl: 64d.ih vVB. "'p.ropo--.'.
suiiBl. 6s Tilulus in 'co~dd%: De..•s.ejiteindiaconis;. *7 deest\B. ^.deesl B: qut seqiieriiia itq• decuriavjl:
qiii j>,graliariipariiciiiilnri. c. s. d.rirdihavefiiiit. S.ergb c-eic: -"69 deest B.- .',0:vel(/eesi B, ,"" qiibfidie
a, B/.V'.v7A-'septeiiV«diti7::B.;.<jtti.*e7ij,*»iW>:iia exliihet: S. -Dei:;DeiiideXXIIII subd.vad.Ji.vDVbr'linayil,.quihus
, omiiilii:,5inag.e/c. ;P iz^jM/MSviji corf4v^.De&SinjplitiaiioV-iv:": •" ''-: ' ''. v VV;:": \:-: ~-- ;-;'.:. \:l
• •
_ \:'v;:.:,.v;; :;;. v:. ;;;;?' ". NOT^rv v r"'•'' v ."' v. '."' ': -; "
(38) L.i ciiarii h 13 et G;0y, Flamnia-"" Manip.
-
Floriim' i%: Seil pbslci seplcrii fueruiit, "ipso LahdvII,
'"*:: '-". ;--"-' -' ; '-. -.:. ;--;- ..--;>- ...-"w>-
5Si"l.c'&itiV...""'•"' -'"_ :': '-'-:-':.. :-,-".
&&,,.;;:,;: %:Q^, l^. wflii^lj^ ^' www gv ;^<r
yina,;rpi!]eiiis;,^ui,TlqmaaiW tehdensVjier legaitlo-jAiqem sanclus AflibrosiiissripefliaiibEeclesiamvdifcta-
.nervi^ lieaii vAnibrosii^et-ejusammqriilus scienlia,; vicvcritiet vsanctivNazaVii::;-hOii6re"rhVivefsilicavit^^^re
.,EccIesiam IM .e^bejiiisvpgiri,^pqstqliHniuliislIiiere- ivivpropribjatidibniloebgiiosco^ ':: 'V;;Vsirs vv-W)
.slbiisscissamdispereanijatqueidiyi^riiiad; ynitatcrii;-eipoiiiii^i/iVlintifosiasv/ein/j&riiV Wpiiliriq^itq.saffdvit
,.cilliqlicffiii(Jei^v_ocavitj;H(ie;qua_Dominu$fidixerat; :ti_V'Nmninefiposioiicoimunerei^heliqidkst/cwCfsb
^ri.J PeLfuni.j?«cEgq.p^te,.TOgabq*':R^e, gpe5(feiiciat, jkFlbfiria crricis iempluhitsK-piehtpliititMciofa
,;fi!es;tuas;eUta ~hn>-SacxMlfhlnpWHs'.x\gnnl.itkd§o'4fit%tityi „;ty*l}::
.,tjios ??^i(Ci^i^ 32)^,QiujBei;fc ::tIn]&qpiie::eslwihe:tMripli:\Nazafius:Mmm^
z.J^i.onef/iinbis-.Rp^^ elvinsjs^iSHfi/iiTjeiso/ujJiaiflr/MisveifiiiJiJSKiiiifi:x~ii!:i:\
,-.£lrenuus '/-agricqla. cblligensjfiii&iunieeniesiimiiii,,K':Cni£:MbisacfMum::cqpul:exluiil:o:^
vl^cesimumuei;Isp_pgeslniujnr,; ninlips«adsGhjisium <jamEbc^capul esiitemphim;-Nri^ipijue^mriUiW^:-
FVCvJhyertgbat, Inter:qugs;qujdani;pli^^ '^QmifoxeVxeierhaMiricth.^ietiiWifri^^
. jMentissim^^^ magiia-,*ii:^'^ux:wi:paima:fiiti'i:cfi&
;wiiiicredidil<;(59)>;qiiem^uifites>B:0hiaj .•s.iTpfiigised.~mMia:riiofSrinipediii0iidfpiiriclS^(^i: ":
, :griuscrafi;jjfq,;patre,:cl;dqmiriqr(iili^ebant-,iiJ.que;ti--;
sW feiQuq: &;in iempofe noiafiosvofdiitSyil,vquiiaco-
-.inebaat,:^iiin;veiiajh;;fe^feiante.vDeiigratia ireliqqias..JJ;Iiiiiusqiie;lioijie:yeeamur,;^ jifaapo-
V'M;lorafl»:;apos!olorurii^lri ~wsuil!:B.?;Ii;i;ieclofe3;iut:iiiiveriiti!«jo
: ^iosis,^ui cardinalesivoeabanlur,Jel"cum"!'oninibus=gftujiiVlau^arisvetieos"magriiiicarisivlSlfluaiidoqiiidem
.ilonianis qiiosvvcaiholica.fiiles.aeybiosjhabehat^mi-...a;peiKin.Hll£vlenfpbfa;jjer _multb;svepiscojJbS'3ibveraL
rifice siimmaqiie cuiif-deyoiioiiecorididitietnrnayit.: 5,-;ciimsprinriceji!E)iSub;:qrdinaiqs _ytihiuitjjliquidjdicere,
-llevertehs^rbeatus-jSiiiiplicianussab' urbevBofiia ad ei confortans eos in oiiinibus gralias agensVbene--
.•Leaiumvniagisiruiiietrevereni3issimuin;A'mbrosium,--: ;:;-WixitV?feIJtvauterijBomiiia essentipgrleeiap deeerii vi-
o^reliquiarum-jiai-ticuIsiiriV J9;(aposioIonim>v:PetriV;etf -?;:K)S;reJJgiosbs;85:qiiasi^p2fliecalbgiirtisIegiS/Siipefvjle-
_ Pauji curjoseVsummaque::deVotioneVei-:bljtriIi!v;vQuo. E:;cenibfdineS^rprfepbsuii-^fviri^primisvpriiriicferiuiii
;;focib;bcatus'Ambfosius:vsumihov:gaudibsiimmaqiie.-K^jifesbylefbmmvjvinDsecuridovvafdiipresbyteruirivvln
-;:;la!liiia.oiri.iiiuni.
aliofum apostoloruni reliqtiias Eslu-, «Otertidrii-ciiidiaconeiii',iii;;Quartoarchisubdiacqneriiv_ in
;,diose acquisivil^QuibusVadqriisiiislboriestJssimam:;;qiiinie?riolafigrum?magistfuhi:iJ|>M sexlpvpriniice-
vljasilicatriad moduriiVcrucisvin'Romanaparteviiite.r.vi :f;(sfiumv00;leclpfum^in septimo puerorunivmagistruh),
. pbrlam qnam RbrhanaiTivyocaiitjVet arCumvquivtto- ;v::gui-magisierscolafiimvdicilurffiVSn ociavolipstia-
inanus Tiiumplialis dicitur,;Iionbrifi.cevcondidjtvin; ripram, qui.cuslodes:^yocaniur,>;Ii!;:riouo"vefo viro»
V qua ohiniuni aposlolbrumVfelifjuiasSumhiaeuih;dili-Vfrurnvel niulierumDep devGJMum(42):; qui collidie
genlia summbque Slriaiq^magnoque ciirsil episco-;v : vvofferuntpanemetyinum,-NoyiinielVYelusTeslkmen-
pofuin; clericGrhm,vlaieoruriv,niulierriin",jiivenum tumsigiilficantes.; hiienim,;°c;nepppulusvyacuu.s,vi-
vet 81sc'num;ufbium"vicinaruhi:app0suit^viiride ifsque: ^deatur;eolii(lie:panem ctyinumi)eo:efleruhti;lii;de-
'-bbdie basilica ajjbslolbfuTfri vbcatuf;' (40).:At-vquid ,:,cimo.;sieeulariumevirbfuin;; (45)f;;vjHis:;;.??: vQriihilms

;: . V,V,;,.vv,;.;;,;;;,J:y;:;v;iV:?J ;p;-:,;,;fo>,r^ARt^ I^|lb|ES.^^.V '^itlZii bS. E-S-J^i^W'


^* Ebdem virtiiiuriidiviriiiqiierf. ^alia^RoihainVS.sv^^nssii B.
v T6 de 'qria:-r-tempbfe::sV^aVvrt:vbVvac'oiririiuifi
eVs. -desiiiit B. '? se^ri^niirtil^i/nrff^ur/aijtepRVVvehitvvpati-eiri
luos"toidi/.vB/ -i?1.;- et riomi-
v ntim jdiligebant.rQ;e. r; Deo;^ a^P, e^;E^c.eardinalibiis et^. q.il^m.e, o, iDeirideKS^a .JRj,lieato Am-
brosio reliquias Petrief E.:.apostoloriini gfala.nter ^
Vreiiqiiias aquisivitetpulceffiriiarilbaSiliciirii.iu m- cVj;llVpViVpi'qrie Rbmanii ybcaiuf etarqV.ft. tVdi h..
c.i.o;. oVa.frcumrieVblibneriiagiioque coricufsii e.etTilhiiim.v.Va. u. u.li.bVa.vv. eivvtalesvverstisiestant
; adliiijiisfundationis.niemoriam; -59i7flA^reliquiaspariicriteA".~Bl: -^dpesl A".,B/,v;:?f deesl.JIl:; :^Ti-
- tulus in cod.: De notariis, leclorlbus et X ferulis. 8airiiposuit BL""Siet c. Bl. «5Etq. ^lienedi.xi t d',es,«n/ ,.B.
86 r, x. Bl, 87"hoihinesVA". Bl. . 88 propbsiiiLBl.J: ^iieest:;A*.: ^s^coliaudayitet cbhfirriiafil p;^J/.
s' ita A*V B. deest K*. Hic A*VV*i irisefurivi S. Devsaeefdotibus— vocatr sunt.^utBViipM/c:tocoi$iib iitpid
sunt.B. sequenliamuliumiiihrevius-contraxit.:^ 1 et;B/.f ;%:Seffi!*n(irt; •sHis^qmnesvilelbiie
B-.»?««?.'*»fr«|.
suosordiiies observabantjCl obedientiampfioribuset chafita.tem jfralribus secriiiduirivdbclfinani apqsloli
ciistoiiiebarit :\o. pWiri D.^ei i".;s".et pi c. s, i. Diiectiriitaque efat iilis:s;VSioi lri;riV;bVetrbliqffa:Seciiii-
(lilmdociritiain apostoli Iri eadem epistola.-'--'De decuirianis.vVideiispbslea: B..Simpiiciahus; sepieni pre-
'diciorum ordinum labores ahge.ri ex aiiguhienloEccIesie Dei in manibus ejus; ires —-suscipiehant, iiide
decuiiiani tpiasi decimani a decimis dicuiitur;'vel qiiiaVibiius metropoliiane ecclesie regimen iii ofliciis
-ordinarios coadjnvabant, ideo dccnmani qtiasi dectis majorum, id cst ordinariortim seu cardiiialium, suiil
vocali. — De baculo cum corio. Omnibus sic ordiuatis, polile — ostendenduni ollicium aut digiiilatem in
m, c* d., ui u. s. s. in v. et b. c. cle. seeunduin prophetam : « Yirga—sunt. J Ideoque p. p. monebat sub-
dilos per—me. Arcbipresbyter suos, diceiis : t Non facialis sculplile, nec similiiudinem aliqiiainydolorum.»
KOT^:.
(59) V. AugusliiiiConf, "VIII,2. epigramma rcferuntdecsse.Puricellus adnolavit. Ad-
(40) Translalionem 10 Maii assignat Kal. Siton. jiiodum corruptus esse videtur. c. SIIPC.ix lnsii-
in Mnr. SS. Ilb, 1055. liadem ciiam cccl. S. Nazarii (42) S.scholaj B.Ambrosii quam
vocabalur. , tulani' esse existimal Fumagalli, Arit. Rlil. III, 508.
•(41}lliinc versuin apud Cseleros quoiquot illud (45)1. e. vice comilem, v. II, 55.
;; 83iV "; V ., MEDIOaNENSiSCLERlCi- -' "852''
;LAlDLn
-v conipletis,. (orisli.liilis et ordinaiis, devoie ; stiuui A Dohiini Dei veslriiii Yahiiiii
(Ibid.^u). » Ei eadeniv
; qrdjne:n;s('rvaljanl el ihviccni bmiies sese bhc^ liiflecepta,quia majbra siini, majoribiis comihcndata
dicbahi,; dc qtiiiiiis '(licit Apbstolus • Y Obcdile" videnlur; cetera auleni proul iihieiiiiiueorditii coit-
prseposilis vestfis. in bomino, et illis subjacele venitjdisposuil et 6rdinav.it,-'scilicel ut quot ftieruiit
y(ilebr^ xiii 17).;;». et iiem H :•«' Per ciiaiiiaiein jjlagae circa Pharaonem iii Egiplb ad nioflciri,- lol
• servite iiivicerii
(Gnl. \, 15). i Iri qnoruni spe- cssent femedia salutis in viia, in Vetefi ei in Movb
cie Dbmiiius discipulos subs ammonet, dicens-: « In f eslamenlo. Unde facliim esl ut, si qiiis in aiiqub
lib'c cqgnbsceni omnes - quia niei estis discipuli, oberrans peccarel, per "uiiuhi deceiri emendaieiv
si (JoHiiVxjn,55),;>etc; Itaqiie «diiectio, J sicut dicit Qiiibus coinpletis religiosissimeque ordihatis, anii^
Aposloltis:, e-efat illis Sirie simulalione, odieutes phonas, responsoria, psalmos el cetera qus diviiib
riiiilttm, adhffirentes. bono:, caritalem fralerniiaiis culttii erani apla, ciini viris tantum supradietis mu-
invicem diligenies,hbnofemi.iivice.m prsevehientes, sica aiie mirifice iinbiiii cbmjionere, doeere ei
solliciliidine' hori pigri, spiritu fervenies, Domino psalleie salaguut ; qtiatenus secuiidum ilhid Davi*
servientes', spe gaudenles, in tribulalione palienies, ticuni psallerent diceris : « Canlicuhi iiovum cariiabo.
Voratioiii ihslanies, necessitaiibus sanciortim coiiiniu- tihi, iii psailerio decem cordarum psallaiii lihi iPsal:
nicahtesi hospiiaiilaiem sectanies (Rom. xii, 9), ha- B XLii, 9).;»Itaque Ecclesia Dei gcrminare el piillulare
benies "auieni dbnationes BBsecunduin graliani quseV iiiclioavit, et quasi liliuni inter spinas, Sic peroniiies
v dala esl iliis dilFefenles, secunduin gfaiiani pfophe-. gentes odbfis suayilateni dedit. Nam qtiam lucidis-
liai, seciindurii: fatiqnem vfldei,sive minislerium in sime el quam discrele curicla per ciispeiiSiitioijem
; iiiinistrando, siye qui dpcetin doctrina, qui exce- Dei cohsiiluilvet ordinavil, non est mei arbitiii
! daiur^iirexboflando; qiii tfibuii in simplicitate,. edissefere, sed Dei, qiii cuiicta riulrit el disponil, tri-
qiii -priecsi in SoHiciludlne,qui miserelur in ilarilale buere el ejus dono assignafe.
(/Hrf.,v6).» '::": ''-', 9. Ebdem"^ 1 fempore cbnligit ut quidam sapiensj
?. ;w Cujuses laboreni yidens beatus posiea Sim- tanien Manicheorum erfbre 102 seductus, noinine
pliciaiius quia poriiirihs Ecclesiam suam permullurii Augustiiius, argUmehiis dialecliese afriiatus.el postea
jPulluiare crescere et liabundare faeiebal 9? iii ina- Dei fldelis et calholicus vivensepiscopus, ciitn Iii
iiihus ejns, tres yiros caritu peril.os.adjunxit neciipii ecclesia Iiyemal.i noii qralioniscuribsiiale, "iieqti'4
28 sacerdqtes, qui cum aliis 72 conjtincli facltint 100, secundum causarii utileni Tidendi et audiendi Domiiii
(juaiifoptef Deciesdeni vbcanlur. Inde est qiiod de- mysterii, sed repreheiideiidi gfalia beatum Ambro-
v cumani :,vocarittifv,vseif qriia curii 24\, eardirialibus sium de incarnalione Dpiriihi ad pbpuluni .*?' l:a-
liujus, ririris qificiavimpleritesiposthiodurivah Oiiihi- G clanlem et praedi.canlcm, obliiussui :el suofuil
bus decinias cuiiclqrum srisc.ipiebant, vel qtiia loiitis omniuni cogitalionum, pallens elVirenrens oiririibiis,-
nielfopblitanaj fegimen in cunclis VoIHciissedule de^ qui aderani '** videiiiibusvobriguit.iQuinetiani iiiiita
geba:;t;cCclesise,quambbfem decus majorum vocatl adinoriitibne, quam ad popiiluni beatus-Ambfosius
suni.vHis bmnibris compositis cl ordinatis secundiim minislrabat, privalirri ad eum Auguslinus pervenii.
dighilatem quiihi a bealo Aiiibrosio acceperat 10°, At beaius Ambr.osius cogniia 10Bejus scieniia, pa-
polile iiidiitilefuiaS siipefiiisel iiiferiiis orrialas co- tefactaque. ejus disciplina"','quid in arle valerei ,
loe el pef
iip ad osteiideiiduni,cujus oiliiii vej dignilalis esseni, quaiitefque ih iide. dissehtifei catholica
iri inanibus 'cotidie deportabant, quaienus uriiisquis- Spiriluni sancturn cognoscens, qiialiterque fidelis tit
que ;subdltds Suos iri virga et in baculo corrige- cathqlicus fulurus essei , placidissime el nmltum
rct eleiilendafet.De qria per PrOpIietam diciiur : carliaiive euih suscepil. itaqtie Iselabatur bcaius
< Vifga tua et-baculusiuusipsanie, Domihe, cbnse- -'.' Anibrqsius super eiim, sieut in Evangelio de quodam
Jata suht (PsaLVxxn, 4).> Ideo prihilcerius presby- palre legilur, qui cadens super collum fiiii sui queiii
terbfum aiiimbriet"sulidiios sibi credilos pef virgani pefdiderat.eiiuiponeiis aiiulum suuni in digito ejus
Dei dieeiiies ad Jloysen : « Non habebis. Deos alie- plorans deosculabatur eum, el iriipropefahs aliuni
jiOscorahi mc (Exod. xi, 5). '» In secundo archi^ ^ fi-atrem zelo nimise insidise ducluni dixit: « Hic fra-v
jjresbyter suos doceljat diceiis : « JS!onfaciatis vobis ter mbrtuus fuerat et revixit, perierat et irivenlus
sculjilile neqiie bmiiem siiniliiudinemqua; est ih ; esi (Luc. xv, 32). »"Et ilbm sicut iri alio evahgelVo'
coeloel qusc cst.iii terfa (Ibjd., &)'.»,In leitio archir de paslore bonq legitur, qui, rehctis nonaginta no-
diacohus suos; docebal : « Kon assumeiis nomen vem ih deserto, quserens ihvenit ovem quam per-
'
VARIiE LECTIONES. V
Arcliidiaconus suos : « Non assumelis nonien meuni in vanum. » Ceiera a., p. u. o, conveniebat, disposuji; ;
ut quot f. p. conlfa :Ph. iu E. ad iii. lot. e; r. s. ad vitam in v.et n. t.;iinde si quis serael peccabat,
deciesemcndabat.: Quibus religiosiSsime ordinaiis — viris musica arle imbutis psalere saiaguil secundum
illud Davidicum : « Dcus caniicum — » Dei per ipsum refloruit ul liHum inler spmas ,; et p. o. g. o. s..
(ledil;ai quam lucidissiiiic curicta brdiiiaverit, non esl mei arbitrii edisserere, sed Deij qni ab eterno
sole clarius cuncia cognovit. sl deest Bl. S5 aut donanles Bl. 9CexceditBl: "v.suprq n. a. y-^tnlns
ss Ha k~',deesi A*. 'otlacceperanl :- 11-
pfmfigHvir ;'De: sacefdolibus deciiriiaiiisefbaculo cum corio.-
titlus : De s. Aiiguslino. El hoc caprit' cumlossequentibus duobus- capiiulis mutium decurtavil B. e. m.:
10s
Bl. !03iiivenisse l. Bl. 10i cnini 111, Cogiians cjus scieiuiam' Bl, c. d. Bl,
~
833 lllSTORIA MEDIOLA.NENSIS. -^ LIBER I. ; 834;
dideral, ellmppsila in humero suq., gaudet, el. ve- A Theodosius beaiissimus iinperalof etscquiiur et
niens convocal aniicos ct \icinos suos, diccns : probavit; hanc fidem Galliseleiienl, hanc Ilispaniii:
11Spia divini Spirilus confessione cusiodiuni. »
eCongratulamiiii ii)ihi,quia jnvt-niovem nieain quani cum
perdideram (Lttc, xv, 6). » Uudc Dominus dicit : Esl cnim ih illis (46) ut nemo per aliquam occasio-
«Amen.amendico vobis.quia majusgandium in cce!o neiii turjiis \iiii incurrat, inconliucnlein se videns,
stiper uno jieccalore poeniieuliam agente, qiiam su- vel 116fralrem suum, nisi circiimveuiai.in negotio.
per nonagiula novem juslis, qui non indigent pceni- 0 J quam causam molilum in Ecclesia universali ,
leiitia (Ibid., "). » el ul in alio loco Iegitur de inu- ut sacci-dolcs aut virgines erani, ai.l caste cam
iiere illa, quse Lclala esl super drachmam quain uxorihus manobanl: qualenus si Deus jirajordiiias-
perdiderat; el cohvocatainicas et vicinassuas, dieens: sct, ul si aliquis ad episcopatuin aiinueiiie Deo vc-
<VCpngtatulaiiiininiihi, quia invciii draclunam quam nirel, vel virgo vel unius uxoris vir inveairelur.
perdideram(//iii/.,9). J Tandem niilu divino, non posl Uude dicil Aposlolus : « Oportet cpiscopum inre-
inullos: dies, sicut multis videniibus et sibi consen- prehensibilem esse, unius uxoris virnm, sobrium ,
tienlibus palam oberraveral 107,sic in fontibus qui pudicum, ornaium, hospitalem (I Tim. m, 2).»
beati Juiiannis ascribunlurlos, Deo opitulante a bealo 11. Transaclis m annorum mullis curriculis,
Amtrosio, cunciis fidelibus hujiis urbis adslaiilibus R vhenle lamen beato Ambrosio, gravissinia dissensio
et videntibtis, in nomine sanctseel individuse Trinita- inier saccrdotes moiiogamos el alios sub virginilale
tis bnplizalus et confirmalus cst. ln quihus foniibus, aui caslilatc degentcs in synotlo coram aposiolico
proul Spiritus saiiLlus dabal eloqui illis, Te Detttn orta est. Quamobreni oiia disse.isio inter sacerdotes
laudamus decarilanles,"cuiiclis qui aderanl audien- monogamos et alios casiesimul.nies ss \i\ere, fere
liJiUSet videntibus simulque iiiii-anlibus, in posleris usquead moriem et riiinam suoruin cl aliorum dc-
edideruiil quod ab iiniversa Ecclesia c.ilholica usqiie . veiicrunl. Quod facluin est apostolico impeianie, et
hodie lenetur et religiose dccanlaiiir. El quasi di- jnullis calholicis episcopis exhorlniitibiis, in judicio
tati multis divitiis et iiiiCbliiuabilibusmajgarilis , beati palroni nostii AmbroMia partibus ambahus
wuluo in.Deum belanles, et cum graiiarum aciionc (laiuni est, iifiirmaules quicqui I ijise dicercl, tene-
cibum suinenles lseiali suiit, ct gaudio inagno ga- 1'cnl et firmum alquc sancium haberent. At beaius
visi in Dco confoiiali snnl. Ainbrosius vitlens atque coguoscens sensus liiima-
. 10 109.Interea prseler illa, quibus 110clerum suuni nos, cl sancta conscilia, cl omiies pionos ad peccan-
coiidie iiiformabal, qu&daru omnixe "' el inviolabi- dtim, niaxime proptcr inconlincntiani, sciens ali-
liter conservanJa atfjue icneiida el stiper omnia cti- qtieinneqtie vir^ii.it..lem ner|iie castilaiern nisi a D.-o
slodipiida sacerdotibuslradidil; seilicef ut qualuor J jiosse habere, os suiim aperiens, quod in libro jam
p.iincipalia conscilia, in quibus Grseci et Latini et ditiaverat de ofliciis, ait (i, 50) : « De monogamia ',*
«.-atliolicifideliter coiicordaiii, leiierenl (ii), 1» qui- sacerJoium quid Ioquar? Quin una lantum pei-miiti-
biis catholica fides inlcgra et inviolaia perinanct. tur coptila, el non repetita, ct h;ec lex est i:o;i
Quin eliam ab aposlolis el aliis sanctis episcopis iierare conjugium , j ct lls sic dicens statim illos ,
ilia qiiatitor conscilia dicebat ita csse sancla el con- qni peiacta ls0 casliiate esse \idebantui', condcswi:-
lirmata, ui si quis in illis aliquid augciet vel dimi- sioueni el chariialem circa fratres suos miiiinie ba-
niieret, analhenializalus el excomunicatus permane- benles, compesciii:; de qua «licil Aposlolus : « Si
ret. Itaque sicul quaiuor evangelia sunl observanda habueio tantam fidem, ul montes Iransferam, et si
el tenenda el credenda , sic isla qualuor in omnibus liadidero corpus meum iia ut ardcam, chaiiiatcm,
coiiscilia. Quse conscilia.quanlum limoii el quaiilum atitem non habuero, nichil sum (JCor,xin,2).» Se.l
aniori qtiaiitseque reverenti;e bealo Ambi'osio lls »ese non videnles, ct illud quod dicit Aposlolus mi-
fuere, ipse super lNicfcuuiiiconscilium in epistola niiiic intclligcnics, dicens : « Tu quis es quijudicas
ad clemenlissiiniim Valciilinianum augusiuni di- alienum servum ? suo tlomino stat, aul cadit; slabii
recla,(43) ostendit, dicens : « Meritoque conscilium ... auiem (Rom. xiv, &). t Sed re\ocans ad amor m
islud lls exorreo, seqtiens tractalum conscilii- JNi- fralernitatis verbum aposlolicum, inlrodueens dixil:
caeni, a quo me nec mors nec gladius polerit sepa- « Deus non vull coacta servitia; el ila noli fi-alrcr.i
rare. Quam fidem et,u parens clementise tuse tuuni contrislari, neque prodere, pro quo Chrisitis
VARI^; LECTIO^ES.
107oberraveranl cocld.obscravcran! Bl. 108Fuii ergo B. Angusiinus baplizalus in ecclesia S. Joannis
§d fonies, quse erat inler ecclesiani umjorem ct S. Theelsc funihlus eversa;. A. in marg. 109ei hoc caput
muliitm decuriavit.B. Titulusniprmfigiiur : De bbservandis & coiisciliis. 110 in q.-quot. c. s. i. C/. "l oni-
nimotle Bl. fori. olinixe. W. ila k". nil. b. A. desunt A*. J13 illud sc. Ariminense. Ambros. "* eiiani
ib. . 116ct ctim ibl. "6 deesl B/.. "7 Tilulus : De monogamis sacerdotibns a b. Ambrosio. (a. b. A.
desunt k". Bl.) "8 de casiimonia auiem q. I. Quando u. t. iicc repetiia p. c. El in ipso ergo conju&io
1 e ii. i. c. Ambros. Cf. infra III, 24. "9 cl cst A*. 1!0 parata A\
NOT^E.
(45) At eorum duo Ambrosio multum sunt cosle- (.56) Conciliis ? Ilsec mc non inielligere faicors cs
riiita. corrupia exisiimo.
(45) 1, 21 ed. Paris.
85S L\NDLLn MLDIOL^ENSIS ( LLRICI Sof»
morUiue esl (cf. v, 16) » 1'i'q .c Graeci»aceidoi°s A \ scopitu,quo I nunus esse \idcbalur, Deo adjuvinie
^nibrosiainm tenenlcs seiientiam, u-.que hodie imple\it, ct quod ordmaium imenit in\io'abililet
sancitum et pio Iege sica Inbe-il, ul quando m teiiuit et firmavit, ila ut nullus episcopus amphus
sncerdoiio unguniur, ai.l \irgiiuniem ciin^e pro augerct altquid aul diminuerct
initiunl, aul uxores in testimonio uioium bonorum 12. Deierm nntis1*' ic defiinlis sanctaeAmnrosnn-e
sibi socianlur ; el si conlingil q lod u\or sua moria- ecclesi-c oidiuibus, datisque figuns lalicniibus iu
luf, aut caslc \i\unl tenenies sacerdoti.ini, aul qiiibiis Deus per cleuientiam suam sancti Ambrosit
sjceidolium amiltunt, si se ampltus alicui feminse suffragi.snon lmmcr ti aperireposieiisbeiiignecon-
socunlui. Qtioium Eeclesiam m quamplunmis olli cessit, nunc qualiter ipso adju\ante 1£3 cateclm-
cns beaius Atnbrosius \enerabiliter imttalus csl n.cni ecclesi.nn jeimlem ingieJianlur, secundttm "l
Qum eliam sacniicium eoiuni.scilicelfimei.iait.m, ordiiiem quein \idi corleque cogno\i, et a fi-
cim nosliOj scilicel azjmoriim, in celcbeiniins ft* dtiihui (0 lipeii, fidehier cdicam, quave causa rc-
s.p ilalibus, maximc 111lesuirectlone Doiiuni ad gns ccclesuc ejusdem occidentales non liilroeant,
toll.iudiiidum el confiimandum alque rooian lum, ,it supei smclum cnsinon a subdiacono et host ain-v
angehsailin-nisiiantibus ct sanclificanlihus, benedi- ul doccantur , mlroducantur, canlatne lnlimabo
ceret, confirmarelet consecriiet Unde idem aitsan-1 B Igiitu caicthumeni, quibus jam Deus per suam
cins Amb'Osius : « Slinl angcli ad liius aluus, ei suinm.irn "• tniscncordiam, sile dcgustato sapien-
saciific.tnl sacerdotes corpns el saiiguiuem Cluisli ti-p, ct nanbus et auiicuhs sputo sacerdolis dehni-
psillentcs et dicentes : Glori.i m excelsis Deo. > Sed tis, nec non s-cculo et pompis eju&abrenuncialis,
Deus elDominus noster, \olcns lanttim et lam ma- manuque sacculolis ecclesiam intrandi Iicenlu
gnifif uni episcopum velut emcnlum miiitem mulium quoJammodo concessa est, subdiacono et hoslianii!
tn imiilii Dommi sui triuiiijiiianlcm el desrdanlem, cos inlroducentibus, intiantecclesiamii paiieonei-
miiliis pisennis muliisqtie honoiihus lneffabihque le- tis. Uhde ab oncnlt ">Quoniam suinma la0 Dei sa-
inurteralione honorjficare ci gjlouficiro, de ergastulo pienlia oriens e\ allo illuniinavlt eos qui in loi e-
cainis id ajieinam gloriam ai.gehcis chons siipa- bnset in umbraniorlis sedebant, proplietaaticsliiite,
itis M1e\iie pi jccepil. Unde dicil Aposloltis « Qiiml qm ait ls7 « Sedentibus ui tenebns et umbra mo--
otul is non \idit nec atnis audmt ncc m coi l,o»ii- tis, In\ orla cstei<i(Js. i\, 2) J Lt ilempioplieiau m
ms ascendit, cjuse pKcpara\il Deus dih^enlihus se eximius Da\idns « E\orium csl in lenebns lumtn
(I Coi. n, -9) i Qui cleium sibi conuiiissum cto\es reclis corde (Ps. cxi, 4). i His o.nnibus ingredicn-
,t Dco sibi creditas precibus et \ocibus atq.ielamcn- tbus, spcerdos et diaconus chuso cum e\ugtlio,
tis moriens Deo, 111quo sunt omncs thesauri SCICR- iil cognoscanllss sincti e\angeln seerela nidigni
i"e al scondiii, instanler coinmendabal. Insuppi pci esse \ideie, ct neilli \ideanl qui \ideie non debeni,
SJI nltiin sinctum intell gens, nmllos pstudochnslos ei audianl qui ser\are non posSHnl, et subdiaconus
cl pseudoprophelas m veblimentis ovium venturos, cum UIIIItbtilo uicciisi, ut m conspcclu Dei per bonl
Ixclesnm Dei et populos cjtts pei falsam doclnnam oJor s operjm quandoque appareant, seu diabol is
sub\eisuros, de quibus Doi.imus per E\angciium di- per sanelse fidei dc\otioncm, qui eos per mulia m-
cit. « Atlendite a fMsis piopbctis, qm \rt)iimt ad \ isoral lcmpora, inremcabil.ltr ipsos deserens fn-
\os m \eslimenlis o\ium, intiinsecus aulem sunl gni, et 13°ccicoaidente, Spintus sancti prajsentiam
lupi lapaces (Maith. \n, 15) » Hoc ptsevidcns san- significans ,S1, oh\iantui. Quo faclo, eum ad san-
clns el ie\eieiilissiinus Ambiosius, clerum ac po- cium cnsinon (17) ducii sunt, sludiose ac rthgiose
pulum Deum or.ins cotidie ai m ibat, dicens.«Lihc a soper codem quid signidctl doceniui . « \os,ouos
nos ab hxieticis, ab Armins, a schismatins, a har- Deus ad inugineiii e* siniil ludincin suam ab lnmo
baus, quid lu solus Dominus, tu solus aliissimus, eiiinia prsevnlens bciiignecrea\u, hocsignum alpha
Clnisic. » Quo e\!cnie de coipoie quantus duloi ct ho 13!contiiicns quid significat, corde et auribus
tiobilium, et qinntus gemiius clcncoium, ei qinn- aiiuni cognoscenles percipite. ltaque quod A w\ide-
tus planctus oipliinoium, et qtianla crebra mona- n tislas, pnrnuinetnovissiniuincceliet Lensecrcatorem
clioiuin, suspma liiterfucre, mea lingua narrare, cl omi.tum ciealnr iriim auctorem credite, deqtio qno 1
et meus calamus scnbcre non \alel, ei obsequium Esajaspiopheta Sp.ritu sanclo lepletusdicat, andicn-
qnaniis ejus iniiaculis coiusta\i?, niihi en.iri.ne non les tognoscite •« Anie me non est formatus Deus, ei
\ icat Sed ordinato be.iiissnno Siinpliciano in cpi- posl mc non ent. Ego sum, cgo sum Dominus, u
YARIyE LECriONES.
181stipafim Bl ^lttulus: De crismon santtiAmhrosii secundum DatiumepiscopumMediolanensem A* .
R Bl det. s A. aDaliocp. M.A\ " 31.st.desunt B. ls*deeslB. "'deeslB. lsc dceslU. ls'|). sic dicenttii.
,Jt Ct iirophelam O. B. 159-tognoscatB. 18Scum B, U1sigmficanle Bl. lss omegi Bl. 188i(aB deest idl.
ISOT/E.
11) De hot s.g.m v. Allegianza, S icri Mon. p. 18, ubi hasc ejus datur cffigies, -a \elen lapide sjniDta,
857 HISTORIA MEDIOLANENSIS.— LlBERT. 858'
non c=l absque me S.ihaior (Isat. xuii, 10). Dclcvi jA oc'o \irg ilas piolcndciites a 1 sprrim \idolis, octo
lil nubem iniquilai.es luas, el quasi iiebti.im pecc.ua bcatiiud nes lidiIibus loie pionuss.isa Peo tn .CHI-
tua (Isai iLi\, 22). Ego sum, cgo stim ip->e,(,ui num (um Clinslo semper iransuus, she1* 0 (juia
tieieoioi nnqmtaies tuas propter me, etpec( ilonim octo sunt bujus ssectiliet lutun qttasi ni spera die
tt oruni non ircordabor (Isat. -XLIII, 2?). » Dei om- noctuque cuiienles seialcs, de quibus quidim sa-
li.potentis designata iiolnu, qualitei ante sccuh jiipns 181: « Scv ctcniin sunl hu.us ssecult setales,
tl in sjecula ei post saxida lmt et csl el enl, t,UM,ue notissirtiis temporum d sl nclsc 1SSailicults, iii qui-
13Bsstcuh bus pio Deo laboribus insisteic, pio adi|vsccrida
jiieiaie\eibnm, cum quo ab iniiio anie
omnia compoiiens ccelospaiavil, ineannii Spin.u r>quie sempitcrna ad ternpus operan ncccsse est.
sinclo contipiente permisent, et quomodo ho 1o S^piuna cst selas non in nat sed m al J "s \ita
nalus est cx \ugtne, suo sangmne p^etioso hiiin.i- q.iiesceiuium usque ad tempus lesurietlionis am-
i.um gcnus rcdeimt, ac vulneiatus el sicut 130OMS marum Ocla\a aulem selas ipsa est dies resurrc-
a I ottiMoiiem ducius srl, cognoscite. Cincrem13', ctinms, sinc ullo tempoiis tine beala. > Sed ubi sunt
cnjus, pulvere cnsmon esLtotus signatus, ClniSius islse Leaiitudii es, nisi in spera, hoc cstin Deo, qiu
est do.ninus 138qui tarnetii de uigine sustip^ers, noii clauiiiiui fine nec liiiins augmentaiiir "'' Quin
cinis ut homo moiuhs, Deus de Deo, lumen de U j eliuii speiam lllam rolundam, fine eiinito caien-
1 i.riine '"'j Spiiilu santlo concipitnte f.iciusuo csl. tem, fl,u.iin h.tc omina conlinenlem \ideiis, esl ipse
Cruteni autem, quam m ciuce conspicilis, Christus qui-156ln Apocaljpsi loqnilur 180,diccns • «Lgo sum
«st Deus dominus acul noslei redemploi, qui nos aljiiia ct ho 1M,piincipium e» finis (ApoCi, 8) >
(ricib paiibulo suo sanguine pictioso, qtusi o\is 13 Ciucts 1!!8 autipliom, qua mjsleiium Dei et
tlfctus ad iiumolaiidum, iiuaieiitos redemii. Lnt'e sanclsc Ambiosianse ecclesicc jvroDiogauvj ccltidie
isuas jnopheti 1,s. « Situt o\is ad occisioiiem adorinlui, allegoriam reveieniissiihani cou.prtlicn-
dt.clus est, et quasi agnus coiam lohdenle-se sine dere et conlirieie ajipiobatur. Dum enim caniicum
voce, sic non apeiuit os suuui in humihlate (Isat. quod iachaius Johannis piophela ad Dei lionoicni
LUI, 7). » Iteni . « Vuliieialus est pioptei lniquita- pioplietavit, canlatur, ac lettionibuSpeiletiis, lecto-
iet>nostias, afiliclusesipioplei scelei.i uostia (Ibia , res suo cuin niagis ro ct hostiaiii choro oidiiub.s
'.)). > Passus autem pio nobis nioiieni ae mulia., majonbus dimisso tollunl de s.icrano iies ciiitcs
iujuiias, ciinnonet nos, ditens cotiidie : < Ri.\eritie aigenteas et summa CIIIIIie\eientia fons eccitsii
jj lHequOiiiauilcdnni1,s le Laudate, cccli, quoniain deportanles, tnbus cereis unicuique snpcrntdcnti
fccit Djiiniius niiseiicoidiam (Isau >.LI\,22). > Cili- bus, sancii Spuilus pra:seniiam sigmficanslh9,
tiuni piseieiea 1'4 quod lns figuiis subesse consptti-1C ccclesise regias ordinate lnlrant. Benc de seciciano
lis, peccaloics \os esse conspitile e( seteini rtgm cniccs tolluntur, quu de serretis Dei nobts appaiiiit
gloriam piimi paicnlis j>ra;\aiicalioiie amisissc. Chiistns, cujus ciuce muniii, ,ib ornin poicsi.iie,
Unde ad Deum \esua peccala pl.iiigenles coipoic el seiea lC0 ipso proiegente liber^iiiur. Ciutes (V-se-
a uiiio coii\eiliiiiim, dc14- quibus Dommus pei pio- cieio tolliinlui, quia de secrctis lenore genlilium
|)heiiiu • « Comeiiimiiu ad ine ni loto coide vestio, populi crutem Cbrisli bajulantes, Dei ecclesiseIi-
snj.juino et ileiu et jiljnctu (Joelii, 15), quianolo liiiijj ul Clnistum sequantur de\ote liiiuni. Uiioe
iiuiiem petcaions, sod ut coineiutui el \i\at (hz. Domiuus per E\atigelium intonat dicens : « Qui
IAWIII, 11). J luqtte, iiaiies kanssimi, mii eniur crutem Chnsii bajulavent, sahus cnt. > Ires u'eo
y.i.bitu 140 ni cincie el cdicio, cum piophelajtjuno- suntciuces, ul onincs ires mundi paries, \idehctt
IIPIS et ploiemus aiile Deum, quia lnultum iiuseii- As'a el Europa el Aflnei iC1, tteli el leria- Creaio-
rois est diinillcic 14 petcata noslia Cuni jutcin ad lern cogiiosecntes, Ycrbum quoque sancliim lrs tle
«aeu bapiisinalis satiamenium Deo annut.ile in Virgme naluni acSpiiitu sancio toncepium ctedcii-
jno\inio jeheiit)s,citholicje fidei tlotunieulis inibjii, tes, Unitatem m Tuiutale, el TiJiiitatem ni UiiiUte
giudentes per bonorum opeiiim peise\eijniiani actualiter confiteienlui. Quseomnu fidclissimi ca-
be.iiitudniem xieifseglorise creaileacquisisse,quam D tholici, cathohca fide a Deo jnbuii 103Palres nostri
olun piothoplausti Dei iiiantlaliim pjse\aui.inlcs tn tontiho Kiceno co.iiiicnies di\eiunl . « Fides
i-iconsulle amiseiunt. Piseterea quod oinnia sjgna autem calholica hsecesl, m unus De IS111Timiiaic
b.ec e cineie lacta conspicitiSj \os cs « nioitales et Tiiiiitasin Crnuie venerelur. i Inlr nles autem
tognoscile us, acsperale in cum, qm \os tedirneie ltctores tt hostiani cum signis, iii\eniunt atclii-
suo sanguiue pietioso 1" Jigiuius cs;. Qnodauem cpiscopum'ej.lra chorum, arthiducono dcxtumet
VAhlZ, LECTIO^LS.
*3ldeceloB. 1S5etanleB/. 13° hoiro naliis c\ \ sno sangu ne i os r. el s. B "' CII.ISBl.
issdeesiii. 1-M d. \, dcsum li. uo hluis hl. ul d d a des, n; il 14s p uitil Bl. u" icdemi
BI. "* propierea B. '-= deest B uo hamtu B' u' dimitteiis Bt u0 cognoscentes s Bl. u° duit
b. leo pioinissas si\e B. "' Ua A"*.B. de quimis ie\erendus se\ A". l*1 condistintie
cognosulc
B. "' .ilteia Jil, '"' qin iiniiis i,on co.iiatut net line concliidilul ii ub quu Bl. lj 0 deest B.
107o.uega B1. -' 8 Tttii'iib Dc Liiitis Jiitip loni a Ditio D.iiunn aiclueji JScJ. B.). 1"3 stgiii-
(setthidum
itajiubus iil U0jMiiiciup B. lel p. !SiJ scihtei aliuta el edi jjia B. *" dees, B. 1!i.cc LJ.
ii.-i. desttnl B,
839 LANDULFl MEDlOLAK&NStSCLERICI 810
archiprcs'.yiero ixv.nn rcgcntibus, nec uon ipsiim ,k benc lencinus, canlare consuevinius ; hymni nobis,
ut Moysen verum ls4 suslenlanies; quaienus gralia canlicum nobis, psalini nobis jnslificalionis 169simt.
sancli Evangclii, Novi ac Velcris Teslamenii"senten- Psallam ^0 spiritit, psallam 17°et mente. > Ut expel-
tiis ac figuris, coiifirmareuir, sive dilectionis Dei leret et eliminaret oblivia a doino sancla sua, can-
et 16« proxiini sanclae Eeclcsise quasi columpnis lores sibi fecit vcrus Salomon, qui loib spirilu
susientareiur et alerelhr lc<ihumaiiis, ul ad ccelo- coriquii-endsecognitioni diviniiatis iritenderenl, ncc
rum gaudia Deo aimuenie ascendere el volare mere- psallentes deesseiit ecciesiaasu;s 17i, quprtim caniri
relur. Unde sanctus Prosper ail : c Qui caret islis nequam spiritus fugarclur. Prophelae quoque ut
geminis alis 167viiiuiurn, non habct undc volelad propheiarenl, psallendi perilos videbanL psahYre,
regna ccelorum. i Quibus inlrogrcssis ac secundum quod suavi invitata dulcedine spirilualiier17S:gralia
orJiucin ordinalis, cum Propheta Deumiaudanle iiifunderetur. Et 173 in Evarigelio legimuSj in domo
caiilant e In excelsis, > secundum quod dicit: patris illius filium recupcraniis' percrepuisse sym-
« Laud.ile Dominum de coclis, laudate eum in excel- phoniain, qua epulantes deieclabantur fideles; per-
sis (Psal CXLVIII, 1). lpse cniin dixil el facia suul; fidus autem impalienlcr audiebat. Dulcis igilur
mandavil el universa creala sunt (Ibid., 5). > canlilena, qnse nbii corpiis effeminat, sed nienlem
E\inde cardinales 2i ct nolarios mullos a parte B animunique confirmat. Ideoque canticum riicilur
oiicniis inveiiiunl, ncc non ab alieia parlc occiden- dum testamentum, quia remissiOriem peccalonini
lis diaconos 7el subdiaconos 24 yultibus eorUm ad Dominique m jusiitias in Scripluris evangelicis suavi
oriciilcin versis, secuiidum quod cliclum cst : « Ab iiiehiis exultatione.coiiciminl. Ipse quoque Dominus
occidenie et orienle venienl, et recunibenl cum lion dedignalus esl dicere : < Canlaviriius vobis, el
Abraam, Ysaae ei Jacob (Matilt. vw, 11). » Inierea non saliastis (Luc. vn, 52). > Et Projihela: <Can-
signis clevatis, sicut ordinis religio exposeil., anii- labiles inihi eranl juslilicalioiies tusc (Psal. cxvui,
phona sexies extra chorum in corpore eccleshe Si); s cl item : « Psallam tibi Deus in cythara,
niagno clangore decantalui'. Unde Ysaias propheta Sauclus Israel17fi. Gaudebunl labia niea, cuih ca»-
loquitur dicens : t Omnes habilaloresurljis, qui mo- lavero libi, el aniuia mea, quahi redimisti~"*'-
rainini in lerra, cum elevalum fuerii signum in (Psal. IAX, 22). > Cantabal ha>clselus, lahquam his
nioiilibus, vidcbilis ct clangorem tubse audietis melioribus epttlis pascereiur. Denique canliivit
(Isai. xvin, 5). > Aiiliphona auleni sexics dccanla- Moyses, qui legem accepit. Canlavit aulein llari.i
ta, \eiiliiiii est ad choruin, ubi omnes ordines in soror Aaron in lympanis ctchoris: Et ut popiili in-
commuiii semcl ipsam vocibus allis alque sonoris tra se \elul mare proceliosis ten pcslalibus tlisst-
cantanl. Sic eniin septies, universis in suum locum C deutis animos mulccret, aitiniibro Exameron (i«,
aslanlibus, ad Dei lionorern et glOiiam decanlaia, 5) : « Plerumqtic iriari comparatiir Ecclesia, qiise
seplem dona sancli Spiriius clenieiiter fidelibus csse primo irigredienlis populi agmine lolis vestibulis
tlonala oslcndunl. At ut ca qusedixiet dico vcra ap- undas vomit, deinde in oralionc toiius plcbis lan-
pareant, sententiis sanclorum et gloriosissinii con- quam undis rellucniibus stritlet, curiirespoiisoriis
fessoris noslri Ainbrosii : c.Giifmnare et appiobare psalmorum, canticis 17Tviroium, inulierjum, virgi-
salagui, 168. Qui quibus niotlis quibiisijue de causis niim, parvuloruin, consonus undarum fragor re»
yiunos el ctintiis eanlavil, audi non me, sed ipsum sullal. >
in Beati IuiiimculaLitractatu (VJJ,23); « Quseenini

INCIPIT LIBER SECUNBUS.


Sesu 178Chrislesplen'lorPalris , via, vita, veritas 17', Tui gtiltam vivi fontis mihi quaiso porrige.
Omnium Redemptor pie, cunclorum ajqtti- Beneilicliis el laudandus in sanctorum gloria,
[las1B0, Qtiorum corjiora Iruncala redolenl.nl lilia,
iiniversos qui ic quacnint, tua replel carilas. Cui debenl suinmam laudem angelorum agmina.
Jleiis P.iler, Yerbum Patiis, Spiriltis paraclitus, Cum tii sis, Salvator, nostris 181.unica defenSle, V
Tres personte, untis Deus, semper individuus, Jubiluni qui prastitisti populo Judaico,
>Cunctaregensei coherceiis, sedcnsulallissimus. Adsit mihi tua virtus nulrix18Sin perpeluo.
Q.:\\quos vis benigno rcplcs spirilu scientiiR, De taiiloruin peccatoruin venia te.ilagilo,'
"
Et clingues facis csse jiiagnseeloqueniiae, Quicquid juvcnis peccandq egl in boc sseculo,
VARl^; LECTIONES.
""veroB/. v105ac B. ^160susten.larentur et alerenturB.; 10TalasS 16Bs. s. et specialiterbeaii A.
17flpsallamus Bl.
ic. s. B. ' l69 justificaiiones Domini s. Psallamus s. psallamus et m. Anibros:
"'''' cleeslB. " "% p. pVjudebaiit VpVut s. i. d, spifilalis B. "*:deesl Bl. "'* denique Bl. \':m s.TV
7 "s Bubrica : Oraiio:iiislGriographl.prc-
Hesmit B. ; v"6 ledemisti Bl. Ll' canlus ed. Ambr.
clara .(p.:deest~BI^ ad- Deurn et Trinilaleni ejus, in qua quicunque legeril htijus libri iiiieritioiiem et
«lc.ri lotius Ambrosiarii divortium comperict, quo multi iriisere iraciati sunt libri secundi. k* A'':elBI.
ttpud: quem I. s. deest, Oratio ystoriografi ad Don)inUm.B.
ul
«6i hmclibruml, daudunt,ul etiam dpud BIBU-
-ntiii. "17Svia ver.;ei»ita J?i. ^"jta.codd. nosiex Bt:: 18-«iiVtutrix?>K vvv•-
841' IIISTORIA MEDIOLANENSIS.— LIB. Ii; 842>
tJl cum veneris"tu judex in tuojujicio. A dissessiones 191 el qtiales perltirbationes per ficta
Heu niiclii, qui tol annis vixi in hoc saeculo, rudimenta a suis filiis sustinuit, quosque defectus
Nuniquaiiiboiiaperpetravi eonscius in animo, bahiieril; nonaltis \erbis philosopborum, sed plano
Flagransinlus, ardens foris ulio sinc lcrmino. slylo composHoque scrmcnc labioruni, prout Detis
Omnes juvcnes el tleri 183 \obis dico maxime, per gloriosi confcssoris aique palroni mei Am-
Qulbus asias alque visus candcl isto tempore: brosii 102concessorii, curio«c narrare sludebo. Non
Yerbis vanisaique jocis niullum1Si quseso par- rcgtim bella desciibere, non populoruni commotiones
[cile. aui urbitim seditiones pandere, non \erborum succis
^Eias quondam deaureaia \cr>il in argenleam ik!S-, ijbnrem inipcndere, non otiosis \erbis vacare sata-
Nuncque airea infclix nosiris misitferream, gui, sciens quod Doinintts pai cvangclium intonat
Alque inoilo iuaio noslro - nos iinenii lulea, dicciis : t An nescitis, quoJ de omni verbo otioso
Hocleslalur, hoe cognoscit plebs anticiirisiicola rctldiluii estis ral'oncni in dic judieii ? t (Matlh.
Longa pesle jain seducla valdeper hypocritam, iii, 50.) Proplerca limore Domini pixvcnlus cl ora-
Qui permillit \crafalsis arte diabolica. l'onibus beati onlislilis 193Ambrosii frclus, qtuc la-
Sedem namAmbrosianain atqiie ejtts cleiicos, ccnda sunt lacebo, ct qnsc in corde scribere delibe-
CKsiles duos majores aiquc ejus jiopulos B i.ivi, ad tulclam animaruiii et corporum numitio-
Oberranles iutac \iJemus per fiuosdam scismati- ncni iti posieiis fideliier Dco ojiiiulatUe edisscram.
[cos. Non quicienshumanam gloriam hominum, non ter-
Quosprxvidcnsalmustioclor nobilis Ambroskis renarum tlnilias reium, non pompas aut ornamenla
Deum rogatelprecalur clericorum vocibus, vesiium, non domos, non seivos, non ancillas,
Ut scismalici discedant cinn suorurh ariibu.s. (jiise omnia impcralorcs et mn.gislralus consulesque
Qui redundanlel abu-idr-nl pb.s qiiani non osi mi- Roinani olim prse ceteris ,Vt daro consueveruni,
[merus 1E 0, seJ tantum ad saiulcm postcrornm, corporum ct
Castilalciii simiiLnies cu"ctis cuiii \irtutibiis a.iiinarum illorum. Yisis tanlis signis lanlisqna
Rodunl clerum sacerJotes itllraqna.n ceiiimo(liii=. viriuiibiis, el audilis tantis clatiibus lanlisqiie
El limphatici ul canes- optan! iiifccipilia, perluibationibiis sibi pro\ideant seseque cu&to-
Cuncla justa ct injusla habciUes piomiscua, - diant, el mei divinis snpplicationibus memores sint.
Ira, odio imbuli, quse csl liiala bestia. 2. Sancli "* Ilonorati lempore archiepiscopi
Rogo Deum, qni huc nitsil Barnabam aposlolum, Mediolanensis, ac infcliclssimo rcge Lambcrlo Ilalirt-.
Tostea el qui dircxit inelyium Anibrosium usui-pato impcrio imp&ran^c(49), claudcslina pcslis
Dcl niichi sua\e loqui nostrorum dissidiumisr. C immensa super urbcm Mcdiolanensem dtuisbime
1. Inter miilta hanelosa el procellosa malisliomi- adoiia esl. Hsec ctcmm 19° civitas a magnificis
nibus periurbanlibus tempora, in quibns onuics cor- impcraloribus, oibem unhersum suo imperio ac
poiis mei scnsus ob miiliarum sectarum varielaics legibus suis sibi \intlicaiHibus, iionorala decenler
coiUtirbaiUur cL per diversa iralinnlur , muUum elexaliala compeienler refloruil; alquesuper jpsam
aiSluando in animo mco consilialus sum, dissidium Romam loci amcenitate ae aeris salubritaie ipsain
16S ct
quod ccclcsia Ambrosiana a falsis fratribus diligentes, ullra omnes Ilalise ci\ita(es eo lcmpore
pscudojjropheiis perpessa cst. t!e quibiis Dominus in sublimanlcs, muliis cum ornatibns imperialibus
cvangeiio dicit; « Allci.dile a falsis prophelis, qui auxerunl. At uL verc 157cl indubilanler quod dico
veniunf ad vosin vesliinerilis; ovitim , • iiitriiisecus credas, audi, quod in vcrissimis aniialibus et ln
autem sunt lupi rapaces (Malllt.su, 13), i protil in- dosrripiione siius Mediolani (50) reppcri, qualiicr
geniolum metim narrare valel eledissercre^ mcmur auguslaics inipcralorcs olim magisterio rcgali ipsam
quod ecclcsiarum magisier Amlirosius reverendis- ornaverini, locimics (51) in ea more pairio eximimn
simus pastor dixitlso (48) : c Omnia cum conscilio atiguslorum digidtali iiijperi.tle palalium, theatrnin
l0\ facito, ne te pteniical operis tni, i qualesque decentissinnim, auniatium, llicrmas, quaesunl caTtla
VARLE LECTiONES.
183ita B, clerici rell. lsl muita Bl. "» argenlea Bl. 186q. sit num. B. 187Explicil liber prinms. lnri-
pil secnndus. A". 15Bl. Incipit prologus secundus libri secundi. Sfciimlus ysto^iographi 16S
(idelissimi omnia
supradicla et is'.a locorum diversorum perscnHando lihros reperieiites. A". deest Bl. 1S9 mem. q.
,01
bealus Amb. di\ii B. 1S0 consiliis Bl. dissensiones Bl. ,n2 pcr heati Amb. B. 103 decst B.
131poetis B. ls" Tiiulus : Dc obsidionc regls Lamheili super Mediolanuni. A**.Bt. Incipit dc elc. A*.
Qnalilcr civilas Mediolan. per regcm Lainbcrtuni dirujila esl. B. lso tta B. et pjus A". A**. Bl,
157decsl B.
KOT/E. ,
(m Expos. Ps.CXYHI vni. 32. cissimh tepciitur annaiibus, attera post •ihclyiam
(49) Hnnoratus a. 608, archiep. fuit; Lamb. c. Hontam magiti imperii dignilale ac dttionc potila est,
a. 898, iirbem e\pugiiavit, qux a. 559 per Golhos eic.
deslrucla est. Oinma ha-c nosler coiifnnilit. Dc qui- (51) Aiixeiunl, l. in ea m. p. e. a. d. p. th. a.
bns egrcgie dissereiilen) aili coinilem Giulini, Mem. thermas, viridarium. 1.1. Eadem infra repelit c. ~i?,.
aiil. II, 4S sqq. Dc his sedificiisv. Fumagalli, Antich. Mil. I, 157
(50) Eam L. A. Murat. cdidil SS. I1', ubi p. 204 sqq.
liaecleguniur : qum ex priscjs lrmporibus vl in vera-
PiTROL, CXLVll 27'
845 LANDULFIMEBIGLWENSIS CLERICl 841
balnea, ubi reginsc iinpcratorum uxores urbem pro A iuilo consilio, oninia quoe diabolus pcr os nislitt
tempore incoleiilium 1C8 seinolim a niasculis nitide nctjiiissimi locuiusesi. ordineLambeitus complevii-
mundabantur, elunivei'sse civilalis niuliiiudo, cum Ea lempestale cum ches obsidionem durissimaih
lempus ct uliliias exigebat, ad lavandum, viris a rciniegr.ui vidissent, ct angusiiis diversis replcii,
mulieribus sequestralis,seduleconcurrebaiil. Dcinde fonsilmm legis, quadraginta ducibiis \alidissimis
viridariiim, quasi Paratlisns Dei, tlivcrsis insitum sacraincntis civitatis integrilalcm el civium univer-
arboribus amceniim. Ncc non arenam lapirfibus t-t soi uin incoluniitatem juranlibus audissent et pavide
magisteriis divcrsis ornaiam, in qua lotius Italisc susccpisscnl, cordibus illorum rei veiiliitem augu-
inililes conscdere el ab uiio oralore andire ct com- raniibus, et pravitalem cordis ejusdein Lamberti
petenler inlelligerc possent. Quin eiiam ipsam am- non intcllexissenl, jiace et qnieie a\idi, icgem Sa-
jilificanles civitatem , ullra quam Scnoncs Galli raceno delciioicm cum suis ut cito intrarel et exi-
baedificaveranl—quict ipsi Ronianiprselercapitolium rcl, ut ipse sacris evangeliis jinaverat-, malo omine
ceperunt 109— quol dies in anno, iol lurres densis- susceperunl. Deniquo trina nocte posl egressionem
simas opere graiuli sedificaruiii et complevernm. urbcm Mediolani ingredilur, aliquibus proditoribus
Prsclerea super scx civitaiispoitas domicil;a allissi- msenia civitalis frangentibus juua ecclesiam quse
ma elrolunda, acanteportalc altissimum el tiian- B modo dicilur sancli Andreaj ad inurum ruptum ;
gulareoperedccenlissimo Iiretiificantes,qusc hostibus sicque ul rex juraverat, non per portam civitatls
barbaricis quasi naiura niunita introilum contendc- sed per rupluram ingressus esl, ut jiKJurandnm
rcnl, agere salagcruni. Ob quas causas sxpissime observare viderelur. Quo facto Lambei tns crudelis-
ab eisdcm poslmoduni auguslis freqtienlari et incoli siiniis, liile ac Dco oblitus, gladiis ev.iginalis civium
i't honoraii coopit,niaximequod essel ibi saluberrimi strageiu immensam tam parviiioruui qiiam senuin,
aeris nplissiina lcmjjeries, locmque ad usus dotr.esii- lam juvenum quam iiifantjim, fuiiis plenus dsemo-
cos inrefragabilitcr paraiissimus. Ilanc ilaque civi- niortim, inhuiiiaiie dedil. Qnin etiam ci\ilalis pala-
latem perosissimam habens impiissimus Lambertus tia, iuries, el ejus uiunicipia, omniaque chiuni
rcx nefandissimus, maxiine quia dnv. Uduynus (52) munimina, qnsc ob civilalis muninieiituui Brcno dux
jpsam rcgeiis ci\iiatem sibi minjme favebat, regibus Gallorum ac Ncrva ac Trajanus ac Mjxiinianus
cum Iribus ac ducibus multis Francise, Sansonia;, crudelis el alii iniperalores construxerant, _mal-
NurmantliscacTeulonicse, acb.irbarorum muliitudine leis ac niangaiiis (55) desiruebant. Eodem et san-
innumerabili, per dccem annos, niuliis ex suis duci- ctus bealus tempore *02Ambrosius, videns civcs
bus el niilitibus el pedilibus sagiuis ar variis tor- ct civilatem bostililcr de-.aslari atque consumi,
menlis cmorluis, frnslra obsedil Sed cum jam pcr *- in noctesancti Scveri(54) ct ipse apparensLambcrlo
' 00 mullum cum suis incassum laborassel, et ab dixil nefando : « 0 Dei cthominum iiiimice, Deum
omni speesselfruslralus, ac rcgni opes incassum negalus ac morte tlainpnaloria digniis , injuste
videns csse expensas : tristitia rejjletus iinmeusa, diruens civilatem el ejus muniinltia, qua; cgo ad Dei
iler quo abirel miser arriptiil. Inlerca qtiidam lionorem et thristiaiiorum incolcnlium ulililalcm
ruslicus nequissimus, cum jam pcr tres dies iter benedixi ct-consccia\i I geiitiliier populum inler-
cum suo excrcilu abiissot, dolens ac regnuni supera- emisti, quem Deussuo sanguine pretioso in cruce
lum el concullalnm acclamans, scissis vestibus, pendens reJcniit. Noscas ilaque nec le nec luum
quasi vcrus fuiiosus pervenit ad rcgem. Qui cum liseredenidin tenere iniperiuin, ac inorto tuijiissima
ad regem venisscl, dedii consilium quateiius rex ul canis morieris. lloc auriito, relicia ci\i:ate, se-
cum suis omnibus obsidionem desliiulaihvalidissimis cum quasi in exilium filium IlJuini dticens Parmam.
assertionibus itcrarel; ac inlerea pauci fidelissimi lctendii, ctijus nomeii erat Azo (55), qtiem selale
pacluni cum civibus et ducc Ilduyno, iit rcx cum j'tivenculuin di\ino imiti adeo dilcxil, ui sine puero
suis civitalem lanium inlrarci et exiiel, etomnibus nicbil agcret rex Lambertus. Qtii cuni per tresannos
civibus illsesis, triginla ex suis ducibus sanctis evan- p in illis jiariibus moiaretur, quadam die et ipse spa-
gcliis affiriiianlibiis salagcrei; cxinde civiialem tiare dcsidcrasscl; \cnatu juxla nemora ductus,
introgressus, ut dominus ciwlaiis ei incolciilium sparsis canibus ac intromissis nemoribus, et -03
appareat, et, ut meriii sunt, rupiis foederibus suos vcnatorus sagaci ingenio sylveslrem feram invcnira
cxercere studeat! 01, ac se numquam urbis portas curareiii, gravissimo occupatus somno, in gremio
intraturum jurejurando sanci\il. Igitur detcstahili filii Ilduyni ac servo cjus astante quievil (56). Quod
YARl/E LECTIONES.
»0Bincolenles Bl. 19Pdeesl Bl. i0" deest k". p. m. tempus B. p.m. lempoiis III. '-<"iia codd. -"- ei
s. desunt B. ,03ul Bl.
NOT.E.
'(52) Maginfredum comilem cum hoc confudit, (55) Hugonem voeat Liudp. I, 12. Nescio an re-
cujus prselerea nullum inveni vestigium. bellio Adalberti, quse tunc accidil, Aionis nomiiii
(55) I. e. lormenlis. ansam dederii.
(54) Qui Kai. Febr. colilur. (56) Cf. Chr. Noval.,p. 127.
S55 HISTORIA MEDIOLANENSIS.— LIB. H. 84«
uc/.ditAzo HtUiyniliiius.confonaiiis aseno, omiiia A . 5. Igilnr 205oriiiiibusepiscbpis, qui ante admira-
mala qtise sibi el palri intulerat reniiniscciiSiregeih bilcui coiifessorein Ambrosium rcligiose el catholicc
niultis ambagibus cxcussis occidereslaluil; cumquc episcopatuni tcnuerunl, ipsoque cum illis episcopis
gladium non inveniret ad jugiilandum, secus se qui posteum vice discipulorum Domini subsecuti
spinam vidilaciiiissiniam graiidemque; qua arrcplat sunij ad coolorumrcgna cum Chrisio tripudianlibus,
Yelttlcancm, tit pi;edixcr.!l beatus Ambrosius, ipsuni Fronto, in quoorinies thesauri maliiias £0° ct phare-
tractare curavil, ac ipsum pcrcussa mamilla cor- trse nequiiiaruin et prava ingenia omniuni rerum
dialia protinus inlcremil {57).Cujus carnes lcrribiles sunt, cathedram Ainbrosianam indignus et inune-
vultures et corvi sinistii rostris avidissimis nian- ritus ulfur ct lalro invasil. Qui ortus nobilibus
dentes sepeliertinl; etS0Spuer Azceqiiumastendens parcnlibus, non in scicnlia Dei nec in culiibus
regiuin,Mediolanum aGcelerat,ubi ci\ilaleindiruiam divinis operam dedit, sed in auro ct argciito locu-
quam melius potuit reformavil, rege a sihesiribus ples, monilibus divcs, servis el ancillis valde
lanialo. Quem cum sui mililes per Lresdies circum- liabunJans fuil. At quantum fuit omniuin virlu-
quaque vaganles, carnibus abrosis, ossibus lauium luin bonarum nutlus et pauper, subsequens lec-
appareniibu& invciieruni, etejus oinnia inveneiunt tio dcmonstrabii. Pienus avariiia, qusc neque
vesiimcnia labe el venuibus ac fceiorc sorditlissima, B 1 copia augctur neque inopia exlingiiilur, de qua
tristcs ac miseri sepulturse non ul regom dodeiunu dicit aposlolus : « Avaritia, quse esl ydolorum ser-
Qua lcmpcslale cum venissent in Italiam dirissimi \iius (Coloss. ii', 5), t et Dominus iu evangelio :
Longobardi,-noii parccntes juvenibus ncc senibus; i Cnpidi et avari non iiiirabunt in regnum Dei; i
qtii el ijisi gentiles ingeniililer scse babeutes, vene» iiisupcr ambilicsus ullia qnam ciedi polcsl. Quoo
rtinl Mediolanum. Hos prsevidens bealus archiepi- 207faclum esl, moriuo ilonor..lo (piscopo, Unlum in
scojius Horicratiis, sciens chiiatem dc\aslaiam, nec nomine quanlum in ofiicio honoraiidiis, qui otlavus
non a pesle vermiu.n crudelissima, ci hominibus decimus posi bcaium Ambrosiuiii sedit, turba nobi-
innumerabilibus emorluis, cl cives bellalorcs a cru- lium ct populo immcnso caiholico religiose c( ca-
delisstnio Lamberto fore gladio dilaceraios : oinni tholice cpiscopum in Deiiui qusercniibus el ricsirie-
ccdesiic thcsaiiro arrcpio lcnrions in Januam, ut a i-anlibus cum universo cJero : ecee subilo fascinatls
manibus Longebardorum eriperet, lideliier depor- mullis 208ulrarumqtie pariium, popttli videlitei et
taviu Ilic enim post aliquol dies capLa civitate a nobilium, immcnsa pertuibalio orla est. Igitur ele-
Longobardis, quse muro ct iurribus dcvaslala diu ctione perlurbala, Fronio, omnibiis bonis iHitiaius
leneri non poluii, Dei misericordia etejus paiientia iiiullisqtie \eslilus vitiis, spiritu iraligno rcpletus ,
suinmam amiciliam regis et Longobardorum adepia C ' sciens se per calbolicam cleciionem clcri et populi
fuii, in (antuin ut muliis privilegiis niullisquc cere- episcopatum niinime lmbere jjosse, ctim immenso
moniis, quicquid archiepiscopalus haberet, ab omni pondcre attri elnrgeiui, cum paucis eliam nobilihns,
•geiileel rege intacla ei illsesa pcrnianerchl. TJnJe _ imperatoris cmiaj dclestandse cursu rapido ietentlii.
poslea Desiilcrius re\ Longobardorum Dei miseri- Con«cilio aulcm inilo. praler illa quse iuaiiu detlit,
cordia faclus chrisiiaiius, inibi sancii Yincentji cc- ui cpiscopaium haberet, inatfliinabilia pondcra atui
clesiam et monachoruin cccnobium pro aniinicsnse et argenii ducibus ct coniiiibus et omnibus qui im-
remetlio niultis oinando prsediis el castellis hsedi.i- perialibtis jussis quolidie deserviebant piomisil. At
cavil(58). Cujus actus gravissimos poslea tiabens iinperalor, cognila cjtis nequitia el omncin Fron-
Adrianus, qut et ipse poniifex Ilomanus. Caroio tonis inieniioneni jiisewclciis, auri avidus. non ctt-
MagnoPipitri filio, ul suas chiuues a manibus Desi- rans qtmliier aut qiiomodo se circa calholica officia
derii cruerel, virgas episcopalcs ad invesiienilos ecclesiiisiica haberct, accepio anri el argenii ini-
cpiscojios et anulos cilra fas ci liriiuin, ut claviim iuenso pondcre, tanlum aliquauiulum liinidus, qu.-n-
clavo expcllcrel, primus detlit. Qui inihi aulem non dam cxecrabilem iinestituram Mediolancnsis epi-
credii.legat PontificaleRomaiiorum seu gesta Lon- scopalus ci attribuii, cl accipiens ab eo lidelilaiem
gobar.lornm, quoniam qusedixi fideliler traclaia ibi D qiicmdani comiiatum dedil ei 209,sub quo se Fronlo
reperici (59). Al piiusquam clantleslinam pes em, ad simoniacam bseresim "derenderet et imperator
qusecleruni totius Ambrosianseecclesise\elut torvus innocens csse hujus rei ascribitur S1°. Quo facio
leo crudclissime invasil, dicam, cl a quo scdes beai magno Iripudio exullans Fronto, stipatus mnliis
Aiiibrosii per synioniacam baeresim contaniinala et Longobardis, qui eo iempore curise militabant im-
violata prius fuit, criucleare •nori.dcsinam. pcraloris a", quasi fur cl lalro vcn't Mediolanum.

YARLE LECTIONES.
20i deesl B. :os Tiltilus : Dc Fronlonea Conslanlino Mediclanensi. A*. De F. orchiepiscopo
cpiscopo
s07
simo-,-;ia.ce
ordinato. A**.B. Bl. !0° ita Bl. mililie codd. Quo Bl. S08 ila B. dcest rell. £0Jdccst
Bl. "" a.isaibcrelui- Bl. til imperiali Bl.
. NOT./E.
; (57) Ifr-r fiibclla orta csse \ideturc nomine vili.c (58) Hoc in dnbiuiri vociuit Giulini I, SO.
S-pinaLtHslcrti, nunc SpHwiberlo, v. Giulini 1. '., p. (59) Sc. Caroltim abAdriano.vocatum esse, nain
£6. Leibnitii Ann. lmp. II, i"^5. cx-iera ibi fruslra quaisieris.
847 LANDULFI MEDIOLAKENSISCLERICl V : SiS,
Qiii primus videns episcopalum per arnia justilise ct A crudeliier et quam sievissimesnpra calicem aureum,
cleciionem calholicam, bona vila el fanla el prsedi- beaii Arhbrosii, qtiem ipse propriis iiiahibus consa-r
catiohev lionisqiie moribuS;, : easlilate' et jejiiriiis , craveral, auriim ciijus Tjiqbtlqsi.iisimperalor sanclo
oblinere non posse, ridhileset magriaiiipartempk-bis, Ambrosio dedei-iii; sese babuitV"°, cuiiose audia-;
sparsismHiieribus niagnismullisquepromissioiiiblis, niiis:2S1. ; ..' ; . I V' '..;- vv.
o.riinesad fideliialem noii intrans per liostium iiii- ; Ausonim poM/j-Utiin ditio foientia frena:
pegit, de quo Doininus per evahgcliuni terribiliter Longobdrdof-iimexcepit222ecclesim, .; - ::'
el ;Voceverldica et viva iiuoriai, diceiis : « Qui nori Ilmc; scnior faqia priitium per mmnia miiltq -.,, :;
iriirat per liosiium in ovile ovitini;, non est pastor ;' Frottlonem sedisfulcrq subissebpal: .
oviiini, 'sed;csl furel latro' (Joari. x, 1). -j De qno :Promissum crevfo.premilrifipersolvere^tumqiie-' V;
bcatus Ambrosius doclor ct magister vcriiatis 21! Necfdapibusreliquis joviqtwd haberet opems'-
sribseqiiitur dieens : c 0 iniser, quoil riedisli aurnm Ambrosius cciUcemsancluin qttemfeceral olim, V
' Cmsdrcatliolicus Theoddsius "
ftiil, quod acccpisti Iepra 21sesl. J Uiide super Lu-- pariter; ;;
caiii (iv, 52) sanctus Anibrqsius'.: «inexplicabilis 21i Ganfaindumisdent pefhibe.uytradereiigni,
est enim vendiii eulpa riiystefii, elgfiita a yindicta Prph dolor infauslus iurpiler ocubuil.
"'-" oculis ?1° tfansit ad posteros, i Iteni super Lu- B 4. Posi*-23.niiilliiiTi V.crolempus TC.niei.is posl bes--
cam (ix, 19): «iri ecclcsia Dei coiisoriium eos habcre tum Agajjitum (61) tirbis Ronjsepqnliliceni revereiri
jion jjossCj qui sancti Spirilus graiiamnon dignen- tissimusvpasi.or et papa Gregorius, diviiio"spifitti-
trir sl7. Gralis eiiiiii accepislisj et gralis date. Deni- ainnionitus, omnes Latina; linguie ecclesias per di^
qtie Syriioiii, qtii sanetifieariili muiiiis prelio 111'se vcrsa officiamulturii discrepanles yidil, Qui.tarituni
liulavit posse coriferre , respondit Pelrus: PeCuni.i, Deq annueiite,'ai! qnilatem Romanse eccjesiaeprselerv
2S*Anibrosianum misi.eiiii.m
iiiquit, tua tectim sit in perditionem. Qiioniam 216: compescuiteti:eyocavi|,V
gratiani D.ci.puias te pecunia cohsequi posse , non dicens : « O.fraireseio vehcrandi patres, dc.cens.ei
cst tibi pars nec sors iniiac fide (Act, vui, 20). > compclens.ratio hobis esse.ascribiliir, Paulo aposioloi
Jterii de ecclesiis iii eodom (ix, 17) :« Deus eniiri perSpiritutnsaiiciumdic.ciue: «Unus DeuSjUriafidesi:
slsvieriipluni suum non mercatoris vult esse diver- unum bapiisniuni (Eph.iw, 5),»iia sil, uniun mysie-
sbrium, sed doniicilium sanctii.aiis; nec "vendibill rium toliuslinguaj esse riebere Latina;. » Quoaiulito
rcligiohis oliicio, sed obsequiovgraluilo usum mini- omnibusreligiosis-yjris.qtii antestabaiUterrefaelis,;
slerii sacerdolalis iiiformal.. t Poslremo Frohto per quorum noverat mtillos sancios ^iros diversarum ter»
iihdeclm viveiis anuos, omnia boria et niala, .jusia rarum, pro 255uriicuique sicul Deus donayeral; di-V
cl injusta iiabeiis proiiiiscii.i; ohines iiujus sarietse•< C versa officia, sanctam Tj-inilaiem et Eniiatem con-
Ainbrosiahx eeelesise-iere inihset foris thesatuxjs laiidaiitia.fideliler etmirifite decanlaiites oidinasseVV
(levastando etvniale cxpendeiido consunihiavit. Quj Tandeiii fonlaiidalrim et cqrifiririatum est. Sed de
quadam die cuhi lurba siioruiri militum slipaiUs, Ambfosiaiio niysterio yidehs esse factuni diyirioriia-V
ordiriatis canibus et yehalOribiisv ad rienius qiiod gislerio, limidus subsisiit. '".':'--
22e
5. QtiO in tcmpofe («!i. 593) COiisianlius:ejii=>
Carniriadella (60) usqne hodie vOcaiur, ivisset", et
• iiiveiilani feram ad morlciri ctirarcl deducei-e; ecce scopuS.calholicus caiholiceque ofdinalus, lertius a
siibiio ira Dei et flagello prseveritiis cilissimo, in. Frontone,; diacontis sariclae Romanse ecclesise(62) 5
locoincurreos quod diciiur Puteus Averanus, eum qtietii. bea.tns Gregorius Diaiogorum in diacoiiatu
palus absorbuil: et quasi Datan et Ahirbn ir.im Dei consecraveral, qui ad concilium, quod beatus Gre-^
provocariiibus, sic etim lerrse"inuiidaiio absorbuit. gorius celebrabat, cum viris limoralis el episcopis
Igitur Frdnloiie male moiiuo pejusqiie sepu'to, quod suffraganeis sui el beati Anibrosii muliis ct niagno
epiiapliium ejus , qurid ego poslca transactis anno- cxercilu strenuissimorum niilitum siipaius iverai (65),
rum mullis curriculisin lapide poliiofvpulverecor- Quod fa.ctuni, Spirilu sanclo adminisirante, el Coh-
poris ejus abserite iiiveni, dical audiamus : el quam stantio arcliiepiscppp cuni omriibus fidelibus cleiicis'
;:;;-;.,.,:;;: :.:*--: ',:,:,.,: .v,:.,.:,: ,vYARI/E' LEGTIONESV '' .;,-;
21aVd.e. m.v.desuht til xt,s iicvBi. lepla cddd. Quod accepit pecuhia fuil ct qiiod dedit lepfa Jiiil,>devph
scopoordinesvendenlt~dicitur:iii libro pastorali Ambfosiosupppsito,.c:;5.VF.216 . 21*IncxpiabiIisAiHfiro.s.: sl5 jYij.
B; m. a iegev. A". m, a. grcge y. A*.-m. etgratia a lege vihdicataB/. CseleslisAmbr. ?": gviiundl-
i)eniufA»i,6»': 218iiaB. quanii-c;y. 219nosterJS/. 2S0habuerilB'. ^Bubrica7VcrstisFioiilonisepiscopl',
qui pfinius per nialain electionem syhioiiiacus sedem sancti Ahibrosiiinyasit. A'. A**.Bl, Versus reperti
nbi debuitesse sepulcrum Frontonis, B. 2aa excipit Bl. 223THulus:: SeiunoConsiantii arcliiejJiscopiMe=
diolani, qualiter beatiis Gregorius de ordiriando officiouniversali tractavil. B. tentavit rA*\ jil. Ordinatio
jninislrorum pmnioin Lalinoruin composita et ordinata a S.Gregorio ponliu.ce Romsno. Constanlinus epi-
22i 225
scopis, archiepiscopis ut in seculp videftnluf, hap scripsit. A\ propter Bt, proul Bl. S2CTiitt-
lus : De Conslaiitio, cujus probilate miuistcriuni Ambiosiaiium ab in-.Jdistttlum et defenSuniesL; k",1M.
Inci|iil de etc. A". Qualiier laboribus Consiantii archiepiicopi Ambrosiajiura offilium ab invidis protcciuin
est. B. -'-:
KOT.E. \v
(60) Adluic superest nomen loci cxlra Portam (62) Imo Med.iol.ariensiSjy.Gregorii I, Ep. Jir,29.
Tonsam, qui dicittir NenutsCaminadellse.POIUCEI.L. (65) Sed exstil luric Genuse manebat;: \. Fuiiia
(61) Posl Pelagiuni II, a. 590. g.illi Arit>Mil. lii, i5S.'. "•
81S ;_'... lliSTORIA MEDIOLAiSENSIS..—LIB.II. 8S0
ellaycis episcopis relig-osis interpellaniibus, p:iriiiu iAtissimus papaGregorius in Dialogodescripsif, ajjpu-
limore Dei et beali .Ambriisii, sciens eum ih exer- rei; et quam patenialiter ad clpricos Ambrosianos,
citio divino nipliis deinaghisiaboribus olimdesu- qui injuste a falsis frairibuS;et.a malis et pes'simis.f'f
xlasse, pariim pfopfer eariiatem el ahirireih Cori- laicis, propler eleclioriem quam catholice,et cano-
. stiuiiii episcopi disi.t:« Ecciesia Ambrosiaiia in suo . nice feceraiit, paliebantuf,'perluciilenlissimam epi-
sialu permaiieat. i ..V sloldm qbs adhortavit editani,; quae usque modoin
6. $on. 22' post niuilurii'tempus ordinem AmbrO- rCgislro ejusderii invenilur..Igiiui' DatiuSj quia epi-V
- sianum, quein Coiislajilius aposioliep multuin con- scopuS el majoris digni,ta.lls.esse,-asc'ribitur,;.ut pater
iaudaverat, a fidelibus suis reprseseiilari sibi prse- "filios lirsecedat, De quo beat.us Gregoriusiiiter ce?.
i cepit. Quod factum esi, iuiiu divinoicgaiis ad eum tera miracula, quse cuni Pelro riarravit, (juoddain
jeyerlentibuSjtjuibus ipse impeiayerat i;t ordinem magiiificum " alque mirabile descripsit dicens, (Dial,
-Ambrosiani :iiyste!'iiVcii-ca1e'n.ipus slalulunl sibi re- ja,"4)i : , : \ ::~ [',,... :',[[ : S -- V
'inata omni ot-casioa.cfejij^sesehtairelur.Sedveum in 7. c Tempofe *33Justiniarii prihcipis, cum Datius.
palatio tle liiagnis ncgoi'iS ctfni cardinalibus oihiii- ilediolahensis uiiiis episcopus causa fidei exagi--
bus, qui de saiiciifAiaijfivsiiliiysterib in syiiodbser- taliis S3' ad Gorislaniinopblitariam urbem pergeret:,
iriocinali fuerant, iracianlein legati superveiiisseht :Vi B Gorinliiii S3Sdevenit. QuiVtlum iargam, domiini ad
vecce sii.bilb non mouica iux refulsit; el oilihibus bospititim S3Cqndererei,.-qua; illius comilatum.totum
prseler aposlolicum interra iiiiiiiopavore piostralis,: ferre potuisseii et vix ihyenirely aspexit eminus:-
igriorariiibus l-aiuum ?*Bquij hoc esset, papa tari- doniuni Congruenlis magiiiludinis, eamque sibi prse-
lum £S8 non vniodieeiiiiirabatuf.inlereh legati revef- parari ad liospiianduni jussil. Cunique ejusdeni loci.
lenies a beaio Conslaniip iirbis'VJIeQiolaiicnsis epi-; :iitcoi8edicereni,inea237mai!erenon ppsse,quia mul-
-icqpo, saltilato apostoiico, librunl ei dederunl. Qui lisjamannis diaholus Iianc inhabitstrel, alqucideo,.
gaudio inagnovrepletus, libruin aperieiis, et curioSe vaciia feiriaiisisset; vir venefabilis Dalius respondjt.
per omiiia.qualiter beatiis Ariibiosiusiibros veleris diceris : «iirio itieo hospilari in dpmo eadcm.debe-v
.t'.!Stameiu"j eliiovi.-id iegeiiduin ecclesiaj suaedispo- inus, si liaiic malignus spirilus iiivasit et.ab eaho-j
suisset,' et qualiter evangelia el Pmili episiolas atque; min.it.niiiabituriiriem i38fepulit. >In ea sibijgjtiir^;;
prophetias ct missarum solempuia et ceiefa divino parari praicepji, securusqtievilla sio anliqui hostisf
cultiii apta scribendq ordiiiasset, siipervidit; Qud, certainina toleraliirus inlravit. Itaque in tcmpestai,
cognito, quasi de amoenissinio pfalo mulios flofes noctis silehtio , cum vir Dei quiescerct., anliquuSj
lucidissime serie illius libri atirahcns, Ilomario eul- 'bostis ininerisis vocibusiriagriisqueelaniofibus eoepit,
tui qtiasi bpnarii olivaniai|_iic frtictileraniiii oleaislfo G ijnitari lugilus leonunij balatus pecorum, rugitus SVV
inseruil, cum quibus usqtie hodie ecclesia Romana asinorum, sibilos serpenUini,'.porcqrum stridqres ct.
.liyini.is, ora|ioriibus, gloriosis eaiiliCis qiiasi sponsii sui-icum.;Cum s4arepenie..D.aiius.tolljestiafum yoci--
~or..ata oiversis ornatibus extat. Qttie oniiiia bcaliisv biis.excllaius' sufi-exit.veliemenl.er iratus,;;et. ^45,
.CregoriUs,uloslefflderel tjuantse excellenliarqriari* cohtfa ariiiqiium iioslem mfignis.ccepii vqcibqs,cla--
-Ueqiie ._dignilatis:essent, -videns alque cdgririsCeris riwre, dicens : « Bene tibi contigit miser. Ti^esille,.:
cuncla quse a beatp Ambrosio coluiiiptia ecclesise, qui dixisti : Poiiam sedeni:n!eam ab aquilqne^.et,
o.dinaia erant, el ul jjetra super petfam pef Spiri- efo SihiiiisAllissimo (fsrt/.vxiv, 14)..Ecce pef sqper-;
tvJjii sanclum finnata essent, insigniuin S29dic.ehs; biahi tuairi pofcis el suricibus sirnilis factus es; el,
iiyiiinuin Ambrosianum,. responsorium Ariibrosia-. qui-.indigneDeumi.mitarI-yMujsii,'.-,ecceulj.:dign
ii:|ni, anliplionajii Ambrosianam, ihviialoiiuhi Arii- iiriitaris beslias; t Ad quani vocepi. ejus, ut ita tli--
.biosianum, oratio Ambrosiana. Eiiirii ub,]eumiq!te:s's<,eam, dejeciionein suam spiiilusriialigijus erubiiil. At
beatus Gj-egoriiisaliquid de suis ortlinibusiiiiefse- rion erubuit qui eandem doriiUin,ad exliibenda mon-
rens ordinabat, SGijipernomen Aiiibrosiaiiunj quasi stfaquse consueveral, ulteiius^noh ihtravil? Siqque...,
.per qiioddain sigilluniadhjinislrabat, dicens Ambro- .ft pbstmodum iideliiuii' Iiabilaculiim facta est, quia
sianum. A.t quanlum aniori S8f, quantsequereve- , ..dijrir ca-unus veraciter fidelis iiigressus est, ab ea
reritias ecclesia Ambrosiaria niajesla.ti aposlolicse.- prqiinus riiendax spirilus alque infidelis abscessit. ».
fuit, describendo qusedanl egfegia et aiiiicabilia, -v V8; Post s" aliquod lempus.cuin; beaiu.s Gregorius/
qui^ siiper beaium Datium archiepiscopum revereii- urbis Rqmse loliusque rtiuridiponlifexy sedulo nidro;
s V' " :
.-_v VARIyE LECTiONES.; \; V ";; •\:'WW
5:" TUulus.:H& ordiiievlibri Anibrosiahi qualitef sanctus Gregoriiis a'b eo iiislructus stiurii-"irifqrr
mavit niyslerium. A\ A" Bl. Qtialiter b. G. Ambrosiaiio instruCtus officio sumii bfdiiiavjt piTitiuiiiT}.:.
:s". tamen Bl. S2fan insigrii:vii?W, in signum d. hyihnus Ambrosiana ,i'. A- ariliphona Ambfpsianii %ll V:
-,5<!unicuique A\ 231anioris"A\ Bi. 23' 2 a.Vp. BL-' s33 Titiilus : Quid de Daiio afchiejriscoptivMediqlai\V
nensi beatus Gregorius in Dialogo reciiat. A"\ B,.BL DeDntio a. M. a beato .GregqriO;dfliiiatq •A*.::'£fl[i-;v;
lionis Paris. varias iectiones adjecimus, omissis quai sotdvefborum ordine discrepant.~:''mic£-icl'is:ed: VPar.
235CorJnibum ib. s36bospitaiidum ib. '. s37:huhc add, ib. 'assvinliabiiaii()riem -ib.^^^ittt W cieist-Wtl::
igitur s.ed: Par. iW 1
illam 16. 'J rudiius ib. . 2is soricum. Tunc ib. 2a,i;^c.;a. h. et in., BV;V»Hiiil v
Aquilonem ed.Paf. "lu TUulus: Qualiter b. GregOi'iusDeusdedit in
' afchiepiscopum eonfirmayit.
' "&**\i3.:\:
consecravitvBi'.De Deusdedit afciiiepiscopo a b."Gregorioi.A-.. '""" "' . *•., ., I'V
'Sol LVNDULFI MEDIOLANENSISCLERICI £62
divina eloquia diclando exponeiel: mortuo Consian- ..\ sciplinse, \el quam fuerii viglians in tuitione chiialis
tio Mediolancnsis urbis episcopo (an. 600), qtiem \esir;c, non habemus incogiiitum. Scd quoniam
ego, ut s-° supra, in libro qui in Januensi urbe in- obeunte pastore sinc proprio \os non decet esse,
\entiis est repperi aliquanlulumque comnicmoravi, conslantcr 252 omninoque gr.ue suscejiimus quod
catholicam elecii&nem super Deusdedit a clero Am- Deusdcdit diaconeni vcslruin ad episcopalus oriicium
biosianse cci lesia- faclam esse audivit. Quse non \os tiiianimes ciegisseDeo auclore signasiis. IJndc
jiosi riiiiltJS riies, ut efal veritas, rei pfbbavii cveu- quia bonorum 2S3 desidefia milla tlebct tardiths iiij-
tiis. Vcnientcs autcm legati a clero Anibrosiano rii- pedire, vota in eo \cstra coinplcjc cum Dei graiia
loclo sibi, qualiier Conslantius de hac vi:a migrassel f-slinamus. Ei quia pisedicius \ir nqbis non moribus
curiose paiidrrunl; quin etiam quam calholice el sed solum specie lcinis iiotns csi, oporlci ui, si~-Bi
quam canonicc diaconem, qui Deusdedil vocalur, quanlum in hac clectione non sohim veblraoi uiil>-
ad honorem episcopatus diligenler cligissentSV7, per t.item, sed etiain causam Dei agi cognosciiis, lanio
oinnia cnariarunl ; pr.Tlerea quanla incommoria debealis esse solliciti. Et £bb subtiliier l-eqnirdilcs
cleri el saci rdoies a Longobardis el pcrfidis miiiii- iil nitbil sit q':od ex anteacla vila criminis per
bus cl a jjlcbis parie injusle paliebanlur, quia vo- sacros possii canones obviarc, aul si ad redlcn-
iuntati corum, ob electionem quain ijisi incdinnie 15 ] dam 2(,°disciplin.ini vel exhibcndum regimen idoncus
et incomposilc sujier Agiulfum (61) feceraiU, mi- reperilur, atque cunciorum in eius, sicui scribitis,
nime conseiitiobaui. Quo auuilo apostolicus de nece clectioue concordal sb7 assciistis, grilia divinitaiis
Constanlii, quondain sui diaconi et nulrieii fidclis- suffragante cum praescntiiini scriplorum auctoritate
sirni perpluriiiutm doluil. Tandem de calholica clc- solcmpiiiler decrevimus ihs oidinari. IUud aulem
ctione paiiiin Iseiabalur, el partim compassioni eo- quod nobis sb0 ab Agilulfo indicasiis scriptum, tli-
runi evidenier condoluit. Inierca legatos, ut erant lectioiiem veslram non inovcat. Kani nos in ho-
tanlse civilatis l-intique cleri tantorumque ordinum, miiie SE 0, qui non a caiholicis, el maxime a Longo-
tjnos beaius apostolicus super omnes eivitates auiiro bardis cligilur, nulla jjj-sebemrs ralione consciibum;
ct affeclu ct amorc et reverentia beali Ambrosii di- nec, si alicujiis pnesumptionis usurpalione facius 1S1
-ligcbat, onines bcnigiie suscepit. Diligebat cnim fue.il, in locum \el ordinem illum sacerdotem sca
beatus Gregorius lianc ecclcsiam el hos ordincs, vi- suscepimus, quia vicarius sancli Ambrosii indigniis
tlens pcr omnia a beato Ambrosio ordinatos el cojn- cvidenler ostenditur, si electus a talibus ordinatur.
positos esse, ut paicr filium ct ut matcr unicum na- JSec enim csl quod vos ex hae cnusa delerreal, ut
Lum.Diligebat non perfunctorie neque ulia sseculari aliquam vobis necessilaleni incuiiat, qni.t inde 2e$
iutcntionc, sed affectu bono sinceroque corde ci(C possit alimenla sanelo Ambfosio servieniibtis cleri-
animo puro. Quid multa ? Epistola, quam per Iegatcs cis minislrari, nichil in hoslium locis et scl in Sici-
ad clcrum Ambro-.ianum diroxil, illos in eleclionc lia et in aliis rei publicse partibus Deo prolegcnie
qtiam &uper Deusdedit canonice feceranl coiislantcr consislil. Ut igitur in ordinando co qui o vobis
adhorians, usq-.ic liodie oslendit. At ut certius qui- - cleclus est nulla possil mora conlingere, Panlaleo-
ciinque hsec legeiit credcre per omnia valuerit, ipsain nem noiarium noslium transmisimus, qui ctim, ut
episiolam in regisiro (xi, A)ejusiiem dcscriplam au- moris esl, admienle consensus noslri auriorilaie
ribus curiosis sollicitoque animo inlcndal. facial consccrari. Cui etiani posscssiun.lis S05, qups
9. « s" Quantum si0 nos de obilu fratris cl ccc- Magims qiiidam presbyler commissas liabucral, dc
piscopi noslri Co; slanlii mceiot- afiicial, paginali aliis ccclcsise nos_tr;c utililalis curam gercrc, \el
explere locutioue non possumus, sed qtiam nutlia quid agere 2CCdcbeal, iu prsesenti mnndaviinus.
5?onaparles in illo s50liomine perdidcrunl, utitLam Vesira se ei dileclio in omnibus devoia !07 ul det
vicinse repcntinam calamitatem scntiant 21\ Nam etscs sludeal exhibere.i
quemadmodum sollicitus in ecclcsiasiicse rcgula di- 10. Earuli scs-(65) primi" 270tempore, cum itlem
XMUM LECTIONES.
si 0 deest B. 2i7 elegisseiit Bl. 2''8 Bubrica : Epislola b. Gregorii ad clerum Mediolanensem.
215Quanlns ed. Par. s*° p. illae in uno h. ib. ~bi rion s. Bl. repentina ealainitaie non s. flrcg.
252 e, anlislite, oinnino g. Greg. sb3 b. studiorum d. ib. 2bvdeesiB. ui quanto ed. Par. si" et si s. r.
nihil est q. ei ex ib. sb0 lcriendam ib. sb7 concordet ib. sbSdcccniimus ib. iS" vobis ib. 2C0 hominem
ib. 2f'' faclum ib. 20Ssacerdotis suscip. ib. sr3 unde possunl ib. untle eiiam Bl. 204sed ib. SCbita codd.
e. quia de posscssiuiiculis quas quondam M. p. c. h. vel de a. e. n. uiilitaiibus ib. SCGopere A"*. Bl. q.
aiiud agere ed. Par. -" de\olam tb. ,20Sut tlecel Bl. ei ed. Par. 260Cap. 10—H. legunlur eliam in c novo
Beroldo » reverendi capilutimelropoiitani Mediolanensis, exaralo inlra a. 12(55—1209pcr Johamiem Boffam,
cujtts leciiones varias noiavimus omnes. Tiitttus ibi nallus inscripins est, in A". B. Bl. hic : Sermo b. Thom-e
archiopiscopi Mediolani qualiter ofliciiim Ambrosianum pcr b. Eugeiiiuin ab Adriano papa el Karulo impo-
latore evidenlissiuiis miraculis defensum est. A*. habel .-Incipil b. T. a. q. niisieriiuii A. sanrti Ambros-ii
mcritis per b. coiifessoicm E. Deo opiiiilanle, residcnle A. ac C. imperanle prolecium fuit ei corroboraluiii
tumniis et c m. perniansit.. s7° secundi Ber.
NOTyE.
.(61) Nomen rcgis eleclo tribuere vidclur. Mil. III, 151 sqq. De Etigenio etiam Giulini Mein. di
(63) Dc fubulosa hac rclatione v. Fumngalli Ant. Mil. 1, 161: ci. IX, 7. Frisi.Mcm. di Monza 111,i&2.
SS5 H1ST0.RIAMEDIOLANENSIS.—~LIB. II. 85*
apud Roniam impeiii ,71magnificc et inenarrabili A lacrimis vclui aqua ab oculis decurrenlibus in-
iiiilUum eieicitu stipatus frueretur, ct papa rciideret quil28b:
AdrLinus, synodus inmensa multis diversarum ter- 12. i 0 s8° miser, quid agam? mundus ct ejus
riiruiu cpiscopis congregatis celebiata est, iu qua judex periil; orbis doclriua , cuncla hujus vitae
cum de multis aique diversis traclassent negoliis, quse vanitates sunl obfuscans, clabitur. Decus lolius
iiidiscrete crga mysteriuin Dei et beati docloris et ecciesise tarn Lalinae quam Grsccseobnubilalur, bo-
c<nfessoris S7SAmbrosii scsc intulcrunt, paruiii f.ut num, juslum, sanctum SS7 cliroinaiur. Columpna
nichil quanlse rcvereniise quantique amoris beaius ecclesise, fundameniiim fidei, asscrlorjuslicise, vcrbi
Cregorius olim eccles'se Anibrosiana; per C73iiifecu.-m Dci amator depriittilur. Doclor egregius oninium
conlulissct, remiirrsceiites; proplerea quasi csecaiiet aitium peiitia imbutus disternitur, myslerium pcrit
eineiiiali "'*, et absque ulio judicia, quoJ S76 incly- my:-,Eerio:u.'ii,de quo domnus et reverenlissiiiiiis
ttini et per mulia tempor.i firmtim -atque sanrituin, papa Gregorius aliquid sinistrum jjroferre timuit, de
qiio:'amiiiodo decolorarc S7°cl obnubilare, cls' 7 plus q-io quania et nuam magna quasi lucidissmios flores
dicain, omnir.o S7a tlclcre "aggressi sunl. Edoctus beatus magister ct doclor ss8 Gregorius curiosc
itjcjue Karolus inipei: lor a quampliiribus episcoj^s, al(r.iheus Romanoque myslerio inlerserens usque
ul pcr lotam liiiguam pi'oliciscerelur Latinam, el B hodic adjunxil. i Spiritudemum animoqueresumpto,
q-iicquid diversum in cantti el minislerio 279diviuo jiissu papne cl magna nobilium parte Romanorum
inveniret a Romano, lolum delercl, et ad unitaiem cum pltbis simul \olunlaie laudante, omnes episco-
niysleiii Romani uhirct. Unde faclum est, veuicns pos, archiepiscopos, abbalcs, quoscunque religiosos,
imperalor Mediolanum, de\astata Papia qtiam ipse laicos el clericos, quos concilio iiiicifuisse cogno-
l-a inexiinguibili ob imperaiorcm Desiderriim suum vit, quamvis per ties dies recessissent a Ronia, acl
lisRinulunioderat, queni militcs Papise conira Carlo- curiam sumini ponlificis rcvocavit. Quibus congrc-
nis impeiium \iriliter armis et ingenio tutaveraut, gatis beatus Eugenius epjscopus de mysterio Am-
omnes libros Anibrosiano iilulo sigil/alos, quos vel brosiano voce benigna, unde incomposilc tractavc-
pretio vel dono vel vi habere poluit, alios combu- rant 289, multutn conqiieslus csl. Quo audito, ex-
rcns, alios trans montes quasi in cxilio secum delu- tranei clerici cognoscenles virum valde jjrobum ju-
iit. Sed religiosi viri lalcs el tantos libros videnles, siiiiseque aniatorem, partim satis mirari-ac verecun-
religiose lenuerunl. At Deus qui omnia videt cuncla- dari coeperuiil. Quid mulla? Ab aposlolico ct uni-
que coguoscit, el cordium occulta investigare el versis cpiscopis ct a folo clcio ab iiniversoquc
aperire prsenovit aisirnoset intcniionem cunctorum populo Romano conclamalum ct, conlaudalum est
prxv;<'ens, quod ssoad laudem el honorem nominis " nt librum Ambrosianum ct beali Grcgorii libruni
sui pt-r Spiriium sanclum sanclo Arfrhrosio cpiscopo ambos super beati Pelri altare optime sigillalos,
dictanle !SI orriinaium noverai, violari aut a malis videlicet cvideniissimc aposlolico S9° sigillo signa-
vdilacerari non passtis esl. tos, viri religiosi suppouereni; quin cliam omnibus
H. Proficiscens sss autem gloriosse memorise Eu- hosiiis ecclesise aperlissime sigillatis, indilo jejunio
genius transmontanus episcopus, amator ct quasi per tres dies cuncti a niinimo usque ad maximum
jialer Anjbrosiani myslerii ncc non el SS3 proleclor, dcvote jejunarenl; ct sic Dco propilio, qiicnicunque
paler spiritutlis Kailonis, causa concilii Romam, apertum et reseratum invenirenl, illunvsunima cinn
invciiil apostolicum Adrianum, qui primus annulos devolione el indubilanler lenerenl; ct qiiemciinque
tl virgss ad iiivcstiendum ep^scopatus Karlo.-iidona- immoium ac sigillaium reperissenl, illuni evidentis-
vit, jam pcr Ires dies celebrasse concilium. Qui slu- simadispensationeconiburercnl. Qtiod faclumesl 201,
dioseomnia, ul gCblacrani, pcr ordincm inquircns, jejunio ab episcopis omnibus29set universo clcro et
proitt erat vir discrcius, cpnscilio acsapienlia provi- populo Roniano celebrato, in lertin die leriise feri;e
dus, £1111110placidus, vullu serenus, doetrina el ver- illius hebdomadse, in qua Anibrosiani « Misericordia
liis alfabilis, alque ui ejus digniias exposcebaf, ... Don ini plcna cst terra > usque bodic dcvote can-
ultra omnes benignus, tjuod dignuni iaudc esse sibi tanl, in ununi univcrsis convcnicniibus ad invisuin
\itlebaiur, competenler affirmabat : lanriem quali- et inauditum miraculuin, ecciesise j'annse slanle 2SS
ier aut quomoJo supcr myslcriinn Ambrosianuni sese apostolico reseralse et uliroaperise sunt. Quibj» in-
synodus liahuisset, qua^i vi ab illis exiorsit. Qtiod irogressis, ambos libros ul dimiserant sigillatos ct
ubi Eugenius audivit, plurimum 5Si expavescens oninino inlaclos invenerunl. Quo \iso cutictis mi-
condoluii, et voce lacrimabiii iiiiscrum se vocans, rantibus valdeque obstupescenlibus nimiumque ccm-
VARI/E LECTIO.NES.
*" imperium Bcr. imperio niagnifico. inen. A". Bl. 57Sd. e. c. desunl B. S7Sita Ber. Bi. vcl cocicl.
s7i emcndali B. S7Bdeesl Ber. *S7C iia Ber. decolare codd. m nl Ber. 27Bdecst Ber. S79myslerio Bt.
-m cleestBtr. £S1 A. ordinanie e. d. o. n. Bcr. sss profitiens B. Inscriplionem Qunliter b. Eugenius
Romam a iit. addunl A".B.BI. S83deesi B. ssl perpluriniunvI?cr. ssb inlit Ber. S8CTitulum.
iadscribunt: S. Eugcnii planclus super inisterium Ambrosianuni. A*. Planctus b. E. de aciis in synodo,
i.tl.pmler Baoldum. .s 87i. et s. Ber. scs m. e. d. desunl B, Bl. H- traclaveral Ber. SS0 aba. BI.
251clccslBcr. "s ita Ber. hominibus podd, sss astanle B'.
8§S :... LANDHLFi .MEDIOL.ANENSIS CLERICI £56
; gemeseenljbus, libii ligaturas per. se 20*rumpeiiles, jA beati Ambrosii favenfe, firieiiter aperuil. Bis Oitiiii-
sonum magnuni atque lerribilem29S audieriiibusuiii- btis audiiis quasi paier uriico mortuo s0° filio et
versis, dederunt, -ef-sese digilo Deiaperleiites, ita postea Dei clenieiitia resuscitaio Isetaii el secundum
ambo aperll sjini, u'l. aliquis unani illoruin fpiiain tiislitiam qua repleii erant gavisisUiit. Tandem
; lion inveniretplus ip vunariiVpartemrquam in;alte- Eugenitis cum liabuiidariler ilios ad Dei liorioiem iii
'
ramvltaqueihgens gaudium oiiries abruplis Iacri- miiiisiefio beati Ambrosii caritative colioriasset, et
mis illico invasit. Intefea libris ambobus visis, qiia- ab hacurbe discedercvoluissel, pei- quindeciin fere
iiter aperiiVapparueruiit, omnes quasi una voce dies nioraliis, cleri.-et niajofes qui Mediblanum laicte
pfoclamabant riicentes i « Giegorianuih et Anjbio- Ainbro.sianoper ejus dqctriiiahi illo iii tempofe nu-
sianum niisteriom ab universa eeclcsia laude uf triebaiitur, quamvis perpauci, firielissime Eugenium
. contirmeliir. simtilque ex tolo tenealur.:»" Dicebaiu supplicare et eiorare ccepefuht qtiatenus ipse, si
euim :"« Ut fec niysleria jaiuienlurv firmiterque: ab dignilati suseae boiiiiati plaeeret, cuni iHisinaiierel.
Uiiiyersis totiiis bfbis episcopis leneanttir, Dei omrii-r ' Quod ubi ille auiiivit, TnelTabiliterbeatum Anibfo--
potentis el beaii Peiri apostoli cernitur esse volun- -sium.el ejiis ordines aiqtie canlus diligeiis,beriigne
ts. i At qtiiljusdani iioc verbum videbatur. fofe vullu placido alque 301SerenbVfespondit: « Nostat
, bonuni, quibusdiim vefo diiiiciie atque durissimum. '- caiitas yestfa so%ffatfes;eafissjhii,Variioi'e et feve-
Taiideni domiui pajise (taliorum saiiientium ,S.9B alijrie fehtia beati Ambfosii,; ad ctijus bbriprem jairi antea
discretorum viroruniV cbllriudaturii-est', -ut; sedes alitjuaiiiiihiiri desudavi-, Vestfaqrie Trafernitas; me .
,Aiiibrosiaria, 111quo mysierio ordinata: eta beato non tantum rii bac ccclesia yobisciim nianere, vq-
-Ambrosiovexailaiaest, illo solo cohierila pefmarieat, biscuin esse, vobiscum: tiegere, sed eiiani in carce-
'
"riec noh ceterapars orbls, quse liiiguse Lalinse vocl- reib 303;si opus aut lempofisperturb.atio crebfe-
. bus resonareS 97vLlelur, omnibus aliis pra.iermissis, sceniibus 30t malis exposcefet, aniirio cupienti pro-
.Gfegoiianuni sludiose et curiose teneiC sitideat.llis perare 30i: » yiveiis poslea; Vero bealus Eugenius
-omnibus rebiis; factis, finiiiset termihaiis, Eugenius episcopus per paucOs dies, briiries viia, nior-biis,
gaudio^ niagriO tripudiansy quasi ad proprios filibs bonisque exemplis jjaiienlissime: imbuebat,: Demiim
tendens Mediolanum perv.eiiit. De qua ufbe paucis pleiiuS scieiitia et pietate, Vcaritate. et castitaie
Vantea4rahsactis diebus iniperalor j"ussucorieilii qiio .cunctisque virtiuibiis; mdriens haiurse cohcessit.
Romse ihterfuit, omnevniysteriiim Airibrosiarimii liV Multis 30Gtemporilius iransaofis, cum beati
>desuper facieni terrse omniiio delere desiderans,, Eugenii episcopi memoria sui, iioriiinis alque sepul-
virucidatis iriiiJii.sclericis miribrum et majofurii oidi-, v-Viuraea cordibus universiegeriiis'.hiijus ufbis aeebla>
vjiiiin, 6riih.esAnibroslauos libros;. lani in sehtenliis elapsa fuissel, placUit Deo qtii cuncla abscOnditasuis
novi quam Teleris lesiamenlL qtiam in musica afte fidelibus revelat, et sUas fidcles ac milites ad lipiip-
sectinduiri Anibrosiu.ni.;descripios,, abrasit, Ni.cbil rem suiriominis, qui quoiiriam aut jejnniis aut ora-:
Veniriiprsetef missale reiiiansit,, quod cjnidaiii boniis tionibus aut vigiliis aiit celeris armis virlulis trium-
atquefidelis sacerdos abscdnsus iii caveniismontlum phavere, usque liodie jjaridit, per quandam malro-
per sex ebdomadas fideliler reservavit. Manualem 29. 3 nani malis multis atque paralisi. multis dissoliitani
autem poslea astanleEugenlo episcopus,fidclissi.riius, vdiebus, nomen episcopi et sepultui-se locuni sigiiis
sapieiilesVtam sacerdolum quain clericoruih, qui evidehtissimis feserare. Eiiinivero nutu acce,dil.::30T
iriul ta memoriter tenebantj corivenieutes iii; uiiuiri, divirio, cuni in suo leclo niofe solito iiifirma languida
Deo Pliitularile, ut antea'integer fuit Invenieriles, iri atque oinnibus membris (liniissa, opibus jnultis et
Vprisleristfadiderunl, . hiagnis attenuaiis, quasut ab segriiudirie qua tene-
- 13i PeE??9fideni;tempiisbeatus Euge.niusab iifbe batur-liberaretur, per diyei-sps expenderat riiedicps,
lloma, crihi jam Cailo Anibrosianieecclesisieirifide- quiesceret, aiiimo exsestuanli, qualitef aut qubmodo
lis deyasiatis atque combuslis revereiuissimis multis cuiietasua fere bona Vcogiians quse iiiconsulte per-
libris paululum discessisset, eonvoCans dispersos et j) didisset,. illico omnem spetn saluiis suse iil Deo, uilra
laeeratbs: clericos, ullra modiim Iristes ac misefos ut siia esset voluhtas, infixlt, Quse cum multa animi.
videns, permulfum eis condolehs,; quahtum yaluit vbliihlate circa ecclesiasiica per diversa et quam-
; eos cobortatus esl. iQuicuricla,. qualitef per omnia. plurima officia ad Dei boripfem cogilare iterum iie-
de. mistefio Anibrosiano Roniam apud 'sumiriuhi rririique' ccepissCt, Dei siibito Ccce yoJuritateV\'i.r:
:. ppHtificem mullJs episcopis astahlibus gesia fuis- revefehtia-dignus, vultu.habiiu, quaritateveheiaii--
;; isent,. se pefv;plufimuro;bpefahte et; Deb qralloriibus,;.' dus,:eapiHis capitis jarii;cariescentibus, virgarii mariu

VARLE LECTIONES.. '.V:;rv. .;, , V.V


*M* p. s. deeslBef. ^iiaBer.ievrhMcodd: s9° sapienluni B. Bi. V297v. etverbis cohsoriare Ber..
- 598manuaIeBer.~Bl. 299Titutus.-Exortatio s. Eugenii. A*.[Qualiterb. Eugenius elerjcos Mediqlani dispersos
v r blligens,Vreibrmavitrifficiiim. rell: dccst Bef:,!s<»>deestBer, 301acvB. 30s deestB. 303el in .mortem:
vobiscum dddil Ber. 304cresceiUibUs A*.'c. in. desunlBer.v 305 UqBer. exposcere a. c."prcparare codd.
. """-Tituhts :De- revelatibnebeaii Eugenii epiScbpi Cafioiiis regis wpaiernus. ,:A*, Qualiicr cbrpusbeati:
Iv.igcnii per ipsunj sancium. mulieii revejaluin est. rell. deesl Ber. &cii~iil,Ber, Bl,'-
Sa7 HISTORIA MEDiOLANENSIS. — LIB. II. 8S8
p.Tloralem lcnens, episcojialibiis vcslimentis inriu-.A Eustoigii a lalere J15 dextro', nuiliis aromaliLus
lussos, siiiiiniiiet infusasos liice pcifnsus ei appruii, imiliisque oralionibus, vigiliis , hymnis , psalmis,
< Salve, i inquicns, « malcr! orationes tuai et 310 niissaruni solemniis' mtiltisque eliinosinis honora-
climosiiiK!tu;e ci laciymse.tua; paiieniiaquc lua ante lus, in prcliosa archa mafinorea mirifitc con-
i eumreprxseiitaia; el ab co exatidiise sunl. Surge in dilus esl. Koc f.icto mulier, (_ua>Dco annneuie
mane iu elvii liiuscumriuobuslerrsR fossoi\bus'",el et beaii Etigcnii. meriiis et oralionibus saluti pri-
P"rge iipnd bealum Ei.slorgium, ubi corpus cjus slince reddita est, adbuc in lanti viri cxaliatione
quicseit, non longe a fon e in q;io baplizsti sunt anbelans, ad honorein ejusriem deceiilissimam
mailyres Protasius el Gcivi sius r.lqtie Si-CiindusDci vulturain f.icere deliberavil. Prepfciea conscilio
adlclhce 315; ubi inveniens locum aliquaiiluluin lui- stio a \iro inito, aliquaiituluni illi quia vini p_a-
iiiidioreni, qr.o ciibsso corpi;s nicura invenies; iu.'e rum aul frumenlr ad tanium opus -sihi cognosccrel
quoelevalo, in ecclesia beaii Eu-iorgii collocaricun coiiiradicenii, landemomiii spe in Deofixa, miiroruin
facias. J Qno auriito miilicr, u: erat saniialis avida, convocatis in3gislris,eorum quoqr.e 31°scrviloribas,
auxilio co:poris anxia nobilirjue 5I3 prosajria oita, opus driigeiiier aggrcssa esl. Facluui cst aulcm
cupiens pedes sancii illius deofculari , laciimis boniiale diviua piicsianie,-opns suinma cuni tiiltgen-
clfjsis largissimis, exora-c forlilor coepit ul sallein "' tiii denmm peilectum est, et omiiia ejiis vasa tam 111
vel nomen suuni sibi noiificarct. Etigcniiis cui bealus frumeiilo quam in vino , ut in opcris inceptione
lespondii dkeiis: t Meum nomen ii.ciiinqueccrpus, erant jilena, sic oiniiibus quam slrenue magislris
si curiose queeeuiique riixi egeris, in sarcophago pio- refocillalis, cum toia domo sua et familia, nniliisqne
cul dubio reperies, i CLiia dicens ct e.im his o.uni- pauperibus recrealis , tjnasi iniacta fuissenl iiivcnia
bus informai.s rcccssii. At mulicr viruin suuui e\ci- sunl. Quo-peracto malrona nobilis, paruin qnodege-
tans, ciuicla quge ipsa viderat ct audiverat oiiinino ratcogitans, qualiter perpeluo ft-sliun beaii Eugenii
ignorantem, omnia per ordinem ci enairare ciiravii, yniuis, orationibus crebiisquc visilalionibus cleri et
asscrens pGr scinelipsnni sanil.ue reiiilcgraia, et populi honoraretur , coepit cogitare pcrplurimum.
bcnm in quo sancli corpus quiescerct scire, et Interea vir ejus cogiiila ejusdem voluiuatc, de qua
cuncla facturam ire. Tai-.dem marilus quasi ir.cre- slhi jam anlea inlimavcr.U, scicns illain permultum
dulus, Mus tamen quod conjiuix aifirniabal, in Deilimoraiain ser\ itio, in oninibus in quibussuam
S'inimo diei crepiisculo acceptis fossoribus, ih no\cral volunialcm,' facultatcm aiqtie licenliam fide-
omnibus a eoujuge admouiliis, perrexil aJ lo- liler ac devote tiibuit. Illa vero viri sui doininio im-
cum velociier. Inlerea mulier, quam mari-. peraulis accepto, convocalis sacerdolibus humanis,
tus al* ut autea coiiPi:e\erat infirmam alque videlicel hunianarum leguni jutlicibus et \iris muliis
a?giam dommu riimiserai, sciens per oinnia illam nohilissiihis, prsedia e quibus beati Eugenii festuni
nec se movere possc, fossoribus ct ipse de loco honorifice annualim cum omnibns ordinibus cele-
iilubanlibus , sana el incolumis in medio corum bcarelur, disposuit et firmissime or.!ina\il. Equibus
\eIoci ciirsii adveiiU. Quibus valde miranl'bus , usque hodie et 317sempcr, Deo anriuente el beaio
salule piLtina illi a Deo coilala pcr semctipsam Eugenio pro ca atqueunhcrsis Chrisio devoiis iu-
fossorio teiram scindens et illis cjuodammodo in- tcrpellanle, summa cum devoiione celcbraiur. •
jurians, viris tamen religiosis quos ipsa advocave- .15. (Ann. 711.) Queriiiionia beali Benedicti archi-
ral adslantibus psalmosque sludiose cancntibus, ad episcopi McdiolanensisSls : < Summo (G6)ctelorum
corpus Deo anniiente pervenlum est. Qui introspi- condiiori, lerraruaiojic uiiiversaruui faclori, gen-
cientes, juxta caput, ut sanctus reiulerat, Iamiiiam liumque cunclaruni auctori, creaturaruin universa^
plunibeam, in qua nomen ejus el mortis lempus rum crcaiori, ccelilerisccjuesfabilimcnlum, angeloruin
descripla craut, gratulanics invenerunt, nec non et hoininum ac fidei caiholicse et seclis aposlolic;»
corpus ejns ac vestcs, ut in tlie quo missa; sunt in . unicum nioninieritum , orphanortiiii el -'viduarum
inonumento, iiivenue sunt. Demum in leciica eum Q ] ecclesiarumque universaruni solirium slabilimen-
boni viri religiose impoiientes , juxia archam beati lum, Patri cl Filio ac sancto Spirilui gralias refero
VARLE LECTIONES.
m ita k". A*.Bl. iiKlumenlis veslilus B. Ber. ^09 inmensa Bcr. 31»deesl B. 311 ita A*\ Bcr.
JJl. fossionibns A*. B. 31satihelele A*. alhlela ber. 313 nobilisquc B. Ber. m dcest Ber. sl5 E,
allare B. S1° iia B. corum quortun\e Ber. coriimque A *. Bt. 317 dcest Ber. 318Modiolani in
synodo, co quia papa Conslaiuiiius ipsuni archiepiscopum privaverat consccralioiie cpiscopi Papiensis
contra antiquam consuetudincm A". B Bl. Q. b. Ben. a. Metiol.uicnsis super Papiensis episcopi consecra-
tione, quani sui anieccssores usqne ad sui leniptis quicte ac cariiaihc celebraveraiil, resiricst.e catiiedrai
RomaniC Constaniino pontifice. Ilic auiem cum omnia suinma cuin riispensalionc ccclesianun liaclarc ci
definiiericgoiia debuit, nihil ducens orbis'totius jjer Dominum domuiiui,,si consecralionc Papiensis
ecclesisecarcret, inlicile et sine causa veritatis fasiu injusiiliie sibi hunc iisurpavil honoicm. Et quaiu
sine rationis causa adquisi\il, ecclesia inlieite spoliaia, m. poniificalc Romanortim si legeris, leeior bcni-
gue, reperies. habel A*.
KOT^E.
(C6) H-.inc oraiioneni ficiLliaiii csse probavil Cl. Pauli Ilistoriam Lang.,VI, 29, ctYiiam Constanlini
Muralorius Anecd. vol. I, p. 240. De ic ipsa v. papce. . .
S59 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 860
inuneiisas, pentificem quod talcm sanclK sedi apo- iA derat universa , inferenles injurias alicui injusie
siblicae virum clemenler clijcre ac misericorditer condenipnans, ac inlicite sufferenies a malis mise-
ordinarc sua inefiabilili pieiale disposuit. Unde ricordia, dexlera, lcgisque ccrimoniis defendendo,
-cliorus universus episcoporum, sacerdolum colle- bcnigne saslenlai. Ai iniquilatis judcx,cuncta prelio-
gijm sedule rcminLcal generi humauo Lenigne ac sub\eiietts negotia, CJUEC legissunl obscurat ac qusa
iiiisericordiler providcre , cum huic sanctae sedi temj'0raliler ariideiit criminose exallal; a quibus
virum hujusmoili discretum, illuslrem, orihodosum, justiiise amator se colidie Dei protegentc dextra
ct prseesse et p seordinare snnima cum pietate dispo- custodil. Jusliliam discamus ilaque, unde Ysaias
Miil; qui operibiis bonis , admonitionibus sanctis iirophela Si iritu sancto repletus dicit : « Jusiiiiam
orbem sibi commlssum confortare el erracles doccre discile. qui habitatis terram (Isai. xxvi, 9). > Ve-
non dcsiiiil. > De qno Ycrif.isail:« Ego pro le rcgavi, ncrande paler, potestaiem cnlminis Romani ratio-
Pclre, nt non deficiat fides tua, ct lu aljquando vincat dhina. Unrie beatus Ambrosius ait: « De-
conversus confirnia fraires tuns (Luc. xxn, '61). i cel ut ralio vinrat potestalem. J Judicium cau-
Qiiamohrein Dei et vesiri, patcr venerande, aique sarum qusc-riinonisenoslrse justum judicale;'unde
Irijus sancii conciiii coadjutus prseseiuia el confor- Dominus per Zachaiiani loquitur, dicens : t Juslum
ta:ns demeniia, ego Benediclus Mediolanensis ar- Bjudicium et pacificiim judicate, ct nolile relinere-
ciiicpiscopiis causam I ostrse ccclesise, qiise Dei maiiiiam fratris veslri in cordibus vestris (Zachar.
dlspositionibus et beaii Barnabse aposloli doctrinis vnr, 16). i El David : « De vullu tuo judicium meum
ac liiiractilis reflorull, nuncque gloriosissimi con- prodeal, oculi mci videant oequitatem (Psal. xvi,
•Tcssoris Ambrosii ornata disciplmis, honoranda 2 ). t At ut nostrse ecclcsise nostrxque queiimonise
vlrtuiibusprajfulgel.ciijus re\ereiilia ctcaritate de- vcritalcm enucleatins ac verissime aperiam , dc-
bil.i vcslro duclus conspcctui ct huic sanclo conveu- cem Romanoriini ponlificum privilegia, quoc dc
tui iiii) ex longo reprsesenlare disposui, voce, qua consecratione Ticinensis ecclesisc dico asscrentia
possum, Iongo confectus senio, jiandere et reserare atquc sub anathemiitis mucronc rigide ab universis
e.iraba. Igilur cum Mediolaneusis ccclesia , Dei et episcopis interdiceiuia , solila pielalc coguoscite.
beali Ambrosii factis 3I9 ct virlulibus cxallala, ac Quinetiam noslra civilas qualiter ab ipsis primordiis
' muliis cpiscopis per multajam
lempora antecedcn- inculta cl exaliata cura diligcnli maj"orumporinaii-
lia sublimala, nunc consecralione eccles:aePapiensis Bil per Ronianos imperaiores ac consules palricios
injtisie expoliata, vobis liuniililer ac devote conquc- .ejusdem urbis accolas, cum orbis uno rcgeretur
ri nr: qu.-cinter cefcros noslne ccclcsise suffraga- imperio, atlcnle coguosciie. Quaiii (68) iamcn, ut in
ncos boali Syri meritis priinicerii privilcgium i:unc C situ descriptionis ejusdem compcri, annosam -3"
U que noslrse causse indicium siimmo vigore lennil, postmodum Romani reges ,'et32aprincipes, cxpulsis
a. imnc Romanre sedis digniiatibus el maj'orum. Senonuin populis, longe melius sublimantes opere
lionoribus ambiliosa, tua el propria metropoli in- niirifico 32aauxerunl, Iocanles in ca more pairio
licite derclicta el injuste deslituta, ul consecrs- exin.ium auguslorum dignilati palatium imperia-
lionem fnt4vc acciperet, Romanum adiit pontifi- ie 8**,tlieatruni, aumaliuni, ihermas, viridarium
-ccm. Quanrnoslra ecclesia per tcmpora jam nuill.i, amoeiiuiii ""' fioribus diversis el odoribus variis de-
aiDiorum longo curiieulo aniccedcnlia, a tempore leclabile, arenam lnpidibus cl magisteriis admiran-
-beati Barnabse i.postoli usqtie mei prtesentiain, qui dam, in qua ItaliiC cives unhcrsi consedere et ab
per annos quadraginta sedem jesidcic 320meriiola- uno oratore concionari possenl competeiucr. Ob
iicnsem (67), alque inibi episcopum Gr.-goiitim quani cnim 326causam ssepissime ab eisdeni post-
li.iniilitcr consecravil,Iiabuit,ctcai'iiaiiveDeo ojiiiu- niodum augustis frequenlari cl3S7 incoli et honorari
lanle -tenuil. Nunc itaque vcstra succuneule cle- super ciinclas Ilalise civitalcs adhortaest, maxime
menta sanctisque eolkuiianlibus canonibus, quod . quod csset inibi saluberrimi acris apiissima tempc-
iiijuslc nosira ctclcsia amisil, adipisci valeal, fide- ries, locusque ad usus domeslicos inrefragabililer
ller ac devolc exoramtis. Prosit nobis vesira sa- D pai-alissimus. Exinde , paler venerande , sancta
picntia,' omnibus prsefcrcnda disciplini;. Qui eniin chrislianilaie orbi apparente univcrso, sicut audivit
oinnibus prsecsi, omnibiis protlesse dobita palerni- «'.liicoDeo crediriit, sancto Barnaba aposlolo a Spiriiii
tate condcctt, nulli nijcere neminiquc iinidere, ntilli saiicto inibi rieslinato el fidcm orlhorioxam liiiclilei-
ccclesite honorein ac cignilatis prserogal vam usiir- orjedicanle; a quo eiiim noslra ccclesia ab ipsis
pare, discrctus ct jutlcx summsejuslitise lancepon- primordiis cajiul Itaiioe jier scJem lnclropolilanam
YARLE LECTIONES.
315i;a A*'. ftice iis A*. B. sed hic ab alio corr. S2° resideo Bl. 3SI decsi
c.p. Anon. de situ Mcd.
~'22K. r. cl ilestinl ib. 3-3 o. m. desunl ib. 32tdeest ap. Anon cle siltt Mecl. 3si-aniocnum—
coinpctcnlcr
desuiit ib. 3S0 deesl ib. S27fr. ccepitct i. eo quod ib.
NOTv«.
(67)Ai a. 681 riemum cleclus esl. Sed lolus locus pienses cpiscopos inveni.
eorrupius cssc \itlelur, nec Gregoiium inler Pa- (6S)Mural. SS. P', p. 201.
Sfll ilISTORlA MEDIOLANENSIS.— LIB. II. • 882
Dei ('iHpensante clemenlia tentiii, cl Deo largiente A £ iuis cum se \ideret morti accelcrare, ul m sancti
In setermim tenebit. Quamobrem cathedra Mcdio- Epiphanii vila (c. i) (69) habelnr, dux.it sanclum
lanensis_ab ipso apostolo exallala decenlcrct su- Epipbanium Mcriiolanum , et dixit ad cpiscopum
"blimata compeienler, Dci dcxtra et beati Pclri re- Prolaxiuni ct ordines qnos itiibi invcnit : « Ecce
migio refloruit. Quod enini verissimc reperinms in filti, jam mea "u sclas mcoevilse cursum complevii.
n-stris aniialibus, cl ejus descriplione ad\entus et Commcndo civitalem, commendo ccclcsiam, com-
sancii Anatalon \ila rie disciptilis Domini, mius mcndo hiinc. cujus labori el gralise dcbco, quod
discipulus fideLssinius fidelissime et ce.-iissi.me di- usque ad hoc leinpus \ixi grandoevus SV 1 el debilis ;
cens : « Qui32S posl Romanain arccm ia.moshsi- ciijus corporea lclieilas S4°d virius aniinse imbccili-
niani 329jam tunc habcbalur civilas sa^pedicia Me- taleni mcam porlavit sine faslidio. i Item in cadem
tliolanum, quippe qusepari dilione subliniis, secuntla ,(c. 5) : « Ducitur beaius Epiphaniu* Mcdiolanmu
post ipsam,ut prsefatus sum, augustales occiJui iin- alhuc reluclaus, et magtia, si tlimiitcrctur, munera
perii inliilas tctendebal 330.J Itaquc sanctus Dei proiniitens; qui, ul fiercl, noltiiL spoiic!ere vel mi-
dispensanle clemeiuia sanxil 331Birnabas apostolus, nima. Consccratur autem 3'7 a bcaio Prolaxic; sancti
"ut Mediolanenses, quani imperaioies noverat super An>brosii antecessore, caiholicse cctlcsise projju-
cunclas Ilal'aj chilales stiblimasse , ea ipse qtiam 13gnatorc
j; firmissiino, siininia ciiui devoiione ac ce!e-
sanclis prsedicaiionibus priinilus fundavcral, princi- brilaic curictornm. » Proelercn lcslimoiiiuni, p;Uer
palis ec. Iesias'ici culminis sedcs, aliarumque in ea vcricranric, cape certissimum, cui dubiiarc attl re-
provincia ccclesiarum melropohs pcrpelualitcr ba- fragare perictilosum ci criniinosuin sancti patres
beatur. Cui 3'2 profecto urbi, ut iu vita sancli Ana- decrevcrc. Legitur enini in \ita sancii Ambrosii
;talon, quem inibi consecraverat Yerosoliiiiis pioccs- (c. -56) patroni noslri ac ecclesiaruiii universa-
suius, inveni, tantum prhilegii munus santtus rum 34alutoris : « Ordinato sacerdole ccclcsise Ti-
Annialon a suo noverat magislro concessum,ul sicut cinensis incidit in infirmilaleiyi. t Cura est itaque
inlerreliijuas Iialicarum proviitciarum urbes,earuin paler vencrantlc, sicul sancius Fabianus papa suo
duntaxal quas occidcuUlcm usque 833marginein ab in decrclo (70) asseril« vcslroe solliciludini adhi-
Ilalise sinu 3Sl proleriduniur, posl Romanam arcem benria, ut ea quaj suni ab apostolis eorumque suc-
inlenii sub solio 33Bernineniia 330, atqne auliculo- cessoribus ordinala ac sancti 34DSpiriius gralia
jum 337coii\enlu frequentissimo principales vide- constitula, ncc dissiinnlalione negligere nec aiiqua
bantur 33S;ita 339ectlesiaslicse dilionis prscrogativa proe.sumptiovalcal perlurbarc. J Sed sicul boc quotl
post Romulcam sedem cunclas excelleret. ln liunc Tationis exigebat uliliias oporiuil dcfinire, iia quod
modum et ipse prsefaius anlistesnil a suo inslitutore (C deliniium est non debct violari3bo.Pater venerande,
discrepanss40melrojjolitanani3uideni calhcdram pro prsecipuc vestroe paternitatis reverenliam atque liu-
futuris temporibus Cbristi slatuit esse lidelibus, jus sancti concilii caritatem vicariain cariialive
qnalenus aflinium '" populorttm aiilistiies , hoc est e\oro ac obnive, a parie Dei et sancti Ambrosii
-Vcnetia;, Ligurise, jSLniilioe,Retia^Alpiscotise, quol- contendendo 3!l1, ut nullus episcopus nostioe ecclcsi.e
.quoi fuerint in sancta malre ecclesia futuri, per has suffr.igancum, maximc lnnic Papienscni, dc qno
Sfepediclas proiincias capul quoritlam el decus in- hujus sancii concilii clenieiilise conqueror, relineie
signe post Romanuni pontificem habere debebanl 343 ae ordinare fralcrnilalis vcslr.e perlurbaior prscsu-
" Mediolanensissedis
prsesulem melropoluanum. Ila- mal. Quod si eveneril, accipienlis cl ordinariiis ir-
que ecclesia Mediolanensis, his et aliis nuiltis fulla rita ct vacua sit in perpeluum ordinaiio. Unde san-
ct ornaia remigiis, fere CHIIIlionqribus his pmnibiis clus Sysius papa suo in decrclo (71) divinitusamo-
usque ad mei lempus, Dei miscricprdia et bcati niius magislcrio dicit: « Niillus episcopus procsumat
Ambrosii merilis Jevole pervenit. Sed ui cx causis alterius parrochianum relinere aut ordinare vel
niullis, e quibus nostrce querimoniae causa munitur judicare absquc ejus volunlate. Quia sicul irriia
.decenlcr alque tuelur compeienter, quorumdam erit ejus ordinatio, et sb2 ita dijudicalio. Nam
santtorum episcoporum Papiensiiim lesiimonium, D qui cum ordinare non poluit, nec juriicare nul-
353poieril. » Pater vcnerande, unaqurcque
Crispini el Epiphauii pertipe. Sanclus enim Crispi- lalenus
VkBlJE LECTIONES.
328quoniam ib. p. 206. qua? Bl. 32° famosissima ib. 330reientabal ib. ssl Proeler quod s. ut Mcdiola-
nensis qtiain ipse limdaveial — hafcalur. ib. S32 C. p. u. lantum p. a suo.3:ietc, ib. p. 207. 33Sversus ib.
331iia correxiiBeilnn. idemque ap. Auon. legilur; siimi codd. fuiibus Bl. a. nitenlis structurse c. Ation.
3!! iia B. et Aimn. subsellio. em. A*.s. s. eminenti A". Bl. »37 populorum Bl. auriculorum A**. aulico-
rum Anon. S3Sprincipari videbaiur Anon. : 330Ha ul343 A*. 340 disipans B. 341 niclropoliiani Anon.
342 ila Anon. animum AYB. aitini"A".Vbmriiuih Bl. .; "dcbcant M. s. p. Anoivjmus quem Itic dcsenl.
'VV3U nie^elas compellit ad (rarisilurii, jarii Originariani adsuiim jus revocat Enn. _s',bel gr.
terra parlicnlam. 349
Enri. s>°:solidilas/d.v s47C.Vcumoiririi cclebritate cuncloTum id. -4S unhersorumB. ac insligaiuc
. s. s; irislitulaii.vdisSimulatio"vuig.,- 35°ila B.ifaqiie d. e. n, dcbere v. A'. Bt. 35' contendo Bl. '*"-iu ct
353ullatenus vulq^
~ -vulg.
.. . ....'NQT.-E.
(69) Aiicl. Ennoilio. Acla SS. lan. H, ji. 564, (71).Six_li.IIep, ad Iltepjn coU.isidoyv :.
(70) In ep. ad epjsc. orienl. in coll. Isitlcii.
EG3 LANDUDH MEDIOLANENSISCLERICl §Gi
rnctropolis ac sedes ssv aposfolica quse universs 1A manies peiluibabanliir. Quid niiilla ? Deoannueiile
prsepollet dignitatibus, suos leiminos a sanctis ct beato Ambrosio SS9 iiiierpellanie, ingressus sibi-
patrihus coiislilutos oj'dinative iiunc iisque lenel, de omniiio proliibiuis csl. Tandem populi vitlens volun-
quibus papa Calisius suo in decreto (72) dicit: talcm, aliquaniuluin se Isetum simulans et quasi
« Nemo aJlerius termirtos prasmnptione illicita partim hoc paucipendissel, tcncnssubpeciore vulnus
usurpei, iimle Doniiuus loquilur dicens : « Ne Irans- plusquam qubqtiam csset ratus, atl palaiium Am-
g ediaris ier.ninos aniiqiios, quos posueiunt palrcs biosianuni hatid longe ab ecclesia ejusdem hospi-
tui (Prov. xxn, 28). J Itaque uuaqtisequc ecclesia, lalus scdit. Ea lenipeslale Walperlus archiepisco-
qnse fanelis iidem majoribus servarc riesidcrat ac p:is, cathediam regens Ambrosiaiiam, vir indolis.
sanctoruni decrcta honorare eonlendilj, nostrse que- bonse, juvenis tamen et ut teinpus habebat miliiaris,
rimonise fidcliter et carilalive, ut sibi ne similia pa- satis attenie conscilio .ci suortim mililum arniis
tiatur proviJeat. t insistens regi dcserviebal. Erai nanique regi episeo-
lO.Infer 3B
5 omnia grandia eximiaqueatta,i.-i qui- pus carus, consciiio vcneraiidus, et in cunctis ne-
bus ccclesia Ambrosiana dilacerata a perfidisregibus gotiis impei-ialibus judex fidclissimus. Ilaque cum
el a sevissimis hoslibus dirissinie pcrpessaest, quod- de qnacunque causa multis- judicibus asiantibns
dam magnum el laude uignissimum scribere satagebo. B ] sententiam proferrc curabal, cuncti scounanimiler
Quod quanJo qnomoiloqtie faclum sit aut a quo i-ege illico obiemperabaiii, Aliqiiamis auiem transactis
aula quo archiepiscopo aut ob quam causam, inve- annis, ciun Walperlus univeisi negotia regni, a
sligandum fore cognovi.Igitur regis Alberli (emjjore, rege firielissimus probatus, curiosc ae sedule di-
ciim idem summo imperii Romani culminc, sicut speiisurel.cancs pulalini .nimia inviriia qnasi ranse
tanto tlceebal viro, magnifice.fruereiur, Francigena lurgidi, clanculo imperatori Walperium criminose
naius atquc cx ipsis prosapiae suse origincm dusis- accusarunl. Ilaquc rex falsa occasione accepla, su-
set, devictis et superatis Golhorum populjj, qui in pcr Walperlmn et toiam civilalem quasi lco arden-
IliLre parlibus ad devastandos firics et urbes ct libus oculis, mortem crucialibus diversis inlenni-
genles confiuxeranl, ncc non Ungaricis procul nans, insanire ac fremerc cccpil. Quamobrem Wal-
expulsis longcque remotis, quos gens Ilnlirc ab illis perlus, regcm virum vesanum el furiosum cogno-
valde olim allriia cognovil : rcx Albertus cum stre- sccns, jp':um inraiionabililev conimotiim, magis
nuissiinorum niililum agmiiiemagnostipaliis, securus scicniia anihii, quaiu arinortun vitibus coede daia.
«"perltalise loca |)roficiscerelur, landeinMedioli.nuni imnensa demoliri regni 36\ sub quoddam iiegotiuni
iter direxit, qiiam per inulla noverat teinpora post slinulans sc pergcre tratis monics, Ottonem Theu-
dcccssum Brenonis , qui cam post omnes Italite (C tonicir.u Theuionioftfcre toiius ducem, ulde regno-
urbes quas eonstruxerat mirilice adornavit el a.'or- "se iiiironiiilcrcl, Romano fretus favorc, sitorum
ra!am deccntissimc muilisJionoribus snpeiexa'tavit, cpiscoporuni ac inililum Metliolaneiisium sufifagiis
el qni s57postea, proul erat in ,cui:ctis usibus hii- aggressus est. Iiaque orJinato conscilio, Ollosuper
maiiis salulifera, :ib univergis imperaioribus Ro- omnes gentcs et thesauros Walperlo eLejus consci-
inauis exaliatam, maximeque ab Hadriai:oet Nerva liis coiilirieris, in paucis diebus, Walpcrto conu-
eius filio atquc honoiabVis-iiiio (t dcccniisMtn^ ivge liiiiie, incnarrabili militum vallaliismiiliilu<iincvcnit
Trajano, nec iion Maximiano regc cruth-lissiino, jja- in Iia.iam. Dum hoccacla fuissenl, Walpcrtus cou-
latis supra porlas septeni -jttssis iinpcrialibiis ma_:« vocatis cpiscopis, ducibus, marcliionibusomnibusque
nifice elevalis, super cuncias Iialise inbes quasi Itali.e primaiibus,' tlc superbia Albcrli, Mediolani
ros;e amoer.issiinae floruissct3b8. Qt:i tum Mcdiola- honorificc suscepii3C2, couquesius est. Igilur sprcta
iium vcnissei, palatiuni iMaximiani, quod siliim est Albciii ac suse geniis totius superbia, qui IiaiiaiE
infra mcenia urbis, vel Trajani juxla thermas sancii quasi anciilam doininabanlur, Ollo ab oinnibus in
Ccorgii locatum , velociler proeparari pr.rcejjit, regnum cum tritimphis Mediolanum eleeius el su-
ignprans, ut ipse postea- simulabat, quod tnilliis rcx bl.matus est. luterea Walperlo niisteria divina cele-
a lemporc beati Ambrosii, iu cujus prxsidiis civiias D brante, mullis episcopis circumslanlibus, rex oim,l'a
Mediolanensis super ojnnes Ilalise urbes ab ingrcssu rogalia, lanccamin qua clavus Doniini habebalur, ct
imperatoris IibeitiUem acquisivit, urbem hanc iu- enseiii regalem, bipeniiem, ballcuin, clamidem im-
troisset. Quo attdilo cives aliquantuluni susped', si pcrialcin, oinncsque regias vcsles super aliare beaii
aut hostium incursione aut civium pertaibationc Ambrosii deposuii. Perficieniibus atque celebran-
?uil alio pravo iiigenio hoc cogitassei, t.icite ri- libus clericis omnibusque Ambrosianis ordinibtis
VARLE LECTIONES.
314tta k\ B. a sede A'*. Bl. s*b Tinttns : Incipil dc Walperlo cplscopo et rege Alberlo. A*. Qualilcr
Albertum miva\il lctuio. reU. 553 ita A'*. Bl. seculus A*. B. El7qiiaiii
Walpeiius-arcliiepiscopus rogem
Bl. S18'floniisse Bl. s^ DIO ca cidct.i.15. 3C 0 cuncla B. ocl regnum quodam negolio Bl. scsifa A'\
fil. susceplus A". B.
NOT.I?.
(72)Ep. ad Gall. ib.IIrec in brcviusconiraxil.
863 IIISTCRIA MEDIOLANENSiS.— LlttV II. 865
divinarum solenipniiatiim iniMcriis, W.-iIpcrius ma- A scretus,]
guaninius streliiepiscopiis oninibus regalibns indu- Viilliis habens angclorui.i, cl c-st paler or-
moniis cuiii manipulo subiliacouc, corona superiii - plianoriim.]
jiosila, asliniibus bcati AmbroMi.suflraganeis ui i- To, Albcrtc, dccct ncnuis, ct Ollonemma-
versis inuliisquc riticibus alque maicliionibus, tlc- nct dccus.]
ceiilissiiv.e el mirifice Ouoneni legem (onlau.lr.l 1111 Pro iiif.nnia Walperli le dccctalg.i rcfllegni,-
el per Oiiniia coafirniatum induit atque jerunxH. Pro regina nunc lalrina 30°t:tere jam iiunc
Quofaclorax paucis coninioratus dicbusMediolaniim, niarlna;]
tonscilio Waipeiti cdoclus, cujtts probitalcin i-.tijue Tro rcgali sceplro nostro frucre jani navis
iiidtibtriiim ullra omnes ct super omncs habcbal s.s- rostro,]
fesiiiiaiitcr Albertuin in cunclis 303 Ulere \ela
pienles, prseoc- marina, fruere jam Salonicha 3C7,
cupans negoliis, univcrsis laiiium episcopis cx oiii- Ut defcnJas vitam istam, vestes ijuarcns et
nibus Iialise civiialibus, nec nnnd(icibus,niarcIiioni-
30s farinam.]
bus, capilancis, \alvassoiibus, Oiionem Walperli 17. Inlerea diim dignLalem alque magnifi-
amore comilaiilibns, cum innunierabill aiqueinciT.i- ceniiam archicpiscoportim si.pradictoruni recolens
bili pediiuiii \irorum forlium niuliiliidiiu', Iloniam B el ali(j'iam inagnanim tenim pariem,, quas niagni-
qiiotendcrel, iier aggrcssus cst. Tandcm -Walpeilo fice in Deum cl in sseculum cperati suiit iniuentlo
per trcs dics regein Romam aiiicccdcntc, ul ipsuiii dcscripsi, s.-llum ex iniproviso dando Landulfiiin
coram omniuin gcnliuni niuJlitudine coronaret, Dco cxllivi, qui; iniquus vclut scorpio, in cxlreinis cauria
adjuvanie pervcnil. At Albcrlus cogniia regis Otio- lorve venanlo perculien% m-jores crclesioslici or-
nis fama ct niagniiiceiilia, vidcnsscoinnino ei armis dinis, videlicet archidiacouem, archiprcshylenim
resisterc non posse, et Walperli cognitis viiluiibiis, ceterosque iii:ij'oies, r.ec non piimiceriuni prcsbyic-
sero (juod teum verecuntl.-ivcral poenitcns, perosus rorum, qui cocpisto, us vocalur, celerosque archi-
fere omnibus et ccclo et tcrra, ab universis gentibus presbyleros l.ujus u:bis cccles;arum deccntissime
dcsiitutus, meriiis exigenlibus suis, in itisula marina perimilla tempora ultra omncs hujtis sa-culi clc-
quse Corsica vocalur, trislis, miser, imbellis, iuher-, rico; sublhnalos, quidam ins.inia ductus incom-
infelix, occulte, amprnisin regno nourcYCiv.iiu;, ct peiK-K^iliter et itidi crele el inj'iislc dchoncsla\it.
veliil fur et latro velociler aufugit. ldem autciu jir-r Eniin ul arclsiepiscopalum, (jueni ipse dnris et malis
lempus rex Oito de\iclo el cHugalo Alberlo, tripii- artijj; s palvis aq.iisieral, rciineiei, universos ccele-
dianlibtis universis Roime ab apostol.co conclamnn- p siasticos bonores a-que digniiaie?, quas ordinrs
libus el colIaud.iiitibusuni\crsaruiii gcnlium popuiis. supradicli pcr nmlla ad lionofem ccclesiarinn ei
Walperlo iantiim aslanle, coronalus esl (an. 962, be;ili Ambrosii lempo n rexeranl alque lenueran',
rebr. 2). Interea omiiium regnorum imperio sine fcris ct ssevissimis hiicis Lradidil. Al piiusqiiam
gcntiiim csede :ml ullis sinc bcllorum peiiculis Iiujus rci gesla nariando pcrcurram, in cujus regis
atlepio, Walperlum astamibus nniversis rev OlU) lcmporeaccidii, cujusqiie generis el cnjus poicsialis
extollens, ojipiria multa regalia in JtalLe partibns et a quo palrc orlus, riisscrcre opeiam dabo. Igitui-
comnioranlia decentissime ac bonorilicc cidonaus tempore Otioi.is imperaioris Romani primi, Bonizo
e\altu\i(, magiiificavit, hoiiorificavil, ei proe omni- (73), a quo Landulfits nativitalis susc origineni
bns el in omnibus honoiificando subliiiiavit. dtixil, virtuie ab impeialore acccpla, tolam hanc
Ganlilena 351super slalum rcgis Alberli. urbein velul dux (~i) caslium procurando lene-
Age, age jam, Albcrlc,ulira Decium supcrbe, biil. Erat cnim bonorum niilituin et strcnuicsi-
Discc, miser etmisellc,quid fuisti aut quid cs~ niorum chitini raiilas inmcnsa, quos homiues 30
Adesl Olto rcx iioslrorum regens scepirnm pcstilenlia vermium invisa et inaudiia, qui sub
populorum,] pulvere parvissimi latilariles 370, ul angtiis lc-
Cui debent summam iaudeni rcgesTegum D lerrimus eosque mordeus fere co::sumpseral. Pro-
soeculoruin.] pterea \i li seslarium per ci\ii;.tem denaiium iinuiii,
Ultra reges liabens scire, supra fories re- moditim friinicnti deuarios qiiatuor, |ilausinim
gcns vircs,] uiium lignorum denariuin uiiuni, vciveces auieni
Qnos nunc habet muridus isle, superpoilel aul porcos ccteraque majora animalia ultra qtian)
saii-i j'usle.j cuiquain. moJo crudibilc sil, lenipore illo vende-
Majiu fortis el jocundus, bcllicosus et di- banlur (73). Per idem leiiipus morttio Gotiofredo
VARLE LECTIOXES.
"3 i. c. desuiil B. *<>• suavis addit A*. ssi algat A*. *'6G laiina Bt. s" Salonichiria BI. 30STiiuins :
Expl. de Walperlo. Inc. de Landulfo episcopo el BoniEone ejus 3rs jjatre. A*. De Landulfo de Caiciiano
archiepiscopo Mediolanensi el Bonizop.e ejus genitore. rctl. ita A'. ct primo B. ubi post correclum est
omnes. 37°laienles B.
NOTiE.
(751Cf.Arn. I, 10. (75) Porti, arieles et magni boves domiriumiion
(~ii) Cf. Andr. c. 16. Erctt enim nobilis Herlem- reperiebant, imo gralis dabanlttr.- Flamma c. 152,
baldits coram scculo quaii dux. Cf. Giulini II, 378.
867 LANDULFIMEDIOLANENSIS CLLIUCI 863
archiepiscopo (an. 9791, Sept. 19), cujus nominis A quoruni \irtulcarclii(-piscopatum leneret, expoliaiis
ii-icnioriapeiparum apud nos sonat, Bonizo Carca- injiisie clcricis ecclesiarum, per delestandam in-
niensi opido oriunclus dignitatuin a\idissimus , suo vcslilurani plebes illas rianJo suLLmavit. Qnin
filio Lai.dullo in pondere auri el argenti niagno ciiampropinqtrsipios in Carcancnsioppido babebat,
arcliicpiscopaiiini Mctliolanenseni conira omiiiuiii de beaii Ambrosii archicpiscopatus bouis, quii us
ordinutii clericornin volunlaiem adqnisivil. Inlc- ipse fruebatur indignus, quadra^iiita milia mo-
rea Landnlftis paucis comnioratus aunis, patre cjus dios tcrrse frucluinn, ut illos ullra oinnes ditaret
male morliio a quodam Tazonis vernula suo 371 vitinos, per Icuritim rieJit.
in lccio, ad Oiioticni" imperaloicm cursu veloci 18. (An. 998.) Venie.is 374autem Arnulfus a ma-
fiigiens lelcndii. Itaque cuin anle regis ijr.Tscntiam gno Walperlo quinlus \iriliier ejiisco;>alumregens,
venisset, ct oniniii brlliquse paler ejus regia ob mortuo lainen Ollone, quein V\Talperlus unxit in
sui honorcm impcrii egerat, quani ejus fiiielissimus rcgcm, regali curioe Otlonis Illregis, filius Oltonl^ II,
miles fuisset, narravit; q;in etiani nuillis laciimis dcccnlcr sceunrium tempus ser\iebat. Eral eniin
mullisqite promissis eum obleslans, ui ipse a.lsui OlloOttonis lilius sccundi a filio sv"coiij"iigali,moil i.t
lioiiorei» cl impeiii tlignilaiem el Bonizonis ducliis conjugeevquasibi filiuni iiiasculumniLii.ne gcnueral,
cariiate, qiicm ipse super omnes bonis aciibus op- 3 alienus.Qni ctimin casiilate\ideiispsrhumanamf<a-
liinoque scrvitio pi obaudo' aniaverat, ncc non nt gilitaleni persistcrese non posse, gi a\T"ssimumducens
stiperhiam ianise (i\ilaiis compescendo liumiliarel, lore crimen, regesn.3TOauladulleriis sorJidari aul
M&'iol.imitnarmis aiquc genliuni pojiulis divcr.-a- fornicationibus coinquinari: landem Arnulfurn, cum
r:r_ muniliis, in fortitudine magna et bracliio e\- quo so, de conjuge congrue consciliarelur, athocari
lciilo circunivenircl. Quamobrcm ICXOtlo 11vclut prscccpii. Ilaque Arnultus cum anlc imperatoris
leo comriiotus, cum Landulfo incffal.ili geiiiium faciein ad\enissei, rex e solio surgens honorifice
barbaraium ctniililum slrenuissbrorumgente s'Jpa- eum suscepit. Tandem conscilio aecepto, ad impe-
lus \eniens Mcdiolanum, -ioiam(|uc civiiaicm ma- ralorcm Coiisianlinopolilanum, ut fil aiu suam ul-
chitiis et divcrsis tormenlis circum !ans, o nni ta- tra onines \irgines splendidissimam sibi conjugio
377sociaret, Arimlfum ineffabili tliesauii
jncn sine bello conscJit. Nocie deniqoe eadem \isio argenLique
revcrcnda supervenienc, Lanriiilfum longo labore ponderc bonustum curialiler dircx.it. AlAimilfus
diiroque ilineie coufcclum verbis suavissimis oninia ©mnibusalllucns divitiis, cum in curiam Constanii-
inferni lormenla nicrenlibus illi oslendens, et quam iiopolitanain receptus lameii hoaqiihce ab impera-
suavia locaaiquc prsemia sempiterna illos qui Dcum tore admirabilique mililum ac clericorum excciiu
timentel opeiibus bonis fideliter usijue ad finerei C stipattis vcnisset, per albjuos dies nioratus, et cum
suis omnihus ev longo iiinerc ac Iabore laiigalis
per-ieveranl elnianenl, ipsumperlerruil. Proplcrca
'Landulfus divinis inliirisecus vcibis exasperatus. recreatus, equum inipcrialcm, queni Ouo impera-
D.i limore el beali Anibro&ii reverenlia taclus, tor Romanus sibi ad hujus lahoris solainen tlona-
\idens pro sui laiiliini honore popitlum, quem ma- verat, subslraio palho admirabili, fcrris aurcis et
ttii-c periluium auilier.it, civesque quadam perlina- cla\is argenleis pediun ungulis abrasis curiose ap-
cia sibiineiipsis hosles f.ictos, ct filios paulo anlca tarifecil. Igitur hujus rci f.tma per palalia regis
s'.bi caros, iiiinc neqiiiler in gladiis eoadm.atos incuncianler vol.inle, rem miliies pjlalini inaudilam
«lirissimis in moitcm soeviss^mc paratos cssc;co- auriientes, universi coram imperatorc more soliio
ijno-ccns vidensquc quod illis ira regis el gcnlitim astantes, vehemenler admirali stinl. Euim lioc fii--
in spoli.i hosliiim in qiiorum 372gaiidcnlium possct nulfus ad honorcm Rouiani impeiii, exccllenlise at-
evcnire, omniho obriguit. llaque convocatis aliquan- quo magnilicenlise icgis Ollonis, iotiusque Italise fe-
tis ex urbe noMlibus, icge laincn jjiituo ignoranlc, ceral.Taiidciii(ii'iJ Arnulfusarehiepiscopus S7Smagno
jiostea vero durissimc consenticiiie, pollieens illis ducatti inilitum stipatus, quospellibus mailulinisaul
omnes jilebes omncsqne digniiales alqtie xenodo- cil)el'nis,auircnonib'.isvailisetherinelJnisoi'iia\cr.il,
cbia, qua? omnia majores ordinarii alque primicc- qtiibus impciator mirifice eura imbucrat, ab impe-
rius decumanoniiii, archipresbyleii cl cimiliarchi ratoie de filia ejus essel securus, etipse antc-facieni
liujiis urbisecclesiariim tenebanl, jurejurando asse- ejtis solus, astautibus muliis cpiscopis e( aliis sum
rens paclum usquc deicslabile pictalus est. Quod mse magnseque digniiatis, quibus anle prsesenliani
facLumrcgem minimo lalnit; el_quanivis multis ex imperaloris sedere non licct, super cicolergilronuiu
causis in cives crudeliter maniaverat S73, lamen 370sederet, muhisperiiilerpreiemrcbus sermocina-
amicitia civitatisredintegrata per plurimum gavisus tis, qnod intus Arnulfus eral foris apparuil. Interea
csl. lloc facto Lanriulfus civitalem introgrcsso, rcx i.i'pcrator Arnulfuin, ut secum venalum quasi ad
Otto omnibns salutatis in pariibus Ligurisesecessil. depellendas corporum gravitudines iret, precaun
Quo in tempore Landulfus omnes mililes majores, est. Arnulfus autem voce benigna, primo pauluiuin
YARI/E LECTIONES.
• 87lsnaB. 37Siin A*. B.h.oecisorum g. Bl. an iniquorum?Tv\ S7Sminaverat B. S71Titulus : Evjil. do
Lnndulfo archiepiscnpo. Inc. deArnulfo archiepiscopo. A*. Dc Arnulpho arcbiepiscopo elcjus geslis. rell.
375ita codd. consilio corr. Mnrat. 378rcgis B. S77s. in c. B. " 378deesl B. sn cicotgilrojiuni A*. B.
8G9 IIISTORIA MEDIOHNCNSIS. — LIB. II. S70
tacitus inter sc cogitans oiriinem episcopaleni, 1111 l paier ej"us.i(Joa/i. \m ii). Cui i.lquis c.ilholici im-
qnibtis exercere se debet, tandem divit: Ego enim, butiis fi<'efidcmadhiberenon dehel.Itaque omnilitis
vobis si j lacel, cpmhora meas venaliones insequi so- ambagibus omissis, ad porium saluii-, \elis dunissis
Iiliissiiin, meh aiiiiis meisque miltttbus ctaslino die accelerare festinemus i 'lainlcm cu.n inpoiiu pcr
mediaule r.'i vos vcniens prmpaialus eio. Al impera- ttes riies scdcicl, ui rcs eral in vcnlati' /'oiujx-iitirii
lor, deqtiibus aimis quibusquc inilitibus Arnulfus esl. Piopteiea 0111101!= gia\iter coiigtmesceiitibus,
dixi^set, miinmc per inleiprelem ipso balbiuienle inagnis lamentis magnisqiie suspniis Ainiillus el
intcilcvil. \eniens autem Arnulftis die slalula, rcgis filia cum omnibus suis ad pairiam ('oiiiu.ti
episcop.ilibus111 lumeiilisornaliisciim stola, siiie qtia rcmeiiis separaii siint.
numquain foiis atil tti chilalc ullis nogolns inlcj\c- 19. Rex SS1 aulein Otto III cum Romse cnsirum.
niciitibus aut perluibaiionibus esse solitus fuii, el Crcceniii, quod ipsc conira hnpciiuiii suiiui creve-
crisina, honorahilissiniisque tlerlconini ordihibus rat opere niiiihco cotistuitliim, per nuilios obse-
vallalus, qiiosseciimtuleral, eitiibus cum ducibus, disset annos, ad ullimum c.is'riini ct ip-iiin Cre-
bonorandus jiervenit ad imperatorem. Quo\iso im- scenlium ingcnio,noii armisncqnc corpons vuibtis
pcralor per multum inler se admirans, \idcns lan- cejiil («11.998,Api. 29). Qtun eliam ipsum Ciescen-
lum virum m Del opcre religiosum, sapientcin, tlis- B lium.iiobiliprogcnieorlum oculisliirpitercvulsis,-:ul
crcluin atijuc beiiignum, aliquanlulum quod de ultimum onniibus mcmbris deiutncaiis dccapil.in
vcH.iiiouedixerat \erecundaius, per omnia laudans jussit. Posl mulluin \ero )ion icmpus (un. 1002) re\
alque magnifieans ac groccc serniocin.indo ipsum Ouo ciim gravi ocgiitudinc oppressnsciuciarciiir, ct
cUulk-ns subsisiit. Quod factum Grseci cpiscopi, omiiibus medicis, qui ejus curi.tf atque prseceplis
"aithiejiistopi, sacerdoies pcrplurimiim, quod SS0 co soll cile scivieb.uil, probaiis, qti(,r im medicinseant
in lempore curise insisiebant, miranlcs, erga Lali- aniidoii rcgi nichil profeceianl, fere abornni salutis
nos tantain leligionem niinime foic crcdenles, per- spe prhatus, l:n!cmei38S a quo lam culiculauo
multnm beatum Ambrosium benedicentes dicebanl: lelalum est qttotl Siepbania ux'ir Crcseenlir de IKC
i Decens et compeleiis ralio fuit, ut sicul nos beatus morboullra omnes disc eie seniiicl. Q am cnn ie\
Ambrosius usque hod e divinis alit alimenlis sacra- s;bi advoeari prrerepissct, cuplens eam b >uisfaciis
iUsimisque amonilionibus \el suos filios Iacie el bonisquc pro nissis a doloic sedare inariti, gr.uii a
nielleverbi dhini informai, sic doinnus Arnulfus, doua auri el argenli illi rcjiraeseniaii j issit. At St -
lanii viii lantique patroni successor, suis nos exem- pliauia caule aliqiiantulum de segiiiuriiiie ejns sti<-
plis modo colifizandoinformarel. Interea impcralor ciians, durum habens subp'clo e vulnus (77), 1110-
clArnmTus cum paucis episcopis in unum con\e- dicinis Galeni aut Vpocralis sapieiitisstmi qiiaiLiiis
nicntes, ex secretis tiactaveiunt consiliis. Moratus regem ah inviso morbo liLeraret, iniiomiileie ce
aulem Arnulftis per tres fere menses ajjud impera- finxil. Igilur Slcpbania cum per duodecim di s
lorem, gralia regis adepla, seipeiitem senciun, regem lnultis ungueiilis mnllisque expeiimeuiis fo-
qiiem Mojses in deserlj dhino imperio admonitus visset, et sola aut cum ancilla inli.indi aitt cxeun i
coram filiis Israel e\'lla\eral, imperalori qtucshit facultatem haberet, vidcns se j'am ic.iipus ad vinri -
cl habere. mcruii, el \cniens in ecclesia sancti candum maiituin piscparaluni caipsisse, militibis
Ainbrosu ipstun e\.tlta\it (76). Dc quo sanctus coinocatispalatinisquasimagno ciini constil.o oiniu-
Ambrosiusin Evameron : « Et ipse situt scrpens bus dix.it: « 0 nnlites, si salutem qua^ritis iinpc-
exailalus, rie\oral colubres iEgjpiiorum. * Demum raloris et cjus viiam vobis nccessaiia.n fore videii.s,
mullis el magnis donis ex auro el gemniis dotaius, coiiijm cervinum rcccns atquc s.uiguineum ttir u
cum filia cjusdem, qtiam Romano impeialori lia- \clociiS'nio mihi addiicile. Es enim ad saluteni rjgts
deret in conjugio, lsetus et hilaris fere usque ad v.tlJe (.etess.ifium. Opci.c prelium cst, ut rex Juiic
porttim Barianum pervenerat. Ecce enim cx im- cenino unguentis multis perunclo ciuiosissime iu-
proviso \o\ humana regia, qtiam impeiaior cum „ \ol\aiur. » Quod ctim mililes prseccptoimperalons
ineffabili pondeie auri et argenii Arnulfo et suas uigeii.e nitliil inali suspicanirs tcLnitr iihjileiiies
filise donaverai, dicens : Oiloncm impeintoiem Ro- corium di'xisscnt, Slephania c.iute ct tceuliissime
manum moituum esse (an. 1002. Jau.23), insonuit. eum unguentis tovicp inluso illico periimil. Itaque
Al Arnulfus \ocemhujusmodi audiens, aliquaiilulum rebus his oniMibusprscparatis, Stephania sludic-o
cxpavescens, \iriliter univcrsos e\hortans \oce IIJCC omiiia se agere simulans, \eniens ad legeni ,
eplscop.di omnes inluens dixil: c 0 fiatres, \ox enim niult'S mililibus aslanlibus ipsu.n oninino nurialii.ii
hsec fantaslica ut nos lerreraceret venit; \ox est corio illo per multum constiirigeiis invohit. Q 0
illius, qui proiojjlauslos decepil, qui Rcdeniplorem facto Slepbania regi silenlium iinponcns, diselaqne
noslrum olim bis lerquc lempla\jt; de quoipsaVcii- ordinaia qua re\ alereiur, ad qucndam diiccm taiis-
fas di\it (Joan. vni, U) : <inendax esl ab initio et simum se ire medeiulum simulavil. El lacium cst
VARI^ELECTIONES.
380
peiplurimi qui Bt. 31»Titulus: Deinoile Ollonis impeiatoris. A*.addit : et Siephaiiise. 3Sidedi B.
NOTJS
(76) V. Giulinilll, 9. (77) Cf. Vug. Xn 1, 5Cj tv, 07. .
R7J LANDULFI MEDIOLANENSiSCLERICI 872
mcdicina quam ad rcgis essel vilam putabanl, atl \ rando prsecepit ut, leginiiinihus a ministris receptis,
niorlcm irivcnla csl. Q.ise omuia cum Arnulfus \ir el oclo fabarum moJios elimosyn.iMS sitiriiose ac
peroinnia curiosissimus seiiatim ct studiosc inqu'- curiose omni die in manc reprresentarcnt. Insupcr
icrct, ut Ronisegcsta eranl, ciocla in \eiilatc com- auiem omiii mense ciica Kaleudas iiMmmosmulios
pt-ruil. Igiiur diversarum miillariiinquo rerum in ac novas vesles propnis manibfs d.ibal. El faclum
aiifo ct argento ac pallioruiii tliveisortim mobilibus estoiiiiii su.e lempore vit.c , prseier aunos in quiluis
l.onuslus, \isilatis aposlolorum reliquiis mulLisque autcuni rcge aui ciini maicbionibus aul cum duci-
liiariyribiis , qtiibus Roma usque ho lie oinalael bus aul cum gentibus cxtraneis \el cinn populo
honor.iiida a nitiltis frequciilatur populis, ncc i:on di\crsis occup.ilus negoiiis i.isisiebil, summa ctini
aposioiico salutalo, ab cademque nrbe disccdcns, devmiono assiilue Deo an iue..tc adimpleium esl.
itcr qno Meriiolanumrepedarelaggressus csl. Interea Inlerea cum domnus Heribertus ardiiepiscop.Uum
Ardiiinns nobilis el marcbio allus , locuplcs in auro, nequiter a mullis ac vaiie dil.i&Tatuni viilute in
sed scienlia p.ircus, aimis pruileris, ingciiioqiie magna rccupeiando viiiliierreiniegrasset, onmibus
giiarus 3S3, paucis consenlicntibus Italise primalibus, s bi rebus prosperantibus, in cunctis negotiis episco-
Ollone j.irn morltio quasi furlimin rcgt-m surrexeral. pahbus provide ul bom-s p">s'oroves restaur.ins , ac
Iloc atiiliens dcmiius Ariiulfus, p.uicis commoratiis 3 suo gregi gia-i'ei' scapulis imp.-r.e:s, sTcnue Dco
riiebr.s, sancloc Mariajac sancii Ambrosii in auro et vigilabat. Pr.cterc.i summa Ileiuici 1. 3SBimperatoris
argcnlo palliis elgcministiivcrsis hoiioratisccclesiis, ducius amicitia, qnem re\ ipse supra omnes morla-
in Ponchalia ciiin omnibus Ilalise primatibus collo- les in regno ac consclliis icgi niiii.slranJis fidc icgia
qititim slatuit. Ubi cum divcrse ric regni negoliis subli.i.a\erjt, in Ro:ir.tIi.i ob legni slabilimentum
traciassenl, Arduini sprcto doiniiiio, qucd nialis multis ciiin ducibus cl cpiscopis lemporc competenti
a>iibus usurpavcrat, Ilci-rjuim 3SV1. Teulonicum, collonuiuin (leccntcrco!isiru\it (79).
sciciuia illttsircm, annis foriissimnm miliiunique 21. Ea 3S"(empcslate Eusebius Papier.sis episco-
cnpiis abundantem acdivillis uuluentcin elcgit (78). pus crucem lamquam meiropolit.iniis anle portaii
llaque Ilcurlcns I. convocalus cst sss, veniens in faciens, copiosus el ab ijisa Copiosa oriundus, sum-
Ilaliam, ft-clus domni Arnulfi aininiculis, imper<tim mo snpeibise fastu cluus, Meriiolanensis culmini
Romaniim hostibus fugatis viiililer rexil et lenuit pra^sulalus cosequari anellans, seroiintts colloquio
(an. 1004). venit. Ut aulem hunc domnus Heriberlus eminus
20. Veniens3SCaiiieni Ileiibcrtus Arnulfi successor \idit, lactus riolote cordis inirinsccus , diu iuicr se
sccimdi, \iribus forlis aique forliori insislcns tcm- _, lacile susp'rans, dcmum mirsnlibus uui\ersis clara
pore , divina pollens scicntia sseculariquc ingCKij; \oce in medio infiL: « Summe Deus sclerne, qui
astuius, ad universa reslauraiula quse archicpisco- oinnia lua disponis sapicnii.i, qsii rcgibus el prin-
patus qiiGrumdamvilio iucple amiseral ecclesiaslica cipibus Iegem, ul sui esseiil juiis c jiiteiiti, sanxisli,
sollicilus, inf.ilis prsefiilgens episcopalibtis, cnihc- nec non f.rcliiepiscopi->n.ctioptl tanis ac episcopis
tlrse Ambrojiansc sedibus viriliter resedil. "Iii cujus subordinatls j ut suis Iegibus spiritualibus a sanctis
3S7 lerribilis paiiibus ctlitis ct
lempore (an. 1018) fames noiilamen parochis sedule conleiili pcnna-
pcr \igiiiii teucris Italiam annos, populos uuiversos liercnl, benigne ul nicriicus ac<u:ai'ss>imusprscsi-
invadcns gravitcr arripuil. Al conira bcatus Heri- gnasti: homiiies is'i, qui nimio iniquitalis zclo decus
beitus riivina inlrinseciisniolus misericordia, videas et hoiioiemsancte Ambn s.aiiseniclrop .Iitsnajecclc-
panpcres cgenosquc laiilos, orpbanorum ac \ iduarum sisc obfuscare conantur, obliii legis palcmse ac ma-
topiam immcnsam.cottvocariad seqiiinquc pislorise joium vcvercniiii, nnrie proce 'u u? Euim qui ton-
arlis magiviros proecepil. Quibtis convocatis pauca dam saiiclo cl.io\ciciilissinio Benetlicto antccessori
tli\iiia eloqnia, ul illos in Dei"scrvilio animarei nostio de Papiensis cjiiscopatiis conseciaiione in sy-
30°coiinucreiui injusic causaveiit,
apcruil; et illis nicrcedc pactus divina ob jura im- riodo Romana
per.ivil ut die onmi ae nocle, quamdiu fame» iii Y)aiumum dutis ingerens, non palris affecmm reli-
Lalisc pariint-s manerel, onini alio laborc intermisso, liens, sins Iege pastoiis iniitite sno ad consecran-
operi curialiler iusialcreiil, qualinus mixlurse pancs diim ('omiciho usiirpaiive alirax;t, ncc civilJtem
cl ccrcris octo rtiilia per diem unamquauique sumo dilcxit Pjpiam , unam ei carila.iyam oberiienli.un
in mane suis eonsigiurenl miiiisiris. Qtiin ctiam nostris anlcccssoiibus babenlein, cujus ecclcsiam
cocos rcprsesentaii atl se domesticos facicns inipe- de filia sibi ancilliin colligavii 3SI„ nec sancti Am-
VARLE LECTIONCS.
363ignarus Bl. m Alter cod. (i. e. A.) Conrjdum Bl. aSj c. c. dcsiint B. AUer cod. Conradus
3SCTiiutus : Expl. de Arnulfo arch. Incipil de llenberlo aichicpiscopo.
qui altero iirjmiiic Cyuo c. Bl.
A". Degeslis domini 3S Heiiberti artbicpiscopi Mediolanensis MKVII.rell. 5STtanliim Bl. ,3SSaiicr cod. (i.
e. k.) Cononis. Bi. 0 I itulns : De episcojio Pipiensi et archicpiscopo Ileriberio. A*. Qualilcr cpiscopus
3S0 lomano B. ssi s. fecit
Papiensis rcpiehensionibus Iloriberli crucem (juani premiserat rcfuia\it. rell.
a. c. B.
KOT/E.
Giulini III, 25. " scopns erat Rainaldus ; Euscbii nulla prselcrea mcn-
(78) Hoc falsum esse dcmonslravit uairatio
(79) El hoc colloquium cl scqueiis hctilia lio exstat.
visa suut coniiti Giulmi III, 100. Paoi.e tunc epi-
IHSTORIA MEDIOLANENSIS. — LIB. II. &74
875
brosii sedem, ul sancti prseriecessores aposiolici, ;\ posiremo vero ab alio viia, qtisc est pretiosior aurot
Interea quidaia
patrio dilexJtalTeclu.Dnde dolores magni ct dupli- enseregiocapile abscissoauferebatur.
cali corrii inluErenl meo, sanclam devotionembeaii transmonianusante impcraiorisprsesenliam,summa
Juvenlii et Crispini nec non et reverentissimi Epi- niultitudine circuinslante, de curte Leuci super Ile-
fanii sedule cognoscens, quam in noslra ecclesia ribertum archiepiscopumeonquestnscst. Hoc audilo
devole ut matrem susteiitanles inipendefuhl. Qui, Heribertus liac indignalione lurbams ncque respon-
ciim noslra ecciesiaj imperatorum et lyrannoi-um dere neque defcndere sese paravit. Tandem e soii»
ssevitia olim pastore viduata, Dei adj'utorio quan- consurgens, hujuscemodi vcrbis, ul rcx spatiumper
doque susiehiala floruisset, ijisam benignis ammo- induciam daiel, qusesivit. Unde muliis conlatraiui-
uiiionibus el consecralionibus refovcrunl, hujtis bus ei l-cgemin iram provocaniibus, super lleiiber-
tanctaeecclesiseprimiceriatum et omniuinnostrorum lum nimio odio zelali sunt. llaque uhi hoc irnpcrator
episcoporum providenlise jirserogalivam habenles , cognovit, ira cl malorumvcrbis conimotus, oblitus
prseserlimfliianiiamorisqiiaiilsequediligentisesaiiclo qr.od cum Heriberio fcedus foedaverat, ferali ira re-
confcssoii nostro fuit Ambrosio, qui, quamvis cor- pletus, ai'chiepiscopo ut lamentanti legem faceret
poiis molestiagravarelur, inibi sacerdolem in epi- ' imperavit. Quo recusantc, rex ipse e soho consur-
scopo manu propria ordinare curavil. i Quo audito, gens regio, ul Heriberius capererclur prsecepil. At
aiiimis omnium circumslantium magis ae niagis miliies, quaiila; dignilatis quanlseque magnificenluB
exardescenlibus, qui multa ssevaac aspera prselia Ileriberlus esset cognoscentes, limeiilcs manus in
ob beaii Ambrosiiamorem, csededata immensa ac illum miltere, paulum suslilerunt. DemumHcriber-
a Deodata victoria suslinuerant, crux quam Euxc- lus regem ad pristhiam amicitiam, qualiier in re-
bius sibi anteferri fastu superbise prscmillcbal, ab gno ipse eum adjuvaverat et streime fccerat vjilbusr
ipso sunnna utiniilitale ac devolione debita coram omnibus, altis revocans vjrbis frustra laboravit,
omni multiiudine refulata esl; quse usque hoiic, Venientcs auiem canes palatini ct ssevissimiTeuto-
pluriniumcryslalli habens, in.sancla> Marisesecrc- nci, qui nesciunt cjuid sit inter dexlerani et sini-
lario in lesiiinonioposterorum deccnier cusloditur. slram (80), ct jumenta niulta, Herihertum tlciinue-
22. Per sss ideni lempus (1057) eum Conradus runi. Hoc facto omnis rcgis et legis sjgor3-"',
imperator Papise, circumstanle exercitu, imperia- judicibus et ducibus omnibusque episcopis atq-ue
libus prsefulgensdignitatibus consedissel, universis marchionibus per dhcrsa qnadam ira coinmolisac
qui ecclesiarum beneficia invaseranl, aut qui homi- persirepeniibus 306,dissolutusest. Quo detenio.fania
cidia injusle commiseranl, aui orphanorum aul vi- P ad concives ac filiossuos Deoque adoptivos citissime
duarum prsediadevastando contriverant, et omnibus pervenil. Propterea hujus urbis nobilcs sine mora.
flvxiijyusle a perfidishominibus per aliquam catisani peromnes Ilalisepartes currenles,'mtiIlos episcopos,
eruciabanlur., ut sui imperii vigor exigebai, secnn- duces, chitales sollicitaiido.coiisiliutoiniirabite inie»
dum Iegem facere htimanam et judicare decte\it. runt. Interea omnes Mediolanensiumconcivcs, ma-
Iiaque conspiciensmullos in Iialjseparlibus circum- jores setate ac minores, sacerdotes, clerici -ae
spersos sine lege, sjne lcedere, omni dimisso li- matronse nobiles et sanciimoniales, omnibus oma-
more inhumaniter invicem ollendere, ut ornnes mentis abjcciis, einere <etcilicio induli, corpora
a malo iri bonum revocaret, qualinus qui sine sanctorum jejuniis ei oralionibus, litaniis et cre&rit
lege omnia habentes promiscua inlicite sese exer- vigiliis"Deumsupplicando visitabant. El eum longs
cuerant, per legem tiistricie judicarentur, edielo jejunia 3S7 fere usque ad noctem ducerent, coctuin
per diversasIlalise provincias yolanle buj"us rci quod comedere debebant, pauperibus summa eum'
causa diem staluit. Quo audito orpbani multi reverenlia tribuehant, quod, veiut filLs mortois
viduceque mullae, quampluiimi duces mullique omnique suhstantia habitantium viribus iniquortiBi
episcopi, velut aqua in sentina, Papia aule impe- abrasa, tristi vuliu ct mcerentianiino eonsisiebast,
raloris aspeciumunusquisque de propria cpnquerciis D At saccrdolesel monachiinlimis suspiriis magnisqug
iujuiia confluxere.In quo loco, prout erat offensionis lamenlis singulosper dies letanias studiosecclebraK»
causa, alii restituebalur pro fsicii eniendaiiqjje tes nudis pedibus, mullis et magnis mysteriis sup-
oplimi auri libra aut argenti marcha, el alii, sicul plicanles Dominum el beaiuhi Ambrosiiimel omnes
rei causa habebat, indicabatur sss secundumlegem sanclos exorantes, incessanter faligabaniur. Sed
"*; quin eliam aliis secundum legis prajcepta ma- Deus.quicuncta scrulatur occulla^cuncta antequaiaj
rius truncabantur, aliisocuh" fundituseruebaniur, fiant ajierta cognoscif,vidensomnesHeriberti fidfilea
VARLE LECTIONES.
a" Tilulus; De Gonrado imperalore durissimo., et d. hennerto archiepiscopo. A*. Quatiler Heribertos;
archiepiscopusab imperatore Papie capilur. rell. 3sajudicabantur IJ. ml. q. e. a. s. desunt BI. ^* iitf,
A*. jugum B. jugus Bl. "**comoti p. B. 89Tdeest B.
NOTJG,
180)Proverbialisloculio, qua eliam III, 12 utiturj ct Arnulfos III, 17.
PATBOL.CXLVIJ. . 2g
g?8 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 876
cbiieives, popuios vlcinos alque Ionginquos ad libe-J 1 tiiiri Clahculo in leeto quiescentem. excitate, el velit
randum el viiidicandum ipsum flefibertum usque ad nolit ipsum accipite, et equos a medefbris a caslris
riiorlem obsiinaiissiiribsV et ad cseflemimmensam pKeparaios ipsum stipantes superascendite, et navi
super Goiiraduiiiac suos sattelli tes ariiniisel armis prse- prseparaia ad Eridani portum accuralissime omnt
paraios, anle lempris ad belluni statulum, sine bellb depulsb timqre ipsuni dedueile. i
2 auditoHeriberii domeslieus, tacito
et genliurii utriusque pariis strage Tleribenum con- 23..Hoc"
silio abbatissse Sancti Sixli, quam ipse consecrave- sub pectore rimans et.hujus rei eventum Dei manu
Tati a manibus ihiquorum iiberavilvCum enim Ile- cOnimendans, ut eral edoclus omhes alios familia-
ribertus a Curirado viro invido ei odioso 39sdetentus res fidelissimos acccufailssime.in his omnibus priva-
fuiSsel, non tamen constrictus, ut alii dampnali tim animando edocuit. Faclum es.t auteiii Dei
soleht, sed curialiter a Teuforiicis munitus juxta dispensatione el ejus misericordia opitulanle, omiiia
flumen quod Trebia vocatur , noniohge a Placentia, illa , ul.prsedixerat abbalissa Deoque corisecrala,
I)ei dispensatione alque ducalu venisset, papilioui-. sine csede serialim evefterunt. Igitur Heriberti do-
IJUSet celeris ornariientis consedenilbus per aliqubt meslici cum multis -donis multisque proniissis in
«liesmbralus quievil. Interea Ileribertus Teutonicb- Teulonicorum amicitiam devenisseni, etillis multos
rum gulosilatem et animos vinb-deditos videns at- ^ ac diversos appafaius et vina diversarum specie-
ipie 399cognoscens, unuhi de fidelissimis domeslicis rum odore et: herbarum virlutibus redolentia in
iollens, quod secum liabebat, ad abbatissam Sancii primo sero prsejjarassent, ipsos ih istis ultroneos
Sixli, cujus monaslerium irifra civilatem Placenlise delectantes, largissime inter cetera vina diversa pro-
jsilum est, studiose in omnibus quse volebal edoctum pinantes, ullra modum inebriati sunt.Eleunij'amui-
direxit. Qui ubi omnia seriatim, quse Heiiberto in- mia lemulerili ebrietale in potalionefere usque ad nor
juste cvenerant, abbatissse Commemorasset, et con- clem imediam persisierent, et unusquisque suo
siliiun quo fuefat doclus ei apperuissel: ul'erat et compari ut magis ac magis biberet operam darel,
t 0° consilialrix provida, accuralissime et lacite inler arireis et argenteis vsiffls(8.1)superjocantibus, nunc
se rimari coepit quo ingenio quove conscilio Heri- "oculis torvis voceque tefribili invicem miiiaren-
Jjertum siTeutonicorum manibus eripere el liberafe. lur, el modo vultu lacrimabili lacriniis' largissime.
.posset. Itaque abbalissa, videns Teutonicos vino iii- decurrenlibus lufgidi el a vinb <os inebriati, quid
iriio iriebriari s.olilos cliim pbst ccenam iri nucleolis , agerenlomriiho igiiofanles, et singula niembra sua
et majoribusv nucibus bptimo vino iriterjocare, rit ribn servarent ofiicia, liucelillucseseprosternerenl:
vraiio ferse genlls"*?', etVindisereie et inconsulle de- Heriberli domeslici hsec euncla videnles, gaudio
lectari.- boc mpdo faliere eos desiderans , viginti ^ gayisi inimenso, illos singulos in stratis bene or-
oriera caniiurii diversarum et decem plaustra diver- natis velut morluos portantes collocaverunt. Inlerea
.soimmvihorum cum mullis frugibiis ac diversis ad soporalis el bene facinalis 40V; Teulonicis, in quoruni
Heiibeftum riiagnifice misil, et spla accipiens illum cuslodia Heribertus eral, fidelissimi ejus cuni j'arii
secrete fidelissimum, quehi sibi Hefibeftus miserat, tempus ad negoliuirrstathlum pfosperis accelerare
-tacite ac sapienter amonendo inslruxil qualinus in Shccessibus vidissent/et TeutoiiiCi ebrielale nimia
pririib sero, quo apparatus Heriberlo archiepiscopb yini diversi perfusi, membrisfere morluis et bninino
jeprsesentalifuissent,omnibusviribusoperam darerit ebelati iiihbneste quiescerent et lerribiliter slerte-
al Teulonici nimia cceiia turgidi, illis studiose nuces renl, sinceii et sui domini salule anxii secrelissime
atque nucleolos frangenles, in qriibus deleCtari ut Heiiberlum excitarites, ipsum renuenteni, sine cal-
lafgius bibant soliti suritj fundilus inebriareritur, ^Ceanientis, nemirie illoruin sentiente, ab illiseum
quin eliam piiines Heriberli doiiieslici permultum abfaserunt;, et eqiios superascendenies claiiculo
sesebibere ac manducare Siraulantes, puri eta viho ad portum.citissime pervenerurit. .Jarti enihi nayiiri
siiiceri permanerent; demuni sic facienles, et usqwb conscenderant; ecce Teutbnici terribili gafrilu vp-.
ad galloruni terlium et quartum canlum eos stu- jyCibusque dissonantibus niinio vini ardbre bachantes,
dioseet caute inebriando perducerent. t At cum j'am v sua non lingua frendenies cursitabaht,' ac* velul
jiiiiiia \iiii ebrlelate lemulenti Teulonici ac deebriaii .,'tbrva anin>alia latralu saevissimohuc illiucque dis-
lnic atque illue vina ad semelipsqs.fundeniesquid. V currentia, nimio dblqre tel sui pcrcussibniie vel
agant omnino Ignoranles, et tandenl fatigati vino yenatorum ingenio sagitta emissa. vel catulorum
alqiielaboremiIilise,seseiri!loCis solilis prosternentes amissione, quos paierrio et malerno aifiore janiari-
tjiiieverint, tum eum suis clericisomnibus, dimissis tea diligebani, pervolabanlfacibus muliis ac mnguis
jmobilibusequis alque mulabus, dohinum Heriber- accensis, ac mullorum ignium et palearum vaiieta-
.•'.;'. V. v,- /;-,', . - VARI.E LECTIONES.
v ?9SJib imperalore R. B/. :399:;v. 'a.' destint B. M0 tloctasB. «J ilaconjecitV.-D. Gfotefind. utrb
fere _gscorfd. mos f. g. B/. :402 Tilulusrhe liberalione :d. Heriberti arciiiepiscopi' MediolVAvQualiipV
Heriberlus arClnepiscopusa captivitate liberatus est:-rellj w a. v. desunl B. 40i iia. K e 'fascinalis~k' B '
- : - -
sagii.atis Bl. :':-:
"\ - ... '-;:: mfk.-- v. - - -.
(81) Id cstscyphis. •.*--.*. ;.'.'... "-•-.,
j>7/ HISTORIAMEDIOLANENSIS..—LIB.11. 878
vtibus discurrenles uliilatum lerribilem Heribertum A proelianies.primo aliquaiilulum cives terrueraiit,
ci cominus!anceas,,sagittasceieraqijeproeliis cqn»
quasrentes dabanl. DerriumDeo opitulanie sine csede,
..Teuto.iiicisfruslralis et inaniter laboranlibus, ac grua eftiilienles, incaule ex nostris multos4,° feriebant.;
et ante^
elericorum el ciyium precibus adjutus suoriim, He- Al noslri, uterantedqcti,porf,is,et seiis
riberttls summocum gaudio mirOque.honOre^magna- portis tuj-ribus yalde muiiitis, quod anteportale
tos clero et a populo uni- vocatur.consilumanleporlas et tTJangulare, lio«lir
jjue reverentia.ipsodie.a
;versq-receptuSvMediolanum.repedavit. Qui omnibus businlrqilumclaudens.et:,tur^ibus.niuralis;lrecien»;
salutatis, animarumque ferculis recreatus t06, Dep lum decem (84),411 quse in eircuilii r_urLisila; densai
et beato Ambrosio gratias ageiisinmensas, civibus erant, ul omnes qui eas custodiebaiif, ut yicini
.tripudianiibusuniyersis.suis elimosynis,utvidimus, supersedenles 41? confabularcntur, valde; munllis,,
adj'utusel liberalus, viilliter resedii. ei feliciler.v primo j'uxta archum triumphaleriJ, quem.*.*?Heri.-;
. 24. Faclum 407est auleni, eutn hujus rei eventus bertus papiliqne Superimpositqet viris fqrlibussh'
ad dbnradum imperatorem, qualiteraul quomqdb perimposilis mirifice armis, munitiqnibus, torinen':
acium fuissel, seriaiini divujgaretur, virum cogno- iis muniyerat, exercitui bostiuni .yiriliter prselian?.
scens probiuh, cqnsciliq niilitum strenuissimorum les obyiati sunl. Et videnteS tantanigenlium niulti*
et pedilum fortium, dominum auri et argenli copio- g ludinem atque armorum inauditumaudientes fra^
sissimum, corde faclus humano omnia quseei.inlu- gorem, ultra herbarum multiiuilineni eos exfiniah'
lerat mala cqrde tenus reminiscens, vultu pallenti les, in primo iclu belli, cum hosles manu ad ma?
obriguil.. Tandem ut tyranipnidem, quam ipse num cursitarent,V sumnio Vimpetu tela emillentes
circa pectus versabat, crudeliler exerceret, lota aliquantulum susfilerunt. IntereaVnostri, cum. eos
cum civitate Heriberium in vinculis redigi cupiens paulatim quj in arniis armqrumque icLibus vaut.
ei-ejus fautores, omnibus eorum filiis alque rerum belli ingenio yalerenl cognOvissenl,lanceis et ensi-
subslaniiis militibus suis in; prseda donalis, obsi- bus.jaculis atquesagitlisceterisquebellorumorria- :
diOnestatula obnixe firmando decrevit. Igitur can- menlis velut misera animal|a eqs ubiqnc; dispersos
vocatis regibus qualuor (82), et cqaduhatis ducib.us trueidabaiii. Cum aulem eminus yehiebani, .-iinrijS'-
et marcbionibus comitibus nec n.on episcopis om- quisque, prout diversarum.terrarum eratprqvinciis
nibus,-quos aut blahditiis aut terroribus illo in voces dissonas emiltendq, sunimo impetu in nostros ;
lempore Iiabere poterat, et pedilum, multitudine tela emittendo irruebat. Ob hoc enim nostri ali- >
ineffabili,-ad Heriberluni obsidenduui totamque - quanlulum subsistentes, omnia telorum genera ;
ejus civilatem, minansque fame, ferro eligne inex- quai possunt emitti, ab inirriicis detorla vrecipie-
tinguibili;circumyenire, pervenlt. Quoddum ad hoc C bant. Itaque inimicorumtelis callide exceplis, viri»
peragendum negqlium, a quoretrahi, 408:euro nemo, liter sua arma regentes miliies ac pediles',utea •
poterati circumfusq atque circumsparso exercitu Bsagisiris,bclli erant edocti, certalim nt erant ordi^-~:
Mediolanumpervenisset, j'uxta fluvium. quod Vi.ta- naii suum loeuhicustodienies, competenter et caul« >
bilis (83) vocalur, qubd 409.quoiidambmnes ultra- _ certabanl..Nemo sine conscilio in liosleferiendo'
marinas divitias ciim flumjne Lambro ab ,ufbe irruebat; nemo suum term.inumsine gravi hosliuni -
usque in Padum sociaiurii ribbis rit mater quotjdie conciirsione aut vulnere deserebat; riemo. lioslem, '
repraeseritabat, ubi riori Ionge ab urbe castris et etiamsi ppportunum ad.feriendumconspiceret, solus i
lenioriis infixis, fatigalus' corisedil.Unde per ali- ex.suisexiJienspercutere audebat. Al ubi bellunii»
quol dies suum inibi recreanS exercitum, prdina- aliqnam gravescebal pa^tem,-ei pbndusej"usderiisu- '
lisquesignis alque legiorium dricibus, in tertia die pe.reminebat,nori omnes, sed Iegioad quam qui.super •
ut civitatem fundiius demoliretur, omnes riiilites ac tufrim astabat signum faciebat, ordii(atis;s.ignis:s'lq,«" •
uliiversorum peditum calervasad prffiiiandumper lim subveniebanl. Prppterea adunaii.valdequecbn» i
uha^mquamqueportam civilatis velul feras dimisil. slricti hosles obnixe jam secure irrumpentes, alius v
Quihasidimissis, alius imperatoris amore, alius erisem regens, alius Ianceam. manu tenens, vTeiito.--
limore ejusdem,: alius riiunefibus et dbnis atque " iiicos 6}ceteros hostes fe.raliterpercutiebant; alius
pfbmissis, alius spe" praedse,alius civitalis opibus sagiftis ceterisque tormentis ipsos percutiendo afque
illeclus, e quibus ipse suas ariimaveral gentes; alius : iiiinuendo perterrefaciebai, alius ferrcis uncinis
;ira odio civilatis imbuius, -prout riatura gentis bosles quos ad se trahere poterat,- trucidabafV -.
suseexigebat, sonitu lerribili iuaudiloque garritu Dcmum sic facientes, mullisiriiniicqfum feri»-trU»
''
;„ ,;.. .',' '.VARLE LECTIOKES. '.:..'' '^,"
3C °e obsidione Mediolanl a rege Conrado cum: '
*? A*• Tvf***^?'- M^'u!u^ aliisquatubr racta
QU"1,terC,VItaS Medl0'anensi^ Gonradoimperalore ob fuglm Heriberti obsldionevco.icludiiu^
ref,lbU?osA relrahere p- B" .; 1U1 P-
^itaBI. sbdis^rfrf; 4"'hbmineslL., w&^s^
g'es™: \t\ZfBlem°
• - • •- • ,, :•- •.-:.' ;.;.V ', .NOm''-"'.':'"X' \\~~ . '-. .-'[':']-:-'}:-:::[:;
(82) Eiiam supra' tres reges Lamberio cOmite.s —'Sll.Fumagalli.Vicendedi Mibino, p. 297. X
tribjiil: V .- .,..,,; • v. GiuJhii . v:
(84) Inib yix-cenlum III, 59J,
.(85) La Vecchiabia, de qtia v, Giulini: III, 50S
m LAKDliLFI SIEDIOLANENSISCEERICr gS8
Cidatis,pef aliquot dies equites curh equilibiis, pedi- A veniref, sculis ambabus pariilius ordinatis,; incolii-
fes cum pedilibus proeliati suiit. At niililes, quo- riiis qiiasi vblanrib sese dejeciL At rex Conradus ab
rum virtute alque ariimi seierilisel eorpofis ingenio bnini spe frustraius, cum jam multos milites slre-
bella gerebantur, clanculo liiiiilibiis audacissiitiis iiuissiriios acpeditesinnumerabilesconlfa votunianii
'
atqrie fortissimis ce.nleriis dihiissis, rif hostes a sisset, sCfrusira per quindeelm dies labbrasse con-
quacumqueVparle possent invadere, riibdo a iaevo. spicieiis, dolore gravi dolori arijuncto, Deiiramul-
laiere jnodo a dextero, mbdo iri piihla frorite ihodo, iisgrahdinibus tam sursuhi quam debrsumV-tr.iiciSav
retro, ihaxinie ciirii bello laborabant, ceftantes tus, Papia fendens41s,graviterurbiiliihando aufugif.
«uamplures occidenrio, sjibliis onuiiiiq diiriissis, Terrore Dei ac irae desupef percussi, alque gladiis
cursii rapido equoruni lofa reverleriles, regis e^ef- -Mcdiblariensiuriipoiiti 419j:aiiibarum plagarum fla-
citum rindique cohlurbabaht". gellisdehioliii,: neminC persequente tanlaVaiiguslia
25. Factuni41*est abferii curii'*'«Eiipraridus;vice-: confusi fugiebant, quod mrilti .'V.mililes.multique
coines, (85), miles milenaiiiis e"416fegali' prbsapia pediies equoruhi pedibus attriii, riiorii sijie lioin^
onundus, ingenio aiiiirii et cbrpbfis yifibtisVipsi num adj'uibribincurrerent;: inler qubs Ugb marchib
3'egipraferendus, quasi gigas iipstroruhi exereiiuni Trahspadaiius (86), qui mulijs cuih militibus ad
uiuliis sirehuissimis rriiliiibus" siipaluS uridique : - desiruendahi urbem iii adjuibrioCoiiradi cOncui^e-
piijtegeiis, fortiiilu, iit riiilitibuS in bellb everiire iai, ab equb caderis, queinex iiiriiia; geritiuiii deri-:
. solet, cuitlani superbissimo Teuloriieo, liiiperatb- silale henio.adj'rivafepoiuil, uiigulisvequofuriiaftii-
ris nepoli, Baigueiius npmihe \el: ex ipSis riaius,' lus et ipse iriofti datbs est.'Facturii esl auieiii, curii
ciini supervideriduhi hostiuhicaiervas curii paiicis' ; rex pef aliqribt Papiae dies sedisset, iderii"ftiniia ifa
adireii obviavit; qui, firieiis viiibus atquC iiihiiaj; iiiibutris, riescio qUOirigenioCoiibpicta) (87) vehisset
inuitiludini, se prius libri gusiatunirii paiiertirieqrie (iii. 1057,JlajV 29), bihhia lialjeiisproniisciia, divina
bibilurum vinum juraveral leriibilibils"yerbis."afflr-" videlicet ef huiiranai ih tanfurir riisuoruin equis
irians, quairi ipsa suaiaricea riiariuque ptfbpna civi-, ecclesias iniplere perriiiliefei. In qiio ioco -ifa
iatis fores ac ejsis seras ferreas' feriret,' (juibus diyiiia"percussus, el riiifus; sua; vmuliis mortuis,
visis aique cognitis, et animis velut.leon.es eommo- fulinine defunctaesl (88).VEt iderii liisfls, oninibiis
.lis, ardentibusqtie oeuiis ffeiidehtibiisque eqtiis,, elemeiilis perosiis, niiruni Suairi42°balsanio peruii-
qrtos adbella decenter ut ihilites Vstreiiuissiriii ciaiiiVsecuni defereiis Teuloiiicarii teieridii ;,ubi
iiisfruxerant, lanceis exterisis iiiinianerii danfes paucbs moratus dies, gravi aigfitudihe Vdelentus
firagorem concurref unt<Sed cufti sese mutuo iniji- _vllibrtuusesf (ari. 1059, jttri.;i). ~~~-"\- ""_;'
tes.gravissinjeque pefcutereni, frbciis iahceis'; eqiii gi 26. Posl4SI inullqm yero iiOn tempus cives srio-
et^scula velut tonitrua perstrepentes soriuriiietei- funi yicloria. potitL ininiicorum, ul genus agere,
liniuni dederuril ;' et ensibuSferire oblili, fereinvi- sblet -Iiunianum, hostibus; hbstes, amicis amici fide-
eem unusquisque per hasale eassidjs alterulrum lissimi mala pfo riiaiis el bqiia pro bonis reddcntes,
teniierunt. Sic enim eqiiitibus in rinam coricurren- curiose eiTecti sunt. Quin etiarr, pacem cuiri hoirii-
tibus pai-tem, domirios suos deJucebanl. Interea liibus haberiies, cum jam iriiiiiiciundique delicereiu,
Eriprandus pro patria piignaris, pi-o jjha mori desi- gladios in semelipsos.ferentes, hosles sibiinelipsis
derabat, pro sua ac gente iriumpiians,. ense sub effecli sunt. Eiiim luijiis causa belli duces, qui
jmentqne posilo, truricata lorica decapitavit super- hancufbem animi scieniia, corporis viriuie regere
ljuni, Davidsiriiilis qui Uliam olim "viriliier detrun- ac lutare sblebant, per quandam negligentiamamisso
«r-ayit.Qup mortuo, Vpediles urbahi euni rapienles doniihiO, fueruiil quondam ; qui, prout eorum digni-
iruncalum, ad dedecus impefaloris visceribus Cx- ; tas alque liobilitas exigebat, per tcnipora in pala-
iraclis, super arcum triumphaieni ipsa \iscera in liisjuxta ecclesiam sancti Proiaxii (89) morantes,
propatulb esparidentes.niiseruni. De quo quidani, quicquid honeslunierat, ciyitaii curiose procurabaiit,
ex nostris, primo cum regisexerciuis ihnumerabi-. rjei-qupdincaule fracluni, studiose,ae sapienler cpn--
lis more locustarum Lefrain 4I' cooperieris circum- 0j sqlidaljaht, el quotl injuste actum in aiiquo, conli^
-VARliE LECTIONES. ;;: ~':-:: :-:: -: :: ::.,:::;.: .:::-::-_
414Titulus,'; De Eriprando yicecomite et de
BaiguerioV rege. A*. Quaitter 41T Eriprajtdus
"41S
viceconies
Baiguerium Conradi iiepolem41S detruiicavit.-j-e//. .v*»»;
deesi B. ":4ie:ddesl\B::: deest B. ita B. teiiehs
A". Papiam iendeiis Bl. peiili Bl. 42» deesl B. -*»-1,,iTi/u/us : Explicil de Cononis obsidione.
_
lucipil de capilaneis obsidione facla super populuni liberiaiem pareiiluni aiitiquorum vindican-
tem. A"VDecivili discordia, quae. fuit inier capitaneos el valvassores ex;parte unaj et populum Mediola-
«ensem ex altera. rell, •,,•..- - "':
-:,:[,: •;'..• :-, ',-.:" w w'• KOTJEWWX"'- . -'- :"''"":":-. ''-':'_' --"'-'::
(85) Dighitasjani tuiic liajrefjiiariaqua) in f.miilise lora. In campo juxta Medioldnum habent' Ann."
nomen transiit, ut Giulinio videtur, 111,314-.Filius Hild, et v. Kal. Junii Conradus leges dedit in obsi-
Eriprandi fuit Otlo vicecomes, v. Giul. IV, 305. diohe Mediotani.
(86) HuiicAnselurifiliuni fuisse de Mohteferralq (88)Qbiitl:038,"Jul.;18V _.::'
aibiiralur Mulelti, Saluzzo I, p. 311." '" (89.) Dictam ad v.
monaciios; Eutiiagall.'. Vicende
(87) Corbetia, cujus ih Obsidiohe hoc accidisse di Milano, p. 270 ; Giuliiii I, 508 de curie ducis.
iiarrat Wippo, a Mediol. 12 mill. abesl, 5 a Buffa-
S8I Hi^ORiAMEDlOLANENSlS.--'LlB/f M
nuo per aliquahi: causam emendafeViet saiisfdcere"A saiutem quarii uliis berieficiis, siiiilio bellorum et
irijuriaiUcm prbeurabant.v PfaeSidiunierant ofpliai- ingeriiis ariihioruni Cufiqse diu noctuque evar-
ois, adjulofiumitfibulatis, vidujs subsidiiini, pafvii- deSceris, vpauperiate fbfirSjVpro acquifenda liber-
lis nutrimentum,' lex erahl ihjusiis, juslilia perfidis, , talbTortissimus, diviliisarixius, sedstudiosioriiber-
timorque viaifOhihus. Oriincs eiiihi iriefcalores et lalb; jaCulis ac tbririeniis variis diversisque riiuniiio- :
Tuslici, aralores el bebulci,vsecufe pfbprianegotia riibuslbiririiqueirigeriib, qtib ;sese a ciVibusIibstes
agentes viclitabarit, sihgiilasua:crirahtes|ecclesia- 'jani faclimoftales Iiberafe posseiil, operani dabarit ;
rum el elericofirin liohbribus sbllicitf, prOspefaiiii- ciifialiter. Efat eriim ducibr atque illorum proieclbr '
bus uriivefsis, iri pace vivebani. Nbhv ei'at digrivtas Lanzo nobilis et capitaneus altus, cujus conscilio
riequeparentuhimuhitiOj quaj4SEaliquerii adversiis ahiriii atqrie cofporis exefciiatioiiibus cuneta rege-
alierum inj'usteVagentem emendafe, arif securidum baniuf negotia. Capilanei yefo cifca urbem ante-
ducumiiripefirini reriilentem defendeie ab: liberafe vafdisordinatis,:ciyitatem ab uno riiiliarlo diu Tib-
ciifafet. Enim, prseter tempora In - quibus regiim bluque curibse vallantes, iioniit cives sed ut hostes
liellis aut iiiihiicofum catervis lohge lateque disper? - exefcebanlur. (Juibus Marciahl et Seprienses auxi-
sis slrenuissiitie" ac deeeriler irisislebarit; paceiii et : Iiaprsesfarites, sex bppida in circuilu civilatis-coii-
gaudium huriiililer acdevote frriebaritof: Al posl- B struxerurif, etper trcs arinos bmni die jniultiscohfe-
<quam',nescio qiilbus de' malis causis j'am- fanlurii cti bellisiiriniiihei-abiles occubrierurit. Quo iii terii-
percrebrescehlibiis, liohoriQcentiam.atque suarum pore;si quem, ut in bello fiefi sblel, capere polerarit,
digiiiiatum maghifiCeriiiamduces hoyiiiis ua capilaV arilipsurij bostilileriiilefiieieiiant, aiit in carcefe; ,
rieis paulaiim •dederiint, niax?riiis vriiidatl libho- oljtfusuSObscUropoenisque attiitus diversis, pmne
ribus, ariiiqubfuhi et suoruhl pafehiuni feve- qribdiiabefe aui pef se aut pef ariiicos poterani, aii
rentiam oblili, jfi hohbribus, cunctisvarihuiatisuht. illbdufissimeexlorquebaiit. Siriiiliter et populus;
itaque uriiversus populus reverehtiam, et; debilurii si per aliqubs bellorum eventus aul aliquo aniiiii
ijuod *!i ducibusimpendere solebaht, paiicis capi- iiigenio, cbrpbris lamCn :virtute cooperanle,. dev
tarieis, qui *25- duces suhlimaverani; exigebarit; riia- hiajofibus aiiquos capefepbsset, quali populum
niaiiu et consciliis aii- poeha trucidabant! capltahei, iali pcena pauloquO v
jora taiheii civitalis d"uci'bu'S"
iiiic regeiuibus; capuaiiel vaWassores;' utvsCcurius graviqfi - deceiitissime illos libnqrilicabaiit, Itaque
ribva dbna tenefeiit,' sribClegefurit^Tritereapbpiiius liiset altis febus capitanei aniiriati,v.non, erat dies;
eubfuni nialbrtim per diyersos a"c-vafiosVdbriiiribs ih qho tempoie ipsi, rit dixi, aiit valvassorestfrliem".
riiaiaviiienscfev-sse,-diirius habehS 'domihirimsuo- ^ rioh ^rivadefeht. Sod jiixfa mrirUni anle urbis por-
~
fiitri-civiuin quani dticunf quohdariivVsuof uriv, teri- J tasrqhse per se qua.si per riatiirarii defendebaht,
tarido eventus liellorurii varibs.ab iirbfuhivdoiiiihio biilistijsaul diversoruiii generuih niachiriam linien-
sese deferidefe"ae :liberare disposiiit.Tgiluf Heri- tes, quin *28:ipsbs iormidantes cives serpenlibiis
beflo adliuc caitiedfam regerile AmbfbSiaharii; qiiehi EihiopiiEdufiores, accedere iibri audebarit. Ea lCm-
fortia ac grahdiaaclasiipeiijoruni prihcipurii';et Ip- pestiite,;;si aliqui de populo tifbhes, jam facti fbr-?
Sibs fegis supfadicti Variiihivingeriioetiriiiiftiiri siiO- tissiriii,raniriiis fervidi ac- ira ferveniissiriii, mbri
corfepsissevvcoghbYiiiriis; aut bccidefe iriiriiriie recUsanteSyfpsos ibrluitu in-;
rumVvf6riitu;diri*e.,-virilile'r
bellagravissiriia iii ufbe, poprilb adversus Vniajqfes sequefeiuuf, auf ut hostes grayissime feriebant, aur
pro libertate Vaequifehda pro3liariie,;quaih oliih pa- seiiietipsos defenderitCsiri locatulissima sese reci-
rentes ejus obniiriiaiii iibiriinuni rafiialeiri ailii.ser picbaiii: Jam enim civilas aliquot trarisacfis terii-v
rantj erudeiissiriieaddrta srir.t, Prbpiefea faeluni. poribus fairie,'quaeferro dufiof est-, iere ej-at con-
est ul, in quacumque urbis fegione capilanei et sunipta;ih laiiiuffi ut paneviiioquebmniiib carerei.v
valvassorCs Vpopulumsupefabaiit, ihliiimaniter";*•??. nisiVquaiifuiiiihfra ciyilatis ahlbitum afalores. pble-
ipsum irucidabiiiiii.Atpbpulus, ut soleijVsiiietaiseri- lani-riieiere et viriiloresvpolefaht; cultura diligchtl'
cordia:iratus,iiiagis mbri diligeris quarii vivere iri^ ,'^ laljoiare; cafo aiiiem el pisces furtivi, liohiinCsv
Iibnesie_iac dulcius judicaris riibfiem Videfe qiiam yero-niacileiitos, prselio levCs, animoque foiiesj:
viiani sunlmb ctinv dedecofe ducere- lohgarii, ubi- belloque ardeniissimi.v Si intus eam videres, lurri-
currique ipsos Tai'riiis;et: j"aculis diVefsisV5\inceTiat, busvatquevpalatiis deseflis jani riiiiiaiuibusVfiiinaini,';'
yelul serpeiilesVautdracOnes crudelissiifios'pefVom- Babylbniarii potius diceres-deseftam qiiam MedioVv
riia riiortiiicabatVvDeriiuhi •capitahei: ei valvassqfes lahuih, ijuoiidaiii iegum:VsedesVribbiliurii.: MullisV
Seseihurbe^videiites populo resistefeiriiiiimepbSse, jireptereave civibusblaiiculovfugafis, turfes; etvcivi^-v
exisiiinaris *2'pbpuliini fanie et ferrb multisque rie- latis hiuruih, pbrtas el ahtepbiiale et cetera civilalis,;
eessilatibiis pef mmiairi obsidibneni; deviiicere ac liiunimenia, bonlinum exercitii mirifice ornata, slur;
ufbem- diose diti custodiebarituf. - v v«
supefafe posse ei aniiquis redigi. seraiiiS, ribctuque
secfelb ac unanimiler exierunt. Quo facto pbpulas ; Idem per leinpusLahzo, iiigeiiio providus, eof-<v
yidens \iiaih in hianibus fore, inagisafriiis sperahs poiisViftutc laudandus, negoiiismilitaribus cufio*-
VARliE.LECTIONES,;T
-4" qtiem codd. Bl. ' 423ita A*. noviciter B. is'' quem B.: 4ts quos Bl., in iinniaiiitcr B. 4;7 exlinians;"',
- '
B, "° iltiasi B/. ::::--;,:...:,-:--'' -~::-_;--\ ::::':
' "
"SSS" LAKDULFI MEDIOLANENSISCLERIGI 881
sissiniiis, lii angtisliis pervigii, de hoslium victqria A universis civibus suis mihi facere iisdem assenio»
tollicitus;cuni jam sibi a nullo excivihus subveniri iiibus promiserit, universa qnicquid de his negoiiis
/losse demiim" comperisset, ?c ulfra Vcapitaneis et .popqscitj sub mei iniperii poena circa.iempus sia-<
valvassoribus ribri posse' resistefe,^ morf pafalus tutumimplere non desinam, etomnes civium ini-
quam civitatem ac populum quamvis multitudine micos iii ejus et suorum voluntaie comniillens, omni
parvulum lamen fidei Sua3ereditum Iiostibus tradere excusatione remota, fideliter tradam, et vindictani
criminose : Deretiieati Ambrosii fretus suffragiis," quamcumque in eis exercere volueiint, a ine non
conscilio lamen paucorum edoctus, cum..Alberio, recusabitur, et quibus pacem exercebunf, per
tirius 429de valvassoribus, qni sbcius cum ipso in omnia pacificiis"erb,et advei-susqiios beila commo-
passioiiibusi semper pefiriarisii; ad Henfieum jmpef yeburit, gladius vmeus conlerel.;eos. > Cum,' hpq
raiorem, qui noviter, cbnlra tamen Hefiberli vo- Lanzo auriisset, et plus quaiii.sperassel in menie
luntatem.surrexerat, spefansse ejus imperiis pa- sua cognovisset, ut erat vir magniingenii magnajque
cem cum popiilo iip.bsre, auro et afgento honustus astutia?, alacri ariinio promptoque corde, sperans
Curialiter teieridit". Qui cuni in regis curia, uf nobi- magna multaque 4S1 facla ex his consciliis facile
Iis ac de hiagiia civitale briunrius, aliquantis cum adipisci, fide dala alque accepta, leniporjbus ordi-
triilitibus venisset, mullis et magnis niunefibiis viris B iiaiis conserisil. Demum saiutatioiiibus datis et a re-
paliitinis clfcuriisparsis studiose, honbrabiliter siis- ge vale dicto, iarius quam citius potuit Mediolanum
ccp.us est. Inferea' a rege Lanzo perpauca de Ileri- repedavit. Quo advenlanle, cum jam hujus rei fama
berii prosperitalibus interrogatus, perplurimum vero "adpopuli aures pervenisset, Isetitia imrijensa et gau-
(ie urbis'"negoiiis sciscitalus, in iiis conipaiiens, diuni inextimabile coepit. Cum auteni Lanzo Medio-
aliquanluliim consederunt. De quo enlm Heriberlus, lanumvenisset.cqnciveshbnoredecerilissimoetlaudi-
quia Henricus de. Conradi progenie orjginem riuxe- bus immensisipsuin gratulanter susceperunt, Eodeui
riit.qUem riieniorandb Vsupra meis retexui descri-- die salutalione regis populo astanli iiniverso data ,
piionibuS, a fegno conlra quod ejus voiuniaiem sibj et in paucis Lanzomulta comprehendens, domo sua
siimpserat, omnino dissenliens, ut alitim Ftoinactiiii quasi regia ab ariiiCiset famulis receptus estrlnle-
ltalia:regeiiiiiaberet, sollicile operam dabat. Qita- rea Lanzo paucis commoratus diebus, ut vir con-
' proplef Henricus ultra omnes
ipsum ari sui imperii scilio discretus, animoprovidus et conscilio astufus,
dignitatem sibi infeslari pari asserlionibus 4S?coni- cottidianis exercitalionibus accuraiissimus, universa
. peiiens, eum cuni oninilius suis militibus suspectum qua3ipse egit, quanti foret periculi suaeparii adver-
babebat. Et ut ad urbis negqtia redeam, quae ali- sariorum, animo exluanli revolvens truiinavii. Ila-
qiianiis passa estiempoiibus iransaclis, alque omis-''^ quepriino aiiquantulum sese poeiiilens anteacla fe-
Sis riiuliis perlurbationibus, breviter Heriberli cisse, secretissiihe convqcalis aliquantis nobilibus,
volunlatem, qualiier nec fuit curil populo nec vo- UEiversa quaecumimperalore ob populi lulelam ac
luntaieni majorum juvit, edicam. Igiiur Heribertus pacis slabilimenlum egeril, seriaiim notiflcando
eum aninios capilaiieorum ultra niodum in primis deniitiare satagnit; quinetiam quid augmenti vel
luxuria, avaritia, ceterisque malis artibus inrevoca- quid detiimenti ipsi et uxores et filii ac jpsorum
bilifer effrenes vidisset, et prsedicationibus multis, res aTeulonicis, gens, sine conscilio sinri: niiseri-
ut decebatvtanto viro, ipsos ;ut in patriis legibijs cordia, passuri .'esse'nt._,. utvquam citissime a'd pacis
permanerenl, cotlidie ideniegisset, nec niinis nec. uliitatem cum populo omnibus aniiqiiorum "remotis
blandiiiis adversus populum animaripptuit; Qui Dei negoliis venirenl, ob qtiajipsi usque modo pugiiaudo
amore vinctus et beali Ambrosii lacle cum populo hestiliter.a populo exigebant, ostendisset," el dura
nulritus, a magnis tamen. parenlibus altus, nec- ac aspera illis inierserens xerbis, quasi faiigiUiis
riiililibus qui urljem collidie turbabant auxiliabaiur, conseriit. Cum autem hajc omnia pars illa nobilium
nec civibus obsessis nocefe studebat; et sic nec uni curiosissime universa perscrutando, ut geslaforent,
parii riocebat, riec alteri subvenire curabat. At fex r. , a Lahzoue cbmperisset, aniniis pef pluilma diii-dis-
Henricus cum sibi Iialiani ob palris per-fidiam infeT traclis diversa, landem ut salubritis illis Lanzo
s.tatani muiiis cognovisset assertionibus, nec urii- daref conscilium postularunt. IgiturLanzo, omnibus
versa ejusdem Italiae sibi adyersantia per Lanzo-:;.: pi-aevisisconsiliis ac bellorum determinalis pericu-
iiem ac urbe Slediclanensiurn suis posse imperiis lis, conscilium dedit ut civiiatem, quam ipsi inipu-
reintegrari, per.inteipretem. dixit: t Qtiod siLaiizo gliaverant, pacifice introgressi, quae pacis. essent
ftde ac veyangeliis j"ureVmihi jufando firmaverit cogitarent, quse aBdificationessuorum eliialise totius
qnatenus infra,ciyitatem Mediolanensium quatuor v forent, secuiius Iractaj-cnt. De homicidiis vero ac
niilia equitesniei juris sine maloac pravo ingenip rebus perdilis, qnse in talibus solent evenire desi-,
v.fldniei horiofem recipiens immisefit, et illos usque diis, ab utraque partc, quasi lance quadam universa
"Hdmei advenlum, in quanium pofuerit, de oninibus trulinans, judicavit fore lacendum. Quid niulta?
imperii niei.adjuyaverit inimicis, et fidelifatem abv. Mullis deimiin prbbaiis consiliis, cuqi uxoribus et
'
YkBiM LECTIONES. .__'.;_---'
w deesi B, "Xissertione Bt.'"* piJJlla magnaque B, ,
SSS X- ": ANNALES BENIGNI^DIYIONV: ''$$$
S..
."''"- .-"'. .- '' : -;- AL nico. Ipso 83anno oblit 8>Robertus episeopiisLirigo-
nensis. Successit ei Jbcerannus postduos annos.
1110. Obi.itRolberlus episcopus Lingonensis. Suc-
cessit post duos annos Joeerahus. -":::
liili.HicXcaptus cst Pascalis papa ab Henricb
. rege Tbeutpnicorimu V . V; v
1112. Qbiit Jofredus Diviqriensispiior.
1113, Obiit domnus Jareilto vabbas. Successit • 1113.Obiit Jarentoab])as;culSuceessitAdeniarus»'
Ademarus. . ,, -: :, :--'.::: ;;
. lllfi. • Obiil;Ademarus abbas. SuceCssit -Hcnin- U6.: Hoc varinq obut Ademarus. Successit Hea-,.
rlcusI 8. ;' '-'':-::.::.:'. ':'' •ricus. '-_"." '.;:. -,,-v
i_H7v.Terre niotus magni per loca el fulgura mul-
tos occideruiit, _. X; ..;-; ;;. •--,,: -.
1118. Gbiit Paschalispapa.Successit Gelasius,
1119. Obiit Gelasius papa. SuccessitCalixtus. iB. : • .•'• ;:
'.;".- . ';;. ;:;; ~:;[
1125. Concilium Rome habilnm a Calixto papa, et
facta est pax inter Heinricum 7Saugustum etpapam
Calixtum. Heninricus abbas reliquit abbatiarii suairi.
SuccessitVHugo Cluniacensis monacluis. Hoc"eliani
anno stelle densissime de eoslq vise suht ceeidisse,
et magna mortalitas nobilium persoriarum facta est.
1124. Obiit domnus papa Calixtus; cui successit 1124. Hoc anno per Calistum papam HehricusV
Honorius; et post 5 menses cbiit Henricusimpera- dimisit abaciam istam; cui successit Hugo Clunia-
tpr, cui successit "-••• ceiisis nionacus. V .—'.:: :,._—,.:
1125. Hoc anno ad festum sancti Mammetis. 80 112186Hoc arino ad fesluni sancti-Mamnietis &-,
dimisit Jocerannus episcopatum, et Guilencus suc- misit Jocerannus episcopatum, et successit ei Wi-
eessit5,Kal. Octob. '
lencus. , •
1129. Hugo dimittit vabbaciani. Succedit Pelrus.
1129. Hoc anno dimisit Hu-o abbatiam istam, cai
iudowicus filium suum Eliylippum, fecit coronari
successit Petfus Gebenensis. .
. Remis.; Obiit Honorius papa. v Vc -
-;•_. v.; ;- v ;_
1150. Obiit Honorius papa; cui successil Inno--
Vcentius secundus. ",, : X' ,
1151. Concibum Remis habittirii ab Innocenlio
papa.'PMIippusrex paryus;obiit:sl;Vfrati;eriiejus fex
pater suusirieodem concilioeorpriarifecitv: ;
1154. Obiit Heinricusrex Anglorum. . ,. .
- 1136. Obiit Wileiicus Lingonensis episcopus^ 1136. Hoc anno Igne comousta est '.eeclesia ista ,
1156 (?). Hbe arino ordinatus: fuit Willelmus de cum toto castro etecclesiis....6C in vigilia apqst»lo
Sairari Cluniacensis monachus Lingonerisis ep.isco- i-umPetri et Pauli.
pus, et sedit ibi duobus mensibus. Sequenti anrio
ordinatus fuit ej'usdem sedis episcopus Gotffridus
. Clarevallismonachus. _','
1137 (?). Hoc anno igni combusta est Eeclesiaista 1157. Hoe anno obiit Wilencus episcopus'Lingo-v
cum toto castro etecelesiis feriai. Vigilia aposto-: rierisis'; cui successitWilleiiiius.'..-*6CluniaSeens.is81,,
loriim Petri et" Pauli (53).;Multi-:etiaiii ipsov anno Detsedit86;.1, v V:-: '-.
potentes surit defuncti, yidelicet Lotliarius impera-
tor et Ludovicus pater; rex FraneUe. -<6biit etiam
Petrus Leo, qui sedem apostolicain 8^invaserat.

^V VkRlM .LECTIONES. :
! T? Hic''— papainloco faso alia manu. Vt.iluc. '• itac. Manu hac desinenle,iiarim r-ebus""mquqles sibt:
succeditnt.':^ Mamniehtis.c. 81.'abscisum esi. S'8Spqstol supplevi, 83 annopolius I110,:Sed in L. ita,
scriptasunt, ut facit ad hunc:annuni referfi potueriiit. %Kabscimm, '"incod.i. hmcefegionea.ii'i.i.._
scriplased.signo-add. 112S. relata sunt- id.quod codicis 2. scriptorem inerrorevi induxit. se lacuna^
quomoddexplenda sit,ex alterp patet codice. s7ita legere milii visus sum :
' '
KOT^. . ;
.^S3) Yigilia apostolprum Petri et Pauli nonnisi a.1139 in feriam quartam incidit.
W!~- ABPEND. A^'SV:euILLELMUK .V'- 8§?
- .il40.;fioc aimo ordihatusfult vdomnrisRobertus, .A'
fiKttsducis (5ii, ABgnntidunensisepiscbpus; bt ebdem
anncjlS ,Non. Aug. deftmctus est.
ili% OLiit Hugq pacifieiis dux Burgundie. Hic 1141.° 9 Hoc anno dimisit Petrus Gebenerisisaba-
aimisit letrus abbas abbatiam suam8B. ciam istam, qui fideliler ministravit, et in diebus
11-43.,:Obiit Iimocentius papa. .Successit Celc- suis adquisivii Ulmetum. Cui successitPctrusBerne.
stiiiHS88. '..',-.
.4M5.,Petrus-BeInensisdimittit:abbati;am,:Sueces- 1141. Hoc anno PetrusBernensis dimisil abbatiam
sit .Philippus. ""-... ',.;.. suam. Cui successit Philippus.
. ,lM7.,Hoc anno, Eugeriiiis papa et -Ludovicrisrex 1146. Hoc anno Eugenius papa et Ludovicus ve\
Dbminica medie quadragesime fuerunt pariter- Di- Francise Dominica die qua cantatur Letare Jerusalem
viorii, et in crastino, 2 videlicet feria, coriseerata Divioni pariter fuerunt, et domnus papa consecravit
cst ecclesia Divionensis ab eodem papa.—Ludovicus ccclesiam istam 11 Kal, Marcii ,0°.
rex Francqrum [et 90imperator] cum infinito exer-
Citu Hierosolimitanum iter aggressus est.
1151 (aui 1152).Hocanno fuitfamesmagna.Piin- B
cipes 81 muiti occubuertmt. Ludovicus M impeyator,
comes °3Andegavensis (55), Tetbaldus comes (56) et
alii98.—Hoc etiam anno fuitmagna penuria vini 93.
1153. Hoc anno obiit papa Eugenius, el abbas 1153. Obiit Eugcnius papa.'
Bernardus Clarevallensis. "
11^4.,Boc anno ante,8,dies natalis Domini phiit
Ariastasius;papa, et successit Adrianus.;
ii.55.Hbc arino 15 Kal, Febr. fuit.terremqtus
magnuset 17 sl. Kal. .Nqvembr.iri dpininica die
circa-Iiorairiterciam. ....... .:;.-, V; .
1159. Hbc anrio venit iiyemps-magna, gelu et nix
4 Idus Octqb ...
1161. Hoc amio '% Idiis Feb.:postmediarii riocteiii
bbscurata est, luna versaque esf irivsangiiirieimi'co-
C
lorem, sicque mansit usque ad lucem.
V1162.Hoc anno qbiit mense Sept. Qdo dux Bur-
gundie, relinqueris filium Hugouem.
,4163. Hoc anno dimisit episcopatum Godefridus, 1163. Hoc anno dimisit Cotlfredus episcopatum,
et Gainerus, filius Hugouis ducis, episCopus factus cui successil Warnerius, filius Ilugonis ducis.
est.
-1167. : .-. :.;-. -.; . s?'Inperator etiam apudvSan- 1166, Hoc anno natus fuit Philippus rex de ilia
ctum, Petrum Ronie cum 80 conjnge sua coronari regina que fuil filia Theobaldi comitis Campanie.
selecit.,
1171. Martirizatur sanctus Tbomas. J171.Hoc anno martirizaius fuit beatus Thomas
Cantuariensis episcopus.
1175. Philippus dimittil .abbatiam 15 Kal. •'• 1175. IIoc anno dimisit Philippus abaliam isfam.
Jariuar. Succedit Jobannes. Cui successit Johanncs lumbus.
98 1177. Hoc anno. . . pro quo. . . . quod. . .
;il,77-;HbcvaiinO-famesvalida invaluit
tatiula argenteamajorisaltarispauperibus duxit. . . n de majori altari erogato pauperum.
,1178. Hoc annb apud Veneciam pax inter dom- 1178. Hoe anno apud Yeneciam pax inter dom-
num Alexandrum et Fredericuin imperatorcm re- num Alexandrum papam et Fj'cdericum imperatoreni
fOrmala est, ct scisma sopitum. Hoc etiam anno reformata est, et scisma sopitum. Hoc etiam anno
cessavit ecclesia ista ligala a domno papa Alexan- cessavit ccclesia ista ligata a domno papa Alexau-
10J Moreius i0!, quam
dro, pro placitis domus deMoreius, quam Clareval- dro, pro placitis domus de
\kK\M LECTIONES.
89ptura erasasunl. 90cl imp. alia manuadcl.SI ipes,mesabscisa. S2iiacorf.proConradus-
^88:uairi2(6sc|swm.:Si
rii VIX. 1. Dies 16. Oclob. dominica. "* Linea el dimidia erasa. °6 abscisum-
9Sii, dbsCisd: fuit
°?"iibn plMrie.constdt. °8 ualuil non satis pc.tcl. 90in codice anni 1180 — 1215. annos 1140 — 1187.
iiitecetiunt. 10° dlia manus corr Maii, rcccns vero Aprilis scripsit. i01moremis 27 ": ti leraA tn 2.
abscisa esi, '
WTM. -
(54) Bui-gundaeHugonis. V (56) Carnotensis et Blesensis. -X
(55) Gbifridus. 'VVvV^ 'v-v-XV
889 ANNALES S. BEKIGNIDIYIOS. 890
lehsibhs monachis dimittere noluimus, et ouravit. A.Clarevallensibus monacbis dimittere noluimus, et
interdielum a media quadragesima, qua; lunc fuil duiavit interdictum a media quadragesima, quaj
14 Kal. Aprilis, usquq ad terciam sequeritis auni lunc fuit 11 Kal. Aprilis, usque ad terciam domi-
dominicam post albas, que fuit 11 Kal. Maii, ct nicam sequcntis anno m posl albas, que fuit 11
tunc in concilio generali ab eodem papa soluta est. Kal. Maii, el tunc in generali concilio ab lc5 eodein
Hoc "3 etiam anno obscuralus cst sol Idus Septem- papa absoluta est. Hoc eliam airtio obscuralus est
bris circa boram nonam. Hoc ipso anno in sabbato solldus Septembris circa boram nonam. Iloe ipso
lovpasche vise sunt ab oin-
magno pasche vise sunt ab omni populo tres colum- anno in sabbato magno
be ad horam completorii super turrim beatissime ni populo tres colombe ad hoi'ani compietorii super
Marie de sublimi descendisse et tanquam cereos ar- turrim beatissimeMarie de sublimi descendisse et
dentes seeum detulisse. lanquam cereos ardentes secum delulisse.
1179. Hoc anno concilium Rome esl generalc cc- 1179. Hoc anno concilium Rome est generale ce-
lebratum a domno Alexandro papa lercio. Ipso anno lebralum a domno papa Alexandro tercio. Ipso anno
Philippus rex Francorum coronatus cst Remis in Philippus rex Francorum coronalus esl Remis in
festivitate omnium sanctorum. — Obiit Galterus festivitate oninium sanctorum. — Obiit Gaiterus
"
Lingonensis episcopus 6 Idus Januarii. Succedit Lingoncnsis episcopus 6 Idus Januarii.SuccessilMa-
Manasses. nasses,
1181. Alexander papa tercius obiit. Successit Lu- 1181. Obilt papa Alexander. Successit Lucius
cius tercius. papa tercius.
1182. Joliannes dimiltit abbatiam 2. Kal. Julii. 1182. "Johanncs Lumbardus Frucluarensis dinii-
Successit Aymo.* sit abbaciam 2 Kal. Julii. Successit Aymo, qui tuiic-
erat abbas Sancti Secani (57), monaehus lstius cc-
clesie; etfuit ibiper 16 annos, et benc niinistravit.
1183. Hugo" dux Burgundie Beatricem, filiam 1183. IIoc anno dux Burgundie Hugo Beatriceni,
Deljjhini comitis Alboni, duxit in uxorerii apud' filiam Dalfiui comitis Alboni, duxit in uxorem.
Sanctum Egidium.
1185. Hoc anno obsedit Hugo duxBurgundie Yer- 1184. Hoc anno obsedit Hugo dux Burgundie Ver-
gei et nichil penitus ibi fecit, imo rex Gallie Philip- geiloc etnichil ibi penitus fecit, imo Philippus rex
pus dominio suo eum subjugavit. — Obiit Lucius Francie dominio suum m eum subjugavit.
papa. Succedit Urbanus tercius. P 1183. Hoc anno Lucius papa obiit. Successit ei
Urbanus tercius.
1186. IIoc anno idem rex Castellionem cepit et 1186. Hoc anno idem rex Caslellionem cepit et
conbussit. Hoc anno inter papam et imperalorem conbussil. Hoc ipso anno inter Urbanum papam et
(Xscordia oria cst, el Henricus filius imperatoris Fredericum imperalorem orta est discprdia,.et Hen-
amittam Guillelmi regis Apulie apud Mcdiolanum ricus filius imperatoris amittam Guillermi )'Ggis
duxil in uxorem el sibi subjugavit Tusciam. Apulie ajiud Mcdiolanum duxit in uxorcm et ^08.. .
Hoc anno capta fuil Jherusr.lcm a Saladino.
1187. IIoc anno natus fuit Ludovicus, filius Fi-
lippi regis de Elisabetb rcgina, que fuil soror Bal-
duini comitis Flandrie.
1188. Hoc anno 12. Kal. Aprilis obiit doinniis 1190. 109Obiit domnus Aymo abbas hujus loci;
Aymo abbas hujus loci; eodem die domnus Petrus doinnus Pelrus suslituitur. Ipso anno inperator Jhe-
clectusest, et exhinc 5 die cousecratus est apud rusalem adivit Rex Francorum Philiptis et
Trccas a domno Mahasse Lingonensi episcopo, prc- rex Anglie Ricardus Jherosolimam adeunt [cum 110
sente alio Manasse Trecense episcopo. D eis Hugo dux Burgur.die, filius filic comitis Tlico-
1190. Hoc anno dominus imperalor, rex Franco- baldi comitis Campanie, qui remarsit ibi post reces-
rum Philippus et rex Anglie crucem sunipsrri.nl sum regis, et moituus csi ibi, et in sequcnti anno
Jherbsolimam proficiscendi, Saladino loiam terram rcx Anglie caplus fuit a Teotonicis]. Obiit regma
devastanti occurrere volentes; et multi alii nobiles Francorum '" IIeli7obe7.
ct potentes cuin eis profccti sunt.
1192. IIoc anno cometes apparuit.

YAIU^; LECTIONES.
103aiia "* ita 2. 10Sa corr. 10<!nergein ? 2. 107ila 2. ,os quwdan,
mamipergiti. postea ab 2.
erasa sur.t 2. ^09 Annus cl Obiit d abscua sunt 2. ,10hcec alia manu post ctdd.2. "' Frau abschum 2,

NOm ,_•::;.,;:,
' "
(57) In dioecesiLingonensi. . . :—':':-- :L::—::v-i X
391; APPEND. AD S. GUILLELMUM. 892
k 1195. Obiit Manasses Lingoiiensis episcopus; cui
successit Warnerius abbas Glarevalleiisis.
1200. Hoc anno conciliuni apud Diviouem in ec- 1200.; Hoc anno concilium. cbnvocalum in haceCf
xlesia ista convqcatum est a domiiio.Petro Capuensi, clesia a domino Petro Capuensi, sancle Marie in Yia
sancle Mariein Yia lala diacpno cardinali, aposto- lala diacono cardinali, et interfuerunl ibi Lugdu
lice sedisiegato, et interfuerunt ibi Lugdunensis, densis, Remensis, Bisunlinensis, Yiennensis arehi-V
: Remensls, Bisuritinensis et Yierinensis archiepisco-V episcopi, et eorum suffragaiii "*,.et aljbates pene to-
pi, el cuni eis 18 episcppi et domnris abbasCirinia- cius regrii; et duravit coriciiiiimva, festivitaie sanclL
; cerisis et Yer.zeniiacehsis (58), Sancti Remigii Re- Nicholai, que est riiense Seplembri, usque ad sep-V
mensiSj.Sancti Dionisii Parisiacensis et alii quam tem dies. Hbc anno venit frater comitis .Avernie.
plures,- quorum numerum non expressimus; et du-V nionaclius Gluniacensis, volens regere abballam
ravit cbiiciliuma festivitate sancti Nicbolai, que est istam super. domnum Petrum, etnon;prevaluit. .
niense Septembri,- usque ad septem dies. Post '.-pau-,- vlloc anno domhus-Garnerius expulsus.est ab -
Veos vero dies.predictus cardihalis apud Yierinaiii episcopatu Lingouensi; cui successit Holduinus:?li.
Vparlicuiare revocayit conciliuni, ubi promulgavit: : " ' - - :":-' ' -' --• :.'--. ;'
, senlentianl. a dpmino papa Innpcentio datam in omni B
: terra que subjacet et obedit regi Fraiicofum_. ita,
qupd.ineccle.siis nullum celebraretur officium di\i-
aurh preter-baptisnia parvulorrini et periitentie jrib; .
rientiurii •;et dufavit: interdictum apud nqs a tercia
die post Pufificationem beate Marie usque In vigilia
Exaltalionis.saricte crucis. Hoc etiam anno doninus
Yarnerius episcopus Lingonensis cessit episcopatui
per nianum domini Innocentii pape. Successit ei 1205. Hoc anno obiit Holdqinus episcopus Lin-
Ifilduinus, ipsius ecclesie tuuc decanus. ; goriehsis ; cui successit Grbbertus.
1204. Hoc anno capta fuit GonstanlinopoliS a
Francisylpso anno cessit doninus Petrus de Grariceio
1204. Hoo annp 16 Kal. Mai capta fult Gonstan- abbacieisti, et successit. ei .Nivardus [abbas ^6 Ssan-
iinqpoiis: a Frahpis. Hoc ipso anno cessit donntis cti Sequani 116,quifuit abbas;per annum et'5 men-
Petrtis de Grariceio abbaCieisti, et suceessli ei dori- seS; sriccessit ei Warterius rbonachus Sarieti Ger-
Uuis Nyvardus,et 12Kal'Aprilis recepimus eiim. ^VmariiParisius, qui fuit abbas per duos anrios uho
mense minus; poslea factus est abbas in abbatia
Verziliacensi "'. Post liunc vero successit VAdahi/
et fuit abbas per 5 annos et tfes hienses; cui suc-
cessif 118Gilebertus.] .':...'
1206. Hoc anno cessit donnus Nyvarilus; suece- 1207. Hoc anno factus est Adam abbas, monacus
dit ei doiinus Wailerius Parisicnsis. - : istius ecclesiae, piior Sancti ApOlUharis; qui cum"
. 1207. Hoc anno factus fuit donnus Walterius ab-" regeret abbaciam istam, vendita fuerunt brnamenta
bas Yerziliacehsis ll2, et donrius Adam fit abbas hu-. ecclesie nostre, scilicetVcappe siiice, et pallia, et
"
; jus loci. . -; . ,,'X ,'", .,;-.. cruces auree, et calips aureus duodeciin marcarum,
et plures caljces argenteos, etvbacinps 119,et fialas
afgenteas, et alia plura, et possessiohes; multas;
forte nori culpa sua, set uliibne divina, ipse et cse-
teri qui cbnsenserunt ab abbatia detfusi sunt.
... 1209. Hoc annodefunctus est Rbdericus episco- }Q 1209. Hoc anno obiitVGrobertusepiscopusVLingo-
Wilhelriius de:Jonisvilla.
' Successit
pus. nensis. Cui successit Wilhelmus de Joinyilla. '.
1210.VHpcanrtq Bedays et Calcarsonia, civitales: 1210. Hoc anno Odb dux Burgundie et conies
Albi.V . V. . .lls, et maxima pars tefre eoruiri ex- Nivernehsis et alii plur.esbaronesierunt ad. debel-
-piignatuf a Francis. "'.-'" landum Albigenos, et deyastayeruht Bedes et Car-
casoniam, et facta est immensa occisib Albigeneri-
sium; et post haecremansit, ibi coriies de Montefor-
ti ad conquirendam tbtahi terram.
;:'•";,;: ^-YARIiE^LECtlQNES.-
I1£ . .,;.. z. V acensis 1; iis JJOJI,albigensiumserfalbit. . . lium aut simile quid scriplum fuisse videlur.
,u iid 2. v,.llsquce'sequuntuf a manu postefiori In loco raso scripta sunt. Verba qucesupefsunt cessit
donmus Niva^rdusnotas priores 'cum cod. IV convenisse osteiiduni. 116"devdcabitld iiqn satis considt.'
tu- verlizivensi? 2...: lls sue abscisum. 11Scinon.zlane constat. -

(S8) lndiceccsi Aiigusliduneiisi. ,


895 ; HISTORIA MEDIOLANENSIS.—LIB. U. ; ;V 89f
celeras virlules longe lalequevfloruerat, in recessu J^vtur, huntanam aefragilemriatiirani sciens restriiigt
beali Heriberli quasi pastbre destitulus, civiuni roa- non possenisi.Dei misericordia adjulus, conlinuoin,
lorum mefitis lam clericoruiii quatti laicorum ssevis-. testimonio bonorum virorum fsecundum legem hu-
simis dissidiis intervenientibus, fefe ad riichilum manam, licentia a pqntifice accepta, uxor tamen
redactus esse perspicitur, in lantum el in tain pai'yo virgoilli desponsabatur;undeapostoltis : VQuisenqu
temporeita aniebilalus est, ut, si ipse sanctus Aiii- cbntinet, hribal.(/ 6'or. vn, 9).»Eluniisquisque excepia
brosius modo superveniret corpore, nec clerum nec causa forriicatiohis suam ijxorem habebai; qba ac-
civitatem ipsani leslaretur fore, in qua cuin adhuc cepta non rtiiiius Venefabatur el amabalur, qtiam Si
'
viveret eplseopatum rexisset. At cum remiriiscor e sine uxore iderii degeret; quohiarii. qui sine uxore
quarila magnitudine qua.ntisque honoribus cleruin; vilam ih sacerdotiq agefe yidebantur, vifis uxoraiis'
ipsuni negligenlia sui cecidisse, e quibus beati ordinis utriusque, ne ab iilis inboneste' circiimve-
Anibi'oSiiecclesia lucidissime ac diu perflqruit, la-. nifenfur, Semper siispecii erant. Usus enim c.cclesise
cryniis modo "perfusis velut filiusde sua matre et iotius tam Latinae quam Graecx per lempora fnulta','
riioflua deplorans, cujus auxilio cujusque sustenta- sic se habebat: sacerdbs, quiuiiius uxoris vifinye-
culis celefisque nulrimenlis aliius fuerat, mul- niebatur ac Susedomui ac faniilise berie profuisse a'
lisque singultis pectus cohquassariiibus'.meuni, quse B 1 fidelibus.cqniperlus fuisset.ad episCbpatumsunima
meis evehere teniporibus, noriper omhia sed per cum devotiohe lriuliis fideiibus laudarilibus promo-
aliquas particuiasposteris,ut se a talibus custbdiant vebatur. Quicumque .'eniin ex clerq concubinarius
eioquar: 1
inveniebalur, cujuscumque ordinis forel, ultfanou"
35.' Sed 469priusquam *'° ea iri qiiibus aniimis; promovebatjif; judicantes gfavissimhiri peccatHrii;
intendit "dicam,paucas ordinatibries qusevusque ad esse, de quo dicit apostolus : VQui adliseretinere-
exiturridonini Hefiberii niire corislituise fuerunt ac^ tfici, unum; cqrpus eiDcilur (/ Cor," vi, 16). > Qui
riitide permanserulitedicam; sed numquid secundum aiitem nec'aetale riec sciehliahecbonis riibribuspol-
quod prse celeris emineris valebal, posteris fidelibus' lebant, ut studiose a magisfris quseriecessariaefant;
narrando a.c scribendo quivero ostendereJMinime discererit, beriigne adhortabantuf, quaterius ad hoc
certe;, nani rit bmniai non omitfam, ab ecclesiarum officium recipieridum quanflbque DeOvolente -veni-
j-eetoribus ac rnagistris, qui ipsos et populum in rerit, meliusque informati apparerent. In choro vero
dilectibhe Dei et proximi; rexerant, et qualiler iri archidiaconus et archipresbyter, unus ab una; cliori
divino bflicib studiose insistebarit, et subditbsiit cu- parte, aller ab allera, chorum ipsum regentes reli-v
rialilefculiibus divinis die ae nocle operam darent' giose, ut psalmos, ymnos, cantus" ceteraque divini
adnionebant et adhoriabantur,-eriuclealius pandere ^ cullus officiabrdiiies Ceteri psaile.fent, ciirialiter dlo
et apefire curabo. Igitur ecclesiaibeatae Mafiaj, quse ac ridcte insistebant.; At si ebrum qntisirihctheste''
hujus archiepiscbpatus seeundum Domiriicaputexti- aut cantafet.aiit legeret, aul staref, aut mussitarido;
titet Deo aniiuenle seiriper exlstet, quaj Hyemalis in chorbValterutrum yerbbsarel: aiit sese cbhlinuo
usque hodie vocatur, ut beatiis Amhfosius ordina- a vilio in quo peccabat ehieiidabat, aut extracta
verat, arcliibpiscbpatut 71vita et noniirie venerandus' irilefula in secretario virgis ab archldiaeoriq vellet
Wibertus jirajerat, qui cantu ac scienlia Ambrosiana rioilet emendabatur " 2. Nori erat eriim bomo qui
fuiiditus doctus, necnon divinafum liierarum peritia ipsum de ejusmanibiis efipere auderet, quamvis ille
prseditus, cotlidie ferulam superius et irifefius corib qui scopabatuf aut de marcliionibiis aril de Comiii-
ornalam manu propria; tenensj omues cura vigilan- bus aut decapilaheis rialus fuisset. riaqiie officia
lissima custodiebat. Quem ordiries bnines tam majo- eeclesiastica in bmnibus timore ac reverentia horurii
resquamminoresclerici exdebito rit patrem tinien- feligibse ac eufialiter die ac nocle celebraba^nlur.
les et ut fralrem amantes venerabantur. Coftidie NuIIus enim' sine caridida loga chbrum inlrare au-
enim regebat et emendabat officiaecclesiaslica, et, debat, hiillus sine caputio birri capile veialo intfarc
si opus erat, pueroruni ofdinem aut per se aul"per chorum audebat, nullus iioruni inhoneste gfadiens'
magistros viros corripiebat. Iritehtus maxime circa ^ iritrare audebat, riullus"balbutiens Iirigiia de aii-
ipsos quos adsacros; brdines; recipiebat, lam de quoofficio sese inlrpmiltebat, nullus cleilciis in-
urbanis quam de plebibus, adjunclo tanlum prinii- dumeniis diversis vestiebatur, nullus laicalerii ha-
cerio studiose singulos scisciiautes, sicaritri, leclione bilumaul in birro arit in vestibus autin cal-
ac aliis bonis moribus ofnati fuissent,'necnoii si es- ceaineiUis srimere audebat. Quid mulia? dmriesifa
sent sine crimine, si unius uxoris viri, aut virgines, vivebaht in domibus' prbpriis.quasi in alieriiS,
'
aut si in yirginitate' permanerri posseht, aut cum circa diviria officia sollicitij circa usus ecclesise
uxore degere valerent. Si autem in virginitale uxo- et suorum accuratissinii. In tantum enim ,in
rem aliquis non habens permanere non posse fatere- clericalihabitu loiiga saeculivetuslate acusitatione,

W VARI^: LECTIONES. :,,.


'.w Titulus : De ordinaliOnibiis. "° El poslquam B. '.*' lacodd, sed bene in k: Blanco leste recenliof
manus correxit arciiidiaconatui; v.infra III, 21. *'? peccis.jant,ementlabanlur A'. ubi eni. a. e. l. I.SI
y. a, a- v, n. desttnt. - ''''.'
S95 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 896
nitillis iransaclis tcmporibus, vultu, habitti, incessu /\ obsietficibus ordinalis puerililer alebantur. At s.v
eranl nulrili, ut si aliqucm chori Ambrosiani lotius cerdotibus iiniversis hanc iirberii incoleniibusma-
m Burguiidia "8 aul in Teulonica aut in Fi'ancia gistef praeeral, qui primicerius et coCpiscopm
Iilerarum sludiis dedilum invenires, etiamsi non vocalur, cui urbis lolius ac plebarum omnium sa-
ulira vidisses, de hujus ecclesia;lisihus aliquaittultim cefdoles huiuiliter a'c devole obediebant; quibus
nolus sine mora hujus csse ecclesioeaffirmares. In ipse, quamvis de populo naius, tamen Deo el homi-
eadem dcnique ecciesia ferulse decem, unaqua;que nibus carus, ))ro tempore in Ioco qui presbyterium
suuin et proprium ordinem erga subdilos die ac vocatur congregalis, divinse legis ac fidei calholicse
nocle euslodienles, a magislris studiose regebanlur; mandala curiose doccndo pandcbat: Qui eliam sub-
quaruin duae extra chorum mancntps, a magislro dilorum merilis exigenlibus, ssepe prout Deus illi
beati Ambrosii scolseel a vicecomile, laicus laicos adminislrabat, Dei dilectionem el proximi cariia-
et ipse rcgens, lencbanlur. Sacerdoles 24 ordinis tem, sine qua hemo placebit Deo, ceteraque arma
majoris, diacones 7, subdiaeoncs lolidem, holarii justiiise, quibus armati slare possenl ac adversariis
nmlii, leclores ecclesioe pondus porlantes docli resistere valerent, aperiebarit. Prselef enim cetera
cantu, leclibnc, psalterio 18 "'. Proelerhorum ordi- saccrdqtalia officia,^quihus Curialiter decem praelati
nes 12 sacerdoles decumani, videlicet ordinibus de 'B supradicti insislebaiit, sacerdotes omncs uibani
decumanis viri boni testimonii bopsequefamne.Hii virgam collidie prseler quadragesimam devoie in
officium proestabanl iu yemali ecclesia, el hsec in manibus deporiabani, quse rolunda atque levigala
ajstate agenles, quse necessaria erant "6 populo ma- lionore decentissimo rectitudinis el apicem irrepre-
nicanii (92). Custodes 16 boni viri ac in oiiuiibus hensibililer lenebat, elab omni macula poliia, in-
"ecclesiasticisofficiiscurialiler eruditi. In scola san- ferius lamina circumdala, clavum aculum stringeiis,
cli Ambrosii decem viri clerici, lamen cum ipsis vim regiminis ipsis sacerdolibus oslendebat, quaie-
niulicres jaui senescenles, veslibus corporis et capi- nus virgse illius rotundilas, rotundam et congluti-
lis ornamenlo muiatsc lolideni, panem et viniim pro natam caritatem ac perfectam niuluo Ambrosiani
populo universo collidie offerenles. Hii omnos c-ol- sacerdotes habereiil, adminislrabat. Quicquid enim
lidie Dei serviiio et beatse Marioeac ufbis nniversse sanum est et rotundum, scissuram noii habens, pcr-
persistentes, suum officium per singulos dies Deo fectuni cst, de qua divina scriptura clanial : « Deus
elpopulo desideranli persolvebant. Scoke vero, ubi nbn habital in scissufis montium ; el caritas qua;
canlus magistri ad docendos pueros cottidie conve- mulliludinem peccatorum cooperit, uua et perfecta
niebant, in alrio ante ipsius ecclcsise regias duoe est, de qua dicil apostolus : t Caritas paliens esl,
erant, quoe ab archiepiscopo, cum opus eral, mer- G I benigna esl, non quteril quse sua stinl, non ammla-
cede data nummorum, scolares a magisiris einen- lur, non agil.perperam, non inflalur, non ambitiosa,
dabantur" 6 secundum quod Ezechicl prophela non cogital malum, non irriialur, non gaudetsupe
dicensaffirniat: t Extra portam inleriorcm gazophila- iniquitale, congaudcl aulem veritali, omnia suffert,
ciacarilorum(Evtec/(.XL,ii). >In alrioiiileiiori, quod omnia crcdil, omnia sperat, omnia sustinet, caiitas
erat a latere portoe respiciciitis ad aquiloneni, pbi- liuiiquam cxcidet (/ Cor. xm, i); > de qua ditit
losophorum vero scolse diversarum artiuin periliam Gregorius (93) : t Qui sine carilate virtules congie-
habenlium, tibi urbani ei exlranei clerici philoso- gat, quasi vcnluni in pulverem porial. i Caiitas
phise doclfiriis studiose iinbuebantur,. erant duse, qiiam Deus erga humamim genus babuil antiqui pa-
iu quibus ul clerici qui excrcitiis tradebantur cu- rentis peccaio emersum "', ipsum hominem factum
riose docerentur, longa lemporum onlinalione ar- iu cruce lcvavil; et carilas quse in cruce Deum le-
chiepiscoporum anlecedentium, siipendiis a carne- vaveral, ipsa homicidis Judaais indulgeiiliain semi-
rariis illius archiepiscopi, t]ui tunc in icmpore eral, nabat, dicens : <<Ignosce illis pater, quia nescimU
annualim earum magislris lionorifice donalis, ipse quid faciant (Luc. xxui, 34). t Ac eadem sanelusn
praesul multolies advcniens, socculisalliciludines a Siephanum cariias ariia\erali,7S. Per hanc eniin
quibtts gravahalur, a sc dcpellebal, ac magislros ac ' cariialein invicem serviebant, dequa dicit Apostolus:
scolares in studiis adhortans, in palatiis sese demum t Per caritatem invicem scrvite (Gat. v, 15). J Unde
recipiebal Ambrosianicis. Pr.eierca senodochia, e Yeritas ipsa : « In hoc cognoscenl omnes quia reei
quibus alia suscipiebant clericos peregrinos, alia estis discipuli, si dilectionem habueriiis adinvicem
iimlieres lanluin panperesel peregiinas, alia infan- (Joan. iiti, 55). t Clavum in virga deferebanl acu-
lulos qui anle ecclesise januas a parentibus qui eos lum, ut peccatores et sceleraios verbi Dei disciplma
nutrire ac fovere niinime valebant nimia paupertate sedule acdevote stimularent: OiidesapieiisSaloiiioii
aiienuati, miltebanlur, et mercede ac stipendiis loquilur diccns : c Veiba sapienlis quasi slimuli, cl
VABIJLLECTIONES.
473gorbuKdia B. "v ila Blanco tesle k. el Beroldus, Mural Anl. 8G1.XXVHI.rell. "b quneel
IV, p.
erant aesuiU B. *'6 m. enim dabanlur Ii. "7 i. e. imniersum. "8 au animaver.it? V/.
?iOTAL.
(92) Ordinarii eiilm per asslalcm in eccl. Sanctoc (93) Y. supra i, 5.
Teclseolliciofiiiiacbaniur.
' - KISTORIV MEDIOLANENSIS'.— LI3.II;
mi 898
-sicul clavi in aiium defixi (Eccie.xu,. 11). J llecla A cjuajijplufiiiii iiotarii diversis ita spiendebaut orna^V
crat virga, quoniaiii sub episcopurii populurii Dei libus, quasi angelqrum chqri muiiis: cum. Dei virlu--
regebajil-. Recla eral, quia scriptitrarum recliludi- tibus liominis fbfmam liaheiiies"apparefent.,At iayci
-neih, lenere debebantV Recla erat, quia iidei caiho- .oajnes:,.unum vdominuin, laictfm vtanieii, liabeniesj
iicoeregulam per. reelitiidinem bonai operationiSac qiij baciilum ferulse inii, upus; quideceni regebat
persCveranlise leriebant. Reela eral, quia senes sacerdotes, ita venei'abariiiir_ quasi Dii essent apCr-
.SHSleiilabantur per suslenlanierilUiribohse pradica- tissimi; de quibus propheta,:;« Ego dixijDii eslis
tionis, juvenes refovebaiiiur pef correclioiiem discir et fiiii:Excelsi omnes (Psal.^LXXXI,6). » Dequibus
plinse. Reeta erat virga,quia subltts aciJto^ferro 01'diiies univCrsi: tam cierici quam Iaibij cum opiis
terram scindens, cordavdura: a peccatorum mole eratj. emendabantur. Et Cum.liegoliurifal.icujus rei
gravata ad poenilentiam revocans slimulabat; de exlgente aliquagravescerilemoleSlia, vel ul juvCnuin
quibus slimulis dicifur per Salomonem.: « Verba yel riiajqrum vilia resecarentur, universi ordines
sapientis quasislimuli,et sicut clayi in altumdefixi. t Dei amore virgis aul sacris amoiiitionibus devoie
Recta virga eryl illa, quahiad simililudinem virgae emendali invicem consolabaiUur ; de quibus virgis et
illitis nosiri sacerdotes in inanibus deferebant", de baculis proplieta diceiis clamat : « Virga tua et
quaDominus suis discipulis ait: t Nolije ferreau.-, B bacujustuus ipsa me, poniine,CQiisolalasiiiit. »; .
rum nec argenlum; aiif in zqna ses, Jiisi yirganjtanr ,36. Ihterea *sz omnes uilyani vsacerdptesin iiiani-
tum-4'9 (Matih. x, 9),T "Rectavyirga eral, quse liiii- blis dexieiis anulos.'cotidie deferebant, quatenus
puin virga; illius, geslabatj^tpise qlim virgas|iEgyr ecclesise spbnsos sese osleiidereni", et divinarutii
ptiorum niagorum,Pliai'aone aslanle rege durissimo, lilerariim periliam habenles, sinceroe fidei signacu-
devoravit. Quohiaoi- slcut Mbysis:-virga digito Dei lum el expressio veriiapis omnibtis .iidelibus .rcli-i
3
operante niagorum. il.lorum fanlaslicas vjrgas ani- gipseapparerent. Unde4B b.eatus magister el (lbcibr
cbilavit, ila jioslroruriivsacerdqtum virga genliiium Ariiiji*jsiusInvtractatu (VII, 231, § 232).quem ipse.
idola annull.avit;et eas illico auriuni audilo chrisli- super Lucam : scripsit, dixjt :.« Anulus qtiid cst
colas lidelissinios. ad Deuni converiendo .eflec.ijt;d.e. . aTiud, nisi sincerae fidei signachiufli et expressiq
quibus David manu forlisin Domini personavdixil: yerijalis. Qui,autem anuluni liabei, et PaLrein habei
c Populus quem non -,cqgiiovi, sefvivit niihi, qbau- et,.Fiiium et Spiritum sanctum, Vquod significai.
ditu auiis obedivil mihi ,(Psql. xvii, 4S). ».Beata Deuni *s*:, ciijus im-ago Cliristus,. et dedit pigiius
el recla virga nostrorum sacerdoitim, t-ujus siaiilis Spiritus 188in cqrdibus nostHs, utsciamus anuli 436
in mundo, in caiilu, in ornatu, ...ceterisquecullibiis isttils, qui in manu est datus 4", signacriluhi, -qiio
divinis minime habelur,: quaeillius virgse linipum G < cordis interiora faclorumque noslrorriiij mysteria *88
lenebat, quse olim. pppulp Israelitico petram Oreb signaiitur. Igiiur 48, 9 signati suriiuS, sicutVet le-
pereuiiens aquas fluenjissiinas venis largissimis ' gimiis : Credentes in quod4?'1; signali estis Spir
mananiibus propinayil. Recla virgaillius.sequens : ritu sanclo. t Cetera vero clerieajia ornamenta
imaginem, quse quondam populq.Ebraico, cum jam nec, nou et calceamenla ab bmnibus iaicorum
saluti sua;, Pharaone. e't exercilu insequenle,. jam ornalibusevidenlissiniis arguriientis erant diversa.
jamque desperasset, per .Moysein spiritu Dei oper Etauream mediocrilatem retinentes, yicinis caji"et
raiite niari ler percusso leraperri.il, etPharaone ctiui ciyibus uniyersisdilectissinii.in cunctisvprospera-
ejus 480exercitu, undis animi}*} clausis, mari sub^ banlur negoliis et in qmnibus obediebantur disci-
nierso, viam salulis ignea columpna aniecedenfe pZinis. De| enim amore ac ahtiquoruni paferitum
aperuil. Unde et recle prophelarurri eximius David reniediis in urbe hujus non erat, qui omni anno ser
dixil: < Virga enim tuavrecta est, virga regni lui cunduin ppsse suurri noii reciperet siia' in dbriio
{Psal, xuv, 7); » el. ilem : '« Virgatua et baculus siihimacum devo'1-i'oiie' ad. reflciendum drios sacer-
luusipsame Doniine.consolata sunt (Psal. xxu, i). i dotes, auiquatuor, aut duqdecim, aulplures, atfen-
Si eniiu eps in sanclorum nalalibus niaxime ad .« deiilcs illud eyangelicum : c Qui vos recipil, me
psallentium, qriod apud Romanos vocatur proces- .." recipit, et qui me fecipit, recipit eum qui rrie misit
sio, superveiiires, vestibus nilidos, lionestaie ac (Maith. x, 40). » Et ut propheta; mercedem accipC-
'devoiionelaudahilqs, hftgis dicefes epi.scopos qu.im feijt,v magna cum iiuriiiiilate et cafiiate ipsbs reCi-:
sacerdotes urbanos. Qrdinarii vero arciiiepiscopuiri piebaijt (9i). Ilaque his et, aliis Vnusericofdianim
aiilecedenies, diacoiies subdiacones, sacerdotes et iriultarum elimosynis, si. quid offerisionis, laicis.
j--vv. ,;x'v :vARi^XEcnbNEs'.:; /~'--i':--': ;vv;",'V.;:^
*" neque V.KU/CJ.680jam fi. ^81utrimqne Bi, > 82Titulus:: De anulo. *.8S nt B. cui m. e. d. desttnt,
^ quia signavil nos Deiised. Par. 4SCspiriium ib. ts?hoca; ib. 487m. dalur esse s. ib. 48Sniinisieria ib.
tss Ergo tb. 49°C. inquil s. ib.
' :
:-S.V- ,. . mfM.; :-: •. .• \ :.
(94) HoCcoriflrmai Nazarius quiqam jnBAnrfreseV. rhurius qfferb. Cseteriim de moribus sacerdoturh
Arialdi c. 6 de sacei-dotibus diccns : Quos ego iri loiige divefsani Aiidrese Valtuiribf; apponere iibet
domum nieam ad benedicendurii:eatn voco, jiixla relaliohem CV3.Erat eriirii tunc ofdo ecclesiasticus
mcum posse rcftcio, et posl hcec inarius deosculdris . iritot erforibus' ieducluS, ui' ex Ilto vix quispicm
899 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 900
inhserebat, et sacerdolibus illos inoribns bonis im- A aliam cognosceret. Et prius,, quod incredibile vi-
buentibus solyebalur. Carilas quse mullitudinem detur,: triginta annorumVviri et mulieres eranl,
pecealorum cooperit, universos omnibus bonis quam sese iiegoliis conjugalibus traderent;.unde
alfluentes ut mater tuebalur. Prseterea aetas sine . homines ac feminse inlegri, fortes alque perfecli, si
bellorum incursionibus gentiumVvicinarum aut invenirenl bominem duoruni "pedum aut irium-f
hosiium extraneoi'um niolionihus, in viris aut mu- liunc noh hominem , sed monstrum judieabarit.
lieribus perfecla integra atqtie jocunda eral. Et Mlas integra sana ac opibus universis habundans;
quamyis per paucula tempora antecedentia otio va- tempus babile, pacificum, jocundum, amoenum,
cabant, libidirii -aul yariis cupidilalibus minime in- cariiativuni atque salubre nobis in omnibus genit-
sisiebant.' Tanta ejiim circa virorum et: mulierum bus, quorum iu nostris firiibus resonabat.
prsecord.iaeral conslahiia, ut nemo nisisuamuxorem
"' -- '
:\" '_'-' VEXPLICITLIBERSECCSDOS 49'. . -X "

:s,:;.,0x^^x;W^
1. Quaridoquidem inulia mei animi desiderium B digilo auiem suo nolunt ea movere; solyendos II-
per diversairahere corianuir, et mullis mei animi gahl, ligandos solvunt, et praedicatione snbtili vi-
vel ordinis quassaftis tribulaliohibus ,' qtias ipse duaruni' in-quadain plurijjia bona diripiunl; de qui-
ihjuslea malis chrisliairis, si fasesl dicere, "pefpes- bus beatus Ambrosius in sermoiiibus dicit: c Nihil
sus sum, ad ea quse egb jam meis tabulis cardinali- ihterest apud Deum, utrum vi an circuniyentioni-
biis"ad posierorum lutelam denotata esse recolo, bus quis res alienas occupet, dum quoquo paclo
ceteris pratermlssis quse occurnirit causis,: iiices- teneat alienum. > Et item propheta : « Veh vobis,
santer redire curabo. Sed quoniam eeeiesiaslici qui decimaiis meiitam et' -ciinihum et aneluih
brdinis muilos quodam faslidib nequissiiilsepigrilias (Maith. xx, 25), et perculiiisptigno impIe,»;Hisuni
tsediaios cognoscoi qui in posleris iriulla sacfarum enim, 'Veritate attestante, qui provocant iranfDei,
scripiur.arum fudimenta ostcndendq tradere potuis^ de quibus sanctus GregOrius : « Deteriores sunl qui
seiit,'. quibiis sese a pseudosacerdolibus defendere provOcantiram Dei, quam qui merentur;» a quibus
ac liberare poluissent, minime operam dederunt. civilas Ambrosiana mulla pertempora libera, modo
iQui dum falsas prsedicatiories*per simulalarii casii- malorum civium meritis obsessa, divinaruni litera--:
taleiriac ficfa jejunia, cafiiatemliabere sese priiriiiio rum ac scicntiarum multarum iriargaritvs velul por-
feimulaiiles, donis, privalis diyiliis, in dohiibus vi- C eis piojectis, coniaminata eimaCnlata est. Ecclesia
diiarum aul iriangulis plalearum prsedicarites, gla- enim Ambrosiana Dbmino annbeiite sapientibus
jdios acule: submiiiisirant aculissimos; de qiiibus sacerdotibus, levitis acsubdiaconibus,super ceteras
3
proplietafuni eximius4S : « Ut sagitteril ih bbscurb Asise itburidabat ecclesias; unde in proyerbiuiii
rectOs cbfde (Psal. x, 2); denles eorurii rirma et dictum esl: « Mediolanum in CleriCis,:Papia in de-
,sagillse, 1inguaeeorum machsera acuta .'(Psai.ivi, 5);» liciis,Romain sedificiis,.Rayenna inecCIesiis.i; Sed
de quibus Doriiihiis: '.«Alleii.dite a falsisVprbphetisi mulioiiens advehire sblet ut quanio sapieritiores
qui yeiiiunl ad vos in vestimeniis ovium(Moi(/j. 1 sunt muliis, lanto suis exerciliis posleris mihus pfp~
VII, 15). » Alligant onefa gravia et iinporlabilia, videntesj hanc hiiseraih vitam quasi indocii el ihi-
;• •, .:..-' V :> ; ::VARI^;vLECT10NES. '':':-'': -. - ~,: :-;
. .wl.in.rcbus secundis secundus addil.k*..'. 492in quo omnium malorum fomenlum, iniquitatum diversarum
argumeiifujri regina discordia, omni diriiissb amore omnique spreio timore inier clericos et ecclesiastieos,
intef laicoseilaiQbs, levitasetlevitus, senes eisenes, sacerdotes et sacerdotes,episcoposetepiscOpos, sedem
Rnmanam duoljus tenenlibus poiitificibiis, aperlissime ministravil. addil A\ lti quq de discoi'diaclbricorUrii
tractalur, quse ex prsedic.aiionibiisArialdi
493
ac Laridulfi esl cxorta ad inslaiuiam Anselmi, qui poslea fuit
papa Alexander ILdddwiii A"*.B-._ '' det^. Dropheta R. , .
';[' ..... v. / :.-..."'.'.'.: ',::"", :.:; N0T.E.'. ,. '',;' .;',; -: ': '..':.
extsleret qtii in suo Idco veraciter repertri posset'. |D ubi liceciniquflas lanlo erqt copiosior, quanto uriibus
Nam alii cum '.canibus e,i accipilribus huc itlucque celeris ipsa est populosior, a Deo procut dubio prce-
pervaganies, suiim veriationiiubricfj fatriulqlum ira- faiits;missits esl Ariatdus. Quemdeinde ita loquen-
iiebaiu:; alii vero- iqberuarii^inequainviilici,alii lem inducit : Vesiri sacerdoies qtii effici posstirit
impii usurarii exislebaril : cuncli fere cum piiblicis ditiores in lerrenis rebus, excetsioresin adificandis
uxoribus siye scorlis suam igiipmiriiose ciucebanl v.i- lurribns el domibus, superbiores"iri lionoribus, in
tam, omnesquequcesua' erqni,' non qticoChristi qum- ' mollibus delicatisque 'vesiibus pulcliridrSs^:ipsi"pu-
fibdiii\.-Nainquod sinegeinilu diclvet.audIri\;necpo- tanlur bealiqres. En ipsi, iil cernitis, sictil lalcipalarii
teslriec debel, uriiversi sicsub simdnictcqhcefesitene- vxores ducunt, sluprum quemqdriiodum scelesii laici -
iianlur ; implicili,; qudlenus a minimo usqtie ad- seqiturilur, atque ad nefandum hoc opus pdtrandum
mqximumnullus ordovel gradus Itabeii posset, nki tqnto sunt validiores, quUnlo a lefreno. labqfe injnus
sicemereiur quomqdo emiturpecus. Et qiioit:est:ne- oppressi.Eodem.modo iii Eccl. Lucensi qninia bene-
quius, nimo tunc qui iantm perversilqli:resisierei ficia vcniisse, Alexander II allesiatur episl, 3S,
dpparebat,sed, cum t.upi essentrapaces,veripulabari- Mediolanensibus hoc jam Paschalis
' ' Iexprobraverai,
"
— 4.
tur essepastores: c. Adquorum mmirum per- Mansi XIV, p. 578, .
vefsttalcm deiegeridam'eicorrigeridam, Mediolanitni.
" ,902
901 HISTORIA MEDIOLANENSIS.—LIBVLI.
Decihcs per siler.lium misere iranscurrunt, et qtii A Vtandem cohsederunt. (QuibusiniperalOf respbndens,
vigilando, Iaborando el sCriberido aliis; prod.esse inter cetera aliquanluluriidubilans, videns viros sa-•
potuerunt, ut.anjmabus suis quandoque siiienlibus pientes, discrefosafqueaffabilesilcclrjnisqUeaffluen
aquam praepararenl vivam, minime salagerunt; de tes, interse tacite Guidoniset Iiorumcausam di.uri;-
qua caritale et misericbrdise aqua Doniinns ad Sa- mari visus est.Tandem VocepropriaGuidoncmreiro
marilanam lpquitur dicens : « Qui. biberit aquam post omnesibidem astanlem anie voeayit.; qiioyoca-
quam ego do, fiet In eb fonsaqtae salienlis in vitarii to, universos percunciari cobpit, si arclliepiscopiiii»
telernam (Joann. iv, 14). » Sed -ego-Iiomb quamvis vellenl? Qui tertio dixerunt :« Peti.mus, voluncus,
tanlillus,:angiistiiset tribulationlbus Iassalus, freius desiderariius.» Adhsec imperaior: «Si ex loto cbrde .
ut credo poslerorum meoruni meritis, qui hsec vi-' pelilis, vultis, desideralis, Guidonem accipite. »
denles cognosceritme ad suaruiirdignilalum laho- Hoc auditq clerici ac laici omnes ihinjme in priiitis
rasse.honofem, ad inceptum feslinare aggrediar 4S4, hsec audire cogilantes', vultibus; pallidis vbceque
2. Igiiur i93prsefiniiis ac delerniinatis .archiepi- subniissa renueruhl. Quo audito impe.rator ipsbs
sco.porumnosfrorum causis, quas: ego niultp sudore sciscilari coapif dicens : « Quod festum bodie cele-
multoqueIaliore anliquos sciscilando omnes, yeri- braiis ? » RespOnderunt:« Sancti Materniv J « Quis
tatem tamen amanies, curiose repperi, ac civitatum B I fuit. isie Maiernus? > Responderunt: «.Pilmicerius
Ilalise lolius librorum paginas riniando fere scrula- noslrorum kctorrim. » « Gujus prosapise fuil? »
tus sum, etprout potui multain brevi cpiriprehen- Responderunt : « Cujuscumque prosapise 49e sil ,
dens, meis carlulis SubscripSi;nu.nc ad histpriafum suscepimus eufh. » «Ita, si cujuseumque sit susce-
sefieni redeam, qriani legis .perilus aliquis, pfoul pistis, et Maierniisvester fui.t.archiepiscopus, huix
fuil elin verifate cbmperi enafrare. f" Guidbrieniprobum yifum suscipite. » Igilur.fiiiilis ac,
'
3.(2.) Aiiiuantis 496diebus posl pfseclarissimi proeordinaiisconsciliis quseimperatofpartim privite
Heriberti decessuni transactis, civium uniyersorum pariim publice cum Guidonecuribse egei'.at,irt omni-
colleciioaduhataest. Obquani causam civilascoadu- bns ipsum magnificatum ac per oinnia sublimatiim
riala sltj mihi narfare opefse pretium est. Civibus "dirCxitMediolahurii.Cum autem Guido-venis.sel Me-
1197 enitn convenieiitibus ih U.numlam clericis quairi diolanum , cujus fama negotii paulo anle urbem
laicis, longas solventes orationes in populo, quaie- 'siipervolayerat, usu anliquo aciniperiis imperalofis
nus de acquiferidoel eligendo afchiepiscppo ebnsu- urgehtibusj honorifice ac devote_49. 9 siisceplus est,
Vlerenttir, quapfopter quatuor majoris'ordihis.-viros Qui per' viginti Ambi'osianum archiepisccpaiurii
sapientes oplinisevilse boriseque famse elegerunf, pacificeregeiisannos, proullempvis exigebal, oriniia
quibuS electis, univefsse civilatis ordines ipsbs ad cleficalia; ac sxcularia officia cufialiier ac devol';
imperatorem Heiiricum, ijui novilef sufrexeratvno- rit suus antecessor, cuslodire et magiiificare sata-
viterquepopulum ipsum a majofum mariibuslibefa- griit. Qui circa ssecularia cqllbquia Seefetisque ia
verat, sumnia" cuiri diligenlia difexerunt; et hiis consiiiis astufus, circa proferehda verba vero fa-
imperatbri feprsesentafis, ipse disefeleproyideret cuinlus, in diviriis arilem perparumeruditus. Intcrea
consciliis rimalis, quaierius unum de istis quatubr ordinaiii oihhes, quosipse iiiultisVbeneficiis niul-
arcliiCpiscopumlaudanilo, anulb et virga pasloraii tisque boiioribtis a dolbre animi et a cqrpoiis iridi'-
conBrmarel.' queni cqnfirmatum ciyes majores. et gnationC,vqitibus antea in curia regali faihqse im-
"miiiorcsindubitarilef tenerenl. Factum est aulem, buli fueranl, sedare ac miligare niinimepotuit,' ut
Wido imperatoiis fretiis ariiiniculo, qui ef ipse con- desidium super ipsum obiiixe exerceretur,: verbis
sCiliumarcanuni domriivHeriberti criminose inipe- inhonestis cbftidie, tamen popuii limore secrele,
ratori deriudaverat,ipsos cum paucis subsecutus esi, detfahebarit. ln tanium enim illorum animi ira,
Cum enim in euria regali elecli diacones "Widorierii odio, ambitioneque deteslabili erarit imbuli, tabe-
.vidissenl, laciti intrihsecus Ob pactum quod ipse scenlesque sefviebanl, ul quadam die cum ad, ce-
cum imp.eratore feceral, singulo de se desperanie,,'..jjlebranda diviria rijyslCria mirifice ' ornati , prqut
iiujus eventus riiriaii suni. Quid riiulia?: Yentus est gradtts uniuscujusque pcslulabat, cum.ipso.Giiidprie
dies statiiuis (ari. 1045, /'(/.'18), in quo imperaior' ante bealas Marise allare seriatim veriisseril,' riialo
archiepiscopum siiis cum bimiibus priniaiibus laii-• suorum pmiiie et posleroruin tam majoruni quain
dando confirmaret. Ilaque ordinarii et capilaiieii minorum, cum suorumveniairi peccairiiriuiria Deo
eelerique per' jussum civitalis qui cum ipsis iverant,, summis cuni iacfj-mls exigi debeljarit.) Bei irani
ciih)anteimperaloris praiseritiam astiiissent, et rie:- prbvocarunt. Omries enim reliclo solurii
vgotiis verbls loculenlissiniis,iit hatura dabat, niuliis> . .arcliiepi--
scopo quasi damiqnes sanclis 'spars.isVtliimatibus
episcopis et prjmatibus asiaritibus, ornate denoias--. fiigientes,: populq speciarite et niiranteV uhiversp",
sent, freti major.umsuoruiiidighiiatibuset consciliis,'
; .durisque «ubsaniiatibriibusV .slfid'enfes;'.evanuefanfc
X" /VARI^ LECf IONES. :.:[:-, ,: v",;_-;-:
:f;i*hf!/j"-^^i^-h-:i-';^"'^^ quenif. a. ;B.: *•«Tilulus: Recapiiuiatib. Hiq
S03 LANDULFI MEDIOLAISENSI.S CLERIGI.. S04
Quo facto, pluribus pcrfusis lacrihiis, proul pqluii A de Cadagio ^03(95), qucm Guido ipsc in sacerdotio
Guido myslcrii solempnia celchravit. 0 zclum ne- paulo anle consecraveral, omnes ordines tani majo.
quissimuni! 0 invidia cnuLIissima I 0 ira scclera- rum quam minorum sacerdbluin ob quandam obe-
tissima I An ignorabatis Lucifcrum ijisum, quem dienliam ciuicloiuni ordiiium , coiiniiunis quamvis
Dotis super onines angelos scientia, claritate cele- parenium el sui usurpare quscrehal, multisque
risque dignitalibus sublimaveral , nimia irnidia pi.-cliis iiihoneste sollicilabal (96). liaque ul Guido
bonoris Dei irrecupabiliier cccidisse? Sallem \cl l.is malis finem imponerct, trans monles ad rc-
lieali Ambiosii revcrenlia, cujus calheJrain quam- gem duccns Anselmum, ut ijjse luyiis causa
vis indigntis ipse legehai, ei episcoporum levcieutia ncgotii discicle judicaret, tclendit. Tandem ri-
ac ordinum veslroriun et ecclcske lotius oibis, niatis negoiiis multis, conscilio sane a Guidone
animique vcslri iiiteiitioiiem propalarc limuissetis. acceplo , ul civitas lola paccni haberet diuiurnam,
Yestiis eiiim peccaiis exigentibus , duni pulasiis liie ab Anselmo jurejuiaiido dimissa , imperator
illuni \ituperare, cum ipso non posl mulium lem- episcopalum Lucensem ei attiibuit (97). Erat enim
pus sine miscricordia cadentes redarguemiui. Yer- Aiisclmus in sermone polens, divitiis affiuens, qui
beraslis illuni verbis cf subsannationibus lnultis, el ipse sancta Dei evangclia circa iempora conve-
et vos popularibus flagellis verberabiuiini inimme- B " nientia polile populo reserando prsedicabat. Faclum
aabiiibus. Yos labescenle invidia voluisiis ante cst auiein,.cum Anselmus Lucense fruerclur episcO-
Deuni vestra coiifilcri peccata, :tt Dcus ipse, qui pilu, Guido seplem diacones atl opus mimsurii Dei
vobis non parcei, veslra rescrabit flagitia. Reliqui- el prsediealioiiis ejus per omnia sapienles bonique
stis vesirum archiepiscopiim adtiltare Dei sohim, testimonii consecrando elegil. Et singulo per singu-
ut apcrlius cum malis arlibus opprimcrelis; el Deus iam dominicam de ailvenlu lucidissime prsedicanle,
.anle ihealrum, populo aslante crudeli, male apiatos lmju.s M6lei fama ad Luceiifcm Anselmuni volitavil.
pessirqeque traclatos vos fruslra nonieii Domini Qu.)d ipse audiens ineffabiliter indignaius seseque
invocantes relinquet. qtiasi Ico perslringens, inlusque exluans, ira aiijue
i. (5.) Ea t0<llcmpest3ie (an. 1050, Apr.) dtun- odio (iucttis est, et quasi ursa in cavea rumiiians
nus coi Guido Romae apud Romanum pontificcm \ciba non intclligibilia fundebat. Proplerea nimio
Lconem , ipsoquo Leone conscilium inullis cuni coniniolus ardorc secretissime cum paucis suaj
urbis clericis iu die (98) quo sancii Joainiis scn-
cpiscopis regcnfe, qui antea Papiae synodum clc-
iuenler celebraveranl," accusatus esl. Qui ctini ma- lentia « ln principioerat Yerbum, el Vcrhum erat
el Deus crat Yerbum, > boc populo
ijiiifice, muliis sapieniibus clericis ac slrenuissimis apud Deum,
sniliiihus honoratus M2, accusaliones quasi pluinbo C clericUque omnihus exponendum tractabatur, in
ecclesia yemali, quasi sub occullo facie ad faciein
ij-so in conscilio mullis ac diiersis raiioiiibus op-
p-ignasscl MS,el cuncta canonibus aliisque argu- ijisi prsedicalori sese qslendens advcnit. Eo in die
ir.entis inimicorum callidas superasscf insidias : Ar.ibrosius Biffus, quasi biffarius , biffaritts quasi
ecce subilo suis altercantibus domesticis el archie- bina colloquia Grseca et Latina fando ipsius cvau-
sentenlias secundum doctorcs sancios, ma\ime
p'.scopi Ravcnnatis , asserentcs quod Ravennas gelii seciuiduni bcati Amhrosii disciplinam lniriflce
archiepiscopus a dextro latcrc apostolici superl
IiSediolaiiciisemsederc semper debcret, bellum gra- Iriiclando, Grseca Latine exponendo, tamquam non
sissimum ortum esl. Quo peraclo, Deo annuente ut homo traclahat, sed quasi angelus nunliabat.
ecclesia Ambrosiana pcr Guidonem sedem ipsam Hoc Aiiselmusjuliu pallidus, ira lividus, labiis tre-
virililer dcvicjt, et religiose hodie et sempcr tenebit. inulus, aniinum iterum iterumque revoheus, omnia
St miles quidani Anseluius nomine, duin graviter iamen audiia adriichilaiis, suis receplus clericis,
in honore Dei ct beati Ambrosii bello in illo manu domum nativam omnibus hujus urbis clericis de
in dextera vulneratus fuisset, ita ut apertc amitierel eo omnino ignoraniibus repedavit. At clerici qut
cuin
jpsam aliera die omnino incolumis bcati Amhrosii D Deumipso venerant, ignoranles ejus voltinlalem,
iiieritis .apparuil. et beatum Ambrosium collaudanies supei
hiis qute audieranl, mirabililer admirali sunl, et,
£. (i.) Qua <"">
lempcstate (cm. 1GS7) Ajiselmusi niinquam tam plenarie de deilaie ct humanitaic
WklUM LECTIONES.
™« Tilutus: De altercaiione sedis Ambrosianse et Ravennatis. A*. De a. A. ecclesie ef in curia
Slomana. B. Bl. be ecclesia Auibios.ian.i et Jlavennati in audicntia Romana, A". *"R. cleesi B.
~os h. a. q. p. i. i. c. m. desunt k\ i03 opitulasset A*. 50i Titulum addunl : Initiuin di-
scidii Mediolanensis ecclesise quo universus Latini orbis ordo ecclesiaslicus dilaceratus ab ypocritis &\
.coiiculcatus a laicis, margaritis preciosissimis liierarum sahctarum, illicite sine spe opprcssus est. A*. Qua-
i.ter Anselmus de Badagio ex ordinario ecclesise Mediolaiii factus episcopusLucanus, solicitat Landulfum
-et Arialdum, ut uxores a sacerdotibus separandas pr.Edicarent. A*\ B. Bl. ^06 Ans. Badaglensis B. '"
liiijusmodi B.
NOT^E.
(DS)Baggio, juxta Mediol. ad occidentem. apud GiuI.-.III,538.
(96) Similes de ejus fralrumque -violentia que- (97) a. 1057.i
. relas profert ArderLcus^ribbas.S....Yictoris in episi. :{98) d. 25D.ec- -' X
905 HISTORIA MEDtOLANENSi^ --LIB. Iir. 908
aliqueni bumanuin Iociitum fuisse muilis asserlio- A , ac inflammati arderenl, primo aperuit, postea veriiV
iiibus lestati suni. Ad hsec verba Anseimus hiagnaiu niuliis inseriis senubnibus aiiirnayit, quateiius omries.
gerens sub. pectore Irabsm , quasi leo viiimia i.ra sacerdotes suis jussibus suisque consiliis ab UxbrihiiSV
commotu.s, balbuliens verbo, ut *_>! naiura doiiabat, sijiiinio cunj dedecore scpararentur}*K Quo aridi'0
dixit: «-Certe nisi feminas haberent omnes hiijus Arialdtis el Landulfus isetabiindi cohscilio riihalb-,
urbis sacerdoles et levitsc , in .prseilicatiorie el in rion iandUm qniniho a DeOdoiiato, sed a nialignaii-.
aliis bqnis morilras satis congrue valereiu (99),Cum • liiiin iniqiiitaiuni foiiie defiVato. tion D'eiamOre, sbtl
clerici sui niukis.rationibusiiiuiiisq.ue exemplis ihvidia et odio onerato, iion inisericof.dia, sed ira et
resistercnl, maxinie ut se ipse quidfuit aul quid anibiiione cl vesania detesfabili suffiilto, iit pOstba
fieri possel, et yidend.o recognosceret, annunuX appartiii el visnm est iii. aperto-, sub jurcjuiarido,
rent {^aiigalus ira ac aliis nialis artibus, in jejuniis constiVcii ihulilo fifmaVerurit, quateiiuS sbcei'doles
Bsque ,ad vesperas leclulo Jacen.s et miiiime dor- oitiheset leviias a die jlla el dcinceps uxbrehiiiabefe
niieiis, quievit. Qua tenipestate chofum *08.gloiiosse iion paieicniuf, et soilicite ac manifeste,iiec vitarii
virginis Marise cjeficus quidaiii, noiuine Landulfus, ncc iiioriehi limeiues, ei ohinium sacerdciuhi acta:
-de.niagna pfosapia oriundus, eurialiier.dieac nocte qiise usijiie ad id icmpus egefant, cjuaiili periculi
frequentans, unus de nplariis degebat, qui anibi- gI sunl quaiilseque iniquitaiis, pbjyulo ac '-civibus hhl-
•tioiiiSgladio perfossus, et niaxiine siiper ai'chiepi- vefsis tfberrare pandeietuf.v.Cohsciiiovbuieni iriito,
scopatum-,ad quem coiidle paienter ,ut canis ane- Anselmus oiiinia snffiagia, e quibusjpsbs adjuvarc
iabal, Indesinenter ordines universo$ solliciiabat , ei siistentafe posset, jufejurarido iilis pbllicttiis esi.
et omnes majores et mihores ClCricos,quia sibi ut JEtmane facfb, insalutatb arcbicpiscopo, 'qtielri ipse
animus ejus anhelaiili desiderio eupiebal, miniine Guido ih sacerdotio consecraverat,occuiterilsefpens
favebant, cotidie suspectos atque perosos B?9 Iiabens ab tifbe recessik His ila aduhatis iac firniaiis ccii-
verbis acfaclis turp.issiniis indcceriler insequebactir. sciliis, Landulfus in urbe mancris, briif.es sbolares
Laqueliiiguaejiis modo dulceniimqtlo'amnramaquam. quos habefe poiefal, ih jiirejuraudb qtiod ijjsb fe'ceraf
liirpissimisyerbisdisc.urreiiiibus perfuiidehs , ;ri<in.c cbijstringens, riiodovprivalimVmodbpriblicb Circuifn-
«lanculonuncque aperte onines vtlelrahens, q-aasi veni.ebat. Arialdus yero subs quos regcbat seolafes
adamas ipsbrrini.corda iiidiiraycrai. Drselerea aiitiia in ebdem jurariienio cohstfihgcns, raprid Vafi-
forensem vclericum,; loviiaui vtaijlum,--qrieniipse siuin (105) morabaiur. Qiiseomttia^GuidchemVaTClii-
Guiilo sibi conseciavei'al:, Aiialdus liomine, prtus cpiscopum niininie latuefuht/YuItu VeniniVplacido
iri ioco Cuzago, prope Gatiiurium (100)^ arlis li- coiitiie dehiehsissimas.callidilales illofuiii subfideiis
bcr* inagisler; (101), ut -niagis ac viriagis aninii 'G paryiijehdebat; O <l)cus.$;quivcuncta vides occuliii
siii volunlatem eiga. ofdines - omries_ indiscrete cordiitm, scrularisunivefsa stalerajuslajqui coelum
exardescenleni exercerel, sibi. associavii. Ilie et lerram clausa mahu leiies alque mcliriSj etniare
eiiini -AHaidus cujnsdam .siiperbise: zelo . ,gra.- et abissum verbo dis]j'oriis,cui devoie curictse bbe-
valus , qui paulo Vaiiiede qiiodain scel.ere,nefan- diuut creaiurse : viriistiin tain s" boriisrebils qriod
dissimo. accusatus et coiiyjcius aniei Gjiidohem, iriitiuhi habue"funl,quam inteniionem? Si enim bon:i
asiahtibus sacefdotibus luijtisiirbis'muliis>.et"pafliiti. inteiilione bonaque ypluniaie hbc Dei piacituni ii;-
qulaurbaiu sacerdoles foienses iogatbs rirbeni in- clioasselit, qui est adjiitof qpefis fessel prbiectoi'
trare niinime consenliebant, ef ecclesiasvciyilesillis iaboris,v eum Deusvrion; vult; cobciapsefyitia'4":'":apo-v
Iiabere-jiisi;fer tonsuram (102) hbii perriiiitebahi, slolo VVatleStanieiVGur isti oljlill Dei veVangelia^
vper om.nia ;oeeasioncm qusercbat quaiiier buiries conjurationem detestabilehl tefribilibus jiirahiclliis
-saceiiloiesabvuxofibus, popttliylrtu!erii?SolIicitaiido,Viri populo.sub obtehthvplaCiljVDei;Vqubd postea' pala'-'
TeniovereivQiii mala.pio bonis reddensv510,noh.di- liain vqcatum estVesefCebant^VAh Deus suoruni
Viiio sedsiJiiilu a.gebatur huiiiar<0.Igilur cum bqfum meritis a cordibus illorum abfaserat" evaiigeliciini
aiiinios ae 'Vbluiiiatcs quibusdani experinientis Ah- ". , prseceplum, qupdtisqiie liodie clanjat dicehs : t Qiii
seiniiis viilisset.saiiSque.eogriqvisset, in; teinpeslK ** hon jurat, non perjurat; noli '?* jurafe"omninn.
noe.iis silentio secrete :ad. se convqcari. .praecepil. rieqoe per coeluni neqtie jjef temm neqtte pcrca-
Qiiibus ad.voeatis.valiquaniulum illis eongralulans, pillum capitisiuijjquianecpotes facereunbm album
<|!ioniiii(lanielericpriim supcrbiamvacVinala acla, e aitt nigrurii ?(ilaiih. y,: 34.) i Auignbrabatis doCtb-
qiiibus sese rcminisci potcrat, ut.jpsosinfljimmarel .....ris rioctfiham dicenlis : « (Jui rioriVlqquiturjiion;
•.;: ;;. _.,: .;. .._:: ..'.,. ,.;: tvx.:M«!4iiLECnoiNEs.v-..;.-; ••. ;:.:;::::-:,:.
;,,::\~;:~:::.::':::\
:. w?:pi-ij;:si*:'Hd- A?vMrbruiiik*iB:'~'t6}-CtvpcrffJssos 6
A*.:-;,Mfeddeiites kf-et%i;qui.ei A^erageJMiifuiV
"^ 1 sepafeiiiiir B. ;*'"- iw RVisifviiaih A*. A"*.: &iz-iiqcorfexi; apopulocot<'d.:V*llJibliteA*%: ., ).
? :' •;,. '
v", .- '"". ". -r "";: ':-:, vvvv.;;,,--,^^'^: .;.:\::,~:.y'i;.:':^t~ip ::;M XXnWJJ
(90) Anselmus papa lacliis ep. I Meiilblahensjbus •(100)Nunc€anluV: V X v.vv:":,'.
scripsil : ~Sjier<imus.:,;quitfrioslri' miiiisterM teiii- ' (101) DeVsludi.is.ejusiigit Andreas I, G.
pofe sancta ciericorum castitas eialtabituf et in- (102) Se non:di setitplice: chericato -
vertil. iGiii-ij
coriiineniiuiniuxuria cum calefis hiefisibiis confuii- liniiV, 15. V- -.-'• .':
deliir. - v (103) Yarese, a Como ad'bceidenleriu •," .,- .
PATROL.CXLVIl W '."•
37 lANDUlYi \ILDIOLA\TNSIS CLIir.iCI XCS
iiieniittij ; scd de omiu \eibq otioso icddiiuij eslis A concjlcenl eas pedibus sius, ei coinc si disrunpint
laiionem ' (Mat.lt. xu , 56 ) > QuoJ sttl 0 ua csl, de \os (Matth "wi, G), > K.irissuii, \id<_te quid Apo-
(JU.UUIS malis juianieiiiis ac ni?lis \erbis lediituu slolus clamal, dicens « Si in\ioeih fnoidelis, ih
Cblis lationem 1 Si odio abquo fectslis, liustra lalo- iiniccm coiisttnemini (Cal. \, lu) , i et quld de (e
ialt«,dequo pei cangtlium Pominus dicit ( Tu docioi Giegoims dicat : c Cxpedit nobis nudta
habes Uabein 111oculo luo, et \is ejtrete festuc.un quc inboiiesli cl incongiua \iden ur pali, tl mi<lo
de oculofiatns tui' Ypocnia, ej ce piimu n ii.ibcm mtlius, I c t issidium aui sc-uidiluin in ccclcsia D i
deoculo tuo, el tunc\idcb<s cjiferefcslt c.imdeoculo lnconsullc oiiilfr. > Unde Donunus inE^angeho
fialns tui (Vatth. \<i, i) i S' 11? \os op^iesos c Ve illi, per quem scaiidalum\cnil (ilailh \\ui, 7) t
itcii, \idclequid donipuis pasloi el migi ILI noslci El .iposiolu1;:c Tu quis es, qui judicas alicnum set-
Aiiibiosius^sincli.s m !'bio de Josej h(itai(c. 15) vimi ? suo (ioniuio slat aut cadil; stabil auttm
« !•<»scpe eUani iiiiioccrilcs iji ciiiiitii aodutt , qiua (Rom. \i\, i); i et uem . c Isoli scandahzare fia-
duiii jiislo ampiiiis n.isci tuu d voUini"s tlhiium ticin limni,pioq loCIinstus niortuusesi(J6irf.,15). >
tociceie pcccaluiii, gi tMor" pcccala comiiiiiliiws > Undc Venias lii Ciangelio • t Quicumquc scuida-
jdco Ajiostolus .iU « Nou \os ipsos judicanles liza\ent uniim de pnsillis lstis, expcdil ut mola
kur-spii, soJ t'alc locii'11n<e (itcii. xn,19), t tt II asuiana su^pendalurin collo cjus, et demeigalur m
Doiiiinls pc ciiiigLliuii' . « Qui nasci'ur fiain suo, pioltipdum maiis (Maith. win, 6) J Vel langat \os
leus ent j.iJicio (ilattli. \, 22) » Unde Apos'olus, Atgtisiinus, senleiuiis luunaiiis diccns pei bemet-
t Iia (.iiiinMtijustiMiiiDei nopopcialui (Jac l, 20). > ipsttm [<;enn Dom in monie, 2, Gl) c Nequc Ui
G. (o ) Inttiea 4I Analdos tmii .'pud \a<istum icpiel end uiius qua; manifcsla sui l, i't ('cspctei uis
n oi.iictui, qn.dpin die <\ mc( mipto, cl qii.si saiijialciii, ct Mlabimusjudicium, de qno nui c d -
fu Kbiiincupicns sc iiin.iic t,nni iii, (juo i iuale \LII- cilui iSolitejud cie, i>ejudicetur t'e \obis. I.i qj,o
tilii.do iii0id\ti t, CKICSIPgiait.m asceiidens, ciiini judicio jtii'ica\cniis, judicabit.i de \obis, ei
jiei 0'iun.i sjcei('oies d ff<mani'o, i.t ob uxonbus ui qu.imeiisuia meis' !uenlis,ui eareipelieiiu \ob s
male sepaiaienlui, jileb ni \ubis l iijnssiiitis rusli- (Luc.\i,5h,'.i Pueteiea quid bealus Ambiositisdic. t
caiio'uni comiiio\cndo obn \e ojieiam dab.il (10<'). supei Lucttm, cur.pI.ltr ac de\ole audiendo peiiju-
Quod ul lustici ac saceidoics aiiiibus at.on lis au- ciie t ISisi lu pnus uileiioia lua \acua fe(Ciis ab
dieiunt, hsec miiiime in iiniirinis cicdtiues, ulira onuii labc peccii, nc dissensiones coi tei.lioptsque
modiiui de lns quoeab '.iuldo diceLantt.i niiianies e\ affeclu luo pioJe.uit, nou potes alns fcne me-
dicinani A le"' 1
uLslupuerunt, uiaxinie.ifluii uues qnod iicms tasti- lgitui paccm innpe, ul cum fteus
l tloiii habcre polesl, nisi ei a Dto tlauii.t sil, diteiUe G ipse panfi^us, paLC.iialus ki is. Qnon o lo enuii
A.ioslclo : c Quoiiiam (Luiunboiitim tsl, cl omnc JJCILS alioium cord.i mundare, IIIMluum antenun-
doi.U.iiperlcctnni t!e toio siiisuni est descendensa da\ens' Tu habesli.ibem m omlo, et \io (j cere
P.uie^Jac i,17). i IiaquecoLiuco.id,inaiotui'cloium ii.siUL.tindeoculo f.atns lui' "ipociil i,ejicc pumuni
il <vjui('ciicinaiclncfiscopum, ul omnia seu.ilim lial em de oculo luo, el tunc \n'ebislLSii,eu>!cj cete
que ,in hlus no\it(. (li«sei.univctat miPli.nenl, de oculo lialns lui •
(Luc. \i 42) > Ijein Ai g tsii-
ii, ,u uniici tlei (i ct 1 ict (on(t iieiunl Qttamobiem lius (1. I, c. 65) c Facile lui lepichciiouui, qui
GuiJo, ad\oc.U,s Aiiol !o tll i idi 'fo, ne tisum .tuti- in lgis an antMtupeiaic et danin^rejquam en endi e
<ji m bonosqtte ecitcsi? piotes tani <\inbinsi.ui-e atque corngeic, (c. 61 ) Quod \iiium est superbi.^
jt.ani lut.us higua Lumt, l.ui' Luinve quani \el in\idie, et ideopie cauteque \igiland.]m est, ut
Gi<er" lOlins, cinnipose luibani sol icit n 'o nidis ciim aliquehi rcpiehcndeie \cl o'jur^are necessiluS
cic.ii.t toiiiuiljaieut, pioi.l potnii pinit.m el cocgil, pnmo coguenu s uiiiim tde iil \uium quoJ
tiniosc coiugeiido apioi.iiil, quin elin.i pn,''i . n i puii (iuanihabuimus,\clqnoj3mcaiiiiiii s Clsinum-
nia a nnlt sque disstnsioi es <icciin.iiii di\..is ci qt ant habjeumus, cogilemus et nos iiomiiiLsesse el
his jiosse oiui, \erbis lllis leseiando ac IKiihcaii.lo habeiepotuisse; si ieio h.ibuiniuset modonon habe-
.ijieiuit. Qu I us intei uitera quidam \ciba c\an- ii<us,tangalmemoiiaiii commumsiiifiiini "S.nl llliin
gelir<E(Uv.hiii^ benigne diceiis aj,ert n : lepieheiisioncm aut oljiirgit Oiicmnop oiium, <-cJ
7 (6 ) c Isoliie Ms tkite siiitlnpi eaii LIF, I ec linsericoidia praece'at Si aiueiit cogiluitcs nosm t-
nuilatis ipaigiui.^s \esud» <inle poicos, ne fo<ie nisos iinenicmus m co esse \u,o, m quo csi llle
Mr.LCLECTlOMLS.
t,li' deeslB Quod si l e d q m i l n. \ i e. \. dcaunl k' k" bi t,u d bra'i>s iirb. D lj T tu us'
Iricipil dcArialdo ct Landulpho. A'. QiiaiiiorArialtltis (.'pejj.ilsiiuin piopos.ltun pncdicaiionibus reseraiti.
A". B. "8 'hiuttis. L\oitatiO .iichicpiscbpi \Vidonis'.id\eisus A. et L ut a \.nus jliciciiinuilius quiesLe-
leiitci dissi lns, qnilnispopulunia<l\eisiis s.iceidotes oiiijiesqueordii.es sollict abant, iiuilti tj -e sancioniiu
palitnn e\ei<iplisssed ui iLiiio\eienlur. A*.-Qii.iliiciGuido atcl.u piscopus AiMlJum et Lantitiilnincon\o -'s
,i-
tosui ah iiiLeiit piedic.tlioml us desistcienl, iiust-a exioilatus tfcl.D. .'dhoii.U.is est A*. Bl. tta
imbi. \n I codd. A.ite Bl.
NOIA.
• (10r) lbi cum concionandiinilium fLtissc, ICSLUIH i"t'iics cog w.ns cileium s' c't,c'or !,a e>. iii cie-
£}.iiis piesb. aj). Punte'Iu.11 p• 120 Q IO .II.LKUO -
c1tu is, ta U ei ln iln I.CLIloijii ,<<(,:iiL,e
lespoiide uui ilfc: ^obisuko h c Ivqheiit gti,. v i
909 IUSIOIU\ MCIWOLWENEIS.—LH5 IiL K<0
q-icm reprLheiKieic p.uaDiinus, non icpiolienda-. A cum beaii Nazaiu maiijiis {lanslalio a CIMIJi«
mus iiec objurgemus, =ei t.inltpn co!igPmiscainii,s, uni\cr-.is utnusque se\us ce.ets magnismuliisqtic 1'31
et non illnm ad oble'iqeri'11'um noLis sed .'d pa- aidcnlibus t'e\ote celcbiaiLtui (100), el omnessexus
lilcr con iiidum inMieniiH. > Unde <:faclus, npo- piOhiiSLUtad id officium celebrjnduih hunuliiet ac
slolus, sum Juieis quasi Judje.is, ul JuJjeos lucii- de\ote coincnisscnl. et Landulfus et Analdus, j'us-
faceiein (/ Cm. ix, 20) > I'l itciii , «lactus sum juran u<nquod fcceiant inemoies, cum pei plaieas
uifir<iilsinflimns, i'l ii.uimosliiciifa^eicm, ommbus ac tubis legiones saceidotes ob coiij'tigu!m aiiqu.'ii-
onuiia faciussitm.tiiomnesliirrif ceicin(Iii(/.,22). > tulum dillaniasscnt, quasi r.^noepalusties turgidi,
Yos ticilts quia saceid tcs unposMbilp est no.i conihiixtiiii apud Saneium Celsum coineiiissent*
adulteraic ct sacnficare, el \pruin diciiis. Sed \erbis \anissiniiS cum clciicis quasi sues cum cani-
jiosln sacerdotes Deo gralias, iisquc hodie necsunt bus alleuabjntui. Jn qua tianslaiioiie cum sanctus
ri">cponiinati sunt adulteii, sed cuuose obspi\.uit Ambiositis a<i\neiet, quid dicimus McsaiiLto sacei-
apt sUiliLi.mpioccpliim. ut smt unius mi Iicns \iri. dole Ambiosio imperanie super sliepenies rains
Ln 'elioii.is A.nbios t<ssupei Abiaham dicit (i, 7) egent, saiiLtum tcslem Augustiinim aflninai lciit
« Aul.i hcei stue jmrhcrem pi.Ttei tixoiem, ideo Ierloi' iptelbge . t Cuin pluiima lanirum murnviu
conjug'! !i°°i.iji datrni esl j'tis, ne in hqueiim inc d is B aunbusicligiosGc plcbis ol»f cpeicni, saceidos pia>
inuiiiiutis et cum alieiia niulieie delinquas. Ainclus cepit, ulticeieiit et delciicnt oiaiioni saci e ie\c-
cs I \on (i\, 8i),noli qnarcie colulioncm unde(IOS) icniiatp. rftinc subilo cucttmfusus strepitus quiCMlj
Salon.on A Deo, Inquu, prapaiabilui \ito u\oi. » et usque hodie paludes silenl, ua ut \i\ aut umquam
Si eiilm Ui ahquid, ul humana fugiluns h bel, de- aliqiiam lanaittm, ma\imc ilto m tempoie, crepi-
Liqiuiit piauei c.ipiiaha, pei \eiani confessiondn Uiitcm in\einsses.>
siii coiifitentes peccata a Deo ji siifiL.iiitni-. Unde 9. (8.) Inteiea ^* quidam ccce sacerJos, quasi sa-
n,i»i>lei postd Aihbiosns '" in epistoh lheo'osu git.a ab aicu \olans, denlibus siridens, oculos ui
iiiipe<atoiis clemcntcr (li\il : c Qtti se accusal cusa animal \ol\eiis, Mdcns Arialdum et Landulluni ro-
DLCL.IM m. juslti» csl, non il!c qui se |juda\cnt > \eHis nuiV dulcoiaiis, quibus cnitatoin feie jaui
I em bealus Ambio^ius "" in Deati Immpculati Yia- to(.im iinbucijpt,adAiijldiimipsepiosiIiens iii,iceie*
(t ti (n, II): c Q,u se accusal, clsi peccitor c&t, sese niaiiibus Lommiiiabalur. Cuin aulem ipsu>,i
j ,stns esse incipil, quia nec sibiparcit, et DCJJUSH- AiulJu,)) \eibisnnma nj tiemi'lis sctstilando i'i ci
ti.tni confitetui, qnem piiial lateie iuhil posse, logasset. si illa \eia fuis^ent quae piule ante j.im
iJeoquc Scrtptuia ait : Justus m e\orJio seimonis ci\italc percreLre^cente audieiat, et ldem ipsiiin
aicusatoi esisu iPreleiea, fialrcskaiissimi,q lania <- Uih liid.sciele et iuronsulte per ciMtaicm ac p'.i-
ni.ila quantaeque dissensioncs ncfliidissiine quan- leas tle sacerJoubus loctituin ac niale tliflamaiuii
lique honncidia quaiuaque at^ulieiia cx lns possint essel, quasi uisiniis conti I \esanuin s.ne niori L -
\eilus orin, percipite. jiul mo\cns icspondil: c Quoildixi dico, quo I dici
8 (7.1 I\ai,i 5"3 eniiu llloium animi his el rh.s afiiimo, quod afhimo u io.ie coinpeienti .ippiol) ini
\eibis duicorati, ooinia qu" lllis posscnt e\cnne <uidbo. > Hoc audito sa eidos iiinuj iniiigiiauo<M
prospcia clad\ersa, aninio liulinaiilts uiolifiraban- commolus, iiunu dcxlra ele\ala lpsum gta\itei
lur Et ecce qiud tm iicquissimus , cujtis spiuius in alapizaodo si8 alloquittu « Tu solus in mundo uni-
nanbus eul, \eiba itnpissimi ad\eibiis hos prole- \erso per detestabilem jpociisim audcs \itani sate -
leni, oie \esano anunos qncs Guido piout poleral dotuin diflamare. jNuniquidtu solus per e\ecrabilci t
miuga\eial, niinia ua coinno\il. Iiaquc ninua m- paiaham el quamjjlunmi saciamenla piava ac dc-
dignatione commoii, unaninutei ante lpsum Guido- teslabim populi flaiinnam, quae lmpctu ut mare
nem e\ lus ninuum dolcntem consurgenies, \eibis \eisalui, super nos accendis' Numqu.d tu nielior
ternbilibus atliima\crunl, dicenles, de Ius nuinquani Abraham et Isaac et Jacob, Salomon, prophctirum
iatiturosS 21,donec sjiuilus essel m eis et hngu.i eximiusque Da\id' Numquid tu mchor aposlo'o
ft.icibus teneretur. Quibus propheti/antibus, nistii Paulo, qui a Deo electioius \as esl appellatus' \n
qmd de se diceienl, insaluialo aiciuepiscopo pah- (ii soltis jiisliot es niuliis Patnbiis sanclis et \enc-
tnim Amb'osanuin cuisu \eIou_ qiusi fera ciudehs randis, quorum \ila ac monbus bonis Ecclcsia pn-
inoiiah s.'gitia percussa, oiciunt. Ea tcmpesiate miti\a refloruit el Deo annuenle seniper florebil'''

\ARLE LECTiONES
^0 fa V, ei coiu, co"ju<?'A*. *" undc beitiis Amh B. Iss b. A. desunt B. m Tilutus : Finis sci-
mo-nbis Wuloi.is ati L et A. q-nbus \erbi dissidu pre\alueie concordite. A'. Qualiter Landulfus elAinI-
coiseiiseiuiU. rcll. 8i' n. sese t B. "« m, el nmkis B. »" quod didicim-ii
diis\cil)isGuidoiiisnon
Bl ^7 rmtlus Dc lndign-Uionesareidolis »d\ersus A.ia'dum. A*. De md sac. a6J8ouin colapho. \ JJl!
iiitligualionc cujijsdam saccidotis lcprehendenlis Aiialdmn cum colapho. B. Bl. alpizando codd.
3
IS0T7E.
(iCA)»-ec\e,''- ,P \> lbiosii Opp. non sep.unlur, setl Lamlulfus ea eodem moJo c. 25 subiuiigUs
(Jlo, I> 10 I'i
Sjj LANDIJLIT MEDIOLANEINSIS CLERICI . „912
.Niunquid tti solus miilla saitclortim cousilia paryi- 11 neni quae ab ore hoiiiinis inhonesle proferri polcst
pei-.deiisVatiichilareciirabis? Niimquid iu soltis iu _ ridenti populo eniittebai; D.e cujus oreDeus illo in
ecciesia Aiiibrosiaiia dissidinm per falsam caslitaiem tempore verba divina exire nOnpermisit, nisi duos
liiam, quiB:olim inVpaiatio Ambrosiano Gnidone versiculos ab eo, ut mihi.videtur, satis dissonantcs,
asiiiiiie probaia est, criniinose semiiiabis? Si tibi dicens : « Qui mihi niinistfati me sequaiur : m'e
fteus-bperum bonOiuiiipeffeciioiiem coelilus ami- sequimini, sinonvullis dffendere; i Qtia? yerba do-
iiistrassel, ilOsriiodp priyate, ac si opus foret quaii^ minus hoster Jesus Christus discipulos suos oinnes-
doqiie publice, sic..publ_iccut ili presbyierio nostro, que tideles ad Iiumilitalem SCrvaiidamkarilaleinqiic
eiueiidando bonis veibis. boiiisque. exemjjlls liumili- cuin onniibus habendamlnsinuansctdicens apernii:
'ter acdevote corriger.es; unde Aposlblus: «Si frater « Qui mihi ininislrat, me.sequitur, el ubi ego siini
luus pcceaverit, cofripeeuni iiiter te el ipsum so> illic 631efit et miiiisler meus (loan. xu, 215).>Haiic
_'l\im_(iiaiHi.x\m, 15).> PotullenimChrislus doiiiiiius ipse poslea cti.in traderelur, auriculam ainpuiauii
iriuhduni iino verbo.snisque iniperiis suljjugare; sed osleitdil dicens : « Aii puias qiiia noh possum roga-
^ii hbs.per paiieritianiel huniililalem regnum, quod re Pa.trem iiietim, elexhibebit iniliiniodo plus quani
siiperbus amisil, cbnsequereinur in coc-lis,karitalive duodccinl legiones angelorum? > qua voce quove
(liceiis111lei-ris amonuit : «Quod libi noii vis, aliefi. B pfseceplo stios armavit aposlolos,ve.l armalos ab
jie feceris.i Quinet ipsos crucifigehtes,ut Dathan et liiitiversorum dsemoniihijaculis lutavil, el.tutatos in
Abiroh, pbtuil yjvos submeiigi. Dic inilii, cujus san- 'jetennuni coronavit. Qita voce Laurenlus sancliis
clorum viam aggrederis? Eiiim ut yerum dicani, ihtiiiiius, iyranni iniqiiissimisifivaloriiienlaetigiiiuni
iiuniquarii jtisluin Inveni qui per periculosa sacra- stiperavitglobqs, elipsunv-crudelissimum lyrannum:
inenta ac pessimam diflamatioiieni nialos ad Deutn ac semiusliim, Dei iratn merentem vicii. Qua vOce
invilos converierel, cum niali niagis soleanl ficri saiicius Kazarius et Celsus, angelorum Dei fieli
tlufiores quani liiitiores, el soleaht magis vpcei.iis aminiculis, procellosi niaris plaiiitiem til aridam
crudeliores fieri quam miiigari. Unde Ajiosioh.s : lerram inlrepidi ealcare nieruerunl. Quam voceiu
'« Deus non vultcoactaservilia.tEt iiemPaulus: «Tu virgirics et marlyres sanctique oinnes devoie sum-
qiiis es, qiii judicas: alieniim scrvum? Stio domino niain e.l yeram religiohenisequenles, in aeiernuin et
vstaf aut cadii-, stabit aiiteni (Rom. xiv, i). » His et CiiiiiGbrislo reniiiiierari meruerunl.
Xiis dictis sacerdos Aiiselmus qmerens a iali 10. Cuhi B3aauiem Aiialdus yeibis turplssi-
' ipsum (9.)
jevocare cogilalu, velhlignisfoi'(iacem ac ira leonem rnis sacerdoles inpopulb pessiine ac criniinose diffa-
Viiirevocabiliterexagiiavit.Igilur cum hujus rei fama man:!o, oralioni turpissimae fineiii imposuisset, et
ad Laiidtiifttinvolifassel, et iit magis ac m.agis,quod *- eamdeni Lahdiilphiis slyljj,".prout! ef.at faciihdiis,
in bbsctiro dixeriuit, supcr leclum divulgaretur, graviori reiterasset: in ea qtue tufpissimi in populo
vmariyris veheralioiieV relicla , cui bmnes tlevote Vpaiidere ac divulgare verecundarentur, popuhini
vcoiiveneraijl, ac anfiqiiortim veneratione omissa, quasi leones ac ferocissiihas tygres prseda ct calido
arreplpmaiiibus Ariajdq, fiiriose ac pessime vocife- s.iinguineanxia; C33 adyersus Sacerdolcs soliicilaiUes
rando eum paucis ad thealrum (107)pervenit. Itaque comniovebant. Ilorum disseniiiiatis vcrbis pesiir
:jmissis per civiiatls VvicOset plateas cartulis homi- leiiter, stibito nvulii, quibus alientim ses durissime
iiibus *29, pfrrsirepeiVtibiislinliimabulis mitltis et ,'e.xigebafiir, quosque fp.ris etviiitiis. dufa paupertiis
magnis, ac garrulantlbus' fcininis , quaientis omhes irncidabat, quanjciimqiie occasionem 'quajreiiies ,
'-. lani juvenes quam senes, tani sapieiites quam insi- uiide miseibs filios et uxores ssepissime Verberatas
pieiilcs, lani probi qiiam improvidi Unaiiiihiter coii- recreare ac" susterilarO possenl,. irumensb plausu
venientes, qtiiBaedificaiiouisac anihisesaliiiisforent, ipsos laudabant; alii vero simplices et idiolaa si.a
anribus audirehl atietitis, satagebant. itaqtie civibus pectora verberantes, quasi Petri et Pauli eofum
convocalisiibiversis, Arialdus qnasi arderis tolus ' verba habebanl (108). Quid niulia? omnes eoncives
piilpitiiin asceiiiiens eomiiiune, bciilis ui'le'6 llariinii- n-fascinati, quasi maris sseya tempestas ac scstiialia
,; vouiis, nimiaque ira commotus, mulfa de sacerdoli- fulmina, qu:e niullos imparatbs oppriniere et liibrii-
Vbus exprimens detestabilia , qiiasi ahmis liihila ficare soleiii, civliatem perciirrentesrit ursa calulis
/ 'iiitindaii&heVitirgidus,'Jap.icjes;sylyas, hoiiiines'ac amissis, et turpissime velutfaiiielici canes Iatranies,
VpPcoravbiveris^emittebat quasi niurius^30 ac duriiS' sacefdolum domos' primb spoliando cursitabaiit;
-pajasitussiibobiehiu feliglbnis omiieni turpitudi- pbstea vero siunriio Cumdedecorc riuilieruni divof-

YARIj:: LECTIONES.
. :S2SoniuibusA*v'o.h. Bi.<""> iintis Bl. '-. *>lillucD. S327'iiuiusVQiiid Lndiilphus ct Arialdus OIT.UOIB
. ad populuin prolecerunt. B. Bl. De ora fttsa tioneL. et A. ad poptilum A*.A".: :c33asiue B.
':' '-.'" - NOTJ]). " '" . • X- .. '.. ;'
{l07),:HoCyocahbloviiihilaliiid indic.ai-!qnam fo- ihiifiibula perslrepuni, pr.wgi-andismrece tubcs qn
rum erclesiae iiielropoliianai adjacens, populi con- i.I.c est, loia.civilas claiigofibusintbiidiur.
eiouibus adaplatiim, rumagalli demo.istravit, Aiit. V (108) Ul Nazarlus ille monetaiiti.s qui Analilo, dc.
v Mil. I, .161.seqq. -Designis qu.ibuspopulus convoca- nitimstiain cohunodayit. Aiidreas C, 6.
batuf/ ita"loqfiittir Pevfus baiiiiani opilSci 5 '•;Tin- v
913 . -.' IIISTORiA aIEDiOLANENSIS<--UBv III. : . -9IIV
tium, sine lcge, siue jure, sineepiscopo, non Detim JA esses, ab aposlolico Vatil ab valiquo.,reiigioso yiro,
sed pecuniani illorum aihanles , gladiis et fustibus prius multis cuiri jejuniisdebuisses consciliaii, quauv-
faciehant. Interea sacerdotes imbelles hseG oijinia iiujusmodi negoiiilm.fam magnum etlani peiiciK
ibniane S34ig!iorantes,aniiiios et qculos in cCelum losuni ctuii viris iiilitefatis inchqasse; et quod.ciini,
levariles, iit pecudes lupTs subjacebant. At nohiles liiihiilitate el palieiilia bbiiisqueanionitionibus debe,-
ufbis, quorum virlule sacerdoles paulo ante iueban-" bas docefe, hoc-cum ianceis, fustibus, iil,asseritis;.
ttir, nimia iraet indignatiohe coinmOli, alii urbcuv laieis super sacerdotes cuvrenlibus.administrasii.Aii
exiebant, alii ut prpcellosaecalaniitaii fineni inijio- igriorabas Dei evangelium dicentis : f Qui yos .ian-:
nerenl, lempusexpeetabaht. Interea ex populo mul- git, nie tangil?>Vel David .prophelarum exiniiuSr
ti, licenlia a j'am dictis accepta, oniiiibus omissis pef Spirilum sanctum Ipsum Sauiem a Deo dainpnavi
iiegotiis quibus misera hujus mtihdi viia aiilur COr- tuiii cognoscens, ut nps ihformaret,vdixit: t NOIL
pusque veslilur, fllii ac uxores fovenlur, magis rapi-: licetmittereniaiiumin Ciuislum Deuni (1' Reg. xxvi,,
narif quam Deum amantcs, sacerdolum doiiiibtissine 11). > Enim iiisi fueris Dei aiijiilus miscricordia ,,.
riiisericordia spoliafis, nt niagisac niagis lilset aliis dignus es lapitli aliigari ct in profuiitlt.imnjaris de-.
faciis Dei iram mererenlur , verbis ac vefbefibns' riiergi.»"quoniam 53' glorioslssiiiianiac pra;clai'issi-v
.-,- s - - 1'''
furpissimis ipsos ei illbrum familias insequeb.iiiiur. mani Dci eeclesiain, i:i qua bealus Anibrosiiis IUSL-
Exinue cum iirbanos sacei-dOieslupr meiid.iaiii jam tum laborando desiidavit, incoiisulle scaiidalizasli l".
jamque aftiivissent, et opes quas malc acquisive- Ctijiis desidiiuii crudeliter disseminaiuiu el anle iio-
ranl coiisuromassenl, rabiein suam extciulere cu-" viler naliuii, ul videb .Voiiivefsuiiiniuiidum citissiiiie-.
pienies urbein. exieruiit.: Qui siiidiose ab Afialdo' Iaicis adversus sacei-dotes studiose-' inhiaiitibus in-'
anioriitielsub Obienlu reiigionis quasi canes ad apros vadet. Yera Dei eeslcsia, lie desidiuni aut seandaluniv
venandum illecti, villas, caslella, niunicipia circum- brialiir, mulla per teinpora sanctis imbula aiimoiiiis,:
eanles, simili inbdb pauloqtie dwriiissacefdote.s'om- qiiampituinia susliiiefe ac patiVconsnevjtiV Hoc desi-
iies,.quos irivenire poteraiil, pessime,uon Deiuii. sed diuin eslilliid, unde pueroriim hhiiie.rus iiifinitVs;
peeuniani qusefenies, IraClabani. X sine baptis.maie diiversisaitiiius niortibtis .crudclitcr-
• II.
(10.) Ilaque ^Jpars nobiliure aC de popuio heeabitur; liaic' illa est" occa. io., obvquam mulU,
inulfi , videntes sacerdotes' iudiscrele lacerari,' m\- 'jiiveiies, dum iiaturam suam exercefe non possuiit;.
sericor.lia moti praeliis multls eos miiiiiebanl. Duiri contra naiuram iiictirreiites delinquunt., el debiiiiiii,
luec agebanlur , temporibus frarisactis aliquaritis, quod uxori si haberenl^dtim impendere noapossun(,„
Arialilus adjunclis sibiLhndulfo el Oldepraiicio(109), iu alterins inliiaiil hxoreiii. Saltem - Aihbrb-
" -beatiis
r^ —'',
quos anle in iiiitio hiijiisrei sibi soeiaveral, ut ma-r sius le tangat, qui cum eiini quoedah)mulier langefe
gis ac magis quasi per aposiolicani iieentiahi inlius conareiur, pre episcopali dixlt (c. ,11): «; Etsi ego,
se el suos exerceref aclibus, Roniani ad apostoLcum tiihto sacerdolio indigiius suiii, iibn licet te mittere-
Slephanum, qui func; nbvitef in" lemjiore ciegehs ihaniiiii in ChristtimPeiim. '» Veliiit liolinl, fiislibu&
surrexerat (110), oecuite leieiidil. Qui cum aiite'. ac plagis diversis castificaseos^Imo iiicestos aiiinio
faciem aposlolici reprseseniatus fuisset, el per ordi- Ct corpore patentef reddis; cum ApOstolus dicat -:
Jiem quicquid Medibiani egissel, qualitefque summo «' Deus iion vult coacta ser\'ilia.i Et si tii fuin tuisK
- cu"m dedecore sacefdotes ab uxoribus separasSet,' justus, caslus , pudicus, sahcttis et bonusDei niise-.
niuliis asiantibus clericis laicis et cardinalibus noti- ricordia esses, aspice quid -vefitalis magisler disci-
ficare curavit; sed non sicut vbluit, tuiic acCeplus pulis dicat: « Et si perfeceritis omriia, diciie quoiT
est. Hoc audilOjOmnesqui aderant, univerSuni gCrius 639inuiiles servi siiis (Luc. tviii 10); » lu auteiu.
sacerdotum lam Laiinum qtiam Groecum una Iege sacerdotes Dei, ijuosvniunduS lotus, tisque niodQ:'
videntes constringi , et eastilatem neminehi habere bonos et caros , justbset fideles teriens, eisdevoib
posse nisi ei datum sit desuper, vehenieiiter ut in cunclis obediebat, qiiamvis'taiiio "sacefdolio iii--
Roniani admirali suftl. Qhofuiii unus cafdihalis no-r ^v'digni, crirriihosis etseditiosis omnibus,'qiii hesciunt:
mine Diony.sius,qui in pueritia in ecclesiani Aiiibfo- quid sit inier dexlefam et sinistram ,'crimlhose tra-
sianam: ftierat -ijutritus, cogiiosceiis oiniies brdines didisli.-His enim verbis: omnium' sacerdoturiiVviiam
Airibrosianos,qualilerdevoteacsiiie perturbatioiiibus et ecclesiarum cunCtarum niores longasque eoruin
perniulla teinpora vjxefant, per ihulta sanclorum COhsuetudinescrudeiissi.nusCiuisliaiiis ^uasi caiiibtis
P-.Urumexempla currens, coram apbslolico Aiialdum limraticis'ad rodenduni sub oblehfu caslK-feligibiiis
et omnes qui cum ,eo veneraul redarguens dicebai:' dedistl/ Quod eniiu Jusle ac devote siimiriaque euiii
J2. (11.) ii Cum.?M hujus."inauditaspalaliieplaci- humilitaie traciari emendarique pieias divina exi-
luin cogitasli,cbmiiiovere_,qualiscumque iiiieiitionis gei;a.fbptijiiis moiibus boi.iisqii.eexemplis, 4ipc fus.ti-
; X ''''." ••-•-.:.'.'. VARIJE LICTIOISES. '". ::<: \
"3i in mare A". declinare ex,coni. Bl. e3l>Tilulus:: Qaid Landulfo. Romaj.eyeiilt,' cuniV-ibidem.(ibi R.)- '-.'"['^
sacenlotes difiiimasset.-:\*i*'Tiiulus : Oralio Dionysii cardinalis adversus Arialdum coram papa Slepba.no.
137qm. R< quanlum A*. A". 63Shaberel D. 539xjttIrR. ' ::-
-:-- :,:-:-:. :- -XX.v -._.-_ • •:-': -:;NOt/E;v '':" - \\::';:' -: ~.:\ "'}:"[
(109) Hildebraiuiuni card. dicit, v infra c. 55. (I-lOj ^edit a. 1057. Aug, 54-V:1UG3. %';|.;> 9;
J'5 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI 9iS
bus, lanceis ensibusque populi insensali pertracian- 1A mittere margarilas inteporcos, ne forle coiiveiLi
dum, inio conculcanduui commisisti. Potuii namque disrnmpant ct conculcenl cas pcdibus suis (Llailli.
domiiuis nosier Jcsus Iiumani generis redeni|iior vn , 6).» Ad ullimum ipsum Guidonem arcbiepisco-»
"tmoinipcrio suje majeslalis totius mundi incredulos pum, in piimo ha:c omni.i panipendentem , qui
Chrislianos facere peifeclos, et omnes crucifigcnfes ipsum Anselmuin in sacerdotioconsecra\ejal, Syino-
se uno in momenio viros in inlernum demergi; at niacum vocauies cl omnia cjus detestanles obfusca-
til nos sunrna cum palienlia hoslcm anliquum , ser- runt. Quid multa ? lantam enim iuinain et dissidiiim
penlem crudelissimum , humani generis iniiiiicum atque discordiam pessimam seminarunt, qtianiam
puperare ct prosterncrc possimus, Veiitas dicens oliui N.iburz.idaii piinceps niilitice in poptilo hiaeli-
benigne adnionu.it..,:_, cl quant.un .\ideiis.Aiiiaii,, qtii hi lio.i.i.0.
i. In paiicii.iia yestra ppssitlcbitis, IJQO.,iiniJ>isil.,
animas \estras (Luc. xxi, 19). > Scio enini ci vcre qnod Iifardocheo paravcral danipivlus pependit, ct
seio; \erba \estia bona et lalionabilia videnlur el quinlam Absalon Da\id palii suo injtisic com.iio\it.
laudedigna; sed quia relo Dci non inccpistis, ab li. (i5.) Tianssctis *42 anicm fcrejam septen;
onini munere a Deo piivemini. Decet namque , annis, in quibus paiiibus uliiusque iiiinc prosjjcia
omiics ecclcsiaslitas dignilales, onuics houorcs , hiincque advefsa duris bellofum exerciliis oecnrfe-
quales ab aliquo leprehendi non possunl; sacerdotes k] rani, AijalJus ct Landulftis cuuauiibus anim's
\ei-o per onuiia bonos. Sed tlicit Deus cnidam sese l.icilc limaii raeperunl, quem de capilaneis nui d,.
iiiicrroganti: « Quid mc d.c,'s bouuin ? iiemo bonus, \ahassoiibtis super hujusniodi uegoiia ad opus belli-
u'si solus Deus (Luc. xviu, 19). > cum super saceitioies prxpoueie possent, qualcivis
13. (12.) Cum 04°auiem hajc et multa alia Arialjo ejus cousc-lio ac gladio tuU libcre prcetiiearcnl t
buisque sociis diceret Dionysius, et amuliis clericis cuiialiteique Li3 doceieiil, impleie saiageicnt. Ciiin
\eibis inhoneslis subsaiuiareltir, aposiolicus silen- ha;c agebaniur, eeee Heileiiibaldus Irater Lan.lulli,
liuiii maiiu imperavil. Interea idem aposlolicus per- ex. magiia prosapia cnpitancoruni orlundus , miLs
liaticaloqueiis, ita in mcjium se habuii, quod nec tit natura dabat slrenuissinuis , baibam ut usns an^
<nrJina(em laudavil nec Aiialdum dampna\it. Qtio titjtius exigebat quasi pnrpuieam gercns, tcnui
autiilo , Arjaldus a gloria qtiam Romaj habeiespe- viilui , oculis aquilinis, peclore lcoitino , auimo
labal omnino fnislraius, cognoscens nnimos astan- aJmiiabili, circa oraliones in populo solvendas can-
tiiiin oninium ecclesia; Metliolaneusis compatienies, lus, rigidus in bcllo ut C.csar, in anguslus milis
iicmons et pallidus quasi mortuus obriguit. Tandcm nimisque, apparcns , sublimis corde, corpo.c
s.poslolicus multis ac di\ersis consc.liis lh.ialis, sublili ci sequali, memhris cl cruribus decenlissi-
;,.ijunrto pcsi aliquot dies Ansclmo Lu ensi episcojio,X^ mis, iibiis ac pedibus subliiissimis, pemoLlare do-
quem supra memoravi, tu lanise cladi flncm impo- ciusob hostes, et conscilio pro\idus mulluni, in quo,
jicrel ei sacerdotes a perfidis Iibcrareniur omnibus, natura mililise niclul offendebalur, no\iter ah Jero-
ct quod jpsc Arialdus inchoa\it roiroborarelur, ut solimis perosos habens majores redieral (111), ubi
f" quodammodo ecclesia Mediolanensis snis jussibus cinc jincnih setatc lloresccret, et more solito sibi
obtemperarel, Arialdum , Ansolmum Lucensem epi- uxorem dcsponsasset, elipsam in veritafc cu:u cle-
scopum, et Ildeprandum j'am arcliidiaconeni faclum lico tjfodani jocasse ceilis inJiciis coiupe-.iss^t,
pcclesite Romanaj, uno animo consentienlcs Medio- nuptiis Qiiiiiinooiuissis lacite aufugil. IIic el Lat.-
lanum direxit. Quorum unus supradictoo iraBlividus , dulfus etalii fiatres ex illiciio conjugio, til compcri
alter nimia indjgnatione aliiludinis Mediolanensis in veiitate, nati suut; quorinii paientes Iluriberlus
_ecclesi« coinmoius , zclozelabant nequissimo. Qui arrhiejjiscopus pcrmultuni lal.oiaus gladio \eibi-
fiim Mediolaiium atiigissent, sccnsomnia tractarnnt Dei separare non poluil. Ilunc 8*4 Arialdus et LaU-
qnam apostolicus eis denoiasset. Ea tempesiate ci- dulfus fiater ejusdem cum visitandi gralia roctu
vium diversse turmaj, aliae sacerdotum pietate , qui cireumveiiissci:t, daiis oseulis, lalibus adoisi sunl
;nale ab Arialdo et cjus parte tr.iclabanlur, cotidie fj verbis : c 0 Herlembalde in omnibus \C'.<erande,
ul hosles sese «ecaiites prxliabantur. Itaqtte Ansel- pro tuo reditu nos Deum collaujanies gratias ei re-
inus et HJepraiidus populi furoreni timenlcs, clan- f.-iimus immensas. Sicut '" enini Beusie in tena
culo vocatis civibus quos liabere poterant, quan- cl in mari muiiisquassalispiocellis nobisconsenaie
tum linguse eorum exprimeie \alueruni, sine mise- et reddcre sua benignilaie disposuil, \iliisqueinodo
ricordia, sine cariiaie, callide frciaenies editlcnnU : sseculi niilcs fuisti, sic tlecens e! compatens rat'o
f Mon alfendilis Dei evangelium dicentis: c Koiite cst, iit exinde Dci et falhoUc.e ecclcsicCmiles cfli-

YARI/E LECTIOJMES.
*'° Titulus:
Stephanus papa Mediolanum Icgaios mitiii. b~let ul B. 'L2Tilii!us: Incipit
sw
de neiieii.baldoo
A*. Qualiter Arialdus ei Landiillus sibi associant miliiein Heiieiiibaldum. A". B. Bl. p. et ciu...!ileiq'.ifc
S5. sti EiJcm Bl. »* Sic Bl. et Anon. in V. Aticlii c. 16.
KOT/E.
(III) Nuper Jerosolyia tevcstts voiebat lunc fasculvm retiitqueie et sc liadere cilcv monasliciei Atiili.
9! 7 HiSlORIA MOIOLV.Vi.NSIS — LIU. 1S'. siS
ci lisblrciuhssinuis, el quod nos usquc mo'opc fi- \ uie,t-ui\as eum .i llioitaieliu , supei noc iineni ini-
ceie non poluimus, lua deviii adjuti ltnpWre ,c posuit. Q'io au lno iposlolirus, pei pluncniin !'><
peificeic \alean us Esto qnpsi Katliau.is \el filu cjus int.a se aJmiiaiis, \idetis qiiam sit gi i\e pciuiiluiu
qui pro templo Dei ct po iuli ejus Iiberlatc moitui Ci\nii lelli adlioii.in, cnca hoc negoiiuiii jicr liei,
suiii, et M'am babenlcs aHeinam in Ch.isto suni d es tonsciliui h mducns dedit. rnteiei *.iul(lus,
feiiLitci coi nati Libcrenuis E clesiani Dei, rriul js f sli l i'ib <sI 01 lopi Jiidum cinccll.iriuin Lt aichi' t-
temporbus obscssain el ab UAOIUISsaci idjtibtis concn cv m.inaclio factum ciieurnt, q n resiJciisn
delLi l-im, tu lcge giatJu, et nos Dri Consena pia;- p il .11), milili uii Roniuiain quasj nnpci uoi ics>e >l
p'Unn quod in \isiiatione septiicii Dei babeie me- IIiuc ijgiehens Anallus, oinnii .iltiet magtufica
i jisti. Libcras.li * 6 sepulcium Dei, libei. 1 igitui Lc- ,iLta ^!e uol uiLiisuiin, aicluepis opoium el saeei-
cVsjpin cjus. i Qurbiii l.sec ct nnJla al a uiceitibus, dotun. conitiiHiLiam atheisiis pontinccm ROIIIPIUIPI
ifeilembalJus ."Jii tiaheps suspuu, ci iss.me pros- longo cv tcmpoie n iclim, qiutem<s lpstitn mi0 s
ppi i cuiusque a hcisi annno \idens q 1As bi e\e- ac m.igiii .nilmaicl, pilelciil IIOLjtutilo, sopilts II-
li reposseni. quasi fal giluscoiisedil Q liduiticcns, lico omiiibus . lns ncgo ns q*ni>iis>impl ti'u-5 et it ,
iViominbus q\u> m uibe stipei sicciJoTes fetoiaiu, divif se aposioIiLiitn ad oiiimu qu.c pos cb.\t adhos -
el quabter populi majoicset nfnoies (IIIPS co ii lic li [s taii. Quid miilu'? AlcvattdiO cl OiJejiia<i<o <n ir.o
jn LIIJSsolh(i!a'jai)tui,dubil)iia0.i)ii'iiio lilibus com- co iseniienl bus, \ocalo lleilenibil lo et \'<al 0,
niisccii actlonibus, lpsjiondcie iCi.iicX. 'Irndeni' aslinlibiis nuillis, \e\i11um iiiaim qt.otlil !i IMICS,
multis circiuii\ciiiioiubtis, ut Uoiiicm peis,eiLt et ac ipstini pioul potcral bencdicciis, s'.b qiiai!i'aiP
ronsciiio ?postolicicon-.enli et,iuipLtia\criint(! 12). obedienli.ini elinaUdilam ei alliibutl. 0 palci, i'l •
<Juo in tempoie, moi tuo Sfcphaho orem simu ei.is**caidisli fJios scoipioiubiis! Ilor I itto *>1il-
LOiiime.noi.ni, di\ ino Cagello, qtu \i\ pct no\ein dus quasi leo confidens et 111oiniubus congiatuKi.is
ineiises sede apostolica poi^tus cst, oi.m' 1usqtie bospitio leccptus cst, ct \cnietis Ilediolai.um, cn-
succes-ioiiibus, AiisJ.ntis Lncensis ep.scopusscdjm M 1 q<ijpIlom.e feceiat, su.s colicctis opciuil, Cin.i
.->no>'ol casn p paja.n fjcfus ieg>b.>t fi;3). G jus aiiteni 111iuLe Heilemh.ildus et AnalJus \cnii>sent(
f ctuni quomodofjue *A"fidei.i adquiMwl Uoitmiis pitslo pl.is 111sol.io sace<tiolcs sub uvoiia occasirne
ottil.s jeiscnuaiiubns abjssum omillamt Itaqi.e i'icu LIISaLlilms et \e<his hicoiiim peipluinuv
Aii 1'usdoiui L-ti'iuIfo diuii=so, congiuo lejnpo e illi-, .idjiniLlia \iiiipe'.ib..i<t. Ciimque lliis oim. a
Roiiiani lcndciis ac secuni Jleileriibaldum dticens piospc<abaiiiui 111nunibuS, suagis ac magis acccn-
(114), 4tibe'i'J0 q.u aiicronoiiiiiie\otati'scst A\wi- d btntui. Si cniiii csu s,>cei,loicni mvcniicnl nn-
tle , cutn ipso scse iepra;seiU)\il. Qtu.ius co^iifs^ C iiisteiiiun ('i\iiuini ccle'ldttici", qui sti.s ro 1 o'i-
A^exandci super coruin colla uicns lennvltuni la1- lciiipcla&sel nionilis, lll (0 tj<asi l.uii \esani .1si-
tatus, ei con\ccans illos in i.rci.oii ca.neia, scc.cie cns iiiultis oljuigaiioniiius leuahtbaht ah ii\u-..
t'e civu.uis statu cl negoiii» ecclcsi.iaicis scsil l s Inieica Heilembalilus ul *'51placi.i uiunuii !•'bi'ii.
csi, At Aiialdus \idens flposlolitiun aJ onni a <MI» scciele dic ac nottc jmcnes civitalis oid 1i uiims-
Js
tuunTieevigeiel pa< itu.n, niaviine q<iod coii&u- quepopuli ct hobiiium foitissinios duci ad sc fa-
iio ejus anleacta £.<ciebal,ui'ei cclera tiivit : ciebal ;quoscomplectcns, insiiiguloitiin coll.i i.icn^,
15. (14.) c pjlei ^ \ciici IIKIC,Ciealon oniniuai ad ju^juiandum quod antea AnaldnS el Lauuiifis
nu.ltis do-
g<a[ias refeio uivrensas, quod te in lanto honons feeeianl, lifpalaboe pluuuin lcncicnt,
ri l.uinc pei su.ini nusencordiam subliniare el e\ <1- nis muliisque pionnssis siudiosc aMic.cus itiip<ngL-
lu,e disposiiu. ivuic ltaque meus annnus nu His ge1val.AliIlosquos ncc doius necflionii-Sis nec uilis
atlenualus atsguSiiis cogiioscu, quod dJectio t.ia adcblioiubus siln adjungeie polei.il. aut iiniiis aut
0'un niihi aaiicabinlei pioinittcbat. Ut oiinua eniin blantlilus jlloium filiostle lonUbiisliaiieiis s.tcnss bi
oniuiam, U.a> pa'ciniialis clcnicnliahi supphtitor ads cnbat. Dum hcc agebinttu . Herlcmbaldus
et obm\e c\oio, ut Iiunc nulilem hcrlcnibrUl.iin, Laiidulfu&ct Aiialdus tliealium et niopiuate piosi-
\i.um bello probum conscilioque slreniussiii.um, lieiile--, lurpiterdcsaLcfdoiiijiis coiam 0.11111 populo
ui ommbus coiifiimalum et cohortatum et a Dci conciOiiaii sittil. Itaque animis uii!\eisoiii,'i SCISLI-
par.e, bcati Pein "" et \estn r.uinitum, milr. atii - tat s, saceidolcs quos u\oi.ilos inven ic poici.nii,
I uas def<_nsoiem,et \e\illum \icton.c accipial, ut jii\cnui>i fielijui iineiilis ae inul.ii idino \11lg1con-
seLUnus nuliians i.os possit defenJeie et luos ohm ducia, o.ioi 11111 \oces elliLla \ile pie<iiim n,o\cb't,
lebelles humiliare. i El uu n per plur.mas oratioi.es tuipiiei li.ici.ui peifiittoba, 1.
VARLE LECTIOM.S.
^6\isiiasti inon tb. "" quo <ne \\ quo jti > A". Bl. ^8 1qma B. *"»TIIUIUMadilunl . Oia'10 \i.ai 1
?>d Ue\.uidinpi pipun natione Mcdiohnciscm , ut lluleni aidum \e\illile..iiu ccclsui f«(0-"t B. P<
Visbj AnalJi ail apostolic.im \lc\. utvcvilwii HedembalJo IJLIII daiel aJho.t.uis. V*.A *. iX a'i.<
fant.s. ^0 b. P d'sitni R. obl ct B.
KOTiE.
(ii2> Hoc lesle ^nlfa ^IMII1^ ,'st , selL-' ilti!- (115) lOGI.Spi. 30—1075 \pi -1
I "n t.ic jain iiioituum fy.ss • et viidieas ct ^i- (114) And i!cileiubal('iim toK1'» it) .1.1111 peifL-'
i'<-if-isai.Cb^nlui. xf-^e lefjil
919 LANDULFl MEDlOLANENSiSGLERICI W 920
16. (15.) Ea *ff tcmpeslalc Guido arcliiepiscopus, .A Vercellensis episcopus, vir discretus ,et in cunciis
qiieni supra commemoravi, Mediolanensis eeclesia; v Sapieiitissiinus divinis , virgam in manibustenens,
stimmo cum dedecore cathedrani regebat. Quidum pastoralem, sese cl coronam episcoporum elevans
imprimis tiandesfinam tempeslalem sacerdotum, ac i.n facie Guidonis intueiis, lacriniis ab ejus oculis
ciiiniine.sui hohoris frelus, parvi.pendcns adj'uvare crebre mananlibtis dixit : ,
cos dislulii, poslmadum proximo in tempore consa- 17. (16.) i Paler 666amandeeto Ouidq reverende
eerdotuni bjnissis adminiculis, nec illis subvenire el o rector Ambrosianee pcclesia; super quaniplur<isv
potuit, nec se adjuvare sataguit. Nani Iierlembaldus. venerande, et o chorus "M.ediblanensissuper omnes
Lahdulfus el Arialdus, ciini sacerdotum omnia cbofos linguas Latinffi omnibus inslriictus'divinisi
fuisseiit prout vellent negolia," verborum sagittis quamyis inalorum clericorum ac civium luorum
oiiiiiuio exiensis, per Simoniacam .Guido.ncm quasi falsa j.ustiiia modo submersus sis, qui tantis jani
cpiscopi in synodo damnabanl. Quapropier Guidp ainiis inier omnes floruisti, fecordamiiii qiiod Veri-.,
eMivocatissuffraganeis, quos liabere potuil, utscan- .tas per cvangclium coltidieVclamat :-,s Be*ali erilis
tbluni pdpuli (leflembaldi Landulfi et Arialdi ctun vos bderint bqinin.es; et cum separaverinl yos ,
a.dcrsuiii sibi devitaret, Novafiam ex concessiprie et; eKprqbaverint ei ejecerint nomen vcstruni lam-V
Alexandri apostoljci, quem ipseGuido in sacerdotio B (Juaiu maliim piopler Filiurii hominis, gaudele et
consecraverai, synodum celebravil inimcnsam (HS), exuHate, ecceeiiiin merces vcslra copiosa ''67est jij:
Ubi cum toto clero. suo de lanlis nialis laniisqne eoslis. (Luci vi, 22). i Et ilerum : t Yestri capilii
desidiis, qus: super se et super clerum suum inopi- capitis omnes numerali sunt. Nolite .limere, muHis
nate et incpmpensabiliter supervenerani, lmmiliter passeribus meliorcs eslis vos (McHlh.x, 50),,i Sicul
conquestuS est, el qualiter hiis _malis fineiu impo- in prosperis ordini noslro rion datur gioriari, sic in
IferSnt, precalus6S3 es.t. Interea omnes episcopi : adversis noh expedil cOnlurbaii. Unde sapiens ma^
rogabant saeerdo.les MecliQlanenses, ul cum ipsis gister dicens ait : i Nec prospera le elevenl, nec-
sunimo cuin honqre quoadjuvarel5?'*, spretis omni- .adversa conturbent. i 0 fratres et o patres karisr ;
3).qscivibus Mediolanensis civilatis, magnifice vive- simi, decclnos omnium fjdelium animas, quibuseubJ^,
reiit. Qui renuerunt, malenles donitii suaesuppliciuni que scismatunj causis deviatse sint, muito sudore
quani foris gaudi.um. Quibus fere per quindecim, mulioque labore ad sancUe Ecclesiaj revocare gre^
dies coiiiriioranlibus, ul eratil mutuo consciliati, mir.m, et i>evocata3,cum ipsis in Deo gaudere. Si.n.-.-.
iionorifiee ad Arialduni Ileiiembaldum etLandulfum auiem ipsas uilo modo revocare non possumus, et
Jegato.s. niiserunt, quatenus ipsi si vellenl, cum quEerunt.nos subtili occasione submergereac omni-
paiicissineinipeiu, sine furpre, sinebelli inctirsione, G iriodo suffocare injusie t-oiiaiiliir, Iiabemus Verilaiis ;.
sine altercaiiqnibus maiis syiiodo conyenireht, et evangelium cotUdie nqs admonentis,.'.dioens,'.:« Si _
jtiSti.iiaih.ipa.in,priclijs ssevlsque cbntciilionibus yin- ; yos tiersecnii fnerint iii' linam civiiaiem, fugite in
dicare cerquiiiur, humHiter ac deyole declarafeiii, '-'alia;ii' (Ibid., 25). i In veritate, o patres kaiissimi,
el qnai tlanipnandum , euiii juslilia . praescribe- Vcoiopefimus Veritaterii ipsam in evangeliodicenlcni .:'-„
rent C05.Hocautlito, Iieilembaldus Afialdus et Lan- i Non est prophela sine honore, nisi in palria sua et.
dulfiis,subridenies, omnino illis interesse episcopis in cogiiaiioiie sua (Maltlt. xui, 57). J Mulii euitiV
resppndenies; renuerunt. At suffraganei pmnes co- civium vestrorum vitio ypocriiaruni detestahiliiim,
.gcoscejites Herlembaldi Arialdi et Landulfi volunta- de quibus dicif Dominus « Ve vobis, ypocriltc, qui
'-}em,vin iiltimo. die eelebralo conscilio, videnfes seducitis ahimas iiuiocenlitim, > seducli quserunl,
jngenlia mala super nielrppolilanum Gujdonem Sicuf Christum quondam Judaei , vos mordei-e ca-
cjusque sacerdoles de die in diem irigravescere, humqne roore lacerare; sed cuni Pominus in p.roxn
dampnantes ipsqs eorumque faulores flagello (uyino, mo yos igne sui Spirilus sancti vindicabit, el emor-
CjuO.usquead eniendatio.neni dignani humiliier ac tuos quasi canes jacentes per plaleas videbitis, et
devqte yenirent, operani dederuni dicentes : « Fal- _ stiperslites illprum maja, quae in vobis i.njuste.tule-
ces canonum et enses sedis aposlolicae intortae super rinf, recordaban.tur, gementes dicite illis,. sieut
subdilos rebelles et np.nobedienies prajlatis",a pjirle Chrisfus quondam filiabus Jerusalem':;« Filiaj Sion,.,
: Lieivetbeati JPelri appsloli et, etiani beati Ambrosii, polite. flere super me, sed super vos fleie et superj
donecad eniendalionem venerin.t digham, sint super filios vesiros (Liic. xsiu, 23). t>Cunj autem mullo-
cqs eqrumque fautqres,,,.»,..Quq.jiilemppfe Leo(llC) rom fegiiniel ducuin usque ad, itl lempus ex anitnq .;
.' VARI^' LE6TI0NES. .''•:'.
. *S?-Tiiulits.-liicipit conscilii acius quos 'Widb sipiid Novariani multis cum siilfraganeis celebravii. A".!
Qiialiter Gui !o archicpiscoiius, Navafias concilium provinciale m. c. s. c. reli., M,3..pertrKciatum Bl:
B. m- Tiiulus-: Sermg Leonis epi- '
**'<ilq coiijecit V. C_l<Gfaiefend. coadjuvarent codd. \ *SA"pefscriber.eut
scopi Vercelleiisis ad synaJhhi provincialem.. &i multti B.X
vNOTiE.;. .' •;.
(115) De concilio quo Analdus et Lahdulfus 6x- ; pora a nostro quam mazime coiiturban jam vir
corainunicati sunl, a. l0S7 vel 1058. in agro Nova- dimus. ...
riensi Iiabiio v. Arn, III,-15. Alierum ejusmodi (116) %eo jamdudum ' inottuus.erat, 'Gre|or'msV.
'
iiabitiim esse. minime verisimile videlur, et. leaiT tiuic Vefcellis sedit, \
921 HiSTORJA ^EDIOLANENSlSvv-LIBVIII. v M2
el es libris antiquorum voluniiniini recoUigi, ex .qui- .A illis laqueus qiiem ignbrant, et capfioVqiiamqcculta-
bus injuste" Mediolanensem eeclesiam lacte.Ambror- verunt apprehendetveos ; Vet ln laqiieuin: iiicjdent
sianico foiite Conimovereet conturbare qusesierunt, ipsum;(PsaL xxxiVj8)V>;Quibusdictis idem se rc-^
ct qualiter posiea Dei dextra isifamaliet ad nichi- yerlcns, ad . sacefdotes,; qiiasi piimuhi bajcv yerba.
lum redacti sinl: sjjerq.Dei mjsericordia adjuli yos iivclioassel,djxit: _i.PatrcS.vet; o fraifes^tarissinii,
citissiine liberari. El si Deus nostris peccalis noslris- quanlyisper liiulla inala et multis tehiporibus com-
que- iiialis merilis, illis in uobis onines de.eslandas JiiOliet contui-batisilis.vdeceliahleh;yb$,.prbutexp.er
inlenlibnes implere ac perficere permiseiit, hoc ad dii, quod A^efjiasclamat l-emihisci;:;« lii palieiiiiaV
illorum perniciem lain cofpo.rumquam aniniaruiu yes.lra ppssidebitisVaiiimasyesfras (Lucl ;xxi, 19).';.%,- .
procui dubio a Deo esse concessum eredile. §i enim Et ite.'ii,.:,«Noliie liriiere eps] qtii^cprpiis,;bcci,duiit,
d.eVfide calholiea aut de Simoiiiaca li8eresiV,aut;(!e animam aulem noirpqssuiiloccidere[Mdtih. x, 28).:»
ecclesiaslicis riegoliis qoiete Iracfarc acJnquirendo Inter ceiera beaii Anibfosii oirihiuiiiliii^uaruiii coiir.
dispulare.'Tellent, Iiuic sancto cpucllip..iiiteressent, fessorum coriseiliiiiii, quod in Verceliehsi; episfolaV
etiibs aut raiionibus iliorum negotiis canonice de- (i,v43; 63) lqquilur, audite cordibusque Vpei^cipite::
terriiirialis cpiiete conseiitiremus, .a.u.taneriis sen--, ..« Non sit in vobis desidia, non sitpravumvps.'liiigua .
leriiiis per canonum reetiludineni, quaenieijiiri noij " aniarior. Nblite hi cohsilib yanilaiisVsedere"; scri-
pqssunt, ipsos nos cotiyinceremus. Secj.qiiia viii plnra esl enim : Non sedi in; cbnsiliq yanilalis
occasione vos el substaniiam.vestram ac perniciose (Psn/.xxv, 4). .Nolileaudife detrahenles proximls
iiivadere quaerunt, ideo verbis. pessimis vos_ct Pi-tli-. (Psal. c, 5), ne dicatur unicuiqiie veslrum : Sedens
nes yeslros modo velut canes iimfatici feraliter dila- adyersus fralreni tuum deirahebas\(Psat. XLIX,20). V
cerantes, huic nosiro concvliohumiliterac deyote, Iferii idein superBeati1inniacuiati(vui, 5S)V:« Cogi-
ii.t decei, inieresse verbis Jurpissimis rejiuerwit, tet quis, quemadmodum pedem suuhi dirigat, ma-
Ecce, o Patres, tempus adcst, unde beatus Anibro- iiuni suam adseral, ne impetu indignatiqhis inipul&us,
sius in iibro Paslorali dolebat (117;, cum dicil : cuni, rcpellere. iiquriam cogitat, ipse.aHefi jacluni
t Dolemus *'* contra priorum monita Patriim inoIer jiolabilis ctcdis inlidat C60. i-Et.dsi -lori.gecsf.;a pec-
. yisse vola pernicibsissima posteriorum. Nam qiianlo catoribus saltis, iamen nqmo desperet, quia muliaj
frequenlius illi noxia veiueriint, lanto sludipsius isti niisericordia; Domini. Miserebbr, inquit, cuiiihiserfus .
perpelrare velila non quiesceut. i Ecce enim Vere- ,ero,'»:,Fratres kaiissimi, iii qiipd JjeatuS Ahibrosius"'
jilias cum dicit :.< Invenli sunl ii< populo inep iinpii dic.it, credimiis qiipd dixit et qiiqd: iqciitusVCstper
: insidianies qiiasi aueiipes, laqueos poiientes et pedir Q Spiiitum sancliini.Ilemin Beali Iniinaculali :,«: Qui
cas ad capiendos viros, sicul.dccipuia plena dolo hic;se aurum pulat, liabet pliiriiburii,et qijj piilat se
(Jer. v, 26). Ecce ego dabo in-pppulu.mV-is.tuni rui- : graimin tritici, habcf stipiilaiii,;qusepossll coilibufi. j
nas. et ruent in eis palres iiliis simuj, vviciniis et Sed bic niullisibi aurum liabereyiderilur. vN.dnillis V
proximus peribunl (Jer. vi, 2!).^» Ilem.'.Ezechiel iiivideo. At ul iiqs liiijus sermbnis fineih iinponamus,
prophela : < Egressa esl cqntritio, floruit.vii-ga,ger- dicain cum beato Anibrosio, qubdvideni de yobis
niinayit superbia, iniquila.s surrexerunt B59,-in virga d.ixit: I Det vobis Doininusfjdei ignbrare.haufragia,
impietaiis (Ezech. vu, 10), * Undc sicut. Esaias lo- liabere pacern profnndam, et sivaliquid sit qubd
cutus est supcr Yerusalem, sic ego super Mqdiola- v gravqs nobis saeculihujus excitel ilucfus, evigilahiem
niiih per eumdem EsaianiVdico : « Quoniqdqfacla -
prp nobis. babere gubernatorem; dbniinuin Jesuni,
'.est meretrix civitas fldelis plena jqdicii? Jusiicia guivyerboimperat:el tempestafesmitigat, trahquilli-
babitavit in ea, nunc aiitem boniicidas; argentum tatem niaris refundat, i Jesiis; Ciiiisius; dominuS/
luuni versum Cst.in scoriam, vinum tuum .mixt.um ...noster-qui vivit el. regnal cuni Deo Patre in unilate
pst aqua (Isa. v, 21). t Itaque lantis ecclesi3ilio.no- jSpirjlussancli DeusperinfinitasaiCuIa saSculofum.»
ribus ac dignitalibusVatlenuaiis condolens , sieut .18. (17,)Cuni C6Vauteih liajcacta fuiSsenf,etGbjdo ;
llieremias dicens plorabo : « Quis dabit capitl hieo D pmnibus salutalis episcopis urbem repedasset, ecce
aquam et oculis meis fonlem iacrymafuni, et plo-.;';-.Keilenibaldus.Arialdusel Landiilfus suis,cumomiti-
rabo die ac hocle. Unusquisque se a pfqxhnp sub : biis nimia indignalione supradicli concilii COmmotj,
custodiat, et inomni fratri suo nou babeaifiduCiam, Vmaximev.quia sub canonibus conscriptoS sese esse
qnia onniis fralcr supplantans supplaiilabit, etomnis audierant, irrationabiliter quasi, ferae; iriflammati
amicus fraudolenter inceJit (Jei\ i>",1).;"..» QqOrum sunl.Jtaqtie quadani Dominica populi turba maxinia
flnem David prospexit, cum dicit : c insldialur:ut freti, ac magna liiultiludineConducia et aliquanlu-
rapiat inopem, l-apere pauperem dnm atlrahit cuiri lum pavte nobilium bellocoltidiano oLtusa.toliusquc
ia Iaqueo suo, humiliabii et inclinabit sc, et cim civitaiis percrebcscentibus tii:tiiinabulis, cum ali-
:armis suis cadet in niorlem (Psal. 13, 0). » Vtniet quanlulis cleticis et sacej-dotibusel prcsbytcro Leo-
VAULE LECTIONES.
"" Titulus in codicilus :
X,58Tolemus B. ?59surrexit vu!g. 5r'°inlibal codd. Qualitef domiii Guidonis
vestes a civibus tanquain a cahibus scissaesunt.
ISOTVE,
(117) hunc locum frustra ibi quxsivi.
023 L^iDLXi «DIOLVNLYdS CLLR CI 9:5
prando, fjincnliim ma\imu<n ici, q-i. se ilhs no\i A ac lbiis \es ii.um, obst i at-oi c gi "^isbliiiau, ut nori
tei insciieial, anmuiih leoins non honui.is goiens, plus in occasioue coiiiiaiioiiim ci\ium c.naicnt,
qucm Giudo ui siceiJoiio consecra\erat, furiose qi.am si Saiacciu ailt gcntiles compiobali ftussciif.
thc«'im:n oculis et inanibus minanlibus intiarunt. At i't ego mnlias et vams oiationes tli\eisis mulia-
Qui diu pcf iiluiimas el longas orationes concionan- que bella ci\ilia, quae Sjlte act JVJIII\el C.ullina}
tcs, nt inagis ac magis \u1gus conira Guidonem ac- lemponbus suflicerenl, cedosquo qiiairjjluiiiiias
ceiitleielui, ctliialiioi opeiam dabant Quid niulia' on iltam , qntc omnia scnbere pei longum du\i ,
Gui !o iunua popvli \ioleiuia, ct ijise Iliilemb ldus nio'o persci ibens ift paucis liiulia compieliendam.
inl.oiiesle ipsnm clima.ae -Giiidoncin, qnod iui,'ain igi'ui Giiidoatl iiliimuhi omnes ci\es pauini ob tu-
jbujieicum iiiiii.'bal, cuiusquc \ulgt jninii ul folia a telam sm, .'ut (IIS) hostileui patilieitalem iiimtjo-
\ento moiebantur, sese penculo tiahens Ihealiurii lum e\ptilsioiie el s-iccrdolnm subslanlus e\pelle-
itilrml Et faclo sslcntio, ui Gtn !o itissii rc nnpi I- lenl, cotitbc coiiciiiieie \idens, el conju.-aiioses
sione Heilembaltli, qm ocnlis ci maiiibiis ac b.i.ba non lam pinalc sed pub'ice die noeluqce fien ne
til tyr-aoijhiusdtua niin ihat, aul exeommuii.rltioncm ci\iiis sni occasione miiltis cum homfciditt>cn.ni-
cju.iin lereiat dedceitl, atu aichiepiscopauim me- nose opprimeietui, lacite ctini*paucisdi\it • r E <im
jniMuiliici diiiiiiiLiel, coniinuo nnilti cx populoiiia- „ aiiima; me.c saluii expeJit, i<t pn\o loco coUeiih'S
(lonabiliiei accciibi qu.isi fci e supereum iiisuirc\e- 11 pire Deo aiinocntc nionv, (juani plenus di\iti's
luni, qui etiam di\eisis 111paitibus \estimcnta ejus el hohoribus fultus , tantis cmbus liisidi.iniibis ,
quasi cancs limfaiici sciiide..ies, nudum feie usquc qtiaiidoque lnoitens 111liifLiiiuin cum impiis demoi-
atl ulumiim diiiiibLiunl. Hoc f.icto oiimcs quasi fu- jju Itaque sulo co.iientus \ cigulio (119), ul alics
liosi et deiiiciilati, ui eiant, iliealium cxeiinies, t'i- aicliiepibcopus honoiibusct dmiiis fiiiatui, iutes-
\LISI dhersa sen ientos, ni.uubiis ct orc nnnrindis sai.lci opeiam d.ibo J Q.IO IH lcmpoie qii'd tm
2
per ci\ilalis "^ plaie.is jseisiicpeiilcs q i.isi sues ei.il Goltoficdus de jnqoium online, s .piens .ic
gi jnnieb.inl Al cum lu JIISLCIMOJI negii i fama per ptobus sacCidos, c\ i obili ol imqn i pios'pia oini.t-
1'ibem Lilissime \olassei, ct nnLil.u n ni.ijorcs ha-C diis, qui el ipse populiim lcnipoihiiis Lonsiiiulis di-
omnia in \ciiiaie compeiisscnl, ctuia' Aiolnosianae \i .uiimSciipit'ianr>i.iI.irioi]iispui!o.'.iile mibi.eLal.
ad Ghidoneni, mori qua<i pu ui ut de tanlo dedc- IIiiiic Guido ad se mtiltis .isluii.Lus nobilibtis \o-
LOieeuiii \ui'liraieiit, un iiumiter co '\ei eiunl Intcr c.ui praeccpit, el lgiioi uitibus uiii\cis"s, aichiepi-
(j IOSGuido Lnidiia'iensi<, \n inigni conscilu sum- scopatum ei anulo et \iiga commeiida\il, alhin.ans
iii-cque digintaiis, ignt nni i e Gtiu'onis el uobilium se-e ullo modo de eo ainplius non i..troimssu-
peipluumum Lompaliens, \eibis luci.luilisshms el C 1'iin (120). Quod f.iLlumHeilembaldum el 4ri<<]Jii'ii
laeij.nis ejus ab oculis decuircnubtis, mullis- nn.iime laluil. Ilaqtic Heilentbildits nniu.i iii(''giia-
quc lacijmanlibus, tnmcisos ad bpllum duiis- t.one comiuolus, qiioni.ii'i supci hoc n gotiuin. ut
Hinum animawl, qiialenus sul ^03 eontiiuio sibi soli episcopatitm iclutaiei, pci i.iulium .pse la-
Guidonem, oui lillLlilatcm jmaieiaiu, dcfLii- boia\eiat, sub quidam octasionc cusloihse uitio-
dcicnt el supetbiam Herlembaldi et snoiuih nutlens se de oiinubiss \ill's,-castelhi, iiiuiiilioni!us
oelfeioitiin gl idns \nlliiei coinpesceienl, a,u cum el reddilibus aicliiepiscopams, quasi dux frgaiis
fiiiis el u\oi,bus aine moia ritissunc cinn ipso ur- liOslibus omnia ha?c atheisus Goitoficlum lcrnbi-
bem cMieul. Jam eniiirpeipniiun Keilembaldo ie- iibus juiJincntis, ul noc uuum '" Iia'ciet, \elleuf
slslerc niajoies poteianl. Na.n .lliquaniis saCeido- nollent, flrma\eial. Qum cliam ei m irontibus el
tibus, si fas cst diceic, sub quadam /ILIJ castu.ue \alhbiis resistPie el ob\iaie geiile admiiab.le sat-
ilegenlibus ul qiiibusdain \itlebauir, populum cotulie aguil. Dii<nhrec agebanim (an. 1075), Gotoltedus
inciianlibus, et Ilcilenibaldo et Landulfo nec non sunimo CUPIhoiioie migiiaqueglona I\o\an.e mulus
Lcoprando 5a q i.isi ad hostos piiaii uu\cisi coti- ciuii suff-agiiieis conseciati/s csl (121).
die unanimiici jicima ebani. Inie.ea n nnqucvulgus 19 (18 ) Ea '"' ler.ipeslat" Ale\ander difii k >i-
"* acccnderant actibus
\anum, \olunlatc htbiicum, D Liosianos saLeuloles quoJuti zelo Iniquo d.ai,,iaiu
YARI/E LEGTiO^ES.
rf2 ciwtilibusB. "3 aulenl A". L6<IIic Leojirau lus fmt piesbjter S. P.utli in Comjiilo. 15.m maiq.
tninio scnpla htibel. " \ulgum \'. k". el pinno B, spd htc coti.ml , atccndei it V. A*". Bl. M ulltini
A*. el nec ulliim A". s°" Tttulum tnscnbii A* Incipit de dissidio Rmne ficto stipei .'jjosloliLumAW.ui-
<lmm, qui duni saceidol<>sAtnbiO'mos opjiiniicic JJCJquosd im snsmalicos disposuil, qnos ut flbos
nuondam fo\e'jil, leiuni disjKiisanle auctoie, pci eosdcm LOgniliscapiliilis, qutl.t.s ipsos liiibncbat, dih i-
iiifis ac Ciiiiii.ioscdctiact.Uus, sua in sede perm insil. Rell. tia : Q<ialu*i[>.tpaA'e\ander quosdam clc-
JJLOTS e\altans, ut auos dcprimeiet, a suis Ronwe difiamalus est lnjuste, sicque stn permansil m «eJe B
f.i marg. mimo sci.: IIic Golofieduspci Ale\andium papam pii\alui, quia mliusus, unde ni ciiiu',.,ao ai-
fiuepiscopo.j'11 noii est scnptus.
MOT.E.
(llf,) I e paiiim iti. (120) Posta. 1067; \. Vin. IH 22
(f!9j Vin III, % (1-21)\. Ain. IV, 3,
-" "
"'m' HISTGMIUMEimiLA:^ 936
et ioppnmerevirijuste dispOsuit, illi cpiosvipsevsub A , beatpPeiro,;aposloJo,VJiircJ!irandpi<dci..eD,1laiH.a.vica_i'.
quaiidarriobedientian) super;eosdeiii•sacei-dolesiritil-' tliedraipsi-coUegiiruiitj ulvqtiod'yerupi.erat apervUJt,
liscum capitulis aniiiiandb yeludporcos iinniiserat, efquodfalsum.obmutuit. Ef siefa.Isa :reli.g:b;iHqi;iim
iliivinsidias fai.na:turpissihia: peryqlante vin:proxjmp opilafa,vsub.obscqroj ne tliyersis ..cruciaiihus.:atterc-f
parM'ei:unti;;Uij(Ie;sapichS::SalbmQnsajiibntiavsibi a rentuit,. Urbe.m.exieru.n.t.-.Mihiiquiaulera:hiec iiar--
DepVcqllaia dicilj <;,Qui-aliisvfbveam paraiy, ipse ravii, unus fu.it ex illis, .qui illo, lenippievVniiT)I;ii
iiicidliiin eahi 0ro».;.ji*yii:27);,>:-yenien.^5_.flamqiie superslliione ac vanissima religiqne ul.filii Jseoeyar
quidam .suburbani , diversis ac vvariisvdogmatibus Tallaiiis,litiiC;,tantO tocto vClIincoiisulto cuinjValjis
irreiiti, et Arialdus ipse,, ct .ip.se...quem- animo- prse cailie:|i;is:;(i22),:et..ipse: iiuorfuisse.y-erbis lejTibi-lir,
pmnibus ;diUgebai, et alicjnaiiiisvcuni.iaicis qiriGi- bUS0?».:, -:,-:•::, X...V-. J:;; • ,. V;..-. .:}yi; j. ojX
r.irdi.de Mqntefprli seiUentiis.fe.re conseiitiebaiit-, >:;20. (19..), Cuni. ^1 .interca Mediphuium Arialdus
quqs;ipse patilq-ut filiosTepmpJexus.deosctilabaiiuv_ Ycniss.cijviiniversa.ecclesiaslicorum :v|r(iiunisyide!is,
ad numeruni: fere yigiiiii,rcum ,yjderenf; sesesuis ofiieia.quadaiiiameiUissinia ac demeiilissiina cru-r
niachinalipnibus suisque ,:latrat[bus aliquid .Medio* Vdplitale.a nialjs .jam, dpctus CJiristianis yel appncis
"iani eglsseyUnqii^^ro.hiciiilqvhabeiit.es, Rqhiam coenosis .conculcarivetiArianOruniiaj^timeiiySfSaii-
pt.jppstpliciini: feniplaiieiitvoiniiinoque.deprinieiienl, ?clas depravarivSqripluraSiet ut ;Canes,soeyissiiijedirf,
adierunl, Qui. ciiiii-Jn;,•pa]alio;Latcraiien'se,vcqnyor vlaceraj'i,,:el:.jpsujn.:.Biii;.,lacti.
pcBriiliu^lv^oleriS-qtiid:
iiissent,; yerbjsvapertissijnls jiiale^dii^marevAlexanr ageretjSecuiii rhnari qiiasivcum aliO: ccepil,: Itaqus
drum cteperuiii.,;;tljeenles ipsu.m sedeinvaposiol.ieam .c.uin,-.sace.rdpluinonuiium tqtiusqiie vci.yjtaj-is splitis,
Jnvasissc,vet quasifiir el lalrp npnvpej;bqstiiinij&ed jnbribus, quasi Jiominis .uniiis cqny.eiilum.ctinijprif
perculmeu. in.tra.ssei,-C;_G_i,-_qiib.d.-;,dqng.-vI)eL-ba^ei!e miGeiio fiO]:tim,:diii)i.in pr.esbyiei-iq;!ocus;r.eyeren>
Iiqc; per: deieslabilein Siinpniain. adqhisi.vit-; dus ex fprppiiis et coniuiiibiis^ ncgoiiis die;:Siatgip
del_iij.il,,
pndeii.ullum (ijyinum iiij;sleriuni celebrareppt.esl, -'-adunari comperisset, priyatini uiipvtaiitum;c!.erico
Ivaque. nos si. populus.Hpnjaii.iis.yoluerif,, judiciiini slipaltis ciini .Domin.icruce, yenili in.vmediuini Cuui-
qiiodciimque.yolu.erit yel,cxegeril-,, ut apeKtuni.et qtie djujntra se cpgitans tacitus,moraretur,. laer^-
liiaiiifesltim:, quqd de eo.asseriinus.sine. iiiora ap- nus Jargissime decurrenlibus,;talibus:tandcm ycrbi.s
pareat,. facere paralissinii suinus. r Jgilur mullLRo- adorsqs est : < Q convenius ,et q patres,, niujta pro
niaiii probi sap.ienles alque discreti hsec audientes, ipsa sumnia rever.epda solila pictate.;,ycstrj .^acer--
gui'cum esseut i'n Italia, et M.ediolanuin.ob regiii dolii niihi parcite, inmer.ito et qniiiibus facinoribus
negotia convcnisseni, et clandesiinani pcslem, quam quibus miscia fiagililas humana offendit irretiLo>
jpse per huj'usmodi hornines ibiJem immiseral, cuin "< iiunc debita sceler.uoiia milii condonatc mi ero.
mulio sanguine e\eicilal?m comperisscnl, agebanl: Ego sum, qui sancla canibus virorum- sanguine
Enim j'usta dignaque resesi, ulillequi suos porcis sumnia; avidilalc.anelanlibus coiilra saiiclum evan^
alqueserpeniibus commisil filios, ab illis \ersa vice gelium agens, ncc me nec ordincm altenderis in-
dilfamatus.dainpneiur, et dmn illos per liujiisniodi discrcte detli. Quin cliain ego suin, qui contra ias
lioiriines opprimeie disposuit, ab illis dilaceraius et liciium vos et vcslra difTamaiidonequitcr odiosid
atque dislractus, qui una in patria sccuni nati ei viris ac lerra; hesliis inconsulte tradidi.- Proinde
aliti suni, Simoniacus vocetur et convinciaiur. Quis video pcr \isum, me's eL populi peccafs exigen-
f: 8 suis capiiulis suisque exhoriaiionibus imbuii tibus, sancii Ambrosii ordinem ac cjusdem ecclesiaj
digne ipsa in caput verlunl, ac ecclesiarum sacer- .ciilaien conculcari et coniinns demoliri. Cognosto
dotibus et episcopis, nullum lencntes ejiiscopum, prailcrca el in veritate comperio parvulorum multo-
Ul porti , quod Yeritas dicil , appaieal, con\er»i rum iiecem sinc bapiismale, quod cslpeccalum cru-
disruiiipantuniveiso^.jlnlcrea dum lixe fama Roma! dclissinutm el ultra modum gravissimum. feraliter
urbis regiones supervolasset, ecceOldeprandus Ro- incurreiiiiuin, quin eliam sub obteiuu falsaj rcli-
inaiiaj ecclesiie archidiaconus, qui ct ipse Alexandro .. g".onisadtilteria innumerahilia ac fornicationes so-
a;mulus insidiabalur et omnibus negotiis ipse prx- dbraiticas niultas ac diversas, Intcr csetera video
ter sedis aposlqlicai domiiiiiim 5C3 doininabalur , quamplures, sensibus depra\'alis ac Ariano dogmate
clanculo ad se \ocari hos omnes praecepit; et diu scductis sanctam deprayanies Scripiuram, jam nou
per omnia illoium causam sciscitans, aliquanlulum qui sacerdotem, non episcopum, non summum-pon-;
coiiacius facii Alexandri, illos supor hujusiuoui ne- tificem Romanum , ad ultimum noh ullam ecclesiam
gotium incitavil. Quid multa ? Dl auleni \cncrunt confitcntur. Qiianiobrem niihi veniam dale, el prq
ad diem, quo judicium absente lamcn ajiostoliCo pace ecclesi;c luimiliicr cxor.ile. Ego Deo annuente
per ferrum calidissimum agerelur, aniiuentc Dco et e\iiule ut scismatici suis cum arguinentis disccdani,
'
VARIiE LECTIONES.
t6Shque Bl. S69dfim B. "70 teri''bilissliiiis A*. £71Titutus : De Aiialdiconfessione, cum spirilu ii^
riaribus apparuit ira subtus yerbis veloeissimis. A*.Qualtier Arialdus in presbytcrio so etr.issc lacrimandtt
.poiifessus est. rc/L,
NQT-M,:. -
|I|2) Forlasse idem quod Chaieri c. 29 ; cf. c<51.
927 ..'.;'". LANDULFl MEDIOLANENSISCLERIt 92S
et vosin pace diulurna 'etvcaritate softa feJicilet Jfj.omiiibus suisexpolialum bonis distrahetjanl.Giieus!
vivatis, operam omni dabo conamine. > Cumque his Imperaibres gentilium tle Deo vero onuiino ignarl
Arialdus verbis fuiem imposuissCt, et universos noii lalemjegeni siris sacerdolibus ediderunl. Sed
jiiala pioeterita niemorandb ihflrimniasset, oriinibus novum placitum nova dedit praBcepta, quae Julius
-contaceiiiibus"et riichil respoiideiitibiis, qliasi gra- Gssar vel JNero aut Maxiniinus, si adhuc viverent
vissimis vetberibus fiiisset altrilus, niinans et animo ct corpore, Tuimqiiam laudarent. Qui eliam
a;s*.uanscf iiisalulalus recessit. Ea iempestate cuni ilerlembaldus, cum domum iion haberet lam am-
Anselmus vice eOmesRoriiam oraiibiiis eausa devoie jjlam, ut suos recipere posset,- domum palatiiiani
vsiiiscum militibus pfoperasset, etvipse lab aposto- ihagriairi Cum ciirte adiiiirabtlique yiridaiio et dele-
Jico Alexandro;de stalu urblsac ordiriis ecclesia- etabili; quse aiile ecclesiam sancli Yicloris "40mar-
Vslicisciscitaius ossCt, resppndit : « Enim a tempore tyrum morabatur, ulsuos reciperet conserilientes,
quo palalianbslra incivitale insonuit_ univefsa di- ut etiam equbs el iiiulas fbveret, criminose invaslt:
vyina ef humana, bellis intesliiiis, civibus inter se 22. (21.) lntereavB7A aliquaniis transaclis diebus,
darissime praeliaiiiibtis, et sacerdotjbus falsis oc- jubente tanien ipso Herlehibaldb,- cohvenerunt iri
easiotiibus crlmiriose vituperalis ullra modum, ut secretario utriusque partis ordinis tantum ecclesia-
j*am uila non sil res ordini nostraj ecclesise promi- stici iiaiura et scleniia iiiaj'ores,quaienus super hoc
seua, conculcaia sunt. J Cui donnius Alexander, nia- riegotium capitulis et senientiis alterutrum rimaren-
tris revereniia tactus alta et longa trahens suspiria lur; etijuajcumque pars ralione convinceretur, alleri
a't : i Convertit Deus eorum cor, ut odirent popii- subjacens obediret. Ab una parle Guiberlus archi-
lim suum, et dolum faeerent in servos cjus. Ana- diaconus iitriiisquelinguse magisier, et Ambrbsius
theriia matanallia sit damnaius, qtii placiiuai illud Biffus qui et diacohus, el Ardericus qui el diaeonus,
hiild iiichoarsfecil. i~Hoc; dieio yoxvquaeilaiii sine cujiis vox velut sonilus aquariiih nJuitarumV de de-
persona respOndll :> Fiat,Fial, Fiat. J V :~ cumanis aulem Andreas sacerdos, iri divinis et liu-
V21. (20.) Cuni t™ iisec acta fuissenl, Ileilenibahlb inanis Graeciset Latinis sermonibus virilis seu 5'5
de Iiis omiiibiis ignorantej cjuasi hbslis ab urbe ex- decorus. Ab altera vero parte Arialdus elLaiidul-
pulsis capitaheisj populi parte iriaxima pei- niriiiuni fus et Agiriulliis, quideparlibus diversis urbis uo-
cuih ipso pweiiante, oinnein iram oinbemque furo.-' vis pedibus conyenerant. Quibus consedeiitibus, ut
rem supra sacerdotes, ulanlea numquani est audi- ratioiiibus et tuiiiialibus quiete dispularerit, niajori-
ttim, furiose cohvertit. Eienim ut Dei mereretur biis fandi faculias data est. Hii autem cum diu per
:iram, cujus ira tarda est :et cito propiiiatio, niult;i ,n apostoli Pauli et canorium aliercarerilur, Arialdus;
.riori fanda super sacertloles adversus mulieres, et el Landulfus proclamare cocperunt dicenles :**Tc-
Buper mulieres adversus sacerdotes exerctiit. Cum iera"transierunt, et faeta" suntomnia nova (II Cor.
aUtcm nummos aul auriim,;e qubus coilidie stios v,"llj.}: Qubd blim in primitiva ecclesia a patribus
retinebal jiislos, noii haberet, statini quasi ijiiperaiOr sanciis concessum fiSI, modo indubilanter prohibe-
676Afnbro-:
legeni supe.r sacerdoles per triginta hiiiiebal viros, tur. Tantum bealus magister et doclor
dicens : t Si saccrdos aut Ievita cum diiodecim lesli- sius, cujiis ordiiiem teiieuius, vos dampnetaui ailir-
bus yerbis eyarigeiicisjurare possel, qbod a diebiis met. i Tuiic Guibertus arcliidiaCoiius facio sileiitio
-quibus consecrationenV accbp.iiv cuhi femiria iioii inilt::.' .'.'.„;-.':,:.'• . V ' V. •':.. '..::
: eoncubuerit, iiber permaheai; sin auiem, afi biniii Incipit^V. sermo Guiberii adversus Arialdum el Lan-}
substantia quam babel priyelur. t;A!ii vero t7Sinlra .•.'' 'duifum.
ii.bem el foris palatini cahes, fibula dimissa et aCu [ 25. (22.) iSanCtam Trinitaleiri el Unilateni Dei ac
celcrisque negqfiis e quibus vita illCrum ^redirijeha- Domini noslri Jesu Chiisli, fratres karissimi, nunc
-tiir, decoloratis denlibus, hecnOri asinarii, quorum^ corde et animoinvq.canl.e.srdepreceiiiurut ipso auxi-
viia tiirplssimls trullis asinoruni cottidie fulciebatur, liaiife, bmiiibus remotis indignationibiis ac ira, qtiai
quibus Patalia viiam maljs artibusniiriislrabat, niti- D justos eLiam criminosos facit, quaj Jiedificaiibnibiis
lierum ornameiita cla.hculolii nocte per feneslras tam aiiiriiarUm quam corporum, pandere cum pace
in (lomibus sacerdolurii ipsis ignorantibus immittc- el caritale possinuis, de qua sapieris doctor (125)
bant. QiiO"facto,cum stridore magnaque ruina ipso- dixil : t Qui slne karilaie virlutes congregat, quasi.
vfum fores promriipentes lijaguis lalralihus insilie- .veiilum in pulyercni jiortat."t Unde Apbstoius : .•«.Si
b.iiit, et accipientes qua; ininiiseranl, yerbis terri- distribuero facultafes omnes.meas iii cibos paupe-
;;I)lliss!iiiisailii'mantes muli^reiii eohdbrriiisse, saeer- ruiii, Ct/'iradidero cbrpus meuin ita ut ardeain, kaii;
dbteiii.-.lieiriiiie defenderite vipsum tlisiraciuih ab tatemautehinon liabeani, factiissunivelutaJsSohans
YARI.E LECTIONES.: '.'[[ '_,'} '.__ '.,,../:'.,
..'v^y^vTiiijV.usV-DeJiirore.-Herlembaldi.^siiper^iicerdoies. •'" Et alii B. "v' titiiliis: Inc. de coiiflicttf paiv-
tiiuii uii'iiriimque,viege iihperaiite: Herlenibaldo. A*. De.disputiitioiie uiriiisquc paitls ex testiihoiiiq;,sacra-?
juiii scripiurarum.\ rell. r675sive B. 676m. el d.: desuiil B. 577 deesl Bv
:- -- . ~
KOTM.; . . ....,:..
*' V V -
(125) Gregorius, v. supi'aj, o»
9S9 illSTORIA MEDI0LAN2NSIS. — LIB. IILV 950v
aut ciiiibaium liiiniens (1 Cor. xni, 3). Iram enim A vn, 1). > Fratres karissiihi, scimus, quoniani epi"
viri diieclioDai nonoperatur (Jac. i, 20). t Dequa Scopis sacerdqtibus el leviiis propbeiizaie et evah-
beatus Ambrosius in traetafu super Joseph clemen- gelibruni secre.ta fidelibus etinfidelibusvhuniiliter ac
ler dicit (c. 15): i Ira sa?pe innocenles in crimen deyote nuntiaie a Deo datum sit; sed vobis neseio
adducit, quia tlum jusfo amplius irascimbr et yolu- a quo propheta sive aquo evaiigelio inslructi sitisi
mus alienuhi eoercere peccalurii, graviora peccata cum lanceis et fuslibiis illos ad qiioruiii pedes seiii-
commiltimus. >Ideo Apostolus ait : « Non vosmeti- per stelistis , inale diffamando quasi imjeratores
psos judicanles, karissimi, sed datelocuni irx (Rom, criniiiiose judicalis, dequibus bealus ArijbiosiusVin
xu, 19). » Quod enjm , frat.res karissimi ,'ornnc's iibro PaTadisiJoquitur : «Sciebat eriim Deus le esse
senlentias praeter Anibrosianas ah hpc negoiio riiodo fragilem, sciebat j'udicaie non posse. Ideo dixit qiiasi
removistis, nbbis placet multumque laudamus, quq- fragilioribus,, riblile judicare, ul hbrijudicehiini. Ei^go"
niaiii onines discipuli iilius tenentac Jaudant sen- 078quia sicut te iniirmuni esse ad judieaindum scie-
leniias riiagistri, quem pra ceteris .sapientiorem et bat, voluilque obedienlem esse mandalb, dicens,
valeiiliorenl dispulando et riniando . cognoverunt.v holite.judicare; unde Paulus apostolus : Tu quis es;
Igilur Ambrosius doctor ut egregius et ecclesiarum qui judicas alierium servum; suo tlomino stal, aiii
ntinc et sehiper magisier veniens resedeal et COIIOT iB cadil, stabit ahtem (Rom. xiv, i). t. Item quod ipse
quatui' yobiscum, et quod in E-sameron (v, 7)dicit, de improbe j"udicanlibus in aliqucm dieal, audi iu
audienles intelligamus, ailehiih;: tSpeclent singttli Beali Imniaculaii tractalu consilium (xx, 20): «ErV.
fideliuni pulcra aiiimarum mohilia, el delecteutur ranii enim facilius datur venia,'qiiam impibbe in al^
liiatuiitate prudentiae, splendqi'e iidei, confessionis leruni judieanti. Necesse estenim, eam foriiiamiri
decore, justiliai pulcbiiludirie, iibertate misericor- le redire judieii, quam in aliuiri ipse deceihendani
di;c, ut dicalurtibi: Uxor lua siCut vitis habundanS piUayeiis. > Sed: luiusqiiisque ltarilaLis igiiem in
in laleribiis donius tuaj. Nolite quajrsre alienum Deo el in proximo summaciim buiiiililaie et devov-
(horum, nolite alienae copnlse insidiari. Grave est tione, ul iiater bedilifceiur, habere se studeai. De
adiilierium, nalurae injuria est. Duos priinuni Deus quo.caritatis Igne quid et Ambrosius snper Beail
fecit, Adani el Evam, boc est yirum el uxorem de lnimaculali iraclalu dical, autliamus elcbrde iiitelli-
yiro, hpc cst de costa Adse, el jussit ambos esse in gamus : « Qui bic habueril cariialis ignem, illic
uno corpore el in uno spiritu. Qiiid unum separas ignem gladii liniere non poierit; > etiicm: « Siiiihvl
corpus', unum dividis spirilum?\i llem super Abra- argeiiii in me."iny'enluni fiterit, heii me in iiliinia
liani (i,-7) : « Nulli.licet s.cire-.mulLerempraetenixo- inferni. detrqdas aul uf stipula lotus exuras. Sed sl
rem, cqnjugii libi dalum esl jus, ne in laqneiim in- C quid in inC inveiitum fueril auri aut argenli, lioii per
ciiias el cum alieua muliere. deliiiqitas : vinctus es . meos actus, sed per niisericordiain et gratiani Chii-
iixoi i, holi quserere solulionem. Unde Salomon (ix, sli, per mysierium : saeerdotii dicain foriasse egoV:
84): A Deo yirq jjraeparabilur uxor. >.-Forsilan co- Eteiiim qiiiqiiiSperaiU in ie, non cbnfuhdeiilur. Ncrii»
gitatis^quod de laicis ta.iiluin./dicat, de, quibus non sibi at!r.ogal,;nCmo,dc ineiilis, nemo depoiestate. se
est dubium habere conjugeiii? Omnes tanien laici et jaclel, sed omries in domiuuni Jesuin ': pinnesvaiile
cleiici, quicunque su.nl- filii .Ecclesise , sacerdotes ejus iribunal stabiiuus; de illo veniam, de illo indul-
suui. Audile qualiter super Lucam adversus sacer- genliam postulabbV Qiia; eiiim. spes alia peccatori-
doies sahcius dicat Aihbrosiusj vi>um de David (v, bus, et qui se aurum jiiitat, liabet plumbitin,Vet.qiii
55) : ( Quomodo auiem ille observator legis atque seputat granurii iritici, babel slipulam, 'qua; pqssit
defensor panes elipse manducavit, ei dedil his qui comburi. Sedliic niiilti sibi auriim videiilur habere;-
crant secum, quos non licebat edere nisi tanluni- non illis inyidep. > Item in: eodem : «El.si casltisct
modo sacerdotibus,-iiisi ul pei illam dembnstrarCt si sobrius sis,,cave ne sis negligeiis. Majorem Chri-
figuram sacerdbtaiem cibum transire ad usus popu- sto facit injuriam, qui adveiiieritem 'repellit. t Pro-
iorum, sive quia omnes yitam sacerdoialem debemus _ pterea, fratreS, gloriosissimi cbnfessorisVhostriAni-
imiiari, sive quia omnes filii Ecclesiae sacqrdotes Jjrosii senlentiani auribus interioiibus graviter pei'--:
.sunl. Ungiinur eiiim iii sacerdptiuni sanctuiri, offe- cipiie, cui refragari a Caihoiico pericujbsum; et ab,;
rentes liosmelipsos Deo,liosiiasvspirituales.-i. Quiri ijijusto crimihbsuni indiibitanlei' esse 'adscribitHr.
eliampercipile quid in_serm.qnib.usdical : nKeni» , Aiteiiim in libro de confliclu yitioruln : «Quodv iri
polest niutare naturam,nisi qui.dominus esi.naturse. .exordio geneiisliuniaiii niasculum ct feminam Do- .
;Gravius.est enim religioiiis adullerium quain cor- niiiiumprocreasseprofiteris, utnmluisseamplexibus
poris, > Uude super Lucara:. t Disce personae viliuiM . misceri debearit, bmriino.verissime dicis; vsed riu-
esse, non sexus. Sexus enini sarictus esl. > Pra3ter bendi Iiceritia quibusdam iribuilur, hOc esl qui vir-
ista apostolum vas eleclionis audite; t Bririuni est : giriiiaiehi^ caslimoiiiain, vel vidualilalem neqtta-
liomiiii mulierem non tangere; propter fornicatio- quam professisjint; quibusdain autcm non iribuiiiiiv
iieni auierininusquisque suani uxOreih habeat (I Coi\ idest qui virgihes yerconliiiehtesesse decreveiiihi.j

\kK\M "LECTIONES.
" '
e7E itak". Bt. EgoA*.'B'. .v.Vvv,;;,-
951 LANDULFI MEDICLANENSISCLERICt D32
lienj, fratres dilcclissimi, quid sanctus Ambrnsius A aguni, non suffeiciiics inwceiii ueque siiidcntes ser-
d.c.tl curiosc alieinlile. Ait eiiim in libro de ftiga vare unitatem spiriius in vinculo pacis, caritatem
saecnli(c. 5) : «Lex hominum os poiuit o! struere, iilique non babendo, etiam cum illis oihnibiis, qua>
iioii poiitil nienlcni mulare, > cl in sop;imo llbio uickil eis prosunt, ad selcrnani sahitem pervcnire
idem super Lucam (vm, 7) : t Ah inil'0 auicm Dei non possuiit. Llolalras enim in popnlo Dei gl.uims
lex cst. Qii.-oesl lex Dei ? Relmqiiet homo palrem et inleremil, scismaticos autem lewrhialusabsoibiiif.
inalreni, cl adlinrebil u\oii siise, el euuit duo in Sed quia ncgoliuni nolis cminct innie magiium ,
carneinia. Ergo qui dimitlit uxorem, carnem su.'m unde modo traclare cum summa humililaiecoiivenit,
sci'idit, di\id'u corpus (c. i). ISoIitixoiem dimitlere, a lalihus iiunc nos sublralieiiics quiescamus. Iguur
nc Deitiii COJIUIKJ lu.iediffileaiis auiorcm. Andi quid nuiicnostris occurral memoriis, quod doclor gcn-
dixiiDeus : Qui diniiuitiixoreni, facilcamnicEchaii, tiuni ct \ciifaiis magisler Paulus apostolus , iul.a
clciiim ctii non lic»t \ivente viro nuitare conjugium, salutaris, iiiionai, diccus: <Qui se non continet, nu-
potesi obrepere libido peccandi. Ilaque qui autor bat, melius e<iim esl ntibere quam uri (I Cot. \n;
ciroriscsl, ctiaui rcus est culpa;. Q-jam periculo- 9). > Etitcii) : «Yolo puteni omnes lioniines etse
sum, si fragilem adolesceiilulaeasiaieiu cirori ofie- ' sicutel lneipsum, sed unusquisquepropiiumdoiiiim
ras! Qiiatn Impium, si ejus destittias sciiecliilem {) liabel ex Deo, alius quidem sic, alius veio non sic.
cnjns dtfioraveris jtivenlutcni! Qui lioniiuibiisobsc- Dico auleni non nuplis et \iduis : Bonum est illis,
qticiij, Deuni \crere. Andi legem Domini (c. o), cui sisicpermanserinl siculet ego. Qiiodsinonconiine.<t,
obsecunlur eliamqui leges ferunl : Quos Detis con- niil)anl,meliuseslciiim nubere, quam uii (I/iirf.,7).»
jtimit, liomq non scparel (c. G). Sed non solum hoc [lem ad Roinanos:« Sciii,i]sautcni,quialexspirilualis
^" oaijsic piveccp<iiin,scd quoJdam ctiam ojmsDci est, cgo aulcm carnalis suin sub peccato-vcnunda-
sohitur. >At quid sancliis Crisanttis in sua passio- tus. Quid cnim operor , non inlclligo. Non cnim
ne, ubi nicuiiri non poiuil, dical, percijiite. Ait quod volo hoc ago, scd quod odi illud facio. Si
cnim : « Errani qui caslilalem se pulant pcrfeclam auteni quod nolo illud facio, coiisentio legi, quoniam
suis nisibus oluincrc; nisi eniin luo, Doinine, inbre bona est (Rom \n, ii). i Nam, fralres karissinii,
fiumnjs fueiinl corpoiv.les extiucite, non potei-i ani- timeiis perpluriinum coide et aninio expavesco, tot
mus pervcnireqiio pcrgit. Libido esl bestia inaligna, ct lanlos scientia et operalione praclai issimos sa-
qti.e m sjha liujus s.ecttli ad devorand.is auiinasper cerdoics fcraliter a perliJis Clirislianis sub quadam
c.iincm et diaboluni incilalur. Qui ejus mortem e\a- cl inaudita occasione truciilatos animadvcrlens,
serit, libi Deo gr.tlias rcferl, quia luum csl quod dolens modo tempus compeiio nostris oculis accelo-
cvasit. t <C rasse, dc quo auiinus apostoli spiiilu et scieatia
Dei perf.tlgens multa prsjsagia piaifalus est dicens :
ExplteiibS0 seimo Wibetii circhiciuicoiu;incipit Am-
i)iu.i!f",Gtacib cl L'tlin.s eloqntis eri.dilus, qni cl clu novissimis tcmporibus d.scedcnt quidam a fide,
di coniii-. aUcr.dcriles spirilibus erioiis, el docirinis danno-
24. (25.)« Deus qtii fons csl bonitalis, perleclio nioriim in \pociisi loquenti'in meiidacium, cau:e-
casiitalis, magislcr caritatis, amator \eioe \irgini- riatam habcnliuni su.un consciciiiiam,proIiibr>nii!im
latis oiiiniiiiuque virtutuin auclor, sil nobis hoc in niibeie, absiineie a cibis qtios Deus creaiil :td
negotio \eriialis luior, adjulor humiliiatis, ad\er- pcrcipieiidiim ciiin gralianini r.ciione fidelibiisel iis
Sitrioruni dcfensor, veras \iitulis augiiientum, q.<icogiioverunl \eiitatcm (7 Tim. iv, I). i Uiinani;
sermoiium juslorum minisler, el sincerae carilalis fiatres dilcclissimi, lioc placilum cum caritale et
semper iiicrcmentum ; quam cariiatem Paulus apo- humililale ac ducrelioue inilium in Deo haberel!
t,iolus super omnes virtules laudandos utjam scilis, Hoc si eiiini fuis-el, uiique medium boiium ac finein
niagnificavil; de qua sanctus Auguslinus ornniura qtii esl pictaiis et caritalis inif.um el finis, Reus
betiicnli.iruin peiitia fulttis in libro dc unico 8Slba- cerlis indiiiis sine tantis plagis ac angusl.is, e qtii-
ptlsmo perscripsit (124) dicens : « Yideanl quam .. biis nunc oido ncster Ecclesise lolius Ambiosiar.aj
niulia cl qiiam magna nichil prosint, si uiiuin quod in piimis iirgctur, clemeiilerapprobaret; de qui! us
cleluerit; etvideant quod sit ipsum ununi; ncc me bealus Ambrosius inserinonibus cohquerilur dicens.'
in hoiiiiiic audiant, sed Apostolum : Si linguis homi- ( Tantis eiiim malis lucc vila misera eslreplela, ut
iiiun loquar et angclorum, caritalem non habeam, comparationc ejus mors remedium putatur, non
nichil siirn. > Si igitttr aliqua ingruenie persccutione pooiia. t Sed quia malitia et inalivoleutia, ir.i ct
tradant ad fl.immasjiobiscnm corpus suum pro fide od o ac avaiilia, quoe neque copia augcri, neqre
quam paritet coiifitenliir, lamen quia separati haec inopia niinui potest, ipsam exTcentcs incompci-
VARIJE LECTIONES.
< 079 hic vulg. Tolus locus hic odmodumbreviatusest. m Sermo Ambrosii Bifliin Latinis Iilteris et Gia>
esl unico de A*. A**.
cis erudui; ideo Bifiaiius diclus esi. A**.B. Bl.

NOT/E.
(124) Fiuslra ibi qn.cshi.
955 HISTORU U J)IOL YNINSIS. — LIB. III. 93 i
^abiliter ut appareret rcplet» sunl, ut bonis initus, A ; esl, qiiod culpae esl igilur, in bapiismale 1 xaltii ,
sic melionbus Iinibus carebil, dc qua niahgnitatis qtiod kgss est, in coupigio sohitur ln". i I ein Hie-
iniquitale doctor et beatus Ambros'us in epislola roiijnnis : « Sacerdolem qnseiil Ecclos.a, aul dc
Yercellensi, quid dical, authamus (c. -io) • « Mali- \iigiintate sinctum, aut de monoginua oin.iiiim. >
gmias plus nocet qtiam nialilia, qun nialiguuas Laudo eniiii, fiatre-kinssimi, quod fra.res \inldi s
rec puram simplicitatem habet, necapcilam mali- et Landiiljihusjaiii populis seniiiiaruiit, et conquoe-
l.am, sed absconJitaiii malnolenliam. i Atut ad n 5°sa dcsideno on.nium fidelium mavime sicei-
ca, qnibiis ammus meus intenJit, \eniam, q.ubus dottim el lewUium casiilalem, sed «quiscsie po e t
loncis qmbusque arinis, quo\c scito a irlibtis, (Oiiiiuens, nisi 00118(101'> ul ail Augusliiuis m lilno
qtiamws fiustia, muniii oSSel defendeie possim, coritia Paiilinum el Eiitiopium BS!I (c. 11). « Ctii .s
sludiose cura oinnibus Aualdus el Landulfus non Det, ut ide.n in eodein ait, quse multiiudmeiii pecc -
jne, scd iposlolum ncli.im Ambrosium sai.ctnni, torum coopent 60°, ailiund Uu m cordibus nostits
quod m Vciccllensi epistola dic.u, audiant el intel- noii per noslpsos, seJ pei Spiiuum stnrlum, qui
liganl (c. G2) : « "Su tulun) aulem magisler aposto- cLiltiscst nobis. > Et uem in eodnn (c 51) : « Cu n
Jus esl, qui cum ppticiiiia 1edargucndos docct et rcx justus sedent m thiono sur- niajestalis, qu,
cs" coniiadicentes, quj unius uxoris w<um pi.-eci- Bglonabitui castum sc liabere cor, aut qms giona-
piat esse, non qnod e\oilem etcludal coujugii, nam buur n.uiidmn se csse a peccalo' 'lunc eiqo pcr
hoc supia legem pivcepti esl, scd ut copjiigali ejiis niisencoidiam justi ab bns hbcrau C01jilo ,e
castnnonnIiuel1,4abluiioiiis t8Ssuasgiatia 53°.Nulla peifccteque nnuidaii, f.ilgebunt ui ie0no P.uns sui
enim culpacoiijugii, sedlcx lsr. Idco Aposlolus legem sicut tol, cl cum 002plene aique pufecle enl ecd -
posuil,_dicens . Si quis snie cnnuneest uinus tixons sia non lube. siuaculamncqui* l.igiin » Mulii eiiim
Jir. Ergoqiiisinccnniine est unins uxows \U, tenea- peiciuiens ni Scripiuns sancus dixisse nieininif
lur <id legcm saceidotu supjad,cli 687, cjul auiem sed liuic qjil.onem damus \obis, quamws m-
iiura\crit bbeconjiigiurn, culpam quidem non habrt juste, quoiiiam i.on deccl iiisi soiis-episcoj is boc
coii.qiiniati, sed pi.crogatna cutlui sacei('olu. > laccre quod fac.tis, ut licentiam totitis cititttis
Jieni in eaJem epis>lcla(c. 59) : « Bonus n.c hcus oinnmmque plcbium pla.ie peiscruUtuio habeali-,,
qui et foilibus subiililaleni -,39 \iiiui,s consenaie qualcnus tmlinatis facinoiibus, homicidu» p.m<-
ct pial, el infuinis saliibniairin d. ie, alns d.u con- loium sine bupfisinaie necem feiahtei et iniioccnlci
silium, alns de,nons'iat le ucJiiim, (hcens : Qui m- iiicmiciiLibus, pcijtiiiis ob nuilieiuni ainoie<n tt
firmus esl, olera manducet, accipial u»oicni, ijui sin dcfeiisionem, ncc non adulleius ac \ains fon.i
\.tli 'us rst, foitioiem \ui<ilis Libum c\peciat cqo. 'C cationibus tam ju\enum cjua.u \iiginuni «aci.iuini,
menloque adjun\it : INainqui statuil m coi<'c si o acusibus quibus lola Christianiia* pei oibem um-
fiinius, non habcns necessilalem, poic=tale<n au- \crsum usquemodo dihVa feliulei Deuiii el lionii-
lem habenssuse \oIuniaii% et kic l01 jmluawt 1,1 neni diligcns fiiiiliir, in judicio \csli.">itm aiiuin-
coide suo senaie \iigiiiiiatem suam, bene Lut jiiin, ut possuinus, conunittimus, ut sacriJoles,
""', et qui non jungit, nielms facil, J et Donu.ius pci qtios bigamos aul tngainos aut concubi. anos n.\„-
piophetam : « Saceidolcs mei nubaiil seincl. r Iiera ncnti», aul dcpori.inlur auidiw'anlm. lllos {-lUein
perpiophelain • «Saceidos \iiginem ducat uxoicm, quos secundtnn usus ecclesiaj lolms unius li^ons
sjnuluei et le\ila (Levil xxi, 13). > Ai ul jam cgo \iios unenentis, ne \eiiiant m JCJUSdimi lur .
his \eibis fn.em lnipoiiain, quid beatus Aiiibiosuis laiilum stienuc piowdete, ne jugtim quod nosiri
-sciibens lii libro de oiiicns dicil, andue (i, viO;: majoios olini fcire non potucnuii, cloiem naluia:
« De monogamia saceidotu s-'3 cjtiitl loqu.u, qu.^n^o hunianoe qi a,n su ad peccandum piocliws cogno-
jina tanlrim pciimUiliii copula cl non lepetila. In scei.ies. ordini nosiio inloleiabilucr supeiponaiis,
ipso eigo coiijUgiokx esi, HOII iteraie conj igiuin, mcmorcs e\angcIioium Domuu, qui cum \idrrcl
ucc secund<>mco jtign soitni conjiinclionem , quo I jn sitos dihcipu!os a PIUIISTIS legibter icd.ugui ('i-
8' pleiisqtie nm uin \idelur. Cum etiaiii aiite
bapli- cenies < Dis tji ili liu f.teiunt, quod non liccl e s
smuin Uerala conjngi.i dilatione l°5 muneris el or- fateic sabbatis (Matih. xu, 2), \elleic spicas et
dinaiionispraiogdLiiam impedi.nenla geneienliu, nnnducire, > Jesus autem defendens eos, ut pislor
cnm eliam delicla obesse non soleani, si l.natu bouus ait eis- « Non 'egisus quid fectiil Da\iJ
lemissifuennt saciamenlo, sed intelligc.edebenuis, "qiiando esurrwt, cl qm cum eo eiant? aut no i
qui.i Laplisiuus ailpam lenniieie ,5e poiest, lex Icislis ui 1J;'C quod s bbatis siceidolcs ui irmplo
abplen iion poiesi. In conjiigio non culpa, sed le\ sab' aiiun \'olant, cl sinc ciimmc sui.i 9 J Natu<<>s
\ARLE LECTIONES.
t8S ita couext; mnrili A\ A*'. B. munitis me d Bl. ^3 doceit c. vitlg. 's scnet — gialiam vttlq.
*8Sabsoliilio-us A". Bl iU Uic noslei tentenlias atiq to omial. LS'snscpienoi vttlg css iiei.nenl ib.
^'stahdiL len iu'g 5 °e\jielat udg. t 01hoc ,b. -9sl4"m (t qui malnnioi io ji.ngii \ rginem s am. 1ci e
facit LCIlibiaitus icl Land. o.ntsit l93 De castimoi i> au ci.i q. t«/r/ "°* Quod m. v ci.i iul'i. *"'
p
uci.iti conjiigu a! clrclione n m. :6. ^96 bapt s">o cti'pi d.,n lti tb. "9' 'iou co-
<=.tb. -°b quen B. b' I u-
iii)pij,.ial>.'uljui uicj ,00q. m. p. c. c'estnl tb. *Xtb h. 1 desu.i, ,b. sol. Tunc p. tb.
''
955 _ LANDULFl MEDIC-LANENSIS CLEIUCi 9S6 v
leonuni quivis homo Iiuniiliare pot.est, homiriis Deus, A paucis in Cliristo Corouari, quam cum nniltis in
non bonib mutare poiest. Bnde Scriplura sacra : tenebns collocari.. Non qiiuiia possumus biiines,
« NemOpoiest mutare.naluram, nisi gui eam fecit. > qula noii ajqualiter valemus, de quibus Apqslbliis :
3 oraiio Ambrosii Biffi qui etiam Biffari, . « Aliis datur sermo scieniia;,' aliis sernio sapientiaEi,
Explicit 6<l
adversus-Ariciidumel Laii.dutfum.Incipit Atiaidi et aliis discreiio spii-ilus, aliis geiieraJinguarumj aliis
Landulfiadyeisiis JYiberium et Anibrosiv.m. interpreiatio sermohum (1 Cdr.' iii, 8), unicuique
.. 25, (24.) « 0 palres et o fralres, ordine et digni- sicul divisitDeus mensurani fidei (Roni. xu, 3); >
lale ,ac genteprae,celeris Italiae totius primaiibus "sed unusqtiisque"n.ostfu.in,graiias Deo, ita scierilia
in oinnibus, si yigoreiri prdjnis.nostri isi qtiautum Vdiviiiis et Iiunianis superpbljeii ut -i-iseVertc traniii
ratio nostra exigit custodisse curavissetis, prrefe- teiii sive deviuiu aut tortuoSum sacrls in SCripluris
rendilnos lamquam a talibus quaj j'am audivimus loiigo exercitio exercitalus cbgnoScere el se' a prih-
fasliditi, perplurimum. congratulamur, quod lam . cijiio: liberare hon valef, uhde propheta : « Paraib
sapienler alqtie .discrete usque modo serniocinastis ViamDominbi rectas facite seinitas ejtis (isai.ih,
nobiscuni. Bona est caritas, qua; legis et propheta- 5).> Declinate, fratres, a viis vCstriSjperspicilequod
ruiii est pleiiitudb; bona est cafitas,.: qusc pfoto- ... Scriptura'clahiat,' dicens :""-* Ye iiomiui gradienti
plaustos per muliaiempora suis peccatis exigenti- " duabus viiS; » veriial sensibus vestris, fralres', quotl
bus danipnatos a faucibus infernirlcmcnter detra- prophelarum eximlus clainat: « Yiam verilalisclegi,
xii; Vbeataest ckaritas, quse per summanl Deitaiis 'judicia:lua,vDorhihe,hoh siunOblilus^i^sa/xxviiijSO).!
cletheritiam kumanalam nos a poeiia primi hoiniiiis Etitem : «"Vianihiaiidaloriiiii' tuorutii cUcuiTi,ciiin
Iiberaremisericorditer sataguit, ct libcrando secum dilatares coi'ineuhi (Ibid:, 52). > Petitus Deo hbno-
in culpa noslri saeculi in oeternuhi gaudere conces- rem, et ipsuni in corpore nosfro poriemus, mprtifi-
sit, qua discipulps suos dicens armavit : « Be.-ui catis nbbis ipsis iri cuncfis actibus "saiculi, per,'quem
nusericordes, .quoniam - ipsi possidebuiit terram mundo 607,ul ail Aposlolusj crucifixus eSt, et ego
(Maitliv, 7).; > etitem: «In hoc cOgnbscent'oiiines, Jhundo (Gal. vi, H), qiii cqticiosJegitim.e gloria Ct
quia iriei discipuli eslis, si dilecLionem iiajjueritis hoiiore'triiiinphapiesinenarrabiliinperpctub coro»
ad. inyicem {Joan. xju, 55); >de qua dixil Aposto- Eat, wiimo el corpore cum diiigatrius, et prihiuhi
liis;: s pil.eciiovsine siiiiijjatioiie, qdientes maluin, pietate fraterr.itatis et sincerai caritatis amemtjs.:
adhaereiites boiio.(flowi. xti, 9). > Ag0.m et autein, Liide sanctus Auguslinus in Iibrb quem ad Hierony*
Icarissimi, nemo quiyitleril fr.alrcih erianiem aiiqua niuni presbyierum facit (125), curialiter' de pietate
uegligenlia aut naturaj iniiriiiitate per qti.andarii ^"*tracta-is dicit (c. 11) : t Quid aulerii pietas nlsi pet
chrijrigiS.conjunctioiieiil, occasioiie' palliaia noii culius?etunde Colitur nisi ex 60Bcaritate? Caritas
cor.ripiieril 605eum, jamnon securidum cariiatem, igitur t!e cqrdepuro ct conscieriliabona et iidehbn
inio secundum Injustissimam, pielatem amjiulaf, el ficia, magna et vera virltis 60S,quih ipsa esl el finis
[uei;ilOsecuiiduin quqd ait Apostplus, de pernice e°6 : jiraicenii, X Sicut hiors aniinameveilit" 0 a serisibus -
j"udicabilur, yel de negligeiiiia' condemriabitur.*Qui enyiiis, sic cariias a coiicupiscentiis:carnblibuS. —.
autem ih dubiis rebus cqnsuitfit, uinoshodie yide- Ubi ergo illa plena ct perfecia erit," nihit ex vitio
inus,,decolesse vaeuum ab ifa, ab odio, ac mise- renianebit. > Testatus est, karissimi, domnuS Gui-,
ricordia. Nam ira,. ut sap.icns, magister. ait, sajpe berlus aposloluni dixisse : c "Vinciuses uxori, noli
iihpedit aniinum, ne possit ceriiere .yerura. De pdio quserCfe solulionem (I Cof. vu, 27), > et ita estVSed.
quid.aliud dicam, quahi quod evaiigelium, dicens illud qubd sequiltir quarenbn dicii? •vitlelice.t« so-
.clamat : «_ Qui habet trabeiu in oculo suo, non iutus es ab tixore, holi qiicerere utbrem. >Protulisli
poiest ej'icere fesiucam de oculo fratris sui; > at seiitehtjain Aposloli diceufis : « Unusquisque stiam
quj misericordiam ila exercet, utjusiiliain funditus iixoreui habeai: » egq,'a.uicm dicb;« quibuslicel. >
obliviscatur, jam non secundum carilatem aihbuiat; Prasterca'iilud'aposlolicum aiiimarum et corpofum
uiide Auguslinus :>« Si fraier.tuus yulnus habet in < eoiisilium audite : « Frajres, debilores sumus non
corpore, quod velit qcculiare, dum timet secaji, " carni, ui secundum cariieni vivaiiiiis; si enihl se-
nbiine :Crudeliter a ie sileretur,' si misericqrdia. ciindum cariiein vixeritis, moriemiiii, si; enim 6U
motus taceres, et misericorditer judicaretur? >Et Spiritu facla carnis mbrlificaveritis, vivelis '(Rotii.
Apostoius : « Si yiderisvfratrem lujim.errarileijj, et '8, 12). > Dixistiquod de Yerceilerisiepistbla placiiil,'
lioii cprripucris cuhi, de negligentia j-<idicabeiis,Vvel sed illud quod sequilur, qiiare noii protblisli, dicciis
fralres : « Pauci sunt 'in eadem « Nec interim "2 ul filios iri sar
coiidenipriab.eiis. >Vos dicitis, (c. C2):
casti ahimO ct - corpore,- et paucissimi sacerdoteS cerdotio creare apostoiira mutetuf 6ls-auctonlale;
virgiiies; > sCd hiagis Yolo atque desidero cum ; babenleiii-"ejiinv filiqs 614,iion facienlem, nec con-.
v'.;'.v;v ....:*- .- ..:_, ^YARIJE LECTIONES..: } r{, - .- ... :_, . • !
603Oriitib Ar. et L. adv Guib.et Ainb. probantjum ex lesiinionio sacrbe Scripnirse, sacefdotes non,
usoraiidos. A**.606 B. Bl. ^60*iia il e. aio A*; A**.B. Dico ego a. k. komo q. Bl. ." 605corripiieiiiit A*.A*'.;:
09 610
corripiierit B. qn jlernlce?. W. *07mihi jnuridus vulg.. C0Sdeest vulg.-,. 6. v. ,esl• vufg...
• -
avellitiiulg.;
6jlatuem «M/<7.61!.iierum vutg.
" 61^inviletur -ib; 614e. dixilf.fi. -
.•'•* , '-: -- '- m^M, --'.:. '"-."
(12§) Episl. 167. Parisiutc.
5)37 iilSTORIAMEDlOLANGNSIS, -- LIB. III. .838-
jugium ilcfafej » Idem Apostolus :"«Nemo militans A j noslritm pacifice aCcaste degeiites fegebaihiis. Yiiu-
Deo iriipiicet se negotiis ssecuiafibuS, ut ei servial, perandoiios grave belluhi ciiile nunc exCitasii;
qui;se probayit (11 Tim. n, &)'.'*llem ad Timo^ prselerea audi Apostoluhi dicenlem :' « Deus noh vult
tlieiim : « Te ipsuhicaslurii cusiodi (ITim. v,22)..> Coactascrviiia, > Et ltetti; « Tu quis es( qui j'udi'cas
Miriirrt ac valde lerfibile est, ul sacerdos aut Jevita alienuhi sefvum?'siip dbmino slat aut cadit -, stabit
sefviens operi cohjugali kostias Deo offerre pbssit, aUleni.(i?om.xiv; i)l 'i Yideo"eriini,'quod hemb te.
cum angelus Deisacerdos diClus sit: ,t Labla sacer- et ipsos quos supdf nbs solitis illexisiiserriipnibus,
•'
dotls cuslbdiuht scienliarii, ,et iegem requirunt ex. a talibus fevocafe polerit. Sed lerrere te deberit
Ore ej'us, quia angelus bomirii exefcitiium esf (Ma- bella civiiia," kOmicidia, sacfamenta ac perjufia
iach\i\';i). > Ila quid•6l 6 saiicli canones dicaiit : ihenarrabilia, parvulofiim niuhiiudinem mullorurii
scilis, maxime cuui dicit in quodaui loco : « Sa- ' necem sihe bapilsmateincuffehiiurii, quorum meni-
Cls et quarita lioc iri aiihb in cisterna
cerdofes qui duxefurit uxpfem, depprianior. > Prae- bfa ei qualia
terea sacra Scripliifa clamans dicit: « Fornicato- theaifali cum muhdala a clocariis f'19iiiverila sunf,
res et adulteros judicabit peiis (Hebf. siu, &),}'> : paucis tamencbiidolentibus, anle luoS oculosbabenS-
1
Opbrte.t ;enini sacerdotem muiidUm nitidiinique Et si riiilii de natufa kiiniaha hon cfedis, ibaxiiiie
iridesinenter semper esse; si auteihulla muiieris vel B ' non credis de ofdine nostro, qui durii magis con-
stii tabecoi.nquinafiis fuefil, liolocausta bfferfepeo siringilur", aniplius iiilicilis accenditur : vel tibij
hbn polest. OJim enini^niulta niullisquadahi ihjusla qudd oliriifuisti vel cras esse ppleris, crede. Yetando
occasione,- pericuiose lamcn, coiicessa videnlur.- unara el projjfiani uXbrem ,• centum fornicafrices
Nunc auiem agere vos oriines expedit, ut via fegia acadultefia mulla COncedis.Praeterea'vitium dete-
gradiamur, non declinahies a dexteris nec a sinis- stabile, bb quod quidjam ex tuis siiiiulariles sese
iris. Yideo vos quasiarmatbs muliis Cbnscriptiira- caste vivere, uxbribus falsa religione dimissiSj viiio
fiim scieritiis astare; sed scuta vestra hi cucurbita- ihibuti deteslabili ( in lliCatrb turpiter iracii et
riiui folia verlentur,; e.t gjadii vesfri In pluriibiim in froiite m decbcli Sunlj teaniice farigeridodev-
" " ' iefreat.Tterii irittiiisti domnb Guibefto : «'Soiutus es
frigidurii cohyefterituf. > :
ab lixbre, noli qusefere*iixorerii, > sed ilind quqd se-
Explicit 616oraiio Arialdi el Landulfi; incipil Aiidfece
sacerdolis decumaiii adversus
' Arialdiim et Lan- qiiitur, qiiare nori dixisli? inio aposlolo dicenie;
-'-, : - X « Si auiem aceejieris bxbrein,- non peccasti, et si
dulfum.
26. (25) « Fratres-j et lilihaiii fratres kafissiinij fiupserit virgo, non peccayit. > Dixisii :'« Ut. »ife
carilateni et inisericbrdiaic, qiias iiunc et riuiltoliens p, Apqsiqlus, debitofes sumus non carrii. > Ita est; ijoii
veslris doclrinis inseruislis, ut ofe deriolastis, sic eriim ita cafni Servimus, ut spiritu et corpbfe tenv
bonorum aCliiura exemplO"confirmavisseiis; Mulia pofecongfub Deo serviiimus? Ob quain causariiaudi
de cafitale tui sermonis exordio' habuisti, sed de beaiuni Aihbroslum (12(3).;ail ehimin librb De bono
quo fonle manaverint, verborum luorurii finisapefie conjugali (c. 25) : « Cqiiljnenlia nbh eofppris, scA
deiiudavi.t: si eriim ei caritate inchoayisses;, iri aninii virtus esl; virtus auterii animi aiiquando iii
cafitatej qua; Deus "est, finivisses. Unde jn venlum opere inanifestatur ,.aliqtiando ih kahitu iatet., (C.
tendis,' curii in vehto superbise graderis. Dixisti : 26.)Et justificala est sapientia a filiis suis, qui videitt
« Qni misericordiam ira exercet, funditus j"usliiiain;v contirientise viftutein in habitu animi semper esse
obliviscitur 617,j'ani noh secundurii carilalem anibu* dei)ere.; iri Opefe aiileni pro rerum ac leriipofum
lat. > Yeruni esl; sed qui hoe facit, et laiilcr cifca . opporluriitate ihanifestarl. > Djffamasti nos et Ordi-
peecalores se habetj fid<jlis non est, hec dignris nem noslfurii Romse et ciyibus nostris male duico-
Christiahus Tocari. Taiiteii prospicC, quod Dominus ralis,ut luain scieiiiiani velloquaciiatemoslenderes,
ait:;< MiSeficbf(liariivy-OlOj nbn sacrificiuni (Malth. sed unde fructuiri bohum liabere lu crediSj ibi ser
ix, 13); > etiterum : cviliserebbrcui mlserius efb, ; minariuiii bonqruni ffiictutim habere non poteris,!
ef cienlens erb iii quo hiihi placuerb (Exod: xxxiii, p beato Ambfosio super Beati Iniinaculati iractalu
19). > Quod nosvcum cafitaiej cum humiliiaie, Cum atteslanle, qui ait (ii, 2o) : « Periculum est.non so-
paliehliaj cuin behigmiatc,vcum discfefione, quse est lum dicefe falsa, sed etiam.vera, si quis ea insinuet
mater viftutum, ilqjcere et adnibnere et suadere quibus noh bportet. Quodvilium qiiadripartitum Cst,
mulfa pef lempora debiiisii, nunc quasi dampnaiivos ; vel adulaiionis vel avafitiae vel jaclantiaj vel loquar
ac cf imihos.osplagis' sseviss'Unissimulqub cum triis\" citalis incautse, quia dum adulari.vulL aliquis ei, cui
cathedris, lingua laihenihcooperta, criniinose casti- ioquiiur, effuridit myslerium. Nonnulli etiam studio -
gris. Cujus exemplo haec Oihniain riobis et in populo Iucriv mefcedemperdifionis secunlur, ut.tegenda
agis? Enim ei-iiosiuuliis Cuni tempofibus et ordinem silenlio vendant loquendo : alii, ut plura nosse vi-
YARLE LEGTIONES.
615ila k". Bl. qui A*. B..qui habei qtii s.c^ d. s..Madicant scitis maxime c. d. 616Sermo
Andrcae s. d.'
a. Ar. etL. A". B.BIr 617misericordia i.o.injusliliam f. b. B. 6is itdebrr. Beiliin. m. equalia A*. A*V
B, ih. a>qiialia Bl. v615i. e. cloaCafiis. 620fonie;At."A*'. \ v
'
'"' :'.'"' '"'./:' ..-: [~,'...
Imo
''":-"[[:'.'Mot'M-.~ .J-> " y- '-..:. .-'."' [}'..,;
(12G) Augiisiinurti. "W
PATUCJL.CXLVII. 36
859 LANDULFI MEPIOLA.NENS.IS CLERICI 940
deaiitur et scieiuiam suahi jacient, aperiunt quod A ut <nos a laqueis mortis, quibus vita ista urgeiur,
celarc debereni, cl 63J dura sine judicio locuntur, liberali essemus, incurrimus minihia, ut majora de-
vcrbum emittunl quod revocare non, possunt, > de vitaremus. Mullos enim laquqos, ul ait psalmista, in
quibiis Dominus : t Yos eslis qui juslificatis yos via hac superbi absconderunt (Psal. cxxxix, 6).
ipsos cpfam boiniiiibus. Deus auleiii novil corda El qui sunt isti laqiiei? audi sanctiun Ambrosium
vestra (Luc,-.iyi, 15); >.qui enim perdiderit divina, sujjer JLucani•: « Oculus enim mefetricis est laqueas
posleritaieiHvariihloesuss seminariumque merltoruih , peccatqfis, laqueus in pecuhia, Jaqueus ih feligiqne,
hiibefe nonvpptej-it. 0 arnice , si tibi a Deq fuerit, iaqueus in siudio castitatis. > Separasli nos ab uxo-
coiiiniissuiijjutornriia perficeres.Yeriiate altesiante, ribus nostris, tu qui es Aposlblo juslior, sanctiof
debefes ilicere « Sefvus inuliiis sum : > Si .auteni; .propheiis,' niundior: patriafchis:, non |uslilia"i non
Apostolunu.imiiaris, deheres senlire eiim eo diceris ;. carilale, imo lanceis et ensibus durissimisque injti-
(Rom. xv, 1):«Peberiius nbsfirmiofes imbecillilaiem riis, quas iegaliler ab initio, ckristianitalis nostti
infirmoruni sustinere, etnon nobis placere. Unus- antecessores, sibi.et hbbis vim propter viiium hatu-
quisque Jipstruih proxitno suo placeat in boniim ad rae facienfes, tradidefunt. Uude Silibi et luis placef,
liedifieationeiii, > PrsaleTea inlellige, qiild sauctus audi quid sanctus Ambrosius super Lncani dicit (viiij
dicatv Gregprius (Ilomil. in Evang. vii, i) : « Stipe- B.4) : « Quani perieulosum est, si fragilem adolescen-
riores inyiceiii, maxime eos, qui nobis eontentiCS2 luloe.vel adolescentis 63° setatem errori peccandi
noii sunt, proxiriios vestros altendite, quia et quos crinhnose offeras! Audi Iegem Domini, cui obsecun-
agerealiqua praVa cpnspicitis, quse in eis laieaKtv tur etiam qui icges ferunt (c. o) : Quos Deus Con-
bonahesciiis; .magnus ergo unusquisque esse stu- junxil, homo non sepafeti Ab initio aiileni Dei lex
deat, sed tariien aliquo modo.se 6SSesse. nesciai, _iie" est. Quse 6slestlex t)ei:(c_.7)? «Propler boc reiinquet
dum, sibi niagniiudineril arrogantef tribuit, amiltal, honio patreni et malrem, et adhaerebit uxori suse<et.
Hino.ehi.ni de Satile superbiente per proplielamdi- ; erunt duo ihcarne una (Gen.i, 24)';« ergoqui dividit.
citur': Curii tu te parvulum couspiceres, ego te prse 63. 2 uxorem, carnein suam.scindit, Jegem dividitj se-
cselevis magnumTeci 62X quia verotu te hiagimm paraicorpus 633,et faciteoshicechari.« Virginitas,-uf
conspicis, ame parvulus seslimaris. iSienhn per ; ait bealus Ainbrosius, suaderi potest, imperarihon
fragiliiatem carnis, ul tibi videtur, peccamus, ha- poiesi. >Quidigiturde illis respohdebis.qui jamsepef-
bemusbeati Ambrosii consolatioiiem; aitbuim in' , quiiidecini aul viginli annos conjugali thoro copula-
librO ;De : sseculi fuga (c. 11) ".« Si per fragilitateui verunl? Dixisti : « Eonucatores el adulteros judica-
carhiset hiuiidiin^ bit Deus! > Aperte verumest^ sed de fralribus luis
mafe.non jjossiimus, fevefenlla .paleivnse es!i,'p.rb'lis-C qups tn yides tecum credere unum paireihJiabere,
peccaluni ieyemus. Caritas eiiiniuriultitudinem pee- . unam fidem calholicam lenere, unam et propriam
catofum opent. Qui euini 6!Bad imagiiiem Dei esse uxoreni venialiter uti dicens, peccasli : slat eniiii
non poiuii,;sii. ad plehiiudihem carilatis, > Ait enfei sanctus AmbrosiUsin Yercelleusi epistola (c. 11) :
iu libro De pceniteritia : '« Regnal iri riobis lex hujas « Diciihus quod qui fiieritin Christo bapiizatus, ba-
carnis Cohtfafia legi mentis hoslrae, et caplivos ries beri jam non debeatvfornicarius. > Forsitan adhuc;
in peccaium trahit, ut facianius" quod nolunius. > , illa senientia implicitus es, qua olini illi de Monie-
Item superLucam (1, 50) :,« Non oliose slatiia 6" forti.te iinbuerant, qui pmnem cliiislianiiatem niu^
in..p.rincipipGenesis Dei jussum 62acohjugium copti^ Ijerem noii langere.et genusvhunianum sine Senline
ialur, nisi ui hseresis deslrualur. Sic enim Peus viriii apum niore nasci dicentes, falsis senlentiis
conjugium probavit, ut jungerel ;-> in mullis .eniiii afiirmabant? Yolo auiem et cgo atque desidero om-
natura nbslfa cotidie febricital. Uhde sanctus Am- nem]oidinemecclesiasticumniundum,niliduni,puruni
brosihs super Lhcain : « Pebris eniiii nqstra avariiia et sancluiii;sed"(licit apostolus :;« Nemq potest esse
est, febrishoslra libicioest,: eo quod igni ta; sunt cupi^ mundus a pefccatoel sanclus. > Job videns humani
ditates; >uhde aitApostolus:.«Si se noh continenl, nu- generis fragilitatem, dicit: « Nuniquid forlitudo Ja-,
Liant;melitisestehim nubere, quamuri (I Cor.vii, 9). > pidum fortitudo mea,.aul caro nfea senea esl? (Jqb
Multi ante homines casti et mundi esse videntur, vi, 12.) > Prselerea cuni tu nos in multis diffamasti,
sedarite Deumfiagiliosiss.imisvitiis irfetili ajjpareiit. et dicens clamasti, sacerdotem aliqua tabe atiactum
IJiide idem siiper Lucam (i, 18)'.: « Non sempef sacrificium Dep offerre non posse, debuisses cogno^
089enim omnis, qui j'uslus est ante.h.omihes, jiisfus scere, quod Doniinus in Apocalypsi dicit :i_-cEgo
est ante Detim. Aliter videlu homines e't alilerDeus; \ sum Alpha et Oniega, primus et noyissimus : beati
honio videt in facie, Deus atiiebi in cdrde.'. > Eiiim qui lavant stolas suas "*., ut.sitpoiestas eorum iri

'
YARIJ; LEGTIONES. ::-.-:,

^51pleriqiievjjk/gf..6S^q. yobis comiiiissi r\.'vulg.';. 6S3 deestM..-^ liinc —^vfeciinbrevius contfaxit.,


*26 p. gerieraiionis et sedulilate p^vulg. c25 efgo —- potueril ib. 6S7 ita Ambr. slaiuty B.siaf iit A'.,
A**.Bl. G2Sjussii vulg: 689deest k". Ambr. '63°v. 6al a. desunt vulg. 6si ita Aiiibr.D. lex eque "est 'Dbi
codd. 63?dimiuii vutg. 633sciiidit, dividit c. vutg. s. in sanguine agni vulg:
911 UISTQIUA-MEDIOLANENSIS.— LIIL Iii. 9i2
ligno vila:, el portas civitatis inlrent (Apoc. xxu, A . ncamus. Qtiin ctiam quid sancius papa Giegorius
15). > Sunt enim maculas, quse sola confessionei Teoslilse patriarehse 6" in Canobiis dicat, audile
lavantur, quam lavationem supradicta sentemiat (cp. xi, iS) : « Sunl quidam qui dicunt religionis
Johannis significal. Quin etiam Domino atlestanle i causa conj"ugia debcre solvi. Yerum sciendum esl,
audi quse coinquinant liominem. Ait: t Non enimt quia et' si hoc lex divina
probibiiit , lex ku-
quse inlranl in hominem coinquinant , sed quse: niana concessit 03S.-Per sc cnim Yeriias dicil :
excunt de homine (Malth. xv, 11). > Adulteria, ho- Quod Deus conjunvil , komo non separet. Quin
micidia, pcrjuria sunt qute coinquinanl hominem ;; ciiam ail : Yiro nou licct diniittere uxorem, exccpta
scis enim, et satis, ordo clericalis in quid proimss fornicationis causa' Quis crgo huic coelcsii
Jegisla-
sit ad peccandum propler inconlineiiliara. Unde> tori conlradical? Scimus ciiim quia sciiplum est:
sancius Gregorius in lloralibus Aposloli seu!eiiliam.t Erunl duo in carne una. Si igitur vir et uxor una
afiIriiialdiceiis(xxxH,59):« EtPauIus cum quosdami caro sunt, ci religionis causa vir dimiltat uxorcm
in ccclesia ineoiilinentes aspicerel, concessit minima,, vel mulier virum in iioc mundo remancnlom vel
ut majora devitarct 634,dicens :« Proplcr fornicalio- foriasse ad illicita migrantcin, qtise esi ista conver-
nis causani uiiusqtiisque suam uxorem habeal (I Cor. saiio, in qua una cademque caro ex parle iransit in
sa, 2). * Uem in Ilegislro secundo dicens ad Sabi-. B coniineiiiiam, es parte remaiiet in pollulione? >
iium episcopum, intcr mtiltos vcrborum nodos, qu-je- 27. (26) Cum 639aulem oranlibus partis utriusque
dam £3C sacrilegis universo clero scribens dixil fanditerminusimponebalur,ecccquasiexiraDeiLan- •
(127). <tPraler iila quse stiperius dixi, curse luse. dulfus majorum corona furialiier consurgcns.vuliu
sit eosdem fratres noslros episcopos adortari,ut ; pallido ac lingua stridenli,clericicuj'usdani ohj"urga-
subj"eeti in sacrisvidelicetordinibuscoiislituti, quod[ lionibus commotus, cum quo lamquam canis denta-
ip§j servaiiladsimilitudhiem modis omnibus servaro. liter rixalus fuerat, orationem fuudere cupiens, on,-
conjmoiicant. Hoc tameii modo adjeclo, ul hii, sicut_ nibus nimia ejus coinmolione vefantibus, prosiluii.
canonica decrevit aucloiitas, uxores quas habent, ltaque indignatione nimia ac.ira magna, quasi ursa
irreprehensibililer rcgant. > Dicis : « Cum uxoribnsi rapiis catulis commotus, clanians se clcricorum cui-
Deo servire non poieslis. > Yerum est, si plus Deo tcllo velle iiileriini (128;, furialiter cx secrelario in .
iHani amaremus. Unde ipsa Veritas : « Qtii asnat thcalrum prosiliens, omnibus convocatis plebeicis
patrem aut matremautfratrcs aul uxores, r.ou est IKC orationem incilaiivam permultum super ordines uni-
dignus (Maltlt. x, 37); t quod eniin sancti Patres de versos, astanle lamen Herlcmbaldo, lacriuiabililer
episcopis dicunt, tu inordinate iutorques. Non enim edidil. Quo audilo, Ilcilembaldo adortante ct lam-
suiri«s,quoddebeinus;sedenim tales nos Deus amal, " quam rex imperanie,in manibus populi super sacer-
qualesfuturisumus.noiquaies sumus,sicut ipseAu- dotes illico fil concursus. Quod si ipsos in secreta-
guslinus in libro de Trinitale dicit: « Quales enkn! rio aut 64°in ecclcsia, in quibu-s nullam exibebant
amat Deus, in seternum conservat. i Ilem ipse Au- revereniiam, comperissent, profecto ipso die gladiis
gtistinus : « Et si cxterius offerenda munera non et fustibus universos 6" interemisseni.
haheo, inlra niemelijisum lameu invenio quod iu ara 28. (27) Dei 6" omnipotenLis Pairis ei Filii ct Spi-
tuse laudis impono. Quia qui nostra dalione non jia- rilus sancli regnante clemcnlia, ej'usque dextera vir-
sceris, oblatione cordis melius placaris. » Nichil tutibus et miraculis sedule et misericordilcr coru-
quippeDeo ditius volunlate bona. Itern Augusliiuis scante super homincs irralionabilcs, eL super Dei
conlra .Tulianum in libro terlio : < In sup quippe sacerdotes ab omni kumano auxilio, Dei lanien
gcnere curandum est, quod ad nielius non potest fretos auxilio, destilutos, miracula invisa ct iuau-
crigi. > Dixisti : t Sacerdos qui duxerit uxoren?, diia apparueiunt. Quadam enim die cum sacerdos
deponalur. > Bene dicis, cl ego dico, si post acce- Liprandus, qui kominibusplaciti Dei male nominali
ptum sacerdolium duxerii uxorem, sui ordinis peri- suspiciosus erat, anlc oculos quorumdam appareus
cnlo subjaceat, sin autcm in sacerdotio unius uxoris j. ] ad sancti Ts*azariiecclesiam oraiionis causa abiret,
.virura inveneris, quid separas quod non licet? Cur \erbisnefandissimisobj'urgatus, fuslibusquepost euin
enim dividis corpus? Da mihi Ambrosunn sanclum- summis cum latratibus projectis, in concavo altaris
doclorem iiostrum,qui dividat uxoremordinis nostri sancti Nazarii supra ejus corpus nimia aninii angu-
a viro, allero ii.olenle; et «edamus semperque te- stia fugit. Unde cura quidabi nefandissimus, impti-

VARI^ LECTIONES.
633declinarent vulg. 6,Gquae de Bl. 637imo Theociistsepatricios. 6SBhoc 1. kumana
6S
0 conccssil, I. d. la-
men prohibuit. Greg. Tilulus insciibitttr : Qualiler Landulfi oratione Herlembaldus in sacerdoles insul-
tumfacere voluit 6:(,an B. 6il deest k". 2
6V Titttlus : Ijic. saceidotum miracula digiio Dei palrala.
A". A". Miracula aliqua , quse in persecutione saccrtloium apparuerunl. B. Bl. • -

_ NOT.-E.
(!27) Locuns hunc frusira qnocsivi.
(128) Landiilfiim aliquando a clerico vulncialiim esse, .widreas c. - reiort.
913 '-, LANDULFlMlblOLANENSISCLERICI 9U
<€entior ceteris, tufpissiihis yerbis grayissimisque A j mulliludo faih suoruni fjnani. adversariorum, qiiaj
ijmpulsionibus ipsum alapizando, ut sui et suorum noviler fidelitalem imperatori jurayerat, sumplis
-consiiiiilium animos mulceret : famquam vesan.os armis magnoque prtelio Antonem noviler ,'electum
igenliles,extrahefetj Deiyiftute.qperante, inproximo mulliS cum plagis el -SaCramentisiirehiepiscopainm
omnibus memliris contraclis misere exaniil. Alitis. inremeabililerrefutarefecit. AJiavero diecognocens
...cuni in ecclesia eadeht sanctani Eucharisliam a Herlembaidus, inopinate se etimprovide delusum 6*S
sacerdote quodam ih nativjtaie Domini timore sparsis argenteis tolani^eivilatem.airmatus.iobliiiuit
ejusdem, non -Dei'amore aeciperet,,-fo'fis -in miiTo, j (129). Inlerea cum Herlehibaldus quasi papa ad
secla siibversus hsefeliea^idehre tameh quodam •judicandum sacerdoles, fex ad •contcrendas gentesj
iidele ac sacerdoli id ipsum iiiinlianle, irimiisit. Hoc urbem jam jamque ferro 64ro et auro et juramentis,
-audiens Dei sacerdos summa cum reverentia san- iuullis et diyersis superasset, «111nobilitfni nemov
'Ctum Domihi cofpus eolligens fecbndidit; sed misei"< -resistere poterat, Dei ira guahi jam cum suis
ilje, qui. sancti corporis -indigiius. fiierat,usque in^- mercbat... 64Cdetorta sibi veliii 'gladiu.s liisaculusv
finem vitse SIKSab pmnivcibb insaliabilis ac orrini- ^jbinata 6" est. Nam Landulfiis c.iihi se jam a spe
bus angustiis cruciatus, riioriensnon meruit habere; arcbiepiscopafus, ,qua: antea speraverai, frusti'atus
corpus Christi.; AJiivero quinque "cumsacerdotem "' comperisset, auri et honoris ultra modun^ambiiiisus,
qheihdam ob nuilieris 'beeasioiiem vturpiter dislfa- gravi inCidit contrislalus infjrinitate. Qui morienS,
Iiendo dehonestassentiipsoannp'quasi>eanes mbrlui . -linguam quasi bovinam orribilem, qua muliuni
'sunl. Quln eiiam alitis secla' deteslabili jrretilusj offenderat, quaecoopertorium rion Jiabebat, eui tor-
vcum sanetuni ineensum, qu.od saeerdos in: Domini -menta aperte. parabanlur , emisit. Demum -ad,
nalale per singulas defSrtvdomos;hbslio claiiso ac ': sepulcvum ductus-, donec ejn.s crura velut oliin
Inlrbitu eidem vetando rcfutafet, nocfe eadeih vei Jatroriiini fracta siini, concludi minime potuit (circa
nierite proxima <diabolus,vin-sciSmate. fidelissimus an. 1061). ..'
labofarilibusjfiliuhi ejus e ihatfisimanibusdiripiehs ,50. ;(29)Atus Arialdiis, ciim iriler pasckaiia sor,
:
•vagientem ac in sefa -verbefahs, ipslun puerum lempnia (an. 1066, Mai. 29—if«"ft.vl);,ecci'esi.a-.Me-
omorthuhivdemum evanescenSVcadehdodiihisii. •diblanensiumJciaiiias devole cclebraTet, prifidieahdtv
/29. (28) Ea *6^lempeslate {qn. 1071; Mart.) au- - ac cuni clerici.s rixando, 'niilluni jejtiniiim in istis
diens Herlembaldus, Gottoffeclum qiierii Supra nre- diebussancto asserentc' Ambrosio fieri debere, ct
'
•moravii de omnibus vepiscopalibus.negoliistam, in carnemet vinumJegalitcrkis tribus diebus posse
cleroquamin popnlo cbnlra jussuuih etvelle intrb-, „ comedere, firmabat. Quibus pcr civiiatem autlitis
miltenleiHjCxerciUi pafato inmenso ct nobiliuni - alque dictis Jetaniis iiilerrtipt.is, prseliuin iriaghuni a
pafte cirea Casiiliohem metando velud imperator pariibus utrisque adorsiini est, Ilis itaqne prajlian--
cbmposuit. llbi cum per niultos machinis Vetbalistisv tibus multisque gladiis ac lapidibus fulneratis, sex itt.
prseliisque diversis ffuslraJaborasset dies, ihultis e bello viricadenlesmorlui sunt..In hisilaque,lector>
populo misere amissis as I)ei:ifa civitale Mediolatii cujug discrelionis.cujusque scientias.ciijusque conli-
fundittis tdrii in domibus qtiam in eeclesiis, tamin nentise fuerit, certissimeconiperircetinvesligare va-
marmoribus qiiam in.trabibus afdenie, qnod castris : lebis. Sciriius enim el vei-e scimus, Arialde, quia iii
minime]aliiil;ab biiuii Spefrustf.itustristis recessit. : hisquinquaginta diebusnullum jejuniamiioscMecdeA
Duriihsecfuisseril acta, parvo iransacto. lempore, sta-imperare,'sancto Ambr.osio (150) cum muliis
Hcrlembaldas .consilio Oldepfahdi qui. el Gfego- sanctis attestante. An,ignoras, qitid Yeritas vefilalis
rius Yli'eslvoealuscdoctus, quibujusplaciti caput, clamal : i.Kort possunt filii spohsi j'ejunare quam-
et seminarium erat, suis cum chalerls, qui omnia diu est cum illi.s sponsus; sed cum: ablatus fuerii
Vetiam regalia negotia mulloque:, tempOre tranquilla";; sponsus ab eis, lunc jejunabunt in illis diebus (Luc
conturbabant, Sinevirsaol anulo ac regis consensii, V,;34). Gredimusenim, apostolos post Domini.abla-
cui Gregorius 'omnibus exefcitiis insidiabalur , tionem, cumceelosasccndil, usqiie ad sancli Spiri-
archieplscopum liabere slatuit. Qui vHerlembaldusI" lus adyentum in Hierusaleni oranlcsjejunasse; sed
producensquendamAnlonem sibique corisenlienlem, ulinam ofationem, quse iu portis noslrse legitur ci-
corahi omni mulliiuiliiie ore suo et inlicitb elegit vjlatis omni coram populo (131),a sanctoordinalam-..
(an%;1072_i Jdn.'6)i Iloc videris.niajoruni ct miqorurii Anibrosiq el seriptam, ecclesise lotius firmamentum
':.[;:. .}.. VAKIJS LECTIONES, ...'...."
X" Tiiulits:. De Gbtofredo in arcliiepiscopalurii inirtisb. 4
^6'* ila Bi. dilosum superscr. faclum B. JfacUins
A*. facturuui A".... 646,deest B.yex -correctura.additum A*.sed ascribqipsq, 646p6iMnereba.nlduariim [ere-
vocum spalium relinquuht^A*.A**lB.vAd marginem'_fubricalbr in_B.scnpsit': Morilur Laiidulfiis. A**.-dp-
6" aa, obinariiia?: ;648Tttulus":" De morie 'Arialdi.Ai A*-.
ponit ':'« Martir Laridulplius fubr. Charact;-» Vl '•:
A-i Qbaiilef Afialdusapeffidis riiarLyfibcoforiaiiif. B. ;'/
"
-: , ...'..: ,.. ':"':.: ;,;NOT^E.; ';'''.-'.'.""' ;''...', ';'',.'' -'.':* '- "}
(129) Eiiih die, altera pfsevaliiisse confirmat Bor, (151) Mcvslorum refugtum Veus, etc.; v. Funia-
nizo. galii Ant. Long. Mil. III, 25i qui eain a sancio La-
(150) MinimC; dicit enifn S. Luc. vm, 2S ; Ergo zaro saec. v, iiistilulam esse ' putat.
per hos 50~diesjejuhium nescii.Ecclesta* ...... ~;\ ...
943 X V HISTORIA:MEDIOLANENSIS; WBIB: IIL X '"...:.-. vow
int.eliigeres,;elillud quod ihjejusdem Vila (132) le-J< A qui omnia videt omiiiaquevstios dispensatr judicio :
giiur ^Vt.Ohinitempore vitsesuft jejunabat,' prseter examihaliqhe aperto.;. 6110 inieniionis.furialiter illb-
sabbatunf ;et do.miriicamet fesium ceiebfihruniihaf-. :pum vefba "fuerunt, apeiiissiniedecjaravit. Hqc
tyruni, cfederes! 'DiJrahsecacta^fuissent, Arialdus vi- . ficlohetfuiterque pefaeto, cum jam hujusrei even-
derisurbcmimmanissiirie advcrsum se iliniio riiortuo-;. tiis umbralim et rion ul yeriias habebat,, ad Her-
rum dolofeet discqrdise quolidiante.divoriib COIJI-- lembaldi aures pervenit (nn. 10i37),:gehte illico co-^.
lUplairi, ohiiiiaquge- aniea suis exercitiiS fac;a et adiiriata iriimensa bbsidendani Oiivam, pmnlura fera
commota fueraht, cordelehus.reminiscens, iter qup liequissimarum afliura niaximeque ihcantalionuiu.
clancolo fugeret paravit. Qui jiocle fugiens, j'uxia scicnlia fullam, in corpus Arialdi (lS8);uisi!ie mora-
loeuin Legnani (153): a riiariibus fideliuin doinnse eilraderel sataguit. Igitur legalis ad eandem direclis
Qlivtc, domni GuidDnisbeplse, tentus et captus est ac castrisvih jpraiOvRocliq clil-corisederilibus, hbete
(aii, 1068, Juri. 27). Ctuiiquevullu ejiis in afce krd- siiperveriiente eadCmvox quaedam fanfasticai imagi-
11« fepr;esenlatns.fuisset, eadehijlic.o.impefanie, pa- nis venlo supervolaiile teriui audienlibus uniyersi?
trtii sui dolorem -feniiniscehs,riri insula, quadam iiisbnuit (139)'diceiiSvtVc.Cufrite^vCurritevad ripam,.
jiixla Lacuin Majofeinv(iSi), secrellssiirie ducilis Ticiiii! curriie' currentes, quohiahiviUiloGoih fipa,
esl;.. ibique interrbgalus, si GuidOiiem.ieneret ar- " Ticinisanclus noster Arialdtis hqbisrepiisesehtaridus,.
chiepiscoptim (13Sjquem.e.cclesiavROihaha paliip. et eccc advehit. > Quqaudito ahgeiiKam.-.yoceninihiyersl.
Cjfdinajibiis firmaveratv.resppiidehs.efidixit:« Db- "credenies, iiiagiio, cum elamore.eastris reliciis om-.
nec enim linguam hi.;ore pbrlavei'o el aiiiiniis inco- iiibiis 662 ad loctim prsediciiim cncurferuiil. Quo
kimisftieritac men.sineasefeha,nec tenebq ipsuiripro ciihi celerle^'.cufsii ivlssehl, cbrpns jamdiu tfuhca-.
arcJiiepisCbpojiecJiabebo: i Iloc-dicto veriiuls; Qlivse v luiri mulieris,68*fefe emarCidiinli iiiiiiihieque prop-v
liirialiieriheumprosilienteSjiinguainejusdesubirieii- ter a.quahi-ih qua -jacueral ftetehs, c.uLoiiiiiia:mem-,-
io.nem itahen'tes,in iiis.ulaseiiiiinorluumfeliqueruni. bra cu.iusc!inqiie sexus iiiarcuerant,^ brribiifi,nimis-.
Quin etianii alierst, die (Jjun. 28), jubenie eadem aC visu-teierrimum, illis traditiim est. I.taqiievinultis
Oliva, iieasuis mofluus vel vivus inveiiiretur et a'b dubitaiilibus^muilisque congatidenlibus,: plurimis-
IJerlenibaldoVduiissuiie-ipsa- obsiderelur, i.ir afce que ciedcniibiis, lahdem pallio superiniiiosiLoin;
Trevali (156) in apoteCbasahcliiAmbfosiicaulissiine lectxa corripositilsest (Mai. 17). Quo assiimptp et
absconderites.humayefuiil defuriclum*^ Transaclis . quasi leviia cum siola ornato, stimmiSciim ieianiis-..
verovaliquanlis diebus;" ejus eadavefis. fobtof cas- magnisqiievexaliaiibriibuspJtirimisqiie coiifrequenla-
lellum binne, ifa, ut* onines- iiausiarentv fngientes, „ tionibus ihinonaslerio sancii Celsi liumatnhiest 6C!?-
o.ecupavinltaqiie.liujussCelei-isconsciiiriagno timore (Mdi. 27). HiisJlaqiie peraclis, llerlembalcliis suis .
ieffili^ vnevob-liOccadaver-inveiiireift, "siimihbcum cum dninibiis iiiagnisqiie ceremohiis qriasi noyumv
-k.boreXiJOfecIiam ipsam aqua usqiie uiiibilicum, niartyfeih veneraiiieSj fantastica tlelusi iningihe, ut
cvoarctaritesfoelorem,replevefuht(137). liiis itaqtie, poslea in tenipore quafti Anselmi afcliiepiscopi ap-
ut aufjisiis;. anibbbus.exanihiatis - iiijinguis., Deus., paruii, sedul.c ac <lcvoie coleban,t: Cum enim posts
~ ' *" -
,,.-. vv'v .-; YARLEvLECTIONES: ': _:'.- :
eis:in:B. rubricaiqriinmafgiiiescripsit ipassus.CsL b. Arialdus martif el levita-annb Domini 1066; S;.
Kaj."'Jujii. canojiizKitisperAlexandn.ini II. Nec miranduni si iste historiogj-aphus etsequens (Arnulfits^
'.tempequi_Lahilulfuin inedcodice.subsequitur) nbn Iaudciit isluin Arialdum; quia ipsi eraijL fiuitores sa-V
(-efdotujniixoratoriim, cohCHbiiiaribruniet simoiiiacoruiiiva quibus b. Arialdus passus est. Qiiare anno
Domini-1067._A:lexaii(lerII. veiiil Mediblanurriob iiiortem Arialdi,.dum ad sinodum pergeret, quam Man*
tiie celebrayii, in qua bmnes.Mediolanenses saceriiotes. uxoralos beiicficils priyayit. Quqd et de_ celeris.
lacere iiiteiuiebai, sed mgfte preveriius Csl; sed IIy]depraiidus,ejus..suecessor.facti Alcxandri conscius illud
cxpleviu Etiani k"-: iti mafgine notavit : Caract. rubfi S. el b. Arialdtis. maf tyr el levita eic. usgue ady
levita. BCPC ink legebdnlur. BET.HMyjIcecdesumpia.essevidetiiurex AiionymiV. Afiaidi npud Pu-
igilur 50
: ric. p.157.-W.. 6- spalium unius vocis retihquunl A*.A". B. . 6?: 1 in margine-atteriu.s Codicis(i. e.k.):.
Jtho, kodie Raude. Bl. 652omnes BI.. ®3' clerici A**. 65!tita k*_.k". B; in. B.aulcmaiia manus. corre-
ctrix ciiilehiuliefis hiieruil ea.vBl. liabelm. ciiusa. csHnB.ideiiiilte fubricatof in:mcirgine:: VersuS super
sepulciq B, Arialdi. Maftir Levila jacet hac Arialdus in iirna Troncatus, inoritiir.Sed vi.le"dona merelur.
.'Hoc'Manseolo.(iep iamsoleo cumFIamma ap. com.:.GiiiiiniV$,'4flS'.).,revOrentef Coiidiia digno.. Hiis ge-
miiiis causis Arialdus passus ab istis, Maftir in ecclesia jevila recondilur,-isia*.Translniii Ansclinus paslor:
vcrieraiiile corpus. —-Isti tfes\'ersus Ibquuniur deArialdoet Herlembaldo :SancfOs thesaufbs venefare
per -oinrtjacaros Hbspugijes CkrisligensJiiclita Mediolalii,De.cujussanctj sttut isti sanguine 'n.ali.Eadem,
};}-:,}-:-— -:—-:}- . - y --' miTMi-y *. . v.-v: "'.-." ".-'' ;; ;';''
C. 38; sed Larid" " :
- (132) yerba mufavit.: D SS. Jun.,.T, p, 50Iv
(-133) Cflsirimt fidelis UerlembaidivAndr.,.C<27, (157)" lu lacu demersum esse ait Andreas cap<
<rjuiv a. presbvtero qiiodam eurii traditum esse r.e»- W:
iert; ' "-'-* :: - '": V (158) QjuodSMaiiiiiiiilbfe lacus" inventuhivfuerat,:
v (134) Isola Madre,.ut videtur. Giuu IV',,114, indeqiie Aronam asporiaiuiu. ;
;* (135.)Ita eliam Aridreasx. 29. v (159) Et.ecce die ulierq illucescentevoxiajiiferaper
'(i56j-.-No.men in Valtrayaglia niarisit valli in sinj- casira insdnuit dicens :}lri liilofe quidem,LTiciriidir.
stra laGvisripa, prope fifies Helvet.iorum.Ibi eum reclttm est iti navem torptis beaii' Arictldi.' ANDII.
quajreiu And:eas in carcerem corijecius "es.t, nar- c,52., ; _.""•
ivanfeSjro.presb. apud Piiricelium 1. L,-p. 119. Acta
"
;917 LANDULFI MEDIOLANENSISCLERICI I . -.,',--,.948
bieriniurii.ESB siioecbnsecralioiiis(140) domniis, Ari-1A scalas ad capiendas doinos et cellaria niacliitiasqiie
seimiis Afialdi bssa et.Cbrpus qualiter malc olim in diversas porlarent, ordinabal. PrKtefea secrete or- •
vyeriiafe fuissent humata comperisset, curiaiiter cum dinayit balistas ac fundibuiariosy-scalas iriangulares
"paiicis clevicis ad lociimtendens, ossa qufe habere fefratas inferius per semeiipsas siantes etibjlprum
"potiiit colligens, in ecclesia sahcti Dionysii humavii viginti. flis itaque cqmposilisrac oratiqne faCtalucu-
\ (an. 1075). E.a tempestate cum capitanei, quos Her- lenta, in qua suismagnas divitias coelesles et liuma-
Jembaldus a civitate suls cum factibnibus expule- nas honoresque maximos proniiltebal, praecepil liii-
fat, parali mori qiiam inbonestc vivere, viribus litibus ceierajque, muljtiludini, ul arjiiaii in theatro
reirilegralis urbem paillaliminirantes, cives qubs datb -signo citissinie convenirent. Ac ab alteraiparte
liabefe poteiaht, secum stare acfeudi fetinere ju- capitanci citni popnli parte, ciii Herlembaldi interitio
."rejnrando allQrraabant. Pauco auteiri tempore cum innotuei-at, viri cognosceiites iijduslfiam pfseliique-
oriliriafii sahclum crisma ad sancti _jjascau fontes calliditatem, ac bellum civile adversum sese cufiosis-
consecrandos devote -adduxissei.it, al> HeiiembaMo Sime pra?parari, sibi ei filiis ac iixoribiis riecem tur-
fiistibus et terroribus 6" conslrieii alque coacti, in pissimam inferri tinientes, paulocitius Heflembaido
saneiq sabhato ipsum uriheairo duxerunt.v Quo.. ad bellum armali ei, virilitCr prseparati sunt.. IIoc
dticto, ciini 6^Rdiu stiper hoc negotium adyer-_ audiens Herlembaldusj loricarii admi.rabiiem indutus
siis illos pessime detraheris ac novanpmina inko- equum ascendens ferieiiilum,"ac ipse maiui vexilluni
uesta illis imponens Herlemb.ild.us concioriaretur, leheris, cum paucis armatus el Leoprando sacefdole,
furiis sajvissimis commotus, sanClum ._< crisnia qui et ipse crucem-mariu gestabat propria v non ut
ab illorurar manibus sumrna cum viluperatibne bellum sedaref, sed ulbellanics suospoliusihcitaret
diripiens ac ipse siiis-manibus iii terram effundens, liqsfibus, et ipse hostis exiliciis ac barba eiJorica
pedibus el fusiibus.multorum qtiasi lutum nullam extracla, ut lerrori lnagis foret, sese dedit. Guhi au-
reverenliam divinis sacranieiuis babentium concul- tem liic primus suisiioii expeclaiis armalis el signo
cari fccil (iii). Ogens sine Deo, ct.o placitum sine dalo, perplurimum suis confldens Tiribus, maxime
yero! Sacramentiiiii hoc per verbum Dei conseera- quia anle e civitale illos fugaverat, beiluni iiiitiaiis,
lum- quid offendil? « Accedil eniiri, sicut beatus ^lanceis ac ensibuS perfossus priniuset JiiterVprimos
Auibrosius (14-2) dixit, verbum. ad elemenlum, el cecidit 6G 0. Sed effecto bello ac Dei niisericordia
*
fit sacranientuin, i el-qiiid dicat Aiigustinus sanclus, paucis morluis, ac sine multorum: strage; quam
inteilige : « Quatitvis inipiidici et immundi sint qui quidam ,ex. ipsis magnis firmabant asserlioiiibus,
operanlur, ipsa ejussanctitas pollui;non potest, el P i devictis atque fugalis omnibus, quos noh I3ei cariias
quod verbis eyangelicis et per adulieros et in adulte- scd malares armaverat, sblus sacerdos e clericis qiii
vrossanclum est. » Quid de genie vesanissima a Deo dissidii lotius fomentum fuerai, Leopraiulus, nasb
oblita dieam? Dei ira. super civilaleih aperlissine et auribns posl aliquof-dies nuuilatus, gaudio im-
niultis jutiiciis emiitehfe, saricto baptisino sancti meiiso civilas tota paceque adepta repjeta esl. Si
pascse ciiniinose iiiterrupto, veiiium est ad diem ma- enim civitatis totius nieritis exigeriiibus victoria
joris ebdomad-B,quo capiiahei jain non private, sed "bbslibus dala fuisset, et frcqueutes armati aliqiianfo
publiee sui fedi 659ac prbprietatis retinendi cufiose cilius converiisserit, ut profectoconiperimusj nia-
satagebanli Duii) ba;c agebantuf, HefJeiribaldiisksec chinis refum diversarum iriventis, quaj liujus efant
bninia suo sludio parari exisiinians, et aniniam jam ordinatas flagilii -, ut illi cives qui angiisliis arcta-
e .se iri manibus dijudicaris, solus quasi dux theatrum bantur asserebant, ipso dieparstola nobiliuhi cjnasi
suos corifortando ac coboiiando ad belhim .regeris Sillae veL Marii tempofe cum populo sibi.-,faventc
prselii hecessaria ordinabat; qtiin etiam iri jiririiis gladi.is diversisque tormenlis fuhditusinierisseL
sibimet vexillurn, miliies et.pediles exinde, qul 51. (IV, 1.) His 86t autein causis, quibiisShi tres
• v.v -': VAHUS LECTIONES - ;;,v :-:::',
prorsus:k**:exhibet, sed iiiepte in textu ipso iia : klinialiini esl. H. i.p. H.s. c. 0. m. vceremoniis "quasi
riibeis cliaracteribus in mafgine quio seqiiunliir. Veisus super etc. iisque ad liativquasi npvtim :elc.
686in B. rubiicalorin mbrgine.:,, scilicet MLXX1.XVL "J.deest B. spa;io}relicto., ...*B» ,duni fi.v ,M?.:fcudi
Bl. 66° hiB. rubricdtor in margine-: Occiditur Herlembaldus ab Arrialdo de Raude, ut aliki repe-'
rilur (scap. Land'. Jun. c ii.) et patilo inferhis~: Versus stiper septilcro Ilerlenibaldi in S. Diqnisio,
quem saiictortlm martirum cathalogo annotavit Urbanus Il.qiii cumArriulfo .archiepiscopo-Mediolanicor-
pus ejus tuiimlavil 1091 (polius 1095.).,- quia ipse Herleiiibaldtis vexillifer ecclesie ct tutor abadyersariis
Roiiiane ecclesie occisus est. Hic Herlembaldus mil?s Cbrisli reverehdus Occissus legilur, qui cellesli
(/. celi cum Fiamma ap. Giiilinl IY; 519<)sede potitur; Incestus reprobatvsimoniasvelquiadarnpnati Hunc.
Vcneris servi pciimuiil Simonisqqe inaligrii. Urbanus summus presul dictusqu.e secundus, Nosleref Ar-
liulfus pastor pius atqite behignus Huj'us membra viri. luroulanl translata beali. .Eddem A**.ahnptqvit
in codice quem exscripsitin margine legi rubris characl. 661Incipit liber quarlus de HenricO imperaibre
ct Rbdolfb, ef de actis comiiisse Maihildis, et Hyldcprandi cardinalis^qui-posl-AIexandriini filpapav,Gre-
gorius VILHis (ifc. A*"<B. InCijiit de HeririCo impcratofc el' Rbdulfp eibelloSansohie, qup:ins!iiuiq,bo-
itiilisse Matiidis et Oldepraridi, obbiliuni et yulgi strage.facta jnaudiia patralum esti;;,Cap.-51. ll.is vA*,.c«
al.eslanle Udfi Blancb cod.k. . . ." \ , V •-. , .,. -:
.::'-- "['-"':-:}".",}'['[_ '} ''.. NOT/E. .'Xv.' ".':--,[}: .."-:;-:". •
iiiO) Itaquea. 1099 velHOjJ. ,,'.,;;,: disse yitletur. ' '-::-—':
(141) Quajaiiriis 1071 ef 107S acciderurii, confu- (112) liiio' Augi!Slini!S,-iHJoan. Eviing:\\, 80. ,-
'
949 X HIST0R1&MED10LA«ENSIS.XLlELill. * 9J0
oum paucis, vitam finiere kiimariam termiiiatis, a A;totius terrEethetrarcatura e6D,ab imperalore Henrico
quo vfonteIISCG universa epistdlis ihultis intercur- -fitlelilaie sui iriiperiiac totius sni bonoris acceptam
rentibus mariavefunt, posleris fidelibus "et liaiic - usque ad boc tempus humiliter ac devote tenebat.
-'ecClesianidiligenlibus ui sibiniei;pr3evidearit,:cefera Cturihsec omuja ad imperatoris aures seriatim per-
fideliler enucleare curabo._Igiiur comiiissa Matildis yenissehty irimanissinia ira ac dolore commotus.,
665cuni jam dubbus fratiibus emorluis, qiios Ilen- kanc clahdestinam
peslem inopinate super se insur-
ricilV impeiatoris calliditate occisosiforecrcdebal', gehtehiyidenSi ad\'eisusRedulfiim sibiel regno fere
'sese solam superstitem videns,'serpenle qui olirii jam imriiiiientem.sibiquepeijuritim, qui otiam totaiu
protoplaustos iri paradisb.iDel"decepit calliclior,. Saxomamv adv^fsuseuiri armaverat, cum suis om-
ipsum qu3srens;imperatorerijaiegiio-privare, dolis hibus quoskabere potuit, arma suseepit. Quamobrem
acutissimis uon'afmis labbrans, sepiiriio 663adhsesit genle.ufrarumque parlium iucnarrabili coadunata ,
Gregorip. Qusecunl ariiea 66fc"virgoGigoheni virum prseliuin est tale eommlssum atquc perfectum, qtialc
jjrudenlissimuhi NurmandisedhcenYniarilum duxis- .iiec literis cognovi necoculis \ici nec auribus audivi,
set, per-paucos annos nlotataV66^, sese jani poonitens riec aliqujs hisi qui iriteifuil credere potuil. Quo
dominii domihuni Jiabere, eum: vefhula cohsciliaia : ehim bello ciuii antea bidiium suis cum omnibus in
-.'__: ..
Fidelissimav,- ipsum adcloacam super Jacuni seden- Be:jugressu Saxonioe castris consedcnlibus univcisis
lem per podicem inlerimi ;ehse oauiisslriie fecit. iniperator.sederet, kbc'lale dcJit pra;cepluni,.uL in
. Eaecenini cum lotlus'fere Tusciai et usque Rbmaiii prirno die belli, quicquid si\e prosperi, si\e adversi
comilalus sui pbleslatemsola ex:ereeret-, paclo se- adyeiiiret;iipcie'superyeniciiieeadeih igncs tres Meeii-
Crelissimocum Oldepraiido,qui-turie diacoui apieerri derehlnr, «.quatenus otrines qui dispersi fuerint ac
RoriiahseEcclesii».regebat-,:.neenon qui' 666pluriihis vaiiis eyentibus, ut; In bello solet, divisi fuerinl,
Rbmanis o.ssibus Aibiui etvRiifini; spafsis (145), coiiveniaiit; ac demum ad ignem ijiaj'orem ad me in
qiiaienus sineconseiisu iinperatbris in: ppnlilicatu ununi conyehiant jvsesequecolligant, sive ad insc-
Roriianb eligereluf el consecraretur, operam dedit quendos liostes; sive ad praelium restaurandum. %
iflii, 1076. Feb.). Itaquevelectb Oldepfando el ideni Ubi cum in primo bellorinu concnrsu \iginli milia
Vtqnsecrato .Gregpfio , parvo mofalus tehipore ih milittim electorum.iii petra onlinando ac pra;mit-
synodo -prima et donmaVMalildis consciiio sine, tCndo amisisse.t, et ab hosiibus vclul olim Jonas in
advocalibne ulla Henricuni excbmminiicavit Unpe- iiiare a cetp absor.Lifuissenl, suis cuni omnibus mili-
ratorem", parvissiniis dafisiriduciis_ iiisiiriveslituras tibus prsetei' i|!os, quibus'lancea, in qua Dei clavus
cpiscopatuum oniniumque abbaliarurii Ipsb refuiaret; eiat, inclusus Rbniani imperii- slabihmentum ab
Exinde cum bsec oihhia si.bivfavefe yidisset ,* et C liqslibusdurissijhis:, Chfabatur, ciiissimc occunit,
uiaxime qriia Mediolarium Herleriibaldu.SrCU.nl suis Ct oceurrendo mujtos liberavit \iilute. Itaque cuin
oiiiiiibus calhedfis 66':sibi qtiasivApostolicosumiriis reges ulrique velul leones ferocissimi fcraliter praj-
Ciimgaudiis in omnibus deservifei,vrnultisvepistola- iiarites eminus.c.oiivenisseni, toia die nentra parte
rum amnionilionibus amnionilus, necnbh coihitissae vicloriani adepfa, gladiis ferocjssimis invicem sse-
Matiidis quamjjlurimis adulatioriibus accensus, siipef viehtes sic utrarumque parlium strage facta innu-
hujiismOdi negotium sedule irisislehs ;. 'canones et merabili, dies pervenit ad noctem. Igitur focis
ivgislrum, ut clerieiqui invesliluras de irianu im- accensiS tribuS,' ac oninibus qui dispersi fuerant
peraloris accipefent, ab qfflciisdepohereritiif, pri- riulitibuscorigfegatis, imperalor multitudinemuni-
mus. satagujt.' Demum ecclesiarum -uniyefsaf um ac versam quamqqiligere gregatim poluit, mullis cum
"Meeulifotius pace et eohcofdia spreta, illecebrar.uni lacrymis cbkorfarivad prselium, flamraivomos oeulos
faCeiiis ac diligenfia Matildis; Ciim qua et ipseride- himisi ira jiabens, vilissime cocnatus, ccepit; et
bat,. coronam admirabijeriilapidibus pretiosis inles- exindevqualiier propria tiexlera pugnassel, ncrvis
iain'Saxbhise duei ReduIfO.quaterius. se de imperib ejusdem a capuio ensis summa \irtuie Saxones
.Romano contra,668Heriricum I¥ regern iiitromiltefet, v tTuneaiidOnudis apparentibus ostendens, regalitcr
inislt; • asserens se multis excommunicationibus D universarii cohorlans niullitudinem, dona vivis el
excbmmunicaturum, etejus arriiis admtrabilibus ac hiortuorum fiiiis' ac filiabus regalia promisit, mal-
SaxOnum illius gladlis yirliiler pugnatrirum. Hic lens mofi'vquaiiia suo perjuro vinci, mallens sui et
enini Redulfiis Saxonise ipsuifi ducatum, ipsius fere suorum militura corpora viriliter truncari e proelio,
', -/"",:' -YARi^; LECXIONES.: ;
6" maliidis B. const. cum—-operamdedit ex nostro 'exscr.ipsH,auctqr vitceMatii. in Leibn. SS. R. Brunsv.
I./p. 694. verbis patilum mutatis: 663ila A**.quinlo B, sed ritlmcalor tll" cofrexil; quinto vel sexto vel
seplimo A*. 661adhuc V: Matli. 666'^ secum m. super se i. p. alicujus lislicrc tlonnniuni \.Math.
666cum quamplufimisreligiosigte fmibus A. et Ruffini sp. q. . . . eligerenl nl consccrarelur o. tiedil. V.
Mctlli. W i., c^ chateris; c/-.;c; 19.' 66?ita corrigendum videbatur;:citcUibfi. 669tla k". Bl. ihelarca-
ruiri A*Vfi.'-"' " -.: - V-i:
,-:.,: ..•; WTM. :-: ::y:-::}: .:-::--
(iio) I.. e. auro el argenlo; cf. versus qui ssec. tiinus., sed quattrinus. Cf. eliam Lvangelium oe
xi, xii muiluiriCircumferebanlur : JII«irtiwjAlbiniei, riiimmo, ubi iidem sancli ciianlur UuiqiuunRomai
prestttis ossct Bupni Romcequisqttis liabef,' cuticld efiicacissimi.
iiurare valet;. el pi-ov.erbium: Romcn Deus non esl
951 LANDELF. MEDIOL. CLER. HIST. MEDIOL.— LIB. 111. 9b2
aut campo miseere. Cum alieraaulem dies venissel, A malcs consulercnl Romano, el domnum Thcaldiim
'.mpcralor Henricus summo kdie crepusculo suorum 6n id ipsum reciisanlem eligere universi dispo-
mililum univcrsoruni viribus collcclis el aiiimaiis, suissenl, Guiberluni .Ravennatensem aicbiepisco-
ct domno Tealdo sanctae Mediolanensis ecclesise no- pum simulque cardinalem elegerunt, ac elcclum
tario (iii) lanccam ipse cuslodiente, ctun viginli summa cum diligentia et cunctoriun iaude ipsum
mille mililibus hoc in praelio nimia cupiditiite ane- dementuni C7SGracis facetiis alDuenlem summa
lantibus, armalorum virtule et animorum sagacitate cum -dcvolione consecrarunt (145) [an. 1081]. Hoc
liostes unanirniter continuo invadendo, fortilerque fncto imperaior cum univcrsa multitudine et Padq
Janceis cl ensibus aique sagittis feriendo in fugani nirnio gelu rigidus ipsum et militiam uaiversam
converlit. Demum uirarumque parlium strage per tamquain serviens suslinente, ac domuo Thealdo 67C
duos dies facfa hominuni innumerabilium , ac rege oiiinibus cum suffraganeis, piseter illos quos ipse
peij'uro Redulfo emortuo a milite imperatoris, qni Gregorius inlicite sscva inlerjocanle pathalia , quara
et ipse in campo inier morluos jacebat, elevans se ipse incilavcrat, a beati Ambrosii ecclesia abra-
graviler \ulneralus. . ipsius, el. ."" toia ense Teu- scral (HQ), quam ob mislerium Ambrosianum, quoJ
tonico trancavit, necnon sexaginla miliiibus electo- ultra fas el nefas oderal, ct niililibus nrille el eleclis
rum nobilium virorum , qui inler laiitain slragem B quos ipsc summis et ex propriis dispendiis dueeiv.io
jussu imperatoris eollecti cognosci potuerunt, acer- alebat, in mense Dccembris (1082) Romani castris
vatim combuslis, impera.tor per quatuor dies intrans oidinaiis universis consedil.-Ubi cum per mcnscs
cum furore Saxorjiam, onines quos habere potuit, scpiem imperator fruslra arniis cl machinis labo-
tam mares quam feminas, mutilando deiruncavii. rassct, die quadam incompensaleaccedil, duin Tcu-
52. 6J1 (IV, 2.) Po.stpaucos interea djes cleiiciet loiiici utiivcrsi gcntcsquc diversse a bello laxalas
Jaici Mediolanensium coinmimicalo ,ex communi quiescerenl in casiris, duo viri audaeissimi, domni
conscilio, eorundem ci\ ium cf2 malorum, callidofuin Thealdi el sancii Ambrosii defamilia, pistor nomine
ei fcinuilaioruni, qui piovocant irara Dei, fece e)U Aniizo, ct camerlengus liostium camerae diu nociu-
minata, seclarumqtie ncquissimarum errore put- que cuslodicns Ugo nonr.ne, prsclio ct causis audar
galo, clericoruinqiie nmliorum zinzaniis fugalis, ires cissimis assucfacli, armis cl gladiis \irililer accincti,
viios diacones et iiotarium ad imperatorem, ut clanculo civitalis munitiones necnon el cuslodes
quemcumque anulo et virga laudando conscnlircl, turrium et muroruin qualilales perscrulari cupien-
archicpiscopuui teiierenl, unanimiler dircxcrunl. tes, muluo animati paulalim ap pedcienfun muruin
Quod ideo Romano imperaloii ab Aposlolico multis- inachinis ex pai'teeruderaturnasceiidertuil(aJ!.1083,
ipie cpiscopis ol!m conccssum est, quatenus cum ^ Ju.-i.). Qui videntes civilaljs cnstodes dormire ac
unaquscque civilas unius sacerdoiis vel lcvilae ele- uniiersa silentium tenere, gladiis illico Gvaginatis
ciionem canonice facere debercl 6n, ut Romse muj- audacter alios iruncabant dorniienics, alios c lurri-
iisque aliis civitatibus evcnissc cognovimus, duas bus prcjiciebanl inermes. Hoc facio, protinussese c
uiullo cum sanguine electiones faccrc satagebal. lurribusostendenles, signiun sculis secrclissime ul
Quibus curise regali represenlalis , imperalor tacite sihi imperiilor cilissime occurrerel faciebant. Dom-
quid isli aul Thcaldus, qiiem diu animi et corporis nus inlerea hoc videns Thealdus, pa\ore suormn
scieniia pra-polleptem coguoverat, valerenlrecogi- attactus vironim, ut imperalor ciiissiine sibi et suis
lans, landem donmum Thealdum virum valenlissi- occuneret adprlatus est. Ilaque inipcrator indigna-
inuin, exrcgia eamera honorifice ornaluni, ac anulo tis Teutonicis, gens invida Longobardis, oninibus
ct\irga suUimaf.um, cunciorum astantium vocibus ilico armalis militibus urbeni paucis iruncaiis cepit;
laudalum, prscsentibiis civibus et absenlibus uni- quin eliam ipsum Grcgoriura insequenies, in locis
yersis dcdit, aiquc ui bonorificc MedioJanum reci- lutissimis et lurritis in veteri Roma semctipsum
psrelur ac Iiaberelur amicabiliier impcravil. Post colligentem obsiderunt. His ita gesiis, imperalor
paucos aulemannos imperalor omniuin suorum ma- . domni Thcaldi 5. Kalcndas Julii magnifice in auro
loimn capul alqtie fomenlum Romse fore conspi- ct argenlo novis honoratis militibus, quorum autla-
cicns, ut ipsam civilatem alque Grcgorium sibi ad- cia alque exercitiis Roma capla imperaiori sul^ar
lersantem sibique omnibus modis insidiantera obsi- cuil, ac ceteris primalibus diversis exaltatis mune-
derel, inenafrabili uiiliitim multiiudine necnon epi- riijus, variis fultis honoribus, cunctis gratiam deditj
scoporum mullorum corona vallatus vcnitin Italiam. solos sccum Teutonicos rfilinens in palatio sedilca;-
tjbi cum pervenisset, et do eligcndo pontificc pri- sariano.
VARI^; LECTIONES.
c'.°posl vuln. el posl eLspatium rclir.qitunl A*. B. A*\ c" ila A*. Dc eleefione Thcaldi archiepiscopi, et
nbsidione Uom;t<:aenrbis per Hciiricuin quaritini. adscribunt codd. 6" cive k". 673 debent A*. Bl.
»n ledalJum B. ^1- iiu codd. 67StcJaltio B.
'
N0T.-E.
-(U4) Scd is atin. 1075, vci 1076, in arcljiepisco- 1084, Mari. 21.
pura elecius est. Nosler prrclium ad Eilslrain cum (liii) Sc. Cmncnscm, Curiensem.' Auguslcuseni;
'
.aliefo ad Unstrodam commisso confundii. v. Giulini IV, 233.
.'.-'.5) Eiecttis.est IC80, incnse Junio; consecrattis
^
933 APPENB. AD LANDtJLFDM,==,.CAJALOG; EPJgC, MEDIOlV :;<D5*"";
53. (IV, .5.) lulerea m Gregpfius sese vjdens a .A niuliisquepalaliis regtirii Roiiiaiioriim adustis", Gre-
.ciyihu^"ct a quampliiribus cardiiiaii.bus destilutum, gorius derauhifiiiis male crismatis flliabusque pejus
..omniquespe auri el argenliarnissa, equibuS sancti consecfatis,cuijam spes ulla yivendiin civifate non
Pelri fegjas et cancellos et aliaria decrostando nu- v;eral, ab Urbe exilieiis cttm Robeno ;SaIefiiuin prp»
davei-at, qua seeum Romaiiostenuerat bellicant.es, feclus esi. Ubi per pauca vi.verisvlempbra,'tamquain
magis diligenies aurum quam aposiolum Paulum, nialbruih poenaiiiemeritus Inlef iH[an. 1085, AZai.2?),
nec noh locum in quo fugerat ipsc nimia ac diu- -:': 54. (IY, i.) Cum c?3 liajc agebaniurvuniversa, el
frirna nocturnaque obsidione exire non posse, ad clericorum scisma laiconimque fiirialia prseliapfiii-
Rqbeitum ducem ApujiaeIegalos.ut sibi quamciliiis cipaiiini lenerent, quidani sacefdos Aiiselnius ito-
posset genle cqaduriata immensa, el.sancll Pelri tiiine,.'que.mdoihniisThealdus insacefdoliocohse-
ragalibus illi refulatis, .subvenjfet, caulissime et se- crayeral, qiiadam die in saricti Mauritii vigiliis, duin
crelissime misit, flic enim Apuliarii el Caravriara omniurii sanctorum coileciam, sahctseMai:iseveSpero
multasque civjiales niarinas _ exiens Nprmaudiam, fiiiito, anle altare sanetajJMariajad' .Funi.iculiim- (147)
jEujiis"miles pauper 'cuni.suisque sociis fueral,: ho- suiiriiia cum revereii.tia dieeret, videniibus .clericis
Titer et injusje^cum suis "rhullis criminibus iiiva- tamquam morluusV vultu tameii coloralus pulsanli-
serat, Jgiluf geiite coadunata inmensa et Saracepis 8' lmsque librisj cadens occidit. Qiio audilo..iiiulii ex
omiiibus quos liabere potiiijt, in pauieis djebus Ro- ciyilate ulriusque sexus.exeuntes, visu yidebant ni>
niani yeterem, Rbinariissese ae filiosac uxores mi- faliile oihiiibusqueieiribile. Cumque niullorum tur-
jiiiue. luenlibus, Rufini el Albini reliquiis deficien^, • nisc lurniaiim ad lioc cohveiiissenl iiiaudiium, alii
Jibus armala manu Roberlus 67Siiilrayil {an. 10.8.4, cfedebant fictiiium, alii pedes iubula vei acusecura .
Mai). QII.Oingresso, post aliquot dies imperatorem qtiasi morliio pungebani. Facitim estauteih lii alierb
JJrbeni exiisse""iriyerijl.llaqtic gens diversa de D.eo diCcirca meridieiil, videntibus multis ac slupefaclis,
ignara , seeleribiis ac JiomiCidiisedoeta, adulteriis qmisi ab aiigtisliis Iiberatus, cianians poenitentianl,
yariisque fornicalionibus ass.uefacta, omnibus cii- spiritureslaufalo sibi sese velocissiihe efexil : ;-,-qui
minibus, quteierro et igne tali.'jus agi solet nego- iiiulla" tornienta incredulis ac iisurafiis iricredibilia,
J-Hs,sese furialiter iiiimerserat; quiji eliam virgiues et hoiiores et gloriam quie super sarictos vidit viros,;
s..cralas corrunipenles jiiiseiorumque Roirianpriiih -proutpoluit, angelp sibi JiseComriia osieiideiite, qui
pxofes iiicestantes, ac aiiulos ejus earuni digilulis spirituni ejus per divefsa ponavit, lacriniis .ihullis
jletruiipabapl. Quidnlu.lj.a?iribus ciyitalis partibus' . patefecil.
Explicittiber-RisloriarumLaiidutfihistoriographi^K
'
"" v VARLE LECTlONES. '-'.'"'
.;'
'...J677filulus in codd.be morte Oldeprandi, qui Grcgorius VII. diclus est (q.&, .vocalus est. c. 33.
A'.). «78 Rubertus B. hic etinfra. 67s Titulus in A". B.': De trahsitu sacefdolis Ansclmi, et qubniodo
i((_uoniamA"*-HL)' iiicolumis sequenti dieapparuii,. De s. A. t; qualiier spirilus ejus.incoluihis anie-S.
Ilariai altareper aiigeluin Dei iraiisivit. A*. C8? ita A*. B. Finis Laiidulfi seiiioiisliistofise. A*".
'-'•' 'r "•_'• .jJOT^E.v- '''.-;.'.'.:. "-:-'•'.; ,'•
"
(147) De ea v. Giulini V, 573. vv

;
APPENBIX AB;;LMD^

GATAL08US ARGHiEPISGOPORUM MEDIOLANEMUM,

'[..[ ,':,. EDIDERUiNTL. C. BETHMANNET W. WATTENBAGIL

{ApjidpE^Tz, ffonuiffpnia Germanice/lisforicn,Script., lom. VIII, pag. 10_I.|

> MONITUM, "


VV;r'-' /''' \ \'\[ '':"[''"-[''i[ '';'"V; V
Aniulfi et Landulfi Historiis.subjic"iinuscataiogiiiu ad eumdem cwin illis' lermlhum deducluhi, scilicet ad.
archiepiseopuni Thedaldum; queni ex tribus proponiniuscodicihus
'" : '. ; .... ~-\-- '--.-> '..
I) AmbrosianusC. 153 partis inferioris, oliin P. 246 et B. 24S;sighatus, membf.vfol. ante Vitassancto-
rnrh:*t sermories heati Ambrosii ejihibet.catalogum, cojuintio calanio deduclum usqiie ad stjcunduniLail-
jrtnlium^ iirquo calamus qiiidem niulaliir, s^d maaus eadem nianet et coiitiiiuopefgit usqueposlGuido-
-935 APPEXDIX AD LAXDULFOM. 9.-56
nein a. 1075. Hsec omnia igitur cs antiqniore fluxerunt a duobus salteni confeeto, ut jam Papebrodiius
vi I t. 1'riorcin parlem usque ad Laurentium a. 575 ob sermonem in omnibns scqualem unus coniposuisso
videiur ; altera a. 373-1075 aliuin auctorem sive mavis plures saiis prodit vocibus t episcopus, obiil, sepnl-
tus est. tllcliqua veio a. 1075-1206 in codice a diversis adnoiata snnlvario leuipore, prouti decedehant
arehiepiscopi, outogr.ipha igitur narratisquc plertiinqiie sequalia. Edidil priinus Mabillon in MuseoIlalico
1, 2, 109; deinde egregie illuslravii Papcbroch. in Actis SS., 7 Maii, p. 54 ; nos ilcnun propenimus cx ipso
codice, quem flagiiaiiiibus nobis diligpniissinic cxaroimnil alque in usus noslros conferri curavil vir
admodtiui revercndus Bariholoinceus Catena, bihlioiheece Ambrosianac piseleclus, cujus insigni benevolcn-
lise.acceptum referimus, quod etcatalogum accuratius liic proponere et de varia ejus scriptura cerla
alferre jam poluinius.
2) Ipsc caiaiogus in 1. cum ad annum dciniim 1126 cicdiictus"Cssel,iranscriptus fuit in alio codicc mctro-
poiiiano, de quo v. stipra pag. i, ii. 5 jam deperdilo, iiiuie edidit Muralorius SS., IV, 111. Scriba in verbis
iuulla iuuLavii, quseoninia adnoti.re inuiiie judicaviiniis; quscdam de suo adjecii, quse accurate altulinius;
post Olricum ab a. 1126 proprio Sl.irie pergil usque ad a. 1176..
5) Ideui caliilogiis ex ipso codice 1 ciica initiuni ssec. xni in libro capifuli Mediolanensisqui diccbatur
Beroldus excoplus fuisse vidctur ibique a vari.is coiitin.uaius ct prosa el vcrsu, auctus quoque procemio de
iS.trnaba priuio cpiscopo. Ilic Bcroldus quidein iiUercidit; al a. 1296 vel paulo post joannes Boffa inle-
gi um calal 'gum cum conliimationibus inde manu coniiiiua exceptum inseniit Novo Beroldo a se jam intra
a. 1265 et 1269 confecio ; cni alius quidam post a. 1571 paucula in fme adjecil. Ex boc Novo Bcroldo
calaloguin usqne ad a. 1262 jam edideral Muraiorius SS. I1'; 228 ; nos dainus inlegrum, prouti Belhinan"-
niis nosler cxoepit a. 1845, viro reverendisslnio Francisco Rossineili canonico Mediolanensi el llhrmn el
liiciun graiiose concedenlc, cnjus viri prastantissimi singularem liumanilalein hac opportuniiaie dala
pr.edicare graluui nobis est ofiiciuin.
Annos Doiniiii, in codiciiius noji olnios, margini ascripsimus ex computalione Papebrochii Saxiique,
eisi pluiima incerta inaneni; poslea coinitis Giulinii rationessecuti suinus.
r- - — . -— . ,—^s

INCIPIUNT NOMINA

EPISCOPORU.MMEDIOLANENSIS CIYITATIS ™K

(?>5)Aiiatalon CBasedil annos ?3, deposilus cslcsl (61) Gagius scdit a. 2, dcpnsitus esl 6 Ral. Oct,
8 Kal. Oel.63'\ ad" 81'Concilia Sanctoiuni (148).
VARLE LECTIOXES.
"^jtal. incipit commemoratio hujiis sancte Mediolanensis ccciesie epyseoportim, quaiilum in hoc
seculo vixcrmit aut uhi sepulli sunl. Primus ponlifex Aleliolancnsis ecclcsic exlitit b. Barnabas aposlolus
Jesii Cluisii, sicut b. Yeioiiimus inler aliu, que scripsil Chromaiio cl Eliodoro , aticstaiur (a) dicens :
J Barnahas qtii cum Panlo vcibuni minislravil, piimuui in Rouia Clirisitini prcdicavil-, el post Mediohtiii
ppiscopus faeltisesl. » Quotl ciiain h. Barnabas fueril prinms pontifex Mediolanensis ecclesie, b. Dorothcus
b. Dioiiisii Ariopagitle discipiilus in libro, queni coinposuil de apostoloriim aelihiis, asserit manifeste. ln
ipso iiamque apostolo Mcdiolanensis ccclesia est fundala. Legilur enim in anliquissimis hisloriis, qua;
hodie liabenlur in civilaie Mediolanensi (b), ([uod ipse b. Barnahas de Ronuuia cmiale ad urbcni Mertio-
lani Iraiistulii se, et in ea verbum vitaj prbdicans, cives Mediolanenscs ad culluni Christi coinerlil et fide
ei moribus informavil, ct Biisienscs ci\es per Anatheloneni SIIUJU «ociuin ab ipso apostolo ad eos niissum
Miiiililer ad Christum convertit. Qui quideiu b. Barnabas Mcdiolaiicn>eniecclesiain meiropolilanam ordi-
nans, sanxit, ut ipsa principalis culminis sedes ei aliarum in sua provincia ecclesiarum niclropolis perpe-
liialitcrhabcretur. Acprinium post ipstiin prcfatum Analhelonein prefecilet consecravit in archicpiscopiini
Modiolanensis ecclesie cl prinium episcopuin ecclesie Brixiensis, coiniuillciis sibi curara simul ulriusque
ecdesic. Uiide versus :
Mediolanensis preclarus Barnabas urbis
Presttl pontiftcemsibi consecrat Anaihelonem;
Melropolilano quam sublimavit honore,
Ad fidei lumen duxil morum quoque lucem.
Primum pastorem recipit simul Anatheioncm
Br.isia, que Christo fueral ftde jttncta per ipsum.
Nobilis hec regio , lanto fundaia pairuno,
Ipsum collaudet merito reverenler honoret.
a Idit 5, adjungens picturam, in qua ad sinistram spectalur MEDIOLANUM,ad dexlram BRISIA, sub^fortnu
aliquot domorum cum civibns ex ulraque prodeunltbus; in medio S. Barnabas sanclo Anatheloni milram
imponit. Tunc scriba percjil: S. Anathelon etc. IIa'c omnia exceptis versibas legunlur eltam post histoiiam
Arnutfi in codicibus ejusaem 1.2. o. i. 5'. B 2'. sed neqiiaquam ab Arnulfo'profecta videnlur, nt jam cidit
qui eaprimus edidil Muralorius SS. IV. 45. 68SBamahas anie k. scripsil manus recentissima in codice 1.
lno. omnibus ab Anatulone ad Senalorem usque S. praiftgilnr; episcopus omnibus usque ad Grosolanum
subjicit 2. 683obiil oshhic el in seqtienlibtis usquc ad Daliuml. 68tet jaccl apud Brisiam urbeni in monie
S. Florani add. 5. sepultus ad 2."constanter iia; ad S. Naborem 5.
'
KOTiE.
(148) ld cognomcn eral ecclesiis S. Babilaeet S. tradil, ubi poslca S. Naboris ecclcsia ajdificala est;
Romani, sed jam auctor Yiiarum primorum episco- et inde iranslalus esse dicilur per Carolum Borro-
porum Mediol. euni in horto Philippi sepullum esse nieum.
(n) Horum nullum \estigium in openbus Hieronymi (fi) Iii libro De silu cititalis Modiolani, Murplon
iu
reperire polui; sed pene eademverl>a "Joroiheililiro SS , ik.
leeuiilur.
,:957 X- X;- vvXC^ '";XX :'' ;;'.-,*93S.
v (97) Castricianussedit. a. ~M,vfl[epositus;;EaJ?l)ee.; vA:tiis^;vR:iI;.Aprilis;^0?ad ;S3iict|inV^po]iliiiii,?oii-;
. ad Sanctum Johannem ad Cohca. _,. (490) Laurenlius sedit a. 22, depdsilusS.Kal. "
(158) Kalimerus sedlt"a. 55,depositus pridie Ral. vAug-VadSancluniCassia.num7,1;... ' •:'• v ;'-
VAilg. 6^X ; v' --V;,;-; :'._... ._ .'.-;',_ (51-2)vEustofgius sedit-a. 7, depositusS, "Id. JuriL
}} (193) Monas sedita. 59687,: deposilus 8, Kaj. ad Sancinin Xystura "X '.; '""•'' '-—}::'—:y--'
vApril. ad Sanctum Vifalem. , '-, (518).vMagnussedit.a.'50;:?06;depcisilus;KaL No
": '(505) Mirocles (149) sedit a.-22, deposilus pricUe veriib. ad Sancluhi Euslorgium, V. ; vv v -,,
vKal. Deeemb. adSanctuiiiYiclorem 6S, 8. .;.'.;•'.•,.- ^550) ;Datius sedit a. 22,"dcposifus ' 19<-K:d.:Febv:
'"} (282) ilalernus' sedit a.. 12, Vdeposilus 15.' Kai. 'ad^Salicfumv-VicloremflSO)-; ::" ':'}.::^'\ '};).} :
Aug. ad Sancturii Naborem. (552) Vitajis sedit a. 4, depositus ad Saricfum
(531) Protasius sedit. a. 25, "depbsitus 8. Kal. Vitaiem.-.''.'"""""'.•'--!''"' '' :'':"'''.' -.
DecenVb.ad SarictiuriYicloreni. '
\ (t)66)Auxanus -.sedit a. 2 ,,.depo.silus 3. :Koh.
. ..(315) Eusl.ofgius scdii a,~17", depositnsli. Kal. vSepi. iid Sancfuni StepJiahum ad"Rofarti..;...',-.'.;
y&ci:} :}': . -}":'~'-''[- }'} -": '[... . . ,x (508)'Hori6ratus.sedit'"&;,"?, deposiius*ad Noce-
;(555) Dioiiysius sedit a. II, depositus 8. KaL ; "tam-;"'7 (151)^; :. [.:[::[. [:}':'-}:}_
'Jun'. 68!X""-.-"'..':".-- '"-
""',;' ; y-"'" ":'; ,-;'-.' ;B (570) Frontus sedit a. 11, depbsilus in Genua ad
-;
(374) &nijjrbsius sedit a; 26,VJQ;%d. 5, deposi- Sanctum... ".?;, v ". "_v-
; lus dieS.vmensisAprilis6^. v wv -X -
-(598)vSiihplicianusvsedij a. 10 691,deposilus 18. (573) Laurentius sedit a. 70S19, m. T, obiill^,
- Kal. Sept.>V.:- ''--: ::.}'.} . vKai.Seplemb., sepultus est in.Genua ad Sanctuin
-.. (599) Yenerius sedit a. 9, depositus die 4. men- ''. Syfuin. Vixil anriis 85 ?10. ;; -vv - }y.
sis 6s3 Maii ad Sanct.tim Nazarium. 7" sedif a. lS:71s,'
V '-,.." (595) Consiantiiis episcopiis
(408) Marolus sedif a/15, depositus 9. Kal. Maii obiitdie 5. hieiisisSept., sepultus esi - jn Jeniia "
in
ad Sanctum Peifuni ss*ad Sancfuni-NVzariuni. domo saricti Ambrosii. Yixil a.100.
(425) Marlirilarius sedit a. 50:695; (ieposilus 4. (001) Deusdedit episcopus sedit a..28, m. 1,'d. 14,:
vKals Jan:ad Sanctuni Sieplianum 696. -}'- obiit 3. K:il. Noveinb.j sepulius est iii Jcnua: aci
"
(432}..Clicerius sedit a.18 E97,Vdftposi.lus 17. Kal. Sanclum Syrurii. Vixil a. 90, '.
.Octob. ad Sanctum Kazarium. (650). Austerius :episcdpiissedit a. 10, m. 5, d. 7,
--.;.'(458) Lazarus . sedit a.' 11.', ._dep.os.itus14. die obiil diev4 mensis Julii, sepultus "
est inJehiniad
meiisis Marlii ad Sahctuni Kazariuin. .saiicluriJ syruis.^Yixjt a. 70. _"_,- ~:
(449) Eusebius sedila. 17, depositus die.9. men-. , . (041; Forlisvepiscopus sedit a.5. ;
sis flugusti 698ad Saiictum Laureniium. (645) Johanhes cpiscopus sedil a. 10; obiit 4."
(468) Gerontius sedit a. G,depOsiliis die 7. Maii69S Non. Jan., .sepultus esl ;ad SanClum Michalielem
'
ad S.-ihcfuniSimplicianum. X . in Doino.(152).,. . v v -- : v v.
'"-.(470) Benigmis sedit a. 8, depositns ",60'l0. Kal,- (655) Antonius episcopus sedit a. 2 , obiit pridie
Decemb. atl5aiiclum Siiiiplicianuni. KaJ. Nov,, sepulius esl ad S. Sinip-Iicianuni;':);,

(477) Senator sedit a. 3 , deposilus 4. Kal. junii (657) Mauricillus episcopus sedit m; 4;.-.; -.:; -
ad Saneiam Eufimiam *01. :":":'' (668) Ampelius episcopus sedit a. ,5, sepuitus est-
(480) Theodorus sedit a. 9, m. 8, d.;17, deposi- ad Sanctum Simpiicianum.
'•".''-.: • VABI^SLECTIOlSiES. ;' ;'....-"'
?86in ecclesia sua qdd:. 5. 687;LXIV.2. 688.ad corpus additt. 689in eede.sia sua add. 5. 690pbijt;
Nbnas m. Apr. 2. iri eeclesia sua addit 3.<-***_H fetl carr. Papebr. _°92 in ecclesia stia, add. 5.
693 d. IV.-K. M. 5. IV. JNonas M. 2. ad basilicani Z.consianier iiapfo adS; Nazariuni.
63i adS.P. desttntZ. 696VIIII. corr. P dp. iiposiolofum
p. LXXXIII." . ad Rotam ddd. 2. 5. 69Vila 1. 2. 3.
696
VIII. corr. D.P. p. LXXXIII. W8 obiit VI'.":IdusAug.: 2. '63,''VII.,die5. ob. JVvNonas M. 2. (colititt
III. _Nonqs.). 70°.obiit.V. K. D. 2. (colitur XIl.Kal.Decj:. :fcl Hl.ihehs. VIII. dies XV. pbiit IV-.K.;I. 2.
702;VIII..pbiit K. A..2. , 703 LaurenliumS. In.codice i:\nomer, sanciievqnuit; manus recentior superscri-,
vsh ipblilurii. Sepuliuin essein sacello S. RippolyiibdsIticdi^Laur.anhexo-.dicilS ;>. 156.; "V,
yl. Ki A. sepulius est ad 2
S. Ypoliturii Cass. sive ad predictdiri S. Ypblitum 3. Scit. liis duobus simttl.
dedicaia erat ecclesiolqilla. Yicendeydi Milanop. 294*. 705.sepllluis esl irisiipradicia ecclesia 2; S. Xysli-
sacellumyddhwrebatbasil. S. Ldureniii.,- '»«« XUI corr. D. P.: ,"7 -sepiiltus esl 4ri .ecclesia S. Geofgii :td:
Kocetam2; d. est ad Nocetam in e.:s,;G. 5.: 708nomen suhcii dcest 1. d; in G. ad S.;j/esuji(v2.,.XI..Islev
prinuis cohscendit cathedrani Anibroslanam symoniace; ciii condigna pehapro mefilis resporideiitevvipsuniv
terra absofbuir.siciil_JDatbah et Abifoa, nec CorpUsejus ullra v-isuiiivei; repcrlum chrisliaiiain sepujlurani;
recipit addil. 3. 709Pbslhcec in 1fofma lilterarum aliquqnluloIf.inot esse incipii, sed manus\wdem plqtie,
qurn ei pfwcedenlia exaravit; fortasse ilaque seriba calaniUtiiliic, sisleiis, \alio lempofe resupipsit, queiii
coiiliiiud deduxil usqudddviorlemGuidohisa.iOlS. 710 LXX3QL2. v. a. 83'. hic eiin iribus ' sequehtibus.,
deest 3. 7" ep.deesi consiarilerZ.'-'''- \lll.\ corr. Papebf. '—-
•• X ..': •: ,''-, i
'_ -:-,'--- .:.'. :-:-'" :KOT^;. :-;.-:-; ;;';'•;.; ';,:';;. '-;;'';;'"";'
(149) Ordiuem vriominum kicinversum.. esse pro- Fumagalli Viceride.di Milano p. 250, seqq. ...
bavit Papebfoch. l.'l.,:p. 59. ; V : (152) Hoc usque ad Heribeftl lempbfa ignoratuin v
• Vfl50}-Cflfpore : a
" ~"Cri.nslantiaopali Mediolarium est, v. Arn. IJ, 20. Eccl. illa prope iiieifop6liiana;u"
relaio. v v y' -',_- "">; "''.. Xv/X; eral sedilicata, v> Vicende di M.il.p. 261. - .•;.'..-'
(151) Noceto rjuod 5 m. p. Meiliolano^best;. v.
9-><J APPENDIX AD LANDLLFIJM.. C60
(672) Mansuelus eplscopus sedit a. 9, obiit 11. A i 5. Kal. Octob., sepultus est ad Sanelum Anibrosium,
Kal. Marl., sepullus csl ad Sanctum Ambrosium. juxla 7a5 altarc SiinctaeMarcellinx.
(681) Benediclus episcopus sedit a. 47 "», obiil (896) Landulfus sedit a. 5 , diebus niinus 38,
5.7U Id. M.u-1., sepullus esl ad Sanctum Ambro- obiit Nono 7SC
Novcmbris,.sepultus est ad Sanclum,
siiim. Ainbrosium.
. (721) Theodorus episcopus sedit a. 14 "s, sepul-. (899) Andreas sedit a. 6, m. 5, obiit pridie KaL.
tus est in nionasicrio Auronaj w (153). Mart. '", scpulius esl ad Sancium Anihrosium.
(756) Natalis cpiscopus sedit m. 14, obiit pr-idie (90G) Acho sedil a. 12-, m.. 6,, obiit 7; 7S8 Idus
1.1. Maii, scpuJlus esl ad Sancium Georgium (151). Sepl. 729,sepiiliiis esl-in ecclesia liiemali.
(741) Aiiirctus episcopus sedil m. 9, scpullus esl (918) Warimbcrius "°sedit a. 2, m. 8, obiii 18.
a.l Saneiuin Nazarium. Kal. Sept., sepultus est ad Sanclum Slepbaiiuin ad,
(758) Slabilis cpiscopus sedit a. 2 , m. 4 , ohijl Fonli (155).
Id. l)eceiiib.,sepultus est ad Sanctmn Amlr-osium. (921) L.amperlus sedit a. 9, m. 8, d. 15-,obiil 13.
(7.41) Easlus episcopus scdit a. 15, m. 11, obiil Kiil. Jolii, sepullus est in ecclesia-liieniali.
]u'idie Non. April.,,sepuJtus est ad Sanciujn Ambro- (951. Hilduinus sedit a. 5, d. 25 »", obiii 9. ,3!-
.'.iuin. "' Kal. Aiigusti, sepullus.cst in ecclesia hiemali.
(7,55) Thonias episcopus sedifca. 28, d..o, obiil 5. (950). Ardericus scdil 733-a.12; m. 2, obiil 3 Jdus.
Ktil. Ociob. 713, sepuLtus est ad. SancUiin Laureu- Octoh., sepnluis est in eeclesia Apostolorum intra.
reiilium.. capellam saucti Lini papoe"*.
(78,1) Peiras episcopus sodit- a. 17, m.. 2 71S, (948) Aldclmannus. et Manasses.5 annos inter:sc-
obiil Id. Maii, sepultus cst ad Sanctuin Anibrosium. diviseriiiit.
(805) Odelbcrlus cpiscopus sedit a. 9, m. 7,, (955) Gualperiiis.sedit a. 18, obiit- 8: Idus NV.
o'uit 5. Kal. M.ariii, sepultus est ad Sancttun Am- veinb., sepultus est in ecclesia hiemali.
biosiuni. (970) Amulfus sedit a. 5, m. 4. obiit 16. "3SK:i!.-
(815) Anselinns episcopus scdit a. 5, oliijl 5. Id. Maii, sepulliis eslin ecclcsia liicinali.
Maii, sepulltis cst ad Sancluin Anibrosiiini. (974) Goltcfredus sedit a. 5, m. i, d. 25, ohiit 13.
(818) Bonus cpiscopus sedit a. 4, obiil 10. 71? Kal. Oclobr., sepullus est in ccclesia liiemali.
K;il. Febr., sepultus cst ad Sanclum Anibrosium. (979) Landiilfussedita. 18, ni. 5 73li, obiit 10;.
Kal. Aprilis 737,sepultus esl ad nioiiasierium siincii"
(822) Aiigelbertiis 72°episcopus sedil, a. 1 7!l, m.
Celsi "s.
2, d. 22, obiil 7. ldus Octob., sepultusesi inccclcsia f J69 Armilfns sedit a. 10, m. 9,_
bicmali. (993) Domnus
d. 6, obiit 5. Kal. Martii no, sepullus esl ad Saiiciuint
(824) Angelbertus episcopus sedit a. 53, m. 5, Viclorem ad Corpus ""-K
d. 17, obiit Id. Deccmb., sepultus est ad Sanctum
Nazarium. (1018) Donihus Heribertus sedit a. 27 74s,sepultus.
cst ad Sanctum Dionysium.
(860) Tado episcopus sedil a. 7, m. 6, d. 15 " 2, (1015). Domnus Guido sedit a. 2G 743, obiil 10.
obiit 7. Kal. Junii, sepultus est ad Sanctum Ani- Ral. Sept., sepulius est in Bergullio nt.
hrosium. '
(868) Ansperins cpiscopus sedit a. 16 " 3, m. 5,
A. 15, obiit 7. Idus Dccenib. 7,t, sepultus esl ail (1075) Domnus Tedaldus archiepiscopus 74i)setlit
Sa:ic.lum Ambrosium. a. 9 ct m. 5 cl d. 21, obiit 8. Kal. Junii, scpultus esi..
, (882) Anselmus sedit a. 14, m. 6, d. 22, obiit Iii Aroha.
VARLE LECTIONES.
*ls XLIllI. corr. Papebr. a abhinc discessi. 71*VI. 2. VII. 3. 71Bobiit pridic Idus Maias
citjus computatione
additZ. 71GOlon*2. OroneS. 717Dec 3. 718IV.2. 5. 7'9 XV. 5. 7S0 hic deesl 2. 721a. II. 5. 7SSXX1L
2. 723XIII. 2. 5. 7S'' Oct. 3. 725i. a. s. M. desttnt 2. 72°ita 1. litc et alibi passim; Nonis 5. IV. Non. Epi-
laph. ap.Giul. //,75. 727Maii 2. 72SVI 2. 729Doc. ad S. Ambrosium 5. 7S0 hic cl desunl %
731XV. 2. 5. 73!IV.2. '33c/eesi2. m. U.desttnt% 5. 73VL. Lamperlus 73°die-
quam ipsebedificari fecil 5. 73iVI. 2. 739
lms XIII. addit 2. 737Ociob.5.r.Giutini II, 452. 7SSquodipse noviicr sedificavil indieiioneX. 2. cleest
2 5. consl. ,w Maii indiciionc I. 2. Mariii eiiam Nccrot. S. Joh. Modccliw,Giulini JA',52. '" ad C. desunt
2. 5. 7VS XXVI. m. IX diebiis XIX. obiil VI. dic incnsis Januaiii, s. c. in ccclcsia s. Dionysii confcssoris.
2. obiit XVII. Kal. Febi'. s. est ad S. Dionisium cujus liionaslerium iiedificavit el ditavil 5. 7"
XXVI. m. I. diebus IV. o. XII. K. 2. 7U ad Bergulli. Cessavit episcopatus annos III. et dimidium 2.
iu Bergolio veteri prope Alexandriam. 5. Ilic desitiu mantts primaria in i. Qui sequuntur archiepiscopi,
singuli ibi singulisTiB
scripturis nolanlur; undc apparet, paulalim eos prouli succedcbant, adjunclos esse a
diversis scribis. deest 5. const, s. a. IX. m. VII. d. XXVIII. 2.
NOTJE.
(153) Sc quod Aurona soror ejus funtbiverat : S. v. Saxii Seriem p. 251. Vic, di Mil. p. 289.
Miiria cFOrona vocabaltir. Vicerule di Milano p. (153) Ita dielnm, quia baplisteriinn crat, feminis
275. destin3inm, dum maribus sanctus Joannes ad Fon-
(154) in Palaiio, quam basilicam ipse fundavcral; fes pnlebajl.
9G1 . CATALOG.KPiSS. MEDIOLAN. '" , , 902
v(lfl8G)Domnus Ansclnuis arcbiepiccopus vsedita. A eleclioncm doniiiii Gal-
7 et m..5 et d".4, obiit pridie Nonas Decemb., sepul- dini dies 20.
1
lus esl in basilica Apostolorum. ..." v > -" (1166) Galdinus sedil Galdinusscdita. 10, et
• (1095) Domnus Arnulfus arebiepiscopus sedit a. a. 10, eadem die conse- sepullus est in ecclcsia
5'et m:% et d. 19; obiit 8. Kal. Ociobris.vsepnltus cratiis et mortuus. Obiit sanclae Tegla?. Ohiit 15.
cst in Glaviensimonaslerio 7t6 (156.) auicm 14. Kal.. Maii Kal. Maiiiii die dominico
. '(1097) Venerabilis memoriae.'74' Ansclmus arcliiX supfa pulpituin beataj 15, die post pasclia, cl
sedit a. 5 ws el m. 10 et d. 28 • obiit pridie Tegla1,praidic.ins popnlo tunc
episcopus lemporis pascha fuit
•(4401)Kal.Gctobris, sepultus est Constantinopoii, ut- vecbum fideiet verltnlis, 14.7!i die mensis Api ilis;
.peregrinns, in mohasterio Sancii Nicolai. et priucipnccontra callia- codem die pariter ajgro-
-*(1102) Grosolanus Jianc W9sedem ay 9 et ni>4 rps. Sepiiltus cst in ea- tavit ct mortuus est, el
"'" " demccclesia juxta pulpi- fuit bixeslus in illo anno
,perturbavii.
(1112) Domnus -Jordanis arcliiepiscopus sediv liim. Fuerunt aiitem ab d. i. 1176 76S.
:ai 8 et m. 9 et d. 5; obih 4. J^on. Oct.,sepiiltus est: obitu ipsius nsqiic ad cle-
-apud Sanctum vAnibrosiuni jiiita pujpitiiin7S0. ciionem domini Algisii
(il2;0)-Domiius Olricus archiepiscopus setiila.5 B 13septimanailO etdics 47CI!.
*«t m. 6 diesquell; obiit 5.Kal. Junii, sepultus osl- "^7 sedil a. 8 cl m. 9, quinque
(1176) Algisius
iit ecclesia hieinali juxta pulpilum. ; "difcbusminus.Vacavitsulem scdcs pcrm. 1 eld. 11.
Codd. 2. 5. ~etmanu wc- Scpiilius est auteiii7SS in ecclcsia yeinali juxia
-:;- Cod.A. ' inl.
pulpitum.
^1126); Ab eleclione (1156) Ansclmus qui (1185) Domnus Ubcrtus 769,qui et papa Urbanus,
-<iomniAnselmi de Puste- dicitur de Pusierla seiiit sedit a. 2 el m. 4,cl d. 10 76°;Vacavit auleni sedes
TtilaUsquead eleetionem a. 10 et m. 1 et d.: 14; m, 1 et d. 16. Sepultus yerq esl in ecclesia Ferra-
'domini Ribaidi (113 S. obiillO. Kal. Sept. 761,v riensi. .- - W
•Aug.'--t),'-qai lunceral sepullus est in Roma a.d" (1187) Milo.7cisedil a. .7*62etiu,8,« d. 8.vVaca-
Albensis e^jiscopus,sunl Sanclum Johaniiem La- vit ajiiem seciesper,26 dies 76S.
a'Setd.29. terari. (1195) Uberlus rie Terciago sedit m. 9 et d. 5.
Vacavitaiitem. sedes d. 29. ;. ,;:;.-
:;.'" todd. i. 3. .'. Cod. 2. '"'-
(1190) Philippus7Mvsedit a. 40 ct mv4etd.7vv
vfiI55) Rccjiildussedit Roboajdus sedit a.VlO, r Vacavil auteiii setles d. 24, Sepultiis.7SB--est-in ecclc-
~s. 10 etrii. 4 et d. 26; sepullus est ih ecclcsia sia sar.C.seMariseMajprisMedioliuii. , "Vv
-obiit aulem 5. Kal. Jan., liyemali sub pulpito: Cod. 5., .-; ;."_ ,;.:•-
vsepultus esl in ecclesia ;1207. [1206] die sabbati, .^1., ;Ral.vJaii. eleclns
beataeMaria; qusedicilur fuii doiunus Ubertus de Pirpvan.o^qui eraf Uomane
liiemalis, jiixta pulpituni. .curie cardinalis.. Sedil autem a.yi et m. 3 et d, 2.
Fueruni -auieiriab ipsius- Obiit.9. Kal. Oct. in sabhalosancto (157) etsepul-
flbituusque ad electio- tus csl.in die paschc in ecclesja vyemalijuxta pulpi-
ijem ddniiui Oberti dies tum. Vacavit vero scdes usque ad 4. diem MaiL .
26'«. : , /
(1211) Domnus Girardus de Sessa, qui erat elec-
(1146) Oberlus sedit TJberlus sedit a. 20, tus Noyariensis -el appsfolice; sedis legatiis, sedit
•a. 20, m.^ 763et d. 0; hebdomad. 9, hajc sunt electus tanlum cl non consecrafus nec. eiiam con--
obiit auieiri 6. Kal. Apri- dies 64, et sepultus estv-• firmalus, a 4. die Maii usqiie ad.16. dieiii:vbeceni-
lis, sepultus est Bene- in -. civitate. .BencveHti brisi Oblit Crenione et•.-Ibl sepullusvesti Vacavit
veiiti exulans pro fide ad monasterium Sancise .aulem sedcs in niagnavlite etdiscordia m. 10 et d.
in ecclesia saricise So- Sophia;, Obiit 7, Kal. I) ] 20 ; cnjus discensionis causa .fuit inexaniinatione "
phix. Fuerunt autem ab Aprilis, aiino d. i. 1167. eleclionis trina divisio. Una pars enim domno
obitu ipsius usque ad archipresbiiero suum, prestilit favorem,valiapars
. '.; -..-... VARLE ;LECTIOSES.v "-..' v..-- -: ::::'- ::[-::-:'
746Arniilphus ep. sedit annis III. in. 7*7 hcecduo verba in-'
X.sap. esl in mon. s. Kaloceri in Clivale. 2.
i.videhtur esse ejusdem.scripturai, sedatiquiSj cui fortasse nonplacebanf, detere-conalus e.stiiDesumQ.S.
ns IV. ob. peregrihando et s. est in civilate C. 2. 7*9 G.ep. sedit a. YII. et m. IV. sepiiHus;est Romai ad ''-"
S; Sabam. 2. G. babuil sedehi ai IX. et m. IV. 3.X"' 0 e. in monaslerio S. Auibrosii-2. v^^OCUibi A: et
s.est Romaj ad S. L -YcolahumLaleranum. Q.Mediolani fnii ecclesiaS: Jdli. llbidiii, qiiceposted S. /,
deLatprano vulgq vocabalur. Vicende.di.Mil. p: 259. 7t2XXIll. 3; 7?3 m.ll. desunt 5.:v 7S*/effequarlo. :
"s Hic desinit 2. 756IV. incarnationis MCLXXVI.XVill0 mensis Aprilis. additZ. Abliincini.manus
s.XIV.pergii. 7« de Pirovano addit 5. :'W- cleest^.: 759Criveilus addii 5. M0:VI.:5. 7M.de.Cardanov
addit 3. 76aVIII.5.: 763sepultus in ecclesia yemali addiit.- .'6VdeLampugniaho addit 3..- ."*' -Scpiilius-
—- Mediolanidesunt 5. Hic desinil l. -=:'
vv v
,_.., :NOT^': ; ,:.v.,;;Vv:=.vX:V;
(156) San Calogiro di Gvate, situm inter duo lacusLarii cornua.- W v.1 ;;;,;:' ':"::'-}
(157) ;A. 1212 secundum hanc com.putalionem, quam niultis argumentis impugnavil Giulih'u
903 APPENDIX AD LANDULFUM. 9G4
domno archidiacono, lercia rpiseopo Vcrcellensi A- Hic quoque qui scandil, si non servaveril isla,
(158), qui crat bujus ecclesie ordinarius et post Quo magis ascendit, tanlo mage verget ad ima.
morlem predicti legati et electi anle hanc examina- Sin autem spernas, et bic impleal illa benigne
tionem legatus apostolice sedis effeclus. Nullius 0 uiinam veniat"! regnabitis ambo perhenne.
tamcn eleclio fuil ab elcctoribns secundum morem Obiit predictus domnus Henricns de Setara Brebie
solilum pronunciala, qnalibet parte suam eleclio- a. D. 1250, 16 Kal. Oct., el sepnlius est in ccclesia
est
( nem eifectui forc mancipandam afflrmanle, et m~n sancti Vicloris ad ulmum ; et modo tr.inslalum
quidem asserente, sc numero ampliorem et ideo in ecclesia SQnctorum marlirum Naboris et Felicis,
suum eleclum esse pronuntiandum, alianim vero el ibi jacet. Slelil autem in episcopali sede a. 16
parlium uiraque allegante, se licet numero brevio- cl m. 10 minus 12 diebus. Sletit equidem ideo dixit
rem, tamcn digniorem et ideo suam eleclionem et non sedif, sicnli de plerisque suprascriptis dictum
esse eflicaciorem. Hec quippe contentio mulio est,.qiiia slare pugnantis est seu laboranlis, sedere
tcmpore duravit, quasi tamen sopita, nec coram vero quiescentis. Toto eriim fere sui regiminis tem-
judicibus fuit queslio bene diseussa nec venlilala ; pore in labore fuit et pugna non ininima, scilicel
quarc adhuc remanel insolhta. Propter hujusmodi pro tolius ecclesia; luenda libcrlate, pro istius ma-
conlenlioncm domnus papa capituli nuntiis ad se B joris ecclcsic honorc conservando, pro Iiereticis ex-
convocatis, domnum Henricum de Setara, biijus pellendis, pro episcopis qui videbantur a subjectione
eeclesie cimiliarcham et ipsius aposlolici subdiaco- Mediolanensis ccclesie absoluti, recuperandis. Unde
niim, qui eral Bononie iu scolis, in paslorem elcgil domnuui Omnebonnm episcopum Ceiemonensem,
a. D. 1215, 4. die Nov. Et notate quod paucis anie qiii dehitam huic ecclesise revcrentiam annis pluri-
lemporibus, inortuo beato Galdino, quasi similis bus prestarc recusaverat et se teneri obedire omnino
scd nontam prolixa fuit conlentio inler archipresby- negabat, posl niullos labores et sumptus et diulinam
teriim et archidiaeonum ; propter quorum conten- conteniioiiem eL prolixani in curia Romana cum co
lioncm eleeiores et cpiscopi hiijus ecclesie ulroque habiiam, tandem cvictnm est per senteniiam con-
tiloriim abjecto elegeruni domnum Algisium de dempnatuin deliitam fidtliiatem prestito juramento
Pirovano, qui crat simililcr cymiliareha et presbi- solito more publice coiam cuncto civitaiis istius
ier quo nullus postea usque nunc fuil huic ecclesie clero, ibi eiiani astantc innumera populi utriusque
otilior.' sexus multiludinediversaruni eialum, scilicet puero-
Iliis igitur factis cupidus moncaiur Uonoris, rum, adolescenlium, juvenum el senum, in medioec-
Viribus aut plausu fasluve minisve "66vel as>tu clcsioe beate Tegle sibi et Mediolanensieeclesie fccit
Quemlibct iucassum sc niti inagnificandum, exhibere a. D. 1229. in lcsto puriiicationis bealc
Et Cliristi fasces fictos vitarc sodales. Marie, liora 3, clero vcnienie cum processioue a
Iliis elenim fisi quoad hiis sunt scandcre nisi, ' Sancta Maiia Beltradc secundum dcbilam consuetii-
Fralres iiianscriinl qtiibus palres esse ciipierunl. tudinem. — Yacavil aulem sedes episcopalis d. 28,
Non fatias partcs homo, si vis aut cupis arces, videlicel usque ad pridie Id. Oci. (1250) quo die
Nec iralrum plandas vitiis, tibi robur ul addas. fttit electus doninus Gniliermus de Ruzolio, isiius
Non humilcs fastu preme, necve minis necet aslu. ecclcsie venerahilis archidiaconus, cum omni pace
Qui facit isia quidem, fugat hunc quem querit et concordia lociusque capiiuli consensu et f.tvore.
[honoiem. Cui iribuatChristus dala rounera sic duplicarc,
Muhera ne cupias ; que captans qtiam sii iniquiis, Audiat ut digne carmen felitius euge !
Vige rite simo quinto psalmo sinuatur (159).
Non le ergo laqueet quis donis, sit quasi piscis Cum \e\ divina precipiat el ipsa lcgis capitula
Lesus curva puia sub innnere 767quolibet era. pcrsuadcnt, ut in eo opere, in quo apparet aliquid
Non tribulos plantes, violas et lilia jncles, dcdiminuiioiie, ille qui ad illudsupplendummagis ap-
Sonies magnificamj, mites ut vilia calcans. Typiopinquat, merito suhesse leneatur, ctcum comple-
Non pingucs uiigas, macros arere sinendo, menlo in aclu perduxisse : cuni qucdam de donino
IVivilibus(ribuetis et egenis non niiserendo. Guilielnio vcncrabiii archiepiscopo per»cripla inve-
Non studeas ursos et equos volucresque ciliare, niinus, non auiem oinnia digne completa, ad illud
Pauper et ;inte doiimm frustra clanict: Mise- declarandum proposui fore inducendum, ut ca quse
[rere l de ips>ocognovi ct iniellexi digna niemorie coinmen-
Non carnis curam, mox vermibus csca fniure, danda in scriptis reponerem ; non ut ex hoc sperem
Perfice,'sel memores anime btislo cariture. recipere premium, set hec mea polius volo scripla
Hcc modo que nionui, spernas si corde maligno, de lanto nobili viro dicta in die lueeant el in lenebris
Quo cupis, liand scandcs, digne mansurus in imo. non esordescunt, id cst vos prcseuies illumiiioiii et
- VARLE LECTIONES.
" 76Cfausluve minusve cod. 767muncra cod.
quod correximus ob paulo post seqttcnita.
NOTyE.
(t.")3)Ariprando de vicecomilibns.
(IMi; I. e. iiisiiuiatur psalmo 25"°.'
*
965 CATALQG. EPISC;, MEPJOLAN, 966
subsequenler in posleris elucescani.Uude.mei yer-:.A Flascoui providit, ejtis"niores et ritain: cognosceiis
sus s'ic ordine conlinuantur :, v v v ' h.onesiale"fulgere. De cujusvitaetinoribusquoniaiti:
Anni lune Domini currebant miHeducenli, - r^s obtulit,-Vquamqiiani .ratip persuadeat valiquid..
Ad quos.jafn denus conjurixit quaier et unus, , enarrari, .lameh. non mujtum curandumvest,v;quia.,
Cumque.die quarta, quevenerat ante Kaleiidas ipsiusJhpnestatem vsolertiamalque peritiam in arli-v
- illiusmensisquidicitur Ape.riensis(1241,Mai(. 29):, e.ulis.uecessitalum :palieiicia, hivgratiarum Vretrihu- -.
Cum de;RuzOlioGuilielmus pasfor aniahdus *; •tioiieihisericordia evitienlissiine irianife!siarit.vMajn.
Exjstomundomigravit inarcepei-herini, : rioTOrcarilejlprtunamuliarum adversitathm paciehterv
Qui per luslra duo cathedrali sede tri umphans; - lollerayit aculeps^ ef ,in habundaritia vprosperi^iatuni,
Kecnon el menses.pervquincjue.Fidelileriiltra . paliio liuiiiiliiatis vestitus, se, pauperibus aiTabiiemv
Astitit, ef jiinctis super boc ler quihque-Tiiebus., ; e.lhoslibusvpropriis,: utnarrabitur,; lriiserieordeiri
Quempietas redimit, vguenilex divina reforiiiat,: se prebuit et tuiorem. Cumque Turriahis piedi.ctis
Quemniores.laudanl, qheniyifabeata corpnal,; nptifieafum fuisset, de dictp dohiino.Ottprie archie-
Artibus inslructus, divino fonle.repleius, -". ..,. piseopo.preiale ecclesie fore prdYlsuhi, jpsius '
indu-
Exeni^lisque suis.nos omnes ipse docebal. . striam; atqUe poleniiam sib| formidOlosas liiiierites
Elloquio Marcus est Cicero ^Lullius isle; - ^ doluerunl. Quapropler diclum domiiiuhi archiepisco-
In beljo Turhus, quando ferus. liostis agebat puni ah ipsius sede prohibenleSv ne .populunisiiuuiv
Aller Cato fiiit, quem pax trar.quilla juvabat. gubernarevvalerei, noh causa ut Causa-moiisqUaiiir:
Nani dabal optanti paceni,;sibi .quaijdopetebat.' ; plarimhs quos ci ex-islimabant"fore prppijtiosv ;dej
Quid i'eferani'? non ultiva,vaiet jnea lyra sdriare... civilatelurpiter; expulerunt. .'Poiiiirius^Terft-.arcHi^-
Nam miiii si cenluin linguas De.iisipse dedissef, episcopu.spredict.us amicorum shoriim vincb.mpdaet
Laudes nenjppe suas non posseiuseribere cunctas.; p.opuluirisuuniidesolaiumvregihiine seeuiji sepe re-:
Ergo Deuin palrem deyplaiiieiitepreeeniuiv. pjiiahs, et liiisduobus- defectibus subveoire dispd-;
Qtti taleiila deditpasioribiisvipserefpuirit,,:' . nehs, .cohgregatis amicis sUis exulahlibusVeutii:cisf;
Ut sibi del requiem vitani quoqne presicteternam, dein intrayil Aronam (OJJ..1265, Apr}\l);:Qapd eijni,
Qui Iegit hos yersus, inoheoprccibusquc perorb, ad Tiirrianoiuih pervenissetnotitiam, frell marcliio-;
Dicai,;quod Chrisius.janvsibi parcat. Amen. . iijs -Pallkvicipi:(1C1)subsidiis, qui tunc ijiatri ecclfe;-
Prefalus domnus -Guilielmus*sedit in episcopali sie.iniriiicaripresumpserat, cum paralovexercltu
sede a., 10 elm. 5 et d. 15 ;;obiit J.24J, quarto vdic preFaluiA.dQuuiiumarcliiepiscojium de predicto loco:
cxeunte Martii. vYacayitauteni sedes ni. 2 ei d. 19.v Arone cuin suis adiierenlibus expelleiifesjcirca a.1.5
Sepultus vero estin monaslerip GiarevaJlensi(160).;' ipsiun asedepropria coinpulermitehorhjiierexuiare.
vvLedarcliiepiscopusde .agnaiiphc nobilium valva-v .Postremo diyina; prOyidentia yidenspopulunibeaii
sorumdePeregosedil a.vlO el iri. 5ei d. SiL.EIeclus: A.mbrosiisui.vpatrisdoclrina desolafom evariescer.e,:
auiemvfuii 1241in festo-sahciivViti (Jiin. 15); lobiifc. ei pasloris eUpopuli riiiserie fihem congruentem ini-
vero 1257°; ii" tiie Ocfobr3s;:sepullus vero- est ih' ppnens,vnec:vplens epsdesue rei liiibjice terriiihis;
ecclesia Salvaioris inloco de Legniano, .forJiannitus; ..eliiniriat&svideri. a.-1277 adeo.dictumdgninum ar-
a.popularibus ciyilatis Mediolanensis. Qui forbanni-: clriepiscopuiii;yiribus et favore munivit, ut ipse in'
tus cum .ordiiiariis Mediolanensis ecclesie fuit ,ab festovvheati;:Agnetis(Jan. 21) prediclos; Turrianos
ipsis popularibus, pro ep quOdvipseet ordinarii prer: cum suis: coniplicibus ih burgo Dexio (162) existen-
dicti aliqups de"ipsispopularibiis tilulare in elerieis: tesrijagnpvipsoruiilCorillictudebellai^etetvinceret, iu
"
ipsiusecclesie noluerunt,;" et 'rioii solum forbanniii qup ConJlictuTurriahprurri et ipsorum cOIlipiiciunl,
prppler diclam- causam,: setsppliail Jionis suis:per magna ,slrage.vper£mpla,inuHicapiifueruutaiijpsius
eos fueruiu, Qui dicfusLeo arcliiepiscopus lamquam d.oniiniarcliiepiseopi.deduciipresentiaiia j ihlervqups
peregrinus et ejectus ab eis de civitate Mediolani in fuitidoiiiriusNeappleo cuiri quibusdam aliisde riiajo-i;
prcdicto Ipco obnl (qn. 1^57).^yirv;5trehuus;el con-. rt-rjbus doirius,sue.i:TuhCvriiisericordiapii vpatrisJlio-•
slans iibertateni Mediolanensis.vecclesie defendit sfium :su.Orumsubiit adversitativcompaliens jvoifeh-•
usque ad ojjitum suu.m. Per cujiiS; obitum 'vacavif.' sipnes sibivper eos-ylatas pervieiijpora ahieacta sibi:
sedesipsa a. iel9 mensibusietv7;diebus.. . , ipsis remisit, iel eos cuni isigiiosahcte crueis ab es"-
Anrio vero Domiiii 1262, 11 Kal. Aiig., fempore. cohimuiiicaiionis :vinculo:, quo: proptei :'denrerita i
quo dominabantur Turriaiii civitati Mediolani, dicle . astrictiteiiebanlur, absolvit.'vEt irihpc nnp" cjaruii.
Mediolanensiecclesie domnus Urbaiius papa quarlus: . superheminejiiia niisericordie lanti patris,1quod'cUin'
premia irieritis condignis dispensans cl de pastore perpessi graves injuriasvab ips6vdomn6 NeapoTiepne
prbvidere pro.curaris,diligenti Jiabifa exainihaiiorie et aliis; captivis ipsurii et alios: gladiis cOriaiVenlur
de doninq Ottone lunc arcMdiacon6~prefa"teecclesie invadere, ipse dpminus . arcliiepiscopus: nequaquarii,
Mediolanensis, qui a Veieri et: nobiiissima Vice- vdivirie "pielaiis oblilus, impetuose voluritati : se
qomilum prosapia suinpsit brigincm, in terra Mohtis riiultorum vpbjiciensvivjpsortim;iiurpremvvextihxil;,
":: Vv .•'..,. '::_-:-::-}.
""--. '-'.*''.' :.}'-}:::"::}' ;.'.:,.: ,'NOT.E.- ....•VVJ ,:- ::..-
(160) Chiaraiialle, prope Mediofanuni; : (IG2) Desio, 10 ni. pv distd a Mediolario vV v"
(161JUberii< ..:, }-:.-, ; .•<.:*.. -:'- .-:-'
9C APPENDIX AI) LAXBULFUM. 9G8
et ipsorum captivortuu ^ilam ab jllorum feroci A \ liujtn vite - ad 'palriam celestcm migravii. Cujus
aniiiio preservavit. [Iis ita aclis, domimis ar- corpusjacet in supra scripta capella heale Agneiis
cbiepiscopus supradictus ad tria disponcns sue di- in archa marmorea decenler scuipia, ihi elevala
gnitatis oflicium, vidclicel ad Dei gloriam exallan- pos( altarc ipsius; cujus anima pcr Dei misericor-
dam, sui increnicnlum archiepiscopalus, ct ad diam reqniescal in pace. Arhen. Predicta aulrm
Chrisli pauperum subvenlionem quos Cliristi min- omnia per infrascriptos versus in archa dicii Do-
lios cognoscebat,- civitatcm Mediolani cum amicis mini arcliiepiscopi littera aurea scriplos breuicr
suisinlrans sinc iriumphi elatione,- sedem propriam dcclaranlur :
cst ingressus. Igilur victoriam supradictam dc di- Inclitus ille pater, palrie luxf-gloria patrum,
vina dispensalione precibus beale Agnciis virginis, Futgor juslicie, fidei basis, archa sophye,
in ciijiis festo prefatorum Ttirrianorum modo pre- Largilor venie, portus pielalis egcnis,
dicio fuit strata poicnliu, pasloralis c'emenlia pro- Inlrepidus pastor, quem mollcs nulla laboruhi
cessisse cognosccits ad Dei et ipsius beate virginis Ardua devicit, populd lalura quielem;
boiiorem in ecelesia hyemali beale Marie conslruxit Ille pius princeps et prcsul amabilis, in quem
capcllam , quam ut infcrius continctur, sufficienter Alius virtulum splendor convenerat omnis;
dolavit. Ad clerum Mcdiolanenseui disciplinandum B Qiio Mediotanum radiabas lampade tanta
in sacra pagina, doctorem ordinarium in eadeni Totaque fulgebat regio, nunc pallet adempto :
sacra scieniia, qui sit de domo Vicecomitum, si in Ctara Vicecomitttm proles, venerabilis Otto,
eadcm domo rcperiatur ydoneus, in dicia ecclesia Oh dolor! oh vulnus! cinis est hoc marmore faclus.
ordinavit. Ecclesiam vero sancii Baribolomei ad Christe paler vite, requiescat spiriltis in tc!
buschum.elhospilnle sancti Jacobi in slfala porle Annis undenis tct sennis lcrque tliebits
Cumane, et ecclesiam sahcli Georgii de Legnian® Prefuit ecclesie pastor bonus Ambroxiane 7CB.
cuni suis pertineiiiiis, comuni mcnse capituli eccle-
siaj Mediolanensis, que minus sufflciens erat, pfo Dominus Guillelmus filius condain domiiri Thoire
cotlidianisdistrihiiiioiiihiis concessit. In auginenium de Pusterla de Tradate fuit capellanus comens. lis
quoque mcnse sui archiepiscopalus possessiones ct doniini Joliannis papse XXII, necnon prepositus dc
lerras ipsius pulcerrimis cdiliciis de.coravit, videli- Posonio (107) dc Hnngaria ac archipresbyter re-
cet cxcellenli arce Angleriam, arce eliam decora clesie sancli Johannis de Modootia, et ecclesie
Travalias (163), pulcro eliani Cassianuin (164) ca- Mediolanensis ordinarius et cimiliarcha, canonhus-
. que ecelesie sancli Joliannis de Caslro Seprio.
slello, preciosis ciiain burgum Legniani pallaciis, ae *-
etiam domibus burgum de Ahiale (165) magis ccn- Dcindc dominus Ctemens papa VI pronunliavitipsum
grueiuibus et decoris. Possessiones et divitias in dominum Guillelmiim palriarcham ad ccclesiam
loco Cosorezo (166), mullaqiic alia cdificia et pos- Conslantinopolitanam, sibi in comendaiii predictu
sessiones archiepiscopalui aquisivit. Tandem ille omnia benefilia conccdendo. Posiremo domintis
spiriliiidissinius pater, cujus lota inlcnlio conver- Urbanus V (168) transtulit cundem dominum Gu 1-
tebatur ad Deuin, earnali copula sibi conjunctos di- lelmuin ad archicptscopatum ecclesie .Mediolanenss,
lare non studens, sua disposuit in huiic niodum. eomeudaiis sibi patriarchalum el alia beneticia su-
llnspiiale qnidem iiovuni, cujus fundator estite- pradicta; qne irantlatio facla fuitl361. Prcnomi-
rat, magna posscssione in loco Trivulzio jacenle naius vero dominus Guillelinus optinuit pairiarcha-
dolavit; de cujtis provenlihus ordinavit annualim tum a. 16 et m. 7, et aichiepiscopattim a. 9 m. i
dari capilulo beate virginis Agnctis libras 60, cuni palriarchatu et aliis bencfuiis memoralis. Et
doctori [theologie libras 100 pio suo sellario , proi sepukus fuil in Avinione in domo fratrum predk-a-
suo ctiam annuali libras 20 monetc tunc curren- torum (an. 1371).
lis. Ullimo bona sua. patrimonialia immobilia ho-
spitali .lerosolimilanorum pro subsidio terre san- 0 In 1. hac leguntur m fine dddita :
cte, mobilia vero omnia pro faciendo Iiospitale adl 1514 [1542] (169) Doinimis Johannes de Yiccco-
usum pauperum, in sua ullima 'volunlale legavit. miiibus factus fuit archiopiscopus Mediolancns:s,
Cujus legati fidecommissarii apud Sanctum Donalum' et vixit in arcliiepiscopatu annis 11. Obiit 15K5.
in straia hospilalc comodum confecerunt. In pre- quiiuo Ociobris , die dominico. Qui eliam fuit do-
diclis autem operibus vigilans ille pater piissimus,r minus gencraiis civjtalum Mediolani, Bonnnia!,
cum in archicpiscopali sede a. 35 et diebus 25 se- .TanuiC, Parmae, Placentix, Bobii, Lauda;, Briii.c,
disset, a. 1295. die 8. Augusti vocaius de tencbriss Pcrgami, Creiiionce, Cuinarum , Verccllarum, Nova-
VAIU^; LECTIOKES.
'CBhic desinit scripior in media pagina. Alius in sequenti j cigtna sequentia subjecit medto scec.XI V.
NOT/E,
(163) Travallia, ad lacum Vcrbanum. (168) lino Innoceniiils VI, si annum recle indicft-
(164) Nuiic Cassano Magnano propc Gallaraic. vii,- v. Giulini conlin. II. lOn.
(165) Abiate Grasso scu Bingrasso. (169) Polius 1542 Jul. 17; v. Giulini contin. L
(166) Casorezzo in plebe Legnani. 450. Obiil a. 1554; ib., p. 558.
(167; nunc Presburg.
$>9 J P. PURiCELLI DlSSEllT. DE CONTlNENTlA CLERIC". STO
rise, Asti, Trelonse, Alexandrite; qui multa bona A d scilicet iiliros in officioel tlicologia, calices, cruccs,
paraverat el paraba'1 suae ecclesite, si hercdes cjtis figuras saiictorum, aureas mitras, baculos, etc.
ipsi ecelesisediniisisseui, ipsc 11011poluil atiirigere,

II» >^lSk

JOANNIS PETEI PURICELLI. m0%

DISSERTATIO ^|8cj£X
Dtrum sanclus Ambrosius clero suo Medioianensi permiserit ut virgini nubere semel
possel.
Ber. ital. Scripl. IV, 120.)
tApud MIJIUTOIU,

MONITUM.
Errores quos Landulphus in Ilisioria sna uliiqne sparseral inde originem liabcnt qnod in ea fucrit sen*
tentia S. Anibrnsitun clero suo permisisse ul virgini imhere semel possel, Grsecorum more. Ilinc eliam
ipsius qiierelseelodium in Romanns pontilices, qui resliliiendai in Ecclesia Mediolanensi veteri disciplime
ciiiu SS. AriahJo cl Jlerlembaldo inciibiierant. Joannes Peirus Puricetlus adversus Landulphi noslri lesli-
inoniiim plurihiis inviciissiinis arguijienlis rem adeo exegit in sua ]ieculiaii disseitaiione cap. 92 Viia»
S. Ilcrlembaldi, ut omiiein dubiiaiioni Iocnm eripnerit. Qiiamobrem ego, qui Laiidnlphi ediiionem orna-
veram, scandalum passus ab liominc dicacissimo, verebar ne pia; leclorum aures ipsius leclionc offende-
rcniur; oh eam rem consnllo viri doclissinii laudalam dissertationem hicsublexui, nlLanduIpho el omnihus
ctiin co senlieiilibus casiigatio praisens csset, el piis omnibus de malignilate ac mendacioschismalici bo--
lniinsornaiissimuslriuinphus.
BISSERTATIO.
I. Inter omues Arialdi advcrsarios, qui ei, dum B qute pariter ego disserlationis Nazarianas capite
vhercl, cjttsqiie inlerim fauloribus in os lesiileriiil, illo 59, numero 11, recilabam : Chronica Daih ;
(lciniiiem*profeclo adliuc inveni qui cleri Mediola- « In synodo Damasi piimi cenluin qiiinqiiagiiila
iiensis conjugia exprcsse asserucrit a sanclo, jani episcoportiiii , celebiala in Consianlinopoli , ubi
olim anlistiie, nostm Ambrosio pennissa, 10I etiain beatus inlcifuit Ambrosiiis, gravissima dissensio
comprobata fuis«e. Qnocirca ne lalc quiMcnialiquod cxorta est inier sacerdoles uxoralos ex una parlc,
aliciijus adveisani effalum colligi potest ex univeiso et intei saccrdoics sine uxore vivenies e\ aliera.
Ii.iciciius lioc opere nosiro, -qno ejeieroqiiialia lam Qui sacerdoles sine uxore dicebaut saoerdoles
niiilla in mediuin proferiJiilur Iiincinde arguineiila nxoralos salvari non posse. Sunnnus pontifex lianc
qiiihus clcrus, lam noster'quam cxternus, sua ejus- quajslionein commisit bealo Ambrosio. Qui sic ail :
niodi conjugia tulari perliiiaciicr conabaiur. Perfeciio vita: non in caslilale, sed in chaiilalc
II. Non riefuere laincn alii poslca hisloriarum consisiil, secnndum illud Aposloli, priniaj ad Corin-
scriplores, qni talibns cleri mairinioniis pairociiiium lliios capiie 15 : Si linguis hominuin loquar cl ancje-
sapientissiiiii paiiler ac sanclissimi ejus docloris lorum, etc. Ideo lex conccdit sacerdotcs semel vir-
diserte non miiius qnam jndubiianter airinxeriiil, ginem -uxorem ducere, sed conjugium non ilcrnre.
-coruniqiie prinms se mihi Dalius offerl ille chrono- Si auiem, niortua prima uxore, sacerdos ali.un
logiis, qtiem niulii nosiium, ac sanclum fuisse ar- duxeril, sacerdotiiiiii amiliil. » Ipsissima igilur hac
c!n.'piscopuin, a sancto Gregorio papa M.igno com- ric re \erba Datii h.nec crant, tesfc Gualvaneo
uicn<l.imiii, evistiniariinl : Quos cgo quidem Dis- Flamma, qui cis etiam lcmeie consensit, ut p.iulo
-STiationis mca! Nazarianaj capile 59, nuinero 10, r( posl vi<ie!iiimis.
refellebam : pauloquc post in idem figmenliim se- IV. D.ii iiiii, sicuti dicebam, concors snbsccutus
ciitiiius illi stihscribii Landulplius illcSenior, qneni est posiea L.iiidulphiis ille Senior, el cjusmodi sen-
ciipileparilcr illo 59, nuinero 15, lum ciiam prjei.s- leniiuin, libio J, capileli, et inscripio De monogci-
lioue in hiijiis operis lihrtim priromn, et ejusdcm mis snceidolibus secundum doclrtnam beati Ambrosii,
libn primi capite 2 indicavi. Ac suas quidcm llisto- Ittinc in modum paulo aliler expressil_: «Sedenlo
rias coniempoianei proiraxerunl, Daliusad anniim l.eato Ambrosio., graiissima disscnsio orta est coram
Christi saltein sepiuagesimiiiii quailum, Lnndiilphiis aposlolico in synodo, inler sacerdoics monogamo!,,
vero ad octogesiinum quintuin supra niillesiinuin ; ct nlios sub virginitale autcaslitale degentes. Qnotl
sicut -ego pro Dalio concludebam, capite illo 59, f.tcluin, apostolico imperante, et allis cpibcopis
ntimerol4; pro Landulpho autem in hujus operis coiiseniieiilibns, dalum csl in judicio beati Ambro^ii
iibro primo, capite2, numero 5. ui, q.iidqind ipse diccret, sanclum et finiium tc-
III. Daiiuin ipsum audiamus. Licet enim laleillius neretur. At bcitus Ambrosius, cognosccns sensils
-Chronicum nullibi hoc lemporc inveiiiatiir ;-ipsissi- hiiinanos pronos ad peccandum maxime propier
in:i lamen ipsins hac de je \erba nihilomintis habe- inconlinenliam, sciens aliquem nec liiginilatriu
IIIIISe Gualvanco Flamma, qui duo ejuscxemplaria nec easlilatem nisi a Deo liaherc possc, quod in
suo lempore stios in iisus habcbat in prowpiu. In libro De ofliciisjam diclavcrai, ait: De liionogamia
si.o igitnr Ciironico Majori, secundum exemplar in sacerdolum quid Joquar? qumdo una lanlum per-
Ambrosiana bibliotlieca cuslodiiiim, capiie 597,' mitliuir copnla, ct non rcj>eiiia; el ha;c lcx est, non
Gu.ilv.ineus hajc iudc posleiis cxsciipla i'eliq'iii, iier <re conjiigimn. Sieoue dicens, ouiiicm dissen-
L'ATr.03..CXLVH. 31
5'7'i APPESDIX AD LANDULFUM !>7?
sionemeompescuil. IlaqnpGr.eci sacerdoles, Ainhro- \ di'i pipa:, queni chilas Meriiol.vii gmucr.il. > Quo
siiiPiim lenenies soiilciiiiam, usque hodic s.inciLiun ciica t liain posica, capiie io2, recensere «oepu
cl pi'o lege sacra habeiit ul, quando in saeerJoiio qiieinadmodiini haio ipsa coniroversia fuerit ab
liiiaiiiilui'",aut virginiiaiem exindc pronulliinl, aul eo leiii illo iiiiilala pontifice, ctrn caidiualis a'lht r
u-\ores in lestimouio hoiioriim \irorum sibi socienl. si\e canonictis csset ordinai'ius Ecclesue Mediola-
Et si coniigeiii qnod u\or sua moriatur, aul casle nc<is"s.
vivtinl leneiilcssiicerdoiiinii, aul sacerdoimm ainii- VI. Miinuscriplum illud Clironirnm, Flos floiutn,
luiit si ainplius ahqtiam nitiliereni carn.ililcr cogno- cujtis lestimoiiio ulebar superiort libroprimo. (apite
verinl. Quoriiin E(clcsiani in pluiiinis oliiciisvcnera- C, a me locliuii jain fiieul anic aiiiimn tC-iS, ct
liililer iniitaliis esi. Qtiineiiam sacrificium coriiin, iii'loqiiaiii ijpis cd"rein AuiLrosi ne Mc.Iiol.in.
seilicellermeiitaluih, cum nostro a/ymo in celebei- D.isilic.e ac n.oiiasieru mo iiiiiienl.i, in quibns Ire-
nmib fcslhilKlihus, niaxime in Resuiieciioiie Do- qiieus habeuii cjiisdcni (Jirnmci meiuio. Cuni vio
inini, henedicebal. > Tali.i Landulplms ille Senior, ]io5te.t illud doiiiino stto, Aloysio a'> Eiclcsia, imlii
uxor.uis per ea (cnipnra s.iceidoiibus el ipse adJi- lcnipiis in oniiie gr..t i coinuiCiiioalione recolenrio,
ciissimus ut jain sa-pe dii lum csl. leddidisscm: cumqiie dcindc, aiino 1653, Saii'ii
V. Se.l quid itcm Gtialvanciis Flamm:i iio:ui'illi- Latirenlii L liajarcbiepi^copi nosiri V tun rous-cri-
que post ipsimi ahi, qtii suie dtibio c.neioipii l.ilm beiem, sLat'111 ine per paiies fcsiiiiaiam lypog apho
cleri coi.jugia damiiab.ml, nieriiissimeqne veliia iraderem inira fcr.as auliiinnalcs, npque tunc cotli-
(lcniiim esse profilebatiltii''? En nl ille piiinain cem illuin (sicuti neqnc Tnstani C alt i aui'g'a-
coium tir.gineiii jam ind". ab aposio!icislciiipoiibii<! [j phuin, de qtio ilem dicam posic.i) inpr.impiu ei ad
peiperam tiaxeui ; Chronici cniin : sui, piiilo„nie lnanus haliere possetn; sic('.\islim.t\i, u( ejusCl.rc-
ine.iioi.ili, caput 22(5sic inscrips'1 « S.icerdo.cs et nici .'iticlor, prr oinnia f rino solitus Gii:iI\:meo
pp siopi haheb.inl uxore-i*, » nioxqnc sic eliam ill.id Fl.unuire conse Hire, in eo etiani conseiisissel tjuod
pios:i uitib osi, el argu nenii-i eonlinn.i\il : « Poiu.t il'e de in.<t iriioniis saceidoimn sancto A.nbiosio
.bealus ll.ii nabas succes.sorein uisiiiiicrc el Ecelesias ascripser.il. il.tqne c.ipile i Iic20, iitiineio 16, idip-
ordinare, ci oulicaii pniuciiinl u\orcs habere. Unde siini :iiliriiia\i. Sed in hoc tamcii niemoiia inc le-
rikit AptJSlolus, pri.n.c a.l Timoilieum ui : Opoilel felhl, tit rcceiiler aiiiinaiheilt. Eicniui aulor ille
e ihcopttm irrcpreliensibilemesse, untus tixoris viriim. Chronici, Gii.ilv.ineiim sect.uus Fl.imniain, iu Aiu-
Ei i.le n Aj-o-tolus, ric di.tcoiiibus inqucii« in eadetn biosio episcopo longe quirie n latetpie descrihcu.lo
l.piiiola : Uiacones btiti ttifits ti}ons vin, qtti fil is piosiquiltir onines illos iniiihiioriim oiriii.cs :ih
stits bciicprcvstnl, el dowJbiissttis. Ei ldein Apostokis i,)io iiisiiliilos; aiqui rie co.ijngio usdcni [ e;ini s'j
"riieil ail Tiliim, ]n*ni!0 cip lulo : Constuiu per sn i>evcrbuiii qiiide.il facil, sanioie niniiriim, qi.ain
qulas ctvil ites piesbyleros, sicnl el ccjottbi dis,ostti. G i.ihaneus, coiisibo. Ac t.iniiiinincto postca m
Si quis sine cnmme esl, vttitis uioris vir, /ilios lfe.ibeiio a<chiepisco,io inleralia mtilti sic inqtin,
hnbens fidetes. Et Jjticai piimo c.pilnlo habuiur lolio 128, pagina 2 : c Hic aichicpiscopus h.ibuil
quo I Z.icliiiiuis sacerdos g.uiiiii c\ Llisahelh Joan- Lxcri.un. nobilcin muliuiciii, utorcm; qu.i' rio.init
i'ein liaplisi.ini. 1£\ hoc nianifcs'e npparet qiiu.l 1cet (loLcmhii.uu nionaslerio sancli Doa\sii, qu.v \<sque
cp'scopis ci siccrdoiibus ol dincoiuhusctuxoics b.i- lri.lie Uveria dicilur. > De (piu Imien :iJ<.il.,ni(nlo
h.-ie de jurc, e! iu INoto Tcsiaineuio in \eieii. -"*qinl ilem nnhi i.tleaiur, hoe ip o ca^iiie, h,iu loco
Ui siiuilc lia' elur rie Eiibeno rie Aizago, a.clue- aji iM.iin.
pisoopo Mcliol.uiensi qnol riuxit in iivore.n nol.ilcin Ml. Ceile atilcm Gualvaneo Fla-nma: in ea cinm
iiiiilierem Uscriam, qu.e «lona\iLtiio.iftsieiio Suu-il paue consensii Peiius lli.-Az.uiiis, cujus lesti i:<;nio
D.ciiijsii Useriam. Setl poslqiia';i Alevanrier p ip i de si i iliicr ulcbar sujiciions lihii pii.m c. piM •.(:-
B.idigi.J, d' Mediol.ino, suttiil quo I iiulliis cl<ucns pliiuo. In sancio enim aich.t'pisu>[io Aurijiosio,
u\ iroin d.ieoret, sario appio.aile conc.ho, do l.icl.i ltienlione den ;t<iipso iu ecelesia nieiiopoli-
'ceiero inilli cleiico lituu u.voiein duieiv, pi tiupue lana instiiuli, bunc prolinus m modiiin cuin G.al-
qui.i in ordinc sub.liaconatus quilibet ciericiis so- vaneo Flaninu Jocutiis est : ( lis onniioiis bcuedi-
lenuiiier profiielur pcrpeluain caslil.ileiiu J H.cc cc<is hcalus Ambrosiiis una u\ore uii posse con-
ibi Giahaneus. Jdemque posiea cipile 597 (aliter cessil; qua (lefttncia, et ip^i \i.<ui iu auemum per-
o9G) inscripto : c Cullus diviims amplificalur per inaieienl. Qu,ead consuemJo dur.iMl aiiius septin-
bcaluni Ambrosiiim, > posieaquam e D.iln Cbiouico gentis usque tenipora AlevanJii papje, quem
\asios recciisuisset saeroruin niiiiislroiiim ordines, ci<iiis Midiolani genuerat. i
iu Eeclesia MeJiolanensi ab ipso i<]Sliiulo=, h.vc \Iil. Trislanus qtioque Cbalcus in eodem fuisse
subdil : < Quos omnes henedivit ci, quoj qttilibet mihi \idebatur eriore, noii qinde.ii secuntiuin lypo-
po-sel aecipere uxorem \irgincm, >De conccssu, Qua giapiiicam ilisloiise su;e Me.uolanensis edtlioneiii,
(lefuncla, cl ipsi vidui pcrmaiierciit. isiaiwiieria li.ii.iii urbe anno Doiniiii 1627 clabouiam (m qsia
h.ibelur stipra, capilulo 227, sivc illo ipso 226, vidciicel eriorein lllutn pr.uleruiilii reveia opor-
(jttol ego supra profjrebam, sicut ibi fueral ab r. " luissei, sicut! conlia Bernariiinuin Coiiuni jam
eo lem Gualvaneo niimetalum. Nequs vero his fiiciat cleeretum, ui paulo post \idcbinius), sod se-
coiuenlus, praescns caput hunc cliain in liiodum ciiu luin e\emplar ipsius nuiiusciipinm, nuo vero
prosequiiur: Glosa; Chiomca Daiti : i In synodo autiiogijphuin, in Ambrosiana Biblioibeca assei-
D.unasi primi, ccnluni qiiinquaghila cjiiscnpijriun, vaiiiiii. luque in arcliiejiiscopi eliani <.ostii Lau-
c leliiMla in Constaiilinopoli, ubi beatus liitcrfiiit roiilii Liliae Vit.i, capile 20, niiineio 16, Tnstaiium
Ainbrosius, » ct reliqu.i, sicut a me rceilabaiitur- quoque Chalcum e\ eo auihographo connumei abain
iitimero leitio. Sed et r<irsns, capile 757, dcairh noiiiiullis aliis ejus errons secl.tioribus. VerunUa-
cpiscopo nosiroHeribei-!osciibeiis,siceli,un nanal: nien in eo nihil lale nnper inveui, cum pivescns
i Lius uxor, dicla Uscria, ninlier ditissim.i nunis, ciput conscribercin, cuinque illa denuo sc.ui.iiei'
doiu\ it monasicrio Sancli Dionysii posscssionem, cj.is loca, in quibus hoe olim legisse iiiihi qt<ijeiu
qua; dicitur Useria. > Taha G.ialvaneus in eo Chro- \ulcbar. Euin igiiur in praisenu ucitus pr<cierini:to
,ineo. Iiosdem porro minislrorum orriines in aliero sicut etiam eiundeni liuciiin hac i<i [larie absolvo,
p.iriter Cliromco suo, quod Manipulum FLiruni Cerle tamen bac ipsa occasione illum nirsus nu n
appella\il, eiuimeraver.il e\ codeiu Dalio, ciim ad deniiiitio eiroris ilhus quem ipsi ascribebim coitm
cxireiiium capitisiO, h.cc itidcm adjeeit : tlis hoc libro qtia to, capite 40, niini. 42. Sicul enini
J.oiinibus benedicens boalissimus Ambiosius, u.ia error ille smeduhio exslalin cdit'Oiie l}"fogiapli-ca
u\orc uti possc concessii; qua dcfuncla, ct ipsi sic ctiam e\st;u in aucloris aulographo, iieci:o<i
viilui in icterjiuin pprniaijeient. Quas consiieludo eiiam in allcro e\cniplari pariicr inanuscr p:o, qu;c
Uuravit afims sepiingonils.usquead le.npor i Ak'xa I- i'i A'iiliiosiana builiolheca cufoJitiniur. Qiiotuca
373 3. P. PURIGELH DtSSERf. DE CONTINENtJACLERIC. 9?:r
mihisanenulla viileliirhabenda ratio lertii ciijtisdam A eBniWfis, qiiali errori anche si (rbvano' nell' iiir<
exemplaris, quod niihi niiper comijiodaliim fitil ab pressione aniica di Milaiiodei 1505 si soho compiac-
amico, erga meoffieiosissiiiio, eorieiiiqiiepciquaiii* ciiill quesii signoii ilhiSlrissimi niiei colieghi, Vche
erudilo, ei selcctis pio"re. hlsioiica libris aliisqtie avvisi a stia signdria illustrissima, coihe 16 conila
mohunieiilis abiiu.le insirticto, -videliccl a 3oanne preserite, che, correfii o tolti'-v.ia delli due lochr
Baptista Blanchino, jnsiiiiic Iio.capno 1656 haein soli, poss' eila a ciasciuioidella stiadiocese d:uc!
urbe eonsulc nieriiissimo'. QiiOqtiideiiiinexeniplali libeiafacolta e licehza di leggere e ^lehere deliti:
nulla prorsiis illic. liabeiiir ojus prsepositura; vei Istoria ; e che per tiilio possa cosi correiia correre,
pracposiii meiropoliiaiii inerilio. flanc ehim de in--' cd ancbe di nubvo risianiparsi; Con chc, baciandba
diisiria (ut ego interpreibr) prauermisit alius qiiis- Vosignoria illuslrissima bnmilhietiie le mahi,'mevlci.:
:
piam; ab .auctore riiversus-,-.qiii hehe; certoqite" oiieio rii cuqre. Di Roina Ji 6 di Oltpbre 16^1. :,,"
nosset primam vCjuspra-positurffiVviiisiliuiiohehJi' « Di V. S. illiisirissihia e revereiidissinia -,
qtiique Tristahuro cuperet a.b ejtisv.crroris noiali- umilissinio ed vafrezionalissimoservidore,
'
b ev-a i *e. . _, .. ;.- ;* ... ilvcardiiialeBeyilacqua.; VV
IX. Yeniojaiii landem ad Bernardiniiin Coriiim , « Al sig. cardinale Borj-oiiieo, Milaiio. > ; .
yel lioc ipso conlra -c.leri coelibalum errdre, cerisu- Superioris aulem decreti, a sacra Ihdicis ebngrega»
ratftie contra.ipsinii rile proiuiiiiiaia, in breTanioe lioiie condili, nieiiiio ilidem habeiur in Jibroruin
celebrem., Chroiiici eiiim stti Mcdiplancnsis parle piobihiioruhi Elencho, per Franciscum Magdaleiiuni
priiha, ULsecttndumanni 1565 ediiioneni Veiietam Capiferrenm , -ejusdeni congregationis secretariUM'
pagiiia vdiiddecima, sing.llalim .prosecutiis. -sacros B digesio. Liltera enimBiii eo sic legifur :/«.Rernar».
miiiisirnriiin ordines a saneio Anibrosio iii ecclesia. diiii Corii Hisloria Mediolanensis noh permiitatur,
Mediolaiiensiseiiiu b,isilicanieti'opolilaiiaiiislilulos, nisi correcta. Ih DecrelpT6 Marlii 1621. » '..<
in lucc verba desinil :-.»Consiiiui anco molti sa-' XL Quam falsa porrpsil et adiilierina ejusmodi
ccrdoli. leliori, e osliarii : e iulliiibciiedi: e coiir asseriio, saiictus ipse Ambrositis per aurea scripla
c"esse loro clie polessero avcre jnoglie vergini?,; sua , calholicx per orbeiii uiiiversuin Ecclesiaspro-'
l:i quale morendo,. resiassero poi vedoVi<: eonie baiissima, conjmoiislret: eoque iri primis comiiion-
ciiiaranienle si legge nella piima a Tiinoteo. E clie sirei loco, ad qiieriiLaridiilphus iliriem ipse snpc*.
cio sia vero, apciiaiiieniesi vede,Vcome::Enribei'io riore iulmero i piovpcabaLvLocus auleih ille ci.ti'a
<liAiiiiiniano. arciveseovo di Milaho, 'de.i-,qiyde fn dubiuiu est libri DeoUiciispriini capiit.ijuinqtiagesi-*
proccsso dell' Hisioria ahipiameiiie:;tratiiarao.,.ebbe nitiiii siiiTulet iiliiiiiiim>Qiiocirca etiam iljud.idehi;
.p.er nioglie una nobil dbiiiiaVperjiOine Useria": Ja capui ih.alteio eorum LanciiilpbivexeihpJiiritiii], qusc:
qii.al.edo.no il monasiero rii Saii' Bionigi (legeiidum in capiliili metiopolilaiii bibliolheca vcusibriiuutur,
Uiinen UieviJSl:la.qiiale.dono al iiioiia.stero di San'. ego viili characteresalis receiili adnolatuiii in pi'ii
Dioitigi; sieul eiisin .GuaivaneiisElamiiia supeiiore 'margiiiali,-juxla eum Laijdulphi lextiim eXsiarite.j
jiiinieio qiii.iiloafiinnabat) dove flno al presente e ac siiniil quiderii cnni hac proliniis ceiistira, hieo:
coiiiiguo , una fruitifera.vigna , la quale dal. ijome eliamjudicio veracissinia : « Vide iocum malerc»
rij queiia e chiamaiaTa vigna d'yseri;i. Ma poi in- Jafum, et maleinlellectum. Undc maxima coiruptela
successo di leinpo da AiessandroTerzo ponlefiee. ecclesiae Anibrpsiaiia;, et peiniciosi tuhiultus, et
(vere .lameii hic pontifex noii lertius liominis hlijus r querelx tolO hoc iibro expressie.»--, Vv.,'..-.
liiit, sed secundiis) fu ordinato che alcun sacer- XII. Eo igilur loco Siiiicius Ambrosius, hnilla
dote o cberico non.toglicsse moglie : e questp ancora praefaius de viiiutibiis iri LeVila et altaiis niiiiisiro
fuapprovaio dal sac.ro.concllio, sogiugiiendo che necessariis, Jiunc in rribdum ijrosequebalur : « l)e
in perpeiuo osservassero casiita.la. Per la qualcosa caslimbnia aiUem cjuid Ipquar ? quando una".'taiitiiiii
poi iiell' aijno mille sessaiuadue Eiiribaldo Colia, nec repctifa-permitiiiur copuia. Et iri ipso eigo
volendo perscguitarc i clierjcivmarilati,.da essiTu,- conjugio Jexest iion iterare conjugiuih, nec.sccmuUfe.
crtideliiienie .'lii.orto.Onrie, coine serive Leone ne conjugis sortiri corijunci.iohem..:.» ElVccce nobis
suoi Annali, essendo tenulo por niartire, dalla re- manifeslumjam esiv quemadihoduni Jociis ille }&{
pitblica fii con soinma rivereiitia fatio sepellire iiel Laiidulpliomaie referreiijr. Inspieiamiis riiinc,qUeiii-V
leihpio dedicalo a San' Dionigi in unacassa circon- admodum nlale pariter ab ipso iiiielligerelur. Vcius:
«l.ata-di. laine: di ferro. i>Quod :quidem COriivpro eniiii Ambrosii hoc in Joco seiisus hic cst, ut evaii-
CoHK-saiiciitateteslimoiiiiim, hic tandeni adjeclum,: geiiciini Levitaui.orciinari, sive iid sacriim ejusriiodi
Cgojam supra recitavi, Tihro primo:, capife nonO. ordiiiem prOmOveri, riori lireat, si coiijugiunijani
X. Hacienus auctores qnoruin asserlione sanclus aiiieileraverit, hob csi,si posi bLiuim pTihiai lixoiis
aiitisies npsler Ainbrositis inaiiimohia sacerdolibus allerahi diixetit, ac propteieadiganjiis sit. .lllurti.
concessil. Sequitur nunc ul deinceps.-ostendainus enim debuisse laiitiiiririiodohibriogamum esse > ac;
qtiiuii falsa el delestabilis, qiiamque scriptore ca-: prselerea post eam. promotionein oebei-e aij ofiicib
(holico iniligna sit ejtisiiioJi asserliO.; Eam sane (ut coujugali penitus.abslinere; sic enim'.Jege sanciiuni
hiiic *exordiainiir) sacra Jndicjs congregalio janidu- n esse. Hnc igiiurabsque dubio spectan.l Anibrosii
'jliiiii in Beniardiiio ipsoiiiet Corio ,.qui eam piinjus "! verba proxime reciiata, neCnoii etiaui deinceps
in puhlicain Iiicein typis evulgaveral, daninavit, el reciianda. ,;-'" .;'•'..
cx; ipsius Chronico abolendaih esse sancivit. Sic . XIII. In banc eiiim sentenliam siceliamprogre-
piiiinc suljseqiienii conslai epislpla, no.n multo post; d.itur Ambrosius : « Qiiod pjeiisqaeihiruhi virieitir,
ad cardinaleui arcbiepiscopum .ijoslrum. Federicum cttr e.tia.inahie baptisiiium ileralo. conjugibad eie-
IJorioiiiiieuni scripia ct iiiter Aiiibrosianue biblio- clipnem muneris et.brdiiiaiioiiis- praerogaiivahi iih-
ihecajlibros cusiodiia , et bis exarata virbis : pedimenia genere.ni.iir.;.cinn eiiarii: delicta obesse;
...''; « lllusirisiiiio et revereiidissiijipsigi ni.io --.-.- hoii soleaiit, silavacriremissa fuerint sacraiheiifbi
.. ;-~)\ osservandissiiiio.Vv. ; :v,." Sed inlelligere debemiis, qiiia ih bapliSmb ;ciilpa
c.'Avendo la siicra congregazidne (leH' Indice diniitii potest, Iex aljbleri iioii.potesl; in coiijrigio
cohsideca;' quanto sia desideraloed uiile ilvhbro non culpa, sed Iex ,est. QuOdculpaevest.igiiuK Th
(livBeri"'..^.r.^ Corio sopra lTstoria di MilaiiO, che bapiisniate relaxatur;' qubdvlegis'est,'iii coijjiigio
lieir ediilo. delli 16 di Marzo 1621 'sXrditiai noii non solvitur. > Ui eiiiiii .RobciVuscardinalis. Bellar-;
-pernieile.rsi, se non correito : c, clie "n6.h';-v,eran.o niinus de membris Eccfesia'. iiiiliiah.lisiijjiO priiiib, '
staii notali alin erairi, clie nel foglio 12, jttxla qui esl I)e clericis-j capiie vige.siiuo qiiarlo, § Ad
liiipressioiieiii Yeiietaiii, asseril suncium Aiiibrosiuni liiefonymi vero,'sapieiiier docebal -t obse.rvanduiii
permisissesacerdolibusuxorethiduccre., el foglio 629, est;coiUi'over|iam'l'.uisse-intervbiefes Pairesian qiii
inquil- sttmmum: ponlificem concessisse lndulgeii- : uiiainuxoreiTiviialjuitVarileljaptisnium,veaqueihor-:
liam plenariain Ecclesice.Mediotcinensi, ctiam non tuavaitcrjni-duxit pbst baplismumiv>Jiigaiiius ceii^
5)75 APi'ENDiX AD LANDULFESI. S75
SGndn; csscl, necne. Nam sancliis II:cronymiis in iA lioiibus locis (iim minisierium gercrcnl vel eliam
cpislol.i ad Qce.Tuun conicmlil cjusmodi hoiiiinem veieri sacerdotinm, lilios siisecperiinl : el iil tanquam usu
non e^se bigaiimm, proplcrei quoJ per baplisinum defeiKltiiil, qnanrio por inicivalla dierum
sil facitis iiovus liouio ex veieri, et nihil ci nocere sacrinciuiiiriefcrebaiur,el lamcncaslificabatureiiniii
possit eonun qtne fccit ante bapiismum. 15i sane popiilus per biduuin aul liidunm, ul ad saciiliciuiii
litiic senfciiiiai nvilium favetcanon 17 apostoloruin, purtis acccderel, ut in Veleri Teslamento legimus.
qtii diserle prohibet cpiscopuin ficri qui [)osl ha- i'A lavabal veslimenta sua. f Quem tainen pra;le\liini
piisniuni bis mipli.is celebravil. Conlravero Ambro- hac Ambrosius illico rcfellit raiione : c Si in ligura
sius , lnnocentius , et Aiigusiiiuis locis cii.ilis con- t.iiua observantia, qnanla in veriiaie? Discc, s.t-
tciidunl oinnino habenduiii bigaiuum qui duas luores • ccr.tos alque Levila, quid sit lavarc" vest'ineiiia iua,
babuii, siveanle hapiismum, sive post baplisuium. u! miiudiinicorpuscclebr.indis exhibcas saciameniis.
Kaiii ljapiismns diluit peccaia , non sohit cnnjiigia, Si popnlus sine ablutione veslinientoium si.orum
cl rcnoval hominem qiianiu:ii ad veluslaleni \iiio- prohibcbatur (Exoi. xix) acccs^ercad hostiam suam,
rmn, uoii quanliiiii ad ea qua; recte se haiieni. tti illoius inenle pariler e.t corpore audes prd aliis
Alq-1'i b.vc senienlia landcm pr.ev.iluit, canon el ab nni- bupplicarc, aurics [>voaliis niiiiiotiare? r
vci-vi Eccicsia reccpta esl. IScque obstat ajio- XVI. Kt iiaclciius quiilein satis a nobis cxaminalus
sioiicus. Forlassceiiim co tcmpore propier hoinimini sit ppor ille sancii Ambrosii locus, qiiem silii
patieitatem dispensahanl aposloli cum illis q.ii ante Lundiilplius p>'osuo errore usurpabal iu lesiimo-
bap;i->miimuxorcm iinam vel plures li.ibuerani, nium. Videamiis liunc, quenia '.modiim Siinclusidem
modo iion habuisspiit phuos post baplismiun. ISeque i> dooloi' eamdeiii seiitcii.iain suam diserle aliis eiiani
«Miiincst hoc pi-.recpium Aposioli (neinpe Pauli, in locis evpresscril.
[iri n;c al Timolheiun, c.ipilc 5) onuiino inriispeii- XVII. Cerie ai.lcni libro De cligitilate sacerdolali,
hihile. » H.icle nis Ikllarniiims ibi. Se,l ad ejusdcm capiie i, cxplicans illtnl apnsioli Pauli ad Timo-
s'iiucii!!:o confirnialioncui r.obis placeal sanelum tiiettm prinuc capile jn : Oporiel 'episcopum csse
iiidem Aiigusiiiiuiii loco p<;ripsiuii iiidicalo audirc. unius uxotis oirutn, stc habet : e Si ari supciTicicm
Libro enim 20, I>e bouo conjugali, c.ipiic 18, sic laiiium litiene {sive ad sensuin Iiileralcni) respi-
ille sciilieb.u : ' Quod aculius iiiiclleverunt qui hec ciamus, prohibcl bigiiiiuni cpiscopnm ordinari. Si
cii ii qui calcchiimeiiits \el pag.uius habueiit alieram vero ad aliioiem (sivc ad mysiicum) sensiini con-
nrlinandum esse ccnstienint. De sacramenio eiiim sccndimus; inLibct cpiscopuin duas usurpare Ec-
i;i bapiisino pcecau
p.gilur, iion de peecato; namsacraiiienli clesi.is. Et si adluic inlioistis profuiidinra peiscru-
oiiiiiia dimilluiilur. Propler auicin san- leris; monel ne, posl catbolictim riogma , setisutn
ciilalem, sicut fcnina, cliunsi c,<tecliiiiiiena fueril iiiveiiialur episcopus babere iKCielicuiii, sed Chii-
vitiata, non poiest post biptisiniun i.iter Dei viigi- siianani lanium orlhodoxam cl caUiolicain sibi
nes consecrari, ila non absurdc \istim esl cum qui associcl fldcin, ul uiiitis laniununodo uxoris ei ca-
exwssitnxoruni iiiiiner<imsiug-ilarem, nonpeccalum liiolicajEccJesiaj vircpiscoptis vocilc.liir. >Eialiquan-
aiiquod commisis-e, se.l normam qu.undaiu sed sacra- loposl, explicansilliid ilciii,quod ab eodem Aposlolo
mcTitiamisisse, non a-,1\iira bon.u meriiuni. ad ibidem objeclum legilur : Domui snm bcnepiccesse,
(irdiiialioiiisccclesiasiicje signaculum nccesbiiiiain. i lilics habenlem subJilos cutn omui casiiiate, feiccliatn
Se.l hinc ad Ainhrosimn reveriannir. ' inquil : c Domui su.e bene p..cesse potest, qui
XIV. Ule vero sic ciiaiu subiurie prolinus inter- ^1 corporis sui servavcril casiitalcm. Dontui, iiiquii,
rpig.il : c Qtioinodo a:ite<ii poicsl boriaior es^e \i- lioc csl, corpori suo lali juie domineiur, ul nosi
(liiilalis qui ipse conjngia livqueni.nciil? i Quod subdaiiir i[isius volunlati, ne desideno luxurite
^uiitcm argiimciili gcnus l.iiuelsi [.lopiie ab Ani- deditus in prjecipilium deuiergaiur, se<lpotius lihos
ln-iwio in eos riiiigalnr qui a pnmU nupiiis ad suo ca-slilalis exemplo a j p-ud<citiajrcgtilam doceat.
sc-iiiiias iransiennt', quibusqne piopl.rea piomo.io Kani si q'1'o rioiiiui su.c pu-Cisc ncsci.il, quomodo
sacruin ad orJincm neg.ib.tliir, non immcrilo lamcn KccleslicDe, diligcntiam aohibebi;? Hoc esi ciiim rie
a raiholicis docloribus sec.iuirinm proporlioncm ac- quo supeiius diximus : Q<ii cordis sui doiiiiiin
roinmodalur iis eiiam minisliis qui post sacram cvcolore non valel, qujmoJo [il.iiiino uin adhibebil
ordiiialionein oilicio coiijiigali operam d.ireiil, Bel- diligeiiliam? t
lanninus nominaliin libro pariicr primo De cler,cis, XVIII. E( rursus in episfola ad Istclcsiam Vercel -
capne li), varia cnumer.uis iinpcdime.ila qttaj cin- ljiisem, qu;c, secuiiduin Homanam edilionem, a
jiigde olliciuin sacerriolibtis aliisque sacralis ho.ni- S,x;op,i[)a qni<!to,cn.ii carriinalis essel, emendalain.
l.ibus aflerret, id etia<nenunierai : « 'icriio in pedil ei pon iiicio [iosiet diplomaie conimcndaiam, vige-
c.Iicaci.uii pi\cJieaiionis, ut Ambiosi.is riocet sima quinia cst libii leriii Epintolarum, h;ce habet :
l.bro primo De ofticiis, capite ulLiino. Q io<nodo i H.jee pos.ii, qnaj cavenda acccpciiin. Viiluttiiii
oiiiin eiilcacitcr exhoriabilui' viduas e( \irgii<es, ([iii aiilem niag'is;crAposloius csl, qui cum palienlia re-
libcris pcrpC.iio 0[)er.iiii riat? i SimilHer eiiam Gre- (l.trgdendos ricceai contradicenles, qui miius uxoiis
gorius de V.ilcnlia in libro De raehbntu, capiie 5 : \iuitii praecipiai esse, non quo extonem cscladat
'« Obsial iicm {malrimonii iisus) ollicio doccndi et D conjugii; nain lioc supra legem praicepli esl, sed tit
e\'ii')i'iaii'li. JNaiiiqui co.isucludinc corjugali impli- coiijugali casiimonia serveUibliiiiynis scregiaiiam;
c.it.is est, non potesl corte cum salis magna elhcacia neqvteiteium ui ftlios in sticentoiio creare apoUolua
c: aucloritate \irgines ct viduas, et alios dc populo, invilelur aucloriiale. Ilcibentem cnitn dixii f.lios, tton
t|tii iioniuin niairiiuo iio juncti su-il, ad couiincu- f'ic;.eii.e,n,iieque coiijugiu.n ileiare. Quod lJco nosi
ti.un adliortaii, ul d vus AiiibiOjius lifjro piimo De pi eicim.si, qu a pleiiqtte ua aigumciiianliu : Cnius
oififiis, capite uliimo adnolivit. > uvnis \iriim dici post b.iplismiim habuai, eo quol
XV. Q \<apiOAiiiiesub^equu iiur iiiiricm Ambrosii baptismo uinirn sii abhiiiun, quo afleiehalur inipe-
v.u'<!.», c.i'ie i) sane comiiio:istiaiit quuii rilioni (hmentii n. Et \ui.i qMiriem.ilqtie peccal.i diliiiinlur
co:i-c li.iiiciiin , qubieiiam n cessaiiiun ille cciis<iei'il omnia, ut s' quis com.i iiiiavenl saum corpus cinn
i,'. s-icii <!iinsiri post s.Jciau orduialio.icin ab usu [ilii'ii.1'-;, q.i.'s " ila toiijiigu lcge socia\ei*u, renul-
c.iiijugii deiiiceps m peipeiuum a'jsii<ieic.il, si foue tanl'1 ei oiiiiu:,; sed conjugia non resolvuuttii, si
piius nupsiiisent, aique« s.iain sibi 'nioreiii 'auliiic quis 'tei.rverii. Culpa enim lavacro, noii lex, sol\i-
hupeisiileul haberenl. Inoffensum au em (inquil) tui. Isiilla eni:n culpa conpigii, sed lex esl. Qitori
e.ih,bendum esie et immuciilatum mmistetiutn, nec Jegis esl igilm. non reiiiitiiii.r quasi culpa, seJ
v~iloconjugali coilu vtolandwn cognoscilts,qtii ittegro tuneiur quasi lex. I leo el AposLohi^legcm pos.m,
coipoie, incoaupio pttdoie, ahini ettcim ab tpso diccns : St quis sv,c cr.mine est, uiuus uxoits tii.
consoiiio conjttgilt, s,ica Piifiisliru graitam rece- Eigo q i>si'ie ci nii>c cst, iiiiu s uxoiis \n, lenclur
p sln. Quod eo no.i pr-jstcisi, qma in plcrisqu.e_a.bJi au i^B'('iiis.<ceuiotii snscipien h: q"i JUein iiei..\c-
©77 J. P. PUlUCELLi"DISSERT. DECONTINENTIA GLER'.C. 9"8
lil cOiijtigiiiiil, cnlpani qiiirieni non habel cninqui- A (Lucic primo) fungebalur sacerriolio, sicul conlinc-
nali, setl prarogaliva exuitur saceiriolis. Diximus (ur in Paralipomenon, ilaul, lempore quo non illos
qtti<l legis csl; dicamus ctiain quid rationis. Sed cuuiingebat deservire aliari, domoruni siiaiiim age-
prius cognoscamiis non soliiin hoc Apo&iolunide leni curam. Al ubi vcro tenipus iiniiiiiiebat miiiisle-
cpiscopo cl prcsbytero statuisse, sed etiam Paires rii, piirificali aliquaiilis diebus accedebanl ad lc-m-
in concilii Kicwni Tractaiu adriidisse, neqtie clcricum pium ofFerre Den.Nntic auiem seplem diacoiioscsse
quemqiiam debcie e»se qui secmiria coujngia sorli- o|)oitci, el alii|uanl(is pre-byleros, ulbini sin! per
tus*sil. Quomodo eiiim poicsl eonsolari \iJuam, ho- Eeclesias, el uiius in civiiaic cpiscopns; acper hoc
norare, cohortari ad ciislodiend.un viduiLalem, scr- oini.es a conveiilii feinina abslinerc debeie, quia
vanriam niarito fi.leni, quam ipsepriori conjtig o POII necesseest cos quotidie pimsio csse in ecclesia, nec
l-e^ervaveiil? Aut quid iiiiercsei inier popiiiuiii ct hitbete dilationem, ul posl convcnittm legilimc purifi-
sac.;rdolem, si iisdem aslriiige;ettii' legibtts? Bebel ceuinr, sicut vcieres. Onisiicniin hcbiloniada oflercn-
pi.Tpoiider.ire vil.i sacerriotis, sicul pr.Tponderal dtini esl, eliauisi non quoiidie peiegrinis, incolis
gi-atia. Kam qui alios pncceplis suisligat, debclipse lamen vel bis in hebdomaria; efsi non desinl qui
legiiima prjccepta in se custodirc. t IlacLcnus in ea fcre quotidie baplizcnLura»gri. Kain vctcribus irieo
sanctus Ambrosius cpisiola. concessum esi, quia mulio lemporc in lemplo non
XIX. Ad pi'ci'a',i<)iiemiuinep''ogiedioril!am quam viriebanliir, seri eranl piivati. Si cnim plebeiis liomi-
idem imbrositis prim im coiicintiavii, ui seinetipsuni nihus oralionis c.iusa ad (empiis absiineie se pr.i:--
reliquosquesisos saccrJolcs aJ cclebraiioncm sacro- cipit (sancms Panlns, primsc ad Corinlhios capile
cancti missx saciificii pr.cpararel; qiife piecaiio B\ii) j ul vacciil oraiioni, qnaiilo magis leviiis aut
legilur eliam prope finem lonii ejus opcrum quinti, sacerdotibus, quos tlie nociuque proplebe sibi coui-
Iioc est, anie hymnos ipsius. Illic enbii, non piocul niissa opoiiel orarc? Mnndiores ergo esse uchcnt
ab inil;o, has item adDeuni preces fundehal: t Rex ccieiis, quia aciores suni Dei. t
YirLuluiu, casiUiis ct integriuitis amalor, Deus, XXI. Ha»csaiiclissiiiiiisantislcs noster Ambrosius
cceiesli rore hened-clinnis Lu:eexstinguc 111corjiore in iis commeniaiiis; si lanicn ipse re vera illoium
meo loluin foinilcm ardenicm libiriinis, ul nianeat csl aticlor. Robei lus sane cardinalis Bcllarminns id
in me (enor loiius custilaiis animae et corporis. [iso cerio ei indubilaio supposuit libro primo De
Moiiifica in mc carnis stiiiitiios, ei omnes lihidiuis clericis. capile 19, § Ambrositis, ciuti supeiinicyn
coniinniioiics, el ria iudii verani el pcrjieluam c.isii- illoiuin lcMum innuerc-l, el capile 20, § Quod au-
talem cum caeteris rionis tuis, qua; libi placenl in lem; seetis aulcin profccio scnsit in libro De scri-
veritale, ul saciificiiun laudis caslo corpoie et ploribns ecclcsiaslicis. De sanclo ciiitn Anihrosio
uuiinlo corde \aleam libi oiierrc. QuaiiLa.enim, Riediolaiicnsiad aiinum 571 agens, si\e obscrvatio-
Domine JcsuClnible, cordis coiutiiione et Iacryma- nem in cjus opera conjexcns, iia concludebai : e, Iu
rum fcnte, quania revercntia et iremore, quania quinlo lomo sunl Coninieiilaria in Epislolas sancli
corporis casliiate et anuni puiiiale isuiJ divinuin Pauli; qnyea miillis no:i crcdunliir Ambrosii, ncc
el ccelesiesaciifieium est celehraiuliiiii, ubi caro lita sinecansa. t Qua de re cousuli per mequidem pos-
in verilaie sumiiiir, ubi sanguis (uus in veritaie suni Alfoi.stis Salincron Co.timcnlarioium stioruiii
bibilur, uhi summa iinis junguniiir, ubi adcsipiic- tomo riecimo tertio, qui piimns cst in omnes btaii
senlia sancloriim angeloruni, ubi lu es Saccrrios oi Q ( Pauli, et canotiieas Episiolas, a libro scilicel primo.
Saciifieium inirabiiucr cl meiTabiliier conslilulus! riihpiilalione 19; ei Corncliiis Lapide suis itein in
Q.iis digne hoe cclebr.ue polerii.nisi lit, Deus onini- Coiiimenlariis in omnes divi Pauli Epistolas, qua
poeris, oircrciilcm feieris dignum? t parteinter primordia operis di&serit de inierprcii-
XX. Posireiiuim nobis nuiic esi ul in ejusdcm, bus Episiolarum sancli P.uili, pagina niihi 24, el iu
quam coiiLendinuis, verilalis leslimoiiiiim vcnianl capul scptimuni, ac \ersttm .undecinuim E|iiblo!;e
eiiam comniemaii.i in Epistohts saucli Pauli, quaj p:ini:e ud Coriiuhios. Memiui vero cti,im me nitiliis
conininniiis sancto Ambrosio ascribi soletit, quseqiie aLIiiuc anni» lcgisse Iuciileiii.ui) ejusdem argumciiti
in ea cliain, qnam supra memorabam, ediiione lucnbratiuiiculam, separatim ediiain, et a Nirotao
Itomana et emendatiori legilimis ejus cperibus con- Riisea coniexiam, e( acarriinali Baronio compioba-
numerariuir. Jn coiiimenlario eniin piim;fi ad Timo- tam. Quam cuin ego religioso ctiidani cx orduie Pi,c-
ilieuni Episioloe,ari ea capitis tcrtii veiba : Opoilet dicaiorum,ci eRuscarum cognatione coininodaBScm
episcopumesse unius ttxor.s virum, ila prorsus inicr- (uL ssepe iiiihi accidii) auiisi. iSicolaus atiiem ille
prelaiur : c Quamvis seeuudum nuiiiero uxorem non itiisca eral sacr;e iheologia;doclor, Sondiii in Valle
sii habere pioisibiium, ul laincn quis diguus ad Tolliua archipresbyier, el Fedetico cardinali ai-
episcopatum sii, eLiam licilam debef spernere, ciiiepiscopo<[ticnosiro IlorroniSDOdileciissimus, niihi-
propier subliir.italem ipsius ordiiiis, quia costeris que aniicissiinui, iicciioneliam sludiosissimus calho-
melior dcbel esse, qui cupidus esi sedis illius. J Et hcai fidei proptigii.iior. Qiiocirca eiiam iniquissijnu
aliquanto posl, ad ca verba : Diaconi sint timtts laiiilcin ab hieieLicisaiino Dominisupra iniiiesiitiiini,
«xoris viti, sic iiem progredilur : « Ea quoe minns r. £ scvcenlesimum dceiuio ocuvo nccalus esi, ejiisque"
dixcral de onliuatioiic diaconatus, nunc subjecii. vita et mors a Joanne Bapiisia Boj.icha, juiisco;i-
Oblcnuil eliam, ipsos uniusuxoris viros esse debcie, sulio Comei.si, laiine dcscripta et Comcnsihus lypis
nl lii ad miiiisicriiini Dei eligantur, qui IIOIIsunt aimo sajculi ejusdciii vigusinio priino evnlgaia cir-
cgrcssi consiiUilum Dei.llomini eijim unam uxoieni cuinlcrtui', sicui ciiam ipsiusmet Nicolai liber, anno
decrsviL Deus, cum qua benedicalur; iiemo enini saeculisuperioiis nonagcsiino oelavoedilus. quo acia
cum secunda benedicilur. Qui si filios bene guber- dispuiaiionis Tirauensis advcrsus Calvinum, et mi-
navcril, ei domos suas, id esl vernaculos, atil do- nistros Calvini defensorcs conliiicnlur. Sed hinc ad
mesiicos, poleniui digni fierisacerrioiio, el fiduciain proprium praiseniis capilis insliiuium rcdeamus.
babere apud D.;uin, ui sciant se posse impeirate, Proea igiiur sua el aliorum senienlia Bcllarmiiiiis
quotl poslulanl; jam de cwiero se ab usn femiii.n nr.iitas colligil causas el raiiou es, ct inter iliasniulia hanc
cohibentes. Yeieribus eiiim iucirco (ouccssum c.st quoque noiniualini lerlio loco, quod inter
levilis aul saceidolibus uxores ad iisiim hahere, qtiic lalium auclor Comnientaiiojtiiu exposueiil
quia niuHiim lempus olio vacabanl a niinisLerio, aut coulra -Sancli Ambrosii senieniiain, ila plane iu
saccrdoiio. iliiliiLuJo enim eraf saeerdotum, et Commeniaiio primss ad Timotheuni exponal illtul
niagna copia lsviiarum, el unusquisquc ccrlo lem- ilem capiiis primi, Recji sceculoruni,imiiior!ati, etc,
pore serviehat divinis cacremoniis secundum insti- contra qiiam scihcel Ambrosius ipse revera expo-
tututn David. Ilic enim vigiuli et qualuoi' classes stierii libro secundo De ftde, capiie primo ac Lerii»,
c-()iisliiuiisacerdotutn,utper\ices descmrcnl. Unrie el libro lcrtio, capite sccumlo. Quid si \ero Coin-
Abia oclavam classein habuil; eujiis \ice Zacliaii-'s mciUaiia ill.i vere fuerinl a sanclo Au.brosio eom-
979 APPENDIX AD LAMDLLriJM. 9S0
posita, sed ab alio posioa nonnuliis in locis riepra- Ai primo De olliciis, capile ultimo, el libro Dedignitate
va't.1? cl in iis noiuifialim quos Bellarminus aliique sacerdoiali, capiie i. i
opinionis ejusrieni homines roprehendunt, sed non leslinioniis XXIV. Secunda pars, cx indubilalis illis Ambrosii
in co qiieiu supr.i cgo prorlticnbam; quippe c.um a me summaiim deprompia, hajeeral :
iile [ilanc consciiiiat eitni caeleris illis lncubrationi- Ul monnganii, cliam illi qui, viveniibus cliamnuni
biiS Ambrosio nosiro indubilanler adjudicnlis, nec siiis iixorihiis, sacios ari orriines promoii esseni,
ab ullo viiiatis. Qttocirca si qnis eiiam consianler nihiloiniiitis ab usu mairimonii ile;nceps absiineie
alieroaii vclii, n orriicusque conteiidere Conimen- in pcrpeuium debereni. Qtiocirca liinc pr.Tscr.iim
taiia illa nnllo niodo ascribi posse Ambrosio noslro, aperie rcfellitur lnairiinoiiioriim usus, ([tti Aiiahii
cgo saue in praesoiiii non valde rcpttgnabo. Ad prie- tcmpore apnd clertim Mcdioiaiienscm psriier :,c
seniis eniin qufesiionis eiiapitis insiiitUiini saiis Gta:ciim vigebai. Q'ia!is vero apud Meriiolancnsetn
eliam mihi suni rcliqua illa siiperioribus iilis e il!e lune essei, hoc jam vidimus pncsentis libri quarii
locis deproinpta, m shininuiim osicndeie mox ag- capile 5, nmn. i. Qualis ilcm apiul Gra'.ctim tur.c
gre lior. f-v-o!, nie profcclo iion pce:iiiei boc jninduduni o
XXII. Ea quipps ties liabenl basce paries : \ide- doclissimi Bcllariniui bbro piimo De clericis didi-
Jicet cxposiliouem liiieralem illoriim sancli Pauli cKse, iieque nunc pudet ejus bac dc re verba Iuiiie
verborum, quihiis piaescribebaitii' ui cpisropns cs- in lociini aflerre. Cuni eigo, rapile 19, ipse conici:-
set nniiis uxoiis vir; cessalionem ab tisn conjugii, .riereicsclib.iLiunjure aposiolico recfissiine aniiexinn
posLcaquaiii siisccpliis fueritordo sacer; difiereiiiiam esse sacns orriinilitis, iia tti ne-c duccre tixorcs, nec
inler Yeteris ac Novi Teslamenii niiuislros : qn;e ff$ uxoribus antea duoiis uli iiceal posl ordinalioncm,
quidem partes uiilii abunde ad prjesens insiilutum posilivo qiiitlcmjnre,sed aniiquissimo el a?quissinio,
sufne.iuiit. el quod inillo niodo expediat ul boc tempore re-
XXIII."Soc.induin Ambrosii ergo exposilionem, laxciur; luu vero duos sibi ad refcllenduiii propo-
sanclns Panlus in oa Epislola pivxjscribeh.ilnc, qui suiL errores, unum Gr.Tcorum, aHernm Luibe-
ptjsl prinise uxoiis obiliun alierain duxil ad episco- raiiorum. Ac rieGrnccoriiinerrore sic inquit: «Prior
paltim vcl ad diaconaiiim adiniilereinr. Ilene auiem Ciror esl oporierc clericos, aiileqiiamorriines saeros
Billirminus libro primo De clciicis, capiie 2o, ve- suscipiaui, nxores diiccre,-quia post sacros ordincs
ram excutiens eoriiin sancli Pauli vciboiuni intel- sinceplos iioii iicet id facere, ci nimis niagno peri-
Jigenliam, 11011 duhiiavii afiirmare : « Sentcntia ca- culo fornicantli se eyponil qui sine uxore vivil.
ih ilicaj Ecclesiai semper veiba illn benli Pauli ila Hiiius crroris aliqui auclorem faciunt Jsicolaum,
inielligenda esse dncnii ulprohibiium sii sacris 01- iiiuim cx seplem piimis riiaeonis. Sed, quidquid rie
(linibus iniliare eos qui quo\is moriobigami fuerint. hoc, sil, coiibl.it Vigilamium hiinc errorcin c\presso
Quain senlenliam probare pobS'.smusinbus argu- docuisse. Do qno sic be.iitis Hieronyttuis initio iilui
menlis. i Ilis ergo subinde illam 0])liiiic probal;el ooulra Vigilaniium, proh nefas! inquil, cpiscojioi
primo qnidem saciis ct liiters, seemirio e\ (cmpore sui sceleris dicilur habcre consorles; si taincn epi-
quo sancius Pattlus Iia'c scrip-.il, lertio cx auciori- scopi nomiiiaiidi suiil qui nou oiviinant diaconos, n:si
lalcPatrum, qui semper huiic locmn de monogamia piius uxorcs diixcrinl, uiilli ccelihi credeiiles puJi-
ita inlellexeniiii ut non liceal episcopum \el riia- ciiiam. i Dchinc vcro Bcllarmiiius ipse sic prose-
.'onum creari cum qui duas uxores, cliain diversis (C quiiur: c iiunc crrorom reccperimi Palres conc.ilti
icmporibus, habuerii. Inier lios crgo P.itros, post Trullani circa aiuuim Domini scpiinseniesiiiuim, ut
Tertullianum ac saucium Epiphanium, leslimonio palel cx canone 15,uhi profana illa synotlus danuiat
eliam uliiur- Ambrosii. Ejnsque verba siinl hujusmo- nomiiialiin canones Roinana; ecclesiic, c( conirarium
di : t Terlullianus libro primo ad uxorem. Quaiiliiin slatiiil, niniiium ul cleiici anie subriiaconaluin
liriei deirahanl.qnaiiliiin obslrcpant sanclilali nnpliaj uxores riucanl, el cttm eis vhani poslea, in sacris
s>ecundae,disciplina Ecclesiie ci prsescripiio Aposioli ordinibus consliluti. Tcmpore liujtis syuodi cospil
dcclarat, cum bigamos non sinii. praisidere, ciiin mos Gracoruin, qui nnnc esl. Auoius aiilem csl ci
viduam allegi in orriinaiioiiem, nisi uiiiviram, non coiifiinialus lciii|)ore Leonis uoiii, (;ttanrio disbiriium
concedit. t Quibus Terlulliani verbis illico subJit Grsecorum a Laiinis inaxime crevii in niiiliis aliis
Bellarminus ; « Ncque dubium esl quin per bigamos aniculis. Unde cxsial liher littmbciii cardinalis, eo
intelligat eos qui riuas uxores habueruni, non siintil, lemporc sctipius dc hac re conira Nicctaiu abhalom,
sed unam posi alieram. Nam de hac digtmia in loto qui hunc morcn Givcconim lunc accrriine defeu-
iibro Joqtiitur; honaliir eniin uxorcm suam ut, s,e (lobal. j. Et aliqiianrio posi : « Synodus Truliana
lnorluo, iion ineat sectttidas nupiias. Similia hah'e( c.inone scxio jiroinhel no cpiscopi , presbylcri,
in libro De uionoganiia, eLin libro De exlioilaiione diaconi aiu subdiaconi, post ordinaiiouem suani,
paslilatis. > El paulo post: c Epipbaiiius lucresi 5'J uxorem diicanl, et caiione quadrr.gesiino ociavo
Calharorum. Qu,e ad sacerdolium tradita suni, pi'8eci|)it ui episcopus non cobabiieL uxori. i Sic
propicr einiiieiiiiani celebraiionis sacrorum, ca eliam eodcm capile Bcllarmiims posiea colligii,
icqualilerlerri ad omnes pulaveruiii, ctini auJicriiii. nr « rnoreni GivTcorum,qnem iiiinc liahenl, uon 1'uisse
qiiod oporlet episcojuim iireprelieiisibileni eb.se, primis scxconiis aiiuis, ut paicl (inquii) cx iisriem
unius u.xoris virum, contineniem ; siini.iier et dia- auctoribus (quos ulique iuulios jam protluxcrai)
conuni, el preshylerum. Re\era enim non suscipit nccnon ex Chiysosiomo, Hierouymo, el Ijeone Jocis
sancta Dei pr,edicaiio posl Cbrisli advcnium cos cilalis. i El ruisus capile "il : cAJ ierlii.m (inquit)
qui a nupliis, mortua ipsortim uxorc, secumlis dico ilios canones non esse ulliiis approbaii concilii.
iiupliis conjuncti sunt, proptcr cxcelleiileii) saceirio- Kam vera sexia (.yiiotliis millos cauoncs etlidii, IU
lII lionorcm ac dignilatciii. El hueccerio sancia f)i;i patel cx .septiiua synodo, aclionc i el b, seri posl
Ecclesia cum siuceiiLaie obscrval. Uioc ille. L'bi sextam syiiodum qiiidam cpfscopi convcncriuil
aperlissime loquitur de diganii.i [iliniuri uxoriim Consianliiiopoli, el 111pnlaiio iiiiperaioris .Jiisliiiiani
successiva, ciim CQSdigamos appellcl qui, liioilua secuiuli, quod Trtillum dicebaiui', canones istos cAU
uxore, aliam ducunl, etcuin Catharos rcpieheiiriat, (k-rtiiu noiiiiiie sexise synodi. Ca-terum hos caiiones
qui ex hoc loco Pauli eiiam laicis intcrdiccbanL sc- noii solutii nulitis Romanus pontifox probavit, sed
cundas nupiias. * Hinc autem Bellarminus ad sancii" ciiain aperte improbnvii Sergius papa, qui tunc
Ambrosii lC3tinioiiii;ni ita piogrcriiuir : t Amhro- sedebal, ut Beda scribii in libio l>e sex setaiibus, in
sius, libro x, episiola 82 3d Ecclesiam VeiceMcn- Jnsiiniaiio;. et Paultis Diaconus, libioviu, cnpiie !)t
sem, tracians Jinne Iocum Pauli, unius uxoris vir. De lelius Komauii: Vocai auiein Be.ia erraiicani
Qui, inquil, conjugium iieraverii, culpani uon habet synodum ccetiun illorum Patrum, qtti hos canoues
(oiiiquiiiati, sed prcerogaliva exuilur sacerrioiis. i edideriinl. > El pauculis inierposuis, de synodo hac
E. paulo posl : « -Siinilia lubet AmbioMtis libro Tniliana sic aJJii : « Kon peiihillit ut ulli cieiicci.
fS.I J P. PSRICELLl DISSERT. DS CONTIXENTiACLERlC. 985
pnsl.sacroriiin oivlinum susceplioiiem, Jiceal tixorem A _. oniiiino decere nl sacerdoles noslti, qtii non per
ducere, sed solnni, uiliceat uii iixore anie orriineni viccs, sed sempcr ministrani, semper ab uxoiibus se
ducia. Ei lioc ciiani iion permiuunt episcopis, sed coiiiineanl. > II.ec ibi Bell.irmiuus.
solurii iiifeiioribiis clericis, ul paici cx canniic (5, 12, XXVI. Cuni igilur inriiihiiaia illa sancii Amlirosii
ei AS. » Haclerius pro iiisiiliito nosiro Bellarniinus, lesiinionia rioclrinam ejusmodi' conttneanl. ctimque.
ut aperle digiiosceietui' qualis ajiu 1 Grajcos esset pro indubiialo simul ille supponatur de saciorum
iiialriuioniorimi usus Arialdi uostn tempotc, qtiam si\e GrjL-corumsive iioslralum iiunislroiitiii c.cbbaln
que GOiicorsille innc esse. cum cleri Meaiolancnsis iinn aliter iinqiinin judicassc nuain suis iu liinis
ilsii. Accipe nimc queina lino.liiin conira talem linMileiiierct expresse judicaveril, consequens pro-
matrinioiiioruni iisiim, a clcro sive Latino si\e fcoto est ut incxcusaliilis temeiilatis et impuriciili.c
Gr.euo iisuTpaium, idein Biilarminus, eodem illo ii(,lam"e\ari('re DOH[IOSSIL qui cum niiiiloiuiniis con-
capite 19, arguiiieiilaius fuerit Ambiosii etam i'.cs:ri ten .'al rnaiiiiiioniis fav.sse illi^, quie Gia_ci, vel
iestiiiionio, posieaquam nmllos alios Paires l.im eliam nosiraies saecidolcs unqiiam usilarinl. iSegal
Gr.rCos quam Laiiuos eiriem illi u-ui opposui^sel. enim diviniis ille doctor, prseciseque iiCRatejiismorii
« Auibrosius (his uiiiiiie \eibi'. iilebaiur iJlicBellar- innlrinioiiia fuisse a saucto aposioloPaulo appiobala,
viiiiiius)libro priino De olficiis capiie iiliimo : InoiTrn- si contracta iuerint a!) iis qui mov ntl Ordinciu
siiiu, inqiiit. exhihcndum cl immaculatiim minislc- Sacrmn promovendi cs.cnl. Negal eorsiin usuin csse
rium.iiec ullo eonjiigalicoitu violandiim cognosciiis, Iiiiuiii prcmoiis ad ordincin Siicium, coiuiuqiie
"^tjui inlegro corporc, incorj upto piidorc, alieni eiiam pa.itcr usiim congrueie ncgat miiiislcrio Tcsla-
- ab ipso toiisorlio conjugali, sacri niitiislciii graiiain 15 [ n.cnii Novi proprio, ([tioriloiigeinajoiis es( digniiatis
.recepistis. Qnoriideo uon pr.eierivi, qttia in plerisque c. sanclilatis quam esse Tesiain^iili Vcleris miiiisic-
alidilioiibiis locis, cum niinisleriuin gurerenl, vcl rinm. Et lirecquideni plane jam consiaiil ex ipsismci
.etiain sacerjloliuin, filios su crpciunl. J Iriem in Ainbrosii \erbis jam supi.i locilalis, scd pl.initis
fipisiola 82ad Eeclesiam Vcicelleiisem : t llabenlcin, alitiunnlo ciiain cotiblabuiit, si paulo mintuiiis insti-
inquil, fiiios, dixil Apostoitts, nou facienteni i etc, per el accuialius ipsasmel cxaminenuis a^serliones
Ei incapiii primuni (vcritis icriiuin) Epislol.e piimaj liisioticofum quos nobis supra oppoiieb.iuiiis.
ad Tiiiiolhenm : « Deinccps, inqnil, ab iisu fcmin.e XXVII. Daiius in primis Aiiihrosiuin nsscroiial
cobibeiiliii', i clc. Eieniiu l»I a iu lianc sancli Pauli r-jns riisscnsioiiis ('oiisliliilum Ittisse aihiliiim ab
Epistolain Ciimmeiiiaria Bclliii-niiiitislioc loco inicr cjtis Pnliibtis concilii, Couslaiilimipolilaii.i in mb:
vcros' Anibrosii noslii feius coinputabat, ut ego congicgali, cui lunc eiiaui ipse inlen sset. IIoi-autcm
quoquesupra .observabain. concilii iioiiiinc non aliuri |'rofeclo inielligere poiuii
XXV. Sed ojier.c ptctiiim esi una cuin eoriem ([iiaiii Coiislnnliiiopolilaiittni cccuiiietiicum, quori (ul
Bellarmino iciLi.un quoque ill.im iu Aml.rosii lesti- beuc computat B.itouitis) ahno Domiui ircceutesinio
inoniis examiiiaro paii-in, <|irain cgo innuebam, el oclogesiino prinio cclcbraluin fuil, el cui cenium
cx ea siinul cum ipso argtimciiutri. Quippe, c;i|ii!e quinquaginla episcopi cilra onuicin conlroversinm
-illo 19, pro_dcreoiir.il c.ehbalu sibi atl probanriuin eu in urbe iiiteifiieiuni. Aiqui ceiLissiir.um eiinn
proposito, nnilta collegerat No.i Tesiamenli pro- e.\ ndverso esi ncqiio Damasu u pipain iieipie Aiu-
.iiiiiiiiala; cUm probaiionem snain sic eliam corifir- lirositim noslrum illie inLerluisse, se<l solos inlcr-
inavil: « Praelerea in Vclcri Testnmeulo conliiic.n- fuisse orienlales episcopos, ac |iroplcrca eliaui non
liain ab uxoribus\itlcmus iinpiiiiiis fuisse requisiiain C ( nlium qiiani ipsos ei landcm siibscripsissc. COIKiliiim
in iisquiDeo piopinqualiiri.vel lemnliqiiams.iiiciaui quipiie illud auclorilaic quitlem Damasi pnpie (si\o
Vtraclaluri erant. iNamExorii xn piueeipiiur ul co- jicr cjus lillerns, ab imperaLoie Theodosio Scnioie
;.m6sturi agniim pasclialem icnes suos accingereni; a<l orieniales cpiscopos ir,uismis_as) (oinccaituu
guo signijieabaliii', ui Gregorius exponil, boinilia 22 illuc fuii; aiqtii non ipsemet Dani.isus, ncc nliui
vSuper,Evangelia, debere eos carnis voluplalem erio- 'quispiain ex occirieulalibiis episcopis illuc perrexil.
vniare quivagnuin paschalem coniedtinl; Exotli xiv, Ei II.ECquiJcm oinuiuiii eliain ecclcsiaslicoiuiii pcr
cuni pdp.ulus legem a Dco acceplurus essct, ait illis ca icinpora hisloiiconim coiisensu leslatissiina suni.
Mpyses : Estote parali in diem lerlium, el ne appro- Quocirca eliam Dcllarininns De conciliis et Kcclcsia
pinquetis uxoribus vestris. Quo tesiinionio uiilur l.bro piimo, capileo, posienqunni Conslaniiiiopol.'-
-Ainbrosius libro pilnio De oiliciis, capiie ullimo, laiiiim hoc coiicilium inler geuer.dia ct a poniiliee
.' adi p.roiianriani conlineiiiiam clericorum. * Alquc Roniano approbata secunrio loco jiumeiasset, ifa
iiQCquideriiillud esi quod propiie hoc loco nos in- sii-.dii: « Lsi vero animariveiieiidum, m hoccoiuilio
: lenriinius; sed niliiloniinus ciim eodeni Bellannino iKjmiiiemadfuisse ex provinciis occideiilalihus. Si-
ail uberiorein piobaiioiiein piogrediamur. SubriiL quidcm Damasus pn|ia Rom.T.coegcral synodum
, ergo deinceps: « Iicin, Exorii _xx\m, prajcepil Deus occirientaliiim, alquc nri eum loeuni iii\il;iveiv,L
_ni Aaron et lilii ejus, cum ingicderentui' labernacu- cpisco]ios qni Consianliiinpoli coii\eiier.ini, iu'eo
lum, feimijalibns lineis a renibus usijue ad femnra morio Roiniii celebiaretur Coiiciliuiu pleiiissiiiiuni.
. leeji esseiiti Quo exponil BeJa libro leriio De ta- Sed quia Patres oticulalcs jusiis de causis Roniam
. lieniaculo, capileiv, significaium esse dehere sacci- D j[ venirciion poluei'uiil,accepil Daiiiasusexciisaiionein
.^.dptesNovifcslameiiti aui \irgiiies e.->se,attl conlracia coruni, el niiimis ac scniemiis du;u ill.c syuodi
Vcuni uxbribiis foedera dissohisse: Ilcni, libri piimi conjiinctce siiiil, ac si iinn ci eadem ftiissent. Aique
Regumcapiie xxi, noluit Achimelech sacerrios riare proplcr tiiijusiiiOLiiconjuiiciioiicmhabila csi syuorius
Payid.jianes pioposilionis coinericndos, nisi piitis Coiistaiiliuopoiiiana iin.i ex a:cumenicis el legiiiiris
inlellexiss.ei.euinab uvprealiquanriiii se conlinuisse; synodis. Vidc Theorioreiuni libro priino Ilis'oiia:,
.exqiiO dediicit bealus Hicronymus in caput primuiu ciipilc 9 ei 10. » Ilacleiuis Bellaiiniiius. De qua
ad Titum perpeluam requiri' in saccidolibus con- t.tnien Orienialiuin cxcusaiioite p.mlo alilcr seus i
. liiienliam eii.iin ab uxoiibus, qui corpus Citrisli, IJarouiiis ad annum Chivsti 5S2. JNon igilur re vera
'quo(li|iopaneproposiiio]iissigiiiiica!)auii',coiificii]iii, illic atifuit Ambrosius, ac piopterea ne concilii qui-
ediinlaliisque ti-aduni. Dcuiquc ex libto piitiio J^.tr.t- riciii illius Paircs dijudicaiioitem illius dissensioni
vlipdmenOii,capile xxiv et Luca. i, colligitur sacer- ei soli ':c,servaiunt.
. (iptes Veieris Testaincnli per vices suas ministrare XXVIII. Scd illud etiam huc acceriit quod nemn
spliios, et lolo, eo (empore quo nunislrabaiii in veterum scriplorum assernisse iinquam Iegilur taleiii
" jaberiiaculo, a domo et uxoie abfuisse. Ex quo illam dissensionem in eo fuisse concilio exciialam.
(Jeducuht Siricius papa in cpislola ari iliincricuin, Quod si cliani tunc ihi fuisset exciiata, ibique ninc
vet Innocentius pijnius in cpistola atl Victriciuui, piiriterAmbrosius ipse adluisset,necieriibile quiriem
Vneciiph Beda in caput piimuiii Li'caj, quod si illi \idelur eos Paircs ei soli reservare \oIuisse hoc
—teiiipore qiio Jiiiriitlrjbaii! ab uxoiibus abuiiiebau, juJiciuin, quod alioqui de re fcaue gravissinia es~~vi
985 APPENDJXAD LANDULFUM. 984
Sicut enim de noiuuillis aliis minoris momenti rebus jAperlinet; eos ego.vprop.terea prsetermifto, meque
ipsi decreta unaninios condiderunt, 1sic etiariivuiii- - ad leriium el quartuni fecipio. t Tertius gfadus est:
versi pariief quajslioneni illam dijudicassenl.. Sed, (subditergo Bellariniiius) diligere DeUm, uori quan-
liinCpfOgrediaihiir ad rationem, qiia pefmotus Anjr, lnm .est .diiigihilis, uec. quantum polest creatiira
Ijrosius a Datio dicebaiur senteritiam iii •lixoratorum . quailibei.ajjspltite di.Iige.re,seri-quanluin poiest crea-
.faybrerri saeefdotuni pf driuntiassOv.."}:}}: . '-y.;- tufa vmprlalis,,: qiiaea.se reniovit oiniiia divini ainp-
XXIX. .«;Peiieclio vii_e, iiiquit, non in castilate,." ris imperiimeiita, etvlotanivse Dei obsequio conse-
eed In chaiitate consisiil. » Qratioiiein plane ifra-'. cravit.Qui in hocgradtfversarilurj vimperfecli suiit
iionabilem j atque ;4nibrosio inriig.iissimarii; et, nt : fcspectii bealoriim;,; sed ; perfecii respeclu '•"' aiiorum
niliili prorsiis ab ipso faciendam, sic etiaiii. niliiji liijinirijiiii, eriamjus.toViimetpiorunj. » •
prorsusvab ipso faciani V:'0ui^hi._''yera.^uerog'iii... .',.,: XXXH!.:Et rursus c «vQuarlus "gradus esl (con-
Aihbfdsiussiiiiiiiter ob eaindem ratioheiii virgiriibus,*, cluditilie) diligeve Deum, rion rjuaiilum estdiliglbilis,
qu_esacruni ad velameii admitli cupereni, cbncessit .,; non quaiiluiH potest.creatura vel absolute vel iri liae
lit iiila vice nialiirnoiiium eontraliefeni ? Eienim,' vita dijigere, sed lairieniia ut nihi! aeque aut mi-
secunduni illud Aposioli",queniadnidduin'yitae per- gis qiiaiijDeum dilipat t id est, nihil admittat con-
leelio non iu eas.ilale, ita neque iri, vi.rgiriitate traritim dileclioni. Et iiic Vgradus prseceptus est
consistit, sed in cliafitaie. Quirini vefO pfa_terea ille - .omnibus, el qiiandam habet rperfeciioriem; licet
sacris eliam hiinislris concessil utiion soluni semei respeciu; superioruni;^sit imperfectus. Unde priin-Je
liubere possenf, sed eliaiii iterum ac.leriio, quine- Joannis secundo diciturs Qui servat verbuin ejus -,
tiam tolies qhoties laicis iicitum esset ? Non enirti .'R vere in hoc charilas Dei perfecia est. Et lanien Mat-
solo primi ejris jnairimoniilteinpore, sed omiii pror-. y. fha_i19, Dohiinns ei, qui dicebat. s.e omnia prsece^
sus tempoTeperfectio:vitiB,:seeuiiduntiilIud A!ppstoli, .., .pia servasse, ait: .St visperfeciusyesse, mde:-vende
'conslslitiri cliafi.aie, noii aiifem lii castiiaie, ,7, ' dmnia, CLC.Loquitur ehihi.Joannes de islo qiiarLo
XXX. Pfiusqiiam tanien acrius patiuiri "absurdis grariii; Pomjnus auiem de terLio.:»"
cjiisinodi consectariis urgeamus, percomnioJuiri prpr XXXIV. His ergo pef nos ilem p.rajmohiiis^.si
fecio ac perutile erit luculenter explicasse, queniad- :nunc quosrainus quo sensu ArnbrosiUs 'opiiiiorie
niodum peffectio yitas spiriliialis, securidum rei Dnlii assertierit,; perfeciionem vii;e, non in casti-
veriiaiem , alque securtduih aposioli Pauii seriten- .tate , sed charitate consisterev, secuhduni illud
liam, consistat in ciiaf-itaie. Pricclafe autem Bellar- aposloli Panli lesliinoniuni, pro charitalis viitute ,
ininUs D.emembris EccjesiaeiniliTantlslibrosecundo, quin etia.ni virtutuin regina, tam luculenluiii et pnl-
qiii est De inohachis; capite seciindo, sic docebat: mare, non aliud profecto resporidere possel Datius
'«' Sriii.laii.teinvhocJQCO adnoiaiida qiiaedam. Primuni quam locutuih esse Ambrosium de vilae perrecilone
ijlud'e.stvefain perfeciipriem in chariiafe consisiefe. uuicuique homini ad ajlefnain salutem necessaria,
:_Perfeclio'criiriiuniiisciijusque rei iiieo posita est lit et propterea locutunvetiam esse de charilaie secun-
iini suo ulliiho quani afctissime conjuiigatur. Firiis dum earn" taiitunimodo perreclioiiem qiiani Bellar-
autein Iiomiiiis Deus est: chariias vefo riiaximeuriit minus proxinie jn eo quarto gradu collocahat. Cefte
iiomiiieiii : cuni Deo, -jhxta illud primse Joanhis autem ita proisus eumdem illuhi ApostOli locuni
fliiario | JQMIittanet itrcharilale , in Deo:mcmeij; el,. probati eiiaiiiviiiierpretes coiiimuni co.iserisu expo-
-peusin eo:;Vet ari Cplossenses iertio; Qhariids :esi _ nriiit,^ iiec' aliiei'^euin ipsemet eiiairi: exposiiii Ani».
vinculum peffeciionis, id ekt Viiiculuiii qiiod, iigans 'iG brosius,'ta.in. in Commenlaiio (si lainen ipsius revera
iiomihem ciiiii Deo , lioinineni redd.it perfectuni vel est, ut siiperiore nuinero 21 excipiebam) qiiam lihro
(ul Chfys.OstOniusexponii) vinculum ijuod, iigaris qiiarto, epislola 35, prbpe flnein , ad virgiiiem sa-
et co(iti.ne'n'sv'inhohiine oiniies vifiuies, Iioiiiineiii crani scrihens Demetriadem. Si ergo Ambfosius ex
reddit perfeCluni. Ul enim spirilus humanus Jigat ; eo Aposloli loco., in eum, qiiem Daiius dicebat,
ct cpnlinet piiines iiumores el partes, alioquivdila- modiiiu afgunjeiUatus fuissel, uon aliud pfofecto
psuras, itaSpirinis sanctiis, iiibabitans corda noslra perfebiioiiis genus in sacris Testahieiui Novi liiinis-
per . cliaritateni, contiiiel onines viriutes ,* altotjui tris necessarium esse supposuisset quam quod iu
facile dijapsuras. Quod etiam idem Aposiolus.osten-j unoquoque laieo necessaiium esset conslat, Ut <cter-
dit, cuni ^it priin_e ad CQrinlJiios xui: GJiqriias nain salulem.asse.qiiatur. JNisieniin hoc ille stippo-
paiiens esi, beqigpaesi, et :qu_e sequuntur. Itaqiie ., nebal, risii profeeio et eachinnis dignissiniuih fuisset
jreriseus libfo qiiinto.iijite inediura , exponeiis illiid lale ipsiiis aiguiiieiitum; qiiippe Cui proiiiplissime
Apostoli pririlie ad Thessaloiiicenses ultimO'.":'"Ut aiqueiriviiicibililef.respondeii poterat, allibris ordi-
inleger spiritiis ves\er it anima cl corpus coiisefveiur, nis quain laicorum esSe perfeclioiiem laliiini ininis-
«iicil, lioniinein perfecmm tribns corisiare, corpore, trorum:, eainque , iioiiinVsola quideni casiiiaie, sed
^nima, et Spiritu saiiclp inhabitaiile ]ier cliarilaleiii, V in cliariiaie simtil et casiilaie coiisislere.sicUlhi
tjt eniin, ,si desit ci corpiis vei aiiihia, eri.t imper- cliaritale simul et virginitate cilra dubium con-
fecttis i.ngeriere natur_e , ita, si desit charitas, erit sistit; et sicut ipsiusmet Datii cOnfessione(non enim
imperfeclus in genere moris. Quo modo locitm iljum hoc negari. ab illo potesl; si niodo constare sibi
Pniili iiitelligunt eiiaiii fere oiiiiies Graeci, Chry- IP velit, el Ambrosium sibiriiel ipsiconslanteinsiippo-
Bosloiiius., Th.eodOrelus, OEeiiineriius, Thcopliy- nere) posi pfiniasilloruhiminislrorum uxorisobiiuin,
]acius,'el cum eis ilieionyirius in epislola ad Herii^ in chaiitaLe siniqjciimvcaslilate. sive com abstineii-
biam, quoeslione ullima. DeHique, quod charitas sjt tia in posierum ab offlcii conjugalis usu, consisiU.
Cliristiana perfectio, ex "eopatet quod ad eam oiiniia Pro primo igilur illo sacroruiii No\i Tesianienti nii-
referuntur.; Matlliaei xxii : In his duobiis maiidaiis .nistroruin, hialrimonio raijo illa, ex eo Aposttili
univers,aLex,eic..,e\, primoe ad Timotlieum i,: Finis testimonio desumjjla , nihil prorsus valet, nisi
'fiyiTceipiicharilqs. » *:. .- eoitiih perfeciio ihterim snpponatur ofdihis esse
.-, XXXL.Subinile vefOsJc.etiam,pro^equitur::« Kpia ;hori altioris quam sil perfeclio laicis etiam ciirinlbus
-secuiidQj exbeato ThOihain opuscuiopeperfeciioiie, ad aeiefnam salutem necessaria. Atqtii nihil tale,
quatubr esse gradus charitalis, 'proihde etiatihvqiia- ne iiiteriin quideni, supponiiur ab.AiiibrOsio, a qiio
lhor esse gfadusperfectionis. Dicilurenjm perfectum certe supponiiur opppsltiim , siculi jaiu vidihius e
id, cui riiiiil deesf in ordiiie adaliquemfliiein. Quare niiiiieio 12 ad mulios alios sjibsequeiiies. JNonigiiur
iioii r.epugiiai, aliquid esse perfectiiin, et impef- credi pat est eum iia: fuisse arguinenlaium, sicitt ci
fectum, si cofnparefur ad diversos gradus, seu etiam D.ilius ascribebal;', et hac quiriem in parte faluus ,
jkies. » -"-}} '',} "el iiiepfus, et sibiniet ipsi parum consians.
XXXII.,"-Hos. igiiur etiani gradus seu fiiies ille XXXV.'Ecquis verd sana; mentis.prSeterea eredaf,
assignsl. Sedvqtioniamprimus ad ujtam cfeaturain, Ariibrosium eo fuisse animovui iale.iiiUa.nipfosacei'-
lectuidussjiteiiiad'pfosseiuem horiiihis vitam hon dotibuS uxoralis auderct pro.iuiitrare Jegem. qus
985 J. P. PURICSLLl DISSEIIT. DE CONT.JNENTJA CLERIC. -9215.
sauciorum aposlolonim sacjique concilii.pfiirii oeeu-A Aciliavasiis vlcjssim decreiis eamdem discipiinam in
njeriiei.Nicaeni'decrelis adv.crsareti.ir'?Ai.^acroriiiii : ^usiim.fevpcafeSiuriiieiiiiii"-.':;;v^'";v;.v:.:,;vvv*v,,;
quitiem:iyiitiisirofum cielibatum ab~jpsisniet aposto-V., '}, X^VIL:,CpniiiJiuiri v.iii .prinjisVseVjiobis voiibft
:
.lisvprsscriptiimVfuisse; tcstimoiiidnpbis"esse.possunt." Ancyrarijjm!,: sive in ciyitaie<Aiicyfav iri proviiicia
canohes ipsi aposlolo.fliin, a Cleiiieriiepfihio papa':". VGalaiJK:congyegaium ,:anno: Dpmini irecentesiiiio
'
recitafi. Eorum eiiiiiivigesimiisXeptimus sic habet,: decimo (juartp ; eique oclodecirii episcopi, .et peiih-
« Inriupiis auteiri, qui ad clerum provecli 's.iint. pf:e- '.-'-
.- sigiies;(iii tieiieBaroniiis;a<iveuindem aH.nuin,ariiculo
cipiriius uiy si voliiefiiitV ukorbs Taccipiani; sed ;; 77.etf78.o!)s6vyayil).Jnterfiieriiji;t:^:;;Siciil posiea
leetores caiitoresque -tantiiminodo. » Berie. auifem" e.oruiii;riiuli|,eoiiciiio:Neocossaiiensi,-pleriqtientiicrii
BelJaniiiniiSi iibro priiho Devclericis, capile 19 , Nicseiio,_(iequibus-coaclliis pvoxinie dicemus. Curii •
ppsleaquanihuuc canoiieinrec|iassel,sicadjecil.:'.'. .' 7-".igii"i"ii-- AndyBajQurp: ilititl._Mnciliiim.^varipsv-SQnciyjss.et'''
« Quod auteihde lectorib.JS-et ciiiitorlbii.s (liciliir, ".'.canories proVrecipiieiidis atl caiholicaiii Coriinuuiio-
ideni de aliis ii)ii:oiibus: ordinibiis iiiteiligilur; ciini neni iisVquijJrppterMa™^
sitDinniiiiiieadeni ratio.i Qiioeirca etiaiii vice vefsa : a fidecaibolicavriefeceraiit, liuii: vero Canohe.nono
secundumsanani canonis: Jiujusinfeliigentiaiu liiiiii^ .- ."'^al.ite.rdecim.p).|ia,../l.ecreye'rhnt,,-v-nl Baroh.iiisad eiim
slris oninibus inniiplis, ,el ad./sacros ordiries ,pr&,". V;;ipsiniJ.'vVani:uiiiV:ari,iCi.,88',: .Jils-jexprimilV yefbis*:."-
iiiotls veijttirii erat iixores accipere.'..'Aiqueliiiic ."*; -V.«Laj^is MgitMv^iisiiiorii.:i'einediis'viihpar[iiis;,;v(ie:
-quideni inielligehtia; qiiairioplinie corigruil superior ecc:,le^;|a4ica:.'djscip.i.in.a.,-iiico;rrriple .'scrvanria Palres
eonimdeivi apostoloiuin canon sexlus,;quo sicpi-.r.-<:.,a!ias;fegii!;isva,ridirieriui.l;;,-sed. illajn-.ih. piiihis. quae
cipiebatur : -iEpiscopiis, velpresbyier, Veldiiicohn.Sj.IJ g;ari sacfo¥'EccIesiae.iiiiiiistfos :niagiiopere*;'speclare
ixofejn suain ne ejiciat feligioiiisvpraeiextu. Sin"; ,Videljiitiif.,*nenjpc; ui absqne 'iixore)coelibciii vilarii
aiilemejecerit, segregeluf : el; si perseveiet,depp-;'_'_ .; ^diicei-ehtnfllSi-lhidemvIege(ul al.iasr-.diciuiii.esl)nrin
iiatiir..» Hoc erihri eariorieagejjaiiir decpiscopi.s), V!;sacefdoiesyiaiii:Uin,vseri;ei.v(iiacoiiivobligaii
'., efaijlab"
-.jiresbyleris et diaconis qui ari.tebrdinatioiiein diixiSrV' } Vipso.exorriibiiasceritis,jJeciesi«.;-illosque:s61um*dia-
senf uxores, cjuiquesbiJicite atque feligipse.cavei'e, ;.cories;al)Vea.exi.Hii voluenini, qtii^cumofdiriareiiiitr
propteireadebererit, rie illis iri posteriiihiitereniiif, ;iiivIti,.ftiissenf,paiile.r.coiiiesi!ili seiionposse coiiti-
Nefgilur praeiexiu rePgionis: hujus, siye *caiitel:e',".,'. ;,, neijtes; vivefe.ac prbinde riiieerevuxoremvelle. Qiii
cajteroqui ob legem cajTibalrisriecessaria;, depprie- Veiiiin .sic;feeJ|airi:assetetiuhilonri
ft:ntveai'umcurain:,. iiec eas ihLerim alefent,c.ete-;,. . VqiiisqHisesseL^iijtisi-ipifc,:post:vsacruni'vdiac6iiattiS
raque ad vicluhi iiecessaiia^suppedilarenj, condiliis Vordiiieiriuxoreiri posse ducere, Pairesilli consense-
esllilcipse caiion ul sapSenlei-.yiri docti prascl e ruiit, sicVstaliieiiies(cqnqne npno i,vei:decimo) Dia-
ajflrmaruiit, "quOrummultos eriiimerat eliniii Seve- Vc6iii;,V<ju|.ciinqi!e ordiiiahtur,: si iii, ipsa prdiiiaijoiie
rimis: Binius (Oirio pfiiiio Concijiriruih a seniejipso ; pfoieslaii suiu ,iCt ilixerunt yelje..sevcorijiigio copulaii,
editorum, sive in suis ad etimriem canonerii liotis. ; quia sicinanereiioii p.ossuiil; si poslinoduni uxoies
|n eamdeni pofro sehlenliam ijobis eiiarii .Calixliis duxerint, in ihiriisfeiio .ma.ncai.it, propterea quoil
astipulatur papa primus, qui IVoriiananiEcclesiajn eis episcopus licenliaiii ,dedeiil.: Qiiicuriquc' siiiie
rexit ah aiino Doniiiii supra djicenlesiinurii vigesiiiio Vlacuefnii;,,etsusceper.intriianus iihposilibiiem , pro-
primo", usque ad vigesimiiin sexlum. Is"enirii apud .fessi coriiineiilialii, et [jostea liupliis oliligali suiit,
GraiianUiii disliiiclione 27,. cap. Presbytefis, iia C c a miiilsteiio cessare debebiint. »,, HacieinisVcx co
inquit: « Presbyleris, diacijiiis, el subdiaconis el caiioneBafoiiiussecuhdunjvDionysiiExigui eiliiioneih.
monachis cpiic.i.iljinas liabere seu.iuairinionia con!ra-, Tiim ;yei'6 sic.veiiahi stfbrIit:..t".AdiIilniv,'4n:'sccuii'da'
lierepeniiiis iii!erdiciirius;*coiiiracla quoque iriatii- editidrie (quain Ipsemet, superiore ariiciilp. 81',:;
inonla ab hujusniodi personis, disjtingi, juxiq sacro- dixefat iiiceril esse aifptpfis) laieam laiiiuhi recipieii-
rumvanoniimdefiniiiones , judicamus. t iJeiiesiqiii- tes cbinmuriiorie.iri.» Qiiibus e..yerblsj.deri.iBaroiiiiis
demvGregofius de Valeiitia in Jibro Dexaililiatu, ' id Observat: « jjiiii.ifuiii',' noii cuiri saciis'.'niiiiisliis
eapile 5,in.er alios theologos sic observat ad hii.iic anipliuSjSed cuiii poputo extra cancellos cOmmurii-
lacum : .€ Quo |oeo, ciim Calixuis canoiies sacros canles*.» Ac denuimViiacoiicludif: < Ex his videas,
antiqtiiores se ijsse etiani antiqtius ponlifex ad eam ...lumiii uriivcfsa Ecelesiavcailiblica, tuin in Orienie,
reni citet, arguiiienioiu est, Iiariclegem c_eli!latus quairi flrnius aiqiic siahiiis assertusque ab Oinijibus
esseaposiolieain, > Id ipsum verO satis apefte colli- .esset sacrofuijiViiiJnistroruhicaeliliatiis. Sed-.de.hls
gtur etiamesaciorum conciliorum, acRomariofiini V;acfiini esipiuiiipAnrialium.toiiip.pliiribiis.i'Ancyraiii
poiiiiflcuin, e< veierum Pairum testiirioniis, qiife rVergii.ejus.coiicijii -Palres",',.(iiiego, qiioqiie pro. iiieo
calliolici doctores adversus haerelicos pro eorieiii , "seiisiivhicdeinqiie;cbiicludaiii)' .ceriaiii siippoiiebai.it
Cicljbalu collegerunt, ac, nomiriaiim Bellaiiiiiniis legeiij, qua_ saciis lii. iihiversiirii niinisiiis usiun
IibrO primp De cleficis, capiie 19.E quibus qUideni iiiairjmonii"y.tflafist,quicqueijiliiiomiiiiis ab.,episcopp
lestimoiiiis unicuni iJliid*in pr_cseiuiprpriucere piii-. relaxafi.possetiiieiiiii ,,;.qii'emipsi,pra.'scii[)sere.nio^,.
cel, quod est concilii Cartliagineusis, ul cominuiiius .', durii.Viiaiilveisnpn alitef uli .niatriiijonipliqcrcf.
iiiiniefatiir', secuhdi, dequo Baroiiius, ad aiinunl rrj XX.XYIJL:«..Post Siicyraiium Vyero'(prosequiur
".Cjinsli ireceiHesimhin lioiiagesiiiuim septiiiium, ei Diiioiiitisad etijiideinariiitini; trecentesiiiiuni deci-
IJinius, loiiio primo Concilioriim, pagiiia 5-i.l:,;',ii1"'. .111um . qiiartuiifart. 90.) Neocacsaiierise vconsiliuiii,
aflifriiaris celejjraiuni tenipore Coelesiini piiiiii pap_e":'v ..celebraiuin; esi^ 'Qrioioiaiiieij aniio, jiesciiiius; sed.
(fuit autem ab anno Chrisli siipra quatliirigeiitesi- quaiitiiiii Coiijectura assequi Jicet/cum' iiderii pfbpe
niuijjvigcsiihp leflio usque ad tilgesiniiinisecuiidiiiii) oiniiesVepiscopi qui iiiterJueriiiit coricilio Aiicyrario
el a Leoiie papa quartp compiobiiftiin, ca[i,ile j)e siibscrjpii pariter liabeariiuiilli qtipd l^eocaesareaa
Jibellis, disliricliOjievigesinia. Ejiis eiiim .coiieilii .'; celebratum est,,'"'e,t infer alios Basilius episcopusAma-
vei-ba,ha_c erani , canbiie ^ : « Omiubiis piacet.til , seae, quem dixjnius Iij^;Perseciitipne Licinii, quaj
cpiscopi, presbyleii, diacoiii, vel qui saciameriia ;;proxinie est s.ubsecuta, niartyfem bccubuisse et fe-
conij-cctaiii, pudiciiiificusipdes, etia.itiVabuxoribus cens.ealur,' pjane ; necesse esi afflrinare, .liaud (liti
-se abstineaiit, ut j qudd aposioli docuerunl,\ei.ipsa .'"'posiAucyriimiiii"ite'.r.uin.!N,eqcaesare*
. eosriehi.^efirie
servavit aiiiiqiiiliis;, nos qudque cuslodiamus. t..Eii..'. episcojioscoiivenisse, anieqiiani Liciniiis Orieiitaleiii
igiiur pro saciorum cadibatu iiiiuistiorinii yideraus ;Ecelesiairi;p.eiseciilioneVvexare.aggredereiur. > Ei
. icgeih a sanciis aposlolis sancitaiii, iteihqueaiiliqiii- " pauculis iniefpositis : « Kebcajsare.sei.igiluf ju Pohto,
iusis.ervatanl.. cuius.episcophsiunc eratv(quo.dviiuper dicluinesij-
SXXVL.Progfessutanien teihporis fion defuere . Longiiius, vfairiacelebiis,'.cum Palres illi saticfissiiiii.
q;ii a ycteri ef aposiolica illa disciplina ljonhihi! de- coiiveiilum agefeiil, nihil anliquius habueriinl quairi
elinayeiint, et in Ecclesia noniinatim orientaii. , sacerdoluiu viiie iiiiegiilati prospicere. (juauiobrem
. (|,<aii.bbi'eiiifloiiiiulla eiiainv-ejusdeiii.EccJesiaecoii- :.. vde-eortiiii ecelJBivvita dycendu in prirtsisVhaecstiiiue-",
%A; - '.': APPEXDIXAD LAXDCLFUll:- ' -'":, -
.,_._ y m
innl:(cano>ic pfimo) ex pr.fcsrriplOaniiqui usus Ec- A aiuii 1G03-ediiiorieni, pagiiia 10iO, sic im fcriiiiih
(iesiae : Presbyler, si uxorerii duxeiil, ab orriine se habet : « PAKEGOEIO presbyiero BASILIUS. Legi
deppluuuf; si vcio forhicaiusifiieril, vel adiilterium lilleras liias' magiia ciini aiiiiiii"Jeriiiaie, ariiiiiraliis-
pfei|)elrarii; aniplius pelli debel, el ari -nieiiiienliain que snm qunuiodo coneris",'relnis iheurabilibns
reriigji vJlaecex Dioiiysii versioi:e, rCiijus "qiiidem Ionsis medori sermoriibuS, ciiin, bfeviter iiobis et
'decfcti (qi.bari primam nenipe parlem) liac ego in- Tiicilere ipsa salsfr.cefe valens iii illis de 'quibiis
terpreior fiiisse causain, quori noiinulli ex iis dLi.-r ;acciisaiis , permanere conslitueris,' Nec primi, nec
cotiis, qilibiis in cohcilio Aiicyrano permissa fuerai so!i (Paregori) saiicivimus"iion debere mulierculiis
iiiibeiidi faciiliiis, hiijiis faculfaiis exseculionem re- 'colmbit.areviris.. Lege cariqiicm, d soncli.sPdlrlbiis
sprva.reiit in illud etiam lempusquo sacerdotiuin noslrisin $ica'na synodo'coiislilutitm. qui inanife'<ie_
. accepisseiil; Iloc ergo i;i Patres taiiiq indec.onim or- interdixit m qnis inulierculdmsubitilrodiiclamhabeql;
diiii jam stlsceplOjudicafunt, aCproiiide talia illorum cwtibatus aulem honcslalcihsttam ineo hiibel, si quis
ihaliimonia veluerunt. a nexu mulieiis secesserii. si quis ca_'libaluiii
XXXIX. His iaiheii • concilioiuiri provihcialiuhi iioiiiine lenus professii-!, Iiaque, re ipsa facial ea "qiias;:a
deerclis, quibtis aliquid e vetere illa el apos.oiica 'coiijugatis liuiii, fnaiiifestiim esi quod virginitatls
sacrorum iiiinislrorum disciplina leniiiicbaiuf, con- '•'*hoiiesiatem nuiicupaiioiie quiriem illius pr_eslet,
lenti non fuerunt trecenti (.eeem el oclo Paires iili - verniii interoa ab inconvenieiiti voluplale noh riesi-
qui anrio ifecenlesimo vigesiiiio quinlo Nicaeumiii slal. Tayto facilius afiuioniiiom noslr_e acquiescere
•Bkliyiiia convenerunt ad sacrosanc.ara cecmneni poleras, quarito iiiagis libeium esse le a corporali-
cam synoritim. Quippe miiiistiis ejusmodi rioii per- B biis aJfeclionibusaflifmas. Ncqiieeniiii crerio viriirii,
jii;,.tenLeslialjiiaiioneiii cuin uxoribus . sinui.l eiiairi septuagiTitaaniios iiatuni, cuni cjusmodi afieciioiii-
illis omriibus irialrimonii celebralioneiu usumque bus coliabitare muliefciilsp, neqne propieiva isJa
liiiiiniiries hegarunt. Synorii prolecio iiliiis cahc.i dcteiiiiinavi, quod aliquid absiirdi . designavcris';
"tertids
' sic ad veibiim se liabet : « Ihterdixil per seil qiiod ab Apqstolo eriocli suiiius iioil esse fratfi
oinnia magria synodns npn episcopo, noii presbyiero, poiiendum Offendiculuni vel scandalum. Scinms
iiOii(liacbho, iiec aliciii omriino qui iii clerb esl, auiem iisuvenire iit, qtiod a rionniillisrecie gerifiir,
licere siibiiUroriuciarn habere riiuliereiii, nisi forte aliis in occasioiiem peccali ceriat. Ob hanc 'caiisaih.
qut niblrem:, aul sororein, attt amilain, vet eas taiititm ConstiltiiionemsancidiittnPatruin secttii, 'pfseccpiiinis
persoiias, qiicesuspiciones e/fugeruhi. t Q: i.iiii veso lii a niuliercula sepaferis. (Jl quiri igiliir cborepi-
nos iiem ad lioec vei-ba siiiiul ciuii Bellanirino li- 'scopnm accnsas, et "veieiis inimicilioe ineuiioiiem
bro piimo De clcricis capile 19, Iiuiie iu nioriuin facis?Inio qnid rios quoqiie, quasi aures liabeamus
argumenlemiir? «"Niillauxoris meiiiio iit; q:i;ftlanien VdelaiionibusadiiJiiieiidis-
: proclives? Et non inagis
•primolbep poni debuil, si ciiin ea liabitare Iiceret. ' te ipsuni repi'ehendis, qiioj a consueiudiiie miilier-
eiir piohibetur -clericiscohabitatio miilieruin, ciihe abstiuefe deiraclas? Ejiceigkur iltam ex wdibus
•jferii,
si uxofaii esse possunl? Nonne uxofes ancillas ha • iuis, eljrade in monasierium. Sil illa ctiih virginibus,
bere possunt in eadem dotno? i ftuidni rursiis argti- " et tu inler viros minislra,- ne nomen Dei propter vos
nientemiir itna ciihv eodem poslea capile vigesimo blasphemeiiir.DOnec isia fecoiis.etiani si innumeia
pfope Jinehl : « Quomodo cobteret illa iiarralio de per epistolas causeris, nibil eliicies; seri otiosus (itl
' Paphnuiio ctim c.anoiie leflio , coiicilii 'Nicami, ubi rQ esl; sine ftinctioiie presbyierii, sicut ihi esi iu ora
proliibetuf episcppis,•'presb.y.lefis,diaconis, ile ullam ; iiiai'giiiaIiai!iiotatimi)inoriei'is,dabisque Domuioolii
rioiiiivinulieremliabeartt, pfseler malfem, sororem, " tiii ialiohem.Si vero' sine correclione lui i|)sius
' aiiiiiafn. »' Haecipsa hiinirum Bellirmlnus boc rie- ' ausus fiieiis sacordolii retinefe fuiicliQnem.iiiaihciiia
nlum Capile opppiielial argiimenio, qiiod tfal lnijus- eris omni plebi, ei, si qiii te feceperinl, pef omri6m
iiiodi : « Arguii-eiifmii'quintuni et ujlimuni Calvini • Ecclesiam excommiuiicabuiitur.*>Ilucusijiie Basilias
SuriiitUrex ilisioria Socralis, Iibro piiiiio, capiie 8, ille, doctiina pafiief ac sanctilafe vere Magiius, el
et Sozomeni libro piimo, capiie 22,"iiljiriiciml quod, anlitislilis noslri Aiiihrosii perquaiu faiiiiliaiis, et
cunf Nic.Teiuim conciliuni legein ferre. vellet, ne licc- ,'' anrio Chrisli treceiitesinio septuagesiiiio; ociaV»,
; fet c.eficis cuiii uxoribus suis dormife, surrexit ut benri conipuiai Baroriius, ex liac moriali a<l
Pa.phriiuitis confessor, et synodus tota in ejus sfe.ii.ien-' immortaleni ac beatani vitani Kalendis Jamiafii
: llaiii i\it,'et'coriiirieiiliam,abuxore in arbitrio ciiju.s- siiblatus. Qiiocirea nulli dubiuin esse jaiii rieljet,
' qiie reliquii. t. TJt.igiiiif.Beliafiniiius hnc 'arguiijcii- ' qiiin revera xoiicilium -Nicsenumlerlio illo canoiie
' tiiiii refellat, antt. pmnia piot-iiiiiiit itl qiiod aiiibo ; usiun coiijiigii sacris illis miiiistiis in omue posiea
iiibilomiitus ii scfipidrcs Graeci tiltro concedebaiit. '''; teriipns veiuerii, neciioii cliam 'deinccps earieni lex
;.,« Nain".uterqueauclor (verba stnit ipsitis Bellarmirii) ' cb'm'munitcr:-usu",-recepiasit ei id qiiidein cnn-
in eprieiij Ipeo leslaiiuir, Pap.hnutiiim arijeCissse, 'venieiiler ad -oheriieiuiam el firiem,r liim sahclo
liphuiiivsibi,Vitieri:Ht,ssec(iridunianijipios caiiOiies, ' tanlaique aucloiilatiscoiicilio juslissiriie (.'ebiiaiii.
. ipfpliibealur. clericis ne posl ord.iiiaijonemuilo.nio- XL. Qtiani sahctum vefo . qiiaiitaequeauetoiilatis
.; do uxorcsriiicani,' scd soluin pefmitlaiiiiir iiii*illis _„L iUiidessc.t, vel ex eo sane colligi poiesi.quoi Tlieo-
qiias anteordinaiioiiem acccperuni. » Subiitrievcfo "riOreliis libro primo liislOriiC, capiie 7,: nairabai,
: liiiiliis ei iriagni .inomenliargiinieniis eosdem illos ' episcopos desciibeiiS illos qtti eii'ern concilio iiiier-
. auciores osieiidjt iioii esse firie digiios ih hac narra- fuefuiit.ethis ({uiriehiverbis: « Fuit autem iiuinefus
. tioiiej quam C-eLeroqiii,.iilyi!!jiiius,coiiieiidit eoiein episcopoitmi congregatorunl ilecctn cl octo '•siipra
. illoteriip Nieaeriiconciiii caripne'refelii. Talt.ni vero treceiiios. Uomariiisepiscopus, senio confeelus, ipse
. ijlorum iiarraiionem iistlem fefnic afguirieiitis egre- non adfuii; liiislltameil pi-esjiyierosdtios, qiii coiii-
, gie GonlHtarunteiiam Gregoiiiis de "Viilentiain libro posiiioui iiiieiessent. Mulli ttim apostolicis 'rioiiis
, pe c_c:ibaLii,.capiieC , iii respoiisior.c , virielicel ad ' excellebant; miilli ferebant 7 in-corpore suo, jiisia
('ecimtim iei-liiini arghmeiiiiim, ei Bafonius lonio " (livtiiti PauJ.uin'j inusias nolas Dua.iiii' Jesu. Ex
. lerijo Aiiiialiurii, ati aiiniim irecenlcsimuiii vigesi-. : honiiri ininiero coiistaliaiJacobam, cjiiscopiim An-
jiuiin.qtiiiiiiiin, ai liCuJo148 et sequeiiiibus; seri hie tiochi-.ein Mygrioiiia,quam Vocaiil- Syri-el Assyrii
iii^eo cjuidpmpfailefea singuJaiis,"qiioiVartiouIo.151;* JSiSibin, nioriuos siiscilasse, ci viiaj resiituisse,
jvsuain.ierlij ejiis canpiiis Nicseiii exposiiioiiem coii^ " aliaqtie fecisse iiintimerabiliii iniracula; quibiis in
v.:Jfi.rma-yi.l.;sancLi:.basilii. jpsius ilistoiia, qu;e Philotheos inscribiiur, sepai'atini
Mqgni..[lieslini.pnio,'.!?'?:'
;'.'ppi5toia'l7,,'ad'.:ta'rego;ri.iiincarptirn depfOrriptO/el,, exposilis, non piiuivihacin nariatioiic lociini friiu-
'-ii.a saiie ari [)i'«seiis insiituluiij , per alias eiiam sui ' fuin. At Paultis episcopuS iSeoca.saiiic (casielltiiii
; ;paijes, a Baroiiio preeierniissas, accoiniiipdiUopaii- lioc est in ipsa Eiiphra!_e)fabieni Lieinii -Sciisefiii;
.ier ae opporiuno ui eaui ego iniegrani lioc reciiaie ; debllitaiaseiiiui' gerebat lnaniis ainhas, coiiiracias
;'JOW staiucfliu. Ea vero, .vsecuijduiu Paiisiciiseiii caiiiloule-Jeri'6,:eiviorrepab-eiictijsyue-articuIoiHitu.
i?89 -',,-'."" J- P- PURICEDLIvDISSERT.DEvCONTlNENTIAjCLERICv :W>
jrnobiiibusnervis: Aliis oculi dexterj effossi eranf; jA.seopos--Airifaae illiid ipsuni .concilium (esiatur anar
valiisdextera enervatavbfacliia;in quilnis ei Paphnu- iheina" lis rienuhtiasse oiiini!iiis,:?qui;COii!raiiaVsHao
tlusiEgyptiuscbnsplciebalur.Et.ut breyi absolvam,.':: ipsorum confessioiiivseulireiil.-AHiiic-certe coiicilio
cernere illo iri -conyentu .eralVpop.uliiin quemdam (additille) universus ofbis asserisum prnebiiii;, et
Chrisii tesiium. t Ifaeienus Theorioreti verba. Pa- . qiiiinqiiaiii iiiulla? habiUcvsuht.synOriiiliujus tameii
phiuitiusille porfo ( ut coeferostacilus pra_.6re_tm) oiiines sunt msmores.iurn perJUalinatiam, Darda-
jion alius erai qiiam qui paulo ante a Socraie ac hiain, .aliasqiieiiisulas. Siciliain, et C.ypriim luni
Sozomeno memorabalur , et cujus ilem mentio per Isaiiriani, Pamphiliani, Lycinm, et univeisain
liabeiuf in sancii abbaiis Antonii iViLaper saiicium iEgyplum el Lybias et. pleriqiic in Arabia liiinc
Alhanasiiim eonscripta, nec non eliani in Marlyrojo- - agnovcriHit el adihirati sunl, et; sHbscriptione ap-
-giOliomanOj et iii adjectis Baroiiii nolalioiiiiitts ad probarunt; atleo ut, si quis feslel ex Ariana radice
•undecimahi: 'Seplembris-.diem. De i[tio praeterea progerijiinanle amariliem (loijuiiiiur aulcm de Uc--
.'-RuftinusAquIleieiisis,;IibropriiJio,;capile4, iia scri- satio, Valente, cseterisque. qiii; idem seiiliinil) per
pluiii reliquit :V « Queni Cohsiariiinus (viriclicel _..isla ipsa scripta abscissi rejecliquecomperiantur..
iniperalbr) in tanta yeneralione eiafleclii liabuit ut Sufficiuiit igiltir ea , quaj Nicscajcoiifessafuere sa-
ssepius euni, intra palaiium-evocaitim, coinpleciere- lisque per se viriiim halieni, quemadmodiun siipe-
tur,Vetoculum illuiri, qui in coiifessione lirieevulsus ri.us dixiinus, lum ari subversioneiriiiiipii dogmaiis,
fiierat, avitliofibus osculis demuleeret., » Aique ttim ad lnlelani ulililalenique ecclesiasLicaj do-
^qiiiriemiiileJligaiiiuspar esl, ab bocPaphiiulio(qiieiii . .cl.rino-..» El paulo posl: « Yerbiiiiiillud Domiiii per
ciim BaronioelaliissiipponimusTliebaidis siiperioris,,n oeeiimenicamNicaia;syiioriiinlih oeiernum hianel, »
Cjiiscopumfuisse) omiiiiipvdiversum esse Jerosoly- Koiine vero ipsemet eiiam Constanliiius imperaior
•miianuni illiiiu episeopum,*cujLis itein oculum pro apud liusebiiiiu librOni, de ipsius Vila .epistolam
caiholica fide a pefseculorjbiis erulum , ConslanlU". •scfihens ad Ecclesias; ejiistlein concilii deciela di-
iiius siepe osculabalur, ul siiperiori capite 59, nu- stMiissime appellabatvtcoelesiianianriala? jln.eairt-
juero 2, saticiiis iiobis ailirmabalGregorius papa- -dein pori'0" senteniiani saiiictus eliaiti, Gregflritis-
septinius. Quod si forie NicauiOconcilio Iiic etiam Naziarizenusoraliohe in Aihan-isiiiui affirmare non
episcopiisiirterfuit, iion alius profeclo noniiue fuil dubiliiyil, « ad conciliuin generaleNicaehum:episco;-
<piani Macafius; inler eos eiiim provincise.Palesiinae. '-pos a Spirilii vsanclo'coiigregalos ;esse. ivSanctus
«piscopos, qiii eiriem inierfueruni 'concilio, prinms etiam Cyrilliis, libfoii De Triiiitate, dec.reluni ejns-
subseripsil; atfacHj-.asJefosolyitiiiaiius. Tali .iauleiri dem cohcilii appeliavit « divinum el.sanclissiiiiiini
pro Macario coiijectirraenon iiieriiocriier hcee eiiam oraculum. > Quocirca sanclus: eliani Basilius, epi-
vsuffragahLiir;quod Ecclesiam il.le JeroSoIyiiiiianam, siola 78, clocebat, suspeciisde Jide proponeiida esse
vir.dignus: bealiludine iiominis. sui, -elmultiplicibus Nicajni concilii decrela; inde siquidem a.ppariliiriun ,
bonis ornqtus (quo elogio a-Theodorelo coinmendaiur bseretici neilli sint.an calhplici< Sin aulem aliquos
-libro primo*ecclesiaslica. Bisioii_e capiie 5), rexlt ctiam buc addere velimiis a_tateAuibrosii.posteiio-
,ab anno supra treceutesiiiuim duodecimo usque ad res sanclus profeclo poillifex .Leoprimiis,, iiii epi-
irigesimum prinium , quod eliam irilerim: « ejus ' siola 7S, ad Leoiiem Augusiuni prsecise asseruit non
Iiorlalu Ioea sanctaa Coiisiantiiio (cuiCrucisSignuni posse in Calholicorum numero coiuputari eosqiii
vcodeniillo aniio diiodecimopriiiiuin e eoeloapparue- iNicreiio concilio resisierent et in epislola 55 ad
rai) et Delena expurgaia, el sacris basilicis illuslraia " Aiialholiuni, el 54 ad "Marlianmnimperalorem; Ni-
siint,'j uL iii .MarlyioJogio Romano; habeiur, die caeniconcilii canones per sanctum Spirilum: esse
Sjariii decinia,; quod, pi;cierea •«. semper Ario ab orriinaios. Slc eliani sanclus Gregoiius. Magntis,
exordio naseentis ejus li.er.esis acorrime resiilil, » libro priino,epislola:24 eo usqiie processil ul scri.
-ul in notaiionibusvad enmriem dienivbene probat beret : i Quia corde crediiur ad, jusitliam, ore att-
Baronius; quodqiieiaridem jureuierito crerii possit lem confessio fit ad .satutem Eicul, saiicli Evangelii
41011inintisiis eiiani rc.siifis^e perseculoribus , a quatuor libros, sic quatuor concilia suscipere el ve-
quibus /fldelesper varia ila supplicia teniaii,. ct ad -nerari me Jateor; Nicsenuinscilieet, in quo peryer-
iJefeciior.enisoUicilati proxime fuerant. Sed liinc stim Arii dogma. destniiliir; Constaniinopolitanuni
ad JSicseiiiconcilii aucioriiaicm reyeriamur. :. quoque, in quo Eunomi.iet Macedonii enor cpjiyin
XLI. Hlud autempiocerio etindubilaio supponi- citur; Epbesiiium eiiam primuni, in quo Nesiorii iiit,
-niusfuisse geiieralium -'cctnciJiornniprinium et a -pielas iuriicattir, Chalcerioiieiisevero, in quo Euly
Ilomano: porililiceapprobaium, ul Bellarniinus ac- ; ciiis Dioscoriquepravilas reprobatur, lola devolioiio
Curalc docuii, libro primo De coiiciliis, capite S. cOinpleclor,iiilegenima appiobalione ctisloriio, quia,
(Juocirca simul etiam, tanquain e flde calholica cer- ; in his, veliitiu.qiiadralo lapide, sa.ncticTiricisiru-
lissimi, supponiiiiuserrare nori poluisse, nc.c'in Jide ciura consurgil, et' ciijiisl.ibel vita., aiqite aciio-.'
nceln hioribus,-ul itt univcrsum pro omnihus ejus- nis iioniia consisLit. Quisquis eoi-um soliriiialein,
•piodi :conciiiiS:egregie idem disseruit Bellarniiiius noii lenet, ciiainsi liipis esse cernitiii',: lamcn cxlra
- (Iiiiroijsecurid.o.-De jacet. J Hiiic itaque 'Bellaiiiiinus libfo.
cohciiioriim Auctorilaie, capiie 2, .vsedifici.uni.
-inullisqiie aliis subsequenlibus. Sed cl singulaiia D prjiiio De Clericissv capite: 1, cii.ni cjusdeiri. con-
viiobislion desunl pro eodeui illo concilio lesliiiionia; cilii testimonium prodiicturusessetipriKfatus ei sic
-^l ha:c quidein praj cseferis : sancius Aihaiiasiusiu fuit :.« Piodeat: igitor, nou ex hominibus singulis,
recilateliaiii sanclus sed ex coeiibtis homiiium, coiicilium primum Sicaj..
vPpisUilaad:.-Ep.i.cieluii!'-.-((juani
, .Epipliaiiius h_eresi 17) niiralur, quomodo aliqui •nurii, fecuinenicumi veiustissimum, Jfcquerilissi-
-audeanf quajstioneiii movere de rebus in.-eo.coiicilio mum, celebefrii(iuni,;ciij!isqueaiiclorilas lan.la•seu.i-.
flefiuitis, cuin rioji.possiiiiejusmodi.coiiciliorum de- •per apud oihries.veleres fuii ul ab Eusebio, libro i,
-cieia.iuiitari, nisi errando. « Qua igiiur (ijiqitii);au- JDebaptisniOj,capiiel8:, orJji.s.,lefrajconciliuiii ap,-
dacja fitutpost taiui concilii auclorilalem discepuw -pellelur abAlhanasiO'iii-epislbjaatl episcoposAfrica.,
-iioifes aut qua;Slioiies.iiislituaiil? Qtiodsj ex gettere ct Leone, cpislola 55, atl Anatolium cuni ora^
vAriauorum:suni, nihilniirmii.si., qtjae conira ipsos cnlis Spiiilussaiicti; a Gregorio.vero.j.-librpprimo,
,proriiulgataeiscrJptasuht,calutnnlis Qppiigiieiit,etc. epistola 24, crini ipso Evans;eli6 coiifefaiur. > Cunii
Bin ex eorriiiiiiujiiefo siiniqiiii ctiui .Oriliorioxoriini igiluf taniai foret aueioritalis hoc conclliiun, ciiiii-.
-specleiphabean.lieiairipieciivideaniur <jua_aPatrjbus ;que.,.-sa.cris.illis iiiinisiris usuni. conjugii veiuerij[
,_.uiiLedila,disputandot,anieiieaStibvericreiuoJi:i!iliir; credibilepfoJeclo Jion csi Ambrosiumvillis eiimdeiii
..Uiliilaliud faciurit quaiu pj:oxiuiiiiriportaiii stibyer- (periiiiiiiereiisuin voluisse, reqije ipsa permisisse.
sioiie lucuJehla, verborum piigiiis digladianies, non XLII. Nph.ego (anien proplereaiiego deftiisseiii-
ad ajicujusvutililaiem, sed ad ruiiiani Jiomimiinslni- :lefim aliquos, qiii;euiiidem niiiiloiiiinusvinairimp.-
piicioruni, > Jdeinqiie Ailiai.asius in epistoia ad cpi- iiioruni,usuin siJji usurpaveriut;i sed sicut eujn sihj
'
«)•#- X '."*V'::;";^VAPPENDIX"AD.LANDULFUH. . yy y . .... S93:;
'
usiirpa,rarit''cenli."ir!riahisacfosancta llja cecuriie- A- aliis.vefo diebus a nie<liabora qtiarta tisqiie.ailno-
liicasyriodrissiaiuisseL; -sic'eu.nrijpgfl, iierumque nam facere. liceref, rit liinc cliam inieliigamiiSj
liego,' Iliis, vel ejtisrieirigeueris aliis permissuin ah quantopere alienus ab eo fuciil Ambrosius, lit pro
Anibrosio fuisse. Tales uiiqiie.minisfrOs Ambrosi.is i clericis conjugaLisaliqttam conderet legein iSicseno
absquedubiodainiiabal.superiorenumero 15,neque canoni adversantem.. \
liiirtiisdamriassei eos, qiios saricltis Epiphanius de> XLIIf. (Juod si quis fortasse arilnic haerel hac de
scfipsit iriio ivero damiiayit .•iisefest59, quae est . re dubius Ainhfosium ipsuui aiiriiat, ac diibiiare
CatJiarpfuiii. Eieiiiin secunriitm"Parisierisetij aiqtie jam tandein eruiiescat. . In Proeinio quiriem lihri
GriKco-Laiiinaiiialini 162-2 ediliOhem, stiidio et piimi De fide sic ille ad Gralianum Augusluin scfi-
opefa Dioriysii Petavii enieiiriatam, Epip.h.iiiiiisillic bebai: «Peiis a niefidei libelluni sancie impe.raior,
intef icaelera sic iriquil : V«Si.quis posi jjaplisrhuiii profecturus ad praslium. Nosti enim fitle magi.sim-
secuiidaiii iuxorem duxeiit; ab Mllis non aniplius'. per.itorisvquaiii viriule niiliium quaeri solere viclo-
ariiriiliiitif.'Qubd quidem pla.ievsioliritijii;esi... ~ Et liaiii. Kani let Abialiam lrecenios decem et Octo
panloVpriStiivi'-Siqiiidem^vqu.ie sacerdoiio propter.,; .duxit ad belluin (Genesisxiv) et ex: ititiiimeris tro-
'siivgiiiaiviii-fiinclioiii.s "ifiiusvvriigiiitatcni"pnscipue. ipliialiosiiljus reportavit. Sigitoqtie Domiiiicsecrtt-
liibula-suriiVea adoiunes cpifiniijiiiei; peiliiier.eju- cis etnominis , quinqtie.regum vicliiciiimque lur-
.dicah'i.''illujl'qn.'4cm/a:^ .marum siihacto roliore, et vulitis est pfoxinium, et
:esse:opqflere,VuiiiiiSuxoiis \irurn, .siiiii-. fralris filiuin meruit et lriiuiijjhum. » Elpaulo jjosi,
heii*siii)il<-rii
litefVet diacoriuir, etpiesljyteruiirlta.eiiiiiJ jyofectp, .e.o.nciliuriiindicans .Kicoanum.: t De coriciliis id po-
:se;ft'S:vliabetv;Ut'v-post::(]hfi;s!i, iri Prberjr.irirrafum 15 lissimum . sequar quoil Irecenti decem el oclo sa-
adverilumVebsoUiiies; quijseciiiid.iijW;prioreSliujj-. Vcertiotes,lanquam .Abrahac electi judiclo, coiisoiia
tiasfinofiuir uxorc ialtgrisvsese* nu;{SLiis;iil!igafi)!t,ifiileivirthte victores, yeliii iropiiajumtoto oriiesti!)-
-sanciiss"ihia':Dei iliscipliiiavi-ejiciali proptCrea. quoil . acii.siperfld.isextuleiunl, ul niihi viiieatur hoc esse
iiicredibilis esi sacerrioiii;iioripracv .(ijgiiiias.A'-qri6 diviinim quod epdem ntur.cfo in conciliis fulei ha-
isitidViipsiiVi1 ';sai.iijsiincia-iDejVJEcWle§ia*^cuiri oiiini beaturdraculinnvquo.ii!Ilisioria pietalis exemjilum J ;.
vprovlsloiie(illigenii^queVseivatiQiiin euifi" iiisiipei','.',';Eleprieiii pqsiea Ijhro, capiie nonq : « Accepisti:,
qiii.aiihiicin ihalfiiiipriiodc^Jt,ac ljiieiusdat pperaixi, '. sancle, iihperatpr, eos,. qrii: talia asseriint (Ariaiia
-Isi.ni'c£tsl':-'"
iiViius-'"-isi"i.-'r-'uxbriis;
h?vif* v ; iiiempe, proiiiuitiata , qualia proxinie rficeiisiiefatj
rii.;.ja'n^^ii"
|visrife*i'uaq'u'S
ad v-riiiiboiuiv^presliyteii'/;' episcoiii';,:;autvvirypodi;*-; V,vjnreidamnaiOs, npji humana iiiriiistria,; noii coiiipo-
-cqni;',-'6i'diiicmadiifiliit;; sedieuiit diiiiiaxal qiii ah ,'fsiiione aliqtia, seri recenii duccnieL oclo, tif Siipfa
.uiiiiis:Mx6itii:*c6iisiieiti(lj|i6 seseconiliiiieril, atit.ea sil ;.riixi, episcopi ,ad;coiiciliumcdiiv'en'eruui-'.r Seri ut iii
orb:iius. <Qiibclin diciis'}loeif:prtceijiuefii'> .«'i.-ieccte-. vriuiiicroeonimper sigtium suaj passionis el noriiinis.
sictsiici' carioiiesaccurdie servqnlur. A.leriiiii Vnoii- .DoiniiiiisJesus suoprobaret se atlesse concilio, crux
niillisariliiic in locis presjjyiefi, idiaConi ei hypO- Vin tfeceniis, Jesu nom.jnin riecem el octo est sa-
diaeoiii libefos siiscipiunt. llespontieo non illud ejc cerriotibus, »:.Prasierea>vero etiani in Jibro De.Iu-
.crinohis duciorllaiefieii-,
* sed pfopler fiomittumignd- Xcarnalionis Pomiiiicse mysierio, capile 7 : « Non
vianii-qdis ceiiis iemporihusriegligeriiervagere ac enim qnod ejiisdem substantiai»est, uims, seri uniim '
coiiniveresoietob niiiiiaiii populi iniiliitudiiieiii, ciun est. Naui uliqiieFilium cjiisJeni cum Patre siibslan-'
scilicel (iui *d eas se fuiiciiones appliceiit, iion fa- '„ liae confileriies in Tractalu concilii Nicceni, non
cile repefitinlUr.vQiibriad ipsalnqiiidem Ecclesiam Vuiiani personam, sed utiam diviiiiiaiem iuPalre et
atliriet ear, utpoie asariclo , SpifUu _he::e orriinaia .Filio creilideruiit. iln eiiiiiraiioiie pariter De Pa-
aiqne corisilliiia," qtiod deceiiiius es.i onuiibus iii schalis celebrilaiis raiionc. sic incipil : t Noiime-
retius consideraris, ei rei sfhdereppiissinium insii- diocris esse sapie.niiic, riiem celcbrilaiis definire
tiiit,viil qiiaj divirio riuiiiiiii inlnisieria praeslanlur, V.vPaschaliSj et Scriptura divi.nanos iiislruit, el ira-
iiulla re, quoad fieri polest, vdi^lrahaiiitir, ulqiie ditio niajoruni qui convenienles ad synodum Nica"-
spiritalia oiiinia oiificiaqilain pptiiria 'laetissiiiiaqrie nam, inter iila litlei ul vera iia admifanda decrela,
coiiscientia gefantur. Hoe igituf dieo,''pfspicf sri- eliani.stiper celebriiate meiriorata, congregalis pe-
bilas functiories atque offlcia converii.re, ui piys y- ; riiissiniis calculandi, tieceiii el novem annoriini col-
ter, aCdiacohus, ei episcoptis Deovperiilus vacet. legere ralioriem,' ei quasi qiiemdani cohsiiiuere cir-
Kam siiiljseiiaiii qui e popuiosurit, idipsuin Apo-, culum, ex quo exeiupliim in annos reliquos gigne-
siolus praeclpil, ui (inquit) ad. tempus v.aceiit ora- felur. Hunc circuluin -Enneacaedechtcrida nuiicu-
tioiiif qiiaiiipidihbgissacerriof ipfaescribii?JSimIrtiiii paruiil, t etc. Et aliquanlo posl : « Nec aijSiirdiiin
niillis ui impediiiieritisavocelur, .quod.iii vspiritua- arbitror ul inde observandi inensis trahamns exem-
iibus secuiiduni Detiin negoliis,vhi ipso usu sacer-. plumv ubi primuni Pasclia celehratum csi. Uiirie et
(iolii ariiiiihistralioiietjuefefielur: » .llucus.que san- ' iuajores noslri in Traclalu concilii Nicceuieumrieui
ctus Epipliaiiius;vei hic qiiidem;'saiicto. Ambrosio -Eiineacajdecateririem,si quisdiligenier inleiiriai, sta-
.coiileiiiipofarieus, ut e .B:ii'oiui Aiirialihiis iitleliigi luelidum piiiarriiit, ci ipsiiih iiiensem Novorurii
dal.ufjVAihbrosius eninii Eeciesiaiii vMeiiioiaiieiisemi recie custodierunt, quia in Mgyplo hoc prisno
rexit ab ;ariiio .sii[)i'a:treceniesimuni sepiuagesiino 1D ine.nse:;n;)vasecaiilur fnimenla.:•> Setl:el libro se-'
qitarto iusque adVnonagesittninisepiimum. Epipha- cuudo, episiola 15 ad Valemiatium. Aiigtisluin :
iiius auleni ab aiinovsaeculi ejusuerii sepiuagesi.mo •':.« Curn iis plaiie hene coiiveilit ArianO;, qui creaiu-
usque vadvquadriiigeniesinjunv circiiei'; .secuiiJuiji ram Christum. dicit, quod eiiani geniilesrac Jiiriasi
Ecclesiam rexit Coiistaiiiiaft,sive Salamiriai, urhis promptissime confitentur. Hoc scripluiii est iri A.ri-
in CyjifoVprimaiise.C_uin" eliainiiic ipse nobis eo inliiensi synorio,meritoqiie coiiciliuin illudexhorreo,
<eliaiu. prajcipue irieriVpfandus: est liiulo, quad aiuio secjuensIraclatiim concilii Nicami, a quo menec mors,
tiecenlesinio oclogesiriiosecundo (siveposleriore, nec gladius poleril separare. Quam liJem eliam pa-
qiiam"celebfattiiii fuisset cohcilium iliud Conslaiil;,- reiis cleiiienlia. luue'fheodosiiis beaiissi.iuisiiiipe- V
iiopolilaiiuiii, in qrto AnibrOsiiisia Daiio d.iccba.tur "raior ct. sequilur et probavil. Jlanc fidem GallJEe
in favoiem uxoraiorum sacerrioiuin jtidicasse) quod teneni, hanc Hispania: el cuin jjia riivini Spiritiis
eo, inquani, ahno ciira 'dubiiim iiileiiuil concilio confessione cuslodiuiit. »:Talihus.auicm AiuJuosii
llomanO, sub Dainaso papa celebralo, cui pariiei' rie concilio Nicoenopronuiitiaiis illu.d etiam comiu-
AiiibiOsiiisCilravoiiinemcoritroversiaiii iiiteifuil, ol niera quod a uohis recitalum jam esl siiperiore nu-
c.ujus lhenLioneiJinobisfaCiejjaLBelliiiiiijius , vs;:pe- riiiero 18, ac tum planissime. constabll qiianla ilie
jiori iiuiiiero 27. (Jiio quidem in cpricilio lloinanp reverenlia prosecutus fuerit, quainque .fideli.ierei--'-
(ul heile Baronins adeiiin aniiuinaiiimadveriii) pro- 1'eligiose servare semper volueril Nicajni conciiii
liihilum esi eiiam ex pi;esciipto. Nicsenicanoiiis ne Traciaium, sive riecrcla ejus omnia, lam quSe ari
aiitehoram lyfiiaui riiebusJesiis inissbecanereniur; caiholicam Jideiri, quain quaj ad ecclesiasticaiu di-
9.05 ' J P. PDiUCELLI.DISSERT.DE CONTIJSENTIAGLKRIC* 991
sciplinam periinerei.il; ad quam utique discipliiiam-iA.,Pa!fesacs.icri IheOlogi passiin ci commuhi Coriseitsu
peilihebat eanori ille, qtto sacfis ijlis minislris ye- v...dpcent, hoe est,caiiiiiHJiitiani csse quitlenipeetiliare
iiliiin fuisseiCohjugiiiistini ahunrie janj probavimusi Dei doiiiim; setl eani iiihilomi.nusi.nliomjuis arbiuio
- XLIV, Aliende nune, qnarti idoneis et ad inlelli- ':. et;pptesiaievposilam, esse, ^siiamcn ipse rernediisvail
gentiam commodis Daiius vefbis expfessefit eaiii ,c:arri jiepessaf iis,ac di-viiiitus;iiislitutisi,.et ^id?ustis
iegem,"qiiam soriiniabal asancipesse Aml)rosioprO :hosifosiparaiis uti.iyeJj[.;Q!ia;;rie:re;Pl'ai;e<Bieris^
sacerdolibus: uxofalis; prbiiurilialarii.; Ejris; htiqtiei riosifi tlieblcjgise^o suaseriiij; ut.vcarriiiialis,'coiisiiht-
-vefba iisec erant: vfildeo lex*":cohcedil;sacer,i!otes '.'|iu'r;B.iSl.lai;mi,iius,iibro piiino I>.e,cjeficisjVvcapijte,31,
sefliel 'virgihemuxofem diicefcVseri criigugiiiiii;rtoh: viiifes[)ohsi6iiieV_i(j xjii;ii-tiii>i"U.dvefsAriorniir airgiilii(ii»-
iierare.Si anierii, inoriua piiiiia rixpfe , sacerdps liinj.el aliqiiaiiio copiosius, libfo seciiiirip,|)e:hiona-
aliani duxerit.sacerdotituii ajiiitlil.illaic igituriit cliis,ca[)itc';5i,-uLi etiain iniervaiiavinuJta^PaLrjiiii
1
ari puruni el smcerumiiiieliigmiiiir., htiiic-ego iii VfesLimpiiifi> .^uib;is;:, prohatiirvvcajiiliiailijmiesse; iii
iiiiOilunidisseruerim: Querijariilioriiimaliiiil est lilios . poteslutei iiosira,.Vidiyiri^;;gra:lia3,:^iixijio ;jiijijxa;,
iii-sacerdoiiofacereraliud habere, iiiheiie. Ainlyfo-., videfelicel. AinhfosiiVvqupqiie aniisfilisVnostiiviesti-
siii.s etiam noblsViiUiiierO18',:'iri'ajjOM6.1i eiliis
J?aiili-Ejji-" Viiioiiiij.jij," yeibiscpmpiiiliensiirri;':;i,Aviribrosius,
.slpi.%- ofjservabal; sie eiiaiii sfne riiibio aliud' est; liijrbViiipe virgiiiihus,"Doi)iinus;.(inqui,l):,quiscirdil,
ivxorent"in Iscerdoiiri vducefe,:;raliiid;liiiliere.; Haiic i!f.ejJicaiidaiiiVo,iJinibilSiiitegriialeih ,V::iinifaiui;iiii
cnim sacerdos Iiabefe; polesl:rdiielam priuS qua.m jiaiicis, vriqiii^imiieij, (ijfqiiitJJcapjuiiiiyeiiiqisturiiiEt
sacerdotio iniliafctiif,- ae iit
pfceieieifsic.--Hiib.ere ;'; lihrovDe'; vicluis,:;Suril; (iriqUii)v,spadQries;:qui::sii
vel ea-iiiieriin utaiur,'Veliri;perp'6.luu;ri''rion';iUal*ur:- B
]v castfayefiiriiprppierfegriuri] ooeloniiu;::se(i;;lipc;ri,Ojii
QuoeireaeiiariivGfaeci (ut; explicaiiuhijaiiTest.riu- -.*_'{imnlhjtis'-ihi'pe'fatiir.vvjs.ed... /sbrp.ih^inbt.istiagHiiiujvy;?
niero 24) isecundum'vTruJlaftamsyrioritiiripefiiiiite^;" Eli iiifra ,:., tii,Scii -Crealor;6miiiuih,.,aLieciusr,esse '
baiitur iixoreirivin ustis etiatiiv Coiijugalesiijabere tar!6s.s!iiigtil6riim,iei idep praJiiiii.s.;y!f,ttitein propi-
si
giiiriehii eain, noh posi^sed arite siibdiac6iialii§ ciiyjr, riOiiiiifii-riijiaiem viriculis aiiigayif.^;i|;icXeijii.s
ordiiiein; diixisseiit earienjqiievcorisuetudo' siiiiiiltef ; i^iiiljrbsjiyeiija/^uiijuSvillieo Be!iai'iiii;iius.iia;siilj(!iif:
a-iclero vMediolanensi deiiiuiri servabauii Arialdi €"-HiB"cviIl.e;:' 01ji.:_'vl<.les~c6;ni'in.eyi
Lj&m^piiiiiJljiis^pTia!;!.!^.
lempore, vutv;boc :ipso "libfO *.
quaiio; jarii"vidif eafi(;a[b:pjii!iibusivii!igiiarii,':ijiiiui'uii^ yeliut -
mus , capiiei.:3;-••Kriii.cigiluf; egoV;qua#o;quiuairi : pi'S!hi;i.vejiiS f6lise<jlli,,^:;v;:r\:-v,vV;.,rv:.")'iS^ftillrvvi
esset geiiiiinus'ac Jegitinius *ejus;legisvseUsijs.^Ex vVjXjLVli;. Caeieruiri Ini-i^Oviqiipiqije;ianclulphus :,JU4
uiia enim parie Videlurea "saccrdotihus'coiicessisse,' „; Seiiiof 'cri'aiia(i.qi!qd,i5ir;ccq|'tii!i..oxplicans.viiuljenrii
ul;post sacerdoiiiimeliairi suscepluni diicefe piisseht '-.' '" cpijsiieiuiiirieiii,liis^eariiVyerlijiSjricsoti^^
uxorem. Sicuteijiuj' eii ip'sa:legecorijiigiuriiilerafe ,':^i",.ae£i"i5a'ceii"ti6.les',. AiiibrQSiaiiuni 'tcjici.itessenLe.iXiii^iiiy,
alieraiiique posl oljitum vpiimaj diicefeyeiaiiaiuf usque lipdie^saiipiiiiiiiei^pra Jege.JjaheUl.litijiqitaiJiiQ
sacerdgiibUsqui sacefdolio jam fuiigefeiitui, quique ", ini ;s;icefdofio iingtiniur,.: aiii; vy:ghiiL;item:.:eJiji!,rig
propterea cOiiirafaciehies debercnt ariiiiieresacef-: -..-pfiiniit.iarii.,;aiit, us.qres vin;:ie"5tiiii6ijioi,vl)oij:Oir(iiii:
dOlium,;noii,ulique csieroquiacquirehduni posiea, , ;viiiji;uJh isibivsoeiciit.i^Jij.libc, inquain, ilJc.:c:i;ii';j;.
sed piius acquisitmii, iiaetiam Viceversasacerdo- ; diibiiiin"erraljali,.et ipsismei'^rujlanifi syhpdiifcauoyv
lihhs adsacerdotjuiiijaui prohiotiscohcessuiiivide-: riibiis, a DellariiiiiioiideIissinie pi;6ppsilis:(ul a";iipbisv
batiir ;ui sbnicl uxorem dueerevirgiiiehi''possciii,';. „ reciialunijjaiii esiiitiinero SiiapeHissiiiieirefelJifuf-;
Qriodsi saCerdOtibns hocita coricedehaiufj quidni "V Noh;e.niiriiea luncVpierageiiaiii.i(sicul jie hodieruii,-
iiiUliOpiagisVconi^edebatufdiacoriis ei subdiaconis? • quidehi peragiiiit riie),i5ivcci,-'q!!aiiri6 iii;saeerdoLio;
Eh igiturul Aiiibiosius sacris illis iiiiiiisiiis factilia-. uiigeijaniiir ,,vsed aiiiequaiii suijdiacpnatu .jiiit'^;
" leni coiicessisset lorige diveisam, lOiigeque aiiipiio- "- reiiiiif..;".':.,.-.",', .;V;V-:::.„......v,,,,,,-,.-:-y::\,-:--Hn:-:i}:iii
rem illa qiiam vipsi postea usiiarrini. «rudd lairieii r'". XLVIil. Seri incjh' ed.'<}iii,dem'..irairiii.iiis.i-:ab;errflri^'f
quis credat? Sin auleiii Datio polius placel.ul cre- virieiur''La.ndiilphiiis, quori oiiiiiesV-iii;,iiniversu!ii,',
daiiius, ea Jegesacerdotibiis :i!jAnibrosio coiicessuiri i;s:icefdOtesriioiiOgaliiosexisfiiiiaveirilvriqiivvivci^evSiilj:;
fiiisso ut 'uxoreiii ducercsoltiiiiiiioriq possenl arite casiUaic, seil uiipres ita secuihvdeiiicepslial)ere,vui;
SiibriiaCoiiaium,er eo profsus ordine' qiieiri deiiiqiue: iij efiamViiierenilif;VqupiJ iaineii:faJsiiinesl.; iSienjin ;
uOyiiiiiis servalym a Gra-cis posl Triiilaiiam ,sy;io- secuiidum saorosicaiiphes.vet,iseeuiidiiinoaljioiicaiiv;
duiii, ei a iiosiris Me.riiolaiieiisiljtisAiiairii Leiiipoj^ej ; et vsaucii "Ainljrosiii doelrinain ,: iri; supeilof.ib.u.S;.;
iiegail pioftcio non jjoiesl quin ea iex", talibus cqn- i expiicafam, ;iipe.iliis.veiaba!uivr::i,:v;v ;.,;;, tV-.vxJ
:CeptaV verbis, parunivadiiioritini-coiigrtjal.ad-liujus- XIVIX, ^d; GuaivanelivFlaiuinffiVviaflesfiitipnem^^
iuoiii seusuin, et hane etiauro!) caiisain ceiiseiida imiiiero 5, feeiiaiam,vriiiiic ii^eyefiiihiurv: et .propr.ia..-;
viriealiir,rioclissimo.Aiiibi'osioindigria. " v: pafiief Ipsius^erraia.ebiiiJiioiistialiitis. iii:ep :riiiteiii:[
XLV. EL Iiacleiius..quidem^Siii:* a nobis exa- pliiiiuiri:erfayii, qtviodea saiici| PiitiJi ad TinioLheuiiiy
iuiriattiiusingillalitii sil piiiiiafhuiiiiititJvDatii tesii- \ et'ari;TlLuiiivh)oiii;.ar:ui«IeiriieipretiiLusvesl contra;;
nioiiiuin. Ad Illrld jiorro Landiriphi Serii6ris,rquod peijvetuain et cuiniiiuheiii ijlaiii .Ecclesioa,calhojicse,
secunrio locO sequehaiur,- sive ad iiriiispoiiofeiii;i seiileiiiiarii,qiiaiiiiios.uiia-.ci.ihi.Bcliariijiiip.inriiea.-.:
parleill, jani lespoiidiinus iiiiinero Ii. Nunc iibeiiterVDbairiiis, liuriieio 25, ctiiii..alioqui ceriissinia sit ea -
alj iuso;pcfcu.iic.iareii'LU]'-.'<jiiajiiii'niiliiei'il'-iila''^ Vquoqne Tciiulliiiiii i'eg!ii:i,Tihi'6;DeprajSciiplipnihiisV
quain ipse iiiiiutljal, Si eiiiiu Goiisiaiiiinopoiiuiiiam advefsiisvliajreticps,cajiiie"17, cpnsigiiaia,; :,t Tan-:-
resjjoiiriefet; luisse illairi qiianv' D<<iius"c.xpresse luhi yeritaii iobsi-repit..' ;iriulier isensiis, quaiiiuni. et,:
iiomiiiabal; ergp, sicut D.iliusi iLa eliaiii ipSepariief corfupioi siyltis. i.liide igitur. Gualvaiieus corrupte
"ln hoc;;jairi coijvictus erroris leiietiif.- Si diversaih; ac depravaie},: qiiiii; eiiaiij,';coiili:avcaiiohes - illps;;;
•fuisse; iioiineDaiiuni;jpseiil lio.cerrasse faieretur, . apostolico^, quos liumero 35iiidicahamus, judicavil,;,
ipseque-vijoliis piiiuus osienrierel qii;iiii parvi fa-; -jam iiideab iiiiiiis vEccJesiae.chiisiianae licuisse; .
'cieiKlasitejus aucioritas et iiislorica (ides? Noiuie d:acoiiis,:5acerd()i"ibUs,el.episcopis liabere uxofes;.
pafilerVdiyersse, synorii praiiextus iisdeiii fefnie v quihus uiiqiiis iiiiereii iitereiitiir.: liic enini ajjsqiie::
omnibas refellefetur argumeiitisr quibus GonsLari- UUSJW eral Gualvaiiei seusiis. '-; .Vi v.i.(.-::: ivv,.;;
liiio.ppIitaiiBeilliussynodi pr:elextus j;efellebatur ? :: : iii Qiibdiiem iilie vaViZachaiia;; sancli;JoanniS;:
i'-XLYl.Seiisiis huiiianos ari peccaiKluiricSseVpro- '- Bajjtisiaiigeniioi^/iacvyeieiisiTesiameiiii sacerdp.te,vv
noSj etpraesertihl propierincoiiuiieiuiaiii; ei iiciii- ; ai'guriiehiabalur ari Noivi.TesfameniivSace.frioles;in;;
qiie virgiiiilaieni aique caslilalem rion aiiuiirieiitiaih ..<hoc,; iiideni absqiieiiubio,, ierrabal;vCl. jn',*.Irpc_-;a{>.;-.•
a DeO haberi pbsse; absil a; ine ul hiec riegein ipspme*;etiaiiiisancio Anibrosio refellilur, utvjain -
Airibrosio quaiu ppiime cognila' et coiiiperiatuisse. V•viriirutis.riiimcfoiS,,20i;eL;2l3i,v;.::.,.;: .—::,.:}.::-} },u::
AtijHi.ne iioC quideai: taiiius Ecclesise caiiiolicai ;.."•; LJiULfiiiriiVyerOliiriljeiiiis ;ilie,-aj:ehiepiscopus:(avi
uocior igiiorarc poierai vquod ejtisderii ' Ecciesiaj;.; :rnie;vsolilU3;aj)iiei!aii'..poiius:Aril)ertus):;eaiH i'evera;;;.
- '', -•'
gg;. Al'i%NblX AbUvNULlLfilJM. 8&S=
uxorem habneiil, quarn Giialvaiieus riicebal, nec A raloris ^EnpbarJii privilegium, ita deiiique subscrf-
Jirie quideni iriihi verum aill Verfsimiievideri potesl. piunj : « EgoFridericus, Coloniensisarchiepiscopas,
Afiberius niriiinimville atl Ecclesiae Meriiolaiicusis et llaliciviegiii arcliicancellarius, recognoyi, anno
fegimen eveclus esi aiino Domitii supra lnillesiiuiiin Dominice iiiearnaiionis miliesimocenlesiiho ..quih^
ilecimonono, cl in eo persevcravit usque ail aiiitiim quagesimo octavo,, iri.dictione septima , :regnante:
posieri qiiariragesinluni sexllim, sicnt ego iil Ambro- domho Freierico RomanoTiun imperalore glorjo-
siaiise.basdjcaeac inonaslerii iiioiiumeiilis cpmnie> sissiino, anno rcgiii ejiis seplimo, imperii "vcro,
mini, niimero 215 et246. Eoderiivero illins lempore quario, feliciler. Ainen. Datum in Riincalia deciiuo-
vivebaiil ietiani Refum Meriiolanensium scriptores, qiiinloKalenriasDecembris. J Octavum elposlremum
AiiiiilphuseiLanriulphusSeniof, sajpissime hactenus est Alexanrifi papaeprivilegitim, datuni Senonis p6r
a iiobis in teslimoiiium jjroducli... Ejustiem igittir inanum Hermaiuii, sancloe Roijjanae EcclesiEesub-
arcliiepiscopi gesta luculeiiier ambo et copiose suis diacqni .el hotarii, seCundo nonas' Noyeiij.liris,
IlislOriis consiguarunt, neque iamen uxoris illius, inriiclione decimalenia.", incarnatioiiis boniinicae
qiiam pncsul ille lunc halierel, mentionem fecerunt anno millesiiho cenlesimo sexagesimoqiiario.ponliT
uilam; qiiam laiueii coetefo qui facere.debqissent, ficaius wero domni Alexandri papa> lerlii anno
ul appareret quanli eliam priesulis exempluhi se-. sexio. .» Qui cEieroqiii tempore (horreique aniiiuis
qiieieiiiur uxorali per ea lempora sacerdoies, quibus Ujeininisse)nobilissima civilasliajcnoslra, miseraii-
illi iiiiice favebanl, ul sa)pe jam riiximus. De illo diim in inoduui ab ipsomel iniperaloieFriderico
auiem Sancti Dionysii iijonasteiio Arnulphiis libro iEnobarbo dirula, suisque civihus aliire coaciis
seciindo.eapile imrieciiiio,,h:«c. lanturii : Sepullus ubi
R spoliala, seciinritun jam annum jacehat. lnhis igilnr
esl vniifcin(Aiibcrlns) .,«<<. Sunciuin Dionysium, omnibus et singulis priyilegiis, .eidem monasterio
elegans fundaierai. ipse- monay.crium.LandulphUs concessis, omuia .sijigiilafim eniimera.ntur ejus
aiiem Ilisloriariini siiariim lihro seeundo, postea- prairiia el bona immobilia; qnin. eliam in qiiario,
quam perhuilla capila de geslis ejus archiepiscopi quiiilo, sexto, et ociavo .nominaiiin expiimitiir
t Decima terrariim, quse sunl juxta ipsum. nionasic-
seripsisse, sic eliam tradiilitcapiie 52 : .« Migravii
fenim beaius (lauti eum hic aiieior faiciebat) lieri- ri.uQi; t ncque tanieii unquam iioaiinaia vel aliqin-
ijnriiis ad Dominuni "decimo. sep.iimo Kalenrias leniis aliLcr inriicata conspicilur vinea illa, Useriaj
Eebruarii, millesimo quariragesiino quinlo, et sepiii- pomine insignis. Quocircai ne ad illuri quiriem usqiie
iusesl ari.Saiicliim DionysHi.n; ciijus Monasteiiuiii lcmpiis ea. videiur in ejus polestate iiionasierii
et ecclesiairi ipse ari Dei Itonorem el beal.i Dionysii fuisse, atque adeo ne doiiala qiiidem ab Useria, qnoe
exallans. niagnificav.il, el mullis prsediis muhisque Arilicrli esset archiepiseopi nxor. Illud etiam his
Iiorioriljiis eam dilando el lionoraiirio sublimavil. s acceilit quod neque sanctus Arialdus neque aJius
Mnlfa vero eiiam ego ipse Icgi, quin etiam .exscrijjs.i, qiiispiam cx ejus fauioribus iisquam 'legiliir inler
pub.ica elau.lieniicaejusdein moiiasierii docuitienta, iiiininieras. de sacerdolum conjuglis qirerimonias
(jiiiinis a prima cjus instilutioae (qiiani, vigesimo .aliqiiidtinquam iniuiisse de inatriinouio, quoflliquis
leilio siipra millesimum,anito Chrisli adjndiealjam es archiepiscopis noslris aliquando "ilJigalusfuisset,
in Ambrosianaebasilieoeachionas.lcrii monumeniis, Atlciidaiiliir vero eiiam corruplehc, quas e Medio*
nuiiiero 228) usque ad anriuiii 11(14,s.ii.s evpressa liinensi Ecclesia lollere sluderent iegativaposlolici,
vocabulis singillaiini .eiiumeraiitiir omuia ejus bona ,r hue missi, ac iiominaliin Petrus DanVianicardinalis,
immobilia, neque tameu iis corinumeraiam unqiiam Cf Anselmus episcopus Lucensis, de qnibus praeser-
vidi larii singulareinillam vineam.prqptio Useria? lim diciuin est piaeseiiiis libfi Quarii capiic decimo^
iiomiue appellaLain, quaamonasterio eidem ceiUigua E;« profecio ilpii aliseiiiyenientiir.esse,: quan! Simo-
fuisse siippoiiitur, quajque pr.opterea ctiarii eo magis nia (c;ij'ns eii archiciJ.iscopiis el iclerus ei-al reus);
coiinuiiieranria videbaluf, si jainvLinnlifisset iii ejus <|iiiiinque ministiorum arcbicpiscopo'. .inferiornm
poiestale. Nondum igilur donata illi fuerat hasc incoiiiinenlia. Qiiaiiiobrein archiepiscopus eliam
viiiea, proindeqiie ne rionata, quirieni illi full. a ipse Giiido cp.detn illo capite 10 sic etiam pro-
inulierc quae arcliieiJiscopi ejiis Ariberti uxor essel, liiiilebainuniefo 24 : «"'Nicblaifarhmquoque hieie-
Kjiisriioiji vero dnciijneiila niilii,: de fide mea sibi sim niliilO:minus condenjuamus; el non uioriri
jairiiluriuiiicomperta ceflissimus, aiino 1642, ex cjus ' presbyteros, seri cl diaconOs, et siibriiaconos a!j
; iilj!jaii;e archivq cioinnioriayifieiiiineniissiiiii cardJT tixqrnni vcl concuhiiiariiiii- foeilo. consnriio'..no;stfi'.
nalis AnioniiJJarberini abliaiis .coinhieudatajii trinc sluiiliis, in qiiarituiij possibilitas nobis fuerii, sub
j)i()curalOr,,Bei'ii;ir,<lusJJelloniis, Ainbi.osianaj basir poilerii, (jiiosiipfa, lesliinouio ai-cendosessepromii-
faciebain, in ejiis- liiiiiis. t Deniqiie. vefo dicamus eiiain rie saciiis
licSeijitiionicus, ciijus'.;rniciiiiori'ehi
dem basilicic Aiiibrosiaiiajmqiiiimeiilis, iiuiriero280, E<:clesi:cMediolane sis niinistris, qul .per-hacc (cm-
ctriifsusin dissefiaiione feci iNazariaiia, capile 107, pora uxor.es.habeiieiiL,rion aliier seiiiiehriiim virieri
numoro 12. Ac iria qiii.dem jirima generis hiijus quani secundum cas generis linjus leges, quaa per
documehta ego ad verbiim reciiabo capiie subse- earieiri pariier lehipora in usu coininuniier apiid
quenii : reliqua . v,ero sunt liu'jiis'rnod.i^.iQuarlum Grajcos essent, apud quos tanien sancitum ci'at, ct
" inviolabiiiLer servaijaliir, i.uiepiscopi.nori habeieiii
Keiiipeest Oberli arcliiepiscopi inostri privilegiuin, uxoies
•eirieth iiioiiasferiocoiicessuni ,« arino- Domiiiicae "quibusulique coliabitarenl; queniadniodiiin
liicarnationis millesinio cenlesimo quadragesimo .apcnissiiiie icslalujn jain vidimusiiiiiiier()24, quibus
sexto,liieiiseOciohris.indiciionedecima. t Quintinn ciiam ea coiisenliunl quae videbimus infra nuniero
esiiprivilegium eidem pafiler nioriasierio ab Euger i5i. Propter hsec igitur• prajserlini. argumenta ego
.niopapa.conccssiini, ac « daliim Vercelfis per sane adduei non possum, ut Gualvaneo (qui post
marium Guirionis, sailcla; RomanseEcclesisediaconi dueentos qtiinquaginta el ampliiis a.b Ariberli obitu
.carriinalis el caiicellarii, quiniO nonas Martii, indi- amios flornil) credam, quorisine ullo auciore afflr-
'"xlibiie deeiiiia, Incarnaiioiiis Dominicseanno hiiile- niabai,, archiepiscopuai illum nostrum hahuissc
siino ccniesiitio quadr.agesimo sexto, poniificatiis nxorem illam; qna scilicet inierimiiLi possii ila,
vero dohiiii Eugenii iertiipapajannoteitio. » Sextum quemadmodum tunc temppiis faciilabanl inferiores
,est Aririiiiii papa; privilegiu<n,« Daiuni Laieranj per liujus Ecclesia; iiiiiiislri.
.riiariuiii Alljerli, Sancti Ariiiani.diaconi carriinalis, LJI. Sed agamus liberaliter cum Gualvaneo el illi .
viceiii domni Uolandi, s:incl;c Uomaiue .Ecclesis boc ipsum etiam credamiis; Nunquid ergo proplerea
-presbyleri cardinalis c.l cahcellarii gerentis, quarlo credendus.eiiani erit Ariberlus uxoremvere hahuisse,
jiliis JSIoveinbiis, jiidictioiie. spxia, bi.carifaiionis qiiia sanctus Amhrosius imbeiirii faculialeiri: ipsi
:D6uiiiiicaeainio miJlesiinocenlesi.no qiiiiiquagesiiiio concesserii, et in hiiiiC prajcipue fineiri •si.iisetiaiii
.scpliino,. pqiililicalii.s yero domni Adria.ni. pap;e succ.essoribus benedixciil ? .Aiibeitus pr_)feclo-per
qtiarii aniio iertio. J Sepiimiiiii cst .Friderici impe- cadem ienipora "SimonianJqtioqitc exercebat (ui ex
s37.,;. i: r. PURICELLl DISSERT. DE CONIIN&NtlA.CLKrtlC. '- ..."•, O.
iiseiiam colligif>oleslquse superiore capile 10, nu.ni'.JA lionem inalrimQnio ulalur. No.ll.emhi Iiis qiii sunl
50, reciiavimtisj, neque lamen ejus exeiceridoe fa- iii sacris ordiiiibiis inatriiiionio interdiciiur uxoreiii
ciiliaterii a sahcloAinhrosioacceperat. Qiiidniergo si- [haberej (siquideih i's actiis sanclus et religiosus
iiiiliier a nobis credalur ne nubendi quidem faciillar: est, ac lioiiestissimiis, ei coiislituens iininn quoddam
iateih ab ipso accepisse sicul iie ab ipso quidem sacramentiim), sed propter usuin ceiie ipsius malri-
feliquiis acceperal clerus tit nos liaetenus coiiieiidi- mdnii, qui viilcttir inimis digiiitalem atque'-'ofiicmm"
iiiiis ? Iri hac entm covvupteia clevuin poliiis vide.lur hoinintihi sacratonim decere, sicut postea osiende»
iinitatus Grteeum, Conslaiilinopoliianai i111synodo; mus. > Et iii camdem seiiteiitiam Beliarininus' haec
crriuicoe applaudentem : furtasse yero ctiam ma- iteiii : < Matrinionium non "pughaicum ordinibiis ra-
jores i'n lpsa eliiberiores piogressus feoit, ea fieius liohe esseiitiaJ suiie, sed ratione ollicii'seu exercitii
JegCqtuE libvo septimo Capiiulonim Caroli Magui conjugalis. Si enim Deus probibiiisset 'acttnii sacerdolibiis
el Ludovici Pii: iuiperalorum, capilulo 555, quod coi|jugium,certe prohibuisset-propter conjii--
est De regulis clericoruiii, pagina UI6, conliiietur , galeni, qui lioininem reddit loliim carnaleni, elihe-
el his expressa verbis : <Clerici castimoniam quo- ptiim diyina ; ad necnon propler soiliciludiiiem.do-
qiieinviolali corporis pcrpeluo conscrvare siudea.nl, noh mus et Jiberorum, quaBplurjiiiasparit disiractiones;
aurceiie unius nialrimonii vinculo ftBderentiir. .»; aiilem proplersoliim sacrameniiim cohjugii ;;
Sepleiri vero ii Jibri hunc in modum siirit inscripii:' vel propter coniraciuni mairiuionii, qui celebratuf
< liaroli Magni e.l Lndovici Pii, cliristiaiiissiiiiorum solo conseiisu aiiimoruiii, et est res brevissiina" ct
regyiii ct iuiperaloruni, Capilula, stve Leges eccle- hohesiissirna.»
siasticae, et civiles, ab Ausegiso abbale et fieiieiiicto,.R LY. Sed iempiis jam esl htab ejiismodi crimina»
"
Jeviia coIIeci:E,libvi septem. i Sic eiiamiidem co-. lione in eos bisloriograpbos collecla iransiium J'a-
dice coiiiiiieiiliir Legiim aniiquaruni, Francolurti ciamus- Jxiiorem ad noniiiiliosalios* cnusae noslne
edito apud Joliannem el Aadieam Marinos et eon- fautores, et ad saucios pr:i;sertiin Hieroiiyiiiuni et
sortes, aiino 1615. Ceiie auteiri iiiiper.iioris etiam Augiisiinum, sancio Anilifosio conleniporaneos, et
Ludovici lempore (quod fuil ab anno Christi oclin- in ejus libiis versaiissihips-,hechon etiain' ecclesia-
genlesiriio'deciihQquaiio usque ad qtiadragesiniiim ; siicaruni Mediolanr revum periios, a quibiis neiiid
siciil eiCaroIi Magiii fuerjt ab aiino.octingeiilesiirio projilerea piuJens ciediderit ighorari ppiuisse, ssri-
nsqiie ad decimiim qiiartum) Simoniaca iabes Ec- ctusne Ambrosius legeiii illani sanxerit pro Graeco-
c.IesiainftiedabaiMediolariensein; sicuii piajseiiiis li- lMin vel iioslrattini saeerdoiiiiii: iiiairinioiiiis, et an
hri qiiavti capiieieviio jam vidimns iiuiiiero qiiinlo. ea sive Mediolani, sive ' inGrscciaj deiliceps ab ipsis
Eodem yero illtid eikini profeclo peiiinei quoil lomo usilareiilnr.^ :;
secuiido Cohciliorum antiquoruni Galijaj, a Jacobo ; LYI. Vide aulem qilam multa iioI>isIlieroiiyiiiiis
Siriiioiido Parisiis aiino Ddinini 1629 editorum, Ie- suppediict in cpistol.i 50: ad Pammaebiuni, sive iii ;
giliir, pagina.451. lbi eiiiin post synodiim Aquisgra- Apologia pro suis advevshs Joviiiiaiiiiin iibris. Noii
iienseiii, aiino Cbrisii ociingemesimbilecimo sexio, procul .enirii" ab initio liotc ih piiiiiis habel : « Si
Liidovici Pii impcraioris teiiio, ihdictiohe decima saiculi Iioiiiiiiesindignahtiir iii iiiiiiovi gradu se esse
celebralam, Veciianluv eapilula subinde in ejiisdein qnam yirgincs, niiror ctericos et inonoclios et conli-
impevaiovis palatio coiidiia : etinier liascdetimum nentes idiion laudare, -qiioiifuciiinl. Castraiit se ii)>
sexiuiride episcopis Italiac inseripUim, ei his con- uxoribiis suis,;iit iiiiiieiinir Yirgihiiiiicasiitaiein; iH
cepiuiii vevbis: < Deepiscopis vero iir Longobardia C t id ipsuin vojinit esse marifaias, qiioii;VifgiiieV?Aut
constiiuiis, qui ab liis quos ordinabant sacramenta jungantiir ilaque iixoribus;suis,'(|iiibus'renuiiiiave-
et niuiieva confra diviiiain el caiionicain auctoriia- raiit; aul, si se :ibstiiiuerint, etiaiii lacenles confi-
ieni accipere vel exigere soiiti erant, modis onmibus lebuiitur ihelius esse qiiod niipiiarum operi pfKltile-
inliibiiiim est ne ulierius flat, quia juxia sacros ca- runi. >Et aliquanlo -jios.l: < Kcce perspicue niipltas
lioiies iiieique a.gradu proprio, talia facienies, de- . riiximus concedi in Lvahgelio ; sed iameii easdeni,
cidere debent. J , in suo ofljciopermaneutes, praamia easiilatis capere
LIII. Ut auienrab examinandis ejusmodi scripto- iion posse. Quod si iiidigiie accipinnt inaiili, nbii
rumtesiimoniis nos expediamus, lioc deniqiie s:ilum inilii irascaiiiurj sed Scripturis: sahclis , imo epi-
in Beinardino Curio superesl obseivaiidiim : qiiciii- . scopiS:et pre;byteiis, et diaconis, ei uuiverso cboro
admodum iile •scilicei inillatenus disiinxisse vi- sacerdotaliiet levitico, qui se hoverunl hoslihs. of-
deatur inter lialiere ac duceie uxoreni. Quociica ferre iion posse, si operi ierviaiii conjiigaii. t De-
piiinum explicaiis, quid Ambrosiiis concesseril, liis niqtie vero pfope fineni -cpislo'a>.: <VApostoiivel
expticabai verbis : « Concesse loro, ciie potessero virgines, vel post ntiptias cohliiieiiles, episcopi pre-
avere nioglie vergine. > Subinde vero explicans sii.vteri, diaconi, aiitviigines, eligiinttiU,a.ul vidiii,
qiieihadiiioiiumillis iioc ipsuni postca veliium fuerit, aut ccrie post saeenloiiiihi iii aiteinuin pudici.i Hat;c,
Jiiiiic in inoduin expiicuit: t Fu ordiiiato, c!ie alcun in ea epistola Hieronyitnis.
sacerdoie, o cberico , 11011 logliesse' nioglie. i Hinc LYll. Ecce vero iiobis etiam qiiid ille rursus
igiiur etiam ille Corii censor, quo siiggerente sacra prope iniliuiii libri adversiis Vigiliihiiuhi : < Prob
Indicis congregatio decrevit, liuiic-ipsuin Corii lo D neias (exclamal ille, de Yigiiaiitio loqiiens) episco»
cuiii emeiidari oporiere, non ihepte iiis itidem ver- - pos sui scclevis diciiur Jiabeve consortes"; si tanien
bis usus est (Qualia hos in ejusdem (Oiigiegaiioiiis episcopi noininaiidi sunt qni non orhinarit diacdhos
episioia •recitabaihus numero 10) : • Assent s:iu- nisi prius hxores duxerint, riiilli "cailibi credentes
tiuiii Auibrdstum permisisse sacerdotibus uxorem pudicitianij imo ostendentes quain sancie vivaht, qui
duterie.'»'''" '"'- inale de omnibus suspicaiittir, et iiisi prajgiiaiiies
L.1Y.Hac lamen rursiis dala occasionc, pra?.le- nxores viderinl.clerjcor.um, infahiesqne de vulvis
feundum silentio nobis lion est 'qucni.adiuoiiiiiiisa- niairum vagientes, Chrisxi sacramenta iipii ivihiiiiiit.
cris ininislris ab Kcclesia Calliolica Koniana hon Qiiid facieiit Orientis EcclesiaeJ Qiiid ^Egypii , et
iaih" uxoiein ducere quam uxorein ad oilici.rcp.iiju- seciis aposiolicw? Quar autvirgiiies clericosVaeci-
g-iiIiab.:re.velilum sit, ut sapienlcr observavii Do- piiiiii, ai.u coriiineiiies; aiit, si uxoves liajiiieriiit;
iiiiniciis Sotus iibro septimo De jusiitia, giuesiiohe iiiariii esse desistunl.V>Qtiem postea Joctiihsuis il-"
6, ariicuio 2; Bellarniiiius, Jibro priiiio, Da cleiicis, '"luslraiis.scholiis'.-Alariahtisi ".Viiitijf.iiiSi
"liibc*;':li&b:eli':!l::
Capite 18 ; de
Gregorjus Yalentia, iibro De caelibaiii, •<Ex lipc loco paietsancli llierohjiiii tenippieeiiaih
capite 2, et alii. Ejusdem verb:i stini liaec: Oriehle caelibes fuisse Sitcfos Ecclesiueiiiiiiislrds,
< Ut opiiine atligii Sptus; Gicgorii
(loco-illo nuper indicato) et iipn cpnjugatos, tii ;dicitur;;,:ei Graco^ posi |i'|.
oporiel •proliibitum esse iie qiiis post ordinatioiiem tempnsj spfeiis caiioiiibiis, iinptiiis saciis hiijiiste-
-.uxhrei.nQucai,:projilei' ipsUniaciiim conliabehdi et riis iniscuisse. Qii;eies e.iam ;i sanclp B'asiiib'asse:-
-duceiitlij quia pruhibnum estne quis pust oidina--- .VwaUirj iii Iii 'cpisioUviid GreghiiuVn(»iVe'boliiis
m . : -. v V :.:..,:'. APPENDIX AD lAND^LF.IJM..;.'.,.;, V,,: ,-..,10.80..
::}. .,'- .,-
: IIoc jpsiimasseriihl eiiam Eiisebitis jA posteiiqtiamdiviiiifus e maritinio naufjagio incoluihis;
' Parfigoviiim),
libro primo Jie.deirioiisiraiionecvangelica, Maximus. enalassetin litais, hoeohabemtis, Ambiosiivejusileiii
; ih
iespohsis ad Thalasii Qiiajslioues,Ephveni Syrus' pve coinmendata : < Advocavit ad se episcopuin i
Vin epislola qtiadam atl monaciitim qivi diccbal nie- nee ullam yera.m putavil nis.i ver.-efidei gratiarii;
lius esse nuliere qiiam uri, ilem Epiphaiiius coniva pefcorilatusque.ex eo o&tuiruinnam cuin episcdpis
Catharos, el alii. > Ilaclehns .Maiianus Vicioriiis. cqlliolicis,hoc esl cum Homana Ecclesia, convenirel.
VLVIIL QuidVautem„yelal qiiomiiitis inicr Jllas Et forte ad-iil locorum:in: schismate regioiiis Uliiis ;
nposlolicie' sedis, Ecclesias comptilalam interprete- ecclesia;evai. Lucifer enirn se a.noslra;lunC iemn'6;J
niiireiihm esse Mediolaneiisem,sive qiiia hfpesecun- ris cpiiinmnione diviseral,: et,; quanquain pro fide
dtim Hieronyriii senienliam yere fuer.ji.ex.illisuna., exsulasset, et (idci suai "feliqiiissel lieeredes, noii
sive sallerii quia hsec simul cinii antislile stio Am- piitiivit-lamen (Salynis^el ciimeo Ambrosiiis) fiderii
bvosio iiire; lam gravi, iariique solemnibiis- ftrinaia-', esse in scbisniate. Naih etsifidem erga Deiiiii tqhe^;
-dccreiisi. nullalenus a sedis, aposioiicGejudicio ac rent, lamen evga Dei ;Ecclesiam npn "lenebanti
iiiandalis. dissensevit ? Quanti pvofecio Ambrosius cujus .paiiebantur velutVquosdam'avtus hiviiii ,; et
eanVsedCni feceiit, vel ex eo loco apeiiissime di? menibra lacerari. Eieiiim cum "prppter Ecch'siath:
ign.osbitur, querii lipc.i.pso.lih.ro^qiiarto in.:niebatPe- Chr.istti.spasstis sit, et Ghristi. corpus Ecclesia sit j
irfis Danliani, eapiie 1.0; nuhiero 13, el Arnulfiis, rioii yidelurab his exbibeii Christb fides, a qiiihiis
capile 17, numeroV^, qriiqne conlinetiir ejusTlem evacuatiir ejus -passio,' (•ovpusqueijislfahitiif. i;Et
Ambrosii libro lerlip De .s:icranieiitis,capite,l..De haec quithjni in prKsenti-salisJsinl-e..pfoppsitissaivV
consueliidineibi disserebat lavaridi baptizalpnim ]g clorum Hievonyinisiinut etAmbrosii iestinioniisV ;,
:Mediolanicoiiiiiviiriiiereo
pedes, lemporc usitata, LS.Qupd proxiiiie subseqtiilur sanciiAugiisiinii;
crim iiiqiiit : < Ndn ignnramus quod EccIesia,Re- liac.in. urbeab ipspmet Anibvosio baptizaii, tesii-
inana haiic consuetudiiipm non liahpat, cujtistypuin inpniiim, -es,.ejus. secundo1deiaduiteviiiiscOitjugiis
iu oninibus sequiinurei forniam. Ilanc lamen con- . ltbvp, capile 20,:depi:ompium; est. :< Istos Xiiiquii);
siieludiiieni non habel, ui pedes Jayet. Yide: ergo^ qui yirilem excellentiam :noh ; putaiit iiisipeccaiitii
ne Ipiie pvppler hiullitiidineni; decliiiaiit. Suh.lta-; Lceiitianij quando tervemiiSjvie adiilieFinis«onjugiis'
nien qhi dieant/ e.tVexcusare.'cpn,entiir, quia boc hMvendopeveanl jn aitevriiinivsplenitis eis prppohere;
lioniii hiysieviq faciendniri esl, iipn in baplismaie;, eiiam,continenliam , c(encorH)h,Vqni' plertiihque;;ad'
non in i-egeneraiipne, seii qiiasi hpspiii pcdes ia-: eamdein; sarciiiain, subeundam capiuntur ;lriviii^
vaiidi snnt. Aiiiid est liuriiiliiaiis, aliud saneiifiea- eamqtie susceptam usqne addebilunv lirieiii"Doniiiio:
lioiiis. Deiiique audi quia mysteritim csl el :sap.uii;fi-. atliiyante, pevduciiiit. Dicimiis «rgo Ve'is:>Quid, si;;
catio. Nisi lciverolibi pedes',' iion. kabebis mcciinn e.t vos adl.-hpcsubeiindum iiopiilorumyiolenttacape-"
partein.HneideP dico, rioii qiiod alios vepvcbendain,:: reiiiijii ? Npnne suscepiiiniVcasie ctistodivetis- pili-V
se.ilmeaofDcia ipse coiiiriiendeii!.ln ommbus"cupio: 'cium,, repenle conyersi ad impetrandas vires aV
scqui Ecclesiani Romanam, sediamen -et nos homi-: rjominp, de qiiibus miriquaiii antea cOgitaslis?Sed
nes sensuin habeiiiiis. jtleo, qiiori alibi vcctius ser-, iflos, inquiuni, hbiiov plurimuni cPiisolalur. Re^-;
yalur, et nos .vecie cuslpdiirius, > HacleniisAnibrpr .spondennis : Et vos iimorVamplior moderethr.; Si
sius. Quem quidehi iocuin exanitnahs .Baroniusin eiiim ljoc niul.li Dei liiinistvi vepente alqiie ihoptiV;
'
cjustiem sancti Amhrosii Tifa, ad aiinum Chiisii ", lianterimp.osiium siisceperaht.sperariies se illusiriusV
iracenlesimuhi ociuagesimum quavtum, in.Iuec verba in Chrisii ,:lia?reiliiate fulgerei quanio: magis' vos.:
disseruit: < CapJefu.m,iii aliqhid obilev dicamusde : ajulieria eavendo vivere contihentei' debeiis; ine-'
eo qtiod spcctat ad jejiihiiiiii Sahliati, et alios ali- tneiites non in ,r.'gno."Dei mintts Iticere, seuViii.
quos rilris ecclesiasticos, etsi diwrso modp ab usu gehenuie ignilius anicre ? Hnccitlqueliujusmodi eis,
Hohihnae Ecclesiic eos Ambrositis obseiyayil;, id tit possunius , dicimus,; qui,VquPqVioinodo ivse;;
qnidcih iion eo aniriio fecit, quasi, suos lantumpvo- discedentibtis, vel propter adulteviunvdiriiissis coh-;'
bans, illos despiceret. Aiidi (juid ipse pvofiieatur, jugibus suis , alias voltint dticere, *i'.;c"u'iri; proliibeiH
cum de ea re agens (librotcrlip De sacrameiitis ca-:.; luv, iniirmilalem nohis carhis PppPiiUnl.jEh iglliir,; :
jiiic 1.) hrcc ait: t Npri, ighorariius qiipd Ecclesia qiiemadmodumAugustini temporein EccIesiaLatiiia
Jlnmaiia lianc coiisiieiiidjiiem hon liabeal (layandi clerici coiiimiiiiiterVcoiuinentiamprpiiterentur, el
scilicel petles nuperhapiizaris) ciijus lypumin onini-/ t spernnlesseilluslriusinCIirisiibserediiatefiilgere.i";
bus sequimur el foriiiani. 'i El palilp post-: <;iji Sicut ciiiin caste yivendo hiu in ierris-altiofeni
omnibus cu.pio.$'equi"licclesjaniIlomanam,.e\.c, Ejiis-: quam cpnjugatj pvoiiiebaniur:perfectionis gradurii,;;
iiiodi enim vittium vavieiaiesj hiodo culliplica1.fidei sic etiani iii veguo ca:loriiiii; pvsecellen.iioveihbea-"
el cbaiilalis iiiiitas reiirieaiur,. et Sancia Romann . iittidinis . gvaduin. exspecl;ire"::jiifeViiierilo poie^
Ecclesia,- apostolica sedcs', ut riiatev et .iuagislra - rai.it.;..:'...,,-. :•'-' ;',;; VV "VV';
oiniiium Ecclesiarum cpgnoscatiif, hiliiL.iihpediuiit jL-Xl. Siipra quadringentesimum autem Chiisti
qupniiniishmnes sinuis in Clirisip. > •-."'.'. , . annitm tvigcsimo Augtistinus ad stipevosahiit, cuni"
LiX. Cevte aiiteiii, vice in coiitraViumyersa, sa- t «liqqui.Ilievonymus ejustlein sasculi yigesimp, Am-
'cvtim Nov.iTeslamenii riiinjsteiitim' noii evat cjus-. D 1 hiGSiiisautenisupeviovissajcuiiiipnagesimo sepiinio
modi, i.itAmbvosiovidei-i.possel alibi veeiius quam- ; pntccssissenl. "-'- •".V"-'.- ;- '"'"'..'
Vii EcclesiaRomana sevyaium.Juiqiiepioptevea vecte LX.il. QiiQceiiius atiteip idipshni pro EcClesia
jalv.-.ipsoaliter qiiam- iii illa ciistpdifi posset. Alihi eiiam «piisieiOvieniali, ecoe nobis aliosetIdorieos
leuiiri (el apud-paucos saiie/hi "jahi yidlmus) illutl. per eadem temppra lestes, ac sanctum inprimis"'
suna: cum inalriiijonii usu seryahatur, Vsed contva Gvegpriuin, fidei coiivevsaiioiiis,'iniegvitaiis et s:i-
.'sacros aposioloriiriiet Nicaihi'coiiciliicanones, conlra pieiitise merito fralvem sancto"Basilio digijisslihiiniv
siiigularem illaintaiili niiriistefii pv»stahiiain el saii- ' (sicut a Yiiicenlio Lirihensi-celebvatur iri Libi.p,;
ctiiaiem, conlracoinmhnem saiicipvuhiPatvtiin con- '.-.adversus haereses), et e conjiigaip episcopuih Kys- .
sensum, ac deniqhe cbiilva ipsius "EcclesiieUomanffi... senum, qtii synodo iiliadfueraiCOnsianliiiopoIitahte,'
sedisqiie apostoliea; hiahdatum. A qua quidein Ec- : qiiani:inimevp 27 celebvalaih dicebamus aimpiver
clesia et sedequicuhque disseritit, < hpnestrevera centesiiiip ocluagesinio pvimov""quujoe"supefstes
callioliciis , queniadmoduin bealtis ait Anibroslus, ». . eiiam evat nonagesimoquafto. Hic nimirhih jn lib:p
iil Arnulphus eliain iiobis' «iijierius pvolttebaiiify . _De;virgiuitate, capile ultiinp, slc ihquil: < Qupmddp
capile 17, numero 6, etcapiie §7,'jihmero 12, Qui- ;Deisacerdolio.fungeiis/qiii.adhpc ipsuniviilmuhus
feus lilique verbis ArnulphuSVOrai.ipiiemihdicahal oflerves, .unctus es? Quoinpdobsec ipsaiDepofferei,;
Ambrosii d.e obllii SalyiiiIVatri^ siiil ^uaj pfatione;, qui lcgi noii oblempevaspvttliibehti iie sacvaihipiiS'
si iiOii:ad.vcrbhiiivceile^ iamen'qii^adVxevycviiiitcm,: .. viis,lVciai?:Ac si':DeumJ|iibi'-'ap'pai;ej*e''*sp'e.i4Sl:*iiii
axioiuarill.uiiLesprossiiiii'esl.iilic-ciiihi tle Saiyro., caus;e est c.uv Mosemnon aiuiias/qui popujo edicit
1001- t. P.~PURiCELLfDIS^ 1002
111:a nupiiis piiriis sil, qui Dei aspectum compre-.'& A illico fuit episcopis s::is pfdviiicialib;:?: eoqne tam
Iieridat? » . . ipsi quarii presbyieri ct.diacoiii jubebariliirjiaherc.
LXill. Sancitis etiarii Joannes Chvysostopius ail. .. contiihernaics, tanquam phdic,iiiaV,:Sii;c. leste.s i.quam:
nvchiepiseppalem Conslanlinopoleos calliediarn eo- titique pudicitiam clerus etiaiii Meiiio!aneiisis pei'
tlem ipso asstimplus esi anno quo; sanciris Ambro-* ea tempora profilebaUir, jam inde scilicei e piiscis
sius ad beaiain in cpslis lnansionenii aiquead an- elsanctiAiiibrosii iemporibu.s'perennilerconscVva-
liutn iisque quadvingentesinium sepiiniijrii stipervi- . tani, Allenle igiliiVj si, piacet, capiit illud legatuf,
xit. iiomilia vero secunda de patientia Job liiee ille sicut et cavdinalis Bavonii Annales ad aiiniihi illnm
nobis scripla reliquit. < Dixil (apostoliis Paulus) Chvisii 502, aiiiculo 52, etaliqnpi aliis suhsequeri-
unius uxoris bimni, vianea ralioneait id hunc ih ,tibus; Nps.iiiterim ,ex co, deci.eiohsecianlum ieci-
Ecclesia 6'bsefve'iur..' Oportet enim pnini prorsus lamus : « Nullum ergo sacerdoinm, anliquis etnio-
casiiiaie sacerdolem ovnatuni esse. » -_,..- dernis lcgibus obsequenlem, nullumque Levifanini
LX.lV.Ad eairidem vero pro "cleri.ci Orienlalis sine bene probata voliiiiiiis in. quocurique loci ma-
cceiibatiisenlentiam peflinet concilium quoque illnd nere: perspna; y.el.quem substaiitise' exiliias iion
qtiod. Sdeiti Chrysoslomus Conslanlinopplilana in perniiserit liabeve coiisorteni, ipse concellanens fiat:
urbe celebravii anrio, ul liene computat Baronius, alterius. Publicum sitapml religipsos oinne qtiotl
qisadrlngentesinip":ct deqiio Pailadius diaconus iri '., geritur; clandestina rcpudietur obscuritas ; multos
Dialogo de Vita ejusdem saiicli Clirysoslomiabunde habeat aciuuiii conscids, quiDeodebel iniioceniiam.
scripsifj eapite 15 et 14. Intef alia inulta sic ille :,,. Yideaht Eemiili;quia qni tcslcs adbibet, vuli pro-
< Teiiiadecimh distributiohe ^sIVe iiidictipheiut P ] hari :•male deprebensa judicctuf cohvCrsalio, quai
Ji?n"e ftiit a Baroiiio eliam observalum), venerunt non optal agnosci. > Et paulo post: < Unde, inan-
ConsiantinPpolimAsioeepiscopij necessitatum eccle- suro cum Dei el redempiovis noslii ovdinaiione,:
siasiicavum gralia, et hobiscum;(quippe Palladius coiislitulp .saucimus, apqsiolica!sedis beaii Peaivel
eliam ipse ibi tuiic aderat).rempvaii sunt, prsesen- :- praisulis ejus audorilate papa: subnixi, qtne vilia;
libus et"al.iis episcopis, ex Scythia qiiidem Theoti- desideral radicilus ainputari, ut nlillus rcligiosoiuiu
ino, ex Thracia vero Amriioiie/Egypli.o, et ex Ga- , de menioralis ovdinibiis aliier quam prafati siinnis
laiia Afaliiaho, metropolitis oninibiis, ac senibus; audeatconvefsari; vel quiciinqiie praisu.nipsefint,
quiTigirili 7 duornrri episcopofiliii implebant nunie- Cumamissione piidoris honoruih damna susilnehnll
: rum. Gonvenientibiis auteni omiiibus, et eoriimuni- Quomodo gninde inaluni est, dicatain Dep:persp-
eantibus, Pbsevvalo Eusebius quidam .Valentinopoli- nam salutaribus monitis iion parcre. Nullus secum
taiius episeopiis congregalo concilio, rina Sabbaii extraneas liabeql mulieres prieler personiis canonibus
asliritV libejiosque tiadidit synPdo, 'praepositd: ut designalas, ne ageiido taliter, etia.hisiviia sit imio-
"decuit Joanriis nomine, cpnlr-a Anloniiiiim episco- cens, damntim ppinionis incuvfat.V> :II;cc;cx co
pnm Epbesi, septem Capitula couiinenles. ;> lla?c decvclp.. Gujus quidem postrema clausiila pcrspi-
igitur Capiluia Palladius ex pvdine siiigillaiini veci- cuum cstqham hehe congruat..cuni'e'dNicaini.con-
tai; et inler iJIa sextuiri, his expressiihVverbis : cilii canohe, queni numero 39 reci!;ibamiis, qiiaiii-
Qubd,]cuni uxoriproprias qbrenuniiassel, rursus illi que aple iiuc' eliani iliud pertineats.incti GvcgoVii
tongressus esl, fiHosque ex ea procreavit. Cumque papse Magni prpnuiiiiaiuuv lihro .septimo, rpisloiii
deinceps alia riarrassei., .hoiiriti.ila.sicetiam adj'ecit: Q
{ £9, ad Roinamim Defen.sprem,liis vcibis : < Pcive-
« Jubent ilaque Iibelliim fecitari.; lectaque sunt " riit atLiios quosdam episcoporum, sub.' prsctcx.lii'
niemorala Capitula. Postea dicuht Joaiirii senioresV quasi solatii, iri una ddmo curii riUiIieiibus coiiver-
epistiopi : Eisi unumquodque capiiulum per .seintr sarj. El ideo, ne per hoc aut Siibsaiiiiatpribiisjusla
pium est, et undique saciis legibus intenlictum^ ne obireciationis detur pccasip, aut facilem antiqinis
lanien videamur ih his-"qiise'siiggesta sunt nobis liumaiii generis iniiiiiciis materiam deccptidiiiii
omne sluQlum poriere, hb eo quod est •horribilius assuiiiat, Jiujtis tibi sevie pvaiceptioiiis injiiiiginius
Vdiclil, fiat iriquisiiionis iriiiiuih. Si eiiini ilhid in- ul stvenuuni te studeas et solliciluni exhibere.'Ei si
Vvenlumfuerit vefuin, nulla de capitulis reliquis erit quis episcoporuiii, quos coinmissi libi palrimonii
cpnlrovefsia, cuih capiiuli illiiis radix pinnem pfaj liiiis iiiCludil, cuni niulieribus degiirii, lidcomiiiiiu'
se iiiiquiiaiis speciem fevat. > Ilaee ihi Palladius; E compescas, etdc ca.ieVo eas illic liabiiave nulld
quibus ilidem apie oppovturiequeBaronius ad eum- modo paliavis; exceplis eis.quas saciorum canonuni
dem aiinum sic monebal : < Unde et ceii ipv fias censuru perniillil, id est, malre, amiia. germaua, et
eoriim qiisesuperius inculcala sunt, eiiam in Orien- qliis'.hujusmodi, de quibus prava iion possil esse
tali Ecclesia conjugatos eleclos episcopos iionnisi suspicio. Meliusiahieii faciuni,'si eliain"a ialihni se
uxofe diihissa ordinari solitos, liecampliiis ea-utL « cohabitaiione contineanl; Nain Jegiiur^juod beaius
Quade fe sepafalini ego quoque disserebam nur Augustinus nec cunv sovore sua habitave conseiise-
hiero Sl et 52, rit, diceiis : Quge cum sorore mea sunl, sordres
V LXV.: Postremhm jam landem lipc cst, ht sen- nierehdh suni. Ddcti ergp viri cauteia, magna nohis
leniiarii nbslram, prsesenli<apiie cdmprobaiani, eo ni esse debef instructip.' Nam incauix pra?suniptioiii.s
etiam confirmemus decvelopoiiiificio, cnjus e sanclo est, quod fortis pavct, ininiis yalidutri noniiniere.
Ennodip Ticiriensi episcopp menlidiiem faciebamns Sapienler enim illicila superat, qui didicerit etianl
capile 20, in saricti Lauvcnlii Litloe archiepiscopi nou uti concessts. > llaic saiiciiis Gfegdrius iilc papa.i
iiosiri Yila, quaih iypis arino' Domiiil 16o5 edidi- vere niagmis, elEcclesia; doctor exiniitis, hisquciibs
•mus. Ejusttioili decriium aiictoritate saiicti, papa? eliam prsesens caput. Iseti jam tamlem Vcoiitludi-
Syjnmaehi conditiim fuit anno qujngenlesinio se- mus.; .-..'.
tundo, etab a.rchjepiscopoillo nostvo promulgalum

; /; :: :: "*
^ ""-""":-" "
-pitROL. CXLYII;:; .
,:_ V IXTRAAiSNtJSl"
MLXXX-MXCt.

; -
;;;;;;;;;:SMeTUS;:GEMLDlJS
-SILYJE-MAJORIS PRIMUS ABBAS ET FUNDATOR.

7 V . AUGTORE MONAGHO ANONYMO SUB^QTQALI ;


:; -'(ApudMiBiLL.Acta SS..•Beiied,-,IX, 886, ex-codd.ihss.etApriliBollandianp.)

'
';-:_ /DBSERYiTiONES PRJlVIiE. ;v;-
. i.Hujusbealiabbaiisndmen feceniioresvarie scfi- A ^ perhibehat miraculum pafratum fuisse; > e"t nrira;
Jbuiit, alii quippeeum Geraldum aut Giraldum, sequenti : < Aliud qupque miracuJi genus pra)fatuS
nonnhtii Gifafdum, plerique Gerardum vulgo appel- abbasVPetrhsnarrabat. t Deinde idem auclor, num*
Jarit; at in yetustiofibusVitietxempIaribuslieraldus 32, testatur ea miracula quaseriavrayit, se.ab aliis
jcdnslahter dicitiiri Consenliunt Baldricus abbas tunc « qui ea certissime yidefaiit et audierant, » acce-
Buvgutieiisisin variisepiiaphiis.quse; ab eo stalim pissei QtvodPetro minime cohveiiit-, siquidein «a
post beati Geraldi ihovterii coriscvipia siint, ac ipse doram ppsifus \iderat et propriis auribus aii-
Biephanus Trirnaeensis episcopiis, qui sermdnem, dieraf, An vero posteviPr :lle auclor veiiis illis
Siymriosijaliaqup jn ejus; feslivii.ate canenda edidit: quibiis miraculum a Pelro abbate scripluni.laudat
:sa3Culoprdxime sequenfi. Imp in veiustis ftidnaslefii desigriafe voluerit Vitam pfioreni quam a Petvd
SilvK?MajprisinslrunVentis,quMsahe plurima super- -; abbate scriplam existimasset, ndn licet^diViiiavc'.
sunty et fex.his npnnulia beali abbalis nianu, auteo Cerie prlpris iJlius Vilsfi auclor, quisquis landeiri
ditiante exafalaj unoaut ahero exceptp inquo iiiCrit, nusquanv ullum Pelri scripium de beali Gei
Geraudus:dicilur,_ubique Geraldus scriplus inveni- raldi, miraculis hremdrayit,iiec, si aliquandd aliquod
iu.r'.ipse verp se Geraldum aul Giraudum constanfer exslilerit,ad pdsteforum memoriam peryenit. CaVte-
nuiicupat.",,". '.'-* B rumVprselerduos illos auctofes, beati Geraldi Vitani
':.% Ejus Vitani duplicemhabemus, utrarnquein scripsit Joannes a, Gnisia •, beali Vinceritii taudu^
nionasterto Stiyffi-Majorispatilo posl ipsius obilum hcnsis saeculo decimp quarto exemiie ahbas; sed
rscripiam.;Aucloris, quipriorem edidil, nomen igno- hajc Vila nihil aliud est quam prioris Vil» «prapeii-
,-tuniest; alteriusjscripioi' in codice Corbeiensi, unde diuni, Ex his priorem Vitam damus'ad codiees tres
eam Hensclienius seVhabuisse scvibit, Christiarius , exactam; "secundariihabes apud Bollandianps. Ue
appellalur.Uierque monaehus fuit, et quidem Silya;- VBaidrieoel aliis: auctpribuSj qui healum Geralduni
MajofiSj uti es earurii corilextiVapparet.; unde nii- data oceasione celebrarunt, infcrius nonnihil dice-
yarisubit priorem Vilamab; ailerius edildfe.inisqu&m mus. At niirari subit amlios ejus Vil;e scriptores:;
fuisse lauaatam, tairietsi nihil ,/ere habeat, exceplis ,.,. qui in Silva-Majori vixerunt, "nih.il fefeVde,beati
paucismiraciilisVad bealivvirisepulorum patralis , abhalis in iilo. monaslerio pvajclavegeslis dixisse-.
, pfaiier eaquse ihpridri Vita et quidem lusius enar- Quare visunl estpaulo ftisiusde iis agere.maxinie
.T.anturi.Ideniposteiipvis Vitaj auctpf, num. 27, nii- de «jus instiluti in varias 1'ii'Pvinciasprdpagaiidnei
:raculum fefert, qiiod, inqtiit, a Petro ahbale liujus qiiaijpsd adhuc stiperslite, ui patel ei yari.is irislrur
loci septimo i seriplolraditum > fueral, quodqui- r fnenlis, factaest. Sed prius agendum paucisestde
dem niiracuium, cum in priori Vita, num. 30, ha- ejiis iid Sancli Medardi abbatiarii elcctioiie-, qiiod
bealur, nonneiiio stispicari possel Pelrum ab isio riohnulli eam in dubium revocare non vereantur.
laudalum primse Vilceauclorem fuisse, huncscilicel 3. Testis' est Lisiardus. seu potiiis HariulfuSj in
ipsum, qui a bealo Geraldo in monaclium receptiis, 'Vita saricli Arnulfi episcopi Suessionerrsis,:quaht
ejus pdstea «apellanus> ac tandem celalejani gfan- supfa"ad arinum 1087 edidithus,"heatum Geralduhi
dsevusseplimus fuit Silvas-Majorisabbas. At quomi- in abbatem Sancti Medardi Suessionensis, pos
nusid admlltamus duo polissimum dbslant. Pri- ipsius Arnulfi abdicationem electum fuisse. Id lame
niuhij quodpriofis illius Vitasauctor Pelrum ipsum inflcianiur recentiores nonnulli, qupd ejus electioni
passim laudat. e PetruSj inquit, nuni. 28, multi nulla in duabus beali Geraldi Vjtis meiiiiodceurrat
de ejus -(sanclr-Geraldi)-mirabilibus referens, lale imo nec in ullis Silyaj-Majoris.nioiuiraetitis, «tj
1008 : S. GERALDIABBATISSILV.4S-MAJQR1S VlTAV- OBSERVAT. PR^YIiE. {' ;00&
lamen non.paucasupersuntiin quibus ipse Geraldus AValiquod facessit, P,ui loctim iri "quo mohaslerium
lestalur se, dimisso Sancli Vincenlii monasierii struebatur sihi volebal yjndicare, quod unus e suis
Laudunensis regimine; post varias pevegrinationeSj hionachis illunij cpncedente Ermenlrude matrona,
quse in utraque Vita sirigillatim recensenturjV in V aliquandiu inhabilassel. Alille causa cecidit. Qua
Aquilaniam pervenisse. Hugp Menardus, qiii; in yeroraiione Geraldus illurii landem pleiiepbliimefit,
observalipnibus ad Martyrologium Benedictinum ad ex ipsiusmet narratione, qua; in Chartario Silvensi
diem quintam Aprilis huncYilaisaricli Arnulii locum habelur, accipiendum esti; .
laudat, innuit hunc locum de sancto Geraldo ad « Cum, inquit, ego Geraldus, llcet indigne, abbas
Suessionensem abbaliam electo ab amanuensibus "appellalus, primum in Silvam-Majorem veiiissem
additum fuisse, quod nihil, inquil, Iri Viia sanctl cum comrailitonibus"ineiSj e'l inloeo, qui anliquitus
Geraldi simile reperiatur. At conjecturse huic cpn- appellatusesl Altus-Villaris, nobis remaheve placuis-
tradicit velerum codicum auclorilas, ad quos Vilam cet, qtia3siviiiiuspossessores loei ipsius, ht ipsofiini
beaii Arnulii coiilulimus, in quibus omnibus beati concessione ibi habilare pdssemiis. Erat quidain vir,
Geraldi, qui postea Sihrae-Majoris in Aquilania nomine Auigerius deRions, cujus eral ipsihsallodii
monaslerii auclor fuit, ad Sancti Meilardi reginien "medietas, nani alterius medietalis multi parlicires
eleetio iisdera verbis atque eodem mddo describitur. ^ erant; sed ad ipsum Autgerium justilia et 'deciaia
Porro Lisiardus qui hanc Vilam recognoyif," et lotius allodii pertinebant. Hic ilaque Aulgerius, di-
Hariulfus, priinus ejus auclor, beatis Arnulfo"et vina inspifatipne praiventuSjquidquid in ipso allodio
Geraldo jequales fuere, et ulrique, uli conjicere est, habebat nobis donavit. Similiter Olivarius de Turre
jion ignoli. Lisiardus quippe,beati Arnulfi discipulus et fratres cjUs Guillelmus Ghilffandi j- et- Arnaldus s
et ab«o iu subdiaconum ordinatus apjid Suessiones Ostendus quoque ef •Bonsefiisus.desaricto -SeverjnoV
firat hoc ipso tenippre quo Geraldus in abbatetn el alii plurimi{'quipartem claniabant in ipso allodiOj
Sancli Medardieleclus fuisse dicitur. Hariulfus vero; quidquid ibi habebant libere npbis donaverunt.Inter
apud Centulanij ubi vitam monaSticam prpfessus quos quaediini niafroria fuit, iiomine Evmerigavdis
«stj morabalur, Gevaldo apud Govbeiaminonasievii deGislviSj quse eliam partem suam nobisdedit.
negotia tunc temporis. proeuranle., Non itaque de Sed haec iiiatrona in hac sua parte habitatioiiein
bae eleetirine dubilare licel; a.t facile crediderim dederat cuidam monacho MalliacencisaccenpbiiV
Geraldum hujus abbaliaj possessionem nunquani solitafiam yitam ducere volenti, ea tamen.ui fdre-
iniisse; prohibenle scilicet-Ponlio monasterii inya- balurj condilione; quandiu ibi voluisset hahiiafe?S
sore, qui- Bertffi reginaj: potenlia Jrelus, beatum „ qui cum ibi habltare , ccepisset,; ac draioriuiiivdd
virum exlurbavil. Nec.plrira innuere videtur auclpr^ terra fecisset, locus ipse ad hianendum/iili: displi'
VVitae Vsancli ArnulG. Unde mirum npn est siVitae cuil,hahitationemquein alio territdriOinutayitVac
Iieati Geraldi serihloresj iriioet ipse Geraldus, ele-, ipsani capellani, quani fecejat,- deserlarLperinisitj
clipnis hujus nusquam meniinerint, quani nempe Hic cum audisset quod nobis tdtuin allodium dona-i
commemorare nihil inlererati Nam Geraldus ad lum: esset, hec sua parlieula excepta fuisset;: abiit
monaslerii regimen riunquam admissus, nihil ihi ad siiiim abbateiri, nomine Drogonem, reique gestse
niemdraiu dignum agere poluit, quod a Yilse scripto-. illi Indicavit brdinem» Qui ablias ad eonciIium;ve-
fibus enarrarelur; cuin vero ea lantiimmodo ipse hit, quod eo lenipofe in Burdigalensi Ufhe fuitV ac
Geraldus iu iristrumentis Silvse-Majorisscripserit, de liobis qnod ecclesiai stiaepossessidnerri-inyasiss*-
quae pdst abdicalam Laudunensem abhaliam ei mus ibi queririidniam feciti Al rtdsmagis vdlentes
conligerant, nihil de illa ad monaslerium Sancti omuia relihquere quam qiiidqhain cumvlite reti-
Medafdi eleetione dicere: debuit, quse verisimilius nere, quippe qtii iiostfa diiniseiamusV
pro "acquir
faeta videtur anle lianc f.bdication9m, cum mona- fehda pace fdgavimus ddmhum AmafumRomahum
chofum suorum iiifidelilatis.perta5susde loci muta- legatiim , ac domnum Guillelmnm magriajmemofise
tione cogitarel. Ulriusque enim .Yilae auctor eum, Aquitania; ducerii comiteriique PiClavehsemV
cujus
dirhisso LaHdunensis monasterii regiminej statirii rj consilid el auxilio in praidicto loco remansefahius,
abiisse Commeniorant;addit secundai Vilae auclor, qualenus illi ab ipso abbate iriipelrarehi ui
ipsaiti
id aVGeraldo faetum fuisse, utaderemum se con- particulam hobis cum pace dimilieret, hnde videlicet
ferret. Sed de. ejus apud Silvam-Majorem gestis nihil pioficui haberet, hec niagis ibi ferariim: qhain
;nipdoageriduffiesl< hominum acDeo seryieriiiuhiiiabitatiohemdiligeret.
4. Pvseler ea quss de beali Geraldi in Aquitaniam: Sed ille ab his et ab atiis pluribhs episcdpis et bonis
:fldvenlu, el Silvse-Majorismonasterii initiis habet viris hPcfacereiion possesine
poslulatus respondit.sd
duetor Yitse,mulia discimus ex veleribus ejusdem
sui mdnaslerii eOriccssione."Tuhc ddhihus
loci inslrumen.lis, quaj ipsius sancti yiri. curis ex- fratrum
arala sunl.Ineorum uno exponitur quo, pactp pius Amalus cum eo ad Mailiacehse .coinobiumperrexit,
ahbas loci ftindum acquisierit , lib.eralilate Ogerii. secumque unuiii de nosiris monacliisVVnOniine Litlier
aliprumque; vivorum iiobilium, ,q'ui;sponte ipsurii riuni, duxil. Cumque fratres ipsiusloci inrcapitplip"
locum in tanti yiri favoremDeo cpnsecrandum pbtti- congregali essent • ante domnum- Drogonerh suuin
lerunt. UiiieusDrogp Maliiacensis;ahbas negotitim ahbatem, indicayit.dpmhus;Amaiqs.coram pmnibug
: ; S. GERALDrABBATISSILViE-MAJORlS r
1007 V; lors
nosfrairi jpeiilionem;Vqui primuin quidem valde Avire. Sed et bpc stabiliturii esf ah ipso, eodem
cohtradixerurit. Sed laridem convicti raliphe, quod pfecarite Willlelmo, ut si quandoque, ,'disponente
ndh esset Charitali simile ut id cdntfadicererii, ad Ghristo, villa creverit, nihiloniinus in ea. ar-
Dei 'servillum, unde "flullunihaberent sifbsidium, chiepiscopus, vel quilibet minister ejus, quid-
assensuih prabuerunt. Itaque dommis Drogo abbas'' quamhabeat juris nee in clevicisiiee in laicis;
cuin consehsri monachofum qhidquid in ipso riobis'' sed omnia vefevanlur ad abhatis dispositionem yel
ddnaio ajlddip elamabai dimisit; nobisque Ifberirriv «ongregaiionis. Hoceliam sihi nohisque pvovidii, ut
concessit, proe3ente;dpmnPAmato cardinali Ilomano nihitpminus ccclesiavum coiisecfaiionem, sacrosipie
cuni capellariissuis Liigevio et Avlaldo,el. monacho rirdines, vel chrisma ab archiepisCopoaccipiamus,
nostro Litherip cum famulp suo Erluiho. > •cum necesse fuerit. Sed hrec coristitulioiterum ab
• S. Adepia itaque plenaet libera SilvensisterrilOrli eot!em firmata est in proximo concilio, prsesenfii'iis
possessione Gerajdus, Burdigalensejn aichiepisco-si Romahis legatis Hugone alque Amato, nmltoqiie
pum, in Cujuserat ditecesi,adiil, ill abeo monaste- aliorum episcoporum collegio. Hoc qtioque defini-
rii sui libertalem obtincrel. Facilem lam sancti yiri ium est lii, si qiiis boc decretum violave lenlavefif,
precibus assensum praebuil -pitis aiitislcs , eique se sciat excommunicatum, donec satisfeceril, iam
amplissimum privilegium coneessii; qtiod, ne in: B ab archiepiscopo quam ab omnibus qui fueruuliri"
posferum vioIai'eiur,;in cdncilio Burdigalensiab alils concilio. Nechon et lioc, consulente domho Aniatd,-
pohlificibus etahbatihuscoiifirmari ctiravit.id ijisurii -consiituimus ut.Iioc cceriphiumsohimmdddRoiiianfe
narrat beatus abbas in notitiaea de re^facta, quam foret Ecclesi» suhjeciiim, ohque sniiutelam domno
3n -Gharlariomdhaslerli adpdsfefprum metnoriam: apostolico sirigulos annos solveret munus qiiinqite
describi curavit sub hac fonna : solidorum.At egojani descendensin defecliiinictatis
. i Oriiniaortaoccidunt, el aucta senescunl, nec decvepitx, jamjani curam monachorum cupfchauv
mulium liominis tempus protendittif, ejusque jrie- dimitleve, atqueminns liiilis meliovi cedeie. Vevum
Tnoriabrevissima probatuf; ;sed '•ojilivione -profsus clomnus Aniaius a nostvis vogaliis'fvatfibii&, iifcet
pvaHeriia absovbeat, nCcesseest ut rprum gestafusi iotis vesisterem nisibns, lainen mihi ex parte donini"
jiolitiam litiera-rfilineat, qualenus quid sit rnulabile aposlplici tesiattis obedientiam, eoruni commcntlavit
futuros.non Iaieaulgiiuv hoe pvsesensnon ignofet provideriliam-VAcfa est vero supradicta corifir.iiatro
Ecclesia, sed riecposterilas hinc h:ereat ambigua, Burdigalensi civitale in concilio, anno ab Incaiita-
quod noslra geslum est prsesentia. Ego itaqire tione Deiniiii 1080, indiclione iii, epacla xxvi, ix
Geraldus Deo largienle abbas, qiiamvis indignus, Nonas Octobris, viii anrio VII Gregovii papae,
diu optaveram eripi de mundanis fluclibus, qtiibus 'C'-Philippo in Fvaricia vegnarite. S. Willelmi Aqflita-
tontundebar acrius quam fragilis ferre posset ani- niensis ducis. Confirma f hoc Deus. Ego Amaius
mus. Cselerum suhjecli .mihi minqs ohediebanl, nec: apostoliciu-sedis Jegattis eonfirmo f. Ego Hugo
eorum ferfea moHiri peelora quiveranVquosquidem sedis aposlolica»,legatus confivmo \. Ego Goccli-
sseculariaplus niinioVnegpflainduriieraiit. Denique, nus Burdigalensis aicbicpiscopus prasscnXe-con-
inonslranle divina clemenliaportuni saltitis, -placuit cjllo concedo et confiriuo f. S.Roduifi Turov.en-
ianimo antrapetcye soliludinis, nbi nulla.essel ssecu- sis afchiepiscopi. S. Willelmi AiiXiensis arcliicpi-
laris habilaliohoniinis.Ifaquc cpmmendataepisco.po: sc9pi. S. BosonlsSantoriensis episcopi. S. Adeuiaii
cura commissi gregis, egressus sum de monaslerio' . Engolismensisepiscopi. S. Willelmi Pelfagoricensis
(S. YinceiiliiLauuUn.)conii.taniibuspaucis, ignorans qiiscopi. S. Raymundi Yasatensis cpiscopi. S. Un-
pmninO quo cursus forel itmeris. -Sed tandem gonis Bigorrensis episcopi. S. Doiialdi Agenncvisis
DoiiiinPducenle, quippe.qui. nunquam abesl sperari- episcopi. S. Pefri Aduvensisepiscopi. S. Odonisa -
"fibus in.se , perveninius ad domiium Willelmusn hatis Sancti -Joannis (Angeriacensis). S. Drogonis
Pictavensem coniitem, virum apprime nohileiB, Malliacensis abhatis. S. Raynaldi Sancli Cyprinni
tplius quoque Aquilaniaeducem, qui lueum ativibuit (Piclav.) abhatis. S. Berlrandi Sancli Juliani [/. Jtt-
nobis congvuiini, Siiva-Major nuncupatum. Gniod niani Nobiliaci]abbatis. S. Hildeberti Nantulliaceiis's
allodiiim ita nobis ab iilo absolutum redditur ut a ahbatis. S/ Euichradii Sancti Salvaloris (Blavia:)
nullo ibi quidquahi juris requiratur, sicut etiam alia abbalis. S. AchelinijGoceliiii Burdigalensis Ecclesia;
chartula lestatur, Cum ergp ihi vellem inciperD mp- archidiaconi.)
naslerium, perrexi ad domnum Gpscelinuni Burdi- 6. Hoc ipso anno 1080 mulli regionis VicinaBviri
galensem arcliiepiscopuni, in cujus episcppatu nobiles poiitificuni in Silvam-Majofemstudium £eniti-
praedicliim crat allodium, cjus quidem rogatunis lati et Guillelnii Aquitania ducis exemplo incitati
heneficium. Qui, .inj.e-rveiii.enteprsefaio duce, jam : omhimodamEcclesia; Silvensi, quam GcraliJusexc i
incceplum hionasterium ila omni donavit libertale tabal , libertatem linariimi cohsehsu ddnaverunt,
iil neC ipse, nee alius,post eum, non archiepiscpptis. i ut, ihquiunt, tervenis impevjis absolula sdliDeo
hon aTCliidiaconits,rion archipresbyter, nori cnjusli- sefviat secriva. > Id ipsurii teslantur in veieriirisivii-
hel drdiiiis pevsonaaliquod ined jus vel doriiinatio-; nientp, quod e.t:: cbartafio; 'SilVensi•"Slepliarioliu
nem possi.t;Iiabere,,qualenus ibi degentes inoiiaclii' noisler desc.ripsil.Ibi quippe adducto Willehiii se;>.
absque ulla inquiefudine Jibere possdnl Deo ser-: Widonis Pictayiensium comitis et tolius Aquttain;e
10D9i YiTA..— QBSERVAT. PRyEVLE. 1010
ducis exemplo, qui- n consenlienlibus et yolerilibus ALAquiiania.solumaift in Yasconia, sed felianiih tola
cunclis suse-militiae nobilihus > idern praestiterat,; Gallta, in Belgio, in Anglia, .in Nayarra et aliis
laudatp eliam concilii Burdigalensis decrelo, quo a Hispaniaviiinpvovinciis,inquas feveomnes regioneSj
sedis apostolicffilegatis aljisque episcopis sancitum vivcnte adhuc• Geraldo, propagala fuit, Quae loca
fcierat ne quis sub anatheriialis interniiiiaiione mo-. saeculo sequenti Silva;-Majpristibdila erant singilla-
nasterii SilvK-Majoris libertalem violarel, hanc se ttm recenset Coelestinus papa in. bulla ad Pelrum
liberlalis eoncessionemaccepiareeijaudare declarant, ahbatem anno 1197 dala; sed. de iis solummodo
imp ne in poslerum.aliqua circa bujtis iminunitatis ageve visum cst quofum inilia ipse Geraldus in mo-
iisum difficullas suboriatiir, quihus polissimum ca- nascerii sui cha?tario describi curavit.
piltbus iila coneludalur declarant. Sic iiistrumenlum , 8. Paulo post Silvse-Mnjovisnionaslerti cpnstrut
"rcrii exponil: c Necesseesl. m breviieK.dicamus.qua; ctioneih Geraldus ipse fundamenia ;jecit-.'coenobioli
sil illa libertas, quodve salvameniiim quod ipsi Ec- de Tiajectp ad Garumnas ripam ..sili, locifundum
Glesiaea praefaiis.viiis est traditum, ut scilicet nemp. siippeditante Raymundo-Willehni, ut exfundalipnis
pnetef abbalem ef nionachos in tplq allodio ad-eam- cliavta patet, qua is: ipseRaymundus.dat idoiiiiio
vel domi- Geraldo primo Silvai-Majoris abhati partem allodii
"dem ecclesiampertinenle, quidquani juris
liaiionissive advocatidriisin ulla prorsus rchabeal, > JJ Q:de Trajecto suger ripam Garumnse, ubi possit fieri
: tic. Ex iis viris iiobilihus illuslriores reee.nsenlur,, monaslerium ciim suis officinis,.boriisque et ppma-
Petrus vicecomes de Gavarreto, qui hanc lihevtatem fiis, ac discursu a flumine usque ad proximampar
Vs-cumomni sui exercilus.collegio >confirmavit. Guii-. ludem mplendini. > Hanc chartam idem:vir nobilis
' lehnus. Amanei
(d'Amunjeu), qui idem pfaeslUit,, «,cum omnibus filiis stiis super. altare Dei Geniiricis
«.laudanlibuSjiiiquil, ompibus.npstrse regionis. no- et sanclorum aposlolorum Siriionis et Jud.ae,.».idest.
"biljbus. r Ciim eo subscripsere Bernavdus fvater ipsius ecclesioeSily33-Majoris>i.,posuit ad niajoris fir-
: ejus, Beriiardus de Rionz el Yidiahus, cjus. fralef, niilalem ; Willelmus vero Aa.uitanoruiiidux eanidem
^Ar.naldusVRayiiiundusdeBordis, Bdso de M.onlrem- liuic novaj eolonioee, salvitaterii s deditVquam ijpse -
blant et Bernardus de Sculiano ld\Gscpussqns)._ Ct alii proceres SilvaeMajori cohcesseraiit. , ...
Eiaeter hps.omnesBernardus :de Boivilla vicecomes, 9. Iiaiid diu postea Pelrus vicccpniesVGavarrensis
Ariialdus de B.laiicafovloaliique multi iiohiles miiites, in prajdio suo,. t.Gavafet Kdicio,. mpnasteriuni ex-'
qui ibiaderant, sese fuiuros Ecclesiae Sllvae-Majoiis "struxit in hoiioreniSancliSepuIcri, quodVcompluri-
.- defensores, elc., adversus.quosiihel spopoiiuerunt.. bus tervis ei vedditibus:dotatuiiisubjectum csse vdluit
Eamdem Silvensis niojiasleriiliberLatem ctini jure- « domnpGivaldo ».ejusque successoribus Silvaj-Ma-
-
jutaiidP super sacra Evangelia rjrasslitp splemnUec.C G joris abhatibus; ifa ut, iiiquit. ille in fundalionis
"corifirmarunl_die sanclp Paschse iidem, aut cerie cliavla, «-isemper ahbas SiiyEe^Maforis sit abbas San-
eorani posteri, ctim aliis tpliiis regionis.viris.no.bilK cti Sepulcvi, el qualis religio. et vita ibi. tenetur,'
bus, sub Gaufvido abbale sexto. Has pmnes. posses- talein faciat ei hic teneri; et qualem poteslatem
Vsiones.el iinmunilales confirniarunt sequentibus hahet in illius ec.clesiaemonachis, rebus et ppsses-
"leinporibus Aquitaniajduces et alii proceres. Accessit. sionihus, lalem haheaf et in islius, quatenus semper
ciiain sedis apesiplicse auc.tcritas,Vuf- cx. bullls, locus..Silvae-JIajovisel Saricti Sepuicri in. Dei servi--
Alexandri, Lucii, Coelestiui et aliorum Romanpruai tio et boiia religione unum sint ;.parilerqu"e pauperr.
pontificumpalet, sed Iiaeefusius perseqiii ad prsesens, taleni et abundaiiliaih patiantur,: salva auctoritate
-"insMiuiiininihil atlinet, qui heali Geraldi gestaillii-. archiepiscopi Aitxiensis et episcopi: Adurensis...».'
strare suscepiiuus , hon, Hisipriam. Silyae-MajorisV Chartae suhscripserunt AVillelmus archiepiscopus
exhibere. Auxicnsis, Peirus Adurensis eptscopus,. Arnaldus
7. Geraldiitaqueac discipulprum, ejus:sanclitatis, Rdtgevitis donatovis frater, Stephanus de. Calmonle
laiiia brevi Aquitaniam pervagata, in dissilas qupque (Caumohi)..,Raymundus, Guillelraus de Mezerolis,
%\.cxternas provincias pervolavit, multique. ad no-. Petrsis de Vjco, Anianevus de Tillieto, Odp de Par-
vum mouasteriiim convobrunt, ut ihi sub laiili Pa- D * diliacoVelC. Eamdem donalipnem splemniter con-
tvis disciplina, abjeelis Sieculipompis, Ghristp railj- (irmavit P.eirus. fundaloris filius, cujus rei nolilia
lav. nf. Alii.vero, quibus id.hon liccbat, suasaltem 'habetur ih Chaiiario. Silyerisi, quam hic exhibere
Deo coiiseeraveruiit.jirtcliovum et facultalum facla. nenilni fore ingralum speramus".« Petrus.Gavarren-
moiiasterio donalione, Seil cum,lantam discipulorjim sis vicecomes,Petvi vicecomitis filius,„sumnia cum
inultitudinein capere non ppttiisscfunius^monaslerii dcvotione jnonaslevium,, quod Si.lva-Majprdicilur,
auguitia, (et quidem fraudandse non erant lantp veiiiens, henelicia loci et oratiohes ab ahbaie G. et
-.-Virtutis exemplo aliaj provin.piae,)in vicjnis primum caRteris "fratrihus suppliciler postulavit. .lluic vero
regionibus exciiata fuere mohasteria,i:proSilvensibus tam laudabili pctilioni lam abhas quam congregalio
.nidnachis, lum etiamin dissitis, quae beatus Gerar- fvalrum libeniissime pfaehentesassensum, capilujiini
dus, transmissis illuc disclpulorum suorum coldnits, inlroduxeruiit, alqtie ibi ciim libro, utrhorisesi,
in accurala regulseBenedicilna)observaiioneilofere beneftcii iiivestituram praibneruntl Ipse auieih hiliil
fecit; atque hcecprima fuere congregaiipnis Silven- cunctaius , loco et liora eadem dedit et'cdncessit
sjs initia, qua; postmodu.nvcelehris,. fuil non in. ipsis quidquid patef suus antea dedeiat,"l;d esl laos.
10U S. GERALDIABBATIS SILV^EiMAJORiS lOti
siaslerium Gavarreti cum oninibus appendiciis suis Jl^.hahituni religionis accipiens, pristinai saniiati illito
lani acquisitis quam acquirendis. > Ex aliis item redditus est. >Recensenliir postea variae donationes,
chartis palet Gavarrelcnses vicccomilcs in monaslc- quas FuJco Garmundi palcr, Ilauviiras ejtis frater,
rium Sancti Scpulcri adirodum liberales fuisse. aliique \iri nobiles, viso hoc miraculo, ecclesiae
Quin cl paulo posl beali Gcraldi obiturn, sub Gau- Keronis-Yillae, quae ibidcm i divina manti cQtisecra-
fvidi ahhaiis rog:minc, Agnes vicecomitissa paiihc- ta > dicitnr, fecerunt.
noncm juxla virovum monasierium condidit, ubi 12. Haud ininus celehris erat apud Aureliauos
monialh facta cst. Porro elsi in plcrisqtic cjusmodi Gcraldi ejusque discipulorum fama, quaj mulloriim
chariis nullus exprimatur annus, primani lamcn hu- conversioei occasionem pracbuisse dicitur, cl cre-
jus loci fundaliouem anle aniium 1092 faclam fuisse clioni monaslerii Sedis-Meri (Semoy), baud Ionge ab
ex hoc palet quod Pctrus cpiscopus Adurensis qui liac urbe siti. XJuod a Tecelino viro nobili his tcm-
ei subscripsit, elnonnulla eidcm monaslerio conlu- poribus excilatum esl, data Silvensihus monachis
lissc dicitur in allera chaiia, hoc ipsp awio 1092ad Sancli Bartboloniei ecclesia, cum multis pnssessia-
supcrosahiisse dicalur in vcteri Necrologio monastc- nibus ad sus^entandos ffionaclios c Silva-Majori ex-
rii Sancti Severi in capile, Vasconiae, in quo legilui: cllos, qui ibi deinceps usqutad noslvam fenne seta-
c Idihus Junii deposilio domni Peiri Adurensis epi-I B iem pcrscyerarunl. Hic locus mouG i.nprioranim, ut
sccpibonaememoria5,anno 1092.sCactcruni virginum vocanl, siniplicem rcdactus eiiamnunc JklsoeMajori
Gavarreteiise monasterimn saeculo xiv monasleiio , suhjeclus esl, spd vix supersunl exigua anliqui ni&-
uroru.ni, cui vicinum eral, unituni fuisse creditur, nasierii rudera. Yarias eidem Iocp ab Alberlo Tece-
islud vcro a Calvinianis dircpium exinde monaclios lini filio, aliisque viris nohilibus deinceps donaliones
non aluit. Superest tanen lipdieque ecclesia saljs faclas, exhibet cliarlariuni Silvcnse. t Domos, viri-
flinpla el culta cum priore, qtii aliquot sacerdotes ad .daiium, cuiiem, i ete., apud Aurelianos vivente
divlna oUicia ulcunquc explenda ibi susicnlat. Ga- adliuc sancto Gcraldo habucunl Silvensesmonachi,
liarelum porro oppidum csl in Wasconia hodieriia, ul discimus ex veteri nolitia ab ipso Geraldo faeia,
climAdurensis didecesis, postea vero, reclamantibus in qua testatur Theodeiicum se huc transmisisse,
;licei Adurensibus, Auxitanae atlribulum. ut aliquot monaslerii sui possessiones a calumnialq-
10. Ad eumdeni annuin 1092 revocari debent iniiia ribus vindicaret; sic quippe habet:
aionasterii Beati Nieolai in insula de Rugiana « In Cbristi nomine, ego Giraudus, humilis abbas
(Royans) in (inibus Santonum, cui exstruendo loctim Sanctae Maviaemonastcvii Silvae-Majoris,nolum fieri
aptuni, el multas possessiones ad ejus dolationem volo iidelibus sanctie Dei Ecclesiae, tani prajsentibus
monacliis Silvae-Majoris suppedila\it Elias de Dido- *" quam futuris, quod quidain fraler, nomine Theodc-
nia cuin uxore sua Avicia et filiis Gallcro, Gifardo ricus, filius Anselmi, despecta quamcxercebatmiindi
cl Elia. Laudalum ar.num praefeii charta donationis, miliiia, sahationem anima; suaequacrensad nosconfu-
quce in ipso Rugiano caslello data cst anno 1092, git, et devote susceplus est. Contulit etiam eum per-
"iiidicl. xv. Praesentes inler alios aderant c Stepha- sona sui, quam Deo et sanclae Maria: et sancto Be-
iius abhas ct eremita de Cordano insula, i el Herle- nedicio per manus nostras oblulil, de rehus suis ct
"gius prior Silvx-Majoris cum.aliis mullis, quos re- parenttim siiorum, practer id quod secum attulit, Auve-
"censere singillatim nihil inlerest. lianis civitaic dqmos cum .viridario et curle el tcr-
11. Iisdem lemporibus Dimo vir npbilis eum uxore ram adjacentem, quam tenehat. In ipso eliam pro-
sua et libevis roneessit nionasterio Silvae-Majoris spettu chitatis vincarum arpennos septem... Non
ecplesiam Sancti Petri de Keronis-Yilla, in dioecesi mullo vero tcmporis labenle curriculo, mater illius
Senonensi sitam, ubi monachi aliquot inslituii fuc- et fraler cuidam patvi liavum rennn injuriosam iii-
Tunl. Hanc fundationcm tcmpore beati Geraldi fa- jecerunl calumniam ; undc cgo abbas et fratres mpi
ctam fuisse colligiiiius ex cpnsensu Richerii Seno- niisimus ipsum confralrem nostrum Theodericuin,
nensis archiepiscopi, qtti anno 1006 vita funclus ,jv ut quod monasterio beatae Mariae conluleral, plene
esl, Hujus autcm loci facultales augendi occasionepi acquielarel. Factum cst ila gralia Dei, J etc. Fur-
pvaebuit insigne miraculum, quod in veteri noliiia num in eadem civiiate sitimi, et alias possessioncs
Charlarii Silvensis, absque ulla temporis nota, his in vicinis vicis silas eidem monasieiio conlulit
verbis referlur, i Fuit quidam miles, nomjne Fulco Gelduinus Philippi regis familiaris, ut ex aitera
Faicus. qui hahuil quemdam filium clericum, no- notilia discimus sic rem exponente. i Quidam de
mine Garniundum. Hic cum in adolcscentia sua saj- familia doniini Philippi Francorum regis Gclduinus
cularis vitae actibus superflue intenlus, omnium nomine,ipso rege consenlienteetconsulenlc, omnem
carnis voluplalum se jugo supposuissel, et, quod nmndi gjoriam reliquit, acse suaque ecclcsia; Silvae-
esl gravius, in Simoniacain baeresiin delapsus con- Majoris tradidit, liahitumque sanrias conversalionis
tra Dei voluntatem illicita mulla perpetrasset; tan- e domno Giraldo, primo ejusdem loci ahbate susce-
dem gravi dolore membrorum percussus, moitem pit. Hic ergo, > etc. ubi rcccnsentur res ab ipso
esse viciriam seslimans , ecclesiaa Sanctae Mariae Gclduino eollatae.
Majoris-Silvie et Ecclesiie Sancli Pctri Neroiiis-Yillac 15. Anno 1085 Pliilippus Francorum rex regni
< eccletia; SanciE Mariae maiiis
peipsum donavit, cl a quodam monacho loci illius sui anno 25 dedil
iOiS YITA. — OBSERVAT. PRiEVLE. fOii.
Domiiii, quoe dicilur Silva-Major , > capellam Sancli A }. cgcrit, ad abhatem Silvae-Majoris ipse veniat, qui
Ecodegarii in silva Lesgia (1'Esgue), cum suis ap- male acla corrigal; siiniliieret monachus qui abbati
pendiciis. Regiae charlse suhscribunt majores regni rebeliis fueril. Ut autem luec auclorizabiliora ha-
officiales, eam vero relegit Gislelicrtus regis clericus beanlur, nobiiiutn virorum teslimonio roboranlur,
ad vicem Gosfridi cancellarii et Parisiorumepiscopi. quonim noniina subnolanlur: S. Geraldi Caniera- -
Inaltera charla Philippus hoc se fccisse tcslatiir, censis «piscopi. S. Anselmi de Ribodimonle; S.
-cum mulla de sancta monachoram Silvae-Dei con- Balduini de Torna.co; S. Gisleberli praepositi de INi-
versalione audisset a duohus monachis, quos ipsc vella, aliorumquc mullorum, qui huic asscrtioai in
domnus Giraudus primus loci abbas miserat; sed terfuerunl.
noloe chronologicae, q-uaein poslerioris hujus cliaiiau ( Acla sunt itaquc haecanno ab Incarnalione Do-
apographo noslro hahcntur, mendosse sunt. Mona- niini 1082, indiclione v, epacta xvm, coiicurrenic.
chos vero Silva;-Majorisjam lunc, vel sallem paulo v, imperanle Hcnrico Romanorum rege. S. Uahluiiii-
-post ibi instilutos fuisse conslat. Et quidem in Bulla comitis. S. Richildis niatris ej"us. > Supcresi liodie-
Ccolestini III saeculo sequenli data, inter alios re- que monaslerium Sancii Dionysii in Brocavia (Bra-
censentur c prioratus sancti Leodegarii et sancti queroy) celebre prope Montcs HflnnoniaMirbeni.
Pauii de nemore el Belkcvjillis in dioeccsi Sucssio- B * 1-5. Paulo post beati-Gcraldi obitum Hugo coines
nensii >. Regitcslensis (Retel) Noveiense nionasteViuni con-.
11. Yerum his. omnihus celebrior fuitSancti Dio- didil, in quo jnslituli sunl monachi Silvenscs, qnod-
nysii prope Montes in Ilannonia fundalio, quam ab- haclenus sub prioralus, multisabbatiis praefereiidi,
batiam Sancto Geraldo, ejus-pic successoribus sub- lilulo subsislil SilvaB-Majori subjectttm. Siium esr.
jectam voiuit csse Richiidis Flandrensium comitissa, haud procul a Regiteste Remensis dioecesis oppido,
loei condilrix. Huc proferre juval fundationis lahu- hodie a RR. Patribus congregalionis Sancli Viloni
las ex Chartario Silvcnsi. inhahitaium. In vicinas quoque dioeceses, id est pcr
c Ego Richildis comitissa, mater Balduini comitis loiam Belgieam II, seu provinciam Renienscm, pro-
filiimagniBalduini; qui-tenuit principatum ulrius- •pagata fuit Silvac-Majoris congregalio, uhi liatid
que.sciiicct- Flandrcnsis el Hainocensis (Hainaut) mijjus quam in Aqnitania cclehre crat Geraldialunini
pagi, cernens tolum mundum ruere ad occasum , stiinomen: imo et transmisso mari, apiKhAhglos
alque cunctos morlales magis suhditos peccatorum celebrata fttii accurata regularis disciplinoe obsev.
tenebris quam veritatis luci, coepi traclaredesalule vanlia Silvensium monachorum , qui lahenie hoc
ineae meique filii animae, quomodo possemus san- undecimo saeculoin ea rcgione jam florebant, sed
clse niatris Ecclesiae casum relevando oculis Judicis '--mulio majorcs in Hispania progressus feceve.
placere superni. T-alia milii saepe.cogitanti ac inge- 16. Regnabal ttinc apud Aragones Sancius Ra-
miscenli occurrit intentio, relevato quodam Iocelto nitniri filius, qui cum, adjecla regno suo. Navarra,
sanclo Dionysio dedicato, staluere ibi fratres juxia ccclesias non paucas in his regionibus condidisset,
regulam heati Benedicti militanies. Tempore vero el dotassel, occasionem eum adeundi multiscleiicis
quo haec mco versahantur animo, eral incoeptum et monachis pra?buil. Inler istos vero fuere aliquot
monasterium in loco Silva-Major nuncupato, ubi c Geraldi discipulis, quos pius rox bcnigne suscc-.
Deus suos servos mira augebal dispositione, quippe plos in ecclesia apud vicum Rostam instituit, ut ibi
cui famulahanlur lota intenlione. Iluic igilur eccle- monaslicae vilae cxercitiis operam darent; eosquc,
siae placuit praefaium locupi subjicere, ut ex tam cum ibi nimia paupertate prcmercnlur, variis pos-
nobili congregaiione semper ahhalem suscipiat, qui sessionibus poslea donavit. Haecomnia discimus ex
ecclesiam'Sancii Dionysii recte dtsponat. De nostra v-eleri nolitia, quae ea de re habolur in saepe lau-
equidem circumjacenti possessione lanluni loco con- dalo Cliartario Silvensi, ubi Sancius ipse sic rcm
luli, utabbas honjste posselhaberi. Domnus ilaque enarrat. « Hactenus, inquit, in Hispania raro fuit
Geraldus, Silvse-Majorisahbas primus, de suis mo- in Chrislianareligioservata; sed postquam lex Romana
nachis illtic misit, primumque abjjalcjn constituil. a.sanclis Patribus constitula nosiris temporihus
Gensus autem 12 denariorimi auri ibi staluilur, ut introducitur, ac nuhilosus error venienle luce pro- .
singulis annis iniiio Quadragesimae sancfse Mariae, pcllitur, advenienlibus e partibus diversis clericis
in cirjus honore Silvse-Majoris monasterium dedica- et nionacliis Ecclesia Chrisli dilalatur. Itaque- qui-
lum est, persolvatur; htinc vero locum ct caMera dam monachi ad me venerunl, qui se missos a
pertineniia ad ipsum iia omnium absolvimus potc- domno Geraldo Silvae-Majorisabbate dixerunl. Erat
state, ut nemini in eo quidquam juris vel domina- autem iste ahbas ejusque discipuli diflamali lalg-
tionis, siveadvocalionis Iiceat haberc, nisi abbali per Hispaniam, qui de palria progressi in Silva-Ma-
et fratribus ecclesiae. Sed et doinnus Geraldus Ca- juvi dignam Deo cxeicebanl mililiam. His igiliu1
meraeensis episcopus, quod in ecclesia sive altari monachis prius ecclesiam in villa, nomine Rosta,'
liahebat episcopalejus Deo proplcr religionis Chri- donavi, quam illis omnium dominatione liberavi;
sliana) culturam donavil, ui ihi degcntes inonachi sed ex ea ininus necessario capiebiiiii, quo lamcn.
omniprorsusinquietudinesiniliberi. Quodsi quando, conienll satis arctam ducebanl vitam. Sed cum post
guod ahsit, alibas sancli Dionysii contra regulam ea ad eos gralia visendl venissem , eorumque ni-
1015 S. GERALDI ABBATIS SILY.4S-MAJOIUS .1016
miam cognovisscm paupertatem, aliam non longc J\ rcferre juvat, quod pro eo lam viio quam uefuncio
•dedi eis ecclesiani sanclo Jacobo dedicatam, illorum- fieri curavii, in perenne ob lol hcneficia ab eo accc-
que suffvagio vcl prccibussperans meaiii apud Deum pla grati animi monumentum. Quod qiiidem insli-
adjuvari animani. > Tum reccnset varias donaiio.-ies lutum, ne foiie post longa leinponim iulcrvalia ia
nse et ab Ilugone quodam cicmita monachis illis desuelurtluem abirel, convocalis in capiiiihiin fra-
f.ictas, quceoinnia re»:ipse cum filio suo Petro con- iribus, iismie ultsro consentienlibus, puhlico instru-
eessisse et coiilinnasse dicimr. Idem princcps rera jnenlo inseri volnil, quod in Archivi Silvensibns
rjcxxn, Meschitas (V., niosqueei) de Essoya, pvocul suh hac forina haLelur.
. ilubio a Mauris ereptas, cum decimis et aliis rodditi- c In noinisc sancta; et individua; Trinitatis. No-
hus monachis Silvensihus tnididit. Cui donationi, tum fieri volumus cuuclis sanctaa Ecclesiae fidelibus,
praelev Peivurn ejus filium, subscripsit quoijue Feli- lani posleris quam prxscntibus, quod domnns Yil-
e!a regina ejus uxor ei Pelvi maier; muHo plura lel.uus vencrahilis Aquitaniae dux, quidquid Jiabe-
donavil aera MCX>.M meii£.eQctobri, id csl paulo an- bat in tcrriiorio, quod Silva-Major appellatur, san-
lequam e vivis esceJeret, occisus quippe cstin Aucse ctae Maria; tradidit, aique onini liberlale donavit.
uvbis obsidione anno sequenti, id esl anno 109-i, Ego itaque GeraJJus, providcnlia Dei abbas pvimtis,
die i Junii. Ejusdem povro rcgis consilio Pelrus B 1 cum omni fvalrum collegio decvevinius, dccvcium-
P.impilonensis antistes , (qui ex nionacho Sancti que in congvegatione slaluimus ut pvo lioc aliisque
Poiitii Toineriarum in Galliis ad hancsedeni, utTa- beneliciis quaepluvima erga nos operalur, in noslva
inaius in caialogo episcoporuin Panipiloncnsium die sempev orationis niemoria haheatur ; qualenus a
7 Aprilis relato monet, evectus fuerat,) Argileeiisem Chiislo veiiiuncrationeiii inereatur. Hocquoque con-
Epclcsiam lum. suis pcninentiis el aliis redditihus siimiinus, u! pro eo singulis hcbdomadis specialis
sanclo Geraldodonavit aera MCXW. .niissa canatur , atque.quanla singulis fralribus ,
•17. Geraldus autem lot beiicficiorum a pio rege lanta ei qnotidie decernalur prsehenda pro eo pau-
acceplorum non immcmoi' statuit ui ujrus scmper pevibus eroganda. Quod ila dcfniitum est, ut sicut
pauper loco illius regis vel cjus successovum iu mo-e hoc in vitn ipsius agituv, non niinori sludio post mor-
naslevio Sihensi nutiireiur. Decrelum et dc lefa- tem, quanJiu stcierit ecclesia, agattir. Necessariurn
cttim huc proferre libet. crjo duximus ut hoc memoriae chaiiisquc mandeiur,
t Teslamcntuni monastevii BeatacM:i;je de Silva ne MuroYum ncgligentia pvivetur. Scriplae sunt
M.ijove ad regeni Saiicium Aragoncnsem. Et aucio- itaqne dtiMsimiles charlulae, ut prafaius dux ha-
lilale Dei Patris omnipolcnlis, ex peiiiione regis heatunam, alteva vero sit apud ecelesiam. Quod si
Sancii confirino, et succcssoribus nostiis leiicnduin (C lorte quis mam huic decretp conlraire prassumpse-
pvaeeipio,qualenus pro rege Sancio, et pvo unoqco- rk, anailiemaiis periculo vcus erit, donec salisfa-
qiie de succcssione ipsius- paupcr unus in conventu ciionc obedierit. Ad confivmanduni ergo litijus iei
ihlo accipiaiur, ut nioiiachus lial oainino sine pecu- testimonium subseripsimus nomina eorum, qui huic
«ia, loco regis vestialur, mandncet et bibat eloret; decveio inlerfueiunt: S. Robevli de Buvgundia; S.,
siinilitcv pro successprihus. Si morilur unus de pau- YVdlelmiElyaeBurdegalensis; S. Pclvi vicecomiiis
peribus qui facli sunt niQiiachi pvo regihus, alter dc Gastellione ; S. Anianewi tle Maicha; S. Rodulli
loco ejus subrogetur. Omniscapitulus vesponderuni: dc Sancto Eligio. >
Anien; fiat, fial. i Acceptis rcx his lilleris Geraldo 19. Pavlicuiaiiin prasscripsit pius abbas qtiid pro
gratias cgit, ui ex ejus vesciiplo hahemus, quod pa- e;uovis defunclo, sive ex monaslerii sui monachis, sive
riter e Charlario Silvensi huc proferimiis. ez aliis foedere spiriluali ipsi conjunclis, praeslan-
« Rescripium Sancii regis ad bcatuni Gcralduni. dum esscl, qtije omnia in libro ad boc deslinato
Qiiia pro nic ct successoribus meis in capitulo ve- descvibi curavit. In necrologio aulcm non solum
btro talia eonfirniasiis, Deus vobis relvibuat, et nos, isiorum, sed etiam aliorum benefactorum nomina
si vita comcs liierii, non erimus ingvati. Ad prasens inseii voluit, ui aliqua salteni corum mcmori.i quot-
ex auclovitatc Dci ei noslra confiiiiiaihus et posle- anr.is, dic eorum obilus in frairiiiii congregalionc
ris nosiris confirmandum proponimus, quatenus om- fieret. Quid vero pro suae coiigregaiionis nionachis
nia dona quoe dedi vobis, vel quae datuvus siim ego dicendum aut facientium inslitueiit, discimus ex
-tel posicri nosivi, ila libeva sint ubicunque, quod nolitia quam ipscmet bcalus ahbas ea de re edidit.
neque ecclesiastica pevsona, neqiiesaacularis audcat t Cognoseant, inquit, omnes tam praeseules
inquielaie, sicul noslra propria palatia : si quis in- quam subsecuturi, quod ego Geraldus ahhas sanctae
quietaverii, seu inquielaiilibus consenserit, iram .Mariae Silvae-Majoris quamvis indignus, ulilitati
Dei cum dclrimenlo sui corporis ir.ctirrat. Cuslo- vivovum etmoriuoviim eonsulens, communis totius
dientibus vita el pax. Hoc conccdo, boc confinuo , congvegaiionis consilio slabilivi, et ut in aelernum
Iioc posteiis mcis nienioriale cum saluie velinquo. permaneal litteris mandari pracccpi. Si quis noslra;
Hiscsignum divinae vecogniiionis, el hos testcs in congrogaiionis dccesscrit sa?culo, nobiscumque sc-
qiibus niancl teslimonium. > pulttis fuerit, usque ad annum panis et vinum pau-
18. IlauJ minus sollicilus fuit pius ahbas pro pevibus pvo co ivihucluv, et usque ad Iriginla dies
Willelmo Aqiiitanovum ducc, Ejus siatulum huc ah omnibus mis=a et vigiliaclnorluorum cqinmuniler
KH7 YITA. — •OBSERVAT.PR^VLE '.•'.,..... ;10I8
celehraburitur:; t'.aautem u(. priorps sepiem missae A &Tatalibus,Jaudalo Rubcaavalhs Maityrologio,. iijjj
et"vigilisesolemnitev pulsalis siguis pmriibus pevsolr -sancti: Geraldi confesspris menioria , habettir, Ge^
-..-yantUF-y sacerdotumverouiuisquisque proeoseptem faldi nostri laudcs ex veleri poeta, et ex. Lisiardo
. jnissa perorabit; quisacerdos rionest,triap$alleria.; prosequilur. Ferrarius yero in calalogo..generali
qui ad psalieriuni noiidurii pervenit, usque adjri- ' sahcioium cadem die Geraldum npstrum, eum Gev
.ginla dies sepiem psalmos qtioiidiecaniabit;qui au- fa!do Auriliacensi, atque alium ejiisdem noroinis
. lem nescit, seplies qtiotidie Misererej qui vero hec ahhatem LemovicensCmlandat; at Bucelirius licet
Miserere, sepiies quolidie Paler nosier,i elc. Re? hostruirt Geraldum jam die 5 Aprilis eonsighasset,
censenluvposlea spcietates Silvensium inpnachorum ejus tamen niemoviaiii iterum repetit 15 0ctohris.
cum aliis ccclesiartim seu monaslerioruni coriveriti- Sed haecpersequi fiisifis nihil juvat. Fatendum est
lnis, quas fusius hic persequi non vacat. Eam quani tamen praecipuani beati Geraldi 'festiviialehi anli-,
;}pse Geraldus cum Odone abbaie sancti Joannis quitus celebraiam fuisse die 21 Junii, quod ea die
Angeriacensis in capituio Silyae-M.ajovisiniit, vefert sacrum ejuscovnus etevra levalum fueril.Id. conslat
Papebrochius iii ohservaiipaibus praeyiis ad ipsani ex litteris Olioiiis Aquifaniae ducis , Vjuas iiifra
. beati Geraldi Vilam liini). 18, qnaih ibi cuique yi- exhihebimus. Duplex ejus festiim ComriiemoratSiI- v
dcre licei, -sicut ct noniina pleraVumque eeclesia- " yehse Kaleiidarium : scilicet ejus obitiis, ut nipdo
fum quaecum Silva-Majoviprecum societalem ha- dicebanitis; die S Aprilis.et ReveIatiohis,-:die21Junii.
-bebunt. In Iiis iameri aiiquot merida aiilahuensium 21. Porro adeo;Celehrisfuerat bcati Geraldi, eliani
£rrove irrepserunl; sic S. Mauvitii... Usercensl; adhuc viventis, sanclilas, ul Slaliin post inoiiem
Genevensi scvipluiii est, pro S. Mauvini, quae neino dubitaverit etini sanctum appellare, aC rc-
abhatia est in dicecesi Aginnensi; Usevcensi, itiest liquias ejtis aciumulum venerari, eliam priusquam
, t Uzerche > apud Lemovices, et Geneveiisi, vulgo a sumnio pontilice inler sanclos auihentice relalus
4 S; Pe de GeneVezj in dioecesiTarbeinsi. fuisset.Id non soluni ex ulroque ejus Vita; auctore
20. Geraldi obiluhi ad anrium 1095 revocari de- feonstai, sed eilam ex Baldrico tunc abbale Burgu-
Levc.iiemo, ut quidem videfur, inficiari potest; lien.?i,pbsiea arcbiepiscopp Dolensis Ecclesiae,:qui
- Id
quippediseviis vevhishabenl secundasYitae au- accepto beati abbatis^qulejus amicus fuerat, niortis
•cVov,Hugo Flaviniacensis abbas iti ChvonicoYivdu- nuntio, statim, pro illorum temporum riipre, versus
iiensi scviptovsyhclivonusacciiraiissimus, et auclor Coriscfipsil in varias Ecclesias .Iransmiltendos;- ih
GhronicVMalleacensisseu sancli Maxenlii. Non mi- quihus Geralduni -«sahctissimuni > appelhil, ailque
-lius certus videtur esse dies ejus morlis, cum in -, eiihi precibus, ul alii defuncii, nonindigere; quin
v.lraque Vita ipsis Nonis Aprilis ;vir saiieliis ad el eumdem, ut sibi aliisque viveritibus subvenire
superos evolasse dicalur; riec disseniit Hugo Flavi- nondedignetuf,exoral. Aliqiiot existis versibiis lnic
jliaceiisis, qui hahel.-aniio1095, fevia quana, die xi . proferienemini fofeingratum ccnsemtis. Caeterosqii.i
NonasAprilis, a noelis medio usque ad auroram legere volet, adeat, si lihet, Chesnium tomo IV
stellas e coelo cadere visas fuisse; tuni subjungii*. HistoriaeFrancicae scriplofurii.;
"<Eadem nocte- Girahlus abbas Silvae-Majovis irii-: Cum pro defunctis spleani prarefideles, , ;-
jjravii ad Douiinum;> Id lamen die sequenli"coriiLr Proqpe sibicliaris" pefpefuent lacrymas; ; v
gisse scribit auclor Chrohici Malleacensis, qbi Sari- ; Pro PalreGeraldo iiihil estutriusque necesse,
cli Geraldi morteui et stellarum e cfie'0casum viij. Qui coaliCivisincola vixit liumi.
idiis Aprilis consignat. At ei non solum Hugonis, ; ''Silvse-Majorisjacet hic sanclissimus ahhas,. V
sed etulriusque Vjtae sancli Gefaldi scriptoris Ahbatum splendor, et nioiiachile decus. v
praeferenda est auctoritas, Et quidem hac ipsa die Galiia, congaude Geraldo, qtiem genuisti,
nianiovalur in yetuslo Kecyologiomonasterii Sancli Accineres sanclos hic venerare suos..';.=:
Pelri Carnotensis. In Necrologio Covbeiensi,"quod : Ora pro nobis, Geralde, Palef reverende y
non multo ppst ipsius Gevaldipbitum exaratum est, ;3 Non opus est pro le nos alind pelere.
haecIeguntuv: t NonisAprilis obiit Geraldus Slephani- 22. Procedente tempore cum miracula ad beati
Silva;rMajorisahbas et monachus nostraecongrega- Gevaldi tumulum frequenter iierent,.Vis'umesloperae
tionis. > Eadem die festivilasiejtis in vCtuslp Silvaa- pretium sacrum ejhs corpus, ne qui, ut inriuere
.MajprisKalendariopraescvibilur.UincrnievitoGefaldi videlur sccundae Vilae .auctor, ipsuiri furarentur,
noihen Iltigp Menardus in: Maiiyvok-gioBer:edictino alio transferve, «ubi secveiius et tulius liaberelur.j»
tlie S Apviliseonsignavitj ubi «magna; pilientiae et Id (empore. Pelri septimi ahbatis, qui olim.Jieali,
huiiiililalis vir > appellalur; quivero ejhsmemoriam viri discipulus et capellanus ftieral, ifactum fuissa
ad alips dics reyocarunt, hunc beathrn virum curii narrat tiievque Yitae auctov, convocatis, ad haiic;
aliis sanclis cognpminibus confudisspvideniur. Quod soleinnitatem episcopis, ahbatibus et aliis iviris.
polissimum conligisse riqn.duhilamus die-15 Octo-- pobilibus. Kontamen in sanctoruni. numerum pu-
bris, qnod hac ipsa :die sarictt Gefaldi -Auriliacensis, blicovdecreto .rela.tus est Geraldus ante saeculivxn
'apudArvernos, prpindequeihAquilania, coriiitls ce- finem. Tunc quippe duo inonaclii: SilvaB-Majpfis.
leherrimi in vefuslis Mpnumenlis memoria fiat.- Romam adeunfes,.ponti.fici,,qui .luncCcclestinus!HJ
ijinc Molahus hac ipsa die in js.anc.lprum Beigii era.l, litferas ohtulerunt, ab archiepiscopo B.tirdiga-!
1019 , S.. GERALDlABBATIS SILVJI-MAJQRIS mo
jiensi aliisqueproyinci* episcopis, abhatihus et yiris..A Cflelestiiiusanno 1191, niense Apriliv in Glementis
.nphilihus scriplas, quihus Geraldi sanctitas assere- -HI defuncli locuni subslitutus fuerit. Idem pontifex
xftlur, quam incprruptirmpres; dum viverel, etirifi- paulo post, id est vi Idus Maii e}usdem arini, Iri-
;nita prpppmpdum miracula ab: eo luni yjvenle. tum diClione xv, Pfitro abbati (qhi totum hoc canoniza-
.defiincio,patraiaincpnpttsse approhabant, His exar rtipnis sancli- Geraldi negotiuni prsecipue curaverat)
tininalis acporideratis, a.cnonnullorum episco.poruih•' -jejusquefralribtisaniplissiinunidiploma.Concessit,quo
Gallicanprhm,; aUorumque qui forte tunc Roriiae pmnia privilegia et hona, qua; ibidem recensenlur,
: aderaBt, teslirnonio cprriprohalis, saacivit ponlifex .nionaslerio Silvensi asseruritur et confirmantur.
Ger.aldi npmen in s.anGlpruni catalpgo esge ascri- ; 23. Scripsit ideni pontifex Olloni Aquilaniae
l)findum,:ejusq!iefeslivitalem deinceps.in, provincia duci, ut eum faceret certiorem debeati Geraldi ca-
Btirdigalensi iieri:. celebr.erii voluit, dalo diplomate, iionizalione, inviiarelque eum ad celebrandam lanli
jqiiod- Iiic exhibemus}. qu.od hujus canonizalionis yiri feslivilateni. Has Ccelesiini litteras videre non
gesia clarius exponat. , . ,-; licuit, sed prae inanihus haljeriius duas ipsius Otlo-
s t CpELESTiNusepiscppus, seryu$servorum Dei,uni- nis ,ea de ce epislolas, iii quavum prima archiepir
verslsCliristi fidelibusper provinciamBurdigaiensem scopps, aliosque Aquitaniaejprmlalpt niPnet, ut festi-
;
cpristitulis, saluiem et aposlolicam.-,benedictipnem..B.vitatem sancti GevaJdiin suis synodis proniulgenf-;
. t Siculphiala; aureas odoramenjorum plenae ofa- 'in alteva vero suis ipsius oflicialihusmaiidat ul uni-
tionlbus sanclorurir (Apoi. vr 8) in conspeclu Altis-- yersis ad festiyitaiem sancti Geraldi, el ad injn-
simi, adexplandam crimin.urii nostrovum corru-r dinas quas ea occasione pmnino liberas concesseraf,
])ieiam odoremsuavitatis emitiuiit; ita saluti nor convenienlihus securitaieni oninem procurenl. Har
slrte plurimuin credimus expedive,.sieoruin in lerris cteiius hae Jitteraesgrya.nlhr.iiLArehivp.Sijyensi, uhi
.cdebrem liabeamus niemoviani,, ipsorum niefjla sic habenluf:- - ; :.: ; -:
spleiniiihus recolendp praGCopiiSc,qiipriim iri ccelp i Otho dux Aqujlaniae,comes Piciaviae,venerabili-
spevamhs intercessiohibusvasslduis adjuyaii. Sane bus yiris archjepiscopis :et episcopisi aliisqhe Ec-
cuni dilecli filii G, et p. .nionachi :Silyae-Majorisad .clesiarum praelatis in ducatu Aquilaniae constitulis,
sedem apostoHcahi.aecessisserit, etcje saiicta cohT : saluiem.: Sciatis quod dohilnus papasigiiilicavit hiilii -
yersatiqne, vita el meritis beali Geraldi, ipsius 1110- per lilleras suas saiictum.Gevaldunipfiniuih abba-
. naslerii fundaloris, taniper Iitleras venerabiliiim . tem et fundalovem nioriasierii Silv8e-,Majoris,;niullis
fvatvum nostrorum Burdigalensis -a.fchiepiscopi et el magnis aifesianlibus signis ejus et miraculis, in
suffraganeoru.m,ejus, qpam aliorum, abbaium yjde- ccelo jamdudum, gloria et bonore coronatum, nuper.
iicet et nobiliunV, nos plenarie insiruxissent, et' Q de consilio.et. ex decreto.Ronianae Ecclesiaeob ioe-r
pliirima eerteindiciajeortim noblset fratribus pbfu- ritprum ejus alque virtulum insiguia quae fecitpe?
iissentV et per venerabiles fralres noslros RotliOr illum Dominus,'.aheadem Ecclesia R.oniana canoni?
hiagcnsem.archiepiscppifm, Catalatinensem episco-. zalum, el in Calalogo sanclorum. anhumeraturo,
prim, et quosdam alios, (qui miracula quae.Bominus pra;senlibus quamplurimis archiepiscopis. et episcbr
per illiis saricli viri merita pperathr plenius cognb- pis, aliisque Ecclesiarum praelaiisVip.siusquefestum
verhnt,) cerlioresfuissemus effecti; auditis eliam cum deyoto laudis obsequio;Rpmaesplemniler celet
virtutisejusetiniraculpruni.irisigriiis, et quodinler hratum, inandans mihi; quatenua feslos ejus, ut
carnales spirilualemi inlerhpmihes eliamahgelicam ipsius nieritis debeam et intercessipnibus adjuvari,
conyersatiohem habuisset,ipsum, qui corporaliter devole ceJcbrem, eiimd.emque.Dei sanctum sincera
. ('.issolulus cum Chrislo esse meruit, (nevdebitp colani et: venerer devotiorie, atque alios exemplp et
ipsius. honori:et:glpriae.;quodammodo videreriiur hortatu uieo ad hocipsunvinducam. Mandaluni ergo
/detfahere, si sanclificaturri a DpminPpermilteremus aposloricum devote in hac parte suscipiens et reve-
ulterius' devoiionis humanae veneratione; cafere) :de renter amplectens, rogo, yos. qualenus in syftodis
fratrum nostrorhni i- cpnsilip- canpnizavimus , et, -."yestiis et in ecclesiis et convenlibus liocipsOm iider
decrevimus: ipsum ih «anciprurii catalbgo nuihe- libhs vobis cohimissis ob reverenliani iejusdem sancii
: randumi Cumergo lucernaiejus Sic;arserit; invhoe . denunlielis ifaciendurii et diligenter ohseryandum,
iliundo., quodper Dei gratiam jam non submpdio, ;ut pro nobis omnibus intercedat iad Dominum.
sed super candelabrum (Luc. xi, 53) meruerit collp- Oainibus autem, quicunqhe ad yisitandum sarictum
c.ari,. ut in se: ardens per opera cbarilalis, luceat corpus ejus et ad dies fesiosipsius, sive ad feriam
aliis per exeriiplum: uhiversifatem veslramrogamusV et ad nundinas veneriht, quas concedo eidem mo-
niohemusVet auctoritaie quai fungiinur praecipiehdo •naslerio penilus liberas,;et.ibi;conslituo Celehrandas
;inandamus,:auatenusad:veiierationem ipsius devote singulis annis; in die rRevelationis [/".,Relevalionis]
;ac :salubriter-,excitali,'::ipsum .festiyitate solemni, ejus, quarto die ante Nativitalem sancti .Jpanhis
constitutaVdie, -annis;singulis excolalls, ut idem Baptistae,universispraestoplenam sccurilalemehndo
oraliohibusyolivispulsatusV prhriobis apudDomi- /etfedeundoVmahdansiiniyersissenescaicisiprEepPM
Vnuni-.;ihlercedatiAv;'"V:'V;;:.v;. vvV v-..':.;.,''; ' . ; tis etballivis iheisjUfferiani, chm;requisili;fuerint
:; «DalumLaterariivKaiendasMaii,ppntificatusnpstri- a fratribus ejusdehi nipnasteilijfaciant.niahdaviet
enho vii, >;idest:anno vulgans aerte MCXCVH .ciim : praecoiiari;:et, liheiiates et: seciiritaies consiiigtas.
1021 - VITA. — OBSERVAT. VV.MWJE. 1012
pbservent mviolabiliter, el farianl ab aliis simililcr .A olficium publicum in ejus honorem celcbrari in-
observari. > ccepit.
24. Similes litleras idem Olto ad suos ofliciales . 26. Et quidem dc leclionihus, anliphonis et aliis
ea de ,re scripsit. divini oiTicii precibus, id cerlum cst ex cpislolis
i Otho dux Aquitaniae, comes PiclaviaB, omnihus Stephani Tornacensis cpisr.opi, viri pielate et do-
scnescalcis, praeposilis et ballivis suis in ducatu clrina lunc cclebris, qui ad htcc in sancti Geraldi
Aquiianiae conslitulis, salulem. Sciatis, > etc, ul in honorem componenda ab abhaie et monachis Silvac-
prioribus lilteris. t Rogo vos qualeniis ciimdcni Majoris sollicilatus, eorum precihus assensum prae-
sanctum pro salute vestra exemplo mei dehilo ho- -huil. Id ipse lestatuv Sicphanus, cpislola 277, < ad
nove venevemini, ul pro nohis omnibus intercedat ad ahbalcm et capiiulum Silvae-Majoris > scripla. ln
Doniiniim. Yobis etiam el universis senestalcis, sequenli vero, quae inale i archidiacono Burdiga-
pra^posiiis et hallivis mcis firmiler praecipio, qua- .lensi > inscrihitur : nam scripta esl ah ipso archi-
tenus cum requisiti fuevitis a frairihiis ejusdem diacono ad Stephanum, ut ab co, nomine ahhatis et
monasleiii, fcsium ipsius Sancti et fcviam in dio monachorum Silvae-Majoris, imo lolius « dicecesis
Rcelaiionis cjus quarla dje ante fesuim sancii Burdigalensis, > postularel,« nt sccundum graliam >
Joannis Bapljstae facialis in locis a mc vohis com- B '. quact dalaerat > ipsi, t in aiilipbonis super psahnos,
niissis mandari el praeconari. Oninihus aijlem qui- et iu responsoriis super lectiones, ct in prosa et
cunque, clc. Mandamus vobis ul lihevtates etsecuri- ^collecia olficiarettir. > Quod cuin cxsecnius fuis^el
iates consiitulasinviolahiliter ohservelis ci faciatis Siephanus, idem abbas et totus monasierii coinen-
ab aliis firmilev observavi. Teste mc ipso, apud Ya- lus, iransmisso ad Stephaniim haciilo cypressino in
saium, nono die Mavtii.» xenium.graliasciquam niaximas relulcvunt, eique
25. In liis litieris innuerc videlur Olto feslivi- f fvaievnitatem monasievii in genevali capitulo >
lales sallem duas, < festos > quippe appellal, in beati concessevunt, id esl consovlcm cum fecevunt om-
GeraJdi honorem jam tunc cejchraii sohias fuisse, niiim bonovum opcruni, c lam in vita quam in
scd a quo institiitai Aierint non memoravil. Cerle a morie, i quae a Silvensibus monachis fiercnt, iia ut
vero aberravil- P. Papebrochius, qui cxislimavit post ejtis monem caedem preces pro eo solvcreniuv
Coelesiinumponlificem, in ea bulla, quam supra re- quaepro frafribusejusdeiii moiiasterii solcbant fievt.
Julimus, archiepiscopo RolliomagensietepiscopoCa- llaec fusius in epistola eovumdeni inter alias Ste-
talaunensi in mandalis dedisse, ut fesluni heali Ge- pbani, num. 279. Ofiiciumyero ah ipso Slephai.o
raldi consiiiuerent. Niliil enim ea de rc Iiabcl Ccele- ;compositum, id esl leciiones, hymni, collecta et
stinus in bulia laudala; nec instilulae ab eis die Ciununi responsoviuin in cxterovum specimen cdilum
xin Ociobris fesliviiaiis, ut ille aibitratus csl, ulhim esl Pavisiis anno 1G79,ad calcem ejusdem Slcphani
superesl in anliqtiis, aut veeenlibns Silvae-Majoiis epislolavum, quas uolis cl ohscvvalionibus illuslia-
Breviaiiis, Marlyrologiis aut Necrologiis vesligium. vil R. P. Claudius du Molinet, canonicus regularis
Multo verisimilius est" illas beali abhatis festivilales congregalionis Gallicanae.
ab archiepiscopo Burdegalensi, aul sane ab oninibus 27. Cacterum archidiaconus Burdigalcnsis in
Aquilaniae pra;sulibus promulgalas fuisse in aliqua episloh, qiiaiu modo laudabanius, non solum Ge-
synodo provinciali, lamelsi, ut quod ea de re senlio raldi sanctitalem pluribus exlollit, verum ctiam nio-
ingenue dicam, crediderim polius ambas beali Ge- nachos Silvenses -latidat, quod cacleros cjus sevi
raldi feslivitates, deposilionis scilicet ejus, el releva- viros religiosos regularis disciplinse observaniia ct
lionis seu translationis, ante sancti Geraldi canoni- ordinis vigore anlecedcrent. Ejusverba pfoferre ju-
zalionem celehraias fuissc, maximo sallem populo- vat" in heati ahbatis cjusque liliorum hoiiorein.
Tum concursu. Cum enim ex ulvaque ejus vita ccv- ,i BeatusGeraldus dc partibus, > inquil t Gallicanis
lum sit populos ad ej'us turnulum cliam ex dissiiis .trahcns originem, cujus vila coram homiuibus lau-
n gionihus frequenter convenisse, haud duhitim quih dabilis floruit, cl spcciosa pvetiosaque mors in con-
id polius fierct in anniversavio ejus deposilionis, aut speclu Dornini signis atteslaiilibus radial, et miia-
ccrlc iranslalionis (quse quidcm translatio cclcber- ctilosa refulget. Qui ad partes Burdigalenses accc-
rima fiiorai) quani aliis diebtis; Iicet eiiim bcaii viri dens monasieriuni Silvae-Majoris ct a primo lapidc
fcslivitalcs nondum puhlico oflicio in ejus lionorem fundavit, et regularibus disriplinis reformavit hoc
cdito celebrarenlur, his tamen laudalis diehus, uli anno a domino papa Romaa dohila missarum solcm-
conjiccrc est, memovia cjus solemnis Jiehat, qualis •nitaie autheiiticalus, in Caialogo sancloruni mcruit
liodieque in plciisque ovdinis nostvi monasleriis ex ascribi. Qualiter aulem per Dei graliam in praediclo
anliquo Palrum noslrorum inslitulo fieri solet, in jnonaslerio super commuiies regulas nionacliorum
quibus primorum abbalum ct fuudatorum anniver- ordo vigeat et ferveat, prxconio famae fidelius et
saria solemnissimesingulis annis slalis diebus cele- cfiicacius quam slyli ofticioveslra magnitudo poie-
branlur. Hae itaque solemnilales, quse primum, ut rit edoceri. > Eosdem laudat Elias, qui tmic tem-
quidem nobis videlur, ad simplicem bcali Geraldi poris Burdigalensis crat archiepiscopus, quod spivi-
memoriam observabanliir, eo canonizalo, in veras tualibus sempeiessenl inlenti. « Scimus, >inquit in
fe^iiviialcs iiansimilaia' suiit;aique lunc pvimum chaila donaiionis ccloi.c dc Campanias, < cl e\
J'023 S. GERALDl ALBATIS SILV2E-MAJORIS'-•.' IfiU
.coriyersalione frequenfi, qtiam circa yos babuis.se'}. A Geraldum, abbatiam Siivae-Majoris,.et fuit ibi; niull.
d gnosciinuv,,induibiianler aghoscimus, vos tanquam tum honoiifice et solemniter rCceptus. Sunt ihi mo-.
spivituales viros qtifBJesu Ghisli sunt amplecli sem- nachi higri, el esl l.ocus.mujtum inslgnis, et' qtiia,
pcr el quaerere,,et iu.iis quae adppera charitaiis non coriieduntur in corpore ahbatiae carnes, domi<
.respiciuht yos jugiferexerceri,.» etc. Idem fefrrie hus chih suis spciis coiiiedit supra portam, et Come-;
pccurrit in yariis chartis, quas nori vacal singil- dit ibi carnes. Et venerunt ,'a'd dominum quidani,
iatini laudare. Sed praetermiltere non licuit insignem monaChi inliibentesabbati Saricti SuJpicii, ne carnes
locum instrumenti yisitationis a Simone Biluricensi comederpt ihi, quia ipse faceret corilra constitiitio-
arehicpiscopo anno 1284 per provineias Bituri^ iieni ordinis sui. > Hic erat eliam extremis; islis,
«ensem el Burdigalensem faclae. Ihi enim referlur lemporibus monachorum :Silvenliunr fervof. Porro.
Vquodcum archiepiscopus ad Silvam-Majorein acces-- rii.onaslerium Silvas-Majoviseliamiiunc celebre stib-
sisse.t, cpactus fueril stipra monasterii januam co» slstil, nostra; congregationi Sancti Mauri utiifuin,.
:ihedere, ;quOd intra Ioci sepla carnibtis yesci npji iibi injer alia sacra cimelja servalur corpris heaii
liceret; iino, ut ihi addiluv, cum itionachi rescivis- Geraldi, in ve.leri. theca laminis aereis etVstaiiiis.
sent abbateni Sancli Sulpicii cum archiepiscopo ad deargehlatis ornata inclusum. Sacrum verp: illius,.
iiieiisam sedeve, et cuni eo carnes cbnledeve, hanc B 1 caput areliquo corporCsejuncttimin-vas argenteum^
.'regu.l-.B iiifvaclioiiem aegvelulevunt. t Yeriit,-».ut iji. ejus ejDgiem;referens,, ah aliqupl;' anriis Illalurii*
:
igso. inslvuihenlo legptur, 1 doniinus apud Sanctum esw,

; tJTA,S. GEMLMAEBAftS.;;
A sed ad Deigloriam facta esl haec deseriplio :-nemihi".
VI. Auctoris atlas].—rGlivislianeereligionis liabitunl 1.
gerens , omnium Dei fidelium cupiens salutem^ apleni grave videaturyel indignum, lanluniSpiriUiS;.
uhiversa; Ecclesiae saluiem in D.omino. Quoiiiam sancli habitaculum vocavl sanclum, qiiia si cognoyit
yideo niulla pvaeferitis acta, leihporibus charlulis et fecit juslitiam, el vidit mivabiiia magna el ex=-.
Vcoihmendata , ne phlivione deleaiitur , placuit -ovavitAliissimum, sineduhio invenths estinhuhievo,
quoque, nl quae; facta diebus nostvis. stint,. nostvi .sanctoram. Quicunque haec legerit vcl aiidievit,:
pfficioVingenioli ad posieros trahstiiiltanliiv. Si igviorantiaescfiptoris ignoscat, et nPiV quali stjio,.
;enini illi palres noslvi , quae solius jaclant-i£& sed de quo ; per quem factum; sit opus [ialleiidat,_
.causa fiebaiil, tanto :sudore nohis cuvaveve: no^ el-]:ariifieem codicis, 11011requirat. Nemp. enini-
.'lificafe , quanto niagis,.nos qriae Dei sunt, ne sanum sapiens phalerala veFhorum fignieiita [n/.,,
.silentib deprimantuf,Vdehemus elaborare. Igitur .concineniiaB].dehetaltendere, sed utrnhi catliolicunV,
eorum Cxempla in boriuni nobis vertamus, et quod sit, qiiod attcndit lhenlis. intuitu snbliKtev pevspi-
llli ad humanum favorem, nos ad gloriam faciamus .cere,.Islius vero verilatis Deuni iniprecandOi lestemj
idiyinam. A.ggrediamur iiaque quod inccepimus; yeiiianuis ad narralionem.
:enariare,:et non .iibbis dhlce sit amplius acceplo . 2. Gefqidus Corbeicenatus. IMin monaslerio edu-,.
;opere evagari. Primum quidem factorem omnium '* G cqtur. S. Nipolqosimilis. -~ Geraldus igifur Cprheiae-
el Redeinplorem depfecamur, ut nobis mare tan-t^ parenlihus non ignelisofiundhs, in ipso Gorheiae.
lum iiigyedienlihus maiiu.m dignelur porrigefe, ccenPbioad Deo serviendurii a parenlibus est tra-.
quateiius qualiter beatissiinus Geraldus, Silvae-Ma-. ditus, ubi sic in sancla cbnversatione pueriiiae sua;
joris abbas priniiis, iri ejus vilae exsilip vixerit, annos exevcuil, uf ab hujusmudi' delectaiionibHS.
;quantasque leiilationes ei aniiquus hoslis intulerit, quas ampleCti solent pueri oninino alienus videre-
.qiiamque fprliler coritva iejus tcntamenla , auxilio. iur, et ab omiiibus qui in hoe eodem coenobioerant
.inunilus divino , pugnaverit, quantamque miscri- amplius quani coelanei sui diligereluv. IIuiic ama-
.cordiam ei Dominus omnipoiens contulcrit, si hon bani puevi, quia pticvos ad omnebonnm invitabat :
nt decevet, qnalicunque saliem modo explananles, huiic juvenes diligebanl, quia in eo lolius pvobitatis
chaviiatis carina suhvecli, vclificanle fide, sancti ct patientiaeexcmpla eapiebaiu : ilhim scnes mira-
.Spiriliis gralia carbasa nostra pcrflante, pcr justi- baiitur, qnia eum ullra suae astaiis vires eniti spc-
tise semitam ad portum salulis valeamus perlingere. culabantur. Quid ullra ? Iia ab omnibus qui in
Proinde Jector imiletur in Dei servo consiantiam, ccinobio erant, lam monacliis quam laicis diligeha-
in infirmo palleniiam, in patienle longanimitaleni, lur, ut Deus in eo omnipoiens el mirahilis praedi-
Nec mirum ; quia quem Dcus gratia perfu-
in longanimitate iircmissuni lenorem; nccprasju- j. ^ carelur.
dicct nimietalcin Vmdictis, quia nec digiti scripio, dcrat, nccesse erat ut ab omnihus amarelur. In
nec lingua valet ul esi exaequare vcrhis; maxime humililaie quippe persislens, quae custos malerque
.cum idem vix ea voluissct referre, ne utique ad virlutum esse prohaltir, obedicnlias scilicet arniis
Jatidem suam vidcrctiir proferrc. Non ergo noteluv munilus, illum sequi studebatj qui usuue ad mor-
in co uliqua falstc laudis opinio, quia non ad suam, tcin crucis Patvi ohediens (fhilivv. 111in hujus vilae
,1025:; 'Cv,:;,'^v..7,.VvjTAV'^';^^ •-•."-:'"l«s:«
cxsiljo descenderat. Yere ptiev Aliissimi cffeclus, A i claustro egfesshs, et ad piiblicuhi prodiictus, hiiiji s
in quaiilum poierat, Jesum in se iiiirabileiii oslen- exemphiin probitatisfulUriis,:cUslo3iam sibi Sjiiri-
debat. Qiiis rinquam Dei 'mirabilia salis polerit ad- iurii is^rictumCbnstitUityiqxiiett
-rnirayi? Nihil-eiiini cst Deo difficile, veiiri paueis, sceritia saeculaii iinriiuneriiextovvemipie cristodivit.'
-vel ih majofthus sicut placnefit operari; quia sive Naih quocuhque se vevlevet, iil in riionasterio,'s'p-
pue.r, sive in quacurique selale; necesse est omnes, liiuserat, jeJuniisVetVPfationihhs/ ut lempiis ei
,si VPluerit el juvevit, ei omnirio famulafi. Audivi- hora patiehatur,^ inteiilusVomhe psalriiodiaepehshrii,
iiius sanctum Nicolaum ad ihalris adhuc ubera ne aliquaiido quod Deo promiserat dcficeret, red-
.pendenlem ;, - quarta -6t '
sexla feria - serivel ih dere conabalui'5; cuni vero ad7 matris•''.gretiiihhi
-die -hianirriasVbibereV et hac vice conteriiurri cxpleto diligenter respoiiso vemeabat, pavvipendeiis
iota die- perseverare'; -et Dei ppera consideran»- quae foiis videral, vigiliis et Praiipnibus et jcjuniis
iesnon possumus cpniicere : huiic vPro puerum Pavnehi foviilCvafnigebaf.
•iiostrisiempofibus adeobeiiediclum talehrse omni- 4. Mivandis ihivanda succedtihf. Sic saCcuiavibiis
-bus exhibcvft, ut -abohinibus amavetuf, audienles, negotiis inevat, ul custodiam niehiis iion aniiitevct:
'con ausi sumus Dei inirahilia ripn .pra:dicare. Lau- sicque jejuniis et ovalionibhs Jiiyigilabat, ril tanica
sdemtis Doniiiitini iii sanctissimo NicPlao, magnifice- B 1 eCclesiae utilitatibus iiSqiiequaqhe discuirerel.' Si
mus etiain etini in hocpuero, tam*mirabiliter sancli . diclis evangelicis attendimiis, noii est inirandiim :
'Splrilus- gralia rcpleto7: nori aulem illum sancto promisit eniniVDeus omnibus in eum Credilu-
-Wcolaoaudeirius aqquipararc, sed ih uifoqiie Del ris sepraesto adfutufum; dicit ehim in Evangelio :
^iiivaMliavoluriius pvaedicave.Mifabilis enim Deusin Nolile limcre, Vobiscinn enimsum omnibtis iliebus
sahctis suls (Psdl. Lxvii), el nunc seniper, et per . iiitiBveslracusque ad consunimaiionemsaiculi IMttt.li.
-ihfiiiilasaeculOfumsaicula. xxvni). Et ahbi : Confulite , ego- vici muntkim
'- -5. Fulcoiii abiali cltarus: Exierwribus prazficilun (Joan. x). Et iteruni : \'enile ad mc, . bmnes qui
•—-leniporibus auiem iliis, legibus moiiis iiividen- Iqboralis el oneiali estis, el ego reficiqm 'vos; et cii-.
iihus, abbaierii lijchaviluiii (1) Eulco ojusdeni sedJs scite a ine quia mitis sum el liumiliii?cbrde,. et inve-
et honoris sortitus est haerediiim. Postquam ver» nieds reqiiiem animabus vestri-i. Jugtim enirn meum
pfaeuiclus puer -adolesdenliae aririps irigressus esi* suave-esi et dmisnieiim leve (Mallk. xi). Qiias voccs
iioh oblilus -qiisein piierilia gcsscval, ad aliiova se Domihicas adolescens sppradiclus intelligens, de-
cxlendit; et de vivtute in viiiiitcm Dei auxilio coh» votus acquievitVet ad etim ul ea prohiissa compjeret
sccndens, omriibiis hohis se fovmain e(Vspeculuni gatidenier accurrit. Superbiam et pompani sa'cuii
exhibtiit. Justificaiioiies Doniiui adolesceniulus non ' pmniiio derelinqiiens, ejus se iPtunVpraccepto hu-
obliviscens, ab/ipso,jut y.iverel, intellcctum expeie- mifi.ivit, et ut oyis mansuetus, Domirii instiluiioni-
.bat; ijul chhi loto ihcntis afieclii qiiajfenlibiis dat busV-nihil hsesiians 'mancipavit; cujus tanta fiiit
/afilueniev, el ribn in.propcrai. Veve quideni tinus ex ergahbbateih subjeciio, ut omnes ^pracelleret erga
agricolis, qiiibus vineffiVcpnimissacura Dominicj;, eum abbatis dilectio : sicque licetimpar, horior par
qui fvucluiii Domiiip suo congrtio reportavil in lem- tamen onus [Boll., oneri] erat, dtim usqiiequaqiie
pove, lalenli etiam commissi die npeluqiie iiiccs-' praRscns esset, ' sicut se habet illud. minis crii
santev medilahs lticfuni;; et illiils incrtisservi, qui ; geniis.: . -'("' ..V.V.". .'.'...'. ;.:.: -.,."
domirii sui peCUriiamabscoiidil, meluens veliemeri- 5. Nimium faiigatus.' Capitis''dbforein ineurrk, —
tef elpgium, felix non desistebat exercere negQlium: Et qula locus erat aliquantulum destiiuius, peniiiia
qualenus domino suo, dhm veniret, multiplicaium temporum (2): et tempestaie hellorumVcoepil abh:is
reportare posset lalenlpm (Maiih. xxi, sxv). Cum - ohinibus hofis omniirigenioirislare ad feleyandum.
"auiemvabbas suh quo degebat, yideret cUin ita, ut Non nox, aut aestus diei, aut horaedendi aulbibendi
diximus, ab bmhibus adniirariv seciim; cospil ut sa- remofabaihr eps ab ulilifale locj, riiiitaia est omtiis
piens medilari, quia in eo si -viveret, boni aliquid ,j) pristina consuetudo, aiiqtiando hofanl praevenieniloV
excusaret; et Deum, cujus videbat quod erat do- aliquahdo jejuiiium pVotelando,aliqiiandoplussoIi!o,'
nhmVdevote deprecafl, ut cor.seivarciur et in ine-. aliquando miiius sumendo, et irisuper natuvam (lov-
lius pfoficeret.; Denique eum ad se asciscens, hiiehdi inaequaliler iransgrediendp : quod nequa-
famulatuique suo ut moiiaclium addicens, ccapit ht quam fieri potuit sine gravi pcrichlo. llaC'ergo mii-
soliius evat qupcunque pvo ecCIesiap.suae responsis tatiorieiiierijuemagnamihfirmilatcni incurrere; sed
iieceSsariuni liabebal percurrere, erim"-'sibi;adjuto- majoremiuvenisV quia ihiihaliiripr erat moribus ct
Tem,,Ctin quihus polevatprovidum consiliatorem, aetate. Talem eiiiin fettahfam Infiiiiiilaiemincuvrii,
deducere.: Bpnae indplis adolescens corporaliter qualem etquaniam nuilusliominum explicare ppssil,
At
menidriis, abba- Eum hiiilii ad annurii 1097 pervenisseputariirit. \\\-
(1) Ricliarahm t'e'alaf_rsilfa&feiich
tem :appeliat .ipse ;Geraldiis in'.-Iib. . i Mirac; S. Evrardus, ejus siiccessor, concilipCpinpehdiensl
Adalhardi.ubi pltiradeeo liabentur, stipfa saec.iy, '"-. terliiitaiino 1085.7 ;;7v;;, ;;: -': V
parie.i.pag. 5§I ei seqq. Fujco ,ei successiianrio (2) De his ipseVGevaldiis libvi De miraculis
1048.: rebus pVaeclaregestis celehervimiis ; aniio se- • S. Adalliavdi cap. 5; qui lihef'editus est saec. l\~,
qhehti concilio: Remerisi sub: Leone IX-intevfuit. parlei,p..oa8. . : . : .
1027 S. GERALDI ABBATIS SILV.-E-MAJORIS - 1028
non lingua, non scriplo, non alicnjus traciilationis I>,Deum qusevit niedicum infirmitaiis suse. Denique
[Boll., Ivactationis] modo. Modus enim non cvat prrcfalo servilove suo tantum conscio, iibiciinque
aliquis infivmitatis, quem ferrc neqniretj nisi Dei valci, clqiiDccuiiqiic-valct sublvahil ovi stio, et in
clenienlia jsustenius] mortalium aliquis. Ilabebatur paupcvihus iiiinislral Chrislo. Occasione medicoium
atitcm in eapiie., qui locus quanla; gvaviiatis sit, in ah amicis qua-quc valet accipit, et exinde trespau-
hoc apparci 'quod ea pars corpovis caeleva niembva percs ad imitaiionem Doininieacccenaesihi consii-
solet divigcre; nec esl aliqua hujus infirmiiaiis tucns, pcdes eorum qtiotidie abluil, lacrymis vigat,
comparalio, ubi videliccl, si fievi posset, decapitalio capillis cl camisia tcvgil, mensam ct cibos apponit;
unica videvciuv dolovis vemissio. A nienio deuique deindc pvojiciens se in eodem loco anie pcdcs covum
usque ad voviicem non fcvvi, sed quie gvavior cral, ad ovalioncm, quasi ibi prxsenlialiter videvct st.n-
inlirmilaiis Jigalus vallagia, nusquani caput nisi ctarn Tvinilatcm : i Sancta Trinilas, clamabal cum
cum loiius rorporis civcnmfevve valehat machina, lacrymis, aufer a me lianc quam 1'errencqueo iiifiv-
Omnes adaniantinae vcnae capil;s tovqucbant juvc- niiiaiem. Ubi esl, Deus, promissum tuiim ? Qua-
neni sinc inlcvmissione, nulla doloris rcquics, omncs ciinque hora me invocaveviiis, dicam : Ecce ad&tim
hora* diei inaequalcs; omnc teinpus impoiiunum, (Psat, cxv). Ubi sunl lot misevicordia;, lol miseva^
'
oiiinis locus auctor dolovum. Si enini exivcl ad B tiones, tot clenientia; tuae ? Scd suffcrs, quiapia in-
solem, videbaiur.sibi videre toluni inundtiin ver- lcniione differs. J
lenlem ; si respiccret coelum supcvius, videbaitir 7. Abbatem Rotnctm eunlem comitalur. — Adhuc
hibi nieve supcr capul inferius; si cquilaiet, vide- evgo vecenli incisione plagavuni et gravissima incen-
batur sibi suspeclus ne in pvxcops cadercl; si sede- sione aiieriarum, abbas Fulco, slatucns ire Roinam
ret in Icclo aut in monaslcrio [al., domicilioj, «cclcsiasticae utilitatis et gralia oratioiium , praidi-
videbatuv sibi quasi lotani molcm acdificiisustinere cium juvenem secuin nionel ire, ut fidelem amicuni.
capitc suo. Exislimabal auicm hanc sc infivmitalcni. Al ille libentcr ohedicns paratum se rcspondct, el
inctiviisse, insueia videlicet cihi potusque el somni si coipore, sed non bona volunlate dcficiens.- Sed
niutaiioiie; sed, sicut monslrabiliir in sequentihus, cum abbaii ab exicriova yidenlibus siiggcstum fuissct
revera fiehat suninii Judicis pra?judiciali volunlale, quod juveni iiineratio lanla periculosa forel, iievum
quanquam haec omni? peccalis suis studeret impu- ut quiescat amabiliter monct. IUe vero liumiliter
tavc : c( qnoquo inodo fierct, liemo cval conscius tolus obsislit, ca tantum inlenlione ul, si humanis
qiianta anguslia lahovarct, excepio uno scrvitovc deccdevet, Deus misevevetur ejus aniinafi; si auiein
suo aequiyoco suo, quem ea ascivevat sibi fanii- Dei clemenlia Romam perveniret, a sancto Pelro,
liavilate, ui sihi succuvrcrcl in hoc prajudicio. C cujns evat sevvus, misericordiam sanitalis implo-
Remaiiberat squidem in jmene quidam pudovis raret. Quid ergo ? vicil humililas in isto, amieilia
icspcclus, cuni caeieva omnia lalevenl, praetcr quac in i!lo; piocdalur amicos, diripil ab eis diligentef
poriendebat suffusio oculoruni ct moevovlangticnlis nummos, de quibusper viam relevel aporiaios. Ila
vulius. Omnibus enim devitabal coiiscienliaiu siiarn viam ingreditur, el quod sanissimus quispiam vix
insinuare, ne mollior \al., mclior, seu viliov] fieret valeret, infirmus aggredilur, laboral dolore pl.ig.i-
ipsa inlirmilalis devotione. Quid ergo facercl, quo rmn, el nimietaie infivmilalum. Scmper solus rc- .
se verlevei ? evat miseviam et dolovem videre, florem tvorsum equitabal, quia quac levamen essc dchcvcl,
sciiiccl primsc juventutis non sine gravi damno eiiam loquela sociorum sibi gravis eral, ulpole qui,
niarccsccre. Si quis enim vidcrel oculos lacrymis nisi Dei se clemcnlia detinerei, pene exlra se ali-
suffusos [cod. i, suifossos], ct vulium dolentis mu- quando fiebat. Cumque tanien obviarel paupeiibus,
laniem colores varios, non illi dubium essel quanla virtulc qua polerat, descendens de equo nummos ct
angusiia el tristilia cuin intcrius liirharcl. seminumnios cl.im claudebat in eorum man;b..s, et
6. Ad medicos frustra recurril. A Deo medelam diilciter exosculans, .quasi ad praoseiitem Deum
exspcclal. — Tandcm non valens amplius fevre, [al., Dominum], ut veraciler crai, cuni gemiiihus et
coepil sentcntiain medicorum inquivcrc; ct quia D lacvymis clamans aichat: Domine Dcits, succuvve
quod Jiomines tot sementia;, unus asserit eum cu- niihi in cunctis tuis lniscralionibus. Et sic ascei:so
randum vcnac frontalis incisione; [alius] adliihendo equo siupefactus ibai, menlequcr quae sana tantum
Deo.
poliones cl tolitis spccics medicinae, Quae omnia remanserai, semper liaerens
ille ferebat palienli animo. Si enim vivus arderet, 8. Alpes conscendit. — Pcrveiiilur ubi dicunlur
haheret quasi pro reniedio, cuin omne ingenium cl Sancli Dionysii hospitia, adhuc celebrata ex no-
iniiuslria mcdicorum cedcret cconlrario. Quid ininc ejus, ibipie servitor, cui deputaiuni crat,
cnini illi proficerciil hominuni incdicinas, qucm Deus respeclis ul solchal incisionihus : Ileu , domine,
sancii Adalhardi curandum rescrvahat magnificen- ait, res tua quoiidie ccdit iu clelerius. Non pole-
tise ? (infr., n. ii.) Mulia itaquc sinc ulilitale sui rilis viani pcrficere; ncccsse esl vos cum seniorc
mcilicis cxpendcndo, coepil excogilare, quia non nostro consiliiim hahcre. Deinde alibali suggessit.
est Deus ul liomo; el, quicunque sil nicdicus, Do- Ahhas tristis lralrem aecersivit, ul ihi remaneat,
mini cst salus; quamobrcm crcscenle infirmitatc in . aul electis qiios malit hominibus rcdeat relro, om-
dotcrms, spcm suani oliinem tollil ab hominc, et nino nionet, prccatur el consuiit. IIoc auiem riice-
vViTA. - 1050
1029 ?:
bal, chm adhue intefiorem infirmUalem nesciens, A quendi, non amillendo infirmilatcm, sed admittendo
'tanluni exlerioremyidebaiV ceTaverat enim sicut el in deterius; unde si prius graves, poslmodum susli-
-feliquos renv suain abhalem.suum, ea videlicet nuil angustias graviorcs. Quia enim inter Romauos
causa, ne irripediret iler ceeplum. Gujus monitioni et Apiilioncs inhorruerat solito superius [Co.7.,
humiliter pbsislens oftiniftiodis preeibus : Non,'ail, asperius.] tempeslas bellorum ciini maximo pcvi-
domine, ;causa relrogradiendi, sed causa; profici- culo, equilanles qtiotidie exspeclahanl fotiunac
scendi.si Deus: et vos permiseriiis, sum hpc iter .eventum. Nec defuit forluna; stroplia; indJenfes
aggressus.; Yehi jussioni yestrae obediendoj prxtcr quippe in lalrones oninia sua perdidere. Ahbas
eam eliam alia restat hecessilas in supplerido. Qua- projectus de cquo, r.nsquam terrartim non fuisse
propter precpr -in Dei amore veslrani paternitaieni, .voluisset lunc Jibentius quam illo. Geraldus quoque,
ne fedilu eam imppnaiisihihi, cui conlradicere non sicut semper solebat, relrorsum solus el pendulus
Taleam, jussionenu Ad baec videns abbas perseve- cquitabal, auruni etiam et argcnlum ahbatis secum
ranliain iuvenis, annuil ejus volunlali et desiderio habchat; sed quid faceret? quomodo cvaderel ? In-
bonae inlenlioiiis,; Cunir aulem ad niontem Jovis vaditur, dc equo piojicitur, distrahilur, impellilur,
(ilfoHijcwrvJ.pervenissent,asccndit monlem non ian- spoliatur; et ad augmeiitum infirmilalis, cliara
turii Joyis sed etiam Bardohis,riec equosed pede; B graviter flagellalur. Sui quippe, ut melius quisque
%i.ecariimse lanlum causa,;qharilum fleclendae pieta- polerat, fugiehant; nihil putanies perdidisse ex eo
lis Dei in recuperanda salute. Tania erat vis :do- .quod adhuc vnebant. Rccuperatis vero equis per
loris, lanlus.;amor adipiscendae sanltalis, in:cujus quemdam militem, pprveuerunlad monlem Casinum,
-comparatione viluerant oriinia quae creaverat Con- ubijuvenis iteruin pedcs cum lacrymis rcrjuisivit
diior orbis. TJbiyerp ascendit Gaudii hionlem, nudis Sancluni Benediclum, ciiniqiieibimorareniur biduo,
ipedibus etcuculalp capite Incedens, lacrymis et aiibali ipsius loci infirmilatcm suam inlimavil ex
«ingullibus occulte pascebat dolorem. *.-7 consilio. Cui ille cuin lacryniis et suspiriis comlo-
:, 9. Romampervenit.r—Pefyenil Roniam; cujus ar- lendo : Heu fraier, ait, stib quanlo hihoraspcriculo!
;dens desiderio, quot passibus lot angusliis quaesie- camdem quam el tu pateris infirmiiatcm quidani
Tal eani, quosrilur ,liospilium,,-ilur oralum. Quis ex fratribus nostris incurvil, qiiam lanta afflictione
possel referre qiianfas .lacrymas ibi fudit. arite Do- cl tanta passione liiiscv susiinuit diutius, doncc
iiiinum suum? Worieget referre, si quis amorem et niodo ad lillimuiii omnis sensns cl omnis htimana
dolorem, desiderium etiiifirmitalem velit confevre. inieniio sibi uon sinc maximo damno dccuvvil. Ad
^Maiisevuhlibi diebus octo, ubi juvenis satisfaccre baic ille siiipefaclus, a quo speiavil discedcre con-
«pu.iaviilacrymis suis elyolp; sed quompdosatisfa- ^1sullus, recessit despevaiior factus.
ceret, .quandiu eum lanta anguslia premeret ? Ye- II. Subit monlem Garganum, fil sacerdos, Cor-
. aiiebat qiiolidie ad ecclesiarii, et quasi Pfe ad os beiam reclit.—Pervcniiur ad montem Gavgaiium,
deberet colloqui sanelo Petro, lumbo lenus iriirabai ut devolius potuil, ovavil Michaelcm archangeluin;
osanctuarii;arcam (5), ubipulsans fidei pielafe, non slil'a gtiitantis aquas multoliesvespevsii capul stium.
soluni affectu cordis, verum etjam niotti corpovis, Sed quid pluva ? Occiillasunt judicia Dei; iion' san-
palefactis menioria; ostiolis, Deo. et sancio Pelro ctus Michael in suoGavgano, non sanclus Bcnedi-
splis lesiihus, omnia: illic lavit, rigavit lacfymis pius in suoCasino, non sanclusPeirus in sua Roma,
et fietihus; aliis dormienlibusipse vigilabatj et clam .quod sanclus Adalardus promeruil de hac re in sua
vsurgens, locatis (4) cusloaibus, Sanctum Pelvum Corbeia. Invenlo itaqnc papa Leone, omnimodis
revisebal. Eval auteni haecsumma peiitionis suaout -satagehat, qiialcnus apud eiim savcinam pcccatorum
si non mcveretuv adiplsci salulem, jnipedieiiiibus suovum possct cxonerare; sed cum non csset acce-
peccalis suiSjVelhancsibiPetriisimpetraretveriiam dcndi locus, nec coinmorandi speciale lempus, coepit
apud clenientiam siimnii :Judicis,:hec illani quaa contrislari et aesluare, si quo modo ad exituni vei
iidhuc erat scintillulairi-amlllevet; sanaeinentis, 0 ,, possel pervcnire. Interea videt quemdam poniificem,
Saltitudo.-divliiavumsapiehtiae et scientiae Dei! qiiam nomine Hubeiium (S), cui omnem suam conscien-
inscrutabilia sunt iudigia. tua; Domine! NPn . vis liani patefecit, infivniitaiem qua laborabat aperit,
dare Petro Rpmaequod reseryabas saneto Adalhardo ct quoinodo relicta mcdicina, omncm spcm suam
Corbeiae. . V --:-': ..VvV -•.".'• commisissel, cuslodiae spiriluali. At ille tcmperans
.10. In Apufim ilincre+_.q fqironibus invadilur. -modum poeniieniia; pro modo infirmitaiis, laudat
Cqsinummvisit.:-— ;ExpleliS;Vitaque; octo diebus, propositum juvenis, hortatur insistere cceptis, impe-
gratia ecclesiasticae-ulililaiisriendit; abhas plferius, ral ne amplius quid faciat sine licentia abhatis. Ita
jSahciuinLePriem papam, ijui turicPvatyevsusvnion- confecto negolio, ulrisque a papa ciiam sacerdoti-
. -tem' Gafgaitum, secuius.villue etiain, licet dcficiat bus effectis, se cum abbale suo, redilur Corbeiam
covpus, juveni tamen amplior Prescit :animus se- non sine magno vilae suacpericulo. Jamque de cor-
• (5) Per feheslram quseibi; habebatur. V.. S.:Grc- in lucratis.
gor. Turpn, lih. i De glpria mafU, cap. 20. , (5) Sic Corb. Silv. 1 Boberlmn, alii Vberlum,
';: (i) Id est prelio sibi cohclliaiis, ncc est necessa- Menardus Gubertum, quem Papebrochius suspicatnr
-iia, uti ceusuit PapebrPchiiis,' liujus vocis inuiaiio fuisse avchicpiscopum Sipoiu'niuiii.
1051 S. GERALDIABBATIS SILVyE-MAJOniS 7' V 1032
povis-sanitate despcvatiisY;i:;iiha; qiriereJjalsailtiteriijA eum assidueliabeh.it cl intehtuhi, ntiUa existcriie
afleritiiis, cleeihosyhis ihsiareipaiipevibUs deseVvive, niensura-veniarum, in lariltim htdigilalibUs jtmtf::-
TpcClesiisInbKrefeViiiissasVqtiia" hovltef ofdiuatus ris nodi instirgevenf, et pelra duvius calluni. Qi;;c
fucvat, Tveqiiehier'celebvave; quaviihi setiani eucha- eriim esset mensufa ad Deuni Claniaiidi, cujus'{«/-.»
-fistiac'-duhi asiaret, ita pvsc;arigiisiia infiyiniiatis Cuij nutlaCrat inflrmandi ? Yideiis deniqhe pveces
'sfiipefactiisfeddebaliir nt jiisi Dei clenientia, qiieih suas nihil adhric proficevc, et omnes lahovessups;
iniev hianus ieiiebat, tenefetur;[a/., theictui], totus. quantuin ad hominehi, incassum ivCj: diviria ani-
'" 7 -
Cxlra se fieret. iriatus inspivatione,- saiietitrii Adalhavdum pratef
12. Fitsacrista:tecclesianVexbi'iitii. ==-falitef oiiines ct super oirines omiiimoda aggredituf peii-
expleio aiiiip.postqiiam a Rohia rediit; cusfos eccle- tione'; cujtis assisleiis altari, usqtie ad desperaiiOr
sire, qui luncerat, humanis decessit; cui Ger.ildus nCiiijani cohlUstiSjroisevabili compunctionis hiiirii-
in ohedientia successit. Successit ohedienier, Jicet liiate in omnes preces fedilitur"diuusus. Weruni
ah ipsa impcdiveiiir iiifiriiiiialc, non aliqua, uipole illo desuper iiiiscrante qui appropiriquat conliibiv=
-qui scipsum non habehal, illeclus cupiditate, sed Jatis corde, pevyenit ad hoc, quod si prius fecisset,
ul tali obedienlia promererelur a Doo gr.ttiani sah:- ' Dci clcirienfia jam libeiaihs fiiissel. Sancto enini
tis recupcraiidae. Nec decrat lantao vohintaiis occa- B Acalhardo: vpyel Jaudabile voium, sc scijicet pro
sio, ohsistcntihus lemporihns prionun proposilo. posse Sempcr el uLiquc magnilicare: riomen ejiis
Temphini qnippe noviter fnndatum ex loio dcser- gloviosurivsi sibi impendevei digiiaiiotiis suai aiijJi^
tum crat(G), otibus ci porcis ct pecorli tis palcbat, Jiumjqup seuhi voto ligaVit, paulispev sohiiioriem
quasi plalca aquis phivialihus ita plenuin eral ut iiifiiiriitatis seniivecoepil.Sicqiie divina clefiiciitia
ansercs ct anaies natarent per illud, ;iro pavimcnto ad peiiticnem qhoiitlie niagis ac niagis aniniattjsj
liabeus niiiiis cuhiti stcrqiiiliniiim, oiniiihns erat aliqiiahdo posi coihpletam (7) covani aliavi Se efftiiv^
fastidio, omnes transeuhics movebant caput supcr dens ili omniuni ovaiioniim effecltis,-hsqtie ad sin^
co. lluic opcri jiivcnis ccepit inslare, si quo modo giiltus vcvba inlcff iimpenles,-perie liquesccbal iii
divlnuiii respecluni ad suani niiseratioiieiii posset cuvrentes laeryriiarhm fluclus; iandem Jaxaia vox
inclinave; ct licel impedireiiiv pcnmi.i temporum, inveiiitiier, gemilusquc soluli in liaec yerba pro-
tamcn sibi providcnte Dco, purgavit lcmplum, com- rumponl: Siincte Atlalhavde, Chvisli amice, suscipe
posuil scdilibus, el ovnavit desupcv cohiinnuJis cum inc niisertim aiite oiiiues cl posl vorimes confrigieii-
basibus chovuru, puvgavitcvyplam cl (leanibiilatoria, fcniad te.
apt.ivit in suis locis dccenlcv aliaria. Qnid amplius . U, Qui euiii sanaU Ejus faudtis Gcraiditscelehrati
moror? Moiiasterium quod jam diu ab omnihus di- — Ohi Crgosatis est visiis sihi iiloneuni irislrii-
missiim eral, infra lcmpus sat liiodicum ita coapla- xissc sanctiim Adalhariluni apudJudicem ChvisiiiinV
vil, utadDcso sc.rvicndiini udcrciur idoneiim, ct suvi'exii,facicrnlersii, ct gcniebnndus vediitadlecitnii
lanise congregationi valdc neccssaiium. Quadarii suuni;cumqueibi scdcvei,adIiiicsingullieiisciaiiiehSj
vcro die fvalres, qui majoris in ccenobio consilii ex parte altavis specie fulgiirea advolavit speildoris
'cranl, vidcnies monastcriiim, ut diximus, oplinic glohus,quifeverberaiis ejus Pculis, illustravit toliim
appavaluiii, abbatcm adeunt, ad viijcndnm qiuc vi- corpus ejus. At ille siupefaclus haesil, cum subito
dcranl adductint; consiiiiim tvibuunt, ui covpova riiptisinfirinitaluiii hodis, inler cutem, ct qtiasi
sanctoviim qui in monasieiio vclusto cvanl lolle- quibusdam cliovdulis, captit ipsum ingens cvepuii;
renlui', et inloco, qiiem Gcraldtissat conienicnicr et iioilfevens dolorem : Sancle Adalharde, shccurvc,
iiiiindaii fcccval, cum summa vcnevalione colloca- misevahili voce (ianiavit; inoxqiie sub sileniio s-e
-renlur. Consilium dalum estet probalum, et quae- Tepvessit, quia cum ipso doloveyirluleni in se faciam
cuiiqiic dcerant ad hoc inquiruntiir, ct oninia, ut seiisit. Sicqiie liheratus ab ipsa infirmitate, ciijiis
dixiniiiE, cum gaudio et episcoponim vicinorum libcralionisdesiderio.tanio eratfatigatus teiirpovc,
confirmaiiunc ct populi firma alleslatione adim- _i laudavit liberatorenV liberavoce; nec defuit vbt'7,
plcnlur; sii-quejuvenis magis ac magis in opere quod paulo anie -voverat "saricto; ubicunque cnihi
susccplo dcsudans, omnibus necessaviis ,adoriiavit, pottiiti gloriam ejtts exaltaril, exaliandofeiiani laliter
iilo subminislranic, ctijtts haec agebal dcsidcrio et maghificavil. Yiiam ipsius appslropliis elegiacis et
amove. supevflriitate sui offehdentem animos legenliiim, ex^
13. S. Adalhardi implotat opem. — Proficiebat sliVpafi fecit ex ipsis serilibiiS'superfliiitatuih, et
quidcni in volo, sed nullo adimc infirmilatis leva- plane reductahi ad fiorem liistoviaihiyslice hCxa-
baturvemedio; nonidco taiiicn desistebat.ei summae nietvo decovavit (8). Fesliyitaiis' ipsius pavum quki
sacvarium pietaiis pulsans, regno Dei VinvTaciehat. licbat me.nioriac,sed compositisaniiphOnis et re-
Oppoiiunitas quoque ccclesiacei orationum praesto spon^oriis, itlta et digna fecit veherarl celebritate,
(G)Ecclcsia Corheiac principalis ignc fucccnsa tameh Yilacaiiclor, qhi nullam S. Adalhardi nientio--
fuer.it ienipore Richavoi abbntis, ul ipsc Gev.Idus nein iacit, id pojt celehraiam a GeraldpiiiissariV
naivat hb. i Mivac. S. Adalliardi supra l.uiuaio in coiitig-i.sse•scribit.; ,,7 :-;'.'.- -V
notis ad mim. 5. (8) Vliain S, Adalhardvprimoscripsit SV-PascliaW
Id
{_') c»iposi conipletorium, nisi fallor. Alierius sius-RadJjevlus ahbas Corbeja,' celebris, quani sicni
: :'-':: 7 v.v.v viTA.;,;,;--',-" ,;,-', '
iQii -1M .
»"eeabsque pIurimoTumravidia, quos tanien agente A ; adductus, etin niedio coilocaluSj ettuncprpcedeiile
Beo et •sariclo riiirabiiis redarguit vieloria. Mtiltis- Dohiino ad liiissae:"celeMfanda;niysievia, iriceplttni
signis illustraverat ocutss adhac viveritium {sanetus estpfficium : Gqudeaniusomnes'.««; Bomino, et s"icad
Adalhafdus] quae omnia tradiderat. pbliyioni negli- fidem perducthm; sicque visipilJa evanait, el fvatcr
gehlia eorum ; qtta; etiam juvenis. diligertter ah eis evigilans quse videfat^sechnl pertvactare cpepit. Co-
<pii viderant et in quibus faCla fuetanf exqhisivii giioyit satis eyidentev quia Deo i«i actibus suis pla-
;£GeraJdus], exquisita postealilteravili cevel; etsiprius ihejus sef yitip se deypiumteriherat;
sanaiio-. 7severius :
':-'i§,Ejus progressus hi ma Pohiiiii posi postea oorporis et. aninii niotus «ohibere
:kem. -—Yir itaque Demini, ut ^eced«nte claritate coapit. :' 7 ...-;;..; :..•..;'...:,;..-..,.::r't
coghPvit s'eabihfirmilale iiberatuni, et gf atia divirift, 17. Alia visio. J-erosolimam.ire disponit.Quod-ez-.
iit 1'dixirhusy larii imirahiliief yisiiathhi","•irieriiof sequilur, — Alio quoqueiehipofe .erai,;sic4ilsibi,vi-
evarigeiici elPf|Uii: Qui-perseveraveriimsqiceiiirftncm debatur, in SahcliPetri moiias.terioCorbeia;, et anle
'teciaivusirit (MaUh. XKIV)V se indelessuhi iri Dei erUcefti,quifi in medio ecclesiae est, corisislebai; et
serviiip exbibuit, et anle Sancii Adalliardi et alia muliitudo virorum et niultefum ianla converierat
«cciesiie aJtaria, ariipliris ffriahi -aniea fecerat, se quo'd, sihi sicut yisam fuerali, iotarii ecclesiani coriiV
-tiiaclare cbepitVOvirura laude digrium, quem nec; B pleverat; et ita eo aale crucein consislenle oninique
iiifiniiitas aliquanlisper a Dei"servUiofetardavit, nee populo versuscrticem aspiciente, imagoDomini,.quDe
sanitas larii niivabiiiier recupefata exira se eieya- in cruce erat, descendit de cruce.et ad-eiim qui iu
*itl"dDohiini et Salvatoris noslfi ciementia usque- aiedio populierat appvopIavi^Veuiiique MandC ac
•qtiaque praidicahdaVqiise in irifirmitale suslinuit leniter convoeans stio noniiue, capht sisum riianit
'servtim suum, he delicereVet sasiitati restiiufum ina. denlulcere coepif, dlcens : t Gohfovtavc,Jili,;ih
iiiisericprdiier eosiservavit," he superhireil Pfaedi- Pomirio et in pPteritia vifttilis ejus.n Et sic disdedcris
^tus aulem vif de heaefieio sibi pVDeocbllatosenori ab ep, vsdentibus omriibus^ sichl pvimuni faefat cvu-
extoliensV sed seiripef fragilitalerii suarii recogiio- cem ascendit. Quo facto fvater evigiJayit,;et niultuni
scendo in hUiiillitaieper^istens, e recfo neii deviavit anxius pro hoc qtio.dviderat, ©euni, ht sibi yisioiiehi
Jtinere; s£d!ad aritefiora "progfcdieiis, animo et prosperam faceret, ohiiixe depvecafi coepit.;YeiVit
«oriversaliorie iii .BiorilePpriiinicpHStituius, adcoeii huiete' sihi in aniriio quialocasaRcioruihVqiii ultra
palaiia capesserida se omnino .aiiiniavit.: Legerat rnafe fequiescunt, vellet visiiare, et ad.isejiulcfuni
•eriim Doiriiriuni ia Evangelio dlcehtem ':' Peiite et Domitii eum "ip Jerusalehi adorarC; Cumque: hoc
accipictis, quarite et invenielis, puisaleet aperieiur qualiter adimplerippsset in animo yolverettiv, audi-
iiobis (Luc. xi). Hac voee Doiriiriica: cprifisus. Dei vil quia in eadein-qua ipse nianebai viiJa,quidani
seryus non.cessabai petere, ut accipefet, salagehat vjri fideles iler suum apparareni, qualenus ad sepul-.
«juicrerey ul inveniret, riiiebaturque pulsafe, ul ei «vum Doniini adovafe poluisseht. Quo cpgnitp iaalus
Ppiiiinus dignareltir aperire. Qubd et faelum >'est. .yehemenier effectus; GmriipolenliBep gvatias feddi-
liifinliabalur enini, ui dislmus, irifirriillaie gvavis- dil, qui consilium ad hoc quod volebat necessavturii
siiria.el ad petiiionem siiarii liberavii eurii niivabi- mihislravit; sed qiiia suh ahbate el regula hi inoia-
liter misericordia diyina; quassivit ut euni visitave sterio degebat, -valdcsihi ihcommoduni videbatuiv
"digiiafeUirgraiia sancli Spiritiis, el iriveiiit eani iu .si.sine ejus cohsi!ip;et li«Cniiafaceret quPd faceve
cpnspectu oculPfUinAllissinii: auves ejus pvecihiis nitebalt!r.-.Adiit:ergP.7ab3iale!h:v
M lacryniis'hoh cessabat pulsafcVel ipse inisericoi'- aperuiU postula.nseiin.iiittinVrpga!i.s:,"ht.;ei liccn.liaiji
icliiesuaeviscera dighatiis est apefire. '
davet. ^Abbas;ahjeni vid«ns"iliieii lipiieiii''..fratrls'.':ei-
.16.' Tisiohe diviiia recreaiuu — (iuodaiiv auierii ineiueiis ne. aiicubi in 'ifiriere vel iiiclu.siis'vei erc-
-iempove yidebatur ei pev somhiiim quod ipsearile niita Temaiieret, ahiiegayii,: 61; euhi ali ''.iiVfehtiohe.
.«valovium Saiicti Micliaelis,quod"iriipso monasievio hujusmpdi,.si posset, veyPcafe tehlavit; Sed quia
jeslVcons!stevet,el .DpriiiniisJesus CliHsiusVInfcfiusg plahfalio quam plantaf Deus nequit evadieafiVvir
cum angeloruriiel avchangelovufhnihltiludineihfinita saspe noiiiinalus ab interilione sua noo recessit; et
it omnium sariclovuiii,se ad Missaeceiebfanda my- qubd per se iionpptefat,postea niiillpruriisahe^orum
jsieiiapvaipararel. Assisiebant VaiigeliV niihistvabarit virofum pvecibusimpetravit. TandemabbasiihiiuUV
varchange.lL;-ei ea quie fariioViiiystevioerarit necessa- sed ea cotiditiohe utj si DeusposseconceiJevei, ad
ria pvaeparaharit; cunique omiiia niinistrassent, Pt ex •eum sine dubio fepedafel. Yiv aiiiehi .ven.evahilis,
"auiraqueparte in modum cahlorhm in chovo coiisi- aecepla licentia, obediehiiam suscepil, iter suuin
stentiuhisaiicti, qui cum eo erant .eoilpcait esserit,' apparayit;, Dei gratia locaVsanctorum multovuhi
jpse Dominus Jesus c03pitinquivereulr11.n1 omnes visitavit, ad sepulerum Dpminicum, qupd supef
'«onvenissent, quidebebarit conyenife.llliSiahlen! i!e- :priihia Cupiebai, adpfayii;: ad propvia^sicut abbgii
jSpondenlibusei dicentibus DoniiripiAdsuriius, dixif: suo pvotmIsevat,rppedavit. Quanta inilinere poana-
J^on, quia fvater.ille iiondiini innvpssus estsqui stat fpnv «ruciahienla susilhhitrlnoa.est hbsiruin expp^,
'juKla; osliuin exlevius. Sicque co praecipiehte «st licve; quia ad ea qua? iiitev nosDe.us per eum.ope-
«tillatn qua; a Gevaldo scripla est, simul ctim ejus- atictor est idem Gevaldus., edidimus "Saec..
dein sancti duobus mivaculovumlibvis, quorum priini ad annum 826. " '• IVvparie' if
BATaoi,. CXLVII, 33
S. GERALDI ABBATIS-SILV^E-MAJORIS - 1055
. iOoS..,.;
fari dignatus esl, vix "siifficit lingua baibulire. .A.de lerva et cOgnatione.su.aegrediunluf-(Geii. XH,1),
Ingressus itaque. monasterii- clauslvum V coepit iii, Fit conju.nciio Ia;lahunda, ;fit exsultatio jucunda;
Dei sefvitiose exercerey. •et..\quav."de:ejus iriira- exsultant de magislrp discipuli, gaudet magisler
bilibus audiefal et viderat,ad memoviam vevocave.; superdiscipulos^exsultai abbas super socieiatema
- iS.lReversus fit afrlms.-^IrilereaVquodamfra.fre Deo sibi.tammirabiliterpraeyisam, laelahiur tirones
suo cavriali (9) de hac' yila cgvesso, qtii curani Chvisti, quia.-videht.pt, cpgnoscunt non ab homine,
7 fratrtim - in monasterio Saticti . Viricentii apud sc;l a Deo quoedesidevabani piiinia sibi pvovenife
jnoriteni Laiidun'um:-suscepe'rat^ad ;-.abbaiiarn:pro-;: jhxiaVvolurifatehisuam. SaeculiitaquC honoVe depo-
vecitis est. Quod invitus diuque retinens suscepil; sito, viani.qua Ghrislum seqiiantuv ingrediuii.tur,et
erquaihyis hon esse parum fvalrilVuspraeesse:.cognor usque ad.beati Dionysii donmm, quem locum sibi.
sceret, vellel tameri nollet, pbedivit. Collpatitem delegeranl, undequaqtie conyeniunt. Adorata igitur
oneri lam gravi superpositb, non se obli.vioriitradidit, ad sancioruni mar.tyruni sepulerum Salvaloris cle^-,
sedVinVquahiuni potevat, se forhiam et speculum mentia, eorumque martyrum et aliorttm sanclorum
. discipulis suis exhibuit. Fvalves.vevo, qui sub eo patrocinia suo atixilio .convocaiit, Chrisli duce
evaiitV. plus levrenis ponimqdis qtiam coeleslibus providenlia, Aurelianis, ut ibidem ad sanclaeCrucis
inleriii,-moribus ejus non berie.conyeniebanlj sed, B 1 adorent ecclesiam (II), dirigunt vest:gia. Ctimque
sicut legituv:desancto Benediclp (S. GREG./. ii DiaL, Ct inde discessisseni, et Turonis, ubi sanciissimi
-c. 3), sanctis eius monilis cohtvaria sentiehant. confessovisMaiiini corpus reqiiiescit, appropiriquas-
Cuiiiqrieconspicevefeps utvolehat siiie.peculiaribiis sent, peregrinos qui a Sanclp Pelro Romaeveiiiea-.
esse nolleacquiescere, ad sanclissinii Pairis nostri hant invenerunl;: qui ab eis uude essent, aul quo
Benediciiexehiplum cogitayil eos dimiuere,,et secum irenl, vel quid in animo, vevsab.nt per pmnia-
liabilare. In mpnastevip aulem suo erai vir sanctis- scrulali sunt. Palefacto igituf eorum desiderio,
simus inclusus.ilO), a quo consilium, qiiompdoquos adeunl abbatem, rogantes ul ad eovum fines iter
ad regenduni susceperat dimitiere.posset, fequisivit; suum dirigeret; qualeiius de. subslanliis suis in
qui satis idpneum et sibi valde iiecessarium dedit, alodiis, quie Deo disponehant dtive ad Deo sevvieu-
JHliles.-yerp- secundum saeeulunVnon ignobiles ad . duni) ecclesiam constvuevet. Quod el factum fuisset,
eumdem inclusum venerant, de.peccatis suis apud nisi Deus eovumIiabilaiionem alias disposuisset: et
purii; conquerenies, quia saeculo arnplius seryire quia Deus voluit, pevegviniin viam suam ahievuut;
;iioiebant,. confessi fueranl, et ab eo qhomodo id abbas-vevo et socii sui; Pictaviua!, Deo ducenle,
jfacerent. consilitim poposcerarit. Sahctus autem, vir „ pevvenevunt..
r •.----:.- ....
,-..-
,p
A
pt abhatis su.pradicli aiiimum cognosceus, et desi- 20. Pictcivumadvenil.-Excipilur a comiie Guidene,
.derihni miliium cognosceris el iiiielligeris:,in hnum quo comniendatur Raduifo.:SUvqm-Majoremadit,—
piiines cOngregavit, consiliurii ulrovunique apevuit, Iiigvessisaulemillisciyiiaiem,eccecoinesPiciavium,
et iaicos quasi fidei vudihienla suscipientes, sariclis- Wido (12) veiievahilis,Dei pvovisioneex alteva pavte
simi abbalis pvovidenliae commendavit. 0 Chvisli advenil. Quod cum abbas cognovisset, sperans sibi
pietas inenavrabilis! o Salvatoiis clementia incom- non ahsurduin si cum eb loquerelur, venil ad eum, 7
parabilisi Famulis suis se tpto corde quaevenlihus, monens socios ut se sequerentur. Cum auiem eos
,ad saeeuli blaiidimenla superanda magistvuni, qui comes conspicere!, fesaluiavit, et unde venissent
eps pvaeceiievetminislvavil;"sevvoque suo, ul sibi aut quo ire velleni diligpnler inquisivil. Gui abhas
devolius deserviret',. socios et discipulos aggregavif. omnia quae in animo hahehat aperuit, et quod de
TalibuS vero conjunctis in Doniino,abhas hon ihi- lerris suis et cognatiohibus suis egressi Domiiiuni
"hiemorfratruni quos ad regendum susceperat, epi- .sequebanltiVadjecil. Cogniia autehi comes eovurri
scopiim (Helinavdum) a qpo ahbatiaebiius hahebat voluniale , etdiyina in hocprpvisione, abbatem' et
adiit, eique quale coiisilium quaesivisset apefuit, .suos ccepit rogareV ulpro Clirisfo, pro cujus coepe-
;onus regimihis,' ' quod hahebatV' ejus providentiae T»rant . haac amore, qtioeunque ih sua lerfa velleht
V ! remanerent; ipse vero consilium ei auxilium suuhi
defeliqhit.
19.' Abbaliam dimillil. Varia loca SS, visilat. — sibi in omnibus curaret impendere. Dum vevode
Taliter vero Chvisii lirones abbati sanclissimo subji- hisad iiivicem sevmocinaventuv, ecce quidain Rur-
'ciuhiur, el sahcti patriarchae nostri Abrahaeexemplo degala; pvaepositus, riomine Radulfus (13), a Deo
(9) Is evat; Reginevus. Abbatia S., .Yincenlii. iu annis. -. — . . ,o •.
.' altevoniontis Laudunensis bvachio sila, hodieque . (12) Guido agnomine Gofridhs, Guillelmi YAqui-
subsisiit congveg.'S.Mauvi aggregala. taniaeducis filius,fratribus suis Guillelmo VI Crassb
' • (10) HuncBolIandussuspicatuvfuisseS.Ainulfum el GuillelmoYJI Aeri in Aquitaniaediicaiu successit
postea; episc.. Suessionenseiri; sed fallilur. Naiu subGuillclmi YlllriPinihe. Obiilanno 1086; sepullus
inclusus bic memoralus in monasterio S. Yincentii . eslin moriasterip novo Pictavensi, quod a fuiids.meit-.
' degebat, ul legeiiti palel, quod de S. Arnulfo dici tis restauraverat.
- ripiipotesi.Hiihcpoliuscrediderinifuisselilbroinuiii, '; (15) Huric virhm
-
fuisse ecclesiasticum
' ecrisuil
dp quo irifra-uurri. 22. ; :. .- ; . PapebrOchius; at: ex alfeva Vita j ubi, diciiur -
- "(11).Eapst ecclesia calhedralis, bodieque sub hoc niiriisterialis, certum est eum; fuisse. Burdigalaa a
nomiiie celebrls, quae a Calviriianisdivula tandem duce praeposiliimjuri dicendo;
splendovemresiituta est paucis abhinc
t v(ivjstihiirii-iri
:
i057- >* '; '--' :- -':.-••.': ViTA.vv :•.: ..: v .'.... IOSS.
roissus venit, et comiti", si vcllel, qtiod *adid ido- A euin taliter adorasset. His igitur peractis, mililes
neumlocuni «os deducerci, inyilavii. Unde comes qui cum abhale veneraiit, adhuc laicali hahitu
laelus vehemenler effeclus, abbateni el suos ejusdem. induli, quiadeyovefant.iter ad Sanctum Jacobum:,'-',
praeposili eustodia; niaiicipavit, ul eos quasi se cusio-» ingressi sunt, et tamen licenlia ac benediclione
diret;, et quemritinque locum iri tola sua terra sihi abbatis, sine cujus praeceplo nihil facere promi-
deligercnl ,sine aliquaVcontvovevsianihil dubitans serunt. ; : '.,
suo impevio cbricedevet-. Quid miilia? Praepositus , 22. Ejus sbciomm nomina. — Tandem sua pere-
Radulfus suscepit eos gaudens.' et ad loeiim,""qu.i; gvinafione pevacta, ad eum vegvessisunt, et sancti
Silva-Majov iriiev duo mavia' nuricupalur, adduxil, Benedicti hahiium devoti, ac Deo se ex toto com-
et ecelesiam parvulaiii:iion ex Japidibus, sed de miltenles, suscepevunt. . Si qtiis autem liomina
lef.va conslvuclampsleniJit. Silva aulem in civcuiiu. eovtiihqui cum ahbaie pviniitus yenevunt cognosceve
tam densa vepvibus et sentibus cvevevai, quod voluevit, sine duhip cognoscevcpPtevit quicunque
nullus ad ecclcsiam-appvopinquare poievai, nisi subscriptam pagloam inHelligenslegerit: Geraldus
giadio, autalio aliqupfevvameiub pvius iter fecissel.'-., al)bas, et lnonachi ires, qui de monasterio quod
Ad haiie quiderii ecelesiam duhi abbas «l sui venis-: prius vexevat, ipsius amoveciun eo yenerunl; unus
3
sent, tantus eidem abbati amor iliidem remanendi - Maviiiitis,(16) qui postea ecclesiam Sancli Dionysii .
occurr.ili quod se nbn alias ituruin aroplius Deo, si de Moi.iie.fexH; alitis vevo Ebvpinus, qui deiiiijiiavi
sibi propitiaretur, prpmisit. , : habitii pgrediens, Dei.amore inclusus (17) usque ad,
21. Qitam a dominis obtinei. Yisione animatur.—• mortem fovtitev pugnayit; tevtitis quidem Alevan-
Tunc temporis autem terrae illius et dominus s|lva; nus (18), ipsius abhalis nejips. Islilresmonaclii jam
et possessor erat qtiidam miles Augerius (14). de facii yenerunf, et in Ioco eodem,sicul regula sancti
Biontio, et cnm eo alii quampluvimi, quovum Benedicti prascipit, professi sunt,...Yenerunl et alii
iiomina ipse cognoscit- qui creavit.- Cum omnibus quinque, qui, adhuc laicali bahilu induli, eum ut
v-evosic abbas egil, ut omnes locuin Deo et sanctae msgistrum et palrem pvo Dei aniore seculi sunf.
ejus matvi Maviaecondohavenl, el ab omni servitio Ex quibus unusfuit Beriegius (19) nomine, viv hene.
solulum in perpeluuni facerent; et ita.sanctus Patev. iiiovigevalus, in consilio pvovidus, in sermone prae-
Geraldus exhilaralus, ad; ecclesiplam fediit, t;l clartis, arpioyuni prohilate slvenuus, oonis omiii-
deinceps eonslvuere habilaculum sibi et suis fecit. bus in amicitia juriclus, charitate fervidus, diviliis
Quadain siquidem viocle coepil Dcmn qbmrs depre- sa;cularil)iiset dignitale ad plenuni munitus; fuit
cafi, quaienus si eo.runiibideni sialio sibi placeret, Q _ enim Fvaiieigena, ex regiis militibus non infimus,
uslenderet ,et oranes actus eorum secundum boni- - cx Noviomo (Noyon) civitale FranciaeVoriiindus,
talis- suae diviiias in boutim dirigeret. Cuniqu® Caslellani ipsius civilalis Germanus. Hic aulem
prando dcfessus obdqrmivet, sibi videbaUir, quia de quandiu sapculaiibusnegotiis inlevfuit, omnibusqui
vaiie Oriciitis curfu<;, qiiehi duo hoves dncerent,' eum eo efanl ubicunque amabilis super omries
feniret; post vero aliquanluin tempus, duo bnves. semper fuit, diviiijs nimirum abtmdavil, el cas libe-
mutabantur in equum unutn, et equus eumdera ralitev, non ut eaium servus sed ut dominus,
ivaniilem quemVbpves gradiebalur; taridem'equus tractavit. ln pueriiia lillerarum sludiis datns a pa-
eonversus in.Dei Filio,: ila suspehsp ut pro nohis reutihus fuit,sed postquani adolescentiae annos in-
pihisfueval in cvucis palibiilo; inferiov cvncis pavs gressus est, dimisso lillerarum sludio, miliiiae
langebal lerrarii ,' siiperior .vero usqiie ad coeluih inliKsit, nimirum quia nobilis elnobili genereorlus,
erigebalur (15)..Cumque sanctissimus viv. talia aninium sutim iion poteral ah liujusniodi exercitiis
rcspicerel, a loco in quo erat survexil, et Clivislum vefvenave, prassertim cum videret aequaevos suos
sicul in cruce pendebat adorayil. Tanla aulem et talibus.negotiis inclinavi. Quid multa ? inilitiam
t:;ih niivabilivisione aniihatiis Dei sevvus evigilavit; amplexus et avmis mililavibus suppositus, saiis
evigilans vevoCldiu seciim qua; videvat peiivacians, fj D longo tempore se in mililia cxercuit, donec, dextera
quia Dei visio eval cognoyii, et qtiia ubi .fixtim eval Dei lactiis, se non hene agere cogr.ovil; arma de-
sancia? crticis sigritiinV ihideni: ecclesiam fundave seruit, et iieium undis lacrymaram el.confessione
dehebal iniellexii. Cognovit qiioniam Deo iler.suum \ pura baptizatus, ahbalem Geralduiri in Silvam-Ma-
ct aclio placcret, cujus dono et gvatia fuevat quod jorem secutus, sicut evange'icus sermo^ monet et

(14) Joannes Gnisiiis Ogerium scVibit. Riontium (17) Idem, ul videtuv, tjiii in niohastevio o. vin-
icus eval tempoveS. GvegoviiTuvon.cujus meminil cenlii inclusiis evat sub hostvo Gevaldo, de qno su-
'u lih. de glovia Cohf.,cap. 48; postea in oppiduni pva num. 18. Memovatiivin NecroIogioSilvensi"viii:
revit, quod bodieque cclehve esl, vulgp Bioiris '. Idus 3ulii cuni hoc elogio : Obiil Ebroinus' bonce
iclum ad Gavumiiam,'qualuov civciler leucis supva memoricesociusB. Geraldi: :'• -
uvdigalam, seplcni vevo a Silva-Majovidi.ssilum.;" (18)TIicfuil lertius Silvae-Majorisabbas, Iaudatur
(15) AlievitisYiteaucior: Non iamen maienaliier in Necrologio his verbis: xiv; Kali Aprilis obiit
lla critx videbaiur,:sed eial qucedam clariias for- domnus.Alerahnus, vir:vita)veiierabilis, nepos beati
naia in iiwdum criicis_.qitce loium locummiri splen- Geraldi, hujus r.cclesicelerlius abbas, jqcel iri capi-
bjis niagriiludirieilluslrabat. • - ; Julo ubi tkfcipiunlqbbaiesvesles. -: ; '-;'•-.
(16) Mernoraiur in Necrologio Silvffi-Majoris die (19) Menardo Herlegius.X)esun\hic nprinuila apud"
vi. Kalend. Juiii. Boliahdum vitio scripioiis.'•''-' .
«>39 S. GERALDIABBATISSILY/E-MA30R1S. . . , iWO
'. viiiperai,: oiiinibus-qufe possidebai, renuntiavit A-proficeve,necmirumjiiain
, diliqe.nti.busBcxm omniq-
'- :-:':; '.:"'-,::: -::.-:'.: .:.:.:. coopcrarilur.Jn bonum:(Bom, .VJII,'28),:::el,oiniiis:
(&e.';XIV,'55.):
- - m.Alii sociirioniinaritur.iniliaadfuhdatioriem-ino-.: plaiiiatio qtiani plantal cajleslis ;Pater ii!)ii pvadi*::
riaslerii.— Alius autem "VVido.de MohieLauduno (20): ealuv (Mdtih. xv, :I5), sed semper pvpspevat.• 0;
civitate Francia;, ita eiiiin voeatuf^Priuiidus, iiiiles= ; qtianta revereniia ille venerandus esl di^s ah liuj-.i.i,
episcopalis, divitiis referius, et nobilitale saeculi- . pairia; incolis, quo beatus vir a Deoiiiissus:de loh-
saiis decOvaius,vir iste viviulis erai coiisiliariiis, glnquis.terrae pavtibus Iiuc advenil! Aiino siqiiideni;
aiiimi sui vectov stvenuus e't in omni pvohitate ele- ab incavnalione Domihi liiillesimo sepluagesinio:
, gaiiiissimus. Teszo tevlius, juvenis quidem , sed , nono (25) cnm sociis suis venii domiriiis Gevaldtis.:
animo fovtiset quaridiu in sacculoconvevsatus est: ih Silvair^Majoreihin;festiy.iiate,.,ut:ferl.u.f,'a"posio>;
riuiiqnariiarrna sua alteri deseruit, nec limore miliiis lovumSimoiiis et Jtida;. In :secundo.:{2i);aniipiiij,
tinius tinquani tnutayil, sed semper ubicunque esset, cceplumest monaslefium, y. scilicetldus Ma.ii,ih;
victoriam el palmam aequirere super onvnessocibs lionoreDonlini et J)eala3'Marke:yirgiiiis.'.et siiiiciorum.:
elaboravil, Hic (21) auteni Teszo, de quodani Galliae' apostolorum' Siiiionis et J.udae (2S). Fania. itaque;
castello, Guci noinine, oviundus, honaeindolis ado- tanli vifi per diversas regioncs se velOciusexieiir.
leseeus ct i.obilitatis fttil. Quavius autem Valtevos,B 3 dii, populique in unum conglohati.adeum confliiere;
similitef de civitale Monie-Lauduno,viv militaviset cheper.unl. caier.yatiiii,tit illius fvtieveiituv asjiectii,J
probus, in opeve et sermone discvelus, consilio pol- et ejus praedicationis voihere .duvaepruni cpvdaj
leris, non aliquo siiperfluus, et in omni Operesuo diviuis gvatiae sehiiiiihus apiaveiituv. .Ei-at en.i.m
teinperatus. Quinlus vero Liilierius (22) Laudunea- aspectu angelicus, eovpovecasttt.s, nienle deyoius,;'
sis, similiter homo hoiieslus el- largus, in armis sevmone facundus,:diyersis vivijiluni flo.iibusadov-,
saiis valens, pmnihus serviens,omnes diligens, inter natus, iiv oralione assidiiiis, signisque in vita sua7
easteros niililes prohilate inferior esse despicieas, pluriinis decoratus. Anteadvemum\:haniq.iie.!llius;
soniper ad majoya inililiae exerciiia se erigcns, et accolae.liujus paiviss;vudcs ct qtiasi agrestes.craiit^
q.iioeprobo homini coguoscebat coiiveiiientia, oniiil- et quid sanctllatis .religioiiisqueboiiiim esseiininus)
litis liiodis, ul poteval, opeve et animo capescens. agnoscebanl; sed effcvos covum:animos sevvusDei
Hi omncs,. digilo divinag niisevaiionis cohipunctl, eleclus,: lani exemplisquam praedicationihusriitilto-V
veniiiiliaiites omnihus quaepossidebant, et de levris1 ties niiligabat et eovumpltiviihos ad --paen i.tenliajif?
ct de cpgnaliouibus suis egressi, Clirislum secuti confessioiiemque pvovoeabal.VNam cum. iiiaxinia:
suiit, et qui pvius in veslibus pveliosis fulgebani, C iivultiiudo ' ad-eiiiiv,-
- ut sua confitefonturcvimina. ' '
poslea sovdebant induti veslibus vilissimis; fiunt saspevenissenl, hanc omnibus in. eommunejpceni-
fiemovuniet silvariim foviissinii exslirpaiores qui tcnlianiiii remissioiiem peccatofuhi suprum.iiijiin.r:;
pf.itis' fueraiil slrenuissiiiii bellalores, Iii his ergo gehat ut sexta quiderh feria jejunarent, S.abbaiP
adimpletus est serinb proplielicus,' qui dicit: Et vero a cafne abstineveni. :. \;: V ::-:::.
conflubunlgladios suos in vomeres, et lanceas suas , 2S. Miraculis c/flret.-^Divulgata.igilur sancti yivi
in falces (Isai. n, 5). Hi nunquam Scriptuvas lege- opinione pevdiyevsas vegiones, quidanl deepiscopip:
vanl, sedtamen quagSeriptuvapraecipilinipleverunl; Lemovicensi oviundus, ipsum cumjQetu pro.parvulo
et quia prius illiciia mtiliolies egevanl, postea a exovahat filio, quilovtos ae multhni defovincsa na*
licitis, ultva quam cvedibile sil, abslinebarit. Ab ipso livitatehahebat pedes, dicens : «0 sancieGeralde, si
eiiam pane jejmiabaiit liiulioiies iii die riec aquani ea quaedicuntur de le suntyera, aufcv opprohrium
aliquando siimevevplebant, ut niagis ac icagis in se domus meae. v Talia gcnitore prosequenie, meriiis
Corpovisvoluptatesvefreiiave poluissent. servi Dei puev integevvimamavJepitisest sariilaieiii.
• 24. Monast. Siivcc-Maj.orisconslruilur. — Igitur Pater itaque, pvo taniae fei inivaculp stupens ac.ve-
posiquam beaitis Gevaldus iu loco eodem. ut supva- hemeritevcongaudens,piierum ipsuin ad.pra?seiitiaiii
diclum esl, ubi Dominum Jesum in cruce viderat U j liominis.deducit et cum muita.devotione pro ac-
in visione et adoraveral, monasterium fundavii, de cej>toJjeneficio gratias.egit.Kecvillud felifcCndiim
iiiein' dicni ipsuhi ccepilPpus succrescefe ac melius quod plerique ihorhidiautfebricilaiiiesi si fo:tesan-.
(20) Ipsa est urbs Laudunum, in nionlis yerlice . -(25) Biennio cifitis GevaliJuhiadveiiisse dicitiiviiv
siia'. Est lariieiliii agro Laiidunensi oppidulum Mons Chvonico Malleacensi, uhi Jegiluv : AiiiioidT';-
in Laudunensi pagodiclunv, vulgoMons enLadnois. Giraudus ccepilcedtficarecwnobiumS. MariceSi.vai'
Sed hujtis Yiiae auctor, supra nuni. 18, Montis- Majoris.-.'Videuotamseqiieniem. r -;
Laudiini noiiiitie apevle ipsam uvbein Laudunum, (24) Idest alievoposl ejus adyentiini,£ciliceil08O
cui adjacct nionasleviuniS. Yi.iicpiiljidesignal sic eiiim legiuiv In veir-ViMariyfoJogioSih'a;-Majo.
V (21) Qua;sequumur usque ad Quarlus, desunt in iis : v Idus Maii:Inchoalio monqsieriiS. Marirn e
edit. Gastellum hic laudaium silum est inter urbes SS. qposiolorum Simonisel Juda) in Silva-Mawre
Laudunum et Suessionas, isli vicinius, sed iri Lau- anno ab<Jricarnalipiu 1080..'.'--'..
duneiisi dipecCsi,posiluni est in ipso veiiice montis, (25) Inter ..sacras veliquias qtias in Silva-Majov
ad cnjus yadices exstat abbatia ISIbvigehti.Dicitur sevvainhv, cx pracipuis siiiit inedia'fereipars crani
fiodiciaeuni, se.u Cpceium, vuJgoCoucy, qupd po. S. Siitionis, et pavs- capiiis S. Judae,el ctispi
tehtissimos dopiinos Ingelvamnoshabuit, in histovia' lanceteqtta Ciiristi lalus perfovatuui fuisse cv
tselehves. "• ditur. ".','
"(22.) MenavdoLucherius. Joanni Guisio Eutkerius.
iOii.. VV:;V^-;:'-.V7 7 VITA": .,,,.;.:...-:;,: :;.. 1012
crifieaiuro,ab eo cpmederent paiieni, neenon qui-de A j£ cincie disseramus. Nam ea quae in yita signa fecit,
-lapide.ivito, qiieiii fratrcspavaynvanl ejus sepul- per negllgentiam maxima cx parte oblivioni iradila
tur.aijvbibisseiil, incoliimes, ac Deo gratias. sancto- sunt (27)i Pominp itaque annuenle, ipsiusque sanV:
iine Geraldo refevcntcs, ad pvbpviaVJaaiireyerie- clis merltis interyenieniibuSj sermo noster quem in
Jjailtiliy ,;:,.:.-: 7 -- . ... , .' ' Iionore ejusdemscvibere aggvedimuv,,boniinipyinci-
. %6. Mqnqchum.a naufragio salvat. .—, Cunwevo pium finemqueaccipiat. - , • -,
per diyersas Galliae nationes prasdicti yiri Dei se • 28. Ejus miracula postmortem.-Ejuselevatio.Dens
fa,ma;diffuderal, qtiidam sancii.Pel.ri Carnotensis ablatus reslituitur. -^-Tcmpove illo, quo beatus Ge-
fnonachus.audieiis illius praeclaragesta, in suis pre- raldps adhuc vilaJPs carpebat auras; qtiidam ab co
cibus fvequenlev obnixe postulayevat ut non ariie Inmonachum receptiis.esl, Petrus (28) iiomine. Hic
.yiderei niqrtem qiiam honiinis Dei fruevelui' visione fuil ipsius diebus plurimis capellanus, el ipse illius
e.l allbquio. Sed curn fovte Anglicum mare dispo- •clausit peulos, ac sepultura; cuni aliis frafrihus ho-
.sujsset transnieave, ingvessus nnvem,' procellosis npriiice tradidili Hic jam grandaeyus, eleclione fi\ir
i.nsurgenlibusuiidis, iiaufragiuni .perlulit. In mediis iruih sepijnms ei successil in ahhatis dignilatcm,
.iiaqtie
' ' L. .--" snbmereis
liiiclihus, -: -.sociis, nave :^
quassata 'et- 1 muliaque de ejus mivabilibus vefevensin.-dicbusillis
amissa, ,nipnachus invplviiur, diemque cuni se- suis, tale perhibebat miraculum fuisse palr.iluni :
.quenii iiocte in tanto dtixit discrimine. Cum vero « Consilium alifjuando fralrum fuit ut de sepulcro, in
.hiic jllucque intumesceritibus raperelur undis"nibil- quo humatus piimufn vir Dei fueral,,,ivansrerretur.
que aliud nisi mprtem exspectarei immincnlem, re- Congregato evgoepiscopovum,abbaluni.',cleiicovuin
eprdatuspst inlev ipsas pehtgi anguslias illius quem el iiohilium laicovum iion minimo coeiu,,levayeve.ni,
.aiigelicam in lerri.s audieVatducere vitam , tantum- ul decebaf; viviiimbvali sancli yivi ossa. M.ultanp-
qtie desideraveyaf intueri; imoque a peclovc tva- Ihliuin tuvba prxscns ibi tunc adeval., ct quidani ex
,hens suspjria^ f O.sancle,inqtiit,,Geralde, Dei suminl pppulo yfr fidelis intev eaelevosqiioqric astabat, ma-
.serve, quem tanlopeve coiicupivi cernere.,. si quid gnopcve pvocuvahs, si-quompdo ex reliqiiijs.aliquiJ
pptesinpvaesenlia Dei, adjuya me, misevtus mei.j .accipere yaleret.Tandem cutp saiicti .cap.nloslcnde-
. Tatia Jllo fi.eqiieuler ingeniinaiite ,, statini"nayis yo- yctur populo, pv.-ediclusvir dcsubius extcndit ve-
jhicvj cursu adyenieris, iherilis yiri D.ei, de conftnio stem, un.usque in ipsa veste exVdentibus casu ceci<
jnortis illum excepil. Baec quoque relulerunt qui dit> Quod videns homo,,ad se-veslem tvaxit denteiti
monachum Sanclo Geraldo postea non sine magiio abscpndil, ac se beneveriiunevaluni.c.vede.ns fpve,
flelu talia narranlem yiderunt. _ recessit inde. Sed cum: yillam egvesstispaiilum pvo-
,.: 27., Moriiur;—H.is igitur ei hujusmodi virlu.lib.ua L cessisset, nulu divino obstupefactus, liuc alqu.e
in yila;vir Domini feliciter.pollens, postquam muilas; iiluc aberrahat, reclam npn pvaBvaiensgvadi viam.
. de ore cvueiiti leonis el quaerentis quas devovetahs-• Ihtellexit denique meritis sancti, Cujusfevehat veli-
traxil ani.mas, pt lanquam lucevha supva candela- quias, iter suumjpraepedivi; reversusqUe , Jicet in-
bvuiii posila quantpluvimosignorantias tenebris suh- viliis, ad nipriastefium , rerii abhaii- fralribusque
nievsosad fidei religionisque lumen reduxit, annisi retulit, reliqjiiasqii.eprotulil; sieque laetusdiscessit.t
malurus rnerilisquefehx, Kpnas Aprilis migravil, adI 23,r-Miiites mire servali. — Adliuc (ed., aliud)
Dosiinnm (26), .sepulfusque esl in ecclcsia, quami guojipe piivaetili genus pvaefalusabbas.Pelvus nav-
ipse.furidayerat, ad.dexteram partem ailaris hpalae. !. 'iahai: iQuaedam, inquit, lipbilismulierV.dUpsliahens
Mariaa.Tncjus transilu non minima muititudo-vifo.s 7;7fiiips miiites",bealum GejuWvHh quam maxinie vene-
ram iiobiliuni, clevicovum et laicovum, . agvicpla-':' rabatiir, ac saepe ad illius ecclesiam veniens tam se
fuihque ac mu.lieyumcongvegalaesi, qhiex; bjipLdis i quam filios alieniius comihendabal. Accidil yero
ac -yillis,et eiiara es. Buvdegala uvbe, .illius.audilO i qiiadam die ut ipsius filii cum aliis militibus in
rccessii, confluxevant. Hi evgoiii cosluni claniove; exevcitu pvocedeve vellenl; sed cuin nori ecs inater
Siiblalo, lacevatis genis, cumiiigenti flelu .piissiinunii j) eorom de exereilu retinere quiyissct, illis jam ad
Patreni el recfi itineris doctoreui se amisisse dple-.- ^ pvoiiciscendumjiaraii.s, posiiis in ievvam genibtis,
hant, liimenqiie:ioiiuspatriaeiiili.moex cprde.exsliii- talia fevtuv filiis. puni gemilivdixisse : s.Qlilii, Deo
ctunifpve amare deflebant. Itaque Ipngum est, iino> vos commcndp ei saiictae Mariae, et saiicti GcraUli
impossihile, explanare qiianla per eum Doniinusi Silvae-Majpriscustodiae, cujus sum ancilla, omniiio
hoha-operari dignatus esl, quanla niirabilia in viiai commeiido..'»In procinctu itaque cu.niessenl positi,
sua osiendere, quanti de lenebris ad yeram lucein , quidam e'x adversaviis unnm ex his laiicea appetiii,
sciJicet Cbrislum, subtracli sunt. Pauca de pluriinis5 et in corpore"avniishudo huiic valide perciissil;'sed-
ignovum ejris (J5o//flnrf..signis,et)yirtutibus , qusa ; virtuie Dci, meritisque sancti vivi, ctii nialev illos
ipst obitiini gessit, rieomniiiotacefe vidcamur, suc-- "conimendayevat, riihii feviendo noceve pofuit. Fer-
(26) Fusius ejus mortem desCribi.tallerius Vita;; vii, qtii locus esl in' subur.liio Aureliancnsi , refevt
uctor, queihvidesis apud Bplland. Cliesnius,-toiho:"1Y Hi.storic.Franc, nnm. 5M. xiv De
(27) Tdem lesiaiiivalteviusYita? auclpr. codem in Necrologio Silvensi haac liabentuv:
:{28) ln caialogi&abbatumdicituv Pelvus de Amba-- JT«/.Maii. Obiil dom:Pelrus ejlls ecclesiai\« abbqs,
ia.FuiiseplimusSilva;-MajPvisabbas,eujiiscpistolanil 'ei S. Gcrardi discipuhis cl ciipellamts.
judovico Fvancorum vegi scvipiampro priore Seru-
1015 S. GEIULDI ABBATJSSILYiE-MAJOIilS 1014
rum eteniii) lancese, licet multo coiiatu peveussbvin A, cuinqtie jani ad monasterii -portam egvessuva-pvo-
corpore ejus infixerit, ac si mollis cera esset, fepll- pinquavet,: duodecim liummos in len-am jacentes
calum est, ut acuriienfefri, quodpr.ius rectum fuerat, reperit;; qtios accipieris cum gvaliavum acfiofie'ga.a-
posl versus haslam retorquereiur. Audiens ilaque dens discessil. 7 :;- "-'':: V' 1'
irialer lam admirabile facliim filiuniqueoblenlri heati 55. Aliusperdilamclavem,—Necdissiinilehliieftirl
viri a morle eveptum, ad ipsius sepulcrum gratias quod,cum"unus ex cusiodihus moiiasteyiiclavetn
oblatura cum filiis advenit,' ferruiii lancea; secum moilicani amisisset ei diu multuiii quaesiyisseicir-
detulit," mullisque diebus supra sepulcriim sancti cumquaque riec iiivenisset, landerii ad sepulcfum
Ipsum ferruni in testimoniuhivirlulis pependit. •'* beati viri accessil, til iiihacnecessilale subveniret
50. Hydropicus sahatur.—- In co3iiobibSilva;-Ma- sibi expfaris, siatimque ul a sepulcfo snrrexif, cla-
jprts quidam" ex fratribus cofpoiis iiioleslia la- vCm aiite aitare invenit, salisquc 'admiraius gralias
'
clus(29), aDgritudinegravi labovabal; nam ad inslar egit. •"•' ; :
: ' '
;:" v v ''-.
iilris infiata cute totus' veheinenier intuinucvat, 54. Captivusmjre Gberalur, ancloris (ides.— Q\ii-
iiihilque aliud nisiihorteni solam exspeetahai.! Sed dam hirles forteeaplns abinimicis, Oliverius noniine,
cum nocle quadam anxius se sopori dedissel, aii filitis videlicei ilJitis Augerii de IJiontio, qujUSilvae-
beati vivi sepulcvumse conspexit in yisioneassisleve, B ] Majovis locnm snnct'6 Gefaldo pvius dedcvaf (Sup.
ttimuloque iliius, ut sibi videbaluv, palefacto, suam n. 21)," diietiisque est apud castvum,. qtiod Mons
infivmitaienicumuno ex dentihus sancii frcquenler Revellus (52) dicituv, et ibi magriofevvi ppndeve
signare. Evigihtnsaulem, el quas viderat seeuni per- onevatus nudusque ad solein Tacie pevunctus,ut a
tracians, faclo hiane, quamvis gravi ponclerefatiga- 'mhscis avidius iiiipeievelur, positus esl. Sed acce-
relur fegritudiiiis, ad lumuhim tamcn viri Dei ac- pti berieficii heatits Geialdus iiori ihimehior, huic in
cessit, magnopere implovans iii suis meritis sibi tali confusione constiluio, non hpcle sed did, visi-
graliam sanifalis avDomino iinpeirarei. Tali modo bihter appafens dixit:"'«'.Quoiiiodolibi est, fratet?-'»
sanus effectushoc nobis fidelilervelulit. 7 At illerespondii: «Male.—Surge;inquifsancli!S,sur-
'31. Monbundusconvhlescit.— Altoqtioque lempo- ge.—El qualiler; domine, [ail riiiles]possunisurgeve,
re, fralev quidam ejusdem monasterii (50) usquead ianlb calehavnhi degvessusgvayamirie?—Surge, in-
mortem infinnatus est. Nam si:ie yoce fere triduo quit [saiicliis]', quanlocius; ne linieas. J. Gumque
permanens, omnes nos, qui eum intuebaniiir (51), tentasset assurgeve, illico bmnia iiiievram corvue-
de sanilale sua desperare fecerat. Sed cuni adlioc vunt viiiculaVAlille obslupefaclus : «Quis es, inqtiit,
veiiissel, ut de leclo eum ministri absiraliere usque doniine? — Ne cuves, ait lionioj scive qiii siim ego;
ail terram in cilicio, ulestconsueiudo rnovienlium,>^ sedcompedes accipierisad SanctaeMaviat;Silvte-Ma
deponeve fesiinavenl, tvislis aimiorium faclus se jovis coinobium concilus perge ; Deoqheibi gratiii
vevlit ad pavielerii. Dominum ut sibi: iniserevelirr age.i Videiis iiaque lioino cusiodes nbn ahesse,iiec
orare, sanctumque Geraldum, prout poterat.invo- - iion in platea qiianiphirimos deahibulantes, fovrii
cave coepit in 'auxilium, ei, sicut ipse perhibehat, dahat abire. Yidehs sanctus dixit ruvsus adeum
.cum oculos quasi obdormiens clausisset,-ecce subito ' eNe p.iveas, qriia nulliis morlalihm usque ad-locuii
quidani senex, veneranda canitieacdecorus aspectu, qtiempraodixiobesse tibi p:r3evaIehif.--Obsecro,iii
aslltit ei;. videbalur aiitein sibiqhod non aliusriisi quit, dorhine, ul hiilii nomen thum digiievis inti
vir sahcliis' Csset queiri paulo aiite invocaverat.. . 'mare. » Et ille : «'Scii6'me'7Geraldu'mVSilvai-Majpri
Cunique ideiii senex irifirhium teligisset et aliani in abbatem esse.» Qno dicto,ah oculisaspieieniis illic
pavteni veiiissel, extemplo segritudine recedente, evanuit. Ariimaliis"tandehi sponsioriibusiariti viri
sanguinis copia ex iilius emanavit naribus; sicque. : ex oppido,; nemihe' proliibeiVte, "asshmpiis securi
se a periciilo movtis obteii.tu beati yivi Jihevalum conrpedibus,iit jussu fiierat.exiit; sicque laetus e
esse proiestabatur. ; alacer ad coehohium Sanctae Mariae
Silvae-Majori
32. Pauper nummosinveriil.-—Aliud qhoque-mi- venit, Deo gratias et saiicfo-Gefaldoveddidit ;.Vniva
' ®
raculum, nimiuni quidem, sed pielate condituih, idcnV culurii fratvibus ibideni servieiitibusseriatim retu
sanclus cperalus esl. Cum miilier quaedaniex loii- iit.TUi autem 'coiifesliih. summa cum7Ia?liliapulsa
ginquis parlibus,'consumptis om.nibusquaehahehat, tls sigriis, Te Deum laudainus soleniriitef decahta
venisset ad monasteviumilrius, nomenejiis fvequen- vevunt. Ihec yeio, etalia qiiaeharraiiiussigna, no
tev inclamabat; atque veltili vivens ipse in cbvpore ab aliis, nisi ab his qui liapccertissirrievidevuni
. praesehs adesset, alinioniam sediijo ab eo pelebal; audievtini, vel quibus "coHatasuiil, accepimus.

(29) Et istnd miraculum a Pelro ahbaie ad pp- (52) Ilunc locuiu Papebrochius putayit esse oj
sierbsifansniissum fuisse lestaiiir alleriiis Yitaeari- pidum hujus noniihis saiis iioltini iu \ pvbylrici
•clor, imo et islud inter caitera, ul ipse
loqtiiiiiv,etiani . Bvessiensi,, vulgo Montrdvei.: Atvliicdesighai
scriplp tradidit Pelvus, el probato.suo testimoniocon- oppidiilumPelvpcpvioviim,: vulgo -Montravel.diciu
firmqvit. : '_•• ad Dovdonam situm liaud pvociiia Va.salensipag
(50) In allera Viia dicitur monasterii cuslos. -Quod seplemlencis a Silva-Majori, diiabiisvyevb,
(31), Sic codex Corbeiensis. Alji mss. nos, qui in- Gaslellione oppido, dislal. 7 -v V;\ \
Uiebqntur.hinc Bellahdiani-eos,qui, elc.
'
'1045 YITA"S. ADALARDI. " tu4<*,
5S. Jtf.iraculaad ejus sepulcrum. •—De manifeslis j.4 vem eliarii a quodam naufiago ex cera coiiiposiiam-,
eliam signis (33), ad illius luriiulum frequentius pa^ sepulcro appensani, iriullolies vidimus quise, ih ,
tratis.vsilendum nori .est (54). Nam viriqiiamplures, niagno mafis discriihiiieposiluni, invocaiiohe sola
necrion' niulieres, amisso sensu, cum.ad "illiusad^- hominissancti Gefaldi a morle libevaiuni mlfabiliier
' "" •"
dtieti fuissent lumulum a parenlibus vel amicis, Tore pevhibebat. . .'.'.'- '_
'
vigiliis. {rium aut quatuor noelium celebralis, pri- 36. Auclor scribii in Sifva-Mdjo.ri._—Ut quid iios
slinae sanilati resliiuebanlur, anuuunique" nionasle- auiem de ejus loquimuv mivahilibus,cu.miioc soliim
riocensuiri reportabant. Tantamque ei Dominus ad illius declavanda sufficiat mevlta quod laiitum
gratiam largiri dignatus est ul absque nuriiero.capti- religionis exempliim in hac. efftiisit palria per eum,
vos ferro, vmculis compedibusqueab inimicis vehe- quod ahsqiie. numero peccaiores saeculoveliclo
nienler aslriclos, non lantum de viciiiis, sed etiani iiioflem evasefunt, quodin coenobloab eo.constvu-
de longinquis; niuridi finibus, liheros abirevincun- clp juveries ef yifgines (3S), senes cum juniovibus,
clanter praeceperii; iia ut eiiarri de Norlinannicis Iaudant noinen Domini ? Narn. locus qtii quondam
regionibus nonnulli ad mpnasleriurii ipsius cum spelunca latfonurii, laiibhluin luporurii et feraruni
caienis et compedibus, et aliis lormentorum gene- exsiilerat, viro Dei advenienle, domus orationis,
ribus, gralias oblaluri advenerinl captivi, illum se B I Jocus sanclificaiionis et rellgioiiispacis eflecths est.
fjcie ad faciem vidisse, illiusque riulu ac.irierilis se Quis landem ipse, vel quantae sancfilalis aul ciijus
splulosesse a yinculis fideliler pfofileriles, coiiipe- vilae fuerit," multo;melius'opCra qhain diclaeluci- .
dibusque Vsupraipsius' sepulcrurii appensis, annuo- dant; exilus autemacta probal. Ne igitur vevbpvuni
q.ue censu indiclo, suam cum gaudio redierunl ih pvolixilas . lcgeiilibus taidiuni infevat, scvibendi
patriam. Muiti quoque ex accolis patriae, aliquo finem faciamus , Deum supev omnia el in omnibus
tacti dolore capitis, bculofUm,:fiianutim,pedum vel'' glovificariies,qui tam egvegiuni doctovem, beatissi-
aliorura niembrorurii, invocalo ipsius .noniine, mum Gefaldhni,de longihquis finibus adillumiria-
•cereas saepe exprimunt similitudines, quas illius tionem vegionis istius niivabililev destinavil; cui
tumulo superpendentes, sospitaleiTi pristinam se est honor et imperiuin in saecula sajculprum^
meritis. ejusdeni recepisse fideliier coiifileiituf..Na-r - Amen. : . '

, (33) ISonnuIIa addil alterius Yitae aucior, quae quot in vicinis domibus haud propul ab ecclesia ha-
apud BoIIand.hahentur. bitabanl. Oregiindissariclceconversalionishabilum a
(54) Meiiardus addit hic : Nam qui cle lapide se- S. Geraido suscepisse dicitur in veteri insirUmenlo,
pulcri ejus conluso aquce perniixlo bibebaril, sana- Alise passim memoranlur. Inter. alia monaslerii
banlur. Silvae-Majovislocaqiiae in biilla Ccelestirii,111me-
(55) Id de sanclimonialibuseiiam in Silva-Majori r'^ inoranlur, occuvrii parlherion Poihareli in dicecesi
degentibus iiiterprelatuv Pap.ehvochius;ubi pavthe-* Caiuicensi, cum suis pviofalibhs, elc. Evat alius
Jipnis rudera hodieque videvi observat. Certe:in Gavareti in Occilania, Silvae-Majorisubieclus.
plerisqup ordinis noslri monastcriis moniales ali-

:: :
V YITA:SANe.TI ADALARDIv '''

;. : .: ABBATIS GORBEIENSIS, V ;..."'


AUCTORESANCTOGERALDOABBATE SILVJE-MAJORIS. /''
(ApudMABILL.
Acta Bened., ioiri. i,pag.5i5.)

:_ ':.:'; ;vPRQLOeus .AUCTORIS.,. ; ; ,:.;_ ';


] prEefigufaturimaginem. In hac spes ciyitatis illius.
4. MagnusDpminuset laudabilis riirriis,gloriosuset j)
iuagniQcusin sanclis suis..Ipseest.eriiih cbrona san- hahelur, in illa ves desiderala teneiuf'."Haec bealos
:torum, ipse spes, exsullatio et gaudium. Ejus sin- facit, illa electos feficit. Necestista expefs civiuni
gularis visio eorum esf univcrsalisVdeleelalio;horum illovum; Deus eiiim cognoscitur- ih doniibus.eorum',
aulem exsultatioiie fundaiuv univevsa tivva, riions ubi videlicet; impevatpves cuvvantur anle tumulos
Sion, aquilonislateva, civilas Regis m.agni, univeiv piscatorura, piscaiores honoranlur successionepon-
silatis.Ecclesia. Quas, numevoso compta germine lificum, pontiJijeesreligione abbatum.Et ideo stimmo
nuptiarum et per eas diverso fecunda-ordine filio- nos delectet succumbere^bono, tanio voluptas sit
ruiri, civibuselectis ornal Hierusalem, hrbem illam subesse Domjno, qui non modo fautor est creinen.lo
scilicel coelorum,ad ciijus hssc ler-rcstris Ecclesiti proficientium, sed ct rcmediabiliter pvpvidetcasibus,
•?^T"' '.; -:":-:: -vS.VGERALDi^BBAlfTS SILY^^rAJORIS, . iOiS
ruenlinm, dum et .angelica prsesat nobissuffragia A- A patiliisper,,,-;calamu«!:; studeamus cftnvfifteyesiirs-
iiondeesse, efpalrocinia -eonfevt saiictovi:m,-quo3 etijus charilatis diUtalione,-.tanla-filii7suifevye-han|
pvo reaiibusintercessoresnon duhiiemusefiiagi.tafe. dilectione, rit a quodam eoraih tantrf sii; cbmposils
Quoscuni diyersis attrihutosprovinciisGommunibiis prolixitate ipsius vii>, tanta tamentaiienisipleiia
bmnes convenial passim honorare offlciis, srngulis ampitudiiie,. lan.lo. caniici caatieovum ainaiorioi.
tamen quibiisque Ioeis niisevieovdilevprovisosaltri- .langii.ove,til magis; epithalamiiim idiei possitVqiiara
biiit, quos speeial.ilernobisaiiiplectendos etpvopen- textus aJicujushislpriffii Oua.confusiohehonaiiedio»
sius exorandos voluit. .'".. -" eriter: offensusCovbeiensis.(tmc;eusios_(57)«cdesiiej
"
2. De qiiprum ntimero Iux patria3 heaius A:laiar- ssepe monuil abbatem- ut-. recidi, jubefet \stipeMIus
(lus, Corheiensium exsliiit "abjbas;pfaedieandus,.qui quaeque. Sed il.Ip sx>eulaTil)us,curis.ecc.itpaio,-..'cojn?
iipii; splum Fvaneorum gemma, sed; et. Saxon:;m puneliis iste.Teyeventia saucii, eui, Jkciiebalaiiiofis
©vi.enseffulslt stella.,Genuit fiiios Ecelesiac,.nutviyit pviviiegi.ovilcres ipsitis viis decevpi JBssit.eaantbr
Palves Cpvheiffi.Deiiique sancius: Aiiscavius, qui. a yiriditalis
pvatp. Cujus paycndojussioni subbyevt-
VValoneipsihs saneii Adalardi fvatfe itiCpvbeia •.fu.it tate, non detvahituv
pvioriim. senlentiae, excepta
electiis, ul a vegeLtidpvieo cu«i; Hevioldo Danpvuhi illiris qui non authenlice sensit de hae hisiovia':!»
iege ad pr.*dicaiiprieniDaiiorumniiitevetur\; .qiiiq-ie]" sancti.Yititfanslalione, non rWsi deiiiqtieper; hane
p.osiea.pvofideChrisii.hiult.is.pcenisab eisdem ,affe- scrihendi: vjam. :ingressiis. Qnomodo'7enlni\:ii?lcr
eliis, landern iiv.Bvemiaarchiepiseopaiti sup fequie- inlerponerel Corbeiain novam, .qiiam:veoBstvuXlt
; yii,, mullis, iperiiis de,cpratifs,,,iejiis.deiii.
saneli-Arf»/ saiicius Adalavdus, licet ad uiiguem idescvipsevit
iavdi auditor. fpit, et,. i!utvieiHS,;:;Ra|bertiisqupque
\ipsa!iT.tvanslationem .faciarn ,pey:,supcesspres\eji']|V
Pascliasius, .ejusdo,n!''1,abhas.i,lp.ci ,,,q!ij;,;luctilenttim inovdinate. tlainen evrayit de ehronieis;principitnl-Ct
edidit lihnini,deCprppre' elSanguine" Dpniini,, ojus "sanc.li;;.successorii)iis,:Ad .cujus,;errpv,em;:;falsiialis.
ineruit paternitat.eni dfgna:iiliationesui: cujiis eliain removendtiihsiifiiciens siicunciislegeiiltbusejusdehi
corpore cuih veliquisillus.tyatiiViGoybeia. Qtii diyersi scviptovis tcstimonium, qtii eiiar» hoe ^qiiod^igno»-.
per diversa, divevsie sanetii'aiiS;i.nCliyisto adepti fando.asserit, in hac monet histovis reqtiirendiim'.
.sunl.inevila. Iiic aulem qualisfuevil c! qtiaiilus, in Quapropter nunc ei hiijus inordinalionisVouchsam
.-qtiadam epistpla (oG}4eslaluyabbas' Lohicnsis Mevi- donemtis, eo seilicet tenove, ul in his quae secus
gevus, qui co .temppve iritev sapienlcs hahebalB.r quam sunt senlit, a ntillo.sii pev singula ciedendus.
sapieiitissimus.,Quahi quarii longumesl hie iiiteiv et sic ad rei veviiatem sciihcndi ealamum \ec-
ponere. :: '.' . V 7.: -vV ;:.;:: .'..'.. .::.;: ianms, "".
: 5..;Ad-SaricluniAdalard.iiniV de.quo digvessisumiis.

:;:" -
:y;.;'.-7""v;:^:wMk. MGiprc'; •";
i< Adalhardi genus.— Tenipoveigitiii'quo Gavolus{_tempore evai,. qup Garolus Romanus imperato?
7agebat ih sceptvis,' ilie scilicei Cafolus, cui cttm dicebalur et evat. Ipse; enim solus fuil, "quehi fama
£35culolevminavit famam palma vivtutis, tivocinaba- niajovcm ihundus habuit.
luv in palalio Adalavdus,ipuev bonae ihdolis. Ctijus 5. Guni: Carolo editcalus. "-—Cum quo postquam
quidem genitoves noii^ silet antiquitas; et ideo" "beatus puev Jibevaliumfontem tvansivit rion inlofo
quantae'nohilitaiis. fuevli, eelave r.on {jotest postevk pedc,. intev primos palalii asiate el sapienlia ceepit
t;is. Sccundmn enim totius genevositaiis: genealo- fiovefe, Ct primus haheri-.suh ipso sceptrigeran-e.
giarii, ab ingenuis Evancovunl.fegibus.-deducehS : Timebat tamen Deum, 'et onmi custodia servahat.
ualivilatis lineam, Bevnavdumfvatveni niagni Pip- cor suum. Bihbs quoque fraifes el totidem sorores.
'piiii' regis habait patvem : GOiisanguineuniquoque - habebat : qups sipul aelate, ita et meritis anleibat.
in
"acquiyocu'raPippiiii Pippirium juniorem, consohri- Licet enini, utpote juvenis, natura ceretis esspl
his vitiis,
iiunique et collegani sub alas scholares euindem vititim" "flecli, imniunis tamen, crat ab
Gafbluni imperatoreih, .Ftiit quoqhe Francus- ha- qiiibus illa a3laS;Soletinquiiiavi. Senipererat in ore
lione,. qui Franci: dicti jsuiita feritate; geiibfe ejul justitiae-attestatio, seinper in coyde injuvhe
.ECiIicel-Trojani, qui per Illyricos sinus deducli dclesiaiio, et quanlojuniov, lanio pcvspicacior
D 6. Carolo ob lepudiatam conjugcmiiidignatus, sce-
jdarptidas insederiint paliides , duce quodam Arile-
iibrc.-Uiideciim Romanis ^ncia sigtia secutis civilis - culum descrit. — Sed ea lempcsiale, quos sibi ami-
esl ei comniunitas,, et unius impevii quphdam fuk cos obsequiuni, ab cisdcm verilas pepeiil odiuro".
ei esse dehet coinmunis afiinitas. Hoe autem eo Impevalovquippc Desideviivegis ItaloviimfiliaeIegi-

(36) Nimiruni iri libello T)e Euchafistia, qui ah DICTA nOMNi ABIHTIS HcrtlGEMde corpore et sanguuie
lihdovico Celloiioediths est stib liiulo Ahonyriii in Dpmini. Sicul ctnle nos dixil quidam sapiens, elc.
appe:i).dice,ad..TIisipriani;GoliescaIci,:qtip iiilibello Hefigeriis porro y.iVeredesiit anno 100S, ;;:;- ::.:::.
•inultis laudalur Paschasiu:s.B.adbevius. Hujus au- ,-.'.(57.)NiiiiirumGevardus ipse, qui CPrheiaepriri.iu.ni
elpvis nbnien deprehehili iii his. codice Gemlilacehsi 'aedituus^deii.ieellerarius fuit. . ...",".:....77".:
Ih qhpexstat lLbelhisIsie cuni hoc titulo,et iiiifio i
'••;.;:: VJTA.:.:S,ADALARDL Vi-- ,-,-._- .... iOSO
^9,-
iiruo cpnnuoio nupsil; sed posiea pdip palvis injuvia _i\ i gali:,-qUasl scijicet, hac tjJiedienliaiiijuriatjis.flecler
pevcsahiy epu.iliavit,et perjuris ppliiiValibrisFfanco- ; retuf.ariiriip ad nalatiunifcgi-eVlI.Qiiam obediehtianV
rurii "publico adulterio alievam yegnPjSupenluxii, liionacliice eiViiberiiey.susccpii,. .et.susceptam pvo
Qiise res .quaniiim deiestahihsfuissetVeii.am .huhc ppsse ct hpsse, deypie stippleiif. Excpiehat hoyiuniV
Oileiis Oecideilii huriiiare valet. El si hiirius^justis' ei cum.Mari.a' requivebat jn hovip, yesuygenleni Je-
ornnino displicehal, cfedo quia bpnisel perleclis sum."Yi'deie" erat hovum c.iiilpreni.nuper.inleypviT
plaeere rion polerat. JQuapropier ado.Iescens, priini- mpspalaiii lat6Va:Sualeneriiem, nunc faslyp eiligpne
iiiodO detestans propinqui siii illicifuni. cbiijugium, lif ticas"teyvaevapiehterii.;Yidere ijval juyeirem,lior.Uisr
puhlice Pblesiahs pevjtivosesseppi.iniatesFvancovuni| lahuni hrihciabbfanteni iha
elegit adhilc puer palatluni el cum palaiio s&culurri tef'palatihPs- sei'icafum,: SpdVhaec .inulaiip.dexi.erje
poslppnerequarii lalibus videreiur communicari et Excelsi,qui:quo"svftli et qtiales viilt eligit si.hi, prpr^
conseiitive, ut pfopinquo qherri coniraire pvohihehdo susiiKirefat via",per.qha^^
hon posset, Balieniftigiendp sedissenlire riioristrareti 10. Cognalos/tiaiens.^Nep yiasufficU; isla,;ppstj-
'"'"7.' Corbeiam se recipii. — Ahdicatis igitur palatii qnapi hsu-.prPgressjohis.affeclala.:esl, ;ppsse ijjneri
insigriibus et tiro.cinio,.vicesimum"aeiali.s .agenVari- , visa,, QuaeritVarctipvem^vdtjjppssit, ascendere ;de
iiuni,\quando juvenilis animus proclivipr liabeturiri i; yivlute- :in,,yivlulem. INiliiLeiyiduiiirislarCpuyersjp."-
peccando, slaluit suscipefe jrigum Chrisli, libefia- nisVingressipjAinsi^peviianC/pypcedatSihijihaipf
femsuam cjits seryiluie nebililando;. Cui qiiia Vioii lutuni
pfpgressip.iCpnsiderat sihi -npn^paf.univ.obes.se
iicte miiitare disponehal, Ccenobiumin quo hiiliiaridl cpgnalisef payentibusinediumiiiieres.se, Nimis.quippe
exemplum aecipere!, nova religiorieqUaVrebal;ciijus .diligebatur a;suis;,vel idep"ulira.ypluhlatem:suaro '
feiigioiiis Pfficiiia decens inveniliir locus,, qui .vo^ yisilabatur, ab eiSj;:quae^yisilatip:noh:solamen^sibi "
eatur Cofbeia, Nec spes eurii. fefeilit, quia quod erai:, sed rnientis despIafio.sEIigeiisqtiippe Jidri pef
devbfe quserebai devotius sihi cessit. Quaniae eriihi vices Chvisti ,esse'discipulus, qiiiafleliam :S"cipsum
fuerit "nobililatislunc loeus ille, satis cernentibus
reliqiieyal-iptunyvlptus.s .nplehal prpppsiiumijsuun)
adhiie.clafelvesiigiis lanfuni vetevis ftiiiiae. yienirii impediii:;a:.parentihus>vQderatV.na:iiy!iatisI soluriii
hiihus;quaih" decet dicairi de laude ejus,,ipsa;.erat quia: pypjtalibus^jqitaisfumiuifldieravf^
vefacitei'arila Dei ef ahsque concupiscentja pprni
catumyrEpigilur aniriii pvpcessit:ui,i;tlia::fugiehdOi,
altef pafadisus.VEt qualis luriC eral qiiae iiio.do"vix
quia jaljtev, npn poievat,* declinareVdecveyefiiivJSam
sigiia' Covbeiae sevvai? iitiqite talisTqualcni decebiit si fluaesissel:Jicenliani.,.;SciebaJ.sibi omhino. iieganl-
jhililem "sumniiIhipevatPvis. ,"' dam.
G Quid eygo facefei?f ifveligioshmiyideba:iur,'Vsi
""&.Ubi recle insiiluius. — Iri hb.citaque lPcopulsans ! 'ila ,dis,cede.retjj.jsedir^eligi.o.sius.,,si:inte,v;luciaiites
iet" piilsahdo admissus, secuhdum vegulam saricfi amicps.fenianeret.vt.,:;,,,-:.,;; ,:;;; ;..:; ;;,,; _:::.-,:.::z:i
Benedicii; instituendus, primo deposila sarcina et ;.::li.::!Secedit£asimm,:^- JPfpindevdumiialiajmenle
Vliahilu saeculari ingfediehdo, coepil ci>fyeveVviairi yolyit etrevplyil,oniiiein dubiiaiioneni lopharihterilio
hiaiidatoyurii Dei, staiimqrie discipulus effeclus lcgis .pessumdedil./Aller Elias .slaiim fiigailahituiv fugieiis
diyihae,.qhi aniea jarii pevfecius evat.magistev muii- .yoluplatem caf nis,;:quatenus;; ipse.;;sibiinvehireiub.
dialis scienliae, pef summae liumililalis adeplipneiii Cujus auieni vei gr atia Ipcosuo :cessif ,;.t,esiis;est:Joctis.
breviief apprehendit uiiiusque Tegis perfeClionem. : ad quem secessit.; Npn enim-jjuaesiyil alj.quo(1,ferhis-
Adhpcehim venerat; ideo non magnus labpr dis- sioris .yitse diyerticuhim;, rsediiyoluiitate^etaiiinefe
cendi evat, Sahcti quoque.Spiritus gratia omnia sibi ilirexit gressusadjmpniemGasinuin, uhihoh paiium.
faciebat docihiiia, pmnia penituspossibilia, Qnidquid jhones.tesiisceptus niliil instaniis eiquaisilse r:ei,!sed
inip.erahatur, ifa parebat "a.csi diyiiiilus iniperaretur, alia proaliis est?comniei]laUis'. :; U\: .::-:::\:,i\_:-;:;otl
N.uliisecundus efat humilitate, et,Vlicei novllius, l,..i%..Eremilq::pro3dicenler:ew^
cuncfis lamen prior, religionP., Erga prio.res di^na pptuit lalyiissp queiii Deus nplebat:laiefe,\inip hae
accliiii.s verieratioiie, erga juniores paiernaaffectus Dfuga glpriosius; magnificave.rQuidam . eveniita;Vihi
dilectione.Sicque pmiiihus omnia factus, paujo ppsl babehatur.qui,; duni .cuni. fahiulo,Dcj;h;pspilaliiatis
pmnes prajeedif virtulibus quir,paulo anle pmnium iiunianilaleserniocinaiuv, pyaeiJicit sihi qUaequefu-
eiai pedisseqiius. Posiqiiam conversionfim.mprum tuvayet quisiesset', ethrideessei pt cUjus r,ei adve^
«ciu alquC liabitu professus, quem quffirebat mpnar nisset griitia^.Addil.ihsuper.quae si.ij.iiniinime.place'-
.ciiU.m.,yictorem in ccenobio se fecit monoinachum, yent, scilicet quia legali imp.eyatpfis, seculietim ad
dextera quippe Dei confoflalus, pugnabal contra ner •rcducendunvi-: sine:diIatio.ne;yenluvi esserit: vQuibtss-
quiliai spiri.lualia,in cceleslibus.V : \ :-\.r ;auditis yifDci dissimujat.quidemvjsedirisfisseffici.-
.;: $. Horlitm excpiic.;—Cumquejamintaiituihefflo=- ttir;:el breyius/pyplatpicpllpijiiiprihyiceihvab anyi-
Tviisseruliniramonaslieam discipli.nammagisiriesse ;ceni prp ,se ;prayi, petunf, jil; cpnsolanlur;,Ssicque
aninip cpjlestibus quani; lerveijis erederetuf et esselv secedens ad>Patreni impnastprii^iusanyvadyentus
. \coih.mittilufei quaedaihobedienlia,; «t iricomnibus ^ui;>tandjem:i;cpiifitetuv;0qua^if>ico!!Sultum^ petit,
^robeturrillerioyussccBnohiia. Conimehdaiureicura auxiliu.riivprecalur, ,abscedendi.cqpiain ,;Ikenliain j,
Jiprti exc.olendi,,-causa scilicet obe.dienliae,.ffuctum ^iempus.etiPcuni,.ulliceat sibi jilterius niigrarequp.
exindc refcvendi, ci (ut quidarii aEserunt) jussu rc- nec audialur nomeri suttm. Al ille IaudansvintChliQ».
iOoi S. GERALDl ABBATIS SlLYiS-MAJORIS 1052
nciii, non avcrlit petitionem, sed differl rcsponsio- Ai quae sibi auluebal pev cvogalionem. Evogabat et
nem. Cujus responsionis dilatione staiim inlerci- abundabai; donabatuv cuni dahal; quia divina re-
piunliir imperaloris precaloria lc*g.itione.Et quia tribniio eum sempcr prasveniehal. Quod suis non
aniius est, dum moliuntur, moliliones, illico dissol- credenlibus, sed ferentibus indigne lalitcr olim
itintur. Audilur imperialc majidatum, et audilo pa- propalalum esl dirina bonilaie.
riler reditur monasteriiim. 16. Eximio exemplo. — Tanla dcnique super
15. Corbeice rcclusus. — El quia ad votum les pclenles largiiate ustis est aliquando ut fratribus
eoepla sibi non siippedilahal, in suo disponii esse pulmenliiiihil esset rcsidui omnino, non pisces, non
qualiseunqiie in alieno loco esse decreverat. Inler casetis, non aliquis praeler panem monachoruni vi-
parcntes stal et parenles fugil, quia clatislrum f vo clus. Unde plus juslo indignalus frater, qui talium
cvemo habens, ovalionibus insistil. Kihil habei pia> erat assiignatus minisier : e Miror, ail, Paler, c:uid
tev se, de seipso vegnum Dei studel sibi coinpararcj sihi veliiianla expensio, cl cxinde nulla a quocun-
vigiliis vacal, jejunio se cxcrnciat. que repensio. Non animo veducis penuvias fralrnm,
14. Abbqs eligitur. Italia regem Pippinum mode- ut debcres; sed egentibns succurris, el ipse cges. i
ralur. — Prbinde lalis elfieitur ut non solum ordine, . Al ille suhridens dissimulando : ( Non turhciis, ai(,
sed etiam honore suhlimari dignelur. Ncc fit aliqua fralcvv inqiiivenlcs enim Doniimuii non deficient
sublimandi dil.uio, cunclorum corda ad id dispo- omni bono. Tu, inqtiit ille, iia sempev polliceris;
nente Deo. Paler quippe monastcrii, corporis viribus sed non sic confinuo dahilurqnod indesincnter efftin-
se senticns desiilui, electum adnulu cunctorum dis. Prius sentient fralves expendenlem quam de-
subrogavil Adalardum. Cnjus dignilatis bonore in- beanl vidcre repeudenlcm. i Tanta Iacessitum Patrem
dusiattis, el a piincipe regni lcgaliter intronizatus, indignalione qui indignantem paliebalur fvalrein
iion efficiluvphilopompus (58), non ul pluves adsoleni, pro charilate, respexil filius charilatis, el porrexil
pompolenlus. Qualis ipse eval, lales suos csse vole- nsanum largilatis. Sialim enim adsunt duo plauslva
bat, et ul essent, exemplo tvahehat, vevbis pvaedi- pvo fovibus, non boiim ministevio, sed minislvo Uei
cahat. Nec dcevat pveedicalioni miiliiplex scientia ; deducta divinitus, unum onuslum cascis, aiteruni
scieniiam vevo fundabat in cordihusaudiloruni pvse- piscibus. Qua bealiis Paler visitafione relevatus, ct
dulcis facundia. In qua quam decentev emicuit, om- plus redargulioiie fratvis quam eliam ipsa rclcvatio-
nis Galha, quaaejus consilio inniiehalur, pacaia pro- rce gavisus , jubcl, et adest illico ille jtissus. Quo
bavil ; maxinie vcvo Italia quae sihi a Cavolo fuevat prajslo: «Timeniibus.inquil, Deum,fi-alcr,nihil deest
commissa, ut Pippino Juniovi ad regendum magi- /p aliquando; bcatusvir qui speral in eo. Ecce, quod
slraret,"et ad statevam jusliliaa regnum llalicum in- timebas a Dco arguitur , el inereduliias tua aperie
formaret, ubi tanlam operalus cst acquilatem ul a convincitiir. Convictus tandem erubesce, ct acce-
populo coniparaveril sibi angelicam laudem. Nullius ptis qure vepclebas, noli amplius despevave. * At ille
eniin in judicio personani accepii neque in scirpo discedens confusus, cvai enim simplicilaie, seu non
iioduin quaesiul. In ingressu suo omneni lyrannicam sine felle columbinus: s Da mihi, inquil, Pater, vc-
deposuil poteslatem, eoium scilicel, qui veltit prac- niam, pelo; deinceps quippe credam libi oronia
dones in populo exevcebanl rapiendi lyrannidem; cedeve pvo volo. Reddilur quod dedisti, qnia habes
tinicuiqne sua restiluil, et fic inter eos jurgandi quodaccepisli,gratiam quam mevuisli.J Vevaconfes-
causam destituit, pacemque unilam consiituit. sio, nec dissona a mcvito.Non enim eral semilavgus-,
15. A Leone -vapa laudqlu.. Quam liberalis. — sedex inlegro lolns.Mentior,si teslimoniisdestituor.
Talilev igiiur ilisponendo rcgnum , pervenil fines 17. Pia discrelione. — Si quando forluna egenics
Romanoruni, uhi a Leone papa tanta susccptus est sihi praesenlabal bis unum, et agapen utrisque com-
familiariiate quania neniinem Francorum constat petenlem non habebat ad nianum, satius censebal alte-
pvius susceplum fuisse. Nbc id casu evenit, taleni ri (otum tribuere, quam aterque eorum pene iuelce-
quippceum invenit; idco hocci leslimonium peihi- JJ ] mosynatusviderelur rccedere; isti impendebat pie-
buil : t Scias, inquit, optime Fvancorurii, quia si tatiseffecturn.illibehevolenliaetanlummodoaffectum.
aliud te invcnevo praeler quod affeci aninium, nulli 18. Lacrymarum dono prwditus. —Nec eral inanis
dcinceps crcdam veslvaiiiin. J Magnae auclorilaiis a visceribiis pietatis; quae quanla sibi inesset, parum
lionio, cujus fides pavum devia unius' regni ficret corde, niintis celarc poievat oculis. Semper quippe
evacuatio. Scd quomodo ah ea posset deviare, qui quasi aliquod aquagium manabanl ex eis lacrymae,
cam devianlibus sludebal redinlegrare, el etiam quae, ul videri poteral, (esles erant dulcedinis, non
inipcratoribus scriptis iiiliinare ? In bac utique vel pcenitcntis conscieuliae. Qui cum a suis secre-
dives crat, sed rerum miindi aporiam [indigcnliani] tioribus inlevvogaveluv Iamenli causam, c Planga
sponle sibi inferebal, quia in Chrislo pauper esse me ipsiim, filii, dicebal,non oslentando humilitalem
volebal. Acciplcbat a multis muliio, ul semper da- meani, sed conveniendo conscienliam. Ego me inlus
ret, el scmpcr habevci;' ei tamen scmpcr egcrct et mente novi; idco plango quod commisi. i Dicebal
resliluendo. Semper intermaims hahebatlargilatem, lioc non quod lalis essct, sed qui tales erant, ut ad
(58) Fovte philocompus,yCi.lr.opTio;.fasluosus; nam auctov poslea subit pompolentus, quod idcm est ac
philoporiipus. - :
I0o3 . "YiTA S.ADALARDIV ; .-'." VIOol
planctum invilavel. Quandoeunque ves eum occupa- A j roli, et hialebaiil quam hunc legnaie, fasque nef>"-
bal mundialis, uipoteexigeliat, el exigit in taiibus que coiifuhdi. Cujtis invidia; vi/'(plo lempore vindicta
- V ceconPinia.lehiporalis, paulo pos.t exoccupaihs ad- accehsi, ipTatenus eum sepam')/ & lalere lcgis iii-
,_rat lolus in divinis. Moxfluebal lacryinaru.m inuri- maiitur cdiiyoli, ul justitiam ulterius non liabcndo
datio,et inier lacrymas dulciler susurrabat psal- defcnsoreniVreghum amilteret, cl iniquilas suis
- morum inurniuraliP. quaridoqtie capienda fraudibus dominandi locuih
19. Maxime in officio:divino: — Ubi quoque ad reciperet. Nec erat res perardua, qnia suppclehat
divinum officium introibal, omnes cogifatiohes sae- loeus, lemptis, persona. Denique, ut .liiinl, legibus
culares secus osliuni introitus reponebai, ef secuni boiii quam niali suspecliores sunl. Ilis quoqtie lirlus
lotus ulpote anle Deumincedebat. Aliis psallenlibus aliena sempeveslforinidolosa. Quod viro Dei itaesse
ipse flehaf; dulcioii enim musica. solvebaliir in ""nihilconslitit verius qui, sine jtidice diguilaie ho-
laevymis, pev quam" lotiis conslahat. -.Tanlae",eiiini: noris exutus, oli beneficium vcipnhlicaeexsilium lulit
eratdulcedinis ei dulcissimaein Peiim intenlibnis sicqrie mala pvo bdiiis vecepil. 0 moies! o lcmpoia,
ut si:etiasn;regalibtiscousilils asslstefet, audita ali- cx auveis utique ficlilia! Sed < beali qui persccuiio-
' nem
qua melodia niillo modo se a fletihus lemperaret. paliuntur 'pfopler jiistili.im, i pio q>.a quasi
Nec mirum, quia dulcedo palviae, in qua diifcescif,' " mundus exsilium non esset, alicrius evsihi injudica-
cuisempev suspivabat caniicum ' novum, hac dulce- tus excepit senteniiam. Non tamen sine judicio, quia
dinesolvebateuin. ,: ,.--...._, .:..' feliCitermunerandiis divino.
20. In ilinere seorsim incedit. — Cumque* etiam ;.-. 'iZ. Etiain cl-sui. — Dissohilur ilaque illa fdix
pvp Efclcsiaenegotio.itineraretuv, iqupd ab hujus- gernianitas, quae sicul aliqua coiistcll..lio loiius
liiodi.niinisiefio , eisi aliquando, raro tatiieri segre- palalii videbaluv claviias. Gevmani evanl qiiinquo, ut
gari cpnscqui.tur.Vsecrelus ab. omiilbus aliis.gradieT sexu ita discveli el aelale, sed cadcm unili Lonil.-le.
batuivNec desevebal insliluta regnlae, sed fletibus Sanctus Adalardus' priniiim aclaiis et saiclit.iiis
vacabat pvo leclione, ef pvationibus pro vcliquo tenebat gfadunv; pOsl quem Y\'alo, \iroriiin claiissi-
coiiveiituuin lenpve, Coniiles qui.in lalibus cpnsueti mus,vordinis, jusliiise el xquiiatis hrercdiuni.
eraul.praicedebanl ct sequebantur eum, salibus suis Quihus sancia virgo, Gundrada bacrciis ex Iaiere
intendendo; ipse auieni salehras itineris relevabat dispar quidem erat sexu, sed non dispar sanctiiale,
sibi psalniodiando." ,.,, . -',." quaesola inler veneveos palaiii flores ignem juvcriiu-
2i. Pacem inter dissideniesreformal. — Ubicunque lis meruit Vevadere. Reliqui duo Befiihariiis "et
gvaJiebatur, pax secum comilabatur, helluni cum P , Th.eodrada;.qu.ie, reddilo fruclu nupiiali anle pcdes
bello habebai, foediis' cum pace inierat. Giim qua Jesu, yevhum Dei elegit audive cuni Mavia. Et ipsa
olim perveiiiens Bciievenluni, invenit eani arma quidem Suessionis : sariclimoni.ilium rexil vitaiii;
• sumpsisse conlra Spoleluin. In .quibus taiilo iiiarie ille vero Gorheiac Chrisii discipulatusVassumpsft.-._
Iiacchabanlur ut oinnia soa armis, praedis etflaiiimis formam. ;'; ''". %-::-:-::-
aJnihilaveiituv. Fevvebat Bellona inoihniumneccni, 24. Hi ergo palatii -floves per diyersamiliuntuf
oiiinilms pulchvuni videbatnv perdila recipeve per; insontes. Sanclus Adalardtis ad Heri Aqilitanise
liietliiiirihostem.Haec erat mensura belii pvius defi- irisiilae.adrptus Dei dispensalioiie lpcurii fjueih aiite •
cere qiiam vin.ci. Taiidem vif Dei mter cos medius quaerebatper fiigam. YValoprovideiileDpo vecipiiur
cad.uceator deambulat, ef utrisque consultiim pacis -Corheiae, ut qiiae flens et dolehs desolaia erat tantt
.expectofai. Nec ante desistil quam.fedus inlev eos Palris decessione,, ejusdehi fvatvis cohsolaveiiif
usque adoscula restituit,pacem pavlibus rediiilegrat;, saiictitatis et pvaelationis successione. Bevnliafius
liiores et fincs ccrio liinite. anliqual. Ilis ergo ,-ef" Liviuo miltiliiv; Theodvada quasi: vciiquis iiinocen-
Bimilibhs.fcedevabatyegnumindefessus. : lior, cum onynes iiinoccnles essenl, Suessionis
;- 22. Objustiiite zelumrelegatur. -^ Scd ea lem- relinquituv:PictavisdirigiturGundvada,apuddigna:a
peslate visa esf e tevva juslitia migvave.. Patitlniuv iD.digna, sanplam scilicet Radcgundem ancillaluva
iiipvtales lucente sole deliquiuhi, quia: pevil inlev 0 covde lain uniti, cur. .orbis. irilevcapedinc lanl
eos ;Colpr;etdecus revum.Lux denique ovhisGarolus discveti? quos Deus.conjunxit, homo cuv sepava^it?
imperator, viam universae carhis ingvessus, defecif, Hrec aulem pvpscviplio non fil legalis judicaiio, sed
-fillumque sutim Ludoyiciini moviendo impefalorem furtiva relatio. Loco lamen acceplrc hcncvolciilice
effecil; sed non tani hene filialum, sicut;decuisset omnem excludit injuriam iiialcvoleuli.o.
inipeiium, Kon enim seculus.est yiam palvis, sed 25. Omhibus lugentibus ipse lartus. — Cumque
seiisilcuni Robpain fii.ipSa.lonionis..Quidquid paier simul .egredeventur,. e palalio, pvocedil Adalavdus
aiiiayeyal, odio habel; quidquid illi placuerat, sibi quoddignusfiievitconliimcliam pali gvalias agendo,
displicet. Ileinoventur paterni cpnsuliores, admo- fvalves et sovoreiy-laciymanies osculis leniendo,
.y.enluruovi et priorum osores,.Qiiofum annosa pef- . amicis fovlitudinem meniis persuadendo, procerihus
yevsilas stalim fclices esse res puhlicasingemuit, ep palalii exempla virtutum exliibendo, porro mirabi-
scilicet quia juxta Plaipnem vecloveseavuhi aniplecli :leni menlis suaeconsianliani oinnibus deiiionslrando.
sapicniiam.vidil. Evant autem"illi\qui viro Dei sa- VSeqhehantur-enini ,eum iilurcs, quia aliier non
7pi.en;iaci honoye ampiiaio inyidebanl l.ehiporc-'.Ca- poievant, id sibi\iispliccve l.icvymis et conliitionci
1"S3 "
S. GER4LDI ABBATIS 5ILV/E-MAJ0RIS "'iUS.
oorJi3 osiendenles. QmLus cuni rece ientibiis valodi- /A corrogie Iiabetur, solita dignatione solvil ejus exsi-
ccret, ol ip^c valedUijis ab eis veGedevet, vecedunt linm. Dominus enim in terr.im aspevii, el justitia
cum lacvymis, et dfo arcliipraesulcs, qni calido c'e ccclo pvospexil. Rcsedit iii regno aequitas, -el
pede eicalida mente assistunl jvgi, diccntcs : c Putas refiigesct mulloruni iniquilas, leviroscit color
le, ini])eralor,vindicave,quia huiicviium cxhonoras veruiii; coloranttir florcs E^cle^iarum. Jam cnim
hac proscviplione? Aut male es ooii«ulius, atil jion temp.is mi^cGndi, jam vcierat lempus earum, qula
henepiapmediialiis. Non clenique exhonoras, sed, clenientia Dei inspiravit iniperatoiein Ludoviciim,
utsibi vidclnr, pleniiereum bonoras. Yeium enim- quatcnus ah exsilio sanclum vcvocavet AdaLivdiim.
veio iion Ice\ illo, sed ex lc vindicas illuin, quia In cnjus ve\ocalionc lanla fuit
impeiii exsuliatic,
jTiiiquam sibi l.inta, quanta hodic fuit cxsnlHlio el quanla si ccelilus (lesccndcret \isibililev ipsa divina
gaudium. Ilodic piistinam hbcrlatem in Christo se visitatio. Nec scous crat quia Deus por eum nionalcs
recepisse gratiilaluv, etquia non aliquod gaudium risilabat. Gratulantur cconobia monacboruin, resul-
liuic siniile sihi poiuisses faceve, sinc simulatione tat jucundilate dccus ecclesiaium, supeiborum
f.iteiur. Uiidc scias proeul duhio qui.i nmiqoam arroganlia humiliatiir, Inmiiliuni patientia cxall..lur,
heiior visus est a nob s aliquando : Ad hxc impera- fu conoursiis populi lesiituta sibi prislina dignitale,
torpeifundilur rtiboie, dolet se fccisse, quod jam * quia qui subtvaclus fuerat sedentibus in lcr.cbris
rtiboris sihi iidehaiur irriium facci e; scd si foret erroium, lcfulget Sol justiliaj. Receplo patie fnuit
iiifeclum, non essctutique poslhac fdciendiim. Cui mairimes ovphani, guhenialoveni rccipiunt \iuuje
rein cunclis iniputaniibus pro crimine fnec aliter etpupilii.
ovat, peccalnm enim faciens pcccalo non poieval 28. Prwler Herienses. — Sed quanta islislaelifia,
carercj vir Dei oinnimoda ratione obnililur : c Non fania illis a quihus rcccdebat orilur moesiitia. Gau-
buic, dicens, non liuic, quod non est in Iiominis denl ct dolent, quia semper euni babevc vellenl, ct
polcsl.ile, inipuletur, ntiinr Doi pcrmi<=sione, oui lamon at! «unmsedem vcdive mallent. IJaeceval inler
conslal nos onmimodis deliquissc. Qnod si a Domino eos discoiNconcordi.i, cl concors pavilev discovdi.i.
aiherstim nos ineilalur, opoilct ut sacrificiuni Qaem ciroa lacrymanles pia dileclionis diilocdine
liumil taiis odovetur. j {non eniin cr.ml adliuc saliali pev scpleniiiuni,quod
26. Ileiiensibns monachis prodest. — IIa>cet alia muliis solei esse laedium.ojus dttlcissima dileeiione),
praedicando discedit ad loctim, ul dcstinatum usui \ix cuin fenovechaiilaiis cogebamuv dimiilevo.
suo, ila el a se cxpeliliim onini desidcrio. Ubiquanlsc 29. Maxime Reginardum.— Pvaccipueauiem inier
fueijl hum.Iiliiis et graiiai.lestesidonei sunt fratres, a< oos dilccl'onis quidam erat Ragiiiaidus posl etmi
inler quos pev seplennium lilam duvit angelioam. uiique qui tntic eval, ejusdeni Ioci aLb.is futiirus,
Quanlo cnim cnris saoculatihus erat exoccupaiior, qui unica forvens in eum amorischaritate, gaudebai
Linio dirinis el cccleslibus suspirabal alteutior. efdoIeb.il, mulua animi allemitalc. Quia enim ie-
Assicliiuscrat in oratione,post oraiionem i;i Jeciione, patii.ivel asscrtor venlalis lreiab.iiui; sod supra
posl leetionem in fratruni Tclevalione.Rolovabal eos modum dolebat quod tanti viri prasenlia piivah. tuv.
melliflna ralinne, se ipsum pracbens spccnlum,qucrn Cumque monasleviuni jam egredcrelnr. et fralvcs
fecqiicrcnlur in actionc. Parwiseral inter minores, euni lacnmis >,alediccnJo ct deduccndo prosequc-
iiiiiioriiiicrmajorcs, majores \enorans ut dominos, vciilm, ille (Kliiestci)S in '.alle plorjlionis, dotori
miiioies colens ut filios. Al illi gaudebant ejus salisfaciebat geniitibiis et lacijmis, quia presens
patcrnitrte, el quasi sub abhatc suo exhibebant se fene non po'erai pijcsenliani aheuntis. Qucm ille
digna filiaiione. Evpeiebanl inonenlem, cl in omni- fiequenter requirens. et saapius e\speclando lesi-
Iius audiebant consulenlem. Seuno quippe cjus sale siens, slaluit omiiiivonon discedere. quandiu super-
eral condiius, el oiiines adveisos-sccundabat casus. esset sibi Iralii yaledicerc. Cui landem reperlo
Paler cccnobii palriscum vcnerahalur Joco, neqiie cum nunliaieiur, et ne impedivet ahive volentcm
aliipiid fieri eeusebal sine ejus consilio. Ilh aiilem <Qvogaietur, « Nolilo, precov,ail,quaevenlibusmedeie-
miniimim ciat in loLbus consulere , ulpote qui gcve, quia Ienius absens possum ahcuntem fevve. J
allciplicem (uove) impciii cuiam solebat disponerc, Renuniialur sancto, ostendiiur quo deliiescat loco :
hisi fialrum diligcnli.i ev.clus essel anl eliarilale.-. qui slatim passihus chavitalis vegiessns \enil ad
Sed qui.i in ccclis eral, secundum Paiilum, ejus fvjtvcni, ne vemaneiet insalulalns. Et cumpeive-
ooincisalio, srinpcr tenehat eum dnina coiiiempl..- nisscl e\ impvowso, oxsiliens ille consieinatus
.1io; a qi-a \\x aliquando recodobat, nisi fralrum an.nio : i Hei mibi! Paiei, clamahal lacvj nuiido ,
cliaril.is, uit cdulii cum velevatio absliahebat. El addidi peecalum peccato. Nolm ad te exire, ideo
ul fiatcita desciiplicnis conclnsio , quia i on polest niiser htic le cogo redire. Scd da veniam, quia spe-
fieri virliilum ejns plena dcfinilio, talem se ibi raham lalere. Nescio denique quid laciam dilatum,
cxhibuit qualom nuILi valet oomprel.eudcve oiatio. sed jam praosens vix queo ferre tui desidevinm. Ab-
- 27. Post
seplcnii.um revocalur, cunctis congiatu- sit aulem ut pev me aliqua inlricetur tibi mora ;
Iqntibus. — Qua vcner.uionc postquam evplevil Domini lecum comileiur giatia, quia mecum, vc-
beplennium, iia adlmc novus in Dei obsequio, quasi liin, nolim, tiil sempor evit praesentia. > His dictis,
iicndum suppVs^cl hicnnium, Deus, in cujub maiiu dalo ct accepio VJIC,diu iinmoiaiiltir iri osculi cha-
1057 ViiVVS. VDAL4KDI. SC3S
riiaie : sieque smctus cgreJitur cum reliquis, eliam A ,' \isset et quiete, \cilel, nollet, se Labeiido paiduluiu
illo pioseqnenle. molioraliis fuisset, accerciiur iterum ab Augusto :.
50. Navem conscendenspioficischur.— Piaoparan- el qui prius glotiose, niodo gloiiosius recipitur ni
ttiv ludenles, impclltintur na\es , el vchs aurje pa- paiatio. Quem iiiiiocuntem lanta conulatuv grali.i,
lerilibus, solvunlur ancliorjs: expapillatis braclnis tania Ioqueniein sapionlia, lanla sapionlein faeun-
aplaulur lemiges el anlcnnae. Danl fr^lies geniilus, di.i, ul sua iinicuiqiie siatini jiaicrei insipienlia. Mi-
et na\es soiiiluin, alquc Uiidiu supev np.iin siantes lantur el «inpeiit, el supei ijlioncni
ojns hrcrent,
reccdenli iiitciiunt \JSUIH,donec ciispaniibus oculis quia ijui piius \idel.anliiv sibi prrfeUi lhcloics,
pio tiiio sibi videnliir \ideie niimev.im. iiunc digito oii snperposiio oYstunl peuo olmgues,
51. ln palatmm hononfice accipitur. — Atilleso- Qiiiilquid Iraciaveranl hliniluin, quidjuid iilp elo-
lulis cainis non cordis aspcctibus, post aliquol dies. quilui fit ralum. Solwtur iiaquc iiiulioruiii
cipii\i-
tandem penenil ad palatium, longa-corpoi.s nutic tas.coium ivavimequihus rcgi.i jtingehalui .ilhuitas,
conleclus, ubi susoeptus f.tvovjbililer a roge el ab sicqne in pri.i.is resarcitur ojus fol \ gcnnaniits, ct
oplimaiibus, leiiam daie petituv laciyiiiahiliier. jeJdilur in uno omiiibii- plon.i hboria». Kewu.iiiiur
Fjienlui cnoieni, et iineniunl nijuii.B iniincniorcin. oiiines e\ di\cisa logiono. nisi quos Jclit ius
prao-
Yideus eriim suffusos pudoie, quibus non ftnt pudor B { \eniens movslemiscval p.ilrirc. Quoriiind.ini lousura
olini sih>uscjue ad eflcctum iiwidcie, satisfjctioiicm sinejure suscepla, pev cum Ivansil ad roioii.iin, ci
eomm pv.c\enit. et demissis oculisjam satisfacien- oITeiiurDco sponte quod ilLittim Juciat ad
igiionii-
tes iia duluter delmivit. i JSihil, ait, o Caesav,fil in niam.
levra , niliil, o pioceies, sine causa; nibil fit in
nnindo siiie Dei judiciu. Si nos pio pecc.ttis nostiis 55. Auticoium rcformat more_.—lpse puhli(.im
aigun Deus, quid ad vos?nos yidevimus. Nilnl po- susci|)iens pocnilcnli.ini Iinpeiator gloriosus, f.icil
luisti siue Dei permissione; modo utamuv Dei jus- se cuiictis humiliorem in suis vcalibus, qui rogali
s"one. Dimiltile, inqtiit, el dimiilemini (Luc. -u, 57); clatione affoclus fuerat alter Tarquinius. Quiilquid
eiiim evemplo el peimissu alios fecevai oficndoie,
quod ego piiinus fjciam; vos;ne sequimini.} Fit sine
niov.! ab oinnibiis; feslucanltiv omnia. landem salubri consiho insliltitus sanahat logia sa-
o2..Co3iiobit sut tuiamiesumil.— Quibus ila com- tisfaciionc, omi.es pvaccundo veduccns ad virmi poe-
posiiis, peliluv piisliiuni sedcm letiperc flagitanli- nilcnili, quibiis facius fueval iter tlevi.iuili. Audic-
bus filii!>stiis, quibus fatigaiis desideiio septennium bat in oninibus sanctum Adal.irdum, ol ad piisti-
jll.id pioJ.xms wtlebatuv eenltiphcibus aiinis. Rcci- nam honesl.>lcm precabaiur reduccic iinpcriuiti.
pit nec refutal, eienim scctiiiduin canpues non po- Q t Mecdefuil ille, sed juslilijin ct j>qi,i'aiciii rcbl luii
terat: imo chavitas hliovutn sibi lmperal; et sic cum in propria seJc. Repiessii voctiin noviinesci ic-
inulla slipalione suovum Coiheiam reinigrat. 0 mcrjvias in populo pvjesumpiioiies. Lt qma disre-
dens coelum, non animum, niuMvev.u, IIIIIIJLIIIII
quam juciinda clies iJlustrawt tiinc Covbeienses !
-dies illa, dics lauilije, dies o\siiltationis cl glovix. impeiiurn refvonans timovc el anioie, dciupUini
tjuanta denique fuevit vcceptus ambitionc quis va- majovaluv qtiam discesscral.Pr.clerea jiiliciur ciuni
Jct peroiare ? Pioccdil pjlhatus orJo inoiiaeliovum, omnibus Ecclesiis magistvave ; qiiikis consilio et
inonachosque pvjscedil caiulicLilusovdo cleiicovum; pviidentla magisler, sed discipulus app.iret huniili-
oiiuiis sexusct aclas luiljn oL\iam , nec est audiic tatc. Kec anle destitit quani icgimni Francoiuiii ni
nisi unius Jaudis conciiiciilum, Cbnsti sciiicet pro- omni glovia juvencsceve fccil.
piev vcdilum PaliiS lautLinlium clcmeiiliani. Conso- 56. Abbaih munus lelinel iiinius. Sibi diniis. —
lunt el dissonaul, quia u.ces, non Jaudes _.se\us Rehns eigo in pjcc composiiis, cogiut so iieium
mula\it; ncc pluics ftidit Licijmas cjus ditcessioiiis exuce sacculavilmscmis ut icliqiii.m wta; lenipus
.dcsolatio quain iiunc quoque refudit regiessionis pciJgatin di\inis. Sod non cst pcimissus, a fiLis
consoljlio. _n suis sciliccl, quoiurn cul spcs niawuia posl Deuin
5i. Fcbu ajjcctui. — Sed nou defuil impediinen- et pjlov m.'lciinis. Qii.mlo enini oial reialc malu-
4um, quo jliqtiaiitispcrlaiiiiim iinpeJivelui g.iudhim. riov, tinto lcndenlibiis atl \ivtiiiom wdeLaim ulil or
llltim enim pro quo hacc aindebant gaudia, flammn et agciitlis qiiihusque pci feclior. Noc eral alir[tiisqui
fehiium inwtdens postifeia, niembv.i diu altcnualj sipereiiin id e\evccve possct, pixseiiini ciiin vigue
exsilio, atteniuhat etiain litinc ii.\aleludiuis inoibo. .s.uiCi Spiriius, el viiidiiale adhuc non e\lk.n-,ia;
Quse vcs laelitiani quiJem minuebat, sed Iaciymas cavnis lanlum vigevel, ul in Jabovibus ct negotiis
utnmqueprocedenles et ex gawiio et c\ iiioevoveau- reium iiuUius juvenis conslanlia eum scqui, nc'iiin
-gebat. Ea laniuni lelevabaniuv consol.itione, qnia assequi vvlevet. Atieoperfectiis eial in aelione, oi.mi.t
malebanl eum infirmum quam ncc sanuin hjbeie. duhiter, se lpsum iraclans sinc dulcedinc. Quis-
Quamobrem allluenlos crga cum omnimoJa liuma- cnim tmqiiam ita doiuiiiiis scr\i, nt i ,tc ev.it sui ? qtii
nitale, charilalis officium exhibenl ci benigiu hlu- tjm crtidelis alteiius, til islc aibiter suus? qui ci.in
' _\filiis suis ohsecraiclur aliquaiido p.ttciiM \enoi.i-
lipne.
54. In anlam ledil honoratus. Exsnlum icdilum lione, cur sibi ipsi inm indiMrefus csset, qui .ilios
'
vrocuutt. — Cuinque aliquaiilulum icmissios quie- trrclabat discrelisMiiie, slaiim eoraiv eis ;>ponde-
7tOS9V S. GERALDI ABBATIS SILV^E-MAJORIS. 10G0
bal iprrectioiierii, sed paulo Vpostrepetehat yigilias A _4 omnihus scilicel qu« sibl voluisset suggevere Spi-
etessuriem. ; '-• ."'- '- rilus sanclus? Qui si vulgari, id estRomana liugua
' 57. Secl liberati vullu. — Erat tamen deeoris
loqueretur, omnium aliarum putarelur inscius; nec
Vgralia yeniislusVdiscreia riiacie salis admpdum colo- mirum ,'eral denique in omnibus liheraliler edu-
fus. -N.pri'oiiumbrabat faciem ejus aliquod extermi- calus. Si vero Teuionica, eniiebat perfectius; siLa-
niiim, "sedassidua hilariias ut edenlem ita et jejti- lina, iii nUila omnino absolutius. Testantur lwc
riarileni cPmporiebal decpruni. Canilies'eum candore quamplures ejhs episloiae, quae directffi ad pluviihos
ni.veo exbriiabat, etvelutliliuiiysiiperfosepsahiicius, omhium habehtur libefalissimae. Nec enim liitcras
cbma capitis"supev ciitehi puniceam reluceliat: Qui satis liberaliter non poteral nescire, qui inlcr ahfs
si ex rniUihuseleclus fulsset, non candidior, non ru- , schoiares nutriius et erudilus fuit cum consobvino
. bicuiidior eligiipoluissel. '- :;; - ; '- ;; .! suo Cavolo inijievaiove, et postea-itiain saeculove-
V;58. -Jf unificus in onines.—Caatevaejusnonesl lau- nuntiavit, satis siudiose se habuit in mpnastica evu-
-dari ihodus. Pevsona, el nphililale, 'et sapientia, et ditione. : • - ,...,.
boneslateVnoii discrepabat ab ipsa riiinistcrii arte. -' 43. Yigens consilio, — Sic igituv pevfectus in
SiqUidehi res EcclesiajVquamopiime disposuerii, le- ulraque discipliiia , saeculavi videlicet et diviiia,
slabilur Govbeia, quandih sUpeverit. Ibi eval pbvtus 1^ omriihhs oriiiiia factus, sequester era.t inter reges et
paupevum , vespCclus divituiii;;domus matevna or- principes Vmajofes et -miriores, aequissimus ih om-
phanpruih, et.ejus' exemplo adliuc superesl cunctis nihus, Deoplacens et horiiinibus, Consilium ver< in
poierilibusfefugiuiii. Non dives ihdonaius, non pau- eo vigebat lotius patriae, el licet unicurii ejus essel
:per redibat irrogatus; Caelibes vivos et viduassti- desidevium dissolvi el cum Chvisto esse, lanien pve-
pendiis destinabat accipiendis per singulas yillas, qui cibus suovumeyictusV inipevii paceiii et honeslaleni
lihiqiie iocis oppovtunis accipienles ab eo xeiiodo- dispbiiehat civcuriiquaque.
.chiiiin. pbssideliaiit. ves. ecclesiae cpmiiihnifer ut : M: CorbeimSaxoiiicm initia el progressus. — Qui-
paliiiiibnlumV Thesaurus quippe iri coalo sibi et hus insisiendo per-venit Saxoniam cum hoc eliam
suis parabatur, el domus Dei sapiehter a sapiente cerlae rei hegotio. Id ahieni hegolii eral, quia ihi
adriiinisirabatur. - . reiigionem iheoricam aliquan.doponcre decreverat:
59, Habiium vUem gerebal. —r Ctfiterum habilus ad quam staluendam per quemdam puerum, no-
veslimenlorum ejus vix erai sufficiens pro frigore, mine Theodradum t^Oj, a Saxonia Franciam a rege
faincnpotius iiienihra liiuniens quam aliquid honoris deduclum, et inoiiachum Corbeiae faclum , locum
Vaut pveliosilalis infevehs. Pforsus rion egebal aliqua ffidificandia parenlibus ejns adeplus fuerat. Quo in
'
Vcorpovis compositioiie, nihil eiiini sibi deeral puf- C loco ecclesiam monachorum usibus aplam aedificare
chvitudinis hiimante, niliil etiam iiifeviovis animae. nonnrinquani disposuit; ^sed quia locum non salis
Aspecfti cvat incompavahilis, stalura prpcerus , in- aplum: intellexit; crepera semper dilaiione inter-
cessuyirginalis; vox ejuscyciiea dulcediiiesui mtil- misit; Quaih dilalionerii prolelavit usqrie adCafoli
cebal audiiuiii, et senno quemque audicntem sui liiorte.m, el post Gavolumusque ad exsilii sui rele-
. faciehat menioriosiim. . V V galionem; Exsilii autemtempore, quaeque sui juris
i(i, De suis quam sollicilus. — Ip&everb tantam XuereVquiprius accepit, in sua redegit potestate.
memoriam filiorum bahebat in visceribus paternis, ; 45. Sed habebat ibi quemdam in Christo filium
ut lion sblhrii rhores inspiceret, sed eiiani humerhiii' prae oninibussibi riionachis familiarem, el univoce
s et noriiina eorum semper haberel descyipta in ma- sequivocum. Hiche subihtraret aliquis alius, prae-
-nibussuis, quatehus hon sihi exciderei prb quibus diclum loeum intercepit loeo ejus. Et quia hoc eum
: ralibneni reddituriis esset Deo et pro quanlis. Ideo pviiis novevat voluisse, gvalia amovis ejus ex Cov-
maximani gerens curam eorum, riuUuin ex eis in beianis sumptibus cellamibi ccepit sediflcave, coepit,
: hebdpmada reliriqriebat inallocutum, ne scilicet nec pcvfecit, quousque sancfus ab exsilip vemeavit.
iniriilcbs inveniens vacantes, zizania superseminarei, Cumque remeassel, ordinabal si quid ex suis exor-
cOrdibus Cprum. ;:; ;\ :; .'- '...:.>':":,. - ; dinatum fuisset.7
4'iV:Moridsieiiiimrecle ordihdt. — Proinde quam .46. Quo tenore Saxoniam modo pervenit, perve-
; eificax fueril iii dispbsitioilibtis. ovdinaiionis sifae, «iens locum ex omni parte irispexit, inspectum om-
7 qui hpsse voliievil, in libvo qhi de his: consoripius; nino iniitilem intellexit. Suspensus eral mente, quia
est (59),legei'e poieiiliion sine gvandi adiriivatione; cceplum religionis bpus nolebaldimiilere : et aptio-
: ubi:"eiiani perspiciel qtiain' sapienlev a sapientei . rem non habens, hunclocum inhabilemvidebatesse.
• disppsita fuevil donius Covheiensisecclesiae. ' Tandem ad. regeni se coiilulit, et ul locum sediflca-
42, Linguaruiri usu prmdiiits, et litteratus...— Ett . bilem sihi donaref petivit.. Nec.uiomeiito baesil ille,
; quidiaudandiim inTeopbtius, cuin hec Mpyseminov,, sed ejus religiosa gavisus yoluntate.ubicunque in-
:nec Salpmone fuerif inferior in ordiriandis rehus, et; venivel, deiihevavit sub ejus optione. Ivit, quasivit,"

(SSjLibvumburicstatiilovum Adalbavdi appellact,, Corbjiensis. Gevavdnsulvumque accepil ab. auciore


de qupVin Obsefvalionihus pvaeviis.V aiioiiymo, qui translaiionem.S. Viti descvipsilVinfra.
(40)ilujus Thepdvadi npn.riieniiniiPasciiasius, iicc,?! Yeruni quod hac de re scripsii Pascliasius in libro i
'
'4ncoeptaepbr Adalhafduih arile exsiliuni conditiohis:; Devita WulaeabhaiispiWereiidumesi. :
; 1061 : V.VYITAS. ADALARDV . V 1062
invenit, renunliavit: el.aceep.la hilariler aediflcandi-Asimae
A- sprorps. Eelix Pater ;tali lilialionelfeliciores
. polestate, insuper mullis donatus donis regia lavgi- .fiiire.lali
. palernilate! feiicissimi filii, si permanse-
tate, dimissa cella, coenobiumcoepit aedificave.: ; rint in ha.cunilate!, Ecce enim Paler migral :dese-
47V£sl autem.locus super Wiseraefluvium, maxi- rit in muiido, ppn deserilin Chrislo, quos nulrierat.
. mte aincenilalis et lemperieLelemenloruni ita com- ,Adesl tcmpus dissolvi et esse cum Chrislo, lenipus
pelens, ul constef-creaius al) initio ad usus moiia- ;jnoriendi in tprris, elrenascendi in ccelb.:.
. chorum. Dilalalur siquidem in vallis planilic, figu- . M:.Febri:corripiiur. — Imminebat iiaque folcm-
, ralus in mpdum A lillerse; Ilabet deuique"\ersus nilas splemnitatiini, illa scilicet soleninitas qtia [ier
orienlem alyeuni, secus quem moiitem in facie por- .incarnalionis suas niyslevium in sole posuit Donii-
reclum; porvo a meridie mons alitis ex alveo egre- nus tahevnaculumvsuum. Redievat a Saxuiia in .
.dituv, qui versus occidentemdilatato sinu tendilur : . GaJIiam,ut, fundata:filia.in Chiisto, advenluih I)o-
a sepleiitrione autem aller pari siiu e regione, . niini celebva.relVapiidmatvenv Covbeiam. Jamcjue
. quoiisque viam per medium tlaiites inviceni se vi- , altev Simeon senex pavaveyat.yenienii Domino oc-
deanlurcopularejaique ita vallisplanissima in medioV 7 . currere,et R.ege.mfegum proeedenleni de thalanib
renianens, quasi alter paradisus jucunditate tolius . suis uhiis lajiiis: suscipere ; cum ;ecce Iriduo anie
lemperiei apparet florens, hoc rnod.o.quaiiium coin-\B B Naiaiem Dpmini; tetigil eum. validissima fehris;,
_cidatiir trianguii figuram exprimens. ; orante eo el flenle juxta consueludinem sua.m in
: 48. Saxonumliberalilasin iiovamCorbeiam,— In : basihca, medip iioctis; Qui ita totis
yigiliis una ctim
hoc ilaque loco construens ecclesiam cum offieinis, -Fralribus perseyerans psallebat ,cum eis/et psal-
esornal melioribus quos polest iriveriiremonachis : .•. lendo flebat, usqpe ad Juceni Iiostiani 'ubilal.iohis in
monacbosinstruil moribus, Iocum .facultatihus, el pectore Doniinocbiisecrans.; : ; ,:
omnia omnibus quaepvaeceperaisanctus Benediclusi .52. Obilum suum imminere declarqt. •—Prpse-
vocat nonien loci Corbeiam, ut signo esset posieris, quente ahteni luce, juhet fralres ad se cpnyeiiire.
unde exisiendi sumpsent niaferiani, et Corbeiae Qulbus cpnim positis, sihgulos,monens de singuIiSi
Francpfum saricit esse filiam. Et m.erilp, quia quid- indfcat inslarp tempus suae dissolutionis, et in com-
quid erat, ab illa coepitab ovo. Nec multurn leiri- niune perorat de pace el unilale seciindiiihDeiinv
ppris fuit, quo faculiale," lametsi -rioh"dignilale yv: fulurai electiOhisVEtdicensSymbbliiriicuriibraliohe,
nialvi se compavavepotuit. Lorige enim exlialante. r caeleris flenlibus se: cpnimendans, retinuit illps cum
bono odove monachovum, quos Pater sanctissiivius vquibus sibi evat ageridum de reruni ordinatione.
ex sinu matvis adducebai filiaspmries electps.V-tanla- - ,. . §5. Quid inlerim agat. — Cuniqhe dialim magis
abundavit evga ecclesiam impevaiovis'etomhiumop- C C.magisque languof crudescerel, ita providus omnia-
liniatum largitas, ut prius deessef recipiendi quam disponebat, ac si nihil mall feriet : praecipue laho-
dandi voluntas : tanla erga Patremsanclum et ejus rans, ne prolaedio suae' uiyaletudinissancla soleni-
- filios fervebat veheralioVut niallent ecclesiarri
quam :nilas minus honbris aut obsequii haberet. Caetera
: natos suos haeredessriovumascribere. • :vero nori miriiis siudebat ovdinave,ne poslse alf-
• 49. Adathardusrebus
ponit riidduitu— Ai ille vi- ; quid; sub se impevfectuinyiderelur remanere. Die
dens suflicienier attributum, quahiumscilicet sup- -igilrir peracto qua ppluit yerieraiioneVqup shmma
..-pelebat,ecclesiae in praediis, iri ahro et in caeleris divinitas •hhmariltatenivnostfam dignaia est siisci- ;
"refum, ponit modum recipiendi, et qublidiaiia prae- •pere, reliqiii dies 'sibi prbfestl fuere, quia Coepilin
dicafione a cordibus subjectorurii eradicat viliurii- \eo- moftifefa febvis• avidius\ hibrhescere. Qhoiidie
concupisceiidi. * Jilorlui, aiebat, debemus esse tameri ad Praforiunibeati Marhi veriiebal, cujus pri-
mundo, et vita noslva Vegnave7cum Chvislo. Sedecce vilegio aniofis prae caeferis euni cseleiis riiempriaiii
mulli, qui saeCuIovenuiitiasseviderilin', niriiiis vehus rccolebal, ibique missas audiehs sanctain commu-
abtindantes itevum saeCulodesevvife inveniuntuv. -nionem percipiehaf[ \" -""'''" • : ' ' "
Quod quam sit absurdiim adve.riiiehohiscum. Alio-' S4. Hildemdriniudvehlu liviatur. — Interim au-
qtiiii nihil nohis prodest rios exspotiasse propriis diens eum aegrotaveHildemannus episcopus Bclya-
i'ebus, dicenle Apostolo.: Nemo militans Deo im- censis, quem ille monaciitihi nUlvierat,'et eb subll-
plicat se negoliis scecularibus(II Tirii. u, 4). Non': ": maral horiore per cpncessum rCgis. -nulla deliiieluv
est nostruin diiari, unde alii inopes fiant ,Vneque inslaftlis fesli ceiehritaie : sed mhtaiis gaudiis psi-
hoslvum laelavi;undeajii doleaiit. Simussufflcientla trem'=suunivisitat ihflrniiiatis compassibne.DeCiijus
- contenti, quibus debetesse suMciehs 'etiam pau- =adventu fanta gavisus; est Pater saucliis :alacriiale,
-pevlas Chvisli, \qui dives_ pro-riohis pauper voluil hlhisi ullinia esset,\pcene^obliviscefeturiiifirfiiitaii';ni
,.lieri.:> , :. .; : •;:;-.-..- .',...: : V r: -.-., protanta coiisolatipneVReddiclif Deo gratiasVet ifi,
'
-; 50. Haec,et alia prajdicando s.aepe:migrabat de; : quod non sif fraudatus a desiderio sui.'Desiderabat
Cjfbeia' ad Corbeiam coiigaudendo,;aiidiensscilicet, • eiihh eum videveetinler hiaiius ejtisbbire.' •'-.'
. quia bonus odor.esserit in Christo. Laeiabatur tani BS.A qtio et iingiiiir. —^l'.iniefrbgalus si ab Ob
; digna plaiiialione, et delectabatur ihearum jam"fa- benedictionisoleo perungi yelletVerectis in ccehim
dicala unilate. feranl eriim inter se.communes el,, • Iuminibus, omnimodis precabatur ul fieret.Yocatus
qtiia jiinior suh eodein patre jam sororiabat, dileclis-• .episcbptisadesf, et Sialihi .qiiod petebat faclum est.
3X)"d3 S. GERALDLABBATISSILVJl-SfAJORlS V WM
sVis ehiiii7exVqiio7veiiit,ahs'isiebaf ejris Pbsequib :/.Ai; 57. Sehiores de se conlulil. Viqtico percepiomori-
-sedlocatp .anieVlecluin sedichlo, semper assidehat htvV— His dictis deditlicentiam ul exireril, reten-
•corhm :eo;7Quadam7vefo7die:cuhi:paiiIulum;egi'essus lis norihuilis quos urgebat ut ocius nialuliiios prceve-
.camevam Iuisset, etVfebficitans soiusilleiniro :re- •hlrent.Quibiis finitis Vialicum aceepit; etasceplo,
Lmansisset,:.Dei praesentia visitalus.claniare ccepit, riri IaudeChristi lingua ejus obmutuit. Sed rioiyde-
cum praesul redisset : «^Curre velociler, episcope, fiiertint sibi fmguseJiliorum, scilicetquas erudieval
"praiCipIdtibi, et osculare-pedes Donilni riiei Jesu- in Dei iaude. Quoruni psalmis, oralionibus el lacry-
"-Glii-isti,-5qhoniamecceadest niilii. '•>Ad IiasC ille mls "abJhora pririia comriieridaius' DominP,H;irca
-valde cbnivemiiil;; ei ignPvaris quOivetVhaiferis ste- "horamnohamemissospiritu perculit-suos irislide-.
slit ;:;saiiclus;quOquese stib silenlio vecepil. - :--;- liqulo.' ; -: .:!' -;.:,'..:'.. , U::^:.:::
::(_.<_'_iAd:sims verba:fdcit. ^Bisquavlo aulehi M- -'58/Subsequitur vox: ariimariiGlivislo coihrheh-
ftaJisyid^eSlCivciniicisiohis die,: alacViiisccepitpre- ;danfiurii, et sirigulliis vbces iritevvumpehihih; Qiiis
-cibus\Deo lhsistere,:mi\\celebraiis- diebusaahdehi 'eniiil rion flcretVeliamsi de Iapidenatus esseffPla-
iicevef euiii hincabirev Necfucrunt pveces sirievotp. ; rimae fes iniercediirii. qure lacryihas elicere pos-
\Pei'aClb qulppe;rnedi* rioclis spatio, pvaescihs futii- siirit. Stanl filii orphani. ef Corbeia riiater eorivhi
.fbrurii, cpnvocaibs".ffali-es"adofsuS est hoc hiodo : 'JB vidtia,"rjuoviirii dolpf et luctiis peneifal etiahi'cceli
;t" O-iilii, frticfUs1tneaesenecttitis iriDoiriiiie, :explevi palalia. Stant oves siiie paslore : cvescit:doIbi'miis-
iiiuriieruriiVscitoie-qiioniaTiiliodie-hihc ibO;-SDatiim;-ths "sirievocer Ipse enini"erat-,;borie' Jesu_ quem s"n
.estViiilhiJiigredi-vias^CarriisViriivCVsaJ^Ct ahte cbn- ; tbibex: Phinibus soltini abbaleni Veperi(il); ipseab
'speeiUih;Redeiiip!Pvisniei apparere. Firiitus estCUTT :uriivevsis, queiivallerius plusquam sua qiiaireniehi
sus certaminis mei : nescio quid acceplurus "surii • invetii; Qu ; sicut nialer amat unicum filiiinij ita
"pfo3mlr:sed'succiii'vi'te riiihi, qriaesP,:uf ego devo- leheVvimediligebal, atquerit soiidibra ea-
Tfjiibsqhe'
-:-:" -; -:-:'-'
•bisVctvos de me pbssltis:gaudere in Dbmiho."> ; V 'perenflnyitabai.
(Mj.Hxc. yefbaa Paschasio pfolala usurpatGevav- jiis dijudicahdis bpiis esse, ne Infevpolatpyehi i... .pvo
.
=dus-hoc loco. Exquo irilelligas-niagiib deleettv in auctove pvimavio leiiieveiisuvpcs.'

LIBER PRIMUS Mi^CULOftDi^ij^


'
Ab ipso S. Geraldo Wbaii: scripfus''"' V VV V:

PUJEFATIO AUCTQRIS. ( sequituv nphilis niatevies ejusdem. nibyiispveiiosae


G
i. Coibcicelaudes. Ecclesiaitres. —Covheiaelocns .Siqtiidem sepultus] apud ^ecclesiamPetvi pvincipatu
.quanlae fueril aputl piioies nobililaiis, quicunque prihcipalem, medio jacuit loco,ante gradum cancelli
taceal, Iapides clamant non soluni ad aures sed Jnferiovem,.„Signo est epiiaphii Iingua, sed-.non se-
etiam ad.oculpsposteri.tatis. Tres enini in ea princi- pullurae fit similifudo alia. Jbi diu redit cinis in cU
^pales habentur ecclesire (42), in...quibus.-cbrda.fide- ^nerem, carnis exspecianscuni eleclisT-esurreciibn.eii.:
liuni sanelae Trinilalis confessiobene possit unire. , donec illa generatio generaiionem pene integra.nt
.Piiina Pefvum pvaefevtpiscatovem, secunda. piscatis . genei'aret,et omnes.JalereipraeterliiteraioSsUbi lam
Evangelistam Joliannem, tertia evangelizatis Ste- ifelix tbesaurusrequiesceret. Laluit diulius sepultura,
.phanum protomavlyreiiii Puichcv ovdo...ofdinalus .utvreliquuin. lerras calcatur ab omnibus .:; nenio
utique.a Deo. Kon enim dixeviincbnditvicemhorum -iranseuniiuiii, nemo ovaniiuni est advevsus.:Tapde.i!i
Baltildem reginam, sed ejus, ut oniriium hohprum, discvelpvmeritorum. volens nolificando.rnagiiificare
Jiispirairicern Spiritus sancti gvaiiam. .sepulluram.pei' sepulti meriium talefecitsevvhm
,% Cqrbeiaisiliis el qmfenilqs,— Pvoinde situs est -. :;suum glpvificandi inilium.; .;'...• V-
salubyis el valde deceria, tbiius uiilitaiis. amcenilate Gip. i. Mirq sepullurce-ejus -'nianifestctiio,peY-effm
aorens, usibus monachorum, utpofe.ad hoe quaesitus 1D;.;':-:\...;... .,: qui pedibusiwsil.paviriiento.: -..-..;*':-.'
et inyenlus -, pmninp..coiiyeiijens. Ex uno laiere ;: ai.- Suffvagia sarictovuin, qnibtis taniaeKecclesi*
.Somma fluyius ,pra\2terfluit, ex allcro coucuvrens .floyeni., quidajh oraturus venit: et: quia sic \ordo
jGorheia ffuyiolus vpcahulum loeo tribuit;: sed illico -exlgebal, in pVimispvincipemAposloloyumrequisi-
.«adens in. Spmmam, uhi dat, -ibi perdit. Sicque vyii-. QuaesivitPelvutn,,,et: inyenit sanctuih Adalar-
pralis, aquis et canipis longe" Jateque patentibus, dum : invenit lateniem, sed Ialendo vegiiarileni.
;«iniiliseidissimilis habetur Saxphiirn CorbeiK.iliius Insxjiusehimse pvosievflenssuperiumulurii cbnfes-
cujus cum ista rector et :fundator exslilil sanctus .SQVis, auves supevnoruni: sibi coriciliabatV:quibus
,.Adalaydus. . .... ;;....,-: -• : poterat preeibus et volisi Oravit, et esl. auditns;
S. Ciijus expeditis supevius geslis et movi.busviiae, . surrexil; nescio siexauditus. Cunique sigflatoyuilu
•"'
(42) Pevstant liacienus tves illaeecclCsia!,quartirii 1nohicbrum, qiiosChariiahiles vocant; ter.tiaifldohi ''
priiiia hionachbvum,est,; securida oarcecialis, et Ca- parcbcialis, omnes circa mPiiasleriiriiuros.
JO'65 MlRACULAS. ADALARDIA.BB.CORBEIENSIS.-L18. j. i038
discedeve voluissel, pedihus haesit pavitnenlo, ac A nus (ia), qui eo tempore.caeteris pliilospphabaiuc
si clavis conflxus fuisset^ Stupuil inisev, stupendo aliius', qiiemqueliujiis signi lestem nhn sors niiserai,
coepit .clamave niisevabiliter : et quia pedes rion sed Cujus gregis pasior eral sanclus Ricbarius.
poleral,TuItum circumferre iacryniabilifer. Novitas Anie7queni accedens Cbrbeiaj ,-abbas Heriherlus,:
rei plures cogil ad tum.ulum; monachos in primis innuit hianu : silenlium quippe sibi iridixeval.san-
stupentes, niiranles; sed gaudentes noviiaie signo- ctus: Eeriedictus, si inierruptis malutinis Iiyniiium "
runi; horiiiiiemvideiicet non se-posse. mov.ere.-et caritarel, Te Deum laudamus. Abnuit ille, niaiulinos
lamen stare sanum. Ihtefrogabat illos si quisibi re- innuit fihiri debere : sicque rem Jau.dibus oihnei
quiesceret, et inleVvogatuvab illis sl "qua cviiriinis celehrare. Factiim esl, mhlier laudantibus inleresty
conscieniia torquereluv. < Scio, ait, clornini, qiiii ipsaque sua2saluiis liiigua scienlibus ct nescieritihus
peecalOrsumhomo; sedsuccurviteinihi.quacso, biiic facla e.st. Omnihus quoque nota Corheiaiiis coti-
pvecibus,hinc consilio. » Fil "utrtimque 'Sctutum./ tracia, inlegram dat fldem miracuJo sana.
ovatuv ab uis :ille:vem dpetus vovet votum sancto, Ci_\v,.li\.De'manuum niulieris cut:a'.ione,hierilissdhci.
scilicei Adalardo, fabricaridi lumulum. Sicqiiea confessoris.et inler-cessione.,- .., ,\
6. Mulier quoque erat in ipso cqenohio-Corbeia;,
semetipso ligatus, a quo tenebaluv., sine mova est
solutus. Ovitur Utfisque laetitia, Uli discedendi li-1g quae cum yaria co.rpurjslaboraret infirmitaieViti
hoascrantpalinx radicibusj ut .PmriinP desli.-
centia, monachis patroni sui magriificentia.Nec-de- digili
fuil sancto-ligandi solvendique praemiqm. Redieiis luia' esset- officio iilriusque lnaiius. Cujus cpntya-
ertim illp..deceniem fabricavit tumulum/slatuens ctionis spem ex inlegro ppnens in sarictum Dei,:
c.itjus.clemenlia miiliosinfirmorum saepevidebat ab
insuper omnibus diebus vitas suaj. solvendi cerisus
diem anniversarium. - - ipso mortis pcriculo reyocari; quotidie veiiieljat
'Cip. II. Deniuliere contractq, ei peisancti merililm a(I..tumulum, el inler reliquos ihfirmos, Dei et
_ .- , aDeo curala. • _. i sancii Adalardi implorabat auxiliuni. Cumque niul-
S.-Haecigilur Jigatio 'mullorum posthac fuit solu- . tos niulloties videret sanos recedere, quibtis ipsa.
lio. Ex hac enim faniosa occasione IocusVniulia pfipret intenlior satagebat"accedere; nullam inde
«oepii fvequenlaviyeneralione. Conveniuut sani' et ihcurrit^ desperaiionem, sed magis aniinabalur aVl
debiles; iili animae, isliVsaluleincovpovisqiiOBvitan- petitipnem. Iihputabal eiiim peccatis suis -quod n!i-
tes. Inler. quos contvacta quaedaiii seniper adja- rius efiicax esset suae petilionis. Petiyit eygo et
cens sepfilturae,yim viro Deiqiiodaiiiiiipdo yideba- accepil.: quaesivitel invenUrpuisavit et iritraviu Et
tur facere. Kon nox, excepto priraoconticinio, eam . qtiia h.pnjJeslitit, ut. ,Ghananxa, salva facta est in
escludebat; lion-dies, Jiisi quando corpus alimenlis G ' fide sua. Cum, .enirn diulius- miserichfdiam- sancii;
recreabat. .Yocahaiuf.^uteiii Ulflardis: elideo sem- . impl.pvassel, et .quplidie adjacens ejus tumulP: im-
per ita pfaesto,.quia.incola erat (.'ofheiensisi adeo; . plpraiipiiis effeclum exspectaret, tanderii prinia. Do-
cphtfacta, ut magis irieederet-povlanlium pedibus, niinica, .passjonjs Dpmiiiicae, quod dihquajsiefat
quam s.uis.Quodsi deessenl-poniiores. rion bipedem feliciieyihernitVinvenife.Stansquippeintenta riiente
jgradientem, sed quadvupedein scabelluljs reperileni,. antelumulum, ubi sanctum corp.us evaf liimulaiuriij:
putares. Deerat caelefa spes salutein recuperabdi.. inler preces.el lacrymas ccepil exlendere nodps di- .
Deum: miseratione "sancii Adalardi,t. gilorum'. ;Redditur; libevtati uiriusque maiius vbla,
' excepla posf
Quadam igitur nocte, sicul «olebat veriiens ad tu-. -jani. quffir|ue.involare *et revolave potest ulyaque
injilum, lerram capite, sed pvecibuspetebarcoelum. pahna. . Redeunt ad pfflcium mariiis x fesiiluitur
S.edebal post-prationem, quia siare ncr.f poterat: ; .SGspiiali,quod infiriiiitatc laborahat corpus. Sicque
candelamlenendo, lacrymis et niisevia sui psalien-, glprjfieatiG sancli., -Te Deum Iqiidamus capeiido
tium visus monachovumin-se conyertebat. Muliipli-. refertpv ad laudem ,Dei ,7et ul omnia feferaiilur
caJjat ovationerh, quia non alius, sedsuam quae- sub. testiiiipnio', ;teslis est idoiieus func qttidehf
rebat^ saluiem. Tandem adfuit divina miseralip ,_ puer, sed postmpdum abbas Fuleo,. qui.. ontis et
quia interfuii amissi sui inlercessio.Aud.ilus ner--.. honqrem Covbei» soriitus est Richavdo abbate liu-
vprum crepittis, neryis ^d nevvos_-jiiiiciuris adj manis exemp.lo.7 . ; 7 :'-
junctu.ras resiiiehiibus. Sentiens mulier.. .saluterii i CAP..W. De elevationesrincti el shceensione ' iemplj;
sanCti Adalardi intercessionem , vocavit adj et periculo regni. . V\
" per
se hajulam sua^n, vetvo eam residenteni. Adil iJIa i •• .7. Sed de his Iiacleuus ':' modo diceridiihirquaii-
vocantem, et diclo. citiris i.nvenit sanam et ere-". lev sif cclebvata elevatib ejus. Ea iernpestaieVpluVa
•ciarhslanterii. JlivanlUv qui adevaiit, eadem pe^- incoihmoda Covbeiae,'scdregno Francbyum-pliiiiiiia
tentes, jamjamque salutrs. suae.vedduntur certiores. coJivigilirruisse. Corbeiae enini pvincipale teiiipluiti-
Mouachis quoque lahta accessit exsulialio, ul pro3 Sahcti Petvi,Vdiaboli inyidia igne succendiihl;.; PiriV
laude servi, Domirii iaudum -fieri yideretur eis in--.- nispene Gallia faiiiis peviculo addiclttir.
Fungeha- 1
terruplio. Se.d ihlercral -
lhaiuii.nis'ahbas Ingelrarii:- lur vicp sua iir regno Trahcovuiii vex ffofbertUsV

(45)MonastevioCenlulensipr83fuitIngeIramnuspost L circa 980,ctii successit Ingelramnus nllip sacculi^xi;


'' V." V " V
IngelardumVquiex Covbiierisi•asceterioassumptiis,, nibrluus atino 1043 ••' '-'--' ;-.' ;"- '•, ' ".-':"'•''
, Cun.luisei.nonasiicam discipl.iiiam resliiuerau ahiio)
PATB.01-.GXLVII. "' u
10G7 S. GERALDI ABBATIS SILVJE-MAJORIS fOOS•
Covbeiaavero vice Christi ahbas Richardus.:: uter- A A invocato nomine Corlieiensiuni sanctovum, sine movs
qtte feiiciter1; nisi cum isto ignis, cum illo fames senliebanl sancli Pelvi principaiiim.
. sepiem annis regnassel alrOciier. Tol quippe po- , 10. Cum eygo far.ia tanli boni de die in dieiii
-
ptilos neci dimillebat esiiries, utnon pollice, sed claVeret lucidius; placuit auctoyi horum locuni ma-
ense,, videreiilur rumpere fila sorores. llaec auieui gniflcare liohilius, b.eati-yidelicet Adalardi nierita
lues TOoricnlium,cum caeteras nimisViiiaxime par- demoiisiraiido, cujus covpus sepulcvali adliiic lege* :
tes vexabat Amhianensium. : .V : batui' lumulo. Tegebalur autcmin lemplo , quod
8. Qua compulsi necessitate, statuunt sibi reme-; erat igne cpmbustum :: Fyiitves :yero, ad. vipinam
(limii citius provideye; Deum seilicel, quem mulli- Saiicii Johannis evangelistai "ivansieranl eccIesiaiH
modis nialis offeuderant, aiiqtiibus boiiis placare. Yi- cum veliquiis^sancipvurn, ubi qualitev el quibus se
"'su.in est siquidem hatic.ullioiiem ideo sihi supeiponi revelavit, ad:'sepulcruui quoqtic post elevaiionerc
coelitus, quia pacem nunquam servayeranl, qiiam ejus quam gloripse Deus eum niagnificavit,. dicer.-
iiniee diligit el diligi jubel Domiiius. Talis quippe dum qriidem.est: sed-de his prius, rfe illis autcm
consueludo naturaliler iniiala est regno Gallorum, posferius.
xn prffiter caeteras naiioiies -semper velinl exercere GAP.V. Quibus signU\animalus sit abbas BichartluS
jabiem belloruni..-Sed quid modo ?npn necesse est gB itllcvdretsanctumcorpus.
\el!e:niovi iahello, quia catervalini moriuntuv fa- 'II. Quidam pvesbyler, nomine Ilimoldus, secun-
mis et pestis gladio. Nori potest niundus fevveirani duiii suum pyoposilum salis bona fama polilus,
Jndicis : ihituv consiiium: crini ISinivitis. Uria conve- coiiimpvaha-luvinpvaedicloinonastevio^SancliJoaiinis
jiiunl pax et juslilia : janijam placet redive Saluriila evangelistae,quiaaedituushahehaiuvejusdemeeclesiae*
xegnai SUperesl desp.eraiis uriurii:exbinnibus' coii- Cui iiocie quadaiu. in hovaltiate.pd-esiin .visiohe]'ise>
silium, ad placandamscilicet ivamsuperniJucliciS; .idem.cpiifessov.offeveris,secumque erirnper combusii
vequirevesuffvagiasanctPviim.Reqiiivunturreliqiiitey templi diversPViaditceiisViiiulianiiva et; slupenda
ad reliquias-ut quaeque loca sibi adjaceht cbnfevuii- illi iusinuavitV quae ille irisomnis vedditiis inuliis
luv, ibique pacis inviolabile. pactuni confirmatuv. liavvavedigiiuni duxit. Yidil enfra inter caetera.quasi
lta AmbianensGSet Covbeienses'cuni suis patvouis liOKiinettiquenidam. riebulosum, deformis stalurae^
tonveniunt, inlegram paceni, id est tdlius liebdoma-: nigrum, sqitalidum, panhis etannis obsilum, qui
dDBdecernunl, et utpersingiilos aiinPs ad id confir-. maxillam iiiclinans shpef -manurii lotus evat,"ril ita
liiandum Ariibianis in die festivatis sancli Firtnini dicainViioiidolenlis,:sed -dolovissigiium.-Super qud
xeJcanl', unanimiter: Deo reprbiiiiUunt- Ligarit sc , presbytev.sohiiiiaiidb in. riiultis vetjuiveiis sanctuni
"•
liiijus-pvomissionis voto , voluniquefeligant sacra-. dtictorem: t Quisesliste, iiiquit, doniine. qul laiiliim
nieiilo. Fiiit aulem haeo.repvomissio, iit si qui dis- deduciidolorem?—llicest, iiiqiiil saiietusAdaiavdusV
(iep.lar.erilinler sc aliqiio discidip, noh seyindicarent., dasnion ille, ciijussola •vo.ltihtas est cuucta ,'a'd per-
pfieda aut incendip, donec staltita die anie.ecclesiarn niciem tvahere, quiqrie hoc -sacvariiim ignis- pes-
eoram -pomifice el coriiile fieyel pacificahs decla- sunidedil edaciiati. Quia vevo. prBCievsperii nunc
malio. '." cernit sihi evehive,:opiiiiios-vi"delieei cceiiohiias. ad
9. Qiiani gratum vero hoc cpiisijihm forel D*- reslauvandam eleganlius, qtiaiu pviiisfovet, dbnvuii;
liiiiio domiiiortim,-luce clavius demonslravil coisven- Dei oninino satagere; ideo quarito.vides dolbre se
tns qui ibi erat sanClorum. Ea quippe die pvohavit afficit, ei supev hoc doiet quo;l vos laitos efficit. J Ad
Corbeia quariti essent apud Deiim.meviti patrono- haecpveshytevstupefacius el stupendo expevgefactus;
Tum suorum suffragia. Quorurn in parte semotis non esf.effeelus suvdus auditov, sed visionis su«
; veliquiis, uhi .vitlelicet placuit ahbati ei monacliis, veridicus praedieator. . '•'
quolquot illuc dehiles oratum'venerunt, sani el 12: Sicque islis, el anteriusdictis, el multis sa^pe
iricolumes vjhsqueiriora effecti siint., Sicque coriipo- paicntibus signis: visuni est ahbati Riehafdo; feli-
sila pace vcdievuritad sua quiqne. Exinde-hujusce- JJ j cis metiibriK, quod TDeusvblebal et vplendb nions-
modi fama ila longe lateque coepit vulgari , TJI tvabat, negligentia- su.i non dfffeire. Uncle missis
Covbeia mevito ducevelur altera Roma appellarir legatis accipere henedietioneih a Joanne papa, qtii
" Praesenies
dcnigue cl.ab.senl.es'.vincli et carCerales, lune temporis vicaiius sancliPetvi (M) habebaiur
%\ ~ • •• " ';
\ 1 (44) Corrigithanc vocem Bi)llandus, quasi evra- StephaTiopapa Il.et inaliis , concilium Ticinense
<t verit Geraldus sunninim poiilificem appeJIandovica- pro Caroli Calvi imperatoria.digniiate, Aimoiiius,in
,; riumsancli Petri, cum Chvisti vicavius, etsuccessov llisloriae Francorum lib. iv. cap. 1; Lco Marsicahus
V saiicli Petvi dicendus esset. Vevum rion soluin Ge- iii Chrohici Casinensis lib. i, capp. 12 "et 13; Ansel-
f raldus, sed alii etiam aucloves eodeni vocabulo u=i rhus Beccensis in epistola de ferriierilalo et azyino,
&. sunt usque ad saaculumlevtium decimuin, quo papa el alji; imo eliam ppnlifices Roniani non aliud fefe
fv CVirisiivicarius -peculiavi appellatione dicliis est; •' • sihi vocabuluni sumebant, ut Kicolaus pap.a I iii
• * iiam antea id nomeii aliis
episeopis cominuhe eral. epislbla 30 ad Catblum Calvum, ante meditim, et
Longum essel vavios hue refefre auctpres; tanttim infihe epislolsead Rotlanduni Areiatenseni archiepi-
-afupiosnoto. Papam ^icavium beati Petri appellanl scopum-; Adrianus II in- epistola ad Paires synodi
Alcuinus in episiolis 6 el72, Egiiihardus ad annuiif Duziacehsis, ei in litieris.ad Carol.Uniregem ejtrsque
7-99,Vita LtidoviciPii ad amium'81,6,Lupusabbas F^ev- 1 coiijtigem. Adrianus I: ypeabiilriiii istud explical in
Tjiviensis in episiola'81, 'Ahastasiuj vulgaius ih :cpisl,oia.."S9 Codicis CarbJiiii, cuin M SQvicembeali
h®: mHACUtA S. AbALARDIABB. CORBEIENSiS.--Ul3. I. 165».
Roi!;fcponlificaliliierarcbia, nun splum esl perriiis- _^donaret cacteris, quoil Deus siiigtilaiitcv donaveyat
\stisVsed.eliamaposiolicajhssioiiejussus, quod Iibentey. •aancloAdalavdo,facta esl haecnon aifte corptis, sed
fscissel et injussus.. El quia aherat episcopus Am- ahie funiuJum,-tiiiseralio. Nunliaiitiir iixc ahbali et
jiianensis FulcoVquem ex fvatrum consili.o ahbas lrionachis : augethr laelitia fcsfivi.lalis, fostina pvo-
huic praevidevaliiitefessemyslevib, accersiiuv Dfogo pessib oydiiur, sancius AdaJardus se._ueiitepopulo
TevyahehSisV loliUs"bon?efamas lesUrriohiopfaedica- circumferlur, venitur ad lumuluin, ihi cantant, fe
bilis. CunTquoppstquaih niinislri dupliciier, cordis Deum laitdamus hjmnus ofalur, de re gesta paulu-
sciiicei et cbrporis, habiluiiine apparanfur, sahcluni iuiii perpvatuv,;sicqueahituv.
covpus vi Idus dclpbris.de sepufcvolevaluv, ei ina- CAP.VII. De suvdc)el muto, manibus el pedibus et
nibus praeshlis seu ahbatis exspcciantibus populis tqio corpore contraclo, el supcr tumulhm sanato,
adoraridumpraebelur. Claudi, surdi, niuii, manci et 1.4.Altev quidam eral in Nprniannia, noniine"Gi-
caeci-cPhfesiimsanaiiliir. Densalur cuneus acceden- slelierlus, non soluin naiufa coiporis, sed eliani
tiuni : non esi nrimevhsbblalibhis fideiiuiii, ulpote liumalia cfligiepene deslitutus. Eral e.nim contra-
ubi prius deCstlocus,et lempus, quarii 'inldnlip off;- clus toto corppre, curyus, relrorsuiii reflexa facie,
ventiuni.Exinde ergo tilulriscorifessoriscuiii caeteris siirdus.... etiam ........... tarilummodo octi-
.... el niutus,.. rescrvatis
,,
Cdrbeiaepatrpnis ihscKMlur,rcuin quibus usqtie ad lis, cjujhusvmiseriani Suam posset yidere. -Dcla.lus
praKseritemdiem Covbeiamiheiuvel semper iuebiiur. estasuis Corbeiahij.ibi diu slclil fratvum cum reli-
Celehvalaeslaulemh£c saiicti'cpvppiis elevalioanno qtiis suscipiendo eIeemosynam,.Tandem posl huil-
abIricarnalipne Damihimiilesiriioqiiadragesiriio(45),' ttnri leinporis a sarielo Adalardo mpnilus esl iu
indiclione vm, Ronianis Confadb, FranCis iniperante sPmhis, ut statim quandosurgeret, ad sepulcruni
Rotberto." .7 VVV" V -'•" - siiumpraturiiiret. Evigilans efgo ire vplebal; se.l ,
CAP.-VI.pe 'muto etiurdo tinle, sancli confessoris licot a sanclo jani visitatus, mirtime iye valebau.E:t
-. tepulcrumsandib. iusivuctus erat signis inoriacho.-
15. .Nec pi-ffilereuridum oblitieMtioriequalifer eum qtviasaeppyidendo
. ul bis .qtii.evant secuni.j At
Dsus dignalus.esl post haec glofificare.. sicuf didici rtim, jniiuil sejuyarent
illi compalientes ejus niiseriae, ferebanl eiiriiiibi
ab eo ipso.qui.ea gavisus esl glovificaiipne. Vigilia
sanctus jacebat cum reliquis, versus ecclesiani
erat celebiilalis illias, qua per passipriem crucis
Sancli Joannis eVangelistac.IIIc aulerii...nuiu eos
coelos ascendit claviger aelliefeus. Omnis^viain cir-
et yersus sepulcrum ire cbnyertit, :ut nulli
edi.iu videbalur yeriire Corbeiam (tanli fecerat -Pe- aveytit,
dtibiujii esset, a qiio yisilaius. fuerit. Tul.erunlillico
tvus Gorheise-suae gloriani), aliqui oralum, aliqui el
Ibi paullsper jacuit,
iiiercaium, aliqui relevatum, quiacomhusta erat Q deposucriint.coramsluihulo.
lalem Chvisius fundavit prayitet expravit: virtuiem .sensit, surrexil, gra-.
iJlaVquam super petram tias reddidii, sanusrecessit.= v .
ecclesiam--Inter.qtios adduclus est quidam phcr.,
Rpgerus noniiiie, cujus loqueildi elaudiendi vistim CAI>.VIII. D.iAinbianensiiimindigiicttiorie,e'l rititti'et
leservaverai naiura sanclivAdalardi clementiae.:L;i- ''-.-. - •,surdi curaliohe.
Slfatis parenies caeteris oraliOnibus sanclorum, 15. Adolcverat etiam inter Amhianehscs el Gbf-
hora prima die festjvilalisvenere ad lumulum.queni beieiiseshovaquaedam religio, et ex veligione pul-
cfiieve suo satictus Adalavdus fecerat gloriosiim.. lulaveraf consuetudo, qtiae cliam fcciprocahaiur
Evaiauiem luniuius in teriiplo ignis deserio com- omni anno. Octavis deiiiqiie. Rogationurii ab utris-
btislione; corpus vero. cum caeteris hohorabilitet' que parfibus corivehiehatiivin hiium : ibique confe-
localum in ecclesia Saneti Joannis evangelisice.; rebahlur cPrpora sanclorum. Solvebantur lites, ad
Orant genitores pvo se el pvo filio, sanctum Pelvum pacem revpcabantur discorcles, niiiiabanthr a populo
ssepe,saepiussanclumVAdalafduminvocandp : a.dfuit pfandi:yices. Dacrela utiiusque, loci reiioyaba:.tiir,
vilevque,imo Deus propter^ulrqmqiie. Puev enisa populo perbrabatur, sicqtie redjbalur. Sed proc:-
.recuperata salule coepileos qui aderant; allbqui ct clentetcmpofe, coepitaliqiiando res ipsa usu vile-
audire. 0 siipeniaiiidignalioneni! Et ne aliqhis con- ''scere, ct inevevenlia' fievi ex niulta verieralioiie.
Petri adeptum essC. Et quideih per ea lempora id iiiano indigno.iiir.qupd vicarius.Ghrisli. ei succcssor.
peculiare npmen erat poiilificibus Roriianis.VEpi- apbstolorumnominqiur, Cum nomen islud.quondam
scopi enlni yicarii Cliristi passim dicebahltirVJmo aliis episcopiscommuiie.citva arrogantiam ei.rc-
reges etiaiii et abbates.TApudHincniafum in epistola servari potuef it,' uli et papa;' vocabiilum aptatum"
ad CarPluin pvaifixalibio De praedeslinaliprie",'epi-. est.,Ab eo.tempore summj,ppntifices vicarii Christi;
scopi CliristiDei riostrivicarii, el in Adihonitiohibus episcopi aliquando vicaiii sancti Petri dicti sunt, ut.
ad!LudPyicurii-Gernianiae regem cap. "7-appelIantnr. patet ihPetri Blesensis episiola7148jel in Petri-Cel-
GhnLariusvero Coloniensis anlisles in epistola ad -. lensis lib. vni, epistola 7. Al hoc quidem yocabi;--
Hihcmaruni : Ad voi confv.gi, irtquit, qui Dei eslis luni.episcppis iri.bui.umest, non lani communis ap-;
vicarius..idem elogiurh-saeculbxn Guiberius a.bbas pellaiionis causa qiiain.honoris.
Gemblaeehsis fribuit Philippo Cbloiiiensi episcopo (^S) imo polius anno millesinioyicesimo quinto^
npnVseriierin epistdlis mss. ifi quafuih hna haecle- in quem conveniunl omnes clironologicasfiotaj,non
git-tirirtscripiio : ExcolendoPatri, vicqnp Christiel in annum in texlu expressum, quo Joannes papa
vfflciqlicwlestisaulwclavigeii,Pliilippd, etc, et san- XX, Conradus et Rotbertus. obieranl.. Feslum hiijus
cius JBernardus.in serinoiie 1 |de Ascensioiie pvaela- elevationis solemniier quoiamiis Corheiae ceJebra-
tbsqubsque Cnfisli vicarios appellat. Uiiic colligitur lur die decima Qclobris.
quain imnieri'0 Geryasius Tilbeviensispohliflci Ro-
i.071 . .. . S. GERALDI ABBATIS SILV^-MAJORTS; . MQIS
llterqtie siquiilera sextis cachinnis et liisibus iiifen- ,\ sed stahat pevcntienspecfus, etexosctilans fereiruiiu
"defis,"ordiri Choreas , et irrevoreiner agcre : ej sic Tandcm respexit ehm divina clenienlia, ulper emii
peliebrririeVcovpbVasanclorum riegligere, Bisplicuit osteniaret sancli conftssoris. sui mevila. Curdque
' '
i-es'ilia boriis, eirnaxime monacltis. patilisper in se sensisset virlutem Dei, diu mtiltiim-
'"
16.';Pvaeeval ahhas Richardiis Corbeire, abhastili- que oscitans ccepit in vocem inniti. Movebal nnjltos-
qiie beafaj ihemoriaerqtii ctinv lalia fievi cevrievel ad pietatem, plures etiam usque. adlaciyiiiarimi
piuVihuS ahiiis, '-aiiquaridcictim pvocessuvi esscnt, effusionem, Totisauiem virihus in vocem enitcjis-,
Tiatfibus. convbeatis : <Titheo, inquit, sanctos quj iterhm per nares, per os, elper aures expecipravif
solenl ferri offendere. Videiis enirii singulis annis , sanguinis fluvjum. qui tolum gultaliin respersit fe-
(jiiaiilum fial eis ivveveveriiiae..Sed si vohis videtuv; fetnim. Et sic emissa voce, erupit in hoc qiioil
iiicubiiibtiS stiis vequiesceve sinaniuv. —' Non ila prius volehal, elflOh poterat proferre :-« Deus/ai!-
sipbvietiiriqiiitiiii fvalves, qtiia ventuvi cum suis," si juva me, inquieris, et tu, saricte Adalarde! i Uaecfui.t
liPS aIiier\occurrerimus,: shperbiae deptitabunl Am- prima vox fecupefata salule: statimqtie oiiines ctiv-
iviahehseSi:—Fiat, inquil abbas, sicul vubis videtur: rere, el ipsecoepii vix suhsistens qttasi ebrius" .lalfc-
«edsi vullis,: sancltini Adalardum deferle, quia nul- pedare. Sed rpcipilur et lenitersessum comppaiiuvV
Jiis alioruiri cirouuifereiur. "iFiiratu.ni quodjusseral; ^ inievvogalur;.yivtuiein in sefaclamexponeiido con-
Jiehio iiiiippe contr.idkere poteraf, iriio Deus ita flteluv. Laetalur ulerque populus, et refeVuntlaucles
disposueral: sicqrie sanclus Adalavdus, quasi in;;i- ulevque ordo et.soxus. Nullainsidel duhitatio,. ubl
griipr eastevisVexcipit injuviam, quaiil pvo caetevis tamen manifestafacta est curalio. Erat sane maxima
jiissus-efat. JSxittiv ad pVocessioheih":- vehilur ad inaieyies cvedendi, pevsona videlicel ipsis cum quir
sTatuiairi-iiulieiibnem:(46).0ccurruni Amljianenses bus veiieral Ambianensibus nota, quae receperat
ctiin ;sancto FirminO, Gorbeicnses Cumsanclo Ada^ usum loquendi el audiemii. Ipse quoque Rociiifos,
lavdb -VtifquCsiinul peryeniuntVanliphoiias ex mPre cujus erai minisler, leslimo.nium perbibebal fideli-
jihpbiiiiiit.Suhsistiiht ex uiraque parte, et bfaiit de- ler.. Deus eliam qui fecerat niiraculum,, -teliquerat
bita-veligione-: sed ex brevi ignoraniiagrandisali- evidens credendi signum.^et sanguis qui vespevser
qhando acquiiilhr gvatia. Fuevunt enim aliqui feren- vat ferefvum, ab omnium cofdihus extergehat infi-
tesVindigrie,qtiasi mQiiachieaHeras sanctorum feli- delilalis yenenum. : ':. • - '.':.-
piag:v'Saneti :Petfi:scilicet: et sancti Gentiani;. 18. Ipsisetiam Anihiaricnsiuiiiclericis qiiam cevta
tieiligiiatifuisspjil illucdeferre. Reveva tahicnno.ii res fucrit hinc peipendiluv, quod ab uno^corum in
evatbhiissumalio ex cohsilio, Iiisi, ul pvacsciipluni .-i eniineniiorem lpcuni slatinvascenditur-, et de ipsa.
csV-pvoiryevereiitia•quic-fiehat eisVa populo; Sed Veel de caJieris aliquantisperadpbpulumperoiaiuK;
muhi piiiliaioquuhtuv, duni qualitev se res habeat Insonanl ,vo,ces7dignae\,lauiJis-, erescifque .lumuhus;
a niultis nescitur. Monachi ilaque sancto Adalardo, tarilae essulfationiSi Fitinaccessibilis circa• corpus
cuminps.decenter locatp,. ea qua debe.nl diligeiuia fvequentia, fundunfur preces, bfferuhtur muneva ,
assisiuht palrpno suo. Pppulus Cprbeieiisis ex more imponifuv laus.Te Deum laudamus, personalin eos
agit, sanclum Fiyminupi niuneyibus donai, pr-aiione uterqiie-ordo :el sexits :7sicque sarictos "ab injiifia-
peiit. Satictus.:Adalardus positus e regipne n.on ea yindicalianclus Adalardus, quarripro eis accipere
iyeqTieniahatur qua digniis.evat veueValione..Nemo fuerat hiissus.. ' . '
hpiid eum prabal, nemo aliquid ah eo pelebal.: et Rebus iiaque cpmposiiis sblvitur converilus, et
lahieh pondp1" peiitus jam daredisppnebat, orditur monachica pvocessio, referiiir ad propriam
~'ii. Spritulit itaque .Doniinus.dejegiionem servi sedem vsequente eliam Ambianensium-pPputo.Re-
fiii,jsed per cujusdam releyationeni statim -,&s(endif spondent campi in cjtis laude : pccurrjlur ei a
pyacseiifib,usquanli essenl apud ..semevill.: jSxalta- vicinis digna venefalione. Quidam vero ex moria<:his-
vif eleclum.s~uu.ni,et magniiicavit pvae.bninibu.s,qui pvseeunlesad-ecclesiam, alhis el eappis induli cum
(jelail fueyant ante euni. Quidani enim Retb.erfus ]) reliquis.sanclor.unv pignoribusexierunt ei ohyianu"
[£. Rcihevlus], sicut nioniius erat in somnis, ve- Cumque -simiil ecclesiam hymiiizanles repeiisseiit,;
liiens cum Ambianensium populo, miiiisier scilicet el corpus sancti Adalardi supef altare -.pp.suisse.nt,
cujusdaiii Roculfi ex caslro --Aliniaco, yidep.tibus iievuihille qiii sanalus fueral arile cprpus in pavl-
! cuhctls juxla feretfum ccepitpvaye, et eo aUeiilius, mentose proslernens,:gratias referebat, sanguinein.
qiiia p vlyalus evat omiiino audi fu et voce. Suffun- rursus-per attres , per os et per naves eniillens.
debaiui^lacvymiivuihinihve, expviniehat geniitu et R,e'soiiaifola ecclesia vocibus gavisoriis ; nemo iii
eapitis hutuquod nequihat vpce, quasi 'san.ciuinsibi ea cessatal.audihus et hymnis^Kec ininierilo; lali
collpquehtehi yideveijila appetens. loquaci covde. enini JiOnpredignus est,: qtti. honoravi - dignaiur>.
iiiieiidehanUJiiines.in eiuh,ipse auiemin iieminein : - Dep. '.•.'-' '.''. ".-' '

\V(i6) L&us' iiacienus ybcalur Iiidiclum, Lendict, :medio-itinercinicr Amhiaiiovum"urbem..cl-Corhfiiam.


' ~
m5 MiRACCLAS. ADALARDIABB; COlvBEIENSISV^LIB. II. tW

./"..."...-''. ',-LIBE:R:,BEGU^:BBS,MiRicirLompM, -)VT:M;™.


- ; ; V\;,w;Tv;
: r.Scriptus ab anonymo sccculi XII. '.
" " • '
•-:-. V . PROLOGUS AtJGTOUl^ :,A aiiterii pvaeeunie Com.essibi sanciiini a fiaiiihiis
i. Yivtules etmivaciila, quijjus in pracsenti saii- praesenlaudiim audierat, €l"ne illis alicujus,'ecclesiia
tios subs illuslvare dignaluf operaubn i.s diyinae patefet iiitvoitus inlevdixerat, exislihiahs'' faliidr;
iiiilluiriail seab Ulispbssefieri aceessuni",Sbcl^eciik::
potentia, qUbties apparent ,-*dignum esl7 posie.is. ac ratus res habiia est. Naiii iehdehfibhs^illis''.$.$
transniitlere lilterariini nblitia:: ut «orda ipsoviim
«d laudaridam Dei viviiilem excilefllurV-ef ad exlii- villa.iii qiioe dicituf Cuvba, ub\i:SaiiCti;^PetfiVjiifft'
deadumiionovem reliqiiiis sanctovum magis.a.ccert- ii;cvediiavio bahetiiv ecclesia, pfeshytef'sebiiildilrii
•danlur. Unde virintes a.liquas breyifer adriplamiis, comitis pvaeceptum ohsevafis epclesige•fovihus,-;sev-
•quas nostris temporibus patronus "nosler, sanclus e.essui)!,pccuiturn, ne posset iiiyenivi, peiierat cniii
scilicef operalus esiAdalafdus, imo pev ipsum ope- (•Iavlliu's.'rTan3ehi;ad ..ec.ciesiaijipeVyehltuf, chiyc.S;:
rala est divina vivlus. Quas, quideni opiilis nostvis" 'requivuiitur, pvesbyievcifc.iimquiiq^
•jio.n" pevspesiiniis, sed fideliumvirovuni qui videruht dictu qiiaefentibiisVfachltasViiiveiYiencli
1 "fidelehi 1 cleiifegaiiiv.j-Miriiiii,
pl praesentes iiiterftieiiiiil relatione. didieiniiis,- qlib- qiiaeven'. ainiitbfem,: ,diiiiii'aii(iui«-
rum relationi plena fides est exhibenda ; quippe "-.iiipfa' fieref qiiaBrehdo teriipli;.shcefdoieiiij,,viii.ic'>;
quos conimendal s.anclilas morum ,ei aetatis veve-' .Sj>()ilte.sii'a.cp'iifractis seris,(Ji;s:sIIiehtib.ui,r^p:a'guiisV
leniia. Non.eniin eis saiiilis commodum, iiec sar.cio paiiierhnl fofes ecele.siae, et sahcip cuiiciisque'.e_\iii
filoviae cresceret augmentum ,7 si inoclo aliquibus cjoniiiantibiis ,se pefvias pviebueve.jSSbriniagica^.iip.ii.'
asiriieveliir mendaciis , queni conslal multis antea ai's ih.i ppevata esi niecliaiiicav secl M oslendehduiiii
gjoriiiealtim mivaculis. Sicut"atilem ab. eis accepi- saricti Adalavcljmevithm, \virths appVafuit'cbelesiis;
inus, ita cl prosequendo referimiis. R iri.apertione valyavum. Ecce -.alleiSlii'. hpc facio.
Gii>. I. Coiisa cur sanctus Addlardus usportalus sit Petvus; sancipque Pelvo, ciii cbnimissie sunt.clayes
- ,-: '- ' -' ragni coelpriiih,ih l.alimivaciilbcbhiparaiidiis,Sarici;»
; in Flandriam. ,: eteniiiiPelvpde cavceve per.aiigeliim iiberalp pofia:
2. Henricus igirur rex Francofum j_qui patri sub iiltrb patuiifervea :'isti siriiililer de cavcefe, id est,
FiOiberto successerat in regnum, sororeiii riofniue de carnis efgastulo per aiigeluni consiiii.jarii ediicto,
. Afielam habuit,.quaai Flandrensihm riiarcliioni, cessefuiii ultvo' dura poflafum .folipva.;O sttipenda
Balduirio scilicet seniori, huptiali copiila corijunxii, digiialib ! gi;aiiani meruita Dbniihb,Vquaa Vc.oelesii.
ei ei Corbeiam quaefegno sub atljacebal, pvo dolali ; concessa fuerat ctavigero. jufe eiiariiih alieiia ferva
liv.ineveeuiri aliis pluvibus.concessit. Pvo hacauleiri patuit illi"sancti PetVi eccIesiaVqiii apud.Cpvljeiam-
jiotijunctione fex et comes foediisiri.ter se-ihiefuril, sortitiis sancii Pelri ecclesiahi, qtiasi |ii'«
et magna iftter eos vigiiit amlciiia, qubad vixcfunt; Ijospitiuiri cbiiiubcVrialifoedere,ad ejtis hpna fuiige-,
Seil quia, sicril a quodam pbilosophodicUur,Arriiciiia baiur legaiiorie. •Taliter veqhifeiula ihecclesiaprius''iiiaccessa.
s-iepeexhaevedaluv;poslquaih uterque, fex scilicet et sanetus defertuf , popiihis uiriusque sexus qtii cpii.-.
^snies, niovialiconcessitnaiuv8e;inlevfiliosebvuniPhi- yeneral proscquilWr'; iaudes chhi vbcis cbrdisijije:
1 pputn scilicel regem, el Rolberlurii cofriiiemfcedus exsultaiioiiea inpnacliis el.eleiicis diyiiiaj majesi.'J!,l
jiiplum est amicitiae. Pliilipptis autehi fex vepulans vefevunttiv,populisapplaudentihUs,et gratiaspbtiiiiib;
sibi detvimenlo esse, quod vegnuhi suum quasf releventibusv . . ., V7,7,.7 : V ,,,.,'"-_.
dihiinutuni essel pvivatiohe Govbeiae",quarh pater
<>ju3;sicut supra diximus, ih matfiniomo dederat (^„ .''CA.P. ."-
III- De eo quod comes reddidii ei omnicimid'..
sovovi "suae, ipsam. Covbeiani .cuhi vegali pompa ubslulerdii
intvavit, et sibi sicut vegi fldelem
' secuvilalem
" ' ppi- S Sequenii die inde aspoftaiur, et ad quiefeiitliihv
danbs jiirare coegit. co!iiiieni:acceleratur!iter..l;bicunque auleift saiiiti
5. Qnod postquain Comili Rotheiio cpmperti.^i aiidiebatur adventus, a Jonge pro ]am divulgaio
ftiit,- iiijuriam sibi faclarii molesfe iulit :"qiiam qnia miraculp. iinmensoemulliludiiiis populorum eiliehat
s cut-ira exigehat, ad pvassens in vegem vindicave occufsus. NeC.sPltihi jaih ei_:coiilf.i ,pfa:cepliiiis.
lion poiuit, in Covheiensemecclesiam rioh tale qviid comitis jaimas ecclesiavuiii .apefire^tier-tabiiiil.Vsed
nievitam veiorsit. Nam ejus villas et pvaedia pe-r etiam tam ccclesiasticaRquam saeculaves persohae,.
icrram siiani'late difftisaslaliiii iiivasit,et fi'atril)us ' til sanctus in ecclbsiis iiifervetuv, postiilaliaiilVnia-
iiiilii Ghvisloniilita-.iiibusqiioevesiiiiieiiibviimeoruin gis diviiiam quani comitis jhcuvveve limeiiles.pffeii-
tisihus depulata eranl, denegavii. "DndeFuleo abbas, . sam. Atidieiiles autem fralres-coriiitein iir pagb
qui lunp lemporis ecclesiae Covbeiensi pvaeefat, et TPrnacensi circa Schelmas (Schliri)pppidum,, cjiJoti
' fiaires noii modice luvbati,. qiierimPniain iacryma- ohsidiphe mililtini ciiixerat, 'cpmmpfahieih ,-':iiliic
Lilem corani regis pvsesentia fuderuhl, el supev.hoc iter flexeruiit,Cf quo cosperant taiiderii peiyenefuiil.
. <yus consiliuni et auxiliiini imploiavevuiit. S.ed cum Quein c.umsihi cohieSaudivet deferri, ejus prifiseiitiif:
iiiii impossibilitale aut inciiria regis niilla eis fiefet se suhtvaheie fesliiiavii. Tuiic pvincipes' qui lateii
jeCupefatio pefdiibriihi, magnuniqUe daiiiniim pev- ejiis solebanf assisieve, bl iii ijuofuiri consilib 'ejiis;.
pessi fuissenl, suis carendo vedililihusfere per bien- ouiiiis pendebat dispositio; supevfioc ccepevhnteuiii
iiium; c|uidf.;clb opns esset.cogitaniesl supef his p arguere, dicentes quia nihii ei prospefecedefet,
aiiiirioUucluare coeperuni. Taridem iri Doiniiio taii- (jiitiiidiu sahetorum ecclesias suis vehus sppliarei.,
qiiam jn portu jactantes cogitalum_suum, ancliorain Cbrisiilehanl autem iili,7'ui sancto cui.ii"'huriiilitale
stJavsaluiis in jpso fixevuiil. Nam"fuit eofuiif cbm- occurrerel, el cjuidquid efga saiicuim de"li(merat,.
iiiune consiliiini ad divihurii cbrifugefe auxiliiini, epiendarel. Quovuni.priidehti consilii)ccpni.es,acr
sarictumqhe coriiiti praesenlare Adalarduih, ut coiws quiev.il, et humiliier sancio ohvius pfdcessil."'-Vi-.-'
- cjus pVieseniiaflexus,ei et sancto Peivb suuni resii- d.hes .al.iiiihvegem INiiiiviiaruiiide suo sblib descen-
theret allpdiuhi. disse, pedibusque,nudispraf! lniinilitaie ineedenievii,-
CAP. II. De asporlatione sancii ih Flandriam, el quod lioiioverii siiuin dcposuissb':. chm lania'(tevPtiohe,
-. in advenlu ejus apertcBskht fores ecciesice. iniliium slipahte catevya, cohies ad fevetvtihvsahcii
i; Igituv sani.ovisconsilii fvatvibus qiii isanclo co- accessil, et suniplp hiariibus suis gesiaibrib, hiilifi-
liiilavehtiir eleclisjel bmhihiis qhaeitiiieri hecessaria bus onus ejus "levecertatirii aUeyiaritibhs.iri eScIc-'
essent paratis, cum fnagno 'honpre, tit deccbat, iter siarii liaud Jorige posilam luli.r.. Ihi, qhi.iqjiid Cbv-;
.irripieiiiespevverievurit iii Flaridviaiii,=deDei niise- ' beieiisi ecelesiaa ' :abs!.uievai^chvaii!^piiihaliliii,s.'shis,..
ricordia etsaiicii meviio noh despevahtes,' Fania iivprxseniia sancti. vcddidil ". ei; qjiicRjUidv' ci^'
"1075 V vS. GERALDIABBATIS SILViE-MAJORIS 7 - I07S
saiietum Petrum elsaiictuih Adalardum deliquerat, V A: renlj et cum illisfugae prtesidio sihi suisqtie consu-
ehieiidavil, posiularis pefeos sibi a Domirio indul- lerent; Quod et ipse Salvalor fecisse, suosque ut
genliain iiiipetfari..Fra,.res vero,vice Domini, qtii' ideni facerent legiiuv admohuisse : Cum vas, inquil,
cov coiflrittim et hiiihili.afuhinon despicit,saiictique -.: perseculi fuerint iii ttnam civilalem, in aliam fugiie,
Peiri, cui data esl a Domino poleslas ligandi atque licet ligiiraliter possimus intelligere. Gunclis igilur
solvendi, eum absolverunt; et eum gaiidenlem per-villamsorhno occupatis, moriachi requieni suis
suisque oratipnibus commendatum ad bbsidionem denega.ruh.toculis, opporlunilalem quajrentes pev-
pppidi,'remisefuriti,'lnde npn iiigfaii. diyinse fniseri- ducendi ad fiueiii quas inerant illpruni ;animis.' Me-
cordiae, qui gvatiarii cbmitis riievuerunt sanctb Ada- dia autem fioctead fliecahi argeriieam, qiia pretio-
lardo medianteViihhlensas laudes Deo allissimo fe- siis" ihesaurus tegebatur; accesseruiit,: ipsUmque
iiiJefun.t,.etijus auris, qiiarii, preeibus pulsaverant, audacihus,„ Ut ita ilicam, sed fidelihus inanibus
pra>:paratioii.ehicpvdis epvUviiaiidievat. ."•"_- expbsuerUrit.-Deriique ipsum siiperaurum el lopa-:
ziori pfeliosioremVoniniumqtie arbmaiuni fragran-
CAP.IV. De ep.quod comitissa voluit euth felinere. - liamsiior odore viiicenlem, in mundo pallio, postca
6.: ;Sic: hoh cassatp iliiiefis labovelaetali, -curii in hyvsp cevvinoihvolvevunt: el iiriieoiiui!, dohiiio
saiictp avripuefunt iier reineandi. Sed. iritervenit videlicel Eyerardd, qui adhoc - sagaciov yidehaiuv,
eisaiiqua lurbaiiopis molesiia, utniajpr subse- aspbvtandurri coiiiihisefunl. Qui caitevis euin scviuio
queveturfaetitia., Cpnfigit enim ut adoppTdum qiiof Vsaricfi vehiaherilihus, de commisso \sihi thesauvo
(licithf Insula. (/'fs'e),,:pei'yeniveii(,-etsanctuih I)ei sollicilusVnoh mbdice ariiiiio angehatuf, qualiiev
in ecclesia Sahcti Stepliaiii proloniaftyvis;, quae ibi B pvppler . yigilum- exetibias civiiaiem egvedeveluv.
liahetuv, deferveiit; Illis dlebiis apudidem caslvuni. Dumque idlris ih hoc studio essel posiius, illuxit
Adela coniilissa, de qua shpva hieiitiorierii fecimiis, riialutiiialis hbra, qua expulso vespevi hiclii Ghvisli
morabatuf; drim .ajl obsidehduni praefatum oppiduni fesUvvectibriedemovaluf lasiitia. Tunc Chvisliis qtii
Schelmas coniesy scilicet Tilius ejiis,- occupaveiiiv. est vevus Sol justiliae, depellens lenebvas .ervovis et
Quae.cuhiahdisset adesse sahctuiri Dei coiifesspieni, liisiiliae, osteiidif Illi ivamileni salutis et laeiitiie.
gavisa est valde sihi «sse pblaiam felinentii illuni. Nam eadeiri bora Vobthlitse illiVquidaih inoiiachhs,
opporfunitalem. Accefsilis igitur mpnacliis, inler qiiasi niissus a Doihinb, quem Reriiensis eivilatis*
alia quae protulii veriia, dixit eis : rSciatis, Domini archiepiscopus ad -coinitemdirexeral pro suonego-
mei, sanctum Adalarduin commuiiis gerievis coii- lio.THuicsaiictarum hajulalov veliquhivHihsociatus,
sanguinilate niilii esse proxiniurn, et ideo :utlionbris pevmedibs vigilum cuneos, pov.is pateniibus, exivii;
graiiamparet mihi inca?.lis,voio ejus honovem siibli- Deiqiie providenlia, pev sancti videlicel Adalavdi
mave in terfis. Uiide sedet mihi in animp erim reti- liieriium, frustvaias illovuni excribias reliqu.it.. . -
iicre.iii hac terra, quia ad exseqtiendum quod vplo 9. Renovatum est sahe i.n hoc facto ;miracoluni,
magis hic erb idonea, Aut eniin ei iiovain cons!:;ui quod ad Christi resurgentis coiitigil sepulcruin, si
faciani ecclesiain, qiiam .iminensis opibus ditabo, laiiieii glpriae regis audemus aeqiiipafave yiviuiein
depiitalis moriachis aut clericis,: qui sevviant sanclp; hiililis. Sed iioh niiiinimus gloviiim.fegis, si viviu-
aul in Blandihiensi nionasterio, quod iri honovb terti praedicamiis miliiis : quia virius iniiitis gloria
sancli Petri aposioli siiuni est iii casiro GandavoV: est vegis. Cusioiiia enim ..riiililumad C-hfisliposita
faciarh eum deferii, ubi pvae ommbiis sanctis qui Q ("slsepulcriinivhe a suis furafelnv cliscipulis :dil:--
ibi habenluv, faciairi ei honoreni exhiberi. Interdico genlia nihiloiiiiriuscxcu.balofumdc.pulata estporlis
ilaque yobis, Vut ehm ab ecclpsia Sahcfi StepJiaiii;7 et exii,ibus;vJariim,'iie cprpussancii Adalardi clain
non dinibveatis, sed ad locurii vestrurii fedeatis; iit a siiis effevreturiiionachis. Ghvislus sumino dilucblo
politis cum eo reriiaiiere placeat vohis. t Denique milites signaluni monumeiiluiii cjstodieiites vesiii-
praepepit ppftas ohsevaias, et exitus viavUrriadlii- gens ivvitos reddid.it.: saiiclus qupqhe Adalavdus
hitis custpclibus obsevyari, ne iii noctis silenlio claiii suinhio vnane •vigiles. porlas et exitus viavurti
sancitis posset.aspovtari. oiisevvanfes exeundo fefellii. MililesChvislo resuiv
CiP. V. De eo qubd per inedias vigiles sublalce ', gente pvae iimovefaciisuhlS'eluii mori.iii:..cus'lodest..
sunt sanclca reliquim. postquam sanctus aspoilalus esl AdalaVdus, pvte
nimia admiviatione vedditi surit stiipidi. Taliler.
7. Qiiid jam monachi faeerent? In alicna terra covpus sancti confessovis Covheiani vefevtiif, et a
posili suorumque auxilio desiituti obviare non po- inoiiaciiis cuni magno clevi plebisque ivipudio sus-
tevant coiiiilissie poleslaiiVu.l in aspbvfatione sanefi cipituv. Qui cuiii magno lionove, ut digniias ejus
aliquam viblenliani iiifevrent illiVHIico ad sancium exigebat, veposilus iu avcbiyo - ecclesiae ipsain sua
veversi siinl Adalardtim :,et. exfva spehi positi ddiV decovavit pvaeseiitia, quam primuiri obscuvam ved-
hevabaiitV quid poiius eisessel facieiiduin. Consi- dideval ejiis abseulia. Fvalves aulem cuiii covdis
liiim autem sttper liac re quaevenles, talcs iiitev se devbtione laudes imiiiensas reddiderunl supev hoe
cpiiquevendopvofevebaiit yoces ; t Quid facieiiius? bonitaie ; divinae, parvipcndentes si .scvinii fievel
jiio diyevieihus? ad nostros sine sanclo Aiialavdo j) amissioV ciini beatos et divites reddidisset eos pre-.
reditiis nohis iion est necessavius-: quia forsiian liosithesau.fi reslitulio. Ulud \eiiini erat recupera-
aul ilos cxpellent, aul (quod lurpius est) Iapidibijs . bile ,ciamhiim : Iiic, si ,euin amisissenl, damnuni
obrueni. Deriiipienps lioniicvefii proliibel iniprope-ji .ivrepavahile. Sed qui vbluit. corpovis thesauvinii
viuiii el dedecus, quia nobis iion leveitentibUs tan-: resliliiere, 1 dignalris esr eiiam vas ejusdeiii reinit-
tuni daiijiiuhi fniponent nostvaeassensioni nOsirisqre ler.e: ut sicul in corporis asportalione, ita efiam
inacliinatipjijbus. Gaelcrtini qiiamyis absque saiijeiil I siincii paieVei: niefiluni In yasis vepvaesehtatipiie.
repraesehtaiibhe graliairi eprurii ppssinnis haben.',: CAP. \\.'.t)e retatione
ejusdem Palrlsnostri ablatip, noslvae hiatris eccle- scrinii, et quod in reprttseri-
siae flet desplaiio. Ipsa enihi liiaief iioslra, quae nc.sl - lalibne ejus santitus est'cluudus.
tanquam filios in suo fovit grehiio, f eliiiqheliir sicut; 10. Inlevea fania volahie, ctini cbniiiissae nun-
linibiaciihim in vinea, et sicut fuguviilni in ciichme- uafum fuisset laliler.sanctum Adalavduin a nioiia-'
rario, » Taliter prius nayicula cpvdis eoruiii turba- chis sublatum''esse, molesfe iulif se iia delusaiii
Jiaiur in niarj.: et donriieriie ih.els Chrislo, quia 1 esse. .Taiiienintelligens-boc esse vblunlatis divinae,
(liibilal)anl,"coeperuni niergi..Sed cum claiiiassent, et ideb jain non posse coritra iorrentem hrachia
« Domjne,"salva nbs, pefhrius, > iijico excitaius cst tendefe, poslulala venia concessil.illis cmii scrihib
Doininus, yeniisque imperavit ei fluctiijus. •..'.- sancli cbiifessoris remeare ad propria. Talitei1'ilji,
8. Illis .aulein Consiliitm capieniibns. cpjlitus qiiasi de VEgypio egressi, ubi jam qbasi capiivf
inspivatum esi, ul i.hleinpeslsenoctis silentio expo- fuevant deteiiti, pvotegente eos ccsleslts defensionis
Sitas de fere.iro sancii cpiifessovjs''reliijiiiiis toile- nuhe, lieiiieventur a sole tribuiatioiiis, pevvenev.uni,
i0"?7;: •CHARTADE; PRECiBUS FACIENDIS. S07S'
utire noyo.Moysenostro, -n terram pacis el secuti-J A lans iiluro evangelicuiiv lepvosurii, qui vevevsus.
talis. _ .''"' laudem, dedil Dep?Ctini lanio gaudio flliis in siiiu
11. Cumque jam faeti fuissenl proximi Corbeiae,^ nialris ecclesiae veceplis,"dc ihesahvo coiiscieiiihe
pT;emiilenies nuniibs -nlandavefunt fratvibus sitis, prbferentes sacrificiam spei el lidei, quae in ar.-i-
vit scvinio sanctiAdalavdimatiifebccuv.rereHt cum : cofdisacceiidefatfevvorchavilaiis, hynmum TeDeuni
Lrachio ejusdem confessoris.Illico gaudium novuin taudamus cantaveruntcoram.altario diviriaemaiesta- ."
atlhuc receiiti gaudio supefaddilhr: classica piilsan- tis.' : . .'""*.. .". ". v V;......
tnr: ecclesia lapelibiis el palliis adovnatur; acceti- CAP.TII. De in
sis eliam.Iuminaribus phirimis. illuminalur : deni- reposiltone sanctarum reliquiarum
- ' '
scfinio.
qtie facto populi conyentu, fesliva pvocessio ordilur,.
et cumbfacliio sancti Adalardi praecedentibus cereis 13. penique ascendenles gradus pulpiti, qui de
et cvudhus' obviam procedilur.. Tuiic filii Isvael .valle pibraiioiiis- per gradus' viiiutum ascenderant
qtiasiarcam DominidePbilistaeis; reduclam susci-' iiv moniciii exsiiliaiionis', popiilis infimis jacentihiiff
pientes,- in lahernaculp Dei referebant: et cttm necad altiora cotiscendeve valeniihus, condescen-
David in voce exsultationis et confessionis psallen- devuniy pvopinaiione sajutiferi- sevmonis rei geslae
les prajcedebant, variis musicoruni inslruiiientovpm teiiippvique pvaeseiitirespondenlis. Nec sil.uerunt ad
generibus: ad augendain lapliliam circumquaque confirmalioiiem sui sermohis qhae in via acci.dis-;
sonanlibus. sent eis, quanta Domini gvaliaVin: omiiibus adfuisr ]
12. Ecce autem quidani claudus, adporlam lem-. set fllis, quahtisque. sibi dilectuni cbnfessprem
jfli jacehal, ita utro.que pede corilraciu's,'.ut plaii- -B declarasset mivaculis. Et ne aliquis eofum dubius '
vaepediiiri ejus (quod erai in visu tnirabile) felvo exisleret sanctum Adalarduiiiesse felaluin, reli-
lisererefll natibus,: Yehevaf autem ibi veptando in quias ejusderri de secvelavib, ubianle reposilae
quanlum poierat manibus. el genibus, non solum fueraril, praesentari fecerunt. Quas quideni in con-
ul alimoniani peteref ab introeuniibus, sed uf san- spectti populi adstanlis exluleruiit, ipsasque, ut
cium Adalafdum fogaret suis adesse'dolofihus. Qui. credi decct, anliqno ebore lucidipres, visuque pro
cum feretrum sancti praecedente longo processionis sui rarilate deleclabiles, ;cPnspectibus oiiinium
ordine vidisset inferrl,'in quantum ipsa xgriludo aslanlium cernendas praehuerunl. Postquam auiem
patiehatur, clamare ccopit, ut sui niisereretuf. praeseniia sancli remoia est ab ijlis .omnis ntibcs
Sanctus Vero Adalardus, more beati Petri, aurum duhiiationis, eurri honorifice feposuerunt iri eodem
yel argenUim illi hon dedit, sed qubd meliiis eval, scriiiio; quod paulo7aiite felaluihfueral: cum gau-
divina co.ncedentegvatia, iUi iribuil, Kam niiriun dio. ." .•'.:' ';'-'
in niodum stalim videves nervos prius contractos li. Quo riteperacto, secus sanctunl Genlianunv
exlendi, cuterii disruriipijsanguihem nianare, pedes martyrii fosaih domo Dei.vefnantem 'collbcaverunt:
cruraque adfialuraieni ipCumredire; illuriv aulem S. Adalardum, caslitatis lilio aiite Deiiriifloreniem..
praa nitniis arigusiiis fatigari, iia ui pene yiderelur Felix-aula, qua" tantis sustentauir, coluhiriisl felix
deliceve. Tandeni in suis erectus pedibus, jarii .ecclesia, quae laiiiis illuminatui lucernisl uf lacea-
ntillius egens adrnihioilo ad feretfum sancti acces- mus caeterps, quorum praesenlia feliciter ipsa floref
sit. O laudandum Dei dpnuni ! b prsedicaiidum san- Ecc'esia, istis ttitoribusproiegifur contVayerilofuin
cii oieritum ! PraeSentia corppris ejifs abefat, etvQ flat-iis, et fempesiatiini fulmina; Istis enjmillunii •
lanta in vase corporis ejus DpminiiS ostendebat. naniibus, .vepelliinlur ;ab ea leiiebravuih: Caligiries
Sed boc in yasecorporis ' ejus ostendere potuit, qui et inoeroruin niiblla, Istps ilaque lionPreiiiUs, istos
per uiiibvam corpbris sancli Petri acgrbtos sanare verieremuv in lerris, u.t nosivi -memoies esse dit~
valuif. "TuiicVqui sariaius fuerat fevelvurii •prose-' gnentur incoelis.
quens el bajulans gvalias refevebaf Domino, inii-

'
;"; ...: : -.; CHARTA'.;' ,:;..;: .;";*,
Be precibus pro fratribus susa congregationis et aliis sibi confosdcraiisfacienfJis... )
. -
(Ciixa annum 1091.)

, Thesdurus Anecdot,,- lom. I, col. 2bS


(Dom MARTEN. ex Silvae-Majorischaiiavio seu ex
-
"... Necrologio.)

Cognoscant omnes, fam pvsesenfes quam suhsecu-. D I bnntur; ita autem ut priores septem missse el vigi-
-lnri, quia ego GevaldusSanclsaMaviseSylvaeMajovis liajsolemiijler.pulsaiis signis omnibus, pevsolvantuv.
ahhasj quamvis iudigntis, ulilitali vivovnm et mov- Sacevdolum unusquisqueSeptem missas perofabil;~
luovum consulens, commnni totius cohgfegaiionis qui-sacerdps non est, fria psaiteria; jjui ad psalie-
-consiJiostabilivi, et, ut in setevnum maneal,, littevis, rium nondum pervenit, usque ad dies lliginta sep-
liiandari praecepi, quoclsi qhis npslra; congregalio-, tem psalmPs quolidie caiiiabit; qui aulem nescitj.
nis decesserit a saeculo, hobiscuinqiie sepultus. fue- septem quotidie Miserere; qui vpro hee Miserere,
ril, usque ad annum panis et vinum pauperibus pro seplies simililer Pater riosier. Quod -si infra duos-
eo iribuatur, et usqiie ad triginta dies ab Piiinibus dies, vel qualuor, vel eliam- amplius, alter.-deces.-
niissa2 et yigiliaamortuorum commuiiilcv celebva» sevit, irisimululvisqiieposiiis, quod uni inprincipii*
m$ APPENDIX AD"'§,' GffiAtDUM. -- IOSO'-
minuelur. firiito aliefiiis offieio,.vesiituetur. Oinnis j Vpost capitiilum; quo die panis et vini prajbenda !prd.
ahiem congregaiio prirhis septerii diebusvahte allare eodabitiir, Pro abhalibus autem utriusque Cohgre-
pos.t, capituhiin psalmps proslratacanlahit. Si, verp gationis, quantum pro. fratre ejhsdem loci fit, ln:.
in cella, quae a monasterio longe sit, aliquis obierii, ssiernurh constituevunt. HpcVipsum fit pvp congre-
toluhi pro eo quod prbpraseiiti persolvaiuvVexcepio " gatione sancli Benedicti Nantolii. Hpc ipsiim aijituf
qripd.panis et yinriin ,in cella iiibi bbieritVusque ad pip.coiigvegatibne :Luciohensl,.;et pvo abbatihus lz.k;:
siriiium, slcutjam dicturri est, in eleeiriosyna consti- cenaviurn, et-sariclte MaviEede Panipilbna haiioiiico-
"tuelur. runf, el sancliMichaeiis-deEferiiP, etsaneti Maurini
De congregaiionibus autem qiise,nobiscum socie- d.eAgenho, et canbnicofum sahctiRomahi deBlavia;
tateiii acceperunt, vel acceptuvse surit, si quis oltie- " siriiiliter agimus pro, monachis sancfse MaviaeDo-
ril, ad. nosque nuiilius pevyenerit,' seplem missas, lensis, et sancli Yincehtii Laudunehsis, et sancti
totidenique vigilias persotvemus conimiiniler; ifes7 Petfi Ferrariensis ecclesise, el pro abbalihus trlce-
aiilem vigilias primas cuni Jeciionibiis noverh, sigiiis narium compiebitur, iaiii in missiSj quam ih vigiliis,
omnibus pulsaiis; reliquasvero quaiuor curn tribus : et scribentur in mariyrologio. rit semper agatiif
ita tanien qriod ipsbdie quo nUn.tiusad>verierilVpbst ahnivefsaria coriimempratio.pvoeis; et^sanelse Cvu-
.eapilulmn, signisVspnantibus, psalmus Yerba iried: B cjs de Ifimperfi, el saiicti Salvatpris "Earrofii,^sed1'
pro\eo canletiir; :et;ijui;sacetdos;fuerii:hiissam ora- prp Kavrpfensibus plus agitiir; trigirita diebus Bin-
Jjit; creleri vero' psalteritini uhum; qiii nescif psal- gulis horis psalniiis Yoce me'a\,ail psalriios familia-.
teriurii, psalmos :'septeih; qui riee" septeiri psainios, res,,et post maluiihos,.Yirbamea, Simililer agitur
Mis.ereresepiies; qui vero nec M.iserere,sepliesjPa-; pro congregatione sancll Petvi Malliacensis, e.t prb
ter'nostef. Congfegationes atilenl riostras socieiatis ahbatibus Malliacensihus tfiginta diebus pra3henda
hre stiiit : eorigregalipsancti Sicarii deBVanstbsma, dahitur, et Omriesfratres ipsius loci in ffiarijn-Ologio;
sancii Floreniii de Salmhvio,. congregaiio sanclse npstro scrib.anluv. Pro nionachis sancli Pauli Cov-
Fidis de Conchis. ifieviacensis, bfpve accoptp, post capitulum sigiiis
Hoc esl fpe,di:s iridissbiubile' Majovis Mbiiasteiii, sbnfjhiibus, facimus absolutioiiem, ef per septem
Sylvseque Majovis cffiiipbiortihi, viclelicet ut fratri- dies sepiem officia plena cumfoii^emmissis, et per,
Lus "uliiusqtie:. nionasterii ulrumque eapiiuhun. et-: tfiginiadies Vjirb.atnea el:Ybce med, Similitef agiV
Pinrie benefactuni spivituale Bt cofpovalesithifiih-; vrius::pvo:cOrigregatione;"DsevceViSil, ei pvo7fvatvibus!
. que. phiJiibiis cpmmune, el eninis per pmhia Vsbpie- Generensis monaslerii, et prombjiachis saiicti: Lau-.
las. Pvo fiatvibtis vevo defunctis semel ip anno -nomari'Blesis, et dic qhpbreve recifaliirri -ftierit,"
plenaviam vigiliairi etmissam festivam celebvamus,' pfsebenda panis et vini,_et saricli Petvi Carnolerisis,
ei ijveve acceplo, lhox finito eapitulo, Yerba tvea, et sariclEeMaviasGiiislrensis, et sancli Stephani de
cum appendiciis suis, pvo ahsolutipne fvatvuin;qui Beania ; pro elericis saficli Martihi de. Ruvicicuvie
fccilali ftierint, pulsalis signis, per&olveiiius. tres vigilias et tres missas ;7prinia tameh die, pijisaV
Notum sit omhibus, tam pra;senlibus quam fuiu- tis signis, hoc idem agimus prp sorovibus- saiiclaa
r;s, qtiod domnus©do ahbas Saneli Johaiihis'Abge- MaviseSuessioherisis; simililer agimus pfo nionachis
fiaci venilin capitulo Sanelae Marise Sylvse-Majoris, sancii.Pelri Solernniacensls, prb monacliis sancfi
el consiib clomni Gevaldf ;ahhatis,:.et piiihiuhi ,fra-7V-Mafiihi^eCanipis,. post ca]iilulum, absolutionem,
truni, pro defunclis fratribus ;statueruiit iiivicem, rit el hham plenam yigiiiani, et_ liriam niissam. Pvp
jpsa die qua brevis ipstus veniret, pulsatis omnibus '." congregatibne Exiensis coenobiiseptem missas cuni
sgnis, plenissi.na yigilia ovareluv, in cvastino simi- vigiliis, et pvsebendaipsO die quo bvevis in capittilo
liiev missa plenissinie, et usque ad dies septem . recjtabiiuv. Hoc idem Jjt:pro.canonicis sancli Ste-
similiter; sed sigriis non pulsalis, psalmus Yerba phani Agenhensis sedis.

.'";.., :"; .'coiiiEiORt^ :!:L\-


;:.v;.'.:.
' A • SyLY^IMMORIS MONACeiS-PRO-ALIA.RUMECCLESIA.RUMALUMNIS.FIE-RI.SOLim".

..'-•.'".. (MAJRTEK., s,)


'Tkesaur.,;Ane.ed.'h'2fil-,ex Neerolpgio-SylvaB-Majpri

"Pfimo JanuariiVfratrurifef baventumdeluneiovhia I. Ganonieoiiim Sanctss Gvijcis:VAureUanensis-


: "Bpmmeniovatio.:7-;,,'V7'*v ':,' ; 77 ,':;/-:';: .,\'v;;,' missaplena et vigilia. 16Jantfavii> :;. V,...',, V
iOSi COMMEMORATIONES SILY.-MAJ. MON. PRO AL. ECCLES. DEFUNCTIS. 1C82
,2,Caii6nicoru_m sancti rJ5ri>.iiiahIVniisiapieha el"1 A 27VlienVfraiv'tiiiiGvali«?Dei, epdem die.
vigilia. 26Jantiarii. •.,... ... 28. Caiipnicovum sancUe Maria; Laudunensis.
5. ;Ffatram CasaeDei, missa plena et vigilia, et 14 Juli.L". "'..;". •
tricenavium pleiium, singulis diebus praebenda panis ;. 29. Evatvum sancti Severi, tribus paiiperibus
et vini. cuni reliquiscibis. 5 Februarii. ^ ,: prajhendadatuv, cum caeteviscibis. 27 Julii.
4. Eo.dem die canonicorum saiicti Joannis'de 30. Canomcovum sancti .Stephani AgCnnensis,
Talentinas. 5 Febfuarii. -- missa festiye, et yigilia plenai,4 Augusli. ;
5. Fratrum de Rorciefo, missa plena el vigilia. 51. Item canonicovum de Casivis, eodem die,
'"
13 Februarii. '.:"'"''" 32.Fvalrum sah.cti Stephani
' Lemovicensis. 12Au-
"
6. Frafrum sancti Eligii Noviomensis; missa plena gUSli.- .;. .•• .
etyigilia; prsebehda ctim clbis dahria .• quilibef sa- 53. Sancti Joaririis Novi monaslerii •Pictavis. .
cjrdos dicet unam missam, alii septem. psalmos. . 16 Augusti,
, -
Feria iv Cinerum. ."."." 54. Fralvum de Cahceljata,.niissa festiveet vigilia
T, Ftairum Praeirioiislraiae ecclesiaeVmissaet vi- pleria".'23;Augusli, ::;.:; ..;;
gilia. 21 Februarii. * 55. CahOhicoruniAusciensisecclesiae,missa feslive
V" .-'.'..
S.Canonicprum Calalaunensiuhi, niissa plena et:' et vigilia piena, eodem die. -,
vigilia. Feriaii ppst DoininicamiQuadragesiinai. 56. Iteinfrairivm sancli :lshadi de Biirdanay \a
S.FratvumAufiliaeensis mohasievii; niissa festa- Ariglia, eodehi die. '
lis.erpfaebenda. 27 Febfuarii, _ 37,"Gaiipnicovum sancti Gaprasii "de-.Agenno ,
10- Fralrum sancti Severi, canonicorum Caesar- niissa plena etvigilia, pltribuspauperibuspraebenda
augustensiuni, et Liricploensium, et fratfuni Safla-:" dalur. 19 Seplehibris. •''';-'
iensihm,\missaplena et vigilia. 10 Martli, .,.. 38. lnclioaiio triceiiarii pro fralfibus sancli I)io- .,
11. Frairum Suessipnehsiunf, praebenda danda nysii, singulis arinis r.eddendiOclavoKal. OctobriSw
eodem die. 7 . 39:Fr.itrum deBelloloCo. 10 OctPbvis. , .
12. Ffalrum Figiaceiisium, missa pleha ef vijgi- 40. Canohicofrim Baionehsium, niissa ~Tes'liye, et;
lia'_"praebenda quaiuor pauperibus. Fefia iv post. Vigiliaplena.15 Octobris.
Lcetare.^ 41.. Ffatruni de nfonte Cassirib, missa plena- et;
-15. Aquiciensis mcnaslerii officium, mlssa cum vigilia. 19 Octobris. "s -.",'-;
puisatipife signbvum, trihus paupevibus ^iraebenda 42. Fratrum sancli Martini Guisli^ensis, missa.
daiur. 16 Marlii. . - •. :.
I pleiia ei vigilia. 3 Novemhris.
(__
14. MajorisiMonasterii. 15Aprilis, :.745.-Frairum deBurgo, missa..festiye,.e.l yigilia.
15. Commemoratio parentum elfratrum S. Aste- plena..4 Novembris.
r'.i confessovis. Feria n incipientis passionis, - 44, Caiionicovum.A([uensium,missa plena el vi-
.= 16. Canonicorum Csesaraugusfensium,: missa , gilia,j eodem che; ;;
vigilia, tribus pauperibus praebendadatur. 26 Apri- 45. Fratvum Solemniacensium, missa feslive et
ls. ''"" ""*
"""':". ;- ;,v ; '•,' vigilia pleha, el pvkberida ifibus pauperibus, eodcm
17. Ffatrum Orhacensis monasterii, missa pleria die.
et vgilia. Il.Maii. 46.Gommemoratio fralrum Cluniacensium, missa
18. Fvatrum sancti Mar-tialis, praebenda datur plena et vigilia, quilibet sacerdos tinam missam,
cum reliquis cihis. 3 Junii. aiii septem psahrios. 12 Noveiiibris.
19. Frairum Uticensis ecclesiae, praibenda datur ,47. Fratrum sancti Faronis, niissa plena et vigilia,
cum reliquis eibis, eodem die. eodeni die.
'
20. Fralruni Grandimontis. 18 Juriii,. 48.Et sancti Stephahi canonicorum de Maurila-
21. Sancti Pelri de Covbeia, niissam quilihet sa- nea, inissa feslive et vigilia plena, et prabenda da-
cerdos, et pvaebenda datur tredecini pauperibus. v thr, eodem die. . ;
20: Jhnii. '-. 49. Cationicorum sancfi Marlini de€orona, missa
22. Canonicovum Aturensis ecclesiae, niissa' fe- plena et vigilia: 15 Novemhris.
stive,; et vigilia plena, eodem die.' 50. CanonicPrurii sancli Martini Laudunensis,.
23. Sancli Joarrais Angeliacensis, missa plena et eodem die. • "
vigilia, tricenarium plehum, dabilur pfiebenda cum 5lVFratfumSolace,nsis ecclesiae.4 Decembiis.
reliquis cibis. 25 Jiinii. - 52. Canonicovumsaricti AmandiVpraebendadaturj,
24. Fratruni sancli Pauli Rbma»el sancli P-eiride eodem die.
Papia, missa fesliveel vigilia pleria. 4 Jnlii. - 55. :Fraivum; sancli Rumigii, -missa plena el vi-
23. Frairum BurdigalCnsishionaslerii. 7. Julii. gilia. 14 Decenibvis,
-26. Coniriiemoratiofralrum CasasDei. 12Julii. • :"
CIRCAANNI7MDOMINlMLXXX. , ,

;; -;^
COENOBHSITHIVENSIS APUD ATREBATES MONACHUS."'•'. .

;,"..;.,....:.,. ,--'.,NOTITIA. BISTORICiL '"'.'//; .

(CiVE, Scripiprum ecclesiaslicorum Ilisloria liiierdria, pag. 531.) ......--


Folcardus,coenobii Silhivensis apud Alrebates mpnaehus, claruit annolOGO, diuque deinceps vixit. Vir
&ro sorte saeculi quo vivit non indocliis, Gulielmo Anglorum regi, quem Conquestoremvoeainus, admodum
fahiiliaris, qui subacla Angliaipsum Tovneia; praposuit, ubj xvi fere.annis abbalisvices supplevit. Diu in
Anglia vevsalus estdohecorlisillumiriler et episcopum Lincolniensem simuliatibus, i.d monaslerium suum.
Siihivenserecessit.Inlifieras.mis.il primo quidem per compendium, deiride recpgnitos et auctos Deviia et
inivaculis S. Berlini abbalis Sithivensis libvos duos, qtios Bovini abbali suo inscvipsit. Hos ex mss. codici-
litis Bertinianp el-Vedastinp edidit Mabillonius Sa?c. Benedict. III, part. i, pag. 104; qni eiiam libruiri ii
. Miraculoriini, ab"auclore aiionymo circa initium sreeuli x seriptum, subjecit.Recensetquidem Baleus (De
script. cent; ii, p. .164) Foleardum quemdam Dovobovnensem, cosnobii Canluariehsis monachum, virum
doctissimum, anno 1060 elaruni, queni eumdeni cum noslro fuisse cxistimamus, quemqne Aldredi Ebofa-
censiuin arcliiejjiscppi, magni sui Mecsenatis.jiissu, De vita et miraculis Joannis archiepiscopi Eboracensis :
libros/duos/eidem Aldfedo. nuncupatos, aique alia qusedam scfipsisse, Baleus vefert. Certe Folcarduni
nosirum S. Oswaldi Wigornierisis episcopi.aliOviiniqiie sanclovum Angliae liistovias suaviter composulsse,
tcsiis est Ordericus VilaliSi ejusdem pene leniporis scriptor Hist. Eccl. lib. n, ad ann. 1118, ubi plhra de
Folc.ardo habet. Vita>,Joannis archiepiscopi Ehoracensis a Fplcardo scrip.re.meminil eliam auclor incerlas
De vita S. Joaniiis Monast. Anglic, tprri. 1, qui pariler ac Baleus Fbleardurii Caniuariensem vocat, m.onlu
chiiin scilieet, non quod Mabilloiiius male habet, Canluafierisem : arcliiepiscopuni. Vilam ipsani csluli-
MabillPnius' S;cc. Beiiedict. III, part. i, pag. 455. Librum vero. Miraculovum, qriem etiam memovat •
Baieus, vepevive non poltiil. De. aliis Vilae Bertinianae scriploribus, anonymo quodanv aniiquipreVet
Folqtiino abbate LpbiensiVActpvuiii etiam SS. Audomavi, Folquini episcopi, Winnoci ei Salvirii com-
pilaiore-anPnymo ahero, denique Simoneabbate Silbivensi, exeunte s&culo xn claro, plura. le --->' dPcebil et
Mabilloniusin Observationibuspraiviis, uhi supva, p. 104. '.'•'

'
V V YITA SV ::'':"'
V BERTIM.:,':

ABBATIS SrVHIVENSIS' IN MORINIS


'
V Auctore FOLCARDO., ..,";'. ,-_
(Apiid MABIIX.,AclaSS. orci. S, Bened. Sa3C III, parte n, pag..1<M"".

:-v":v :.'-
'^y---^ ';;;.,;:
•'. 1. Miilii gesia S. Bertini abhaiis in.litieras rctii- A Pecqueur, subpviofis, tum hiinianissimi; D. Gevavdi
lere.' Sex oniifmo invenip\ hiijusce argunienli; Iticii- duVql coenphitic.Hicrinicum exhibeniusFolcavdum, -
hvatioiies.P.viina est aiio.nyniie.ujusdam^.qtiehicxleri.,, dealiis auetpribus pauCa dicturi.:; : 7:
posiea secilli 'suiit. Sectiiida Folquinivabbalis Lh- 2. Anonymum Vitse Bevliniana! scviptovemper-'
biensis, qui Acta SS. Audomari, Berlini, Folquiui anlitJiium laudanl auclov libvi De geslis S. Wimioci
episcopi, Winnoci et Silyini Wahero abbali Beni- ahbalis, Folcavdus et alii : F.olquIiiurii.JacobusMal-'-
iiiano,aiinp9S6iiiofltio nuiicnpayit. Terlia el quarla hraricus passim,,maxime in scholiis adcap.l, lib. ur;
aiiciprem habent Eolcardum, Siihivensis canobii DeMovinjs, ubi ait FolqOinum iri Actis SS. Audo-
mbnacliuni.' Qiiinlaet sexlamelrice composiiaj sii.iit, mavi, Bevti.ni,etc.,multa pvseteviissequseapud ali<is::
una quidem ah ancnynio quodani, alia a Sinione,. reperire est, quia solumnlodO ea iiiserere iri votis
vil piitant, abbale Sithivensi sub finCm sceculix.ii, hahuil qux lecl.ionibus Breviarii possenl adaptari.
qiiaiiqiiaiii Joannes Ipeviusde Simoiie ahbaleagens, Hiinc puiant esse Folquinum levitam et monacimni
ejrss vei, ni fahov, liaud memiriit. Qualuov postve- Berlinianum, qui principum ac regum diplomaia
tnas scviptiones c monastevio Silliivensi accepi- aliaque inslrumenia in tiiiuni vetulit, etannis regum
Eflus, heneficio tuni viri veligiosissinii D. Joamiis Le annos Dominica; Incavnaiionis aptavil; qti.a in vca
"
JfOSS7 FOLCARDI.MONACHISlfHiyENSiSiVlTA-S/JERTlM; ~ OBSERY. PRiEV. .0g$7
vero calculo passim aberfayit, Aaonymrimjegil, et Afati j$ auctorisiipmen hautl prajfefunt, idian.en;cPlli-,:
7'.cuhisuhjecfa Folcardi lticuhratione eoritulil D.de !•-•;ginitls ex ejnssetate, ^iiani ijpseindicat lihvp i Mivitc,
WUbV "crenobita Berliiijanus, ante annos triginta cap. .11",Qiiaiiquanv libev secundus Pe niivaculisa
v:ta funclus; cujus ariiriiadvevsionesa D.Gevardp.,i--: priucipip antiquipvem sapitVauctpreii), cui cseteva
\du: Val; cPmmuriicalas in. ora' mavginali appphe->7 'Fplcafdus'., adjeGlsse,videlur^ Orderictfs .yitalis.'in
iruis.V ; "V " :-7 -.•-•:"
, eccL llist.lib., n, ad ann. 1108, laudai « Fiilcavdtim
3. Fplcardus, Berlinianris liionachus, primo qui- .; S, Bertini Silhiensis ihPnachiifn, miilia. eviidiiione
\ dem compendio scripsit "Vilaiji S.Beviini, quani ; validuhi, qhem Guiljelmiis .Aiiglofiihi rex.siiSjacta
posteafusiusa^^sereddehdam\pvomis5t; Sic bahet ini--.- '. Anglia Xofneisepfaeposuit, iibi Fulcavd.us fefe xvi
prioris lucubratiohis epistpla dedicatPvia, __Domiiip' aimis absque henedictipne abbaijs. vices suppleyit.
sup"BovOniPalrique desideralissimo7FolcafdusBiiilf; Iiic affahilis, inquii, et Jticiiricius fuit aique cliarita» ~
" iiiserendhs paginse.qupd sumhi^niesteovarii Suhimpi'V ^ tiy.uSj gvainriiaficie avtis, ac niusica) pevilissinius.
pphtilice. Eefiassis, Paier hii,.ln iiium vernaculum Unde! pvCliosaperili.se suas mbnumenla vbliquit'iij
tuo qtipndam.Iacie iuisqtip educalum alimeutis iner Anglia futuvis grfnevatipnibus,:Nanvpluves diciaJus
ritp frequehtius siomacharis, qnod spluhi tejrani melnovia dignos edidit,et S.| OswaldiGiiigorhei.ss
Pccupem iit flcus Illa ;ifiiitilis, nec quiijyis fhss gua epjscopi aiiovumque saneipruhv, qupruni propago de
quoijdam pueruhi insevisti, prOinarri instiiulioiiis. 7 Albjone pvpcessii, delectabiles'ad caneiidum iii^fo- ,*
'_J.iisVfateof, es.set, qtia!: iiisevisti, elsi non digno, rias siiayifer,conippsuit.Qrtis ppstmotiuni quibusdam
tanieiv quPCiinqiie puliulare gevniine; sed cupldo, simhltafibus ihlef ipsutn et, Liri.cplniensem episcp-
vives deficiunl, Rateroptinie, qho Cpgovihlerpriva- pum vecessit, J oeiijpe in nionastevium Sithiveiise,
tos igiiphilis delilescere. Illnc te SjBpius file indi- ubi Yiiani S. Bertini exovnandahisivsce-pil.' -,,
;
gnaiurri hieffiinevtisa cpiicesseriro, bocque a le suiri- \" 4. Bpvo,!ahbas Bertiri.ianus,; CiiiVFpIcafdus pri-
ihuhiiri me beneflciumliheiisconcepefini.Uiidequfje "' .iiianiscripiiohem sjiani dedicavit, aiiclpr fuit eleva-
liactshus^l.Qus-cppsu.Ileegi, ad Jussum paterhitalis tiOnis porpofis S. Beftirii, a Folquipo M6vji)oitiin
11135in- meliiis traiisferre -Chvavi. Qupd mediiarili episcppo"loc6 secveto recondiii ob Nprlmannovum
occurrit iriinedip Vita beatissimi Patris "nostvvBer- ;: 7 infeslationesjijjusqiie factj relatipnem liltefis Hian-'
liniVquam rescribefe' pvsus sum,Impellenie eausa davif, qiiam exriiss. codd, eviiiam phblicamuspost 7
ihuiliplici. Qiiod sisic ex rei cohsiab.il,.esamiiiis lui Folcavdum, <jmeahiclehiiiistoriam in Iihvon Miva-
tvutina pvobabit. . Bpna siquidem dictuvus factu-: cu.ovumpvaeslrinxil. Bpvoiriionaslevip Siihivensi :
vusve; a nullo hialiii quahi-a. te pviricipiuih sumeve, pQ piaefuit ab annp 1043 ail 1065, uti discinius e.x Jdari-
qui tof cpmmodis insevvis nohis omnibus' quptidie. riis Iperii ChrpiiicO Bevliriiano, cap. 57, qui lperips,
Dein vero qtiod quof unidani fralvtim devofse peli- etiam gesta S. Bertiiii in Chronicon suum refulil.
tioni.oporlijit nie satlsfacefe,qui dum aliquid aprid . cap. 1. . :,. ,- , .-.,'.
tanlilium videnluf pelefe, hiagis imperave exipsa 5.. De duobus poetis, Anonymp et Siriione, nihii
nogc-unturpeiitione. VNeceo_faieor, ipsi pelunt, tit est qpod adhotehihs. Epruni luc.uhvalioiieS.ty.pis
reov aut ego suhaudio, ut veteri posthahitosiye conimitteve npn visum est opevse pvelluiii, Simoii •
neglecto hoe 0„us rapiafufin publieO : quod -absiir-.. Bertiniano mP.nastefio prifuit ab anno 1176 ad
dum iiirhis esset, hie tale aliquid inier. tol-el fales, , 1187, quo abbaiis dignitaterii ahdicayi.ljfebve qtiav-.
ut ita dicam, mibigenas moliri. Sed si ita jubes,.._ tana aliisqtie mplesiiis affectus, in quaiuor an- -
secunduni iliud quod lighea ef ficlilia vasa curii nos.siipersles. Lege Joainiis "Iperii Chroiiicon, rap.,
aureis aiunt in templp Dpniiiii, sjc hsec mea>pavvi- 103. SiiiiPhi.S.cafmen 'de S. \ Bcrliii.d: incip t hoc
tatis descriptio sefvetuf cum veteri. » Dein sequilur . rhodo: .- ., 7 ;. :,-.:
alius PrPlogus hoc exordio : Deipcce frinitatis cte- . ..;"Filiuset frqler. merilo
hius,ppiawater,..
meniia, etc; qui PfPlogusiliversiis est in exeiriplafj.'..' Lau.dibus immerisis cetebreihhs, plebs Sitliiensis. '-
Cislerciahp. Sie vevp ihcipit Vita : t Beatus piiev T\ D • Vnahi cum repuiemtibi iibi hon sca.isessesaluiem,
Bevtinus genevosa progenilprum stivpe ovlus tvadi-..-- Me cohferre pules c.umPaire mille satiiles. . :
lirgo fave Simoni, qutvso,.Paler alriie, Lebni, .
tur. in: GhnstaniiM finibus, "t elc, Dehiumque ila ., Cui quod concepi dudiuriimodosctiberecmpi " :
Iihrhni cpncludit: t Hsec dicia sufficiant panca e . Luride Dei feila naslriPalrisiiwlyiagesta:
pluvihhs, quse compehdiosa quidein -terrainaviinus 6. S, Bertinj riiempriarii celebrant siricera Mjir-
diffiniliohe, sed-paten!iprig_itextus serie disppninnis . tyvplogla."'.Usuafdi, Adonis, ei FIpvv addiiamVniiim
eliicidave. J Vides hicproihitti pvplixiovem scviptio- a,SBedain.'Nonis Septembr., iriquitUsuavdus,Ijipagb
niin. JEf infra libfuni De.miraculis S. Bertini a se Tarvenneitsi S, Beflini abb.; ef Ado\ epdehi die :
scriplum iri.poUicetur his vprhis : c Lec.toris ergp Naialis S. Beriini abbaiis, inagnce sdnctilatis cl
nos\aceo.minPd;intes.satisfactioni, acsi jatii dejVitif innoceniice viii, Flovhs vefo :_Depbsiiio S, Bertini
refecto _Paifis^ ciarissimi', subsequeiiter scriptis confessons et mpnachi,qui in dipinis Tebusprudens,
texXum^exsequeniufsignorum, quse per eiim gCssit et in malis simplex, virtittibus claruii divinis. Proe-
DoaiinusDeus yiriutuni. J Quod:ulrtimquepr3eSii.tit, V lefea- S.'"Befliiii abs.cbnsio a F6!quiiioVsa?cu.loix-
ediiis-Iibrispe yila et mifaculis S. Berlini, quoshic facla anliqiiis Kalcndaviis: inscribilur xvn liaierid.
prl:um f^pis doiiaaius. VElsi eriiiii lihvi manu exa.V AuQusti; Elevaiio. sir-culo xi celehrala a WidoneV
"7- •..•--.;roLCAIlbl MONACill S1THIVEN5IS 1088
1037'
Remoriim avciiicpiseopovii Nonas Maii; TvansIatioV A villaeveliociqui Siihiu dicebatuv, quam ccclesiaiii

deni.que i.n iliecaiiiVprelijsioieiri sseculo xiivper Pe- B." Bevlinus fmidavii in liPnove B. Pelvi aposloli,
ivuni-Movinoruin episcapu.m xvii Kafev.d. Auijusli; qui adbuc riuhe est et Patev et patvonus. Deinde
- ; B. P. Berlino numero sanctovuin adaucto, quia ipse
de quibus infr.i suis Iocis. ."_
7. -Aii Bertinus moriasterii Silhivensisprinius pviiiius fundalPfhosier exslilevat, ab eo denomina-
abhas fuerif, mefito dtihitari poiesl. Scriplor Vitaj tus esl locus monastevium S. Berlihi Silhiensis. Et
S.. Aiidomavfcpiscppi TavveririeQsis,editoesa;cuioii ut hominis vecompensaiio fievef, constructa fuit
Bened,, pfihiuni locum tribiiil MunimPlino, Berlino ecclesia B. Petvo ad occideritalein parlem lempli ad
secundum. Joanhes Ipevitis e cataiogo abhatuhi plagam septehlriPhalem, a qua: adliuc nominaliit'
Silliiverisium pehilus expungif Muinriiolinum,queiri ppfta SVPetfi ihidem. Beato vCvo Mavlino facia
BertiiioposiponuntSairiihaflhaiiiiiiGalliaClirislianaj fuit ecclesia jiixta iliahi qriaentiric est parvochialis
at Inimerito certe^ Siqiiidem' MuninioiihusBiEllgio Ccelesia S. Marlini in insula: Et inter duas has eC.-
suecessil iri seclejn Novioniagensem anno 669,eiqhe ciesias sancioruhi Petri et Martini faclum est hospi-
prsefuitper viginiiel sex annos, testanie auclore Vitae. tale paviperum seu .domus elecmosynse; via quoque.
S. Audpmari: proindeque Iorige anle S. Berlinum n patens, perVquam' de una ecclesia ad aliam, ac de
viveve desiit. Vevi simile est Munimolinuni per '. bospitaii ad utramque patebal ingressus. Demuni
annos xiv anle inilarii sedem episcopalem pvsefuisse ighe foriulto cpnsumptis ecclesiis heatorum Pelri
abbaiemYeieriMonasierio, qriod nomen ipsiushacte- apbslpli ac Bevtini, tempove domni Roderici ahba-
nus relinuil; ei cuvam habuisse fabvicsenovi mo- lis (qid annb 1021 prteesse ccepii)ordinatum fuii,
'
nastevii Siihivensis; hbii tanien eo loci vexisse- quod adhuc hodie seryaluv, quod templi iiostvi
iiionachos,7 iiisi forte ad breve teinpus, eo quod majus allaVe, irno. ipsumriiet lemplum sempercoh-
vixduni peffeclo coeifphio raplris' sil ad episcopa- secrathr ih horiore B. Maria? Virginis, heatofum
lum; mox vpvoBevtinurii fabricse supvcniam impo- ' aposl. Pelii ct Pauli alqiie B. Beviini confessovis
s.iisse nian.uni/et colohipenionachoviiiiipVseposiiuiii Chvisii; secrindum yevoaltare iu quo solet dici niissa
fuisse. , riialuiirialis, semper appvopviaiuv el consecrafur
'.' 8. Sitliiveiise seu Silhieris6 nioriasieviuiii anrio in lionore S. Martini Tuforiensis! episcopi. » Ilacte-
civca.660 sedificari cpepthm in pago-Tavvennieo, a nus Ipsvius. ,!\ '
pvinia suioiigine ainplissihium, hacfenhs S. Bevtini 107Tstud asceteriuiii lailla religione el sancla; lle-
liomine celebraltfiy inclusufti muri.s Audomaropolis, guiaj cultu per yaf.iasalternanlis humanaiconditioii^s
quce urbs a moiiasierii celebiiiale ovta:, ab aimis ,C vices Rofiril, c ul de viginli diiohus sahclis illius"
ceiitum calhedva episcopali dpnala esi, excisa T~r- ecclesia?nionachis jam soleriinizel Ecclesia , i inquit
veriria. Duplex fere a ccenobii p.rimordiis convetitus Iperius in Prologo. Vigiriii quiiique liuiiieral Locrius
mpnachovuin isthic fuit, unus qiiidem in S.'Pelvi- irf Chvohico Beigicp, hiihivuni Bevlinuni ahbaleii) et
basilica,cons'ans nionachis ceriluni et quinquagiui: ; cdiiiohii conditovem , Ebevtvamnum abbaiem Vevd-
altev iti S. Mariie ecclesia eceuieterii loco ajdilicala, mandensem , Waibeftiim comiieni, ejusqiie filiiiiii
1liabens ccefiohilasquadraginla, quos Fridogisus ab- Beriinum
pavvuni, Munfniolenum Noviohiagenscm
bas sobcularissreciilares caiionicos fecit, In hac de- episcopumV Winnocura abbateni UvOromhoIteiisem
murii S. MariiBhasilica sedes episcopalis erecla, in ctlm Quadanpco, Ingenoco , ct Madoco ejussociis;
alia coetus monachoruhi perseverat. Procederile Eikehhodonem Sitliivenseni ahhatem -quariuni hoc
lempore isliiic etiafii, iitet alibi passim, adniissaa sajculo viii; Humfriduni ex nionacho Prumieivsi
siiiil saii6liiiioniales, qiias' Cbriveisas appellabaiit;' ahbatehi Bertiniariuiii, et Fiilcoriem Remenseiii
Gregorio nono ponliftce per Ronianum S. Angelt aVchiepiscopitmilidem abhatem, Wocafdum , Wine-
diacoiiiiiii cartiinalein exptilsae. c Ei'aiit tuheViiiquit baldhm, Ragenafdhni 6t Gerwaldum nipnachos
Ipcrius,.cap, 46,-pavfe xx, jn lioe nionasierio mo- niartyres saBCuIoix;; Gfiiiibaldum Winioniensem
niales quse dicchantiir coiivevsa;stib habitii religio- D 1 ahhateni cum sociis Joarine et Assero, ac Geravilum
jiis, npii tainen sub professiorie fegulari inier xluas ahbaleiii sseculox; LamheviumV Sinioiieih ei -Leo-
portas monasterii, juxla ecclesiam S. Mavtinicom- liem ahhaies Sithivenses cum Joscione et Bevhavdo

nioranles, de eleeiiipsyna nipnasierii viveutes, in monachis sfficuloxii.,;
hospitali pauperibus servi.eiites, yesles saciaset 11. Ex eodem ascelerio pvodierunt 'quamplures;.
oniamenia ecclesia; cuiu opus esset consuebant et alii qtii ad ihfulas episcopales evecti sunt. Isthie
abluebarit. Et_quia noii licebat mulieribus ingressus etiam sseculi ponipam et dignitates abdicarunlviii
inlra monasterium hiOnachprum, malres, sorpres spectala?hohililalis, c Guntberlus clara slirpe, pairc
et propinquas npstvas ciim adnos veniehanl, reci- Gorbevto; matre vefo Ebevlvuda progehifus, J iii-
piebant. '»' . quil Iperius,: cap. 11 ; parte io; < ilonrOcus cOmesV
9. pt.vero Inlelligas ea qiiaede variis hipnasiefii Adalavdi abbatis paier, » cap. 15, parte in; « Zoppo ;
"
pvincipalis basilicis'. dicuntuf, juval Iperii verba e'"' regis :Cafoii :Caivi vicavius,-»' cap; IS;--pavtef:V;
1
;cap. 3 bic atlexere : f iNolandumest q,,pd ecclcsiif'." « Megehfiidus pnef ndhilis,: a patve Ruodwiildo
isia' diyprsis sticcessive iehiporib.us (iiyersiiiiode" obIalus,''cap.:16 ,'el alii :'quihiis 'addendi Oliiliie--
vTmiiiala fiiit. PrViiio"cniindiclafuil Siihiti a noiilihe viciis vcx uliimus 'Mcvoyiiigicai'slirjiis iiri Silhiu,.
""
1DS9 : V1TA7S.BERTINL V V Hm
nionaslevio lonsus , > et Guillehnus F.lalujrcnsis co-JA nachi Cantiiavienscsa regihus piilsi, primo quidem
mes, qui morle iiisianle veligiosani vesiem iniluit, i.n S. Tliomie odiumab Henrico IV, deiu.deyero a
eliii Sitbivensi monasteripsepultus est, lesle Ovde- Joanne vege anno 1207. De pfimis agit Ipevius,cap,
jico Viiali in Hist. lih. xn, uhi ejus ep.iihaphiuni 44, parie ii, de aliis cap. 46, pavie xiv, ubi lirec .
rcferf ad annum 1127. vevba : « Quibus adveiitanlibus i). abhas et conveii-
12. Prasleveaex bap abbalTaoviginem sumpseviiht, tus inobviam eis cum cruce, candelis el lliymiama-
..,scu, ut vpvbisIpeviani Pvologi loquav, «^sunl devi- tcviis pvocessionaliiev incessevuni usqtie ad eccle-
vaia quatuovdecim honesta mopasieria, i adeo nt siam S. Dionysii, el cos-Iinc in monasievium addu-
Sithivensis Ecclesia « pairife sedem pririiani obline- xevulil, Eranl monachi septuaginta, familiares a'u-
rei post cathedralem Movinorum. i De monasieriis tem usqiie ad ceiuiim : qui omnes insimul per dies
W7orombolle.nsi,Bergensi, A'c'asensi ,. Hunulfvi- duodccim hicapud nos mariserunt, donec per ahba-
cuUensi e.t aliis e seminavio Sithivensi pvofectis, lias circumquaque bini vel lerni a suo priore missi
lege s_aepelaudaluni Iperium. .' .. suiit, ipso piiore cum sedecim monachis plus quain
15. Kon tanlum sanctovum seminariuni fuit isie pev aniiuni nobiscum remaneiitibus-, t elc. Egregium
locus, sed etiam sanctormii asylum et confugiuni. sane Chvisfianfechavitalis et religiosashospitalilalis
Istuc se recepere SS. Ansclmus et Thomas Cantua- Bexeinplum!
J *'
rienses archiepiscopi. Admissi etiam non semel niO'

_: ? . \pRQLOGuslu.GTORis.:.: : _CP._;i^."L
"-"' (Exqntiquibri drionymb.) ..'. :,.

1. Domino oriinipotenlibonofum munevuih lavgi- suurn hnigeniiuni DpmjnumnostvumJesum Chvisium


tovi multiplicesgfaiiae laudesqiie sedulo stin.t .refe- ad "doceiidasrediinendasque oninigenas genl.esjtiisit
feiidae , qui oinnium creaiufariim yisibilium el inyi- ad lervas; el caflerauliii Vita S. Audoinari infra.
sihilium conflitor ef guberiiator existens, Filium

:,".: ITI.: ':;;; ;,:.;,;:;/;; ;::• :,v;;:;.;;


;:^; ; ; ;,|N€lFff;.;f
CAP.VI.Tn qua proviricia haius est B. Bertinus,el f
_.iiiiis palvocinavi mefiiis. Ilpfuin fefiefam vitam nip-
;\" ".-qupd-inpueriiiamonachus^factiisest.' ''• resque Bertiniis puerquidenffeiate, sensu aulein
, 2. Beaius puer Bertiiius generosa progenltofuni seriipf, imitari Spivilh'sahct6-irispivahfe Contcnditj
jslirpe ovius,tvadilur in Conslantia; finibus, quam Tqueiiiposiquani su£p gValiaecliafisiiiatihus hiahci-
Rhenus sublevfluens sub-ejtisdem uvbis muVosin pavit',- intei' tales lahlosquePaties, ul eorum exeni-
Apotarnolacu ferme irihus.stagnatur millihus; qiiee plis iiislvtierettiv, adscivil, Oiniiibusiaridehi perfp-
hinc e yicino Bsjoaria.m, illiiic Btirgiiridiam, ab 'ctiovibusvita-auctuin miniils in phevilia, iiVexiiaiislo
austvo.auleni Aipina suspicil juga. Hic itaque suis ccelestis desiderii vigofe prsedituin proyexit in ado-
dilectttm iiulrieba- •-:•-:.:• -' ->-
pignus admodum progenitofibus' lesceiitia. '';v'' ^ '"'"_;';'
luf diiigeiiler iiifanlulus , uti lantusinDorniiio post «GAP. II. Qupd-adhuc qdblescentufus.qd$.Audomq-
futurus. Cui-cttrB ad mundi a
gloriam Deo lerreria ' fum perveiiii. 7 '.V V..V'V
nobililalis suiTragareiurdigniias, ab ipsis infaiiliae 5. Ergo euiii jarii: Domihhs miiiterii shummuiidG
eunis iiiajor seryitulis Christi coadolevif charilas. mariifesiius propalarc disposuisset, iie in ahscohsp
Quod exhibens mox ut ad id ajtalisperveiiit, puevi- . hicerna tantai clarilaiis lucens tpt niorlaiiuni spiri-
tiffi.suajpvhicipia.eyangelicaperfectione D6oaicSviU thaiia coiiiniercia diffefret, egressus Suob.us laniuni
Parentibus eniiu et palvise Dpminumsecutuvtis-abfe- D 1 comitibus MumhroiinOei Eheftfahiho , hiagnae sci-
iiuiiiiavil: et ittpevfeciionis nil Dominisevvoabesset, licet sanctitatis yivis, tevtius adjunctus, pevfectus-
hioiiacbuiii in Luxovieiisicoenohio sub patfe Eusia- sancliB.TviiiitaiiscuilovinGalliamhsquep.evyenit^l).
cliio. pr<)fessus,'es'i.Cujus.viia et dpctvinaiinstiiutio Videntes igifuf prssdicii viri sancti, Berlinus scilicet
quam spivilualisgvaliaj compps fueril, scire datur et:socii:e;us, ibidenf messcm quidem rnuliani, ope-
in ipsa exceilentia gregis cui prafuit, pvacseVtim favios auiempahcos, ccepefunl longe lateque vef-
iiUiic Cuni evidenliorihus sanclitatis,'eorum' paleaf biiihvitrje iiistantev^pefiptam G.iiiiani disseminave.
signis, quos plurihus lervis coram Domino suis SCH,< Adhresevunt autem eis quampluies vifi feligipsiv
(1) ..CisSercienseexeniplar sie hahct: Mbrhiensium 1, pafle i civ, ubi Audomarum et Bertihum,ex-S;
fines pervenit, quibits lunc ejus compatriola ei.;(ut Afiiulli:prosapia desceridisse alfifinat. Lege bac de
ferlrir) consangiiineus, egregiusGliriui prwsiit Audo- re, si taniiest, Malhrancunilib. ni, de Morin.f eap.
marus larga diviribrumdogmatumfluenla propinubat. i, 7V" ". ..-....>.' •.•..... .. -
Consanguiniiaieni istam pvobai Joannes Ijieviuscap.
{£>i)I FOLCARDIMONACHlSITIUYENSIS 10[)2
qui ab cislem a niQiie usque ad vesperum fc-tornar;A *_ CAI>.IV. Quare aptiorcm laciun sanctits rlr Dei
vitae pabulis rcficichanlur ; nec minus quoque pala- qucerebul,
tiui procercs inievmissa ad tempus regali scrviiuic 6. (4) Inierca dccedcnie Aclmrio (5) episcopo ur-
ad cos confluehant, corumquc modestam convcrsa- his Noviomread episcopalu.n ejusdoui urbis vcne
lionem in vccle vivendo ad exeiiiplum sihi pvopo- rabilis \ir Muinnioliuus proveliilur, et Ebcrlramiiiis
nebanl. coenohioS. Qiiinlini a Mummolino pra:ficitur; san-
4. Tcmporc illo Loiliavius filius L'idovici vcgis cius vcro Berlinus in loco sihi a Domii.o coll.v.o
regni Francorum nionarchiain gnbcrnahal : cujus annis qualuordccim vcsedit (6). Et quoniam locus
aures cuni jam suorum procerum rci.ilione ptilsaret iile permodicus miiiusquc spaiiosus erat, ut eoii;
sanclovtmi Bevlini iocioriimqtie eius eximioaconvev- slruciionem alicujus mcgni caperel apparaiui, sin-
saiionis crehva opinio, mox eos stiis asiarc jussit clus vir Bei Bcrlinus ceepil cmn suis sibi coadtni.ilis
conspcciihus. Quibus iilatis a vege, vir DomiiiiBer- fcdificandi connohii aptiorcni qurereve locum. Sed
limiset ejus socii lionorlfice sunt suscepti, et longo dicttim Domiiiicum aninio vevolvcns : Sine n:e nil
lcmpovc iniva vcgis pahilium suiiinia diligcuiia suli- potcstis facerc (foan. xv, 5), perieUo hiijtis consilio
rogaii. Posi longniu aulcm lcmpovis iiitevv..llum Dei providenlire euiieta dispo:ien!i scse ex anjino
prreiucmorali viriS: Audomariim imic Tarvcniiciisem B I coniir.f.tens, pvotinus navim coiibecndil sine gutcr-
opiscopinii (ciijus couipalrinla ef consaiigiiincns erat natore et remige per spaiiosum slagnum cui adhss-
S. i3evliii'is) aiicriinl ut ei in prasdicando csseii! co- rel praadicium inoiiaslcrinluni. Dci lantum niuu
miies, qnaieiiiis in ffilcrna relvibuiiime a Deo me- navis at;ehalur, angeli quoqne ministerio ceineres
rcrciiiur lievi scqualis gloriae participes. Sanclus carinam conlra flacuta prrecipiiis il:ivii impingi,
vcro Atidoniariis cosiiein Dci famulos graiifice re- <ju.ou.squcaplum lenendo porluin consislcrcl, et
cipiens, oiniiipolenli Deo gratias cgil, qui irties siM vcnevabiiis vir Bcninus hune versicuhun ex ovdine
st.l prredicanduni Evangelium adjulores misit. Erv.nl decuiilaii psalievii pvomcvet : Iltvc rcquies mea in
ei.iin in iirie peifecii calholica, el in ecclesiasiicis swcuhtmstvculijiichabilabc,quoniam elegi eam (PsJ.
disciplinis aique in divina Scviptura eriitiiti. Suh- cr-.xvi, 14). Cugnoscensigiluv a Doniino sibi locnni
ihant igiiur officiiim leg.ilionis suce labore praulica- iUum elcclum, sine mora navim relinquens, mo-
tionis conliiiuic. na^ieriuni noinine Siihiu in codem loco in Dci
CAP 111.Tradilio Adrocddi. noniine el in honore S. Petri asJificarc ccepii. Con-
5. (2) Intevea qiiidam vir nobilis yalde proedivcs fl.-.enlibusundiniie religiosis viris inlra inodicum
opum, Adroaldus nomiiie, nulluni babens filitim, . leinpns, niuliitudinem moiiacliorum, videlicct cen-
traclare cum B. Audomavo clpvopdictis Dei fainnlis tuin ipiinquagint-i (7) coadunavit, cum quibus
coepit, qualiier possessionuni suarum ecclesiam Issc- multis in Dei scvrilio vixevat ciinis, lurbamque
retljin faccvet. Ouciti B. Audomavus, iiispivante sibi a Domino creditam sub districlo sacraj veguloe
gvatia Spiritus sancli, liortalus csi ut S. Bcrliuo jiigoinentesoliiciiapevyigileiisiodiebaipaslor.sciens
sociisque cjus prrcnoniiiialis quscquc habeve polevat quod scriplum esl -(S. BCJ-T.D. reg. c. 2) : Cui plus
confevrcl, qualciius ibidcin ereiiohium in lionore conimilliliir, plus ab eo exigitur (Luc. xn, 48).
B. Peiri principis aposlolorum conslrucndo, lurbam Bealis enim Dei famulis sub sua cura consistenii.itis
inonaclioiuin non modicam coadiinarenl. Quod Dommica alque ajiosiolica prrcdicando mandata, sua
Adroalclus praiscnle B. Audomaro cuhclisrpie pro- quotidie disiricta convevsaiione ac veligiosis acli-
cciitnis urliis Tavveiinav niagna covdis alacritale bus inagnuin bene vjvendi prsebebal cxemplum ,
coinplevii, liadeiis villam suoe pioprieiaiis niineii- implcns quod scripium csl : Sic l-uceatlux vutra
palamii(i/iiH,-annoab Incarnatione Domini sexeeu- coram hominibus _ nl videanl bona opera veslra et
tcsimo vigesimo se.vio (r>), anno auicin tiiidccimo glorificenl Patrem vesirum (Malth. v, 16), ne sccuv.-
regni.Chtodo\oi filii D;igobcrti, octavo Idus Seplein- duin aposlolici piwceptuni aliis prxdicans, ipse
hris. ln territorio igilur qtiodam ipsius villre rno- D ; reprohus invenirclur. Kec dccraut, providenle Do-
iiasteriuni sedificare ccepcnint, qui locus usque minoj vilre corum necessaria. Aftines enim ct quiqne
bodie Velus vocahir mo:iasleiiuiii. nohiles Chris'.o dcvoti ejus admonilione el docliina,

(2) De vevho cx antiquiori Anonymo. loquamur nescientibus, hinc idem locus in hmnili
(5) Folquinus in Glivon., lil). veclius
i , rap. 2, scvibit co:le situs puvium Agiiionamcum r.quis palustribus,
an.io It Liuioviei, Ciirisli 045, am.-o 018, iilinc silvata longis superemineutem liabet tractibus.
aul inscquenli, cui Clilodovei annus undccimiis illi- S. Thoiiias Canluarieiisis archicpiscopus palriuin
gitur. liujuscc rei diploma abDonat.
Adioaldo confcctum soluin vertere coactus, dicitur venisse ndVetus
cxsiat aptid Miraram cap. 5; et apud Joan- monailerium, eremi'or'.;im quondnm gloriosi confes-
iieni Iperiii.ii in Chvonico, uii in Vila S. Audomaii soris Ilertiti'.. ubi pcr Iresdies latueril; el die qiiarlo
ad ann. 637 observaviinus. , in Sitliiveiiscm abbaliain se recepissc, apud Iperinm
(4) Ex aniiquiovi Auonymo. cap. 44, parlc II. Nnnc vicus S. Mummolcni, ^ulg.t
(5) Kon Achavio, sed B. Eligio in seslem Kovioma- Sainl-Mummolin appellaiur, uno niiliari ab Audu-
geiiscmsuccessit Mummolhnts, ul in Yita S. Audo- maropoli.
mari adnotaium. (7) Exemplaf C:slerLiaiium habel duceii.os fra-
.(6) Annoviim numcruin liaiui expvimil auclor tres.
primus; lwecveio addit: Ut emm situm ejus loci
1093 . VITA S. BERTINI. 71093
plufinia lerrarum fundpriimque illi confevebant do- A & capcll-jedonafioneni in villa Waurantis dicta, di?
naria, sicu-l inferius patebit. • stanle a Sithiu coenohio fere qhaluor milliaribus a
- CAP.V. Traditio de villa deWorinhoud. doinno Bevtino secundum ipsius beati vivi in hoC
r 7.
(8) Post praediclam etiam venerabilis mcino- pvivilegiorogalumexindedepovlalus, in supvascvipla
rise AdroaMi tradilioiiein , qua se in ejusdem loci hasilica, ante ajlave salictseDei Genilvicisest huma-
conslruclionis primilias prinium exhibriit, quiriam lus , ac deinceps ipsa basilica domno Bevtiiio fuit
prsedives Ileremarus surc proprietaiis villarn Wo- subdita. -, -- ; '••'' . v
rinhoud (9) dicfam, Deo sanctoque Berlino conttilit. 10. Largus igitur bonoruipoperumrelribulor.coii-
Qui scilicet beatus vir lantorum divinre largitatis tra diabolicas persuasiones indefessani sui jnililis
impensprurii non ingraltis, quidquid sihi a Dei con- BeViihi aspicieus pugnam [bculi enim Dbinini aspi-r
ferebalur fidelibus, eoriim saluii reyeva coiisuleiis cihnt super' juslos , -el auies ejus iti prcces eorurii
siipevnis sancivit usibus. Nani in prsedicto fundo (Psal. xxiii, I6_)J, magnanique ejiis de ovibus sibi
sanctum Winnocum a puero sua disciplina instiu- crediiis intuehs curam, almificls euni signis ac vir-
ctrim cum ejus aliis cOmmilitohihusdivexil, qiiihus lutibus glorificavii, de quihus , favcnle Doivino ,
utVad pauperum receplionem cellani ecelesianiquo . pauca subsequenii narrabiifms sevmone. ;
iii hoiiOre S. Marlini sedificarent jussif : quod 'prre- &-.'.
B CAP.VII; Tradilib Walberii. (10).7 ; :
dicti viri tinanimes in Domino inslanii lahore com- 11. Fuit igituv qiiidani vir nobilis hoiiorificus et
plevevuni tempove riiodico. Sfalulo eliain fvaivum conies secundiim vanam liujus ssectilidigniiaicm nor
eonvehticulo, siium iii Pmhi sanctilatis exevciiio miiie Walberlus, uxov vevo ejus Ilegenlvudis iuit
rcmulurii discipulum , sanctiirii scilicet Wihnocura nuncupala. Huic vero Waulberto ,'el corijtigi -suac
praifeeil, quia de ejus viia et moribus non dui.iia- patev cohfessiprium (11) bealus fuit Beviinus, nec
bat, quein secum ab infanlia subDominica irio- non el cpmpater fuit secunduni srhciili «audabilem
nasierii schola riulrievaf. Talitev evgo B: Berthnus - fiiiiin ihler Christiaaos ad coiijiirigehda.fraiernre
oiiinittm cosnobiovumTavveririensis levvitovii.1110101'chavivaiisfoedeva consevvaluih. Beatus igitiiv Bev-
ct palef exslitif, lanloque germine in provectu Ec- lintis utvisqtie vevbum sospe pvredicabat diviriurii.'
«lesioeChristi fructificavii.Omissis laridem omnihus, Quapvoptef pius vir prsedictus Walbertus ad B. Ber-
quarila induslvia cuncta necessaiia loco pvopvire tinuni-sscpe venire solehat, ul a bealo viro clivina
-liabilaiionis" cuvavit pvovideve, suhsequenii nivrra- pvaecepta.audivel, et ut a sacro ejus.ore posl coiii-
bitur serie. - . '_-.'., municationein corppris et sanguiiiis Christi more
CAP.VI. Qualiler coemeleriumacquisivii. _, benedicerettir solito.' Quadam igitttr die ad basilicaiii.
8. Uiiinibiis igitur comniodis ejusdem loci siii sancta?Dergeniiricis sehiperqtie VifgiriisMaiiae, nbi
fvalvibus pevquisilis.cceiiietevimnpafar6 non potuil, eiiam B, Befliiius S. Audomarum sepe'ivit, supva-
utiin palude. Suppvqua ve sui hi oriiiiibusadjuiovis dicttis Walbertus veniens", ihideiiique ovationem
dilecli Dei anlisiiiis Audoniari consiliuiii et opeih conipleiis, aliqua euni iiecessilale suhito retrahenie
npn "disfulitquoeveve.Qui pvacclavuspont!!'sx solita ad beatum neglexit ven.ire Bertiniim _ sed ad suam
cliarilalis adfuil exbibilione, ejusque consilio coni- propviam incaule veineavcval donium. Tnnc siius
municalo et labore, fossa amhieiis cPeihetevium, discipuliis rioniine Dodo healo iiuntiavit Berlino di-
eidem coenobioeoiisecvavitin pvoedicli collis verlice, cehdo: 1Valde.v6nerabilis:Palerjiidmlvorquod vcs.er
coiislructaih ejus niediohasilica in veiieraiione san- fiilelisinChrislo amisiis Walberliis jn proximo nohis
ctseDei geniiricis Mavioe.Quam commuiii pevfectam liodie itef faciens siueivestr* benediclionis peiilione
opeve S. Bevtino ejusqtte ccenohitiscoiicessil inlegre ad suani insoleriler perrexif dornuin. t Tunc sanclus
aiino' sexcenlesimo sexagesimo lncarnationis .Domi- Christi corifessor Bertinus proplieiico spirilu:plt>nus
'nicae,' donationem suam confirmans facta per privi- pvaidicto ail discipulp : < Anteqiiani, fili, ad suaui
legii descripiioricm-traditione, in qua se ejusdem Walbevius pefveniat donium, ad qnain nunc pVope-
beati PatviscunCiovumque lvatvum srib ejus patro-1D vando se credif ciio esse veniuruih,vahie poenitebit,
ciiiio Deo servientium oralionibus eommendavil, qtiod hodie sine iiostrae benedictipnis hniiiere ile hoc
petiilque ut iiu eodem coeiiielevio,eo totius cavpis perrexil loco. >Qtiodsecundunibeati vivi prsescienlis
viain ingvesso, covpus exanime liuiriavent. Gtijtis verbuni effectus pfobavif rei. Eo.icin eiiim die posl
pvivilegii exeniplav hic inscviheve cuvavimus, uti solis occastim huntius a Walberto velocifer scciin-
lufic teinporis a pvaifaloChvisli pvresdleAudomaro dum doniini sui. prapceptuhi.'cqiiilando ad healinii
factuhi accepinius. venit Bertinum, siatimqne postquam ad .sanc.ti-.vivi.
Exeinplar charlm S. AudqmarJ de cxtnelerlb. pvoesentiamvenit, ejus.pvovolulus "vestjgiis.ivcmiila
(Es Chafiularip Folquini, S. Beriini mpnachi.— ad eiiiii aitvpce : <Domine,yestev benevoitisin Cliri-
Yide Pdirologicetom. CXXXVI, coL 1189.) lsto aiiiicus Walberliis modo in coiifinio niorlis et
9. Igitur decedenledomno Audomaro episcopo;,-.. . ;vila>.positus vos in Dei postulal noihine, nf pro eo
trieesimo quirito an.no post praidicii coemcteiii et. tsecuiidum soliianiveslrai chariiatis pielaicin iiiise-
" "
(8) Deest hoc capitulum iri aritiquo Anonymp. (10) Veihalini ex antiquo Anonymp.
(9) Worimliolt dicituf in Vita S. Winnoci infra (li).Coiifess'aviii!ii vocant :..qiio de niunere scu
ad-ai'm. 717. oiTicioiegepv3Df:i!ieiiem huic.soSculopfiefixanr.
10t)S FOLCARDIMOiNACIIlSiTillVEXSIS 1096
ricordeni dcpieceniini Poihiimiii, ul pev yestpas in JA brerediiaiis stiae paflem, viliam sciiieet Avkas et
conspectu oelevni Regis gloviosaspreces de morli-' niulta alia sicut anliquilas assevit, pvasdiaB. BeVtino
fero periciilo.quod sibi huper.jacejdil, solamen veei- tvadidit, el Usibus fratvum in Silliiu Cliristo famti-
piat. Postquarii enitnin hac die siue yestra benedi- lanlium perpetuo delegavit. -Sicque patilaiim rebus
ctipne ad suam volenspvopevavedomuii! pevvexerai,, srecularibus renuntians, omnique studio.co3leslibus
subiio in riiedip.vise.spalip.de suo in quo, velpciier inbians, janiquemonacbus fieri desiderans, S. Ber-
equiiabat equo dejectus, supev petrosani incaultis tini hortatii et consilio fretu.s, in LuxGvip(15) ha-
covvuit tevvam , muliisque in ejus corpore membris bitum veligipnis suscipeveivrevocahili spGndeldevo'
.collisis, femorcque ejris* beatissime 'Pater, penifus lione.
.confvactp, niprfemjsibi subdilam adeste putat, nisi '..,.. CAP.VIII. Tr-aditio de Hunulfricurt _(U), :
jjlliim, ul cvodii, pervycslvas sacras orationes pielas - 12, Vir quidain inclytus nomine Amalfiidus Ira-
liberet divina. Scit eiiim quod hoc sibi. peviculum didit do.iinp Berlino monasterium quod ipse con^
pev siiain contjgil negligeniiam , quia'sine: vestrre struxevat in pvppvielate sua, noniine llunulfricurt,
.\henedic_tioiiislutainine per hoslfs callhii aslutiam, in pago Cameracensi super fluyio Scald, uhi et
aliqua se neccssiiate .retrahente de hoc hodie.Ioco filia ipsiiis illustris viri, Auriana nomine, abbatissa
perrexit. Idcirco, yosin Dei noniine de pfoedicla ne- ; sanciimonialium rectrix esse videlur eo tenore ut
gligentia veniani pelendo precaluv ui pottinl veslvo Iiocipse duni adviverei, per precariam haberel, et
sacvo ore bcnedictum saerisque manibus signalum ,post siium ohitum ac filire ejus Auvianre, supvadi-
adtjumantequam nioriaturtvansmittevedignemini..» ctus abbas Bertinus seu successores sni hoc babeanl,
Tuno venevahilis senex casufidelis am.icicpmmotus, teneanf ac possideant; .el. quemcunque pra>ppsitum
.sup jrrcuriclaiilevjtfssii diseipiilo-ex eenpphpro. (12) Jhi .proeppnere Ypluerint, liceniiam habeant, sicut
:;qiipd iosaevariq ppsitumfuerat, yinunipvopinarc, etiam exemplar iilius traditioiiis apud nos hactentis
...u.lad oegroiantem celevriniemiitevetuvvaniicuni.At coiiservafum leslatur, actum anno ab Incarnatione
juvenis IcyitevsanctpresppndU abbaii:,c;Esl, ut reof, .D.pniini spxceriiesimo septuages.iino seplimo I,1S),
VbeatjssimeI?aief,v spafium .nie.nsis intcgri, aui po ihdiciione sexta. ; - :, . ,
aniplius :quonec in fto, dp quo dicis yasculo una CAP.IX. Quod plurima signq, licel hos laleqnt, per
, phiala fuerit vjni.»Iluic s.arietusClirisii,cpnfessor _et : eitm fecil Dqminus (16). V.
fide perfecla cl chavitaie plenus suo dixil discipulo : 13. Prrelerea ppr sanctum yirum niira diviiiitas
'...«Yade, .filf, in Dei.iipniine ad illud dequo dicis ya- egit, quamvis parlim ipse celandi studio, partim
Dominus enim npsler cui pinnia possihilia Q
-.-sc.ul.uin:; | tuiic praesentium negligentia occulaerit. Sed oiiiiii-
:,sunt, qui adest in ppppftuiiilatibus [prope est eniin fius miraculis jabor in Dei servitio indeficiens est
Doniinusinvocantibus-eum-lPsgL npsifO proeferendus, et cura pervigil animarum sih.i com-
afgrolanii aniico, credo, salutiferum dabit pptuni. > nnssarulii. Omni ilaque lenipore viioesuse in pr.rpa-
:Tunc juyenjs «ancii yiri proecepfa:secufus, in pvav ralione loci s;hi a Dep fradifi sudavit, cujus labori
dictum inlrando sacrariupiV,Illud:Vas:de quo paulo adep divina gvalia adfuii, ut siio lempore priscis
.ante sanctp dixit abbali, quodVnecuna in eo fuisset nionasleriis regia afflnenlia ,co.iislr.uctis,et numerp
vini pbiala, rdivinalargientegratia, liac vice plenum .pigiierum sanclprum, el rerum abundantia coreqna-
. ppiiinoinvenit yinp,,ciiji!S.-ii!ii'abilis,pdorpvajdictam relur. Sanctus igitur Cliristi confesspr Berlinus,
,confes- .ppstquam Adrpaldus^ in Silhiu locumjradiderai,
<»ipp.l6yef,ai'::4qinun};,,-^11110._sanctusiClirisii
sor Berlinus ininiensas pmnipplenli Dpuiino.gratias quinquagesimum septimum annum regiminis sui
agens, Wa.Iberti ailpuero r <De hOc.vino,aliqiiidVe-i : agens, yifum VeneraJbilernsuurri monaciiuniRigp-
cum ppvtando ad tujim yelpx vectivre domjnuihi t (bertum npmine, successorem sibi ordinavit; ipse
Tunc iliein eadem iiocte imnienso replelus gaudio vero priva.tim agens reliqunm yiloe sua>,in diyina
ad suum veversus est doniihpni, lotumquc ei quod se coiilulit coiitemplaiione. JLdificayerat eiiam
iactuni.fuevat navrandp niiraculuin, salutiferum sibi D oratovium quoddain, adhuc vivente suo prredilecto
potum de preediclopropinaveval vino: Poslquani vero Audomaro, Dei antisliie, quod ab orieiilali plaga
vieeodern benedieto hiherat potu, in eadem hora , lempli S. Pelri cpnslfuclum dedicari feeil a.b eodem
. divina medente manu sanus eflectus est, immeh- ponlifice in veneralione sancloe Dei genitricis Ma-
sasque pmiiipolenli Deo salutis sure auclpri gratias ria;, quo polissinnim pernoclans in pvecibus dies
referens, cprdisque cPmpunctiPne repletus, magn^ni non minus indefessus Chfisti niiles supplehat j"ju-
(.12)Tdesl, vase viriaceo. Amalfridus regaii privilegio confirmari fecit, quod
(15) '-Hiuc-inferuiil -ripriniilli Walberlum liunc sic incipit v Quoties reaa poslulatio, etc. Datum
7noii aljuiii es.se quani-S..3Valbevium:ab.ba.i.em.Luxo- Katend. April.anno xiv regni noslri, Barisiaca pdla-
, vienseiii :,.qupd rejecimps in hujtts Elogi.pSajculo tio.Deinde Amaifrido Auriqnaque defunctis, monia-
11 ad' aiini 664.' „;''V:'V.V: ,7, :" ibisuccedere,. S. Beriini successoresinhibuerunl,
'".: (li)Deest in anliquo Anoriynip. -lei
et rnonachbsibistalrierunl. Qubmodoverdsil alienala,
' : (1S);Rectius Iperius : Acturn V:iromandis_.,quando et tibliac obedieniia:msimrecesseni,scriptanbstranon
fecil lebruariys diesii, undecinip regni domini noslri conlinent..
' Lege Vitam.S. Auslvebevfoead aan. 704.
fhcodorid 0ori_dsissinii iegis, id esl ;aiino Chri- (16)'De vefboex aiifiaupAnoriymo.
'sii 681," Additlperiusvcap. i, pavte' xiv : Quod
1097. MiRACpLA S. BEIipM. —^ LfB, I. . vl©M
niis. Yeperabilis igitiir abbas.Rigobevtus yices.jA linijte, tahlpcp.ifestihi diyiiiitusiigifur poridereV.uf
excubiayiim.ejiisin.gregem; DomihL indusfria exse- ,ultra.feyyi iiphppsset,,cpam.eiiaviivad:vljerejhdhnt,
qtiens, ejusdem Patris jussu jcipnastevihiii (17) in •prffiseiitiuin.niultitudihe. .SiCqiie arius pyocceptuni
hoiiore B. Mayfirii'p;i.uc.i3\teiiiip'pribus,-niag!ip
ppeve \.qiioi\ad;\i'eyeyehi|ai!i :/sancli tcxcoiiiit\ duni: vixit,
.«difleavit. Erat eniiii sunihi» devotioii.is-in. hiiiic ';: -:4efuiic!u!!i:;co!:p!is.a;d,votuiii.;-yiveptis.aninioe-tvans -
:.cpniesspyem"_Doinih.iVejiisqiie. iheiiipHce^pluvimitinVV gredJnoh.potuit.,-, :;,,:7.-\.\\- ::::,•-•:Vv
iiisefyieris et dilectipni. V\.vV V: , CAV>. _^:::Quod-Erfefridd;;posi^Rigobertrim: toiiiobitim
C-AP. 3 L.Quaiiler vir,:T>e__;leni_qius:f.ulsa diab.olp :.:-: \.. 7,v sumii icommisitfk.i)::..,,-1 .';,.,'••--:
';:
'
, irispeciehiulieris,el perS. Mqr;inu_m-vi.siiatus., 1S, Post paiicpyuhi aniipvyiinisudpyein-Rigoberfns
-' 14; Fertuf sjnjiideiria seniprihris .nostris, etinideni .fniijreiVata^piipi-rEceptoyis^sui.iaduIgeriliayvTetripss
viruni.Dei quoiiam Sabbata Vsangiiine, liiinut.uin, a : 7se ift ,o.i,Ium,..-spirJtUai.e.-'->2.oiiti!!it,:.:
pevfectumque:SS:
nialigho- spivilu \sub specie piiellaffegiai pevspiioe .taliti Paffis disciptilum .dp.clyiiia ejtis \et exeiiiplis
tenlalunij ;pec pviniuiii dolos'..lantaruiii . peyeepisse •instructum hac sui •mutatione os.ieridit.^•.Quiegve-
.insitiiiini:!!. Sed;cum"jaiiiyfyatvibus e.uiiiadiiiahda- gius'-.Paiev Eiiefildum- ^uum, a pueyo; iiuiyifu.n?
tuniporiiiiii .(_&), qiiod ap.iid moiiachps singiiiis : ahhatem siiccessorem :oydjiiayil,\qtii:altevirion infe^
Sabjja.tis ex iriofe. celeb.raiuvj ppericillibus, veljet iB% fjof,- a pa terjia ihslilufioue _nOn idegenevavit.: - ;
abirej iliaque eiyiii fpthiere ientavetVloqtiehs qhasi ;:-;: -.G!&,_$._.l:::I_te:!iandtu:Bs^ '-%
.de.jiipiiasieili:hecessaria '-_utiliiate, niagis autem. 7 'd5.-.CQndigna'>.sahcli--:-*lriv:-Iabpfihus.r-f^hri^u'3
hi)heians.ulVsf^:p^^ cucevet -scfvtun -repehd.ereiproeiiiiavolens,: ypcafunf adse ttansire
TJOriiiiii siia vlhrpi cpmhiisliohe ; pfKdiclus Dei fccit pleiium: dierurii peifectoVumque:Virieviiovunk
\ppriiifex S. Mafiiiiui- ei apparuil, 'fcitfeni et aiiiir iQueni pi\oefafus abbas Evlefridus Oiiiriisquecoetus
-cuni.diilci iompeilaiisVaflaiu, :iiisidiaiit.is ih peilice iuonachovhm, sum 7honov:e ^inaximp, :iii 4aiiluhi
.dolosijue:i-etexijy quod iriox decehal-PaivemV cphdithin sepeiievuril ih coeiiohiG
'uiii(ilu:'-'CAVii|atJ'i6j'iies"
idemfiyoDPiiiniia se.micis sigrip.a.hegil; ;sufge"isf pj^prioj quojlvcohstmctum.;.erai/in;iionore_ .sancll
. gue fraires sC ad liiandatuih Dpmini postulaiites, y_''p'raishIis'€iiristi^ariiui.r7Tf'ansiif>'autcm ideinDei
l>euiuVlahdaiis sttpev e|usV ianta pieiate.. pellyii. athleta. hpna ,Seplemhvis, -ainjo Iiicarnali -\Vefhi
Tanfa nimiruhi Vde ejus saiictiiate Isjlilia -eyal sexceii.te.sijno" (21-);nonagesiinp, octayo, aila.tis y'erS
ccelicplis, nl nph modo eos ip.lefcessoyes apud cenlesimp duPdecimo, Ghildebeyli yeyosFfancdvulh
Deuin .nieyeretiir ih superfs,;-..s'e'detiam ut.sahitis yegiS:quinffldecihio,-.annoVexquo euindein: lochm
cjus ohsequio ihserviie pyiBseiitlalilevparereiuin ... cpiistfueyej\co3pit:quii)quagesii!io-iiono;' Eodcni' aii»
feyiis, :iie\yiiielicei laniutn remhrievalioiiis el glo- C\(Jieiii tenippre. iyenefabilis- vex--7;CliihIehevttis\;«uii!
nrc s.urecqhp2vefieiiianiiiterent iii coel.is.Conside- regnasset.-arinis Sexdeciih, ihigvavilad Doniirium,
f-atis eygo piusPaiev oihiiiifo hipnachis^ noh.expe-V regnavilqtie .pagpbefttis ;pjier filitis ejiisV.posf.^,iini
ifliresexufehiiiiePqiioyismodo epintnuriicari,; peui-V hiiriisquinqiie. :Stib 0.iiji,is7te.iiipOve pyredictusahbas
tusexclusit stih- ahatileinate (19) iiigvess.uniVfeffii- EvIefridus^ha.sIlicaiiiSvMartiiii,siipya:S/;P-i;Beyt:iniV
i:ayuihde aditis ejhsdeiii. cpeh6hii.: (Juod. lfosivo -ciimuluiri ainpliovivppere reoedificarecffipit.rCon-V
"iehlporea quad_ti.vveligipsa "seryatuni ini]licf'cy;;ut sfvticta veiipraiipiiis ara ad. caput^ fumiiliViihiplh-
scilicef juiterius 'iipl.le.l.iveqiiam ipsuhi vivuiii Dei fimaperheali viii i!ye.riia,D,orii.iJi!ispev-egit.iii;i:ra,cii]a.,
didiceralcoiislituissc; ea quqque lijovtua_cPypus,ser- eqpofuinVhumeyo.sitate, ;.Domi!iofayente, patieis^
viivjf exahiihe.JSari), eairi in-feretro posi.lam7ieyen- ^ihiarpyoniemus*.,:;. '•::-.•; , •'•''; V 7 ,,:,,;:; , '..,
leSi^cumiiiipso ejirsaiiliquaiadvehiloni^.pcfveiiissel"

*: '" V
K^-v -;'rV: V ; •,•; '..': x^Mi^odem^auGtQfeBegjpbsitiJis^^ ;.,'' 7' v 7'",

--" -:iIP.deiriihsoiita cdvtim fe.fia 'in e.iiieni npeie.iiityayit


"V-V'.."/•Cii. l.IIe^calpie:sand(bi^:_
: Tres\yiv.vn!:piseat!.oi!is.avtBpevivi:ii"o.cte DPminica' liihltifiido, ifa efiam ut hec Illis p.ey pyolixa annp-
livWiodaiiO/Jiiuhiine-jhxlaVbea i'iiih;s'pa'tia"Vquihusiii' prsJ.tii'cth
"
fliiriiihefeiia exteiir
jiioiiasieviiini"'(sevyt eiiim\er.iiit\il!irisIpci) navini deye solebaiit,"•' iales niagnifiidiiie,V.apparuefuni,
ascenderitesVfetiaftd"capiendos-ex-tehderurifpisces:' pis'ces,'nec tantarii aiite pisciuni iiiultiliidiheinVrina
.7(1-7}ldesl.ecclesiain;;S.7MiiVlii!iVijiiie -iiiiiip:paro-, ,7(20).Ex,:3iiti(_hptoonyrho.;,-: v. '::"'';-._.,_-''*•-::
clualis est-.VSic^S,;Pelriinonqsteriuia, .id.est I>asi- (21) "Aniiiis .tjnihius decimusChRdehe.vli regisV
lica",.ihfyataiiri'.14':quK-basilicaanipIihs lionexstat.: fcoriyehitcuhi7ari.nb Chvisti 709, ciihi jaih" elapsl"
.-(18)IJxVpvrecepio vegtilos S. Benedicli cap. 55- essenl aiiiii novem siipra quiiiquaginla ab -prigine
.idPflicifniihisiviVmerisae aliispriBSiabaiil".,' >;.- -7 "nionasteiii.S.i.iliivejisis>(juahqiiahi. Eoiq.lihusi\Bey-
"usus-perseyefahat adliuc- liiio:ahii6s7v.egii.hiiiis.
:7-(4:9)Visliiis'-:iiitevdicfi diuiiaxai §4 tfihiiit,iii.Ciivoh.,,,
srib fuieni sseculi lerlii decimi,' -ut pat.ef ex''Ip6vi6,- libVffcftp. %\, aif libyarii eyi:pf6,V.Vv ' ' '.V v. .V- V '
c:if).7S2.poiife iv.;CpiiiefVirij7:ii'Mi!-ac.,eap. .a'2.v.- laay-Ex^aaiiqap^hoiiyriiS ':';-'' . ''''''-.'"'" 7"V-
'''•' '"'' r\' :?..;;"', '.";"' vv ;:ss ."';;'""
"-","- v.PiTRjjivCXLfllV. .',\ V''
'
4099 - -FOLCARDI:MONAClliSITBlV£NSIS _"'""iiW'
ccepeviiil nocte* Hinc Irhti haylgantes ad porthin,. 4" fesfoiiue pendehant allare. A.Idum egressus cpepis-
ijiiem sbliti eranl post piscationeih iritraie, nequi- ! sc.t (faairefe aditum portos, mivrim in modttm vidit,
vevuntse; de proedieta inovere havieula. I)uo eiiirii- sieut posiea liarravil, quanipliirimos sihj lerrihiles
>ex ipsis pedum et manrium offieioprivatiteto fup- jassisiere.lniiiiicos. Nam letiialus a diabolo, perinis-
riiiilcorpore corilriti. Teriiusaulem offieip pedum sus qiiidem Gsl avidus rapere pf.iedain, sed peniius
privatus surdus effcctus est; supef eos enim pvor auferre non est permissus. Lmde, cGnligit ut, dum
pler hoctisDoniinicae Resurrectionis tfansgvessioneiii pOvtis palentibus minime paterel "sibi regVessusV
pltio supervenit divina. Hinc iile qui aiiditum et Tevertehs per meditim monasterium iter arripevef,
-ahihulahdi aihisit"lisu.iri,""duobus nitehdo fustihhs, insulamque peterel quae intra paludein ejustiein
-aiqtie -alioruni comitantjum suffvagio fultus, loca nionastevii sita est, ut ibi apud qtietiidani sibi co-
'saiicla ovaliouis causa civeuiredecfevif," ut amissam gaiturri reponeret qtipd fuvtima sacris abstulerat.
covporis sanilatem per gloiiosa saiiciormn meriia hiterea cuslodes ccclesia? una cuni frairibus refe-
recipere iiievevelur. Post iTitcrvalluin igitur teinpo- ctorium exeuntts, dum prospiciimt sacvorum dainna
runi, mullis ah eo pevagralis locis, ad pvredicli vasoniin, mox coadunaloruin concuvsus factus c*t
confessoris Chvisii Bertini iu Sithiu monastcrio moiiachoium, et iu lanium su;il niente consternaii,
1
positum venerabile veuit sepulcrum. Ei cuin fvatrcs ul-quid dicerenl vel quid agertttl. q.io se vcrtcrenl,
• iii pradicio loco connnoranics nocte Dominica:He- noii repensseai; sed suis hoc exigenti>-us peccatis
-surreclioiiis iii eadem ecclesia, in qua covpus heaii evenisse eoncorditev claniahant. Miscivovs aiiicin
- pausat Bevlini, ncctuvnas canlavent vigilias, proe- Domiuus meiitis S. Beitini confessoiis su, non diu
<lictus vir immensa regriludine correptus a suis est passus jugiier sihi servieiitiiini animos pericli-
•sociis'in ecclesiam-dedticlus est. Et ctim longo spa- tari. Fur eniin infelix jain memoratus diim binc
tio cuni lacryniis ovando suani sanilalem pcr me- ctincos iiiiiiiicoruin, inde aquarum acpaludis iinpe-
-riia sancii Palvis Bertini a Domino poslulassel, direenta cerneret (nam, ui nescieiilibiis loquav,
fltiando lectio Evangelii morc solilo recilata fuil, locus ille calis csl ut per millepas^us eiiiiuiio am-
-vidit civca sc luccve multa lumiuavia, pauLitimquc plius nisi navigio iton haheat ingressum, excepla
:i se senlicns iiifivniilaleni recedere, audilu recepla una povta ah Occhientc, per quam pediles et equi-
pedumque recuperalo officio, suhiio divina Iargienle tes plaustraque ducenies liberum spleiit habefe in-
gratia in pvaidiclovuni pvresentia fratrum sanus g-rcssum); consitos quasi pcr pravcipiiia parielijin
effeclus est. Etpost synaxim omnipoienii Doniine ci atque tectovum cco_)itda;e saltus. Quod cuin vidis-
B. Berlino gralias agens, suis gradiendo periibus senl ibldem tlegeules, sublala pvovsus aiiibnsine
g
lrstus et sanus propviam vepedavil atl domum. totius dubitatiOnis, lninc essc veiiiii, hunc claniiiant
CM>.II. De quodumsacrilcgo (23). sacri fiivem cxsiitisse thesauvi; et ideo lalitev a
Qiiidain honio ex pavte nobis incognitns, sed dfcnionio agitari. Cttm aulein dciinuissenl eurn, quo-
sicut postea probavit evenlus, maligno spivitu re- libet iiigenio iutervogaiiis esl, quid sibi cvenisset
plelns, ctim cujusdam veligionis se esse siniulassct, vel quare deinentasset : et stalim exposuit iotius
per tves conlinuos dies quasi ovandi gvatia eccle- rei vcrilalein. Quid phtra ? praivaluit conlra euiii
biam pvjidicii Patvis nostvi Bertini ingressus, inul- aibiiritun ejus, unde missuscst in iServiuii) (24), in
totics se humo pvosiravit quasi compuncio corde lnco fanioso, caslello vidclicet Menapiovum. Condo-
fnmievel preces ; sed quoties exiii, seras valvarum luil autcm supev co uiiaiiimilas jam dicl;t: congve-
diligenlcr consideravit, aliud lamen in proeseiilia. gationis, misevuntqiie ad coniilein ejusdem loci, ct
cusiodum fingens. Kam aliqtiando se inc.-rvavit, reddilum cst ci liberum exire. Sed quia in aliis
tp.iasi ihi dissolutas religaret covrigias : aliquando quampluribus tentus eral flagiliis, ul postea coin-
vero casum sinuilans manicarum, in eodem cxitu perlum est, ideo forie permodicuni hahuit posniten-
curvattiscollegii. Experlus tamen lotum quod voluil, tioe tempus : seplimanam cnim tantummodo supev-
iiotavit liovam qua fralres post assitam causa refe- D vixit. 0 qnam hveve esl proesenlis vilre tempus ad
ctionis ad panern percipieiidum petcreut refecio- comparationem rclernitalis! Horlaniiir crgo onines
riuni. Sicqnc aggvessus cullro arrepto _pvessit qui bree audicuni, oinittere mala , seetarique bona.
lignum per jtincturas valvavum, quo aniboein trans- CAJ>.III. De quodam fugitivo, noinine Benjamin (25).
versuiu slvingebantuv, cum aliunde fevreo pcssulo Miiliis igimr Sfeciilariuni liominuin luvbis ad saipe
flfmatum non esset, iia ul capite veclis ejusdem dictuni monasterium oh amovem Dei cpiifluentihus,
-siirsum eievalo aditum pvaVberet intvandi. Tunc et nionasiicoe religionis desidevio ardenlibus, inter
iiriisef ille,5 sed non '-misefabilis j malitiae suoepande- caeterp^ Beniamiri nuncupaius, generis secundum
\bat eirectum. Nam Ingressiis furatus est yasa ar- 7 soectilumiiohilitaie poilens, plurinium ex hsefeditale
^geiiiea, qn__ sub corohis ac lanipadibus coram propfiainonasterio confevens, aditum peliifcoriyer^,
(23)'Exantiquo Aiioiiymp. lib.ii.cap. &,: lih. in et Iih. iv, cap. 38 Menapios 1
;\(2ii) Tiifnacuin Tbufiiay, ad Scaldim fitivihnl iyii Jiprjnis •adjiiiigii. Hiuc cpvrigeiidaFervariisenten
VehiTliiiio:HannPnire et Aplesioe, quam urbemMem- - tia de.Mciiap.iis.., 7. .,. .
:)iwrum voeat Philippus Boriai Speiahl.iasih Yita S. ;(2S.)Ex ainicuo Anonymo. .
:j8dijjindicpiscopi, El.-Jiilius Cicsav, De hello «Sallico,
- "
,1101 -,5IlRACULA;S>;BERTp.r-WB.!.; li\m
sioiiis, Iaudahiiique, ut facie tenus videbatur, sim-JA iiaiiyilatis, sietil, ^casuquesubilaneo in lerram pyo*
pliciJate fotum s"e conlulit monaslerio. Suseeplus ruil. Queni fratres cllissime accurrentes a lerra
itaque hic aique inter fratres collocatus esl ereleros. Ieyayerunt, eiimque aciein ocujorum clarissime
Sed non post niultum temporis .sagilla percussus protendenteni videnles protinus vogitaveve qiialilev
diabolica, ccepit sua mala opera defendere, ac nimio sihi a Domiuo fove.tsalus dala visionis. DicCbalau-
inslinetu iiiiiiiiciilhidi, morliferisque persuitsionibus .lem eis quod, cumpuva meriiis iniciiiione Domihum ,
..'coiiseustun pyxhcre. Gumquea fralrib.us spiyitali- ;exoraret, duas;f,iculas.ex\sephIcro: S. Beriini vidit y
bUs soepissimeGorvipevetuv,uon iiipdo non emen- jactatas ocuhs suis clavissinium lunien -.'infundenlesj.t;
dalus estfyeriim exosos eos habuit, quos ,ob suani .sicqtie liimeii oculprum foye reparatuhi. Tunc onini*-
perversilatem pluriniinii conlvisiari ,conspexji. Diti Jius claruit quod per merita B. Bevtini; pvisliiife
itaque in bac pervevsitate tpleyatus, taiideiii de ; redditus sil sanilali: -stalimque siue nipra eu.ni in
monasievio cst egvessus. Igituv monaslerium relin- pyiovemfcyopaveye lpcum, .pvoperisius niajovem
quens ccepii luslvave domos pvoplnquoruniVet qhoe- lionpyem: quam in pviniis iniliis..vitae inonaslicae
rere qni ilii secum habilandi assensum praeberel,, v.eiierationem adliibenles. Ille vevo nec iri pripre de-
nequam scilicel ejus operibus consenliendo. At cum je.cljoi.iedelapsiis, nec proeseniis honoris cuniulo in ,
niillumreperivel, oniiiesque ieuinpvopter reniissior"* P se eleyalus, rcclissinite pedefidei per semiiam bonrc
nftnipropositi s.ui exostim haberenl; ccepitVderiium operationis exhine agebat itinera Chri.sli, ac ei frev
freqiie.-ilare ftnia, ccenosisque niiniuni i.nquinari quenter concinebat: Exaltabo ie, Domine, quoniam
siupvis, ,et'-alia nefanda exercere facinpr.a.:Cuni suscepisliriie, nec ditatqsii iniinicos meos super me,
talia ergo splibus irisequereliir quoiidiaiiis, oninipo- Domine Deus meus, ciamavi adte, et sanasii me, Do-
teniis clementia Doniini. qnai ingraip.s quosque per tnine, Mtisisti ab itiferno animam meam (Psal, xx-xix,
flageila vocatad regmini, fecit euni ex iiiinio capilis '__.), Sicqtie patilatim crescendo pervenit ad charila-
dolove .himen amitiere. coypoyale: Yix autem ppst lem, quoepeifecta foras miuiltimofem (IJoan. iv,18).
lam diyam c.arnis aflliclioiiem, obiiiniit a pvopinquis Igituvpost hoc in sancta conversatione plures duxit
suis ut, qupcunque illis videvetuy modo: solaiium el amios, positus gratuita misericordia Doinini Chyisti,|
propinquitatis aliqiiod iinpeudcrent. Susceptusergo eui est benediclus in srecula, -,-.... .--.'
estab illip, sedjugiler vei'hovuni.coni'unieh'isverbe- CAP.IV. De quodam pcenilenle a vinculis ferreis: so-
ralus. Propter salutem enihi suani niisericovs D»r iuto (26). '..'".
minus lumen ei absiulif-oculoyuhi, et solafia iion VQuidam vir ciyis Aurelianensis, Adam iiomme,
sivil adesse pvopinquovum. Quadam igituv die cum , de vico Pfutiiaco (Prunay), ob fralricidium (27)
vaiile conluinelia frequenli iiiocstiis foret,, divino -• jussu episcopi urhis •Au.reiiancnsis.ferreis nexibtis
compttlsus iiistinclu, ducatum sibi ad monasteviura ventrem brachiaqiie constricttis, cum per plures
B."Beviini pvoeberivpgavit.;Qupd cum factum iiiis- aniiiis sanctorum loca yisilando,. lah.trfi incommpdi-
set, covam ecclesise januis prostyalus qtioti.die Dp- lalisniolemsuslineret, tanderii a B. Petro aposlolo
inintim de prrcteriiisriegligeiitiis placare stilduit. cuj.us limina Ronirc fvequentabat, duoyum nexyium
insislens jejuniis et orationibus iacyymisque assidiiis, ."-"solutipiieni adeptiis, per visionem, ut ipse lestaba-
psaiiiiodiaiisque dicpbat: Egc auiem sitni vermis et fur, aditiohitus est ut ccehobium Ghrisli iiiilituiii
non fiomo, opprobrium hominum el abjectip •piebis"'; Atidohiari atque Bevtini pey longa tevrarum spatia
(Psaf. xxn, 7) : tu autem, .Dotnine,;suscepior meus : cxquircndo, corumjsepatrociiiiis-deyole co.mhiilte-
es.glbriq meq, exaltahis cqpul riifiim (Psal, iiv, 4). ret. Qui uipnitis ejus parens, per diiilinos anfractus
At Paler nionasterij ejtis 'viden.s InihiUitaterii, a locum deslgnatiim adiit, et nopte pclayre aposlolo-.
Doriiino cor ejus inteilexii yisitatuin, et ad^povlarii riim seciindo Nonas Juiii, in hasilica S..Petri fratyi-
eum collocayit proebendp vielum qitptidianum.VIUe: hus riocl.unias laudes celebrantibus, .pyinianiqtie
auieni,sicui jam dicluin est, in pceiiiteniia .pevse- leclionem leclprepronunliante, horrpre noii:modico
vevans, animum nt avcum hahuil extentum,, qua-jJJ| circumfusus protinus;cecidit, statimqne ferreus ne-
fenus srcpissiine humum lacrymis figans merevetur xus confraclus, longiusque e bracliio propulsus esl.
audire : Dimissum'esi peccalinn iitnm. Quadain ergo Quem yocibus Iacrymabilibus Deo.et sancio Bertiiio
die Ctim synaxis horoe terlirca fratvibus cantarefur, . gratias referentem fratres a terra levaverunt, siinul
nicmoratus fyater jtixta altare quod in niedia eccle-, etiam ipsi auclori Deo et palrono suo Berlino debi-
\sia situm est, iibi venerantur reliquio?^Dqmiiiicre, las grates laudesque referentes.

(26) Ex anliqno Anonj'mo. fratre suo, qui qtiemdam socium suum occiderat, el
. (27) Sic passini hpmicidia luebant iilius tehiporis; ul.eimembrqperdonenlur. Et episl. 25.'.,p.roalip:.qui
Iioiiiines; alii vero dafo prelio, quod Werijildiim ePdeinse r«ceperai homicidio peypeivafo,uiinduita
appellabanf; alii yefberibus ei lnembrorUm luuli- : mehibroruminiegriiale verberumquepoiha.iiceaiUli
laiioiie. Qui-.adecclesiam confugiebanl, aut depye- .solulione pecunitvcomponere alque emendare quod
: caio.rcs inillebaiil, levius puniebanlur, ;aut ferreis' • triaia voluntale commish, Ex i«.uilius;
patet hon for-
iiexihus, auf pecunire niulia. Egihbardtis in7epistV;.."tuita solum, sed,vpliinlayia Iioiniciilia:. npn pu3iia
48 ad Marchraduinvicedpniinuiriylepfecatur, utWil-' capitis, sed levibribus poeiiis"expiari lum solita, et.
livaiino61Otherto, qui ad limina SS. MaVceliiriiet , ppena? dimihiil pl) coiiftigiuih in-ioca saiKta. Lege
Pclvi. fugeraiit, liceal solvcre Weregeldum pfo' MIrachla;S> fiertie ihfra adanii.liS. .
1103 FOLCARDI MONACIII"SlfHiVENaiS. II01
CAX>; V. Be cjuadam puella cbniritcta (28). .AA de moriasterio eypellens abive pevmisit. In S. Aif-
- Puella quredanidefamilia ipsiussaiicli, delefvilorioi. -doinavl (51) quoque monastevio, iihi vegiilaviisvvi-
nuncupato Meilingciseli, a priiiiaivo icmpoveoiritio i ventes adevant quadvagintd monaChi, Iviginta cano--
anibulandi pehilus pvivata, ita ul vix niaiiibus re-- nicos ibidem ad serviendum depiilavit jri niinisievio
pendo spatia Vnecessaria sibi iiianibus pevnieavct, Chrisli. Atpostheec lotius abbatiae civcuiens viilas,
octavo Kaiendas Julii concurrenlibus nostris pro- et qiiia duplexexslalial nioiiachovum nuinevus, dti-
vincialihus iliofe, regionis ad festivitatem Joannisi plam eis povtipnem villarum est lavgiihs; cariohicis
Baptistse,"ipsa: qupqiie adhiiniculo liecessaviofum auiem qiiia pailciOvescvani liumero simpla conlya
•fiiliaiiitei\fuili Et cuni sigiiuni; vespcrtiux synaxis: -monaclyosesl dafa povtio : ipse ea qiiaesibi maxinie
ja;n tevtium sojiavet, ipsa pvociil ab Eeclesia quous- -plaCuevaht,ad sua? pevvevsilaiis usum resefvavit;.
que.reiiiiiiavunraccessusficitus esl, sesein tevrani Et quia eanonlcus erai, ciim canOiiicisin S. ..Au.do-
deditVet oniiiipotenfein Dpriiiniihi per beafi vfri pa- iiVariiiiohasleviosoectilavitevvivebnt. Qtiid plus hiijiio
tvocii)iuiii proplfiavi sibi depveeabafiiv. Slatiiuque abbatis feferam versutiam, cii:n veraci possein la-
liofrofe coiiciisso, Oninihus ccepit niembris dislendi, niihe dicere huiic prinium loci iiiiju.s'casum exsii-
protihhsqiie erepta pethirii fecepil officia, Crealori lisse? bic etiani secuiidtim vevidicaniVeiitalis yo-
sno gratias agehs, qui eanl nievitis sancli paivorii " ceincumaliilaborassent, iniabores eoriini intrPivjt-
-sui Bertiiii diti optalaj reddidil sahilali (29). nec soliim intvoivit, sed eliain quselabovavevant, te-
" ' iilevafia pvoesumpliPiiedestvuxit. llic eii.am fyalevl}a,
7GAP.' VI. Quod Fridogisns,' expulsis mcnacliis,' '
-;' --'' canonicos ihsiituil.- '." chaviialis ulviusque monaslevii desliuctor exstitit,
' '-Mtiltaqiiidem et alia sigiia fecit Jcsus
pcf nieriia dtiiii et monaciii sibi juslum el ab anliquis Patyibus
confessoris sui Beriini, quoc noii sifnl scripta ih ivadiiuai vevevehlioehonoyem vindicant, canonico-
ilijVO hoc. Qiiave arileiii pvoelerriiissa siintve! ne- funique subjeclioneni sihi veracilcr defendunt; c"f
glecta. igiiovaiiius, jiisi foilp pvoplev ineuviani scfi- canonici ab ipso abbate.cauonico- fallaci assertipi:e
.4)tovuihVvel 'pvopiev'liiaxiinas perseeuliones ef iii- pviiicipaihiii ad se nionasieviovum peitineve diciini.
->ePiivenie'ritiaqtioe tunc lenipovis sanela mater Ec- Pvo liis oriinibus ei reliquis lyyariiiidis siire aclibiis
,Jclesia_:et xtiaxime in isto loco passa esf. E qul-bus hacteiiiis blasphenlaiuv ah oiiinihus, nec duhiuni ''"
oihiiibiisTinuiiisoiuiii iiicomiiiodum seu iiifortuniiim qiiodhlaspliehiabituvet a succedenlihus.
;ad po'sterpfh.m\menioviamhiciluxinitis iiiseveyidiini. CA.P.'Vil.. :De suvjectipne.cqnaiiicqruni.S. Audomari
''' ' huic eccicsitv. '
4jiovios6: igii.uf iniperalpve Ludovico Caroli Magni
-atque lihpefatofis filio regriaiite, cuiii eatenus hoc ^„ Mprtuovevo diclo Fridogiso quavto decimp regi-
-rihliqiiuinei iBiic'vegale ecenobiuih ex lempove hea- miiiis seu poiius tyvaiinidis suoeannoV successil iii
fissiini Bertihi ejusderii fiindaioris proecipui sacva regimeii cceiiohii Hiigo veherahilis filius Caroli vegis
-hipiiasiiei ordihis religioiie adinoiiuihriobililavetuv, laagni el frater Ludovici Cresaris. Qui Iiugo aiiiio
atque -seeundtinv ihstituia caiioiium fvalVum ad- incarhati Verbi ociingenlesimo quadragesimo qiiailo
opiioiie ipsius reghrien cornmendavelur, cOritigit ni condolehs irifelicissimre el miscrrimoe divisiOni et
qriidamFvidogisus (50) geneve Aiigitis et abhas S. discissipiii venevabijis Siihieiisis coenobiiah hifandP
Mavtiiii Turpriis anrio Vevbi incavnali octingentc- Fvidogiso faclai, a donino Folpvino lunc Mofinpruio'
simo vigesimp, et pvoefaii rcgis LudoviCi septimo, veneraliili ahiisfne unitaiem ccenobioruni pristiho"
abbatiahi Sitliiensis coenobii vCgiadonalioiie susci- niove velbvmari ihipelravil: quod et piivilegio fu'-
pevet guhernahdam. Qtti in iniiiotyrannidis shre cuni niaii fecil.Htijus autem privilegii Iioc est exemptaf:
cernevelahhatibhi univevsahi totinonachovuiii usibus : Exempldr chqrlceS: Folquiui de eodein,
deiegalaui. hlputa centurn et trigiriia hionaChoruni Ego Folquinus Dei gratia Mofinorum episcopus,
ihtOr oivaque nioiKisieria"SVBeriiiii seilictilsanclique Pinnibus fldelihus tam futuris qtiam prreseiilibus."
Audorriavidcg^htiuriiVriihil.quesuaruni voiuptaiuiri Beliqua :vide i» Charlulario Folqitini, Patrologice
Bsibus seqilesifatuiii;.avafiiioeijaciilococcalus,hiona^ D C torii. .GSXXVIvCof.1225V:V'
-chofhrii ithpudenter lental vitarii deslfiiere, ui fes CAP. ' ' : VIII. De Iranslatione
" sive relaiione S. Au-_
eofurh usihiis;\a ;Qdelibus' traditas suoe;lascivia: po- doindfi.
. tuissetfacilius ihancipave. Quod diabolica suggestione . Siib hac fenipeslate invenimiisila adnotaium in
wierite coricepliiiii, hefanda esf ab illo perpetfaiiohe decciiinOveiinalibiisaiinorum DoniinicoeNativitalis,
peractum. Nain iii capitaiieo aposiolorum seu S. Ber- qhod est octingenlesiiiio quadragesiiriofcViioViiidi-"
.jini;Iopp, iihfoclpginta et tves monachi deserviehanl clione sexta,.qtiod postquam Hugo abhas jam nie-
Doi)iitio,;s'exaginta pvo huriiaiia poiius laude qiiani movattis, excepta causa quahi fefefo, vir pei-'cuiicia
pi-o pei aihore yetinuit; reiiquosdisiiicliofis viise laiidahilis, locum hiinc sua cpnstiiulioiie.lauda.blliiei'-,.-
viios, quos shas pevyevsitati putavit non consentive,, stabilivit, qua et cahonicos S.; Aiidomari iv.omichis:
" cinn canonicis? Ilic
•:_(28)'-Ex antiquoAhoiiymo. ;'" primusahhas soecuIaris"SiIhi-.-
7(29):Hicdesiiiitaiitiq.'Aiioiiyinus.V . veiisiuih, "canbnicus sacularis. inquit -Joannes Ipe-
"'''.(30)'"Ilic esl Fvidogisiis qni iii caialogo frairuin viiis cap, 11.. ;.'.". . -''. '•_'.:.,
conscriplPruih iiihhasierii S. Galli apudvGpIdaslum\ .,(51) Pfiriiiiih.S. Mafiaj,.;quo do inonaslevio seu.;;
iheinoifiiiii' cum::;iiiis; moiiachls de monqsterio.S, '' ecciesia.I.ege Viisecap.,6. ; V;
Mariiui Turouk: Eraohe lum felic eraiil iiionachi
1103 ' MIIUCIJLA
S.BERTliNI.~4,LlB;i. 7 -',,.' 1100
S, BeViiiiieliam pev descripiioiiem capilularem A i, lione ipsius regiinen commendafeiuv.cuidaiii canO-
jiisle subjuguvit, monacfiumqiie ab infeviori ino- nicP geneie Atiglo, Fvidogiso r.ohiirie, ut^jaiii pvoe-
jiasierio ad S. Auiioiiiari ciislodiam (ut stipva dU. dicium esl, in beiieficiurii proh dolov! datum, a lo-
ctiiin cst) depuiavii.-diabol.icasagitla jacultatus (sic,) lius sanctre feligionis cantlove marcescere, in cx-
eoepii escogiCarequaliiev ,S. Audoinavi covpus, cujus teras mantts devenire, et miriorari a sua cocpit in-
bpe el auxilio ltna criin sodali siio Bevtinp Tavven- tegfitate.-Deriique nuriiefum monachovum ibideni
iiicus gubeniatur populns, Venriandis ad S. Quin- niilitantium,
qtii ocloginla tves Crant,; diniinuil,
lini hionasteriuin, quoniam lioc ipsiinf gubevnabat, villas et feriiliora
pfaedia vicltii nionaphoruni depiu--..
posset defeiwequantocius. Metuens tanien animosi- tala in dOiiiiniuriisihi usurpavif; nionasterium vero-
laleiri plehis, congvegaia Yevmandensium niullilu- S: Audomari qtiod cuhiir.onasterio S^ Bevtini itlenf
;cirie, teiilat vi ahslvabeve, si fovsan inipedivetur a «rat, penitus evcvlit, quoniarii quad.yagintamoiia-
filehe.Accessit intcviin, pt iiiohacho quodam Moro :Chiseliriiinatis, lyiginlacahoiiicps locoeovum sub-
iioriilne exstanle (jistode, sacrum sancli proesulis ac stituit, leviiahique pavteiri omiiium bonofririiad mo-
paironi noslyi corptts stimeris, villam «sqtie Lies- riastefium S.VB.eflinl pevtineniiuiii, eOvum-usihus
'{jensbiirizf\\ier\a, Lisbov.rg)honiinecuiiisUa depof- depulavit. Quid igituv iste aliud quafn liujuS mona- .
tayil mulliiiidine. Dei auleni providenlia operanle, *- steyii flagelliim fuil?Vqui"eliam a B. Bevtiiio in riu-
iridup in prociata villa nianserunt cum sacrato Cor- >nsevoabbaluni merito undeciinus exslilit;. quia iti;
pore. Quod cum saneto pncsuli Eolqtiirip nuriliaiiiih eo quod ea quse a decerii proedecessorihussuis beiie
essel, cum maxiiria muliiiudirie popiili per fotunf ordinata flierant everlit; decalogi...melas; excessit.
iriduuni coiigregati iiiseqiiithvpytediclUJif abbaterii TantillaTyevPhiec riosiris tetigisse suiTiciat, ul qtii-,
«riiii siiis usquc aij viilam siipeviiis noiiiiiiatam curii 7bus peccatis^ a,^sahctuarip Bei exortis lanta lnala
V-bmhifesiinatioiie. At iili gestientes covpiis sanciuni 'eonsurrexefuhi,.ac quiliiis'urgentibus causis saiictt.
suslollere fuganique. inire, nulla hoc multiludine corpiis niargafilafecotiilifa sit, nia;ilfestilis paleat.
pvpysus vaiebant a lerra levave. Tunc absque vetar- G..P,%. DedivisibnercgriiFrancbrum,
dallone uHiris comnvpdi accelefaiit filgani reliclo Iinperatore proefato:decedente a sseculo, filii ejiis,
'
corpore sancli; bcaius autem Folquhuis dans illis . Loiharius, Ludovicus et Cafolus, singuli 'palernum.
locttni fugiendi, aecipiens lhes.iuvum\(52)Hlud onihi iinperiuii! aiihuiaii. moxab invicem dissentire ccepe-
:auro preliosissimuui, fepetilo eailc ctim loih ple- fiiiit. Tandem pace facla, Francorum fegji.um sihi
Mani muliifudirie repprtavii; el pvajcavehs. in futu- diviserunl, luhcque 'nbstfse pavles ovientales CavOle,
vum nepariii modo aul alio qnovis ingeriip covpus /• r,'Tfegi,-oesseruht.V Civjus- pacis pblentu nequaquan;-
aubvveluvsanctum, illud in insu'a Sithiu juxla maladesieriint; sed dum siiigtili pev sirignla regns
covpus B. fiertiiii sub terra recondidit. pvincipavi, seque securidum pateriiani niagnillceit -
CAP.;IX. Qualiter corpus Patris noslri Berlini a S. Vliamproielare cnpiiirit, sese stiaqiie cpnfundentes
Folguino primo translatum esl. dejicitnil..
Legiluf in hujus loci archivis publicis qtiod san- •GAP.:____l.:Q_udiitir S. Fblquinus torpus S. Berlini,
ctiis Folquinus nostroescdis cpiscopiis (ctijns Cliam :'-.'_-' sitb ierru recbhdidil.

' corpiis rnagnis


celebre viilutibus in Iiac quiescil ee- Regnante eodem Carpip, tertio7 reginiihis Ada^
et ferro Dariorum bav- Tafdi (54) abhafis aiino, prajfalus prrenui. emefilps.
' clcsi.a (55)"gvassaiiie igne
bavie pev loea niavilima, paulo anle hanc vastafioriis saiicti Beflini arlus aiiiio Doniinicoe IiiCariiatipnis.
.diem CovpusS. Bevliiii cevta die sub lerra fecondi- (iclingentesirop quadyagesimp, sexto ^.; secvetipyi
«jerit. Quo'0quaiulo quihusve ex causis fec«rit, vel ; quani pviusfueyal locomire^ comppsiluni locayit..
'quandiu suh lerra lam sacra membra latue.rint, ad Gujusetiam sanclam tyaiislatipnemdistihctis lenir-
i iaudem Dei et honoreiii hujus sancli peypaucis ape- -.. porum diehus ;a cunctp pppulo.dipscesis.suoe niagni-
V riamus. Gloviosoigiluv imperalove Ludpyicp Cafpli •; licentius celebfandam. sancivit, ut quidquid iiv ejus.
iiiagni requeirnpcr.ai.orisfiiio regnante, cum calenus t> I saricta depositiohe, mense Septefnbri concurvenle,
iioc antiquhni et tunc rcgale ccenphium;ex; tempofe urgente messis necessyiaie,.ininus-digne cclebra-^
bealissihii Berlini ejiisdem.fundaioris praecipiiisacra renf, hac saticfa .trarislationis solemnilale libefius
1
mpriastici ordinis religione 'admodtihi liPbilitaretuy, exsolvere possent. Tarito igitur thesaurp abditis,-
aique securidiim insliluta canoiinm fralrum adop-., locis assignafo, iioii- mullp.posl leinporis inferya.lioj
(52) Sic iliesaurum neiilfo genere lioiiyavo usinv (34) fljc Adalavdus filtus: Renrici comilis de-
pant auclores medire a:lalis; AlCuihus epist. 49 el mililia CdroliMagni, jiiveiiis a patre suo, Deo, S.
epigv. 115, ihesaufa adbibel. . Petro sanctoqhe Berliho oblalus c&t in monqslerio,
. .(35) ObiitFolquiniis anno Donixni853, regisCa- Sithiu; sed postea svb- Fridbgiso carionicus: ap.nd .
rolixv, Adelardi abbatis xiv, episcopii vero sui TLL,1' ecclesidm S:' Audoman est effectusp deinie- "major
ad dexteram B. Berlini lumnlalur. Conservamus cap-,•: amii.s posl obitvm Uugonis .susccjrit.Iiimc.cibbaiianv
-:pdrii_ejus. unath processionalem-,milraih , chirothecqs; aniiq_.Domini;%ii:,ex;,!perib cap. 15, j.iissu GiirolL
qiqiie sandalia , sioiai guoque tres.- Hsec Iperiiis'i vegls abjectus aniio 859, subvogalo Hiigone jiinibve,
scap. 1.5, t|ui ex-.refiiin islavum contaclumulieies, ;, Goiiradi filio, ipsius Garpli aviinciilo : ac post bien-
pavius peviculo quotidie iibevari affirnlat. Eleyatioi: , nium restitiitus , e vivis excessil amio' :8C4, ciii
covporis ejus anuo 923,1.JihVNovcinijv. facla dici- siiccess.i S. liuiifridus Jloviiipyuni episcopus '
es
uiv c ;p. 22, pavte n. iiiiiijachoPfitihiensl 77 , •
H07 FOLCARDlMONACHISITIIIVENSIS' • 11C55'
omnes-is.tias patvire nalipnes, hinc surgentis gra-J S.Augnsti, instabai, et preshyler fiituruni celebran-
sissimrc famis aiigustia cpristernati, iilinc subitam dunique digno niofe ac solita CDnsueiudinisreve-
Nortrnannicrc incuvsionis rabiem siispecii, omnis rentia indicebat. Eumdem ilnque fesltim trafislaiio-
; pepe ,npbilitas isiius teyrrB,prreter' paucos, qnos nis diem qiiosdam' inulier; posiponeits neglexit,
opum ac fundorum copia et caslellonim vel intini- opusque servilc tisqive"ad hiediam diem perageve
.lionum ficliicia deiinuerat, p.ost doininos suos vel studuit: post vestes, sihi muiiditie pav3ridas ahlueve.
qiiocunque. tutius eis videbatuy discedeliant. Proa- festinavit; sed aliud qttam raia eyat, eadetn hofa
levea vesiduos iti manu famis, ulcunque exutos sibi contigit. Nam subito prinium rubrrc effeclse
periculo, demum rabida Danoriim crudeliter lania- sunt, . tiim . itifectai cruore sanguinem disiillare
tura invasit insecraiio : qtii poslquam rabiem siuo coeperunt. Instat illa Ipl.umvestes superare accre-
•lyrannidis exacturi htic iioslilitev iiTupevunt, nul- sc.ejiternnitens sangutnem; sed quo niagis abluebat,
lum hic fratrum, prreter qnaluov palmani (de his eo niagis ipse sanguis incremenlo abundabat. Nara
iib. ii, cap. 1) jiiavlyvii prajstoianles,. iiiveiierunt. ii! primis gullatim siillavit, postea, uti pev slillici-
Quid igitur si.tunc pvafati sancii covpus eminentio- diusn aqua distillare solet, fluxil.Quid agCrel? stahat
.ribus vel cevtis locaium locis dehite venevaretur_ stupefacta, snperque; taiito miraciilo atlonita. Pro-
expOvtaiidurnnc puiatis in valida manu Dpmini B ] linus fama signi volal, concurrunt vicini, prresentes
eviperetiir? An noji, tunc miilio necessarium erat, inirantur.el quidam e"niilis yerum protulit iijquicns:
quod jam dictus sacerdos Dei tatitoriim malorurri Feslum diem hunc solvisli, operafa es cum minimc
pvrcsagiis in conseyvandis sanciis pignoribus paulo UM licuisset operari. Acceleratur ad ecclesiam ,-
ynte effecerat ? Necdum locum hunc aliqua castelli veiiia pelilur , pcenitentia indicitur, cruor fluere
vel valli.defendebat imiriitio !\et idep, magis autem dpsinit.
peccaiorum mole urgente, huc perfacilis inimico- :CiP. XIII. De quadam muliere feslum translationis
rum iyrupit incursio. Necmo.do semel, veriim Lis nou colenie,
terque Sithienses fines profligare non cessaruni, Altera aulem niulier eodeni die, vanno.' annonam
donec prsedicti sancfi meritis vnnliipliciter aitriti...in .purgavit, purgatam moleyevPlens. Yertim anteqiiam
vaginam suarii compulsi sunt regreuf. Tantis id operis aggredeveluv, a nonnuilis quod miiiime
;. diyinaj ultionis cladibusfianc terram ferme centum pbservavet festuni diem reprebendehaiur. Quorum
annis. occupanlibus, denuo quasi quodam diiuvjo verbis irritata fertur respondisse : Quot sunt, quot
7'dilui.lurhis decocla tribulaiionibus. Tantorum ergo . que nunicranltif anni soles, lot nostri preshyleri
inalorum sacerdos Dei Folquinus sancti Spiritus codex inscriptas bahel festivilales. Dixil, et ohinino
.'illuslraiione prtcmonitiis, duni advijir, yejtevubile V Molevcyohiit. In pvimo rnolrevotatu ligniim pahhs?.
S. Berlini eprpus ignolaToeo et ubi n.^ius pntare- digilisque adlirssit , itim bvachium qtioqnc toiuni
liir, occulu.it, id huiiis praster paucos coguoscenti- diriguil. Kox eliam mola immobiiis steiit, adboerens
hus : ac ne palam qtioquo modo ;deleger»jtur,gi'a- riiaimi Iigiiuni ad sese traxit; coiiata est avellefe,
yibus eosdem infefminaiionibus ac - sacv.yuentis . sed iion poluii. Taiidem ruhore cpnfessa vevecun-
cohstririxit , solemnemque diem hunc nohis esse . diiinv,dexlvamligno adhreyentenioslendil, noxamque
sancivit, qui est septimo decimo Kalendas Augusti: . errati confiteris ecclesiam adiil. Monilu sacerdotis
ubiusqiiead liasc nostra novissima lenipora, scili- . orali.onem proesentes fundiiiit, lignumque cecidit,
cel ducentis quiuquaginta annis (55), altor et pasitr ipsa lreta domuni rediil: cui usque omnis fesius
nostei' latuit. : _ dies limori fuit.
CAP. XII. MiracuUim in translatione S. Beriini . CAP.XIY- De sanguine ex spicis manante. ,
factum. Alio quoqtie tempore eodem celebrilatis suaa die
Dies festus translationis corporis heati Patris ' spicas avulsas sanguine affluenler imbuit, sicqtie
Bertini, qurc celehratur seplimo decimo Kalendas liumanis usibus inutiles redtlidit.

:
-: LIBER^SEGUNDUS MIRiGUtORUM,
Ab alio auctore anonymo scnptus circtter lnittum saecuii X, cap. 10,
. ; ; PILEFATiq AnCTORIS;

His ilaque; a reverendissimis Patribus nostris sui. co.umnis solidissimis qiiam Iuniinibus pra?.clarissi-
temporis omniuni bpnoriim studioriini non solum mis npn niintis veracitey quam fideliter de vifttilibus
appelentissimis, verhni etiam. status sui loci fam heatissimi patroni nostvi proelibatis, plurima post-

(5S) Eadem annorum sunima legitiir in relatipne' Berlini coypus teclum est aniio 846 cx, dieii.s
Bovonis, a quo auctor.ista mutuatusest. Quanquahi: fcicctum anno 1058, infra.
lcgendum. ducentii cleccin cnnis : siquidcm S.V
4.09 MIRACOLAS. BERTIM. — LIB.IL" ; «HT
niodum, non (qtiod ahsit!) inopia dictatovum, vel & dimur notificahda, hon yenlosaejactanfire vanilate,
defeetu scriptoruni , sed mulli.iioda insurgente sed simplicis animi devolione V ac proesumptibilU
advevsiiafe lemporum exstant iiilevhilssa velatu Iiuniilitale,"malenles polius, si qrii aemulifierivolunt,„
Viignissima. Quovum e numevositale patica, ac rie palere morsibus degaiiniehtiumVquam mivacula ad,
forte frivolilatis vel mendoe notemur noxa, sokmi laudem et gloriam npmiriis Dei elecli sui mefitis-
ea quaa au.t ipsi vidimus , aut ab idoneis pevsonis liohis prresenlibus celebriter perpefrala segniler
visa cognoviniiis, non pvopvioeteniefitaiis fisi au- reticere , ei a memoria abolerr succedehtiuiii.
dacia, sed polius illius fveti fiducia qui Irnguas Unde, quanquam simus inerles, nunc cordi adest
infahti.um facit diserias, quanquam ihj.-itiselcgan- pieposita iiichoare, et inchoala summa cum devo-
ter,subinferve satagimus humilitcr. Ei li.cet ingehio tioiic pro posse edere.
'fcardi, sermone imperiti, lioec qiialilefcijnque aggre- J*-sffc: - ,.- •

\" 'INCIPIUNT .:M'iRACULA,: . "...


Cip. I. De adventu pqgaiwntm. ]
IJverunt, hajc sunt : Woraraus [a/., Woradus]'et
Temporibus divse niemorire:Caroli(56) filii Ludo- Winehaldus sacerdotes, Gerwaldus et Raynardus
vici, pritis regis, posleaiiriperatoris, chm sreva ly- diaconi. Quorum Worardus, qui ab ipsis pene cuna-
fannides paganonim emergevet, famosa flumina bulis suh norma monaslicae religionis. edueatus,et
SequanoeacLigeyis advolans, et per lotam grassando veluli tunc jam decfep.iius, ila et in Chrisli tirocinio
Keiistiiaui. ferro igneque non tantum circumjacentes emeritusmiies erat, diris colaphorura turisionibus
tsrminos, verum eliam Armoricre magnam partem ictus nudilateque triduana el algu fereletho lenus
coiisumerel, post rion niultorum tandem annorura profligalus exstilil; Winebaldus •atitem licet pfo
rolatus parlim ingeniose'adacli, praasertimque re- afllictione niinia sui corporis macrore atlenuatus pro
spcclu misera-ionis divinoe.repiils.i,abscedentes repa- Dei liomine fuisset, acribus vefberibus niaceralus,
iriaveyutii,protesiantesnullo modousquam seamplius atque eliam per nares infusione viscera disleiitus,
illius regni fines vaslandi laesionerepetituros. Quod semivivus esf relictus. Geywaldus itideiri, quanquam
tamen non mulio posl amica sibi fyaude inficiati, senior, quoniam vegelior et fortior aliis videhatur,
more eanino qui quarilo plus aHieiuntur, tanto iriagis licet diversis' mulloque gfavioribus vexatus fuisset.
insequunlur, pecunia avidi, rapiiia risiiati, pvoeda .ludib.riprum suorum irrisionihus,servante eumlamen
famelici, sanguiiieque meiiliehaniur siiibundi. Nam Q i bomino, elsi non prisiinre sanitati, saltenv est vilrfi-
anno Incarnatiouis Domini Christi pc.tingentesimo eoncessus : ac sic non sunt fraudali mariyrip, quocl:
sexagesimo inniiodica iterato cpadunata manu , plu- iflhianler lolo appeiebanl voio.. Quavlus proinde
rima classeiler noium repetentes,ae lolo nisu alto eoTiimqui et junior ac succulentior (ut proetulimus)
mari veliflcantes, spumantia certatim sulcabanl fveia, , Raynardus nomine, vaviis epnlvilioiiibtis fvaclus
perlinacique cursu applicuerunl in flnibus Menapio- illisque ahscedeniihus el secnm duceve conantibus,
rum, iii sinu qui vocalur (37) IserrepoVlus : el ihi . cum viyibus quibns polnit ne cum eis .-icetobnitere-
prosilienles nulloque a puhlico pervio diyertentes, . UirVeligeiispotius iu Clivisti hominis confessione;
incendiis quoque ac ceedibusillius ergo indulgenles, si id quoqito modo ab inimicis extorqueri quivisset,
utad famosissinium locum pausatiouis Christi con- Vmarlyyio ibi animam Deo coaimendare, ef corpus
• fessorum Audomariaique Berlini furlim
propera- paternis coameteriis concinerari, nome.riquefraternis
renl, avidiiaie thesauros ecclesiayum latenter subri- . dypticis inscribi, quam ludibripruni suorum cxsc-
piendi ac spe servos Dei improyiso...inibi compre- . crahilissimis spurciliis ppllui; diyis lamcn ht erat
.-iieniiendi, brevibusnociium hiealibus,scilicel Sahbato . nexihus yinctus, niiserahilifer protractus esl ad vil-
hebdomadis Penlecostes hora secunda pevvenerunt lam propvioe hunianilalis de matve pvofusionis, di-
-ad Jociim quo lendebant. Sed prbvisione jugiler In D staiitcm a moiiasterio tertioniiliiavio ad aqiiilonaleriiv
se confidentium lutantis Dei, nullOs: ex fratrihiis plagam diclam Miramp. Siipatiis itaque muUiludine-
ibidem repererunt; verum monilu jubenlis. Domini . iniquorum ac tam pro. plurima yallanlium quani;
oblemperantes, quo dicil: Sivos persecuti fuerinlin densilate noctis, qtiia in ipso crepusculo per cara
una civilale, fugitein aliam (Malih. x, 25), subduxe- . tyansierunt, nesciens hhi esset, dictum esl. ei a
riint se ad teinphs, servantes secundis el melioribus concaplivis nolis : Ecce. e vegione portre quondam
rehus prrefer quaiuor qui devoverunt se,(si Beo liativitatls ture inuis. Quod cumVadvevlisset, subito
plactnssel) ibi marlyrio ppiius velle vitam finire iii levvam covruit. Cumque aversis.lelis ah inimicis.
quam desolaiioiii sui loei supefvivercr Quod quia Cx : ducentibus tiindeiido.cogeretur ut surgevet, et ille
parle aliierDeus fieri disposuit, subsequenli evcntu proiesiarelur. se nullo pacio. velle, sed magis inibi
patuit. Nomina auterii illorum qui se laliief devo- pvo Christo\Pppetere, crcbris laricearum puiiclioni-
(56) Id est Cavoli Calyi, qui anno\740 successit Sithlverise monasterium diripuisse, nimirurii an-
in palurui regni poriionem, amip 875 imperalor no845etS8iv :----;
salutaius. l.n Chronico Nortmannieo edito apud Chcs- (37). Iserce portus Iperio cap..:Mmpdo Neoporlus,,
liiiiiu ioino II Hisl. Franc. dictuitur ISorliiianiii bis vulgp Nieuport, oppii.luj!vadIsei'a3:oslia.:...
iii! F.OLCAR.DI.SIOSACIH SlTIHYENSiS 1112
b':s perfossus una- cnni ssi><_uiiiiscfliisiouc animam A mirahilisque fabiicrc sludiieninl ociiificare, cujus
dflansChihto libavil. loiigitndo consisieniis in lovra a>quabai aliiiiidiiiem
CAI>.H. QuaHlcr Dani Danos suspenderunl. eiiliniuis eccleske cni siipevponenihim ci-.il. Ncc-
No.ccliani rcor silendum rci eveutiim, divino mirum, tvistcgum enim (ul vulgaritev loquamuv)
iudieio mcrilis B Berlini in ipsa egrcssionis liora iviiiin iripodum ordinibtis facluni fucrai, cxccpla
pcraclum. Donaria enjm iinmodica conjicicntes stinima rlaxcndicc (58). Itaque eccleshe stiperpcsito
argenti, supcr allavc ccclesire rcquici ejtis cumiila- ct crocto, [ier singiilasquc comp.igines juncio, cum
veiiinl, ct uni ex jam diclis fraivihus ne ah aliquihus tholus pomifcr in ediio una cum tviumpliali signo-
vapeveturservandiiin dclcgavcrunl. Illis aulem cu- crucis cvigcveiuvac in gyvo cjusdcin slipitis super-
neaiim globaliinqnc exire pixpropere cerlanlibtis, viiiia roio, nbi haslulre el labiilatro pracfalre daxen-.
i'csliterunl laientcr quidam illorum, temere p°cu- dieis supevinnili ac configi dchucvanl, liumevando
niam involantos. Quod cum primorihus innotuisset copulaiemr, uniis nriifieuin noinine Berlus, sians.
}.m cgressis, suhsisienlcs insonucrunl ltibis in in- super eodem circo avripnil niallciini, ct qiiasi gra-
lerslitio duuni moiiaslcviormn, subsisienlcs el coadu- liilabuiidiis pro appropiuqiiiila pcne consunimatioiic
nanlcs se sibi, qnoadusque rei sunl requisiti et tani niiri opcvis, ictum veluii jaciantev longius coii-i-
B gens incauie jerit. Sed cheu! resilicme vota et
Kivcnlicoramquedcducti: eisque conviclisetjiidicio
sacrilegcrum condcronalis, suspensi siint in ausirali qiialrcnte, vacillans pcdibnsquc liihvicans, rfe tanla
partejuxla inlroitum porloc monaslevii, cvidenlis- aliitudinepvreccps lcvva tenusvenii. Sed.mirtnndiciu
sime pvomulganle Doiniuo, judicio cliam infidclium, .nii.abilinsque miratu Sadco niillam Isosioiicinpassus.
poena bicvi quali cy.uciani pleclcndi suni. perpetuo ni.si quod lanloe altitudinis prrccipilaiione conslcr-
s:ib proclenlu Christianilalis, nisi recipiscant sacri- natiis ftiil, qiialeniis amhigiuiiii ficri fas non sit
Legi. Hnde, Gliarissi-.nf, cliicuhrjlis-inia diligcnlia suppovlaluiii esse cuin alis siibvcnlionum be.ilis-
adverlenduni nohis est quam clcmeiilor Doiiiiiuis simi Piiiris cui servivit Bmini. Aslipsilaiioiiiquc
f.ahenies quasi longiim fiuiem imiiupibiliier peccala l.niitiiniraculi appouiniiis qiiam risibile ei plausihile
'
noslra , improvisa, iino iiuisa liosiium invasione respoiisiiin acciiivenlibus, cl iiquain sihi quasi pvo
dignanlev castigando nos vedavguii : pariquc modo rclbcillalione olTeveniiluis, sine ilnloris anxielala
oxactissima civcumspeclione tonsidcrandum quod prolulit, scilicol q-.ioniam in opcvc suo scmpcr ct
misevicovditer el locum tuiic scrvavil, et hahiiaio- labove jiicundus eval, pto ccrlo aiehal eos scire,
ribusgvaliiita pielatis niiscvalione pepavcit. jlerilis quod siiim vestingiicvepolius gain.ouriljugilev vino
quoqiic patvoiiovum loei digiium anmiiiicvavi, qnod r-. quam aqua, nec obl.ito tunc egevc iymplirc liquore.
eodcin lemporc caplivali in hvevi vcievsi SUJIIgau- Aclutum cnim quasi liinli opinione inforiunii fraires
dcntes uiiiversi cl lreli. ctim cictera fainilia mistim manipulatimque sieut,
€.u>. III. Quuliler quidam opifex ct snmm.tale ec- ad cxscquias illius Iapsi accurvciiies, cum coinpe-
ckiiiv in lenam rvens iiilnl inali s.cnlit,- vissenl slave incoliiincin, duxcvunl euin gaudcnles
Post discrimliiis pvrefaii lib. yalioncni fialres in.eccles.iani, lleliis liislcs in ljetilire lacvymas per-
pjiisdc-.u coonohii coinenicnles, lacvyini.sque non iiiiilautes, cajnpniias solito prohxo clangore grand.-.
liiinus gaud.i quam niceioiis illiii , post laincu sonas increpiianles pnvi.er, simuique soleinnilcr
vniiiireqiiiovcs facii, eoiporunt piieoovdialitev ira- oii;:s Domiuii autlori c! B. Borlino ojnsdem iuiraculi
olarc qualilev Douiini of&nsam pl.tcabilem sibi sulneiiiori
ps.iliondo ferentos. Aitilices quoque h.ic
poti.isscnl faccre, sei-eque ci pl.icahilcs rcdJeve. In viilute neduin dicainus animali, quin ciiain-voho-
arguincntmn eliam lnijus rei, veluii niaiisiicti filii valiores et aud xiorcs cffecli, inclioaiiim opus cx-
vdiuoiiilioiien) palris pii gencrali pacto consonsc-
plicuevunt conslanles ct Ircli.
Tiinl, giaiiooiores se.supev liac ciisligalionc, imo CAP. 1Y. De quodam cive Virida.iensi naturaliur
caiendalioics fi.-ri velle. Sulerii quoquc priores cura surdo et muio ad t-epulcrumS. Berlini sanaio.
cum scnioribus consiiliieruul, quibus po:isainn:m D Succedeiite quoque (einpovc accitlil ul quid::in ot
(icciipaiionibiis qumsscnl piiounn iiegl.^cnliarum natione cl noniine ignotus, ncc niiium, quia gemh.vj.
rediiihitioncni vcddeve. Sicque coihii.uniicv tvacla- miserahilitev modio fucval coiislriclus, (;.u.!im ei-
luiii (St, ul (ciia ccclcsiaruin vclusiale consumpia, e-.iim a piim.nre profusionis hova exsiiiit vactm=,
i.etcr.-.runiqiic officiiianiin pcrsljllaulia non pohini cl loqticla pvivalus) venirol pevogiinando ad mona-
rosarcii-cnl, vcvum sine inlermissionu.vul aliciics sievi.im pvrclali 1'aliis. Qui cuni ihi niiiliiiiii teni-
ncgi lii iniciposiiione p^ciiitcr lenovavonl. QuoJ povis pcragci-cl, ulque prrciulimus quia faii non
s.eul suiiinia dcvoiionc inchoaiiim, ila nostvo opevc poltiil, pi:I-.ali!;us laiatavanliiim labcllavum siipom.
ocius quaiii piiiiilialur, Dcocflecluiii suhiiiiiiisli-aiiie, hieihiicai-el, niihoqiie se alicuLi divcvieiet, ejusque
ptilclirc sircimissimequc cst pcrfeclym. Ecck-sia conliiiUiCcoiislanliic jugiialein ccclcsiarur.iqiie lfc-
qnoquc icqnici S. Berlini celeriiine cxsliiit miro qiicnliam Chrislicolje ioci dclraclanies, confcven-
sipere pluivho cooperla. Sed et iuvvilc ipsius licet tcsquc non sine iiiilu l^oi taiem sigiiilicaiiiidiu fievi,
iiovilcv cssei siipevpositum, quia anliquo move evat eoipcvunl eum huinatiiiiscc-lligerc ct in xciiodochio
I.icnim, ilcpostieiunl, cl aliuj niirre niasniludiuis qiUilidianrcrcccpiio-iis paiij.oium (Ut-galo u::-:>a;t;,-
pS) 51e.--(summo cnmpaiiili, vulgo lc cloclicr.
ii 13 1HR.AC0LASVEERtlNf; —LIBV"ll" 1U4V
nCin iili desigriave. tbiauieni pene aiinum conversa- A afTaliisa pviiiiatioiihiis ut scctini ivet, appellavetiii-;
fus, posl liebdoinadreDoniinicaeRcsurreclionis com- nedum dicamus, ivi.t, vevuin eiiam monila saluhvia
plelionem, decimo die, id esl quavta fevia, monachis adversus audive dissiniulavif, piergens.ad paucala
vespevthia debita in ecclesia pevsolvenlibus et can- pecora quoe videhaniuv esse siii juvis pvocuvanda.
tove inchoaiile antiplionam ad crucem-saluiaiid.am,' Cui pviusquam pevvenisset ad pascuaVum loea, ac-
ita incipleutem i. lte, nuntiale frqlribus nieis, puero- ccssil ahgov animi cum finipre infolerabili et niinia
que siihsequeuier prommliaiite versuni. : Dicite in horripiiaiione : atque, uf ah ipso.posl didiciriius, vi-
nalionibus, cpeleyiseliaffi suelo more ipsum iraelim dehatur ei quasi toluni peiiiisum se fuisse calore
ac siihmisse pcrsequenlibiis, in ipsa quasi sileniii fevventis aqure : el vchili ignotis loquaiiiuy, quia"
h.ora coepit jam dictus'sufdus ac niuius blalevando sitiis ejiisdeni fiindi ubi hoc pvovenit falis esf, ut
. fniitari;.. audilas psallentium voces. :Fratres ifaqhe illic yiahtium obtutibus clarescatpyospectiis eccie-
ad iam iiisolitum hprfenduhique- sonuni payefacii, siayiim Christi'coiifess()vuihAudoiijaviatque Bcvtiiii;
subsliieruni aniiucnles pecoiiomo pauperum ut .lhiser ille licet oh duritiam sui seii siihseqiieiis ini-.
iiiquirei-et causam. Qui cuni solito ei arinueret, nec raCiiIum miiiime miserabiiis, riisus eb (piaiiquani
proficeyet, ivascibilis ut evat, eoepit; euni vevbis sero se divertere, quaieniis illoruiii pvecilnis jtiva^:
inevepave. Al ille ipsa eadem verba, qui.a aliiid loqui veiuv, non poiuit, sed pene exaniriiis iante in teryaui
nescivil, blissando vespoiideveteniabai. Tuncfratres V pvovuit,liequaquani iil passipn.e scoiomaiica (vevii..
protiijus inlelligenles ei a Doniirio nierilis B. Beviini ginosa) iclus, sed pvp aiiimae iljitis (ul poslea (ia-
concessum esse auditiiin et falum, hymiiicanoris vuit) salvatione, iino magi.s"nomihis Dei latide ip-
psallenliis cum sigiiorum piilsatihus, Deo graics ac siusqite disposilione Itiminuin deleciabilitini visu
sanalori ejus lotis referebaiil viribus. Hiijusque vir- pviviitus, ac bihiaiu vel eo ampiitis in hujiis c^cita-
liitis exhilavati ir.ipudio, quia in primis auspiciis lis permansit amaricalu. Qui cuni adhuc; loyporis
flovidrejuvenlutis erai, niisevunl etim ad canpnico- lcperel dceiilia, quasi iunditus de siirc •saiiitaiis vp-
riim schohim, Jilterarum sliidiis quan.tulovpossel fovmalione diffidens, bovtatu landeiii s|ipruiii, hea-
inibuendum, eonliniioqtie ubi diuriialia eapitula cuni lissinii Palris,'Berlini' perrexil visitafe liiiihia, ,afle-
vespeyiiiialibus psalmis didicit, comairi sibi capiiis vens qtire ohtineve poiuit, iiiaxinie ceyea 'jnuiiera.".
deponcre poppscit. Al non longo posl loedere-coepif, quo si Deo cl cieinentissimo jiim dicio Palyi \i\;\-..
prpfcssiisqiie esl cordi sibi fore Roniam peiendi, .ciiisset, cjus nieriiis recipeve niercyeiuv ai)i;ssa
acceplaqueliceiilia, 'junsitse Saxonibus iillvaiiiavinis capiorum ovbituri luinina, spOndcns ac confiyriians
Itoniam peteiilibus. Cumque iina cum illis pevvenis- g quidqiiid stipev eo divinrc pielati placevei, veliquiiiii
set ullva Lingonuin civitaleni, corisociavevuntse cis vitoc sure spaiiurii ihi perageve yelle. Quam ejus,..,
f jiiduneiises negolialoves eamdeiu viaiit lendeiites. iniiniaiiv covdis devoli.pnem.vconslantissiniamq.iiQ.
lisque ad civavicalionem yire ducenlis Ilispaniai!). confessionem inspicierisoccultovuiii cogiiiior Dous,
Ibiqtie tunc inholuif quod aniea fuil ignotum, civem meriiis el pvecibus cleriienlissiiiii Patvis veddidil 51-
videlicet ipsuin esse Viyidunensem ; quia ibi agnovit luin visui et visuhi sibi, lanta scilieet.pevspiciiilatis
siios, licet diflicililer ab eis posscl ipse cognosci clavifale, ul, quoniam a puevitiain dofno cujiisdatii:
propler inspej-alain reformalioiiem ingenitoriim iiohilissimi ejusdem vegionisviviadhllo leiius educa---
movborum. Itcr lamen cceptum slrenue peragens, tus et altns fuit, atquein genrecio ipsins iieii<li, cti-
iudeque icdiens, sine diveriendi ad propvia deside- sandi (iif est, consnendi), fexendiVomniyhe artificio.
rio directtmi l.ocunisanalionis sure vevisil, ac Deo el nniliehris opcvisedoctus, quidquid inpvrcdicta post- :
rcpafalori suo gralias retiilit. Noinen eliani in ba- modum ecclesia pallpvum oriiavihabuil ei ement!:ivi%;
plisiiiOsihi indiluin quod pvius nescivit quara.a npils scu ccclesiasticarum yesiiuin lavari. ipse soHieit;y
iHuicil, liinc r.otificavit; Eriiienfriilii.s eiiim vocaba- iiileniionc procuraret, aiihelaiiter aspirans ct siip<
luy : sicque stiis benefaciovibus valeiiicens, vefevlus pliciler implorans, qup velut ipse piabovah.dp,desudaf;
Benediciioiiuincopia lretus remeayit ad pvopvia. 0 qureque emendave liecessavia etemtindaye hiiiila ;:
CAP..
- Y. De quodain per bienivum exc_vcalo,prislinb sic divinrfi miseratio.iiis clempiitiavdeiiiiquenliariiin;.
lumini reslituto. suarum omniuni digrielur ablui iiiquinariicnlaj rjuoV
Sicul iionnulli.suoe negligenlirc lemporepericli- mevealur ad Auclovis suoe vefpymationis fciiciieij'
lauiuv, ila diviurc dispensalionis saluheyriinacasii- perveiiire vocamina.
gatione (ut in proesenll evcnlu perspicue claret) . CAP.VI. Quod Dani alicru vicc.redieriiiii...
niulii salvanlur. Quidam enim vir coloniaj ejusdeni Ea etiam tempestate qua jirregvaviiiiiihusac pric,--
Ecclcsia;, de oppido ci appendcnte riiiiiciipaio:Gi- poiidcranlibus mu.ltimodis, non nioV.o.soliusviilgavis
miaco, Lctfridus nomiiie, in Cliv.isliaiiiiaiis devo- populi, imo oniiiiiini dignitaium et ordinuni dclin-
l-ione (ut rei congiueiitia posl declaravit) creleris qiieniiis, non iaiilum Franche fiiies, sed etiafri to-
coniniuiiicipalihussuis ininhs curiosus exstitit. Ideo- tius ycgni pviiicipalia q.ureque loca Armoricaqiie
que ct aecidit ul, duih quadam die- Doniiiiica cives pfoviiicia diinina (quod nunc eiiumerafeiohguiii csl)
ijliiis liiore solito ad ecclesiani lioii ininus--Tiiiiinav sacrilcgte Danoyiiin genlis oppyessiOne-cyiideliter
uientis devotione anheiarenl, qivim gvessibuspediuri licel. juste iiivaderenliiv ab jila classe, pluviiiiaqiie
jivtip-ii-arciit,ei ipsc"ui soliio niulciaiinejjhindiioquii. p.vp,siii liuiiievosilalc (velufi cpitiiclicws loqifairiuf).
1;115: FOLCARDI MONACIHSITHIVENSIS ''*». -im.
magnus cxercitus ab oninibus dieeDaiur : anno ad- A coiriputicii se] niutiia contessione rebapfizaveruiit,
vtiiiiis sui iii regnMiii duodeciinp, ab omni plaga ac huniili perceplione niyslerii corporis et sanguinis
iibi diiTijsus evat adilnatus in loco qui, pb concur- se nnjiiierunt, dantes invicem dextvas pvo libeviate
sum insignium inibi aquaruui Confluenlia vocaluy, el loci tuilione se velle aut agilitev oppelere, aut
ascendit flunien diclum Iseyam, perveriitque et equi- streutie defendere, muriinjque pyolinus optiinls (ut;
tatu et navigio subusque Novioriiam (Noyori)eiyiia- nios incolariiii! regionis est) armis procpayaii'-coii-i-
te;ii, faciens ibi inuiiiiioneni circa villaiii ex aiislyali scendejites, una curiipriusprxparatis Deliicisiiislru-
plaga, hatura niunitam, scilicet aqtta et silva, voea- lnentis munitissiiiie arcein yestierunt. Tali eoriini.
lam Ghyvisiacus, [al,, Ryrisiacus], intendens si in "constantia paulo anie ayvogantes iuimici chmpevia,
brevi nequivei arcta et diulina ohsidione civitatem, nec non Cl parte inclusorum audacter sibi oiivios ire
quia pavva yidebaluv, capere posse; Sed cum he- extra munitionein visa, Deo illos quammaxime ler-:
misph-srium nihil ibi prrcvaleiites coiisummaveiit, et rificanle, aniinositaiis supevbia mollita , jactaiilia
(nedum dicamus) aliquid proficerenl, venini niagis pvessa, auiiacia remissa ac liquefacla minime au-
fame ac siti omniqtie penuria arctaii pene deficeiciu, dentcs aggvedi co?,pia, diveyteruni se ad pccova per
consultum (ul evenium suhsequens patefecit) ba- agvos pascenlia capienda, ocius vepedare ciipienics
" vcl cum tantiila. pveada; vesiiitii vevo vivpvumno-
huenini, ul in vegnum quoiidani -Loiharii irenl,
traciantes per mariiima transire, e't castella ihi siroruin hac _iiiyasione.comin.oli,pvoesertihique de :
rece;is f;i.claoLtiiiere, iiscolasquo omnes, nisi se de- Dei atixilio teslatpnunqne proprium inlerveiilu.fisi,
dcreiii, niortiiieare. Qiioeoinperto pars juvehum qui vepente ei-iiperujil :de ininiilione, irviiinperiies posl.
sibi. Cigteris agiiiores audacioresque fievividehaniur, eos, eqriites quidcm.per coiiipendia. priuaiiiicipaiido-
luiiiwfp quiiigenli qiijnqu.igini.a, selegerun.t-seinsciis. i.lios in planilie nio:uis uiide aiite dcscendcranl,.'
aliis ab.ripientes clam noclu qtiasi solito in aliam quia leiiliin pecora-miiiabant, hiibciites coiiieinolui
pavtcm pergeiido, arvcptoque iliuere insuhsislibili t.alia.eo: audere; pedites autem post-lorgiimMi.se-
Ciirsn directim tendehant adinuiiiiiuuculam prupeve quentes, ponenies liosies in medio. liaqne coinpe-
(prtili dolov!) Siimpttiparvoque licet stveimo iiicola- yientes cuticios se uiidique secus fiigain molientes,.
riiin comilalu faclam iirpago Tarvanei.si, in ioco despcrahiliter rripevimt ad ovicnialein plagam.per--
qui voi.alur Sithiu, circa monasleriuni exiiiiiipyre- sinistrtiin o.ornu yaliantiiini, lendenfcs ad qucmdam
sulis Aiidoiiiiivi, fusle, gieba et cespite sicut.ariifl- quci-cuum lueurn, putaiites se ibi frustva aul defeu-
(iosissime, ila etiam firriiissime cpnstruclam, ja- deve aut eifugere posse. Nosiri ilaqtie eos occidendo
claiitev.in via proludenies piimo 'impciu eani in- „/- inseqticiiles (hora enim. fuil -die.i nona , quando
fviiigave yeilefac pvo fcniiiiaie seu pauciiaie inha- exihant de , casieiio ) anfeqiiam ! pcrvesperascefel,.'.:
biiantium. fucile capi pnsse. Atixjiiante lameii illis omnern illam.pluvimam, ul ipsi jaclabaiit,' seleeio-
BvoVet patrociniis sauctovuiii, q.ii .fequictionis ibi runi piign.ttoniiii Dei bc.llo consumpseranl, licet
ebgerunt sibi loctim, morc soliio inicrvcuienlibus, non sme nosiro damno, majore taineii suo. Facta
indigimie Chvisio pvoesumpsuosaillovum jactan- est autc.ni crcdes hrcc in loco noiniiie Wiridigamo
tia yeysa est cominus jn dignam vindictam, ad [al., Windingahanio]. Omnes enim ihi occisi sunl,
(};ianipromulgandam calamum nunc vertimus no- pvoeler qtiod qtiot de nostvis movlui, lot sunt ex illis
stvum. ; : .- fuga elapsi, noveni auteni. taniummodo ex omrii illa-
GLvp.VII. In cjtwtcmpore venerunl, el quod nihil plurima evasera.-it, el ex ipsis etiarn a perseq-.ienii-
--.' prcvvqluerunt., hus eos ih via mortui surit quinque reperti, qtiatuor
Nim pnst sancltim Paschalis vesuvveclioiiisdicm fanltihi protenderites, ut poslmodum ab eis qiii
tvavsc-arsisquawordecim diebns, die Dominicohora tuiic iuterftiere exercitni diiiicimus, perverierunt
qua cavdinalis missre cphyenlus publice agehatur, ad spcios, temeritalis audaciany vitnpcranles, lan-
appavUevuritprolihuspyrefati invasbres descehdenies> qtiam proesumptivre rei evciitum ehicubvatiin pev-
per clivum moiilis promiiieritis yillre, qure Locus-• p_. ] scruiantes. De exuviis quoque trcs divisiones foce-
ecclcsiofj(39) vocatuv, pyo eo qriod be.alissirni mav- runt, unam Ecclesiis concetientes, aliam oralorilms
tyves Fusciamis et Victovieus in fronlicipio Cliristia- et pauperibus dantes, teyiiam a;qua lance nobilio-
nfatis iiicolaruin terrre priniariam feruntur ihi ron- res cuiii inferioriiius coiiiparlientes. Et merito.
siruxisse ecclesiam, respiciens contra monasteriumi Scvuiemuv enim hiimaniius verbi gratia quibus
ex parie occidentali. Quod cernenies excuhire, au- magis addicenda sit hujusmodi victovia, ovalovibus
tumantesque quod plurima toiius subseqiievettir,- i' an hfillatoribus, etc.
veluii prius essendi fama percrebuit, exereiius, pro- CAP.VIII. Quqd S. Audoniarus' cuidam mbnacho
tinus populo in ecclesia consistenti,-notificaverunl. apparuil.
Illi vero hon adeo lali nuntio consternatiVimo magiss Prreievea, fratres dilecii Cl commililoiies ClivisiiV
animrcquiores facti, Deo et pairociniis sanciorniii.1 quiiius cordiuni volis vel laudum psalleiitiis idonei
caiisam sui cpnuiieiidaverurit, et coniputiciive [/'.,, esse pPieriiiius ageiidis Dco gvatiis pvo, inopinata

(39) Iperiiis cap. 20, pavle ni : Sanclus catnpuss 891. Di:itat' hic vicus duobus milliavihus ab Au<to-
-
mlgariler Heleeliyelt,. nunc viiro cbrrupto nomine e liiavopoli. . "
jlcilefaut nomiiutiur. Hoc fnctuin refert au aiiinim
1! •(
'
"•H17V. iMlRACULAS. BERTINI. — LIB. II. 1118
ereptioiie tanti discriininis, quave temeritate possu-. A risne, fratcr, sopore, an vigilas? Qui cuni ei pvo
ihiiS:dieerc quod istiusmodi austis esset ccepius, tam insolita visitatione personoe iremens nec in to-
hisi hiagno zelo misericordis Dei fuissel instiiiclus? iuni se dorniife respondisset, ncc pro insitagenera-
Iiorribilis enim fuit dietu , horrihllior el cceptu; liter anguslia (quia limor somnolciiiiam solel inge-
ijuia peiie nohiliias tefroe illius ex mnlto jam tcm- rere) posse se conlineri, quo nimio labore fessa et
"pore ob aniorem vel doiniiiaiurn sibi doininorum aiixietale laxa iion refocillaret membva, exerto bra-
eharorum abseesserat nalivilaiis patria relicla, chio manum quasi versus illum porrigens subintulit:
praaier paucos qui ila breredilariis prredili eranf Vigilaiidum potius vobis est et animo el corpore,
paivhrioniis, ut non esset eis iiecesse stibdi iiisi monitisque meis salubritis summoperc insudandum,
Mriclionihus pnblicis. Horum pavs cum nobilissiinis quam segni pigritia tricanduni. Unde surge, et reli-
ac; religiosis illius loei nionachis siinulque Deo de- quiis populi ex asse dcvoii salvationis suse lenore
votissimis ac strenuissimis canonieis, quos nun- obnixe contcsiare qualcnus, juxla quod sibi videtur
<Juam persecutionis ulla tribiilatio exterrcre prre- prsvaleve posse, non cessent svccni die nocteque
valuit, locum pvoppsiti. sui derelinquendi suslenla- firmave. Qui cuni partim gaudio refertus, partim
-hanljpariteyque coriforfabant reliquiarum remissos visionis lerrore pavefaclus, posl consultum tameui
fere anirpps jet invalidani plebeam manum. Hoc • super eo pvius idoneavum porsonavum populo coii"
pvresertitii in lulissimre spci anchoram pncsuinpti- voeato, pvrcfalam visioiiem Palvis nioiienlis, affe-
hilisque iii Dpminum uducioe; (ac quia pro vila res ctuose liovlanlis, studiose jubcntis strcnue intimas-
Vevat) necessariai. audacioa indubilanier assnmontes sct, compunclivo corde ltctar.tcs, lacrymis gaudiosis
quod anleactis tenipovibus, Folconis videlicet go- flenies,omnes unanimiter ccelopansis ulrinque votis
liefosissimi ejiisdem loci lunc ahbalis, posl vcro succlamare ccepevunt dicenles : Gvalias omnipolenli
sanctoeroalris Romanoe(40) Ecclcsioerevei endissimi Deo veferimus, qui nos salulari visilatione Palvis
avchiepiscopi, ineolis lervre adliuc omni abundanlla nostri pvovidendo, monendo, consolandoque vefieeve
'referlis et absque sui diniiiiiilione integen-inie vigen- et confovlavi dignatus esl. Monita sahihvia \iribus
tibus, ambiltis caslplli ciiin conscnsu populi et pro- qitihiis possenl studiosissimc adimplcre veile pvo-
cerurri coridictalus , meiisuvatiis, ac pev poieslates niiiicuies, quamque pvoniissioneni iiislanussirno
et. ministefia at! perficietnliim disuibuliis, rece[ilus protiims inchoavcvuiit coeplu, ac quain pevvicacis-
;-_ex imnvsdifa paTte.jam cnepliis, sed proli dolov! tam simo quibant, peificeve salageban, cfletlu, digpeque
, prnepedieiiiibuspeceSiTBiTrcoiraiiTiriivatiis, qjiam pro jion. niodo de jam ilieto^ sea ei, quod mnjiis mulio
gy.vianipiiludine exc.usaiione nefaria aique infelici r ac peiiculosius fuii, subscqucnii discviminc lam
fuitimpeditus et iuiermissus. Proce*su aulein lein- clejnc.iiis Dei pvoyisione ndjuti piirpie Palris hortatii
poris, videlicet anno graiiie ocliugeniesimo non.-go- animaii, imo tie expcrla Pairuin intcsialonsin Eolita
- sinio primo, cum loia. jam ten-a incei-.saet dcpopu-
ti p;-ovidaucfcnsione sahaJ, ir.Ciiio cxiiinc prcfu-
lata cl pluyiirialipiiiinum feve consu:npla fame aiie- sius Doinintiiii ct proprios proleciorcs inihi dcvoiis-
nuala, dispevsipneque fugoe propnlsala exsiilisec.-, si !(! jiigiier collaudaul et heli.
. respeclu laiidem clemciiiis siiperqucpaiicas roliqi.i..s
C».;>.IX. Quod scqucnti die Domimco vcnerit reliquus
niiseranlis Dci, ostendcns qno.l iion in uiiiliiiuuine creraius pr.iyniorain ampUori muliitudine, scd
, popufi salus ejiis consistit, sed poiius in miserieov- tncnlis S. isemnt nihil prwvaluerunl.
iliis el misevatipnihus suis, pvopalans eiiam q;iod Nec cliani ionga post prxdiclam hosliiim credeni
...cPiiipeierilibusnecestiiosoruin (indigeniiuin) vicissi- iirtcrcui-venie iiioia,i)cqiio enim palituv iiie anliqiiiis
. ludiiiibus dignafur precibus electorum stionim pio Lcviaihau incxplchiiiier esuviens ac siticns huniano
Vsibi votivis supplicaiibiis prrebeve eiTectum; voltiit geneii uiolivi insidias, bahere inembva sua n.oras in
B. Audomaruni exovabilissiiinim aiilisiitein ctiidam perseculioneaclajsioncpioviim, Siqiiidcmiiividircsiic-
monacho eosiiohiiS. Bertini, oediluoscilicct ccclesirc censiis livove quoniam nostros vecenli bencficie
proeiaii pvrhstilis,meiriorabilis pcrsoiix viio nomine f> ac siiinina devotionc doluit fervere. Nec inirum quia
Ilevrico appavere in visione. Qui, ul ipse posihio.dum co iciiipoye niaxiiiie lanio assidit iufesiiov, qu-niio
delectahilitor. multis audienlibus yefeyrp splebal, qtiosque in prpposilo volunlalis Dei persehse.rit.'lieri
pvoceroeerat slaturre, venerandro cariiliei, hahens in foriioi-es. Ideoque occuiiibentium cognatos yel socios
fronie sligmata nitorem pnjcherrimre calvitiei tliya- _ coriliibtilesqiie ac compluves tolis surc orudeiiialis
-i-icaiilia,facie venustus etgracili, naso iriediocviley ; yivihtis fureiido. cxcaiidesceve , coiii.pulit.Viiiiram ;
longo et parum atlunco, manibus cum digjfis longis- ',"..sreyissiriiaiiiqiiesuovum (si Deus pevmisisset) yjndi-
simis pnlcherrima maeroris tenuitaie iyanslucenli- clarh. Pondus .enim liosfium totius regni adiiiiavi
bus, infula episcppali veslilus, quein sihi prolesla- V siiggessit in hfevi arctisshnas in aiigustias unius
hatur-(luicifamihc subinferye iia appeHando: Gyaya- Vfuiidi.TNam"peracta post -pfreialam siragem revolu^

(40) Forte Reiiiah.-e,id est Remensis Ecclesire, cui :_S.Fulco, liujusloci abbas decinxusoclavus, candnicus
posi.Hiiiciiiaruiii Fulco pyoefuitab aniio 882 ad 900,. .',,ecclesicB,S. Audotnari,- pqsl Hilduinum. est Idcabbas
fiotaridus hic locus, qup disclmus Fulconein Sithi- '-'su'orcgatus,am)o seilipel 877 lnovluo posl anhos.pcli.'-
: vensis ii!o.nasteriiabhateni fuisse :, cujus rei iiulla ;_fegiminis Rodulfa, iteruiri tvbbaselectus aiirip ;8i)3«'
: Bienlio apud Frodoardurri. Audi Iperium capVi^:
itlO FOLCARDI MONACin SITIHYENSIS ji20
tione, ni fallor, proxirni Doniinicidiei hora secunda, A A hus, oequeignemut ijipsumeis f;'ccreiitiiifeventib'is,
nebula pro natuva loci manicanlev (mane) nata exoaiidescentc slraniine pioiiquc oorum nslulati
lidliuc aercin maculante, apparueruut pedilcs inre- sunt, vis subropii movlis discriniine. Deo autem
siiniabilis pliivimre(i\) eorJemclivo qno ei anlcrio- propilio, nulli ex noslris vilain pvolixo scammalis
ivs dcsccndci-e, cuvsuquc concito caslelliim lenden- (conflicliis) spaiio magnoperc pevicliiahanlnr, nisi
les niinime inivoierunl, subsequeiidos ante jamiam laiiiuiii uniis fi-alcr (Ai) monaslici ovdinis iciusagii-
cxlerioris intvoitus pvresiolanles. Equitcs vero quasi tre inler duo lnbulala piopugnaciili uhi stahal, per-
jirena innumera inulliludinis diverterunl ad locuin cussus esl suh inguina : qui et ipse convaluil. Ye-
-quc<iidam certaininis, nil secus quam sicuii pro- vtimtamcn ad vindiciain niiiius avmis exciiati, ac-
speciu novse visionis dolore siioruiii occisorum re- ideominuscauli plagiatique sui famuli, aliuni tcque
cnidcsceiile, nioreelepliantuiii qui sanguinis visiene cjusdem ordinis fratrem pennisil relrihuerc hosli-
exciiantur in iram ad proelianduin; ila isli exacue- hus (lignain repeiisioncm.
riinl ad suovum sevevius et cvudelius sangiiiiieni CAI>.X. De monacho
qui lurannum sagittando
vindicandum. El cum aliquandiu doiendo ibi deli- occidit.
iievai-Hiit,nihpie aliud pvoficerent, nisi quod tabida Fifilnamque lyvanniis quidam pavlis conlvario-
ct pulvida covpova conspicercut, facto proepcli I" nun creteris omnibus, ul videbaiur, asperior el vo-
«-.ursiilanquam piimo iinpetu lnuniliunculain cap- biislior, ac in arte piignanili avgiimenlosis laciioni-.
tuvi pcvvcneriinl ad socios, unaque rabido cum hus astuliov, qui neo. nd puncluni cessavii foviiter
fi-cniitu irviimpetiles, pediiibus decreluni cst diva pugnare, aliosque quasi sine mova lncenia captuvos
iinpiignalioiic casicllanos inccndere. Equiles qui- insligarc. Ex nostva quoque pavte, quanqup.m pvo
dcni Deo ii-ibuciiic pvopcvabant ad loc.umnalnrali- cvehva liostium ingcsiione lcnacius iiisiarenl defeji-
ler muiiiiiiui, scilicet S. Beriini piissimi suovuni sioni quam olijeetioni, ariibuslamcn vii-ibus'_uequi-
pvoiecioris ac proniptissimi maximis in necessilali- bus poierant ct liabile fuil, streiiuc atque agililor-
h'is liberaloris nionaslicuni (ii) monaslerium. Ta- Tcsislei anl, onnies iiilciuisrimc oninimodis ccrlan-
)ia qtioque nec siue Dei dispcnsaiione exstitisse cre- tes, si quo modo infesiissiiuuni illum quivissent
diinus, siculi prolinusperspicue cxperlisiimusnutii, i:i>pedire inimicum. Sed non fuil ulli coriim tvilm-
*u tihi niajor ficiida evat communis victovia ct per- luni, pvo eo nuod voluil illos Deus intciligeve, ct iu
iicicnda, ccelitus auxilii diviui copia, numcrosiov confinio vilas morlisquc constitiilis significave, ex
ibi ccmgvegavcliir Iiosliuin plurinia. Y"cnientcs au- qua pavlc hnminenlis Icvamen peviculi delihevavctois
lcin siaiini codem lnonicnto, rcniiseniiit equos pev clemenlcr tvaiisiiiiltcre. Ac idco decrevil, ul pirelu-
Q
pabiilatores in pascua" ad vilhmnn loca, talique liinus, mouastici habilus jiivcnem avcuni avviperc,
stinJio accclcraveriinl niansiones oedilicare, veluli
quaiiqiiaiii illicitum vcl inhaliile sit huicordini arnia
posl niuiii.iui:ciil;s infraclionern pro flnnilale loci liaciarc; intendeiisqiie illuin diligenti eonsidevaiione
gfomiiarumqtie (ld) opportunilate longo tempore jaclanlepvosilieiidum, depvopriis viribiisliceldubiiis,
iuihi velint consislere. Iuterim pedilcs ex lempore sed Deitamcnauxilioriiinimeanibigiuis, insevlaarcui
jr.lreilus Sot.im (licni cum agiliovibus cquiiihus aJ sagitla implovans Dci auxilium lensa chovda traxil
<:aslclli munitionein pngnare lion eessanlcs, divcr- fortiicr, acdivinse impulsionis dalione infixil fronli
fcisel insoliiis artificiorum generibiis per vices sue- jam dieli.iyvanni yivilitcv. Hoc autem niovliio, cessa-
f.essioiui;n glohalim ct cuncaiiin contrarios hiecs- verunl alii.ab inipugiialionis lumuliu, itiitlentes
sendo icspirave vcl ad iiiodicimi non paiiebantur. proiinus tpii evenlum voi scnioiibus eoviim nunlia-
tSiqiiideinignila uslcnsilia et frusia candenlis fcrri vo.nl, movandoin atviojam dicli monaslcvii, curia-
inorc graiidinis fundibilis in cos jacicnles, sagilta- libus lamcn in ccclesia beaiistiini Pelri in concilio
rinii quoque inihres in cos plueve non intcnniiten- rcsidentilius : quod fjciuni cinn a rcfercniihiis illis
les, niuhaq.ie alia qurs enumerarc et fasiidil et conqncveveluv, eosquc lioc aliquanlispev, non lamcn
iiiffi.-ilc(it, o.TeiKiieiilaiiioIienlos;ad pnsticniumfos- D magnopeve gvavavet, lciitiusqiie ac secuviiis qui.l
MS circa miiiiiiioncin mir.e et aliilutiinis et ampli- illo vespevi agcndu-.n essel dcliheravenl, in lali in-
uiJinis factas nKiiiienles, ceu viinincis pai-ictihus'< lersiiiio cucurrit aliquis cx cis, et deposuit cruccni
Elramine ct omr.igeno siccauiine compleverunt,, reiro altare B. Bertiui- slaiiteiii; leversusqiic ad
'conanies incenJio pvoiligave, quimis aliorum avtifi-- socios, irreyerens covani eis cojpil cam defabvieavi
fiis argtiiiiciiloniiii non poliierint prrevalerc. SedI slylo ferrco, qui sol ^ccaiur, umle solel excuii
iiiiquinihpev eis sesiihlrahciiiibus,iiosii-i in eosdcini ignis silicc. Nuniii aiiiotn pirvfaii lanlae morosilaiis
hir 'iiiiniiin aggercsligiionr.iiqiicslriies, D.>otioiiaute,, spatio in ivam acceusi.procacibus convkiis aggressi
prospcroque eis vcnti Itirhinc flanto ig.ieui caulcJ " sunt eos incrcpave dtirius dicenics : Calumniosa
'Iriiinittcntcs, illisquc ncsciciitibus minusquc spcvanli-- niiilluin res fuil et iudigua quam agiiis. Kou cuiin

(41) Eailcm voce nonsemcl usus esl auctor, infva


a berbosa; in alio ms. Iegilur grumarum
' et ilem non seir.el. (Ai) El fratrcs eiiam tuni dicefaiuur clevici et
cnpp.
' 10 51; supva unde hic frater monastici ordinis, di-cri-
(42) Noia t-ocabiiliim; non crain tnin lemporiss - canonici;
hiinis crgo.
iiionVstcria moiiachoi-uiuct canoiiicoruin.
(13) Giciuiitc fecn gioniiic, locv. paluiiiia cl.1
1121 MIRACULA.S.:BERTLNI,— LlDVlh 1122
de vhidicta occisonim noslroriiin iiidigiiamiiii, iiec A fiigam qiiam Iiortaiite ad piigilam, Ouod audVeiis
<*eiiobis cevtaniihus pariimque pro nobis delleieh- oninls phtrima [i., turnia], ubicurique fuevaiil sive
tibris siieeensemiiii,. nec super ca^lelli'capiione^ circa castellum seu in lahr.iachlis vel iin pacuis
quaj .liihil tavdavet!, -soluni si lihuissel,, illps con.stituii.-notoplangore fugae pavefacti, magisque
jinpeieve sludetis : insuper quOque nec de prreda dhina virtute cPntevriii, riec doniiiios, nec sbcios,
jiiliabiiaadvevtitis, qiioniam si Iii ianluni habuefuiil nec riolos repelenles, prrecipili fuga uhicunque vi^
spaliuinriociiSj-oinhiasuaautiiifodienl, auliii puteis, Sum fueril quoocius aiii fiigcfe,aut ahscbndere po-
seiiabdiiisquihusqiieloeisabscorideiit; quiatiihentse luisseiiticndehani. Principesautein prkfali cutri ci.s
pvocevioiii dedilioiienivcl in niorteni ire. Aiqueilli qups seciim habefe poicrarit se adiinant'S, et etrc-
iii irariivevsifuyihunte exavsevtint, contiiiuo de ses- gione miinitioiiis per porlaminlrjilus sui exive^e-
sionnhi locis exsilienies, suisquediis yota solventes, Iociieyanhelanles, hetlijni "dicamus.' quod i lo pvo-
scilicelsi-iiiuniiioneiii illovespevi capcve pofuisseiit, pinquassenl, nec vuliitmJIIuc diverteve vel quamvis
heiiiiniinasciili sexiis usque in mane paicere, Cnjus .liinc vespevascevet, illa nocte iiifra scx1 fni_lii,iri!'i'
fastuosoejactaiiiioesuperbissiina vevba horvciidajqiie resiare aujJehani, sed 'direcliinVtciiiiebaritat!uaqui
iemerilalis niinacia pvolata, nulli fas est fieviain- arceni quondain ppinatissimam Menaphin, DoiiiiiiP
biguum inlervenlu B. Petri aposloji pyecibiisque P illos Christ6tsicut suos niisericordiief liherando, iia
exaudibilis Chrisli cOnfessoris Bevtini, in quoruin alienos a se dignis calaiiiitafum cruciatibiis pefci'-
(juasi in eovttnicpnttimeliani ccclesiis hrec fuerunt lleiido, diviiiiiusque terrcndo, longe pevditiohe ie--
facla el dicta, ad atives pietalis Dei superhis ihdigne nusque pvopillsahdo. Beiatiohe*ehini eorhni fide-'
fererilis fuisse suppticiler prolata. Ac.tutum eleiiiiii. Iitim qiii proelio inlcrfueruntdidicimus qiiod pCi-
jam fatus viohtlbr salutiferi signi, ut credimus, ad venierites ad loctitii quo feiidebanl, in uiioprailii
inipeditiOiiemlam crudelis edicli, peycussus proti- cohgressu duodecim nObilium puguatorum de illis
Bus est plaga insanahili. Nani os ei siiDitocoiitra- profligaii sunt, Deo illis dignaiiter in iiumevuiii
clum est cinh aure adusque pccipitium, pculique occisioiium et sacrilegiorum nievilam peiisioiieiii
subversioue reloyli, el spumans et tremens voluta- recompensanlo. '-
"baiur pertevvam. ftuoil cernenies p.iulo anie ayvo- CAP.XI. Qualiier labarum
(vexillum)paganbruni po-
ganlev srevieiUescoepevuiil angusliari, pallpve, tvCr situm fuil niiidissimum, inveninm ic.ierriinum.
el
liieve, percussosqtie commanfptilares dileclos prius •' Anlelalis etiam dignum ccelilus Iransinissum ef
lunc velutabominahiies exsecrati, solum sibi asylum eodehi in
lemporevisuni. Posl exteriiis alriuni povtav
pcvfugii vepiilaiiles, si viam piius veniarii repeiere Q cperiobialisirioiiasfcrii hon hihgo,retroaciis lenipo-
coricedeveltiv,Tali ilaque Dei vijidicta alii icli, alii ribiis a religioso quodanl ejusdem loci inoiiacho
lcvviti, pvxpfopeve :ayvipuerunt pfopvia yexilla nemusquoddamfrugifeniin pulchevviiiie.piaiilali in
parielibus ecclesiarum iiinixa , quoe Vinibi missa ftiil : cujiis in inedio quasi collis lurnbalis exslilii,
byssiiip splendove caiidenlia rccipienles, hiirati habcns in summitaie sui piriim, ctijuspira nimiih:
sunl piceo coloye riigraiitia; sicque rapidp cursji grossittidinis dtilcissiinique sapoiis
erant; fc.ferc-,'-
per medias proecipiiesvacillando provuperunt ecele- balurque a seniorihiis ex planlarii.s fuisse beatissiiiiv
sias, non viiio ehrii, sed indig-iia.iiphci Deiet bfieiisis TPalris Bevtini. Quaiiiobvein Patyum sancivit iu-
sanctorum consternaii: larduinque eis yidebaiur dusifia, fratves oiniiL anno 'spleihniter_''ves.tiios'^scf
nionaslerii portas aitingeye, ita ui potius. Jreiarenlur . cu.ndaFeria Pasclirecuin reliquiis cipsallenliis (sicuf-
tunc de exiiu, quampaulo anie snper diu. desiderato iiiPs est iotam illani JiehdPlnadam per.diversas o.fli-
introiiii. Egvessi vevo et aliquahlispci' peiie elapso ciriaS facere), ideni pomarium visilare, -et iii ipsif
spivitu resumpto, residnorum recprdati suril dehi- moiiliculo compleia oraiioue ad publica solemiiiif
Jium. Kecfanien ullus eo.rura ausus estproeis re*. reverii. Quodiiemiis quia ihtcf duo inoiiasiefia
yerti, sed vocantes ad se quemdam sfrenuun.i juve- erat, ne forle Iaiihulo ihiinicis essel, Chrislianii
nem quondam cap.livalumde colonia S. YVhnavi,D exslirpare decreveruni. Venientes ilaqiie, ut proe-1
gui ah juitio huic faclp intererai,: pyooceperuni-ei lulimus, pagani, in antefaii collis cacumiiie pfi;i»
~vlvpiaritociiis tentayel redire, ac si yivi fuissent cipale vexiiliim, quod labaiuiii vocori f.rtuv, iilio4
epsadducevel. Q.nireyeysus.iiijuncta perficeve, ve- slipiii pro lervove ihlixeniiit, qtio einiiius prospi-
pevil ul anle ervaudo hnc ilhicgue eos palpitaijles, cientibus teyrpyeinincuieret. Scd ct--.regioheeodeiii'
ac coiiii-actiim ut piius jacenteinfere exariiiiiein, in loco niisericovs Doniinus evideiHissinie declavave-
qui et inibi, nuia cgredi nequivii, reniansil, pluri- voluit quOdipse de coelo l-espicilsuperfiiios komi-;
fflisque diehus niiserabiliter lahescenseleeiiiosyiiis niim, ut videavsi esl inielligeris aut requirens Deurm
bohPrum homiiium.vixil, latyalibusqiie qiiibus va- (PsH: xin,3). Naiiiiabaruiii pVccfaluiilqiiod niii-
Ifii.l.iniiacula Dei illie effecia iestificalus fuit. PVM- dissimiini fuevat ibi .pbsilu.m.-abreplum in:!e,;teLcr~-
falus vero juvenis dala iml ex crecis iiianu, sic.que riinum ieyulsurh cst MIC iri- lempove ivcoepiioiii.i
nehuiosa caligo. iOJuiiijanv
tinuspost iiiiuiri "sihi hxreiilesVproivacii sijnt ad . niivabiliiiin.pirefaipvuih,.
cteievos : qui ctiam inteviin hoi-f-ore'inovlis.lrepidi dictuin texit nemoris locurn,"ila uliiee iiioniaiii ab
cilabanl, slritiehlibus- junioribus, nec iiifeiioi-es a stipeyioyihus videil
«-iaiigiive-fyequeiiii iiicveprife
coiiipslleiile possciii. Coiuiniia."quoipieiiuhea in meaip.caligiuis.
que tuhis soiiiluynagisi-sigiiificaiiie','i.hio'
.4125 7 Fj&LCARDIMOKACIIiSITHIYENSIS . tiU\
coo.liius penduia super ipsum collem vidchalur, _> S.quein medici vaviolam (£9) vocanl, morli \ijerciur
simulans spccici su:e cnlove pluvialis iridis va-iela- osse proxiiims, ulnis propriis suslollens ante S. Ucr-
eiTecluruin si
lein, eorequaus sua eiiam anipliiudine suppositi tini altarc riepor:a\il, nionarlrJinquc
coilis I.iiitiniine.n : nec antea se fidclium inlente cjus pia juvarelur inicrcessione, spoponlit. Queni
ciiu! nw-i.icraiiTibus subiliis.it obtulihus, quani . jno\ sahili resliiulum ac Oiiiiiiyxiteiilifamulum et
ci ;::!<; iila hosiiuui plinima [i., liiiina] fiiiid.nis S. Bsrtino obtuiit liiouachum pcrpctualilcr pernian-
".S.-OSMI: evi.icnt ssiiv.e visibililer oninipolcnlo siiriim (50).
ii.onsfianic, imo ]ii-uvocaiitcmWevicordiler nosDeo, C.u>.XiV.Andomiiri QuaCler liic locu*mcri.h sanctorum Vin-
cctttii, ei Bertitd eicptus est ab incendii
ii! illuc i.igitcr onini iiicniis inientione loiaque covdis tiisciimine.
de\ol:one dobcamus oculos lain e\teviorcs quam Yeridicoium vivovum qui inlevfuevuiit, sedula
iiiicriorcs in omnihus rieces-ilialibus figere, quo nos etl velatione, nuomodo lempoie vivi
compei-tum
])i-cii'.isi>.si;!iiFilii sui sanguinis ve.Ieinpiioiie di- vencrabilis douini Odiioiti ahbatis, locus Sithiensis
gii.iir,-. csi iir-:-.avc, qui cjni eo yiwt, gloriaiui' cl coifohii incriiis S. Yincentii Chrisli manyris et
j-cgnat i)^!!--,:n iiiiiialo.Spiritus sancti, pcr iminor- saucioriiin ronfessoviiin Audoinari alque Benini
taiia isocul.is„::cr.loni:ii,Aiiicn. "diidiiiiidi\iniuis cve|iius sit ab incendii discviiniiie.
p
(43.) CAP.XII. De ingiessu feminarum. Qiiod quia videlur adeo aiidieiitiuni utililali con-
Ctiin voiieraiidus Patev noslcr Berliiuis poslquam grucve, lioel ianriiu ccIaSum sii scviploruni nogi-
a tiiabolo in spccie mulievis teiiiatus essei, ei a geulia iiicurire, lainen dignum ducitur ollicio sijii
S. Mavtino visiiaius et libcvalus , considerans om- coiiin>endari iiieniorire. KuIIa isiic aiuiquiliis de
niiio mo.iacbis tion expe.iive sexii lcmineo quovis pi-i.'f.iloCiivisii mavlyre c:.sto-.ii<oagchatur solein-
moJo coitiiiiiiiiio.ii-i, suh iiiiiil.on.ate ingrcsauni nitatis , nisi tvihiis lectinnihus toiiJemqiie responso-
icmiuaicin i!e adiiis cjusdem ccenouii pciims excki- riis : ai uhi propiia ip.siiis a quibusdam frairibr.s
sil. Qtiod ab ipsius B. Boiliui icmpove bene ab huc allala devenere respoiisoii.i,cMeiiiploafralvihu3
omiiibus ohservaluin cst, usqnc ad iliud lempus in coiiiiii suavis liiulceiiinis perc«>])liiliarmonia, uti
quo Adala iiobilissima coiijux Aviiulii comiiis el suni admodum deleciab.lia, his fvalv.i.n juvenlus
ahbalis (46) istitis loci ctiin stepissime niagnis iufiv- plurimum esl delcctala, alqtie 1uluraa ex tunc oh-
iniiaiibus cssot aggvavala, «'.caidersvccoepit ut in senandre (clebritali ndplene iii-.li-ucla. Lxin de-
i.oc nionaslerio cihci-niiain nio.-:achidarent i.-itcivc, positio bupvadicti sancti singnlis annis praeier soli-
t:t coram alluri sancti Bcviiui pvo salute doprcca- liiin diicdjciin leclionihus deceniius coli cou;er.il,
iura licerci se proslonioro. Ilujus ig'tuv vei causa C ac frairum devolio magis n.ag sqtie ovga sanctum
advocalis vcneiv.hilihiit) epiacopis Wicivirto (17) Dei quolidie crescebat. Quo.i ciun aliquorum aniio-
Taivcnnensis Ecclesioe episcopo ct Folbcilo Caine- ruui fievel vevolutione, ncc fratrcs desisierenl ab
l-jcensis, denudavii eis desideriutn suuni; ucct-pla hiijiibmodi sancia devolione, coniig i. tino anno
eiiain a monacliis licenlia anno JSaiivilalis Domini paulo ]>osl trnnsacta dcccnicr ejusiicni cciehvi dc-
nongcnlcsimo Ivigcsiino octa\o, anuoque quinto posiiioue, scilicet in ipsa S. Gvegovii fesiivilale
Ludovici regis, fevia secunda Pascbre inlvoduxe- qure consial qiiadiagesiinali lcmpove, niagnam dc-
vuiit eaiii prrefati episcopi in eodem nionastevio, non nnim iiiiius advocaiovum clausivo atque monastcrio
sine ircniore liiaximo; quoiiiam lioc illa pviiiia contigiiani e.\ iinmortuo cerei fungo succonsaiii ar-
1'acerc prjesiimpierat, quod aiitca reginarum iiu!h dere. Quse ut ei'at valida , hovribiles fiaininas evo-
conctipiscerc vcl aiidehat. Sicque inlroducia, el liicns, claustviiiiiqiie illa ])avie qna bteteval, fiimo
anle allare B. Bcrlini pvoslvaia, devote oraiione igneqne \elans, omnibus iiionasluiii «jiucinis c-xci-
fusa plenain covporis sospiiatem vecepit. Intianilo dium minabaliiv, Ivalrcsquc jam de tauti Joci de-
autein plurima liuic loco nrnamcnta (-18) coutulii, speiaii libevalione sohiin ad extvahendos ccclcsiae
ctquaiidiu vixil, iiunquam donare cessavit. thesauios et qurcque suppellcctilia oc.upabantur :
CAP. XIII. De illo qui S. Bertino filium suum morii JJ cuiii pvopilia Dei providentia tves columbre insiar
proximum obiulit. nivis candi-.ioe, coelitus (ul «redo, ulqtie posl res
Eodem tciripore Bodulfus jpsius castelli prselor edotuii) elapsac,caiitpanaiiuni palain inultis vidonlur
urhanus, filiiini suum noiiiine "Walievum cum morbo ter ciicuiii\o!aave, el nunc hic, nunc illic super
'(io) Qiiocseqiiuhtur, aharius videnlur esse aticto- prwcipni qum qdhuc durai, inquil Ipevius cap. 28.
ris. (49) Yuigo la petite verole. Boajn iippellaiit inedici.
(••iG)Is Sithivensis moiiaslerii oollapsam diseipli- (h0) Kic snpph nd:.in id q-.iod dicil Ipevius in
iiain reforinavi curavit anno 914, per S. Gcrar- Chvon. cap. i.7, ]iavte n : Abbas Hagenoldusjussu
duiii, ex Incrio oapp. 23 et 24. comitis Arnuiji, co,;;>oinc:ilo Yef.ili ,'teliquia: SS.
(&1)Fvodoavdus in Ciivouico ad annuin 9515: Audoman et Bertini irans Rhcnxm u':ra Xeomagum,
Ariatdus archiepiscopus Wicfre_iumquemdam Mona- vbi lunc imperator retittebal, deluiit, ul terras suus
chum (ueinpe Sitliiveusem iesle fpcvio ct.p. 22, sibi _i,.di.:arcnt. In qua deportatione miraculum ac-
pavte u) Tunvanensi ordinal Ecctesitv prcesulem, cid.l in Titde poriu, de cuslode eccLsitv ilhus dicios
quo ex auctove disuimus Wicfiedum Morinensem sanctos blaspheiuante, et eis iugressum ecctesiai
episcopuni synodo Trevirensi interfuisse anuo 948. piohibente, iii a Deo percusso el moriuo. Ahaiu deia-
Vge Itieriuin cap. 23, parie u. lioncm aiino. 108" factam jn villam Oslreselaiii legc
(48) !n hibCo.-liiiKiH minv n-.agni:uilinit operisque apud cuindcmcap. 59, parle n.
im MIRACULAS. BERTINr — L1B.II. .1128
- pinnacula sessiones alternare. Quod nomiuUicer- A . ^x parte lriagnas gratiarum actiones cunc is ne nc-
lientes, a Doinino lalia eflici exisiimabant, talibus- gllgas vcudcj-e, quod .taiiluni deviitionis afleotiiin
que iiidiciis loc.mhislum a.tanlo incendii-discfinii.ne : circa me gerere, qiiodaiie mei tiatalis observai one :>.
servatum iri orantes exopiabanl.- Cuinque adeo • tam dereiiter lan;que hutniliver instiiuer-unt ci.ic.e.
ingeus esset, uli principis [/"., principi, id est prin- His dictis soniniaior evigihiyit, ei is qui videhalur,
'
cipali; awrpyincipisS. Pelii] adeo cJaustro immi- dispanii:. Ciij'.:s' veveiatiunis nectare" fvatev i.lle
- nevet, ut vix aliquod iiilevvallum interiiiissel:, tan- lriellificatus animum, imbve pevfundehalur iaTy-
tuinqiic incendii ex hac grassaveiur ul longe liiiic . Thariim.Mane auiem iaeto cumin uiroque' nutaret,
disla.ntia domala exinde iiivadeventuvVmagnaetiam scilicel utrum reticevel, an palani facevet, quenidain
. pars ipsius castelli consumevetiiv, Deo gralias n.on pvioruin noniijie GviriiwaUlumaccersitiiui co.hsiiluit
soluni omiiis hic ioctis a ta>:to peviciili disperidio ssper hoc, quid faeto opus essei. Illo autein Tiorlante
: cveptiis, veruni etiam ejusdem icreplioms nianife- ac suggercnte saiicti Ipsius jussioiiihiis paveiiduni
siiori vcvelatiorie.V.non niiilto post gloviiicatas esse, iiec occullafi deheve, iiha uirique Pafri vadunt
est. Adhuc autem duraverat ilhfd. avilmh S. Pe- indicare, dcinde ejusdem;Patvispissu omni .congroga-
- tri inonastevium a S. Bertino patrc-iio nosiro (ut tioiiis pliaJanguIaj.Testabaritiiv vevo fvatris ipsius la-
dicehalur) constvucium, ad quod crypla quaedara S oryinaj, qtiardin ubef tim irifeferendo manabai inunda-
-pcriiiodicaah Oratorio S. Mai-i.inipiiebebat. acces- lione, omniaquoedicebaiitur verafuisse. Cumqiieinter
siiiii. Quod quidam •fratruiti Raniber.itis nonihse, plorandum et lirec iriiev diceiidum audissent fvatvcs
hi.ijiisloci moiiaclius, oh amorcin S. Petvi aposlo- -gvatias sihi vefevvicx parie tanli martyris, actulum
- Iovmn pvincipis sanciitrue Beriini ejiisdetn stvucto- -cniicli prorupti 1:1 laci-yiiiis levras petieve oscnlis,
. vis;vccolens,siiigiilis-nociibus, pevactis.inaiulinofiuii ,ac piuriniuih-cdiijiibilanles siiper ltis benigiiissiniuiii
cxjCnbiVs fvequontare ac ibidcin psalinodiis ei sanclis '.DbminUmfattdtivcrunlei benedixerur.i ufcaniicis la-
lnedilaiioiiibtispei-iiociaye soIebat.VHic cum iii co- -.bioruin.etcitharis (Eccli. xxxix, 20),-;qui sicplacalur,
deiiiquadragcsimaliteinporep.iululum posl pvoefalam et ferluv in-iiiiquiialibus nosivis saiietofum siiornm
'. illius coiiiliuslioiiiscoiiiiniiiaiioneiii .quadarii. nocie iiVlefcessionihiisac ineritisv Qua"-fie re praetlicttis
peractis hialiiliuis ta!ibus'opevaih darel, Clquoniani rihhas cuni sihi suhjcctis oiniiimoiiis 'excog-taiis-qiio
ii.iatvitiiii soliio cltiu.s ipsa nocle sohiieyaiil. vigiliis "pacio prrecipuuni miliieiif .Chi-isti: digoius yrlercnt
/rtligalus sessuni ..pelereiy atqne, sicut;.;esi iiifirmi- .extollere ac venevavi, quiiienus lariliuh. pro se in-
taiis huiiianoe, ihidein sonino gravauis paultilum ••l.crcessorein"eoraindivinaihajesl.ale jtigiler posseiu
dorinitave ccepisset, visuin est..ci.videre. qiienidain', prbmerevi-; peracio -qiiod ntVncsiiporest oraiorio B.
niagnificuin viriiin dalitialica. leviiieisque. cuilibus' C Pefri apostoli, avam ipsius marfyris in eodem jus-it
candidatiiiii sibi asl.Uisse, se.que-.an-donnirel ro- consiittii, etex linic omiiianno ejus 'n'aia'e'inhi 'aihis
.gasse. Ciim verp pvoe.timqveiiihil, ul sibi videbalur. cum omni devotione deceniissinie, cusiodiri. Nos au-
.ad hfcc possel vespondeve : Koli, hiquil .is.qui vi- tem.iratres charissinii, jam disfriciiorem pra-lojulaj
dcbaiuv, meiueve. Adjecilque : Sed npsii qijis.siui .cftmniiriationis.correctioiiemexpevii, utpote qiii iio-
ego? Ad Urcc,iIIe: Ignoio, (loiiiine. ;Tuncllle,: Ego slvo tetiipoveoinrieiu locum rioslrviintvaditunidesola-
sum _ail, fratev Yineeniius, et •gratias.--refe.roVobi.s tioni oculis nostvis, peccatis noslris hoc promereiili-
pvo ohservaiioiie mere eelehriiatisataue.proba de- :lius,perspexiiriiisignedevoravi,tan.ieiii leiHpiisvisi- .
votione qiiam civca irie geyitis. Nhnqui.detiarii vos .laiionisiioslvrein hocnosopovtetcognosceve, etquid-
latet quid illrefres' colunibre super nivem caiadidoe qiiid in.nohis Domino nosivo pevspeximus(lispliceye,
qure istic in inimensuih fuvenle Vulcano appavue- a sanctuavio suo, hoc est a covilihus nostvis festi.ie-
*vuiit?-Cui ille : Latet nos, sanCtevDci; auspicatb mus auYevve,aique gentes viiiovuiii qure in haeve>
lioslvre prolectioiii a DoininO lalia avbltrabainur .ditatem suahi venefe,.ne';f.o«an/ Jerusqlemin pbinq-
propalavi.; Et ille : Rite , inqtiil, arhitrahaniirii; Ego rum custodia.ri~(Psal, Lxxviii,' 1), eniinus aiiobis
cniiii eram cum sanctis A.iidoii:aroatqhe Bcvtine, •rj studeamus pvopelleve.lllius quoque Dominicoesiiper
qiii iihc vohis veniimis pv^sidio. Kaih, quovitmdam Jevusalem factre .comininationis nienipres sinins ,
culpis exigeritihus, omnis locus iste.Iii doditionem quod non relinqueretur. iii ea lapis super lapidem
Vflamiiirea Doniinofuevat tvadiiiis, venmi catisa vneai (Manli. xxtv, 2), qui non esset destruendus, cOqu :d
lncmorix qure iiic in lain Jqnginqiiis Ovis a vobis iion cognoveruiit suaivisitaiionis lenipus (Luc. xxix,
agitur.elqiiia lani devoiefestivitas riiercvlepositionis M) : atque post lanlam -liicendii desolalionem: jain
observaluv, ego cuiii sanctis quorinri hie emevita Deigratia inonastevio nostvo ac omhihus veoedifica-
covpova venevaiituv, covam- majestate Domini pvo lis et reslauratis in inelius, hoe speculo casiiga-
vobis oppovluiius iiiferyentor adfui, et a benignis- tiores atque emendaiioves effici orrini conamin.epvo-
simo Jesu ereplione bujus inipeirata coenobii, nec curenius, atque innuriierahilium vitiorum exeycifiis,
moi-aIiuc adyentavimus vestyoe coriseryationi. .Qnoe qui Jeriisaleni saiiCiam Domiiii, sciiicel. nos, oppti-
oihuia ahbali Odherto, cunclocquc corigregalioriis gnare non cessaiil, dieiius ac noctihus vepurgantes
frairihus deiege, et ut ex his iniscvaiilis Domiui Chvisto nobis-pvoesuleefiugemiis,' ac sacvavia stia
(ibjuvgatioiiibus eniehdatioves fiant commone, ne .Doiniiionoslvo sahclayuiiivirtuium tiecorc.mis.orna-
allqiiaiidodislrictius fcviaiituv correciiorie,' nicaque tibus. qualentis ojiis ad nosVadveiitum--.qu'aiid(Mji:e
l.i?7 .TGLCARDI.MQNAClJiSITHIVENSI.S 7 1128
,pioiiieferi possiriius. SanCiOsetiarii et clectos D.eiad A slulo-diuque.setoliim commisit, suique miseveviora-
iir^trjjin - jiigiiervinvocemus auxiliuni, quos iia - vit: ae laiulem petita heriedictioiie abbaiis,, uiens
pyompfos pev hanc yevelationcm jio.viiiiiisnobis ad quasi quadam agiiiiafe, magis solito raptim revevii-
siicctivvendurii,ac eovum cxempla sequeiites cvuci- tuv. Pr.imuni tamen soepeei inulliiin obnixe ovabai,
figamus nos; lnoviificaiione viliovuiii et^coiicu.piscch 1 • ne siii obliviscevetur. Yeiiieiite/ igitiir stafulo die
liartiiii, q':atenils iios Domihus -Vnosfef possideal se diiello prKparahat,:taiheiivjuxIa7p;roniissuni aii-
.fijiOSi!ioy!ifica!:0!:ii!ii,;qt!i ciim Deo;.-Paire:ei;Spiri;u - quo.sstio 'veiituros .a.uxiliosive ijisum abbateni ;ex-
.Raiicfo yivltelreg-ialpef oniiiia safcula soec!ilor.um. spectabaf. Itaque post celebratani a presbyievouiis-
'Amfcri.vV :-.-.''"'•'' :-:'::: _: .. . Siim,devote finita pvece, Eticliaiistia. dignepercepta,;
<- (:5I) CAP.X-V. Miraculuin in villa de Catimont., • quod exlya ecclesiarii -forte jacehal supev saxmn
Sancli Palris nostri Bertini haeredilalis.pars .No- ' iriiignum "asscdit, vevsus lociim.Siihiu siiperius
VyiomiBuvbi liabcitir.coiitigua. Nanf jbi.dein villa-rfe - dictum erigens iumiiia, -fensas palmas, vultiim
.Cctuniojitadjacel, qiioeloia juvi ejusdenf Tatvis de- • tenuit, solumque niovens Tabia, niagne puro corile
.betuvvtraditit enim illi.ah aiiiiquo teiripore tiliilis clamavil. Fovie Deiprpvidehtla til declararet iiignum
aiictovilaiissaiiciiur. Ycrumhtvjiis yjlloe-colonusqui- nievituiii ' 'sui
' ' militis,
' ahbas alias infeiidens' pioiriis-
dani tyfaiinica abu.lcns potestale ijimiuioqtie oppfi- lt - suni neglexit Trim veyo advevsavius minas ingevehs,
inebat bo.naillovtiiii, modo vivquideih.Vttiin .auteui vevhis Jacesseos, iiipvam: facienleiii ineiisahai, Vet
•.quocunque. ;modo. poievat aufe.vehs. Ifujus iiaqiie nohiiulli isure pavli faventes pvobva cohlumeliavuiii
iiisania. ad id quideiii deflectituv criniiiiis, irique de- ingeiiiinaljailf f eum tiiiiovis- avguenles, Ille lamcn
levius ey.asit,,ht parieiiicoloivioe ipsiiis yiljre invade^ hiai!t'bal,.exsj)Cctaha;f_orabatparvipendens exaspi:-.
rel,, pevvasamqiie suo jiiri ac ditioni viiidicaret. Cu- raiites. Ei landem eruiiipens in vocem ; Adhuc,
jusyiuiinyasionis. eeinensmiiiisievia'is qhi ah abhaie inqtiil, una morula ihcuni opeiihoy dominum. Posl
posllusih sui loco cinicta villrc pvoyidehai, mefavia vevo ecce eminus aspexit, ct duas columbas nive
.liiachinanfi loli.svivibtis obviahai-, furibundo resisle- tamlidioves aeva secavepennis yidit.In lias ila diu
.bai.aique fieri DeosancioquePatvi 'iujustitiain.procla- hiiniii:! fixa leiiuit, -qiiorsum tenercnl' volaturii,
-iiiahat. Taiideiu.adeo niuliuin ae siepcniiinevo.vecla- quodve signi voIatus: porteiiderei scire desideraus.
-vii.aiile,noriiiiillis oeqiie etiani seieiiiibus liujus ,'rei Andierat enim qiioiidain se dighaVi oslendere pittin -
veviliilemVcoiilra.diceniibiisque insano ccepto.IK-ius, PaticiiiBevtiiium; etvin visioiie tenere -hojfls hvis
in jus veiitum esl: lanfuni. eiiim suis pnesumebiil siKiiliiiidineni. itaque velqci volatu omncm prociii-
viii.biisVAbhocitaque iiijuri-jecr.usa.demoiislvatur, p clum tef anibiuut, postque ah oculis videiiliuih: eva-
iib illoyerpiriiiiiuie-qhiden! Ipre.iiiiustitiadehegatui:. iiescunt. Hllco suvrosit-el hovveiiduiiitorians, clypeo
JSic cohir.oversia agitiiy el.ab uiVaque- pavie-dis- 'fiilniinaiiSj etnn haculo iu hosfein venil. Feftur xle-
.cuvyiluv. Opponiftir'priniufn causa, cri'palaiu slatui- iiiqhe quia duriiV.siii'geret,7veysoquehaculovsaxum
:thr,:])Ost;eadcmdeliijeriitiohesaiiciliir. Tuiii deauia' percussisset, lioc ex se Vsariguinisrivulum emisisse.
ultifn.aVjudicialiscausoe res suhsequituv. Si negas, 0 digna qtire roboi'alur asliptiiaturque allero sigiio,
iiiquil noster. propugnalov,: Dei ditioiiv sancfiquc rciiyiiin tiictu,: iiiirum -visu sahguinerii de saso ma-
Bevtinijiiyiiuijus colojiiiim. villae qiiarn injuste sii nareT ver-uni quideinTDeiest omnia posse. Tandein
vindicas. debeyi; yictiis lariieii confitebere -,'...saaai -perfidus invasor crebris iciihus Vicius superaiiir
saii.ciO:yic.lus veddes, et istahi l.uairi miuime feco- st soio pVosievniluViTuriiadeo male inulctatus sese
giiosces : Oppoiiaih,-inquii, eiiiiif caputv(ei.mq;hsli-at victuiii iiiulioiies pvnfiteiuy, injusleiiivasisse yilise
dexlra- capul) peiicuJo ; laiitiim..flh Tfei.'jusl.iiiaiu' ifioS coloniaiii pfoclanial.Tgitur vix ereptus amai.i-
"jpsius coiilisus auxilio. Et ccontva; iiiqullaJter, lhe : bus ,yicioris-'doiiiu!!vdeporlatui-;,; el post liidiiuin
^psuni.inyenies pavaliim' cerlafe_,vnun.quaiiiviclhni jiioitiius est. Oriinisvicihia hoc mevifo:factuni esse
«fore dices.V.Vades:(52).jtaque dahlhr,:duelliiiii-liv- idixii, liiii-aculi:s/giia celohviivilVsaiictuhiqiiePatrenf
aivatur, dies statuiliiViPosl-ilaque'vem tali |ure liv- D.Beytiiiuni devoteoCKlQlleudo ci.luit. v. . ,. ;VV
jnialahi minime sui yillictis o!)Iivisciiu'r,-sed adil . - CAP.:XYI. S.ecundmnniiracutum de eadem villa.
'O.dhevturii-(55)Vahhatem(is eniiii. ep iri icmpor.eSi- _ Yeriim quod iion!ninquam;bpnis..forniidiui est et-
?!/(/«v.egehaicG3iiohiiiiii),jjmhCinreisei'ie[!ior(iihepai!. jindc virtuti7stUiicntes jnaxime coirigiinluvalque
sdil,ovatsibi;suhveiiivi,ui constituto-dieaui idem pr.e- interius divino munere nitescuhl, jhde reprobi ex-
;sens adsit.aulin.siii.loco aliquos honi lesliinoriii;viios terius audaeiarn suiriuni, peccaluni • peecatO;ad<Iunt
sllo liiittat, jpaxiine auieiriovahatqiiod ide.mahbaspvaj-• vevuni postponentes, crocaiique ifuhe movtalis.vci
aeiis esset. Spondef is id quidem seseVfaetuyiiin.el deteiius. s'equun:lurj-.'e't<iu eis iliud.propheilcuni iin,-
•auctqyilate7suipy;Ese]itialilev -pletiiy.: Smiguin-.sqnguhiemteligh.{Osc.,iv-.2),,id cs.t
gj.y.ostralusaaie sancfum;a!tare, Dei providentioese- iiiiquus prayjsive pessima malis sedulofac is.a.iidji.
if5l),:Qtia>:se(juunthy,7iiehiVabaiioaueiove scyipia Tnqiiil, bcilo-eunip.rigilititurusimpeliit. Lege A:chcv,i
'sitleriHiy;..: 7 .::-: .. .;: ;:-. . : ••':-.:?•.; .-•.: .•liotasiii hun&loeiini.;:v :V ,-•.;,. ;,-'.. :;;;'::;.V ..-.:,.
, ,(5-) in dueliis.'.faclis iit.I diriiliendas res conlro- : s(53) Odhevltisabbas iibi;aiino..hii1lesimo,'.post"an-
Vtirsais-' dabaiiltfi- tiiriiiqiie Yiules",:ut, viclovi certa. iios dupileciiii;Heiiifvidtiuf liabaifsuLCcsfaoyeiii,ie-
•essetfevuioeoppigiicvaiio. Giitheviusabh;is de Novi- 'sia::tc"Iperio cap: SlVet5.S;
ig(!jiio7;inlib. ii! ue Yila sna, cap.;14:: -Datis.vadibus.,
-Ii297vvvi v;vv i:_nK-:._:': ^ MIRAGDLAS. BERTINI.— Llfi. Hv ' "-^V: ': -1150:
IgituvalterTyraiiiiiisuiiiuiritusscelerihusiripraedicta A j ej'us ppllicendo aliquid mollifet. Duo igilur illiol-
fifhe NoyiQmaexsiilltVfe .fefre, coeleste et terreiiurii boritim, sententioc fuifV
KfeVVahtebnfne Obtulit primum,aiteyuin quidem haud obtulit, noii
lieris. TiaqiieciiriiTaiisVfam?fofet srioe iriiquitatis', ehirii effectusV non causa, rion tehipus fuit. Hic
tloios fraudes hWTilh^ equidem submissa yoce, humiii oraliorie hoec coepit
misefi pbpuiiJda_bratVrioh.v profefre, vultu ordinis; servaris revereritiarri qiiani
fuit.Vjiarcens quitjemVi^U^chnfjamrifaximaexparfe ethahitu et mente gestabat. Oravif equideih; non
<J"ua.(jueyiliafuhi iidjacehtja^.'.d$yasia^_3et','C<iu.»ip'nt' atitem peroravit. Yere spdhdeo; ait fcefte protiiitio
yiiia iriiiiiriieqjiiiilerii.'seiura'ah 'ejjris.insariia exstilif, libi ducenlas niissas. Cuni peforaye voiuif, verurii
ifriieiisV"vaHeVquod 'sjlii fifnehat
^ postea evehit. Et • ille indigrians impeffectam ofafionem ah illius oreV
ciirii' audisset Jet Vvevefa scivet .pcfeihpfiim sorte lulit, (et ut comniuni vulgai-iqiievefho utainur) ino-
diielli, etii!jhsierageriies iri'viliabi adriiilientesque na^hus pie ducentas missas, alier praye despecti-
injufiaiii sahciiiirjPairemBefliriuhi 'ilridicafe, nullo veque prolulil ducehtas fessas.Terfieriique eadeni;
mbiio irisana;hieris ejus a solita vabie seu -ab assuelo verba repetit, et feriirii calcaribus hrgehat. Adlirie
itifqrereqiiieseerido cessahai, yevuni quidhnioppor- itaqrie verhum Coniemplibilein ejus ore versabatur ;
iuhhrii ioCuhi cdhveniehsqueTempus qrio viiiam in- B * cum subilo de equd cadit,in caprit ruil, galca terra
vadefet vpivehah Sed curii deesset uhi srise rahiei figilur, colliim fuinoeca"suriiseritit; tum quoqiie hu-
aridaciam veylevel "(iahi ehirii Iriceridio, rapina. coe- riiariaet seereta alvl per rihiiiralem meattim ertipere.
tera perie oriiriia-cohshnipserat), afmat ducehths Merito ergo ex illa parte plectitur digiiaque multa-
equites; versiis-.Caumbnt:viilamviter afripuit. Aila- iur poena, unde in saricfum Pafrem emanavere op-
ipeii priniu.nvpei-devi.a.fe.ndehat simultates fingens, prohria, et juste digneque qiiidefri iriferius putoyenv
quasi alio.Xeslipayel,fofle _eregione;in viilani iyruit, emisit, qui/superius similem fetdris causani labiis-
armalis: cireumilcdit,;j.uin cuncta quoe infra erant et iinguaih ore revolvit. Inlerea sui ducebanl prre-
boiia .diyipuiti.Casu omiiia sua: animalia, pecudes, "dam,:igriorantes dominum suum passum fuisse talis-
pecpra ad:pastum,exlya;yillam die illo ierant; qure casus ruinam Vet tarhen, fama cogeiiie, prredam di-
Cum...yedireht.passinipascenlia canipis inveiiit. Ileu! miuiinl, ad dominum suunrfesiiiianljmortuutiiiqui-:
lieu iduplex, infprtuiiiuih illis subUo advenil, Iiifra demTet miiltalum vifidicia cfleleslis irre reperiun'!.
yillam njiiflquid. haheba tur nieiitts, diripitur ; extra Tandem proeda reducilur ad propria, nomen Doinini
vevp,tjuoecuiiquepecor.a pascebantur, abdupunlur ; ab omnihus laudatur, sahctique Patris Berlinipa-
cum, ccce inonacriu?,,iiqniine .Winvadus, bonoe me- "irociniumveneraiur. flilini insignis Iriumphi gau-
"
lliprlrje.yir,dignusTaude;, hiissiis.ari.ahbaie Rode- dia celebraiit, IUi iristia funera ducunl. 0 Doiniriiim
ricq ($i);, uliii. quidem Ecciesirc Dei nqslvisque he- omnipolentem in saiiclis suis gloriosum "1o Deum
cessariq. teriiporibus, .(lepopulala yilla superyenit. in altitudine hiajesialis, in potenlia maghitudiriis
tiiiplicaiuf "grgocianfor ejulalusque, postquam eum mlvahilem! Qiiis dubiiel hanc prilmam nobilisirium-
yidefe :. Succurre, sucqurrei,..op.Um"e vir, bone do- phi ascvibi posse- merilis sancii Palris Berlini ? In
ihine,.Viteraiit,.Vaccelera vadens posf hosfeiri, ad argumenlum itaque iidei hioriachus snpervenit, ac-
ipsuin.yerhaVprecaiitiafuride, certi sumus ut quahdo cedens humiliier oravit, verba precanlia- coram Deo
teyidefii, i11icd firii reddet curicta qure per se ducif, rtidif, qui hunquam despicif sperariles iii se, super-
"qhia pmnia quoeinfyayillam erant deprredatris est. bos semper liumilians_ et huuiilibus dans graiiam,
Taclus igituy riiifis vif.intririsecus. cuhctarum ma-. redditurus unicuiqhe secundum opera sua, qui yivit
gniludine .querelaruin, yelociter post ipsum admisso et regnat per omnia seecula soectilorufii.
"equo fesiinayit,, consecutus eum saiutayit. Al ille CAP.XVII. Tcrtium miraculum S.' Berlihi' de villa do
lypo [iypho] supeybiaelerocitate animi mininie^ui- Caumonl lempore Bovbnisabbdlis: - -'
dem respexilVnec salriianii monacho seryo Dei re- Quidahi, Bodera iibmitie, subministerialem age-
verentiani exhihuit, qub saltem veybuliihi redderet. D ] hat causam cujusdam majoris pvrcdili potcsiate ,
Ufgeris' tameri isderii"_'. caicafibus equum, haberiisj . advocationemque sihi vindicanlis:villre pvopviijuvis
mpdefans pfppius accessit,'audaCius Jocuttis est": S. Bertihi, Caumonl rioiiiine. Hic quia uria et li-
Pf«dariiIfaric aVvillaiahcfiPalfis Beflini abfipiens; meri; ac placeve desidevabat, nimium niihiunique
ihjusitevtlucis;' feddeVigitur ne oh iiijustiliae tenie- ViCicolaslabove usque impenseacto premebal. Ye-
fiiatehi, rie prppley"iiijufiae severilaiehi ifam Peii "rurii pro caitsa hujus moliminis ei pvo lantre conlro-
mgrie iricriffas. Noluit fespicere, dedigriatus est; versia injuslitiae-,- quidain moriaclius, Heribeflus
ofaiiii feddere fesponshm. Ignofat is quid ageret; nomihe, qhi abhati Bovoriiin fegiiiieh hujus coeiiohii
duljitabat erihn ignorahdo, iguorabat dubitando ad1 successit, ex (55) praeeepto venerandae-nieniofii£jam
"qiiid raliuhis seu corishii se vertere posset^ Yidebat; dicti Bovonis agehscuraiii ipsius vi|loe,curavit hunc
enim sC corileniiii, cefhebat preces siias despici :'ve-• soepius admonere ut desisleret a nequam actu et
'
fuinlafheh .prajmeditabaiur qriod ierocitaiehi aiviirii ab pniriium Oppressiohe.At palahi: arguenteiii scrile-

fM) Hodericus ex riionachoYedastino abbas posl successit Bovo, dignu.s.tiinfo palve filius et hoeves.
Hemfriduni creatus anuo 1021, obiil arino 1043, cui (t&) Anno scilicel 1005. ex Iperio, capp. 57 el 5S.
" ' "
PATROL. CXLYll '. 36
i\Z\ FOLCARDIM0NAC!1ISITIIIYKNSIS H52
vis velut mctuens fugiehat, clam atiiem illi dclvahcns A componebal oralionem aliorsum vcrba detorquens
suhdolus iriacbinamenta inslvuebai. Super his vero jjcdebcrel. Yerum cum soepemendacioconlraveruin
dolens monachiis, doiiiinuiii illius adiit , suorumque slare honio assuesceret, f.iciendi assiduilas aluit
ac suani injuriam palcfecil. Ego ipse, inquit, per aiidaciaui, audacia vcro coiigeniina\it criiiien, cri-
nie bunc priniuhi curabo minaii: ct si deiuceps hocc meii quoquc merilani intulit movjeni. Necdunitviduo
admiscril, pecunire sentiet dainnum. Re\erlciiic posl boeciransaclo, boves cujiisdam pauperis rapuit,
vcvo iiionacho fovle alter jam dictus advenit. Cni diiioni l'a!sijuris suhdidit, nimiisquc laboribus pro
doiriinus ejus: Herihertus , inquil, inonaclms lihi libllp sui pvoque lcmpovis qnaniitalc insud..lu'in
succenset, dicens, quia ruricolas meosevviliosuh.iis. lcnuit. Neediimboves veddidcral, et majora quidem
Redit siquidein ille nrmatus prrecepto domini, ma- aciuin ive forle cogitalu volcbat, cum fovle eai!cin
liimque cvomit Ialenlis veneni. Kam apprehendit passoiie qua primuin perculilur, cadit in tcrram ,
lioves illius in agro pasce:ites, et serviiio domini sui niisev tum quoque iion lionio esse , non i:iorta!e
siihdidil, cosque per tolum Iriduuin lcimit. Ul autem joiiavc vidclur. Nani pro humanis vevbis mugiltis
|,Iacuil, inacilentos tiiultuinqtie afliiclos , uli fil, d«i pvo plauciu, pvo querelii rabiem agreslium fe-
lollaboribus rcJdidil. Iude adco motus quidein mo- raium iiiiilaUii-;orU amicosquo pvo sc rogenl, ncc
nachus nequani Innic veihis aggrcdituv. Ijsrjne ad id " referl qnideni; tieprecalur nunliis, ut sese visitaluiii
leiv.povislibcva exsiilit nosiva curlis ah omni sevvir venial monachus : id quoque minitue quidem nie-
lio , fuilque sure polesiatis, nec quis pviovuinausus retur. Igilur eodcm die quo rursus percussus cadcni
fuii in ea sihi vindicarc aliqttod jus sivc viin inva- iiilivmiiatc esl, vilam qnam posiposuevat, perdidil,
sionis. Quamobvemcrgo noslros bo\es abegisti, et niorieni quain secutus fuit, vidil, invenii, sensit.
in sevvitiuni allevius vindicasli? Non miviim quidem
CAI>.XYHl. De invenlionecoruoris S. Bcrtini.
si nequam pvava ove pvofevt, majus esl opus ac si
esset didu-.n : Si tuus, inquil, sancius Bevtinus Idodernis temporibus exigenlibus iniquitatibus
boscsscl, jugo meo jungerctur, suhque laborc in- nosivis, nt oraculo ea>lesti osiensum esi, utque
gemeret, qui tuos quevcvis mco labori insudasse. digeslum penes nos iiivenilur in mcinoria S. YTin-
Alille inqtiil : Ottid dixisli, iicquam vir? cl si co- cenlii inariyris, itllio supcr nos divinoependcbat
giiarcs quod nefas diclu est, nequaquam palam indignalionis : nosque usque ad aniinam perculissct,
profcires. Pleciere, miser , merita plectevcpcena , nisi idcriisanclusmarlyrcum saiictispaironisnoslris,
mtiltaheie cceleslisivre\ ivga. Dum igiluv isdemvaltie Audoiiiaiovidclicet alque Bertino, interccssorcs pro
motus supev his pedem averlcret, hierilo digna jicr- nohis covani Doriiino assuvrexissenl. Ycrum mise-
cussus cst plaga. Kain facics illius ad pos'.criova 'J vicovsDoniinussanclorum suoruni inlcrteiilionibiis
Ulico flectebatur, adeo ui.occiput, quod crat sin- lloxus ad pietalem, indignntionis surc ad teuinus
cipui,Vetsihciput, quod eiaf qcciput, haheri videye- disitilit covreplionerii, coiifessionis pleriifudinemac
-tur, pvoelevquodfaciessuisforniis insigniri deheret;: saricire conversalionis pfar>stolaiismeliovalionem.
:Collumeiiihidlslprtuni el tuhiiduni. lahia reque.qui- Hac itaque fedavgutione unarilhiitev perterriti et ad
deni tuiiienfia, et alioysumaedeheyenl;yevsa, Iunriua lehipus poehiteiiiia ducli, cuhi fineieniis iri novi
quoque.oculoyuminveysum aspicientia cernere evat. boiniiiissiiiceritateih eemiilalionesarictaforet eniten-
El quid plura refeyam?. quod liiirum diciu, magis- dum, a nonhulllsitefalO fediiuin.esf iri Ititi voluta-
que visu est, iiibilhuniani in eo intuehaiiiur: talis liruni. Tandem iiiiquilaluin nostrarum enofniitale
itaque domum depo.rial.ur...At Iriuriiios' inugiius irritalus siiperiius Afbilef , exteriovem doihum
einitiens .pmn.einviciiiiam sure poenre cruciaiu riio- siiarii, uiiionge ahtea di\iriifus comriiiiiaiumfuevaf,
yebal. Erat eninvin homii;e videye miserianf. Yerum igrii misevabiiiter ad devqrandum (leliberayai, ei ul-
suis precibus aiiorunique rogatu , et quia vohiit diclum est, o sancluario meo incipiie\Ezech:i\,&),
videre liiull-atum, una cmn aiiis oqstcr monaciiiis iedes Dei suhito igiieinvaduiilur"': qtri rapacitate sua
Jleriberlus llio venit. Cujus prresentiam iriieliigeiis jytolius clausiri g.yi-atconfihia, et riihil lnleymisso
:yoee;(hon eniftivisu hunc ipsum agnoscere qui.vefal) exiefmihayit onihia". His ita consuniptis, insecula
quo pro se oret deprecatilv jntente, acsrcpe.multum iiocie cuidam Seniovum nbstvoyum in somno:visuiri
-Vrogat.Atille compatiens niisevq,, (quis enini nior- est videre qiiemdarii magnificum virum, habilus
-ialis ;hunc: liujusmodi cernens non cpnipaleretrir ?1 caiiiiore niveum, vultus splendore fulmineuiri, tjuo-
:scisciiatuv:aii,,velil amodo resiuiscere funditusqite daiyi Ioco claustri pefsfitisse, diligeniiqrie obtuiii
•:.pvioyemyii.aincovyige.ve.Eadein,. inqui i,, passio et ciycunispectis oriinihusextenla dextera oniiiem coe-
ihcuvabilis;pevcellat me feriens, si s.ane sanatus in nohii lociim beiiedixjsse. Qua de re etiam cOlligitur
voihhibusemendari negiexero., Cvedidit igitur bonus locuni a qriibusdam coniiiiissis jaui expialum, de-
: vir sponsioni illius, reversus est conlinuo, oravii, mumque in, prisimuin vel poiiorem decorem vali-
Vsahiiatvvestitulus est. Sequente auteni die clavis ..quaiidpmiseratioiieDeiconvei-i.efiuuin.Interea nobis
ihdtilus vestihus', yalenliov.atqiie saniovsolilo anpa- 7 dio expositis denuo iiecessiiaie cogenle lecta repa-
ruii. Miyaiituvomnes qui eum novevepevculsurn, rantur, muvisque utvimque adhuc staiiiibus shper-
laiii vepenie. coiivaluisse; sed ipse alia fingebat, ponuntur. Gunclis pro lempove ac pvo posse vepa-
1153 MilAClJLA S. BERTLNl. — )M. II. ii3E
ralis seu polias aeaibatis, re.lilicaiidjeKiidem cryplra A quid de his ipse aposloiicus cr.ni gia\iovis eonsiln
causa eardinalc (30) S. Marlini a'l.irc iiiulaniluui \ivis egregium seniirci, cis pro iiomiiic Doniiiit
fuerat, quod sine ponlificis fieri pracscnlia miniine mandare eodeni lcgato non dificirct. Qucm cuni
eeceliai. Cujus vei gratia accilus episcopus salis adiisset, ac jam coram eo admi.-so sibi data copia
beiic.oli! ai-cm-ii, aram deslrucluvus cum mullis fandi esset, rem geslam per ordinem domno paprc
aaeisii, iilaque subversa dsinuni rcdiit. Quo in loco sncciiictc, proui in muliis tunc occupaio exposuit,
duiii uti ai bicanda liindjnienia altius fodilur, dum lesiimoniaipie Sevi-pKivie,ct cruceni cum sacio cor-
:!.>.!'£-.
ii>.;rarunicopia eileritH-, eeee suh ipso sacraio porc rcperlam quam sccuni pro lesliifioiiio tulerat,
;::.a:is lece (iiioddam apogretim (37) dtiiis lapidibus, oblulibus ejtis prresenlavil. Quibus visis, ef hi qui
fo_:-,:iis, aniiqiioquc eremeiilo operose condilum iunc fortescciim aderanl, uli qui ad Bomanuns con-
iffsi.diiur : nec iegi, «ec delegi ullra iliud pevmitti- cilium tunc couvcucianl, scilieet palviavclirc A<pii-
tar, iie fuvsaitsi absquchonorum vivoriimtesliiiionie Ieirj>,areliiepiscopis, pioesulibus, abbalihus, ducihus
deicciiiiii soiverciur, aut tccttim aliquandiu fralrcs ac primoribus , demonslraiis lalihus ait vciilalis
hiijiis loci occultarc couaientur, qtiorunieuiique iadiciis neqiiaqiiam dchere diGi.ii, sed tutius ac (iv-
:v>iiiilorumdcrogalionibus criminarcnlur. Tandem inius credi, proeseriiiii cum in mullis annaliuni ge-
supcr lioc coimmmicaioproboruiiicoiisilio, plurihus " stis salis possii inveniri, cuiiclos pev.c€allioc lermi-
• io icis iesiihiis circuinstaiilibus , cum processioni- nos, maxiineqtie nosira ac cseteva ir.ariiima loca
L«s, cniciijus paratis et cereis accediUir, ei fra- frequeniibus lianorum incursienibus, depvocdalioni-
sribus, «l dccebal, iiileriiii lilanias canlantihus, bus inccndiisquc populata, et ob id mulla sanitorum
ciiiictisque deiniranlihiis apogreum detegilur , ac corpora quredam alocis ininus lulis translala, qurc-
jiiullo ciiiUovum sudove a piima dici hora usque in dam vero clancuium, sicui de sancloBerlino facium
vesperum fevrcis inslruincnlis vix riissipalur. Quod coaslal, vel maceviis vel levris sunt rccondila. Qui-
iaiidem ajieviiini. pluinhcum scriiiiinn omniuin asSan- bus vesponsis apeslolici domno ahhaii Bovoni fra-
tium cculisapparct coutinuisse, illoquesolulocuiictis tvibusque liujus loci ab eorum imniio relalis invi-
eircumstanlihiis cmevita cnjusdam sancii rnenr.va taiiturdomims Wido lleiiiorum arcliipraisulel Dvogo
revclanmr, ct sub dexlevo ejusdem sancti huiiievo Movinorum episcopiis cum multis speclabilihus pev-
cvux avgeniea vepevla cxiraiiiiur, fratribusq-.ie ad sonis. Divevsique cum eisadsunl abbales c divcrsis
inaiius profertur, has tanlum iriuin vevhovum con- locis adveiilanlcs; iniiumerar;populi htic ruunl mul-
taiiens KoluJas: Sanelus Berlinus ahhas. tiliidincs.
CAP. XIX. Miraculum quod faclum est eodem nto- *-" „ CAP.XX. De elevalione ejusdein jirotectoris nostr 1
menlo quo sancli viri corpus invenium est. Leoms Berlini.
pcipoiiicentia p>o ejusdem elevqlione. Anno igitur Yerbi incarnali iiiillesiino qninquage-
Talibus ergo jndiciis prelioso supev auvani cl siino secundo, sexlo Nonas Maii, paiaiis pi-ocsulibus,
topazion invenlo ac comperio bcaiissiuii Patris cov- ahhalihus, 'inouacliis alque canoiiicis, quihusilant
jipre, cum ealenus diutina clgravissiina onmis lev.a ctiam laicorum innjovibtis iti teslimoiilum iulvoniis-
<lecoeta pe-suindaretiir siccilaie , ccce codein ino- sis, cmn pvocessionibus ad sanjlum '.ocuui acccdituv,
mealo prrcniissis muJiis lonilruis atque coruscanti- Iilanirc -canendreincff.plaiitur, niissisque opevaviis
biis fuliiiiuibtis pihirinia suhsecula est iiiiiiidat;o scrinium sacrati corporis cfibdi jubclur.
pluvialis. Qua sufficicntissinic-dchriala lelli.s , cnlic- CAV.XXI. Miraculum factum dum sacrosanctniii
ribus suisin novos fvuclus sese vedi\iv:t spe jaiiijaiii- corpvs a terra etevarelur.
<jue coapil diiatai-e. Facla est aulem Jiujus sacvatis- Cum vevo sanctissimi Patris Devlini membra pcv
siiiii corsoris iiivcniie anno asstunploe liiiuianilalis manus penlificum alque ahhattiiii exiraherenlur, cl,
Cbvisti niiJJesiiiiGqiiiiiquagesiino, decniio sexto ul decebal, vciicrarcntur, aqua vinoquu vovala pia-
Kalcndas Julii. Sacio igiluv corpore jani revelalo, rcnlur, -aslahalseorsuin quidam clcricus, lierwoldus
«i diclinn est, ac detecto, eadem urna sua relegi, •Qnoinine, unius oculi luniine orhalus, qui jampridem
el Joculus, ut pridein fueral, jubelur remuniri, eousque utvosque oculos perspicuitatc pares hahe-
quousque luajorum consullu, quid super ipso foret hat, scd nescio cujus mali causa anlehac quanidani
«gcndiiiu possel deliberaii. llac lempcstate domnus- venam secaiidain coniiguam oculo, ut medicarelur,
papa Leo, cogtionieutoBruno, sanctacIiomanoeprrc- iihi incidi feceral, unde omiiclunien cjusdcm oculi-
sidehaiEcclcsioe,ctijus sagacilalis ac pvobilatis faina aniiseral; sed id prrcit.r paucos et domeslicos suos
pev loiiiinovbem spirabat ouorcin suavis fragvaiitia;. ruboris causa pene cunciiscelaveral. Ilic sanctiBer-
ad quein iiecessiiale urgente, qtio majoium auclori- tini patrociniiim, ut a Domino sibi reddi lumen
l.ite fvalres Imjus loci corroburavenluv,' fidelis le- amissum obtineiet, intiinis pvecihus deposcehat
gatuseiquisitus et reperius divigiiuv,quatenus quid- atque quolibct saiiclovum membvorum qure iuibi
{36) Cardinale altare, infra cap. 51 capilaneum hactenus eodem loco exislit, et in eo missa pnnia
aliare, id est priinurb allare in apsidc seu in fronie quolidie celebratur. Cardi:ialis aradicilurjarmcc/xi'.-»
basiiicre pone majorem aram locatum , in quo missa infra.
luaiutinaiis celebrari soliia dicla iiiissn cardinalis , (57) Apogoeum, foviiix subtcrrancus, crypta.
supralib. II Miiac, cp. 7. Certc altare S. Martii.i
M.IS I FGLCARDl MONAClh .SfllllVJiNblb i!33
atlrcclahaniur langi sihi ocultim mullopere anbela- A paulo anlo vix repentem novevant, binrc prrc oculis
bat; sed appropinquare minime sibipevmiiii inetue- suis incedenicm pirevia malreceinebanl. Fialrifu'-,
Lat. Al fvatvibus tantoe vei sollicile psallendo intcn- intciim in «horo ad missas psalleinihus, lnijiis ref
denlibus jam dictus clericus oculi unius carens Iu- oJor lilis illabitur suavissimus. Quod duin ab illis
mine, cum sanclis arlubus, ,ut jain diclum cst , utrum vcvuni fovet adhuc qurevcietuv, idcm puei
vereretur acccdere, quemdam fratrem aliquod sa- merilis S. Berlini sanatus jnpredilur, creclusque in'
cvorum membrorum summotenus digiiis suis ob e- medio llloruni (lucenle matie coviim aUaii secun-
crat allingere, suoque crccato oculo cisdem digilis dumn 0'iiiluni suumDeo giaiias acluiusproslcriiiliir,
signamen iniprimere. Quo faclo, mox illc lumine ei ditlo E\ai.gelio domnoque archiepiscopo coiani,
ditatur diutius exspectato. Et sane quod Dominus allaii hyniniim Te Dcum laudamits inchoanie aiqi.e
ad laudem sui noniinis cl ad sancti nierilum propa- mullipliciler choro subscqueiilc, mulios Chrislo in
landum fieri concessii, in se ipse stulto pudorereti- rcgesta conjubilanles., multoslacrymariprse Idstilu
ceri voluif, sed forte lunc cuidam Ainoldo sibi cerneres.
familiaritcr odhoerentimussando intulit, hono omi- CAP.XXIH. Terlium mhaculum codeinAic de .
ne suo se illuc admissum, co quod prajsentis sancti muiieie cceca.
attaclu diu amissum receperit visum, eufiidem om- S Necdiim verq hymrio complelo ct adhtic multis
nino obtestans ut lioc lacerel, imlli iinqua.n apeii- fieniibus proij gaudio, qiij?dam etiam niulier creca
rtl. Yerum aller nequaquam lanloe ejus inscnMbili- hiijiis civilatis mansionaiia, ideo cunctis fialribus
tati acqnievit, sed circumslautibus niox detexit. nolissima, luncvisum recepisse denunlialur ; Ipsa-
Quod quidam fratrum vere contigisse coniperiens, tj.ie in conspeclu omnium nunlium hnjusmodi comi-
extenla raanu cunctis silentiuin indicens, eumdem tritur, ac pucro ad Iaudem Dei el ad merilum S.
unius oculi visu diu damnatuiii, lunc tero meritis Bcilini protelandum prostrala admiscelur. Quanla
sancti exspeclalo lumiiiis dono clamilat reparatum. vcro exsullaiione quantave dignitaieoa die in Da-
CAP.XXII. Secundummiraculumeodemdiepatrqlum. inino cxsultaiuni ac deleclatuni est, nullius asscmo
Quoedammulier cum filio brachia cruraque con- ad plenum expcdire sufficiel. Ilis ita geslis, ceie-
striclo S. Bertinum pro illius salute rogatura foiis bj/iima dies illa cum inenavrabili gloiia consin.i-
cxtra templum perstahat in atrio; qurc etiam anie- maitir. Scquenii vero die itcm ad diem acceiiuv,
liac cum eunuiem ptierum duodeiineni Coloniam ad alque lestis gesire rei catifo ordinem, leiiip.is, pci-
S. Heriberti coelerortihique sanctorum inibi quie- sonam ac testes continens, aslante iniiiiiiiera populi
scenliuin suilvagia cogitavet devehcndiim, quaienus lnuititudinereeitatur, ac peiiecta cum inve.iUciuee
eovum hieiilis oblhievo fovsan merere!"r ofluia sacvosancio coipovi eomponimr : slcque composi-
inemhiorum. Ad hrcc idem, quauquani puer, iiiquit tuni summi pi-rcsulissigillo signatur, sciiniiim dau-
se pev visuin jam ler adinonr.um ne quoquam de- diiur, feireis ciiculis clavisque aiclalur, cousnitir,
porlavetur, nisi piius ad S. Bt-riinu-n 1lius eiiisdem \i cimv, iiidissoluhilitcvquc conne\um cuni iniiii-
nierita cxperiveluv. Cumqiie illuc eliam per \isum meraamultitudinis tripudioin Sancta-sanctovuin (5S)
ventum cssel et oratum, item idem quatuor colum- vti_ reliqi'is inducitur magniiioanduni : uhi nunc
has candidissimas vidisse se ait avolanles foras mo- usque vencialur et, Domino annuentc, venevali rr
nasleriuni ipsumque altare concussum instar folii in srecula saeculorum. Debinc autcm saevaeelnal o
contremei-e, sescque coiam eo proslcrnentcm, nec nis diem memovialem summus praisul ac domnus
mora indc meritis sancli sospitem surrexisse. Id episcopus noster a cunclo populo hujus dicecceos
ergopuero geniirici vefevenle jamjamque/ama ele- deinccps venerandnm mullaque devotione singuliF
vandi san"li asserriiehfe, eodcm cum -uuero mulfis annis indivevunt zolendum. Uis ita nevactis et.dom
conuuiia athoiat, proicntiimqueDoinini inierventu nis pva>sulihas ei ahb.itibus quiddain sanctannn
S. Borlini pro foribus prreslolans monaslevii, sup- reliqiiiarum iinpeiralis, singuli
singuns dona.j mu-
plev. cuni filio pcrslabat. Cumque ipsa inter compri- JJ nevihus adsua remearutit Leiius.
liicnles tuibas ad osciilandum sancti rerelrum im- CA.P.XXIV. De quodam cceco,dente S. Bertini
pingerel, ac repulsa iinportuaa repeleiel, pueruiii- illuminalo.
que sancii fereiro apponere multo conaminc nite- Qnoium urius, \idelicet abbas S. Walcrici (,"9),-
retur, Dco annuenle idem ptier brachia cruraqiio sanctarum reliquiarum quiddam aieptus, poslq.iain
directus sospilati donalur. Quod mulli cernentes, peracto sacroe elevationis soleninio domuni esl re-
quidam aslanlium oppressse malri succuirunt; vevsus, qiiidam iuslicus uiroruinque oibium pupil-
qttidam vero pueiuni comprehensum effevuiii. Quo lisgravibus inacuhs ohduclis (recatus, puero s bi
iaclo, tuiinilluanlis innumerae nniliitiidinis clamor dirigenie gressus accessit ad eum, quidlihel medj-
aitollilur. Deus mirahilis in sanclissuis (Psal. cationis postulaturus. Cui ille : Kibil, mqiiit, antidoii
LXVII,3G)\uIgo pracdicaiur ; quoniam pueruin quem tali moibo novi salutiferum, pvrvlcrcuiiciinoleniis
(58) Id csl in sancliiariiim seu locum majoiis dhtingnens a Snnclis sanclorum.
altavis. Ipenuscip. 2<!Mjlhildis coilinam deditmna (59) IseralWaso, a'.has iiionaslorii Leutonaensis
tnagtiiludinis opeiisque prwapui, quai adhuc liodie seu Walaiici ad oslu Somenoe in Oceanum, inlra
Ourat, ei est illa qua utimitr in Quadiagesima sancia, <ap. 51.
«37 MIRACULAS. BERTINL — LIB. II. . ;H58
^saltitarisqueDomihi nostri XesuChrisfrprovenilihi. A[_'liahcl"longe' post subseeufa- ,:----,-•.
est -uf- iiludVimpJeve-
vrYfifuhitaihenVcuju^aariiVceleljris (!tuf':': "'"'""'^
- •'i:-'-- ..';..'.',-....•
-elevalibnis pbsequio; pupeffiihe: hbririullisebrieuf- Dcsihegrande loqui, frqngil Dens omnesuperbum,
«reritihus'et egooconvehi"/1,^saricloqhe'hhjusceniodi';Nahi seqheriti' die praedietuiiippus aggyessus, ope-
.itegolio rquaihvis •immerilus"'inleffriiVBbi^tpibque fiirios""si!bsprb iijjitb sub ';jdecbnductu faciendo
oquariii ideftisanctus fuerit iJiefitlVdiyefsis riiiracu.r 'fibciurusVi'nebderii locb equosuo sub eb caleitranie
4orum. anagnalibus; Dririiinuscuhclis^hbbis deciara- :iiuriji: prbsfratus' est;;-ibique.coiifracio -cruye, qui
'
=vil,vDevsqubeiiarii uritus^sacfbfurri dentiuHi-dhiio sanus eqrii tyahsvectaiione adyeneral faniuloruni
„:dilaths3iuc7 regfedieris vattvjlitali iriuriere'%avisiis, "riiaiiibusdpriiuiii.'jn._iec.iica.: deporlatus psl, ab iu-
<jelVsi7:fidem:ya'dhibuei'i^ 'ejhsdehiJ'iMeritis'sarieii le. "vasibhe terrai noslroe deinceps desistens, et lcrfibile
<posse.sariariV^cthfiiihi;tihI juheljb prrcseiiiafl.vAd "et fomiidaridrini iiiyasorihus tefrae: sanclbrum (iit
jhoeciillef:GbhfidoV- Hriquit;' isquCfriibxiri rcohspeciu dicluiii.esf) e.xenipi.um.reliriquens.-, : >
;iaslaniiiimVafferfe>pfipce'pil^ ^p.fiMX.^fi.e^qiiodam.-homine, feslum saiicli ngn
..cjtisvluiiiinibus^aahto "_".'... --VV' ... .' •: colenle, _...-; . •
"
^avc.viderecbapitvfaiqiie-shper lioc hbriiirieVPpnfirii .Viri hui-gq. S. Audoniavi, anno Yeybi incarnaii
AenediSojSos^hilarisquedbhiumTediiti^3^ ;*!"vJ riiiliesiniq.ducenlesinio. quarlo deciino, homq-qui-
'?-_-'OAT: XXY.VpV^uadfljhriihliere viriculis.ferreis,. dapi, ijlichael nqniine, 7professipiie tonsor,: in, :die
ei..:r;6ligaiqyzi'qd;i_pufcriiih sdriciivifisoluiq.' "''~'_ deposiiionis:J3.Eairis iiostri Bertini, cum a rionnul-
Mulier quaedam de Lotharingia"Vvirielis TeiTeis jis vicinis suis o.hjurgaretuy.quod festum sancli.non
-.ilji'.acbia£uiraqnevhabe'ris pvo pberiileriila-cbiisiricla, "phs.eivyayet?nec.ideq niinus operabatur; sed sanctuni
..rJrivhocxainobioapnoYerbvihcafiiali'millesihieeeii- 'yerhis 'cbnyiciaiis.el in conlumel.ias.provumpeiis^a.
-lesinitvvigesimb-^qiifhfoVhiultis a!staritibris,;pvecibus- .daiihpiiiocorrepiusi'.pej-lpiiguni.iempus:.in vase ii-
^ue^anciissimi Patris^hMffBeffiiiTla^itti^ri^cii-
<•;: >:. gn.eo quo pasia pistayi ..solet, funiljus iigatus jacuit.
.. IisiSolviluiVvV;-''' ^r.v;. :Vi s:':vvv v-vvv; :-.
Quem iamen.aliquanla saniiaie pey Dei•.misericor-
--' CAP. XXYI.VPequctdampuelld njr.visjcoiiirhctq,-; "(liaiiiet saneti, patyocinium recepla, melioratuni in
Ecclesia .nostyaVaniesanctum aitare iii choro vidi-
VVBueljaqri^/Ia^
seii iiefyis liius, aslante domno abbale Joanne iertio etvmp-
inlegya, .contyacia..Ad:Sepulcvtim:v;beali
niillesirno., .nachis quariipiuribus, D.eiexoraniem.liuiiiiliier et
'
,yiriV..a,nnp.gratircV eeritesimqVvigesiino
"sexio sjin't.ei crhya erecta.. . : .-.. ;, v :,;;. _-;::•:-: deyote clemenliani el saiiclorum siiffragia, iroplo-
'Q ranleyn. . ;..•..,.-,.,-.•:.• -: :-':::: ;:- " 7v
..:-./::.:-:;;: :CA^.XXYIbJe?attoe:£oHBn6?v;i:;v;;V^;; r CAP.XXXV.jDe.qubdani, sgcerdotcS. Berlinum et
Vs:;,Quidarii-.ahhaslibbierisisjnojrriiiie Lebriius, pbstea'"' ". oriinia qd' eurii pertinenlia mafedicente. ,
'"" 'Cuiri
aiiisregimen hujus fsiiliieiisTs-"coeiibhifpbslulatiiset presby.terb.deBemyngltem,annq Dominimil-
--aHsiiiiiplus;inpavochia^S;Bertihi jrilerfiibfib Fbv- lesiiriq Vdrieehtesiniononb decimo, non licuerit. co,-
aiehsis quaftidani ebeleslarif anrio gfafire riiiileslriib hiedefc in refeclorio; in depositione. B.. Berlini,
:«?nt^mo^Hrigesimb;rquihfb 'sfrie^ssensu capitiili ifaliis iri burgo boniedil. Qui cym domuni yedivet,
i^iisiiemisaiietiv cohstvuxit:'fluam Tfa'Vehtusvfefie- 'cumcanbnicjs Watiniensihus innavi sanctum Dei
-inehshrierilis sanciijahi dicti eohciissit,aedefeifa Beiiiiiiirii ccepit niaiediceye, et exconinninicare, et
ifirblave-fecitj^'vlnee juhclufia^Iigribfuhivalteffrema- ^omiiiaqure7ad;euni perthient. Quem gladius JOej,,
iicret;^'; ::'.;-:': :::-'y-': '--- v''" :;.'::::-: V-A"'.-/-; yiridiciam sumens.ab. eo, fere liiedium secuil, ;cuni
: CCAKXXYIIIiile:quoddm abbdiede Cldrqmdriscbi iri aiiiiie nescius a qiio.pvrecipitatusfuisset shbnier-
Aiibo assiiriiptae^linfriaiiitaiis ' ChfistiLiiiilfesiiiio sus, riisi caiionici exivaxissent eum.VQiiod quia
'
cenlesimo sepluagesimoprimo, fempore bonae nie- hlaspbemb ore et corde nialigno ileravit, ileralo
moriae ilbnini Godescalel hujus •lbciv.abbails,::res Rfacluni esU V ' v
accidil celebri et ilhislri digna meriibria, et onjriibiis D | Iipm.de.qf.iosacerdote sanclumpei bfasphemanle.
^Si^iierisiuhijwssessibnto <::Eodehiahno,- Joanhespreshyier de fiitoroc/^cum
TorhiidaiidaVDavid eiilrii non mullo pbsitiham:cori- talis ihdeiis ad aieas.nesCio sCu ad scacbs, duin.
.si^fatus. esfvabhasan^eccIesia-deCIayohiariscoVler .pefdiditjiSaiicfum Dei Berlinuni Vmaledicere:cospiti
vaio calcaneo oontva ecclesianiB.^Bevtlnlj-Cbniliictuk et omnia ad eum periinebaiit; eleum_imp.ro-?-,
quaj
aquarurii et fossata per niediam terram prredictaj perium ejus quamplurima blasphemiaj verha pro-.'.
ecclesiaein villa de Arkas niolilus est facere. Qtire lulisset, ac si ventus validus veniret.sonitum au-,
villa ab aniiquis teiupovibusabsque omni calunmire el alapam magnam In maxilla recipleiis siir
divit,
inquietalione ejusdem ecclesire pyopvia et liljcra scacariurii vel alearum labulam recidit,, et per
fuisse dignosciluv. Ne.cbac pvoDsumptiOneconteriius, per
tviduuni niansit incibalus, neque audicns, neque vi-.
insiiper ecclesiam S. Berlini ingressus, quod prrc- dens. '. -
stiriipluoseincoeperat, effectuise daturuin secundum
voliiiitaiem suam, licei coniradicenlibus monacbis, CJ\P.XXXI. Copia iransialionis S. Beriihi,-
superbe et arroganter comminatus est.Yerum tanloe i rETitus Dei gralia Movinovum,el AssoDci gyalia
arrogantise el praesL-mpiionisihipaliens ullio divina Atrebatensium cpiscopi, universis Chvisli fldelibus.
' V FOLiGARDIJSMONACHUSSITHIYENSIS.: 7 msf
\Um
ad quos priBsentiuni nolilia pevvencrit, .Kterhanl InV'_,honi tesliinonji ei vitaj pyqhabills, videlicet Widphe
£hri"slb'saIuleriiV ._;_ 7 .archiepiscqpb et pvogqneepiscppo ih proeseritia db»
« Gurii ad honorevn Dei qiji in sanctis suis eyedi-V ihinreAliiletre. (80)cornitissre, uxpris prredieliiriar-
trir hoiiofari, de corpbreB. Bevtini abbhiis fiefet chioiiis , .quae;ii-i.Iioc officio deybtissime .desevvi-
tvahslafib a sevinio inqiio peyvCeiilum ct PctogiritaV :yit l>eo et sarictb Beriiho-"pfaiseiitibu.s qiioque
'quiriqhe aririos jacuerat, siciit ex scyiptb ibideiiy • ahhatihusViiJs , Boyone abbaie llujus Iqci, Heve-
fepefto pefpeiidi poiuit evidcnier , iBventum est mayb abbale coeuobii. S.. TRemjgii:,- Reriuldo Tab-
•sanciissimunvillud cofpus scvinio niemovalo panriis bate .S. 'Wiiihoci, Gervinp7ahh.aie S, Bichariii
sericeis, licetvetustaie velieniehier aiifilis, riifigch- Folbertp abhate S. IfevoBis^ tieviberto abliat&
tSr iriyoliiiurii et ligafum, et sigilfis auihenticis eon- S. Jiidoei ,vWasone alib»te ;;S.;Wa]fici', Alfrjdtf
sigriatuiii; et ciim sbhifum et apertiim fuisset, in- abbate Sahcti YYImari; .canoniejs-vefo ileihensls
'veiita-estjriteripsa sancta ossa crus argeniea, in EcclesiseOliicp, CQnst.ahtiOfllugoue; Teryahensis
qtia fuit majiifesle litieris capitalibos exaratum'.':. Ecelesioe cleyicis Joanhe archidiacoiio, Theodorifcb,
SANGTUS BERTINUS ABBAS;Deiride;a perquiveriiib.us tSozelino, Balduino, el aliis quampJnfibhs;;S. Aiidb-
studiosius inlra pannosprrfidiclos iiiyeniiim veeorir mari Tiegardo, Nprberlb, Aubertp, Odhertb^ilavgevp:,
ditum iilud scriptum, de quo snpra fecimus meiilio- :B Rcmboldo. His oriiiiibus euni iBnuinera rfiiiliiludiiifr
nem, cujus terior lalis erat: est levatus et iij bpc. scrinio yeposilus per bni.hir*
V [«Anfio DomlniGreIncarriaiioiiis iriiliesimo quin- beiiedicius. Amen.] V ".•'"-'
qiiagesiirio: secundo, indiclione quinta, regnanie « Qiio eliam die Dominiis per ejus hibrita
Francofuni rCge HenricO arino vigesimo qtiarto, cf fria. mirachla operatnsest.: Igiiur. jhenioratuih
octodeGimo anrio proesulaius donirii Widohis fte- cpvpus a ^pveedieto scrinio in ilihd nbvum; de-
imerisisTEcclesioearehiepiseopi, anno vigesimo hono cehtev tvaiisp.osiltinitvanslaium est"a-nbbis,et rcpp-«
Brogoriis Tervanensis Ecclesise episcqpi, principa- siiiim ift capsaiii novam de auro el-argeri.q-et: lapi-
tjiin, Flaridiii», regionis, tenenleinclylb mareliioiie dibuspreliosis ad IMJChbhoriiice praeparaiauij xyn
Balduiho (Iiisulano scil.) an»o septhagesimo, arinb Kaleridas Ahgnsti , qtiarta (61). scilicet-feriaVaiile
frcgiriiiiiis dbmni abbatis Bovonis q.riintb deeimo,, fcsfiun Slaria3,Magdalenre, ahno: g-ratire jnjJlesimo
covpusbeatissiiiii Palvis Bevlini, qtiod bieiinib hee- ducentesimo frigesimQ septiriio, regrianie eicellen-.
•duiri expleto sub capilaneo S. Marti.ni altavi fiierat tissitnO Fraiicorum -rege Ludbvic'0 lilip Ludoyici, et
;. repefium.; Jevalum cstsexto Nonas Maii ab iisdeiri fvavre ejus inelyio Roberto eomitalohi Atyebalenseiji
-doiiiiiiisiepiscbpis.de plunibeb scrinio ah .eo.lp.cb, phlinenteihprincipio comitairis srii,pv«eiinte-abphi-
vubi olim a sancto Folquino lyanslatuin et reeoridi- G riibns et cooperahle gfatiaDeiSalyafovJs^npstri, qui
Utni ftiit.llrfic autefti invenlionis, impvlevationis sanctorum coypora reformabit elaritati sui cbrpbvis
hujus fiiit causa : Monaslerium incendio dissipalura .conformata. Facla. est aiiienv lisee translaiio: sp-.
lriiriabatur fuinani; cujus festaufalionl dtini fleret . lemnitera nobiset per hos ih eeclesia pvaedicli
cfypia. et ejtis jacevenlur furidamenta, .in.speraib sshctij pvaessiitibus quampluyibus abbalibus et.prae^
-appafuil tani sanctissimi corporis gieba.; Jacueral positis, caeterisque...Ecclesiarum;jircelatis; ctvaliisT
in safcophago, qho ah Heifvido, quem ipse adriuc bonis viyis, Jacobp.lunc Ecclesife B.. Beriirii vene-
'vivcris abbatevri ordiriaverat, sepulfus est, anriis rabili abhale praesiderite. Incujus rei lesiinioniuiB
:fCve cenluin qiiadraginta liovem; in pliimbeo vero pracsentes litieras sigillis nostris fecimus-rpbofari,
, scrinioVquo (lil diximus) a S. Fblqiiiiio. sub ajtare anno Domini niillesimo.duceiifesimo irigesimpser:
tcrva vecoiidilus est, ' ducenlisVel sex ahnis irsque - ptiiiio, septimo deciinp Kalendas-Ahgusii,;»:; vv '
a,J icnipus. nbsfriiro :quo ievalus prrfiseniibus vlfis
.;. ( Ilic index capilulofiiin apponiluriniriss, cbdd,); -
.;v (60) Lege Adlielm(ilireRbh.evliFraricofuni vegis, ' 'reversdirimonqsleriosito Messhiensifiumilfiinevixil,
ii.toris Balduihi Insulani, qiifc ihovtho iiiariio ariiio el plend pieltttis bpefibus'-o:biii,iMqiie"sepu^^
: I;0S7,,I)i Messinis sqnclitriqhiufiumconslruxit ccenp-" Iperius cap.^SS-pavfeii. '- ; -^ v; ' V '"""'
"::.:biiim'iei devbie limiha aposiblbrurii visiiahs, dp/ipa: .V.V{6i)iiIic'ge^«m?a/;7naj^''^:i:rinp' dies Domiiites
. . Alexqridra secundq vidualem .suscepii:habitum,Sicque ..'"liliera D proediiaerat. ....;.; v V"--.!:•.,
;;iiav.;
iiu M KSYENTIONE:ET ELEVATIONEVS.BERTINI. .iu*

RELATIO

DE INYENTIONE ET ELEYATIONE
S. BEUTINl ABBATIS

QLVE FACTA EST ANNO INCARNATIONISDOMINI 1052,,


A. BOVONEabbate Sithivensi digcsla..
fiI.-.Bii,L.Acta SS. Bened. Srec. IJI, parte m, pag. 155. cx mss. codd. Silhiveiisi el Clavomaviscensi.)

"
Epistola Bovonis aa WiJmem Bemorum JV vandis sacvis arlubus ipse salis devole insertives
ai chiepiscopum.
quam honorifice quamque mivilice ipsa celehvis
Domino prrcstanlissiino arcliiepiscopj AYIDOM sancti elevatio pevacla sit. nnllus lua cxpericnlii
fi-ater Bovo indigiius ahbas Silhicnsis ccenohii , pvofcclo melius novit: quippe qure cclsiludinis luas
'iner benediclos heiiedic.it. polentia siihliniala, auciovitale consislit subiiixa.
Duni in coipore sanctifiDei Ecclesiae suh Chrislo Quod cum ila sii, ad desciihendiim idipsum ac
suinmo capite eminenlius memhrum, domine Paier, poslevis noiificandum mere impciilire maiium cha-
sis constituius, el, ul ita dicam, collum le capiti vilaliva fvatviini noslrorum eNactio snggevii, non
opovteal uniri atque inbasrere vicinius, ulrinsque quia illis quavis pvrcslem scienlia, cum cuncti me
prrlis, animrfi videlicel et corporis, valitudijie omni- pvohitate, Honnulli etiam inielleciiis prrccellanl-
moJis luam reverehliam polleve desidero, quaienus perspicacia ; verum ul ipsa sanclre elevaiionis series
nos siippema-alque dehilia mcriibva, fe salubriter digniov ccnsealuv, si majoris noniiiiis litulo, scilicot
inediaiile, tam sano capili Domino nostro possimus ahhaiis nomine insignialur. Qiiorum lamen conati-
concorporari: nc (quod absil!) secus agenles, pene- hus nec in toliim renilens , nec in lotum codens,
li-ahiliore ejus gladio scimfamur juxla illud Evan- lure magis judiciali scnlciuiae vcliiiquo, meqnese-
gelii s Non veni, inquit, millere pacem, sed giadium ' queiidinri pvofiicov quidquid supev boc polissimuni
(Vaith. x, 54). Quod aulcm suhlimitatem ttiani jiidicavcrit paterniiatis tuae celsiludo; iia lamen ul,_
t„lihus imperitirfi mcre convcneriin verhis, liaut! si relatu dignuin duxevis, meamque e\iguitaleni
tanium ieineritalis quantuiii inslhiclu agilur cha- impcviosa auclovilalis lurc potentia ad id denolan-
liiaiis, qua>juxla Apostolum omnia speral, omnia dum lmpiilevis, cnm luis sanclis pvoiiiplus pvo posse
<redii. omnia suslinet (I Cor. xm, 7). Salus eieiiim paruevo jtissionibus , lure paieriiilalis excellentia!
paslons liila spes est giegis. Nam postquairi pro- utciinque coiigeslum venerit ad manus, qureque ejns-
merui ad lu-n paievnrc chavilalis benignitatem noti- snpeifliia apostolicae auctovilatis confodiatuv obclis,
ficaii, tametsi niiiiimum pvofuevit, -scmpev lamen miiius dicta dilucidcnlur asteriscis; quatenus sicut
lure salutis sollicitus fui, el quosquc ad nos de illis ttta gloriosissima el o.speclala sanclECauctoii-
parlibus siipeiyenientes de forltina tui percunclaii latis praesenlia eadem sacra elevatio magiiifica
soliius, duin incoliimem ac valeniem tuam Iiabeii haheiur, sic cjusdem denoiaiio eodem astipulaloie
liobililalem comperiebani, gaudebam; sicut e conlra ae pr.cside corvohoveluv.
dmn regiam, coudolebam : quippc qui Paier jiostcr
Widonis resciiptum.
spiriialis ac sunimus pastor haberis. Prretcrea de- C
\otio paternilalis lire , qnaj elevandi corporis S. WIDORemorum archiepiscopus vencrahili abbaii
Berlini causis diidum tain promple tamque devole BOVOM.
descrvivil, nos fidelitati liire gravibvis deliili ohno- Quoniam opcra Domini narvare lionorificum est,
xios reddidit, ul jugilev salutem luam suspirarc (iiginim ducimus lure consuleic inquisilioni, quam
eademque continua inlercessioniini voia divinis pro descvihenda invenlione pavitcv el elevatiorie
auribus dehenius iiifundere. Qure ves etiani , ul covpoiis S. Bertini nobis effudisii. Gaudoinus enini
chavitas tua meniiiiii, appviiiiiim liieain exigujiaiem el judicamus idipsum geslis Iiltevalihus mancipari,
ttiss magnificenlire notificavi compulil. Cujus ici uiide Deo placuit Ecclesiam yesliani lam subliniiior
giaiia cum luam adissem paternilatem, super hoc insigniri. Et ut luis apicihus denofasti , cum brec
turc consultum qurcsiturus, non modo jid investiga- luo slylo descripta ftierinl, nohis refevenda manda-
lioneni meam satis utili consilio inslructus, verum inus, iu;c paievnitati injungenles, ut sicul veve
ctiani cxspeclata adventus lui sponsione domum facium csl dcscvihas : qualenus descviplioni ture,
redii Irelus. Uhi, dominc Patcv, cum dicto die una cum in niauihus nostvis venevii, niliil hil addere
cuni saucto cleii iui conventu adesses, alquc clc- necessaiium vel aufcrrc. Fidclircr pl.mc veraciler-
1143 FOLCARDDSMONACHUSSITHIVENSIS. 1344
rqhetalia oportel describi,;.ut!liie.C:ipsa.:eiplaceantVA .fastidiat, his,abjeclionis.:nostr;Boleribus aliqtianfis-
qiii se Yeritaleni innotescif. yale. , per vobis cum yestris intendcye Jiheat, donee; exa-
Bovonis epistola:dedicaloria adWidonem, . :~ minis veslri senlentia discernalur ritrum velpavvu-
Glorioso Dei gralia domno WIDONIarchiepiscdpp lovhhi'hsibus digna au indigna babeatur. Hinc af-
cum omni sucecurce creditp sanciq,•EcclesiqiBemensis fectuinfanlisquodcunque audierit fari voleniis, sed
clero, fraler Bovo peccatpr quem dicunl Sithiensittm Iiecduhi veyha ad plenurii formare poientis, curif
abbatcm, beqlam cum dextrce partis pvibus poriip- -.vnonnuliasrerrini; iconvehientias scvibendis gestibus
vem. antebac pervenisse meminerim, quorum plura ego
Suscepio reyereiitiaeluajiiiaiidaio^o prrcsul.magni- ipse'yideririi, quredam liiajorum haud spernendoyum
fieenlissime , quo elevaiionem sacrosancli Patris vivorum relatu didiceriin, eadenique hie ulcunque
nostri Bertini jubes paupevis slyli "'-noslfi prdiri Jjiilbiitierisprajlihareqijaih tacere malim, qiialenus
denolaiione, tum ejusdem sancii pia devolione, lunv his alils adniistis, quomodo hocteinpore circa nos^
luse aposlOlicae auctoritatis praeeep.ioue, tum fra- iri quos fines' sseculorum devenerunt,-.-mivificayevit
trum npsirpruni quplidiaiia obsecrationis importu-. iniseyicprdias suas JPominus, Iucidiusvcuncfi»! ?enii-
nitale, ne tuaj celsiludinis jussioni cpiilrariu.sv.-_ cet, et ex.hoc dignius in laudes Dei sanclique
B
deay, pvo captu ingenioli noslvi, quanquam mintis sui Berlini lolus noslrae religiPiiis iiicolalusjiripu-
idonetis, eam ufcunque navraluvus aggvcdiar. Cum-
que verilalis viam cursurus nostrac imhccillilaiis Dehliic diligens lectririiahdhiihinuriC itidignetnr,
manibus jam ventis vela prreteiidcrim , si forsan si siriiplicioriliusi-hostris'lioiahdtiOpiiSeuIi-Viritehlio
icinulre tenjpestatis lurbines naufragosa discrilmiia pra>liJ)eiur;iiecum solito;dufiora:legenie|;oiteii(!e-
iatentaverinl, lure ad hrcc stalionis sinu recreandus deiint, exiimescaiit; sed qiiohiodoVet ia^qhbdvdi-
caiilur sighificariiius capiaiit.7DuIciof:quippe:Jiiobi3
excipiar, benefidae nianus tuitione defenser. Par
est enim me ture nobiliiatis tutela confidentem cst apum labbr, si pviiisovaViinxevif 'irialUsBapffr:
Graiius astra viiiicarirVubi fiotifs nubesfugaverit
ni'ui'0 tuaedefciisionis protegi, cujiis jussu' lantae
moiis oneva quauquam fragilis perferenaa suscepi. dciisissiinas. Haud secus Doriiinicasinpririiis; com-
Dchinc vos sanctrc Reniensis Ecclesiaefilios domi- iiiinaliohes.alque castigaiipiies.re.gesla cum subse-
nos nostros supplex deposco, quaienus fvalevni qiienievproyectu: divirios miseyicordire :p,osferhrum.
nunc mihi sitis : traditurus njemoriajjipiuiii acitistptn judiceni.Doiiiir
pacti veminisceiites, pracsidio el
-iiuni nostrum -nos muliipliciter rieliiiqueniesvnnrie
quandocunquehaec noslr_enugacilalis congeries apo- ltiinis
siolica porrigenle dextcra veslras devenerit in ma- •^ suis.terrificasse, -niincvduris objurgaiionum
ntis, eidcm vcstros rcverendos ne averlaiis iiiluilus; suarumviihniissipnihhsdigne.hihitpiiesdixe^
sed quceque ejus insulsa sale vcslrae peritire jussu rexisseVquatenus nobjs ejusdehi Irtiali sapofis gtislu
- :
doininl avchipircsiilis condire non negelis, sicque ad tenipus exacerbalis;, post Superyenienlisv;grpx
fvatves Ivalvisoneva ad jussum Aposloli fevvcjuveiis Dei graiiprihu.s;; exliilareinui' i.donis'.;___ atqrie-toiies
(Gul. vi, 2). Non atitem congcstunVest ul lioc sibi super nps factae^^visilatipjiisvseihper7memPyesivin
Vitrc nosfrae feipppra sirrius:LCiriendatjp.ves.
pcriiorum solerlia digneiur, sed ul in hoc vel siinpli- reiiqua
ciorcs liosfvi niedilanies occupeniur, aut saltem Veiiiiiitariiei!non haie Doiniilicrciiiyectioiiis flagella
aures pffendant, sed:'PQliiJS.qiiic.uhque
privia diciandi materies iilde perilo cuiquani quofno- cujiisquam
liis se coyrexerint, in .shsceptjonetii jllioyuiif ;reci-
dociinque habealuv, uteiiairi ; juxta Aposloliim qui
hon laboravit sibi soli, sed Orrinibus(I Cor, xv, 10), piendos congaudeant,: recolentes vqupd sacra Scvi-
sedtilo iri Chrislo labovare vOleniibus series nostrae plura, lips inslruil.: Flagellat.Domi.mis omnemfilium
elc. ,:-.-.,_-.
"oyationis ovdiatur,iiini vero; excuiplaf' Jusli, tuhi quemrecipil (Hebr. xn, 6), .',;
quideni viri speculunr pvo possc noslvo imitelur. VNARRATIO ADCTOB.LS;::. - v
Sic ergo fiat, ut et deliciosl' feperire valeant quid ' ii- Guiiclis:namquesariclaj DeiEcciesiai-filiis^ha-
opienl, et fariie siliquegrayali viatores unde Domi-.D bcluf fiotissihiuni'-.civiiaieinilierasalehi''•qtiWdairi,
iium sihi concilieiit. Al yero qui sunt, et quae ac sicul eyarigelica appfoh'at: asseftipV-ihiseficdfditer
quibus irifundaiit, puer ^gyptius in via JassCscensa dellevisse Salvatofein hoslruriiVejhsderiiqiieeivitafis
domino suo Ariialecila ahjectus cOngrue dilucidat. - coiriminando fiilurae rhiriae''cuhcla--pvaeijixisse dis-
Qui a David persequeiite reperltis ac ejusdeni dapi. pendia, ac poslea ad diclum >Domini"contigisse ijm-
bus sufficienler refectus, eidem non solum ad iiise- nia. Haud secus niodernis-lemporibus exigehtibus
'qiiendum Anialecifam corijungitur, sedel' eo duce iniquilatibus nostris, ut oraciilo cpelesiiVosterisiiin
profanus ilie inventusVperimitur. Ad has quoque est, utque digestuni peries nos invenilurih uienvorhi
quibusdain iuyilatis duni varias occasionum suarum • S. Vincentii marlyris,'ultio super nos divirire peil-
caiisas prreiehdunt, pauperes, debiles, ca_ciet claudi ;debat indignationis, nosque usque ad aniiham peV=
ad exilus .yiafurii repefti admissi sunt. His igilur Culisset, nisi idem sahctus maviyy cum sanctis pa*
; siiiipliciores noslri accunibenies consedeani, hi.soli, ivonis hoslris, Audoinaro videlicet alque Berlino.
lac noslrum sumpturi, participavi congaudeant. Et inlevcessores pro hobis cofam Domino assurvexis-
fie veslvam magnificehliam, o~viriapostolici, illarum senl. Verum miseralpv Dominus,- piis sar.cmfwn
"
sufficieniia diviiiariuii laiii quolidi.maiaiiique scd;!!a suovuiii iiiicvveiitionibus flexus aVipielatcm.j indiV
li-4o DE UyVENTlONEET ELEVATIONE-S.; BERTINI. .' iM
giiationis sureal tempus distulit iprfeptidriehi, cori-.AV-'exlb"riia'dexifa'biri'ne'riico3'iiohiiipcuiuue
fessionis. nostyaj poenitudines. ac sanclae COnyersar-. dei;.re.ei!anicoI!igifuy,;locuin ri^^qiiibusdaniconimissls
tipriis pfaestoiaris.riielipfationem^ in pristiniim velpoiiorejn
jani..explatuin',vdeiriitiiiqiie
irieihpyrjt.:No_nvull inqrfem peccatprisj sed ut.coti- :decore!ii;aIiqOando;piiseralionp;f)eixiohverteiKluih.
verialur elvivqi (E_^_ech,s.\m,.25).:Ilacitaque. re- ,interca: nobis'diyo expositis <1C; irihrofumVpafietihiis
dayghtipne immanitey perle.i-yili;et. ad lempus. pofc teclofurii suPrhny.hPnesfatenhdatls.yeriuoiiecessii
iijtepiia ducti, cuhi ifine lerius in novi Iiominis sinr ludiriehfgente iteClafepafaniufVniuiisque-utcuriqtie
<;eriiaiem aeniulatione..sapcta: foret cnilendun!. ;a -adhucrstantihusvsiippmiiihlhr.-:Quidplura^curiefis
Jjprintiiiis..nipre :su]lip(.j^erijtp:viedjtum;vest:iii;Mi iprptenippre: aGipvPrppsserepafatis'seu pofih^deal-
vriliiiahriim. Tandeniiiniqujtatunivnpstfayum enojy balis,:;qiiidajn:riPSfroyuni j.ilihs:i'ectohori'ihUltPphst;
jpjiale irritalus:supeynijs^ fempoi-e .visitationis:sUa."ohliti3"el 'ad! ahrehuhfiafa
§|iarii,,;Sedmalis jiostris;urgeriii.)usIpeluncani :latro=- .irrevereriier,.rieveEsi_:-nCGd.uhiqtfe fece hialoi'urii"sho-
nuni faetam,;uli to rum «xiiianita;Vj3cmhm"diabo1icre:imaligmiatis illa-
i^eyat,igni?miseyal)ilite?ad_dCTofa rqrieantuf ;pedica; I cuiilVJeCCe Vliyiria-majesfas^iVos
Nullj aulenisitduhiumVuifumcasuvfoftbto anpvrc.- terriiPraV'dehiurii;post'Saliqiibtum'aririoriiihchi-ricii-
libalap vei gyalialiujus cpih.husti.Oiiisrshper.-jios:iii-7^-Itimiri rios^ladiumsrinrii vibfdviI-{PsaL:vii; 15)p;ac'
gyperinl:dispendia, cum prpculiTavinonaslerioirillpv'• •suhiia^pesie liiiiltarii pavteih^hosH-oVum^eiliriieiiiis
igne:exsurgenie accrescente;vet-ventusVef-veonsur/ ;f efculil,'' Nee efa t:iuricJJ)la"ihofieiifiiim:feijivies'Vsed
xexevjt eivConcyevevitjVacvJionnulla; vdOhialaHransr tiieiimvCDi^fuehaht«:velutr:hiofhidiie'-pvesi*'f!urVf-jlio
gyessus, vereusvtemplumvvehemeiifiovpflahrotinjp vvel'Jllis'deIuHctis-sadiftc3epfum7sepulitifisrffl^
peceafo urgcnte:, impulerit.--pt;7ut. riictumvest':;::A Teirif-, ecce'aliovum exitris^u&itiileiiiinljariluTii^piii-'
sancttiario:_pieb:,incipile_;;(Ewlii3x:^^ rimi;-1rttefirij-ejhsdehipesiiis;lioffofe :affieetiv5"atijiie
srihito jgne.iriyaduiituy, ilariientahiliieyqueVedaCis- lsihgijli'7shpefVse stihitb ftfluvae^mriflis^susp^cii;;:!!!!!!-
.4a!i!inre..yoyaei.U!evliqtiantui'-;'et qiibiivdiutiiiO"riiul- :lahi irialoriiriishpturifp^
tpque sudoreclahoraluin exslilif ,tunc ; prirjhiddlorl :gefereV ac7intiniis: la(.vyhJavtiriisuspifiis^exaceflirv-
uiiiiis :did:hpra;Cpnsumpsilvr;Dehihc;:r;ipacitafe:sua, iamVmaljssuisDtihiihi noslri fa""Cieiii.pIa6are.'Tiiiic
.loiius clauslvi-gyrat^onfiiiia,vef-hiliiivintevmisso ex- -cerneres; iliud'aposlolicuhi herie'Coiiiplefi :Cahfiie-
teyniinat oniriia..Verurii, ufdicluniesl,'nibil in ferva _iiiii.i:dtieiuirumpeccdld veslrq;'ei ordie pre'ihviceiri
iievi siiie; causa (/o6.v,v6)v-haud VcvedenduniVest vi saiveinirii"(Joc. vVIC). Nec miriiis:ohinis -pecu-
-Donijnunj. dofiium suam diihisisse perive fvustva:;r> : iiariiatis fechlas iif :iiicdiuhi pfbfeffi'_'''•riiite pedcs
sed ut diutinis: nialis penitus expiafetuy;, ct ul do- - dohiirii abbalis 'Rodefici ciiricfas'exporii',dighrfipor;-
anus-stia inieriofyihidem -yidclicetcoiiirtiarieritesva -riitudihis':ei;lai.ryiriafuhi flueiitis'ycbaptizaiictVtit
pvavis aclionihus suis deierreyenlur.inesi malis suis •bfeviiis"eoriciiiUarij,iiis chiictisque ihiilis abrchiiii-
Jiolienl renunliare, deierius' ignis -aelerni posi.iii aiariVet^orriiiihijS!hohis''ihhitiv'NeC:!tariieriVsic ;oiiini.
sstcyiiuni punireiilur . damnafiboe. vHuceliani: illud •Qiiadragesiriia^essatriihest!ab':hiijusihodilue ieilii-
hreriiovircpccurrif;qu'odQuadragesinireobseryalioiie ,feva,^6iiee undeCiiiiiioslroriim defuiiciisf:ac foiius
i.lud jiiscvimenhobis accidcvit,. quando cuncti san* ;ahrii:diehus?qhibris diiitirisabusl feuihiis;IiVflalivriice-
fideicukorespofissinium ;evratajalioyuriivieniporum •i-breatque anxieiate decimatisvfeslivuiiifpascliale
pmiive, aique ab liisdignapqsniludirie -se pperaia •-splenjiiiuhiirislaret,'ortirieriiqiie ejiisdeihsciadisvla-
.-da.istexpiave.Sicsic Iongatiimiset'mullajhiilsevicdv- 'hvyiriaiii:ab oCulis riosivis pielas Dei'absiefgeifit-
•diaael, yeyax Domiuus, illoiiv lcmpove,Tioc. ccenP^ vQiipdhrideriatitis' nuihevusad peccayiini peviiiieSt,
bivmicQjnobiiasquejios lantav inceijdii .pevcussione sacrffiaucioritas^criptiirajisaiisdeinoiistr^
.iiiuliaips.a ciiiictispeccali-spijvciiiisiex^aminasse.et =siGufDecalogii^deriarii;Suinir>aveoriipIeiiirijsic;hniif;-
«iu-rcfqnutiiVvi.reteriipus tf ultriahl Vvelit:evnendaiiO- '>narii!irici'emerifo:tvahscefiditiiV. :Qiiavh;queihaiiiKO-
rres esse, quaiemis hoc;vfogp'-exsfinguibili-'effecliiI) diiEhrierderiaMuhiTDecalogi^obsevyaiioVAeodeiiViiiWf.
.^!srigalioves,:a.levni igriis-criiciaiuspossiiiiiis eva--' 'pev ihirlenaviuhi peccatf-figuvaiuv-ivaiisgi-ess.wfEiiV
^cre.ii.exsliiiguibilesi^Sic cfehim 1pleviiiiiqtieVDei ':;efhaecQiiadfapsiirioe7(enipovy't;onyeiievaiTt;;iei.;quij<V;
Sajiieniia ;in- covripieiidoVjniiiiissioiieriiV^irsaJ^shas^de''eodehffeihp(Sr8:s.ipra:h0taf[iliisihf-diligbhs/leftBf'
hiodi-ical, ul et delinquehiiurrieiiieridahdapiejiuiiiai, rf-videaf,ac-qt!omPdo've:sreb'u's',!'t'eirip'Oi,aque;;ter_i!_J6i'i-
"derhiimqueiiiipsa casiigafiorie:qhiiidaiiiIjorii mise- 'busliiccohsequailtur, iatiohis vivacitriie cPiiigas.
raiione sua foveat quodposi ih ieriipofe siio oppof- ":Atpaululuin Cceptaeiiiifrationis digressuS' texlurii5
fiine denionsivat, quehiaaiiibiluiri loco suo: diligeris adideiiiiam ririncfeflecto calanium. ::
leetovinveniei. '''"'' :":'' •;'"-"-'•7'-' -'"-• • " 5.: liiterea sic .liobisvivga-Domiiii flagella_tis:-ac
"27 Ilis Ila cohsuihpiis Vhlsecuta hocle chidam : riieliori Vireiihpu'!sis,>paucoyuiii.arynoyum;.ienipove
hoslrovhhi seriiofuih {quehf qula adlnic shperest -eriieiiso:,' sahctuavii -pavietesvpactini' aritiqiiitale,
rihlOiiominafe) in somnio visum est videfe qtiein- -pariini ftcendio coepeyuiJtdissolvi,aique.se ceyr<ri!i-
dam niagnificuiri viyrihivbahiius caridore' hiveuin, : lium capit!ltus7yiiinainbiihari.*!3ride conshllriprin-
. vviltussplendore fuIihineuih,Vquodairi Claristviloco ':.; vcipuni riosiforuri!meliovandigratia addestruendum
1
pcvslilisse,diligeniiqueobiuihcifeuriispcctisoriiiiihus ilKid niahustinjeeiriihsVqiiatciius^lioc rcnovatOivIn
1I»7 V FOLGARDUSM(INACHIJSSITHIYENSIS.: im
j-el.qua rciioyarida opeyani exlerideremhs.VInterirriA . garidumvquodcuhqueessel procedevemus. Tuiic posf
fluidam de.iiostris simplieicribus nos adeunles, hof- vicedomiriurtiet castellanos el quosque niajovesclevf
itaii.sunt ccepto coiislaiiter insistere operi, pollicentes divecto lituilio, ut nos omnes cili adeant mvlto. Et
.Dpiiiiriumnobis; conpeyari, afque-post non. multum quoniam Sahbaturii eval, quibusdam vevo ad foren-
fenippris Sitlij.ense cojnobitim ifiagnificeVaDomino sihm legum jura conveiiierilibiis-, nec mora.. haud
visiiaiidum,, et ..quiddamiiiagni civcaidem deelarari- cOritemiienJusspectabilium persoiiariim adesi popu- :
-diiin. Qiiibus.tuncpavvipehsis, ad alia me nvox con- hjs. Praetevea fariia hujuscemodi excienle pleheiaih
jveviebam , et hiaxiriie eppoyiiniis ccepii operis itiulliludiiiem eadem ves nOnqriivil laieve; segyega-
.adiiiiiiistratipiiibiis.s.ediihis intendeham. :Sic- inler liiri perslvepenles aechvvuht slupide^ Ul «lilem nia>-
-•cperariduni cuni lempora fovenl emensa qiialuof jovihuscessiniusnd accedendum,-dala cppia. videiidi
ajinpriiriv, jc. qiiinto dehinc, aniio exlerior iiiurus Joculuin,vacliilum Landbevtus pvrciOvuvbanus',,aliis
Jam aliqiiaiilisper exsuygercfin alturti, sedificandae iiidefti persohalis viri.sconclamantibiis, neqriaquaiiT
ihidem cryptaj causa cardinale saiicli Martini allare seiniie inquit amolurum pedem , .donec rei iuibiv
jnuiaiidum fiierati quod sine pqriiifieis fievfpvaeseii- Jatenlis dignoscerel veritateiii. jani' luni eiiirifa.ne-
lia (62)•miiiiine .decebal. QuodVpostoclavas Paschoe bis ce.rium .habebaliir quod ibideni aliqiifs sanelc-
"
duni parayetiif, dum ahsente episcopo ingeiiies tey- rrim covpoye;delineveihr. : vevuni de hiillo-niinus
rayuni ynplej quibusara.- circunicingebalurj; inieyiro qltaih oV.illOqui.praDlcrspem reperiendus erat spe-
jussu iipstyp; expoftaveriturV;subilo vyehehieriiiGris vrabaluv.: Interea: cunctis: ciyeunislantibus iiivesli-
asgritudinis nioleslia niegrayiter inyasil,-debilifa-r gahdaj lanlae rei.gralia chnfprpcessi6nihiis,:cvucil)us
-
Vluinquevshie' iiioia. lecthlenus prpstravit; :;;sicqrie: et cereis penactis acceditiif, et nehis , ut deeehat,
servus sciens yoluriiaiejjvdi.inini s.uicUnon.faciens, interim, lilanias .cantaiilihus, cunclisque xiemiran-;
vplagisyapulavil niuItis.Nec credo hiefanluni pecca- tibusdeiegilur, ac iriiilto mnlioriim sudove apvinia;
tovem cuiicli vealus pbnoxiunf lain sancla?fci fuV diei. hora usque irvvespevum ferreis instrumentis-
liirae.aliquoniodoproiiiefeyiinievesse, iiiprius.laiifo vix dissipaliir. Qiiod tanrieiii operluni grandi sal-S
Poniiiii easligafus expiarer'verbere.: Ideoqiie aJir arlificii: molimine plumbeum scririium omniiim
«piandiu res deslrtienii allaris iiinc differehatiir, ac , astanlium oculis appavel ' conlinuisse : illoque so-
.interim Copia ler.rse. iisqiie; ad: altare ciycumfossae lulo cunciis civcumsiantibus dum pandilur, emeviti
e,\portaba'Uv; •ciimjejunip quarti jam nieji langunris cujiisdani sancti membra revelarituv. Deiiide.iioridum
vcxafione aliquanluluiii convalescenle , qiiidam-se- appavenle ejus sancti nominis tiliilo onniiumqtie-
v.ioruiii iiosivoyuyni.neadieye dicenies avam illam r| octilis ,ad hoc ipsum intentis., bis lerqfie scruiato
jam 'Csporlaia quaj in civcuitu ejtis erat congerie tolius busl.i loculo, novissime suh dextVo ejusrieni-
nulare, el, ni ciio suhveniretur, casuram fore; et, . sanuti. humero crux argentea reperla exlrahiliirj-
.ob id cpiscopmh, qupniam tifnc Tayverinaefuefat, nohisque ad manus praeferlur, his tanliim iriiim
celevius nitihd.iri jjporlere. Cujus rei gralia; acciiiis veyboyum insignita noiulis : SAKCTOS BERTJKCS AE-
• saiis beiievole reciirVil,: sexlaque feria ejusdehi je- -_3ks,Nep.Jiovvel ab bujus saneti pvreconio,. qiiod
iiinii quarliiifani desiruclurus cum mullis access.t, : nohis.adhtic insciis, neque de hoc. donec coniigit
illaqup subyersa eadenvdie jiobis; iiiviiis donium-te- quidquani; pvaemediialis animo , saiis congvue iu
diit. Qiio in locp dum sequeuii die, hocestsepti- jejiinio quavli meiisis lani dilecii Paivis sancta c n-
-nia (65): fc.fia jejunii_,-,illi ad iocanda fundaihehla -ligeritinyeiuioV Condecensenim fuil et vahle ,«om-
. altius fotlilur, diihl niulta terrarum copia efferjuf, .niiidiimiutad lam sacrosanclhm accessuri commcr-
cece;Sub;ipso;sarictp«!taris loco qiioddani apogreiini .ciuuv, quaytre Ct sex.lseseptimreqne ferise «jusdem
durislapidibiis.tegulis, a.ntiquoqnecasmenlo;op§tose- jejuiiii parciriionia aliquanlisper effecli purgaliores,.
coriditiim oiTenditur.:Hoc comperlp , nps -quidem ad lam.yenerandos sancli arlns iuyesligandos pro-
idipsiini visuri accuryimus:, elVvidentes. supey ep .perar.ehius .aliqtiarilo digniores. "Quaceuiiqueverp
adnioduriUmiralisiinius. Nec tegi,viiec dpiegifiltfa D anleqiiani fiant possttntpraesclyi, ,ea pro modulo
illud peymittituv. ne fprsan si ahsque bononini'.viro-- suo.proyidenlia valeanl gubernari. Verum ista unde
rum tesiiirionio d.elecluni solyereiur, ant lectiim nulla cuilibei riostrum fuil notitia, quis ita disposiia
iiliqiianditi occuilari conaremur, nos nostra impru- .moderarelur, nisi solius Dei praescienlia? etc,
Vdeiilia quorumcunque f£mu!oruni derogalionibus 4. Talibiis ergo indiciis pretiosp super aunini et
; criminaremiir. Neque ea die episcopus attingi. poie- topazion inveijto ac compertp healissinli -Palris.
rat,quoniam pyaeterila die statim eyulso aliayi,: iit corpQye.,cum eatenus diutiiia el gravissima omnis;
dicliiih cst, domnm redierat. Tu.nc huc, lunc illuc levra decocta ipessumdavetuvsicciiate, ila ut uni-
verlithr animiis , 'quod polissjniurii eligal valde vevsa segelum spe jam penilus sese fyustvarique-.
aiixiiis. Taiidem:sriper iioc conimunicato nosjroriim rerentur agyicola:; ecce eodem niomenlo praemissis,
7 coiisiho", hric nos.convCrli visum estroelius, ut.Iiis miiliis tonilruis alquc covuscanlibus fuliijiiiihiis.
csl inundatio pluvialis, qiiasuf-
.quos eadem dics altulcfatinnixi lestibus, ad inyesli- pliivima subsecuta
(62) Noia feligioricm liliiistempovisV quo arani- ''::' (65) Nempe xvi Kalend. Jiilii ..a.nho Jiic. iOSO^.
-,ioco moveve citya nutum. pvaescntis cpiscopi: n()n li ul legitiirin fib. ii Mirac., cap. it).
xebiiu- . . ':,'- ,.'-_-
im DE INVENTIGNEET ELEVATIONE S. BERTINf. 1IS0
ficientissime dehriata tellus,:riiox fr-ueiificavidoyi-i Ahecessitalis gyatia vel qiioioDpmiiiicfelncarnafihiiis
rescere, aiquecultoribiis snis ih npyos fvticlus sese annO id.facltim sif safis iiiahife.slato.,viiec hiora
rediviya spe jamjamque coepiidi.alaye. Iiaque Cx quoslibet Annalesac antiqrioyiim gcslovUmHistorjas
tunc salubri rore omnes segcles confolae. assurgiinf recitaiidQvpevcurrens » . eriyn.mque discerpiav.quse
atiris --spirai.iiil._iis,
ac jain nialurae messi',;quamvis iriyesligatioiii; nostvae videbanluf pppovlunh :c.oiifer
iiigens, vix sufficit operarior.iiin nujiierris, ul in- re.ns prO rioslyre. parvitalis jnodulo cpirimehialii.s
slanfis a.nni rotajus lerrigenas -Pei.gfa.iia on.ni se-r shih hoc magiio divihae: dispeiisafionis;: prassagio
getuni educaret sufflcientia. factum; scilicef venerahile cprpus ^opera Vpraedicii
; 5.. llis iia diclis, sacrum corpusjam reyelalum ac poritifieis de noto loco in secreliiis peiielrat fvansla^
deiecfum eadem urna sua retegi.. et loculus, iiipri- tuni. Qupd tit diliicidius aperiiiiuy,: coyiiriideiii«x-
dem fiierat, jussiirij esireinuniri, quousqtie niajeruin cerplpvum •collalio apeyiatur. Svil.necceplaeralJo-
Vcoiishltuquidsuper hoc ipso foret agendum essel nis Ovdpaliquanluhiin inlermilfi videafuf,IiEecrilias
deliberari. Quanlis irilerim vexalionibns, blasphe- pienius lexenda eonseryeiittiiv.;--.','-';:';
niiisaffecli sumus, nobis ad puvgalioriem noscat ae 6..- Glprioso igiinr iiiiperatore Ludpvich Garoli
illis ignosCal Doniinus.Hac lempeslale doinnus papa Magni alqiie i.-iiperatoris filio fcgtiah.tej chni crileiius
Leo, cogiiornenlo.Bvuno, sanclre Romaiirepvaeside- r boc. antiqniini el •lu.ncregale cosnoliium cx lcwpoye
bai Eeclesire, cujus sagaeiiatis ac pfobiiafis faiiia bealissimiBeiiini-ejusdem funtlatpvisprfeeipiiisacra:
peytplum orbem.spirabat odorem suavis fragrantiae. nionaslici ordinis religipiie.adniodum iiohiliiaretiiy.
Ad qiiem necessitale urgenle quo majoruni auctofi- alqiic secundum insiiluta canonum,.:-,fvalrhm ad.-i
late eorroboraremur, fidelis legatus exquisilus et pplione ipsiiisregimen commendrirelur;-lunc ciiidam
reperius, divigituv, quatenus qriidquid ipse de "Jii.s canoiiico genere Anglo, Fyedegiso noriiine, in heiie-
apostolicus cura gravioris .corisilii. vivis. egvegirim ficiiimVprohdolpy! data.ac-tpiius sanclie vcligioiiis
seiiiiyet, n.obi.spvo nomine Domini niaiidave eodem caiv.iove mavcesccre, inexievnas manus'devenive
legalo nPp diffevrei. Queiii curii adisset, ae jam cp-:"• et ininorari a sua coepit infegriiate. Deniqticniinie-
ram eo admisso sibi dala copia fandi esset,- rera 'rmn monachorum .ihidem Domino -militaiiliijm qui
geslam per pvdinem dorniio papav succiiiefe, prpul ocloginla tres cranl, ad sexaginta diini.nuit, viilas
iri niullis luiic occupalo; exposuil,. lestimoiiiaque etfertiliora praedia viclui monachor.iini:depulaia.-iii
scyipluraeet criieem cum sacro cprpore reperlam, doiiiiniiim sihi usurparit. Moiiasleriunl vej-o S. An-
quae secum pro leslimonio tuleral, ohtufibhs cjus domari quod cumj.iioiia.sieyio:S. Bevtini .idem evat,
praserilavit. Quibus visis el.liis qui tunc forte secum „ peiiilus evevlit, quoiiiarii. quadvaginia.nionachis:eli-
adevant, uli qui ad Romainim cpncilium tiinccon- , minalis, triginla canoiiicosinco eovum.substituii,
venevanl, scilieel palriavcliss Aquileiae, avchiepisco-, terliamqiie parlem oainiiim bonoruniiad jnonaste-
pis, pvaesulibus,abbaiibus, ducibus. ae pvjmoribus; rium S.cBeriini poylinenlium..eorum iisibus.depuiri-
demonslvalis,talibusail veriia.lis indiciis nequaquanii vil. Quicligii.ur iste aliud...-.qnam..h'ujus. moiiasii'i:i;
deheve diflidi, sed lutius aclivniitis credi, prae.sertiiiJi flagellum fiiit? Qiii eliam;a beatoBefiino in liur.icvis
eum in mullis annalium geslis salis possitinyeniri i aljbalnm meriio undeciinus exslitit, qiiia iiveo-qiioii
curictos pene Gallire,termiiios, maximeque yesirai ea-qure a deceni prredecessovibiissuis .hene onlimiirs
r<c caeiera . mariiiina loca frequenlibus D>ariorum i fnerant evevijf,: Elecalpgi inelris'•-.excessiu Oinne
incuisionibus, depraedationibus,incendiisque popu- :enim peccatum undeiiavium dicilur, iqiioiiiamqiiaii--
lala;elobid hi.ulla sanclOruin corpora qifredam ai doCurique.aliquod illicilum conimitiitur, Decalogi
locis minus tulis translaia, quaedam vero clancuhimi sumnia, quanluin in peccanle esi, yiolatur. Meriio
(sicul de sanctfl Berlino facium consial) vel mace- igitur prajsumptor iste, Fredegisu-j yidehcet, quasi
riis vel tevvis sint recondita, Quibus respbnsis apo- ,Erigidus;vocaius est,,quia nisi.C.qrdisejus aquiloiHe
stolicis nobis noslrp nuntio. reialis,. ex lioc ad me- possessor exstitisset,. ad lnijusmodi-.-prajsnnipiioncs
iJieiipsum reversus rneminisse ccepi VilrcSi Eplquinii D ; nuilafenus, aspirasset. Qnia, eygo pnesuinpiio hujus
qiiiddaui super hocipsoloquentiS; eaqiiealiala,quod 1 Fvigidi monasterio huiciaiili excidii. cap.ifef caiisa
voleham exquisiiiim fecilabatur quoniodo idernl exstitil, acijo ejus peyyersa et pec.caium fuit, et
sanelus poiilifex yenerandum sahcti cOrptisfraiisla-- poena peccali, et causa alierius pecCati._Pecealum
luiri recondiderit, et quod ejusdeni franslationis5 Vetenini vel etiam sacrilegitim. fuil,. cuiii: illud .-qiiort-
festivuin diem sirigulis annis agi per omnem dioece- - niensavmonachprum delegalum erat.injus altevius
sim sriam ihstilueril. QuOd exeiripli etiani causaj cessit...Pp3na quoque peccati exslili.t,. quia ;nisi in
bic denotari placuit, S;.Berlini, corpus tyansiulit ct,t, Fredegiso aliquod peccatum ;gvayissimii|ii pj-reccs-
fecOrididil, solemjiemque huiic diem nohis essej ..sisset, unde cum soydidris.esset.jJiagisViilliiIc soiy
saiicivit, qui esfseplimo deeimoKaleridas Augusti;; descere deberef,-nunquam eum Doiniiius adep ex-
Djurei eliam lioc yulgaris opiiiioVadjecil,qtfod prrc-•'V' crccari.permisisset. ut de tanlp sacrijegi!) c£)^itarei.
' Iibalus praesulid riullis praeter.paucos agriosCenii- .Causani yeyo alierius.peccati illuG .ldenj;pe.ccaiuni
bus clanchlum fecefit, ac rier palam qubquo niodoj Fredegisi successovibus prppiiiavit, qiiia qiipd ipse
fleret gravibiiscosden! iiitefmiriatioijibus ^c sacra- iii demiiiiiiiri sihi yiiidicavii, apud .onincs shecessoj-
igitur viso-cl nccdiini ctijus; fcs ipsius iisqiic ad jiiodevhtuh lenipus. iiVextyicabilc'
n.ieiit_iscoiis'triiixeril.Hoc
tlil FOLCARDUS MOKACHUSSITHIYENSIS. 1132
perdiiravit. Tantilla vero hrcc puevis nostvis me A / iivvenernnt. Qiioruin Ircs q.iantis pojnis afleccrunl,
teiigisse sufficial, ui quibus pecealis a .sancliiario qnali\e quai-ium letho lniiliali sunl ac quomodo
Dei exorlis Hnla mala consuirexerinl paleat, ciiiictis qtiae inveiiirc poleranl diieptis inonasteiia
ac quibus uigenlihiis causis sancti oorporis mar- cunctasque ofHcinas incenderini, cunclaque cxtei-
g-inla lccondila «-.ii,minifeslius paleat. Impera- minavciint. texttis Yilaj (64) sancii Beiiini satis e\i-
tore pr.vfito decedcnte a sreculo , filii ejus Lo- denter disserii. Quid igituv? Si tunc praefaloviini
thantis, Ludoucus et Caiolus, singuli pak-inuin sancloruni coipova cmiiiciilioribusvel cerlis locata
i iiperiiim reniul.iti, mox ab invicem dissendre cce- locis debitc venevareiiiur, exporlandane putatis iu
pcr.int, alque ferocissima inlcr se pugna inseitu yjlida manu Doiiiini eripereiilur? An noii lunc mul-
in pago \iiliss'iodorensi belhim ciuenlissinium com- tum opoitebat, quod jim dictus sacerdos Dei ian-
m -erunt: uhi cum Fi ancorum proceribus el cu-m tovum maloruih piacsagus conscrvandis sanclornm
c •><t-s naiionibus sibi subjeclis miilua se caedepio- pigneribus paulo anle cflcccral' NecdumIocuni liiinc
s prnenlilms, landcm Lodoicus et Caiolus fugaio
aliqua caslelli \el \alli dcfensab.it muuilio : el idco,
Lolh.iMO liiiiiiipbiim,ndepli sunl. Cujns semimiii mngis autem peccaloium niole nigenle, huc perla-
dr.. or.iia duiaiiie per qtiinqueniiiiiin, ubi pcne om- c.lis iniquoriim iirupit incursio. Nec niodo semel,
i! s Fi.iiicoium regiones cum hahilatoiihus suis ad I' veriim bis terque Siihrenses fir.es redrmis iiiuptiP-
n liiluni redarii sunt, landein pace facla Fiancorum num suarum vasialiohrbus ropeleiiles piolTigarenon
r<guum sibi diviseiunl, luncquc noslim panes oc- c>ssaninl, donec prredieloruin sanclomni meiitis
cid iitales C.irolo rcgl cessentnl. Cnjusublcilu p.icis divina iiliione nihllipliciler atiiiii, In vaginam siiam
ncqiia.iu.tin mala dcsierunt; sed iriperlilo paicmo co i.pulsi sunl vegicdi Dchinc ut tcvlia quoque or-
inpcrio, dum singuli pcv singula vegna patii/aic, bis exaniiiiareiuv plaga, dcmiiin famis et baibaiicse
s''que secundum p.ilernain magniliteiilipiii proielare cladis residuos uhicunquc locoruni vab es inscqui-
cupiiint, seque s-iaque confnndciiles deiiciunt. Non tnr belluina, quos miserabililev siiflbralos tvucidaf,
ei im yerblmi Domini eveidit : Omne leqnum in se- atque inlitimaios membratim discevpens extermi. ai.
tpsum dwisum dcsolabilur, et domus svpra domum Taniis divinae ultionis cladibus hanc teivam fe.tve
catlel (Luc. \i, 17). Regnanto eodem icge Carolo, centum annis occupanlibus, denuo qnnsi quodara
tenio legiminis Ailalardi ahhatis anno, praefalus dduvio diluiluv his decocta irihulalionihtis.
p .vsnl emeiitos S. Beitini arius anno Doininicre 7. Tanloruni ergo maloium sacerdos Dci Folqui-
Incarnaiionis octingcnlesinio quadragesimo teilio, nus saucii Splritus illustralione prjemoniius, dum
setielioii quam piiiis fucvat loeo mire composiliihi adlnic \i\il, venerahile S. Beitini coipns Ignolo ioco
P
\leqe composilo>-]Iocavit: sit-ut paulo anle S. Audo- et ubl iiihjus putaretur oeculriil, iibi usque ai haJc
nir-ri \euevahilc cevpus f'Tliin eieplum, sed suae noslra novissima lempora, scilicet duceniis qnin-
dd genihe dnmiius toncessum loco suo rcslitini, ne quaginla (6o) annis, altor el pastor nosler latuit,
Ii.rc palria lanlo unqii.im fraudarcturpairono, haud1 danec fundanda; cryptae causa, uli jam pivcnoialurn
dissimiliter ahdiiiorihns locis manda\it. Quoriim est, eumdem subversio principalis (CC)arre delexit.
etiam sanclas Iranslaiienes dislinclis leinpoviiin Quibus indiciis jani cerlior factus, suscepta ab epi-
d elitis a cuncto populo diceccsis sure magniliccntiusi scopo nostro ep^stola, Reinis ad aitbiepiscopum
CJlebi-andnssanc.vit, ul quidqui.l in eorum deposi- proficiscor super his consullum qurcsiiurus : ubi
tioiiibiis sanclis hiense ScpiCihhii concurrentihus> cuni venissenms, domno archiepiscopo Iocuiuri pro-
u g.'iite niessis neccssila e minus digne (.elebrarent, cessimus. Nobis quoque coram se inlromissis mox-
his saiictarum translaiionum solemniiatibus lilievius1 que sese loio exposito ad seriem noslrre dicendre
e\solveve posscnl. TJIIIO igituv tbesaiivo abdiiis1 rationis, gestre rei novilalem ei per ordinem primum
locis r.ssignato, non mullo post ieinpovis intcnallo 1 retulimus, ac deinde epistolam domni episcopi cum
o nncs islius palviae nationes binc suvgentis gravs- tcsle Scriptura super hoc ipso loqucnle ac crucis
s'ma> famis angustia conslernati, illinc subilain'•D liiulo ipsi dedi in manns. Qiii mox convocalis abha-
Nortmaiinicre incursionis rabiem suspecli, oinnls> tibus, archidiaconibus cl qiiibusque sanioris incniis
pcnc nobilitas isiius teirae praeler paucos, quos> monachis atquc canonicis, in conspeclu ducenioriim,
opcrum ac (undorum copia et castellorum vcl muni-- "tertio Itlus Januaiii inTesliutate depositionis S. Re-
lionuin fiducia delirmoiai, poct dominos suos vel1 migii in hrrc verba eadem rccitata ci-t epislola :
quociinqiic lulius eisyidebatuv discedebant. Prrciev- Domno AYIDONI Dei g-alia Bemoium atchipiasuli
ea vesiduos immani famis ulcunque exutos peviculo• DEOGO episcopuscorumqui aicuntttr Motini.
deintiKivabida Daiiovum cvudeliler laniatura invasitI Cum divino munere apicem summrc dignilalis
iniectatio : qui postquam rabiem sure lyramiidis> ohlineas, el paslorihus sub te conslilulis uli pvre-
eiacluri liuc hosiiliier irruperunl, nullum hic fra- cluens paslov auctoviiaie siniul ct vigilanlia consu-
iriiin nrreier aiialuov nalmam mariyvii ni<esloIanlcs > las, de te actus nostvi pendent, ad le vespiciunt
(61) Lege lib. n Mirac, cap.I, quem libvum, ulij corpus lninio ab«consum dicilur supra, ad annwn
el primum, non a Eolvavdo, sed ab alio anliquiovii 1032facla> translationis.
auciovc scvipluni fuisse constal e\ hoc loco. (06) Nola liicpiiucipalem aram dici quae superius
(65) Imo ducentis novcm annis; lot quippe annii ci infcrius dicta cardinalis.
fac!.e traiislationis ab aiino 815 qno S. Uerlinii
fibo DE IMENITONEET ELEVAIIONC S. BLRTIM. ilo4
consiha . quaj si deifice et laudabililer disponantur, 1A approbenl lestimonia, super hoc utioque consulluni
ttn esl ulihl-is simul el nostra. Unde si quando in h-ibcts, et aucioiilatis tuae vc=cviptonohis snptr
Eccleslis nosliis ahquid conlingit nisohUim,ubi pio ulioquccoiisullumfacns ut omni nebula aml igui-
rei imgniiudine scu no\ilalcnon salis pleno nohis laiisicmoi-i, dissensioniseiiam loiius pellintui stan-
siiflicinius ad consulendum, consequenier ad lc dala, et pjci»concoidia ni I obisaugeiuiv, ctLiudet r
\men Qua
quippe iif ad capul a memhris recurrilur, quatenus iiomenDomiiiiinoninibiisopeiihusrosliis,
in dubns noslns ceiliores nos tua auclonlas faciat, peilccia oinnmm cousuliu omniuin-\otis .iliymjussit
qiioium liunnhlas nihil per sc tcmere definit, quod rescnbi epistolim contn ciilom hu usinoji icspojis<>.
altioiein consideraiioiiem ct deliheialionem reqtn- AAIDO Bemonim aicliiepiscopnsDIIOGOM fialri co-
rnl. Noveril itaque patenuias lua, indicacesi no=lra "episcopo felicfet ineie in i lioque sacuto
Qun sapientia sempei sapientci igil, tl S-ilomon
et
his diebus no\um quiddam contigisse jniuiicum, dicil I
ullili hoc thfOmntafac cum consiho, elposl fcc um non
qiod scubercm, luamque supef dlhigt- hudtmus, fralci cliaris-
iarem stntcnliam, usuin OEImiln fuisse consihum. fcemlebtt (Lcc(i.\\\n,24).
esttoii-iliu iipc-
Locus dictns Sithiu \irorum Dei HSIcoeiiohUIHct siine,prudenliamttnm,an(ibisuti pai INosauicm
scdis nc-lro paroclna, eorum quoque non ulliniiim, tenlcmsupci icccnsiiiventisanctireliqiins
ohm a ltindata simul el dilala B consihosuperbocipso cum nosli ishabilo ut petivcrts
qtis» icgihus anliqui-
talis i eliqiul niemona. Celebcmmum sane cst multis corpus quidcin rtperium-S.Brriiiu es>c deceini.ius,
qtna inceria ceilis omniiio posipotu-iius, quoil et
sjvictoium iiiibi quiesce.itium pigneubus, iulci quac
scnplurae quam nobis nnsisli conhinniit tcslimomi,
quasi quodam specialis meiili pnvilegio bealus
el loci ni quo reperlum est digualio, ac e\idtns m-
eininei Bevlinus, lpsius vidchcet loti iector piacci-
dicitim, crucis Mdclicel nola l_sum ilaque savcluni
puus Rts postulabat ut pio conslruciidi cnpta dcbilo honore le\atum in re\crcnc!o
niutaiclui cardmahs ara, quol allioie consilio ab- coipus cum
sed el alter.us lnccrli, ut
bns f iccre mstiluit in nostia prrese.tia Lhi dnin (uli decet) loco ponite;
dicitis, sancii rehqu as ju\la ipsius S Bcrlinl cor
post alians deslriiciioncin lena .ilims effoditur, ic-
misericoidn Dti, quia ct
conditoriuui quoddam lalcntio opeie ac cremento pus Iocatc, confidenlesde
nidissoluhileoculis astantium offeilur. lpsre cujussunt, m lpso rcvelabitur (67) leinpoie.
pene Quod CaHcrumtam ad mcerti sancti lcvclationem quim
tandem multo sudorc desluicliim, sciinium plumhi ad certi revelalioncm liiduanum
e>.ossa cincrati corpons jiionsiral coniineii ctim indiei jcjunium pipulo
n ciux iuit staluunus, ul oiaiionihus ac jejunio popnh
sigilh noiannne saiis cudculi. Sigillu sui comphtatus, quando \ult et quomodoMIII,nohis
argentea, lilulusvero S. BEU-IIMJSABBJS. IIJJCres |" Dominus Amen.
tam miva, tam nispcrala cnm quosdam perfundcict aperuil 8. IIis peraclis, qiubusdam domcslicis ejus sem-
gautlio, quosdarnveio diflidentia tnil aiel et slupoie sum excUiseumdem summtim prrcsulcm lns nilei-
nno, ibhali et fratuhus supcr boc lestimonium nunliis flepietamur supphoes, qualenus dies Dei
___.
redil ad nienionam el ad alioium nnnus credciiinira auxtlio
agendre eIc\alionis futuius sui aflvenlus
peiducuui notiimn, cujus etiam tihi lire\itcr pri pracsenlia honovartlui, surc dignilaiis audoiilate
siruiMinus scnleniiam. Legitur m ipsius loci artln- sohdaielur Qui mo\ lempiis diemque peicunclilus
MS puhluis, quod S. Folquinus nosti c scdis cpi-
etiam coi celebre \ n ttilibus qu-indo id Doninio suffragihle aciim essemus, ui
scopus (cujus pus magms vel secundtmi Man niensis dicm nostro re
m eadem qtueseit eeclesia) giassante lgie elfeiro primtim
sesefut' rum, Ml-itimen acsalute
Danoium baibuie per loca maiiliina, panlo an'e «ponso percepit,
silii comite, bcnigne spopondit Unde aliqu intiiluin
h tnc yaslaiioiii1.luem corpus htijus sancti ccrta die
jani cffttti ainnneqiiioies, suscepla destnptionis
ttrra recondideiit caclenini qtnndo vcl a quibus
nnentum ne mcntio epistola acceptaque hcentia, doiimin regrtdinuu
posl sit, qmlcin abqua, cx- celeres. Uhi aulcm Tanennre peneinlur, domnus
ccplo popuh rumore, qui sicut ccrta pro inceilis, episcopus lbi offcndilur ctijus piaestntiae admissi,
il-i pLrumqvc fiM pro vens jnducil. liujus rei lc-
tpislolam ad \eiba sua lcnolalaiii dexleiae ejus in-
stilio ad rti ftdem nohis salisfacit, sed est aliud
jeci Qua recitala, seso ad sumini pirsuis COIIHII-
qnoil paitim nos, \ulgus auteni mmus lnlelhgens lum cuncla polhcilatur pei dioattsim suam m-
non mediociiler angit Nam qmd de raliquns sub dicenda. Dehinc nobr domuin
digressis, ohse-
cjusdcii sancti nonnne in eadem ectlesiain re\eren- craliombtis, jejuniis, Mgilns pro modtilo >ioslre
tn lnhiiis ficri oporteat, si rccens imenlum sancli
e\iguitatis misencoidiam Dci paliociniaque s»..
coipus ad debitum bonorem iransferatur, nulla nobis ctoruni niedulhlus
qurcrere , jam jinique appio-
ad vqluiri definitip snffragaiur...Eyecamhrilaque pey pinquaiilis' agendrc feslivitatis apparatihhs Oiiirii-
eum.qi!ite:nohis.pyr£recif,anlistilem,.per,san modis studuinius intendere : cum quidam pro hoc
ritafis mutuam connexiQheni,;Ut,ascitis.yiris quos ipso grandes conlradiciionum iuquieltidities, nio-
diyipreJegis illustyet.scientia,vvilajetiam Jaudabili.s Iestias, persccutiones, injurias no!)is inferre, et
(67) Aiuht posleyiislaSv Eeliqujas,haelenus cum Bchinus senior e fonte haptismi suscepevit. Beriini
reliqhiisS.Beytiiifabbaiisjirio.scriiiipincIusas, esse junioris qui memiiierit neminem, legi antiquiorem
-S: Beflini juiiioris, filivWalberti comitis iri^ifa is.- Lamherlo Aidrensi
Berlirii ahbatis mombraii, quenf Beriirium juhiofeiii pre=,byiero.
" '
1165'''.'".' ;fLoGiRDUS MONACHUSSITIilVENSiS. - ;• -. • <nt>G-
ageridis siincti hiysteiiis piriv.iniuriimbliebanluv ini.-.A chovoque susCipierite: Sicnt incensum in- conspeciu
pediye. Ul. autem de nphis sileam, quippe qui ncn iub, Pomirie,; idem inius extvaque ihuviflcai. Hoc
saiis dignani liialis npstris recepiirius pojnani; sed pyajcantalo, duriieodem pyaecinenteejusdem vespon-
in sariciosDei quidlibet hioliri. qtianii sit crihiiriis, sprii vevshs Etevalib manum, ineqrum sacrijiciuiri
ayca Ilia iesiameiiii holius' calcityaniihhs inclinaia vesperiinitmVsubsecjuefeiur,quod anieiiae ciijiiscuu-
evidenlihus riionsfvaf'figuris^" quoniarij duiii *eam que fei gyalia a hoiiiiullisientatiim difliculiaiequar
Teviies ,'icmefc7iractando, veleyave'riiiituv,; divina darii deriegabalur, ttinc" paticoyum nianibiis iiisertis
iriox hiiioiie''aldd.icius'jripvtali yiia fyiislyaluv. Haud curii agiliiaie ac facilitaie extraliii.ur, in emiiien-
seciisVqiiiciinque; qiiodlibel a seyvis Dei dispensa- tiores scairinovuhiappavalus eflevliii-,hobis "tevvam
torie,raeturil blijurgaveniolihntuy, caTCariine qiiaii-;1 curictispeteiilihus yeiievaiur. iteinque- thiiVificaluv,
_'."(JoquiS',".viii"
'-piieniiuerintjS^^ehemejatiore1-: jjnimariirii1'' nPslris qupque 'tune inaciilosis corispeclibus lam
dariihatioriepercellaniuri.MuItis dehiiic vexrili iri-7_ sacfata meinhra fevelanlur, aqua virioqhe (09)
" ' '
;bulaiipiiibhs, tandcniab hisChvislpprppifio libcrati:: 'rerataVpiarituf. . >'
fuiiius. Quid plura ? Primo: Maii mensis die dom- 9.'Iiilevea quidam clericus Berwoldus iioriiinc,
nus Widp suniinus.poiiiifex (68) curiijnlillis specta-v-- rinius oculi lumine ovhatus seorsum asfahal, qui
__ :
bilibuspersohis, Drogoctiaih episCopus nosler cunv janipriderii eohsque hlrosque pculos perspiciiilate
siio lionoVabili clero, divevsique cuni suis doinni pares liabebat, sed nescio crijus mali causa anieliac
adsuiil. abbalcs. Nec deesl.doniina Adhela, fvritve quamdanj venam secahdam" conliguain oculout me-
SUO.Odonemullpiueproceruiifstipala milite.-Nihilo- dicaretur sihi incidi feceral, unde pmne lumeh
niinusediyeysis locis adyentantes inniiinerre populi ejusdem pculi amiseral; sed id praeler paucos et
JiuC i-uunl njulliludines, cccicsiifi.inipl.entuvparieles. (JOfriesiicossuos ruboris causa peue cunclis celave-
Vevumtaiiien dpmno archiepiscopo ciini: suis caeie- fal.Hic sancli7fierlini patvociiiiiini ut a Dghiirio
i-isque,hpspitibhs,:qup!!iamex iiinerefaiigati erani, sihifcddi. liihien ainissurii 'oblinefeti inliniis' pre-
ea;:(lie;-quiescentibiisVviriieyjihiios; qhibusciiiique cibiis deposcehat, atqrie quoiihet sanctoriiiri mem-
necessafiis pvaepavaridis7 irilendeve pvoeurainus, ac Ijypriiiiiquae ihi iviciaharitur tahgi sihi oculum mul-
onmia de saiicto jjgenda :fji crastinum difleriinus. topereiirilieiabat, sedappfopiafe rijinime sibipef- -
Guirieriiirijaniprideui pviiha Maii iiieiisisdieidipsiinl hiiltl irieiiiebat. At iiobis iaiilas rei '-sollicileirilen^
faciendum deliberayehi. ae siipef iiocdomiii cpiscopi dehtibus, aciiiteriih quibusilani canlicis dictis eidem
iioslil assehstihi hlisso ei nuntio qtiMyereiri,ille mpx 'sacrameiito conveiiientihus,'respoiisorioqiie sanctfe
salubriove cohsilio in secupJikimVejiisdeuimensis '(«''TvKiiitiiLs.'asighalo,'-
," Quis Dha msymti.skiu llsus
-dienipoliusiiidixil diffevriviie celebevrima sahcld- "nosief, tu es Deiis qui facis mirabilia, decantalo ;
runi aposlolbviiinPliilippi ei Jacohi sPleriiiillas, quae itehl ejusdeiil saricti respoiisoilum : Gloriosusigiiitr
cadein .die-essel,a suaeelebrifaie yideyetuv;ihino-r Deiatlilcta, acex.imiussqcerdosBerlinus,iri prolixa
ravi, uique eadein .pvrccedcrile,et demum'salulifcrsa wlalejejuniiset oralionibus:famulans regi superno,
crucis liiyeiilionis feslivitale..:subsequerile, quiqiie a choro nioyosecaiilaiidum suscipitur ; slcque intcr
Iiue advenianies vel JiiriCvreverleiiies festiya otii Caneiidumjaiii dictus clericus rebus sufliciens, sed
pevfvuereniurcxsuliaiipne,: Qu.ade;re hobis necdusi oculi uniusVlumirie"carens, cuin sariciis artuiius
iiltpgiiosceiiiibus; divina;faciuiri-e.sse- dispensaiipne (uljaihdicthiriesf) vevevettir accedcre, queiiulam
cvediiiiusi.iil ftiluva diesjamvqhideiii coiivenientia. . fvalrurii noslfoyuni aliqupd sacrpruiri menibvovum
decoyai-ctuvV: h l: sjcul shncti VVfalhevli:;depbsiIione ,., suiriiriolenus7digilissuis phsecrat aflingeve, suoque .
jnngiiiflcata, sic denihin sanclitBertihi elevalione Caecatooeulo eisdem digiiis signanien impyimeve.
•liiagiiificaiida.haherettiy, quos iiniiisvVitaeleclipnes Qubd nobis insciis^dum fieret, m.igis aulem oh dc-
comniendayenl, eaderiique;responsoyia concelebyar . voiioiiem priEsehlis sancti hiC fitlis responsorii ani-
renfc tlis piiiissis sequentis.-dieipriiiio mane paralis •riios adhhc vpsallenlium deftirilcerel,'/io(/ie suscipil
pyresulihus, abbatibus,v lrioiiaeliis alque caiionicisVlD iuefilorrim prcemia in angelorumchorq ;" mox ille
quibusdani eiiam Iaicorum maj'orihus in lestiiiioniuhi lumine datur exspeclaio.: Et sarie quod Dbniinus
'inlroadriiissis, cunifpvocessipriibus.adsacrcsanclum adVlaudeiu-sui •honiiois et ad saiicli rnerilum pro-
locum ,a'cceditur, Jilaniae cariendaj 'iricoeplaniur'_ -palaridum concessil iieri in se, ipse stulto pudore
iiiissisqiieLpperarlisscrjriiuin sacraii corpofis eflbdi relicevi voluil; sed forte turic cuidam Arnoldo sibi
jii])etur: Nec'jtissafHfferuiituf,-sed ejeclal.uiiio sa- •familiavitevf adhaerenfi mussando iritulit, boiio
cer foeiis- ediivqhepafaiur, quo'atl exlrahenduni omine suo-se illuc ^admissum, eo quod prresentis
saiicti sciiniuiiiVfacilisVaceesshs cunciis darelur, sancli: aiiactu :diu aniissuin receperit visurii, eidem
Ttiiicponiifice nostrocuiii ijiiatuor. abbalibus pr-o- 'oihnihb atleslans ut hoc iaceret, nulli unquani ape-
batiorisvitaeviris qui tractareiitsacVi cofpovisartus vireti Verhrri;alterriequaquam lantre ejus irisetisibi-
cii-Cuhiposilis, panso scririio summus pfaisul respon-- lilali acquievif, sed ciycuhisiantibus-mox detexil.
;sPrium : Walteviis yeve conligisse compeviens,
.Dirigaiiir qrdtiomed, canlaiido -ineoeptaf, !Quud'.quidaiii:
"''"(68)En arcliiepisebpiis 'sunimus' poniifex diciiiif si quahdo eas: effevehantViuniiilp,"aqua Iavavent,
nicdio saeculoxi,: supva-si(mmMS prtvsul: quod: facturijin.elevaiiprie'§..Eiliildfjice docef Beda,
(69) Moris evat anliquis, ut sanciovuni veliquias, lib. iv, cap. 19.
_i^7 DE 1NVENTI0NE.ETELEVATIQNE-S. BERTINI. , : HSS
extenta nianu cunctis sllentiuni irid.cens, eumdem.A A cpmiiatu adyolal,proyeniunjqiie Domiiii iiifer.venlu
unius pculi visu.diu damnaium, lunc vero meriljs S. Bertini pyaefoyibus pyrestplans;-inpnasl.e'f-i.i siipplex
sancli exspectaloliiininis dono claniitat yepavatum. ciiin filip persiahat. Cumqiie ipsa jnier conipri-
Quibus auditis, plurinium-.exhllarati, pyae gaudio menles turbas ad dscujandum sahctiferetvum ini-
infundimuv Iacvyrr.is.Iiac-.jam qjiadam spe.coriso- pingeyet, ac yepulsa imppriuna repcleret, piierum-
lamur, quotl quibuscunque divinae graiiae iiidieiis que sancli feveirp appnnere muilo conahiine nite-
pmnibus a cordibus diffidenlium dubilaiip pelleyc- feiiir, Deo.annuente, idem puey7bvacliia criiyaque.
tur. _. . . .-, - direciiis sospitali donatuy. Qhod riiulti cernenles,
; 10. Tuni quidam eliam domesiicus nosier, sed quidam aslaiitiuiri.oppressaL matri .succuryii.ii.I,.qui-
riimis eatenus nobis hac parte dissentiens, nimiuin- dam verp pueruni compi-eliensiini efferunD Qr.p
q.uebuic rei irisolens, tunc prinuimtvyuha poeiiilu-, , facto, itiiniihuantis iiinnriieVKiiiull.iiudiriiSclanipi-
dine ductus, multo la.ciymaruni IbnteVperfususVscd ,aUol.iitiir,: Deiis mi.rabil.is-i;i.s'aiictissu is [PsaL ixy.ii,'
necdum eidenj rei satis credulus, volis quibus valc- 56) yiilgo praedicaiiiy; quoniani pueyuhi.'quein paulo
bat ipsuin pietatis foritem DomiiiumVsupjilicker anle vix yepenteni noverant, huric pyae oculis siiis
orabat, ul si id covpus S. Bevtiiii forelquod ibidetn Vihcedentem pyseyiariiatve ceyhebaiiivTNphisiiiteiiin
lunc atlraclabalur, trino miyaculoriim.signo cuiic.lis.,"iii chovo.ad missas. psaHeiiiibus, li.tijiisrei odo.v
declarave dighavetuv.: -" .'"-... nobis illabltur suavissimus. Quo.il.'.du.ih aiiobis niruni
11. Inievea candido Jinteo pvetiosOquepallio, .qtire verum fovet adliuc qtiaevej;etur, jdeni. puei- iiieviiis
comitissa ad haaclibens paraverat, sanclis meiiibyisi sancii Beyiini sanauis ihgyedilui-,;eye(:iusqiieln ine-
ut olim concorporaia fueraiii cpnippsitjs,, acin ini- dio nostfum ducenle iiiatve cpra.m.-.lallarjsecuiidinh .
nipdicp scrinii busio a domno .archiepiscopo rCve- inoduium s.uupi Peo gyaiias actuyiis pvosteyniihy.,Et
yenler collor.aiis, ilcm prsefala venerahnis.nial.rpna diclo Evaiigelio. dpnjiioque .archiepiscopo covaui
magnaedevoiioiiis suae quae eyga sanctum Tiabebat; allayi liymiium te Deumlaudqmus iiichoaiiie, aiqtie
p.ropalans desideria, quamuam: salinafenv. feyrami ni.till.pliciievchpvo subseqiienle, .niuiips Clivisti)i;i
covam cunctis qui adevant eidehi sando doiialionei re gesla Cpiij'iii)ilanles,niullps lacrymayipyae lreliiia
Iradidit legaliier facta. , , :. v. • ceviieres..... -,;V; ;;.;.: /....:..; • ,r._
12. His ila geslis, cumirigenlip.saUen.tiumtrip.udio !. - U. Necduin yerolyyiliiip colnpleto,;et adhuc nprir
iii uliiis extollilur, ae foras crypta' jri sa.ci-afiu'*» i ntillis iiobis flenfibus prae gahdip, qpaedam etiaiii
venevandnm deferlur, cum eccp yeiiqua saiiclorunii nnilicr cscca Jiujus clyifatis inansioiiaiia,' idepque:
iiiihi qiiiesceiitiiiii)cbipovapyre fofihus cvyptrcpvo-- v-. . curtctis ripslrisnoiissiiiia,: lunc yisiini veGepissedc-
. tendurituf ohvia. Necarchiepiscopptuiic iTiissasce-- niiiiliatuy, ipsaqtfein coilspeclu omriiuni nuriliiim
lebraluvo lurbis eompviiiieniibus ei-.acGiiyveiilibus > Ii.uj'usmodiilluminalacoinitalur, ac puero adlati-
tecilis dabaluv exitus:. ideoqtie7extrriliniina mpna- deni Dei et ad meritum S. Bertini prptelandiinl prov
" sierii tunc curicla
j"ussa stint effei-ri, quafenus eai sirala; admisceiur; Qiianla vero exsulfatioiie quan-
eomilante majovis miilliludine popuii, stimmus pon-- lave dignitale ea die in Doihiho exsuTiatum ac de-
lifex missas aclurus ' .Sahcla saiictorum sinC iinpe-- lectatum esl, huilius asserfio ad pleruini expediye
dimento posset ingyedi: Quod ciim Vopporiuneeftice- - ^suflrcieL Nam qubrumdamVinquieludinibhs, mple-
rettuy maximeque parles; tolvus pluriniae-fjri-;est,, stiis, igiiominiis eousque -exacerhaii, tunc Dei riosiri
ttirbre] sancloruin pignora subsequeyenfur, suiiinloJ siipernos gratius coruscaritevgratiav Fdcti.s_tmu,s
ppntifice sanctuariuiii.iiigressoihissaecardinales age--. sicuiconsblaiiituric fepleium esi daudio bsvbstfuin,
. bantuv. ; et liiigua noufa Pxsuliqlione(Psql, cxxv, 1). .V
13. Inievea muliev quicdain.ciim filiobv.achia cn>.-; -.- 15. Jam riiinc praulihatrbsingulavis gvaiiae caiisa1
vaque cohtraeto S. Beriinum. pvo;iUius sahiiero- - cmicaf, 'jaih^iliud qhiddaiif honi quodi iijisefaiione
g;:iiiya:forisexira teinplurii.perstabatiij atrioi Qiree 8 -Dei confoveriduiritelhporeque suOprrducehdurii prrc-
cliam antehac. cum eiiiiidem diipdeiinem Coloniani JD: dixisse meinini infuliiiiiiat.. Nulluni iiDsiroftim haec
ad S. Ileriberii caeterorumqiifcsanelorum inibi qtile-- ' graiia ingrattiiii haheat, ohiries hbsVCliristpdeinccps
sceniiunVsuffvagiacogitavelsdevehenduni,jquaieniis s .devoliovesexliibeat, oihnes ad JaudeniDei vigihiii^-
eovurii meritis obiineve 7foysan vuereretur: oflicia a lioyes-iriipellal..Dum pvofeclb ;his intehflo,: etlajn
itiembroruni; ad hrec ideiri quahquam puerinqiiit see ivium^verborumin inyenlacrucichla schlptprum riiihi
per visum jam fer admonitujni vriequoqtiahi; depor-- incidit menfro. Ul ciiim iuric ifibus eyidenlibrihus
.taretur^nisi rpiius ad S. Bertintini lafus cjusdenin signis clariiit elevalio. Nam siciit in ijivehiiohe
-iiierila experiretur. -Cumque llluc eliarii; pervisuriiii quisiiamcssetriescirelur, ni lyiayeyhaloqliefentiiy;
veuiuin essetetoraiurii, iiem idenl quatuor colijni- - -sie quoqtie ineievatibne haud "saiis.abbinriibhscib-
has caiididissinias vidisse se aitavolantes fOv.isriio- i- deveiuf, nisi;his friuiii rilifaculorurii ihdiciis veriias
nasteyium, ipsumque altare concussuiii-ihslarfoliiii clarificaretur. Quid igiiur?; Tantarie Jiihil Ifafuiu
..cohtfemere,; seseque coram eo pros!6Vnentem,hec c -refuhi conyeriieiiiia mbvercmuf t Tvia verha iriveri-
jnora inde, merilis sancti sospileni surrexisse, Td d tioneih ; tria ihiracula'praedicarit: elevaiiohem. 'G»
-.igiiurpiiero geriitricfrererente jaihjanique AimaTeIe- - - qiiaiita bperuhi Dej conseqtjenfia:, quaiita iucet cbh-
vvandi sancli assequChle, eaueiu cum pitero niijlto o cordiii! Hac vefbbruhi sigiibfumqyie'(siippie, iiice)
1359 FLOCARDI MOiSACHISITHIVENSIS 1160
oinnia ah omnihns Dei gratia pellunlur umbracula, A et abhalihtis quid l.im sanctarum reliquiarum impe-
b.ic t.inii paiioni nunc ftilgiiiant merita. tiaiis, singiili singi.Iis donaii niuneriLus nd sua
16 Ciiicn ni, peracns cum lanlar>glorirc m.igni- remeariinl Irclius.
STIIIU svios.u tus liiiisaiuin oflicus, tajlensque 18. Quoruin un IS, tidehcet alibas S Waleiici
s , ci'>i'ii! i!)i|i >ii .is kicis.-vinsdopoil.itis, sciiiiium W. zo, sanCaiuin reliquiaiiini quiddani adeplus ,
1 i cli ~~i i id'<H ,i liiimiiiini supei aram saiict.e poslqiuni pe..'cto SKI.S devalioirs «olcinnio gm-
. ,.!>-i dj JI picnt.-iiJu n e\poiutiu , jam sole dtn domi'1" eM iigicssus , qiii lain i..sliciis uiio-
. _, i» .i \L>ij>eiii(,posius cusiotlihfs in dieni iiiiiiqiic i >bm.i pvpilli-. gia\ibui: micul s ol dutlis
.isliiuiin sigii.iudiiiiiceuseiVdlui. llis bcue gesi'S ctc 'us, puoio s b. d I gente gie sus, .icccs=ii ad
i'»ip'ii . itnus piuimaiit v, atque sic celebeiriiiij. eum, q u II bci iiicil ca-ioms posiulatuius. Cm ille .
<_,._ illa t-im inciiaiiabili glona con^uinnia.ui. Se- Isilnl, i.>quii, a>.ii o'i tili niorb. no\i 'alulife.u.n,
<\ie.<ie\eio ilie lleni acte iiiui, atqne teslis gesle piaiter ciiuctip ilenlis salularib jue Doinini iioshi
ICI cauiio oiiiuein, leiupus , pei&onam .ic tesles J MI Chiisii pvotciitu-ii. Veiiiii laincii ciijisilain
co.iiiiiens dstanie niiiu i eia populi iiuiltiludme rcti- cilebus sancli s.'iitiissi.i o ele\ t.ionis obstqi.io mi-
taiur, ac peihcla cuni iiivcuia tiuce saciosancto peni;»e iionnuHit coiiturieiiii <JSei ego co i\ >i.i,
(Oipou coninoiulur, sicque coivposituin suiiimi 1>sancioque liujusecinodi ncgolio cinniws iinnier tus
praesuhs sigillo signatur, sciiiiiiim claudilur, fencis inteifui: ibi quoqiie qtianti I lcin sanclus itieiil,
circuhs tlawsque aittatui, consuiltii , iincilui , m- ('iveisis iniraculorum magnalibus Dominus ciindis
dissolubilitcrque connexum tum liiiiunieirc niuliitit- nobis dccl.u<ivil. De quo etiain unius sincioium
dniis tripudio m Sancia saiictoium cum ieliqmis de.itiuni doiio diuius huc icgicdiens allu'i, lah
lndutilui hiagnificaiidum: ubi nunc usque veiieriluv muneie gavisus : et si fidetn adlnbueiis rjusdcin
el, Domiiioaiiiiueute , \enerabitur in s.ccula sa>cu- niciilis,sanctt le posse sanan, jciuluin tibl juheho
loiiim. puesenlaii. Ad haecille : Confido, inquit. Isque uiox
17. Delnnc aulein sacrre ele\.itioni» dicm iremo- in conspeclu asiaiitinm affcne piavtepii. Quo allito
lialem sunimus pr.esul ac doiniius episcopus noaler cl ulnsqiie Cjusluminibus adhibuo , confesliin ic\e-
a cuntlo populo hiijus diceccseos demceps \eneran- httis ocuhs claie videie ccepit, .ilque supei lioc
dum, muliaque devoiione singuhs aniiis liidixtriiul iiomiiiCDominiheneditlo , sospes hilaiisque doniu.ii
colenduin. IIis ita pciatu» , el domins praesulb is rediit (70).

70) S. Bcitini coipus tliecaeargenleassuper altare majus, caput scrinio deauialo inclusum in sacio
peuii a Beiiinianis nosliis assenaniui.

v^EBJIQmvEESXO EJ^SDEiM:':SA!NG;0;v;
'"'"'
_~\-_':\~X (tr^Djenttirm) WV..^",,' ''_'.'..
.;>:.Gaiudeie7,>dilectissiiiii.fvatves-,-< ( .cumtileturJgipria, fet hos:chm illp-desidefahileif,
in,Doiriino;;;.qui:iiilQ
.sajjciissiiniVPiitVis-ejprotectovis rioslviv, saiictfscir mereamur• audire senleritiam:: ViriiiP _ -fteiiedicii
.I.celiB.eytini.spIemiiiaconyenistis;,vet spiriluaiivju- iPqlris :mei:,,:percipiie:.iegriuih-;qubd:-vobi
cuiiditaieTrctamiiii, etexTiilihip-cpvdis affectucle- aborigine mundi (Maiih; xxy, 54). flle decthlesfi
irieiiliajri;Ppin!rii..hpsiri JesuClivisticoilaudateVqhi patria:vpiis pfationibus: hoslvuin ::quPtidie-rigbiieiri
nosabidoloiatriaeevvprihus:aci agriiliohenis&iietisiti :-,aiijuvaveJibii'desisijt:_;v!desidefahs :shbs;icliafis'sihips
jioiiiinis perbuj.us , saiicfivsaceyaotis praedicaiiohem - hhbs, qunspaievtjapieiaie geiiuit iriGlirisib_ adiglb-
peyduceyedignaths^esti SequamhvuriftniniiierVtarii•V^riam perpetu!B::bealitudiiiis pefyenircv^Qriapropter,
saiicli .doctpvis. vestigja;,; iipnvSinitisitanli Patvis charissimi,iunusqiiisque^^ihstto ordinesecuritlum vi-
suayiiin faciiltateni Tbrtitef;dlahblicis7;re3istat
..degenefesfl.liii, vsed salictilateiri, viiajviilitis.morurii .:_Ti.iini
.,-jiobiIiiaie.7:i.i.nit<;>iniif.
Abjiciaimis.-aiyohis-ppei-aJeiJe;- vSiiggesiionihuS;;utaeteriiani^tviuiriplilcbfonarii'cuih
brarhin j.et.induamiisnps arinajucisv-sicutjii die vpiopareiilenoslro acciperedignoseilicialuf: ftbiisuht..
jhpriesle ainhulemiis^IIoiri. xiii:,_l;2):;quia jioxugiio- .enim condignce,, ut ait Apostoiusy 'pdssiones itujtis
raftfiae vecessi[,.et^^veyrjjscieniiaeflobislunien iliijxii, •tcmpofis adsuperventuram gloriaiii iquce fevelqbiiur
ut.filiiju.cis iii.omni castitaie et ipietate ambulemus; in mbis .(Roni;:-s'ii^''I8).Tgilurbreveialjpvis iempiis
. ISpji.sint alicujiis nequiliaeyelemaliiiaeVoccultain P diyjna viiobis yoluit esse pietas , •et agoiiis hbslii
>nohisseihina; qtuaJionip:yide.t;,ih.faCie,vDeus autein ..retributionem esse perpeluam,, ef pvb teinpofali tri-
. covda eonsideval fj:lieg:\yi, 7):, ;nec:aliquid:jllius .bulatioiie perniaiientis glorire; riievcede gahieve.
omnipptenfiae oculis pccullari petest.; Proepareinus ;Au(ii\:imus.ilaque, cuui Deo dilecti saccvdotis:Vila.
,,,et nes in onini hpnilaie, ut pyieclayus, pasfpr ,et vlegeretur:, quaiitum in .oinni:bonitate hahuifdevo-
; piris praedicaloy jipsier saiictusBerlinusabbas,. gau- ..lio.riem;; qupmoilo pev. ahstineritiie Tigbremvsriuih
. dens.nosani.efyibunalsuninii judieisin die nltiino .casijgayiivcorpiis;; qualiter pey.charitatisi efficia
deducal:: qualeiius. ex: riuincyqsiiaiefilipruinv.illius 7 ohinihus prodesse contendit. lncedamus cah.i omuJ
iiui MTA S. JO\V\!S BE\EI\LACC\SIS. 1IG2
alaciitatc iiipplis et tola \niiim facull.ite illius wtv A il«>inostrtim. Evspeclanl nos ci\cs rctenvc ciwtalis:
vesligia, ulbeaiiltidinis, 1.1qua legintcum Clinslo, et Re\ 'pse, qui \ull omnes homines sol\os ficu ,
co.isories efiicihieicaiiiji. ldeo e go irilli caiiiahs iiOsiiaii cum sanclis suis veliemcnler desidciat
coiicup sceniia, 11llh scciih-is a <i'>iliouvnshat sahiterv, clc

VITA S. JOANNIS BEVERLACENSIS


\RCI11EPISG0PIEBOR^CENSIS

AUCTORE FOLCARBO SITHIVENSI MONACHO.


(Apud ROM\\D M.iutom II, die T, p. l')6, (\ ms An-jlicano.)

COMMENTARIUS PR/EVIUS.

tieveilqcum, oppidnm amplum et peifiequens , B^ilimS Joanms,c\ n.s. legendj lnomslein S Gi-
Cambileno, silum esi m paiie onenlili ducalusEbo dils-idciSemoreacceplam, opnnlus cssc scnptani <t
Ticensi«, -ttiljp Casl-R dvig, b.tud piocul ab Ilallo Tolcaido nionacho Beiiuiiano. Veiuni ea so'mn est
lUi\to, qui ahquot inde leucis in rcsiuaiiiim Hmnliii .ihquod compcndiume5-.nia.oii Vna, qu jm d-imu-.,
fluini.ns dil.ihuur. Ei duio Bedr- appeJlr-iur Den- exceiptuiii. Almd, sed niagK conliactum, habcmiis
iviud, ld csl silva Deuoium Pu S Joannes, de q.io lii anliquo pergniitno, ab Henrico lluniindo lensi,
bic aginiiis, icpeul ecclesum pinoclnalem, S Joannt sasculo xn conso iptum Aln ojus Vna, anno l">i(5
Ft r.nqehstcesncinm. Acqwtlis liujus loctsilu el do- evrusa, exslat in legenda Anglicam Joinnis Ctp-
numo, piadictam eccle tam sctnclcimm monas'euui i gia\u Qiiihus OTiinibus onnssis, S'iltjiinginius nina-
cnmeiltl ei monaclii_.rssiqnaiil Picsbyleuitin, ul cst tula lllusina, -i quatuor dneisis autloiVliiis ei ftic
clioiumecclesuc,tbiconshuxit, fiabenlepnoie ecclesibi lesiiluis oculatis conscnpla, a laud.ilo Le.mdio Pn-
S. Joannia tocum m JHIMecclaia' Fabucavu ad Au- cnailo subnnssa. Ilnum piiinus .lppdlaiur Willel-
stiultni i uidtclce ecclente oialoiium S. Mai mi, ubi lPtisKtcellus, ac pi imo attiiigit tempoia Guilielnii
poslea momalei collocav t Associaut monasleutstUis Conqiieslous iegis, ul \idealm sub hneni sreculi\i
«•plem piesbyleios el loiidem clencos m naii ecciesice aiitinitiumsequciiiisscrip isse,seqiienliumaucloruui
S. Jocuinif Acqmsiul suts monasieius mancuuin de i.o.nina iion indicantiii. Qui e\ bis pioMma nu-
Jttding I tlunc cctslvivil ecclesiam S. hicolcn tn taculd consenpMt, memniii Stepliam lcgis, a-in-
fuiido domtnn *». Qiu>oinnia cx Collectantis Le- 115*1coronam regiam adepti, el iillimoiiiin llmi-
landi indica-iiui loino pinno ilonasiici Anghcaiii, stani aiclriepiscopiicniponim, quianno H40pbiisse
pagtn-i170,ubi repi-Esenliniui suilpli ipsius Be\cr C i dicitui. At teitius autioi nidic.it mnatula inlia
la<en<«ismoiiasteiii siuciui.i, el ficies orcidenlils qmnqucinnosp-iiiala. Qnaitus nienimit genertlis
ccclesie eomenlualis. lluc se coniulii S Joannc:, intcrdicii rui \\ glia sub Joanne rcge subjecia fiui,
cu .), senio gia\iltis, se->e aiclnepiscopatu Llioia- ac \idc ur sub lieniice Iil ultima muatuUi adpm-
censi abdic.issel, et lanriem hoc 7 Mau anno Clm ti xisse.
i221,s-tnci-im animam Clnislo tiadidit,muacults m 5 E\sltl nitei decem sciiploies IIISIOJif An^1-
vua et post ohituiii clniis. ciii,->, Loidiui aiino 10J9 c\cusns, Clnoiiicon Iho
2. l)e \ii.uiibiis lcljusque geslis S Joanms "plu- mcStubs, si\e Slnbei iJomiiiicjin, xi\ srciilostn
ribus locis .<a,itvcnciabilisBeda, polissimuin lib. v. p,u h bc .iclibu» pontifictim Lboiacensium , in qn >
HisloiiT ectlcsiasiicae gemis Angloiiim, cap. 2, et coliiinna 1G9Iel seqnenfi poiiliiicnliii acta S ,lo>n-
sequciiliims At pos'ea les ejus gestis ni uinim \o- nis arthicpisxopi, ct suh Jinemlslu legiinlui Scces-
luinen collegit Folcaulus, ecclesiceSanctce It miiaiis sil m monasteuum suum, quod .apucl Beieilacitm
' Cantuana, monachus, nd piecem .el tiulunliani Al- fundaieiiit, ibtque mnactdoium qlnua tnsiqws, l\o
diedi ar,luepiscopi Eboiacensis ut liiulus actis mt Maa {ehcilei u am /iimt Scpullu. e.l ib, tn
lnsce piaehviisindical. Videiur liaecscnpsi^se, cuni ecc'esia, ex tnnc n°qne nunc scmpei gloitovs non cc,-
8. Edimdiis conlcssor ICV pi cesset Anglie, mor- snipubiicatiutiuiibus Demde in Alfnto aitlnepi-
ttiiis anno lOoo, a cijus conjuge Ldilha jegina, oh stopo, qui pi-efuil dictc Lctlesne ab .inno 1023.
commendalioncin Aldiedi aiclnepis^opi, se adjiiium usqiic ad -iiintimlOol, Inec scnbit : hie capsam,
in moinslciii «.uidesolatioiif commcmoial, m prae- auio elwgento cl lapidibnspietiosis opere utcompn-
iaUone .id JI.IJICViliin, qntni diiiius e\ nis. Angli- fiiabih, apud Beieilccum fnbiicait fec.l, elileiiilum
c.i.io, nobis Mitlowopoh suhniissiin a ie\ereudo daepulcio hqiwo, nwabtli aihftcio tnsculplo, pie-
(10'innoLemdio Pntluito, liion.iclio lieneaiclino i osumcorp' . gloi.on PatusS Joatnus aicliupiscopl,
Jii oila'0 Moiastico Aniihcino, pag. 16°, indicalui cnm VICJLII i cleu _lcbi^queeisultatione, miitlis adch
<l<io'llochauius Canluaiiensis scupsil \ itam D lis uUiquus,ineam honoujicemtssimecollocavil Ipse
Jcanim aiclnepncopi Lboiacens s, non tamcn dici- ciiam a quodam chiile, nomineFoiceo, pecunui ^tta
tin I olcliaidusaicliiepiscopusCaniuanensis,utidicla acqiusivtletclesuv S. Joanni., lenam apud MillcUine
iciba inieipie aitii Jotnnes Mjbillon, et conigit, tl apud Holm, cl qmngue bovalas apud Ftcdichihoip,
«puii>quc.isscril monachum Beitinianum tmtio sa'- cunt pecumael honuntbusm ca : liec ibi. Lsl au
culi xi in kriglia.degisse.VeruihMolcaldusiiic Ber- .tein Mvaia lerrce quaniam jjos unus colat. Contij.il
liniahos alterp Cantuariensi aliquanlo junior fuisse auteni liaectransjatip 25 Octobrisanno 1044, el so-
videlur, cyoeatusin AngliaTna Guilielino rege, el leijjhichllu diclunidiem, aeque ac diein bunc nata--
prajpositiis Tonieiensi ctcnpbio, quoil Cum Jeie 1-8"• leni, celeljraiiini fuisse coiislat ex relatione niiracu-
aiiiiis (absque benediclipne, atibatis vices siippleh-' IbrtimjVeiapud auclorem seciindumnuiu. 13, dic.iltir
do) rexisse leslaiur Ordericus Vilalis, 'lib. xi ecclc- .feinina, sepiein annis corilracla, in unasolemniiatum
siasiicre Historiaead aiinuin 1108, guod.-.Iiiiiinmest ipsHs, -quai Trqhsltttio corporis snncti nbminqlur,
sir nonverP xi saeciiIi.SiibjntigitSlahilloh aliqmini; scripiore ciirh aliis psallcnte, sanai-a. Alia itcruui
PATROL.'CXLVH- . 37
•1163 FOLGARDISITIIIVENSISMONACHI lUii
translalip anno 1507, faclS traditur in Mpnastico Ari- A inier prac-lermissosobseryayhiius.
glicano. 6. His dethiciis accipimus Histpriam el Autiqiii-
-
, h. Ediiardus'Maibew agit de priori traiislaiioiie tales uiiiversitaiis Oxoniensis, anno 1674 Oxoniie
addictuni dieiii 25 Pciobrisi etillmi meniofaridum exGiisas,auciore, ul es prajfalione colligimus, An-;
Viiilerseril: ArinoClirisii 1415 inviciissimusrex Hen- . .••lunioWohdo, ct ex bis: pag. ji conteriiis, ubi de
ricus, ejus nonlinis quintus, eo ipso die.ejus Iransia- scholaruin Oxoi.ise,ipsis J3iitannpriini et Saxoniiui
lioni sacronimirum VIIIKalendafum Novembiis, id ieii]poiil)iis,siiIicelaiitCregem Alvrediun fioreiitiiiiii,
esl 25 vclobris, celebremillam vicl.oriam,in locoqui viniiiciis agitur, ista descfibimus : Primo iiqque.,
AngicoufVrippeiiaiur,xoriira-Gaiips oblinujl,quqm iiiqiiii, ciini siincloJbanne de Beverlaco auspicubor,
sancli&simbiiuicponlifici ascribens, in AiigHamfe^ aitiiocirciteilfyi diem bbeuhle; qiiem ingenuis npitd
versus, iarii depositionisscu ntitaiis', quain" translq- O.xoniensesdriibus opefam dedisse scripln>ttniiqua
tioriis ipsius fesla pef lotam provincidniCuhluarnri-. ...Itqud piiuca prodiderunl, depiclis eliam fenesttarum
tetli (nam in Eboracensi, ul videiur,antea ceiebraban- indiciis, lucem hac in re copiosam affundehtibiis.
tur) sblemnilercelebranda curavit. Exslut saiie, in ::-'.Scfiptor enim,:qui florebul:anno 1375 iri ejus.dem
eonslitulioriibusprovincidtibusAiigticc, liiulo de fe- 'Beverlacensis "Vila.( cujus inilinm-z Anliguioribus
riis, Ilenrki ChicelegarchiepiscqpiCanluariensis in. :Brilonnm sola, etc.) Harphqinice ihler populos Deirm
synodoprovinciali,qumanno Chfhli 1416 habiia es<; nalum, anrios aulem vernanies apud canobium S.
hucde fe decrelum, cujus exordiumest : Ahglicanm Ilildce instudiis collocasseperhibel; primumque ex
Ecciesite. Paulo autem inferius hwcjiabenlur verba ; Aiiglis docioris vel.niagistri grudu ornalum fuisse.
j)e. fralrum nosirorum el clefi in. prmsenlicbricilib jj Eraiquiem, inquil ille, doclor ejus Tlieodorusqlieni-
prcesenlium vdluivqiibus el dssensu,' el"mhildminus geiia^quiin Oxpnia suriimumconscenditnpicem,eto.
tid Chris.iqnissimiprincipis et regis nbstri (Henrici Quod el Leltiridus ex auctore anongmo relulit xle
quinti) instantiam specialem, sanclissimi confesspfis Beverlaco,dictoque ejus bci sancio, opere irifariam
elpqntifich Joannh de Beverlaco mcmoriam nbique partilo, scribente.,qitemegc>quidemGutieimuiiiquein-> _
pernbslrqm prbvhtcianiyolifis .eldevotis ajjfeclibus dam Askeieiluinfuisse arbiirof,qui reghaiile Edbai-
duximuseicqttandanuStdtuimiisigilui, el(uSidtuil,ul doll eanideinsibi maleriam suinpsil,:edi,di'quelibros
•reiulinius,de dupbiisiUius feslis cetebrandis. In. po- pariler '.iriparliios; mulia, ui opinor ,. e Deiraccnsi,
ileriqre.myero hujus decreli parlem,. qiice ad iransla- aliitque tfans liumbrum: btbliolhecis,edoclus, CIIJHS
tionis ejus fesluin .speclqi, hocmotto scribit: dpclissi- - regionis monachi, cum-AngliahiDctmubiquepir.sittlu-
:riius vii•Guillernms.Linwede,isladie (25 mcnsis De- renl,- historias suas el-.antiqiiftales variis perpelim
cenibris) qiii tunc accidebalMe Veneris, fuit- bellum ciudibiis suinma induslria eripuere, IIuc accedunt
ile:A_giiicpiirl _in Picqrdia qnno 1415, ob cujus viclo- sacrislm Beveiiacensis, a pnvdicio etiam Askelelio
riosum exiiitm diciits rex Ilenriciis quintusprocuravit mentaruli, verba, saiitluin Joannem de Beveilaco
ji_erEcciesiam Angliciiriam.sicordinari,proulliic ha- primum in artibus mdgistrum aptid Oxonienses«T-sli-
ieiur; el sic hbnsolumhoc fesium. niiriieraft potest . lisse mcmorarilis. Quwegregieeliam confirmanlur uli
ihler-fer.iqssolemiies,:sed etiairi fepentinas, e'.c.;Hmc ipsius Beverlacensisimetgine,.smisiro bibliolheca.'Sq-
ipse. Videal igitur leclor nbn solum prmcedenlibus risbdriensis latere, feneslrum oiim sexlam decoranie, _
smculis,sed in his eiiqjnullimis, bealissiinumanlisli- imo nescio an ibideiiieuqmnum cbmparenle, huc in-
ieiii Jbqnnem de.Bevcriaco regibus Aiigliqi in bellis r scriptione: Doctor sanctus Joaiinesde Bevcrlacofuit
adfuisse.KucVusqueEiJuarilusBlalhevy.V : r' V r primus magisieruriiurii;liberuliuminQxonia....P<j-
V;S. lii perveiusto ihiss,.ili, ini coeriobioGenieiicensi _ ierain elium cdia proferre teslimouia, iis quoe-.ileBe-
asscj-yato v et ci.i-ca aniiitm iiiillesiniuih exaratp, verlqceiisiadduaa suril contmuniendis pcrqitam ac-
prajscrihiltir ad diem 7 Maii fesuini S, Joannis epi- cominoda.,.. Sed me tilio rapil :succincia desiinaii
icopi in '•Beverlisco,lliilieiinis aritiquuriiMaityrplOr, operisbrevilas.: \i__c_i~)\: el p;ig-.7J2siib finem defi-
giuin in Aiiglia cohscriptiiiii, ~in qno hisce iionis nit. Oxoriii"his anriis generalia qucr. vqcant stiidia .
Maii.prjihoVlocp cpllpcalur. deposiiio S. Leoiardi floruisse, qut academiam arliuinel scienliarum pro-
episcopi Canluaritxvdefuncti,et niox subjuiiguniur ..-:fessonbus, graduumque alicjuonim disiinctionibus.
isltxi. EtiicitaieS.•-Joannis Eborqcensisqichiepi co^i. inslruclum fuisse,-cuin sancins Joannes de Bevefiaco
Ii!;MartyrplogioCplonircet Lubecae,•ah.ijo* iW_) ex- . viaqutri ibidem griiduiii cdpessiveril, V
cuso.,'..j.sfa.liahenliir :• Beveriqci nalale S__.J-Ottnri.is 7. ideiii auctor l.hi-on Hisiorire el Antiqniiatiim
cpiicbpi ei confessofis Ebordcensis. S.C(_uuhliii'liOs, uiiivcrsilalis Oxoniensis pag. 01, agens de scriplo-
hhctorFlorarii ms. Greyenus,. Mplaims, .Caiiisius, ribus anie recieatam ab AlfredoAcadeniiain, priiiio
fiaips.ini.us;,cuin lioilieriio martyi-plogio ROinar.p, loco collocat S. Jocinnemde Beverldco; deque ilio
jlem.cuiij Anglicano el yariis Jiioiiaslicis, quoi-um v scribit addendnm; quocl, cum in media ecciesiceBe-
varii referuiit ejris trahslaiiohem ad dietri 25 Oclor verlacemis collegiaim parip: iermmcoiVAimulandm
brisi ln Bicviario seerinduiii iisuiii ecclesiaj Sarum mulkrculm effodereimdituus14 Sepiembrisanno\6iii;
ani;1499 excuso.ad htinc 7 Maii-pixsciJhitiir in , hy-wgmumrclexil tateriliuiii; inque eo~:loculos binos
KalendarJp, ut priecipna fesfa soleni, nihro cha- .. reperii: quornmtillei pulveres 'cOiilinebat;allerivero
ractere festutti S. Joannis _de Bevefluco, cum re __)ossq humqna includebaniur, his porro vefbis eorum
gimine''chorijubi pi-opositaclectioiiesconiinbiil coni- uni inscripiis; Anno ab Incarnalione Domihi miile-
peiidium Vita>,cl addilur hrcc oraiio;: DeitsJJUIprie- . sitno cenlesimo oclogesimb-octavbcnmbusla fuilhmc
ieriieni:.Miem'B.-'Jo.amis,-confe.sdniA'ui'-atque:poriiifi-. ecclesiain mense Septembfis;in secjueiitenocle post
cis, migrqiione consecrasli; da Ecciesimtum.dignede . - fesluin S. Mallhmi aposloli_el -in ' ctuitomiliesima cen-
cjiissblemn\lqtegaUdefe,utqpiidtuqmmiie^ : tesimo nbndgesimo seplinio, oclavo Idus-Slariii,
exehipiisejus qdjuvemureimeritis. liiBrevjario. .Sa- . facla, fuil inquisiiio xeliquidrum B. Joqimis in lioc-
rishurieiisi, aiinoViS5,7,excuso, praescribitur etiam loco, erinveniu sitnl hmcossa in Orienlaii pqrle sepui-
«d dierii 25 Octobris sacra ejus solemiiitatis nienip- _ cri, ei iticrecondita, etpulvis civmenlomislus ibidcm
ji.a. ln.qitihusdam;Fastis mss, aliqtiaejus jiotiiia ad . iiiventusesl-ei recondiius.
diein 17 januarii, Cl 28 Apriiis haheiur, uli ufrie
'1-165 VITA S. JOANNISBEVERLACENSIS. iica

INGIBITWITA.

;-• PRGLOGUS : A emolumeiilumprovidealiir prrcsentis i<egni..v.:W


' S.TJlauieni superius relicla repetam, corisolatione
7 I.Lucernajardenti ellucenli incaliginoso locp.An- et medela
ALDREDO mininius devo^ lui, hii ainariiissime' Palef, ciauiiuriiu*
glorum archipr.esuli; (71), vultiera,'sefle yicino qtioruriidanilividpruifi
ioi-uiiiejus frater FOLCAUDUS. quTdem
salulerii cum fideli fa^ claminsidiaiitia
perhorresco jaciila. Yerurriiritillum
riluhilu. -V suh potCslale pafronaeVfiuinelstib coriinieri-
respifo,
7in pfrecepto serviiulis luae, mi reyerenlissime dalionis lure constiiiilus liitela, nec per Deiigraliairi
l?ater et Doniine, riecesse est' pafvitati hie» hieiho» tiiiieiidiim.est qtiod, le tuloi-e yel rectore,vnos; uj.iru
fari rioii soliiiliveteriiin aiiiiciiiarlnii el frequeritis quaritiiihlihet riiinax ei iiisidians, obfual procella.
heneficiiVvenlriieiiani' (quod hisphirisest) aiiclori- Nairi s.emper, -Domiiii pfaecedcnle gr.atia,Vsp,erahb
laiis liire,qiire inier liolriiriesesf Chrislus Dei. Tarila -sub unibraalaruni itiaruin, donec transeiiljiiiquitas
quippe coelesTninichaiismalum piajfogativa sufful- Oiiinium;insidiartini. Sed haecliactcnus. Ad pondus
lus, pondus halies praeceptiViiniieet gravius qtioque - atiiem impcrii lui verlalur. sermo niehs,; qiii, es
iiiiiuiiicljudicium fcsisienti. Et cum bsec piisillatii-. coiiseqiiehiia sui, hpc necessarip paucis pr;elihahilj,
niilateni nieam persuadeaiil pnlerejussloniluaj, 'quibiis1increineniis divini faniiilaius sancla Ebora-
pluriimim siicciirritinemoiiaejusmisericofdiiB qnam B cerisis Ecclesia, lui pfiESulalus(ietnpoi'c),pi'isiihahi
iiobis fecisli fidei hac commendalioiie. 7 ."••"'
rusticiiaiem excusscfit'; el in Dei laudibiis, rhdi
2. Turbaio siquldem llucluariiis ecenobn '(72) mei novitaie tuis; docii-i!iisconiihoi)ita,;dccenlef• adple-.
pelago, gemeiilibiisque pene cmictls eharlssimis pi- yerit. lioc diviiiilus coronaelure diyerim adaiiCfuriJi
guOfihusiiionasleir, qiiod isiqui pastoris ei mediei q!iod'clei'us,a sacciilafijini hacteriiis usitataVyeile
lOciiiriocctipaveral, in laiiguente ovicula noii culprc iiiiliscreius, nunc in vesfe niipiiall laudes celebrai
pressiiram, sed yeterem fauiiliarisodii insequefeiiir Dei, et lalarihus lunicis conveiitum celebral syiiodi:;
jaciurain;; el ciini collatisVlolis aninii sui viribhs' itemqueniinis negleclum in eleemosynis et paupe-
cbrisociaih-ovemah irruente (proh ddloi!) iiimisVfa- : ruin pblalionibus opus exercel nliserjcordiae, et
riiiliari lupri.noiicoriafelur lueri, sed perperans corii» qiiod nicmoriam nd.elium deliincloriim assidiiaveis
paralo pateniaiu. saeculariexlurbatos-nos e cariiia irictilcasli coiiiiiieiulaiione. Quod tlico, rion tit la-
riionasieriali fliiclibusiriiniilterel ponli; jainquevir- qiieumVad.ultilionis libi injiciam, sed; pofius (si dicpnr
fiientibus vicissim etinvplveiiiihns undis, cilin inle-- . duma meesl) ut, ad talia accendanl quie ufique
rilus soluinmodp imininerei, nec ulla; spes eni.er-v necessarlo te D.ep debere cognoscis e sjisceptp
geiidi esset, haec taiidein, velut maris slella, pio il- . niunere prrelatipnis cum imppsita dignitafe liOnprisV
liixitfuhjore,. nauffaguriique sniim poftu reeepit' C ,;. 4. In boc quoquedignum siiccessorem priieceden-
rriiseraiionis suae.eltloloriljusvulnerum adhtic hiaiiV lium sancloruni lute sedis prresulum te pfrebes, cuih
liuiriet recehiium compassaVniaternoconduclulibi,' .eoruiiiactus et viiarii cclebrafe ct liueris crimriieri-
velul sagaci medico, iriisil ciifariilum etconsolandum (jare sedulus sludcs.Unde elaccidilut, rcspphsoriifV
pro leiiipore, secuta scil cet lldeli Deofemina exem- sanclissimi Joannis te jiibenle.coniposilispro nigdulp
pliint illius elecliSaiiiarilaiii, qui, viilncr.ilo.--alalro-- parvilalis 'm.cih. prrcciperes ad ejus Vilam incliodn---
riibiis el a sacerdole ei Levita riegleclp, miseians dam siylum yeriere; qiiod opus cerie lan.to magJs
appfopiiiquaiil, saiicitim vino lavil, olep foyil, pie^ c.ogii.oscUiirdifticile et ardutiiii, quanlomagi.s.fuerit
lale aliigavit, siabulario sub pt-piiiissione niercedis nolum. In noniiiie ergo Doiiiirii,tu reinigiuni sitbiget
Ciiraiidumcommisit. Utque lanlam pielateiri pinnis vela pande.cursiiriiiioslriith Deo conimiie. Eo gra-
rioscat poslerilas, f egiiiam (75) dieo ftiisse qtirehrec liaiiishainpiecibtis luis aeconjmodalile,ripain a.liiti—
feeerii, cujus probilaies iiullius unqiiam qtiaftlum- genies, feliciter areiiani calcabiiiius litloi-isy secnri
lihei dise.ni reihoris facunda cvolvct loqtiacilas; nec.soUicitide tuniuliuaiilihus requpris caiiihus , qhi
quam idcirco diviniliis adj'uiiclam regio credirhiis qtianio acutiusihlalratu crislas erigunl, lanto iriibe-
laleri ijl lanla cjus invigilaniis industriae solerlia cilliores.eos natura prodit (74). -...' 7 7: V .
" ' }: _-;
-D.-..- ':,:-' :.::'•>:;
(71) Aldredusex episeopoWigorri.iensi,"ih Nafi- (74) Hoc qtinsiprplogo •fihilosiibdiliir. in"ms. pet
vilate Cliristi, ainib 1060; elecfiis arcbiepiscopus, el• nioiiuiriiiiliricac. Hic rediiFf. Folcdfdusad propo-
UoiiiiBciiiisecratus. v silum suum de S. Jbnnne: ex quo cplligris.caileray-'
(72) CmitobiumSS. Trinilatis Gnn'1'uar-ire fuerai ~ ri.i.hricas,per iiioilhiri'fiiulofum, capitaliurii coii.se-
anie a Dadis cohibustuih, - posiiiiodiini ccenobium qUeiiler iiiterjeclas, rioii esse.auctoris, sed ifanscri-.,
Qirhli dicltini. ""•'; l .'-.V pioi-i_s;'qiiaslanien, pro aritiqijiialls yeiieratipne liio
; (75) Regiiia Editha, uxor S. Ediiardl confessoris, vpluisseini:ssiihjiingere criiiliii.uaserie, nisi eas de-
de qtia sd Iiiyiis Viiam cgiinus- 5 Jailtiarii. Ingiil-; pfeliendissemus saiis temereVdescfiplas fuisse, tiii "
plius Croylaiidensis ejiis piefalem, casiiiatem, do- inox post nuni. 8 appai-ebit. -
;c'(finaihaiiasque v.irtiiiesdeprredicat.
*^v: ,.,'.' '..'•;• FO^RiJi'SraivENsiC"MdNAcm • • ns-T
v | :
.'.V.; "'." 77.".'."CAPUTPRIMUM.""^'""-'"""V'7" Axlenieiis Deus tahtuni liimen npii passus diij modicri
Sludia,.cbnciones,episcopqtusJIagulstadensis,lqrchie-. incliidi locello, eductum de modii latibulo iniposuit
..-'.>piscopaivs Eboracensis, miraculai' ;v 7 7:7 candelat)fo, iitflninibus luceret iiigredienlibus in sua
5. jilerna compaiientis Dei miseratioV inuiido ': dbmo."
sucCurfens perdito.per incavnaiiim stium Fihum an-r - 7. Exiens ergo inde, fraterua commoniliis chari-
tiquurii damnalionis liumanre dissolvit judiciumy ut 1 lale, rudibus adhuc Anglorum populis Verbum Dei
sicut per.lraiisgredien.teui Atiarri erahiusvfilii mofiis. . coepit evangelizare. Diviria aiiteniaffalini prxdilus
e.t,ihiefni: sic per Cliristuiji JeStirri,Drii-Ct. yii-ginis. largitioiieVfacundusriietorerat Iri yerbprum.digna
Uhigenituni, reslituereiriur filil vitrCiii lirereditaleni effusione; prrfibebat efiam.sancta vita conipftlenieni
coalesfis regni, fier Iiunc conregnaritehi sihi iiicoelisV /.' favorem assiduaepraedicaiioniVcurri a semita auditae
elljoniiiiiihus cohalfilahiem in terris, diyiiiuiri rilspo- irislilutiouis nusquam diverteret exhihilum exeillr
"sitioni^suae reserayit myslefiuni _ in qiianla sciiicel' plijmViif se convefsalionis,. Gomltahattjr prretei-ea
miserieordjasalvar.e decfevisseiDeiislillos hominuiii. - vij-ius Dei yirtuteiii yerbi sui, et sanabanlui- per
crim ad eos.viyificandosin mprleiri tradiderit iinlcufti . eurii quique ilifirmi, ut et in hoc fideli servo suo
Filirini suuin.Accepia siquidem iiijtiria -illaiseconlu- prpmissio firmarelur -Cbrlsli. Sigha,. inqiiit, qure
nieliac. hac in cpnteinplpribusV.suis. ususv.est lege °. ego facio, etyos facietis, etriiajofa -borumfacietisi:
misericpfdiae,uf.ubi'supefabundavit culpa,,ibi ,mi- _ , (Joari. xiv; 12),Tanla autem dilattis graiia diyini-
seralioniini ejus largiora redundarent exenjpla. ConT . lalis,a'ccepluinlaieiilumPoiriini sui yario niultiplicat
firmalis ilaqiie discipulis: suis;. doctoribus: noslris, . fenpreVut-iu gaudium Domini sui laelajntrafet \'Q-
per divinorum prasceptorum doginafa, oninem pene __catione. V V--'V""'"•.. :V-
ja-m.uiuridum, a sui deiioiriiiiatione,sub Clirisiianp ; 8. ;i,itierai'iini eiiim affluenli iinbuliis copia, in'
praetitulayit.noiiiine; peiieffaruntqiie yerba eoruiii V" «lbcendisdisciptiiis suis solerti Jnslabat.. vigilaniia ;.
fmes et angulos lei-rafjim,,'unde et pervenit ild.esad inierquos Bedam, qui interdoetpfes Ecclesioeclarus
iioiitiani pniriiiimJiiiguarum.IJf enim fideli patruiri . Iiahetiir, carp aiTectu prp capacilaiis sure vigore
iTadituoi' est relatione.jafiiduduni QdeViihiniinatis. ariipleclebalur; quem secuiuSinduslrius tirunculus,
ilnibiis.tolius Galiisa,seriusvperlaluiriestyerhiipi Dei Va lanto paedagogoaffiuehter imbtilus, et iii exponen-
ad,haric"insulanij3ritaniii8e.:Quae,vsecuiacxemplurii .-' dis Evangeliis, et in historicis jebus digereiidis-:
illius evangelicij'uljioi>is-filji,'qili pri.iho repugnaris -magnus enituit ;•et descriplis leinppruni et computi
jnhe;iii palri, ppstea vefo poenlieiilia. nucius acrius r.aiiojjibus suhlilissiniis, indiiani Brilannicae .genlis
peTslitil in excolendis fi-iiciihus yiherc pairls sui', >, Jiebetiidinerii purgavjt, scriptoruinque stiorum jii-
eo ccepit .deyoiiusin suscepla feligicne proficere qup : gnitatem Rojnahoesedis acquisifa aucloritale nobir.
se.yidit ad fitieniCiirisiilafdius yenisse. .. litavlt, qupdqiie liis majus cst, servata innoceniia
.6, Cospiljamhine Giiristi propitia:honitasin tri- yjiac, Deo fi(lelitersludiiilfiiie tenus plaeere, ut cuni
bulis dulces ficus procreare,, in rtibo decoi-as uvas sancto sanetus essei, et .cuin eiecio iiiagisiro suo
hiullip!icare,.et noyelfegoniis suae stifperti. sancto- , sanctissiino Joaiiiicin electione discipiilalus-Cliristi
rumTiUorum pio'e fecu»(IareV Ergo, I.filer caetera . pefiiianeret. Succedente etianj lemppre, q-jein a pri-
ruili Briianniredivifiitus iuric cpllata lijiriiiiaria,. ad mjs .sacrorum graduum ordihibus Deoliiancipaveral,
depelleiidas Vetertimefroriirii tenebras clarius a Deo . sacerdotii digtiilate liunc Bedamcpm aliis quibysdani
acceiisa, effulsit hic bealus piierJoannes, yelut nia- suac.insiitiilipnis viris, dignos Deo -adj"utoresprnmo-
ttitina slella ; qui ab ipso nominis initio iii Chrisii ... vit; uttanto teiiacius Chrislo yiti suse adliaererenl,
ihlliattis^ratia, gloiinsiis Deinjiles fineieriiisin Chri- qu.aiilo strictius coriiplexipaimites ejus essent. Ve-
stl perslilit miliiia. Suljduxit-primO manum fertilae rum quia horum aliquorum niemoria reliquae vilae,
(75) Tlieodori archiprresulis Canlirc, ciijusdoClririis ex necessitaie rerum convenientiiim, fuit inferenda,
ac cufa erat instilutus:, a summp.dpctpre, summnm redeanms nunc ad accepire iiarrationis gesia eyol-
conscendit apicem phih)SOphiaj.Hujus, exceilenlise'.B venda (77).
eyocalus gratia ih monasierip Streveshalensi ajiquain- 9, Regiiante inclyto Angloruni.regeAldfridp (78),
lis detirietur diehus ah Elfleda abbatissa (76). Sed; excedente humaiils rehus feiicis vilre Eata (79) epi^
"
(75) CeliturS. fheodprus 19 Septenibris, Is Ro- S. Jodrines eteciusest triqrchiepiscppumEboracensis'
riiaeconsecralus venit Cantuariain annp 699, ;nior- "__ ecdesice, Veruni quaesub initio releruhlur; pertineht
turis ann. 690. Thomas Stubsassefitrifr eo. excel- ad ejus episcopatum Hagrilstaderisem; et ejiis epi-'
lerilem in Scripturis ingenii. vivacilatem, Joannem, scopalus Eboracerisis erat perperarii infra, inim.14,
id es( graiiqm pei appellaiufi.-.
' De :e6 plhra infra, iiiserlus, et iride hic srih finem felaliis.
liuhi. 15, refertinttif. :; , . -:.- ~ (78) Hic cst Atfxidus noilius-senjunior,^ seniore:
(76)VVilarijS. Elfledre viihistrayimus ad; diehi .8: Alfrido fratre apud Malhieshiirien.semet alios non
Fcbruafii,rihi, riuhi. ijO.-hiBCS. Jdannis ihivresi- liisliiicmsVqui successitEgfridp'fratri, .iiiuo76S4,
1
dentiaVe TliPiiia Sliihs atlducitiir, Beda,v;lih. iv,- cifca Pehiecosten pcclspvCoiisulellicarduni prioreiii "
Cap."23 asseril.Ve* hbc.-Mqmisierib -Strerieshalensi. -:: Haguslaldenseiii, cap. I«3V :
prddiisse:cfuinqueepiscbpos;:eihps.omhes.sihguiaris; {tSyS: Eatay.iesie eodem RicardoV mofluris esf
meriti M sarictitdlisyirdivV;iritef ihps
' iiiiilieratur; - ahiio 685, iiiscfiptusFastis
•" Aiiglicariis ad diem 26
Joannes.;. ... ;''' VV J V:7;- VV-f . : 7 Vv >; Oelohris. V ,v7 V- -".
(77) Hic 'ihterponehatur iste tutiiliis : Qitaliler
-1169 : -::... VI^A-S-JOAISKI^ BEVERLfCEiNSIS. . i170
. scopo, ciiiicloruni-votis :poseeniihus,, m.axjni^.yero 4iijajip cpricilip-et a.: p. pap.a, Agatlione episio!;i
nuiu Dei agente, hicdileclus Dei jn ejns shccessit , accepta iu pafriaiji .fevenii, et episcopafuin Ilagul.-
episcopatu : unctusque in Ghrisium Doniirii, operri- stadensis ecclesia&ctim synotiadi cpncilio reccpii,
a.uxiipieiatis elfltlei, conipeteniia utique tantpcr- ct sanctus Joannes in Eboraco civiiaieepiscopatiiiii
dini el divinaedignilati, qua? licet omuia eiiarrare : accepit, e't aniiis iriginla tribus nohililCr teniiil.
iiequeanlus pro numcrp sui, salieru ad, aiiqua ex- •' 13. Alio quoque tempore, ciim iter facerel.Saiiclus
plicaiida accingaiijur, ad iipnorem et gloriapivDo- "Deijperyenit.ad vicuni qui Yatadini (85) dicilur,.
niini, quae.utique veridicis tradjla. agiioyimus lesii- ubl timc erat nioriasieriuhi aricillarum Chrisli, qui-
JJUS,etpotissimum a beato Bjilhtuno (80)qui primp hus praeerat IlerehurgisJiclaahhaiissa, ljjulier fitle
cjiis erat diaconus, et postea ejus dpuo pt cpiise-: plenaVettuncoh adyenlum viri Dei cuni fiiiahiis
Cratione liiohaslerio ah: ep fuiidjtus cOnsfruclO, suisiii Chrislo valde juciindata. Befert Crgo iilico
quod Beverley dicitur, abbas praefiiit digiiissi-. vpiaiiJater cuni luclri, conquerens sariclo .praisuli
nius^--' .''.''"'• ,,:cpiisproreiu quaipdaiii riiagna corporis, regriliidiiie
10. Dedicaveral idem dileclus Deo "pracsiileccle-r .depriniij necaliquan! speni yilae ejns haberi.Pfeca-
; siani; in.honorem heali, Micliaelis aj-chahgeli,, in, - tur:,§upplicitef-,_ 111earii digiiarelur yisifare,- dicilquh
Vryiliuladicfa Caruesbpc, noii.-longea deflueijieahiiie vvge in Dei pieiate cl ejiis lri.eritii liiuliutn coiifidere,
:Tynsefluvii (81).Hic ffequenler, et niaxiriie Quadra-, qupi .:;ei-:,hieliuspreveiiiref ex iiiipositiprie niamis
gesimali leinpore, qupd a populari frequentia 'loCus. , vsuffi.::Requifilvh<2atuS;ponlifcx causahi morbiy discii-
. femoiior erai, in jejuniis. et .'o.r.aiiojiibusvefeleemp'-;;-qiic ah.abhatissa-illanjVin; qriafla luria, sanguiriehi
: syiiai-uin largilioriibus irilcnliis sahctus Joannes. -ihinpisse, lurhalpque•corpofjs slalu,^^bracliiiimvejus
irianehai, uiii cum quodari)lemppre lurbanr- paupe-r ihiserabililer intujjJuisse.,;Protestatur boc cohipertp
rum, soliio.suo niore, coiisolandariij'ussissel:ihlro- ; esse _factum ihiprudeiitius, iriempratque se' ra B.
duci, coiivenil inier eos quidarii riiiserabilis fprniaj : Tlieodprp archiepiscppp niagislrcsup audisse, cuhi
yif.Kam et inutus efal a naliviiate, el adeo obseos-.'_,:puef;essetcl:ejusdisciprilus,.periculosissiiham;.e^
nus Itirida capilis foeditaie, ui praeocCiipatoa fihea ili quaria luna iiiiminuiionem sanguiriis, etnori
loloVcirculocapiils, pro pilishorrehal .raris et hti- oppr.tej-ehujusiiiodicuraiiones exercere in teneriori
: sutis quasi porcorurii setis (85): queu) sanclus epi- cresceritis lunre rclate, vel receuter eruriipenle
scopusbene noverat,quia atl. eleeuiosynam suam flueniiS:pelagi rbeuniale. Vicihs tandem lacrymis
inter alios pauperes eum fiequcnter yideval.-Tan-i, aliqueVprecihusjiiojrenlis abbaiissrc et coiisoi-orurn.
dem ergodileclaiii Deo animani falis faties niiserire n iiifiririaiJtisfcminse irilrat cuhiculum;...visoque.nimiri
altius pungens, elementius tetigif; iiijectaqu.epianu, .tuinpfe biachii,-.-signuiiioppoiijl crucis, prajlihatque
...ut efat beiilgnissimus,1mento pauperem cpmpreheii-, Dep inlensius.fhura piifae oraiioiiis, consolaiusque
dit, bonetlixil (85)Vei.in Dei noihiiie ut Iqquerelur. jacenlerii egrediture (lomo. Sed cuin languehie fe-
praecepit, Braecedii epis.Copuslitteras quasdam et inina efficax periiiarietbeiiedictio, et omnisillacinh
vefba, dicendo; ille (Jui iiiutus e.rat, soluip lingtiae recedehte episcopo recejit; inllatio, Vix sancius
pfljeio. subseqtiitiir eadeiiJ;ex ore episcppj Ioquendo.:;. coiisederat ad cibum, el Capuburgis (sic eiiim voca-
Tahdenl jjpst verba paulaiimv invadit;oratioijis sen- : :haiui')ad,ejus: (liacoriuni Brithluiiuiii, suuui niillit
tentias, prout prassulis exigeb.it saiiclilas.'Fugalur ijuiftiuni, petensVutini suuni pi^estafel collpquiuhi.
eiiam abillo omhis illa -liorrida capitis conlagio, Petiia ille. episcopi benediciione cum ifei, IllantV
veslilurqiie capillorunJornaiu crispo et nigro; sicque jam saiiam'"ohyiani habet, discilque riiedelariicrii-a-
consolatis reliquis pauperibiis simplici alimonia,ille liphis pfoyeriisse Sibi pef orationeiii porilificls: Post
per Saiicti Joanriis nieriia redit ditatus multiplici hajcVyixilsaiia longo teriipbre, j'ucunda frequeiitaris
liiiseratipiium Dei copia (84). -,- felaiione cufationemsibi a bealp pi-iesuleiihpen-
' :''
11, Post haec ergo B. Wilfridus epjscopus, qtii - sain.V- .-... "'"
roiigo tempore ab episcopalu suo ej'ectus fuii, a Ro- n ' 13. Ihyilalus aupque liic Deo elecths uontifex ad
'
/30) Beda.lib. v,cap. %, seqiienliahabet Vqiia}, • (85) Beda. Signum sctnclcecfucts linguai hripressil,
iiiquil, diceresotel vir reverendissimuselveracissinius uhi etreliqua accuiaiius profert.
Berliiliiin, diacsnus-quondamejus, nunc crulemqbbas, 7 (84) Ifasc ad iiuni. 2.5,perperam iranslala cnlpa
monnsteriiquod vocaliir"Iridera-vudq,-id esl insulq amanhensiuih, reposuinliis, uii el habet Vita aphd
DeiroTw.ii.
- Niitic Probis in Vitii a Mahdipne edita legitur : Mabillonem. Ri.cardusanna uno soluni el forie. rion
atitem ribbasmoiiaslerii qitod Beverlickdicilur. ihtegfo Hagulstadensi Ecclesiaa prrefuisse asseilf.
In nibnaslici Anglicani tom. I, pag. 170, dicitur, Faclus-ei-go esset archiepiscopus Ehoracensis anno
ebiisse Britliumts primus abbas Beveiiacensis Idibks; 686, "scilicet, ut Beda aii l'ib. v, cap. S.-Cum Wil-
. Maii anno Domini755, elsepulius jtixla S.Jbannem; fridus in episcopatiim essel Hagulsladensis ecclesim ,
: Iiiijus Viiam illiislfainus 15•MaiK . V receplus, esfidem Joannes defunclb Bbsa episcbpus
(81) AddilBeda, non longe ab Hagulsladensi ec- proeo Eboraci consiiiuius. V.iianiB. BpscBdedimus
clesia, id est ttnius ferme.-hi'.lii_ari,
etdimidii sprilio. 9 Maftii,quandp;eHnidicto anno 686 obiisse diximus.
vViileiui-A;TJipuia Siuhs Arneshange dici,. id cst Yilaih S.Wiifridi " illustravimus ad"diem 24 Aprir
Moiis aquilm. iis.. vV-V •
•:(S2)Jjeda : ScabTemtanium cifur.fures'habebat in_ (8S) Yatadim, BedaeVeiadumaulWetadutri inVitre
cqpite,utniliil.ihqnq_ncapilloniniei insuperiore parte: apudMabiHonerriliumedatiirii. 7; V- ' :
capi is iiasci valeret, lanium iri circuitullibfridi crines . V-,:':(i86)':,Bed&-t)^^
slaf_dvidebaniur..
1171 VVVFGLCARDlSITHIVENSIS,MO.NACili . ii7S
dedicanaam ecclesiam villre (87),-quae -Ausiralis,'Aad biljendum. Exsultant cmnes quod is peiit bibere,
Burtpri dieilur, officiisui non ihsifenuus exseculor, decujus paulo anle . sollicitahantur funere. Porrigit
accessit et dedicavit, pe.>feCiisque,7ut;inos est, ;illic&inclylus prresul calicem.vini,juheique silibuii-
omnibiis, ad propria redire voluil. Is. vero cujus -danisitiin ex eo refocillare. 'Qao hauslollle aceeptis
villa erat, qui eum iiivitaverai, precibus huniilii- iiidumenlis veslilur, ad conyivariles ingreditur, ct
inis cuin siiis insiat ut domum ejus in.lrare ef ex quiajVimdiiinon inaiiducayerat, esurire.sefatefur.et
cjus obsequio praiidium digiiafetur suscipei e. Cui escain postulat. Lx<tari solemniler videres -omnes
cum sanctus Dei Joanues diceret Vmagis episco- conyivas pro cpn.socio reddilo yilae, vcnerari san-
puin decere ad monasteriuin rediie, el Deo iri cluin Dei virum mundo tanla clarificaiuni sanctilaie,
suis patiperibus, seryire. qiiani, per doriios diyitum laudanies Dominuin procul dubio qui lalia in suo
Cpnviyari, promissis sub bac gratia eleemosyiiis Joanne favore operaftir propilio..
pluribus, et niaxiiiie a B.Briihluno itlem pollicente .:•' -. . ;. GAP.CTII. - 7
persuasus, assensum lantiem prsebail poscentibus. Alia rniracula ante clposl obilum. Tempus sedis et
, 14, Matei-fairiilias:autem, ux,,r ejus qni eum ... morlis,.
invitayerat, gravi corporis iilvaletudiiie detineba- , 16. Magnilicavil Dominus. illuni in conspectu
lur, ita ut plus trihus septimanis leclo -decumbeiis B reghin, et in convenlu _prinCipum osiendit ifhis
pericliiaretur. Qup,eonipertovyii-Dei, veriis.medicus gloriam. ct nieritiim. Regali edictp conyeniunl pri-
animarum et corporuniV de -jquls ad dedicandam niales regnf; coiiveiiil etiarii cum aliis et bic vir
ecclesiam consecratis j'ussiteani pofari; ei, ubi Dfii-Adfuit quoque ei ipse Osredus rex,/vir rcligipr
nioi-bi dolpr aci'i,usurgebai,.ek eadem: aqna rigari. nis ei fidei, et coriiiiiuniiraclatu fidehum ordinaiio-
Qup faclo omnis niorbus siibito fugaiur, et iila in "nes.ibi constiiuunt multaruni l-erum uiilium. Narii
lipyuni sanilalis yigprcm reparattif.. Sui-gil niuliei. et iiijuriaeihi corrigunlur, leges Deisaiiciuntuf, pacis
Conlinuo,paral se. ornatu suo, ingredieiisque pelit aequitas firmaiur, res ecclesiarum et monasleriorum
Jieiiedictioiiem,etcenvivanttbus,laela cxhibei ser- regis niuiiiiriine cofrohoranlur. Quibus feliciler slaT
yiluleiii, lanlaiiique valetudinein sibi -collalani cun-. lutis, dominus archiepiscppus, Dei gralia el.iioiiij._e~
clis iniioluit,.ii"tpiopraeSrili7secuiriqiie:sedeiitibusin et officio Joannes, regem cuiri suis ad rnensam suam
potu fidelis pincerna serviens,! hec semel ul quiesee- invliai; qui gratifice obedit, ul decehal, comitatus-
're.l recederel. Videle,; quaeso,.in beafo Joanne hic que proceribus suis discumhens.adLnuiuiu assedit
impJeiuni quod,Cliristus protiiisit stiis : Opera q.urs ponlificis,utiturque cum carnalibus epulis coslestium
ego facio el.vosfacleiis. llleDoiiiinus nosler domum moniiis. Quibus cunctis aflluenier r-efectis,atidite,
intT.ayit,socrum Peiri febricliaiilem invenit, febres 'G qureso. cordib.usinieiiiis, audile el liic cpei-aiionem
«iepulil,.ilhinique sihi miriistrare praecepil. Ulerque • Poiiiiiiicain, videle el li.icassertioneni eva'ngeiicairii
jnum ct simile ficiuni optis; sed ihi--.abs.que. sCrvo Dpera.quae ego facio el vos facietis. Impleie, ait
IfomhiusVhic vero per Dominum eTcuni Driinitio S. Joannes pincernis suis_, implete fres hydrias, -
iidelis el prudens seryus. V, . unani vino, nliam mulso, tertiam cCrvisia.
15. Clarificat itein Dominus in simili opere Joari- 17. Qiiibus impleiis usque ad sumnuini, Joannes
neiii ser.yurii suum ,, cum per quemdam diyiiem . qui et gralia Dei, exleusa nianu benedixit et propi-
Adam (88) nomine, invitalur ad coiisecr.anduriiec- nari praecepit. Ilauriuntpincernoe crescentia bydria-
dcsiae opus lio.vuiri.Efal huic divili ,quidairisuorum, runl fluenta fecundis calicilms,ei perlretos convivas
valde cbarus illi el utilis; quiejt iiicuiuheiiie morhb propinando r.eJeuiil frequentius, hauriuiit .inexhau-
ad id pefvenerat ut j'uxla decuinhepterii in lecto sle, iiihilque in hydriis apparel loties bausisse;
fereirum...corpbri, aptafetur, sudafi.a parareniur, et semper redundant ad summuni usque. Pplantesipsi.
qure limeri congruerent in praeseiitia laiiguenlis ad sluperit renovato neclare,-.quo'dq.ue.: blbunt iniranlur
hiaiium essent. Hic inyitatur iterum ille homo Dei, vcrescere, el placida duleedine ef miraliili coclesti
nosier iiJedicus, ,qui, pfessuris gfayihus aiiiidptis exundatipne. In hujus polus cresccnti yalcnlia re-
occurri-.ret yalidipribus, visisque ex niore fuiiereis D colite nuplias in Cana Galileae; nam ibi architricli-
iipprtraiibiisVriiagiihsorator lotiis inlfo ferliir ad nus yinuiii bonurii essepronuntiail In exundaiione
coelestia, et .rogalaohliriuit. Ad Vpraecepturiimox autem hydriarumfrium.jriemenioie Dociinici con-
conyersiis,ryelpeiier euiri sariari et surgere jrissit, vivii, quo quinque millia homiiium el eo amplius
liioxijue recessit. l!le fugato niorho redditus viiae,. saliavit, et cprisideraie ih yeslris cordibusquid: per
pauIriiujnVli-csiistupeiis^rii.fum Joannerrisuum operatur Dominus snus. Legitur ibi
ad vitairi reparaia ccripit exigere :vila!ia, niiitit ad quia.yiso signo vini crediderunt in J-esumsui, disci-
prandeniemdoriiiiiuinj petiique ut aliquid sibi lriittat puli; hic quoque rex.Osredus (8,9)pfincipescue sui.

(87) IJedrc cap. i, t)i//a: q-moriqsterio; Beverlaco nis in monaslico Anglicano. 7. V


'•'uorum;fere milliutri spalio sepqrata;: Eidein, comes V(88)Bedae,
''' :' cap. 5. Addi riiciluf,
'''" ubi eadem nar-
Puch dicius, cujus plia Yoifridq, irionialis fqct.a raiiiur. ;--•
itpud-Beverlic,pbiii ni Idus Mqriii,- anno Domini V(89)Osredus regnaviiabannp^pSusque ad:ahmijn;
7i$,,eujus bssq sepuliq sunl Beveriqci, Pitch cum 716, quo belli infortunio ihterenipius est..
fitia dedit mqneriuMdelV«llsirigione,:lisJ(i_^> $; Joail?
H75 VITA S. JOANNiS BEYERLACENSIS. 1174
experii sunl, viso hoc sigtio, esse in Joainie suoi A hominis resiirreciione sua morlemcalcaret, et vilam
graliam Dei, vcneratusque Dei bominem, vocal adl morluis Tepararcl. Yideiis et Iiic Joannem imitalo-
: lcslem divinae glorificaiionis sute,
" se ejus pincernaiii, Bi-itlidredum nomine; laelusque rem Domini sui,
regia j"ucundilate, optitne, inquit, profecisli in servi- quasi mercede, conduccre, prccibus alligare ul visa
tiile tua, uani efoplimo polu el iuirabili a Doniir.o ) coniicerct donec hoc morlale exuerel el bealac im-
ttio refecli surnus aflluenlcr, sanctitateque sanciii morlalilalis gloriam indueret. Dubilar.dum crgo
Irciificati quam vidimus, discedere nunc habemus> non esl quin hic sanctiis Dei mngnre purilatis fuerit
cuiii ejusgratia. . in conspcctti Dei in coelis, qui tanlrc clariialis com-
18. Audiie, qureso, adhtic Doniinum in cxcmplo) pos faclus sil coram hominihus in tcrris.
sui miriilcanlem Joaiineni suum , exhihenicmque! 20. Hahuil etiam ct alium testem signorum quae
iiovum sanctilatis cjus indicium. Si quando iu me- euni propitia gessit divinitas; Uerehaldum (91)
per
tropoli Eboraco arehiepiscopalus scilicel sui sede,' scilicet Tenemiilhenensiscoenohii.qui ejus discipulus
eum conligissel morari, ampleclebatur valde ,basi- a
licam Sancti -Michaeli.sarchangeli, ibique excubias lnanens puero et doctrina cral iiiibutus, comesque com-
individuus. Teslabalur liie srepius se hene
celebrabal solili opcris sui; conligua enim erat ' etiam
per seipsum comperissc hunc S. Joanncm
tnansioiii suae. Unde accidit quadam vice ul, eo Ia- verc esse sanciissimae
vitac; <jui inter alias mullis
icnter agente inibi illas oraliones suas,visihililer cer. infirmis
praesiila benefieia, ipsum de morte reduxerit
nendam se in specie camleiitis eolumbre illi prrcberet ei stihitae
sospitati condonaveril. Dicebal scmcl cbn-
Spiiilussancli majesias, flamineosplendore corusca,
orantis sedis sure ligisse coiivivantem cum suis hnnc cliarum Dei ho-
supra caput cpiscopi gloriam (po- mineni devcniie in planioris viae grata spatia, cujiis
uere) dignata, Detisajlcriieetbenignissime, <ieqiiam
illae sancli jucutida phuiilie dcleciati jinenes, mililari consue-
iniindocordepio.cesseruntoraliones quac tudine precantur lnnic dominuin suum, ut liceal eis
Spiriius praesenliam olilinuere, illam, inqtiain, cam-.'- incodem prohareinoffenso campi ajquore.
deni qute in Jesu filio Dei baptizalo apparuit in Jor- equossuos
ascendeiunt in Quod ciim priino \ir Dei pro levilatc ducens denega-
danelQuamplucitae conspeciiimdivi- rct; tandcni pclemlo iiisiaiuihus : Agile, inquit, ad
"riiiaiis, fitlelihus etiam pcrlatae inlcrnuiiliis, qtire vero snaneal iiiecuni- Quod illo
lanlum referunt effeclum \iriuiis! Irradiatergo per lihiium, Ilerehaldiis
forainina ct fencsiras basilicre il!a immensa audiensjuveiiili ccepil irislari ievitate, quia reccntcr
qiKcque ctii- inscdchat, vclehat
•clariias maj'eslalis iiiclusae, ac si reliclo aelhere sol daluui ahepiscopo cquum,
iliuc connuigrassct, splendoremque suum in cjus probare.
loci atiguslias inclusisset. Dlqtie rei veiiiaiem digna C 21. Tandem ergo ctim laxis frenis onmis canipus
proscqiiamiir Iauduni novitate; vere includebatur discurrenlihus peistreperct,Herehaldus,ac si invitus
ihi soljuslilirc Deus, in suo inclusns Joanne, illumi- ct quasi inciiaium equum retinere non posset.rcla-
nans eum giaiia Spirilus sancli, ncc cum ullocrrore nian'c episcopo evolal, voliicremque cornipedem la-
periiiitlciis obienebiari, xiorihns frenis ad cursuni concilal. Teslari solehat
19. Cuncli hoc videntes stupenl, ui de rc insolita, iiicm llcrcbalilus se lunc audisse ah episcopo post
clamante : ilale, iriquit, agis disccdcns a
niiranlurque quae csse possinl illa lumiiiaria, unde lergum
loi lucis radii lanio lucerent splendore lanlaque nie, et hoc modo cognosces. Yix finila commiiiaiioiie
cmicarent claritale. Accessil lanclem Sigga (90) viii samii equus labitur Hcrebaldi; excusstisquc.
Herebaldus supcr ingens saxum, rtiiria decidit pra>
ejus diaconus, pessuloque solulo aperil oslium, par-
vi-sionis. cipili, capiie confiingitur, inlcrioribus disciuditur,
licipalque gloiiam \i_del sanclum poi.lifis de
ceni, intentis in coeluni liiminibus ereclisquo mani- .ilisque nianu et pollice reddilur. Turbali omnes
eo concurruiil, reliclis equis ad lerram prosiliunt,
btis, in conspeclu Dei efluiidenlem, siculaquam,ani-
liiam siiam, el in ejus capitc coiumbam snper uivem sed is qui colliditur magis \ideturabsquesensu qtiam
mori quam \ivcie. Tcndilur
c.tiididaih. Cujus viso candenti splendore diaconus, 1 sapere, magis putatur
causa per spalio-
velut decoctus, facie conlracla in rugas, lota cute super raoribnnduin papilio', eiejus
sum requor cujusque frequentatur obumhratio. Do-
pcenas excepit temeiitalis illatae. Sensit sanclus Dci lent omnes
diacoiiinn participcm \isionis; cl quamvis irrilatus, cucurrisse, sed nesciobanl quid de cursu
liabiiuni tainen non extiii mansuelae intentionis. providisset Detis ipse
Acciiuin ergo ad sc taclu cmaciilat dexterre, compo- 22. Sanctus aulem Dei,de ruina moerel specialiler
sitaque in pi-isiiiiiimdecorein facie obsecratVprole- dilecti discipuli, compcsitisque saccis in leniorio
slaiur, atljurat ne, quoad ipse in hac vita viveret, insomneni nociem ducil, pi-opitiumque Dominuni
visioiiein illam alicui niorlalium delegerel. Aud.stis inobedienli suo propiiiari precibus ct lacrymis con-
Dominuin Jestini, posl gloriam divinilatis sure osie;i- veiul. Ei \alile mane ad debiliiatum charum ingrc-
sain !n nionte Petro Jacobo el Joanni, desceniJenii- ditui; primuin oiiaiur, et dcinde dulci affeclu ex
bus illis cominendaiilcni lacilurniiaiein, donec filius iiomine conipellalur Uercbaldus. El mirum in' ma-
(90) S. Sigga, diaconus S. Joannis, dicilur in Mo- qiiil, luiic in clero illius conversaius, nunc in ntbna-
naslii'0 Anglicano. sieno, quod est juxtct osiium Tini (luminis, abbalii
(9!) Beda htec rcferl, cap. 6, et Hcrcbaldus, in- juie prtvest, uii liic sub finem dicilur.
1175 FOLCARDISiTniVEMSIS JilOiNACIH 1170
dum, cum a prrccedenlis dici hora septima usque A . balur meritis, accersilum queindam fratrem, P.'e-
ad illud rnnne quasi exaniniisj'acuerit, a sanclo Dei chelmum nomine, inlrodticit ad yisionem rei insuclre
vocatus, quasi de gravi som*o excilatus, oculos ei mirahilis, ut lestimoniinn baberei in icmpore
apc-rii, cl in virum Dci inientlil. Interrogat pius do- relaiionis. Suscipiunl ergj illtid in aiio vase, gralias
clor utruni agnoscai colloquenlem sibi, nioxque agentcs Dco, qni lalia operatur in S. Joaitne, coni-
lespoiidei segrolus voce Iacrymabili : Tu cs, iuquil, placilo \ase inliabitalionis surc.
-Joanncs episcopus dileciissimus domiims meus. El 25. Mulia quidcm ct alia signa per etimdem Bomi-
ipse : Puiasnc, ir.qiiii, cx inslanti periculo cum \iia i.us operalus cst. Quotquol eniin vcstimenluni ejus
possc evadere. Scio et credo, inquit ille, si pcrpre- cuni fide langebant, oninium infirmitatuni suaium
ccs tuas hoc mihi Deus annueril. Quid plura? Jmpo- eeler<<m sihi ^anilalem advenisse gaudebant (92).
inl pracsul Dei iiianus confraclo capili.sacratasaqnas Dum auicm quad.im die ad saiicluni Joannem rpi-
(iebiliiato irrorat corpori; Beum invocans ccrnuus scopum niulla convenirei iurba, ul sacri cbrisinalis
iili inspirat, deindc cruce signat, el subilam medc- unctioncm accipcrel, qnem.laiii juvenem mortu:n
lam Deus pr,cstal. IJoc sar-piusidcm ipse referebal intor nlios sactis clui&malis unclione linivit, el sie
posiea longo vivens lenipore; maturiorque Ktale, "demorie ad \ilam i-ci.nvil. Siniililer et diemoiienv
l.icms est alhas vigilanlissimus eo in loco ubi pela- B I ab ho.niue quodam expulil; iiisanos etiam ct infir-
gus influil Tina fluvius; unde et Tineniufa i.!ei>.i mob seniper saimii, uhicuiique cos liivenit; sed et
dicilur. lempestaliiiii hahehaipoteslaiem pcr sancti Spiiiius
. 25. Refercbaietiam \er.erahilis vilae abbas il!e vigorcni.
cujus supra meniiiiinius, quod quadam vice hic san- 26. Nec miruiii si gratiosus aptid Dominum el
ctus Dei Joanncs Beverlacense nionasleiiuiiiadicril, Iioiiiines hic eleclus Dei Joannes exslileril, uipote
diiabus causis poscenlibus, ul scilicel gi-eRcmDei qni a magistro et doctore clamsimo el iiiier iheolo-
inibi eommoranlem in obsequioDei commoiiefacerel gos fr.ciindissimo sulficienter edoctus sit, Tbeodoio
salulis sua;, ei ut in lemporalis subslanliEe admini- siilicet Canluariensi archiepiscopo, de quo sanctus
slralione nibil illjs abessel quo minus divinis imci.- Beiia rcf^rl in ccclesiastica Aiiglcruin Hisloria.
derent. Ihi cunctis manifcstum dedit pro:npla Dei Erat, inqiiil, lempore Ceddre episcopi,Homacquidam
largii.o, quaniae integiitatis pracconioapud se e\s'i- nionachus, nohiinc Tbeodorus, nalus Tharsi in Ci-
lerit hic suus inaguus scrvus. Paraveral idem "-.enc- 1 cia, vir ei sreculari et divina litieralura Graoce, ci
rahilis abbas balneuin jam dcfesso ex inslant: senlo Latine, et Hebraice sulticiciiicr insirucius, prohus
prresuli. Quo, posl longius prolraclas c\ more ai:o moribus, el selate veneraiidus, qui ordinalus a Yi-
psaliiiodiarum et oralionum celebralioiies, abljio, ^ taliano papa Briianniam niissus esl, ci venit ad
poslulat ahbas ul ccllarium ingrediatur, ci qure Deus ecelesiam suam Caiiluarirc, secuudo poslquani co:.-
ibi in usus servorum suorum prrcstilcral, henediccre secratus c»t anno. Hic eliam Tbeodortis in suaiu
dignaretur. Quibus ad votum ahhalis implelis febsus suscepit disciplinam quampluresde regione Biitari-
s>ene\ consedil; quem abbas humililer consulil, nica, inlcr quosqucmdam bahebat magnae sanctitaiis
iilriim posl baliieum aliquanluluni vini degusiare discipulum, liomine Joanncm, quem poslniodum
veiit. At ille placido vullu dicil sibi plneere, si ad \ diirius archipraesulem lneii-opoliiicaa ccclesire B.
maiium possil sibi vcnire. Detulcrat aulem pridie PelriEboraccnsis, (emporeAlfridi regis, oidinatuni,
quidam mercator a ci\ilale cidem ahbali fhsconem quem Dominus Jesns Chrislus tantum dilexil ul ei in
vini; quem Iaatus suscipians, in ccllario reponi jus- coluiriljiiia specicSpiritum sanctiim divina cclcbranli
sci-.it ad opus ejiisdein sanciissiini viri. fiaiismiseiit. Fuit aulem Tlieodorus in archicpi-
£1. Accersilur BriiLredus pinccrna, jiiheliirque scopatuCaniuaricnsi pcr annos viginti cl unuhi,<r.eii-
nl vinum propinel cpiscopo in vilrca phiab. Q-ii <es tres, dies \iginti el sex.et sic migravitad Chri-
duin festinus paiet jubcnti, properanlius agens e\ sluiii, Joannes veio mulios quoque diacon.itas ordine-
] et prcsl)) terii sanclificavil honore, de quonim colle-
affeciu ohsequii, incaulius reliquit depeiidcnlem in r>
parielc praedictum Uasconem vini; qui cx alto cor- gio sanclus exsiiiit Bcda, qui niulia aposiolie.c fidci
r.uens per medium ruinpilur, iia ul in duas partes sciipsituiilia. Ipse eiiam Joannes habebat qiicmilam
diviiicretur. Sed, quia is tui polus il!e seivabaiur niagnre sanclilalis diaconuni, nomine Briilii.uuim,
vas electae integrilatis Deo erat,nil uiiruni quodipse quem in inouaslcrio suo, quod Bevciley dicitur,
Deus polum illum in partibus vasis divisis conscr- abbolein sancliinonialis vilre conslituit. Idcm _ero
varet. Nam hinc inde semola pars a partc siahal, Joannes episcopus omnes ad s.j vcnienles ad viam
vinumque in se quasi congelatum liquorem vel soli- vetiiatis eonverlil, el pro grege sibi commisso et
•lam cryslallum coiitinebat. A cujus ruentis sonitu omni pepulo Chrisiiano jugiler et sine inlcrinissione
].erniotus idcm pincerna Brilhredus currit intro, oravil.
iirveniique quod ihi aclum eraf divinitus. SeJ quia 27. Jfansilaulem in episcopatu (95) hic Cliristi
liujus rci relaiionem ingraiam sciebal ei ciijus age-' aihleia Joannes iriginla trihus anuis, oclo mensibus,'
(92) Hie inierponcbaiiir laus discipulorum, qtiatn loco. lium. 1J.
tfansferimus ad (ineni nnnieri seq. el electio ad (95) In epi .copalu ulroquc, sive ab ordirialione in
Ebcriiccnsciii archiepiscopalum, quam dedimus suo cpiscopum.
7M7i :;v MT^SvJOAWNiS BEYERLACEKSIS.- /'ll^
.-fctAredeciiiidiehusVel:posiea,:chm:jaiiicpjsctjpaiiiiii AAabbatem, ut cprpus suhm, si obisM inibijVinvcceiin!-.
saixtiis
prae majore seneclule circuiic npn pbsset,;s'uo sacer- lerio illo seperiri perhiilleret: quia ipse
dote Wilfrido (9i)ciini tptiuspopulieleclione pon-v episG.opus,ijiquilj se anlea adVsaceidotalem proiiio-
tificatum comniIsifEbo"racenserii_el ipsecijrii -cohsi-v-,;ve'ralgradun). 'Quod poslquaniihipelraverat, ci e.ii
lio S. Britbuni abbalis sui Beverlacumjpciiit, elibi ' ipsc prcsljyief gratias prece supplici alque devota
diu-in Dei servimie persislens, Nonis~;'Maii'vitani peVsolvitv"''-" -
feliciief finivit (95): elsic ad coeleslia regna coiiscenr V 50. Inscquenti vero nocteiri tahlum aggravahatur
dens, sepulius csl in pprlicu S. Joaunis evangelisiae, inlirniilale, quod eapi,vivus.iiiiiiiiiie pulahatur posse
in m.onaslerlp sup, r.-arino ah Iricariialioiie Doiiiini i-raiisireVMaiie aiiteiif facib-;ipse-vabbas-ycnii ail,
septingenlesiiiio vicesinio piimo: In eodeiii' ahtehj i_)SuhiVdieeiisJci':Ciedo cilO'nJeIiustelore fiiitifuin,
loch uhi sepultus csl, per ejus meritavihJjiMrii "sahan» si.allatusTiii.ssesad nioriastefiiiihVih qho sunl iiiiiliae
luf, daeiiioiiesefiiigaijtur, casci ;iliumii)aritui', sufdis rciiqiiire sahctorriiri : iriaTlyf.iiiiV.Iioe ideih' qhrique:-
aures reseranlur, mutis- verba repafahtui, clahdis (ait)f sijcfedefe ipsIiiii|'Cf cohftstahs toriiiriiio,;post
yesfigia cpu~don'aniur,.cuhcta genefa dplofum" eiTu-- lioram "i'eiiiairi'-aila'ius'''C:st;''iri'-1psiim'''-iribiia:steTiurii,'
gaiitury ejusque iiilervenlu crimina nostra delenfuf, ipsi eliain Dco grales leferehsqijia rri ipsuhi vivus
el gaudia ccelicaVeoifceduiiiur.praeslarile" lilo.eui "1!>irieftiit iiiir:olfe.,--Eieuiti-.iineiiiliisliiiieailtafe"^.J-oiUii—
cuncla famiilaiilur. " . ' nis eyaiigelistre ofassei, iiide ad ^epulcrriiii ipse pro-
,
2S. (96) Doniinus el Salvalor riosler Jesus Cliiisius* grcssus esl, supplici eutij prece deposceiis quafeiiiis*
_mulia miraculapei dilectum suurn 'Joaririeni opera-" sibi iii infifriiitale suaefgashuirihiediciiiiJ digriaretui'
iiis-est. Qiioruiii priiiiuni hoc.est: accidit qu6~lain: auxiliarivAesa^piusgratiairiipetfandicOriiriVeiriOTaia,
'
teuipore.nl quidam. ardore febiiuin oppressus, ad- quarii efga Deuiri babebril, Iride progredieiis inoiia-"
sanciiim ipsius sepulCruni perveherit, ac ieiisu Mie- v steijiihi" S; :Ma"rlihi-_ qiidd Tii se: JcPiiiiiiehat riiultris-
Triaiiis,'d.uni ibi' diu TJevolyerelur," tandeiij spiri.tus .---gu.o.quc-saiiclojum niaftyruin-feljquias, liigressus
jijaligiius ab ipso fiigaius.esf._Qui et integrre sanitaLi rst. Qiiafuin igitur impiessione ut' sigiiiim sanclae
per S. Joaniiijs iiieriia-Vrestituihs, ass.uinpip"baeulp,,,, cfuels fj-onti;stiseiiileiitum esi,:vac eb fegfesso ;ad
suo,.ad propriam domuhi perrexil;-' atque- ipsurii'' 'iiiniulurii saricii' :c6iifessoiis,:coiJliiiiioab ipsa iiifif-
-postea iiunquam eaedem infirmiiales invascrunl. niiiatequa detlnehatur curatus esl; et posiea saiiiis
29. In quodam postea tenipore abb.as Britliunus et jncoluinis dQjnum redieus, liocipsuni niirachluriJj
- iiivitavil abbatem de.'•Swiiia
Vquod iii se iactuin -fuefal, cuiri ingenli liijlilia saepe
(9-7j-Vf_j_amMy^r.sario'^iiit'
S. Joannis ad Beverlev, Iiabeiilem secum I.iuc quem- et iriuliuin solebal referre. 7" ' ''' -
n .----
dam presbyterum, noniiiie Drucbwald, quiVel' tahta :51. Quodam etiani tempore contigit; quamdaiii
deiiiiebafuriit vix illuc ire pplerat. Item sanciimonialem de Esech, cuj'us niaiius: conliacfrc
-iii.fi.rniiia.ic
Tppslea cum abbas: de Swjha dohiuiri :fedii'epfopo- .'•vciarilV menibraqtieuiiivefsaJiiyaletudiije deiiri
siiit, i-ogaiil suo Brilhumis aljbas ipsrihi: liifii-riiiiiri. itif, ad sancii coiifessofis .turiiuiuiriVdcvehis^e, ac
.presbyteriim, donec incoluhiis.fieref, iii cuslodia re- sui universi Ianguofis sine ihora Curatioiiciji iiiibi
eepii_ei niaxime propterinvocaiionenY-iioiiiinis S: : .reccpiss.eper inlercessioriem,ipsius sancii Cpnfesso-
_ Joannis aique amorem. Cum quo cl ipse abbas, de lis.Sanitate igilur recepla,ipsa inullis hoiiiiriibusin
Swina quenidani diaconuni shum, qui vocabalur Codcrndie quo curata est propinando miiiistravit, et
Adde, qualeiius procuraretur alieiiiitisV.Teliquefaf;7 inea-postea sanilate niuliis vixeral annis. El IIJJC
eui eniiii vero ahbas Brithuniis Weiverd presbyterum per ihfefcessionem bujus sancti confessoris (iehant
jiddiderat, ul ipse infirnianli pfesliylerp oriinia ei ad Iaudcni et honorem Crcatoiis noslri Jesu
procufahdo necessaria famularelur. Tunc auteni Gliristi, qui vhilct rcgnat Dcus pcr oninia sactuhi
qui Tiifiimahaiur sacerdos rogabaiipsurij-Brilliurium.: sicculorum.

--• ;(9-i).Ilic esiS. Wilfridus -jtinior, cujus Yifam :de,-- annurii71Set


diinusv27 Aprilis. . " 7 "• ..' V ;--' V j) mcnsem-Jiilium.eiiiltra octavum dieinj
Deo unde.'ad Iiunc dieni 7 Maii ainii 721, vix deceiij
(95) Beda,;ii/(/He dignacoriversalioiie comple- hiensesultfa aniiuni po.-sunlsuperesse; quod sulficil
~"viv,ojnissa.particuhi d-m.-proqua su.bstituiml Tlio--'7 ul dicalhr ihi adhuc diu persiiiis»e.
mas Stiibs et aueiov Yiiae.S. Briliiuni quatuor.annos.
Hicardus annos tres asseril; at non iiitegrps duhs exordio, (96) Qua? sequunuir miracula, ul ex no\o apparet
aliunde adj'ecla suni.
repcriiiius. Nairi Easa moi-lri.oauho G8S, et foiie '2G - (97) AbbaliaiSvxinicnsis iu agro Eboraccnsi lr.en-
Oci-9'hi-is, eliamsi :
paiicis sblum7 diebiis iiiierjeciis ; lio eelebfaliir in monasiico Anglicano, p.ig. 1026,
fueiil ordiiialus episcppiis,etiii illa admlriistraiione:--
- cui ex liocloco ejus antiquUas adstruiiur, cuin h.cc
periiiahserii auiios55, meiises 8, dies iS.v^niequam eonligei-iiit aute aiiuuin 755 quo Brilhuiuis ahhas
reiicta sede :;niigr'avil BeVeriacuui, peryeniiur ad ohiji.
1179 FOLCARDI OPUSCULA DUBIA. M80

CMMEj^ FOLGARDI DE S. WORE.


(kCM.RY,:Spicil.vel. ed. IV_ 576.)

Festa.dies.Patrisrutilat:celeljraiitla Yjgoris, : •A-Exsulal efgdpfoculhic seniiniyerbiiis exsul, v ,


Paireny Bajecas, queni frati-emgaudet Atrebas. Tendens atl populum sihi coeliius insinualum, V
Hujus gra.ta PepgeiiitijXjgeiiercsa viragp Urhs est Bajocas_quam.prisca Neustria monstras'.
Pigiipredeianip cap.it asser-lore superno Ilanc .ad.itu.l dbceat qrios impius error hahebatV
Matiim,-q.ueingesiat, beneilixit diva polestas, Graiia viiililum Cliristi.comilatur alumnum.
Sacravitque sihi_ cuncto sacrayit el Prhi. Quacque docendo monet, signis probal, actibtis
Kascitur ergo piier forina speciosus, et aller. ' : : -..;.' :
;, [implet.
Fit Samuel, Doinino condignjis abuiigue ienello. Yiribus exsangues reparavit, depulit arigues,
Moxque jugo Doiiiini subcliiiat Ieniacolli, Ad superos vita functum traxit prcce fusa. ;
iiifertiirque greginipiiachiisptier Alrebaiensi: Iiis populus vis_is.se sacrisitevovet uridis;
Proficiens eunciis Patribus, profecil ab illis, Ilancque.Deo prplempersacrifontis honorem,
Inciytus ille puer, cunctis Suhj"eciusqvaiiler. , Sancie Vigor, generas; srrcras cui splvinuis odas.:
Jiini qupddani;maj'us niediiatur liro heatus, 'Flanimarujn doniilor, qui muiidi. co.inprimis ignes,
Fial uta palria peregrinisvcririi patriarclia. " jt Ne nos cxuranl, flahjriias coriipescc gehennre.

FOLCAM)! GPUSCULA :PUBIA;;

VITA SV ACDOMARI
EPISCOPITEBWENNEKSIS,

Scripla ab auctore anonymo, qui ante Normannorum clqdem vlxisse videtur : apud Surium :
conlracta, ei interpolala forlasse d F.olcardo monacho SSithivensi swculo xi; fcstitutqad'
apographumCorbeiense, . .. • 'V:; :'
'
'":';' (ApudMABiLL.Acta SS.. ord. S. Bened.,Sxc. II, .-pag.:S59,)'

PKOtOGUS AUCTORIS,

-"{V Domino omnipolenti, munerum spirilalium C tos, eodemque spiritu repletos apostolorum vlcarios
inagnarunique viflutum largitori, muiiiplices gra- iri omii.ihus niuiidi partihus esse concessit,'_elc,
lias laudesque sedulas dicere debefnus, qui, om- Unde occidentalibus mundi parlibus, diviuis mune- ;
niiini crealurarum visibiliurii et iiivisibilium Condi- ribus decoraluni, siguis^ac virtuiibus jn miiltisorhis
tpr et gubernator existens,; Filiuin siiurii unigeni- paflibus nOium Audomafunl (S. Omer) apostolicum
tuin Doniihuni hostrumJesum Chrisiuni.ad docen- dpiiavit doclorem. Idco le, Deus omiiipolens, per
das .redimendasque. omnigenas gcntes misit ad gloriosa ejusdem poniificispatrocinia precamuf iit
lerras, clc. Qui duobus et decem aposlolis de lurha "' largiflua lute sapienlire de superriis fliienta nostris
toiiiisgeiieris huniani eleciisV.aIios:qtipque alterius licel maculalis ihChlibus;rofare cpncedas, ui, de
ortiiiiis sexaginta et;dups fegioriibus alhis ne niullifi . larili viri merifis atque virtulihtis quie pef illum iria
,
operarii deessenlniessi jubeiOhiiiipolensdiseipulOs gratia gessit scife volenles, hcei de niagnis pai va
esse suos, hosqiie iii coeriaculoSion sanclo spira- ac <!e muliis pauca depromorepossimus. Quis eiiim
lriiiie replelos, omnlumqtie liiiguafum mirabili dono quolidianam ejus conversaiioriem atque iii Dei sef-
ditalos, ad docendas bapiizaiidasqueoiiiiiigenas vilio conslariliam, cunciosque Jahores quos.in ocr-
genles ire prrecepit, etc. Post hos ppslqiie ipsorum culto, Deo lanfum lesle, operalus estjScire atque
s-iecessores alios homiiies ngios Dei gralia; pircdi- D HarraTepoicsl?
ilSi YlTAvS. AUDOMASl. 118?::

INGIPIT VITA.

2. llic igitur agitis ponlifex Audoinarus.ei.no.bi-_A enim mente caslus et corpore, obedientia atque
lihcs et inclyiis secujidum sreculi dignitaieni et in humilitafe referlus, in divina scieniia eruditus,
fide catbolica erudilis oiius fuit parcniilms (98) in ......charilaie et mansueludineplenhsV.disiriclis parcir
Consiauiinense l-egione, nec longe a Conslanlia monire casligatns jejuniis, prplixis nbciiuiiipervigil
(Conslance ad Rheniiin) civilale, eliii eo specialilef exctibiis, sciens quod-scriptuiiresf;: Beaii sunt servi
locoqtii Aurea-Yailis (lniperior vulgo Guldindal) '"ilti quos, cum' veneril Domihus, inveneril vigilantes
vocaiUiy nalus esl. Genitor vero bnjiis iiiter siios (LltC.XII, 57). .. ; :..---,-.i
.-..; , .:.__;v ,
clarus Friulfus vocabatur; Bomitta autem sua .nrin- : 4. Deiiinc B. Aiidoniaii fama per nnilia Ioba;
cupata fuil genilrix. Hi vCio-,.religiosi. parentes yiilgala tisque ad Pagoberli Fiaiieorunj lfgisiioli--'.
pfajdicluni piieiiim secuiidum Cliristiaiiae religioiiis tiam. pervenit ahscondi eijjm-non poiest7civitas
a curiahulis fiiuiri divina gfaiia•.sufffiiganle.iri eccle-; siiperviiionteinposiia [xJTflH/V.vVi^V^osthaec, iiiiiliijiv
siasticis iiuiriehanl disciplinis : Unieiiiiieiiim. AJJ- iiiicryeiiieiitilriis annis, a reyeteiidissiinp .prrcdicioV
doinaruin habebanl filinm. Friulfus yero post prse- principe PagpberlOf el ab omni Francoruiii populoV
dicire conjiigis surc obituiii, el piiero reialcet graiia ; 'vocaius, S. AcliarioNoviomeijse episcpppiopiluJaiiteV;
crescenle, suavi jugo Chrisli ac levi, divilia-faijiu- atl docendinii alque ad gtiberriaiidriiii^Teivyaiiensis
laiite jiiiseficofdia, ciim confoiiaiiie ac suadente; B riibis populum,' epis.copaleiii ciim magria; iheiitis:
Audomaro filio suo se suhdefe studuit.. ; liiiniiliiaiesumpsii honorein : in qiio gratiu verhuni
5. Amho igitur, geiiilor videlicet Friulfus cum (livioum in corda cfedentium- seniihans, aniiriafUiri'"_
bealO fllio suo Audomaro, impleiites .qiiod .scriptum; CQrporuiijquevIanguOres,curansj captivos yincnla-
esl: Vade, el verideoiniiidqumliubes, cl da pauperibus, lostjue redimens, viduai-uminopumqtie.prre oiiinihus
ei veni; sequeretne, el habebis vilammtefniim(Malllt. V curain gerens, pleheiii sihi a DomiriOcreditam a-ite
six, 21), niuiido mortui,peu vivi, caducis -inop.es,' guhernabat. JPrredictus igitur Terwanehsis" pppiii.us
pereiinjbus locupleies, Deo subditi, vdiabolo reljel- licei ante. adyenluni B. Aiidoiuaii.a sociis Dionysii
les, iiiente siiuiles, rclale dispares , ad: Chrisli «l.irlyris, Fusciano .videlicet el Victorich, verliuiiv
milittiiii perrexere ccenohiuhiqupd , fajnosojjpiiiinc. Vaudiy.it diviniini, eodem tempore qtio S. Qufiiliuus
voealur Luxovium", quodqiie a sancltc iiicinorise iii Anibiariense.pradicabat urbe; tmilti tamen adliuc
Hiberiiense viro B.-Coltinilianoabhate in Btirguridlrc '-_ex : ipsis :Terwaheiisil)us culiui adhierehaiit^idolo-;
fegiorie iri Pei iioiniue: fuil fundaiumv Saiicio. riiiii.PostrpiairieiiiiiiduobcaiiyiiiprKdlcn.Etiscianus:
igiiur Austasio ahbaie quiiiinc iifprajdicio nipna- el Vi.cioricus de prxdicta Tcrwaiiensium urbe per-;;
slerio saiiclaj afque beataj inpnachoruin muliiuidiiii rexeriinl, et.in,Ai:;iIiiaiiensitini civitatcriiaflyriocflfp-
C
prreerat, Audoinarhs cum suo. unaHimiiergenitore, iiaiiSiiiittiiincTefwajieiisesa(ic!iliufain iferuiiire^,
feligiosa njanifestaverhnt desidefia',:sequeniesqiiod : -versi sunl"idolorunk: NpnVsoIunienim liiqui nnmciv
scriplurii esl: Inlerraga prilrcm luum, el cinnunliqbil- 'Do.minianteajreciperenolucrui.il, sed etiam hi qui a
libi, et majores liios, el dicent tibi (Peut.xxxn, 7). praidiclis Palrihus fuerunl baplizati, pari errore
Sanclus vero Austasius eos Pei ailiore Ilagrare (Jucli idola colehant. Siimmiis igitur pfsediclus^pon-
cernens, cl in B. Audoniari vullu el verbi.s gratiam, lifcxAiidoriianis.earrideiriif.gressits !ifbem,:salulifera7
eogiiosceiis esse diyjiiam, salubre :atque perfecuini. (liviiii verhi prajcepta stoliiiis paganoi-iim cordibus;
secuiidum sacrre'Scriplurrc auctoritatem prrcdiciis tradidit, ferasque eoruin.mentes tetfis igndnihlire
Pei famulis dedil conslIiiini_suadens yidelicet ulrisr caligiiiibus cajcalas Iargp .Evangelii luiiijne jlliiiiii-.':'
que' aliquando simul, aliquaiido separatim, ut sub. navit, yaiiaque siniulacra desir.uenda; igiii iradidii,;
j-egulari disciplina :seCuja in Pei perseyerarenl ser- sacrileg;aiiique.-idploruinculturam iri prrcdicia.iiibe
vitio. Aniho igiluf diviripardentes aniere, spirilalis furidiluseyeriif, pnineriique ih ea hahilanlempopu-
Patris Austasii sequhnies coiisiliuni'",..suh saeras liiin' ad fideni convertil caiholicaiii, diyina; sihi;
regulrejugum hiente deyola -se subjeceruut.- Beatus suffragaiite gralia ; oiiirii eniin dperahti .boiium
igitur Auslasiusimmehso gaudip repletus,;eos saricto-n(Rom. ii, 10) Deus cooperafur. Si eiiim, iesiaiiie
nionaclioru!!!Vcprisoriiocoiijunxil.' Pebinc S. Audp- Aposfolo, Deus: pro 'nobis, quis conlra nbs ,eslj:
iiiarus spifilali. graii.a plenus , selate ten.er, fide (Bom. vm, 31.) :'.',,•.'• -V, :' v -!".
rohuslus, distficio Tegulre rigpfi suhdilus . infer. -5. Posiquaih vero praedictain plehcin ad veriSeiV
agium jiipiiacliorumpppu.lunifuit Imbutiis, oiitnihUST; cuituiii pTlefaluspohiifex coiiyertit, yerhuiii;diviiium:
qUCChrisli miliiibus iu pra;tlictQ_nipriasleiiohahi- cpncurrcnlibus ad eum undique prsdicandp, iuj-bis,'
tanlibus, diyiiia suadenlei.gfatia. aniabilis fuit. Erat hiultosque inPei no.mine yariis lihefaiidp hiiiiuori-

(98) S. Audomari consanguineus dicilur qtihpor aniiuih 1295 perauxlt, Audomariim in ; quodaiiiv
puiai-isejus fuifS. Bertiiius'-'_
"qu'ade re iil Aclis S. insiruiiienio Garoli Magrii corisanguineuin-al) ipso',.
Bertihi ireculo iiisequenli. A-ddit Jbannes de. Ipra: iniperatore appcllari. -
seu Iperiusahhas Sithivehsis iti Chrori; ms. qaod ud
v i;I83 , : FQLGARDI.ORUSCULA PUBIA. VVIISJV
biis, magnaruni s.ihi signa vii-liituinlargitio conces- A . nipoiens vcnluni illi concedens aptum, niiiescere*
sit.diyina, deqtiibus iiuncahiiigeris ilIii!S,yjrfutibuS:~ -pelagojiiheos ante tumenii, navicula liaiaiis rursunr
subseqiiens sermo , Chrislp faveiite, pauca depro- :•per mafe serenum, acluluni iterum salvus remeavit
mere pfoperui. Quadani vero dieAudomarus egre-- adportum, de quo illum anlea fortis rapueral Eurus
gitis Ghrisii eorifessoivin Bpnpilia (9.9)urbc perse- et pf-cdicius "rivulris Eina, .uhi iritfavit invmare.
. yerans ,posl; upcturiias yigilias diluculo inore Nauta surgens illico nplos agiioscens agros, illajsanv
solito-surgens, iiiecclesiani inlrayit orare, ibique liiiquens suam inlitlore riaveiii, iilloreas calcans-
:prolixum rcsllvi, diei spatium verhum Dei circuni- fapidis gressjbus algas, muiiimodas agens-gratias
stantibus turhispradicaiis. Missanique Ghrisliano _"Oniriipotenti, ad sinim pojniiens rursum .jecii.rfii,
populocaiHans, ajgrotis variis; generibus niorbortini patronum.In eoepiscopus adhuc nioratusquosohino-
maniis iniponens, mcridiaiiis diei horis viirc venera- sopitum anle reliquefat illum, mira omnipotehiis
hilis sehex iassiis sese locavlt ad leclum. Pchiiic Del misericordia in eisdem horis celer ille reverstis
paryuin pausaudi •spaliuni volens suo indulgere esl.-.Tiinc proximaiis poslibus aulae uhi senex ora-
iiiultis labdribus faligaio -corpusculo, tiniis de cir- bat, miser muliis vocihus cito proslratus ad lerj-ariij
cumslanlibus ipsius ininistfis juvenili a>talelascivus • Iiuniidis"vullibus culpam confessus, ciirii flelu suspl-
accessit ad illurii dicens :.« Poiniiie, da iiiihi ninic ', raris, lacrymis: veiiiam flagitabal profusis. Tunc
tuani; mecumvliaherc licentiarii;vad vicina' pelago senex leniief inqiiit corrijjiens illuin : « Fili, tibi
yojo.nune pergere loea. t Ttiiic senex juveni dixif, 7 antca dixi quid essel -venturum,-quod non te decuit
cpramturba peteiili: « Non habesiieeniiam, fili nii. bodie pergefc foras,: cur ausus; c? postea-hoslrum
adliuc. pergere foras; namiibi IiiC melius reor. . contemiiereycrbum? > Tunc tremulus jnveiiis suo
ejispeciare pariihiper, donec nie. sospitem de somno respoiidil pairono : « Mea c.ulpa, donjine, niea vera-
surgere cernas. J Prrcvidii eniin providus speculalor citer ciilpa, ignosce misero mihi per le a mpiiere-
sui SMgis propheiico plenus spiritu, crranti juyehi duclo. i Tunc ipse, ut dixinius, sua pericula narraris,-
quod esset nialuin ahiie. Tuncsommo sopitus fessus quod solus inter Itimentes Oceani fluclus, iiiierque
•jsi.c:sj.lu.itsenex. Asi juvenis optimi spcrneris pra-- voraccs circa scopulos currentium gurgitum.ajsius
eepta patronf, ut-inos osl juvenibus j'ussa sicspcr- in parva navicula, niulta perpessus iii ponto, nec
i.ierpserium.-tuiic rapidis gressihus velox ad niare rnari se credidit.-viyin.n eyati.ere posse, nisi illum
liiigrayit., Tuni pafvam -iiaviculam ccnieiis in Jiltofe, misellum liumanam- desperahtem openi .Audoniari
sianieiji, qua solili fuerunt homines parvum irans-; lherilisDeus liberassel de iripfte. Tunc silere juye-
scendere flumen •qtiod •accola) iioniiiiaiii. ipsis in;',->neiii jussitsic sohrius senex, incauiiim discipuluni-
partifcus Elna (Elne), immeinof at juvenis, crccatus humili Teprimehs niente : « Nec boe"verbuin, inquil,
arnore ludi, inconsullc r.ctutum solus asceiidil in ilertini fofas ab ore depfomas, nec iilli liomiiiis liacc
' -illam_ipse volens ludere in liujus riviili ripas. .Ast de^iiie.dicere debes, quandiii. me yideris hacbfevj-
: jlliim; iii:-pelagus rapuit vis yalida, venti. Tunc; pcrfriii vita, iie zaijulus superel riosjactantia; culpa;
,siibito'-sitrgeris iri ponio sreva tenipestas, ipsa na- nec ah -orehominiim quajrere Jaudeni, ,ne .inanii
vicula rindis lumescenlibus qiiassata , -nec gu- gloiia cor ijostrum levelin :alfuni>»Hinc.post htij'us-
Ijefnacula i:ec gtibernaloreiiv liahens,; iiiic et illuc, ohitum curicia per ofdinem : liionslraiis narj-byit
fluclihus crrans natahai in mari quod lriagno Bri-. discipulus ille qui passus'est;jn:unilis;(ICO). 7
tanniarii :giirgiic; secerriil a Francls. qhbd saepe' 7VPost lioc nori iijulto lempoi'isJHtefyallb ad BV
tortissimis hiersisliic naylhus iiocet.,A:st-iiiiser necV Audoinaruni de pToediCtaGonslanfiriense fcgipiie-
prppfiain :cefnei)s nec aliei-airi icrfanj, tuiic illuin. ires uiia cum meiite yiri ,Mtimniplinus,:EbertraiiijjuS'
pfleiiiluii vquod sprevit verba. patroni;, riiori sese (A01)sanctusque Beriinus pai'iler veneruiif, -xelliw.
CTedidityeniis phgiiaiililjus iri hndis';. liec inavis;.nec7 qiieiiteseiiam se.cunduni Domiiii .piasceptuhipafen-
j-ivenis poierat resislcfe ponto. Tiiric, illuni, per tes,' patri.anr; oniiiesquepropiiiquos(Maiih. xix, 29).
ineri.fa Deus Audomari precanlem, trepiduni Saxo-j!D Sanctiis vero Audpriiariis pnedictps Del fainulos^
hicam [Aiiglicanam] illico deduxit adVterram. Tum graiiflce fccepitVimmensasque oiijiiipolenfi-Domino.
ilcruin stupidus. igiioia:ceriiens arva, •raplores tre<-, gralias agensqui lales sibi ad prajdicaiidumEv.a.n-'
ruultis se denmlare linjebat.Vsi solus diuiius illic gclium adjutores deduxit., Eraiit; eiiiin pi-ajfati viri
. exsp.eclareieniassel. iri fide peffecli cailioliea.',.et in eccleslasticis disci-
G. Hiiic. lioljm corifitehs inoli.edieijtiaj ciilp.am, plinisatquein divina Scfipttira erudili.
lucryniis uberiim profusis pOslulans:openi, Audo- 87 Parvo posthaic temppris spatip transacio S.
inafiini IreniuJa clanians lunc voce palronum, in Audomaruscum prredictis healis yiris, divina' sibi-
Dominum fider.s cito recurrit ad iiavem. IUicp OUIT sliiriulante gralia _ liioiiasleriuiii cpgilayit- in Pei,
(100) Posthaic Iri apographo Fuliensiuni Parisien-
(99) Bonohia, aliasBoloiiia, Boy/oijiteihaud proctilI
ah Oceaiio:ad Elriairi fluviuih, sedes episcopalis Mo- .siu.nirecilaiurienialip caTiiis, quarii S. AudohjaniSj
rinoruhi, uli et Tarvenha quohdam civitas, adl exemplo S. Beiiedicii, uriicarum el spinaruiii aculeis
Legiairi iluviolum; a Carolo Y iinp. a.nh.o:I5S.3 excisa., superasse diciluiv '.-'-.7 -.. :
Epi.scopusolim pfo teiiipofiimoccasionein^ilteriitfa i (101) Ebertramnus-fiiil postea abhas hionasierii
civitale sedehat. Morinorum sedes nipdo triparlila, , S..Qui«tihi.apud.:Augustam Vei-priiaiidorurii-; de aliis.
Bi)i)oii!re.Audoniaropoli el Ipire aflrihuta esf. iiifi-a..-,: ,,-- :.-.-....-J.-.::.. ,'•.: - V-> *V-V' --*•
IJ85 VITA S. AUD0MAKI. i!8G
fundare nomine : ad hahitandnm eniin inonrichis,,A dicti viri posl aliquod prrc\isum sibi spalium illico
divina sibi largienlc niisericoFdia, loctnii habebal deduxil ad lerram. Tunc ctiam illi, prrcdicliiiti
apluni. Erat euiiii quidam \ir polcns Adrovvaldus canontcs vcrsiculum, sine mora navciii.rclinqucnics
nomine, in dhiliis hujiis sreculi vanis valdc dives, Ioeiiihlraverunl in terram, ccgnosccntes etiam locuni
qucm B. Audoniarus de crrore genlililaiis ad fidem illum a Poniino ipsis Iradiium. Dchinc B. Audo-
convertit calbolicam, quemqne ciiin omni sua hapti- maro, pio corum Palre, favente, monaslerium no-
zavit familia. Adrowaldus \ero prutlenli consilio mine Silhiii (104) praidicta villa noniinatum supcr
-fallaces divitias prrcscnlis sicculi sperneiis, ncc Agnionam flu\ium in Dei nominc icdificarc cccpe-
jilluni haheus filium, magnam snoe hereditalis par- ruiit. Confluenlibusque undique religio's<sviris a,I
lem cum oiiuii sua mtiliipliei subsiaitlia-Deo el healo prajdiclos Dei farnulos, B. Audoiiiarus jliiininoliiiuin
obtulit "Xudomaro,villam videlicet qurenolo noiniiie niulliludini prreposuil monacliorum ; S3il noii mul o
>\ocauir Silhiu. Bealtisvero Audomarus in prrcdicta posilircc lempotis inienallo, prrcfalus vencrabils
"villa aiiteadvenlunipi-ajdictoruni virorum ecclcsiam abbas Munimoliiiiis ad Noviomensis uibis episcopa-
-sediflcavii, in eo ciiam loco in quo suum pausal in tum, divina largienle gratia, pro\eclus esl, cl pcr
pace corpiisculum. Posiquam ergo prrelati Pei fa- , viginii et sex (105) aimos prrcdiclre civitaiis populum
niiili ad eum pervcnerunt, concessit illis ut nioria- " a Domiiiosihi credituui riiegubcrnavil.
cliorum babilaculum jcdificarent, ubicunqtie illis in 10. Gloiiosus igilur poniifex Audoniarus poct
.prjedicla placuissel villa. Sancii igitur viri Munimo- Miiniiiioliiiumin praxlieto monastcrio sancio mona-
rnius'(102) alque Certinus cum crcleris eorum in choriini cboro bcatum pircposuit Bcrliiiutii (106);
Chrihlo sociis monasierium redificarc in quodam sanciis enini fraliihus in codem loco sub slricl.c
coepeiunl loco, quod nsqiie hodie Yelus \ocatur . rcgulre rigore Deo scrvienlibus dilccliis atque ama-
nioiiasieriuni (105) ;-sed in eo Joeo paucis moranles hilis hcalus fuil Beilinus. Eialenim vir \encrabili^,~
=annis, divina eis suadenfe gratia, iilium \oluerunl iii di\inis rebus prudens, et pro\itlus gregis sui
eligere lonum. pabtor, in malis vero simplex cl iiniocens, secun-
9. Beati igilurviri, in Doniini confideiilcs misoii- diiiii Doinini pra-ceplum : Estole prudentes sicut
cordia, perfeclum invcnerunl consilium. Proiinus serpenles, cl simplices sictil columba (Matlh. x,
-enim in navem ascendenlessine gubernaloie el re- i6).
migio, ac sinc ulla cibi ef poiiis cura, buc alqtte 11. Poslhajc vero, multis intervcnieniilius annis,
illuc spaiioso slagno - adbseiciiie prrcdicto cortini B. Au.Iomarus cainalcs aniillens oculos temporali
Iiahilaculo navigaules , oiiinif.olenlem rogabant P privatus est Iumiiie, ul pcrpelua lrice illuminatus in
Dominuni ui ad Iocum queni sua illis prrcparavit Dominum scmper aspicerel, sicul B. David dicit :
misericordia eos dcducercl illrcsos; dicenlcs invicem Octdi mei sempcr atl Dominum (Psal. xiv, 15); el
quod non aseensuri essent «le prredicio stagno, nisi idcm dicil: Ad lelevavi oculos meos, qui habilas in
qnando, na\icula eonin> apiumteiiendo porlum, con- ccslis (Psal. cxxn, 1). Per amissiohcm vero car-
tigisset illis secundum oidinem psaltcrii subsequen- iialium ocuioiuin spiiilali liuiiinc icplclus, popu-
ti>m caiitare vcrsictilum : Ilcvc requies mea in sxcu- lum a Domino sihi crediiuni eodcm regebal or-
tem sa-cttl ; hic habilabo, quoniam elegi ectm (Vsnl. dino(107).
Cixxi, ii). Misi'1-ieors igilur Doininiis <jui suis uhi- 12. Posthrcc veropaucis intervenieiitihr.sanuiscum
que prreseus est faniulis, prope csl enim Dominus proediclus venerabilis vit<csencx Audoinarus iiimio
invoeamibus euni, na\em in qua beaii fiierunt prre- febiisardore fuissct faligalus, cumque diem obilus
. (102) Adroaldus (scribit Ipcrius) voluit donationem II anno lerlio, Chrisli 610, ordinalussit episcopus,
suam litleraritm idiesiatione firmuri, ui futuns lem- praifueritqiie Ecclcsite JSovioniagensi el Tornaccnsi
poribus vulidior permancrel. Sic ergo ea incipit : Do- annis decein ac novem, aiuio 649 locum fecil Miim-
mlnis sanctis Pairiims Berlino, Muiiimeliiio, elc. moleiio, qui ol) equum sancti viri stibreptum abbati
Facla donatio ym Id. Seplemb., cnno xi, regni rj basilicrc S. Eligii corrcplns dicitur in Yila ipsius
domini nostri Clilodovei regis. Aclum in Silhiit villa ] Eligii, lib. n, cap. 44, uhi S. Audoenus Mumiiio-
dominica. El trimen apud Miia-tim, Donal. piar. cap. leiniin viruin aposlolicum vocal. Dccessit proinde
o.lcgitur: Aclum Ascio vilia donimica. Annus xi Muinniolrniis auno 684. die 16 Ocloh. quo die in
Chlodovei aiiuo Christi 648 respondcl. Marlyrologiis Benediclino et Gallicano celebraluf.
(105) Surius legit velus lemplnm. Iperius : Jttssu, Ejus corpus in maj'ori ccclcsia JSovioiiiagensi,pars
inquit, B. Audonnri tres viri sancti prwdicli eccte: capitis in monaslerio Sitbivensi adseivanliir. In
sioium construxerunl et cellam in lerrilorio ejitsdem cjiis Actismss. nihil piailer ista occurril, nisi quo.l
villie, in locoqui aclhucet propter lioc Velv.svocalur a Chlolhario Chlodovei filio promoius ad episcopa-
monasterium utper fluvium Agniona unno 626. (lege tum legiiur.
anno «irca 6i9.) In eo loco supradicli viri sancii (106) Et lamen Bcrlino primum locum in calalogo
-quasi ineremiiorio sederunl cum conventiculopuivo abhiiluin Siiliivensiuni iriljuil Iperius, Muiiiinohiio
consliicli annis AJi,elc. prorsns expuiicio.
(104) Muiiaslorium Silliivensc, alias Ulterense, (107) In Vila S. Vedasli Alcuinus sciibil Audo-
dictuin a fltivio Liiro (qui et Agnio, Agniona, En- marum S. Vedasti translaiioni inierfuisse : In qua
neno, nunc Aa vocatur) modo S.' Bertini appellatur, iranslalione, inqiiit, peihibetur B. Audomarus lumen
vel ipso nornine celebeniinuin, de quo in Aclis S. recepisse ocnlorum, sed illico piec.bus eamdem qudin
Beriini fusius agemus. ultroneus fercbai rampelrasse cacilatem. Quod etiam
(105) Nempc post Eligium, qui, cum Chlodovei Fulberlus in Aclis S. Auibcrli leslalur.
VUS7 FOLCAJRPIQPUSGULA DUBIA," ! Ii8S
sui adfuissri cognovisset, ebderii die de leciulo ih A iquas, favente.Domino, shbseqtienle narrahimus ser-
_quo jacebatsurrexii, aiqtie iri ecclesiain IngfessuS,: VJnone.; '.-;.'.-.
p:onUs eoram allafe, curii lacfyniis vDoiiiinuiri pro 14.. Parvo igitur post B; Atidomari ohitum spaiio
, se el pro circunisiaiiteeuii) oravit populo.: Corpus iraiisacto, qiiiilam vir avaiiliaj leslihus accensus,
vero Christi el saiiguiiieni commuriicahdo tttfbisqhe prayjsque (hlfeiiur) moribus plenus ad suum ae-
f-e ciiciimdantibiis prredicando-,' octilis Vixkcceluni ."cess.itconipai.iem. vpostulans ab eo ul uiium ^ibi
elevaiis, Iremiilisqiie nian.busqualiente febfe atque .r.fgenieuin usque adslaiulhm lenipus accohimoda-
seneclule exlerisis; siios; devpta men.te' benedixit rel solidtim, per suain eliam stibdolam teslando
discip.ulos,dicens:«ImmensamomiiipoieniisDomini- fideni qijods.tatulojid ciini le.mpore iterumreddi-
precpf elejiieiiliam ut vos, (ilioli niei.in regno Dei tnrus esset- Alter vc.ro siihplici aninip -smtiri.crs-
nierear yiderc feHces. i His vero oiiiiiibus in eOtlem dendp comp.-tlrem.arsenlum callhlq prccanii prrc-
die fiieperac.iis, ad suuni iterum Vrcveisusi esl.Ie- stilit-aihicp. Paucis vero_trausaclis staitito ad euhl
ciujurn,; atque in eodem jacens lolo corpore-Solilp, venit lenipore jdicens : c Bedde milii nietim quod
rnpre exlenso,- vultuque sererio, ariiina sui sancti :iibi accqmniodavi argenium ; stritutiim cniiriieiijpus
confesspris angelorum agiijinibus rirciimdata ad ttire pronvissioriis ady.cnit, iTuiicfanax amicus ior-
*
oninipoieniem egfessa est Dpmlnum (1.08). Hi vero, 3 yis etim.inttiens octilis, aspcrisqne cum. eoloquendo
qui in eadeiii. liora iiiea domo prrjeseiiiesfut-rtint, yerbis, audaci animo juravil negaudo qtiodnunqtiatn
testati sunt qupd talis eorum iiarcsetora inlravit iib eo uihim accepisset scripiiihim. Tnuc ilie qhi
odor, quasi illa domus oiniiibus aromaiibus fuisset pfffidicltimaccommodavii.,solidiim, fecla respoiidit
.plena,-.sicut srepe iji aliprum saiiclorum exitii coii- jatione-diccns : « Pergamhs siniulusqhe adB.coi;-!
ligit: Pretiosq esl enim; iii conspeclu Doniini mbrs fessoris Clirisli:Aii(lPmafi vciierahile sepiillrunii.iit
tqnciorum ejus (Psql. cxy, 15). .'v'---.,_- •-,'•; iri niiliiihidem per^loripsa ejtistleni pentilicis me-
; 15.: Pfrdiciiis yerc venerahilisalibr.s Bertiniis, fila jiit-amlo cohfinries quod hic ncgare conaris..»
diyina sihi graiia revelaiiie, sfaiibihd locum ribi Tiinc ifle niiser morialis, Iiicri anio.re ctccaius ct
venerabilis senex ohiit. cuni stiis pergendoiiioria- jf pfhicipe .mendacii diahplo cliam..coufortalUs, qi:|
chis, saCruni B. Audomari corpus cum psahnis et riiendax fuilab iuilioet in yeritale non slelit, -^e-
fuymiiis el canlicis ad locum sepiilturrc deduxit, sano aiiiiiio ad B. Audpmari ilurtis basilicam. iler
eunique in.priediclaecdesia quani .ille B. pontifex arfipiiil, paraltis eiiam in sua perseverandp neqti:-
in Sithiu .redificavif cum , iinmenso- eireuiiisiaiiiis lia perjtiiium perficere. Tunc anibo aspefis inier s'e
populi sepelieruiii luclu (109). Sanctuseiiim. Aiidp- loquenU-sveibis, per hnam commeando viam ad ve-
lriarus lieato prredixiiBefliiio cunc:lis<_ueijairibiis"•'C neiftbiiein B. Audprijari basilicairi, eain cefnendo
teinpore lllo Donnno in S.tlnu ^eiv.cniibns, ul .: pioxiurjb.iiit. Tiinc illc qui sohduin rcquirehai,
quando ei mors incciia exirenije contigissei lioia?, ad suuiii .nl compalieni : « Qmd nohis est ncccssfi
m pirediclo hco suum sepclirent corpusculum. ad B. Au 'omari propius accedere b sihcam ? Di<us
Par\o igitur lempons inlenallo, po-Uqu.iincorpus ciuin ubique pi.vscis cu juia nnlii in lslo loco in
venei ihilis \iii m prediclo Jo<o fuit scpuliuiii, qtio slaun s, pei B. At<doi>i .11mcni.i, quod ."ocon-
juxla scpiilcrum ejus expendeiitc desupei lau pade, modaliim a nie non acccpisll soliduni. J" Tuiic ilie
<li\ino luniinc icplela, pei piohxa annoniiii spaiia iniquus evlciilcns n ai u^, ln guamque.id pio"cicn-
hiciflinii»slillabal oleum. In lioc \eio dmnam cle- (ii n perji.imm iiiovens, ocuiosqiic ad basil cim B.
nie.itiani d.ligenlci iiKueniibus .-pp.iiel quaiitam in Aiidomaii ele\a>is, subuo ultione pcrcussus dmna
cons_>ccluajierm icgis heatus suus conlcssoi Atido- pronus ad lerram cecidil, oculique in codein cre-
iri.mis gloiiaiii b.ibei, ctiin juxia SIIUIIIveneiabile p-iciunl inomento : el posihoec duohus tamen dieb<.s
scpiilciiim glonosa sjepe liucusque oslendit sigui. \i a sihi couccs^a, ad leirendos videlicel .ihos qui
Mulli ei.pn \,uiis Iaiiguonljus faiurali, cum ad B. ei.m lii lali angusiu yideiunl, die leiua nuscriiina
Audomaii luinulum pei\eniunt, diuua Iaigicnte „ fclunclus esl iiioiie.
gi.ilia, suh lain iccipiu-it suiiialeni. Oinmpolens Ih Est eigo ahuil miiaciiluni quod per B. AULIO-
c.i<inDoniiiui!>non soliim glonosas pei suos lamu- niaii meuia factiiin luisse non duhilalui, quodque
los poiliul \iiiules diim bae nti nltu \ila, sed posl usqiie ad pia;seiileni diem, divina opeianle potenlia,
felicem eoium ohiluin, signi^, ac Mituthtis iudi- ceriis declaraiur nidiciis. Quadain foiie die dtun de
vcrsis niuntli lailibus ens glonlcire non cessal, Tei vtcinensiurbe ail \icnia pcigeret loca, cumque
sicul pci pi.etliciiim agiiim siium coufessoreiii Au- nienilunis dici hons pai\ijin pausandi sp.iUum sut>
domaiiim nnilias posl obilum simm fecit \nlules, \oluis=el liululgeic corpusculo, sub qnad.im j.ici.n
(10S) Niiiiiiiini iii vitla Wciui.iiilts (Wauuant) tamnlanda monachoium coipcra consliiixeial. Loi<e
qu.e .1Sillnu litbu» jew dttlal milltlius,niquitlpeinis, ^iiam S. Bcriuii. Ipciius in Cliio.- , t.ip. 11, § I
«pio ln loco b. Auslicbeita \cltini ab ipso Audom. to scnbil Fndogisuin abbaiem sxci l.i'eni Siilu\en>.is
«ictopissediciiiu. monasieni in mpelta scmctceDei Geiuliici',, qut.m SS.
(109) lnieipol.ilor ila scnbit : Translntnm esl Audomatus cd seiehindos moanclios cedicncial^
culem eoipus ejus a icieiendissimo abbale Benino erpulsts quadragmia uoni clif;, lngtnla canomcot
uc choio monttclioium, cl sepullum cum gloria tn saculaies tnsliiuisie. r>uiicc&l ccclt-ia caibtdr.di)
tnonasleiio Silliin, in banlica quam tpse piccclams Audoinaropolilan i.
tontifev in honore samtai Dei gemtricis Maitwud
M39 VITA S. OSWALDI. -v 4,fS0
arbore nohlongea villa quse Orneacus vocalur. A . ctiani Iociis idcircoialf nunc Iriminc fulgel, qniaex
Dum verovir venerabilis evigilasset, ligneam siatim P.Audomarp in prrecedcnle die. ibidem paulisper
dolavit crucem, et eam iiiprredicla sub qua jacuit pausante fuit corisecralus atque benedictus (110). »
arbprefmi';- in seqiienli vero riocle in eodehi loco Et iisqriead praesenleni dierii nuiltiinfirmi ineodeiri
ih" quo agius Chrisli confessor jacuit, immeiisuiii iocpsanitatem recipiiint, largienle Domino nosirp
appaiuil lumen, oninesque in. illiu.s Ioci circuitti Jesu Chrislo, cui est honof ct gloria. cum Patre et
Iiahitariles, hoc videnles mirachliirn dicebanl:« ilic . Spifiiu sancto per nelerna sajcula. Amen. V
- (HO) Iiilerpolator alia refert S. Audomari riilta- coheilio Rolhoniagehsi stih Ansbefto rton shbscfi-
cula, de reo prope basilicani in qiia S. Auiioiiiaius psisse, ul quidani posl Baroniuiii aiiinl. Audomartis
Jaccbat, ejusdem S. lnefilis solulo ;• de -uubiUinivi- Waldeiriideiiv sacerdolio, Aiistfebeiiaiii el Walde-v
neae Sltliivensis pnedalore puiiiio ei -saiiato-;" dc tniderii velocoiisecrasse in proprijs istofiim san-
-puero epuiei lapsu reiiuclo' incohinii. Aliis .oiiiissis clofuin-'Act.is diciluf. Comtiiendalur iii sincero
jsic Vilamcohcludil: Reicitaulein Ecciesiam per spq- Usuardi Mariyrologio yld. Sepienjb. his verbis::
lia iriginla annorum,rilque lns expUiis, tillima dcpo- Iri lerfitorio Tarvennehsi S. Auiinari episc.'el, cohf.
.posilionis Itqra, circumsliihie fleiilium discipittorum Et apud AdorieiuiNdtdlis S. Autlbmari Tdrwanneii-
xnrilliludinc, x-Idus Sepiemb: plenus Spiritu saricto Mse/riscopi, ciijtts gloriosa coiiversalio miuiculorum
migravil ad Cliristum:: cujus corpus lianblatuin est •pricibiiio cotlaudiitur. Ctiipus ejns in ecclesia Silbl-
"tid est delatum) a S. Berlino^ et septiltum in inona- vensisiiionasferii lialieUir,piaiier c.-ipulelbssaqiiaj-
slerio Silliiu, regnanie, eic. Pioinde S.' Audoihari ilai.ii, tpise'.ii.iB."Maria: ecclesia Audoiiiafipoliiana
ordiiiaiioiiem ad aiinuni circa 647, qui Dngoheili :j}' servaniiir. peejtisvariistraiislaiioiiibus, adYilam S.
penulliinus ftiil, inotieni .veio aiuio cir.caij47 collo- Beriiiii agenius Sicciilp inscquciili.
eaiiius. Hiiic in.tclligas Audoniarum .abhaiis nonijiie

.', - EPISCOPI WlGORNiENSlSET ARGIlIEPlSCbPI EBORACENSIS,

V Auctffre anonymq ihcertce'wiatis. ''•


MABILL.
Acta SS. Bencd. Haic: V._paftel, pajg. 727, ex Capgrayio ei Bpllando.)

''_ I. Ex Irihiis iliis, qnos srcpelaurlaviirins, exinjiis' G ( hioii.isterio, qliod iiidem; Osyfaldo priginem suam
Anglirceptscopis, Duiisi.ino, Eilielwoliio et Osvv-ildo, refeji .accepiam. Sed. jirjC .-creiefis. illuslre fiiit.
. aliis duobiis superyixii Oswaldus, iieinpe-n quir.que mpiiasteritim Sauclie Mariae ab eodem coiidiuihi
ahnis Dunslano, decent Eihe.woldo. » iiiquii Willei- apiidWigiiiniaii!, prope cCt-Iesi-ihvcathijilialeiijVqiirc
hnls Malniesliririeiisisin: 11bViu, libi de piiniificiliris, liaC-afteaifmbii-aclios^^fiicileffiiiisiii. lliiTc Willel-
EbGiacejJsibus : tnniamque -*«i admirationem An-. mii.s Malinesliiirieiisis in lih. u De l-cgibu.s,cap. 8 :
gliceprwbuil, Ut solusebs exhibere videreiur, xiuoib-: Sedem episcbpalemWigbrnice,;clericishon_viexpulsis;,:
rilale ilium, efjtcacia islitm, atiibos panciimoiiid. sed qrle snncia circuinventis, replevil monachh:regu-
Gj'us Viuimscripsisse dicilur Seniilus Bfavonius, " Iqribus. Exprilerat rinieq r'egali:juisionc Elliehvoldits
-quein Wigoniiensium nioiiachoruii) pra-feciiiin s.ub episcbpns. cteficos de Winlbhia,, ele.: Aiiglirc reges
ahnuiii ir^Ofloruisseferunl. Sed.alitnn-qiieiiipiaih tres iuia cuin,'Dunsl.ario.'cpr,ohiiyiu.Eadg.arumaiinp
auctprem antea id prajsliiissejonslal;. quos inlcr 973;;-;E<Iwdrdu'irihierinid' posl, atqtie 'Eilielreduhi
iyhicardus' Sdiicii .JJei.-l.ini"Siihiensis
moiiuclius, (liiem aiuio^^Vj. ^v-^';.:'-':.;••; : "->''' '•'"::-:- "":'-r':
Guilleimus fex , ibsfe Orderico Vitidi in iiisiorire v,5VDe riiorle S. .OswaJdi isla .li-adit Floceiiliiis.
ccclesiaslica; lih_rif, circa annuin 1108. Torneicn Wigoiniensis : Sanctits Oswaldus archiepiscopusin-
-prceposuil. Uic affabilis et jocundus juit;,,,. a.ddit dict.y, prid.y Kal. Mdriii, feria secundii, iraiisiens
Ordericus, atque ciitiritaliwi,, -grammaiiccDaftis ex.hdcvildjregiii cieieslis gaudiu coiisceridii, el
acmusicce perilissinius; unde pretiosa-penliq'. sutc..:' Wigornitr. in ecciesia sanclce 'Mnritv, qHttm..ipse ci
iribnumenla retiqutl in.Anglia,fuluris geiteruiionibiiSi fitndatneniis cgnttiuxerai, cohquiescit. Hie- hpirc
:Nam -piures-traclqius memoriit dignos edidil';,_'et J) ] ciirphiciB'coiriciduiil iri arihuiii 992, <ju"ihisextilis
iancli Oswaldi Guigoinensis episcbpi, :aliarumqite Craf, ac proiiide eo amio 'Fel)i'ii;irius; corisiahii
saricioruni, quoruiri piqpuga, de Atbibne processil, diehus vigiriii noveiii, qiioruin exlremus Oswaldi
delcclabiies ad canendum histbrias suaviter compo- Supfe.nius fiiil. llimc ahniiin ejus...obitu. iiisigncin
:suit. jNescio an sit ejus lirec scrip io, qnaiii priimis tiadiihi Angliciiniscriplpres, ex qiiihus coriigpiidiiiu
typis viilgavii Capgraviiis, Siifiiis cxpoiivii, lieii- mOiiasti:ciiiii;-iutpioiefeiTui- ad' iiiiinmi sequeiiiein.
scbenius ih haliviiJii •.iyhiiri restiltiii.' .., lie Saiiclo- Oswaldo lit viiieiitiovin letciitioribus
;% De moiiastcfio Bariiesieiisi ;(Rqmseg)., cujjis Mafiyroiogiis:. vu Kql.;, M.artii. Molauus.-cuiiiiien)
.auclor Qswaldus, fundalor dux Ailwinus, Aimoiiio laudatad dieih 15 Ocfobris, et Tbonias Mailifwius,
Jlehelguiinis, liiulta.Ieguniur in actis saiicti Abbpnis qtti ea die de sa.nclo. OsyyaUlose a.ci.uiiuj piAinise-
.'ihhaiis Florjacehsis, etapud WiHelhiuinin .lih; iy iat.,:liuiic diem ejus -translaliojii .ailfihiiif. Veitiin
De ppntificibus Anglofiini, uhide episcopis Dprcri- pfima ejiis. irauslal.io facli e'st pr.iiL' Id. Miiii, ut
sii-eiisibus, nlque in Hpnasijcp Anglicaiio a pag. mo*xtdiceihus.* ilenscheiiius aliuin saiicluiii prp
£S\, ubi Aihvini du.cisgenealogia -prOferiiir. EtheU Oiwaldpiii dieni IS Ociohrisiiilfifsuhi fuisse scriblt.
sianus ejtis pater_ 'Smiire-r.diclus,' Glastoiii<ciijona- V'4V7~Osyvaldb inIVsedeui Ehofaceiisciri'_,siiCcessit
chus .faclus est. Monachoruin. diiodeeiiri .colohia VeherdbilisabbaiMideihdmsieilensis, id lesiBiirglil
liaiiicsiam deducia esi iiiino 971. cx Wcslhirichsi .. Ailulftisi qriviiiipse. sicutpf;edecesspi--ejris SahcltisV
1191- , FOLCAHPI OPU3CULA DUBIA. t' ... ; ,-"'{ 139':
Oswaljliis, conceilehle fege;'Adelreiio, Wigornenseih A ile Aldiilfo:: Suc-cessiici in.nlrqque sede Alclulfrisep:
episcopatitmin mciniisuciliabiiii, teste ThOina.Stuli- abbule Burcliensi, sciririns; ul perhtlient/vir ilyeve-
bio. Ipse duoiiccimo .episcopqtiis.,,sui qhno, xbiigre- r-endiis.:Ipsi pro sdneiitaie "ignosciiur-quod cbntra
gatis coephcopis, qlibqtibiis,niullisqiie religibsisviris, '';
'- reg.iiias.-Canbnuiriduas sedes tenueiii,; qubd sciiicet
sariciiOsivatdi afcliiepiscbpi6"ssdariribregis Adetfedi riorilibc:dinbiiigne,seti' riecessilate-feceiil. Wlstitiiii'
xxy,'indict:. ,xv;,v\ii{Iege xvtij Kdl. Muii; fefia.iwi.e. : iton ila, :gui'kdiiciilatediscrepqbql „ei habiiu. _Ilic in
tumulorievavii,• el inscriniorgubd-.parMverai,/horidf.i-._,-_ Maliiiesburieiiseiii:indignatuTGodwiniiS- secise::A'ii-
fice cbUocavil el .libn.mulio.postj,id esl pfid.Nqiiqs ,glicari3s,:.quoi;iAdiiifiini.duafumecelesiarririi episcof
Maii, ipse defunclus est,el iii ecclesidSanclte Maritv::- piiiii":pi-obet; Willelmus i-Cohlfa :W Wlstarip: Jjro":
Wigoriiiw. sepitlius..Florenjius, W.igorniensisveadeiii soeier.e iiiiputei. At legitimam caiisarij-.hu.us;.Jiscri-
ifihei; ad aniium 1002, qu.p-tiajfeeievajio facla esi. .rniiiis afferijiieinpein Adulfo-sarictiiaiemambitionis
Ultirqjie exscripsil Siinepri.e.m-Durielhi.ciisemin; lih. expciiejh, etneeessitaiemEccie.siffi; qure in 'WJsiaiio:
De gestis.vfeguih vAngiqi-tiii!...Ejusdem .elevitipiiis' iioii-iiie.raiil.Jacet Aldulfiis.Wigornim>,isu'nViiMV,iel-
m.eliiiiiil Willeiiniis -vAfaliriesburiiinsis
,in .episcopis liiiis,.etiairi.Flofiacehsi'mbnasterio; pro copia'{cenic->
Elioi-acensibtis..Tnnc,.Jinjiiit,-in ecclesiq>.~B-.,Mqriq:runi quibusOswnldiinunificeritiain ctiinulari::sdlegii,
sepidlm, posl ditodecim annos siijnis divinilus.osien- ; .pwd.iean.dus;_\_e«eapta S.Alibonis. Osvvaldisiolaiii7
sis;a;ierra eliiiusesi,; Quidsitne- miraculi::sii,:qitod -saeerdolaleiri pufpufeain, jiiiri) el geniriiis bfiiaiuiit,
toib cbfporeMn.putverem cissumpio,siolcisacerdolalis, ffcpriscti::;pufchriludine.,fulgidinri.,~\n- Beveiiacensi
qua fuerat dmiclris, corrupletcc•jttsque.qd. hane:.diem : ei<x!esia:sei^vatahi suPieii-.pofefuisse
"' TJi0iiias*Sirib-:
d.uiiuiuinjwn sehliat, Doiriinifeserveiur:exqtiiiiii.ium' Q buisiraiiilV- > - - :
:""V- -'':'':;-: ? ,'V :'

s
1. SarictiisOswaldusiirchiepiscppusV .npbiiissiiha,: . ab- ahhate iii ecclesia ''apcep.it lociini,* iri^Vqiio
progenie ortus, eleganli fori.ua enituit.. Ilic, pner Ded iiihiiiiarius; adiiaerefet.:.liiic vCliim ofationij V
7 TiieditalionlVcoiiteiiiplalioiiiv-yilM
facfus, :puefiLes;i:nepiias;de.yiiare;_et;-,ad::Tsaiictiiatis perennis,- ab alitf-
opera seineiipsuui informare-cospit. jFrater -eiiiis-i ruru inquieiuuine remolnsV operani -drire soliius,
pati-is sui eral sancius Odo, -Cariiuai-ierisis-aj-c-hienii liiagnuniVhumaht generis hosti fomitem livoris ct
scopris, discrelione siiblimis, moribus grayis," jttsii- Pdii hJinistrahat.-'"' ''.-'.;
lirc cullor, et diniiiactiOheisua-cifcuhispectus.Hih •': ; 5.'lJ'ha- noeie .^quadanisjV5tfurcohtemplaiioiii et
eniih nepos suus Oswaldus doclriiiis.ijnhuendus, et. orationi vacafet, adfuit spn-Itus malignus, "et sonos
boiiis exemplis et mprihus;instruen'dus:a;parehtil)us lihi-rifiCoscdeiis ul coepto desislefet_ el se_gnius
coiriiiiei!daiu'f.;5ajcul;ari-deinumvscieutia" et Scri-; . ant nullatenus lalLtalientaret, hpmirien Dei lerrere
piura sacra ad plehuni inforniatus, a S. Odone apud nioliebaliir; Al ille, fidei scutpproieciusV noh magis
Wiritohiam cauonicus efTeclus, cum coeteri spreia '-"ad-Treinitumleonis vel sibilum serpeniisVqiiamab.
institutione ordinissui, desideiia cor.lis sui seque- biil.iium ovis exlerriius csl. H.iiiuii el aliarum
renlur, insliiulionem viire taiionicoruin indefessus ' bcslianim ei impiobus ille \occs ingessil; sel
exsequebatur. Decanus ilaque in bie\i factns, <UIJ- i.iipcrtcrriius cuncia ciini suo Aiicto-.'edensit. Quod
ctilataiii scnum \iiam emciidare, et puenles coinm d.-enionadvertens disparuit; sed in Angeltini Iucis e
sensus siuilio discrplinaj ca>leslis evacuaie athuc vcstigio Iransfiguralus, eidem santto apparuil. Sed
ipse jiivenis curavit. Illi vero magis antiqua pra\;e \ir Dei signo crucis se muiiivit, sciens exinde
coiisiieaidinis ilinera teneie volcntes, nullo pacio aiigtiuin lucis non irrilanduni; angelum autem
illuni in lalibus se audituros allifmabant. li>i!cbi-.iriimenii.ius eiTugaudum. El fjctiun esl ita.
2. Quo iiile]lecto,-spreta siccukri pompa nec non Nam malignus leniator, viso crucis signaculo. \elut
d'niliis, Floiiacuin, ubi corpus sancti Bencdicti lumus ab oculis ejtis i>\anuit.
rcquiescil, peigere decrevit. Missis eniiii a santio £. Audiia t.indem sancta conversatioue nepoiii
O.loue coiiiiiicndalitiis liueris, et donis plurimis, ^ni Oswaldi, iinniensas omnipoleiili Deo graiias <>git
jineneni diclo coinmciid.i\it et facto. ' Idem veio sanctns O.lo, Pl^iiissis diversis muiieiihus ahhati et
sanclus Odo iii jmciituie constilutus, m.iri uansito monacliis, pro.suo ncpote graiias evsolvit. In,iica\it
liabiluin inoniisiioiini apud eumdem Florjacum su- etiaiii illis seilliuspia?seiilia magnopere veljepoiiii;
sccperal. Snsccpto ilaquebahitu {Illi sacio, qui ab _p liini qtiia-senio lessus .morlcm sihi propinquaiu
alusdoceiiveiier.it, lalcm se exhihuit, nl salis in scieh.il; tmn qnia lcgulari coincrsatioue sure genlis
co quocl docerciit, quod iniilarcnlur habercnt. Eial viios per eiini inslitucre disponebai. Quo audito,
eiiiin soiiino parrns, ciho sohrius, in loquendo di- giavi mcerore dej'ecti, non amlenies-lanienvoJiintali
scieius, iu oralioiie assiduus. Quam palicn<>,liumi- aniislitis ob\iare(I12;, p*.neni,et dehllo ciuu bonore
lis, hciiigniis, mansuctus cxstiteiit ci benetolus, ad nuluiii pi-Ksulis rliiigunt. Aiileqnam laineii G.in-
ev sinccra charilate, qua snpra rrslimationem luariaiii yeni.-c poiii'1, sancius Odo debitnm carnis
buiiianam er.ituii, perpendi ptilest. Secrcluni lnmiaiiaj essohii. Prresidcbal illis dichus Dorce-

(111) Willelmiis : Apud Tloiiuciini, inquit, ulte- slicum suscepil, uon a ViVf.ildnahb.ite, qui iniit
ralus esl tn monaclium, jamiliau per id temptis rcginien anno 9G2. scd ab ejus dercssorc Aichcni-
Anglis consueludine : ul si qttt bom afjlali essenl baldo, de <*uolese Aimoini lib. i De niirpcuhs S.
ilesiderio, in bealnsiiw Beneauti monasierio ceno- Benctlitti, num. 15 et 14, et nolss ad Aimoinum m
iiiulem tusttpeienfhubiium , a qno relitjionis hnjti- lo;no siipei-ioii."
siemodi' mauavit e.tordinm. ln lioc erqo loco '(1J2) Willeliii.: El licel ab arcliie\iscopo inviUne-
juvcnlulis ftegil lubiicum, mullis aiiius religioni cl tui, ciebiis leslitil epistolis, prwtendens causam -to-
lurciis serviendo. Oswaldus Flonaci liabiluni mOii.t- vitans in vesle, ienenludinis in ie',ig,one ; nec mti
H85 VITAS. OSWALBI. £!M
Slrensi (113) Eeclesfe quldam Oskeiilhis .'riohiine, A cutiehdolocum aifafis co;ristfuendi divinitus signi-
qtii, atidilo hepotis sui Oswaldi adventu, benigric: ficavit. Comes efgo Deum.Tahdans, cpnfeslim trun-
suscepit illum, ef siucere dilexit, ei sui secreiii caiis ligiiis capellam ibi constfuxit. Npn multo yero
conscium fecit. Assumplo tandem ad archiepisco- ppsl, Comite Ailwino (TT6)ampias possessiories
patuni Ebpraceiiseni Osketillc, sanclus Diinstarius; concedente, S. Oswaldus 'iriiraVquinquenniurii rcdi-
OswalduniregiEdgaro conimendatiiuifaiiiiliareraciTe-, : licavil insigneibideni monasterium_ etaimoDorhiril
cit, eljtissu regis Wigorniensi (11-4)ecclesire pfrrifecit. npngenlesimo sepluagesiiiip quartp solemnilef de-
5. Corigregavil autemOswaldus duodecim mona- dicavit, Ednothum nioiiachum abbatem coristituit.
cbos invilla, noniineWestshyri (115),quos frequen- 7. Per idem lempus aucioritate Joarinis paprc
ter visitare, monila saluiis reiernre ministrare .et Diinstanus archiepiscopus coacto gehefaii conciiio'._
consolaii, et jejuniis, vigiliis et oraiionibus solebat. (117) sfaluit el decreto iirmavit ul pmhes canonici,",_
operam dare. presbyteri, diaconi, subdiacorii ,-aut caste viverent,
6. Accidit eliam ul Ailwinus -coriies ditirno ac aul ecclesias quas fenebaht dimittererit. Habebat
laborioso cruciaiu podagraj pedum suorum mhllis : auteii! regemEdgarum in hpc negotiofidelem adju-V
laborarel.annis: el cum piscatorum quidani,iiomihe torem et firmum defensorein. Hujus enim decreii
Walgit, cum navicula sua aqriam, Rariiesmere " exsecutio Oswajdo Wigor-aiehsi episcopo el Ethel-
nuncupatam, piscandi gralia ad usum domini siii . woido Wintoniensi episcopo conimissa est. Beatus
comiiis ingressus esset : et diu frustra laborans, ergo Oswaidus septem mohasteria in sua diojcesi,
riinaiotsedio faligalus, tandem obdorniire coepil; cui ejeclis clericis insoleiiler viyentibus, construxit,
sancius Benediclus apparens dixit: « Aurora cum et monachos iriiroduxit, et abhates eis prsefecil.
shrrexerit, tuum ejice' iragurii, et muliituuini .8. Interea abhas Persorerisis qiiem iiisiltuerat,:
copiossevoti compos obviabis pisciuiii. Caplorura iiomine Fudheitus (118), iuorigerattis et fervens
qnoque piscium iiiajorem, Haket, id est Lucim» religioriis nionastic<e zelatof, scilicet 'in' subdilos,'
vocatum, Ailwino domiiio tuo mea exparteofferens, ijriod valde iri eo feprehendebatuf, nimise ct iridi-'
dices ei ut, meam dOnationem beriigne suscipieris, scretse severitalis fuit. Ts ad extreriia :perdiictus, et
pire matri misericofdire Maiire, mihi,- omnibusqne : hiiic vitse suhiafuS, et in fefetTP Ipcalus, Teeepto7'
sacris vifginibus niOnasterium in hac insula mpna- spirilu, trepidahiibiisV ciinctisjVefexit s6 diceris: a: ''
chorum sine dilatione studeai fabricare; scrute- beato Benedicio iri visioneiri Dei se perdiiftiwn
turque quomodo nocte in insula anihialia sua fuisse, et Deumsuapeccata mefitis dilectoiis sui
inctiriihunt, et ubi taurum surgentem dexlrp pede „ Oswaldi indiilsisse, atque ad intimandam saiicti--
viderit, lefram perculere,ibi arani erigere festiiiel: latem ejus se reyixisse asseruit. Quo dictocpnlicuit,
:
utque eeriius meis credat mandalis, hunc luum et acceptoviaticoDominici corporis dimidium diein
tihi exteriorem incurvo digitum,;quem ei ipse, mox supervixitVetyitam obith itefato finivit;:
a nexu podagraj solutus, tibi erigat reparandmsi. 9. In aljis ciiihi Ahglircpaftihus irisignes ecclesiss '
Evigilans auteiri copiosam piseiiim muliiiudiherh; obpfrfifixamcausam cleficis evacuayit,: ef eas viiis
conclusit. majoremque dominO suo ex parie sancii' -fiiohasticrereligionis suhlimavit, quorunj hrec rio- -
oblrilit, qure videral et audierat replicans; ut digiuuiT mina sunl : Ecclesia S. Albaiii, S. Etheidredrc vir-
suum ihcurvatum Bfigat obnixe rogavit. Tuiic gihis in Hely, et ea qtire apud Beamfledam CPnsiitula
Ailwinus digitum viri riianui h-ereniem efexily et Jionorabilis iiabebatur. lnstitujt enim in ecclesiav
ad iiisulahi ht poiuil properavit. Cumque in instilam S. Albani Elfricum abbatem (119), qui ad arcbiepi- -
iiigressusa suo iriorbo perfeclecuraius fuisset.iaurus scppatiiii) CaHtuariensem postea suhlimalus fuit, in
de medio animalium exsufgens, fefram pede per- Ecclesia Eiyensi Briihnotunjabbalem, Beamfledeiisi
••.
iarde veriil, nunlio mgrijqm discumbentis(q) qvunculi clirPnographopfobatuf.
-
perculsus. Jam ergo Dofus appuUus, ut defuncluni nelmensis (H4) Infra ad'-'anniiin 96Q;.'referunt Simeon JDu-
el Rogerius Hoyedenns ,. qui Odoriis
audivit-," mitiimum ubfuit quin sialim Floriacum y. mortein anrio 958
redirel. Sed admonilu sociorum necessilates parenluM cohsignantV qu;e triehtiio secius
non negligendas, post justa sancto archiepiscopo sq- accidit,ni prGbalum esl ad Vitani S. Odonis. JNon
luta, ad archiepiscopum Ebbrqcensehr Oskilellum, sedem ergo ante aanunj 9,61;proniolus, est Oswaldus , in ,,
Wigorniehsfim. '"'.', 7'
qriem proxhno conspngiiinitalis gradu aitingebat ,
venil : ejus dulcedine captus , non paucis annis (iiJi) De Westburiensi mohasterio agfi Wigor-
Monaslici tomum la pag.: 12S.
religioheet contuberniq ejus fruitus esl. Odo arclii- niensis lege
episcopus Canttiariensis inorthus esi anno 961, quo Jiiiodecini (116) De AiJwino comite in alia Vita. Oswaldus
monachos de W.esihiri Ramesiam inisisse "
proinde arinp coiiligil Oswaldi redilus-ih Ahgliani. dicitiir in Moiiastico V
eum Arcbeinbaldus abbasFloriaco pfsePssetj ut uio--; pag. 251.
iiotabam. V (117) De hoc concilio vide Acla :S. Dhrislarii suV
(li5i Dorceslfensem eliam episcopum yocat infra pra.
chronographus Ramesierisis : Willelmus Eboraceh- eum (118) De eo apud Pitseurii ad annuni:-980. ubl
sem. Uiiique sedi successive pi-Bfuisse e-Veodeni Fuldehertuni yocat. ,De eo ei de Pefsliofeiisi ;
.moriasierio
enimverbum.iridi- ;' (il9):'Fuit lege dicta.superiuspagv•GiiVSrccijli ¥;"':;
(a) 'Legetieciimberiiis.Discumbere 'et-aliuij: A^icus seu.ElfrichSvabhas
ninre_depliiribus, diversosieetos ctsnandicausa petenli-
hiis, • dici vsolitam.Decumbereauietn <ie regrqianiibus: Ahandoniensls ppst S. Elliehyplfum,' ciijus Vi.tani
Futigdlione.ilineris. affeclus,.. aliquttmmuhisdiebusde- Alfricns ipse scripsit; ut superiiis yidiiniis; :Go<,!niaii-
cmiitid'•.iput.' Apbl.);-
: Accedehie 'febri, decubueram nus Thorneiensis abhas fuit,;ex-secuncirc;Yitoiict cx :
_t>EM..).-'Ei>.PATBOL. aclisS.iEihelwoldi. .';-. ;, :,-v>-vvv
.PATHOI. CXLVII. ,38 'V
. 1195 :F-OLCARDIGPUSCfJLADUBIA. H§_6
EcciesiaeGodmannumconsfituit abbateni. Monasteria A quasinihil oneris -ferrel, thLripam prospero lapsu
qiirc rBdificaverat circuire, verbo simul et opere, evecta est.
qurcsalulis eranl palerno quodam affeclu miiiislrare 14. Cum enini nuntiarelur ei quemdam nioriaclium
chravit. Eliejiseni ah: opere ecclesiaa-prajcipitaium suhita
10. Posuit quoque ,.n monasterio Rameseia; Aribo- morte oceuhuisse, veheiiienti mcerore lufbatur;
nem Floriacensem nionachum, morum sanctilale noveral illum non usquequaque vitam duxisse feli-
Convocatis aulem Rameseiaj monachis rei
praeclaruni, litterarum scientia excellenier inslru- cem, el ut pro anima defiiricli Doihinum
ctum, qui monachos doceret, scholas regerel, el in "-evenlum retulil,
studiosius orafenl, admoriuii. Yigiliis igiiur vacant,
disciphiia regulari et scienlia lillerali prodessel. et ad januam niiserieordia;
Dunstani insupef hortalu passionem B. ^Edmundi psalmis . et Iaerymis,
regis et marlyris idem Abbo laudabililef scripsii. Redemploris pulsant : el ccce liocle quadamepi-
Postea Fioriacuni i'egressus ct abbas effectus a scopo oraiioiiibus insislenti ideni defunctus visibili-
iiionachis (120) siiis ccciditur. ler apparuit. et percpntatus qtiis essel, Sllum se esse
quoDeum logaveralrespondil.Atille.respirans:
11. Cum aulem monasterium in Wigerriia infra pro t Qualiler, inquif, fraler, tibi fuil, vel qiialiter nunc
ipsam sedem episccpalem ccnstruere ccepisset, in. "esl? — Hactenus, ait, valde male; nunc autein valde
quo cum monachis conversaretur., non longe ab bene.Tuis quippe iijeriiis eiprecibus a poeiiisquibus
opereipso quidam Iapis quadrus jacebat ad operis cruciabar perangelum suum me die besterna eripuit
fabricam omninb necessarius : quem cum -arlifices Dominus. Quod etiibi insirmandoveni gratias agere,
levare vellent, quasi radicilus terfrc inhrcsit, et et, quoniam gratiosus. pro hoc et aliis jure debeas
nullo conath mOveri potuit. Slupor ingens omnes Deo existere merilo, insinuare. t Quo dicfo non
occupat, rijandaltit de negotio Patri Oswaldo-; qui comparuit.
veniens, et niultitudinem magnam circa lapidem 15. Diojcesim suani opportunis temporibus per-
casso labore sudanlerii aspiciens, mifatus est et
agraris, quidquid elicerepoleral in morihus suorum
altonitus stans, Deumque silentio deprecans, aspexit oculos summi Dei offendere, '
palefna casligatione
in lapide illojEthiopem quemdam sedere,et obscenis . cofripere atque corrigere satagebat.IIrec agentem
motibus laborantes subsaDnando deridere. Et statim viee quadam venisse ttipttm, uhi Ijeatus
et conligil
contra dsamonemsignuin crucis intorsit, terrilum
qiioiidam Wilffidus (12S) nohili COiiStrrictoinona-
illum fuga sihi consulere conipulit. At lapis quem -sterio meruit sepeliri. Loctis tamen ille a, harbaris
ocloginta hiovere neqnibant, a paucis hoininibus olim magna ex parte dirntus, Iatib-.ilislaiiien fera-
facillime levatus iri opere collocalur. Perfecta ila-1*-*rum fuil accomrijodus. Illic eiiim
et pervigil iri oratio-
que ecclesia in honpre B. Maria3, ccngregaiis nibus noctu persislens, divina revelatione didicit
ihidem quibusdain monachis, elerici in sede episco-
monaslicum habiium ipso loCo sanclorum corpora condila esse : qua;
pali honnulli, spfeto sseculo euiii nominibus singulorum pfocul dubio
iiivestigans
susceperunt : et ab ecclesia B. Petri ad ecclesiam invenirel. Fatlo autem mane cum lerram fodeient,
B. Marirca clericis ad monachos episcopalis sedes sanctorum corpora cum labula hoec cOh.inenie
translata est.
reperta sunt : Eic requiescit sdnctus Wilfridus
1-2. Morluo Eboracensi archiepiscopo (121), co- anlhles Ebomceiisis, etreverendi qbbates Tilberiust
gentibus rege Edgard et sanclo Dunslano, omnium- Bolwinus, Alberlns, Sigredus qlque Wildenus. Reli-
que clericorum assensu, ad arcliiepisCopaltihias- quias autem repertas inlerim loco apto collocavii.
sumptus est. Et ne moriachi quos iiislituerat, aliqua, Postmodum vero corpus sancti "Wilfridi-(121) in
ultra quani fefre valerenl, lentalione Concuterentur, feretrO decenler aptato <ium reverentia condidit,
si paslprali cura deslitull npri liaberent quo nite- utpole quem magno Wilfrido illius Ioci fundalori
rehlur, auctQfitatc S. Duristarii episcopatus Wigof- consanguinitale junctum noverat. Corpus camque
nierisis curam uria cum arcliiepiscopatu (122) solli- niajoris Wilfridi a S. OdoneCaiJtuarieiisi1archiepi-:
j.
cite fexit. scopo dudum translatuni fuerat. Localisilaque in
13. Cum aulem monachi Rameseirc, episcopo ferelro reliquiis, Wigorniam cum niagno lioiiore
Oswaldo in ripa stante, aquam navigio transire transmisiti
vellent, navis nimis onerala mergi coepit. Turbati 16. Yir quidani potens valida febre correptus,
riionachi, et mori metuentes opem sancti ponlificis per nurilium viro Dei se infirmari insiiiuavii. At
implorabaiit. Quod videns sanctus signum crucis ille benedicens paneni, eique transtnitlens, ul cutn
edidit, et nayis ab aquarumjjrofiiBdiiale emergens, fide sariilatis consequendaccomederet-jussil. Quod
sed a servis nionaslerii acla retulimus tum iri
(123) Wilffidi senioris tuin
(120) Non a monachis, in Appendice Sreculi
Tegul-fitumultuantibus, infra in ejus Aclis. . . prima pane Sreculi-iertii,
tl21) Osketello sejlicet, superius laudato, cujus quaiii, uhi de Ripensi moiiaslerio acium est.
mortem anno 972 assigiianl Ingulfus, Simeori Du- (124) DeWilfrido juulori lege earmen de episco-
nelmensis, Rogerius Hpvedehus, FloreriliusWigor- pis Eboracensibus in Appendice Srcculi lertii, de
riiensis, ctalii. liac vero translalione Gervasiuni monachurii, et
'
..(122) Hujiis. facti causarn".'sugger.it.Radulius . dc Ghronicon Joannis Broniioriis.
•Dlcelo,quia.DuniNortliqnhnbriamvqslaverant.
'- •"'V.v ;
vH&7 ., YITA S.QSWALDI. V7.7' "V- ',-;. 1.198;
cuiT!feiiisset, peffeele saluti se restituiuni sensit. A _ retur corpiis ejus, niyea. cpluriiba^^^^^
Sedenssutem ad riiensam episcopus et palierii bene- dens, expansis alisVlenfo volaiu profegere cprpiis
dioensV et corisidentibus dislribueris, forte •mieas aritistitis yisa estl Igflearni qrioque sphseram 'i.hsiar
-deeldenies sore.i superyeniens avidb morsu colli- sCuti deodelp Iapsam surier fefetfhni^ intueharilur.'
gefe cospit, et slalim .suffOcatus periii, et qiiod Deposito auteril coi'aih Sltafi corpofe sancto, yisio
in ore vorayerat, iiullatenus evoriicre qiiibat. Ef ne qurc apparuit quasi l.ocuni d.eslgftans septiliurae, iii
suse laudi quivis hoc ascriberet, exanimeril besliam aristfalem ecclesiae plagahi pTOpealtare divertit, et
a cohspeciu ihtueniium abjici vir sancius jussit., -..' ab pchlis iritueiitiuhi eyahuit. Aiiwiiius (127) yero..
17. Monachus -quidam post balneum, in loeo ubi: comes p.osl obittnii sancti- viri himia cordis angustia
episcopus frequeniius sedere Consueverat,sorijiium et dolofe 'pressus, hijivcrsS cariiis viam " ingrediens
-
capereVctBpit. Etecce asianl illie plures spiritus , Rameseise coetibbiosepultus est.
ietefrlmi, et ab eo dislricta examinaiiohe perqui- 21. Cum aritem S. Oswaldus ih juy-eniuievsua iii
rrini, cur iri locoianti poiitificis quiescefe non time-vv Veoenobio Flpriaceiisi vilahi riiOnasticahTin ohnii
ret; ipsum -invaduiit, 'torquent, laniantT, hac et duceret saiiciitale,, juxta.Ipcuni iiiquo orare solehat,
illac tfahiint; ab inio sursum rapieiites, desursiini .v erat cfypia quajdain,7pra3'."iii»fibii's' crijus duodecini
ad iiria dejiciehtes, bbri-ido tanderii clahiore voci- B - pauperescoriversantes, qiiotidiarium victtirii aiiiirii-
ferahsV quid sihi"coiiijgerai, oriiriihus paiani enar- 1' slefio percipiebanl; de quibus vifo Dei sacfas iio-
ravif." "'. - ._ :'"';' slias offerehti rinlis hliiiisirare^^Vsoldbat. Quadani.
ri8. SiiigullsdiebusVpfrfiJer aiios,- qrios qriolidie enim diedum sancthspost Evajigeliiini oculis jn
influriierpsalehai, duDdecimpauperiirii pedes abluere, coelumereclis pralioriem prrenriiiefet, yidii mihisler
tieosculando crine et liriteo iergere, manibus aquani ejiisreyerendiyultuspersoham cafldidissiihum panem,
funderej, denarios prr-ebere,cibum et potum rfpposita sed quarititale friodicum, intef 'riiarius, qiias usque
raerisa niinistiare, iri Paseha vestibus riovis iiidutos, ad caput siium pofrectashahebat, digriocunl horiofe
pef aliqupt diesin curia sua secumllabere consuevit. v .ierientemcetlicei jiimipvtewore peiierritiis pbstii-
Nrilla erim irififmiias -corpofis ab istis feiafdahat * . puissetjVsustinuiltamei! jnecshbilam arripere^ fu- ;
«edquose corpofe seiitiebatdebiliofeinVeo Sibi ad :gamyplhit.vYerum.Cuhi feuihaem paneh); scfeuridurii"
sef viehduril eis vitii valiiilofeiij ihgessit. saeefdplis in missa processum paulatliij cfescere ac
19. Die quadam cuni siiis oraioriuin egressus, et; -insplitre niagriitudiiiis crescendo fieri conspexil;
isrib aere slaiis, aeies oculbrum ccelo iiitenlissime ultra fesidere nbri auSus, cxtfa Ostjum fuga lapsus
fixit, Glifistum a'd quem anhelabat pjo crifde et ._ est. Reniansit ilaque pfesbytejv &6%&,et rjul vide-
oi-e ;irilehii>js ofansV Nee . erecla lumiria V u.t fif,.' . balur in dextra sians angelus ejus. Minisler vero
cito deflexil.;.7sedquasl- aliq.iid noyi ac delecta- •;.- per vices ostio capuf ihgerebatVel quid circa altafe
bile conleuiplareiur, ubi ea fixerat, diutissime fixa geferetur, trepidus e5ploraba't.:Cunjqiie Dei servirs,
tenebat. Sciscilalus auiem quid vidisset, ait: i Con- Per omnia swcuta sceculbrum, et alia dicerel, nec
sidero quo teiido, et cras, vobis et me tacente, res ullatenus resppndere, auderet, audiyit angelum ad:
ipsa notabil. Salus elenim -Kleriia, pro' qua liiic singula resppridentem el obsequium ei defereiiteni.
usque labbravi in terfaV instat, nec ante. traiislbit. Peracta autem':missa miriisler inlrospiciens, et an-
craslina dies, quam me in earii Dominus meus_ gelum non videiis, trepidiis ad ylrum Dei accessit,
sicutpolliciius est, iniroducat. i Et regressus ih ora- et cahsam fugre surc ei exposuit, sciscitahs ab eo
toriunijConvocaiis fralribus, hortatur eos impen- utfum el ipse angelum vidissel. Al ilie : <t Beue,
dere sibi ministerium sacrre unclionis (125) cum inquit, vidi ef quredicisauriivi; sed benedicium sit
vialico Ddniinicicorporis. -. homen Deibmnipotehiislquia,Jicet a le sin) felictiis,
20. Nocie sequenii, languoris sui oblilus, eccle- in sacro lamen -Deimyslefip nonsum ab eo deser-
siam inlrans offlcium explevit, et fesiduum noctis tus.' i Inierriixit enim ei hi.pdls quibus potuit, ne,
spaiiuni divinis laudibus expendit. Mahe atilem ;D dum viveret, cuiquam rem illam iriiiotescerel. Obiit
solito niore, linteo prrccinctus pedes pauperum auiem S. Oswaldus anno gralire nongentesimo no-
lavit, et psculans eos et lcrgens, quindecim psalmis, nagesimosecundo.eiepiscopatus sui trigesinio(128),
qhpsvihler ipsum niinislcriuin psallere solebal, de- pridie Kalendas Martii.
canlatis, subjunxil : Gloriq Pqlri et Filio el Spirilui 22. Poslobituiii vcro ejus anno duodecimo, Al-
sqncto, Et ciim pauperes soliias gralias assurgentes dulfus (129) Eboracensis arcliiepiscopus revelatione
exsoivisseiit, ipse dicendo et Spirilui sanclo, anie divina admonilus Wigorniam, ubi S. Oswaldus se-
pauperum pedes in manus Cbristi spiriium (126) pulturam clegeral, properans, ossa sancti autistiiis
Ciiiisit; Cumque ad ecdesiam quam erexeral defer- de terra levavil, et in scrinio eum inaximo honore

, (125) Unetio infirmorum ubique per id lemptis (127) De Alwini obitu alque rebus geslis fusius in
vialico prrcmiltilur, ut alias diximus. lihro seqiienli.
v(l26) Dominica teriia Quadragesimrc ejus obituin (128) Ergo anno 9G2aut sequenli ordinatus csl
accidisse tradii infra Clironographus Ramesiensis; episcopus Wigorniensis, ul superius prrcstriximus.
sed feria secunda aiii, et rectius, ut dictum est in < (129) Islius iranslaiionis seu elevationis nieniio
observalioiiibu', prrcvi.s. iacia est supra in ohscfvalioiiibus iirxviis. _,
{199 EUSEBII. BRUNOKIS ANDEGAV.EPISC. 1200-
collocavit. Aqtia verO curii qua ossa Iavata sunt, A extra ecclesiam ubeiiim saiiguirieni emisit, et lho^
caecis visum, surdis auditum, claudis gressum, et dum suse curalionis circumslanies edocuit.
quihuscunque debilihhs sanitalem restituit. Vesti- 25. Vgraci flanima urhem Wigornire vice quadam
meiila enim omnia iniegra et illibala in sepulcro conflagranle, tnox ul ad fereirum sancti flanima
odore suavissimo fragrantia reperla sunt. accessit, ignis elanguitjiiec ulterius aliquid assum-
'
25. Monachus quidani Rameseise cancri ulcere pturus in se defecit. Stahat enini pauperis cujusdam
in niaxilla ita percussus erat, ut consumpia cute et domus arundine tecta, a sui. medio iniegra efsaija'
carnentida mandibula, midi dentes cum gingivis allera ejus medietate, quasi ad .perpendiculum a
apparerent. Hic in festo S. Oswaldi de scypho, iri suiiiiQousque in tefram conflagrata.
qiio idem sanctus bibere solebat, cum magria devo- 26. Alio in lempore memorata ardente urhe, cum
tione et fide bibens, et sumpto potu vas vacuuni ia- monachi feretrum sancii ad villam defe'rrent,occur-
besceiiti maxillaj siaiim apposuil.et siriclius junxit; rit .quidam qui nuper domum pulchram ajdificave^
et amolo ppst modicum a maxilla vasculo ita lotius rat, et exclamans dixii : t 0 sancte Paler et pastor
jriorbi sanies afque putfedo vasi adhuesit,iit redin- OsWalde, ecce domum meam voracibus Ilanimis ob-
tegrata a languore maxilla nulluni prrriteriii niali noxiam libi dono, el jure perpeluo; possidendani suh
iiidiciurn deprehendi posselin illa. In teslimbnium B luo dominio pono; lu eam, si placet, a praesenti
aiiieni tanii liiiraculi et virlutis Del, maxilla illa periculo liherare digneris. i Introducloilaque in do-
mum illam fereiro ex domovicina Igne penilus.con-
paulo semper rubicundior erat altera.
24. Qiiidam mhtus .ihinfaiilia in qiiadaiij S. Os^ sumpla, auk Patri Oswaldo comriieridala nec ab
nec ulluin vesligiuiiiignis in ea
vvaldifesiivitale vidit queriidam sibi ignoturn reve- ; igrie contingi potuit,
-
resedil.
rendi vultiis Jioniineni, decofa canitie fulgidum.
27. Sreva peslilenlia Wigcrnierisem prpviriciam
sacertioiali veste ainictuiii, baculum nianu gesian-
vice quadam depoprilans, virps ac mulieres, juvenes
tem, quasi a loco sepuicri sancti cpiscopi ad se et parvulos inlerilu
repenlino involvit. Anibulariies
properaniem : ciii coram se Iraiiseunti dum caput
quandoque aut stantes subiio cadebani, et impceni-.
lnimiliterinclinarel, ipse levalo baculp eum in collp tenles inconfessi Honachi vero cum fe-
exspirabant.
percussitet disparu.il. Ad quem iclum ille lerritus, retro sancli anlistilis per circuiliim urbis'litanias
illico magna coagulaii sanguinis massa ex ore illius
in lerram cadente, clamare ccepit: e Succurrite, cantantespro salute populi devote supplicabani : et
eccecorifestim pestilentiatotanon solum Wigorniain.
quneso, succurrite, el ne saiigtiine mep ecclesia Do-
mini vieleiur, hinc me festinaiiter ejicile. J Educliis C penilus reliqnii, sed et villas circumjacentes, de quii-
bus incolse opem sancli imploranies adveneiani.

AKNOTJOMINIMLSXXI.

ANDEGAVENSISEPISCOPUS.

NOTJTIA- SISTQMCAL IN BRUNONEMe


(Gallia cliristiana, vel. ed. tom.'II, col. 126.)

• EuseJiris Bnino sulTeclusest Aiidegaverisis Eccle- rbirographo postea firmavil \6?&, mense Aiigusto,
siaepohlifex anno 1047, vi Decemb. ex Ghronic. ineitibranani Vindocinensis abbaiire, et 1077 in-
Vindocin., quO amio rcdeni B. Martini de Bello stiiiiiieMtiini GoITi-idicomitis scri])iiiin apud; Cal-
Praio consecral, ut aiunt labulre S.Laudi. Concilio moiitem pro ecclesia collegiata Fayrc : hoc eodeiri
Remcnsi inlerfuil 4149, tuncque donationi ecclesire anno pactum iniit cum monachis S. Alliini de pen-
Omnium Sanclonim a Goilfido Maflello monachis sionibus ecclesiarum quae-ab ipsis pendebant. Idem
Vindocinensibus factae subscripsit : Girciter vero EusebiuS ajdem.B. Maurilii per B. Castriguniheril
an. i035 tfansegil cum abbate Frederico Salmu- dominum manii laica possessam redemit, ac lulit
siensi, pro ecclesiis lerriiorii S. Flofeiitii veteris; senlenliam inler Gpfridiim caniorem el Marhodurii
paulo post astilil inauguralioni basilicre S, Joannis scholasticumecclesiaaAiidegaveiisiSjposteaP.erionen-
Angeriacensis in Saiilonihus 1058, nominaUirqtie in sem pi-;esulem, 1081, quo anno diem ultiriiuin clausit
charta Goffiidi comilis qua cessil Majori moiiasierio 27 Aug., ul liolal Ghronicon Vindocirienseel charta
jnonlem Ilidplphi 1059. Anno 1.062ii Nonas Aprilis S. Marlini Turoiiensis fidelem Dei viriini.cleiicalis
dieavil niohasierium novuin Andegtivi, et in notiija ordiuis amicum appellal. Iste Eusebius fuit nolalus
•Vindocinensis ahbatire S. Tj-.iri.itaiisde ecclesia pravrc opiriionis de sacranienlo aliaris, qiia eliam
Vetuli Campi data apud Cfedonum.castriim 1067, infamatus boc tenipore breresiarclia Bei-.eiigaiJiis,
pontificalus sui desigiiat annuiij deciiiium npriuiri : afchidiaconus Aiidegavensis".el archiclavis, qui ado-
1201 EPIST. DE SACRAMElSTO.E-UGHARISTl.iE. *20t
lescens FuJberti prsesiilis docfissimi auditor in iA En lua, magne senesc,jitcel hoc sub foniice gleba •
;acaileir.ia Carno(eiisi,-in errorem Iapsiis, negabat Ad redilum propricesuspirans condilionis,
veritaieiii corpoiis Cbristi 111Eiicharistia, aflirmare Promiltalque licel veniamtibi spes meritbrum,. .
ausus umbrairi et figtiram esse lanlum: corporis Earic tamen accelerel, leclbr, pia vola vovendo.
Dominici, quod liberius ul promulgaret, aiunl Bru- Eusebius igitur insimulajus affatu niiriio Befenga-
nonem Andegaveiisemantistitem in suum errorem fii, ejus hreresi si iioii adhaesisse6itJnino_salicm in-
perduxisse. Damnatus ergo iri synodis Romana, dormiisse negligenier creditus est, dpnec pestilen-
Vercellensi, et Turonensivuhi hreresim juravil, tissimairi Iireresim, quani exsiinguere nascenlem
rursus eam propugnare.arfpgahlei' iiielitus est, ac potuefat, epistola tandem ad hseresiarcllam scripta
loties relapvus, pcenitens tandem eanl abjn.ravii. - ientavit abolere, effairiamssuam pufgare; quam
1060de eo siechronicon Turonense ;.'_«Clare- primtis e niembranis ms.efui,t, et iri publicum evul-
' Anno
bat Berengarius graininaticus Aiidegavensis arehi- gavit doiri. cl. Menardus Andegavensis. Lege notas,
diaconus et, lliesaurarius, necnon magisler schola- eruditiOnis plenas Joannis Picafdi ad lihfum sancli
Tiim el canierarius S.- Marliui, in gramiiiaiica et Anselmi Cantuariehsis de sacramenlo allaris. Unde
piiilosophia clarissimtis et iri neomaiiiia peritissi- -facile colliges deceptos fuisse eos qul epistolam con--
iiiiis,' a Roma discedens Turonis' venit, ihique in tfa Br.unonemepiscopum Ai)degavenseni, el Beren-
iusula quaj S. Cosma: dicilur, s-eculi poihpis ab- gafium iribinini Durando episcopo Leodierisi; qitae
reiiunliaiis , flde per viginii octo anuos assidue atictofi stip legiiimp resiilueiida est, Deoduiiio item
Domino niiiilavit, aliique plures canonici B. Marliifi episcopo Leodiensi, errore natp es Jiiiera D singu-
sanclo nec iion saluiari ejus adnionilione'-] 13 lari, ulriusque nominis inifiali, qtipd non advei-iit
•inulaiisSpiritu,
vcslibus, sese ad illarii iilsulam >
contulerunl. ' Valer.iusAndreas in Bibliotheca Belgica, et Ilistorire
Taiideni Hioriuus est die Epiphanire nonagenarius ecclesiaslicoe pafentem 'illustrissiiiiuiil fiigit,,'ijam,
1088, ac Turoiiis iil clauslro S, M-uiini parle lteva eplstolam nomine Durandi"ad annum Cbfisti 1033
sepulius cui epi.taphiiinr.sci-ipsitllildeherius postea referenieiiT,,qua3eliam habetur lom. Illj Bihliolhecaj
opiscppus Ceiioinaiieiisis,; magiire eiiiditionis et Patrrim, iri qua auclores editi Jom. VI, qui contra
-sauciiiaiisjiitcr piresulesGallicanos, laudaius etiam Berengarium scripserunt, Laiifrancus Canluafieusis,
lioccc encoiioniio a Baldrico Burguliensi ahhale in Adelmannus Bfixierisis, Algerus Corhiensis el Giiit-
cariiiiiiihtis bisloricis. mtiiidus Aversanus; qua de revq.upquejconsulcndiini
, esl Sigeherli ChroniGOh ad aim'. i"05i, Legeiidus
TniaLcilinoriimfacundiamdrcidafioret; eliam Vincentius, lih. xxv, cap.30,.et ex ep sanctus
Duin ISerengarioTuroui vigueremagislro. Antoninus, lii, 16, cap. 1; BellarminusVtom. II, lih. i.
Pcrro Laimorum fqcundia florida marcel, D,eEucliaristia, cap. 1, et lih, ni, cap. 8; Baron.,.
Inviaa sors Turonisubi iantum lumen ademil anno 1088, ubi de niorle Berengarii agilur., et de
(Jfaudiiur in Jario Itbi, do.cidr,junua vilm, epitaphio seu epiccdio quod liiidebeftus amico Be--
- Vei mqgisin Jano paluit tibi jaiiud vild', rengaiio appostiit, ...

:;.\ElJiraiI'BTOMOTP '-v':-

.' EPISTOLA v ..

v AD,- 'BE,MNQARitfM.::MA€K^
De sacramento Bucharislice,

(Edidil Franciscus DEROYE|antecesshr Andegavensis, in libro cui titulus : Vila, Hwrests ~ei Pceni-
..'„.:': , tentia Berengarii.Ahdegayi, 1656.) V V

Fratri et sinecrae dilectionis cultu ampleCtendoD 1 consilio lal.e respoiision^s elegi iehjperamen.itini
. consacerdoij B. E. salutem. 7 quod a veritatis tramile nuljo efrofis diverticulo
Scripsisiis ad vos perv.enis'se:;relalu credihilium deviarei, et universalis Ecclesiaj sublimioribus et.
tesiiutn Gaufridum Hartini sumhia opect prrcconio dignilale el erudilione personis, supef.bae.fe cOm-,-
. puhlico irieptioealque insariiaj Eanfrahci sufiiagari, molis offensiohis scandaluih jurevincutefe;. jiiihiriie
ei quibtisdam iriierposilis ohiestati, eslis, ut vos ef deberel, quod; et simpliciores fide.;aitiri^ere:h)ey.ita-
•-'
ipsuin sub jiidice audifi faciam, in libro B. Amhro- hiliter oporteret, et eruditiores quosque fasiu aliqtio
sii De sacrairieiitis. Super qriodquidresponsiiquidve transcendere non liceret. Quqd quidem relictisjur-
consilii mihi vohis, quse (si dignafemini) liabeam, bulentis dispulalionum rivulis de ipso veriialis fonfe
patienter ajquanimilerque adverlile. Veritalis asse- V sirtcerissima abundaniiaperflueriti, et singulari sin-
reridte an fama>qtirerendregratia, nescio, Deus scil, gularitaie salubri, et nobis ipsis necessarium duci-
hsec orla motaque quajsfio, postquam Romani orhis mus baurire, Ct oinnibus quibus placeret riobiscum
iiiaxiinaiii pene partem pefagravit, ad ullimum nos proponere, quod est: Dominus Jesus pridie quam
cum infami loiiginquorum*elvicihorum redargulione paleretur, accipieiis pariem in sancias ac venerahiles
'
acerrime pulsavit. Conlra quod, quamvis bumili manus suas, elevalis oculis in ctclum, henctlixit,
Jiebciique meo sed el docloruin et,'in<$ meliortim fregit, dedit discipulis, dicens : Accipite et in andu
1203 •..•-. EUSEBUBRUNONIS ANDEGAV..JEPISC.EP.ST. DE SACRAM,EyCIi.. , 12d'i7 .
cale ex lioc oinnes: hoc est enim corpus meum. A vala, aut a nohis non hene inlellccla, aut nou plene
Simili modo accipiens prajdarum calicem , ilem inqnisita iriconvenienler protulerimus, scandalum
gratias agens benedixil, deditque discipulis suis, iliud, quod tantopere fugimus, incurrainus, et cum
dicens : Accipiie ct bibite ex eo omnes; bic esl unus dc pusillis Christi scandalizalor mole asinaria
enim calix sanguinis mei, novi et ajlerni teslamenti, ad colliiiii suspendio ct in piofiiiidum r.iai-is pra;ci-
mysterium fidei, quod pro vobis et pro multis effun- pitio judicctur dignus, nos lolius Eeclesirc scanda-
deiur in Temissioneiu pcccaiorum. Ilrcc quoiies- him jure meriloque exIiori'escimus_ nec liniere ob .
cunque fcceriiis in mei memoriam facietis. IIujus hoc nos frusira pcriclitari dissimuiamus, cum salu-
verbi, perquod omnia facta sunl, virltiie el efleclu hritcr el cum quiete pacis Chiislianaj conienli vi-
panem post consecrantis in bsnc jverba sacerdotis vere possimus sacrosanctorum illorum verhorum
sacralionem, verum corpus Cbrisli, etvinum eodem Gbristi, quse superius posila sunt, simplici compeii-
modo verum sanguinem csse credimus et confiie- dio el sufficicnti sanctaj fidci firmitale, quanlum nos
mur. Quod si quis hoc qualiter fieri possil inquirat, senliinus el mullos nobis saiis snperiores viios sen-
non ei seciiiiduin naturre ordinem, sed secundum lirc cognoscimus. Hoc consilio qtierimoiiia, qurc
Dei omnipotcnliam respondemus : El hoc el omnia in prresenlia Doniini Geraldi, tunc Icgati apud
qurcctinque voluil fecit Deus in coeloel in lerra, in Turonuni, emersil, sedala esl. IIoc consilio eo-
niari.et. in omnibiis abyssis. Neque. euini qiialiler dem tumultiis qui iu audiciitia domini Eldebra-
secundum nalurrc ordiiieni Verbum Deus, in "pfin- ' rini ih eadcm civilale eJTerbuil sopiius esl; bac
cipio apud Deum, de Spiritu sancto el Virgine con- vcridica confessionc cxaclioni principis hujus no-
cipi, cl quomodo post resurreclionem \erum corpus stri, in capcllula cujus in vesira epistola menlio-
Domini Jesu ad discipulos clausis januis inlromiiii et nem fecisiis, satisfaclum est, ct rcdiviva pesiis,
palpari poltiit, qurriibet verhorum afHiieulia disse- quie nescio quoruni improbitate cxagitata capul
rere poiest, et tamen secundum Dt>ioiniiipoieniiam extuleral, doiiiini Bisoniiccnsis arcbiepiscopi ct cru-
iii verilate facta esse firmissiiiic cl lidelissime credi dilorum qui adfueruul auctoriiate calcata cst. Ac
iiecessarium esl. Si vcro aliquis qui de hac re Pa- miliam aliam de bac rc dispulaiionem vel conlro-
tres doctoresque nostri senserini quithe scriptum versiam, liecaccusalofes, nec defensores,iiec lesies,
lvliquerinl a nobis rcquisicril, ad eorum Iibros, si nec judiccs, nec causidicos, nec audiiores, me qua;-
ad lioc idoneus esl, euui niiliimus. ul quidibi inve- rcre, procurare, congregare aliquando sciatis. Oir.-
neritdiJigeiiterlegat, pure intelligal,el quod accom- nibus vero pro hac re, hie yolerite, quod si parum
niodalius evangeficae veritati. senserji,|Cum graljar r, est, quainvis parvipendatur> contradicente conven-
ruin actione et sfudio fralernajeohcordile-sibi eligat. ; tum-publicum aggfegare volenlibus, cprisensum non
Porro nos non-Patriim scripta eoriteniiiehies, sed nec iribuam, cpnlluenlibus liUrriiiitatis me» personani
jlla qua Evangelium legentes (neque enim ipsi viven- su.btraham," confligeritibus audienliam, perseveran-
les et scfibentes hoc voiiieriirit et in suisopusculis ne tibus corrimunionem, est enim Causa ter proviiicire
id fieref volueruni) eorum senlentiis, salva_ qurc pis nostrre -judicio lerminala, qUarto sedis aposlolica)
dehetur feverenti.a in lanlae reidiseeptalione absti- syriodi senlentia exstincla.- "ValeteE. (1).
jiemus, he si Palrum serisa aut aliquo eyenlu deprar

1 P) Epislola illa docel omiiirio quam riiagna fueril D ul slatimdocet auctor GailiaeChristlanre. An qtiotV
E.usebii fides,.quam pia simplicitas, dum ,ex solis a Reniensi cpncilio rediehs (cui adfriit inter pahna-
Chfisil yefhis riiordicus assefit iri sacrosahcta Eu- res):gIoria yicerit invidiam? Hincforfe qhidamyeii-
anjiriali lnverecundo
charistia yerilm esse Cbrisli cprpus et sanguineni, befones iri eum non satis bene Brurionem
duiri ita iiitellectuih suum captivat in ohsequlum vullu sparserunl in vulgus anatliema adhaercre : Eomo
sanciissimse iHIus fidei, ut de ea nec disputaTe, riec Berengario. Nec viderunt illud sacerdotem morietur
coiitroversiam movere, nec alibi qurerere.velit prss- quwunque fecerit superbiam inCum Sauiuel spernere-
terquam iu verhis Chrisli. Et lantum ahest ut Beren- (Deut. xyii), nee eliam illud;:
gario adhajserit, quin potius.eutn fugefit nec v.ohie- 'tur a Jud8eis, ait Domirius:Non tespreveruntsedme
noii patiuntur
lit audire aut admittere ad; epngressurii auf collo- (Ueg..viii,"7). Unde el sacri canones
quium.Undenam •igiturea suspicio In nostrunj hunc episcopum a plebe aut vulgaribtis bomiiiihus argui
. Brunohem ? an quod 6eri>pga'fiu'mTuronibus eyo- aut accusari, ne temere macula oiiinihus ponatur in electo,
eaturii vstalirii elegerit archidiacoriuih ? sed sanrc can., Non esl n, q. 7. Ex quibus Bruno ab
mentis erat eo lenipofe. An quotl1«riitflos virtutilms ea suspicione vindicandus videlur.
.offeriderel,? nairi. et piissiinus erat et doctissiinus,
..,'-.'', DOMINl'';MLXXXil..;:'''•-'''";. '""
7' A<NNO;

-:-- \ -TOTITIA HJSTORICAi. "

V.' ;-'•- (ExGalliaChrisiianq, nov. edit.,tom. IV.)"

'
Gebuirius, qni.el- Gibuirius, iirio eiGebbinus dictus A A
est, ac successu teriiporis mutata prima nomirtis ^nandarri provincialium arrogaiiliarhi :» Nihilnega-
llttera iri J. ejusdem soiii, Jebuinus appellalus est, vit pontifex, tot praeclaris nQvi antistilis dolibus
- nt videre est in commotus.
aijliquo Lugdunerisiiim prxsulum
indice relalo in antiquitaiibus ihsulae Barbarrfi.De- . Atiiio'1078 memoraiuriri Cliarta Widelini Eefen-
riiqtie per apocopen unibs.litlerae Jubinus nuncupa- sis coriiitis Saviniacensi cosriobio liorinulla cQnce-
ius, ut yidere est in Missalibiis, Breviariisque ad dentis; sic enim iri ea temporis nota inscrihiiur r
usum Lugdunensis Ecelesla?, ex hoc vero postremo ( pomiiiollenrico IV Angusto belluih7cum VRoduI-
nornine manayit Gallicum sainlrJubin quo a vulgo v.pli'0 rege gerente, sanctcque papa Hildehrahdo in
designalur.. Fuit Hugonis III comilis Divionerisis apostoljco solio residente, atque aicbiepiscopatu
fllius,-fuit et postea Lingonensis archidiaconus. Ejris 7 Lugdunensi sub Tegimihe donjiniGehriiniVqiiiesceii-
ad episcopaturi! electioiieiii sic refert Chronicon'V te : domino ellam Dalmalip Saviniensis hacrilum
Virdunense :. 5In synodo Beduensi quani ahno 1077- tenenle .... . niense Maio feria 2Vel iv;(die) anno
teiiuit Hugo Diensis episcophs et legatus apostolicus, Domini 1078, indiet. i cOncurrente vi, epacta iy. »
quinta die, quia Liigdiinensissedcs, IJumberto Si- R rj. Eodem anno seu politis sequenti jrixiaThodieriiuni
hioniaco expulso et in Ipcis Jurensibus mohacbo , anni inclioandi"mpdumVPctTus Alharieiisis,:episco-
facto, vaeabat aniislite,- totiijs concilii assensu ele-V :. phs, Romanrc-Ecclesise cardirialis, ,ei paple iegatus
ctus GehuinuSarchidiaconus, vir moruhi probitale- ih partihus Bufgundia;, episcopo M-afiscoiierisi- Lan-
venusius. Id a;gre tul.it Eingonensis, prresUl, con- drico, el Gehuinb^archiepiscopo liUgduiiehsiiVighill-
queslris quod Patres dex.triimsibi pcriltnn eruissent. cai se cx parte domni papae eos excOriiiiiuiiicatuTum,
cui suum abstulissenl archidiaconum, virum iri ec- nisi a molesfiis quas Cluniaceiisihtis nionaciiis infe-
clesiaslicis et scecularibus itegotiis pernecessdrium, runi, -ahstineant.. i Actum VArisseapuci S. Beiriar-
inVquo suum ipsius consilium, toliusque; dicecesisi dum,.viii Februar., indict.ii. J Circa liocipsum
solatium residebat : sed prsevaluit concors senieiilia, t-Jinpus Gebuinus videlur Rpmani cum honnullis ex
concilii, quia sic erat prsefinitum etplacilum-in ocu-. suis canonicis peliisse; id enim.sigiiiiicai.;GregorJus
lis Domini. Nec mora, uno die, id.est Domihico xvr epistola 56, lib. vi.ex quapatel lunc regtiiarem,
Kal. Octohr,, Hedriresumma omnium exsultatione et_ commuriem ac peculii experiem vltain jiixisse ca-
1
iripudioi.a legalo consecratus est. Nec id tantuiii, thedralis _ecclesirc canoriicos : enini verp cuni a
sed slalim pallium prp eo postulavil Hugo, liis ver-. Landrico Matisconensi episcopo, facto ad haric-c.au-
bis : c Shhimbpere poseiiuus-iit per dominum Va-- c'sam ( poiUiflcis cognjtore anatheriiate pefculsi fuis-
lenlirium episcopum pajlium nohis niittatis ad con-- senl, quia eommunia Ecclesire hpna infer separfiti
firmandam ordinalioiiem religiosissiiiii-Lugduhensis s fuerant, ut privaiim viverinl;7 cuihque nohnulll-
Ecclesire archiepiscopi contra ohlatrantcs hrcreticos, RomanTprofecli fuissent utel absolutioneriiet bene-
el d.e regis indigrialidne adversas ordinalionem Dei :i dictionem impetrarent, banc non taninnl rioh, con-
carnaliler glorianles; ipse.enim postpositis pmnibuss cessit ponlifex, imo-aposlolica auctorilate prajcepit,
.ucommodis.et periculis penurise afque itineris san-- ut qui sic acquisierant omniho dimitfereut.-volens
ctilatis veslfse Conspeciui devotissime se prsesenla- .- -it nobilitalem, qua iriter omnes Gallieanas Ecclesia.s
ret, si Ecclesia illi eommissa landiu languida et-t Lugdunensis resplenduil in religionis exeiriplQ,jiiinc
pasloris Solalio destituta, qtioquo modo absenliam ii quoque vigilanter cuslodiat;. ut et gloriam qu?.m
ejus sirie magno delrimento pati pottiissel. Valen-- Iiacienus pra?.cseiefis illfs habuif"in dignitate, nunc
tino episcopo prsecipite .qiiaienus, circa feslum'
n"' augere incipiat in forma reiigionis. An. 1080 ,ah
saricti Joannis Baptislae,prout nos cum eo condixi- i- Hugone abhate Cluniacen.si Tpgatus favit electieni •
mus, ecclesia sua ad celebrandiim officium illtim n Walterii Cahilonensisepiscopi-.EccIesiseSavliiincensi
accipiai, quia valde opporiunus videtur ad oppu- i- dedil basilicamS.MarisedeJo.... apud LiigdtinHiniu
1207 GEBUINl LCGDUN. ARCIHEP. . 1208.
curia S. Nicetii, ipso pontifice ibi jaceiije in sRgrilit--A cbronicrc nolre corrumpi poluere; el comipias
dine. Certe calculo. lalioravil et acutos morbi illius reipsa fuisse inde patet, quod in chariis anni 1087,
paroxysraos lanla paiientia perlulii, ut, in virtutis iiidictionem decimam altera, altera septimam cum eo
prsemium illius curandi vim maximam habere pras- annp conjungat. Inde iterum quod in prima dies
diceluf, et ea ratione a Lugdunensibus ct finilimis assigneiur sextus: ante Non.as Februarii, qhi, talis
iriy-icelur. lu veteri Lugdunensis Ecclesire Marlyro- nunquam exsliiit hoc mense. Inde demum quod nec-
logio vitse ipsius terminus consignatur decimo octa- genuinum, necinlelligibile quodiiabel prima charta:
vo Aprilis. In Necrol. S. Benigni Divion. legitur : Actum vi Fehruarii, sexto et.deciinoquinto. Aliunde
; c xv Kal. Maii deposilio D. Gibuini arcbiep. Lu^ vero, si quid in ejusmodi rehus historicis cOnstare
gdun. i Jacet in ecclesia S. Irenrci. Ejus tumulo potest, Hugonem Gebuini locum anle annum i087,.
superpositum est allare Deo sub ipsius uomine imo et anie 1086 oblinuisse demonslralur. Argu-
conseeratum, et uii sanctus iu sua Ecclesia co- menta referre necesse est; non quidem omnia sed
littir. ' prascipua.
j
Ad annuiri ejus ohitus quod spectat. in antiquis Primum dicitur a S. Anselmo Liicensi episcopoj;
monumenlis non exprimitur. Dominus de Laniure quiin epislola scripta Pontio, ex GasreDeimonacho,
ejus vitam ad annum usque 1087 exeuntem prolen- " ahhati Fraxinensi, quam refert Mabil!on,mehiionem
dit, et protendendani probal ex veteri ms. coenobii facit veherabilis Pairis Hugonis Lugduneiisis archi-
Saviniacensis, in quo veteres illius labulss conti- episcopi, et ad ctijus calcem juhet suo nomine salu-
nenlur, et tres charfse referuntur, in quibus Ge- lari domnum Lugdunensem archiepiscopum. Cum
buiiii adhuc viventis meniio fit annis 1080 ei 1087.. ergo in ejusdem Anselnii Vila ah uno ex surc eccle-
Prinia conlinetur codicis folio 125 sub hpc tilulo . sisecaripnicis scripta, dicatur : Anno ihcarnatioiiis
De ecclesia S. Mariaj de Diniciaco,., et ecclesiam de Domiriiiioslri J. C. 1086, episcopaius vero sni anno
"Comiaco... nec non et capellam de Montelardo... xui, indict. ix, obdorniivil iu Dpmino xv Kal. Apri-
IIoc donum Iaudavit archiepiscopus Gebuinus in lis; constat ante bunc anniim Lugduni prsesulem
clioro Lugdunensis ecclesise, tesle Landrico Mati- fuisse Hugoneiri. Secundum sfPRehitat Grego-
sconensi episcopo, Bladino decano, eic... Aeium rius VII papa; sic enim epist, 19, lib. ix, iirscribii :
incapithlo Saviniacensi sexto nonas Fcbruarii, sexto t Gregorius episeopus, servus servorum Dei, dilecio
et decimo quinto, indict. nona.epacta teriia, cyclo in Christo fralri II. . . . Lugdunensi archiepiscopo-
decinio riono, regnantelienrico in Bufgundia. Scripta H. _.. . J llle non potest alius esse ah Iiugone Ge-
niariu Stephani vicGcancellarii anno Dom. 1086 se-r _ buini suceessore, lum quia H p.riiria,esl illiusnomi-
ciinda exslat codicis citati fol. 122 quo Agna cuin ' nis iittera; tum quia is cui scribii, Romanre sedis
filiis suis dat S. Martino Saviniensi pro filio suO Iegalus erat, ut ex contecta patet, quam dignitaiem
Lenchone quem,tradit ordini monastico in eodem nunquam habhil Gebuinus. Sed ,et epislola 52 ejus-
loco, dimidiam partem de ecclesia S. Joamiis de demiibri dala est venerabili Lugdunensi archiepi-
TJnerna cum decimis et appendiciis suis. Actuin scopo, ac simui sedis apostolicse legato, ut ctiilihet
pago Lugduni- cceiiohio Saviniaco, laudanie. arclii- cain legenti palam esl. Porro conslat obiisse Grego-
episcopo Gehuino,. mense-Jtinio, feria quarta, luna rium papani anno 1085, die 25 Maii. Ergo jam antea
quinta,. regnanle Philippo in Francia, Heiirico in Lugdunensem sedem occupabat Hiigo.
Burgundia,, aimo incarn. Domirii millesimo oetOr Teftiuhi illudque invictum Jjabemus ex Viia ejus-
gesiuio septiino, ind. decimi. Tertia jacet ibideni, deni Gregorii VII, ab auelore syrichrono, Paulo-
eodemque- fol. Ea S. Saviniensi Ecclesise.. ... ubi scilicetBeriirediensi conscripta, in qua lirec Iegun-
D. Iteriiis secundus abbas pfseessevidetttr, Ernien- lur : Rogatus (Gregorius papa iriextremis positus) -
-gardis bona. dat pro sua sepultura, ecclesiam Sl uf in tarita fidelium perturbatiprie sibi successorem:
"Verahi in Graziaco. Actum pago Lugdunensi, cceno- designaret triuni edidit optionem, videlicet
hio Saviniacensi cum laude arcbiepiscopi liebuini, p Desiderii cardinalis et abbatis cosnohii Cassinensis,
aiino Doniini. incarnalionis roillesiriio octogesimo atque revereiidissimoriim episcoppruni Oitonis Os-
seplinio, ihdict.. septima,-meuse Junio. feria quarta, iiensis, et HugonisLugdunensis. Addilui-que: Veruni
Juna quinla,.regnanlePhilipporegeinFraiicia, Hen- quia ... sua luslfans gubemacula procul aberaf,
iico in Burgiindia. Hsecquidem validissimavidenlur, suasit eligi vicinurii Desiderium. Tdem confirinaiur
iino indubia, si bene exscripsit D..de Lamure; si ex Vita Desiderii, seu Victoris Hf, in qua hrec le-
aulographa stinl iiistrumenla qure exhibet, noii vero gunlur.: Anno Dom. incarnat. 1085, iiidict. vm,
trarissumpta. Haareo tamen, imo in contrariam sen- "Gregorius VII iriterrogatus anle diem lerlium obitus
ienliam, vi veritatis abreplus ire cogor non esse "sui ab episcopis et cardinalibus qui-.lunc una cum
autograplia qure refert inslrumenla,. vel indepro- Desiderip prsesentes erant, qaid jipst suum obituni
babilissimum sit quod curri iniiuineris aliis in unO de Ronianre sedis ordinatione juberet, respond.it n%
eodemque codice continentur, quss nisi ab uno si unquam aliquo lriodo possent, eumdem Desidc<=
eodemque exscfiptore esarari nequaquani potuerunt. rium ad hoc oujcium prompyerenl; si vero hiinc
Aique atieo vel oscitaniia vel inscitia amanueniis nullaleiius fleclere ad isla valerenl, aut arcbiepisco-
e-rror ppltiit irrepere; -veldelusqexscriptofis aspeclu puiriLtigdiinensemUgonem,.aul Oitonem Ostienseii]a
$209." EPIST. AB RODULPHUMTURQN. . 12i0
aut LuCensemepiscopum, quem priu.s ex his hahere -_, A landiani in append. ad dicm 25 Maii tom, V cjusdein
possent, in papam eligere post obittim suum quan- mensis part. i, pag. 1951, aiunt enm obiisse 1082,16
tocius feslinarent. nrccadeo clara-sunt elexpressa,' Aprilis, vel, ut alii voluiil, 17Maii.
ut ab iis recedere vix possibil.e videatur. Hinc Bol-

- ; HEBllIMl- ';7',7

LUGBUNEKSiaARCHIEPISCOPI

"
: . IPISTOLA •:

AD RODULPHUM TURONENSEMV

(Bibliolheca Pqtrum Lugduri., tom. XVI, pag. 768.)

G. LtigdtinetisisEcclesise presbyler indignus exi- B nostri, et nos ex charitale vestri; eflicfaniuf.1 Unde
nlio Patri et specialiter colendo f R. Turoriicsesedis tauto magis ac magis vestra apiid pium Redeiiipto-
arcbtepiscopo cum grege sibi conimisso 'seienise rem erit uberior, quanto magis huniiliialem per
bealiiudinis gloriam. '. quaro cunclorum fratrum coricordia, et.sanctrcTini-
0 qtiam bona et quam sublimis est bumilitas, versse Ecclesise unitas' cus!oditiir,,retiiiei-e;sTiidue^
quse potentes elatos de sede superhire dejicit, et ritis. De chariiale j'gilur vesira,; slciitfeyera.de
pauperes humiles destercore erigil (P-sn/. cxri, 7)! charissimo amico confidenjesj aj.ires,p.ietatis veslraj
Ipsius esl enim tanla poleslas, ut per ipsam de la- _fid.ucialiter puls.are non du.bilamus, pfochl-dubio
bore ad requiem, de morle ad vilam, de poenis.ad credentes quod miiiime paiiamini: nos lcplili-islari,
gloriani transire deheamus. Ipsa estper quam fortes maxime in lali re, iiiide anima yeslra nihlfuin po-
depi-linunlnrj' huiriiles" exallanfuf, humilitate pro- terit adjuyari. Esl enim vobis abbaiiaquredairi
feclo Deus.super omnia manens de forii armalo no- ^abiiiiaciis nomine, loeus ab antiquo iipbilissiuius,
hililer Iriumphavit, et deihrindo, qiiem capiivum ariiiiiuain Deo( gratias. adhu.cservans-nobilitaieiri/
tenebalVexcIusit humiiitas Deij pfopler quod i exal- qui suo jam diu est orbalus'pastqre,vpro.quq rogo
tavit illum Deus, el dedit illi nomen, quod esi sriper ego,' rogaf Ecclesia Lugdiineiisis,'.'pro quo liuc ad
ouine nomen.(Philipp.H, 9). » Hac ilaque viriute G vos imploraturus venissem, nisi quod lotacTanlis
vestram benignitatem plenam esse reperimus, CUBI ihfirmitatibus premor, ut non dicam me ad vos ire,
sanctaj mese Lugdunensi Ecclesise more pfsedeces- sed respirare vix lieet. Nune igitui-, quiaprsesentia
sorum vestrorum tam bumilliniadevotione, lam cha- corporali vobiscum esse iiequeo,Spiritii auieni vo-
rilaiiva supplicalione' iiumililatis ac toiius obedien^ 'biscuin semper maneo, depreeof utin "ii.ri.pspirilu
tise obsequium reddere non dedignamini. Unde qua- congregali domnum -J-B., Majoris mohasiefii ablia-
tenus penset magnitudo vestrre discretionis, curn tem, eurii multa dulcedine ex nostraparteel yeslra,
. quanta dulcedine, cum quanlo; charitalis fervoie moneridoVdeprecaiido exorelis, quateniis ihihi suo
liuniililatem veslram djligamus, Cerli quod nos avb- dilecto, et desolatis frairihus inisericordiarii suafn
bis diligi scimus : quia Scriptura dicil : Arriqlanima poscentihus, consulere non diffefal...MiftatPaliem^
amantemse. Prajterea sciat dileclio vestra quod cuin 'riiiltat pastorerii, qui cuhl tanla cauiela gregeni
tanla dulcedine vos aftiamuS,-ul si vestra poslularel suUm Cusiodiat, he ariliquo, hosti e.x aliqua parte
necessitas, qua dileclione Aposlolus pro Galatis adilus pateal, per quem, ad ipsumgregeni iinquam
oculos dare profitetur, eaderii rios oculos riosfros pro irrhmpere; valeat. Valete.' Omhipijteris Deusviiain
vobis Cruefe, et "pro vohis dare noii dubitaremus. vestrafn: per mtiltofum arihorum
- curricula extendat»
' •:..-•
. '.
JSTam ubi hiniiilitalem mairi- vestrse osteridilis, quid "\\ et post longa lempora in coelestis vos patriremens&
'' '
aliud Iioc faciendo "agitiirj riisi ut vos ex debito suscipiiat. Itenl vaiele, mandalis irisistite." *-
'."ANSODOMIKI-MLXXXH. , .,.-.:. -V..
"
GALTERIUS

COGNOMENTO SAYEYR MELDENSIS EPISCOPUS.

HOTITIA ; HISTORICi.
(Ex Gallia chrisiiana, noy. edit,, loiri. VIII; pag. 1608)

Gallerius, uicius Saveyr, id est Siipicns, quoJ A I Pliilippi regis anno 1071 in conciiio Senonensi con-
disposuerat Bernerus prsdecessor, al morte prse- firmaniis donatam ecclesiam Sancli Andrese ab
yciitus adimplere ncqaiverat, fralribiis eccuobii Ilugone Trecensi ascetis Cellensibus, eodemque anno
Lacelleiisis duo altaria douavil in villis Laceila ct prsecepto Burchardi, Corbeliensiscomitis, pro eccle-
Vaira iv Kalendas Aprilis lO-iS, flcnrici regis anno sia S. Exuperii. Inler concilii Parisicnsis, anno I07i
xvi, cujus placito pro nionacbis S. Mcdardi adver- babiti, Paires annumeratus subscripsit diplomati
siis Robertum Cociaccnseni subscripsil amio 1047, Philippi regis omnia hona Ecclesisa Compendiensis
ejusdernque diplomalibus pro cella . sancli AiguKi confifmaniis. Concilio Senonensi atiftiit anno 1080,
coeiiobio Sancti Petri Trecensis unieiida, et pro ca- eodemque Meldensi, in quo S. Arnulfus creatus es
nonicis Carnolensibus anno 10-18.Eodem anno asli- Suessionensis episcopus, amolo Ursione, el Lam-
tit concilio Silvanecleiisi, uhi restilulum et confir- berlus Morinensis excommunicatus. Terram Moris-
mamm Sancto Medavdo Caslelhim de Vico. Ab sarti Gauterio abhali el monaehis Ponlisaiensibus
Henrico rege cum Wascelino de Gbalinaco missus circa id lempus approbavil. Subscripsil judicio a
fuil anno iOSOin Russiain, ui Annam, regis Geri- PhiJippo rege lalo apud Pisciacum die 6 Januarii
«-.clonis filiam, pc-teret in uxorem ilcnrici ipsiusi anno 1082 in gratiam iiionachoruin Sancti GeriTani
posl prioris obituin, quod Russirc rex gralanter B adversus Hugoneni 'mililem, coguomento Siavelltim.
accepit. Detcctioni corporuin saiictorum niai-iyrumi Sigillum quoque apposuit stium charl.» Richeris
Dionysii et sociorum ejus in sede Sandionysiana ad- archiepiscopi Senonensis ccclesiam Sancli Baldi
fuil anno 1055. Sacro Philippi I rcgis anno 1059l lnonasterio Sancti Remigii cjusdcm urbis conceden-
iiiierfuit, eodcmque 'synodo Romanae, uhi definita: tis anno xsm Philippi regis. Galterii ohitus nolalur
quercla monachorum Sancti Alhini adversus Vindo- xiv Kalendas Novembris anni 108*2in Chronico S.
cinenses, uno ex arbilris Galterio. Subscripsil di-. Pelri Vivi. In Necrologio Meldensi cominenioratur
plomali Ilenrici I rcgis pro restauralione Sanclii boc modo : IXKalendas Novembris obiil Galtcrius
Mariiiii a Canipis anno 1060. Meinoratur in prseceplis_ Saveyr, Meldensis vpiscopus, qui cledit ecclesice B.
v Philippi regis an. lOGi pro monachis Sancti Petrii Slephani ecclesiam S. Mariini. FuJcoius habet diem
Senoiicnsis, et 1060 pro ccenohio Situcii Nicasii. 20 Octobris in bocce epitapliio, ubi scpultum dicit
iiiterfuit dedicaiioni ecclesise Sancti Martini Cam-. in ccclesia Majori, quam de novo construxerat :
pensis,etsuhscripsitdip!oinati Philippi rcgis pro ea- Bic pius antistes silus esl Gcdterus, honesta
dein ccclesia anno 1067; eodemque anno litlerig* Ctii damus hcecmaler spmisaque salva fuit.
"
ejusdem Villani de la Gliapelaude S. Dionysio dona- ,C Quam ne pceniteai te clarum vota secundum
tam confirmanlis. In concilio Burdegalensi anno- Rcm tulil glorificala virq.
I0G8 leclaj sunt ejus lillerse quibus testabalur cau- Cum sitpreliumque
' iners, inculta simul, cum nuda venusta,
sam de cella Credonensi in synodo Romana secun- hanc quantum ccrpbre, mcntepolest.
Erigit
diir.i Vendocineiisesadvcrsiis'nionachos Sancli Albini1 Banc novat, hanc ornat, culluque reformat cl arle,
a Nicolao papa f uisse definilam. Dedicalioni Sancli'' Hanc facil ecclesiam, cliruta facla prius.
Quinlini Bcllovacensis astitit anno 1069. Subscripsit1 Oclobris bis dena dies fuit exitus cjus :
instrumenio Gaufiidi Parisicnsis cpiscopi pro mo- Mmsta dtes, qaalis non fuil ante suis.
riachis S. Geiniaiii a Pratis anno 1070; diplomali
12.13 ALPIIAJSUSSALERNJTANUSARCIIiEP. — KOTiTIA IHST05UCA. 12!4

O-ALTERSI SPISTGSiA

; AD BARTKOLOJLEUM. TURONENSEM ARCKIEPISCOPUM

De cella Crcdoncnsi in concilio Romano sub Nicolao papa Vindocinensibus asscrla.

(MAASI,Concil., t. XIX, col. 901.)

B. Turohensi arehiepiscopo, E. Andegaveusi epi- A Kivernensi, et Cenomaiiensi, alque Arelensi el Li-


scopo,et coftjili GAEFriihoHbGoKivernensis episco- minensi seorsum eunlihus indagari jussit, cui su-
pus unicuique perpelure felicitalismtinus. pradicla secundum jus concederetur ecclesia. Nos
. Prreterito anno dum RohirBiji sancla synodo esse- vero ul ab utrisque monacbis audivinius, idipsum
mus, dubitahilis querela ad aures papre iS. venit de papa? retuliinus. Ipse vero iri plenaria synodo supra-
qiiailam ecclesia S.\ Glemeiilis GfedOnensis, quam diciam ecclesiam S. Trinilalis cocnobio \indicavii,
saiictie Trinitalis Vindocinensiis Ecciesire fralres, ei quoniani boc judicavinnis quod nemo fevuni quod
S, AlhinivTiioriachivihyiCeri) pi'6ponentihus nobis leuet ab aliquo potcst dimitlere ecclesirc, ncc al.cui
ostenderant. Papa vgro, pluribus iiiienlus, lioc Me- • nisi per coiiiiiicaliim illius a quo deseendil. Valeic.
tensi episcopo alqtie Tricassipp , nec' iionet mibi

.4SNO DOMIXIMLXXXV.

'

ALPHAOTS

SALEMITANUS ARCHIEPISCOPUS.

. fiOTITIA EISTORICA.
Italia sacra, l. VII, p. 580.)
(UGHELLI,

Alphanus, Saleriiilari^Eeclesiaret urbis egregiinh B firmata, Benevenlum rcversus Dcsiderms cs!, atque
.ornamehtum, parerilibuS nohiiisshiiis nalus,- ab ipsis posl non mtillos dies mandat eidem Alplmno ul ad se
inetiijabiilis pie educatus, et in Scripturis sauclis veniai. Gum vero coepissenl Alpliamnn noh.les qui-
erudilus insighis, evasit dqctus clericus, el ccclesia- que viri ac clerici frequenlare, cumque oii inaxiiuam
siiearum rerhm peritus, earniine et solula onatione ejus prudenliam decenler oxcolere, proposiLiim ilie-
illustris, monasticis ihsiitbtuiri, deposito cingulo rosolyiniianse viaj paulatim ccepissct in cjus incme
clericalis militise, adhorlante Desiderio, qui posimo- lepescere, seqtie a Desiderii iatore nullo unqiiam
dum Viclor Papa III fuit, circa ajinuiri Domini 1056 modo, liullo unquam lempore assercrct ve!!e divide-
ullro complexiis esl iri Casinensi coenobio, nec rc, lempus ab eis ariquaiitum apud lnonasleriiiin
jHulto post a Gisulfo prineipe expostulatusVprimo S. Sophia.' exactum esl. Cuni ccce fsma peicr.ibuit
apud Salernhrri monasferil S. Benedicti abbas effe- Victorem papam ab ullramonianis pariihus Romain
ctus, deinde Salernitanus archiepiscopiis creatus, a venisse, cuniquc ad partes isias inproxiiuo vcniuriun
Slephano IX papa prdinatusV consecralionis munus ibre. Territus Alphanus hiijiismodi nunlio, quod
accepit an.IOSS. Ejus priihofdia, nionasiiciE disci- fratres suos super, Guaimaiii principis occibione
plinre progressus, et ordinalionis lempus' notum insiinulandos procul dnhio nosset, prruoccupare
reddit Chron. Casin>libVIH, c: 7, iii hrcc verba: statuit apostollcum, sccumque ire orai supplieiier
< Desiderius ob himiamabslinentiairi, iiiullasqiie Desideriuiri. Et quoiiiam mirain canlandi periiiam,
vigiliasj in Jauguorein noh modicurii decideiis ine- ct medicinre arlis scienliani uon parvam habehai,
dendi gratia Salernum pei-rexit; ubi iiaque illo ejusdcm artis codices nonnullos secum a donio
aliquaudiu "remorante_ Alplianus, qui posinioiluiu G detulerat, niagni aliquid se habendum in siimmi
V-Bjusdemarchiepiscopatuiri civitatis adepius est, poniificis curia oiimimodis confidehal. Confeetis
prudenlissimus et npbilissimris. clericus, maxirna esl igitur aique aplatis qiiolquoi potuil meiiicamiiiibus,
illi iariiiliaritate conjunclus. Cujus aniinum iie- ima cum civilatis ipsius archiepiscopo ad Ronianiim
queniibus moiiitis ad rilrindi coritemptum exhorlans, poiitificem in Tusciam proficiscitur, cumque apud
sic landem abillo exegit, tit liionachus fierel, si Fiorenliam reinoranlcm reperiunl. In' brcvi iiaque
prius, ut jam dudum trierile cohceperal, Ilierosolo- niaxiinam apud ilhiui familiaritalcin adepli, cl salis
inarii ire perin<ss'usfuisset. Ilac iriter illos spuusionc Jioiioriilce habiii suul. Sad cu:i.ijain ihi per icuiporis
mi ALPHANOS SALERNITANOSARCHIEP. ;I2i6
aliqiiariluiiim remorali pro cerlo Desiderius coinpe- A cujus exeiuplar cxhibemus ex archiepiscopalis menr
risset papanTmihime ad "parl.es isias ventiiriini, s;e tahiilario hisce verbis conscriplum :
irisuper elirun nllra m.ontes proxime prcfeeturuni, « Alexander, etc.
giiriiilqiie valde inuiileni esse.proposilo suo conside- « Ex Consideratione pastoralis .cnraj, i e.lc.Tirfein
raiis in ejhsdeni ponlificis curia conversationem, ALEXAKPRO II, privileg. sub num. SS; Pqlrologim:
cOspit omniihodis iiistafe Alpliano, uljam jamque tqm.CZLVI, . .., ..--..| .
peiefefab.eo licentialii: revertendi. Petius anie noii -
Seqneuti vero aniio 1068 ati res Cariipariire
iiiulios dies"h.uicmonaslerib eleclus fuerat a fralribus visendas more iuslituto profectus Salernum accessil,
in abbatern, qui pro sua' ordinaiione iiisinuaiida, ac ctmventiim episeoporum abbaluinque egit, cui
duos hujus loci ad papam tunc fralres transniiserat. Gisulfus princeps Salerniianus, et Roheitus dux, et
Igifur Desiderius optata.jani dtidunj opporluitjtate Rogerius comes fraier ejus interfueninl; ihi Guil-
reperla, accedil pariter ctirii Alpliano ail Romamim lelmus, Tancredi (ilius, quse possidebat Ecclesire
ponfificem, simulqiie pedibus illius se prosieriieriies, bona, eidem reddiilit, eaque Alexander Alpiiano
oraiit recedendi licentiam. Adiliiiiiquepeleiites nt archiepiscopo adjudicavit hocmodo :
-gra.lia'religiosius vivendi, per nioiiaclios, qui adeum c Alexander, elc. ''__• -
.a Casinensi monasler.ip venerani, illuc eos iransmii- t Noliini siioninibiis S. Ecciesise filiis, > ctc. Vide
lefe, suisque liUeris.illos ajjbali . dignaretiir a.c . in ALEXANDRO
' fialfibiis II.
coitimenilare. Ahnuit'apostoliciis, atqiie ita Paiicis Iride 'posl annis,. lioc est 1071, Alphainis
siciil proposueraiit cum fiairibus illis ail cosiiohiiim diplouia scripsil Leoni ahbati Cavensi de exem-
7f.raiismissi . siini;-.rcceptiquerdecenler ab abbate et [5 f ptione, eeclesire S.Nicolai de Palma ciim onniibus
' iratribus. sociaii honeste niniis atque humiliier iiiler jiiribus el honis siiis, capitnlo el clero coiiseniieiiti-.
iilos aliquainiiu conversaii sunt, et. ab universis in hus, in quo eam ab omni jurisdictlone' su.i.
dilociione pliirima liabiii, necnon et -monaslicam ab successortinique suorum exeinii. Actiiru anno 29
<eodein abbaie coiisecraiioiieni adepti, Friderico priiicipaius Gisulplii, indic.l. ix, Ejus exeinplar infra
siiper eoriu.n adventu plusquani saiis esl gratu- damus. -"';-
lanie.> Alphano archiprresule, ul Irad.iint, Rohertus dux
Et"cap. 8 : « Viderat per Iios dies Desiderius Apujias, rebus in Sicilia prospere gestis elaius,
visioiien) non conleinueiidam., quaiii saiis pioxime exercitumSaleriiuii) adduxii, idque, Richafdo fraire
.xei vcoiiinieiidiivii efieciiis, Gerhehat siquidem se Capuse principe auxiSio-advocaio, acriter oppugnare
una ciini Alpba.no in quailam ecclesia, ac valde cx-pil. Qua re coguita, Giegoiitis VII DesTdeiiuni
pulciieriima luiri, qure juxia capiltilum fratrum sila . ahiialeiii Cassineiisem ad rem inter Gisulfuiu Sajerni
esset, cou.sistere, in qua nimirum Paier Benediclils principem et Robcrtiini-coiiiponendam niisit. Qiirein-
vidcbaluf sede decentissima residere. Cumque ad lempestiva Gisulpbi perlinacia convenire noh p.oiuit.
iiliiis visionem siupefacti payereni, et accedere pro- Rohei-ius a.utein cum maxinia miliium manu ad
pius nequaqtiam praisumerent, B. Benedicltis Desi- muros accessil, parteque eoruui vi iiiachiiiaruni
dcrio hilariiis. inimehal, etimque juxia se sedere disjecta, aditum sihi in urbem aperuil,-atque Idibus
nianu porrecta juliebat. Alplianus vero, quoniam Deccnihfis forte repugnante principe, in dilioneni:
vocaius ab eo. non fuerat, quasi indigne ferens, de adduxit, eamque urbeiii deinde niirifice variis aedi-
doino il!a exihal; qure nimirunj visio hianifesiissime ^( flciis nobiiilavil, suo aere ajdificandum curavit mirre
porleiidere visa esl, et Aiplianum in ioco hoc non diu- pui.c!iritudinis ac magiiithdinis lemplum heatissinio
remoraliiruni, et DesideriUniBenedicti Palris vicem spnstolo et evangelisiaj Maubajo nnno 1075, primo
in JiocVmoiiasterio siisceptiirum. Non mullo post anno poslquani cepit Salernurn. Post adventiim vero
igiliir a. Gisulfo principe Alplianiis' exposlulatus, Micliaelis, Conslantini imperaloris filii, apno 1080 ,
pjiiiio apud Saleriniin iri monaslerio Saiicti Bene- in civiialein Salenii ad Robertum Giiiscardum invi-
dicti abbas effeclus,' dehihc' ;'e'jiistferti-civiialis ar- sehduiii, Gfegorius poniifex R!ohertum ipshm ahsal-
cljiepiscfipatuiiiadeplus esl. > vit, et Alpliauo gratulatus est quod ossa Mattinci
VAlphanus post suam consecrafionem ah eodem apostoli, qure igiiorabaniur,.invenisset et in novum
Sieplitino papa, quibus diebus uti pallio deberet ad . tenipluin -recondidissel, monuilque ut liorlarettir
liiissaruni soleuiriia celehranda, privilegium Qbtintiit, Robertum diicem el conjugem ad ea sumnia reve-
Tacullaiemque noriiinandi, eligendi e'l consecrandi rentia amplectenda. Porro irarislaTionis hisloriain
iindeeiiii episcopos suos sulfragrineos, videlicet scripsit ex veteri moriumenlo M. Anlonius Marsilius
Pestanuiii, Conipsaiiutii, Aclieruntinum; Nolanuiii, Colunma archiepiscopus in Vila et rebus geslis
Cusenlinum, Bisiilianenseni, Melfilanuni,Polieastren- Mattlirei,c. 8. ~r
semv Marsicaiium et Cassaiiuiii iisdein litteris Robertus dux, templi coiidilor, posl mulios -trium-
concedilur, qtias iipn vidimus, sed' citautur a ' phos et parlas victorias .mortuus est in Coropoli
Musca: Quod vefri;tli.cituf iii: iisdem, Giiseiiliriam, iiisula Grrecirfii retatis anno 7S_,Chrisli vfero 1079,
Compsanam Acheruriiinamqiie ECclesias fuisse lunc Alpliani prresiilaius 25. Gorpus ejus,' Venusiam re-
feiiiporis suffraganeas. Salerniiani arcliiepiscopi, T latum, in majori ecclesia lumulb bonorificenlissimo
puto eas suhjectasfuisseprimitiali jure, cum ecclesire D conditum, cui in priucipaiu suecessit Rogeri.us filius.
illaelunc arcliiepiscopali honore fuisseiit iiisigiiiias, Auiio sequenli 1080 RoberlUs dux Alphano arcbi-
ut suis in locis dicemus. Anno- 1059 Alpbanus cpiscopo plura reddidit honai qure ah Ecclesia Sa-
celebri illo concilio Romano a Nicola Hcoacto inter- lernitana occupata fuerunt, m in documento se-
fuit, quo Bei'engarius, Iiseresi sua teriium. abjurata, quenti. . .
fidem calbolicain.coranillS episcopis professus est; « In noniine sanctaj et individure Triniiatis, Ro-
quo etiam concilio' constilutio illa de eleclione .BEitTusdivina favente cleinenlia-idux.
Romani pontificis edila est, redactaque est-ad solos t. Justitiam facimus, et remvpubjicam luni auge-
Bomana! Ecclesioe'cardiuales etepiscopos, eorum- mus, cum ecclesiarum jufa illibata servariles ea
demque poiestati aliributa atque decreta «electio. ipsis divinre misericordire iiiluilu confiriiiamus. Ea
Eodenianno alitesynodo apud Beneventum ah eodem propter.fiolum csse yolunnisin perpetuum universis,
jNicoIao celebratrc ihierfuit Alpliaiius. ac primus quod Jios scieutes, et per. Iegitima documenta nobis
post HumbeiTumSilvaeCandid.-eepiscopum cardina- ostensa.agnoscentes, castrum Olibani, casale Lici-
lem se.subscripsit. Amio 1066 Alpbanus Risonem niani, ecclesiam S. Angeli de Monie Auro, easale
primum episcopunl Sarneiisein ordinavit, ac privi- Cusentinorum, ecclesiam Si Georgii,.prope ipsuni
legio munivit,- cujus exemplar in episcopis Sarhcu- casale exisientem, casale Salsaiiic.i, casale S. Victo-,
si.bus refertur. Anno vero 1067 Alexander H papa rii, casale de Scalcinatii cura ojnnibus hoiaiiiibus,i
Alphano archiepiscopo ac Saleniiianae Ecclesiaj et pra-serlim eorturidem.leuimenla Dioleave,el Pres-
;,vetera- privilegia 'confirmavit-hoc cuso diplomale, sani, Porlum, el Liiitum cum passagio.suo, et can-
1217; KO'!ITIA IIICTOUICA. 1218
nillas in fliivio Silarii, lenimeiila de Pecla, de Kasa- A ipsam Dominici corporis fraclioncm repcrta;- ires
riaraVlacummajorem, cryplas maris de Tusciano, favillaj ignis ex ipso cojlesli sacramcnto prodeuntes
Castelliitium deVBatlipalla, nec non et sylvas tfe emiciieiunl, el in pecius sacrificaniis lerrihiliier
Lauriio;, Maleurjiunde, Calezani, et de Lania, alque- impegeruni, quod nimirum quid esse polueril,
tefras alias.Iaboratas, et incullas in Tusciano, cl in subtiliier inquirenlis prudentia judicabit. i Iioc
Foria-civilatis npstrse Salerni exisientes ad eccle,- lempore celebris erat ccclesia S. Micliaelis Archan-
siam S; Maithseiapostoli, et evangelisla) de prsedicia geli apud Salcrnum, cujus menlio in quodam in-
ci-vitaie npslra Salerui_. in qua domnus Alpbanus slruniciilo inonialium Sancli Georgii. - Anno, inquit,
vener.jirchiepiseopus prceesi jnslo lilulo, et vcro 1079, tempoiibus dom. Roberti gloriosi ducis ego
dominio periinenl, ef sunl omnia et alia plura slabi- Lando quoiidani Joannis. .. habet casus liumaiise
liaVipsam ecclesiani, ac prrediclum D. archiepisco- fragililaiis rcgrolavi, cl in Ieclulo jaceo, elc, et pro
prin) jusfetenere, et pacificepossi Jere divino iutuUu, anima mca judico de rebus meis in ccclesia Sancti
vel'juhenie D. Sicalgaita conjuge. nosira, praedicla Michaelis Arcliangcli, qure constructa est in juris-
omnia, et singula et alia contra qure ipsa Ecclcsia diclione loci tibi padulecta dicilur, el est ipsa rebus,
Tationahiliter lenefel quiete possiiiel, alque decimas etc, ad faciendani pars prrcliclre ecclcsire, el ejus
de omnibijs redditibris nostris .civitaiis noslrae Sa- riciores quidquid voluerinl sine onmi coniradi-
lerniV Ct terrse Ebuli d. Ecclesiae S. MalllriH, et ctionc, » elc. Crcterum Alphanns tres parles ahsidis
: prafato D. arcliiepiscopo. cl successoribus suis con- templi Sancli MaMhsei opere elegantisiiino, musi\o
cediinhs, et in perpetuum..conGrmamus.Quod si qnis . dicto, ornavii, in eoquc Gregoiiuin Vil ponl. max.,
leirierariQ ausu hiijus iiosirae concessiouis, et con- fj ] qiiem exsulcrii hospiiio susccperat, ac defuncliim
flfmaliohis In:parle aliqua violalor.exstileril, sciat solemni pompa lumulo elcganlissimo (opus splcndi-
vse compositurum auri purissimi lib. 50, mediclalem dis. Roberli ducis) clausil anno 1083. J-Iunc sanclis-
"Caijier-BhoslfSe, et riiedieiatem parti ipsius eeelesisj simiim ponlificeni elegisse sibi, dum Salcrni degcrel,
S. Malthari» Textum luijiis noslra; concessionis, el ad allaris hiiiiislerium viginli qualuor canoiiicos,
coijfirniatiOnis per mahus Joannis nolarii iiostii quos ct preshyleros cardinales nuncupasse, quaiuor-
Vscfibefe"prsecepiihiis, el iypario noslro plunibco tiuc diaconos, quos simililer diaconos cardinales
Toborari aniio Dominicaj incar. 1080, mens. Octob., vocasse iradunl Salernitani scripiores. Quibus per
ind. jv, ducatus aulem noslri anno 20.. Cum atiieiii successores poniifices fuit in posterum concessa
ipsum privilegium o<.!eiisiiin ac lectum fuit, quia facullas gestandi mitras sericas, quas vocanl de
iniererat eidem D. archiepiscopo el prsadiclre siire damasco. Talibus porro nominibus et niitris usque
e-cclesiseipsum publicalum seu insiiiualuni habcie, in liodiernuni dicm uiunlur. Alpbanus \ero iununic-
idcirco idem D. archiepiscopus nieum offlciuin ini- ris mirahilis in Deum obscquiis, animarum salule,
p.IOrandome deprecalus est qualcnus ipsum privile- religiouis aiiginenlo, Ecclesireque'suse decorainenlo,
giutn puhlicandum seu insiiiuaiidum .idmiucrcin; vicesimo nono sacerdotii sui anno, salutis vero
. cujtis ego preeiriris annuens, quia eas viJi conscui. 1085, vn Id. Oclohr., plenus dierum alque virtiiiiiin
rationi, ipsum privilegjum puljficandiiin, seu insi- migravit ad Domiiiuin, ac prope lumulum Grego-
nuandurii adjnisi toium per ordincm. de verbo ad rii VII sanciissimi poniificis, paulo ante ad cosluni
verbnin, liullo in eo addito vel iiiutato, per nianus evocati, terraj mandatus cst, et inter sanclos fcriur
prredict! Philippi pubHci Salerni not. in hane scri- Q ( relalus. Plura edidissc Alplianum sui ingcnii monu-
pttiram publicam iransumendo, quod cgo pradictus nicnla lesiatiim reliquit Pctrus Diaconus Casinas
Philippus publieus Salerni noiarius rogalus irileifui lib. De viris illusl. ejusdem coeiiobii, quein imper
in iianc scripttiram publjcam redigendo sciipsi, et puhlici juris fccil eruditus amicus noster Jo. Baptista
iiieo solito signo signavi, quod auteni snperius des- Siari, canonicus Sancii Angcli in foro Piscario, ac
lurpatum est legitur dilectrje conjugis. Locus signi. notis illuslravii. </Alphanus, ait Pelrus, Salernilu-
.._''iEgoqui .supr-a-'Ma'flha>usjuilex. nus arehiepiseopus, et Casinensis erenobii mona-
'.-;-« Ego pfaedict.us Mallhoeiis de Silicihus testis chus, vir in Scripluris sanclis erudiius, et noiitia
suiri.; ecclesiasticorum dogmaium ad plencm iiislruclus,
v « Ego prretlicliis nolafius Jarobus tesiis sum. coniposuil nudo ei lucidissimo sermone passioners
; 7t Ego prredicjus nqlarius Jnanncs Scant. lestis S. Ghfistinse, bymnos prrcierea de eadeni virgine
vstim. i duos, de S. Beuediclo versns ad Pandulpliuni
Prresuie Alphano iiisigne miraculum in monaste- Marsorum episcopuni; Canlus S. Sahinoe; Vertus
rio Saneti Benedieti apudSaleriiuin anno 1078 con- S. Chrisitiise; S. Peiri aposioli;. in laudcm-mo-
tigisse harfat Cbi-on. Casin. lih- ni : c Tunc lempo- iiacliorum Casinensium; De situ, et conslruclioiie
ris, inquit, in monaslerioU. Palris noslri Beneilicii, ac renovaliqne ejiisdem coenobii; Melrum Sappbi-
qtiod intra Salernitanse urbis tncenia conslrucium " ciini licndcciisj-JJabiiinde S. Mauro; ilein ejiisdcin
est, el hriic Casinerisi coBiiobioab ipso consliuclio- liynnios; dc S".Mallhreo hymnos tres; de S. Form-
nis sure exordio subdiium, satis insigne miraculum natoduos; de S. Nicolao arl Aclonem episcopiim
conligit. Ex ipsius namque monasterii familia, vorax ^"' Thcaiinuni; ad Gisulpliiim principem Salernitaiiuiii,
liGininiim iupns paiVuluin piierulum clandesiinus ad Giiillelmiim cjusdem Joci graninialicuni; ad
impetiit, rapiiit et abiit, post quem transfixa dolorc Guidonem fratrem prineipis Saierniiani; ad Gof-
maier, inclamans ail : cAdjnro te, besiia, per bes- fridiim Aversanuni episcopuni; ad ilildelirandum
liiiii B.eiiedicluin, eujus servus esi, ne (iliuni iuoiini archidiaconum Romanuni; ad Romualdum causidi-
iilterius feras,sed eiiin stih omiii celeriiale dimiiias.» cum Saleriiitiiiiiiiii; ad Rofridum nioiiachuin Casi-
QiioJiipus audito hiiric-quiiiem, queni ferebai, aperio ncnscm; mclruih lieroiciun in bonoieiii SS. duo-
-""pi-oiinus" 6're deposuii: alium vero pueruui repenii- decim Fralrum : Confessioneih meiricani ejus;
nus Insiluif, eumque subito dissecans, (runciiin Versus de ccclesia S. Joannis Baplist;P in Casino ;
cadaveris spreyit, prajcisunique eapui niordicus Epiiapliia quainphirima virorniii insigniuiii, ei alia
confixuin, iii suaslatebras concilus asponavil. i His qua>.ad noslrani nolitiam nou veneruni. Fuii auiein
iere temporilius a.liud miractilum memoral Pcirus tcinpofihiis suprndicinrmn iiiijicralxn-uin. Scpulius
^aiiiianus lib. iy- epist. ad episcopos, quod apud yci-o <>sta|)ud Salcrnum. > Ilrec Pclrus. Porro lirec
Salefnum fortasse contigit, « quori ciiidam sno quae nolavii Peirus, demptis vcrsibus quos ceeiiiii,
presbylero verierabilis AJplianus Salernilanus arclii- in laiuleiii Romualdi causidici, cl Sigisniundi.
episcppus eyenisse perbibuil : qui ni:niriun Casinensis, edita suni ad calccm noslrai Sialiit:
7 presbyler iiuper ad ciimulandos pecunirc qurrsius non sacrte. Pra-icr boec, alia scripsisse Alplianuiii
niediqcriter. a.yiduis et fenorum caplahat usuras, optiscula nairal ideni Marus in adiiolalionibus a:l
et-;de caaiero earnali conversaiione vivehal. Hic Giiindein: * De tinione Verbi Dci et licniiiiis liljiiiin
aliiunndo- dhm inissaruni celcbrarci (ifliciuni, inier iinuiii; De uiiionc coipcris et nnimas lib. uuuin;
,1219 ALPHAKl"SALERNITAJSiARCOIEP. i2'20
f)e qiialrior humOribits corporis et aiiinirelib. iiinini: .4 , cx eis contin. ea •faliOne,ut semper sinlin potesiate
exsiabaut prredicta opuscula in Casiu. bibiiotbcca custodum ipsius eccIesiK S. Sophiae, et licentiam
iiis. phiieo 8, ad sinisiram. Passio sancToiuin habeant pars, et reclores ejjusdem eeclesire de eis
m.iriyrum duodecim fralrum Bencvenlanorum, ad - facerc quod-voluerinf, et ipsius, el uxoris, el illo-
fralrein Rofridum Casin. nionaclium, haheiur apud rum hreredum semper iritegras diclas res, jjualiter
Lippomanum t. JV et Surium l. VII, sub die prima prrediclum esl parti ipsiris ecclesire deforidere ab -
Sepiembris. i Plura alia opuscula et versus Alpliani oinnibus honiiriibus, et quaridoparsejusdeni Eccle-
ad fidem ms. codicis, coirccia, omnihusqiie uur.ie- sire volijissei,poiesiatem haheret illud per se defen-
ris absolula dahil idem Joan. Baplisla ilari. Qure deie, qualiter vohtisset cunj oinriiljus iiiuniniinibus,
aiilfiii in fine de Alpliano hoc laudalissimo arcbi- el raiiohibus, quas de «q osiendissel tsriitunivduhi
episcopo poemaliiin auclore lihuil adnolarc, ne quis ipse vir.eT uxor vixisserit. jaiii dictarii rem suae po-
fallalur ex adnotatione Anloiiii Caraccioli in iiidice lest. leherenl usufiuendinoinine, et de tisufrhctu;
ad Aiplianuni sccuiiduin, qui iinmediate primo suc- ejus, quod vellentfacerent, ef si ipse Joannes viveme
cessil, falso ah ipso ascribi poeinata qure exslaui in ipsa uxore sua obiisset a praesente mediet. ex Ipso
bihliolheca Casin. quorum meminil Baron. t. XII, usiiffuclu perveiiiref inpotesiaie partinm, et custo-
cum ex ea, qnre Peirus, Alphani synclironus, ac dum prrud. Ecclesise S. Sophi-e facien. ex ea, quod
Chroii. Casin. scripsere facilc colligi polesl Alpha- vellenl, altera viro medieias ex ipso usufruetu esset
niiin prinuihi poemala dictasse. Libci ciiam hic. in polestate diclaeJsse dum vixisset, ei si ipsa ante
e.xscribere oblaiioncm Jnannis ciijusdani faljriforrarii virum srium ohiisset, turic quaria pars-ex ipso usti-
Salernilani, quam fecit eeclesias sanclaj Sophire jj fructn pervenirel in poteslate parliuin, ei recioriini
coi-aiii Sicone coinile ac judice eodem anno, ac ipsius ecclesise S. Sopbiffi ad facientl. ex eo" qtiod
ineiise Oclcbri, quibus Alphanus defunctus esl, ubi velleni, reliquas vefo tfes. pafies ex ipso usii-
et Alpbanus ejus successor, lunc jirebbyter ctistos fruclu sit in poiestaiedi Joaiiriis, post vefo ambo-
S. Maximi, adfuil cum aliis pluribus Salerniianis rum ipsorum, etisseobiium, totiiriiipsuih iisufrucium
presbyteris, ccclesiarumque custodibus; sic enim se redeai ad suahi proprielaiem, <ptper coiiv» ipsevir,
iialiel al) cxcmplari. et uxor guadiain ipsl Joajiiii Cuslridiiproparte ipsihs
c In noiiiine Dei rclerni, el Salvaloris nostri Jesu Eccl. S. Sophias dedissent,: et fidejiissiones ei pro
Chrisii. Aniio ab incarnatione ejusdem 1085, tem- eisdem Etcl. par. potuissent seiiietipsos, el per ipsaiii
poribus domiiii nostri Rogcrii gloriosissimi ducis, guadiam ipse vir, et uxor ohiulerunt se, ei suos •
iiiciis. Octobris, ix indicl. bseredes, si sicul dietiimesi; iiori -adiinplevisseiit
c Ante nie Siconem comiiem et judicem venil coiupoiiere pai'. et cuslqdi ipsius ecclesise S. Sophi-i;
JoaiiiiesVpreshytei' custos ecclesise S.-.-Sophjae,qu* S0 aur. solidos coiistaiiti. Et si sicul dicfum est
CoijdilaesiiiiliahaiiGSalernilanameiyitalerii,et eujn adimplere, el ipsa Jsa dixerunt dicia feeisse cuiii
eo venerunt lestes.Hi surifAlpliariuspfesbyierCustos yoluiiiate dicii viri sui, cuhi aiitehi ipsos lestes, ut
«cclesiie S. Maxinii,, et Petrus presbyiercusios dictum est certilicantes audivi, iiiieiYogavi eos si
eeclesiae S. Marci prope portamRotensem constru- illorum teslimonium legaliler firmare posseni.: illl
eJain,7et -Maijso clericus, el primicerius Vejusdem aulem boc audilo dixerunt, el spoponderuni, se boc
eGciesissS.Marci, etPelrus preshyier custos eccle- quod testificali sunt securidum lcigenifiiTiiare, cnm
sioeiSVifefaihatii,et Maiirus presbyter ipsius eccle.sise;n necesse fuerll, alque teslificari, qurid superius'inler.
S.JSophiseV et ipsi tesies tesiificati siinl, Tet eorarii ' virgulas scriptum est,iegilur vir, el uxor, eo laljier"
Vii.iis'sex;;pliirihiiS:aliisJoriiriiesfahef :ferrariusfi!ius-i lihi Joanni riqtario; qui'iiilerfuisii,| et^eo quod dicfi
:7que RadeGi^ii,eMsajixorejus iiliaque Maraldi,liona vir, ei hxor iperegeruril testrite hsse piomisisti scri-
illoruhi yoliiiiiaie pro salute aniiiiarrim, suaruni berepraecepi.
obiulissehi in ipsa ccclesia S. Sophise,-ctir D| Mu-1 • « f Ego qui supra judex. i
scahus; vener. abbas prseests.:.omnes res Hlorum, Sub idem lempus Gauferius Salernilartus, mona--
quas eis qhoniodocuiiqiie perlinuit. et pertiri. foiis chus Casinas, vir sapieniissinius ac facundissimus
haiicciyitaiem in locis Sataniaiio, et Pelliciano, et niaxima cuiii plelaie yixit, pluraque sui, iiigenii
pei' firi. et yo.cabula, et periin. ipsorum Jocqrum monuiiienla Teliquit,quaji'eferunlur a Peiro biacono
Vcrim ori!nii)us,7quai iniia ea siint, curiciisqUe suis in lih.-D.e vir illustr, Casiii., ' de -quo etiaui Chron.
peJTiii, et cum vicede viis siiis, et curn mtniiininibus Casin. lib. ra.

:ftl$HAJSl

i-wPBJMl7SAtERKiTAW .^liGfflEMSGOPI iGREGORII VII ,'PONFV MAX. t:pMTl;N£t .'

%-:T;:V:::" 'S:;>:;'.:--\V::-'
AUAQI1E PAIJCA. IN QDIBUS'.M-DLTAAD SACRAM HISTORIAM PERTINENTIA ADKOTANTDR.
Quorum exemplar ex vetusto manuscriptocodi.ee litteris Lorigobardicis eXarato,bibttothecw
Casiriensis hauduniusopera petitum, nunc primum publico donaiur commodo.
.i (DGHEIM,Ilalia sacra, lom. X_ col. 17.)

;"-;in:cujus llibnbrem episcopqius ipsius ,e&t:;,ecdi$ic\


consecrata,-
%ersus.AIphcmi:S(iierhil^ ad Pundul-
;Marsicdr.um, ro- Piifisul aman^e, niagis riiuiio qiirtm credis amaTij
-priiimepiscppum qiibs pcit ejris
"\gatuiriJhudem beaimSiibiriiiiiiusirissimcBinariyriSj Aspice compositum mente.verenlisppus.
l£2i ; ':•- CARMINA. 1222
Non secus ac potui, fuerant qJirejiissapcregV ' ; A Sed Transmundus agil hoc quod ulerque f--.eit.
Dulcius ut referunl carmina, prosa melrum. Cognosco reliquos, sed ut his ariibus apios
Vox tua me nionuil,parileique moncndo rogavit Ore canunl solis vocibus alque notis;
Laudes Sabinaaniarlyris ul canerem. - Prosit et bsec istis bonitas, quse profuit illis,
Forie quidem yolui carmen vilare Jaboris Dl studeant pariierprospicc sollicile.
Obice, sed tinmi displicuisse tibi/ Scd lamen, ut possum, quos dixi prsedico prorsus
Yelle luum novi, quod nondum posscl amoris Sempcr dum fuero,.quos amo, quos timeo,
Exiguo solvi crimine jani didici. Accipe quaj polui lihi prxniia ferre roganti
Non ego sic adeo sum mcntc munilus, ul ultro Lcvia sunt, placidis scd (amcn apia iocis.
Expers pertulerim muneris esse lui. Dt merces lanii non sis niihi cassa lahoris,
Res in amicitia nimis biEclaudabilis exsiat Tu fae implores mariyris hnjus opes.
Apta quidem fieii qnrelibel unanimi. El super'ha>c rogito Pandulphi vola memcnto
Barbarus est misere, qi.i viverii hoc sine more Morc pii Palris digna juvare lui.
__Tnmedio Gelici cui placet esse soli Integra sil pueri bonilas tihi grata Leonis,
Lreiiis spe venire tantummihi, poslulo, prajbe Nec libi displiccal, iiuiic, ul ameris,- ama.
Jussis quod fuerim tardior anle luis. . . Dt libi quo scmper le .diligat,. atque libenicr
Maxima res eral, alque meis non viribus apla, Obseqiiium possit solvere ssepe tilii.
i Ardua dactylicis paugerc gesla metris. Menle satis miti devottis in ordine vi\il,
Rile lamenfeci lihi quod vcneranter adhajsi, fn quo perficitur Ciinctipolenlis opus.
Sustulil opprobrium vox tua ncmpe meum. Nunc libi sint satis IIDSC, valeas, veslrumquc nieuni-
Ordinc pro vario numerosis lcgibus bymnos, [t|ue
Respice compositos non sine-mole duos. Ononia qiiresitum carminis ora ferunt.
'"Versibus anliphonas hinis sunl pene noiataj 11.
Membra quod oclo tenent jure dure pariles. Hymnus cjusdem in ttiudem S. Sabince.
E.t sunt ter septeni sicut nios exigit esse Prrcbe, Chiiste, canentibus
.Priscus, el est natis consona quaeque suis : Munus lreliiia marlyris, ut turs
Inile libi restanl ler responsoria lerna Sabinre sacra prremia
Sicut ler in bis novics ter sine labe pedes Promantur pariler vocibus, cl lyra.
Conscripsi landem pede li.ber mariyris arles Claris orla parentibus,
Obsequio fuit hic res aliena milii. P Pollens eximii conjugio viri
Profuerai siudium Cypiiani sajpe releclum Prreslanti facie nnnis,
Optime qno ferinr scrihere martyribus Morum plena salis, dives opum fuit.
Aidet in anliquis, ul slella rctrograda liliris, llanc virgo monitis suis
Lumen in Ecclesire dat speciale fide, Scrapliim prohe feccrai idola
Ftisibi rbetoricis fuil cjus floribus uti, Tolo corde relinquere,
Aique coloratis ludere srepejocis, Factorique suo credcre concite.
Ntinc licet, ul licite scrihcmihus, atque liccbit, Spreviijura potenlium,
Dsus el hic morem Icgis habere solei. Durum non limuit supplicii geinis,
Solvi noii poterif res hrec rationibus Ullis, Sed prsebens gladio caput
Si non solvuntur coelerajura simul. Cenieiiaemerilo frugis adil gradum.
Arbiler luec sapiens tanlum disconiere deljes, Sic in morie seinel suos
Lrel.liscpoleiuiii si tibi ferre locum. Abscondcns oculos semper ovaps vidct,
Esio quod esse velis, mihi non mea causa nocehii; Solis perpctui jnbar
Resiat et hic iidrs pignus amiciiire. Nnnqnam deficiens Iiujus erit dies.
Nec limeo verbis aliorum rite refelli, j) Felix orbe poienlior,
Judice dum fuei-o le fruiturns ego. Quse ccelum recipit sanguine pro suo,
Tu mihi cordis apes fugiunt quihus anlra Cyelope, Cui merccs paradisus est,
Ac tua noii paritcr pungere lela valenl. Vitie deliciis moribus alfluens.
Non ego confertuiii virtiiluni munere peclus IUic purpureus rosaj
"Vidisic penitus, ut patel esse luum. FIos, et nardus inesi, vernal amaranlhus,
Solus amara sapis dulcedine nohilitatis, Floret cum violis croeus,
Auxiliumque satis ferre tuis famulis. Spiranl lliura, tliymus. lilia, balsamu.n.
Rtirsus et ista tui facient rala scripta proninijui llymnos angelici chori,
Cnm quibus, ui spero, te duce, lutus ero. Condignum resonant carmen.apostoli,
His ego pro muro jam lassus ab boslihus ulor, Psallunt quam hene marlyres,
In quihus essc nihil vita dedit.vitii. El plcctro Jcriuni lympana virgincs,
Esse lui mcmores non cessant nocte, dieque Salva sancta percniiitcr
Pro te conveiiitiul sajpius ante Deuin. Rorum quic medio psallis in a-jmine,
Instal Oderisius la.crytnis, preeihus Theodinus, De quo iam spccialilcr
im ' ALPIIANI SALERNITANIARCHIEP. 1224
M.irsoruhi, pelimus, munera respice. A Es menior quanlae fidei fiiisli,
Locus'selerni, saius, 'IioilOr, Cum tuos mollis lulit unda gressus
Virtus, imperium, lux sine lermino, Excitn cursu Placidum profundo
Rex regum, libi, Chrjste, sil, .'• Fonte levasii. "
Et cum PatreDeo, Spiritui sacro- Anicn. lllud esl interiua signa valde
" M. Dulcius nobis, quod, et hac in arce
Ilem alius hymnus in laudibusipshis. Languido gressum, simul et loquelam
Ad Patris decus oplimi: Resiituisti.
Chrdis voeibus-inliini "'':': Ilic viam Jorigeposilus jyidebas r-
Sahina?celebres chori V Palliis stralam, facibus coruscam,
Laudes pangile niarlyr.is. Quam Pater ccehnii Benedictus olim
Coeliscandit ad arduum Noster adivit.
Sanctorum yice martyrum. Quod libi quondarn fleri peiebas
Et regis sjbi Fiiium Lege stih quanos niodo regulari
Jniixii fcedere virginum. Giaviter vivens prece da perenne
. In cujus diademaie, - Vivere hobis,
Geiiimaemore hyacinlhinse Ipse fundator placidre quielis,
Sumniis pro merilis riilet, Hujus hoc lecum faciat Togamus,
QuaeCliristi nieriiil flde. Nam quod optamus, hene si veliiis,
Coelestis sihi dignitas, Ferre potestis.
::; Divo sanghirils indila Vell.edel vobispietaiis auclor
Nbvit solvere praeriiia : " - RexDeus, etini quo sirie fiiie regnet 1
Metasleniporis ihseia. Filius coinpar, sed el uiriusqrie
Ejus gioria circrilos : Spirilus almus. Ameiu
Seniper prscteiil annuos, V.
Qurc tanlo fit amatior Item ejusdem metrum. - .
Est quanto preliosior. Gaudere, frali-es, nos hodie decet,
Mundi delicire lelrum Et qureque coi'dis lristia spernerc
Morlis possideant locumV Summaheaii lajtilia viri,
Cujus supplicii geilus £ His, cujus odas parigimus organis.
Vilsesit dare prreniium. Hascilla Iux esl qua subiil polum
Ora pro famulis tuis, Mauri soltitus corporespirilus;
Martyr gerniine nobilio, Sic regis acia.ijiililia sui
Mulio n6hiIior'iriagis7 V : V Taiitaj qhietis praeniiaperTulit.
Sacri feiiore sangriirils. V Ccelestls aulae factiis cacohoinus,
Moles dissipa criminis, . Praesial benigne digna peteniibus,
Fiiiem posce periculis, Qui nostra sunipto mox sibi muncre
El inortis febre languidis, lllustret almo pectora Iumine.
Da munus valeludinis. Hic Arderadi membra miserrinie
Nostris ihsere nienlibus Collisa casu protinus integre
Chrislo reddere debitum, Sanavii olim, eum sua sreculo
Ne nos fonia iudicum Fulgebat omni mens simu!,el caro.
Perdant jura poteniiuin. - V Fracto medelam de pede Sergio,
Prajsla, Condilor oplime, Lumenque cajco prajbueral Lino
D Sensii carente suslulita nece,
Qui cuni Palre Deus rnanes
Gum sancio qiioqueFlanjine, , Ejusque vixit moiTuus ad precem.
0 Jlaiire felix, quaesuhius,:lilei-e, VV'; v
Qui regnas sirie terihineV ;7
Anjen. Quo jam solebas,el. niodo pleriiler
iv. _,-' Noscat Casini dulce solumlibi
'
In sancli Mauri qbbqlis inelrum Sapphicum. Quid tanla possit gloria quam cluis.
Hendecassyllab. Fac quo rogatur rmnc lua chariias, '
Quid luo riobis poiius placei-e- Nam juris hoc dat Iegibus aeqiiilas
In die debet, libi quam decoris, Debere quemquam pro palria mori
7-: Fortius nili precihus, velliymnis, Tu viye, sed nos vivere fac tibi.
;'; Oplime Maure? (Qttatuor ultimi desiderarilttr versiculi, et kpniit
Tu sacrisquondam puer inslitutis _ rcondusip.) ..V
Maximum vitrcstudium perehhls,
Diide prrcclaris rutiias triuniphis,
IlicdidicisiU'
::':--- --:.-' 7 GARlilNA. 122$;
:i^'>
-:';'-" VfV- A. Sonat. canente plehe, claro dogmale
'DeS.Mdilhieb apbsiblb: Tibi decenter, ut placel, sic corrigc.
Aposloloi-uni nobili;viclpria_" Tu prava quorumdain dajnioiium ludihna
*Et Tetijbula proiabore gloria Magis peracta -clarius detexeras,
Cteli, solique lseia fitrespublica. -• ,-Qiii damiia moriis peilulere pessima,
Df summa Iahdhhi icoiifefuht praicoriia Qjiihus laienier lol reos eiTccerant.
Qtiibus decora -rnatei esl Ecclesia. . - Dtfaque Iapsum mone regis unicum
Hicestsehatus, Rege.qui ciiijJ 'glorire . Oratroni suscitasli filiuin.
Die supremo prajsidebjl arbiier Post haec lyranniun dtini refutas Iriaeum ,
Adjudicanduih ohine semenIsraei,V - Ilincmariyr-astra scandis, hinc aposiolus»
Gujtis potesias hovit altas clauciefe Evangelisla gloriosa iuiiiierum
Seras, iterhmque clave lirigiirerjandere Accepiione dedita, -jam, quaesumus.,
Iri boc bealo prineipumcollegio Goelesteregimm impetra fidelibus,
Mallhreus alirio glofiaiur pr&m.io, . . Quorum yidcris liospes esse sedulus
Qui mox relicto nierito negoiio Cum Paire praestfiilioc supernus Filius,
Gliristunjsecutus ejus.a priiriordiO:;; B Sanclus simulquc parilisque Spnitus,
fiuriiaiiilalerii scripsit oiiiiiibiisprior« Quibus siioniniE laus, Iionorque debitus,
Auriga currus primus est ihirabilis, . -Perpes poiestas absque fine lemporum. A-nen.
Seryat Pblsojiis et figuraiii fliiiiiiiiis,•; VIII.
'Evangelistis cjii datuT prre crelerisV ; ''.£. Altusejusdem.
Formam suprehiae-ferre pulcbriludihisj; .:;5'v Adesto, sancte Spiritus,
Nanj solus ex.hisestrhoriio noiabilis. .- ..,, Nobis luas cancniibus
Tfiua Tefulgeidigjiilaie muiier-uiri» Laudes in liac aposloli
Itefertuljjriine concinendo saeciilumV .V;.. Fesliwlale nobili.
Eyangelista" liiafty.r, et aposloiusv V VSV Qucin pro lucri-cupiainej
Quodlale hulU desuis:cpiisoftibils: -....- Foro vacante, sedule,
yidetur unquani coiiliglsse praemium. • Ex publicano protinus
• Gehles propinquO:S.6lishstascliihatei . Facis replens aposlolus,
Tiitusque lincias .erimjnuhi fuhgiiie, Iiic languidis pcclorihus
3fe ihorUs'atrajyergerenl::caligiiieV"'.' Perustione criminum
Nitefe fecitmehteVduinfideliier ;g Yerhis medeJaui praebuit
' A le sihi jam crcdilis.
Signis, et alm.ti.liheravltfaijiine. \
Matito^,-graiej5.'toita'sV.^ostbiei'. . Lavit sacro baplismale
Dignh-luorum .civiunijahi suscipe,'.'..-"- Hegcm simul cum conjugc,
-Qiiosfac ab omrii esse trilos icrjihirte. *;. . Quorum polcnter filium
Dtsefuturosehtiaiilexaiijirie ilesuscitavilniorluum.
Tali pairon6paruis.se slrenuei .7 Sermonejiisio nuptias
Sit Tfinitati^unihi-iVlausVet glbria> ;; Gonfuderai tyrannicas,
Salus,horiorqUeperpes_ etpolehiia: . Pro quo decoruslaurea
Simplex, et uha geri,-V . .. aeteriii.tas, Martyr polum transcender-au
Et quam creata confiterilur omnia,; Concedejam, Paraclite,
Pei- curicla seihper sffieuloruniVsaeichlai, Ul nos in islo lcmpore
Ameii. --: _.v .-. Possimus oinries iibere
- :-:r;..-; Ejus triumpho vivere.
m.--'.v:':;::,:':.-
Item qliuS'ejusdenu -.'' Tuae referlur graliae
D Nostra; -quodidem palnx
* Lsetare, niater, parluris qtir-efiliosV ;
Feeunda Dgo sempef, el purissiinos "
Civis, paterque dicilur,
-
Quosjyjnpha parlus edit, alque spifiius> Quod et palenter credilur.
Tibi per omnes molionCstemporum. Suinmo Parcnli gloria,
Primrim _salutisJam sacro niystorio Et Filio vicloria,
Apostolorum fulgis ex collegio, . Tibiquc laus sit dcbita
Nites et ejus inclyto cerlaminej. , Per sreculoniiii saecula. Amen.
Cul dat iriumphos iaudis nihndus bac dje IX.
Est hrficMailhaein.ohilisfestiyitasj In sqnclorum marlyrum Forlunali, Gnii et Anlket..
Mpdos sonantes dulcedieEcclesla Sanclis marlyribus laus, honor el decus,
Lyras, ulbmnes fislulas/et iympana- Qui cceli Domino sanguine proprio,
Praecellat a te eanlilena cohdifa. ' Sacrati superae militiae vicem ' .
Ulafis idem fac tiiis_ aposlole, lnvicta relinenl fidc.
Loco Magistri, voxque si qfiid dissoir GonflicCusvalidos ferre viriliter
PATEOL. CXIVII. m
ALPIIANl SALERNITANIARCHIF.P. . -. . 1258
l-Ht
llosliles cuneos frarigerefortiler, ,A El Flamini laus debita
Per sceeulorumsaecula.Amen.
Qerlavere stli;corporis obice,
Dl posT-fuiicfavivereiif. .:.•', :. "M-
In regis posiiiininc diademale De sanctb Nicolao.
.Siellarumpbtius lunlihe praeniieni:; Rex regum, Dehs omiiitim,
Donativa suis militibus<dedif ; --V Sanctofuhi decus etgioriaVqui tluees
Chrislus Filius haecDei. Sacra; militiae novisv
Ex quorum numerosunt quihus optiiiie Semper murieribus perspicuos facis :'
Gahdet-plebsbodie' cantica promcre, Ornas et diademale
.Plebs laudis :noslra pire lanta veltil deeet Regiii perpetuo, qho pariler frlii,-
Hujus lumina patriae. Tecum vixisse lempore
Foriunate,-luis utere prOspefis . ,: Arile pfincipii constitit ut diehi.
. Uehus cum njeritis cui noia noiiiiiiis Adsunl unde celebria, .'
Concordat pariter, nosque tua prece; Horum fesla piis laudibus annua,
Da' gaudere pereniiiier. .* Gum niuiidus suaprajmia '
El lu, Gnie, bonis iriOTibus-,iiniiiev - Per dimensa sui cliihala
prsedicat.
Nobis.assidue eorda relundere, , ,, -
TeposceniibusaHhue
Et-ijuodnuoc pei.ini!ts_sumere.posteft V Dli dulcisoiiis cantibus
Nos felicilef adjuva. -..; -Nicolausadit siderafulgidus.
Ahlhes. perpeiuo Jumiiie splendide
His et par nieritpjure nec uliime in quarta puer.hie semel, .
Coiiimunem boniinhm Jac tolies roges Et sexta feria suxefat uhefa,.
Pio hobis, qiioliespotes. , . -. Quod lnifabile prandium
Hoc nobis Deilas, rex, tua confefa-t Conir.-icliiiiiminimele sine creditur.
Discordem mjriieris eQiigerieni ligansV Traiisactis puerilibiis: ' <
Dl lecuni slabili-pace p.er omuia . , : Annis, EcclesiaJliiiiina ssepius
Vivamus libi saeciila.:. Amen. . Obsefvans paTfiiiJonii "- .
'
^ 7V',v.,-,;„:^.::v.:,:;'.' :;-- HaJfeileih iierite vpluil sui;: ; -i
Ilem.qliusdeeisdetri. Auro hoii niodicoviri 7 ,-: :
Salve, dies, thtoribusv n Sedal paliperiem,quani patilur jviis*s
Noslris dicala; laudibus h. Sliipro germine nobiles
liisignisy el .viitutibus Tres a se genitas lradere-virgiiies.-
Summis.decora JiiartyrunT. Hoc Myrea melropolis
Qui:TitetemporalibusV ::, Digna promeruitpfajshlepro sni,
Dum sempitefjia prajfcrunt,- Quem divina, fidelihiis
-Mucronisicluconcite Vox audila liiis signat episcopum. -
Christl probanlur jriililes. Conipulsuspreclbhsy maris
Siiril mifavqhre-posltransitihii Gompressjl ciliiis grairtdepericul-imV
His coiiligissc creditur. - . •'-' El pOnloprope siibiTilos: V
-
Aves eorum <c6i;poni Tranquillo penittis-restiluit loco.
Naulis nil miiiuiljdalum -
CustodiebaiitVsplendida.
Obsessadire palria.. . ; .v Angnsto sahcis iii tehipore tfiticum,
Et pene moi-ii iradlia. Sed per juge biennium -
Mansit repenle libefiv . v •.--,, v Cunclis hoc fueratvcopia civibus.
". Bf ' Ilosfis fraudibus olivians
Hofum quidem-yiclori.T.-. F;
Secura jamcoiicivibus ''.-. 77 Versuli pelagovas oleuiiifefens
Sancti Salerhe dulcius:. Effundijubei pcHi%-:V':'-"••;;-' -."
PrajbeTuis.victoiJhus. ; v .;'-. Quod coriibussitvaqnreTTialeriamtlhiiv.
Laudiy.noVaepficcoiiiinii.- -,.- Posl poena capiiis j-eos .;.' V
ili suht quibiis' sicpissime'- V Tres a morle viros efipit impigrf,
'
Te gratulari cohdecet,:... V Cujus namque potenii.-e ; ; V
Qiiorum pulfffis niuiiere -' Et elausae bifOresrsponlCsua pafer.t.
Melu represso .vivere.- Iri somnis modo Gaesarehi, V
. Hostes iihi yisibiles .'. -, Exarchuniqiie niodo territat acriter,
; - - . El valde positusprocul ; - 7 -
Pelial, ciirivisibiles;:
Augriientapacis praebeanl, Pellil partaTrium-furiera prineipnm. •
Suinmaeqiievilsepraenjia. , .':_. Nicoiae, salutifer.V-7----; :: ; '
Siimnio Parenli-glofia,. : : 7 Et lulor famulis estopefenniicr
- V-'- ".'
... iNatOque^Hvvictoria, ; Cunciis le ceiehrantibiis ,
3219 .CARMINA.-. i2S0
lloc festo placidis cu-.nlibi laiidihus. : / Nch fbi-i. h'6n ierriim, nqn spiculajiiille furcnluiii
_\
Temirabiliiei-eblii, Immulanl animum, yifgo heata,.luuiii.
Laudai, magnificat Grrecia nObijis; Virgineis pfecibhs juveiiis.de mofle resurgens
Iirio-liitlus orhis hacc . .-Eiberei Regis suhdiluf imperiis.
Gaitdietmela lihi iriunbfa solvere. ... Qnid Juliarie facistqiiid cerisoi: ijiique moraris?
Mundi Roma capui luis - , Viclus es. ut video; peciore femiiiep. .,>.
i-Equalemceiebfal sempef apqsioiis; Perfice qu'od reslatVlenla quocldiirins.exslat.,::
Cujtis crebrh juvamiha .r JST0n cessei feritas,_noriyacet impieias.
Non nnittis precibus qtitcril, cl impetrat Aufer adbuclinguamrmiser, atifer u.ianique ma«
QulsTionduceret.huiic diem ; ...;. ,..••.-: .7: millam;
Feslum phis reliquis, cuhi genitoribiis Sed si rion lqquilur, mente Deo fruitiif, ..
Natus reddil ab hostibus Nos libi commissos, Chrisliana piissima virgo.
Sapibs ad.varii servitii juguhi'. Protegeperpettiis, poscimus, auxiliis^
Ponli multiplices siiuis •Affluatin nobis eeiernihiuhiis amorisj
Oliservansfacili.etim prece prjseeris. Quam colis ad pairiain grex tuus ul vcaiati
J
:? :
Tempeslatibus horridis _' :...;. :..mvi,. -"', .:
Submersis niiseros navibus eripis. In eamdein.
. .: ;m.: V - VirgOj.sidericis ardha
'. V , seilibtiSj
ln laudem saiictm\Chrislince.. Te, Chrisiiana, itiisiusere p!ebfbus.
Virgo dicaia.Deo nobis, Christina, faveto, Di possinl piacido ntinc libi pecioj'.e 7
Sit decus, atque quies omnihris ista dies. ..-'; ^Laudis.niunia solyere. ...-;'.,
Plebs bene docla nimis tlbi laudibus.inslal amicis. Ttt pairis rujilq splcndida germiiiej
Possit ht auxilio luta nianefe luo. - Sed mullo melius morihus et fidej.<
Tu patriae legis mores nihil esse falhris_ v Dnm casto: refugis cbrpore s_ectilumj . 7
Dl doeeas comiles_ qtiaesit habenda fides. Acquifis CoinjtemDeum.
Idola coiifrJiigiSjpfajfectum dogmale viiiciSi Cujus jussaprobis actibusexscquenSj •' •
Esse Deum cfedenSj qrii sriper aslra scdel. , Quem.sseyisducihus protlere noiriiincs
• Flagra^ fotam, gladios prinium depellis acutpsy Conieihpiis yalido peCtore fortius
Pbst pelago mersani le dedil unda foras. ..,. -Poenarum genus hoffiduni;
Sed paler infidus niiser occidit hoslis iniquiis.,- j• Qiiae,.yel quahla quihus praelia gesserisi
Ipse quidem peliii, le_Detis eripuiti . Ignis ciim gladiis, fuslibuSjVetfoiisi: 7
Frangilur olla salis conferta liqupribus atris, - Vincjis, verberihus, curiique ferocihUs
Aurea delusi splis imago fult. .,.-..., .Teiorum probal ictibus.
Hoc male lurba fereiis ad judicis InlOnStaedesiv »ani suprema ppli qiiaepenetras Ipcaj
Fit reus in causa censoi' et ipse lua. Nobis.utp.ateant-, hoc prepe fa.c tiia..::
f rrfdidefal diri flammisTua membra caniini,. Et semjier memoram, si hienioraheris,
Qi!_e..tamen,iit voluil, pordefe hon.poiuil. ,; Felix esse memor yelis. ...
OccubuitMarsus sei-pentii.il!morsibus apius. Sic hobisDeitas, Rex, tua confefat.
Nomihe sed Domirii restitit incoIiiniisV Discordem niimeriscpngefIiem:Iigi!r!S_ v
inde cares lingua, Iruncaris utraque riiamilla, Ut sechm stahili pace per onniia .-.-..
Inficeris jaculiSj sic celer astra peiis. Viyamus tibi saecula.
Ergo doce, Virgo coeleslj docta magistro, : XV.
Quid lua plebs faciat qtio cluis ut veuiatV In eamdem.
-...-. X111.V:.: Fontein perennis grali.-n
' In eaindem. £ Praebe, qnod cs, Jesu pie,
Iiitcmefata fide noslrae succurfe rUin_eV; In Iaude lanlaJ \irgiiiis
Ipse dedit vires, cujiis amofe viges. Pro le paralis senulis.
Tti, palre conteniptp, Regi conjuricla 'siipcrno_ IJaccnamque prinium nomint.,
Jurgia defides, verbera riulla Tiriies. Post le notarat dogmaie,
El quia te Christiis Salvaiol- possidei iniusi Sic sponsa sponsi gloria
Ira, furor, gladius riil valet exleriusV ; Apte fiui decreverat.
. Jiissa duc.umspernis, lciiihis pr-flcepta pafentis;
Exosapompas saeculi
Sic servat spoiisam rex iiTagoiiefeuam. Te forma quaesivit boni,
JSsluat Drbanris, fremit Idion, et Juliauus; Quem fixa lelis liorridis
Arma pudiciliajquis superare potesi? Laudaie mniquani de=iit.
Sed quia mente colis Ghristiim qtieni nomi.ie prodis.;i Nunc grata carpens gramina
In fragili sexu forlis Iriest animus. ; 7 _ Inler rosarum gerniina,
Coelitusignili fiigescil flamnia cainini. Geu.nns micaiileni fulgidis
Yirgineum corpus nbnjelinei pelagiisV Cestat coronam Jui-riinis<
*25i ALPHANI SALERNITANI ARCHIEP. um
'-V:: v" ; ji.
-•' 7Vefe'i::pCTahciis:'fiiictihhs7;;,';V":' Arctiusiiumihis'.sliidiis7reJiciis,:;V:V, i:::
Semeh reduxlt ce.iliiphim, Rehus el patris; fiigis, et saluhri
Curil rile fuso sariguine 7 Veste bearis.
talisiibiiuxparlai est. Foveras anlro itia hiemDra parvo
Pef saectiloruiiisaecula- Beiisihus versis iiovies quateniis,. :,-'.
Patfi siiprenjo glofia, Quo nianens nullis hominhm, sed uni
; V . '''-' Notus iiaijefis.
Virtus tibi silFilio,
'"'- : V Cum Spiriiu Paraclilo. Crala divino libi festa iuiHi
: -7 :,•:."-: 3tVi.:V'"'r'V^.i. •'-::' -:-- ;
"'v CoiifciTihtpastiiiiilalitaris videris, 7 7
Desancio Petrb qpostolo. ; Faina fit, vulhus perit oiiine n;eiitis:
Alma dies f uliiat IOIQceleberririia miindo, , Vhlnere eafnis.
Sanguirie quaini proprio Petrus decorai-it in aivutil. Hinc cujus signtim vilreuniveiieni v
Ardua purphreis lihguiilur ieinpla tritiihpliis. Pp.uhim frangii, vaga niens fiigatiif
Laus manet ajqualis numero librala duali, Virgiilre lactu, fliiil e caVato
Ecce ratis pteno eonferiiir coiicita velo,; MaiTnbfeJyiriplia.
"'
Gredula falcalo jam belltra carpitur liaino. Insilil feiTum capulo revershm.v
Auxiliare luispalet.ai-chiapostole.vservis. Mollis liiimahos fegis unda passus,
Nosque Deo caute sinuosis reiihus affer. Qua tuani rapthsPlacidus mclutein
Imperio Chrisli diim rete, raieinquefelinquis, Cernere ferlur.
terfis liaberis. Cliarus horrendam tulil ales -
Ciaviger in coelis, piscator escsm,
Esse Deum cfedis, queiii mlscel iurba prophe.iis. Fies iiiinis sorilis nece niotus hosiis;
Dhde nlanes elaius, Petre, princeps Ecciesiaruni. : E ioco cedehs solilo petistt :'_
Fallilur incaultis le tanio milile Malchhs, Liris amtena.
Cum piger iniiiiissuiii ferienlis susitilil ietiim. Luhricus strata furit anghis ara,
Tu quoque respoiidcs, cuiri vos genris <_rguiiomne, Aggfavat pondus, slrepit igne falso :
Impelus isle ineri non"esi, vel serino Joelis. Sed nihil conlra valel inchoatum
Poscit opes'claudus, nec h.bet, quia deruit aurum, Ferre lahorem.
Notniiie sed Ciirisii gressum illi icstituisii. • Meinhra collapsO lalerala muro
Dt SiniOn abscedil defiinclus vivere ccepit. Sana reddunliir, paiulo prohantur
Fil siia' nil -virlus ; stalShuoii Siirione vicfus. ; £ Ffaliihus furtim male facia, regis ',"
Pervolal ille miser, ccelos se dicit atlire, Pandituf aclus, '"".'.
Altius uiidecadit sihi deficiehlibuS alis. Noxa lihantem necat, el riiina
Peslirer exsiinclurii posiqharii Nero"'ccri.it amicura Sedis electae patet, obliiieiitur V
Te crhce dahdo hiori, cd.lesiibus adderispns, Spiriius, raplp lalitare viiio
Jam cape Roiriainim cohsiil, Gajsarque senatum. Cferhilur hydrus.
Ecce libi curictus servil sub side.reijjundiis. Objicis fratri quod ihaiie fccii,
Omnibus liiinianus famulis sls, Petre, rogamus, . Inspicis meiiiein penilus rebellem,
Atque polens iiosifi,' totique saluiifer ofbif Copiani pfodis, gravidisqiie somno ;
0 DeUs,&.efni genitor cliiiissinii. veibi, Corisulis iiidex, .;.',"..
Da meutis Polfi nos scandere nicehia cojli. Perfidos [eljus procul egit aftus.
' :-'-' '-
"TKU.--:: Sisiil erranlehi draCo, Cessil ulcus
Desancib Benediclb. Regiuniriuflnili stihiere, fugit , ',.vV
Aureo solis fadio pereilriis V Hofridri peslis.
Hac die lotus decoratur orbis, Quod cadil vitrum patel esse salyum.
Dt suis felix Beiiediclo fesiis D Vasa producunl oleum, chelydrus . V
Clarior adsit. - Pellilur dexlra, iiiaiiuuiiiquc Ioca : ";
Bella mirandis opulenla iactis_ ..... Visiosolvit. •-. ;V
Signa virlulum speciale niunus Reddito viiaepucro, suhire ; v;
Regulae, praebent slbi sempilefrio Coelic-assedesanimam sororis, Vv
Tenipore laudes. Et,velut solis radio sub tino
Claret rctaiis leiieiis ab ahms Oiijnia cernis. -,:.-.;
Moribus quibus viTainoidinasii. Scandis ardenti sacer orhepiresiil-
•Cumvoluplaii dederis nec ulli - : .,Ih via ccelum facihus cortisca, ':
Inlima cordisV Quando ter ternis trihus et Kaleiidis
Pedilur tanio prihs id tfihhipbo. Inslal Aprilis. - 7
Vas quideni fractum muliebre damnum, Te canii lsetus diorus aiigel.iniiii
Quod pucr sanum pfeCe iaciyiiiosa Pairiarcliaruihque,;et aposioloniiii-jv
Resiiiuisii. -'.'' El propiictaruhi nieritis ab oiinii 7
Exliihens saiiciuineeler iiisiitulhhi Partc beaiiiin.
1235 -, CARMINA. 1234
Di sii hinus plehs memorisla laudis, A Si juslusjudcx veniam non tribuil,
_flic ataes dici palcr, banc decenler Cui clarilalis lanlre lunieri inlulit,
Si doces, laute refove, polumque Dt riie cunclis prrrfcrrenlur angelis.
Scandere prssbe. Sed felix ille, qnem res islre possidcnt,
Christe devoli preiium Jaboris, Mensbona, peclus purum, vila iniiocens,
Confer istiiis prcce uos juvari, Cujus in ccelo mcrces orbe major esi,
Gtijus es.einplo perilura Jbedi El iiomen ille magnus liber continel,
Liquiinus orbis. Quem anle lcmpus scripseral Omnipolens.
Hymiius bic nosler, Benetlicte princeps, lllic divinae pietalis munere
Sic tibi semper placidus', tuorum Vos oderis.. . ludiiie. .. tras inudule.
iQui salus es, lux, decus et perenuis Conscriplis vilac ftilgitis cliaraclere.
Laus nionachorum. Aposloloium chorus hinc, cl marlyres,
Meta eoelestis pretiosa Regis El confessores exsiiliaiit, ac virgines.
Te facit veris celcbfem iropaeis. Poslquain fiuita slatione,saeculi,
vUnde nos semper pelimus frequciilcs Vos scriptos idem antiquus cilaverit
-^
Nocle dieque, , Cadoruiii icgiii claviger niox aperil.
Doxa sublimi maneal Parcnli. Regis aeierui Virgo rnater cxcipit,
lil slalim choris sociat angelicis.
Ejus el sacro diadenia Naio.
Et tihi yirlus ulriusque compar Saiiclorum omnis coiiciiiil.exercitus.
Juhal est primus in choro canenlium.
Spirilus alme.
XVIII. Pulsat Maria soror Aron lympannm.
SequensIhjmnusejitsdemquclbris Senuriolis conslqns, Rex aiilem David personat psallerium.
de virlu.e humililatis, superbiaiquc vilio iructare Et Benedicius regulare praemium.
videlur, qui quidem csl salis elegctns, scd in eo Cernil insignes legis sure dogmate,
pangendo, more comirorum, mulla ulilur pedum nler ignilos, et cor.densos lapides
licentia. Dolei. auiem mihi reperisse in eo quasdam
dicliones vilio scriploiis corruplas, quas corrigcre Niiore niiro coruscare pariler
nequivi. Rliraiur opus, et 1aud;itarlificem.
Gaudele jusli, milcs etpacifici,' lnde scholarem rimatur originem.
Etomnes recli corde gbiriamini, Aceedil Maurus, Honoralus, Plaeidus
Semper inrmenlis possessofes bravii. „ El Constanliiius, Fausius el Simplicius.
Filii Dei, conspeclores Doinini. iBealo Pelri omnes ita referunl.
Sic ordo sarri.lesla.tiireloqiiii. Quos sic iniraris cx Casino prodeunl.
In nohis quidem sanclusille jtigiler Nos expohvit nosler Dcsidcrius
Spirilus pielalis, sapienliae Cui Pater almus grates fert innumeras,
Ei intelieelus, limoiis, scicntiaj Eique digna praemia proiiunlial.
Consilii, foiTiludinis residel, Auclorem rerum .omniuin exposlulal,;
Largiter satis unumquenit[ue imbuens. TJi in superna angelorum gloria
7 Inenarranda Domini csl pietas, Sibi cum illo congaudere liceat.
{Jui tanluin corda diligit bumilia, Inicr haecvohis serapliin micaniia
Dt ea repleiis septiformi gralia Sancius, cl sanclus, sanclus proclamantiji
Spiriius sui condatbabitacula, Iiiacslinianda conferunt Iripudia,
Cujusesifruclus gaudium, pax, charitas. Canere jubent canlicoriim cantica.
Stefnil elala, fuiidil arroganlia, Ul illa quaier Iriginia sex millia.
Brachio suo conieril pnpluslria. Cilharizanies cantico virgineo
Sic qupndam summa redimilum gloria, D Decenler agno psallilis purpureo.
Pro selatanlunj angehim superbia Laudatis eum in clioro et lynipano,
Felieiiate repulil perpelua. Canlalis ei in cbordis el organo,
Qui tam formosus, et decorus exslitil, Coeli (errrpquejubilalis Doiiiino.
Dt nibil inlra paradisum Doinini
Cujus effecti glorire parlicipes,
jEquaii posset ejus pulcluiiuJini. Jam prccor sitis niei semper memores.
PlataniVccdri vcrtex acabietis Sic euni mihi faciie placabilem,
Frondibiis ejus non fujl requahilis. Dt me dignetur superis conjungere,
Siihilitudinis Dei signaculum Dnde vos possim vel longe respicerc.
Ejat decorus specie praenimius. XIX.
Cujus"iiivesie fulserai carbunciilus, De. Casino monle.
Sappliirus, jaspis, salius, chrysolitbtis, Mons Iione, salveris pacis dalor, alque quielis,
Smafagdiis, onyx, berillus, topazius. Qui facilis regni via crederis esse superni.
Ihfelix liomo, quid, cum superbierit, Tu lapidcs illos servas in peciore fixos,
Elaiiqiil.i criminp passurus sii, Auh qiiibus cceliconstructa notatui halicri.
123S ALPHANI SALERNITANI ARCHIEP. ^3C>
Quanla libi, 1-one Cliriste, sua A Conjugibus, simul atque sacris
Factus imagine dchel homq, Ordinibus patet aula poli.
Vis animi pcnelraic nequit, Pius operaniibus ac monachis
Lingua leiexere necpoierit Nntior liaecsolet csse magis.
Dllius ariemagisleiii. EcceCasinus abundat eis,
' Rhcloris inierii Moiis venerabilis anla Dei.
oujcium,
Finis et ars sludiosa peiil, Mons Sion allera, dux fidei,
Nec sua dogmala philosophos Ivlons, uhi jura Deus popuio.
Plus salis iiigeniosa juvauf, Scripla suo tribuit digilo.
Se quihiis onniia scire puianl. Tu sapieutia sumina Palris,
Crcdilor haec numerare vales. Qui dubio sinc cuncta sapis.
Qtiem data piaemia nulla Jatent. Da raeies, ut amos.ua loci
Tu lucrn solus ct cxigere, Hujus, ut esi, referatur eo,
Cedere qui facis impeiio, Quod libi complaceal, siudio.
Qtiidquiu babclur in orhe suo. _ Scire volcnlihus lioc animiis
B _
Hisque tua pielale sihi Feft modu dicere, nam reriquiiin
Conluleras potiora niiuis. In boniiaie lua reniaiiei,
Nam faccres ut in arcc poli Qui fainiilaniibus hic merita
Hunc tihi parlicipem ficri, - Muliiplici pietalo paras.
Passus es in cruce sponie mori i ltaliac jacet in grcinio
Illius iiisuper ad decus esi, Monlibus ohsila planilies;
Forma libi quia carnis inest. Pampiims hanc -iiiidis decorai.
Qua rulilas Palris in sulio Est nemorosa parum, sed aquis,
Edile Virgine jure novo, Fluctibus el variis cclebris,
El Deus onniipoteiis, el bomo Rebus in omnibus hsec locuples
Civibus hacteiiiis baec supeiis Indigenis, sed el liospitihus
Vilis erat spccies liominis, Esl locuplelior, binc cienini
Niinc quod babenl boniinem dominum Esl iter Drbis aposlolicne,
Hanc veneraiitur, et obsequiuni Toiius orhis, adliuc domirire.
fomniodilale pia trihuuiii. r> Collihus ejtts oliva decens,
Graviler bos, sinml ui maneant Cedrus, el alta cypiessns inest.
Perpeiua quoque pace l.igas Caetera parlibus arboreac
Dnde polique, solique lua In sua lyris amama riiens,
Una videtur, et est patria, lit rigal, atque ngando fovet.
Rcs uhi publica lanta micat. Mons ibi Casini nomeii habcns
Lege sed haee posila fruilur OmnJhus cu.iiiel. ipse quidein
Iiifima pars, nt in alterius Peciore moeiiiaprisca niniis
'
Gandia transeat, immo stium PeiTulit, in quibus aia fuit,
Snniere jam valeal hravium, Qua perhibctur Apollo coli.
Perdideral quod Adre viiiuni. Hic Pater ante iiionastenium
Praelerito vitiato modo Coiisliluil Beiiedictus, habens
Nulla manel sine labe caro, Pignora luminis aellierei,
Crimiiie labilur assiduo. riehs qiiibus iuscia djemonicis
pjirsus, et ipse refugil homo. Eriperelur ab opprobriis.
Sic habel ex fide nierilo. D Sed Patris omnipolenlisidem
Pcena modo daiur ex scelere, Judicio ruit, eximie
Gratia redditur ex opere, Poslquam refulsif, et hinc cccidit.
Nempe hono ncque niililiie Inde domus renovata diu
Splendida quisquc polcsi aliier Mansit in his quoque lemporibus,
Te duce, signa movere luae. Ouod bene condila non fuerat
Danlibus his operam sludiis Casihus agniia signa dabat (I).
Vivere das operam muliiplici. Maieries lubricabal el ars;
Cumque nec omnibus una salis Cella nec una monasterii
Regula sit tamen officii OHiciiseral apta suis.
Hu.iiB crunthabiles merilis. At Patris oiniiia consilio,.
Virginibus, viduisque, viris, IIoc darc carmine qiiem nequeo,
(1) Poslrema pars hujtis hymni apti.l UglieJliunii Dociimcnls inedits pour servir a Vhisloiretilldraite
<le>.'nieraiur.Reliqua ex codice Casiuensi n. 47, fo- dc illalie, depuis le vme sieclejusnriau xin*.
"lio22 verso, cdidit D. Oiar.am in lihro cui tiiiilus.
I£p7 CAUMINA. 42....
Diruta riie fueresolo, A Snstiilit imc bonilaiis ope;
Sunt modo cujus el arbilrio Et salis undique claia donius
Lumine praedila continuo. Fulget in orbc, \cliit speculiim
Nomen ob boc operantis ootis Solis in reilierc perspicuum.
Nec relicere valei peniius, Quis meliora, Casine, tuis
No.ninis usus et ni proprii Moeniaporticihus staluit?
Posiulat, aplcrior poterit -:-_ Aurea non domus ipsa Cyri,
Syllaha longa hfevis fieri. -. - Non Salomonis opus valuil
Ergo Iicel.il cl c-_pedit hic Sedihus bis rulilare magis,
Noinen inesse desidcrii, Alria Jusliniana situm
Qtii dcdit, o Bencdicte, lihi ilunc sihi diligerent satius.
Tam preliosa domiciiii Esl lilii graude nimis merjliirij,
PraBiuia, duclus amore lui. Fertur ubique suh oeiiicrctuuin _(«c)
Marmoreo foiis est lapide Sanciius esse domiciliuni.
Inlus et ecclcsiae parics Tu speciosa fenestra Dei...
Splendidus. Hic lanien haud facilc " Proxinia Iiiiiiiiiibus supcris,
Ducla laboi-e vel arte rudi Dnde videntur ad h_ecanimaa
Omnis ab urhe columna fuit. Tendcre, mundus et hic hominis
Undiquc caelera lata loci Visus ab unius est oculis.
Pondere prae nimio preiii Dt paradisus amoenus Eden ,
Empia fuere, nec Ilesperiae Oinnesoli superos spechnen
Sufiiciunt satis artifices : Ejus aroniaiibns rcdoles:
Tiirncia mei-ce locatur ad haec. Delieisetihi non aiiae
Ilis labor in vitrea potius Sunt liisi forte suse pariles. -
Maleria datur eximius; Cantica conlicis angelicis
Nam variala coloribus hacp Consona vocibus atque iaodis i
Sic homiiiis decorai speciem, Corde videris et ore.Deuin
Non sil ul alier in efligie. Poscerc comjnuis precibus
Luslra dccem novies redcunl, Ciimijie pro populi polius.
Quo patet cssc Jaboris opus „. Jam polcris, P.ner, angelicis
Islius urbibus Italire Polliciiis, Bencdiclc, frui :
Illiciium; peregrina diu Dilior est doniusisla salis
Res hiodo nostra sed effieiiur. Quam fuil baclenus; al nieritis
Ilic alabastra nitcre lapis Fac sit ut anle beala luis.
Porpliyreus viridisque facit; Tu bonc, tu pic, lu Doniine
His proconissa pajila (sic) simul Sancle. Deus, Pater omnipotens,
Sic sibi marmora conveniunt, Cui nihil esl tlarc difficile,
.Ul labor hic mare sit vilreiini. Hic bahilantibus aelheree
Tanla decoris in boc rulilal Da liqueat, peto, lucis iter.
flloiia, Roma quod ipsa sua Sic placcat niodo nosira tihi
Plttris ul aislitiio non faciat : Concio, prisca velut placuit,
Sic quoque vota Desiderii
Integia quaepenilus meruil
Convaluere bcnigiia Pairis. PaiTibus lnijtis ab bospitii
Aurea vasa, \cl allerius Lucida regna subirepoli.
Ponderis ingcnui potius , P XX.
Gcniina quihus prcliosa iiimis
Eniiel, aul micat, aul rulilat, Cttntus in laudem bealca Margarilie vitgims,
Hinc opo conliiiil iununiera. el niariyris.
!n casulis trabeisque slolis Si sua vaniloquo lumefacliis carinine mundiis
Maximus esl nuiiicru» pretii. Facta rcfert, iiinn noslra manus torpere valchil,
Ara grisea labore suo Ne pulsel ciini vocclyram, dtiin ccelica narral?
Plus preliosa rcfulgct, et a>s Eigo age vo\ omnis, qu* cantat verha choreis
Carius cxsuperant bifores. Vana cadal, ludos omnes proscribat inancs
Omnia pene quibus locus liic Nostra clielys, sed diva ferat. Decivibus ora
Condecoratur ef est cclebris Antiochena olim magni prodnxit in orbein
Sponte pia Paleu ipse dedit. Feniinei gcueris litulans jubar. llla meretur
Siinl nova, siint boiia, stinl solida: Bapiismo mundala Dei non essc pai-enii
Ad sua digria sal officia. Chara, setl hinc Palri phtciiil magis illa siiperno.
Palricios coiiiilcsquc duces Pulchraquc cojlicolas iraxit riimis. atque cadu£0'?
1239 ALFIIAMSALERMTAMARCIIIEP. 1210
M.irgariia ocuios; innoiiesto lumine prjeses A XXII.
Cantns in latidem S. Calharinm virginir.
lnspicit oblatam qiiaerens mulcere puellam ; Pulchra iiimis niillum cupiensadmitiere sponsum,
Dumqiie negat calido ore fidem sccura faietnr.
Quem non perfecli compleret forma decoris,
Itleminis niolicm credens impingcrc roen.ei», Omnia qui nosset, quaerens vlrlute polenteiii,
lnvenit in tenera pcctus latilare virilc Et qui prrecipua foret ex pietale ljenignus,
Virgine, non poterat tenebroso carceris anlro Dei mai lyr Catbarina quod optat,
Virgo pudica
Yin.ere. Non virgis carnem fcrienlibus, unde
Oblinet, iilecebras duni camis abhorrel iniquas.
Sanguinei currunl rivi, nec peclore Iraxit Dumque refuiat opes, dum vanos spernit bonores,
Morepuellarum suspiria : jungilur illis Iciihus ohjicilur, viclrix pcr singula fulgel.
Ungula quse iaceret denudans ossaque pandat Auxilio slabilila Dei niorlaiibus audax
Yisrcra plus polerat forlis sufferrc malorum, Resiiiil insidiis, promissa nec aspcra ctirans.
Qiiaai manus inferrel nientem miserala manentem. Doclaque non limuil confundere peclora doctrix,
Clauditur in lenebris, radius quos pellit ah alio, Nec vcrila in lenera sufTerreflagella juveiiia
Ilosiisadestspecie, el vasli lcrrorc draconis Allior imperio, dum carccre claudiiur airo
Mollitur, victusque fugit, sed ad altera lendit Nulla fames sanclani potuit percellcre meniem,
Invelerala doli figmenta ac vincitur inde, 1>
Dante Deo faiiiuhe, qnae sunt aceommodaviT.c,
Dum pede virgineo colluin calcatur inane, Visital ancillam Dominus, rcginaque clausam.
Nec licuit repeti sine nulu virginis umbras
Ncc lenebras palilur, dum lux diffiindilur intus.
Ducfa dehinc coustans dum spcrnit sacra deoruin,
Conscia congreditur famulorum lurha, fidemque
Jungitur exurens lateri pro vulnere lampas.
Sed carodum palitur, mens prorsus ad alta levatur. Siiscipicns apio quacsivii lcmpore palmam.
Nec poluerc rolae conslantia vola rotare.
Cumque ligata dalur dolio sua vulnera rumpi Ncc metiiii morlem porlaris ex morle coronam.
Sensit, oh hoc populi vocesque ad sidera lolli. vulnus dum miltere dehuil undas,
Sanguineas
Confessique Deum cceiorum nnmera siimunt. Lac dcdil, egregio corpusque dedcrc sepulcro
Diriiique ne popnlus in Christum crcderet omnis Turha supernorum, gullas furiditque salubres,
Ad loca sanguinei jussa est ccriaminis irc, XXIII.
Eniissacque prccis posl sacra olilata feritur, Ode in Iqudem cjusdem vircjinis
Ei caro duin jacuit, niens ejus in auhera ferlur. Mulla nos cogit boniias puellae
Canlico latides agitarc nostro.
XXI.
P Paucit (lum speruit, sibi quae paientes
hicipil odc in laudem sunclai Ursulca. Liqiicranl, nniitis opihus fovelur.
Fulgor aspecius placuit viiorum Sceplra dtiin rcgis fragilis rcliquil,
Virilms, menlis decor at supernis Alta dolavit jiivcnem corona.
Ursulae lurmis, merito polentis Pluriina fulsil, Calliaiina fornia,
Nobilis ortus. Sed magis pulcliraiii numerosa virtus
Luctibus patris tulil baecjuvamen Rcddidil, summi nieruilque Palris
Non liniens regis furias catluci Unico jmigi speciosa Nalo.
Nixa virluti Domini poleniis, Ejus aniplexii cupiens foven,
Virgo pudica Teiras quod possct dare, non cupivil.
Qnaerilur sponso, irahii illa sponsum, Pnispernin quidquam, mala nec rcfugii.
Duinque se proferl socias requirii, Undc r.cc prcesul potuit niinaci
Augregal fcsto celeros minisiros Pectus iilius removere vultu.
Laeta ftituro. Ejus el sprevii placitis favere.
Jiingitur sacraj comilum cohoriii, Monslral argulo ralionis acla.
Sanctior cleri cclebris calcrva, J) Quae fidem lu.slrcnl senihuBlogalis.
Advenit palruni cupidus coronaa Vicil, ct victis placnit suhcsse,
Fulgidus or.io. Fiuc dum \ilam subeunt carenlcm.
Sumnius oblalum dccus, el rcsignal Caniif^x ferro lacerat lenellam,
P.islor, haud damni pa\idus minoris Forle scd pcclus nequiit feiire.
Pedicans Christo comites lavacro. Carcens tetra laluit caverna,
Virginis alma.. Splendor asl summi patuit decoris.
Irruit cultro Jeius intcreniptor, Et lucrum Chrislo paral in caierva.
Agminis sacri niadidus crnorc_. Jam no\um pondus cecidit rolarinn
Spirilus coslo subeuni aperlo, Anlese sacrum tulit et manipuluin.
Ossa colonis. Jussa sed landem caput ampulari
Ergo pulsanlcs Pominuni rogate, SuppIicesChristo rogital faven'!os.
Parva quo vlrlus meritis juvelur Vulnus illaluin Jaticem dat albmn.
Noslra sub magnis laqueis maloruir. Coelicrelurbae sepelivil ossa
Undique cin U. Purilas ni3nani oleum salubre.
' "
mi CARMINA. . iin.
XXIV. A En lihi pro leelo prrosepe inslernilur amplo,
'
Alia bde in ipsius laudem. Qualia nate legis, tali tibi niore parabo.
Laudcs non pigeal pronipsisse canlibus XXVI.
Quas virgo meruit, nec merilis pares Ad laudem sanclai Lttciw virginis cl marltjrls.
Candor virgineus piaecipims riitor, Qni ccelo quondam statuisti lumina lerris
Qtiod fulsit sapiens, el siahilis valor, Spargere, dc lcnebras pcllentis mnnereliici-;,
Exlolli lilulis jure peltinl novis Nocle licel pressos nubes nos pallida condal.
Virtutttm numerus, quo viguit brevi Lucida gaudenius tameu hic quandoque lucri.
Ilnc vitai spatio suo fragili stalu. Clara quidam fidci gestant sub agrnine virgo
E\lolIens Calharinae niveum decus. Liiiniiia, iios docuil consianli lucida bcllo
Quod non dilaccrenl plurihia commoda Sislere, duin precibus Dominum vicissc lonaniem
Non lollat species, diviliis cadal Visa quoque esl morbo prrcslans stilfragia maliis.
Scxus feminei libera porlio, Mulia paral dajmon, vis carnis, prrelia mundus.
Grandis sub lenera. visa scientia ©oela feril jaculo laiitanlem nubibus hoslem,
Arcano invenis multa scienlibus Luce niicans fidei carnis lnoliniina yincii,
Diini proferl fuiei myslica dogmata, Dum se lerrieolaefacihus non jungil amant.s,
Non inferi aliquid conscia concin, Qu;c poiiora quidem coelesiis fcedere sponsi ?
Victricis reiinens lumina fulgidae, Quem fovel in liiinima diffundens niunera niciiibra
Foilior mundtis Marle secundus. -
Perdenlesque animas inveiiiiinl:eas. insurgil pro
Exccllenlibus fragili robur in arbore Inde sinisier adesl et verbo, el verbere lurgens,
Experla est regimen, quae tenuit manus. Nulla potest aninmm fragilis sub carne virilem
Duni pulsat prccibtis, dum furiis minax Frangere vis clausum, de cujusrobore iraxil
Carnem dilacerans sub tenehris local, Robora mortalis moles, nam sislere visa est.
Ul demplis dapihus praecipiiet neci. Mullimodis lioiniiium conalibus acla,bonumqiie
Splendor, sed famulae gaudia congregal, Ad loca pcrdcndi, ul traheretur focda pudoris.
Dt carnem fovcant, pahula praeparat. Incensas superat flammas, nec vulnera mortis
Vcrbum fruciificat, gcrmina colligit. Expavil, sacraque charismate fola rcliquit
Forlis tcrribiles non liniuil rotas, Menibra quidem terrie, sed spirilus aHhera scan.lil:
Et morleni patitur, nc subeat iiecem. Hic lua iucifero resplendet cuimine sedes.
El lac consequitur vulnera candidum. r, K_asacer implexus tibi porrigit oscula sponsus,
Monlanoque locant verlice fuiiGra IIuc quoque nos lua vota trahant o lucida \irgo.
Dexlraeccelicolum, quis refluil liqtior [XXVII.
'
Reddens dehilibvs membra valeniia. , Incipil bde in honarem Innoccntum.
XXV. Candenieiii segeiis novre
Lbquilur virgb Maria ad Jesum nalum. Miremur cumuluin cborus,
Has mundi tenebras nosler henc venens infans Qui fauces teneras agant
Visere, qui lalo diffundisluiiiiiia COBIO, Corain pi-incipc canticis.
Fili ineij filique Dei, novus accola, salve. Gaudet prinilpilus recens
Sed qr.is, quo properas compai' gcniioi-is ? ah alto Duclor mitleie pravios.
Prosiliens quo nale veuis ? qui raia polorum Laeiatur paribus puer
Ilrples, tellus sinus bic mage complacel artus, Fiorum primitias legens
Coiicludi num forio venis, qui fine carebas, Ilic gaudcl titulis loqui, ,
Qni slans cuncta mo\ ens venisti in carne moveri Quosproisus dabat inscius
Qui geris in dextra muiidaiiaj pondcra molis, Mlns, et sine ciimiiip.
AneillaR,treinulique scnis porlabere palma ? {) Sic dignis canitur prior.
Gujus ccelicolaepascuntur muncrc, parvas, Insias iiinocuum louat,
Qtias lamen implesti, placuit tibi suggere nianiiuas? Si lingiire oflicio carenl,
Qiiem superi cecinere chori, quod anie beati Claniat sanguiueus ruhor.
Exsuliaiiianinii venisli emittere luctus ? Occisi resonant decus,
Eugejam nostros subeas, mi nate, lacertos. Quod vivi nequeunl loqui.
Parva geret liiagnuin genilrix, fragilisque poteii- Quid vis, tigride durior?
[leni, Quid saevis, carnibus canis
Factorem gesiabil opus, nubesque decorem. Pijor? quid sociisvacas?
Astat inops ancilla libi, qu;c mollia parva Piginis ci_elici)himpulas
Membra legal panno, non Jiic donnis inclyia sum- Iiifuiidis manibus premi?
[plus Sed frustra tumeal luror,
Apparat, ancillaedesunl, ignavique minislri, Ei tc magiiificumpuer,
Cuinque furil Boreas, non igne, aui pelle fovebo. Malcrna uhera subbibens
En leuerum patere lotulo deponere corpus, Vincal, le fugiens doniet.
1213 ALPIIAN) SALERMTAM ARCHIEP. ; j|«
XXVIII. J Si locus infahiis, DoniiiToiiiea vota dicahtiiit. V .
A
Si tenebrosa loei facies, perfusa receiiii
lncipit de scincla A^nele virgine el marigre.
Lumine fulgebit nielius, veslisque feretur,
Si tibi difficile foriasse videtur habere, Liherla sua male riiihi si transmittaf epbebos,
Qua. forlis potuere viri, qu_evirgo pigehit, Hiiic, sua si sapient.hene corda, redire licebit. .-'_."
Amplccii pottiit, qure noniine dicitur Agnes ? lllajsos, sed non verilus divinaperibit.
Qiiani non nalurae fonem perfeci! origo, Queni tamen effusis spero concedere voiisj ;
Nfic tulit experlam prudentia temporis ampli. Qui sibrme juirxit sp.eciali niunere, Christuhi.
Forma decens cxlra, sed forma decenlior inlra. Cujtis canlabil titulos de nioile i-esurgehs. 7
Ilinc oculis hominum placuit, sed aliunde supernis'• Uinc fahies exorla malos srevife iuiiiistros
Egregii redolens per singula gcrminis actus, Compellet, datus alter erit,- qui coepXaseqiiaiuiy D
QIJ3>sibi sacra fides dcderal speranda colehal. Illaque qui in ciuereiii. coiiverlat memb_'aparribit.
liuic quoquc proposilo lali se rohorc junxil. Haecinjecia rogum, divisaque flainhia qiiiescet, i
Ni-u hlandum quidquam, nec durum verere meiilein Ultpie meo landeiii conjungar in aitlicre spouso,
Posset, ceu nihil moiTaliaeunclaputanlem. Gutture transfigar, sed mcns ad celsa volabit.
Qiiremulier, vcl forle magis robusta virago B
-
XXIX.
Talegenus belli superct, si formadecora,
Si lencraetatis-fluxus, si munera quisquam In eaindem.
Plurima prolulerit, si nohilis adsit amalor? Igne divini radiaus amoris
Isia taiiien superans, illata flagella limebit. Corporis sexum superavit Agues,
JJacc simul hancjuvenem cinxerunl comnioda sri- Et super carnem potucre carnis
[craiii Clauslra pudicae.
Organa non vitii, sed quanvirtulis hahebai, Cogitur stupris maculanda vulgi,
Dlque magis lcnerce virlus occulla pnellre Nuda famosum subeat lupanar,
Cresccrel, ct pavidas ignirctadardua meiites. Angelus castac pudibunda scrvai
Praiparat insidias praefecti natus iniquas. Membra piiellae.
Carnis amator, eam, sua nc connubia spernai, Candidi ccelo \cniunt amiclus,
ExlioiTans, placidusque illi sua niunera profert. Claius obscenis Dominus refnlget
Esi mihi, virgo refert, melior le sponsus, afnans me. Splcndor, cl gralos superant odores
Esca necis discedc procul, scelerisque iiiiiiisler. Fornicis arcus.
Hujus virluti quaccunque potcnlia cedit. Perdidil viire juvenis dccorcm
Sidereusque decor speciei culmen adorat. Ausiis iiilaclum violarc corpus,
Apta quidem facies, hilarique affecla niiore - Viigo sed verae revocat saluii
Voce pia dulcis, cui senuo nescius irre, Funus accihum.
INon asper iniscris, moeroris mcns sedct expers. Fianima, divino domiiianle nutu,
Dnde necexlerior facies sua turbida visa esl. -Frigct resiivos iinitaia rores,
Csndor incst, fulgensque decor, spcciesque rubo- Virginis corpus Domino dicaium
[ris, Jussa cremare.
Egregium facil hunc genilor, quani prosil imago. Mista sacraio moriens cruore
Et rcgiile genus, animi quoque plurima virlus. Lacliseffiidit nivei fltienia,
'
Perpetuas contrectat opes sllihuiida polentes Quain feitis liclor lateri profundum
Corda foverc, quihus prorsus lollatur egeslas. Condidil ensem.
Huic niihi dilecio placui, connuhia seeum Spiritum celsaecapiunlcoliorlcs
Conlraxi nullo penitus mulaiida valore. '.' CaiididuJii, el coeli super astra tollunt,
Aureus et digiium circumdal circulus. ul sim JiiHgjlufsponsi
' ' " Ihalamis pudica
Sponsa fidelis ei, quo sim rcdimila, beiiignus Spoiisa bealis.
Plurima dona dcdit, facics ornala cruorc esl, Diva nuiic noslrrc iniserere sonis,-
Compiextimqiie lulil gemmarum luiniiie sertuni, rEt tuiirij qnisquis celebrat tropaeum,
Exccllcnsque genus veslis, nc forle viderei lmpetret sibi veniaui realus,
Tanto dissiihilis sponso, ncc digna decoris Atque saliiicni.
Admilli tlialainum, prae cunciis quos miliilegi. Redde pacatimi populo precanli
Sicque inilii adjuiixil se, ego sic qunque copuior illi.
i. ' Piincipem cceli, Doiiiiiiumque lcrra,
Neu me blanda trahanl, ncu frangat grando niina-;- Dohet til pacem pius, ct quictic
[ruin Teinpoia viiae.
Ecce bosiis si bella parel, cerlaiiiine viclrix Laudibus initem celcbremus Agniini,
Fulgebo, leneros si nudel turpilcr arlus, ; Gasla quem sponsum sihi legit Agnes,
Ca-saries me dcnsa tegel pro veste deccnti. 'AsiraVquicceli modcratur, alque
Si quoque proslibuli lenebris inlacla locabor, "; Guncta guhernat.
AngcliMCtutela manus niea niembra juvab.i.
52iS CARMINA. iHb
' '
"",-". "'- '- '-7XXX. v" '-'' : .'' A "Mciiiisagal, quando promitlitur inde corona,
Tn eanidem. "-';': Qaanta esl cclsoruni coiiscendere regna polorum.
"
.-., Ardet iiitactae faciem puellae Namque liic morlilcro vila csl exeinpli. pavore,
Prassidis halus, stabiljs "sedilla . Niillaque, qure frangani, obslanl adversa. salulem
f ale resporisuih juvehi.pudico Ilic aniinani divus silibundam pascit ahyssus,
Hethlitofe. Hic qiioque Jargifluis exundal copia donis.
Quid meos"frusifa thalahios rCquiiis llic, qui conslileril, suprcmo effcrlur lionore,
Pahulunl morfis, laqheiisqhe vilai t Hic qu;e non ccssal, circumdat gloiia dignuiii.
Turpis ohsceni procui liinc recedo Non miiiniur, non rumor ihi quae foedera niiiipaui.
r
Criniiiiis auctor, Si qua potesl pcnsare aniimis, vel si qua loquerlis
Doria, qiiaejaclas pretiOsti SiyiesV'.V' Lingua potest fari, si luiniiia cernere quidqiiam,
Paupefis liieiiierii movearil pheilaoV ''."'._ Islis iiunc conferre voles? de lalibiis audax
Dignlor sppnshs meliorairiuiip Verba dahis"? nunquid merilorum gauiiia lciiles?
' V7
; Munera pfaeslat. '"'._ Qui volel hacc, fial valido certamine vietor.
Clairor iuna, radiisqrie solis, :,, Vincenli dahitur sertum, dulcedoque mannae.
Cuhcia cuiparCnt elenjentajijundi, * _
'-, Qii-eris amica? piius ininiicos vince furciiies.
.Seniihi sponsuin dedit, et pereiiiiein Tres siquidem nobis objectos novimus hostes.
fiidera (JotCmV "'"""'''
-' Tres hi leihiferis impugnant peciora lelis,
Jam^ue coujplejLU fruimur puilico, 7 Nec cessanl lassare virum, nisi co]Ia sub ipais
V -Jani caro carni sociata"gaudet,--'"•"
" ""' Dejiciai, fracloque inanus detrobore victas.
-Jairi sacef sariguisfacieth plieut' 0 quantos lalitans proslravit carnis iniquus
Murice "tinxif. ._
'- Qhare ;" Pulsator, qiianlos detraxit ad infima liiiiiithis.
niortalesipsrilure fofhias :
Quanlos pracdo vorax leiiehraruin Irusil ad ima.
VC-ojiitusnostri placiiere vhlths. "'"';'. ;
Hi prinios iraxere palres ad iiincra prima.
Vivet ihlefrisamor isieVcelsis
-Horuin prima fuit proles prostrata nefando
Vivetln astfis. '.."'-' I'
Vtilnerc, quo victus ]ieriil Sodomita rninae
Vlrgo riec iriiruiri videatur alniaV
-Cuhcia STspi-eyiljiioriurhenia riiofiis, Sulphureae adjeclus quoriini almus decidil ictu
-_ ||hce piumvitaeDohiiiiuiri pCfeniiis'i Psalinograplius, sobolcsquc nilens, quo plinima,
_ [jamqiic
v Seiripef amaviti -
Ail luas " '" ; C Turha cadit, qi-.is liaiiiquc orhem sinc vulnere lin-
" Aghesfogilahihs araSj "'; '
.'"""" Fiagret iri hostfis aihpr isle fihris" . [«lull*
. "-V Cohipriiiiensiblandih siimrilbs juveiilje V 0 nimiiun felix, qui lautos propulil ictus!
;" Flamine sancto. '"" "-- . Hiiiic Iaudes, liiulique nolcnl, hunc fulva corona
Si quis adcsi lalis, noslro sermone notelur.
PreTascivas hohiihhhi hietlullas,
Tiitus utaiilces fugial'prOce.las ';'' Jgnoscal lamen egregio si non sil lionore
'" "'- ,
Spiriius muhdi, doniitaque vicihr Compar, cui laiheii hic dulcescat carilus in aurcm,-
:" Carne tririihphet. "' Si modicus, libeatque graves ad summa levari
Audistis reverenda plialanx, qneni laudc decoret
Yirginuih lariderit piaVola Regeiri
Sancla parens liymnos, psahnos, responsaque cau-
Quem decet saCraegenus ohihe laudis,
VCujusintrifio veneraniur urium [lans.
Numirie iiunien.; Ilimc quoqne carininibusnostris descrihere fas csl.
Hic esl occiduo generattis climate viclor
:v xxxi." ,--";';-"'
Serniorad cleriirit inlqudem Viricenlii mdrtpis. Prodiil, aique illi nomen Vincentius exslal :
Ilacteiiusalmofum fefereriles facta virorririi ;-. -Ilinc hilidus juvenem cinxit dccor, allior inlra
- Splcndor erat,quo summa potens, atque ima luerh
Tegmine prosaf um vesiivimus, asl ripva paireS
Acfralres placuere inagis, veteraia fuerl "Qticinmage \irtutum fecerunt agmiiia clariim.
Noji placel, ipsacihos fenoya.fi irienSa feqtiiril. Obsequiisque Dei non mundi membra subegit.
Vos igilur namqiie hue vos tfaxit carisa ciboruiii, Hic poslqtiam campb lot vinei peclora videt,
Kon quoscorpus amat, gusluni praebele feceii.em, El pavidos fugiiarc duccs, atque hoslihus tiltro
Quodque dabit Domirius Iaold porlahimus ore.- Cedcre projeciis a sese protinus armis, -,
- Jiifrciriuil, tulit sub corde<!oloi'em. -
Dique ntagis possil refoyeri yestra voluiiiasV validuiiique
Ad Domini ftjatrehisolito propereihus hohbre; " Ulciscique cupil, pudet hosles ferre Iriuinpliuiii.
'
Quod portemus ei, docuit nos angelus qlim. - . Nec lanieii, ul pracccps se opponere lenlai luorniei=,
Arixilium posiquaih de ccslo sumpslnius, inde Festiiius petit arnia dari, ge_>luqueminaci
Coiifortata vigent et corda, erlingua loquerills, Uclla paral, gaudenl slanies hinc inde'sorores, -
Ul noslis, reverenda colibrs fratfCsque patfesque, Nec passae exterininj circumdarc militis ailus
'Vita sub ttoc lapsu dechrfens hiilitat omhis. Oflicium voluerc suisJiunc cingere dejiris,
Ergo hostes siip"cfarevacal, quod aplius ardof Ecce, inquiij scuttim, vclo fuscala screiiant - ^
{217 ALPHAM SALFRMTAM AIICIIIFP, 12i3
Piima soror f.iciem, fidei (jf:i:ni)nnmiiie dicunt. i Cuin procul indignas, armalasMarie c.iicrvas,
A
IIoc le, nclaudanl, quse siml infesla, juvabil. Starc jubel quondam de eoeli culminc jaelus,
Allcra quse capiti galeain su<5cuirerel, afferl. Insidiasque parat, fraudes pciicre priorcs.
Qnce sperat secreta Dci, cclsamque salulem, lnsultans tcnso, sed cavil vulnera lelo
Tertia dal loluin quse poss;l ringcre corpns Cliristifer aihleta, ncc Marlis fcrre furorem
Loricam mulli quani iiccliiul ordi.ie cycli : Disjeclse poluere acics, fugit omnis in umbrns,
]I;cc esl, qu* innumcras jnngil \liicclio mcnlis. Aspeclunique pavel pugilis, telumque calcrva.
Quarla dcdit slaliilcm jusli vcslila decorc Inde crucntorum trux illi opponilur agmen
Tliorarcm, femoriquo (ulil, qui congruat cnscin. Carnificuni, genshojc «cquilur vexilla lyranni.
Virgopudica suo geslans cognata pudori His tormeiitorum varia coinmitlitur artc
Tegmina lexta dedil, leluui prudeniia triplex. ln juvenem ssevire sacrum, cupit omnibus unus
Sacraque lex pugileni forli prsemunit in arcu, Opponi, cclercm sellscque iniiixus agebal
Unde queal validis hostcs pcnctrare sagillis. Qiiadrupcdcin geniiiiis idcm calcaribus urgcns,
Cruribus aplalur quam protulit ocrca duplcx Iminolusquc suos ad vnlncra concital hostes.
Virgo Iiumilis, pedibusque dedil calcaria binis. Turba fcril pugilem, ei fcriens magis inde feiimur.
Hincamor, indciimor, domitum qui subsii hahcnis " Plus siquidein validus poleral lolerarc malorum,
Sobrieias sieruebal cquuni. Palientia sellam Qiiam mauus infcnet Christi suoeensus amore,
Ailnlit. Aurato prrefulgens tegmine landem, Qiiemve pulant vinci, sublatus ad acthcra vincil.
Quod rex conlulerat, adversos quserilal hostes, Obviat alticulis circumdaliis undique turmis
El viucens c\it quo \incerel, inde superba» Piinceps, qui pugilcm quondam fulcivcrat annis,
Sianl acics, slat et ipse niicaiis coclestibus armis. Qui bello fulgere dedil, manibusque juvamen
Pritna aciem juxta niovit caro, milla minaiur Allnlil, aHcrno concludcns munere palmam.
Vulnera, non lorvos demonsirat in agmine MIIIUS, Nos trahal hocspcculum, nos inslruat ista virilis
Lubrica sed placidi speciein memilur amoris. Pinbilitas aninii. Visus siiiTerre laborem est
Oscula lelhifcio dans inviscala vcneno, liigeniem, succeditei prxslanlior illa
Arridensquc paral flclum cantansque dolorem. Longa quies, \itam duin perderc crcditur illi,
Pnlchra affcri oculis animain proedanlibus aures, Vita manet nullus quam possil claudere flnis.
Dulcisonis pulsare modismoliiur inerlem Parva pugil dum lecta abicil, dalur alta supcrase
Ilinc reddens animuin, nares demulcel odorc Atiia domus, fragil.iquia susluKl in vite plagas,
Mullimodo, gusiumque irahilvaria arle saporuiu, r( Pectinibus, flagrisquc rogi, seu carceris antro,
Inque cibis firmenia noval, dans mollia lactuin Insuperis recipil superantia muncra victor.
Allicil, liinc miseram confundens crimine me-.ilciii. TiaDsiilopprobrium, transacta esl poena, laborque,
0 le felicem, quai tantos viceris bostes! Scd non oasura modo gaudet in seihcre palma.
IJanc nbi pcrsensil juvenis clam sislcrc bellum, Jiujus ehara pbalanx, validis si innilimur armis,
Non iiilit ingeiiuos secuui misccre l.icerlos, Scctari si gesia juval, si comparc grcssu
Blandiliasque pugii dedignans sprevit iniquas. Hostilas in Marlernanus superare placclque,
Sic fugicns vicil, nanrsic fugisse decorum esl. Qui pugili, el palinam dedit iile, ct noslra juvabit
Calcibus urget equum, rigidasqne imponii habenas. Peciora, prosirato donans cx hoste decorem.
Miindus adcsl contra, Irinumqueproeordiisat aguiun. I-.npelrcl hoc fusa nobis prece viclor ab ai:o.
Errorum prsecedit onus, nam dira tyrannis XXXII.
ArbiiralaDeum, quod flclos fictile sculpsii, Incipit oda cxcilativa mililibus Chilsti.
Spicula falsidico letlialia sparserat ore Quid stas? otio quid pugil bseres?
lctibus opponit clypeum, vicitque superbum. Belli moveat fervidus .lorror.
Ecce aliud pugili vincendum opponilur agmen Quod si relrahal fiivola virlus,.
Vanus anior, quo pulcbra domus, quove uxor amatur 0 En auxilium dcxlera Christi
Quo soboles dulcis, quo pulclirum quscrilur auriim, Piaeslat fragiles portans humeros.
Istaque coelesti rniles superabai arnore. - Intcude ducis quam cape formam.
Obvius inlcrea robustam impingerc inenlem, Excmplar erit vita proboriim.
Ipse limor ssecli tentabal, casside forles, Dabilur forli fulva corona.
Rcppulil lmpulsus, dum nulla infensa maloruiii Prudenlia tc prolcgat ante,
Vis poluil mcniem proslcincre militis almi. Et justilia postera purgcs
llle, inquit, manda,Paler inclylc, verlia tyranno Ac ne lumeas, tcmne secundn.
Opponain. Jubet illelibens, quse verba lyranne • Lsevam reline robore fortis.
lnfclix, quae veiba rcfers ? cui sacra ne^ari Siimmi capias jussa magistri.
Nostra jubes ? me, me credis pa\escerc vultum, Servanl fragilem, si bene servas.
Tcrror-csque putas animum pulsarc miuaces? - Sermone sacro sternitur hoslis.
Plus te lorquebo si torqueas, ipsaque posnas Ensem capiashunc libi tutum, ,
Ullrix pcena dabit, feriercque, quain trahit arcn, iNeclcsubigi crnx sinet hosti.
Taliier infestuin inilcs superavcrai lioslcin, IJ.ir qui stetcrit, non limet iljum,_
i249 CARWNA. .250
Tegiltir miles, vclaquc fundciis A Fregeral Eva virum quam supcraral liydrus.
Moyses populum protegit orans. Vixit bomo misere postquam se liniine \iise
Sculum fidei suscipo fervens, iJortis in boc miserum sc tulit hospitium.
Iclus poteris tollcre viclor, Id sine labe fuit, sed (abes sordida rupit.
Spes del galeam, qusc caput obdil. Mimdiis ab opposilo nomen habere pulem.
Cape loricam membra tegcnleiii, Mundus erat mundtis, miindus cum munda creares ;
Qtiam jusliiise dextra propinet. Inimundus ccepit sordibus esse hominis.
Jmal cl mtillum cingere lumbos. IUe vir, illc noccns qui sacra cupidine ductus
Caligis paeis subdere talos. Jura novo primus frcgit in orbc fuil.
Hostis latilans his cadet armis. P<riucipiumlilis fuil, cxemplunique furoris,
XXXIII. Qui prius bumano sanguine sparsil humum.
Item oratio, seu confesiio melrica. Scd licelbic sanguis poenas indixerit orbi
Prisca lavans proprio mundi dclicia cruore, Crande sucramenti prsetitulavit OJHIS.
Christc, tibi dignas fac mea verba preces. Scilicet e Jaleris stillavil vulnere sanguis,
Id quibus oblineani solus poiis ipsc docere : Qui pepulil pcenas, Iavil el omne nefas.
Kam nego, quse bona sunt le nisi danle dari. 0 pia lalronis vox hujus digna cruoris,
Principio non ulla malo possuni bona gigni, Cui dedil ad viiam sanguinis tnida viam!
Sunt quia principio te generala bono. Hoc clenim valido conspersus mciubra liquorc
Ergo boni quidquid mca lingua referre valebit jEthereo posuit primus in axe pedem.
Pro certo credam le tribuisse miiii. Principibus vesiras hic dixit: Tollitc portas
Os ego Davidico patulum serinoiie. lenebo, Etpaieanl Domino ccelica regna suo.
lllud lu repleas polliciti mcinoians. Unde novum genus boe, et gloiia lanla triiimplii,
Tu fons es yivus, tu fbns plus sole serenus, Uli pro pcena proque salute cruce.
Quem quicunquc bibit non aliunde siiil, Cur inopinus amor duci nro criminc jusli
Mane tuum lenebris nox non interpolal ullis. Audet in ore Dei lale . Memento mei.
Qtiisqtns in hoc ieril non ruilurus erit, Konne tusc, Deus, est hsec immulalio dextrrc.
/lunc mihi da fonlem, da lumen, elhoc mihi posl ha?c. Fittuus lioc verbo signifcr, anteJatro.
Quod peto quin habeam non dubitare licet. Sic quoque vermieulo deiicta simillima rubro
Cur ego me miserum lanlum confidere de te Alba velul nivei lana coloris erunt.
Dcbeo, qui lanlis criminihus leneor. Q IIscc enim bibulis si connumerentur aren.s,
Debeo, Rex pie, debco, tu caro, viciima, census, Deleri subito te miserante puto.
Factus es, exitio Iiber ul esset liomo. Credcre sic docuii, cujus ccntcsima prouis
Mors tua vila fuit cunclorum, vilaque vita, Ad rcliquas hunieris pcrdita fertur ovis.
Quam diversse res esse probant ide n. Credere sic docuil mereirix, quo munda reccssit
Iloc bominis meiilum, non, sed tua gr.uia fecit, Oinnibus hasc vitiis plena Maria fuit.
Quseconfldendi jus mihi seinper cril. Credere sic docnil qui flentes crimina lavii
De le duni fuerp eonfidere noii dubilabo, Prsecipue Petrum quando negavil eum.
Quod quicunque luo servetamore facit Esse libi lanti pietas me summa rogarem,
Aisit piscalor boc, et publicanus aniore, Sed maris admissis ccdit arena meis.
Cum subito meices sprevit hic, ille ratem, Ailamen hoc pacto, qtio se David, ipse rogabo,
Ilinc est pro minimis redemplio maxima dorn, Jmicx par paribus jus scio juste dabis.
Claviger hic ccali, legiier ille Dei. 0 bone mi Jesu, dcmeiilia quanta videtur
Arsit amore tuo, qui te suscepil ovaiuer. lloc dare mc cuiquam ne David esse parem.
Ilospitioprinceps, arsit amore luo. S;d quid agam toto cum nil sit prorsus iu orbe,
Arsil amore luo cujus nec in Israel esse J_> Cui possit sceleris par mundus esse mei.
JSqua fidcs poluil, arsit amore iuo. Quolidie pecco, moinentis omniuus erro,
Arsit amore tuo, quse sseperepulsa salutem Utqtiecanis vomiium srepe relambo mcum.
Oblinuit pvolis, arsit amore tuo. Pnelereo viliis leihalibus omne creatum
Arsit amore luo, cujus tua fimbria fitmim Consiliis spes est, qui mihi prseslel abcsl,
Sanguineum siatuil, arsit amore tuo. <Juid faciam, quid agam, quo me, Paler opiime,
Arsitamore luo, lua qua) vestigia .lersit [\citam.
Crine, lavans lacrymis, arsit amore luo. Ultimus ccce dies ille tremendus adesl.
Kemosed ex illis arsil, nisi cum voltnsli. Qnid faciam, quid agam, cum non qui lihcret ndsil,
Si vis hoc el ego inunere dignus ero, Dum sua facla nocens nemo negare potest!
Sive fides fueril, si\e spes, aul amor idem, Quid faciam, quid agam, cum tanli judicis ira,
Qnidquid eos juvit, gratia dico fuit. Oinnes perpetuo damncl in igne reos.
Gr.uia dicoxleditbona si morlalibus regris, Tu mibi quid faciam. In consule con»iiialor
Vera quidem data snnl. givlia difo dediL Lnice, qui veuise lotus baberis iler.
Ko:i fu"l trger hciuo posiquam aiale cr^iuln pomo Tu mihi quid f.tciam, t:i dic.qui condila quseque
1231 ALPHAM SALERNITAM AnCHSEP. •W
A lc sunf, facere iiulla fuisse poles. A Qifo ruit ille luis factus Iiomo manibtis.
Tii niihiqnidfaciaih tii dic, qitifiuriiitiis undani Traiisaclis Cnim plusqu;ni sex inillibusaiiriis
Astra, soium, pelagus, tlnde Iavenlur habes. Piignal inhtinianum hic sine flne geiius.
Desidiosepuer, quaniuhilibiprava voluplas, Insidias doctus, fraudes. artesqtie riocendi,
Teiiipoiis eripii.it, cum primo sempef ab sevo, '" Estque magislerium nosse nocere suunii
Usque senecluterir, tarilis impiine vacares Ille velusialis didicit qusecunque per usuin,:
Deliciis. 4»ftndo temiis propritisquesaliitem Ferlet ubi virtusnonfuiiufa maheti '-'
Langubr crat, sola ruiiiis niediciiia paralis Korine Jobirnpeiiit malediciiij csede, ruinis,
Absque labore uti polerai, nunc viribus ipsis Vuliieribus fluerel lotus iii in saniem?
Esl opus:Tsta quidehv jam nbn sunt ulcera sotum"•-. Et nisi tunic animas tahiuni servare jubefes •
Mollibtis unguentis crcdenda, nec apla luihori. Perderet liunc inlus iii sua quseque foris.
Auxilium Valido pr.T.stabitspongia ihorbo.' Unde tibi geiius'fist-nabtlis, et uride secundus "-
Expedit indulgere libi lam febiis acerbis, Magnum conslai ei £uccuauisse-David.: -:-:.- -
El frenare voluptatem. Lsetissima traxil Sed lamen, ut flevit, fletu scelus omriepSr^iriii..-
'Uiide-ruit victiis.-viclor «6 rediit. > J -
Iiaclenus ad ciilpam caro, riec le afllicta feiiucat
' ' - " Ille Salomonem sua nec
Ad veniam coiisianter age, pfo viribusista ; sapientia juvit;
Assidue vigila, nociesqiie, diesque iabora Necsummis opibus regius auclus honpf, -
Omne scelus populare manu. Sitieiiiibus hauslum, - Quem penitus stravit consueiis Jraudibus hostis^.
Tegmiria da hiidis, sed el esufientibus escam. Caiisa qiiod iste ruiliriiproba-fiammafuil, "'?"?
0 quotiessliidiis a lepaslore malignis • -
Ablueitelacrymis, "einunoVfleiib.us,omtii
Evncua mentem vilio, virluiibus imple. " Perderet iit caplas sollicitavit xjyes.
Siniitiotlerata libi jejuivia, lectio jugis, 0 quolies animas, quas curia celsa nianebaf.: -;':••'
Psalrnddia frequens, oraiio seduia, nulliiriv Tarlarcas usque prsccijiitavitaquas. -.'-"-.
Te moveai,"vel solvat orius, melire laborem ""." 0 si nunc iellus.aef, nuife, tunc quod olympus,
Polliciiis, bpefam mercede, brevemque iriuinpliis Posset ut4iifernus selnsiiaberet eum> : ' -
Pugnahi perpetuis. Minus est quodcunque laboras Sulphureds lapides in quam;jaciilefis, etigries C-
Praehiia sispectes, non ut nitentis ad alla -' liripia Leviathan mitlere lela veia. -•;--.
Ascensus facilis, sudorcm deriiquequatituin Hiijusel infestanl capitis neqiiissima membra,;'
Perpelllur qui conatuf juga siimmasubife. ''
Sed corifririge capul, membfa- rcpente caduistv
Tu quidhririctelufnvadas? te maxinia merees -,i, Jam dedice puer puerilia vefba, tuisque •'.'"'"'
'
Viia beata mahet, laniuin fac jura sequaris ":.. Pone modum nugis; tua vola silentia Iong.1 - -;
Prsesignata iibi. seiriper fehiiniscefe, hulliim Poscunl : fac sile.ts; nulluriidabil eriioluirienuirii v
Te moveal, vel solvat onus : non riiiles liabciur ' ;
Copia dicendi reruni -jacuira tuarum.-
Diira reformidans, hiarccl cum deside virlus. llegis habcs animum, nec abiiostibus utvioleris.
0 bpne mi Domine,spesmea, lux mea, Chrisle, Monieritopaleris, tibijus, quodcunqueiicere, v
Qui vigor est verbis, qui medicina luis." Iu le nobis, hoc anior ellicit,1hoc oplalur, - ':
Ilactcriysih pcenasme lapsum culpapelcbat, llle lui nirnius. Quid enim mirabile ducis
'""- 1
Nuncest cum pcehis culpa reiiiissa meis. Edcre pfava malos; iriferre riiaiigiia riialigrios?-r
'
Languor heri vaiidb fregit iiiea meinbra' dplofe, Estiie navi quidqiiarii; si eallidtis insidiaiur, -' -
" Saria sed liseciiodie suril :'
pletatis ojpei / ; Iloslis prdsequitiif. hbcei adVefsafiiis?"ariiib!i "
Sero fui scopulis collisus, el omnibus lihdis, Filitis offeiidit, servus delinquit, ainicus - -::"
Manemilii poliorlitiofeporlusi. -a'dc.s'1.[' 'v- Labiiur? humana prayos. etperiidiosos
Omnibus affiririofalli veiaciter illos, Fcrl natura'-. licei riieluas, patiaris opbrtetV '-'"
;Qui veuiam lapsis sajpius esse negarit". ' ' Quod
meluis pugnare, libi piignare necessc est.
Qui dare ie veniani lapsis posl milleiiegarit vi) Eelices hsec pugna' citat,ii.iiserosqiie perurgel."
Non possit veniam lapsus habefe semel.: •' Aggreditur reges, et vulgus inahe lacessit:- •.,'-'.•'
Qui dare le veriiain scelerum post niillia credit ExcepiunviiuHuinpatilur, vicioria litem ; ": >
Millia post scelerum riullaivegetiir ei.' "'- Hanc.difimet, sedabit et huncsupreniafuforcrii.
Es totiis pietas, ereliiidulgeislia totiis, Ne timeas,"a'e formides, he forte, quodabsill
>.'s Totuspaxytotus gratia, lolus aihor. Desperes, poterisi poteris repafafe saluiem' :
Tain leve quis dal onus, mandalum hiite, fidcle Ssepe resislendOi Quo missile quodque repellas, ;
Gonsiliuni, 'munus fertile, siiave jiiguni." ..- Robur liabes fidei rlenebrarumdamiia pavescii;
Mitibiis ista qtiidein siinl levia, dura superbis Lucis filiusi aui riocliiina peficuia, ciijri.i " :'-
Seriip.er.' et:igriaris est labbr istfi gravis. - Esl piuer ipsc dies, an signa riiinaiilia,-cuj«?^
Qiiairi sripef imporiis sit safciiia inngiia laboris, ; Est-<lux:iriviclus. Confide, juvabo,"necesse : :^'^*
Me riiododelicli sarciiiaiiulla gfavet. Plasnia meurii dubilcs, nvariuuriifaclhra ihear"itrii.
Mejussis expono tuis, marisalia secabo, Quem tanto pfetio, quem lanta merceredemi. '
Tu ne fetiorsuiri deni riiea vela, favC, Num phiiar peiimi? qiiid ehim descehsus, et driusf-
Ui nihil iiripediat mc prorsiis a'b ofl)e'lu.crfi,;i- Esuriesque, sitis. iacessere, fiere, pavere,
/1255- -' . :' CARMINA...':-;.;;. 12K<i'
Quid colajbhi, spula, spinse, quid arundd, ,flagella, ;jA Delegiit, occurrit. mpxiappafept alieno; . .;
Quid crux, quid elavi, qtiid ace.uiri, fqngia, elfel, Qsisefiierint spr^es luncsub spiendp.re lateriics.
Lancea, mors, tuinulus, descensiis ad ima,-;velipsuin Do bona cerlabpnis, qup plus versayerisilla.
Trofuerat r.edimi? dum spectas isla_ iiniere noli:. Undique, et in species ineiioraTbririsecus
Tantaiibiiorige;providimus arma. ... . «, ::.:<;. Npn fuigent, inlrqrsus enim^bpria spniper eprum^
Haecubi confidas, lisechoslis signa veretur. . .'.•"•;. Sunt obvers.a-j.bpnis nonprosperitatis egere, ."..
Hsec tihiet, bsec.refiigii, vires liis denifjue sensil Prosperiias eslnilinodo deridefe:poteiiles,;:
r.,Ffaclas esse suas, eriervis hic, invalidtisque, Alqiie probare ppies miseros, qupriini gravis ira
Esl, sed ob innufneroSTieryosopbplite casus ; Pusillisanimo terrores insidiosis...
-Bisca frequens ejtis cailum dufabile duxil. Iiiieriiai sludiis lethalis tela pharetfse", -..'..;
Cunque cadens aiituf, ridquit, el de cruore- labof al, Kequitiajqiie maiiiis, necis arcus, impietatis :, r::,
. Deque geriurpugriat, nullrim quod debilitalus Anna, mali facies sunt inateri"e cruciatus.: ;;?;;
Exerat est robtir. Levis lisec, sed seduiaiis est,: Qtips lscdit odissejuval, faciuntqtie nocentes.-,."
Atlis/ineiribfbfuniiicet hac,de Iiie sit bfjav ; v----:-; Qtios nocuere timenl etse quibusesse timoa ';
Etlicel admieriilis utfaque tendai-iiiiquum; .'<. Summa pu.tent, hifclices quoties jaciiere v ::
Seilicelut mehtes btimanas dissipet. instat. • -; ^illoruni -- a)ilp:pedes,;quos;faslu^sJDj)e,superb;p-.;.;;;;
, Pivivisemeriiis raiio tamen iiivaduabus - A pedibus pepulere suis, qupties el in istos : ,< ;
"=.;-
Vinceiidis iion esl, •alianvpatieiitiafrangir,., • - -> Feljces alii^quibus iiiyidere parata ;, ...-.,...".•'.';...
Vis aliam,-dignam illa dabit post prselib paimam', Poena rcdiiridaviiyquptiesquis^pe.negavit, , .-;
.-_Ilaecccriliregiium. Gaudeiil brr. bel|a supernse Ipse peiit yeniam.Felixesljure,pulandus;;.-, ;,;.
Virlules; gatident vates, gaudeiilp.afriarchae, ; liividiostisqueni ipriiijeifelicior; eslp...,. ;.
Ista senafns aposiolicus Isetaiur; eiho(;c suhl Sint felices; dic.ubi sunt /jtios; npveris,^^a,ia.;,
Dulcis mafiyribus, lales ei lseta iriumphos. - Sede iriumpbantes pppulis'dare jura-subaeijsS',;
Spectal vifgiriitas, exsullani febiis inistis ._->.•... Olla fdere yitri, cpnfracta est,-grando iiqiiala
es.f^
Felices animse, liviliisuiit hsec grala..coronay - FluminefebuIIrcrnptKshnl, umbrareeessij,,,; ',,:.'.'"
Qu3sego praymeriiis vrcloribusipserepeiido, Fuhnis prse.ieriil,,jiubes.dispafuit. Hsec,sunti ;;
Confifineni ahiiiiuin cO-iisianterad omne ferendurii. Qtiaemeiuis,;i)a^;sunt;jion;:vis.pugnare, !;ece'ieV:;;
Me gerius humanum palriutivcognoscal hnbere, ,.-, At regione limes aliena yivere,pauper;: - ..,-.,-...,
Alque severum ahinvhm,* cui complacet ir* fre- Et qnis l.im pauper yivit,,qua)hjiascitur?;ilis l<5,'...,.'
.-".'.'.;.•.;. :-[_quenter . „ Eripe delieiis.le.febus, .elenpeiriiirtdi, .,,:.
Ad studiaprolenv.fefjaiis nulla diebus * Qiiaeqtiantp fugies laii.tpmihi-prppier adha?rc.s. ;;;
b:
Oli.a concedi, sudorem;s3epiusillis Chrisle Deus,:yiia3_yerEef,ibricatpretalmse; . ,,
Exeuti, et inlerduriv Iaeryihas, "nee servalin um- t,Chiisie,Deiis,,pulcIirj;cpiiditoratqi!e.boriii ,"•..;_'"
; r*---_ . -.""-.' ..;.; '-,.;:;_ [hra,- Cliriste beus, per quem quod npn.;esi;rediiad.esss
Kec fovetin greiriio, trislafi,-fl&fique, palique. . Atque guodes t; factuin cred ittir ex:,nihilo. ,; ,,;
Grandiaperpelliur,per;i33dia piiiguia lahguenl. Chfisie,_malum quinon uilum facis, etfacisesse,
XJuolibelhsec niotti fuerintagitata iaboris, ; Pessimn ne Jiarit, et-bonn peryenianl...- _ ..;r
; Deficiuntoiiere propno, nulliinv feret ictiirii Cliriste.malum JiiiiUum, qui confugientibus adte,
Prosperitas iitesa. Quis et noii otia poenam Qui yere bo.nuses ex ratipiie prpbas.,',.,:...--.. • ;'
Slrenuus seslimat? ingeiiles industrius omiijs Cliriole Deus,:per queinsunt et ciim.parte sinistra
Res gerit, iit faciles hisi cum majoreTecusat Om»ia;perfccla, .coiiditipulciira l.oii.a.
Vel pacecpmponi; nam vincere digna paratum Christe Deus, quem quisquis aniafe potest, amat,
Vinci neclaus Cst,-nec gloria. Foriisabillo. ' -- - -" : .::-:;;;; ^i-. .' ..X<y :-;;;::- ;;-[ilM:'
Ciimqup luctattirseciirusposcit ih,i])suiii SivesitignpraivSj siye^sciensquod^mat.,.•:, _'
Viribiis ehili toiis, at-teta .feriri, D Chrisle,.paier clemens, ,eui verum npn nisi inunips
Credi,vexari, paiiluf,nisipaivrcperitur., Noscerepeifectuffl, eifeperir.eplacet. .._.
Pluribus objicilur, luin quid palieriliappssit, Chrisie, salor yeri, per gtiem sunl pmiija yer.a,.,;;
• Pollenl et quantunij clsresci.t.;.Sicfacieridum '."' Et per qtieih sap[uHt_pniniajiiise;sapiunt. . :;
Esse.ioiiis perpeiide viris.An foiUe vererjs, Chiisle, paler clemens^.peifectaque summaque viia»
Qiios tibi corispicuos dat imago spla bpliprtim, Quo vivil summo vivere-quidquidiiabe^ ..,,.•_.
Quoruiri siint anihvi veluli per somtiia lpnga, Christe Deus, cujtis iotius niachina mundi
Variaque deIusi,:quos ebore fflundiis etaufp Est regnun),;qiii non sensus pbire poiest...',',
, Coiiipsit eiargeni.o.-Th prq felicibus illos Christe Deus, ctijiisdefegno veriil Jn ista . ... •-
Aspicis, af si qiia lateanl speculabere, liphqua Lex enini regriat, justitiajque vigor.
Occufrunl, misefps, fffidps, lurpesque videbis Chrisie, paler cleniens,-n quo djvertere.iabi est, ,
More suai fabricfeculto» exst.nnsecus. Jsta In quem converti surgere. Prsedico te, ;i
Prpsperiias slabiiis non' esl, sed vitrea, criisla, Chrisle, Dehs cleiDens, a quoiliscedere mors.est,;,
Elienuis. Duni^^ sioreiicet.propriuh-iqiie videri y_ Elin qu^m regredi yiia, manere salus., .... -
Advbtuhi, futiiahi, cum quod ,distui"belet ilips Cliriste Detis, hisi decepiiis, quod nemo. reiinqtrity..
.lapX".:,;., ,'' ALPIIAN"!S'ALER"'SITANI ARCIIIEP. ; JiiSG
Qiiem riisi pf&riiohilusqurerere. nemovalet. ; A Agminajussanctiimceriieprbfessa tinnii.
Clifisle, patei' ciehiehs, qiierii non nisipurificalus,; ; lisec benediCj illoque sacro pcfruhdeii juore.
Non iiisi mundatus jnyenili iiivoco te.' -QueinPatris,; atqueluusSpiritus aimushabet,
CIiiiste,patei cle.mens.ad quein coriiendere, amare,, Cernesacerdoles, ievilas cerne, miriisIros-L :.
Et quem cprispicere, est j-lllidhabere qudd cst. Ecclesiaereliquos, vulgus el omne suuiri.,: -
Christej fides cui nps vera excitat,erigit:et spes, Oiiiiies conveniunl, et hoctibus, ;atque diebus
: Horis, moriientis le sine fin.e canunt.
JungitamPr, per quenv viiicimus omne maium.
Cluisle, paler ciemens, qui nbs ihiserando reducis CIiristuspromanihus.Ghristusprp luniine, Gliristus,
Ad le,:qui verajanua, viiaj viaes.: ProiabijSj-Chrislus prolafecordishabenl.
Cliriste beus, prdprip qui nos dignaris hbnpre; Redde vicem vicibus, hveritum Tneritisquefepeiide.
;Quique coliseredesrios faCisesse ttios ; Mutua majofis:sunl.libi dandanvodo. ;;
Pax mea, laus mea, spes mea, res mea, I.ux meaj;-'. Qtios dilecta tuis manibusplaniata decpres; ..-
" Vjnea producil, tu lege, Ghriste, bptros.; -
[Cliriste,;
;' '- Kon sil amara, nocens non extera vitis in ilia,
Clofifico^yeneror te, benedico,;co!o. '
Te solum lariofj te solum gaudeo,«olum' Ut rapiat fructus hinc aliena mahus.; ;
Amplector, cupip, ililigo, qusero, seqiior. "B Haric Pster, hanc Dominus iugis cuslodia sefvet,
Omniasi fierenlTulilaiitia sidefa liiiguse, , Sinl el ei sepes spes, aniofj alque fides.;'<
Hoeet.arena maris,, senvenet omne soli. -Alqiie.cujn cherubini munimina sunt-paradisij -"'
Hoc enimgullai.pluviales, litloris untte", JJndiqne rhorivphseaffammea valiet eav^; . ,
---
CunClaquequaennllus dinuriierat tiumeri.is, ';'-. ;::';:• :--v : -.xxxiy.-",,,;' .:::
Noii libi prpmerilis laudes persolvere posseiit,'• Ad Gisulfum principem Salev.nUa.iui.u\ ;.-
lmmerituhV-taiHiqupd iibi, Ghrisle, facis. : : v Urbana pplius nobilitate ; -;;. -
Verba miliipielas pietatis plena dedisli;: ;.. ""'; Pro cerlo nihilesl spla, quod acfus -
tAd te, qua veniam,.<su.nleaverba, yia. .'•.''• Munilos probat, et cuncta.refellit, ;
Pum te non poterp, potero tiia yefba^videre, Quseproditlevilas, maxime princeps.; -.
'
Verba DeiVefburn visavidere dabiint. Quidquidnenipe probi.ppssidetorbis,"
-
Vefba iiovo auasunt-melliscohdita sapore, '_•.-__,.;., ,, Hoc lotum probitas feceral Urliis,
Quehi semeliihhuervntjiiil viisi dulce sapil, ; _... Quanvservare domi, militiseque
Serriio hoyo luus est perfusus aromaie vita3,; , ..'Decrevitstabili.jure senatus.
Viia-cadaveribus cujus odore redit. -; " ••-.. Tu virtule animi corporis, el vi
Hunc.§ine..leriullus poluit sehtire saporem ._ y_ ; Augiistos seqiieris, nulla Gatonis
Usus, ellvocsine le nullusodorefiiil.- ,' Te vincit gravitas, solus habcris
Tu novus es cordis,quem ftiiidisih ora liqiioreift, ;.;', ; '" ' Ex muiidMoriiibls riie snpcrstes.
Tuque quod in meniesVfundis, afpma novu'm_ - -. .':•'"'....'Qtiisj"amfrondifera lempora Iauro
In nie, quod fuefat, sapof liic exClusiiaihafuni,. Miles le religai diguius usqunm.
,Et quodfelebal, hic pfpciil;egil:pdor. ;•'; Si Caiihaginis lvic viclor adesset
'"
Ergo tiia viliislonge yirtuie rephlsis, ;' : Consul sppnte tibi cederet ipse.'
Ne repelant; tempio tu, Deus, hoc reside.-.. '' !" -.:.-.'-. -.' Tarpeise soliiseceinere rupes
Tu, Deus. hpc reside, defende foriiisecus,inliis ; Viclrices aquilas, protinus omui
; "Guslodi,dpmus^lisec')!!tibitotayacet., -;• - ; Pulsamoeslilia, Caesarisacla
Diim mororin lerris, iiabilem me faeiibi TCgni ' ; '..'. Gaudenlprseside-te posse novari.
Ppsl habilaloreni, participemque lui. Gallps iiamque duces colla ligaios
El.quonianjprius es, qtipniam pielalis amore i A!iiiqripgravibus:more calenis,
Prptegis humanunvcompaiiendo gentis, Nec vidisse juvat,;ni videant nimc
Ai^iiappstolicivquiciilmineiulgellipiipfis- -r ilosa te repiimi Marle rccenli.
Prptege Gregoritim, scis quod amarjPelrinn. Paulos, et Fabios, Corneliosquo,
Septiiiiiis;iii numero vigilantum niuiiera scptcin - - Gracchos, Fabricios, Roma Lucullos,
! Possideat semperflaminis iliatui. Teviso menipfaf, liisque decenti,
Cum populb reges in paee faveto fideles, Quem virtuieparem monslrat, et armis.
' Possil, urEcclesiselula manerequies. Hsec mucrone tuo frangere Pyrrhi
:
Deprecor Aghetis regiiise fac memoreris, Jam feslinatojies, Annibalisque
Quaefegum Regi, seque, surimque dedil. Fortunas veleres, atque furores,
Te (lesiderii memoro, Pater optinie jiatris, : Ut stfingat solilis legibus brbem.
Tu desideriis semper adesto stiis. '-''" -'- XXXV. "•:'.-; :'. -v_;;,
Ltimina luminibus lotum qtiibus aspicis orbein \d Guiddnem]'ra:rempnncipis Sulernitani-..':'
Cerne suo sludio quanla Casinus habel. Cognitacalisa mei, forlissimeGuido.vigoris,
Ceriie domiciliumBenedicti, coiilulitomne Sumeiicet modicumcarminis bhjus opus
Hoc decus ad laudem nomiiiis ipse lui. -'Koii fero divilias, amor esl, cui nullus habendi
Gerne domicilium,qno;5ie cus'o;!e rcgauii'; Des nisi quse larga mimera digna manu.
1257 "'''•"•- '.,',^;:.'..,--C&'RMl_NA*; ...,..,..,.,. ' -^8',',
Fama tuos perniBei conslanler ubique tritimphos, A £ El perdis sdhlescsederepenteviros. ; :";
Quos mea hon palituf; dissiiriulare.lyra, Occidit hicjaciilo, flatus liiiic Ciispisadehiii,
a •'-'' Obrutus et telis pluribus ille perit.
Qui genus regiimcontraxil stirpe, probaris
Guaimafii riiagnifiliusesse ducisV- Non clypei, hon Ipficaj miiniminacprpus " -
Hujus in imperio quse iiunc est parca, Salernus Ciistodire valent qiit)d;seinelense fens.
Pr.vcipua Latti ditior iiibe fuit. -: Quselibelinsidiis rioh est t.bi ciira gerendis;
: Omhia vis
* Lucanus. BeneventariusVCaiabef, Gapuanusv : autletj Traustibi jiuia placet. . .' ,
Appuhis huicbello quisquesiitiactiis efat. Vi pereunlplures,fiigit el posl turba superstcs,
Principiimv lyris (sic)fiiit iifbs et fegia finis^ :' El data victori sunt bbnacuncla libi.
Noji lamen hoc nti suiriciebat,eii" ; ; ;- Quid mernit laudis, cui tahliis cesseral hostis -
Exlulit lianc Babylon peregfinis rebusv et aufo fiactenus invictus, qtii niodo victus adestJ
Sphrera quibus solis'acciu.il ampIaIoeis.:: Majiis onus coeptsefuit et:prsesump'iio piignse,
,<£iriulaRomansenhniiiin Gariliago shliitis -; Sed vitiumvirtuS,, palina repeiit onus.
Pltirinia pfo pacls fdedere doha dediti -; Ntincresidens alta pnle (sic) castri viclor io auia
Tlieutonici reges doriali ircpefuere : Tsedia jam patrise uride fugentur habes.
Mngiiificequesui ponderibus pfeliii ; Spein modo fecisti quod possint csetcra viucii
Tum medicinali ianiuniilorebai in afteV - Et subdiquod Jjon credb fuisse-sunni.^
Posset ut hic iiuifuslangubr habefe locimiV Sicili* lellus Arabum miralur acervuni,
Sed postquam patria? paier et tuiis anle siibrum Qtios luus ipse dedit ensis, et hasta rieci.
Ora propinquoium cPiffodituf glitdiis, Cerilibtis et validis timoi', et npva causa timoris,
Quidqiiid habere prius fuefaYhsecvita decoris, Ut fuerat Macedo maxiinus ille puer. .
Momenidperiii, fumus et umbra fuit. Fac igiturvincas quodcunque fepugnat, et iJistat
Nam velut una lues pecof rim solcl omriibus rigmen a Civibus, et perimas quseque nociva pulas.
Aere corruplo debiliiare niodis . Latis etbonos equitutn, Guldo, leivobilis ushs
Sicgens Gallorum ntimerosa eladeSalerrii, Annprtini faciet Cxsaris^sscpafem.
Principe defuncto,percuIit omne splum. Jam pfius augusloidederattuacuria nomen;
Non sirie divit.o niilu fofiasse fiebal 4 Nos quoque debemus hoc libi nomen, eques.
Viribus lit fieref fortipr ipsa tuis. ;._: Qiiam cuperem posses(polerispulo} Ca?sarul orbem,
Deriiqne iiis noviesjuveriis Ina nobiiis setas Constantinopolis subaere regna libi.
Solis, ut aiifractus veftefat etrediths, j-, Tempora Csesarium qiiariiiim tua posceret ajiruni
Tolus in armaruis, heque le hisi Congrua bellis Sceptrariianus,Iiumerospiiipiira, gemmapeJef. -
Prsemia delectant, nviliiisequeioCi";. Tu satis aParthis aufefresconcitus arinis
:: Intpelus, ira, furor, labof, impalientia, virtus, Pignora Gfacorum quania pudoris habeiii.
Motibus his eiiarii proxima si qua mahent. Quos iieque pesliferse servarent lela phafelrse
-
Bastri, micans galea, clypeiis, lorica, phareira, Necpuiiclus rapidi grandia cursiis eqiii.
Sunique luse, sonipes. arcus, Ct erisis, opes. Jamqtie vale, sed ah his rebus ilcsister-enoli.
^Juis inodo Phillyrides veliit anle docelur Achilii Evigilent sludium Gfajca trdplisea tuum.
ioslrumenta tibi luxiirise tribuit ?
. .:-.- XXXVI/
.-"Vir citliaram tanlus forli pulsabal inanem,
Quam ;sensiirus eratHeclbr et ipse manu. Ad Gosfrit episcopumAyersanum:
Non adeo poluit tantum diyersa voliiiilas . iGosfrit pohlificuniiailitirepeiiiis,
A seinel inccepia le pfobibere via. ,; Perlongtis yaleas usque tibi niala
Publica conlinuo quam jura labore lueri Possirit nulla nocere.
Viverenon pfsestat, vel falioiiefrui, Nunquam livor; edax, ira, superbia,
JIoc animo sedet; interdumque, situtile fqnainvis, s, D Foedavere liniih peclus amofibus
PrivatiSiStJidiumrion adhibere placet. , fit virlute repletum
•Omnibiisarmorum qusesilis febus ad usum, Nulli namque magis quam tibicharitas
-Hosiilem versus signa riioves aciem. •Seprodii, merilis cujus ab inipetu
Sunt in Lucana portus fegiorie Velini, Es libef yitiPrum.
Qua Dritianofum yaliis amcena jacet; . Nemp te cupidum dixit episcopiim,
Ifanc, quohiam loiige fuerat.ditissima rerum, Nec dicet penitus : <iPrsesuiavarus es, J
Subdideral periiliis gens inimica sibi. . Dum sit vitii superstes.
Ilic lna praecipuepatuit quPd dexiera possel; Sic vitsftplacidusmbribus uhdique
Hoslibushsec durismagfta ruiria fuit; "
Suspicis, veluli quunj ruiiiiiih ligat
Qiioruni turba tiio jiumerosibr agmine mhllo, Aurum SariKna geiniiia.
- Et libi -riorimiies slreriuus
pmnis eral. ResplendCspario riVafmprepurius-,
• Parva mariet sociosiahsiricerlamine tanto; "
Eflulges rpseo sble niicaiiiius,;
Est diulurna niniis gloria cuncla tihi. Qtiam sis cernedecbfiis.
Irruis inter toi^ sicut leOj:miliia splus, Extra sic fenilcns pulchribrintiis es:
PATROL. CXLVH. 40
|SS9 "ALPHANISALE! N.TANIARCHIEP.." . 12G0
Sed neutfa spleciecuilibet imparem A X.XXVM.
• Te vei dicere fas est. Ad Transmundum puerum sclwlaslicum
Tu lux Ecclesise, cui modo proesides, Transmundum uietrica laude sorores
Tii cieri decus et prsesidiiim, tuse Dighiim dulceTiielos fingere dbclse,
Plebisspesque vigorque. Ut vos voce quldcm vultis acula,,
Aversum sludiis, philosophbs lirls YelPhcebi ciihara dicife dulci.
In laiiium reliqtios viiicis, ul optim,* Hic Aristotelis pliilosophi
Dispar ribn'siS:AlheniSi. Yersutas herescs, alque Plaionis '
In quo condita sunl organa, le dnce, Fastus eloquii, incnse per aniium
Qure plus Tlireiciis sislere mobiles Uno pene sludens arte refulat,
Possunt vocibus amnes. '
Qua noii Atlica dal vincere norina-,
Grates, Parfhenope, dirige Gallise. Sed Zelina palus,Hoxia semper.
Ejus munefibus l;eta qtiod oblines Crudis cardiacis, ulerieisqtte,
Tanlunitalcque lumen. ' El
splenis viiio vindice passis.
Cceleslis palrise Patilus cecoiionnis Deridet siudium sscpe decenne.
Te salvetprecibus, gloria praesulum, B Al quando libet,hoc moiitereliclb,
Et conservet in sevurn," Lseius tenditeo tempore veris
, xxxyii. Causa lain cilius inulia sciendi.
Ad Atlonem episcopumTealinum. Ferliir corde lenus!sic liomilias
Miilta promiltis, libi quse nocere Qtiadrngiiuaiegeits seife, sedillic
Riie debebunt; neque lespltittis Naiu posl tbt reditus,' nmnerisiiuius
Proleget risiiSjiiec Iionor juvabit Expcrs piorsus adcsl,viiipole piidem.
- Praes.ulis,Allo. . Yersus tain bene scil Virgilinuos
-Sacra mendacem carionum slaluta "Discciisa puero, qtiam Lehe iiovit s
Praesulem daninant, velat atque vulgus Quos iraialibros igne Sibylla .
Legis in conlraclibus approbainio Combussit, quod eos feiiiiiienTptor,
Dicere quidquani, - . Tales granimaiieos-mitlii Aternus.
De luo leetas grege sppnte vaccas Hic oblivio sic juxla perosi
Sex.milii, niirabile fofle liiuniis Ainoris, pliilbsophos praebet inemes.
T.U11.C inaudituni quod erat, Cnsino Felices quibustisec cogniia lion est.
Tesie, dedislj. ^C , Si, Traiisinuude, luilii cred!o, amice,
fiA.nquesex liarunvvelutjniimalas IKs uti sludiis desiue tandem ;
Prlina cum Nino Babylonis altos. Fac cures inonaehi scire professum,
Condidil muros, cataclysmus illa •Uivere sapiens esse puteris.
. . Sensil in area. '
. . -xxxix. :'"
Oninimhii-nguis,avium secunda,
Te loqtii plane docuil, bealus Ad Guiilelm.immonatkum, grammaticum.
Siluis scires mundo sicLatina Swpe le risu.puer affluenti
Reddereverba. .'' Nocie post coenamnieniini, Guilleliiie,
Arlium septeih siudiis et ornhi Quam modo Iaudas mmjs improbare
Pene doctririafuerai peiita; . ,;, = Reni monacboriim.
-Nonsit effeclus qiiod in his vblunlas
Teqtie Tiinapuinsocio Pialoivis
Teitra scripsii, ;,;'.,;'.;,;. : '" Ullius, saltein iiequc pro tuenda
Qnnrfa qtia felix recrearis aurum LegeiiattirK sinCiuslituta :
S.emper a.cauda libi sufflat aplam, Yoce prioris.
Nec, suis cpslum nisi"te levarit 1) _.' YeslC qtiod piilla referanivoliicrem,
Cprnibus, ibis. . •". Cuifrui lympliis toii.es nogaiur
Semiveslitnm genuil cuculla In sua Iactens qtioties maiiebit
Quinla causarum comilem tuarum Arbore fieus.
Poniium, ctim quo sihe fine mendax Diviies tantum merito beatos
Toiusiiabefis. Esse •narrabas, quibus bic ad usum
Febribus ie sexta lueiur atris. Faclus liumanum sine mole prseslat
Floribus Iseiis speciebus; heibis Oiiiiiia mundus.
His tuofit sioriiaCliosalubris Ipse de qtiorum numerp fuisii,
Poiio irucj. ."'.-" Cui lol Aversaesludiis acutum
"Si poles, noli iriihi, prsesiil Allo, Oppidum census dedit.alquedulcis
Dliiomeniiri; cole sic, amieum Culmeii hoiioris. .
IJt decet fidum; libi mox ueculla Per lui sumiTiumcapitis vigorem,
Carisa rioccbii. Pcrque lanioTum comitiimcolioiiem,
1201 CARMINA.' , 52Cs
Dic quid ob causre proiilens subisti A XL.
Qnod reprobaras. idHildebrqrimra arcliidiacot.ti.n
Nec salis pensi nec lionoris ulla Quanta gloria publicam '
Bignitas tandem miseris caiervis Bem tuentibus indita
Liberasset me, nisi lulus isto _ : Ssepe_am fuerit, luam
JureVuissem. .'-.,._ ; .,- Hildebrande scienliam
Mundus.hJevincit laqueisamicos, I Hic Ialene pulayinuis.
Cuni quibus voto meliore lusit, __;___:_ El putamus. Idem sacra
Atque momento spolial sub unp . _ Et Latium.refert yia,
Rebusopimis. , Illud el Capjlolii
Hoe in anliquis putp lectitari ».-,7«> Culmen eximium throuus
Fabulis,quod,si patienler audis, ;: j Polleris imperii jdocet,.
Congrua certe raliorie facliun : -i .%.' Sed qiiid islius arduj
Ipse probabis. ;; _ Te InbPris.,et invidae
Pltis iupis ssevisviliosa yulpes Fraudis aut piget, aut pudet?
Belluis ut rexeliam marinis ^ .; Id bonis etenim viris .
Nave per ponlum fierel leoiii Teste pius subiia jioCeU
Consulit ire. . .-.'..? Yjrus invidiselatens
Inde beliiarum vaga multitudo, Ilebus in miseris suam _;
Pro suo jjuseqne offieio, cariuam, Pfth.it irivaletudinem,
Omne naucleri subilura jussuin . Hisqiie non aliis necem
Et ducis implel. - Et.pericuia-coiifer.t.^
Fianle venlo, per pelagus levatis ' ,- Sed ut invidearis, el •.
Navis il velis, sed ut esl in altum . '-• '.._ :;.' JVonut invideas, decet
. Ducta, mox fiendens nimis esurire :*•'•_-:; Te.perilia quam probi
Restia ccepit, . -E.tboni facit unice
Ursus immane cadit ante, posluunc •Conipoicmmeriti sui.
Creleros mactat, velut. exigebat : Oinne judiCiotup
In dies ventris jugis appetilus •. Jus favel, sine qub mihi-
Ingluviesque. Nemo propositi mei
Sola jam vulpes sibi cum leone Ycl favoris inediam
Despicil pugnanj fore, seque multum Trsemiiinive potcst ciare. , . .
Arguil tarde placili laboris Gordis exiniius vigor
Consifiique. "..-..'. Yitse npbilis o.ptiinas
•Tumsecus lilttis prope funerata Hes secutaprbbanttjuidem
Millecervorum quibus in regenda •iJiirlsingenium,, modo
Puppe sors esset, tilubanle jurat Ciijus artibus uleris.
Fraude videre. .. ,, Ex quibus caput urbium
At leo descendere ssevus iliam , Tioiviajustior, et prope
Imperat; lios ducere forliori . Totus orbis, eas .liinet ,...;
Quo valel cursu; caiilura morte, Srevabafbaries adhuc
Paruit uliro., •'Ciarastenimala regio,
Cumque se Tupem supereminehtem tlis ef archiaposloli
. Ferret, ejus non comes, iiiquit, optehi ' Fervidogladio Petri
Esse naucleri, fera cujusexstant Fraoge Tobur, ct impelus
PfandianaulaV ""., " ".'.;. Illius vetus ul jtigum . .
Sicsuos mundus.perimit sequaces, •Usqueseniiat ultimum.
Gujus onjnino metuenda dona. Quanla vis auathematis?.'
Dedicant regis vice purpurates Quidquid ct Marius prius
'
Pauperiei. Quodque Julius egeraht
Sponle nunc coram vacuus lalronc Maxima nece militum,
Si volo saltus per inhospitaies Yoce tu lEodica facis.
Ganto secure, rota m.e nec hujus Roma quid Scipionibus .
Atra revolvct. Caelerjsque Quirilibus
Npn mihi marsupia plena nummis, Debuil niage, quam libi
Non honor desunt epulseque regum, , Cujus .est sludiis suse
Dum ceres iletur simul el ealeno . . - Nactavia polentisD?
Piena diola. Qui.probe quoriiam satis
Muita coniulerant bona
12G3 ALPHANl SALEUNITANIARCHIEP. 4£G<5
Palriae, pro.iiLenltsr ei , iA, Inler omnes causidicos perennem Y
Pace perpelna frui, Gloriam juris tibj, Tloiiioalde,
Lucis, el regionibus .....:: Prscsijiii usus. ;
-Te quidem polioribus. Te trii cerisus ope yel pafefhi ; ';
'
Prseditum meritis manet ^Eris iiisigneni/sludiisqueinbfes
Gloriosa perenniler : Aureos sudantibus el prbpihquis
Vila, civibus iil luis Pi-blulil prbis;"
: Ulla quem huriquam potnit nbtare "'- ";
Compareris apostolis.
XLI. Ciimiuis iabes, gfavitef lenenieiii
Ad Slephanum cardinalem epilaphium. Nunc viri prudenlis ubique callerh,
Nunc -
Stephane qualis in aede Petri, quantusque sacerdos sapieniis.
fixsliteris, novit Callia ciim Lalio. Civium nulli, spatip sub iiujus
Edidithsec, et nutri.vit, liinuit. Hoc amavit Temporis, forlunaiseieniialer
Hoc t€ dilexit, compsit, et auxit idem. Prsevalet ridere beatori
Quam libi nupeiv ; ',-- -:L
Judicio canonnm nofas lerrere nocentes, ;
Qiiarn nimis dives siipis el dbmorum,
Et sirie lege reos legibus erigere.
-Nobilitas,gravitas, probilas, «t menlis -acumen, Ruris, et quanlum probiiate clarus,
Et virtus animi magna fiiere tibi. •Conjuge et natis fueris, Salefrius
manere... cum sol deberet: inurna Opliiha novit. ^
«Qiiinque -
-Clausus es hac.:Requiem det libi Chrislus. Ameh. Cumque sic felix.ui in orbesidus,'••'• _'
XLII. Fulseris, miindum roseo jacehtem
Flore sprevisli, simul etsuafuhv
Epilaphiuni Altonis episcopi Tealini.
'Prsesulis Attonis tumulasli membra. 'Casini Commodareiuni;
Marsia cui tribuit'jtisla priofa luis, Quod licet visum popnlis amafum
'Islius-unde domo manavit origo parentum, Sit, taihen, me judice cohiprobahte,
Rite fecisli, potiore vita
Regibus a Gallis liijea ducta docel,
Perfruliurus.
Principibus Marsis salus esl de stirpe Quirilum-;
Mane cum sedis Thelis honorededit. Yivitur.quod hic Jibel sesiimafi
Yerius moriem, hiisere dolores
4Iste nam Genitrix operum libi virgo locavit,
Monstrat ut Ecclesirejura laborque sure. Corporis grandes aiiiniseque curse
*Unus amicoium qualis ciim ufiliores C Nps ubi perdunt.
Non ab incoepto volo poeiiiteriiis
Marsia vel Thelis novit habere, fuit.
More veLcordis moveare motii,
Ante dies septem quani sol in piscibus esset
Gui salis consiat fore profulurum
Annos triginta natus el bcto fuil.
' ':' Spernere muntlum.
XLIII. \
^heonis Romanorum nobilissimi epilapliium script.im XLV. ":;: -
ab Alphano hrchiepiscopo Salernitano.
IIoc jacel in tumulo Leo vir per cuncta fidelis, Epitaphium Joannis Salernitqni liqbllissimiviri. .
Sedis apostolicse tempore iqup yiguil. Quam fuerit veiili crimen niiserabileligni,.,,,,
-Romrenaius, opiini diyes, probus, et salis alto Sat patet ex splpqtiodperit Pniiijs iiomo.
Sanguine malerno liobiiitalus cra... Simplicitas puerum, juvenem vis nulla tuetur,
•Prudens el sapiens, et ccelo pene sub omni Nec valel ingeni.i•dognia favere seni. •"'
Agnitus et celebris semper in Ufbe nianens. His fueratliinctiis iuyenis, liic forte sppulltis
Virgo lersenisftieral.•ciim-sple diebus, Sed ibi.nil \nluit, mors fera ctini rapuit.
Quando suum vitre finierat- spalium. U Est dolor inimensus.quibus estmodD.npia Saiernus
.Ifiarmina qum sequuntnredidil novissimeD. OZAKASI Flent procul exaifiniem; ffos fuerat patrire.
in opere supra laudato.) Tertia cum terrjs se Iux daret arcileneniis,
y xnv. Ad patriam paciscrimine liber ablt.
Ad Romualdurricdusidicum. Omnibus his sanelisanimam cominendo Jfoannis
Dulcis oralor, velieiuens gravisque. Hunc habeanl sechm, deprecor, anle Heum,"
XLVI. . .-'--
: Versus de sancla Sabiria martyre.
AnlipUonreet responsa.
Invilat. jElhereo fegi populi jubilnte redempti;
Martyris.eximise subeunl pia fesla Sabinre,
Adnoctem. In labiisdiffusa luis esl gratia Chiisti :
Propterea benedixit te semper Deus idein.
a Sanclificavil eam Dominus, qui condidil iliain,
H283 : / .CARMINA. _?26?
Ltclificatveriisquani fliifniais inipelus ejus,|
a Rex elegitte; sumhivPatris hriicaprbies- •'"•'";,-..
Ex Jacob specle ciijhs Deus exsiilitiireres. - :
a •Mohs SiPh exsuita, cpiigaude, fiiia Jnda;
JudieioChrislisupef xihera mafiyf abisti.
a In leirelelur lua pIebs,;Rex hiaxiriie-regum,
Ad';te:coiivefsis qui pacis munera feddis.
a Porta:Sion,v.dilecta Deo supCr alfiaJacob,
Yoee Gfealoris tihilaus cbnferlurahiofis<
a Permanet arile Delinicohfessio martyfis ejus,
,;Aiqriedecor clarus hulla qui labe nolatur.
a Lux hodie justisel rectis cofde i-efulsit,
In.qua prosummis iselare^ Sabina, triumphis.
a Vbcibiis el psalmis sapienier psallite, sancii,
QuosDominus vitae -comites facit esse Sabinre..
0 Induerat;te liex cinctus yirlute decorem :
Juslitise pennis nos indue, maxima marlyr,
,--•;;.::;3 Rite Dj3b^ubilatlsetb |am''corde:Sabina,
-.---• Ejiis iiiaspectu quae sic iritrare mereiuf..
« Anle Deiim vigilal felix deluce Sabina,
In qiio quaiii nimium mens sahcla sitiveral ejus !•
(i Quanta tribus pueris igries trilmere camini,
.-. T:)nlatibi miseri tprmenia dedere tyranni,
a GlPria,yila, decussanctis est omnibus ejiis/
Cum quibus.es semper vitam sortila perennem»
. _%])!' Ecce uiuni roseis superaddiia lilia sertis
, Exornanl illustre capufMimor est tibi nuilus.
Hostjn,direpta mamj, iios"cerne precamur
Semper et a noslris lulos lore fac inimicis.
''"'-"&'' :AriieDelfacieni rnors eslpretiosa Sabinse,
Qtiae, nioriens mundo , vivii sriper selhera Chrisio,
f Mar.iyris esl hoiie feslum : gaudete, fideles.
; i§ Merite satis stabiii lulerat tormenla lyranni,
Uipatriam vilse-possel coeleslisadire.
| B.febusopimanimiscum niundocuncia feliquit..
i^ :: Lsetiiiaesuiiinvaujpef sanguiriis excipis uhdarii:
Maflyribus semper fuit lisecobnoxia merces.
f Gaudiadigna Deo tanto cumulaia: tfOphseo. .
i| Qilampia, quahi felix, quam saincta Sabiha videris.
Est tibi concessum scelerum dissolvere nexum.
"- y : Omiiibus ecee hibdis ie posciirius, ahmie nobis.,
i^ Pulchfa tibi ispecies ; iit rertis purpura,criiies;
Luhiina praemlgentut fontis Hesebonis uhdae
f Emicatex ulnis coilum velul invia lurris.
'"'''t\ : Dulcis amiea Dei, luci collata diei,:
Dote pii Regis tlialamum conscende quietis..
f Nocle sibi nvediaciiirivenerii obvia turba,
(V Yiiicla tuis precibus hoslri dissolve featus,
; NeriOs prd culpa perdat lex Judicis ulla,
...f'-; Si pbterisveniam, ppteris bene poscerecuram,
r^ Judiciuiii verum trepidahti corde limeriius.
Qiiaiido Deussoiites el juslos judicatoirines.
5' Nostri fae peiimus, hieniOresin fine diefum.
'
$' Pectoribushostris spem doha, Condilor brbis,
Semper el adde fidehi meritis preeibusque Sabinae.
y Adsit arnorverns veteri qui lege itibeiuf.'
Advcsp.a Qiii splendoribus in sanctoruni, Chrisle, refulges
Sabinseprecibus.noslvi miserere, rogamus.
d Oniriiafecisti majidala fidelia Christi;
lW:; ALPHANI SALERNITANIARCHIEP. 1268
.;-' Eac et agone luo jam nos fore pectore puro.
« Gloria, divilirc libi sunt,,Sabiiia, uerennes.'.'•..
His quoqrie nobiscura, si qua valet, utere, virtus.
a Quem ptieri Iajidant humilem ie duxit ad aslra,
- Nos inopesi inorum relevel virlute bonarum..
a Cum popuiis geriles Dominum laudale decenler,
Quaecupiiis munus coiigiiirere martyris linjus.r
a MagnificaiDominum SabiriajspiritnSialmus,
Gaudet et exsuliat, nec conirisiabitur ultra.
Ilanc htiniilcm ClirisHis foris ut respexit et intus,
Auxil etornavit, cojli super aslra locavit.

SEBMO::ALPHMl v
Super evangelium : Ciim transiret; Jesuspermvitatem'suam,viditIio.mnem sedentem in U-
,:, loiuo, MatthteuMnomine^etaitUlirS
(UGHEU.I,halia saCrd; lom. X,-coI. 79.)

Evahgelica Ieclio quse ftunc atiribiis vestris iiiso A propinquiim conspiciunt pubiicanum. felici jam au-
iiuit, dilcclisiimi, veltil insiguis intercoeiera Dohii- •-:dacia prajsrinientes.Ipsuiii fonleni non adire dubitant
nicse ertiditionis oracula mcerentem peccaloruin : ctim reliquis peccatoribus publicanis. De qua nivai-
eonscientiam fecreat; labescentes animos erigit, ;rum publica ebininunioiie fonlis aeterni per Prophe-
pusillanimitatis et diffi.ientisefrigus exeludit, et ad tam dicituf :.« In illa die erit fons palens domiis
concipiendam spem venise dejeclum in alta suspen- = David, habilanlihusin Hierusalem, in ablutionem
dit. Quis enim de scclerum suorum quantumlibet peecaloris. ^t menslruaiae (Zach. xm, I). » Fons
immanium enprmitate diffidat, cum audiat beatuni , operlusae occtillus est unigenitus Palris invisihilis
Miitthsehm venalis lucri qusestibus inhiantem non : Deus; fons vero patens est idem Deus incarnatus,
inodo repente voeatum, sed a'd obiinenda praecipua qui fons palens. recle"domus David dicilur, quia
duo ininisleria curire coelcstis adseitum ? Nimirum Redemptor iiosler ad nos venisse'ex David genere
ut aposlolici senatus conscenderct apicem, et inter ; non dubilatur. Hunc profecto misericordise foritem
sbcios evangelistas, in eo quod primiis est, privilegii lii, Pliarisaica superbia, paras obslruere, diim sitien-
susciperet dignliaiem, quod utrumque. miinus nul.li les et aridos ab ejus accessu niteris elato supercilio
prorsus alii collaium est, nisi Matlliseolantunimodo proliibere : hic per os Isaioelibi promiltebaiur liau-
et Joanni. Et qiioniam Joannes Dei grqtia dicilur, .." stus cum dicebat:.« Effundam enim .aquamsttperfi-
Matlhreus etiam donalus interpretatur, dun) uler- ; eienlem, el fluenta super aridam; effundam spiritum
que geminffidigniiatis dona promeruit, iit,in(|uam, ; meum super semen tuum, el Ijenediciionemsupef
profeclo gralia doni coeleslisinfulsit, sed i)t imple- stirpem tuani; el gerniiiiabuht inler heibas, quasi
retur illa sententia qua dicitur : « Ubi abuhdayit : saiices jtixta prseterfluenles aquas (Isai. xuv, 5). i
iniquitas, superabnndavit gratia (Roni. V,' 20). » Hic iterum promitiebaltir, cum et alibi dicerel: c Et
Matihacus quoniam scribendi in evangeijca verilaie uerjs quasl hprlus'iniginis; et sicut fons aqtiarum,
fecit origincm, ducis ac praeccptoris inief cseleros : cui nori deficient aquse (Isai. Lviii, II). » Setl tu in
evangelislas possidel claritatem, cui niiuirum,aptis-' fastum tiimiiise elalionis impudenlef erecia, el de
sinie congruit illa senlentia quadicilui fidelissimus falsrejusiiiise singularitatelcnocinanlcrinffata, grntis .
el omni acceplioiie dignus; quoniam i 'Chfislus-Je- .; expositum salutis selernse fontem coniumacitei' de-
stis venil in hunc mundum peccatores salyos facere, spicis, et viyifica"supcrni fonlis fluenia fastidis. Ac-
qtiorum primus ego sum, ul in meprimum osiende- cetiens enim ad discipulos Doinini, tumens et arro-
icl omnempaiientiam adiiilbrmationem ebrum qui gans,,Pbarisrere pestiferoe superbiae virus, quod in
crediturisunf illiin vitam seiemam (I 77m.i, 15). J „ peclofe. tuo eral, eQiindis, el elationis veuluni, quam
Unde fiictuiii esl, sicut nunc evangelica narravil "', tumida meule conceperas, praerapidi ac male spn-
]iis.toria, ut « eo discumbenle in domo cji:sdeiii mantis oris spiramen exsufllas. Quare, inquiens,
Mallhsei, mulli piiblicani et peccalores yenienies; ,: ctim ptiblicanis el peccatoribus' manducal magister
.iiscumberent cum Jesu et discipulis ejus (Malih. ; veslef ? Idcircp plane cum talibus comedit, ut de pu-
:
JX, 10). t Quos etnm scelerum suorum mordax coii,- blicanis iuslos, ric peccaloribus sancios, de crimi-
scienlia a Redemptoris; accessu afcerc poterat, nosis reddat apostolos. Voeal enim peec.alores, ut
Maithaei familiare cum Domino contiiberniuin, ut ; eos propria virtute juslificans eflieiat innocentes. Sic
acccderenl. pfovocabut. Et dum ad pieltuis foiitehi riiiniriihijSicalibi, dtim bona tua, Pitarisfec, in icin-
1269; YITA ET .PASSIO S. CHRISTIN.E. ,". iV7$
pfo cbnsiitutiis arrogariter enumeras, el alteium A bus judicabiles submorderis, et justllia veslra per
publicanuin fe prseferendp coiidemnas :: et ille.de 'elalionemin peCcatuiriveftitur, el illofuiii perpeiraia
reatus sui baraihro ad^promerendani yeniam justifi- nequitia ad obiinendam veniain per humilitaiil gra-j
catus ascendit, iet lu a falsse jttslitise luse culmirie tiam repaniliir, unde el perprophelam diciltir : < Et
anie; oiiinipolenlis. Dei oculos iiifelieiief corruisii. erit desertum in chartriel, et (iiiariiicl.in salt;uin;rpr
Hoc itaque modo. dunv de fiicato vacuse jtisliiiae putabitur, {/sni. XXXJI,1S). s. : ;,_"'-
yeslrae nilore prsesumis,.el cselerbs de sujs exccssi-

VITA ET PASSIO. SANCT^E CHMSTINM;

VIRGlNiS ET MARTYRiS, AB ALPIIANO ARCHIEPISCOPOSALEiiNlTANO SCUiPTAi, 7

(Edidil UciiELLt,Ilalia saCra, toni. X.col. 80.)

PROLGGUS

ln claro el exornalo iriumpho Ghrislinre nobilis- A.cerlami::is agohe diviiii, cum iibidinis lyfannidem.
siriiae virginis dicere existimaviinus aliquid, el ex iminaiiissiniis crucialibus et illeeebrosis dfemonum;
admiraiidis ejus actibus poslerilai.s, meirioriaetra- iminissionibus dimie;Utiri lmlavefinl, glqriosissimas
dere, atqiie id poiissimum prosequi quod, adliuc lii:: srbi mariyriim passioiies, :ct coronas,pci'pet!ias;po9t
leiiero adolescenlirb flore.cuiiv pertiiisicissiniis Cliri-;: victoriam proponehtcs, inaxima spe ifj.uiiiplii decef-;
lianrc professionis inscclaloiibus pro aelerni regis tare-hiluniur."Sic et ipsi post felices conflictusgaudii;
amore cerlando perpessa est. Ilonpf quippe Deiesse- qtisesiti adipiscurilur seteriia.. Duinque labofuiri: suri-
perpenditurcum lirecreferuntur; iaudesmartyribus rutn nierilis iii aeteriii eubiciili iribunaj itiihrqrilzanT:
exhibenlur, et aiiimse bcllalorum ad fesliya praalia : liir, angeiofiuh comjles ,: anvici"Dci ororiipbteiilis
diiigentiusincitahtuf. Ccriissiiiiuiii .esl eniinin hu- effeeti, pef tficlinia aurora radianlia, et.ampenissi-
rnanis dimiealionibus feroces animos milittim sithilo riios canipos rosis vernantes, liliis all.escehieSi.yiolis
iiellorum timore.vel fragoreforinito exteriiios defi- pti.rpnfizantes. pro disl!il)titionisvquoqueatil_ulpinde-
cienles mollescere, ul polius cpganiiir fugere qtiam ficienle sclale spatianlur,: oihiiia ;sunt:qujeti;;SlaturaJ:;
arnia corripere : at ubiJbriissimqrum veteres vieto- oppoftnna,_ omnia ileleciabili; viriditate Jrecentia ,,
rias, gloriam, dechs.libertalein, 'praS.ie.rcasua quo-- qiiibtis ih pace frtmriliir oplata,;H33c;'suht. itaque
que: clarissima facia uieiiiinerinl, ex ignaus stre- pficmia, qtise liiniilos fteri foites insligaiii,iiicque
nuissimi el, ferociores subilo alferaii iivcoriferlissi- ifisifuctissimos milites (livini prselii bellatofes dex-;
iriortim hoslium cohorles jiisiliuiil. Ita quidem in tris suis victoiias poitafe [fcporlare] compellunt^

IHCIPIT .VITA ET PASSIO:.

Igitur Chrislina glofiosissjnia virgo, gente patricia lens deesse lamlaudabili votoIilio3,raius eani-yeslali •
Ariiciorum exorla, in puerilibus admpdtim annls ve- instiiictii.peipetiiayclle vifgihilale.-.frui,hoflatur uti:
terum philosophortinvargiimenlis edocta, in.raiioiie • cum duodeciuvancillis diuiina sibi fanliiiaritatecoii-
dicendiexercilata, poetarum usa cafmiiiibus, posse "junctis ulore majoHini suorum, qnbrum beneficia;
subiililer dispulare, civiliter agcre, nielro ludere - plu rima iiiRoniana repiibliea essent, diisimmortalibus •
prae cunetis cohiitibus yidebrtliir. Ast ubi talibus debila absqueiilia procrastinatioiiepersolvat; At visa.
disclplinis esl pleniiis erudita, ineunle adolescent:a, lamelsi de exhibentlis cseremohiis pairis sanctioiie.:
in qua nimiruin maxima exsial duliieias quibus . eouciililuf,;lamen qtiia penes eiimdeni si adyefsare^
quisque velit viveiidi studiis iinplicari, delilieralione tur, cogendipoteslas erat; ita sicui ceiisuefal, simir-
iiahila ciim duas cerhefet vias, unain voiupiatis, iiito rtnimo proiiiissionem facit. .'Erai_.au.iemlurris
aliefamvero virliilis, illam deniqiie qure lioneslatis,5"' inirae.altitudinis miraique slruciiirae.•_...,
-decpris ac pudicitise.-'esf-cura fervenli iiigredilur. Hjspbsequiis desihiata, elaudiliir hic-Ciiristijia
Erat enini hsec piiclla.non soliim gcneris ingeniique : ciim cbllactaneis"aocuralissiinis yestihtis,.;et;flrnar
iiol.iliiafe foflunata, sed et prelioiissimie pulcliritu-;; mentis prsecipuis decofaiiss. qiiibus;: Urbanus in.
dinis specie decorafa, o') qiiani niiilti eaiii in malri- 'C fnandalis- dal iiii sacrificpriim ,rithm;-vnagnifice
moiiiumjuvenes pct:ere. Ouibtis ianqtiam. semper ' doccant, siimileiiiesaerortim" numinuni; liiajestiiteiji-
adyersus tsedasjugaiis ahioi'i.s,cbnhuhiitpieillecebras acciiralissiinis dietis exiollanl; ct ininattir poenarij ;
peihorrebal. Paler vero ejus, llibantis nomiiie, iip- capitit nis! dccfeijs siiis"par.ucriril,.Siabaiit ajifcx» ,
Am ALPHANISALERNITANlARCIHLP. 1272
jn ea pyramide, a parle occitlentis, slatuse Jovis et A eadem nnhi el vobis fore imperavi. Spem, fortu-
Apoliinis, tilraique ex auro purissimo fusiies. Cum-' nam, doniinalionem, consilii mei summamarbilratui
que faniulre Dominici mandati memoies slaluunt ut vcstro comniisi, alque idco, quod lides \estra
•ex-condicto sacrifieent, prqsternentes se ad pulvi- adino.him milii opportdnajamdudjmspectatafiierat. '
iiaria, offerre ihura, horlaiUur dominam ut eadem Si quid hoium forte inficiamini, reipsa in piopaiulo
faciat; at illa recusai; rogant, ct abnegat; affirmat conslituta coinincani. > At comites plura dicerc
se palanj Cliristi sponsam csse, et ideo manufaclis cupieiitem, lalihus aggressionibus appelunt. ( Faci-
sfniulacris supplicarc in perpetuum non debcre.; a.d iius clavem de manu divellere valebis Hercuiea,
lianc denique vocem comites obslrepunl _ v:;stes qnani -nos.a /eunabulis devole' iiumijiibus .sacra
qujbi.s "i.nduebaniur repehlc diseiridunf, ei sese . soiventes,- Itiisiefveiifibus iii arte rlietorica studiis
manibus lacerantcs liis in pucllam clamoribus inve- Cliristianse sectre absque promissa disceptalione
liuntur,:,« Dic ago, saciilega, ciijus fidiicia:iri Iiaric adjungere Tanlurii M iivdebriini 'disiiiiiate aliquo
ileclinas insaniaiii? unde lam reticendum nefas ore modo hsesilas, sit a iove prineipium, quod si omni-
pollulo evomis perittira? Qure te res adiariiarii\- v:poteriteih iioii'esse'poelafuiii vel pliiljsophorum
obscenitatem jii)pulil?.non forma, non genus, non leslimoniis comprobaveris, ;quandoquidem tmn de
«iivitisedeeranl; hticcine Urbani palris vilav peracta H I creleris relicendum esl, luis jam assertionibus nos
studia evasere? Ergone eo miseriaruni perducitur, asseiitife amota dubitatione videbis; sin auiem hoc
nt quam ipse primo ad honorem deorum iriiftiorlaV asserere forte nequiveris, sequilatis ratiocinaiio
lium, iiide seiiatus plebis populique Romani artium prsestat ut pari modq deorumiioslrorum.una nobis-
iiberalium disciplinis iiislfuivoUiit, pe.r le potissi- ctim subdaris iriiperioi:-», Sapienfissiiria . vifgo
irium clarissimi generis shi hifainiam ef pe.rniciew respondil: « Sil juxla veslram senteriliam;; 1*111,
soriialur? Qui el si nihil.srevi crimiiiis alias yidea- quain niodo djclura suni, putb, CPrde;tenelis; sed
tur in patria commisisse, tamen quod le laleni in aucloris sentenliani pedibus ire ad praesens fasti-
educavefil filiam, nicrilissime censebiliir in.ler ma- ditis. In iilo jtiairique libello Apuleii^ qui D"e Deo
xinvi reos faeinoris. Ad hoc itaqtie qbstinalo anirrij ,sacraljs titulalur, iiiquo pfopter incredibilem copiaiii
iluicissinia Connubia exsecraris ? et illustilssjmorum suavilatemque dicendi ssepe et vnulluin studeie
jiivesium amplexus,quibusnihil ne conjicittir quidein sqlebamus, non; soluin de iriipoierilia Jupiter, yerum
(iulcius, icformidas, ut lioinini perdilb.virginilalis etiam de conimissis.ad posse sceleribus apertijis
liise insignia.perdas? et nuniina, quibus, si bptares, iiiflainmatur; Nam cum iste v_ester;omnipotens
usui maximo fbres, ad lui pceiiam exitii perhorre- f, sunimse polestatis gloria Cfetensiinnregnopqtireiur
scas ? An le latet qtiia ex quq lanlas calamitalis (sic enim jbi accepimus), Ascrlbalis filip niagiia ii,
portehium urbein ifrepsil, Itomani imperii slatiis inulloque labore q])piignattis, dumresistere; liequit;
«xternarum gerilium piaeliis lacessitus iminiiiuiiur, _solio expulsus ajbsced.it.Et quialudibrio a suis cqm-
variisque calamilatibus mancipalur? Exhibe ergo,: plicibus iiabebalur, diu'sua indagatiqne iricerlus
«ium vales , gratiirii diis obseqtijhm, ne, ad ir.-rii tanjen jiabitis auspiciis sese :eni_)ireurii._injecil;djis
vllerius provocatis, Auguslalis sententise iiiotii itii- saerificia exhibuil, cosque, poslulal sibi opi.lula.ri,
inaturam mortem experiaris. > quibus . suffraganlibiis liostis devihciitir, elita Ju-
Ad haec cuiri alia liialedicta adderent : c Quaeso, piter exstitit laureatus. Plane, ut feor, mecum
jnqiiil Ghvislina, quorsuni haec cbrruptipnis evariit acuminalis euin ,de.'.impossibililale salius posse
lemeritas? Bacchamini muliuni in doriiinain, resi- nqtari, qui regnuni, quod suo jttri vindicaverat,
piscile in lioc; -qtiippe, iit noscitis, Minerva niliil bellis aperle cqliviiiclis, liosti-reliquil,-'.et qiii eum
(locel. Servata dispiilanlium consuetudine altcrnis •cum quo manus cbuferre solus erubuil, aut.cerie
sadcomprobandam rei veritalem oblemperando doclo- tinmii, auxiliis alienis, quem fleiibus obiinuit
rum leslimonio procedamus. » Et illae: « Sipoles, inleriicit. »-El, paulo posl idem Apuieius de iiice-
jnquitint, lu priorquid censes agendtiin aggredere.v j) siuosis ejus facinoribus ita orditur. ( Expergiscimiiii
At piiclla, ut Crat.oralorum sludiis aceensa, ita sili pulcheffimre matrum faniilias;' Liberi quideni patris
cas affeclare benevolentiae locis p.riinq conaia esl. ferise riiense seqilenli subintraiil, cerle vleissim
«Memiiiislis, socise, quanta in prosperis et adversis; illius simulaCruiii per rura, per compila, liiio pef
. titrorumqne communicatur erga vos exiliunv, quod1 urbeiri. . .."V y*':.- •: ','• ;:•:'»;. .•-"•' i'' v-'',-
: eliairi neque animo, nequecorpore a vobis abfuerlrii;.: . :.! :'_''-'..':.:-:.••' .'. .''-".:;, '-. Marcus eliam
Srepius ego niecum proposueram uti, posl. patris'• 1 Varrtf quid de hac cui siipplicaiis, 'Veslain digeslis
inalrisque extrema, tolius palrimonii siiriiiriam,; 1' • fs'tiis affixeriti satis legensibuslpatei. Yesta.- inqult^
iamam lamen inielligefe ineam, caiierum :iusum :etL &?qureiniperririie vifgiriiiafiS' prisilegio gloriabalur.,
jirocui-ationenV lejus penes. vos esse, avbsariiiil pa-• -'jovis adultCrio iricestata, ciiih de ejus cbffiipiioiie
3'entum,. ybs afliuium loco ducere. Prseiefeahseo, , ifiiseslio veiefetur, corruptionis suae Iiisiiriciu cfi-
; <iu-jepraj manibus sunt, riionilia, dexffociieria/,: bfuhv deaqiia Iniplevit Tibefis, -et qiiia non peiHoit
itnnulos pfaefiilgeniibusgemmis mirabiliter: insigiii-- facti abstulit conlrbversiam. 0 deliriini capUlI 6
loSjiVestespiifpiireas, eiauroipurissimo fedimitas,_ iiqniinehiiqlihssceleris fece pojlufhnvl ^q.^xsenra-,,
Oiiiniaqiie, quibus reglaeproles '-iniriGceadornantur,, biie, etomni oppJetum dcfbrmitate mojislrum! vio-
1275 '
VITAET PASSIO S. CHRISTIN.E. .ISU
Ientiam non sponle perpessus lmjusmodi cessit; filise A solum lioc ad liberlaiis nostrse parvippnderettir
pudorem rapuit, Agcnoream prolem tauri imagine auxiliuin, sponlaiietini crucis assumpsii patibulum;
delusit, onmc eiiain, quod sibi collibuit, scelus morilur vilrc Dominus; niundi gloria lumulalur;
admisit, et divinitatis sibi majeslatcin opinione tcrra conciuitur, sol ohscuiaiur, legcm non sorvnul
iinpia usurpare non puduit. Ecce quali qiianloquc elementa naturre, quorum Dominus esl crucifixus.
Deo arceni etiam Capitolinam Romani obscrvandam Ciaudebatur in sepulcro caro, cl divinitatis sure
se cominendasse gaudebanl; sed ubi invisarumgcn- potentia frangebat clauslra inferni. Concurrunt ad
lium polestati urbs . tola nocte inlcmpesla dedila eum populi, tol sxcnlorum spatiis coiilinua morle
esl; illud certe claiissimi imperii domiciliuni esset damnaii. Adest prinius parens lerrigenum, el pri-
cum eodem custodc captum, nisi vigiles anseres niordii sui agnoscit indicium; obsecrant unanimilcr
Jove incaiiiius dormienlearcis cuslodes cxciiasscni. Crealorem suuni, alque ad se excusindos prsevari-
Undc mirum esl lain cordatos lioniincs in Iiujiisce- calionis Osieiidunl priiicipium. Molus interea Do-
modi postmoduii culturis decipi potuis^e. Scd quia iiiinus selernis vinculis lnnnani generis allig.it ini-
, jaui de illusliium virorum ieslinionii% de impotcn- miciim, et eos quos voluil secum .deducens, ad
tia ac turpitudine Jovis proposila ratio miiii corpus icdiil,. ac tertia jam dic, sicut discipulis
videlur ad ungiieni perducla, vos, si quid ad hsec Q suis prredixcrat, surrexit. Posl quadiaginla vero
opponendum.putalis, nl dicia confirmaluise objicite. i dies ad coelos, unde veneral, cum corpore manifc-
Et illaa: ( Lvidenfissime, iiiquiunt, rationis jtidicio a stissime retliil. Coniprobal hoc ccrtissime inienie-
divinitaie temere affcctata, noster ligrellus excludi- rala sanctorum aposlolorum aucloritas. qui veritatis
tur; nos aulem nihil opponimus; solum posthac amore fi.lici niortc damnati suni. Tcslanlur id et
quid divinitalis de Christo autumas, nobis a te gloriosissimi martyres, qui, inter equuleos flam-
poscimus luculeiitissime cxplanari. » Christina di- niasque victores, Ciealorem omnium rerum pras-
xil : ( Satis probe, superslitionis errore supploso, dicare non nieluunt. Ili autem. duni hsec asiruunl,
ornnipotenlis Dei divinilalem cxquirilis, ut qure a animos audientiuni ad ccelesiia rcgna compellunt,
fesceiininis errorum tericbris: niehte obducise csecu- ethanc, quse tantum dicitur vita, penitus coniem-
litis, veri luminis, qui Christus est, selernaliter iicntes, aliam, ignaram niortis, el qtise finiri non
rcsplendeatis". Exbibele ilaque animos aa ca qiiav novil, acquirunl. Ad ('tiarn procul dubio, si voluc-
flagitalis. et me simpiciter perorantem diligenter riiis, -et vos, dulcissimse coiriites, ire poteritis. >Et
attendite. Dominus Jesus Chrislus, de ctijus di\ini- illse : ( Volunius modo; divinilalis potentiam omnes
tate ine famulam suam scienter inquiritis, verus valde iniramur, sed maxime de lali lantoquc .
Deuseslante mundi originem, cx Deo verogeiiitus, C pietaiis genere obslupescimus; inenarrabilis, ut no-
per quein onmia facla sunt, non adopiivus , nec bis \idciur, ei cxsJai liaecjiicias, ac lotius mundi
phantasiicus, sed «msubslanlialis, et coessentialis iabricae noslro quidem judicio incomparabilis. Age
Patri onmipotenli unigenitus Filius. Qui post multa ergo, el quod libi ad tantuin gaudium obtinenduin
a condilo inuhdo annPrum curricula,.iioii coaclus, Christiana professio expetit, secura nobis sine mora
sed sua et Palris. volurilalo ad liberandum genus exsequeie. » At Christina, prudenlissinia virgo,
liumanum, originali vinculo irrctilum , quod piimi tanli tripudii liiiarilale perfusa, ad siinulacroruiu
parentis culpa, diabolico instinclu contracla, ab illa imagines cilissinio sc cursu proripuit, el virgula,
angelorum felicitate -pcrpetua in baraibrum seiernse quam manu gestabat, Jo\em piimitus feriens .
mortis incideral, de coeiis in uterum Virginis venil, « Experire in nie, ail, si quas habes \ires, leque si
et quem coeli ambims, orbisque totius capacitas poles ab iilata tibi injuria consuelo more ulci-
capere nequit, angusto utero Virgo pertulit. Ex qua scere. i Cuinquc hoc aliernando jinicuiquc inferret
carne noslrse morlalitaiis indutus, perfectus Dcus opprobrium, omnia simul airipiens in uiium coa-
et homo periclitanli mundo se prsebiiit; ab homini- ccrvavil, seque cum illis proxima \idclicet nocte
bus qiiidem visus, et cum hominibus convefsalus, panorum adminiciilo resliculoruni per fenesirain
peccatorum et pnbiicanorum amicus, el pauperum D diiiiisit, Clnistianis iatentibus quidquid erat exhi-
piscalorum comes effeclus, de quibus fecil aposto- buil, alquc per manus eorum cgenis erogando di-
los, quos coiistiluil patriarchas, prsecones vefilatis, slribuil.
judices sseculi. El ut vobis quod prsedico inelius Ilis ilaquc peraclis, grcssus unde lulerat relulily
innotescat, hune ad cujus vestigia supplicandi gralia et .comitibus, quse gcsserat, ordine inlimavit. Inier-
ex tolo orbe coiicurritur, piscalorcm quoinlam ea dum res taiiler ageielur, magua militumsiipanle
liamo parvoque reli contentum, principem mundi et catorva. eo quod urbis prsefecluram agebal, Urbanus
coeli clavigerum adornavit. Talibus-utique ministris advenil; festus cnnn apud cos dies tunc ageuaiur..
u.ajcstaiis suae secrela aperuit, et cosdem sua Dunique in Apolliiiis stipitcm intenderel, ut ei, ad
praedicatioriedoeuil humaniialem, asemonhm exor- qucm venerai, tbura incendorel, simulacrum nul-
bitalam illecebris, inCreatoris sui gratiam rcvocare; lum videl; magnaque diu admiratione jUlonitns
el, ul fides exhiberemr dictis, virtus que divinitatis- prinium decenter filiaiu, ubi.essenl, interrogat. Ad
clarcscerel, leprosos mundavil, paralylicos curavii, quem Chrislina : ( Pro culmine honoris lui .imige-
caecos illuniinavii, morluos.suseita\it. Postremo ne nitum Filium Dei scmper colui, et .pro valeludine
42YbV ALPHANI SALERNITANI ARCHIEP, il70
tqiiiisreipubliCse Chfislum,qi)iln ebeiiseslyadbfavi;, .___.illicb divino examine relfoactis vestigtis,qnasvpas.-
cujiisirislinctu,cujusque, fiducia jperniciosissimuiri sibiis seiiis viCirio pafieli adliseseriinl,;:ut pfofecto
esse exislimans sceleratissiriiis, et miseiiiniis ho- tyraiirius agiiosceret iniiites a puellari caide exptil-
muhciqnibus diyiniialisinajesialerii ascribere, atque sos viribus alieriis cessisse. Tiinc beata Glirisiiha
eofum supplicairiio sihnllacfis,' Creatorerii bmriiunv liac valde adiiiiralione securaail: i Aghqscis poeuas
reiuni "qfferidere, slaiui„ea manibus nveis"confrin- luas incflicaces. Urbane; perpendis; miiites qtiahia
gere; et qufdquidKihefal argenti vel auri paiiperibus in riie possunt'rili ciedulitale; pccufrarit dii, et
efbgare; iiiqtie hocle frarisacta pefactum est. i quia pro se certanlibus iieqrieunl suppeditafe atixi-
tJrliaiViisaulem ad hsec imllo if.odo. asseiistim prse- lium, ipsi sibi opiluleiitur; expcriahiuf in riie si
liefe "polerat, -quod bstii obsefalione,et exeelsse quam habearit diyiiiiiatis pbteiiliani; quia eis hori
tufrisaliitridine ad eani boriiiriibus riegabatiif ingfes- parvum inliili dedecus; quos dictis confuio.ridO
sus. 'Ciiinqtie seCuiiiplurima vblverel, el prse nimio coiitiiripsi,, conlemnendo deliisi, deiudendp Cpti-
"dclore"bbstiriataper domum riielite incederel, casu • fregi; quibus oculos erui, quibus ofa nefanda ob-
feheslraj iiicuriii>eiis.:videt feperiie resiiciilos, quH slruxi, quilms pedes fugaces abscidi, bfachia ffegi,
bus abinde hujusriiodi facli CQiiferehaturfides.Tunc- sineaclu meriibra comniinill. » Audieils hqc Urba-
iiiiirierisa accensiis ira, et ultra qiiairi parehlibiis D nns", riiinio moerore ;cohfiisus, ferrei^viiiculiscblia
ebrivehial" in" liheros sseviehs, alupis et;calcibus delicata coiisiringit, et in Infcrioi-i prtrle carceris •
niiiissiiriam prbleih aggretiiiuf. Suggercbaiil auleiri loco quodam-sub:erraneo dausit, ac se iiide do-
niilites circumsiariies, uli eaiiipaterne. afheerel, et mtim proripiens, ibiqtie furibundus seciinv niuka
siiasbriis iiisinuationibus, quid in re essel e.vquire- revolvens, quotl iiispefatae rei nialiis eventus incur-
ret, simuiafe addcnies non esse verisimile feininam, rer.il, conjugi tristitire causam posrenli rem aperit,
tarnsoleriem, lamqiie in Romanis Icgilms crudilani ftJiarn Cliristianaiii effectain nmliis asianiibus pa-
ejusmodi palri voluisse inferre injiiriaiii, unde jnre telecil. Fil amicoruiii rcpenle con\eiitus, ct ma-
ci\ili leslamcnto pateino exhseres meiilo scribere- troiiarum maximus undique cursus; eoncrcpat do-
tnr, sicque rebtis privnla hreredilaiiis hnproridc mus diversis dolorum lurbata generibus, \irormn
aiit volunlarie sibi obessc viderctiir. Rcaia Christina ac niulieiiim, amicorum, et familise replcta la-
respondit: ( Si hoc leges consliluuiil, hoc vohint, nipnlis.
ad hoe spectani, ul omnes, qui oppiobria patiibus Dum l)3?capud eos geriinlnr, bcalissima Clirislina
ingcriuii, eorum possessione privenlur, \csira aliquanlispcr oralioni incubuit, obsccrans uti ei Do-
scnicniia jure plcciemini, qui, a \vs'ro Creaiore minns conlra diabolicas acies inipeiietrahilc sctitum
divisi, qui ad simililiidinem snam creavii, dsemoni- G i lidei conferal. Oratione aulein facta, subiro cuin
biis vos nltroiieos exhibeiis. Ego vcro ejus hseredi- exsiliret, ai.lc oculos ejus juvcnis splcndidissimiis
tatem jure oblineo, in qua milii rohreres Chrhlus igneo splendore circumftisus apparuit; cui lircc
cst, concivcs angeli, consorles apostoli, consocii dixit: ( Alisit me dominus Jesus Chiistus, cujus te
mariyres, aniici confessores, affir.es \irgines; ubi famulam lolo corde confessa es, ut sim tibi seiernse
nullus niihi subrogabilur hscres, nulius prator po- salutis g.ilea, ct impenetrahilior ab onini imniissione
teril bonoriim possessioncm adiineie,i)ul!us audcbit iorica; i cl hree dicens, panem, qiiem secum detu-
cxarlor peusitatioue vexare fiscali. . Lihanus dixit ierat ohtulit, eitpie ul comcderel impcravil. Deinde,
ad hrec : « Resipisce, temeraria, et ab intentione bicvi peracto spatio, ecce mater muliebri fragiliiate
nefaria animtini avcrle; affcrlo tlcos, quos abscon- rcmissior, sparsis crinibus, vesle discissa, iuto cce-
disli, et libalo eis, niioquin in membrisluis lanla noque volulata, ad ejus quippc cah.mitalis locum
pocnariini genera experieris, quanta le in alicnis advenil,filiamqtic calenis innexam ferreis conspcxit.
soluni vidisse terreris. t Beata Chiisiina repon.ji;: Hinc irrenicdiabilis cruciattis, binc incomparabilis
i D:os iuos desine ulioiiiis, Urbane, perquireie; lucliis, hiiic dolor orilur inaudiius ; coufluilur ex
eum quid deeis l.iudabiliter gesium sit rccognove- urbe lota ad lam exiiiale speclaculum ; quid agal
ris, l:vmmale inimaius, alque immenior sui, til in D niiserenda anus, quo se veitai incerta esl. Appell.tre
pretioslssimo metallorum niiore dseinoniiniimagiiies filiain incipit, sed iniercipit aiilicliius voccin ; quid
ctclatas palialiir, ot non qua polesl celerilate iairi:. ' velit igiioif t, quidquid factttra vidclur displicel.
cef.inda monslra eliminei.s Drbanus dixit: c Ergone Yidel in gyro dispositas seiere m.tlron.is, et uiiain-
fortissimi Jovis imagineni auream dclcsti ? i Beaia qtiamque noniinans appcllat, rogai, obscc:ai ,
Christina respondit: ( Ego lotam massam lali pol- obteslalur uii itiatcrna • pieiate motie filiam sibi
lutione dedecoratam in frusta distrihui, ne et ea iinicam reddant. Adetint ilaque illse beatissimam
. . . . ' Jovis eiiigiemiiisensatam dcleverim. t Chrislinam, et verbis cam suasoriis taliier oecu-
Mox Urbanus incrcdibili furore correplus : Exlen- pant : c Repugnant, Christina, virluli scienlireque
diie'eam pronam,. inquit miliiibus, cl anociier quain de le opinahamur, vincula quibus iuriecieris;
fuslilms castigelur, ul animatlverlaltir quanto exilio ul ct ccrnimus, tuuin cxornalissimiim sludiuni uo-
digna sil, quse deos imnrorlales atroci injuria vio- bilit.ile lua indigna ohscceiiilale fosdasli; vidciur de
" laverit. le congrue dici vulgare iilud proverhium : Qiiaiiio
Ilis jussis duodecim, qui vicissim parcrenl eiecii,-• alliorgloria posl triumphuni, taino iuferior iguo-.
^mi' VITA ET PASSIO S. CHRISTINyE. - JtlS
, iiiinia post ruinam.Unde tibi lam ferreuin pecius ? Aesse Joyem niaivifeslissiiiia ratiojiecolIigitur..Epeq;
an te ier?e genuere iigrhles, Gofgonei ahiere pafen- habesquod qusesisli; confiiearis oppftel qiiod sine
tes „? solam narilque jibftvinis ;exteritis iftdutam coiilradiclioiie luanecessafio pqncliisurii est.Alte-
figuram, intus poiteiiibsarn deprelieiideris gerere rum vero, quod similiter osteridi tibi postulasti evi-
fejrllatem, dum qurc tcgehuit matvem tu niagni denlissimaralione monstrab,o,si.qu!B;r.efe]iere-noft
"".causa dqlpfis faeis esse osieiitui. Placetrie eam tantis vales;vefacissiriie prolata iis prsesenlibiis manifesta-r
incilalam furiis circumspectantium oculis liidibriq veris.j Ufbanus dixit: « Ncnest in post quaesila
haberi? Quod si aliis, quse ihulise sunt causre, vel facienda digressio, tibi prioris qusestipivisargumenta
blandili.is, qtiibus te pusip.am fovit, convenit, mo- ppssit pars diversa repreheiidere; priorihusilaqiie
yeare.JPef eaput hoc speciosiss.'perquecorpus Omni iasisiens, paucprum:Cpiiimulalione yerbpfum.quod
fonniiaie decoriini te depfecaiiiurab hac imp.ielate iB.me lorsisti, in te relprqiieiido; raiibneni iuam
desistere, el matrj jam pericliianti remedium con- i;edarguam, Dic ergo, Crucifixus Itiiis, queni unige-
solalionis afferfe.» Quibus beaia Christiiia paucis nilurti Filium Dei esse prrcdipas, Deus es.t, qnmja
respondit: « Breviier ac copiose de obsequiis pa-: fecil; si omnia fecit. liiliil fiefi absque _eq;:p.qiuit;
feftlibhs exhibendis perorastis, lneque. impietatis iri sed gCnilor suiis', quem ipse iion fecit-, fieri absque
rriatrem arguisiis, qureqiie dicenda vefbbrurii ae H eo: poluerit, et ita omiiia npn feci.sse, pCumqije nqn
senlenliarum coloribus arte inihi non incognila esse, pari deinonslratione eonvincefis.> B. Cbijstina
distiiiguerites. Cseterum divinae Jeges sanciunf quod respondil: « Deum creatorem.esse inJelligis, an
qiticumque dilexerit patrem, aut malrem, aui. fra- cicainiam? i Urbaniis respondil : crcoloici'i. B.
tres, aul sprores, aut" filios plusquam Deurii, Dco Chrislina respondil: « Creatorem qmnitim creaiu-
dignus non sit. Qua de re consequitur ut pietas raruin, an aliqiiaium? : Urhanns respondil : om-
qiiain iu matrcni haheiidam suadetis, inipianiin I)o- nimn. B. Chrisliiia rcspondit : ( Si cum Deus crca-
minum facil famulam, atque iia hoc pietalis gcnus lura non est, crcalor cst oninitim crealurariini. cmn
\era inlueiilihus cenr.?iur impictas, t Pater et Filins Deus sit, ncc Palcr crcaior esl Filii,
Postquam vcro aiiimiini cjus muiare nullo itiodq ncc Fiiius cieatorcsl Patiis. Ila quidem uiiigciiituin
queunl, donmm cum nialre redcunt mulliplicibus Filiuni Dei omnia non fecisse, quod Palrem siium
aucta dolorilms. Deinde ubi Urbanus cx iis qui non feccrit, atquc itlco non csse-Deum, vidciis,
inlerfucranl fiiiani sibi non coiisciifuram acccpil, onini semola ambiguiiaie, menliius; liqucl ergo
feminiscilur Fulvii ciijusdain senatoris fiJii, qtiem unigeniium Dci Patris omiii|iolciriis Filium et Dcum
retractum e>.itincie qui cuin Calilina conjuravcral esse, el nmria crcasse, licet Palrein s'ium non
pater.nccari jussit, et niaximo prscfectiirlp suse C fcccril.i Urbanus dijit: « Oiiinia hscc conveniciiiius
inouimento forc existimans si id consiiniliter fa- de Salurno el J.ive dicla siimunltir, quilms onmia
cercl, jussit eam suis exhiberi conspeclibus. Du- qure facla sunt obediunt, quihiis eliam dis-ponenli-
eiuir aulem Chrisliiia sanctlssima ferreis nesibus bus cuncla a principio giibcinaniur.i B. Clnisiina
illigata ante oculos spectanlium qnid rei hujnsmodi rspnndil: ( Falicris, prafcctc, ciras, judcx perite;
slalueret exitus : clamor untlique grandis attollltur dicis corum disposilione a principio omnia guber-
contrn salnleni rcipublicor;innoccnlem vjdcii ahsque nari, ante quos cf mulia niillia hoiniiitnn fuisse ct
Iegali discnssione d.imnari. Al simul ut \entuni ad tempora plurima c.\sliiis«c coinperltini esl, ut pceirc
tyranni aspecmni, lali cam ille alloculionc aggressus liarrant, probantque plnlosoplii. Disce cos liomincs
esl:(Longe mciius, Ciirislina, agercs , si saluli fuisse, noii deos, inccluosos, lioinicidas : proplcrea
Sure, qua l'hi nil dehcl vi-leri utilius, medilaiido in t.irtara rcirusi; lc ct alios cnllorcs suos pcrpeluis
consiileies. Non esse mihi vidciur jnre tetueiario jgnihiis secum o\s[iectant arstiros.i
animo niorlem appelcr' 1, bono el utili molis om- Tiiiic Urhanus impictatis furiis e\agitala'us,
nibus rcpugnarc. v B. Clirislinn rcspnudil: « Non jussii alleiii rolani, et gladios acuiijsinios super-
omne quod libi \idenir, ita essc necesse esl. Alio- ajitari, et ignem copitjsum sublcr accendi. Cumque
quiii linis, qucm cohs, Jtipiier, deus essct, qucm c\ tyr.uini dccrclo B. (^hrislina |ai:to ciudeliiaiis
nego, inque hac senleiitia mori lioncslnm duco.j gciicii .incurvarsiur, dum rota rcvoivitur, coipns
Urbanus d;xit: ( Duo sunlqure te velim milii oslcn- ejus DretiosissJnnini scindilur el cxmiiiir. Tunc
dere, unum Jovem deum non esse, aiicrum, lihi lyrannus cum fautoribus suis ci insullansail : r Con-
mori iionesltim, qtire manifestissime peio ul doceJS.s sians csio, Christina, noli pertimescere pro Crtici-
B. Christina rcspondil: ( Quiriinqne s.ini eapiiis (i.\o iiocsiisiiuciis, qui nohiit, cuni poluii, de cruce
esse perpendiiur, niillum alium Deum essc iulel.Igil, dcscendcre.» B. Chrisiina respondil: t Nunc miser
nisi qui oninia fccit.» Urbanus dixit: ( Hoc nullus infelix ausculla : quanlo sunt humiliora qtirc pro nie
vivens ignorat. . B. Christina dix-it : « Consial passus esl, lanio illi plus debeo; et cum oniiiia in rne
crgo omnia fecisse Jovcm, si dcns esi.i Urbainio lormenlornm genera consummavcris, Ciucifixum
dixil : ( Liqtiido palel.i B. Ciiiisliiia dixit : ( Si laudaho. niihi auiem abs;l gloiiari nisj in cruce D.
omnia fecit, aliquid absque eq niillatenus lieri pqiuit; N. Jcsit Christi! (Galat.M, 5<i)in qna de hostibus
al Saturnas, qui iJIuni gcnuil, fieri absque co po- triumpho , quam adversaiilibus ctmctis objiciq.»
tr.i!: non crgo Jupiter o-tuiia fecii. Dcum igitui iion Hsecilla proscqueme, rola cvcrsa est, et conirivii
:tm\ ALPHANISALERNITAKi ARGHIEP. VITA ET PASSIO S. CHRISfIlSLE. ri280'
circiimstanlium niaximam infideliuin paiieni. Pi"3?.-A A: ,,; Aureus axis eraLl,,radiprumargenleus 0fdp,
. fecths illicb, ingeiili lerrbfe attonitus, dimisit Cori- ;. Per juge chryspliihi fiilgebanfqrdine ducfi.
. vaniuhi, et carceralibusJIIaiti custodvis niancipari ..:.;.- Ad hoc spectaciilu.m13. Chfislina. adducitur, data
. praeeepil. Ingressa auteriv B. Christina' obscivrissi- a prsefecto sentejiliaul, si deo sqli sacrificare re-
'iniihi carceris locum, arigeliis e.i Doniini qiiasi.sbl ; nuisset, statim,;gladio inleriret. B. igitur Cliristina
„.rnefidianus apparuil, ei dixit ad ea.iv: .« Misitme .: illico.ppppscil 'silentium,: et -erectis ad/sideravriani-
Eqmiiius Jesus Ciinstus,. prq cujus aiiiofe gfayia . biis,-.i.oratione..Domiuum hujuscemodi deprecata est:
, passaes, ui membris luiscoriferam saniiatem.J Et .<•Rex jnvictissime, .jPatef.-omnjpptens, Deus im-
ctim lisec dicerel, ila sqlidala suiil oiviniavulnera _,nieiise,.qui rudem el;iiidigestani..malcriem in qua-
ejiis, tit nulluni in eis signum incisionis remaneret. ;•tuorelenventa cojifoiMiiansperfectis paiiihus perfe- '
Kqcte..auie:ni.sul)se.quenteUrbauus optimum faclii ,: ::Clam inundi constiluiionemTmirabililer operatus es,
oredens ilerum-illius auimtiin dulei colloquiq et ,
.guique in ipsa mundi.genllivraangeluni imnioderalrB
blai)diliis*ad deoruin culturam reyocare, fecit eaiii : superb.33;sedem .sibiaquilonem, conlra yoluntaiem
suis ohtuiibus praesciitare; curiiqtie iib, ea iiullum .,tuain,; jpsq tajilumniodo ;motuv aniini usurpanlem
penifus potuissel exiorguere responsuriv, immensis ;de;surcino ecelifastigiq ejecislj, concede mihi famulre
. eam alligatam porideribus pelagi fj.riciibusdestinayit;/EH uifc ut ex hqc Solis simulacro, in quo idem pessimus
sed cuni eainin medjomari naulre proecijiitenidareiit, ludificrrtoi'habilat...... eliioc opus mechanicum et -
.angeiicis adjuvaia sufffagiis, alacris ad liittis deiala ipso artifice palraiurii comminuat, ei iia.c.ognoscat
esf. Urbanus interea af_feplus: a dsemonio exspi- qmnisliic senatus cufn populo tibi ouinium creatori
. ravit. .: - - . . .•-_", '.:."', - universairi ex debito obedire creaiuram.» Et" ciim
Post non rouitum vero lemporis, cum iniqiiissimus . hscc dixissel, ecdeigiiilus dremon apparuit, qui,
Idion Urbani loeo prsefectus eligereiur, B. Cbrislina . totum ijlud niechanicum niagicunique opus confiin-
a persecutoribtis coarctafur, el Solis simulacro sa- geiiSjinaxiiham metalli pariem in prsefeclum prbje-
crificare conipeHilur. Qujbus cum conseiilire nollet,: clt, indeque ejtis fefiens "cplla illico: iiiterfecit. His
perditissiinp judici prasenlalur, ad quarn sseviens itaperactis, Jtilianus judex jussit B. Chiistinam
prsefeclus dixit: _ Tu ne es Christina qviseomnipo- leneri, et in camino sesluanlis hicendii concreman."
lentes deos lios.tfps sscpiuspliilosqphaiido deludis ? » Slilites yefo Iriiqui crudelissinii principis iiiiijua
__>. Christina respondil: « Jusluin esl nec in nullo iiiandata suni pfotinus exsecuti. Cumque sanclissinsa
obviat ralioni ul quoemeritocoiiteninenda sunt delu- virgo esset In fornace ifium horafum spalio, .existi-
daiilur, et'qu33 vaiia sunt pro nuilis penilus habean- mans tyrarthus esse consumptani, ignem ahioyere
tur. Yos vero non deos, sed dsemories,"noii;coelico-:(v fecit. Tunc vox dulcis psalieriiium.de cani.ihorepeiite
las, sed honiiries impuros et.flagiiiqrum immanitate irisoiiuit, ac inleraiigeloruhi choros virginisChrislinse
in infenio damriatos in meltaHicis siniulacris ado- sacer Vultus effulsit. Matronae quideni, quse iliuc
ralis. J Pra.feclus his yerbis commotiis extemplo spectatum veneraht, atlonilae super his qtise vide-
jussit eam fuslibus csediyac deiride vas rciieum ad raht, credidere. Juliarius vero haee audiens, vehe-
inslar cuiire figuralum sub magria celeritale aflerri, menti iiidignaiione comniqtus, jussit illam prsesen-
quod milites, exprsefecli imperio, oleo, pice, resiiia . tiae exhiberi, cui et dixit: ("Tffidelnos, o puella,
el sulfure replevcre. et a.d igneni, ul calefacta j'i-'."' tnjiiriarunj quas nobis e.t diis iiostris,' iiemine libi
quescerent, posuere , cumque ex nimio ealpre com- fesislenle, aut ulcisceiite, - satis niullas Inluiisli;
rriista .fefvescerent, praefectus dixif:"« Unuiri libi1 efgb ilobis dabis poeiias, adversus quas magica; aries -
e duobus, q ]iuella, elige, autdeq colitura incende,' iriinimepraeyalcbuiil.j Etslatim, ut jussum fueral,
aut corpus tuum larei delectahili rore perfunde. »• ''' unus <jelriagorum collegio,'qui ea lempest&ieiii afte
B. Christina signuin sibi gloriosissimae crucis iiu-'.. detestabili, Romae ccleberrimus habebatur', dtios
pressii, et se in ollam ferventem ciiissimo cnfsu1 dracones iri niedium delulil, quos in famulani Chri-
projecit. Moxcuna disrunipitur, et qiiidquidin ea1 sli, ul aii eis absqfberelur, immisi.L Mox B. Chri-
fueral foras per scissui-as:deduciliir, beata qtiidcril 1'.'Psliana signyin eis salulis opposuit; qui, divinq exa-
Chrislina incolumis pefseyerans efigitun Prscfeciiis5 . iiiiiie revoltiti, niaguin arripuerrint, et -sub mp-
iilic'0 indignatus fecit eam nudani (prqueri, efraso i riienlo anie ' lotius coriventus faciem pereniere.
'
capiie ad templum Solisperduci. . CensorCiiaque cuni omnicomitaiu suo bbsiupescerile,
Erat autem in medio templi'lfibu.nalargenteis pa--. B. Ghfisiina ad iocum ubi defunctus jacebat ac-
rietibus In 'sublime erectum., . cujus _.fastigiaeboree cessit, et cunctis audienlibus ait: «Iri ribriiinc
iiiiidissiiho legebanl.ni;, in quo 'a"uf'e'a_.s"bli.s o.: Dominimei Jesu Cliristi, qui..-cri.cifix.js est, surge,
iiriago
jhi.cantibus e csesarie' radiis cpruscabat, quse qtiasi si iiiisef, utpevpendal bmiiis hrec tufba quia Ipse est
suilafiirii fepetendo zodiacum cursu citissinib fere-:-; verusDeus vivens, etregnans in.sseciilasajciiloruiii.i
batur. Signa qnippe sexa dextris, lolideiiiquea :si--,• A.dbahcvoceni:,cadaver,;recepio spiritu',;vi(ienlibus
iiisiris bccidefe et exsurgeve allefnatirii bina quaeque. e. Cunctis, erigitur, asserens et praedicansqiiod liori'
)i sit alius Deus njsi queni Clifis iria pfredicat, Dbhii-
silii ex' adversb olisistenfia videbantuf: IbJiibrai, iiii
dies, ibi meiises. ilvi annus; suis spriliis circumi- -.. lius"Jesiis.Chrislus. Draepives ntereai 'aljsqiie ulia
~ ;ti sutil fevertuntur.
.""iautl - ;_ hbnVinumla:siorie iinde pvofe
1281 GUA1FERIUSCASINENSIS MONACIIUS.—NOTim HISTORICA. 1232
Julianus igilur, timens fieri in plebe tumiiltus, ct A libidinis nescia templuin te sancli Spirilus dedisti.
magis sedilionis lerrores effugicns , qtiam ralioni Salve perenniier, qnsc amplas poiiicus, ct ingcnlia
satisraciens, jussilci'mammilias et linguam abscindi; fundoruin spalia fugiens, suscipiens liaereililalem
deinde fecit illam in Iiippodromiim duci, el larn Dei, facta es cohxres Chrisli, Salvc perenniter, qure
diu sagiltarum jaciilationibus infigi, qiiousqne spi- lanta exaggerata suppliciis, palrias leges rcpudiasli,
litum e\hala\it. Est auiem passio invicise martyris et ad crucis vexilium tolo dcsidcrio cvolasti. Sal\c
Chfistirire, noiio Kal. aug. Juliaiio lerminala percniiilcr, quse principum jussa conlemiicns pro
^ Cur insensate furis Urbane? Cur Idion restuas vciiialis tesiimonio crudeli morte damnataes. Salvc
perditissime? Ad quid rruculcnlissime niteris, Ju- perenniier, quse coeli jam sublimaia fasligio digna
Iiane? cxcogitale nova et prioribus gra\iora suppli- cs filio Dci sponso, ct Domino. Et quia nos parendi
cia, niuliiplicaie verbera, accumulate poenas. Al voto tibi fidclcs conspicis, audi quod peiinms; at-
qiiiii juyat ssevire iucarnem quain uitronea obtulit lende quod per le obtincre dcsideramus; impelra
lacerandam,=et -animam .quanv voliiit-servare, non ... jiqbis quoqye. pfomissse_;xil33__ftiprirj_Lre.;felicilatemy
delere? Diseile tandem , miseri, discile illius gau- ad qnam vascenderesine tuo juvamineriiiniriie conii-..
diuiri, et sic vestrtim spectate iuleritum. Ecce jam diiims peccalis nostris ila merentibus. Tu ergo apiicl
speciosissima "virgo post iusles, et yincula,: post"B Crealbfeni qiiijiiumv_;deiictofum noslroruiiV posce
ignem el roiam,pos,t torluras et verbera.' post curiani veniani, ul cognitof pius coinmissis ignosceiis noljis
et torisuras, post truncaiiones et jacula, ad seterni - famulisiiiulta nostris ciigna meritis non iiifligal, et
regisihalamum :arigelicis marribus aspGiialur. \?os dum in hiijus yitse .fragilis breyi, tenipore deginius,
e ednlfario durii-ad Elysios earripostenditjs.arietem :nos dilioiii "ttiaestibjectos protege, consefva, beiiedic,
Acheronti porrigitis, lanien inalofum yeslrorum defende, guberna, ac luis noslras fac nienles laudi-
pondere pressam cymbam Stygialjs palus absorbhiiy hiis aptas. Ecce, virgo beata, nos glorioti triiiniplii
IngensGefberiisdevofavit. Majbfe quarilqueat di.Ci lui gesta nariavinms , et magni Iaboris copinsam
jpoena pleclemihi, qui iri Crucifixuirt cfederecbri- iiiercodem paucis sigiiifitaviinus. Tu, si quid miuus
lempsisiis. Sed fu, o_devqirssI:ma-spprisaFilii Deij quam decuit, si quid alilcr ac oportuit, diclum esl,
amica Pafrisoninipo,leriiis.javri 1iabes•qii6d ^vdIuisiiy parce benigna; \irgo_, ignosce. pia. Igitur, fiaties
jatii ohtinesiiiiod rbgasti, jahi fftierhv liieriafrabili bealissimi, quia bealre Christinre iriumpliaiem diem
lucis gaiidio;-ihtra ardtia-diviivse niajestatis.secfeia «elebri soIeii)iiiiate_.dei'ei,iii)us,'.nobis, quod possu-
-versafis./ubi faniiiiariiis: Deo gaiidens, eubaritehvin mus, de cjus virtulibus vindicemtis : ul lanto Ciga
meridie sponsiim jiincla adoiescehtulse feberisii, rios ipsa se hcnevolenlitis habeal, quanlo illam asse-
Kmjc per aiiicen.i coiivallitihi piirpu rei cespitiscarp.is"y qui studeat animotitas noslra fervcnliiis. Ad hoc
..--floreniesviolas. coliigis iriimarCes.sibilesiosas nietis; namquc Domiiius feminci nobis scxus cxempla pro-
nardpstacheas spicas.Tu modo Se'cus>aquafum decuri posuit, ut virilis animi robur,.quod pra\e vivcndo
siis e.ivitfeiforiiis raargiivemsedes_ ieiuiepiiliaiaiivia amisimus, saltem niulierum virtuie provocati reclo
niurmufe cohciiiis. Tu inter vii-gineos cliorqs regio gradicndo Iramile resumaimis, ei sic, beatorum
diadeuiate illusifata refulges. Tu.solio Ghrisii assides laboribus sociati, per Jacob scalam consccndere illuc
facta reghi ajferrii particeps. Salye perehniler, puel- ubi domiiiiis'Jesus Christus residet valeamus, qui
lare deeus,- pudof virgineus, Viflutis exeriipluhi. Cum Patrc, el Spirilu s.mcto vhit, et rcgnat Deus
Salve pefenniter,'quse tuos speeiosbs artus perper. in ssecula sreculoruin. Amen.
luse pudieiliae devovisli. Salve .perenniicf, qviselotius Explicil passio S. Chrislina'.

".-> ..AKNO DOJllNI "MtXXS.IV.

;;.:;:\:;:::;::©iMfEftIUS
:: .',. CASlSENSiS MONACIIUS.

: '
-: ;: ; '..'.iNpTJTiA. HISTORIGA IN GUATF?RIUM
-:.;'''. •'". (FABRIC,Bibliolh.media. elinfinia. Latinitatis, III, 2o.)

BenecltchtsqmelGaufe^rhis,:Guaiferiiis,Gaviferius, Solernitanus, monachus Casinensis, circa an. I0G0


gsripsit, teste Pelro Diacono, De viris jHustribus Casinensibus, cap. 29, ad Siephaiuim Tiojanum cpisco-
De
piim"Vitam S. Sec«ndmi Ecarieiisis sive Tfojani episcopi, et rantum ejus : Vcrsus in laudem Psalte.v.
miracuio illius quiseipsumoccidii' et v'er:B: Jacobum vitm redditns e.t. De conversionequornmdam Salerni-
'la.ionmi.-Be laude. S. Mariini':({) episcopi. In. laudem S. Secandini. [himnos dc eodem. Uoimliamhe *a-
(\) MaMdrbhii.iil vjtiose•exeusufti' in Clariff. Leyseri Ilistoria poetarum medii scvi,pag. 548
m GUAlFERli CASINENSIS MONAGHI ISSi
veutu:. Sermories de Nalmlate Doniini.de Epiphaiiia, de coena Dohiiiii, de Septuagesiiria, de famisPalnia-
rmn.PassioriemS. Jbucii papte. Ex his Vita S: Secundini ediia est ab Ughello, injii. I. ilalire saCrse, pag. 1'
1538. Etcafiiien elegiacumiri ejiis.laudem, qiiociineipil: -"...;• .
; :;;"....':...; .;::;:.;•;: ,-.-:fA^ity:''tflia_iuh;^siisJfisl.vadieb)isr.._: ::\--y
p, 13il, el ffymnMssapphiCO-cariniiie, ciijus iiiitium 'Christe Rex r-egum,pretium moram pag. i5&2 seg.
Vitarii S- Lucii I papae A. 2S5 defuncti, sed.exirema parle liintilam, ex ms. Casinerisi vulgavit ilensche-
liiiisiii Aciis Saiicioriiin, loin. 1 Mafiii die 4, p. 304-507. Creiera in lucein pi-qferre promisefat an. 1635
Joan. Baptista Mafhs, notis ad Peirum Diacoiitim, sed inorteprreveiitus aliis haicedenda reliqiiit.
•: [Acla":iiiventioriis,S. .Secunditii,' ivon've.roillitis Yilanv editlit pfimus oriinium Ughellius;eamdeni, ali-
quautisper tamen diyersan) e iws. codice reproduxli Bollandus addiern 11 Febr.-Utramqiie-ab aulographo
Cassiiieiisi iiohnibii discrepare monet Galfola_:Hisiqr. Cassiii. Srecul. "VI,pag. 1871 ln prsefalione prseser-
tim diserinieiiillud uolaliir. Quo eniiri loco Bollandi editio prasfeii -.Coepiscopesancte,ex quo episcqpalis
digiiiias Gaufefio asserereiur sincerus auctoris codex (in Cassineilsi bibliotheca servatus, ut credoyiegit
Episcope sdncte. Ita vero legendiiin, qiiamvis eiiam.-in-ediiq Graliolrc inendq lypbgraplii sit i-Coepiscope
s««cte, ideiii(Gatiola;iiionet. MANSI.]. ; - .'...,-

GARMINAVGUAIFEMI
CASINENSIS MONACHP
(Parlim primus edidit, parlim edila rccognovil domnus Qzknm in libro suprd iaudato : Docu.nenls
ihediU, eic, pag. :272- 887.) .•...;

1. •" Hsecsunl vitales qure millunl germina frtictug,


Versus in laudem Psallerii. Eertque salutiferos lalis planlatio bolros.
Yerba lenevilrr-; qure Yerbum, vila, nolavit, Ecce niagisleriiim debenli flere rcatum :
Regia lingua tulit, de cujus scmine regis Ecce rudimenlum sperandl,' nqriiia caveiuli.
Rcx reguni nnmdo voluit sine semiue nasci. Peccasli, reus es, defle cuni rege reatum :
His ergo libeal, quibus utens vixeiis, uti: Saucius es graviter, spera cum vate saluiem.
Ipse per hsecviiam qui prolulit ipse reccpil, Jusius es, inde cave : quis cnim vel jiistior isto
Faelus cl excmplum, scelerum qui moiie labarenl Jtislitireque fuil dileclior Oiniiipoieiiiij
Ad vitam doeuit virlutum possc rcveiti, De cujus fructu veiilris, eui sidera sedes
Ac ^olnl emeritos ad prsemia digna cilari. Sede super propria juravit se positurum,
Sed flelu, gemilu, laciymis imiieris oportet Et posuit; quem pracipuo leslatur amore
Cui par esse velis venia, virlute, triuniplio : Servum srepe suum proprioque oleo se unguente
Qualiler admissum dcflebat qui comedebal [peruucliiiii?
Ut pancm cincrem, niiscebal pocula ffeiu! Sed magna lanlus vir corruil islc ruina :
fjuamque gemebal et hserebal, cui suinerc pancin Mox tamen unde ruit mosrore levante resedit.
Exciderat geiinlu, genniu quoqtie qui rugiebat v lu lamen audita venia peccare recusa,
Pire iiiinio cordis', laciymaruni quanta profudit Yel quia non lantos valeas tolcrare lahores,
Fluniina, non alio qui siraluni fonte rigabat Tcl quia pugnet ad hoc fragilis brevialio vilse,
ln noctes, scelcrum lacrymas scquabat acervo! Et quia non lanlse virlulis es anle realum,
Quo desiderio, qtio llcndi ilebat amore Ut viliis careas, virtulibus ul leniiescas,
Cui laciymre panes, habitalio, delicircque, Utquc beatorum fliici sorie fruaris.
Cui lacrynire potus noctesque dicsque fuere! Hic docet in proprio loca pefdiversa libcllo:
Diluvium hic lacrymas, lacrymas appellal abyssuni, Pestis avaritire fons el capui est viiiorum,
Quod nec diluvium plus diluil his, nec abyssus Quse partim reruin, pariini cupiens ct lionorum,
Altior esl, letram penetraiil qusc meiitis abyssum. Hinc ct perfidiam, soides, insomnia, curas,
iloc in diluvio Doniino viciuius hrcres : Commenta, fraudes, homicidia, fnrta, rapinas.
iioc habiial Dcus, in\ocal hscc ct abyssus abyssum. Cscteraque iniiumcraii) general generaniia pioJein-
Scilicel amplexal pielatis cuncla prefundum. lllinc invidiam, coiitempuiiii, bella, luroies,
Ilis vales lacrymis lacrymas evasil Averni: Id genus et reliqua creat amplo germine fela.
His'yeniani nieruit, virluiibus el reparari, Hinc alios spoliatspoliis, quibus ipsa gravetur;
His nive candidior fieri, hiundisqiie crealis " Indesuos, alios ut ditei;vendita
quorum
%'lsceribus, r.eciusliis spiriius-esl renbyatus. .•-. Liiigiia graves vitijs clamelvirtute refertqs;
IIIs Deus iiispicitur, liis splritils alirius habeliir, lliiiic occultis jaeiiiis, liiiic ssevit apertis, *
Ilisque saluiaiisredduntur gaudia Patris. Menibra lupiiia gereiis, specienVliiticaffectal\qvfe ,
His qubque qui Paler est confirmat Spiritus: h;ec . •. ;. ... : [nanv..;
....-'",' . [sunt. Ni! habet hsge pensi lurpis.vel foeda videri,
it^Iilisesumhisequse gignunl seminafrugp.s: Yerfice veiiicibusiot vipera crescit utrqque.!
ISfiS CAHMINA. 1280
Sicet pestiferum diifundet utrinque veneniim, A Causa fuit, clavi, flagra, cru\ ei lancea corpus
Sinl ut ah ingenuo mala cuncta iluenlia fonte. Jam iioii alficienl: cruor ille saluiHer ultro
Ferde hiceps moiisliuin, proles monslrosa peiibit; Non fluct; aul luniulo Cliristus, lua viia, sccundo
Et duplici duplex,'el summo maxiina virtus Claudetur; haralhra nec descciidelur in ima
Snceedit viiio dilectio larga rapaci. A lencbris animus re\ocatus lucis ad aidem.
"Virfiitumcapul csl liscc, cl capul hoc viliorum : Qnis no\iis crgo modus fueril quo tam niiseraNdo
Sicut in hoc vilio vilium conclutlilur oinne, Eripiarc jugo? Rcpclili fortius arclant
Sic etin hac oiniiis viiiiis virlulc lciiettir. Nexus, cl carcer seral arctius ac religatus,
Certc si linguis hoininum, angclicisqiie Ioqtiaris Vis minor ct major{sit), graviorque secuntla ruina.
Haiicctnon liabeas, es ul sora sonantia factus. Tanla nec nltcriiis patienlia conlerti Iioslcni,
Si vates fueris, mysteria cunctaque noris Ncc mors nioiie semel nciiens jam morte peribil.
Sciri quseque \alent, habcas omnemquc fidem sic Hinc tamen, hinc.spora. Ciijnsnain \ita iriuiiipliat
Ui transfcrre queas monlcs, lamen hac sme nil es. Yita triumphabit, n-ecnon in selhere vinccl
Siiua pauperibus res oninis distribuaiur, Qui vicit tuinulo. Nam sic seniel illa JjCati
Sive tuurn corpus tradalur ul ardeal igni, Sangiiinis tinda ferum rcsfiinvil fusa draconem,
Hanc el non habeas virlutem, nil lihi prodest. J Ul qui sorbucrat diris jani faucihus orbem,
15
Non est iinpaiiens, non amhiliosa; bcnigha esl:
' Ipse sub orbe gemal, nec jns quoque post.il habeii
Non hrcC oerriefam agil, non hrcc qua?' suut siia Iii quemquain,\elulanlc,sini n, surgcnte ruinrc
[qurerit, Qtio surgunt: homiiium. Solum domiiiatur in illos
Noniirilalur, non niflalur : mcdilalur Quos non pcenileat sceleruni, vel credere nolinl.
Tnsituin quse bona sunl, vefo congaudel, iniquo Ergo salutaris stola quem pretiosa lavacri,
Jlatidquaqunm gaudet, non invidei, omnia credit, El nive candidior Pli03boqueniicanlior ipso,
Omnia sufferl, omnia suslinet, omnia spei'at. Texil, sjie cerms, cum lc tua crimina fusccnt,
Eicitiel hrcc nunquam : non cvaciiabitur unquam Inlercedenles ad Clirisluin dirigeiiiistas
Sive prophclia ccsset, sive scieritia, sive Cum gernitu lacrymas. Sat eiiim nunc lergere sor-
Linguae cessabunl: manet hsec dum spesque fides- [des
[que esl; Imincnsas scelcrum lacryiiise gemitusque valebunt.
Cuiiique transierint, majjor sinc fine manebii. Nec modo confesso veniani lamenla riaraburii.;
Ilanc imiteris, ames; hunc ampleclaris aniorem Prxmia restitucnl commissa perdila cufpa.
Httncioia yirtulc Colas, habeas, tcneasque, Nec per mulla fides longeque vetusia peiauir :
Cujtis flanima, niodum numerum si \incai et ora- C ' Esl salis excmplo quod noslro contigi.t ajvo
nem, Mttltiplcx niirumque modo, numero lamen uiium,
Ctingeriem sceleru-n, stipulam velut lgins, aduril; Spein lapsis magnam, cautelani stantibus addcns.
Cnjiis dulcedo qtiodam dulcore supcrni Gallorum coelus paiies qua fulget iheras,
Ncctaiis obdulcat nientes, omnisque futurre Coipus apostolicum geniis de more pelebat,
Quemdam lauitiaa sapit hic et in orbe saporem, Ut devotus anior, sacra dum loca viserct, ipsa
In terris positos vidcas nl in sethere locatos. Asperilate-vise sceleruui se mole levaiet. -
Hic in maiiyribiis habet insuperabile robur, Qtiorum, nalurse persimplicis ci puenlis
Ilic in virginibiis iciiet inviolabiie votuin : Unus erat, facilis quo velles flectere flecli
Ungula toriurse, gladitis, rola, verbera, flammre, Hos ut ad hospiiium jani lardior hora coegil,
Omneque rccnarum'geitus hocsi:peratur amore, In parlcm simplex diverlil ab aginine solus,
llic amor, hic ptignal, hic vincit et ipse triumphal; Diniolusqtie via modicum, fraudisque dolique
Laurca marlyribus hinc, vifginibusque corona est: In\eiii! auctorem, juvcnilis corporis inslar.
Omnibus hinc justis merces datur ampla laboris. Inchoal astutus diruin cum simplice bellum,
Hujus el, o quisquis iegis hrcc, replelus amoris, Non flagra, non gladios, sed pacis hahenlia sigmiin
Redde prcces merito, ctijus lihi ccu sibi scriptuiu Priinuin verba moveiis : i Quo fraler, duccris, in-
Hoc opus eslopera; nam si memorcris aiius, [qnit? J
El Deus ipse lui meniorabltur : hujus amoris Scd quid ad lisec simplex? facies humana, serenns
Jus dal, ul hoc alios quo juvcris, ipse juveris. Yulius, et cloquium cum noniine fratris amicum,
II. Qure bene cordatos homines multuuique probatos
De miraculo illius gui seipsum occidit. Exciperent, ad colloi|iiiuiii miserahile nientem
Morlis in immaiiem te mersil culpa riiinam, Alliciunl stolidam; quo tendat, pandil. Al ille
Christi mors erexit, homo. Mors sola redeniil, Subsequilur : « Quare tanltim vis ferre laborem? >
Soia dedit vitain, sola spem, sola salutem. Hic via , consiliumque \ix : — < discrimine nullo
Sed tu tantre spem vilre, bona tanta salutis i Alque mora imlla, conqiiiri posse quod optas. .
Oblitus, rcpetis qurc te traxere iraliuniqiie Uique magis capiat miscrum, magis ora serenai,
Sub captivanlis crudelia jura lyranni. Yoceque demuicens, ait : t Agiioseisneloqucnicm? >
Aljamnon moiitur Chrisius de inoiie icsuigens, Cernere se juvcnem quissit neseirc fatclur
Et sacrosanclum, cujtis tibi pcr-na salutis Simpliciler simplex. Tunc inquit ; i Aposlolus ilie
-
12S7 GilAIFERII CASINENSIS MONAClil -^
i Sum quein quariis ego. » Credit miser, atque re- A Coiitentum repcrit quibus ars sutoria sesc
[penle Foveral ei mairem, quam ne sinal imperat. Ergo
Straltis lmmi deposcil opem, scelcrumqtie lcvamcn. Ad-matrem redit; ipse sibi jam causa cavcndi,
Mo-cauctor moiiis mortis prorumpit ad atrtim Exempliimquc spei quocunque crimine lapsis.
Consilium, sed factiirum qiiid^consnlal illtim III.
Accipit antc fidem. Tunc sic ail: i Haud, nisi solvas De convcrsionequorumdam Salernitanorum.
i ipse luos artns animre compage, salulem Rcs nova niagna salis peihibetur facla Salerni,
i Q.i.ini cupis, rcicrnam speies. Yis viverc-vit.im Plena piis lacrymis, laudibus et celebris.
< Sempcr niansuram? vilam lihi lolle caducanu; » Una domiis locuplcs, sublimis, docta potcnsquc
Horrcscil facinus brulo sub pcclore lanlum, Tota simiil sacrse induit arma logre.
Audct, et hoe fidei essc repugnans Hrcc vir et uxor erat, diieclaque pignora scplein,
Dicere : seii moniiis pcrsiiasus ecdit iniquis. Qtiinque marcs, sexus cseiera feniinei. *
Flagiial ergoinodum, lanlum quocrimen agatur. Quis, bone vir, Domini nielius te jussa peregil?
"ilospitium rcpeti, coeua, scrmonihiis ore Ycl quis adimplevii his ita temporibus?
Sollicilum pecius claudi, cunctisquc sopore Uxorem, sobolem, mairemque patremque relinqui,
" Et quod habel pro sc"prsecipit Omnipoleiis.
Immcrsis, fauccs gladio pcnetrarier iuias,"
Et ventris mediuni, i.inlnm posl viilnns, eodcin . Tu simiil isla sinens, lecum fers omnia Christo.
Consulitur gladio transfigi. Suadet iniquus 'Plus Evangeliiim quani juhet ergo facis.
Quotl cupit. lt, cceiial, simul alque gravatis Qua; tam dulcc Deo nunc offert femina munns,
Somno eonsociis, iinniergii gutture (eliim, Uxor magnaniiiii, jam soror ipsa viri?
Ampuiat cl venas, secal ct cum gutture ncrvos. Qui sua dcl rarns, qui se prope nullus habetur :.
Nec mora, conflgil prrccordia : sed dolor ipse Tu tua, ttiqtie luos, teque dicas Domino.
'Griniinis ac mortis miseruiu clainare cocgit. Quid fccil imperio sic le deferre pareiitum
. Me miserum! perii; scelus hoc inea dextra per- Egvegia proics, spcs et honorp.iirire?
[»gil.i yElns illa libi, qure, mundi fessa laborc, -
Et niil exanimis : miseram mox luiba feroium Cogeret id non csl, spcs et honor palrice.
.Spirimnm capiunl animam, rapiuntqtie irahuntquc, Lex ea qua soboles ad palris \elle dicatur
Per summas vallos agiianles alque per imas. Noia tihi non esl, spes et honor patrise.
Apparct subito facinus qui suaseral hostis, Huic autem imperio si conlraricerc velles,
Juris cl csse sui.scelcris qtii causa sil, inquit. . Te sibi, tc patria lcgibus eriperel.
Ccdimr, inscquilur, magis omnibus urgct et unus. At patris et matris niinor esset gloria, certe
Ad loca Iloniaiiis sic ilur prounia muris. Nec tibi prreier eos gaudia plena forcnt.
"Voxsonat.hic.: t Siiiile; » slolidi ccssere paruriipef. t Lex dalelususiiabet patris uf sit filius lireres :
Sed repetuiil tininiam, duriivox siiet, atqiie coaictant. : Yobis est hseres, germina clara,_paier.;
JnlonafhreC eadem propioflriage, fefribilisque ':, Propeiisani celeremque vicem sunipsere parentes;
.Diffugitiiitoniiies siibiiis ferrbribiis hosles, taib"niagis nViiltqquam dederirit capiunt..
Nec quatiuht aniinaiii jani sancta voeesolutam. Qusedatuf accipilur certissiffia pdrtib refum '.
En specie yera juvenis pulcherrimus aslat: Nam hisi sumpta, minus nUncaliena fprei.
Novit aposlolici forriianVqtiasi praascius oris En rerum dbniinqs, duicissima pighora septein,
Spiritus.; hu.nc sequitur, super ardua tecta veriiiiif Cum febus quasi res, dbnai uterque.parens,
Piiiicipis Ecciesise.regnahtis; in sethere Mater Noh.igiiur qudndam plus detulit illepar-enii, .. ;.
Wirgineis.stipaia choris asfare videtur. Qui niactandus abit qua vbeai ipse parens, \
Accedit Jacobus, prq lanla lalie precalor. \ Ybs qubque patris arnor Chrisli mactavil ad aranit
. Audit alj.ore pio.: repetat nisi carnea claiislra, ' . Dum peiiijiens "niundo_vqs dedit ipse Deq.
Et Cumcafne iuaf Tactum cum carne reatuin, _. 0 sacra turba, pater, materqiie, beaiaqueprol.es, \
JNonaiiinvam lanlo damnatam crimihe solyi. "IliiCpia siint, bona siinl, facta decentia suht. \
.Ergb repentino rediens jam libefa cursu, Sed gaudere licet, quia prremia ietriJ)ueii|ur, \ \
liilfatapbslblic6.diii.issa cubilia ductu.';' Quse hullus.senstis.njens quoque riulja cap.it.. :
Oseilaf, .erigitiif, loquitur, gradiiurque cadaver : . ',. . Prsedia, fundus, ager, siiTiulest omissa supelJex,
Dat res ipsa fiilem sociis, hamvivereCerriunt Dulcis.ct afiectiis spretus aniicilirc. .;.
Qiiem yidere mori; sed testis sola cicatfix Sed dabitur coBlum,,dabitur .pafa.d.susetipse -•,.-
Esse potesValiis, quse'vulnere sic iii iitroque' Clirislus; eiselnereus.coelus amicuserit... ..
Cermfui, iil falem vilse jam nemb redisso Qtiain tlin.cfelices;eritis IsDliqiie.parenles,.- ;\. ..•';.
Ad posiliiiiliiiiim.duljitet. IliiicCIuiiiacensis . Y7obiscumsqholes cum super aslraduetl.
Coshobjiyicina locbloea sacra feriiiitur, \ Et quam.tunc felix,pqterit pia turlia videri; ,:v;. >
Cui Pater haud parvi merili vir prsesidet Ugo. Cum vos inlei'qyes pascet uterque parens!
HseCpelitj hiinc oratiiabilum dare, ctincta professo > Qiianta ducuhi vestris iiividerjtala triumpliis.
Qtiffisibi coniigerant: Pater at _dis.cr.elus,et actus '. Yeslro non ni.sa.m.se.dqliiuraniodq;. ; ..".;'.
'•
''Ei hiores hominis perquirens arfis et tisus, Cum post delicias riiuridiquesequantur amorem,
' : CARMINA. ; .
iSSS . ,- ;;i2yO
Perpes et ampla*fames et siygiale chaos1. . ... A Et prseclara tiil facta videf e ducis :
Et vos ad ccelum legelicula nigra ,. direta, Callla taiiloriim speciaiiix ipsa bonorum, '-.
- Libratusquecilms per pie yola.Tcriiiit." Ipsaque materies, testis el.ipsa venit.
His qrioque pefpelui vcriiies pasceniur et.ignes : GallOfunlceiebrehi SanctiMichaelis ad sedeni
Yobis angeiicus panis edendus erit,: .'.' Yenerat oratnm riiqre suq popiilus.
Qtii semper. saliai nec fcrl fasiidia, plenti . E quibus unius tolcis circuniplical artiis
jCujiis vivificatlacliis, odorrecreai. '-.'. Laiigtior iqsuditus Cl grayis elfiubitus:
Hoc ul et ipse cibo potiar, pia concio, tecum, Omne quidemborpus sic.sic.coniraxil, ut instar
AdDomiiuim jtiges, obsccr.o,:funde preces. . Splirerfe, ribri hominis, reddercl ille globus.
Et precor nt fralris place.il meminisse Joarinis Grura, pedes siabili convpagine uatibuS liserenf:
Ul quod amatis amel, quod f.icitis faciai : Yix liabet ofUeium lingtia mannsque suum.
Nam sine slnpe sua, prope lolo qucmlibef oibe Cselera uicmbra preinunt, nec omillunl ista dolores-v
Solum velle frui dedcciis, haud decus, csl. Vivcrejam patilur qui tolies moritur.
IV Fama Sccundini jam pluribus agnita tcrris,
1« laude sandi Secundini Trojarii episco)i (2). - Evolal ad Gallos lum sihi contiguos.
Adsis tola tuis festis fcsliva diebi.s, yJ Mox insperalra spes suniitur ampla medelse,
Troja, quib.is ccssit altera Troja libi.' L'inguor ct ul pclli possit, adesse salus.
Plures illa-viros lcrraque maiiqiie potcnles, Ergo Scciindini veiicrandam fertur ad redem, .
Qtios l.inicn hasul potuit scmper liahere, lulil. Cujus eum nii&quaniferre pedcs polerant.
Ilorum sensilfpcs \i\oiiin), sensil Iionorcs : Psallilur, oialur, laciymalur, yota movenlur,
Defunctis pcriit quidquiJ honoris crat. Muncva spondenlur : fil ciio q'iod pctitur.
Tu, nova Troja, duces cciique soliquc poientes, Qui simul ulnarum, nianuum, cruruniquc pedumqiie
Qui lihi plus aderunt ciim inoriuniur, liabcs. Perdidit oMcium, suscipilomnc simul.
E\ liis unus adcsi, piopiio r;ui niorc sccunJans Jam graditur, loquitur, \cget.iliir corpore tolo:
Cui>cta, Secundinus nic vocanien hahel. Corpoic qui loio penc soliittis eial.
Hnjus ail egregiuin prresens accingere festum, Quem voii prresons morbi facil cse rcccssus
Lselaqtie significent niciis, habitns, facies. Diim ii()\iiscsi,nieiiiorcm;c;iinvctiis,imuicmor-ei3«
Suine lyram : medias placeal conleiidere nel.is, AJ palriam Iapsis aliquot paratirc dicbus,
Carmen Liiiliae Iingua manusque soncnt. Qui novil nusquam si forct incnliimis.
Ulculal, hunc ut amet niiiiis urbs niiiiis mlvs . Nc;i iiiiptinc laiiieu: nain mo\ iiitraiur in urbein,
;[ainantein, Pa'iia priore niuiis asperior icdiii.
Condecel; inditio id qiiod amere sal est. Si palriam pelercl, giessum vaiitiido ncgabat;
Ignolus jactiit, cnin 111dcstrucla jaeeres; Si Trojam ^eilel, pcssibi libcr crat
Mteniiius ut surgis, surgitct ipse libi. Ergo libcl Trojam reineare salute rccepla,
PJurimus etpulcher lapis a fossore repeiius Seque Sccundino dedereseivitio.
Ptilchra qitod exslileris et spatiosa rcfcrl. Obseqtiium reducem solidat stabililque salutem,
Sed sacer invenli tlicsaurus corporis, cnini Et rcpeiita salus robor.it obsequium.
Splcndidior Iapide, sis mage pulchva facii. Sil satis ad Ladein lanti Patiis ista luliase,
Pange quod exhihitas dum prsesul prresulis odas (sh)I In quibus aspicias qii.c fuciinl jncrila,
llidel, in eMrenium il prope snppliciuin. Ccitc non pietas, probiias, ncn ill.i volunlas
Supplical ecce, rogat modo qui desirnxit, et orat, Ciiiquc Siiiiin tribii, ns, non amor illo duplex.,
Cumqiic dolmis abtsl causa, dolore carel. Certe non graviias, non t.cnique crctera virtus'
Sic saccr irristis punit, jinat alque rogatus, liiijtis ab hospiiio mentis abisscpotest,
Sic renilet virtus, sic pietalis opus. Qtietti sic virtiituin Ucx iargitcrque bonorum
CiL.dulus ergo fitlem cui restitit exprimit idem -rj Audit el exaudi, glorifical, decorat.
Prresui, reliiquias dum proljat igne sacras. Rcspice jam ci'.cs, Paler optime, rcspice alumnos,
Relliquias ambit nec linbet vim flamma cremaiidi. Rcspice pireeoiics, pr.eco snpcriie. lnos. '
Sic illsepaforcisossa ciemala volanl. Si lua suscipiat siiifr:,g:a uon lna iclius, \;
Sunima refrigerii rcsidct loca, ctijus os ignis Jus dat ut ha>clcllus plus tua suscipia!.
Urero nec potuit, ncc retinere diu. Ciim noriier nolos morho faclcnlc procures,
Collocct crgo sacia sacra mcmhrn prrcsul in aia, Cura dcotos sponle diique tuos.
Detque Secundino non aliena suc Fil cuin san.itur san.-iiitidcbitor rcgcr :
Latidat, honorat, amai, vencratur, suppiicat, orat :j Prreco qtiein ccciniicreriiiof esse polesl.
Hrrc sna sunl cqtiiJem : urbs, f.ichi.scaiicm. Ergo moiio q-iodani inerili siiiicamiis alunini
riures, Troja, \ales liujus numcrare irimr.phos, Quod nihil immciiti r'!nc siibicio rudes.
Sed satis l.oc I.mdis Siippdct ad cuniuliiin Corporis ct cordis mala deslrti'1, sislc sahilem ,
Kon sat eiat Lalium virlulum prrcmia loiuin Pars vaccl til nunquani utraque laudc tua. ,

(2j Carmen de S. Secundino jam edidcral Uglieili Italite sacrse lqnj.;I,:cql. 1541.
PATROL. CXLVII, .41.
l-m GUAIEERUCASINENSIS MONACIII «23-2
'
. Y. '"'"" A Prsevalidus fortem sermo procul effngal hoslem,
Ilynxnus de sdncto Secundino (5). Ellebort ciades vi precis omnis abest.
Christe, Rex reguni, pretium pioruni. Quod fuerit latro lelerrima pandit imago,
Nosira, qui digne tibi miliiaulis Gui datur obsequium marlyris atque decus.
Res Secundifli canimus secundas, Maxima ler barathrum virlus evicer.at airumy
Y.ota secunda. Criniiiiibus pressos suscital alque reos.
Hujus insignem celebremque vilam, Dum crucis arma moves, slal plebs ut saxea moles,
Kobiles mores, veieres iriumphos .. Nec nisi quando voles quolibel ire potest.
Tvliravirlalum noviler suarum Te subeiinle, suam pinus ver-lendoruinam,
Prodila tiandunt In qua parle fuit non ruitura, ruit.
"Falsa promeritem jaculo doloris Ignea vis refugit, dum flammis obvius exis;
Pereulit vero, videi hicreatum, Ardel et his solis, eslubi jussa.locis.
Pcenitei dicti; suapoenitentem Plebe reluclanti, coelestibusobsitus aiuiiis
Poeiia relinquit. Drcmcniicrelolum diruis redis opiis.
Cujus ohlectantanimam.tepores Te quoque dum gladio pelit unus el alter iniquo,
"Verisseterni, fovet et quietis B Ille ruit, gladium perdit hic e manibus.
Aura coelestis, nequit liujus artus. Quot prece das salvos morbis et dajmone captosl
Flanima nqcere. Leprosum curanl oscula sola ma.
"Omnibus niembris pene destituio, Innumeros peliit languorcs fimbria veslis :
Qiiem suum tahtum polerat tueri Febres charlafugatsunl ubi scripta tua.
#us, preces\fundens celereni refundit -Ih nimium diris confractus meinbra riiinis,
lllitus '
Linguasaiuiem. es
unguento sospes angelico. , \
Prsesuli lanlovacuareTacta Uleris angelicis, homiriuin parcendo, Ioquelis,
Yota tenianlem valeludo neetit Yultibus sBlhereis ac iibi conspicujs.
Sospites gressus eadem parahti Quodfacilinvitus liostis libi prodit iniquus :
Solvere solvit. Non leiacla lalent, ssepe futura paient.
Finibriis pallse decorantis aram Cum trahilurtunicse tibi forma videnda fugosse(sic),
Cereus.niisius penitus crenialur; Mox evanescit: ars simulata perit.
Finibrise vero nihil uslionis Purpiireo Clirisluin nienlitur ut hoslis amiclu,
Perpetiuntur. Notus, ui umbra, tuis lahiturex octtlis.
C Magna sacramenti dum traclas dona superni,
Spleridor selernus, decus et triumplius
Cum coseterno libi sil Parente, Divino proprium emicat igne capiit.
Dum sacer expansas sustollis ad relhera palmas,
Afque cuiii sacro pariter, superna,
Flamine, Proles. Cernuiilur gemmis brachia nuda legi.
«. Ecee Secundinus,. ccelesli setle potilus, Hunc libi vhiutiim cumuluiu fert copia mortim,
Transii ab hac vita, vere bonus lsraelita. Quos liquet humanum transiiuisse moduni.
Kunc chorus exsultet psalmisque sequatur eun- Uride poies, moriens, prope dicere solus in hoslem:
Transit, etc. c lri me funeslunl nii reperire vales. i
[lem.
B)Euge. Dei regis cultor bone, serve fidelis, Te canit in coelis, de corpore quandoTecedis,
Muita supra felix, quia supra pauca fidelisI Sanclorum numerus angelicusque chorus.
f Dupla repfaesenta tibi tradita qiiinque talenta. Obvia lota venit coeleslis curia Regis,
quia, elc' Et dalur ipse Deus, palma decora, decus.:
"VI. . JMobilisin terris; accedil gloria niembris,
In 4audem sancli Martini episcopi. Qusesolis siiperanl irradiando jubar.
Ti'Sic Sacer, ornatus, sic omni parle beatus,
Genima sacerdolum, volis assiste luorum, IliCel in excelsis prseniia digna metis.
Ut resoifent merilis cantica digna ttiis.
Facta iriumphorum celebraiitur uhiquC tuoriim, Qusssuniusintle, Pater, quibus es spes; estojuv?
Cum rutilas primo sub fldei titulo-. [jnen;
El qiiibiis ipse times, hos refovendo yide. \
Qucm tegis in terris tflus est super rcthera tcslis : Non piget setalis, non (33deiin orbe laboris,
Pars chlamydis Domiiiuni foenerat aailicreum. Vivere si liceat, te duce dtim vigearit. .
Fit latro prselatus virtutum praeco lua.ruin, Vellesit in coelislibi nos, Marlihe, tucri,
Coalestemprofitens ad lua verbaiidem. Mox ubi quseque voles absque labore poles.

(3) Exsfat-apud Ughelli l. L col. 1542.


I2'3 VITA SVSECUNDJNlEPISC. .THOJANl. 1294

, .YITA, :MmCTi;SEGCNDINI,'
; " "'": i EPISCOPt TROJANI, \

AUCTORE GUAJFERIO TONAGHO . CASINEpi.


ltalia sacra, I, 1536, ex cod. ms. Casinensi.)
(UGIIELLI,

MONITUM.

S. -Secundinus Mcx in Apuiia, hodie Trqja : cujus corpiis, cunj novasbasilicaa foderetur fundanien.iim,
cum inscriplione, non sine iriagiia populi lrelilia,'reperlum est. Cujus inventionis Hisloria Romre in bibfio-
tbeca Valhcellana asservatur. Ejus dies fesius celebratur xi Februarii.jEcre apud Pliiiiiirii lib. ni, cap. II,
pop. iEcanqs memor. jEswe, seu Es.cre apud Anlon. Aug. iiillin, ^Ecana posteris (quod potius.adjectivum
est_):nuhC Troja [et -ideo Trojana, E. P.]f civilas episeopalis Apulise Daunise, ioco ediliore consfrucia,
Luceriav, et fiovino ad vnv M. P. vicina, Beneverilo meirop. ad xxx, a Neapoli duplorembliof- Tempus
quo. Secundinus floruerit adhuc ihihi incompertum. : . .

1'NGIFIT PROLQGUS'
AD STEPHANUM TROJANUMEPISCOPUM.:

Be bono dilectlonis el obedienlire, frater et co- A cum et illi 'obedientiam, libi debeam chaiilalem.
episcope S., cum ex illa opaca el coridensa lapidea- Aggrediar ergo aiiimse ttisedtii dcsideralum opus,
-rum dcscriplione Tabularum, tum Evangelii sermone iiec formidabil dura, difficilia, quae sustineioninia,
peiiucido et patulo, regula nobis norma et disci- -charilas. Eril profecto lanlre fei maximum emo-
plina porrigilur, Placuit enim ipsi summo Opifiei, Juiiientuin Casini eliam secre.la seeessus facies, ubi
et incomprehensibili Deoqui omneni mundum regil,' pro venerabili fundalore quielis, diuluinilas pacis
prius ins.lfumenla hujusmodi sub Moysi velata fa- sacrum olium coiifirmavit. Anliquilas etiam refcrt
cie quodam sacramenlo signare, quibus iq se gen- el illum Varronem, tot sreculis celebratum, hujus
libus credituris, posl iiicarnall Yerbi riiysterium, . oedisauclorem fuisse, qui, M. Tullio judice, Roina-
eyidenlissimre pietatis patrocinio potissimum patro- norum aliqs religione, alios renini geslarum-nieaio-
cinarelur. Nibilesl auleni qiiqd.in terfis ei fiat ac- ria, omnes aulcm lillefarum scientia viccrit. id
ceptius quameoslus hominum, unda sacri bapli- niea quoque intererit. Veniam et ad Trojam, cujiis
sihalls myslica quideni spirituque sociali, hisrebus nomine gloriaris, Islam ad undam frigidi Sinioe;iiis,
qperani, hls labqrem, his dcniqiie dilige.ntiamsuani perlusirabo oculis famosissimam Tenedori, ascen-
locanles, , dam ad illas, qmnium doclriiiaruin iiiventriccs,
Rotarat enim et hoc columna nubis et ignis, iila B Atlienas, in quibus summa dicendi vis el inventa
Israeliliea secta. Jubemiir ex lo.lo corde Deum dili- est et perfecla ; qureram ostiaiim platanum,qure ad
.gere.,jubemur proximos admonere, parentihtis obe- opacaudum patulis esl diffusa ramusculis, ciijus uin-
dire. Magisteria sunt Isla divjna, et qusedampro- bram secutus estSocrates; muluabor.jtb illorationem
pria invilrisque Tabulis Dei. digilo designala, Sunt dicendi, coristf.uctioneiii]vei'borun],ieporem, dulcedi-
et hrec fundamenla rfidificandre spei, firmamenla i)em,venustateni,ut etiamegqab urbanilate nonexci-
corfoboraridre fjdei, nutrimenla fovendi cordis, dam,et rerum cognitione florescat historia bifedun-
gubernacula dirigendi itineris, prresidia qblinendre det oralio. • Est eninv Hisloria leslis lem\-$rum, lux
saluiis. Ex hivjusmodiiienipe origine torrentepro- veritalis, vita. memoria. , magislra. mtce, mintia
phetaruin el legis emananle procedit, et ille sermo veslulaiis (Cic. Orat. n, D) ; qure ,perennibus.
brevissinius.irrigans bmnia, rivulus .fldei quse per litulis Oratoris voce conimendaiur. Contra plerique,
xlilectionem operatur. Sed cur isla prsemiserim pro amplissimis elqqsientire propositis latidibus ad
scias licet. Quaesiisii a me per Casinensein abha- gloriam adispicendam nudi -veniunt et inermes,
tenv, quem egocausa honoris Desiderium nqmino, nulla cogiiilionereruin,iiulla scienlia ornati, ul is
viriim inter bqnos aniistites qpera et religionelau- qulhanc eamdeni quam in manusliabemusHisto-
dalum el inqribus coiriprobaliim,.til si quid niihi olii « riam, pqstqnam alligit, ihcommodavit penitus et
posset. sua aniieitia suadere, ad scribendum polissi- lurbavit.- Mihi vero- dum scribens aliquid ista
"nium Historiam confessqris Seeitndiiii. cqnferrem. • recogitq, magis venit in niciitem VituperalioihS
Faeiam reni riiihi .diffieilem, sed :causani fpcilein qnain laudis, Conslat enim -qu-ia, sielegaiiti elo-
agam; neque illihorianU deero, hec iibi roganti, quenlite gloria, ineptae poliiis-ignominia cebealur*
*295 i GUAIFERIICASINENSIS MONACIIl 1290
f II ergo, fraler mihi in Clirislo charissitne, lo- A scendimus, siudia ahimumque revoceriiBs,
cantem felici vinese operamqraiionibiis juva. iitque In qnibus jsetimus et rogamus ul mann niiseri-
. iiarie Secundinus sacer.proyolo suo meoquesecun- eorjiire siiae riqbis ad\ratioheni jvene vivendi pairq-
del, iiitercessionibus qbtine. Oporlei autemexpe.. ciiiiuin cqnferat, et possessiqnenf feliciiaiis releraay;
ditis his, qure apud hos de ep sunl paucioia^niira- \ qiii [f, ijiise a dignqlirfefede^rccario et pro indiviso
culis (habelis enim et aljs_ quse in his exeniplarlbus suscipituri pro iriefcedis; preiio suis prqriiereniibui
"
non habeniur), ad ea, uhde ad lisectuq ariiorq de- njeriiis acqiiiraK , ;:.

INCIMT yiTA,;
"Troja quondam ducibus, diviliis Jct bellica laude ccclesiis, in moenibus consliiucndis, quihtis salvis,
iinsigriis, cujtis diulurna Incommoda et diversa ipsis salvis esse iiceret, magna popularibus cura
-excidia iisdcm regionibus nola sunt quibus el solis insisterel; diim pars marmorihiis labiiianJis,
pars
cursus, in Peloponnesi rcgione et screnissiina foci Iapidibus poliendis, fodiendis lalcribus alii, alii
lacic, lellurc feitili, agro aquis el oimii virir.iiatc diversis laboribus, quorum qtiisque admonebaliir,
jucurido, prope Pontum el insuiani Tcnedos sita intendtint: ab his, quorum votum erat lemplum
•fuit. Unde dcmiim plerique duces lortissimi iu priori .pcrficere ad saiuliferse erucis honoreni, in cuemete-
tliscrimine, in lempeslale Iiorrildli, ciim lanleur- rio R. evangelistre Marci (cral eninvibi ejus struela
;bis cominerciuin loluiii jncliira fierei, cvaserunl. basilica) inonmncniiim preiioso laliiilatum marmore
"Ex quibus Anchisiades vir aoer el siremvssinms rcpcriinr, quod dum curiosis orulis collusirarelur,
Tiiit, a qno Quiriies, orbis lerraium principos, q-;i pfopter magiiam, qurc circum eral, freqiientiam se-
Trqjanorum quoque hosles laiione ulciscorcnliir, pulcroriim, adverlunt cselatuui epigramma, exesis
-nobilegencris e"tla:idis hahuire princpiini. Jicuit j;i:ii infrrinribus pjrlibus, sed quod legi poterat;
-hsee diiitiui len.poris iutervailo, omniiiiis desiituta hrec ferebat :
solaliis : nuIl.T!opes, nullus decor, iiiilla dcnique
Ilic requiescil S. ac venerabilis Secundinus
religio. Scmiruti lantum el exesi ignibu^ cxsiabaut
muri; Xanihus, Siinois, el instila Tencdos Trcjam Episcopus, qui snnclorum fabricas renova-
ihi fuisse signahani. Ilrec vero c.\ci'.at lan^em *>t vil, raptus in requiem, m Idus Fabruarii.
colligilse menior piisiiii.e virtutUel glori-.t-,rcJueit Immissi ergo multi cum ligonibus, purgant ct
longam cx pronepotuin generatiore prngeniem, aperiunt loc.im ; qui cum patefaclus essei liimuhis,
-reftcil lares, studet ii!i suo miraiiili el siiigilari in labro mirifiro iuferioii, quod nionumeniiim fo-
inliiti.e sa.rami-nio, ut Syli.c diciaiori favcns a rinsecus ab injuria tiiebalur, preliosisMinuiii mar-
«Fimbfia Marianarmn partium olisidione vas.eiur,' gariium liivciilum esl. CirciiiiifunJiliir exlemplo-
ut lormentis quasseiir, r.t maler ilerum concidat civilas ad ihesaurnm invenii corporis; puiani faa
'-gladiis filiorum, Ex ilia igilur teinpesinle nsque ad csse, quo.i piuni esl, oscul.iri reiiqiiias, invi!«re
Iioc fere teinpus vixit (anliim sine corpore iiomeii, voiis, effcrrc pnecoiiiis, inicrrcssioiiilius poscere,
ahsqiie Lalio quidem, cuiiriis rcqnc genlibiis exse- lacrymis iuvocare: nocenlihus vriiiam, iiinocenlibus
-crabile ob Ronianorum -moiitircliiam, ciijtts ipsa prresidia, subsidia indiguntibus; de civkatis stam,
-etiam c-nusaexslilit et piinripium (hgnitalis. de salute coiiimiiiii, de spe bonoriim o:niiium in
TiiiLautem et in Aptilise solo -civiias qnredam, "*coir.niiini prccaiiir. Non in cule solum Imjiismodi
quanirim ad 'frtimentai''se rei ccpiarn, nuHi solo putes fuissc hetiliam; pcclus el viseora ipsa com-
inferior: uli eliam miilta giislu suavia, qurc natlira movit; desideriis-oniniiim salisfactuin est jn rcme-
eesiderat, ex terra arboribusque gigniintur, cura dium oiiiiiiuni, obleclameu(a omnia cucurreriiut.
copia facili, tiim suavilaie prrestaiili. Vites et arbo- ESertur veneraliile corpus manibus sacerdoluni, ubi
res ibi liumiles sunl, neque se tollere a teira alins novsc urhis fiindaiiienta jaciiiniur, uhi nomen iiovuni
*
_-possunt; cx Iiis lamen alirc semper virent. alise exslincto priore vcl in accessioiiom validioris
;hicme ii;'da;;e\erno icmporc lepefaclre frondescunt, converso, cxoritur ; ac in salutiieire crucis sacrario
ct funduni odoriferos flores ct gcrtniiiani uberrimas lanlaiu dignilalciii clornamenta rcponunl. Gumque
frugcs. Ilrcc vcrc -civiias, si iiominis significalioncm feliccs reliquix signis, viriulibus ad atnoreni siium-
adveriimus (ICcauaciiam dicia esi), pniiquissima civium in dies accendcrenl animos, ct erunipcnlia in
fiiii. cum moiiumenioriim marnioralio, sccnaruiii maiuros hcaliliidinis botros rcligionis gcfmina
Ctduinnr.Lio. eiiiincniia cuiiiiiniim id ileignent. .propagareiitur, ah cpiscopo lamen urbis niiiil faclis
Htiic serio in reconcilialione Trojrc noinen imponi- liujusmodi adliibebaiur iidci.Inipingil contra sahitem
lur, ul egrcgii lilnlus nominis aucloraiv.eiilum n patria; crimen civibus, plebem siultilisc arguit,
lactai novitati. Piiiarmis isia fidcm psis-sequrr-rcnii- accusal principes lemerilalis. Ecclesiam conluma-
bus facere, quo? s;ib Trojse nomiue appellu;io move- cire criniinnlur. Nulla est impropeiii, nnlla iiisani.t,
ii urbis Ecanrc. Nunc ad propos tum Ilistorire ve- tiulla derisionis, quod cum prrelerierit, contumelia.
iiiamus. Degenerare quippe ab optimis inslilutis miiltiforini
Cumigiturpro diligentia prinwpum in fahncandis malo civilas poierat, ni felix hanc Secundirius,
*2??.:'"' VITA S. SECUNDINiEPISC. TROJANI, 1298;
quarittim valeret, manu misericordiseienuissef pene JA aliiihi poeiiitentiae cruciatum. iiijuria quippe esi
jam cadentem, |am pessunieuniem. Qoidagis, o\ aliquem criniinalilcr piecli, qui in principeni polen-
episcope? Pvitas-tttti ihjurise etiin esse ohnoxium tissimum, non odii, sed fatujiatis insania iiisanivil..
qui se iri setliereumyeriicem, tinde nemo dejicitur,\ Inde veftitur ad circumstanlcs: t Reiiiiiiisciihifli,
collocavil? Qiiid tua refert,\cuin riiulta |n iilum iiiquit, o iilii, reniinisCimiiii Patfis, rcminisciniiiii
male.diclibnis iela corijecefis? Est aiuem ejus im- ' amcris_ Tertiiniscimiiii cleirieiili*, feniiiiisciiniiii di*
penetfabilis ab onini imniisslbne iorica. Nescis; gnitalis, Scilisqiiidamor, qiiid virtfis_qiiid grayilas».
diiriliam Japidum, qiiibus civitas surtimi Regis ex- quid deniqiic diligentia mea yobis corituleril;; j'u-
>triiitt. r, conlumelirfiferfq inexpugnabilem ? CreJis vate me prec.ibus, servate patrise, servate vobis,
coslesierii adamaiiiem. et deleris pelularilibus verbjs ser.Vaie liberis yestris; plaecat vohis. salulem-,
qiiod incurrenlia : cuiiela feluridil. Respice ad , pqscere a quo.constal cquidem multa vos beneficia-
obryzi rigoreiri, cujus liabilum liuiia circuiufusa stiscepisse. > Igitur ad hsec episcopi verba funditur-
Samnia -cqnlauviiiat; multa et id genus suiit, quse omnis dpmu.s;ih ]acryn)as_,.misl_eqrationes geniili—
cbmmuni igrie Isedf riqii posstiiii. Respice scopuios bus, pro cqnferendis suffragiis, Uei Geiiitricerii cfr
iii allum projeclos, qui iiiare quidem frangiiol, sed;,.- confesssrem ejus pesluiaul Secttiidiriiim. .Sidefes
vcrbefati per nitilla niillia lempqrum, yesiigia sre- -. ' pro salule pqnlificis, dc.rebus stiisniuita eiyes prp-
villav nuljius oftendunt. Tuius est ab omniiiijuria fuudere, vota.nunierosapromillere_.Dei flmiiipotenT
Seciindinui, abdiiclus est majqri inlervallb a jactu tiani niodis omnibus suppiicare. .Duniiliujusmodi-
teloftihv; quidqtiid .auiem in illuni profei'v«, petu- rebtis ihsislitur, seniit episcopiis-qraUqniim suflra»
lantei-, supeibe -riiiefis, fruslra tentabis, Coetesiia gia, pehitus diseessiss.edolorem ciamatY_lil)eriamse:
Luinahas inanus effugiuiil, nulla.in solem missilia niultifbrmi malq prontiiiliat. Qnania ad haee,.-Trjpj_.in.fe
prbfsus iricjirrunt.. Eritj erit prc- ceftq, qiti illtiin popuii graliiialio, quanta iselitia obprlaTtiit. cum ea,
Tmdicel ; erit ijui cl inte spicuia doioris jntendat, \ quaj pi-o saiule pasloris commuiii suffragio,. una
quqj hori ijlo iiervo qiiaiiiiuitir ut. frustraet citrsi roenfe alque virtute gesserani, prospere cvenisse;
se eoncidant, sed iaiiis," sedi yiseeiyi, sed cof ipsum . arbiirabanlur! Igitur episcopum, bencficiis Secun-
toriraeiiiis exprejsa \f., Inipiftsss, E. P.] configaiit. dini iiberaiitate conquisitis, nulliHBteiflpiis,nuila vi%
Feriiur interea ex improviso episcoptis Xelo la- ntiila occasiq lenuit* sedeonfestiiii,utens propedum,
tefis, quocunque miserabile, corpus iuclinat',.. officiqriianibus,«biefaiil SecundlniTeli.qiuse-pergiit;
liiciirtilnt - dqlqribus , s.iispeiidtinlur in Iongam :. qiiem sacei'dotes.,cum aroiliatibus, ciim caiidi.laiHinv*
vigitiain- oeiiii, fiitnt refrigeria: eruciatus',' reme-.,vj populus hosliis \subseCuihs,. ubi. adCrueis yivificae»
dium pestileniia, menieina yeneniim , vila inie- ieniplum vcntiim est, se loto in terram corpqre pro»
ritus. Mojret domus ,. tufliauir civttas , inipcn- slravit episcopus; illutn posceiispeccaioriiui suorain-
dendis remcdiis mediei laborantes : niiiil pro- veniarii, qui verberalo dolorihiis corpori ja;n con—
ficiilnt.Iii coiitrariunieiiim verliliir quidqiiid lulelsa tuierat medicinam. Sariclo Secnin.iinq qnoque
corpqfis i.hvenilur, aspcrnanlur remedium validiora;; aniisti maximas egii et habuil gvates qijod voli
tormehta, et ihsanabiles morbi fiigiunimedicinam. compos factus essel, quod in ejus, quem-qffenilerat,..
Euerunl plerique qtii illum prope funeralum facii graliam venisset, per quem posse pedem ponere its.
improperii memorar.ent (4), < duin pcenitenlirelocus -. vitre reternse possessionem spefaret.
.esset.muiarel proposltiini, .redire.i in viam, erro- Fuerequi episcopo de industria suadqrent (puta»
rem spenierCt, de S.ecshdini virluiihiis nqridespe- banlautem eiim duliitare) ut, (qui debehat subjectis.:
"raretv * InlCndit in .mqniiores suqs episcopus, et consulere, consiituendre Cf.edulitali laborare', cujus-
guhmisse quidem.non eiiim aliter poterat, facturum que juris esset quibus parereni qiiemque sequi
se,; cujus erat admoniltis, ppHicelur, sperans, si uebereht osieiidere,) reliqiiiartira paiiem ih ignejn
modo poenitfiritia; spalium iniercesseril, saUilem probatuiH niitteret, ut ex niultorum pecloribus
retiianique. Securidini iheriiis promereri,. quem D diibiclalis yuiniis omne reciderel. Pfohala tamen,
iioiiiirians sic appellabat. i 0 felix Secundine, quem retiquiafum virtus, qubd suadebalur, dissuadebat
Deus rerum _omnium Pareus parenlem Trojanre episcopo; sed quod animadvertebat posse ad com-.
.: proyidjl patrirc, iii cujus cqmniodiim inlpeiidendi pendium populi legaliter fieri, ,fldem suadentibus
beneficii, consliluendrfi salutis, jconservandaeliber- , cqmmociayii. iaciuniur ih prunas reliquise, iiistalur-
. talis, lotus iricumbis : adsis mihi lure"boiiaeyolun- ; uridique flatibiis, fu in illis color rubicuiidus;-
talis indignq,. nee paiiaris partem a loto divelli, sallijm landein £x ignefaciuni; nulla iri illis combu»
cujus poiesiatis est o;ivriium in integfuiii misererit stionis riota invenilur, sicut lii qni prresto eraiit
« Me miserunvi delicti accusor, an peccati ? retulerunl. Gaudent populi riiirab.ilefactum, sumiint.
Equidem ulriusque, nqn eniin in le, quoddebiii, so- ajacfes animos secundis rebus. Episcopus auleni
leuraiter colui, sed ttii:, quod non debui, oblilum rriagnaexspeciaiione iri cqncionem venit; conciona---
ife pdpulum coiicjlavi. Solve laitien peccati jugiim,' tus est quod perutiliapatrirc pairocinia possiderentt
assere dolqris irreraedialjiilissersrum, confer quemvis si illis uti lioneslaic magistraplacuissei; concionaiu^

fl) Improprie, pro eommdnefacerent; i. e. sw-imei imvroperium in memoriam revocarenU


ma -'. ."''''" "''\|:\;' GUAIFEIM CASii^ExsisiiONACHi ," ..: .:-'. \. isofi
jsi,:'et. giaiias egit qiiod :sic de sua, iii cie cbhi; A qurs Dei po.ssent. ineliiiare clemeiiiiaiii, erigii se/
iiiuiii omriiriri)salute, IseUifeiiiui'; coriciqriatus esliii '; tofqm . jiiente,; quasi inSecundiiii visibiies. ochlos ,
coiisiituendse ecclesire operairi dafent, eamque de- pnecatiir, qbiestaluf, -yovet se fiunquanv ab illq.
muni pefficereni, qureSecuhdinq yenefaliii digna',','- fe'cessurum,.sj pfistiiiam sjbi fedtieretsanitateni.
esset, lihde jdem posset setiiper advertere, semper Ghmqtie in ejusaffeetum reliqua, Ut lingugm,
'
Iiabere Trqjiinv iiiyiiltu,; Trojanvin oculis,..Trojaih\ meiribfa riesciens riiqyet, fecurrit ad.aninitini -.leniat
iri ore. Sed hrec haclerius, ntiiic adfeliqua-veriiaihus. reVera mqyerq maiius,. movet; extendere pedes,
Vii" qiiidam, Teuzo nomirie, geriere Aquiiamis, exienriit; siirgere,\siirgit;' ii)cedere,incedit. Excla--.
bralionis stttdio, quod prrsclpue genlis; iiiius nioris mat qiiq altius yalet i sanum se esse pedes, et ,
est, ad apostolor.um principem Rovriam venii, rrfmit- qninla rhembfa qfficivjrfisuum liabere. i HaeCigltur .
tente quideni niaire,' qure anioris affectu seipsairi vox magno audita desiderio, aliquantuluiiisusliilit:
filio cqriiiteni itihefis prsebiiit.Ubi per~sarictqruiri ad sedificatiohem,qfdjriis sacerdotuni. Tanlus enim
locorum .eifeuilus solemnilef officiis pfo tempore fui.t in laude vera spleridor, lanla in populis jubila-:
datis (citabat enini eum\ati alia Idca venerabilia lio, lanla _ deniqhe isciitla ih clero ul piai nimia
tfansitus) domuin healissimi archangeli Mieliaeiis_ exsiillatiorie universitasilla gestirei. Yideres incq-
qure sita est supra Gargani" irioiitis altissimum : B Tumem' operam suam hiediCb affecluosissime polli-
"verlicem,adlil; in qua nimirum, etqiiia devia erat. ce.fi, siabilitum ire; seilli, rit convenerat, niancipiq
et quia orationi pacafe debreverat, dum stalioneni'' d_are;:.'-illunicorporissui aucforem, illuni custodem
suam iri diulinum tempus extehderet, mater,' quse aniinse, illum sui lavgitofem benefiCii g;Ioriabatur.
illum fuerat secula,- defungitur. -Qui ciiin jam fere : Marisit iri IiOc prqposito dies admodum paucos,
cunctis deSliiulus yitse solatiis, oralioitibus,'iacry:- Ratus enim prb se. esse patriam petere, .amicqs
iriis et ejulatibus inciibuisset (fit enirii srepe tit Tisefe_'.'fregit:fjuod in Dei facie siabilierat paclum,-
nvajores Iristitire majorem pafianl valeludiriem:). niiitayit prffiCipitaliorie consiliuni, negavit. nulla
irisanabili, ut ^idebatur, pestilentise mqrbq pereus- necessiiate pfbmissum^ et\q!iia tiniofi erat sqlum et
siis est; jta quidem ut pars irienibrofum Suorum eo iiiconiiiatum tam longinquam aggredi viam, ad
iiiviiqmbvereivlur, aiia quoque sic essent arida ut inveriieridum iiinefissbcios Romarii accessit. tJ.bi
ex illis nullum, quod senfire possel, haberet; vix autem repertis soeiis pergit ire, valeludo. prislina
oculi, vix manus in suo eiant officio, crura quoque adimit grcssus , parat redire, gressus resumil olli-
ct pedes riatibus adhsereives gressis ademcrant; cium; paral abire, ilerum pedibus, mariibus et totq
lingua (anluin, ne recte qui.iem, naturre benefieium ei corpore inlerdicitur. Accedente igitur malo
tiicbatur. Quid ageret pvocul a pvrentib :s, pr.-cul a J perterritus, quodviderit jam in se mala obliieraia
domo, el,c_uod verius dico, procul a fee:p=o?Miseiv- recurrerc; ne tantse calamitati ullCrius iiiserviret,
bantur ejus prselcrcuntes inopirc, cujus valeludini gressus unde lulerat,- retulit; ubi autem, quoad
non poteraiilSulivei)ire.liiiiiii.ibalur iili de Sccundinii -vixit, in confessoris Secundini obsequiis devotissj-
virliilibtis : sed si v<i'el iiy, non potcrat; si portarii mus perduravit.
ab aliis, unde conducerelur, nihil habebat pcnsi; abi Prrclcrea cuin Trojanuspopulus lanlam auclorila-
liis tamen qui ejus quotidie afficiebanlur miseriisde 5 lcm, lantamque confessorisClirisii viiiiilem potis-
itincre agi cosplum esl; qui domo demissi cum illo, sinium enitere in dies singulos cerneret, ad
Trojam cursu cilissimb conlcniierunt. Fcslinabant l illustrandam ojnnibus ornameiitis, in qiia fecohdi-
autem, quia confcssoris Seciindini collocandis_ tus erat, ecclesiam, consensione qiiadam iinanimis
rcliqiiiis solemnis instabat dies. Postquam vcro ad( intendcbal. Quippe ex illo spcs, ex illo fiducia, e.\
livbcin veiiiiinl, ct debilitatum niembris oninibiisi illo eorum maxiine cura pendebat; de quo urbis
liominem ante Sccundini confessionem dcponunl: ; prresule, cie quo custoiie, de quo denique principe
€ Quanlum nobis, inquiunl, altinehai, fecissc smis_ quoiidic apud eos agitahatur. Videres singuliim
voto tuo videmur : de celcro age, ut libet; cousuli-. jy qucnique ejus domni, ul sure, ul liberis providere,
lnus irsmen libi in tania prjesentis celebritate dieii in privatis rebus minimo et teuuissinio cullu con-
oralioni vacare; putanius cnim el credimus id libii lenlos vivere, at in ejus publico apparalu.ad
valde profulurum, ad quod pro salute tuaipsi etiam_ dignilatcm, ad gloriam, ad splcudorcm oninia pa-
summa ope nitenmr. > Factum est : et jam lempus5 rarc. Fieb.it. auicin ei assidua -non solum de
aderal vil ad officiutri ingrederetur episcopus;; patrimoniis, veriim tabulis emptionis.codicillis eiiam
populi vero, oinnibus studiose ad lionorem Dei com- onniium bonoruin dclegatio, Fuinabant aromata,
positis, irrius el prrc foribus cccicsh: assislcbaul. candelabra radiabaiil, omne illud doinicilium cercis,
"ilulii quoque ad hrec solemnia, vicis, a^ris propin- Jamp'idibiis, lioclc, interdiu coruscahat.
quis, hospitiis, multi deniqne, qui procul degebaul, Nocie \ero quadam cutn pvo devoiione popnli,
dornibus abducuiitur. Intrat episcopus cunciis3 til Iiodieque moris est, magna cereorum serie ara
cccicsire stipalus ciioris, incipil agere pontificalihus_ cingerelur a defereiitibus, ul cuslodes diu eos
i.ihlitutis. Duin Jisccagniitur, ad Dcum languiilus toto) accensos sineient oratumcsl. Acccnsis crgo dimissis
coidc conrersus ti'abit _ab imo peclore alla snspi- Iniiiinaiibus, cnm ad alia cuslodcs aiiimum verte-
rin, implsl lacrymis el Jjciibus oinisi.i, facit veibai rent, diala exsiinctio memoria cxcidit. Inler cerecs
{301 VITA S. LUCif PAPJE ET MARTYRIS. 150-"
aulem ct aram in ahtefiori parte illud erat spatit A admovissef, reperit, ut viderat, als~omniiffisione
quod gradus, cui cerei capitibus accensis adhrere- ignis alienas. Hsec denique ul potissimunv facerent
Lant, latifudo faciebat; ex aliis vero partibus sola videnlibus fidem, putavit fore opporluiium, ita ut
intcrsiitium palla erat. Arsil ergo ignis conlinue, repererat, reservare. Peractis igilur psalmis malu» :
nullusr[tie illi ardendi finis, nisi cuin materise fine linalibus, cum. clero pop.ulus,ad tam grande specta-
f-.iit; Hrec iiilerim sollicitudo hymnorum matuiina- culum invilatur. Tollunt ad hanc •visipnem manus
lium soriinum custodibus adimit; unusquisque se oinnes ad sidera, multiplices referunt; gratias
ad surt miiiisieiia Icval; alius aperire fores, pulsare Conditori, qui facturam hbn despicit, qui niiraculjs
cjmbahini; alius libros eslrahere, thura incendere.. honiinibus innotescif, qui Secundinum de virtule
fjt autem -cum llmribulo ad aram vcntum est, ex in virtulem sic enilescere" frequenlissime facit».
illa cereorum muliiiudine nullus superejssevidelur; Confestim deinde civilatem omnem accefsere; donsu
vertit se pef circuilus arre cuslos, 'inspicil lineatim decenter miriislfare, vicinis quoque tanlam gloriaia^
j.icere cineres, sicui illoruin fuerat ordinata com- iritimare mandaturii est. Hsec vera lieali viri virfus-;
pages, Excepit igitur admiralio admodum magna maximam dignitatem in civibus, riiaximum vicinis^.
ciistojeni, quod eraut pallre fimhrire cineribus gaudium, Jonginquis etiam urbibus commodun?
ihvolhlre, sed inlegrse.. Cumque ad illas manus maximum comparavit.

. S. 'LUCI.L PAP^,-ET,MARTYRIS;-'
'
. YITA
:
_ -AUCTORE" GUATFERIO. .
Acta sanctorum, Martii tom.l, die-4, pag. 30J ex ms. Casinerisi.)
[Apud BOLLAKD.

C^LPDTPRIMUM. B natores regant, nulli remiges agant, facile Cumliu*


Encomium marlyrii. S. Lucii orlus, saricla juvenlus. jusmodi instrumeiiiis aut pclagus mefget aut ift-
i. EortisSirtia et prseclara virtutum studia, quse scopulos tcmpestas aliidet, ita per pulchfairi etexi-
Ciedeitlisadconiniunecoiiipendii.nl sacrse fidei do- niiam liujusmodi crealuram, dileclum anihiatCon-:
cumenfo forniata sunt, aliius creiala et impressa in diiofi, imaginem Dei, similitudinem Redehiptoris,.
inartjTuni maxime .ceruimus armalura. Illric etfim orbis specuium, sethefis. dignitatem, principatiis et
labore, iiluc constanlia et in eum verliccm nniiml . poieslates hujus mundi, et spirilualia nequitise ia-
se magnitudine contulerunt, unde facla eorum ccelestibus, cfebra, yehementi et usilala incnfsione
clarissima ubique genlium , ubique tcrrarum,pfreler perdilum ircnt;. si pvo ea pliires: martjres divino
oculos omnium seiiiptierna memoria prresentanlur. magisterio min.imediriiicassent.
Efficit hoc obstinata patientia exercitii, qure non 2. Sedadversusliujusihodiacieseartimquemaiius,
niodo illis delicala.el mollia non admovit,' sed robur in poteiites lyrarinos, pef «rbes universas totq terrar-
etiam lassandijiianus c3edeniiiim,etvincendiomiiehi rum orbe diflusos, non multiludine miliium, non
v';mtotiiis hostililalis induisit. Hos enim virliis Dei nuraerositate legionum, nbn fulgenlibtis arniis, rioa
el sapienlia Chrislus.in illud suunl frequenlissimum pecuniisinfiriiiis; sed a duodecim laiitum primariis,
el singulare farinililiuin ascivit: hoc lectum beila- C qui simiil Imperatovis el Miliiis ofiicia gererem,
lorum genus novo ihiliiire. sacramento inler prselo- obviatum est : qui secopiis exponererit, qui recepiui
vianos suse curire nniites consecravit : ut arihali signa dare nescirent, qui pugnara nullatenus deire*
foniiudine animi, nudq corpore subictum venirent, ctarent; nulla maleriali armattira, ne levi qiiidein,
iiihil durum extimescerent, nibil difflclleformidarcnt, qviibus eliam baculo iiiierdictum efat, irisigiies, Kx
nihil intolerandum putarent : oninia huniana despi- quibus nempe primariis Sinioh ille, longe eniniuni
cerent, omnia graviler, oninia cqnstanler, omnia excellentissimus. omnium princepj, omniurii ante-
splendiJe factiiarent : orbem denique ipsum non signanus, cui, es fidei soliditate el amoris affectu
niodo prrelio, sed bello superavent. Porro hsec con- ergs Dominiim Salvatorem, Petrus est noirien;-imp'o_~
secratio imperatoris selerni, et ad ejus glpriam situm; in Urbc, ubi throiius, uhi digjiitas" terreiu;
(non tamen ut alicujus egeat) institula est, et ad rufilabat imperii, snarum posuit castra virluluni.i__
humanre reipublicseprresidium comparata : ne velut tantusquevir Deoplenus, in superarido fuil, til:rienio,_
navem. solidam el durahili maieria fahrefaclam, postipsuni, vel sperare simileni audeat, yei bplare..
teriaci compage soiidatam, variisquecoloribus auro- triiimphum. Nequeenim sedignohegoiiodecertassu,^!
<jue dislinclam, mobili clavo ,- firmis rudenlibus, n si se cum aliis composuisset, tjui vinci sine laude
malo excelso, carchesio insigni, velis' splendchtibus, maximaet gloria po.tuissent. Ad ardua et difficilia
posirenio omnibus armarnenlis et ad usum idoneis Capifolinre arcis ascendit, ut excusso Jove de soliq,
et ad conlemplaridum hqnestis, si eam nujii guber- reliquos faCilius dremones aiibi civitalum eadejH/
:.l&&. - GUMFIiRirtlASINENSISMOMCm i;ci\
.\\,:\:\ ; ;,.
rhina seqiiereiuf; Inleritus igitiir diligentissimp A splendida raiione et concertalione veiborum ea
operi, disceplaiofes elarbilros ad; suum: arbitriiini j loculus, quse vcrsanlur in socieialc civili, in scnsu
ihfoimayit, quiet ipsi mbristra immania Grucifisi ' coriimuni, in natura, in nioiibus sempcr supcrior
virtuie subigererii, sqrdibus Ofbem terrre purgarent, fuerit. In campum cnim patentem, ubi spectiUorcs
nialitiairi •perdomareftt, qui ii'acundiam_ inyidiam; Chrisium, principatus et potestates habcret, propo-
quiavafiliaiii,iibidin"erii, oftinesquepestes ab huma- : sila ilhiiii prremia el animi inagnitudo stistuleral :
jiis rivehtiijijscbhiberehtjriiidiet.ipsi, quihus nullum cui pro vallo eiliostium s,'.aiione dimicanli dcpriini,
efat.-in. re iauiiliafi prresidium, nullurii sub ccolo ;inclinari,nec moveri quidcm conligit,ut iritimplium
coirifaoduni diviliarum. Miilaluii equiderii pqntificio cx virtute nasccnlem ad cceJestc inipeiium gralia
corisulatuiiv,:pf3esulatu imperiuni. sacefdofia ma- . maxiflia potitus, asportaret
gistratum; prseluram,' prsefeciuf3m,.ipsarii dcnique S. Ad hanc igitur gloriam ct nobilitatem expe-
seiiaiqriamdignilaleiii etfeliqua id gertus oftjcia iri . lendaiii exsecrandum id admodum lalus, quo:i pcr-
CCcIesiasiiearii.dignitatem;:eofumquecoruscaiilibus lurbalionum omnium fontem principiiimqiic per>cn-
signis'sic niuhdunvsuhacturiiht hodib oniries gehtesi sefal; piimum intemperaiitise monslro (quod sc licet
qnihiaregna, ipsiim etiam inipefium Romani sacer- est a-recta meme, ab omni ratione defeclio, ui liac
; dotis decretis jussionibusque videas famulari. ariiriius infectus, nec regi ncc contineri potiiersi)
'5, Atconira eos Romanapolentia illa sua viclricia, • fores animj clausil admissa semel in mentis. hospi*
nbn solidis lanieh successibus,- Signa.iaoyet.:'ferq\- tium.moclerairix virtulum et domina ternperaniia :
ciofibus adversus lllosanimis, quam iri quojsiibet appetitiones quidcin , ul recUe rationi parercnt,
hostes, vim suam intendit; ut veneficos, ul palrise ef/eeerat, utquc frugi liamo judicia sana scrvaret,
proiiitores, nt in exilium publicuin generalos, osririi omnia recia f.iceret, moderati, constantis et quici
genere lormentoruni aggreditur. EKperitiir in Petrb aninii essel;ne labcscerel molesliis, ne fraugereiur
C!'uceni,inCIemenleexsiIiiini,ininafcellosevYituiem, timore, r.e inani clariiaic gesliiet, nec denique nis:
caleham in Alexaivdro, gladium in Lucio. E; cuni pef cceiesii desiderio ardeiel : cjuia cum ee \irtus in
loliim orbem de familia Christi quosdam velu! rabi- editissinio ct cmineniiori ioco reccpissci, unde va-
das feras affligeref; quosdam ul truces et immausuc- care sibi loluin, quod iliudlraveral, coiispccium irei,
los occidercl; in alios velut in aliquij morbidum bene us.i viribus suis, pcctus Leati viii comiiihus
ferrnm dimillerei, alios ui poiieniuosos fostiis ex- tanlum libcrum scilicct atque mir;.bilo dedicavil
Gtingucrct, alios ul lnonslruosos dcbilesque necarci; rerarium : unde re.sbonra, utiles et hoiicsiac,justitia,
non a familiaribus, nor. a domcsticis. nec a seipsa n contineiitia, prudenlia, lnagniludoaniiiii, liberalitas,
quidcm immaneni a\erlcre poluit crudelitateni. piclas, aiiiicitia, spes, fides , caritas, cretefseque
Eccc liicPorphyrides Lucius, chis Ronianus, pon- contraiire viliis viiiutes c\neii facile potuisscnt. iia
tilex maximus.uc cujus triumphi titulo dics houlcrna quidem divina providentia ci, qui jura, qui Lirbeni,
gloiiatur, illius faniilire pollcns nominis dignilate, qui vcra sacra seivaturus csset; qui iu forum, qui
qurc, ul Roma supercssel, Carlliaginensi ct Kuman- in rostra, qui in ciiriam de Christo dicluius proce-
tino furori imo toli orbi, modiim el rineni imposuit; deret, hujusmodi competere jussa sui.t ornamcnta.
propter suam opportunam in Romano populo ope- Huinano igiiur generiut suminre diviniiaiislacttiirc,
jiiin, sub Valcriano Cresare capiiali senteniia neca- imout Dei siinihtudiniintentus, circuinspicil iargaui
tr.s est. u.hique et assiduani mali mateiiam : alios egcstate
i.. Sed videtur oper;c preiium ad posterilatis laboriosos.alios amhiiione sollicitos, ahos toipesiics
compendium seriatim evolvere , quod homo lotius desidia, alios sordidatos Iuxuria ; hos impatieniia
jrilegrilatis el magriq natu, palricius, ingcnio pru- .cqnculi , illos srevilia inflari; quosdam iracunuia,
dCnli auctus, oraliqne liinatus, juris perilorum elov furore,crudelitate quosdam insanirc; advcrsus quos
queriiissiirius. eloquenlium juris .peritissimus, cujus misefandos affec us vir bonus operam et robur pe-
rnajestas etampliludq et dignitas sacefdotii coelum :D ctoris cxpeiilur, el secunduni Aposlolum (I Cor.
desiinayefatjiiiterdicturus sibi voluplatibusei vitiis, ix~,20)onniihus oninia lactus,quodreferrct omniuisi,
ab iiieuHte relaie lo.tum se s.acris moribus officiisque unicuiqiie omnium gcrii; et niorJum pivestat uiiicui-
indulserit: qubdque derelictos a piefate, a.'riiis.eri- que, iiidulgeuliani lanquam iialii, \eiicraiioiieni
cprdia.ab humariilale, inveteratos etiam peifidiss, tanquain parcnli, cullum tanquani superiori; hnjus
'Hbidinls et qdii loris, iion severitale auslera,rion misefetur, ilii moderatur ; huic suceurril, hunc iu-
eiiiissioiie .diffusa, non grayiiale Iristlssima, sed siriiit;;oinnibiis autem intcr tot errores dies noctes-
jnachinaliqne oralionis yarise e.t vehementis, plerise que malje menlis laboranlibus, ad beaie reterneque
animi,pleiise spirifus, plense dulcedinis, plenre'Wrte vivendum, tutissiinum quoque et celebciriniuni in
tatis, in afceivv pacis, quietis et religionis eduxerit.' hacvita itcr ostendil.
:
:Keciilud quoque alienum forej quonam 'modo In CAPVJTII.
\ litulqCIirislianiialisciim Csesare furihujido .'cqmpq-; Adhorlalio S. Lucii de rerum terrenarum despeclu cl
silus.uti anciijari Romana ef geniiurn jura vi- imitatione Christi el uidMuin ncqMsitione.
.debaniur., ;a_ lilis inlentioue ad depulsionem ,. a 6. Lubrica sunt el incerta omnia, i.ecdici possunt
(lepuisione ad\ statum .vbeundo , prudenter et\ bona, qure speciosa, sed fallaci \olui)!ale, miseros,
1503 VITA S. LL'CII PAP.E ET MARTYRIS. 130(5
morlaks alliciunl : pecnnia, dignitas, polenlia, ell A . et diguitalem. Eigoabliocexiguo cl cadtico teniporis
alia id gcnus; ad qurc tot liomines inducti, crrcai Ir.insitu, inillalolo nosdemus animo.qure immensa,
cupidUaie obslupescunt : ista cum laboie possi-.lcn- quse sclerna sunt, quse mcliorilius meliora : ad qu»
tur, ctnn invidia ro:ii>p:ciunlur,(icmi»einr.on sollici- niiiiiruin sola Cliristi ch.trilitc dcilucimur, ubi nobis
lum faciuut, nemine:n benefeliccm, ueinineru bcnee rndla Stcculi ditilurnilate iutcrdiciiur, ubi onines
securum. Nullus £:;ibi!: cont.i:.tit loco, jactaulurr adinillimur, uhi non cousliiiigiiiiiir, non ajscii-
omnes, pendcni, fiuciiiau:, iiialtciuiriiin iiliuyrjtui:: liiiif; sed (uii, sed lil;cii,sed teteini Ijberoet aperlo
alii alios cadenles :*'.''iun;, aiii :iiis evitLu suiit. fruimiir cosl.i : ubi nos icrror niilliis invaJei, non
Slrages esl ista, non \ita , et coaeervazio iiliorumi i:a lorqucbil, non moibus afQget , non suspicio
super alios rucniium. RcsponCcat sibi Ijcct quisuue_ laccs^et, iion iinidia iiiscci.ibiliir, non mctus ioiri-
ad votum, credatuue vcluptaten. suinniuni lionuin,, t.iliit, iinn lcvitas inquielaliil. An noi), si beue sesti-
gloriam et seculi poinpas es ultima vitia in suiiiinal riies, sola hrec""nol)isips.a'quodainmodo rclcrni be-
fclicitale ponat : omnia ianiPii Inunana brevia 'ctt neficii loca crcplu, cl ablata soitircnlur? Agediini,
caduca suru, nec procedcuia in pailcm aliquaniI e.v liodie niagiblralii*,, aul qu.estionis aul tantiini
temporis longibris : cilo iraiiseiint, el imniaturoi animi causa, duci jubeiet, ul primo viigis c.isu*,
citra increnienlum termino coucliiduniur, i.t nec; "• inde licaius ad palum, secuii foih'ndam cer^iccrn
illis diu stare conligcrit. Etiam ad illa, qiirc \etusiate i hcioii expoiicres, siccpic, propinquiscl nccessariis,
glorianlur, cxtendanuis, si lihct, setatis noslrre mc- conjuge el liheris assisiemibiis, exseerabile populo
lam, ciijusnicdium pauci coinpulant in aiiniiin ccn- spcctaeulum darcs, siipplicationibus uudiqiic pio
tesimuin : inde ducatur aiiimiis ad longi-sinia ctl crepnoiic actis par.nn succcdeiel, quod inanisillius
infinita se\i sp;iti,i; hrcc tempora, reter.iilaii compa- et veiitosrc felicilatis in Unti leriore discrimiiiis
i'jla, quam proportionein faccieiil,.e:iamsi nobis5 scircs pondera, et eam ad Oinne \iue lumpus reco-
relas ammm liiillerimuni indulgciel? Qua*cum hu- leres. Certe, si iuin tihi possihilc es;Ct liLere liia-
jusmodi sinl, exiguuni istud ct bieye, quo cogimur gniiudinein cl illa fulgentia hona restimare, lectos
ad niovein aliorum \ivere, ita totum neghgcntisB i auieos, aureis nijnsas fnlgcules vasii, suptHeciilem
desidireque iiiahdaniiis, ulidipsum; plane sit iriofi,* ;* grandem,servofuiri lurbam,lingueiita.cofqnas, odo-
quod vhiiniis. fliiniana eni.ni.per luxum el iniempe- res, coiKjiiisitissimas epuJas, qure faslidieiili; gulae a
ranliam a pueritia viia diffluit, lorpofe ijvers, defa- Gadiijiis, ab aufora, et ab ullinlo portaiituf Oeeano;;
ligata' laseiviis, anibiiioiie suspeiisa, iiiercandi" CIIT- sentires utiquc dispiiiigeiidor:ei receiisendq omries
pida, yaga el iiiconslans et sibi displicens, quam ' vitretuse dies, nullum riienioria digiiuiri, sed omiics
riiuiique vitia urgent, vmdiijue cifcunistant: iiec 'eairi• asqus perdiios, scquc cxiliabiles apud te resedisse;
berie cojlocari, nee ulli bonre vei iinpendi, hec efi- ' liiagisquiiie misefum el inforluiiatrim ; quaiii Sy-
gefe vultum; riee altollere lumina in aspecliiin veri-' raCiisahuin illiinv, cujus iihpCndefe ' Ceryicibijs, in
tatis siniml. Cogit tandemse iiiii-eram.••fabfjcatds? ;:; 'illoiaihdesidevato apparatu; giadiusa^liiciodeii.iis-
digitissuis adorare deos vgaiidet anle inepta siinii-'- •"•. susseiaequiiia cerneuatuf.'. ' _' :-;: ;:•.:-;-:•:
lacra, aiite inepia lighieritii,rinte ncfaiidissiina.iiioa- \\8. An tu iiios yivCre "pulds, qiii lelii, raijitii, ei
sira corpus iucJiiiare captiyum; placetqtie si.?.tiim;;- i':,-'c6riCiiatisSihii.siiiitiiiipeiu dqlofis, ^fiiibruiii;,;;_*ari-
subliineni ad cqeluni.el ad Dcum siuiin vuliuqi ere-'''"'" guinis -, supplicioruiii; qtioruiri est niiriax viiitus,
cluiri, cuiri ceieris "ahiirialiSIisprbnis ad terrari) situ . t.ristis ffoiis; torva facies. ..ciiatus; gradiis,: iiiahus
yergehte deprimere.'* ihquieke, cqlof versus, siispiiia crebra rriiicaiit
7. Iluic porrovilre iri tanla iempestaie, iri tairi" qCiili, liorrcni capilli, •siiipei spirilus, quaiitiriiur
reciprpcq roarl, in"procelloso pelagq JjaViganti,riiiila ; lahra, coinpf iriiuriiui' denles ; ijrii' puisaiit huiiiurii
salashisi jaclura, nuilrt qiiies iiisi.iiauffa.gium;riiifla's'." pedibus, qui complaudhnl srepius riiaiius, qui lotiim *
porlusiiisi iiileritus est.: SrfpersedentHim eigo- est concitaiit cofpiis, i'03(!i vlsfi, horreiidi f.icie, onirii
oinriibus illecebris sseculi et idolis efrpre huniario j):deiiique
j iravuni aflectioiic dcfoiines? aui illis jorjv
adinvehtis: ad.Deuni eunduin est", ad cceJostlai.iieij.-'^; tuo vilani ceilis, qui qnoruiiidam inlibiiorifito"fiiclQ
denduin : illuciniuere, Illuc oculos cfige, ill.u.ctu- vei dic.lo niovenlur., siillorutn scrinuiiehi siiperbiifc
spensiim pectiis aifo.lle :' ne te ad puivijiafiairicrtuo-'' aiiquis avcrsiiiiis est aul palaiii risit'; qui si eum
r"umlioiiiinum sieinas,neanfecreaiuramiriiiiumcon- -aliis ad cosnam non adihissi siiht, aiit si "adinissi^;
'.'.ditamfamuliliumc-adas: seryadigiiittiiem,serva subli-• rioii in Jnedio, sed in uliinio fofle loc;iti,siiIIis sa'u-,
.iiiilatoin.sefvaPei siriiiliiudineiri: taiitus quari.tus es, ; lahlibus muliiani" srrtulalibr.eiii iioii de:' ihiiusiriai."
persevera: talissis, qualis a Deofaclris es :respiee le,' saliitatiiS Jionvediiidii; seiio ista iieri ad siiam cou- :
fac sisiecunl.rediad anitriuhi :' ulcbgnoscereDeum turiieliain' cfedinu? Quid de iiividis ceiisesvqui alieiia
pbssis, te prius agriosce'.'Ille in se credeiitlUus cce- feiieitafe trislaiitur, alienis inalis deleCtahtrir. qiii
Ium pairiaiii faeit, super solem"el stella_5riiarisionehi' ut-commqdum uliqiiod coiiseqiiantiir; alios' violant,
: a:difical. hlii iioriofes relerhi sunt,:gamlia jiijGhiiri,' iiaiutre leges invertuni, ab huinanitale; exeuni, et
.pax senipiieriiaVqules pefpetua : adlirec irisesiiriiabili' . hominem ex hqmiue '•toHuni? Norine lirec rfetefiia •
cliarilaie adoptat iri filiris Iiomiries, ei quqii solihs .niseria est, et inliumana voluptas? Nec illos-isri&r-
ipsins est, parlicipare eosdem facii divi:uia.s;rio:rifin' , tuos pulas, quihus loiigre paratre opes, et refiini
1507 GUAIFERII CASINENSIS MONACHt 1508
abundantia, et magnificentia relium regiarnni sem- A quens Christiaiiam ad ccjelum Teiigionehi attoilere,
per liinori sunt, iie tanlos eorum apparatus, atil nomina dare, Cdem poscere, alii salagebant- ante
prsetoris ssevilia, a.nl aliqua iniercedens culpa dep:- alios.FideJes vero nonparvo in dies desiderio accen-
lel? Exagiiaii etiam anorbis doloribiisque, quihus debaniiir ad mandandum ei ponlificalum, quam pri-
ferrum et ignis admovelur, quoruni ossa frangi et niiiin Cornelio ccElumobtingeret: eum successione
Iredi videuius, qnoriim vcnsa exiralniiitur, menvbra aplissimum, qui Ronianiini sacerdolium cunidoctrina
amputanlur, vivunt ? Quid inconstanies illi, qui fln- tum viriutibus etiam adniinisirareposset, acclainan-
cLuaiinnettfsuam sistere neqiieunt, qui Iraivqiiiliila- ics. Cornelio iuterea dum Martyrii laurea coelo
tem ahliofreni, qui onini motu animi lumiiliuanliir,- candida cxhihetiir, -pontificii Maxinii. Lticius, omni
qiiospcenitenlia cospti lenel, incipiendi timor : in- Ecclcsia annueiite, potilnr. Erat ei velus opera, ses
firmi ad qmiieioleraiiduni, riec laboris p;.tienles,nec alienuiii pro eo, qui solvendo non erat, solvere;
voliiptalis : qui proposila srcpe mulanl, el in eadem faclioni prretoriaiire privalum etiam intercedere, ut
revolvunlur : qui qiioilanmiodo se fugiunl, qui inil- oppressos judiciis liberarel : misereri pupillqrum,
ltim novilali locum relinquunl, quibus fastidio vila consolari affliclos, egentium prqvidere inopire; a.d-
estet ipse mundus? Omiies profecto' istos, inquos venani viduamqtie defendere. llluhi eiiim Palrum
"
tam pestiienles affeclus incursani, potiiis niiseiia noslrorum et meriioriam el exemplar, Joh viiiim
mortuos, quarn vivos, non imnierito dixcriri), prre- fqrtissimuin affectabat, cujus ha/c et alia liberalis-
serlimcuii) ad votum parum detur, corporiscustodia sinia verba de hujiisniodi officiis evim Seripiura d.o-
veteiuis, suis abuti voluptalibus, el ejectis super ciierat: Salvabam paiiperem de manu po!enti«,,et
omne, quo.d dicitur miseruni, nvisefabile, et irre- adjuvabam ptipillum, cui nori eral adjutoriuni. Os
mediabile, sententia irrefragsbilis sil illalura tor- viduse me bchedixit, et indulus eram judiciuni, et
meiiiuni. circunidatus sequitale : ego eram qculus cajcorum et
9. Reiinendus est ergo in proclivi ahimus, et ad- pes claudorum : ego impoienliuni pater, examina-
versus ardua impellendus, nOn est duhiuin, quin bam causas sine excepiione el coiifiingens injusto-
ascenderis riilatur : obluctari patientia, forlitudo, ct rum molas, auferebam rapinas de mediis dentibus
peiseveranlia deberit-.ullirenlia pessiirium boiniiiem eorum.
vilia subigaiit, utque iam clarani el nitidam neqne 11. Cumtnie totus"ad hsec eotenus immigraret
uno genere formo.saih.,natarn fastigia coeliiraniicen- ofiicia , ut vix saiis otii suppeditare sliis institutis
dere, creaturam iiifernali prreripilio non cofidant. pietatis ae religionis posse putareiur; ita lanieiv
Eahius i.taque perdilum, qnod melius el sequius est, aurea idem statera siinimam rerum erat solilus exa-
sreculi vojuptates; opibus vero, qure verius oecupa-i C liiiiiare.,ut aqiie in alieru.ram parlem magna cum
lioncs sunt dicendre, feiiuncienius : hiseniui admis- adrairaiione omnium mentes etoculosflecieret. Se-
sis, hona oinnia siibveitunlur. Exigna porro sunt, ptem niiiiirum Antistites , quasi artifices et vitre
qure in lutelnm homiiiis neeessaria suut, qure desi- IiiniMnseciistodes (sic euim decebal ut suum habita-
deriis corporissaiis facere possunt: facili legumento lorem Paraclitus, tlonorum suqrum fe et numero
submovetur frigus, alimeniis moclicisfames sedatur poienleni.osienderei) lege.magisirante.consecravil.:
et silis : non esl quod naiurani accuses, passim quo- quibus peciiiscuhim.etseparationis brachium dexle-
que et omni.buslocis jacenl, quibtis le iiitirire potes. rum obt.ingeret, ul sacerdotes essenl, ut ad Donii-
Quitl denique tua intererit, si exqnisitis artbus ven- niciim allare ascenderenl, ut sacrificium salulare
tri servialur et gula irritetur, sloinaehus impleatur? , oSferrent : qui essent pleni scientia,pleiii diligenta,
non diu ista fienl. Hospitabundi hic, iiriq hospiles ' pleni mngnitiidine, pleni fide, pleni omni divina in-
sumus; in alieno liiaiiemus. Yis probare. Exspecia telligcntia, imo pleni oninium virtutum• D.ei.Hos
parum, et paiieiuxurise et dilecli penitus oblivisce-; denique oppoiiunissimo munere ad audiendum cau.
fis liospilii. Corrigaiiius errata, quibus satis indulsi- sas in judicii ac defensionis possessionem coiistiluit,
mus : redeamus ad liniitem liostruin CJirislUiio,qui. uliii Ecclesia,' docirinx verbo,' sollicitudine ir.ulta,'
,nos errare non palieiur;. in qtio qui fortiler ambu- I> vigili::rum labore peccantium henevolenliam sibi
lat, non offendit.; qui coiiciiatius fcrlur,non labitur; concijiareni; duciuri eos poiius -illumseqni traini-
iiv.quq nullum velocitas palitu.r intervalliim. Eece ; lem, per queni posseut aii veri Dei iiqtitiam,: unde
mililire .supeinre adscriptos, ad donativa recipicnda discessum -fuefat, pervenire. Tales quippe autisiites,
iios cital : ingenliasunl, ut diximus, et reqiie divir- Prassnl prrssuiiim, pontificuin Poniifex, Sacerdos
jia, qii-e pro tanla. riobis expeditione promittit: ni- sacerdoium,. principum Princeps, Rexrcgum, Do-
hi.l fruslra teiilajjiinus, nibil proliibebimuv. Ojvinia niinus ilominofuixiad ferenda vasa Doiniiiica probai,
cedeiit, onvnia obsequentur : iu quidem famulaium nibil remissum, nihil dissolulum habenies, iiulluiii
iniperio, servilutem libertate, jam non mutandi lii.u- ariimre, nulium cqTpovis lapsum exstimescenles, tit
: tabiiniis. - sint sancti corpove.et spiriiu, ul magrii voccnliir i:i
CAPUTIil. regiio ccBlorum. Nemineni ergo ex bis communem-
(esseut enim multoruni) sed sofius Dei,tu separata
Ge.la S. Lucii in poniificatu. Cmpla in eum perse--
- cutio. pars sacrificii ostendebat, esse Lucius vqluit : nec
13 Haec cum a Lucio dicia essenf, populus fre- hos equideni ad bellum ire, nec in hosiem pugnare,
sed cuiri Moyse elevalis raaiiihus orare, ut, donec
1509 VITA S. LUCU -PAP^E ET MARTYRIS. \ .510
braiiqui vacarent, de invisibili hoste triumpharet A sores Chrisljani iiominis impellebant "-iilde pef fq-
populus, ut pessimos Amalecitas, drcmones scilicet, rum etroslya populares quosque, ut ejus sceleris
ab ipsa procul statione subirioverei; ne, si desiste- lioniiives,quantovalerenlstudio, c6iivenirent,eosque
reril, mahusque dimilterenl, fundi se-victores a vi- vel acerrimis stimulatos odiis, yel datis opihus
clis, redinlegratis ilerunl lcgionibus, persenlirent. acceplos, ad hujusmodi qusestionis pfsesidium com-
. 12. Servabatui*prseterea apud eos, in saevosattclis pararent. Ex his aulem iiisiruclis tesiiljus, ef ac-
minjsieriis singulari apparatu exsequendis, consli- cusaioribus institutis, prorunipuiit in curiam., voci-
uuionis ecclesiastiese mos aiiliqmis : nam et inini- fer&nte, quidein multiludine, se venisse iriterpeila-
sirqrum corislipabaiur inagna quidem et felici fre- turos csesarem ac. seiialuni : dictiiitcausam fere :
queutia, cuni esset ad divina secreta solemnis. ac- liiinuendain penilus majestatis et tiilleiidse reipubli-
cessus; et legalibus induiiientis, qute poSsent inau- cse, nis.iprovisum extemplo fueril : propterea super-
gurato poniifici obvelala facie Iiluuni exprobare(l) sedendum aliis oini.iibusoportcre, et conjugiljus et
vel coronan), elsi mcnlis habitu ornaliori insignie- liberis,aris atque focis,iiVaxiiiiequediis inimoiialibus
batur. Adinvenii eliam vif sludiosissimus vestem consuleuduni, cavendumque ne, cuiii improvisqs
illis onmibus, ut oblectaniento luminum et diligentia ruina prseceps involyerit, fruslra dii implorentur-"
cresceret, meliorem, cui riomeh dalmalica (2) est : B I qui quanluriv infesli sunt eorum sacra violanlibus,
qijse eum per se, lum ex dignilale sacerdqiii, prc- lanlum eliam ulcisci nolentibus. Hsec yox non ihqdq
liosidr loga picla, palinala (5) tuiiica, purpureoque • senaiui el creteris dignitaiibus, sed Uii)i et ipsi
sagtiio (i) clavato fibulis aureis apparebal, IIujus- csesari _ pavore incussq , aniriii fqrliludinem ex-
modi autem uteudi Ieviiis etiam potestatem fecit.. pecioravil : staliiiique illis, ut libefe quse velleht,
Ita vif-singularis, non modo viiiute, conslanlia, et dicereut in Jovis atriOj faciuril potestaiem. Senatu
gravitale, verum ornameiilis insiguibus prsedilus, dato, maximus ex his,, et djgnitale etnaiu : i Utar
cum lllo stipatore suo senalu, anle res. divinas ei {i.quil) meO jure dicendi, Csesar,pace quidem lua
cxrehibniarum sacra,de sacratis legibus, detabuliS: el magistratus, quod Jtipiler oplimus.niaximus hac
Teslanienli, de privilegio Evangelii sitientibiis po- iivav.depvimq poniificibus et regibus, dein consulia
•pufis dalurus vitoafluenta prqcedebat: ut atictorita- bus, iandein vobis privato credilur auctorameiito
temindumenta pontifiqalia, fidem "sacri verbi copia cCssissc : iieque enim seritentia mea aliter cqiiira
.faceret, Qunicivitalem fractam nialis, abjectaniinetu, vos,-quati) pro vohis dicla, fas esl iudignari, quos
debililatamluxuria, ad spem coeJeslis dighitatis et rccenti beiieficio in r.ollegiuin nOslriim adiiiissqs
libeiiatis cerlal erigere. Sic pfqfecto, quocliiiifabile insiiiue.ndi •covrigendique auctofitas nobis •vetiisfa
•videri potuerat, diuturnoiabore religio inter ipsa G suliegii. Sed liceat siOmacbari ferreque at'.er_be,dum-
scelera vaiuit, Ul legitimis verbis, sefinonibus libe- modoiaiiimiserabili jaCturalahefaciafi feiiipublicaiii
ris, Chfisli nomeu et fides vicatim tola Urbe cele- laciturnitate non patiar, dummodq ejus, recte si dici
brafetur. possunl, conservalores, desidise accusem : dumniodq
15. Ad lisee ponlifices jGapilolii, gregales dsemo- diviiiarum religioniiin iiiierpveies nori iaiitum voce,
iiuni, procella palrire, lurbopacis, leinpestas otii, verum omni virlute aiiimi ct. "corpqris, deorumim-
omiie scelus, omne nefas, omiiem discordiarum im- mortalium-fide.mab improhis atque furiosis hoiiiiiii-
peluni,oinnes denique invidise faces el odii vene-. bus opprcssam, deseiiam, ac perdilaih lueariquia
nali lela nefaria temere lurbulenti, per vim atque talia iiegligenlihuSvUtinfereiilibus coelo lucem, cori-
fuforcm in pravsulem Lucium inlorquebant: qiri tra ignea jacula non eril pqsse diuiurria impunitate
de repenle lota Crbe sui juris fanaiicos , omnium muiiirii . .
dciubrorum quisquilias, ad conjuraiiduoi' in prqfes- Reliqua in manuscriplo non hdbenlur.
(1) Id esl efltcere ut papa Rbmanus sie indutus dicitur eam yestem Sacerdqlilius adiiivenisse. Grete-
nihilo inferior quoad ornatum videretur ponlilice rum haiic concessioiiem sbli1 Romano clefo faciain
iiiaximo.idolorum. Ponlifices auteirj profanos illos r» ex S. Csesarii Arelaieiisis Aciis- colligiiiius, cujiis
{ Diaconos
' •jtummi, slaturc aliaque ejusniodi anliquiiatis Ro- Symmachiis ponlifex, prceelqra meritorum
jnansemonuniCnlaexhibent velato capite per poste- ejus dignhate commolus, perinde ac RoinanwEcclesia. -''
riofeiniogre paiiein sursum allractain": eadem li- diaconos dalmalicis uti voliiil. .-:;.:'.
luum, seu baeulum auguralerii, ssepe reprseseiitant, (3) Agit dehis pr;»dictus Ferrafiiis lib. n,cap. 8,
poniificiumgeslanien ; item cororiam ; quamvis pro suiiiqne iriumphales vesies :. et loga. qhidem picfa],'
hac in ms. potius legi videatur cornu, cujus non vi- • quce nunc dicilur, inqiiit aprid Sexluhi Pquipeium
: deo quis fuerit iri sacris usus. Yerfius Flaccus, purpurea dniea vocitata est, eaque
(2) Ea lunica inanicata esl; cujtis et nomen ct eral siiiepiclura, :haric. aulem.-.ailPliniui, acufacere skrii::
usuiri voluiil e Dalmatia iluxisse : liac uti solitii» Phrygesdocuerunl, ideoquePhrygionesyippejlaii
' Periinaceni
imperatorem scribit Doiiiinicus Magrus'. et quidcm aufeain liatic piclurain fuisse lum ex aiiis
iit notitia vocaljulorum ecclesiasiicoruin. El primo; multis locis qstendi potest, luiu ex IJlq Ausonii; ad
quidem, inquii'.Walefridus Strabo, apud Octayiuni. ' Graliaiiiiin longe c.larissime : llcvc esipjeta ul dicilur
Ferrarium lib. i, perevesliiirla, cap. 59, Sacerdotes vestis, non lam aurp suoqmin verbistuis.. -.":___
dcdmalicisanle casularum usum ii.ducbanlur. Postea; ''(4) Sic ciiclam Fesius ait aclavoruiiimagnituclirie,
verocum casulis uti cmpissenl, ddimaticas diaconibusi• qtiorl nempe latis clavis atl instar pahna) jnamis di-
concesserunl: siquidem Sitvesler ordiniivil ul diaconi slinctaesset; deinde a genere picturre, quoci palnias
dulmaticisiri ecclesia ulerenlur, ut ait idem : ut aii-; iiitextas haberel. Servius autem ad xi ^ineid.quod
teiiiriti possenl Lucitis iiiJulserat laiilum ; nam hic. eain mererentur, qui palmam de hoslibus repor-
'. (asseiif.
INDEX; W: JOApEM- ;HOTOMAGE1N:SEM^
Revocqtur leC.orad ciflrqs crassiores texiiti insertas. : %

• ." .,:, 1 "•' B .: : _


,'"'-; A;._;...: ;-
Alihatesjuxla regulam sivun efigendi,229, 240, Obe- Baculiepisco|;3lissen pastoralisheriediclio, 222. (Julit
direif.ebi'iilrpisco|)issuis,.2"i|, 257. ille de.»igiial,223, 410.Al/ii li et .'ibbaiissae tradilus in
Abhaiisiii:iiaclioruiiiordinalio, 258.' onlinali.ne", 253,'23',. 2tV£jus fe=tha" Eccepiioi;i fesio
Ai)b;rliscatioiiicoruiriorJtuatio, 2o7. . iim centium, 2 o. liaeiili riepoiiuiiliirdiacbiid fegeiite
Alibnfissiepfiliuaio, 210. evaiig.eliom,17,101, 590. . .-•
"Atisohliibdiulux iii ii.« coen.P,"S5,151. Eam rccipie- Bapiisnni'! in remis-iictiem peccalorum dalus, f.\. Ad
lianl :ili arciiiepiscopocanoiiiciS. 'Laudi itoioriiaaeiisis. saUilein 484.
liecc.ssariu.-, Irjiisaiiminisiraliosacerdbtiliiis
2*>,2!iH. ''":. cqmmissa..485,484.Generalislioranonaconferendtis,407i
Acplyilionim:origo et officium,5S7, 409. Eoritrn est Bapiizatiiii nianibusluirienleiiPtii,62, 138, 159.
porlare s;icrasScriplws, 387. Aco|.vlhus' df-fert chrisina Barba clericoruin radcu ia, 3, 91, app. 22; Quii desi-
iii-.ordinatiutieepiseopi,213. Acoiyilii7 cuin can;lelal>ris giiat,3. '.-.-
Siiniissis pbrililiralibiis,UI3,213. Duo c.iirii t tiuritiiljs 2lb. BetiedicUn clirsmaiisel olei cnm ceremoiiiis,\%\. _\QX\
AdveiilusDomiiii. qiiandnincipit, 235.Advetitus Cbriili ignis, ,';5,."(8,(51..Epi^ojialis in htiss.t' atne: Aqtits Oei,
iri Jarusali-imquiililesit;iial,568, 109, 142,24i,2io, S.16.'Alii|tiandu prp qratione' siimpia,
. Agemla morlVioriiin''quaiido celehrancla, 3 1. Cum9 le-
" •"-'•„ Ibi', 5fio, 597."Iii tine niissai-superpnpiiiai». ndvi-siuieia-
Ctionibrisqiiaiidii velebralur, 111. Iroducta,.20,G.4,-111,112,318/395.
Agni «-11111 C.lirisloconipa:a\i<i,00, 584. Jieneticiisnon tam do;iaiidianiici.quaiflidonet ettilifes,
AipmsDei iu riibsa rjiiis iustiluii, 23, 111, 422.Tem- 427. Ilis rion priv.nidi c-erici lionesM,senes, ei: iniiraii,
ppre eonfiaciionis(fe.l)Ptdeciiiilari,2b, 1!. 420.Beneliciicina'i.(OilalioiKMii postulaules personafiter
Albaquld ileiiolat,S3,410, 416. Ea ulimerat sine se
rngis, episcopo prasenlefil, app, 9, 13.
fft. 4ili. Alhisdebenl ad
ih<].iii."acdl.viln altare niiuisiralui-i, Betieliciaioriiiri('nralortunvita saltenia deeenhio eia-
13. His riiilirei ljap'izatis.62, 13S,Per7 dies ueopliytis mirieliiraiiie cot!alioieiii,app. 14.
a . ''.<
dc.fere.iid-.r, 02. 138, 150. In ortava de.poiiendte,6?, 139. Beitrandus Chaiili .'iicliidiacouus Augi in licclesislso-?
Afbau.Misesc'eiici ad (lecaniatidiimoum cauonieisolli- toiuag. et ajost. sedis tiuncijs, execuior fuiidaliouisCle-
ciiun iiisiitiit.i,422,427. Iuter eos 4 subdiacoiii,5 diacoui, meiUiiioriim,t"i7.
3 presbyleri,-423. , . lluiia licclesitasnperfliiaadquos usitsirepniaiida,431.
Alleluia duo in missaqiiid designant, 44. Alle'uia olim Sioiiiim-csseiuter utalos,liiaiciniaciiroiia,471.
posi laudes seplnsg^simaediiiissiiivi,riuric ad-vpsperas BulhesiimiiioriniipoiitificuiuUibani et Gregorii i, Ga
.sabbali,45, |2f> 123,279. In sabbatosancload inissam 22 resideutia, app. 00, 61. " '
c.ippatisiiecanlari debet, 03, 139, 517. Iil daplicibus el '"". '.,C . ... ':,"".".'
seinidiiplioibiissimilirer_,85,139, 557, 535. Iii 1'eriiS ab Calix nd dcxler.iiiiparlomUnsLisa ofim pbsiliis, 20, !0S.
acolyliio,1.3, 102. Corpuralililinaconpeilus,20, 22,5'.ii., Hiiic participahaul
Ailarequid designai, 13. diacntiusel sabJiaconiis,24, 10:). :l£ni.ulevafiaht sajevdiS
Allarinm et ciiori a--persioin Dominieis,2b'8.NndaiUur et diacfinus, simiil ponebjiil, et io:>pe'rie"lij'ii!, 22, 108,
jn cirtia Dpinini,So, 56, ISt, 297. Yifioel aqiia.bp.nerlicia,.504i•Hlum mundalMitiiaconus,e.l qiioJ reifianscr'.i isse
abluuiilui-,56,154, 297. Quandocooperieiiia, 512. Quaudo ciimsnlidiacono sutftphat, 24, 109. Altas ad ninnJan.Ios-
adaltare sacerdoseiminisiii procedant, et quo ordiiie, riigitds post coiiiiiiuiiiiVeinali acolyilioderaius,24. i^ali-
.13. . - ceiu et patuna'11eiieb;,t u..iiililiiiivolulausque ad iomple-
AmbrosiifS.j locuslib.i. Offic.c. 41,quoniodo legendus, tioiKMii primiepustcuiuiiituiinnis, 23.
Cainisii»la_'iii'os;B clerids olim (iroliibitse,app. 22.
iu
Airditfare, Scriplnra sacra idem est ac operari, 434. Campana; tiade ortKitiem.lra-eruiit,5S3. Earum expo-
jlmn VOJC llebrtea qnidsigiiilicat, 30 \ siiio, ibid, Omnesin IVsliss()leuui<tfribus . pulsahdae,12,
Aiiiiciiiscollocirctinidaiusquid significat, 8b, 410, - 41. 53, Go,73, 70.-80, 101, 113,139.204, 2(38,"519, 531!,'540,
'; Angelus \ox Graaca qiiMsigiiificil, 30. 556.Diise in leiiis. I2.1)uae iteni pitisaiidieapad canotii(-.cs
An»oljiiipascliatisofiiciiiin,201. S. i.aiidi. diiinIraiisit rorpus Doaiiiiii.bran.iis'fialihanun,
• Atmuliepiscopalisbetiedietio,225. Qnid designst, 410. 2S6, 287. Omiiesolimad vesnerasindie ccena;,5«. 1'riduo
Aniiptionaquid desigtial, 6. Ad Unguificatet Benedi- atile 1'ascliano !-pul«;iii.iat, Si>i206, 40t. pnities-piiisauiiir-
ciu_ in feslis iriplicibus: ler 031)1111^,53,55,60,72,80, ad Gloriaiti excelsisia sabbatis1'aschieell'eniecostes, 03,
17b; 2C5,517, 359, 550. In Assompiiohc B. V. M. ad JJ/i- 139,517,529. , ;.-''"
gnifiralqiiompdoolitn o&nUibatiir, 202.Ocio dieliusante i Caiideiabruincum 7 cereis anle ihajus;aliare, 264. Se-
O
NalivilaleinDoiiiiiiianliphaiia; ((iior,qiiaiKio,ett|!ii;!iiorio :plemiri nii.ssapontiticaliquid signiti.eiil, 16--Lep:id...ey«D«
carn-inlEe, 170,-2(52, 559.ln feriisad onniesliorasde ulliuia gelio oluii exliiigiiebaiilur, 19, ii)S,.590.Illiiiuiuabanlur
183.
se'ii.(»..i:ic1ioaiintr, PfiOpeccalisin.feriis.qUadrageiiniaB, dtiin.psallehatiii'Agiws l)ei, 23. Ad 'feDeuni lcnfenritur,
•4H.Vitiiwjttaiii ad
lenipoi-epascliali-,,,..aspersioiiemdicatur, 181. Adevaii^elituiisabbati «amtd noii purlantui', .517.A
: •- cleiicis defereiiiia, tiiiiia iaiois, 107. .'-; ' -
1>6,S20. 572:
Aposloliisvox'Gr.icca.quid significal, Cauilelasdeleruiil pa niietiies publiciin sua reccucilia-
Appellai.io Jidrevestieiidiim piilsanda, in 2 3S, 533.: . 'lioue, 195, "•.-:
_Aqiiaa.l).a;C:0!.Vllib (liioiiqifl .niiiiislfaltir .inisss .sacri- Canoiiiiiiolimfratres vncaii. 7, 40, 11,12, 47, 2S2,2o4,
liciij,o:tmlanluiiii» 1'eriis,§0,,:1 Oii.E am.linleo coiipcriam 206, 284, 290,.291;,294, 513, 316, 52). ..'Eorum est .oiiicia
iTiiitdi'iii foslis dia.cojioniferebai, i9, 106: Mista' vino ecciesias.licaagere, .4,98.TriUiureguitj persoliasexliibe-
, q iid ilp.sii5iial,'20. AijiiaiiiIteiiediciain(|iiisinsiituiti 421,:A fiaiitiiidie epipliaiiiit',206.Canoniciregi>|. Si"Laiidi Uo-
tylirisliatiisad (ioinussuasdelaia, 5IG.Soirlieiiedicaiuriiisi 42. toni. h) processitnibiis.ad ecrfesiihi callieJraKiti-sedeiit
i» luissaj'.arocliiaiisub pponasuspeiisi6nis,apj>::„ Asper- iii cliorosjriislro,,323..Eorijme.tcaiioiiicoriim.caUiedfals
'gilur.posi coriipletoriuinin Quadrag.,173. colilur in erclesia ccclesiaeiu festoS. Audoeiiieadem.disliibitlio, 175, Ca-
. AscensionisDoiniiiifesliiiii qiioinodo ; joniciregiilaris S, Laudiinsliiiili.o,.2>7.. .
catiicdrali.tto.lomagoiisi, 75, ;H8. ... Candiiliiiietin.inisUriiconleipplorcsiSuspensipn.fi ,|1e- :
As;:erqesihe a canloreTihi est septimana debet inclioa- cttniliir, 4b0.Caiiiiiiis tiiissBeixplicalio,'3.09biimreci.a- ;
?,ri,,2ii8.'".;\ , . : , :'•''::":.' \\,\ \'\;,'':':. haliir j.ii" inissis qriadfagesiu!alibus\caDOiii(:i S\Laudt:sa :
Aspiisib aqusehenedictoe iii capilulo, doi-niitorio,iBlc., iricnryubiiiit., 284. "•''.";
,2a9,-272.'- ; / ";";",- Caiilbriecciesisecatliedr.K6'.orii.refettiolerii praehelvant
AsswiinlioB. MariaeiiiLer ejtis festivilates proacipiia, monaclii S.AuiJoeiii.S(iiebiis rogationiiiriiISS. Ipse in
SO^ -W',,": , "\ -\:; '"".::'"'.V • '.; : .:'- feslis'.a.qiiam diacono(leferebaljii missa,19,106. Iii niedip;
Avaritiaclericorumlaxaltir, 4S7. 464,app. 20. proeessioriis inc.edii, 107. Caiilores liebtlomailaiii;230,•
Ariiioyiii( S.;) et S. Petri ecclesia, qii.K,-.7I;, i\J.:- ', \237,261/272,277,295.. :,-.', r. -\'\ :,',- :
Jludoeiji (S:) fcstnmqiipniodocelebfaiur;150,;;; . ,:;.\Capitu!umposl primam,catioaici ingrfidianturj11,99, >
Aiigiistiiiiis'(S.jisol iu licclesia, 432. :;,,:;
1513 INDEX 1N JOANNEM iiOTOMAlSENSEM. I5i%
tp eo de qnihiistractandum, 100,101,270,292. Qiiomodo sum sangiiine,24. Stih tiCraqtiespecie olimpbpnlp lici--
teneatur in vigilia KalivilalisDbiriinipt Assuniplionis,!!.; itim, 24..1n feria sexla iiarascevr*blim- solituni,56, Cl,
Jlarite, 263, 548. 153,136, 157. 184, 193, 196, 3!t), 403. '"',-.
.
CapparaiijOriiioorftamenlnm,1IS. CapulitiolimOrnala, . Coiiimuniocleii ei populi iri die caii» et sahliatbssr.r
• jfiirf. Ab omriibus cfCricis defefuir, ibid. OppSelarie», ' clo, S6, 64, 155, 150, 140,518. Popblbpbirigenda iiilra
seii liyciiiaes, salibiiiosaiictodepoiiiiiiiiii-,012. Eas in.di.ie-- niissam;155, 296. .:,,...,'-
liani'*ciinoniciS. Laudi in piocessioiiibiisrogalioiiumet .: Commnnidheincnntariq!!is:pr!Ece|)il,:42!;,:-
S Marci,523, 544: r.appa*cSionalis20 soliJoruiil tuipli. '.CoVii!>1
*>"'ori.ujititeparaiimii vesperiiiiooiliciopersoiven^
(ie
pro cfencis Alijania, 4 23. .,-.". rllim. 7, 9o,,502,319.l\eijia'Um,iiiiiite'ii.ilr\ai.Ve(iiliil(iril,\
Capsasleliipiiarhtircaiioiiic!sahcti Laudi defefebaiil iri 7, 502, 51.9,D.e.ti.:t .priecctierefeclio divexeiivpiis-. saiiclo^.
pro.cssioiiibiisrogalioiiuui,52:i. riini paiiiiini 7, 96; 1.27.Oubmodor.eeilaiiir,i|iiOiidib,7,
Cai-iniaiiicapilc, hoii bitrela, clerici porlabaiit, 218, 1,82,599..111 sabbalosanclo, lii, 519.: I11bilava;T^.stiliie,
512, app. 2, 6. • 322. Iii coiririlftriioialioiie: iiibrluoruiii
--' olim piiipiluiir rtcir;
Caruninvetsagimiriisnbslinenliairi adventiiapud.cano- lal_)aliif,'82. ,
nicossaiictil.atidi, 261. Earutu exppsilioueshrcieitieleriis Coiilabiilalioin ecclesiaintordicitarv1I, 97, 98. -
nori li.mi, app. 41,
" Casenset Con:'essibin completprio lit: decanociiiii piicseiis ekl;,
o.vapapa el Romanisabbalo saiicto ' comede- ; 18$..Coiilessibnesnon. audiaiii regtilares;-etiain ' ih coii-
l)3hl,140. \ .". veiilu, nisi de licenlia episcopistii,aiip.£6..
',,-C»siila quid s-gnificat,411, 416. 418. jEjus form», 120, : Coiisecratio Doiniriici corpnrisel saiigttiiiis,2t.4107-'Sa-
121. Oiiiniumotiiii clericorunieral plnairiiiili.n), 105.Ca- cefdoiibnstommissa,467.Alja qiiic61:eoiiiiniyiiodieitiir,
sulisiiidinltiliirdiaconuset siibliai-onusin DniuiiiieisAd- 23, 107. In privaiisciibiciilisiioit fiat, app. 06. Noa iit bi-
ventus el Sepiuogesinne,27,104, 260..280,288,4I2 ihim dtloaiili: P;:sc!ia;55,10o.
eiam iu fefbs ejusdeihlemporis,27, 104, 112, 260, 280, Coiisecfabaiilaposloliper OTationem libmitiicari),421.
282, 5.0.1. C nsula extila subdiacoiuis legil oiiistolam, e t Consu.liiios s othlarcsdeferre tilericis prpliiliitiiiit,91.
lecla. rciiidiiil eain, 18, 104, 2(i0\Kain iu" iiiodiini, s lolas Coriv Ualliaii elAliifon quare a jDeo jierciissi,44"!,479.
ppmpoiiit diacmiiisleetnrus evangelitiiii, 18, 104, 200. Coruiia capillonimiiimbdiim'cifc'uli.'ii clericlsdefereiitfa,
llane cboroAiinusb s lepetchie rtintiiii'., 23, 111,'28(1.. 5,-..i)0,91.92, 95, 408, app. 22. - <;.,.:';
d*>
Caleciiuiiieiii lide. vt .i'i'_<iril>us iiistriieiidi,50, H9. Corporaleex liiioiieii (iebel,"4I9.
Qii3:nioali Eicle^iaexi>«f1eiidi. 595. : CofpiisClirisli infijrelro .•rdunbnspresh.vlefisdelatum
Galiieiiiaptiniitiiats"ju-xia vcfitiiro altare, 14, "10,27. in liccf.siacalhedraliltoioiiiag.1-9, iS), 173. (Jua puri-
(;ai,poii;ediebiisfestis silleiii tempoio liiviniofficiioc- -lale el re.vefenliasil accipieridii.iii,408, 469, GofpjisJ10-
-cludauiin,app.,41. iuiiiisio dieiiiui spalinin uturo iii.airiseimipn.aiiialiif, 46..
CeivbraiiSsaceiitosniliillegebat,«uod.a chofo carilare- - Coirectiocaiioiiicoiumin capitulotauienda, 12.,:99,lOOj
tur, lOi. Nec epistolam, nec ievan^eliuni,16, 101,505,
"' ."."
-513. ";-;,;, ,' Credoin umim.mmissaqtiisiiislituil, 421, ; L
Cefeuspasclials qii|d designat, 1^8. A diacotio liene- CrertriiilaselsjriilioluritajOloloruui, ifhw, ,597.
dfcius, 157,5U. Elns ioscnplin,1~>8.Usijiioiiiiraitiiitiin Cnicilixiis aqiiii et viiip 1litii iavalialiir, de quo post
.jiOalcomiiieioriiiiii, iiuii uxsiitiKuattir.oli, 529, 4i6. 'Ad conriiiiiiioneinbibeliaiil.OO,130,191,'Crucissignaiiiquare
fdi Us per7 dies delereiiiiiis,158, lio, M;i Qiiaiidode- impdniliir f"roii(il»its ittiiid evatigefii,17. Cruces dute ia
poiieinius, 552." Ouiisin uiissa L.tei'duds olini i.tsitns, 15, feslis solemnioribiis a 2sii!>diai'on:s dela.iaB'i'2i,5-. \ .
587, 588;Cefei in duodecinicnicibus ncee::diinlurin de- CriiKiii prqceSiioiiilms a-subdiai-oiiD esideferenda, 141 .
dicatioiieecclesise,554. Yigiiitiquamqr aute alure ac- 2!5. ?«bna laicis, 141,. 165, 213. DiscooperlaadS. Gil-
cemlaiituriii eaodelaliroad -iiuciurnastriduo ane Pasclia, . dardunlin r.:uiispalmaium, 16rt,2S6. yup.iio.!b"adorapda
52,289, 403. Is quiremanseral
' :exsliiigiiebaliir,52, 55, in die par.isf.eves,00, toii, 190, 191,,508..Jijtisiuiiiislri
ioxm.'. ". .''"•• casiilisiniiuiieaclem(iie, 00. lit sepulclroabscoiisa usque
Ceroferarius,et acolylhus,idem. 15, 102, 537. Cnus in . ihiiiciii Doniiiiiaiiii.60, 191. , . .-'..-,. : ,
feriis a I iiiissaiu,13; 102.Et caiitet gradnale, ihid. Cero- , .CnlpsB" detiiiiiueiitiiiii!cxaniinentur i'n capitulo et pu-
Ier.iriidtii.iiu feslis, 27. Ijsqiieii>.iKtirie elei.on ciuidel.i- iiiantiir, 12,.S.»,-.lliO,..i:OI,. •'",.,.,.;,:.,
"lira leiifaiit, 13,5N7\Qiioin.(fijiipdiiiiillaiil,13,16, 105, , Ciiiati S, Dipiivsi el S. Vigofis R.o:tohiag\.quo o!im:or-
387.iia.eievat.:t':U-iiua.ut siiliilaiiie presivjtero, 16.Koiuui diiieiiicedehautni prbccssioiiibusfog.Hioiium,167. -
sepieiiaiiiisiiiiiiieriisiii rni.sis pVr.tilicalibiis, 105,213. ..'. -•"., ,<!>,,. ...\:\"\W::'".". ;•
Cefeiiioniae i>raiseule Ij.ar"' liieptscopoItoibiriageiisi ser-, Dalinalicaruniprign, el quis eas insiiluit^ 413:Earjim
vanda',ISO,app 62, el.se;fl'ij'.! "';" fnrtna, 86, .41.l:,41y,:Qiiid,desigtial, i80,411\-Haiiuitiimr.
Ciioreificlericis p!o;iibVlaesiib poona siisperisionis, (liacoims,el• subdiacoinis" tunica in ciieca:nse.etsabbalo
: api».7. ••,... • - 27. : - , v.:•-.
Cliiiinmnu!lusexeat anleqiiamalisofvalurofTiciiimabs- sanctp, iJaraesiallaniclerici iri ecclesiacalliedraliRotomagenst
qiie lifteiitia,11, 98..1Vegebilura diacoiiiiifshiiaiicatfs
• in ahaiiti.nio iusi:ii(iii:,;439i . _'-_•; : ,,.,.;;
festo S. Siepjiani,35; '.. D^eaiiiis.Clifislianitaiis,, quis, ,185..P.ecani,• rtirafes de.
CuriSiiijlis.el olei cpnsecratio(it in die c.oente,55, 54,; .dcliclis et -cxcessibiisatl vicarios episcopi relatioiieni
iOo.Huius eonsccraiioriisiitiis, iSi.llliid coiisecrantar- faciaiii,app. 5, 7,21; '..';'.. "..'•'."•':";;;y
chiei.vscopiisei 12presbvteri,18p. ....',. .Diacoti.tiriiiii ;et
or.go offniiimj387;409: DiaconusCOIIH-
Cliti_lu$.vos (JriecaqniJ signiflcat_,';5(il. Agiiocompara- sliil (foiiecsacerdpsei sedere iimrial; 14. Hic ftsiibdia-
tiis, tiO, o84. '' '-'' coiius in i-rocessioriibiistid foriies,• 143:'Diaebn|,7, iit
• Cilicitiiu qiiare portatuf iti exptilsionepuhlice poenitei)- missa:poni.i0«ili,;i03,:118; 141, 180, l8Vr2l'). Ebrunj;
tium 123. lcsttim i« die (S.) Sieiiliaiii,53,118, 119,120,274. Iidem
Ciueresquare impoinirittir,128:Ciim aspersibne aqu» rtgf-baiitclioruiiiiii eodein iesto,55, 119. ,
beiieiiiciieiiuiiositi,48, 128,281. •: Dies renteibsles, qui,il2. ; \. ''
Ciiiguluniquiddesigilit, 410, 414, 417. Digpilassacer.lritiim,4iio,4C6,467.
ClaiisiroItoloiiiageiisisecc|:'sia orhala erat, 4!, 66. Diniissoriaslilteras iioii liabensclericus altefius dicBce-
Cieiii"ii|ini'cieri',:i ail caiifjiidiiiii.eiinicaiuiiiicisblficiiim ^is.non orcliiiatur, 227. '"•_>'''"---•;•
iiisiiiiiii, 435. Eorumdein 12 prcsbjteri, 2 diaconi, et2 Disealciaiiiniereiaiit olficiostalis diebus conbnici (S.>
subdiacoiii,453. Laurii,;281,503.: .:"\\ V
ClerusvbxCrara qnidsignificet,408. Discipliuaecclesiaslicahon relinqtieiidaob persecutio»
Cleiiciper trbnanpefa iiicere: debeiil, 485. Eos a jnsli- nein, 451. '-.; ' ;:;
lise proposiloel liiscipliitaeeilesiastieanihil debel dinio- : Discreiiooriiniuri)viftn'ttmmater, 414.416.'Pfeshytfens
vere, 431; Cfiiutiiosi a saceriioiib eicltiduiiiiirj 228. Cle- es! neccssaria,3, 46;>,465, 478; 4K6,487;, \ \. \ ifl
riei calheJfalis ecdesiaj Itoionwg. canouicis aocedunt Docttisesse debelpresbyler ut alibs doceat; 463'J465.
adjulcres iiiuelebrandis diviuis olfiiTtis, 42i, 427, 433..Ex: Dominicsediei -ofiicium quotiiodo Celbbriiiiduiii ;=8i.
eis uuusileptiialusqui " defecius aliorum videal eisciibal, 182. ", ."'"> :' \-:,:'"-
,138. -/ .. : " : ..Doiia offerurit rcges Cliristo nato, 209..' ,"",. ''; •
Coliectas;seu brationesjin triissaqtiis composuit, • 421. - 'E': ;, : : ]. ':-'-':,.:';.
Collaliosjiiitii.lis iu camamtranslala, 127.-
Coloninmest veslis taiafis sirie nianicis, 415. Ebrius sacerdbs carceri aliquaiiitiu maiicipandas .ad
Cdliimna.cerei p.iicUafiserigatiii, 193. pcjiilenliam iii pane el aquai app. 21. :' :
Gome>saliones in frsteriiiialibusiion liant,app. 42. Ecclcsiaqtiidesi, 586. Partium ejus exppsitiojfdlrf. "
CoitiriieiiioratiOiiespliirinia; iii vesperi»;29, 113. Olihi Spiinsaest Clirisli,452,app.51. Cnaesl el ,l.)oii:;ntis liims,
•quiuque tumissis quotidianis 50. Regis iii missa,50, 114.. i .J. Piiis paiiliir 11 .duhiesticis.• ei; iiiaiis liau'ibpsjiquain..
Caiuriiiiiiicare ilehet saccrdos,seorsunicorporeiietseor- Bbextraneis, 450. Quare eam .frfqueiitauius, 5SS..Iu ea:
I5IS IKDEX IN JOANNEMROTOMAGiiiNSEM. 1516
• -quomodoassislendum,97. Masctiliiit.ejiis parte. au-trali Ilrbraica litiguacseterisexcejlentior,15,
Ctleini.tisei'nboreali stabani, 586.Eain sine necessitaie ' Hisloria, apud auctbfes eccleSiasticbsouidsigiiitice!,.
,. nullus egrediaiui', nisi sacrisconfeclis,app. 45. 149. \
Ejeclio publicepcciii'entiiiiii,49,193. Hisjrionibus
- et joculatoribus clerici non 'inteiidant,
'•'-"•
Eleeinosynaspaup.eribuslargiri leneliir episcopns,21S. app.-7. :
Elevatio hoslioeel calicis sebrshnalias ihusilata108. Kora;canonicteqnid designan', 4 el seqq. Nnn conti-
Oliininiicaanle oratiouemDoininic.am; ibid.. nualim, sed separatinirecifanda;,94, 126,148,501,598.
Episeoporiiniorigo",'4IO. Eorum altribula, et qnid Curiiprecibus iiiiiebaiitiir,excepto ieiripore paschafret
451. Siiin.vicariiClirisli, 15, 105,445, 479. feslis,-28, 93, 97. Tfidub ante Pascha qupmodopersof-
- sigiiiliceiil,
fciiiillionoraiidi,443.Episcopiordiiiatio,245,et seqq.Solus vendse, 53,J8, 61, 131, 135:Quoinocloia die et octava
popuinm salulandddicit : Fax Domini,15. Episcopus Pascliae,65, 319.
, iiifaiiliimiti 1'estoIiiiiocentjiiin,203. Hosanna,quid significat,568.
, EpisiolaClaudiide Sainclesad cardinalemFranciscuma •Hospitaiiiatemexercere debpnt episcopiet ahliates,
BorbonioHolomag.arcbiepiscopum;app. 9. Joanuis Pre- 218,:230.Inter se clerici.app. -21, .
volii ad FranciscumII, Holoinag.arcliiepiscopurn,157. Hospitiorumlioti?-ab eoiuin recloribusjuxla fundatio-
-Esniiqiiomodoservivitfratrisuo Jacob,471". ncs irisiiinatitiir.app.46.
E^clrselocusa Joanne-laudaUiseliicidotur,93. . Hosii.a in oblatiOnecooperiebalur;corpofali,20,106,
Evangeliorumcodex a subdiaconoin processidnibus Hostia el calicissebrsimelevalio rion adeo atiliqiia108.
; i)oi'ialur,;66,271. Ad allare, 13. Iiialtari remanet donec In Parasceve,noiissima, 192.OiiuiIripliciter divisa, 25.
Jegniiir, 587. luim defert diaconus.iii bracliio sinistro, Prinia pars caliciimmisba subdiaconus
, 23, 192,593. Alleraparie si-
et popiiluscoimiiunicabaii!,
. . acceptabenedicliine .18,105; 590. Evangeliumin niissa, cerdos, ciiaconiis,
aquilnnem,19.C.iiincandelabrisel incenso,19, 25,108, 595, 420.Terlia
7 iegilur ad338.ll.emiu pars pro vialicosi opus essei re-
27,0,529, loiione pedtim,37, li?7,500. Cnm sevvata,23, 193,595, 420.Sin atitem,'suiiiebaiura sacer-
' legi.t diaconuscerolerariis celsius consislal, 17, 590. dole, aut-unoex miiiislris,24, 108. Inlinclaolimiideli-
Eva-igeliuinJoanuisin liiietnissseolim legiiiuisitalum,26, : biis pnfrecla, 24 , 109." Hoslisiii die eoeuiEoplimerecon-
61, 111, 11.2,140, 595. Evangeliatria in cappisin nocte . daiiiur, 56, 297.
Nalivilai.isDniiiiiti cum inceuso el candelabris, 53, 95, Hyiiinusdicilurinsingufishoris, 6 etseqq. Inve"ppris
. . 267. Iiein expositio evangelii ad matulinum restonim non pva?termitlatur,28. Omissusolim in nocturnisEpi-
; Iriplicitim,55, 140, 117,155,278. Similiter in vigiliaNa- ptianiie,122,277 S. Maria>byiiirius, quis , 6, 93. Simeo-
tivitaiisDomiiii,170. Evangeliiexposilioin CffnaDomini nis, 7, 96, 599. Zacltariae,10, 96.
:. oiim legebatnr in 5 nocluiuo, 52. lp capituloaliquando 1 -
le.uebatur,101,'141. Ignis ab exslinctione"cerei tisque ad benediolionem
Excommunicalionissenlenlia pro gravissimistantum ejusdemiinnaccendaLur,55. Noviignis benediclio, 35,
, caiisis concedciKia,app. 47. Qutedebeanteam prEecedere, 58, 01, 152,188,513, 405.Ignis beuedieliisad acceiiden-
ibid. .-.:.--" dumiiovumignemindomosdelaius, 55, 152,515. .
Exemplum bonum: s acerdolibus necessarium,486, el Ignoraiiliasacerdotumpopufierrant,-480.
: -seq. Iiicensaturaliare ad TeDetimlaudamusin fesiis tripli-
JExorcislarum origo el officium,409. cibus, 55, 65, 75, 93, 117,1.25,18l.O!tiiiin fesloS. Sle-
'''.' K- . pliania 2 diaconisindalmalicis,35. Iiicensatvtiraliaria et
Feriafe ofliciumqnomodocelebrandum,12,28, 183. clioms aj Magmficatet Benediclus, 6, 10,53,95, 115,
-Fefiivitatessanctoniniqtiomodocelebraiidee,app. 40.. 256,263,275,115, '<89,556, 359, 549. In triplicibusa 2 cap-
"ln fiis quas vjia.nda,app. 41. Superilue nnii agenda?,79. palis, 33, 80, 332.Ad MagiiificalriOTeaid.iebusanle
176.ftemferia.",in eosiiaDomini,56.
Noncelebrandsein Quadragesiin>, 48, 12H.NeqiieittDomj-- .Naiiyitatem.Dumiui,
Afajusaitareet celebransin 'die-comiuemoraiibais deftm-
nicis posl Pasclia,71. .
Fsslos d-es institiiitDeus,' app.,59..Feslunidnpfexaut satur clorum, 182.ln die 1'entecostesad teniam "altare-iiicpii-
iriplex in Dominicaoceurrenscelpbrainr, oO.Semitluplex braiuea 7elpresb tsiis casulalis,.!o). Jnfraociavania cele-
dilferlur, 114. Siniplcx in Adveniuet Quadragesimanon ' ria in.excelsis diacono,ibid. Inceiisabaturol.imallare ad Glo-
celeliraliir, 51, 115,280. Ejus (antiiminemorialiat, 51, diaconus post ,-%T, 112, .139. Iiicensal circuilum aharis
280. Tnp icis 1 classisofficiuitiquomodocelebrelur, 177. . thedrali oblalioiiem,20. Iiicensaliirin ec-clesia ,ca-
Seciinds, 122. " 173.Cborus corpus Ctnis i a 4 clericis in festo eucliarislia?,
Fidei prolessioquam facit episcopus in ordin&lione* 181. ad Gloria in excelsis, 1 12.Dunidicilur Credo,
sua, 219. ..'.. Evangelinm a:diacono autequamlegatnr, 19.Saeer-
Filips ex illicitocoitttprocrealosclerici in eeclesiasihi dos-adiaconblecto evangelio, iinii. Incensaf-otilatasa-
> minislrareiio» permillant, app. 2. : cerdos, 20. Incensalurab poslea a diacono, 20,406,691.
FloresadlerliainindiePeiuecoslesolim projiciebaulur, Olim clerus el pppulus acol.vihopost oblalioiiein.;
76; 131. Iiicli.iandumversus allare dum c.anitur GloriaPatri,
Fonlitimbenediciio,516. 11,-98.Iu quadragesimaad orationeniiiiper pnpuiuiiiin
Forma in cboro posba,150, 190,336, 539. fiiiemissse,395. Inelinet anle et retro qui leciurus est
Fromondi(S.) corpus servalur in ecclesiacanonicorum lecliouein, 11.Inclinare anie et relro tjuid sil,99. Tocli-
nati perseverenl miuisiria Te igiltirusqueSed-liberdnos,
(S.) f.ainli, 356.
* draii Fuiidatio X, clericorumde Albaniain ecc.esiacallie- 21/25,392:.' infaiilumofficiumin festo Innoccnlitini,56, 121, 202.
Rotomagensi, 422.ClenientinorumXVI,452.
- Funlalio X clericorumde Albaniain pcclesia catlie- infniileseodemindie in cappisregebanl chorum, 205,205;
' drali ilolomagensi,422.ClemenliiioTuui 276. Quinque albissabbaloin albis,14L
XVI,452. Iriiioeenliabaplismalis'ad sacerdoi.iumrequisita, 433.
G ; Iulervail.umli.itinler sextamet uonaiii,47.
Genealogiamsicerdoslegai:in castila, cumstihdiaconn. Iiilinclionisproliibilioexstat' iu concilioBraccarensitcr-
el candelabris,olirilelin dalniaiica,54, 5.8,117,125,267. lio, 108. . . '
Genufleclebant
' qtti in psalmodiavel canlu erfarenl, . Iniroituihin missa qnis instituit, 421.
521. .••. inyilaloritinim mauninis a quibus.decantandnm, 154,
Gennflexionesnotifiunt'lempore.pascliali,riecin Doini- 182, 183. In feslisiriplicibusa 4.in cappis,55, 63, 72; 80,
niriis,521, 599.Kecirifeslissoleiiiiiioribus olim, 599. -... 152, 116,17.9,2'i0, 528,549,552.ln ilie Epiphama;oinis-
Glori'!in.ncelss\u ini.ssa.quis iiisiiiiiit; 42.1.Quaiido sum, et quare, 58, 122,277.ln commeinor.aiioiie inorluo-
2
caiilaiiduni, In 7. liocle NalivilalisDorninicelebriler.de-. rum olim iuaudiluin,81,.154.'Quisinstituil,ibiil.
v canletur, 268. in
Quare Advenlu.iiiieriiiilliliir, 238. In J _
fesiis i.eiripcreAiiveiiius et.Quadragesimas non psalleba- . Ji-jiiniumquadragesimaleanle S. Gregorium56 dies
mr,-27, 112,280. Dnm.canlalurin 1 responsorioNativi- conlinebal,46, 125- I'psl eurii-4:diossunl addili, 46, 403.
taljs Ddmiiii,s.laiulum :esl.,'l77.
firadiiale.quis insiiluilin missa,421..Quiddesigiiat,14, Nuncdies 40jejiuiii et 45 abslineiiliEe,"i8.Apud ranotii-
589.In ieriis ab uuoclericoseu'acoljiiio.canlalui',15, 79, cos S. Lauoiquando iuca>ptuui,280. Jejimiuni 4 Tempo-
1!)5,-179In Doiriinicisa duobus, 8o, 179.Ia Doimuica 2 rum ires dies incliidil, 78, 407.Obsefvaiitiaejiis iii.dio
parasceves,61, 137, 195, 511. Olimin vigiliaEi)i;1iaiii;e,
Quadragesiniffi quoinodocaiilandum, 179. . -
' -" 41),125.Siiniliteraiile purificaiioiiem li.iMarje, ibid. llen:
H , in fest'>S. Marci,71, 147, 54i.,Oliinin diebiis logatio-
Hsrelici "alvinislo;noii ilernm baplizandi, eliamsub num, 72, 148.Loco vigiliarumordinaiuni, 116. Quadra-
condilioui',ap. 55. Hs.demliialrimoniojunclis ad ecelesiam gesimalecirca vesperainfrangebalur,126.Casterisjejunii
redeiiiilibus quse liuptiaruni soleninilasrepetatur, ibid.'- diebus anle nonaniii.oncoiuedebant,72, 14S...lejUiia!>ani
Eorumcoiiveulicufaadeuntesetaudienles ipso facto ex- olim omnes exceptis parvulis et infirniis,61, 147^His
\ communicaiilur,app. 50. ..•'-. diebus unica lanlum refec.lip,126, 140,283.Jn A:fveaic
mi • INDEX INJOANNEM ROTOM&GENS!M. 1318-
iejunabanlcanoniciS. Laudi,260, 555. Non in festopa- pars eorumin dextera.minorsitin sinistra, 15.181. Prandeut
. troni, 352. . - cumD. archiepiscopoquandocelebravil, 180,
Jesus, vox Grtecaqutd.signiOcet, 569 MissseofliciumquisiiistilUit,386.Missatemporeaposto-
JoannisAbrincensisepiscopihumililas,1. forum,et pauloposl,quoniodocelehrata,-58b,-420, 1'onli-
Joannis(.S.)evangelisUE soleimiilas,,36. licalis,103, 118, 141. Nori.celebranda ante teiiiam, vel .
Joatinesde NovaiicuriaafcbidiaconusVulcassiniFran- jiost595. nOnamexceplisjcjunii diebus, nisi in necessitaie,
cia3,carus Cleinenli vrpapse, et. collalor beueficioruiri 26, Hora terlia celebranda,12,S6, 595. Aliqriaiido
diclte:fundationis,440. • \ sexla, 26, 596. Jejunii diebusUoranoua,non 12, 26, 47, 596.
JoannisPrevoiii zelus sd resliluendttmsacros rilus, Post meridiem exceplojejiiuii tetnpore
148.tn sabbalisQualuorTeniporum in nocle
cejebranda,
158. celeliraiur,
Jusli cruciabanlurusquead adventumCbrisli, 50,584. 78,79,152.Iii312. Sabbato sanclode nocte eelebranda,53,
K 61, 132,157, Ejusoflicium, 64,€5, 159.Missie siccas
21. iu parasceveoi'ticium,58 e tseqq., 188elseqq. Missama-
Kalendaeet convenlionescleri, " idem, app. 5, tutinali.sposi capitulumdicaluf, 12. Missaeires in Nativi-
-...."'- L' laie Doniinia tribus divefsis presbyleris celebrataa,54,
Laicosad mortempravisexempHstrahunl sacerdoles, 118, 265.Prima medianpcle celehranda,54,596.Sccunda
477. incipienlediluculo, 54, 118,269, 596. Dua diversae iri
Lampadesolim7 ante majusallare, 264. festoS. Joannis'celebraUe,55, 120,547, 318, 596. Missa
Lavarepedes pauperuinsabbaloanle palmas,50, 129. de jejuniocelelirandain festoS. Marciad locumstationis,
Laudessuiiiinodilueulo'celebrandae, 9. PoslinissamNa- 147,164,543. Quomodoin feriis, 12. In coniiiieiuoralione
livilalisDiiminiin nocie, 34. l.audeset oDiciummaluli- niorluorum,81,134. AbsiiueG/orael Alleluiacelebiatur, .
: nale, idem,9, 63, 97, 401.Laud.-solficiimortuorumpost 26, 596.Mis^seitiinistraturiabluant nianus, 269. Missae
laudesdiei celebranda3,47, 77, 123, 151. . privaiae seufralernitalumnonexctisanta debitdaudieiidi
Laudi(S.) Cbiistariiiensisepiscopt corptis in ecclesia missamparocbialeui,app. 42.Plures eodemtenipore non
cauoiiicorum S. LaudiRolomag.asservaluf,547, 352, 353. canlenlur,app. 29. Privalaelempore majorisinissaenoii
Canonici7 S. Laudi intererant oliicioin. ecclesia S. Au^ celebreniur,29. Nec uUuo ante Pasclia,154.
daeniin festo ejusdem,175. Motiacliipecuniambabenies excommuuifanlcr',224.
Leelionestres lemporepaschaliin cappis lcgontur in Monilioepiscopiad ordinandos,22b,
festis iripiicibus,180.In festoOmnium Sanclorum a quibus Morbocaducovelincurabililaboransa sacerdotio ' remo-
-et quomodolegendas,153.Duasin missa4 feriae4T'enipo- vctur, 227. ,
ruin ouomoiioet qiiare.legaiittir,79, 264,408. Duseolim Mortuoruniofficiumiu commemoratione eoriimdemau-
in NaiivitaleDominiad tres missas,268,270, 271. Leclio lecedebanl lioraediei, 81, 154.In depositioiiibuscnni'9
quae et capitu!um,in omnibushoris post psalmos, 4, 6, leclionibus celebraiiduin,26, 114.Temporepascliaii,in
Uo- Doniinicisel feslis non celebrandum,nisi in depositioue
7, 9. Leclio colialionis a ute complelprium in ecclesia
toniag. recilabalur,47, 98. Leeiio legilur in refeclorio aut anniversario,26, 71, 560.
apnd canouicosregulares, 260,262, 272,278, -
518,„534, Mulieres, de quibus snspicio'autscandalumoriri po-
549, 555. tesl, clerici in domibussuisnonrelineant, app. 2,20.
Lectorumorigo el offieium, 409. Lector mensseDomi- MusicaniaduiiltuiitmonacliiS. Audoeniin proccssioiii-
nico di.epelit benediciiouemin line misste,259, 272. buSrogaliorium,170.
Liber evangeliorumper cliorumadosculandutnpoftatur Mulilatiotnenibrorumprbhibel ' a sacerdotio,228,
a subdiacouo,incensoprascedenle,181,587.Liber.Joannis . N
Abriuceiisisde dlQciisecclesiasticisex quibiis coiifeclus,
2. Quolempore,88 Mulilns,-85et seq., 138. Aiicluset NalivilasDominiquomodocefebranda,-35.
-emendatus, 4 16 et seqq. In usum provincia) Neuslriacae Negotiatiosaecularisclericisprohibetiir,458, app. 1,2.
conscriptus,2,90, 155,157. Librisacra) Soripturaequando Nocturniimofiiciummedianocle persolveiidum,7, 65)
. fegendi in ec^lesia,52, 40, 42, 49, 70, 74; 76, 77, 124,. '96,.116.Ex quibusconstal, 8. Nocliirnae tresquid desi-
143,146,149,151,236,257,278, 524, 535, 554.Litiricu- giient, 8, 9. Separalimcanuibaiiuir,115, 116.Utideori-
ralis Bajocensisdioecesisindicti,app. 5, 7, 9. ginemhabusrunt, 116.Ties oliin leniporepaschali,69,
e t
Ligaiidi solveudipoteslaspastoribus concessa, 478, 145,528. -
*84.: Nonaliora Cliristusexspiravil,5, 598.Nonacelebranda
LUaniaa tresin sabbatisPaschae et Penlecosiesa quibns terlia post meridiemhora, 28, 47,115,
cantandat,62, 159,515, 516, 529. Yariaein diebpsroga- in
Novjtas - ecclesia nonadmiltalurincdnsulioepiscopo,
tionum,168,170,326,327.Earum cauioresinmediopro- app. 29. :
cessipnisincedanl,545. Nundinajdiebusfestisnon (iatit, app. 41.
Lacernadefeflurante Iectionariuni,117.
Lueri sludiuma sacerdoledebet esse alienum, 457. O
Ludiptibliciclericisprobibenlur,app. 7. Obediredebet episcopuspapiEet arcbiepiscopometrbp.,
Lumeticoutinueardeatante corpusDoaiini,§6,296. 218.Abbatesepiscopissuis, 251.Eorumobedie.ititepio-
Luminariaoinniaecclesiasquandoaccenduntur, 76, 151, fessio, 257, 250.
264,277,517,529, 530. Oblaliiquatuor partes calicis langebat sacerdos, 22,
Lunteselasantemaityrologiuriirecilatur, 100. 107.,
M Oblaliosttscipiendaa populoanteqnamoffefalof,591.
Mandalumduplexpattperumet clericorumin ccenaDo- Eain suscipere deliet subiiiaconus,403. Oblatiopanis p.t
niiuiquoinodoceiebrandum,57, 134, 1S.6,293,299.Man- . vini et. pecriiiiaeab abbale facta episropo, 256, 239.-Ad
' daiumpauperummaridatuinclericorumpraecedat,57, 133, adoralioitem crncis factaad quos periineat, 191.lu otiicio
295. , steilaequibusdistribuereltir,209.
Mapipulus,sen mapulaaut sudarium,quid denolet, et . Octava;cur inslilutse,57, 400.
ejususus,412, 416. OdoI ClementisarcbiepiscopnsRotomag.vir lilteralis-
Mantiumimposiliosuper capita recoriciliatornm,196. simus,424.
Manus impositionem"accipienles observeut unclionem Olferendaesubjungebariturversus, 19.
suam7 diebus,75, 407. Offertoriumifi missaquis ipstiiuit, 421.
Mappae ab allariremolaeferia6 m parasceve,$9,155 - Olficiumprivalimnon recilaiiduniin elioro, dumcani-
Marltjr, voxGraca quidsigniDcel, 3 72. tur, 98. :
Maiiyrologiumsequeniisdiei legendum,II,101. Post Ofliciumnoclurnumlridu'0ante Paschade nbclecele-
primainin capiiulo,11, 100. bratuni, nonposl meridiem,289. Hotoniagenfisecclesiie
Malrimoniisclandestinisnoninlersinl clerici,app. 3 ofiiciiimdecautabantcauoaiciS. Laudi,266,273,285,522,
Malutirium oflicium pro laudibus nsurpatum,9, 97. 525.
MauriliusHolomag.arcbiepiscoimstilulo saticlilatisin- OmniuntSanctorum'feslivitasquomodocelebranda,81,
signilusin vila, l..)*ostirioitem,-89. I.audesejusdem,1, 153. • '•..';-.'.
2, 88. Ejusepoclia, 8 8. Orariumseu slola et
quiddesignet, quibusconcedalur, -
Memoriasanetorumin QuadragesimaOatsabbatoet Do- 85,414,417.
minica,48, 128. OralioDominicademonstratunitatem noslraafraterni-
Mensisaelasin marlyrologiorecitaiur, 100. talis, 25. Ejusformama Cbrisiosuscepimiis,380.Ejus ex-
Ministeriasaeranon usurp3nda,440, 479. positio, ibid. Canonimissaequis eam addidit, 421. Eam :
Minislrorum Christi v era generositas,451.Eosvexantes alla voceprofe.rlsacerdos,22.IudoniiiiicisGalliceiumissse
diabolo
• traliunt,comparantur, i bid.Malide sacrameiilisnihil de- pronaorecilelur, app 8, 23.
488. Ministrismajorisaltaris stipendiaerogavit Oratiopopuficl sacerdolis,561. Superpopulumin Qaa-
Petrus de Collemedio llotomag arcliiepiscopus,451.Major dragesima,393.
1519 INDEX 1N JOANNEMROTOMAGENSEM. 152-0
urdinariunicaiionicpfnmS. Laudi Rotpmag.q-iisCoin- esse debeat, 477; 478:
posuit\234.;Ex;aiitiii!iis:cpd;cibus
1 cbrifbcliiui,25,5. PffluiieiiUuinejeciipii);die Ctnerum,;49,128. Eonnr.
0rdinss j juins cuiifeiaifiura:jejuiiaiitibus,79. Eorutn dem coiivocaiioef alisolulibin!ceefiaDomihi,:53, 54
cbuse.i-alioaiite'lionaiiitieri prohibeUir,ifiic/. Qiidmodoiiiiroi.liiciiniiir in ecclcsiani,'195.
: Orjiiiiii,i6e()i.scop; -,
dieDoiiiiiiicacuiehre.lnt,79.Ejusderii : Populiru;iia,;inrilisa('erdot.e'', 477.
:,ce!'i.()i(iiii;e.ei.:pr,ecCS\:2,l3\.Aiii>iil!s iiioiiaciioruiii, 2 28. !' Poiia liiagni,1'oiilisUiiioniiigi u.bijcoristiliita,l70.::Eaai
Abbati-ieaiioiiirbruin,257.Ablirfiissie ,'.2.40. - : : asceiidebajifpneri.ciiiriitiifi'^. Gionaj laus, 162,287."
UfdiiadiiisiilucridurivcaiiOiiibuiii r'e'gul."S. Laudi Iloto- - PoUiscbariuii.s,tjriid,301, 511:
inaij.,"2i7;:,\,;:\\:\,:,\-':;,:,;::, .:,;.:,;' ;:\: '.-'-.. - _Pr3'lieii;!a iisl vicius»|ieiriecKissriiiS, 293. ;
Offfaua'iioiinulseiituf"aSepiUagesiitousqribail Pascba, . Priecepluinliwiioiiiiite.iduni :-' ' ;;'-:prrelexnidevotionisiapi).
279.".'";' '•-" :""\:""1'_,..~ 42. .._', -:.' "-''....-
Osculunipacisin niissaesacriticioaccipieiiduin,: 25;71, Pracdicaiidiim npefe el sernione,465,app.5i. Praedicare
. 109etsecj ,..149,236,469, 5tso:Qiipmud)daudti;ii.eiejus non deb.Mil- : pie-tiyteiiUii:|at](Ieiri'velmefcedoni coiise-
aiili(|iiiias,ibiU.ii idubiniie1'ascilanoiidatiii',55, 61,2:38,' quanliir, 458 Nufus, e.liaiii regularis, nisi :de liceutia
510, ola; lOI.Nec in riiissapr.j\ciefiiiiciis,.26,110,596.- episcopi.app. 55. .:_-.-: ,
Os.uliiuipacisdal arciiicpiacopiisfeeoiieiliaiispocniieiili i'raefalioiiem inissae quis composuit,421.Ejusexposilio,
bus, 190. (Jlim clericis in diefascliae ad latides,141. , 562. '-,., :\:
Oiculuui seiiiuinad iuilium horaiuui in leiiis Qiiadrag. Pr.eceset psnlinusMisererein omnibus feriis recita-
178, 2Si,.29:J.. • '.. liauiiir ad boras g»iiu0ecteiido,5, 115, 194,:279,' 510^
OscuUibaiur. sacefdosdiacoaiimei siibdiaconumcorifes- 599. CuinproairalioiiB.indiebus rogalionum, 168, 169,
sione facta,13, IUi,.11'2,5S7.Oitiepiips:utiaqiie (Oiniia ,, i-7'1--- ',. -.- ;: i.'"\
aliaiis, 14. Sacerdosliiedliiiiialiaiis Cl libiiiiii evarigelio- Presbyterofiiraririgo, 410.. Episcopissunt in pancis
riiin, 14, 587. Eiiiiidciilsibia subriiacoiiopoiTe.cluiii, 19. dissliiulesjijjf/. Hoiiornnii, 443. Iriepreliensibiles ab
OIIIJIdiaconfiscv.myeliuinpusicelebraiii-iii, ibid.,Ueiiis :. iiifuuia, 433.Ex digililate nonsnperbiaul, 466.Prs ciicare
tliiiuil.cii.nrCredp,stibuiacono; pm seiitiiiiieei.iliurifer.irio; e|. bpcrari ilp.beiitiii poptilp. 475, 474;, 488, 487.0ruri
Jiiaecedeiile„"-;i9,208.Uscriiabaiur iliare liiacoriuset (iuodccimiiimissis c
ppiiiificaiihus,105, 215\Siiiiililerin
lirisin:iiis
ilexiram saeerdousscajmlaiuposi caliciseievatipiieoi,2«.. coiisecralione elolei, 181. In .serviliis defun-
Muiis.Tos. presbytcr aii.i.equaui. coiiiiiriiiiioiieiii - cloi',,m
.poriigciet,' cialitcr noiiconipaieaiit ad ce.lelifandistnis^a?, nisi spc-
2i, \lo9. MiiiiacliiupViiui.abliate.ni oScutiintur,237. '; iociiti, app.. i. I.aieis icn. aJiiiiSceautur,sed pa-
Osliarionimorigo et ofiic.iuiii,409. - . rocliiaeqnahfiiicolunladdiciisi:it_,app.56VDoininiciset
Oves jiiopriipa.-torisvoceiiiaudiredebent,,30^.44. feslis diebtis line superlicio s;icrisnon iiitefsint, ibitt. .
. OziasfcX quare a Dotniiio1e.pta percussus_44". Missamiion;ce.lel)reiii, iiisiofriiiiasibi neccssariahabeant,
':; :- '- . '.' V; .y ": :-••' "' e,t:;nncleiicuiii,
"' sine hcenlia sui episcbpi 'anjp. 5. Presbyterum iillefiiis dicccesis
curatu.snon reci|iiat.app. 29.
PalfitimarciiiepiscODoriim qtiisignificel, 4I9.: Priina iiiiuo diei coiiipjeiida,4, 47, ,126, 596. Et
PaliiiariinibeiiedWlkylU.O. ad
Oi.iaiie i.ileiiuritim, 28S, quarn,4,396;,. .,'. - ;i : ;; ,:,
Panis noiibeiiedicafrifextra iiiissaiiip.iiocliia.lem, app. Processio in DoriiinicisfiattinitaVprma,55,40. In Ve-
42. Pro paupenbttda Pelio de Colieniedioerogaius,42-!, sporissabbati indoiiijuicalibusmaliilinis, iS2,77 Niiliafiat
•429.- salibalisiibAilveniii iisque.'id-fa^cba,52,41i. lnNaiivi-
: Papaeet epiScppidjoecesani"coinmerBoralio in canorie,: late Domiuipost lefti:itn_, 274. Diacoiioiunioliin infcsio
571. S.Stepliani, 33, -118;119, 273.Saceilotcm cuin castilis
Parieles et. pavimentaecclesiaa .aqua lavabaiilur; m in-fesloS. Joaniiis evang.Sb.lufan.luinin feslpiinioceii-.
cceiiaDomini,56, 134.: . 202, 2i)i. T.rium.regumin die Epiphaiiiue, 206.Ad
Parocliiasquisdivisit, 479. ' ': . ,,- tiuln,
expuls.ionempiililicupo^iiieiiliiim;19i. Ad recoiic.ilialio-
Parocliialemeeclesiaiiirexissbviileiitur canonicisaricli nemcoriimdem,193. Qnalibet IVria4 el6 qiiaiiragi-simaj,
Laurii,28(i,o0'i, 559. :' 49, 12H, 1 94, 2S-2;lii ramjs 1'almarumad S. Cildardnui,
Paiocliuiiialirrius ecciesiasripnaudiendiiticonfessione, 129,150, 160. Olimgencralis, ,159,-2S0.In eoiisceialione
478, 479. Sed ad pasiorerilsiiuiri feiiiitieiidi, 479. Qriare Cjirisiiiiitis et olei,-181,185.i'n crcna.Domiiiiaddepor.l.aii-
uonsuscipUudi;ibidi Abseiiiesa purocliiupef tresDoiiii- diiiiicorpiisClirisl', aii. A'Uni.-inilatum pauperuin'el-.cle-
noos dies 'excouiinuuicaiiiui', iipp. 17. Absenl'-sa ditinis ricor.uni, i"6, 500, .501.-Iri Parasreve, iil qua affenur
ofliciisiii .'fio.uiiniciselfe.si:s(ibservetilurei uoteuiui'.,aj.p. . cof|iusChristi,ad afare,..60, 192,509. Adbeiiedictioneia
45.Eoiuiii litigia et divortiacoiiipoinuitpastores,app. 35.;, noviignis, 53, 513,.1ii lieii.ediciioue ib!i!iiiiii,,5"l3. Qiiadrii-
. fassio qiiVftisdiebiis legetida, 51.lili priemillebalur plex i'ndie PasciiE,68ei seqq ,'141, el seqq. In l.itidibus
blim ponuii-isvotiisci.m, bl, 150,189,'288;Qupmodocaa- ' ad iru ifixtnii iri,(iiiava.PascliBe,:68,, 141.lil iti Duminics
labaiur; "54, 136. '-- .-. Ad
p.oslPaselia,7.U. foiupsin eadeiiiociava,65,115, 521,
Pasiuraiis (S.) Gfegoriiliberlegattifincapilulo,12,101. 523, fii sabbiis "postPasclia in vesiicrisad crucilisuin,
Paslorum oiiiciumiu ribcleNaiiviialisDomini,li7, 118. 68, 144, 525.ln fesio,S. Marci,71, 147,165, 514. Genr--
Pastorts ex ofiiiio (Ppnlopftedicaieipsitenenlur.. 455, ralis aii S. Eiigiimi:Jeria ^.rogaliotiuiii, 165, 523. Ad S.
404;,4!:6,'475',481,:.app,25,21. A pi-iedieatioiiecessare: Gefvasium5 leii.i, 169, 526. AdS. Trinitaiein(ie,Jtbnla
lioti debeiit,"4"64, 475,-app. 23, Qui.iibrip«E.!icaut, iner- 4 leria, 17,1, 527.in.AsieuSione.'Di-miui iii qtta reus cate-
cedeniel (il)l.itipueslion recipiant,.4a9,Sun.toculiliccle- riatiis sol.itur, 148, 173. Tripiex oliiniri l..veiiiione-S.
siK, .485:'Debeiil vitaiii(Iare:-pfo:ovibus 'sii.i«,470. Oves .crricis,72,148.,516.Ad crucitixuin.olim in 1.vespeviset
jiefditas sollicite^qiuefefeeireduuereiii oviie,,apji, 51. inaiiUiiiis(iiei feiiiecoslps; 75, 15':),lit: ieslo cpfp.oris
iileficiset bouis'bpefibus-pp;.'u'lb: pf-afsiiil,"»JJ|>« '&' Oyes Cliristi,173-Cailiedralisecclesiiead S. Andoenuiniufpsio
sciantvocareiio liinatim,app. 25. 1'bte.staie.iti suos.pre- ejiisiein, 156,174, 5r'0.Uiiajih ciediealioueecclesiiirum,
jsliyteros auxiharips liou aiirilaiitiir,app. 29. Sltideant 555 CaiioiiicortiinS; Laudiad caibedralem peclesiamiri
j.bliusa suls.amari qiiain liniVri,app. 45. 'pispeusaiores: feslo Ascprisintiis,528. Iv ruriidemail ei-i-lesiam S.Joau-
siiiit, iiPiitlotiiini, 455:M.di dispelguiiletdilacoranioves, nis supra Iteueilainin feilp. ejusdem,517. Eortimdemin
431. Pastorisriieicrnaiii.-.igiia,475, i36, app.Fugitetquo- commenioralioiie onin^um(iefuiicloriim.558. Ordp-pfocesi
«lodo,470, 475,476,app. 15. '.'-.. sioiiissacerdoiisel !iiiiiislrofum--ad celebraiidammissain,
.Pateiiaiiiiiitia cauoiieriileneils acolythus, 20, 107. 15, 380:Ad Ir.geii.duin evaiigcliiim,18, 105, .132,590.
OffeiebiitealtisUbdikcoiio, 25. Subdiacouusdiacouo, 21, ProlessiocanouiciS. LauJi lloiomag.,231.Decauiru-
25,'.108,.59 i. Diaconussaccrdoti ad. iiaiigeuduiii t uea ralis, app.59.
ciirprisl.ibniihi.iWrf.. - ", Proluguscum libris sacfa;Scripluroe olini lecltis,257,
•'•
PuUr, vox tiiaecaquidsignificet,563. 279.- _:.-.- -;-:.,
Paiipi'icsqUoi ad itianciaiuiVi asSuiiietidi, 293. Promolus per saliumad ordiuesa sacerdotio excludi-
Pectoriileet alba, idc»i,414. tur, 226. ... . "-_
Pefseciiiioiiibuslerreii ilou dcbenl clferici,471, 475. Pi'OS!ra!ioih fe.ria 4 Cinerum,191. Inpassione, 189.
1'eirus cfeCblleiiiOiho Up.toniag. aretiiepi-cppiis,poska In aduraiionecrucis, 60, 130,.19.'),'. 508.' Ia capiiutoqni- .
Albaueiisiss ttitidavilX clericosiu ecclesiacatltedraiillo- biisdamdiebiisfacta, 2§5, 548 l'r«.,slratioiies et preces iu
loiiiag., 422, .. ,-;' feslis siiiiplicibiis re-iiieiianteanoiiiciS; l.au.ii, oi.5.
Petrusltogefii Roldmag.areii_iep'scopus,qiiielClenieiis Ps.iliiiotiiaeiiilpf-raiits.lainesc.leiici,t)7,,vl8, 122. .:
TI papii; ,\V1 cleri.o*iu eadeiii ecclesia,idi, 435. Quo Psalinus quid desiguai, 6. 'folus- oiiin sd iijiniitnin-
dieet aunoad.apiisloiicaiii sedeiii evectiis, 443,444. ,;... inissiecai.iiaba.nir.,.i5,;i02-..:ri-nf^'J;(,fl;sti//*iwesiii3Ji'oct!ir
Pilei cierieis"iulefdicti,''".tjfjcser.iiiii ieiiipore.diviiii-offi- ' ' . Epipliaiiiiepsal!ebauir,58,:122.lilissr.ere.u.omiiibu.sliur.s
cii, ap. 2, 6, 22. :.-,.--' olimdi.ctiisinieriis, 47, 9i, 115,127;27i\ Lauiati-JioMr-
Pneii.iiieia.qiiandofacien(la, 182, 185. niimriecoslisquoiiioilp.psallebalu.r.-iu.. leslo .Iii.uoceiiti.niu.
Pceiiiteiiiiade pcceatisagenda, 45, '46. Eamclerns et 2.i4. Psjiiiii ad riociuriiasquot recitandi,96, 147. Quirir
popuiusproslrati accipiebautih die Ciiierum,48. 'QuVlis que ad priniam, 5; 93. 'ToVi'eina.I vesre-»^ <5.593*
:i5il INDEX m JOANNEMROf OSIAGENSEM. 1522
Eerialesiri pnecipius solemnifatibusnon 'dimittebanlur, ifedatgiiere,470. Pufi et casli esse debent, et quare,
1.74,328, 529,537, 544,'550.Popniteritiales7 cum pro- 451, 468. Sunt luminariamundi, et;lucernaeardentes per
sifatioiie psallebaritiir,47, 126, 552. In feria 4 Gincriim dpctriiiam,'482. IridignosDeus rejicit, 4s5, Negligentes
et in CiEna: Domiui,13t;i94, 196,'281.Irifeslo S, Marci, et;:igriari qnomodoptinieridi,480..Sa;pe laifcissitiiiles,
1S4.In diebus rogaliopurii,169,171, 5?6. In qiiadragc- ;_476.'Illisresisteiitcs qiiapoena plecteii'1i, 480.;fgnbti et
siriiaa carionicisS.Laudiquotidiecum-liiania, ^83. Gra- al.tefius.didecesis ad miSsairicclebfaridamnoiiadrtiiliaotur,
duale-iqilindbcihiquaii.dbdiciintiir, 12o. ; '-;.• : nisi littera^bbedienliae.apfaslatisliabuerint,app.5S8; ..'..
.Psaiieriurii\psa!mori!m\qrii'd,sit, '47, 127.,Psalteritim Sacraincnlaprdpfetio hoiiconTeraiituf, 457. Eorumelfe-
totuinolial fefia 6-ParascevesrecHiihaliir,.; 58, _155\.503. ctus.popul.oGallicesutitexponeridi,app. 28. \'-,' , ..'
Illiiclc.nm aiitipttonSrib'meraoriter scife tenehtur Cle- .--.-Sacfiliciiiai-bffeftiir-pro omnibuSfidelibus, 573, 371.'
oeiiiirii c!e.riciirifrabierinium;459 et seqq. . Non fit bicluoante.Pasclia,55. '.
' Pulpilo decbrataesl Kotbrriagerisis ecclesiacalliedralis, Salutans poptiium-sacefdosin iriissa, ei facieriisnam

.17,118, 119, 123, 139,141 et seqq.v\I60,-.163,174-;et " prffisentat,3.S8.Da>c'saliii3tioquiilderiptel, 15; Saluta-
seqq.j 179. lilpulpitum ascendunt:subdiabonusepislolam lio pueri' etVirginisirinocteNativiialisdbriiihi,117.118.
leeluini, diaconiis evangeliiim, ietcanlores gradualiset Grascoftimin die Pascliss, 141. . :.. •_ . ,
^//«/itiain.feslisdiebus, 1'7,390.'-. ,': ; : .Sariclus.iri-missaquis"inslituit; 21, 392, 421."
PurifTcatioiiis ScmctiiSf ": '
S. Mafisssolemriilasqubmbdocelebranda, Quaie terdicittir, 568. .,
U. ,..:-,;,.:-..:, :_:-._., -.; _:,;,,.., Sandaliiscalciatnrepiscopus,.2.16, 412. Quidsignificeiit,
W-\. .--\\'':'","'-'i;:\- Q :\:i:.;\;:"',:.'/' ^ : et fprma^eoruhi, 415, 419. ;.:.
.:".:' Schblffi' i nsiiluendse in bniriibusparocliiiSjapp. 4-9el
Qiiadragesimalejejuniurnquisinslituit, ' 421; Quotdie-
: busconstat, 45,46,403.'. ," \ : :. "' seqg.y- ..-' ; . ..-". .
QuiLsluniquidan)clerici sestimantpieiatem; 457, spp. et ; Scfipturam:sacfam pieberii docefb debeiit episcbpi,
20... . ,:-;.:-.":. ';'. •."., .'"-.=...., :,,..,\. ;-'-. . .-, pastpres,217,482,486.-Eatninte]ligeres3cerdbtes,47i.
QnaliiorTempofritnjejuniiimcjuareinstituiurir,78; 407. Eain.igiibraiites a sacefdoliofumbveiilur,4'60, ' 46,1.Ulra
yi.iot.diebuspirficitur,/Wrf; .: ., -':': '=' modumnoh perscrulanda;465. \
Quicunqiievuiiolimqiiolidiead primatnreeilabaliir,S, Secre.tafiusecclesiai,quis, 118. ,
- Secretuin capUulis'ervandurii, 235.;
ii,93, i)i,99:. , ;.;;, \;-': ministris
-'- Quinquagesinia quot diebuscomplelur,45,_403. , Sedeat episcopus ciim incipienlecliorbKyrie
'-.'• - .:-Lks:..- ;\;.\;R,- e!Bison;14.Ad Glorid iri exbeisis,27. SacefdbsjuxtaSe- al-
Radantnr clerici eodemdie\et tempore. 5, 262, 312. tare subdiacouoincipiehteepistolam,16, 104,'588.
liadere^bafbairieis prfficipiliir\5i93. Radete capul.ex deant quidam:miiiistri,"stetil alii 14:Nbnsedeal.diaconus
appstolicadoctfina,quidsit, 92.'•.='•'....;.-:•,\. antequariiei sa'cerdosinriuat nt sedeal, 14, 16, 27, iOi.
RamibenediclicatibiiicisS. LaudidistfibuebantUriribc- .45,S-epiiiagesiuiffl oflicium;42, 43; Quot diebiis cbnstei,
"clesia.calhedfali-Dominfca" iri railiispalttiarumj286. 402. .
. Refectiopaniset:aquffiin die Parascevesr61, 137, 511. Sepulcriorficiuni,6'4,141, 211.. '..'•"
Unieafn diebusjejunii,126,140,285. Pefectiocanpiiico- fitSerhip archiepiscopalisad popuium,'125, 194- Sefmo
rnm S. taudi-paiipefibus dala1HParascevej311. in staliohe ad saricturiiGildardunl,;161. 'fribusfdieb.us
Refectoriuniolim communein ^cclesia cathedrafiRb- pUin; rogalionum,168,169, 171, Arcbidiacpriiad- afcbiepiscb-
tbm. 57,154." \ .:_: ,., -,.;::' prb iTeconcilialiorie publicepcenitenliiin),195, 196.
: RegnuiriDei advenife; qiiidesl,o81. De honorandi?episcopis«t presbyleris,444. Ad'-pastcire^
tradiiaabbatiet abbalissa; Ecclesiaede ofHciopaslorali, 455.Serihones&H&ciflicio
llegiilaabiepiscopo i uordi- 463; 473(481. :.
. naiione s'ua,r255,259, 243. Regula fcaiionicorun), quie, 5acerdolali,-459;
Sessio episcopi caeteris sit celsior, 14. "
101. Leciain eapituiojiost pfiitiam, 12; 99, 100, 101.In Severi (S.) Abrincensisepiscopicorpus in calliedrali
iefectbrio,26i,.289. ,.-..-" :.-...,,-
- Regulariscnjusdamlibri fectio Iegatriri"ncapilrilo,12. ecclesiaRolbmagensiassefvatuf,'108,201. :;
tjuoldiebusperficiturj44,403. Affliciionem
ReliquiaB sanciorumcuriose rioritractanda»;409. Asa- ct•Sexagesima 45. - . • - ;. :
Cerdolibusaul diaconis deferenda!, 105, 165.;In diebris pceriilehliamexprimit,
rogatiotium exlrabunture 166. Sexia liora Chrisluscrucifixusest, :S, 598.
quoinodo sacrarib,165,
- Residenliaa cleficisde Albaniaet Cletnerilirijsexigi- . Sexta missani sequaliif, exceploje]unii tehipbre,28.
tnr, 425, 455,. 440.A ciiratis,app. 2, 4, 8,15, 60 el 61, S3iida, Signa tria ad yesperas in quadragesimaquaudb-puf-
Residenliapasloriiriiestdejufe divitio,app.15.Konresi- 285.
denlegadfnictnumrestiiDtionetnjeneniur,app.15, 16,18. Sighopnlsante;anlequam
'" laxelur omnesfilericicorigre-
"_Responsoriuiriquiddesignal, 16, Konrimi repelitur locd gentuf, 10;97.\
fe peum Iquddmvs.523*59,279,\In.festis;uiplicibiis,ad SimoniaciexCOihinunicaiilur, Simonia.etayarilia clericorumtaxatur, 457, app.20.
yesperasa quatuor in cappis cariit.ur;115,152.Si.niiliter . Stabiliiiitem-"prbfitebanturcanohici-S. app 12.
Laudi Roto-
S,6 et 9ad malutiiiumfestorum:tfipliciiimvibcappis, 55, rriagV^l.
116,-177,266, 552. liltihmmin Dominicis: prist Pascha a in processionibus,66,77, 125; 141, 239, 271(
auobusjn siipefpefliciis,"70,145..In vesperis."sabbalia , Statib innavfad proeeESibheih ih fcsto eu-:
dnobnsin cappis,145;rnIiofiscaiibriicistridiiojahtePasfclia 320, 353. Debetlieri 174.-V -:' ;--•- -' ,'
blim.Teeitahatur,S3,: 131,293,302:\De"'sancib jVicolao ' cliafistia); Staluta sriasynodaliababeant clefici;app. Z; 7, 9.
caiitandumferia 2 rogalionum in coeirielefidS. Mauri, bracliiuinin ecclesiacathe-
170, 327.Ecce dies vehimit, sabbalo altero:pra3cedenle-: drali "Stepliani(S.J.proiomarljTis
Adventuniolimcanlabatur,52,114. Tu eXsurgens, olimin ter celebraium Rajoceusiasservalur,119JEjUsdemfesltimsolemni-
-Advehlunon decantabalurin.EcclesiaRctbmagj28,' 115. ih ecclesia Ltotoniagensi,. 35j' -118 el"'•
"•
: ;;.';.'•. -..-/, ".-•'-...''.. : ,;.-
Ecce,charissimi.mDphiinicaSepluagesiinKinsialiorieprb- teqq. StellaebSicittmjsen trliim regum,59,125, 206.
eessiotiis decantandiim,44, 123. Spesmea, quaiido ef.a clericorum. Cfemcrilinofiimsolvere:debetlt
(inibiiscantetrir; ilS:Gircutiidederuril^iri fferia4 majpris canonici, Slipenilia ihfirmitai
4i2. His non privandi clerici -• pfoptet
hebdoiriadasa.duo.busin.cappis, 130,;2S9.Respoiisoria i ria .-.;-.;: \' - .-• ::. .
iinciririii bfliciiieriipbrePascbaliin iriplicibus a quibus -tfeni, 425,426; ., ,:_
cantanda,141,i180.irifeslo QriniitiiriSanclofuirijlSo. Re- :Stolaquid designat,83,.411,:417. , 4;,,
Subiiiacoiiorum b rigo ot;ofiicium,-587, 09. Seplemiii
sporisoriiimdiclum pro graduali,-16, ' 50, 104, 129, 389. missapontmcali,105, 118, 141, 180, 187,215.,Subdiaco-
Qbaresic dictnni;"i04,r'S89;••--. - niis evangelioruriicodicemsuper dexirum corriu altaris
Risusiri eiclesia inierd.clus, 9P; Casula.extilaepistolam-legal;,18,-104.Olimlia
Roinaiii(S.) Rotomag,arcbiepiscopiel patfonifesliirila pohat,45. excepib iempore miiiistialionis sita?,
ponnloiie.glei.iium, i55. :: \ ciiprb reriianebat,
RblomagensisEcclesifearciiiepiscfiporurii festa-acario- ferre, 16, 104. Ei non licebal .quidquam-sacruihab allari au-
iiicis;S. Laudi celebrata, 543, '350,555.'Eadem ecclesia; ''..Suffraganeie 20. ''-".
fitnlosanclitalisinsignita,4, 89; 90- ecelesia?In. ofiiciisdivinis et Cffirem.oniis
\\": iisurnmetropolitana3lenere debent, 2, 90.
Rjtbeuritihdnriipntiirii clericisinlbrdiciluf,3, 92. .'" Sriperlicium, vel superpelliciurn,babitus-cleficbrum
Co.nstantiensis eccie- inbhofo, 119, 155,20»,201,app. 5.
siaHumpliarii(S.) episcopicofpusiri ,
caaoriicorumS. LaudiRotomag.requiescit,-561.: Symbblum, Credo in unwn Deum,qiiandocantandum,
-:.:-;:.--' -^w-:--' «\s ;• :" : 27, 23. -i •-•:. ..' : -
Sabbaolh,M%^ Hebrseaquidsignifibatj568; .'SyEiodus Bajocensis,anno15IScelebrala, app. l.Ebroi-
Salibatnni4Tehiporum et salibattitriin 12 lebtioiiilvtis, cerisis anrio - 1576,'app. 9.
idem, 4b7l"EjusofiiciunitjuortiDdb-celebTanduiri, 78, 178. ':. - .-., ,. ... ;,., ,,-
Sacerdotesde .populis.sibi coirimissis'raliorieni Deo '.^ -j
Jsuai'redditurijiif. Pacuvsubdiiofumdebenl impiirereel . Taberrifficlcricis f.roliibitie,nisi sint viatores,spp. 2,
' 2
'fimQl^^JVU^ ',','V'- '''.\''*
;1325 ORDORERllM mu
In domibus.nresbyteralibuseasnontencant, seu leneri ".'..'.:. .. yy. *&&*. --,-., ;\\J
-faciant,app. 3.
\ 'Tabula cbori legenda in capitiilp, 100,261, 292,-505.
&Inea deserihunliirministfialtaris et chori, 91, 100, 165, 81,Varietas 133.
colorumin ornamenlisnon improbanda,75,76,::
. • . :'
s:261,265\502.Tabula?. cereae fbrma,261, 502. Taschalis Velumseu cortinaanle altare ponatur inQuadragesinta,
cereo affixa,.158, 198.TitbulaeligneaeIor.ocampaiijrum 283.
triduo anle Paseha perculiaiilur56, 58, 61, 152, 133, vel scindaturferia Qtiandocoliigitur, aut extendilur,284. Depoiiatur,
4 majoris hebdomad»in Passione, 51,
157,'298, 299, 311, 4<)4.Osseaequas caplores ieneut, 130, 288. .
*quid desigrianl,17, 104. . Voniaet gemiffeNio, id m 324, 530. Pro commissisin
in et
: TeDeumlaudamus DominicisAdvenlus Sepluage- capilulo
simaiintermittitur;52, 279. postulanda,100. Eam pelere super formas,et eas
Templum a Babyloniisdestructum46 annis reaedifica- osculaii, idem, 178,284, 290.
tum e.st, 46. TeTtia hora Spiritussaiictussuper apostolos 8, Ve.rsus in tiocliirnis,laudibuset vesperisqusrecanilur,
desceiidit,5, 598.Tertia quomodocelebrandain diePen- quaiiior, 10, 401.In statioue processionisfestorumtripliciuma
324.
tecostes,76, 150,550. Vesperaeinler cflicia tic.cturnacom ulandae,5, 94,93,
Thuribiil.uuiel thus quid designaht,387.
TliuriBcabaturolim altare imiriediateanle leclionem ' 598. lmiuiiienlenocte debent decaiitnri,6, 94, 95. Sepa-
ratiina coinpletorio,1, 95. Moiluoruin,in Quadragesima
evangelii, 18. diei priecedant,-47,126.In 4 feria majorisheb-
Tliuiiferariusassistensdiaconolegenlie.vangeliumquid vesperas celebraridce,51, 150, 258. ,In jcajna
de ignet, 17, In teriis ad niissamcantel Alleluia,,15,-102. • domadse,quoinodo 155. In sabbalo sanclo, 64, 518. Iri ocuiva
TbnriUcatioaltffis el cliorioliiriin iioctiiriijs,53, 65, 73, Domiiii,56,
80, 116,,201.Qupniodofialin vesperis et. lapdibuscum Pascbae,66 etseqq., 142et seqq. fn dieel oclavaPaschas
D. arcliiepiscopuscelebrat, 180." . " . perjfyiie eleisoninccept»,66,142, 145.
Yestes diaconiel subdiacbni,12. Yestesclericorohinec
Tliusiri thuribulo
' pouit sacerdosante evangelium,ut d e- . longiores sint, nec breviores, app. 1,5. Canonicorum
.feralur, 18. 248. Vestium sacrarum.
Titrilusecclesiaslicusnon alienandus,480,app. 6. Fic- regularium benedicuntur,247,
tus-velcum pacloSimoniacoconcessusr.eprobatur,app. 6, .fexposiiio,85, 410, 416. Quandosacerdosel mihislrieis
• Ep tilulalus.a sacefdotioexcluditur,.220. .. ..',.- induendi ad missamcelebrandam,12.
Vialicuiiihiorieiitiseral tertia pars hostiaereservata,21.
Tonsura,et liabiioscleriforumqualis,% 3, 90et-seqq,, Yictucoiitetitisiolclefici, 458. Spiiitualemel corpora-
i-408,app. l,:22,S5,Ex apostolicadoclrina emanavii,5. -iem peliinus.iiierationeBominicaj381.
Torchiasdefeieudasjuxia cocpusCbristi,159, 174;
,'Tractus quid deuotet, 161 In Dcniinicis;1\et 2 Quadra- •"Nai-iviiaiisVigiliiEtrcs de nocte oljni in ecclesia,115, 116.Prima
,gesima3el Palmaruma quatuor in cappiscanendus,178, .caiiipaiiteiiulsaiitur,55, Domini,Resurreclionis el Asceiisionisomnes
179, 285,288.Horrimduo vicissimsedeant, 283.In Sabba- anle compleloriumin quadragesima 63, 75, 266. Vigiliahiorluorum
tis 4 Teiiiporumaduobus decaiitalur,55.l.In Parascevea ., Vinolcntiaclericis agilrir,47, 155. '
proliibelur, 456. EjusefTectus, 457.
quibiis cantaiidi,188,-505. ; Yimiinab episcqpo(seu praelalo,canoriicispaebelur itt
Tfiuitaiis (SOfestuniquandoet qriomodocelebrandum, Iulionepe'um, 57, 501.A monachis(S.) Audoeniperci-
"76,, piunt cleiicicathedralisecclesiajiufeslofS.)Audoeni,175.
Tropiquid sint, liS, 146.Q.uomodo cantanditriduoanle -Vipi et acjtiosin calicecommislioquiddesignat,20,392,
iPascba, 52, - .' • , : Nonconsecralumsanclilicaturper corpus:Doininiiiamis-
Tunicatuniorigo,86, 417. i
Turrini civitalisascendebantpueri cantaliiri5" Gioria, sum, 510,.405,
Vitaet societascommnniscaiionicoruiii(S.) Laudi, 232.
'laus,\6% 287. ',.'.'•- Clericorumcalbedralis ecclesiaeRolouiageiisis, 425,426,
.;.' , ;; ',,;.; .. ':-': !]', 438. Vifa clericorum ab Ecclesia
Una est ecclesiaet vera, extra qhairi nulla salus, 447, 457, depravaia plures
calbolica alienal, ap. 19: Carqa'is- t-t voiupluosa. iii
'418, 452, ap, 51. Ejus.uiiilalemdesignaviltiinica Domiui clericisignorantiampar.it,4GS.
inconsutilis, .448. De bac uuitate testimonium(S.j Cy- ;V.itiaqiiKia-sacerdolioexcluciunl460 el scqq. Quasa
priani, ibid. -:,-,.,. .-.:--< •saceidotitiusdebenl ei-sealiena, 453, 456,:
Usuracrinien est in laico, 457. Scelus hiaximumin -.. A'ociseleVatioad N_obis quoquev.ccato.4busquiddesi-
rsacerdole, ibid. , gnat,-22,.59i. . •

:::_mM'\I:N::'H6C JQM^O ۩NTIHEN:Te::R,

fJOANNES ARRlNCENSlS-PniMVM EPISCO- SEQCCNTUR OUffiDAM NOTAT;-DIGNA. .127


PUS P05TMQDUM ARCHIEPISCOPUS RO- Mandalum, s eulotio peduin, feria quihta
'' inCffiha Do-
;TOini., '': -}.. 128
:;,-:?OMAjGENSIS<\ ..".'.'; '::\\ Feria sexla in Parasceve. 129
"Notitiabistorica. , ,• ^0 Expalsio publice pcenitenlium,feriaquarta ' capiie in
'LIRERDE OFFICIISECCLESIASTICIS. 27 Jejnnii, 131
OEiEIlVATlpNES
"' ACTA AD LlBnUM,p"E OFPICIISKCCLESIASTICIS. 63 . RecohciUatioposnilentium, feriaquinla ih CflDna D omi-
' 152
VETEUAQUOnOM INNQTIS FACTAEST MENTIO. 118 ni. :
1'rocessioad S. Gildardum,'• '• Domliiilain RamisPalma1 Sermoarclitdiaconiad a:cliie|iiscbptimRotomagenseni,
rtifn. 118 pro recnnciliatioue " pubiice pafiiiterilium, feria quinta jn
PrbcessioadS. Eudbeiium,in festoS. Marcievangelislae. iicna Dpniini : '132
. 119 Tabulapascllalisaniio Domini 1678. - 151
ProcessiioadS.Eligiuh), feriii secuhda in Rogatioiii- —
Frngiiieiila. Ex ordinario ms. calhedralis ecclesia;
ibus. '.'''.'. 120 Rotomagensis. -.; 13J
; Processioad S Gervasiuih,feriatertia in Rflgatioiiibii.s. Oilicium infantUHi,:in festo S. Joannis
' evaiigelists, jiost
'.''_' 121 secunJas vesparas. 136
Prdcessioad S. Nicasiuin,feria quarta in Ro„'ationibus,
" s 6u
OfliciumSlella?, trium Regum; 15(3
'''': . • ' 122 - Ofiicium sepulcri. 139
Processibin AscenslonemDomiui. 122 Ordinalioepi^copi. 142
in
Processiopostlerliain, festo CorpnrisCliristi. 123 Nominaexcominunlcandorum. 145
; Prbcessioad S. Audoehum, in festo S. AudoehiRoto- -.. Beiiedielioabbalisinnnaciiortim. . 143
mag.arcliiep. '"'.. 124 '' lienediclioabbatis canoiiicorum. . 149
FnAGMENTA 0-JKBAM.- ';' 124'• Benedictioabbatissai." \ 152
Benedictioclirismalis, : feria quiota in CocnaDomiiii. Renediclioinsohtlionesynodi: 154
\ :-''' 127 Benedictio episcopalisad missaniinnocle Nativita-
1325 QLVE IN IIOG.TOMO CONTINENTUft. H32G
:tis. 154 tierint, baplizehtur;nullusin Epipliahja,;sine inBrmilatis
Benedictioepiscopalisad missarnin sabbalosanclo. 154 :-hecessitate. -
,272
-
Vglus ordo aci insliluendumcauonicumregitlareinin ' APPEKDIX AD JOANNEM. . 272
!'• ccclesiaS. LaudiRotomagensis. '-'- !Sl Actaarchiepiscoporuni Rolnmagensium, : 275
OrdiaariumcanohleoruraregulariumS. Laudi JLRNULFUS CLERICUS MEDiOLANENSlS.
'; ge"sis. -'• • Rolcma- 153 •GESTAEPISCOPOllCM MEDIOLANENSIUM. , 280
>Defestivilatibussanctorum, 184 TIIEODORWUS PADICltlillUNNENSIS CANO-
Incerii auctoris super-canonem-missaj secun- NICLS.
. dnniAinalarium. exposilio 192 Nblitiain Theodoricum. Sol
i.Expositio d ivinoThm offlciorrim. 200 COAIMENTATIO 1N ORATIONEM DOSflNfCAM.554
FundalioX cferiepnimcpllegiide Albaniain ecclesia CAPUT I.—De petilionepruna : «Paler iioslerqui es in
iloloinagensi.anno 1245. 212 :<S(Elis.» 55-i
FundatioXVIclericorum.collegii Cleiiieiitinorumin ec- CAP.II. — De petilionesecunda: c Sancilicctur nomen
•clesiaRolomagensi,aiino4550. 216 .tuum.» 554
iitcerli auclorissermouessex ad populum. 22.) CAP.III.—De pelilione tertia: « Adveniat regnum
Sermoprimus.De bonoran(Jisjire>byieiis. 220 tuiini.» 555
SermoII, ad pastoresecclesiie,de officio ' paslorali. 22i- CAP. I V. — De : « Fiat volhnlas
. 'Serniolfl, ad sacerdqles. 22d cut incculoet :n pelitione lerra. i> quarta
' tuajsi-
556
. SenholV, ad sacerdbtes. 225 —
CAP.V, D.epetitionequinta : i Panem noslrumquo-
- Scrmo V, ad sacerdotes. ; 250 tidianum da nobishodie.» 337
I)e exposilionebaptismalisel EucliarisliaB. 236 CAP.VI '—De peliiione sexla:« El dimitle nobis ,
APPEND1X ADACTA. VETERA. debila noslra.sicut et nosdimillimus-debitonbus noslris.»
Sypbdalesconsliluliones. 236 358
Statuta sjnodi aestivafis dioecesisEbroicensispro anno CAP.VII -^De petitioneseptima: «Et ne nosinducas
;-Domiui1576. . 240 in leiiiaiioiiem: sed libera nosa inalo.Ainen.» 510
PrivilegiumUrbani pap.as,quod:episeopusEbroiceiisis BLItlUULDLS LOXSTASUENSIS PRESBY-
.possitcotnpelleresiibditossuos ad ordinesel resideuliam. TEIi.
-. 262
. Liltera Gregoriipapajsuper eodem.:: 262 CHRONICON.
.; Joanniscbarlaqua prioralusS. Yicloris.iuCaleliseve- JUASNES FISCAMNENSIS ABBAS:
-hilur ad abbalias,anno 1074. 261 COLLEi LIBEl.LLS DE SCIUPTURISET YEUBISPATRUM
Cbartade jure iiislitotionis,deslitutionis,procurationis, TLS 446
.-correclionis,elc, quoti episcopus Abrincaruiiipleue re- LIRELLLSALTER. 4S9
tiiiuil ih nionasleiiuih-S.MichaelSs, abbatem el xn cano EPI<roL/E 464
EIISTOLA —
1'iu.MA.WillelmiAnglorumregis ad Joaniicm
nicos, anuo1061. 266 abbatemFiscaiiniensem. 464
."" ConciliumHotomagense,in basilicaS. Maria; Koioinagi —
ab Joanne aichiepiscopo,cum suis suirragaue.isWilleimo EPISTII. AdWillelmnmAngbieregem. 464
EI-IST. III — Ad Vitalein alibaicinliernacensem. 464
Anglorumrege Nornianiiiam gubernaiile, celebraium, Ailnniai.oin ires Lpislolasstipenores 465
^aniipGliristi1072,Alexandriil papx>,auno xi, Piiihppi I, —
Erisi IV AJ WariniilnabbalcmMeltensismonasleni
•Fraiicortimregis aiiuoxlii; 268 Sancli
. Caiioues.'.'. 269 Ainulli. Itcietil Uenedicium monacliuinsuum.
1. — L't episcopnschrismaet oleum hora competenii 463
-el eumduodecimsacerdolibuscousecret. 269 EPIST V —Warini abbalis ad JoannemFlscamnensem.
II. — Quodiolumcfirisuia^elbleuhiabarchidiacbnisre- SuierioriVI respoiideris. "' 46S
V EPIST — Joaiiiusabbalis Fiscamnensisad monaclms
riiovaaJuiiisil. '260 d\scoiosD Marlcn 475
JII.— Qua cura dislribuia decanis chrismaet bleum —
^debeant. EriST. V
269 balem lii iutiiiasKnoII JoaiinesabbasFiscamnensis nistiluil ab-
IV.— L'tqui missanicelebratomninocommuriicct.269 Itlangiacensi 471
• Y'. — Ut sacerdosjejunus,*»;- cumalba ac stola baptizet. AlTENDIX ADJOAN.VtM FISCA.MNENSE.M.
r .- "".--, . \". 269 .I'ra>hto JoaiinislloniiiiisDei. 478
VI. — Ut vialicumet aqua -benedictauttra oclo dies (.liroiiiconFiscafiiiiunse.': 48>
' -non ('ataloi.Mis abiiatumFi-camncnsiuiii. .485
serventur, el cbnsecrala: hqstiasiterum non conse- Hltbi\0 MAbttllU lU.I.SSIS LLLniLUS.
crerilur. 269
Vil, — Cohlirnianojcjunis a jejuuis cl tum ignc conle- LIISEKDE BKi.LOSAXONICO.
reiiria. 209 1'rologtisSasoinribeili 490

VIII. Ul prdines sacri post diein sabbati, vel tlie SAXONiCLMIti:i.LLM INCIIMT. . 491
Dorriniicamatic,jcjiiiiisa icjuuaiitibusconferantiir 2i',9 TUMELt.US MOiSAUIlS IIASSONIENSIS.

IX- Cl qualuor loinporiinie.saiiasit observatio.270 llKroitfAllA^NONILNSISMO.NASTERil: SS3

X. Quoddepositionedigiiisuiit,qiii furtim aut iiido ' CAPLT I. —'Dc Joainieviro iliiistriCjusquesorore liti-
liitead sacros ordmesprovehuntiir. 270 :lalia prinns Iiiridalhribus. ;, 583

XI. De lus qui coronasreiuiquunt; el ut ordtnandiad t'.Ai>;11.—-Deco.Miobii llasnonicnsisconsiructione,ejus-
episcopum lcria quinla veinant •-•-_—- ^io deriiquesacrbsancta dedicationc. 688

Xli. Cl inonacluvagr vel expulsi.itoniqtiersaiiciuno "ijtp. Iff, ~ Dcilliisiribus e.usdem ccEhobiifundaiori.
juales, ad nionastenasuarcdire 'compellatjhir. 27ii bus..;. . '- ' . SK9

5111. Necuraj pastprales Veiidauuirel emantur.270 CAP.IVr—Cdmhicmoratio rectorumhujtiislocl. 589

XiV. De niu nupitaruni,ne IU occullbliant,vel iny :-. CAP.V. — Qubd EtnciilrudiS lteKiriaeipetitio e umdem
locum CaroliCalvr muiiiiicaverit beiieflcio ' b9U
lcr,:conS2"guiiieos. 270 —

XV. U%clcncis uxoratis,ul ecclesiisuon minislrcul, CAP.VI. Ad tutandtiniidem ctEnobinriisnhiptumex
tiec fructuspercjiianl, et qualesesse debeaiitarchidiacoiii archivisCarbhCalvipnvilegium -/, .590
eldecaiii. . 27t) CAP.VII— Quod nleni locusoivina liiu religtone tlo-
XVI.^ Ct iiulliismorttiauxore' illam accipiat de qua roerit, seil paulatimadteiiiporausqUeItaldiiihisexti inar-
anie fuerai.liifaniaHis, . - 271 clnsitepueril.— ; '•"-. ':--.*• -,':::-,..-. 5_i\
XVII.— Nullus uxore Vclata siiperstite afiain ducat. CAP.VIII. De sexti lUhduintmarchisl temporibus, .
. . 271 ejusqiiedigns iiit-moruemonbus. "'•',, 592.
- XVIII.— Ne absentisviri uxor alteri nubat.priusquam. CAP.IX. ^-Qiioil supcr tiujus toci (restaqrationediviua
de viri tnorlecphipertuiiiliabcal. 271 adhionilussilrevel.ilionc. 5U.3
M.V.T- N-eclcriciiiipublicuuicrimrn lapsi sacris ordi- , CAP.X ^- Quol cunidciiilichnvpUrismtitlilicehiiaim-
«ibus facilercslitiianlur. .271 iieiraverii,scd admorutioiiis diviriaiiiniiieriiiirfucr.il' ;|i93
XX..—Ut episcoptis,ad lapsidepositionemvchire non.. \ CAP.XI.-^Qiiod iCliibe.|i.s3ticiaiiis,\el,tle7Vita,periCli-
potesl, vicanum miltat. 271 latus, diViua rursus visione super lioclbcO sti cuiiunoiie-
- : \.;; - \\ .
XXI.— Ut ante lioramvespcrtinam.in quadragesima- lacius. ".' — ,-. :; . 5!I4
non edatur. 272 CAP.XII. Detastro Ilasnbnienseajiiiiiorc Baldiiuio
XXII.— Ul sabbatiPascbajofBciumanle horamnonam igtiecrem:ito,sed ileutioa AVuillierico rea.'diiii:ato. 594
, non iiicbpetur. -.;. , -,.-;. ,272 ; CAP.XIII.-r. Qubd Wiiitliericiis,a pruprip:miliie iiile-
_ XXilf.—-De sanctorum feslivilatibus transfirondis. :femplus, liumanissiVieiius.exenipliSi ;:\ 5'Ja
272 —
IISP.XIV Quod llaldiiinussexliis hiarchisuscastrum
XXIV,— Ui geiieralebaptisma,hifi sabbato.lUa.rliteet li 'noniense iiivasn, mceiidibdeltvil, casirenses ejecit.
- -^ 95
Peutwx)stt'S,nonhat, 1'arvuli, quocunqtietempo-c (c-" "":•: .",-. :-:- ^„ W
07 OHDO KCRUM XfrM IN IIOG TOMO COMKSENTUR. 1528
Cu>.XV.— ue Ciiisdemloci c3noiiicisa pracfalomar- quodin puentia monacbusfactusest. - 1C89
(lnso callidabcmgnitdle comenlis, eoiumquestipendns CAI>. —
II. Quod adhucadolesccululus__ ad
' sanclumAu-
rcdemptis. — 596 domjrumpertenit. 10-50
CAP.k\ I. Quod, canonicistnde migranlibus,locus —
CAPHf. JrjdilioAdroaldi. 1031
idemmonasltcisascnplussilconventibus. o96 CAP.IV. — Quareaptiorem
CAP.X1.II. — Deloci Ilasnoniensism majoripleganlia rebal. - focumsanctusvir Dei qu;e- 1092
conslruclone no\aqne solomnilerlactadeditalioiie. 596 CAP.V:—Trajliiiode villade \Vorinhoud. 1095
CAPXVIII—DeboniEmemonajUotljudoabbate, lpsius- Cu>.Vf — Qu-lilercneiiielerium acquisivit. 1095
que gratissuna tiiorum piobitate. 538 Evempiarcbarlce^. Audomande ccij.neierio. 1095
RENALLUS MAGISTER SEDIS BARLINO- CAP. M I — 'IradilioWalbeili. 1014
CAP. M II. — 'IraditiodeHuntilfncurt.
NENSIS. CAPl\. — Quotlplunma signa, I cel nos lateant,1093 per
Vcrsus excerpli de IibroItenalli magistn BarcbiiibiiPn- eumlecit Domiiiiis 1096
sisGeruudensisde corporeCfirisii. 600 Ctp. X.—Qualitcr \ir Dei lentatns futi a diabolo in
MARIANUS SCOTTUS. specie mnlieris,et pei S.IIILIUIH Mdruniimtisitaius 1097
MARlANiSCO'ITI ( HROMCOW 62i CAP.XI —Quodi ilefndo postUigobertumccenobium
LAADULEUS SENWR LLERICUS MEDIQLA- suumcommisil. 1098
NENSIS. - —
Cvp.XII. De TransiluB.Berlmi. 1098
In Landulfi Iustoriam prolcgomenaLudovicLAnlonii LIBLR pnuiLSMm4cuLonoM ab eodemauctore coniriosi-
Muralom. 810 lus. .';:,. ... ; . 1097
LANDbf.FIHISTOUIAMEDIOLANENSIS. 818 —
CAPIJTI. De piscatoresanafo. 1097
AlPE\Dl\ADLiNDLLltjM. 931 —
CAP.If. Dequodamsacnlego. 1099
Citalogus aitliiepiscoporumMediolanensinm. 9b4 Cu>.lif —De quodainfiiguiio,nomineBeniamin.1100
Joinnis Petn Puncelli DisscrtatioutrtimsanclusAmbio- Cu>.IV. De quodampmnitente a unculis ferreis so-
sius clero SLOMediolanensipcruuserit ut urgmi uabeie lulo. —
1'02
semel posset. 970 CAPV. Pe quadampuella conlracta. HOi
SANCTUS CERALDUS SILVJE-MAJORIS PRI- nic^sinsliiuil. Ctp. VI.— QuodFndogisus,expulsismonacbis,c.un-
MUS ABRAS ET FUNDAIOIi. flOa
CAP. "WI. — De subjectionecanonicorumS. Audomaii
Vita S. Geiuldi auclore monachoauonjmo subapquali. iiuicccclcsia). 1103
1004 E>-emplarcharhrjS. Folquhiide eoilem. 1103
ObsPTvaliones i raviaj. 1005 C\i'. VIII. — De translalioiiesue velalioneS. AuJo-
lucipit Vua. 1024 nuri. 1101
M1A SANCTIADALARDI ABBATIS. 1016 CAPIK — QnalilercnrpusPalris noslri Bertini S. a
PrologusAuctoris. • 1016 rolgumopi.ino translalum esl. 1103
Vitaincipit. 1018 CAP.X — De divisioneregni Fraiicorum. 1106
Lir,rnpnmosMinACULOnovi. - • 1(64 CAI> —
Xf. Qua'ilerS. Folquinuscorpussancli Bertuu
Praefatioaucloris. 1065 sub terra rccondidil. 1106
CAPUT I. — Mirasepullurieejus mamfeslatio,per eum Ctp. XII. — Miraculumiu translsiioneS. Berlu.i la-
qui pedibns hajc.itpavimento. 1061 clum. ... 1101
CAPII. — De muliereconlracla, et pcr sanclimentiini —
CAP.Xflf. De quadam muliere festum.transfaiiouis
a Deocurala. 106,-i non colenle. 1108
CAP.III. — De mannuni mulieris curatione, meiilis —
CAP.XIV. De sanguino spicis ex mjnante. 1108
sancti confcssoriset iiiterccssionc. " 1066 LlBEH SECUNDUS MlRACOLOnCM. ..'11(18
C\r'. IV:,— Dc elevalionesarictiet succen^ionctempli Prafalib aucloris. 1108
et penculoregm. 1066 lncipiiintniiraciila. 1'09
CAP.V. — Quibussignis animatussit abbas Hichardus ItlH1IODElNVTMlONE rl FLE\ \ T10NE S IjFrTN'I ABBnlS,
ut levareisanrliimcorpns. 1068 quai farla esl annolncariialiouis D oiiuni JUo2, liotonc
a
CAP.YI. — De iriuloetsurdo anle sancli confessoris s e- 1142
pulcrumsaiiato. - 1069 abbaleSillmensi digesta.
EpislolaBoviiiisad Widotiem
CAP.VII.— De snrdo et mnlo, nianibnset pedibuset Remorumarcluepiscopuin. 1142
toio corpoiecontr.iclo,et supcr tumulurasanalo. 1070 Widoinsrescnplum. 11+2
CAP.VIII. —De Ambianensium lndignaiione, et niulict Botonisepisloh dedicaloriaad Widonem. 1145
s' rdi ruralione. J070 Narralioaucior.s. 1114
LIBEI» SE'CUNDI:SMUIACULOIUJM. : 1075 Sermornteslo ejusdemsancli. 1100
Piologus— auctoris. 1075 MI'A S. JOANMSBliVEllLACENSIS. 1161
CAPLT I. Causacur sancfus AdelarJusasporlalus sit CilUliiN DES MtlOUE. 1177
in riandium 1075 FOI CtliDlOPLsCL'1 ADLBl _.
CA".f) — De asportaiionesanctiin Flandn?m,etqnod \ ita S. Audoman. 1177
in aJ ei.tu ejus aperi.v suntforeseccIPMK. 1075 ViliS.OsH.ildi. ll!!"
CAP.III. — Deeo tjuod comes redudit ei omnia qu e EUSEBIUS BRUNO ANDLGAVENSIS EPISCO-
aVslulerat. 1074 PUS.
CAP.IV.— Deeoquod comitissa\oluit eum retuiere. 1199
1073 Notitiabistonca.
CAPV. — De co qnodper mediosvigdes sublatajsmit EPlSiOLAAD BERENRABfDM. 1201
smcta) ieliquia9. 1073 GEBUINUS LUGDUVENSIS ARCIIIEPISCO-
CAP.M. — De relatione sriimi, ct quod in reprajsen- PUS.
lanoneeius Sdnalusesl claudus. 1876 Nbtilialiislorica. :\ 1203'

CAP."\II. De reposilione sanclarumreliquiarum iu .EIMSTOLAAD RODULFUMTURONENSEM ABCHI-
scrinio.. ..- ... -1078 EPJSCOPUM. 1209
GERALDIABBATISCIHBrAde precibuspro rrainbns GALTfRCS MELDENSIS EPISCOPUS.
iUJScongregilioiiis et alns sibi con'ce(leiatistaciendis. Nolilialusloiica 1211
1078 EPISIOLA AD BABTHOLOM^ELM T URONENSf-M
\PPE>DIV ADS. GrnAiDun. 10S0 ARCHIEPISCOPUM. 1215
a
Conimenior.ilionesSyltse-Majorismonaclitsproaliiruni ALPUAhUS SALERNJTANUS ARCHIEPISCO-
ecclpsurunialunuiisl.eii solilp». 10S0 PUS.
rOLCARDUS COENOBIl SIIIIIVENSIS APUD Nolitiab slorica. 1215
AIREBAIES MONACIWS. CAltVINA. 1219
Nrliih liistorci. 1084 SERMOln evang. «Cumtransiret Jesus, elc. 1-67 i>
A1I'VS. UUUINI ABBATISSITHIVENSISIN MOItl- VII 4.ET PASSIOS. CHRIS'UMi. 1169
NIS. 1084 GUAII ERIUS CASINENSIS MONACBUS.
Ohieivationespra\i.e 1084 CARMINA.
Prolognsauctoris .. . . 1084 M I AS. Sl CUNDINI. s---—^-. W>
IncipitYila. 10fj9 YITA S. LLCU PAP,E. ^S^JL^ 13('l
CAPLIl. — In qiia[rowncia mlus est li Beitinus, et .
IliDE\K, JOAT.^E',1 IlOTOJiAGE^SEM.y^a [AV"^> 1511
FINIS TOMl CENTESLMiQMDRAGCSmi SEPTIMI. /^'f^sfyf*
E\ npis MIGNE,airjl^tit-iiiui)lipiiget,

Vous aimerez peut-être aussi