Vous êtes sur la page 1sur 347

RBHraCaNacRkkm<úCa

Cati sasna RBHmhakSRt


ruiqivs

raCrdæaPi)alkm<úCa
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati
bc©úb,nñkmμ
2009-2013

CMrujkMeNIn begáItkargar FanasmFm’ nigRbsiT§PaB


eq<aHeTAseRmceKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa
i
ii
iii
iv
sBaØaCati nig Tg;Cati énRBHraCaNacRkkm<úCa

sBaØaCati nig Tg;Cati énRBHraCaNacRkkm<úCa v


KMnUsbMRBÜjyuT§sa®sþctuekaN

karelIkkm<s;plitPaB nig kMENTRmg;dIFøI nig


BiBFi PavUbnIykmμvsi ½yksikmμ kare)assm¥atmIn

kMENTRmg; kMENTRmg;
Clpl éRBeQI

KMnUrbMRBÜjyuT§sa®sþctuekaN
snþiPaB sßirPaBneya)ay
snþisux nig sNþab;Fñab;sgÁm

karBRgwgvis½yÉkCn nig karbegáItkargar nigkar


karelIksÞÜyshRKas

karTak;TajTunvinieyaK FanalkçxNÐkargarl¥
karbnþsþar nig ksag karRKb;RKgFnFanTwk

FuntUc nig mFüm


karGPivDÆbec©kviTüa
ehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ nig RbB½n§Farasa®sþ

B½t’manKmnaKmn_

smahrNkmμkm<úCaenAkñúg karRbyuT§RbqaMgnwg kMENTRmg;c,ab; nig


tMbn; nig BiPBelak GMeBIBukrlYy RbB½n§yutþiFm’

enAkñúgkarGPivDÆ
PaBCaédKU
kMENTRmg; kMENTRmg;kgkmøaMg
karGPivDÆvis½y

karerobcMRbB½n§
suvtßiPaBsgÁm

EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013


rdæ)alsaFarN³
famBl

Rbdab;GavuF

RbesIr
brisßanm:aRkÚesdækic© nig hirBaØvtßú
EdlmanlkçN³GnueRKaH
karBRgwgKuNPaB karelIkkm<s;esva
vis½yGb;rM suxaPi)al

karGnuvtþeKalneya)ay karGnuvtþ
smPaBeynD½r eKalneya)ayCatiRbCaCn
vi
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

km<úCa ³ sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;²
B½t’manTUeTA ¬2008¦
2
épÞdIsrub³ Km 181 035
cMnYnraCFanI 1
cMnYnextþ 23
cMnYnRsúk 159
cMnYnxNÐ 8
cMnYnRkúg 26
cMnYnXMu 1 417
cMnYnsgáat; 204
cMnYnPUmi 14 073
qñaMsareBIBn§ mkra-FñÚ
rUbiyvtßú erol ¬`¦

sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013


1>00 kRmiténPaBRkIRk ¬2007¦
1>01 srubTUTaMgRbeTs °énRbCaCn 30/1 ¬2007¦ BMumantYelx 25/0 BMumantYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
1>02 PñMeBj ° énRbCaCn 0/8 ¬2007¦ BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
1>03 TIRbCMuCnepSgeTot ° énRbCaCn 21/9 ¬2007¦ BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
1>04 CnbT ° énRbCaCn 34/7 ¬2007¦ BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
RbCaCnrs;enAeRkamExSbnÞat;PaBRkIRk
1>05 ° énRbCaCn 18/0 ¬2007¦ BMumantYelx 13/0 BMumantYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
mðÚbGahar
2>00 bBaðaeynD½r
2>01 ®sþIkñúgkmøaMgBlkmμ ¬k>B¦ ³ vis½yksikmμ °én k>B srub 52/5 BMumantYelx 50/0 BMumantYelx BMmu antYelx 50/0
2>02 vis½y]sSahkmμ °én k>B srub 53/5 BMumantYelx 50/0 BMumantYelx BMmu antYelx 50/0
2>03 vis½yesvakmμ °én k>B srub 27/0 BMumantYelx 37/0 BMumantYelx BMmu antYelx 50/0
3>00 RbCaCn
3>01 srub ³ CMerOn ExmIna qñaM2008 lannak; 13/4 13/9 14/1 14/3 14/5 14/7
3>02 dg;sIuetRbCaCn kñúgmYyKm2 75 81 83 84 86 87
3>03 burseFobnwg®sþI ®sþI100nak; 94/7 94/8 95/0 95/1 95/3 95/4
3>04 Gayu 0-14 ° énRbCaCn 33/7 35/1 34/34 33/6 33/2 33/37
3>05 Gayu 15-64 ° énRbCaCn 62/04 61/09 61/82 62/47 62/86 62/62
3>06 Gayu 65qñaeM LIg ° énRbCaCn 4/27 3/8 3/84 3/88 3/94 4/01
3>07 CnbT ° énRbCaCn 80/5 BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx
3>08 TIRbCMuCn ° énRbCaCn 19/5 BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx BMmu antYelx

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² vii
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013


3>09 GRtakMeNInRbcaMqñaM ° 1/54 1/40 1/35 1/34 1/32 1/30
3>10 GRtabegáItkUnsrub ¬kñúg®sþImñak;¦ kMeNItrs; 3/11 3/04 2/97 2/91 2/85 2/80
3>11 GayukalmFümsgÇwmrs;BIkMeNIt ³ Rbús qñaM 60/5 60/65 61/35 62/04 62/73 63/43
®sþI qñaM 64/3 66/97 67/68 68/38 69/09 69/80

4>00 m:aRkÚesdækic©
4>01 pss éføefrqña2M 000 Ban;lanerol 28 668 28 692 30 126 31 941 34 029 36 235
4>02 pss éføefrqña2M 000 landuløar 7>061 6>917 7>268 7>725 8>184 8>704
4>03 GRtakMeNIn pss Bit ° 6/7 0/1 5/0 6/0 6/5 6/5
4>04 ksikmμ ° 5/7 5/4 4/0 3/2 3/4 3/2
4>05 ]sSahkmμ ° 4/0 -9/5 10/5 7/9 8/4 8/2
4>06 esvakmμ ° 9/0 2/3 3/3 7/3 7/4 7/4
4>07 pss sRmab;RbCaCnmñak;² Ban;erol 2>998 3>030 3>284 3>528 3>799 4>084
4>08 pss sRmab;RbCaCnmñak;² duløar 738 731 792 853 915 981
4>09 GtiprNa ¬karERbRbÜlmFümRbcaMqñaM¦ ° 19/7 -0/6 6/0 4/5 3/5 3/0
4>10 R)ak;erol eFobnwg duløar ¬mFümRbcaMqñaM¦ erol¼duløar 4 060 4>148 4>145 4>135 4>153 4>163
4>11 TunbRmúgbreTsdul cMnYnExnaMcUl 3/5 4/6 3/5 3/5 3/5 3/5
4>12 TunbRmúgbreTsdul landuløar 2 164 2>367 1>935 2>142 2>361 2>600
4>13 karvinieyaKpÞal;breTs landuløar 795 515 599 676 745 821
5>00 sareBIBn§
5>01 cMNUlfvikasrub °én pss 13/3 11/8 12/6 13/2 13/7 14/2
5>02 cMNayfvikasrub ° én pss 15/9 17/5 17/9 17/8 17/8 17/7
5>03 Gtierkcrnþ ° én pss 3/0 0/1 1/3 1/7 2/2 2/8

6>00 vis½yhirBaØvtßú
6>01 FnaKarBaNiC¢kmμnigFnaKarÉkeTs cMnYn 30 33 34 BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx
6>02 \NTanminTan;TUTat;sg Ban;lanerol 9 665 10 094 11 104 12 214 13 435 14 779
6>03 RKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßú cMnYn 18 20 BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx BMumantYelx
6>04 \NTanminTan;TUTat;sg Ban;lanerol 1 161 1 263 1 516 1 971 2 760 3 864
7>00 CMnYyGPivDÆn_pvÚø kar ¬rYmTaMgGgÁkareRkArdæaPi)al¦ ):an;sμan BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
7>01 srub landuløar 957/308 960/830 1 044/636 706/966 459/603 227/123
7>02 CMnYybec©keTs landuløar 222/401 241/302 221/238 118/096 78/043 32/778
7>03 CMnYyvinieyaK landuløar 594/282 584/483 693/570 516/456 328/494 177/443
7>04 CMnYyepSg²eTot landuløar 140/625 135/045 129/829 72/415 53/066 16/903

8>00 ksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT


8>01 épÞdIdMNaM Ban;ht 596 645 774 930 1 000 1 000

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² viii
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013


8>02 épÞdIeRsacRsB Ban;ht 1 120 1 145 1 170 1 195 1 220 1 245
8>03 épÞdIdaMduHRsÚv lanht 2/61 2/63 2/65 2/65 2/65 2/65
8>04 TinñplRsÚvkñúgmYyhikta etan 2/74 2/77 2/80 2/83 2/87 3/00
8>05 LÚt×ensaT Km2 415 415 415 415 415 415
8>06 kñúgenaH -- sRmab;shKmn_ensaT ° 56/4 56/4 56/4 56/4 56/4 56/4
8>07 RtIensaT)an ¬BIRKb;RbPB¦ etan 471 515 617 668 726 788
8>08 épÞdIRKbdNþb;edayéRBeQI °énépÞdI 59/00 57/59 57/99 58/39 58/79 59/19
8>09 éRBeQIdaMduHeLIgvij ¬srubépÞdItaMgBIqñaM1985¦ Ban;ht 10/81 18/92 73 73 73 73
8>10 kareRbIR)as;GussRmab;dut °RKÜsarsrub 73 67 61 59 56 54
8>11 kare)aHbegÁalRBMéRB Km 321 228 413 500 500 500
8>12 shKmn_éRBeQI shKmn_ 124 210 300 350 400 450

9>00 karGPivDÆCnbT
9>01 pøÚvfñl;Edl)ansþar ¬énRbEvgsrub 28 000Km¦ Km 24 140 25 658 26 658 27 658 28 658 29 658
9>02 karTTYl)anTwks¥at ¬CnbT¦ °énRbCaCn 40/49 41/99 43/49 44/99 46/49 47/69
9>03 karTTYl)anGnam½y ¬CnbT¦ °énRbCaCn 23/24 24/24 25/00 27/00 29/00 31/00

10>00 ]sSahkmμ
10>01 plitplkmμnþsal Ban;lanerol 15 281 12 870 14 812 15 769 16 242 16 729
10>02 kñgú enaH - ]sSahkmμsemøókbMBak; ³ plitpl Ban;lanerol 12 348 9 878 11 731 12 595 12 973 13 362
10>03 ³ kmøaMgBlkmμ nak; 329 892 335 000 340 000 350 000 370 000 400 000
10>04 ]sSahkmμFuntUcnigmFüm mUldæan 32 800 33 005 33 214 33 450 33 579 33 814
10>05 TunvinieyaKsrub Ban;duløar 165 932 166 676 168 409 169 699 171 206 171 288
10>06 plitpl Ban;lanerol 2 700 2 781 2 858 2 878 2 903 2 904
10>07 kmμkr nak; 96 883 96 362 98 034 98 731 99 634 99 684
10>08 kmμkr Ca®sþI nak; 43 803 44 053 44 108 44 373 44 643 44 918
10>09 shRKin Ca®sþI nak; 3 005 3 055 3 110 3 170 3 235 3 305

11>00 famBl
11>01 GKÁisnIEdlplit)an lan Kv:m 1 858/364 1 882/003 2 164/300 2 488/945 2 862/287 3 291/629
11>02 cMnYnRKÜsareRbIR)as;famBl RKÜsar 487 426 560 539 644 621 741 314 852 511 980 388
11>03 kareRbIR)as;famBlrbs;RbCaCnmñak;kñúg1qñaM Kv:m 139 135 153 174 197 224
11>04 RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬22 KV¦ Km 1 450 1 595 1 914 2 201 2 531 2 911
11>05 RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬115 KV¦ Km 323 353 353 476 547/5 547/5
11>06 RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬230 KV¦ Km 0 100 100 269 1 182 1 407

12>00 dwkCBa¢Ún
12>01 pøÚvCati nig pøÚvextþ ³ srub Km 11 494 11 494 11 618 11 618 11 618 11 618
12>02 kñúgenaH -- pøÚvekAs‘U Km 2 342 2 661 2 781 2 800 3 500 4 100

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² ix
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013


12>03 pøÚvEdk Km 650 650 650 650 650 650
12>04 kMBg;EpGnþrCati cMnYn 2 2 2 2 2 2
12>05 Gakasyandæan ³
k-GakasyandæanGnþrCati cMnYn 2 2 3 3 3 3
x- GakasyandæankñúgRsúk cMnYn 9 9 8 8 8 8

13>00 TUrKmnaKmn_
13>01 TUrsB½ÞEdlkMBugeRbIR)as; ¬cl½t nig Gcl½t¦ Ban;eRKÓg 4 143 6 447 7 100 7 700 8 300 8 900
13>02 GñkeRbIR)as;GiutT½rENt nak; 20 108 291 413 350 000 400 000 450 000 500 000
13>03 GRtaGñkeRbIR)as;éRbsNIy_ ° 0/36 0/38 0/40 0/42 0/44 0/46
13>04 GtifiCnmFümkñúgmYysßanIy cMnYn 161 445 163 932 140 968 125 256 111 286 101 147

14>00 eTscrN_
14>01 eTscrGnþrCati lannak; 2/125 2/162 2/276 2/447 2/691 3/010
14>02 eTscrCati lannak; 6/729 6/957 7/562 8/035 8/546 9/099
karsñak;enA ¬karsñak;enAtambnÞb;sNæaKar nig bnÞb; 32 858 37 191 40 910 44 183 47 276 50 112
14>03 pÞHsMNak;¦
14>04 kmøaMgBlkmμkñúgvis½yeTscrN_ nak; 300 000 305 000 315 000 317 000 320 000 330 000
14>05 cMNUlBivis½yeTscrN_ landuløar 1 595 1 617 1 682 1 766 1 872 2 022

15>00 B½t’mansaFarN³
GgÁPaBPñak;garB½t’man rdængi ÉkCn ¬sarB½tm’ an
15>01 GgÁPaB 543 551 556 561 566 571
TsSnavdæI CaPasaExμrnigbreTs¦
15>02 eragBum< kEnøg 133 134 135 135 136 136
15>03 cMnYnsßanIy_viTüúkñúgRsúk rdænigÉkCn ¬sßanIy
sßanIy_ 52 55 60 63 65 69
kNþal nigextþ¦
15>04 cMnYnsßanIy_TUrTsSn_kñúgRsúk ¬rdænigÉkCn¦ nig TUr- sßanIy_ 102 106 111 112 115 119
TsSn_ExSkab ¬sßanIy kNþalnigextþ¦

16>00 suxaPi)al
kñúg 1 000
16>01 GRtamrNPaBkumarGayueRkam1qñaM 66 ¬2006¦ BMmu antYelx 60 BMmu antYelx BMmu antYelx 55
kMeNItrs;
16>02 GRtamrNPaBkumarGayueRkam5qñaM
kñúg 1 000
82 ¬2006¦
BMmu antYelx 75 BMmu antYelx BMmu antYelx 70
kMeNItrs;
16>03 GRtamrNPaBmata
kñúg 100 000
461
BMmu antYelx 350 BMmu antYelx BMmu antYelx 300
kMeNItrs;
16>04 karsRmalkUnedaybuKlÁ ki suxaPi)alEdlmanCMnaj ° 58 65 70 75 80 85
16>05 karsRmalkUnedaybuKlÁ ki suxaPi)alEdlman
CMnaj enAmUldæansuxaPi)alsaFarN³ ° 39 45 50 55 60 65

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² x
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013


16>06 GRtaCM
gRW Kúncaj;søab; kñúgcMeNamRbCaCn
100000nak;
100 000
nak; 2/10 1/50 1/20 1/10 0/99 0/90

16>07 GRtaeRbv: aLg;CgM rW ebgRKb;sNæan


kñgú cMeNamRbCaCn 100 000nak;
100 000
nak; 617 593 564 544 523 502
16>08 hIuv¼eGds_ ³ GRtaeRbv:aLg;kñúgcMeNammnusSeBjv½y °¬15-49qñaM¦ 0/7 0/7 0/7 0/6 0/6 0/6
16>09 ®sþeI robkareRbIR)as;vFi sI a®sþBnüarkMeNItTMenIb ° 26 37 40 45 46 49
16>10 karTTYl)anTwks¥at ¬TIRbCMuCn¦ °énRbCaCn 51 53 54 55 57 60

17>00 Gb;rM 2008¼09 2009¼10 2010¼11 2011¼12 2012¼13 2013¼14


17>01 salabzmsikSa ¬fñak;TI 1-6¦ cMnYn 6 565 6 635 6 685 6 785 6 865 6 945
17>02 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 94/4 95/0 96/0 97/0 97/5 98/0
17>03 Rbus ° 94/8 95/0 95/5 96/0 96/5 97/0
17>04 RsI ° 94/0 95/0 96/0 97/0 98/0 99/0
17>05 GRtabBa©b;karsikSa fñak;TI6 ° 85/6 86/0 88/0 90/0 92/0 94/0
XMu1mansala XMu1 mansala XMu1 mansala
17>06 cMnYnénsalamFümsikSabzmPUmi cMnYn 1 451 1 521 1 600 eron 1 eron 1 eron 1
17>07 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 33/9 40/0 43/0 46/0 48/0 51/0
17>08 Rbus ° 32/0 38/0 41/0 43/0 46/0 49/0
17>09 RsI ° 35/0 42/0 45/0 48/0 51/0 54/0
17>10 GRtabBa©b;karsikSa fñak;TI9 ° 49/1 51/0 53/0 55/0 57/0 59/0
17>11 cMnYnGkçrCnsrubGayu 15-24qñaM ° 87/5 88/0 89/0 90/0 91/0 92/0

18>00 kmμviFIsm¥atmIn
18>01 CnrgeRKaHedaysar mInnigkaksMNl;CatipÞúHBI
nak; 271 243 212 191 172 155
s®gÁam RbcaMqñaM ¬søab;nigrbYs¦
18>02 srubépÞdIEdl)ane)assm¥at mInnigkaksMNl;
ht 47 650 52 918 58 292 63 772 69 363 75 065
CatipÞúHBIs®gÁam

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² xi
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

matika
GarmÖkfa >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> i

sBaØaCati nig Tg;Cati énRBHraCaNacRkkm<úCa >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> v

KMnUrbMRBÜjyuT§sa®sþctuekaNdMNak;kalTI2 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> vi

sUcnakresdækic©-sgÁmkic©sMxan;² >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> vii

matika >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> xii

bBa¢I tarag RbGb; nig ]bsm<½n§ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> xvi

1> CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 1


2> CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² enAkñúgkarGnuvtþþEpnkaryuTs § a®sþ
GPivDÆn_Cati 2006-2010 ¬pyGC 2006-2010¦ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 9
1> GPi)alkic©l¥ ³ sñÚlényuT§sa®sþþctuekaN >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 20
1>1 karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 21
1>2 kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 24
1>3 kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 27
1>4 kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 32
2> brisßanRKbdNþb;sRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþTaMgmUl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 34
2>1 suxsnþiPaB sßirPaBneya)ay nigsNþab;Fñab;sgÁm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 34
2>2 smahrNkmμkm<úCaenAkñúgtMbn;nigBiPBelak >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 38
2>3 brisßanm:aRkÚesdækic©nighirBaØvtßúEdlmanlkçN³GnueRKaH >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 39
2>4 PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 49
3> karelIksÞÜyvis½yksikmμ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 53
3>1 karelIkkm<s;plitPaBnigBiBiFPavUbnIykmμksikmμ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 53
3>2 kMENTRmg;dIFøInigkare)assm¥atmIn >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 58
3>3 kMENTRmg;Clpl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 64

xii
matika
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

3>4 kMENTRmg;éRBeQI >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 65


4> karbnþsþarnigksagehdæarcnasm<½n§rUbvnþ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 73
4>1 karbnþsþarnigksag ehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 74
4>2 karRKb;RKg FnFanTwknigRbB½n§Farasa®sþ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 83
4>3 karGPivDÆ vis½yfamBlnigbNþajGKÁisnI >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 87
4>4 karGPivDÆ bec©kviTüaB½t’mannigTUrKmnaKmn_ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 89
5> kaGPivDÆEpñkÉkCnnigkargar >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 90
5>1 karBRgwgvis½yÉkCn nigkarTak;TajkarvinieyaK >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 91
5>2 karbegáItkargar nigkarFanalkçxNÐkargarl¥RbesIrCUnkmμkrnignieyaCit >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 99
5>3 karelIksÞÜyshRKasFuntUcnigmFüm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 101
5>4 karerobcMRbB½n§suvtßiPaBsgÁm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 102
6> karksagsmtßPaBnigkarGPivDÆFnFanmnusS >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 105
6>1 karBRgwgKuNPaBvis½yGb;rM >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 105
6>2 karelIkkm<s;esvasuxaPi)al >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 112
6>3 karGnuvtþeKalneya)ayeynD½r >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 130
6>4 karGnuvtþeKalneya)ayRbCaCn >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 135
3> CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 >>>> 138
1> sßanPaBesdækic© naeBlcab;epþIm pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 138
2> karRKb;RKgm:aRkÚesdækic© qñaM2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 145
3> TsSnvis½yesdækic© qñaM2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 156
4> karvinieyaKmUlFnEdlcaM)ac; edIm,IseRmc)annUvkMeNIn pss Edl)aneRKagTuk >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 160
5> cMNUlnigcMNayfvika ³ qñaM2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 163
4> CMBUkTI4 ³ eKalneya)ay nig skmμPaB GaTiPaB ³ 2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>> 167
1> GPi)alkic©l¥ ³ sñÚlényuT§sa®sþþctuekaN >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 175

matika xiii
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

1>1 karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 175


1>2 kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 179
1>3 kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 182
1>4 kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 185
2> brisßanRKbdNþb;sRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþTaMgmUl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 186
2>1 snþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nigsNþab;Fñab;sgÁm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 187
2>2 smahrNkmμkm<úCaenAkñúgtMbn;nigBiPBelak >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 191
2>3 brisßanm:aRkÚesdækic©nighirBaØvtßúEdlmanlkçN³GnueRKaH >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 193
2>4 PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 195
3> karelIksÞÜyvis½yksikmμ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 203
3>1 karelIkkm<s;plitPaBnigBiBiFPavUbnIykmμksikmμ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 204
3>2 kMENTRmg;dIFøI nig kare)assm¥atmIn >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 209
3>3 kMENTRmg;Clpl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 216
3>4 kMENTRmg;éRBeQI >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 219
4> karbnþsþarnigksagehdæarcnasm<½n§rUbvnþ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 230
4>1 karbnþsþarnigksagehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 230
4>2 karRKb;RKgFnFanTwknigRbB½n§Farasa®sþ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 239
4>3 karGPivDÆvis½yfamBl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 247
4>4 karGPivDÆbec©kviTüaB½t’manKmnaKmn_ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 252
5> karGPivDÆvis½yÉkCnnigkargar >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 256
5>1 karBRgwgvis½yÉkCnnigkarTak;TajkarvinieyaK >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 256
5>2 karbegáItkargarnigkarFanalkçxNÐkargarl¥RbesIr >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 261
5>3 karelIksÞÜyshRKasFuntUcnigmFüm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 265
5>4 karerobcMRbB½n§suvtßiPaBsgÁm >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 269

matika xiv
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

6> karksagsmtßPaB nig karGPivDÆFnFanmnusS >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 276


6>1 karBRgwgKuNPaBvis½yGb;rM >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 276
6>2 karelIkkm<s;esvasuxaPi)al >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 285
6>3 karGnuvtþeKalneya)aysmPaBeynD½r >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 293
6>4 karGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCn >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 301
5> CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay >>>>>>>>>>> 304
5>1 tRmÚvkarFnFansRmab;vinieyaKsaFarN³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 304
5>2 RbPBFnFanEdlGacman sRmab;hirBaØb,TancMNayvinieyaKsaFarN³ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 309
5>3 karkMNt;cMNay ³ cMNayvinieyaKsaFarN³ nig hirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_ >>>>> 311
6> CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nig sUcnakr-cMNucedAsMxan;² 316
7> CMBUkTI7 ³ esckIþsnñidæan >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 323

matika xv
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

bBa¢I tarag RbGb; nig ]bsm<½n§


bBa¢Itarag
taragTI1 ³ sUcnakrm:aRkÚesdækic© 2003-2008 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 40
taragTI2 ³ vDÆnPaBkñúgkargarGPivDÆn_CnbT>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 72
taragTI3 ³ karGPivDÆkñúgvis½yGb;rM 2005¼06-2008¼09 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 107
taragTI4 ³ sUcnakrsMxan;² énkmμviFIsuxPaBbnþBUC mata-Tark nigkumar >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 114
taragTI5 ³ sUcnakrsMxan;² énkmμviFICMgWqøg >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 122
taragTI6 ³ karGPivDÆehdæarcnasm<n§½ vis½ysuxaPi)al >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 125
taragTI7 ³ sUcnakrsñÚlsRmab;hirBaØb,Tanvis½ysuxaPi)al¬KitRtwmExqñÚ 2008¦ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 125
taragTI8 ³ sUcnakrm:aRkÚesdækic© 1994 1999 2001-2008 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 141
taragTI9 ³ karBüakrN_sUcnakrm:aRkÚesdækic©sMxan;² ³ 2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 157
taragTI10 ³ plitplkñúgRsúksrubBit ¬éføefrqñaM2000¦GRtakMeNInénskmμPaBesdækic©qñaM ³
2008-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 159
taragTI11 ³ karvieyaKcaM)ac; edIm,IseRmc)ankMeNInplitplsrubkñúgRsúkEdl)aneRKagTuk nig
FnFanEdlGacman sRmab;eFVIhirBaØRbTandl;karvieyaKcaM)ac; qñaM 2009-2013 >>>>>>> 161
taragTI12 ³ vinieyaKmUlFn EdlRtÚvkartamvis½ynImYy² edIm,IseRmc)annUveKaledAénkMeNInpss >> 162
taragTI13 ³ cMNaymUlFn nigcMNaycrnþ ³ 2008-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 164
taragTI14 ³ cMNayfvikacrnþ Edl)anesñIeLIg sRmab;RksYg-sßab½nnImYy² 2008-2013 >>>>>>>>>> 165
taragTI15 ³ sUcnakrsMxan;²rbs;vis½yksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 209
taragTI16 ³ sUcnakrsMxan;² rbs;RksYgGPivDÆn_CnbT>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 229
taragTI17 ³ sUcnakrsMxan;² énRksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 251
taragTI18 ³ cMNucedAsRmab;BRgIkvis½yTUrKmnaKmn_ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 254
taragTI19 ³ sUcnakrrbs;RksYgB½t’man >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 255
taragTI20 ³ sUcnakrsMxan;² énvis½yBaNiC¢kmμ >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 258
taragTI21 ³ sUcnakr nigcMNucedAeRCIserIssMxan;² kñúgvis½yGb;rM yuvCn nig kILa >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 284
taragTI22 ³ sUcnakrsMxan;² ¬Fatuecj nig lT§pl¦ nigcMNucedArbs;vis½ysuxaPi)al >>>>>>>>>>>>>>>>>> 292
taragTI23 ³ sUcnakrnigcMNucedAeynD½r >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 300

bBa¢Itarag RbGb; nig ]bsm<½n§ xvi


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI24 ³ vinieyaKmUlFncaM)ac; edIm,IseRmc)annUvcMNucedAkMeNInesdækic© nig RbPBFnFanEdlGac


man sRmab;kareFVIhirBaØb,Tan vinieyaKsaFarN³ sRmab;qñaM 2009-2013 >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 306
taragTI25 ³ cMNucedAénkarekorKrFnFan sRmab;karvinieyaKrbs;vis½ysaFarN³ qñaM2009-2013 >> 308
taragTI26 ³ viPaCn_rbs;pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 tamvis½y >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 314
taragTI27 ³ eKaledACati nig sUcnakrsMxan;²rbs;pyGC 2006-2010 ¬cMNucedA¦>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 320
RbGb;
RbGb;TI1 ³ smiT§plsMxan;² nig bBaðaRbQm kñúgkarkat;bnßyPaBRkIRk >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 13
RbGb;TI2 ³ kartRmwmtRmg; kareRbIR)as; nig KNenyüPaB nUvFnFanrbs;édKUGPivDÆn_eRkARbeTs > 52
RbGb;TI3 ³ GaTiPaBx<s;bMputrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KWbnþkat;bnßyPaBRkIRk nig GaTiPaBedIm,Ikat;
bnßyplb:HBal;CaGviC¢manénvibtþihirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©sklelak >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 169
]bsm<½n§
]bsm<½n§TI1 ³ BakübMRBÜj >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 325
]bsm<½n§TI2 ³ eKhTMB½rrbs; RksYg nig sßab½n rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa >>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>> 326

bBa¢Itarag RbGb; nig ]bsm<½nÐ xvii


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI1
esckþIepþIm
1> raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugdMeNIrkarRbkbedayeCaKC½y tamry³kic©xitxMRbwgERbgrYmKña
kñúgkarsþarRbeTseLIgvij [egIbputBIsßanPaBmYy énvinaskmμesÞIrEtTaMgRsúg Edl)anekItmanmk
elIFnFanTaMgGs;rbs;RbCaCatiTaMgmUl rYmman FnFanmnusS sßab½nesdækic© sßab½nGb;rM nigsßab½n
sgÁmkic© RBmTaMg ehdæarcnasm<½n§rUbvnþnana . enAelImUldæanénkarpSHpSaCati enAkñúgcMeNamPaKI
CemøaHTaMgLay na snñsi TI snþPi aBTIRkúg):arIs kñgú Extula qña1M 991 kare)aHeqñateRCIserIstMNagra®sþ
elIkTI1 RtÚv)anerobcMeLIg kñúgqñaM1993 Edl)annaMeTAdl; karGnum½t rdæFmμnuBaØfμI nig karbegáIt
eLIgnUv raCrdæaPi)alkm<úCa . cab;taMgBIeBlenaHmk GaTiPaBcm,gbMputrbs; raCrdæaPi)al KWRtÚvxitxM
RbwgERbgy:agxøagM kñgú karCMrju [manvDÆnPaBsgÁm-esdækci ©ya: gqab;rh½s sMedA rMedaHRbCaCnRkxSt;
[rYcputBIPaBRkIRk nig dwknaMRbCaCatiTaMgmUl [sßti elImaK’amYyénkMeNInesdækci ©RbkbedaycIrPaB .
2> karbegIáteLIgnUv raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgqñaM1993 )annaMeTAdl; karbBa©b;nUvkarh‘¿uB½T§esdækic©
Edl)andak;mkelI km<úCa enAkñúgqñaM1979 ehIy)aneFVI[mankarhUrcUlnUv karvinieyaKpÞal;BIbreTs
nig CMnYyGPivDÆn_pøÚvkar sRmab;karsþaresdækic©eLIgvij . edIm,Icab;epþImdMeNIrkarsþarnigksageLIg
vijnUv ehdæarcnasm<½n§sgÁm ehdæarcnasm<½n§rUbvnþ nigehdæarcnasm<½n§sßab½n raCrdæaPi)al )anelIk
eLIgnUv ckçvú si y½ ry³eBlEvgrbs;xnÜø sRmab;eBlGnaKt enAkñgú kmμviFICatinItism,TanigGPivDÆn_km<Cú a
EdlRtÚv)anGnum½t kñúgqñaM1994 . edayEp¥kelIckçúvis½yenH EpnkarGPivDÆn_esdækic©-sgÁmkic© 5qñaM
elIkTI1 RtÚv)anerobcMeLIg edaykMNt;nvU eKaledAc,as;las; EdlRtÚveFV[I seRmc)an naqña2M 000 .
EpnkarenH epþatelI kMeNInm:aRkÚesdækic© karGPivDÆsgÁmkic© nigkarkat;bnßyPaBRkIRk . kñgú eBlCa
mYyKñaenaHEdr kmμvFi vI inei yaKsaFarN³ rMkli 3qñaM ¬kvs ¦RtÚv)anerobcMbegátI eLIg sRmab;dMNak;kal
qña1M 996-1998 edIm,I[ FnFankñgú Rsúk nig FnFan)anmkBIkci ©shRbtibtþki arGPivDÆn_eRkARbeTs
GacRtÚv)anykeTAeRbIR)as; eTAtamvis½yGaTiPaBnana . cab;taMgBIeBlenaHmk kvs RtÚv)aneFVI
bc©úb,nñkmμ Caerogral;qñaM . enAkñgú cenøaHqña1M 993-1998 km<Cú a )ansßitenAkñgú sßanPaBmYy Edlman
snþPi aBpg nig s®gÁampg .

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 1
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

3> bnÞab;BI kare)aHeqñat eRCIserIstMNagra®sþ elIkTI2 kñúgqñaM1998 raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;


nItikalTI2énrdæsPa )ancUlkan;tMENg kñúgExvicäika qñaM1998 . {neya)ayQñH-QñH} rbs; semþc
naykrdæm®nþI h‘un Esn )annaMeTAdl;karrMlayecalnUvGgÁkar cat;taMgneya)aynigeyaFa rbs;
ExμrRkhm nig kareFVIsmahrNkmμkgkmøagM ExμrRkhm cUlmkkñgú sgÁmCati kñgú qñaM1999 . raCrdæaPi)al
seRmc)annUvsmiT§plCaeRcIn tamry³ karGnuvtþ yuT§sa®sþRtIekaN EdlRtÚv)anesñIeLIgeday
semþcnaykrdæm®nþI h‘un Esn . yuT§sa®sþRtIekaN )anepþatelI ¬1¦ karFana[man snþiPaB
sßirPaB nig snþisux ¬2¦ kareFVIsmahrNkmμkm<úCaenAkñúgtMbn; nigkareFVI[manTMnak;TMngeLIgvij
CamYynwgshKmn_GnþrCati nig ¬3¦ karCMrujkarGPivDÆesdækic©nigsgÁmkic© . eCaKC½yénkarGnuvtþ
yuTs§ a®sþenH )anERbkøaykm<Cú a BIRbeTsmYy EdlFøab;man Gsßri PaB s®gÁam CemøaHépÞkñúg nigPaB
Gn;fy [køayeTACa cMNuckNþalmYyén snþiPaBd¾rwgmaM snþisux nig sNþab;Fñab;sgÁm kareKarB
lT§Ri bCaFibetyü kareKarBsiTni§ gi PaBéføfrÚñ rbs;mnusS kic©shRbtibtiþkar nigkic©GPivDÆn_edayman
karcUlrYm . eTIbEtcab;taMgBI qña1M 999 mkb:eu NÑaH EdlRbCaCnkm<Cú a)anTTYly:ageBjeljnUv
briyakasmYy Edlman snþiPaB sißrPaBneya)ay c,ab;nigsNþab;Fñab; lT§iRbCaFibetyü kareKarB
siTmi§ nusS nig sirß PaBesdækic© . sirß PaBneya)aybc©bú ,nñ RtÚv)anFananigBRgwg tamry³ kic©xitxMRbwgERbg
RbkbedaysμartIykcitTþ ku dak;rbs;raCrdæaPi)al bnÞab;BI)anqøgkat;n; vU vibtþCi aeRcIn Edl)anekItmaneLIg
Gs;CaeRcIn TsvtSr_knøgmk . sßanPaBfμIenH )aneFIV[ raCrdæaPi)alkm<úCa Gace)aHCMhaneTAmux enAkñgú
karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;nanarbs;xnÜø elIRKb;vsi y½ edIm,IksageLIgvijnUv smtßPaBsßab½n BRgwgehdæa-
rcnasm<n½ §sgÁm-esdækci © nig begátI eLIgnUvbriyakasGMeNayplmYy sMedATak;Tajkarvinei yaK BI
RbPBkñúgnigeRkARbeTs kñúgTisedAeFIV[seRmc)annUv kMeNInesdækic©nigkarkat;bnßyPaBRkIRk.
4> nacugdMNak;kalén EpnkarGPivDÆn_esdækic©-sgÁmkic© elIkTI1 1996-2000 EpnkarGPivDÆn_
esdækci -© sgÁmkic© elIkTI2 2001-2005 RtÚv)anerobcMeLIg edayepþatelI kMeNInesdækci © nigkarkat;
bnßyPaBRkIRk . bBaðaRbQmcm,gbMput sRmab;raCrdæaPi)al KWkarGPivDÆvis½yÉkCn EdlCak,al
m:asunI énkMeNInesdækci © edIm,IseRmc)annUv karkat;bnßyPaBRkIRk nig karelIkkm<sC; vI PaBrs;enA
nigKuNPaBCIvti rbs;RbCaCnkm<Cú a EdlkMBgu mankarekIneLIgy:agqab;rh½s . raCrdæaPi)al cat;Tku
PaBRkIRk faCa karx¢Hx¢aynUvFnFanesdækci d© m¾ antémø EdlminRtwmEtminGacTTYlyk)an kñgú Epñk
sIlFm’ b:eu NÑaHeT b:Eu nþ EfmTaMgGaceFV[I man karEbk)ak;kgúñ sgÁm nig Gsßri PaB . bnÞab;BIkarerobcM
EpnkarGPivDÆn_ esdækci ©-sgÁmkic© elIkTI2 Rkbx½NeÐ Kalneya)ayGPivDÆn_sMxan;²BIr RtÚv)anerobcM

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 2
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

begáIteLIg . TI1 bnÞab;BI snñisITkMBUlCaRbvtþisa®sþ rbs; GgÁkarshRbCaCati kñúgqñaM2000 Edl


)anRbkasecjnUveKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_ EdlRbeTsCasmaCikTaMgGs;; RtÚvseRmc[)an enA
qñaM2015 . km<úCa )anerobcMnUveKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_ pÞal;rbs;xøÜn EdlmaneQμaHfa eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a EdlepþatelI karkat;bnßyPaBRkIRknigkarGPivDÆmnusS . TI2 raCrdæaPi)al
)anerobcMnigGnum½telI yuT§sa®sþCatikat;bnßyPaBRkIRk enAExFñÚ qña2M 002 tamry³ dMeNIrkarEdlman
karBieRKaHeyabl;y:agTUlMTUlay .
5> bnÞab;BI kare)aHeqñateRCIserIstMNagra®sþ elIkTI3 naéf¶T2I 7 Exkkþda qña2M 003 raCrdæaPi)al
fμEI dl)anCab;eqñat )anpSBVpSaynUv yuT§sa®sþctuekaN EdlCayuTs§ a®sþbnþBI yuT§sa®sþRtIekaN rbs;
raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab; nItikalTI2 énrdæsPa . yuT§sa®sþenH kMNt;nUvrebobvar³eKalneya)ay
esdækic©énkmμviFIneya)ay rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI3 énrdæsPa ¬2003-2008¦.
yuT§sa®sþctuekaN viPaKpSMbBa©ÚlKñanUvsmasFatusMxan;²rbs; eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a
EpnkarGPivDÆn_esdækic©-sgÁmkic© elIkTI2 2001-2005 yuT§sa®sþCatikat;bnßyPaBRkIRk rYmTaMg
eKalneya)ay yuT§sa®sþ Epnkar nigkmμviFIkMENTRmg; sMxan;²CaeRcInepSgeTot EdlRtÚv)anerobcM
eLIg tamry³ karBieRKaHeyabl;d¾TUlMTUlay CamYyGñkmancMENkBak;B½n§ CatinigGnþrCati . TisedA
cm,grbs; yuT§sa®sþctuekaN edIm,IkMeNIn kargar smFm’ nig RbsiT§PaB KWsMedACMrujkMeNInesdækic©
begáItkargardl;Blkrkm<úCa Fana[mansmFm’nigyutþiFm’sgÁm RBmTaMg edIm,IeFVI[RbesIreLIgnUv
RbsiT§PaBrbs;vis½ysaFarN³ tamry³ karGnuvtþ EpnkarskmμPaBGPi)alkic© nigkMENTRmg;nana
EdlmanlkçN³RbTak;RkLaKña nig mansgÁtiPaBenA RKb;kRmit nig RKb:vis½y .
6> EpnkarGPivDÆn_Cati 5qñaM elIkTI3 sRmab;dMNak;kalqñaM 2006-2010 RtÚv)anerobcMeLIg
CaÉksar eKalneya)ayCati EtmYyKt; EdlRKbdNþb;elIRKb;vis½y sRmab;eFVICa Éksareyagnig
tRmg;Tis dl;kareFVI[seRmc)annUv eKaledA cMNucedA nigskmμPaB TaMgLay sRmab;ry³eBl
R)aMqñaM xagmux . EpnkarR)aMqñaM fμIenH maneQμaHfa EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010
¬pyGC 2006-2010¦ RtÚv)anerobcMeLIg eTAtamTRmg;rbs; yuT§sa®sþctuekaN . raCrdæaPi)al
)anRbkan;yknUv PaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaMy:ageBjelj enAkñúgdMeNIrkarerobcM pyGC 2006
-2010 edayFana[man karcUlrYmnigkarBieRKaHeyabl; CamYyGñkmancMENkBak;B½n§TaMgGs; .
7> edayRbkan;xa¢ b;nvU CMhr\tgaker kñgú karGnuvtþyuT§sa®sþctuekaN raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;
nItikalTI3 énrdæsPa )anbgá[manbriyakasGMeNaypl niglkçxNÐcaM)ac;nana EdlGaceFVI[
CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 3
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

km<úCa e)aHCMhaneq<aHeTAmux edaymankþIsgÇwmnigPaBeCOCak;eRcInCagmun enAelImaKa’énkarbnþeFVI


kMENTRmg;nigkarGPivDÆ . raCrdæaPi)al )anRbkan;x¢ab;nUveKalkarN_samKÁIPaBCati edIm,IrYbrYmBYt
édKñarvagRbCaCnkm<Cú aTaMgGs; TaMgkñgú nigeRkARbeTs BIRKb;mCÄdæannigninañ karneya)ay eRkam)avcna
:Cati sasna RBHmhakSRt : sMedAksagnigkarBarCati nig smiT§plsgÁm RBmCamYyKña nwgkarFana
[man ÉkraCPaBCati bUrNPaBTwkdI GFibtIPaBCati snþiPaB lT§iRbCaFibetyü nig vDÆnPaB .
8> bnÞab;BkI are)aHeqñateRCIserIstMNagra®sþ Edl)anRbRBwtþeTA enAéf¶TI27 Exkkáda qñaM2008
raCrdæaPi)alkm<Cú a )anRbkasecjnUv yuTs§ a®sþctuekaN dMNak;kalTI2 Carebobvar³eKalneya)ay
sgÁm-esdækic©énkmμviFIneya)ay rbs;xøÜn sRmab; nItikalTI4 énrdæsPa ¬2008-2013¦. kmμviFI
eKalneya)ay enH RtÚv)anpSBVpSay edayKNbkSRbCaCn dl;RbCaCnTaMgGs; sRmab;karBicarNa
rbs;BYkeK enAmuneBle)aHeqñat . RbCaCnkm<úCa PaKeRcInelIslb;BIRKb;mCÄdæan )anbgðajkarKaMRT
CafμImþgeTotcMeBaHKNbküRbCaCn enAkñúgkardwknaMRbeTsCati sMedAeq<aHeTArkkarGPivDÆ nig kareFVI
kMENTRmg;nana enAkñúgRKb;vis½y . semþcGKÁmhaesnabtIeteCa h‘un Esn naykrdæm®nIþ énRBHraCa-
NacRkkm<úCa )anRbkasnUvyuT§sa®sþenH enAkñúgkic©RbCMuelIkdMbUgrbs; KN³rdæm®nþI énraCrdæaPi)al fμI
ehIy )anKUsbBa¢ak;fa kmμviFIneya)ay rbs; raCrdæaPi)al sRmab; nItikalTI4 énrdæsPa RtÚv)an
tak;EtgeLIgnigGnumt½ edayEp¥k elIkarvaytémølT§plkargar EdlRtÚv)anGnuvtþenAkñúgnItikalTI3
elIqnÞ³nigbMNgR)afñarbs;RbCaCn elIbrikarN_Catingi GnþrCati RBmTaMg elIGaTiPavUbnIykmμGaTiPaB
TaMgLay sRmab;vis½yKnøwHnana . enAkñúg»kasenaH yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 RtÚv)an
bgðaj[eXIjfa CaÉksarmYyEdlRtÚv)anerobcMeLIgeday kareFVIbc©úb,nñkmμ karsRmitsRmaMg nig
karsRmÜcbEnßm nUveKalneya)ayTaMgLayEdl)ankMNt;enAkñúg yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI1
sMedArMelc[ ecjCa kBa©b;GaTiPaBenAtambNþavis½yKnøwH EdlmanlkçN³ CaRbB½n§ sIucgVak;RbTak;
RkLaKña nig eyagKñaeTAvijeTAmk . yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 elIkeLIgCalm¥itnUveKal-
neya)ayCaGaTiPaB sRmab;karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;nanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sMedAelIkkm<s;
smtßPaBsßab½n BRgwgehdæarcnasm<n½ s§ gÁm-esdækic© nig begáItbriyakasGMeNayplsRmab;Tak;Taj
karvinieyaKBIRbPBkñúgnigeRkARbeTs kñúgTisedA begáItkalanuvtþPaBkargarsRmab;RbCaCnkm<úCa kat;
bnßyPaBRkIRk nig GPivDÆvis½ysMxan;²rbs;esdækic©Cati . TnÞwmnwgenH semþcnaykrdæm®nþI )anKUs
bBa¢ak;fa {raCrdæaPi)al k¾TTYlsÁal;nUvPaBcaM)ac; énkarFanasgÁtiPaBén zananuRkm tYnaTI xøwmsar
nig lMdab;lMedayénkarGnuvtþrvag yuT§sa®sþctuekaN CamYynwg EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati k¾dUcCa
CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 4
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

mYynwg yuT§sa®sþGPivDÆn_tamvis½y RBmTaMgCamYynwgÉksar EdlmanlkçN³Ca Epnkar eKal-


neya)ay nig kmμviFIvni ei yaK nig fvikaCati . RbkarenH tRmÚv[raCrdæaPi)al BinitüeLIgviBaJnvU sgÁtPi aB
énGaNtþikalrbs; EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati CamYynwg kmμviFIneya)ayrbs;raCrdæaPi)al Edlman
yuT§sa®sþctuekaN Carebobvar³eKalneya)aysgÁm-esdækci © } 1. edIm,IFanasgÁtPi aBénzanuRkmenH
semþcnaykrdæm®nþI )ansgát;F¶n;fa {yuT§sa®sþenH nwgRtÚvGnuvtþtamry³ EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2.
semþcnaykrdæm®nþI )anvaytémøCarYmfa karGnuvtþRbkbedayeCaKC½ynUveKalneya)ayGaTiPaBTaMgenH
TamTar[mankic©xitxMRbwgERbgrYmKña RbkbedaykarebþCJacitþx<s; BIsMNak;RksYg-sßab½nnana rbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa enAkñúgGaNtþirbs;xøÜn sRmab;nItikalTI4 én rdæsPa ¬2008 dl; 2013¦.
9> vibtþihirBaØvtßúBiPBelak nig dMeNIrFøak;cuHénesdækic©BiPBelak EdlkMBugbnþekItman nig Edl
)anbgákliyuK enAkñúgTIpSarhirBaØvtßúBiPBelak )anbNþal[mankarFøak;cuHnUvtRmÚvkar elIkarnaMecj
TMnijrbs;km<úCa ehIy )anbegáInhaniP½yEpñkhirBaØvtßú nig m:aRkÚesdækic© . ktþaeRkARbeTsTaMgenH
)annaMmkdl;km<úCa nUvbBaðaRbQmfμI² Edlmin)anrMBwgTukCamun . raCrdæaPi)al )annigkMBugerobcMCa
RbB½n§ nig CalMdab;lMeday nUvviFankarCaeRcIn edIm,Ibn§rÚ bnßy\T§Bi lGviCm¢ anén vibtþhi ri BaØvtßGú nþrCati
nigdMeNIrFøak;cHu énesdækci ©BPi Belak mkelIRbB½ne§ sdækci ©ngi hirBaØvtßrú bs;km<Cú a RBmTaMg edIm,IkarBar
nUvsmiT§plEdleyIgseRmc)anedaylM)ak knøgmk . karERbRbÜlénsßanPaBeRkARbeTsTaMgenH KW
Caehtupld¾caM)ac;myY EdltRmÚv[RKb;RksYg-sßab½n Binti üemIleLIgvijnUvEpnkarnanarbs;xnÜø edIm,I
GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBén yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 sRmab;nItikalTI4 én rdæsPa .
pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RtÚverobcMeLIg edIm,IseRmceKaledAcm,gBIr . eKaledATI1 KW
edIm,IbnSIúGaNtþikalrbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 CamYyGaNtiþrbs; raCrdæaPi)al
sRmab; nItikalTI4 énrdæsPa sMedAFanafa skmμPaBEdl)aneRKagTukTaMgLayrbs;; RksYg-sßab½n
TaMgGs; RtÚv)anerobcMeLIg edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBTaMgLayrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a Edl
RtÚv)ankMNt;enAkñúg yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 . eKaledATI2 KW edIm,IFanafa kargarEdl
RtÚvelIkeLIg edayRksYg-sßab½nBak;B½n§ edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBTaMgenH RtÚv)anerobcM
edaymankarKitKUrdl; plb:HBal;énkarFøak;cHu énesdækic©BiPBelak EdlGacmanmkelIesdækic©km<Cú a .

1
yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 - kzaxNÐT1I 5 - TMB½rTI17
2
yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 - kzaxNÐTI111 - TMB½rTI71

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 5
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

10> edIm,IerobcM pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 viFIsa®sþénkareFVIEpnkar RtÚv)anEklm¥bEnßm


eTot . dUc)anKUsbBa¢ak;BIxagedImrYcmkehIy pyGC bc©úb,nñkmμ KWCa ]bkrN_b¤EpnTI cg¥úlpøÚvmYy
sRmab;karGnuvtþnUv bNþaeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa Edl)anelIkeLIgenAkñúg
yuTs§ a®sþctuekaN dMNak;kalTI2 . viFsI a®sþénkarEklm¥ epþatelIeKalKMnti sMxan;² dUcxageRkam ³
• karkMNt;fa ¬1¦ etIRksYg-sßab½nNa CaGñkTTYlxusRtÚv kñúgkarGnuvtþeKalneya)ayGaTi-
PaBTaMgLay enAkñúgmuMnImYy²én yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 ¬2¦ etIskmμPaB
Cak;lak;GVIxøH EdlRksYg-sßab½nTTYlxusRtÚv )aneRKageLIg edIm,IGnuvtþeKalneya)ay
GaTiPaBTaMgLay nig ¬3¦ etItémøb:unμan EdlRksYg-sßab½nTTYlxusRtÚv RtÚv):an;sμan[)an
RtwmRtÚvbMptu edIm,I GnuvtþskmμPaBTaMgLay Edl)aneRKag sRmab;GLM gú qña2M 009-2013 .
B½t’manEdlRbmUl)an tamry³viFIsa®sþBIeRkameLIgelIénkareFVIEpnkarenH KWCa smasPaK
d¾sxM an;myY énB½tm’ anEdlcaM)ac;sRmab;karpSarP¢ab;nvU kic©karTaMgLayEdlBak;Bn½ n§ gw kargar
Epnkar tRmÚvkarkñúgvinieyaKsaFarN³ nighirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_ enAkñúg
brikarN_rmY én sßanPaBm:aRkÚesdækci © sRmab;dMNak;kalrbs;Epnkar . b:Eu nþ RbkarsMxan; Edl
eyIgRtÚvkt;smÁal; enaH KWfa B½t’manEdlRtÚvpþl;[ edayRksYg-sßab½nTTYlxusRtÚv RtÚv
Ep¥kelIkarviPaKEpñkbec©keTs EdlmanlkçN³RKb;RCúgeRCay rbs;vis½ynImYy² EdlRtÚv
rYmbBa©ÚlpgEdrnUv kareFVIGaTiPavUbnIykmμ nig karkMNt;lMdab;lMeday énskmμPaBTaMgLay
EdlRtÚv)aneRKagTuk sRmab;karGnuvtþ .
• karelIkeLIgnUv Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic© sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ edIm,IrMelceLIgnUv

viFIsa®sþBIelIcuHeRkaménkareFVIEpnkar EdlRtÚv)anerobcMeLIg edayEp¥kelIkarviPaK tam


rebobesdækic©maRt GMBIsßanPaBmYyEdlGacmansRmab;kMeNInesdækic© GMBItRmÚvkarvinieyaK
{mUlFn} edIm,IseRmc)annUvGRtakMeNInesdækic©Edl)aneRKagTuk nigGMBsI ßanPaBcMNlU nig
cMNayfvika sRmab;dMNak;kalrbs;Epnkar .
• karerobcMkmμviFI b¤ karviPaC cMNayGPivDÆn_srub edayEp¥kelI ¬1¦ B½t’manEdlRbmUl)an
tamry³viFIsa®sþBeI RkameLIgelIénkareFVEI pnkar EdlRKbdNþbe; lITidæPaBTaMgGs; éntRmÚvkar
sRmab;karGPivDÆ ¬2¦ B½t’manEdlRbmUl)an tamry³viFIsa®sþBIelIcuHeRkaménkareFVIEpnkar
EdlkMNt;nUvktþaCaeRcIn énlT§PaBrYménFnFanmkBIRbPBfvikaCati nig B½t’mansþIBIkarvini-
eyaK {mUlFn} EdlcaM)ac; sRmab;kareFVI[seRmc)annUvcMNcu edATaMgLayénkMeNInesdækci ©
Edl)aneRKagTuk nig ¬3¦ kar):an;sμannUvbrimaNsrubénFnFanBIRKb;RbPBTaMgGs; Edl
Gacman b¤ EdlcaM)ac;RtÚveFVIkarekorKr edIm,IseRmc)annUvcMNucedATaMgLay rbs;Epnkar .

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 6
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

11> TnÞwmnwgenH edIm,IFana[karBiPakSaBieRKaHeyabl;RbkbedayRbsiT§PaB CamYy édKUGPivDÆn_


nig GgÁkarsgÁmsIvu li kñgú karerobcMFatuclU edayRksYg-sßab½n RksYgEpnkar )anGnuvtþkci ©karsMxan;BIr
EdlRtÚv)aneFVIeLIg CaBIrCMhan . enAkñúgCMhanTI1 RksYgEpnkar )anbgðajBIkarENnaMlm¥it Epñk
eKalneya)aynigEpñkbec©keTs GMBIreboberobcMFatucUlsRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ dl;RKb;RksYg-sßab½n
Bak;B½n§ enAkñgú BIFpI SBVpSay saracrrbs;raCrdæaPi)alsþBI kI arerobcMM pyGC bc©bú ,nñkmμ 2009-2013
EdlRtÚv)anR)arB§eFIeV LIg kalBIéf¶T2I 3 Exmifnu a qña2M 009 edaymankarcUlrYmBI sMNak;édKUGPivDÆn_
nig GgÁkarsgÁmsIvu li CaeRcIn epSgeTot. esckIþENnaMEpñkeKalneya)ay d¾sMxan;mYy EdlRtÚv)an
elIkeLIg enAkñúgBiFIpSBVpSayenaH tRmÚv[RKb;RksYg-sßab½n EdldwknaM Rkúmkargarbec©keTscRmúH
rvagrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ KYrKb,IerobcMFatucUl edaymankarBieRKaHeyabl;CamYy Rkúmkargar
bec©keTsBak;B½n§ . raCrdæaPi)alkm<Cú a manCMenOy:agmutmaMfa karcMNayeBlevla nig kmøaMgkaycitþ
rbs;m®nþI raCrdæaPi)al nigédKUGPivDÆn_ edIm,IeFVIkarBiPakSaBieRKaHeyabl; nwgTTYl)anEpøpaá RbsinebI
kic©xitxMRbwgERbgTaMgGs;enH RtÚv)anepþatenAkRmitRksYg-sßab½n EdlTTYlxusRtÚv kñgú karerobcMFatuclU
sRmab;pyGC . enAkñgú CMhanTI2 bnÞab;BIBiFIpSBVpSaysaracr nakic©RbCMmu yY rbs;Rkúmkargarbec©keTs
Epnkarnigkarkat;bnßyPaBRkIRk EdlmanRksYgEpnkar CaRbFan GñksRmbsRmÜlrbs;édKUGPivDÆn_
énRkúmkargarenH RtÚv)anRbKl;Parkic©CYn edIm,IeFIVkic©shkarCamYy édKUGPivDÆn_Bak;B½n§TaMgGs;sMedA
Fanafa édKUGPivDÆn_TaMgenaH mankareRtómlkçN³ kñgú karpþl; karKaMRTEpñkbec©keTsnigsmÖar³ dl;;
RksYg-saßb½nBak;B½n§ kñúgkarerobcMFatucUlsRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ tamry³ ynþkarRkúmkargarbec©keTs
enAkñgú krNIEdlmantRmÚvkar . edayehtufa RksYg-sßab½nTaMgGs; RtÚvRbkan;yknUvPaBCam©as;y:ag
eBjeljelIFatucUlTaMgLayrbs;xøÜn EdlRtÚvepJImkCUn RksYgEpnkar karBieRKaHeyabl;Rbkbeday
Epøpáarvag RksYg-sßab½nnigédKUGPivDÆn_ enAkñúgRkbx½NÐRkúmkargarbec©keTs KYrEtCMruj[mankar
erobcMeFVIeLIg sMedArYmcMENkelIkkm<s;KuNPaBénFatucUlTaMgLayrbs;RksYg-sßab½n sRmab;kar
erobcM pyGC bc©úb,nñkmμ .
12> pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 manR)aMBrI CMBUk . bnÞab;BIesckIeþ pþmI EdlelIkeLIgenAkñgú
CMBkU TI1 karbgðajedaysegçbmYy GMBIsmiTp§ lnigbBaðaRbQmFM² Edl)anekItmaneLIg enAkñgú kar
Gnuvtþ pyGC 2006-2010 RtÚv)anbgðajenAkñúg CMBUkTI2 . CMBUkTI3 bgðajGMBIRkbx½NÐm:aRkÚesdækic©
sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RBmTaMg sUcnakr¼cMNucedA sRmab;GaNtiþkalrbs;
EpnkarenH . CMBUkTI4 elIkeLIgGMBI eKalneya)aynigskmμPaBKnøwHrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa Edl

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 7
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nwgRtÚvGnuvtþ edayRksYg-sßab½nBak;B½n§ edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB dUc)ankMNt; enAkñúg


yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab; nItikalTI4 énrdæsPa . CMBYkTI5
bgðajGMBI témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay . TidæPaBBak;B½n§ nwgkartamdan
RtÜtBinitünigkarvaytémø karGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RtÚv)anbgðaj enAkñúg
CMBUkTI6 . CMBYkTI7 EdlCaCMBUkcugeRkay bgðajGMBIkar snñidæanrYmmYy .

CMBUkTI1 ³ esckþIepþIm 8
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI2
 

smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² enAkñúgkarGnuvtþþ
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010
13> edayRbkan;xa¢ b;nvU CMhr\tgaker kñúgkarGnuvtþyTu s§ a®sþctuekaN raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;
nItki alTI3 énrdæsPa )anbgá[manbriyakasGMeNaypl niglkçxNÐcaM)ac;nana EdlGaceFVI[km<Cú a
e)aHCMhaneq<aHeTAmux edaymankþIsgÇwmnigPaBeCOCak;eRcInCagmun enAelImaKa’énkarbnþeFVIkMENTRmg;
nigkarGPivDÆ .
14> km<úCa )annigkMBugTTYlEpøpáaBI snþiPaB nig ÉkPaBTwkdId¾eBjelj nigbUrNPaBTwkdI Edl
ekItecjBI {neya)ayQñH-QñH} rbs; semþcnaykrdæm®nþI h‘un Esn EdlsEmþg[eXIj tamry³
kMeNInesdækic©x<s; nigkarkat;bnßyPaBRkIRk enAkñúgTsvtSr_knøgeTAenH . km<úCa)aneFVIsmahrNkmμ
xøÜn cUleTAkñúgtMbn;nigBiPBelak ehIy kMBugedIrtYnaTImYyy:agskmμ kñúgzan³CasmaCikesμIPaBnigesμIsiT§i
kñúgGgÁkarnana enAkRmit GnutMbn; tMbn; GnþrtMbn; nigBiPBelak . CarYm eTaHbICamanbBaðaRbQmfμ²I
Edl)anelcecj edaymin)anrMBwgTukCamun kñgú rUbPaBCabc©y½ GaRkk;myY én»nPaBesdækci ©BPi Belak
nigkliyuKenAkñúgTIpSarhirBaØvtßúBiPBelak EdlbNþalmkBI braC½yénRbB½n§RKb;RKgTIpSar enAkñúg
esdækic©rIkceRmInmYycMnYnk¾eday k¾raCrdæaPi)alkm<úCa )anBRgwgbEnßmeTot nUvsmiT§plTaMgLayrbs;xnÜø
edaybnþkarGnuvtþRbkbedaykarebþCJacitxþ s< ; nUvyuT§sa®sþctuekaN tamry³ pyGC 2006-2010 .
smiT§plsMxan;² d¾KYr[kt;smÁal; rYmman ³
• snþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nig sNþab;Fñab;sgÁm RtÚv)anBRgwg enAelImUldæan
énlT§Ri bCaFibetyüesrIBhubkS . kare)aHeqñateRCIserIsRkúmRbwkSaXu-M sgáat;elIkTIBrI eday
esrInigyutFiþ m’ RtÚv)anerobcMeLIg kñgú qñaM2007 . kare)aHeqñateRCIserIstMNagra®sþelIkTI4
RtÚv)anerobcMeLIg kñúgExkkáda qñaM2008 .
• kareKarBsiT§inigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS kñúgenaHrYmman siT§ixagEpñk neya)ay esdækic© nig
sgÁmkic© RtÚv)anelIkkm<s; ehIykMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar kñúgeKaledABRgwglT§i
RbCaFibetyünigRbsiT§PaBénesvakmμsaFarN³ enAfñak;eRkamCati RtÚv)ancab;epþImGnuvtþ .
• GPi)alkic©l¥ tamry³ kMENTRmg;rdæ CaBiess kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ kMENTRmg;c,ab;
nigRbB½n§yutþiFm’ RBmTaMg kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF RtÚv)anBRgwg edIm,IFanafa ral;kic©
dMeNIrkar rbs;raCrdæaPi)al man tmøaPaB KNenyüPaB PaBGacdwgCamun)an PaBs½kþisiT§i
nigRbsiT§PaB eRcInCagmun.
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 9
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• sßirPaBm:aRkÚesdækic© nigkMeNInesdækic©x<s; kñúgkRmitBIrxÞg;EdlminFøab;manBImun RtÚv)an


Fana[ manRBmKña nwgkarrkSa GtiprNa[mankRmitTab nig GRtabþrÚ R)ak;[mansßri PaB .
PaBRbkYtRbECgénesdækci ©Cati RtÚv)anBRgwg tamry³ karbegánI plitPaBksikmμ karksag
mUldæanesdækicC© nbT karBRgIkvisy½ ]sSahkmμ CaBiess edIm,IBRgIkbEnßmeTotnUvCvPaB
énvisy½ ]sSahkmμkat;edr . visy½ esvakmμTaMgmUl k¾RtÚv)anBRgIky:agqab;rh½s pgEdr.
RbkarTaMgGs;enH )anbegáIt[man kargarnigkarbNþúHbNþalmuxCMnaj CaeRcIn dl;yuvCn
nigyuvnarI CaeRcInEsnnak;.
• tamry³ :kmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³} PaBGaceCOTukcitþ)anénfvika
RtÚv)anbegánI dUcEdl)ansEmþg[eXIj tamry³ karbegánI cMNlU nig kareFVvI ci arNkmμcN M ay
rbs; raCrdæaPi)al CaBiess karbegáInGtierkcrnþénfvikaCati Edl)anrYmcMENkkñúg karBRgIk
karvinieyaK elIehdæarcnasm<½n§esdækic© nig sgÁmkic© sMedAkarelIkkm<s;esvakmμsaFarN³
nigkarkat;bnßyPaBRkIRk .
• visy½ ÉkCn)ankøayeTACa k: ,alma:snuI BitR)akdénkMeNInesdækci ©} ehIy)ancUlrYmy:agskmμ
kñúgkarGPivDÆsgÁm-esdækic© TaMgkñúg vis½yesdækic©rUbvnþ TaMgkñúg vis½yhirBaØvtßú.
• karsþarnigksagbNþajpøvÚ CatisMxan;² RtÚv)anbBa©be; sÞrI EtTaMgRsúg ehIykarelIkkm<s;KuNPaB
pøÚvextþ nigpøÚvlMCnbT kMBugRtÚv)anykcitþTukdak;Gnuvtþ . esvakmμdwkCBa¢ÚnRKb;Epñk rYmTaMgesva
Pñak;garnava karbBa¢ÚnTMnij kardwkCBa¢ÚnBhurUbPaB karpÁt;pÁg;TMnijnigB½sþúParkmμ )anedIrtYnaTI
y:agskmμ nigmanRbsiT§PaB kñúgkareFVI[mankMeNInesdækic© . ehdæarcnasm<½n§ Farasa®sþ
famBl nig TUrKmnaKmn_ )annigkMBugmankarrIkceRmIn KYr[kt;smÁal;.
• smtßPaBsßab½n nig smtßPaBFnFanmnusS RtÚv)anBRgwg edayRbmUlpþúMelIkarGPivDÆvis½y
Gb;rMnigsuxaPi)al . vis½ysgÁmkic© )annigkMBugmankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal; ³ enAkñúg
vis½yGb;rM GRtaénkarsikSa)anekIneLIg ehIyGRtaénkare)aHbg;ecalkarsikSa nigGRta
RtÜtfñak; )anFøak;cuH cMENkÉ enAkñúgvis½ysuxaPi)al GRtamrNPaBTarknigkumar nigGRta
GñkpÞúkemeraKeGds_-CMgWeGds_ k¾)anFøak;cuHpgEdr .
• PaBCaédKUCamYyGñkmancMENkBak;Bn½ T§ aMgGs; CaBiess CamYyédKUGPivDÆn_pvÚø kar vis½yÉkCn
nigsgÁmsIuvil RtÚv)anBRgwg tamry³ kardak;[dMeNIrkarnUvynþkarnana EdlmanRbsiT§PaB
sRmab; karekorKrnigkarsRmbsRmÜl hirBaØb,TanshRbtibtþikar nig karvinieyaK.

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 10


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karkat;bnßyPaBRkIRk
15> GaTiPaBmYy kñgú cMeNamGaTiPaBx<sb; pM tu rbs; raCrdæaPi)al KWRtÚvkat;bnßyPaBRkIRk CaBiess
enAtMbn;CnbT . tamry³ karGnuvtþRbkbedayeCaKC½ynUv EpnkarskmμPaBrbs;xnÜø EdlmanEcg
y:agc,as;enAkñúg ckçúvis½ynigEpnkarGPivDÆvis½yhirBaØvtßú 2001-2010 EdlRtÚv)aneFIVbc©úb,nñkmμ
eTACa yuT§sa®sþvis½yhirBaØvtßú 2006-2015 raCrdæaPi)alkm<úCa minRtwmEt eFV[I mansirß PaBm:aRkÚ
esdækic© b:ueNÑaHeT b:uEnþ EfmTaMgeFVI[mankMeNInesdækic©KYr[kt;smÁal; naGMLúgTsvtSr_cugeRkayenH
enAkñúgGRtamFümRbmaN 10PaKry kñúgmYyqñaM . smiT§plTaMgGs;enH )anCYybgálkçN³[
raCrdæaPi)alkm<úCa Gackat;bnßykRmiténPaBRkIRk)an enAkñúgkRmitmYyd¾KYrCaTIemaTn³ . Gegát
elIkTI1 GMBIGRtaPaBRkIRkenAkm<úCa RtÚv)aneFIVeLIgenAkñúgqñaM 1993-1994 . GegátenH min)anRKb
dNþbe; BjTUTaMgRbeTseT edaysarminmanlT§PaBcUleTAdl;tbM n;myY cMnnY edayeRBaHEtmUlehtu
snþsi xu . lT§plén Gegátesdækci -© sgÁmkice© nAkm<úCa qñaM2007 EdlRtÚv)anRbkasecj kñgú eBlfI²μ
knøgeTAenH )anbgðaj[eXIjfa GRtaPaBRkIRk enAkñúgtMbn;EdlRtÚv)anRKbdNþb; edayGegátqñaM
1993-1994 esIμnwg 39PaKry ehIy)anFøak;cuHmkRtwm 28PaKry kñúgqñaM2004 nig 24/7PaKry
kñúgqñaM2007 . enAkñúgtMbn;CnbTéntMbn;TaMgenH GRtaPaBRkIRk )anFøak;cuHBI 43/1 PaKry kñúgqñaM
1993-1994 mkenARtwm 33/7PaKry kñúgqñaM2004 nig 30/6PaKry kñúgqñaM2007 .
16> bc©úb,nñenH Tinñn½yEdlRKbdNþb;TUTaMgRbeTs KWGacman sRmab; qñaM2004 nig qñaM2007 .
Tinñn½yTaMgenH )anbgðajfa GRtaPaBRkIRksRmab;TUTaMgRbeTs eFobnwgExSbnÞat;rYménPaBRkIRk )anFøak;
cuHBI 34/7 PaKry enAqñaM2004 mkenARtwm 30/1 PaKry enAqñaM2007 EdlCakarfycuHy:ageRcIn
KWesμInwg 4/6 PaKry Kitcab;BI qñaM2004 dl; qña2M 007 edaybgðaj[eXIjBIkarfycuH kñúgkRmit
eRcInCag 1 PaKry kñúgmYyqñaM . TnÞwmnwgenH lT§pl )anbgðajfa GRtaPaBRkIRk )anfycuH enAfñak;
eRkamCati RKb;k®mit . enAPñeM Bj GRtaPaBRkIRk )anfycuHBI 4/6PaKry enAkñgú qñaM 2004 mkenARtwm
0/8PaKry enAkñúgqñaM2007 . cMENkÉenAtMbn;TIRbCuMCnepSg²eTot GRtaPaBRkIRk )anfycuHBI
25/8 PaKry mkRtwm 21/9 PaKry ehIy )anfycuHBI 39/1 PaKry mkRtwm 34/7 PaKry enA
tMbn;CnbTnana . karfycuHénPaBRkIRk enAkñúgGMLúgqñaM2004 dl; qñaM2007 )anqøúHbBa©aMg[eXIj
BIkMeNInd¾KYr[kt;smÁal;én kareRbIR)as;BittamRKÜsarsRmab;mnusSmñak;² EdlRtÚv)aneKeRbIR)as; Ca

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 11


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TUeTA sRmab;vas;Evgsþg;darénkarrs;enA . karekIneLIgénkareRbIR)as;; RtÚv)aneKrkeXIjfaBitCa


)anekItmanenAkñúg RkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMput nig RkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMputbnÞab; . kareRbIR)as;
Kittaméføefr )anekIneLIgdl; 10/7 PaKry enAkñúgRkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMput nig 11/5 PaKry
enAkñúgRkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMputbnÞab; .
17> karviPaKTinñn½yBI Gegátesdækic©-sgÁmkic©km<úCa qñaM2004 nig qñaM2007 k¾)anbgðajpgEdr
fa {rUbPaBénkareFVI[RbesIreLIgénsuxumalPaB kñúgRkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMput nig RkúmbBa©PaK
EdlRkIRkbMputbnÞab; RtÚv)anBRgwg tamry³kareFVI[RbesIreLIgénktþaCaeRcIn EdlBak;B½n§CamYynwg
karpþl;esvakmμ nig lT§plnanaénkarGPivDÆmnusS . smiT§plCaeRcIn RtÚv)aneKsegáteXIjman
enAkñúgvis½y Gb;rM suxaPi)al plitkmμksikmμ nigGaharUbtßmÖ . lT§PaBTTYl)anCarUbvnþ nUvesvakmμ
saFarN³epSg² RtÚv)aneFVI[RbesIreLIg edayKitCacm¶aymFümeTAkan;mNÐlsuxPaB b¤ salaeron
EdlenACitbMput . RbkarTaMgenH edayrYmpSMCamYynwg karelIkkm<s;TaMgbrimaNnigKuNPaBén
bNþajpøÚvfñl; nig karekIneLIgénR)ak;cMNUlBit bgðaj[eXIjBImlU ehtuénkareFV[I RbesIreLIgnUv
GRtaénkarsikSa b¤ \riyabf énkarKitKUrdl;suxPaB . CamYyKñaenH lT§plkargarCaeRcIn RtÚv)an
bnþeFV[I RbesIreLIg dUcCa kRmitmFüménkarTTYl)ankarGb;rM nig sßanPaBsuxPaBEdlRtÚv)anraykarN_
edaysamIxøÜnpÞal;}.
18> pyGC 2006-2010 )anbgðajGMBI skmμPaBGaTiPaB nig karEbgEckFnFanTaMgLay
EdlmanlkçN³srub edIm,IGnuvtþ yuT§sa®sþctuekaN . edIm,IFananUvRbsiT§PaB énkartamdanRtÜtBinitü
karGnuvtþ pyGC 2006-2010 r)aykarN_vDÆnPaBRbcaMqñaM RtÚv)an erobcMy:ageTogTat; nig
pSBVpSayy:agTUlMTUlay edayRksYgEpnkar . r)aykarN_Bak;kNþalGaNtiþ sIþBIkarGnuvtþEpnkar
yuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010 RtÚv)an erobcMeLIg nig eFIVkarpSBVpSayy:agTUlMTUlay eday
RksYgEpnkar kñúgExvicäika qñaM2008 . r)aykarN_Bak;kNþalGaNtiþ )anelIkeLIgy:agc,as;nUv
plb:HBal;GviC¢man mkelIesdækic©km<úCa CaBiess mkelIRkúmCngayrgeRKaHnigCnRkIRk énkliyuK
enAkñúgTIpSarhirBaØvtßúBiPBelak Edl)ancab;epþIm nacugqñaM2007 ehIy )anbgá[mandMeNIrFøak;cuHén
esdækic©BiPBelak .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 12


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013
RbGb;TI1
smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarkat;bnßyPaBRkIRk
1> GRtaénPaBRkIRkenAkñúgtMbn;énRbeTskm<úCa EdlRtÚv)anRKbdNþb; PaBRkIRk \LÚvenH )anbEnßmnUvbBaðaRbQmCaeRcInEfmeTot edaysar
edayGegátesdækci -© sgÁmkic©qñaM1993-1994 )anfycuHBI 39PaKry vibtþihirBaØvtßúnigesdækic©BiPBelak . CakarBitNas; RbsinebI
kñúgqña1M 993-1994 mkRtwm 28PaKry kñúgqña2M 004 nig 24/7PaKry sßanPaBbc©úb,nñ enAEtbnþGUsbnøay sRmab;ry³eBlmYyEvg enaH
enAqñaM2007 . enAtMbn;CnbT éntMbn;EdlRtÚv)anRKbdNþb;eday RbCaCnTaMgLay EdleTIbnwg)anrs;enAkñúgCIvPaBmYy Edlsßit
GegátxagelIenH GRtaénPaBRkIRk)anfycuHBI 43/1PaKry kñúgqñaM enAelIExSbnÞat;PaBRkIRknaeBlbc©úb,nñ GacnwgFøak;mk enAeRkam
1993-1994 mkRtwm 33/7PaKry kñúgqña2M 004 nig 30/6PaKry ExSbnÞat;PaBRkIRkvij . bc©úb,nñenH raCrdæaPi)alkm<úCa kMBugcat;
kñúgqñaM2007 . viFankarcRmúHEpñksareBIBn§ nig GnuvtþkmμvIFIkarKaMBarsgÁm nig
2> enAkñúgcenøaHBI qñaM2004dl;2007 GRtaénPaBRkIRk enAkñúgTUTaMg bNþajsuvtßiPaBsgÁm edIm,Ibgáarmin[sßanPaBxagelIenH ekIteLIg
RbeTs eFobnwgExSbnÞat;énPaBRkIRkCati )anFøak;cuHBI 34/8PaKry )aneLIy .
kñúgqña2M 004 mkenARtwm 30/1PaKry kñúgqña2M 007 ¬mankarfycuH 6> edIm,Ie)aHCMhaneTAmux raCrdæaPi)al nwgcat;viFankarbEnßmeTot
4/7PaKry¦ Edlbgðaj[eXIjfa PaBRkIRk )anfycuHCamFüm Cag edIm,IFana [karepÞrsuT§ nUvFnFaneRkARbeTsd¾mankRmit Edlman
1PaKrykñúgmYyqñaM enAkñúgGMLúgeBlenaH . BiessCagenHeTAeTot sRmab;kareRbIR)as; )aneTAdl; RkúmCngayrgeRKaH nig GñkRkIRk
PaBRkIRk)anfycuH enARKb;kRmitTaMgGs; énfñak;eRkamCati . enAkñúgkarRbyuT§RbqaMgnwgPaBRkIRk kñúgkRmitGtibrma . \LÚvenH
3> enAkñúgcenøaHBI qña2M 004dl;2007 kareRbIR)as;rbs; RkúmbBa©PaK kargarcaM)ac;bnÞan;EdlRtÚvKwtKUrdl;enaH KWRtÚv cab;epþImGnuvtþskmμPaB
EdlRkIRkbMput )anekIneLIg 10/7 PaKry ehIy RkúmbBa©PaKEdl Cak;Esþg[)anTUlMTUlay enAkRmitmUldæan nig kat;bnßy[)aneRcInbMput
RkIRkbMputbnÞab; )anekIneLIg 11/5PaKry ¬kareRbIIR)as;rbs; nUvkarcMNaysRmab; karsikSaRsavRCav nig CMnYybec©keTs TaMgLay
RkúmCnRkIRkTaMgBIrRkúmenH KWvas;EvgBIsþg;darénCIvPaBrs;enA Edl EdlbiT)aMgGI²V RKb;Ebby:ag eRkamsøakén {PaBRkIRk} . karsikSa
RtÚv)aneRbIR)as;CaTUeTA¦ . RsavRCavnigsikaç salanana EdlRtÚvcMNayeRcIn enAkñúgsNÐaKar
4> sßanPaBénPaBRbesIreLIgénsuxumalPaBrbs;RbCaCn kñúgcMeNam TMenIb² edIm,IBiPakSaBIbBaðarbs;GñkRkIRk hak;dUcCaminmanPaBsmRsbeT
RkúmbBa©PaKxageRkambMptu TaMgBIr RtÚv)anCMrju bEnßm tamry³ ktþa enAeBlEdl Cak;Esþg RbCaCnCaeRcInlannak; BMumanGaharbriePaK
TaMgLayEdlBak;B½n§nwg karelIkkm<s;lT§plénkarpþl;esvakmμ nig RKb;RKan; sRmab;karrs;ranmanCIvti . kmμvFi fI μ²I EdlpþcÜ epþmI sRmab;
karGPivDÆmnusS . smiT§plCaeRcIn RtÚv)ankt;smÁal;eXIjman skmμPaBpÞal; edIm,IelIkkm<s;CIvPaBrs;enArbs;RbCaCnRkIRk KWCa
enAkñúgvis½yGb;rM suxaPi)al plitkmμksikmμ nig GaharUbtßmÖ . kargarbnÞan;caM)ac; EdlnwgGacCYypgEdr dl;karCMrujel,Ónén
lT§PaBTTYl )anCarUbvnþnvU esvakmμsaFarN³epSg² RtÚv)aneFV[I {karepÞrnUvFnFansuT{§ EdlcaM)ac;y:agxøagM sRmab;RbCaCnRkIRk .
RbesIreLIg edayKitCacm¶aymFümeq<aHeTAkan; mNÐlsuxPaB b¤ 7> lT§pl d¾KrY [kt;smÁal; EdlGacTTYl)anqab;rh½s nig
salaeron EdlenACitbMput nigkarelIkkm<sT; aMgbrimaNnigKuNPaB d¾KrY CaTIeBjcitþy:agxøaMg GacnwgseRmc)an tamry³ karpþl;esvakmμ
énbNþajpøÚvfñl; nig karekIneLIgénR)ak;cMNUlBit . nana eTAdl;kRmitmUldæan ehIy BMumankarsikSaRsavRCavNamYy
5> karkarBarsmiT§plEdlseRmc)anedaylM)ak nig karRbkan; EdlRtÚv)anrMBwgTukfa GacnwgbegátI )annUvlT§plEbbenH )aneLIy .
yknUvmaK’aEdlRtÚvFananUveCaKC½ynaeBlGnaKt kñúgkarkat;bnßy

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 13


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

19> vibtþihirBaØvtßúBiPBelak Edl)anekIteLIgenAkñúgTIRkúgjÚy:k edaymYyEpñk bNþalmkBI


braC½yénRbB½nR§ Kb;RKgTIpSar rbs;shrdæGaemrik )anbgá[ekItmanvibtþhi ri BaØvtßnú gi esdækci ©BiPBelak
nigkarfycuHd¾F¶n;F¶rmYyénkMeNInesdækic© enAkñúgRbeTseCOnelOn . vibtþihirBaØvtßúBiPBelak nig
karfycuHénkñúgkMeNInesdækic© EdlkMBugbnþman enAkñúgbNþaRbeTseCOnelOn )anbNþal[man»nPaB
esdækic© d¾KYr[kt;smÁal; enAkñúgRbeTskMBugGPivDÆPaKeRcIn . cab;taMgBIcugqñaM2007 TnÞwmCamYynwg
vibtþihirBaØvtßúBiPBelak k¾ekItmanPaBERbRbÜly:agxøaMg énéfø eRbgeqA mðÚbGahar nig TMnijepSg²
eTot pgEdr . enAkñúgExemsa qñaM2007 éføeRbgeqA 66/47duløar kñúg1Fug )anekIneLIgrhUtdl;
kRmitx<s;bMputKW 147duløar kñúg1Fug enAkñúgExkkáda qñaM2008 ehIybnÞab;mk éføeRbgeqA )anFøak;cuH
y:agxøaMg mkenARtwm cenøaHBI 30 eTA 40 duløar kñúg1Fug . b:uEnþ éføeRbgeqA )anekIneLIgCafμImþg
eTot dl;Cag70duløar kñúg1Fug ehIyRtÚv)anlk; kñúgéføRbEhl 60duløar kñúg1Fug enAkñúgExkkáda qñaM
2009 . cMeBaHRbeTskm<úCa EdlnaMcUlTaMgRsúgnUveRbg\n§n³ edIm,IbMeBjtRmÚvkarrbs;xøÜn karekIn
eLIgy:agelOn nigPaBERbRbÜly:agxøaMgénéfø )anbegáIt[manbBaðaRbQmF¶n;F¶rCaeRcInsRmab;
esdækic© km<Cú a . karekIneLIgénéføeRbg Edl)aneFI[V témøénkardwkCBa¢nÚ sRmab;GaCIvkmμnana ekIneLIg
x<s;Cagmun )anbNþal[mankar eLIgéføTMnijsMxan;² dUcCaéfø eRbgqa smÖarsMNg; ¬]TahrN_ Edk
nigsIum:g;t_¦ nigéføTMnijepSg²eTot eday)anbNþal[ mankarekIneLIgnUv témøénkarsagsg;
ehdæarcnasm<n½ § nigGKarnana . éføTnM ji CamðbÚ Gahar k¾mankarekIneLIgpgEdr . éføGgár )anekIneLIg
eTVdg enAkñúgTIpSarGnþrCati enAkñúgcenøaHrvag RtImasTI1 qñaM2007 nig RtImasTI1 qñaM2008 ehIy
)anekIneLIgeTVdg CafμImþgeTot EtenAkñúg 4ExdMbUg énqñaM2008 . cab;taMgBIeBlenaHmk éføGgár)an
Føak;cuHmkvij eday)anbgáeLIgCabBaðaRbQmfμ²I mYycMnYn sRmab; ksikrnigshKmn_CnbT .
20> karsikSaCaeRcIn RtÚv)aneFIeV LIg edaysßab½nCatinigGnþrCatiCaeRcIn edIm,IvaytémøelIplb:HBal;
énvibtþhi ri BaØvtßsú aklelak nig PaBERbRbÜly:agxøagM éntémøeRbgniges,ógGahar mkelIRbCaCnRkIRk
enATUTaMgBiPBelak rYmTaMg enAkm<úCa pgEdr . naBiFIebIk snñisITsIþGMBITsSnvis½ysRmab;km<úCa
eRkamRbFanbTsIþBI {km<úCa nig vibtþiesdækic©BiPBelak ³ plb:HBal; eKalneya)ayeqøIytb nig
viFankar} enAExmIna qñaM2009 semþcGKÁmhaesnabtIeteCa h‘un Esn naykrdæm®nþIénRBHraCaNa-
cRkkm<úCa )anKUsbBa¢ak;fa {vibtþiTUTaMgtMbn;nigBiPBelakenH minEmnekItecjBIkm<úCaeT . vibtiþenH
ekIteLIgedayktþaxageRkA hYsBIkarRKb;RKgrbs;km<úCa b:uEnþ CavibtþiEdlCH\T§iBlmkdl;eyIgTaMg
Gs;Kña . ´Føab;)anKUsbBa¢ak; enAkñúgevTikaknøgmkCahUrEh ehIyfa eyIgRtÚveFIVkarrYmKña edIm,Iqøg[
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 14
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

putBIvibtiþenH FanarkSamin[)at;bg;nUvkarGPivDÆ nig karkat;bnßyPaBRkIRk Edlkm<úCaseRmc)an kñúg


ry³eBlBIrTsvtSr_knøgmk nig BRgwgbEnßmeTotnUv vis½ysMxan;²sRmab;kMeNIn nig karGPivDÆrbs;
km<úCa naeBlGnaKt edIm,IeFIV[km<úCa GacegIbecjputBIvibtþienH nig manesdækic©GPivDÆRbkbeday
cIrPaB manRkbx½NÐsßab½nrwgmaMxøaMgCageBlmun nig mansgÁmEdleBareBjeday snþiPaB sißrPaB nig
PaBskmμ rs;revIk} .
21> semþcnaykrdæm®nIþ k¾)anKUsbBa¢ak; pgEdrfa {eyIgmanP½BVsMNag edayeyIgRbQmmuxnwg
vibtiþTaMgenH enAeBlEdlesdækic©enAmanPaBxøaMgkøa eday)anseRmcnUvkMeNInesdækic©x<s; nig karRKb;
RKgm:aRkÚesdækic©l¥RbesIr . karsikSarbs;FnaKarBiPBelaknaeBlfμI²enH )ancat;km<úCakñúgcMeNam
RbeTskMBugGPivDÆdb; EdlmankMeNInesdækic©x<s;CageK KitBIqñaM1998 dl; 2007 CamYynwgkMeNIn
CamFümenAkñúgTsvtSr_knøgmk Qandl;tYelxBIrxÞg; b:uEnþ )anFøak;cuHbnþickñúgrgVg; 7 PaKry enAqñaM
2008 EdlenAEtCakMeNInmYyx<s; ebIeRbóbeFobeTAnwgkMeNInenAkñúgBiPBelak . TnÞwmnwgenHEdr km<úCa
)ankat;bnßynUvPaBRkIRk BI 45 PaKry enAqña1M 994 mkenARtwm 30 PaKry enAqñaM2007 . eyIg
GacseRmc)an nUvlT§plTaMgGs;enH tamry³ karRKb;RKgm:aRkÚesdækicd© ¾RtwmRtÚv nig kmμviFIEkTRmg;
rbs;raCrdæaPi)al CamYynwg CvPaBrbs;vis½yÉkCn nig karxitxMRbwgERbg nig plitPaBrbs;RbCaCn
km<úCa . eyIg)anseRmcnUvvDÆnPaBCaeRcIn enAkñúgkarerobcMehdæarcnasm½<n§ dUcCa pøÚvfñl; s<an Fara-
saRsþ kardwkCBa¢Ún nig TUrKmnaKmn_ nig GnuvtþnUvsþg;darBlkmμGnþrCati enAkñúg]sSahkmμkat;edr
kareFIV[RbesIreLIgnUv vis½yeTscrN_ nig briyakasCaviC¢man sRmab;karGPivDÆvis½yBaNiC¢kmμ nig
vinieyaK} .
22. eTaHbICa raCrdæaPi)al )andak;ecjnUvviFankarmYycMnYnedIm,ITb;Tl;nwgvibtþienH k¾eday k¾PaB
vwkvrenH enAEtbnþGUsbnøay nigmansPaBF¶n;F¶r sRmab;RbeTsmYycMnYn ehIyeBlevlaénkarcb;
énsPaBkarN_GaRkk;enH KWmni Gac)a:n;sμandwgCamun)aneT . vibtþei nH nwgCH\T§Bi lmkelIvsi ½yesdækci ©
sMxan;² mYycMnYn nignaM[Qandl;karFøak;cuHnUvkMeNInénvis½yFM² dUcCa vis½ykat;edr vis½yeTscrN_
nigvis½ysMNg; Edlnwgmanplb:HBal;GviC¢man mkelIRbCaCnnigesdækic©rbs;eyIg . dUecñH raCrdæa-
Pi)al )anpþl;GaTiPaBx<s; kñúgkaredaHRsayCamYynwgbBaðaRbQmtamvis½ysMxan;² dUcxageRkam ³
• eFIVBiBiFPavUbnIykmμTIpSar sRmab;vis½ykat;edr nigTMnijkmμnþsalepSg²eTot eTAkñúgTIpSar

GasIu-bUBa’ mCÄimbUBa’ nig Ga®hiVk CaedIm .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 15


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begánI karEklm¥ehdæarcnasm½n< s§ Rmab;vsi y½ eTscrN_ nigGPivDÆtMbn;eTscrN_fμI²bEnßmeTot


RBmTaMg ykcitþTukdak;erobcMkBa©b;eTscrN_ [manlkçN³sm,ÚrEbb nigRbkbedayPaB
Tak;Taj .
• eFVIGaTiPavUbnIykmμ kñúgkareRbIR)as;FnFannigCMnaj rbs;raCrdæaPi)al nig rbs;édKUGPivDÆn_
TaMgGs; edIm,IBRgIknigeFIVBiBiFPavUbnIykmμvis½yksikmμrbs;eyIg sMedATak;Taj[)aneRcIn
EfmeTot nUvkarvinieyaKRbkbedayKuNPaB enAkñúgvis½yksi-BaNiC¢kmμ nig Eklm¥RbB½n§
BaNiC¢kmμkñúgvis½yksikmμ kMENTRmg;dFI Iø kareFIBV Bi Fi PavUbnIykmμksikmμ nig karEkécñplitpl
ksikmμ .
• BRgIkkarvinieyaKbEnßmeTot elIkarGPivDÆehdæarcnasm<½n§ CaBiess elIvis½yfamBl edIm,I
kat;bnßyéføedImplit sRmab;bMeBjtRmÚvkarrbs; vis½yÉkCn nig shKmn_ .
• bnþelIkkm<s; kRmitCIvPaBrs;enArbs;RbCaCn CaCMhan² edayGnuelameTAtam nItiviFI nig
eKalkarN_ Edl)ankMNt;enAkñúg rdæFmμnuBaØkm<úCa .
23> karedaHRsaybBaðaRbQmTaMgenH TamTar[mannUv kic©shRbtibtþki ar RbkbedayPaBs½ksiþ Ti i§
nigCvPaB rvagraCrdæaPi)alkm<Cú a édKUGPivDÆn_ nig visy½ ÉkCn rYmTaMg karsRmbsRmÜl nig kic©sh-
Rbtibtþki ar EdlmanPaBs½ksiþ Ti xi§ aø gM Cagmun enAkñgú cMeNamRksYg-sßab½nrbs;raCrdæaPi)al nigshKmn_
édKUGPivDÆn_Bak;B½n§ pgEdr . enAkñgú kic©karsMxan;²mYycMnnY dUcCa karGPivDÆksikmμnigCnbT rYmnwg kar
GPivDÆehdæarcnasm<n½ E§ dlBak;Bn½ § karRKb;RKgFarasa®sþngi FnFanTwk RBmTaMg karsRmÜlBaNiCk¢ mμ
kick© ar bnÞan;EdlRtÚveFVI KWRtÚvBRgwg TMnak;TnM g karsRmbsRmÜl nig kics© hRbtibtþki ar rvag RksYg-
sßab½n Bak;B½n§ edIm,IFanafa kmμviFIGPivDÆn_ RtÚv)an erobcMeLIg nig Gnuvtþ edayqab;rh½s nigman
RbsiT§PaB RBmTaMg edIm,IFanafa FnFanTaMgLay EdlKaMRTedayédKUGPivDÆn_rbs;eyIg GacRtÚv)an
pþl;[ tam rUbPaBmYy qab;rh½snigmanPaBs½kþisiT§i Cagmun sRmab;karGnuvtþKeRmag nana .
24> sRmab;raCrdæaPi)alkm<úCa vibtþihirBaØvtßúsaklelaknaeBlbc©úb,nñenH pþl;nUvkalanuvtþPaB
dl;eyIgTaMgGs;Kña kñúgkarBRgwgnigBRgIkkic©shRbtibtþikar nigkareFVIsmahrNkmμenAkñúgtMbn; edIm,I
TTYl)anplRbeyaCn_CaGtibrma BIskþanuBlPaBesdækci ©dF¾ eM Fgrbs;eyIg tamry³ karBRgIkvisalPaB
énTIpSar k¾dUcCa karCMrujkareFIVBaNiC¢kmμnigkarvinieyaK enAkñúgtMbn; . RbkarsMxan; EdleyIgRtÚv
KitKUrdl; KWRtÚvkat;bnßy[)aneRcInbMptu nUv PaBBwgGaRs½yy:agelIslb;rbs;eyIg eTAelITIpSarGnþrCati
ehIyRtÚvelIkkm<s;PaBRbkYtRbECgrbs;eyIg kñúgkarTak;TajkarvinieyaKBIxageRkA mkkñúgtMbn; .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 16
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

25> eTaHbICa RtÚv)anTTYlrgnUvplb:HBal; BIkarERbRbÜly:agqab;rh½sén sßanPaBeRkARbeTs


Edl)anelceLIg edaymin)anrMBwgTukCamunk¾eday k¾raCrdæaPi)alkm<úCa )aneqøIytby:agTan;eBl
evla edaybegáIt[manynþkareqøIytbmYy ehIy )ancat;TuksßanPaBvivtþn_enAeRkARbeTs CabBaða
RbQmmYy sRmab;karvaytémøBI smtßPaBTb;Tl;nwgplb:HBal; EdlGacmanBIsßanPaBTaMgenaH
rbs;mUldæanesdækic©km<úCa . ynþkareqøIytbrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa )aneRbIR)as;viFIsa®sþmYy Edl
manmuxRBÜjBIr edayepþateTAelIskmμPaB ry³eBlxøI nig ry³eBlEvg . skmμPaBsRmab;ry³eBlxøI
)anepþatelI karGnuvtþviFankarsareBIBn§ edIm,IelIkTwkcitþdl; plitkrnigGñkeRbIR)as;TaMgLay sMedA
eFVI[mansnÞúHxøaMgkøaeLIgvij énel,Ónesdækic© EdlkMBugmankarfycuH RBmTaMg epþatelIkarGnuvtþ
eKalneya)ayrUbiyvtßúmYy Edl)aneqøIytby:agqab;rh½s eTAnwgsßanPaBEdlkMBugvivtþERbRbÜl .
viFIsa®sþenH mansarRbeyaCn_dl;karrkSasißrPaBm:aRkÚesdækic© CaBiess karFananUvPaBGaceCOTuk
citþ)anénRbB½n§FnaKar . karedaHRsaybBaðary³eBlEvg tamry³kareFVI[RbesIreLIgnUv PaBRbkYt
RbECgrbs;km<úCa EdlCaviFankarsRmab;ry³eBlyUrGEgVgeTAxagmux KWenAEtbnþ CaGaTiPaBrbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa . edIm,IeFVI[manPaBTn;Pøn; Tb;Tl;nwgkarFøak;cuHénesdækic©BiPBelakbc©úb,nñ nig
edIm,IRTRTg;kMeNInesdækic© km<úCa nwgBinitüsikSarkemIllT§PaBnana edIm,IeFVI[RbesIreLIgnUvPaB
RbkYtRbECgrbs;xøÜn enAkñúgtMbn;nigenAelIqakGnþrCati RBmTaMg edIm,IEsVgrkkalanuvtþPaBnana kñúg
eKalbMNgeFVIBiBiFkmμnigBRgIkmUldæanesdækic© . km<úCa nwgbnþEsVgrkemIl edayykcitþTukdak; nUv
mUldæanesdækci ©f²μI eTot TnÞmw Kñanwg karbnþCrM ju karGPivDÆvis½yTaMgLay EdlkMBgu mankarrIklUtlas;
dUcCa vis½y TUrKmnaKmn_ nig bec©kviTüaKmnaKmn_nigB½t’man kmμnþsalFunRsal TIpSarhirBaØvtßúnig
mUlbRt RBmTaMg vis½yCaskþanuBlCaeRcIneTot dUcCa RbPBfamBlEdlGacCMnYsKña)an karruk
rkeRbgkat GaCIvkmμEr: ehIynig bec©kviTüaEkécñ edIm,IKaMRTdl;plitPaBnigPaBRbkYtRbECg.
26> karFana[)annUveCaKC½y kñgú karkat;bnßyPaBRkIRk naeBlGnaKt )anCYbRbTHnwgbBaðaRbQm
CaeRcInEfmeTot EdlbNþalmkBIPaBcaM)ac; kñúgkarkarBarsmiT§plEdleyIgseRmc)an edaylM)ak
Edlbc©úb,nñenH kMBugRtÚv)anyayI edayvibtþihirBaØvtßúBiPBelak . CakarBitNas; RbsinebIsßanPaB
bc©úb,nñ enAEtbnþGUsbnøay sRmab;ry³eBlmYyEvg enaHRbCaCnTaMgLay EdleTIbnwg)anrs;enA
kñgú CIvPaBmYy sßti enAelIExSbnÞat; PaBRkIRk naeBlbc©bú ,nñ GacnwgFøak;mkenAeRkamExSbnÞat;PaBRkIRk
vij . kñúgn½yenH raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugcat;viFankarbnÞan; edIm,IBRgIkRbB½n§suvtißPaBsgÁm
sRmab;RkúmCngayrgeRKaHbMput tamry³ kar]btßmÖFnepSg² nigkarbegIátkargarGtiBlkmμ dUcCa
kmμviFIes,ógnigR)ak;Blkmμ CaedIm .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 17
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

27> eTaHbICa tamry³ karGnuvtþRbkbedayfamPaBnUv yuT§sa®sþRtIekaN nig yuT§sa®sþctuekaN


enAkñgú TsvtSr_cgu eRkayenH raCrdæaPi)al GacEkERbRbCaCatiTaMgmUl)an kñgú ry³eBlmYyd¾xIø eFobnwg
eBlevlad¾Evg EdlRbeTsrIkceRmIneCOnelOnnana )anqøgkat;k¾eday k¾km<úCa enAEtCYbRbTHnwg
bBaðaRbQm mYycMnYn dUcCa ³
• eTaHbICamanvDÆnPaBd¾KYr[kt;smÁal; enAkñg ú kMENTRmg;sxM an;² kñgú eKalbMNgBRgwgGPi)alkic©
l¥k¾eday k¾KuNPaB RbsiT§PaB nigkarpþl;esvakmμsaFarN³ enAEtCabBaðaRbQm ehIyenA
EtminTan;)aneqøIytb)aneBjeljeTAnwgtRmÚvkarBitrbs;RbCaCnenAeLIy . RbB½n§ tulakar
enAEtBuMTan;GacTTYl)an nUvkareCOTukcitþTaMgRsúg BIsMNak;mCÄdæansaFarN³ enAeLIy .
karGPivDÆRkbx½NcÐ ,ab;ngi lixti bTdæanKtiyutþ k¾enABuMTan;manlkçN³RKb;RCúgeRCay enAeLIy
ehIykarGnuvtþc,ab; k¾RtÚvEtbnþeFVI [RbesIreLIgEfmeTot pgEdr .
• esdækic©km<úCa manmUldæantUcceg¥ótedayEp¥kelI nigRtÚv)anCMrujedayvis½y 4 sMxan;² KW

vis½yksikmμ ]sSahkmμkat;edr eTscrN_ nigsMNg; . vis½y]sSahkmμkat;edr nig


eTscrN_ KWCavis½yEdlgayrgeRKaH bNþalmkBIhaniP½y BIxageRkARbeTs . vis½yksikmμ
EdlmancMENk 30PaKry énplitplkñgú Rsúksrub nig eRbIR)as;BlkmμeRcInCag 60 PaKry
énkargarsrub enAEtminTan;RtÚv)aneRbIR)as; [Gs;skþanuBlrbs;va enAeLIy .
• bERmbRmÜlGakasFatu GtulüPaBénesdækic©sakl nig vibtþihirBaØvtßúEdlenAEtbnþekItman

nigkan;EtmansPaBF¶n;F¶r edayeFVI[mandMeNIrFøak;cuHénesdækic©sakl k¾dUcCa karekIneLIg


énéføeRbg karekIneLIgénéfømbÚð Gahar karFøak;cHu éntémøR)ak;dlu aø rGaemrik )aneFV[I mansm<aF
GtiprNa mkelIesdækci ©km<Cú a sRmab;ry³eBlxøI nigmFüm . karekIneLIgéntRmÚvkarkñgú Rsúk
EdlCalT§plénkMeNInesdækic©x<s; naeBlfμI²enH k¾)aneFVI[sm<aFGtiprNaenH kan;Etman
sPaBF¶n;F¶r pgEdr . sßanPaBTaMgenH )ankøayCakarKMramkMEhgdl;GnaKténkMeNInesdækic©
rbs;km<úCa .
• eTaHbICaeyIg)ankat;bnßyPaBRkIRk BIGRta 47PaKry kñúgqña2 M 003 mk 35PaKry kñúg
qñaM2004 tamry³ kMeNInesdækic©x<s; nig eKalneya)ayKaMRTGñkRkIRk ehIy karBüakrelIkdMbUg
)anbgðajBIkarfycuHCabnþeToténGRtaPaBRkIRk mkenARtwm 30/1 PaKry kñúgqñaM2007 k¾
eday k¾GRtaénPaBRkIRkenACnbT enAEtmankRmitx<s; enAeLIy . TnÞwmnwgenH Kmøatrvag
Gñkman nigGñkRk CaBiess vismPaBrvagTIRbCuMCnnigCnbT enAEtCabBaðaRbQm enAeLIy.

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 18


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• sniþsuxes,óg nigGaharUbtßmÖ manPaBRbesIreLIgCalMdab; kñúgry³eBlbu:nμanqñaMcugeRkayenH


edaybBaðakgVHGaharUbtßmÖruaéM r:ceM BaHkumarGayueRkam 5qñaM )anfyBI 49/7 PaKry enAqña2M 000
mkRtwm 43/2 PaKry enAqñaM2005 ¬karGegátmnusSmaRt qñaM2008¦ . eTaHbICa dUcenHkIþ
vDÆnPaBkñgú sßanPaBGaharUbtßmÖ enAmanPaByWtya:v edaysarEtmankarekIneLIgénéføes,óg
nigplb:HBal;énvibtþei sdækci ©sklnaeBlbc©bú ,nñ mkelIkmøagM Tijrbs;RbCaBlrdæRkIRk ehIy
bBaðakgVHGaharUbtßmÖruaMér: enAEtmankRmitx<s; KW 39/5 PaKry ¬karGegátmnusSmaRt qñaM
2008¦ . RbsinebIbBaðaenH enAEtbnþekItman b¤ manlkçN³F¶n;F¶rCagenH enaHsßanPaB
GaharUbtßmÖ Gacnwgkan;EtF¶n;F¶reLIgEfmeTot.
• karRbmUlpþúMdIFøI nigRbCaCnEdlKμandI KWsßitenAkñúgninñakarmYyEdlkMBugmankarekIneLIg eday
begáItCaplb:HBal;GviC¢manmkelI smFm’nigRbsiT§PaBénkareRbIR)as;dIFøI . CamYyKñaenH
épÞddI F¾ éM ntMbn;dsI m,Tanesdækci © BuTM an;RtÚv)aneRbIR)as;[manRbsiTP§ aB eTAtameKaledAeday
tRmÚv[manviFankard¾twgruwgrbs;rdæaPi)al edIm,IedaHRsaybBaðaTaMgenH .
• PaBGnaFibetyükñúgkarkan;kab;dIxusc,ab; karTamTarykedayxusc,ab;nUvdIrdænigtMbn;karBar
eFVICakmμsiT§iÉkCn nigkarkab;eQIxusc,ab; enAEtbnþekItmanenAeLIy . CamYyKñaenHEdr PaB
RkIRk nigkarpøas;TIlMenAénRbCaCnkñúgRbeTs )anbEnßmsm<aFeTAelIFnFanFmμCati ehIy
)aneFVI[FnFanTaMgenaH RbQmnwghaniP½yx<s; énkarercrwl)at;bg; .
• edayseRmc)annUvvDÆnPaBd¾FMeFg kñúgkarsþarnigkarsagsg;eLIgvij nUvbNþajpøÚvCatiTUTaMg
RbeTs bBaðaRbQmnanacMeBaHmuxrbs;eyIgTaMgGs;Kña KWRtÚvFana[man suvtßiPaBkñúgkareFVI
cracr nigkarEfTaM[)anRtwmRtÚvnUvbNþajpøÚvfñl;enATUTaMgRbeTs .
• vis½yGakascrN_ edIrtYnaTIy:agsMxan;kñúgkarGPivDÆvis½yeTscrN_ . karGPivDÆbEnßmeTot
nUvehdæarcnasm<½n§GakascrN_ rYmbBa©ÚlTaMgkarEklm¥CaRbcaMnUvGakasyandæannanaenATUTaMg
RbeTs nigsuvtßiPaBénkarehaHehIr enAEtbnþCaGaTiPaBcm,g edIm,IeFVI[mankarGPivDÆvis½y
eTscrN_ nig karTak;TajcMnYnePJóveTscrmkkm<úCa EdlkMBugmankarekIneLIg .
• éføGKÁisnIenAmankRmitx<s; ebIeRbóbeFobnwgRbeTsCitxag ehIyk¾Ca]bsKÁmYyd¾FM kñúgkar
BRgwgPaBRbkYtRbECgrbs;km<úCa k¾dUcCa karTak;TajkarvinieyaK nigkareFVI[RbesIreLIgnUv
karrs;enArbs;RbCaCn . lT§PaBmanGKÁisnIsRmab;eRbIR)as; enAtMbn;TIRbCuMCn enAmankRmit
enAeLIy.
• RbB½n§Farasa®sþ minTan;RtÚv)anGPivDÆ[)aneBjelj nig eRbIR)as;[Gs;skþanuBlenAeLIy
edaytRmÚv[man karRKb;RKg nigkarvinieyaK EdlmanRbsiT§PaBCagmun .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 19
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• hirBaØb,Tan karRKb;RKg nig bec©kviTüa KWCa bBaðaRbQmcm,g sRmab;shRKasxñattUc nig


mFüm enAkm<úCa .
• bNþajsuvtßiPaBsgÁm sRmab;kmμkr nigRbCaCnRkIRk BuMTan;)ankøayCaRbB½n§mYy Edlman
RbsiT§PaBx<s; enAeLIy .
• KuNPaBGb;rMenAkRmit bzmsikSa mFümsikSa nig ]tþmsikSa enAmankRmit . plitkmμ nig
cracrN_ fñaMejónxusc,ab; )ankøayCabBaðasgÁm EdleFVI[maneRKaHfñak; dl;suxumalPaB
yuvCnkm<úCa TaMgkñúgeBlbc©úb,nñ TaMgkñúgeBlGnaKt .
• kgVHGñkbec©keTs nigkmμkrCMnaj KWCa ]bsKÁcm,gmYy kñúgkarBenøÓnkarGPivDÆesdækic© TaMg
enATIRbCuMCn TaMgenACnbT .
• karpþl;esvasuxaPi)alsaFarN³EdlmanKuNPaB enAEtmankRmitenAeLIy . GRtamrN
PaBmata enAEtmankRmitx<s;enAeLIy eTaHbICamansmiT§pld¾eRcIn kñúgvis½ysuxaPi)al
k¾eday . vDÆnPaBkñúgkarCMruj[man esvaEfTaMsuxPaB Gnam½y nig Twks¥atenAtMbn;CnbT
RtÚvEt)anbegáInel,Ón edIm,IQaneTAseRmccMNucedATaMgLay Edl)ankMNt;enAkñúg eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa .
• kgVHxatkarGb;rM GMeBIhwgSakñúgRKÜsar nig GMeBICYjdUrmnusS KWCa ktþacm,g EdlraraMg min[®sþI
GaceRbI)as;)aneBjeljnUvskþanuBlrbs;xøÜn edIm,IrYmcMENkkñúgkarGPivDÆsgÁm-esdækic© .
• CarYm smtßPaBsßab½nrbs;raCrdæaPi)al enAmankRmitenAeLIy edaysarR)ak;ebovtSr_ nig
R)ak;laPkarTaMgLay mankRmitTab . kic©shkar rvagsßab½nTaMgLayrbs;raCrdæaPi)al
enAmanlkçN³xVHcenøaH ehIyRkbx½NÐc,ab; niglixitbTdæannana enAmanPaBcenøaHRbehag
CaeRcIn ehIy FnFanedIm,IGnuvtþeKalneya)ayrbs;eyIg k¾enAmankRmit enAeLIy .
28> karBiPakSaelI smiT§pl nigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 nwgRtÚv
bgðajenAxageRkamenH eTAtamTRmg;ényuT§sa®sþctuekaN dUcKñanwg pyGC 2006-2010 Edr.
1> GPi)alkic©l¥ ³ sñÚlényuT§sa®sþctuekaN
29> GPi)alkic©l¥ EdlCasñlÚ én yuT§sa®sþctuekaN RtÚvkarCacm,g nUvkarcUlrYmrbs;saFarNCn
RbkbedaysmFm’nigPaBRtwmRtÚv kñúgRKb;bBaðaTaMgGs; tamEbbRbCaFibetyünigKμanGMeBIhgw Sa edIm,I
Fanafa qnÞ³esrIngi karseRmccitEþ dlEp¥kelIBt½ m’ anRKb;RKan; RtÚv)anÉkPaBTTYlyknigGnuvtþ Rsb
Kñanwg karkarBarsiT§inigsuxumalPaB rbs;RbCaCnCnCatiedImPaKtic . sißrPaBneya)ay snþisux

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 20


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

épÞkñúg karRbkan;x¢ab;nUvviFankarc,ab; tmøaPaB PaBGacdwgCamun)an nig KNenyüPaBénsßab½n


saFarN³ mansar³sMxan;ya: gxøagM cMeBaHvDÆnPaBEpñkesdækic©nigsgÁmkic© EdlmanlkçN³CaRbB½n§ nig
cMeBaHkar Fanafa smiTp§ lsaFarN³nana nwgminRtÚv)aneFV[I )at;bg;eTAvij edayr)aMgNamYyeLIy .
kMENTRmg; FM²TaMgbYn edIm,ICMrujelIkkm<s;GPi)alkic©l¥ enAEtbnþCaGaTiPaB rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa
enAkñúgkic© xitxMRbwgERbgrbs;xøÜn sMedAeFVI[seRmc)annUv karGPivDÆsgÁm-esdækic©mYy Rbkbeday
cIrPaB nig sßirPaB smFm’ kalanuvtþPaBdUcKña esμPI aBKñacMeBaHmuxc,ab; nigyutFiþ m’sgÁm . kMENTRmg;
TaMgenaH rYmman ³ ¬k¦ karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy ¬x¦ kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ ¬K¦
kMEN TRmg;rdæ)alsaFarN³RKb;TidPæ aBTaMgGs; ¬rYmbBa©lÚ TaMgkMENTRmg;vimCÆkarnigvishmCÄkar¦
nig ¬X¦ kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF . karvivtþsxM an;² Edl)anekItmaneLIg enAkñgú visy½ TaMgenH
nwg RtÚvelIkykmkbgðaj edaysegçb dUcxageRkam .
1>1 karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy ³
30> RbsinebIeFVIkareRbóbeFobeTAnwgGMeBI]Rkidækmμ EdlmanGñkrgeRKaH nig GñkrMelaPbMBan GMeBI
BukrlYy KWCabT]RkidæmYy EdlCaTUeTA PaKIBak;B½n§edaypÞal;eTAnwgGMeBIBukrlYy TTYl)anplRbeyaCn_
BITegVIrbs;xøÜn . rIÉPaKIrgeRKaH KWCasgÁmTaMgmUl EdlTTYlrgkarxatbg; edaysar kar)at;bg;
cMNUlsaFarN³ kar)at;bg;kalanuvtþPaBénkarvinieyaKEdlGacpþl;nUvkargareFVIfμI² nigcMNUlbEnßm
nig karpþl;edayminmanRbsiT§PaBnUvesvasaFarN³ . raCrdæaPi)alkm<úCa )anGnum½tyknUv Epnkar
skmμPaBEdlmanlkçN³RKb;RCúgeRCay edIm,IRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy . TnÞwmnwgeCaKC½ykñúg
kargarbgáarTb;sáat; nigRbqaMgGMeBIBukrlYyknøgmk raCrdæaPi)alkm<úCa k¾yl;eXIjfa Rkbx½NÐlixit
bTdæanKtiyutþ nig smtßPaBrbs;sßab½n enAmankRmitenAeLIy . karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy
TamTarnUvsmtßPaB edIm,IRKb;RKgnigCMrujkarGnuvtþRbkbedayRbsiT§PaB nUvc,ab;TaMgLay Edlman
RbkarEcgGMBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy EdlRtÚv)anRbkasdak;[eRbIR)as;rYcehIy . TnÞwmnwgenH kgVH
xatGñkCMnajkarCatiEpñkc,ab; nigkgVHxatynþkarsRmbsRmÜl kñúgkarerobcMesckþIRBagc,ab;nana
min)aneFVI[mansgÁtiPaBenAkñúgRbkarCaeRcIn . Rbkar xVHxatnUvsgÁtiPaBTaMgenH )aneFVI[manPaB
yWty:av enAkñúgdMeNIrkarerobcMesckþIRBagc,ab; ehIy)an eFVI[karCMrujkarGnuvtþc,ab; kan;EtCYbRbTH
nUvkarlM)akxøaMgeLIg . karCMrujkarGnuvtþc,ab; enAEtCa bBaðaRbQmmYy edaysarmUlehtuCaeRcIn
kñúgenaHkRmitTabénR)ak;ebovtSr_rbs;m®nþI EdlTTYlxusRtÚv kñúgkarCMrujkarGnuvtþc,ab; .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 21


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

31> GMeBIBukrlYy KWCa)atuPUtmYy EdlekItmanenAkñúgRKb;sgÁm kñúgenaHrYmmanTaMg RbeTsGPivDÆ


RbeTskMBugGPivDÆ nig sßab½nGnþrCatinana pgEdr . karlubbM)at;GMeBIBukrlYy KWCaGaTiPaBx<s;rbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa eRBaHfa bBaðaenH KWCa]bsKÁ EdlraraMgdl;kareFVI[seRmc)annUveKaledArbs;xøÜn
kñgú karrkSasirß PaBkMeNInesdækic©x<s; tamry³ karCMrju karGPivDÆvisy½ ÉkCn edIm,Ikat;bnßyPaBRkIRk .
32> sßab½nmYycMnYnrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa mankarBak;B½n§nwg karbgáarTb;sáat; nig karRbyuT§
RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy rYmman ³ GgÁPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy GaCJaFrsvnkmμCati RksYgTMnak;TMng
CamYyrdæsPa-RBwT§sPa nig GFikarkic© nig GgÁPaBsvnkmμépÞkñúg tambNþaRksYg-sßab½n . GgÁPaB
RbqaMgGMeBIBukrlYy énTIsþIkarKN³rdæm®nþI manParkic© TTYlBakübNþwgBIsaFarNCn EdlBak;B½n§
nwgGMeBIBku rlYy nig cat;viFankartampøvÚ c,ab;cMeBaHCnRbRBwtþGMeBIBukrlYy . GgÁPaBenH k¾manParkic©
kñúgkarpSBVpSay[)anTUlMTUlaynUveKalneya)ay rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sþBI I karbgáarTb;saá t; nig
karRbyuTR§ bqaMgnwgGMeBIBku rlYy pgEdr . TnÞwmnwgenH GgÁPaBRbqaMgnwgGMeBIBukrlYy manParkic©
sRmbsRmÜl karerobcMtak;Etgc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ RBmTaMg elIkeLIgnUv viFankarnanaEdl
caM)ac;sRmab;karGnuvtþeKalneya)ayTaMgLayrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sþBI I karbgáarTb;saá t; nig kar
RbyuTR§ bqaMgnwgGMeBIBku rlYy . tamry³ kmμviFIGFikarkic©rbs;xøÜn RksYgTMnak;TMngCamYyrdæsPa-
RBwT§sPa nig GFikarkic© eFVkI artamdanRtÜtBinitüelI kargarRKb;RKgrbs;saß b½n kñgú vis½ysaFarN³ nig
eFVkI aresIbu Gegátral;skmμPaBTaMgLayNa EdlmanPaBminRbRktI . sßab½nenH k¾eFVIkartamdanRtÜt
BinitüpgEdr BIkarCMrujkarGnuvtþc,ab; rbs;RksYgnigsßab½nsaFarN³Bak;B½n§ nig eFVIkaresIubGegátnUv
ral;BakübNþwgnana EdlTTYl)anBIsaFarNCn . RksYgyutþiFm’ manParkic©TTYlxusRtÚv kñúgkar
erobcMesckþIRBagc,ab;TaMgGs; rYmTaMg c,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy pgEdr .
33> enAkñúgExsIha qñaM2006 rcnasm<½n§rbs; GgÁPaBRbqaMgral;skmμPaBGMeBIBukrlYy RtÚv)aneFVI
karEksRmÜl nigRtÚv)anbþrÚ eQμaHmkCa GgÁPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy vij . {kariyal½yTTYlBakübNþgw }
RtÚv)anbegátI eLIg edIm,IbegánI karcUlrYmrbs; saFarNCn kñgú karpþln; gi TTYlB½tm’ an EdlBak;Bn§½ngw
GMeBIBku rlYy . viFankardak;vni y½ nana RtÚv)anGnuvtþceM BaHm®nþrI aCkarsIvu lI m®nþKI y m®nþnI Kr)al nig
m®nþtI lu akar EdlRtÚv)anrkeXIjfa )anXubXit kñgú karRbRBwtþGMeBIBku rlYy . kargarlT§kmμsaFarN³
RtÚv)anFana[mantmøaPaBRbesIrCagmun edaymankic©deM NIrkaredjéfø RbkbedaylkçN³RbkYtRbECg .
yuTn§ akarCaeRcIn RtÚv)anerobcMeLIg edIm,I pþlB; ½tm’ an nig edIm,IGb;rdM l;saFarNCn RBmTaMg edIm,I

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 22


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

pSBVpSay nUvkaryl;dgw GMBIRKb;Tdi æPaBTaMgGs; énGMeBIBku rlYy kñgú enaHrYmTaMg mUlehtu \T§Bi l nig
plvi)ak énGMeBIBku rlYy pgEdr . eTaHCadUcenHkþI GgÁPaBRbqaMgGMeBIBku rlYy )annigkMBugCYbRbTHnwg
bBaðaRbQmCaeRcIn kñúgkarGnuvtþParkic© rbs;xøÜn . GgÁPaBenH kMBugRbQmnwgkarlM)ak kñúgkarRbyuT§
RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy RbkbedayRbsiT§PaB edaysar BMmu ansiTGi§ NM aceFVkI aresIbu Gegát PaBmankRmit
éncMeNHdwgCMnajnigbTBiesaFn_ RBmTaMg kgVHxat ]bkrN_ smÖar³ nig bec©keTs caM)ac;² . rhUtmk
Tl;eBlbc©úb,nñenH edIm,IrkSanUvÉkraCPaB GgÁPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy minsUvebIkTVarTTYlkarKaMRT BIédKU
GPivDÆn_eT .
34> tamry³kmμviFIGFikarkic©rbs;xøÜn RksYgTMnak;TMngCamYyrdæsPa-RBwT§sPa nig GFikarkic© )an
GnuvtþkargarGFikarkic©CaeRcIn enAtamsßab½nsaFarN³nana kñgú enaHrYmTaMg karcuHeFVGI Fikarkic©elIPaB
minRbRktI énkarGnuvtþKeRmag4 EdlKaMRTedayFnaKarBiPBelak . CamYyKñaenH RksYg)anTTYl
BakübNþgw cMnnY 298krNI EdlenAkñgú enH BakübNþgw cMnYn 92 krNI RtÚv)ancuHGegátRsavRCav eday
RksYgTMnak;TMngCamYyrdæsPa-RBwT§sPa nig GFikarkic© ehIy BakübNþwgEdlenAsl; RtÚv)anBinitü
cat;kar edaysßab½nsaFarN³Bak;B½n§ epSg²eTot . RksYgTMnak;TMngCamYyrdæsPa-RBwT§sPa nig
GFikarkic© k¾manbBaðaRbQm pgEdr EdlTak;Tgnwg kgVHxatsmtßPaBnigFnFan sRmab;Gnuvtþmuxgar
rbs;xnÜø RbkbedayRbsiT§PaB .
35> RksYgyutþiFm’ EdlmanParkic©kgúñ karerobcMesckþRI Bagc,ab;TaMgGs; )aneFVbI c©bú ,nñkmμesckþIRBag
c,ab;sBIþ kI arRbqaMgGMeBIBku rlYy RsbeBlKña nwgkarerobcMlxi ti bTdæanKtiyutBþ ak;Bn½ §nana . esckþRI Bag
c,ab;sBIþ kI arRbqaMgGMeBIBku rlYy EdlCamUldæanKtiytu mþ yY manlkçN³TUlMTUlayRKb;RCúgeRCay RtÚv)an
TTYlkarÉkPaBBIKN³rdæm®nþI kalBIéf¶TI11 ExFñÚ qñaM2009 nig karGnum½tBI rdæsPaenAéf¶TI11 ExmIna
qña2M 010 nig BIRBwTs§ Pa enAéf¶TI19 ExmIna qña2M 010 . enAkñgú dMNak;kalEdlc,ab;enH minTan;clU Ca
Frman Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ nigynþkarEdlmanRsab; RtÚvbnþGnuvtþ edIm,IbgáarTb;sáat;
nigRbqaMgnwgGMeBIBukrlYy .
36> bc©úb,nñenH RbeTskm<úCa CasmaCikKaMRTEpnkarskmμRbqaMgnwgGMeBIBukrlYy rbs;FnaKar
GPivDÆn_GasIu nig GgÁkaredIm,Ikic©shRbtibtþikaresdækic©nigGPivDÆn_ sRmab;GasIu nig)a:sIuhVik Cardæ
PaKIén GnusBaØaGgÁkarshRbCaCatisþIBI karRbqaMgnwgGMeBIBukrlYy nigCaPaKIén GnusSrN³énkar
eyaKyl;KñasþIBI karbgáarTb;sáat;nigkarRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy ¬kñúgRkbx½NÐsmaCikGas‘an¦.
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 23
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

1>2 kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’
37> raCrdæaPi)alkm<úCa )anebþCJacitþy:agmutmaM kñúgkarCMrujdMeNIrkarkMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ .
RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab;nigRbB½ny§ tu Fiþ m’ EdlRtÚv)anbegátI eLIg kñgú Exmifuna qña2M 002 manebskkmμ
kñúgkar {pþÜcepþImKMnitnigCMrujelIkTwkcitþdl;dMeNIrkarkMENTRmg; nig BinitüemIlCaRbcaMnUvkarGnuvtþ
eKalneya)aynigkmμviFI rbs;kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ RsbeTAtamTisedAén ]tþmRkúmRbwkSa
kMENTRmg;rdæ} . cab;taMgBIBak;kNþalqñaM2005mk RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ )an
nigkMBugGnuvtþ EpnkarskmμPaBrbs;xøÜn edIm,IGnuvtþtam yuT§sa®sþkMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . EpnkarskmμPaBenH )ankMNt;nUv GaTiPaBnigskmμPaBsMxan;² sRmab;
Gnuvtþ kñúgry³eBlxøIeTAmFüm ¬2004-2008¦ nig ry³eBlEvg ¬eRkayqñaM2008¦ . yuT§sa®sþ
kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ manTisedACayuT§sa®sþ cMnYnR)aMBIr dUcxageRkam ³
• BRgwgkarkarBarsiT§inigesrIPaBCamUldæan edaybegáItnigKaMRTviFankar sRmab;karBarsiT§i nig

begáInkaryl;dwgkñúgcMeNammhaCnnigsßab½nBak;B½n§ sMedACMruj[mankarGPivDÆRbkbeday
smFm’ nigcIrPaB EdlCaEpñkmYyminGacxVH)an kñúgkareFVI[seRmc)an nUvsiT§ieBjelj .
• eFVITMenIbkmμRkbx½NÐc,ab; edayksagRkbx½NÐc,ab;mYy smRsb tamry³kic©dMeNIrkarerobcM
c,ab;Edlpþl;lT§pll¥ sIucgVak;Kña nigmankarcUlrYm sMedAFana[)annUv c,ab;mYyEdlman
tulüPaB nig karGnuvtþedayeBjelj nUvnItirdæ .
• pþl;lT§PaBTTYl)anB½t’manGMBI c,ab;nigtulakar [)ankan;EtRbesIreLIg edayCMrujkar
pSBVpSaycMeNHdwgCamUldæan tamry³ kare)aHBum<pSayCapøÚvkar RbB½n§pSBVpSayeGLicRtÚnic
nigbNÑpñt;B½t’man nig FananUvPaBgayRsÜlkñúgkarTTYl)anB½t’manGMBI c,ab;nigtulakar dl;
GñkRbkbmuxviC¢aCIv³Epñkc,ab; nigGñkEdlykcitþTukdak;epSg²eTot .
• eFVI[RbesIreLIgnUvKuNPaBéndMeNIrkarerOgkþI nigesvakmμBak;B½n§ edayBRgwgviC¢aCIv³Epñkc,ab;
eFVI[RbesIreLIgnUvCMnYykarEpñkc,ab; ehIynigsRmÜlnItiviFItulakar edIm,IFananUv yutþiFm’ nig
dMeNIrkarRtwmRtÚvsRmab;RbCaBlrdæRKb;rUb .
• BRgwgesvakmμyutþiFm’ rYmman GMNactulakar nigesvaEpñkGyükar edayrYmbBa©ÚlnUvviFankar
caM)ac;nanaEpñk Gb;rM c,ab; nItiviFI nigrcnasm<½n§ edIm,IFana[)annUvyutþiFm’mYy EdlRtwmRtÚv
KYr[eCOTukcitþ)an ÉkraCü nig TTYl)ankareKarBBIsaFarNCnTUeTA .
• begáItynþkaredaHRsayvivaTeRkARbB½n§tulakar edIm,Ipþl;dMeNaHRsayvivaT[)anqab;rh½s nig
gayRsÜldl;PaKIBak;B½n§ ehIynig CYysRmaldl;bnÞúkrbs;RbB½n§tulakar .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 24


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• BRgwgsmtßPaBsßab½nvis½yc,ab;nigtulakar [GacbMeBjGaNtþirbs;xøÜn)anedayeCaKC½y
tamry³ karBRgwgkarRKb;RKg karerobcMEpnkar ynþkarRtÜtBinitünana nigsmtßPaBTUeTA
sMedA pþl;nUvesvakmμsaFarN³mYyeBjelj nig Fana[kareFVIesckþIseRmccitþ)anRsbeTA
nwgeKalkarN_én GPi)alkic©l¥ nigkarGnuvtþRbkbedayRbsiT§PaB .
38> enAkñúgGMLúgqñaM2006-2008 RksYgyutþiFm’ )anerobcMesckþIRBagc,ab; nig )anBinitüemIl
eLIgvijnUv esckþRI Bagc,ab;nana EdlRtÚv)anerobcMeLIgedaysßab½nnanarbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a ehIy
Rkmnigc,ab;sMxan;²Edl RtÚv)an Binitü nig Gnum½t edayrdæsPa rYmman ³
• RkmnItiviFIrdæb,evNI RtÚv)anRbkas[eRbIenA éf¶TI06 Exkkáda qñaM2006 .
• RkmnItiviFIRBhμTNÐ RtÚv)anRbkas[eRbIenA éf¶TI10 ExsIha qñaM2007 .
• Rkmrdæb,evNI RtÚv)anRbkas[eRbIenA éf¶TI8 ExFñÚ qñaM2007 .
• c,ab;sþIBIkarRbqaMgnwgePrvkmμ RtÚv)anRbkas[eRbIenA éf¶TI20 Exkkáda qñaM2007 .
• c,ab;sþIBIkarb®gáabkarCYjdUrmnusSnigkareFVIGaCIvkmμpøÚvePT RtÚv)anRbkas[eRbIenA éf¶TI15
ExkumÖ³ qñaM2008 .
• RkmsIlFm’rbs;ecARkmnigRBHraCGaCJa RtÚv)anGnum½t eday]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm
enAéf¶TI20 ExkumÖ³ qñaM2007 .
39> RksYgyutþiFm’ )anerobcM nig bBa¢nÚ esckþRI Bagc,ab;nigRkmmYycMnYn eTAKN³rdæm®nþI edIm,IsMu
karBinti üBiPakSa nig karGnum½t kñgú enaHrYmman ³
• esckþIRBag c,ab;sþIBIkarcat;taMgGgÁkartulakarnigGyükar .
• esckþIRBag c,ab;sþIBIlkçnþik³rbs;ecARkmnigRBHraCGaCJa .

40> esckþIRBagRkmRBhμTNÐ RtÚv)anGnumt½ eday KN³rdæm®nþI kalBIéf¶TI19 Exmifuna qñaM2009


ehIyRtÚv)anGnum½teday rdæsPa kalBIéf¶TI12 Extula qñaM2009 . RkmenH RtÚv)anRbkas[eRbI enA
éf¶T3I 0 Exvickiä a qña2M 009 .
41> tulakarKMrU RtÚv)anerobcMbegátI eLIgeday RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab;ngi RbB½ny§ tu Fiþ m’ nigkMBug
RtÚv)anshkarGnuvtþ eday RksYgyutþiFm’ . tulakarKMrU enH kMBugRtÚv)anGnuvtþ enAkñúgsaladMbUg cMnYn 4 ³
• saladMbUgextþkNþal .
• saladMbUgraCFanIPñMeBj .
• saladMbUgextþkMBg;cam .
• saladMbUgextþbnÞaymanC½y .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 25


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

42> KeRmagbBa©lÚ ynþkaredaHRsayvivaTeRkARbB½nt§ lu akar RtÚv)anGnuvtþ edayRksYgyutFiþ m’ nig


RksYgmhaépÞ edIm,Ikat;bnßykarkksÞHsMNeMu rOg enAsaladMbgU extþ nig edIm,ICMrujel,ÓnénkaredaH-
RsayvivaT CUnRbCaBlrdænigCnRkIRk [)anqab;rh½s . RksYgyutþiFm’ nig RksYgmhaépÞ )anshkar
begáIt mCÄmNÐlesvayutþiFm’ fñak;Rsúksakl,g cMnYn 20 kEnøg Edl)andMeNIrkar cab;taMgBIqñaM
2007 . kñúgkrNIEdlynþkarTaMgenH dMeNIrkareTARbkbedayeCaKC½y enaHynþkarTaMgenH nwgGacBRgIk
enATUTaMgRbeTs .
43> c,ab;TaMgLay RtÚv)anpSBVpSay dl;shKmn_nana nigRbCaCnRkIRk . cab;BIqñaM2007 mk
RksYgyutþiFm’ )aneFVIkarpSBVpSayB½t’manGMBIc,ab; tamTUrTsSn_nigviTüú cMnYn 520elIk . sikçasala
sþIBIc,ab;nana RtÚv)aneFVIeLIg cMnYn 24elIk enAraCFanI nigtambNþaextþ ehIy Éksarc,ab;cMnYn
4>200k,al RtÚv)ane)aHBum<pSay .
44> karbNþúHbNþalsþIBIc,ab;nana RtÚv)anerobcMeFVIeLIgcMnYn 24vKÁ edIm,IBRgwg smtßPaBnig
sIlFm’rbs; ecARkm RBHraCGaCJa m®nþIc,ab; nigRkLabBa¢I .
45> eTaHbICa kic©xitxMRbwgERbgkñúgkMENTRmg;enH mankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal; tamry³ kmμviFI
skmμPaBsRmab;GnuvtþyuT§sa®sþkEM NTRmg;c,ab;nigtulakar k¾eday k¾kargarkMENTRmg;enH )anCYb
RbTHnwgbBaðaCaeRcInpgEdr . karerobcMeFVIesckþIRBagc,ab;mYycMnYn dUcCa c,ab;sþIBIkarerobcMnigkar
RbRBwtþeTAén]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm c,ab;sþIBIlkçnþik³ecARkmnigRBHraCGaCJa nig c,ab;sþIBIkar
cat;taMgGgÁkartulakarnigGyükar enAminTan;seRmc)an tamEpnkarEdl)aneRKagTuk enAeLIy
edaysarc,ab;TaMgenH manTMnak;TnM gCamYyKña ehIy RtÚvykeTAeFVkI arBiPakSabEnßmeTot . karerobcM
esckþIRBagc,ab;sþIBIlkçnþik³RkLabBa¢I c,ab;sþIBIlkçnþik³sarkarI nig c,ab;sþIBIGaCJasala GacdMeNIrkar
eTA)an luHRtaEtc,ab;eKal)ancUlCaFrman Camunsin . bBaðaRbQmepSg²eTot Edlvisy½ enH
)anCYbRbTH knøgmk rYmman ³
• karlM)akEpñkfvika edIm,IBRgIkkmμviFn I ana kñgú eKaledA begánI karyl;dwgGMBcI ,ab;rbs;shKmn_
nigRkúmCngayrgeRKaHTaMgLay k¾dUcCa begáItkmμviFIbNþúHbNþal edIm,IBRgwgsmtßPaBrbs;
ecARkmnigRBHraCGaCJa .
• RksYgyutþiFm’ BMumanFnFanRKb;RKan; edIm,IpÁt;pÁg;nUvtRmÚvkarEpñk smÖarbrikçar GKar nig

bnÞb;svnakar [dl;tulakarnigGyükar eTAtamtRmÚvkar enAtambNþaextþ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 26


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karbegáIttulakarÉkeTsBiess manPaByWty:av edaysarkarrg;caM karGnum½telI c,ab;sþIBI


karcat;taMgGgÁkartulakarnigGyükar .
• FnFan manBMuRKb;RKan; sRmab;kic©dMeNIrkarrbs;tulakarKMrU.
• FnFan manBMuRKb;RKan; sRmab;kare)aHBum<pSBVpSay c,ab;nigesckþIseRmcrbs;tulakar.
1>3 kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³
46> GPi)alkic©l¥ EdlCasñlÚ ényuT§sa®sþctuekaN mansar³sMxan;Nas; enAkñgú karQaneTAseRmc
)annUvkargarGaTiPaBnana rbs;raCrdæaPi)al . rdæ)alsaFaN³ KWCa]bkrN_yTu s§ a®sþmyY kñgú cMeNam
yuT§sa®sþdéTeTot enAkñúgkarGnuvtþ kargarkMENTRmg;rbs;raCrdæaPi)al . cab;taMgBIqñaM 2000 mk
RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)al )anGnuvtþCabnþbnÞab;nvU kmμvFi CI atikMENTRmg;rdæ)al edIm,IbeRmIRbCaBl
rdæ[)ankan;Etl¥RbesIreLIg .
47> kic©xitxMRbwgERbgenAkñúgkargarkMENTRmg;enH RtÚv)aneFVI[elceLIgCaEpøpáa enAkñúgbribTén
karGnuvtþ EpnkarskmμPaBGPi)alkic© CabnþbnÞab; sMedACYysRmÜl[mankic©shkar enAkñúgcMeNam
kargarkMENTRmg;fñak;Cati nig kMENTRmg;tamvis½y . EpnkarskmμPaBGPi)alkic© )anRKbdNþb;
y:agTUlMTUlay elIkargarkMENTRmg;nana rYmman kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ kMENTRmg;c,ab;
nigRbB½n§yutiþFm’ kMENTRmg;kgkmøagM Rbdab;GavuF kMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßsú aFaN³ kMENTRmg;
vimCÄkarnigvishmCÄkar nig kMENTRmg;nanaEdlBak;B½n§nwg karvinieyaKnigBaNiC¢kmμ karGPivDÆ-
sgÁmkic© nigkarRKb;RKgFnFanFmμCati . CaeRcInqñaMknøgmkenH smiT§plcm,g²CaeRcIn RtÚvseRmc
)an edayEp¥kelIeKalkarN_GPi)alkic©elIRKb;vis½y dUcEdl)ankMNt;enAkñúg EpnkarskmμPaB
GPi)alkic© edIm,IKaMRT[mankarGPivDÆRbkbedaycIrPaB yutiþFm’sgÁm nigkarkat;bnßyPaBRkIRk .
edaymankic©shkarCamYy bNþaRksYg-sßab½n RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)al kMBgu erobcM Epnkarskmμ-
PaBGPi)alkic©TI3 EdlnwgRtÚvepþateTAelIviFIsa®sþkñúgkarEklm¥karpþl;esvakmμsaFarN³ nigkic©
sRmbsRmÜlrvag kMENTRmg;Gnþrvis½y nig kMENTRmg;tamvis½y .
48> RbkarsMxan;EdleyIgTaMgGs;Kañ RtÚvkt;smÁal; enaHKWfa rdæ)alsaFaN³ÉkPaBCatikñúgÉktþrdæ
naeBlbc©úb,nñenH eTIbEtmanGayu 10qñaMb:ueNÑaH nigCalT§plEdl)anmkBIsnþiPaB nigkarpSHpSa
bRgÜbbRgÜmCati . enAedImnItikalTI2 énrdæsPa ¬1998-2003¦ raCrdæaPi)alkm<úCa )anseRmc
edayeCaKC½y kñúgkareFVIsmhrNkmμrdæ)alénPaKIneya)ayEdlCahtßelxIénkic©RBmeRBógsnþiPaB

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 27


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TIRkúg):arIs bBa©ÚleTAkñúgrdæ)alsaFaN³EtmYyrbs;Cati nigmanlkçN³ÉkPaBCati . RbkarenH


)anGnuBaØat[raCrdæaPi)alkm<úCa GaceFVIkarRKb;RKg nigdwknaMRbeTs)aneBjeljCaelIkdMbUgbg¥s;
kñúgGMLúgeBlCag 400qñaM cugeRkayenH RBmTaMg)ancab;epþImGnuvtþEpnkarskmμPaBGPi)alkic©rbs;xøÜn .
49> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPa ¬2003-2008¦raCrdæaPi)alkm<úCa )anBnøÓnkarGnuvtþkmμviFI
kMENTRmg;nana[kan;EtelOnEfmeTot edIm,I[smRsbtamtRmÚvkarrbs;RbeTs . tamry³kar
GnuvtþRbkbedayPaBmugW m:at;nvU kmμvFi CI atikEM NTRmg;rdæ)al raCrdæaPi)alkm<Cú a )anxitxMRbwgERbg kñgú
karERbkøayrdæ)alsaFarN³[køayeTACaGñkpþl;esvasaFarN³d¾s½kþisiT§i . raCrdæaPi)alkm<Cú a man
CMenOy:agmutmaMfa rdæ)alsaFarN³mYyEdldMeNIrkarl¥ nigmanKNenyüPaB BitCamansar³sMxan;
nigmanPaBcaM)ac;kñúgkarFana)annUv suxsnþiPaB sirß PaBneya)ay karGPivDÆRbkbedaycIrPaB yutFiþ m’
sgÁm nig karkat;bnßyPaBRkIRk . rhUtmkTl;eBlenH km<Cú a)anTTYlnUvvDÆnPaBKYr[kt;smÁal;
kñgú karERbkøayrdæ)alsaFarN³[mansmtßPaBRKb;RKan; edIm,IeqøyI tbeTAnwgkargarRbQmCaeRcIn enA
kñgú crnþénsklPavUbnIykmμ . enAeBlEdlvibtþihirBaØvtßú nigvibtþiesdækic©sklelak kMBugenAEtbnþ
ekItman ehIy)annigkMBugCH\Ti§BlmkelIesdækic©km<úCaenaH karBRgwgrdæ)alsaFarN³[kan;Etl¥RbesIr
EfmeTot KWCakargarEdlRtÚveFVIVCabnÞan; pgEdr .
50> edaymankic©shRbtibtþikarCamYy RksYg-sßab½nnigédKUGPivDÆn_nana RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)al
)anseRmc)annUv smiT§plsMxan;²KYr[kt;smÁal; dUcCa ³
• kareFVIsmahrNkmμm®nþIraCkarsuIvil eTAkñúgRbB½n§EtmYy EdlmanlkçN³GMeNaypl kñúgkar
elIkTwkcitþ nig karvivtþGaCIB .
• R)ak;ebovtSr_mFüm nigR)ak;]btßmÖ enAkñúgmuxgarsaFarN³ )anekIneLIgcMnYn 4 dg cab;taMgBI
edImnItikalTI2 énrdæsPa .
• begIátRbB½n§RKb;RKgRbsiT§PaBkargarnigKNenyüPaB
edIm,IKaMRTdl;karGnuvtþ]bkrN_RKb;RKg RbsiT§PaBkargarnigKNenyüPaB dUcCa TIPñak;gar
RbtibtþikarBiess CaedIm .
• kmμviFICatikMENTRmg;rdæ)al kMBugEtedIrtYy:agsMxan; kñúgkareFVIsuxdumnIykmμ nigkartRmwm
edIm,IGnuvtþ esckþIEføgkarN_TIRkúg):arIs nig EpnkarskmμPaBTIRkúgGak;Rka .
• kartRmg;Tisc,as;las; nigkarRBmeRBógKñay:agTUlMTUlay kñúgkarriHrkviFIsa®sþl¥² sRmab;
ykmkGnuvtþ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 28


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

51> lT§pldUcxageRkamenH bgðajBIsmiT§plnana Edl)anrYmcMENkkñúgkarksagsmtßPaB FnFan


mnusS nigsmtßPaBsßab½n enAkñúgrdæ)alsaFarN³ ³
• Rkbx½NÐlixitbTdæanKtiyutþ nigbTb,BaØtiþnana EdlRtÚv)aneRbIR)as; enAkñúgmuxgarsaFarN³
rYmman c,ab;sþIBIshlkçnþik³m®nIþraCkarsIuvil nig lkçniþk³edayELkénRkbx½NÐm®nþIraCkar
sIuvilTaMg21.
• RbB½n§RKb;RKgnigRtÜtBint i ü EdlmanlkçN³Rbtibtþki arnigmanRbsiTP§ aB ¬dUcCa kareRCIserIs
karEtgtaMg nigkarcUlnivtþn_ CaedIm¦ .
• kardak;[eRbIR)as;taragTUTat;ebovtSr_tamRbB½n§B½t’manviTüa .
• RbB½n§laPkarfμIRtÚv)anbegáIteLIg nigdak;[Gnuvtþ ehIyR)ak;ebovtSr_mFümrbs;m®nþIraCkar
sIuvil )anekIneLIg dl; 81/4 duløar enAkñúgEx]sPa qñaM2009 .
• ynþkarGnuvtþ kardMeLIgR)ak;eborvtSr_mUldæan 20PaKry RbcaMqñaM CUnm®nþIraCkarsIuvil RtÚv)an
dak;[dMeNIkar tameKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .
• dak;[Gnuvtþynþkarpþl;esvasaFarN³ sMedABRgwg tmøaPaB KuNPaB RbsiT§PaB nigKN-
enyüPaB kñúgkarpþl;esvasaFarN³ ¬TIPñak;garRbtþibtþikarBiess¦ .
• dak;[GnuvtþRbB½n§RKb;RKgRbsiT§PaBkargar nigKNenyüPaB edIm,IekorKrFnFanmnusS[
)anl¥RbesIr nigkMNt;GMBItRmÚvkarGaTiPaB enAkñúgkarGPivDÆsmtßPaB .
• eKalenya)aysþIBIkarpþl;esvasaFarN³ RtÚv)anGnum½t nigkMBugCMrujkarGnuvtþ .
• kRmgB½t’manesvasaFarN³ kMBugerobcMcgRkgeLIg nigRtÚveFVIkarpSBVpSay edIm,IEklm¥
lT§PaBTTYl)anesvasaFarN³ nig edIm,IelIkkm<s;tmøaPaB .
• RbB½n§bec©kviTüaB½t’mansRmab;karRKb;RKgFnFanmnusS RtÚv)andak;[dMeNIrkar ehIyynþkar
RKb;RKgbuKÁlik RtÚv)anBRgwgCabnþbnÞab; .
• dak;[GnuvtþRbB½n§R)ak;bMNac;muxgar sRmab;fñak;dwknaMRKb;RKg nigm®nþICMnaj .
• ]bkrN_TMnak;TMngB½t’man ¬RBwtþibRtB½t’man eKhTMB½r sikçasala¦ RtÚv)anbegáIteLIg nig
dak;[ dMeNIrkar edIm,Ipþl;B½t’manGMBIkargarkMENTRmg;rdæ)al.
kmμviFIkMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar
52> eKaledAGPivDÆn_ry³eBlEvgén yuT§sa®sþvimCÄkarnigvishmCÄkar rbs;raCrdæaPi)al KW
karGPivDÆy:agTUlTM lU ay nigRbkbedaycIrPaB karBRgwgmUldæanRKwH sRmab;exOnesdækci © Rbkbeday
PaBsVahab;enAmUldæan EdlRbCaBlrdæRKb;rUb mankalanuvtþPaBesμI²Kña kñúgkarcUlrYmkñúgkic©GPivDÆn_

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 29


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

mUldæan karRKb;RKgbrisaß n nigFnFanFmμCati RbkbedayRbsiTP§ aB nigkarpþle; svasaFarN³ Rbkb


edayKuNPaB edIm,IeqøIytbnwgtRmÚvkar rbs;RbCaBlrdæ nigkarcUlrYmkat;bnßyPaBRkIRk rbs;RbCaBlrdæ
edayepþatCasMxan;eTAelIRkúmCngayrgeRKaH RkúmCnCatiedImPaKtic ®sþI nig kumar . raCrdæaPi)al
eCOCak;fa karbegátI nig karelIkkm<sk; arGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak; raCFanI extþ Rkúg Rsúk
xNÐ nig XMu sgáat; nwgGacseRmc)any:agRbesIrnUvkarBRgwgGPi)alkic© tamEbbRbCaFibetyü
enAkm<úCa . kMENTRmg;RbB½n§RKb;RKgenAfñak;rdæ)al raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ nig XMu sgáat; man
eKaledACayuT§sa®sþ BIr y:agKW ¬1¦ karBRgwgnigBRgIk lTi§RbCaFibetyüenAmUldæan ¬2¦ karCMruj
kic©GPivDÆmUldæan nig karkat;bnßyPaBRkIRk .
53> raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugGnuvtþ kMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar kñúgeKalbMNg
seRmc [)annUvkarGPivDÆRbkbedaycIrPaB tamry³karBRgwg nigBRgIknUvkarGPivDÆesdækic©mUldæan .
edIm,IGnuvtþ kMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar KN³kmμaFikarGnþrRksYgmYy KW KN³kmμaFikarCati
sRmab;karGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati ¬K>C>G>b¦ EdldwknaMedayRksYgmhaépÞ
RtÚv)anbegáIteLIg edIm,Ipþl; karENnaMrYmnigkarsRmbsRmÜl dl;karGnuvtþkMENTRmg;enH . enAkñuúgEx
]sPa qñaM2008 knøgmkenH c,ab;sþIBIkarRKb;RKgrdæ)al raCFanI extþ Rkúg Rsúk nig xNÐ nig c,ab;
sþIBIkare)aHeqñateRCIserIsRkúmRbwkSaraCFanI RkúmRbwkSaextþ RkúmRbwkSaRkúg RkúmRbwkSaRsúk nig Rkúm
RbwkSaxNÐ RtÚv)anGnum½t . bc©úb,nñenH K>C>G>b kMBgu erobcMRkbx½NlÐ xi ti bTdæanKtiytu mþ yY edIm,IGnuvtþ
c,ab;enH CaBiess kñúgkarerobcMlixitbTdæannana sRmab;karkMNt;RBMRbTl;fñak;eRkamCati niglixti
bTdæansRmab;kNM t;cnM nY smaCikRkúmRbwkSatamlMdab;fañ k; EdlRtÚve)aHeqñateRCIserIs .
54> kare)aHeqñateRCIserIsRkúmRbwkSa raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ GaNtþTi I1 )aneFIVeLIg kalBI
éf¶T1I 7 Ex]sPa qña2M 009 . BiFIRbkascUlkan;tMENgrbs;RkúmRbwkSaGaNtþTi 1I nigKN³GPi)al
RKb;fñak;enAfñak;eRkamCati k¾)anR)arBæeFVICapøÚvkar enAedImExmifuna qñaM2009 edIm,IFana nirnþrPaBnig
RbsiTæPaB nigPaBrwgmaM rbs;rdæ)alsaFarN³ . eKalbMNgénkarbegáIt RkúmRbwkSardæ)alnana enA
fñak;eRkamCati tamry³kare)aHeqñatsklnigGskl KW ¬TI1¦ begáItkalanuvtþPaBnigynþkar sRmab;
RkúmRbwkSaTaMgenaH eFVkI arseRmcelIGnaKténshKmn_rbs;xnÜø tamry³ karBieRKaHeyabl; edaymankar
cUlrYm CamYynwgRbCaBlrdæenAmUldæanrbs;xøÜn nig ¬TI2¦ Fana[mankarpþl;nUv esvakmμ saFarN³
smÖar³ meFüa)ay nigehdæarcnasm½næ CamUldæannana EdlmanlkçN³l¥RbesIrCagmun TaMgbrimaN

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 30


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nigKuNPaB nigmankareqøyI tbRbesIrCagmun edIm,IbMeBj)any:agqab;rh½s nigRbkbedaysmFm’ cMeBaH


tRmÚvkarkñgú karGPivDÆmUldæan nig edIm,IrmY cMENkkñgú karkat;bnßyPaBRkIRk rbs;RbCaBlrdæ . mkTl;
eBlenH raCrdæaPi)al )anbegátI eLIgnUv rcnasm<n½ s§ aß b½nrdæ)al enARKb;kRmitTaMgGs; TaMgenAfñak;Cati
nigfñak;eRkamCati tamry³ eKalkarN_énlT§iRbCaFibetyü .
55> TnÞwmnwgenH K>C>G>b kMBugeFVIkarsRmbsRmÜl karKaMRTnigCMnYyEpñkbec©keTs sMedABRgwg
smtßPaBrbs;smaCikRkúmRbwkSaXMu-sgáat; edIm,I[Kat;GacRKb;RKgkargarenAkñúgmUldæan Rbkbeday
RbsiT§PaB RsbtameKalb,BaØtTiþ aMgLay énc,ab;sBIþ IkarRKb;RKgXM-u sgáat; . CamYyKñaenH K>C>G>b
k¾kMBugerobcMM kmμviFICatisBIþ kI arGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati EdlnwgkMNt;nUvEpnkar
skmμPaBsRmab;karGnuvtþ c,ab;sþIBIkarRKb;RKgrdæ)alfñak; raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ nig eKal
neya)aykMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar sRmab; ry³eBlxIø ry³eBlmFüm nig ry³eBlEvg Edl
nwgRtÚvGnuvtþ BI qñaM2010 dl; qñaM2019 . dMeNIrkarénkarerobcMkmμviFICatienH RtÚv)anbBa©b;na
dMNac;qña2M 009 . kmμvFi ICati enH nwgkMNt;nvU Rkbx½NeÐ Blevla sRmab;karGnuvtþeKalneya)aykMEN
TRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar nigkarGnuvtþ c,ab;RKb;RKgrdæ)alfñak; raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ .
56> eTaHbICa mankarebþCJacitþy:agmuWgm:at; nig karseRmc)annUvsmiT§plFM² enAkñúgkarbMeBj
Parkic©knøgmkk¾eday k¾eyIgenAEtCYbRbTHnwgbBaðaRbQmmYycMnYn EdlRtÚvbnþedaHRsay kñúgenaH
manCaGaT× KuNPaBnigRbsiTæPaBénkargarsRmbsRmÜl karpþl;esvakmμsaFarN³ EdlenAEtman
kRmit nig minTan;GaceqøIytb)ansmRsb eTAnwgtRmÚvkarCak;Esþg enAeLIy . FnFanmnusS nig
smÖar³ sRmab;karbMeBjParkic©Edl)ankMNt; enAmankRmitenAeLIy . karksagRkbx½NÐc,ab; Edl
caM)ac;sRmab; kMENTRmg;enH enAminTan;manPaBRKb;RCúgeRCay enAeLIy .
57> tameKalkarN_GPi)alkic©vimCÄkartamEbbRbCaFibetyü TsSnvis½yry³eBlEvg sRmab;
RbB½næGPivDÆn_FnFanmnusSfμmI yY sRmab;rdæ)almUldæan KWRtÚverobcM[RkúmRbwkSafñak;eRkamCati nImyY ²
manlTæPaBTTYlxusRtÚvTaMgRsug kñgú karpþlk; arbNþHú bNþaldl;m®nþeI Rkam»vaTrbs;xnÜø edayeRbIR)as;
nUvRbB½næGPivDÆn_FnFanmnusSmYy manRbsiTæPaBnigsmtßPaBRKb;RKan; EdlRtÚvbegáIteLIg eday
RkúmRbwkSanImyY ²pÞal; . eTaHCay:agNak¾eday k¾kgñú TidæPaBCak;Esþg eyIgRtÚveRbIR)as;eBlevlay:ag
ehacNas;k¾mYyTsvtSr_ b¤ eRcInCagenH edIm,I[RkúmRbwkSanImYy² GacmanlT§PaBeBjelj kúñgkar
TTYlxusRtÚv elIkarGPivDÆFnFanmnusS dl;m®nIþeRkam»vaTrbs;xÜøn)an. GaRs½yehtuenH tYnaTIrbs;
K>C>G>b enAEtmanCabnþ kñúgkarKaMRTdl;karksagsmtßPaBFnFanmnusS rbs;RkúmRbwkSaenAfñak;
eRkamCati sRmab;ry³eBly:agticmYyTsvtSr_eTAmux .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 31


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

1>4 kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF
58> kMENTRmg;kgeyaFBlexmrPUminÞ EdlCamumM yY ényuT§sa®sþctuekaNrbs;raCrdæaPi)al TamTar
nUvkareqøyI tbRbkbedayRbsiTP§ aB BIsNM ak;kgeyaFBlexmrPUmni Þ enAkñgú kMENTRmg;rbs;xnÜø edIm,I
Fana[)anTaMgRsugnUv snþiPaB sßirPaB snþisux GFibtIPaB bUrNPaBTwkdI nigkarGPivDÆRbeTs Cati .
edayEp¥kelI eKalneya)aykarBarCatirbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kMENTRmg;nigkarbnþelIkkm<s;
smtßPaBkgeyaFBlexmrPUminÞ kMBugRtÚv)andMeNIrkareTAtamEpnkar RbkbedayRbsiT§PaB . smamaRt
rbs;vis½ysnþisuxnigkarBarCati kñúgplitplkñúgRsúksrub mansßirPaBkñúgkRmitRbEhl 2PaKry
¬1/8 PaKry enAkñúg qñaM2005 qñaM2006 nig qñaM2007¦ ehIyRtÚv)anrMBwgfa nwgmankRmit 1/7
PaKry enAkñgú qñaM2010 . smamaRtrbs;vsi y½ snþsi xu nigkarBarCati kñgú fvikaCati )anfycuHCabnþbnÞab;
¬BI 22/93 PaKry kñúgqñaM2005 mkRtwm 18/87 PaKry kñúgqñaM2007¦ . raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
Fanafa Canic©kal kgkmøaMgRbdab;GavuF RtÚv)aneRtómxøÜnrYcCaeRsc edIm,IkarBarbUrNPaBTwkdI rbs;
RBHraCaNacRkkm<Cú a tamry³ karEbgEckfvikaEdlcaM)ac;sRmab;vis½yenH edayminmankarkat;bnßy
nUvsmamaRténcMNayfvika EdlkMBgu ekIneLIg sRmab;karGPivDÆnigsRmab;vsi ½ysgÁmkic© .
59> enAkñúgry³eBlb:unμanqñaMcugeRkayenH TidæPaBEpñksnþisuxrbs;RBHraCaNacRkkm<úCa mankar
pøas;bþÚr edaysar\T§iBlénkarvivtþrbs;sPaBkarN_ snþisuxBiPBelaknigkñúgtMbn; . enAkñúgsßanPaB
bc©úb,nñénktþaeRkARbeTs kgeyaFBlexmrPUminÞ kan;EtedIrtYnaTIsMxan;xøaMgeLIg² CakmøaMgQanmux
enAkñúgkarkarBar ÉkraCPaB GFibtIPaB nigbUrNPaBTwkdIénRBHraCaNacRkkm<úCa nig karrYm
cMENkkñúgkarFana[man sßirPaB suvtßiPaB nigsnþisux . elIsBIenHeTAeTot kgeyaFBlexmrPUminÞ
)anrYmcMENk enAkñúgkarelIktemáIgkitüanuPaBrbs;km<úCa enAelIqakGnþrCati tamry³ karcUlrYmkñúg
ebskkmμrkSasnþPi aBmnusSFm’GnþrCati enAkñgú Rkbx½NéÐ nsMNmU Brrbs;GgÁkarshRbCaCati kareRtóm
erobcMeFVICam©as;pÞH sRmab; lMhat;hkwV hWnV Rbtibtþki arsnþPi aBBhusasn_ qñaM2010 RBmTaMg karebþCJa
citþy:agmuHmut kñúgkarRbyuT§RbqaMgnwgePrvkmμ . eRkayeBlEdlmansnþiPaBeBjelj cab;taMgBIcug
qña1M 998 mk kgeyaFBlexmrPUminÞ )annigkMBugrYmcMENky:ageRcIn enAkñúgkarBRgwg sßri PaB nig
snþisuxépÞkñúg sMedAKaMRTdl;karGPivDÆRbeTsCati.
60> kMENTRmg;kgeyaFBlexmrPUminÞ enAb:unμanTsvtSr_cugeRkayenH )annigkMBugCYbRbTHnwg
bBaðaRbQmCaeRcIn enAkñúgsßanPaBmYyEdlminmanGMeNaypll¥ kñúgkareFVI[seRmc)annUv kic©xitxM
RbwgERbgrbs;rdæaPi)al enAkñúgkargarkMENTRmg;enH . enAkñúgxN³EdleTIbEtegIbcakputBIs®gÁam

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 32


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

dMeNIrkarénkMENTRmg; )annigkMBgu CYbRbTHnwgkarlM)akEdlekItmaneLIgCabnþbnÞab; dUcCa kgVHxat


FnFan rcnasm<½n§minTan;smRsb kariyaFibetyüsμúRKsμaj karlM)aknanaCMuvij bBaðaCMrMCRmknig
CIvPaBrs;enA rbs;eyaFin CaedIm .
61> eTaHCadUcenHkþI k¾ kgeyaFBlexmrPUminÞ seRmc)annUveCaKC½ymYycMnYnFM enAkñúgdMeNIrkarén
kMENTRmg;rbs;xøÜn . eRkABIkarFana)annUvsuxsnþiPaBCUnRbeTsCati kgeyaFBlexmrPUminÞ )anrYm
cMENky:agskmμ enAkñúgkarsþarehdæarcnasm<½n§rUbvnþ karCYyse®gÁaHRbCaBlrdæenAeBlCYbeRKaH
mhnþray ehIy cab;BIExemsa qñaM2006 mk )annigkMBugrYmcMENk enAkñúgebskkmμsnþiPaBmnusSFm’
rbs;GgÁkarshRbCaCati . fVIt,itEtsmtßPaBnigFnFanrbs;kgeyaFBlexmrPUminÞ enAmankRmit
km<úCa nwgbnþxitxMcUlrYmCamYy GgÁkarshRbCaCati enAkñúgebskkmμrkSasnþiPaB EdlmanlkçN³
mnusSFm’epSg²eTot naeBlGnaKt . enAeBlEdlvivaTGMBIbBaðaRBMEdn karKMramkMEhgBIsMNak;
]Rkwdækmμqøgkat;RBMEdn nigGMeBIePrvkmμGnþrCati )ankøayCakgVl;cm,gmYy kñúgeBlfμI²enH enaH
kgeyaFBlexmrPUminÞ )anBRgwgsmtßPaBrbs;xøÜn kñúgkarkarBarRBMEdnénRBHraCaNacRkkm<úCa nig kñúg
karrkSasnþisuxsRmab;RbCaCatiTaMgmUl pgEdr . smtßPaBrbs;kgkmøaMgkarBarRBMEdn RtÚv)anBRgwg
bEnßmeTot tamry³ vtþmanrbs;kmøaMgRbdab;GavuFenARKb;eKaledACayuT§sa®sþTaMgGs; karBRgwg
cMeNHdwgCMnaj kñúgkarTb;sáat;kareRCótcUlénePrvkmμGnþrCatinig]RkwdækmμqøgEdn karcl½tkmøaMg
karTak;Tg karRbmUlB½t’man nigkic©shRbtibtþki arCamYyGaCJaFrmansmtßkci ©epSg²eTot . karBRgwg
nUv vtþmannigsmtßPaBrbs; kgeyaFBlexmrPUminÞ sRmab;karkarBarRBMEdn RtÚv)aneFVIeLIg eTAtam
eKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)al tamry³ karksag CMrMCRmknigbnÞaykgT½B ehdæarcnasm<½n§pøÚvfñl;
nigPUmidæansRmab;RKÜsarkgT½BnigRbCaCnedIm,IkarGPivDÆenAtamRBMEdn . kargarTaMgenH minEmnRKan;
EtedIm,IkarBarRbeTsCatib:ueNÑaHeT b:uEnþEfmTaMg rkSa)annUv snþiPaB sßirPaB nigkic©shRbtibtþikarl¥
CamYyRbeTsCitxag EdlenAEtCaGaTiPaBcm,génneya)aykarbreTsrbs;RBHraCaNacRkkm<úCa .
62> ebIeTaHCamanvDÆnPaBKYrCaTIemaTn³ enAkñgú dMeNIrkarénkMENTRmg;rbs;xnÜø k¾eday k¾kgeyaF-
BlexmrPUminÞ enAmankic©karFM²CaeRcIneTot EdlRtÚvbMeBj edIm,IGnuvtþviFankaryuT§sa®sþTaMgLay
EdlmanEcg enAkñúg esovePAskarBarCati qñaM2006 .
63> TnÞwmnwgenH RksYgmhaépÞ k¾)anykcitþTukdak;elIkargarBRgwgkgkmøaMgnKr)alCati kñúgenaH
rYmTaMg kgkmøaMgnKr)alCatikarBarRBMEdn [mansmtßPaBCMnajviC¢aCIv³eRcInCagmun kñúgkic©karBar
GFibetyüCati nig karFananUvsniþsuxnigsNþab;Fñab; enAkñúgsgÁmCatiTaMgmUl sMedArYmcMENkkñúgkar
GPivDÆsgÁm-esdækic© nigkarkat;bnßyPaBRkIRk . smtßPaBCMnajviC¢aCIv³ rbs;kgkmøaMgnKr)alCati
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 33
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TaMgmUl RtÚv)anEklm¥CabnþbnÞab; tamry³ karerobcMvKÁbNþúHbNþalnana dl;m®nþInKr)alCati enA


bNÐitsPanKr)alkm<úCa . eTaHbICa kargarBRgwgsmtßPaBkgkmøaMgnKr)alCati seRmc)anlT§pl
KYr[kt;smÁal;ke¾ day k¾karelIkkm<s;bEnßmeTotnUvsmtßPaBrbs;m®nþnI Kr)alCati enAEtCabBaðaRbQm
mYyEdlRtÚvbnþedaHRsay edIm,IeqøIytbnwgkarvivtþénsPaBkarN_snþisux EdlkMBugekItman enAkñúg
sgÁmCatiTaMgmUl k¾dUcCa enAkñúgtMbn;nigkñúgBiPBelak pgEdr .
2> brisßanRKbdNþb;sRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþTaMgmUl
64> manTidPæ aBsMxan;²cMnnY bYn sRmab;edaHRsaybBaðaTaMgenH KW ¬1¦ suxsniPþ aB sirß PaBneya)ay
nig sNþab;Fañ b;sgÁm ¬2¦ PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ ¬3¦ brisßanm:aRkÚesdækic© nighirBaØvtßú
EdlmanlkçN³GnueRKaH nig ¬4¦ smahrNkmμRbeTskm<Cú akñgú tMbn;ngi BiPBelak .
2>1 suxsnþiPaB sßirPaBneya)ay nig sNþab;Fñab;sgÁm
65> eTIbEt)anqøgkat;yuKsm½yénCemøaHépÞkñúgnigvinaskmμ Gs;ry³eBlCagmYyTsvtSr_b:ueNÑaH
raCrdæaPi)alkm<úCa k¾GacFana)annUvbriyakas snþPi aB sßri PaBneya)ay nigsNþab;Fañ b;sgÁm EdlCa
buerlkçxNÐ sRmab;eFVI[seRmc)annUv kMeNInesdækicR© bkbedaycIrPaB nig karkat;bnßyPaBRkIRk .
karebþCaJ cityþ a: gmWgu m:at;rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a cMeBaH rbbRbCaFibetyüesrIBhubkS karBiPakSa
pøas;bþÚreyabl;Kña nigkarsRmbsRmÜlKñarvagRkúmCnEdlmanTsSn³ nigkaryl;dwgxus²Kña kMBug
TTYl)anEpøpaá l¥RbesIr . dMeNIrkarTaMgenH kMBgu cak;b£sy:ageRCA enAkñgú sgÁmkm<Cú abc©úb,nñ . karelIk
km<s;sßirPaBneya)ay )anRtÜsRtaypøÚv sRmab;kareFVI[manGPi)alkic©l¥RbesIrCagmun CaBiess
edaysar kareFVIviesaFnkmμrdæFmμnuBaØ kñúgqñaM2006 EdlGnuBaØat[c,ab;TaMgGs; GacRtÚv)anGnum½t
edaysemøgeqñatKaMRTPaKeRcIndac;xat . dUecñH sßanPaBenH )anbM)at;ecalnUv]bsKÁd¾cm,gmYy Edl
)anraraMg dl;karRbRBwtþeTAéndMeNIrkarGnum½tc,ab;nana sMedAeFVI[manlixitbTdæanKtiyutþTaMgLay
EdlRtÚvkarCabnÞan;sRmab;GPi)alkic©l¥ nigsMedAbegáIteLIgnUvbrisßanmYy EdlmanGMeNaypll¥
sRmab;karGPivDÆvis½yÉkCn. RksYg-sßab½nTaMgGs;rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa )anrYmcMENkKña eFVI[
man sßirPaBneya)ay nig sNþab;Fñab;sgÁm . RksYgmhaépÞ )anpþl;karrYmcMENky:ageRcIn kñúgkar
FananUvsßirPaB dUcEdleyIgman naeBlbc©úb,nñenH . edIm,IBRgwgbEnßmeTotnUvtYnaTICasarvnþ énRkúm
RKÜsar nigsasna enAkñúgkarksagrcnasm<½n§RKwHrbs;sgÁmCati RksYgFmμkarnigsasna )anbnþpþl;
karrYmcMENky:agsMxan; kñúgkarelIkkm<s;témørbs;RkúmRKÜsar nigsasna .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 34


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

66> bc©úb,nñenH RbéBNIénkarerobcMe)aHeqñat edayesrIngi yutFþi m’ RtÚv)anbegátI eLIg [mansPaB


rwgmaMl¥ . rhUtmkTl;nwgeBlenH kare)aHeqñateRCIstaMgtMNagra®sþ RtÚv)anerobcMeFVIeLIg bYndg
rYcmkehIy . kare)aHeqñateRCIstaMgtMNagra®sþcugeRkaybg¥s; RtÚv)anerobcMeFVIeLIg kalBIéf¶ TI27
Exkkáda qñaM2008 . kare)aHeqñateRCIstaMgRkúmRbwkSaXuM-sgáat; TUTaMgRbeTs RtÚv)anerobcMeFVIeLIg
BIrdg rYcmkehIy elIkTI1 enAkñgú ExkumÖ³ qña2M 002 nig elIkTI2 enAkñgú Exemsa qña2M 007 . RBwTs§ Pa
RtÚv)anbegáIteLIg CasPaCan;x<s; tamry³ kareFVIviesaFnkmμrdæFmμnuBaØ enAExmIna qñaM1999 . kar
e)aHeqñateRCIserIssmaCikRBwT§sPa elIkTI1 RtÚv)aneFVIeLIg enAkñúgExmkra qñaM2006 . bc©úb,nñenH
yuKsm½yénsßri PaBd¾rgw maMmyY RtÚv)anbegátI eLIg edaymankarKitKUrCacm,gelI siTei§ srIPaBkñgú kar
beBa©jmti enAkñúgbrisßanmYy EdlmankarTTYlxusRtÚvcMeBaHGVITaMgLay EdlbuKÁlmñak;²)ansEmþg
ecjmk TaMgenAkñgú rgVg;raCrdæaPi)al TaMgenAkñgú rgVgs; aFarNCn . raCrdæaPi)al nwgxitxM[Gs;BI
smtßPaB edIm,IFanafa smiTp§ lEdlseRmc)anedaylM)akenH bnþrkI ceRmIn nigRtÚv)aneFV[I RCÜtRCaby:ag
eBjelj enAkñúgsgÁmCatikm<úCa nig pñt;KMnitrbs;RbCaCnkm<úCa .
67> RksYgmhaépÞ mantYnaTIcm,gbI ³ ¬1¦ RKb;RKgsßab½nrdæ)alsaFarN³ enAfñak;eRkamCati ¬2¦
karFananUvsnþsi xu épÞkgúñ rbs;sgÁmCati tamry³ kgkmøagM nKr)alCati nig ¬3¦ dwknaMngi sRmbsRmÜl
karGnuvtþkmμvFi kI EM NTRmg;vmi CÄkarnigvishmCÄkar rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a kñgú zan³CaRbFanrbs;
KN³kmμaFikarCatisRmab;karGPivDÆ tamEbbRbCaFibetyü enAfñak;eRkamCati ¬K>C>G>b¦ . rhUtmk
Tl;eBlenH RksYgmhaépÞ )aneFV[I manvDÆnPaBCaeRcIn enAkñgú karBRgwgsßab½nrdæ)alsaFarN³enA
fñak;eRkamCati karFananUvsnþisuxépÞkñúgrbs;sgÁmCati nigkardak;[dMeNIrkarnUvynþkarCaeRcIn edIm,I
dwknaMdMeNIrkarkMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar sMedAeFVI[seRmc)annUvkarGPivDÆ tamEbbRbCa-
Fibetyü enAfñak;eRkamCati .
68> tamry³ kgkmøaMgnKr)alCati RksYgmhaépÞ )ancUlrYmy:agskmμ enAkñúgkarbeBa¢ósnUv
skmμPaBePrvkmμTaMgLay karrkSa)annUvesckþsI xu ekSmkSanþCnU RbCaBlrdæ karTb;sáat;nvU ral;])aykl
TaMgLay Edlbu:nb:gbMEbkbM)ak;samKÁIPaBCati nigbgáGsißrPaBneya)aynigPaBclaclvwkvrkñúg
sgÁm RBmTaMg karraraMgRbkbedayRbsiTæPaB nUvmhicätabu:nb:geRbIR)as;TwkdIkm<úCa edIm,IbMpøicbMpøaj
RbeTsCitxag . smiT§pld¾KYr[kt;smÁal; KW karkarBar)anTaMgRsúg nUvsuvtßiPaBnig snþisuxsRmab;
kare)aHeqñateRCIstaMgRkúmRbwkSaXuM-sgáat;GaNtþiT2I kalBIéf¶T0I 1 Exemsa qñaM2007 karerobcMe)aH
eqñateRCIstaMgtMNagra®sþGaNtþiTI4 kalBIéf¶TI27 Exkkáda qñaM2008 nig kare)aHeqñateRCIserIs
RkúmRbwkSaraCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ kalBIéf¶TI26 Exkkáda qñaM2009 knøgeTA RBmTaMg karkarBar
)annUvsuvtßiPaBéndMeNIrkarén GgÁCMnuMCRmHvisamBaØ enAkñúgtulakarkm<úCa .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 35


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

69> tamry³ GKÁsgñ karnKr)alCati RksYgmhaépÞ )anshkarCamYy RksYgyutFiþ m’ edIm,IerobcM


saracrrbs; raCrdæaPi)al-RksYgmhaépÞ nig EpnkarskmμPaB sRmab;karTb;sáat;nig karb®gáab
skmμPaB {RkúmekμgTMenIg} . tamry³sßab½ncMNuHenH RksYgmhaépÞ k¾)anerobcM pgEdr nUvEpnkar
yuTsæ a®sþsBIþ kI arRbyuTRæ bqaMgbTelμsI eRKÓgejón kareFVGI aCIvkmμelIBlkmμ nigkareFVGI aCIvkmμpøÚvePT
elI®sþInigkumar nigkarBRgwgynþkardwknaMkarGnuvtþEpnkarenH enAfñak;kNþal nigfñak;extþ Rkúg Rsúk xNÐ .
kñúgkic©shkarCamYynwgRksYg-sßab½nBak;B½n§ RksYgmhaépÞ )anCMrju karGnuvtþ c,ab;sBþI cI racrN_pvÚø eKak
sMedAkat;bnßyeRKaHfñak;cracrN_ . RksYgmhaépÞ )annigkMBugGnuvtþ RbkasGnþrRksYg rvag RksYg
mhaépÞ nig RksYgesdækic©nighirBaØvtßúsIþBI karRbmUl karEbgEck nig karbg;cUlfvikardæ nUvcMENk
pakBiny½ GnþrkalelIbTelμIscracrN_pøÚveKak ehIy)anshkarCamYynwgRksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢nÚ
erobcMesckIRþ Bag GnuRkwtüsIþBIkarRtÜtBinitükardæan CYsCul Ekécñ nigdMeLIgyanynþRKb;RbePT .
70> eTaHbImankarebþCJacitþy:agmuWgm:at; nig smiT§pld¾KYr[kt;smÁal;CaRcInk¾eday k¾karGnuvtþ
Parkic©xagelIenH enAEt)anCYbRbTHnwgbBaðaRbQmmYycMnYn EdlRtÚv)anbgáeLIgCacm,g edayPaB
mankRmiténsmtßPaBEpñksßab½n kñúgenaHrYmman FnFanmnusSnigsmÖar³ nig PaBmankRmiténRkbx½NÐ
c,ab; sRmab;tRmg;Tisdl;karGnuvtþParkic© . karkarBarbgáarTb;Tl;nwg GMeBIePrvkmμGnþrCatimkelI
sßanTUt sßanebskkmμ KN³RbtiPUCan;x<s;GnþrCati eTscrbreTs nigshRKasvinieyaK EdlCa
eKaledAmYycMnYn KWCaGaTiPaBcm,gmYy rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . PaBxVHcenøaH EdlenAmanenAkñgú
RbB½n§kargarrbs;eyIg gaynwgGnuBaØat[BYk]RkidæCnqøgEdn EdlmanGgÁkarcat;taMg eqøót»kaseRbIR)as;
RKb;rUbPaB edIm,Iqøgkat;niglak;xøÜnenAkm<úCa edIm,IeKcBIsMNaj;c,ab;nigbnþeFVIskmμPaB]Rkidænana .
kargarRKb;RKgRtÜtBinitüCnbreTs enAminTan;RtÚv)anGnuvtþRsbeTAtamc,ab; niglixitbTdæan[)an
dl;kRmitmYy EdlkargarRKb;RKgRtÜtBinitüenHRtÚvEtman edIm,IrYmcMENkdl;karrkSa snþisuxCati
nigkarTajykGtßRbeyaCn_ BIvtþmanCnbreTsenAkñúgRbeTs sRmab;karrIkceRmInEpñksgÁm-esdækic©
rbs;km<úCa enAeLIy . eTaHbICa bTelμIsRBhμTNÐ )anfycuHCalMdab;k¾eday k¾skmμPaBbøn;Rbdab;
GavuF GMeBIXatkmμ cracrN_CYjdUreRKÓgejónxusc,ab; karrMelaPesBsnßv³ karCYjdUr®sþInigkumar
RBmTaMgbTelμIsRbePTepSg²eTot dUcCa bTelμIsEpñkbec©kviTüa nigkarlagluykxVk; CaedIm enAEt
ekItmaneLIgCajwkjab; enAeLIy . eRKaHfñak;cracrN_ enAEt)anbnþekIteLIgCajwkjab; KYr[RBÜy
)armÖ . kargarRKb;RKgrdæ)al manlkçN³RbQmxøaMg enAtamTIRbCuMCnFM² edaysar)atuPaB )at;
sNþab;Fñab; EdlRtÚv)anbgáeLIg edayRkúm ekμgTMenIg enAtamTIsaFarN³ Gahardæan nigkøwbkmSanþraRtI .
RbkarenH )anCH\T§iBlGaRkk;dl;RsTab;yuvCn edayeFVI[mankarekIneLIg nUvskmμPaBxusqÁg Ca
eRcIn nig)aneFVI[BYkyuvCnTaMgenaH e)aHbg;ecalkarsikSaeronsURtrbs;xøÜn ehIyQaneTAdl;kar
RbRBwtþnUvbTelμIsepSg² .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 36
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karRbyuT§RbqaMgnwgeRKÓgejón
71> edayGnuvtþtam EpnkarCati5qñaM sþIBIkarRtÜtBinitüeRKÓgejón 2005-2010 nigGnusasn_
ENnaMd¾mantémørbs; semþcGKÁmhaesnabtIeteCa h‘un Esn naykrdæm®nþIénRBHraCaNacRkkm<úCa nig
edaymankarKaMRTBI elakCMTavbNÐit b‘un ra:nI h‘un Esn RbFankak)aTRkhmkm<úCa GaCJaFrCati
RbyuT§RbqaMgeRKÓgejón )andwknaMnigbegáIn kic©shkarCaBhuvis½yCamYynwg sßab½nCati GnþrCati nig
kmøaMgsrubrbs;sgÁm edayeFVI[seRmc)annUvsmiT§plmYycMnYnKYr[kt;smÁal; dUcCa ¬1¦ karyl;
dwgGMBIbBaðaeRKÓgejón ¬2¦ karb®gáab)anTan;eBlevlanUvkarb:unb:geRbIR)as;RbeTskm<úCaeFVICakEnøg
pliteRKÓgejón RBmTaMg karb®gáab karCYjdUr karEckcay karsþúkTuk karcracr nigkareRbIR)as;
eRKÓgejón ¬3¦ karbegáItmCÄmNÐlbeNþaHGasnñsRmab; Gb;rM bnSab Büa)al GñkejóneRKÓg
ejón mYycMnYn edaymankarKaMRTBImCÄdæanRbCaBlrdæTUeTA nig shKmn_GnþrCati .
72> TTÞmw nwgkarseRmc)anlT§plKYr[kt;smÁal; GaCJaFrCatiRbyuT§RbqaMgeRKÓgejón )annigkMBgu
CYbRbTHnwgbBaðaRbQmmYycMnYnEdlRtÚvedaHRsay kñúgenaH rYmman ³
• smtßPaBFnFanmnusS niglT§PaBEpñk meFüa)ay smÖar³ nigfvika rbs;sßab½n enAmankRmit

enAeLIy .
• skmμPaBénkarelIkkm<s;karyl;dwgGMBI bBaðaeRKÓgejón nigkarqøgemeraKeGds_¼CMgWeGds_

EdlbNþalmkBIkareRbIR)as;eRKÓgejón ¬karcak;¦ enAminTan;)anGnuvtþcMeKaledAl¥ .


• GñkeRbIR)as;eRKÓgejónmYycMnYn enABMuTan;mankarPJak;rlwkcUlrYmshkar kñúgskmμPaBkat;

bnßykareRbIR)as;eRKÓgejón .
• kgVHynþkarmYysmRsb sRmab;kartamdanRtÜtBinitünigvaytémø BIRbsiT§PaBénskmμPaB

Gb;rMpSBVpSay .
• karyl;dwg nigsmtßPaB rbs;m®nþIGnuvtþc,ab; enAmankRmit .

• viFIsa®sþGb;rM bnSab Büa)al enAkñúgmNÐlbeNþaHGasnñ BuMTan;mankarÉkPaBKña CaBiess

viFIsa®sþkñúgEpñkevC¢sa®sþ ehIy smtßPaBénmNÐl k¾minTan;eqøIytbcMeBaHcMnYnGñk EdlenA


eRkam\T§iBléneRKÓgejón .
• ynþkaredIm,ItamdanRtÜtBinitü karbNþúHbNþalviC¢aCIv³ kareFIVsmahrNkmμ cMnYnGñklab;

cMnYnGñkvilcUleTAmNÐlvij nigcMnnY GñkeRbIR)as;eRKÓgejón enAminTan;dMeNIr)anl¥ enAeLIy .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 37


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2>2 smahrNkmμkm<úCaenAkñúgtMbn;nigBiPBelak
73> smahrNkmμkm<úCaenAkñúgRkbx½NÐtMbn; GnutMbn; nigsklelak )ancUlrYmcMENk y:agsMxan;
kñúgkarelIksÞÜykitüanuPaBRBHraCaNacRkkm<úCaenAelIqakGnþrCati nig bgálkçN³GMeNaypldl;kar
EsVgrkCMnYyGPivDÆn_sRmab;RbeTskm<úCapgEdr . kñúgRkbx½NÐsmaKmRbCaCatiGasIGu aeKñy_ ¬Gas‘an¦
km<úCa)anrYmcMENky:agskmμ edayesμIPaB kñúgRKb;skmμPaBénsmaKmenH sMedAseRmc[)annUv
kMeNInesdækic© RbkbedaycIrPaB snþiPaB sniþsux sßirPaB nig vibulPaBrYm kñúgtMbn; . CamYyKñaenH
kñgú zan³CasmaCikén GgÁkarBaNiCk¢ mμBPi Belak km<Cú a )anTTYlGtßRbeyaCn_BI PaBCaRbCaCatiTTYl
)annUvkarGnueRKaHbMput nig PaBGnueRKaHEpñkBaNiC¢kmμ EdlTTYl)anBIRbeTsmYycMnYn ¬]TahrN_
dUcCa {KMnitpþÜcepþImRKb;TMnijTaMgGs;eRkABIGavuF} enAkñúgRbB½n§GnueRKaHTUeTArbs;shKmn_GWr:ub¦ Edl
tamry³enH km<Cú a GacnaMecjplitplrbs;xnÜø eTATIpSarsMxan;²kñgú BiPBelak EdlCaRbkarrYmcMENk
kñúgkarCMruj nigkarBRgwgEfmeTot nUvkarbegáInTIpSarGnþrCatisRmab;TMnijkm<úCa . eRkABIenH km<úCa k¾
)annigkMBugcUlrYmy:agskmμ kñúgkic©shRbtibtiþkarCaeRcIneTot TaMgkñúgRkbx½NÐtMbn; GnutMbn; nig
sklelak dUcCa kic©shRbtibtþikaremKgÁ-Cb:un kic©shRbtibtþikarRbeTsTenøemKgÁxageRkam-
shrdæGaemrik mhaGnutMbn;emKgÁ kic©RbCMuGasIu-GWr:ub GgÁkarGnþrCati®hVg;kUhVÚnI clnamincUlbkS
sm<½næ nig GgÁkarshRbCaCati CaedIm.
74> TnÞwmnwgenH edIm,ICMrujnigBRgIkbEnßmeTot nUvkareFVIsmahrNkmμkm<úCa eTAkñúgtMbn; GnutMbn;
nigsklelak nig bnþEsVgrkCMnyY GPivDÆn_sRmab;km<Cú a EdlenAEtCaGaTiPaBd¾sxM an;rbs; raCrdæaPi)al
sßab½nCaeRcInrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa CaBiess RksYgkarbreTsnigshRbtibtþikarGnþrCati )annig
bnþxitxMRbwgERbgy:agskmμ kñúgkarBRgwgnigBRgIkkic©shRbtibtþikareTVPaKI CamYy RbeTsCaeRcIn .
bc©úb,nñenH km<úCamanTMnak;TMngkarTUtCamYyRbeTsrhUtdl; 141 enATUTaMgsklelak .
75> GRtakMeNInesdækci x© s< R; bkbedaycIrPaB kñgú ry³eBlmYyTsvtSr_cgu eRkayenH k¾CasmiTp§ l
énkic©xitxMRbwgERbgeFIVsmahrNkmμ eTAkñúg tMbn; GnutMbn; nig sklelak knøgmkrbs; raCrdæaPi)al
km<úCa pgEdr . k¾b:uEnþ vibtiþesdækic©nighirBaØvtßúBiPBelak EdlekItecjBIPaBbraC½y kñúgkarRKb;RKg
RbB½nh§ ri BaØvtßú kñgú bNþaRbeTseCOnelOn ehIyEdlenAEtkMBgu bnþplþ p; lb:HBal; elIbNþaRbeTs enA
TUTaMgsklelak )anbgá[manbBaðaRbQmfμ²I kñgú karGPivDÆesdækci © mincMeBaHEtkm<Cú ab:eu NÑaHeT KW
EfmTaMgcMeBaHbNþaRbeTskMBugGPivDÆTaMgGs; enATUTaMgsklelak pgEdr .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 38


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2>3 brisßanm:aRkÚesdækic©nighirBaØvtßúEdlmanlkçN³GnueRKaH
k> karRKb;RKgm:aRkÚesdækic© ³ 2006-2008
76> kic©xitxMrYmKña edIm,IFanasßirPaBneya)aynigsgÁm CamYynwg karRKb;RKgesdækic© Rbkbeday
PaBRtwmRtÚvnigmanPaBeCOnelOn )aneFVI[raCrdæaPi)alkm<úCa GacseRmc)annUvGRtax<s;Rbkbeday
cIrPaBénkMeNInesdækic©nigkarkat;bnßyPaBRkIRk kñúgry³eBlCag mYyTsvtSr_cugeRkayenH . enA
kñúg nItikalTI3 énrdæsPa qñaM2003-2008 GRtakMeNInesdækic©Ca mFümRbcaMqñaM manRbmaN 10
PaKry edaymanGRtakMeNInRbcaMqñaMx<s;bMput 13/3PaKry enAkñúg qñaM2005 . edayTTYlrgnUv
\T§iBlBIvibtþihirBaØvtßúsaklelakEdl )ancab;epþImeLIg nacugqñaM2007 nig)anbNþal[man»nPaB
esdækic©saklelak enAkñúgbNþaRbeTseCOnelOn sßanPaBesdækic©km<úCakñúgqñaM2008 mankarFøak;cuH
eFobnwg qñaM2003-2007 . kñúgqñaM2008 esdækic©km<úCa )anekIneLIg enAkñúgGRtamFümRbcaMqñaM
6/7PaKry ¬taragTI1¦.
77> lkçN³sMxan;BIrénkargarRKb;RKgesdækic© kñúgry³eBlb:unμanqñaMfμI²enH KWkarekIneLIgéncMnYn
vis½ynanaEdlCamUldæanénkMeNInesdækic© nigkarrYmcMENky:ageRcInrbs;vis½yksikmμ enAkñúgkMeNIn
esdækic© . kargarRKb;RKgesdækic©enH RtÚv)anbgðaj[eXIjtamry³ karBRgIkkarKaMRTdl; vis½yksikmμ
vis½ykat;edr nigskmμPaBCMrujvis½yeTscrN_ rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . karBRgIkesdækic© )aneFVI[
mankarekIneLIg y:agqab;rh½sénvis½ysMNg; EdlRtÚv)anCMrujedaykarekIneLIgén\NTankñúgRsúk
Edlvis½yÉkCnGacmanlT§PaBTTYl)an . enAkñúgry³eBlBIqñaM2003 dl; 2005 karpþl;\NTan
dl;vis½yÉkCn )anekInCamFümRbcaMqñaM kñúgkRmit 31PaKry . karpþl;\NTan dl;vis½yÉkCn)an
ekIneLIg 52PaKry kñúgqñaM2006 nig 76PaKry kñúgqñaM2007 .
78> enAkñúgGMLúgeBlénkarGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010 rcnasm½<n§én
esdækic©km<úCa mankarERbRbÜl dUcmanKUsbBa¢ak;xageRkam ³
• smamaRténvis½yksikmμ kñúgpss srub )anekIneLIgBI 30/7PaKry kñúgqñaM2005 dl;

32/4PaKry kñúgqñaM2008 .
• smamaRténvis½y]sSahkmμ kñúgpss srub )anfycuHBI 25/0PaKry kñúgqñaM2005 dl;

22/4PaKry kñúgqñaM2008 . smamaRténGnuvis½yTaMgLayénvis½y]sSahkmμ mankar


ERbRbÜl dUcxageRkam ³
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 39
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ Gnuvis½yvaynP½NÐnigsemøókbMBak; )anfycuHBI 12/3PaKry kñúgqñaM2005 dl; 10/3


PaKry kñúgqñaM2008 .
¾ Gnuvis½yFnFanEr: BMumankarERbRbÜlBIkRmit 0/4PaKry kñúgqñaM2005 eT ¬kñúgqñaM 2008

k¾mankRmit 0/4PaKry Edr¦ .


¾ Gnuvis½ysMNg; mankarfycuHbnþicbnþÜc BI 6/3PaKry kñúgqñaM2005 dl; 6/1PaKry

kñúgqñaM2008 .
• smamaRténvisy½ esvakmμ )anfycuHtictYcBI 39/1 PaKry kñgú qña2M 005 dl; 38/8 PaKry
kñúgqñaM2008 . smamaRténGnuvis½yTaMgLayénvis½yesvakmμ mankarERbRbÜl dUcxageRkam ³
¾ Gnuvs i y½ eTscrN_ngi sNæaKar )anekIneLIgBI 4/3PaKry kñgú qña2M 005 dl; 4/5PaKry
kñúgqñaM2008 .
¾ Gnuvis½ydwkCBa¢Ún nig TUrKmnaKmn_ minmankarERbRbÜlBI 7/4PaKry kñúgqñaM2005 eT

¬kñúgqñaM2008 k¾mankRmit 7/4PaKry Edr¦ .


¾ Gnuvis½yhirBaØvtßú )anekIneLIgBI 1/1PaKry kñúgqñaM2005 dl; 1/3PaKry kñúgqñaM2008 .

¾ Gnuvis½yGclnRTBü )anfycuHBI 6/6PaKry kñúgqñaM2005 dl; 6/4PaKry kñúgqñaM2008 .

taragTI1 ³ sUcnakrm:aRkÚesdækic© qñaM2003-2008


2003 2004 2005 2006 2007 2008
GRtakMeNIn pss Bit ¬°¦ 8/5 10/3 13/3 10/8 10/2 6/7
-ksikmμ ¬°¦ 10/5 -0/9 15/7 5/5 5/0 5/7
-]sSahkmμ ¬°¦ 12/0 16/6 12/7 18/3 8/4 4/0
-esvakmμ ¬°¦ 5/9 13/2 13/1 10/1 10/1 9/0
pss sRmab;mñak;² ¬duløar¦ 356 402 468 534 623 738
sBa¢½yCati ¬° énpss¦ 16/3 16/4 17/3 23/1 23/8 16/9
sBa¢½yrbs;rdæ)alfñak;kNþal¬° énpss¦ 0/8 1/6 1/7 1/0 3/1 3/0
sBa¢½yÉkCn ¬° énpss¦ 15/6 14/8 15/6 22/1 20/7 13/9
vinieyaKkñúgRsúk ¬° énpss¦ 12/2 11/8 11/1 11/2 11/1 11/3
vinieyaKsaFarN³ ¬° énpss¦ 6/5 5/8 5/3 5/9 6/2 6/5
vinieyaKÉkCn ¬° énpss¦ 12/8 12/9 16/3 16/9 20/4 18/0
RbPB ³ viTüasßanCatisßiti RksYgesdækic©nighirBaØvtßú FnaKarCatiénkm<úCa mUlniFirUbiyvtßúGnþrCati

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 40


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

79> dUc)aneFVkI arkt;smÁal;rcY ehIy enAedImCMBkU enH GaTiPaBmYykñgú cMeNamGaTiPaBx<sb; pM tu rbs;


raCrdæaPi)alkm<úCa KWkarkat;bnßyPaBRkIRk CaBiess enAtMbn;CnbT . kMeNInesdækic©y:agx<s; Edl
mankRmitmFümRbcaMqñaM RbmaN 10PaKry enAkñúgry³eBlmYyTsvtSr_knøgmkenH )anelIkkm<s;
kRmitCIvPaBrs;enA nig)ankat;bnßyPaBRkIRkrbs;RbCaCn enATUTaMgRbeTs . lT§PaBTTYl)anCarUbvnþ
nUvesvakmμsaFarN³epSg² RtÚv)aneFV[I RbesIreLIg edayKitCa cm¶aymFümeq<aHeTAkan;mNÐlsuxPaB
b¤ salaeron EdlenACitbMput . RbkarTaMgenH edayrYmpSMCamYynwg karelIkkm<s; TaMgbrimaNnig
KuNPaBénbNþajpøÚvfñl; nigkarekIneLIgénR)ak;cMNUlBit bgðaj[eXIjBImUlehtuénkareFVI[RbesIr
eLIg nUvGRtaénkarsikSa b¤ \riyabfénkarKitKUrdl;suxPaB . CamYyKñaenH lT§plkargarCaeRcIn
RtÚv)anbnþeFVI[RbesIreLIg dUcCa kRmitmFüménkarTTYl)ankarGb;rM nigsßanPaBsuxPaB EdlRtÚv)an
raykarN_ edaysamIxøÜnpÞal;.
x> cMNUlnigcMNayfvika
80> CamYyKñanwgkMeNInesdækic©y:agqab;rh½s karRbmUlBn§elIR)ak;cMNUl k¾RtÚv)aneFVIkarEklm¥
KYr[kt;smÁal;Edr enAkñúgGMLúgqñaM2006 dl; 2008 . R)ak;cMNUlEdlRbmUl)an KitCaPaKryén
plitplkñúgRsúksrub )anekIneLIgBI 11/4PaKry kñúgqñaM2006 dl; 12/1PaKry kñúgqñaM2007
nigekIndl; 13/3PaKry kñúgqñaM2008 . TnÞwmnwgenH cMNayfvika )anekIneLIgyWtCag eFobnwg
cMNUl EdlbNþal[»nPaBTUeTAénfvika )anFøak;cHu BI 3/3PaKryénplitplkñúgRsúksrub kñúgqñaM
2006 mkenARtwm 2/8PaKry kñúgqñaM2007 nigmkRtwm 2/7PaKry kñúgqñaM2008 .
81> cab;taMgBIqñaM2004 raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugGnuvtþ kmμvFi IkMENTRmg;hri BaØvtßsú aFarN³ .
TsSnvis½yry³eBlEvgénkmμviFIkMENTRmg;enH KWRtÚvbegátI eLIgnUvRbB½nR§ Kb;RKghirBaØvtßsú aFarN³mYy
Edlmansþg;darGnþrCati enARtwmqña2M 015 . enAkñgú karerobcMyTu s§ a®sþénkmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKg
hirBaØvtßsú aFarN³ kargarkMENTRmg;CaeRcIn RtÚv)aneFIeV LIgCalMdab;leM dayeTAtamdMNak;kalnImYy² .
CakarBit GI²V TaMgLay minGaceFIeV LIgkñgú eBlEtmYy)aneT b:Eu nþkargarCamUldæan nigkargarKnøHw mYycMnnY
caM)ac;RtÚveFIeV LIg muneBlEdlkargardéTeTot GacdMeNIrkareTA RbkbedayRbsiT§PaB . kñgú karerobcM
lMdab;lMedayénkmμviFIkMENTRmg; skmμPaBkargarEdlRtÚvbMeBj RtÚv)ancgRkgCaRkúmeTAtamCMhan
EdlCMhannImYy² bgðajnUvkarEklm¥Cak;Esþg nigGacvaytémø)anenAkñgú smiTk§ mμénRbB½n§RKb;RKghirBaØ
vtßsú aFarN³ ehIyk¾begátI )anCaQñan;sRmab;CMhanbnÞab;pgEdr . bNþaCMhanTaMgenaHRtÚv)anerobcM
eLIg dUcmanbgðaj kñgú KMnUsdUcxageRkam .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 41


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

82> TnÞwmnwgenH RbkarsMxan;EdlRtÚvykcitþTukdak;enaH KW EpnkarTaMgLaysRmab;GnuvtþCMhan


nImYy² RtÚvRKbdNþb; minRtwmEtkarGPivDÆEpñkbec©keTs nig rebobrbbGnuvtþkargar b:ueNÑaHeT b:uEnþ
EfmTaMg RtÚvrYmbBa©ÚlTaMg karksagsßab½n karksagsmtßPaB nig karelIkTwkcitþ . dUecñH RbsinebI
TidPæ aBedayELk²BIKañ xagelIenH minRtÚv)anykcitTþ ku dak; nig min)anCYyKaMRTKñaeTAvijeTAmk enaHeT
enaH CMhannImYy² minRtwmEt minGackøayCaQñan;d¾rwgmaM edIm,IQaneTACMhanbnÞab;)anb:ueNÑaHeT b:uEnþ
EfmTaMg eFIV[kMENTRmg;TaMgLay BuMmanPaBsuICeRmA ehIy GacCYbRbTHnwgPaBfmfy pgEdr .
83> eTaHbICamantRmÚvkarbnþBRgwgkmμviFIEkTRmg; sRmab;CMhanTI1 k¾eday k¾eyIg)aneFVI[man
vDÆnPaB d¾KYr[kt;smÁal;CaeRcIn kñúgkareFVI[seRmc)annUvkarEklm¥PaBeCOTukcitþénfvika EdlCa
]bkrN_mYyén eKalneya)aynigkarpþl;esvakmμ . cMNUl)anekIneLIg KYr[kt;smÁal; ehIy lMhUr
énFnFan eTAbNþaRksYgCMnaj nig sßab½nTaMgLayEdlCaGñkGnuvtþeKalneya)aynigpþl;esvakmμ
RtÚv)anEklm¥ . sißrPaBsareBIBn§ RtÚv)aneFVI[manlkçN³rwgmaMCagmun edaymankareFVI[manPaB
RbesIreLIg kñúg karEklm¥ karBüakrkarRKb;RKgtulüPaBsac;R)ak; nig karlubbM)at;bMNulkksÞH .
84> lT§plénkarGnuvtþCMhanTI1 rbs;kmμviFIkMENTRmg; EdlepþatelI PaBGaceCOTukcitþ)anrbs;
fvika rYmman ³
• karEklm¥nigkarBRgwg karRKb;RKg karBüakrN_ nigeKalneya)aycMNUl nigkarRbmUlBn§ .

CalT§pl cMNUl )anekIneLIgCamFümRbcaMqñaM RbmaN 26 PaKry ehIy Rkbx½NÐeKal


neya)ay RtÚv)an BRgIk Eklm¥ nig elIkkm<s; . Rkbx½NÐcMNUlry³eBlmFüm rYmman
eRbg ]sμ½n nig Er: RtÚv)anbegáIteLIg . elIsBIenH viFankarmYycMnYnRtÚv)andak;[dMeNIrkar
edIm,IEklm¥ngi BRgwgelIkarRbmUlcMNUl CaBiess cMNlU minEmnsareBIBn§ .
• karEklm¥nigkarBRgwg karerobcMfvika ³ bc©b ú ,nñenH fvika RtÚv)aneFI[V manlkçN³RKb;RCúgeRCay
suRkwtü nigeqøIytbeTAnwgeKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa eRcInCagmun . dMeNIrkar
énkarerobcMfvika RtÚv)anEklm¥ ehIy RtÚv)aneFVI[manlkçN³RKb;RCúgeRCay eRcInCagmun
tamry³ Rkbx½NÐcMNayry³eBlmFüm kardak;[GnuvtþnUvEpnkaryuT§sa®sþfvika kareFVI
cMNat;fñak;fvikafμImYy karGnuvtþsakl,gkareFVIfvikakmμdl;kmμviFI karGnuvtþkarBinitüemIl
eLIgvijCaRbB½n§naeBlBak;kNþal elIfvika RBmTaMg karerobcMEpnkarcMNUlnigcMNayRbcaM
RtImas . c,ab;sBIþ RI bB½nh§ ri BaØvtßsú aFarN³ RtÚv)anerobcMeLIg nigGnum½t . CMhanbnÞab; KWRtÚv
Fana[man sgÁtiPaB nig suxdumnIykmμ rvag c,ab;sþIBIRbB½n§hirBaØvtßúsaFarN³ nig c,ab;RKb;
RKgrdæ)alfñak; raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ edIm,IseRmc)annUveKaledATaMgLayrbs; kmμviFI
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 42
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ nig kmμviFIkMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar .


c,ab;sþIBIrbbhirBaØvtßú nigkarRKb;RKgRTBüsm,tþirdæ sRmab;fñak;eRkamCati RtÚv)anerobcMeT,Ig
CaesckþIRBag nigkMBugRtÚv)andak;[BiPakSa .
• karEklm¥karGnuvtþngi RbsiTP§ aBfvika ³ CalT§pl karRtÜtBinitüfvika RtÚv)aneFVI[manlkçN³
samBaØ nig manPaBs½kþisiT§i Cagmun . karpþl;fvikadl;karcMNay nig karTUTat;cMNay man
PaBrlUn nig Tan;eBlevla Cagmun . karkt;RtabBa¢I mantmøaPaB nig suRkwtüPaB Cagmun .
kick© arTaMgenH RtÚv)aneFVeI LIg tamry³ karBRgwgkarRKb;RKgsac;R)ak; karbegátI KNnIrtnaKar
CatieTal kardak;[GnuvtþnUvbøg;KNnIfμI kardak;[GnuvtþnUvkarTUTat;tamRbB½n§FnaKar karkat;
bnßydMeNIrkarnignItiviFIsRmab;karGnuvtþfvika kñgú enaHrYmman kareFVvI mi CÄkar GFikarkic©hirBaØvtßú
nig kargarlT§kmμ . elIsBIenH RbB½n§RtÜtBinitüépÞkñúg RtÚv)anBRgwg tamry³ karbegáItGgÁPaB
svnkmμépÞkgúñ enAkñgú RKb;RksYg-sßab½n rYmTaMg karEklm¥elIkareFVGI Fikarkic©hri BaØvtßú pgEdr .
eRkABIenH karerobcMbegáIteLIgnUvrebobrbbkargarfμImYy nwgRtÚvbBa©b; kñúgeBlqab;²enH .
karRKb;RKgRbB½n§B½t’manviTüakñúgvis½yhirBaØvtßúsaFarN³ k¾RtÚv)anerobcMLIg ehIy karerobcM
sRmab;karGnuvtþ CMhanTI1 k¾kMBugdMeNIrkar pgEdr .
• karelIkkm<s;smtßPaBsßab½nrbs;RksYgesdækic©nighirBaØvtßú ³ CalT§pl tYnaTI muxgar nig
karTTYlxusRtÚv rbs;naykdæannigm®nþITaMgLay bc©úb,nñenHRtÚv)ankMNt;y:agc,as;las;.
smtßPaBrbs;m®nþI nignaykdæanRtÚv)aneFV[I RbesIreLIg tamry³ karepÞrcMeNHdwg nigcMeNHeFVI
BITIRbwkSa karbNþúHbNþalkñúgkargar sikçasalaelIRbFanbTCak;lak; TsSnkic©sikSa kar
bNþúHbNþalvKÁxøI²enAkñúgnigeRkARbeTs nigkmμviFIsikSary³eBlEvg sRmab;CMnajc,as;las;
EdlPaKeRcIn epþatelIeKalneya)aysaFarN³ nigB½t’manviTüa .
85> karGnuvtþCMhanTI1 qøúHbBa©aMg[eXIjnUv karebþCJay:agmWugm:at; PaBCam©as; nigkarTTYlsÁal;
nUvKNenyüPaB rbs;raCrdæaPi)al . raCrdæaPi)al nwgbnþBRgwgnUvsmiT§plTaMgLay EdlseRmc
)anenAkñúgCMhanTI1 . kargarerobcMEpnkarlm¥it sRmab;karGnuvtþCMhanTI2 Edl)ancab;epþImeLIg
enAkñúgqñaM2007 )anepþatelI {mUldæanénfvikaEdlGaceCOTukcitþ)aneq<aHeTAkarbegáInKNenyüPaB
hirBaØvtßú[kan;EtRbesIreLIg} . EpnkarskmμPaBlm¥itsRmab;GnuvtþCMhanTI2 EdlRtÚv)anRbkas
CapøÚvkar enAéf¶TI03 ExFñÚ qñaM2008 kMBugRtÚv)andak;[Gnuvtþ naeBlbc©úb,nñenH . kargarsMxan;én
CMhanTI2 KWkarbegáInKNenyüPaBrbs;GñkTaMgLayNa EdlTTYlxusRtÚvelIkarRKb;RKgFnFan
saFarN³ Rbkbeday suvtßiPaB RbsiT§PaB nigPaBs½kiþsiTi§ . CMhanTI1 RtÚvKitKUrdl; Rkbx½NÐrYm én
karRKb;RKgFnFan ehIy RtÚvedaHRsaybBaðacm,g² enAkñúgRbB½n§TaMgmUl . CMhanTI2 nwgBüayam

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 43


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMrju [mankarebþCaJ cUlrYm BIGgÁPaBfvikaTaMgGs; nigBIGkñ RKb;RKgGgÁPaBTaMgenaH kñgú karEklm¥kargar


RKb;RKghirBaØvtßúépÞkñúgrbs;xøÜn enAkñúgRkbx½NÐrYm . EpnkarskmμPaBTaMgLayEdlRtÚv)anerobcM
eLIg KWsMedAbegáIt[manRkbx½NÐrYmmYy tamry³ karpÁúMbBa©ÚlKñanUv kargarCaeRcInEdlBak;B½n§nwg
lixitbTdæanKtiyutþi dMeNIrkar nigkarksagsmtßPaB edayKitKUrdl;tulüPaBsmRsbmYy kñúgkar
pþl;karelIkTwkcitþ sMedAseRmc)annUv karGnuvtþl¥kñúgkarRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ nig karbgáarmin
[manPaBGskmμ kñúgkarGnuvtþkargar .
lMdab;lMedayénCMhanTaMgbYn

- pþl;rgVan;cMeBaHsmiT§kmμRBmTaMgvin½y CMhanTI4
- manmUldæansRmab;vishmCÄkarkan;EtsuICeRmA smahrNkmμKNenyüPaB nig
- mantmøaPaBépÞeRkAkan;EtRbesIreLIg karBinitüeLIgvij TaMgEpñkhirBaØvtßú nig
smiTk§ mμ

ktlIkr
KNenyüPaBcMeBaHsmiT§kmμ

-kalanuvtþPaBedIm,IRbsiT§PaB CMhanTI3
-kartERmtRmg;eLIgvijnUvFnFanCamYynwgGaTiPaB
-visalPaBRtÜtBinitüeLIgvijedaysuICeRmA Eklm¥karpSarP¢ab;rvagGaTiPaB nigeKaledA
esvaeTAnwgkareFVIEpnkar nigkarGnuvtþfvika

ktlIkr - QaneTArksþg;darkñúgtMbn;
manskmμPaBc,as;las;cMeBaH - begáInfvikaKaMRTedayédKU
kareRbIR)as;fvika GPivDÆn_

CMhanTI2
karEklm¥CabzmEpñkRtÜtBinitüépÞkñgú
nigeFVI[GñkRKb;RKgfvikamanKNenyüPaB

ktlIkr
mUldæansRmab;KNenyüPaB

CMhanTI1
fvikakan;EtGaceCOTukcitþ)an edayGñkRKb;RKg
fvikaTTYl)anFnFanEdlGacBüakr nig
eCOCak;)an

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 44


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

86> karelIkkm<s; karRbKl;siTi§GMNac nigKNenyüPaB elIRbB½n§B½t’manviTüanigtmøaPaB[l¥RbesIr


Cagmun nwgRtÚv)anKaMRTedayviFankarCaeRcIn edIm,ICMrujbEnßm nUv katBVkci ©RKb;RKghirBaØvtßú EdlkMBgu
GnuvtþCak;Esþgedaysßab½nb¤GñkRKb;RKgfvika . enAeBlEdlkarGnuvtþdþ N M ak;kalTI2 cab;epþmI kargarkñgú
qñaM2009 epþatelITisedAcMnYn 3 KW ¬1¦ RksYgesdækci ©ngi hirBaØvtßú RtÚverobcMKeRmagénkar Gnuvtþlm¥it
sRmab;bBaðabec©keTsmYycMnYn EdlrMBgw fanwgmanenAkñgú dMNak;kalTI2 dUcCa fvikaEdlnwg tÚvFøak;eTA
dl;édGñkpþl;esvanigRtÚv)aneRbIR)as; karGnuvtþnvU RbB½nB§ t½ m’ anhirBaØvtßEú dll¥RbesIr nigviFsI a®sþsRmab;
RKb;RKgsßab½nGnuvtþfvika [kan;EtmanKNenyüPaB ¬2¦ EsVgrkTMnak;TMngCaviC¢man CamYynwg RksYg-
sßab½n GnuvtþfvikaepSg² Edlsßti kñgú eKalbMNgkMENTRmg; kñgú dMNak;kalTI2 nig ¬3¦ erobcMkmμviFI
GPivDÆn_smtßPaBnana Edlmansar³sMxan;dl;kareFV[I seRmceKalbMNg rbs;dMNak;kalTI2 . vDÆn
PaBsMxan;² enAkñgú qñaM2009 RtÚv)anseRmcedayeCaKC½y eTaHbICa kargarlm¥ti enAkñgú EpñknImYy² nwg
bnþGnuvtþenAqñaM2010 k¾dUcCa karGPivDÆskmμPaBdéTeTot k¾eday . kargareFVI lT§kmμRbB½n§kuMBüÚT½r
EdlnwgkøayCakargard¾sMxan;bMput sRmab;RbB½n§B½t’manhirBaØvtßúenaH kMBugEteq<aHeTAmuxy:agl¥RbesIr .
GPiRkmyuT§sa®sþbEnßmkñgú karRKb;RKgFnFan k¾kMBgu EtQaneTAmuxmYyCMhan . Rkbx½NÐénkarGPivDÆ
skmμPaBsvnkmμépÞkñúg k¾RtÚv)anerobcMeLIg ehIy RksYg-sßab½nTaMgGs; k¾)ancUlrYmkñúgsikçasala
nigkñgú KeRmagkmμviFIkarksagsmtßPaBpgEdr . RksYg-sßab½nTaMgenaH )anbegátI nUvRkúmkMENTRmg;
tUc²erog²xønÜ ehIyRksYg-sßab½nPaKeRcIn )anerobcMEpnkarrbs;xnÜø rYcCaeRscehIy edIm,IcUlrYmcMENk
dl;yTu s§ a®sþkMENTRmg;TaMgmUl.
K> GtiprNanigsßanPaBrUbiyvtßú
87> kñúgsPaBCaesdækic©mYytUcnigebIkcMh EdlmanduløarUbnIykmμkRmitx<s;enaH km<úCa RtÚv)an
TTYlrgplb:HBal;CaGviC¢man BIkarpøas;bþÚrénéfø eRbgeqA mðÚbGahar nigéføTMnijeRbIR)as;epSg²eTot
enAkñúgTIpSarGnþrCati . karekIny:agKMhukéneRbgeqAkñúgmYyFug Edl)anekIneLIgBI 66/47duløar enA
Exemsa qñaM2007 dl; 147duløar CakRmitx<s;EdlminFøab;man enAExkkáda qñaM2008 k¾dUcCa éføGgár
Edl)anekIneLIgBIrdg enAkñúgTIpSarGnþrCati enAcenøaHRtImasTI1 qñaM2007 nig RtImasTI1 qñaM2008
ehIy )anekIneLIgBIrdg CafμImþgeTot enAkñúgbYnExdMbUg énqñaM2008 )anbNþal[mankarekIneLIgén
GtiprNa dl; 25/7 PaKry enAEx]sPa qñaM2008 . eTaHCadUcenHkþI viFankard¾skmμEdlRtÚv)an
GnuvtþCamun edayFnaKarCatiénkm<úCa )ankat;bnßysm<aFGtiprNa ehIy)anfycuHdl; 13/5 PaKry
enAcugqñaM2008 . GRtabþÚrR)ak;eroleFobnwgR)ak;duløarGaemrik mansißrPaB enAkñúgdMNak;kalqñaM
2006-2008 eday)anERbRbÜlcenøaHBI 4 000 erol dl; 4 125 erol kñúg 1duløar . TunbRmúg
breTsdul )anekIndl; 2 164 landulaø rGaemrik EdlGacRTRTg; sRmab;karnaMcUlry³eBl 3/4 Ex .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 45


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

88> RbB½n§FnaKarkm<úCa min)anTTYlrgnUvkarxatbg;edaypÞal; edaysar \NTanniekçb Edl)an


CH\TiB§ lCaGviC¢manelIsßab½nhirBaØvtßeú nAkñgú RbeTsdéTeTot . eTaHCadUcenHkIþ edIm,IbegánI kareCOTukcitþ
elIRbB½n§FnaKar nig edIm,Ibnßy\Ti§BlTaMgLayEdlGacman FnaKarCatiénkm<úCa )ancat;viFankarCa
eRcIn rYmman ¬1¦ karcat;viFankarskmμCamun edIm,IBRgwgkarRKb;RKgedayRbúgRby½tñelIRbB½n§FnaKar
¬2¦ karbegánI GRtaR)ak;bRmúgkatBVkci © BI 8 PaKry dl; 16 PaKry enAkñgú RbB½n§FnaKar ¬3¦ karkMNt;
Bidan\NTansRmab;vis½yGclnRTBü[enARtwm 15 PaKry ¬4¦ karEklm¥RbB½n§cMNat;fñak;\NTan
énvis½yFnaKar nig ¬5¦ karBRgwgRbB½n§EckcayB½t’man\NTan . TnÞwmnwgenH FnaKarCatiénkm<úCa
)antRmÚv[FnaKarTaMgLay eFIVkarGPivDÆynþkarRbtibtiþkarmYy EdlEp¥kelI RbB½n§shRKasTMenIb
edayeFIV karEklm¥RkmRbtibtþikar karelIkTwkcitþ[manGPi)alkic©saCIvkmμl¥ nigkarpþl;esckþIENnaM
dl;FnaKarTaMgLay sþIBIkarRKb;RKghaniP½y .
89> enAkñúgdMNak;qñaM2006-2008 vDÆnPaBd¾KYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIg edIm,I
ERbkøaysßab½nhirBaØvtßúTaMgLay [eTACa vis½ymYy EdlEp¥kelITIpSar nig EdlRKb;RKgedayvis½y
ÉkCn . viFankarkMENTRmg;CaeRcIn nig karEklm¥ehdæarcnasm<½n§ )anrYmcMENkenAkñúgkarGPivDÆ
vis½yhirBaØvtßúmYyd¾rwgmaM . sUcnakrCaeRcInEdlmanlkçN³R)akdniym )anbgðaj[eXIjBIlT§pl
viC¢manCaeRcIn . Gnu)atPaBRKb;RKan;énedImTunCamFüm sRmab;FnaKarBaNiC¢ mankRmit 28 PaKry
kñúgExFñÚ qñaM2008 ebIeRbobeFobeTAnwgkRmiteKal 15 PaKry . RTBüskmμsrub )anekIneLIgKYr[
kt;smÁal; kñúgRbB½n§FnaKar . ebIKittamKuNPaBRTBüskmμ \NTanmindMeNIrkar )anekIndl;kRmit
14/6 PaKry enAcugqñaM2002 nig 9/9 PaKry enAcugqñaM2006 b:uEnþ )anfycuHy:ageRcInmkenARtwm
3/7PaKry kñgú ExFñÚ qñaM2008 . karpÁtp; gÁ r; bU yI vtßú eFobnwgpss )anekIneLIgdl; 28/3 PaKry
enAcugqñaM2008 . \NTansRmab;vis½yÉkCn )anekIneLIgdl; 23/6 PaKry énpss ehIyR)ak;
beBaØIsrub )anekIneLIgdl; 22/8 PaKry én pss .
90> FnaKarCatiénkm<Cú a )anpþlk; arKaMRTy:agskmμdl; RKwHsßanmIRkÚhBi aØvtßú TaMgkñgú nigEdlmkBI
eRkARbeTs edIm,IpSarP¢ab;esvakmμFnaKar eTAtMbn;CnbT . edaysarkMeNInd¾qab;rh½s nigkarekIn
eLIgénPaBsμúKsμajénRbBn§FnaKar FnaKarCatiénkm<úCa )aneFVIkarEksRmÜlc,ab;nana sþIBIRKwHsßan
FnaKar nighirBaØvtßú sMedAeFVI[Rkbx½NÐlixitbTdæanKtiyutþ manlkçN³bc©úb,nñkmμ smRsbeTAtam
karpøas;bþÚrrbs;TIpSar . FnaKarCatiénkm<úCa )anbegáItGgÁPaBesuIbkarhirBaØvtßú edIm,IGnuvtþ c,ab;sþIBI
karRbqaMgkarsm¥atR)ak;nighirBaØb,TanePrvkmμ EdlRtÚv)anGnum½t enAkñúgqñaM2007 .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 46


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

91> raCrdæaPi)alkm<úCa )anbnþGnuvtþy:agskmμnUv yuT§sa®sþGPivDÆn_vis½yhirBaØvtßú 2006-2015 .


kic©xitxMRbwgERbgCaeRcIn RtÚv)aneFVIeLIgrYmKña kñúgkarGnuvtþyuT§sa®sþenH eday RksYgesdækic©nig
hirBaØvtßú )annaMmux elIkargarkñúgvis½yminEmnFnaKar ehIy FnaKarCatiénkm<úCa )annaMmuxelIkargar
kñúgvis½yFnaKar .
92> cMeBaHvisy½ minEmnFnaKar RksYgesdækci ©ngi hirBaØvtßú k¾)anxitxMRbwgERbgy:agxøaMg edIm,IGPivDÆ
vis½yenH[mankarrIkceRmIneCOnelOn RsbeTAtamkarGPivDÆrbs;RbeTsCati . vDÆnPaBkñúgvis½y
minEmnFnaKar mandUcxageRkam ³
• vis½ymUlbRt ³
¾ karbegáItTIpSarmUlbRt nwgnaM[man kareFVIBiBiFkmμ]bkrN_hirBaØvtßúfμICaeRcIneTot nig
BRgIkCeRmIsénvinieyaK sRmab;GñkvinieyaKkm<úCanigbreTs. TIpSarmUlbRt KWCaynþkar
mYy EdlGacekorKrmUlFn EdlsßitenACabMENktUc²ray)a:y mkBUn[eTACamUlFn
RbmUlpþúMFMmYy sRmab;karvinieyaKkñúgvis½yesdækic© tamry³karlk;mUlbRt CaBiess
bNÑPaKh‘nu shRKin . knøgmk RksYgesdækic©nighirBaØvtßú )anerobcMbegáItTIpSarmUlbRtrdæ
edIm,IRbmUlhirBaØb,TanbEnßm sRmab;KaMRTdl;KeRmagGPivDÆn_nanarbs;raCrdæaPi)al .
c,ab;sþIBImUlbRtrdæ RtÚv)anGnum½tnigRbkas[eRbIR)as;rYcehIy .
¾ TnÞwmnwgenHEdr RksYgesdækic©nighirBaØvtßú k¾)anRbwgERbgGPivDÆTIpSarmUlbRtmhaCn
ehIy c,ab;eKalCasarvnþmyY cMnYn RtÚv)anGnum½tnigdak;[eRbIR)as; sRmab;dMeNIrkarTIpSar
enH EdlkñúgenaH rYmman c,ab;sBIþ kI are)aHpSaynigkarCYjdUrmUlbRtmhaCn nigGnuRkwtü
sþIBIkare)aHpSaynigkarCYjdUrmUlbRtmhaCn CaedIm . KN³kmμkarmUlbRtkm<úCa ¬K>m>k¦
RtÚv)anbegáIteLIg edIm,IeFVICabBaØtþikrénTIpSarmUlbRt EdledIrtYnaTIy:agsMxan; kñúgkar
RKb;RKg TIpSarmUlbRt nig GñkBak;B½n§kñúgTIpSar kñúgeKalbMNg Fana[TIpSarGacdMeNIr
kar)anRbkbeday RbsiT§PaB tmøaPaB nig mansNþab;Fñab;l¥ . Rkúmh‘unpSarmUlbRt
km<úCa EdlCaRbtibtþikrTIpSarmUlbRt k¾RtÚv)anbegáIteLIgpgEdr .
¾ CamYyenHEdr karGPivDÆFnFanmnusS KWCakarksagmUldæanRKwHcaM)ac;nigrwgmaM sRmab;
beRmI[karbegáIt nigdMeNIrkarTIpSarmUlbRt RbkbedayeCaKC½y . TIPñak;garshRbtibtþikar
GnþrCatikUer: )anKaMRTdl;kargarenH eday)anpþl;karbNþúHbNþalry³eBl2qñaM ¬2007-
2009¦ dl;m®nþIsñÚlrbs;RksYgesdækic©nighirBaØvtßú m®nþIrbs;RksYg-sßab½nBak;B½n§ m®nþI

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 47


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sßab½ntulakar nig buKÁlikmkBIsßab½nÉkCnnana dUcCa FnaKar Rkúmh‘unFanara:b;rg


Rkúmh‘nu c,ab; Rkúmh‘nu svnkmμ Rkúmh‘nu KNenyü nigRkúmh‘nu BaNiC¢kmμ EdlmanskþanuBl
kñúgkare)aHpSay niglk; bNÑPaKh‘un . TnÞwmnwgenH sikçasalamYycMnYn RtÚv)anerobcMeLIg
edIm,IelIkkm<s;cMeNHdwgCasaFarN³ BITIpSarmUlbRt enAkñúgmCÄdæansaFarNCnTUeTA
nignisSit .
• vis½yFanar:ab;rg ³
¾ c,ab;sB Iþ FI anar:ab;rg RtÚv)anGnum½t nigdak;[eRbIR)as; kñúgqñaM2000 . edIm,IGnuvtþc,ab;enH
bTb,BaØtþi sMxan;²mYycMnYn dUcCa bTb,BaØtþiénkarpþl;GaCJabNÑ lkçxNÐtRmÚvelIedImTun
nigGPi)alkic©saCIvkmμ CaedIm RtÚv)anGnum½tCabnþbnÞab; cab;taMgBIqñaM2001 dl;qñaM2008 .
bc©úb,nñ Rkúmh‘unFanar:ab;rgÉkCn mancMnYn 5 nig Rkúmh‘unFanar:ab;rgbnþcMnYn 1 EdlCa
Rkúmh‘uncRmúH kMBugRbkbGaCIvkmμFanar:ab;rgenAkñúgRbeTskm<úCa EdlPaKlaPdulRbcaM
qñaM2008 manRbmaNCag 20landuløarGaemrik .
• vis½ymIRkÚhirBaØvtßú ³
¾ mIRkÚhirBaØvtßú )anedIrtYy:agsMxan;kñúgkarGPivDÆsgÁm-esdækic© CaBiess kñúgkarpþl;nUvFnFan
hirBaØvtßú dl;shRKasFuntUcnigmFüm. RksYgesdækic©nighirBaØvtßú )aneFVI[manvDÆnPaB
CaeRcIn enAkñúgvis½ymIRkÚhirBaØvtßú eday)anerobcM eKalneya)aynigyuT§sa®sþmYycMnYn
edIm,IrYmcMENkGnuvtþ yuT§sa®sþGPivDÆn_vis½yhirBaØvtßú qñaM2006-2015 . RBmCamYy
KñaenHEdr RksYg k¾)anerobcMsikSafñak;CatimYy sRmab;cuHGegát BIcMnYnR)ak;km©IsrubEdl
RtÚvkarBitR)akd BIcnM nY RKwHsßanmIRkÚhri BaØvtßEú dlmin)ancuHbBa¢I nig BIplb:HBal;énmIRkÚ-
hirBaØvtßú eTAelIesdækic©Cati .
¾ eRkamvisalPaBénc,ab;sþIBIkarEktRmÚvénc,ab;sþIBIhirBaØvtßú sRmab;karRKb;RKg qñaM2009
raCrdæaPi)al)anbegáIt mUlniFiRTRTg;nigGPivDÆn_vis½yksikmμ nig ksi-]sSahkmμ edIm,I
CMrujkarGPivDÆ vis½yksikmμ nig ksi-]sSahkmμ enAkm<úCa[kan;EtrIklUtlas; bEnßm
eTot . minEtb:ueNÑaH GnuRkwtüsþBI I karerobcMngi karRbRBwteþ TAénmUlniFRi TRTg;nigkarGPivDÆ
vis½yksikmμ k¾RtÚv)anGnum½t[eRbIR)as;CapøÚvkar rYcehIyEdr . tamry³GnuRkwtüenH
RksYgerobcMRbkascMnYnbI rYmman ¬1¦ karerobcMnigkarRbRBwtþeTA énRkúmRbwkSaeKal-
neya)ay ¬2¦ karerobcMnigkarRbRBwtþeTAén KN³kmμkar\NTan ¬3¦ nItiviFIénkaresñIsMu
nigGnum½t pþl;\NTan . TnwÞmnwgenH esckþIRBagc,ab;sþIBI CMenOTukcitþelIhirBaØvtßú kMBug
RtÚv)anerobcM nigEksRmÜl edIm,IBRgIkvisalPaB EdlBak;B½n§nwgvis½yhirBaØvtßú .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 48


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karRKb;RKgkarCYjdUrGclnvtßú ³
¾ kñúgTisedARKb;RKg karCYjdUrGclnvtßúRbkbedayRbsiT§PaB RksYgesdækic©nighirBaØvtßú
)anerobcM ³ ¬1¦ RbkassþBI kI arpþl;viBaØabnbRtviCa¢ CIv³ nig GaCJabNÑEpñkesvakmμvaytémø
nig esvakmμGclnvtßú ¬2¦ saracrENnaMGnuvtþRbkassþIBI karpþl;viBaØabnbRtviC¢aCIv³ nig
GaCJabNÑEpñk esvakmμvaytémø nig esvakmμGclnvtßú ¬3¦ RkmsIlFm’viC¢aCIv³ sRmab;
Gñkkan;viBaØabnbRtviC¢aCIv³esvakmμvaytémø nig esvakmμGclnvtßú nig ¬4¦ RbkassþIBI
karRKb;RKgGaCIvkmμGPivDÆGclnvtßú .
¾ TnÞwmnwgenH RksYgesdækic©nighirBaØvtßú k_)anerobcM ¬1¦ esovePAbnÞúksþIBI lkçxNÐGnuvtþ
GaCJabNÑ sRmab; esvakmμvaytémø nig esvakmμGclnvtßú ¬2¦ esovePAbnÞúksþIBI
lkçxNÐGnuvtþviBaØabnbRtviC¢aCIv³sRmab; esvakmμvaytémø nigesvakmμGclnvtßú nig
¬3¦ begáItsmaKm GñkvaytémøGclnvtßúCatikm<úCa nig)anbBa©ÚlsmaKmGñkvaytémø
GclnvtßúCatikm<úCa eTACasmaCikeBjsiT§irbs; smaKmGñkvaytémøGas‘an RBmTaMg
)anbegáItRkúmkargarGnþrRksYg edIm,IRKb;RKgGaCIvkmμGPivDÆGclnvtßú .
2>4 PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ
93> PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ ³ TidPæ aBTaMgbIénPaBCaédKUrvagraCrdæaPi)alkm<Cú a nigGñkman
cMENkBak;Bn½ e§ pSgeTot rYmmanTMnak;TMngCamYy ¬1¦ sgÁmsIvu li ¬2¦ EpñkÉkCn nig ¬3¦ édKUGPivDÆn_
eRkARbeTs . cMeBaHPaKIBIrxagedIm ³
• kic©xitxMRbwgERbgd¾skmμ RtÚv)aneFVICabnþ edIm,IeFVI[mankarBak;B½n§nigkarpSarP¢ab;CamYynwg
RKb;EpñkTaMgGs;énsgÁmsIvu li enAkñgú RKb;TidæPaBsmRsbTaMgGs; énkic©dMeNIrkarerobcMEpnkar
nigeFIVesckIþseRmccitþrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa edIm,Iruj[RbeTskm<úCarIkcRmIneLIg . sgÁm
sIuvilKWCaédKUd¾sMxan;mYy ehIyGgÁkareRkArdæaPi)alCaeRcIn TaMgfñak;CatinigGnþrCati bMeBj
tYnaTImYyd¾skmμ nigRbkbedaykarykcitþTukdak; enAkñúgkic©xitxMRbwgERbgGPivDÆsgÁmnigesdækic©
k¾dcU Ca kñgú karCMrju lTiR§ bCaFibetyünigsiTm§i nusS . GgÁkarTaMgenH mantMNag nigrYmcMENk
enAkñgú evTikashRbtibtikþ arnigkarBieRKaHeyabl;Can;xs< C; aeRcIn dUcCa evTikashRbtibtikþ ar
GPivDÆn_km<úCa KN³kmμaFikarsRmbsRmÜlrvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ nigRkúmkargar
bec©keTs . c,ab;sIþBIGgÁkareRkArdæaPi)al nwgRtÚvGnum½tbnÞab;BImankarBieRKaHeyabl;y:ag
TUlMTUlayCamYyGñkmancMENkBak;B½n§TaMgGs; .
• enAkñúgyuT§sa®sþGPivDÆn_rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa EpñkÉkCnmantYnaTIcm,g Cak,alm:asIun
nigCakmøaMgnaMmux sRmab;vinieyaKnigkMeNInesdækic© . edIm,IsRmÜlnigCYydl;kic©GPivDÆn_nig
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 49
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

vDÆnPaBRbkbedaysNþab;Fñab;rbs;EpñkÉkCn ynþkarmYycMnYnRtÚv)anbegIáteLIg . dUcEdl


)anGnuvtþrYcmkehIy kic©xitxMRbwgERbgCaeRcInkñúgkargarshRbtibtiþkar dUcCatamry³ evTika
BieRKaHeyabl;rvagrdæaPi)alnigEpñkÉkCn RtÚv)anvaytémøxs< ;edayEpñkÉkCn ehIy TTYl)an
Epøpaá dUcEdlEsþgeLIgtamrYbPaBkMeNInd¾maMmYnénkarvinei yaKrbs;EpñkÉkCn . kicx© itxM
RbwgERbgd¾eBjelj nwgRtÚvbnþeFVeI dIm,IBRgwgnigeFIV[kan;EtsIuCeRmAnUvTMnak;TMngl¥nig Edlpþl;
plRbeyaCn_eTAvijeTAmkCamYyEpñkÉkCn edayEp¥kelIkareKarBc,ab;nigbTb,BaØtTþi aMgLay
y:agx¢ab;xÜ¢n nigedayepþatelIGaTiPaBGPivDÆn_ .
94> TMnak;TMngCamYyédKUGPivDÆn_eRkARbeTs ³ CMnyY hirBaØvtßnú gi bec©keTsRbkbedaysb,úrsFm’ BI
édKUGPivDÆn_ )anCYyRbeTskm<Cú ay:ageRcIn kñgú kareFVI[seRmc)annUvvDÆnPaB d¾KrY [kt;smÁal;mkdl;
eBlenH . raCrdæaPi)alkm<Cú a vaytémøxs< c; eM BaHCMnyY enH . TMnak;TMngshRbtibtikþ arrvagédKUGPivDÆn_
eRkARbeTs nigraCrdæaPi)alkm<úCa )anrIkceRmInCalMdab; nig kan;EtmanPaBsIuCeRmA kñúgbNþaqñaMknøg
mkenH ehIykMBugEtmanlkçN³rwgmaM edayEp¥kelIkaryl;dwgGMBItYnaTInigtRmÚvkarTaMgsgxag .
karrIkceRmInCaeRcInenAkñgú kic©deM NIrkarBieRKaHeyabl; enAkñgú ry³eBlb:nu μanqñacM gu eRkayenH rYmman ³
• edIm,IENnaMédKUGPivDÆn_ nigFana[)ankan;EtRbesIreLIgnUvkarsRmbsRmÜlsmRsbnUvCMnYy
TaMgGs;BIédKUGPivDÆn_eRkARbeTs Rkbx½NÐyuT§sa®sþmYysRmab;kic©shRbtibtiþkarGPivDÆn_
RtÚv)anerobcMeLIgenAkñúgqñaM 2006 .
• evTikaBiPakSaBieRKaHeyabl;FM²RbcaMqñaM RtÚv)anerobcMeFVIeLIg enAeRkamPaBCam©as;d¾eBjelj
rbs;km<Cú a ehIyRtÚv)andUreQμaHeTACa evTikashRbtibtikþ arGPivDÆn_km<Cú a EdlRtÚv)anR)arB§
eFICV aelIkTI1 kñgú qña2M 007 .
• KN³kmμaFikarsRmbsRmÜÜlrvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ CYbRbCMuKñakñúgmYyqñaMbIdg edIm,I
BiPakSabBaðarYm nigBinti üemIlsUcnakrtamdanrYmKña edIm,ItamdanRtÜtBinitüBIvDÆnPaBénTidPæ aB
epSg²rbs;pyGC .
• Rkúmkargarbec©keTs dMeNIrkargarrbs;xn Üø edIm,IsRmbsRmÜlnigtamdanRtÜtBinitüvDÆnPaB [
)anRbesIrCagmun enAkRmitvis½y . bnÞab;BIkarBinti üemIleLIgvijnUvkarGnuvtþtYnaTIdMbUgrbs;
Rkúmkargarbec©keTs nigedaymankarBieRKaHeyabl; CamYyédKUGPivDÆn_eRkARbeTsTaMgGs;
eKalkarN_ENnaMdc¾ ,as;las;mYycMnnY RtÚv)anRbkasecj enAkñgú qñaM2006 .
• nItvi iFInigkic©deM NIrkarénkarRbmUlTinñn½yCMny Y rbs;édKUGPivDÆn_ RtÚv)aneFIkV arEksRmÜl[rlUn
ehIy mUldæanTinnñ y½ énCMnYyGPivDÆn_pvÚø kar rbs; KN³kmμaFikarnItsi m,TanigGPivDÆn_km<Cú a¼
RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa RtÚv)aneFIbV c©bú ,nñPaBCabnþbnÞab; .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 50


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• édKUGPivDÆn_eRkARbeTs kMBugEtshkarKñaeRcInCagmun enAkñgú cMeNamBYkeK ehIy)anelIkCUn


raCrdæaPi)alkm<úCa nUvbBaða)armÖrmY TaMgLayrbs;BkY eK .
1
• raCrdæaPi)al ebþCJaGnuvtþ {EpnkarskmμPaBTIRkúgGak;Rka} edIm,IbegáInRbsiT§PaBénCMnYyGPivDÆn__ .

95> CMnYyGPivDÆn_BIeRkARbeTssrubEdl)anpþl;mkkm<úCa mankarekIneLIg PaKeRcInedaysar


karbBa©ÚlnUvCMnYyBIédKU {minEmnRbéBNI} TaMgLay EdlmanrhUtmkTl;eBlenH . eTaHCadUcenHkþI
CalkçN³GnþrCati CMnYyGPivDÆn_BbI NþaRbeTseCOnelOn min)anbgðaj[eXIjBIsBaØaNamYy énkarekIn
eLIgeTAdl;kRmitEdl)anRbkan;ykedaykic©RBmeRBógTIRkúgm:gu eter: qña2M 001 eT eBalKW 0/7PaKry
énplitplkñúgRsúksrubkñúgmYyqñaM pÞyú eTAvijRtÚv)an):an;sμanfa)anFøak;cHu 8/4PaKry kñgú qña2M 007
bnÞab;BIFøak;cuH 4/7PaKry kñúgqñaM20062 ehIyCamFümCMnYyenHmanEt 0/45PaKry én plitpl
kñgú Rsúksrubrbs;bNþaRbeTsGPivDÆ . enARbeTskm<Cú a kgVHxatmYycMnYnEdlRtÚvedaHRsay nigCMnH
[)anRtÚv)ansegáteXIj dUcEdl)anelIkeLIgenAkñgú r)aykarN_sBþI RI bsiTP§ aB CMnYyqña2M 007 ¬KN³-
kmμaFikarnItism,TanigGPivDÆn_km<Cú a¼RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<Cú a¦ . elIsBIenHeTot kargarEdlRtÚveFIV ³
• elIkElgEtkrNImYycMnYntUc EdlenAkñúgenaH karGnuvtþGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y RtÚv)an
Gnuvtþ ¬RksYgesdækic©nighirBaØvtßú RksYgsuxaPi)al RksYgGb;rM yuvCn nigkILa¦ kartRmwm
tRmg;FnFanrbs;édKUGPivDÆn_eRkARbeTseTAnwg pyGC min)andMeNIrkarl¥eT eTaHbICaman
karsnüac,as;las;enAkñgú esckIEþ føgkarN_TIRkúg)a:rsI nigTIRkúgr:mU nigkic©RBmeRBógkRmitRbeTs
EdleFVIeLIgedaysßab½npþl;CMnYyFM²kIþ .
• Rkúmkargarbec©keTsCaeRcIn enAminTan;)ancab;epIþmBinitüeLIgvijnUvkmμviFIkMBugdMeNIrkar
TaMgGs;enAeLIyeT edIm,ItRmwmtRmg;nigEktRmÚvTisedAénkmμviFITaMgenHeTAnwgGaTiPaBTaMgLay
rbs;pyGC k¾dUcCa eTAtamkmμviFIvinieyaKsaFarN³ eTaHbICamankarGMBavnavc,as;las;BI
fñak;dkw naMxs< b; pM tu enAkñgú raCrdæaPi)alkm<Cú a kI3þ . kñgú n½yenH FnFanrbs;édKUGPivDÆn_EdlRtÚv
karcaM)ac;enAEtRtÚv)anbnþcMNaytamrebobEdlFøab;)aneFVIrYcmkehIy nigEdlRtÚv)ankMNt;
Camun edaybegáIt)anEtkarsikSaRsavRCavCaeRcIn nigCMnYybec©keTsEdlRtÚv)an eFVIRtÜtKña4
nigedaymin)anbEnßm[)aneRcInnUv {karepÞrFnFansuT§{ EdlRtÚvkary:agxøaMg sRmab;GaTiPaB
rbs;RbeTskm<úCaeLIy .
1
bBaðaenHRtÚv)anBiPakSaenAkñúgevTikakRmitx<s;TI3 kñúgExkBaØa qñaM2008 ¬evTikaBIrmun RtÚv)anR)arB§eFVIenaTIRkúg):arIs nigTIRkúgr:Um¦
2
r)aykarN_rbs;GKÁelxaFikarGgÁkarshRbCaCati enAéf¶TI4 ExkBaØa qñaM2008 .
3
GarmÖkfarbs;semþcGKÁmhaesnabtIeteCa h‘nu Esn naykrdæm®nþIénRBHraCaNacRkkm<úCa enAkñúg pyGC nig r)aykarN_vDÆPaBRbcaMqñaM
nig sunÞrkfamYycMnYnenAkñúgevTikaCatinigGnþrCati .
4
KN³kmμaFikarnItsi m,TanigGPivDÆn_km<úCa )anerobcM {esckþEI NnaMsRmab;karRKb;RKgkics© hRbtibtþki arbec©keTsenAkm<úCa} nigkt;smÁal;
enAkñúgÉksareKalCMhrsRmab;karBieRKaHeyabl; ¬mifuna 2008¦ fa kic©shRbtibtþikarbec©keTsenAEtCa {bBaða} ehIyRsÚbyk
rhUtdl;Bak;kNþalénCMnYyGPivDÆn_pøÚvkar RBmTaMgGacCab;KaMgenAkñúg {lkçxNÐsþarkñúgdMNak;kaleRkayvibtþi} EdlElgsmRsbnig
hYssm½yeTAehIyenaH ehIybrimaNd¾eRcInénkic©shRbtibtþikarbec©keTs KWRtÚvEt {TTYlyk} edaykarbgçMcitþ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 51


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbGb;TI2
kartRmwmtRmg;; kareRbIR)as; nigKNenyüPaB nUvFnFanrbs;édKUGPivDÆn_eRkARbeTs
1> pyGC )anGMBavnavy:agc,as;las;[mankarEkERbFM²enAkñgú GPiRkmrbs;édKUGPivDÆn_ eBalKW ¬1¦ gakecjBIkarsikSakRmitx<s;
EdlRtÚvcMNayeRcIneTAkan;skmμPaBCak;Esþg ¬2¦ kat;bnßyCMnYybec©keTs[)andl;kRmitticbMput tamkarcaM)ac; nig ¬3¦ eFIV
[man{karepÞrFnFansuT§} . KYr[sþay vDÆnPaBmkdl;eBlenH enAelIcMNucTaMgbIenH minTan;RtÚv)anCMrujelIkTwkcitþ[)an
xøaMgkøaenAeLIy .
2> pyGC )anENnaM[Rkúmkargarbec©keTscUlrYmCabnÞan;enAkñúgkarBinitüemIleLIgvijnUvkmμviFInigKeRmagkMBugdMeNIrkar EdlRtÚv
)anCYyedayédKUGPivDÆn_ edIm,IemIl[eXIjfa etIkmμviFInigKeRmagTaMgenHRsbKñaCamYynwgGaTiPaBTaMgLayEdlmanelIkeLIgenA
kñúg pyGC Edrb¤eT . Rkúmkargarbec©keTsTaMgenH k¾RtÚv)anesIñsMu[BinitüemIleLIgvijpgEdrnUvCMnYybec©keTskMBugdMeNIrkar
TaMgGs; ¬]TahrN_ CMnajkarnigkarsikSa¦ nigeFIVkic©xitxMRbwgERbgRbkbedaymnsikar edIm,IeCosvag kargarRtÜtKña nigedIm,Ikat;
bnßykarEbgEckmUlniFEi dlnwgGacRtÚv)anbeBa©j sRmab;skmμPaBEdledaHRsaybBaðasMxan;²Cagmun . b:uEnþ rhUtmkTl;ngw eBlenH
esÞrI EtminmanRkúmkargarbec©keTsNamYy Edl)aneFIkV ci ©karenHeT mYyEpñkedaysar Rkúmkargarbec©keTsminmanB½t’man RKb;RKan;
GMBIkRmitnigRbePTénCMnYyEdlédKUGPivDÆn_eRkARbeTspþl;[ .
3> KeRmagCaeRcInénmUldæanTinñn½ysþIBICMnYyGPivDÆn_pøÚvkar rbs;KN³kmμaFikarnItism,TanigGPivDÆn_km<úCa EdlCaFatucUl)anmk
EtBIédKUGPivDÆn_eRkARbeTs GacminRtÚv)anbBa©ÚleTAkñúgkmμvFi vI ni ei yaKsaFarN³ 2009-2011 eT edaysarEtRksYgnanaEdlBak;B½n§
nwgkmμviFIvinieyaKsaFarN³ min)andwgBIKeRmagTaMgenaH . dUcKñaenHEdr RksYgEpnkarminsÁal;KeRmagCaeRcInenAkñúgmUldæan Tinñn½y
sþIBCI MnYyGPivDÆn_pvÚø kar EdlTak;TgnwgRkúmkargarbec©keTsEpnkarnigkarkat;bnßyPaBRkIRk . karlubbM)at;nUvPaBxusKñaTaMgenH KWCa
kargarbnÞan;cMeBaHmux . kargarenH k¾CaRbkarcaM)ac;pgEdr edIm,IeFVI[raCrdæaPi)alkm<úCa GacbMeBjnUvkarTTYlxusRtÚvrbs;xnÜø cMeBaH
RbCaCnkm<Cú a edIm,IbkRsayBIkareRbIR)as;CMnYyBIeRkARbeTsEdlRtÚv)anpþl;[km<úCa nigedIm,ItamdanRtÜtBinitü {FnFansrub} Edl
nwgRtÚvcMNay[RsbeTAtamGaTiPaBrbs;pyGC .
4> pyGC )anbBa¢ak;enAkñúgkzax½NÐ5>17 fa {karKaMRTfvika{ GacCaynþkarEdlcg;)anCageKénkarKaMRTBIbreTs . bEnßmelI
R)ak;kmI© nigKeRmagCMnYybec©keTsmYycMnYnrbs; mUlniFirUbiyvtßúGnþrCati FnaKarBiPBelak nig FnaKarGPivDÆn_GasuIu EdlRtÚv)an
GnuvtþedayraCrdæaPi)alkm<úCa vDÆnPaBbEnßmeTotenAkñúgkareRbIR)as;ynþkarenH )ancab;epþImtamry³ CMnYyEdlmaneQμaHfa karkat;
bnßyPaBRkIRknigRbtibtþki arkMeNIn Edl)anKaMRTedayédKUGPivDÆn_CaeRcInrYmKña . eTaHCadUcenHkþI PaKeRcInbMptu énCMnyY BIédKUGPivDÆn_
eRkARbeTs enAEtRtÚv)anRKb;RKg nigGnuvtþedaypÞal;edaysßab½nTaMgLayEdlBak;B½n§dl;karpþl;CMnYy . edayELk RksYg-sßab½n
nanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa mindwgGMBkI argarCak;EsþgEdlkMBugRtÚv)anGnuvtþ nigGMBcI N
M ayrbs;kargarTaMgenaHeLIy .
5> sUcnakrtamdanRtÜtBinitürYmKña RtÚv)anbegáIteLIg nigRtÚv)anGnuvtþ edIm,ItamdanRtÜtBinitüvDÆnPaBkñúgdMeNIrkareq<aHeTAseRmc
eKaledArYmnana . karbegáIt[mansUcnakrtamdanRtÜtBinitürYmKña sRmab;[édKUGPivDÆn_eRkARbeTsseRmc[)annUv KNenyüPaB
kartRmwmtRmg; nigsuxdu umnIykmμ KWCaRbkarcaM)ac; EdlRtÚvykcitTþ ku dak; dUcKñanwgsUcnakrdéTeTot sRmab;raCrdæaPi)alEdr .
6> tRmÚvkarbnÞan;ceM BaHmuxKW kicx© ti xMRbwgERbgbEnßmeTotBIédKUGPivDÆn_eRkARbeTs edIm,ItRmwmtRmg;FnFanrbs;BYkeK[)anl¥RbesIr
CagmuneTAnwgGaTiPaBrbs;pyGC nigedIm,ITajykRbeyaCn_[)aneRcInCagmunBIkalanuvtþPaBkñúgRkúmkargarbec©keTs sMedApþl;dMNwg
CUnraCrdæaPi)alkm<úCaGMBIkargarrbs;BYkeK nigeFVIkarsRmbsRmÜl[)anRbesIrCamunkñúgcMeNamBYkeK .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 52


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

3> karelIksÞÜyvis½yksikmμ
96> EpñkTaMgbYnénmMuenHrbs;yuT§sa®sþctuekaN KW ¬1¦ karelIkkm<s;plitPaBnigBiBiFkmμvis½y
ksikmμ ¬rYmTaMg karbgáat;BUC snþisuxes,ógnigGaharUbtßmÖ karGPivDÆCnbT¦ ¬2¦ kMENTRmg;dIFøI
nigkare)assm¥atmIn ¬3¦ kMENTRmg;Clpl nig ¬4¦ kMENTRmg;éRBeQI ¬eday rab;bBa©Úlkar
EfrkSabrisßannigGPirkS¦ . RbkarEdlKYr[kt;smÁal; enAkñúgry³eBlCagBIrqñaMknøgeTAenH rYmman ³
¬k¦ kic©xitxMRbwgERbgCabnþrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkarTb;sáat;karbMpøajFnFanFmμCati nig
brisßan ¬x¦ karsþarnigbegáInskþanuBlénkareRsacRsB ¬K¦ lkçxNÐGMeNayplénFmμCati ¬X¦
kareFVIBiBiFkmμdMNaM]sSahkmμ ¬g¦ karbnþpþl;bNÑkmμsiT§idICUnksikr nig ¬c¦ karbnþelIkkm<s;
ehdæarcnasm<n½ C§ nbT . yuTs§ a®sþCatisRmab;vsi y½ ksikmμnigTwk qñaM2006-2010 RtÚv)anerobcMeLIg
edayman karcUlrYmnigkarBieRKaHeyabl;y:agTUlMTlU ay CamYyGñkmancMENkBak;B½n§ ehIy RtÚv)an
Gnum½t kñúgqñaM2007 .
3>1 karelIkkm<s; plitPaBnigBiBiFkmμ vis½yksikmμ
97> eKaledArYmrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KWedIm,I {karkat;bnßyPaBRkIRk nigCMrujkMeNInesdækic©
tamry³ karelIkkm<s;karGPivDÆvis½yksikmμ} . eKaledAsMxan;sRmab;GPivDÆvis½yksikmμ KWedIm,I
Fana)annUvsnþsi xu es,óg begánI cMNlU begátI [mankargareFVI nigeFV[I RbesIreLIgnUvsßanPaBGaharUbtßmÖ
sRmab;RbCaCnTaMgGs; tamry³ karbegánI plitPaBksikmμnigkareFVIBiBiFPavUbnIykmμ nig kareFVBI aNiC-¢
PavUbnIykmμvis½yksikmμ edayKitKUrdl; karkarBarbrisßanRbkbedaycIrPaB nig snþisuxes,óg .
98> EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_vsi y½ ksikmμ 2006-2010} RtÚv)anerobcMeLIgedayRksYgksikmμ
rukçaRbmaj; nigensaT enAExtula qñaM2005 KWsMedAeFIV[ seRmc)annUveKaledAyuT§sa®sþrbs; raCrdæa
Pi)alkm<úCa k¾dUcCa EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010 . TnwÞmnwgenH yuT§sa®sþsRmab;
vis½yksikmμ nigTwk EdlerobcMeLIgeday Rkúmkargarbec©keTscRmúHGnþrsßab½nksikmμnigTwk nigman
karsRmbsRmÜlBIédKUGPivDÆn_ RtÚv)anGnum½tenAExmIna qñaM2007 . b:uEnþ kmμviFIlm¥itsRmab;TUTaMg
vis½y edIm,IGnuvtþyuT§sa®sþenH kMBugEtsßitenAkñúgdMeNIrkarsMukarGnum½t ehIyrMBwgfa nwgehIyrYcral;
enAkñúgqñaM 2010 enH .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 53


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

99> EpnkaryuTs§ a®sþGPivDÆn_vsi y½ ksikmμ qña2M 006-2010 )ankMNt;eKaledACayuTs§ a®sþ cMnYn


R)aMBIr sRmab; vis½yksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT EdlmandUcxageRkam ³
• snþisuxes,óg plitPaB nigBiBiFkmμPavUbnIykmμ .

• begáIn nigBRgwgRbB½n§RsavRCav nigpSBVpSayksikmμ .

• lT§PaBcUldl;TIpSarénplitplksikmμ .

• Rkbx½NÐénkarGPivDÆsßab½n nigbBaØtþic,ab; .

• kMENTRmg;dIFøI- ¬karGPivDÆTIpSardIFøI niglT§PaBTTYl)andIFøIeRbIR)as;rbs;GñkRk¦ .

• kMENTRmg;vis½yClpl- ¬lT§PaBeRbIR)as;FnFanClplRbkbedaycIrPaB¦ .

• kMENTRmg;vis½yéRBeQI- ¬CMrujkarGPirkS nigkarRKb;RKgéRBeQIRbkbedaycIrPaB nigFana[man

karRKb;RKgtMbn;karBarFmμCatiRbesIrCagmun ¦.
100> edIm,IseRmc)aneKaledAényuTs§ a®sþTaMgR)aMBIr RksYgksikmμ rukaç Rbmaj; nigensaT )anerobcM
kmμviFIskmμPaBcMnYnR)aM dUcxageRkam ³
kmμviFITI 1 ³ elIkkm<s;plitPaB nigeFVIBiBiFkmμksikmμ .
kmμviFITI 2 ³ elIkkm<s;lT§PaBcUldl;TIpSarénplitplksikmμ.
kmμviFITI 3 ³ BRgwgsßab½n Rkbx½NÐc,ab; nigkarGPivDÆFnFanmnusS .
kmμviFITI 4 ³ RKb;RKgFnFanClplRbkbedaycIrPaB .
kmμviFITI 5 ³ RKb;RKgFnFanéRBeQIRbkbedaycIrPaB .
101> smiTp§ lKYr[kt;smÁal;Edl RksYgksikmμ rukaç Rbmaj; nigensaT seRmc)an rYmman ³ kar
begánI épÞddI aMdHu dMN
M aMksikmμ épÞddI aMduHRsÚv Tinpñ lkñgú mYyhikta tMbn;LtÚ _ensaT nigtMbn;LÚt_ ensaT
sRmab;shKmn_ensaT RtIensaT)an ¬BIRKb;RbPB¦ épÞdRI KbdNþbe; dayéRBeQI nig PaKryénépÞdI
Edl)andaMdHu éRBeQIeLIgvij . TnÞmw nwgenH karRsavRCav nigkarGPivDÆbec©kviTüaksikmμ seRmc)an
smiTp§ lCaeRcInKYr[kt;smÁal; CaBiess karelIkkm<sc; eM NHdwgbec©kviTüaksikmμ kñgú EpñksMxan;²
EdlrYmman ³ ¬1¦ karGPivDÆBUCdMNaMGtiplx<s; nigKuNPaBl¥ ¬2¦ vIFsI a®sþkgúñ karerobcMdI ¬3¦
RbsiTP§ aBénkareRbIR)as;kaksMNl;dN M aMKRmb ¬4¦ karRKb;RKgCICatidI nigkareRbIR)as;CxI niCCIsrIragÁ
¬5¦ karkMNt;eBlevlaRcÚtkat; nig viFsI a®sþhalsm¶tÜ nigTukdak;pldMNaM . BIqña2M 006 dl;qañ M
2009 edIm,ICrM ju karGPivDÆ enAkñgú visy½ enH Rkbx½NcÐ ,ab;ngi lixti bTdæanKtiytu sþ xM an;²mYycMnnY RtÚv
)anerobcMbegátI eLIg Edlkñgú enaHrYmman ³
• c,ab;sþIBI karRKb;RKgBUCdMNaM nigsiTi§Gñkbgáat;BUCdMNaM .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 54


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GnuRkwtüsþIBI karRtÜtBinitüPUtKamGnam½y .
• GnuRkwtüsþIBI karbegIát nigkarRKb;RKgPñak;garsuxPaBstVPUmi .
• GnuRkwtüsþIBI karRtÜtBinitüGnam½ystV nig plitplmanedImkMeNItBIstV .
• GnuRkwtüsþIBI karRKb;RKgstþXatdæan nigkarRtÜtBinitü Gnam½ystV nigplitplstVsac; .
• c,ab;sþIBI Clpl .
• GnuRkwtüsþIBI karRKb;RKgshKmn_ensaT .
• GnuRkwtüsþIBI RbePTplitplClplkMBugrgeRKaHfñak; .
• GnuRkwtüsIþBI nItiviFIénkarvinieyaK karedjéføCasaFarN³ b¤ karCYltamkarRBmeRBóg nig kar
bg;éføQñÜlensaT .
• GnuRkwtüsþIBI karEtgtaMgsmasPaBrbs;GaCJaFrCatiedaHRsayTMnas;dIFøI .
• GnuRkwtüsþIBI karerobcMnigkarRbRBwtþeTArbs;GKÁelxaFikardæanénGaCJaFrCatiedaHRsayTMnas;dIFøI .
• GnuRkwtüsþIBI kareFVIBaNiC¢kmμGnþrCatielI RbePTstVnigrukçCatiéRB EdlkMBugrgeRKaHfñak; .
• GnuRkwtüsþIBI yfaRbePTén plnigGnupléRBeQI EdlGnuBaØat[naMecj-naMcUl .
• GnuRkwtüsþIBI karcat;fñak;éRBbRmúgTukGcié®nþy_ kareFVIGnubeyaK karRbKl;GaNtþikan;kab;
enA tMbn;dMrIpug XMuRtBaMgPøaMg RsúkQUk nig XMusÞwgEkv RsúkkMBt extþkMBt .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáIttMbn;RKb;RKgnigGPirkS EdnbRmúgstVeRkólnigstVsøabepSg²eTot
enAbwgERBkel<A RsúkbUrIClsa nig RsúkekaHGENþt extþtaEkv .
• GnuRkwtüsþIBI karkat;épÞdIecjBItMbn;éRBkarBar sRmab;GPirkSFnFanesenTikrbs;rukçCatinig
stVéRB kñúgextþmNÐlKIrI .
• GnuRkwtüsþIBI viFanénkarpþl;siT§ieRbIR)as;dIsm,Tanrbs;rdæsRmab;daMeQI .
• GnuRkwtüsþIBI karEksRmÜlGKÁnaykdæanénRksYgeTACaGKÁelxaFikardæan kardMeLIg rdæ)al
éRBeQI rdæ)alClpl[manfñak;esμI GKÁnaykdæan kartMeLIg naykdæanekSRtsa®sþ nigEklm¥
dIksikmμ[eTACaGKÁnaykdæanksikmμ nigkarEksRmÜlGKÁnaykdæancMkarekAs‘U eTACaGKÁ
naykdæanekAs‘U sßiteRkamkarRKb;RKgrbs;RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT .
• GnuRkwtüsþIBI karbegþIttMbn;éRBkarBarsRmab;lMEhkmSanþ nigkILaRbmaj;GUry:adav extþ
rtnKIrI .
• GnuRkwtüsþIBI karbegþItnigGPirkS tMbn;éRBkarBarnigCIv³cRmúH {sIma} enA extþmNÐlKIrI nigextþ
RkecH .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 55


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

102> TnÞwmnwgkarrYmcMENkkñúgkarbegáInplitPaBdMNaM bec©kviTüaTaMgenH k¾)anrYmcMENkpgEdr kñúg


kareFVIBiBiFkmμdMNaM tamRbB½n§ksikmμ eday)anERbkøayBI kareFVIdMNaMRsÚvEtmYymuxkñúgmYyqñaM mkCa
kardaMdMNaMcRmúHnigkarciBa©mw stV edayeFVkI arkMNt;nvU RbePTdI RbePTdMNaM eBlevla nigviFsI a®sþdaMdHu
smRsb enAmunnigeRkayeBldaMduHRsÚvvsSa k¾dUcCa karkMNt;nUvRbePTdMNaMqøas;sRmab;tMbn;cmáar
CaedIm . elIsBIenHeTot RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT )anEfrkSaGPirkSBUCRsÚv cMnYn 2>557
bBa¢wk nig)ankMNt;nUv BUCRsÚvEdlFn;RTaMeTAnwg TwkCMnn; karraMgs¶Üt nigmmacetñat RBmTaMg )ancab;
epþImeFVIkarGPirkSBUCdMNaM epSg²eTot dUcCa eck dMLÚgmI emÞs niglðúg CaedIm edIm,IFanakareRbIR)as;
RbkbedaycIrPaBnUv FnFanFmμCatirbs;RbeTskm<úCa . TnÞmw nwgenH karpSBVpSaynUvcMeNHdwgbec©kviTüa
TaMgenH RtÚv)anelIkkm<s; tamry³ kareFVI[RbesIreLIgnUvkarpSarP¢ab;Kñarvag karRsavRCav nigkar
pSBVpSaytamrUbPaB karGPivDÆsmtßPaBFnFanmnusS kñúgenaHrYmman TivaERsksikr sikçasala
snñi)at snñisIT vKÁbNþúHbNþalry³eBlxøInigmFüm TaMgkñúgnigeRkARbeTs .
103> kñúgGMLúgeBlBI qñaM2006 dl; qñaM2008 plitplksikmμ mankarekIneLIgKYr[kt;smÁal;
edaysßab½nCMnajBak;B½n§TaMgLay )anxitxMRbwgERbg eFI[V mankarpøas;brÚþ Tmøab;rbs;ksikr kñgú kardaMdHu
karEfTaM nigkarRbmUlpl dMNaM nig eFIV[mankarekIneLIgsmtßPaBeRsacRsBpldMNaM rYmCamYynwg
ktþa GMeNayplBIFmμCati . cMENkénvis½yksikmμkñúg pss srub man 5/5 PaKry kñúgqñaM2006
5/0 PaKry enAkñúgqñaM2007 nig 5/7 PaKry enAqñaM2008 . enAqñaM2008 épÞdIdaMduHdMNaMRsÚvsrub
manRbmaN 2/61 lanhikta edayTTYl)an plRsÚvRbmaN 7/15 lanetan edaymanTinñpl
RsÚvmFüm 2/74 etan kñgú mYyhikta ehIyman plitplelIs KitCaGgár RbmaN 2/02 lanetan .
104> enAkñúgGMLúgeBlBI qñaM2004 dl; qñaM2008 plitkmμstV mankarekInbgÁÜr ehIy cMnYnstVeKa-
RkbI mankarekIneLIgRbmaN 2/5 PaKry kñgú mYyqñaM . cMnYnstVRCÚk mankarfycuH BI 2/42 lank,al
enAqñaM2004 mkenARtwmEt 2/21 lank,al enAqñaM2008 edaysar karekIneLIgénlMhUrcUlnUv
plitplstVRCÚk BIbNþaRbeTsCitxag . karrYmcMENkrbs;Gnuvis½yciBa©wmstVkñúgesdækic©Cati man
karekIneLIgCalMdab; ehIymanGRtaRbmaN 4 PaKry . Gnuvsi y½ enH caM)ac;RtÚveFV[I mankarekIneLIg
edIm,IeqøIytb)aneTAnwg tRmÚvkarkñúgRsúk sMedAelIkkm<s;sßanPaBGaharUbtßmÖ nig sMedAbeRmIdl;
]sSahkmμeTscrN_ . kargarEdlCaGaTiPaBx<s;rbs;RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT rYmman ³
¬1¦ karksagRkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiytu þnigkarGPivDÆFnFanmnusS ¬2¦ karkat;bnßy
GRtastVQWnigsøab; ¬3¦ kareFVI[RbesIreLIgnUvsuxPaBsaFarN³ CaBiess bBaðasuxPaBEdlBak;B½n§

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 56


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nwgCMgWmanRbPBmkBIstVnigbBaðasuvtßiPaBmðÚbGahar ¬4¦ karCMrujplitkmμcMNIstV ¬5¦ karEklm¥


KuNPaBBUCstV ¬6¦ karCMrujkarEkécñlamkstVedIm,IkarplitCIv]sμ½n ¬7¦ karbegáInnigkarBRgwg
karRsavRCavnigkarpSBVpSay GMBIkargarplitkmμstVnigbsuBüa)al ¬8¦ kareFVI[RbesIreLIgnUvkar
pþl;\NTandl;plitkmμstV ¬9¦karelIkTwkcitdþ l;karvinei yaKelIkarciBa©mw stVngi bsuBüa)al nig ¬10¦
karCMrujelIkTwkcitþdl;TIpSarstVnigplitplEdlmanRbPBBIstV.
105> eTaHbICamanvDÆnPaB dUc)anerobrab;xagelIk¾eday k¾ vis½yenH enAEtCYbRbTHnwgbBaðaRbQm
mYycMnYn dUcxageRkam ³
• bBaðaRbQmkñúgplitkmμksikmμ rYmman ¬1¦ karbegIánplitPaBdMNaMRsÚvnigdMNaMepSg²eTot

¬2¦ karbegIná nigeFV[I RbesIreLIgnUvlT§PaBTTYl)an esvapSBVpSay \NTan nig ktþaplitkmμ


¬3¦ karbegIánkareRsacRsB ¬4¦ karFana[manplRbeyaCn_RbesIrCagmunsRmab;ksikr
tamry³ karrkTIpSar nig ¬5¦ kgVHkaryl;dwgrbs;ksikr kñgú kareRbIR)as;ktþaplitkmμksikmμ
karRKb;RKgbec©keTs nigkarEklm¥dI .
• karbegáIt]bkrN_Epñkc,ab;nigbTb,BaØtiþsmRsb nigkarelIkkm<s;smtßPaBkñúgkarGnuvtþc,ab;

sRmab;kartamdannigRtÜtBinitüktþaplitkmμksikmμ nig karRKb;RKgdIksikmμnigCICatidI dUcCa


c,ab;sIþBIdIksikmμ EdlkMNt;nUvtMbn;dIEdlRtÚvrkSaTuksRmab; plitkmμksikmμnigkarRKb;RKg
CICatidI[)anl¥ .
• bBaðaRbQmenAeRkayeBlRbmUlpl rYmman ¬1¦ karEklm¥karRKb;RKgeRkayeBlRbmUlpl

¬2¦ karCMrujTIpSarkñúgRsúk nigTIpSarnaMecjsRmab;ksipl ¬rYmman Ggár EpøeQI nig bEnø¦


¬3¦ karCMrujksi-]sSahkmμ rYmman karEkécñeRkayeBlRbmUlpl karEklm¥KuNPaBén
sþg;darksipl karbegáItsmaKmksikredIm,IbegáInGMNactéfø ¬4¦ kareRbIR)as;[Gs;lT§PaB
nUvdIFIø nigFnFanepSg²eTot nig ¬5¦ karelIkTwkcitþnigkarbegáIn nUvkarvinieyaKnigkarcUlrYm
rbs;EpñkÉkCn .
• bBaðaRbQmkñúgkarpþl;karKaMRTdl;ksikr rYmman ¬1¦ begáItynþkarnanaenAfñak;mUldæan Edl

Gacpþlb; ec©keTsnigesvakmμdl;ksikrpÞal; ¬2¦ karCMrujkmμviFIpSBVpSayksikmμenAfñak;mUldæan


¬3¦ karCMrju karerobcMbegátI GgÁkarnana sRmab;ksikr edIm,IeFICV aédKUdm¾ anRbsiTP§ aB CamYy
EpñkÉkCn .
106> plitkmμstVenAkm<úCa RtÚv)anTTYlrgplb:HBal;CaGviC¢man EdlbNþalmkBI ³
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 57
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karKMramkMEhgpÞÜn²BI karraldalCasaklénCMgWqøgstVd¾kacsahavepSg² CaBiess CMgWpþa-


saybkSI nigCMgWpþasayRbePTfμI nig BIeRKaHmhnþrayFmμCati dUcCa xül;BüúHektsaNa
Edl)aneFVI[mankar)at;bg;nUvFnFan nig CivitmnusS-stV CaeRcIn .
• FnFan sRmab;Tb;saá t;karraldalénCMgqW gø stV nigsRmab;karBarnigEfTaMsuxPaBstV enAman
kRmit enAeLIy .
• karsÞak;esÞrI rbs;vni ei yaKinmYycMnnY kñgú karvinei yaKelIplitkmμstV eRkayeBlmanCMgpW aþ say
bkSI nig \Ti§BlénplitplstV naMcUlBIeRkARbeTs .
• BuMTan;mankarRbkYtRbECgkñúgTIpSarstV nigcMNIstV EdleFIV[cMNIstVVmantémøx<s; .
• c,ab;ngi lixitbTdæanKtiyutþ Bak;B½n§nwgGnuvis½yenH BuTM an;)anerobcM[)anRKb;RKan; nigeBjelj
sRmab;karGnuvtþ RbkbedayRbsiT§PaB enAeLIy .
3>2 kMENTRmg;dIFøI nig kare)assm¥atmIn
107> dI KWCaRbPBFnFand¾mantémørbs;RbCaCnkm<úCa sRmab;karGPivDÆ . eKalneya)ayrbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa KWFanafa dITaMgGs;RtÚv)an RKb;RKg erobcMeRbIR)as; nigEbgEck Rbkbeday
smFm’ tmøaPaB RbsiT§PaB nig cIrPaB edImI,rYmcMENkeFVI[seRmc)an karkat;bnßyPaBRkIRk kar
Fanasnþisuxes,óg karkarBarbrisßannigFnFanFmμCati kic©karBarCati nigkarGPivDÆsgÁm-esdækic©
kñúgbribTesdækic©TIpSar . esckIþEføgkarN_rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sIþBIeKalneya)aydIFøI )anelIk
eLIgBIbBaðaEdlTak;Tgnwg rdæ)aldIFøI ¬edIm,IbBa¢ak; nigkt;RtanUvm©as;kmμsiT§i nigsiT§iepSg²eTot elI
dIFøI¦ karRKb;RKgdI ¬edIm,IFanafadIFøI nigFnFanFmμCatiRtÚv)anRKb;RKgRbkbedayRbsiT§PaB¦ nig
karEbgEckdIFøI ¬edIm,IEbgEckdIrdæ sRmab;eKalbMNg saFarN³ nig ÉkCn tamrUbPaBmYy Edlman
tmøaPaB smFm’ manlkçN³vimCÄkar nig manPaByutþiFm’¦.
108> enAkñgú épÞdsI rubRbmaN 18/1lanhikta épÞdEI dlRKb;RKgedayrdæmanRbmaN 14/5lanhikta
nigRKb;RKgedayÉkCnmanRbmaN 3/6lanhikta ¬esμInwg 20PaKry¦ . c,ab;PUmi)al )anbBa¢ak;
lm¥itGMBI m©as;kmμsiT§idIFøI kareRbIR)as;dIFøI nig karRKb;RKgdIFøI . c,ab;PmU )i al enH )anEbgEckkmμsiT§i
CabIRbePT KW ³
• kmμsiT§isaFarN³ rYmman kmμsiT§ielIRTBüsm,tþisaFarN³rbs;rdæ nig kmμsiT§ielIRTBüÉkCn

rbs;rdæ . kmμsiTsi§ aFarN³ KWCaRTBüEdlminGaclk;dUr)aneLIy ehIykmμsiT§iénRTBüTaMgenaH

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 58


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

minGackMNt;GaCJayukal)aneT eBalKWRtÚvRKb;RKgnigeRbIR)as; kñgú eKalbMNgsaFarN³ dUcCa


GKarrbs;rdæ ehdæarcnasm<½n§ b¤plRbeyaCn_brisßan ¬karGPirkS éRBFmμCati sÞwg bwg Tenø
dIeqñrsmuRT nigepSg²eTot¦ b:uEnþ enAeBlEdlRTBüenaH)at;bg;plRbeyaCn_saFarN³ Gac
RtÚvbBa©ÚlCaRTBüsm,tþiÉkCnrbs;rdæ tamry³c,ab;GnubeyaK . rIÉ kmμsiT§iÉkCnrbs;rdæ
rYmman dIsm,Tanesdækic© ¬dIsRmab; kardaMdHu RTg;RTayFM kareFVIksidæanCalkçN³ BaNiC¢kmμ
kareFVIGaCIvkmμEr:¦ nig dIsm,TansgÁmkic©.
• kmμsiTsi§ mUhPaB rYmman kmμsiTei§ lIRTBüTIGaram nigkmμsiTri§ bs;shKmn_CnCatiedImPaKtic .
• kmμsTi Éi§ kCn rYmman kmμsTi E§ dlRtÚvRKb;RKgedaybuKlÁ mñak;² CalkçN³ÉktþCnb¤ntI bi Ku lÁ .
109> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;fa kMENTRmg;dIFøImansar³sMxan;Nas; sRmab; karelIkkm<s;
sißrPaBsgÁm karGPivDÆTIpSardIFøIRbkbedayRbsiT§PaB cIrPaBbrisßan nigsRmab;karbegIán plitkmμ
ksikmμ tamry³ karpþl;bNÑkmμsiT§iCUnRbCaBlrdæ CaBiess CUndl;;RbCaksikrEdlkMBugeFVIkardaMduH
elIdIFøI EdlBYkKat;kMBugkan;kab; . karpþl;bNÑkmμsiT§iCUnRbCaBlrdæ mansar³sMxan;Nas; sRmab;
kareFVI[RbesIreLIgnUvkarRKb;RKgkareRbIR)as;dI CaBiess karRKb;RKgdIkmμsiT§irdæ edIm,IFanasuvtßiPaB
kñúgkarkan;kab;dIFøI tamrUbPaBmYy Edlman tmøaPaB nig smFm’ RBmTaMg edIm,Ibnþkat;bnßyPaBRkIRk
edayCYy[RbCaBlrdæGacmanlT§PaB eRbIR)as;TIpSarhirBaØvtßú edayeRbIR)as;bNÑkmμsiT§iCavtßúbBa©aM
kñúgkarx©Ibul . tamkar):an;sμan kñúgqñaM2001 k,aldICaRTBüÉkCn enATUTaMgRbeTs EdlRtÚveFVIkarcuH
bBa¢I srubmanRbmaN 6 eTA 7lan k,aldI . Ep¥kelImUldæanenH raCrdæaPi)alkm<úCa )ankMNt;
ry³eBl 15qñaM edIm,ICMrujkarcuHbBa¢Ik,aldITaMgenaH enAeRkam kmμviFIkMENTRmg;dIFøI mYy EdlRbmUl
pþúMelIkarBRgwgGnuvis½ycMnYn 3 KW rdæ)aldIFøI karerobcMEdndI nig karEbgEckdIFøI . edIm,IGnuvtþkmμviFI
Epnkar 5qñaM elIkTI1 sRmab;dMNak;kalqñaM 2002-2007 RtÚv)anerobcMeLIg edIm,IeFVIkarcuHbBa¢IdI
[)an 1lank,aldI .
110> raCrdæaPi)alkm<úCa )anpþl;GaTiPaBx<s;dl;kMENTRmg;dIFøI sRmab; karkat;bnßyPaBRkIRk
nigkarGPivDÆsgÁm-esdækci © RbkbedaycIrPaB . GaTiPaBenaH epþatelI karBRgwgsuvtßPi aBénkarkan;kab;
dIFøI TaMgdIrdæ dIÉkCn nig dIshKmn_CnCatiedImPaKtic tamry³ karcuHbBa¢IdIFøICaRbB½n§ nigdac;edaydMu
edIm,Ipþl;bNÑkmμsTi i§ CUn RbCaBlrdæTeU TA sßab½n nig shKmn_CnCatiedImPaKticEdlmansiTki§ an;kab;; .
edIm,IBRgwgkarRKb;RKgdIFøI; Rkbx½NÐeKalneya)ay nigRkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ EdlcaM)ac;
sRmab;karGnuvu tþRbkbedayRbsiT§PaBnUv c,ab;PmU )i al RtÚv)anerobcMeLIgnigGnum½tdak;[eRbIR)as; Ca
bnþbnÞab; EdlkñúgenaH rYmman ³
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 59
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GnuRkwtüsþIBI karRKb;RKg dIrdæ .


• GnuRkwtüsIþBI nItiviFIénkarcuHbBa¢IdIshKmn_CnCatiedImPaKtic .
• GnuRkwtüsIþBI nIiviFIénkareFVI EpnkareRbIR)as;dIenAkñúg XMu-sgáat; .
• GnuRkwtüsIþBI karRKb;RKgnigeRbIR)as;GKarshkmμsiT§i .
• saracrsIþBI karkan;kab;dIrdæedayxusc,ab; .
• RbkasrYmsIþBI karkMNt;GtþsBaØaNkmμ karcat;fñak; nig karKUsEpnTI dIrdæ .
• RbkasrYmsIþBI ynþkarsRmab;karpþl;esvakmμpSBVpSayksikmμ dl;ksikreRbIR)as;dIsm,Tan
sgÁmkic© .
• esckIþENnaMrYmsIþBI karBRgwgkargarrbs;KN³kmμkarsurieyadI enARKb;kRmit .
• esckIþRBagc,ab;sIþBI karpþl;siT§ikmμsiT§ielIcMENkÉkCnénGKarshkmμsiT§idl;CnbreTs ¬kMBug
sMukarGnum½tBIsßab½nnItib,BaØtþi¦.
111> smiT§plFM²CaeRcIn RtÚv)anbegáIteLIg enAkñúgkarpþl;bNÑkmμsiT§idIFøI . bNÑcMnYn 1 664 297
RtÚv)anpþlC; nU RbCaBlrdæ kñgú enaHman 3¼4 CadIenAtMbn;CnbT nig 1¼4 CadItMbn;TIRkúg TIRbCMuCn
ehIy bNÑkmμsiT§idIFøIcMnYn 1 070 665 RtÚv)anpþlt; amry³ karcuHbBa¢mI anlkçN³CaRbB½n§ nig593 645
bNÑ tamry³karcuHbBa¢ImanlkçN³dac;edaydMu eBalKW RbmaN 23PaKry eTA 24PaKry éncMnYn
k,aldIÉkCnsrubTUTaMgRbeTsRtÚv)ancuHbBa¢I . cMNucedAEdlkMNt;enAkñúg eKaledAGPivDÆn_shsS-
vtSr_km<úCa sRmab;qñaM2010 KWkarcuHbBa¢IdI[)an 32PaKry EdlkñúgenaHman 24PaKry CadIEdl
RtÚvkan;kab;edayRbCaksikr ehIy 65PaKry dl;qñaM2015 EdlkñúgenaH 48/75PaKry CadIEdl
RtÚvkan;kab;edayRbCaksikr . kñúgcMeNambNÑkmμsiT§idIFøI Edl)anpþl;CUnrhUtmkdl;bc©úb,nñenH man
70PaKryCaRbePTRTBürYmbIþRbBn§ 20PaKryCaRTBüpÞal;rbs;®sIþ 5PaKryCaRTBüpÞal;rbs;burs
nig 5PaKryepSgeTot CaRTBüpÞal;rbs;TIGaram . edIm,IBRgwgrdæ)aldIFøI[dMeNIrkarRbkbeday
tmøaPaB RbsiT§PaB nigkñúgPaBCaédKUCamYyEpñkÉkCn kñúgkarvas;EvgnigkarvaytémøéfødI raCrdæaPi-
)alkm<úCa )annigkMBugCMrujkarerobcMnUvRkbx½NÐeKalneya)ayc,ab;mYy EdlkñúgenaHrYmman ³ c,ab;
sþIBIkarvas;EvgnigEpnTI c,ab;sþIBIkarpþl;siT§ikmμsiT§ielIcMENkÉkCnénGKarshkmμsiT§idl;CnbreTs
eKalneya)ayvaytémøéfødnI gi EpnTIéfødI kareFIvV iesaFnkmμ c,ab;PmU )i al elIcN
M cu {karcuHbBa¢I
Gclnvtßú} EdlBak;B½n§nwgRkmnItiviFIrdæb,evNI nig Rkmrdæb,evNI .l.
112> cMeBaHkarcuHbBa¢IdIshKmn_CnCatiedImPaKtic CakmμsiT§ismUhPaBrbs;shKmn_ enAkñúgtMbn;
Gnuvtþsakl,gcMnnY bIshKmn_ Rkúmkargar)anbBa©bd; N
M ak;kalénkareFVGI tþsBaØaNkmμdI nig karkMNt;
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 60
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RBMRbTl;dI eday)aneFVIkarBieRKaHeyabl;BIbBaðaRBMRbTl;dI CamYyGñkBak;B½n§nana . kargarkñúgCMhan


bnÞab; KW karQaneTAe)aHbegÁalTItaMg nig karbBa©bC; asßaBrnUvkarcuHbBa¢tI bM n;sakl,gTaMg 3 enH enA
edIm qñaM2010 k¾dUcCa karbnþGnuvtþGnuRkwtüelx 83 GnRk>bk sþBI nI tI vi Fi éI nkarcuHbBa¢dI sI hKmn_
CnCatiedImPaKtic sRmab;shKmn_EdlmankarTTYlsÁal;CapøÚvkarrYcehIy kñúgRkbxNÐTUTaMgRbeTs
CaBiess shKmn_CnCatiedImPaKtic enAextþmNÐlKirI nigextþrtn³KirI .
113> enAkñúgkargaredaHRsayvivaTdIFøI EdlmancMnYnsrub 5 193 krNI KN³kmμaFikarsurieyadI RKb;
fñak; )anseRmclT§plkargar dUcxageRkam ³
• vivaTcMnYn 1 810 krNI Bak;B½n§nwg 8 560 RKÜsar nig épÞdITMhM 3 057/2 hikta RtÚv)an

edaHRsay CasßaBr .
• sMNMuerOgEdl)andkBakübNþwgvij mancMnYn 272 krNI .

• vivaTcMnYn 1 369 krNI minRtÚv)anTTYlykmkedaHRsayeT edaysar minmanlkçN³sm

RsbeTAtamyutþaFikarrbs; KN³kmμkarsurieyadI .
• vivaTcMnYn 1 742 krNI RtÚv)anBüÜrTukminTan;edaHRsay .

114> cMnYnkrNIvivaTEdlRtÚv)anbBa¢Únmk KN³kmμaFikarsurieyadI )anfycuH BImYyqñaM eTA mYyqñaM RbmaN


20 PaKry ehIy karedaHRsay mankarekIneLIgCit 56 PaKry . tamry³nItiviFIedaHRsayvivaTcl½t
sMNMuerOgvivaTdIFøI EdlkksÞHenARsúkcMnYn 10 ¬Rsúk emmt; BjaERkk eCIgéRB ekaHsUTin sÞwgRtg;
BamC½r )arayN_ e)a:yEb:t QUk nig Rkúg)at;dMbg¦ RtÚv)anedaHRsaybBa©b; TaMgRsúg .
115> edIm,IBRgwgkarerobcMEdndI dMeNIrkarksag Rkbx½NÐeKalneya)ay nigRkbx½NÐlixitbTdæan
KtiyutþEdlBak;B½n§nwgvis½yenH dUcCa eKalneya)ayerobcMEdndI eKalneya)ayCatisIþBIlMenAzan
saracrENnaMsIþBInItiviFIedaHRsaysMNg;beNþaHGasnñkúñgTIRkúgb¤TIRbCMuCn nig c,ab;sIþBIkarerobcMEdndI
nKrUbnIykmμ nigsMNg; kMBugEtRbRBwtþeTA kñúgRkbx½NÐénRkúmkargarGnþrRksYg . edIm,ICMrujkarGnuvtþ
nUvdMeNIrkarGPivDÆn_kareRbIR)as;dIenATIRkúgnigTIRbCMuCn RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg;
)annigkMBugpþl;karKaMRTEpñkbec©keTs dl;GaCJaFrrdæ)al raCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ edIm,IRbmUl
epÞógpÞat;; viPaK nigBiPakSaBieRKaHeyabl;elITinñny½ BIextþcMnYn 10 nigBIRKb;PaKIBak;Bn§½ sRmab;
karerobcMEpnkareRbIR)as;dIFøIenATIRkúgnigTIRbCMuCnnigextþ . CalT§pl karerobcMEpnkareRbIR)as;dIFøI
sRmab; RkúgsÞwghav nig Rkúg)avit RtÚv)anbBa©b;CasßaBr edayELk sRmab; RkúgRkecH RkúgGñkelOg

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 61


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nig RkúgGnøg;Evg kMBugsitß enAkñgú dMNak;kalénkarBiPakSabBa©b; . TnwmÞ nwgenH karerobcMEpnkareRbIR)as;


dIFIø sRmab;RkúgepSg²eTot kMBugsßti enAkñgú dMNak;kal énkarbnþRbmUlTinñn½y BIsßab½nBak;B½n§ . CamYy
KñaenH bøg;yuT§sa®sþGPivDÆn_sRmab; raCFanIPñMeBj extþRBHsIhnu extþEkb extþkMBg;cam nig extþmYy
cMnYneTot EdlmanskþanuBlesdækci © k¾kBM gu RtÚv)aneFVkI arkarsikSabBa©b; nig RtÚv)ancat;EcgCabnþeTot
sRmab;karGnum½t .
116> raCrdæaPi)al )annigkMBgu GnuvtþeKalneya)ayEbgEckdI dl; RbCaCnRkIRk nigRKÜsarkgkmøagM
Rbdab;GavuFkMBugQreCIgkarBarTwkdIenAPaKxaglicnigBay½BüénRbeTs EdlKμandInigxVHdI tamry³
kmμviFIpþl;sm,TandIsgÁmkic© EdlpþÜcepIþmedayfñak;Cati nig fñak;eRkamCati . pyGC 2006-2010
)ankMNt;pþl;dI dl;RKÜsarRbCaBlrdæRkIRk EdlKμandI cMnYn 10 000RKÜsar enAeRkamkmμviFIenH .
edIm,IseRmc)annUvcMNucedAenH raCrdæaPi)alkm<úCa )andak;ecjnUvsaracrENnaMsþIBIEpnkarEbgEck
sm,TandIsgÁmkic© edaytRmÚv[raCFanIngi extþnImyY ²rkdI edIm,IeFVEI pnkarGnuvtþ[)ancMnnY 416 RKÜsar
kñúgmYyqñaM . kñúgsμartIenH extþcMnYn 12 )ankMNt;rYcehIy nUvmuxsBaØadI srubTMhM 36 917 hikta
nigmuxsBaØaRKÜsarRbCaBlrdæRkIRkKμandI cMnYn 14 791 RKÜsar . enAkñúgcMeNamextþTaMgenH extþEdl
)anGnuvtþkarEbgEckdIrYcehIy rYmman ³
• extþkMBg;cam ³ épÞdT I hM M 863/65 hikta dl; 246 RKÜsarRkIRk .
• extþRkecH ³ épÞdT I hM M 3906 hikta dl; 246 RKÜsarRkIRk nigbnþBinitüpþl;dl; 350 RKÜsareTot.
• extþ]tþrmanC½y ³ épÞdeI daHmInrYc TMhM 129 hikta dl; 95 RKÜsarRkIRk.

• extþkMBt ³ épÞdT I hM M 1 019 hikta dl; 317 RKÜsarGtItyuTC§ nBikarRkIRk .


• extþkMBg;cam ³ épÞdT I hM M 155 hikta dl; 100 RKÜsarRkIRk .
• extþRBHvihar ³ épÞdT I hM CM ag 18000 hikta dl;RKÜsarkgkmøaMgRbdab;GavuFnigRbCaBlrdæenAtMbn;
R)asaTRBHvihar tMbn;PaKxaglic nigtMbn;Bay½BüénRbeTstambeNþayRBMEdnkm<Cú a-éf srub
cMnYn 1 802 RKÜsar edayerobcMCaPUmGi PivDÆn_fIμ ¬CakmμvFi pI cÜþ epImþ edayfñak;Cati¦ .
117> eTaHbICamanvDÆnPaBd¾KYr[kt;smÁal;k¾eday k¾enAmanbBaðaRbQmmYycMnYn EdlTamTar[
mannUvkic©xitxMRbwgERbgrYmKña edIm,IbegáInTMnukcitþrbs;RbCaCn elIkargarRKb;RKgdIFøI ³
• karksagvb,Fm’énkarcuHbBa¢I nigkarBRgwgCMenOrbs;RbCaBlrdæelIRbB½n§surieyadI KWCaRbkar

caM)ac;EdlRtÚveFVIeLIg tamry³ karBinitüemIleLIgvijnUvsßanPaBbc©bú ,nñén karpþle; svaEpñk

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 62


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

surieyadI nigesvaBak;Bn½ n§ gw kargarsMNg; EdlRtÚvGnuvtþtamrUbmnþRckecj-cUlEtmYy Edlman


tmøaPaB KNenyüPaB PaBqab;rh½s témøefak nig PaBRtwmRtÚvyutFiþ m’ k¾dUcCa karBinti ü
emIleLIgvijnUv GRtasRmab;vaytémøBn§Rbfab;RtaelIkarcuHbBa¢bI nþ edaybegátI eLIgeday
mankarcUlrYm nUv RbB½nv§ aytémøéfødI EpnTIéfødI nigRbB½nB§ t½ m’ andIFmIø yY EdlGaceCOTukcitþ)an
nigdwgB¤CasaFarN³ nigsmRsbeTAtamsßanPaBCak;Esþgénesdækci ©ngi sgÁmkic©rbs;RbCaBlrdæ
kñgú mUldæannImyY ² munnwgQaneTAeFVI karRbmUlBn§elIdFI nIø gi pÞHsEm,g Edlcab;BqI añ 2M 010 nig
karRbmUlBn§elIdIFøITaMgLayEdlminEmnCadIksikmμCalkçN³RKÜsarrbs;RbCaksikr .
• CMrju el,ÓnedaHRsayvivaTdIFIø CaBiess vivaTBhuPaKI edaybegItá RkúmedaHRsayvivaTdIFcIø l½t
enARkúg Rsúk xNÐ TaMgLayNa EdlmanvivaTkksÞHeRcIn nigbegánI el,ÓncuHbBa¢dI FI Iø tamry³
nItvi Fi TI aMgBIr enAkúgñ tMbn;EdlmanskþanuBlesdækci © CaBiess dIEdlKμanTMnas; .
• CMrujdMeNIrkarén karRKb;RKg kareRbIR)as; nigkarEbgEck dIrdæ tamry³ nItiviFIEdlman tmøaPaB
smFm’ RbsiT§PaB nigcIrPaB edayBRgwgkarRKb;RKgdIrdæ rbs;RKb;sßabn½Bak;Bn§½ EdlmanGaNtþi
kan;kab;dIrdæenAraCFanI nigRKb;extþ edayeRbIR)as;]bkrN_mYycMnYn dUcCa ³
¾ GnuRkwtü 118 GnRk>bk sþB I kI arRKb;RKgdIrdæ edIm,IkN
M t;GtþsBaØaN eFVcI NM at;fañ k; cuH
bBa¢I nig ksagbBa¢IsareBIP½NÐ dIrdæ dIéRB dItMbn;karBar [)anc,as;las; .
¾ karerobcMEpnkarRKb;RKgdIFøIenARKb;kRmit sRmab;eFVICakartRmg;Tisdl;karGPivDÆdI nig

kartamdanRtÜtBinti ükarGPivDÆdI .
¾ karTb;saá t;karRbmUldIbgákTuk edaymineRbIR)as; nigmineFVp I litkmμelIdTI aMgenaH .
¾ karkMNt;dIsmRsb sRmab;pþl;dl;RKÜsarRkIRk RKÜsarkgkmøag M Rbdab;GavuFEdlkMBugkarBar
bUrNPaBTwkdI GtItkgkmøagM Rbdab;GavuF nigRKÜsarEdlKμandI kñgú eKaledAsm,TandI
sgÁmkic© kick© arBarCati nigkartaMglMenAfIμrbs;RbCaCn Edlrgplb:HBal;BKI eRmagGPi-
vDÆn_nana rbs;rdæ .
¾ karGnuvtþvF i ankardkhUtmkvijnUvdIrdæ EdlRtÚveKkan;kab;edayxusc,ab; EdlminRtÚv)aneRbI
R)as;RtwmRtÚvtamkics© nüapþl;sm,TandIesdækci © nig EdlRtÚv)ankan;kab;kgúñ TMhmM yY elIs
BIkarkMNt;énc,ab;PmU )i alqña2M 001 tamry³ karBRgwgkarGnuvtþlxi ti bTdæanKtiytu þ Edl
)ancUlCaFrman dUcCa saracrENnaMsBIþ kI arkan;kab;dIrdæedayxusc,ab; GnuRkwtüsþBI kI arRKb;
RKgdIrdæ GnuRkwtüsþBI sI m,TandIesdækci © GnuRkwtüsþBI nI tI vi Fi éI nkarcuHbBa¢dI rI bs;shKmn_
CnCatiedImPaKtic CaedIm.

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 63


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ kareFVRI btiPkU mμmxu gar dl;RbFanKN³kmμkarsurieyadI raCFanI extþ enAkñgú kareFVeI sckIþ
seRmcelIkaredaHRsaykrNIvvi aTdIFIø CaBiess elIkaredaHRsayvivaTBhuPaKI nigkarbegItá
RkúmedaHRsayvivaTdIFcIø l½t edIm,I CMrujkaresIbu GegátRsavRCavsMNeuM rOgvivaTEdlenAkksÞH
enAtam Rkúg Rsúk xNÐ eRkamrUbPaBCa TIPañ k;garRbtibtþki arBiess .
118> kare)assm¥atmIn ³ vibtþiépÞkñúgkalBIGtItkal )anbnSl;Tuk nUvCnBikarCaeRcInmWunnak; nig
épÞdIEdlRtÚv)ansgS½yfamanRKab;mInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁamCaeRcInmWunhikta Edl Ca]bsKÁ
dl;karGPivDÆsgÁm-esdækic© nig bnþpþl;eRKaHfñak;dl;RbCaCn Caerogral;éf¶ . kare)assm¥atmInnig
kaksMNl;CatipHúÞ BIs®gÁam KWCatRmÚvkarcaM)ac; edIm,Ikat;bnßycMnYnGñkrbYsnigsøab; nig edIm,IedaHRsay
nUv]bsKÁcm,gmYy EdlraraMgdl; karsg;lMenAzan kargarksikmμ nigkarGPivDÆ enAkñúgtMbn;Edlman
RKab;mInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam . Cak;Esþg kare)assm¥atmInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam
RtÚv)ancab;epþImGnuvtþ taMgBIqñaM1979 mkemø:H b:uEnþBMumankarkt;Rtac,as;las; ehIyRtÚv)anGnuvtþCabnþ
eTot edaymankarKaMRTBIshKmn_GnþrCati cab;taMgBIqñaM1992 mk eday)ankat;bnßyy:agelOnnUv
krNIeRKaHfñak;edaysarmInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam nig eFIV[mankarekIneLIgCalMdab;nUvépÞdI
e)assm¥atrYc . eyagtamr)aykarN_RbcaMqñaM cMnYnGñkrgeRKaHedaysarmInnigkaksMNl;CatipÞúHBI
s®gÁam)anfycuHBI cMnYn 4 320 krNI kñúgqñaM1996 mkenARtwm 271 krNI naqñaM2008 . épÞdIe)as
sm¥atrYc )anekIneLIg BI 33 036 hikta kñúgqñaM2005 dl; 47 650 hikta naqñaM2008 .
3>3 kMENTRmg;Clpl
119> RtI mantYnaTIsMxan;CaRbPBén karpþl;Caes,óg GaharUbtßmÖ nigpþl;nUvR)ak;cMNUldl;RbCaCnkm<úCa
rab;lannak; . RtIcUlrYmcMENk RbmaN 80 PaKry énRbÚetGIunEdl)anmkBIsac;stV sRmab;RbCaCn
km<úCa ehIyRbCaCnRbmaNCag 4/5 lannak; )annigkMBugcUlrYmedaypÞal; enAkñúgvis½yClpl .
sßitipøÚvkar)anbgðajfa plRtIsrub)anekIneLIgCag 471 000 etan enAkñúgqñaM2008 CaBiess ekIn
eLIgBIplcab;tamvalERs nig EpñkvarIvb,kmμ . c,ab;sþIBIClpl RtÚv)anRbkas[eRbI kalBIEx
]sPa qñaM2006 . cab;taMgBIman kMENTRmg;vis½yClplmk karGPivDÆvis½yClpl RtÚv)ane)aH
CMhany:agxøagM edayRtÚvepþatkarykcitTþ ku dak; eTAelIRbCaCnRkIRk . lT§plTaMgGs;enH KWTTYl)an
tamry³ karGPivDÆenAkñúgRkbx½NEÐ pnkaryuT§sa®sþry³eBl 10qñaM 2009-2018 nig EpnkarrMkil
ry³eBl 3qñaM sþIBIskmμPaBGPivDÆn_vis½yClplelIkTI1 2009-2011 . EpnkarTaMgenH RtÚv)an
erobcMeLIg edayEp¥kelI RkúmRbtibtþisRmab;karensaT RbkbedaykarTTYlxusRtÚvsRmab;vis½y
Clplkm<úCa {kaMkUd} . cab;taMgBImankMENTRmg;LÚt_ensaTmk manshKmn_ensaT cMnYn 469
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 64
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RtÚv)anerobcMeLIg ¬Twksab 434 nigsmuRT 35¦ ehIykñúgenaHshKmn_ensaTcMnYn 173 RtÚv)an


cuHbBa¢ICapøÚvkarkalBIExtula qñaM2008 knøgeTAenH . CamYyenaHEdr RsHCRmkRtIshKmn_ cMnYn
235 RtÚv)anerobcMeLIg EdlPaKeRcInenAtMbn;dac;Rsyalq¶ayBIRbPBTwk . cMeBaHEpñkvarIvb,kmμ
mansßanIybgáat;PJas;kUnRtIrbs;rdæcMnYn 13kEnøg nigsßanIyPJas;kUnRtIÉkCn cMnYn 152kEnøg )annig
kMBugdMeNIkar ehIymanksikrRbmaNCag 15 000 RKÜsar )annigkMBugcUlrYm kñúgskmμPaBvarIvb,kmμ
CalkçN³RKÜsar . karRKb;RKgvis½yClpl RtÚv)anBRgwgedayrab;bBa©ÚlnUvkarbegáIncMnYnénkarcuH
bBa¢IshKmn_ensaT enACuMvij bwgTenøsab karbegáInskmμPaBvarIvb,kmμ nig karbegáInkaresuIbGegát
eTAelIkarensaTxusc,ab; . rdæ)alClpl k¾)anrwtbnþwg nig bnþkic©xitxMRbwgERbgkñúgkarkarBar nig
Tb;sáat;karrMelaPkan;kab;tMbn;éRBlicTwk .
120> TnÞwmnwgvDÆnPaBEdlseRmc)anKYr[kt;smÁal; vis½yClplenACYbRbTHbBaðaRbQmmYy
cMnYn EdlEsþgeLIgCakarKMramkMEhgy:agF¶n;F¶r mkelIFnFanvis½yClpl dUcCa karkab;T®nÞan
éRBlicTwk karvatykdIeFVICakmμsiT§i nigkarelIkTMnb;kñúgEdnensaT BIsMNak; CnxilxUcnigGñkman
GMNac . CamYyKñaenH vis½yClplk¾TTYlrgnUvplb:HBal; dUcCa bERmbRmÜlGakasFatu karsag
sg;TMnb;varIGKIÁsnIenAtMbn;emKgÁelI nig enAmanbBaðaRbQmmYycMnYneTot dUcxageRkam ³
• xVHxat fvikanigmeFüa)ayRtÜtBinitübTelμIsensaT ¬smÖar³ TUk kaNUt¦ eRbg\n§n³ kñúgkar
cat;viFankarkarBarnigRKb;RKg karsikSaRsavRCav edIm,IGPivDÆnigGPirkSFnFanClpl[
mancIrPaB .
• xVHxatfvika edIm,IGPirkStMbn;bwgTenøsab CRmkepSat enAtMbn;TenøemKgÁelI kñúgextþ RkecH
sÞwgERtg rYmCamYy karGPirkSenAtMbn;smuRT nig kMNt;RBMRbTl;éRBlicTwk nigedIm,IlubbM)at;
karensaTxusc,ab; .
• smtßPaBrbs;shKmn_ensaTenAmankRmit edayshKmn_ensaTPaKeRcIn enABMuTan;mankar
KaMRT BIédKUGPivDÆn_ nig GgÁkareRkArdæaPi)al .
• bTelμIsensaTedayeRbI]bkrN_qk; nig és,mug karkab;bMpøajéRBlicTwk kñúgEdnensaT enA
EtbnþekItman .
3>4 kMENTRmg;éRBeQI
121> karGnuvtþ c,ab;sþIBIéRBeQI nigbTb,BaØtiþnana edaymankic©shkarl¥CamYyRksYg-sßab½n
Bak;B½n§ FnFanéRBeQIRtÚv)anRKb;RKgedayhμt;ct; karkarBarRtÚv)anbegáIn nigTb;sáat;)ankarT®nÞan

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 65


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kan;kab;dIéRBedayxusc,ab; . cab;BIqñaM2008 mk rdæ)aléRBeQI )aneFVIkarerobcMtMbn;éRBKubcMnYn 9


kEnøg Edlsßti enAeRkAtMbn;éRBsm,Tan sRmab;edaHRsay tRmÚvkareRbIR)as;GnupléRBeQIkñúgRsúk
rbs;RbCaCn EdlmanRbmaN 261 270 m3 . kardaMduHedImeQIsþaréRBeQIeLIgvij karGPivDÆ
shKmn_éRBeQI karkMNt;RBMRbTl;éRBeQI karsikSaRsavRCavGPirkSéRBeQI stVéRB nigkarGPivDÆ
kmμviFIéRBeQICati )andMeNIrkarseRmctamEpnkarkMNt; ehIyrdæ)aléRBeQI kñúgnamCatMNagraCrdæa
Pi)alkm<úCa )anerobcMbegIát nigkMBugcat;EcgeFVIBaNiC¢kmμ\NTankabUnéRBeQIkm<úCa tamry³ kar
GnuvtþKeRmagKMréU n\NTankabUn sRmab;shKmn_éRBeQI enAkñgú extþ]tþrmanC½y edIm,IclU rYmcMENk
kñúgkarkat;bnßy PaBRkIRkCnbT karERbRbÜlGakasFatu nig kareLIgkMedArbs;PBEpndI . k¾b:uEnþ
karkab;bMpøajéRBedIm,Ikan;kab;dIedayxusc,ab;enAbnþekItman . RksYgmhaépÞ )anedIrtYnaTIy:agsMxan;
kñúgkarENnaMdl;GaCJaFrmUldæanRKb;kRmit edIm,I BRgwgsßiti karpøas;bþÚrTIlMenAnigkartaMgTIlMenAfμI nig
hammin[EbgEckdIéRB sRmab;eKalbMNgNaepSg . karGnuvtþGnuRkwtüsþIBI viFanénkarpþl;siT§i
eRbIR)as;déI RBrbs;rdæsRmab;kardaMeQI nwgrYmcMENkedIm,I QaneTAseRmc)an eKaledAGPivDÆn_sh-
sSvtSr_km<Cú a EdldIRKbdNþb;edayéRBeQImanTMhM 60PaKry enAqña2M 015 .
122> TTÞwmnwgvDÆnPaB Edlrdæ)aléRBeQI seRmc)an enAmanbBaðaRbQmmYycMnYn dUcxageRkam ³
• xVHxatFnFanmnusS nigkarelIkTwkcitþdl;m®nþIbeRmIkarenAtMbn;dac;Rsyal .

• xVHxatnUvfvikasRmab;dMeNIrkarRKb;RKg nigGPirkS RsavRCav nigGPivDÆFnFanéRBeQI .

• xVHxatTIsñak;kar nigmeFüa)aysRmab;beRmIkargar .

• TTYlrgkarKMramkMEhgBICnelμIsGñkmanGMNac .

• RbCaCnmUldæanEdlrs;enAkñúgnigCit tMbn;éRBeQI enAEtBwgGaRs½yelIéRBeQI EdlCasm<aF

F¶n;F¶r cMeBaHFnFanéRBeQIFmμCati .
• kargarb®gáab bTelμs I nig karkab;randIéRBeQIykdIeFVCI akmμsiT§ielμIsc,ab; mankarlM)ak BIeRBaH
CnRbRBwtþbTelμIsEtgEt pøas;bþÚrviFIsa®sþkñúgkardwkCBa¢Ún nigbMpøajéRBeQI eRkamrUbPaBepSg² .
• karkMNt;RBMRbTl;éRB nigkare)aHbegÁal EtgCYbRbTHkarlM)ak nigmanvivaTCamYyCnelμIs

RBmTaMg mankarlYcvaybMpøajbegÁalRBMEdl)ane)aHrYc.l.
kic©karBar karGPirkS brisßan nig karERbRbÜlGakasFatu
123> kic©karBarnigkarGPirkS CIv³cRmúHnigRbB½n§eGkULÚsIu Edlkm<úCaman nig kareRbIR)as;Rbkb
edaycIrPaB nUvFnFanFmμCati sRmab;CaRbeyaCn_dl;RbCaCnTaMgGs; nigkareqøIytbeTAnwgkarERb-
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 66
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbÜlGakasFatu KWCaGaTiPaBcm,gmYyrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa . vDÆnPaBd¾KYr[kt;smÁal; RtÚv)an


eFV[I ekItmaneLIgenAkñgú karbegátI Rkbx½NÐ lixitbTdæanKtiyutþ edIm,IRKb;RKgFnFanTaMgLay nigedIm,I
BRgwgsmtßPaBRksYgbrisßan nigsßab½nnana rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkarRKb;RKgkarGnuvtþc,ab;nig
lixitbTdæan TaMgLay . enAkñúg Exemsa qña2M 006 KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgkarERbRbÜl GakasFatu
RtÚv)anbegátI eLIg edayGnuRkwtümYyrbs;raCrdæaPi)al ehIy enAqñaM2009 semþcnaykrdæm®nþI )anTTYl
eFVICaRbFankitþiysrbs; KN³kmμaFikarCatienH . kñúgqñaM2008 c,ab;cMnYn2 RtÚv)anGnum½t ³ c,ab;sþIBI
CivsuvtßiPaB nig c,ab;sþIBItMbn;karBarFmμCati .
124> RksYgbrisßan kMBugdMeNIrkarGnuvtþkmμviFImYycMnYn dUcxageRkamenH edIm,IedaHRsaybBaðanana
EdlBak;B½n§nwgkarRKb;RKgbrisßan ³
• karvaytémøehtub:HBal;brisßan .
• karRtÜtBint i ükarbMBulbrisßan kñgú enaHrYmman karRKb;RKgsMNl;rgw sarFatuRbkbedayeRKaHfñak;
karRtÜtBinitüKuNPaBxül; nig karRtÜtBinitükarbMBulTwknigdI .
• karRKb;RKgtMbn;karBarFmμCati nigkarERbRbÜlGakasFatu .

• karGb;rM nigkarpSBVpSay B½t’man sþIBIbBaðabrisßan .

125> edaymankics© hkarCamYybNþaRksYg nig PaKIBak;Bn½ § enAqña2M 008 RksYgbrisaß n )anBinitü


nigpþle; yabl;elI r)aykarN_vaytémøehtubH: Bal;brisaß n-sgÁm sRmab;KeRmagsaFarN³ nigÉkCn
cMnYn 37KeRmag b:uEnþ manEtr)aykarN_ sRmab;KeRmagcMnYn 15 enAkñúgvis½y ksikmμ ]sSahkmμ
famBl eTscrN_ nig ehdæarcnasm½n< § b:eu NÑaH EdlRtÚv)anTTYlkarÉkPaB . elIsBIenH RksYgbrisaß n
)ancuHhtßelxaCamYym©as;KeRmag elIkic©snüa sIþBI kic©karBarbrisßan sRmab;KeRmag cMnYn 61 .
126> karbegáInkarRbmUlsMNl;rwgenATUTaMgRbeTs mankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal;. cMnYnéntMbn;
RbmUlsMNl;rwg )anekIneLIgBI 43TItaMg kñúgqña2M 005 dl; 65TItaMg kñúgqñaM2009 . brimaN
sMNl;rwg nigsMramEdl)anRbmUl )anekIneLIgBI 352 542etan kñúgqñaM2005 dl; 563 034 etan
kñúgqñaM2009 . bc©úb,nñenH enAkñúgextþ kMBt eBaF×sat; )at;dMbg esomrab nig RBHsIhnu sMNl;rwgnig
sMramEdlRtÚv)anRbmUl manRbmaNBI 45-85PaKry. enAkñúgraCFanIPñMeBj sMramnigsMNl;rwg
EdlRtÚv)anRbmUledayRkúmh‘unÉkCn manRbmaNBI 90-100PaKry enAkñúgxNÐcMnYn 4 nig RbmaN
BI 45-70PaKry kñúgxNÐ cMnYn3 epSgeTot .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 67


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

127> TItaMgRtÜtBinitüKuNPaBxül; cMnYn3kEnøg RtÚv)anbegáIteLIg enAraCFanIPñMeBj KWenA rgVg;mUl


k,alfñl; rgVgm; lU BhukLI dæanGULaMBki nig pøvÚ bMEbkTYleKak sRmab;eFIkV artamdanRtÜtBinitü elIkRmit
én]sμ½n kabUnm:NU GU ku sItu GasUtDIGuksIut nig s<an;Fr½ DIGuksItu . sarFatukgúñ xül; EdlGacbgáeRKaHfñak;
dl;suxPaBnigbrisßan kMBugRtÚv)anBinitüBicarNa edIm,Idak;bBa©ÚlbEnßm kñúgkargartamdanRtÜtBinitü
KuNPaBxül; enH.
128> edIm,Itamdan KuNPaBTwksaFarN³ sRmab;karGPirkSCIv³cRmúH Caerogral;Ex RksYgbrisßan
)ancuHyksMNak enAtam 15cMNucedA rYmman ³ 4cMNucedA enAtambeNþaydgTenø kñúgraCFanIPMñeBj
¬ekonsVay eRCaycgVa kMBg;EpPñMeBj nigs<anfμERBkeBñA¦ 2cMNucedA enAextþkNþal ¬swÞgeRCAERBk
etñat nigkMBg;cmøgtaexμA¦ 1cMNucedA enAextþ)at;dMbg; 2cMNucedA enAextþeBaF×sat; 2cMNucedA enA
extþkBM g;qañ gM 1cMNcu edA enAextþesomrab 2cMNcu edAenAextþkBM g;FM nig 1cMNcu edA enAextþkBM g;cam .
elIsBIenH RksYgbrisßan k¾)ancuHyksMNakTwksmuRT enA4cMNucedA kñúgextþRBHsIhnu enA5cMNucedA
kñgú extþekaHkug ¬kñgú enaHmanTwkERBkédsmuRTTaMg4¦ enA1cMNcu edA kñgú extþEkb ehIyeRKagcuHyk
sMNakTwksmuRT enA1cMNucedA kñúgextþkMBt bEnßmeTot .
129> RksYgbrisßan )anerobcM EpnkaremsþIBItMbn;karBarFmμCati EdlkMNt;RBMRbTl;tMbn;karBar
FmμCati ehIy)aneFIVEpnTI tMbn;karBarFmμCaticMnYn 18kEnøg . RksYgbrisßan k¾)aneFVIkarsikSa
RsavRCav nigkarRbmUlTinñn½y sIþBI BBYkrukçCati rukçCati»sf nigstV pgEdr .
130> RksYgbrisaß n k¾)anKaMRT dl;shKmn_mlU dæan Edlrs;enAkñgú tMbn;karBarFmμCati RBmTaMg )an
erobcM begátI CashKmn_tbM n;karBarFmμCati . cMnYnshKmn_tbM n;karBarFmμCati )anekIneLIgBI 59
enAkñúg qñaM2005 eTA 82 enAkñúgqñaM2008 .
131> RksYgbrisßan )annigkMBugeFVIkargarCaeRcIn kñúgnamCa elxaFikardæanénKN³kmμaFikarCati
RKb;RKgkarERbRbÜlGakasFatu edIm,IsRmbsRmÜlkargarERbRbÜlGakasFatu . RksYgbrisßan kMBug
erobcMr)aykarN_CatielIkTI2 eRkamGnusBaØaRkbx½NÐshRbCaCati sþIBI karERbRbÜlGakasFatu RBm
TaMg yuT§sa®sþnigEpnkarskmμPaBCati eqøIytbnwgkarERbRbÜlGakasFatu .
132> RksYgbrisßan )ancUlrYmkñúgkarpþlB; t½ m’ ansþIBI karGb;rMngi karBiPakSa elIbBaðabrisßan k¾dUcCa
karpSBVpSayB½t’manenH CasaFarN³ . enAkñúgbribTénkarRKb;RKgsMNl;RbkbedayeRKaHfñak;RksYg
brisßan )annwgkMBugykcitþTukdak; cat;viFankarTb;sáat; kat;bnßyehtub:HBal;énsMNl;TaMgenaH
elIbrisßan nig suxPaBsaFarN³ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 68


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

133> bBaðaRbQmd¾FcM eM BaHmux KW smtßPaBnigPaBcaM)ac;rbs;RbeTs kñúgkarsRmbeTAnwg karfycuH


énbERmbRmÜlkRmitTwkenAkñgú TenøsxM an;² nacenøaHrdUvvsSanigrdUvR)aMg k¾dcU Ca karekIneLIgénkar
bMBulTwk EdlGacbNþalmkBIkarRKb;RKglMhUrTwkedayRbeTs enAelIedImExSTwk Edl)andMeLIg
r)aMgCabnþbnÞab; sRmab; begIátfamBlGKÁisnInigykTwkmkeRbIR)as;kñúgkargareRsacRsB nigkarbgðÚr
kaksMNl;]sSahkmμeTAkñúgRbB½n§Tenø . bERmbRmÜlTaMgenH nwgeFVI[mankarpøas;bþÚr nigCH\T§iBl
GviC¢manmkelIRbB½n§eGkULÚsIuTaMgmUlenAkm<úCa ehIy nwgmanplb:HBal;y:agF¶n;F¶relIdMNaMnigkar
ensaT . karXøaeM mIlnigkarpøas;brÚþ eyabl;Kañ CaRbcaM nwgRtÚveFVeI LIg tamry³KN³kmμkarTenøemKgÁ .
Rkbx½NÐlixitbTdæanKtiyutþ edIm,IRKb;RKgRbB½n§eGkU RbkbedayRbsiT§PaB KW sßitenAkñúgdMNak;kal
dMbUg enAeLIy . kgVHkarsRmbsRmÜlnigkic©shkar rvagrdæGMNac raCFanI nig extþ k¾dUcCa rvag
RksYg-sßab½nnana enAEtCa]bsKÁcMeBaHkic©xitxMRbwgERbg kñúgkarRKb;RKgskmμPaBxusc,ab;nana .
karRKb;RKgeRKaHmhnþray
134> eRKaHfñak;FmμCati dUcCa TwkCMnn; karraMgs¶Üt xül;BüúH karratt,aténCMgWnana EdlRbeTs
km<úCa)anCYbRbTHknøgmk )anbgáeRKaHfñak;dl;CIvitmnusS karxUcxatdl;pldMNaMksikmμ nig RTBü
sm,tþirbs;RbCaCn nig b:HBal;dl;esdækic©Cati pgEdr . edIm,IeRtómbgáarTb;Tl;nwgeRKaHmhnþray
FmμCatiTaMgenaH raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegáIt KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray enAqñaM1995
nig manrcnasm½<n§RKb;RKg cab;BIfñak;Cati dl;fñak;eRkamCati enAqñaM2002 . TnÞwmnwgenH raCrdæaPi)al
)anerobcM Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ edIm,IRbqaMgTb;Tl; nigkat;bnßyhaniP½yéneRKaH
mhnþrayTaMgenaH . c,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ TaMgenaH rYmman ³
• RBHraCRkwtüsþIBIkarbegáItKN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray .

• GnuRkwtüsIþBIkarerobcM nigkarRbRBwtþeTAénKN³kmμkarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray ¬fñak;Cati

nigfñak;eRkamCati¦ .
• cUlrYmGnum½telIRkbx½NÐkargaryUehÁa qñaM2005-2015 .

• c,ab;sIþBIkarRKb;RKgeRKaHmhnþray .

• eKalneya)ayCatisþIBIkarRKb;RKgeRKaHmhnþray .

135> karrIkceRmInkñgú karb®Ba¢abhaniP½yeRKaHmhnþrayenAkm<Cú a ³ raCrdæaPi)alkm<Cú a EdlCahtßelxI


mYy kñúgcMeNayhtßelxITaMg 168RbeTs elI Rkbx½NÐkargaryUehÁa 2005-2015 EdlCa bTdæan
c,ab;d¾rwgmaM sRmab; pþl;cMeNHdwg nig GnuvtþelIkarRKb;RKgeRKaHmhnþray enACMuviBaJBiPBelak . Ep¥k
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 69
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

tamsμartIénsniñsiTenATIRkúgeb:kaMg EdlepþatelI skmμPaBkat;bnßyhaniP½yeRKaHmhnþray enA


tMbn;GasIu raCrdæaPi)alkm<Cú a )anerobcM {EpnkarskmμPaBCatiényuTs§ a®sþsRmab;karkat;bnßyhaniPy½
eRKaHmhnþray 2008-2013} ehIy )anebþCJacitþGnuvtþ nig tamdanRtÜtBinitüdMeNIrkar énkarGnuvtþ
EpnkarskmμPaBenH pgEdr . raCrdæaPi)alkm<úCa k¾)anbegátI mUlniFi Gas‘ansRmab;RKb;RKgeRKaH
mhnþray EdlCakarepþatkarykcitTþ ukdak;elI karkat;bnßyeRKaHmhnþray nig kareRtómlkçN³
sRmab;eqøIytbeRKaHGasnñ enAkm<úCa .
karGPivDÆCnbT
136> GPivDÆn_CnbT mansar³sMxan;bMput sRmab; karelIksÞÜyvis½yksikmμ nig karkat;bnßyPaB
RkIRk . GPivDÆn_CnbT KWCa kargarGnþrvis½yd¾FMmYy EdlRKbdNþb;elIvis½y ehdæarcnasm<½n§CnbT
suxaPi)al Gb;rM ksikmμ karpÁt;pÁg;TwknigGnam½y nig vis½yepSg²eTot énkarGPivDÆsgÁm-esdækic©
enAtMbn;CnbT . kargarGnþrvis½yenH mansar³sMxan;bMput sRmab;karkat;nßyPaBRkIRk enACnbT
edayehtufa GRtaPaBRkIRk mankRmitx<s; enAkñúgcMeNamRbCaCn 85PaKry EdlkMBugrs;enAtMbn;
CnbT . raCrdæaPi)alkm<Cú a )anseRmcykviFsI a®sþEdlmanmuxRBÜjeRcIn edIm,ICrM ju karGPivDÆCnbT
nig karbegáInlT§PaBnigsmtßPaB dl;shKmn_mUldæan CaBiess KN³kmμaFikarGPivDÆn_PUmi kñúg kar
erobcMEpnkar nig karRKb;RKgelIkarGPivDÆmUldæanpÞal;rbs;xøÜn . kareFVIvimCÄkarnigvishmCÄkar
elIkarpþl;esvakmμsaFarN³ karKaMRTdl;kmμviFITaMgLay EdlmankarcUlrYmCalkçN³vimCÄkar nig
EdlepþateTAtamvis½y nig karpþl;\NTandl; RKÜsarnigGaCIvkmμFuntUc² KWCa ]TahrN_mYycMnYn
Edlbgðaj [eXIjBIkic©xitxMRbwgERbg rbs;raCrdæaPi)al enAkñúgvis½yenH .
137> cab;taMgBIqñaM2006 mk karGPivDÆCnbT RtÚv)aneRCIserIsCavis½yGaTiPaB enAkñúgcMeNam
vis½yGaTiPaB6epSgeTot rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa enAkñúg kmμviFIkMENTRmg;hri BaØvtßsú aFarN³ sRmab;
karviPaC nig karbeBa©jfvika [Tan;eBlevla .
138> karBRgwgsmtßPaBsßab½nnigkarGPivDÆFnFanmnusS enAkñúgvis½yGPivDÆn_CnbT RtÚv)an
nigkMBugGnuvtþ tamry³karerobcM[man Rkbx½NÐeKalneya)aynigRkbx½NÐlixitbTdæanKtiyutþ Edl
caM)ac;sRmab;CMrujkarGnuvtþ skmμPaBGPivDÆn_CnbT kñúgenaHrYmman eKalneya)ayCati yuT§sa®sþ-
Cati niglixitbTdæanKtiyutþ mYycMnYn dUcxageRkam ³
• eKalneya)ayCati sþIBI pøÚvCnbT .

• yuT§sa®sþCati sþIBI pøÚvCnbT .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 70


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• eKalneya)ayCati sþIBI karpÁt;pÁg;Twks¥at nigGnam½y .


• yuT§sa®sþCati sþIBI karpÁt;pÁg;Twks¥at nigGnam½yCnbT .
• eKalneya)ayCati sþIBI karGPivDÆCnCatiedImPaKtic .
• eKalneya)ayCatisþIBI GPivDÆn_CnbT .
• yuT§sa®sþCati sþIBI GPivDÆn_CnbT .
139> kareFVEI pnkarmUldæancRmúH KWCaynþkarmYy edIm,IeFVkI arkMNt;[)anRbesIrCagmun nUvGaTiPaB
TaMgLay nig edIm,IerobcMksagsMeNIKeRmagsRmab;ehdæarcnasm<½n§ RBmTaMg edIm,IKaMRTdl;kmμviFI
vinieyaKenAtMbn;CnbT . ynþkarenH eFVIcMNat;fñak;[shKmn_TaMgLay eTAtamkRmiténlT§PaBTTYl
)an nUvesvakmμnigtRmÚvkarmUldæanGb,brma edIm,I[mankarepþatkarykcitþTukdak; CaBiess eTAelI
shKmn_TaMgenaH sRmab;karGPivDÆCnbT . kareFVEI pnkarmUldæancRmúH RtÚv)annigkMBugGnuvtþ enAkñúg
extþmYycMnYn dUcCa RkecH sÞwgERtg esomrab )at;dMbg bnÞaymanC½y nig ]tþrmanC½y .
140> smiT§plFM²kñúgskmμPaBGPivDÆn_CnbT rYmman dUcxageRkam ³
• karGPivDÆehdæarcnasm<½n§dwkCBa¢ÚnCnbT ³ BIqñaM2006 dl; 2008 karsagsg;pøÚvfμI seRmc
)an RbEvg 1 440 K>m . karCYsCulpøvÚ seRmc)anRbEvg 2 545 K>m ehIy karEfTaMpvÚø
seRmc)an RbEvg 5 926 K>m . karsagsg; s<anfμI seRmc)an cMnYn 134 kEnøg nig lUfμI
seRmc)ancMnYn 1 148 kEnøg . CarYm Kitmkdl;qñaM 2008 RksYgGPivDÆn_CnbT )ansþar nig
sagsg;pøÚvCnbT )anRbEvg 24 140 K>m .
• karpÁt;pÁg;TwkCnbT ³ BIqñaM2006 dl; 2008 karpþt;pÁg;TwksRmab;briePaKnigTwkeRbIR)as;
RtÚv)an eFVIeLIgtamrUbPaB dUcxageRkam ³
¾ karpþl;GNþÚgTwkfμIRKb;RbePT seRmc)ancMnYn 5 956 GNþÚg .
¾ karCYsCulGNþÚgTwk seRmc)ancMnYn 2 577 GNþÚg .
¾ karCIkRsHTwk seRmc)ancMnYn 110 RsH.
¾ karksagBagykS seRmc)ancMnYn 179 Bag.
¾ kareFVIetsþGaesnicelITwkGNþÚg seRmc)ancMnYn 8 921 GNþÚg .
¾ karpþt;pÁt;TwksRmab;eRsacRsB RtÚv)aneFVIeLIg tamry³ ¬1¦ karCYsCulGagTwkcMnYn
291kEnøg ¬2¦ karsagsg;TMnb;fμI RbEvg 26392 m ¬3¦ karCYsCulTMnb; RbEvg 5719 m
¬4¦ karsagsg;RbLay RbEvg 66 018 m ¬5¦ karCYsCulRbLay RbEvg 164 441
m nig ¬6¦ karsagsg;TVarTwkfμI cMnYn 6kEnøg .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 71


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• suxPaBnigGnam½yCnbT ³ karsagsg;bgÁn;Gnam½y seRmc)ancMnYn 51 319 ehIy canbgÁn;


cMnYn 8 000 RtÚv)anpþl;CUn dl;shKmn_CnbT . karGb;rMsuxPaBnigGnam½y RtÚv)anerobcMeLIg
CUnRbCaCn )ancMnYn 185 828 nak; .
• karGPivDÆshKmn_ ³ karsagsg;GKarsikSafμI seRmc)ancMnYn 85xñg ehIy karCYsCul
GKarsikSaseRmc)an cMnYn 5xñg .
• karGPivDÆesdækic©CnbT ³ karbegáInnUvkarpþl;\NTanCnbT nig karbegáIteLIgnUvFnaKarRsÚv
FnaKareKa¼RkbI )anrYmcMENky:ageRcIn dl;karGPivDÆesdækic© .
• TnÞwmnwgsmiT§plénkarGPivDÆCnbT Edl)anerobrab;xagelIenH smiT§plCaeRcInepSgeTot
RtÚv)anbegáIteLIg tamry³ vb,Fm’énkarEckrMElk EdlraCrdæaPi)al )anbMpusm®nIþraCkar
mhaCn[cUlrYmcMENk kñúgkarGPivDÆsgÁm-esdækic©enAtMbn;CnbT dUcCa karksagpøÚvCnbT
RbLayTwk RsH GNþÚgTwk mNÐlsuxPaB salaeron .l.
taragTI2 ³ vDÆnPaBkñúgkargarGPivDÆn_CnbT
sUcnakr 2006 2007 2008 2010):an;sμan
karsþarpøvÚ CnbT ¬K>m kñúgcMeNampøvÚ CnbT srubRbEvg 28000 K>m¦ 22 964 23 729 24 140 26 658
karTTYl)anTwks¥atenACnbT ¬°énRbCaCnenACnbT¦ 42>6 45>5 40/49 43/49
karTTYl)anGnam½yenACnbT ¬°énRbCaCnenACnbT¦ 16>5 16>7 23>24 25>0
KN³kmμaFikarGPivDÆn_PUmi-K>G>P ¬ K>G>P kñúgcMeNamcMnYnPUmisrub
8 938 8 926 8 697 9 723
14073 PUmi¦

141> eTaHbICa vis½yGPivDÆn_CnbTmanvDÆnPaBKYr[kt;smÁal;ya: gNak¾eday k¾vsi ½yenH enAman


kargarmYycMnnY EdlRtÚveFVbI nÞan;ceM BaHmux k¾dcU Ca bBaðaRbQmmYycMnnY rYmman dUcxageRkam ³
• karbegát I eLIgnUvRkbx½NÐc,ab;ngi lixitbTdæanKtiyutþ EdlmanlkçN³TUlTM lU ayRKb;RCúgeRCay
sRmab; karGnuvtþskmμPaBnana kñúgvisy½ GPivDÆn_CnbT .
• karbnþkarKaMRTdl;RkúmRbwkSaXMu-sgáat; edIm,IerobcMEpnkarnigGnuvtþKeRmagehdæarcnasm<½n§

CnbT dUcCa karsþarnigsagsg; pøvÚ CnbTnigsMNg;sil,karü GNþgÚ Twk RbB½n§eRsacRsBxñattUc


salaeron mNÐlsuxPaB CaedIm .
• karsþarnigsagsg;pvÚø CnbT bc©b ú ,nñenH kMBugRbQmnwgkgVHxatRKÜsRkhmEdlmanKuNPaBl¥
EdlTamTar[RksYgGPivDÆn_CnbT KitKUrdl;karFV[I RbesIreLIgnUvkarRkalpøvÚ eday QanBIkar
kalRKÜsRkhm [eTACa karRkalkRmalRbesIrCagenH CaBiess karRkalekAs‘U .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 72
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• fvikasRmab;karCYsCulnigkarEfTaMpøÚvTUTaMgRbeTs mankRmit RtwmEt 10PaKry éntRmÚvkar


sRmab;pvÚø CnbT enATUTaMgRbeTsb:ueNÑaH . RbkarenH KWCaehtueFV[I pøvÚ EdlxVHkarEfTaM kan;Et
xUcxøaMgeLIg² EdlTamTarnUvfvikavinieyaKeRcIn edIm,ICYsCuleLIgvij .
• karCMrujkarpþl; Twks¥atnigGnam½yCnbT edIm,IeqøIytb[)an nUvcMNucedA rbs;eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa .
• karCMruj[dMeNIrkar {PUmimYyplitplmYy} edIm,IbegáItmuxrbr nigviC¢aCIv³mUldæanc,as;las;
CUnRbCaCnenAtMbn;CnbT .
• karCMrju karbegátI nigBRgwgeLIgvij nUvtYnaTI KN³kmμaFikarGPivDÆn_PmU i edIm,IelIkTwkcit[þ man
karGPivDÆedaymankarcUlrYmBIshKmn_enAmUldæan nigedIm,IFana[mankarGPivDÆCnbTRbkb
edaycIrPaB .
• karCMrujkarbegáItPUmiKMrU edIm,IpSBVpSay nUvbTBiesaFn_ énkargarGPivDÆn_CnbTcRmúH .
• karpþl;karbNþúHbNþalmuxviC¢aCIv³ dl;RbCaCnCnbT nig karCMrujkareRbIR)as;\NTanCnbT
[manRbsiT§PaB tamry³ karBRgIkkmμviFImIRkÚhirBaØvtßú edaymanGRtakarR)ak;Tab .
• karCMrujkarGPirkSnigkarGPivDÆ shKmn_CnCatiedImPaKtic RbkbedaycIrPaB .
4> karbnþsþarnigkarksagehdæarcnasm½<n§rUbvnþ
142> ehdæarcnasm<½n§rUbvnþmYyEdlmandMeNIrkarl¥ KWCabuerlkçxNÐmYy sRmab;karGPivDÆesdækic©
kMeNInesdækic© nigkarkat;bnßyPaBRkIRk RbkbedaycIrPaB . Cak;Esþg PaBrwgmaMnigPaBsm,ÚrEbb
énehdæarcnasm<½n§ man\T§iBleTAelIrcnasm<n½ é§ nkMeNInesdækci © b:Eu nþ kgVHehdæarcnasm<n½ § nwgraraMgdl;
karTTYl)annUvesvasuxaPi)alnigGb;rM karebIkTUlayBaNiC¢kmμ nig PaBgayRsÜl cUldl;TIpSar TaMg
enAkñúgnigeRkARbeTs . GaTiPaBsMxan;²rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgEpñkehdæarcnasm<½n§rUbvnþ rYmman
karCYsCul karEfTaM nigkarEklm¥ bNþajpøvÚ fñl; BIfañ k;CatirhUtdl;CnbT kareFV[I RbesIreLIgnUvkar
pÁt;pÁg;TwknigGnam½y karbegátI eLIgnUvvisy½ famBlmYyEdlmanRbsiT§PaB kareFVGI KÁsi nIPavUbnIykmμ
enACnbT kareFVI[manbNþajTUrKmnaKmn_lC¥ agmun .l. enAkñgú Rkbx½NéÐ n yuTs§ a®sþctuekaN
dMNak;kalTI2 ctuekaNenH nwgepþatkarykcitþTukdak;edaHRsaybBaðasMxan;²bYn KW ¬1¦ karbnþsþar
nigksagehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ ¬pøÚveKak pøÚvTwk pøÚvEdk kMBg;Ep pøÚvGakas nig esvakmμdwkCBa¢Ún
rYmTaMg esvaPñak;garnava nigP½sPúþ arkmμ¦ ¬2¦ karRKb;RKg FnFanTwknigRbB½nF§ arasa®sþ ¬3¦ karGPi-
vDÆvis½yfamBl ¬rYmman eRbgkat nig]sμ½nFmμCati¦ nigbNþajGKÁisnI nig ¬4¦ karGPivDÆbec©k-
viTüaB½t’manKmnaKmn_ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 73


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

4>1 karbnþsþarnigksagehdæarcnasm½<n§KmnaKmn_
143> karsþar nigkarksagehdæarcnasm<½n§rUbvnþ dUcCa bNþajpøÚvfñl; kMBg;Ep nigGakasyandæan
sMxan;² seRmc)anlT§plFM²KYr[kt;smÁal; enAkñgú karegátI eLIgnUvbNþajdwkCBa¢nÚ mYy EdltP¢ab;Kañ
rvagtMbn;nana enATUTaMgRbeTs k¾dUcCa CamYybNþaRbeTsCitxag . raCrdæaPi)alkm<úCa k¾)anpþl;
GaTiPaBx<s; kñúgkarFana[mankarEfTaMy:agRtwmRtÚvnUvRbB½n§KmnaKmn_ ehIy )anCMrujelIkTwkcitþ[
mankarcUlrYmBIsMNak;vis½yÉkCn kñúgkardak;[dMeNIrkar nigkarEfTaMnUvRbB½n§KmnaKmn_ pgEdr .
karsþar karsagsg; nigkarGPivDÆ bNþajpøÚvEdk EdltP¢ab;BIraCFanIPñMeBj eTAbNþaextþ mYycMnYn nig
tP¢ab;eTAbNþajpøvÚ EdkénRbeTsCitxag EdlCaEpñkmYyénbNþajpøvÚ EdkGasIu enaH k¾CaGaTiPaBx<sm; yY
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa pgEdr . edIm,IbegáInel,Ón énkarGPivDÆbNþajpøÚvEdk raCrdæaPi)alkm<úCa
)anseRmcpþl;sm,Tandl;vis½yÉkCn TaMgkarsagsg; dMeNIrkar nig karEfTaM . RksYgsaFarNkar
nigdwkCBa¢Ún Casßab½nTTYlxusRtÚvkñúg karsþar karsagsg; nig karEfTaMCaRbcaM nUvehdæarcnasm<½n§
dwkCBa¢Ún .
144> bNþajpøvÚ fñl; ³ karsþarnigkarsagsg;nvU bNþajpøÚvCati mYyelx RtÚv)anbBa©b;esÞIrEtTaMg
Rsúg . bc©úb,nñenH pøÚvCatisMxan;² ¬pøÚvRkalekAs‘U¦ )antP¢ab;BIraCFanIPñMeBj eTATIrYmextþesÞIrEt
TaMgGs; ehIy )antP¢ab;eTAnwgRckTVarRBMEdnsMxan;²CamYyRbeTsCitxag . vDÆnPaBKYr[kt;smÁal;
RtÚv)aneFV[I ekItmaneLIg enAkñgú karksagbNþajpøvÚ fñl; fñak;tbM n; nigGnutMbn; ¬dUcCa tMbn;GasIu)a:sIuhVik
Gas‘an mhaGnutMbn;TenøemKgÁ¦ EdledIrtYnaTICapøÚvrebogesdækic© nigCapøÚvqøgkat;GnþrCati sRmab;sRmÜl
dl;kardwkCBa¢Ún karpÁt;pÁg;PsþúPar kareFVIBaNiC¢kmμ nigeTscrN_qøgEdnGnþrCati nigedIm,IkarkarBarRbeTs
EfmeTot .
145> enAcugqñaM2008 RbeTskm<úCamanpøÚvfñl;srubRbEvg 39>618 K>m kñúgenaHrYmman ³
• pøÚvCatimYyelx RbEvg 2 119 K>m .
• pøÚvCatiBIrelx RbEvg 3 086 K>m .
• pøÚvextþ RbEvg 6 413 K>m ¬kñúgenaH man 113 K>m CapøÚvRkalekAs‘U¦ .
• pøÚvCnbT RbEvg 28 000 K>m .

146> kñúgdMNak;kalénkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 ¬2006-2008¦ pøÚvfñl;srubRbEvg


2>342 K>m ¬edayminrab;bBa©ÚlpøÚvextþ nigpøÚvTIrYmextþeT¦ RtÚv)ansþar nigsagsg;eLIgvijeday
RkalekAs‘U . pøÚvfñl;TaMgenaH rYmman ³
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 74
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• pøÚvCati mYyelx RbEvg 1 731 K>m .


• pøÚvCati BIrelx RbEvg 498 K>m .
• pøÚvextþ RbEvg 113 K>m .
• PaKeRcInénpøÚvCatiBIrelx nig pøÚvextþ RtÚv)anRkaledayRKÜsRkhm .
• rhUtmkdl;qñaM2009 pøÚvRkalekAs‘UrYc manRbEvgsrub 2>661 K>m esμInwg 51 PaKry én
pøÚvCatimYyelx nigBIrelx EdlmanRbEvg 5>205 K>m .
• KeRmagRKb;RKgRTBüsm,tþipøÚvfñl;enAm<úCa sRmab;ry³eBl 5qñaM EdlRtÚv)ancab;epþImGnuvtþ
kalBIExFñÚ qñaM2008 )anCYydl; RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún kñúgkarEfTaMRbB½n§pøÚvfñl;
EdlrYmman pøÚvCati nigpøÚvextþ tamry³ kmμviFIkargarEfTaMxYbnigEfTaMCaRbcaM . lT§plrMBwg
Tuk bnÞab;BIKeRmag)anbBa©b; rYmman ³
¾ karEfTaMCaRbcaMelIpøÚvCatiRbEvg 2>100 K>m nwgGacseRmc)an 100PaKry ehIy

karEfTaMCaRbcaMelIpøÚvextþRbEvg 2>700 K>m nwgGacseRmc)an 30PaKry .


¾ karEfTaMxYbelIpøÚvCatiRbEvg 100 K>m nwgGacseRmc)an 5PaKry ehIy karEfTaMxYb

elIpøÚvextþRbEvg 380 K>m nwgGacseRmc)an 4PaKry .


¾ karTb;saá t;sßanPaBGaRkk; EdlGacekItmanmkelIpvÚø fñll ; ¥ nwgGacseRmc)an 65 PaKry
sRmab;pøÚvCati nig 45 PaKry sRmab;pøÚvextþ .
147> edIm,IkarBarTb;Tl;nwgkareRbIR)as;minRtwmRtÚv nUvbNþajpøÚvfñl; nigedIm,IelIkkm<s;suvtßiPaB
kareFVIdMeNIrtampøÚvfñl; c,ab;sþIBIcracrN_pøÚveKak RtÚv)anGnum½t nigdak;[Gnuvtþ . karbegáIt[man
RbB½n§c,ab;myY EdlmanRbsiT§PaBsRmab; vis½ydwkCBa¢nÚ nigkarCMrujkarGnuvtþc,ab; KwenAEtbnþCaGaTiPaB
mYyrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . GKÁelxaFikardæanénKN³kmμaFikarCatisuvtßiPaBcracrN_pøÚveKak ¬K>s>c>K¦
RtÚv)anbegáIt nigmankarTTYlxusRtÚv dUcxageRkam ³
• erobcM nigpSBVpSay B½t’mansþIBI EpnkarCatisuvtßiPaBcracrN_ .

• erobcMsikçasala edIm,IbegáInsuvtßiPaBcracrN_pøÚvfñl; .

• erobcMQutGb;rMxøI² sþIBI suvtßiPaBcracrN_pøÚveKak sRmab;karpSBVpSaytamviTüúnigTUrTsSn_ .

• erobcMvKÁbNþúHbNþalkargarsvnkmμ nige)aHBum<pSayGMBI suvtßiPaBcracrN_pøÚveKak .

• erobcMs)þah_CatisuvtßiPaBcracrN_pøÚveKak EdleFVIeLIgCaerogral;qñaM cab;BIéf¶TI7 dl;éf¶TI14

Exemsa .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 75


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• erobcMMCavKÁbNþúHbNþalc,ab;cracrN_pøÚveKak CUndl;RbCaBlrdæ sRmab; karRbLgykbNÑ


ebIkbreTacRkyanynþ enAtam mnÞIrsaFarNkarextþ-raCFanI .
• erobcMCakmμviFI cuHCYybeRgónc,ab;cracrN_pøÚveKak CUndl;RbCaBlrdæRkIRk enAtambNþaXMu
Rsúkq¶ay² dac;RsyalsRmab;karRbLgykbNÑebIkbreTacRkyanynþ .
• erobcMkmμviFIbeRgón nig kmμviFI RbLgpþl;bNÑebIkbreTacRkyanynþ dl;yuvCnRKb;Gayu
enAtam bNþasalaeronnana enAkñúgraCFanI-extþ TaMgGs; TUTaMgRbeTs .
• erobcMsikçasala edIm,IerobcM EpnkarskmμPaBsuvtßPi aBcracrN_ nig yuT§nakaredIm,IelIkkm<s;
karBak;mYksuvtßiPaBcracrN_ .
148> tamry³kic©xitxMRbwgERbgrbs; KN³kmμkarRtÜtBinitüyanynþdwkCBa¢ÚnelIsTm¶n;kRmitkMNt;
Gtibrma edaymankic©shkarCamYy Rkúmh‘nu dwkCBa¢nÚ nigm©as;rfynþdkw CBa¢nÚ TaMgLay karkMNt;Tm¶n;
Gtibrma ényanynþdkw CBa¢nÚ tambNþapøvÚ Cati enARBHraCaNacRkkm<Cú a RtÚv)ankMNt;edayRbkasrbs;
RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢nÚ naéf¶T0I 2 ExkBaØa qña2M 009 . bnÞab;BIRbkasenHRtÚv)aneFVkI arpSBVpSay
y:agTUlTM lU ay dl; Rkúmh‘nu nig GñkBak;Bn½ § rYcmk kardwkCBa¢nÚ elIsTm¶nk; N
M t;tampøvÚ Cati RtÚv)ankat;
bnßy. edIm,ITb;saá t;bTelμsI TaMgenH RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún )anerobcMdMeLIg sßanIyføwgrfynþ
nigCBa¢Igcl½t elIkMNat;pøÚvmYycMnYn rYmman CBa¢Igføwgrfynþbgáb; cMnYn 8kEnøg nig CBa¢Igcl½tcMnYn
18 . sßanIyføwgrfynþGcié®nþy_ cMnYn 7kEnøg RtÚv)ansagsg;elIkMNat;pøÚvmYycMnYn nig CBa¢Igcl½t
cMnYn 20 RtÚv)andak;[dMeNIrkarenAkñúg qñaM2009 .
149> GnuRkwtüsþBI I karRKb;RKgyandæanCYsCul dMeLIg nigEkécñyanynþ RtÚv)anGnum½t ehIykMBugRtÚv
)anpSBVpSay edIm,ITb;saá t;karEkécñxuslkçN³bec©keTs EdleFV[I yanynþmYycMnnY GacdwkCBa¢nÚ elIs
Tm¶nk; N
M t; .
150> pøÚvEdk ³ bc©úb,nñ kardwkCBa¢ÚnGñkdMeNIr nigTMnijnanatampøÚvEdk enAmankRmitenAeLIy .
EpnkarmYycMnYn RtÚv)annigkMBugerobcMeLIg edIm,IsþarnigBRgIkmeFüa)aydwkCBa¢ÚnpøÚvEdk nigeFVIsma-
hrNkmμ pøÚvEdkenH eTAkñúgRbB½n§pøÚvEdktMbn; . KN³kmμaFikarkMENTRmg;nigkarsþarpøÚvEdkeLIgvij
nig KN³kmμaFikarRKb;RKgkareFVIsm,TanpøÚvEdk RtÚv)anbegáIteLIg nigdMeNIrkar . smiT§pl nig
vDÆnPaB kñúgvis½ypøÚvEdkmandUcxageRkam ³

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 76


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• kic©RBmeRBógsm,Tanry³eBl 30qñaM rvag raCrdæaPi)alkm<úCa nig Rkúmh‘unÉkCn ful r:Uy:al;


xaMbUDa rbs;GU®sþalI RtÚv)ancuHhtßelxa naExmifuna qñaM2009 . kic©RBmeRBógenH )ancUlCa
Frman ehIydMNak;kalGnþrkal )ancab;epþmI BI cugExkBaØa qña2M 009 ehIy raCrdæaPi)alkm<úCa
)anepÞr RTBüsm,tþi m®nþI buKÁlik nigkmμkr rbs;GtItraCaysμ½yyankm<úCa eTA[Rkúmh‘un ful
r:Uy:al; xaMbUDa nig )anbegáItnaykdæanpøÚvEdkfμI .
• KeRmagnItism,TamYy EdlmanTwkR)ak;srubcMnYn 73 landuløar RtÚv)anpþl;hirBaØb,TanrYmKña
edayFnaKarGPivDÆn_GasIu OPEC/OFID RbeTsm:aeLsIui rYmCamYy fvikabdiPaKrbs; raC-
1

rdæaPi)al kMBugdMeNIrkarGnuvtþ)anl¥ . tamry³KeRmagenH EpñkmYycMnYnénRbB½n§pøÚvEdk nwg


RtÚv)aneFVkI arsþareLIgvij Edlkñgú enaH rYmman ¬1¦ kMNat;pvÚø EdkEdl)at;minTan;man EdltP¢ab;
BIRkúgsireI saP½N eTA e):ayEb:t ¬tP¢ab;eTAnwgpøvÚ Edkéf¦ RbEvg 48 K>m ¬2¦ kMNat;pvÚø Edl
tP¢ab;BI raCFanIPñMeBj eTA kMBg;EpRkúgRBHsIhnu RbEvg 264 K>m nig ¬3¦ kMNat;pøÚvEdl
tP¢ab;BI raCFanIPñMeBj eTA RkúgsirIesaP½N RbEvg 338 K>m .
• karerobcMpþl;shhirBaØb,TanmYyepSgeTot Edlsnüapþl;Tun tamry³ \NTankm©IBIFnaKar
GPivDÆn_GasIu nigCMnYy\tsMNgBI Pñak;garGPivDÆn_GnþrCatiGU®sþalI ¬TwkR)ak;srubcMnYn 68/4
landuløarGaemrik¦nwgpþl;hirBaØb,Tan sRmab;karsagsg;XøaMg nigsßanIyTMnijfμImYyenA
sMerag ¬cm¶ayRbmaN 9 K>m BI raCFanIPñMeBj¦ nigsRmab;karEklm¥bEnßmnUvbNþajpøÚvEdk
edayrab;bBa©ÚlTaMg pøÚvbMEbk eTAXøaMgrbs; RKIneRtt ¬cm¶ay 6 K>m BIraCFanIPñMeBj¦ nig
ExSpøvÚ EdkEpñkxageCIg . TisedAénKeRmagsþareLIgvij KWedIm,IbMeBjbEnßmnigelIkm<ss; mtßPaB
RTrbs;G½kSePøAénTUrrfePøIg[)andl;Tm¶n; 20 etan nigel,Ón 50 K>m kñúgmYyem:ag enAelI
pøÚvEdkTisxageCIg . tamEpnkarkargar karsþarpøÚvEdkTaMgBIrKeRmagxagelIenH nwgRtÚvbBa©b;
enAcugqñaM2013 .
• raCrdæaPi)alkm<Cú a k¾kMBugEsVgrkkarvinieyaK tamry³ édKUGPivDÆn_ nig EpñkÉkCn edIm,Isagsg;
kMNat;pøÚvEdk EdlminTan;man RbEvgsrub 255K>m edIm,ItP¢ab;BI )at;dwg eTA RtBaMgERs
¬EdlCacMNcu tP¢ab;rvagkm<Cú a CamYyRBMEdnevotNam¦ CaEpñkmYyénKeRmagpøvÚ EdkGasIu sRmab;
GasIu-):asIuhVik nig pøÚvEdktMbn; ¬pøÚvEdktP¢ab;swgðburI-KunmIg¦ sRmab;Gas‘an nig mha
GnutMbn;emKgÁ .
1
OPEC: GgÁkarénRbeTsnaMecjeRbgkat -- OFID: mUlniFisRmab;karGPivDÆn_GnþrCatirbs; OPEC

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 77


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢nÚ kMBgu erobcMkarsikSa BIlT§PaBEdlGaceFVeI TA)anEpñkviskV mμ .


bnÞab;BkI arpøas;brÚþ TMnak;TMngKñatamlixti rvag raCrdæaPi)alkm<Cú a nig rdæaPi)alénsaFarNrdæ
RbCamanitcin kalBI éf¶T2I 4 kBaØa nig éf¶T8I Extula qñaM2008 mk rdæaPi)alcin )anÉkPaBeFVI
karsikSaBIEpñkpøÚvEdkEdlminTan;man énKeRmagpøÚvEdktMbn; ¬pøÚvEdktP¢ab;swgðburI-KunmIg¦
enAkm<úCa . karsikSaEdlRtÚv)anerobcMeFVIeLIg edayviTüasßanerobcMKeRmagnigGegát pøÚvEdk
TI3 )ancab;epþImeLIg kalBIéf¶TI16 Exkkáda qñaM2009 ehIy nwgGacbBa©b;kñúg Extula
qñaM2010 .
• raCrdæaPi)alkm<Cú a k¾)ancuHhtßelxaelI GnusSrN³eyaKyl;Kañ elIkartP¢ab;pvÚø Edk rvagkm<Cú a
nig evotNam Rtg;cMNucRtBaMgERs ¬km<úCa¦ nig va:lW ¬evotNam¦ enAkñúgqñaM2008 .
• esckþIRBagkic©RBmeRBógdwkCBa¢ÚnpøÚvEdkqøgkat;RBMRbTl;RbeTs rvag km<úCa nig éf RtÚv)an
erobcMeLIgedayRkúmkargarrbs;RbeTsTaMgBIr ¬raCaysμ½yyankm<úCa nig pøÚvEdkrdæéf¦ .
esckþIRBagTImYyénkic©RBmeRBógenH RtÚv)anykmkbgðaj nigBiPakSakñúgExmkra qñaM2007 .
kic©RbCMcu gu eRkayrvagRkúmkargarTaMgBIr RtÚv)anerobcMeFVeI LIgkalBIExmIna qñaM2008 . fμI²enH
raCrdæaPi)alkm<úCa )anRbKl;Parkic©CUn RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún edIm,IbnþeFVIkarcrca
bBa©b; kic©RBmeRBógsIBþ kI ardwkCBa¢nÚ qøgkat;tampøvÚ Edk rvagkm<Cú a-éf enARcke):ayEb:t-GarBaØ
R)aeft CamYyPaKIéf .
151> kMBg;Ep ³ raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugGnuvtþyuT§sa®sþ {ebIkcMheCIgsmuRT} . tamry³
yuT§sa®sþenH kMBg;EpRkúgRBHsIhnu )ansagsg;cMNtEpkugtWn½r bEnßm)anRbEvg 400m EdlGac
TTYlbrimaNnavaEdlmanCeRmATwk9m )an 135eRKÓg kñgú mYyEx . cMNtEpkugtWn½renH mansmtßPaB
GacsþúkkugtWn½r kñúgcMnYnGtibrma)an 7>900 TEUs1 kñúgmYyeBl b¤ 340>000 TEUs kñúgmYyqñaM
¬mansmtßPaBelIkdak;TnM ji CamFüm)anRbmaN 25kugtWnr½ kñgú mYyema:g sRmab;dgeyagmYy ¦. enA
kñúgqñaM2008 brimaNTMnijqøgkat;srubmanRbmaN 2>057>967etan nig kugtWn½rRbmaN 258>000
TEUs ekInelIsBI brimaNTMnijqøgkat;srub enAqñaM2007 EdlmanEtRbmaN 1>818>877 etan nig

kugtWn½rRbmaN 253>271 TEUs .


152> kargarEklm¥kMBg;EpsVy½tPñMeBj rYmman ¬1¦ karbEnßmeRKÓgcRksRmab;elIkdak;kugtWn½r
mYyeRKÓg EdlmansmtßPaBelIkdak;)an 45etan ¬2¦ ]bkrN_sRmab;elIkdak;sMbkkugtWn½rTMhM
40hVIt kúñgmYyeRKÓg ¬3¦ eFVIkare)aHeBagsBaØanavacrN_BIRBMRbTl;RbeTsevotNammkPñMeBj ¬4¦
1
Twenty Equivalent Units: ktþabEmøgCaxñat 20hVItrbs;kugtWn½r

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 78


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karerobcMRbB½n§suvtßiPaB edayeRbIR)as;m:asIunkaemr:atamdannigbNÑsmÁal;xøÜn ¬5¦ karbMBak;m:asIun


kaMrsμIGiucEsánNWmYyeRKÓg ¬6¦ erobcMebIksalabNþúHbNþalnavacrN_ sRmab;m®nþImkBIkMBg;EpGnþr
CatiTaMgBIr nig ¬7¦ kardak;sem<aF[eRbIR)as;nvU GKarrdæ)al Edlpþle; svaRckecj-cUlEtmYy .
kñúgqñaM2008 brimaNnavasrubcUlctenAkMBugEpsVy½t PñMeBjmancMnYn 1>543eRKÓg elIsBIqñaM2007
EdlmanEtRbmaN 1>398eRKÓg . brimaNTMnijqøgkat;kMBugEpenH manRbmaN 1>240>339etan
ekIneLIg12PaKry eRbóbeFobnwgqñaM2007 EdlmanRtwmEt 1>106>701etan . kñúgqññaM2008
brimaNkugtWn½rqøgkat; manRbmaN 47>507 TEUs ekIneLIgtictYc ebIeRbóbeFobnwgqñaM2007
Edlman 47>504 TEUs . brimaNnavadwkGñkdMeNIr cUlctenAkMBg;EpenH kñúgqñaM2008 mancMnYn
1>878eRKÓg fycuH 3PaKry ebIeRbóbeFobnwg qñaM2007 Edlman 1>931 eRKÓg .
153> esvaPñak;garnava-B½sþúParkmμ ³ RsbtamyuT§sa®sþ :ebIkcMheCIgsmuRT} rbs;raCrdæaPi)al
km<úCa esvaPñak;garnava-B½sþúParkmμ )anGnuvtþParkic©rbs;xøÜny:agskmμ enAkñúgkarGPivDÆkMBg;EpGnþr-
Cati extþRBHsIhnunigraCFanIPñMeBj nig )anbeRmIesvanava enAkMBg;EpÉkCn ¬]kBa:Jam:ug ERsGMbil
ekaHkug nig kMBt¦ RBmTaMg )anvinieyaKelIkarbMBak;meFüa)ay elIkdak;kugtWn½rmYyeRKÓg enAkMBg;
EpPñMeBj . eTaHbICa cMnYnnavaRKb;RbePT EdlTTYl)anesvabeRmI mankarfycuHtictYc RbmaN
0/38 PaKry k¾eday k¾brimaNénTMnijelIkdak;srub kñgú qña2M 008 mankarekIneLIg RbmaN 27/57
PaKry eFobnwg qñaM2007 .
154> esvakmμGakascrN_sIuvil ³ raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugGnuvtþyuT§sa®sþ{ebIkcMheCIgemX} .
vis½yGakascrN_sIuvil mankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal; eday)anrYmcMENkCMrju [mankarGPivDÆvisy½
eTscrN_ . eTaHCadUcenHkþI vis½yenH )annigkMBugCYbRbTHnwgbBaðaRbQmcm,g² EdlRtÚvbnþedaH
Rsay kñúgry³eBlmFümnigEvg . smiT§pl nig bBaðaRbQm TaMgenaH rYmman ³
• vDÆnPaBkñúg EpñkdwkCBa¢ÚntampøÚvGakas Gackt;smÁal;eXIj tamry³ karekIneLIgén cMnYn
Rkúmh‘nu GakascrN_breTs ¬mancMnnY 17Rkúmh‘nu enAqña2M 009¦ EdleFVRI btibtþki arehaHehIr
eTotTat; mkkan;RbeTskm<úCa nigcMnYnRkúmh‘unGakascrN_kñúgRsúk ¬mancMnYn 3Rkúmh‘un
enAqñaM 2009¦ EdlkMBugeFVIRbtibtþikarehaHehIr eTAtMbn;nana enAkñúgRbeTs .
• Epñkehdæarcnasm<n ½ G§ akasyandæan k¾seRmc)annUvvDÆnPaBFM² pgEdr dUcCa karBRgIkGakas
yandæanGnþrCatiTaMgbI karEklm¥sßanIysRmab;GñkdMeNIr GKarbec©keTs karBRgIkbEnßm
cMNtynþehaH karCYsCulpøÚvrt; karbMBak;]bkrN_brikaç rsRmab;RtÜtBinitüsnþsi xu lixti qøgEdn
Tidæakar RBmTaMg karBRgIksmtßPaBEpñkse®gÁaH-Bnøt;GKÁPI y½ nig karEklm¥esaP½NPaBTUeTA .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 79


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• EpñkRbB½nR§ tÜtBinti ücracrN_pvÚø Gakas RtÚv)aneFV[I RbesIreLIg nigRtÚv)anBRgwgCalMdab;pgEdr.


suvtßiPaBkñúgkarehaHehIr RtÚvFana)anl¥ enATUTaMgEdnGakaskm<úCa tamry³ karBRgwgkarRKb;RKg
karpþl;esvaRtÜtBinitücracrN_nigkarnaMpøÚvGakas kareFVITMenIbkmμ]bkrN_brikçarnigbec©kviTüa
nig karEksRmÜlCaCMhannUvpøÚvGakas kñúgenaHman EpnkaremsþBI I karGPivDÆRbB½nR§ tÜtBinti ü
cracrN_pøÚvGakasfμItampáayrNb EdlkMBugRtÚv)ansikSa sRmab;tMbn;\NÐÚcin ¬km<úCa-Lav-
evotNam¦ edIm,I[RsbeTAtam Gnusasn_sRmab;karGnuvtþrbs;GgÁkarGakascrN_suIvil
GnþrCati .
• karerobcM Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ sRmab;vis½yGakascrN_suIvil k¾ seRmc
)anlT§plFM² pgEdr . c,ab;nigbTb,BaØtþi CaeRcIn dUcCa c,ab;GakascrN_sIuvil EdlRtÚv
)anRbkas[eRbIR)as; kñgú Exmkra qñaM2008 bTb,BaØtniþ anaTak;TgnwgsuvtßPi aB EdlRtÚv)ankMNt;
eday rdæelxaFikardæanGakascrN_sIuvil RBmTaMg esckþIRBag kmμvIFIsnþisuxGakascrN_sIuvil
Cati nig kmμviFIsuvtßiPaBCati EdlkMBugRtÚv)anbBa©b;eday rdæelxaFikardæanGakascrN_sIuvil
pgEdr .
• karcUlrYmBIvsi y½ ÉkCn nigkareFVÉI kCnPavUbnIykmμ )ankøayCayuTs§ a®sþRKwH sRmab;karGPivDÆ
ehdæarcnasm<½n§nigesvakmμGakascrN_sIuvil . Rkúmh‘unÉkCn SCA )annigkMBugcUlrYmkñúg
karGPivDÆehdæarcnasm<½n§GakasyandæanGnþrCatiPñMeBj esomrab nig extþRBHsIhnu ehIy
Rkúmh‘unesvacracrN_pøÚvGakaskm<úCa )annigkMBugdMeNIrkarRKb;RKgRbB½n§esvanaMpøÚvGakas .
• TnÞwmnwgsmiT§plFM²TaMgenH vis½yGakascrN_sIuvil )annigkMBugCYbRbTHbBaðaRbQmcm,g²
dUcCa ¬1¦ karFøak;cuHd¾KY[kt;smÁal; éncMnYnGñkdMeNIrnigbrimaNTMnijtampøÚvGakasGnþrCati
nigpøvÚ Gakaskñgú Rsúk edaysar vibtþei sdækci ©ngi hirBaØvtßBú Pi BelaknigkarsayPayCMgpW aþ sayfμI
EdlkMBugbnþekItman nig ¬2¦ PaBcaM)ac;kñúgkarbnþEklm¥ehdæarcnasm½n§ sRmab;vis½yGakas-
crN_sIuvilTaMgmUl CaedIm .
155> kic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;RBMEdnmhaGnutMbn;TenøemKgÁ ³ kic©RBmeRBógenH edayrab;
bBa©Úl TaMg]bsm<½n§ nigBiFIsarTaMg 20 énkic©RBmeRBógenHpg )ancUlCaFrman naeBlbc©úb,nñenH .
raCrdæaPi)alkm<úCa )anpþl;sc©ab½n nigtmál;TuklixitUbkrN_énkarpþl;sc©ab½n elIBiFIsarcMnYn 3 nig
]bsm½<n§ cMnYn 17 . edIm,IGnuvtþkic©RBmeRBógenHraCrdæaPi)alkm<Cú a )ancuHhtßelxaeTVPaKIelIGnusS-
rN³eyaKyl;Kña CamYy RbeTséf nig evotNam sþIBI karpþÜcepþImGnuvtþkic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;
RBMEdnmhaGnutMbn;TenøemKgÁ . vDÆnPaB Edlmanmkdl;bc©úb,nñ rYmman ³
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 80
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• rvagkm<úCa nigéf ³
¾ GnusSrN³eyaKyl;Kña cMnYn2 RtÚv)ancuHhtßelxa edIm,IGnuvtþkic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøg

kat;RBMEdn enAcMNucRtÜtBinitü e):ayEb:t-GrBaØR)aeft .


- GnusSrN³eyaKyl;Kañ sþB I kI arpþcÜ epþmI Gnuvtþkci ©RBmeRBógdwkCBa¢nÚ qøgkat;RBMEdnmha
GnutMbn; TenøemKgÁ enAcMNucRckTVarRBMEdne)a:yEb:t-GrBaØR)aeft .
- GnusSrN³eyaKyl;Kañ sþB I kI arpøas;brÚþ siTe§i FVcI racrN_edIm,IGnuvtþkicR© BmeRBógdwkCBa¢Ún
qøgkat;RBMEdnmhaGnutMbn; TenøemKgÁ enAcMNucRckTVarRBMEdne)a:yEb:t-GrBaØR)aeft .
¾ kUtaényanynþcMnYn40eRKÓg eFVIcracrqøgkat;RBMEdn BIRbeTsnImYy² RtÚv)anTTYlkar
ÉkPaBRBmeRBógKña edayPaKITaMgBIr . karkMNt;b:usþ×RtÜtBinitübEnßm kMBugRtÚv)anBicarNa
nigBiPakSaKñaCabnþbnÞab;.
¾ edaysar karkMNt; nigkarsagsg; tMbn;RtÜtBinitürYmKña edIm,IGnuvtþkarRtÜtBinitürYmKña
Qb;EtmYyelIk nigkarRtÜtBinitürYmKñaenAbBa¢rEtmYy minGaceFVIeTA)an PaKITaMgBIr)an
ÉkPaBKña kñúgkarpþac;ecjBIKña nUvGnusSrN³eyaKyl;Kña TaMgBIr edIm,I[GnusSrN³eyaK
yl;Kañ sþBI kI arpøas;brÚþ siTei§ FVcI racrN_ ¬kUta 40eRKÓg¦ GacGnuvtþeTA)anenAcMNucRtÜtBinitü
RckTVare):ayEb:t- GrBaØR)aeft .
• rvagkm<úCa nigevotNam³
¾ GnusSrN³eyaKyl;Kña cMnYn1 RtÚv)ancuHhtßelxa ³ GnusSrN³eyaKyl; KñasþIBI

karpþcÜ epþmI Gnuvtþkci ©RBmeRBógdwkCBa¢nÚ qøgkat;RBMEdnmhaGnutMbn;TenøemKgÁ enA cMNucRck


TVarRBMEdn)avit-m:uk)ay . karkMNt;nigkarsagsg; tMbn;RtÜtBinti ürYmKña nigkarbegátI
nItvi iFKI y sRmab;RtÜtBinitüTMnji nigyanynþqgø kat; RBMEdn kMBugRtÚv)anGnuvtþ .
¾ GaCJaFrKy énPaKITaMgBIr )anÉkPaBnigcuHhtßelxaelI GnusSrN³eyaKyl;KñasþIBI nIti
viFIKy edIm,IpþÜcepþImGnuvtþ kic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;mhaGnutMbn;TenøemKgÁ enARtg;
cMNucRtÜtBinitü )avit-m:ukéb .
¾ enAkñgú dMNak;kaldMbgU rdæaPi)al TaMgBIr )anÉkPaBKña Gnuvtþ kic©RBmeRBógeTVPaKIdkw CBa¢nÚ
pøÚveKak BIqñaM2006 mk .
156> kic©RBmeRBógeTVPaKI nigRtIPaKI dwkCBa¢Ún CamYybNþaRbeTsCitxag rYmman ³
• kic©RBmeRBógeTVPaKI dwkCBa¢ÚnpøÚveKak km<úCa-Lav ³

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 81


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ kic©RBmeRBógBiFIsar nig GnusSrN³eyaKyl;Kña RtÚv)ancuHhtßelxa CamYyPaKILav .


¾ kUta rbs;rfynþdwkTMnij mancMnYn 40eRKÓg . eTaHCadUcenHkIþ k¾kareFVIRbtibtþikar xagdwk
TMnij minTan;)anGnuvtþenAeLIy .
¾ kic©RBmeRBógénPaBCaédKU dac;edayELkmYycMnYn sþIBIkardwkCBa¢ÚnGñkdMeNIr RtÚv)aneFVI

eLIgrvag smaKmb¤Rkúmh‘unkñúgRsúkénTIRkúgBIr EdlCaeKaledAkMNt; . kic©RBmeRBóg én


PaBCaédKUenHRtÚvmankarÉkPaBBIRksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢nÚ énRbeTsTaMgBIr pgEdr .
¾ rhUtdl;eBlbc©b ú ,nñ kic©RBmeRBógénPaBCaédKU cMnnY 02 RtÚv)anGnuvtþ enAelIKnøgpøvÚ ³
PñMeBj-)a:;k;es sÞwgERtg-)a:k;es nig esomrab-PñMeBj-)a:k;es .
• kic©RBmeRBógeTVPaKI dwkCBa¢nÚ pøvÚ eKak nigpøvÚ Twk rvag km<Cú a-evotNam ³
¾ kic©RBmeRBóg dwkCBa¢n Ú pøvÚ eKak RtÚv)ancuHhtßelxa kalBIéf¶TI01 Exmifuna qña1M 998 ehIy
BiFsI arénkicR© BmeRBóg enH RtÚv)ancuHhtßelxa enAéf¶ TI10 Extula qñaM2005 . kUtarbs;
rfynþdkw TMnij nigrfynþRkúgdwkGñkdMeNIrcMnYn 40 eRKÓg Edlqøgkat;RBMEdntamRckTVar
RBMEdn)avit RtÚv)anTTYlkarÉkPaBRBmeRBógKña edayPaKITaMgBIr . kic©RBmeRBógKñamYy
RtÚv)aneFVeI LIg edIm,IbegánI kUtarbs;rfynþqgø kat;RBMEdn BIcMnnY 40 eRKÓg dl; 150 eRKÓg
ehIy cMNucRtÜtBinti ütamRckTVarRBMEdn cMnYn 4kEnøg kñgú cMeNam 7kEnøg Edl)anÉkPaB
Kña RtÚv)aneFVBI Fi eI bIk[dMeNIrkar sRmab;kardwkCBa¢nÚ qøgkat;RBMEdn kñgú qña2M 009 .
¾ kic©RBmeRBógeTVPaKI dwkCBa¢ÚnpøÚvTwk rvagkm<úCa nigevotNam ³ kic©RBmeRBogeTVPaKI fμImYy

rvagkm<úCa nigevotNam sþIBIkardwkCBa¢ÚnpøÚvTwk RtÚv)ancuHhtßelxa kalBIéf¶TI 17 ExFñÚ


qñaM 2009 edIm,ICMnYs[kic©RBmeRBóg nigesckþIRBagBiFIsar qñaM1998 .
• kic©RBmeRBógRtIPaKI km<úCa Lav nigevotNam ³ RbeTsTaMgbI)anÉkPaBKña begáItRkúmkargar
mYy sRmab;erobcMkci R© BmeRBógRtIPaKI km<Cú a-Lav-evotNam sþBI I kardwkCBa¢nÚ qøgkat;RBMEdn
Edlnwg cab;epþImenAqñaM2010 .
157> RbB½n§lUbgðÚrTwknigceRmaHTwkkxVk; ³ RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún k¾TTYlxusRtÚvpgEdr kñúg
karsþareLIgvij sagsg; nigEfrkSa RbB½n§lUbgðÚrnigceRmaHTwkkxVk; . bc©úb,nñenH RbB½n§lUbgðÚrTwk
KWCabBaðacm,g enAraCFanIPñMeBj RkúgRBHsIhnu nigTIRkúgesomrab . kgVHxatFnFan KWCabBaða
RbQmcm,g sRmab; karbnþsþareLIgvijnigkarsagsg;nUvRbB½n§lUbgðÚrTwk nigsßanIyceRmaHTwkkxVk;
enATUTaMgRbeTs . enAkñúgb:unμanqñaMcugeRkayenH RbB½n§lUbgðÚrTwkenAraCFanIPñMeBj RtÚv)anelIkkm<s;
Eklm¥ cMENkÉenARkúgRBHsIhnuvji sßanIyceRmaHTwkkxVk; k¾RtÚv)ansagsg;bBa©bC; asßaBr ehIyEdr .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 82


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karsagsg;saß nIyceRmaHTwkkxVke; nATIRkúgesomrab RtÚv)anbBa©bk; gúñ CMhanTI1 ehIy RksYgsaFarNkar


nigdwkCBa¢Ún k¾manKeRmag BRgIkvisalPaBkargarRbB½nl§ bU gðrÚ TwknigceRmaHTwkkxVk; edayrYmbBa©lÚ TaMg
karbUmsm¥atsÞwgesomrab EfmeTot . CamYyKñaenHEdr EpnkarCaeRcIn sRmab;sagsg;sßanIyceRmaH
TwkkxVk; enAextþkMBt kMBugRtÚv)aneFVIkarsikSa .
158> RksYgsaFarNkar nigdwkCBa¢Ún kMBugCYbRbTHnwgbBaðaRbQm CaeRcIn kñúgenaH rYmman ³
• dMeNIrkarénkarBinitüemIleLIgvijnUvEpnkarTaMgLay sRmab;karsþar nigkarsagsg;nUv Gnu
vis½ymYycMnYnénvis½ydwkCBa¢Ún RtÚvkareBlevlayUrGEgVg.
• c,ab; bTb,BaØtþi niglixitbTdæanKtiyutþ EdlcaM)ac;sRmab;karedaHRsay)anRbkbedayRbsiT§PaB
nUvbBaðaTaMgLay EdlkMBugekItman enAminTan;manRKb;RKan; enAeLIy .
• pøÚv-s<anTaMgLay mankarxUcxat elOnCagsmtßPaBbc©úb,nñsRmab; karsþar karEklm¥ nig
kargarEfTaMCaRbcaM [)anTan;eBlevla .
• vis½yÉkCn minmankarcab;GarmμN_ kñúgkarcUlrYmEfTaMpøÚvfñl; .
• pøvÚ CatiTaMgLay kMBugEtbnþrgeRKaHy:agxøagM edaysarcracrN_énkardwkCBa¢nÚ elIsTm¶nk; N
M t; .
• bBaðakksÞHcracrN_ nigkarbMBulbriyakasTIRkúg RBmTaMg karRKb;RKgcracrN_ nigkarerobcMkar
dwkCBa¢ÚnsaFarN³kñúgRkúg )ankøayCabBaðaRbQm EdlRtÚvbnþykcitþTukdak;edaHRsay .
• smtßPaBm®nþInigsßab½n kñúgkarerobcMEpnkarpÁt;pÁg;B½sþúParnigkardwkCBa¢ÚnBhurUbPaB karrcna
bøg;visVkmμ nig karRKb;RKgTwkkxVk; enAmankRmitenAeLIy .
• fvikasRmab;karerobcMRbB½n§TwkkxVk; enAmankRmitenAeLIy ehIyEpñkÉkCnminmankarcab;
GarmμN_kñúgkarcUlrYmvinieyaKelIEpñkenH .
• karyl;dg w BIplb:HBal;GviCm¢ anEdlGacmandl; suxPaBnigGnam½yEdlbNþalmkBITkw kxVk;
enAmankRmitTabenAeLIy ehIykarbnþEklm¥ynþkarRKb;RKgTwkkxVk; KWCaRbkarcaM)ac;Edl
RtÚvykcitTþ ku dak;Gnuvtþ.
4>2 karRKb;RKgFnFanTwknigRbB½n§Farasa®sþ
159> RksYgFnFanTwknig]tuniym )aneFVI[manvDÆnPaBKYr[kt;smÁal; kñúgGMLúgeBl BIqñaM2006
-2008 enAkñúgEpñkénkarsþareLIgvij nigkarsagsg;ehdæarcnasm<½n§Farasa®sþ nigpþl;karkarBar
BIeRKaHmhnþrayFmμCati ¬eRKaHraMgs¶Üt nigeRKaHTwkCMnn;¦ EdlkøayCabBaðaminGacBüakr Camun)an
edaysarkarERbRbÜlGakasFatu . c,ab;sþIBIkarRKb;RKgFnFanTwk RtÚv)anGnum½t kalBIExmifuna
qñaM2007 .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 83
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

160> RksYgFnFanTwknig]tuniym )anGnuvtþKeRmagCaeRcIn enATUTaMgRbeTs . skmμPaBTaMgenH


rYmman ³
• CYsCul-sþareLIgvij EfTaM nig sagsg; RbB½n§Farasa®sþ cMnYn 141KeRmag Edlpþl;

Twkdl;kareRsacRsBelI épÞdIERsksikmμ cMnYn 267>224hikta ¬kñúgenaH dIERsvsSa cMnYn


191>202hikta nig dIERsR)aMg cMnYn 76>022hikta¦ . enAcugqñaM2008 smtßPaB
eRsacRsBépÞdIksikmμ rbs;RbB½n§Farasa®sþ )anekIneLIgdl; 827>373hikta esμInwg
31/6PaKry énépÞdIdaMduHTaMgGs; ¬2>615>741hikta¦ kñúgenaH lT§PaBeRsacRsBelI
épÞdIRsÚÚvvsSaman 582>085 hikta nig épÞdIRsÚvR)aMgman 245>288hikta .
• CIkGNþÚgxYg cMnYn 30GNþÚg edIm,IeRbIR)as;TwkeRkamdI sRmab;kareRsacRsBdMNaM .

• kat;bnßyPaBgayrgeRKaHedaysar eRKaHTwkCMnn; nig eRKaHraMgs¶Üt tamry³ ³

¾ karCYsCul-sþareLIgvijnUv TMnb;karBarTwkCMnn; cMnYn 7KeRmag EdlmanlT§PaBkarBar

épÞdIdaMduH )ancMnYn 130>799hikta . mkdl;qñaM2008 épÞdIEdl)ankarBarBITwkCMnn;


)anekIneLIgdl; 244/299hikta .
¾ karCYsCul-sþareLIgvijnUv TMnb;karBarTwkéRb cMnYn 6KeRmag EdlGackarBarépÞdIdaMduH

BITwkéRb )an cMnYn 14>328hikta . rhUtmkdl;qñaM2008 épÞdIsrub Edl)anTTYlkar


karBarBITwkéRb man 31>008hikta .
¾ dMeLIgsßanIybUmTwk cMnYn 12sßanIy nigCYsCulmYysßanIy EdlGacse®gÁaHRsÚv Edlrg

plb:HBal;BIPaBraMgs¶Üt )ancMnYn 305>225hikta ¬kñúgenaH 137>122hikta kñúgrdUv


R)aMg nig 168>103hikta kñúgrdUvvsSa.
• erobcMshKmn_ksikreRbIR)as;Twk )ancMnYn 350shKmn_ edaymankarcUlrYmBIksikrcMnYn

305>550RKÜsar . ®sþI)ancUlrYmy:agskmμ enAkñúgkardwknaMKN³kmμaFikar rbs;shKmn_


ksikreRbIR)as;TwkenH .
• eFVI[RbesIreLIgnUv EpñkClsa®sþ tamry³ ³

¾ karCYsCulnigkardMeLIg sßanIyClsa®sþ cMnYn 20sßanIy enAtambeNþay TenøemKgÁ

Tenøsab nig Tenø)asak; .


¾ kardMeLIgkþarvas;km<s;Twk )ancMnYn 39kEnøg enAtamcMNucRtÜtBinitü tambeNþayTenø

sMxan;² .
¾ kardMeLIgm:asIunkt;Rtakm<s;Twk edaysV½yRbvtþi cMnYn 13kEnøg enAtamcMNucRtÜtBinitü

tambeNþay TenønigsÞwg sMxan;² .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 84


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ kardMeLIg]bkrN_vas;FarTwk )ancMnYn 4kEnøg enA sÞwgesomrabextþesomrab sÞwgsEgá


extþ)at;dMbg sÞwgeBaF×sat;extþeBaF×sat; nig sÞwgsMbUrextþkMBg;qñaMg .
• BRgwgsmtßPaB kñúgkarpþl;B½t’manGMBI GakasFatu [)anTan;eBlevla tamry³ ³
¾ karCYsCulEklm¥sßanIyRtÜtBinitüsegátFatuGakas enAraCFanInigtambNþaextþ srub

)an cMnYn 8kEnøg .


¾ kardMeLIgsßanIyBinitüsegátFatuGakas fμI )ancMnYn 5kEnøg enAtambNþaextþ .

¾ kardMeLIgsßanIysRmab; vas;Tis-el,Ónxül;kg úñ ry³km<s;10-100Em:Rt nigsRmab;Bni ti ü


Gegát kemþAnigBnøWRBHGaTitü enAraCFanInigtambNþaextþ srub cMnYn 5kEnøg .
¾ kardMeLIgsßanIyTTYlB½t’man tamry³páayrNb MTSAT edIm,IBinitüemIlsßanPaBBBk

enAry³km<s;x<s; )ancMnYn 1kEnøg .


¾ kardMeLIgRbB½nT § rU KmnaKmn_ sRmab;TTYlnigbBa¢nÚ Tinñn½y]tuniym kñgú Rkbx½NCÐ ati nigkñgú
Rkbx½NÐ RbB½n§TUrKmnaKmn_saklelak (GTS) cMnYn1kEnøg .
• eFVIkarsikSaBI GagTenø-sÞwg enACMuvij bwgTenøsabnigsÞwgsMxan;² mYycMnYneTot dUcCa GagsÞwg
bribUrN_ GagsÞwgdUnRTI GagsÞwgmgÁlbUrI GagsÞwgsEgá GagsÞwgsVayeck GagsÞwgERBketñat
nig GagsÞwgRkaMgBénø edIm,IeFVIkar RKb;RKgGPirkSnigGPivDÆvis½yFnFanTwk [manRbsiT§PaB
nig cIrPaB RBmTaMg eFVkI arerobcM EpnkaremsþBI kI arRKb;RKgFnFanTwk enAkñgú RBHraCaNacRk
km<Cú a pgEdr .
161> eTaHbICamanvDÆnPaB dUc)anelIkeLIgenHk¾eday k¾enAmanbBaðaRbQmCaeRcIn EdlTamTar
[mankaredaHRsay dUcCa ³
• c,ab;sþIBIkarRKb;RKgFnFanTwk RtÚv)anGnum½tdak;[eRbIR)as;rYcehIy b:uEnþ GnuRkwtümYycMnYn

minTan;RtÚv)anerobcMenAeLIy ehIycaM)ac;RtÚvEtbegáIteLIg edIm,IkMNt;ynþkarnigsmtßkic©


sRmab;Gnuvtþc,ab;enH[manRbsiT§PaB CaBiess karRKb;RKgGagTenø GaCJabNÑTwk shKmn_
ksikreRbIR)as;Twk nigkarkarBarKuNPaBTwk .
• ynþkarsRmbsRmÜlGnþrRksYg minTan;dMeNIrkarl¥ EdlcaM)ac;RtÚvEtBRgwgnigCMruj .

• mUldæanTinñn½yB½t’man sþIBI ehdæarcnasm<½n§ EdlTak;Tgnwg karRKb;RKgTwk nig karEklm¥kar

kat;bnßyplb:HBal; edayTwkCMnn;nigeRKaHraMgs¶tÜ KWCaRbkarcaM)ac; EdlRtÚverobcMbegátI eLIg .


• karRKb;RKg ehdæarcnasm<½n§Farasa®sþ KWCaRbkarcaM)ac; EdlRtÚvBRgwg edIm,I ³

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 85


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ eRCIserIstMbn;GaTiPaBsRmab; karsþareLIgvijnigkarsagsg; ehdæarcnasm<½n§Farasa®sþ


EdlmanskþanuBlx<s; edIm,IbegáItcMNUlkñúgshKmn_CnbT .
¾ )aRs½yTak;TgCamYynwgRkúmRbwkSaXMu kñúgkarRKb;RKgehdæarcnasm<½n§Farasa®sþkñúgXMu .
¾ cat;vFi ankar edIm,IelIkkm<sk; arRKb;RKgFnFanTwk sMedArYmcMENkkñgú karbegánI CaGtibrma
nUvplitplksikmμ .
¾ begánI karcUlrYmrbs; ksikrnigshKmn_ksikr kñgú karedaHRsaybBaðanana EdlTak;Tgnwg
kareRbIR)as;nigkarEfTaM RbB½n§Farasa®sþ .
¾ kMNt;témøénFnFanhirBaØvtßú sRmab;EfTaMRbB½n§Farasa®sþ .
karpÁt;pÁg;Twks¥atenAtMbn;TIRbCMuCn
162> RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl manParkic©TTYlxusRtÚv elIkarpÁt;pÁg;Twks¥at . smtßPaB
pÁt;pÁg;Twks¥at )anekIneLIgKYr[kt;smÁal; enAkñúgTsvtSr_cugeRkayenH . bc©úb,nñenH tMbn;TIRbCMuCn
cMnYn 111 manlT§PaBTTYl)anTwks¥at BIRbB½n§pÁt;pÁg;Twks¥at . enAraCFanIPñMeBj plitkmμTwks¥at
)anekIneLIg BI 79>400>031m3 kñúgqñaM2007 dl; 85>531>649m3 kñúgqñaM2008 . kñúgqñaM 2009
RbCaCnenAraCFanIPñMeBj RbmaN 90PaKry manlT§PaBTTYl)anTwks¥ateRbIR)as;eBj 24em:ag .
RKÜsarcMnYn 17>590 kñúgenaHPaKeRcIn CaRKÜsarEdlman®sþICaemRKÜsar )anTTYlnUveKalneya)ay
]btßmÖelItémøsiT§iCavTwkeRbIR)as;tamsßanPaBCak;EsþgénkRmitCIvPaBrs;enA .
163> kñúgqñaM2008 RbmaN 51 PaKry énRbCaCnEdlrs;enA kñúgtMbn;TIRbCMuCnTUTaMgRbeTs )an
TTYlTwks¥ateRbIR)as; GaRs½yedayrdæakrTwk raCFanI-extþ-Rkúg )anbegáInsmtßPaBplitrbs;xøÜn BI
11>965>649 m3 kñúgqñaM2007 )anekIneLIgdl;eTA 13>754>769m3 kñúgqñaM2008 edIm,IpÁt;pÁg;
tamtRmÚvkarrbs;RbCaCn .
164> eTaHbICamankarrIkceRmInd¾KYr[kt;smÁal;k¾eday k¾bBaðaRbQmkñúgkarpÁt;pÁg;Twks¥at enAEt
bnþman elITidæPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• GRtaénRbCaCn EdlTTYl)anTwks¥ateRbIR)as; enAEtmankRmitTabenAeLIy .

• karTTYl)anTwks¥ateRbIR)as;rbs;RbCaCnRkIRk enAEtmankRmitenAeLIy .

• FnFanhirBaØvtßú sRmab;karGPivDÆvis½ypÁt;pÁg;Twks¥atbnþeTot enAEtmankRmit enAeLIy .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 86


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

4>3 karGPivDÆvis½yfamBlnigbNþajGKiÁsnI
165> vDÆnPaBKYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIg enAkñúgkarbegáItlT§PaBpÁt;pÁg;GKÁisnI nig
karBRgIkbNþajGKÁisnI . edIm,ItERmtRmg;TisedA énkarGPivDÆkñúgvis½yfamBl EpnkarGPivDÆn_
vis½yfamBl 2005-2024 RtÚv)anerobcMeLIg . Epnkarem GKÁisnIkmμCnbT EdlepþatelIkar
eRbIR)as;famBlkekIteLIgvij k¾RtÚv)anerobcMeLIgnigkMBugRtÚv)anGnuvtþ naeBlbc©úb,nñenH . smiT§-
plcm,g² mandUcxageRkam ³
• ExSbBa¢ÚnfamBlGKÁisnI kmøaMg 115 KILÚv:ul EdltP¢ab;BIRBMEdnéf mkpÁt;pÁg; enAkñúgextþ

bnÞaymanC½y esomrab nig )at;dMbg RtÚv)andMeLIgcb;sBVRKb; nigRtÚv)andak;[dMeNIrkar .


• sßanIymIRkÚvarIGKÁisnI GUrrmIs nigGUremøg Edlman GanuPaBsrub 370KILÚv:at; nig m:asIun

ePøIgbRmúg kmøaMg 300 KILÚv:at; RtÚv)andak;[dMeNIrkareBjeljenATIrYm extþmNÐlKIrI .


• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul BIRBMEdnkm<úCa-evotNam mkraCFanI

PñMeBj ¬110 KILÚEm:Rt¦ nigGnusßanIytaEkv enAedImqmasTI2 qñaM2009 .


• bEnßmExSbBa¢Ún 115 KILÚv:ul ¬23 KILÚEm:Rt¦ enAraCFanIPñMeBj nig begáItGnusßanIyPaKxag

lic raCFanIPñMeBj enAqñaM2009 .


• edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGKÁisnIPavUbnIykmμCnbT raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegáIt mUlniFi

GKÁsi nIPavUbnIykmμCnbT ¬mGC¦ edIm,ICrM ju [mansmFm’kgúñ karTTYlesvakmμGKÁisnI nig)an


elIkTwkcitEþ pñkÉkCn [cUlrYmvinei yaKkñgú karpÁtp; gÁ f; amBlGKÁsi nIenACnbT RbkbedaycIrPaB
CaBiess kñúgkareRbIR)as;bec©kviTüafμI nigfamBlkekIteLIgvij .
• edIm,IelIkkm<s;kic©shRbtibtþikarkñúgtMbn; enAkñúgRkbx½NÐmhaGnutMbn;TenøemKgÁ km<úCa )an

cUlrYmenAkñúgkarGnuvtþ EpnkarBaNiC¢kmμfamBlkñúgmhaGnutMbn;TenøemKgÁ ehIykñúgRkbx½NÐ


Gas‘an km<úCa)ancUlrYmenAkñúgkarGnuvtþEpnkar RbB½n§bBa¢ÚnfamBlGas‘an .
166> eTaHbICamanvDÆnPaBKYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIgk¾eday k¾vis½yfamBlenAEt
CYbRbTHnwgbBaðaRbQmcm,g² CaeRcIn ³
• karFana[manRbsiT§PaBnigcIrPaB enAkñúg plitkmμ karpÁt;pÁg;famBl nigkarEfTaMy:agRtwmRtÚv
nUvehdæarcnasm½<n§famBlGKÁisnI enATUTaMgRbeTs .
• karbBa©úHéføedImx<s;énkarplitfamBlGKÁisnI naeBlbc©úb,nñenH EdlminRtwmEtCYyCMrujdl;
karGPivDÆvis½yÉkCnb:ueNÑaHeT b:uEnþEfmTaMg GaceFVI[manfamBlGKÁisnI kñúgtémømYy Edl
RbCaCnRkIRkGaceRbIR)as;)an .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 87
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karTak;TajkarvinieyaK nigkarcUlrYm rbs;vis½yÉkCn edIm,IBRgIkehdæarcnasm<½n§famBl


GKÁisnIsMedAeqøIytbeTAnwg tRmÚvkarEdlkMBugekIneLIg CaBiess karpÁt;pÁg;eTAshKmn_
CnbT . enAkñúgqñaM2008 manRbmaNEt 10 PaKry énRKÜsarenAtMbn;CnbTb:ueNÑaH Edl)an
TTYlfamBlGKÁisnIsRmab;eRbIR)as; enAeBlEdlRbmaNCa 75 PaKry énRKÜsarenAtMbn;TI
RbCMuCn )anTTYlfamBlsRmab;eRbIR)as; .
167> FnFaneRbgkatnig]sμn½ km<Cú a KWCaRTBüsm,tþri mY rbs;RbCaCnkm<Cú aTaMgGs;Kañ . rhUtmkdl;
eBlbc©úb,nñenH km<úCa)anxYgGNþÚgEsVgrkeRbgkatcMnYn 28kEnøg EdlsßitenAkñúgEdnsmuRTkm<úCa
kñúgeKalbMNgEsVgrukrkskþanuBleRbgkat nig]sμ½n . enAkñúgqñaM2004 km<úCa)anrkeXIjeRbgkat
enAkñúg bøúkGa énEdnsmuRTkm<úCa . b:uEnþ karsikSabEnßmeTot caM)ac;RtÚveFVIeLIg edIm,IeFVIkarvaytémø[man
PaBR)akdniym eTAelIbrimaNeRbgkat EdlGacTajyk)anBIFnFaneRbgkatenAeRkamdI munnwg
QaneTAdl; kic©dMeNIrkarplitkmμnigGaCIvkmμ elIFnFaneRbgTaMgenaH . GaCJaFreRbgkatCatikm<úCa
KWCasßab½nrdæ EdlTTYlxusRtÚvelIkarRKb;RKgFnFaneRbgkat nig]sμ½nenAkm<úCa . raCrdæaPi)alkm<úCa
tamry³GaCJaFrenH )ancuHhtßelxaCamYy Rkúmh‘uneRbgkat mkBIRbeTsCaeRcIn edIm,IEsVgrukrk
eRbgkatnig]sμ½n enAkñúgbøúkEdnsmuRTcMnYn 6 nigkñúgbøúkEdneKakcMnYn 2 epSgeTot . karEsVgrukrk
eRbgkatenAkm<úCa kMBugbnþeTAmuxy:agskmμ tamkareRKagTukkñúgkic©RBmeRBógeRbgkat Edl)ancuH
htßelxarYcehIy . enAeBlEdlFnFaneRbgkatnig]sμ½n RtÚv)anrkeXIjfa manbrimaNRKb;RKan;
enaHkarGPivDÆehdæarcnasm½<n§ GacnwgRtÚveFVIeLIg munnwgQaneTA dMeNIrkarplitkmμ nigGaCIvkmμ eRbgkat.
Epnkarry³eBlEvgmYy EdlmanlkçN³TUlMTUlay nwgRtÚverobcMeLIgedayRbúgRby½tñ edIm,IFanafa
FnFaneRbgkatnig]sμ½n nigkarTajykplBIFnFanTaMgenH RtÚv)anRKb;RKgRbkbedayRbsiT§PaB
sMedAeFVI[ plRbeyaCn_Edl)anmkBIFnFanTaMgenH mankRmitx<s;smRsb sRmab;RbCaCatikm<úCa
TaMgmUl . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgTajyk[)anCaGtibrma nUvcMNlU EdlTTYl)anBI plitkmμeRbgkat
nig]sμ½n ehIy k¾nwgpþl;nUvGtßRbeyaCn_smehtuplpgEdr dl;vinieyaKin . kargarCaGaTiPaB rbs;
GaCJaFreRbgkatCatikm<úCa rYmman ³
• xitxMRbwgERbgrkcMNl U [)anCaGtibrmaCUndl; raCrdæaPi)alkm<Cú a . bnÞab;BI)ansikSaelICI eRmIs
CaeRcIn GaCJaFreRbgkatCatikm<Cú a nigRksYgesdækci ©ngi hirBaØvtßú )aneFVkI arBicarNay:agl¥ti l¥n;
eTAelIrbbsareBIBn§ nigkicR© BmeRBógeRbgkat EdlmantulüPaB nigyutiFþ m’ dl; vinieyaKin
RBmKñanwgkarrkSanUvplRbeyaCn_rbs;km<úCa .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 88
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• sikSaBIkarcUlrYmrbs; km<úCa enAkñúg karpþÜcepþImKMniténtmøaPaBkñúg]sSahkmμTajykpl


EdlCamUldæanmYysRmab;GPi)alkic©l¥enAkñúgkareRbIR)as;FnFanTaMgenH .
• begáItRkúmkargarbec©keTsGnþrRksYg sRmab;erobcMEpnkarskmμPaB nigtamdankarGnuvtþ
kargarekorKr nigRKb;RKgcMNUlBIeRbgkat ]sμ½n nigFnFanEr:déTeTot .
4>4 karGPivDÆbec©kviTüaB½t’mannigTUrKmnaKmn_
168> bec©kviTüaB½t’mannigTUrKmnaKmn_ rYmbBa©ÚlnUv TUrs½BÞ nigRbB½n§TUrKmnaKmn_epSg²eTot
RBmTaMgRbB½n§pSBVpSayB½t’man . edaymankarekIneLIgénkarRbkYtRbECg EdlPaKeRcIndwknaMeday
vis½yÉkCn km<úCa )ane)aHCMhaneTAmuxy:agelOn kñúgkareRbIR)as;TUrs½BÞcl½t . smiT§plsMxan;²
nigbBaðaRbQmmYycMnYn rYmmandUcxageRkam ³
• bnÞab;BIkarebIkTUlayvis½yTUrKmnaKmn_ kñúgExmkra qñaM2006 mk vinieyaKinÉkCnkan;Et

eRcIneLIg )ancUlrYmy:agskmμ kñúgkarGPivDÆvis½yenH . RksYgéRbsNIy_ nigTUrKmnaKmn_


)annigkMBugRKb;RKg KeRmagkargarFM²CaeRcIn EdlmanTwkR)ak;RbmaN 235/8landuløar
Gaemrik edIm,IBRgIkehdæarcnasm<½n§bNþajExSkabGubTik sMedABRgIkesvakmμTUrKmnaKmn_
enATUTaMgRbeTs .
• mkTl;éf¶TI31 ExFñÚ qñaM2008 cMnYnTUrs½BÞsrub EdlkMBugRtÚv)aneRbIR)as; )anekIneLIgdl;

4>143>417eRKÓg ¬EdlkñúgenaH TUrs½BÞcl½tmancMnYn 4>100>000eRKÓg nigTUrs½BÞGcl½t


mancMnYn 43>417 eRKÓg¦ . enAkñúgqñaM2005 TUrs½BÞGcl½t nigcl½t mancMnYn 882>020
eRKÓg . kMeNIny:agelOnéncMnYnTUrs½BÞeRbIR)as;enH )anekItmaneLIg CaBiess enAtMbn;
CnbT RsbeBlEdl GIuEm:lnigGuinFWENt RtÚv)aneRbIR)as;kan;EteRcInCagmun enATUTaMg24
raCFanI-extþ nigRkúg .
• cMnYnGñkcuHeQμaHeRbIR)as;GiunFWENt man 20>100nak; kñúgqñaM2008 ebIeRbóbeFobnwgcMnYn

enAkñúgqñaM2005 EdlmanEt 8>630nak; b:ueNÑaH .


• cMnYnTUrs½BÞGcl½tsaFarN³ )anekIneLIgBI 439eRKÓg kñúgqñaM2005 dl; 456eRKÓg kñúgqñaM

2008 .
• kareRbIR)as;bec©kviTüakMuBüÚT½r nigGiunFWENt k¾)anrIksayy:agelOn CamYynwgkarekIneLIg

y:agqab;rh½séncMeNHdwgCMnajkñúgvis½yenH enAkñúgcMeNamRsTab;yuvCn pgEdr .


• BIqñaM2006 rhUtmkdl;eBlbc©úb,nñenH esvakmμvis½yéRbsNIy_ RtÚv)aneFVI[RbesIreLIg

dUcCa ¬1¦ karkat;bnßyry³eBlEckbeBaØI ¬2¦ kardak;[dMeNIrkarnUvesvabeBaØIqab;rh½senA

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 89


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

raCFanI-extþ TaMgGs; ¬3¦ karBRgIkesvakmμéRbsNIy_eTAdl;tMbn;TIRbCMuCnsMxan;² ¬4¦


karbegáItRbB½n§RKb;RKg-tamdanRtÜtBinitübeBaØI edayeRbIR)as;RbB½n§ GayPIeGs (IPS) cMeBaH
beBaØIéRbsNIy_qab;rh½s éRbsNIyP½NÐ nigbeBaØIGnusidæ CaedIm .
• raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþGnuvtþRbB½n§B½tm’ anrdæ)alrbs;rdæaPi)al nigrdæaPi)al-eGLicRtÚnki .
• RksYgB½t’man )aneFVI[manvDÆnPaBKYr[kt;smÁal; kñúgkarelIkkm<s;nigBRgIkkarRKbdNþb;
RbsiT§PaB nigKuNPaB rbs;RbB½n§pSBVpSayB½t’man ¬viTüú TUrTsSn_ nigPñak;garsarB½t’man¦ .
enAeBlbc©úb,nñenH RbmaN 80PaKryénRbCaCnkm<úCa GacTTYl)annUvB½t’man karGb;rM
nigkarkmSanþ tamry³ RbB½n§pSBVpSayB½t’manEdlmanRsab; TaMgrbs;rdænigÉkCn Edltam
ry³enH GacCYyelIktemáIgGtþsBaØaNCati nigsamKÁIPaBCati .
• bBaðaRbQmcm,genAkñúgvis½yenH rYmman ³ ¬1¦ RbsiT§PaBénkarRKb;RKgvis½yTUrKmnaKmn_
enAmankRmit edaysar c,ab;sþIBITUrKmnaKmn_ BMuTan;)anGnum½tBIrdæsPaenAeLIy ¬2¦ esva
mat;RckTUrKmnaKmn_GnþrCatixusc,ab; enAEtbnþekItman eTaHbICa mankic©xti xMRbwgERbglubbM)at;
BI RksYgéRbsNIy_ngi TUrKmnaKmn_ k¾eday EdlCaehtunaM[manplb:HBal;dl;esvakmμmat;
RckGnþrCati nigcMNlU rdæ ¬3¦ kic©shkarrvagRksYgéRbsNIyn_ gi TUrKmnaKmn_ nigRbtibtþki r-
Pñak;garGPivDÆn_ enABMuTan;manPaBl¥RbesIrenAeLIy ¬4¦ témøeRbIR)as;esvaGiunFWENt enAEt
mantémøx<s;enAeLIy ¬5¦ esvaéRbsNIy_ rbs;Rkúmh‘unÉkCn manlkçN³RbkYtRbECg
xøaMgCagesvaéRbsNIy_rbs;rdæ ehIy smtßPaBFnFanmnusSkñúgvis½yéRbsNIy_ enAman
kRmitenAeLIy .
5> karGPivDÆvis½yÉkCnnigkargar
169> raCrdæaPi)alkm<úCa )anTTYlsÁal;nigÉkPaBelIcMNucmYyd¾sMxan;Edlfa EpñkÉkCnCakmøaMg
d¾sMxan; sRmab;karvinieyaKnigkMeNInkñúgRbeTs . tYnaTIrbs;raCrdæaPi)al KWCaGñkCMruj GñkelIk
Twkcitþ GñkCYybgálkçN³ GñkCYysRmbsRmÜl nigCaniyt½ kr . kRmitd¾FéM nkarvinieyaK KWCatRmÚvkar
caM)ac; kñúgBIr-bIqñaMxagmux edIm,IEfrkSa nigbegáInel,ÓnsnÞúHénkMeNInesdækic© EdlRtÚvEp¥kelImUldæan
eRcIn . EpñkÉkCnEdlmankMeNInd¾rwgmaM bMeBjbEnßmvinieyaKsaFarN³kñúgvis½ysgÁmkic© RsÚbyk
GñkcUlrYmkñúgkmøaMgBlkmμEdlecHEtekIneLIg nigbegáItCMnajepSg² CaeRcIn . mMuTaMg4 énctuekaN
enHKW ¬1¦ karBRgwgvis½yÉkCnnigkarTak;TajkarvinieyaK ¬rYmman vis½ykat;edrsemøókbMBak; nig
eTscrN_¦ ¬2¦ karbegáItkargarnigkarFanalkçxNÐkargarl¥RbesIr CUndl;kmμkrnignieyaCit ¬3¦
karelIksÞyÜ shRKasFuntUcnigmFüm nig ¬4¦ karerobcMRbB½ns§ vu tßPi aBsgÁm sRmab;m®nþbI Ku lÁ ki
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 90
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kmμkr . raCrdæaPi)alkm<úCa )ankat;bnßycMNaykñúgkareFVIFurkic© )anBRgIklT§PaBeRbIR)as;TIpSar


)ankat;bnßycMNaykñúgkardwkCBa¢ÚnkñúgRsúk ehIy)anelIkkm<s;suvtßiPaB tamry³karEklm¥ehdæa-
rcnasm<½n§CamUldæan EdlCMruj[manpgEdr nUvkarbBa©ÚlKñarvagesdækci ©TRI bCMCu nnigesdækci ©CnbT .
vDÆnPaBEdleFV[I ekItmaneLIgmkTl;eBlenH edIm,IQaneTAseRmc)anGaTiPaBTaMgenH )ancUlrYm
cMENky:agFMeFg cMeBaHkarGPivDÆfμ²I kñúgvis½yCaeRcInepSgeTot nigcMeBaHkarBRgwgsßanPaB esdækic©-
sgÁmkic© rbs;RbCaCnCnbT CaBiess GñkRkIRk .
5>1 karBRgwgvis½yÉkCn nig karTak;TajkarvinieyaK
170> karvinieyaKkñúgvis½yÉkCn )annigkMBug mankarekIneLIgy:agqab;rh½s EdlGacBinitüeXIj
enAkñúgsUcnakrm:aRkÚesdækic©nigrUbiyvtßú edaytamry³enH )anbegáInkareCOCak; nigPaBkk;ekþA kñúg
cMeNamGñkvinieyaKÉkCnCati nigGnþrCati nana kñúgesdækic©km<úCa . RbkarenH KWCa Psþútagd¾FMén
eCaKC½yrbs;eKalneya)ay EdlCYyCMruj[manlT§plviC©man nigEdlmanlkçN³eCOnelOnrbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa ¬karFana[mansnþiPaB sißrPaBeKalneya)ay c,ab;nigsNþab;Fñab; karRKb;RKg
edayc,ab; kMeNInm:aRkÚesdækic© nigeKalneya)ayrUbiyvtßú nigkarbegáItnUvbriyakasGMeNayplmYy
sRmab;karGPiDÆvis½yÉkCn . raCrdæaPi)alkm<úCa )anCMrujyuT§sa®sþkMeNIn EdlnaMmuxedaykar
naMecj nig EdlsRmab;KaMRTRbCaCnRkIRk edayepþatelI kareFVIBiBiFkmμ nigkarBRgIk[)anTUlMTUlay
nUvmUldæanesdækic© ehIy )anelIkTwkcitþ CYysRmÜl nigpþl;karKaMRTdl; karvinieyaKrbs;vis½yÉkCn
kñúgvis½yGaTiPaBmYycMnYn .
171> evTikaBiPakSa rvagEpñkÉkCn nigraCrdæaPi)alkm<úCa ehAfa evTikaraCrdæaPi)al-vis½yÉkCn
dwknaMeday semþcGKÁmhaesnabtIeteCa naykrdæm®nþIénRBHraCaNacRkkm<úCa EdlR)arB§eFVIeLIg Caerog
ral; 6Exmþg nigkargarrbs;KN³kmμaFikar BieRKaHeyabl; nigKN³kmμaFikarepSg²eTot )anpþl;nUv
yutaþ Fikary:agsMxan; sRmab;kci s© hRbtibtþki ard¾manGtßn½y nig karyl;dgw KñaeTAvijeTAmk rvag raC-
rdæaPi)alkm<úCa nigvis½yÉkCn . RkúmkargarmYyepSgeTot sRmab;eFVI[RbesIreLIgnUv TMnak;TMng
rvag nieyaCit nignieyaCk RtÚv)anerobcMeLIg . karRKb;RKgnigkareFVIGaCIvkmμFnFanEr: nig karBRgwg
nigkarelIkm<s;skmμPaBBaNiC¢kmμ RtÚv)anbBa©Úlkñúgvis½yGaTiPaBsRmab;BicarNapgEdr .
172> edIm,Ikat;bnßynUvr)aMg kñúgkarEsVgrkesckþIGnum½tnana BIbNþaRksYg nigPñak;garBak;B½n§epSg²
raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegátI nUvynþkarRckecj-cUlEtmYy EdlGnuBaØat[bNþaGñkvinei yaK GacTTYl

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 91


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

)ankarGnumt½ CakBa©b; kñgú karesñsI kuM arvinieyaK . KN³kmμkarvinei yaKkm<Cú aénRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<Cú a


CaGñkRKb;RKgelI karGnuvtþynþkar Rckecj-cUlEtmYy enH . kñúgsμartIkat;bnßyeBlevlasRmab;
karGnum½telIkaresñIsMukarvinieyaK nig bgálkçN³[kan;EtgayRsÜlEfmeTot dl;Gkñ vinei yaK raCrdæa-
Pi)alkm<Cú a )anseRmcpþls; iTCi§ nU GnuKN³kmμkar raCFanI-extþ BinitüseRmc elIKeRmagvinieyaKnana
EdlmanTunvinieyaK ticCag 2landuløarGaemrik .
173> KN³kmμkarvinieyaKkm<úCa énRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa )anbegáItnUvynþkar{karykcitþTukdak;
cMeBaHvinieyaKin} nig {RbB½n§tamdannigRtÜtBinitükarvinieyaK} edIm,IedaHRsaybBaðaRbQmnana rbs;
vinieyaKKin nig edIm,ItamdanBinitüvDÆnPaBénkarGnuvtþKeRmagvinieyaKnana EdlTTYl)ankarGnum½t
rYcehIy . raCrdæaPi)alkm<úCa ebþCJaFananUv tmøaPaB KNenyüPaB nig RbsiT§PaB kñúgkarpþl;nUv
esvakmμTaMgLay dl;vinieyaKin . TnÞwmenHEdr GaTiPaBcm,gmYy rbs;raCrdæaPi)al KW bnþeFVI[man
RbsiT§PaB nig eFI[V RbesIreLIg kñgú karpþle; svakmμdl;vinieyaKin tamry³ karBRgwgsmtßPaBbec©keTs
rbs;m®nþI CaBiess m®nþIfñak;mFüm enAfñak;Cati nig fñak;eRkamCati .
174> raCrdæaPi)al )ancuHhtßelxaeTVPaKI elIkic©RBmeRBógsþIBI karCMrujnigkarkarBar karvinieyaK
cMnYn 24 nig kMBugbnþkarcrcaCabnþbnÞab;eTot CamYybNþaRbeTsepSg² kñúgRkbx½NÐ Gas‘an eGbiuk
shrdæGaemrik GWr:ub nig tMbn;mCÄwmbUBa’ edIm,ICMrujkarGPivDÆvis½yÉkCn [)anTUlMTUlayCagmun nig
kic©RBmeRBóg cMnYn 17epSgeTot CamYy bNþaRbeTskñúgtMbn;mCÄwmbUBa’ GasIuxagekIt nigGWr:ub .
175> RksYgBaNiC¢kmμ kMBugbnþeFVIkargarelI kareFVI[manRbsiT§PaBnUvdMNak;kalsRmab;; karcuHbBa¢I
BaNiC¢kmμ karpþl;B½t’manTIpSar karerobcMshKmn_plitpl karGnuvtþkmμviFIeragcRkl¥RbesIr kar
sRmbsRmÜlnigCMrujBaNiC¢kmμ nig karBRgwgeLIgvijnUvc,ab;kmμsiT§ibBaØa TaMgLay . dUecñH edIm,I
sRmÜldl;karcuHbBa¢IBaNiC¢kmμ enAkñúgExkBaØa qñaM2007 RksYgBaNiC¢kmμ )anbegáItkariyal½ycuHbBa¢I
BaNiC¢kmμ enAtamsaxafñak;extþ dUcCa saxaextþ)at;dMbg CaedIm sRmab;sRmÜldl;kic©karBaNiC¢kmμ
dl; extþ)at;dMbg pÞal; extþeBaF×sat; extþéb:lin nig extþbnÞaymanC½y . TnÞwmenH RksYgBaNiC¢kmμ
enAmanEpnkarkñúgkarebIkkariyal½ycuHbBa¢IBaNiC¢kmμbEnßmeTot enAkñúgextþmYycMnYneTot dUcCa ³
• kñúgqñaM2010 kariyal½ycuHbBa¢IBaNiC¢kmμmYy nwgRtÚvbegáItkñúgsaxaextþRBHsIhnu sRmab;

sRmÜldl;kci k© arBaNiCk¢ mμ kñgú extþRBHsIhnu pÞal; extþtaEkv extþkBM t nig extþekaHkug .


• kñg ú qñadM EdlenHEdr kariyal½ycuHbBa¢BI aNiCk¢ mμmyY nwgRtÚvbegátI kñgú saxaextþRkecH sRmab;
sRmÜldl;kic©karBaNiC¢kmμ extþRkecH pÞal; extþsgwÞ ERtg extþmNÐlKIrI nig extþrtnKIrI .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 92


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• enAkñgú qñaM2012 kariyal½ycuHbBa¢BI aNiCk¢ mμmYy nwgRtÚvbegátI kñgú saxaextþesomrab sRmab;


sRmÜldl;kic©karBaNiC¢kmμdl; extþesomrab pÞal; nig ]tþrmanC½y .
• edayELk sRmab;qñaM2013 RksYgBaNiC¢kmμ nwgerobcMRbB½n§eGLicRtÚnik sRmab;pþl;kar
gayRsÜlkñúgkarcuHbBa¢IBaNiC¢kmμ .
176> rhUtmkdl;eBlbc©úb,nñ RksYgBaNiC¢kmμ )anpþl;B½t’manTIpSarBaNiC¢kmμ tamry³ RBwtþibRt
nigTUrTsSn_ Etb:ueNÑaH . dUecñH kñúgqñaM2008 edIm,ICMrujkarelIkkm<s;B½t’manTIpSarBaNiC¢kmμ RksYg
)anerobcM RbB½n§TMnak;TMngTIpSareGLicRtÚnik EdlnwgsgÇwmfa Gacpþl;nUvB½t’manelOn nigRbesIr
Cagmun . RKb;B½t’manEdlmankñúgRbB½n§TMnak;TMngTIpSareGLicRtÚnik GacTTYl)an tamry³ kareRbI
R)as;CamYynwgTUrs½BÞcl½t dUcCa B½t’manGMBtI émøksipl plitplmðbÚ Gahar GRtabþrÚ R)ak; nigtRmÚvkar
epSg²rbs;TIpSar.
177> RksYgBaNiC¢kmμ k¾)anpþl;CMnYypgEdr kñúgkarerobcMsmaKmGaCIvkmμ edIm,IelIkkm<s;
smtßPaBplitkmμ nigedIm,IeFVIsmahrNkmμplitplTMnij cUleTAkñúg TIpSarkñúgRsúk TIpSarplitpl
Biess nig TIpSarBiPBelak . Cak;Esþg rvagqñaM2007-2009 RksYg )anCYyerobcMsmaKmGaCIvkmμ
kñúgenaHrYmman smaKmGPivDÆn_eRmc smaKmGPivDÆn_sáretñat smaKmGPivDÆn_ksikmμtMbn;Bay½Bü
nigsmaKmGPivDÆn_RbhukGb;enAkMBg;XøaMg . bc©úb,nñenH RksYg kMBugCYyerobcM smaKmGaCIvkmμ
sVaycnÞI enA extþkMBg;cam nig extþkMBg;FM EfmeTotpg . dUecñH karerobcMsmaKmGaCIvkmμ GacCYy
ERbkøayBI kareFVIBaNiC¢kmμRKÜsar [eTACa kareFVIBaNiC¢kmμedaymanyuT§sa®sþsRmab;TIpSarEdlman
cIrPaB nigmansmtßPaBRbkYtRbECgx<s; kñúgTIpSarBiPBelak .
178> edIm,IsRmÜldl;karCMrujBaNiC¢kmμ RksYgBaNiC¢kmμ )anGnuvtþy:agskmμ nUvGnuRkwtüsþIBIkic©
sRmÜlBaNiC¢kmμ tamry³ karRKb;RKghaniP½y EdlRtÚv)anGnum½t kñúgExmIna qñaM2006 nigGnuvtþ
mUlniFIebIkRckTIpSarnaMecj EdlKaMRTeday FnaKarBiPBelak . edayELk RksYg )anerobcM {BiBN’
BaNiC¢kmμ} nig)anerobcMkci ©RbCMCu nM jY BaNiCk¢ mμ CaeRcInelIkeRcInsar CamYyédKUbreTs edIm,ICMruj[
GaCIvkmμkñúgRsúk dak;taMgbgðajnUvplitplrbs;xøÜn kñúgn½yrkdMeNaHRsaynUvkarraMgsÞHplitpl nig
sRmÜldl;lMhUrTMnij eTAkan;TIpSarbreTs .
179> edIm,IBRgwgvisy½ ÉkCn sRmab;karGPivDÆBaNiCk¢ mμnigesdækci © nig karCMrju skmμPaBBaNiC¢kmμ
kñgú Rsúk RksYgBaNiC¢kmμ )anerobcMbegáItsPaBaNiC¢kmμextþ )ancMnYn 11 cab;BIqñaM2006 dl; qñaM

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 93


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2007 EdlmanTItaMg enAkñúgextþ )at;dMbg esomrab eBaFisat; bnÞaymanC½y kNþal taEkv kMBt
RBHsIhnu ekaHkug kMBg;s<W nig kMBg;cam . enAqñaM2008 sPaBaNiC¢kmμkm<úCa mantYnaTI eFVICatMNag
[visy½ ÉkCnkm<Cú akñgú karcrcaGMBkI areFVBI aNiCk¢ mμ nigkarTak;TajkarvinieyaKpÞal;BbI reTsmkkm<Cú a .
edayELk sPaBaNiC¢kmμraCFanIPñMeBj Edl)anbegáIteLIgcab;taMgBIqñaM1995 mk kMBugmantYnaTId¾
sMxan; CYydl;karbNþúHbNþal nigkarCYyeRCamERCg dl; sPaBaNiCk¢ mμextþ epSg²eTot [dMeNIrkar
)anl¥RbesIr .
180> RksYgBaNiCk¢ mμ k¾)anxitxMpgEdr kñgú karBRgwgkarGnuvtþc,ab;kmμsiT§ibBaØa edIm,ITb;saá t; karplit
karnaMcUl nigkarEckcay plitplEkøgkøay . m®nþIkaMkugRtÚl )aneFVIkarRtÜtBinitüCaRbcaM tamRck
ecj-cUl edIm,ITb;sáat;[)anTan;eBlevla ral;cracrN_ Tij-lk; TMnijxUcKuNPaB EdlGaceFVI[
b:HBal;dl;suxPaBrbs;GñkeRbIR)as; .
181> edIm,IrkSakarRbkYtRbECgvis½ykat;edrsemøókbMBak; kñúgTIpSarGnþrCati RksYgBaNiC¢kmμ eday
mankic©shkarCamYy RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ )annigkMBugGnuvtþkmμviFI {eragcRkl¥
RbesIrCagmun} edIm,IFanalkçxNÐkargar[kan;Etl¥RbesIrCagmun Rsbtamsþg;darGnþrCati k¾dUcCa
pþl;karGb;rMbNþúHbNþalkmμkrnigshCIB GMBI c,ab;sþIBIkargar edaypSarP¢ab;nwglkçxNÐBaNiC¢kmμ
ehIy elIkTwkcitþ[mankarEkécñm:Ut edIm,ICMrujkarplitTMnijEkécñenARbeTskm<úCa .
182> edIm,ICMrujkareFVIsmahrNkmμkñúgtMbn; kñúgqñaM2008 KN³kmμkarRKb;RKgpSarKMrURBMEdn km<úCa-
evotNam )anerobcMGPivDÆn_bøg;em sagsg;pSartamRBMEdnkm<úCa-evotNam enAemmt; nig erobcM
cuHkic©RBmeRBógGnueRKaHBn§Ky elI karnaMecjplitplksiplrbs; km<úCa eTAelITIpSar evotNam .
183> RksYgBaNiC¢kmμ )ankt;smÁal;nUvbBaðaRbQmmYycMnYn elIkarnaMecjksiplrbs;km<úCa eTA
kan;TIpSarGnþrCati . bBaðaTaMgenaH mandUcCa ³
• TMnijPaKeRcInminGaceqøIytb)antamsþg;darrbs;GñkbBa¢aTij edayehtufa m:asIunEkécñ

CaBiess m:asIunkinGgárPaKeRcIn Cam:asIuncas;² minRtwmRtÚvtamlkçN³bec©keTs . na


eBlbc©úb,nñ manm:asIunEkécñGgártamsþg;darcMnYn 2 b:ueNÑaH EdlmansmtßPaBGacEkécñ
)anBI 12>000 etan eTA 15>000 etan kñúgmYyqñaM .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 94


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• éføedImrbs;TMnijx<<s; edaybNþalmkBI karcMNaypøÚvkarnigeRkApøÚvkarx<s; rYmman témø


énkardwkCBa¢Únx<s; EdlmkBItémøx<s;rbs;eRbgnigfamBl nigkarcMNayeRkApøÚvkarCa
eRcIndMNak; .
• plitpl nigTMnijPaKeRcIn minRsbtamsþg;dar Gnam½y nigPUtKam Edlpþl;CalkçxNÐ
dMbUg sRmab;karnaMTMnijBIRbeTskm<úCa eTAkan;bNþaRbeTsepSg² .
184> c,ab;BaNiC¢kmμ dUcEdlmanerobrab;xageRkam RtÚv)anbegáIteLIg nigkMBugRtÚv)anGnuvtþeday
RksYgBaNiC¢kmμ edIm,ITTYl)annUvTMnukcitþBIGñkvinieyaK nigshKmn_BaNiC¢kmμ ³
• c,ab;sþIBI viFanBaNiC¢kmμ nig bBa¢IBaNiC¢kmμ .

• c,ab;sþIBI karRKb;RKgKuNPaB suvtßiPaB elIplitplTMnij nigesva .

• c,ab;sþIBI m:akBaNiC¢nam nigGMeBIénkarRbkYtRbECgminesμaHRtg; .

• c,ab;sþIBI shRKasBaNiC¢kmμ .

• c,ab;sþIBI mCÄtþkarEpñkBaNiC¢kmμ .

• c,ab;sþIBI RbtibtþikarEdlmankic©Fana .

• c,ab; sþIBIkS½yFn .

185> karvinieyaKvis½yÉkCn EdlmanRbPBmkBIbreTsnigkñúgRsúk )ankøayeTACayand¾sMxan;


mYyénnirnþrPaBGRtax<s;énkMeNInesdækic© EdlseRmc)annacugTsvtSr_enH . vis½yesdækic© Edl
PaKeRcIn TTYl)anmkBIkarvinieyaKÉkCnTaMgGs;enH rYmman ³ vis½yeTscrN_ vis½ykat;edr
vis½ysMNg; nigkarrukrkeRbg ]sμ½n nigFnFanEr: naeBlb:unμanqñaMfμI²enH . mü:agvijeTot vibtþi
hirBaØvtßúsaklelak nigkarFøak;cuHénesdækic© Edl)ancab;epþImeLIg enAcugqñaM2007 )anbgá[man
plb:HBal;CaGviC¢many:agF¶n;F¶r minRtwmEtlMhUrénkarvinieyaKpÞal;BIbreTsb:ueNÑaHeT EfmTaMgkar
vinieyaKvis½yÉkCnkñúgRsúk pgEdr . raCrdæaPi)al kMBugGnuvtþ kBa©b;CMrujsareBIBn§mYy edIm,IKaMRT
dl;kMeNInesdækic©Bit k¾dUcCa karcat;viFankar edIm,ICYysRmalnUvplb:HBal;GviC¢man énvibtþiTaMg
LayenH mkelIRbCaCnRkIRk nig CngayrgeRKaH . raCrdæaPi)alkm<úCa bnþbegáIt nUvbriyakasmYy
EdlCYyCMrujnigelIkTwkcitþdl; karvinieyaKkñúgRsúknigkarvinieyaKbreTs enAkñúg RKb;vis½yGaTiPaB
edIm,IBRgIknigeFIVBiBiFkmμmUldæanesdækic© . karrMelceLIgnUvkargar nigbBaðaRbQmTaMgLay Edl)an
ekItmanenAkñgú vis½yGaTiPaBnanaEdl)anTak;TajkarvinieyaKkñgú RsúknigbreTskñgú eBlb:nu μanqñafM μI²enH
RtÚv)ansegçb dUcxageRkam .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 95
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

186> vis½yeTscrN_ ³ eTscrN_ KWCavisy½ GaTiPaBmYy kñgú cMeNamvis½yGaTiPaBTaMgLayrbs;


raCrdæaPi)alkm<Cú a Edl)anrYmcMENkkñúg karksagesdækci n© gi sgÁmkic© karbegátI »kaskargarnigR)ak;
cMNUl karelIkkm<s;CIvPaBrs;enA nigkarkat;bnßyPaBRkIRk rbs;RbCaBlrdæ CaBiess rYmcMENkkñgú kar
kat;bnßykarERbRbÜlGakasFatu nig karCMrujkarGPivDÆesdækic©ébtg . eTscrN_enAkm<úCa CaeTscrN_
{vb,Fm’ngi FmμCati : Edl)anrYmcMENky:agskmμ kñgú karGPivDÆ karEfrkSakarBar nig karGPirkS
sm,tþvi b,Fm’-Rbvtþsi a®sþ nig FnFanFmμCati k¾dUcCa kareRbIR)as;skþanuBlénFnFanTaMgenH Rbkb
edaynirnþrPaB. smiTp§ lsMxan;² mYycMnnY Edl)anKaMRTdl;karGPivDÆvisy½ eTscrN_ rYmman ³
• eKalneya)ayebIkcMheCIgemXrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa edIm,IbgálkçN³gayRsYl nigCMruj

elIkTwkciteþ PJóveTscr[eFVdI MeNIrtampøvÚ Gakas )anCYyCMrju [mankarEklm¥Gakasyandæan


[kan;EtmanPaBRbesIreLIg ehIy bc©úb,nñenH GakasyandæanextþRBHsIhnuRtÚv)andak;
[dMeNIrkarehaHehIr . kñgú qñaM2009 Rkúmh‘nu GakascrN_CatimyY RtÚv)anbegátI eLIg ehIy
)an cab;epþImdMeNIrkareCIgehaHehIrrbs;xøÜn rvagTIRkúgPñMeBj nig extþesomrab.
• karpþlT ; di aæ kar RtÚv)anbgá[manlkçN³gayRsYl enARKb;RckTVarGnþrCatiTaMgGs; . Tidæakar
RtÚv)anpþl;CUnePJóveTscr enAeBlmkdl; CaBiess TidæakareGLicRtÚnik k¾RtÚv)andak;[
eRbIR)as;pgEdr . enAkñúgRkbx½NÐ Gas‘an raCrdæaPi)alkm<úCa )ancuHkic©RBmeRBógCamYy
RbeTsswgðbUrI m:aeLsIu hVIlIBIn Lav nig RbeTsevotNam kñúgkarelIkElgTidæakarcMeBaH
RbCaBlrdækm<úCa nigRbCaBlrdæRbeTsTaMg5 enH. kñúgRkbx½NÐényuT§sa®sþshRbtibtþikar
esdækic© Gaey:y:avaDI-cavR)ay:a-emKgÁ kic©RBmeRBógmYy RtÚv)ancuHhtßelxa sRmab;kareRbIR)as;
Tidaæ kareTal sRmab;BlrdæénRbeTsTI3 EdleFVdI eM NIr mkRbeTskm<Cú a nig eTARbeTséf .
bBa¢rB½t’maneTscrN_ RtÚv)anerobcMbegáIteLIg enAraCFanInigextþcMnYn13 CaBiess extþ
EdlmanRckTVarRBMEdnGnþrCati edIm,Ipþl;B½t’manCUnePJóveTscr k¾dUcCa karpSBVpSayGMBI
eKaledAeTscrN_enAkm<úCa . RksYgeTscrN_ )ancuHhtßelxa elIGnusSrN³eyaKyl;Kña
sþIBIkic©shRbtibtþikareTscrN_ CamYy rdæKUev:t edIm,ITak;Taj ePJóveTscr nigGñkvinieyaK
rbs; rdæKUev:t .
• skmμPaBRbqaMgnwgeTscrN_pvÚø ePTkumar kMBugRtÚv)antamdanRtÜtBinitü ehIyviFankarCaeRcIn

kMBugRtÚv)anGnuvtþRbqaMgnwgCnelμIs eday KN³kmμaFikarsuvtßiPaBkumarkñúgvis½yeTscrN_


rbs; RksYgeTscrN_ edaymankic©shkarl¥CamYy RksYg-sßab½n GgÁkarCati nig GgÁkar
GnþrCatiBak;B½n§nana . bc©úb,nñenH smÖar³pSBVpSayGMBIeTscrN_CaeRcIn RtÚv)anplit dUcCa
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 96
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

vIedGUxøI² kmμviFIGb;rMtamviTüú rUbPaBbiTpSBVpSay bNÑpñt; pÞaMgrUbPaBtUc-FM sarB½t’man nig


TsSnavdþI kñúgeKalbMNg Gb;rMpSBVpSayelIkkm<s;karyl;dwgGMBIsuvtßiPaBkumarkñúgvis½y
eTscrN_ nig Fana[mansuvtßiPaBkumarkñúgvis½yeTscrN_.
• vis½yeTscrN_enAkm<Cú a Føab;mankMeNInx<se; lIsBI 20 PaKry enAcenøaHBI qña2M 000-2007
nig mankarekIneLIg 5/5 PaKry enAqñaM2008 .
187> eTaHCay:agNak¾eday k¾karGPivDÆvis½yeTscrN_ enAkm<úCa CYbbBaðaRbQmCaeRcIn dUcCa³
• kBa©b;TsSnkic©enAkm<úCa manéføx<s; .

• karRbkYtRbECgkñúgTIpSaresvaeTscrN_ enABuMTan;manRKb;RKan;enAeLIy ¬]> esvasñak;enA

meFüa)ayeFVIdMeNIr kareXasnapSBVpSayeTscrN_ CaedIm¦ .


• KuNPaBrbs; rmNIydæan sm,Ta nigesvakmμeTscrN_ mYycMnYn BMuTan;manlkçN³sþg;dar

smRsbtamtRmÚvkar enAeLIy EdlTamTar[mankarEklm¥.


• karGPivDÆeTscrN_ RtÚv)anepþatkarykcitþTukdak; EtenAtMbn;TIRbCMuCn EdlCaehtueFV[ I
RbCaCnRkIRk Edlrs;enAtMbn;dac;Rsyal BuM)anTTYlplRbeyaCn_ BIkarGPivDÆenH.
• ehdæarcnasm<½n§rUbvnþ ¬CaBiess pøÚvfñl; karpÁt;pÁg; GKÁIsnInigTwks¥at nig RbB½n§RKb;RKgkak

sMNl;rwgnigrav¦ EdlcaM)ac;sRmab;karGPivDÆvis½yeTscrN_ BMuTan;manlkçN³smRsb


enAeLIy EdlTamTar[mankarEklm¥ bEnßmeTot.
• cMNUlEdlTTYl)anBIvis½yeTscrN_ BuM)anrYmcMENk[)anxøaMgkøa kñúgkarCMruj[plitkmμnig

kareRbIR)as;plitplkñúgRsuk edayehtufa cMNUlmYyPaKFM RtÚv)ancMNaysRmab;karnaMcUl


nUvTMnijnigesvakmμBIbreTs .
• karGnuvtþKeRmagGPivDÆvis½yeTscrN_ rbs;Rkúmh‘unvinieyaKÉkCnmYycMnYn EdlTTYl)an

karGnuBaØatBIraCrdæaPi)alkm<úCa rYcehIy manPaByWty:av ehIy KeRmagmYycMnYneTot Kμan


skmμPaB .
• kliyuKhirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©skl vibtþineya)ayenARbeTséf nig karrIkraldalén

CMgWRKúnpþasayfμI )anCH\T§iBlGviC¢man mkelIvis½yeTscrN_ enAkm<úCa .


• KuNPaBFnFanmnusSEdlbeRmIkargar enAkñúgvis½yeTscrN_ TaMgEpñkÉkCn nigEpñksaFarN³

enAmankRmitTab enAeLIy .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 97


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

188> karGPirkS nigkarCMrujelIkkm<s; nUvmt’kvb,Fm’ Exμr d¾rugerOg nigTMenomTmøab;RbéBNI


KWCaGaTiPaBx<s;mYyrbs; raCrdæaPi)al . R)asaTburaN sarmnÞIr nigsñaédd¾biunRbsb;epSg²eTot rYm
man karbgðajnUvr)aMRbéBNIExμr ceRmóg nigKMnrU )anrYmcMENknigKaMRTdl;karGPivDÆvisy½ eTscrN_ .
RksYgvb,Fm’nigviciRtsil,³ )ancUlrYmcMENky:agskmμ kñúgkarFana[)annUv karkarBartMbn;mt’k
vb,Fm’ nig karCMruj nUvRKb;skmμPaB EdlRKbdNþb;elITidæPaBxus²Kñaén viciRtsil,³ .
189> vis½ykat;edr ³ CaktþasMxan;mYy EdlrYmcMENkkñúgkMeNInesdækic©nigPaBmankargareFIV kMBug
bgðajCasBaØaénkar)at;bg;PaBRbkYtRbECgrbs;xøÚn edaysarEt R)ak;QñÜlkmμkrmankRmitx<s; ¬RtÚv
)aneFVI[manbBaðakan;EtF¶n;F¶r edaysarvibtþiGtiprNakñúgeBlknøgmkfμI²enH¦ eFobCamYynwg R)ak;
QñÜlkmμkr kñúgbNþaRbeTsEdlplit plitpldUcKña ehIy éfødwkCBa¢Únx<s; nig karekIneLIgénPaB
RbkYtRbECg enAxN³eBlEdltRmÚvkarkñúgTIpSarBiPBelak kMBugFøak;cuH . mü:ageTot enAmanktþa
CaeRcIn Edlman\TiB§ leTAelIkeM NInCabnþeTotkñgú vis½yenH Ca]TahrN_ ³ PaBmankRmit kñgú karcUlrYm
énvis½ydéTeTot eTAkñgú karERbRbÜlGnuRkmtémøénvisy½ kat;edr nig karekIneLIgén cMnYnshCIBkmμkr
kñúgeragcRk edaysarPaBminc,as;las;enAkñúgc,ab;sþIBIkargar . edIm,Ibn§Úrbnßydl;vis½yenH raCrdæa-
Pi)alkm<úCa )anpþl;karelIkElgBn§ nig)ancab;epþImpþl; R)ak;]btßmÖFnbEnßmBIelIR)ak;Exrbs;kmμkr
cMnYn 6duløarGaemrik kñúgmYyEx cab;BIcugExemsa qñaM2008 mk .
190> vis½ysMNg; ³ EdlCaktþasMxan;mYyepSgeTotEdlCYyCMrujdl;kMeNInesdækic© k¾RtÚv)anTTYl
rgnUvplb:HBal;CaGviC¢man edaysar vibtþihirBaØvtßúBiPBelak k¾dUcCa karERbRbÜlxøaMgéntémøsmÖar
sMNg;naMcUlEdr dUcCa sIum:g;t_ nigEdk CaedIm . edIm,ITb;Tl;nwgbBaðaRbQm nig\T§iBlénvibtþiTaMgenH
k¾dUcCa edIm,ITak;TajkarvinieyaK elITIpSarsMNg; raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugCMrujerobcMesckþI
RBagc,ab;fμI rYmman c,ab;sþIBIkarpþl;siT§ikmμsiT§ielIcMENkÉkCnénGKarshkmμsiT§idl;CnbreTs
c,ab;sþIBIkarerobcMEdndInKrUbnIykmμnigsMNg; nig BRgwgkarerobcMRckecjcUlEtmYy elIkargarpþl;
esvasMukarGnuBaØatsagsg; .
191> karrukrk eRbg ]sμ½n nig Er: ³ enAkñúgb:unμanqñaMfμI²enH karrukrkeRbgkat ]sμ½nFmμCati nig Er:
)anTak;TajcMNab;GarmμN_GñkvinieyaKbreTsCaeRcIn . bc©úb,nñ kargarrukrkeRbgnig]sμ½nbRmúg man
dMeNIrkarvivtþ)any:agl¥ ehIykargarenHk¾RtÚv)anrMBwgTukfa nwgQaneTAdl;dMNak;kalénkarplit
mYy EdlnwgbegáItCacMNUlfμIsRmab;rdæ naeBlGnaKt . karEsVgrukrkEr: Edk mas buksIut FüÚgfμ
t,Úgfμmantémø .l. EdlnwgGackøayCaskþanuBlEr:d¾sMxan;mYysRmab;GPivDÆn_RbeTsCati kMBugEt
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 98
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

dMeNIrkar enAtamtMbn;sm,TanEr:nana enAtambNþaextþEdlsßti enAkñgú PaK]tþrnigPaK|san . TnÞmw


nwgenH kareFIVGaCIvkmμEr:fμkMe)ar sRmab;eRbIR)as;CavtßúFatuedIm kñúgkarplitsIum:g;t_enAkm<úCa kMBugEt
dMeNIrkar nig )ancUlrYmy:agskmμ kñgú karkat;bnßykarnaMclU plitplsImu g: t; B_ eI RkARbeTs . bTb,BaØtiþ
nignItiviFInana RtÚverobcMeLIgedayRbúgRby½tñ edIm,IFana[man cIrPaBbrisßan karEkécñenAkñúgRsúkEdl
begáIteLIgnUvtémøbEnßm nig karbegáInCaGtibrmanUvcMNUlrdæ .
192> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujy:agskmμelIkarvinieyaKvis½yÉkCn sRmab;karBRgIk nigkar
eFIVBiBiFkmμénkmμnþsal nigplitkmμ]sSahkmμ edIm,ITajykRbeyaCn_BIFnFanFmμCatikñúgRbeTs .
]sSahkmμEdlEp¥kelIFnFanFmμCatiCamUldæan CaBiess ]sSahkmμEdleRbIR)as;vtßúFatuedImBIEr:
Gelah³ RtÚv)anBRgIknigGPivDÆ edIm,IplitnUvmuxTMnij]sSahkmμfμI² ehIy ]sSahkmμEdlman
RbPBFnFanBIksikmμ KWCa]sSahkmμEdlmanskþanuPaBx<sk; gúñ karGPivDÆ edayCMnYs[vis½y]sSahkmμ
epSgeTotEdlgayTTYlrgplb:HBal; .
5>2 karbegáItkargar nig karFanalkçxNÐkargarl¥RbesIr CUnkmμkrnignieyaCit
193> karbegáItkargar nig karFanaEklm¥lkçxNÐkargar KWCaeKaledAbnþry³eBlEvgrbs; raCrdæa-
Pi)alkm<Cú a kñgú kareFV[I RbesIreLIgnUvCIvPaBrs;enArbs;RbCaCn karkat;bnßyPaBRkIRk nig karBenøÓn
kMeNInesdækic© . eTaHCadUcenHkþI karbegáIt»kaskargarfμI k¾GaRs½yelIkRmiténkarvinieyaKrbs;Epñk
ÉkCn kñúgvis½y pøÚvkar nig eRkApøÚvkar enAtMbn;TIRbCuMCn nig tMbn;CnbT pgEdr . karFana[GñkcUl
beRmIkargarfμI manCMnajsmRsbeTAnwgtRmÚvkarrbs;kargarfμI KWCabBaðaRbQmmYy EdlTamTar[
mankic©xitxMRbwgERbgCaeRcInEfmeTot EdlepþatelIkarBRgIk karGb;rMbNþúHbNþalbec©keTs nig
viC¢aCIv³ . kareFVI[seRmc)an nUvkarbegáItkargar[)aneRcInCagmunEfmeTot nig kareFVI[RbesIeLIg nUv
plitPaBnigBiBiFkmμkñúgvis½yksikmμ KW GaRs½yeTAnwg BlkmμCMnaj nig mIRkÚ\NTan EdlGacRtÚv
)anbegáIt[maneLIg tamry³ karGb;rMbNþúHbNþal viC¢aCIv³ bec©keTs nig karGPivDÆmIRkÚhirBaØvtßú .
194> RksYgkargar nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ )anpþl;esvakmμrkkargar[eFVI edIm,ICYydl;GñkEsVgrk
kargareFVI enAkñúgvis½yÉkCn TaMgkñúgnigeRkARbeTs .
195> kñúgqñaM2007-2008 RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ k¾)anpþl;kmμviFIbNþúHbNþalbec©keTs
nigviC¢aCIv³ tamry³ RKwHsßanbNþúHbNþalkRmit bzm mFüm nig ]tþm cMnYn 254 ¬RKwHsßaneRkam
»vaTRksYg cMnYn 58¦ dl;sisS-nisSitcMnYnRbmaN 113>648 nak; ¬RsIcMnYn 53>903 nak;¦ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 99


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edayELkenAcugqñaM2008 RksYg )aneRbIR)as; mUlniFBi ei ssrbs;semþceteCanaykrdæm®nþI Edlman


fvikasrubcMnYn 31/20 Ban;lanerol edIm,IebIkvKÁbNþúHbNþalCMnajviC¢aCIv³ry³eBlxøI CUndl; kmμkr
kmμkarinI nig yuvCn yuvnarI Edl)at;bg;nigKμankargareFVI srubcMnYn 40>140nak; ¬RsIcMnYn 22>586
nak;¦ enA raCFanI nig 23extþ elImuxCMnajsMxan;²BIr KW ¬1¦ CMnajEpñkksikmμ nig ¬2¦ CMnajEpñk
]sSahkmμ bec©keTssib,kmμ nig bec©keTsesvakmμ . TnÞwmenH RksYg k¾)anhVwkhVWnkUnCagnigkmμkr
cMnYn 4>501 nak; ¬RsI 4>082 nak;¦ enAtamshRKas cMnYn 69 ehIy )anbegáIt Pñak;garCatimxu rbr
edIm,ICyY dl;sikaç kamrkkargareFVI bnÞab;BIbBa©bk; arbNþHú bNþalbec©keTsnigviCa¢ CIv³ EdlCas<antP¢ab;
eTArkTIpSarkargar nig Cas<anP¢ab;rvag kmøaMgBlkmμnigRKwHsßanbNþúHbNþal .
196> edIm,IFanalkçxNÐkargar[)anRbesIreLIg RksYg)anbnþepþatkarykcitþTukdak;elI karBRgwg
karGnuvtþc,ab;sIþBkI argar nigbTdæanKtiytu þnana EdlBak;Bn½ n§ gw kargar karGb;rMpSBVpSay kareFVI GFikar
kic©kargar GFikarkic©elIsuxPaBnigsuvtßiPaBkargar GFikarkic©kargarkumar nig karRKb;RKgCnbreTs
enAtamshRKasRKwHsßan . kargarenH)anCYysRmÜledaHRsayvivaTkargar nig karBaresrIPaBsmaKm
GgÁkarviC¢aCIv³ RsbtambTb,BaØtéþi nc,ab;sBIþ kI argar nigbTdæanGnþrCati sþIBIkargar. bc©úb,nñ RksYg)an
nigkMBugerobcM esckþIRBagc,ab;sþIBIshCIB tamynþkarRtIPaKI EdlrYmman tMNagmkBIraCrdæa-
Pi)alkm<úCa tMNagmkBIGgÁkarkmμkrnieyaCit nigtMNagGgÁkarnieyaCk . enAkñúgqñaM2008 cMnYn
vivaTkargarnigGMeBIhigSa EdlBak;B½n§nwglkçxNÐkargar mankarfycuHeRcIn . enAkñúgqñaM2008 vivaT
kargarcMnYn 90 krNI kñgú cMeNam 174 krNI enAkñgú shRKasRKwHsßancMnYn 171 RtÚv)anedaHRsay .
197> RksYgkargarnigbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ )anGnuvtþ karcuHeFVGI Fikarkic©cMnYn 3>133 elIk kñgú enaH
)andak;kRmitdl;shRKasRKwHsßanelμsI c,ab; cMnYn 927 nig)anpakBiny½ shRKasRKwHsßan cMnYn 12 .
CamYyenHEdr RksYgk¾)aneFVIGFikarkic©elI suxPaBnigsuvtßiPaBkargar )ancMnYn 1>338 elIk enAkñúg
586 shRKasRKwHsßan pgEdr . RksYg)andkhUtkumarcMnYn 8>221 nak; Edl)ancUlbeRmIkargar
RbePTeRKaHfñak; nig)anbgáarTb;sáat;kumarcMnYn 10>095 nak; BIkargarRbePTeRKaHfñak;TaMgenH.
198> TnÞmw nwgsmiTp§ lFM²xagelIenH eyIgenAmanbBaðaRbQmCaeRcIn EdlRtÚvedaHRsay tamry³
kic©xti xMRbwgERbgrYmKña edIm,ITak;Taj[mankarvinieyaKfμ²I BIEpñkÉkCn . bBaðaRbQmTaMgenaH rYmman ³
• vibtþihirBaØvtßúnigesdækic©BiPBelak )annigkMBugeFVI[b:HBal;mkelIvis½ykat;edr eTscrN_

nigsMNg; RBmTaMg vis½yepSg²eTot EdleFVI[kmμkr kmμkarinI)at;bg;kargar .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 100


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• kMeNIneRcInhYsehtu énGgÁkarviCa¢ CIv³rbs;kmμkrnieyaCit )anbgá»kas[CnmYycMnYn eRbI


R)as;GgÁkarTaMgenH edIm,ITajykplRbeyaCn_sRmab;pÞal;xøÜn ehIy )aneFVI[b:HBal;dl;
sißrPaBTMnak;TMngviC¢aCIv³ .
• RbB½n§B½t’manTIpSarkargarenAmankRmit EdlTamTar[mankarBRgIk .
• kmμviFIGb;rMbNþúHbNþal bec©keTsnigviC¢aCIv³ minTan;eqøIytbeTAnwgtRmÚvkar TIpSarkargar
enAeLIy .
• karRKb;RKgTinñn½ykmμkr nieyaCit TaMgenAkñúgRbeTsnigeRkARbeTs BuMTan;smRsbtam
sßanPaBesdækic©bc©úb,nñ .
• shRKasRKwHsßanmYycMnYntUc enAmankaryWty:avkñúgkarmkbg; viPaKTancUlebLaCatirbb
snþsi xu sgÁm edaysarvibtþihirBaØvtßúenAelIBiPBelak nigmYycMnYneTotedaysar kargarenH
CakargarfμI EdlCaehtueFVI[karGnuvtþ rbbsnþisuxsgÁm enAminTan;manlkçN³eBjelj
nigTUlMTUlayenATUTaMgRbeTsenAeLIy .
5>3 karelIksÞÜyshRKasFuntUcnigmFüm
199> karGPivDÆd¾Evgq¶aykñúgvis½yenH )anpþl;nUvGtßRbeyaCn_dl;shKmn_CnbTTaMgLay kñúg
dMeNIrkarEkécñ RBmTaMgkarbegáItkargar ehIyk¾)anbegáItnUvTMnak;TMngd¾l¥RbesIr CamYynwg vis½y
BaNiC¢kmμ k¾dUcCa CamYyshRKasxñatFMdéTeTot . kargarEdl)aneRKagTuk sRmab;eBlxagmux nwg
epþatelI TidæPaBd¾sMxan;bI dUcCa ³ ¬1¦ Rkbx½NÐc,ab; nigkarEksRmÜl[RbesIreLIg eBalKW karkMNt;
nItiviFIén GFikarkic©nigkarbgðajPsþútag plitplsRmab;karnaMcUlnignaMecj edayKμankarbgðajnUv
sßanPaBén KuNPaBCasarvnþ . karerobcMnigGnum½tGnuRkwtüsþIBI karsRmbsRmÜlFurkic© tamry³
karRKb;RKghaniP½y nigkarebIkTUlayénkar cuHbBa¢IBaNiC¢kmμtamGuinETrENtb¤RbB½n§B½t’manviTüa
¬2¦ karpþl;hirBaØb,Tan karbegáItRkúmh‘uneFVIPtisnüa karcMNat;fñak;Rkúmhu‘nedayBinÞúpþl;kitþiys
nigkarBRgwgGPi)alkic©ngi r)aykarN_hri BaØvtßú ¬3¦ skmμPaBKaMRTsRmab;shRKasFuntUcnigmFüm
TaMgGs; eBalKW karbegáItesvakmμGPivDÆn_BaNiC¢kmμfμImYy karbgáarRKb;rUbPaBén kareKcBn§lYclak;
TMnijnaMcUl karTMnku bRmúg edaykareFV]I btßmFÖ n sRmab;shRKasFuntUcnigmFümTaMgGs; kñúgkarnaMecj
nig karbBa©ÚlshRKasFuntUcnigmFümeTAkñúgExSRcvak;témøsklmYy . karTTYlykmkGnuvtþ nig
karBenøÓn :clnaPUmimYy plitplmYy : KWCaviFankarmYyEdlRtÚvykcitþTukdak; .
200> RksYgBaNiCk¢ mμ )anykcitTþ ku dak;GnuvtþkMENTRmg;nItiviFInanaén karcuHbBa¢BI aNiCk¢ mμ sRmab;
shRKasFuntUcnigmFüm TaMgGs; . evlakMNt;EdlTamTarsRmab; karcuHbBa¢BI aNiCk¢ mμ RtÚv)ankat;
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 101
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

bnßy BI 2-3s)aþh_ eTA 1s)aþhv_ ji . dMeNIrkarbMeBjÉksarkñgú karcuHbBa¢sI hRKasFuntUcnigmFüm


mYy RtÚv)ankat;bnßy . kartRmÚv[manr)aykarN_sBIþ kI arpþnaÞ eTasbTelμsI ]Rkidæ nigdMeNaHRsay
bBa¢ak;karyl;RBm mincaM)ac;eRbIeBlevlayUr . tRmÚvkarTunTaMgGs;kgúñ TRmgénbeBaØIFnaKar sRmab;
karcuHbBa¢IBaNiC¢kmμ RtÚv)ankat;bnßyBI 20 lanerol eTA 4 lanerol . éførdæ)alsRmab;karcuHbBa¢I
RtÚv)ankat;bnßyeTAdl; 177 duløarGaemrik . bnÞab;BIkMENTRmg;kñúgqñaM2005 cMnYnRkúmh‘un EdlRtÚv
)ancuHbBa¢I )anekIneLIgerogral;qñaM ehIy kñúgqñaM2008 )anekIneLIgBIrdgénqñaM2005 .
5>4 karerobcMRbB½n§suvtßiPaBsgÁm
201> RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ manParkic© erobcMdMeNIrkarkargar nig RKb;RKgRbB½n§
snþisuxsgÁm sRmab;CnTaMgLayNaEdlsßiteRkambTb,BaØtþiénc,ab;sþIBIkargar . knøgmk RksYg
)andak;[dMeNIrkar karFanar:ab;rghaniP½ykargar EdlkMBugFanar:ab;rgkmμkrnieyaCit RbmaN 40
muWnnak; EdleFVIkargarenAtamshRKasRKwHsßan RKb;RbePT ehIynwgbnþBRgIkvisalPaBrbbenH
[)anTUTaMgRbeTs . karGnuvtþRbB½n§snþisuxsgÁm sRmab;kmμkrnieyaCit kñúgEpñkÉkCn KWCarbt;fμI
énRbvtþisa®sþsnþisuxsgÁmenAkm<úCa Edlbgðaj[eXIjkan;Etc,as; BIkarykcitþTukdak;rbs; raCrdæa-
Pi)alkm<úCa mkelIkmμkr nieyaCit kñúgEpñkÉkCn .
202> RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta mantYnaTIGPivDÆn_ nigerobcMRKb;RKgrbb
snþisuxsgÁm nigebLaCatisnþisuxsgÁm EdlRtÚvbegáIteLIg nigdak;[dMeNIrkarnaeBlxagmux sRmab;
m®nþrI aCkarsIvu li . dUecñH enAeBlEdlRbB½ns§ nþsi xu sgÁmTaMgBIrenH RtÚv)anGnuvtþeBjelj enaHRbB½n§enH
nwgpþl;mknUvGtßRbeyaCn_CaeRcIndl; m®nþIcUlnivtþn_ m®nþI)at;bg;sm,TaviC¢aCIv³ m®nþIsRmakmatuPaB
m®nþIeRKaHfñak;edaykargar m®nþImrN³ nig GñkenAkñúgbnÞúk . R)ak;esaFnnivtþn_rbs;m®nþIcUlnivtþn_ nig
R)ak;esaFn)at;bg;sm,TaviC¢aCIv³ RtÚv)anEksRmÜl CabnþbnÞab; edIm,IeqøIytbeTAnwg karrIkceRmInén
esdækci C© ati . TnÞmw enH smaKmmnusScas;Cra RtÚv)anbegátI eLIg edIm,I[Cncas;Cra GacCYysRmal
TukçlM)akKña eTAvijeTAmk .
203> RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta k¾mantYnaTIpgEdr edIm,IFanadl;suxumalPaB
rbs;CnBikar nig GtItyuTC§ n EdlrYmman RKÜsar CnBlI CnBikar nivtþCn Cn)at;bg;smtßPaBkargar
nigm®nþImrN³ . RKÜsarEdlTTYl)anrbbeKalneya)ayeTogTat; BI raCrdæaPi)al mancMnYnsrub
87>875 RKÜsar . rbb]btßmsÖ Rmab;GtItyuTC§ n RtÚv)anEksRmÜlCabnþbnÞab; RsbtamkardMeLIg
ebovtSr_rbs;m®nþrI aCkar nig kgkmøagM Rbdab;GavuF . smaKmGtItyuT§Cnkm<úCa RtÚv)anbegáIteLIg

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 102


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edIm,ICYyelIksÞÜyplRbeyaCn_GtItyuT§CnnigRKÜsarrbs;BYkKat; karBarsiT§i elIkkm<s;kRmitCIvPaB


rs;enA nig begáItsμartIsamKÁCI yY KñaeTAvijeTAmk . kMENTRmg;vsi y½ GtItyuTC§ n )anCYyelIkkm<s;
kRmitCIvPaBrs;enA rbs;GtItyuT§Cn .
204> RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta k¾)an pþl;nUvesvakmμsgÁmdl;CnKμanTICRmk
nigCnGnafa nig pþl;nUvkmμviFICMnYyse®gÁaHbnÞan;dl; RbCaCnEdl)anTTYlplb:HBal;BIeRKaHFmμCati
nig CnrgeRKaHedaysarkarCYjdUrpøvÚ ePTnigkarCYjdUrmnusSqøgEdn RBmTaMg GnuvtþkmμvIFeI pSg²eTot
edIm,I karBarsiTCi§ amUldæanTaMg 4 rbs;kumar elIktemágI témøRKÜsar nig EfTaM TarknigkumarkMRBa kumar
Bikar nig kumarpÞúkemeraKeGds_¼CMgWeGds_ .
205> KN³kmμaFikarCatimYy sRmab;edaHRsaybBaðaCnGnafaenAfñak;Cati nig GnuKN³kmμaFikar
mYy sRmab;edaHRsaybBaðaCnGnafaenAfñak;eRkamCati RtÚv)anbegáIteLIg . TnÞwmnwgenH yuT§sa®sþ 6
cMNuc kMBugRtÚvdak;[Gnuvtþ edIm,Ipþl; CRmksñak;enAbeNþaHGasnñkñúgmNÐlsgÁmkic© esvaGb;rMEpñk
citsþ a®sþ esvaEfTaMsxu PaB esvabNþHú bNþalviCa¢ CIv³ry³eBlxøI nig edIm,IeFVsI mahrNkmμRkúmCngay
rgeRKaH eTArYmrs;kñúgshKmn_vij eday mankarKaMRT]btßmÖFnCaCMhandMbUg nig mankartamdanRtÜt
Binitü BIm®nþImUldæanrbs; RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nig yuvnItism,Ta .
206> kargarse®gÁaHsgÁm )anCYysRmalsßanPaBlM)akrbs;RbCaCn )anRbmaNCag 10>000 RKÜsar
kñúgmYyqñaM tamry³ kmμviFICMnYyse®gÁaH kñúgRTg;RTaytUcnigmFüm . TnÞwmnwgenH CnrgeRKaHedaysar
karCYjdUrpøÚvePTnigkarCYjdUrmnusSqøgEdn Cag 1>000 nak; RtÚv)anTTYlkarCYyse®gÁaH kñúgmYyqñaM²
tamry³ karRbqaMgnigTb;sáat;karCYjdUrmnusS nig eFVIsmahrNkmμCnrgeRKaH TaMgenaH eTArYmrs;kñúg
shKmn_vij .
207> siT§iCamUldæanTaMg 4 rbs;kumar RtÚv)anb®Ba¢abeTAkñúgkmμviFICaeRcIn rbs; raCrdæaPi)al nig
GgÁkareRkArdæaPi)al nana . EpnkarCati 5qñaM RbyuT§RbqaMgnwgkarCYjdUr ekgRbv½Ba©pøÚvePTelIkumar
RtÚv)andak;[GnuvtþRbkbedaylT§plKYr[kt;smÁal; . eKalenya)ayEfTaMCMnYscMeBaHkumar nig
bTdæanGb,brma RtÚv)annigkMBugGnuvtþ . RkúmRbwkSaCatikm<úCaedIm,Ikumar )anbnþBRgwgskmμPaB kñúg
namCasßab½nsRmbsRmÜl edIm,ICMrujkareFVI[RbesIreLIg nUvkic©shRbtibtþikar enAkñúgcMeNamsßab½n
nana EdlBak;Bn½ n§ gw plRbeyaCn_rbs;kumar . CalT§pl TarknigkumarkMRBacMnnY 10>913 nak; RtÚv)an
ciBa©wmbI)ac;EfrkSa enAtammNÐlTaMg 223 kEnøg EdlkñúgenaH mNÐlrdæ 20 kEnøg )anTTYl Tark
kMRBa kumarkMRBa kumarBikar kumarpÞkú emeraKeGds_¼CMgWeGds_ srubcMnYn 2>154 nak; . kmμviFIbNþaj
karkarBarkumar enAtamshKmn_ RtÚv)anBRgIk ehIy skmμPaBrbs;kmμvFi eI nH k¾RtÚv)anbegánI pgEdr .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 103


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

208> RksYgsgÁmkic© GtItyuTC§ n nigyuvnItsi m,Ta )anpþln; vU kmμvFi GI b;rM eTAelIkarRbRBwtbþ TelIμs
nigplb:HBal;énkareRbIR)as;eRKÓgeBaJón cMeBaHkumar nigekμgCMTg; )anGnuvtþCabnþbnÞab; . kumarnigekμg
CMTg; Edl)anRbRBwtþbTelIμs nigeRbIR)as;eRKÓgeBaJón RtÚv)anTTYl[cUlkñgú mNÐlEdlpþl; esvasuxPaB
karGb;rEM pñksIlFm’ cMeNHdwgTUeTA nig karbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ edIm,I[BYkKat; GaceFVsI mahrNkmμ
xønÜ Ég eTAkñgú shKmn_vji . kic©karBarkumarenAtamBn§naKar RtÚv)anykcitTþ ku dak;Gnuvtþ . eKal
neya)aysRmab;CnBikar RtÚv)anGnuvtþ RbkbedayeCaKC½y . esvasþarlT§PaBBlkmμCnBikar RtÚv)an
BRgwgnigBRgIkCabnþbnÞab; . karerIseGIgcMeBaHCnBikar RtÚv)ankat;bnßyCalMdab; . RbeTskm<Cú a )an
cUlrYmkñgú GnusBaØaénGgÁkarshRbCaCatisBIþ sI Ti Ci§ nBikar . c,ab;sBIþ I kic©karBarnigkarelIkkm<ss; Ti i§
CnBikar RtÚv)anRbkas[eRbIR)as; kalBI Exkkáda qñaM2009 edIm,IkarBarsiTi§ nigplRbeyaCn_rbs;
CnBikarTUeTA . CnBikarCaeRcIn )anTTYlkarbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ enAkñgú mCÄmNÐlCaeRcIn ehIy kMBug
RbkbmuxrbrciBaw©mCIvti . karCMrju clna kILa sil,³ vb,Fm’ CnBikar kMBgu EtmankarrIkceRmIn .
209> eTaHbICa kareqøyI tbeTAnwgtRmÚvkar rbs;RkúmCngayrgeRKaH mankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal;
k¾eday k¾ karerobcM[manRbB½nK§ aMBarsgÁmnigRbB½ns§ uvtßPi aBsgÁmmYy EdlmanlkçN³TUlTM lU ay KWCa
kargarEdlRtÚvbnþKti KUredaHRsay enAeBlxagmux . lT§PaBEpñkFnFan sRmab;edaHRsaybBaðad¾eRcIn
EdlkMBgu bnþekItman enAEtCakgVlc; m,g mYy . RbEhl 30PaKry éncMnYnRbCaCnsrub kMBugrs;enA
eRkamExSbnÞat;RkIRk . RbCaCnRkIRkPaKeRcIn EdlkMBgu rs;enAkñgú tMbnCnbT edayRbkbrbreFVEI RscMkar
sRmab;karciBa©mw CIvti GacRbQmmuxnwgeRKaHmhnþrayFmμCati EdlGacekItmaneLIgedayminGacdwg
mun)an esÞrI Eterogral;qañ M ehIy GacCYbkarlM)akkñgú karerIxÜøn[rYcputBIPaBRkIRk. RbCaCnRkIRk xøHeTot
RtÚvbgçMcitþ pøas;TIlMenAeTATIRkúgnigtMbn;TIRbCMuCnFM² edIm,IEsVgrkkargareFVI EdlbNþal [ekItman
kgVl; CaeRcIn sRmab;tMbn;TRI kúgnigtMbn;TRI bCMCu nTaMgenaH . ekμgkMRBa nig ekμgEdleK e)aHbg;ecal
enAbnþCabnÞkú mYyrbs;sgÁmCatiTaMgmUl . GMeBIhgw SanigGMeBIGnacar EdlRtÚv)anRbRBwteþ TAelIkmu ar
RBmTaMg karRbRBwtþbTelμIsnigkareRbIR)as;eRKÓgejón rbs;ekμgCMTg; EdlmankarekIneLIgd¾KrY [cab;
GarmμN_ )ankøayCakgVlc; m,gmYyrbs;sgÁm EdlRtÚvEtman viFankaredaHRsay . kñúgry³eBlBIr-bI
qñacM gu eRkayenH CMnyY ]btßmBÖ GI nþrCatisRmab;v; si y½ enH mankarfycuHKYr[kt;smÁal; EdlbNþal[
mankarlM)ak kñgú karpþle; svakmμsþarlT§PaBBlkmμ EdlCatRmÚvkarcaM)ac;ceM BaHmux .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 104


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

6> karksagsmtßPaB nig karGPivDÆFnFanmnusS


210> ctuekaNcugeRkayényuT§sa®sþctuekaNrbs;raCrdæaPi)alepþatelIvis½ysgÁmkic© mandUcCa
1¦karBRgwgKuNPaBesvaGb;rM 2¦karelIkkm<s;esvasuxaPi)al 3¦karGnuvtþeKalneya)ay eynD½r
nig 4¦karGnuvtþeKalneya)ayRbCaCn . vDÆnPaBKYrkt;smÁal;)ansEmþg[eXIjelI vis½yGb;rM
nigsuxaPi)al EdlkñúgenaHkic©shkar nigsRmbsRmÜlrvagGñkBak;B½n§TaMgLay)an cab;epþImtaMgBImun
eBlénkarbegáItRkumkargarnaqñaM2003 mkemø:H . yuT§sa®sþrbs;vis½yTaMgBIr enH)anGPivDÆCafμI nig
kMBugGnuvtþ edaymankarRtÜtBinitüCaRbcaM nigCaerogral;qñaMBIvDÆnPaB .
6>1 karBRgwgKuNPaBvis½yGb;rM
211> karBRgwgKuNPaBesvaGb;rM KWCaGaTiPaBcm,gmYyrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . kargarenHman
sar³sMxan; nigCaKnøwHcaM)ac;kñúgkarGPivDÆFnFanmnusS nigkat;bnßyPaBRkIRk . edIm,IRbQmmuxnwg
bBaðaTaMgLayenAkñúgvis½yGb;rM raCrdæaPi)al)anCMruj[GnuvtþnUv GPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y tamry³
kar begáItPaBCaédKUkñúgkarksagEpnkarnigkmμviFIsRmab;vis½yGb;rM . EpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM
qñaM 2001-2005 nigkmμviFIKaMRTvis½yGb;rM qñaM2001-2005 RtÚv)anerobcMeLIgkñúgqñaM2001 nig)an
eFVIkarBinitüeLIgvij nigvaytémørYmKñakñúgExmifuna qñaM2001 . kñúgExkBaØa qñaM2004 EpnkaryuT§sa®sþ
vis½yGb;rM nigkmμviFIKaMRTvis½yGb;rMqñaM2004-2008 RtÚv)anEklm¥eLIgvij edaymankarÉkPaB
CamYyédKUGPivDÆn_TaMgGs; . EpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM nigkmμviFIKaMRTvis½yGb;rM qñaM2006-2010
RtÚv)anerobcMeLIg edIm,IeqøIytbnwg pyGC 2006-2010 eKaledAGPivDÆn_shsvtSr_km<úCa nig
edIm,IrYmcMENkseRmc)an cMNucedAEdl)ankMNt;enAkñúg EpnkarCatiGb;rMsRmab;TaMgGs;Kña qñaM
2003-2015 . karGnuvtþEpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM qñaM2006-2010 )anrYmcMENkbegáIn
smFm’énkarcUleronrbs;kumarkm<úCa edIm,ICYyBYkeK[køayCa sisSl¥ kUnl¥ nig Blrdæl¥ Edlnwg
køayeTACakmøaMgsñÚld¾sMxan; sRmab;karGPivDÆsgÁm-esdækic©km<úCanaeBlGnaKt .

212> GPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½yGb;rM )anrYmcMENkelIktþasMxan;BIrKW TI1 pþl;dl;RksYgGb;rM nUv


ynþkarmYy sRmab;eFVIkartRmwmCMnYyshRbtibtþikarGPivDÆn_ [RsbeTAtamtRmÚvkarrbs;RksYg TI2
kat;bnßycMNayRbtibtþikar kñúgkarsRmbsRmÜlCamYyédKUGPivDÆn_ nana . édKUGPivDÆn_mYycMnYnFM

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 105


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kMBugcUlrYmkñúgkarksagEpnkar karBinitüeLIgvij nigeFVIhirBaØb,TanrYmKña eRkamrUbPaBGPiRkmRKb;


RKgTUTaMgvis½yGb;rM . eTaHCadUcenHkþI karpþl;hirBaØb,Tankñúgvis½yGb;rM tamlkçN³ b¤tamKMrU
fvikaKaMRTedaypÞal; enAmankRmitTabenAeLIy . kñúgqñaM2008 karpþl;hirBaØb,Tan tamlkçN³
fvikaKaMRT mancMnYnEt 3/5PaKryénCMnYyshRbtibtþikarGPivDÆn_vis½yGb;rMb:ueNÑaH . vis½yGb;rM
KWCavis½yGaTiPaBmYy kñúgcMeNamvis½yGaTiPaBTaMgGs;rbs; kmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßú
saFarN³ rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa . raCrdæaPi)alkm<úCa enAEtbnþebþCJaelIkkm<s;KuNPaBesvaGb;rM
nigbnþbegáInkarEbgEckfvikacrnþrbs;fvikaCatieTA[visy½ Gb;rM RBmTaMgFana[mankarbeBa©jsac;R)ak;
)anTan;eBlevla . Cak;Esþg fvikacrnþrbs;vis½yGb;rM RtÚv)anbegáInBI 183/2Ban;lanerol kñúgqñaM
2000 eTAdl; 742/5Ban;lanerol kñúgqñaM2009 .
213> eKalneya)ayCaGaTiPaBenAkñúgEpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rMqñaM2006-2010 )anepþatCasMxan;
elI TI1 karFanasmFm’énkarcUleron TI2 karEklm¥KuNPaBnigRbsiT§PaBénesvaGb;rM nig TI3 kar
BRgwgsßab½n nigkarGPivDÆsmtßPaB edIm,IGnuvtþvimCÄkar . vDÆnPaBsMxan;²énkarGnuvtþEpnkaryuT§-
sa®sþvsi y½ Gb;rqM añ 2M 006-2010 )anbgðaj[eXIjCak;Esþgtamry³ karFanakumarGayu 6qñaM )ancUl
eronenAsalabzmsikSa nigkarkat;bnßy]bsKÁcMNayrbs;matabitasisSenARKb;salaeron nigRKb;
kRmitTUTaMgRbeTs . karGnuvtþkmμviFIsalakumaremRtI karGPivDÆkmμviFIsikSa nigkarvaytémøsþg;dar
énkarsikSa )anrYmcMENky:ageRcIn kñúgkarelIkkm<s;KuNPaBnigRbsiT§PaB énesvaGb;rM Cak;Esþg KW
mankarekIneLIgéncMnYnsalabzmsikSanigsalamFümsikSabzmPUmi karekIneLIgéncMnYnsisSenA
salamFümsikSa nigkMeNInGRtaGkçrCn ¬Gayu 15-24¦ CaedIm . eTaHCadUcenHkþI k¾enAman
KmøatmYycMnYn EdltRmÚv[mankic©xitxMRbwgERbgbEnßmeTot kñúgkarGnuvtþyuT§sa®sþnana[)an
eCaKC½y CaBiess karGb;rMkumartUc karkat;bnßyGRtaRtÜtfñak; nigGRtae)aHbg;karsikSa karGPivDÆ
smÖarrUbvnþ nigkarGb;rMenA]tþmsikSa sRmab;sisS-nisSitmkBIRKÜsarRkIRk nigtMbn;dac;Rsyal .
taragTI3 bgðajBITinñn½ybc©úb,nñPaB kñúgvis½yGb;rM .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 106


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI3 ³ karGPivDÆkñúgvis½yGb;rM 2005¼06-2008¼09


sUcnakrsMxan;²kñúgvis½yGb;rM Ékta 2005-06 2006-07 2007-08 2008-09
1 salabzmsikSa ¬1-6¦ cMnYn 6>277 6>365 6>476 6>565
2 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 91/3 92/1 93/3 94/4
3 Rbus ° 93/0 93/2 93/2 94/8
4 RsI ° 89/7 91/0 93/3 94/0
5 GRtaBiténkarsikSa ³ TIRbCMuCn ° 91/2 93/2 92/7 94/0
6 CnbT ° 91/7 92/2 93/6 94/7
7 tMbn;dac;Rsyal ° 83/7 86/0 88/4 90/3
8 GRtabBa©b;karsikSaenAbzmsikSa ³ srub ° 90/3 90/1 86/2 85/6
9 Rbus ° 91/8 90/4 84/7 85/4
10 RsI ° 88/7 89/8 88/0 85/7
11 cMnYnsalamFümsikSabzmPUmi cMnYn 911 1>112 1>303 1>451
12 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 31/3 33/7 34/8 33/9
13 Rbus ° 32/1 34/3 33/7 32/9
14 RsI ° 30/4 33/1 35/9 35/0
15 GRtaBiténkarsikSa ³ TIRbCMuCn ° 50/1 53/5 55/9 54/0
16 CnbT ° 28/6 30/7 31/5 30/9
17 tMbn;dac;Rsyal ° 6/0 9/0 11/1 11/3
18 GRtabBa©b;karsikSamFümsikSabzmPUmi ³ srub ° 35/8 41/9 48/7 49/1
19 Rbus ° 40/8 48/8 52/9 52/2
20 RsI ° 30/8 35/2 44/2 45/9
21 GRtaGkçrCnGayu 15-24qñaM ° 84/7 84/7 87/8 87/5
RbPB ³ EMIS RksYgGb;rM yuvCn nigkILa
214> skmμPaBsMxan;²EdlRksYgGb;rM yuvCn nigkILaGnuvtþ edIm,ITTYl)anplseRmcenAkñúgeKal
neya)ayCayuT§sa®sþTaMgbIrbs; EpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM rYmman ³
• enAkñúgeKalneya)ayCayuT§sa®sþTI1 rbs;EpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM qñaM2006-2010
maneKaledAFanasmFm’énkarcUleron . skmμPaBEdl)anGnuvtþ niglT§plsMxan;²rYmman ³
¾ cMnYnsalaeron ³ RksYg)anbegáIncMnYnsalaeronbzmsikSa GnuviTüal½y nigviTüal½yBI
8/628 kñúgqñaMsikSa2005-2006 dl;cMnYn 9/834sala kñúgqñaMsikSa2008-2009 .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 107
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kñúgenaHsalabzmsikSa )anekIneLIg BI 6/277 kñúgqñaMsikSa2005-2006 dl;cMnYn


6/565sala kñúgqñaMsikSa2008-2009 . cMnYnsalamFümsikSabzmPUmi )anekIneLIgBI
911 kñúgqñaMsikSa2005-2006 dl;cMnYn 1/122sala kñúgqñaMsikSa2008-2009 .
cMnYnsalamFümsikSaTutiyPUmiekIneLIgBI 252 kñúg qñaMsikSa2005-2006 dl;cMnYn
349sala kñúgqñaMsikSa2008-2009 . edIm,Ikat;bnßyKmøaténkarTTYl)anesvaGb;rM
rbs;kumarmkBIRKÜsarRkIRkbMput nigRKÜsarenAtMbn;dac;Rsyal salabzmsikSaRtÚv)an
sagsg;kan;EteRcIneLIgenAtMbn;TaMgenaH . kñúgqñaMsikSa2008-2009 mansalabzm
sikSacMnYn 547 enAtamtMbn;dac;Rsyal.
¾ cMnYnbuKÁlikbeRgon ³ eqøIytbnwgkarekIneLIgéncMnYnsalaeron RksYg)anbegáIncMnYn
buKÁlikbeRgónsrub BI 78/606nak; kñúgqñaMsikSa2005-2006 eTAdl; 81/350nak; kñúg
qñaMsikSa2008-2009 CaBiess enAkRmitmFümsikSa kñúgenaH RKÚbeRgónenAmetþyü
sikSaekIneLIgBI 2/708nak; dl; 3/092nak; enAbzmsikSa)anfycuHBI 50/378nak;
mkRtwm 45/511nak; ¬karfycuHenH edaysarkarfycuHéncMnYnsisScUleron¦ enAmFüm
sikSabzmPUmiekIneLIgBI 18/579nak; dl; 23/576nak; ¬RKÚbeRgónmYyPaKFM)anbþÚr
mkBIkRmitbzmsikSa¦ nigenAmFümsikSaTutiyPUmi )anekIneLIgBI 6/941nak; eTAdl;
9/171nak; . GRtaRKÚbeRgónCa®sþIenAbzmsikSa)anekIneLIgdl; 44/8PaKry éncMnnY RKÚ
beRgónsrub kñúgqñaMsikSa2008-2009 . RKÚbeRgónfμRI bmaN 5>000nak; RtÚv)aneRCIserIs
Caerogral;qñaM . RKÚbeRgónecjfμIRbmaN 59PaKry RtÚv)anBRgayeTAkan;tMbn;dac;
Rsyal nigtMbn;CYbkarlM)ak ¬eFobnwgcMNucedA 30PaKry¦.
¾ karBRgIksmÖarrUbvnþGb;rM ³ RksYg)anBRgIksmÖarrUbvnþGb;rM dUcCa cMnYnfñak;eron)anekIn
eLIgRbmaN 8/0PaKry BIcMnYn 54/322fñak; dl; 58/872fñak; . CalT§pl pleFob
sisS-fñak;eron RtÚv)anEklm¥ BI 63/1 mkRtwm 55/2 . RksYgk¾)ansagsg;Genþvasik-
dæanenAtammCÄmNÐl bNþúHbNþalRKÚ EdlGacTTYlKrusisS[sñak;enA)ancMnYn 3>700
nak; . RksYgk¾)ansagsg; GenþvasikdæansRmab;sisSRsIenAsalamFümsikSa ¬cMeNH
TUeTA¦ kñgú extþesomrab kMBg;FM RkecH rtnKIrI nigmNÐlKIrI EdlGacTTYlsisSsñak;enA)an
356 nak; nig GenþvasikdæanenAraCFanIPñMeBj sRmab;nisSitRsIenA]tþmsikSa sñak;enA
RbmaN 500 nak; . karBRgIkesvaGb;rM )anbBa©ÚlnUvsmÖarrUbvnþsRmab;kumarBikar dUcCa
karbegáItpøÚvCRmal bgÁn;Gnam½y CaedIm .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 108


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ cMnYnsisS ³ cMnYnsisSenAkRmit bzmsikSanigmFümsikSa )anfycuHBIcnM Yn 3>427>394


nak; kñúgqñaMsikSa2005-2006 mkRtwm 3>251>000 nak; kñúgqñaMsikSa2008-2009 .
mUlehtuénkarfycuHenH edaysar cMnYnsisSenAkRmitbzmsikSa)anfycuH BI 2>558>467
nak; mkRtwm 2>262>834 nak; CaBiess karfycuHéncMnYnkumarkñgú v½ysikSa . cMnnY sisS
enAmFümsikSabzmPUmi )anekIneLIgBI 588>333nak; dl; 605>707nak; . cMnYnsisS
enAmFümsikSaTutiyPUm)i anekIneLIg BI 204>925 nak; dl; 292>423 nak; . GRtacUl
eronrbs;sisSRsI nigsisSRbús mankarekIneLIgKYr[kt;smÁal; . enAkRmitbzmsikSa
GRtaBiténkarsikSa )anekIneLIgBI 91/3 PaKry kñúgqñaMsikSa2005-2006 eTAdl;
94/4 PaKry kñúgqñaMsikSa2008-2009 . enAkRmitmFümsikSabzmPUmi GRtaBiténkar
sikSa )anekIneLIgBI 31/3 PaKry eTAdl; 34/0 PaKry . enAkRmitmFümsikSa
TutiyPUmi GRtaBiténkarsikSa )anekIneLIg BI 11/3 PaKry eTAdl; 16/4PaKry .
¾ edIm,Ikat;bnßy]bsKÁcN M ayrbs;matabitasisS nigrkSasisS[enAkñgú salaeron kic©xti xM
RbwgERbgmYycMnYnRtÚv)aneFVIeLIg dUcCa karbegáInfvikadMeNIrkarsalaeron karlubbM)at;
cMNayeRkApøÚvkar nigkarpþl;GaharUbkrN_dl;sisSmkBIRKÜsarRkIRk CaBiess dl;sisS
RsIenAfñak;T7I -9 )ancMnYn 17>667nak; kñúgmYyqñaM .
¾ edIm,IbnþGnuvtþyuT§sa®sþry³eBlEvg karvinieyaK nigkic©xitxMRbwgERbgbnþRtÚv)anykcitþ

Tukdak;enAkRmit]tþmsikSa rYmTaMgkarksagGenþvasikdæan CaedIm . »kasénkarTTYl)an


esvaGb;rMenA]tþmsikSa RtÚv)anEklm¥ tamry³ karpþl;GaharUbkrN_ sRmab; nisSitBUEk
nisSitRkIRk nisSitmkBItMbn;dac;Rsyal nignisSitRsI . naeBlbc©úb,nñenH RKwHsßan]tþm
sikSacMnYn 77 kMBugdMeNIrkar EdlkñúgenaH RKwHsßanrbs;rdæcMnYn 33 nigRKwHsßanÉkCn
cMnYn 44 .
• enAkñúgeKalneya)ayCayuT§sa®sþTI2 sþIBI karEklm¥KuNPaBnigRbsiT§PaBesvaGb;rM fVIebI
vDÆnPaBsMxan;²kñúgkmμviFImYycMnYn dUcCa kmμviFIsalakumaremRtI kmμviFIsikSanigkarvaytémø
sþg;dar RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIgk¾eday k¾RtÚvmankic©xitxMRbwgERbgbEnßmeTot CaBiess elI
karGPivDÆkumartUc karkat;bnßyGRtae)aHbg;karsikSanigGRtaRtÜtfñak; karGPivDÆsmÖarrUbvnþ
nig]tþmsikSa . skmμPaB Edl)anGnuvtþ nig lT§plsMxan;² rYmman ³
¾ GRtaeLIgfñak;enARKb;kRmitRtÚv)anEklm¥ CaBiess enAbzmsikSa)anekIneLIgBI 76/4

PaKry kñúgqñaMsikSa2004-2005 eTAdl; 81/1 PaKry kñúgqñaMsikSa2007-2008 .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 109


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edIm,IbegáInel,Ón énninñakarenH RksYg)anEklm¥bTbBa¢aépÞkñúg sRmab;salabzmsikSa


edIm,IEklm¥GRtaeLIgfñak; rbs;sisS enARKb;kRmit.
¾ RksYg)anBRgIkvisalPaBénkmμviFIsalakumaremRtI edIm,IbegáInKuNPaBGb;rM . RksYg)an

Gnum½t eKalneya)aysþIBI salakumaremRtI nig EpnkaremsRmab;GnuvtþkmμviFIsala


kumaremRtI . RksYgk¾)anGnum½t eKalneya)aysþIBI karGb;rMkumarBikar karGnuvtþfñak;
BenøÓnkarsikSa nig EpnkarskmμPaBsRmab;sakl,gkmμviFIsalakumaremRtI enAsala
mFümsikSabzmPUmi .
¾ RksYg)aneFVIbc©úb,nñPaBkmμviFIsikSa eday)anecjesckIþENnaMsþIBI karGnuvtþkmμviFIsikSa

fμI sRmab;karGb;rMmUldæan rYmTaMgsþg;darkmμviFIsikSa nigEpnkarskmμPaBsRmab;ENnaM


RKÚbeRgon sþIBI eKalneya)aykmμviFIsikSafμI RBmTaMgesckIþENnaMsIþBIkarerobcMmuxviC¢a nig
karENnaMsRmab;sisSanusisS eRCIserIsmuxviC¢aenAsalamFümsikSaTutiyPUmi . RksYg
kMBugerobcMEklMGRkbx½NÐGPivDÆ nigpÁt;pÁg; esovePAsikSaeKal .
¾ RKwHsßan]tþmsikSa saFarN³nigÉkCn mYycMnYn RtÚv)aneFVIkarvaytémø nigRbkasTTYl

sÁal; sRmab;fñak;qñaMsikSamUldæan .
¾ RksYg)anGPivDÆkmμviFIcUleroneLIgvij eKalneya)aysþIBIkmμviFIsmmUlGb;rMeRkARbB½n§

nig kmμviFIsmmUlsRmab;Gb;rMeRkARbB½n§.
¾ GPivDÆmCÄmNÐlsikSashKmn_[eqøIytbeTAnwgtRmUvkarrbs;shKmn_.

¾ eFVIEtssmtßPaBsisSfñak;TI3 TI6 nigTI 9 elImuxviC¢aKNitviTüa nigPasaExμr.

• enAkñúgeKalneya)ayCayuT§sa®sþTI3 sþIBIkarGPivDÆsßab½nnigsmtßPaBedIm,IGnuvtþvimCÄkar
RksYgGb;rM yuvCn nigkILa )anepþatkarykcitþTukdak;elIkarbBa©b; nigGnuvtþc,ab;Gb;rM nig kic©
dMeNIrkarKN³kmμkarRKb;RKgfvika . c,ab;sBIþ kI arGb;rM RtÚv)anRbkas[eRbIR)as;edayraCrdæa-
Pi)alkm<úCa kalBIéf¶TI08 ExFñÚ qñaM2007. RksYgkMBugerobcMEpnkarskmμPaB edIm,IEklm¥
lixitbTdæandéTeTot. skmμPaBEdl)anGnuvtþ nig lT§plsMxan;²rYmman ³
¾ RksYg)anksagEpnkaryuT§sa®sþb®Ba¢abeynD½r 2006-2010 nig bMb:nsmtßPaBsþIBI

cMeNHdwgeynD½r nigkarb®Ba¢abeynD½r dl;m®nþIGb;rMRKb;lMdab;fñak; .


¾ RksYg)anecjesckþIENnaMelx 480 Gyk>sCN cuHéf¶TI05 ExkumÖ³ qñaM2008 rbs;

RksYgGb;rM yuvCn nigkILa sþBI mI xu garParkic©ngi karerobcMÉksarlixti yutkiþ arrbs;GgÁPaB

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 110


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

EdlRKb;RKgnigeRbIR)as;fvika tamkmμviFIenArdæ)alkNþal nigmnÞIrGb;rM yuvCn nigkILa


raCFanI-extþ.
¾ GnuRkwtüelx 126 GnRk>bk cuHéf¶TI09 ExkBaØa qñaM2008 sþIBI RkmsIlFm’viC¢aCIv³
RKÚbeRgon.
¾ GnuRkwtüelx 84 GnRk>bk cuHéf¶TI09 Exmifuna qñaM2009 sþIBI karerobcMnigkarRbRBwtþeTA
rbs;RksYgGb;rM yuvCn nigkILa.
¾ RksYg)anerobcMesckþIRBagEpnkaryuT§sa®sþsRmab;vimCÄkarkargarGb;rM.
¾ RksYgkMBugxitxMRbwgERbgEfmeTot CaBiess karBRgwgRbB½n§Binitütamdan .
215> fVIebIvDÆnPaBKYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmandUcenHkþI k¾EpnkarskmμPaBcaM)ac;mYycMnYn
eTot caM)ac;RtÚverobcMeLIg edIm,IedaHRsaybBaðaRbQmcMeBaHmux . bBaðaRbQmTaMgenaH Tak;Tgnwg
karseRmc[)an eKalneya)ayCaGaTiPaBkñúgeKaledACMrujkarTTYl)anesvaGb;rM . naeBlbc©úb,nñ
enH lT§PaBTTYl)anesvaGb;rMenAkRmitbzmsikSa nigmFümsikSabzmPUmi minTan;Fana)ansmFm’
eBjeljenAeLIy CaBiess sRmab;kumarenAkñúgRkúmepSg²Kña . kumarPaKeRcInkñúgcMeNamkumarEdl
BMuTan;)anTTYlesvaGb;rM rYmmandUcCa kumarCYbkarlM)akEpñkesdækic©RKÜsar CnCatiPaKtic nigRbCa-
BlrdæenAtMbn;dac;Rsyal . ktþaepSg²eTot EdlraraMgmin[TTYl)ankarGb;rM rYmman ³
• cMNaysRmab;karsikSa dUcCa kareFVIdMeNIr smÖarsikSa ÉksNæan Gahar .l.

• Blkmμkm u arcMNakRsúk ¬®sþeI FVkI arkñgú eragcRk¦ EdlPaKeRcInb:HBal;dl;ssi SenAmFümsikSa


bzmPUmi .
• bBaðasgÁm BikarPaB nigPaBRkIRk .

• suxPaBkumar nigGaharUbtßmÖ .

216> bBaðaRbQmepSg²eTotEdlRtÚvedaHRsayrYmman ³
• RbB½n§Gb;rMRtÚveFVIvimCÄkarnigvishmCÄkar [RsbeTAnwgc,ab;GgÁkar nigkmμviFIfñak;Cati edIm,I

elIkkm<s;karGPivDÆEbbRbCaFibetyü .
• salaeronminRKb;kRmitfñak;enAmanRbmaN 18PaKry eTotEdlRtÚveFVIkarkat;bnßy .

• karBRgIkGnuviTüal½yBMuTan;)anRKb;XMu-sgáat;enAeLIy ¬enAxVHRbmaN 400salaeTot bnÞab;

BIKeRmag FnaKarGPivDÆn_GasIu nig FnaKarBiPBelak RtÚv)anbBa©b;¦ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 111


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• kgVHRKÚ nigpÞHsñak;enAsRmab;RKÚbeRgonenAtMbn;CnbTdac;Rsyal CaBiess RKÚbeRgon kRmit


]tþmsikSa .
• karpÁtp; gÁ e; sovePAsikSaeKaldl;ssi Sanussi SBMTu an;eBlevla nigminTan;RKb;RKan;tamtRmÚvkar
rbs;salaeron.
• karGnuvtþkmμviFIsikSafμIsRmab;mFümsikSaTutiyPUmi BMuTan;eqøIytbeTAnwgEpnkareKal.
• GRtaRtÜtfñak;nige)aHbg;karsikSa enAmankRmitx<s; EdlRtÚvxitxMkat;bnßy .
• kar)at;em:agbeRgonnigeron edaysarRKwHsßansikSaxøHxVHbnÞb;eron nigkarminykcitþTukdak;
cMeBaHbuKÁlikGb;rMmYycMnYn.
• karRKb;RKgtamEbbTmøab; BMuTan;eqøIytbeTAnwgkarrIkceRmInénRbB½n§B½t’manbec©kviTüa .
• nayksalaBMuTan;mansmtßPaBRKb;RKan; edIm,IGnuvtþvimCÄkar dUcCakarRKb;RKgsalaeron
tamEbbkarRKb;RKgepþatelIlT§pl karRKb;RKgfñak;eron kareronnigbeRgón karvaytémø
lT§plsikSarbs;sisS nigkareRbIR)as;fvika .
• fñak;eronsRmab;sisSBikarenAmantictYc .
• Eklm¥etsþsþg;dar edIm,Ivas;EvgBIlT§plénkarsikSarbs;sisSenAfñak;TI3 TI6 TI9 nig TI12.
• Eklm¥PaBTak;Tgrbs;kmμviFIsikSa EdlCaEpñkmansar³sMxan;mYykñúgkarkat;bnßykare)aHbg;
karsikSa.
• kgVH»kaskargarsRmab;RKÚbeRgón rYmbBa©ÚlTaMg sþg;darkñúgkareRCIserIs dMeLIgzan³ dMeLIg
ebovtSr_ nig karGPivDÆviC¢aCIv³TUeTA EdlnwgRtÚvedaHRsay kñúgeBlqab;²enH.
• kar]btßmÖrbs;rdæaPi)alkñúgkarcUleronenA]tþmsikSa CabrimaNenAmansPaBRTwg fVIebIcMnYn
nisSitcUleronmankarekIneLIg kñúgb:unμanqñaMfμI²enH k¾eday.
6>2 karelIkkm<s;esvasuxaPi)al
217> vDÆnPaBkñúgkarelIkkm<s;karpþl;esvasuxPaB mansPaBFMeFg KYr[ekatsresIr . raCrdæa-
Pi)alkm<úCa )anRbkan;yknUv GPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y edIm,ItRmg;Tisdl;karGPivDÆénvis½y .
dMeNIrkarénkarBiPakSaCamYyédKUGPivDÆn_ )ancab;epIþm kñúgqñaM1999 ehIy karBinitürYmKñaelIvis½ysuxaPi)al
)ancab;epþIm enAExFñÚ qñaM2000 . EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al qñaM2003-2007 RtÚv)anerobcMeLIg
edaypþl;nUvRkbx½NÐmYy sRmab;édKUGPivDÆn_bI -- FnaKarGPivDÆn_GasIu TIPñak;garGPivDÆn_GnþrCati
cRkPBGg;eKøs FnaKarBiPBelak -- edIm,IeFVkI arsRmbsRmÜlCMnyY hirBaØvtßrú bs;BkY eK dl;vsi y½ suxa-

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 112


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

Pi)al tamry³ KeRmagRTRTg;vis½ysuxaPi)al ¬2003-2007¦ . karBinitüvaytémøRKb;RCúgeRCay


én EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al 2003-2007 RtÚv)aneFVIeLIg ehIy EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al
2008-2015 ¬p>y>s>2¦ RtÚv)anerobcMeLIg edayEp¥kelIrbkKMehIjénkarBinitüvaytémø. kar
Gnuvtþ p>y>s>2 )ancab;epIþm kñúgqñaM2008 . karBinitürYmKñaelIsmiT§plRbcaMqñaM RtÚv)anerobcMy:ag
eTogTat; erogral;qñaM cab;taMgBIqñaM2002 edIm,IRtÜtBinitütamdankarGnuvtþEpnkaryuT§sa®sþ .
218> Rkbx½NyÐ Tu s§ a®sþrbs; EpnkaryuTs§ a®sþsxu aPi)al 2003-2007 rYmman kmμviFIcm,gbI
rbs;RksYgsuxaPi)al ³
• suxPaBbnþBUC mata-Tarknigkumar .

• CMgWqøg .

• CMgWqøgminqøg nigbBaðasuxPaBsaFarN³déTeTot .

219> smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² enAkñúgkarGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBén pyGC 2006-


2010 enAtamEpñkénkmμviFITaMgbI RtÚv)aneFIVkarsegçb dUcxageRkamenH ³
kmμviFITI1 ³ suxPaBbnþBUC mata-Tarknigkumar
220> vDÆnPaBKYr[kt;smÁal;kMBugekItman elIkarBRgIkkarpþl;esvaenAeRkam kmμviFIsuxPaBbnþBUC
mata-Tark nigkumar Edl)anqøHú bBa©aMgBIPaBRbesIreLIgénsUcnakrsñlÚ énkmμvFi sI xu PaBbnþBCU mata-
Tarknigkumar kñúgGMLúgeBlBI qñaM2006-2008 ¬taragTI1¦ . smiT§pld¾KYr[kt;smÁal; rYmman ³
• smamaRtén®sþI)ansRmalkUn edaybuKÁliksuxaPi)almankarbNþúHbNþal)anekIneLIgBI 39

PaKry kñúgqñaM 2006 dl; 58 PaKry kñúgqñaM 2008 .


• smamaRtén®sþ)I ansRmalkUnenAmUldæansuxaPi)al )anekIneLIgBI 19/3 PaKry kñg ú qñaM 2006
dl; 39 PaKry kñúgqñaM2008 .
• karekIneLIgKYr[kt;smÁal;énkarsRmalkUnenAmNÐlsuxPaB .

• kñúgqñaM2008 81 PaKry én®sIþ )anTTYlkarBinitüépÞeBaHmunsRmal 2dg b¤ eRcIndg eday

buKÁliksuxaPi)al kñúgGMLúgeBlmanKP’ eRbóbeFobnwgqñaM 2006 EdlmanEt 60 PaKry.


• karekIneLIg énsmamaRtmataEdlsRmalkUn edayeFVIkarvHkat; . GRtaénkarvHkat;enH

KWCasUcnakrtMNag sRmab;karcUlmkTTYlyk esvase®gÁaHEfTaMsmÖBbnÞan;nigEfTaMTark


ehIy kMeNInenHk¾bBa¢ak;pgEdrfa cMnYn®sIþkan;eRcIneLIg RtÚv)anbBa¢Únmkkan;mnIÞreBTübEg¥k

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 113


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

EdlenATIenaH manesvase®gÁaHCIvti . eTaHCadUcenHkIþ k¾karBRgayminTan;sBV enATUTaMgRbeTs


én esvavHkat;nigesvase®gÁaHEfTaMsmÖBbnÞan;nigEfTaMTark enH KWCabBaðaRbQmmYy ehIy
karRtÜtBinitütamdanGRtavHkat;ykTark enAtamRsúkRbtibtþ KWCa kargarsMxan; EdlRtÚv
edaHRsay enAeBlGnaKt .
• suxPaBkumar RtÚv)anelIkkm<s;y:ageRcIn kñúgry³eBl BIqñaM2000 dl; 2005 . GRtasøab;
rbs;kumarGayueRkam1qñaM nigeRkam5qñaM )anfycuHRbmaN 30PaKry . kMeNInCabnþbnÞab;
énkarRKbdNþb;karpþl;fñaMbgáar )aneFVI[ karRKbdNþb;énkarpþl;fñaMbgáarCMgWk®Ba¢wl ekIneLIg
elIsBI 80 PaKry . karseRmccitþkñúg kareRbIR)as;v:ak;saMg Hib kñúgqñaM2010 nig karbEnßm
va:k;saMgkarBarCMgWrlakeRsamxYrk,al nwgRtÚveFVIeLIg kñúgeBlGnaKtd¾xIøxagmux . karpþl;
viBaØabnbRtbB¢aak;BIkarlubbM)at;CMgWettaNus nwgGaceFVIeLIgenAqñaMeRkay .
• karRKbdNþb;énmNÐlsuxPaB EdlGnuvtþ yuT§sa®sþsmahrNkmμRKb;RKgCMgWkumar RtÚv)an
begáIn . cMnYnsrubénbuKÁliksuxaPi)al Edl)anTTYlkarbNþúHbNþalGMBI yuT§sa®sþsma-
hrNkmμRKb;RKgCMgWkumar )anekIneLIgCalMdab; ehIykarRKbdNþb; seRmc)an65PaKry
enAkñúgqñaM2008 eTAtamcMNucedAEdl)aneRKagTuk. eTaHbICa cMnYnmNÐlsuxPaBEdlman
buKlÁ ki 2nak; b¤ eRcInnak; Edl)anTTYlkarbNþHú bNþal GMBI yuT§sa®sþsmahrNkmμRKb;RKg
CMgkW mu ar )anekIneLIgBI 58 PaKry kñgú qña2M 007 dl; 69 PaKry k¾eday k¾karrkSanUvKuNPaB
esvakmμrbs; yuTs§ a®sþsmahrNkmμRKb;RKgCMgkW mu ar KWCaRbkarcaM)ac;.
taragTI4 ³ sUcnakrsñÚlénkmμviFIsuxPaBbnþBUC mata-Tark nigkumar
sUcnakr 2006 2007 2008
°énkarsRmalkUnenAmUldæansuxaPi)al 19/3 25/5 39
°énkarsRmalkUnedaybuKÁliksuxaPi)al)anTTYlkarbNþúHbNþal 39 46 58
BinitüépÞeBaHmunsRmal 2dg b¤ eRcIndgedaybuKÁlik suxaPi)al¬°¦ 60 68 81
° énkarsRmalkUnedayvHkat; - 1/13 2
GRtaeRbIR)as;viFIBnüarkMeNItTMenIb ° 23 24 26
° smamaRténkumarGayueRkammYyqñaMEdl)anTTYlfñaMbgáar DPT3-HepB 81 82 92
° smamaRténkumarGayueRkammYyqñaMEdl)anTTYlfñaMbgáarCMgWxan;søak;
78 90 91
k¥kman; ettaNus nigrlakeføImRbePTeb elIkTI3
karBieRKaHCMgW ¬krNIfμI¦ elI kumareRkam5 qñaM mñak; kñúgmYyqñaM 1 1 1/1
cMnYnmNÐlsuxPaBGnuvtþyuT§sa®sþsmahrNkmμRKb;RKgCMgWkumar 456 556 660
RbPB³ r)aykarN_sßitisuxaPi)alRbcaMqñaM 2008 - RksYgsuxaPi)al

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 114


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

221> bBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ kmμviFIsuxPaBbnþBUC mata-Tark nigkumar rYmman ³


• sßanPaBsuxPaB nigGRtaeRbIR)as;esvasuxPaB enAkñg ú RkúmRbCaCn EdlmansßanPaBsgÁm-
esdækicx© us²Kña bgðaj[eXIjGMBIbBaðasmFm’ EdlcaM)ac;RtÚvykcitþTukdak;EfmeTot .
• karBRgayminTan;sBV enATUTaMgRbeTs énesvase®gÁaHEfTaMsmÖBbnÞan;ng i EfTaMTark nigPaBcaM
)ac;kñúgkarbegáInKuNPaBénesvaEfTaMbnþsRmab; kmμviFIsuxPaBbnþBUC mata-Tark nigkumar .
• GRtasøab;rbs;mata enAEtx<s;minTan;GacTTYlyk)an ehIy RtÚvkarcaM)ac;nUvkarvinieyaKCa

bnþbnÞab;EfmeTotkñgú karpþle; sva nigkñgú GnþraKmn_bnÞan; . eTaHCadUecñHkIþ k¾mankarTTYlsÁal;fa


karsøab;rbs;mata KWCabBaðaGnþrvisy½ Edlrg\TiB§ lBI karGb;rnM gi Gkçrkmμrbs;®sþI karGPivDÆ-
ehdæarcnasm<n½ § nig kRmiténkarcUlrYmrbs;®sIþ RBmTaMg bBaðasmFm’EpñkeynD½r .
• GnþraKmn_EdlecjBIEpñktRmÚvkar mansar³sMxan; kñúgkarbegáInkareRbIR)as;esvanana Edl

)anEklm¥rYcehIy tamry³ karpþl;esvaEfTaMbnþEdl)ankMNt;c,as;las; .


• PaBxusEbøkKñay:agxøag M énsßanPaBsuxPaBrbs;matanigkumar RBmTaMg vismFm’ kñgú kareRbIR)as;
esva niglT§PaBcUlmkTTYlykesva rvagRkúmRbCaCnGñkmanFUrFabMput nigRkúmRbCaCnGñk
RkIRkbMput.
kmμviFITI2 ³ CMgWqøg
222> RbeTskm<úCa)anqøgkat;karGnuvtþkmμviFIRbyuT§nwgCMgWqøg Edl)anbgðajfa smiT§pld¾FMeFg
GacseRmc)an enAeBlEdlmanFnFanRKb;RKan; . vDÆnPaBbc©úb,nñ kMBugsßitenAelIpøÚvRtÚv eq<aHeTA
seRmc)annUv eKaledAGPivDÆn_shsvtSr_km<úCa EpñkCMgWqøg . enAxN³eBlEdlsar³sMxan;énCMgWqøg
enAkúñgRkxNнTUlMTUlayénCMgW )anfycuHk¾eday k¾karRbúgRby½tñ enAEtCaRbkar EdlRtÚvbnþykcitþ
Tukdak;CaRbcaM . kareRtomlkçN³kñgú kRmitx<s; RtÚvEtbnþykcitþTukGnuvtþþ edIm,Ikat;bnßyCaGb,brma
nUvhaniP½yBIkarelceLIgénCMgWfIμ² nigkarelceLIgsarCafIμénCMgWcas;Edl )anekItmanrYcmkehIy .
223> RbeTskm<úCamanGaMgsIudg;énCMgWrebgx<s; kñúgtMbn;)a:sIuhiVkxaglic KW 495 krNI elIRbCaCn
100>000nak; kñúgmYyqñaM . karRKbdNþb;én viFIsa®sþBüa)aledayRtÜtBinitüpÞal;BImUldæan énCMgW
rebg (Basic Directly Observed Treatments- DOTS) )anQandl; 100PaKry énmNÐlsuxPaB rIÉ
DOTS tamshKmn_RtÚv)anBRgIk dl;mNÐlsuxPaBcMnYn 506 . PaBCaédKUrvagEpñksaFarN³nig

ÉkCn kñúgviFIsa®sþ DOTS kMBugRtÚv)anBRgIk dl; 11extþ ehIyskmμPaBshkarelIEpñkCMgWrebg

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 115


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

manpÞúkkemeraKeGds_ manenA 57RsúkRbtibtþi . GRtaBüa)alCasHes,IyénCMgWrebg RtÚv)anrkSa


)anx<s;Cag 85PaKry kñúgry³eBl 12qñaM Cab;²Kña . GRtaénkarRsavRCavkrNIrebg)anekIneLIgBI
65/4PaKry eTA 69PaKry kñúgqñaM2008 . KeRmagsRmab;CMgWrebgsuaMnwg»sf kMBugRtÚv)an
Gnuvtþsakl,g.
224> karRKbdNþb;ényuT§sa®sþmugRClk;fñaM bc©úb,nñ RKbdNþb; 75/6PaKry énRbCaCnrs;enAkñúg
tMbn;CMgWRKúncaj; x<s;manlMenAzansßitenA 2K>m BIéRB . cMnYnGñksμRK½citþPUmi )anekIneLIgBI 1>734
nak; kñúgqñaM2008 dl; 2>000nak; enAqñaM2008 ehIyGñksμRK½citþPUmieFIVkargarRKúncaj; )anekInBI
380nak; kñúgqñaM2004 dl; 800nak; enAqñaM2008 . krNIfμéI nCMgWRKúncaj; )anfycuHBI 7/5 kñúg
RbCaCn 1000nak; kñúgqñaM2004 mk 4/1 kñúgRbCaCn 1>000nak; kñúgqñaM2008 . eRbva:Lg;énCMgW
RKúncaj;)anfycuHBI 4/2PaKry kñúgqñaM2004 mk 2/9PaKry kñúgqñaM2007 . GRtasøab;énCMgW
RKúncaj; k¾)anfycuHBI 2/8 kñúgRbCaCn 100>000nak; kñúgqñaM2004 mk 1/46 kñúgRbCaCn
100>000 nak; kñúgqñaM2008 .
225> karRKbdNþb; énkarRbyuT§CMgWRKúnQamenAtamsalaeron edayshkarCamYyRksYgGb;rM
yuvCn nigkILa )anekIneLIgBI 107salabfmsikSa kñúgqñaM2004 dl; 159sala kñúgqñaM2008 .
krNIfμéI nCMgWRKúnQam)anfycuHBI 9983krNI ¬78/2¼100>000nak;¦ kñúgqñaM2004 mk 9542krNI
¬65¼100>000¦ kñúgqñaM2008 . rIÉ GRtasøab;edayCMgWRKúnQam k¾)anfycuHBI 90krNI ¬0/90
PaKry¦ kñúg qñaM2004 mk 65krNI ¬0/68 PaKry¦ kñúgqñaM2008 .
226> RkúmeqIøytbrh½s RtÚv)anbegáIteLIgcab;taMgBIfñak;CatirhUtdl;fñak;mNÐlsuxPaB . muxgar
rbs;RkúmkargarenHKW ³ karRsavRCavTan;eBlevlacMeBaHkrNIpÞúHCMgWratt,at tamry³ynþkarEdlEp¥k
elIRbBn§tamdanCMgW nigkareqøIytbeTAnwgkarpÞúHCMgWratt,at edayRkúmkargarenAtammUldæaneBj
24ema:g -- karpÁt;pÁg;brikçarmnIÞrBiesaFn_sRmab;karviPaKsMNakKMrU nigsMPar³karBarxøÜnbuKÁlikedIm,I
karBarRkúmkargarEdlCaEpñkmYyénkareRtómerobcMTku Camun -- karbNþHú bNþalbuKlÁ ki sIBþ kI areqIyø tb
edayrab;bB©aÚ lTaMg karRKb;RKgkrNIsgS½y énCMgpW þasayelImnusS . bEnßmBIelIkarRsavRCavkrNIpHúÞ
CMgWratt,at RkúmeqIøytbrh½s enAmanPar³kic©RbmUlTinñny½B½t’manGMBICMgWqøgCaRbcaM nigraykarN_eTA
fñak;elIbnÞab; . sUcnakrénRbB½n§RbkasGasnñdMbUgnigkareqIøytb edayEp¥kelIRbB½n§r)aykarN_sUnü
kMBugRKbdNþb; 12 CMgW nigeraKsBaØa . karpþl;Tinñny½B½t’man RbRBwtþeTAtamRbBn§½epJIsar eTAfñak;extþ
nigfñak;Cati EdlenATIenaH karviPaKTinñn½y nigr)aykarN_ nwgRtÚv)aneFIVeLIgCasVy½Rbvtþi eday
RbB½n§kMuBüÚTr½.
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 116
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

227> emeraKeGds_¼CMgWeGds_ lT§plénkarBRgIkd¾TUlMTUlayénesvabgáar EfTaM nigBüa)al eFIV[


krNIfμIénkarcmøgemeraKeGds_ )anfycuHy:agxøaMgcab;BI qñaM2000 mk ehIy \LÚvenH manGRtaEt
0/9 PaKry b:ueNÑaH1 KWtci CagBak;kNþalénGRta 1/9 PaKry Edl)anRbmaNTukenAedImqña2M 005 .
kmμviFIeRbIR)as;eRsamGnam½y 100 PaKry sRmab;bgáarCMgWeGds_RKbdNþb;raCFanI nig 23 extþ
ehIy kmμviFIcuHtammUldæannigGb;rMkñúgcMeNamRkúmCnEdlsßanPaBsgÁmdUcKña )anseRmcrhUtCag
90 PaKry énGñkbeRmIkarenAtamkEnøgkmSanþnana kñúgqñaM2008 . karRKb;RKgkrNICMgWkameraK )an
nigkMBgu pþle; nAtamKInø ki ÉkeTscMnnY 32 kñgú 23 extþ sRmab;RbCaCnEdlRbQmmuxnwgeRKaHfñak;xs< ;
ehIyviFIsa®sþBüa)altameraKsBaØaénCMgWkameraK RtÚv)andak;bBa©Úl enAmNÐlsuxPaBcMnYn 222
sRmab; RbCaCnTUeTA . esvapþl;karRbwkSanigeFIVetsþQamedaysm¶at;nigsμRK½citþ RtÚv)anBRgIkrhUt
dl; 212 kEnøg enATUTaMgRbeTs . enAqñaM2008 manRbCaCn 392>315 nak; RtÚv)aneFIVetsþQam
edIm,IrkemIlemeraKeGds_ .
228> karEfTaMGñkpÞÚkemeraKeGds_tampÞHnigtamshKmn_ RtÚv)anBRgIkdl; 657 mNÐlsuxPaB
kñúg 20 extþ . esvaBüa)alCMgW»kasniym¼karBüa)aledayeRbIR)as;»sfRbqaMgemeraKeGds_ RtÚv
)anBRgIk dl; 51 kEnøg enAtammnIÞreBTübEg¥k¼RsúkRbtibtþi 39 kñúg 20extþ . GñkCMgWEdlsßit
kñúgdMNak;kalx<s;énCMgWeGds_ srub 31>999 nak; ¬elIsBI 90PaKry énGñkTaMgenHRtÚvkar»sf
RbqaMgemeraKeGds_¦ bc©úb,nñkMBugeRbIR)as;;»sfRbqaMgemeraKeGds_ kñúgenaHmankumar 3>067 nak;.
elIsBIenHeTot GñkCMgW 12>805 nak; kMBugTTYlkarBüa)albgáarCMgW»kasniym . GRtars;ran
manCIviténGñkCMgWeGds_ eRkayry³eBl 12Ex énkarBüa)al eday»sfRbqaMgemeraKeGds_ man
kRmitx<s; elIsBI 85 PaKry kñugqñaM2008 .
229> GaCJaFrCatiRbyuT§nwgCMgWeGds_ KWCasßab½nrdæaPi)alEdlTTYlxusRtÚvelIkargarsRmbsRmÜl
nig RtÜtBinitütamdankareqøyI tby:agTUlTM lU ayeTAnwgemeraKeGds_nigCMgeW Gds_ kRmitCati nigkRmit
Bhuvis½y . EpnkaryuT§sa®sþCatid¾TUlMTUlaynigmanlkçN³Bhuvis½y elIkTI2 qñaM 2006-2010
Edl)anerobcMeLIgedaymankarcUlrYm BIsßab½nrdæaPi)al GgÁkarminEmnrdæaPi)alCatinigGnþrCati GgÁkar
sgÁmsIvu li vis½yÉkCn nigédKUGPivDÆn_TaMgGs; kMBugEtGnuvtþRbkbedayeCaKC½y kñgú karkat;bnßykar
raldalénemeraKeGds_nigCMgeW Gds_enAkm<Cú a . smiTp§ lcm,g² EdlseRmc)anenAkñgú EpnkarenHKW ³
1
GegátRbCasa®sþnigsuxPaBkm<úCaqñaM2005 )ankMNt;tYelxenHesμInwg 0/6 PaKry b:uEnþkarÉkPaBKñakñúgeBleRkaymkeTot kñúgcMeNam
GñkmancMENkBak;B½n§TaMgGs; )anEksRmÜltYelxenHeTACa 0/9 PaKry vij .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 117


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• BinitüCarYm GRtapÞúk GRtaqøg nigGRtasøab;edaysarCMgWeGds_ RtÚv)ankat;bnßyCabnþbnÞab;


edayeCaKC½y .
• tamry³kareRbIR)as;Tinñn½yGegátGRtapÞúk¬eRbv:aLg;¦emeraKeGds_qñaM 2006 nigeyagtam
karTsSTay edayeRbIR)as;m:UEdleGBIedmIsa®sþenAGasIu eK)anrkeXIjfa GRtapÞúk ¬eRbv:aLg;¦
emeraKeGds_kgúñ cMeNamRbCaCnTUeTA mansßanPaBefrkñgú GRtaRtwmEt 0/7 PaKry kñgú qñaM2009
KWdUcKñanwg qñaM2008 Edr . RbkarsMxan;EdleyIgRtÚvkt;smÁal;enaH KWfa GRtaenH)anfycuH
CabnþbnÞab; BIcMNuckMBUl 2 PaKry kñúg qñaM1998 mkenARtwm 0/7 PaKry enAqñaM2009 .
RbsinebIlT§plénkareqøIytbkRmit bc©úb,nñ mancIrPaB enaHeKrMBwgfa GRtapÞúkemeraKeGds_
nwgbnþfycuHrhUtdl; 0/6PaKry kñúgqñaM 2012 .
• mnusSeBjv½y kñgú Gayu BI15-49qñaM EdlkMBgu EtpÞkú emeraKeGds_ enAkñgú qñaM2009 mancMnnY srub
RbmaN 57>900 nak; kñúgenaH ®sIþmancMnYn 30>300 nak; nig bursmancMnYn 27>600 nak; KW
mancMnYnTabCag qñaM2008 bnþic ¬58>700 nak;¦.
• krNIqøgfμIénemeraKeGds_ kñúgcMeNammnusSeBjv½yEdlmanGayuBI15-49qñaM )anbnþFøak;cuH
ehIymancMnYnsrubRbmaN 740 nak; kñúgenaH bursmancMnYnRbmaN 410 nak; nig ®sþIman
cMnYnRbmaN 330nak; enAkñúgqñaM2009 KWmankRmitTabCag qñaM2008 .
• cMnYnGñksøab;edaysarCMgWeGds_ )anbnþFaø k;cHu BI 3>590 nak; enAkñúgqña2M 008 eTA 1>210 nak;
enAkñúgqñaM2009 GaRs½yedayehtufa lT§PaBkñúgkarpþl;»sfRbqaMgemeraKeGds_ mankRmit
x<s;Cagmun .
• GRtapÞúkemeraKeGds_kñúgcMeNam®sþIrksIupøÚvePTtampÞHbn )anfycuHmkenARtwm 14 PaKry
kñúgqñaM2006 eday)anFøak;cuHy:agelOnBI kRmitx<s;bMput 45/8 PaKry enAkñúgqñaM 1998 .
• enAdMNac;qña2M 009 97 PaKry énmnusSeBjv½yEdlpÞúkemeraKeGds_ EdlkMBugEsVgrkesva
pþl;»sfRbqaMgemeraKeGds_ )anTTYl»sfRbqaMgemeraKeGds_ eTAtamesckþIRtÚvkar.
• karGegátkarRbRBwtþpvÚø ePTCaRbcaM qña2M 007 )anbgðajfa 94 PaKry ®sþrI ksIpu vÚø ePTtampÞHbn
)aneRbIR)as;eRsamGnam½y Cab;CanicC© amYyGtifCi nrbs;xnÜø EdlCakarrYmcMENkd¾sxM an;kgñú kar
Fana)annUveCaKC½y kñgú karkat;bnßy karrIkraldalemeraKeGds_ . GRtaénkareRbIR)as;eRsam
Gnam½y kñgú cMeNam®sþrI ksIpu vÚø ePTedayRbeyal )anekIndl; 83 PaKry . edayELk GRta
eRbIR)as;eRsamGnam½yedayRbeyal enAkñúgcMeNambursrYmePTCamYybursdUcKña mankRmit
RtwmEt 79 PaKry b:ueNÑaH .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 118


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karGegátkarRbRBwtþpøÚvePTCaRbcaM qñaM2007 )anbgðajfa 94 PaKry én®sþIrksIupøÚvePTtam


pÞHbn 91 PaKry én®sþIrksIupøÚvePTedayRbeyal nig 96 PaKry énbursrYmePTCamYyburs
dUcKña RtÚv)anTTYlkarGb;rM sþIBIemeraKeGds_nigCMgWeGds_ .
• kñúgqñaMsikSa 2008-2009 RbmaN 34/07 PaKry énsalaeronTUTaMgRbeTs )ancUlrYmkñúg
skmμPaB Edlman eKalbMNgpþl;karGb;rMbMNinCIvitsþIGMBI emeraKeGds_nigCMgWeGds_.
230> smiT§plcm,gdéTeTot rYmman ³
• karBinitüeLIgvijnUvEpnkaryuT§sa®sþCati sRmab;kareqøIytbd¾TUlMTUlay nigmanlkçN³
Bhuvsi y½ eTAnwgkarraldalénemeraKeGds_ngi CMgWeGds_ tamry³ karviPaKGMBIsaß nPaB nigkar
eqøyI tbeTAnwgemeraKeGds_nigCMgeW Gds_ nigkarkMNt;témøéncMNaylm¥ti kñgú qñaM2007 sRmab;
karGnuvtþEpnkaryuT§sa®sþCati edIm,I[)ansmRsbeTAnwgsßanPaBfμI énkarraldalemeraK
eGds_ nigkarpøas;bþÚrnUvbTdæanénkarRbQmmuxnwgkarcmøgemeraKeGds_ .
• EpnkarskmμPaBnigEpnkarcMNayCayuTs § a®sþ RtÚv)anerobcMeLIgnigBinitüemIleLIgvij sRmab;
samIRu ksYgmYycMnnY edayrab;bBa©lÚ TaMg RksYgsuxaPi)al ¬mCÄmNÐlCatiRbyuTn§ gw CMgeW Gds_
esIEs,k nigkameraK¦ RksYgkic©karnarI RksYgkarBarCati RksYgGb;rM yuvCn nigkILa RksYg
kargarnigbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ nig sRmab;RkúmRbCaCnRbQmmuxeRKaHfñak;xs< ; dUcCaGñkeRbIR)as;
eRKÓgejón Gñkcak;eRKÓgejón RkúmbursrYmePTCamYyburs buKlÁ ki RKwHsßankMsanþsb,ay
¬tampÞHbn nig cl½t¦ .
• RbkarsMxan;bp M tu EdlRtÚvykcitTþ ku dak;enaH KWkareFVsI mahrNkmμén CMgeW Gds_ suxPaBbnþBCU
CMgrW ebg nigkarBinti üépÞeBaHmuneBlsRmal eTAkñgú {kareqøyI tbCaRbB½n§ : RtÚv)anCMrju Gnuvtþ
y:agskmμ .
• kareqøIytbkRmitCati )anepþatkarykcitþTukdak;eRcInCagmun eTAelIGaTiPaBKnøwHnana Edl
RtÚv)anENnaM edayEbbbTénkarkMNt;eKaledA sRmab;lT§PaBTTYl)anesvaCaskl edayman
karcUlrYmBIvis½yBak;B½n§nigPaKIdéTeTot .
• eTaHbICa PaKeRcInéncMNucedAsRmab;lT§PaBTTYl)anesvaCaskl Edl)ankMNt;sRmab; qñaM
2008 RtÚv)aneFVI[seRmc tamkarkMNt; b¤elIsBIkarkMNt; k¾eday k¾sßanPaBénsUcnakr
mYycMnnY )anqøHú bBa©aMg[eXIjfa raCrdæaPi)al RtÚvbnþkci ©xti xMRbwgERbgbEnßmeTot kñgú karBRgIk
esvanana CaBiess esvabgáarkarcmøgemeraKeGds_ sRmab;RkúmCnEdlRbQmmuxx<s;nwgkar
qøgemeraKeGds_ ¬EdlrYmman bursRsLaj;bursdUcKña Gñkcak;eRKÓgejón nigbgáarkarcmøg
emeraKeGds_ BImþayeTAkUn¦ nig kñgú karkat;bnßy[enARmitTabbMptu énplb:HBal;énCMgeW Gds_
eTAelIkumarkMRBa nigkumargayrgeRKaH .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 119
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• kic©shRbtibtþikarrvag sßab½nrbs;raCrdæaPi)al GgÁkareRkArdæaPi)al GgÁkartamshKmn_


GgÁkarsasna bNþajGñkrs;enACamYyemeraKeGds_ nig édKUGPivDÆn_ RtÚv)anBRgwgCalMdab;
ehIymansar³sMxan;Nas; kñgú karbegátI nigkarGnuvtþnUv esva bgáar Büa)al nig EfTaM Rbkbeday
cIrPaB nigRbsiTP§ aB .
• kardwknaM nigkarsRmbsRmÜl eday GaCJaFrCatiRbyuT§nwgCMgWeGds_ EdlQrelI eKalkarN_
3-1 mankarrIkceRmIn ehIy )anpþl;nUvbriyakasGMeNaypld¾RbesIrmYy EdlsRmÜldl;
karerobcMeKalneya)ay nigkareFVEI pnkar sRmab;kareqøyI tbCalkçN³Bhuvis½y eTAnwgemeraK
eGds_ nigCMgWeGds_ .
• GgÁkarsgÁmsIuvil )anbnþcUlrYmcMENky:agsMxan; kñúgkareqøIytbkRmitCati enAkñúgkargar
CaeRcIn kñúgenaHrYmman karbgáar karkat;bnßyplb:HBal; karEfTaM karKaMRT nig karBüa)al
CaBiess dl;RkúmCnEdlRbQmnwghaniP½yx<s; nigRkúmCngayrgeRKaH enAfñak;mUldæan .
• RbB½n§tamdanRtÜtBinitünigvaytémø emeraKeGds_nigCMgWeGds_ RtÚv)anBRgwg tamry³ karENnaM
sþIBIRbB½n§tamdanRtÜtBinitünigvaytémøBhuvsi y½ énemeraKeGds_ngi CMgWeGds_fñak;Cati . smtß-
PaBénRbB½nt§ amdanRtÜtBinti ünigvaytémø RtÚv)anelIkkm<s; enAkñgú GaCJaFrCatiRbyuTn§ gw CMgW
eGds_ enAtamRksYg-sßab½n nig GgÁkarsgÁmsIuvil nana .
• karvaytémøBIkarcMNayelIkarRbyuT§nwgCMgWeGds_ RtÚv)anerobcMeFVIeLIg sRmab;qñaMsareBIBn§
2006 2007 nig 2008 .
231> bBaðaRbQmcm,g kñúgkarGnuvtþkmμviFIRbyuT§nwgCMgWqøg rYmman ³
• karbnþKMramkMEhgedayCMgWEdl)anekItmanrYcmkehIy rab;TaMgCMgWEdl)anlubbM)at;rYcehIy
enAkm<úCa k¾dUcCakarKMramkMEhgEdlkMBugekItmanénbrirUbn_ ¬karpøas;bþÚrbEmøgrUb¦ énvIrus .
• karcmøgCMgWqøgkat;RBMEdn karKMramkMEhgénCMgWqøgkñúgtMbn; nigBiPBelak dUcCa lT§PaBén
karcmøgCMgWRKúnpþasaybkSI .
• bnþkarTb;Tl;edayRbúgRby½tñmineFVsRbEhs min[karrIkraldalénCMgWqøg Edlbc©úb,nñenH
kMBugfycuH mankarekIneLIgCafμImþgeTot CaBiess karcmøgemeraKeGds_CafμIeLIgvij Edlman
PsþútagbgðajCaGnþrCati .
• éføcMNayd¾x<s;elIkarBüa)alplvi)akénCMgWqøgruaMér: .

232> GaCJaFrCatiRbyuT§nwgCMgWeGds_ )ankMNt;nUvbBaðaRbQmmYycMnnY kñgú karGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþ


rbs;xøÜn dUcxageRkam ³

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 120


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• haniP½ycm,génkarrIkraldalemeraKeGds_ GacelcecjBI karpøas;bþÚr\riyabf kñúgTMnak;


TMngpøÚvePT kñúgcMeNamRkúm®sþIrksIupøÚvePT GtifiCn nigKUsgSarbs;BYkeK RkúmbursrYmePT
CamYyburs nigRkúmGñkeRbIfñaMejón . GaRtapÞúkemeraKeGds_ enAkñúgcMeNamRkúmmnusS Edl
manhaniP½yx<s;TaMgenH enAEtmankRmitx<s;enAeLIy ebIeRbobeFobeTAnwgbNþaRbeTsnana
kñgú tMbn;. TnÞmw nwgenH karrYmePTeRkABIédKUmYyeTAédKUmyY epSgeTot ekItmankan;EteRcIneLIg
enAeRkApÞHbn CaBiess karEsVg rkkarrYmePTCamYyKUsgSar. enAkñúgTMnak;TMngrebobenH
kareRbIR)as;eRsam Gnam½yy:ageTogTat; mankRmitTab KYr[RBÜy)armÖ.
• karpøas;bþÚrenAkñúgrcnasm<½n§én ]sSahkmμGaCIvkmμpøÚvePT nig karlM)akkñúgkareFVI[kmμviFIeRbIR)as;
eRsamGnam½y100PaKry mancIrPaB edayeyagtam karbiTpÞHbnTaMgLay eTAtamc,ab;Ca
Frman )anCMruj[mankarxitxMRbwgERbgEfmeTot edIm,IEsVgrkmeFüa)ay sRmab;elIkkm<s;
kareRbIR)as;eRsamGnam½yCaRbcaM kñúgcMeNambuKÁlikRKwHsßankmSanþnana dUcCa rgÁsal
køwbkar:aGUex køwbm:asSa nigePaCnIydæanebohÁadin EdlCakEnøgrkR)ak;cMNUlx<s;rbs;Gñk
RbkbrbrpøÚvePT . edIm,IedaHRsaybBaðaenH viFankarRbtibtþikarsþg;dar fμImYy RtÚv)anerobcM
begáIteLIg edaykMNt;muxsBaØaénkarkarBaremeraKeGds_ CaBiess enAkñúgRkúmEdlman
haniP½yx<s; .
• haniP½yénkarqøgemeraKeGds_EdlkMBugekIneLIg enAEtmankRmitx<s; enAkñúgcMeNam bursrYm
ePTCamYybursdUcKña CaBiess enAkñúgcMeNam Gñkcak;eRKÓgejón EdlGacmanGRtapÞúk
emeraKeGds_ 24 PaKry . enAkñúgqñaM2005 eRbv:aLg;emeraKeGds_ enAkñúgcMeNamburs
rYmePTCamYyburs manRbmaN 9 PaKry sRmab;RbCaCnEdlrs;enAtMbn;CnbT nigmanRbmaN
17 PaKry sRmab;RbCaCnEdlrs;enAraCFanIPñMeBj .
• RbCaCnEdlRbQmnwghaniP½yedayELkkñúgkarqøgemeraKeGds_ rYmbBa©ÚlpgEdrnUv Rkúm®sþI
EdlmanédKUbursmanhaniP½yx<s;kñúgkarpÞúkemeraKeGds_ CnGenþaRbevsn_ nigyuvCnEdl
e)aHbg;ecalkarsikSaenAsala . GnþraKmn_nanaEdlmanlkçN³yuT§sa®sþ nigmanRbsiT§PaB
kñúgkarcMNayCagmun caM)ac;RtÚvEterobcMdak;[dMeNIrkar [)andl;RkúmCnTaMgenaH .
• kmμvFi bI gáarkarqøgemeraKeGds_BmI aþ yeTAkUn RtÚv)anBRgwg CaBiess tamry³kareqøyI tbrYmKña
b:uEnþ kareFVI[seRmc)annUv eKaledAlT§PaBTTYl)anesvaCasakl qñaM2010 KWCaGaTiPaBmYy
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa EdlRtÚvbnþedaHRsay .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 121


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• enAkñgú qña2M 009 eKaledAsUcnakrlT§PaBTTYl)anesvaCasakl Tak;TgnwgGRta®sþmI anépÞeBaH


Edl)anmkBinitüépÞeBaH enAkEnøgEdlmanesvabgáarkarcmøgemeraKeGds_BmI aþ yeTAkUn minTan;
GacseRmc)an enAeLIy ¬80 PaKry¦ .
• kicR© btibtþki arrbs;GaCJaFrCatiRbyuTn§ gw CMgeW Gds_ minTan;RtÚv)aneFVvI mi CÄkar [)ansmRsb
enAeLIy edIm,IFana[mankic©shRbtibtþikareRcInvis½y kñúgkareFVIGnþraKmn_Tb;Tl;nwgemeraKeGds_
enAkRmitfñak;eRkamCati CaBiess RkúmRbwkSaXMu-sgáat; nig fñak;extþ .
• RbB½n§tamdanRtÜtBinitü nigvaytémøfñak;Cati RtÚvkarCacaM)ac; nUvkarbnþBRgwgbEnßmeTot edIm,I
eFV[I seRmc)annUvvDÆnPaB niglT§plRbesIrCagmun tamry³ kareqøyI tbrbs;Cati . karyk
citTþ ku dak; RtÚvEt)anepþatCaBiesseTAelI kareFVsI xu dumnIykmμniymn½yénsUcnakrlT§pl nig
]bkrN_tamdanRtÜtBinitünana k¾dUcCa kareFV[I RbesIreLIgnUv karRbmUl karviPaK karbkRsay
nigkareRbIR)as;Tni nñ y½ .
• RbmaN 90 PaKry énmUlniFI EdlRtÚv)ancMNayelI GnþraKmn_nana EdlBak;Bn½ n§ gw CMgeW Gds_
kñgú qña2M 006 2007 nig 2008 )anmkBIRbPBFnFaneRkARbeTs EdleFVI[kareqøyI tb
rbs;Cati manPaBBwgEp¥ky:agxøagM eTAelICnM YyeRkARbeTs . karcMNayelICMgWeGds_ )anekIn
eLIgBIqñaM2006 dl;qñaM2007 ehIy)anFøak;cuHenAqñaM2008 . kic©xitxMRbwgERbgxøaMgkøaCagmun
caM)ac;RtÚveFVIeLIg kñúgkarekorKrFnFan edIm,IeqøIytbeTAnwgCMgWeGds_ CaBiess FnFanBIfvikaCati
CamYyKñanwg karEklm¥viPaCn_fvika eTAtam GaTiPaBCayuT§sa®sþ nig GnþraKmn_sMxan;² .
• kic©xitxMRbwgERbg kñúgkarkat;bnßy\T§iBl emeraKeGds_¼CMgWeGds_ enAminTan;RtÚv)aneFVIeLIg
[)ansmRsbenAeLIy . kargarCaeRcInEfmeTot caM)ac;RtÚveFVIeLIg edIm,IKaMRTkumarkMRBa
nigkumargayrgeRKaH RBmTaMg RKÜsarnigshKmn_ Edl)anqøgemeraKeGds_nigCMgWeGds_ .
taragTI5 ³ sUcnakrsMxan;² énkmμviFICMgWqøg
sUcnakrsñÚl 2006 2007 2008
eRbva:Lg;emeraKeGds_elImnusSGayu15-49qñaM ¬°¦ - 0/6¼<0/9* 0/7
GñkpÞúkemeraKeGds_eRbIR)as;»sfBnüarCIvit ¬nak;¦ 20>131 26>664 31>999
GRtaCasHes,IyénkarBüa)alCMgWrebg ¬°¦ >85 >85 >85

GRtaRsavRCavkrNIrebg ebka viC¢man ¬°¦ 60 65/4 69


krNIsøab;edayRKúnQamenAmUldæansuxaPi)alsaFarN³¬°¦ <0/9° 1° 0/68°
GRtasøab;edayCMgWRKúncaj; kñúgcMeNamRbCaCn 100>000nak; - - 2>10
RbPB³ r)aykarN_sßitisuxaPi)alRbcaMqñaM 2008- RksYgsuxaPi)al
* 0/6 PaKry GegátRbCasa®sþnigsuxPaBqñaM2005 ¼ karÉkPaBkñúgkic©RbCMuCMnajkar qñaM2007 NCHAD

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 122


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kmμviFITI3 ³ CMgWminqøgnigbBaðasuxPaBsaFarN³déTeTot
233> esvasuxPaBpøÚvcitþ RtÚv)anBRgIkCabnþbnÞab;. bc©úb,nñesvaÉkeTsCMgWsuxPaBpøÚvcitþmanenA
mnIÞreBTücMnYn 10 . rIÉesvaÉkeTssRmab;karsRmakBüa)al manenAmnIÞreBTüfñak;CaticMnYn2 edayELk
esvasuxPaBpøÚvcitþbzm manenA 40 mnIÞreBTübEg¥k nig 18 mNÐlsuxPaB.
234> kmμviFIbgáarCMgmW harIk)annwgkMBgu pþcÜ epImþ tamry³pþl;karbNþHú bNþalqμbenAtammNÐlsuxPaB
nigRKÚeBTüBüa)alenAtam mnÞrI eBTübEg¥ksþGI BM kI arBinti üedaHedayxønÜ Ég nigvKÁbNþHú bNþalRKÚbegÁal
dl;RKÚeBTübeRmIkarenAmnIÞreBTüfñak;CatienAPMñμeBjsþIBI karRsavRCavCMgWmharIkmat;s,Ún . KøInikCMgW
TwkenamEp¥mcMnYn 11 RtÚv)anbegIáteLIg .
235> karGPivDÆ nigkarpøas;bþÚrEpñkRbCasa®sþy:agqab;rhs½ RtÚv)anrMBwgTukfa nwgnaMmknUvkarvivDÆ
enAkñgú sßanPaBénCMgeW cjBICgM qW gø eq<aHeTAkan;karekIneLIgéneRbva:Lg;énCMgmW ni qøg . manesckI)þ armÖ
y:agxøaMgBI;bnÞúkénCMgWEdlTak;TgeTAnwg CMgWelIsQam CMgWTwkenamEp¥m rbYsedaysareRKaHfñak;cracr
PaBbMBulbrisßan Gnam½yxSt;exSay nigkgVHTwks¥ateRbIR)as; . karelceLIgnUvkarratt,aténkar
eRbIR)as;eRKOg ejón)ankøayeTACabBaðaRbQmmuxcm,gmYyeTot edaysarplb:HBal;rbs;vaeTAelI
suxPaBpøÚvcitþ karqøgemeraKeGds_ nigbBaðasgÁmdéTeTot . dUecñH plvi)akcMeBaHmux KWkarelceLIg
bBaðasuxPaB TaMgkñgú Epñkbgáar karBüa)albnÞan; nigkarsþarnitism,Ta EdlnwgTamTar[mankarviPaC
FnFanbEnßm sRmab;kareFVIGnþraKmn_RbkbRbsiT§PaB .
236> bBaðaRbQmcm,gcMeBaHmux kñúgkarGnuvtþkmμviFICMgWminqøg nigbBaðasuxPaBsaFarN³déTeTot
rYmman ³
• ktþaénkarpøas;bþÚrrebobrs;enAdUcCa karCk;)arI karpøas;bþÚrTmøab;énkarhUbcuk karpwkeRKÓg

Rsvwg kareRbIfañ eM jón bnþci mþg² nwgnaM[ekInCalMdab;nvU GRtaGaMgsudI g;nigeRbv:aLg;énCMgWebHdUg


srésQam rYmmanCMgWelIsQam CMgWmharIk CMgWTwkenamEp¥m nigCMgWdac;srésQamkñúg
xYrk,al.
• eRKaHfñak;cracrnwgekIneLIg RBmKñaCamYynwgnKrUbnIykmμ nigkarBRgIkehdæarcnasm<n§½ pøÚvfñl;

k¾dUcCakarekIneLIgénCMgWEdlbNþalmkBIbMBulbrisßan . kMeNInesdækic©qab;rh½s nig]sSa-


hPavUbNIykmμ eFVI[mankarekIneLIgénkarKMramkMEhgdl;suxPaB brisßan.
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 123
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• enAeBlEdlRbCaCnv½ycMNas;kan;EteRcIn mankarrMBwgTukfa CMgWTak;TgnwgsrésRbsaT


nwgkan;EtekIneLIgx<s; . BikarPaBEdlbNþalmkBICMgWEPñk nigkarrlaksnøak; k¾nwgekIneLIg
Edr ehIynwgkøayCabnÞúkcm,gmYydl;buKÁl nigdl;esvasuxPaB .
• CMgWminqøgCaeRcIncaM)ac;GacTb;sáat;)anedayeRbIviFankarkarBar nigTamTarkic©shkarkRmit
x<s;mYy nigRtÜtBintütamdanviFankarbgáarenaH BIRKb;vis½yTaMgGs; .
• plb:HBal;énkMeNInbnÞúkénCMgWminqøg nwgtRmÚv[mankarvinieyaKkñúgEpñkbec©kviTüaevC¢ sa®sþ
karerobcMmKÁúeTsk_KIønik nigkarbNþúHbNþaleLIgvij .
bnþBRgwgRbB½n§suxaPi)al
elIkkm<s;karpþl;esvasuxaPi)al
237> karBRgIkmUldæansuxaPi)alsaFarN³ esvasuxPaBEdlRtÚvpþl; nigrcnasm<n§½RTRTg;déTeTot
nwgRtÚvtRmg;eKaledA[kan;EtCitEfmeTot eTArktRmÚvkarEpñksuxPaBrbs;RbCaCn edayEp¥kelImlU dæan
én EpnkarRKbdNþbs; xu aPi)al rbs;GPiRkmRbB½n§suxaPi)alRsúkRbtibtþi . EpnkarRKbdNþbs; xu aPi)al
KWCa]bkrN_Epnkar sRmab;tRmg;Tsi dl; karGPivDÆehdæarcnasm<n½ s§ xu aPi)al edayGnuelameTAtam
lkçN³vinicä½yén cMnYnRbCaCn nigPUmisa®sþ.
238> mNÐlsuxPaBnigb:usþsuxPaB KWCamUldæansuxaPi)alCYrmux Edlpþl;sMNMuskmμPaBGb,brma
ehIymnIrÞ eBTübEg¥k KWCamUldæansuxaPi)alfñak;TBI rI Edlpþls; N
M suM kmμPaBb®gÁb; . kñúgqñaM2008 cMnYn
mNÐlsuxPaB )anekIndl; 967 ehIy b:usþsuxPaB )anekIndl; 108 edaymanTItaMgkñúgtMbn;CnbT
dac;Rsyal. cMnYnmnIÞreBTübEg¥ksrubman 84 kñúgenaHrYmman mnIÞreBTüfñak;Cati 8 enAraCFanIPñMeBj
mnIÞreBTübEg¥ksMNMuskmμPaBb®gÁb;kRmit3 cMnYn 18 mnIÞreBTübEg¥ksMNMuskmμPaBb®gÁb;kRmit2
cMnYn 28 nigmnIÞreBTübEg¥ksMNMuskmμPaBb®gÁb;kRmit1 cMnYn 30.
239> ehdæarcnasm<½n§mUldæansuxaPi)al RtÚv)anBRgIky:ageRcIn enATUTaMgRbeTs edaymanTaMgkar
vinieyaKsmRsbnUv]bkrN_eBTüTMenIb dUcCa Scanner Multibarette 64, MRI Angiographie, Radiocobalt,
Mamography, MRI 3 Tesla dl;mnIÞreBTüÉkeTsmYycMnYn nig]bkrN_eBTüCamUldæansRmab;mUldæan

suxaPi)aldéTeTot edIm,IelIkkm<s;smtßPaBKIønik nigKuNPaBénkarEfTaM . Tinñn½ykñúg taragTI6


bgðajBIkarsagsg;¼CYsCul ehdæarcnasm<½n§ mnIÞreBTübEg¥k mNÐlsuxPaB nigb:usþsuxPaB cab;taMg
BIqñaM1995 mk .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 124


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI6 ³ karGPivDÆehdæarcnasm<½n§vis½ysuxaPi)al
1995-2003 2003-2007 2008
cMnYnmNÐlsuxPaBsg;fIμ 694 134 37
cMnYnmnIÞreBTübEg¥ksg;fIμ - 3 3
cMnYnGKarmnIÞreBTübEg¥kEdl)ansg;fIμ 34 3 39
240> kic©snüapþl;esvaRtÚv)anBRgIk nigeFIVsßabnIykmμ eTAtambrikarN_sßab½nénvisy½saFarN³
enAkm<úCa edaymankarepþatkan;EtxøaMgeTAelIkics© nüaépÞkñúg nigsVy½tPaBelIkargarRKb;RKg tamry³
TIPñak;garRbtibtþikarBiess edayGnuelameTAtameKalneya)aysIþBIkarpþl;esvasaFarN³rbs;raC-
rdæaPi)alkm<úCa . RsúkRbtibtþicMnYn 30 edayrab;bBa©ÚlTaMg mnIÞreBTübEg¥kextþ RtÚv)anbegIáteTACa
TIPñak;garRbtibtþikarBiess enAqñaM2009 .
241> karpþl;esvasuxPaB rYmman viFankarsuxPaBsaFarN³edIm,IRbyuT§nwgCMgW RBmTaMg karBRgwg
CaTUeTAnUvkarpþl;esvaEfTaMsuxPaB tamry³ eKalneya)aynigEpnkarEdlmanlkçN³TUeTAnigEdl
epþatelICMgWBiessNamYy . karbegáIntRmÚvkarEpñksuxPaBnigkarelIksÞÜysiTi§rbs;GñkCMgW KWCameFüa)ay
cMeBaHmuxd¾sMxan; sRmab;karbegIánKuNPaBnigkarTTYlxusRtÚv kñúgkarpþl;esvasuxPaB .
elIkkm<s;hirBaØb,Tanvis½ysuxaPi)al
242> karviPaCfvikacrnþrbs;RksYgsuxaPi)al edayraCrdæaPi)alkm<úCa )anekIneLIgeRcInCagkar
eRKagTuk enAkñúg EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati 2006-2010 . kñúgGMLúgeBl 20qñaMknøgmkenH
karviPaCfvikasRmab;vis½ysuxaPi)al BIraCrdæaPi)alnigBIédKUGPivDÆn_ mankarekIneLIgy:agxøaMg .
kñúgqñaM2008 karrYmcMENkBIraCrdæaPi)alnigBIédKUGPivDÆn_ sRmab;visy½suxaPi)al KWRbhak;RbEhl
Kña KWRbmaN 8 duløarGaemrik kñúgRbCaCnmñak; kñúgmYyqñaM . karTUTat;sac;R)ak;CaTUeTA nigkarTUTat;
sac;R)ak;dl;fñak;eRkam² mankarrIkceRmIn eday)an rYmcMENkeFVI[karRKb;RKgkarcMNaysaFarN³
kan;EtmanRbsiT§PaBCagmun .
taragTI7 ³ sUcnakrsñÚlsRmab;hirBaØb,Tanvis½ysuxaPi)al¬KitRtwm ExqñÚ qñaM2008¦
cMNayfvikaCatisRmab;suxaPi)al sRmab;RbCaCnmñak; kñúgmYyqñaM ¬duløar¦ 7/95
fvikaCatisRmab;vis½ysuxaPi)al KitCa ° énplitplkñúgRsúksrub ¬°¦ 1/05
fvikaCatisRmab;vis½ysuxaPi)alKitCa ° éncMNaycrnþénfvikaCati ¬°¦ 12/54
fvikaCMnYysRmab;RbCaCnmñak; kñúgmYyqñaM ¬duløar¦ 8/27

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 125


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

243> RbB½n§hri BaØb,Tanl¥ KWCameFüa)ayd¾sxM an;EtmYyKt; edIm,IFanaKuNPaBesva sRmab;RbCara®sþ


km<úCaTaMgGs; . raCrdæaPi)alkm<úCacab;GarmμN_elIkarcMNayR)ak;ehae)A: edIm,ITTYlykesvasuxPaB
EdlenHCabBaðacm,gmYysRmab;RKÜsarEdlmanR)ak;cN M lU Tab nigRbCara®sþRkIRk . raCrdæaPi)alkm<úCa
)annigkMBugbnþBRgIkviFankarKaMBarsgÁm nigRbBn§s½ vu tßPi aBsgÁmedIm,IedaHRsaybBaðaenH . bc©bú ,nñ kar
KaMBarenH )annwgkMBugpþl;tamry³RbBn§½nana sMxan;enaHKW karelIkElgkarbg;éføesva mUlniFismFm’
nigkarbg;éføCMnYs . bc©úb,nñenH mUlniFismFm’ nigKeRmagbg;éføCYs kMBugRtÚv)anGnuvtþ enAkñúg 50
RsúkRbtibtþi ¬RKbdNþb; 51 mnIÞreBTübEg¥k nig 120 mNÐlsuxPaB¦ . mnIÞreBTüCati 6 nigmnIÞr
eBTübEg¥k 9 RtÚv)anRTRTg;edayfvikaCati tamRbkaselx 809 qña2M 008 eRkABIenH KaMRTedayfvika
rbs;édKUGPivDÆn_ . 68PaKry énRbCaCnRkIRk RtÚv)ankarBaredaymUlniFismFm’ nigKeRmagbg;éføCYs
KWmancMnnY 2>832>844nak; éncMnYnRbCaCnRkIRkEdlrs;enAeRkambnÞat;énPaBRkIRk . lT§plCMhan
dMbUgénkarGegátesdækic©-sgÁmkic©enAkm<úCaqñaM2007 )anbgðajlT§plKYr[kt;smÁal; KWkarfycuHén
bMNulelIkarEfTaMsuxPaB kñgú RKÜsarEdlTTYl)anplRbeyaCn_BImUlniFsi mFm’ . kñgú qñaM2004 RbmaN
5/17PaKry énRKÜsarEdlRtÚveFVI)anGegát )anraykarN_BIkarCab;bMNuledaysarkarEfTaMsuxPaB
rIÉ kñúgqñaM2007 )anfycuHy:ageRcInmkenARtwm 3/43PaKry.
244> KeRmagFanara:br; gsuxPaBshKmn_myY cMnYn RtÚv)andak;[dMeNIrkarenAtamtMbn;xHø énRbeTs
km<úCa edayGgÁkareRkArdæaPi)alGnþrCatinigkñúgRsúk . KeRmagFanara:b;rgsuxPaBshKmn_ KWQrelI
mUldæanéneKalkarN_RbmUlpþMúhaniP½y nigbg;éfømunsRmab;karEfTaMsuxPaB . KeRmagTaMgGs;enaH
CaynþkarsμR½Kcitþ nigminEsVgrkplkéRm Edlpþl;[GñkTijFanara:b;rgsuxPaB nig RKÜsarrbs;eK
TTYlnUvkarRKbdNþb;énesvasuxPaB eTAtambBa¢IéntavkalikevC¢sa®sþ Edl)ankMNt;tamkic©snüa
CamYymUldæansuxaPi)alsaFarN³ ¬CaTUeTACamYymNÐlsuxPaB nigmnIÞreBTübEg¥k¦ . bc©úb,nñman
KeRmagFanara:b;rgsuxPaB shKmn_cMnYn 12 Edl)annigkMBugGnuvtþkñúgRsúkRbtibtþicMnYn 11 kñúgextþ
7 nigraCFanIPñMeBj edayRKbdNþb;elImNÐlsuxPaB 81 nig mnIÞreBTübEg¥k 11 nigmanGñkTTYl
plRbeyaCn_cMnYn 73>828 nak;.
FnFanmnusSsRmab;suxaPi)al
245> KitRtwmExFñÚ qñaM2008 vis½ysuxaPi)alsaFarN³TUTaMgRbeTs manbuKÁlik srub 18>096
nak; kñúgenHman evC¢bNÐit 2>173nak; RKÚeBTümFüm 1>220nak; TnþbNÐit 172nak; »sfkarI
427nak; Kilanub,dæakyikamFüm 5>084nak; Kilanub,dæakyikabzm 3>407nak; qμbmFüm 1>806
nak; qμbbzm 1>439nak; nigÉkeTsmnIÞrBiesaFn_mFüm 428nak; . kareRCIserIsbBa¢ÚlRkbx½NÐ

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 126


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nigkarEbgEckbuKlÁ ki RtÚv)anEklm¥ . KitRtwmExmkraqña2M 009 73/78PaKry énbuKÁliksrub)andak;


[beRmIkargarenAfñak;extþ ¬edayrab;bBa©lÚ TaMgmNÐlsuxPaBnigb:su siþ xu PaB¦ ehIy 26/22PaKry
eTot enAfñak;kNþalnigraCFanIPeMñ Bj . cMnYnmNÐlsuxPaBEdlminTan;manqμb )anfyBI 229 mNÐl
suxPaB kñúg qñaM2004 mkenARtwm 79 mNÐlsuxPaBenAcugqñaM2008 . ehIyenAExkkáda qñaM2009
mNÐlsuxPaB TaMgGs;TUTaMgRbeTs ¬967¦ many:agehacNas;buKÁlikqμbmYynak; .
246> karGnuvtþkmμviFIkenSamGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)al )ancab;epIþmGnuvtþenAqñaM2006 ehIy)an
dMeNIrkarenAkñúgextþ 7 ¬kMBt taEkv ]tþrmanC½y esomrab bnÞaymanC½y éb:lin nig )at;dMbg¦
EdlRKbdNþb;elI mNÐlsuxPaBcMnYn 65 edaymanbuKÁliksrub 380nak; . RbB½n§R)ak;laPkar
bEnßm )anGnuvtkñgú qña2M 009 enAkñgú extþcnM Yn 7 ¬ mnIÞri suxaPi)alextþ ekaHkug taEkv éRBévg kMBg;cam
RBHvihar mNÐlKIrI nigrtnKIrI¦ nigGgÁPaBfñak;kNþalcMnYn 2 ¬mCÄmNÐlCatiKaMBarmatanigTark nig
TIsIþ karRksYgsuxaPi)al¦ srub 190 tMENg . karpþl;R)ak;]btßmÖelIkcitþqμb sRmab;karsRmal
kUnman suvtßiPaBenAmUldæansuxaPi)alsaFarN³ )aneFIV[karsRmalkUn enAmNÐlsuxPaB nig
mnIÞreBTü ekIneLIg BI 39PaKry kñúgqñaM2006 dl; 58PaKry enAdMNac;qñaM2008 .
247> ebITukNaCaskmμPaBmYycMnYnRtÚv)anRbkan;yk edIm,IedaHRsaybBaðananaCMuvijkareRCIserIs
bBa©ÚlRkbx½NÐ nig karrkSaTukqμb karBRgaybuKÁlikrvagTIRbCMuCn nigtMbn;CnbTenAEtecaTCabBaða .
GaTiPaBrbs;RksYgsuxaPi)alKWbegáInkareRCIserIs nigsmtßPaBénkarbNþúHbNþalkñúgry³R)aMqñaMxag
muxenH k¾dUcCa karEklm¥KuNPaBénkarbNþúHbNþal .
248> TMnak;TMngrvagkarpþl;esvakñúgvis½ysaFarN³nigÉkCn caM)ac;RtÚvEtbnþedaHRsay CaBiess
bBaðaGtulüPaBénRbB½n§laPkarrvagvis½ysaFarN³nigÉkCn . RksYgsuxaPi)alkMBugBinitüemIl
CeRmIsnanaedIm,IGnuvtþRbB½n§laPkarEp¥kelIsñaédkargar edIm,IelIkkm<s;kargarRKb;RKg nigkarpþl;
esvaEfTaMsuxPaB k¾dUcCa karpþl;R)ak;]btßmÖelIkTwkcitþ sRmab;buKÁliksuxaPi)alEdlbeRmIkargar
enAtMbn;EdlcUleTAdl; TnÞwmKñanwg karEklm¥kareFIVEpnkarFnFanmnusSfñak;Cati nigRbB½n§bNþúH
bNþalkñúgeBlbeRmIkargarmanRbsiT§PaB . CaCMhandMbUg GnþraKmn_bnÞan;edIm,IelIkm<s;lT§PaB nig
KuNPaBénesvasuxPaBbnþBUC mata Tark nigkumar )annigkMBugGnuvtþ .
RbB½n§B½t’mansuxaPi)al
249> RbB½n§B½t’mansuxaPi)alRtÚv)anGPivDÆkñúgqñaM1993 edIm,IbeRmIesckIþRtÚvkarrbs;RbeTs ehIy
)anGnuvtþCaCMhan² . karRKbdNþb;TUTaMgRbeTsénRbB½n§Bt½ m’ anRtÚv)anseRmc enAExkumÖ³ qñaM1995 .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 127
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karRbmUlTinñn½yRbB½n§B½t’mansuxaPi)alsIþGMBIskmμPaBesvasuxPaBCaRbcaM nigGMBIbBaðasuxPaB RtÚv


)anraykarN_BIRKb;fñak;TaMgGs;énmUldæansuxaPi)al enAkñúgRbB½n§suxaPi)al . Tinñn½yB½t’manRtÚv)an
bMEbkeTAtam Gayu RkúmRbCaCn TItaMgPUmisa®sþ nigePT . eKaledAGPivDÆn_énRbB½n§B½t’man
suxaPi)al KWpþl;[RksYgsuxaPi)al nigRKb;fñak;TaMgGs;énRbB½n§ nUvB½t’manRtwmRtÚv Tan;eBlevla
sIþBIbBaðasuxPaB nigskmμPaBesvasRmab; kareFIVEpnkarnigkargarRKb;RKgesva nig kareFIVkarseRmc
citþ)anl¥RbesIr .
250> cab;taMgBIeBlbegItá rYcmk RbB½n§B½t’mansuxaPi)al RtÚv)anqøgkat;karBinti üEksRmÜl CabnþbnÞab;
¬enAqñaM1996 qñaM1999 nig cugqñaM2003¦ ehIy karBinitüvaytémøRKb;RCúgeRCaymYy énRbB½n§
B½t’mansuxaPi)al )anRbRBwtþeTAkñúgqñaM2006 edIm,IkMNt;nUv cMNucxøaMgnigcMNucexSay . cMNucxøaMgén
RbB½n§B½t’mansuxaPi)al KW kareFIVsmhrNkmμ RbBn§½raykarN_nigkt;RtaCag 20 edayELkBIKña eTA
kñúgRbB½n§EtmYy edIm,IecosvagkarRtÜtCan;Kña nigbnßybnÞúkkargarrbs;buKÁlik kMNt;sþg;darKMrUkt;Rta
nigr)aykarN_ nigeRbIR)as;RbB½n§TInñn½ymUldæanB½t’mansuxaPi)al Edlbc©úb,nñenH RKbdNþb;enARKb;
extþ nig RsúkRbtibtþi TaMgGs; .
251> xN³eBlEdlRksYgsuxaPi)al manRbB½n§Bt’mansuxaPi)al EdlkMBugdMeNIrkaCaRbcaM eday
RKbdNþb;BI mUldæansuxaPi)alfñak;eRkambMput eTAdl;RsúkRbtibtþi nig BIfñak;raCFanI-extþ eTAdl;fñak;
kNþal enaHB½t’manBIvis½yÉkCn minRtÚv)anrab;bBa©Úl . kgVHB½t’manBI EpñkÉkCnnigGgÁkareRkA
rdæaPi)al KWCabBaðasMxan;mYyEdlRtÚvedaHRsay edIm,IFanafa karBRgIkRbB½n§karpþl;esvasuxPaB kñúg
eBlGnaKt kñúgTUTaMgRbeTs GacRbRBwtþeTA)an edayminmankarRtÜtCan;Kñaénesva Edlpþl;edayEpñk
saFarN³ EpñkÉkCn nigGgÁkareRkArdæaPi)al . dUecñH RbB½n§Tinñn½ymUldæanBt’mansuxaPi)al minGac
RtÜtBinitütamdansßanPaBsuxPaB enATUTaMgRbeTs)aneT eTaHbICamankarekIneLIgénkareRbIR)as;
Tinñn½y enAkñúgkargarEpnkarnigkartamdanRtÜtBinitü k¾eday . xN³eBlEdlRbB½n§tamdanCMgWkMBug
dMeNIrkaredaymanRbsiT§PaB enaH krNIraykarN_ nig karBinitütamdanCMgWminqøgsMxan;² enATn;
exSayenAeLIy . karbnþelIkkm<s; kñgú karsRmbsRmÜlnigkic©shkarkñgú cMeNam édKURbB½nB§ ½tm’ an
suxaPi)al TaMgenAkñgú RbB½n§ nigeRkARbB½n§sxu aPi)al KWCa tRmÚvkarbnÞan;ceM BaHmux .
252> EpñksMxan;sRmab;BRgwgRbB½n§B½t’mansuxaPi)al KWkarpþl; Tinñn½yB½t’man manKuNPaBx<s; nig
Tan;eBlevla edIm,I;CamUldæandl;kartak;EtgeKalneya)ayEp¥kelIPsþútag karGnuvtþn_kmμviFI kar

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 128


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

tamdanRtÜtBinitü sñaédkargar nigkarvaytémø edayeRbIR)as;bec©kviTüa nigkarR)aRsy½Tak;Tg


smRsb . RbkarenH nwgeFVI[B½t’manmanKuNPaBsIþBI RbCasa®sþ-sgÁm esdækic© QW mrN³PaB
nigktþaeRKaHfñak; Tinñn½ytamdanCMgW nwgkan;EteBjeljnigTan;eBlevla edIm,IeqøIytb[manRbsiT§-
PaB eTAnwgkarpÞúHeLIgénCMgW nigRtÜtRtaCMgW . karRKbdNþb;RKb;RCúgeRCaynwgGacseRmc)anCamYy
nwg karEklm¥karRKb;RKgtam Bt’manviTüaelIehdæarcnasm<n§½ FnFanmnusSnigPsþúPar .
GPi)alkic©RbB½n§suxaPi)al vimCÄkar nigvishmCÄkar
253> edIm,IelIkkm<s;GPi)alkic©énRbB½n§suxaPi)al GnuRkwtümYycMnYnEdlRKbdNþb;elITidæPaBnana
énvis½ysuxaPi)al )annwgkMBugGnuvtþedayRksYgsuxaPi)al kñúgenaHrYmman ³
• GnuRkwtüsþIBIkarRKb;RKgsalamFümsikSasuxaPi)alPUmiPaK EdlRtÚv)anGnuvtþeday Rbkas

sþIBI karerobcM nigkarRbRBwtþeTArbs;salamFümsikSasuxaPi)alPUmiPaK cuHéf¶TI27 Ex]sPa


qñaM2003 .
• GnuRkwtüsþIBI RkmsIlFm’RKÚeBTü cuHéf¶TI28 ExsIha qñaM2003 .

• RBHraCRkwtüsþIBI rUbsBaØabec©keTs sBaØaskþi nigÉksNæanm®nþI énRkbx½NÐm®nþIbec©keTs


Can;x<s; nigRkbx½NÐm®nþIbec©keTsmFüm cuHéf¶TI 29 Ex]sPa qñaM2005 .
• RbkassþBI I kardak;[; GnuvtþnUvkmμviFIsikSaKilanubdæak qμbbzm cuHéf¶TI09 ExkBaØa qñaM2005 .
• RbkasGnþrRksYgsþIBI karGnuBaØat[esvasuxaPi)alGnuvtþkarBinitünigBüa)alCMgW edayyk
kéRmBIGñkCMgW cuHéf¶TI11 Extula qñaM2005 .
• RbkassþIBI karkMNt;tMbn;CYbkarlM)akrbs;RksYgsuxaPi)al cuHéf¶TI07 ExFñÚ qñaM 2005 .
• RbkasrYmRksYgsuxaPi)alnigRksYgBt’mansþIBI lkçNÐkñúgkarpSBVpSayBaNiC¢kmμ»sfsm½y
»sfbUraN eRKÓgsm¥ag plitplsRmab;ciBa©wmTark fñaMCk; nigesvaÉkCn kñúgvis½yevC¢sa®sþ
GmevC¢sa®sþ nigevC¢sa®sþCMnYy cuHéf¶TI 21 ExkumÖ³ qñaM2006 .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáItnaykdæanshRbtibtþikarGnþrCatiénRksYgsuxaPi)al cuHéf¶TI06 Ex
emsa qñaM2006 .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáItnaykdæansvnkmμépÞkñúgénRksYgsuxaPi)al cuHéf¶TI06 Exemsa qñaM2006 .
• GnuRkwtüsþIBI TivaqμbCati cuHéf¶TI05 Ex]sPa qñaM2008 .
• GnuRkwtüsþIBI karERbkøayviTüasßanCatisuxPaBsaFarN³ CaviTüasßansaFarN³rdæ)al cuHéf¶
TI04 ExkBaØa qñaM2006 .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 129
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GnuRkwtüsþIBI karERbkøaymnÞIreBTüRBHkusumCaRKwHsßansaFarN³ cuHéf¶TI25 Exmifuna qña2M 009.


• GnuRkwtüsþBI I karERbkøa¶ ymnÞrI eBTümitPþ aBExμr-sUevot CaRKwHsßansaFarN³ cuHéf¶T2I 5 Exmifuna
qñaM2009 .
• GnuRkwtüsþIBI karERbkøaymCÄmNÐlCatiBiesaFn_suxaPi)al CaRKwHsßansaFarN³ éf¶TI24 Ex
mkra qñaM2008 .
254> RksYgsuxaPi)al TTYlsÁal; nUvsar³sMxan;énkarBRgwgkic©shRbtibtþki arCamYynwgédKUTaMgGs;
EdlqøúHbBa©aMg BIPaBeCaKC½yénRkúmkargarbec©keTssuxaPi)al EdlCaGgÁBieRKaHeyabl;sRmab
vis½ysuxaPi)al nigkarBRgwgnigBRgIkGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y tamry³ kmμviFIRTRTg;vis½ysuxa-
Pi)al CMhanTI2 nigkarcuHkic©RBmeRBógkñúgPaBCaédKUrYmKña edIm,ItMerobtRmg;karvinieyaKrbs;édKU eTA
tamEpnkaryuT§sa®sþ nigEpnkarRbtibtþi .
255> karGnuvtþkmμvFI kI EM NTRmg;TlU TM lU ayrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a CakalanuvtþPaBd¾cm,g sRmab;
elIkkm<s; GPi)alkic©RbBn§s½ xu aPi)al nigkarpþle; svaEfTaMsxu PaB . RsúkRbtibtþi nigmnIrÞ eBTübEg¥k
extþ RtÚv)anbegáIt[eTACaTIPñak;garRbtibtþikarBiess EdleFIVsmahrNkmμRsúkkic©snüaesvakmμ
kalBIeBlmun eTAkñúgRbB½n§suxaPi)alsaFarN³ nigkarTTYlxusRtÚvénRbB½n§TaMgmUl. kmμviFIvimCÄkar
nig vishmCÄkarEdl kMBgu RbRBwteþ TAnwgCYyBRgwgEfmeTotnUvkarTTYlxusRtÚvxagelIenH . eTaHCa
dUecñHkIþ Rbkard¾sMxan;KW RtÚvFanafa karpøas;bþÚrEdlnwgekItman RtÚvEtmansgÁtiPaBCamYy Epnkar
RKbdNþb;suxaPi)al edayQrelImUldæanPsþútagCak;EsþgénsuxPaBsaFarN³ .
256> RksYgsuxaPi)al TTYlsÁal;BItRmÚvkarénkarpþl;esvasuxPaBmanKuNPaBx<s; enAcMeBaHmux
]bs½KÁEpñk fvika karRKb;RKg nigsmtßPaBKIønik dUcenH caM)ac;RtÚvmankarEklm¥eRcInbEnßmeTot
enAkñúgRbB½n§RKb;RKg fvikanigbuKÁlik . mankaryl;RsbKñafa ebIKμankarerobcMcat;Ecgkar]btßmÖ elIk
TwkcitþRtwmRtÚveT karGnuvtþkarpøas;bþÚrsßab½n EdltRmÚvedaykMENTRmg;vimCÄmkarnigvishmCÄkar
nwgCYbkarlM)ak .
6>3 karGnuvtþeKalneya)aysmPaBeynD½r
257> enAkñgú ry³eBlknøgmk km<Cú aTTYl)aneCaKC½y nigseRmc)ansmiT§pl KYr[kt;smÁal;CaeRcIn
kñúgkarelIkkm<s;smPaBeynD½r tamry³ karGnuvtþ EpnkarnarIrtn³TI2 ¬2004-2008¦ rbs;
RksYgkic©karnarI . lT§plenH GacTTYl)an edaymankic©xitxMRbwgERbgy:agxøaMgkøa BI raCrdæaPi)al

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 130


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

km<úCa nigmankic©shkary:agCitsñitCamYyédKUGPivDÆn_ nigGgÁkareRkArdæaPi)al CatinigGnþrCati kñúg


karGnuvtþEpnkarnarIrtn³TI2 enH . EpnkarnarIrtn³TI2 epþatCasMxan;eTAelIvis½yGaTiPaB cMnYn 5 KW³
1> karGPivDÆesdækic©®sþI .
2> karbegáInkarGb;rMdl;®sþI nigekμgRsI
3> karkarBarpøÚvc,ab;dl;®sþI nigekμgRsI
4> karelIkkm<s;suxPaB®sþI nigekμgRsI
5> karbegáIncMnYn®sþIkñúgtYnaTIeFVIesckþIseRmc
6> karb®Ba¢abeynD½rkñúgeKalneya)ay nigkmμviFICati .
karGPivDÆesdækic©dl;®sþI
258> CamYynwgkarekIneLIgnUvkMeNInesdækic©kñúgvis½y]sSahkmμ nigkalanuvtþPaBfμI² kñúgvis½y
eTscrN_ kargarEdlmanR)ak;QñÜlsRmab;®sþI mankarekIneLIgKYr[kt;smÁal; kñúgry³eBlmYy
TsvtSr_cugeRkayenH . eTaHCadUcenHkþI karTTYl)ankarGb;rMtictYckñúgcMeNam®sþI nigpñt;KMniteynD½r
kñúgsgÁm ¬cMeBaHkargarEdlsmRsbcMeBaH®sþI¦ CaBiess kñúgv½ykMlaMgBlkmμ k¾CamUlehtumYyEdl
naM[®sþmI anCeRmIstictYckñgú karRbkbrbrciBaw©mCIvti nigcab;yk»kaskargarfμ²I EdlmancMNlU eRcIn .
259> bc©úb,nñenH vibtþihirBaØvtßúnigesdækic©BiPBelak kMBugpþl;plb:HBal;y:agxøaMg eTAelIvis½y
sMelokbMBak;nigvaynPNн nigvis½yeTscrN_ enAkm<úCa . vis½yTaMgBIrenHKWCaRbPBkargar Edlman
R)ak;cMNUlcm,gsRmab;®sþI . kar)at;bg;kargarEdlTTYlR)ak;QñÜl rbs;®sþI nigskþanuBlénplb:H
Bal;CaGviC¢maneTAelIshKmn_CnbT ehIynig haniP½yEdlBak;B½n§nwgbBaðafa ®sþITaMgenaHnwgRtÚv)an
GUsTaj[cUleTAkñgú muxrbrmYy Edlkan;EtmanhanIPy½ x<sC; agmun KWCakgVld; F¾ mM yY enAkm<Cú a . edIm,I
edaHRsaybBaðaenH raCrdæaPi)alkm<úCa )andak;ecjnUvviFankarCaeRcIn edIm,Ikat;bnßynUvplb:HBal;
BIxageRkAenH eTAelIRbCaCnEdlgayrgeRKaH .
karbegáInkarGb;rMdl;®sþInigekμgRsI
260> karRsavRCavnaeBlfμ²I enH )anbgðajBIPaBrIkceRmInKYr[Kt;smÁal; elIkarkat;bnßyKmøateynD½r
kñúgkarTTYl)ankarGb;rM CaBiess enAkRmitbzmsikSa nigmanPaBRbesIreLIgmYycMnYn enAkRmit]tþm
sikSa . TnÞwmnwgenaH GRtaGkçrkmμrbs;RbCaCnEdlmanGayueRkam 20qñaM )anTTYleCaKC½yeTAtam
eKaledAEdl)ankMNt; EdlqøúHbBa©aMgBIPaBrIkceRmInkñúgkarTTYl)ankarGb;rMenAkRmitbzmsikSa .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 131


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sßab½nEdlTTYlbnÞúkkñúgkarpþl;karGb;rM )anbnþBicarNa nigbBa©ÚlbBaðaeynD½rkñúg eKalneya)ayCati


vis½yGb;rM . eTaHCadUcenHkþI ekμgRsIenAmancMnYnticCagekμgRbúsenARKb;kRmitsikSaTaMgGs; CaBiess
enAkRmit]tþmsikSa . elIsBIenHeTot cMnYnd_eRcInén®sþIEdlmanGayuBI 25-44qñaM nig®sþI Edlman
GayuBI 15-24qñaM mankarsikSaGb;rMTabCagkRmitbzmsikSa . bEnßmelIenHeTot karedaHRsay
kRmitGkçrkmμTab nigkarsikSaGb;rMkñúgcMeNam®sþI EdlsßitkñúgkmøaMgBlkmμnigkñúgv½ybnþBUC nigGRta
e)aHbg;ecalkarsikSamankRmitx<sr; bs;ekμgRsI enAEtCabBaðaGaTiPaBmYyenAkm<Cú a .
kic©karBarpøÚvc,ab;dl;®sþI nigekμgRsI
261> karCMrju kic©karBarpøvÚ c,ab;dl;®sþI nigekμgRsI RtÚv)anbgðaj[eXIjBIPaBrIkceRmInKYr[kt;smÁal;
CaeRcIn tamry³ elIkykbBaðaeynD½r nigsiT§i®sþI mkBicarNaenAkñúgkarerobcM nigkarGnuvtþ c,ab;nana
RBmTaMgenAkñgú karbNþHú bNþal nigpSBVpSayc,ab;CUndl;saFarN³Cn nigsRmab;saß b½nBak;Bn§½ pgEdr .
enAqñaM2005 c,ab;sþIBI karTb;sáat;GMeBIhigSakñúgRKÜsar nigkic©karBarCnrgeRKaH )anTTYl karGnum½t
edayrdæsPaCati ehIykñúgeBlbc©úb,nñenH EpnkarskmμPaBCatiTb;sáat;GMeBIhigSaelI®sþI RtÚv)an
Gnum½tedayKN³rdæm®nþIrYcehIy nigkMBugEtRtÚv)anGnuvtþ . cMENkÉc,ab;sþIBIkarb®gáabkarCYjdUr
mnusS nigkareFVIGaCIvkmμpøÚvePT k¾RtÚv)anTTYlkarGnum½tBIsPaCati kalBIedImqñaM2008 nig kMBug
erobcMEpnkarskmμPaBsþIBIkarRbyuT§RbqaMgkarCYjdUrmnusS nigkarekgRbvBa©pøÚvePT . edIm,IsRmÜl
dl;kic©xitxMRbwgERbgTb;sáat;karCYjdUrmnusS KN³kmμaFikarCatiGnþrRksYg EdldwknaMedayRksYg
mhaépÞ RtÚv)anbegáIteLIg . b:uEnþ GMeBIhigSaelI®sþIenAEtekItmaneRcInkñúgRbeTskm<úCa CaBiess kar
ekIneLIgnUv krNIGMeBIhigSa EdlTak;TgnwgeynD½r ehIyBMuTan;mankaredaHRsay[manRbsiT§PaB
elIkarpøas;bþÚr nigGakb,kiriya EdlnaM[mankarRbRBwtþGMeBIhigSaTak;TgnwgeynD½r nigkarekgRbvBa©
pøÚvePT RBmTaMg karerIseGIgelI CnrgeRKaHedayGMeBIhigSaenAeLIy .
karelIkkm<s;suxPaB®sþInigekμgRsI
262> cMeBaHvis½ysuxaPi)al manPaBrIkceRmInKYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIg kñúgkar
elIkkm<ss; aß nPaBsuxPaBrbs;®sþI nigekμgRsI eday ®sþInigekμgRsI PaKeRcIn)anyl;dwg nig)aneRbIR)as;
siT§irbs;xøÜnkñúgkarTTYl)anBt’mansþIBI karEfTaMsxu PaBbzm nigkareRbIR)as;esva bgáar nigTb;sáat;
emeraKeGds_¼CMgWeGds_ CMgWkameraK nigCMgWRKúncaj; . CagenHeTAeTot GRtaeRbva:Lg;kñúgcMeNam
®sþpI kúÞ emeraKeGds_Edl)anBinti üépÞeBaH )anfycuH ehIykarpÞkú emeraKeGds_kgúñ cMeNam®sþrI ksupI vÚø ePT

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 132


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TaMgkñúgcMeNam®sþIRbkbrbr pøÚvePTedaypÞal; nigedayRbeyal k¾mankarfycuHpgEdr . b:uEnþ karqøg


emeraKeGds_rvag bþI-RbBn§¼édKUrmY ePT nig BImaþ yeTATark kMBugEtrIkraldal nigkøayCarUbPaBcm,g
énkarcmøgemeraKeGds_ naeBlbc©úb,nñenH . elIsBIenHeTot GRtamrN³PaBmata enAEtmankRmitx<s;
enAeLIy EdlCakgVl;d¾FMmYy .
karbegáIncMnYn®sþIkñúgtYnaTIeFVIesckþIseRmc
263> knøgmk PaBrIkceRmInKYr[kt;smÁal; RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIgeRcIn kñúgkarbegáInkarcUlrYm
rbs;®sþI kñúgkareFVIesckþIseRmccitþenARKb;kRmiténGPi)alkic© . Cak;Esþg smamaRt®sþICasmaCik
RBwT§sPa )anekIneLIgBI 13PaKry kñúgqñaM2003 dl; 14/8PaKry kñúgqñaM2007 . ehIysmamaRt
®sþI Edl)anCab;eqñatCasmaCikardæsPa )anekIneLIgBI 5PaKry kñúgqñaM1993 dl; 11PaKry kñúg
qñaM1998 nig19PaKry kñúgqñaM2003 nig)anekIneLIgdl; 22PaKry kñúgqñaM2008 . cMENk É
smamaRt ®sþICardæelxaFikar nigGnurdæelxaFikar )anekIneLIgBI 7PaKry nig 9/6PaKry kñúgqñaM
2003 dl; 7/7PaKry nig 14/6PaKry kñúgqñaM2008 . smamaRt®sþIEdlCab;eqñatCasmaCikRkúm
RbwkSaXuM-sgáat; )anekIneLIgBI 8PaKry kñúgqña2M 002 dl; 14/6PaKry kñúgqñaM2007 Edl kñúgenaH
®sþmI ancMnYn 30PaKry kñgú cMeNamGñkdwknaMPmU i . TnÞmw nwgenaH tamry³kare)aHeqñatGskl edIm,IeRCIs
erIsRkúmRbwkSaraCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ kalBIéf¶TI17 Ex]sPa qña2M 009 ®sþCI aRkúmRbwkSaraCFanI extþ
mancMnYn 10/1PaKry nig®sþICaRkúmRbwkSaRkúg Rsúk xNÐ mancMnYn 12/65PaKry .
264> bEnßmelIenHeTot cMnYn®sþCI am®nþrI aCkar nigfñak;dkw naMenArdæ)almUldæan k_mankarekIneLIgEdr .
RksYgmhaépÞ )anerobcMEtgtaMg®sþICaGPi)alrg raCFanI extþ )an cMnYn 24nak; nig GPi)alrg Rkúg
Rsúk xNÐ )ancMnYn 197nak; enATUTaMgRbeTs . TnÞwmnwgenHEdr rdæelxaFikardæanmuxgar saFarN³
)anecjesckþIENnaMsþIBI karkMNt;kRmitBI 20 eTA 50PaKry sRmab;®sþI kñúgkareRCIserIsm®nþIraCkar
[cUlbeRmIkargar enAkñúgsßabn½saFarN³ nana . Cak;Esþg eyIgsegáteXIjfacMnYnm®nþI raCkarCa®sþI
)anekIneLIgBI 32PaKry kñúgqñaM2007 dl; 34PaKry kñúgBak;kNþalqñaM2009 . eTaHCadUcenHkþI
k¾tMNag®sþIkñúgGgÁnItiRbtibtþienARKb;kRmit énraCrdæaPi)al enAEtmankRmitTabenAeLIy CaBiess
kñúgtYnaTIeFVIesckþIseRmcCan;x<s; TaMgenAfñak;Cati fñak;extþ nigrdæ)alfñak;Rsúk . elIsBIenHeTot cMnYn
®sþIenAkñúgGgÁtulakar dUcCaecARkm nigRBHraCGaCJa k¾mankRmittictYcbMput ebIeRbobeFobnwgburs .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 133


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karb®Ba¢abeynD½r kñúgeKalneya)aynigkmμviFICati
265> edaymankic©shkarBIsßab½nBak;B½n§ Cati nigGnþrCati raCrdæaPi)alkm<úCa)anTTYleCaKC½yKYr
CaTIemaTn³ kñúgkarb®Ba¢abeynD½r nigbBa©ÚlsiT§i®sþIeTAkñúgeKalneya)ayCatisMxan;² EdlrYmman
dUcCa eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa ¬KGsk¦ pyGC 2006-2010 EpnkarskmμPaB
GPi)alkic©elIkTIBIr nigsUcnakrtamdanrYmKña rbs;raCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ . TnÞwmnwgenH bBaða
nigyuT§sa®sþeynD½r k_RtÚv)anbBa©ÚleTAkñúgkmμviFIkMENTRmg;sMxan;²rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa Edr dUcCa
kmμviFIkMENTRmg;hirBaØvtßúsaFarN³dMNak;kalTIBIr kmμviFIkMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ nig c,ab;sþIBI
karRKb;RKgrdæ)alraCFanI extþ Rkúg Rsúk xNÐ RBmTaMg kmμviFICatisRmab;karGPivDÆ tamEbbRbCa-
FibetyüenAfñak;eRkamCati ry³eBl 10qñaM CaedIm.l.
266> smiT§plmYyEdlKYr[kt;smÁal; pgEdr KW karbegáItnigkarBRgwgynþkarCati sRmab;;KaMRTkar
b®Ba¢abeynD½renAkm<úCa EdlkñúgenaHrYmman karbegáItRkúmkargarbec©keTseynD½r EdlCaEpñkmYy
rbs;KN³kmμaFikarsRmbsRmÜlrvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ nigkarbegátI Rkúmkargarb®Ba¢abeynD½r
enAesÞrI RKb;RksYg-sßab½nBak;Bn§T½ aMgGs;rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a ehIykñgú cMeNamenaH RksYg-sßab½n
cMnYn 15 )anerobcMbegátI Epnkar yuTs§ a®sþb®Ba¢abeynD½r sRmab;vsi y½ xønÜ rYcehIyEdr ¬rYmman RksYg
Gb;rM yuvCn nigkILa RksYgsuxaPi)al RksYgGPivDÆn_CnbT RksYgB½t’man RksYgFnFanTwknig
]tuniym RksYgBaNiC¢kmμ RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT
rdæelxaFikardæanmuxgarsaFarN³ RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; RksYgeTscrN_ GKÁ-
naykdæanrdæ)almUldæanénRksYgmhaépÞ RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ RksYgEpnkar RksYg
yutþiFm’ nig RksYgesdækic©nighirBaØvtßú¦. cMENkÉRksYg-sßab½ncMnYn bYneTot dUcCa RksYgbrisßan
RksYgsaFarN³karnigdwkCBa¢Ún nigRksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta nig RksYgéRbs-
NIy nigTUrKmnaKmn_ kMBugdMeNIrkarerobcMEpnkarenH . TnÞwmnwgenH RksYgcMnYn 16 )anTTYlkBa©b;
fvikaCati b¤TTYlCMnYyBIédKUGPivDÆn_nana sRmab;GnuvtþEpnkarb®Ba¢abeynD½rtamvis½y . RksYg
TaMgenaH rYmman RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; RksYgGPivDÆn_CnbT RksYgeTscrN_
RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT RksYgGb;rM yuvCn nigkILa
RksYgsuxaPi)al naykdæanrdæ)almUldæanénRksYgmhaépÞ RksYgEpnkar RksYg]sSahkmμ Er: nig
famBl RksYgyutþiFm’ RksYgkarbreTs RksYgTMnak;TMngrdæsPa RBwT§sPa nigGFikarkic© RksYg
éRbsNIynigTUrKmnaKmn_ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nig RksYgBaNiC¢kmμ .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 134


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

267> eTaHCadUcenHkþI k¾karCMrju [mankarEkERb pñtK; nM itnig\riyabfrbs;sgÁm cMeBaHTsSn³smPaB


eynD½r nigsiTi§®sþI RtÚvcMNayeBlevlayUr nigtRmÚv[mankarebþCJacitþx<s; BIRKb;PaKIBak;B½n§TaMgGs;.
elIsBIenHeTot smtßPaBCatikñúgkarviPaK karRsavRCav nigkarEsVgrkkarKaMRTmti EpñkeynD½r Edl
Ep¥kelIB½t’mannigTinñn½yCak;lak; TamTar[mankarBRgwgbEnßmeTot . kareFVI[mansuxdumnIykmμ
rvagEpnkarb®Ba¢abeynD½r EpnkaryuTs§ a®sþtamvisy½ nigynþkartamdanRtÜtBinti ü RBmTaMg karekorKr
FnFansmRsb edIm,IGnuvtþEpnkarb®Ba¢abeynD½rtamvisy½ RbkbedayRbsiT§PaB enAEtCabBaðaRbQm
d¾cm,gsRmab;km<Cú a EdlTamTarkarykcitþTukdak;BIRKb;RksYg-sßabn½TaMgGs;rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a
kñúgkarbBa©ÚlbBaðaenH eTAkñúgEpnkarnigRkbxNÐtamdannanatamvis½y .
6>4 karGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCn
268> eKalneya)ayCatiRbCaCn EdlmanlkçN³RKbdNþb;TUlMTUlayRKb;RCúgeRCay Bak;B½n§nwg
skmμPaB nana enAkñúgvis½yCaeRcIn dUcCa suxaPi)al Gb;rM brisßan m:aRkÚesdækic© eynD½r bmøas;TI
lMenA yuvCn Cncas;Cra nig EpñkepSg²eTot . KN³kmμaFikarCatiedIm,IRbCaCnnigkarGPivDÆ nig
RksYg-sßab½nBak;B½n§epSgeTot )annigkMBugbnþ BRgwgsmtßPaBFnFanmnusS sRmab;kardak;bBa©ÚlnUv
bBaðaRbCaCnTaMgLay eTAkñúgdMeNIrkar énkareFVIEpnkarGPivDÆn_enARKb;kRmit sRmab;GñkerobcM
Epnkar nigGñkerobcMeKalneya)ay . KN³kmμaFikarCatienH )anerobcMÉksareyagEpñkRbCasa®sþ
CaeRcIn sþIBI eKalneya)ayCatiRbCaCn taragTinñn½yRbCaCn nKrUbnIykmμ bmøas;TIlMenA yuvCn
cas;Cra nig sUcnakrsRmab;eKalneya)ayCatiRbCaCn . ÉksareyagTaMgenH RtÚv)aneRbIR)as;
edIm,IpSBVpSayBI eKalne)ayCatiRbCaCn nig BITMnak;TMngrvagRbCaCnnigkarGPivDÆ eTAdl;sßab½n
nItbi ,BaØtiþ sßab½nnItiRbtibtþi enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati nigrdæ)almUldæan enARKb; 23extþ nig
raCFanIPñMeBj . karpSBVpSayeKalneya)ayCatiRbCaCn k¾)aneFVIpgEdr enAsalaPUminÞrdæ)al nig
rdæsPa .
269> eTaHbICaseRmc)ansmiT§plCaeRcIndUcenH k¾eday k¾KN³kmμaFikarCatiedIm,IRbCaCnnigkarGPivDÆ
nigédKUepSgeTot enAmanbBaðaRbQmCaeRcIneTot EdlRtÚvbnþedaHRsay dUcCa ³
• smtßPaB nigcMeNHdwg rbs;GñkcUlrYm sþIBI bBaðaRbCaCn enAmankRmit .
• xVHxatTinñn½yfμI² sRmab;eFVIbc©úb,nñPaBsUcnakrRbCaCn nigÉksareyagTak;TgnwgRbCaCn .
• xVHxatkarviPaKsIuCeRmAnUvbBaðananaEdlTak;TgnwgRbCaCn EdlcaM)ac;sRmab;karEsVgyl;
BIb£sKl;énbBaða nigkaredaHRsay . karyl;dwgEp¥kelIPsþútagenH mansar³sMxan;Nas;
dl;RbsiT§PaBénEpnkarskmμPaB .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 135


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• xVHxatkarRtÜtBinitünigvaytémø nigskmμPaBtamdan .
• bBaðaRbCaCn RtÚvykcitþTukdak;KitKUr[)ansmRsb enAkñúgkarerobcMEpnkartamvis½y nig
fñak;eRkamCati k¾dUcCa enAkñúgkartamdanRtÜtBinitükarGnuvtþEpnkarTaMgenaH .
• smtßPaBsRmab; RbmUlnigviPaK Tinñn½ysþIBIbBaðaRbCaCn enAmankRmitenAeLIy .
• bBaðaRbCaCnnanaEdl)annigkMBugelceLIg RtÚveFVIkaredaHRsay[)anl¥RbesIrCagmun .
• smtßPaB nig]bkrN_nana sRmab;karRbmUlTinñn½y karviPaKeKalneya)ay nigkarerobcM
Epnkar Tak;TgnwgRbCaCn enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati enAmankRmitenAeLIy .
• smtßPaBsRmab;karviPaK nigkarbkRsay Tinñn½yRbCaCn caM)ac;RtÚvEteFVIkarBRgwg enA
RKb;kRmitTaMgGs; edIm,ICMruj[mankareRbIR)as;)ankan;Etl¥RbesIrCagmun nUvTinñn½yEdlman
nig Tinñn½yEdlRbmUl)an .
270> kareFVICMerOnRbCaCn db;qñaMmþg RtÚv)aneFVIeLIgenAExmIna qñaM2008 bnÞab;BIkarerobcM edayRbúg
Rby½tñnigedayl¥itl¥n; . kargarenHRtÚv)aneFVIeLIgedaybuKÁlikkm<úCaTaMgRsúg Edlcg¥úlbgðajBI
smtßPaBEdlRtÚv)anksageLIg sRmab;karrab;ngi kargarviPaKd¾FEM bbenH . eday)aneRbIR)as;nUvGñk
smÖasn_ RbmaN 35>000nak; nig)anRKbdNþb;elIRKÜsarTaMgGs; ¬2/8lan¦ nigelIRbCaCnbeNþaH
Gasnñ kareFVCI eM rOnenH KWCakargarmYyd¾FM EdlRtÚv)aneFVIeLIgRbkbedayRbsiT§PaBnigedayeCaKC½y .
lT§plcugeRkayénCMerOnqñaM2008 bgðajfa ³
• enA qñaM2008 RbCaCnsrubmancMnYn 13/4lannak; ticCagkar):an;sμanBImun Edlman RbmaN

13/8lannak; edaymansmamaRtRbmaN 2/3PaKry énRbCaCnenAGasuIGeKñy_ TaMgmUl


enAkñúgqñaM2008 .
• GRtakMeNInRbCaCnCamFümRbcaMqñaM RtÚv)anrkeXIjfa )anfycuHCaRbcaM BI 2/5PaKry kñúg

mYyqñaM kñúgqñaM1998 ¬CMerOnTUeTAnUvRbCara®sþrbs;eRbeTskm<úCaqñaM1998¦ mkRtwm 1/5


PaKry kñúgmYyqñaM sRmab; BIqñaM1998 dl; 2008 . kMeNInmFümenH mankRmitticCagkar
):an;sμan BImun Edlman 1/8PaKry b:uEnþenAEtx<s;CagkRmitmFümsRmab;kRmittMbn;bnþic
enAeLIy ¬1/3PaKry¦ .
• GRtakMeNInRbCaCnCamFümRbcaMqñaM enAtMbn;TIRbCMuCnkñúgqña2 M 008 mankRmit 2/6PaKry
x<s;CagenAtMbn;CnbT EdlmankRmit 1/3PaKry .
• smamaRtePT KW bursman 94/2PaKry eFobnwg®sþI 100nak; edayekIneLIgBI 93PaKry

enAkñúgqñaM1998 .
CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 136
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• TMhMmFümrbs;RKÜsar )anfycuHRbEhl 0/5 enAkñúgRKb;tMbn;TaMgGs; BIqñaM1998 dl;qñaM


2008 ¬enATUTaMgRbeTs )anfycuHBI 5/2 kñúgqñaM1998 mkRtwm 4/7 qñaM2008 enAtMbn;
TIRbCMCu n )anfycuHBI 5/5 enAkñgú qñaM1998 mkenARtwm 5/0 enAkñgú qñaM2008 nig enAtMbn;CnbT
)anfycuHBI 5/1 kñgú qñaM1998 mkRtwm 4/6 kñgú qñaM2008 . eTaHCadUcenHkþI k¾karERbRbÜl
énTMhRM KÜsarmFümenH KwbNþalmkBIkarekIneLIgénRKÜsarfμI ¬cMnnY RKÜsarFmμta )anekIneLIgBI
2/2lan kñúgqñaM1998 dl; 2/8lan kñúgqñaM2008¦ .
• eTaHbICarcnasm<½n§Gayu bgðajfaRbCaCnkm<úCaCaRbCaCnekμg k¾smmaRtRbCaCnGayu eRkam
15qñaM )anfycuHBI 42/8PaKry kñúgqñaM1998 mkRtwm 39PaKry kñúgqñaM2004 nig mkRtwm
33/7PaKry kñúgqñaM2008 .
• CamYyKñaenHEdr smamaRtRbCaCnv½ycas; mankarekIneLIg ehIyGayukalsgÇwmrs;BkI eM NIt
)anekIneLIgBI 54qñaM kñúgqñaM2000 dl; 60qñaM kñúgqñaM2008 sRmab;burs nigBI 58qñaM kñúgqñaM
2000 dl; 64/3qñaM kñúgqñaM2008 sRmab;®sþI . kñúgqñaM1998 GRtaRbCaCn GayuBI 65qñaM
eLIgeTA man 3/5PaKry ¬3PaKry sRmab;burs nig 3/9PaKry sRmab;®sþI¦ . enAkñúg
qñaM2008 tYelxenH)anekIneLIgdl; 4/3PaKry ¬3/5PaKry kñúgcMeNamburs nig 5PaKry
kñúgcMeNam®sþI¦ .
• karfycuHéncMnYnkumarGayueRkam 15qñaM mankRmitx<s;Cag karekIneLIgéncMnnY RbCaCnv½ycas;
EdlnaM[mankarfycuHGRtaRbCaCnsßitenAeRkambnÞúk BI 86/1PaKry ¬60PaKry kñúgtMbn;TI
RbCMuCn nig 89/7PaKry kñúgtMbn;CnbT¦ kñúgqñaM1998 mkRtwm 74 PaKry ¬59/7 PaKry
enAtMbn;TIRbCMuCn nig 76/8PaKry kñúgtMbn;CnbT¦ kñúgqñaM2004 nig mkRtwm 61/2PaKry
¬40/8PaKry kñúgtMbn;TIRbCMuCn nig 67/1PaKry enAkñúgtMbn;CnbT¦ kñúgqñaM2008 .
• RbCaCnenAtMbn;TIRbCMuCn man 19/5PaKry ekIneLIgBI 17/4PaKry kñúgqñaM1998 cMENkÉ
RbCaCnenAtMbn;CnbT man 80/5PaKry fycuHBI 82/4PaKry kñúgqñaM1998 .
• tYelxCMerOnRbCaCnqñaM2008 )anrMelcy:agc,as; BIPaBeCaKC½ykñúgkarGnuvtþeKalneya)ay
CatiRbCaCn rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .

CMBUkTI2 ³ smiT§plnigbBaðaRbQmcm,g² kñúgkarGnuvtþ pyGC 2006-2010 137


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI3
 

Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013


1> sßanPaBesdækic© naeBlcab;epþIm pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013
271> kic©xitxMRbwgERbgrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkarEfrkSa sißrPaBneya)aynigsgÁm snþiPaBnig
snþsi xu épÞkgúñ nigkarRKb;RKgesdækci ©edayPaBmugW m:at; )aneFV[I km<Cú aseRmc)annUv GRtakMeNInesdækci ©
nigkarkat;bnßyPaBRkIRk kRmitx<s; kñúgTsSvtSr_cugeRkayenH . eTaHCay:agenHk¾eday karGnuvtþ
pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 nwgcab;epþIm xN³eBlEdlsßanPaBsklelak kMBugsßitkñúgPaB
minc,as;las; edaysarEtbNþaRbeTsGPivDÆnigkMBugGPivDÆ kMBugEtmmaBawJk kñúgkarkat;bnßy[
)anCaGtibrmanUvplb:HBal;énvibtþhi ri BaØvtßsú klelak Edl)anekIteLIg nacugqñaM2007 edaybNþal
[mankarFøak;cuHy:agxøagM enAbNþaesdækci ©eCOnelOnnana . esdækic©km<Cú a )ancab;epþmI rg\T§Bi lGviC¢man
BIvibtþei nH enAqña2M 008 edaykMeNInpss seRmc)anEt 6/7PaKry b:eu NÑaH ebIeFobnwg 10/2PaKry
kñúgqñaM2007 . karbnþFøak;cuHénesdækic© enAbNþaRbeTsGPivDÆ ¬Kitmkdl;Bak;kNþalqñaM2009¦
nwgmanplb:HBal;y:agxøaMgmkelIesdækic©km<úCa kñúgry³eBlxøI KW qñaM2009 nig 2010 .
272> raCrdæaPi)al RtÚvRbQmnwgkargard¾FMmYy edIm,IeqøIytbeTAnwgkarvivtþxageRkARbeTs nig
edIm,IrkSakMeNInesdækic© nigkarkat;bnßyPaBRkIRk EdlseRmc)ankñúgTsSvtSr_cugeRkayenH . eTaHbI
CamankarFøak;cuHesdækic© kñúgqñaM2009 nig 2010 k¾eday k¾raCrdæaPi)al )anebþCJaEfrkSasmiT§pl
EdlseRmc)ankñúgkarkat;bnßyPaBRkIRk kñúgTsSvtSr_cugeRkayenH . raCrdæaPi)al nwgeRbIR)as;
RKb;viFankarcaM)ac;TaMgGs; edIm,Ikat;bnßyplb:HBal;énkarvivtþxageRkARbeTs mkelICngayrgeRKaH
nigRbCaCnCnRkIRk CaBiess RbCaCnenAtamtMbn;CnbT . cab;taMgBIkare)aHeqñatCasaklelIkTI1
kñúgqñaM1993 mk raCrdæaPi)alkm<úCa )anRbQmnwg RBmTaMg )anCMnHelI ]bsKÁFM²CaeRcIn ehIy
k¾manTMnukcitþfa nwgGacedaHRsaybBaðalM)akTaMgLayEdlmannabc©úb,nñenH edaymankic©shkar BI
RbCaCnkm<úCaRKb;RsTab;vNѳ nig BIédKUGPivDÆn_fμInigcas; . ebIBinitüemIlCalkçN³Rbvtþisa®sþ cab;
taMgBIkarbegáItraCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI1 énrdæsPa karGPivDÆesdækic©km<úCa GacEbgEck
Ca 3 dMNak;kalsMxan;² KW ³
• dMNak;kalsþar 1993 - 1998
• dMNak;kalksageLIgviBaJ 1999 - 2003
• dMNak;kalegIbeLIg 2004 - 2008
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 138
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

273> dMNak;kalsþar qña1M 993-1998 ³ enABak;kNþalTsvtSr_ qña1M 980 RbeTskm<Cú a )anGnuvtþ


kmμvFi kI EM NTRmg;CaeRcIn edIm,IbrÚþ BIRbB½n§esdækci ©Epnkar eTACa RbB½n§esdækci T© pI Sar . smasFatudMbgU
caM)ac;nana énesdækci T© IpSar RtÚv)anbegátI eLIg dUcCa karGnuBaØat[mankmμsTi i§ÉkCn dMeNIrkarÉkCn
PavUbnIykmμshRKasrdæ nig vismUhPavUbnIykmμkñúgvis½yksikmμ EdlktþaTaMgenH )anebIkpøÚv[man kar
bRgÜbbRgÚmCati nig kare)aHeqñatCaskl elIkTImYy kñúgqñaM1993 . eTaHCadUcenHkþI k¾kic©xitxMRbwgERbg
rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI1 kñgú karEkTRmg;TpI Sar )anrgsm<aF BIGtulüPaBm:aRkÚesdækci ©
EdlbNþalmkBIktþaCaeRcIn dUcCa ³
• esrIPavUbnIykmμesdækc i © Edl)ancab;epþmI nacugTsvtSr_ qña1M 980 )anbgáCa]bsKÁ dl;kar
ekorKrcMNUlrdæ . ÉkCnPavUbnIykmμénshRKasrdæ nig kMENTRmg;shRKas rYmpSMCamYy
esrIPavUbnIykmμénkarkMNt;éfø nigesrIPavUbnIykmμBaNiC¢kmμ )ankat;bnßy]btßmÖFn Edl
shRKassaFarN³Føab;)anTTYlBIeBlmun . kar)at;bg;cN M lU enH minGacRtÚvCMnsY )anPøam²
edaycMNlU BIvsi y½ ÉkCn EdlkMBgu EtegIbeLIgenaHeT .
• kñg ú EpñkcMNayviBaJ karbBa©bk; arRKb;RKgéfø )anbNþal[ éføedImÉktaénTMnBi aJngi esvakmμEdl
RtÚvpÁt;pgÁ ; sRmab;RbtibtþikarnigkarvinieyaK ekIneLIgy:agxøaMg . eKalneya)ayrbs; raC-
rdæaPi)alkm<úCa kñgú karrkSa cMNayelIR)ak;ebovtSr_rbs;bKu lÁ ki rdæ nigcMNayelIkarkarBarCati
)ankat;bnßyvinei yaKsaFarN³ nig cMNayelIRbtibtþikarnigkarEfTaM.
• km©eI Rkamkic©RBmeRBogsþIBIBaNiC¢kmμnigkarTUTat; qñaM1986-1990 CamYy shPaBsUevot RtÚv)an
bBaÄb; . CMnYyCaTMniBaJEdlTTYl)aneRkamkic©RBmeRBogenH )anrYmcMENk 15 PaKry én
cMNayfvikasrub kñúgqñaM1989 . CMnYymnusSFm’ EdlTTYl)an manRbmaNEtBI 20-30 lan
duløarGaemrik b:ueNÑaH kñúgqñaM 1991-1992 .
• enAkñg ú sßanPaBTaMgenH raCrdæaPi)alkm<Cú a RtÚvedaHRsaybBaða»nPaBfvika edaykare)aHBum<
RkdasR)ak;bEnßm . kareFVhI ri BaØb,Tan edaykare)aHBumRÖ kdasR)ak;bEnßm )anRKbdNþbC; ag
Bak;kNþalénkgVHfvikardæ kñgú qñaM1991 ehIy cMNay 20PaKry RtÚv)anCMBak; . karebIkR)ak;
ebovtSr_minsUveTogTat; . kareFVhI ri BaØb,Tandl;»nPaBfvika edaykare)aHBumRÖ kdasR)ak;bEnßm
)aneFVI[kRmitGtiprNaeLIgx<s; . ktþaenH )anbNþal[ saFarNCnKμanCMenOTukcitþelI
rUbiyvtßúCati ehIy )aneFVI[duløarUbnIykmμ mankRmitx<s; .
274> karbegáIteLIgnUv raCrdæaPi)alkm<Cú a naqñaM1993 )annaMdl;karbBa©bh; B¿u‘ ½Te§ sdækci ©elIkm<Cú a
EdlGnuvtþtaMgBIqañ 1M 979 mk ehIynaMmknUvlMhUrén karvinei yaKpÞal;BIbreTs nig CMnYyGPivDÆn_pvÚø kar
sRmab;karsþaresdækic©eLIgviBaJ . kñúgGMLúgqñaM1993-1998 RbeTskm<úCa manTaMg snþiPaBnigs®gÁam .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 139
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

raCrdæaPi)al sRmab;nItikalTI1 minGacpþl;GaTiPaBeBBaJelBaJelIkarGPivDÆesdækic©nigkarkat;bnßy


PaBRkIRk)aneLIy edayRtÚvRbyuTC§ amYy ExμrRkhm enAtMbn;CaeRcInénépÞRbeTs . cMNayelIvis½y
karBarCatinigsnþisux manRbmaN 6/3PaKry enAeBlEdl cMNaysgÁmkic©manRbmaNEt 2/1PaKry
b:ueNÑaH énpss kñúgqñaM1994 . eTaHCadUcenHkþI k¾raCrdæaPi)alkm<úCa )ancab;epþmI eFVkI EM NTRmg;dN
M ak;kal
TImYy . GRtaGtiprNaFøak;BI 121PaKry kñgú qñaM1991 mk -0/7PaKry kñgú qñaM1993 . RbB½n§
RKb;RKgfvika EbbRbeTs)araMg RtÚv)anykmkGnuvtþ ehIyRkbx½NÐlixitbTdæanKtiyutþ RtÚv)anbegáIteLIg
sRmab;shRKassaFarN³ . CamYynwgkarGnuvtþnUv yuT§sa®sþ QñH-QñH rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa
rcnasm<½n§eyaFanigneya)ayrbs;ExμrRkhm RtÚv)anbBa©b; kñúgqñaM1998 ehIymUldæanRKwHsRmab;
snþPi aB snþsi ux nigkMeNInesdækic© k¾RtÚv)anFana[man . eTaHCaman]bsKÁCaeRcInk¾eday k¾kMeNIn
esdækic©mFüm kñgú GMLúgqña1M 993-1997 man 6/6PaKry . kMeNInesdækci n© aeBlenaH KW seRmc)an
edaysar kareRbIR)as;y:ageRcInelIslb;nUvFnFanFmμCati CMnyY GPivDÆn_pvÚø kar niglMhrU cUlénvinei yaK
pÞal;BbI reTs mkkñgú vis½yhirBaØvtßú . BIqña1M 994-1998 CMnYyGPivDÆn_pvÚø karmYyPaKFM RtÚv)aneRbIR)as;
edIm,Isþar smtßPaBplitfamBlnigkarpÁt;pÁg;Twks¥ateLIgviBaJ . Gnuvsi y½ GKÁsi nI ]sμn½ nigTwk énvis½y
]sSahmμ )anekInCamFümRbmaN 14/9PaKry kñgú mYyqñaM . rdæ)alsaFarN³ )anekIn 20/8PaKry
ehIy visy½ hirBaØvtßú )anekIneLIgCamFüm 38/5PaKry kñgú mYyqñaM .
275> dMNak;kalksageLIgviBaJ 1999-2003 ³ kñúgnItikalTI2 ¬1998-2003¦raCrdæaPi)alkm<Cú a
)anGnuvtþ yuT§sa®sþRtIekaN rbs;xøÜny:agxøaMgkøa edayepþatsMxan;elI ¬1¦ rkSasnþiPaBnigsnþisux ¬2¦
eFVIsmahrNkmμkm<Cú aeTAkñgú tMbn;ngi kñgú BiPBelak nig ¬3¦ CMruBaJkarGPivDÆsgÁmnigesdækic© . karGnuvtþ
edayeCaKC½yényuT§sa®sþenH GnuBaØat[raCrdæaPi)alkm<úCa rkSa)annUv snþiPaB snþisux sißrPaBneya)ay
nigcab;epþImksagsßab½nRbCaFibetyüeLIgviBaJ . km<úCa RtÚv)anTTYlsÁal;CaGnþrCatieLIgviBaJ bnÞab;BIkar
pÞHú GavuF kñgú qña1M 997 . km<Cú a RtÚv)anpþlG; asn³enAGgÁkarshRbCaCati kñgú ExFñÚ qña1M 998 nigkøay
CasmaCikénsmaKmn_RbCaCatiGasIGu aeKñy_ kñgú qña1M 999 . lkçxNÐTaMgenH)anGnuBaØat[rdæaPi)alkm<úCa
eFVI[kan;EtsuICeRmAnigBRgIkbEnßmeTotnUv kmμviFIkMENTRmg;epSg²rbs;xøÜn . rebobvar³énkMENTRmg;
)anepþateTAelI karrkSanirnþrPaBkMeNInesdækic© karkat;bnßyPaBRkIRk karCMrujdMeNIrkarsßabna
esdækic©eLIgviBaJ karrkSasißrPaBm:aRkÚesdækic© karBRgwgRKwHsßanFnaKarnighirBaØvtßú karGnuvtþnUv
viFankarbEnßmkñúgkMENTRmg;sareBIBn§ karFana[mannUvkarRKb;RKgl¥elIRTBüsm,tþisaFarN³ nig
karbegáInvinieyaKsaFarN³ elIehdæarcnasm<½n§rUbvnþnigsgÁm nigkarGPivDÆFnFanmnusS .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 140


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

276. kñgú GMLúgqña1M 999-2003 kMeNInesdækic©CamFüm seRmc)anRbmaN 8/8PaKry kñgú mYyqñaM .


eTaHbICaCMnYyGPivDÆn_pvÚø kar )anbnþeFVhI ri BaØb,Tandl;keM NInesdækci ©ke¾ day k¾karvinei yaKpÞal;BIbreTs
CaBiess elIeragcRkkat;edrnigeTscrN_ KWenAEtCaktþaKnøwHsRmab;CrM uBaJkMeNInesdækic© kñúgGMLúg
eBlenaHEdr . Gnuvis½ysemøókbMBak; )anekIneLIgdl; 35/1PaKry kñgú mYyqñaM . Gnuvsi y½ sMNg; )an
køayCassrRTÚgmYyénkMeNIn edaymankMeNInCamFüm 20/1PaKry kñgú mYyqñaM . snþPi aBEdleTIb
TTYlfμ²I )aneFVI[visy½ eTscrN_ mankarrIkceRmIny:agelOn edaymanGRtakMeNInCamFüm 13/6
PaKry kñgú mYyqñaM . karbnþsþareLIgviBaJelIbBaðafamBlnigTwk )aneFVI[mankarrIkceRmInkñgú Gnuvsi y½
GKÁsi nI ]sμn½ nigTwk edaymanGRtakMeNInCamFüm 10/2PaKry . eTaHbICakarrYmcMENkrbs;vsi y½
ksikmμkgúñ pss srub )anfycuHbnþic xN³eBlEdlvis½yepSg² )anekIneLIgk¾eday k¾vis½yenH)anrYm
cMENk 32/0PaKry énpss srub enAkñúgqñaM2003 Edr .
taragTI8 ³ sUcnakrm:aRkÚesdækic© qñaM1994 qñaM1999 qñaM2001-2008
1994 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008
GRtakMeNIn pss Bit ¬°¦ 9/1 11/9 8/8 8/1 6/6 8/5 10/3 13/3 10/8 10/2 6/7
-ksikmμ ¬°¦ 9/7 2/2 -0/4 3/6 -2/5 10/5 -0/9 15/7 5/5 5/0 5/7
-]sSahkmμ ¬°¦ 14/2 21/2 31/2 11/2 17/1 12/0 16/6 12/7 18/3 8/4 4/0
-esvakmμ ¬°¦ 0/6 14/6 8/9 11/1 7/7 5/9 13/2 13/1 10/1 10/1 9/0
pss sRmab;mñak;² ¬duløar¦ 248 281 288 312 331 356 402 468 534 623 738
sBa¢½yCati ¬° énpss¦ 19/4 16/5 17/6 20/2 21/5 16/3 16/4 17/3 21/1 23/8 16/9
sBa¢½yrbs;rdæ)alfñak;kNþal
-1/0 1/6 1/3 0/9 0/9 0/8 1/6 1/7 1/0 3/1 3/0
¬° énpss¦
sBa¢½yÉkCn ¬° énpss¦ 20/4 14/9 16/2 19/3 20/6 15/6 14/8 15/6 22/1 20/7 13/9
vinieyaKkñúgRsúk ¬° énpss¦ 12/1 11/8 12/1 12/1 11/9 12/2 11/8 11/1 11/2 11/1 11/3
vinieyaKsaFarN³ ¬° énpss¦ 4/7 5/4 5/9 7/1 8/4 6/5 5/8 5/3 5/9 6/2 6/5
vinieyaKÉkCn ¬° énpss¦ 18/7 16/5 14/7 14/2 14/2 12/8 12/9 16/3 16/9 20/4 18/0
RbPB ³ viTüasßanCatisßiti RksYgesdækic©nighirBaØvtßú FnaKarCatiénkm<úCa nig sßab½nhirBaØvtßúGnþrCati

277. dMNak;kalesdækic©egIbeLIg qñaM2004-2008 ³ kñúgdMNak;kalenH raCrdæaPi)alkm<úCa )an


BenøÓnkarGnuvtþkMENTRmg;CMhanTI2 CaBiess karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ .
TnÞwmnwgenH karvinieyaKelIvis½ysgÁmkic© nigkarGPivDÆehdæarcnasm½<n§ edIm,Ikat;bnßyPaBRkIRk k¾
RtÚv)anbegáInpgEdr CaBiess enAtamTICnbT . kicx© itxMRbwgERbg RtÚv)anepþatelI karsþarnigksag
RbB½nF§ arasa®sþCnbTeLIgviBaJ nigbNþaBaJpvÚø fñl; tamextþngi CnbT . kMeNInesdækci k© gúñ GMLgú eBlenH

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 141


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

seRmc)anCamFüm 10/3PaKry kñúgmYyqñaM Edlkñgú enaH kMeNInx<sb; Mptu KW 13/3PaKry enAkñgú qñaM
2005 . kñúgqñaM2008 esdækic©km<úCaenAEtmankMeNInKYr[kt;smÁal; kñúgGRtaRbcaMqñaM 6/7PaKry
eTaHbICa)anfycuH eFobnwgqñaM2004-2007 edaybNþalmkBIvibtþihirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©sklelak
Edl)ancab;epImþ BIcgu qña2M 007mk k¾eday.
rUbTI1 ³ GRtakMeNInesdækic©RbcaMqñaM 1994-2008
14% 13.3%

11.9%
12%
10.8%
10.3% 10.2%
10% 9.1% 8.8% 8.5%
8.1%
8%
6.6% 6.7%
6.4%
6% 5.4% 5.6%
5.0%

4%

2%

0%
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008

278. cab;taMgBIqñaM1993mk smasPaBtamvis½yénesdækic© )anpøas;bþÚry:agxøaMg . BIqñaM1993-2008


karrYmcMENkrbs;vis½ynImYy² ¬Kittaméf¶bc©úb,nñ¦ mankarERbRbÜl dUcxageRkam ³
• vis½yksikmμfycuHBI 45/3PaKry kñúgqñaM1993 mk 32/4PaKry kñúgqñaM2008 .

• vis½y]sSahkmμekInBI 12/6PaKry kñúgqñaM1993 eTA 22/4PaKry kñúgqñaM2008 . kñúgvis½y

]sSahkmμ ³
¾ Gnuvis½ysemøókbMBak; nigkmμnþsalkat;edr )anekInBI 1/0PaKry kñúgqñaM1993 eTA

10/3PaKry kñúgqñaM2008 .
¾ Gnuvis½yEr: )anekIneLIgBI 0/2PaKry kñúgqñaM 1993 eTA 0/4PaKry kñúgqñaM2008 .

¾ Gnuvis½ysMNg;eLIgBI 3/5PaKry kñúgqñaM 1993 eTA 6/1PaKry kñúgqñaM2008 .

• vis½yesvakmμmankarFøak;cHu bnþc
i BI 39/4PaKry kñgú qña1M 993 mk 38/8PaKry kñgú qñaM2008
edaysar vis½y]sSahkmμmankMeNInx<s; . kñúgvis½yesvakmμ ³
¾ Gnuvis½yeTscrN_nigsNæaKar )anekInBI 2/3PaKry kñúgqñaM1993 eTA 4/5PaKry

kñúgqñaM2008 .
¾ Gnuvis½ydwkCBa¢ÚnnigTUrKmnaKmn_ )anekInBI 5/5PaKry kñúgqñaM1993 eTA 7/4PaKry

kñúgqñaM2008 .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 142
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ Gnuvis½yhirBaØvtßú )anekInBI 0/3PaKry kñúgqñaM1993 dl; 1/3PaKry kñúgqñaM 2008 .


¾ Gnuvis½yGclnRTBü )anFøak;cuHBI 9/1PaKry kñúgqñaM1993 mk 6/4PaKry kñúgqñaM2008 .
279. cab;taMgBIkare)aHeqñatCasklelIkTI1 kñúgqñaM1993mk pss srub )anekInBI 2/48Ban;
landuløarGaemrik kñúgqñaM1994 eTA 10/34 Ban;landuløarGaemrik kñúgqñaM2008 ehIy pss sRmab;
mnusSmñak; )anekInBI 248duløarGaemrik kñúgqñaM1994 eTA 739duløarGaemrik kñúgqñaM2008 . kñúg
GMLúgeBlR)aMqñaMcugeRkay 2003-2008 kMeNInesdækic©EdlmansnÞúHxøaMg )aneFVI[psssRmab;
mnusSmñak; )anekIneLIgeTVdg . eTaHCay:agNak_eday k¾TMhMénpss srub enAEtsißtkñúgkRmitmFüm
enAeLIy eBalKW 10/3Ban;landuløarGaemrik . pss énmnusSmñak;² nwgGacekIneLIgdl; 1>000
duløarGaemrik enAkñúgqñaM2015 b¤ Gacqab;CagenHeTot enAeBlEdlmancgVak;plitkmμeRbgnig]sμ½n
cab;dMeNIrkar .
280> eyagelIkarsikSamYyrbs;FnaKarBiPBelak km<úCasßitkñúgcMeNamRbeTscMnYn15 Edlman
kMeNInesdækic©x<s;CageK enAkñúgcenøaHqña1M 998-2007 Edl x<s;CagRbeTscinbniþc nig x<s;CagkMeNIn
mFüm 8/4PaKry kñúgtMbn;GasIu-)a:sIuhiVkTaMgmUl .
rUbTI2 ³ bNþaRbeTsEdlsnÞúHesdækic©xøaMgkøa cenøaHqñaM 1998-2007
Growth rate 1998/2007 (%)

20.0

15.0

9.8
10.0 8.4

5.0
2.5

0.0
Vietnam

OECD
Sierra Leone

Lao PDR
Bhutan
Equatorial Guinea

Azerbaijan

Armenia
Macao, China

Angola

Kazakhstan
Cambodia

China

Thailand
East Asia & Pacific

Least Dvpd Countries

RbPB ³ FnaKarBiPBelak

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 143


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

281. dUc)anKUsbBa¢ak;BIxagedIm karkat;bnßyPaBRkIRk CaBiess enAtamtMbn;CnbT nwgenAEtCa


GaTiPaBcm,gmYy kñúgcMeNamGaTiPaBnanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . kMeNInesdækic©x<s;kñúgTsvtSr_
eRkayenH EdlseRmc)anCamFüm RbmaN 10PaKry kñúgmYyqñaM )anelIktemáIgCIvPaBrs;enA nig
kat;bnßycMnYnGñkRkIRk enATUTaMgRbeTs . lT§plénkarGegátsgÁmnigesdækic©qñaM2007 )anbgðaBaJfa
cMnYnRbCaCnsßti eRkambnÞat;PaBRkIRkenATUTaMgRbeTs )anfycuHBI 34/8PaKry kñgú qña2M 004 mkenA
Rtwm 30/1PaKry enAqñaM2007 KWFøak;cuH 4/7PaKry EdlCamFüm)anFøak;cuHCag 1PaKry kñúg
mYyqñaM . Tinñn½yenHbgðaBaJfa {rUbPaBénkareFVI[RbesIreLIgénsuxumalPaB kñúgRkúmbBa©PaKEdl
RkIRkbMput nig RkúmbBa©PaKEdlRkIRkbMputbnÞab; RtÚv)anBRgwg tamry³ kareFVI[RbesIreLIgénktþa
CaeRcIn EdlBak;B½n§CamYynwg karpþl;esvakmμ nig lT§plnanaénkarGPivDÆmnusS . smiT§plCaeRcIn
RtÚv)aneKsegáteXIjman enAkñúgvis½y Gb;rM suxaPi)al plitkmμksikmμ nigGaharUbtßmÖ . lT§PaB
TTYl)anCarUbvnþ nUvesvakmμsaFarN³epSg² RtÚv)aneFVI[RbesIreLIg edayKitCa cm¶aymFümeTAkan;
mNÐlsuxPaBb¤salaeron EdlenACitbMput . RbkarTaMgenH edayrYmpSMCamYynwg karelIkkm<s;TaMg
brimaNnigKuNPaBénbNþajpøÚvfñl; nig karekIneLIgénR)ak;cN M lU Bit bgðaj[eXIjBImlU ehtuénkar
eFVI[RbesIreLIgnUv GRtaénkarsikSa b¤ \riyabf énkarKitKUrdl;suxPaB . CamYyKñaenH lT§pl
kargarCaeRcIn RtÚv)anbnþeFVI[RbesIreLIg dUcCa kRmitmFüménkarTTYl)ankarGb;rM nigsßanPaBsuxPaB
EdlRtÚv)anraykarN_ edaysamIxøÜnpÞal;}1 .
282. karFana[)annUveCaKC½y kñgú karkat;bnßyPaBRkIRknaeBlGnaKt )anCYbRbTHnwgbBaðaRbQm
CaeRcInEfmeTot EdlbNþalmkBIPaBcaM)ac;kñúgkarkarBar smiT§plEdleyIgseRmc)anedaylM)ak
Edlbc©úb,nñenH kMBugRtÚv)anyayI edayvibtþihirBaØvtßúBiPBelak . CakarBitNas; RbsinebIsßanPaB
bc©úb,nñ enAEtbnþGUsbnøaysRmab;ry³eBlmYyEvg enaHRbCaCnTaMgLayEdleTIbnwg)anrs;enAkñúg
CIvPaBmYy sßti enAelIExSbnÞat;PaBRkIRk naeBlbc©bú ,nñ GacnwgFøak;mkenAeRkamExSbnÞat;PaBRkIRkvij .
kñúgn½yenH raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugcat;viFankarbnÞan; edIm,IBRgIkRbB½n§suvtißPaBsgÁm tamry³
kar]btßmÖFnepSg²nigkarbegIátkargarGtiBlkmμ dUcCa kmμviFIes,ógnigR)ak;Blkmμ CaedIm edIm,IkarBar
RkúmCngayrgeRKaHbMput nigRbCaCnRkIRk min[rgplb:HBal;GviC¢man énkarvivtþxageRkARbeTs .

1
FnaKarBiPBelak {sßanPaBPaBRkIRknigninñakarenAkm<úCa ³ karrkeXIjBI Gegátesdækic©-sgÁmenAkm<úCa qñaM2007} r)aykarN_elx>
48618-KH TMB½r viii Exmifuna qñaM2009 .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 144


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2> karRKb;RKgm:aRkÚesdækic© qñaM2009-2013


283. eTaHRbQmCamYynwgPaBminc,as;las; EdlbNþalmkBIvibtþihirBaØvtßúnigesdækic©saklelak
k¾eday k¾raCrdæaPi)alkm<úCa bnþebþCJarkSasßri PaBm:aRkÚesdækic© edayGnuvtþviFankarnana edIm,Ikat;bnßy
plb:HBal;énvibtþei nHmkelICngayrgeRKaHnigGñkRk CaBiess RbCaCnenAtamtMbn;CnbT edIm,IkarBar
lT§plEdlseRmc)an kñúgkargarkat;bnßyPaBRkIRkb:unaμnqñaMknøgmkenH . eKaledAry³mFümén
Rkbx½NmÐ a: RkÚesdækci ©rbs;raCrdæaPi)al KWbnþxti xMedIm,I ¬1¦ seRmc)annUvGRtakMeNInCamFümRbcaMqañ M
BI 6-7 PaKry kñúgry³mFümxagmux ¬2¦ rkSaGRtaGtiprNa[enAeRkam 5 PaKry ¬3¦ kMNt;
bMNlu breTs[mankRmitRbhak;RbEhlnwg lMhrU énhirBaØb,Tansm,TannigkarvinieyaKpÞal;BbI reTs
nig ¬4¦ rkSaTunbRmúgbreTs esμInwgkarnaMcUlbIEx . raCrdæaPi)al nwgbnþGnuvtþeKalneya)ay
sareBIBn§ nigeKalneya)ayrUbiyvtßú edayRby½tRñ bEyg edaymankarepþateTAelIkarBRgIkmUldæan
sareBIBn§ sRmab;begáIncMNUl edIm,IBRgwgsißrPaBm:aRkÚesdækic© nighirBaØvtßú .
284. edIm,Ikat;bnßyplb:HBal;énvibtþiesdækic©nighirBaØvtßúsklelak raCrdæaPi)al )andak;ecBaJnUv
viFankarbnÞan;CaeRcIn rYmman kBa©b;sareBIBn§CMruBaJkMeNIn nig BRgwgkarykcitþTukdak;elIkarKaMRTdl;
kmμviFsI N
M aBaJs; vu tßPi aBsgÁm EdlGnuvtþedaysßab½nrdængi Pñak;garepSg² edIm,ICYyRkúmCngayrgeRKaH
nigRbCaCnRkIRk . enAkñúgkarRKb;RKgeKalneya)ayrUbiyvtßú FnaKarCatikm<úCa )aneqIøytby:agqab;
rh½s EdlrYmman karsRmÜldl;karGnuvtþeKalneya)ayrUbiyvtßúmYyEdlCMrujkMeNInesdækic© nig
kardak;ecBaJnUvviFankarCaeRcIneTot edIm,IKaMRTnigBRgwg RbB½n§FnaKarnighirBaØvtßú . raCrdæaPi)al
manCMenOfa tamry³karGnuvtþy:agsVahab;nUvrebobvar³Kalneya)aysgÁm-esdækic© kñúgnItikalTI4
énrdæsPa Edl)anbBa¢ak;y:agc,as;kñúg yuT§saRsþctuekaN CMhanTI2 CaBiess KWkarGnuvtþeKal
neya)ayedIm,IeFIVBiBiFkmμnigBRgIkmUldæanesdækic© nig edIm,IbegáIn]tþmPaBRbkYtRbECgkñúgTIpSartMbn;
nigBiPBelak nwgeFVI[esdækic©mankMeNIneLIgviBaJ kñúgry³mFümxagmux dUcEdlFøab;seRmc)anCa
Rbvtþisa®sþ naeBlknøgmk .
285. kñúgry³eBlxøIeTAmFüm raCrdæaPi)al nwgbnþGnuvtþviFankar edIm,I ³
• BRgwgvisy ½ hirBaØvtßeú dIm,I ksagTMnukcitkþ gúñ TIpSareLIgviBaJ nigTak;TaBaJmUlFnÉkCnbEnßmeTot .
edIm,IbegIátmUldæanRKwH sRmab;kMeNIn\NTanFnaKareLIgviBaJ eKalneya)aykñúgry³eBlxøI
xagmuxnwgepþatelI karEkERbrcnasm½<n§énsßab½nhirBaØvtßúTn;exSay edayeFIVkarlagsm¥at
RTBüskmμEdlxUcb¤)at;bg;témøBtI aragtulükar karvaytémøBIPaBeCaKC½yrbs;FnaKar nigkar
Fana[mankarbMeBBaJTunbEnßmdl;FnaKar RbsinebIcaM)ac; .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 145
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• bnþGnuvtþeKalneya)aym:aRkÚesdækic©nana edIm,ICMruBaJtRmÚvkar .
• rkSatulüPaBrvag karRbwgERbgCMruBaJtRmÚvkar nighaniP½yénkareFVI[manlMhUrecBaJnUvmUlFn
kan;EteRcIneLIg b¤ kareFIV[Føak;cuHnUvKuNPaBén\NTan tamry³ eKalneya)ayrUbiyvtßú.
• kñgú EpñksareBIBn§ kat;bnßybnþci mþg²nUv»nPaBfvika kñgú ry³eBlmFüm edIm,IeFI[V hirBaØvtßú
saFarN³mannirnþrPaBeLIgviBaJ . eTaHCadUcenHkþI sRmab;ry³xøI k¾eKalneya)aysareBIBn§ nwg
enAEtbnþepþatelIcN M ayedIm,IKaMRTkMeNIn y:agehacNas;ks¾ Rmab;qañ 2M 010 TaMgmUlpgEdr .
»nPaBfvika RtÚv)anrMBwgfa nwgekIneLIgx<s; kñúgqñaM2009 ¬RbEhl 6/75PaKry énpss¦
nigqñaM2010 edIm,Ipþl;karKaMRTEpñksareBIBn§caM)ac;nana edIm,ICMruBaJskmμPaBesdækic© . yuT§-
sa®sþdkfyBI skmμPaBedIm,IGnuvtþkBa©be; Kalneya)aysRmab;karCMrBu aJkMeNInesdækic© GaRs½y
eTAnwgeBlevlaénkaregIbeLIgviBaJénesdækic© . eBlEdlkMeNInesdækic©cab;epIþmegIbeLIgvij
dl;kRmitsmRsb enaHskmμPaBsareBIBn§edIm,ICMruBaJkMeNIn nwgRtÚvbBa©b; naeBlenaHEdr .
eyIgrMBwgfa enAcenøaHqñaM2011-2013 kRmit»nPaBsareBIBn§ nwgFøak;cuHmkRtwm kRmitmun
vibtþiesdækic©ekIteLIg KWRbEhl 2PaKry - 2/8PaKry énpss .
eKalneya)aysareBIBn§
286. raCrdæaPi)al nItikalTI 4 énrdæsPa nwgbnþepþatykcitþTukdak;elI ³
• karRbmUlcMNUlkñúgRsúk karFanaEbgEckRbPBFnFaneTAelITisedAGaTiPaBRbkbedayRbsiT§PaB
nigkarEklm¥RbtibtþikarénhirBaØvtßúsaFarN³TUeTA ³ kareFVIhirBaØb,TanelIcMNaysaFarN³
EdlekIneLIg TamTar[mankic©RbwgERbgbnþeTot edIm,IbegáIncMNUl Edlbc©úb,nñRbmUl)anRbEhl
12 PaKry énpss . eKalneya)ayRbmUlcMNUl nwgGnuvtþkñúgRkbx½NÐ kmμviFIkMENTRmg;
karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ .
• karkat;bnßyGsißrPaBGRtabþÚrR)ak;[)anGtibrma ³ kñúgesdækic©tUcnigebIkcMhdUckm<úCa bERm
bRmÜlGRtabþÚrR)ak; Gackat;bnßy)an tamry³ karFana)annUvkarbeBa©BaJfvikaedayerobry
edayminbegánI brimaNR)ak;eroleRcInRCúlkñgú esdækic©enAeBlNamYy . ]bkrN_eKalneya)ay
sareBIBn§enH RtÚv)anGnuvtþRsbCamYynwg]bkrN_eKalneya)ayrUbiyvtßú dUcCa Rbtibtþikar
TiBaJlk;rUbiyvtßúbreTs edIm,IrkSalMnwgGRtabþÚrR)ak; .
• karTb;Tl;ngw sm<aFGtiprNa ³ bEnßmelIkarrkSalMngw GRtabþrÚ R)ak; raCrdæaPi)al nwgbnþtamdan
ktþaTIpSarkñgú Rsúk EdlGacbNþal[mansm<aFGtiprNa CaBiess plitplksikmμ . viFankar

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 146


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sareBIBn§enH bUkrYmCamYynwgkarGnuvtþ]bkrN_eKalneya)ayepSg²eTot dUcCa karbegánI


vinieyaKelIExScgVak;Ekécñ nigFanakarRbkYtRbECgkñgú cMeNamQμÜBaJnigQμBÜ aJkNþal edayyutFiþ m’
edaykarEklm¥sßanPaBpøÚvdwkCBa¢Ún nigkarsRmÜlBaNiC¢kmμ nwgCYyeFVI[mansißrPaBéføplit-
plksikmμ .
• karRKb;RKgbMNuledaysmRsb ³ EpñkxagedIménÉksarenH )anerobrab;rYcehIy BI\T§iBlén
vibtþihirBaØvtßú nigvibtþiesdækic©sklelak EdlmanmkelI esdækic© RkúmCngayrgeRKaH nig
RbCaCnRkIRk . kareFVIhirBaØb,TanelIviFankarnanaedIm,Ikat;bnßy\T§iBlBIxageRkA tRmÚv[
raCrdæaPi)al cMNayelIskmμPaBCaeRcIn EdlnaM[CakarekIneLIgxøaMgén»nPaBfvika kñúgry³
eBlxøI . raCrdæaPi)al )annigkMBugGnuvtþ eKalneya)ayRbkb edayPaBRby½tñRbEyg edIm,I
FanaPaBrwgmaMEpñkm:aRkÚesdækic© nigkarRKb;RKgsareBIBn§ .
• karKaMRTRkbx½NÐyuT§sa®sþrbs;raCrdæaPi)al kñúgdMeNIrkarvimCÄkarnigvishmCÄkar ³ raCrdæaPi)al
nwgGnuvtþviFankar edIm,IKaMRTkarGnuvtþKMnitpþÜcepþImkñúgkareFVIvimCÄkar edIm,IepÞrkarTTYlxusRtÚv
mYycMnYn enAelIcMNUlnigcMNay eTAfñak; raCFanI-extþ Rkúg-Rsúk-x½NÐ nig XMu-sgáat; .
287> raCrdæaPi)al nwgGnuvtþeKalneya)aysareBIBn§edayRby½tñRbEyg ehIyFanafa»nPaBfvika
nwgfycuH enAeBlesdækic©egIbeLIgviBaJ edaykñúgeBlCamYyKñaenaH dak;ecBaJnUvviFankarCaeRcIn edIm,I
BRgwgdMeNIrkarénkareFVI[esdækic©egIbeLIgviBaJ . dUcenH raCrdæaPi)al nwgdak;ecBaJviFankarEpñksareBIBn§
nigviFankarEktRmÚv mYycMnYn edIm,IrkSanUv vin½ynigsßirPaBEpñksareBIBn§ EdlrYmman ³
• kareFVs I niTankmμelIcMNayEdlmanplitPaBTab nigkarBarkarEbgEckfvikaeTA[vis½yGaTiPaB .
raCrdæaPi)al nwgRtÜtBinti üemIlkarebIkR)ak;ebovtSr_ edIm,IGacdMeLIgR)ak;ebovtSr_eKalbnþci mþg²
¬eyaleTAelIeKalneya)aykMENTRmg;sBIþ kI ardMeLIgR)ak;ExCUnm®nþrI aCkar¦ ehIyp¥akkarbegánI
R)ak;]btßmÖmuxgarCabeNþaHGasnñ . raCrdæaPi)al manTisedAbnßykMeNIncMNay kñúgfvika
qñaM2010-2011 xN³eBlEdlesdækic© kMBugsßitelIpøÚvénkaregIbeLIgviBaJ . raCrdæaPi)al
nwgtamdanRtÜtBinitüTMhMnigsmasFatuéncMNaycrnþ Edl)anekIneLIgy:agxøaMg kñúgqñaM2009
ehIyRbkan;P¢ab;nvU karRby½tRñ bEyg edaybgáarmin[mankarekIneLIgx<sé; ncMNaycrnþNamYy
EdlminGacbnßyviBaJ)an dUcCa R)ak;ebovtSr_CaedIm edaysarvaGacbNþal[manhaniP½y kñúgkar
eFVI[cMNayeTAelIvis½yGaTiPaBfycuH dUcCa suxaPi)al Gb;rM nigRbtibtþikarnigkarEfTaM nig
kñúgkareFVIekIneLIgéntRmÚvkarhirBaØb,TankñúgRsúk ebIsinCakMeNInéncMNUlminGacTb;Tl;)anenaH .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 147


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karbegánI cMNlU tamry³kar BRgIkmUldæanykBn§ nigBRgwgkareKarBEbbbTrdæ)al . viFankar


RbmUlcMNUl rYmman dUcCa ¬1¦ BRgIkmUldæanykBn§ nigbegáInGRtaBn§ ¬2¦ BRgwgkar
ykBn§elIGclnRTBü nigBn§elIdmI ni eRbIR)as; edayrYmTaMg karykBn§elIceM NBaJmlU Fn ¬3¦
ykBn§elItémøbEnßmsRmab;kareRbIR)as; TwknigGKÁsi nI nig ¬4¦ CMnsY karelIkTwkcitEþ pñkBn§
EdlkMBugRtÚv)anGnuvtþsBVéf¶ eday kar]btßmÖFnelIvinieyaK \NTanBn§ nigkarBenøÓnkar
kat;rMelaH.
• RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nwgBinitüemIleLIgvijelI fvikacrnþ edayeFVIsniTankmμelI cMNay
crnþ ¬cMNaykatBVkic© eFobnwg cMNayminEmnkatBVkic©¦ nig karEbgEckcMNayTaMgenaH
eLIgviBaJsRmab; karKaMRTedaypÞal;dl;karCMrju kMeNIn b¤ cMNayelIRbB½n§suvtßPi aBsgÁm k¾dUcCa
cMNaycaM)ac;sRmab;Tb;Tl;nwg\T§iBlEdlminGacdwgmun)an EdlbNþalmkBIvibtþiesdækic©nig
vibtþihirBaØvtßúsklelak .
• dak;ecBaJnUveKalneya)ay edIm,IbegáInvinieyaKelI vis½yeRbgnigFnFanfamBl nigedIm,IFana
fa karvinieyaKGacmanlMnwg nigGacTayTukCamun)an k¾dUcCa begáInkic©shRbtibtþikar nig
PaBbMeBBaJ[KñaeTAvijeTAmk rvagsßab½nCatinigsßab½nGnþrCatiEdlCab;Bak;B½n§ tamry³PaBCa
édKUl¥RbesIr .
• eKalneya)ayeRtómCamun edIm,IekorKr nigbegáInkarbeBa©BaJsac;R)ak;BI CMnYyGPivDÆn_pøÚvkar
sRmab;cMNaymUlFn b¤cMNayelIkarGPivDÆ . raCrdæaPi)al nwgRbwg[Gs;lT§PaBedIm,IekorKr
nigeRbIR)as;CMnYyGPivDÆn_pøÚvkar RbkbedayPaBs½kþisiT§inigRbsiT§PaB nigcMTisedA . RksYgesdækic©
nighirBaØvtßú nwgdwknaMnigsRmbsRmÜl CamYyRksYg-sßab½nBak;B½n§nana edIm,IBenøÓnkarGnuvtþ
viFankarEkTRmg;caM)ac;nana EdlCalkçxNÐcaM)ac;sRmab;pþl;karKaMRTCafvika edIm,IekorKrnig
EbkEckFnFan )anelOnnigRbkbedayRbsiTP§ aB sMedAeqøyI tbeTAnwgtRmÚvkarkñgú karGPivDÆ .
288. RksYgesdækic©nighirBaØvtßú kMBugGnuvtþ CMhanTI2énkmμviFIkMENTRmg;hirBaØvtßúsaFarN³ Edl
epþatelI {karQaneTArkKNenyüPaBhirBaØvtßú edayEp¥kelIPaBeCOTukcitþ)anénfvika} . rebobvar³
kñúgCMhanTI2enH KW begáInPaBeCOTukcitþ)ankñúgcMeNamm®nþITTYlxusRtUv edIm,IseRmc)ankarcat;Ecg
FnFansaFarN³Rbkbeday suvtßPi aB RbsiT§PaB nigPaBs½ksiþ Ti §i . CMhanTI1 RtÚv)anGnuvtþ edIm,IEklm¥
Rkbx½NÐénkarRKb;RKgFnFan nig edaHRsaybBaðanana kñúgRbB½n§TaMgmUl . CMhanTI2 TamTar[
sßab½nEdlTTYlfvika nigGñkRKb;RKgfvikaTaMgGs; eFVIkarEklm¥karRKb;RKghirBaØvtßúépÞkñúgrbs;xøÜn .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 148


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

EpnkarskmμPaBEdlbegáIteLIg maneKalbMNgseRmc[)anCMhanTI2enH tamry³ karrYmbBa©ÚlKña


nUvdMeNIrkarEpñkc,ab; nigKMnti pþcÜ epþmI ksagsmtßPaB edayeFV[I mantulüPaBnigkarelIkTwkcitsþ Rmab;
karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;hirBaØvtßúsaFarN³)anl¥ b¤kardak;TNÐkmμ sRmab;karGnuvtþmin)anl¥ .
289. kargarkñúgCMhanTI2 manTisedApþl;GMNaceRcInCagmun eTA[sßab½nEdlTTYlfvika nigGñkRKb;
RKgfvikakñgú sßab½nTaMgenaH . eTaHCadUcenHkþI k¾deM NIrkarenHnwgRtÚvtamdanRtÜtBinitüy:agykcitþ
Tukdak; ehIyRtÚvdak;[Gnuvtþ enAeBlEdleyIgmanbTBiesaFn_ nigkarTukcitþRtÚv)anBRgwg edaysar
RbB½n§RKb;RKghirBaØvtßú EdlkmμviFIkMENTRmg;cab;kMeNIteLIg enAmanTn;exSayenAeLIy.
290. karbegáInKNenyüPaBnigkarpþl;GMNac nwgRtÚvKaMRTedayviFankarCaeRcIn edIm,IEklm¥RbB½n§
B½tm’ anviTüanigtmøaPaB sþIBGI nuvtþkatBVkci é© nkarRKb;RKghirBaØvtßrú bs; sßab½nTTYlfvikanigm®nþRI Kb;RKg
fvika. karGnuvtþCMhanTI2 kñúgqñaM 2009 )anepþatelI ³
• karbegáItsMeNI sRmab;karGnuvtþlm¥itnUvkargarEksRmÜlbec©keTsmYycMnYnEdl)andak;ecBaJ

kñúgCMhanTI2 dUcCa rebobEdlfvikaFøak;dl;édGñkpþl;esvakmμnigrebobeRbIR)as;fvika kar


GnuvtþRbB½n§B½t’manviTüaEdlRbesIrCagmun nigviFIsa®sþ edIm,I[Pñak;garGnuvtþmankarTTYlxus
RtÚvCagmun ¬sRmab;RksYgesdækic©nighirBaØvtßú¦ .
• karbBa©ÚlRksYg-sßab½n nigPñak;garGnuvtþfvikadéTeTot eTAkñúgkargarCMhanTI2 .

• karbegáItkmμviFIksagsmtßPaBEdlcaM)ac; sRmab;eCaKC½yénCMhanTI 2 .

291. eyIgseRmc)anlT§plKYr[kt;smÁal;kñúgkargarxagelI kñúgqñaM2009 b:uEnþeyIgnwgbnþkargar


TaMgenH k¾dUcCa kargarlm¥itdéTeTot kñúgqñaM2010 bnþeTot . CaBiess kargarerobcMRbB½n§kMuBüÚT½r
EdlnwgkøayCasñÚlénRbB½n§B½t’manhirBaØvtßú kMBugEtdMeNIrkary:agl¥ . karerobcMGPiRkmkñúgkarRKb;
RKgFnFanEdlmanlkçN³CayuT§sa®sþCagmun kMBugEtdMeNIrkary:agl¥ . Rkbx½NÐsRmab;svnkmμ
épÞkñúg kMBugRtÚv)anerobcMeLIg ehIyRksYgBak;B½n§ )ancUlrYmkñúg sikçasalapSBVpSay nig karerobcM
kmμviFkI sagsmtßPaB . RksYgTaMgenaH )anbegátI kmμvFi kI EM NTRmg;sRmab;saß b½nerogxønÜ ehIy RksYg
Bak;B½n§mYyPaKFM )anerobcMEpnkar edIm,IcUlrYmkñúgkmμviFIkMENTRmg;TaMgmUl .
292. karGnuvtþChM anTI2 tamEpnkarnwgCYybegátI [manbrisaß nTTYlxusRtÚv kñgú kargarcat;EcgFnFan
saFarN³enARKb;kRmitTaMgGs;énrdæ)al . eyIgnwgTTYlsÁal; nigEBaJk[dac;ecjBIKñanUv cMNucxøaMg
nigcMNucexSay kñúgkarRKb;RKgFnFansaFarN³ . ebIeyIgGnuvtþkarpøas;bþÚrenH)anseRmc enaHeyIg
nwgbegáIt)anmUldæanRKwHd¾rwgmaMmYy sRmab;karGnuvtþCMhaneRkayeTot eBalKW ³
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 149
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• eRbIR)as;GVIEdlseRmc)ankñúgCMhandMbUg² edIm,IQaneTApþl;GMNaceRcInCagmun eTA[fñak;


dwknaMénsßab½ncMNay edIm,IseRmc)anlT§plRbesIrCagmun edaysar Rkbx½NéÐ nkarRtÜtBinitü
kñúgkarpþl;GMNacnwgRtÚv)anEklm¥ ehIyeyIgnwgmanbTBiesaFn_CabeNþIr² .
• begáInRbsiT§PaBéncMNay nigPaBsmRsbéncMNayEdlkMBugGnuvtþ edaysarkarcUlrYmBIsMNak;
sßab½ncMNay nigGñkcat;EcgkñúgdMeNIrtamdanRtÜtBinitüeKalbMNgxagelI nwgkan;EtskmμCagmun
edaysarman B½t’mankan;EteRcIn nigkaryl;dwgeRcInCagmun GMBIGVIEdlkMBugekItmaneLIgkñúg
karcat;EcgFnFan .
• cab;epþImkMNt;kargarkat;tRmwm rvagkarGnuvtþeKalneya)ay nigkarEklm¥esvakmμeday
eRbIR)as;FnFancaM)ac; edIm,IseRmckargarEklm¥enH edaysareyIgmanmUldæanB½t’man nig
karviPaKRKb;RKan;GMeBIkareRbIR)as;FnFan .
• QaneTArkKNenyüPaB kñúgkarcat;EcgplEdlseRmc)an edayBwgEp¥kelIkarbegáInKN-
enyüPaB kñúgkarcat;EcgFnFan .
293. karGnuvtþCMhanTI2 CakargarlM)akmYy EdlTamTar[man karpþÜcepþImskmμPaBcaM)ac;nana
nigkarcUlrYmrbs;sßab½nBak;B½n§kñúgskmμPaBTaMgenaH ]TahrN_ dUcCa ³
• karGnuvtþkmμviFIdMNak;kalenH TamTar[sßab½npþl;esvasaFarN³kan;EteRcIn cUlrYmGnuvtþ ehIy

mankarsRmbsRmÜl nigtamdanRtÜtBinitüy:agRby½tRñ bEyg . eyIg)anbegátI ynþkardwknaMfμI


EdlsßiteRkamkarRKb;RKgrbs;semþcnaykrdæm®nþI ehIykarGnuvtþnUvynþkarTaMgenaH RtÚvdwknaM
eday]bnaykrdæm®nþI .
• enAeBlEdldMeNIrkarGnuvtþkargarkMBugQaneTAmux TMnak;TMngrvagkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßú

saFarN³ nigkMENTRmg;esvakmμsaFarN³ kan;EtmanPaBxøaMgnigsar³sMxan; Cagmun sRmab;


karRKb;RKg . Cak;Esþg eyIgcaM)ac;RtÚvbnSúkI mμvFi kI EM NTRmg;hri BaØvtßsú aFarN³ CamYynwgkmμ-
viFIkMENTRmg;epSg²eTot karRKb;RKgesvakmμsvIu li nig kMENTRmg;vmi CÄkarnigvishmCÄkar .
kic©BiPakSaCamYym®nþKI nøHw EdlTTYlxusRtÚvkñgú karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;déTeTot )ancab;epþmI
kñúgqñaM2009 .
• karcUlrYmy:agskmμBIRksYgBak;B½n§ nigPñak;garGnuvtþfvikadéTeTot CakarcaM)ac; sRmab;eCaK

C½yénkmμviFIenH . dUcKñanwgkarEklm¥ynþkardwknaM pgEdr karbegáItkmμviFIkMENTRmg;pÞal;xøÜn


nig karcUlrYmkñúgkarbegáItKeRmagskmμPaB énRksYgBak;B½n§nImYy² KWCaktþaKnøwH .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 150


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• PaBcaM)ac;kgúñ karBinti üemIleLIgvijnUv rcnasm½n< s§ aß b½nEdlTTYlxusRtÚv kñgú karRKb;RKghirBaØvtßú


¬TaMg RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nigRksYg-sßab½ndéTeTot¦ edIm,IFanafa ynþkarRKb;RKg
hirBaØvtßEú dlkMBgu RtÚv)anGnuvtþenAtamRksYg-sßab½nnanasBVéf¶ mansgÁtPi aB . eyIgnwgeFVkI ar
Binitümuxgar nigEksRmÜllrcnasm½<n§eLIgviBaJ ebIsinCacaM)ac; . ]TahrN_ kardak;[Gnuvtþ
karRKb;RKghirBaØvtßú tamRbB½n§B½t’manviTüa nwgmanplb:HBal;eTAelI karcat;EcgerobcMnig
dMeNIrkarénGnuvtþkargarEdleyIgRtÚvTTYlyk ebIsni RbB½n§TaMgenH nwgRtÚvrkSa[mancIrPaB .
eKalneya)ayrUbiyvtßú
294. FnaKarCatiénkm<Cú a nwgbnþGnuvtþya: gskmμ nUvyuTs§ a®sþGPivDÆn_vsi y½ hirBaØvØ tßú 2006-2015
edIm,I ³ ¬1¦ rkSasißrPaBéfø edaykMNt;eKaledAGtiprNa [enAeRkam 5PaKry ¬2¦ Fana[man
PaBrwgmaM enAkñúgvis½yhirBaØvtßú edayeFVIkareqøIytb tamrebobmYyeRtomlkçN³Tb;sáat;Camun cMeBaH
karvivDÆERbRbÜlénktþaxageRkARbeTs EdlkMBugekItman ¬3¦ bnþRKb;RKgGRtabþÚrR)ak;TIpSar eday
rkSa[sßitenAkñúgrgVg; RbmaN 4/100erol kñúg1duløarGaemrik nig ¬4¦ rkSaTunbRmúgGnþrCati[sßit
enAkñúgkRmitEdlGaceFVIkarnaMcUl)any:agticry³eBl 3Ex . FnaKarCatiénkm<Cú a nwgbnþGnuvtþya: g
xøagM køanUveKalneya)aycaM)ac;TaMgLay edIm,IsRmal\T§Bi lGviCm¢ anénvibtþhi ri BaØvtßnú gi »nPaBesdækci ©
sklelakEdlGacmanmkelI esdækic©nigvisy½ hirBaØvtßkú m<Cú a nigRkúmCngayrgeRKaHnigRbCaCnRkIRk .
295. FnaKarCatiénkm<úCa nwgbnþBRgwg]bkrN_rUbiyvtßú nig bnþGnuvtþRkbx½NÐTIpSarrUbiyvtßú ³
• bnþcUlrYmEkTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ edIm,IelIkkm<s;TMnukcitþsaFarN³ elIkar

eRbIR)as; R)ak;erol .
• begIát[mankarTUTat;kñúgRsúk RbB½n§TUTat;rUbiyvtßúnigTIpSarGnþrFnaKar EdlrYmmansBaØabNÑ

ry³eBlxIørbs;raCrdæaPi)alpgEdr .
• GnuvtþRkbx½NRÐ )ak;elIkTwkcits þ areBIBn§EdlrYmmanbBaIe¢ bIkR)ak;ebovtSr_rdæaPi)al nigcMNay
R)ak;erolepSg² tamry³KNnIFnaKarnigRbB½n§TUTat; . RtÜtBinitüpgEdr CeRmIsepSg²kñúg
karbBa¢ÚnB½t’manbMNulrbs;GnþrFnaKareTAdl;vis½yÉkCn .
• BRgIkkarTUTat;nigRbB½nB§ t½ m’ anbMNlu EdlrYmTaMgRKwHsßanhirBaØvtßTú aMgLay EdlmanGaCJabNÑ .
• pþl;kardak;RTBübBa©aM edIm,ITb;Tl;haniP½ykñúgRbB½n§TUTat; edaykareRbIR)as;sBaØabNÑ Edl

manry³eBlxIørbs;raCrdæaPi)al .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 151


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• elIkTwkcitcþ eM BaHkarpÁtp; gÁ s; ac;R)ak;ngi ynþkarRtYtBinti üsac;R)ak; rwtbnwgþ RbB½nT§ unbRmúgtRmÚv


karerobcM[mankarecj¬sBaØabNѦFnaKarkNþal nigdMeLIgynþkarekorKrFnFancugeRkay
rbs;\NTayk .
296. enAkñúgvis½yFnaKar FnaKarCatiénkm<úCa nwgbnþykcitþTukdak;elIktþabYny:agsMxan;² ³
• BRgwgmUldæanRKwHénvis½yhirBaØvtßú .

• Eklm¥vis½yFnaKarnigRKwHsßanhirBaØvtßú .

• elIkTwkcitþdl;RKwHsßanhirBaØvtßúminEmnFnaKarnana .

• EsVgrkviFInana edIm,IedaHRsaybBaðaTaMgLayEdlTak;Tindl;vis½yepSg²eTot .

297. cMeBaHskmμPaBCak;;lak;mYycMnYn FnaKarCatiénkm<úCa nwgGnuvtþviFankarnana edIm,I ³


• BRgwgrcnasm½<n§c,ab; ³ bnþEklm¥Rkbx½NÐc,ab;bTb,BaØtþi nig karRtÜtBinitüvis½yFnaKar Ca

Biess KWkarerobcMBRgwg edIm,IeFIVviesaFnkmμelIc,ab; sIþBIRKwHsßanFnaKarnighirBaØvtßú edIm,I


RKb;RKg[mansißrPaBénvis½yesdækic©nighirBaØvtßú .
• GPivDÆFnFanmnusS ³ bnþEklm¥karGnuvtþc,ab;ng i bTb,BaØtinþ ana nigBRgwgsmtßPaBRtÜtBinti ü
vis½yFnaKar nigRtÜtBinitüépÞkñúg FnaKarCatiénkm<úCa .
• elIkkm<s;karRbkYtRbECgedayesrI ³ tamry³ karBRgwgbTb,BaØtþiénkarpþl;GaCJabNÑ nigkar

dak;[dMeNIrkarnUvehdæarcnasm½<n§ EdlcaM)ac;sRmab; karKaMRTrbkKMehIjnigplitplfIμ²enA


kñúgvis½yhirBaØvtßú nig BiBiFPavUbnIykmμvis½yhirBaØvtßú .
• Eklm¥nUvKuNPaBtémønigPaBCMenOTukcitþ ³ elIRbB½nT § TU at;ngi minGacTUTat;sg)an énFnaKarTaMg
Lay edIm,IbegItá nigGnuvtþyTu s§ a®sþcakecj [manlkçN³CaRbB½n§ kñgú kardkecj nUvviFankar
BiessnanaEdl)andak;ecj edIm,IedaHRsaynUvplb:HBal;GviCm¢ anénvibtþhi ri BaØvtßnú gi karFøak;cuH
énesdækic©sklelak.
298. FnaKarCatiénkm<úCa nwgcat;viFankarcaM)ac; edIm,IBRgIkvisalPaBénesvakmμmIRkÚhirBaØvtßú Edl
CatRmÚvkarcaM)ac; rbs;GaCIvkmμFuntUc nigshKmn_enAtamCnbT CaBiess cMeBaHksikrTaMgLay
EdlmandIERstictYc . eKalbMNgsMxan; KWdak;ecj RbB½n§mIRkÚhirBaØvtßúTUlMTUlay nigmanRbsiT§PaB
EdlRKb dNþb;elIépÞRbeTsTaMgmUl . FnaKarCatiénkm<úCa nwgdak;ecjviFankar edIm,I ³

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 152


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• BRgwgRkbx½NÐbTb,BaØtþi ³ tamry³ karbnþelIkkm<ss; mtßPaBrbs; FnaKarCatiénkm<úCa edIm,I


BRgwgRkbx½NÐbTb,BaØtþi nigRbsiT§PaBénkarRtÜtBinitüRbB½n§hirBaØvtßú EdlrYmman karrwtbnþwg
viFankarRbúgRby½tñ edIm,IksagTMnukcitþsaFarN³ elIkareRbIR)as;esvakmμmIRkÚhirBaØvtßúnig
FnaKarBaNiC¢nana .
• BRgwgRKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßú ³ tamry³ karelIkTwkcitþ GgÁkareRkArdæaPi)alEdlminTan;)ancuHbBa¢I
[køayCaRKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßúEdlmanGaCJabNÑ edIm,ImansiT§iRsbc,ab;kñúgkarRbmUlR)ak;beBaØI .
• BRgIkbNþajmIRkÚhirBaØvtßú ³ tamry³ karCMrujkMeNIn edaypþl;GaCJabNÑeTAdl;RKwHsßanmIRkÚ
hirBaØvtßú sRmab; begáItrcnasm½<n§RKb;RKg BRgIkbNþajRbtibtiþkar begáInsmtßPaB nig RbsiT§PaB
nigbegátI R)ak;ceM Nj[)aneRcIn edIm,Ipþl;CUntamtRmÚvkarxI©rbs;RbCaCn enAkñgú tMbn;TaMgenaH .
• ksagsmtßPaB ³ tamry³ karpþl;karbNþúHbNþalCamUldæandl;RbCaCn CaBiess CnRkIRk edIm,I
[)anyl;BIesvakmμmIRkÚhirBaØvtßú dUcCa esvasnSMR)ak; nig kareRbIR)as;R)ak;km©I sRmab;begáIt
cMNUl nig kRmitCIvPaBrbs;BYkeKRbesIreLIg .
• BRgwgehdæarcnasm½<n§B½t’man ³ tamry³ karBRgwgnigkarBRgIkRbB½n§B½t’man\NTan sRmab;
RKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßú nigkarbegáInTMnak;TMnghirBaØvtßú rvag RKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßú nigFnaKarBaNiC¢ .
299. FnaKarCatiénkm<úCa nwgbnþGPivDÆ RKwHsßanhirBaØvtßúminEmnFnaKar edIm,IeFIV[kan;EtsIuCeRmA
elIvis½yhirBaØvtßú tamry³ ³
• karBinitüeLIgvijnUvc,ab;nigbTb,BaØtþiEdlRKb;RKgvis½yhirBaØvtßúminEmnFnaKar ³ FnaKarCati
énkm<úCa nwgRtÜtBinitüCeRmIsTaMgLay edIm,IeFIVRbtiPUkmμkarTTYlxusRtÚvcMeBaHGaCJaFrepSg²
eTot edIm,I RtÜtBinitüvis½yhirBaØvtßú minEmnFnaKar .
• karCMrju karGPivDÆGaCIvkmμPtisnüaepSg² ³ tamry³ karelIkTwkcitdþ l; skmμPaBpþl\; NTan
dl;GaCIvkmμPtisnüa EdlCaRbPBFnFanmYyeTot sRmab;GaCIvkmμFuntUcnigmFüm tamry³
karbegIátc,ab;PtisnüahirBaØvtßú EdlepþatCasMxan;elIsiT§inigkatBVkic© énPaKICab;kic©snüa.
• karGPivDÆRbBn§½EckrMElkB½t’man\NTan ³ edIm,IEklm¥RbBn½§EckrMElkB½t’man\NTan nig
edIm,IbegIát[manRkbxN½ÐsRmab;RbB½n§B½t’man\NTanEdlmanRTg;RTayFM .
• BRgwgkartamdanTIpSarbþÚrR)ak; ³ tamry³ karEklm¥nigkareFIVbBaØtþikmμTIpSarGaCIvkmμbþÚrR)ak;breTs .
• begItá RbB½nT§ UTat;Cati ³ tamry³ karbnþelIkkm<s; suvtßPi aB RbsiT§PaB nigsmtßPaB rbs;
RbB½n§enH eday kareFVsI y½V Rbvtþki mμRbB½nT§ TU at;mlU b,TanbRtFnaKar nigkarGPivDÆRbB½n§TTU at;
eGLicRtÚnic enAfñak;Cati edIm,IKaMRTTIpSarGnþrFnaKar .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 153
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

300. FnaKarCatiénkm<úCa nwgbegáItnigGnuvtþ RbB½n§RKb;RKgbec©kviTüaB½t’man EdlCatRmÚvkarcaM)ac;


sRmab;FananUvmuxgarsMxan;² nigbegIánRbsiT§PaBnigplitPaB rbs;buKÁlik.
301> enAkñúgvis½yminEmnFnaKar RksYgesdækic©ngi hirBaØvtßú nwgbnþGnuvtþya: gskmμ nig dak;ecjnUv
EpnkardUcxageRkam edIm,IGPivDÆvisy½ enH ³
• visy ½ mUlbRt ³ RksYgesdækci ©ngi hirBaØvtßú k¾dUcCa KN³kmμkarmUlbRtkm<úCa nwgbnþGnuvtþ
kargar eq<aHeTAbegáItnigdak;[dMeNIrkarTIpSarmUlbRt RbkbedayeCaKC½y sMedAFana)an nUv
TIpSarmYy Edlman Rbtibtþki arRbkbeday yutFiþ m’ smPaB tmøaPaB nigrwgmaM EdlGacTak;Taj
)annUvTMnukcitþx<s;rbs;saFarNCn . edIm,IseRmc)antamTisedAenHRksYgesdækci ©ngi hirBaØvtßú
nig KN³kmμkarmUlbRtkm<úCa nwgepþatelIskmμPaBGaTiPaB dUcxageRkam ³
k> karGPivDÆTIpSarmUlbRtrdæ ³
¾ erobcMRkbx½NÐbTb,BaØtþi sRmab;Gnuvtþc,ab;sþIBImUlbRtrdæ .

¾ bnþGPivDÆ nig BRgwgsmtßPaBFnFanmnusSnigsmtßPaBsßab½n sRmab;RKb;RKgkare)aHpSay

mUlbRtrdæ Rbkbeday RbsiT§PaBnignirnþrPaB .


x> karGPivDÆTIpSarmUlbRtmhaCn ³
¾ KN³kmμkarmUlbRtkm<úCa nwgbnþerobcMbTdæanKtiyutþcaM)ac; sRmab;pþl;karGnuBaØat b¤

GaCJabNÑ cMeBaHGaCIvkmμ b¤skmμPaBRbtibtþki arnana enAkñgú TIpSarmUlbRt edIm,IFana[kar


ecjdMeNIr énTIpSarmUlbRt GacRbRBwtþeTAedayrlUn manRbsiT§PaB nig sNþab;Fñab;.
¾ RksYgesdækc i ©ngi hirBaØvtßú nig KN³kmμkarmUlbRtkm<Cú a nwgerobcMRkbx½NbÐ Tb,BaØtiþ
Bak;B½n§ nwgeKalneya)ayénkarelIkTwkcitþcMeBaHvis½ymUlbRt edIm,IKaMRTnigCMruj kar
GPivDÆTIpSarmUlbRt eBlcab;epþImdMbUg .
¾ bnþBRgwgsmtßPaBm®nþC I nM aj én KN³kmμkarmUlbRtkm<úCa nig Rkúmh‘nu pSarmUlbRtkm<Cú a
edIm,I[karRKb;RKgnigkarRtÜtBinitüTIpSar GacRbRBwtþeTAedayrlUnnigmanRbsiT§PaB .
¾ bnþelIkkm<sc ; eM NHdwgsaFarN³ BIvsi ½ymUlbRt edIm,I[mankarcUlrYmTUlTM lU ay enAkñgú
TIpSarmUlbRtkm<úCa EdleTIbnwgbegáItCaelIkdMbUg .
K> karbegáItmCÄmNÐlGPivDÆn_hirBaØvtßú ³

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 154


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ erobcMRkbx½NÐbTb,BaØtþi sRmab;begáItnigdak;[dMeNIrkar ynþkar RKb;RKgnigRtÜtBinitü


karGPivDÆmCÄmNÐlGPivDÆn_hirBaØvtßú nigkarGnuvtþeKalneya)ayelIkTwkcitþ enAkñúg
mCÄmNÐl GPivDÆn_hirBaØvtßú enH .
¾ begáItnigdak;[dMeNIrkar Rkúmh‘unRKb;RKgnigGPivDÆmCÄmNÐlGPivDÆn_hirBaØvtßú .

• visy½ Fanar:ab;rg ³
¾ RksYgesdækc i ©ngi hirBaØvtßú nwgbnþBRgwg karGPivDÆbTb,BaØtþiFanar:ab;rg edIm,IFana[GaCIv
kmμFanar:ab;rg dMeNIrkarRbkbeday RbsiT§PaB tmøaPaB nig PaBRtwmRtÚv .
¾ eKalbMNgnanaBak;B½n§nwgvis½yFanar:ab;rg KWRtÚvbegáIt[man Fanar:ab;rgTUeTA Fanar:ab;rgCIvit

Fanar:ab;rgxñattUc nig RbB½n§esaFnnivtþn_ RksYgnwgpþl;nUvmUlFn sRmab;karvinieyaK


ry³eBlEvg . kñúgkic©dMeNIrkarKaMRTeKalbMNg enH km<úCanwgGnuvtþtamsþg;dar nigbT
BiesaFn_BIRbeTsnana CaBiess RbeTsenAkñúgtMbn; rYmTaMg eKalkarN_RKwHFanar:ab;rg
rbs;smaKmniy½tkrFanar:ab;rgGnþrCati .
• visy½ mIRkÚhri BaØvtßú ³ edIm,IseRmc)annUv karpþl;esvamIRkÚhirBaØvtßúdl; RKÜsarEdlmanR)ak;
cMNUlTab nig mIRkÚshRKas TTYl)ankan;EtRbesIreLIg raCrdæaPi)alkm<úCa nwgdak;ecjnUv
yuT§sa®sþsRmab;karGPivDÆvis½ymIRkÚhirBaØvtßú EdlrYmman dUcxageRkam ³
¾ erobcMynþkar sRmab;RKb;RKgFnFanhirBaØvtßú Edl)annigkMBug eRbIR)as;edayRbtibtþikr

\NTan nigRKwHsßanmIRkÚhirBaØvtßúb¤FnaKarnana Edl)anTTYlmUlniFhi ri BaØb,Tan tamry³


édKUGPivDÆn_nana edIm,ICMruj[mantmøaPaBnigmanGPi)alkic©l¥ edIm,IeFVI[mansmPaB
kñúgcMeNamGñkpÁt;pÁg;esvamIRkÚhirBaØvtßú enAelITIpSar .
¾ erobcMbTb,BaØtþi edIm,Ipþl;GaCJabNÑdl; Rbtibtþikrpþl;esvaFanara:b;rgxñattUc .

¾ elIkTwkcitþ[mankarTak;TajvinieyaKTun kñúgnigeRkARbeTs kñúgvis½ymIRkÚhirBaØvtßú ehIy

RKwHsßanmIRkÚhri BaØvtßú k¾Gac mansiTxi§ R©I )ak;edaypÞal; BIsßab½nhirBaØvtßeú RkARbeTs pgEdr .


¾ CMrujkarBRgwgsmtßPaBrbs;RbtibtþikrmIRkÚhirBaØvtßú [kan;EtmanCMnajnigviC¢aCIv³RtwmRtÚv .

¾ CMrj u [rdæGMNacmUldæan edIrtYnaTICaGñkCYysRmbsRmÜl nUvral;kci k© arTaMgLayNa Edl


Bak;B½n§ngw kic©deM NIrkarskmμPaBmIRkÚhri BaØvtßú edIm,IclU rYmcMENkGPivDÆvisy½ mIRkÚhri BaØvtßú
RbkbedayRbsiT§PaBx<s; .
¾ bnþnigCMruj karKaMRTdl;kmμviFIGPivDÆn_enAtamshKmn_¼shkrN_ b¤ smaKmepSg² enA

tammUldæan tamry³ kareFVIGnþraKmn_CaGaTiPaBnUvmUlniFirbs;raCrdæaPi)al b¤ BIédKU


GPivDÆn_nana .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 155
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karRKb;RKgkarCYjdUrGclnvtßú ³
¾ begáItRkbx½NÐbTb,BaØtþismRsb edIm,IRTRTg;dl;esvakmμvaytémø nig esvaRbtibtiþkar

Gclnvtßú .
¾ BRgwgkarksagsmtßPaB dl;GñkvaytémønigbBaØtþikrGclnvtßú .

3> TsSn³vis½yesdækic© qñaM 2009-2013


302> naBak;kNþalqñaM2009 sßanPaBesdækic©km<úCa )anRbQmmuxnwghaniP½ycm,gBIr EdlGac
eFV[I kMeNInmankarFøak;cHu . TI1 ³ PaBminc,as;las;GBM I kRmitnigry³eBl énvibtihþ ri BaØvtßú nig»nPaB
esdækic©sklelak EdlkMBugbnþekItman enARbeTsGPivDÆ k¾dUcCa plb:HBal;BICMgWpþasayfμI eTA elI
vis½yeTscrN_ . TI2 ³ esdækic©enAbNþaRbeTsGPivDÆ )anegIbeLIgviBaJyWt² . raCrdæaPi)al km<úCa
)aneFVIkareqøIytby:agTan;eBlevla kñúgkarkat;bnßy[)aneRcInbMput nUvhaniP½ynana EdlGaceFVI[
kMeNInesdækic©mankarFøak;cHu k¾dUcCa plb:HBal;GviC¢manénvibtihþ ri BaØvtßsú klelak nig»nPaBesdækci ©
kñúgsklelaknigkñúgtMbn; mkelI kMeNInesdækic©rbs;km<úCa nigsuxumalPaBrbs;RbCaCnkm<úCa Ca
Biess RbCaCnRkIRk nigRkúmCngayrgeRKaH . BinitüCarYm CMgWpþasayfμI BMu)anrIkraldalenAkñúg
kRmitmYy dUcEdleyIg)anKitsμanTukCamunenaHeT . kRmiténkarRBÜy)armÖGMBIel,ÓnénkarsÞúHegIb
eLIgvijrbs;esdækic© hak;dUcCamankarFøak;cuHcab;taMgBIBak;kNþalqñaM2009 mk edaysarEtesdækic©
sklelak)ancab;epþmI egIbeLIgvijCabeNþrI ² . bc©bú ,nñenH km<Cú akMBgu CYbRbTHnwgbBaðaRbQm kñgú kar
rkTIpSarfμ²I eTot eRkABITpI SarshrdæGaemriknigTIpSarGWrbu: edIm,ICrM uj[kMeNInesdækci ©manGRtax<se; LIg
vij edaymankarkat;bnßyPaBRkIRkkñúgel,ÓnmYy EdleyIgFøab;)anseRmcenAkñúgTsvtSr_knøgeTA .
303> Tinñn½ydMbUg sþIBIsßanPaBesdækic©kñúgqñaM2009 )anbgðajBIplb:HBal;énvibtþihirBaØvtßúskl
elak mkelIvis½yesdækic©sMxan;² rbs;km<úCa . edayEp¥kelIkar):an;sμandMbUg kMeNInplitplkñúg
Rsúksrub )anekIneLIg 0/1PaKry kñúgqñaM2009 eFobnwg 6/7PaKry kñúgqñaM2008 . kMeNInCaTUeTA
EdlmanlkçN³viC¢manenH RtÚv)aneFVI[ekItmaneLIg tamry³ karsRmc)anlT§pll¥enAkñúgvis½y
ksikmμ EdlmankMeNIn 5/4PaKry nigkñúgvis½yesvakmμ EdlmankMeNIn 2/3PaKry eday)anCYy
bMeBj [vis½y]sSahkmμ Edl)anFøak;cuH 9/5PaKry CaBiess Gnuvis½ykat;edr EdlmankarFøak;cuH
9/0PaKry . Gnuvis½yTaMgGs; énvis½yesvakmμ )anekIneLIg elIkElgEt Gnuvis½yGclnRTBü
EdlmankarFøak;cuH 2/5PaKry . vis½yeTscrN_ )anTTYlrgplb:HBal;xøaMg BIvibtþisklelakenH
)anfycuH 1/8PaKry kñúgqñaM2009 eFobnwg kMeNInBIrxÞg; enAkñúgbNþaqñaMmun² . lMhUrénkarvinieyaK
pÞal;BIbreTs k¾)anFøak;cuHy:ageRcIn enAkñúgTMhMRbmaN 500landuløarGaemrik pgEdr .

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 156


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

304> dUcEdl)anKUsbBa¢ak;BxI agelI esdækic©sklelaknaeBlbc©bú ,nñenH )anegIbeLIgvij - CMenOrbs;


vinieyaKinGnþrCatik¾maneLIgviBaJbnþci mþg² - sUcnakrénplitkmμnigtRmÚvkarnaeBlxagmux k¾manlkçN³
rwgmaM - CMenOrbs;GñkeRbIR)as;kMBugEtekIneLIg - kmμnþsal nigkargareFVIEdl)anFøak;cuH )ancab;epþIm
egIbeLIgvij - ehIy karpþl;\NTandl;vis½yÉkCn kMBugsßti kñgú snÞHú viCm¢ an pgEdr . eTaHCadUcenHkþI
k¾mlU dæantUcceg¥óténplitkmμ karBwgEp¥kénvis½ykat;edreTAelIshrdæGaemrik nigPaBBwgEp¥kénesdækic©
eTAelIlMhUrTunbreTs nwgbnþeFIV[km<úCaenAEtTTYlrgnUvPaBgayrgeRKaH cMeBaHkarERbRbÜlénTIpSarskl
elak . kMeNInesdækic©rbs;RbeTscinfμI²enH nigsßanPaBrwgmaMénGRtakMeNInénesdækic©enH naeBl
GnaKt Gacnwgmanplb:HBal;CaviC¢man mkelIesdækic©km<úCa .
305> eTaHbICa raCrdæaPi)alkm<úCa )aneRtómxøÜny:agl¥Tb;Tl;nwgvibtiþesdækic©enH tamry³ Rkbx½NÐ
eKalneya)ayd¾rwgmaM EdlmantaMgBITsvtSr_munmk nigkarGnuvtþviFankareKalneya)ayy:agqab;
rh½sTan;eBl y:agNakþI k¾karminseRmc)annUvlT§plnana nigGRtaénPaBmankargareFVI TMngCanwgekIn
eLIg enAkñúgry³eBld¾xøIxagmuxenH . ebIEp¥kelIsßanPaBERbRbÜlTaMgenH kRmiténskmμPaBesdækic©
RtÚv)an):an;sμanTukCamunfa nwgekIneLIgyWt² enAkñúgqñaM2010 ehIyGRtakMeNInesdækic© nwgekIneLIg
CamFüm RbmaN 5 PaKry ebIeFobnwgGRtakMeNIn EdlmanenAkñúgTsvtSr_mun.
306> raCrdæaPi)al yl;fa kMeNIncMNayrbs;GñkeRbIR)as; enAkñúgRbeTsesdækic©FM² CaBiess
esdækic©énshrdæGaemriknigGWr:ub nwgminCYyRTRTg;kMeNInesdækic©km<úCa dUckalBIGtItkaleT . raC-
rdæaPi)al manCMenOfa tamry³ karGnuvtþy:agmugW m:at;nUveKalneya)aykñúgkareFVIBiFikmμnigkarBRgIk
mUldæanesdækic© karbegáInPaBRbkYtRbECgenAkñúgTIpSarGnþrCatinigtMbn; kMeNInesdækic© nwgmanTMenar
eTArkninñakarkMeNIndUcFøab;manBImun sRmab;dMNak;qñaM 2011-2013 .
307> kar):an;sμandMbUgGMBI pss Bitsrub tamskmμPaBesdækic© sRmab;qñaM2009 nigkarBüakrN_
sRmab;dMNak;kalqñaM 2009-2013 RtÚv)anbgðaBaJenAkñúg taragTI9 .
taragTI9 ³ karBüakrN_sUcnakrsMxan;²énm:aRkÚesdækic©sRmab;qñaM 2008-2013
sUcnakresdækic© 2008 2009 2010 2011 2012 2013
pss ¬éføefrqñaM2000-KitCa Ban;lanerol¦ 28 668 28 692 30 126 31 941 34 029 36 235
pss ¬éføefrqñaM2000-KitCa landuløar¦ 7>061 6>917 7>268 7>725 8>184 8>704
pss sRmab;RbCaCnmñak;² ¬duløar¦ 738 731 792 853 915 981
pss sRmab;RbCaCnmñak;² ¬Ban;erol¦ 2>998 3>030 3>234 3>528 3>799 4>084

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 157


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

sUcnakresdækic© 2008 2009 2010 2011 2012 2013


GRtakMeNIn pss Bit ¬°¦ 6/7 0/1 5/0 6/0 6/5 6/5
snÞsSn_pss - pss DIepøtT½r ¬karERbRbÜl
12/3 2/6 4/8 2/9 2/6 2/5
RbcaMqñaM - °¦
GtiprNa ¬karERbRbÜlmFümRbcaMqñaM - °¦ 19/7 -0/6 6/0 4/5 3/5 3/0
GtiprNa ¬karERbRbÜlkñúgRtImasTI4 - °¦ 15/8 6/0 6/0 3/5 3/5 3/0
GtiprNa ¬karERbRbÜlBImyY qñaeM TAmYyqña-M °¦ 12/5 5/3 6/2 5/0 3/5 3/0
R)ak;erol eFobnwg duløar ¬mFümRbcaMqñaM¦ 4 060 4>148 4>145 4>135 4>153 4>163
R)ak;erol eFobnwg duløar ¬cugqñaM¦ 4 080 4>180 4>110 4>140 4>160 4>170
karvinieyaKsrub ¬° pss¦ 24/5 23/3 24/1 24/2 24/3 24/4
karvinieyaKsaFarN³ ¬° pss¦ 6/5 6/9 7/0 6/7 6/8 6/8
karvinieyaKÉkCn ¬° pss¦ 18/0 16/4 17/1 17/4 17/5 17/6
sBa¢½yCati ¬° pss¦ 16/9 18/6 19/2 19/4 20/2 21/2
sBa¢½yeRkARbeTs ¬° pss¦ 7/6 4/7 4/9 4/8 4/1 3/3
cMNUlfvikasrub ¬° pss¦ 13/3 11/8 12/6 13/2 13/7 14/2
cMNayfvikasrub ¬° pss¦ 15/9 17/5 17/9 17/8° 17/8 17/7
»nPaB¼Gtierk fvikacrnþ ¬° pss¦ 3/0 0/1 1/3 1/7 2/2 2/8
»nPaB¼Gtierk fvikaTUeTA ¬° pss¦ -2/9 -6/3 -5/3 -4/6 -4/0 -3/5
karnaMecjénTMnij ¬° pss¦ 45/5 37/6 37/4 38/8 41/0 43/4
karnaMcUlénTMnij ¬° pss¦ 63/0 52/5 52/5 53/7 55/1 56/6
tulüPaBBaNiC¢kmμ ¬° pss¦ -17/4 -14/8 -15/1 -14/9 -14/1 -13/1
tulüPaBKNnIcrnþ ¬° pss¦ -12/2 -10/1 -10/1 -9/7 -8/9 -7/8
sac;R)ak;gayRsÜlsrub ¬Ban;lanerol¦ 11 858 16>228 19>137 23>069 28>001 34>030
sac;R)ak;gayRsÜlsrub ¬karERbRbÜlCa °¦ 4/8 36/9 17/9 20/5 21/4 21/5
sac;R)ak;gayRsÜlsrub ¬° pss¦ 28/3 37/7 40/4 44/6 49/5 55/1
TunbRmúgbreTsdul ¬lan;duløar¦ 2 164 2>367 1>935 2>142 2>361 2>600
TunbRmúgbreTsdul ¬ExénkarnaMcUl TMnij nig
3/5 4/6 3/5 3/5 3/5 3/5
esvakmμ¦
cMnYnRbCaCn ¬tYelxEksRmÜl-lannak;¦ 14/0 14/2 14/4 14/7 14/9 15/1
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nig viTüasßanCatisßitiénRksYgEpnkar

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 158


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

308> kñúgry³eBl5qñaMcugeRkay kic©xitxMrbs; raCrdæaPi)al kñúgkarBRgwgvin½ysareBIBnæ kardak;[man


Rkbx½NÐeKalneya)ayrUbiyvtßú Edlkan;EtTTYl)anCMenOTukcitþ nigkarGnuvtþkMENTRmg;rcnasm½<næ
)anCYy[km<úCa seRmc)annUvkarGnuvtþesdækci ©myY d¾lb¥ pM tu enAkñgú Rbvtisþ a®sþfμIcab;taMgBIqñaM 1993 .
kMENTRmg;rcnasm<n½ )§ anCYy[dMeNIrkaresdækci ©RbRBwtþeTA)any:agl¥ enAkñgú Rbvtþsi a®sþTMenIbrbs;km<Cú a
cab;taMgBIqñaM 2003 mk . kñgú GMLúgeBlénvibtihþ ri BaØvtßú esdækic©km<Cú aenAEtbgðaBaJnvU PaBminRTúDeRTam
nigbt;Ebn)an . raCrdæaPi)alkm<úCa manCMenOeCOCak;fa karbnþGnuvtþd¾xøaMgkøanUvneya)ayrbs;xøÜn nwg
GacTaBaJykRbeyaCn_BIskþanuBlesdækic©enH .
taragTI10 ³ plitplkñúgRsúkBitsrub - pss Bitsrub ¬éføefrqñaM2000¦
GRtakMeNInénskmμPaBesdækic©qñaM ³ 2009-2013
¬KitCa°¦
2009 2010 2011 2012 2013
ksikmμ rukçaRbmaBaJ; nig ensaT 5/4 4/0 3/2 3/4 3/2
dMNaM 5/8 4/4 3/5 3/7 3/4
bsustV nig bsubkSI 5/0 5/6 4/4 4/6 4/9
Clpl 6/0° 2/9 2/5 2/5 2/5
pléRBeQI 1/1° 1/1 1/1 1/1 1/1
]sSahkmμ -9/5 10/5 7/9 8/4 8/2
Er: 20/0 5/6 7/3 7/7 6/2
kmμnþsal -15/5 14/2 9/0 9/2 9/2
Gahar ePsC¢³ nig fñaMCk; 6/0 2/6 6/7 7/8 7/8
vaynP½NÐ semøókbMBak; nig eRKOg
-9/0 1/5 10/0 10/0 10/0
sRmab;Bak;enAeCIg
eQI Rkdas nig e)aHBum< 5/0 2/5 5/7 6/2 6/1
kmμnþsalekAs‘U 9/5 3/1 5/7 6/0 6/0
kmμnþsalepSg²eTot 7/8 3/1 5/6 6/8 6/8
GKÁisnI ]sμ½n nigTwk 8/5 4/6 8/2 8/6 8/6
sMNg; 5/0 2/6 4/9 6/0 5/1
esva 2/3 3/3 7/3 7/4 7/4

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 159


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2009 2010 2011 2012 2013


BaNiC¢kmμ 4/2 3/3 5/6 5/6 5/6
sNæaKar nig ePaCnIydæan 1/8 4/2 9/4 9/5 9/5
dwkCBa¢Ún nig TUrKmnaKmn_ 3/9 3/4 7/3 7/5 7/5
hirBaØvtßú 8/0 3/3 8/0 7/7 7/7
rdæ)alsaFarN³ 1/0 3/2 8/7 8/2 8/2
Gclnvtßú nig Furkic© -2/5 3/4 7/6 7/7 7/7
esvaepSg² 2/9 2/7 7/5 7/5 7/5

Bn§elIplitpl dk ]btßmÖFn 6/1 0/1 3/8 7/0 7/0


dk ]btßmÖFn 1/9 35/5 3/8 7/0 7/0
dk bnÞúkelIesvahirBaØvtßú 12/0 5/8 8/0 7/7 7/7
plitplkñúgRsuksrub ¬pss srub¦ 0/1 5/0 6/0 6/5 6/5
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nig viTüasßanCatisßitiénRksYgEpnkar

4> karvinieyaKEdlcaM)ac; edIm,IseRmc)annUvkMeNIn pss Edl)aneRKagTuk


309> KMrUénesdækic©viTüaFøab;eRbI edIm,IeFVIkarBüakrN_esdækic© sRmab;ry³eBl 5qñaM BI qñaM2009 dl;
2013 k¾GacRtÚv)aneRbIR)as; edIm,IeFVkI arBüakrN_karvinei yaKsrub EdlcaM)ac;kgúñ kareFVsI eRmc)annUv
kMeNIn pss srub dUcEdl)aneRKag nig karEbgEckénkarvinieyaKsrub eTAtamvisy½ esdækci © . fVeI bI
PaBmankRmitxøHBIKrM éU nesdækic©viTüak¾eday k¾lT§plénkarviPaKbgðaBaJfa TwkR)ak;énkarvinei yaKsrubcMnnY
62>020/7Ban;lanerol ¬15/127Ban;landuløarGaemrik¦ KWCatRmÚvkar edIm,IseRmc)annUvkMeNIn
pss srub Edl)aneRKagTuk sRmab;dMNak;kalén pyGC bc©úb,nñkmμ qñaM 2009-2013 . cMeBaH
RbPBénvinieyaKmUlFnsrub karvinieyaKrbs;vis½yÉkCn)ancUlrYmcMENkcMnYn 44>480/1Ban;lanerol
¬10/8Ban;landuløarGaemrik¦ EdlesμInwgRbmaN 71/7PaKry énkarvinieyaKsrub . karvinieyaK
saFarN³mancMnnY 17>540/6Ban;lanerol ¬4/2Ban;landulaø rGaemrik¦ . cMeBaHFnFankñgú Rsúknig
BIbreTssRmab;kareFVhI ri BaØb,Tandl;karvinieyaKmUlFnsrub 56/2PaKry énvinieyaKsrub RtÚv)an
eRKagTukfa TTYl)ankareFVhI ri BaØb,TanBIFnFankúgñ Rsúk EdlesμInwgRbmaN 34>849/0Ban;lanerol
¬8/4Ban;landulaø rGaemrik¦ . hirBaØb,TanBIRbPBeRkARbeTs GacmancMnYnRbmaN 27>171/7Ban;
lanerol ¬6/6Ban;landulaø rGaemrik¦ EdlesμIngw RbmaN 43/8PaKry énvinieyaKmUlFnsrub.

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 160


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI11 ³ karvieyaKmUlFncaM)ac; edIm,IseRmc)ankMeNInplitplsrubkñúgRsúkEdl)aneRKagTuk nig


FnFanEdlGacman sRmab;eFVIhirBaØb,Tandl;karvieyaKcaM)ac; qñaM 2009-2013
¬KitCa Ban;lanerol¦*
srub
RbPBhirBaØb,Tan 2009 2010 2011 2012 2013
2009-2013
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/6 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 62 020/7
• vinieyaKmUlFnrbs;vs i y½ saFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 3>113/9 17>540/6
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 737/7 762/6 799/1 873/8 953/4 4>126/7
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>179/4 2>528/1 2>649/1 2>896/7 3>160/5 13>413/9
• vinieyaKmUlFnrbs;vis½yÉkCn 6>997/5 8>016/8 8>946/7 9>793/9 10>725/3 44>480/1
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 4>887/2 5>559/6 6>173/6 6>741/1 7>360/7 30>722/3
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>110/3 2>457/1 2>773/1 3>052/7 3>364/6 13>757/8
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/8 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 60 200/7
• vinieyaKmUlFnrbs;vis½ysaFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 4>113/9 17>540/6
• vinei yaKmUlFnrbs;vis½yÉkCn 6>997/5 8>016/8 8>946/7 9>793/8 10>725/3 44>480/1
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/6 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 62 020/7
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 5>625/0 6>322/3 6>972/7 7>614/9 8>314/1 34>849/0
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 4>289/6 4>985/2 5>422/2 5>949/5 6>525/1 27>171/7
vinieyaKmUlFnrbs;vis½ysaFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 4>113/9 17>540/6
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 737/7 762/6 799/1 873/8 953/4 4>126/7
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>179/4 2>528/1 2>649/1 2>896/7 3>160/5 13>413/9
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú
* tYelxCaR)ak;erolenAkñúgtaragenH
RtÚv)anKNnaecjBIkarBüakrCaR)ak;duløarGaemrik edayeRbIR)as;GRtabþÚrR)ak;mFüm 4 100erol¼1duløarGaemrik
** KitEtvinieyaKmUlFnb:ueNÑaH edayminKitbBa©ÚlnUv CMnYybec©keTs

310> karEbgEcklm¥iténkarvinieyaKcaM)ac; edIm,IseRmc)ankMeNIn pss srub Edl)aneRKagTuk


tamry³ vis½yesdækic© RtÚv)anbgðaBaJkúñg taragTI12 . edIm,IseRmc)anGRtakMeNInpss srub Edl
)aneRKagTuktamvis½y karvinieyaKkñúgRkúmvis½ysMxan;² rYmman dUcxageRkam ³
• vis½yksikmμ rukçaRbmaBaJ; nigensaT nwgRtÚvkar TunvinieyaKcMnYn 11>825/1 Ban;lanerol

¬2/884 Ban;landuløarGaemrik¦ sRmab;ry³eBl 5qñaM ¬2009-2013¦ .


• vis½y]sSahkmμTUeTA rYmman ¬rukrkEr: - kmμnþsal - GKÁisnI ]sμ½n nigTwk - nigsMNg;¦ nwg

RtÚvkarTunvinieyaKcMnYn 28>601/8 Ban;lanerol ¬6/976 Ban;landuløarGaemrik¦ sRmab;

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 161


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

ry³eBl5qñaM ¬2009-2013¦. enAkúñgRkúmenH Gnuvis½ykmμnþsal ¬vaynP½NÐ semøókbMBak;


nigeRKÓgBak;enAeCIg¦ nwgRtÚvkarcMENkFMCageKénkarvinieyaK KWmancMnYnRbmaN 13>004/0
Ban;lanerol ¬3/171Ban;landuløarGaemrik¦ . bnÞab;BIGnuvis½ykmμnþsal Gnuvis½ysMNg;
RtÚvkarcMENkFMbnÞab;énkarvinieyaK KWmancMnYn 9>824/7Ban;lanerol ¬2/396Ban;lan
duløarGaemrik¦ ehIyGnuvis½yGKÁisnI ]sμ½n nigTwk RtÚvkarTunvinieyaKcMnYnRbmaN 4>193/3
Ban;lanerol ¬1/002Ban;landuløarGaemrik¦ .
• vis½yesvakmμ ¬EdlrYmman BaNiC¢kmμ sNæaKar nig ePaCnIydæan ¬eTscrN_¦ dwkCBa¢Ún nig
TUrKmnaKmn_ hirBaØvtßú rdæ)alsaFarN³ nigGclnRTBü¦ RtÚvkarnUvTunvinieyaK 21>593/8
Ban;lanerol ¬5/266Ban;landuløarGaemrik¦ .
taragTI12 ³ vinieyaKmUlFnEdlRtÚvkartamvis½ynImYy² edIm,IseRmc)annUveKaledAénkMeNIn pss
¬KitCa Ban;lanerol¦
2009 2010 2011 2012 2013 srub
ksikmμ rukçaRbmaBaJ;nig ensaT 1 560/2 2 314/7 2 483/7 2 6501 2 816/4 11 825/1
dMNaM 1>281/1 1>892/9 2>033/8 2>173/8 2>312/1 9>693/7
ciBa©wmstV 81/9 151/3 163/8 176/2 189/9 763/0
ensaT 104/5 177/9 188/9 199/1 209/6 880/0
éRBeQI 92/6 92/7 97/1 101/0 104/8 488/3
]sSahkmμ 4 614/1 5 070/2 5 717/5 6 288/3 6 911/6 28 601/8
Er: 253/3 282/4 313/9 346/7 3835 1>579/7
plitkmμ 1>920/2 2>275/9 2>647/6 2>923/3 3>236/9 13>004/0
Gahar ePsC¢³ nigfñaMCk; 195/7 253/4 280/1 309/6 342/8 1>381/6
vaynP½NÐ 828/4 826/1 1>058/9 1>181/3 1>323/2 5>217/8
eQI Rkdas nigEpñke)aHBum< 58/4 55/1 60/4 65/7 71/7 311/3
plitkmμekAs‘U 67/8 63/1 69/1 75/1 81/8 356/9
plitkmμd¾éT 770/0 1>078/2 1>179/2 1>291/7 1>417/4 5>736/5
GKÁisnI ]sμ½n nig Twks¥at 672/0 739/7 829/1 923/0 1>029/5 4>193/3
sMNg; 1>768/6 1>772/3 1>926/9 2>095/3 2>261/7 9>824/7
esvakmμ 3 740/3 3 922/6 4 193/7 4 625/9 5 111/2 21 593/8
BaNiC¢kmμ 691/2 697/8 762/9 826/5 896/9 3>875/2
sNæaKar nigePaCnIydæan 496/0 544/2 609/2 681/4 762/1 3>093/0

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 162


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2009 2010 2011 2012 2013 srub


dwkCBa¢Ún nigTUrKmnaKmn_ 639/8 676/8 752/1 828/9 915/1 3>812/7
hirBaØvtßú 110/8 105/1 117/6 129/9 143/8 607/1
rdæ)alsaFarN³ 816/8 899/5 838/5 930/6 1>034/8 4>520/2
GclnRTBü nigFurkic© 605/4 622/5 693/9 766/5 848/3 3>536/7
esvakmμd¾éTeTot 380/4 376/7 419/4 462/2 510/3 2>148/9
srub 9 914/6 11 307/6 12 394/9 13 564/4 14 839/2 62 020/7
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtß

5> cMNUlnigcMNayfvika ³ 2009-2013


311> edaysarvibtþihirBaØvtßúnigesdækic©sklelak Edl)annigkMBugekIteLIgkñúgRbeTsGPivDÆ )an
CH\T§iBlGviC¢manmkelIesdækic©km<úCa cMNlU fvika)anFøak;cHu BI 13/3PaKryén pss srub kñgú qñaM
2008 mk 11/8PaKryén pss srub kñúgqñaM2009 ¬sUmemIltaragTI9¦. cMNUlfvika RtÚv)an
BüakrN_fa nwgekIneLIgvijCabnþbnÞab; ehIynwgekInelIskRmitkñúgqñaM2008 enAqñaM2012 ehIyRtÚv
)anBüakrN_fa nwgekIndl; 14/2PaKry én pss srub kñúgqñaM2013 . karGnuvtþnUvviFankarnana
rbs; raCrdæaPi)al EdlepþatelIkarkarBar RkúmCngayrgeRKaHnigRbCaCnRkIRk BIplb:HBal;GviCm¢ an
én»nPaBesdækic© k¾dUcCa karGnuvtþviFankarsRmab;CMruBaJtRmÚvkar tamry³ kBa©b;eKalneya)ay
sRmab;CMrujkMeNIn )aneFV[I cMNayfvikaCasmamaRténpss srub )anekIneLIgBI 15/9PaKry kñúg
qñaM2008 dl; 17/5PaKry kñgú qñaM2009 .
312> CaEpñkmYyénkmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú )anGnuvtþ
dMeNIrkarcMnYnBIr edIm,Ipþl;CaFatucUlkñúgkarerobcMKeRmagfvikaCatiRbcaMqñaM . TImYy KW Rkbx½NÐcMNay
sRmab;ry³mFüm EdlBüakrN_tYelxcMNaycrnþsRmab;ry³eBlbIqñaMxagmux . karBüakrN_enHnwg
RtÚveFVIbc©úb,nñkmμerogral;qñaM . karBüakrN_Ep¥kelIkarviPaKm:aRkÚesdækic©BIelIcuHeRkam edayemIlelI
karGnuvtþénesdækic© eKalneya)ayGaTiPaB k¾dUcCaB½t’man)anBIsßab½nnanarbs; raCrdæaPi)al .
naykdæaneKalneya)ayesdækic©nighirBaØvtßúsaFarN³ énRksYgesdækic©nighirBaØvtßú TTYlbnÞúkeFVIkar
viPaKenH . TIBrI KWRkbx½NyÐ Tu s§ a®sþénfvikasRmab;ry³eBlbIqañ M EdlGnuvtþtamGPiRkmBIeRkameTAelI
nigerobcMedaynaykdæanfvikaén RksYgesdækic©nighirBaØvtßú . FatucUlEdlsRmab;ykmkeRbIR)as;
kñúgkarviPaKenH KWEp¥keTAelIB½t’manEdlRbmUl)anBIkarpøas;bþÚreyabl;rvag RksYgesdækic©nighirBaØvtßú

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 163


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CamYysßab½nnanarbs;raCrdæaPi)al nigB½t’mansþIBI cMNaynigtRmÚvkarry³eBlBIrqñaMeTAmux énsßab½n


TaMgenaH . kñúgkarGnuvtþ kMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú nwgbnþ
BRgwgPaBpSarP¢ab;KñaéndMeNIrkar TaMgBIr edIm,IEklm¥karerobcMfvikaRbcaMqñaM .
313> kñúgdMNak;kalénkarGPivDÆsgÁm-esdækic©enAkm<úCasBVéf¶ eyIgenAmankargary:agFMcMeBaHmux
kñúgkarsþarnigksagehdæarcnasm½<n§rUbvnþEdlcaM)ac; edIm,IseRmc)aneKaledAm:aRkÚesdækic©KW kMeNIn
esdækic©x<s; edIm,IQaneTAkat;bnßyPaBRkIRk . eTaHbICaRbEhl 40PaKryéncMNaysaFarN³srub
RtÚv)aneRbIR)as;eTAelIcMNaymUlFnk¾eday k¾cMnYnenHenAtictYcenAeLIysRmab;karsþarnigkarksag
ehdæarcnasm½<n§rUbvnþEdleyIgkMBugRtÚvkarcaM)ac; edIm,Ikat;bnßyPaBRkIRkbEnßmeTot . karBwgEp¥kelI
hirBaØb,TanBIxageRkA b:HBal;dl;CeRmIsrbs; raCrdæaPi)al kñúgkarbMeBBaJtRmÚvkarCak;Esþgrbs;xøÜn .
raCrdæaPi)al )aneRbIR)as;cMNaymUlFn EdlCaEpñkénfvikaCati edIm,ITak;TaBaJhirBaØb,TanBIxageRkA
RbeTs sRmab;bMeBBaJtRmÚvkaréncMNaymUlFnCaGaTiPaBrbs;xøÜn .
taragTI13 ³ cMNaymUlFn nigcMNaycrnþsRmab;qñaM 2009 - 2013
2009 2010 2011 2012 2013
cMNaysrub ¬KitCaBan;lanerol¦ 7 548/6 8 499/8 9 196/8 10 039/3 10 931/6
cMNaymUlFn ¬KitCaBan;lanerol¦ 2>951/6 3>3269 3>534/3 3>876/3 4>234/9
cMNaycrnþ ¬KitCaBan;lanerol¦ 4>597/1 5>172/9 5>662/5 6>163/0 6>696/8
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú

314> kñúgkarGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;hirBaØvtßúsaFarN³ raCrdæaPi)al kMBugBRgwgPaBpSarP¢ab;Kña rvag


kmμviFInanaEdl TImYy - kMNt;karvinieyaKsaFarN³GaTiPaB EdlrYmman pyGC sRmab;ry³eBl5qñaM
nigkmμviFIvinieyaKsaFarN³ sRmab;ry³eBl3qñaM TIBIr - ekorKrFnFanBIxageRkA TaMgBIédKUGPivDÆn_
cas;nigfμI nig TIbI - erobcMRkbx½NÐyuT§sa®sþénfvika . raCrdæaPi)al dwgc,as;BItRmÚvénkarEklm¥
kmμviFIvinieyaKsaFarN³sRmab;ry³3qñaM edIm,IFanafa ¬1¦ tRmÚvkarcMNaycrnþEdlBak;B½n§dl;kar
erobcMfvikaRbcaMqñaM KWCa EpñkmYyEdlminGacxVH)anénB½t’manEdlRbmUl)an enAkñúgkarerobcMkmμviFIvinieyaK
saFarN³ ¬2¦ KeRmagnanaénkmμviFIvinieyaKsaFarN³ RtÚv)ancat;fañ k;tamlMdab;GaTiPaB . kargarenH
TamTar[sßab½nrbs; raCrdæaPi)al eFVIcMNat;fñak;KeRmagEdlesñIsMu eTAtamlMdab;GaTiPaB sRmab;
karGnuvtþkñúgry³bIqñaMeTAmux edayEp¥kelI sßanPaBm:aRkÚesdækic©TUeTA nig karyl;dwgBIlT§PaBénkar
ekorKrFnFanBIRbPBeRkARbeTs .
CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 164
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

315> karBRgwgdMeNIrkarénkarerobcMkmμviFIvinieyaKsaFarN³ KWCaGaTiPaBmYyrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .


enAeBlEdlKuNPaBénB½t’manrbs; kmμviFIvinieyaKsaFarN³ l¥CagmunenaH RksYgesdækic©nighirBaØvtßú
nwgFanafa manEtkmμvFi bI K¤ eRmagEdlsßti enAkñgú kmμvFi Ivni ei yaKsaFarN³ b:eu NÑaH EdlnwgRtÚvdak;bBa©lÚ
sRmab;karBicarNakñúgkarpþl;hirBaØb,Tan enAkñúgGMLúgeBlénkarerobcMRkbx½NÐyuT§sa®sþénfvika .
KN³kmμaFikarnItism,TanigGPivDÆn_km<úCaénRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa nwgFanafa nwgCMruBaJkareFVI
hirBaØb,Tandl;KeRmagnana EdlCaEpñkénkmμviFIvinieyaKsaFarN³ enAkñúgkargarekorKrFnFanrbs;
xønÜ nigerobcMedayeTogTat;nvU r)aykarN_GBM I KeRmagkñgú kmμvFi vI ni ei yaKsaFarN³ k¾dcU Ca KeRmageRkA
kmμvFi vI ni ei yaKsaFarN³ EdlKaMRTedayédKUGPivDÆn_xageRkA .
316> Cakic©xitxMRbwgERbgmYyedIm,ICMruBaJtmøaPaBéndMeNIrkarerobcMfvika RksYgesdækic©nighirBaØvtßú
)anerobcMnvU karBüakrN_dMbUgmYyGMBkI arviPaCcMNaycrnþ sRmab;RksYg-sßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a
sRmab;dMNak;kalrbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 . karBüakrN_enaH manenAkñúg taragTI14 .
taragTI14 ³ cMNayfvikacrnþEdl)anesñIeLIgsRmab; RksYg-sßab½nnImYy² 2009-2013
¬KitCa Ban;lanerol¦
2009 2010 2011 2012 2013
RksYg¼sßab½n
):an;sμan BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
I> rdæ)alTUeTA 1 332/589 753/098 806/954 855/005 902/580
05>1 TIsþIkarKN³rdæm®nþI 331/037 190/571 203/616 214/923 225/929
05>2 rdæelxaFikardæanmuxgarsaFarN³ 2/737 2/751 2/939 3/102 3/261
05.4 k.G.k 4/743 5/354 5/720 6/038 6/347
07.2 mhaépÞ-rdæ)al 47/044 51/430 54/950 58/002 60/972
08. TMnak;TMngkarRbCMunigRtÜtBinitü 10/336 14/997 16/023 16/913 17/779
09. karbreTsnigshRbtibtþikarGnþrCati 71/931 69/774 74/550 78/690 82/719
10. esdækic© nighirBaØvtßú 556/665 83/653 89/379 94/343 99/174
14. Epnkar 14/829 22/794 24/354 25/707 27/023
26. yutþiFm’ 22/826 34/978 39/679 45/119 51/223
30> KNkmμaFikarCatierobcMkare)aHeqñat 10/572 8/707 9/303 9/820 10/323
31. GCJaFr svnkmμCati 5/503 6/392 6/829 7/209 7/578
32. bNþúHbNþalviC¢aCIv³ 73/312 58/746 62/767 66/253 69/645
II. karBar nigsnþisux 1 254/041 1 150/522 1 229/276 1 297/543 1 363/984

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 165


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2009 2010 2011 2012 2013


RksYg¼sßab½n
):an;sμan BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
06. karBarCati 837/045 702/472 750/557 792/238 832/805
07.1 mhaépÞ-snþisux 416/996 448/050 478/719 505/304 531/179
III. rdæ)alsgÁm 1 505/845 1 770/619 1 987/623 2 232/454 2 504/342
11. Bt’man 39/326 40/912 43/712 46/140 48/503
12. suxPaBsaFarN³ 505/205 600/056 680/699 774/032 878/749
16. Gb;rM yuvCn nigkILa 689/723 824/879 935/737 1 064/039 1 207/989
18. vb,Fm’ nigsil,³ 23/622 26/436 28/246 29/815 31/341
19. brisßan 17/054 19/562 20/901 22/062 23/191
21. sgÁmkic© kargar nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ 195/882 215/671 230/434 243/231 255/685
23. kic©kar saFarN³ nigsasna 11/686 15/194 16/234 17/136 18/013
24. kic©karnarI nigGtItyuT§Cn 23/347 27/908 31/659 36/000 40/870
IV. rdæ)alesdækic© 332/663 419/112 460/825 504/696 551/961
05.3 rdæelxardæanGakascrN¾suIvil 11/109 12/229 13/066 13/792 14/498
13. ]sSahkmμ Er: nigfamBl 14/171 17/413 18/605 19/639 20/644
15. BaNiC¢kmμ 33/989 52/867 56/486 59/623 62/676
17. ksikmμ rkçaRbmaBaJ; nigensaT 78/192 87/485 99/242 112/850 128/117
20. GPivDÆn_CnbT 54/596 83/156 94/332 107/266 121/777
22. éRbsNIy_-TUrKmnaKmn_ 36/569 39/821 42/547 44/910 47/210
25. saFarN³kar nigdwkCBa¢Ún 29/227 32/139 34/339 36/246 38/102
27. eTscrN_ 27/226 30/330 32/406 34/206 35/957
28. nKrUbnIykmμ nigs¿Ng; 21/555 26/876 30/488 34/668 39/358
29. FnFanTwk nig]tuniym 26/029 36/795 39/314 41/497 43/622
V. cMNaysRmab;raCFanI extþ Rkúg nigpSg² 171/927 1 079/523 1 177/803 1 273/266 1 373/897
srub 4 597/065 5 172/904 5 662/483 6 162/964 6 696/764
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú

CMBUkTI3 ³ Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 166


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI4
eKalneya)ay nigskmμPaB GaTiPaB ³ 2009-2013
317> TisedArYmrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KWksagCaCMhan² nUvsgÁmkm<úCamYy EdlrwgmaM man
snþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nigsNþab;Fñab;sgÁm mankarGPivDÆRbkbedaycIrPaB nigsmFm’
CamYynwgkarRbkan;x¢ab;y:agmuWgm:at; nUveKalkarN_lT§iRbCaFibetyüesrIBhubkS kareKarBsiT§inig
esckþéI føfrÚñ rbs;mnusS CasgÁmmYyEdlmanekasikapSarP¢ab;Kañ nwgRtÚv)anBRgwgedIm,IFanafa RbCaCn
km<úCa mancMeNHdwgx<s; nigmanvb,Fm’eRCARCH manCIvPaBsmrmü nig mankarrs;enARbkbeday
suxdumrmna TaMgkñúgrgVg;RKÜsar nigkñúgsgÁmCati .
318> raCrdæaPi)alkm<úCa )anebþCJacitþ edIm,IsRmc[)an nUvbNþaeKaledAGaTiPaBrbs;xøÜn enAkñúgnIti
kalTI4 énrdæsPa edayFananUv ³
• cIrPaB snþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nigsNþab;Fñab;sgÁm edIm,IelIkkm<s;viFankarN_

c,ab; karBarsiT§inigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS nig lT§iRbCaFibetyüesrIBhubkS .


• cIrPaBkMeNInesdækic©ry³eBlEvg kñúgGRta 7 PaKry kñúgmYyqñaM edayEp¥kelImUldæanTUlMTU-

layCagmun nigmansmtßPaBRbkYtRbECgCagmun kñúgbrikarN_GtiprNaTab kñúgkRmittYelx


mYyxÞg; .
• karkat;bnßyPaBRkIRk[)anelIsBI 1PaKry kñúgmYyqñaM nigkareFVI[RbesIreLIgnUv sUcnakr

sgÁmkic©sMxan;² CaBiess kñúgvis½yGb;rM suxaPi)al nigsmPaBeynD½r .


• begáIn RbsiT§PaB KuNPaB PaBeCOCak;cMeBaH karpþl;esvakmμsaFarN³nana .

319> bBaðaRbQmd¾cm,grbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KW karkat;bnßyPaBRkIRk nig karelIkkm<s;kRmit


CIvPaBrs;enAnigKuNPaBCIvit rbs;RbCaCn EdlmankMeNIny:agqab;rh½s . raCrdæaPi)alkm<úCa cat;
Tukfa PaBRkIRkKWCakarx¢Hx¢ayéntémøFnFanesdækic© EdlminRtwmEtminGacTTYlyk)anxagEpñk
pøÚvcitþbu:eNÑaHeT b:uEnþ GacbNþal[mankarEbkExJk nigGsßirPaB enAkñúgsgÁm . kic©xitxMRbwgERbgkñúg
karkat;bnßyPaBRkIRk seRmc)anlT§pl KYr[kt;smÁal; cab;taMgBIExmIna qñaM2003 mk enAeBlEdl
raCrdæaPi)alkm<Cú a )anpSBVpSay yuT§sa®sþCatikat;bnßyPaBRkIRk . dUc)anBN’narYcmkehIy enAkñúg
CMBUkTI2 lT§plfμI²énGegátesdækci ©-sgÁmkic©km<Cú a qña2M 007 bgðajfa GRtaénPaBRkIRkenATUTaMg

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 167


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbeTs)anfycuHBI 34/7PaKry kñúgqñaM2004 mkRtwm 30/1PaKry enAkñúgqñaM2007 ¬KYrkt;


smÁal;fa karfycuH 4/7PaKryenH bgðajBIkarkat;bnßyPaBRkIRk )anCag 1PaKry kñúgmYyqñaM¦ .
lT§plénkarGegát k¾)anbgðaj pgEdrfa kRmiténPaBRkIRk)anFøak;cuHenARKb;kRmiténfñak;eRkamCati
TaMgGs; ³ enAPñMeBj )anFøak;cuHBI 4/6PaKry kñúgqñaM2004 mkenARtwm 0/8PaKry enAqñaM2007 enA
tMbn;TIRbCMuCn kRmitPaBRkIRk )an Føak;cuHBI 25/8PaKry enAqñaM2004 mkRtwm 21/9PaKry enA
qñaM2007 ehIy enAtMbn;CnbT kRmiténPaBRkIRk)anFøak;cHu BI 39/1PaKry enAqña2M 004 mkRtwm
34/7PaKry enAqñaM2007 . karFøak;cuHén PaBRkIRk kñúgGMLúgeBlBI qñaM2004 dl; qñaM2007 )anqøúH
bBa©aMg[eXIj BIkMeNInKYr[kt;smÁal;Epñksßti i énkareRbIR)as;rbs;RKÜsarnImYy² ¬karvas;EvgBIkRmit
CIvPaBrs;enAEdleKniymeRbIR)as;¦ . karekIneLIgénkareRbIR)as;enH RtÚv)anrkeXIjfa )anekItman
eLIgKYr[kt;smÁal; TaMgkñúgPaBCak;Esþg TaMgtamtYelxsßiti enAkñúgcMeNamRbCaCn kñúgbBa©PaKBIr
EdlRkIRkCageK . tamPaBCak;Esþg kñgú cMeNamRbCaCnEdlsßti enAkñgú bBa©PaKRkIRkCageK kareRbIR)as;
)anekIneLIg 10/7PaKry ehIy kareRbIR)as;enAkñúgbBa©PaK bnÞab;BIbBa©PaKRkIRkCageK )anekIneLIg
11/5PaKry .
320> bc©úb,nñenH karEfrkSanUvsmiTp§ lEdlseRmc)anedaylM)akknøgmk nigkareFVI[sßitenAkñúg
KnøgpøvÚ edIm,IFana[TTYl)annUvlT§plBIkarkat;bnßyPaBRkIRkenAeBlGnaKt kMBgu CYbRbTHnUvbBaða
bEnßmeTot edaysarvibtþihri BaØvtßsú aklelak nigvibtþei sdækci ©nana EdlkMBgu ekItmanenAkñgú RbB½n§
esdækci e© COnelOn . eTaHbICa min)andwgCamun nUvvibtþEi dlekIteLIgPøam² tamry³ karGPivDÆy:agqab;
rh½senAeRkARbeTsk¾eday k¾raCrdæaPi)alkm<Cú a )aneqøyI tby:agqab;rh½s nUvynþkareqøyI tbmYy .
ynþkareqøIytbenH )anGnumt½ nUvviFsI a®sþmxu BIr EdlepþatelI skmμPaBry³eBlEvg nigxøI . skmμPaB
ry³eBlxøI epþatelIkarGnuvtþvFi ankarsareBIBn§ sRmab;elIkTwkcitdþ l;plitkrnigGñkeRbIR)as;nana edIm,I
eFV[I esdækci ©EdlminsUvmanskmμPaB rs;raneLIgvij nigedIm,IGnuvtþeTAtameKalneya)ayhirBaØvtßú
Edl)aneqøyI tbCabnÞan;eTAnwglkçxNÐnanaEdlpøas;brÚþ . cMeBaHviFankarry³eBlEvg GaTiPaBrbs;
raCrdæaPi)alkm<Cú a KWkarbnþedaHRsaybBaðary³eBlEvg tamry³ karRbkYtRbECgEdl)aneFVI[RbesIr
eLIg . edIm,IksagnUvmUldæanmYy sRmab;Tb;Tl;nwgvibtþinana EdlkMBgu ekItmanenAkñgú RbB½ne§ sdækci ©
eCOnelOn nigeFVI[mansßirPaBkMeNInesdækic© raCrdæaPi)alkm<Cú a )annigkMBgu riHrkviFsI a®sþ edIm,IeFV[I
RbesIreLIgnUvPaBRkkYtRbECg kñgú evTikatMbn;ngi GnþrCati nigskmμPaBsRmab;EsVgrk»kas edIm,IBRgIk
nigeFV[I manPaBqøas;Kañ énmUldæanesdækci © .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 168
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbGb;TI3
eKalneya)ayGaTiPaBx<s;bMput rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KWkarbnþkat;bnßyPaBRkIRk
GaTiPaBsRmab; karkat;bnßyplb:HBal;GviC¢manén vibtþihirBaØvtßúnigkarFøak;cuHesdækic©sklelak mkelIkm<úCa
1> edIm,Ikat;bnßyplb:HBal; énvibtþiesdækic©nighirBaØ RbCaCnenAtMbn;CnbT KWCaRbéBNImYyd¾yUrlg; enAkm<úCa .
vtßúsklelak raCrdæaPi)alkm<Cú a kMBgu GnuvtþkBa©bb; egánI sar eBlenH kic©xitxMRbwgERbgCalkçN³ÉkCnEbbenH KYrEtRtÚv
eBIBn§ [)anTUlMTUlay nigkarepþatedayRbúgRby½tñCagmun )anBRgIkbEnßmeTot [dl;tMbn;dac;RsyalEdlminTan;man
elIkarKaMRTkmμ viFIRbB½n§suvtßiPaBsgÁm EdlRtÚv)anpþl; karCYy]btßmÖKaMRT ehIy manPaBRkIRkx<s; .
edayRksYg-sßab½n sMedACYybnßynUvplb:HBal;GviC¢manNa 4> edIm,IeFV[I mankaregIbeLIgvij Tb;Tl;nwgvibtþei sdækci enAkñgú
mYyénvibtþienH mkelIRkúmCngayrgeRKaH nigRbCaCnRkIRk . bNþaRbeTseCOnelOn nig edIm,IeFVI[mansßirPaBkMeNIn
cMeBaHeKalneya)ay rUbiyvtßúvij FnaKarCatiénkm<úCa )an esdækic© raCrdæaPi)alkm<úCa nwgEsVgrkviFIsa®sþnana edIm,I
eqøIytbnwgvibtþiy:agqab;rh½s tamry³ karGnum½tnUvkar begánI smtßPaBRbkYtRbECg enAkñgú esdækci ©tbM n;ngi GnþrCati
bn§Úrbnßy nigsRmbsRmÜleKalneya)ayrUbiyvtßú nigtam k¾dUcCa EsVgrkkalanuvtþPaB kñúgkareFVIBiBiFPavUbnIykmμ
ry³ karGnuvtþviFankar EdlRKbdNþb;elIkarKaMRT nigBRgwg nigkarBRgIkmUldæanesdækic© .
RbB½n§sßab½n FnaKar nig RbB½n§hirBaØvtßú . 5> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþBRgwgkareFVIsmahrNkmμesdækic©
2> raCrdæaPi)al nwgbnþBRgwgkic©sRmbsRmÜl nigBRgIk km<úCa eTAkñúgTIpSarkñúgtMbn; EdlmankarERbRbÜlCab;Canic© .
visalPaBénkmμviFIRbB½n§KaMBarsgÁm nigRbB½n§suvtißPaBsgÁm 6> edIm,IBRgwgkargar sRmab;karGPivDÆdMNak;kalbnÞab; raC-
rYmman karkarBar[)annUvsmiTi§pl EdlraCrdæaPi)alBuHBar rdæa)alkm<Cú a nwgGnuvtþeKalneya)ayFnFanmnusSmYy
seRmc)ankñúgry³eBlknøgmk karQrelImaK’amYy edIm,I EdlelIkTwkcitþ[mankarcUlrYmBIEpñkÉkCn kñúgkarBRgIk
Fana)ansmiT§pl sRmab;eBlGnaKtkñúgkarkat;bnßyPaB esvakmμGb;rMEdlRtÚvkarcaM)ac; ehIynwgFanafa sisS-
RkIRkrbs;RbCaCnTaMgmUl nigkarelIkkm<ss; mFm’ nigkMeNIn nisSitTaMgLay EdlsikSaenAsalamFümsikSa nigsakl
esdækic©edaycIrPaB EdlCaGaTiPaBx<s;rbs;raCrdæaPi)al . viTüal½y nwgRtÚv)anbNþúHbNþal edIm,IbMeBjtRmÚvkar
RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμnigCnbT RtÚv)anpþl; rbs;esdækic© EdlmankarERbRbÜl .
Parkic© edIm,IerobcMbegáItyuT§sa®sþ RbB½n§KaMBarsgÁmsRmab;
CnRkIRk niggayrgeRKaH [kan;EtmanlkçN³cRmúHnigsuI 7>raCrdæaPi)alkm<úCa nwgGnuvtþya: gxøagM køanUv yuT§sa®sþmYy
CeRmA edaysgát;F¶n;elIRbB½n§suvtßiPaBsgÁm nigedIm,IFana[ edIm,IFananUv karGPivDÆesdækic©CnbT EdlmanmUldæanTUlM
manRbsiT§PaB kñúgynþkarsRmbsRmÜlGnþrRksYg edayman TUlay sMedA begáItkargarfμI² nigbegáIncMNUl edIm,IelIk
karcUlrYmBI RksYg-sßab½nraCrdæaPi)alBak;B½n§ EdlmanPar- km<s;sßanPaBesdækic©rbs;shKmn_CnbT nig edIm,I[BYkKat;
kic©Gnuvtþ kmμviFIRbB½n§suvtißPaBsgÁm sRmab;CYydl;CnRkIRk GacrYm cMENkeRcInEfmeTot enAkñúgesdækic©Cati .
niggayrgeRKaH . RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμ nig 8> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgeFVIkargarCamYyédKUshRbtibtþi
CnbT k¾manParkic©edIm,IerobcMyuT§sa®sþnana EdlQrelI karGPivDÆn_ edIm,IFanafa FnFanCMnYyshRbtibtþikarGPivDÆn_
lkçN³TUlMTUlay edaymankarRKbdNþb;elIvis½yTaMgGs; EdlepþatelIkarkat;bnßyPaBRkIRk RtÚv)anepÞreRcInCagmun

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 169


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

énkarGPivDÆskmμPaBesdækic©CnbT nigedIm,IsRmbsRmÜl eTAdl; RbCaCnRkIRknigRkúmCngayrgeRKaH enAshKmn_


tamdannigvaytémøkarGnuvtþnUvyuT§sa®sþxagelIenH kñúgn½y CnbT CaBiess shKmn_CnbTdac;Rsyal . Biess
kic©karsRmbsRmÜl nigeBlevlac,as;las; elIkarGnuvtþén CagenHeTot karekIneLIgKYr[kt;smÁal;énsmamaRtCMnyY
sßab½nrbs;raCrdæaPi)al sMedAseRmc)ankarGPivDÆesdækic© shRbtibtþikarGPivDÆn_ EdlRtÚv)an eFVIviPaCn_ nigpþl;dl;
CnbTRbkbeday cIrPaB . RbCaCnRkIRknigRkúmCngayrgeRKaH tamry³ viFIsa®sþén
3> kñgú ry³eBlxøI raCrdæaPi)alkm<Cú a elIkTwkcitdþ l;édKUGPivDÆn_ karkmμviFIpþl;nana EdlepþatelI karcUlrYmy:agskmμrbs;
TaMgGs; rYmman visy½ ÉkCn édKUGPivDÆn_eRkARbeTs GgÁkar RbCaCnRkIRk kñúgkareRbIR)as;FnFanTaMgenaH edIm,IeFVI[
minEmnrdæaPi)al GgÁkarsgÁmsIvu li nigRbCaBlrdæTUeTA Edl RbesIreLIgnUvkRmitCIvPaBrs;enA nigkarcUlrYmrbs;BYkKat;
GacCYyKaMRTEpñkhirBaØvtßdú l;shKmn_nana Edlrgplb:HBal; enAkñúgesdækic©Cati .
GviCm¢ anBIvibtþni aeBlbc©bú ,nñ . karcUlrYmcMENkrbs;\sSrCn
kñgú EpñksaFarN³nigÉkCn kñgú karelIkkm<s;CIvPaBrs;enArbs;

321> kñúgry³eBlCagmYyTsvtSr_knøgmkenH lkçxNÐsMxan;²mYycMnYn sRmab;rkSakMeNInesdækic©


x<sR; bkbedaycIrPaB RtÚv)aneFV[I seRmc . plRbeyaCn_ EdlTTYl)anBIkarrkSasßri PaBm:aRkÚesdækci ©
RtÚv)anbgðaj[eXIj . kMeNInkñúgvis½ykat;edr bgðajfa karelIkkm<s;karerobcMGPi)alkic© Gac
bNþal[mankMeNInesdækic© . sarsMxan;énPaKITI3 EdledIrtYCaGñktamdanRtÜtBinitüÉkraCü kñúg
krNIénvis½ykat;enH k¾RtÚv)anbgðaj pgEdr . RbsiT§PaBénPaBCaédKU rvagraCrdæaPi)alkm<úCa nig
visy½ ÉkCn ¬evTikaraCrdæaPi)alkm<Cú anigvisy½ ÉkCn¦ RtÚv)ansikSaBinitüemIl ehIyplRbeyaCn_én
karGnuvtþ eKalneya)ay]sSahkmμ k¾RtÚv)anbgðaj pgEdr.
322> kñúgry³eBl 2qñaMcugeRkayenH ]tþmRkúmRbwkSaesdækic©Cati )aneFVIkarsikSaRsavRCav mYy
cMnYn edIm,IBinitüemIlelI ¬1¦ plb:HBal;énvibtþiesdækic© nighirBaØvtßúsklelak mkelIesdækic©km<úCa
¬2¦ karriHrkviFIsa®sþedIm,ICMrujkarRbkYtRbECg énkarnaMecjplitplkm<úCa eTAkñúgTIpSarkñúgtMbn;
nigTIpSarGnþrCati ¬3¦ karBinitüemIlBImeFüa)aynana edIm,IBRgIk[)anTUlMTUlay nigBiBiFkmμ
mUldæanesdækic©km<úCa edIm,IeFVI[seRmc)annUvcIrPaBkMeNInesdækic©x<s; nigvDÆnPaBénkarkat;bnßy
PaBRkIRk kñúgTsvtSr_cugeRkayenH . lT§plénkarsikSaenH KUsbBa¢ak;BI CeRmIsmYycMnYn EdltRmÚv
[manskmμPaBsRmbsRmÜlc,as;las; ehIyEdlRtÚvGnuvtþedaysßab½nnanarbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a .
CamYynwgRkbx½NÐGaTiPaBnanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa Edl)anbgðaj
kñúgyuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 sßab½nraCrdæaPi)alnwgpþl;GaTiPaBx<s; dl;karerobcM nigkar
Gnuvtþ kmμviFI nigskmμPaBnana edIm,IedaHRsaybBaðaEdl)ankMNt; .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 170


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

323> karrkSa[)anGRtakMeNInesdækic©x<s; nigkarFananUvkarTTYl)ankat;bnßyPaBRkIRk enAeBl


GnaKt KWCaGaTiPaBx<s; sRmab;RKb;sßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . edIm,IbnþeFVI[manvDÆnPaB enA
kñúgsßanPaBesdækic©rbs;BiPBelaknaeBlbc©úb,nñenH TamTar[manskmμPaBsRmbsRmÜlnana Edl
eFVIeLIgedayRksYg-sßab½nBak;B½n§TaMgGs;rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa dUc)anbBa¢ak;edaysemþcGKÁmha
esnabtIeteCa naykrdæm®nþIénRBHraCaNacRkkm<úCa enAkñúgBIFIebIksnñisITsþIBI TsSnvis½ysRmab;
km<úCa elIRbFanbTsþIBI {km<úCa nigvibtþiesdækic©BiPBelak ³ plb:HBal; eKalneya)ay eqøIytb nig
viFankar} . semþcnaykrdæm®nþI)anKUsbBa¢ak;fa {bBaðaRbQmTaMgenH tRmÚv[man minRtwmEt
kic©shRbtibtþikar nigCvPaBEfmeTot rvagraCrdæa)alkm<úCa édKUGPivDÆn_ nigvis½yÉkCn b:ueNÑaHeT
elIsBIenHeTot EfmTaMg tRmÚv[mankarsRmbsRmÜlshkarenAkñúgcegáamsßab½n RksYg mnÞIr rbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa nigshKmn_GPivDÆn_ . enAkñúgvis½ysMxan;² dUcCa ksikmμ nigGPivDÆn_CnbT nig
karGPivDÆehdæarcnasm<½n§Bak;B½n§nwgFarasa®sþ nig karRKb;RKgFnFanTwk RBmTaMg karsRmÜlBaNiC¢kmμ .
´sUm[RksYgmnÞIr Bak;B½n§TaMgGs; CaBiess fñak;dwknaMRksYg RtÚveFVIkarCamYyKña nigshkarKña[kan;
EtCitsñiT§EfmeTot edIm,IFanafa kmμviFIGPivDÆn_ RtÚv)anerobcMeLIgnigGnuvtþ edayqab;rh½s nigman
RbsiT§PaB . kareFVIEbbenH FnFanhirBaØb,TanEdlKaMRTedayédKUGPivDÆn_rbs;eyIg nwgRtÚv)anpþl;
[kan;EtelOn sRmab;karGPivDÆKeRmagkarrbs;xøÜn . kargarTaMgenH minEmngayRsÜlGnuvtþeT b:uEnþ
edaysarvibtþienH tRmÚv[eyIgTaMgGs;KñaRtÚveFVIkarrYmKñakan;EteRcInEfmeTot edIm,IedaHRsaybBaðaRbQm .
324> karGnuvtþRbkbedayRbsiT§PaBnUvyuT§sa®sþmYy edIm,IFanafa karGPivDÆesdækic©enACnbTman
mUldæanTUlTM lU aysRmab; begáItkargarfμInigbegáInR)ak;cMNUl sMedAelIkkm<s;sßanPaBesdækic©enA
shKmn_CnbT nigeFV[I BUkeKGaccUlrYmcMENkkan;EteRcInEfmeTotkñgú esdækicC© ati TamTar[mankar
sRmbsRmÜlenAkñgú karerobcMEpnkar nigkarGnuvtþkmμviFIedaysßab½nmYycMnYnrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a .
karGPivDÆEdlmanmUldæanTUlMTUlayenH nwgepþatelI karbegáInplitPaBnigBiBiFkmμvsi y½ ksikmμ kar
GPivDÆksi-]sSahkmμ karsþareLIgvijnigkarksagbNþajpøÚvCnbT edIm,IFanafa plitplrbs;shKmn_
CnbT manlT§PaBcUldl;eTAdl;TpI Sarkñgú Rsúknigkñgú tMbn; RBmTaMg epþatelIkarBRgIkkarGb;rM karbNþúH
bNþalbec©keTsnigmuxviCa¢ CIv³ nigesvasuxPaBenAkñgú tMbn;CnbT . RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμ
nigCnbT )anTTYlParkic© BIraCrdæaPi)alkm<úCa kñgú karerobcMeKalneya)aynigyuTs§ a®sþ edIm,IGPivDÆ
esdækic©enACnbT ehIyedIm,I sRmbsRmÜl tamdanRtÜtBinitü nigvaytémø karGnuvtþEpnkaryuTs§ a®sþ

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 171


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nigeKalneya)aynana edayRksYg-sßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a . GaTiPaBx<sr; bs; RkúmRbwkSasþar


GPivDÆn_vis½yksikmμnigCnbT KW kardak;[GnuvtþnUv ynþkarsRmbsRmÜlGnþrRksYgnanaEdlman
RbsiT§PaB edayFanafa kmμviFInigKeRmagGPivDÆn_nana RtÚv)anGnuvtþedayRksYg-sßab½nTaMgLay
rbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a kñgú Rkbx½NéÐ nkargarsRmbsRmÜl nigtamEbbEpnmYyEdlmanlkçN³lMdab;
lMedayCayuT§sa®sþ edIm,IseRmc)annUvkarGPivDÆesdækic©CnbTRbkbedaycIrPaB . edIm,IEklm¥
snþsi xu es,ógnigGaharUbtßmsÖ Rmab;RbCaBlrdæRkIRk enAkñgú brikarN_énvibtþbi c©bú ,nñ raCrdæaPi)alkm<Cú a
nwgRbwgERbg[xøagM køabEnßmeTot edIm,IeFI[V RbCaBlrdæRkIRk manlT§PaBkan;EtRbesIreLIgTaMgEpñkrUbvnþ
nigesdækic© kñúgkarTTYl)anes,ógGahar EdlmansuvtßiPaBnigmansarCaticiBa©wmRKb;RKan; tamry³
kareFIvV ni ei yaKcRmúHvis½ynigcMeKaledA dUcmanEcgenAkñgú Rkbx½NyÐ Tu s§ a®sþsnþsi xu es,ógnigGaharUbtßmÖ
qñaM2008-2012 EdlerobcMeday RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμnigCnbT .
325> karbnþBRgwgnUvkarsRmÜlBaNiC¢kmμ nigkareFVIsmahrNkmμesdækic©km<úCa eTAkñúgTIpSartMbn;
CaBiess enAkñgú Rkbx½NéÐ nkic©shRbtibtþki ar Gas‘an mhaGnutMbn;TenøemKgÁ nig tMbn;GPivDÆn_RtIekaN
km<úCa-Lav-evotNam tRmÚv[sßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmbsRmÜl[kan;EtCitsñiT§EfmeTot
nUvyuTs§ a®sþnigkmμviFIGPivDÆn_nanarbs;xøÜn sRmab;vis½ymYycMnYn dUcCa ehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_
¬pøÚvfñl; pøÚv rfePøIg kMBg;Ep nigRBlanynþehaH¦ karGPivDÆvisy½ ÉkCn ¬CaBiess karerobcMEpnkar
nigkarGPivDÆtMbn;esdækic©Biess¦ karsRmÜldl;kareFVIBaNiC¢kmμ nigkarGPivDÆvis½y]sSahkmμ
¬CaBiess karbegáItlkçxNÐcaM)ac;nana edIm,IeFVIsmahrNkmμshRKasFuntUcnigmFümkñúgvis½ymin
erobry eTAkñúg esdækic©erobry¦ .
326> karBRgwgsmtßPaBrbs;saß b½nraCrdæaPi)alkm<Cú a edIm,Iplþ e; svakmμrbs;xøÜn[manRbsiT§PaB nig
edIm,ICMruj vb,Fm’tmøaPaB nigKNenyüPaB KWCa kargarbnÞan;cMeBaHmux . GaTiPaBx<sr; bs; RkúmRbwkSa
kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ KW karerobcMngi GnuvtþyTu s§ a®sþGPivDÆn_smtßPaBy:agTUlTM lU aymYy Edl
RKbdNþb;elIRKb;saß b½nsaFarN³TaMgGs; edaymankic©shkarCamYysßab½nsaFarN³TaMgenaH . edIm,I
edaHRsaynwgsMnYrEdlsYrfa{etIeyIgksagsmtßPaBedIm,IGVI?} enaH RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)alsaFarN³
nwgRtÜtBinitübBaðananaEdlTak;Tgnwg ³ ¬1¦ muxgarrbs;sßab½nnImYy² nigkarkMNt;GMBIkarRtÜtsIuKña
EdlGacmanrvagmuxgarrbs;sßab½nTaMgLay nig ¬2¦ karerobcMmuxgarrbs;sßab½nnImYy²kñúgkarGnuvtþ
tYnaTIParkic© nig karkRmitcMnYnbuKÁliknigCMnajGb,brma EdlRtÚvcaM)ac;kñúgkarGnuvtþtYnaTIParkic© .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 172


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

327> karBRgwgsmtßPaBraCrdæaPi)al edIm,IkMNt;BITnM ak;TMngénbERmbRmÜlGakasFatu karbegátI


yuTs§ a®sþ edIm,IedaHRsayCamYynwg\T§Bi lénbERmbRmÜlGakasFatuEdl)ansμanTuk nigkarBRgwg
smtßPaBRKb;RKgeRKaHmhnþray .
328> TnÞwmnwgenH kargarEdlRtÚvykcitþTukdak;edaHRsaycMeBaHmux pgEdrenaH rYmman ³
• karFana[mankarepÞrsuT§saFkan;EteRcIneLIg nUvFanFanshRbtibtþk i arGPivDÆn_ EdlepþatelI
RkúmCngayrgeRKaHnigRbCaCnRkIRkenAshKmn_CnbT CaBiess shKmn_CnbTdac;Rsyal .
• karbegán I [)aneRcIn nUvsmamaRténFnFanshRbtibtþki arGPivDÆn_ Edl)aneFVvI Pi aC nigpþld; l;
RkúmCngayrgeRKaHnigRbCaCnRkIRk tamry³ viFsI a®sþénkarpþlk; mμvFi I EdlEp¥kelI karcUlrYm
y:agskmμénRbCaCnRkIRkkñúgkareRbIR)as;nUvFnFanTaMgenH edIm,I elIkkm<sC; vI PaBrs;enA nig
begánI R)ak;cN
M lU rbs;RbCaCn nig karrYmcMENkrbs;BkY Kat;eTAkñgú esdækci ©Cati .
• karBRgwgkarsRmbsRmÜl rvag sßab½nkNþal 4 KW RksYgEpnkar RksYgesdækic©nighirBaØvtßú

KN³kmμaFikarnItism,TanigGPivDÆn_km<úCaénRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa nig ]tþmRkúmRbwkSaesdækic©Cati


kñgú karerobcMEpnkar karerobcMEpnkarfvika nig karviPaCFnFan EdlmanBIRKb;RbPBTaMgGs;
sRmab;karGPivDÆ.
329> {yuTs§ a®sþctuekaN dMNak;kalTI2} KWCarebobvar³eKalneya)ayGPivDÆn_rbs;raCrdæaPi)al
km<Cú a sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa Edl rkSanUvrcnasm<½n§én{yuT§sa®sþctuekaN} pþl;nUvkarEk
lm¥bnþicbnþÜc nigpþl;nUveKalneya)ayGaTiPaBEdlmanPaBc,as;las; edIm,IeqøIytbnwglkçxNÐna
eBlbc©úb,nñ . edIm,IseRmceKaledAGPivDÆn_esdækic©-sgÁmkic©nanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa {yuT§sa®sþ
ctuekaN} )andak;ecjnUveKaledA 4y:ag EdlEsþgecjtamry³)avcna kMeNIn kargar smFm’ nig
RbsiT§PaB . yuT§sa®sþctuekaN enH KWCayuT§sa®sþry³eBlEvgrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa EdlEp¥kelI
eKalneya)ayCamUldæanRKwH dUcxageRkam ³
TI1> karFananUvcIrPaBénsnþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nigsNþab;Fñab;sgÁm tamry³
viFankarCak;lak;nana sMedAelIksÞÜynItirdæ kareKarBsiT§i nigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS niglT§i
RbCaFibetyüesrIBhubkS edIm,IbegáIteLIgnUvbrisßanneya)ay nigsnþisux EdlGnueRKaH
sRmab;karGPivDÆRbkbedaycIrPaBkñúgry³eBlEvg .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 173


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TI2> karFana[)annUvcIrPaBkMeNInesdækic©ry³eBlEvg kñúgGRtaRbmaN 7PaKrykñúgmYyqñaM elI


mUldæanTUlMTUlayCagmun nigmanmUldæanesdækic©RbkYtRbECgCagmun kñúgbrikarN_GtiprNa
TabkñúgkRmittYelxmYyxÞg; GRtabþÚrR)ak;mansßirPaB nigmankMeNInTunbRmúgbreTsCaRbcaM.
TI3> karFanaEbgEckRbkbedaysmF’m nUvkalanuvtþPaB nigEpøpáaénkMeNInesdækic© .
TI4> karFanacIrPaBénbrisßan CaBiess tamry³karRKb;RKg nigeRbIR)as;RbkbedaycIrPaB nUv
FnFanFmμCati .
330> bEnßmBIelIenH enAmanktþaCak;EsþgmYycMnYneTot EdlkMNt;BIPaBcaM)ac;kñúgkarbnþGnuvtþ
{yuT§sa®sþctuekaN} dUcCa ³
TI1> PaBcaM)ac;kgúñ karbnþBRgIk nigBRgwgsmiTp§ lnana EdlraCrdæaPi)alkm<Cú ase®mc)an tamry³
karGnuvtþ {yuT§sa®sþctuekaN} kñúgnItikalTI3 énrdæsPa knøgmk .
TI2> dUc)anrMelcxagelIkarGnuvtþ {yuT§sa®sþctuekaN} kñúgnItikalTI3 énrdæsPaknøgmk )an
bgðaBaJ[eXIBaJnUvbBaðaRbQmcm,g²mYycMnYn EdlTamTar[raCrdæaPi)albnþsRmitsRmaMg
Eklm¥ nigBRgwgGaTiPaBeKalneya)ayrbs;xøÜn ehIyCMruBaJkarGnuvtþnUvrebobvar³eKal-
neya)ayenH enAkñúgdMNak;kalbnÞab;eTot .
TI3> karbnþGnuvtþ {yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2} KWCaCMhannaMeq<aHeTAseRmc[)an{eKal
edAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa} .
TI4> qnÞ³ nigbMNgR)afñarbs;RbCaBlrdækm<Cú a rYmpSMnwgkarERbRbÜlsPaBkarN_BPi Belak nigkñgú
RbeTs KWCaktþakMNt;fμIbEnßmeTot EdlTamTar[mankarEklm¥ sRmitsRmaMgbEnßm nUv
{yuT§sa®sþctuekaN} nigCMrujGnuvtþenAkñúgdMNak;kalTI2 .
331> EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013 bgðajedaysegçb BI bNþaskmμ-
PaB kmμviFI nigKeRmagnana EdlRksYg-sßab½nBak;B½n§nanaRtÚvTTYlyk edIm,IGnuvtþeKalneya)ay
CaGaTiPaBsMxan;² rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPa ¬2008-2013¦ Edl)an
KUsbBa¢ak;enAkñúg {yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2} . B½t’manEdl)anbgðajxageRkamenH KWerobcM
eTAtamTRmg;rbs; yuT§sa®sþctuekaN . cMeBaH smasPaK nigsmasPaKrgnImYy²rbs; yuT§sa®sþ-
ctuekaN enH RtÚv)anerobcM tamry³ kardak;ecjnUv ³ TI1 eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;²sRmab;
vis½yCak;lak;nImYy² nig TI2 skmμPaB kmμviFI nigKeRmag nana EdlbNþaRksYg nigsßab½nBak;B½n§
TaMgGs;RtÚvTTYlyk edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBTaMgGs;enH .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 174
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

1> GPi)alkic©l¥ ³ sñÚlényuT§sa®sþctuekaN


332> sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa karbnþeFVIkMENTRmg;GPi)alkic©rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa nwgepþat
CasMxan; elIkarbegáInRbsiT§PaB kñúgkarGnuvtþeKalneya)ay nig kñúgkarpþl;nigkarRKb;RKgTMnij
saFarN³ CaBiess karpþl;esvasaFarN³[kan;EtRbesIreLIg edIm,IeqøIytbeTAnwgbMNgR)afñarbs;
RbCaCn . kMENTRmg; b¤smasPaKrg 4 y:ag énsmasPaKrbs; yuT§sa®sþctuekaN pSarP¢ab;
CamYy ¬1¦ karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy ¬2¦ kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ ¬3¦ kMENTRmg;
rdæ)alsaFarN³ ¬4¦ kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF .
1>1 karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
333> karRbyuTR§ bqaMgnwgGMeBIBku rlYy enAEtCarebobvar³GaTiPaBx<s; énbBa¢rI ebobvar³rbs;raCrdæa-
Pi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa . kñúgsμartIenH raCrdæaPi)alkm<úCa enAEtebþCJacitþy:agemaHmut
\trafy edIm,IerobcMngi CMrju Gnumt½ c,ab;enH EdlmansgÁtPi aBCamYynwgc,ab;eKaldéTeTotCamUldæan
sMedAFana)an nUvPaBrlUn nigsgÁtiPaB kñúgcMeNamc,ab;epSg² nigkarGnuvtþRbkbedayRbsiT§PaB
edaybnþkci s© hkarBieRKaHeyabl;ya: gCitsñTi § CamYynwgRKb;PaKIBak;Bn½ § . karerobcM nigCMrju Gnumt½
c,ab;eKaldéTeTotCamUldæan nwgenAEtCaGaTiPaBx<s;rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .
334> enAeBlEdlkarerobcMc,ab;TaMgenHkMBugdMeNIrkar raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþviFankarmWugm:at;
CayuT§sa®sþnana edIm,IlubbM)at;b£sKulénGMeBIBukrlYy tamry³ skmμPaBEdlmanTMnak;TMngeTA
vijeTAmk dUcxageRkam ³
• karbgáarTb;sáat;Camun ³ raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujskmμPaBelIkkm<s;karyl;dwg ral;

TidæPaBénGMeBIBukrlYy EdlrYmman mUlehtu \T§iBl nigplvi)ak d¾eRKaHfñak;énGMeBIBukrlYy


edIm,I bnþelIkTwkcitsþ aFarNCn [cUlrYmkñgú karTb;saá t; nig RbyuTR§ bqaMg nwgGMeBIBukrlYy .
bnþcat;vFi ankarCak;Esþg edIm,IelIkTwkcitmþ ®nþrI aCkarRKb;ldM ab;fañ k; [Rbkan;xa¢ b;nUvesckþéI føfrÚúñ
sIlFm’s¥ats¥M nigGnuvtþkargarRbkbedaymnsikarmuxviC¢aCIv³ nigsμartITTYlxusRtÚvx<s; .
• karBRgwgKNenyüPaBnigsmtßPaBsßab½n ³ raCrdæaPi)alkm<úCa nwgepþatkarykcitþTukdak;

elIkareFV[I RbesIreLIg nUvRbsiTP§ aBkñgú karbeBa©ósCemøaH rvagplRbeyaCn_ÉkCn nigsaFarN³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 175


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edayRbkan;xa¢ b;nvU eKalkarN_sRmbsRmÜlrvagtYnaTInana CaBiess karsRmbsRmÜl rvag


tYnaTIneya)aynigmuxgarsaFarN³ nigrvag tYnaTIneya)ayb¤muxgarsaFarN³nigskmμPaB
ÉkCn . CamYyKñaenHEdr raCrdæaPi)alkm<úCa nwgkat;bnßyniglubbM)at; kareRbIR)as;tYnaTI
saFarN³ kareFVIGnþraKmn_ nigGMNac edIm,IbiT)aMgGMeBIGaRkk;nana nigeFVI[dMeNIrkarénkareFVI
esckþIseRmccitþ manPaBlem¥óg .
• karKaMRTnigkarcUlrYmBIsaFarN³Cn ³ karKaMRT nigkarcUlrYmBIsaFarN³Cn KWCalkçxNÐcaM)ac;
sRmab; karkarBar karkat;bnßy nigkarRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy RbkbedayRbsiTP§ aB .
edIm,IseRmc)aneKalbMNgenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruj nigkarBarsiT§iesrIPaBkñúgkar
EsVgrk karTTYl)an nig karpSBVpSayB½t’man sþIBI krNIGMeBIBukrlYykñúg RbB½n§pSBVpSay .
eTaHCadUcenHkþI kargarenHRtÚv)aneFVIeLIgkñgú rebobmYy EdlmankarTTYlxusRtÚv nigmanTMnuk
citþ edayeKarBnUv siTei§ srIPaB PaBesμaHRtg; nigesckþéI føfrÚñ bs; RbCaCn Tak;Tgnwg karkarBar
snþisuxCati nigsNþab;Fñab;saFarN³ .
• karcUlrYmBIvis½yÉkCn ³ raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþerobcMnigCMruj GnuvtþeKalneya)ay
bTdæanKtiyutþ nignItiviFI sRmab;karBarPaBsucriténvis½yÉkCn edIm,IbeBa¢óskarXubXit nig
Fana[)annUvkarRbkYtRbECgedayesμaHRtg; rvagRkúmh‘nu nigshRKasÉkCn edayFana[)an
nUv karRbRBwtþl¥RtwmRtÚv Rbkbedaykitþiys esckþIéføfñÚr kñúgskmμPaBFurkic© . raCrdæaPi)al
km<úCa nwgFanatulüPaBrvagsiT§i nigplRbeyaCn_TaMgLay EdlmanEcgkñúgkic©snüarvag PaKI
rdænigvis½yÉkCn .
• karBRgwgkarGnuvtþc,ab; ³ raCrdæaPi)alkm<úCa nwgcat;viFankarc,ab;y:agmWugm:at; cMeBaHCnelμIs
RbRBwtþGMeBIBukrlYy kat;bnßyPaBRkIRk bM)at;GMeBIBukrlYy nigbegáInCMenOTukcitþ BIsMNak;
saFarNCn .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
335> edIm,IGnuvtþbNþaeKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a TisedArbs; GgÁPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy
edIm,IRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy rYmman ³
• BRgwgnigbegáInel,Ón kargarGb;rM nig kargarpSBVpSay BIlixitbTdæanKtiyutþnana EdlTak;Tg
nwgGMeBIBukrlYy .
• CMrujelIkTwkcitþmhaCn[cUlrYmkñúgkarRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy .
• CMrujkarGnuvtþc,ab;RbqaMgnwgCnRbRBwtþGMeBIBukrlYy .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 176


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

336> edIm,IseRmc)anTisedAxagelI enAkñúg nItikalTI4 énrdæsPa GgÁPaBRbqaMgGMeBIBku rlYy nwg


GnuvtþnUvbNþayuT§sa®sþrYmKña dUcxageRkam ³
• karbgáarTb;sáat;Camun ³
¾ bnþCMrujskmμPaBelIkkm<s;karyl;dwgGMBI ral;TidæPaBénGMeBIBukrlYy rYmman mUlehtu
\T§Bi l nig plvi)akd¾eRKaHfñak; énGMeBIBku rlYy edIm,IbnþelIkTwkcitsþ aFarNCn [cUlrYm
kñúgkarTb;sáat; nig RbyuT§RbqaMgnwg GMeBIBukrlYy .
¾ bnþcat;vFi ankarCak;Esþg edIm,IelIkTwkcitþ dl;m®nþrI aCkar RKb;ldM ab;fañ k; [Rbkan;xa¢ b;nvU
esckþIéføfñúÚr sIlFm’s¥ats¥M nig Gnuvtþkargar RbkbedaymnsikarmuxviC¢aCIv³ nig man
sμartITTYlxusRtÚvx<s; .
• karBRgwg KNenyüPaB nig smtßPaBsßab½n ³
¾ BRgwgkarGnuvtþ[manRbsiT§PaB nUveKalkarN_beBa©ósTMnas;plRbeyaCn_ rvag ÉkCn
nig saFarN³ .
¾ bnþksagnigBRgwgsmtßPaBsßab½n rYmTaMg kargarGFikarkic© edIm,I RKb;RKgnigCMrujkarGnuvtþ
c,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy RbkbedayRbsiT§PaB.
• karKaMRT nig karcUlrYm BIsaFarNCn ³
¾ bnþCrM ju elIkkm<sE; fmeTot nigkarkarBarsiTei§ srIPaBénkarEsVgrk karTTYl)an nig kar
pSBVpSay kñgú bNþajB½tm’ an nUvkrNIBak;Bn½ n§ gw GMeBIBku rlYy .
¾ bnþ nigBRgIkkarerobcMsikçasala fñak;CatinigGnþrCati sþIBI kargarRbqaMgGMeBIBukrlYy .
¾ bnþkci ©shRbtibtþki ar CalkçN³GnþrCati kñgú PaBCaédKU sMedATb;sáat; nig RbyuT§RbqaMgnwg
GMeBIBku rlYy .
• karcUlrYmBIvis½yÉkCn ³
¾ bnþerobcMnigCMruj karGnuvtþeKalneya)ay lixitbTdæanKtiyutþ nignItiviFIsRmab;karBar
PaBsucriténvis½yÉkCn edIm,I beBa©óskarXubXit nig Fana[)annUvkarRbkYtRbECg
edayesμIPaB rvagRkúmh‘unshRKasÉkCnnana edayFana[)annUvkarRbRBwtþl¥RtwmRtÚv
Rbkbedaykitþiys esckþIéføfñÚr kñúgskmμPaBFurkic© .
¾ FanatulüPaBrvagsiTi§ nig plRbeyaCn_TaMgLay EdlmanEcgkñgú kic©snüa rvagPaKIrdæ nig
vis½yÉkCn .
• karBRgwgkarGnuvtþc,ab; ³
¾ bnþcat;vFi ankarc,ab;y:agmWgu m:at;ngi twgrwgu cMeBaHCnelμIsRbRBwtþGMeBIBukrlYy edIm,Ikat;bnßy
GMeBIBku rlYy nig begánI CMenOTukcitþ BIsMNak;saFarNCn .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 177
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

337> RksYgTMnak;TnM g CamYyrdæsPa-RBwTs§ Pa nig GFikarkic© nwgepþatkarykcitTþ ku dak;elIkarRbyuT§


RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy tamry³ kmμviFIGaTiPaBKnøwHcMnYn5 KW ¬1¦ kargarpSBVpSayc,ab; ¬2¦ kargar
GFikarkic© ¬3¦ kargartamdanRtÜtBinitükarGnuvtþc,ab; ¬4¦ kargarTTYlnigedaHRsayBakübNþwg
nig ¬5¦ karGPivDÆsßab½n karksagsmtßPaBm®nþIraCkar rYmTaMg karb®Ba¢abeynD½rkñúgkmμviFIGaTiPaB
KnøwHsMxan;² TaMg 5 .
338> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa RksYgTMnak;TnM gCamYyrdæsPa-
RBwT§sPa nig GFikarkic© nwgepþatelIskmμPaB dUcxageRkam ³
• karBRgwgkargarpSBVpSayc,ab; edIm,IbegáInkaryl;dwgBI c,ab; siT§i nig katBVkic©nana Edlman

EcgenAkñúgc,ab; kñúgeKalbMNgrkSa[)annUv sßirPaB sNþab;Fñab;sgÁm nignItirdæ eq<aHeTArk


eKaledAkat;bnßyPaBRkIRkCUnRbCaBlrdæ nigbTelμIskñúgsgÁm . RksYgTMnak;TMngCamYy
rdæsPa-RBwTs§ Pa nig GFikarkic© )aneRCIserIsc,ab;GaTiPaBcMnnY 9 KW c,ab;PmU )i al c,ab;éRBeQI
c,ab;sþIBIClpl c,ab;sþIBIGMeBIhigSakñúgRKÜsarnigkic©karBarCnrgeRKaH c,ab;sþIBIkarRKb;RKg
elIkarRbkbmuxrbrviC¢aCIv³ÉkCnkñúgvis½yevC¢sa®sþ GmevC¢sa®sþ nig CMnYyevC¢sa®sþ c,ab;
sþIBIkarRKb;RKg»sf c,ab;sþIBIcracrN_pøÚveKak c,ab;sþIBIkarRtÜtBinitüeRKÓgejón nig c,ab;
sþIBIkarTb;sáat;karrIkraldalemeraKeGds_¼CMgWeGds_ sRmab;eFVIkarpSBVpSaydl;RbCaBlrdæ
enAkñúg raCFanI nig extþTaMg23 .
• karBRgwg kargarGFikarkic©nigTTYlnigedaHRsaybNþwg edIm,IRbyuT§RbqaMgnwg GMeBIBukrlYy
karrMelaPbMBanedayGMNac nig skmμPaBGskmμnana sMedAFana[man karGnuvtþc,ab; nig
karkat;bnßyGMeBIBukrlYy karrMelaPbMBanedayGMNac nig )atuPaBGskmμnana . kargarenH
)annigkMBgu epþatkarykcitþTku dak;elI kmμvFi GI aTiPaBCaKnøHw cMnYn3 rbs; RksYgTMnak;TMngCamYy
rdæsPa-RBwT§sPa nig GFikarkic© kñúgenaHrYmman kargarGFikarkic© kartamdanRtÜtBinitükar
Gnuvtþc,ab; nig kargarTTYlnigedaHRsaybNþgw . kargarenH BuRM twmEtCaynþkarmYy edIm,Ibgáar
Tb;saá t;ngi b®gáab GMeBIBku rlYy karrMelaPbMBanedayGMNac nig )atuPaBGskmμnana b:ueNÑaHeT
b:uEnþ vak¾CaynþkarmYy Edl)ancUlrYmBRgwgGPi)alkic©l¥ EdlCasñÚlényuT§sa®sþctuekaN
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa [manRbsiT§PaB eTotpg . RksYgTMnak;TnM gCamYyrdæsPa-RBwTs§ Pa
nig GFikarkic© )ankMNt;ykskmμPaBGaTiPaBcMnnY 3 sRmab;kmμviFIGFikarkic© KW ¬1¦
kareFVIGFikarkic©elI karRKb;RKgbBa¢IsareBIP½NÐRTBüsm,tþirdæ cMNUl-cMNayfvikardænig

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 178


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMnYyGnþrCati nig kargardwknaMRKb;RKg enAtamRksYg-sßab½n nig RKwHsßansaFarN³nana


¬2¦ kartamdanRtÜtBinitükarGnuvtþ c,ab;niglixti bTdæanKtiyutþnana EdlBak;B½n§nwgvis½y
ksikmμ saFarNkar Gb;rM EfTaMsuxPaB erobcMEdndInKrUbnIykmμnigsMNg; BaNiC¢kmμ
]sSahkmμ nig sgÁmkic© nig ¬3¦ kargarTTYlnigedaHRsayBakübNþwg rbs;RbCaBlrdæ .
• karBRgwgsßab½n nig karGPivDÆFnFanmnusS edIm,IbegáInsmtßPaBsßab½nenA fñak;Cati nig fñak;
eRkamCati tamry³ ³ ¬1¦ karbnþerobcM esckþIRBagc,ab; nItiviFI nig eKalneya)ay sþIBI
GFikarkic© ¬2¦ karerobcMvKÁbNþúHbNþalelImuxCMnajCaeRcIn dUcCa CMnajRKÚbegÁalsRmab;
karpSBVpSayc,ab; CMnajesuIbGegátRsavRCav CMnajeFVIekaslüvic½yKNenyü CMnajRKb;RKg
FnFanmnusS CMnajrdæ)alTUeTA nig CMnajerobcMEpnkar ¬3¦ begáItKeRmagkenSamGaTiPaB
nig ¬4¦ sagsg; mnÞrI TMnak;TnM gCamYyrdæsPa-RBwTs§ Pa nig GFikarkic© enAfñak;eRkamCati .
1>2 kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
339> raCrdæaPi)alkm<úCa )anEklm¥c,ab; nigRbB½n§yutþiFm’ edayepþatCasMxan;elIkarerobcMRkbx½NÐ
c,ab;[)anrwgmaM nigkareFVITMenIbnIykmμc,ab; RBmTaMgdak;ecBaJnUvyuT§sa®sþ nigviFankarcaM)ac;nana
kñúgeKaledABRgwgsmtßPaB ÉkraCPaB nigGBüaRkwtPaB énsßab½ntulakar EdlCaktþasMxan; kñúg
dMeNIrkarBRgwgnItirdæ . kñúgnItikalTI3 énrdæsPa knøgeTAenH c,ab;cMnYn 140 RtÚv)anGnum½t kñúgenaH
manRkmFM²cMnYn 3 KW RkmnItiviFIRBhμTNÐ RkmnItiviFIrdæb,evNI nig Rkmrdæb,evNI . RkmRBhμTNÐ RtÚv)an
Rbkas[eRbIkalBI éf¶TI30 Exvicäika qñaM2009 . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþyuT§sa®sþkMEN
TRmg;c,ab;nigRbB½ny§ tu Fiþ m’ edIm,I QaneTAseRmc[)annUv TisedACayuTs§ a®sþTaMg 7 rbs;xÜøn .
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgepþatkarykcitþTukdak;x<s;EfmeTot kñúgkarbnþ nigCMruBaJkarGnum½tc,ab;eKal
sMxan;² dUcCa c,ab;sþIBIlkçnþik³ecARkmnigRBHraCGaCJa c,ab;sþIBIkarerobcM nigRbRBwtþeTAénGgÁkar
tulakar nig c,ab;sþIBIviesaFnkmμc,ab;sþIBI]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm . CamYyKñaenH raCrdæaPi)al
km<úCa nwgbnþerobcMkmμviFIpSBVpSayc,ab; dl;RbCaBlrdæ nigbNþúHbNþalc,ab;dl;m®nþIGnuvtþc,ab; kñúg
eKaledA begáInkaryl;dwg nig karGnuvtþ[)anRtwmRtÚv .
340> kñúgnItikalTI4 énrdæsPaenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþpþl;nUvGaTiPaBbEnßmeTot elI ¬1¦ kar
BRgwgsmtßPaBrbs;ecARkmnigRBHraCGaCJa tamry³ karbNþHú bNþalbnþ nigkarbNþHú bNþalviCa¢ CIv³
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 179
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

dMbUg RbkbedayKuNPaBx<s; nigkarBRgwgkarTTYlxusRtÚvrbs;ecARkm nigRBHraCGaCJa tamry³


karbegátI [manlkçnkiþ ³sRmab;ecARkmnigRBHraCGaCJa nigtamry³ karBRgwgvin½y edayshkarCamYy
]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm ¬2¦ karksagnUvynþkarepSg² EdlcUlrYmbeRmI[vis½yyutþiFm’ rYmman
karbegáIt[manlkçnþik³RkLabBa¢I lkçnþik³sarkarI nig lkçnþik³GaCJasala RBmTaMg karbegáIt[man
salabNþúHbNþalviC¢aCIv³m®nþICMnYy[vis½yyutþiFm’TaMgenH edIm,IFana[)an nUvKuNPaB nigsmtß-
PaBviC¢aCIv³x<s; ¬3¦ karpþl;CMnYyEpñkc,ab; CaBiess tamry³karpþl;CMnYyemFavIdl;CnRkIRk edIm,I
karBarsiT§i nigRbeyaCn_tampøÚvtulakar ¬4¦ karbnþCMruBaJelIkkm<s;ynþkar énkaredaHRsayvivaTeRkA
RbB½n§tulakar CUnRbCaBlrdæ edIm,IelIksÞÜy nigBRgwgvb,Fm’énkarrYmrs;CamYyKñaeday snþiPaB
samKÁIPaB nig suxdumrmna kñúgsgÁm .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
341> RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ )anerobcMEpnkarskmμPaB edIm,IGnuvtþeKalneya)ay
GaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa EdlmanskmμPaB dUcxageRkam ³
1> kMENTRmg;c,ab; ³
• bnþCMrujkarGnum½tc,ab;eKalsMxan;² rYmman c,ab;sþIBIkarerobcM nigkarRbRBwtþeTAéntulakar
c,ab;sþIBIlkçnþik³ecARkmnigRBHraCGaCJa c,ab;sþIBIviesaFnkmμ c,ab;sþIBIkarerobcM nigkarRbRBwtþ
eTAén]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm .
• karbNþúHbNþal nigkarpSBVpSayc,ab;
¾ RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab;nigRbB½ny§ tu Fiþ m’ RksYgyutFiþ m’ raCbNÐti sPaviCa¢ CIv³tulakar
mCÄmNÐlbNþHú bNþalemFavI bNÐti sPanKr)alCati viTüasßanÉkeTs nig RksYgsßab½n
C¿najepSg² eTot nwgcUlrYmy:agskmμ kñúgkarbNþúHbNþal CUnRbCaBlrdæ nigGñkGnuvtþ
c,ab; GMBIRbFanbTBak;B½n§nwgc,ab;nigkarGnuvtþc,ab; nig pSBVpSayB½t’many:agTUlMTUlay
GMBIRbFanbT TaMgenH .
¾ begátI esvaB½t’manc,ab;nigtulakar sRmab;RbCaCn enAsaladMbgU raCFanI nig extþ .
2> kMENTRmg;RbB½n§yutþiFm’ ³
• BRgwgsmtßPaBecARkm RBHraCGaCJa RkLabBa¢I nigm®nþIGnuvtþc,ab; tamry³ ³
¾ karbNþúHbNþalbzm nigkarbNþúHbNþalbnþ .

¾ karBRgwgRkúmRbwkSavin½yrbs; ]tþmRkúmRbwkSaénGgÁecARkm .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 180


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ karGnuvtþtulakarKMrU tamry³ karBRgwgrdæ)altulakarnigkarRKb;RKgtulakar karBRgIk


tulakarKMreU TAtulakarepSgeTot nig karbegánI hirBaØb,TanKaMRTsRmab;kMENTRmg;tlu akar .
¾ karRbmUl cgRkg viPaK nig e)aHBum<pSay esckþIseRmcrbs;tulakar .

• begáItynþkar sRmab;CaCMnYydl;vis½ytulakar ³
¾ Gnumt ½ nigGnuvtþlkçnkþi ³sRmab; RkLabBa¢I sarkarI GaCJasala nKr)al nig m®nþBI n§naKar .
¾ BRgwgsalabNþúHbNþalsRmab; RkLabBa¢I sarkarI nigGaCJasala .

• karpþl;CMnYyEpñkc,ab; ³
¾ erobcMEpnkaryuT§sa®sþsRmab;GnuvtþGnusasn_sMxan;² én {karsÞg;mtifñak;CatiisþIBICMnYy

Epñkc,ab;enAkm<úCa} ExFñÚ qñaM2006 .


¾ GnuvtþEpnkarskmμPaB sRmab;karpþl;CMnYyEpñkc,ab; .

• bnþCMrujynþkaredaHRsayvivaTeRkARbB½n§tulakar ³
¾ BRgwgKeRmag mNÐlesvakmμyutþiFm’ .

¾ BRgIkynþkaredaHRsayvivaTeRkARbB½n§tulakar tamry³ karBRgwgmCÄmNÐlesvayutF iþ m’


EdlmanRsab;enAkñúgRsúkcMnYn 20 nigkarBRgIkesvakmμenH eTAdl;Rsúk-RkúgepSg²eTot
TUTaMgRbeTs edIm,IsRmÜl[)anqab;rh½snUvkaredaHRsayvivaT edaycMNayfvikatic CUn
RbCaBlrdæ CaBiess RbCaCnRkIRk RBmTaMg edIm,Ikat;bnßykarkksÞHsMNeMu rOg enAsala
dMbUg raCFanI-extþ .
¾ sikSanigerobcMRkbx½NÐc,ab; sRmab;eFVIsßabnUbnIykmμ karedaHRsayvivaTeRkARbB½n§ tulakar .

• BRgIkesvakmμyutþiFm’ edaybegáIt ³
¾ sPa tulakarBiess tamtRmÚvkar Tak;TgnwgEpñk BaNiC¢kmμ kargar GnItC i n nigrdæ)al .
¾ sala]TÞrN_tamtMbn; edIm,IsRmÜldl;RbCaBlrdæ [TTYl)anesvaRbB½n§tulakar CaBiess

RbCaBlrdæEdlrs;enAextþq¶ay² RBmTaMg edIm,Ikat;bnßynUvkarkksÞHsMNuMerOgenAsala


]TÞrN_ raCFanIPñMeBj.
¾ saladMbUgenAextþéb:lin ]tþrmanC½y nigEkb .

¾ kic©shRbtibtþikarGnþrCatikñúgvis½yc,ab; nigyutþiFm’ CaBiess karCYyKñaeTAvijeTAmk

tampøÚvtulakar kñúgbNþaRbeTsCasmaCikGas‘an .
3> karCMrujkMENTRmg;c,ab; nigRbB½n§yutþiFm’ tamry³ ³
• karbnþbNþúHbNþalCMnajBak;B½n§ dl;m®nþIEdlcUlrYmkñúgkargarkMENTRmg;c,ab; nigRbB½n§yutþiFm’ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 181


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karbnþbNþúHbNþal BI mKÁúeTÞsk_ énkareFIVEpnkarsRmab;sßab½nvis½yyutþiFm’ nigerobcMynþkar


caM)ac; sRmab;BRgwg nigGnuvtþviFankarnana rbs;kMENTRmg; .
• karerobcMsUcnakr nig kartamdanRtÜtBinitü karGnuvtþkMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’ .
• karbnþpSBVpSaydl;tulakar nigGaCJaFrmUldæan BIkmμviFIkMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§yutþiFm’.
1>3 kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
342> edayEp¥keTAelIsmiT§plnana EdlseRmc)anrhUtmkdl;bc©úb,nñenH RkúmRbwkSakMENTRmg;
rdæ)al )annigkMBugGnuvtþ[kan;EtsICu eRmA nigTUlTM lU ayEfmeTotelIkargarkMENTRmg; edayykcitþ
Tukdak;CasMxan;eTAelI karEklm¥KuNPaB nigkarpþl;esvasaFaN³ karGPivDÆsmtßPaBmnusSnigsßab½n
sMedAGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a nigTTYl)anlT§plRbkbedaycIrPaB .
kmμvFi CI atikEM NTRmg;rdæ)alsaFarN³ sRmab;nItikalTI 4 enH raCrdæaPi)al )anepþatelI karRKb;RKg
RbsiT§PaBkargar nigKNenyüPaBEdlCaktþaKnwøHBIrkñúgkarERbkøayrdæ)alsaFarN³ [køayeTACaGñkpþl;
esvasaFaN³RbkbedayPaBs½ksiþ iTi§ . kic©karTaMgenH TamTar[mankarpøas;brÚþ [)anTUlTM lU aynUv
Gakb,kiriya nig\riyabfrbs;m®nIþraCkar tamry³ karBRgwgkareRCIserIsRkbx½NÐfμI karBRgaym®nþIraCkar
nigkardak;m®nþI[cUlnivtþn_ . ral;KMnitpþÜcepIþménkmμviFICatikMENTRmg;rdæ)al )ancUlrYmcMENkkñúgkar
GPivDÆsmtßPaBrdæ)alsaFaN³ edIm,IGnuvtþeKalneya)ay nigGaTiPaBnanarbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a .
343> enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPa kmμviFICatikMENTRmg;rdæ)al 2009-2013 nwgRtÚvGnuvtþ
kñúgRkbx½NÐdUcxageRkam ³
• eKalbMNg ³ beRmIRbCaBlrdæ[)ankan;Etl¥RbesIreLIg edIm,IsuxumalPaBrbs;RbCaBlrdæ
nig vibulPaBRbeTsCati .
• eKaledA ³ ERbkøayrdæ)alsaFarN³ eTACaGñkpþl;esvad¾s½kþisiT§i tamry³ kareFVI[rdæ)al
saFarN³kan;Etman tmøaPaB PaBeqøIytb RbsiTæPaB nigkarelIkkm<s; qnÞ³m©as;kar PkþIPaB
mnsikarviC¢aCIv³ nigvb,Fm’esvasaFarN³ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
344> raCrdæaPi)alkm<úCa )anebþCJacitþbnþGnuvtþ[)anxøaMgkøanUv kmμviFICatikMENTRmg;rdæ)al sMedA
ERbkøayrdæ)alsaFarN³ [eTACaGñkpþl;esvasaFarN³RbkbedayPaBs½kþisiT§i . kargarGaTiPaB
nana edIm,IseRmc)aneKalneya)ayGaTiPaBxagelI rYmman ³
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 182
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

1> kareFIV[rdæ)alsaFarN³kan;Etman tmøaPaB PaBeqøIytb nigRbsiT§PaB ³


• bnþpSBVpSayeKalneya)aysþIBIkarpþl;esvasaFarN³ .
• RtÜtBinitüeLIgvij cgRkgbBa©b; nigpSBVpSay kRmgB½t’manesvasaFarN³ .
• sRmÜlkarTTYlykB½t’man nItiviFIsamBaØ kat;bnßykariyaFibetyü .
• cgRkgbBa©b; nigpSBVpSay EpnkarGPi)alkic©TI3 .
• bnþdak;[Gnuvtþ TIPñak;garRbtibtþikarBiess .
• CMrujkareRbIR)as;bec©kviTüaB½t’manviTüa (E-Government) .
• erobcM nigbegáIt[manynþkarpþl;B½t’manRtLb;rbs;GñkeRbIR)as;esva nigynþkarbNþwg .
• kMNt;tYnaTI nigParkic©[)anc,as;las; nigsRmÜlnItiviFIépÞkñúg ¬esvaRTRTg;¦ EdlKaMRTdl;
karpþl;esva .
• bBa©b;karcgRkg nigdak;[Gnuvtþ eKalneya)ayBRgaym®nþIraCkar nig ÉksarENnaMsRmab;
Gnuvtþ .
• dak;[GnuvtþKeRmag cMNayRbtibtþikarGaTiPaB (POC) .
• begáIt[man mUldæanTinñn½yc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ EdlBak;B½nænwgkarRKb;RKgmuxgar
saFarN³.
2> elIkkm<s; qnÞ³m©as;kar PkþIPaB mnsikarviC¢aCIv³ nigvb,Fm’esvasaFarN³
• RbtibtþikarCMerOn nigrab;m®nþIraCkar m®nþICab;kic©snüa nigdak;[GnuvtþRbB½n§ sμatxat (Smart
Card) nig RKb;RKgvtþmantam eGLicRtÚnik .

• bBa©b;karcgRkgnigpSBVpSayesovePAsþIBI KuNsm,tþi4y:agén\riyabfm®nþIraCkarkatBVkic©
m®nþIraCkarsIuvil nigkarRKb;RKgm®nþIraCkar (Handbook on Civil Service) .
• erobcMnigGnuvtþbTdæanénkarpþl;esvasaFarN³ (Code of Service) ¬sþg;darénKuNPaBesva
saFarN³¦ .
• CMrujkarTTYlsÁal; nigpþl;témødl;EbbbTkargarEdll¥CageK (Best Practices) ]TahrN_
rgVan; b¤ viBaØabnbRtsresIr .
• dak;[Gnuvtþ]bkrN_RKb;RKgRbsiT§PaBkargar nigBRgwgKNenyüPaB ¬lkçxNÐeyag kar
BiBN’namuxdMENg kic©snüakargar karvaytémøkargarCalkçN³buKÁl nigdMeNIrkar¦ .
• BRgwgGPiRkménkarRKb;RKgFnFanmnusS dUcCa kareFVIEpnkar kareRCIserIs karvivDÆGaCIB
karcUlnivtþn_ CaedIm .
• BRgwgkarGPivDÆFnFanmnusS ¬karvaytémøelItRmÚvkarRbtibtþi karbegáInkareRbIR)as;CMnaj
EdlmanRsab;kmμviFIbNþúHbNþal karCMruj[mankarbNþúHbNþalbnþ (Continuous training)
nigkar begáItmUldæanTinñn½yCMnaj (Skill database) .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 183
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• erobcMnigGnuvtþkmμviFIbNþúHbNþal nigkarepÞrcMeNHdwgEdlEp¥kelItRmÚvkarCak;Esþg nigkm<úCa


nIykmμ RBmTaMg kmμviFIdwknaMbgðat; (Mentoring Programmes) dl;GñkRKb;RKg RKÚ]eTÞs nig
GñkCMnaj .
• GPivDÆsmtßPaBGgÁPaBRKb;RKgFnFanmnusS enAkñgú RksYg-sßab½nnanaGMBIkarerobcMkarRKb;RKg
nigkartamdanRtÜtBinitü kargarbNþúHbNþal .
• erobcMnigGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;ebovtSr_ edayeKarBnUveKalkarN_ sßirPaBm:aRkÚesdækic©
RbsiT§PaB énesvasaFarN³ nigsmFm’ .
• erobcMnigGnuvtþynþkarEdlTak;Taj nigEfrkSabuKÁlikEdlmanCMnajx<s; .
345> edaymankic©shRbtibtiþkary:agCitsiT§ CamYyRksYg sßab½nnana RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)al
)aneFIVbc©úb,nñPaBEpnkarskmμPaBGPi)alkic© . EpnkarskmμPaBGPi)alkic© naeBlknøgmk )an
epþatCasMxan;eTAelIkarbegáInel,ÓnkMENTRmg;rdæ tamry³ karBRgwgGPi)alkic© nigEklm¥karpþl;
esvasaFarN³ . edayELk EpnkarskmμPaBGPi)alkic©TI3 nwgsMedAeTAdl;karEklm¥KuNPaB nig
karpþl;esvasaFarN³ nigepþatelIkarsRmbsRmYlCamYykMENTRmg;nana . esvasaFarN³ Edl)an
eRCIserIsCaGaTiPaB nwgRtÚvykcitþTudak;kñúgkarEklm¥[mantmøaPaB mankareqIøytb manKNenyüPaB
nigRbsiT§PaB . ynþkarepSg² dUcCa RkúmkargarGnþrRksYgnwgRtÚvdak;[dMeNIrkar edIm,IsRmÜldl;kar
Gnuvtþ nigkartamdanRtÜtBinitüGMBIvDÆnPaB .
346> EpnkarskmμPaBGPi)alkic©TI3 nwgbgðajdl;RksYg-sßab½n GMBIviFIsa®sþkñúgkarGnuvtþkargar
kMENTRmg;rbs;xøÜn edIm,IEklm¥KuNPaB nigkarpþl;esvasaFarN³ . kmμviFICatiepSg² dUcCa kmμviFI
CatikMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ rYmTaMgkmμviFI nigyuT§sa®sþtamvis½y k¾nwgpþl;nUvviFIsa®sþ nigkar
ENnaMGnuvtþelIkargarkMENTRmg;pgEdr . EpnkarskmμPaBGPi)alkic© nwgepþatelIvFi sI a®sþ EdlRksYg
sßab½n RtÚveFVkI arEklm¥GPi)alkic©rbs;xnÜø cMeBaHkic©karEdlTak;TgeTAnwgesvasaFaN³ . TnÞwmnwgenH
EpnkarskmμPaBGPi)alkic©TI3 k¾nwgcg¥úlbgðajGMBIviFIsa®sþEdlRksYg-sßab½n RtÚvdMeNIrkarGnuvtþ
kargarkMENTRmg; ¬dUcCa karerobcMEpnkar karcat;EcgGnuvtþ karRKb;RKg nig kartamdanRtÜtBinitü
vaytémø ¦ edIm,IeqIøytbeTAnwgRbsiT§PaBénkarpþl;esvaEdl)anrMBwgTuk .
kMENTRmg;vimCÄkarnigvishmCÄkar
347> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJkarGnuvtþ eKalneya)ayvimCÄkarnigvishmCÄkar tamry³
karerobcMlixitbTdæanKtiyutþ nigkardak;ecBaJnUvviFankarfμI²EfmeTot edIm,IGnuvtþ[manRbsiT§PaBnUv
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 184
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

{c,ab;sþIBI karRKb;RKg rdæ)al raCFanI extþ Rkúg Rsuk xNÐ} CaBiess karerobcMnigGnuvtþ lixitbTdæan
EdlBak;B½n§ nwgkarepÞrGMNacBIrdæ)alfñak;Catimkrdæ)alfñak;eRkamCati edaykMNt;[)anc,as;las;
nUv tYnaTI siTi§ GMNac nigkarFanaKNenyüPaBkñúgkarbMeBBaJkargar RBmTaMg karksagsmtßPaB
RKb;RKg nigkarviPaCFnFanhirBaØvtßúsmRsb dl;fñak;mUldæan . c,ab;enH nwgRtÚv)anGnuvtþCa CMhan²
edayRbúgRby½tñ edayRksYg-sßab½nnImYy² edayRtÚverobcMEpnkarCak;EsþgsþIBI kareFVIRbtiPU
kmμGMNac nigmuxgar dl;fñak;eRkamCati . TnÞwmnwgenH karRKb;RKghirBaØvtßútamEbbvishmCÄkar nwg
RtÚv)anGnuvtþedayPaBTn;Pøn; nigtamdMNak;² kñúgry³eBlmFüm edIm,ImaneBlRKb;RKan;kñúgkarksag
smtßPaBfñak;eRkamCati kñúgkarRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ . KN³kmμaFikarCatisRmab;karGPivDÆtam
EbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati nwgerobcMkmμviFICati sRmab;Gnuvtþ kñúgry³eBl 10qñaM .
348> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkMENTRmg;vimCÄkarnigvish-
mCÄkar nig edIm,ICMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBIkarRKb;RKgrdæ)alenAfñak;eRkamCati bc©úb,nñenH KN³kmμa-
FikarCatisRmab;kaGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati ¬K>C>G>b¦ kMBugerobcMkmμviFI sRmab;
karGnuvtþ ry³eBl10qñaM maneQμaHfakmμviFIsRmab;GPivDÆn_RbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati . kmμviFIenH
rYmman 3 dMNak;kal ³
• dMNak;kalTI1 Edlmanry³eBl3qñaM ¬2010-2012¦ nwgepþatkarykcitþTukdak;elI

karbegáIt nig karerobcM rcnasm<½n§nigRkbx½NÐ GPi)alkic©l¥ enAfñak;Cati nig fñak;eRkamCati .


• dMNak;kalTI2 Edlmanry³eBl3qñaM ¬20013-qñaM2015¦ nwgepþatkarykcitþTukdak;elI

karrYmbBa©lÚ KñanigkarEklm¥ rcnasm<n½ n§ gi Rkbx½NrÐ dæ)al edIm,IFanafa rdæ)alenAfñak;eRkamCati


manlT§PaB begátI nigGnuvtþeKalneya)ay sRmab;mlU dæanpÞal;rbs;xnÜø sMedAeFV[I RbesIreLIg
nUvkarpþl;esvakmμsaFarN³ .
• dMNak;kalTI3 Edlmanry³eBl 4qñaM ¬2016-2019¦ nwgepþatkarykcitþTukdak;elI kar

pøas;bþÚr smasFatunigskmμPaBrbs;kmμviFI edIm,IFana[seRmc)ansmiT§plFMCagmun nig


karelIkkm<s;karGPivDÆtamEbbRbCaFibetyü)anl¥RbesIrCagmun tamry³ emeron nig bT-
BiesaFn_ EdldkRsg;)anenAkñúgkarGnuvtþ enAkñúg dMNak;kalTI1 nig TI2 .
1>4 kMMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF
349> raCrdæaPi)alkm<úCa )anGnuvtþtamEpnkarénkmμviFIkMENTRmg; nig)anBRgIksmtßPaBénkg
kmøaMgRbdab;GavuFkm<úCa . enAkñúg nItikalTI4 énrdæsPa enH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþnUvkmμviFI

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 185


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF edIm,IFana)annUvkic©karBarRbkbedayRbsiT§PaBx<s; nUvGFibetyü


nigbUrNPaBTwkdIénRBHraCaNacRkkm<úCa RBmTaMg snþisuxnigsNþab;Fñab;sgÁmenAkñúg RBHraCaNacRk
km<úCa . edayEp¥kelIFnFan karvivtþénsPaBkarN_snþisuxGnþrCati nig sßankarN_Cak;Esþgrbs;
km<úCa kMENTRmg;kgkmøaMgRbdab;GavuF kñúg nItikalTI 4 énrdæsPa enH nwgepþatelI ³
• karbnþBRgwgkgkmøaMgRbdab;GavuF [køayeTACakgkmøaMgmanviC¢aCIv³CMnaBaJ mansmtßPaBkñúg
karbnþevn manbec©kviTüa nig smÖar³smRsb eKarBRbtibtþic,ab;mWugm:at; eKarBsiT§imnusS man
TwkcitþesμaHRtg;cMeBaH Cati sasna RBHmhakSRt h‘aneFIVBlikmμRKb;Ebby:ag edIm,IbUrNPaB
TwkdI nig ]tþmRbeyaCn_CatinigRbCaCn RBmTaMg xitxMBRgwgsIlFm’sgÁm nig sIlFm’viC¢aCIv³
edIm,IbegáInCMenOEfmeTot mkelIkgkmøaMgRbdab;GavuF .
• raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCrM j u [)ankan;EtRbesIrEfmeTot nUvkic©shRbtibtþikarkñúgcMeNam
kgkmøaMgRbdab;GavuFRKb;RbePT nig rvagkmøaMgRbdab;GavuFRKb;RbePT CamYysßab½nBak;B½n§
epSg²eTot edIm,IbuBVehtu snþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nigÉkPaBCati . raCrdæa-
Pi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJelIkkm<s;RbéBNI énkarpSarP¢ab;KñarvagkgkmøaMgRbdab;GavuFRKb;
RbePT CamYyRbCaCn tamry³ karBRgwgsmtßPaBcUlrYmRbtibtþikarse®gÁaHeBlmaneRKaH
mhnþray nig kicR© btibtþikarmnusSFm’epSg² rYmTaMg karCYyRbCaCnkñgú kargarbgábegánI pl
pgEdr . RBmCamYyKñaenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJkic©shRbtibtþikar CamYyshKmn_
GnþrCati edIm,IrYmcMENkkarBarnigEfrkSa snþiPaBnigsnþisuxCaGnþrCati CaBiess edIm,Ibgáar
Tb;sáat;nigb®gáabGMeBIePrvkmμ nig ]RkidækmμqøgEdnRKb;RbePT manCaGaT× karCYBaJdUreRKÓg
eBaJón karCYBaJdUrmnusS nig bTelμIsepSgeTot .
• karCMruBaJkarksagEpnkaryuT§sa®sþ sRmab;kgkmøaMgnKr)alCati sMedABRgwgRbsiT§PaBdwknaM
bBa¢amanTisedAc,as;las; edayFanaPaBskmμRKb;RKg kñgú karbMeBBaJmxu gar RBmTaMg BRgwg
RbsiT§PaB kñúgkarRKb;RKgnigeRbIR)as; FnFanmnusS FnFanhirBaØvtßú nig FnFanepSgeTot .
TnÞmw nwgenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgCMrju karksag c,ab;sBIþ nI Kr)alCati EdlCac,ab;eKalmYy
kMNt;BI siT§i katBVkic© krNIykiic© nig karTTYlxusRtÚv rbs;nKr)alCatiTaMgmUl .
2> brisßanRKbdNþb;sRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþTaMgmUl
350> brisßanRKbdNþb; sRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþTaMgmUl rYmman 4Epñk KW ³ ¬1¦ sniþPaB sißrPaB
neya)ay snþsi xu nigsNþab;Fañ b;sgÁm ¬2¦ smahrNkmμRbeTskm<Cú akñgú tMbn;ngi BiPBelak ¬3¦
PaBCaédKUenAkñúgkarGPivDÆ nig ¬4¦ brisßanm:aRkÚesdækic©nighirBaØvtßúEdlmanlkçN³GnueRKaH.

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 186


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2>1 snþiPaB sißrPaBneya)ay snþisux nigsNþab;Fñab;sgÁm


k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
351> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPa knøgeTAenH raCrdæaPi)alkm<úCa )anBRgwgnUv snþiPaB sßirPaB
neya)ay snþsi xu nig sNþaá b;Fañ b;sgÁm edIm,IseRmc)annUv sirß PaBm:aRkÚesdækci © karGPivDÆ nig karkat;
bnßyPaBRkIRk . CalT§pl RbeTskm<úCa )anbegáInCMenOTukcitþBI sMNak;vinieyaKin nig eTscr
EdlRtÚv)anqøúHbBa©aMgeLIg tamry³ karekIneLIgénkardak;TunvinieyaK nig karekIneLIgéncMnYnePJóv
eTscr EdlcUlmkTsSnaRbeTskm<úCa . TnÞwmnwgenH RbCaCnkm<úCa Gacrs;enARbkbrbrGaCIvkmμ
tamFmμta nig cUlrYmcMENkkñúgkarGPivDÆesdækic©y:agskmμ tamsmtßPaBerog²xøÜn . karGPivDÆenH
)ankøayeTACamUldæanRKwHénkarBRgwg suxsnþiPaB sßirPaBneya)ay snþisux nig sNþab;Fñab;sgÁm
sRmab;ry³eBld¾yUrGEgVg .
352> enAkñúg nItikalTI4 énrdæsPa enH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkic©xitxMRbwgERbgrbs;xøÜn kñúg
eKaledAbnþBRgwgEfmeTotnUv suxsnþiPaB sßirPaB neya)ay snþisux nig sNþáab;Fñab;sgÁm CUn
dl;RbCaBlrdæ edIm,IFanaBRgwglkçxNÐRKwHénkarksag nigEkTRmg;rdæ sRmab;kare)aHCMhanrbs;
km<úCa eq<aHeTArkkarGPivDÆ nigPaBkan;EtceRmInrugerOgxagmux . kñúgn½yenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
eRbIR)as;RKb;meFüa)ayTaMgGs; edIm,IBRgwgsnþisux nig kat;bnßy[)aneRcInnUv ]Rkidækmμ nigbTelμIs
epSg² BRgwg{nItirdæ} BRgwgkareKarBsiT§inigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS kñúgRKb;TidæPaBTaMgGs; Edlpþl;
nUvkalanuvtþPaB RbkbedaysmFm’ CUnRbCaCnRKb;rUb .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
353> enAkñúgkarbMeBjkarTTYlxusRtÚvrbs;xøÜn elIkargar suIvil nig kargarnKr)al RksYgmhaépÞ
)anedIrtYnaTIy:agsMxan; kñúgkarFana[mannUvsßanPaBmYy Edlman snþPi aB sßirPaBneya)ay snþisxu
nig sNþab;Fñab;sgÁm . edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB TaMgLayrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a RksYg
mhaépÞ nwgepþatkarykcitþTukdak;elI karBRgwsmtßPaBsßab½n enA fñak;Cati nig fñak;eRkamCati edIm,I
edaHRsay RbkbedayRbsiT§PaB nUvbBaðaEdlkMBugelceLIg nig edIm,IeFVI[RbesIreLIg nUv karTTYl
)anesvakmμ saFarN³ EdlsßitenAeRkamkarTTYlxusRtÚvrbs;xøÜn elIkargarsuIvil nig kargarnKr)al .
RksYgmhaépÞ nwgerobcMGnuRkwtüfμImYy sþIBIkarerobcM nig karRbRBwtþeTArbs;RksYgmhaépÞ nig Ek
sRmÜlbTbBa¢aépÞkñúg edIm,IFanafa m®nþI sIuvilnigb:lU Is rbs;xøÜn bMeBjtYnaTIParkic© edayRbkan;x¢ab;
nUv vin½y GBüaRkwtüPaB RkmsIlFm’ nig kareKarBtambTbBa¢a .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 187
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

354> edIm,IelIkkm<s;GPi)alkic©l¥ RksYgmhaépÞ )annwgkMBugGnuvtþ kmμviFIsakl,g {esvakmμRck


ecjcUlEtmYy} enAfñak;Rsúk enAkñgú extþ 2 esomrab nig )at;dMbg . enAkñgú kmμviFIenH RksYgmhaépÞ
)ankMNt; {tMNagRsúk} EdlmanParkic© TTYllixitTieTonBI RbCaCn shKmn_ GgÁkarsgÁmsIuvil nig
m®nþIRsúk . RksYgmhaépÞ nwgBRgIkCabnþbnÞab; nUvkarRKbdNþb;rbs;kmμviFIenH [)anRKb;extþTaMg
23 nig raCFanI.
355> RksYgmhaépÞ nwgbnþGnuvtþKeRmagsiTTi§ TYl)anyutFiþ m’ rvag RksYgmhaépÞ nig RksYgyutþiFm’ .
enAkñúgKeRmagenH mCÄmNÐlesvakmμyutþiFm’ cMnYn 20 enAfñak;Rsúk RtÚv)anbegáIteLIg enAkñúgRsúk
KgBisI PñMRsÜc )asiT§× nig ]tþúgÁ énextþkMBg;s<W - RsúkTwkpus kMBugElg bribUr nig kMBg;RtLac én
extþkBM g;qañ gM - Rsúk esomrab sURtnIKm bnÞayRsI BYk R)asaT)aKgÁ nig sVayelI énextþesomrab
Rsúk Esnmenarmü nig ekaHEjk énextþmNÐlKIrI nig Rsúk )anlug nig GUry:adav énextþrtnKirI .
356> RksYgmhaépÞ nwgbnþ Eklm¥Bn§naKar[)ansmRsbeTAtamsþgd; arGnþrCati edayeFVkI arCYsCul
GKarRTúDeRTam nigeFVIkarbMBak;sMPar³brikça [mansmamaRteTAnwg karekIneLIgéncMnYnGñkeTas nig
dMeNIrkarsagsg;Bn§FaKarfμI enAextþ RkecH kMBg;cam )at;dMbg eBaFisat; mNÐlKIrI sÞwgERtg kMBg;FM
éRBEvg nig rtnKirI RBmTaMg sagsg;mCÄmNÐlGb;rMEkERbTI4 EdlCaRbePTBn§naKarksikmμ enAkñúg
extþeBaF×sat; . RksYgmhaépÞ nwgepþat karykcitþTukdak;elI karGb;rMEkERb nig karsþarnItism,Ta
BiruT§Cn-TNiÐt tamry³ karelIkkm<s; suxPaB CIvPaB edayGnuvtþtam Rkbx½NÐeKalneya)aykMEN
TRmg;Bn§naKar rbs;raCrdæaPi)alm<úCa nig nItiviFIénkarRKb;RKgBn§naKar ]sSahkmμnigksikmμ rYmTaMg
karykcitTþ ku dak;elI karGb;rEM pñk sμartI KuNFm’ smFm’ edIm,IERbkøayBYkeK [eTACaBlrdæl¥ Edlman
CMnajGaCIB enAeBlRtLb;eTArs;enAkñúgshKmn_vij bnÞab;BIeBlputeTas . RksYgmhaépÞ nwgerobcM
RBHraCRkwtüsþBI lI kçnkiþ ³énm®nþGI nurkSBn§naKar nig bnþshkarl¥CamYyGaCJaFr raCFanI-extþEdlBak;Bn½ §
rYmTaMg GgÁkareRkArdæaPi)al sMedABRgwg karGnuvtþc,ab; nig kareKarBsiT§imnusS enABn§naKar .
357> RksYgmhaépÞ nwgbnþBRgwgkgkmøagM nKr)alCati [eTACa kgkmøagM mYyEdl manviCa¢ CIv³CMnaj
BitR)akdbMBak;edaybec©kviTüaTMenIb manGtþcriksuPaBrabsar mansmtßPaBbMeBjParkic© mansμartI
TTYlxusRtÚv eKarBRbtibtþic,ab; nig maneKalCMhr eKarBsiT§imnusS rkSasnþisuxnigsNþab;Fñab;sgÁm
karBarGayuCIvitRTBüsm,tþirbs;RbCaCn nig beRmIesvaCUnRbCaBlrdæedayesμaHRtg; . RksYg
mhaépÞ nwgbnþBRgwg nKr)alenAtamb:usþ×rdæ)al eRkamRbFanbT {nKr)alnigshmn_} . TnÞwmnwgenH
RksYgmhaépÞ GnuBaØat[ sisS-nisSit cUlmksikSaenA bNÐitsPanKr)alkm<úCa edIm,IeFVIkarbNþúH
bNþalviC¢aCIv³CMnajnKr)al ehIy GnuBaØat[BYkeK RbLgcUlRkbx½NÐm®nþInKr)al eTAtamtRmÚvkar

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 188


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbcaMqñaMnImYy²rbs;RksYg . RksYgmhaépÞ k¾)anRbKl;Parkic©CUn bNÐitsPanKr)alCatikm<úCa kñúg


karbNþúHbNþalviC¢aCIv³dl; GnurkSBn§naKar nig eFVIviRkwtkar suRkwtkar dl; m®nþInigfñak;dwknaMBn§naKar
RKb;lMdab;fñak; .
karRbyuT§RbqaMgnwgeRKÓgejón
358> GaCJaFrCatiRbyuT§RbqaMgeRKÓgejón nwgbnþdwknaMkarGnuvtþ[manRbsiT§PaBnUv yuT§sa®sþTaMg5
rbs; EpnkarCati5qñaM sþIBIkarRtÜtBinitüeRKÓgejón EdlrYmman ³ ¬1¦ karkat;bnßytRmÚvkar ¬2¦
karkat;bnßykarpÁt;pÁg; ¬3¦ karBüa)al sþarnItism,Ta nigeFVIsmahrNkmμ ¬4¦ karBRgwgsmtßPaB
Gnuvtþc,ab; nig ¬5¦ kic©shRbtitbtþikarGnþrCati . karGnuvtþ yuT§sa®sþTaMg5 enH nwgepþatelI ³
• karbegán I karyl;dwgCasarFarN³ GMBIeRKaHfñak;éneRKÓgejón CaBiess enAtam cMNuceKaledA
EdlmankarRbQmx<s; nigmuxsBaØagayrgeRKaH edayeRbIR)as;viFankarpSBVpSayGb;rMtam
RKb;rUbPaBCaRbcaMnigcMeKaledA nigedaymankarcUlrYmBIRKb;mCÄdæanCatinigGnþrCati kñúgenaH
dUcCa bNþaGgÁkarminEmnrdæaPi)al GgÁkarsasna sb,úrsCnnana sMedAkat;bnßytRmÚvkar
eRKÓgejón .
• karelIkkm<s;smtßPaBrbs;GgÁPaBGnuvtþc,ab; edIm,IbMpøajGgÁkarcat;taMgBYk]RkidæCnCYjdUr

eRKÓgejónqøgEdn edayshkary:agCitsñiTCamYy édKUBak;B½n§ RBmTaMgcat;viFankarRKb;Ebb


y:ag tampøÚvc,ab; edIm,IRbqaMg kardaMduH karplit karEkécñ karcracr karCYjdUr karEckcay
karsþúkTuk nigkareRbIR)as;eRKÓgejón tamRKb;rUbPaB RBmTaMg BRgwgkaryl;dwg smtßPaB
qnÞ³ KuNFm’viC¢aCIv³ nigkarTTYlxusRtÚvénsßab½nGnuvtþc,ab; [kan;EtmanKuNPaB edIm,Ikat;
bnßynUvPaBGskmμnana kñúgkarGnuvtþ c,ab;sþIBIkarRtÜtBinitüeRKÓgejón .
• karCMrj u karerobcMbegátI mCÄmNÐlCatiBüa)alnigsþarnItism,TaGñkejóneRKÓgejón Edlman
tYnaTIParkic©kgúñ karBüa)al sþarnItism,Ta karbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ RBmTaMg kareFVsI mahrNkmμ
GñkCasHes,IyBIeRKÓgejón eTAkñúgRKÜsarnigshKmn_vij edayerobcM[manÉksareKal-
neya)ayCatisBIþ I karBüa)alnigsþarnItsi m,TaGñkejóneRKÓgejón tRmÚvkarGb,brmasRmab;
karBüa)alnigsþarnItism,TaGñkejóneRKÓgejón nig bTdæanevC¢sa®sþsRmab;karBüa)alnig
sþarnItism,TaGñkejóneRKÓgejón edIm,IFananirnþrPaBrbs;mCÄmNÐlCati .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 189


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karBRgågesvasuxPaBenAtammNÐlbeNþaHGasnñ EdlmannaeBlbc©úb,nñ edayrdænwgpþl;kar


KaMRTsRmab;cMNaycrnþenAkñúgmNÐl.
• karkMNt;eKaledAGaTiPaBmYycMnYn sRmab;eFVIskmμPaB[)anxøaMgkøa edIm,IeFVI[mansalaeron
KMrU shKmn_KMrU enAtam bNþa Rkúg Rsúk xNÐ nImYy² nig PUmiKMrUenAtamRBMEdn EdlKμan
eRKÓgejón .
• karBRgwgsmtßPaBsßab½nBak;B½n§ nana TaMgfñak;Catinigfñak;eRkamCati nigeFVIkarENnaMdl;sßab½n
RtÜtBinitüeRKÓgejónfñak;eRkamCati [erobcMbegáItRkúmBieRKaHeyabl; enAtamXuM¼sgáat;
sRmab;RbwkSapþl;eyabl; nigeFVITMnak;TMnak;TMngshkarCamYysßab½nrdæ mNÐlsuxPaB mnÞIr
eBTübEg¥k vtþGaram GgÁkarsgÁmsuIvil nig sb,úrsCnnana edIm,ICYysRmÜlnigedaHRsay
bBaðaeRKÓgejón enAkñúgshKmn_mUldæan enAtambNþaXuM-sgáat;eKaledAnana .
• karCMrujkarerobcMesckþIRBagc,ab;fμIsþIBI karRtÜtBinitüeRKÓgejón edIm,I TTYl)ankarGnum½tBI
sßab½nnItib,BaØtþi enAkñúgqña2M 010 .
359> edIm,IBRgwgtémørbs;RKÜsarnigsasna EdlCamUldæanRKwHénkarerobcMsgÁmkm<úCa RksYgFmμkar
nigsasna nwgbnþCMrujelIkkm<s;y:agskmμnUv tYnaTIrbs;RKÜsar nigkarpSarP¢ab;eTAnwgtémøCaRbéBNI
énsasna rbs;RBHraCaNacRkkm<úCa . edIm,IGnuvtþtamKMnitpþÜcepþIm rbs; semþcGKÁmhaesnabtI eteCa
h‘nu Esn naykrdæm®nþéI nRBHraCaNacRkkm<Cú a RksYgFmμkarnigsasna )anbegáItkmμviFI {naTIRBHBuT§-
sasna pSarP¢ab;nwgsgÁm} sMedAb®Ba¢abkarGb;rMEpñkRBHBuT§sasna eTAkñúgRsTab;mhaCnTUeTA edIm,I
begáInkaryl;dwgBItémøsIlFm’rs;enAl¥kñúgsgÁm nig edIm,IecosputBI kareRbIR)as;eRKÓgejón GMeBIhigSa
kñgú RKÜsar GMeBIGnacar karekgRbv½Ba©pvÚø ePT nig ekμgTMenIgkñúgRsTab;yuvv½y . RksYg )anerobcMkmμviFIenH
cMnYn 4elIk EdlRtÚv)anplitCa vIsDuI Ii nig DIvIDI ehIyRtÚv)ancak;pSaytamviTüúngi TUrTsSn_ Caerogral;éf¶
pgEdr . TnÞwmnwgenH RksYgFmμkarnigsasna k¾)anCMrujelIkTwkcitþ[sasnad¾éTeTot )ancUlrYm
cMENky:agskmμ enAkñúgkarBRgwgnigelIkkm<s;sIlFm’rs;enAl¥ kñúgsgÁm pgEdr .
360> CamYyKñaenHEdr enAkñgú nItikalTI4 énrdæsPa enH RksYgFmμkarnigsasna nwgBRgwgKuNPaBGb;rM
BuTi§ksikSa taMgBIkRmitbzmsikSa rhUtdl;]tþmsikSa tamry³ karbNþúHbNþalsmNsisSnignisSit
enAtamRKwHsßanBuTki§ sikSanana Edlman kñgú eBlbc©bú ,nñenH taMgBI kRmitbzmsikSa rhUtdl; ]tþmsikSa
mancMnYnsrub 515 kñúgenaHrYmman ¬1¦ salaBuTi§kbzmsikSa mancMnYn 470 ¬2¦ BuT§ikGnuviTüal½y

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 190


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

mancMnYn 29 nig BuT§ikviTüal½y mancMnYn 14 nig ¬3¦ BuT§iksaklviTüal½y cMnYn 2 EdlmanBuT§ik


mhaviTüal½ysrubcMnYn 12 enAPñMeBj nigenAextþcnM nY bI . smNsisSnignisSit EdlkMBgu sikSaenAtam
RKwHsßanBuT§iksikSaTaMgenH mancMnYnsrub 18>771 GgÁ . BuT§ikmhaviTüal½y enAextþ)at;dMbgnig extþ
kMBg;cam nwgRtÚvbegátI eTACaBuTki§ sklviTüal½y enAqña2M 010 ehIyBuTki§ mhaviTüal½yenAextþkBM g;qañ gM
nwgRtÚvbegáIteTACaBuT§iksklviTüal½y enAqñaM2011 b¤ 2012 .
2>2 smahrNkmμkm<úCaenAkñúgtMbn;nigBiPBelak
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
361> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPa knøgmk km<úCa )ancUlrYmedayesμIPaB nig esμIsiT§i CasmaCikenA
kñúgGas‘an GgÁkarBaNiC¢kmμBiPBelak RBmTaMg )ancUlrYmy:agskmμkñúgkic©shRbtibtþikar nigKMnit
pþÜcepþImnana kñúgkRmitGnutMbn; tMbn; GnþrtMbn; nigBiPBelak CaBiess kic©shRbtibtþikarmhaGnu
tMbn;TenøemKgÁ kic©shRbtibtþikaresdækic©Gaeyya:v:aDI-cavR)aya:-emKgÁ ¬Guikmuik¦ kic©shRbtibtþikar
RtIekaN kñúgkRmitGnutMbn;déTeTot nig kic©RbCMu GasIu-GWr:ub ¬Gasim¦ CaedIm . dMeNIrkarsma-
hrNkmμesdækic©km<úCa enAkñúgtMbn; nigBiPBelak nig karGnuvtþeKalneya)aypSarP¢ab;BaNiC¢kmμ
eTAnwglkçxNÐkargar )anbegáItbrisßanGMeNaypl sRmab;karGPivDÆvis½y ksikmμ eTscrN_ nig
]sSahkmμ CaBiess ]sSahkmμkat;edrsemøókbMBak; nig )anbgálkçN³sm,tþi[ksikrkm<úCa Gac
naMecjplitplrbs;xøÜn eTAlk;enAelITIpSar tMbn; nigGnþrCati . TnÞwmenH smaCikPaBrbs;km<úCa
enAkñúg GgÁkarBaNiC¢kmμBiPBelak )annaMmknUv»kassmRsb [km<úCaerobcMkMENTRmg;épÞkñúg ehIy
)anTak;TajkarvinieyaKTun kñúgRsuk nigBIbreTs nig )anBRgwgmUldæanRKwH sRmab;karGPivDÆsgÁm-
esdækic© enAkm<úCa .
362> edayBaNiC¢kmμ KWCaRbPBsMxan; énkMeNInesdækic© nigsRmab;karkat;bnßyPaBRkIRk raCrdæa-
Pi)alkm<úCa nwgbnþdMeNIreTAmuxy:agsVahab; enAelImaK’aénesrIPavUbnIykmμBaNiC¢kmμ sMedAFana[
TMniBaJnigesvaRKb;RbePT Gaccracr)anedayesrIenAkñúgTUTaMgRbeTs nig rvagRbeTskm<úCa nigRbeTs
CaédKUsMxan;² enAkñúgtMbn; nigsklelak . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþebIkRck[plitplkm<úCa [
GacQancUledayKμanr)aMg nig]bsKÁnana eTAkan;TIpSarFM² enAkñúgtMbn; nigkñúgBiPBelak Edlnwg
pþl;[km<úCa nUvkalanuvtþPaBén {vimaRtesdækic©} d¾FMeFg nigpþl;plRbeyaCn_dl;esdækic©km<úCa Ca

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 191


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kMeNInénkarvinieyaK kMeNInénkargar kMeNInénR)ak;cMNUl nig kMeNInénesdækic©CatiTaMgmUl Edl


suT§EtCaktþad¾sMxan; sRmab;karkat;bnßyPaBRkIRkrbs;RbCaCn .
363> kñúgsμartIenH raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa nwgpþl;GaTiPaBelIkarbnþeFVI
smahrNkmμkm<úCa eTAkñúgtMbn; nigshKmn_GnþrCati tamry³ karCMruBaJkargarcUlCasmaCik én
GgÁkarshRbtibtþikaresdækic©GasuI-)a:suIhiVk ¬eGbiuk¦ nigkarcUlrYmksagshKmn_Gas‘an . kñúgn½y
enH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgCMrBu aJRKb;RksYg-sßab½nTaMgGs; [ykcitTþ ku dak; kñgú karbMeBBaJkatBVkci ©
énsmaCikPaBrbs;km<úCa kñúgGgÁkarBaNiC¢kmμBiPBelak tamry³ karerobcMGnum½t nigkarGnuvtþc,ab;
nigbTb,BaØtþi TaMgLay .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
364> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBsRmab;nItikalTI4 énrdæsPa raCrdæaPi)alkm<úCa nwg bnþ
BRgwgkarsRmbsRmÜlGnþrRksYg Gnum½tc,ab;niglixitbTdæancaM)ac;nana edIm,IbMeBjnUvkatBVkic©Ca
smaCikénGgÁkarGnþrCatinigkñúgtMbn; EfmTaMg karBRgwgsmtßPaBsßab½nBak;B½n§nana rbs;raCrdæaPi)al
km<úCa edIm,IRKb;RKg nigCMrujkarGnuvtþc,ab;niglixitbTdæannana [manRbsiT§PaB .
365> edIm,ICMrujkareFVIsmahrNkmμkm<úCa eTAkñúgtMbn;[TTYl)anTIpSarkñúgtMbn; nigCMrujkareFVI
BaNiC¢kmμ raCrdæaPi)alkm<úCa nwg ³
• cUlrYmkñúgkic©BiPakSa¼crcar edIm,I)ankøayCasmaCik evTikakic©shRbtibtþikaresdækic©GasIu-

):asIuhVik nigbnþcUlrYmkñúgkarksagsmaKmGas‘an nigbNþajGasIuGaeKñy_ .


• CMrujy:agskmμkñúgkarbegáIt Gas‘anbUkcin Gas‘anbUkkUer: Gas‘anbUkGU®sþalI jÚesðLg; RBm

TaMgkarbegáIt mCÄmNÐl Gas‘anbUkcin nig bUkkUer: .


• cUlrYmy:agskmμkñúgkarGnuvtþ yuT§sa®sþmhaGnutMbn;TenøemKgÁ yuT§sa®sþshRbtibtþikar Ga

ey:y:av:adav-cavR):ay:a EdlepþatelI karGPivDÆkarvinieyaKqøgkat;RBMEdn kardwkCBa¢Únqøgkat;


RBMEdn nigkarvinieyaKenAtambeNþayRBMEdn .
• cUlrYmy:agskmμ kñúgkarGPivDÆKnøgesdækic© tamry³ evTikaKnøgesdækic©rbs;mhaGnutMbn;

TenøemKgÁ CanwgkarcUlrYmy:agskmμénevTikaGPi)alextþ nigFanakarsþar nigsagsg;ehdæa-


rcnasm<½n§dwkCBa¢Ún EdlRtÚvkarsRmab;KaMRTdl; karGPivDÆKnøgesdækic©mhaGnutMbn;TenøemKgÁ
edIm,ICMrujkarGPivDÆtMbn;dac;Rsyal .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 192


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2>3 brisßanm:aRkÚesdækic©nighirBaØvtßúEdlmanlkçN³GnueRKaH
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
366> raCrdæaPi)alkm<úCa )anTTYleCaKC½ykñúgkarEfrkSasßirPaBm:aRkÚesdækic© EdlmankMeNInesdæ-
kicx© s< C; amFüm 11/1PaKry BIGLM gú qña2M 004 dl; qña2M 007 x<sC; agcMNcu edAEdl)aneRKagTuk 6
eTA 7PaKry kñúgmYyqñaM . RbkarenH )aneFVI[cMNUlCamFümsRmab;mnusSmñak;² )anekIneLIgBI 402
duløar kñúgqñaM2004 dl; 623duløar kñúgqñaM2007 . TunbRmúgbreTs k¾mankarekIneLIgCiteTVdg dl;
2/164Ban;landuløar enABak;kNþalqñaM2008 . RBmCamYyKñaenH GtiprNaRtÚv)anrkSa[enAkñúg
kRmitGacRKb;RKg)anenAeRkamkRmit 6PaKry kñúgmYyqñaM ehIyGRtabþÚrR)ak; CaTUeTA mansßirPaBl¥.
karhUrcUlkarvinei yaKpÞal;BIbreTs)anekIneLIgCag 6 dg eBalKW BI 131landulaø r kñgú qñaM2004 dl;
867landulaø r kñgú qña2M 007 . bnÞab;BIkardak;[GnuvtþkmμvFi kI EM NTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßsú aFarN³
cMNlU fvika)anekIneLIgCamFüm 26PaKry kñgú mYyqñaM . raCrdæaPi)alkm<úCa )anEkERbsßanPaBénkar
Gnuvtþfvika BIPaBruaMér:én»nPaBsac;R)ak; mkCaman Gtierksac;R)ak; edayeFVI[fvikakan;EtGaceCO
Tukcit)þ an . TnwmÞ enH raCrdæaPi)alkm<úCa )anGnuvtþedayeCaKC½ynUvEpnkarskmμPaB Edl)andak;ecj
enAkñúg{TsSnvis½ynigEpnkarGPivDÆn_vis½yhirBaØvtßú 2001-2010} EdleRkaymk RtÚv)aneFVIbc©úb,nñkmμ
eTACa {yuT§sa®sþGPivDÆn_vis½yhirBaØvtßú 2006-2015} .
367> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBuHBar edIm,IseRmc[)an nUveKaledAénkMMeNInesdækic©x<s; kñúgrgVg;
7PaKry kñúgmYyqñaM enAelImUldæanTUlayCagmun nigmansmtßPaBRbkYtRbECgCagmun kñúgbrikarN_
énGRtaGtiprNaTabkñúgkRmittYelxEtmYyxÞg; GRtabþÚrR)ak;mansißrPaB nigmankMeNInTunbRmúgCa
RbcMa . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþnUveKalneya)ayrUbiyvtßú nighirBaØvtßúsaFarN³ edayRbúg
Rby½tñ edIm,IBRgwgsßri PaBm:aRkÚesdækci © nighirBaØvtßú edayepþatkarykcitTþ ku dak;CaBiess elI viFankar
rYmCakBa©b; edIm,IBni itüemIlGtiprNa nigplb:HBal;rbs;vaelIéføTnM Bi aJeRbIR)as;CamUldæansMxan;² dUcCa
mðÚbGahar nig eRbg\n§n³ CaedIm edaykarGnuvtþviFankarsnSMsMécnigsniTankmμénkareRbIR)as; .
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþvinieyaKelIehdæarcnasm<½n§ dUcCa pøÚvfñl; RbB½n§Farasa®sþ nigbNþaj
EckcayfamBl EdlGackat;bnßyéføedIm nigelIkkm<s; plitPaBnigRbsiT§PaBesdækic© RBmTaMg
begáInkarvinieyaKedIm,ICMrujplitPaBksikmμ kñúgeKaledAeqøIytb RbkbedayRbsiT§PaB eTAnwgkar
ekIneT,IgénéfømðÚbGahar nigkñúgeKaledAqk;yk»kasénkarekIneLIg nUvesckþIRtÚvkares,ógenAkñúg
BiPBelak edIm,ICMruBaJkarGPivDÆvis½yksikmμenAkm<úCa .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 193


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

368> edIm,IFanasßirPaBkMeNInesdækic©x<s; EdlCabuerlkçxNÐénkarbegáItkargar nigbegáIncMNUl


rbs;RbCaCn raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJGnuvtþviFankareFIVBiBiFPavUbnIykmμesdækic© nigBRgwg
smtßPaBRbkYtRbECgrbs;esdækic©km<ú<Ca tamry³ karbegáItbrisßanGnueRKaHdl;karvinieyaK TaMgvis½y
saFarN³ TaMgvis½yÉkCn ¬TaMgkñúgRsúk nigTaMgbreTs¦ sRmab;karGPivDÆvis½ysMxan;² dUcCa ¬1¦
ksikmμ ¬2¦ TwknigRbB½n§eRsacRsB ¬3¦ ehdæarcnasm<½n§dwkCBa¢Ún ¬4¦ GKÁisnI ¬5¦ karGPivDÆ
FnFanmnusS ¬6¦ ]sSahkmμ GtiBlkmμ nig]sSahkmμplitTMniBaJnaMecBaJ ¬7¦ eTscrN_ ¬8¦
GaCIvkmμeRbgkat]sμ½nFmμCati nigEr: déTeTot ¬9¦ bec©kviTüaB½t’manviTüa nigTUrKmnaKmn_ ¬10¦
BaNiC¢kmμ .
369> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgBRgwgvis½yhirBaØvtßúbEnßmeTot tamry³ karCMruBaJkarGnuvtþRbkbeday
RbsiT§PaB nUv {yuT§sa®sþGPivDÆn_vis½yhirBaØvtßúqñaM2006-2015} edayepþatkarykcitþTukdak;Ca
Biess elI vis½yFnaKar \NTanCnbT nigmIRkÚhirBaØvtßú Fanara:b;rg nigTIpSarmUlbRt rYmTaMgkarCMruBaJJ
karbegáItmCÄmNÐlhirBaØvtßúBiess edIm,IekorKrFnFanRbPBhirBaØb,Tan[)anTUlMTUlay .
370> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþ[kan;EtsuICeRmAEfmeTotnUv}kmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKg
hirBaØvtßúsaFarN³} CaBiess dMNak;kalTI2 énkmμviFIenH edIm,IBRgwgRbsiT§PaBfvikaCati EdlCa
]bkrN_KnøwH kñúgkarGnuvtþnUveKalneya)ayGPivDÆn_rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . karGnuvtþdMNak;kal
TI2 Edl)aneRKageLIg nwgCYybegáItnUvbriyakasTTYlxusRtÚv elIkarRKb;RKg;FnFansaFarN³RKb;
kRmitkñúgEpñkrdæ)al . cMNucxøaMgnigexSay énkarRKb;RKgFnFanTaMgenaH nwgRtÚv)anTTYlsÁal; nig
eFVI[eXIjBIPaBxusKña . lT§plénkarpøas;bþÚrkñúgdNak;kalenH KW CamUldæanmYyEdlRtÚv)anerobcM
eLIgsRmab;karGPivDÆenACMhanbnÞab; tamry³ ¬k¦ eRbIR)as;GVIEdlseRmc)ankñúgCMhandMbUg² edIm,I
QaneTApþl;GMNaceRcInCagmun eTA[fñak; dwknaMénsßab½ncMNay edIm,IseRmc)anlT§plRbesIrCagmun
edaysar Rkbx½NÐénkarRtÜtBinitü kñúgkarpþl;GMNacnwgRtÚv)anEklm¥ ehIyeyIgnwgmanbTBiesaFn_
CabeNþIr² ¬x¦ cab;epþImkMNt;kargarkat;tRmwm rvagkarGnuvtþeKalneya)ay nigkarEklm¥esvakmμ
edayeRbIR)as;FnFancaM)ac; edIm,IseRmckargarEklm¥enH edaysareyIgmanmUldæanB½tm’ an nigkarviPaK
RKb;RKan;GMeBIkareRbIR)as;FnFan nig ¬K¦ QaneTArkKNenyüPaB kñúgkarcat;EcgplEdlseRmc
)an edayBwgEp¥kelIkarbegáInKNenyüPaB kñúgkarcat;EcgFnFan . dMNak;kalTI2 enH epþatCa
Biess elI ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 194


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karEklm¥ nig kareFVI[manPaBeCOCak;kan;EtxøaMgeLIgénfvika tamry³ karEklm¥eKalneya)ay


nigkarRKb;RKgcMNlU karRKb;RKgbMNlu karRKb;RKgKNnIFnaKarnigsac;R)ak; nigkarRKb;RKg
lT§kmμsaFarN³ .
• karEklm¥PaBeCOCak;énfvika [QaneTAdl; karseRmc)annUvKNenyüPaBhirBaØvtßú EdlGac
eFVI[RbesIreLIg tamry³ karEklm¥bnÞat;KNenyüPaB EdlCa]bkrN_sRmab;CMruj[man
karTTYlxusRtÚvcMeBaH karRKb;RKghirBaØvtßú karBRgwgKNenyüPaB karGnuvtþmatikafvikafμI
nigbøgK; NenyüfμI dMeNIrkarnigRbtibtþki arGnuvtþ fvika RbB½nK§ Nenyü nigr)aykarN_hri BaØvtßú
edIm,IFana[man tmøaPaBénsvnkmμépÞkgúñ nigGFikarkic© karGnuvtþeKalneya)aynigyuTs§ a®sþ
vimCÄkarhirBaØvtßú nig karksagsmtßPaBdl;sßab½nnigviFankarelIkTwkcitþ .
• kareRtómerobcMkargarCamUldæan sRmab;ChM anbnþeTot tamry³ karBRgwgnigBRgIknUvkarGnuvtþ
fvikakmμviFI nig kareFIV[RbesIreLIgnUvPaBRKb;RCúgeRCay nigsmahrNkmμénfvika .
371> raCrdæaPi)alkm<úCa ebþCJaRKb;RKgRbkbeday RbsiT§PaB tmøaPaB nigmanKNenyüPaB nUv
cMNUlEdlTTYl)an mkBIkareFIVGaCIvkmμelIFnFanEr: nig eRbgkatnig]sμ½n .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
372> Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic©sRmab;pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 ¬manbgðajCUnkñúgCMBUkTI3¦
KUsbBa¢ak;BIskmμPaB Edl RksYgesdækic© nighirBaØvtßú nwgGnuvtþnUveKalneya)ayGaTiPaBrbs;
raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa .
2>4 PaBCaédKUkñúgkarGPivDÆ
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
373> raCrdæaPi)alkm<úCa )anseRmclT§plCaeRcIn kñúgkarBRgwgPaBCaédKUCamYytYGgÁGPivDÆn_
TaMgGs;EdlkñúgenaH rYmman shKmn_édKUshRbtibtþikarGPivDÆn_ vis½yÉkCn nigsgÁmsIuvil
edayQrelIeKalkarN_CamUldæan nigkarebþCJa Edlmancritsaklnana EdlFana[manPaBCam©as;
rbs;raCrdæaPi)alkñúgkardwknaMkic©GPivDÆRbeTsCati .
374> km<úCa )anTTYleCaKC½yd¾RtcHRtcg; kñúgkarerobcM nigdMeNIrkarCabnþbnÞab; nUvkic©RbCuMBieRKaH
eyabl; nigkarepÞrkicd© eM NIrkarénkicR© bCMBu ei RKaHeyabl;[mkCa {evTikaénkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 195
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

km<úCa} . evTikaénkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_km<úCa TI1 )anRbRBwtþeTAenAraCFanIPñMeBBaJ naéf¶TI19


Exmifuna qñaM2007 ehIyevTikaénkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_km<úCaTI2 )anRbRBwtþeTAenAraCFanIPñMeBBaJ
naéf¶T4I -5 ExFñÚ qña2M 008 enAeRkamPaBCam©as;rbs;raCrdæaPi)al . CamYyKñaenH vDÆnPaBénkarGnuvtþ
kardæankMENTRmg; CaBiess lT§plCaEpøpaá KYrCaTIemaTn³énkarGnuvtþ kmμviFIkEM NTRmg;karRKb;RKg
hirBaØvtßsú aFarN³ kñgú dMNak;kalTI1k¾)anqøHú bBa©agM pgEdr nUvkarGnuvtþedayeCaKC½ynUvPaBCaédKU
kñúgkarGPivDÆrvag raCrdæaPi)al nigshKmn_édKUshRbtibtþikarGPivDÆn_ RBmTaMg vis½yÉkCn nig
sgÁmsIuvil .
375> raCrdæaPi)al nwgbnþBRgwgnUvynþkar {evTikaénkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_km<úCa} nig {evTika
raCrdæaPi)alnigvis½yÉkCn} edayBicarNaGMBIlT§PaBkñúgkarERbkøayevTikaenH [eTACa }evTika
GPivDÆn_km<úCa} EdlenHCaynþkarsRmab;raCrdæaPi)al nigédKUGPivDÆn_TaMgGs; rYmTaMgédKUshRbti
btþikarGPivDÆn_ vis½yÉkCn nigGgÁkarminEmnrdæaPi)al k¾dUcCa bNþaPaKIBak;B½n§Ta¿gLaycUlrYm
BiPakSaral;bBaðanana EdlBak;B½n§nwgkar GPivDÆ TaMgvis½ysaFarN³ nigTaMgvis½yÉkCn . TnÞwm
nwgenH ynþkarsRmbsRmÜlénKN³kmμaFikarsRmbsRmÜl rvagraCrdæaPi)al nigédKUGPivDÆn_ nig
Rkúmkargarbec©keTs nwgRtÚv)anBinitü nigBRgwgbEnßmeTot edIm,IbegáInRbsiT§PaBkargarrrbs;ynþkar
CaBiess kic©shRbtibtþikarbec©keTs sRmab;karGPivDÆFnFanmnusS nig sßab½n nigsRmab;BRgwg
PaBCaédKUrvagPaKIBak;B½n§TaMgGs; . raCrdæaPi)albnþelIkTwkcitþdl;GgÁkarminEmnrdæaPi)al nig
smaKmnana EdlRtÚv)anbegáIteLIgedayRsbc,ab; ehIyRbtibtþikaredayQrelIeKalkarN_ GPi)al
kic©l¥[cUlrYmkñúgkic©d¿eNIIrkarsþarnigGPivDÆn_sgÁm-esdækic© nig karelIksÞÜykarGnuvtþlT§iRbCaFibetyü
kareKarBsiT§inigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS RBmTaMgcUlrYmCamYynwgraCrdæaPi)al kñúgkartamdankarGnuvtþ
eKalneya)ay nigyuT§sa®sþ nana pgEdr . raCrdæaPi)al nwgbnþC¿ruBaJkarbegáItnigGnuvtþc,ab;sþIBI
GgÁkarminEmn rdæaPi)al nigsmaKm edaymankarBieRKaHeyabl;CamYynwgsßab½n nigGgÁkarBak;B½n§ .
376> raCrdæaPi)al ebþCJaGnuvtþ {EpnkarskmμPaBTIRkúgGaRka} EdlCalT§plénkarseRmccitþ
rbs;evTikakRmitx<s;elIkTI3 sþIBIkarbegáInRbsiT§PaBénhirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆedIm,IBRgwg
PaBCam©as; PaBCaGñkdwknaM PaBCaédKU nigtmøaPaB CamYyédKUGPivDÆn_TaMgGs; RBmTaMgBRgwgkar
RKb;RKgedayepþatelIlT§pl .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 196


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB


dMeNIreq<aHeTAkan;evTikaGPivDÆn_km<úCad¾TUlMTUlay
377> karkat;bnßyPaBRkIRk nigkarGPivDÆesdækic©-sgÁm manTMnak;TMngy:agCitsñiT§ CamYyeTAnwg
karbegáInsmtßPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa edIm,IBRgwgPaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaM kñúgkic©dMeNIrkar
GPivDÆn_ EdlmankarcUlrYmBIRKb;PaKIEdlmancMENkBak;B½n§ TaMgkñúgnigeRkARbeTs ehIyEdlenA
kñgú eBlenaH bBaðaCatisxM an;² RtÚv)anelIkmkBiPakSa . minEtb:ueNÑaH skmμPaBTaMgGs; k¾RtÚvmankar
RBmeRBógKñakñgú lkçN³CaRbB½n§ tamry³ kareFVsI mahrNkmμya: gTUlTM lU ay CamYynwg PaKIEdlman
cMENkBak;B½n§TaMgGs; . raCrdæaPi)alkm<úCa rMBwgfa evTikaGPivDÆn_km<úCa y:agTUlMTUlaymYy Edl
minRtwmEtFana[man karcUlrYmBIédKUGPivDÆn_TaMgGs; rYmman shKmn_édKUGPivDÆn_ EpñkÉkCn GgÁkar
sgÁmsIuvil nigPaKIEdlmancMENkBak;B½n§déTeTot EdlRtÚv)anGeBa¢IjmkcUlrYmBieRKaHeyabl;elI
bBaðaEdlCab;Bak;B½n§CamYykarvinieyaKkñúgvis½ysaFarN³nigEpñkÉkCn b:ueNÑaHeT b:uEnþ evTikaenHEfm
TaMg eFVI[manTMnak;TMngkan;EtCitsñTi E§ fmeTot rvag karvinei yaKkñgú vis½ysaFarN³ nigvisy½ ÉkCn .
sMxan;CagenHeTot karvinieyaKkñúgvis½ysaFarN³nigvis½yÉkCn KWCaktþad¾y:agsMxan; sRmab;CMruj
nigrYmcMENkeFVI[seRmc)aneKaledAry³eBlEvg énkarGPivDÆesdækic©-sgÁm km<úCa .
ynþkarBieRKaHeyabl;EdlmanlkçN³TUlMTUlay nigmankarcUlrYmBIPaKIEdlmancMENkBak;B½n§epSg²Kña
378> TRmg;énkic©BieRKaHeyabl;d¾manRbsiT§PaBmYy EdlrMBwgTukeday evTikaGPivDÆn_km<úCa nwg
tRmÚv[mankarsRmbsRmÜly:agsmRsb BIkarBak;B½n§énkarcUlrYm rbs;PaKIEdlmancMENkBak;B½n§
TaMgGs; tamrebobmYy EdlmankareFVIsmahrNkmμ nigrYmKñaKaMRT . knøgmk evTikashRbtibtþikar
GPivDÆn_km<úCa tMNag[PaBCaédKUkñúgkarcUlrYmBieRKaHeyabl;kRmitx<s; rvag raCrdæaPi)alkm<úCa nig
shKmn_édKUGPivDÆn_ rYmTaMgGgÁkareRkArdæaPi)al Edlkic©BiPakSasþIBI eKalneya)ayyuT§sa®sþGPi-
vDÆn_esdækic©-sgÁm ¬)anKUsbBa¢ak;edayyuT§sa®sþctuekaN¦ RtÚv)anerobcMnigGnuvtþ edayQrelI
TsSnTanénkarRtÜtBinitürYmKña RBmTaMg manTMnak;TMngCamYy KeRmaghirBaØb,Tan EdlFanaBI
lT§plkarGPivDÆ nigKNenyüPaB eTAvijeTAmk . evTikaraCrdæaPi)alnigvis½yÉkCn nwgkMNt; nUv
kic©RbCMuCaRbcaMmYy sRmab;[ raCrdæ¢aPi)alkm<úCa edaHRsaybBaðasþIBI karCMrujkarvinieyaKbreTs nig
kareFVI[RbesIreLIg briyakasFurkic© nigBaNiC¢kmμ . GñkcUlrYmcRmúH KYbpSMnwgRkbx½NÐénTMnak;TMng

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 197


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

xus²Kña énkarBieRKaHeyabl;nigkarcUlrYmEdlRtÚv)anbegáIteLIg nwgRtÚv)anBinitüemIl nigBicarNa


eLIgviBaJy:agl¥itl¥n; edayraCrdæaPi)alkm<úCa edayerobcMsßabnaeq<aHeTArk evTikaGPivDÆn_km<úCa nig
edIm,IFanafa rcnasm<½n§nigTRmg;én evTikaGPivDÆn_km<úCa nwgqøúHbBa©aMg[eXIjBI PaBsuc©ritPaBrbs;
GñkcUlrYmcRmúH karsRmbsRmÜl nig RbsiT§PaBnigPaBs½kþisiTi§ énevTikaenaH .
TMnak;TMngy:agCitsñiT§ rvag Epnkar karvinieyaKsaFarN³ nighirBaØb,TanCMnYyGPivDÆn_
379> edIm,IFanaRbsiT§PaB nigkarTTYl)anplRbeyaCn_ BIkareRbIR)as;FnFansaFarN³ nigFnFan
EdlekorKr)anBIédKUGPivDÆn_ sRmab;KaMRTdl;karGnuvtþGaTiPaBénkarGPivDÆCati caM)ac;RtÚvEtP¢ab;
TMnak;TMng[)anCitsñiT§ rvaghirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_ fvikavinieyaKsaFarN³rbs;raCrdæa-
Pi)alkm<úCa nigGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa Edl)ankMNt;enAkñúgEpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati .
karP¢ab;TMnak;TMngenH nwgFanafa karGnuvtþnUvGaTiPaBCati nwgRtÚv)anRKb;RKg[RsbeTAtamFnFan
Edlman TaMgBI fvikaCati nigédKUGPivDÆn_eRkARbeTs kñúgeKalbMNgQaneTAseRmc)annUv cMNucedA
nanaEdlcg;)an RbkbedayRbsiT§PaB nigpþl;plRbeyaCn_CaGtibrma EdlenH KWCakareRbIR)as;FnFan
edaymanKNenyüPaB nigseRmc)anlT§pl tamkarrMBwgTuk .
karelIkkm<s;karcUlrYmrbs;vis½yÉkCn kñúgdMeNIrkarGPivDÆn_Cati
380> EpñkÉkCn KWCak,alm:asIunsRmab;kMeNInesdækic© kñúgry³eBlCagmYyTsvtSr_knøgeTAenH .
karBüakrN_sRmab;ry³eBl 5qñaM 2009-2013 xagmux bgðajfa EpñkÉkCnnwgkøayCaRbPBd¾
sMxan;mYy énkarvinieyaKsrubsRmab;RbeTs . kMENTRmg; EdlraCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBug
Gnuvtþ ¬Epñk rcnasm<½n§ GPi)alkic© nigsmÖarbrikçarBaNiC¢kmμ kñúgcMeNamkMENTRmg;epSgeTot¦ )an
pþl;nUvmUldæansßirPaBmYy sRmab;[vis½yÉkCndMeNIrkarl¥RbesIr nigmankarekIneLIg . edIm,IFana
nUvPaBcaM)ac;ényuT§sa®sþ sRmab;karGPivDÆvis½yÉkCn kñúgkarseRmc[)ankarkat;bnßyPaBRkIRk
nigkarGPivDÆesdækic©-sgÁmkic© raCrdæaPi)alkm<úCa )anTTYlsÁal;BIsar³sMxan;énkarbnþpþl; kardwknaM
dl;vis½yÉkCn EdlBak;B½n§nwgdMeNIrkarénkarGPivDÆCati . Ep¥kelIsmiT§pl knøgmk ynþkarBieRKaH
eyabl;rvag raCrdæaPi)alkm<Cú a nigvisy½ ÉkCn enAkñgú evTikaraCrdæaPi)alnigvisy½ ÉkCn raCrdæaPi)al
km<úCa nwgxitxMRbwgERbgbnþeTot edIm,IBRgwgkarcUlrYmrbs;vis½yÉkCnenAkñúgkarBiPakSa edIm,IFanafa
yuT§sa®sþGPivDÆvis½yÉkCn minEmnGnuvtþEtkñúgvis½yrbs;xøÜnb:ueNÑaHeT b:uEnþEfmTaMg mansar³sMxan;
nigrYmcMENky:agTUlMTUlaypgEdr kñúgkarGPivDÆesdækic©-sgÁmkic© enATUTaMgRbeTs .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 198


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

eq<aHeTArkkarBRgwgynþkar KN³kmμaFikarsRmbsRmÜlrvagraCrdæaPi)alkm<Cú anigédKUGPivDÆn_-Rkúmkargarbec©keTs


381> ynþkar KN³kmμaFikarsRmbsRmÜlrvagraCrdæaPi)alkm<úCanigédKUGPivDÆn_ nig Rkúmkargar
bec©keTs nwgbnþpþl;nUv eKalkarN_mUldæanénkarBieRKaHeyabl; rvag raCrdæaPi)alkm<úCa nigédKU
GPivDÆn_ . rcnasm<½n§ nigkarGnuvtþénynþkarenH nwgRtÚv)antamdanRtÜtBinitü nigBinitüemIleLIgvij
edIm,IFananUvfa PaBCaédKUrvag raCrdæaPi)alkm<úCa nigédKUGPivDÆn_ KWEp¥kelI PaBCam©as;rbs;raC-
rdæaPi)alkm<úCa Edl)anBRgwg nigmanKNenyüPaB sRmab;lT§plénkarGPivDÆ .
382> raCrdæaPi)alkm<úCa eCOCak;fa RbsiT§PaB nigPaBs½kiþsiT§ énynþkarPaBCaédKU RtÚv)anKUs
bBa¢ak;eday nigmansgÁtiPaBCamYy karebþCJacitþbnþrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa eTAnwg esckþIRbkasna
TIRkúg):arIssþIBI RbsiT§PaBCMnYy ¬qñaM2005¦ nigkarGnuvtþkarebþCJacitþ Edl)andak;bBa©Úlkñúg Epnkar
skmμPaBTIRkúgGaRka ¬qñaM2008¦ .
PaBCaGñkdwknaMKWCamUldæansRmab;PaBCaédKU
383> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;BIPaBcaM)ac;énkarBRgwgPaBCaGñkdwknaM EdlCamUldæansRmab;
GnuvtþtYnaTId¾manRbsiT§PaB enAkñúgynþkarPaBCaédKU . Rkúmkargarbec©keTs GacnwgKaMRTdl;lT§-
PaBeFVICaGñkdwknaM kñúgkarBieRKaHeyabl; CamYyédKUGPivDÆn_ elIeKalneya)ay nigyuT§sa®sþsMxan;
enAkñúgvis½y nigEpñkkMENTRmg;rbs;xøÜn .
PaBCaédKUKWCaKNenyüPaBsRmab;lT§plénkarGPivDÆ
384> PaBCaédKU mansarRbeyaCn_Nas; EdlynþkarRkúmkargarbec©keTs minEmnRtwmEtCaevTika
sRmab;BiPakSaBIbBaðab:ueNÑaHeT b:uEnþ CaviFankarnanasRmab;edaHRsaybBaðaTaMgenaH EdlRtÚv)anÉkPaB
nigGnuvtþkartamdanRtÜtBinitürYmKña eday raCrdæaPi)alkm<úCa nigédKUGPivDÆn_ . ynþkarRkúmkargar
bec©keTs nwgRtÚv)anBRgwg edIm,IKaMRTdl; kartamdanRtÜtBinitü karGnuvtþskmμPaBshRbtibtþikar
GPivDÆn_ enAkñúgvis½y b¤tMbn;EdleKKaMRT .
B½t’manKWCa]bkrN_sRmab;ENnaMPaBCaédKU
385> raCrdæaPi)alkm<úCa kMBugBicarNaelIB½t’mansþIBI skmμPaBshRbtibtþikarGPivDÆn_ EdlRtÚv)an
EfrkSaTuk ehIyEdlCa]bkrN_ya: gsMxan;sRmab;bgðajpøvÚ dl;karBieRKaHeyabl;CamYyédKUGPivDÆn_ .
mUldæanTinñn½ysþIBICMnYyGPivDÆn_pvÚø karrbs;km<Cú a EdlCaB½tm’ ankmμvFi eI Kalneya)ayrbs;raCrdæaPi)al

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 199


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

km<úCa sþIBI skmμPaBshRbtibtþkarGPivDÆn_ nwgRtÚv)ankMNt;edIm,IKaMRTdl;kargarerobcMEpnkar nig


Epnkarfvika . edIm,I[mansgÁtiPaBeTAnwg karebþCJacitþesckþIRbkasTIRkúg):arIs nigEpnkarskmμPaB
TIRkúgGaRka raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþeFVIkargarCamYy édKUGPivDÆn_ nigGgÁkareRkArdæaPi)al edIm,IFana
karpþl;B½t’mansþIBI CMnYyGPivDÆn_pøÚvkar edayeBjelj manPaBRtwmRtÚv nigTan;eBl nigedIm,IKaMRT
dl;RksYg-sßab½nBak;B½n§ nigRkúmkargarbec©keTs kñúgkic©xitxMRbwgERbgrbs;xøÜn edIm,IeRbIR)as;B½t’man
TaMgenH kñúgkarBRgwgdMeNIrkarerobcMEpnkar nigkarsRmbsRmÜlrbs;xøÜn k¾dUcCa bMeBjParkic©kñúgkar
erobcMr)aykarN_eTAdl;fñak;Cati .
386> Rkbx½NyÐ Tu s§ a®sþsRmab;karRKb;RKgkics© hRbtibtþikarGPivDÆn_ ¬2006-2010¦ )anerobcM
karRKb;RKgsßab½nrbs;raCrdæaPi)al EdlTak;Tgnwg karRKb;RKgkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_ rYmTaMg
karekorKr nigkarEbgEckFnFan . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkargarCamYyédKUGPivDÆn_ kñúgkarGnuvtþ
Rkbx½NÐyuT§sa®sþ edIm,IFanafa B½t’maneBjeljnigCak;lak; sþIBICMnYybreTs nwgGacrk)an nigRtÚv
)anbBa©ÚleTAkñúgdMeNIrkarerobcM EpnkarCati nigfvika .
eq<aHeTArk karelIkkm<s;bEnßmeTotnigkarcUlrYmedaymankarTTYlxusRtÚv rbs;sgÁmsIuvilkñúgdMeNIrkarGPivDÆCati
387> raCrdæaPi)alkm<úCa yl;fa GgÁkarsgÁmsIuvil KWCaédKUGPivDÆy:agsMxan; kñúgdMeNIrkarGPivDÆn_
Cati . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujelIkTwkcitþ dl;GgÁkarsgÁmsIuvil EdlRtÚv)anbegáIteLIgeday
Rsbc,ab; nigdMeNIrkaredayEp¥kelImUldæanGPi)alkicl© ¥ kñúgkareFVI[mancMENkBak;B½n§ eTAkñúgdMeNIr
karGPivDÆn_esdækci -© sgÁmkicr© bs;RbeTsCati nig kñgú kareFV[I RbesIreLIgRbCaFibetyü nigsiTmi§ nusS
nigelIkTwkcitþdl; karcUlrYmTTYlxusRtÚv kñúgkar tamdanRtÜtBinitükarGnuvtþeKalneya)aynigyuT§-
sa®sþGPivDÆn_Cati .
karBRgwgRkbx½NÐc,ab;sRmab;GgÁkarsgÁmsIuvil
388> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;BIPaBcaM)ac;én c,ab;sþIBI GgÁkareRkArdæaPi)al nigsmaKm Edl
CaRkbx½NÐc,ab; sRmab;GnuvtþtYnaTIrbs; GgÁkareRkArdæaPi)al nigsmaKm . raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
bnþEsVgrkkarGnum½tnigGnuvtþc,ab; edaykarBieRKaHeyabl;y:agCitsñiT§ CamYynwgRksYg-sßab½n nig
GgÁkarBak;B½n§ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 200


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karBRgwgynþkarsRmab; karcUlrYmedaymankarTTYlxusRtÚvrbs;GgÁkarsgÁmsIvu li kñgú dMeNIrkarBieRKaHBiPakSa


389> raCrdæaPi)alkm<úCa ekatsresIr cMeBaHkarcUlrYmy:agskmμ rbs;GgÁkarsgÁmsIuvil kñúgdMeNIr
karGPivDÆn_Cati tamry³ karrYmcMENkedaysμR½KesμaH nigedaysuT§citþ TaMgFnFanhriBaØvtßú nig
Rbtibtþikar . raCrdæaPi)alkm<úCa yl;fa FnFan nigCMnajkar Edl)anpþl;edayGgÁkarsgÁmsIuvil KW
CaFatucUly:agsMxan;enAkñúgdMeNIrkareKalneya)ay edIm,IQaneTAseRmclT§plGPivDÆn_ Edlcg;
)an . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþFana nUvkarcUlrYmy:agskmμ rbs;GgÁkarsgÁmsIuvil enAkñúg
ynþkarBieRKaHeyabl; .
eq<aHeTArkkareRbIR)as;RbkbedayRbsiT§PaBCagmun nUvFnFansRmab;GPivDÆ
390> kic©RBmeRBógsklelaksþIBI kareRbIR)as;FnFanGPivDÆn_[manRbsiT§PaBCagmun Edl)an
bgðajenAkñúgEpnkarskmμPaBTIRkúgGaRka nwgenAbnþCaÉksareyag sRmab;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkic©
xitxMRbwgERbgrbs;xøÜn edIm,I kMNt;nigGnuvtþ skmμPaBBak;B½n§nana EdlnwgBRgwgnUvRbsiT§PaBénCMnYy
GPivDÆn_ edIm,IeFVI[seRmc)aneKaledAGPivDÆn_Cati . karebþCJacitþrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkar
Gnum½t nigkarGnuvtþkarebþCJacitþEpnkarskmμPaBTIRkúgGaRka nigkarebþCJacitþCaskl EdlnwgRtÚv)an
bgðaj[eXIj enAkñúg evTikakRmitx<s; bnÞab; enATIRkúgesGU‘l kñúgqñaM2011 nwgmaneKaledAedIm,I
Fana karBRgwgPaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaMrbs;Cati karBRgwgKNenyüPaBénPaBCaédKUEfmeTot
CamYynwgédKUGPivDÆn_TaMgGs; nig karelIkkm<s;lT§plénkarGPivDÆ .
karkMNt;ngi karGnuvtþ skmμPaBEdlBak;B½n§nigGaTiPaB enAkRmitvisy½
391> bTBiesaFn_énkarGnuvtþ EpnkarskmμPaBsuxdumnIykmμ bnSúI niglT§pl )anepþatkarykcitþ
Tukdak;elI tRmÚvkarsRmab;PaBCaGñkdwknaM enAkñgú karelIkkm<s;RbsiT§PaBénFnFanGPivDÆn_ enAtam
kRmitvis½y . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgwgdMeNIrkarrYmKña kñúgkarkMNt;karÉkPaB nigkartamdan
RtÜtBinitürYmKñaCamYyédKUGPivDÆn_ nUvkarGnuvtþGaTiPaBénRbsiT§PaBCMnYy EdlBak;B½n§nwgbBaðaRbQm
tamvisy½ nigepþatelIlT§plEdlseRmc)an . viFsI a®sþCaGaTiPaBnigénbrikarN_ enH nwgbnþeFVIkar
ENnaMdl;bNþaeKalneya)ayRbsiT§PaBénCMnYy .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 201


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

begánI karepÞrsuTs§ aFénFnFansRmab;GPivDÆ


392> lT§pld¾sxM an; ¬EdlCaGaTiPaBx<sr; bs;raCrdæaPi)al¦ KW seRmc[)ankarekIneLIgKYr[
kt;smÁal; nUvkarepÞrFnsuTs§ aF kñgú karGnuvtþkmμvFi GI PivDÆn_kgúñ ry³eBl 5qñaxM agmux . raCrdæaPi)al
km<Cú a nwgeFVkI argar edIm, sI eRmc[)annUvkarepÞrTunsuTs§ aFenH enAkñgú brikarN_énbrisaß npþlC; nM yY man
cMENktictYc nig begánI kareRbIR)as;RbB½n§rbs;raCrdæaPi)al kñúgkarGnuvtþskmμPaBshRbtibtþki ar
GPivDÆn_ .
epþatkarykcitþTku dak;elIkarGPivDÆsmtßPaB RbkbedayRbsiTP§ aB
393> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;BIsarsMxan; énkarBRgwgsmtßPaBmnusSnigsßab½n edIm,IGnuvtþ
PaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaM enAkñúgdMeNIrkarGPivDÆn_ . PaBCaédKUCamYyédKUGPivDÆn_ RtÚvEtman
karRKb;RKgeKaledAEdlRtÜveTAdl; . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgFanafa RKb;karKaMRTdl;kic©shRbtii-
btþikarbec©keTsBIbreTs nwgRtÚv)antRmg;TisCamun eTAdl;karGPivDÆ RbB½n§Cati nig smtßPaB
mnusSnigsßab½nCati tamrebobmYyEdl sIsu gVak;Kañ CamYy eKalneya)aynigyuTs§ a®sþGPivDÆn_FnFan
mnusS rbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a nigCamYy kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³Cati ¬2009-2013¦ . esckþI
ENnaMsþIBI shRbtibtþikarbec©keTs nwgRtÚv)anGnuvtþ nigeRbIR)as; edIm,IRKb;RKgFnFanTaMgenH enA
tamvis½y nigedIm,IENnaMkarKaMRT dl;karGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;sñÚl rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .
karbegánI kareRbIR)as; GPiRkmRKb;RKgTUTaMgkmμviFI
394> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;BIPaBcaM)ac;kñúgkaredaHRsaybBaðaRbQmnana EdlekItman
eLIg edaysarbriyakasénCMnYyCaEpñk pþl;mkkm<úCa nigkareRbIR)as;enAmankRmit nUvRbB½n§nignItiviFI
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa enAkñúgkarGnuvtþskmμPaBshRbtibtþikarGPivDÆn_ . raCrdæaPi)alkm<úCa elIk
Twkcitþ[eRbIR)as; viFIsa®sþEp¥kelIkmμviFI edIm,IdMeNIrkar PaBCam©as; nigPaBCaGñkdwknaM [man
RbsiT§PaB kñúgkarGnuvtþ eKalneya)ayGaTiPaBCati EdlKaMRTedayédKUGPivDÆn_ CMrujPaBCaédKU
[kan;EtmanPaBrwgmaMCagmun nigFanalT§plénkarGPivDÆ nigKNenyüPaB . enAkñúgkareRbIR)as;
viFIsa®sþEp¥kelIkmμvFi IenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgFanafa nwgKaMRTdl;karerobcMEpnkarnigfvikaEdlman
lkçN³TUlMTUlay pSarP¢ab;CamYynwgGaTiPaBCati karGPivDÆsmtßPaBsRmbsRmÜl edIm,IBRgwgRbB½n§
CatinigFnFanmnusS kat;bnßy[enAkRmitTabbMput nUvplb:HBal;minl¥ BIRbPBhirBaØb,Taneday
ELk²nigminl¥ BRgwgRbB½n§tamdanRtÜtBinitünigvaytémø nig pþl;ynþkarsRmab;elIkm<s;KNenyü
PaBrYmKña énPaKIEdlmancMENkBak;B½n§ kñúgkarGPivDÆn_ kñúgnigeRkARbeTs .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 202
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karvinei yaKelIPaBCaédKU
395> raCrdæaPi)alkm<úCa cat;Tukfa PaBCaédKUCamYyRKb;PaKIGPivDÆn_TaMgGs; KWCaeKalneya)ay
GaTiPaBd¾sxM an; sRmab;PaBeCaKC½yénkarGnuvtþyTu §sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 rbs;raCrdæaPi)al
km<Cú a ehIyRtÚv)anebþCaJ bBa©lÚ eTAkñgú kic©BieRKaHeyabl;myY EdlmanPaBhμtc; t; nigepþatelIlT§pl .
enAkñúgkarGnuvtþenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgFanafa PaBCaédKUCamYyRKb;édKUGPivDÆn_TaMgGs; RtÚv)an
BinitüeXIjenAkñúgEpñkén PaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaM kareKarBKñaeTAvijeTAmk nigKNenyüPaB
EdlmaneKalbMNgKaMRTdl;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkarseRmceKaledACatirbs;xøÜn . karvinieyaKCa
bnþeTot nwgRtÚv)aneFVIeLIg edIm,IBRgwgynþkarPaBCaédKU rYmman kareFVIkargarCamYyRKb;édKUGPivDÆn_
TaMgGs; edIm,IFanafa FnFansmRsbnigRKb;RKan; RtÚv)anpþl[; edIm,IeFV[I manRbsiTP§ aBkñgú kareRbIR)as;
kalanuvtþPaB edIm,I BinitüemIlBIvDÆnPaB kMNt;BIPaBERbRbÜl nigeqøIytbkñúgrebobmYy Ep¥kelIPaB
CaédKU nigepþatelIlT§pl .
3> karelIksÞÜyvis½yksikmμ
396> kMeNInesdækic©km<úCaenAmanmUldæantUcceg¥ót EdlkñúgenaH vis½yksikmμedIrtYy:agsMxan;kñúg
kMeNInenH . ksikmμ KWCavis½ymYy Edlpþl;RbPBkargar nigCasñÚlénesdækic©CnbT . karelIkkm<s;
vis½yksikmμ KWCakarcaM)ac;Nas; edIm,I ¬1¦ BRgIkmUldæan nigCYyrkSasßirPaBkMeNInesdækic© nig ¬2¦
CMrujkarkat;bnßyPaBRkIRk . kñúgn½yenH eKaledAcm,géneKalneya)ayrbs;raCrrdæaPi)alkm<úCa KW
karelIkkm<s;plitPaB nigBiBiFPavUbnIykmμ vis½yksikmμ RBmTaMg elIkkm<s;kMENTRmg; dIFøI
Clpl nigéRBeQI edayeFVIkaredaHRsayCakBa©b;nUvbBaðabec©keTsksikmμ ehdæarcnasm<n½ C§ nbT
dUcCa pøvÚ fñl; RbB½n§Farasa®sþ nigGKÁisnI RBmTaMg \NTan TIpSar nigkarEkécñksipl CaBiess
karEkécñsRmab;karnaMecj . kargarenH tRmÚv[manynþkarsßab½n nigkarsRmbsRmÜlRbkbeday
RbsiT§PaBx<s; edIm,I [manvDÆnPaB nigkarERbRbÜlKuNPaB kñúgvis½yTaMgmUl .
397> ctuekaN énkarelIkkm<s;vis½yksikmμ mansmasFatu 4 EdlrYmman ³ ¬1¦ karelIkkm<s;
plitPaB nigBiBiFPavUbnIykmμksikmμ ¬2¦ kMENTRmg;dIFøI nigkare)assm¥atmIn ¬3¦ kMENTRmg;
Clpl nig ¬4¦ kMENTRmg;éRBeQI .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 203


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

3>1 karelIkkm<s;plitPaBnigBiBiFPavUbnIykmμksikmμ
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
398> témøbEnßmkñúgvis½yksikmμ )anekIneLIgCamFümRbmaN 7/2PaKrykñúgmYyqñaM kñúgGMLúgeBl
qñaM2003-2007 eFobeTAnwgRbmaN 1/6PaKry kñúgGMLúgqñaM1998-2002 nigRbmaN 4/9PaKry
kñúgGMLúgqñaM1993-1997 . km<úCaseRmc)annUvTinñplRsÚvkñúgrgVg; 2/5etan kñúgmYyhikta kñúgGMLúg
qña2M 004-2008 EdlCaTinpñ lx<sb; pM tu enAkñgú Rbvtþsi a®sþrbs;km<Cú a edaysar karbegánI karykcitTþ ku
dak;kgúñ karRsavRCavnigpSBVpSaybec©keTsksikmμ Edl)anelIkkm<sc; eM NHdwgnigcMeNHeFVrI bs;ksikr
kñgú kargardaMduH karekIneLIgénkarvinieyaKelIbNþaBaJFarasa®sþ karEklm¥karRKb;RKgTwk karekIneLIg
én\NTanBIFnaKarBaNiC¢ nigsßab½nmIRkÚhri BaØvtßú . karpøas;bþÚreTArkRbBlvb,kmμksikmμ EdlkMBug
cak;bJsbnþicmþg² nigkarekIneT,Igéntémø RsÚv Ggár eBat sENþk dMT,Úg nigekAsUU‘ nwwgpþl;nUvkar
elIkTwkcitþbEnßmeTot dl;karGnuvtþeKalneya)ayBiBiFPavUbnIykmμksikmμenH .
399> raCrdæaPi)alkm<úCasRmab; nItikalTI4 énrdæsPa nwgbnþpþl;GaTiPaBx<s; eTAelIkarelIkkm<s;
plitPaBksikmμ nigkareFIVBiBiFPavUbnIykmμvis½yksikmμ RBmTaMg karbnþCMruBaJksi-]sSahkmμ .
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkarykcitþTukdak;elIkarbegáInsmtßPaBplitelIépÞdIEdlmanRsab; tamry³
karbEgVrTisBIkarGPivDÆtamEbb{ebIkTUlay} b¤ tamEbb{ vibulkmμ} eTAkan;karGPivDÆtamEbb{sIuCeRmA}
b¤ tamEbb{RbBlvb,kmμ} kñúgeKaledA begáInplitkmμ begáItkargar begáInR)ak;cMNUlenACnbTnig
FananUvsnþsi xu es,óg nig begánI karnaMecBaJksipl CaBiess ksiplseRmc dUcCaGgár CaedIm .
edIm,IseRmc)aneKaledATaMgGs;enH caM)ac;RtÚvepþatkarykcitTþ ku dak;elIGnþraKmn_RbTak;RkLaKña kñgú
vis½yBak;B½n§ dUcCa kareRbIR)as;plitkmμksikmμtambec©keTs karRsavRCavBIkarGPivDÆnigpSBVpSay
ksikmμ karsagsg;nigEfTaMehdæarcnasm<½n§CnbT CaBiess RbB½n§Farasa®sþ karBRgIkkarpþl;
\NTanCnbTnigmIRkÚhirBaØvtßú karBRgIkTIpSarksikmμ karerobcMshKmn_ksikr nigkarRKb;RKgdIFøI
ksikmμ . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkic©xitxMRbwgERbg BRgwgnigBRgIkRbB½n§esvabec©keTs nigB½t’man
ksikmμ edayCMruBaJkarpþl;esvaenH [eTAdl;fñak;Rsúk edaypSarP¢ab;CamYynwg bNþaBaJGñksμ½RKcitþ
fñak;XMu RBmTaMgkic©xitxMFanasßirPaBénRbB½n§esvabec©keTsksikmμ Edl)annwgkMBugGnuvtþkñúgRkbx½NÐ
énKeRmagGPivDÆn_nana . CamYyKñaenaHEdr raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJ[manPaBCaédKU rvag
ksikrm©as;dItUctacnigksidæanxñatFMb¤saCIvkmμksikmμ nig rvag sm,TannikdIesdækic©CamYynigsm,Tanik

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 204


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

dIsgÁmkic© CaBiess sRmab;dMNaMksi-]sSahkmμ dUcCa dMNaMekAsU‘ CaedIm [Rsbtam EpnkaryuT§-


sa®sþsRmab;GPivDÆn_dMNaM ekAs‘U sVaycnÞI nig GMeBA . raCrdæaPi)alkm<úCa nigelIkTwkcitþcMeBaH
karGPivDÆksidæanBhubMNg kñúgeKaledA elIkkm<s;plitPaBénkarciBa©wmstV kardaMdMNaMcRmúHKYbpSM
CamYykarciBa©wmstV .
400> CagenHeTot raCrdæaPi)alkm<úCa nwgCMruBaJbegáItbriyakasGnueRKaHkan;EtRbesIreLIgEfmeTot
sRmab;Tak;TajvinieyaKTunÉkCn TaMgkñúgnigeRkARbeTs nigsVaKmn_pgEdr cMeBaHkarcUlrYmrbs;
GgÁkareRkArdæaPi)al edIm,IFana[)annUvkarepÞrcMeNHdwg nigbec©kviTüafμI²dl;ksikr kñúgkardaMduH nig
ciBa©wmstV nigpSarP¢ab;ksikreTAnwgsgVak;pÁt;pÁg;ksipl kñúgtMbn;nigBiPBelak tamry³ karbegáIt
ynþkarsßab½n caM)ac; nigkic©xitxMRbwgERbgelIkkm<s; KuNPaBksipl [Rsbtamsþg;darGnþrCati .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
401> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayCaGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;ntI ki alTI4 énrdæsPa
RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT nwgbnþkargarrbs;xøÜnedIm,IeFVIbc©úb,nñkmμyuT§sa®sþvis½yksikmμ
nigxitxMEsVgrkkarKaMRTsRmab;karGnuvtþyuT§sa®sþrbs;xøÜn tamry³ kmμviFITUTaMgvis½y . skmμPaB
sMxan;² rYmman ³
• Eklm¥CICatidI eFVIcMNat;fñak;dIsRmab;kMNt;tMbn;daMduH nig erobcMEpnkareRbIR)as;dIFIø .

• GnuvtþkmμviFIskmμPaBCati edIm,ITb;Tl;ngiw karfycuHKuNPaBdIFøI nigPaBreharsßan enAkm<úCa .


• BRgwgkarRsavRCavnigkarGPivDÆ BUCdMNaM nig bec©keTsplitkmμdMNaM .

• b®Ba¢abkareRbIR)as;BUCdMNaM EdlmanKuNPaBnigTinñplx<s; .

• CMrujkareFVI RbBlvb,kmμ nig BiBiFkmμksikmμ .

• BRgwgkaryl;dwg BIkarkarBardMNaM .

• Eklm¥KuNPaBplitplksikmμ .

• BRgwgsmtßPaB nigesvakmμRtÜtBinitü KuNPaB nigsuvtßiPaB plitplksikmμ .

• BRgwgnigBRgIk rcnasm<½n§nigRbB½n§pSBVpSayksikmμ tamry³ kartamdanRtÜtBinitü nigkar

vaytémø RbsiT§PaBénkargarpSBVpSayksikmμ .
• begáInsmtßPaBrbs; m®nþIpSBVpSayksikmμ nig Pñak;garpSBVpSayksikmμPUmi tamry³ karGb;rM

karbNþúHbNþal GMBIviFIsa®sþpSBVpSay .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 205


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• CMrujkarBRgwgnigkarGPivDÆ GgÁkarksikr CaBiess shKmn_ksikmμ .


• GPivDÆnigBRgwgnUv RbB½n§RKb;RKgksikmμ nig bTdæansRmab;karGnuvtþbec©kviTüa edIm,IcUlrYm
cMENkkñúgkarksag EpnkarGPivDÆn_mUldæan .
• BRgwg smtßPaBCMnajnigeTBekaslü rbs;m®nþIksikmμBak;B½n§ enARKb;kRmit .
• Eklm¥rcnasm½<n§ tYnaTIPar³kic© rbs;RksYg edIm,I[mancIrPaBkñúgkargarpSBVpSayksikmμ .
• BRgwgRbsiT§PaBénkarpSBVpSayB½t’mannigbec©kviTüaksikmμ tamry³ RbB½np§ SBVpSayB½tm’ an
saFarN³ .
• begáInplitkmμes,ógnigR)ak;cMNUlrbs;RKÜsarksikr tamry³ karGnuvtþbec©keTspSBVpSay
ksikmμ enACnbT .
• CMrujkarpSBVpSayB½t’manGMBI tRmÚvkarniglkçxNÐrbs; TIpSarkñúgRsuknigeRkARsúk enAeRkam
rbbBaNiC¢kmμBiPBelak dl;GñkBak;B½n§TaMgGs;.
• BRgwgkarRsavRCavnigGPivDÆn_ bec©keTseRKÓgynþksikmμ nig ]bkrN_ksikmμ .
• BRgIkkarGPivDÆnigkareRbIR)as; eRKÓgynþksikmμ nig ]bkrN_ksikmμ .
• Eklm¥bec©keTsEfrkSapldMNaM eRkayeBlRbmUlpl .
• BRgwgnigBRgIkehdæarcnasm<½nærUbvnþ EdlcaM)ac;sRmab; karRsavRCav karGPivDÆ nigkarepÞr
bec©kviTüa ksikmμ.
• bnþCMrujkarGnuvtþ kmμviFIskmμPaBCati enAelI kargarb®Ba¢ab nig karelIkkm<s;karyl;dwgGMBI
bBaðaeynD½r enAkñúgvis½yksikmμ .
• CMrujkar[mankarGnuvtþ RbkbedayRbsiT§PaBnUv Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanEdlBak;B½n§ .
• eFVI[RbesIreLIgnUv lkçN³sm,tþirbs;BUCRsÚvTaMgLay Edl)anbeBa©jrYcehIy nigEdlkMBug
eBjniym edIm,I[RbePTRsÚvTaMgenH GacFn;RTaMeTAnwg TwkCMnn; PaBraMgs¶Üt nigstVl¥it .
• eFVI[RbesIreLIgnUv TinñplnigKuNPaB dMNaMRsÚv dMNaMFBaØCati dMNaMpþl;Epø pþl;emIm dMNaM
vaynP½NÐ dMNaMbEnø rukçCatilm¥ .l.
• BRgwgsmtßPaBrbs;mnÞIrBiesaFn_ sRmab;karviPaK dI Twk stVl¥itcéRg nigCMgW RBmTaMg Calika
vb,kmμ .
• eFVIkarRbEmRbmUl GPirkS nig eRbIR)as; BUCdMNaM epSg².
• GPivDÆviFIsa®sþerobcMdI RbkbedaycIrPaB sRmab;plitkmμdMNaMRsÚvRbedjTwk .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 206


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GPivDÆ]bkrN_ksikmμ EdlrYmman m:asIundaMRKab;FBaØCati ]bkrN_CRmHesμA nig]bkrN_


RbeLHsENþkdI .
• GPivDÆ brikçarsRmab;rkSaTuk b¤ sRmab;evcx©b;plitplksikmμ .
• GPivDÆbgÁbMú ec©kviTüasRmab;RbB½nd§ aMduHdMNaMksikmμ edIm,IbegánI TinñplRsÚv tamry³ kareRbIR)as;
bec©kviTüarbs; viTüasßanRsavRCavnigGPivDÆn_ksikmμenAkm<úCa edayksikr Edlrs;enAtMbn;
RkIRk nigtMbn;gayrgeRKaH RBmTaMg CMrujnigeFVI[RbesIreLIgnUv RbB½n§ksikmμKMrU .
• sikSaGMBIninñakarry³eBlEvgénCICatidI sRmab;plikmμdMNaMRsÚv edayeRbICIxniC b¤CIsrIragÁ kñúg
lkçxNÐdIxSac;éntMbn;TMnab .
• RKb;RKg EfTaM nig GPivDÆ mnÞIrBiesaFn_ sRmab;karviPaK dI rukçCati nigTwk .
• sikSaGMBIbERmbRmÜltamrdUvénKuNPaBTwk EdlGacb:HBal;dl;plitkmμdMNaMksikmμ .
• begánI plitPaBdIéntMbn;TnM ab sRmab;plitkmμdN M aMRsÚv RbkbedaycIrPaBesdækci n© gi brisaß n .
• eFVIBiBiFkmμdMNaMenAtMbn;TMnab edaydMNaMsENþk eRkayeBlRbmUlpldMNaMRsÚvvsSa .
• begáInplitPaBdIéntMbn;x<g;rab sRmab;plitkmμdMNaMcmáarnigbEnø RbkbedaycIrPaBesd§kic©
nigbrisßan .
• RbEmRbmUlrkSaTuk enAkñúgmnÞIrBiesaFn_tamviTüasßannigtambNþaextþ nUvstVl¥itcéRgnigCMgW
Edl bMpøajdl;dMNaMbEnønigFBaØCati .
• eFIVkarsikSaRsavRCav edIm,IGPivDÆbec©kviTüa sRmab;begáInvb,kmμnigplitkmμdMNaMpSit .
• Fanafa fñaMksikmμsrIragÁnigGsrIragÁ EdlkMBugRtÚv)aneRbIR)as; manbTdæanRtwmRtÚv nig man
RbsiT§PaB kñúgplitkmμdMNaMRsÚv nig bEnømYycMnYn .
• CMrujkargarbNþHú bNþal nigkarpSBVpSaybec©kviTüaksikmμ tamry³ vKÁbNþHú bNþalsikaç sala
snññi)at kare)aHBum<pSay nig eKhTMB½r rbs;viTüasßan .
• ksagRkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ nig karGPivDÆFnFanmnusS .
• karkat;bnßyGRtastVQW nig søab; .
• kareFVI[RbesIreLIgnUvsuxPaBsaFarN³ CaBiess bBaðasuxPaBEdlBak;B½n§nwgCMgW manRbPB
mkBIstVnigbBaðasuvtßiPaBmðÚbGahar.
• CMruj plitkmμcMNIstV nig eFVI[RbesIreLIgnUvKuNPaBBUCstV .
• CMrujkareRbIR)as;lamkstV edIm,IplitCIv]sμ½n .
• begáInnigBRgwg karRsavRCavnigkarpSBVpSay GMBIkargarplitkmμstVnigbsuBüa)al .
• eFVI[RbesIreLIgnUvkarpþl;\NTan dl;plitkmμstV .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 207
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• elIkTwkcitþdl;karvinieyaKelIkarciBa©wmstVnigbsuBüa)al nig CMrujelIkTwkcitþdl;TIpSarstVnig


TIpSarplitplEdlmanRbPBBIstV .
• CMruj karGPivDÆnigkarvinieyaKelI dMNaMekAs‘U ¬RKÜsar¼ÉkCn¦ nigerobcMbegáItRbB½n§B½t’man
GMBIekAs‘U .
• elIkkm<s;nigBRgwg Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ nig GPi)alkic©l¥ kñúgvis½yekAsU‘ .
402> edIm,ICrM ju kMeNInplitkmμksikmμ sRmab;GLM gú qña2M 009-2013 RksYgksikmμ rukaç Rbmaj; nig
ensaT )anerobcMesckþIRBagc,ab;nigbTb,BaØtiþ nana rYmman ³
• c,ab;sþIBI fñaMksikmμnigsmÖarksikmμ .
• c,ab;sþIBI shKmn_ksikmμ .
• c,ab;sþIBI karRKb;RKgnigkarepÞrbec©kviTüaksikmμ .
• c,ab;sþIBI plitkmμstV nig bsuBüa)al .
• c,ab;sþIBI ekAs‘U .
• c,ab;sþIBI karkarBardMNaM .
• c,ab;sþIBI KuNPaB suvtßiPaB plitplksikmμ .
• c,ab;sþIBI karRKb;RKgdIksikmμ .
• GnuRkwtüsþIBI plitkmμksikmμtamkic©snüa .
• GnuRkwtüsþIBI karRKb;RKgeRKÓgynþnig]bkrN_ksikmμ .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáItmUlniFiGPivDÆn_éRBeQICati nig karerobcMnigkarRbRBwtþeTA rbs;KN³
kmμaFikarGPivDÆn_éRBeQICati .
• GnuRkwtüsþIBI viBaØabnbRt bBa¢ak; KuNPaBnigsuvtßiPaB énplitplksikmμ .
• GnuRkwtüsþIBI nItiviFIénkarbegáItb¤rMsay tMbn;RKb;RKgClpl .
• GnuRkwtüsþIBI RBMRbTl;EdnensaT .
• GnuRkwtüsþIBI nItiviFIénkarvinieyaK karedjéføCasaFarN³ b¤karCYltamkarRBmeRBóg nigkar
bg;éføQñÜlensaT .
• GnuRkwtüsþIBI semøókbMBak; ÉksNæan sBaØasmÁal; nig zannþrskþi rbs;m®nþIrdæ)aléRBeQI .
• eKalneya)ayCati sþIBIvis½yekAs‘U .

403> sUcnakrsMxan;² EdlbgðajBIvDÆnPaBkñúgkarGnuvtþkmμviFI rbs; RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nig


ensaT manbgðajenAkñúgtaragTI15 xageRkam .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 208


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI15 ³ sUcnakrsMxan;² rbs;vis½yksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT


2008 2009 2010 2011 2012 2013
sUcnakrsMxan;² Ékta
Cak;Esþg )a:n;sμan BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
épÞdIdaMduHdMNaM ¬dMNaMrYmpSM nigdMNaM]sSahkmμ¦ Ban;h>t 596 645 774 930 1>000 1>000
épÞdIdaMduHdMNaMRsÚv lanh>t 2/61 2/63 2/65 2/65 2/65 2/65
TinñplRsÚv kñúgmYyhikta etan 2/74 2/77 2/80 2/83 2/87 3/00
plitkmμdMNaMRsÚv lanetan 7/17 7/28 7/42 7/50 7/60 7/95
épÞdIeRsacRsB Ban;ht 1>120 1>145 1>170 1>195 1>220 1>245
kat;bnßyGaRtastVsøab; PaKry 6/0 5/5 5/0 4/5 4/0 3/5
karciBa©wmstVeKa-RkbI lank,al 4/20 4/29 4/32 4/38 4/44 4/50
épÞdIdaMduHdMNaMekAsU‘ Ban;h>t 111/4 128/4 143/4 158/4 173/4 188/4
TinñplC½r¼hikta etan 0/95 1/10 1/10 1/15 1/20 1/30
plitkmμC½rs¶Üt Ban;etan 26/6 38/5 49/5 63/3 78/0 97/5
T,Út_ensaT Km2 415 415 415 415 415 415
T,Út_ensaT Edl)anpþl;CUnshKmn_ensaT ° 56/4 56/4 56/4 56/4 56/4 56/4
plitkmμensaT ¬Twksab smuRT nigvarIvb,kmμ¦ Ban;etan 471 515 617 668 726 788
épÞdIRKbdNþb;edayéRBeQI °énépÞdI 59/00 57/59 57/99 58/39 58/79 59/19
kardaMduHeQIeT,Igvij Ban;h>t 10/81 18/92 73 73 73 73
RKÜsareRbIR)as;Gus-FüÚg sRmab;dut °RKÜsarsrub 73 67 61 59 56 54
kare)aHbegÁalRBMéRBeQI Km 321 228 413 500 500 500
shKmn_éRBeQI shKmn_ 124 210 300 350 400 450
3>2 kMENTRmg;dIFøI nigkare)assm¥atmIn
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
404> kMENTRmg;dIFøIrbs;raCrdæaPi)al )anepþatCasMxan;elI viFankarBRgwgRbB½n§RKb;RKg EbgEck
nigeRbIR)as;dIFøI karFanasuvtßiPaBénkmμsiT§idI karlubbM)at;PaBGnaFibetyükñúgkarkan;kab;dIedayxusc,ab;
kardak;ecBaJnUvviFankarsmRsb edIm,ITb;saá t;karRbmUldITuk edaymin)aneRbIR)as;ngi minplit . kargar
EkTRmg;dFI Iø k¾mansar³sMxan;pgEdr kñúgkarBRgIknigEbgEckdIFkIø sikmμkgúñ Rkbx½NdÐ sI m,TansgÁmkic©
CamUldæansRmab;ksikr sMedAelIkkm<sb; egánI plitPaB nig BiBiFPavUbnIykmμksikmμ . karcuHbBa¢I
dIFøI se®mc)an lT§plsmRsb edaybBa©b;karcuHbBa¢ImanlkçN³CaRbB½n§ )ancMnYn 175 XMu-sgáat;
kñúgTUTaMg 11 extþ-raCFanI. dICag 1 lank,aldI RtÚv)anpþl;bNÑkmμsiT§i rYcehIy .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 209


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

405> kñúgnItikalTI4 enH raCrdæaPi)al nwgbnþeFVIkMENTRmg;dIFøI kñúgRkbx½NcÐ ,ab;PUmi)al nig eKal-


neya)aydIFøIEdlmanRsab; nig tamry³karerobcMRkbx½NÐKtiyutþibEnßmeTot dUcCa c,ab;GsSamikrN_
c,ab;sþIBIsiT§ibuBVéRk RkmsMNg;nignKrUbnIykmμ nig sþg;darCatixagsMNg; .
406> raCrdæaPi)al nwgbnþ BinitüeT,IgviBaJ nig dak;ecBaJviFankarcaM)ac; edIm,IbegáInRbsiT§PaB kñúgkar
RKb;RKgnigeRbIR)as;dTI eM nrrbs;rdæ nig kñgú karedaHRsaytambTb,bBaØtciþ ,ab;nvU krNIÉkCnkan;kab;drI dæ
edayminRsbtamlixitbTdæanKtiyutþi . raCrdæaPi)al nwgbnþCMruBaJkareFVIbBa¢IsareBIP½NÐGclnRTBü
rbs;rdæ RBmTaMg karcuHbBa¢ICaRbB½n§ [)anTUlMTUlaynigkan;EtelOnEfmeTot edayGnuvtþ {RckecBaJ
-cUlEtmYy} elIkarpþl;esvacuHbBa¢I[mantmøaPaB nig edaypþl;GaTiPaBcMeBaH tMbn;EdlKμanTMnas;
nigtMbn;énshKmn_CnCatiedImPaKtic edIm,I kat;bnßyTMnas;dIFøI FanasuvtßiPaBkmμsiT§i nig lubbM)at;
PaBGnaFibetyükñúgkarkan;kab;dI . raCrdæaPi)al bnþedaHRsayCemøaHdIFøI edayeRbIR)as;ynþkarc,ab;
edIm,IFanayutþiFm’ edayKYbpSM CamYynwgynþkaredaHRsay vivaTdIFøIeRkARbB½n§tulakar EdlkñúgenaH
raCrdæaPi)al pþl;GaTiPaBsmRsb cMeBaHsiTki§ an;kab;dFI Iø sRmab;sg;leM nAzan sRmab;ksikmμ nigsRmab;
GaCIvkmμxñattUc rbs;RKÜsarRkIRknigRkúmCngayrgeRKaH .
407> edIm,IFanaRbsiT§PaBkñúgkareRbIR)as;dI raCrdæaPi)al CMruBaJJkarerobcMEpnkareRbIR)as;dI edIm,I
EbgEckdIsRmab;karGPivDÆ ksikmμ ]sSahkmμ eTscrN_ tMbn;TIRkúg tMbn;CnbT tMbn;lMenAzan
tMbn;bRmúgTuk nig tMbn;GPirkS ecosvag kareRbIR)as;dI nig karbMEbøgkareRbIR)as;dI mincMskþanuBl .
raCrdæaPi)al nwgBinitüeLIgviBaJ nig tamdanCaRbcaMnUv karGnuvtþkñúgRkbx½NÐdIsm,Tanesdækic© edIm,I[
RsbtamGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)al Edl)ankMNt;nigFanafa dIsm,Tanesdækicm© anskmμPaB ecosvag
karTukecalminmankarplit . raCrdæaPi)al bnþGnuvtþeKalneya)ayminykBn§elIdFI kIø sikmμrbs;ksikr
EdlbgábegáInplCalkçN³RKÜsar .
408> raCrdæaPi)alkm<Cú a )andak;ecjnUveKalneya)ayCati BIr KW TI1 sIBþ I karGPivDÆCnCatiedImPaK
tic nigTI2 sIBþ I karcuHbBa¢I nigsiTei§ RbIR)as;dsI hKmn_CnCatiedImPaKticenARBHraCaNacRkkm<Cú a kñúg
eKalbMNg ³ ¬1¦ FanakarRKb;RKgdIrdæ nigBRgIkkarGPirkSsm,tisþ aFarN³rbs;rdæ rYmman éRBeQI
FnFanFmμCati nigbrisßanTItaMgéntMbn;manFnFanEr:FmμCati EdlkMBgu RKb;RKgedayGaCJaFrmanGaNtiþ
kan;kab;drI dæ ¬2¦ BRgIk nigBRgwgexOnesdækicC© ati tamry³ karCMrju karvinei yaKCamYyEpñkÉkCn elI
vis½yksi-]sSahkmμ ¬dUcCa dMNaMekAs‘¦U elIvsi y½ FnFanEr:FmμCati nigelIvis½yepSg²eTot nig ¬3¦

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 210


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

beBa¢ós)annUvTMnas;drI bs;shKmn_CnCatiedImPaKtic CamYykareFIsV m,TandIesdækci © kñgú eKaledAkarBar


]tþmRbeyaCn_Cati nigCMrju karGPivDÆexOnesdækci © edaymankarcUlrYmBIshKmn_ . edIm,IrmY cMENk
kñúgkarGnuvtþeKalneya)ayenH RksYgmhaépÞ nwgbnþxitxMerobcMlxi ti bTdæan edaymankic©shkar CamYy
RksYg-sßab½nBak;B½n§RKb;lMdab;fñak; nigedaymankaresIsñ BuM rI dæ)alfñak;eRkamCatitamlMdab;fñak; edIm,Iman
mUldæanKtiyutþRKb;RKan; sRmab;CMrujkarcuHbBa¢IshKmn_CnCatiedImPaKtic CanItibuKÁlRsbc,ab; . bc©úb,nñenH
raCrdæaPi)al kMBgu eFIkV arRsavRCavkMNt;tbM n;CnCatiedImPaKtic nigkMBgu eFVkI arcgRkgbegátI CashKmn_
CnCatiedImPaKtic tamry³dMeNIrkarmYyEdlmankarcUlrYm . mkdl;eBlenH raCrdæaPi)al cuHbBa¢I
shKmn_CnCatiedImPaKtic )ancMnYn 4 shKmn_ ehIy kMBugbnþGnuvtþkarerobcMcuHbBa¢IbEnßmeTot nUv
shKmn_TaMgLayNa EdlRtÚv)ankMNt;rYcehIy .
409> vDÆnPaBkñgú kare)assm¥atmIn RtÚv)anqøHú bBa©agM tamry³ karfycuHy:agxøagM énGRtaeRKaHfñak;
edaysar mInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam EdlenAqñaM 2003 man 800krNI mkRtwm 243krNI
enAqñaM2009 karbegáInbNþaBaJpvÚø fñl; karBRgIképÞdkI sikmμ nig lT§PaBeFIdV eM NIrTUTaMgRbeTsswgEtRKb;
Rcklðk . kñúgnItikalTI4 enH kare)assm¥atmInnig kaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam enAEtCaGaTiPaBrbs;
raCrdæaPi)al Biess enAtMbn;dac;Rsyal tMbn;EdlksikrxVHdI nig tMbn;manskþanuBlx<s;kgúñ karGPivDÆ
ksikmμnigehdæarcnasm<½n§ . TnÞwmnwgenH skmμPaBedaHmInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam RtÚvpSarP¢ab;
nwgeKalkarN_EbgEckdI sm¥atrYcehIyenH [RbCaksikrEdlxVHdIBitR)akd RbkbedaysmFm’ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
410> edIm,IGnuvtþ eKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa
RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; manEpnkarskmμPaB dUcxageRkam ³
• erobcMkarGnuvtþkmμvF i IkMENTRmg;dFI Iø tamrUbPaBénGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½ydIFIø ¬rdæ)aldIFIø
karerobcMEdndI nigkarEbgEckdIFøI¦ edaymanynþkarc,as;las;sRmab; kartamdanRtÜtBinitü
karvaytémø nigkarekorKrkarKaMRTBIédKUGPivDÆn_ edImI,CMrujnigtRmg;Tis karGnuvtþRkbx½NÐ
eKalneya)ay c,ab; niglixti bTdæanKtiytu þ EdlmanRsab; [cMeKaledAénkarEkTRmg;dFI Iø
dUcEdl )ankMNt; kñúgesckIþEføgkarN_rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sIþBIeKalneya)aydIFøI.
• bnþCrM ju karcuHbBa¢dI FI [Iø )anc,as;las; edIm,Iplþ k; mμsTi ni§ gi siTei§ pSg²eTotelIGclnvtßTú aMgGs;
¬rdænigÉkCn¦ edIm,IeFVIkarepÞrsiT§ikan;kab;elIRTBüTaMgenaHCapøÚvkar RBmTaMg edIm,ITb;sáat;nig

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 211


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edaHRsayvivaTdIFøI sMedA BRgwgsuvtßiPaBénkarkan;kab;dIFøI nigFana[)annUv RbsiT§PaBnig


TMnku citeþ lI TIpSardI RBmKñanwg bnþCrM ju karerobcMRkbx½NÐ eKalneya)ay c,ab; niglixti bTdæan
Ktiyutþ sRmab;KaMRTdl; karGnuvtþrbs;sßab½nBak;B½n§TaMgGs; .
• begIáneel,Ónén karerobcMEpnkarerobcMEdndI enARKb;kRmit nig kareFVIEpnTIdIrdæ sRmab;RKb;
Rkúg Rsúk xNÐ [)anRsbtameKalkarN_Edl mantmøaPaB mankarcUlrYm mankarRBmeRBóg
nig edaymankareKarBtam zananuRkm bTbBa¢a nignItiviFIBak;B½n§Edlman tmøaPaB smFm’
cIrPaB nigRbsiT§PaB kñúgdMeNIrkarénkarerobcMEpnkar TaMgenA tMbn;TIRbCMuCn nig tMbn;CnbT
RBmTaMg Tb;sáat;vivaTelIkareRbIR)as;dI edaydak;bBaØtþielI karGPivDÆdI karbþÚrrUbPaBénkar
eRbIR)as;dI karEksRmÜlk,aldI nig karsagsg; .
• pþl;karKaMRTbec©keTs kñúgRkbxNÐén KN³kmμaFikarsm,TandIsgÁmkic©fñak;Cati edImI,CMruj
karGnuvtþnUv karEbgEcknigeRbIR)as;dIrdæ RbkbedaytmøaPaBnigsmFm’ nig edayEp¥kelI
RbePTnigKuNPaBGMeNayplBIFmμCatiéndI sMedA ¬1¦ beRmI eKalbMNgÉkCnnigsaFarN³
¬2¦ Fana[man sßri PaBsgÁm snþsi xu es,óg nigkarsRmÜl dl;karvinieyaK ¬3¦ eqøyI tbeTAnwg
plRbeyaCn_saFarN³ karkarBarbUrPaBTwkdI nigtRmÚvkardIrbs;RbCaBlrdæ CaBiess RbCa-
BlrdæRkIRk RkúmCngayrgeRKaH GtItkgkmøaMgRbdab;GavuFnigRkúmRKÜsar RKÜsarRkIRkEdl
man®sIþCaemRKÜsar RKÜsarKμandI KμanlMenAzan nigshKmn_CnCatiedImPaKtic tamry³ ¬1¦
karGnuvtþ kmμviFIsm,TandIsgÁmkic© GnuRkwtüsIBþ sI m,TandIesdækci © GnuRkwtüsIBþ kI arRKb;RKgdIrdæ ©
nig saracrelx 02 sNn sIBþ kI arkan;kab;dIrdæedayxusc,ab; nig ¬2¦ karCMrujkarcuHbBa¢IdI
CakmμsiTsi§ mUhPaB rbs;shKmn_CnCatiedImPaKtic enAkñgú extþ EdlmanshKmn_CnCatiedIm
PaKtic EdlRtÚv)anbegIáteLIgCapøÚvkar rYcehIy.
• shkarCamYyGaCJaFrpþl;sm,TandIesdækic© kñúgkarCMrju PaBCaédKU rvagm©as;cmáarxñattUc nig
ksidaæ ndaMduHnigsaCIvkmμenAkñgú plitkmμksikmμ k¾dcU Ca rvag sm,TandIesdækic© nigsm,TandI
sgÁmkic© sMedACMrju nigelIkTwkcitdþ l;RKÜsarRkIRk enAkñgú plitkmμksikmμ nigdl;karbegátI
kargareFInV gi TIpSar sRmab;RbCaBlrdærs;enAkñgú mUldæan TaMgenaH .
411> EpnkarskmμPaBCak;Esþgrbs; RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; mandUcxageRkam ³
• bnþCMrujbegáIt Rkbx½NÐeKalneya)ayniglixitbTdæanKtiyutþ EdlTak;TgeTAnwgkarBRgwg

karGnuvtþ c,ab;PmU )i al nig c,ab;Bak;B½n§epSg²eTot edaymantmøaPaB nigmankarcUlrYmBIRKb;

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 212


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

PaKIBak;B½nT§ aMgkñgú nigeRkAraCrdæaPi)al nig edayFanafa siTin§ gi plRbeyaCn_ rbs;®sIþngi Cn


Bikar RtÚv)anKaMBar RbkbedaysmFm’ngi yutFiþ m’ edIm,IKaMRTdl; karBRgwgrdæ)aldIFIø kargar
erobcMEdndIngi sMNg; nigkargarEbgEckdIFIø EdlCaGnuvsi y½ KnøHW TaMg3 énkmμvFi kI EM NTRmg;dFI Iø
rbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a . skmμPaBGaTiPaB cMeBaHmux EdlRtÚvykcitþTukdak; rYmman ³
¾ erobcMÉksarbzmsIþBIRkbx½NÐyuT§sa®sþéneKalneya)aydIFøI eTACa eKalneya)aydIFøITUlM

TUlay ¬esovePAs¦.
¾ bnþerobcM nig dak;[GnuvtþnUv Rkbx½NÐeKalneya)aynigc,ab; EdlcaM)ac;sRmab;kMEN

TRmg;dIFøI kñúgenaHrYmman ³ eKalneya)ayerobcMEdndI eKalneya)ayCatilMenAzan


Rkbx½NÐeKalneya)aynigc,ab;sRmab;karvaytémøéfødI c,ab;sIþBIkarerobcMEdndI nKrUb-
nIykmμ nigsMNg; c,ab;sIþBIkarvas;EvgnigEpnTI c,ab;sIþBIsiT§ibuBVéRk c,ab;viesaFnkmμ
c,ab;PUmi)aledImI,bnSIúCamYyRkmnItiviFIrdæb,evNInigRkmrdæb,evNI RkmsMNg; sþg;darCati
xagsMNg; saracrENnaMsIþBIkaredaHRsaysMNg;beNþaHGasnñelIdIEdlkan;kab;xusc,ab;
kñúgTIRkúgnigTIRbCMuCn eKalkarN_ENnaMEdlTak;TgnwgkarerobcMRckecjcUlEtmYy sRmab;
kargarpþl;esvasurieyadI karbRgÜmk,aldI karbMEbkk,aldI karvaytémøéfødInigTIpSardI
nig karRKb;RKgkarGPivDÆdIenAtMbn;CnbTnigtMbn;TRI bCMCu n sRmab;beRmI[plitkmμksikmμ
karsagsg; nigkarkMNt;[)anRtwmRtÚvnUvkm<sG; Kar kñúgTIRkúgnigRbCMuCn CaBiess enA
raCFanIPñMeBj .l.
¾ pþl;karKaMRTbec©keTs enAkñúgkarerobcMRkbx½NÐc,ab;nignItiviFI sRmab;GnuvtþkarykBn§

RbcaMqñaMelI Gclnvtßú pÞHsMEbg nig dIEdlminEmnCadIksikmμsRmab;karbgábegIánplCa


lkçN³RKÜsar .
• begáInel,Ónén karksagbTb,BaØtiþnigbTdæanbec©keTs sRmab;vis½ysMNg;EdlkMBugman
karrIkceRmIn CaBiess sRmab;karsagsg;GKarx<s;² edayeRbIR)as;bec©kviTüaTMenIb k¾dUcCa
edImI,eqøIytbeTAnwg lkçxNÐtRmÚvrbs;shKmn_GnþrCatinigtMbn; nig lkçxNÐénkarbgá[man
PaBgayRsÜldl;CnBikar edayeFVIkarbMBak;meFüa)aysmrmüdl; m®nþICMnajrbs;RksYg
sRmab;kargarRsavRCav GMBIkarrIkceRmInénbec©kviTüa nigsRmab;karRKb;RKgRtÜtBinitüEpñk
bec©keTs RbkbedayRbsiT§PaB .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 213


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• elIkkm<sR; bsiTP§ aBénkarGnuvtþGnuRkwtüelx 118 GnRk>bk sIBþ kI arRKb;RKgdIrdæenAraCFanI


extþ nig begátI eLIgCaCMhan²nUv bBa¢sI areBIPN ½ GÐ clnvtßrú bs;rdæ ¬dIngi GKar¦ enAkñgú RbB½n§
Tinñn½yÉkPaBmYy edIm,IBRgwg karRKb;RKg kareRbIR)as; nigkarEbgEck dIrdæ rbs;rdæ)alRKb;fñak;
CaBiess rdæ)alvimCÄkarnigvishmCÄkarenAfñak;eRkamCati [RbRBwtþeTA )ancMskþanuBléndI
nigRbkbeday tmøaPaB KNenyüPaB smFm’ cIrPaB nigRbsiT§PaB .
• begIánel,ÓncuHbBa¢I dIrdæ ¬dIsaFarN³ nig dIÉkCnrbs;rdæ¦ nig dIÉkCn ¬dIÉkCnrbs;buKÁl
ÉkCnrbs;smUhPaB nig GKarshkmμsiT§i¦ tamnItiviFITaMgBIrEdlmanCaFrman ¬karcuHbBa¢IdI
manlkçN³CaRbB½n§ nigkarcuHbBa¢IdImanlkçN³dac;edaydMu¦ RbkbedaytmøaPaBnigRbsiT§PaB
nig edaymankarcUlrYm BIRKb;PaKIBak;B½n§TaMgkñúgnigeRkAraCrdæaPi)al CaBiess BI®sIþCaemRKÜsar .
karcuHbBa¢IdIFøIenH nwgpþl;GaTiPaBeTAdl; tMbn;EdlmanskþanuBlesdækic© nig tMbn;dIkmμsiT§i
smUhPaBrbs;shKmn_CnCatiedImPaKticEdlmankarTTYlsÁal;CapøÚvkar . cMNucedAénkar
cuHbBa¢IdIFøI nUvk,aldIÉkCnsrub 6-7lank,aldI EdlRtÚvcuHbBa¢I KwesμInwg 32PaKry enA
qñaM2010 nig 38PaKry enAqñaM 2013 ehIy cMNucedAénkarcuHbBa¢IdIFøIsRmab;shKmn_
CnCatiedImPaKtic KwesμInwg 2¼5 énk,aldIrbs;shKmn_CnCatiedImPaKticsrub EdlRtÚv)an
begIátnigTTYlsÁal;rYc CapøÚvkar sRmab;extþnImYy² kñúgmYyqñaM .
• shkarCamYy RksYgmhaépÞ nig RksYgGPivDÆn_CnbT edIm,IsikSaGMBIviFankarkarBarCa
beNþaHGasnñ cMeBaHdIshKmn_CnCatiedImPaKticTaMgLay EdlRksYgmhaépÞ )anTTYlsÁal;
CapøvÚ karrYcehIy kñgú eBlkMBgu rg;caMkarcuHbBa¢dI FI TIø aMgenaH CakmμsiT§ismUhPaBrbs;shKmn_ Ca
pøÚvkar .
• sikSaerobcMbegIáteLIgnUvRbB½n§B½t’mandIFøImYy EdlsaFarN³Cn GacemIleXIjnigdwgB¤)an
edaygayRsÜl nigedIm,ICamUldæan sRmab;karbegáIteLIgnUvRbB½n§Tinñn½yPUmisa®sþCati nig
sRmab;kareRbIR)as; kñúgeKalbMNgCaRbeyaCn_Rsbc,ab; epSgeTot .
• shkarCamYyRksYgksikmμ rukaç Rbmaj; nigensaT nigRksYg-sßab½nBak;Bn½ e§ pSg²eTot edIm,I
erobcMesckIþRBagc,ab;sIþBIdIksikmμ begáItRbB½n§B½t’manFrNIsa®sþ RBmTaMg eFVIcMNat;fñak;
RbePTdI edayEp¥kelIlkçN³FmμCatirbs;dI [manlkçN³ÉkPaBKña enATUTaMgRbeTs .
• bnþerobcM bNþajRbfBIviPaK nig bNþajry³km<s; enATUTaMgRbeTs nig begátI sßanIyGcié®nþy_
sRmab; RbB½n§kMNt;TItaMgPUmisa®sþ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 214


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begIná el,ÓnedaHRsayvivaTdIFeIø RkARbB½nt§ lu akar tamry³ KN³kmμkarsurei yadI enARKb;fañ k;


¬fñak;Cati raCFanI-extþ Rkúg Rsúk xNЦ eday ¬1¦ eFVIRbtiPUkmμnUvmuxgareFVIesckIþseRmcdl;
rdæ)alfñak;raCFanI-extþ ¬2¦ begIátRkúmedaHRsayvivaTdIFøIcl½t enAtamRsúkTaMgLayEdlenAman
vivaT esssl;eRcIn ¬3¦ BRgwgsmtßPaBsRmúHsRmÜlvivaTdl;GñkCMnyY karrbs;PaKIvivaT nImYy²
nig ¬4¦ eFIkV ci ©shkarCitsñTi C§ amYyGaCJaFrCatiedaHRsayvivaTdIFIø cMeBaHkrNIvivaTBhuPaKI .
• begáItRbB½n§EpnkarerobcMEdndI EdlrYmman bøg;eKal b¤ EpnkarerobcMEdndI fñak;Cati fñak;
PUmiPaK fñak;extþ nig EpnkareRbIR)as;dIenAfñak;XMu sgáat; Rkúg Rsúk xNÐ edaymankarcUlrYm
BIvis½yCMnajBak;B½n§ nig BIRKb;PaKIBak;B½n§ kñúgenaHrYmman GgÁkarsgÁmsIuvil nigGñkman
cMENkBak;B½n§epSg²eTot CaBiess ®sþICaemRKÜsar CnBikar ¬RbsinebIman¦ edIm,IFanacIrPaB
brisßan nigedIm,IKaMRTdl; vimCÄkarnigvishmCÄkarén karerobcMEdndI karerobcMEpnkarGPivDÆn_
dIkarkMNt;c,as;las;nUvtMbn;eRbIR)as;dI CaBiess enAtMbn;EdlmanskþanuBlesdækic© dUcCa
raCFanIPñMeBj extþkMBg;cam extþ)at;dMbg nig bNþaextþtamtMbn;eqñrTaMgGs; RBmTaMg karCMruj
karksag EpnkaryuT§sa®sþCatisBIþ sI mahrNkmμtMbn;eqñr pgEdr .
• edayEp¥kelImlU dæanénlT§PaBfvikaCati RksYgerobcMEdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; nwgCMrju kar
EbgEckdIFsIø Rmab;eKaledAsgÁmkic© dl;RKÜsarRbCaBlrdæRkIRkEdlKμandI [)an 10>000RKÜsar
RtwmqñaM2013 tamsμartIénsaracrENnaM elx 06 rbs;raCrdæaPi)al sIBþ EI pnkarEbgEckdI
sm,TansgÁmkic© . kñgú krNImanRbPBTunBIédKUGPivDÆn_ cMNcu edAenH nwgRtÚv)anbegIánEfm
eTot eTAtamEpnkarniglT§PaBTunEdlman nigkicR© BmeRBógCak;Esþg CamYyédKUEdlpþl;CMnYy
TaMgenaH . kñgú Rkbx½NéÐ nKN³kmμaFikarsm,TandIsgÁmkicf© añ k;Cati RksYgk¾)anCMrju karGnuvtþ
eKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)al kñgú karpþls; m,TandIsgÁmkic© dl;GtItkgeyaFBlexmrPUminÞ
EdlcUlnivtþnn_ gi RkúmRKÜsar eTAtambrimaN nigEpnkarCak;EsþgRbcaMqñaMnImYy²EdlraCrdæaPi)al
)andak;ecj edIm,IrYmcMENkdl;kci ©xti xMRbwgERbgrbs;raCrdæaPi)al kñgú karedaHRsaybBaðasgÁm
nigkic©karBarCati .
• shkarCamYy RksYgesdækci n© gi hirBaØvtßú kñgú karerobcMesckIRþ Bag c,ab;sIþBIkarRKb;RKgRTBü
sm,tþirdæ Rbkbeday tmøaPaB nig KNenyüPaB .
• BRgwgkargarsvnkmμépÞkgúñ nigRkúmkargarGFikarkic©rbs;RksYg edaymanEpnkar kalviPaK
Gnuvtþn_c,as;las; sRmab;kartamdanRtÜtBinti ü karGnuvtþral;Epnkar nigkarENnaMnanaEdl
raCrdæaPi)al )andak;ecj .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 215
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

412> kare)assm¥atmIn ³ TnÞwmnwgvDÆnPaBEdlseRmc)anKYr[kt;smÁal; kñúgkare)assm¥atmIn nig


kaksMNl;CatipHúÞ BIs®gÁam k¾enAman épÞdCI aeRcInhiktaEdlRtÚv)ansgS½yfamanmInnigkaksMNl;Cati
pÞHú BIs®gÁam EdlnwgbnþCa ]bsKÁdl;karGPivDÆsgÁm-esdækic© nigeRKaHfñak;dl;RbCaCn Caerogral;éf¶ .
RbeTskm<Cú a Edl)ankøayCardæhtßelxImyY én GnusBaØasþBI I karhamkareRbIR)as; karrkSaTuk karplit
nigkarepÞrRKab;mInRbqaMgmnusS nigkarbMpøajRKab;mIn enAkñúgqña1M 999 )anGnuvtþy:ageBjeljnUv
GnusBaØaenH Gs;ry³eBl10qñaM edayKitmkdl;cugqñaM2009 knøgeTAenH . eTaHCadUcenHkþI k¾RbeTs
km<úCa enAEtminTan;GacseRmc)annUvcMNucedAEdl)aneRKagTuk edayTMhMénkargare)assm¥atmInnigkak
sMNl;CatipHúÞ BIs®gÁam mankRmitFMhsY BIsmtßPaBrbs;km<Cú< a . eyagtammaRtaTI5 énGnusBaØa enH
km<úCa )anesñIsuMBnüarkare)assm¥atmIn sRmab;ry³eBl10qñaMbnþeTot edayKitcab;BIqñaM2010 rhUt
dl;cugqñaM2019 edIm,IeFVIkare)assm¥atépÞdImanmIn EdlenAsl;RbEhl 470KILÚEm:RtRkLa eday
RtÚvkarfvikaRbmaN 330landuløarGaemrik . edaymankic©shkarCamYynwg sßab½nBak;B½n§nana
GaCJaFrkm<Cú aRKb;RKgskmμPaBkm©at;mInnigse®gÁaHCnBikaredaysarmIn )annigkMBugerobcM yuT§sa®sþCati
skmμPaBkm©at;mIn edIm,IKaMRTdl; kargare)assm¥atmInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam .
413> cIrPaBénkarKaMRTEpñkfvika BIraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_nana nwgenAbnþCatRmÚvkarcaM)ac;
edIm,IeFVI[seRmc)annUveKaledAénskmμPaBkm©at;mIn Edl)anEcgenAkñúg pyGC ehIykarbegáInkar
KaMRT KWCaRbkarcaM)ac; edIm,IeFVI[seRmc)annUvkatBVkic© kñúgkarGnuvtþ GnusBaØa xagelI enAkñúg
ry³eBl 10qñaM xagmux.
3>3 kMENTRmg;Clpl
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
414> RtI EdlCaFnFanFmμCatimYyGackekIteLIgvij mantYnaTId¾sMxan;; CamðÚbGahar cMNUl nig
snþisuxes,óg kñúgCIvitrs;enArbs;RbCaCnkm<úCa . raCrdæaPi)alkm<úCa )aneFVIkarEbgEckLÚt_ensaT
dl;RbCaCn nigbegáItshKmn_ensaTcMnYn 469 TaMgshKmn_ensaTsmuRT nigensaTTwksab .
eKaledArbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a KWedIm,IFana nigGPivDÆFnFanClplRbkbedaycIrPaB edIm,IrmY cMENk
Fanasnþisuxes,óg elIkkm<s;kRmitCIvPaBrs;enArbs;RbCaCn karrIkceRmInénesdækic©sgÁm k¾dUcCa
shKmn_ensaT .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 216


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

415> raCrdæaPi)alkm<úCasRmab; nItikalTI4 énrdæsPa nwgbnþGaTiPaB kñúgkarCYy nigkarelIkTwkcitþ


dl;shKmn_ensaT kñúgkarcUlrYmerobcMEpnkar nigkarRKb;RKgFnFanFmμCati edaypþl;nUvkarENnaM
nigbNþúHbNþalbec©keTs edIm,IFanasßri PaBRKb;RKgFnFanClpl edayEp¥kelIsgþ d; arbec©keTs .
edIm,IseRmc)andUceKalbMNgxagelIraCrdæaPi)alkm<úCa nwgFVIkarkMNt;RBMEdnLÚt_ensaTc,as;las; .
416> edIm,IFanafa témøRtI bBa¢ak;BItémøBiténesdækic© raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbegáItynþkarTIpSarRtI
mYyRbkbedayRbsiT§PaB EdlRtICaRbPBcMNUl bJCakarcMNayrbs;GñkRk sRmab;karrs;enA .
ynþkarTIpSarRtIenH nwgrYmbBa©ÚlnUv karerobcMdMeNIrkaredjéføLÚt_ensaT[mantmøaPaBCagmun ehIy
nwgbegáInRbsiT§PaBkñúgkarRKb;RKgLÚt_ensaT k¾dUcCa begáItcMNUlrbs;rdæ .
417> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgBRgwgbEnßmeTot nUvkarGPirkSFnFanrbs;Cati CaBiess begáInTMnak;TMng
rvagkarGPirkSeTAnwgeTscrN_FmμCati . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþnUvskmμPaBy:agmWugm:at;
RbqaMgnwgTb;sáat; bTelμIskab;bMpøajéRBlicTwk kareRbIR)as;]bkrN_ensaThamXat; nigTb;sáat;ral;
skmμPaBGnaFibetyüRKb;RbePT Edlb:HBal;dl;kci ©xitxMGPirkS tamry³ karelIkTwkcitþ[mankar
cUlrYm BIsmtßkic©EdlmankarBak;B½n§ nigGaCJaFrmUldæan .
418> karbegáInvarIvb,kmμ KWCaPaBcaM)ac; edIm,IkarBarFnFanmcäCati EdlraCrdæaPi)alkm<úCa nwgpþl;
nUvkarKaMRTdl;ksidaæ nciBa©mw RtI rYmTaMg bec©keTs BUCRtI \NTan nigTIpSar . kareFV[I RbesIreLIg
karGnuvtþc,ab; tamry³ kareRbIR)as;bnþnUvynþkarEdlmanRsab; KWCaGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa
kñúgkarkarBarFnFanClpl .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
419> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa
rdæ)alClpl nwgepþatkarxitxMykcitþTukdak;elI karBRgwg karRKb;RKg karGPirkS nig karGPivDÆ
FnFanClplRbkbedaycIrPaB EdlrYmcMENk dl; karFanasnþisuxes,óg nig karGPivDÆesdækic©-
sgÁm edIm,I begáInCIvPaBrbs;RbCaCn nig PaBfáúMefáIgrbs;Cati . CamYyKñaenHEdr edIm,IrYmcMENk
FanacIrPaBvis½yClpl nig rkSakareRbIR)as;RtIrbs;RbCaCn cMNucedAcMnYn 3 sMxan;² RtÚv)andak;
[Gnuvtþ kñúgenaHrYmman ¬1¦ seRmc[)antamTisedA kñúgRkbxNÐEpnkaryuT§saRsþ 5 qñaM ¬2009-
2013¦ edIm,IeqøIytbeTAnwgeKaledAvDÆnPaB énRkbxNÐEpnkaryuT§sa®sþGPivDÆvis½yClpl
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 217
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

ry³eBl 10qñaM ¬2¦ yuT§sa®sþlm¥itmYysRmab; kic©shRbtibtþikarenAkñúgtMbn; kñúgkarkMNt;nUvbBaða


RbQmCalkçN³GnþrCati cMeBaHvis½yClplkm<úCa rYmman bERmbRmÜlGakasFatu karsagsg;TMnb;
nigPaBercrwlénbrisßan RtÚv)anbegáIteLIg nig GnuvtþenAdMNac;qñaM2013 nig ¬3¦ TinñplRtIsrub
RbcaMqñaM ¬rYmmanRtIFmμCati RtItamvalERs nigvarIvb,kmμ¦ mancMnYn 788>000etan enAdMNac;qñaM
2013 . edIm,IseRmc)antamTsSnvis½yxagelI rdæ)alClpl maneKaledAsMxan;² cMnYn7
sRmab;ENnaM dUcxageRkam ³
• karrYmcMENkrbs;vis½yClpleTAdl;karrIkceRmInCati mankRmitx<s; nigmansßri PaB .

• CIvPaBrs;enArbs;RbCaCnenAkñúgvis½yenH kMBg u RtÚv)aneFVI[RbesIreLIg nigmankRmitx<s;


CagkRmitmFümEdl)ankMNt;enAfñak;Cati .
• EdnensaT nigRbPBFnFanClplBak;B½n§epSg²manlkçxNÐl¥ nigmanPaBrwgmaM ehIyRtÚv

)anRKb;RKgRbkbedaycIrPaB .
• RtI KWCaRbPBGaharEdlsm,ÚrEbb mansuxPaBl¥ nigmantémø .

• muxCMnYjkñúgrbrensaT KWmanPaBcMeNj sßirPaB nigmanPaBTTYlxusRtÚv .

• EdnensaTRtÚv)an RKb;RKg GPivDÆ nigGPirkS edaymankics © hRbtibtþki ary:agCitsñTi § CamYy


RbeTsCitxag .
• briyakas eKalneya)ay c,ab; nigkarCYyKaMRT dl;vis½yenH manlkçN³RKb;RKan; smRsb

nigmansmtßPaB GacGnuvtþ)an .
420> edIm,IseRmc)antameKaledATaMg 7 xagelI rdæ)alCl )anerobcMEpnkarskmμPaB sMxan;²
dUcxageRkam ³
• FanakarRKb;RKg nigeRbIR)as;FnFanClplRbkbedaycIrPaB edIm,IrYmcMENkFanasuvtßiPaB

snþisuxes,óg CUnRbCaBlrdæ nigkat;bnßyPaBRkIRk .


• elIkTwkcitdþ l;karerobcMBRgwgshKmn_ensaT nigshKmn_RsHCRmkRtI enAEdnensaTTwksab
nigenAtMbn;eqñr [manRbsiT§PaB edIm,IcUlrYmRKb;RKgFnFanClpl[mancIrPaB edayRbKl;
siT§iGMNaceTA[shKmn_ensaTmUldæan .
• elIkTwkcitþdl;karGPivDÆvarIvb,kmμRKb;RbePT tamRKb;rUbPaB TaMgTwksab nigsmuRT [køay

CaclnaCati TUlMTUlay edayGnuvtþtam RkmRbtibtþivarIvb,kmμ edayTTYlxusRtÚv kñúgtMbn; .


CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 218
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• elIkTwkcitþdl; karvinieyaKksag nigEklm¥ehdæarcnasm<½n§Clpl edIm,IGPivDÆkarEkécñ nig


evcx©b;plitplClpl BRgIkTIpSar nigkarRbkYtRbECg .
• erobcMksag nigpSBVpSay lixitbTdæannana BRgwgkarGnuvtþc,ab; Tb;sáat;bTelμIsClpl
nigkarBaréRBlicTwk [)anKg;vgS .
• begáInkaryl;dwgdl;shKmn_ensaT nigGñkensaT BIsar³sMxan;énFnFanClpl nigkarGPirkS
FnFanTaMgenaH edIm,IFana[mansßirPaB nigFanakarcUlrYmCaGtibrmaBIshKmn_ensaT
mUldæan kñúgEbbEpnénkarGPirkS nigkarRKb;RKg Clpl .
• xitxMsþareLIgvij nUvCRmkRtIsMxan;² nigeGkULÚsIuEdlricril tamry³ karerobcMRsHCRmkRtI
shKmn_ enARKb;XMu nigElgBUCmcäCatienARKb;LÚt_ensaT nigtamtMbn;emTwksMxan;² enA
TUTaMgRbeTs .
• begáInkarksagFnFanmnusSkñúgvis½yClpl sMedAFanaKuNPaB kñúgkarbeRmIesvakmμdl;;
GtifiCn eTAtammuxCMnajnImYy² sRmab;CMrujkarGPivDÆesdækic©-sgÁm .
• elIkTwkcitþ nigCMruj dl;kmμviFIRsavRCavbec©keTsviTüasa®sþClpl elIRKb;Epñk .
• pþl;GaTiPaB edIm,IeRbIR)as;cMNUlfvikaEdlTTYl)anmkBIvis½yClpl tamnItiviFIhirBaØvtßú
Biess edIm,IseRmcnUvkMENTRmg;vis½yClpl karGPirkSkarRsavRCav karGPivDÆ nigEfrkSa
RbPBFnFanClpl[manlMnwg .
• FananUvkarTTYlTanplRtItam kRmit 52/4 KRk kñúgmñak; kñúgmYyqñaM .
3>4 kMENTRmg;éRBeQI
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
421> eKalneya)ayéRBeQIrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KW karRKb;RKgéRBeQIRbkbedaycIrPaB nig
kareRbIR)as;FnFanéRBeQI sRmab;elIkkm<sk; RmitCIvPaBrs;enArbs;RbCaCnenAtMbn;CnbT nigrYm
cMENk kñúgkarGPivDÆesdækic©Cati . knøgmk raCrdæaPi)alkm<úCa )anp¥akkareFVIGaCIvkmμéRBeQI begáIt
tMbn;éRBkarBarnigGPirkSFnFanCIv³cRmúH kardaMéRBeQIeLIgviBaJ karerobcMshKmn_éRBeQI karkMNt;
RBMRbTl;[)anc,as;las; nig karcat;vFi ankarTb;saá t;b®gáabniglubbM)at; kardutranQUsqaynigh‘B¿u ½T§
dIéRB eFVICakmμsiTi§ÉkCn elμIsc,ab; .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 219


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

422> raCrdæaPi)alkm<úCa )anykcitþTukdak;cMeBaHshKmn_éRBeQI EdlCaynþkard¾mansar³sMxan;


kñúgkarRKb;RKgéRBeQI . edayEp¥kelIsmiT§plEdlseRmc)anknøgmk raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþ
kartamdanRtÜtBinitünigvaytémøRbkbedayRbsiT§PaB elIkmμviFIenH kñúgkarelIkkm<s;CIvPaBrs;enA
rbs;RbCaCntMbn;CnbT rkSasßri PaBFnFanéRBeQI nigbegánI cMnnY shKmn_éRBeQI . elIsBIenH
raCrdæaPi)alkm<Cú a elIkTwk[mankarcUlrYmrbs;vis½yÉkCn kñúgkardaMduHéRBeQI EdlmanlkçN³
esdækic© edaymanbTdæanbec©keTsc,as;las; CaBiess kñúgtMbn;éRBeQIercrwl .
423> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgGnuvtþeKalneya)aynigkmμviFIéRBeQICati edIm,IFanakarRKb;RKgnigkar
GPivDÆ éRBeQIRbkbedaycIrPaB RsbtambTdæanGnþrCati tamry³ karEsVgrkCMnYyBIeRkARbeTs
Epñkbec©keTsnighirBaØvtßú nig tamry³ karGnuBaØat[sgÁmsuIvil )ancUlrYmkñúgkartamdanRtÜtBinitü
enH edayskmμnigsmRsb . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujkarGnuvtþ c,ab;éRBeQI nigcat;viFankar
mWugm:at;cMeBaHbTelμIséRBeQI RBmTaMg nwgbnþGb;rMRbCaBlrdæ [yl;dwgBI katBVkic©karBaréRBeQI
nigbBaÄb;karkab;ranéRB edayxusc,ab; .
424> edaysaréRBeQI mansMxan;sRmab;elIkkm<s;CIvPaBrbs;RbCaCn raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
begáInRbsiT§PaBRKb;RKgéRBbRmúgTuk nig FananUvkarTTYl)ankarkarBarnigeFVIkarGPivDÆsmRsb rYm
TaMgeTscrN_FmμCati nig\NTankabUnéRBeQI edIIm,I begáItkargar nigRbPBcMNUlbEnßmCUnRbCaCn .
TnÞwmnwgenH karRKb;RKgtMbn;karBarFmμCati k¾RtÚv)anbnþkarykcitþTukdak;x<s; pgEdr . raCrdæaPi)al
km<úCa nwgekorKr FnFan karKaMRT nighirBaØb,Tan nana edIm,IcUlrYmkñúgkic©xitxMRbwgERbgrbs;BiPB
elak kñúgkaredaHRsaybBaða bERmbRmÜlGakasFatu .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
425> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayCaGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab; nItikalTI4 énrdæsPa
rdæ)aléRBeQI )anerobcMEpnkarskmμPaB sRmab;GnuvtþkmμviFIéRBeQICati [manRbsiT§PaBx<s; eday
rYmbBa©ÚlpgEdrnUvkargar dUcxageRkam ³
• bnþtamdanRtÜtBinitünigvaytémø RbsiT§PaBnigPaBs½kiásiT§iénkmμviFI kñúgenaH rYmman karepþat

karykcitþTukdak;elI karelIkkm<s;kRmitCIvPaBRbCaCnenAtMbn;CnbT sßirPaBFnFanéRBeQI


nigkarBRgIkshKmn_éRBeQI [)ankan;EtTUlMTUlay .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 220


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• pþl;karelIkTwkcitþdl;vis½yÉkCn kñúgkardaMduHéRBÉkCnEdlmanlkçN³esdækic© edayman


bTdæanbec©keTsc,as;las; enAkñúgtMbn;éRBeQIercrwl .
• bnþykcitþTukdak;tamdanRtÜtBinitü kareFVIGaCIvkmμéRBeQIsm,Tan [smRsbtambTdæan
GnþrCati tamry³ karEsVgrkCMnYyBIeRkARbeTs Epñkbec©keTsnighirBaØvtßú nigtamry³ kar
GnuBaØat[sgÁmsuIvil )ancUlrYmkñúgkartamdanRtÜtBinitüenH edayskmμnigsmRsb .
• bnþykcitþTukdak;kñúgkarBRgwgkarGnuvtþc,ab;éRBeQI nig cat;viFankarmWugm:at; cMeBaHbTelμIs
éRBeQI RBmTaMg bnþGb;rMRbCaCn[yl;BIkatBVkic©karBaréRBeQI nigbBaÄb;karkab;ranéRB
edayxusc,ab; .
• begáInRbsiT§PaBRKb;RKgéRBbRmúgTuk nigFanafaéRBbRmúgenaH RtÚv)anTTYlkarkarBar nig
karGPivDÆsmRsb rYmTaMgeTscrN_FmμCati edIIm,I begáItkargar nigRbPBcMNUlbEnßm CUn
RbCaCn . TnÞwmnwgenH karRKb;RKg tMbn;karBarFmμCati k¾RtÚv)anbnþkarykcitþTukdak;x<s;
pgEdr . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgekorKr FnFan karKaMRT nighirBaØb,Tan nana edIm,IcUlrYmkñúg
kic©xitxMRbwgERbgrbs;BiPBelak kñúgkaredaHRsaybBaðabERmbRmÜlGakasFatu CaBiess
tamry³ ynþkarkat;bnßykarbeBa©j]sμ½nEdlbNþalmkBIkar)at;bg; nigercrwléRBeQI .
• bnþBRgwg karksagsmtßPaB karRsavRCav nigkarGPivDÆ vis½yéRBeQI RbkbedaycIrPaB .
kic©karBar karGPirkS brisßan nigkarERbRbÜlGakasFatu
426> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa RksYg
brisßan nwgGnuvtþskmμPaB dUcxageRkam ³
• FanakareRbIR)as;FnFanFmμCatiRbkbedaycIrPaB ehIy GnuvtþnUvviFankarnana EdltRmÚv[

maneFVkI arvaytémøehtubH: Bal;brisaß n elIKeRmagGPivDÆn_nanaEdl)anesñeI LIg munnwgmankar


GnuBaØat[GnuvtnþnUvKeRmagTaMgenaH .
• Fanamin[mankarbMBul RbB½n§eGkULÚsIu nigbrisßanTwk .

• Tb;sáat; nigkat;bnßy karbMBulbrisßan .

• BRgwg karRKb;RKgtMbn;karBarFmμCati edIm,I lubbM)at;PaBGnaFibetyükñúgtMbn;TaMgenaH lub

bM)at;kareFVGI aCIvkmμFnFanFmμCatixusc,ab; nig RtÜtBinitü karT®nÞandIedIm,IeRbIR)as; nig karkab;


éRBeQIxusc,ab; .
• Fana[man kareKarB nig karGnuvtþ c,ab;brisßan .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 221


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• EsVgrk RbPBFnFan nigkarKaMRT EpñkhirBaØvtßú sRmab;edaHRsaybBaðaERbRbÜlGakasFatu


TaMgviFankarbnSúaM TaMgkarkat;bnßykarbeBa©j]sμn½ pÞHkBa©k; .
427> RksYgbrisßan nwgerobcMlixitbTdæan nigÉksarc,ab; mYycMnYn dUcxageRkam ³
• erobcMesckþIRBagc,ab;sIþBI karTTYl nigkarEbgEck plRbeyaCn_BIFnFanesenTic nig cMeNH

dwgCaRbéBNI .
• erobcMc,ab;sþIBI karRtÜtBinitükarbMBulTwk .

• erobcMc,ab;sþIBI karRKb;RKg sMNl;rwg nig sMNl;eRKaHfñak; .

• erobcMc,ab;sþIBI karRKb;RKg karbMBulxül; nig karrMxanedaysemøgnigrMj½r .

• erobcMesckþIRBagc,ab;sþIBI karRKb;RKgsarFatuKImI .

• BinitüeLIgvij nigeFVIviesaFnkmμc,ab;sþIBI kic©karBarbrisßan nig karRKb;RKgFnFanFmμCati .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karGnuvtþc,ab;sþIBICIvsuvtßiPaB .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI mUlniFikarBartMbn;FmμCati .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karkMNt;tMbn;RKb;RKgkñúgtMbn;karBarFmμCati .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karkMNt;tMbn;karBarFmμCati .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karpþl;dIsRmab;begáInplitPaBCUndl;shKmn_mUldæan nigCnCatiedImPaKtic .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karerobcMkMNt;tMbn;rukç]TüanCatiPñMKUEln .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karerobcMkMNt;tMbn;]TüanCatismuRT .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karerobcMEkERbtMbn;karBarFmμCati .

• erobcMGnuRkwtüsþIBI karbegáIttMbn;karBarFmμCatifñak;raCFanI-extþ .

• bnþerobcMeKalkarN_ENnaMsþIBI karerobcMr)aykarN_vaytémø ehtub:HBal;brisßan tamvis½y

nImYy² .
• eRtómerobcM eKalneya)ayCatisB Iþ I karRKb;RKgsMNl;rgw nigsMram sRmab;eFVICaEpnTIcg¥úlpøÚv
kñúgkarGnuvtþ[)anRBmKña enATUTaMgRbeTs .
• erobcMeKalkarN_ENnaMsþIBI karRKb;RKg sMNl;rav RbkbedaycIrPaBbrisßan .

• erobcMeKalkarN_ENnaM edIm,ICMrujkarGnuvtþ kareRbIR)as;kaksMNl;eLIgvij karEkécñkak

sMNl;sRmab;eRbIR)as;CavtßFú atuedIm nig karkat;bnßykarbegátI kaksMN M l; ¬3R¦ tamry³ kar


Gnuvtþ enAtamtMbn;KMrUmYycMnYn .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 222


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• erobcMeKalkarN_ENnaM sþIBIkarRKb;RKgkarbMBulxül; nig karrMxanedaysemøg .


• erobcMskmμPaBsRmab;karRKb;RKgsMNl;RbkbedayeRKaHfñak; .
• erobcMb®Ba¢ab EpnkarskmμPaB sRmab;karRKb;RKgsarFatuKImI RbkbedaycIrPaB eTAkñúg
karGPivDÆCati .
• erobcMeKalkarN_ENnaMsIþBI karksagEpnkarskmμPaB sRmab;karRKb;RKgtMbn;karBarFmμCati
nImYy² .
• erobcMeKalkarN_ENnaMsþIBI karEbgEcktMbn;RKb;RKgnImYy² kñúgtMbn;karBarFmμCati .
428> enAkñúgEpñkkarvaytémøehtub:HBal;brisßan RksYgbrisßan nwgshkarCamYy RksYg sßab½nBak;B½n§
edIm,IFana[man kareRbIR)as;RbkbedaycIrPaB nUvFnFanFmμCati nig karGPivDÆsgÁm-esdækic© Rbkb
edaycIrPaB edayeFVIkarvaytémøehtub:HBal;brisßan munnwg GnuvtþKeRmagGPivDÆn_nana tamry³ ³
• karBRgwgsmtßPaBbec©keTsrbs;m®nIC þ nM aj enARKb;kRmit sþBI kI arvaytémøehtubH: Bal;brisaß n .
• karerobcM nig kareFIVviesaFnkmμ RkbxNÐc,ab;nigeKalneya)ay EdlBak;B½n§nwg karvaytémø

ehtub:HBal;brisßan .
• karBRgwgkartamdanRtÜtBint i ü elIkarGnuvtþEpnkarRKb;RKgbrisßan EdlRtÚv)anbgðajenAkñgú
r)aykarN_vaytémøehtub:HBal;brisßan nig elIkarGnuvtþkicR© BmeRBógkarkarBarbrisßanrbs;
m©as;KeRmag enAkñúgskmμPaBGPivDÆn_rbs;xøÜn .
429> enAkñúgEpñkkarRtÜtBinitükarbMBulbrisßan RksYgbrisßan nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• FanaTb;sáat; karbMBul brisßan RbB½n§eGkULÚsIu nig Twk .

• RtÜtBinitü nigkat;bnßy karbMBulbrisßan nigvaytémøKuNPaBbrisßan .

• RtÜtBinitü nigkat;bnßy karbMBulTwk .

• GnuvtþkarRKb;RKg sMNl;rwg nigsarFatuRbkbedayeRKaHfñak;déTeTot RbkbedaysuvtßiPaB

brisßan .
• RtÜtBinitünigkat;bnßy karbMBulxül; nig karrMxanedaysMelgnigrMj½r .

• CMrujkarGnuvtþ kareRbIR)as;kaksMNl;eLIgvij karEkécñkaksMNl;sRmab;eRbIR)as;CavtßF ú atu


edIm nigkarkat;bnßykarbegáItkaksMMNl; ¬3R¦ edIm,Ikat;bnßysMNl; nigEkécñ sRmab;eRbIR)as;
eLIgvij b¤naMecj .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 223


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• BinitüBicarNa dak;bBa©lÚ bEnßm nUvsarFatukgúñ xül; EdlGacbgáeRKaHfñak; dl;sxu PaBnigbrisaß n


enAkñúgkargartamdanRtÜtBinitü KuNPaBxül; .
• BRgwg KuNPaB nig smtßPaB mnÞIrBiesaFn_ .
• BRgwgsmtßPaBm®nþCI nM ajsIBþ I karbMBlu brisaß n RBmTaMg elIkkm<sk; aryl;dgw rbs;saFarNCn
sIþBI karkarBarbrisßan .
430> enAkñúgEpñk karRKb;RKgFnFanFmμCati nigkarERbRbÜlGakasFatu RksYgbrisßan nwgGnuvtþ
skmμPaBmYycMnYn dUcxag eRkam ³
• BRgwgkarRKb;RKgFnFanFmμCati .

• erobcM EpnTI kare)aHbegÁalRBMRbTl; karkMNt;tMbn;RKb;RKg nig karRKb;RKgTinñn½y enA

tMbn;karBarFmμCati .
• erobcM begáItrukç]TüanCati nig]TüanCatismuRT .

• kMNt;tMbn;skþanuBl sRmab;karcUlrYmelIkkm<s;CIvPaBrs;enArbs;shKmn_ enAtMbn;karBar

FmμCati .
• BRgwgkarRKb;RKgshKmn_tMbn;karBarFmμCati .

• BRgwg karRKb;RKg nigkarGPirkS tMbn;dIesIm TICRmal zbnIyCIvmNÐl nigtMbn;eqñr .

• bnþerobcMTiva dIesIm .

• epþatkarykcitþTukdak;elI kargarCayuT§sa®sþmy Y cMnYn edIm,IeqIyø tbnwgkarERbRbÜlGakasFatu ³


¾ BRgwgsmtßPaBrbs; elxaFikardæanKN³kmμaFikarCatiRKb;RKgkarERbRbÜlGakasFatu .

¾ CMruj nigsRmbsRmÜlkarb®Ba¢abkargarERbRbÜlGakasFatu eTAkñúgvis½yBak;B½n§ .

¾ bnþerobcMr)aykarN_CatielIkTI2 eRkamGnusBaØaRkbx½NÐshRbCaCatisIþBIkarERbRbÜl

GakasFatu .
¾ erobcMyuT§sa®sþ nigEpnkarskmμPaBCati edIm,IeqIøytbnwgkarERbRbÜlGakasFatu .

¾ CMrujnUvkarbegáItmUlniFiERbRbÜlGakasFatuCati .

¾ CMrujkarGnuvtþ nigeFVIbc©úb,nñkmμ kmμviFIskmμPaBCati sþIBIkarbnSúaMnwgkarERbRbÜlGakasFatu .

¾ bnþkMNt;rknigCMrujkarGnuvtþ ynþkarGPivDÆn_s¥at nigKeRmagkat;bnßy]sμ½npÞHkBa©k;

nana .
¾ Gb;rM nigpSBVpSay dl;saFarNCn sþIBI karERbRbÜlGakasFatu .

¾ ekorKrFnFan nigkarKaMRT sRmab;edaHRsaybBaðaERbRbÜlGakasFatu .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 224


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ eFVIvimCÄkar kareFVIsareBIP½NÐ]sμ½npÞHkBa©k; nigerobcMRbB½n§RKb;RKgTinñn½ymUldæan .


431> edIm,Ipþl; karGb;rMBIbrisßan nigB½t’mansþIBIbrisßan RksYgbrisßan nwg ³
• sRmbsRmÜl nig shkar CamYy RksYg-sßab½nBak;B½n§ elIkargarGb;rb M risaß n edIm,IkarGPivDÆ
RbkbedaycIrPaB .
• BRgwgkarGPivDÆFnFanmnusS sRmab;kargarGb;rMbrisßan edIm,IkarGPivDÆRbkbedaycIrPaB .

• GnuvtþkmμviFIelIkkm<s;karyl;dwgBIbrisßan nigkarpøas;bþÚrB½t’manTan;ehtukarN_ edIm,IbnSúaMnwg

karERbRbÜlGakasFatu .
• elIkkm<s;karGb;rMnigkarpSBVpSay BI eRKaHfñak;énkareRbIR)as;sarFatu RbkbedayeRKaHfñak;

nigsMNl;rbs;va enAkñúgRKb;dMNak;kalTaMgGs;énskmμPaBesdækic© rYmman karplit kar


naMclU -karnaMecj karsþkú Tuk kardwkCBa¢nÚ karEckcay kareRbIR)as; nig kare)aHbg;ecal .
karRKb;RKgeRKaHmhnþray
432> enAkñúg nItikalTI4 énrdæsPa raCrdæaPi)alkm<úCa nwgepþatkarykcitþTukdak; elIkarGnuvtþ
{EpnkarskmμPaB nigyuT§sa®sþCati sRmab;karkat;bnßyhaniP½yeRKaHmhnþray 2008-2013}
tamry³ karBRgwgynþkarmYy EdlmankarcUlrYm nigkarsRmbsRmÜld¾manRbsiT§PaB BIRKb;Gñkman
cMENkBak;B½n§ TaMgkñúg raCrdæaPi)al édKUGPivDÆn_ EpñkÉkCn nigGgÁkarsgÁmsIuvil . edIm,IseRmc
eKaledACayuT§sa®sþ kñúgkarRKb;RKgeRKaHmhnþray KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray nwg
GnuvtþkmμviFIGaTiPaB dUcteTA ³
• eFVk I arEkTRmg;RbB½nn§ gi ynþkarRKb;RKgeRKaHmhnþray edIm,IeqøyI tbnwgtRmÚvkar enARKb;kRmit .
• CMrujkarbegáItRkúmkargarRKb;RKgeRKaHmhnþray ¬enAkñúgRksYg-sßab½nEdlminTan;manRkúm-

kargarenH¦ nigkarEksRmÜlrcnasm<½n§Rkúmkargar ¬enAkñúgRksYg-sßab½nEdl)anbegáItRkúm-


kargarenHrYcehIy¦ edayEp¥kelIsμartI GnuRkwtüelx 30 GnRk>bk cuHéf¶TI9 Exemsa qñaM
2002 sþIBIkarerobcM nigRbRBwtþeTArbs;KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray .
• erobcM Rkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ nItiviFIRbtibtþikarsþg;dar nigeKalkarN_ENnaMCa

eKalney)ay sRmab;kargarRKb;RKgeRKaHmhnþray .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 225


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• erobcM nigGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþCati5qñaM nig EpnkarskmμPaBRbcaMqñaM edIm,IelIkkm<s;


karb®Ba¢ab nigkareFVIsmahrNkmμ karkat;bnßyhaniP½yeRKaHmhnþray nigkareRtómbgáar
sRmab;eqøIytbeRKaHGasnñ eTAkñúgkarGPivDÆvis½ysgÁmkic©nigesdækic©-sgÁmkic© nigkarsþar
eLIgvij eRkayeRKaHmhnþray .
433> raCrdæaPi)al nwgBRgwg tYnaTI rbs; KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray kñúgkarsRmb
sRmÜlkarGnuvtþ EpnkarskmμPaBCatiényuTs§ a®sþ sRmab;karkat;bnßyhaniPy½ eRKaHmhnþray 2008-
2013 EdlmansmasPaBsMxan;cMnYn6 KW ³
• Fana[)annUvkarkat;bnßyhaniP½yéneRKaHmhnþray nig kareRtómbgáar sRmab;eqøIytb

eRKaHGasnñ TaMgenA fñak;Cati nig mUldæan .  


• BRgwgkarRKb;RKghaniPy ½ eRKaHmhnþray nig kareRtómbgáar sRmab;eqøyI tb eRKaHGasnñ fñak;
eRkamCati nig fñak;mUldæanshKmn_ . 
• kMNt; )a:nR; bmaN nig tamdanRtÜtBinitü muxsBaØaeRKaHfñak; nig elIkkm<sk
; arpþl;dMNwgCamun . 
• eRbIR)as; cMeNHdwg karrkeXIjfμI² nig karGb;rM edImI, ksagvb,Fm’suvtßiPaB nig smtßPaBTb;

Tl;haniPy½ eRKaHmhnþray [)anenARKb;kRmit . 


• b®Ba¢ab karkat;bnßyhaniP½yéneRKaHmhnþray eTAkñúg eKalneya)ay nig kmμviFI nana rbs;

RksYg-sßab½n Bak;B½n§ . 
• BRgwgkareRtómbgáar sRmab;eqøIytbeRKaHmhnþray [manRbsiT§PaB enARKb;kRmit .

434> enAkñgú Rkbx½NéÐ nkic©shRbtibtþkartMbn; KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray nwgcab;epþmI


Gnuvtþ kic©RbtibtiþkarénmUlniFGi as‘ansRmab;RKb;RKgeRKaHmhnþray BI Exmkra qñaM2010 .
karGPivDÆCnbT
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
435> raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa enAEtcat;Tukfa karkat;bnßyPaBRkIRk tam
rebobmYyd¾qab;tamEdlGaceFVI)an KWCaGaTiPaBd¾cm,gmYy . karGPivDÆCnbT KWmansar³sMxan;bMput
sRmab;karkat;bnßyPaBRkIRk edayehtufa 85PaKryénRbCaCnRkIRk rs;enAtMbn;CnbT . raCrdæa-

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 226


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

Pi)al nwgbnþCMrujkarGnuvtþkmμviFIGPivDÆn_CnbTcRmúH EdlepþatkarykcitþTukdak;CasMxan; eTAelIktþa


Edlmanplb:HBal;CaviC¢maneTAelIRbCaBlrdæRkIRkenAtMbn;CnbT dUcCa karBRgwgsmtßPaBsßab½n
nigkarGPivDÆFnFanmnusS karGnuvtþkareFVEI pnkarmUldæancRmúH karksagpøvÚ CnbT karpÁtp; gÁ T; kw enA
CnbT karEfTaMsxu PaBbzmnigkargarGnam½yCnbT karGPivDÆshKmn_ nigkarGPivDÆesdækic©CnbT
edIm,IelIkkm<sk; RmitCIvPaBrbs;RbCaCnkm<Cú a [manPaBRbesIrCagmun CaBiess RbCaCnenACnbT .
436> edIm,IseRmc)annUveKaledAnanaénkarGPivDÆCnbT raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI 4
énrdæsPa nwgbnþkarepþatkarykcitþTukdak;elI ³
• karBRgwgsmtßPaBsßab½n eday bnþkarBRgwgnigkarGPivDÆsßab½nfñak;Cati tamry³ karGPivDÆ

EpñkrUbvnþ nigkarksagRkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ [)anRKb;RKan; RBmTaMg bnþkar


BRgwgnigkarGPivDÆsßab½nfñak;eRkamCati tamry³ karBRgwg mnÞIrGPivDÆn_CnbTraCFanI-extþ
nigkariyal½yGPivDÆn_CnbTRsúk-xNÐ .
• karGPivDÆFnFanmnusS edaybnþkarGb;rM bNþúHbNþalnUvcMeNHdwgCMnajepSg² nigbegáInkar

yl;dwgGMBIbBaðaeynD½rkñúgkarGPivDÆ dl;m®nþIrbs;RksYgGPivDÆn_CnbT nigRbCaBlrdæTUeTA


edayrYmTaMg RbCaCnCaCnCatiedImPaKtic pgEdr .
• karbnþGnuvtþ kareFVIEpnkarmUldæancRmúH EdlCaRkbx½NÐyuT§sa®sþmYyd¾sMxan; sRmab;eFVIkar

kMNt;[)anRbesIrCagmun nUvGaTiPaBTaMgLay nig sRmab;karerobcMksagkmμviFIvinieyaK


saFarN³ elIkarpþl;esvakmμKaMRT nigehdæarcnasm<½n§ enACnbT .
• karpþl;ehdæarcnasm<½n§dwkCBa¢ÚnCnbT edIm,IeFVI[RbesIreLIgnUvlT§PaBTTYl)anesvakmμrbs;

RbCaCnenACnbT nig eFVI[manPaBgayRsÜldl; kardwkCBa¢ÚnplitplenACnbT eTAkan;


TIpSar CaBiess karsagsg;CaCMhan² nUvpøÚvmanKuNPaBx<s; EdlFanadl;kareRbIR)as;)an
ry³eBlEvg .
• karbnþkarKaMRTdl;RkúmRbwkSaXMu-sgáat; edIm,IGnuvtþKeRmagehdæarcnasm<½n§CnbTxñattUc enA

kñúgmUldæanXMu-sgáat; .
• kareFVI[RbesIreLIgnUv karTTYl)anTwks¥atsRmab;briePaK nigesvaGnam½y CaBiess enA

shKmn_CnbTEdlrs;enAkñúgtMbn;xVHxatTwk k¾dUcCa TwkeRbIR)as;kñúgRKÜsar nigTwksRmab;kar


eRsacRsB .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 227


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karCMrju dMeNIrkarén {PUmmi yY -plitplmYy} sMedAelIkTwkcitdþ l;karbegátI plitpl Edlman


témøx<s; edIm,ITak;Taj[mankarcUlrYm BIEpñkÉkCn .
• karBRgwgnigKaMRTynþþkarEdlmanRsab;rbs; RkúmRbwkSaXuM sgáat; edIm,I dwknaMkarGPivDÆPUmi
edaymankarcUlrYmBIshKmn_mUldæan nig CMrujkarGPivDÆPUmirbs;RbCaBlrdæ CaBiess rbs;
RKÜsareyaFinnignKr)al rs;enAtambeNþayRBMEdnTisxaglicnigxageCIg énRBHraCaNacRk
km<úCa edIm,IERbkøayGtIttMbn;RbyuT§ [køayeTACatMbn;EdlmankarGPivDÆesdækci © nig sgÁmkic©
edaypSarP¢ab;CamYynwgyuT§sa®sþsRmab;karkarBarbUrNPaBTwkdI .
• karbegáInfvikaRbcaMqñaM 1PaKry énfvikacMNayrbs;RksYg-sßab½n nImYy² edIm,IykeTAeFVIkar
GPivDÆtMbn;Tl;Ednkm<úCa-evotNam-Lav nig km<úCa-Lav-éf .
• karbnþCMruj karGPivDÆesdækic©CnbT tamry³ karbegáInTMhMmIRkÚhirBaØvtßú nigCMrujkareRbIR)as;
\NTanCnbTRbkbedayRbsiT§PaB kñúgGRtakarR)ak;Tab .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmag edIm,IGnuvtþ eKalneya)ayGaTiPaB
437> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB sRmab;nitikalTI4 énrdæsPa RksYgGPivDÆn_CnbT nwg
RtÚvbnþGnuvtþskmμPaB dUcteTA ³
• pþl;GaTiPaBdl; karBRgwgnigkarGPivDÆsßab½n sRmab; RksYgGPivDÆn_CnbT TaMgfñak;Cati nig

fñak;eRkamCati k¾dcU Ca karCMrju karGPivDÆFnFanmnusS sRmab; m®nþrI aCkarrbs;RksYgGPivDÆn_


CnbT nig RbCaBlrdæCnbTTUeTA rYmTaMg CnCatiedImPaKtic pgEdr .
• Gnuvtþ kareFVIEpnkarmUldæancRmúH edayeFVIkarbBa©b;kargarenH enAtambNþaextþEdlkMBug

Gnuvtþ nigBRgIkTMhMkargareTAbNþaextþepSg²eTotEdlBMuTan;)anGnuvtþ .
• eFVb I Ba¢sI areBIPNÐpvÚø CnbTRKb;RbePT ehIybBa©lÚ pøvÚ TaMgenaHeTAkñgú EpnTIpvÚø rbs;RksYg RBmTaMg
dak;saø keQμaHpøÚvnigsBaØacracrN_ .
• elIkkm<s;KuNPaBpøÚvCabeNþIr² BIRkalRKÜsRkhm [eTACapøÚvebtug b¤ RkalekAs‘U elIRKwHdI

EdleFVIesßrkmμ edaylayCamYyfμkMe)arnigsuIm:g;t_ .
• sagsg;fμI CYsCul nig EfTaM GNþÚgTwkRKb;RbePTEdlmanRsab; pþl;RsHTwk nigplitBagykS

edIm,IpÁt;pÁg; Twks¥atsRmab;briePaK nigTwksRmab;eRbIR)as;kgúñ RKÜsar RBmTaMg ksagRbB½n§


eRsacRsBxñattUc .
• pþl;karGb;rMGMBIsuxPaBnigGnam½y RBmTaMg sagsg;bgÁn;Gnam½y .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 228


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begáIt KN³kmμaFikarGPivDÆn_PUmi enAkñúgrcnasm<½n§nigRbB½n§EdlmanRsab;rbs; RkúmRbwkSaXuM


sgáat; . RksYgmhaépÞnigRksYgGPivDÆn_CnbT shkarerobcM EbbbT nItiviFIén karerobcM
nigkarRbRBwtþeTArbs; KN³kmμaFikarGPivDÆn_PUmi .
• bnþeFVIskmμPaBENnaM[RbCaCn )anyl;dwg BIGtßRbeyaCn_ {PUmimYy-plitplmYy} .
• CMrujkarGnuvtþKeRmagGPivDÆn_PUmirbs;RbCaCn CaBiess rbs;RKÜsareyaFinnignKr)al Edl
rs;enAtamtMbn;Tl;Edn TisxaglicnigxageCIg énRBHraCaNacRkkm<úCa edayksagRbB½n§pøÚv
RbB½n§Farasa®sþxñattUc GNþÚgTwk pÞH salaeron mNÐlsuxPaB TIpSarCaedIm RBmTaMg
pþl;dIbgábegáInplksikmμ CUnRbCaCnTaMgenaH .
• ksagmCÄmNÐlGPivDÆn_shKmn_ enAtamTIkEnøgEdlcaM)ac;énraCFanI-extþ edIm,IeFVVICakEnøg
BiesaFn_bec©kviTüadaMduH dMNaMksikmμepSg² sRmab;bgðajdl;RKÜsarksikrenAkñúgshKmn_
RbeyaCn_[BYkKat;ykbTBiesaFn_EdlTTYl)aneCaKC½y eTAGnuvtþ edIm,IbegáIncMNUlRKÜsar .
• CMrujkarGnuvtþkmμviFIsnþisuxes,óg tamRKÜsarksikr enAkñúgPUmi .
• cgRkgRKÜsarksikrCasmaKmn_ sRmab;karpþl;\NTanCnbT kñgú GRtakarR)ak;Tab edIm,Iyk
eTAeRbIR)as; kñúgkarTijCInigBUC karbgábegáInpl karciBa©wmstV b¤karbegáItmuxCMnYjxñattUc
edIm,I begáInR)ak;cMNUlRbcaMRKÜsar RBmTaMg ENnaM[RbCaCnbegáItFnaKareKa¼RkbI nigFnaKar
RsÚv edIm,I[RbCaCnmanlT§PaBCYyKñaeTAvijeTAmk kñgú rUbPaBCakareRbIR)as;TunbgVli mþgmñak; .
taragTI16 ³ sUcnakrsMxan;² rbs;RksYgGPivDÆn_CnbT
sUcnakr 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2015
Cak;Esþg )a:n;sμan )a:n;sμan )a:n;sμan )a:n;sμan ):an;sμan KGsk
karsþarpøÚvfñl;CnbT 28>000 K>m 24>140 25>658 26>658 27>658 28>658 29>658 32>000
karTTYl)anTwks¥at ¬° énRbCa
40/49 41/99 43/49 44/99 46/49 47/69 50/09
CnenACnbT¦
karTTYl)anGnam½yenACnbT
23/24 24/24 25/00 27/00 29/00 31/00 33/00
¬°énRbCaCn enACnbT¦
smÁal;³ eKaledAsþarnigGPivDÆ pøÚvCnbT EdlRksYgGPivDÆn_CnbT)ankMNt;kúgñ pyGC kñúg RbEvg 25>000 K>m sRmab;qñaM2010
enaH bc©úb,nñ RksYgGPivDÆn_CnbT )anGnuvtþseRmc nigelIsEpnkar cab;taMgBI qñaM2009 eBal KWGnuvtþ)an RbEvg 25>658 K>m .
eKaledAfμIsRmab;qñaM2015 EdlCa eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa RksYgGPivDÆn_CnbT nwgxitxMGnuvtþseRmc[)an RbEvg 32>000
K>m KWCatYelxelIsRbEvgpøÚvCnbTmankñúgGMLúgmunbNþaqñaM1979 Edl)ankMNt;ykRbEvg 28>000 K>m .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 229


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

4> karbnþsþarnigksagehdæarcnasm½<n§rUbvnþ
438> mMu b¤smaFaturg TaMg4 énctuekaN karbnþkarsþar nig ksagehdæarcnasm<½n§rUbvnþ rYmman ³
¬1¦ karbnþsþar nigksagehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ ¬2¦ karRKb;RKgFnFanTwk nigRbB½n§Farasa®sþ
¬3¦ karGPivDÆn_vis½yfamBl nig ¬4¦ karGPivDÆbec©kviTüaB½t’manTUrKmnaKmn_ .
4>1 karbnþsþarnigksagehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
439> kñúgbrikarN_km<úCabc©úb,nñ bNþaBaJKmnaKmn_ KWCa {k,alrfePøIgénkMeNInesdækic©} . kartP¢ab;
RKb;RcklðkTaMgGs;énRBHraCaNacRkkm<úCa eFVI[bNþaBaJKmnaKmn_ køayCasrIragÁesdækic©mYy nig
CYyeFVIsmahrNkmμesdækic©km<úCaeTAkñúgesdækic©tMbn; nigBiPBelak . elImUldæanénsmiT§pl raC-
rdæaPi)alkm<úCa )anbBa©b;esÞIrEtTaMgRsúg nUvkarsþar nigksagehdæarcnasm<½n§rUbvnþpøÚvCatisMxan;² .
raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa nwgbnþpþl;GaTiPaBx<s; elIkarsþar nigksagRbB½n§
KmnaKmn_dwkCBa¢ÚnBhuRbePT EdltP¢ab;rvagRKb;tMbn; enATUTaMgRbeTs nigtP¢ab;CamYybNþaRbeTs
Citxag . tamry³enH RbB½n§KmnaKmn_ nwgGacpþl;esvadwkCBa¢Ún gayRsYl mansßirPaB mansuvtßi
PaB manRbsiT§PaBesdækic© mantémøTab kñúgTisedAsRmÜldl;kareFVI BaNiC¢kmμ CMruBaJJvis½yeTscrN_
karGPivDÆCnbT kareFVIsmahrNkmμesdækic©enAkñúgtMbn;nigsklelak RBmTaMg beRmIdl;kic©karBar
CatiEfm eTotpg .
440> raCrdæaPi)alkm<úCa maneKaledAbnþsþarehdæarcnasm<½n§KmnaKmn_ edayepþatGaTiPaBx<s; elI
karEfTaMpøÚvCati karbnþksageLIgvijpøÚvextþnigCnbT karBRgIksmtßPaBrbs;kMBg;EpsMxan;² nig kar
sþarbNþaBaJpvÚø Edk edIm,ItP¢ab;bNþajpøvÚ Edkkm<Cú a eTARbB½np§ vÚø EdkRbeTsCitxag kñgú Rkbx½NmÐ haGnu-
tMbn;TenøemKgÁ . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgxitxMRbwgERbg edIm,IeFVIÉkCnPavUbnIykmμnUvkic©Rbtibtþikar
GaCIvkmμénraCasμ½yyankm<úCa RBmTaMg nwgbnþelIkTwkcitþdl;karcUlrYmBIvis½yÉkCn kñúgkarsþar-
ehdæarcnasm<½n§ nig karpþl;esvadwkCBa¢Ún .
441> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgEsVgrkkarbegáInkarcUlrYmBIEpñkÉkCn tamry³ dMeNIrkaredjéfø kñúg
kic©snüa EfTaMpøÚvxYb nig EfTaMCaRbcaM . dMeNIrkarenH nwgBRgwg karRKb;RKgnigkarRtÜtBinitübec©k-
eTs nig smtßPaBsvnkmμ rbs;mnÞIrsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún nig mnIÞrGPivDÆn_CnbT . raCrdæaPi)al
km<úCa nwgbnþGnuvtþeKalneya)ay ebIkcMheCIgemX BRgwgsuvtßiPaBehaHehIr RBmTaMg BRgwgesvakmμ
RBlanynþehaH .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 230
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

442> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgCMruBaJJGnum½t eKalneya)aydwkCBa¢Ún c,ab;sþIBIpøÚvfñl; RBmTaMg c,ab;


niglixitbTdæanepSg²eTot sRmab; karRKb;RKgehdæarcnasm<½n§dwkCBa¢Ún [kan;EtmanRbsiT§PaB .
raCrdæaPi)alkm<Cú a k¾nwgepþatkarykcitTþ ku dak; pgEdr elIsvu tßPi aBcracrN_ nigmanviFankary:agmWgu m:at;
cMeBaHbTelμIsdwkCBa¢ÚnelIsTm¶n; .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
443> RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún manParkic©dwknaMkarGnuvtþeKalneya)ayCati Tak;TgnwgRKb;
kargarsagsg;saFarN³ tamry³ ¬1¦ karbegáItRkbx½NÐc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþ nigkareFVIkic©
shRbtibtþikarCamYysßab½nnana edIm,IGPivDÆRbeTs ¬2¦ karsagsg;nigEfrkSaral;ehdæarcnasm<½n§
dwkCBa¢nÚ dUcCa pøvÚ fñl; s<an kMBg;Ep pøÚvEdk nigpøÚvTwk ¬3¦ karbegáItlixitbTdæanKtiyutþsRmab;GPivDÆ
ehdæarcnasm<½n§dwkCBa¢Ún pøÚvfñl; kMBg;Ep pøÚvEdk nigpøÚvTwk ¬4¦ karbegáItlixitbTdæanKtiyutþsRmab;
kardwkCBa¢Úntam pøÚvfñl; pøÚvEdk nigpøÚvTwk nig karRtÜtBinitü kardwkCBa¢Úntam pøÚvfñl; pøÚvEdk nigpøÚvTwk
¬5¦ karcUlrYmerobcMnigshkar kñúgkarbegáItc,ab;niglixitbTdæanKtiyutþepSg² EdlTak;Tgnwgkar
sagsg;ehdæarcnasm<n½ d§ kw CBa¢nÚ nigkargardwkCBa¢nÚ ¬6¦ karseRmc[)annUvkarsagsg;epSg²eTot
Edl raCrdæaPi)alkm<Cú a RbKl;CnU ¬7¦ kareFVkI ci ©shRbtibtþki arCamYy rdæelxaFikardæanGakascrN_
sIuvil kñúgkargarsagsg;RBlanynþehaH nig ¬8¦ CMruj[mankarcUlrYmrbs;®sþInigburs enAkñúgkar
GnuvtþeKalneya)ayTaMgGs;xagelI RBmTaMg begáIntYnaTIngi PaBGg;Gac Epñkbec©keTsRKb;RKg dwknaM
nig karBarsiTTi§ TYl)annUvplRbeyaCn_rbs;®sIþ Cam®nþrI aCkarnigRbCaBlrdæ kñgú visy½ saFarNkar nig
kardwkCBa¢Ún .
444> RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún )anerobcMpþl;esvakmμ tamry³ tYnaTI¼kmμviFI dUcxageRkam ³
• GKÁnaykdæankargarsaFarN³ TTYlxusRtÚvkñúgkar BinitüemIlkarsagsg; CYsCul nigEfrkSa
ehdæarcnasm<n½ § pøvÚ fñl; nigs<an . GKÁnaykdæanenH man 5naykdæan KW naykdæanrcnasm<n½ §
pøÚvfñl; mCÄmNÐleRKOgcRkFunF¶n; mCÄmNÐlRsavRCavbec©keTs naykdæanpøÚvTwk nignaykdæan
sMNg;pøÚvGakas .
• GKÁnaykdæanEpnkarnigrdæ)al TTYlxusRtÚv CaGñkeFVITMnak;TMngnigkic©shRbtibtþikarrbs;
RksYg RKb;RKgkargarepSg²Tak;Tgnwg kargarrdæ)al FnFanmnusSnigbuKÁlik sMPar³brikça
KNenyühirBaØvtßú karerobcMkarbNþHú bNþal nig Epnkar . GKÁnaykdæan enH man 5naykdæan
KW naykdæanEpnkarnigvinieyaK naykdæanrdæ)al naykdæanbuKlÁ ki nigFnFanmnusS naykdæan
KNenyünighirBaØvtßú nig naykdæanTMnak;TMngGnþrCati .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 231
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GKÁnaykdæandwkCBa¢Ún TTYlxusRtÚvkñúgkar RKb;RKg nigRtÜtBinitü kardwkCBa¢Úntam pøÚvfñl;


pøÚvTwk nigsmuRT nig erobcMc,ab; lixitbTdæanKtiyutþ nana edIm,IsRmbsRmÜl nigFana[kareFVI
dMeNIr RbkbedaysuvtßPi aB . GKÁnaykdæanenH man 3naykdæan KW naykdæandwkCBa¢nÚ pøvÚ eKak
naykdæandwkBa¢ÚnpøÚTwk nig naykdæannavaCMnYjsmuRT .
445> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa
RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún nwgGnuvtþskmμPaB dUcxageRkam ³
1> vis½ypøÚvfñl; ³
• bnþBRgwgkargarRKb;RKgbNþajpøÚvfñl; tamry³ ³
¾ karEfTaMCaRbcaM nigEfTaMxYb .

¾ karTb;sáat;kardwkCBa¢ÚnelIsTm¶n; .

¾ karerobcMeKalneya)aynanasþIBI karGPivDÆvis½ysaFarNkar nigdwkCBa¢Ún CaBiess pøÚvfñl; .

¾ karerobcM nigeFVIbc©úb,nñPaB nigGnum½telI yuT§sa®sþ nigEpnkarem sRmab;karGPivDÆpøÚvfñl; .

¾ karerobcMÉksarc,ab; sRmab;BRgwgkargarRKb;RKgpøÚvfñl; dUcCa c,ab;sþIBIpøÚvfñl; .l.

¾ karerobcMdak;RbB½n§elxpøÚv EdlRKb;RKgeday RksYgsaFarNkarnigdwkCBa¢Ún .

¾ karEfTaM nigksagbNþajlUtamTIRbCuMCn sßitenAtambeNþaypøÚvCati .

¾ karEfTaM nigdak;pøaksBaØacracrN_ KMnUscracrN_ begÁalKILÚEm:Rt .

¾ karBRgwgkarRtÜtBinitü KuNPaBnigrcnasm<½n§ pøÚvnigs<an .

¾ karerobcMEpnkarem sRmab;sagsg;pøÚvvagenA raCFanIPñMeBj nigtambNþaextþ-Rkúg mYycMnYn .

• bnþkarksagpøÚvCatisMxan;² sRmab;beRmIkargareFVIsmahrNkmμRKb;tMbn;TaMgGs;kñúgRbeTs
nigkargareFVIsmahrNkmμkm<úCa eTAkñúgtMbn; eday ³
¾ bnþsþarpøÚvCatiesssl; edIm,IP¢ab;BITIrYmextþ eTAraCFanI nigP¢ab;eTARbeTsCitxag .

¾ sþarnigsagsg;pøÚv tP¢ab;BITIrYmextþsMxan;² eTAkan;RbeTsCitxag CaBiess pøÚvkñúgtMbn;

RtIekaNGPivDÆn_km<Cú a-Lav-evotNam tMbn;RtIekaNmrktkm<Cú a-Lav-éf pøvÚ kñgú Rkbx½NÐ


km<úCa-Lav-mIy:anm:a-evotNam nigpøÚvkñúgRkbx½NÐkic©shRbtibtþikar Gaey:y:av:aDI-
emKgÁ-ecAR)ay:a .l.
¾ bnþEsVgrkRbPBTunedIm,I BRgIkpøvÚ CMvu j
i raCFanIPeMñ Bj sagsg;pvÚø enACMvu ji TIRkúgFM² nigedIm,I
BRgIkpøÚvCati elx1 elx4 elx5 nig elx6 CabYnExSKnøgcracrN_ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 232


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ eFVkI arsikSa nigEsVgrkRbPBTun edIm,I sþarnigksagpøvÚ mYycMnnY dUcCa ¬1¦ pøvÚ P¢ab;extþ
esomrab-RBHvihar-sÞgw ERtg-rtnKirI ¬2¦ pøvÚ P¢ab;BeI xtþmNÐlKIr-I RsúkekaHEjk-Rsúk)an
lug-RBMEdnLav ¬pøvÚ Catielx76 pøvÚ Catielx78Ga pøvÚ extþ378Ga1 pøvÚ extþ301eb pøvÚ
extþ301Ga¦ ¬3¦ pøÚvtP¢ab;BIpøÚvCatielx7-dMuRkL-esom):ag-RBMEdnkm<úCa-Lav ¬4¦
pøÚvExSRkvat;RBMEdn xageCIg Bay½Bü nig |san .
• shkarCamYy RksYgGPivDÆn_CnbT nig GaCJaFrextþ-Rkúg edIm,IerobcMbNþajpøÚv [manPaB
rlUn nigsuIcgVak;Kña .
2> vis½ydwkCBa¢ÚnpøÚveKak ³
• bMRBÜjry³eBlén karcuHbBa¢Iyanynþ nigkarpþl;søakelxyanynþnigbNÑebIkbr .l.
• BRgwgkarGnuvtþnigerobcMEpnkaremfμI sþIBI suvtßiPaBcracrN_pøÚveKak .
• CMrujkarGnuvtþkic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;RBMEdn eday ³
¾ CMrujkardwkCBa¢ÚnTMnijCamYyevotNam .

¾ CMrujkarGnuvtþkic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;RBMEdnCamYyLav .

¾ CMrujkarGnuvtþkic©RBmeRBógdwkCBa¢Únqøgkat;RBMEdnCamYyéf .

¾ CMrujkarGnuvtþ karRtÜtBinti ürYmKña nig karRtÜtBinti ütambBa¢rEtmYy CamYy evotNam Lav


nigéf kñúgRkbx½NÐénmhaGnutMbn;TenøemKgÁ.
¾ CMrujkarsRmÜldl; kardwkCBa¢ÚnTMnijqøgkat;RBMEdn nig kardwkCBa¢ÚnTMnijBhurUbPaB rvag

rdærbs;Gas‘an .
• BRgwgkarRKb;RKgelIkarpþl;esvasaFarN³ sRmab; karRKb;RKgnigkarcuHbBa¢yI anynþpøÚveKak
nig karpþl;bNÑebIkbryanynþpøÚveKak kñúgRkbx½NÐvimCÄkarnigvishmCÄkar .
3> vis½ydwkCBa¢ÚnpøÚvTwk navasmuRT nigkMBg;Ep ³
• CMrju [mankarGPivDÆFnFanmnusS enAkñgú visy½ navacrN_ tamry³ karvinieyaKelIkarbegáIt
RKwHsßanGb;rMnigkarbNþúHbNþal kñúgRbeTs EpñknavacrN_smuRT nigEpñknavacrN_Tenø .
• elIkTwkcit[þ mankarcUlrYmBIEpñkÉkCnkñgú karGPivDÆkardwkCBa¢Úntamnava karGPivDÆkMBg;Ep
RBmTaMg bgálkçN³[manPaBCaédKU rvag EpñkÉkCn nig EpñksaFarN³ .
• BRgwgkarGnuvtþ c,ab;nigbTb,BaØtþi énRBHraCaNacRkkm<úCa nig viFannanaénkic©RBmeRBog b¤
GnusBaØaGnþrCati EdlRBHraCaNacRkkm<úCa CaPaKIhtßelxI sþIBI kardwkCBa¢ÚntampøÚvsmuRT
pøÚvTwkkñúgRbeTs nig kMBg;Ep .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 233


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• erobcMesckþIRBagc,ab;nigbTb,BaØtþinanaBak;B½n§nwg kardwkCBa¢ÚntampøÚvsmuRT pøÚvTwkkñúgRbeTs


nigkMBg;Ep .
• erobcMnigBRgwg ynþkarRKb;RKg kardwkCBa¢ÚntampøÚvsmuRT pøÚvTwkkñúgRbeTs nig kMBg;Ep .
• FanasuvtßiPaBnigsnþisux sRmab;navanigkMBg;Ep nig rYmcMENkkarBarbrisßan rYmman viFankar
Tb;sáat;nigkat;bnßy karbMPay]sμ½nkabUnik enAkñúgvis½ynavacrN_nigkMBg;Ep .
• CMruj karGPivDÆnigkareRbIR)as; RbB½n§bec©kviTüaTMenIb edIm,ICYysRmÜldl;EbbbTRtÜtBinitü
[)anqab;rh½s nig manRbsiT§PaB .
• bnþkarykcitþTukdak; elIkarRKb;RKgkardwkCBa¢ÚntamdgTenøemKgÁ BIPñMeBj eTAsmuRT qøgkat;
tamRbeTsevotNam .
• bBa©b;nUvkarerobcM EpnkarempøÚvTwk nigeRtómGnuvtþ .
• bnþGnuvtþ KeRmagTI2 enAkMBg;EpsVy½tRkúgRBHsIhnu EdlRtÚv)anpþlh; ri BaØb,Taneday Pñak;gar
shRbtibtþikarGnþrCatiCb:un ³
¾ karsagsg;ehdæarcnasm<n ½ § sRmab;ksagtMbn;GPivDÆn_esdækic©Biess enAelIépÞdI 70hikta
rbs;kMBg;Ep ¬enAkñúg CMhanTI1nigTI2 ¦.
¾ KeRmagsagsg;kMBg;EpBhubMNg sRmab;karKaMRTEpñkRTPsþúParkmμdl;karrukrkeRbg enA

kñúglMhsmuRT nig kMBg;EpsRmab;TMnijBiess .


4> vis½ypøÚvEdk ³
• CMruj kargarsþarpøÚvEdkTaMgBIrTis nig kartP¢ab;CamYyRbB½n§pøÚvEdkrbs;RbeTséf .
• CMrujkarsikSabBa©b;sþIBIKeRmagpøÚvEdk BI )at;dwg ¬km<úCa¦- Lúknij ¬evotNam¦ kñúgRkbx½NÐ
pøÚvEdkGas‘an ¬pøÚvEdktP¢ab; sigðbUrI-Kunmij¦.
• elIkkm<s;karRKb;RKgkarGnuvtþ kic©snüasþIBIkarpþl;sm,Tan[EpñkÉkCn eFVIkarRKb;RKgnig
eFVIGaCIvkmμelIpøÚvEdkkm<úCa EdlCaKeRmagmYy kñúgrUbPaBén PaBCaédKUrvagEpñksaFarN³nig
EpñkÉkCn.
• CMruj karerobcMnaykdæanpøÚvEdkfμI nig karbNþúHbNþalFnFanmnusS .
5> esvabBa¢ÚnTMnij kardwkCBa¢ÚnBhurUbPaB PsþúParkmμ nig esvaPñak;garnava ³
• erobcMEpnkaremsþIBI karpÁt;pÁg;PsþúPar nig kardwkCBa¢ÚnBhurUbPaB enAkñúgRbeTsnigtMbn; edIm,I
bgá[mankarsRmÜlBaNiC¢kmμ edaymankic©shkarCamYysßab½nBak;B½n§ déTeTot .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 234


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begáInRbsiT§PaBén esvabBa¢ÚnTMnij kardwkCBa¢ÚnBhurYbPaB PsþúParkmμ nig Pñak;garkm<úCa


navacrN_ {kaMsab} .
• KaMRT nigelIkcitþdl; skmμPaBrbs; kaMsab edIm,IbgálkçN³[ Pñak;garenH )anbMeBjtYnaTICa
GñkbBa¢ÚnTMnij tMNag nigCaGñkpþl;esva kñúgnamm©as;nava b¤ GñkCYlnava b¤ m©as;TMnij nig
CaGñkpþl;PsþúParkmμ eTAtamesckIþRtÚvkar k¾dUcCa edIm,IFana)annUv RbsiT§PaB suvtßiPaB
KuNPaB karpþl;dl;eKaledATan;eBlevla témøsmRsb Rbkbeday]tþmPaBRbkYtRbECg .
6> kardwkCBa¢ÚnkñúgRkúg ³
• BRgwg nigeFVI[RbesIreLIgnUv karRKb;RKg brisßannigkardwkCBa¢ÚnkñúgRkúg .
• CMrujkareFVIEpnkarsþIBI kardwkCBa¢ÚnkñúgRkúg nigkardwkCBa¢ÚnsaFarN³ enAtamTIRkúgsMxan;² .
• CMrju karerobcMbgø e; mfμI nigkarGPivDÆehdæarcnasm<n½ § sRmab;kardwkCBa¢nÚ kñgú Rkúg kñgú enaHrYmman
KeRmagsagsg; rfePøgI RsaldwkGñkdMeNIrkñgú Rkúg edIm,IclU rYmkat;bnßy karbeBa©j]sμ½nkabUnik
EdlbNþal[man karbMBulbrisßan karekIneLIgkemþAEpndI nig karERbRbÜlGakasFatu.
• CMrju kareRbIR)as;RbkbedayRbsiTP§ aB suvtßPi aB nigPaBs½ksþi Ti i§ nUvehdæarcnasm<n½ n§ gi esvakmμ
dwkCBa¢ÚnsaFarN³ nigdwkCBa¢ÚnkñúgRkúg EdlRKb;RKgnigkan;kab;edayÉkCn .
• dak;ecjnUvviFankarbEnßm sRmab;karRKb;RKgcracrN_ edIm,Ikat;bnßykarkksÞHcracrN_ .
• BRgwgkarGnuvtþ c,ab;sþIBIcracrN_pøÚveKak nigEklm¥suvtßiPaBcracrN_elIpøÚvfñl; .
7> karBRgwgnigkarEklm¥nUv karRKb;RKgmUldæanTinñn½ysßiti nig karerobcMEpnkar sRmab;vis½y
dwkCBa¢Ún ³
• BRgwgnigEklm¥ karerobcMEpnkar kargarsßiti nig karRKb;RKgnigkarpSBVpSayTinñn½y kñúgvis½y
dwkCBa¢Ún .
• BRgwgksagsmtßPaBm®nþI nigsßab½n kñúgvis½ydwkCBa¢Ún .
8> karksag Rkbx½NÐ eKalneya)ay c,ab; niglixitbTdæan nig karCMrujkarGnuvtþc,ab; ³
• BRgwgkarGnuvtþ c,ab;sþIBIcracrN_pøÚveKak ¬Rbkasdak;[eRbIR)as;éf¶TI08 ExkumÖ³ qñMa2007¦

nig GnuRkwtüsþIBIkarRKb;RKgyandæanCYsCul Ekécñyanynþ .


• esckþIRBag eKalneya)ay nig lixitbTdæanKtiyutþ EdlRtÚv)anbBa¢ÚneTA esñIsMukarGnum½t
rYmman ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 235


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ eKalneya)ayCativis½ydwkCBa¢Ún .
¾ GnuRkwtü sþIBIkarRKb;RKgkardwkCBa¢ÚntampøÚvTwk ¬kMBugRtÚv)anEksRmÜl¦ .
¾ eKalneya)ayCati yuT§sa®sþCati nig EpnkarskmμPaBCati sþIBIsuvtßiPaBcracrN_pøÚveKak .
• esckþIRBag eKalneya)ay c,ab; nig lixitbTdæanKtiyutþ EdlkMBugRtÚv)anerobcM ehIynwg
RtÚvbBa¢ÚneTAsMukarGnum½t rYmman ³
¾ GnuRkwtü sþIBI karRKb;RKgkareFIVGaCIvkmμdwkCBa¢ÚnTMnij nigGñkdMeNIr .

¾ GnuRkwtü sþIBIkarbegáIt KN³kmμaFikarRtÜtBinitücRmúHelIbTelμIscracrN_pøÚveKak .

¾ esckIþRBagc,ab; sIþBIkardwkCBa¢ÚnBhurUbPaB .

¾ nItiviFIénkardkBinÞúbNÑebIkbr .

¾ c,ab;sþIBIkardwkCBa¢ÚntampøÚvTenø .

¾ c,ab;sþIBIcracrN_pøÚveKak ¬kMBugRtÚv)aneFVIviesaFnkmμ¦ .

¾ EpnkaremsþIBIvis½ydwkCBa¢ÚnpøÚvTwkkñúgRbeTs.
¾ GnuRkwtüsþIBInItiviFIén karcuHbBa©Iyanynþ nigkarpþl;bNÑsmÁal;yanynþ nigsøakelx
yanynþ .
¾ GnuRkwtüsþIBIkardwkCBa¢ÚnpøÚveKak .
¾ GnuRkwtüsþIBIkarbegáItKN³kmμaFikarsuvtßiPaBcracrN_pøÚveKak ¬kMBugRtÚv)anEksRmÜl¦.
¾ GnuRkwtüsþIBIkarRKb;RKgRkúmh‘unGaCIvkmμ-esvakmμdwkCBa¢Ún.
¾ bNÑebIkbrGnþrCati ¬kMBugRtÚv)anerobcMbegáIt¦.
¾ GnuRkwtüsþIBIkarRKb;RKgbNÑebIkbrGnþrCati .
¾ eKalneya)ay nigEpnkarskmμPaB sþIBI suvtßiPaBcracrN_ .
¾ c,ab;sþIBIkardwkCBa¢Ún ¬ kMBugRtÚv)anerobcM¦.
¾ eKalneya)ayCati nigRbB½n§RKb;RKgrdæ)al sRmab;vis½ykMBg;Ep enAkm<úCa 2009-
2011 ¬kMBugRtÚv)anerobcMbegáIteLIg¦.
¾ eKalneya)aysþIBIkardwkCBa¢ÚntampøÚvsmuRT .
¾ nItiviFIsþIBIkarcuHbBa¢InavasmuRT .
¾ RkmnavacrN_smuRT ¬kMBugRtÚv)anBinitüemIleLIgvij¦.
¾ GnuRkwtüsþIBIkarbegáItKN³kmμaFikarTb;Tl;nwgeRbgkMBb; ¬kMBugRtÚv)anerobcM¦.
¾ GnuRkwtüsþIBIkarecj[eRbIR)as;esovePAviC¢aCIv³navik ¬kMBugRtÚv)anerobcM¦.

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 236


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ c,ab;sþIBIkMBg;Ep ¬kMBugRtÚv)anerobcM¦.
¾ eKalneya)ayCatisþIBIkMBg;Ep ¬kMBugRtÚv)anerobcM¦.

¾ GnuRkwtüsIþBIkardwkCBa¢ÚntampøÚvTwk ¬kMBugRtÚv)anerobcM¦.

¾ RBHraCRkmsþIBI kardwkCBa¢ÚntampøÚvsmuRT ¬kMBugRtÚv)anBinitüemIleLIgvij¦.

¾ GnuRkwtüsIB þ kI arbegátI RbB½n§fañ k;CatisRmab; kareRtómTb;Tl;ngw karkMBb;eRbg nigkics© h-


Rbtibtþikar edIm,IedaHRsaykarkMBb;eRbg .
¾ RbkassIþBIkarGnuBaØat[navacUlcttamkMBg;Ep énRBHraCaNacRkkm<úCa .

¾ RbkassIþBIsnþisuxkñúgzbnIymNÐlEp énRBHraCaNacRkkm<úCa .

¾ EpnkarCati edIm,IbgáarkarBarhaniP½y bNþalmkBIeRbgkMBb; .

¾ EpnkaremsIþBIkardwkCBa¢ÚntampøÚvTwk enAkñúgRbB½n§TenøemKgÁkm<úCa .

¾ EpnkaremGPivDÆbNþajpøÚvfñl; bc©úb,nñkmμ énRBHraCaNacRkkm<úCa .

¾ EpnkaremsIþBIkardwkCBa¢ÚntamsmuRTnigkMBg;EpsmuRT .

• CMruj karpþl;sc©ab½nnigkarGnuvtþ kic©RBmeRBógsþIBI kardwkCBa¢ÚntampøÚvTwk CamYyRbeTs


evotNam .
• CMruj karpþl;sc©ab½nnigkarGnuvtþ kic©RBmeRBógGas‘ansþIBIkardwkCBa¢ÚnrvagrdæsmaCik BiFIsar
TI1Gas‘an sþBI kI arkMNt; RckcUl-ecjnigpøvÚ dwkCBa¢nÚ qøgkat; k¾dUcCa GnusBaØanigkic©RBmeRBóg
GnþrCati epSg²eTot .
446> rdæelxaFikardæanGakascrN_suIvil manParkic© dwknaM RKb;RKg nigGPivDÆ vis½yGakascrN_
sIuvilrbs;RbeTskm<úCa edIm,IFana[)an nUvkarpþl;esvakmμdwkCBa¢ÚntampøÚvGakas TaMgkñúgRsúknig
GnþrCati Rbkbeday suvtßPi aB snþsi xu RbsiT§PaB KuNPaB RBmTaMg RbsiT§PaBcMNay kñgú kRmitsþgd; ar
GnþrCatiénRbtibtþikar nig edIm,IeFVIGtibrmakmμ karrYmcMENkd¾sMxan;rbs;vis½yenH kñúgkarGPivDÆ
esdækic©-sgÁmkic© rbs;RBHraCaNakm<úCa nig kñúgkic©shRbtibtþikarGnþrCati tMbn; nigGnutMbn; . edImI,
cUlrYmbnþGnuvtþeKalneya)ayebIkcMheCIgemX rbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa
RBmTaMg edIm,IBRgwgsnþisuxnigsuvtßiPaBehaHehIrnigcIrPaBbrisßan k¾dUcCa edIm,IBRgwgesvakmμGakas
yandæan rdæelxaFikardæanGakascrN_sIuvil nwgGnuvtþskmμPaBGaTiPaBsMxan;² dUcxageRkam ³
• karBRgwgkic©shRbtibtþikarGnþrCatikñúgvis½yGakascrN_suIvil ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 237


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ eFVIsmahrNkmμ nig eFVI[mansuxdumnIykmμ bnþicmþg² CamYynwg eKalneya)ayebIk


cMheCIgemX rbs; Gas‘an mhaGnutMbn;TenøemKgÁ RkúmRbeTs km<úCa T,av PUma
evotNam nig kic©shRbtibtþikarGnþrCatiepSg²eTot .
¾ CMrujkarksagnigkarEklm¥smtßPaBsßab½n CaBiess EksRmÜlrcnasm<½n§RbB½n§RKb;RKg
rbs; rdæelxaFikardæanGakascrN_sIuvil edIm,IERbkøayCabeNþrI ² nUvRbB½nR§ Kb;RKgtamEbb
mCÄkar eTACa EbbvimCÄkar nig vishmCÄkar k¾dUcCa edIm,I[RsbeTAtamtRmÚvkar rbs;
GgÁkarGakascrN_suIvilGnþrCati .
• karBRgwgsnþisuxnigsuvtßiPaB ³
¾ eFVIviesaFnkmμc,ab;GakascrN_sIuvil Edl)anGnum½tknøgmk edIm,IeqøIytbnwgPaBcaM)ac;

kñúgkarBRgwg snþisux suvtßiPaB kñúgkarehaHehIr nig Tb;sáat;karERbRbÜlGakasFatu Edl


RtÚv)anbgáeLIgeday esvakmμdwkCBa¢ÚntampøÚvGakas.
¾ BRgwgtYnaTIrbs; rdæelxaFikardæanGakascrN_svIu li kñgú kareFVbI c©bú ,nñkmμ nigkarerobcM bT-
b,BaØtþinanasRmab; bTdæanbec©keTsnigesdækic© nigcIrPaBbrisßan kñúgvis½yGakascrN_sIuvil.
¾ elIkkm<sk; arGPivDÆsmtßPaB RtÜtBinitü snþsi xu suvtßPi aB nig karkat;bnßyplb:HBal; elI
brisßan kñúgesvakmμdwkCB¢ÚantampÚøvGakas edayEp¥kelIeKalkarN_c,ab;nigbTb,BaØtþi nana.
¾ begáItkic©RBmeRBógpøÚvkarnana CamYyRbeTsCitxag sRmab; kargarsnþisux suvtßiPaB nig
karpøas;bþÚrTinñ½yRbtibtþikar .
• karBRgwgesvakmμnaMpøÚvGakas nig Gakasyandæan ³
¾ Eklm¥ nigeFVITMenIbkmμ nUv GakasyandæanEdl)ankMNt; nig ehdæarcnasm<½n§EdlBak;B½n§
rYmman karGnuvtþnUvRbB½n§fμImYy KW RbB½n§KmnaKmn_naMpøÚv karXøaMemIlkarehaHehIr nigkar
RKb;RKgcracrN_pøÚvGakas.
¾ CMrujkarcUlrYmrbs; vis½yÉkCnnigsaFarN³ enAkñúgkarGPivDÆehdæarcnasm<½n§Gakas
yandæan nig esvakmμGakascrN_ CaBiess CMruj[mankarvinieyaK Bivis½yÉkCnelI
skmμPaBEdlbeRmI[vis½yGakascrN_ edaypÞal;ngi edayRbeyal . skmμPaBTaMgenaH
rYmman GKarlk;dUr TIlanvaykUnehÁal ]TüansRmab;kmSanþ kIT,aGakascrN_ CaedIm
EdlmanTItaMgenAEk,rGakasyandæan ehIy EdlnwgRtÚvCMruj edIm,IbegáIncMNUl Fana
cIrPaBrbs;Gakasyandæan nig edIm,IelIkkm<s;vis½yeTscrN_ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 238


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ elIkkm<sk; arcUlrYmkñgú kar RtÜtBinitünigsRmbsRmÜl dMeNIrénkarGPivDÆFurkic©TaMgLay


EdlsßitenAeRkamkic©snüasm,Tan .
¾ bnþCMrujkarelIkkm<s;smtßPaB nigkaryl;dwgrbs;nieyaCit®sþI edIm,IeFVI[RbesIreLIg nUv
tYnaTI nigsßanPaBrbs;®sþI enAkñúgesvakmμdwkCBa¢ÚntampøÚvGakas .
¾ GPivDÆ B½t’manviTüa RbB½n§B½t’man]tuniym RbB½n§Tinñn½ysßiti nig eFVIkarsikSaRsavRCav .
4>2 karRKb;RKgFnFanTwknigRbB½n§Farasa®sþ
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
447> raCrdæaPi)alkm<úCa )anxitxMsþar nigksagRbB½n§Farasa®sþ bEnßmeTot ehIy)andak;ecBaJnUv
viFankarnana edIm,IeRbI[Gs;lT§PaBnUvskþanuBlBIRbB½n§Farasa®sþenH sRmab;edaHRsaybBaðaTwk kñúg
vis½yksikmμ . CalT§pl smtßPaBGagsþúkTwkRtÚv)anBRgIk ehIylT§PaBénkaredaHRsayTwk
sRmab;kardaMduH k¾)anekIneLIgEdr . raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegáItshKmn_ksikreRbIR)as;Twk Edl
mankarcUlrYmkan;EteRcIneLIg BIsNM ak;ksikr . karpÁtp; gÁ T; kw s¥atenAtMbn;TIRbCMCu n nigtMbn;CnbTk¾
mankarrIkceRmInKYr[kt;smÁal; pgEdr .
448> raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa nwgbnþpþl;GaTiPaBx<s;dl;karsþarkarksag
karEfTaM nigkarRKb;RKg RbkbedayRbsiT§PaB nUvehdæarcnasm<½n§eRsacRsB GagsþúkTwk RbLayTwk
sMNg;TVarTwwk lUTwk RbB½n§edaHTwk RbLaynaMdIl,ab; TMnb;karBarTwkCMnn; TwkéRb nigsßanIybUmTwk
edIm,IbegáInépÞdI eRsacRsB nig CMruBaJkargarbgábegáInpl .
449> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgepþatkarykcitþTukdak;elIkarFanasiT§irbs;RbCaBlrdæ kñúgkarTTYl)an
Twks¥at tamry³ karpÁt;pÁg;Twks¥atRKb;RKan;CUnRbCaCnRKb;rUb edIm,I Fanasnþisuxes,óg kñúgCIvPaB
rs;enArbs;RbCaCn RsbtameKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a ehIynwg Fana[)an nUv RbB½n§eGkULÚsuI
nigbrisßanTwkBMmu ankarbMBlu . ckçvú si y½ sRmab;eBlGnaKt kñgú karRKb;RKgTwkkñgú GagTenøemKgÁ raCrdæa-
Pi)alkm<Cú a nwgbnþcat;vFi ankareFVvI ci arNkmμkareRbIR)as;FnFanTwk enARKb;dgsÞgw bwg nig Tenø rYmTaMg
bwgTenøsab pgEdr .
450> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbegánI RbsiTP§ aBénkarRKb;RKgRbB½n§Farasa®sþ tamry³ karBRgwgsmtß-
PaBsßab½nrbs;RksYg-sßab½nBak;B½n§ . tamry³karbegáInRbsiT§PaBenH nwgeFVI[mankarekIneLIgnUv
karcUlrYmrbs;RbCaCn kñgú karRKb;RKgnigkareRbIR)as;RbB½nF§ arasa®sþtamEbbvimCÄkar nig kareRbIR)as;
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 239
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

RbB½n§Farasa®sþ edIm,IedaHRsayTwksRmab;bgábegáInplpg sRmÜldl;kareFIVdMeNIrrbs;RbCaCnpg


nigGnuvtþvarIvb,kmμ pg ehIynwg BRgwgsmtßPaBrbs;shKmn_ksikreRbIR)as;Tkw pgEdr . TnÞwmnwg
karekorKrFnFanBIédKUGPivDÆn_ nigeRbIR)as;FnFanpÞal;rbs;xøÜn edIm,IeFVIkarvinieyaKkñúgvis½yenH
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJ [vis½yÉkCn)ancUlrYmcMENky:agskmμbEnßmeTot kñúgkarGPivDÆ
nigkarRKb;RKgvis½yFarasa®sþ nigkarpÁt;g;pÁg;Twks¥at .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
451> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa
skmμPaBrbs;RksYgFnFanTwk nig]tuniym nwgRtÚvepþatkarykcitþTukdak;elI yuT§sa®sþ 5 Epñk ³
1> karRKb;RKgnigkarGPivDÆFnFanTwk nig karGnuvtþGnutþrPaBRbB½n§Farasa®sþ .
2> karRKb;RKgTwkCMnn; nigeRKaHraMgs¶Üt .
3> karCMrujkarerobcM c,ab; bTb,BaØtþi nigcIrPaBTwk .
4> karRKb;RKgB½t’mansþIBIFnFanTwknig]tuniym .
5> eFVI[RbesIreLIgnUvkarRKb;RKgrdæ)al nigkarGPivDÆFnFanmnusS .
452> enAkñúgEpñk karRKb;RKgnigkarGPivDÆFnFanTwk nigkarGnuvtþGnutþrPaBRbB½n§Farasa®sþ RksYg
FnFanTwknig]tuniym nwgGnuvtþnUvskmμPaB dUcxageRkam ³
• ksagnigsþar RbB½n§Farasa®sþEdlmanRsab; edIm,IeqøIytbeTAnwgtRmÚvkarTwkbnÞan; sRmab;

kargarksikmμ .
• CMrujkarpSBVpSayBIbec©kviTüaRKb;RKgTwksmRsb enAtMbn;ksikmμEdlBwgEp¥kelITwkePøóg .

• pþl;GaTiPaBdl;kargarsþarnigsagsg; Gagtmál;Twk RsHTwk RbLaynaMTwk nigRbB½n§edaHTwk

edIm,IFanadl;karpÁt;pÁg;Twkdl; épÞdIbgábegáInpl mcävb,kmμ nigCIvPaBrs;enARbcaMéf¶rbs;


RbCaBlrdæ nig stVBahn³ .
• pþl;GaTiPaBdl; karsþareLIgvijnigkarsagsg;nUv RbB½n§Farasa®sþ nigRbB½n§edaHTwk enAtMbn;

EdlmanRbCaCnRkIRkrs;enA .
• BRgwgsmtßPaBbec©keTsnigRKb;RKgdl; m®nþIFnFanTwknig]tuniym edIm,IGnuvtþviFIsa®sþ nig

CMnajbec©keTseRsacRsB nigedaHTwk .
• RbmUlpþ[ úM mankarcUlrYmBI ksikr GñkEdlmancMENkBak;B½n§ nigEpñkÉkCn enARKb;dNM ak;kal
énkarerobcMEklm¥KeRmag RBmTaMg karGPivDÆRbB½n§Farasa®sþnigedaHTwk .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 240
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• CMrujkarsikSa nigerobcM EpnkarGPivDÆn_GagTenø sRmab;ry³eBlxøI mFüm nigEvg RBmTaMg


KitKUrdl; karERbRbÜlFarTwkTenø nig karpøas;bþÚrcrnþTwknigl¥agTwkFmμCatieRkamdI edIm,IFana
dl; kareRbIR)as;FnFanTwk na eBlbc©úb,nñ nig eBlGnaKt .
• epþatkarykcitþTukdak;elI GagsÞwgGaTiPaB RBmTaMg GPirkSl¥agTwkeRkamdI .
• GnuvtþviFIsa®sþcRmúH sRmab; RKb;RKgnigGPivDÆFnFanTwk edayKitKUrBI bBaðaFnFanTwkEdl
pSarP¢ab;eTAnwgTidæPaBepSg²énbrisßan karERbRbÜlénbrisßan nigkarERbRbÜléntRmÚvkarrbs;
mnusSelIFnFanTwk RBmTaMg tRmÚvkarnUvviFIsa®sþnana kñúgkarRKb;RKgFnFanTwkRbkbeday
RbsiT§PaB .
• begánI karyl;dgw nigelIkTwkcit[þ mankarerobcMngi karGnuvtþ EpnkarRKb;RKgnigGnuvtþGagTenø
edaymankarcUlrYmshkarBI RksYg-sßab½nBak;B½n§ nigGñkTTYlpl .
• CMruj[mankarcUlrYmBI shKmn_ksikreRbIR)as;Twk GñkTTYlpl nigEpñkÉkCn enARKb;
dMNak;kalén karGPivDÆ nigkarRKb;RKg RbB½n§Farasa®sþ nig RbB½n§edaHTwk .
• begáInsmtßPaBdl;shKmn_ksikreRbIR)as;Twk sþIBIrebobRKb;RKg EfTaM nigdMeNIrkar RbB½n§
Farasa®sþ tamry³ karGPivDÆ nigkarRKb;RKg edaymankarcUlrYm .
• CMruj[mankarvinieyaKBI édKUshRbtibtþikarGPivDÆn_GnþrCati nig EpñkÉkCn edIm,IKaMRTdl;
karGPivDÆ karEfTaM nig karRKb;RKgRbB½n§Farasa®sþ tamry³ karGPivDÆ nigkarRKb;RKgRbB½n§
Farasa®sþ edaymankarcUlrYm .
• begátI R)ak;cN
M lU tamry³ ksikmμEdlEp¥kelIFarasa®sþ nigkarbnþkarvinei yaKkñgú visy½ FnFan
Twk sRmab;plitkmμdMNaM .
453> enAkñúgEpñkénkarRKb;RKgeRKaHTwkCMnn;nigeRKaHraMgs¶Üt RksYgFnFanTwknig]tuniym nwgGnuvtþ
nUvskmμPaB dUcxageRkam ³
• CMrujnigykcitþTukdak;elI karsikSanigkarsagsg; TMnb;karBarTwkCMnn; RBmTaMg RbLayedaHTwk

kñúgeKalbMNg kat;bnßy[)anCaGtibrma nUveRKaHFmμCatiEdlbNþalmkBITwk .


• GnuvtþRKb;skmμPaBTaMgGs; edIm,I kat;bnßyTwkCMnn;enARKb;tMbn; Edlpþl;nUvskþanuBlesdækic©

x<s; tamry³ karGb;rMdl;shKmn_ nig karpþlB; t½ m’ anCasaFarN³ tamRbB½np§ SBVpSayB½tm’ an .


• eqøIytbCabnÞan; cMeBaH tRmÚvkarrbs;RbCaCnenAtMbn;EdlTTYlrgeRKaHraMgs¶Üt eRKaHTwkCMnn;

nigeRKaHmhnþrayepSgeTot EdlbgáeLIgedaysarTwk .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 241


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• bnþelIkTwkcitþdl; RbCaBlrdæRKb;rUb nig RKb;sßab½n [cUlrYmkñúgskmμPaBkat;bnßyeRKaHTwk


CMnn; dUcCa karerobcMTITYlsuvtßiPaB karpÁt;pÁg;smÖarbrikçarnigeRKÓgcRk karpþl;karGb;rM kar
bgðajBIbec©kviTüafμI²EdlsmRsbeTAnwgsßanPaBCak;Esþg CaedIm .
• cUlrYmy:agskmμ kñúgkmμviFICati nigGnþrCati edIm,Ikat;bnßy\T§iBléneRKaHmhnþray Edlbgá
eLIgedaysarTwk .
• eRtómlkçN³cuHeFIVGnþraKmn_bUmTwkse®gÁaHdMNaMRsÚvR)aMg nigRsÚvvsSa eBlCYbkarxVHxatTwk
nig eRKaHraMgs¶Üt CUnRbCaksikrRKb;extþ CaBiess tMbn;enACitRbPBTwk ehIyKμanRbB½n§eRsac
RsBeTAdl; .
454> enAkñgú EpñkénkarCMrju karerobcM c,ab; bTb,BaØtiþ nignirnþrPaBTwk RksYgFnFanTwknig]tuniym
nwgGnuvtþnUvskmμPaB dUcxageRkam ³
• erobcMGnuRkwtümYycMnYn edIm,IGnuvtþ c,ab;sþIBI karRKb;RKgFnFanTwk EdlRtÚv)anGnum½tkal

BIExmifuna qñaM2007 dUcCa ³


¾ GnuRkwtüsþIBI shKmn_ksikreRbIR)as;Twk .

¾ GnuRkwtüsþIBI GaCJabNÑTwk nigkarEckcayTwk .

¾ GnuRkwtüsþIBI karRKb;RKgGagTenø .

¾ GnuRkwtüsþIBI KuNPaBTwk .

• BRgwgnigCMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBI karRKb;RKgFnFanTwk nig bTb,BaØtþiEdlBak;B½n§nana edIm,I

tamdanRtÜtBinitünigTb;sáat; nUvral;KeRmagsþareLIgvijnigsagsg; EdlGacmanplb:HBal;


dl; FnFanTwk nigRbB½n§eGkULÚsIu .
• erobcMnItiviFIsRmab;karvaytémø nigkarkat;bnßy plb:HBal;dl;FnFanTwk nigsgÁm .

• rkSa[)annUv FarTwknigkRmitkm<s;Gb,brma TwkTenø sÞwg bwgbYr ERBk edIm,IFananUvcIrPaB

RbB½n§eGkULÚsIu nignavacrN_ .
• hamXat; nigmanviFankarCabnÞan; cMeBaHkarcak;bMeBj karCIk b¤rMelaPbMBanedayxusc,ab;

elI pøvÚ Twk Tenø sÞgw b¤dITMnabEdllicTwkCaRbcaM nig eqñrsmuRT EdlbNþal[manplb:HBal;


elI FnFanTwk RbB½n§eGkULÚsIu nigbrisßan .
• BRgwgkargarGPirkS GagTwknigbwgFmμCati EdlmanlT§PaBsþúkTwk edIm,ICYydl;karkat;bnßy

TwkCMnn; RBmTaMgrkSa)annUvRbB½n§eGkULÚsIu .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 242
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• bnþBRgwgnigBRgIkbEnßm shKmn_ksikreRbIR)as;Tkw edIm,IrmY cMENkkñgú kar RKb;RKgnigEbkEck


Twk edaymankarEfrkSaRbB½n§Farasa®sþ RbkbedayRbsiT§PaBx<s; nig cIrPaB .
• erobcMGnuRkwtüsþIBI karkMNt;TItaMgPUmisa®sþ énRbB½n§Farasa®sþ nigGagsþúkTwk edIm,Iecosvag
karrMelaPbMBannana EdlGacekItmaneLIg mkelItMbn;RKbdNþb;rbs;RbB½n§Farasa®sþ.
455> enAkñúgEpñkén karRKb;RKgB½t’mansþIBIFnFanTwknig]tuniym RksYgFnFanTwknig]tuniym nwg
GnuvtþskmμPaB dUcxageRkam ³
• BRgwg nigBRgIkRbB½n§]tuniym nigClsa®sþ rYmTaMgkarRbmUlpþúMB½t’man nigkarpSBVpSay .
• eFVIkarBüakrN_ nigRbkasPaBGasnñ dl;RbCaBlrdæEdlrs;enAkñúgtMbn;rgeRKaH BIPaBraMgs¶Üt
TwkCMnn; nig BüúH sRmab;ry³eBlxøI mFüm nigEvg .
• Eklm¥nigsagsg; sßanIy]tuniymnigClsa®sþ RBmTaMg b:usþ×tRmgTwkePøóg nigkþarvas;
km<s;Twk enAtamTItaMg nigsÞwgsMxan;² rYmTaMg karRbmUlB½t’man nigkarpSBVpSay .
• temøIgRbB½n§GegátClsa®sþ edIm,Ipþl;nUvkRmitkm<s;TwkCak;lak; nigTinñn½yFarTwk sRmab;kar
BüakrTwkCMnn; nigTinñn½yClsa®sþEdlRtÚvykeTAeRbIR)as; sRmab;karerobcMKeRmag nigkar
RKb;RKgFnFanTwk .
• temøIgRbB½n§Gegát]tuniym edIm,ITTYl)annUvTinñn½yFatuGakasCak;lak; sRmab;BüakrGakas
Fatu karerobcMKeRmag nig sRmab;eKalbMNgepSg²eTot .
• pþlB ; t½ m’ ansþIBI karBüakrGakasFatu karENnaM nigkarGb;rM dl;saFarNCn edIm,IelIkkm<s;
cMeNHdwgBYkKat; [ecHbgáarTb;sáat;nigkat;bnßy[)anCaGtibrmanUvplb:HBal; EdlbgáeLIg
edaykarERbRbÜlFmμCati nig GakasFatu dUcCa xül;BüúH rnÞH s‘UNami TwkCMnn; CaedIm .
• erobcMsareBIPNÐnigEpnTIPUmisa®sþ sRmab;RbB½n§Farasa®sþ RbB½n§karBarTwkCMnn; TMnb;karBar
TwkéRb GagTenø-sÞwg épÞdIlicTwk nigkarRKb;RKgFnFanTwk .
456> enAkñgú Epñkén kareFV[I RbesIreLIgkarRKb;RKgrdæ)al nigkarGPivDÆFnFanmnusS RksYgFnFan
Twk nig]tuniym nwgGnuvtþskmμPaB dUcxageRkam ³
• BRgwgdMeNIrkarrdæ)al nigpþlk ; arbNþHú bNþalkñgú kargar dl;m®nþI RksYgFnFanTwk nig]tuniym
edIm,IeqøIytbeTAnwgkRmitsþg;darCati nigGnþrCati .
• bnþBRgwg smtßPaBrbs;m®nþIenAfñak;Catinigfñak;eRkamCati nig smtßPaBrbs;shKmn_ksikr

eRbIR)as;Twk [yl;dwgBIGtßRbeyaCn_rbs;Tkw cMeBaHCIvPaBRbcaMéf¶nigkarGPivDÆesdækci © nig

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 243


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

ENnaMBYkKat; [cUlrYmy:agskmμ kñúgkarerobcMEpnkarsRmab; karRKb;RKg karEfTaM karGPirkS


nig kareRbIR)as;FnFanTwk RbkbedayRbsiT§PaBnigcIrPaB edIm,IrkSa)annUvRbB½n§eGkULÚsIul¥
edayeRbIR)as;RKb;meFüa)ayTaMgGs; dUcCa karerobcM kmμviFIbNþúHbNþal sikçasala nig
bBa©ÚlbBaðaTaMgenHeTAkñúgkmμviFIsikSarbs;RKwHsßansikSa nig eFVIkarpSBVpSayB½t’manenH [)an
TUlTM lU ay tamry³ RBwtiþbRt B½tm’ an TsSnavdþI viTüú TUrTsSn_ nigRbB½n§pSBVpSay epSgeTot .
• begáItRbB½n§kargareynD½r enARKb;mnÞIrFnFanTwk nig]tuniym extþ-raCFanI .
• begáInkaryl;dwg nigkarviPaKBIeynD½r enARKb;extþ-raCFanI .
• Fana[mankarcUlrYmrbs;RkúmkargareynD½r enAkñúgRKb;TidæPaBkargarrbs; RksYgFnFanTwk
nig]tuniym .
457> enAkñúgkarGnuvtþtYnaTI Parkic© rbs;xøÜn RksYgFnFanTwknig]tuniym nwgepþatelI ³
• kareRbIR)as;CaGtibrmanUvskþáanuBlénRbB½n§Farasa®sþ edIm,ICaplRbeyaCn_ sRmab;karedaHRsay

bBaðaTwk dl;vsi y½ ksikmμ.


• karFana[mankarcUlrYmeRcInCagmunBIksikrTaMgLay enAkñúg shKmn_ksikreRbIR)as;Twk .

• karBRgwgnUvdMeNIrkarénkarpþlG ; aTiPaBdl; karsþareLIgvij karsagsg; karEfTaM nigkarRKb;RKg


ehdæarcnasm<½n§Farasa®sþ dUcCa GagsþúkTwk RbB½n§edaHTwk RbLayTwk RbB½n§RtÜtBinitüTwk
CMnn; TMnb;karBarTwkéRb nigsßanIybUmTwk edIm,IbegáIn épÞdIdaMduH nig plitkmμksikmμ .
• karykcitþTukdak;elI mtieyabl;nigsiT§irbs;RbCaBlrdæ kñúgkarTTYl)anTwks¥at nigkarFana

nUvsuvtßiPaBes,óg kñúgCIvPaBrs;enARbcaMéf¶rbs;RbCaCn edIm,IeFVI[seRmc)annUv eKaledA


GPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa nig edIm,IFana[mannUv RbB½n§eGkULÚsIunigTwk EdlKμankarbMBul
enAkñúg GagTenøemKgÁ nig bnþsikSaBIkareRbIR)as;FnFanTwkkñúgTenø bwgbYr sÞwg nigTenøsab .
• karbegáInRbsiT§PaBénkarRKb;RKgFarasa®sþ tamry³ karksagsmtßPaB .

• karFana[mancUlrYmrbs;sßab½nnana nigPaBCam©as;rbs;RbCaCn kñúgkareRbIR)as;nigRKb;RKg

RbB½n§Farasa®sþ .
• karFana[manTwks¥atRKb;RKan; ehIyKuNPaBTwk eqøIytbeTAnwgtRmÚvkarenARKb;vis½yeBj

TUTaMgqñaM nigedIm,IkarBarRbB½n§eGkULÚsIu .
• karkat;bnßyenAenAkRmitticbMputnUvplb:HBal;BITwkCMnn; nigksagsmtßPaB edIm,IkarBarBI

TwkCMnn; EdlbNþalmkBITwkePøóg nigTwksmuRT .


• karbeBa©óskarbMBulFnFanTwk edIm,IkarBarRbB½n§eGkULÚsIu CaBiess FnFanRtI .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 244


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

karpÁt;pÁg;Twks¥atenAtMbn;TIRbCMuCn
458> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa ral;
skmμPaBrbs; RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgRtÚvGnuvtþ eTAtamkmμviFI bIxageRkam ³
1> kargarbBaØtiþkmμ nigkarksagPaBCaédKUCamYyEpñkÉkCn edIm,ICrM ju karcUlrYmrbs;vsi ½yÉkCn
nigpþl;karkarBarnigkar]btßmÖFndl;CnRkIRk .
2> kMENTRmg;karRKb;RKgGgÁPaBrdæakrTwksaFarN³ edIm,IelIkkm<ss; mtßPaBrbs;GgÁPaBrdæakr
TwksaFarN³ .
3> BRgwgkarkarBarbrisaß nnigGnam½y edIm,IbgáarTuk[manRbB½n§eGkULÚsIuénTwkEdlKμankarbMBul
nigbrisßans¥at .
459> enAkñúgEpñkénkmμviFI kargarbBaØtþikmμnigkarksagPaBCaédKU CamYyvis½yÉkCn edIm,ICMrujkar
cUlrYmrbs;vsi y½ ÉkCn nigpþlk; arkarBarnigkar]btßmFÖ ndl;Gkñ RkIRk RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl
nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• erobcMesckþIENnaMGMBI nItiviFI nigeKalkarN_sRmab;karvinieyaK kñúgEpñkpÁt;pÁg;Twks¥at .

• erobcMRbkassþIBI Rbtibtiþkar nigkarpÁt;pÁg;Twks¥at .

• erobcMRbkassþIBI eKalneya)ayéføedImTwk .
• BinitünigsikSaelIkarkMNt;éføedImTwk enAGgÁPaBrdæakrTwkÉkCn enAtambNþaRkúgnana .
• BRgwgsmtßPaBkargarbBaØtþikmμ rbs;bBaØtiþkr .
• erobcMkarBieRKaHeyabl;CamYyrdæ)alfñak;eRkamCati edIm,IkN M t;EbgEcktYnaTI Parkic© elIkargar
bBaØtþikmμ vis½ypÁt;pÁg;Twks¥at .
• BRgwgsmtßPaBrbs;rdæ)alfñak;eRkamCati elIkargarbBaØtþikmμ vis½ypÁt;pÁg;Twks¥at .

• erobcMlixitbTdæancaM)ac;sRmab;elIkTwkcitþdl; karvinieyaKÉkCn kñúgvis½ypÁt;pÁg;Twks¥at .

• bNþúHbNþalnigBRgwgsmtßPaB BIbec©keTs nigmUldæanRKb;RKg nigkarkt;RtabBa¢IKNenyü

dl;esvakr pÁt;pÁg;Twks¥atÉkCn .
• GnuvtþKeRmagGPivDÆn_shRKasFuntUc nigmFüm enAkm<úCa kñúgvis½yTwks¥at.

• BinitünigsikSa elIkarerobcMkmμviFIGPivDÆn_vis½ypÁt;pÁg;Twks¥at nig Gnam½ytamTIRkúg.

• CMrju PaBCaédKU CamYyvisy½ ÉkCn kñgú Rkbx½NéÐ n evTikasaFarN³ raCrdæaPi)alkm<úCa


elIvis½yTwks¥at nigGnam½y .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 245
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

460> enAkñgú EpñkénkmμviFI kMENTRmg;karRKb;RKgGgÁPaBrdæakrTwksaFarN³ edIm,IelIkkm<ss; mtßPaB


rbs;GgÁPaBrdæakrTwksaFarN³ RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• BinitüsikSakMNt;sRmab;karBRgwg nigEklm¥ KuNPaB RbsiTP § aBGaCIvkmμ nigGPi)alkic© rbs;
GgÁPaBrdæakrTwk .
• RtÜtBinitünigtamdan sßanPaBvDÆnPaB énkarGnuvtþ rbs;GgÁPaBrdæakrTwksaFarN³ .

• cuHBinitü nigsikSakMNt;éføedImTwkenAGgÁPaBrdæakrTwksaFarN³ elIkElgGgÁPaBsVy½t .

• Gnuvtþ KeRmagbNþúHbNþalnigksagsmtßPaB GgÁPaB rdæakrTwksaFarN³ kñúgRkúgcMnYn 8 .

• CMrujkarbegáIt smaKmGgÁPaBrdæakrTwkkm<úCa .

• GnuvtþKeRmagBRgIkkarpÁt;pÁg;Twks¥at nigGnam½y dl;shKmn_RkIRkkñúgTIRkúg cMnYn 5 .

• sikSanigerobcM KeRmagBRgIkkarpÁt;pg Á ;Twks¥atnigGnam½y dl;shKmn_RkIRkkñgú TIRkúg cMnYn 5 .


• sikSanigerobcM KeRmagsþar GgÁPaBrdæakrTwk extþRkecH nig extþsÞwgERtg .

• GnuvtþKeRmagsþarnigGPivDÆ vis½ypÁt;pÁg;Twks¥at enAtMbn;RtIekaNkñúgextþrtnKIrI nig extþ

mNÐlKIrI .
• sikSanigerobcM KeRmagBRgIkkarpÁt;pÁg;Twks¥at kñúgRkúgesomrab .

• sikSanigerobcM KeRmagGPivDÆvis½yTwks¥at enATIRbCMuCn R)asaTsMbUr extþkMBg;FM .

• GnuvtþKeRmagsþarnigBRgIk karpÁt;pÁg;Twks¥at enARkúgkMBt extþkMBt .

• erobcMnigGnuvtþ KeRmagsþarnigBRgIk RbB½n§pÁt;pÁg;Twks¥at kñúgRkúgcMnYn 6 .

• erobcMnigGnuvtþ KeRmagBRgIksmtßPaBplitkmμTwks¥at enAkñúgRkúg)at;dMbg énextþ)at;dMbg

RkúgkMBg;cam énextþkMBg;cam .
461> enAkñúgEpñkénkmμviFI BRgwgkarkarBarbrisßannigGnam½y edIm,IbgáarTuk[manRbB½n§eGkULÚsIuén
TwkEdlKμankarbMBul nigbrisßans¥at RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUc
xageRkam ³
• begáInkaryl;dwgrbs;shKmn_ GMBIsar³sMxan;én Twks¥at nigGnam½y tamry³ rUbPaBepSg²

énkarpSBVpSay nigkarGb;rM .
• sRmbsRmÜlkarerobcM EpnkarsmahrNkmμkarRKb;RKgbrisßannigGnam½y enARkúgcMnYn 5 .

• erobcMnigGnuvtþ kardwknaMsRmbsRmÜl karerobcMEpnkar smahrNkmμ énkarRKb;RKgbrisßan

nigGnam½y enAkñúgRkúg cMnYn 5 .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 246


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• GnuvtþKeRmagsikSa GMBIRkbx½NÐsßab½n EdlBak;B½n§nwgkarRKb;RKgbrisßannigGnam½y .


• GnuvtþKeRmagsikSaGMBIyuT§sa®sþhriBaØb,TanelIvis½y brisßan Gnam½y nigTwks¥at .
4>3 karGPivDÆvis½yfamBl
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
462> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPaknøgeTA raCrdæaPi)alkm<úCa seRmc)annUvkarsþar RbB½n§pÁt;pÁg;
GKÁisnIEdlmanRsab;eLIgviBaJ nigerobcM[man karpÁt;pÁg;GKÁisnI enAtMbn;sMxan;²mYycMnYneTot .
smiTp§ lsMxan;² rYmman ¬1¦ karcab;epþmI karsagsg; varIGKÁsi nIkcM ay nigGaét RBmTaMg bNþaBaJbBa¢nÚ
famBlmYycMnYn ¬2¦ karpÁt;pÁg;GKÁisnIenAraCFanIPñMeBBaJ RtÚv)ansþareLIgviBaJ nigRtÚv)anBRgIk[eqøIy
tbeTAnwgtRmÚvkarCak;Esþg ¬3¦ karpÁtp; gÁ G; KÁsi nIenAtambNþaRkúgkñgú extþ k¾RtÚv)ansþarnigksagfμI
edIm,IeqøIytbeTAnwgesckþIRtÚvkarkñúgRkúgénextþTaMgenaH ¬4¦ TIRbCMuCnnanaCab;RBMEdn RtÚv)anerobcM
[mankarpÁt;pÁg;GKÁisnI tamry³ karnaMcUlGKÁIsnIBIRbeTsCitxagEdlmantémøefak ¬5¦ tMbn;CnbT
nana k¾RtÚv)anerobcM[mankarpÁt;pgÁ G; KÁsi nIpgEdr tamrUbPaBtUc² edayesvakrÉkCn kñgú Rkbx½NéÐ n
GaCJabNÑ Rsbtamc,ab;sþIBIGKÁisnI .
463> raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa nwgpþl;GaTiPaB kñúgkarbnþBRgIkvisalPaBén
karpÁtp; gÁ ; nigbBa©Hú éføGKÁsi nI[)ansmrmü RBmTaMg ykcitTþ ku dak;elIkarBRgwgynþkarsßab½n nigsmtß-
PaBRKb;RKg . kñúgn½yenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMruBaJkarbegáIteragcRkplitGKÁisnI Edlmanéfø
edImefak edayeRbIRbPBfamBlkñúgRsuk dUcCa famBlvarI ]sμ½nFmμCati Er:FüÚgfμ KYbpSMnwgkarGPivDÆ
eragcRkplitGKÁisnIEdleRbIbec©kviTüaTMenIb nigRbPBfamBlEbbminEmnRbéBNI rYmTaMg karBinitü
lT§PaBeRbIR)as;RbPBfamBlnuyekørEG‘rpg RBmTaMg karbnþtP¢ab;bNþaBaJfamBlGKÁsi nICI amYyRbeTs
Citxag . kareFVIBiBiFPavUbnIykmμRbPBfamBl nigkarbegáIt[manRbPBfamBlbRmúgsmRsb kñúg
RbB½n§CaktþaKnøwH kñúgkarFanasnþisuxfamBl sRmab;km<uúCa . CamYyKñaenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
CMruBaJkarksagbNþaBaJGKÁsi nI[RKbdNþbT; TU aMgRbeTs edIm,IbBa¢nÚ famBlEdlmanKuNPaBnigéføsmrmü
BIRbPBnana eTApÁt;pÁg;esckþIRtÚvkar enAtambNþaTIRkúg tMbn;TIRbCuMCn nigtMbn;CnbT TaMgLay
RBmTaMg erobcMCabeNþIr² edIm,IeFVIsmahrNkmμRbB½n§famBlGKÁisnIIkm<úCa eTAkñúgbNþaBaJGKiÁsnI kñúg
RbeTsmhaGnutMbn;emKgÁ nig Gas‘an .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 247


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

464> edIm,IcUlrYmkñúgkarkat;bnßyPaBRkIRk nigFananUvkarrs;enARbkbedaysuxdumrmnarbs;RbCaCn


enAtMbn;CnbT raCrdæaPi)alkm<úCa nwgpþl;GaTiPaBdl;karCMruBaJ karGnuvtþGKÁisnIPavUbnIykmμCnbT
CabnþeTot rYmTaMg karGPivDÆfamBlkekIteLIgviBaJ edIm,I[RbCaCnenAtMbn;CnbT manGKÁisnI
eRbIR)as; .
465> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgpþl;GaTiPaBx<s;elI karTak;TaBaJ[mankarcUlrYmrbs;vis½yÉkCn kñúg
karvinieyaKkñúgkarGPivDÆehdæarcnasm<½n§famBl rYmTaMgkarplit karbBa¢Ún nigkarEckcay kñúgenaH
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkarepþatkarykcitþTukdak;[)anCaGtibrma elIbrisßanFmμCati nigsgÁm kñúg
karGPivDÆKeRmagvis½yfamBl TnÞwmnwg karsgát;Fn¶ ;elIRbsiT§PaBesdækic©rbs;KeRmagnImYy² .
karykcitþTukdak; k¾nwgRtÚvepþatCasMxan;pgEdr elIkarksagsmtßPaB nigkarEkTRmg;sßab½n kñúgvis½y
famBlGKÁisnI rYmman GaCJaFrGKÁisnI Rkúmh‘unGKÁisnIkm<úCa RBmTaMgRksYg-sßab½nBak;B½n§epSgeTot
edIm,IbegáInRbsiT§PaB énkarRKb;RKg k¾dUcCa KuNPaBesvapÁt;pÁg;GKÁisnI .
466> raCrdæaPi)alkm<úCa cat;TukFnFaneRbgnig]sμ½nkm<úCa KWCaskþanuBlfμId_sMxan; sRmab;Fana
snþisuxfamBl nigCaRbPBénFnFand_mantémø sRmab;karGPivDÆesdækic©km<úCakñúgry³eBlEvg .
kñúgn½yenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgerobcMRkbx½NÐeKalneya)ay nig Rkbx½NÐKtiyutþ sRmab;vis½yenH
edIm,IFanaRbsiT§PaBénkarRKb;RKg nigkareRbIR)as;FnFanenH kñúgbuBVehtuénkarGPivDÆesdækic© nigkar
elIkkm<s;kRmitCIvPaBrs;enA rbs;RbCaCnkm<úCa .
467> raCrdæaPi)alkm<Cú a elIkTwkcit[þ eRbIR)as;RbePTfamBl EdlmanRbsiTP§ aB nigmanplb:HBal;
tictYc dl;brisßan .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
468> edIm,IGnuvtþyuT§sa®sþctuekaN rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa RksYg
]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgepþatkarykcitþTukdak; elI ³
• karbegáInsmtßPaBpÁt;pÁg;GKiÁsnI nigkat;bnßyéfø[enAkñúgkRmitmYysmRsb CamYyKñanwg kar

BRgwgynþkarsßab½n nig smtßPaBpÁt;pÁg; .


• FanakareCOCak;elIkarpÁt;pÁg;GKiÁsnI edIm,IsRmÜlnigTak;TajkarvinieyaKkñúgvis½yenH nigedIm,I

CMrujkarGPivDÆesdækic© .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 248


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begáIteKalneya)ay c,ab; niglixitbTdæanKtiyutþ sRmab;vis½yfamBl edIm,IFanaRbsiT§PaB


énkarRKb;RKg nigeRbIR)as;FnFan sRmab;karGPivDÆesdækic© nigelIkkm<s;kRmitCIvPaBrs;enA
rbs;RbCaCnkm<úCa .
• elIkTwkcitþdl;kareRbIR)as;famBlRbkbedayRbsiT§PaB nigmanplb:HBal;dl;brisßan kñúg
kRmitTabbMput .
469> edIm,IbMeBjtRmÚvkarGKÁisnI enATUTaMgRbeTs RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl manTisedA
GnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• CMrujkarrukrkRbPBFnFanfamBl dUcCa famBlvarI ]sμ½nFmμCati nigFüÚgfμCaedIm sRmab;kar

plitfamBlGKÁisnI .
• Fana[mankarTukcitþnigsßirPaB kñúgkarpÁt;pÁg;famBlGKÁisnI edIm,IsRmÜldl;karvinieyaK nig

karGPivDÆsgÁm-esdækic© .
• elIkTwkcitd þ l;kareRbIR)as;famBlRbkbedayRbsiTP§ aB nigkat;bnßyplb:HBal;elIbrisaß n
EdlbNþalmkBI kareRbIR)as; nigkarpÁt;pÁg;famBl .
• bnþCMruj[mankarcUlrYmvinieyaKBIEpñkÉkCn kñúgvis½yfamBl rYmman karplit karbBa¢Ún

nigkarEckcay CaedIm .
• bnþCMruj[mankarGPivDÆ elIvis½yfamBlkekIteLIgvijRKb;RbePT dUcCa CIvm:as; CIv]sμn ½
CIv\n§n³ .l. nigbegáInRbsiT§PaBénfamBl tamry³ kareRbIR)as;c®gáanRbsiT§PaB edIm,I
kat;bnßykareRbIR)as; eRbg Gus FüÚg CaedIm .
• CMrujkareFVIBaNiC¢kmμfamBlGKÁisnIkñúgtMbn; tamry³ shRbtibtþikareTVnigBhuPaKI .

470> edIm,IbegáInkarpÁt;pÁg;famBlGKÁisnI enAkñúgry³eBl 5qñaM ¬qñaM2009-2013¦ xagmux RksYg


]sSahkmμ Er: nigfamBl nwg ³
• dak;[dMeNIrkar varIGKÁisnIkMcay EdlmanGanuPaBsrub 193/2 emhÁav:at; enAqñaM2011 .

• dak;[dMeNIrkar varIGKÁisnIKIrIrmüTI3 EdlmanGanuPaBsrub 18 emhÁav:at; enAqñaM2012 .

• dak;[dMeNIrkarnUvCMhanTI1 edaymanGanuPaB 100 emhÁav:at; én eragcRkGKÁisnIFüÚgfμTI1

EdlmanGanuPaBsrub 200emhÁav:at; enAextþRBHsIhnu enAqñaM2011.


• dak;[dMeNIrkar varIGKÁisnIsÞwgGaét EdlmanGanuPaBsrub 120emhÁav:at; enAqñaM2012 .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 249


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• dak;[dMeNIrkarCMhanTI2 eragcRkGKÁisnIFüÚgfμTI1 edaymanGanuPaBsrub 200 emhÁav:at;


enAextþRBH sIhnu enAqñaM2012 .
• dak;[dMeNIrkarmYyEpñkén varIGKÁisnIsÞwgtaét EdlmanGanuPaBsrub 246 emhÁava:t; enAcug
qñaM2013 .
• dak;[dMeNIrkarmYyEpñkénvarIGKÁisnIsÞwgb¤sSIRCMúeRkam EdlmanGanuPaBsrub 338 emhÁava:t;
enAcugqñaM2013 .
471> edIm,IBRgIkbNþajbBa¢ÜnfamBlGKÁisnI RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþnUvKeRmag
mYycMnYn dUcxageRkam ³
• dak;[dMeNIrkar ExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul ¬73 KILÚEm:Rt¦ tP¢ab; taEkv-kMBt

nig GnusßanIykMBt enAqñaM2011 .


• naMcl U famBlGKÁsi nI tamry³ExSbBa¢nÚ famBltg;süúg 115KILvÚ lu: ¬58KILEÚ m:Rt¦ edayman
GanuPaB 20 emhÁav:at; BIRBMEdn km<úCa-Lav mkTIrYm extþsgwÞ ERtg nig begátI Gnusaß nIysÞgw ERtg
mYykEnøg enAqña2M 011 .
• naMcl U famBlGKÁsi nI tamry³ExSbBa¢nÚ famBltg;süúg 115KILvÚ lu: ¬65 KILÚEm:Rt¦ edayman
GanuPaB 20 emhÁav:at; BI RBMEdnkm<úCa-evotNam mkTIrYmextþkMBg;cam nig begáItGnusßanIy
cMnYnbI ³ BjaERkk sYg kMBg;cam enAqñaM2011 .
• dak;[dMeNIrkar ExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul ¬89 KILÚEm:Rt¦ tP¢ab; kMBt-extþ

RBHsIhnu nig GnusßanIyextþRBHsIhnu enAqñaM2011 .


• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul ¬175 KILÚEm:Rt¦ tP¢ab;BI GnusßanIy

GUresam ¬CaGnusßanIyrYmsRmab;P¢ab;varIGKÁisnIepSg²eTot enAtMbn;enaH¦ mkkan;GnusßanIy


eBaFisat; enAqñaM2012 .
• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul tP¢ab; PñMeBj-kMBg;qñaMg-eBaFisat;-

)at;dMbg ¬302KILÚEm:Rt¦ nigGnusßanIycMnYn 3 ³ kMBg;qñaMg-eBaFisat; nig)at;dMbg enAqñaM


2012 .
• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢n Ú famBltg;süúg 230 KILÚvlu: tP¢ab; PñeM Bj-kMBg;cam ¬110KILÚ
Em:Rt¦ enAqñaM2012 .
• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230KILÚv:ul tP¢ab; kMBg;cam-RkecH ¬120KILÚ

Em:Rt¦ enAqñaM2012 .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 250
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230 KILÚv:ul tP¢ab; RkecH-sÞwgERtg ¬130KILÚ


Em:Rt¦ enAqñaM2012 .
• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢Únkg (Loop Line) famBltg;süúg 230 KILÚv:ul ¬71/5 KILÚEm:Rt¦
enACMuvijraCFanIPñMeBj enAqñaM2012.
• dak;[dMeNIrkarExSbBa¢ÚnfamBltg;süúg 230KILÚv:ul tP¢ab; PñMeBj-extþRBHsIhnu ¬225
KILÚEm:Rt¦ tampøÚvCatielx4 enAqñaM2013 .
taragTI17 ³ sUcnakrsMxan;² énRksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl
sUcnakr Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013
GKÁisnIEdlplit)an lan Kv:m 1 858/364 1 882/003 2 164/300 2 488/945 2 862/287 3 291/629
cMnYnRKÜsareRbIR)as;famBl RKÜsar 487 426 560 539 644 621 741 314 852 511 980 388
kareRbIR)as;famBlrbs;RbCaCnmñak;kñúg1qñaM Kv:m 139 135 153 174 197 224
RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬22 KV¦ Km 1 450 1 595 1 914 2 201 2 531 2 911
RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬115 KV¦ Km 323 353 353 476 547/5 547/5
RbEvgbNþajExSbBa¢ÚnfamBl ¬230 KV¦ Km 0 100 100 269 1 182 1 407
RbPB ³ RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl

472> edIm,IGnuvtþyuT§sa®sþctuekaN rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa GaCJaFr


eRbgkatCatikm<úCa nwgepþatkarykcitþTukdak;elI ³
• bnþrkcMNUl[)anCaGtibrmaCUnraCrdæaPi)al tamry³ cMNUlCa sYysar karEbgEckpl

Bn§elIR)ak;cMeNj nigcMNUlBn§epSg²eTot Tak;TgnwgGaCIvkmμeRbgkat nig]sμ½n edIm,IcUlrYm


kñúgkarbegIánsmtßPaBhirBaØvtßúrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa .
• begáIteKalneya)ay c,ab; bTb,BaØtþi niglixitbTdæannana sRmab;vis½yeRbgkat edIm,IFana

nUvRbsiT§PaB kñúgkarRKb;RKgnigkareRbIR)as; FnFaneRbgkatnig]sμ½n sRmab;karGPivDÆ


esdækic©Cati .
• ykcitþTukdak;erobcMEpnkar sRmab;kareRbIR)as;]sμ½n EdlsßitenAlayLMCamYyeRbgkat

EdlnwgTTYl)anBIplitkmμeRbgkat edIm,IkarBarkM[u ]sμ½nTaMgenaHkøayCasMNl; EdleqH


ecalenAkñúgxül; .
• elIkm<s;skmμPaB[)ansmRsb sRmab;EkécñFnFaneRbgkatRbkbedaylkçN³esdækic© nig

BaNiC¢kmμ edIm,IbegIátkalanuvtþPaBsRmab;témøbEnßm .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 251


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• CMrujkarGPivDÆFnFanmnusS nigBRgWgsmtßPaBsßab½n edIm,IeFVI[RbesIreLIgnUvRbsiTP§ aBkñgú


karRKb;RKgFnFaneRbgkat nig]sμn½ sRmab;karGPivDÆesdækci C© ati nigelIkkm<sk; RmitCIvPaB
rs;enArbs;RbCaCnkm<úCa .
• begIánkarRKb;RKg nigtamdanRtÜtBinitü elIkaGnuvtþkic©RBmeRBógeRbgkat [manRbsiT§PaB
Cagmun .
• CMrujkarsikSaRsavRCav nigkarGPivDÆ edayepþatelIbBaðaeRbgkatnig]sμ½n .
4>4 karGPivDÆbec©kviTüaB½t’manKmnaKmn_
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
473> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPaknøgmk vis½ybec©kviTüaB½t’manKmnaKmn_ seRmc)annUvkarrIk
ceRmInKYrkt;smÁal; tamry³ karBRgIkvisalPaBRKbdNþb;énesvaéRbsNIy_nigTUrKmnaKmn_ nig
esvaGiunFWeNtpg nig karekIneLIgéncMnYnGñkeRbIR)as;esvaenH .
474> edayvisy½ enH Cavisy½ mYyEdlmankarRbkYtRbECgx<s; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;ntI ki alTI4
énrdæsPa nwgbnþGPivDÆRbB½né§ RbsNIyn_ gi TUrKmnaKmn_ nig CMruBaJkarGPivDÆbec©kviTüaB½t’manKmna-
Kmn_TMenIbTan;sm½y RbkbedayKuNPaBx<s; Rsbtamsþgd; arGnþrCati manéføefaksmrmü nigman
esvaRKbdNþbT; TU aMgRbeTs . GaTiPaBsMxan;²kñgú visy½ enH rYmman ¬1¦ CMrBu aJGnumt½ c,ab;sBIþ I TUrKmna
Kmn_ nigRkbx½NbÐ TdæanKtiyutEþ dlBak;Bn½ §nana ¬2¦ ksagsmtßPaBsßab½nkñgú visy½ enH ¬3¦ Eklm¥
nigCMrju kareFVTI eM nIbkmμmlU dæansmÖarbec©keTs edIm,IFanaRbsiTP§ aBnigvisalPaBénesvaenH ¬4¦
elIksÞyÜ karRbkYtRbECg enAkñgú TIpSaresvaéRbsNIy_ngi TUrKmnaKmn_ edIm,IFanaRbsiT§PaBénvisy½ enH
¬5¦ bnþBRgwgRbsiT§PaBénkareRbIR)as;RbB½nb§ ec©kviTüaB½tm’ an nigrdæ)aleGT,icRtÚnic ¬6¦ CMrBu aJkJ ar
ksag nigbegánI RbsiTP§ aB ehdæarcnasm<n½ q§ gw¥ xñg sRmab;vsi ½ybec©kviTüaB½tm’ anKmnaKmn_ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
475> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa RksYg
éRbsNIy_ nigTUrKmnaKmn_ nwgeFVIkarBRgIkesvakmμéRbsNIy_ nigkat;bnßyéfø eday ³
• eFVIkarGPivDÆ nigpþl;B½t’mansþIBI kalanuvtþPaBénkarvinieyaK dl;GñkvinieyaK Tak;Tgnwgkar
sagsg;ehdæarcnasm<½n§TUrKmnaKmn_ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 252


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• RKb;RKgRbkbedayRbsiT§PaBx<s; nUvkarGnuvtþKeRmagGPivDÆnana EdlkMBugdMeNIrkar edIm,I


FanakarbBa©b;KeRmagTaMgenH eTAtamkmμviFI Edl)aneRKagTuk . KeRmagTaMgenH rYmman ³
¾ bNþajTUrKmnaKmn_q¥wgxñgmhaGnutMbn;emKgÁ GMTBN ¬rebogesdækic©¦ b¤KeRmag JICA

CP-P5 .

¾ sþarExSkabGubTikenAeRkamsmuRT .

¾ sagsg; bNþajTUrKmnaKmn_ExSGubTik .

¾ KeRmagkñg ú mhaGnutbM n;TenøemKgÁ EdlP¢ab;bNþajExSkabBI esomrab eTA sÁnú BI kMBg;cam


eTA RBMRbTl;RbeTsLav ¬sÞwgERtg¦ nig kareFVI[RbesIreLIgnUv esvaTUrKmnaKmn_kñúg
tMbn; TIRbCMuCn nigtMbn;CnbT .
• bnþtamdanRtÜtBinitü nigGnuvtþviFankarc,ab;nana cMeBaHGñkpþl;esvaTUrKmnaKmn_nana Edl
rMelaPelIkic©snüa .
• erobcMnigRbkas[eRbIR)as; lixitbTdæ§anKtiyutþBak;B½n§nwgvis½yenH EdlRtÚvkarcaM)ac; edIm,I
tRmg;Tisdl;Rkúmh‘unvinieyaKnana .
• bnþ nigpþl;GaTiPaB kñúgkarlubbM)at;kar)at;bg;cMNUl BIRbB½n§TUrKmnaKmn_cl½t .
• bnþCrM ju karGPivDÆbNþajExSkabGubTik edayeRbIR)as;ExSkabenAeRkamdIngi eRkamsmuRT edIm,I
eFV[I RbesIreLIgnUv esvakmμTrU KmnaKmn_kgúñ RbeTs nigesvakmμTrU KmnaKmn_eTAeRkARbeTs .
• elIkkm<s; nigeFIV[RbesIreLIg karRsavRCav nigkarGPivDÆ epþatelIbBaðaeynD½r .
• sagsg;kariyal½yTUrKmnaKmn_ enA rtnKIrI taEkv sÞwgERtg nig kMBg;FM .
476> edIm,IBRgwgRkbx½NÐc,ab; RksYgéRbsNIy_ nigTUrKmnaKmn_ nwgesñIsMukarGnum½tCapøÚvkar elI ³
• c,ab;sþIBI TUrKmnaKmn_ ¬2009¦ .
• c,ab;sþIBI viTüúTUrKmnaKmn_ ¬2010-2011¦ .
• c,ab;sþIBI GuinFWENt ¬2011-2012¦ .
• c,ab;sþIBI RbB½n§ExSkabGubTik ¬2011-2012¦ .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáItbBaØtþikrTUrKmnaKmn_km<úCa .
• GnuRkwtüsþIBI karbegáItesvaTUrKmnaKmn_skl ¬2009-2011¦ .
• karpþl;sc©ab½ndl; FmμnuBaØ nig GnusBaØa sþIBI shKmn_TUrKmnaKmn_GnþrCati ¬2009¦ .
• karpþl;sc©ab½nelI kar[km<úCacUlCahtßelxI elIGnusSarN³GgÁkarGuinFWENtrbs;shrdæ
¬2009-2010¦ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 253


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karpþls; c©ab½nelI kar[km<Cú acUlCasmaCik GgÁkarGnþrCatiBhuPaKI RbqaMgePrvkmμGiunFWENt


¬2010-2011¦ .
• eKalneya)aysþIBI karRKb;RKgesvaTUrsBÞtamry³RbB½n§GuinFWENt semøgtamGiunFWeNt nig
Gñkpþl;esvaGiunFWeNt ¬2010-2011¦ .
• esckþIRbkassþIBI taragEpnkare®hVkg;Cati ¬2009¦ .
• esckþRI bkassþBI I karbegátI KN³kmμkarRtÜtBinti ükareRbIR)as;rlkGakasviTüú ¬2010¦ .
• saracrsþIBI bTdæandMeLIgbegÁalGg;EtnviTüúKmnaKmn_RKb;RbePT ¬2009¦ .
• RbkassþIBI bøg;elxTUrsBÞCati ¬2009-2010¦ .
• RbkassþIBI témøeRbIR)as;bøg;elxTUrsBÞ ¬2009-2010¦ .
• RbkassþIBI karP¢ab;bNþajTUrKmnaKmn_saFarN³ ¬2009-2010 .
• RbkassþIBI karRKb;RKgsmÖarbrikçarviTüúTak;Tg nigéføénkareRbIR)as;rlkGakasviTüú ¬2011¦ .
• RbkassþIBI karRKb;RKgbec©kviTüa karsßabnanigkareRbIR)as; esvaTUrsBÞcl½t nigGcl½t ¬2009¦.
477> cMNucedAénkMeNIn EdlRtÚv)ankMNt;sRmab;karBRgIkvis½yTUrKmnaKmn_ RtÚv)anbgðajenAkñúg
taragTI18 xageRkam ³
taragTI18 ³ cMNucedAénkarBRgIkesvakmμTUrKmnaKmn_
2008 2009 2010 2011 2012 2013
cMNucedA
Cak;Esþg Cak;Esþg BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
TUrs½BÞcl½tnigGcl½t ¬Ban;eRKÓg¦ 4>143 6>447 7>100 7>700 8>300 8>900
cMnYnGñkCavGiunFWeNt ¬nak;¦ 20>108 291>413 350>000 400>000 450>000 500>000
478> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa RksYgB½t’man nwgGnuvtþskmμPaB
mYycMnYn dUcxageRkam ³
• BRgIkvisalPaB nigelIkkm<sK ;Nu PaBnigRbsiTP§ aB énbNþajpSBVpSayCati edIm,Iplþ e; svakmμ
[)an dl; 95PaKryénRbCaCnTUTaMgRbeTs dl;kgúñ tMbn; nigTVbi epSgeTot rYmTaMg Gaemrik
xageCIg .
• bnþsagsg;saß nIyviTüú nigTUrTsSn_ enAtamextþ nigelIkkm<ss ; mtßPaB edIm,ImanlT§PaBGac
bnþpaÞ l;nvU RBwtkþ arN_sxM an;² enAkRmitCati nig manlT§PaBplitnUvkmμvFi pI SBVpSayeTAdl;tbM n;
nanabEnßmeTot CaBiess bBaðaTak;Tgnwg®sþInigkumar .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 254


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• ksagsßab½n nigsmtßPaBFnFanmnusS edayepþatelI karbegánI cMnnY m®nþ®I sþI kareFV[I RbesIr


eLIgkarpþl;esvakmμ nig RbsiT§PaBénkarTak;Tajnigshkar kñúgcMeNamRbeTsCasmaCik
Gas‘an kñgú tMbn; nigédKUGPivDÆn_ .
• CMrju karkarGnuvtþc,ab;sBIþ I sarB½tm’ an edIm,IelIkkm<s; viFankarc,ab; siTei§ srIPaBsarB½tm’ an
kñgú karsresr nige)aHBump< Say .
• sikSaRsavRCav nigerobcMesckþRI Bag]bkrN_c,ab; edIm,ItamdanRtÜtBinti ükareFVGI aCIvkmμRbB½n§
pSBVpSay nig edIm,IKaMRTdl;karGPivDÆEpñkB½tm’ anesatTsSn_ nig bec©kviTüaB½t’man .
• bnþelIkTwkcitnþ gi ebIkTUlay nUvkarcUlrYmrbs;vsi y½ saFarN³ sgÁmsIvu li nigGgÁkareRkArdæa
Pi)al nig pþlG; aTiPaBdl;®sþI kñgú karedIrtYnaTIrbs;xnÜø enAkñgú EpñkB½tm’ anesatTsSn_.
taragTI19 ³ sUcnakrsMxan;²rbs;RksYgB½t’man
sUcnakrsMxan;² Ékta 2008 2009 2010 2011 2012 2013
k> GgÁPaBPñak;garB½t’manrdæ
1> TUrTsSn_rdæ
sßanIykNþal cMnYn 01 01 02 02 02 02
sßanIyextþ cMnYn 05 05 07 07 08 10
2> viTüúrdæ
sßanIykNþal cMnYn 02 02 03 04 04 05
sßanIyextþ cMnYn 11 13 15 16 18 20
3> TIPñak;garsarB½t’manCati Epñk 01 01 01 01 01 01
x> GgÁPaBPñak;garB½t’manÉkCn
1> sßanIyTUrTsSn_ cMnYn 06 07 09 10 10 11
2> TUrTsSn_ExSkab ¬Rkúg¼extþ¦ kEnøg 90 93 93 93 95 96
3> sßanIyviTüú cMnYn 39 40 42 43 43 44
4> TIPñak;gare)aHBum<pSay ¬sarB½t’man RBwtiþbRt
kEnøg 542 550 555 560 565 570
TsSnavdþI CaPasaExμr nig breTs¦
5> eragBum< kEnøg 133 134 135 135 136 136

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 255


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

5> karGPivDÆvis½yÉkCnnigkargar
479> mMu b¤ smasFaturgTaMgbYn énctuekaNenH rYmman ³ ¬1¦ karBRgwgvisy½ ÉkCn nigkarTak;Taj
karvinieyaK ¬2¦ karbegáItkargar nigkarFanalkçxNÐkargarl¥RbesIr ¬3¦ karelIksÞÜyshRKasFun
tUc nigmFüm ¬4¦ karerobcMsuvtßiPaBsgÁm .
5>1 karBRgwgvis½yÉkCn nig karTak;TajkarvinieyaK
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
480> raCrdæaPi)alkm<Cú a )anFanaeFVfI ycuHnUvcMNayénRbtibtþki arFurkic© nigBRgIklT§PaBcUlTIpSar
k¾dUcCa kat;bnßycMNayelIkardwkCBa¢Ún nigEklm¥suvtßiPaBeFVIdMeNIr tamry³ karEklm¥ehdæarcna
sm<½n§rUbvnþ EdlFana)annUv kareFVIsmahrNkmμesdækic©CnbTCamYynwgesdækic©TIRbCMuCn . raCrdæa-
Pi)alkm<úCa )anerobcMRkbx½NÐKtiytu cþ aM)ac; CaeRcIn sRmab;KaMRTdl;karGPivDÆvisy½ ÉkCn nig)anBRgwg
{evTikaraCrdæaPi)al-vis½yÉkCn} [eTACaynþkaredaHRsaybBaðad¾manRbsiT§PaB . karkat;bnßynUv
kartRmÚvxagÉksar )anCYysRmÜldl;Furkic©nana CaBiess tamry³kardak;GnuvtþnUvRbB½n§{Éksar
rdæ)alEtmYy} nigesva{RckecBaJ-cUlEtmYy} .
481> raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;ntI ki alTI4 énrdæsPa nwgbnþepþatGaTiPaB elIkarEklm¥ehdæarcna-
sm<½n§rUbvnþ sRmab;karGPivDÆvis½yÉkCn tamry³ karbegáInkarvinieyaKsaFarN³ enAkñúgehdæarcna-
sm<n½ d§ kw CBa¢nÚ rYmman pøvÚ fñl; pøvÚ Edk pøvÚ Twk ¬rYmTaMgtamTenøngi smuRT¦ nigpøvÚ Gakas karCMrBu aJkarplit
nigBRgIkbNþaBaJEckcayGKÁisnI enAtMbn;TIRbCMuCnnigCnbT kñúgéføefaksmrmü karBRgwg nigBRgIk
bNþaBaJTUrKmnaKmn_EdlmanesvaTMenIb kñúgéføefaksmrmü karBRgwgnigBRgIk bNþaBaJpÁt;pÁg;Twks¥at
RBmTaMg karBRgwgnigBRgIkRbB½n§ehdæarcnasm<½n§ sRmab;vis½yeTscrN_vb,Fm’ nigeTscrN_FmμCati .
482> raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa nwgbnþkic©xitxMRbwgERbg edIm,IBRgIkRckcUl
eTAkan;TIpSarGnþrCati tamry³ karGnuvtþy:agmWugm:at; nUvkatBVkic©rbs;xøÜn kñúgRkbx½NÐénGgÁkar
BaNiC¢kmμBiPBelak Rkbx½NÐGas‘an nigRkbx½NÐénKMnitpþÜcepþImeFVIsmahrNkmμesdækic©tMbn; nigGnu
tMbn;déTeTot . bEnßmelIenHeTot raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgwgbTdæanKtiyutþ sRmab;KaMRTvis½y
ÉkCn rYmman bTb,BaØtþic,ab;nignItiviFIrdæ)al karelIkkm<s;plitPaB tamry³ karbNþúHbNþal
buKÁlik Gñkbec©keTs nigkmμkrCMnaBaJ karFana[mankarRbkYtRbECgedayyutþiFm’ karbnþCMruBaJkic©
sRmÜlBaNiC¢kmμ karCMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBIkargar nigkarBRgwgynþkaredaHRsayvivaT[manRbsiT§PaB .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 256
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

483> CacMENkmYyd_sMxan;éneKalneya)ayBiBiFPavUbnIykmμ mUldæanesdækic© raCrdæaPi)alkm<úCa


nwgCMruBaJkarbegáItnUvbrisßanGMeNaypl sRmab;karGPivDÆvisy½ ]sSahkmμEkécñ nigvisy½ ]sSahkmμ
eRKÓgbgÁMúeGLicRtÚnik nigeRKÓgm:asuIn . kñúgsμartIenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgwgRkbx½NÐc,ab;
niglixitbTdæanKtiyutþcaM)ac; CaBiess karerobcMRkbx½NÐc,ab;nigkixitbTdæanKtiyutþ sRmab;kic©
dMeNIrkar RbkbedayRbsiT§PaB nUvtMbn;esdækic©Biess .
484> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþelIkTwkcitþdl;PaBCaédKU rvag vis½ysaFarN³ nigvis½yÉkCn enA
kñúgkarvinieyaK CaBiess enAkñúgKeRmagehdæarcnasm<½n§rUbvnþ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
485> RksYgEpnkar )annwgkMBugdwknaMerobcMdeM NIrkarCMerOnshRKas qña2M 011 EdlCaCMerOnesdækci ©
CaRbvtþsi a®sþelIkdMbUgenAkm<Cú a edIm,IbeRmI[ karRKb;RKg nig kartamdanRtÜtBinti ünigvaytémøvDÆnPaB
kñúgvis½yenH . CMerOnshRKas CaCMerOnmYyénCMerOnTaMgbI ¬CMerOnRbCara®sþ CMerOnshRKas nig
CMerOnksikmμ¦ EdlmanEcgenAkñúgc,ab;sßiti nigEpnkaremsßiti qñaM2008-2015 EdlRtÚvGnuvtþ eday
viTüasßanCatisßitiénRksYgEpnkar . CMerOnshRKas Edlnwgpþl;nUvB½t’mansßitisMxan;² sRmab; karkMNt;
skmμPaBesdækic© nig TItaMgénGaCIvkmμ kñúgkarGPivDÆvis½yesdækic© nwgrYmcMENk kñúgkarGnuvtþeKalneya-
)aynanarbs; raCrdæaPi)al dUcCa karerobcM nig kartamdanRtÜtBinitükarGnuvtþ EpnkarGPivDÆCati
kargarkMENTRmg;GPi)alkic©l¥ karkat;bnßyPaBRkIRk karBRgwgkarGPivDÆvisy½ ÉkCn nig karTak;Taj
vinieyaKin TaMgkñúg nigeRkARbeTs .
486> sRmab;raCrdæaPi)akm<úCa vis½yÉkCn KWCak,alm:asIunRmab;kMeNIn nigkarkat;bnßyPaBRkIRk .
raCrdæaPi)al TTYlsÁal;fa kareFV[I RbesIreLIgnUvbriyakasGaCIvkmμ nigkarbegáItnUvbrisßanGMeNaypl
sRmab;karGPivDÆvis½yÉkCn KWCamUldæanKnøwHsRmab;CMruj karGPivDÆ begáItkargar kat;bnßyPaB
RkIRk nig seRmc)ansßri PaBkMeNInesdækci © . karBRgwgvisy½ ÉkCn nigkarTak;Tajkarvinei yaK KWCa
bBaðaGnþrvis½y EdlmankarBak;B½n§CamYysßab½nmYycMnYn rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa . edIm,IGnuvtþ
eKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa GaTiPaBx<s;bMputrbs;
RksYg-sßab½nBak;B½n§rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KW karKaMRTkarbegáItnUvbriyakasGMeNaypl EdlCMruj
[mankarGPivDÆvis½yÉkCn tamry³ karGnuvtþviFankarnana edIm,IlubbM)at;bNþa»bsKÁTaMgLay
EdlraraMgdl;karGPivDÆvis½yÉkCn .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 257


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

487> RkúmRbwkSavinieyaKkm<úCaénRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa )anbegáIt {esvakmμRckecjcUlEtmYy }


sRmab;[vinieyaKin CaeRcInqñaMmkehIy edIm,Ikat;bnßybnÞúkEpñkrdæ)al enAkñúgkarsMukarGnum½t BI
raCrdæaPi)alkm<úCa elIKeRmagvinieyaKfμI. enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPaenH ynþkar {esvakmμRck
ecjcUlEtmYy} nwgRtÚv)anbnþBRgwgnigtERmtRmg; ehIyynþkarfμI {karykcitþTukdak;cMeBaHvini-
eyaKin} nig {RbB½n§tamdannigRtÜtBinitükarvinieyaK} nwgRtÚv)anbegáIteLIg nigGnuvtþ . RkúmRbwkSa
vinieyaKkm<Cú aénRkúmRbwkSaGPivDÆn_km<Cú a nig RksYgBaNiCk¢ mμ nwgbnþCMrujy:agskmμ[mankarvinieyaK
fμ²I kñgú vis½yesdækic©GaTiPaBnana edIm,I eFVBI Bi Fi kmμnigBRgIkmUldæanesdækic© erobcMnigpSBVpSayy:ag
TUlMTUlay nUvB½t’mansþIBIkalanuvtþPaBvinieyaKenAkñúgvis½yGaTiPaB edIm,Ipþl;skþanuBldl;vinieyaKin
vis½yÉkCn nig BRgwgkarsRmbsRmÜlkñúgcMeNamsßab½nBak;B½n§nanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkar
CMrujkarTTYlxusRtÚvrYmKña sRmab;elIkkm<s;karRbkYtRbECgrbs;GaCIvkmμ kñúgvis½yÉkCn .
488> RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa nwgBRgwgbnþeTot nUvkarGnuvtþtMbn;esdækic©Biess ehIynwgFanafa TItaMg
éntMbn;esdækicB© iess nwgsmRsbsRmab;eFVIsmahrNkmμesdækic©km<Cú aeTAkñgú tMbn; [)anCaGtibrma .
taragTI20 ³ sUcnakrsMxan;²rbs;vis½yBaNiC¢kmμ
sUcnakrsMxan;² Ékta 2005 2006 2010 2013
témøénkarnaMcUl Ban;lanerol 15>281 18>040
témøénkarnaMcUl landuløar 3>727 4>400
témøénkarnaMecj Ban;lanerol 11>890 17>802
témøénkarnaMecj landuløar 2>900 4>342
semøókbMBak; Ban;lanerol 8>979 2>218 10>250
semøókbMBak; landuløar 2>190 2>980 2>500
cMnYneragcRkcuHbBa¢InaMecjtamRbB½n§GnueRKaHBaNiC¢kmμ cMnYn 224 293 295 350
cMnYnkmμkr ¬RbúsnigRsI¦ bMeBjkargarkñúgeragcRk
nak; 263>941 351>340 350>000 400>000
cuHbBa¢InaMecjtamRbB½n§GnueRKaHBaNiC¢kmμ
R)ak;ebovtSr_srub lanerol 73>800 112>750 110>700 123>000

489> cab;taMgBIExFñÚ qñaM1999 mk evTikaraCrdæaPi)alkm<Cú a-visy½ ÉkCn nigKN³kmμaFikar Edlsßit


enAeRkamynþkarenH )ancUlrYmcMENky:agsMxan; enAkñgú dMeNIrkarén kMENTRmg;karrdæ)al nigkMEN
TRmg;c,ab; edIm,ICMrujkarGPivDÆvis½yÉkCn . ynþkarsRmbsRmÜlenH minRtwmEtmanRbsiT§PaB
kñúgkarksagPaBCaédKUCamYyvis½yÉkCnb:ueNÑaHeT b:uEnþ EfmTaMg kñúgkarpþl;FatucUl enAkñúgkareFVI

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 258


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

GaTiPavUbnIykmμ nUvskmμPaBnanaénkmμviFIkMENTRmg; . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþriHrkviFIsa®sþfμI


edIm,IbnþBRgwgynþkarsRmbsRmÜlrvag raCrdæaPi)alkm<úCa-vis½yÉkCn nig ksagnUvPaBCaédKUrvag
vis½ysaFarN³-vis½yÉkCn .
490> kñúgnItikalTI4 énrdæsPa RksYgBaNiC¢kmμ nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• BRgwgkarGnuvtþkmμviFIvis½yBaNiC¢kmμ EdlEp¥kelIGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y EdlepþatelI

kic©sRmÜldl;kareFVIBaNiC¢kmμ nigkarGPivDÆvis½yÉkCn . sUcnakrsMxan;²sRmab;vis½y


BaNiC¢kmμ manbgðajCUnkñúg taragTI20 xagelI .
• bnþGnuvtþneya)aykat;bnßyPaBRkIRk tamry³ karCMrujkarnaMecjplitpl CaBiess plit-

plksikmμ semøókkbMBak; nigplitplepSgeTot .


• bnþeFVIsmahrNkmμ edIm,IseRmceKaledAebIkRckcUlTIpSarkñúgtMbn; nigGnþrCati nigelIk

km<s;smtßPaBRbkYtRbECgrbs;km<úCa .
• erobcMBiBN’kRmitCati nwgGnþrCati [)aneRcInEfmeTot .

• BRgwgRbsiT§PaB énkarRtÜtBinitüTIpSar edIm,IkarBarsuxPaB nigsuxumalPaB GñkeRbIR)as; .

• BRgwgkarGnuvtþc,ab;[manRbsiT§PaB .

• BRgwgPaBCaédKU CamYysßab½nGnþrCati nigCamYybreTs edIm,IeFV[ I km<Cú akøayCaédKUGPivDÆn_l¥


nigKYrCaTITukcitþ .
491> enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPa RksYgBaNiC¢kmμ nwgbBa¢Únc,ab;mYycMnYn dUcxageRkam edIIm,IsMukar
BinitüBiPakSa nigGnum½t ³
• enAcugqñaM 2009enHRksYgBaNiC¢kmμ nwgbBa¢Únc,ab;cMnYn 3 eTAKNrdæm®nþI edIm,IsMukarGnum½t KW

¬1¦ c,ab;kic©snüaBaNiC¢kmμ ¬2¦ c,ab;sþIBI karkarBar karsmÁal;;PUmisa®sþTMnij nig ¬3¦


c,ab;sþIBI karbegáIttulakarBaNiC¢kmμ .
• enAqñaM2010 RksYgBaNiC¢kmμ nwgbBa¢ÚnesckþIRBagc,ab; mYycMnYn eTAKN³rdæm®nþI edIm,IsMukar

Gnum½t EdlrYmman ¬1¦ c,ab;sþIBI karRbkYtRbECg ¬kMBugerobcM¦ ¬2¦ c,ab;sþIBI BaNiC¢kmμ


eGLicRtÚnik ¬kMBugerobcM¦ c,ab;sBIþ I karkarBarGñkeRbIR)as; ¬nwgRtÚverobcM¦ nig c,ab;sBIþ I
])aRs½yBaNiC¢kmμ ¬kMBugerobcM¦ .
• enAcugqñaM2011 c,ab;sþIBIPñak;garBaNiC¢kmμ nwgRtÚvbBa¢n
Ú eTAKN³rdæm®nþI edIm,IBinitünigGnum½t .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 259


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

492> enAkñgú nItikalTI4énrdæsPa RksYgeTscrN_ nwgepþatelIskmμPaB elIkkm<sK; N u PaBesvakmμ


eTscrN_ edIm,ITak;TajkarTsSna karBnüareBlsñak;enA nigkareFVIvinieyaKkñúgvis½yeTscrN_ .
skmμPaBEdlRtÚvepþatkarykcitþTku dak; CasMxan; rYmman ³
• bnþGnuvtþeKalneya)ayebIkcMheCIgemX nigbnþCMrujyuT§nakareXasnapSBVpSaykm<úCa ³ RBHraCa-

NacRkGcäriy³ nigCMrujclnaRbLgRbNaMg TIRkúgs¥at rmNIydæans¥at nigesval¥.


• BinitülT§PaBkñg ú karCMrju karelIkElgTidæakarcMeBaHRbeTssMxan;² CaBiess CamYyRbeTsCb:nu
nig saFarNrdækUer: .
• karerobcMeKhTMB½r edIm,IeFVk I arpSBVpSayBIvis½yeTscrN_km<úCa eTAtamRbeTs EdlCaeKaledA
TIpSarsMxan;² .
• bnþpSBVpSay c,ab;sþIBIeTscrN_ dl;sßab½nBak;B½n§TaMgGs; CaBiess EpñkÉkCn edIm,IBRgwg

karGnuvtþc,ab;enH nig edIm,IelIkkm<s;KuNPaBénplitplnigesvakmμeTscrN_ Rbkbeday


RbsiT§PaBx<s;.
• sRmÜlkareFVIdMeNIrnigkardwkCBa¢Ún nig karkat;bnßyr)aMgmincaM)ac;nana EdlbgákarlM)ak

dl;ePJóveTscrmkTsSnakm<úCa .
• begáItplitpleTscrN_fμI RBwtk iþ arN_eTscrN_ nigeKaledAEdlmankarTak;Taj ¬edayEp¥kelI
eTscrN_km<úCa CaeTscrN_vb,Fm’ nigFmμCati¦.
• CMrujclnaeTscrN_kñúgRsúk [kan;EtxøaMgkøaEfmeTot edIm,IrYmcMENkkñúgkarkat;bnßyPaBRkIRk .

• BRgwgnigBRgIk kic©shRbtibtþikareTscrN_ CamYybNþaRbeTsnanakñúgtMbn; nigbNþaRbeTs

epSgeTotkñúgBiPBelak .
• BRgwgkic©shRbtibtþk i arCitsñTi C§ amYy RksYg-sßab½n EpñkÉkCn GgÁkarCati nigGgÁkarGnþrCati
Bak;Bn§½nana kñúgkarCMrujkic©GPivDÆeTscrN_km<úCa [køayCaeKaledAeTscrN_ Rbkbeday
nirnþrPaB nigkarTTYlxusRtÚv .
• CMrujksagsmtßPaB nigkarGPivDÆFnFanmnusS [RsbtameKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)al

km<úCa nig RsbtamkMeNInnigninñakareTscrN_bc©úb,nñ .


• CMrujkarb®Ba¢abeynD½r kñúgvis½yeTscrN_ TaMgkñúg EpñksaFarN³ EpñkÉkCn nigshKmn_

mUldæan.
• eFVIGegáteTscrN_ nigerobcMbegáItsßitieTscrN_ .

• bnþBRgwgsnþisux nigsuvtßiPaBsgÁm CUnePJóveTscr Edl)anmkTsSnakm<úCa .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 260


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

493> RksYgeTscrN_ nwgbBa©b;karerobcM eKalneya)ay yuT§sa®sþ Epnkar niglixitbTdæanKtiyutþ


mYycMnYn sRmab;karGPivDÆvis½yeTscrN_km<úCa EdlkñúgenaH rYmman ³
• yuT§sa®sþGPivDÆn_eTscrN_Cati 2010-2020 .
• EpnkarGPivDÆn_eTscrN_Cati 2010-2013 .
• eKalneya)ay yuT§sa®sþGPivDÆn_eGkUeTscrN_Cati .
• erobcMlixitbTdæanKtiyutþnana EdltRmÚveday c,ab;sþIBIeTscrN_ nig skmμPaBeTscrN_ .
494> karkarBar nigkarelIkkm<sm; t’kvb,Fm’RbéBNIExμrd¾sm,ÚrEbb nwgenAEtbnþCaGaTiPaBx<s;
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa . RksYgvb,Fm’nigviciRtsil,³ nwgbnþkarEfrkSa
R)asaTburaNnana nigsarmnÞIrCati nig CMrujelIkm<s;y:agxøaMgkøanUv sil,³Exμr rYmTaMg r)aMRbéBNIExμr
ceRmóg nigk,ac;cmøak; RBmTaMg CMrujelIkTwkcitþdl;kareFVI[rs;raneLIgvijnUv plitplnigTIpSar
sib,kmμExμr EdlrYmcMENky:agsMxan; kñúgkarKaMRTdl;kMeNInvis½yeTscrN_ .
495> enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPaenH RksYgvb,Fm’nigviciRtsil,³ manEpnkarnwgGnuvtþnUv kmμviFI
cMnYn 23 EdlTak;Tgnwg ³
• CYsCul nigEfrkSaR)asaTburaN rYmTaMgEklm¥pøÚvfñl; nigs<an edIm,IgayRsÜleFVIdMeNIreTA

R)asaTburaN TaMgenaH .
• CYsCulnigEfTaM sarmnÞIrCati rYmTaMg karrkSa nigsagsg;eLIgvij nUvsarmnÞIrtaMgBiB½rN_ .

• sagsg;kariyal½yenAextþ nigmCÄmNÐlkulsm<½n§ enAPUmiPaK|san.

• sagsg;saltaMgBiB½rN_plitplvb,Fm’ nigsalsRmab;karbgðajBIr)aMRbéBNIExμr .

5>2 karbegáItkargarnigkarFanalkçxNÐkargarl¥RbesIr
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
496> enAkñúgnItikalTI3 énrdæsPa cMnYnshRKas nigRKwHsßanesdækic© )anekIneLIgKYr[kt;smÁal;
dl;cMnYn 2>400 ehIyRsÚbykkmμkr nieyaCitRbmaN 440>500nak; . Blkrkm<úCacMnYnCag
50>000nak; RtÚv)anbBa¢ÚneTAeFIVkarenAbreTs . karGnuvtþeKalneya)ayebIkcMheCIgemX )annaM[man
karekIneLIgy:agxøaMgnUvcMnYnePJóveTscr nig)anbegáInkargarCaeRcInCUnRbCaBlrdæ . esrIPaBshCIB k¾RtÚv
)anelIkm<s; pgEdr . ynþkarRtÜtBinitükargar nigedaHRsayvivaTkargar RtÚv)anBRgwg edIm,Itamdan
RtÜtBinitü karCMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBIkargar nigFananUvbrisßankargar Rbkbedaysuxdumrmna .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 261
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

497> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþeKalneya)ay pSarP¢ab;BaNiC¢kmμeTAnwglkçxNÐkargar tamry³


karGnuvtþRbkbedayRbsiT§PaBnUv sþgd; arkargar bTdæanBlkmμnigc,ab;sBIþ kI argar nigGnusBaØaGnþrCati
nana rYmTaMg karbnþCMrujynþkar {eragcRkRbesIrenAkm<úCa} karnaMecBaJBlkreTAbreTs karBRgwgsmtß
PaBCMnaBaJ tamry³ karbNþúHbNþalviC¢aCIv³[smRsbtamtRmÚvkarTIpSar edayepþatCasMxan;elImuxsBaØa
yuvCnEdlBMumanlT§PaBbnþkarsikSaenAsalacMeNHTUeTA CnBikar ®sþI Cn)at;bg;»kas nigCnCati
PaKtic karksagRbB½n§sißtikargar nigRkbx½NÐKuNvuDÆiCati karpSBVpSay[)anTUlMTUlaynUvB½t’man
sþIBItRmÚvkarTIpSarkargar edIm,IFana[)annUvcl½tPaBénBlkmμ nigkarBRgwgynþkaredaHRsayvivaT
kargarEdlmanRsab; dUcCa RkúmRbwkSaGaCJakNþal KN³kmμkaredaHRsay)atukmμ kUdkmμ RKb;fñak; .
498> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbNþúHbNþalGñkpSHpSarvivaTsμ½RKcitþ kñúgcMeNamGaCJaFrmUldæan sMedA
edaHRsayvivaTRbkbedaysnþvi Fi I . bEnßmelIenH kicx© ti xMRbwgERbg nwgRtÚveFVeI LIg edIm,IFananUv sßri PaB
énkarbegáItkargar karCMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBIkargar tamry³ karGb;rMbNþúHbNþal nigkarcuHGFikar
kic©kargar tameragcRkshRKas edIm,I begáInkaryl;dwgBIlkçxNÐkargar rYmTaMg Gnam½ynigsuxPaB
suvtßPi aBkargar karRbqaMgnwgBlkmμkmu arnigkareRbIR)as;BlkrbreTs karGnuvtþesrIPaBrbs;shCIB
Rsbtam c,ab;sBIþ Ikargar nigksag c,ab;shCIB RBmTaMg Rkbx½NbÐ TdæanKtiyutnþ ana sþBI kI arbegátI
tulakarkargar tamry³ karBieRKaHeyabl;y:agTUlMTUlay CamYyPaKIBak;B½n§ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
499> karFana[manlkçxNÐkargarl¥ mansuvtßPi aBRtwmRtÚv manGnam½yl¥ nigmanlkçxNÐkic©snüa
RtwmRtÚvnigyutþiFm’ sRmab;Blkr enAkEnøgeFVIkar KWCakic©karmYyd¾sMxan;kñúgkarCMrujkarGnuvtþnUveKal-
neya)aynigyuT§sa®sþnanaEdlBak;B½n§vis½ykargar . RksYgkargarnigbNþHú bNþalviCa¢ CIv³ )annigkMBug
edaHRsayCaRbcaMnUvkic©karTaMgGs;enH eday)an dak;kRmitGb,brmaén R)ak;QñÜlRbcaMEx nigéf¶Qb;
sRmak kat;bnßyvismPaBR)ak;QlÜñ rvagbursnig®sþI edaHRsayCemøaHnigkarminÉkPaBKña edaysnþvi Fi I
edayminbgáeLIgnUvkarGak;xandl;cgVak;plitkmμ nig kar)at;bg;R)ak;QñÜlrbs;kmμkr-nieyaCit .
CamYyKñaenH RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ k¾)anelIkkm<s;smPaBeynD½renAkñúgvis½yTaMgBIr
¬kargarnigbNþHú bNþalviCa¢ CIv³¦ sMedA begátI »kaskargarsmRsb TaMgkñgú nigeRkARbB½n§ begátI bNþaj
Gb;rMbNþúHbNþalbec©keTsnigviC¢aCIv³sRmab;BlkrTaMgBIrePT begáItRbB½n§Tinñn½ysißtiBlkrEdlman
karEbgEcktamePT elIkkm<s;lkçxNÐkargarl¥RbesIrsRmab;kmμkrTaMgBIrePT CaBiess kmμkarinI

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 262


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TaMgenAkñúgRsúknigenAeRkARbeTs edaHRsayKmøatR)ak;ebovtSr_rvagbursnig®sþI nigBRgwgkarGnuvtþ


c,ab;sBIþ kI argar nig c,ab;sBIþ Irbbsnisþ xu sgÁm . edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)al-
km<úCa RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• sikSanigerobcM eKalneya)ayCatisIþBIkarRKb;RKgmuxrbrnightßBlkmμ edIm,IEklm¥RbB½n§

RKb;RKgkareRbIR)as;Blkrkñgú RbeTs nigEklm¥karRKb;RKgkarpþle; svamuxrbrenAeRkARbeTs


tamry³ TIPñak;garRsbc,ab;rbs;RksYg karbegIátRbB½n§saFarN³énesvamuxrbreRkARbeTs nig
karkarBarBlkreTsnþRbevsn_ k¾dUcCa edIm,IrYmcMENkkñgú karbegItá kargarRKb;RbePT sMedAbegIná
R)ak;cMNUledayminmankarerIseGIg CaBiess sMedAelIkkm<s;témø®sþI kñúgkarGPivDÆsgÁm-
esdækic© . eKalneya)ayenH nwgepþatelI ³
¾ karGPivDÆmuxrbrkñúgRbeTs nig kargarenAbreTs .

¾ karGPivDÆkargarsmrmükñúgesdækic©eRkARbB½n§ .

¾ karerobcMÉksNæanGFikarkic©kargar .

¾ karbegáItviTüasßankargar .

¾ karbegáItKN³kmμkarRsavRCav nigpSBVpSay B½tm ’ an sþIBI shRKasRKwHsßan .


• FanalkçxNÐkargarl¥RbesIr sMedA elIkkm<ss ; Ti ki§ argarCamUldæanrbs;kmμkr-nieyaCit nig rkSa
lkçxNÐkargarl¥kgúñ kEnøgeFVkI argar CaBiess sRmab;CnBikarnigkmμkarInI . skmμPaBGaTiPaB
nana EdlRtÚvGnuvtþedIm,IseRmc[)antamTisedAkargarxagelI rYmman dUcxageRkam ³
¾ elIkkm<s;siT§ikargarCamUldæanrbs; kmμkr-nieyaCit .

¾ karrkSalkçxNÐl¥kñúgkEnøgeFVIkar .

¾ karBRgwgRbB½n§suxPaB nigsuvtßiPaBkargar fñak;Cati .

¾ karEklm¥kareFIVGFikarkic© EpñksuxPaBnigsuvtßiPaBkargar nig karGnuvtþtamc,ab; .

¾ karCMrujskmμPaB EpñksuxPaBnigsuvtßiPaBkargar tamry³ GgÁkarnieyaCk nig GgÁkar

kmμkr-nieyaCit .
¾ karGnuvtþkmμviFIBiess sRmab; muxrbreRKaHfñak; .

¾ karBRgIkkarkarBar EpñksuxPaBnigsuvtßP i aBkargar dl; shRKasxñattUc nigkEnøgkargar


enAtamCnbT nigvis½yesdækic©eRkARbB½n§ .
¾ karCMruj[mankarbNþúHbNþalsþIBIsuxPaBnigsuvtßiPaBkargar sRmab;ksikr .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 263


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ karcUlrYmkat;bnßykrNIqøgfμI nig plb:HBal;énemeraKeGds_¼CMgWeGds_ tamry³ kar


kat;bnßyPaBgayrgeRKaHcMeBaH karqøgemeraKeGds_ kñúgcMeNamkmμkr-nieyaCit enAtam
eragcRkkat;edr RKwHsßanshRKas nigsisS nisSit enAtambNþaRKwHsßanGb;rM .
¾ karpþl;karbNþúHbNþalbec©keTsnigviC¢aCIv³dl; RbCaCncMNakRsúk edIm,I[BYkKat;man

PaBgayRsÜl kñúgkarEsVgrkkargareFVI .
¾ elIkkm<s;suvtßiPaBkargarsRmab; kumarGayu15qñaM dl; GayuRkam18qñaM ¬GayuGb,brma

GacbeRmIkargar)an¦ .
¾ eq<aHeTArkkarlubbM)at; TRmg;F¶n;F¶rbMputénBlkmμkumar naqñaM2016 .

¾ erobcMEpnkarskmμPaBraCFanI-extþ edIm,IlubbM)at;TRmg;F¶n;F¶rbMputénBlkmμkumar .

¾ tamdanRtÜtBinitü nigeFVIGFikarkic©Blkmμkumar kñúgtMbn;EdlmanshRKas]sSahkmμ .

¾ Tb;sáat; nigdkhUt kmμBlkrkumar RBmTaMg eFVIsmahrNkmμBlkrkumareTAkñúgsgÁm kñúg

eKaledAlubbM)at;TRmg;F¶n;F¶rbMputénBlkmμkumar .
¾ tamdanRtÜtBinitünigvaytémø kargarlubbM)at;Blkmμkumar .

• CMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBIrbbsnþisuxsgÁm sRmab;CnTaMgLay EdlsßitenAeRkambTb,BaØtiþén


c,ab;sþIBIkargar tamry³ skmμPaBGaTiPaB dUcxageRkam ³
¾ BRgIknigBRgwg karGnuvtþrbbFanara:b;rghaniP½ykargar [)anelIRKb;shRKasRKwHsßan

enATUTaMgRbeTs .
¾ sikSanigerobcMbegáItrbbEfTaMsx u PaBsRmab;kmμkr-nieyaCit Edlsßti enAeRkambTb,BaØtþi
énc,ab;sþIBIkargar .
¾ sikSanigerobcMbegáItrbbR)ak;esaFn sRmab;kmμkr-nieyaCit EdlsßitenAeRkambTb,BaØtiþ

énc,ab;sþIBIkargar .
• CMrujkarGPivDÆsmtßPaBCMnajbec©keTsnigviC¢aCIv³ CUnRbCaBlrdæ sMedArYmcMENkkñúgkarkat;
bnßyPaBRkIRk CaBiess karelIkkm<s;siT§iCnBikar nigkarelIkkm<s;smPaBeynD½r enAkñúg
vis½yGb;rMbNþúHbNþalbec©keTsnigviC¢aCIv³ . skmμPaBGaTiPaB enAkñúgkargarenH rYmman
dUcxageRkam ³
¾ pþl;karGb;rMbNþúHbNþalCMnajbec©keTsnigviC¢aCIv³ [)ansmRsb tamtRmÚvkarTIpSar

Blkmμ TaMgkñúgnigeRkARbeTs .
¾ karGPivDÆRkbx½NÐKuNvuDÆ’Cati sþg;darCatismtßPaB kareFVIetsþ nig karTTYlsÁal;vKÁ

kmμviFIsikSa nigRKwHsßansikSa .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 264
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ karBRgaykmμviFIGb;rMbNþúHbNþalbec©keTsnigviC¢aCIv³ tamry³ karhVwkhVWnkUnCag kar


bNþúHbNþaltamlixitbBa¢ak; nig mUlniFiCatikat;bnßyPaBRkIRk .
¾ karGPivDÆRbB½n§B½t’manTIpSarkargar .
¾ karCMruj karpSBVpSayGMBIsmPaBeynD½r nig karb®Ba¢abeynD½r kñúgvis½ykargarnigbNþúH
bNþalviC¢aCIv³ .
5>3 karelIksÞÜyshRKasFuntUcnigmFüm
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
500> raCrdæaPi)alkm<úCa )ankat;bnßykartRmÚvGb,brma sRmab;karcuHbBa¢ITunénshRKasFuntUc
nigmFüm nig)ankat;bnßycMNaykñúgkarcuHbBa¢IRkúmh‘un . RbB½n§KNenyü nigr)aykarN_hirBaØvtßú
RtÚv)anEklm¥[manlkçN³samBaØ . km©IEdlpþl;edaysßab½nmIRkÚhirBaØvtßú sRmab;shRKasFuntUc
nigmFüm )anekIneLIgKYr[kt;smÁal; .
501> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgwgbrisßanFurkic© sRmab;karGPivDÆshRKasFuntUc nigmFüm
edayepþatelI TidæPaBsMxan;bYn KW ¬1¦ Rkbx½NÐc,ab; nigbBaØtþikmμ karsRmÜlkarcuHbBa¢I CaBiess
tamRbB½n§GiunFWeNt karkMNt;nItiviFInigeKalkarN_ sRmab;karRtÜtBinitünigbBa¢ak;BIplitplnaMecBaJ
nignaMcUl nig karGnum½tGnuRkwtüsþIBI karsRmÜlBaNiC¢kmμ tamry³ viFIsa®sþRKb;RKghaniP½y ¬2¦
karpþlh; ri BaØb,Tan rYmman karbegátI Rkúmh‘nu PtisnüahirBaØvtßú nig karBRgwgGPi)alkic© nigr)aykarN_
hirBaØvtßú ¬3¦ skmμPaBKaMRTshRKasFuntUc nigmFüm rYmman karelIksÞÜynvanuvtþn_ nig bec©kviTüa
RBmTaMg karpþl;hirBaØb,Tandl;shRKasFuntUcnigmFüm nigBRgIkesvaKaMRTepSg²eTot ¬4¦ kar
bBa©ÚlshRKasFuntUcnigmFüm eTAkúñgExScgVak;témøCaskl nig karTb;sáat;karrt;Bn§RKb;RbePT .
502> bEnßmelIenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgCMrju karGnuvtþnvU viFankarfμ²I mYycMnnY eTot dUcCa karbegátI
mCÄmNÐlplitPaBCati edIm,IelIkkm<s;plitPaB nigkat;bnßyéføedImplitkmμ karbegáItviTüasßan
sþg;darCati edIm,IFananUvKuNPaBplitpl edayGnuelamtam sþg;darCatinigGnþrCati karbegáItmnÞIr
BiesaFn_Cati sRmab;eFVeI tsþEpñkrUbsa®sþ KImIsa®sþ mIRkÚCvI sa®sþ nigemkanic edIm,IkMNt;KN u PaB nig
lkçN³vinicä½yplitpl karBRgwgynþkarkarBarkmμsiTi§]sSahkmμ edIm,ICMrujtkákmμ kareRbIR)as;bec©keTs
nigbec©kviTüafμI RBmTaMg karelIkkm<s;karbNþúHbNþalmuxviC¢aCIv³ nigkarBRgwgRkbx½NÐKtiyutþ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 265


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

503> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujclna{PUmimYy-plitplmYy} edayelIkTwkcitþ[manKMnitécñRbDit


shRKinPaB nigPaBCMenOelIxnÜø Ég enAtamtMbn;TCI nbT . clnaenH )anpþln; vU Rkbx½NRÐ Kb;RCúgeRCay
mYy edIm,IpSarP¢ab;plitkmμeTAnwgTIpSar CYyrkSaGtþsBaØaNtMbn; nigelIkTwkcitþ[manKMnitpþÜcepþIm
fμ²I nigTUlTM lU ay tamry³ kareFVIBiBiFPavUbnIykmμkmμRbePTmuxTMnBi aJ[)aneRcIn . raCrdæaPi)alkm<Cú a
nwgCMrju kareFVvI Ri kwtükarbec©keTs cMeBaHTMniBaJEdlmanlkçN³CaBiess enAtamtMbn;mYycMnnY kñgú n½y
BRgwgKuNPaB nigBRgIkTIpSar EdlCacMNucsñÚlsRmab;karelIkkm<s;clnaenH [mankarKaMRT nigkar
cUlrYmkan;EteRcIneLIg .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
504> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa
RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgepþatkarykcitþTukdak; seRmc[)annUv TisedAbYn dUcxageRkam ³
1> karbegáItbrisßanFurkic©smRsb sRmab;karrIklUtlas;énvis½y]sSahkmμkmμnþsal .
2> karCYyKaMRTelIksÞÜy shRKasFuntUcnigmFüm nig karGPivDÆFurkic© .
3> karGPivDÆvis½yÉkCn nig karelIkTwkcitþdl;karvinieyaK .
4> karksagFnFanmnusS nig karepÞrbec©kviTüa .
505> TisedATaMgenH nwgGacseRmc)an tamry³ karGnuvtþkmμviFI R)aMbI dUcxageRkam ³
kmμviFITI1 ³ BRgwgsßab½nkic© nigeFV[I RbesIreLIg KuNPaBnigRbsiTP§ aB énkarpþle; svasaFarN³ .
kmμviFITI2 ³ BRgwgKuNPaBnigRbsiTP§ aBénkarGnuvtþ c,ab;RKb;RKgeragcRk-sib,kmμ .
kmμviFITI3 ³ BRgwgPaBCaédKUCamYy vis½yÉkCn nigédKUGPivDÆn_ .
kmμviFITI4 ³ erobcMeKalneya)aynana sRmab;KaMRTdl;]sSahkmμ nigshRKasFuntUcnigmFüm .
kmμvFi TI 5I ³ CMrujerobcM[plitplCati Gnuelamtamsþg;darCatinigGnþrCati .
kmμvFi TI 6I ³ CMrju elIkkm<s; plitPaBnigsmtßPaB rbs;]sSahkrnigsib,krkm<Cú a .
kmμvFi TI 7I ³ begáItnigGnuvtþeKalneya)ayBRgwgkargarkmμsTi ]i§ sSahkmμ .
kmμviFIT8I ³ begáItnigGnuvtþeKalneya)ayBRgwgkargarmaRtasa®sþ .
506> enAkñúgkmμviFITI1 - BRgwgsmtßPaBsßab½nnigeFV[I RbesIreLIgnUv KuNPaBnigRbsiTP§ aBénkarpþl;
esvasaFarN³ - RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl niwgGnuvtþskmμPaBxageRkam EdlepþatelI ³
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 266
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• kareFVI[RbesIreLIgnUvRbB½n§RKb;RKgnigEbgEckB½t’man nigkarBRgwgsmtßPaBelIkareRbIR)as;
bec©kviTüaB½t’man .
• BRgwgsmtßPaBm®nþIrbs;GKÁnaykdæan]sSahkmμ edayerobcMkarbNþúHbNþalepSg² .
• BinitüemIleLIgvij nigeFVI[RbesIreLIgnUv nItiviFInigEbbbTb,BaØtþikmμepSg² sRmab;vis½y
]sSahkmμ sMedABRgwg KuNPaBnigRbsiT§PaB énkarGnuvtþc,ab;RKb;RKgeragcRk-sib,kmμ .
• CMruj[mankarGnuvtþl¥RbesIr kñúgkargarbBaØtþikmμ vis½y]sSahkmμ nigkmμnþsal .
• BRgwgsßab½nkic© nigelIkkm<s;smtßPaBrbs;mNÐlmnÞIrBiesaFn_]sSahkmμkm<úCa edIm,IeFVIkar
viPaK sikSa RsavRCav nig CMrujkarelIkkm<s;KuNPaBplitpl .
• BRgwgviTüasßansþg;darkm<úCa edIm,IbegáItsþg;darCati sRmab;CamUldæankñúgkarecj viBaØabnbRt
bBa©ak;plitpl sMedAelIkkm<s;KuNPaBplitpl nigCMrujkarnaMecj .
507> kñúgkmμviFITI2 - BRgwgKuNPaBnigRbsiT§PaBénkarGnuvtþc,ab;RKb;RKgeragcRk-sib,kmμ - RksYg
]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• Bint i üBItRmÚvkar nigbegátI nUvlixti bTdæan eKalkarN_ENnaM nignItvi Fi I caM)ac;² edIm,IBRgwgkar
Gnuvtþc,ab; .
• GnuvtþyT u §nakarpSBVpSay c,ab; niglixti bTdæan bBaØtkiþ mμ epSg² .
• BRgwgkarRKb;RKgkics © nüasm,TaneragcRk.
• BRgwgkargarGFikarkic© nigkartamdanRtÜtBinitü Gnuelamtam c,ab;shRKas]sSahkmμnig

kmμnþsal.
• pSBVpSay GMBIkarGnuvtþbBaØtþikmμ elIvis½y]sSahkmμ .

508> kñúgkmμviFITI3 -BRgwgPaBCaédKUCamYyvis½yÉkCnnigédKUGPivDÆn_ - RksYg]sSahkmμ Er: nig


famBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam EdlepþatCaBiesselI³
• karBRgwgPaBCaédKUCamYyvis½yÉkCn nigGnuvtþskmμPaBEdlmanenAkñúgRkbx½NeÐ vTikasaFarN³

rvag raCrdæaPi)alkm<Cú a nigEpñkÉkCn .


• karBRgwgkarGnuvtþtYnaTIrbs; GnuKN³kmμaFikarshRKasFuntUcnigmFüm .

• karsRmbsRmÜl nigtRmg;TisskmμPaB édKUGPivDÆn_epSg² kñúgvis½y]sSahkmμkmμns þ al .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 267


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

509> kñúgkmμviFITI4 -erobcMeKalneya)aynana sRmab;KaMRTdl;]sSahkmμ nigshRKasFuntUcnig


mFüm - RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• kartamdanRtÜtBint i ü nigelIkviFankarsmRsb sRmab;karEklm¥ viFankarsareBIBn§ngi minEmn
sareBIBn§epSg² sRmab;RTRTg;vis½y]sSahkmμ EdlmanGaTiPaB .
• erobcMlx i ti bTdæanEdlcaM)ac; sRmab;GnuvtþkarelIkTwkcitdþ l;karvinieyaK kñgú visy½ ]sSahkmμ
GaTiPaB.
510> kñgú kmμviFITI5 - CMrujerobcM [plitplCati Gnuelamtamsþg;darCati nigGnþrCati - RksYg
]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUc xageRkam ³
• erobcMbegáItsþg;darplitplcaM)ac; edIm,ICabEg¥kkñúgkarelIkkm<s;KuNPaBplitplCati .

• pSBVpSayGMBIsar³sMxan;én sþg;darCatinigGnþrCati nigCMruj[]sSahkrkm<úCa TTYlGnuvtþ

tamedIm,IFanaKuNPaBplitpl nigesvakmμrbs;xøÜn .
• BRgwgrcnasm<½n§vaytémøKuNPaB edayGnuelamtamsþg;dar edIm,ICamUldæanbEg¥ksRmab;kar

naMecjplitplCati .
• pþl;karBieRKaHeyabl;CamYy]sSahkrBak;B½n§ GMBIkarGnuelamtamsþg;darCati nigGMBIr)aMg

bec©keTscMeBaHBaNiC¢kmμ.
• begáInkic©shRbtibtiþkarCamYyGgÁPaBsþg;darCati tMbn; nigGnþrCati .

511> kñgú kmμviFITI6 - CMrju elIkkm<s;plitPaB nigsmtßPaBrbs;]sSahkr nigsib,krkm<Cú a -


RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUc xageRkam ³
• begát I eKalneya)ay nigyuTs§ a®sþnana edIm,I CMrju elIkkm<s; bec©keTs nigbec©kviTüa .
• pSBVpSayplitPaB nigbec©keTs .

• CMrujkarbNþúHbNþal sþIBI plitPaB nigbec©keTsepSg² dl;]sSahkr-sib,kr .

• begáItesvaTIRbwkSaeyabl;elIkargarplitPaB nigbec©keTs .

• BRgwgnigBRgIkkareRbIR)as;mCÄmNÐlRsavRCavnigGPivDÆn_ .

512> kñúgkmμviFITI7 - begáItnigGnuvtþeKalneya)ayBRgwgkargarkmμsiT§i]sSahkmμ - RksYg]sSa-


hkmμ Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• BRgwg nigGnuvtþ karpþle; svakmμkarBarkmμsTi ]i§ sSahkmμ .
• CMrujnigpSBVpSay karbNþúHbNþal cMeNHdwgsþIGMBIkmμsiT§i]sSahkmμ .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 268


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• begáItnigBRgwg karGnuvtþnigdMeNIrkar énmCÄmNÐlécñRbDitnigbegáItfμI .


• CMrujskmμPaBkarécñRbDit nigbegáItfμI .
• CMrujnigBRgwg TMnak;TMngCamYyPñak;garkmμsiTi§bBaØa nig Gñkdak;BaküesñIsMupþl;RbkasnIybRt
tkákmμ viBaØabnbRtmU:EdlmanGtßRbeyaCn_ nig karcuHbBa¢IKMnUr]sSahkmμ .
• begáIt nigpþl;esvaTIRbwkSaeyabl;elI kmμsiT§i]sSahkmμ .
• karCMrujkic©shRbtibtþikarCamYy GgÁkarCatinigGnþrCati kñúgkarGnuvtþ kmμsiT§i]sSahkmμ .
513> kñúgkmμviFITI8 - begáIt nigGnuvtþeKalneya)ayBRgwgkargarmaRtasa®sþ - RksYg]sSahkmμ
Er: nigfamBl nwgGnuvtþskmμPaBmYycMnYn dUcxageRkam ³
• begáItlixitbTdæanKtiyutþ nigbTbBa¢abec©keTs edIm,IRKb;RKgkarGnuvtþdMeNIrkargarmaRt-

sa®sþCati .
• begáItrcnasm<½n§RKb;RKgEpñkmaRtsa®sþ rYmman mCÄmNÐlCatimaRtsa®sþCati nigmCÄmNÐl

RtÜtBinti ü epÞógpÞat;TaMg 5 tMbn;.


• pSBVpSay nigbNþHú bNþal kargarmaRtsa®sþ .

• eFVIkic©shRbtibtþikar CamYy GgÁkarmaRtasa®sþGnþrCati nig GgÁkarmaRtasa®sþRbcaMtMbn; .

5>4 karerobcMRbB½n§suvtßiPaBsgÁm
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
514> kñúgnItikalTI3 énrdæsPa knøgeTAenH raCrdæaPi)alkm<úCa seRmc)aneCaKC½yKYrkt;smÁal;
enAkñúgkarCYyse®gÁaH nigpþl;karKaMRTy:ageRcIn dl; CnGnafa RkúmCngayrgeRKaHCa®sþInigkumar Cn
GsmtßPaBBlkmμ CnrgeRKaHedaysarkarCYjdUr nig RKÜsarEdlTTYlrgeRKaHedayeRKaHmhnþray
FmμCati . RbCaCnTaMgenH RtÚv)anpþl; karbNþúHbNþalmuxviC¢aCIv³ nigkargar edIm,I[manmuxrbr
pÞal;xøÜn sRmab;ciBa©wmCIvit .
515> raCrdæaPi)alkm<úCa )anshkarCamYyGgÁkarCati GnþrCati nigsßab½nBak;B½n§nana edIm,Ipþl;nUv
kalanuvtþPaBkargar nig kat;bnßyPaBgayrgeRKaHrbs;RbCaCnRkIRk . TnÞmw nwgenH raCrdæaPi)alkkm<úCa
)aneFVI[RbesIreLIg nigBRgwgRbB½n§snþisuxsgÁm dl;GtItm®nþIraCkarsIuvil k¾dUcCa GtItyuT§Cn
tamry³ kartemøIgR)ak;ebovtSr_ nigplRbeyaCn_epSg²eTot .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 269


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

516> edIm,IbnþGnuvtþeKalneya)aysuvtßPi aBsgÁm raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;ntI ki alTI4 énrdæsPa


nwgpþl;GaTiPaBelIkareFVI[RbesIreLIg nUv lkçxNÐkargarrbs;kmμkrnignieyaCit karCMrujkar Gnuvtþ
c,ab;sþIBI rbbsnþisuxsgÁm karGnuvtþeKalkarN_rbbesaFnnivtþn_sRmab;Gñk)at;bg;smtßPaBBlkmμ
nigGñkenAkñúgbnÞúk FananUvkarkarBardl;CnTaMgLayEdlsßitenARkambTb,BaØtþikargar nigFana[
nieyaCitTaMgGs; TTYl)alnUvkarFanara:b;rgcMeBaHeRKaHfñak;kgúñ kargar . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþBRgwg
karCYy]btßmÖ[)anditdl; cMeBaHCnBikarCaGtItyuT§Cn nigRKÜsar Edl)anbUCaCIvitedIm,IRbeTsCati .
bEnßmelIenHeTot raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCYyKaMRTdl; eyaFin nigm®nþIraCkarcUlnivtþn_ tamry³
karGnuvtþRbB½n§esaFnnivtþn_mYy EdlsßitenAeRkamebLaCatisnþisuxsgÁm . enAkñúgbrikarN_enH
raCrdæaPi)alkm<úCa nwgCMrujkarGnum½t c,ab;sþIBI rbbsnþisuxsgÁmTUlMTUlay sRmab;RbCaCnTUeTA nig
GnuRkwtüsþIBI karbegáItebLaCatisnþisuxsgÁm sRmab;GtItyuT§Cn .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
517> bc©úb,nñenH BiPBelakTaMgmUl kMBgu EtRbQmmuxeTAnwg vibtþikliyuKCabnþbnÞab;EdlBuMFøab;man
BImunmk edayminEmnmanEt vibtþihirBaØvtßúnigkarFøak;cuHénesdækic©sklelak EdlenAbnþGUsbnøay
b:ueNÑaHeT EfmTaMgmanbBaðaCaeRcIneTotBak;B½n§eTAnwg bERmbRmÜlGakasFatu kareLIgcuHénéfømðÚb
GaharnigéføeRbg\nÞn³ CMgWqøgnana .l. karvivtþERbRbÜlTaMgenH )anbegáInPaBbnÞan;sRmab;sßab½n
nanarbs;raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkaredaHRsaynUvbBaðaTak;TgnwgkarKaMBarsgÁm tamry³ viFIsa®sþmYy
EdlmankarsRmbsRmÜlKñaeRcInCagmun kñúgeKalbMNg EfrkSanUvsmiT§plsMxan;² EdlTTYl)an
BIkarkat;bnßyPaBRkIRkkñúgTsvtSr_knøgmk ehIy edIm,IFanafa bNþajsuvtßiPaBsgÁm RtÚv)andak;[
dMeNIrkarsRmab;KaMRTdl;BlkrTaMgLay ¬GñkEdlcUlrYmcMENkdl;esdækic©Cati¦ TaMgenAkñúgeBl
bMeBjkargar nig enAeBlEdlcUlnivtþn_ .
518> raCrdæaPi)alkm<úCa enAEtebþCJacitþy:agmutmaM kñúgkarbegáItnigGnuvtþ RbB½n§suvtßiPaBsgÁmmYy
EdlmanlkçN³TUlMTUlay mancIirPaB kñúgeKalbMNg KaMBardl;CIvPaBrs;enArbs;CnRkIRk nigCn
gayrgeRKaH . RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμ nigCnbT )ane)aHCMhany:agsMxan;mYy kñúgkar
begáIt)annUvkarÉkPaBelITsSnTansMxan;² nigTisedATUlMTUlay edIm,IbegáIt eKalneya)aysþIBI
bNþajsuvtßiPaBsgÁm sRmab;CnRkIRk nigCngayrgeRKaH edaymankic©shkar CamYy RksYg-sßab½n
Bak;B½n§nana . rbkKMehIjnigGnusasn_TaMgLay EdlEp¥kelIkarBieRKaHeyabl;TaMgenH RtÚv)anbgðaj
enAkñgú evTikaCatisBIþ I snisþ xu es,ógnigGaharUbtßmÖ eRkamRbFanbT RbB½n§suvtißPaBsgÁmenAkm<úCa kal
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 270
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

BIéf¶TI6-7 Exkkáda qñaM2009 ehIynwg RtÚv)andak;bBa©ÚleTAkñúgRkbx½NÐyuT§sa®sþsþIBI RbB½n§KaMBar


sgÁm sRmab;CnRkIRknigCngayrgeRKaH . bc©úb,nñenH raCrdæaPi)alkm<úCa )anpþl;GaNtiþkargardl;
RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμnigCnbT edIm,I begáItynþkarsRmbsRmÜlGnþrRksYg tamdanRtÜt
BinitünigvaytémøelIkarGnuvtþkic©GnþraKmn_RbB½ns§ vu tßPi aBsgÁm sMedABRgwgsßanPaBsnþsi xu es,ógnig
GaharUbtßmÖ rbs;CnRkIRk nigCngayrgeRKaH.
519> edIm,IseRmc)annUvParkic©d¾sMxan;enH RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμnigCnbT nwgFana[
mankarerobcMEpnkarsRmab;Gnuvtþ viFankarKaMBarsgÁm EdlmaneKalkarN_ dUcxageRkam ³
• CamYynwg sßanPaBmankRmiténFnFan nigtRmÚvkarmanTMhMeRcInelIsBIRbPBFnFanEdlGacman

karpþln; vU viFankarKaMBarsgÁm Edlpþln; vU CMnyY se®gÁaHbnÞan; ehIyEfmTaMgcUlrYmcMENkdl;kar


ksagsmtßPaBrbs;RbCaBlrdæEdlCaGñkTTYlpl edIm,IclU rYmviPaKTandl;karGPivDÆesdækic©
shKmn_rbs;BYkKat; - kmμviFIes,ógBlkmμ edIm,Iksagehdæarcnasm<n½ p§ vÚø CnbT EdlCYy[
RbCaBlrdæCaGñkTTYlpl GacmanlT§PaBTTYl)an esvaGb;rMnigsuxaPi)aleRcInCagmun nig
manPaBgayRsÜlCagmunkñúgkardwkCBa¢Únplitplrbs;BYkKat;eTAdl;TIpSar - kmμviFImUlniFi
smFm’edIm,IsuxPaB Edlpþl;karCYyse®gÁaHtamry³karpþl;esvasuxaPi)aleday\tKitéfø -
kmμviFIGaharUbkrN_sRmab;karGb;rMedIm,IksagmUldæanCMnaj - nig karEbgEckmeFüa)ay
plitkmμksikmμ ¬BUC CI esvakmμpSBVpSay¦ EdltRmg;Tsi eTArkRbCaksikrEdlmandItci tYc
edIm,IeFVI[RbesIreLIgnUvplitPaB nigbegáItcMNUlbEnßm - KWCa]TahrN_KMrU EdlkMBugRtÚv)an
GnuvtþedayRksYg-sßab½nrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a ehIy kargarTaMgenH caM)ac;RtÚvEtBRgwgEfm
eTot CaBiess karKaMRTdl;ksikrEdlmandItictYc .
• edIm,IFana[mantmøaPaBnigkarkMNt;eKaledA[)anRbesIrCagmun kñúgkarepÞrsac;R)ak;sRmab;

RKÜsarRkIRk RKb;RksYg-sßab½nBak;B½nr§ bsr; aCrdæaPi)al nwgRtÚv)anelIkTwkcitþ [eRbIR)as;


Tinñn½y rbs; RbB½n§GtþsBaØaNkmμCatisRmab;RKÜsarRkIRk EdlkMBugRtÚv)anKaMRTeday kmμviFI
GtþsBaØaNRKÜsarRkIRk rbs;RksYgEpnkar . enAcugqñaM2009 Tinñn½ysRmab;PUmiCag 7>345PUmi
GacTTYl)anBIRbB½n§enH . kmμviFIGtþsBaØaNkmμRKÜsarRkIRk nwgBRgIkkarRKbdNþb;rbs;xøÜn
[)anenATUTaMgRbeTs nigeFVIbc©úb,nñkmμtameBl edIm,IrkSanUvRbPBTinñn½yEdlGaceCOTukcitþ)an
sRmab;karkMNt;eKaledAGnþraKmn_EpñkRbB½n§suvtßiPaBsgÁmdl;RKÜsarRkIRk . naeBlbc©bú ,nñenH
kmμviFIGtþsBaØaNkmμRKÜsarRkIRk RKbdNþb;EtenAtMbn;CnbTb:eu NÑaH ehIy viFIsa®sþmyY sRmab;
karkMNt;GtþsBaØaNRKÜsarRkIRkenAtMbn;TIRbCuMCn nwgRtÚvbegáIteLIg.

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 271


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• elIkkm<sk; arsRmbsRmÜlGnþrvisy½ nigRc)ac;bBa©lÚ viFankarKaMBarsgÁmCamYydMeNIrkarerobcM


EpnkarGPivDÆn_tamEbbvimCÆkar enAfñak;eRkamCati .
• kat;bnßy[enAkRmitTabbMput nUvcMNaykñúgkarerobcMEpnkar nigkarGnuvtþ ¬karcMNayhYs
kMNt;¦énkmμviFIbNþajsuvtßiPaBsgÁm edIm,IseRmc)anCaGtibrmanUvkarepÞrFnFan eTAdl;
RbCaBlrdæGñkTTYlpl .
520> bc©úb,nñenH sßab½nraCrdæaPi)almYycMnYn kMBugpþl;kmμviFIKaMBarsgÁm nigbNþajsuvtßiPaBsgÁm
edIm,ICYydl; buKÁl RKÜsar nigshKmn_ nana kñúgkarRKb;RKg[)anRbesIrCagmunnUvhaniP½y karP½y
xøac nigPaBRkIRkF¶n;F¶r . RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnitism,Ta RksYgkargarnigbNþúHbNþal
viC¢aCIv³ nig RksYgkic©karnarI suT§Et)anTTYlParkic© edIm,Ipþl;nUvesvasgÁmdl;RbCaBlrdæ nigkarBar
dl;RkúmCngayrgeRKaH [rYcputBIhaniPy½ TaMgLay . kareFVGI nþraKmn_edayELk énbNþajsuvtßPi aB
sgÁm RtÚv)anGnuvtþedayRksYg-sßab½nepSgeTotrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa ]TahrN_ RksYgsuxaPi)al
RksYgGb;rM yuvCn nigkILa RksYgGPivDÆn_CnbT nigRksYgesdækic©nighirBaØvtßú kMBugEtpþl;kmμviFI
mYycMnYn edIm,IedaHRsayRbPBsMxan;²énPaBgayrgeRKaH tamry³ karpþl;esvasuxaPi)aleday\t
Kitéfø kmμviFIGaharUbkrN_ nigkarelIkElgBn§Gakr EdlkmμvFi ITaMgenH )anCYyeTAdl;RKÜsarnana kñgú
karedaHRsay )annUvkarcMNayEpñksuxPaB nigmanlT§PaBbBa¢nÚ kUnecArbs;BYkKat;[eTAeron . Gnþra-
Kmn_bNþajsuvtßiPaBsgÁmmYycMnYneTot rYmman karEckes,ógGahar kargarsaFarN³ EdleRbI
R)as;es,ógBlkmμ nigkarpþl;dl;RkúmeKaledA .
521> kmμviFITaMgLayrbs;RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnitism,Ta epþatkarykcitþTukdak; elI
karkat;bnßyPaBgayrgeRKaHrbs;GñkRk karCYydl;RkúmCnEdleKe)aHbg; karpþl;karKaMRTTaMgsmÖar³
nigsμartI nig karBRgwgnigbegátI RbB½n§snþsi uxsgÁm . edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæa-
Pi)alkm<úCa kñúgeKalbMNg BRgwgnUvbNþajsuvtßiPaBsgÁm nigkarKaMBarsgÁm kargarrbs;RksYg nwg
RtÚvepþateTAelIvis½y 6 dUcxageRkam ³
GaTiPaBTI1 ³ BRgwgnigBRgIkesvaCMnYysgÁmkic©sRmab;GñkRkIRkEdlgayrgeRKaH
• bnþBRgIkkmμviFIse®gÁaHbnÞan; edIm,Ipþl;CMnYyeTAdl;CnRkIRk nigCngayrgeRKaH .

• BRgwgskmμPaBepSg² edIm,IedaHRsaybBaðaCnKμanpÞHsEm,g edaybnþGnuvtþyuT§sa®sþ 9cMNuc

nigynþkarEdlmanRsab; [manRbsiT§PaB .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 272


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• bnþRbqaMgkarCYjdUrmnusS nigCMrju [mankarsþarlT§PaBBlkmμ nigkareFVsI mahrNkmμeTAkñgú


shKmn_vij edaypþl;nUvkarKaMRTEpñknItism,Ta[)anRbesIrCagmun nigtak;Etgc,ab;edIm,I
karBarsiTi§rbs;GñkrgeRKaHedaysarkarCYjdUrmnusS nigBRgwgmCÄmNÐlsgÁmkic© edIm,IFana
karpþl;esval¥RKb;RKan;dl;CnrgeRKaH .
• BRgwgnigBRgIkclnaRKÜsarl¥ elIkkm<s;tYnaTIrbs;RKÜsar nigRbCaCn kñúgkarGPivDÆsgÁm nig

bnþerobcMTivaRKÜsarGnþrCati 15 ]sPa Caerogral;qñaM .


• begáInkic©xitxMRbwgERbg kñúgkarpþl;esvasgÁmkic© dl;RKÜsarEdlman®sþI nigkumar TTYlrgeRKaH

edayemeraKeGds_¼CMgWeGds_ .
GaTiPaBTI2 ³ BRgwgnigBRgIkesvaCMnYydl;kumarnigesvanItism,TasRmab;yuvCn
• BRgwgnigBRgIkkarGnuvtþsiT§iCamUldæanTaMg 4 rbs;kumar edayRbmUlpþúMkmøaMg edIm,IedaHRsay

bBaðakumarkMRBa kumarBikar nigkumarBIRKÜsarRkIRk .


• bnþGnuvtþ eKalneya)ayEfTaMCMnYs cMeBaHkumar nigbTdæanGb,brmasRmab;karEfTaMkumartam

mNÐl . BRgwgmCÄmNÐlkumarkMRBarbs;rdæ nigGgÁkareRkArdæaPi)al RBmTaMg begánI RbsiT§PaB


kñúgkarEfTaMkumar .
• BRgwgkargarsμúMkUnkñúgRbeTs nigGnþrRbeTs .

• CMruj[mankarGnum½t c,ab;sþIBIsiT§ikumar nig Gnuvtþ c,ab;sþIBIsμúMkUnGnþrRbeTs .

• BRgwgnigBRgIkskmμPaBrbs; RkúmRbwkSaCatikm<úCaedIm,Ikumar nig bNþajkarBarkumarenAtam

shKmn_ .
• bMpusclna bIl¥ sRmab;kumar KW kUnl¥ sisSl¥ mitþl¥ nigerobcM TivakumarGnþrCati 1 mifuna Ca

erogral;qñaM .
• BRgwgnigBRgIk kmμviFIGb;rMsþIBIsIlFm’ nigPaBs¥ats¥M edIm,IbgáarTb;sáat; GMeBIhigSa ]Rkwdækmμ

nigkarrMelaPbMBan kñúgcMeNamyuvCnnigkumar .
• BRgwgnigBRgIk mCÄmNÐlyuvnItism,Ta .

• CMrujkarkarBarsiTri§ bs;kmu ar RsbeTAtamGnusBaØasþBI sI Ti ki§ mu ar enAkñúgRbB½n§yutþiFm’nigtulakar.


• elIkTwkcitþdl;kareFVI skmμPaBkILa kare)aHCMrM dMeNIrTsSnkic©sikSa sRmab;kumarnigyuvCn.

• CMrujkarts‘UmtikñúgkarbBa©ÚlnUv tRmÚvkarrbs;kumarnigyuvCn eTAkñúgEpnkarGPivDÆn_Cati enA

RKb;kRmit .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 273


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• CMruj[mankarGnum½tc,ab;sþIBIyutiþFm’GnItiCn .
• sRmbsRmÜlkarerobcMnigkarGnuvtþyuT§sa®sþBhuvis½ysRmab; kumarkMRBanigkumargayrgeRKaH .

GaTiPaBTI3 ³ BRgwgnigBRgIkesvaCMnYynigesvanItism,TasRmab;CnBikar
• GnuvtþeKalneya)aysRmab;CnBikar CMrujkarGnuvtþc,ab;sþIBI kic©karBarnigelIkkm<s;siT§iCn

Bikar nig CMrujkarGnuvtþGnusBaØaGnþrCatisþIBI siT§iCnBikar .


• bnþeFVI[mansßirPaB esvanItism,Ta sRmab;CnBikar .

• bnþBRgwgesvabNþúHbNþalPasasBaØasRmab;mnusSKr nigGkSrsÞabsRmab;mnusSxVak; nig

CMrujkarpþl;esvaTaMgenH tamry³ RbB½n§bec©kviTüa .


• CMrujkarbNþúHbNþalviC¢aCIv³ karbegáItkargar nigkarpþl;esvashKmn_ k¾dUcCa karelIkTwkcitþ

[mankarCYyxøÜnÉgsRmab;CnBikar .
• BRgwgnigBRgIk clnakILa karerobcMTvi akILa nigTivaGnþrCatinana sRmab;CnBikar nig bBa©Úl

tRmÚvkarrbs;CnBikar eTAkñúgEpnkarGPivDÆn_ enARKb;kRmit .


• bnþelIkkm<s;karyl;dwgBIBikarPaB kñúgcMeNamRKÜsarCnBikar shKmn_ nieyaCit nigPñak;gar

mansmtßPaB edIm,Ikat;bnßykarerIseGIgcMeBaHCnBikar nig bnþbegáItbrisßansmRsbmYy


sRmab;CnBikarenARKb;fñak; sMedAFana[mannUvesvamμEdlmanKuNPaB nig kat;bnßyplvi)ak
EpñksgÁmkic© esdækic© nigneya)ay EdlGacekItman .
GaTiPaBTI4 ³ BRgwgnigBRgIkRbB½ns§ nþisuxsgÁmnigesvaCMnyY sRmab;Cncas;Cra m®nþIraCkar nigRbCaBlrdæTUeTA
• BRgwgkarebIkpþl;rbbesaFnsRmab;GtItm®nþIraCkar nig BRgIkEpnkaresaFn [smRsbeTA

nwglT§PaBfvikaCati .
• BRgwgkarGnuvtþmUlniFiCatisRmab;snþisuxsgÁm dl;m®nþIraCkar .

• eFVIkarRsavRCav nigbegáIt RbB½n§snþisuxsgÁm sRmab;RbCaBlrdæTUeTA .

• erobcMc,ab;sþIBI rbbsnþisuxsgÁmTUlMTUlay sRmab;RbCaBlrdæTUeTA .

• CMrujkarbegáItsmaKmsRmab;GtItm®nþIraCkarsIuvil nigsmaKmcas;CraenAkñúgshKmn_ .

elIkTwkcitþdl;RKÜsarnigshKmn_ [CYyKaMRTdl;Cncas;Cra EdlKμanTIBwgBak; . pþl;esva


KaMRTdl;Cncas;Cra nig erobcMTivamnusScas;GnþrCati 1 tula Caerogral;qñaM .
GaTiPaBTI5 ³ BRgwgnigBRgIkRbB½n§snþisuxsgÁmnigesvaCMnYysRmab;GtItyuT§Cn

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 274


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• bnþGnuvtþeKalneya)ayCatisRmab;GtItyuT§Cn edayTTYlsÁal;sñaédl¥rbs;BYkKat;Edl)an
BlIsRmab;RbeTsCati .
• bnþCrM ju kareFVkI EM NTRmg;kgúñ karRKb;RKg karebIkpþlR; )ak;ebovtSr_CUndl;GtItyuTC§ n [kan;Et
manRbsiT§PaB Cagmun .
• erobcMc,ab;sB Iþ Irbbsnþsi xu sgÁmsRmab;GtItyuTC§ n nig GnuRkwtüsþBI kI arbegátI ebLaCatisnþsi ux
sgÁmsRmab;GtItyuT§Cn .
• erobcMbegáItPUmiGtItyuT§Cn edayeRbIrUbPaBPUmiKMrUsRmab;yuT§CnBikarrbs; semþcGKÁmhaesna

btIeteCa h‘un Esn .


• BRgwgdMeNIrkarrbs;smaKmGtItyuT§Cnkm<úCa .
• CMrju clna bIl¥ rbs;G; tItyuTC§ n KW kareRbIR)as;rbbeKalneya)ayl¥ ksagCIvPaBRKÜsarl¥
nig karcUlrYmGPivDÆmUldæanl¥ .
GaTiPaBTI6 ³ BRgwgnigBRgIk smtßPaBsßab½n PaBCaédKU nigsmtßPaBekorKrmUlniFi edIm,IbegáIn
RbsiT§PaBénesvasgÁm
• BRgwgrdæ)alsgÁmkic© [manRbsiT§PaB nig KuNPaBkñúgkarpþl;esvasgÁmkic© .
• BRgwgGPi)alkic©l¥ nigbegáInRbsiT§PaBbTbBa¢aépÞkñúgénkargar nig CMrujkarRKb;RKgm®nþI
raCkarsuvI li RsbeTAtam c,ab;sBIþ Ishlkçnkiþ ³m®nþrI aCkarsuvI li nigeKalkarN_rbs;kEM NTRmg;
rdæ)alsaFarN³ .
• bnþkarelIkkm<s;smtßPaBm®nþIraCkar tamry³ karbNþúHbNþal karbegáItviTüasßanCati-
sgÁmkic© nigelIkkm<ss; mtßPaB®sþeI nAkñgú kargar nig KaMRTkarseRmccitrþ bs;BkY Kat; .
• begáItRbB½n§sßitisRmab;vis½ysgÁmkic© edayEpñkelIGaTiPaBTaMg 6 EdlkMNt;edayRksYg .
• CMrujkareRbIR)as;RbB½n§B½t’manviTüa nigpSBVpSayB½t’manBIsmiT§plénskmμPaBkargar .
• bnþGnuvtþkMENTRmg;eKalneya)ay vimCÄkar nigvishmCÄkar tamry³ karepÞrsiT§iGMNac
CaCMhan² BIRksYgeTAfñak;eRkamCati nigkardak;bBa©ÚlkargarsgÁmkic© eTAkñúgEpnkarGPivDÆn_
enARKb;kRmit .
• BRgwgkarGnuvtþkmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ .
• BRgwgPaBCaédKUCamYy GgÁkareRkArdæaPi)al GgÁkarmnusSFm’CatinigGnþrCati RBmTaMg sm,úrsCn

epSg²eTot edIm,IrHi rkkarKaMRTEpñk bec©keTs sMPar³ nighirBaØvtßú sRmab;karpþle; svasgÁmkic©


dl;CnrgeRKaH nig RkúmgayrgeRKaHkñúgsgÁm . BRgwgnigBRgIkkic©shRbtibtþikar GnþrCati
eTVngi BhuPaKI nig GMBavnavrkkarKaMRT nigkarcUlrYmBIédKUGPivDÆn_kgúñ vis½ysgÁmkic© .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 275
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

522> RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ Gnuvtþ ebLaCatisnþisuxsgÁm sRmab;kmμkr¼nieyaCit


EdlRtÚv)anbegáIteLIg enAkñúgqñaM2008 . mUlniFienH pþl;dl;nieyaCitkñúgvis½yÉkCnnUv kic©karBar
karrgeRKaHrbs;nieyaCit ¬karpþl;R)ak;sMNgdl;kmμkr-GñkeFVIkar¦ karFanara:b;rgEpñksuxPaB nig
karbg;éføsRmab;karcUlnivtþn_ . RksYgkargarnigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ nwgbnþBRgwgnigBRgIkbEnßmeTot
nUvvisalPaBénkarGnuvtþrbs;EpñkTaMgbIenH . KeRmagkic©karBarkarrgeRKaHrbs;nieyaCit RtÚv)an
cab;epþIm enAExFñÚ qñaM2008 k¾b:uEnþ KeRmagkarFanara:b;rgEpñksuxPaB eRKagnwgcab;epþIm enAqñaM2010
ehIy KeRmagkarbg;éføsRmab;karcUlnivtþn_ eRKagnwgcab;epþmI enAqña2M 012 . ral;Rkúmh‘nu TaMgGs;
EdlmannieyaCitcab;BI 8nak; eLIgeTA RtÚv)antRmÚv[cUlrYm kñgú EpnkarenH . KitRtwmExkum³Ö qñaM2009
ebLaCatisniþsuxsgÁm )ancuHeQμaHRkúmh‘un RbmaN 400 enAkñúg KeRmagkic©karBarkarrgeRKaHrbs;
nieyaCit EdlkñúgenaH eragcRkRbmaN 250 CaeragcRkkat;edr EdlmannieyaCitsrubRbmaN
300>000nak; . nieyaCkEdlcUlrYmkñúgmUlniFienH RtÚv)antRmÚv[bg;R)ak;viPaKTanRbcaMEx Edl
esμInwg 0/8PaKry énR)ak;ebovtSr_rbs;nieyaCit . plRbeyaCn_EdlTTYl)anBIKeRmagenH KW mYy
EpñkCaR)ak;suT§ nig mYyEpñkeTotCasmÖar . nieyaCitEdlRtÚv)anbBa©ÚleTAkñúgKeRmagenH niwgTTYl
)anCMnyY eBjeljsRmab;témøénkarBüa)alrbs;eBTü edaybUkbBa©lÚ Efm 70PaKry énR)ak;ebovtSr_
edIm,IbMeBj[eTAR)ak;cMNUl Edl)an)at;bg; kñúgeBlEdlsRmakBüa)al .
6> karksagsmtßPaB nig karGPivDÆFnFanmnusS
523> mMuTaMgbYnrbs; smasPaKmYyenHén yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 bgðajBIkarkic©kar
sMxan;² EdlRtÚvedaHRsay rYmman ³ ¬1¦ karBRgwgKuNPaBvis½yGb;rM ¬2¦ karelIkkm<s;esvasuxaPi)al
¬3¦ karGnuvtþeKalneya)aysmPaBeynD½r ¬4¦ karGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCn .
6>1 karBRgwgKuNPaBvis½yGb;rM
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
524> raCrdæaPi)alkm<úCa seRmc)annUvvDÆnPaBKYrCaTIemaTn³ kñúgkarGnuvtþyuT§sa®sþ {Gb;rMsRmab;
TaMgGs;Kña} tamry³ karFanasmFm’ kñgú karGb;rMmUldæanry³eBl 9qñaM sRmab;kumarRKb;rbU . smiTp§ l
sMxan;² rYmman cMnYnsalaeron nigRKÚbeRgón RBmTaMgGRtacuHeQμaHcUleronenARKb;kRmit sikSaén
cMeNHTUeTA )anekIneLIgCalMdab; Biess enAtamtMbn;CnbT . edayELk GnuviTüal½y RtÚv)anbegáIt

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 276


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

eLIgenA esÞIrRKb;XMu-sgáat;TUTaMgRbeTs . cMnYnRKwHsßanmFümsikSabec©keTs nigRKwHsßan]tþmsikSa


RBmTaMg cMnYnbuKÁlikbeRgón k¾)anekIneLIgKYr[kt;smÁal;Edr . TnÞwmnwgenH raCrdæaPi)alkm<úCa )an
begánI fvikay:ageRcIn sRmab;vsi y½ Gb;rM . kñgú nItki alTI3 knøgeTAenH fvikacMNaycrnþsRmab;vsi ½yGb;rM
)anekIneLIgeTVdg kúñgqñaM2007 eFobeTAnwg qñaM2003 ebIKitCaPaKryénfvikacrnþsrub fvikacrnþ
sRmab;vis½yGb;rMmanRbmaN 19/2PaKry . raCrdæaPi)alseRmc)aneCaKC½yKYrCaTIemaTn³ kñúgkar
elIkkm<s;PaBCaédKUCamYyédKUGPivDÆn_enAkñúgvisy½ Gb;rMenH rYmTaMg édKUpøÚvkar vis½yÉkCn nig
GgÁkareRkArdæaPi)al .
525> kñgú nItki alTI4 énrdæsPaenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþGnuvtþEpnkaryuTs§ a®sþvsi y½ Gb;rM eday
epþatelIkarpþl;»kasesμI²Kñadl;kumarnigyuvCnkm<úCaTaMgGs; kñúgkarTTYlkarGb;rMmUldæanenAkñúgRbB½n§
nigeRkARbB½n§ edayminRbkan;BUCsasn_ BN’sm,úr ePT Pasa CMenOsasna ninñakarneya)ay edIm
kMeNIt nigzan³ enAkñúgsgÁmeLIy . mü:agviBaJeTot karGnuvtþEpnkaryuT§sa®sþenH RtÚvpSarP¢ab; nwg
karGb;rM vb,Fm’ snþiPaB kareKarBsiT§i nigesckþIéføfñÚrrbs;mnusS kareKarBeKalkarN_esrIPaB
RbCaFibetyü nigyutiþFm’ edayRbqaMgnwgGMeBIhigSa RbqaMgnwgkareRbIR)as;eRKOgeBaJón karCYBaJdUr
kumarnig®sþI nigkarerIseGIgRKb;RbePT kñúgsgÁm .
526> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþykcitþTukdak;elI karEklm¥KuNPaBGb;rM tamry³ karelIkTwkcitþRKÚ
beRgón karEklm¥kmμviFIsikSa karelIkTwkcitþsisSBUEk karbNþúHbNþalRKÚbeRgón nigbMb:nviFIsa®sþbeRgón
RBmTaMgkarEklm¥lkçxNÐénkarsikSa nigkarpÁt;pÁg;smÖarsikSa karbegáItbNÑal½y mnIÞrBiesaFn_ CaedIm.
kñúgTisedAFanakalanuvtþPaBRbkbedaysmFm’ raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþbegáItGenþvasikdæan sRmab;
sisS-nisSit CaBiess sRmab;sisS-nisSitCanarIePT nigbnþsagsg;salaeronRKb;kRmitsikSa Ca
Biess enAtamtMbn;CnbTnigtMbn;dac;Rsyal nigkarbegIná GaharUbkrN_ sRmab;ssi S-nisSitRkIRk .
TnÞmw nwgenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþbNþHú bNþalRKÚbeRgónRbkbedayKuNPaB [)anRKb;RKan; nig
GnuvtþeKalneya)ayBRgayRKÚ[manRbsiT§PaB . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgelIkTwkcitþ[RKÚbzmsikSa
nigmFümsikSabzmPUmi nigRKÚEdl)anbnþeroncb;briBaØabRt )anRbLgcUlRkbx½NRÐ KÚbeRgonkRmit]tþm
edayKμankRmitGayu nigbgálkçN³sm,tþ[i RKÚbzmsikSa EdlminTan;mansBaØabRtmFümsikSaTutiyPUmi
manlT§PaBRbLgyksBaØabRtsmmUlmFümsikSaTutiyPUmi edIm,Ipþl;»kas[BYkKat;manlT§PaBeron
enAfñak;]tþmsikSa b¤eRkay]tþmsikSa nigpøas;bþÚrnUvkaMR)ak;ebovtSr__)an.

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 277


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

527> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþBRgwgPaBCaédKUCamYyvis½yÉkCn nigCamYyshKmn_CatinigGnþrCati


edImI,begáInnigelIkkm<s; KuNPaBesvaGb;rM kñúgenaH mankarykcitþTukdak;bEnßm elIkarbNþúHbNþal
EpñkB½t’manviTüanigPasabreTs enAkñúgRKb;kRmitmFümsikSacMeNHTUeTA enAkñúgkarbNþúHbNþalmux
viC¢aCIv³nigbec©keTs nig enAkñúgkRmit]tþmsikSa[RsbeTAnwgsþg;darGnþrCati nig tRmÚvkarGPivDÆn_
rbs;RbeTs . BiessCagenHeTot kñúgkRmitmFümsikSabec©keTs nig]tþmsikSa raCrdæaPi)alkm<úCa
nwgbnþepþatkarykcitþTukdak;elIkarbNþúHbNþalvisVkrnigGñkbec©keTs [)ansmRsb . TnÞwmenH
edIm,Ikat;bnßyKmøatrvagkarpÁt;pÁg;nigtRmÚvkarkargar raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþeKalneya)ay
bNþHú bNþalmuxviC¢aCIv³pSarP¢ab;ngw TIpSarBlkmμ edayshkary:agCitsñTi C§ amYytYGgÁBak;Bn½ § tamry³
viFankar dUcteTA ¬TI1¦ pþl;karbNþúHbNþalCMnaBaJmUldæan dl;RbCaBlkrenACnbT edIm,IbegáIn
R)ak;cMNUl ¬TI2¦ pþl;karbNþúHbNþal b¤viRkwtkardl;BlkrtameragcRk edayshkarCamYy
nieyaCk ¬TI3¦ bnþCMrujkarGb;rMbNþúHbNþalbec©keTs nigmuxviC¢aCIv³ edayBRgIkesvaenH[eTAdl;
raCFanI-extþ kñúgenaH rYmTaMgkarbBa©ÚlkarbNþúHbNþalshRKineTAkñúgkmμμviFIpgEdr ¬TI4¦ karerobcM
begáItTIPñak;garCatimuxrbrnigkargar nigmCÄmNÐlkargartamraCFanI-extþ sRmab;CaynþkarsRmÜl
dl;karpSBVpSayB½t’manTIpSarkargar .
528> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgIkkarGb;rMeRkARbB½n§ tamry³ kmμviFIGkçrkmμμ nigGkçrkmμviC¢aCIv³
begáInkarsagsg;mCÄmNÐlsikSashKmn_ RBmTaMgGnuvtþkmμviFIsmFm’ . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþ
begIáncMNayfvika nigekorKrhirBaØb,Tan[)aneRcInEfmeTot sRmab;KaMRTkarGb;rM edIm,IFanaKuNPaB
Gb;rM [kan;EtmankRmitx<s; nigRbkbedayRbsiT§PaB . enAkRmit]tþmsikSa )anbgðajGMBItRmÚvkar
nisSitEdlbBa©b;karsikSaenA]tþmsikSanwgkøayCa GñkviTüasa®sþ nieyaCit nig CaRbCaBlrdæEdlGac
KitRtiHriH)anl¥itl¥n; nigeFVIesckþIseRmccitþedaymanGMNHGMNagRtwmRtÚv naeBlGnaKt ry³eBlxøI
nigry³eBlEvg rbs;km<úCa .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
529> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayCaGaTiPaB kñgú nItki alTI4 énrdæsPaenH RksYgGb;rM yuvCn nigkILa
nwgbnþGnuvtþRkbx½NÐGPivDÆn_sRmab;vis½yGb;rM dUcEdlmankMNt;kñúgEpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM qñaM
2006-2010 edayepþatelIkarseRmc[)annUveKaledATaMgLay éneKalneya)ayCaGaTiPaB
rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa . CaGaTiPaBbnÞan; RksYgGb;rM yuvCn nigkILa nwgcab;epþImdMeNIrkarEklm¥
EpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rMqñaM 2009-2013 edIm,IFana[mansuxudumnIykmμrvagEpnkarvis½yGb;rM
CamYynwgnItikalrbs;rdæsPaCati nigeKalneya)ayrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa elIvis½yGb;r.M

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 278


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

530> edIm,IseRmceKaledAéneKalneya)ayCaGaTiPaBxagelIenH RksYgGb;rM yuvCn nigkILa nwg


bnþGnuvtþnUvviFankarN_smRsb enAkñúgeKalneya)ayTaMgbI énEpnkaryuT§sa®sþvis½yGb;rM EdlepþatelI ³
• FanalT§PaBTTYl)anesvaGb;rMRbkbedaysmFm’ tamry³ kic©xitxMksagsalaeron [)an

kan;EtCitpÞHRbCaBlrdæ kat;bnßycMnYnsalabzmsikSaminRKb;kRmit CamYynwgkarpÁt;pÁg;


fvikadMeNIrkarRKwHsßansikSa pþl;RKÚbeRgón[)anRKb;RKan;RKb;TIkEnøg nig sagsg;pÞHsñak;enA
rbs;RKÚbeRgón GenþvasikdæansRmab;sisS-nisSitenAtamtMbn;CYbkarlM)ak CaBiess sRmab;
sisS-nisSitCanarIePT . karTTYl)anesvaGb;rM nwgRtÚvBRgIkdl;kmu arkñgú v½ysikSaenAmetþyü
sikSa k¾dUcCakumarBikar nigCnCatiPaKtic. karFana[mankarcUlrYmBIsMNak;shKmn_ nig
EpñkÉkCnenAkñúgdMeNIrkarenH mansar³sMxan;Nas; sRmab;PaBeCaKC½yry³eBlEvg .
• begán I KuNPaBnigRbsiTP§ aBesvaGb;rM tamry³ karbegánI karpÁtp; gÁ s; mÖarsikSabNÑal½ynigbnÞb;
BiesaFn_ bnþCMrujkarGnuvtþkMENTRmg;kmμviFIsikSa nigkarbegáInem:agsikSa RBmTaMgpþl;Gaha-
rUbkrN_ dl;sisS-nisSitRkIRk[)aneRcInEfmeTot . elIkkm<s;smtßPaBelIkarbeRgón nig
karRKb;RKg . BRgwgkareKarBRkmsIlFm’RKÚbeRgón . Eklm¥brisßansalaeron ¬karpÁt;pÁg;
Twks¥at nigbgÁn;Gnam½y¦ BRgIkskmμPaBkarGb;rMtRmg;TisviC¢aCIv³ . begáInskmμPaBGFikar
kic© elIkarRKb;RKgrdæ)alhirBaØvtßú nigkarFanaKuNPaBGb;rM . karFanaKuNPaBGb;rM nwgRtÚv
begáIteLIg . karBRgwgRbB½n§bNþúHbNþalnigviRkwtkarRKÚbeRgón karRKb;RKgvKÁbMb:n nigkar
pSarP¢ab;kargarTaMgenaHeTAnwg »kaskargarnigkartemøgI zan³ nwgCYyCMrujelIkTwkcitþRKÚbeRgón
nigm®nþIRKb;RKg.
• GPivDÆsßab½n nigksagsmtßPaBm®nþIGb;rM tamry³ karCMrujkarEklm¥rcnasm<½n§kargarksag

c,ab; niglixti bTdæan[)anRKb;RKan; CamYyenaHeFVkI arbNþHú bNþalCMnajviC¢aCIv³ dl;bKu lÁ ki Gb;rM


RKb;lMdab;fñak; . karbnþepþatelIkarRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ RbB½n§svnkmμépÞkñúg karksag
Epnkar RbB½n§Binitütamdannigvaytémø nwgCMrujdl;karGPivDÆsßab½n nigbegáInsmtßPaB edIm,I
RKb;RKgRbB½n§TaMgenH.
531> edIm,IbnþseRmc)antameKalneya)ayTaMgbIxagelI RksYgGb;rM yuvCn nigkILa nwgbnþGnuvtþ
kmμviFICaGaTiPaBmYycMnYn tamry³ kareRbIR)as;fvikatamkmμviFI Edl)ankMNt;enAkñúg EpnkaryuT§-
sa®sþfvikaqñaM2010-2012 EdlkñúgenaHmankmμviFIFM²cMnYn 5 nigGnukmμviFIcMnYn 21 dUcxageRkam ³
• kmμviFITI1 ³ karGPivDÆGb;rMcMeNHTUeTA nigGb;rMeRkARbB½n§ ³ kmμviFIenH epþatelI ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 279


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ karBRgIkkarGb;rMkumartUc .
¾ karBRgwgKuNPaB nigRbsiT§PaBénkarGb;rMenAbzmsikSa .
¾ karBRgwgKuNPaB nigRbsiT§PaBénkarGb;rMenAmFümsikSa .
¾ karcUleronRbkbedaysmFm’ nigpþl;GaharUbkrN_dl;sisSRkIRkCYbkarlM)ak .
¾ karBRgIkkarGb;rMeRkARbB½n§ .
• kmμviFITI2 ³ karGPivDÆGb;rM bNþHú bNþal bec©keTs ]tþmsikSa nigRsavRCavviTüasa®sþ ³ kmμviFI
enH epþatCasMxan;elI ³
¾ karBRgwgKuNPaBnigRbsiT§PaBénkarGb;rMenA]tþmsikSa .

• kmμviFITI3 ³ karGPivDÆvis½yGb;rMkaynigkILa kmμviFIenH epþatCasMxan;elI ³


¾ karGPivDÆsmaKmkILamhaCn .

¾ karGPivDÆsmaKmkILasisS-nisSit .

¾ karbNþúHbNþal nigRsavRCavGb;rMkay nigkILa .

¾ karGPivDÆkILakRmitx<s; .

• kmμviFITI 4 ³ karGPivDÆyuvCn epþatsMxan;elI


¾ karyl;dwgrbs;yuvCnGMBICMgWeGds_ nigkarBRgwgskmμPaByuvCn .

¾ karBRgwgsmtßPaB nigGPivDÆmCÄmNÐlyuvCn .

• kmμviFITI 5 ³ karKaMRT karRKb;RKgesvaGb;rM nigGPi)alkic©l¥ kmμviFIenH epþatelI ³


¾ karGPivDÆeKalneya)ay nigBRgwgRbB½n§EpnkarGb;rM .

¾ karGPivDÆkargarbNþúHbNþal nigviRkwtkarRKÚbeRgon .

¾ karGPivDÆsmÖar nigesovePAsikSa .

¾ karRKb;RKg nigBRgwgRbsiT§PaBFnFanmnusS .

¾ karGPivDÆsmtßPaB kargarRKb;RKg Epnkar hirBaØvtßú nigmUldæansmÖar .

¾ karBRgwgkargarsvnkmμépÞkñúg .

¾ karBinitütamdan nigvaytémøkarbMeBjkargarvis½yGb;rMTaMgmUl.

¾ GFikarkic©rdæ)al nighirBaØvtßú.

¾ karGPivDÆkareRbIR)as;bec©kviTüaB½t’man nigsarKmnaKmn_ .

532> edIm,IKaMRTsμartIGnuvtþnUveKalneya)ayCaGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)al RksYgGb;rM yuvCn nigkILa


nwgbnþerobcM nigsMukarGnum½t nUvRBHraCRkWtü GnuRkwtü niglixitbTdæanKtiyutþmYycMnYn dUcxageRkam ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 280


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• eKalneya)ayTI1 ³ FanakarTTYl)ansmFm’ nUvesvakmμGb;rM


¾ RbkassþB I I karbegItá karbiT karrMlaybBa©lÚ Kña karbegItá CMnajfIμ karbMEbk nigkarERbkøay
salaeron b¤RKwHsßansikSa .
¾ saracrsþIBI karpSBVpSay eXasnaB½t’manGb;rM .

¾ GnuRkwtüsþB I I lkçN³vinci y½ä RbePTRKwHsßan]tþmsikSa niglkçxNÐtRmÚvsRmab;karcUleron .


¾ eKalneya)aysþIBI karpþl;GaharUbkrN_]btßmÖFn nig\NTansRmab;GñksikSa .

• eKalneya)ayTI2 ³ eFVI[RbesIreLIg KuNPaB nigRbsiT§PaBénesvaGb;rM


¾ RbkassþIBIkmμviFIGb;rMBiess .

¾ GnuRkwtüsþIBIsþg;darCatiGb;rM CatibNþúHbNþal nigsþg;darCatismtßPaB .

¾ saracrENnaMsþIBInItiviFI sRmab;dMeNIrkar ynþkartamdanRtÜtBinitü nig ynþkarvaytémø

KuNPaBGb;rM .
¾ RbkassþIBIkarkMNt;kmμviFIsikSaeKalsRmab;karGb;rMcMeNHTUeTA .

¾ eKalneya)aysþIBIkarkMNt;Rkbx½NÐlm¥iténkmμviFIsikSa sRmab;;GnuvtþenARKb;PUmisikSa

énRbB½n§ Gb;rMkm<úCa .
¾ RbkassþIBI karkMNt;Rkbx½NÐ niglkçN³énkRmit sBaØabRt nigviBaØabnbRt .

¾ esckþIENnaMsþIBI kmμviFIeKalsRmab;karbNþúHbNþal buKÁlikGb;rM .

¾ GnuRkwtüsþIBI nItiviFIénkarvas;sÞg;smtßPaBkRmitsmmUl .

¾ esckþIENnaMsþIBI karENnaMdMeNIrkarRbLg .

¾ eKalneya)aysþIBI viTüasa®sþ nigbec©kviTüasRmab;karGb;rM .

¾ RbkassþIBI karRtÜtBinitüsuxPaBsRmab;GñksikSa nigbuKÁlikGb;rM .

¾ RbkassþIBI karkMNt;PasasRmab;GñksikSasBa¢atiExμr manedImkMeNItCaCnCatiPaKtic .

¾ saracrENnaMsþIBI EbbbT nignItiviFIénkarGnuvtþGnuRkwtüRkmsIlFm’RKÚbeRgón .

• eKalneya)ayTI3 ³ BRgwgkarGPivDÆsßab½n nigkarksagsmtßPaBdl;bKÁlikGb;rM


¾ RbkassþIBI rcnasm<½n§énzananuRkmrdæ)al nigkarRKb;RKgGb;rM .

¾ eKalneya)aysþB I I karkMNt;kaysm,Ta niglkçxNÐtRmÚvxagviCa¢ CIv³ sRmab;kareRCIserIs


buKÁlikGb;rM .
¾ RbkassþIBI karRKb;RKgsalaeron b¤RKwHsßansikSa .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 281


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ RBHraCRkwtüsþIBI RbB½n§Gb;rM .
¾ saracrENnaMsþIBI karpþl;viBaØabnbRt b¤sBaØabRtdl;GñksikSa .
¾ RbkassþIBI nItiviFIénkaresñI bþwg nignItiviFIéndMeNaHRsay .
¾ saracrENnaMsþIBI nItiviFIénkarcuHkic©snüa b¤kic©RBmeRBóg .
¾ saracrsþIBI karpþl;B½t’manGb;rM .
¾ RbkassþIBI karerobcMynþkarénkarRtÜtBinitütamdan .
¾ RbkassþIBI karRKb;RKgRbPBFnFanénkarKaMRTEpñkhirBaØvtßú sRmab;karGb;rM .
¾ GnuRkwtüsþIBI kareRbIR)as;RbePTsalaeron nigRKwHsßansikSa .
¾ sracrENnaMsþIBI karpþl;siT§iCaGgÁPaBmans½VyPaBkñúgkarRKb;RKg .
¾ RBHraCRkmsIþBI karbegáIt]tþmRkúmRbwkSaCatiGb;rM .
533> edIm,IdMeNaHRsay nUvbBaðaRbQmnana kñúgGMLúgeBlGnuvtþpyGC qñaM2006-2010 nigEp¥k
elIbTBiesaFn_knøgmk RksYgGb;rM yuvCn nigkILa nwgCMrju el,Ónkic©xti xMRbwgERbgrbs;xøÜn kñúgGaNtþi
én pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 eday ³
• eKalneya)ayTI1 ³ FanakarTTYl)anesvakmμGb;rM RbkbedaysmFm’
¾ pþl»; kasdl;kmu arkñgú v½ysikSaTaMgGs;[)ancUleronTaMgGs;Kañ tamry³karerobcM Epnkar
GPivDÆsmÖarrUbvnþ edayshkarCitsñiT§CamYyédKUGPivDÆn_ nigGgÁkareRkArdæaPi)al.
¾ begáIntYelxeRCIserIsRKÚtammUldæan CaBiesstMbn;EdlCYbkarlM)ak edIm,IedaHRsaybBaða
KmøatkñúgkarBRgayRKÚ rvagtMbn;RbCMuCnnigtMbn;CnbT nig GnuvtþeKalkarN_BRgayRKÚ [
manRbsiT§PaB CaBiess RKÚeTIbecjfμI nigkarRKb;RKgbuKÁlikFmμta.
¾ Eklm¥karrkSasisS[enAkñúgsalaeron tamry³ karlubbM)at;]bsKÁcN M ayrbs;matabita
sisS dUcCa cMNayeRkApøÚvkar nigbegáIncMnYnGaharUbkrN_sRmab;sisSmkBIRKÜsarRkIRk
CaBiesssisSRsI.
• eKalneya)ayTI2 ³ begáInKuNPaBnigRbsiT§PaBesvaGb;rM
¾ begáInKuNPaBGb;rM tamry³karBRgwgkarGb;rMkmu artUc karBRgwgnigBRgIksalakumaremRtI
karbegáInfvikadMeNIkarsalaeronRsbeTAtamEpnkarGPivDÆn_salaeron karEklm¥kmμviFI
sikSa[kan;EteqøIytbseTAnwgtRmÚvkarsgÁm-esdækic© karEklm¥kmμviFIbNþúHbNþalRKÚ
beRgónenARKb;kRmitnigRKb;mxu viC¢a karBRgIkbNÑal½yenAtamsalaeron karbegánI skmμ
PaBGFikarkic© elIkarRKb;RKgrdæ)alhirBaØvtßnú gi karFanaKuNPaBGb;rM nigkarEklm¥ sþg;dar
nigKuNPaBénkarRbLgenAfñak;TI12 edayEsVgrkbec©kviTüafμI²sRmab;RtÜtBinitükarRbLg .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 282


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ begáItTIRbwkSakumarItamsalaeron edIm,ICYyedaHRsaybBaðaCYbkarlM)ak nigelIkTwkcitþ


dl;kumarI.
¾ pþl;»kassikSadl;kumarnigyuvCnenAeRkAsala tamry³ karBRgIkkmμviFIsmmUlGb;rM
eRkARbB½n§ karEklm¥nigBRgIkkmμviFIGkçrkmμnigbMNinviC¢aCIv³ rYmTaMg karBRgwgrcnasm<½n§
nigsmtßPaBrbs;m®nþIGb;rMeRkARbB½n§.
¾ Eklm¥Rkbx½NÐkmμviFIGb;rMenA]tþmsikSa edIm,IqøúHbBa©aMgBItRmÚvkarTIpSar nigtRmÚvkarCati
[Rsbnwgckçvú si y½ nigyuTs§ a®sþkarGb;reM nA]tþmsikSaqña2M 020 . begIná fvikaCati sRmab;
pþl;GaharUbkrN_elIEpñksMxan;² CaBiess sRmab;nisSitRsI Eklm¥karRsavRCavnigkar
Gb;rM viTüasa®sþnigbec©kviTüa nig BRgwgkarGPivDÆm®nþIenAtamRKwHsßan]tþmsikSa.
¾ bnþelIkkm<s;skmμPaByuvCn tamry³ karbBa©b;karerobcMeKalneya)ayCatisþIBIkargar
yuvCnkm<úCa sMedAelIkTwkcitþ dl; RksYgnigsßab½nrdæ EpñkÉkCn nig GgÁkarsgÁmsIuvil [
ykcitþTukdak; bgá»kas dl;yuvCnRKb;rUb CaBiess yuvCnRkIRk yuvCnBikar yuvCnCn
CatiPaKtic yuvCngayrgeRKaH .l. TTYlnUvkarGb;rM karbNþúHbNþalsmtßPaB edIm,I
BYkeKGacrYmcMENkGPivDÆRbeTsCati . TnwÞmnwgenH RtÚvBRgwgnigBRgIk RkúmRbwkSakumar-yuvCn
enAtam RKwHsßansikSa smaKmnisSit nig mhaviTüal½y nigCMrujclnaRbLgRbNaMg bIl¥
{kUnl¥ sisSl¥ mitlþ }¥ [kan;EtRbesIreLIg . m:üagvijeTot RtÚvCMrju karerobcM RkúmyuvCn
sμ½RKcitþ TaMgenAfñak;Cati raCFanI-extþ [)anl¥ nigerobcMmCÄmNÐlyuvCn enAfñak;Cati
nig raCFanI-extþ [)andMeNIrkarl¥RbesIr RBmTaMg begáInkarGb;rMdl;sisS[yl;dwgGMBI
emeraKeGds_ GMeBIhigSa eRKÓgejón suxPaBpøÚvePT .l.
¾ elIkkm<s;karGPivDÆvis½ykILa tamry³karerobcM eKalneya)ay lixitbTdæanKtiyutþ
sRmab;karGPivDÆkargarGb;rMkaynigkILa .
• eKalneya)ayTI3 ³ GPivDÆsßab½n nigkarksagsmtßPaBdl;buKÁlikGb;rM
¾ BRgwgGPi)alkic©l¥enARKb;kRmit rYmTaMg kareFVIsniTankmμkarRKb;RKgbuKÁlik dUcCa R)ak;
ebovtSr_ kareRCIserIs karEtgtaMg nigkarpøas;brÚþ karerobcMlxi ti bTdæansþBI kI areRbIR)as;fvika
[RsbeTAnwgkmμvFi EI bgEckfvika karBRgwgsvnkmμépÞkgúñ GFikarkic©rdæ)alnighirBaØvtßú nig
ynþkartamdanRtÜtBinitü edayrYmbBa©lÚ TaMg karEklm¥suRkwtPaBnigPaBeTogTat;rbs;stiß i .
¾ bnþEklm¥RbsiT§PaBénhirBaØb,TanshRbtibtþikar tamry³ karBRgwgPaBCaédKUCamYy
édKUGPivDÆn_ nigsgÁmsIuvil nigBRgwgRbB½n§rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 283
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ BRgwgkarRKb;RKgkmμviFIGPivDÆsmtßPaB tamry³ karEklm¥kic©sRmbsRmÜlskmμPaB


nigbegáInkarykcitþTukdak;enAfñak;eRkamCati .
¾ BenøÓnkarb®Ba¢abeynD½r edaymaneKalneya)ayeynD½rc,as;las; enAkñúgvis½yGb;rM
yuvCn nigkILa nig EpnkaryuT§sa®sþ .
534> sUcnakr nigcMNucedAsMxan;² EdlnwgRtÚv eFVIkartamdanBinitü nigraykarN_CaRbcaM eday
RksYgGb;rM yuvCn nig kILa manbgðajCUn enAkñúgtaragTI21 xageRkam ³
taragTI21 ³ sUcnakrnigcMNucedAeRCIserIssMxan;² kñúgvis½yGb;rM yuvCn nigkILa
sUcnakrsMxan;² Ékta 2008-09 2009-10 2010-11 2011-12 2012-13 2013-14
Cak;Esþg )a:n;sμan BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_ BüakrN_
1 salabzmsikSa ¬1-6¦ cMnYn 6>565 6>635 6>685 6>785 6>865 6>945
2 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 94/4 95/0 96/0 97/0 97/5 98/0
Rbus ° 94/8 95/0 95/5 96/0 96/5 97/0
RsI ° 94/0 95/0 96/0 97/0 98/0 99/0
3 GRtaBiténkarsikSa ³ TIRbCMuCn ° 94/0 96/0 96/5 97/0 97/5 98/0
CnbT ° 94/7 95/0 96/0 96/5 97/5 98/0
tMbn;dac;Rsyal ° 90/3 92/0 94/0 96/0 97/5 98/0
4 GRtabBa©b;karsikSafñak;TI6 ³ srub ° 85/6 86/0 88/0 90/0 92/0 94/0
Rbus ° 85/4 86/0 88/0 90/0 92/0 94/0
RsI ° 85/7 86/0 89/0 92/0 95/0 98/0
XMu 1man XMu 1man XMu 1 man
5 cMnYnsalamFümsikSabzmPUmi ¬7-9¦ cMnYn 1/451 1>521 1>600 sala 1 sala 1 sala 1
6 GRtaBiténkarsikSa ³ srub ° 33/9 40/0 43/0 46/0 48/0 51/0
Rbus ° 32/0 38/0 41/0 43/0 46/0 49/0
RsI ° 35/0 42/0 45/0 48/0 51/0 54/0
7 GRtaBiténkarsikSa ³ TIRbCMuCn ° 54/0 56/0 58/0 60/0 62/0 64/0
CnbT ° 30/9 34/0 36/0 38/0 40/0 42/0
tMbn;dac;Rsyal ° 11/3 14/0 16/0 18/0 20/0 22/0
8 GRtabBa©b;karsikSafñak;TI9 ³ srub ° 49/1 51/0 53/0 55/0 57/0 59/0
Rbus ° 52/2 54/0 56/0 58/0 60/0 62/0
RsI ° 45/9 48/0 50/0 52/0 54/0 56/0
9 GRtaGkçrCnGayu 15-24 qñaM ° 87/5 88/0 89/0 90/0 91/0 92/0
RbPB ³ EMIS RksYgGb;rM yuvCn nigkILa

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 284


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

6>2 karelIkkm<s;esvasuxaPi)al
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
535> raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;fa RbCara®sþmansuxPaBl¥ KwCamUldæanKnøwH sRmab; karGPivDÆ
FnFanmnusS nigkarvDÆnPaBesdækic©-sgÁmkic©RbkbedaycIrPaB . raCrdæaPi)alkm<úCa )anepþatkar
ykcitþTukdak;elI karelIkkm<s;suxumalPaBrbs;BlrdæCaTUeTA CaBiess RbCara®sþRkIRk ®sþI nig kumar .
edIm,IFana[karGPivDÆEdlmanlkçN³CaRbB½n§kñúgkarpþl;esvasuxaPi)alcMeBaHRbCaCn raCrdæaPi)al
km<úCa )anRbkan;ykviFIsa®sþGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y nig)anerobcM EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al
elIkTI1 ¬2003-2007¦ . EpnkarenH RtÚv)anGnuvtþedayshkary:agCitsñTi § CamYyédKUGPivDÆn_
EdlBak;Bn½ § . EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al 2008-2015 RtÚv)anerobcMeLIg ehIybc©úb,nñenH kMBug
RtÚv)anGnuvtþ edayshkary:agCitsñiT§CamYyédKUGPivDÆn_ . CamYyKñaenH karGnuvtþsMNMsu kmμPaB
Gb,brma kMBugmanvDÆnPaBl¥ . vis½ysuxaPi)al KWCavis½yGaTiPaBmYy sRmab; {kmμviFICa GaTiPaB}
EdlFanakarviPaCfvikaRKb;RKan; nigkarpþl;mUlniFiTan;eBlevla TaMgfvikacMNaycrnþ nigcMNayCa
mUlFn . kñúgnitikalTI3 énrdæsPa fvikacrnþsRmab;vis½ysuxaPi)al )anekIneLIgeTVdg KWRbmaN
10PaKryénfvikacrnþ sRmab;qñaM2007 .
536> kñúgnItikalTI4 énrdæsPa enH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujkarGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþvis½y
suxaPi)al kñúgeKaledAkat;bnßyGRtasøab;rbs;matanigTark nigEklm¥sUcnakrsuxaPi)alsMxan;²
epSgeTot tamry³ karBRgwgKuNPaB nigBRgIkesvasuxaPi)al CaBiess esvasuxPaBbnþBUC esva
suxPaBmata nig esvasuxPaBTarknigkumar .
537> raCrdæaPi)alkm<úCa )anepþatkarykcitþTukdak; elIkarGnuvtþkmμviFIbgáar nigBüa)alCMgWqøgnana
karsagsg;mnÞIreBTübEg¥knigmNÐlsuxPaB TUTaMgRbeTs EdlGacpÁt;pÁg;esvasuxaPi)almUldæan
Rbkbeday RbsiTP§ aB cIrPaB smFm’ nigbegánI KuNPaBviCa¢ CIv³ . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþCrM ju Eklm¥
karEbgEckcMnYn evC¢bNÐit RKÚeBTümFüm eBTüqμb kñúgRbB½n§suxaPi)al begáInR)ak;kéRmelIkTwkcitþ
sRmab;buKÁliksuxaPi)alenAtMbn;CnbT nig begáIncMnYnevC¢bNÐit RKÚeBTü nigeBTüqμb . raCrdæaPi)al
km<úCa nwgbnþepþatkarykcitþTukdak;elIkarGb;rM nigpSBVpSay Bt’mansuxaPi)al Gnam½y [)anTUlM
TUlay CaBiess dl;tMbn;CnbT RBmTaMg pþl;esvadl;CnRkIRk tamry³ mUlniFismFm’ nigRbB½n§
Fanar:ab;rgsuxPaB .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 285


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

538> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþCMrujGnuvtþviFankarcaM)ac;nana edIm,IeFIV[esvasuxaPi)alkan;Et


eqøIytb nig xitkan;EtCitsaFarN³Cn tamry³ karGnuvtþvimCÄkarelImuxgarpþl;esva nig kareFVI
vimCÄkarkarRKb;RKg eTA[fñak;eRkamCati dUcCamnÞIreBTüCati mnÞIreBTübEg¥k nigmNÐlsuxPaB .
CamYyKñaenH nwgbegáInkarvinieyaK elI ehdæarcnasm<½n§rUbvnþ brikçaeBTü nigbec©kviTüa CamYynwg kar
elIkkm<se; svaKaMRTepSg²eTot . bEnßmeBIelIenHeTot raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgelIk km<s; karRsavRCav
suxPaB sRmab;karksag eKalneya)ay Epnkar kartamdanRtÜtBinitünigkarvaytémø BIsmiT§pl
nigkarBRgwgGPi)alkic©TUTaMgvis½ysuxaPi)al tamry³ karGnuvtþkmμviFIGPiRkmTUTaMgvis½y edayRtÚv
begáInPaBCam©as; nigBRgwgPaBCaédKU CamYy shKmn_GnþrCati . TnÞwmenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþ
elIkkm<s; karcUlrYmrbs;vis½yÉkCn edIm,IbegáInkarvinieyaKbEnßmeTot kñúgvis½ysuxaPi)al nig kar
BRgwgGnþraKmn_suxPaBsaFarN³ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
539> karGnuvtþneKalneya)ayCaGaTiPaB sRmab;vsi ½ysuxaPi)al kñgú ry³eBl 5qñaxM agmux nwgRtÚv
)anRtÜsRtayeday Rkbx½NÐyuT§sa®sþ Edl)anelIkeLIgenAkñúgEpnkaryuT§sa®sþvis½ysuxaPi)al
2008-2015 eKalneya)aysIþGMBIkarpþl;esvasaFarN³rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa Rkbx½NÐeKal
neya)aysRmab;vmi CÄmkarnigvishmCÄkar nig Rkbx½NyÐ Tu s§ a®sþfvikaCati . GaTiPaBCayuTs§ a®sþ
sRmab;vis½ysuxaPi)al rYmmanBIrEpñkFM² manTMnak;TMngKñaGnþrvis½y ehIyEdlRksYgsuxaPi)al nig
édKUTaMgGs;RtÚvepþatykcitþTukdak;CaBiess . GaTiPaBTaMgBIrEpñkenH rYmman GaTiPaBsuxPaBrbs;
RbCaCn nigesvasuxPaBCasarvnþ nig bBaðaRbQmEdlmanTak;TgnwgdMeNIrkarmuxgar rbs;RbB½ns§ xu a-
Pi)al {TaMgEpñkpþl;esva} nig {TaMgEpñktRmÚvkaresva} . karksagRkbx½NÐyuT§sa®sþén Epnkar
yuTs§ a®sþvsi y½ suxaPi)al 2008-2015 rYmman kmμvFi sI xu PaB cm,gcMnYn 3 rbs;RksYgsuxaPi)al ³
1> kmμviFIsuxPaBbnþBUC mata Tarknigkumar .
2> kmμviFIRbyuT§nwgCMgWqøg .
3> kmμviFIRbyuT§nwgCMgWminqøg nigbBaðasuxPaBdéT .
540> enAkñúgkmμviFInImYy² énkmμviFITaMg 3 xagelI RksYgsuxaPi)al nwgepþatelIkarGnuvtþyuT§sa®sþ
suxaPi)alRbTak;RkLa cMnYn 5 EdlrYmbBa©ÚlviFankarTaMgEpñkpþl;esva nigEpñktRmÚvvkaresva ³
• kñúgEpñkénkarpþl;esvasuxaPi)al skmμPaBEdlnwgRtÚvGnuvtþ rYmman ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 286


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ BRgIkkarRKbdNþb;karpþl; esvasMNMuskmμPaBGb,brma nig sMNMuskmμPaBb®gÁb;


eyagtam EpnkarRKbdNþb;vis½ysuxaPi)al nigtRmÚvkarrbs;GtifiCn .
¾ BRgwgRbB½n§KaMRTkarpþl;esvasuxaPi)alkñúglkçN³smahrNkmμ .

¾ tERmtRmg;karpþle; sva nigkareFVG


I nþraKmn_sxu PaBsaFarN³ [eqøIytbeTAnwgtRmÚvkar
EpñksuxPaB .
¾ begáItnigGnuvtþ bTdæanKuNPaB enATUTaMgvis½ysuxaPi)al ¬esvardæ esvaÉkCn nig

esvaÉkCnminEsVgrkkéRm¦ .
¾ begáItKMrUkic©snüa EdlCacMENkmYyénviFIsa®sþRKb;RCúgeRCay sRmab;karpþl;esva.

• kñúgEpñkhirBaØb,TankarEfTaMsuxPaB skmμPaBEdlnwgRtÚvGnuvtþ rYmman ³


¾ begáInfvikardæ nigelIkkm<s;RbsiT§PaBkñgú kareRbIR)as;FnFanrdæ Edl)anviPaCsRmab;
visy½suxaPi)al .
¾ tERmtRmg;karpþl;mUlniFisRmab;kic©shkarGPivDÆ CamYynwg yuT§sa®sþ Epnkar nig

GaTiPaBTaMgLayrbs; RksYgsuxaPi)al nigBRgwgkarsRmbsRmÜlkarpþlm; lU niFi TaMgenaH


kñúgvis½ysuxaPi)al .
¾ bnßy]bsKÁhirBaØvtßú kñúgeBlTTYlyk esvaEfTaMsuxPaB nigGPivDÆynþkarKaMBarsux

PaBsgÁm .
¾ KitKUrBIRbPBcm,g² nigkareRbIR)as;FnFanCati enAfñak;pþl;esva sRmab;eFVIGnþraKmn_

CayuT§sa®sþ .
¾ RbmUlTinñn½yB½t’manEdlRtÚvkarsRmab;GPivDÆ nig tamdanRtÜtBinitüeKalneya)ay

hirBaØb,TansuxaPi)al .
• kñúgEpñkFnFanmnusSsRmab;vis½ysuxaPi)al skmμPaBEdlnwgRtÚvGnuvtþ rYmman ³
¾ begáInCMnajbec©keTs nigsmtßPaBFnFanmnusSsRmab;vis½ysuxaPi)al .

¾ BRgwgRkbxNÐmuxviC¢aCIv³ RkmsIlFm’ nigKuNPaBkargar .

¾ elIkkm<s;karEbgEcknigkarrkSaTukbuKÁlik edaypþl;GaTiPaBdl;buKÁlik EdlcaM)ac;

sRmab;EpñkGaTiPaB .
¾ Eklm¥RbBn§½laPkar ebovtSr_ nigkarelIkTwkcitþ tamsñaédkargar .

• kñúgEpñkRbB½n§B½t’mansuxaPi)al skmμPaBEdlnwgRtÚvGnuvtþ rYmman ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 287


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ begánI PaBRtwmRtÚv Tan;eBlevla nigeBjelj énTinñn½yEdlmanKuNPaBx<s; BIEpñkrdænig


ÉkCn CamYynwgkarelIkkm<s;karsRmbsRmÜl nigbegáInFnFan sRmab;RbB½n§Bt’man
suxaPi)al .
¾ elIkkm<s;karEckrMElk karRKb;RKg karviPaK karpSBVpSay nigkareRbIR)as;Tinñn½y

enA RKb;fñak;énRbB½n§suxaPi)al rYmTaMgTinñn½yRbCaCn nigTinñn½yRbCasa®sþsgÁm .


¾ elIkkm<s;RbB½n§tamdanCMgWfñak;Cati RbB½n§kt;RtaRbvtþievC¢saRsþrbs;GñkCMgWenAmUldæan

suxaPi)alrdæ nigBRgwgkrNIraykarN_CMgW kartamdanRtÜtBinitü nigkareqøIytbeTAnwg


CMgWminqøg .
¾ BRgIkkarcUlrYmrbs;vis½yÉkCn enAkñúgRbB½n§Bt’mansuxaPi)alCati nigsRmÜlkareRbI

R)as;Tinñn½y sRmab; karerobcMEpnkar karEbgEckFnFan karRKb;RKgFnFanmnusS


ehdæarcnasm<½n§ nigkarpÁt;pÁg; .
• kñúgEpñkGPi)alkic©RbB½n§suxaPi)al skmμPaBEdlnwgRtÚvGnuvtþ rYmman ³
¾ eFVs I xu dumnIykmμ nigkartERmtRmg;skmμPaB enARksYgsuxaPi)al nigTUTaMgvisy½ edIm,I[
seRmc)aneKaledAén EpnkaryuTs§ a®sþsxu aPi)al 2008-2015 .
¾ ksagPaBCaédKUrvagrdænigÉkCn .

¾ elIkkm<ss ; mtßPaBénkarRsavRCav karviPaKeKalneya)ay nigeFIeV robcMesckIþRBagc,ab;


niglixti bTdæanKtiytu þ nana .
¾ BRgwgsmtßPaBsßab½n EdlCacMENkmYyénkic©xitxMRbwgERbgGPivDÆsßab½nRksYgsuxaPi)al .

¾ BRgwgmKÁeú TsPaBrbs;RksYgsuxaPi)al tamry³ vimCÄkarnigvishmCÄkar .

¾ ekorKrkareqøy I tbBhuvsi y½ edIm,IelIksÞyÜ KNenyüPaBRbB½n§suxaPi)al edIm,ITTYl)an


KuNPaBénesvasuxPaBsRmab;RbCaCnTaMgGs; .
541> eKaledAnigTisedA énskmμPaB Edl RksYgsuxaPi)al nwgGnuvtþ rYmman ³
eKaledATI1 ³ bnßykarQWnigsøab;rbs;mataTarknigkumar nigkarelIkkm<s;esvasuxPaBbnþBUC
• TisedATI1 ³ elIkkm<ss ; aß nPaBGaharUbtßmrÖ bs;mata nigkumar .
• TisedATI2 ³ eFV[
I RbesIreLIglT§PaBTTYl)anBt’mannigesvasuxPaBbnþBUCmanKuNPaB .
• TisedATI3 ³ eFV[I RbesIreLIg lT§PaBTTYl)anesvasuxPaBcaM)ac; sRmab;matanigTark nig
karRbRBwtþ karEfTaMsuxPaBtamRKÜsar)anl¥RbesIr .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 288


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• TisedATI4 ³ FananUvlT§PaBTTYl)an esvasuxPaBcaM)ac;sRmab;kmu ar nigkarEfTaMsxu PaB


RKÜsar)anl¥Cagmun .
eKaledATI2 ³ bnßykarQWnigsøab;edayCMgW eGds_ rebg RKúncaj; nigCMgWqøgepSgeTot
• TisedATI1 ³ kat;bnßyGRtaeRbva:Lg;énGñkpÞúkemeraKeGds_.
• TisedATI2 ³ begáInkarrs;ranmanCIvitrbs;GñkpÞúkemeraKeGds_¼CMgWeGds_.
• TisedATI3 ³ seRmc)anGRtakaBarCMgWrebgx<s; nigrkSaGRtaCasHes,IykRmitx<s;én krNI
CMgWrebgsYtebkaviC¢man .
• TisedATI4 ³ kat;bnßykarsøab;edayCMgWRKúncaj; nigGRtaQW kñúgcMeNamRbCaCnTUeTA.
• TisedATI5 ³ kat;bnßybnÞúkénCMgWqøgdéTeTot .
eKaledATI3 ³ bnßybnÞúkCMgWminqøg nigbBaðasuxPaBdéTeTot
• TisedATI1 ³ kat;bnßy\riyabTeRKaHfñak;naMeTArkCMgWminqøg CMgWTwkenamEp¥m CMgWebHdUg CMgW
srésQam CMgWmharIk CMgWpøÚvcitþ kareRbIR)as;eRKOgejón eRKaHfñak; nigrbYs
karEfTaMEPñk suxPaBmat;eFμj .l.
• TisedATI2 ³ elIkkm<sl; T§PaBmkTTYlykesvaBüa)al nigkarsþarnitsi m,Ta bgáeLIgeday
CMgWminqøg CMgWTwkenamEp¥m CMgWebHdUg CMgWsrésrQam CMgWmharIk CMgWpøÚvcitþ
kareRbIR)as;eRKÓgejón eRKaHfñak;nigrbYs karEfTaMEPñk suxPaBmat;eFμj .l.
• TisedATI3 ³ FanadMeNIrkarmuxgarsarvnþénsuxPaBsaFarN³ suxPaBbrisßan suvtßiPaBcMNI
Gahar karRKb;RKgeRKaHmhnþray nigkareRtómlkçN³ ¬sRmab;RKaGasnñ¦.
542> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayCaGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;vis½ysuxaPi)al skmμ-
PaBsMxan;²rbs; GñkRKb;RKgnigm®nþI suxaPi)al enARKb;EpñkTaMgGs; nwgRtÚv)anENnaMedayeKalkarN_
Gnuvtþkargar 5 y:ag dUcxageRkam ³
1> karKaMBarsuxPaBsgÁm CaBiess RbCaCnRkIRk nigRkúmRbCaCngayrgeRKaH .
2> viFsI a®sþepþatkarykcitTþ ku dak;elIGtifCi n kñgú kar pþle; svasuxPaB .
3> viFIsa®sþsmahrNkmμ enAkñgú karEpñkpþle; svasuxPaB nigkareFVGI nþraKmn_sxu PaBsaFarN³
manKuNPaBx<s; .
4> karRKb;RKgFnFanmnusS KWCassrRTÚgénRbB½ns§ xu aPi)al TaMgmUl .
5> GPi)alkicl© ¥ nigkarTTYlxusRtÚv .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 289
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

543> QrelImUldæanéneKalkarN_ 5y:ag xagelIenH karxitxMRbwgERbgénkargarRKb;RKg nigm®nIþ


raCkarsuxaPi)al enARKb;Can;fñak; nwgepþatelI ³
• GnuvtþvimCÄkar elImuxgarpþl;esva nigmuxgarRKb;RKg .

• BRgwgGPi)alkic© TUTaMgvis½ysuxaPi)al .

• BRgIklT§PaBmkTTYlykesvanigkarRKbdNþb;esvasuxPaB .

• GnuvtþRbB½n§hirBaØb,TansuxaPi)al KaMRTdl;CnRkIRk .

• BRgwgkarGnuvtþ nItiRkmsuxaPi)al RkmsIlFm’viC¢aCIv³niglkçnþik³ nigBRgwgynþkarniy½tkmμ .

• elIkkm<s;KuNPaB kñúgkarpþl;esvasuxPaB nigkarRKb;RKg .

• begáInsmtßPaB nigCMnaj rYmTaMg bec©keTsCMnajBak;B½n§ rbs;buKÁliksuxaPi)al.

• BRgwg nigvinieyaK elIRbB½n§Bt’mansuxaPi)alnigelIkkm<s;karRsavRCavsuxPaB .

• begáInkarvinieyaK elIehdæarcnasm<½n§rUbvnþ ]bkrN_brikçaeBTü nigbec©kviTüaTMenIbnigelIk

km<s;esvaKaMRTminEmnevC¢sa®sþ .
• elIkkm<s; KuNPaB nigrebobrbbrs;enA RbkbedaysuxPaBl¥rbs;RbCaCn .

• bgáar nigTb;sáat; CMgWqøg CMgWruaMér: nigCMgWminqøg RBmTaMgBRgwgRbB½n§tamdanCMgW .

• BRgwgGnþraKmn_suxPaBsaFarN³edIm,IedaHRsaybBaðaRbQmmuxRbTak;RkLaKña .

• elIkkm<s;PaBCaédKUd¾manRbsiT§PaB rvag visy½saFarN³nigvis½yÉkCn kñúgkarpþl;esva .

• elIkTwkcitþ[mankarcUlrYmrbs;shKmn_ kñúgskmμPaBpþl;esva nigelIkkm<s;KuNPaB .

• BRgwgsßab½nsuxaPi)alCaRbB½n§ enARKb;fñak; kñúgRbB½n§suxaPi)al .

544> Rkbx½NRÐ btibtþki ar nigmuxgartamdanRtÜtBinti ünigvaytémø rbs; RksYgsuxaPi)al KWCa]bkrN_


d¾sMxan; sRmab;tamdanRtÜtBinitünigvaytémø karGnuvtþkñúgvis½ysuxaPi)al elImUldæaneTogTat;mYy
edIm,IerobcMB½t’manEdlRtÚvkarcaM)ac;sRmab; kareFIVesckIþseRmccitþEpñkeKalneya)ay nigedIm,ItERm
tRmg;kmμviFIénkarpþl;esvasarCafIμ RbsinebIcaM)ac; edIm,IseRmcnUvcMNucedAEdl)ankMNt;rbs;kmμviFI
k¾dUcCa edIm,Ipþl;FatucUlsRmab; karerobcMr)aykarN_vDÆnPaBRbcaMqñasM BþI I karGnuvtþpyGC bc©úb,nñPaB
2009-2013 . ]bkrN_KnøwHénkarerobcMEpnkar edIm,IGnuvtþmuxgar TaMgGs;enaH KW EpnkarvinieyaK
saFarN³ 3qñaM rMkil EdlpSarP¢ab;nwgRkbx½NÐfvikayuT§saRsþ nigkmμviFIvieyaKsaFarN³ nigEpnkar
RbtibtþiRbcaMqñaM rbs;RksYgsuxaPi)al nigkarksagfvikatamkmμvFi I . mankarrMBgw Tuk RKb;édKUsuxa-
Pi)alTaMgGs; nwgeRbIR)as;RkbxNÐe½ nH ¬edayrab;bBa©ÚlTaMg sMNMusUcnakrEdl)anÉkPaBKña¦ edIm,I
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 290
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

BinitüvDÆnPaBénkmμviFI-KeRmagrbs;xøÜn kñúgvis½ysuxaPi)al . RksYgsuxaPi)al nwgRtÜtBinitüvDÆn-


PaBRbcaMqñaM RtÜtBinitüBak;kNþalGaNtþiénEpnkar Edlbnþedaykarvaytémø enAeBlbBa©b;vdþEpnkar
yuT§sa®sþ edIm,IeFVIr)aykarN_sIþBIplb:HBal;énkarGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþsuxaPi)al elIkTI2 kñúg
karelIksÞÜy sßanPaBsuxPaBrbs;RbCara®sþ EdlCamuxsBaØa.
545> sUcnakrsMxan;²Edl)aneRCIserIs sRmab;kmμviFInImYy² énkmμviFITaMgbI ¬kmμviFIsuxPaBbnþBUC
mata Tark nigkumar kmμviFICMgWqøg nigkmμviFICMgWminqøg nigbBaðasuxPaBdéTeTot¦ EdlRksYgsuxa
Pi)al nwgraykarN_tameBlevla manbgðajenA kñúgtaragTI22 xageRkam .
546> emeraKeGds_¼CMgWeGds_ ³ GaCJaFrCatiRbyuT§CMgWeGds_ nwgrYmcMENkkñúg ¬1¦ karGnuvtþyuT§-
sa®sþ kmμviFI nigKeRmag edIm,Ibnþkat;bnßyEfmeTot nUvcMnYnkrNIfIμénemeraKeGds_ edayepþatelI
karBRgIkGnþraKmn_bgáarEdl)ankMNt; ¬2¦ karbegIná karRKbdNþb;nigKuNPaBén karEfTaM karBüa)al
nigkarKaMRT dl;RbCaCnEdlmanpÞkú emeraKeGds_ nig ¬3¦ karkat;bnßyplb:HBal;EpñksgÁm-esdækci ©
nigFnFanmnusS bNþalmkBICMgWeGds_eTAelIbuKÁl RKÜsar shKmn_ nigsgÁm. KeRmagnigkmμviFI
TaMgenaH nwgtRmg;TisedAeTAelI ³
• karbegán I karRKbdNþbé; nGnþraKmn_bgáar EdlmanRbsiT§PaB nigkarerobcM[mannUvGnþraKmn_
fμI² bEnßmeTot .
• karbegáInkarRKbdNþb;énGnþraKmn_ EdlmanRbsiT§PaB sRmab;karEfTaMBüa)alnigkarKaMRT

nig karerobcM[mannUvGnþraKmn_fμI² bEnßmeTot .


• karbegIánkarRKbdNþb;énGnþraKmn_ EdlmanRbsiT§PaB sRmab;karkat;bnßyplb:HBal; nig

karerobcM[mannUvGnþraKmn_fμI² bEnßmeTot.
• karBRgwgPaBdwknaMrbs;saß b½nrdæaPi)al nig GgÁkarminEmnrdæaPi)al sRmab;karGnuvtþnvU kareqIy
ø
tbeTAnwgemeraKeGds_nigCMgWeGds_ enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati .
• karFana[manbrisaß nKtiyutþnigeKalneya)aysaFarN³mYy EdlKaMRTdl; kareqIy ø tbeTAnwg
emeraKeGds_ nigCMgWeGds_ enAkñúgkRmitCati .
• karbegIn á RbPBB½tm’ ansRmab;Gkñ erobcMeKalneya)ay nigGñkeFVIEpnkarsRmab;kmμvFi I tamry³
kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigkarsikSaRsavRCav .
• karbegáIn nigkareFVI[man cIrPaBnigRbsiT§PaB kúñgkarekorKr nigkarviPaCFnFan sRmab;kar

eqIøytbnwgemeraKeGds_nigCMgWeGds_ enAkRmitCatinigeRkamCati .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 291
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI22 ³ sUcnakrsMxan;² ¬Fatuecj niglT§pl1¦ nigcMNucedArbs;vis½ysuxaPi)al


sUcnakrsñÚl 20082 2009 2010 2011 2012 2013
kmμviFIsuxPaBbnþBUC mata Tark nigkumar
BinitüépÞeBaHmunsRmal 2dg b¤eRcIndg edaybuKÁlik
81 85 88 90 92 94
suxaPi)al ¬°¦
°énkarsRmalkUnedaybuKÁliksuxaPi)alEdl)an
58 65 70 75 80 85
TTYlkarbNþúHbNþal
°énkarsRmalkUnedaybuKÁliksuxaPi)alEdl)an
39 45 50 55 60 65
TTYlkarbNþúHbNþalenAmUldæansuxaPi)al
° énkarsRmalkUnedayvHkat; 2 2/2 2/5 3 3 3/2
®sþIerobkareRbIR)as;viFIsa®sþBnüarkMeNItTMenIb ° 26 37 40 45 46 49
° smamaRténkumarGayueRkammYyqñaMEdl)anTTYl
87 85 86 87 88 89
fñaMbgáareBjelj
°énkumarGayueRkammYyqñaM)anTTYl;fñaMbgáarCMgWk®Ba¢wl 91 90 91 93 95 95
karBieRKaHCMgW ¬krNIfμI¦elIRbCaCnmñak;kñúgmYyqñaM
RbCaCnTUUeTA 0/54 0/5 0/6 0/6 0/7 0/8
kumareRkam5 qñaM 1/1 1/3 1/5 1/7 1/7 1/8
kmμviFICMgWqøg
° énGñkpÞúkemeraKeGds_EdleRbI»sfBnüarCIvit
KμantYelx >85 >85 >85 > 85 > 85
enArs;eRkaykarBüa)alry³eBl 12Ex
GRtaRsavRCavkrNICMgWrebgsYtebkaviC¢man ¬°¦ 69 >70 >70 >70 >70 >70
GRtaCasHes,IyénkarBüa)alCMgWrebg ¬°¦ 90 >85 >85 >85 >85 >85

GRtasøab;edayCMgWRKúncaj; kñúgcMeNamRbCaCn
2/10 1/50 1/20 1/10 0/99 0/90
100>000nak;
GRtasøab;edayCMgWRKúnQam )anraykarN_mk mNÐl
0/68 0/7 0/6 0/6 0/6 <0/6
suxaPi)alsaFarN³
CMgWminqøg nigbBaðasuxPaBdéTeTot
eRbvaLg;CMgWTwkenamEp¥mEdl)anraykarN_BImUldæan
3/5 4/0 4/5 5 5/5 <5/5
suxaPi)alsaFarN³elIRbCaCneBjv½y 1>000 nak;
cMnYnénkrNICMgWpøÚvcitþEdl)anraykarN_enAmUldæan
15>320 15>000 18>000 19>000 20>000 21>000
suxaPi)al
1
sUcnakrplb:HBal; RtÚv)anbBa©Úlkñúg taragsUcnakresdækic©-sgÁmkic©rbs; pyGC bc©úb,nñ 2009-2013
2
témøqñaMeKal

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 292


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

6>3 karGnuvtþeKalneya)aysmPaBeynD½r
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
547> raCrdæaPi)alkm<úCa )ancat;Tuk®sþICaq¥wgxñgénesdækic© nigsgÁmCati . raCrdæaPi)al )anGnuvtþ
EpnkaryuT§sa®sþ {narIrtn³TI2} RbkbedayeCaKC½y . raCrdæaPi)alkm<úCa )anCMruBaJGnum½tc,ab; nig
Gnuvtþc,ab; edIm,IkarBar®sþI EdlrYmman c,ab;sþIBI karTb;sáat;GMeBIhigSakñúgRKÜsarelI®sþI nigkic©karBar
CnrgeRKaH nig c,ab;sþIBI karb®gáabGMeBICYBaJdUrmnusS nigGMeBIeFVIGaCIvkmμpøÚvePT . kñúgvis½yGb;rM
raCrdæaPi)alkm<úCa )ankat;bnßyKmøateynD½r tamry³ karbegáInkarcuHeQμaHcUleronrbs;kumarI . kñúg
vis½ysuxaPi)al raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegáInesvasuxPaBbzm suxPaBbnþBUC GaharUbtßmÖ karTb;
sáat;nwgCMgWRKúncaBaJ; nigkarTb;sáat;karrIkraldalénemeraKeGds_¼CMgWeGds_ . kñúgvis½yesdækic©
raCrdæaPi)alkm<úCa )anbegáIntYnaTIPaBGg;GacEpñkesdækic©dl;®sþI nig)ankarBarsiT§irbs;kmμkarinI
tamry³ karEsVgrkkarKaMRTmti nigkareFVIGnþraKmn_EpñkeKalneya)ay . elIsBIenH ®sþITTYl)an
CMnaBaJ smtßPaB nigtYnaTI edImI,cUlrYmkan;EteRcIneLIgkñúgkardwknaM nigkareFVIesckþIseRmcenARKb;
kRmiténGPi)alkic© . CaTUeTA smamaRt®sþI Edl)anCab;eqñatCasmaCikardæsPa )anekIneLIgBI
19PaKry enAqñaM2003 dl; 22PaKry kñúgqñaM2008 . enAqñaM2007 kñúgcMeNamsmaCikEdlCab;
eqñatTaMgGs;kgúñ kare)aHeqñateRCIserIssmaCikRkúmRbwkSaXu-M sgáat; man 15PaKryCa®sþI ehIybc©bú ,nñ
enH 30PaKry énGñkdwknaMfñak;PUmiTaMgGs;Ca®sþI.
548> raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa enH nwgbnþGnuvtþeKalneya)ay begáIn
kalanuvtþPaBdl;sisS-nisSitnarI [)ancUleronkan;EteRcInEfmeTot tamry³ karbegáInkarpþl;
GaharUbkrN_sRmab;sisS-nisSitnarI karpþl;nUvPaBgayRsÜlkñúgkareRbIbnÞb;Twkdac;edayELk kmμviFI
bMb:nenAsalaeron-RKwHsßansikSa karpþl;kEnøgsñak;enA nigkarFanadwkCBa¢ÚneTAmkRbkbedaysuvtßi-
PaB sRmab;ssi S-nisSitnarI nig karbegánI cMnnY RKÚbeRgón Ca®sþI . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþelIktemøgI
tYnaTIrbs;®sþI kñúgkareFVIesckþIseRmccitþ nigykcitþTukdak;elIkarbNþúHbNþalmuxCMnaBaJdl;®sþI enA
RKb;kRmit . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbegánI smamaRténkarcUlrYmrbs;®sþI [)anCaGtibrma enAkñgú sßab½n
CatiRKb;fñak; edaybnþBRgIkkalanuvtþPaBkargarsRmab;®sIþ nigbNþúHbNþalGMBIrebobénkarts‘Umti
kñúgkarQreQμaH enAtambNþaPUmi-XuM TUTaMgRbeTs RBmTaMg karkarBarsiT§ieFVIkargar rbs;BYkeK .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 293


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

549> edIm,IcUlrYmkñúgkarkat;bnßyPaBRkIRkkúñgsgÁm raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþGnuvtþeKalkarN_


pþl;\NTan xñattUcnigmFüm dl;®sþInigshKmn_ edImI,[BYkKat;GacbegáItmuxrbrciBa©wmCIvit eday
xøÜnÉg . mü:ageTot edImI,Tb;sáat;GMeBIhigSaRbqaMgnwg®sþI nigkarCYBaJdUrmnusS raCrdæaPi)alkm<úCa nwg
Gnuvtþ[)anx¢ab;x¢Ün nUv c,ab;sþIBI karTb;sáat;GMeBIhigSakñgú RKÜsar nigkic©karkarBarCnrgeRKaH sRmab;
pþl;nUvkarkarBarRsbc,ab; y:agmanRbsiT§PaB nigTan;eBlevla dl;CnrgeRKaH EdlPaKeRcInCa®sþI
nigkumar edaymankarcUlrYmshkar BIRKb;sßab½nBak;B½n§ CaBiess BIRksYg-sßab½nBak;B½n§ nigédKU
GPiivDÆn_nana .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
550> edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa RksYg
kic©karnarI edaymankic©shkarCamYy RkúmRbwkSaCatikm<úCaedIm,I®sþI )anerobcM EpnkaryuT§sa®sþry³
eBl 5qñaM {narIrtn³TI3 2009-2013} EdlepþatelIvis½yCayuT§sa®sþcMnYn 5 kmμviFIb®Ba¢abeynD½r
eTAkñgú eKalneya)ayCati nigtamvisy½ kmμvFi IEkTRmg;ngi karGnuvtþGnusBaØaGnþrCati RBmTaMg karedaH
RsaykarRKb;RKgCayuT§sa®sþ karGPivDÆsmtßPaB nigRbsiT§PaBCMnYy EdlmanlkçN³Gnþrvis½y .
vis½yCayuT§sa®sþTaMg5 rYmman ³
1> karbegáInPaBGg;GacEpñkesdækic©dl;®sþI.
2> karelIkkm<s;karGb;rMrbs;®sþInigekμgRsI nigkarpøas;bþÚr\riyabfnigGakb,kiriya .
3> karkarBarpøÚvc,ab;dl;®sþI nigekμgRsI .
4> karelIkkm<s;suxPaB GaharUbtßmÖ nigkarTb;saá t; karrIkraldalCMgWeGds_dl;®sþI nigekμgRsI.
5> karelIkkm<s;karcUlrYmrbs;®sþI kñúgkareFVIesckþIseRmcenAkñgú vis½ymuxgarsaFarN³ nigkñúg
vis½yneya)ay .
551> enAkñúgvis½yCayuT§sa®sþTI1 karbegáInPaBGg;GacEpñkesdækic©dl;®sþI RksYgkic©karnarI eday
mankics© hkarCamYy RksYg-sßab½nBak;B½n§sMxan;² nigPaKIEdlmancMENkBak;Bn½ §epSgeTot nwgGnuvtþ
skmμPaBTaMgLay dUcxageRkam ³
• KaMRT nigEsVgrkkarKaMRTmti edIm,IBRgIk nigelIkkm<s;»kaskargarsRmab;®sþI rYmTaMg kar

RbkbmuxrbreRkARbB½n§ tamry³ karsikSaRsavRCavBItRmÚvkar nig»kaskñgú karelIkkm<sl; kçxNÐ


esdækic©rbs;®sþI karsRmbsRmÜlkñúgkarbegáItPaBCaédKUrvagsßab½nrdæ vis½yÉkCn nigsgÁmsIuvil

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 294


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

edIm,IbegátI ynþkarKaMRTdl;shRKinCa®sþI karCMrju kmμvFi IGPivDÆn_smtßPaBCMnajmuxviCa¢ CIv³ nig


GaharUbkrN_ karbegátI ynþkarpþlk; argarsmRsbdl;®sþI rYmman RkúmCngayrgeRKaH ®sþBI ki ar
nigCnCatiedImPaKtic nig karbegáItmCÄmNÐlpþl;RbwkSanigB½t’manBITIpSarkargardl;®sþI .
• BRgwgkarGPivDÆesvakmμCMnYj edIm,IKaMRTnigGPivDÆ shRKasxñattUcnigmFüm rbs;®sþI tamry³
karGPivDÆ nigEkERbmCÄmNÐl®sþkI gúñ kic©GPivDÆEbbRbéBNIy [eTACa mCÄmNÐlGPivDÆn_®sþI
edIm,Iplþ ; CMnajmuxviCa¢ CIv³EdleqøyI tbnwgtRmÚvkarTIpSarkargar esvaRbwkSanigGPivDÆshRKas
nigCMnajbMNinCIvitdl;®sþI karerobcMkmμviFIsakl,gkñúgshKmn_nana edIm,IbegáIn»kaskargar
sRmab;®sþI karbegátI RkúmplitkrnigbNþajshRKinCa®sþI nigkarpþlB; t½ m’ anBIesvamIRkÚhri BaØvtßú
nig\NTandl;shRKinCa®sþI .
552> enAkñúgvis½yCayuT§sa®sþTIBIr EdlepþatkarykcitþTukdak;elI elIkkm<s;karGb;rMdl;®sþInigekμg
RsI nigkarpøas;bþÚr \riyabfnigGakb,kiriyadl;®sþInigekμgRsI RksYgkic©karnarI shkary:agCitsñit
CamYy PaKIEdlmancMENkBak;Bn½§ TaMgGs; nwgepþatelIskmμPaBsMxan;² dUcxageRkam ³
• karelIkkm<s;karGb;rM kñúgnigeRkARbBn½§ dl;®sþI nigekμgRsI tamry³ karbegáInkaryl;dwgCa

saFarN³ BItémønigsarsMxan;énkarGb;rMekμgRsIenAtamshKmn_ nigkñúgkmμviFIpSBVpSay nana


karBRgIkkmμviFIGb;rMkumartUc nigmetþyüshKmn_enAtamtMbn;dac;Rsyal karelIkkm<s;kar
yl;dgw BIsarsMxan;énkarGb;rdM l;matabitanigRKÜsar karBRgIkkmμvFi IGb;reM RkARbBn½§ EdlrYmman
TaMgkmμvFi GI kçrkmμ bMNni CIvti nigviCa¢ CIv³dl;®sþeI Bjv½y nigekμgRsI EdlKμanlT§PaBbnþkarsikSa
karpþl;meFüa)aysmRsb nigrkSasuvtßiPaBdl;sisS-nisSitnarI kñúgkarTTYl)ankarGb;rMeBjelj
nigkarBRgIkkmμviFIGaharUbkrN_enAkRmitmFümsikSa nig]tþmsikSa .
• karelIkkm<s;sIlFm’sgÁm témø®sþI nigRKÜsarExμr edIm,IbegáInPaBsuxdumrmnaenAkñúgRKÜsar

nigsgÁm tamry³ karGnuvtþkmμviFICatisþIBI karelIkkm<s;sIlFm’sgÁm témø®sþI nigRKÜsarExμr


karbegáInkaryl;dwgCasaFarN³ nigkarcat;viFankar Tb;sáat;nUvkarrIkraldal GMeBIBala
GavaEs nigvIedGUGasGaPas .
553> enAkñúgvis½yCayuT§sa®sþTI3 EdlepþatkarykcitþTukadak;elI karkarBarpøÚvc,ab;dl;®sþI nig
ekμgRsI RksYgkic©karnarI edaymanshkary:agCitsñiT§ CamYyPaKIEdlmancMENkBak;Bn½§TaMgGs;nwg
epþatelIskmμPaBsMxan;² dUcxageRkam ³

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 295


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karBRgwgkic©karBarpøÚvc,ab; edIm,IRbqaMgral;TRmg;énkarerIseGIgelI®sþI nigkumar rYmTaMg GMeBI


higSakñúgRKÜsar karrMelaPpøÜvePT GMeBIGasGaPas GMeBICYjdUrmnusS karekgRbv½Ba©pøÚvePT
nigkmøaMgBlkmμ nigkardak;Bin½yGñkrMelaPbMBan tamry³ karGnuvtþ c,ab;sþIBIGMeBIhigSakñúg
RKÜsar nig c,ab;RbqaMgnwgkarCYj dUrmnusS EpnkarskmμPaBCatisþIBI karTb;sáat;GMeBIhigSa
RbqaMgnwg®sþI nig EpnkarskmμPaBCatisþIBI karRbyuT§RbqaMgkarCYjdUrmnusSnigkarekgRbv½Ba©
pøÚvePT karerobcMbegáItRbB½n§Tinñn½y nigB½t’mansþIBI ral;TRmg;énGMeBIhigSaelI®sþI nigkumar
karCYjdUrmnusS kareFVIGaCIvkmμelIkmøaMgBlkmμnigpøÚvePT nigkarelIkkm<s;karyl;dwg nigkar
KaMRTelIkarTb;sáat;GMeBIhigSaelI®sþI nigkumar .
• karbegáInsmtßPaBsßab½nBak;B½n§ edIm,IkarkarBartampøÚvc,ab; dl;CnrgeRKaHedayGMeBIhigSa
karrMelaPpøvÚ ePT karCYjdUrmnusS karekgRbv½Ba©pvÚø ePTnigkmøagM Blkmμ nigkarpþnaÞ eTasdl;
GñkRbRBwtþbTelμIs tamry³ karBRgwgsmtßPaB nigkarbegáInkaryl;dwgdl;GaCJaFrRKb;lMdab;
fñak; rYmTaMgm®nþItulakar GMBI c,ab;niglixitbTdæanBak;B½n§ nig karTb;sáat;GMeBIhigSaelI®sþI
nigkumar nigkarCYjdUrmnusS karbegáItRbB½n§TMnak;TMngkñúgcMeNamGñkrgeRKaH m®nþInKr)al
m®nþtI lu akar nigm®nþsI xu aPi)al kñgú karedaHRsaynigeqøyI tb nwgkrNIGeM BIhigSaelI ®sInþ gi kumar
nigkarCYjdUrmnusS karbegáIncMnYn®sþICanKr)al Cam®nþIPñak;garnKr)alyutþiFm’ nigCam®nþIBn§
naKar karGPivDÆsmtßPaBdl; Pñak;garnKr)alyutþiFm’rbs;RksYgkic©karnarI nigkarCMrujerobcM
nigkarGnuvtþlixitbTdæancaM)ac; sRmab;Gnuvtþc,ab;sBIþ GI eM BIhigSaelI®sþI nigkic©karBarCnrgeRKaH
tamry³ esckþIseRmcrdæ)al dIkar edIm,IkarBarCnrgeRKaH CaedIm.
• eFVI[RbesIreLIgkarTTYl)an nigkarpþl;esvasgÁm nigsuxaPi)al dl;CnrgeRKaHedayGMeBI
higSa karrMelaPpøÚvePT karCYjdUrmnusS karekgRbv½Ba©pøÚvePT nigkmøaMgBlkmμ tamry³
karbegáIncMnYnmCÄmNÐlsuvtßiPaBnigCRmksñak;enA nigkarGnuvtþ sþg;darCatiGb,brmasRmab;
karkarBarsiT§irbs;CnrgeRKaHedaysarkarCYjdUrmnusS karerobcMnigEksRmÜl[manbTdæan
sþIBIkarEfTaMCnrgeRKaH nigeKalkarN_ENnaMsRmab;esvasgÁm dl;CnrgeRKaHenAtammCÄ-
mNÐl nigkarbegáIncMnYn nigBRgwgsmtßPaBm®nþI nigbuKÁlikpþl;esvaEfTaM nigBieRKaHeyabl; .
• karBRgwgkic©shRbtibtþikarGnþrCati nigkñúgtMbn; elIkarTb;sáat; nigb®gáabral;karCYjdUr kar
rt;Bn§ kareFVIGaCIvkmμBlkmμelImnusS nigkareFVIGaCIvkmμpøÚvePTelI®sþInigkumar nigkic©KaMRT
dl;CnrgeRKaH tamry³ karGnuvtþskmμPaB nigtamdanRtÜtBinitü EpnkarskmμPaBCati bnþ
karGnuvtþkic©RBmeRBógGnþrCati nigkarebþCJacitþnigEpnkarskmμPaBfñak;tMbn; nana dUcCa
GnusSrN³énkareyaKyl;KñaénKN³kmμaFikarmhaGnutMbn;TenøemKgÁ kartamdanRtÜtBinitü
nigraykarN_BIkarebþCJacitþkRmit CatinigGnþrCati rYmTaMg sRmab;GgÁkarshRbCaCati .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 296
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

554> enAkñgú visy½ CayuTs§ a®sþT4I EdlepþatkarykcitTþ ku dak;elI karelIkkm<ss; xu PaB GaharUbtßmÖ
nigTb;sáat;karrIkraldalCMgeW Gds_dl;®sþnI gi ekμgRsI RksYgkic©karnarI edayshkary:agCitsñiT§ CamYy
PaKIEdlmancMENkBak;Bn½§TaMgGs; nwgepþatkarykcitþTukdak;elIskmμPaBsMxan;² dUc xageRkam ³
• KaMRTkareFVI[RbesIreLIgnUvkarTTYl)anB½t’man nigkaryl;dwgBI esvasuxPaBbnþBUC enAtam
shKmn_ CaBiess kñúgcMeNam®sþIBikar nig®sþIEdlmanépÞeBaH.
• karelIkkm<s;sßanPaBGaharUbtßmÖdl;®sþI nigkumar [)anl¥Cagmun CaBiess ®sþIkñúgv½ybnþBUC
eday karbegánI karyl;dwgBI snþsi xu es,ógnigGaharUbtßmÖ dl;shKmn_ tamry³ kareRbIR)as;
]bkrN_smÖar³ Gb;rM nigRbB½n§pSBVpSay .
• karbegáInkaryl;dwgdl;®sþIenAshKmn_ kñúgkarbgáar karBar nigTb;sáat;CMgWqøg tamry³ kar
GnuvtþkmμviFIpSBVpSay karbNþúHbNþal nigkarpþl;B½t’manCamUldæan BICMgWRKúncaBaJ; RKúnQam
nigCMgWepSgeTot EdlraldaledaysarstVmUs dl;Gñksμ½RKcitþ nigshKmn_ eKaledA .
• KaMRT kareqøIytbnigTb;sáat; karrIkraldalénemeraKeGds_¼CMgWeGds_ kñúgcMeNam®sþI nig
ekμgRsI tamry³ karsRmbsRmÜl nigshkarkñúgkarGnuvtþ EpnkaryuT§sa®sþsþIBI ®sþI kumarI
nigemeraKeGds_¼CMgWeGds_enAkm<úCa nigkarbegáInkaryl;dwgnigkarKaMRTBIshKmn_ kñúgkar
Tb;sáat;karRbQmnwgeRKaHfñak;rbs;®sþI nigekμgRsI kñúgkarqøgemeraKeGds_¼CMgWeGds_ .
555> enAkñúgvis½yCayuT§sa®sþTI5 EdlepþatkarykcitþTukdak;elI karCMrujkarcUlrYmrbs;®sþI kñúgkar
eFVIesckþIseRmc enAkñúgvis½ymuxgarsaFarN³ nigkñúgvis½yneya)ay RksYgkic©karnarI edayshkar
y:ag Citsñit CamYyPaKIEdlmancMENkBak;Bn½§TaMgGs; nwgepþatkarykcitþTukdak;elIskmμPaBsMxan;²
dUcxageRkam ³
• begáIncMnYn®sþI kñúgfñak;eFVIesckþIseRmc énsßab½nCati nigfñak;eRkamCati RKb;kRmit tamry³
karEsVgrkkarKaMRTmtiCamYyKNbkSneya)ay nigsßab½nBak;B½n§ edIm,IbegáInsmamaRt®sþICa
ebkçCnQreQμaH nigmanlMdab;elxerogx<sk; gúñ bBa¢eI bkçCnQreQμaHe)aHeqñatRBwT§sPa tMNag
ra®sþ nigRkúmRbwkSafñak;eRkamCati . karCMruj[mankarBiPakSaeKalneya)ay nigkarbegáIt
yuT§sa®sþ nigskmμPaB EsVgrkkarKaMRTmtikñúgkarGnuvtþskmμPaBCaviC¢man nigkarkMNt;kUta
sRmab;®sþIenARKb;kRmit . karbegáInkaryl;dgw rbs;saFarN³Cn BIsar³sMxan;énkarcUlrYm
rbs;®sþIenAkRmitCan;x<s; tMNagra®sþ smaCikRkúmRbwkSaraCFanI-extþ Rkúg-Rsúk-xNÐ nig
smaCikRkúmRbwkSaXM-u sgáat; . GPivDÆsmtßPaBdl;®sþI EdlCab;eqñat nigEdlRtÚv)aneRCIstaMg
tMNagRbCaBlrdæ TaMgfñak;Cati nigfñak;eRkamCati rYmTaMg RBmTaMgebkçnarIEdlnwgQreQμaH
e)aHeqñatRkúmRbwkSaXMu-sgáat; qñaM2012 nigtMNagra®sþGaNtþiTI5 .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 297


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karelIkkm<s;karcUlrYmrbs;®sþI enakñúgkareFVIesckþIseRmc kñúgvis½ysaFarN³RKb;kRmit


tamry³ karCMrju [mankarGnuvtþeKalneya)ay nignItvi Fi dI eM LIgzan³ tYnaTI nigeRCIserIsm®nþI
raCkar EdlmankareqøIytbnwgsmPaBeynD½r . kic©shkarCamYysalaPUminÞrdæ)al kñúg
karerobcMkmμviFIsikSaeqøIytbnwgeynD½r nigkarbegáIncMnYnsisS®sþI kic©shkarCamYy smaKm
m®nþIraCkarnarI nigédKUBak;B½n§ kñúgkarbegáInRbsiT§PaBkñúgkar bMeBjkargar nigkarkarBarsiT§i
nigsuxmu alPaBrbs;m®nþrI aCkarnarI . ksagsmtßPaBnigCMnajsþBI I PaBCaGñkdwknaM nigRKb;RKg
RBmTaMg CMnajBak;B½n§nana dl;fñak;dwknaMCa®sþI .
kmμviFIb®Ba¢abeynD½r
556> smPaBeynD½r nigPaBGg;Gacrbs;®sþI KWCaeKaledAGPivDÆn_mYyd_sMxan;rbs;raCrdæaPi)al
km<úCa EdlRksYgkic©karnarI mantYnaTIy:agc,as; kñúgkarEsVgrkkarKaMRTmti nigtamdanBIvDÆnPaB
elIkargarTaMgenH b:uEnþ ynþkar nigviFIsa®sþ sRmab;CMruj[seRmceKaledAGPivDÆn_enH KWCakar
TTYlxusRtÚv nigParkic©rbs;RksYg-sßabn½Bak;Bn½§ TaMgGs; nigBMuEmnCaParkic©rbs;RksYgkic©karnarI
EtÉkÉgenaHeT eRBaHbBaðaeynD½rKWCabBaðaGnþrvis½y EdlTamTar[mankarb®Ba¢abeTAkñúgRKb;dMeNIr
kar nigeKalneya)aytamvis½yTaMgGs; .
• karb®Ba¢abeynD½rkñúgeKalneya)ayCati nigRbBn½§sißtiCati epþatCasMxan;elI ¬1¦ karb®Ba¢ab
eynD½renAkñúgdMeNIrkar erobcM tamdanRtÜtBinitü nigvaytémø eKalneya)ayCati nigeKal
neya)aytamvis½y ¬2¦ karBRgwg nigBRgIkynþkarb®Ba¢abeynD½renAfñak;Cati nigfñak;eRkam
Cati ¬3¦ karGPivDÆsmtßPaBsþIBIkarb®BaöabeynD½rdl;RksYg-sßab½nBak;Bn§½ TaMgfñak;Cati
nigfñak;eRkamCati ¬4¦ karEsVgrk karKaMRTmti karbBa©Hú bBa©lÚ [eFVsI mahrNkmμbBaðaeynD½r
eTAkñúgdMeNIrénkarerobcMEpnkar karerobcMfvika nigkarerobcMr)aykarN_ ¬5¦ BRgwgkarerobcM
nigGnuvtþEpnkarb®Ba¢abeynD½rtamvis½y enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati nigkarb®Ba¢abeynD½r
enAkñúgRbB½n§sßitiCati .
• karb®Ba¢abeynD½rkñúgvis½yGaTiPaBnana edayepþatCaBiesselI karb®Ba¢abeynD½rtam tamry³
Rkúmkargarb®Ba¢abeynD½r nigEpnkarskmμPaBb®Ba¢abeynD½r enARksYg-sßabn½Bak;Bn½§ .
kargarb®Ba¢abeynD½renH dMeNIrkartamvis½ymYycMnYn dUcxageRkam ³
¾ vis½yesdækic© nighirBaØvtßú tamry³ karb®Ba¢abeynD½reTAkñúgeKalneya)aym:aRkÚesdækic©

nigkñúgeKalneya)aynigesvaepSgeTot sRmab; kat;bnßyPaBRkIRk karGPivDÆvis½y


ksikmμnigCnbT karRKb;RKgvis½ydIFnIø gi FnFanFmμCati nigkarkarBarsiTni§ gi suxumalPaB
rbs;kmμkarinI rYmTaMg esdækic©rbs;®sþI enAkñúgvis½yeRkARbB½n§ .
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 298
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

¾ vis½yGb;rM tamry³ karb®Ba¢abeynD½rkñúgeKalneya)ay nigEpnkarCatisþIBI karGb;rM


sRmab;TaMgGs;Kña edIm,IEklm¥nUvRbsiT§PaBkarGnuvtþeKalneya)ayenH nigeqøIytbnwg
smaPaBeynD½r dUcCa karbegáInsmasPaBnigsmtßPaBRKÚbeRgónCa®sþI karbegáInGRta
Kg;vgSrbs;kumarIenAkñúgsala CaBiess cab;BIfñak;TI9 eLIgeTA nigbBa©ÚlbBaðasmPaB
eynD½r eTAkñúgkarBiPakSaBIeKalneya)ayGb;rM edayrYmTaMg karGb;rMsRmab;kumarBikar
®sþI nigkumarICaCnCatiedImPaKtic CaedIm .
¾ vis½yc,ab; tamry³ ¬1¦ karEsVgrkkarKaMRTmti kñúgkarerobcM nigGnum½t esckþIRBag

c,ab; lixitbTdæan nigviesaFn_kmμc,ab; caM)ac;nana edIm,IelIkkm<s;smPaBeynD½r nig


karBarsiTi§®sþI ¬2¦ erobcMkarsikSaRsavRCav nigkarCMruj[manBiPakSakRmiteKalneya-
)ay edIm,ICMrujkarTTYl)ankarkarBarpøÚvc,ab; sRmab;®sþIBikar nig®sþICnCatiPaKtic .
¾ vis½ysuxaPi)al tamry³ karEsVgrkkarKaMRTmti nigkartamdanRtÜtBinitü edIm,IbegáIn

karTTYl)anesvasuxPaB nigsuxPaBbnþBUC CaBiess bBaðamrNPaBmata nigkarbegáIn


karTTYl)annUvesvaBnüarkMeNItTMenIb karbegáInkarTTYl)anTwks¥atnigGnam½y nigkar
erobcMyuT§nakarpSBVpSay edIm,ITb;sáat;karrIkraldalemeraKeGds_¼CMgWeGds_ .
• karb®Ba¢abeynD½rkñgú kmμviFIkMENTRmg;rbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a tamry³ karEsVgrkkarKaMRTmti
nigkartamdanRtÜtBinitü karerobcMngi GnuvtþkmμviFIkMENTRmg;CatiEdleqøyI tbnwgeynD½r rYmTaMg
kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§tulakar karGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati ¬kMEN
TRmg;vmi CÄkarnigvishmCÄkar¦ kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ nigkMENTRmg;hirBaØvtßsú aFarN³.
• karCMrujkarGnuvtþGnusBaØaGnþrCatisþIBIkarTb;sáat;ral;TRmg;énkarerIseGIgelI®sþI nigGnusBaØa
epSg²eTotkñúgtMbn; EdlTak;TgnwgkarelIkkm<s;smPaBeynD½rnigsiTi§®sþI tamry³ karKaMRT
karpSBVpSay nigkarbegáInkaryl;dwgGMBIGnusBaØaTaMgenH kartamdanRtÜtBinitü nigraykarN_
BIkarGnuvtþ ehIycMeBaHGnusBaØaGnþrCatisþIBIkarTb;sáat;ral;TRmg;énkarerIseGIgelI®sþI eFVIkar
pSBVpSaynUvesckþIsnñidæanrYmnana EdlmanenAkñúgr)aykarN_pøÚvkarpþl;edayrdæCaPaKI . Rkúm
RbwkSaCatikm<úCaedIm,I®sþI KWCasßabn½dwknaM kñúgkargarenH .
EpñkGnþrvis½y énkarRKb;RKgyuT§sa®sþépÞkñúg karGPivDÆsmtßPaB nigkareFVI[RbesIreLIgRbsiT§PaBCMnYy
557> cMeBaHEpñkGnþrvis½y RksYgkic©karnarI nwgepþatkarykcitþTukdak;elIskmμPaBsMxan;² mYycMnYn
dUcCa karGPivDÆRbBn½§TMnak;TMngnigB½t’manxagkñúgnigxageRkA [manRbsiT§PaBnigmanPaBs½kþisiT§i
karGPivDÆsmtßPaBbuKÁlik nigkarGnuvtþeKalkarN_RKb;RKgEdlepþatelIlT§pl karerobcMEpnkar
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 299
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

EdlmanKuNPaB karerobcMfvikanigr)aykarN_eTAtam tRmÚvkarrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a nigkarebþCaJ citþ


kñúgtMbn;nigGnþrCati eFVIkarvaytémøsmtßPaB nigerobcMyuT§sa®sþGPivDÆn_smtßPaBsRmab; RksYgkic©-
karnarI edIm,IclU rYmedaymanRbsiTP§ aBkñgú karBiPakSa énKN³kmμaFikarsRmbsRmÜlrvagédKUGPivDÆn_
nigraCrdæaPi)alkm<úCa tamry³ Rkúmkargarbec©keTseynD½r nig karCMrujkarelIkm<s; PaBCaédKUnig
karsRmbsRmÜlelIkargarelIkkm<s;smPaBeynD½r nigkarBRgwgPaBGg;Gacdl;®sþI .
558> RksYgkic©karnarI )ankMNt;sUcnakrnigcMNucedAsMxan;² sRmab;RksYgkic©karnarI dUcman
bgðajCUn kñúgtaragTI23 xageRkam ³
taragTI23 ³ sUcnakrnigcMNucedAeynD½r
2010 2013
eKaledAsMxan;²³ cMNucedA¼sUcnakr 2008
cMNucedA cMNucedA
smFm’eynD½r
1 b®Ba¢abeynD½renARKb;mCÄdæan1
RksYg nigsßab½nBak;B½n§ )anerobcMEpnkaryuTæsa®sþb®Ba¢abeynD½r
k 15 20 27
tamvis½y
RksYg nigsßab½nBak;B½n§)anGnuvtþEpnkaryuTæsa®sþb®Ba¢abeynD½r
x 10 15 27
tamvis½y
2 karcUlrYmrbs;®sþIenAkñúgkargarTTYlR)ak;kéRmRKb;vis½y 1 ¬PaKry¦
ksikmμ 52/5 50 50
]sSahkmμ 53/5 50 50
esvakmμ 27 37 50
begáInkRmiténkaryl;dwgBIGMeBIhigSaelI®sþIfaCa\riyabfxusqÁg nigCa
3 302 50 70
bT]Rkidæ 1 ¬°¦
cMnYndIkakarBar Edl)anecjedaytulakar edayeyagtamc,ab;sþIBIkar
k - 402 1202
Tb;sáat;GMeBIhigSakñúgRKÜsar nigkic©karBaCnrgeRKaH
cMnYnCnrgeRKaHedayGMeBIhigSakñúgRKÜsarEdlTTYl)ankarRbwkSaeyabl;
x 6002 9002 20002
BIPñak;garCMnaj
4 karTb;sáat;GMeBICYjdUrmnusS3
viFankareKalneya)ay RtÚv)anGnum½t edIm,IkarBarsiTi§CnrgeRKaHeday
k
GMeBICYjdUrmnusS
- smamaRtTICRmkEdl)anGnuvtþbTdæanGb,brma 0 30 70
- smmaRtPñak;garsgÁmrbs;mnIÞrsgÁmkic© Edl)anTTYlkarbNþúH 0 30 70

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 300


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

2010 2013
eKaledAsMxan;²³ cMNucedA¼sUcnakr 2008
cMNucedA cMNucedA
bNþal GMBIkareRbIR)as;bTdæanGb,brmaRbkbedayRbsiT§PaB
x cMnYnPaBCaédKU Edl)anbegáIteLIgedIm,IRbqaMgkarCYjdUrmnusS
- cMnYnGnusSrN³eyaKyl;Kña Edl)ancuHhtßelxaRBmeRBóg
2 4 5
sRmab;kic©shRbtibtþikarRbcaMtMbn; nigqøgRbeTs
- cMnYnsßab½nenAkñúgRbeTs Edl)anbegáIteLIgedIm,ITb;sáat;karCYjdUrmnusS 0 - 3
- cMnYnextþEdlbegáItrcnasm<½n§sßab½nBhuPaKI edIm,ITb;sáat;GMeBICYjdUrmnusS 3 8 12
5 kat;bnßyKmøateynD½renAkñúgsßab½nsaFarN³ ¬ PaKry¦4
k smamaRt®sþICasmaCikardæsPa 22 24 30
x smamaRt®sþICardæmRnþI 7/7 12 15
K smamaRt®sþICaKN³GPi)alextþ 16/8 - 28
X smamaRt®sþICaGPi)alextþ 0 6 10
g smamaRt®sþICaecARkm 6/9 10 15
c smamaRt®sþICaRbFanRkumRbwkSaXMusgáat; 4 - 10
q smamaRt®sþICam®nþIraCkarkñúgsßabn½saFarN³ 34 35 38
smÁal; ³
1
sUcnakrcas;Edlmankñúgtarag3>2 én r)aykarN_Bak;kNþalGaNtþi qñaM2008 énkarGnuvtþ pyGC .
2
cMNucedAfμI Edl)anEksRmÜledaymankarRBmeRBógBI RksYgmhaépÞ RksYgyutþiFm’ nig RksYgsgÁmkic© GtItyuTC§ n nigyuvnItism,Ta
tamry³ kic©RbCMuRkúmkargar bec©keTseynD½renAéf¶TI25 ExkBaØa qñaM2009 .
3
sUcnakrnigcMNucedAfμI Edl)anTTYlkarRBmeRBógBI RksYgmhaépÞ nig RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta tamry³
kic©RbCMuRkúmkargarbec©keTseynD½r enAéf¶TI25 ExkBaØa qñaM2009 .
4
sUcnakrfμI Edl)anTTYlkarRBmeRBógBIRKb;PaKITaMgGs; enAkñúg Rkúmkargarbec©keTseynD½r edIm,I[)anRsbtam eKaledAGPivDÆn_
shsSvtSr_km<úCa .

6>4 karGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCn
k> eKalneya)ayGaTiPaBsMxan;² sRmab;nItikalTI4
559> lT§plcugeRkayén CMerOnTUeTAnUvRbCara®sþrbs;RbeTskm<úCa Edl)anerobcMeLIg enAExmIna
qñaM2008 bgðajfa RbCaCnkm<úCasrub mancMnYn 13/4lannak; EdlkñúgenaH PaKryén®sþI kñúgcMeNam
RbCaCnTaMgGs;man 51/4PaKry RbCaCnrs;enAtMbn;TIRbCMuCnman 19/5PaKry nigRbCaCnEdlrs;
enAtMbn;CnbT man 80/5PaKry . Tinñn½yenH bgðajfa GRtakMeNInmFümRbcaMqñaMrbs;RbCaCnkm<úCa
mankRmit 1/54PaKry enAkñúgry³eBlmYyTsvtSr_knøgmkenH . smiT§plcm,g² énkarkarGnuvtþ

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 301


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

eKalneya)ayCatiRbCaCn rYmman ¬1¦ PaKeRcInén®sþI mankaryl;dwgBIkarBnüarkMeNIt ¬2¦ GRta


begáItkUnsrub )anfycuHBI 4/0 kñúgqñaM2000 mkRtwm 3/4 enAkñúgqñaM2005 nig ¬3¦ cMnYnkUntam
cMNg;CamFümkñúg®sþImñak; man 3/3 EdlnwgbNþal[TMhMRKÜsarCamFüm mankarfycuH.
560> enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPaenH raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþkic©xitxMRbwgERbgrbs;xøÜn kñúgkar
bBa©ÚleKalneya)ayCatiRbCaCn eTAkñúgeKalneya)ay Epnkar nigkmμviFI esdækic©-sgÁmkic© enA
RKb;kRmitTaMgGs; .
561> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþdak;[eRbIR)as; nUv viFankarcaM)ac;nana edIm,IelIkkm<s;kRmitCIvPaB
rs;enArbs;RbCaCn tamry³ karGPivDÆenAkñúgvis½y Gb;rM suxaPi)al smPaBeynD½r GPivDÆn_CnbT
EdlCavis½yGaTiPaB . edaymanRbCaCnv½yekμg GayuticCag 24qñaM RbmaN 54/1PaKry enaH
RbkarsMxan; nigcaM)ac; RtÚvGnum½tnUvviFankarnana edIm,Idak;bBa©ÚlyuvCnTaMgenaH eTACakmøaMgnaMmux
d¾sMxan; sRmab;karGPivDÆ enARKb;vis½yTaMgGs; . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgBRgwgkarRKb;RKg tMbn;TI
RbCuMCn nigRbmUlpþMúRbCaCneRcIn edIm,IeFVI[TIRkúgs¥atKμansMram manGnam½yeBjelj manGakas
FatubrisuT§ mansYnc,arBN’exovRsgat;nigmankEnøgsRmab;hat;R)aNcRmúH nigerobcMkarkmSanþEbb
vb,Fm’CasaFarN³ edIm,IelIkkm<s;KuNPaBénsuxPaB nigsIlFm’ .
x> skmμPaB kmμviFI nig KeRmagsMxan;² sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
562> RKb;RksYg-sßab½nTaMgGs; suT§EtedIrtYkñúgkarGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCnrbs;raCrdæa-
Pi)alkm<úCa . RksYg-sßab½n Edlskmμ kñúgkarGnuvtþeKalneya)ay rYmman ³ viTüasßanCatisßiti én
RksYgEpnkar EdlmanParkic©kñúgkarRbmUlTinñn½yRbCaCnCaRbcaM nigerobcMviPaKTinñn½yTaMgenaH GKÁ-
naykdæanEpnkar énRksYgEpnkar manParkic©Fanafa ral;bBaðaRbCaCn nwgRtÚv)anedaHRsay enAkñúg
dMeNIrkarénkarerobcMEpnkar rYmTaMg bBaðaRbCaCnTaMgLayEdlsßitenAkRmitRksYg-sßab½nBak;B½n§
KN³kmμaFikarCati edIm,IRbCaCn nigkarGPivDÆ énTIsþIkarKN³rdæm®nþI manParkic© KaMRT nigCMruj bBaða
eKalneya)ayCatiRbCaCn . enAkñúgnItikalTI4 énrdæsPaenH kic©xitxMRbwgERbgrbs;sßab½nTaMgenaH
nwgepþatCasMxan; elI ³
• karBRgwgsmtßPaB GñkerobcMeKalneya)ay smaCiksPa GñkerobcMEpnkar nigGñkRKb;RKg

kmμviFIGPivDÆn_ enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati edIm,IepþatkarykcitþTukdak;elI Tinñn½y nigkarviPaK


BIbBaðasMxan;² Tak;Tgnwg RbCaCn nigPaBRkIRk.
CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 302
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• karerobcMkarENnaM sRmab;bBa©ÚlGefrsMxan;² Tak;TgnwgRbCaCn nigPaBRkIRk eTAkñúgRKb;


kmμviFIGPivDÆn_TaMgGs; .
• karBRgwgsmtßPaB dl;m®nþIerobcMEpnkar enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati edIm,IbBa©ÚlbBaða
RbCaCn eTAkñúgdMeNIrkarerobcMEpnkar .
• karBRgwgsmtßPaBsßab½n edIm,IkMNt;eLIgBIbBaðaRbCaCn tamry³ karviPaKedayeTogTat; nig
tamdanRtÜtBinitü nigeFVIbc©úb,nñkmμ eKalneya)ayRbCaCn .
• karerobcM nigpSBVpSay Tinñn½yRbCaCn Edl)anbMEbk enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati .
• karbnþkargar GegátRbCasa®sþnigsuxPaB qñaM2010 nig GegátBak;kNþalCMerOn qñaM2013
eTAtameBlevlaEdl)ankMNt; .
• karbBa©ÚlGefr RbCaCn suxPaBbnþBUC eynD½r nigPaBRkIRk eTAkñúgr)aykarN_vDÆnPaBén
karGnuvtþeKalneya)ayCatiRbCaCn pyGC KGsK r)aykarN_tamvis½y nigEpnkartamvis½y
nigEpnkarfñak;eRkamCati .
• karksagsmtßPaBdl; GñkerobcMEpnkar enAfñak;Cati nigfñak;eRkamCati edIm,IeRbIR)as;Tni nñ y½
sþIBI RbCaCn suxPaBbnþBUC eynD½r nigPaBRkIRk k¾dUcCa eRbIR)as;TMnak;TMngrbs;ktþaTaMgenH
CamYynwg karerobcM kmμviFInigEpnkarGPivDÆn_ nigkareFVIr)aykarN_sþIBIkarGnuvtþ Epnkarnig
kmμviFITaMgenaH .
• karerobcMeKalkarENnaM sþIBI kareRbIR)as;Tinñn½y nigGefrRbCaCn EdlRtÚvbBa©ÚleTAkñúg
Epnkar nigkmμviFIGPivDÆn_ edIm,IKaMRTdl; karerobcMEpnkarnigkmμviFIGPivDÆn_edaycIrPaB nig
edIm,IerobcMr)aykarN_sþIBIkarGnuvtþ EpnkarnigkmμviFIGPivDÆn_TaMgenaH TaMgenAfñak;Cati nig
fñak;eRkamCati .
• karerobcMkRmgÉksarbNþúHbNþal nig ÉksarepSg²eTotEdlTak;TgnwgkarbMpus[mankar
yl;dwgBI bBaða RbCaCn suxPaBbnþBUC eynD½r PaBRkIRk nigTMnak;TMngénbBaðaTaMgenH CamYy
nwgkarGPivDÆ .
• karbegáInkaryl;dwg nigkarbNþúHbNþal dl;nisSitenAkñúgsklviTüal½y BIbBaða RbCaCn
suxPaBbnþBUC eynD½r PaBRkIRk nigTMnak;TMngénbBaðaTaMgenH CamYynwgkarGPivDÆ .
• karRsavRCav nigkarpSBVpSayBI tRmÚvkar nigbBaðaepSg² Tak;TgnwgbBaðaRbCaCn dl; raCrdæa-
Pi)al nig sßab½nBak;B½n§epSgeTot .
• karRsavRCavedIm,IbMeBjtRmÚvkarelITinñn½ysþIBI bBaðaRbCaCn suxPaBbnþBUC eynD½r nigPaBRkIRk .

CMBUkTI4 ³ eKalneya)aynigskmμPaBGaTiPaB ³ 2009-2013 303


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI5
 

témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay


563> raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþBRgwgnigBRgIk TMhMénPaBCaédKU enAkñúgrgVg;RksYg-sßab½nrbs;
raCrdæaPi)al CamYynwg édKUGPivDÆn_eRkARbeTs GgÁkareRkArdæaPi)alkñgú RbeTsnigGnþrCati nig GgÁkar
sgÁmsIuvilepSg²eTot edIm,I[RbCaCnkm<úCaTTYl)anplRbeyaCn_CaGtibrmaBIFnFan EdlmansRmab;
kmμviFIGPivDÆn_ . lT§pld¾sMxan;mYy EdlCaGaTiPaBcm,grbs;raCrdæaPi)alkm<úCa KWRtÚvseRmc[)an
nUv ¬1¦ kMeNIny:agxøaMgénkarepÞrBit nUvFnFansRmab;GPivDÆn_ dl;RbCaCnEdlCaGñkRtÚvTTYlpl-
RbeyaCn_ CaBiess RbCaCnCngayrgeRKaH nigRKÜsarRkIRk enACnbT nig ¬2¦ smtßPaBrwgmaM én
sßab½nTaMgLayrbs;raCrdæaPi)al kñúgkarpþl;nUv kmμviFInigesvakmμnana RbkbedayRbsiT§PaB .
564> raCrdæaPi)alkm<úCa )annigkMBugdMeNIrkarkargarCak;EsþgmYycMnYn edIm,IBRgwgnigeFVI[RbesIr
eLIgnUv dMeNIrkarsuxdumnIykmμ kargarEpnkar cMNayvinieyaKsaFarN³rbs;rdæ nighirBaØb,Tan
shRbtibtþki arGPivDÆn_ rvagRksYg-sßab½nBak;B½n§rbs;raCrdæaPi)al enAkñúgRkbx½NÐén kmμvFi IkEM NTRmg;
karRKb;RKghirBaØvtßsú aFarN³ . edIm,IFanakarelIkkm<s; nUvkarbnSúFI nFanhirBaØb,TanshRbtibtþki ar
GPivDÆn_ eTAnwgGaTiPaBrbs;pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 sßab½nsñÚlrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa
EdlTTYlbnÞúk kargarsRmbsRmÜlCMnYy nig karviPaC¼kareRbIR)as;CMnYyGPivDÆn_pøÚvkar nwgcat;Ecg
GnuvtþkargarCak;EsþgmYycMnYn kñúgkarBRgwgbEnßmeTot nUvkargarsRmbsRmÜlCamYy édKUGPivDÆn_
nig GgÁkarsgÁmsIuvil nana edIm,IbegáInKNenyüPaBnigtmøaPaB kñúgkareRbIR)as;FnFanhirBaØb,Tan
shRbtibtiþkarGPivDÆn_ EdlGacman .
5>1 tRmÚvkarkñúgkarvinieyaKsaFarN³
565> edIm,IRbmUlB½t’man tamviFIsa®sþ BIeRkameLIgelI sþIBItRmÚvkarcMNayvinieyaKsaFarN³
sRmab;GnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)al sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa ¬KeRmagkMBug
dMeNIrkar nig KeRmagEdlmanGaTiPaBx<s;¦ RksYgEpnkar )anesñIsMu[ RksYg-sßab½nBak;B½n§ TaMgGs;
pþlB; t½ m’ anGMBI tRmÚvkarcMNaysRmab;kmμvFi Ivni ei yaKsaFarN³ rbs;xnÜø sRmab; qñaM 2009-2013 .
b:Eu nþCak;Esþg viFIsa®sþ BIeRkameLIgelI enH minGacGnuvtþ)aneT edayehtufa manEtRksYgmYycMnYntUc

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 304


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

b:ueNÑaH EdlGacpþl;B½t’man)an eTAtamtRmÚvkar1 . raCrdæaPi)alkm<úCa nwg bnþBRgwg nig Eklm¥


dMeNIrkarkargarEpnkarnigkarviPaCFnFan ehIy smtßPaBrbs;bNþaRksYg-sßab½nBak;B½n§ nwgRtÚv
elIkkm<s;bEnßmeTot edIm,IFana[mannUvTinñn½yTaMgLay EdlcaM)ac;sRmab; kargarEpnkarGPivDÆn_
nigkarviPaCFnFan sRmab;vinieyaKsaFarN³ . kmμviFIvinieyaKsaFarN³ bIqñaMrMkil 2011-2013
nwgRtÚverobcM edayEp¥kelIviFIsa®sþmYy EdlGacCYysRmÜldl; kareFVIsuxdumnIykmμ kmμviFIvinieyaK
saFarN³ cMNayvinei yaKsaFarN³rbs;rdæ nig hirBaØb,TanshRbtibtþki arGPivDÆn_ . kmμvFi vI ni ieyaK
saFarN³ bIqañ rM kM li 2011-2013 nwgRtÚveFVkI arerobcM[)ancb;sBVRKb; enAkñgú rgVge; Blevla Edl
RksYgRksYgesdækic©nighirBaØvtßú erobcM c,ab;fvika qñaM2011 .
566> CMBUkTI 3 ³ :Rkbx½NÐm:aRkÚesdækic© sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 : bgðajBI kar
viPaKnigkarBüakrGMBI ktþam:aRkÚesdækic©sMxan;² nig {vinieyaKmUlFn : Edlnwg)anmkBIvis½y
saFarN³ nig vis½yÉkCn edIm,IeFVI[seRmc)an nUvGRtakMeNInesdækic© Edl)aneRKagTuk . eTaHCa
dUcenHkþI viFIsa®sþ BIelIcuHeRkam enH min)andak;bBa©lÚ nUvtRmÚvkarTaMgGs; eT ³ ¬1¦ cMNayvinieyaK
elIvsi y½ saFarN³ sRmab;vis½ysgÁmkic© EdlcaM)ac;sRmab;kareFV[I seRmc)annUv eKaledAsgÁm-esdækic©
TaMgLayrbs; eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a ¬2¦ cMNaysRmab;karBRgwgsmtßPaBsßab½nrbs;
raCrdæaPi)alkm<Cú a nig ¬3¦ cMNaysRmab;CYysRmalplb:HBal;GviC¢manénvibtþihirBaØvtßúnig»nPaB
esdækic©BiPBelak mkelI esdækic©km<úCa nig RkúmCngayrgeRKaHnigGñkRk . eTaHCadUcenHkþI k¾kar):an;sμan
nUvtRmÚvkarvinieyaK {mUlFn} edayeRbIR)as; viFIsa®sþ BIelIcuHeRkam enH BitCaGacrMlceLIgnUvtRmÚv
karvinieyaKsrub sRmab;ry³eBl 5qñaM xagmux .
567> edIm,IeFVI[GñkGanTUeTAgayyl;B½t’man Edl)anbgðajenAkñúgCMBUkTI3 sþIBIkarBüakrGMBItRmÚv
karvinieyaK {mUlFn} sRmab;ry³eBl5qñaM ¬2009-2013¦ xagmux nwgRtÚvykmkbgðaj edaysegçb
CafμImþgeTot dUcxageRkam . edIm,IseRmc)annUvcMNucedAénkMeNInesdækic© CarYmnigtamvis½y enAkñúg
dMNak;kal pyGC bc©bú ,nñkmμ ¬2009-2013¦ fvikavinei yaKsrubEdlRtÚvkarCacaM)ac; manRbmaN
62>020/7Ban;lanerol ¬esμnI gw 15/127Ban;landulaø rGaemrik¦. hirBaØb,Tandl;vni ei yaKmUlFn
srub mkBIRbPB vis½yÉkCnnigvis½ysaFarN³ Gacman dUcxageRkam ³
• vinieyaKmUlFnrbs;vis½yÉkCn GacmanRbmaN 44>480/1 Ban;lanerol ¬esμInwg 10/848 Ban;

landuløarGaemrik¦ ehIy esμInwg 71/7 PaKry énvinieyaKmUlFnsrub .


1
karEklm¥viFIsa®sþénkareFVIEpnkar RtÚv)anrMelc enAkñúg kzax½NÐTI10 .

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 305


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• vinieyaKmUlFnrbs;vsi y½ saFarN³ GacmanRbmaN 17>540/6 Ban;lanerol ¬esμInwg 4/278


Ban;landuløarGaemrik¦ ehIy esμInwg 28/3 PaKry énvinieyaKmUlFnsrub.
568> hirBaØb,Tandl;vni ei yaKmUlFnsrub mkBIRbPBkñgú RsúknigeRkARbeTs Gacman dUcxageRkam ³
• hirBaØb,TanBIRbPBkñg ú Rsúk GacmanRbmaN 34>849/0 Ban;lanerol ¬esμInwg 8/499 Ban;
landuløarGaemrik¦ ehIy esμInwg 56/2 PaKry énvinieyaKmUlFnsrub.
• hirBaØb,TanBIRbPBeRkARbeTs GacmanRbmaN 27>171/7 Ban;lanerol ¬esμInwg 6/627
Ban;landulaø rGaemrik¦ ehIy esμInwg 43/8 PaKry énvinieyaKmUlFnsrub .
taragTI24 ³ karvieyaKmUlFncaM)ac; edIm,IseRmc)ankMeNInplitplsrubkñúgRsúkEdl)aneRKagTuk nig
FnFanEdlGacman sRmab;eFVIhirBaØb,Tandl;karvieyaKcaM)ac; qñaM 2009-2013
¬KitCa Ban;lanerol¦*
srub
RbPBhirBaØb,Tan 2009 2010 2011 2012 2013
2009-2013
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/6 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 62 020/7
• vinieyaKmUlFnrbs;vs i y½ saFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 3>113/9 17>540/6
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 737/7 762/6 799/1 873/8 953/4 4>126/7
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>179/4 2>528/1 2>649/1 2>896/7 3>160/5 13>413/9
• vinieyaKmUlFnrbs;vis½yÉkCn 6>997/5 8>016/8 8>946/7 9>793/9 10>725/3 44>480/1
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 4>887/2 5>559/6 6>173/6 6>741/1 7>360/7 30>722/3
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>110/3 2>457/1 2>773/1 3>052/7 3>364/6 13>757/8
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/8 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 60 200/7
• vinieyaKmUlFnrbs;vis½ysaFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 4>113/9 17>540/6
• vinei yaKmUlFnrbs;vis½yÉkCn 6>997/5 8>016/8 8>946/7 9>793/8 10>725/3 44>480/1
vinieyaKmUlFnsrub 9 914/6 11 307/5 12 394/9 13 564/4 14 839/2 62 020/7
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 5>625/0 6>322/3 6>972/7 7>614/9 8>314/1 34>849/0
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 4>289/6 4>985/2 5>422/2 5>949/5 6>525/1 27>171/7
vinieyaKmUlFnrbs;vis½ysaFarN³ 2>917/1 3>290/8 3>448/2 3>770/6 4>113/9 17>540/6
• hirBaØb,TanedayFnFankñúgRsúk 737/7 762/6 799/1 873/8 953/4 4>126/7
• hirBaØb,TanedayFnFaneRkARbeTs** 2>179/4 2>528/1 2>649/1 2>896/7 3>160/5 13>413/9
RbPB ³ RksYgesdækic©nighirBaØvtßú
* tYelxCaR)ak;erolenAkñúgtaragenH RtÚv)anKNnaecjBIkarBüakrCaR)ak;dl
u aø rGaemrik edayeRbIR)as;GRtabþrÚ R)ak;mFüm 4 100erol¼1dulaø rGaemrik .
** KitEtvinieyaKmUlFnb:ueNÑaH edayminKitbBa©ÚlnUv CMnYybec©keTs .

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 306


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

569> karGnuvtþ RbkbedayeCaKC½ynigTan;eBlevla nUveKalneya)ayGaTiPaBTaMgLay rbs;


pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RBmTaMg kareFVI[seRmc)annUvcMNcu edATaMgLayrbs;EpnkarenH
TamTar[man karvinei yaKbEnßmCaeRcIneTot EdlmansarRbeyaCn_ nig EdlmankartRmg;Tsi cMeKaledA
nigkareRbIR)as; edayepþatcMTsi edA nig RbkbedayRbsiTP§ aBnigPaBs½ksiþ Ti i§ . karvinei yaKEbbenH
KYrEtRtÚveFVeI LIgedayvisy½ TaMgBIr KW edayvis½yÉkCn edIm,IRTRTg;ngi CMrju kMeNInesdækic© nig BiBiF-
PavUbnIykmμmUldæanesdækic© CaBiess BiBiFPavUbnIykmμesdækci C© nbT nig edayvisy½ saFarN³ edIm,I
pþl;nUvkarKaMRTEdlmankic©shkarKñal¥ sMedABRgIknigeFVBI Bi Fi PavUbnIykmμ mUldæanesdækci © CaBiess
BiBiFPavUbnIykmμesdækci C© nbT edIm,I ³ ¬1¦ kat;bnßyPaBRkIRkenACnbT ¬2¦ sRmalplb:HBal;
GviC¢manénvibtþihirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©BiPBelak EdlmaneTAelIRkúmCngayrgeRKaHnigGñkRk nig
esdækic©CatiTaMgmUl ¬3¦ KaMRTdl;karBRgIknigkarpþl; RbkbedayRbsiT§PaBnUvesvasgÁmkic© sMedAQan
eTAseRmc)annUvcMNucedATaMgLayéneKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa nig ¬4¦ BRgwgsmtßPaBén
sßab½nrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa kñúgkarbegáItkmμviFInigkarpþl;nUvesvakmμ RbkbedayRbsiT§PaB .
570> vinei yaKmUlFnedayÉkCnBIbreTs enAkñgú RbeTskMBgu GPivDÆnana TUTaMgBiPBelak enAEt
manPaBminc,as;las; edaysar vibtþhi ri BaØvtßBú Pi Belak nig PaBminc,as;las;énsßanPaBesdækci © rbs;
bNþaRbeTseCOnelOn . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgGnuvtþviFankarnana edIm,IelIkTwkcitþdl;kareFVIhirBaØb,Tan
edayvis½yÉkCn dl;skmμPaBesdækic©nana BIRbPBvis½yhirBaØvtßúkñúgRsúk edIm,IFana)annUvtRmÚvkar
vinieyaKmUlFnrbs;vsi y½ ÉkCn . kRmiténkm©BI sI aß b½nhirBaØvtßú sRmab;vni ei yaKry³eBlEvg enAEtman
kRmitTabxøaMgenAeLIy . mYyEpñkFMénbeBaØCI aR)ak;duløar tambNþaFnaKarBaNiCe¢ nAkm<Cú a enAEtminTan;
manTMhFM lM μm sRmab;karvini ei yaKenATUTaMgRbeTs )anenAeLIy ehIymYycMnnY énbeBaØTI aMgenH RtÚv)anyk
eTAvinei yaK enAkEnøgepSg EfmeTot . dUecñH kareRbIR)as;FnFanénvisy½ hirBaØvtßú edIm,ICaRbeyaCn_dl;
karCMrju kMeNInesdækci k© m<úCa KWCaGaTiPaBcm,gmYy ehIy GacseRmceTA)an tamry³ karbegáIntRmÚv
karénkarvinei yaKkñgú Rsúk .
571> karepþatCasMxan;énCMBkU enH KWRbPBFnFanEdlGacmansRmab;karvinei yaKrbs;vsi y½ saFarN³
edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; pyGC bc©bú ,nñkmμ 2009-2013 . tRmÚvkarsrubénkar
vinieyaKrbs;vsi y½ saFarN³ rYmbBa©lÚ nUv ³
• tRmÚvkarvinieyaKmUlFn sRmab;vis½ysaFarN³ .
• FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,Ipþl;karKaMRTEdlmaneKaledAc,as;las; dl;karGPivDÆnig
kareFVIBiBiFkmμesdækic©CnbT sMedAkat;bnßyPaBRkIRk enAtMbn;CnbTnigtMbn;dac;Rsyal nig
edIm,IsRmalplb:HBal;GviC¢man énvibtþihirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©BiPBelak eTAelIRkúmCn
gayrgeRKaH nigGñkRk .

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 307


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,IBRgIkesvasgÁmkic© sMedAQaneTAseRmc)annUv cMNucedA


TaMgLayén eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa .
• FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,IBRgwgsmtßPaBénsßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<Cú a kñgú karbegátI
kmμvFi I nigkarpþln; vU esvakmμ RbkbedayRbsiTP§ aB .
572> raCrdæaPi)al )ankMNt;cMNucedAéntRmÚvkarvinieyaKrbs;vis½ysaFarN³ EdlGacmantémøRbmaN
25>740/6 Ban;lanerol ¬esμInwg 6/278 Ban;landuløarGaemrik¦ edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
rbs;raCrdæaPi)al sRmab;ntI ki alTI4 énrdæsPa . témø)a: n;sμanenH rYmbBa©lÚ nUv ³ ¬1¦ tRmÚvkar
vinieyaKmUlFnsRmab;vis½ysaFarN³ EdlGacmanRbmaN 17 540/6Ban;lanerol ¬esμInwg 4 278/2
Ban;landulaø rGaemrik¦ ¬2¦ FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,Ipþl;karKaMRTEdlmaneKaledAc,as;las;
dl;karGPivDÆnigkareFVIBiBiFkmμesdækic©CnbT sMedAkat;bnßyPaBRkIRk enAtMbn;CnbTnigtMbn;dac;Rsyal
nig pþl;karKaMRTbnÞan;dl;karsRmalplb:HBal;GviC¢man énvibtþihirBaØvtßúnig»nPaB esdækic©BiPBelak
eTAelIRkúmCngayrgeRKaHnigGñkRk EdlGacmanRbmaN 4>100/0 Ban;lanerol ¬esIμnwg 1 Ban;lan
duløarGaemrik¦ ¬3¦ FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,IBRgIkesvasgÁmkic© sMedAQaneTAseRmc)an
nUvcMNcu edATaMgLayéneKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a EdlGacmanRbmaN 2>050/0 Ban;lanerol
¬esμInwg 500landuløarGaemrik¦ nig ¬4¦ FnFanEdlRtÚvkarCacaM)ac; edIm,IBRgwgsmtßPaBsßab½nrbs;
raCrdæaPi)alkm<Cú a kñgú karbegátI kmμvFi Inigkarpþln; vU esvakmμRbkbedayRbsiTP§ aB EdlGacmanRbmaN
2>050/0Ban;lanerol ¬esμnI gw 500landulaø rGaemrik¦ .
taragTI25 ³ cMNucedAénkarekorKrFnFan sRmab;karvinieyaKrbs;vis½ysaFarN³ qñaM2009-2013
2009-2013
tRmÚvkarvinieyaKvis½ysaFarN³
Ban;lanerol Ban;landuløarGaemrik
1> vinieyaKmUlFn rbs;vis½ysaFarN³ ¬karBüakrm:aRkÚesdækic©¦ 17 540/6 4/278
2> karKaMRTEdlmaneKaledAc,as;las; dl;karGPivDÆnigBiBiFPavUbnIykmμesdækic©CnbT edIm,Ikat;bnßy
PaBRkIRkenAtMbn;CnbTnigtMbn;dac;Rsyal nig edIm,IsRmalplb:HBal;GviCm¢ anénvibtþhi irBaØvtßú 4>100/0 1/000
nig»nPaB esdækic©BiPBelak Edlmanplb:HBal; eTAelICngayrgeRKaHnigGñkRk
3> karBRgIkesvasgÁmkic© edIm,IQaneTAseRmc)annUvcMNucedATaMgLayén KGsk 2>050/0 0/500
4> karKaMRTdl;karBRgwgsmtßPaBénsßab½nrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa kñgú karbegátI kmμvFi I nigkarpþl;nUv
2>050/0 0/500
esvakmμ RbkbedayRbsiT§PaB
srub 25>740/6 6/278

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 308


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

5>2 RbPBFnFanEdlGacman sRmab;kareFVIhirBaØb,Tandl;cMNayvinieyaKsaFarN³


573> edayEp¥kelIRkbx½NcÐ N M aysRmab;ry³eBlmFüm raCrdæaPi)alkm<Cú a )anviPaCfvikaRbmaN
4>126/7 Ban;lanerol ¬esμInwg 1/006 Ban;landuløarGaemrik¦ sRmab;cMNaymUlFnrbs;vis½y
saFarN³ EdlnwgGacCYyTak;TajhirBaØb,TanBI édKUGPivDÆn_CaRbéBNInigminEmnRbéBNI nigvis½y
ÉkCn edIm,IGnuvtþbNþaKeRmagGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)al enAkñúg nItikalTI4énrdæsPa . témølem¥óg
éntRmÚvkarvinieyaKsrubrbs;vsi ½ysaFarN³ ¬tRmÚvkarvinei yaKsrub - hirBaØb,Tankñgú RsúkedayraC
rdæaPi)al = 25>740/6 - 4>126/7¦ EdlmanRbmaNCag 21>613/9 Ban;lanerol esμInwg 5/271
Ban;landulaø rGaemrik sRmab;ry³eBlR)aMqñaM 2009-2013 b¤ RbmaN 4>321 Ban;lanerol ¬esμInwg
1/054 Ban;landulaø rGaemrik¦ kñgú mYyqñaM GacRtÚv)aneFVhI ri BaØb,Tan BIRbPB dUcxageRkam ³
• CMnYy\tsMNgBIédKUGPivDÆn_eRkARbeTsCaRbéBNI ¬PaKeRcIn BIédKUGPivDÆn_eTVPaKI BhuPaKI nig

GgÁkareRkArdæaPi)al¦ .
• km©Ism,TanBIédKUGPivDÆn_eRkARbeTs ¬PaKeRcInBI sßab½nhirBaØvtßB ú huPaKI nigeTVPaKI sMxan;²¦ .
• FnFanBIRbPBédKUGPivDÆn_minEmnRbéBNI ¬CMnYy\tsMNg nigkm©IBak;kNþalsm,Tan¦ .

• cMNUlfμI²EdlGac)anmkBI karGPivDÆ]sSahkmμGaCIvkmμEr: ¬eRbg ]sμ½n nigFnFanEr:¦ enA

eBlEdlGaCIvkmμenH RtÚv)andMeNIrkarCalkçN³BaNiC¢kmμ .
574> raCrdæaPi)alkm<Cú a manCMenOeCOCak;fa tRmÚvkarvinieyaKsRmab;vis½ysaFarN³ EdlmanRbmaN
4>321 Ban;lanerol ¬esμnI gw 1/054 Ban;landulaø rGaemrik¦ kñúgmYyqñaM GacnwgTTYl)an BIkarbnþKaMRT
BIédKUGPivDÆn_CaRbéBNIngi minEmnRbéBNI nigBIcMNlU bEnßmfμBI I eRbg ]sμ½n nigFnFanEr: enAeBlEdl
GaCIvkmμenH RtÚv)andMeNIrkarCalkçN³BaNiC¢kmμ.
575> edayEp¥kelIkci R© BmeRBógénPaBCaédKUrvag RbeTsGPivDÆnigRbeTskMBgu GPivDÆ enAkñgú evTika
rbs;GgÁkarsRmab;kic©shRbtibtþikaresdækic©nigGPivDÆn_¼KN³kmμaFikarCMnYyGPivDÆn_ raCrdæaPi)alkm<úCa
cg;eXIjédKUGPivDÆn_begátI kmμviFIskmμPaBbnÞan; kñgú karpþlh; ri BaØb,TanshRbtibtþki arGPivDÆn_ tamry³
{karKaMRTfvika} edaypSarP¢ab;eTAnwgkarGnuvtþkargarEdlmanlkçN³Gacvas;Evg)an CabrimaNnigKuNPaB
enAkñgú vis½yeRCIserIsnImyY ² . karRbkan;yknUvviFIsa®sþ karKaMRTfvika Gacpþls; ar³RbeyaCn_ kñgú bI
rUbPaB ³ ¬1¦ viFIsa®sþenH nwgbegánI PaBCam©as;nigPaBCaGñkdwknaMrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a elIGaTiPaB
eKalneya)ay nigkmμvFi I énkarGPivDÆ ¬2¦ karKaMRTfvika nwgGaceFVI[man kartamdanRtwmRtÚvCagmun

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 309


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

nigtmøaPaBkñúgkargarKNenyü kñgú kareRbIR)as;CnM YyBIbreTs nig ¬3¦ karKaMRTfvika nwgelIkkm<s;


karRKb;RKgnigKNenyüPaB tamry³ ynþkarEdlmanlkçN³RbCaFibetyü kñgú karTTYlnigeRbIR)as;
fvikaBIbreTs . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþplþ s; ar³sMxan;elI karQaneTArkGnuvtþ karKaMRTfvika Edl
Caynþkard¾smRsbbMptu sRmab;plþ k; arKaMRTBIédKUGPivDÆn_ .
576> edIm,IBRgwg kartRmwmnigsuxdumnIykmμ nUvkmμvFi sI hRbtibtþki arGPivDÆn_ CamYynwg GaTiPaB
TaMgLayrbs;pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 raCrdæaPi)alkm<Cú a CMrju [édKUGPivDÆn_TaMgGs; pþl;
karKaMRTdl;karerobcM[mankarRKb;RKgtamGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y enAkñgú vis½ysMxan;²mYycMnnY nig
pþl;CMnYyrbs;xøÜn tamrYbPaBmYyEdlmankic©sRmbsRmÜlKña edIm,IGnuvtþGPiRkmRKb;RKgTUTaMgvis½y sMedA
QaneTAseRmc)annUv karBUtpþúMkmøaMgKñaRbkbedaysgÁtiPaB nigkarecosvag)annUvkarGnuvtþRtÜtKña .
raCrdæaPi)alkm<Cú a TTYlsÁal;fa dMeNIrkarkargarrbs; Rkúmkargarbec©keTscRmúHrvagraCrdæaPi)alnig
édKUGPivDÆn_ caM)ac;RtÚvEt BinitüeLIgvijnigBRgwg edIm,IGnuvtþParkic©ds¾ xM an; xagelIenH .
577> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgeFVkI arCamYyédKUGPivDÆn_ edIm,IBRgwgynþkar Rkúmkargarbec©keTscRmúH
rvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ EdlmanenAeBlbc©bú ,nñenH sMedAbegánI RbsiT§PaB CaBiess RbsiT§PaB
kñgú kic©shRbtibtþki arbec©keTs sRmab;GPivDÆn_FnFanmnusS nigsmtßPaBsßab½n RBmTaMg edIm,IBRgwg
kics© hRbtibtþki ar kñgú cMeNamGñkmancMENkBak;B½n§TaMgGs; k¾dUcCa edIm,IlubbM)at;kgVlB; bI nÞkú bEnßm
énkarcUlrYmenAkñgú Rkúmkargarbec©keTscRmúHrvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ edayRksYg-sßab½n
rbs;raCrdæaPi)al nigsßab½nédKUGPivDÆn_ . raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgBinti üsikSaGMBI CeRmIsTaMgGs;
kñgú enaH rYmman ³
• karkRmitnUvcMnYnsmaCikénédKUGPivDÆn_ enAkñúgRkúmkargarbec©keTscRmúHrvagraCrdæaPi)alnig

édKUGPivDÆn_ [enARtwmEtédKUGPivDÆn_TaMgLayNa Edlpþl;hirBaØb,Tandl;vis½yEdlBak;B½n§


nwgRkúmkargarbec©keTsenaH . cMENkÉédKUGPivDÆn_mYycMnYnepSgeTot GaceFVIkarseRmccitþ
cUlrYmkic©RbCMurbs;Rkúmkargarbec©keTscRmúHrvagraCrdæaPi)alnigédKUGPivDÆn_ kñúgzan³CaGñk
segátkarN_ .
• edIm,IbegáInKuNPaBénkarBiPakSa enAkñúgRkúmkargarbec©keTscRmúH raCrdæaPi)alkm<úCa cg;

eXIjmankarcUlrYmrbs;m®nþI EdlmanKuNsm,tþiEpñkbec©keTsRKb;RKan; kñúgkarpþl;KaMRTdl;


vis½yEdlBak;B½n§nwgRkúmkargarnImYy² ehIy karcUlrYmrbs;m®nþIEdleTIbcUlbeRmIkargarfμI
KμanbTBiesaFn_RKb;RKan; nigm®nþrI dæ)al minEmnCaRbkar EdlKYrelIkTwkcitþ[man enaHeT .
CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 310
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

raCrdæaPi)alkm<úCa elIkTwkcitþy:agxøaMg dl;édKUGPivDÆn_ [TajykGtßRbeyaCn_BI TIRbwkSa


bec©keTsTaMgLay EdlRtÚv)anEsVgrk [mkbeRmIkargar enAkñgú visy½ Bak;Bn½ n§ gw Rkúmkargar
bec©keTs edayhirBaØb,Tanrbs;xnÜø edaytRmÚv[TIRbwkSabec©keTsTaMgenaH mkeFVIkargar
edaypÞal; enAkñúgRbeTs . GtßRbeyaCn_énviFIsa®sþEdl)anelIk eLIgsRmab;sßab½nédKUGPivDÆn_
KWeFVIkarlubbM)at;)annUvkarcMNaybEnßmeTotsRmab; eRCIserIsm®nþIbEnßm edIm,IcUlrYmenAkñúg
kargar rbs;Rkúmkargarbec©keTscRmúH .
578> kic©RBmeRBógkRmitx<sm; yY fañkB; Pi Blak sþBI PI aBédKU RtÚv)anbegátI eLIg edIm,ICyY dl;bNþa
RbeTsRkIRk eq<aHeTAseRmc)an eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a nig edIm,Iplþ F; nFan EdltRmÚvkar
sRmab;eKalbMNgenH . enAkñgú sμartIénPaBCaédKUkRmitsaklenH raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgbnþCrM ju
édKUGPivDÆn_ [ykcitTþ ku dak;x<s;kgúñ karFanafa CMnYyrbs;xnÜø nwgRtÚvtRmwmy:ageBjelj mkCamYynwg
pyGC bc©bú ,nñkmμ sMedAseRmc)annUveKalneya)ayGaTiPaBTaMgLayrbs;raCrdæaPi)al enAkñgú kRmit
énkarGnuvtþCak;Esþg ehIyminEmnRKan;Et enAkñgú kRmiteKalneya)ayb¤eKalTsSn³ rYm²b:ueNÑaHeT .
TnÞmw nwgenH raCrdæaPi)alkm<Cú a CMrujédKUGPivDÆn_ [ ¬1¦ eFVIkarbMEbr[)anelOn nUvFnFanTaMgLay
ecjBI kargarmanGaTiPaBtic Edl\LÚvenHkMBugTTYlhiBaØb,Tan ¬2¦ eFVIkarRbwgERbgy:agxøaMg
edIm,Ikat;bnßy[)aneRcInnUvrUbPaBxus²Kñaén {CMnYyeTal} ehIy ykcitTþ ku dak;xs< ; kñgú karseRmc[
)annUv {karepÞrBit } énFnFanGPivDÆn_ [)aneTAdl; GñkRtÚvTTYlplRbeyaCn_TaMgLay CaRkúmCn
gayrgeRKaHnigGñkRk nig ¬3¦ eFVkI arBRgwgsmtßPaBrbs;saß b½nénraCrdæaPi)alkm<Cú a kñgú karbegátI
kmμvFi nI igkarpþln; vU esvakmμ RbkbedayRbsiTP§ aB edIm,IseRmc)annUvcMNcu edATaMgLayrbs; eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_km<Cú a .
5>3 karkMNt;kmμviFIcMNay ³ cMNayvinieyaKsaFarN³ nig hirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_
579> dUc)anKUsbBa¢ak;xagelI raCrdæaPi)al kMBugcat;viFankarCak;lak;mYycMnYn edIm,IBRgwg nig
Eklm¥ kareFVIsuxdumnIykmμnUv kargarEpnkar karcMNayvinieyaKsaFarN³rbs;rdæ nigkarEbgEck
nigeRbIR)as;hirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_ . RkúmkargardwknaM kic©karenH EdlmansmasPaB
mkBIsßab½nkNþalbYn ehIydwknaMeday RksYgEpnkar RtÚv)anbegáIteLIgenAkñúgRkbx½NÐén kmμviFI
kMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³ . RkúmkargardwknaM kic©karenH manParkic© dUcxageRkam ³

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 311


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

• BinitüeLIgvijnUv tYnaTIrbs;RksYg-sßab½nrbs;raCrdæaPi)alkm<úCa RBmTaMg ynþkarnignItiviFI


nana EdlBak;B½n§nwg dMeNIrkarénkargarEpnkarsRmab;karRKb;RKg nigdMeNIrkarén kar
RKb;RKg karsRmbsRmÜl nigkarGnuvtþ cMNayvinieyaKsaFarN³ nighirBaØb,Tansh-
RbtibtþikarGPivDÆn_ .
• elIkeLIgnUvviFankar kñúgkareFVIsuxdumnIykmμnUv cMNayvinieyaKsaFarN³ nig karEbgEck
nigeRbIR)as;hirBaØb,TanshRbtibtþikarGPivDÆn_ edIm,IFana[manPaBsuIsgVak;CamYyKñaeTAvij
eTAmk sMedAerobcMnUvEpnkarcMNayfvikaCatimYy [man lkçN³smRsbnigTUlMTUlayRKb;
RCúgeRCay nigmansgÁtiPaBCamYynwg yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 EpnkaryuT§sa®sþ
GPivDÆn_Cati nig yuT§sa®sþtamvis½y dUcmanEcgenAkñúg EpnkarskmμPaBsþIBI suxdumnIykmμ
kartRmwm nig lT§pl nig kmμviFIkMENTRmg;karRKb;RKghirBaØvtßúsaFarN³.
580> dUc)anelIkeLIgenAkñgú CMBUkTI3 raCrdæaPi)alkm<úCa kMBugBRgwgTMnak;TMng rvagdMeNIrkarTaMgLay
Edl ³ ¬1¦ kMNt;tRmÚvkarvinieyaKsaFarN³EdlmanGaTiPaBx<s; Edl)andak;bBa©ÚleTAkñúg Epnkar
yuTs§ a®sþGPivDÆn_Cati 5qñaM kmμvFi vI inieyaKsaFarN³ bIqñarM kM li ¬2¦ ekorKrFnFaneRkARbeTs BI édKU
GPivDÆn_RbéBNI nigminEmnRbéBNI ¬3¦ erobcMRkbx½NÐyuT§sa®sþfvika . raCrdæaPi)alkm<úCa nwgbnþ
eFVI[RbesIreLIgnUvviFIsa®sþkñúgkarerobcM EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati nigkarerobcMkBa©b;fvika
sRmab;vinieyaKsaFarN³ EdlCa]bkrN_mYy sRmab;dMeNIrkar nigkarpþl;hirBaØb,Tandl; karGnuvtþ
eKalneya)ayGaTiPaB EdlmanEcgenAkñúg EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati . dMeNIrkarénkarerobcM
kmμvFi vI ni ieyaKsaFarN³ bIqañ rM kM li nwgRtÚv)anBRgwg edIm,IFanafa ³ ¬1¦ tRmÚvkarcMNaycrnþbEnßm én
KeRmagEdl)anesñIeLIg EdlBak;B½n§CamYyfvikaRbcaMqñaM KWCaEpñkd¾sMxan;mYyénB½t’manEdl)anRbmUl
enAkñúgkarerobcMkmμviFIvinieyaKsaFarN³ bIqñaMrMkil nig ¬2¦ KeRmagTaMgLayEdldak;bBa©ÚleTAkñúg
kmμviFIvinieyaKsaFarN³ bIqñaMrMkil RtÚv)aneFVIcMNat;fñak;GaTiPaB ¬RksYg-sßab½nTaMgLayrbs;
raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgeFVcI N
M at;fañ k;GaTiPaBcMeBaHKeRmagTaMgLayrbs;xnÜø ehIy RksYg-sßab½nTaMgenaH
nwgEsVgrkFnFan sRmab;GnuvtþKeRmag enAkñúgdMNak;kalénkmμviFIvinieyaKsaFarN³ edayKitKUrdl;
sßanPaBrYménm:aRkÚesdækic© nigsßanPaBénRbPBFnFaneRkARbeTsEdlRtÚvekorKr edayEp¥kelIsßan-
karN_fμI² .
581> raCrdæaPi)alkm<Cú a nwgFanafa manEtkmμvFi Ingi KeRmagTaMgLayNa Edl)andak;bBa©lÚ eTAkñgú
kmμviFIvinieyaKsaFarN³ bIqñaMrMkil b:ueNÑaHeT EdlRtÚv)anykeTABinitüBicarNa sRmab;kareFVhI ri BaØb,Tan

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 312


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kñgú dMNak;kalénkarerobcMRkbx½NyÐ Tu s§ a®sþfvika enAeBlNaEdlKuNPaBénkarerobcMkmμvFi vI ni ieyaK


saFarN³ bIqañ rM kM li RtÚv)anEklm¥ . raCrdæaPi)alkm<Cú a k¾FanapgEdrfa karekorKrFnFan nwgRtÚvepþat
elI karEsVgrkhirBaØb,Tan sRmab;KeRmagnigkmμvFi TI aMgLay Edl)andak;bBa©lÚ kñgú kmμvFi Ivni ei yaK
saFarN³ . edIm,IFana[mankartRmwmRbesIrCagmun nUvFnFanshRbtibtþikarGPivDÆn_ CamYynwgGaTiPaB
énvinieyaKsaFarN³rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa enaH RksYg-sßab½nTaMgLay RtÚvykTinñn½ysþIBI karpþl;
fvikaCak;Esþgnigkarpþl;fvikaeRKagTukCamun EdlRtÚv)anRbmUlRbcaMqñaM edayraCrdæaPi)alkm<úCa BI
édKUGPivDÆn_ eTAeFVIkarviPaK . Tinñn½yTaMgenH nwgRtÚvpþl;eTA[RksYg-sßab½nnImYy² edIm,I[RksYg-
sßab½nenaH ³ ¬1¦ BinitüemIleLIgvijnigepÞógpÞat;fa B½t’mansþIBIkarpþl;fvika EdlRtÚv)anraykarN_
CaB½t’mansRmab;RksYg-sßab½npÞal;BitEmn nig ¬2¦ pþl;B½t’manRtLb;eTAvijGMBI kmμviFInigKeRmag
TaMgLay EdlRtÚv)anpþl;hirBaØb,TanrYcehIy edaybBa¢ak;BI kmμviFInigKeRmagTaMgLayEdlRtÚv)an
tRmwm mkCamYynwgGaTiPaBrbs;pyGC nig kmμviFInigKeRmagTaMgLayEdlminRtÚv)antRmwm mkCa
mYynwgGaTiPaBrbs;pyGC .
582> karEklm¥CalkçN³viFsI a®sþTaMgGs;enH nwgFana[man TMnak;TMngCitsñTi r§ vag eKalneya)ay
GaTiPaB skmμPaB kmμviFI nig KeRmag TaMgLayrbs; raCrdæaPi)al EdlRksYg-sßab½nBak;B½n§man
KeRmagnwgcat;EcgdMeNIrkar edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB nig FnFanvinieyaKsaFarN³ Edl
caM)ac; sRmab;karGnuvtþbNþaEpnkarskmμPaBEdl)anelIkeLIg . mü:agvijeTot viFIsa®sþenH nwgeFIV
[manTMnak;TMngRbesIrCagmun rvagtRmÚvkarvinieyaKsaFarN³ Edl)ankMNt;enAkñúgdMeNIrkarkargar
Epnkar nig fvikavinieyaKsaFarN³rbs;raCrdæaPi)al nig hirBaØb,TanshRbtibtiþkarGPivDÆn_ Edl
nwgbgðajBIsßanPaBénkareFIVhirBaØb,Tanry³eBlmFüm sRmab;raCrdæaPi)al kñúgkarGnuvtþ pyGC .
RbkarTaMgGs;enH k¾nwgFana[mankarelIkkm<s; pgEdr nUvRbsiT§PaBnigPaBskþisiT§ énkarviPaC
FnFan edaypSarP¢ab;CamYy nig edIm,I kareFIV[RbesIreLIgnUvPaBRKb;RCúgeRCayénfvikaCati Edl
RKb;dNþb;TaMg fvikasRmab;cMNaycrnþ nigcMNaymUlFn .
583> sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 karviPaCcMNaycrnþ edayRksYg-sßab½n enAkñúg
Rkbx½NÐcMNayry³eBlmFüm KW)anbgðaj enAkñúg taragTI14 én CMBUkTI3 . karviPaCcMNay
mUlFn nigcMNaysRmab;viFankarBiess² edIm,IsRmalplb:HBal; énvibtþihirBaØvtßúnig»nPaBesdækic©
BiPBelakmkelI esdækic©km<úCa nig RkúmCngayrgeRKaHnigGñkRk RtÚv)anbgðaj enAkñúg taragTI25 .

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 313


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI26 ³ viPaCn_rbs;pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 tamvis½y


brimaNviPaCn_
vis½y Ban;lan landuløar PaKry CnbT PaKry TIRbCuMCn PaKry
erol Gaemrik
vis½ysgÁmkic©
Gb;rM ³ ¬kñúgenaH karGb;rMmUldæan 60°¦2 3 088/9 753/4 12/0 1 853/3 60/0 1235/6 40/0
bec©keTs nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ 1 029/6 251/1 4/0 514/8 50/0 514/8 50/0
suxaPi)al 3 088/9 753/4 12/0 2 162/2 70/0 926/7 30/0
kmμviFIedIm,ICYykat;bnßyplb:HBal;EdlbNþal
1029/6 251/1 4/0 823/7 80/0 205/9 20/0
mkBIvibtþhi ri BaØvtßBú Pi BelakelICngayrgeRKaH
srub 8 237/0 2009/0 32/0 5354/0 65/0 2883/0 35/5
vis½yesdækic©
ksikmμnigkarRKb;RKgdIFøI ³ eRkABIidMNaM 3 1 029/6 251/1 4/0 978/1 95/0 51/5 5/0
dMNaMtamrdUv ³ RsÚv nig epSg² 1 029/6 251/1 4/0 1 029/6 100 0/0 0/0
GPivDÆn_CnbT 4 3 088/9 753/4 12/0 3 088/9 100 0/0 0/0
kmμnþsal Er: nigBaNiC¢kmμ 5 1 029 6 251/1 4/0 411/8 40/0 617/8 60/0
srub 6 177/7 1 506/8 24/0 5 508/4 89/2 669/3 10/8
ehdæarcnasm<½n§
dwkCBa¢Ún ¬pøÚvfñl; kMBg;Ep pøÚvEdk Gakascr¦6 3 088/9 753/4 12/0 1 544/4 50/0 1/544/5 50/0
Twk nigGnam½y ¬minKitenACnbT¦7 1 029/6 251/1 4/0 257/4 25/0 772/2 75/0
famBl nigGKÁisnI 8 1 029 6 251/1 4/0 514/8 50/0 514/8 50/0
éRbsNIy nigTUrKmnaKmn_ 9 257/4 62/8 1/0 128/7 50/0 128/7 50/0
srub 5 405/5 1 318/4 21/0 2 443/3 45/2 2 962/2 54/8
esvakmμ nigkmμviFIGnþrvis½y
karb®Ba¢abeynD½r 10 386/1 94/2 1/5 115/7 30/0 270/4 70/0
eTscrN_ 514/8 125/6 2/0 128/7 25/0 386/1 75/0
brisßan nigkarGPirkS 11 1 029/6 251/1 4/0 926/8 90/0 102/8 10/0
shKmn_ nigesvakmμsgÁm 1 029/6 251/1 4/0 772/2 75/0 257/4 25/0
vb,Fm’ nigsil,³ 386/2 94/2 1/5 193/1 50/0 193/1 50/0
GPi)alkic© nigrdæ)al 12 2 059/2 502/2 8/0 823/7 40/0 1 235/5 60/0
srub 5 405/5 1 318/4 21/0 2 962/2 54/8 2/443/3 45/2
13
minTan;EbgEck 514/8 125/6 2/0 257/4 50/0 257/4 50/0
srubrYm 14 25 740/6 6 278/2 100/0 16 525/4 64/2 9 215/2 35/8

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 314


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

kMNt;Bnül; ³
1> k> brimaNtamvis½ynImYy² rYmman ³ FnFanEdl)anmkBIRKb;RbPBTaMgGs; ³ raCrdæaPi)alkm<úCa nigédKUGPivDÆn_
eRkARbeTs ¬cMNaypÞal;edayédKUGPivDÆn_eRkARbeTs b¤tamry³raCrdæaPi)alkm<úCa¦ .
x> cMNaymUlFn cMNaycrnþbEnßm CMnYybec©keTs cMNaykñúgkartamdanRtÜÜtBinitü RbmUlTinñn½y karEfrkSa
eKhTMB½r .
K> tYelxCnbT-TIRbCuMCn CatYelxcg¥úlbgðajCakMNt;smÁal; nigRtÚvepþatkarykcitþTukdak;elI .
X> brimaNTaMgenH k¾rYmbBa©lÚ pgEdrnUvR)ak;]btßmÖTaMgGs;eTAfñak;extþ Rsúk nigXuM EdlnwgRtÚvGnuvtþedayfñak;TaMgenaH .
2> k> rYmbBa©ÚlTaMg yuvCn nigkILa .
x> 60PaKry éncMnYnsrub nwgRtÚvEbgEcksRmab;karGb;rMmUldæan .
3> rYmbBa©ÚlTaMg karensaT kare)assm¥atmIn nigskmμPaBepSg² elIkElgEtdMNaM{tamrdUv} ehIyminrab;bBa©ÚléRBeQI
Edl)anbgðaj enAkñúgEpñkbrisßannigkarGPirkS .
4> karGPivDÆCnbT ³ rYmbBa©ÚlTaMg pøÚvlM TIpSar RbB½n§Farasa®sþ karpÁt;pÁg;TwknigGnam½y kargarGnuvtþedayK>C>G>b>.
5> rYmbBa©ÚlnUv ³ mUldæanBiBiFkmμesdækic© karbegáItkargar nigbBaðakmøaMgBlkmμ .
6> edayminrYmbBa©ÚlnUv ³ pøÚvCnbT nig pøÚvCatinigpøÚvextþ manplRbeyaCn_dl;tMbn;CnbT dUecñHpøÚvTaMgBIrRbePTenHman
smamaRt 50PaKry EdlnwgRtÚvrYmcMENkedayvisy½ ÉkCn nigrYmbBa©ÚlcMNaybEnßmelIkarEfTaM .
7> minrab;bBa©ÚlnUvskmμPaBenAtMbn;CnbT Edl)ankMNt;enAkñúgkarGPivDÆCnbT .
8> PaKeRcInbMputénkarvinieyaKkñúgvis½yenH Kb,IRtÚvCMrujelIkTwkcitþ[mankarcUlrYmBIvis½yÉkCn .
9> PaKeRcInbMputkarvinieyaKkñúgvis½yenH Kb,IRtÚvCMrujelIkTwkcitþ[mankarcUlrYmBIEpñkÉkCn .
10 CaBiess sRmab;karbegáItkaryl;dwgnigkarb®Ba¢ab . vis½ynImYy²epSgeTot nwgbBa©ÚlskmμPaBnanaeTAkñúgkargar
rbs;eK .
11 rYmbBa©ÚlTaMgéRBeQI .
12 rYmbBa©ÚlTaMMg ³
k> kMENTRmg;TaMgGs; dUcCa kMENTRmg;c,ab;nigRbB½n§tulakar kMENTRmg;rdæ)alsaFarN³ kMENTRmg;m:aRkÚesdækic©
kMENTRmg;sareBIBn§ nigkMENTRmg;epSg²eTot .
x> karsikSanigkarGegátrbs;viTüasßanCatisßiti dUcCa CMerOnRbCaCnqñaM2008 karvaytémøPaBRkIRk Gegátesdækic©-
sgÁmkic©km<úCa kartamdanRtÜtBinitükarGnuvtþpyGC .l.
K> karRKb;RKgkic©shRbtibtþikarGPivDÆn_ .l.
X> kare)aHeqñatnana .
g> skmμPaBrdæ)alsaFarN³epSg²eTot .
13> brimaNbRmúgTuksRmab;bMeBlbEnßmeBlmantRmÚvkar .
14> PaBxusKñabnþicbnþÜckñúgtYelxsrubnana ¬CnbTnigTIRbCuMCn¦ nigtYelxsrubrYm GaRs½yeTAnwgkartRmwmelxTsPaK.

CMBUkTI5 ³ témøEdlRtÚvcMNay FnFan nig karkMNt;kmμviFIcMNay 315


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI6
kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr-cMNucedAsMxan;²
584> kartamdanRtÜtBinitünigvaytémø CaRbcaMelIskmμPaBnana EdlGnuvtþeday RksYgnigsßab½n
nana KWCa kargard¾mansar³sMxan;mYy éndMeNIrkarkargarEpnkar edIm,IseRmc)annUv eKaledAnig
cMNucedATaMgLayén bNþaeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa sRmab;nItikalTI 4 én
rdæsPa . viFIsa®sþénkartamdanRtÜtBinitünigvaytémød¾manRbsiT§PaBmYy Edl bgðajBIkarvaytémø
nUvvDÆnPaB eTAtameBlevlakMNt; nig rMelceLIgnUvbBaðaRbQmEdlbgáPaBraMgsÞH kñúgkarGnuvtþ
skmμPaB-kmμviFI-KeRmag nana Edl)ankMNt;enAkñúgEpnkar KWCa ynþkarpþl;B½t’man d¾sMxan;mYy
sRmab;GñkerobcMeKalneya)ay nig fñak;dwknaMRksYg-sßab½n ¬GñkTTYlxusRtÚvkñúgGnuvtþ skmμPaB-
kmμviFI-KeRmag nana Edl)ankMNt;enAkñúgEpnkar¦ edIm,IeFVIkar tRmwmtRmg; nig karEktRmÚv eLIgvij
eTAtamdMNak;kalnImYy² nUvbNþaGaTiPaBénkic©RbwgERbgkñúgkarGPivDÆ sMedAseRmc)annUv eKaledA
nigTisedAEdl)ankMNt; . kargartamdanRtÜtBinitünigvaytémøEdlRtÚvGnuvtþ GacEckecjCa BIr
RbePTdac;Kña . RbePTTImYy rYmbBa©lÚ nUv kartamdanRtÜtBinti ünigvaytémø y:ageTogTat; elIkarGnuvtþ
skmμPaB-kmμviFI-KeRmag TaMgLay EdlRtÚveFVIeLIg edayRksYg-sßab½nnImYy² . r)aykarN_sþIBI
kartamdanRtÜtBinitünigvaytémø sRmab;RbePTTImYyenH pþl;nUvB½t’mansMxan;GMBI vDÆnPaB nig bBaða
RbQmEdlbgáPaBraMgsÞH kñúgkarGnuvtþskmμPaBnana Edl)ankMNt;enAkñúgEpnkar . karelIkeLIgén
r)aykarN_tamdanRtÜtBinitünigvaytémø TaMgenH nwgpþl;nUvB½t’mancaM)ac; EdlGñkRKb;RKgkmμviFInana
RtÚvkar sRmab; kartRmwmtRmg; nig karEktRmÚv eLIgvij nUvbNþaGaTiPaBsRmab;skmμPaBTaMgLay
EdlRtÚveFVI edIm,IseRmc)an nUv eKaledAnigTisedArbs; skmμPaB-kmμviFI-KeRmag TaMgLay EdlkMBgu
RtÚv)anGnuvtþ . RbePTTIBrI rYmbBa©lÚ nUv kartamdanRtÜtBinti ünigvaytémøya: geTogTat; elIvDÆnPaB
kñúgkarseRmc)an nUv lT§plrYménkarGPivDÆ EdlTTYl)anBIkarGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-
2013 k¾dUcCa elIkarkMNt;nUvbBaðaRbQmnana Edl)anCYbRbTH enAkñúgkarseRmc)annUvlT§plrYm
Edl)ankMNt; edayEp¥lelI {sUcnakr-cMNucedA tamdanRtÜtBinitüsMxan;² rbs; pyGC bc©úb,nñkmμ
2009-2013} .
585> raCrdæaPi)al sUm[ RksYg-sßab½n nig édKUGPivDÆn_ TaMgGs; EdlkMBugeFVIhirBaØb,Tandl;
skmμPaB-kmμvFi -I KeRmag nana pþln; vU GaTiPaBx<s; dl;kartamdanRtÜtBinitünigvaytémø y:ageTogTat;

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 316


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

elIkarGnuvtþEpnkarskmμPaB skmμPaB-kmμviFI-KeRmag TaMgenaH ehIy epJIr)aykarN_sþIBIlT§plén


kartamdanRtÜtBinitünigvaytémø mk RksYgEpnkar edIm,I[ RksYgEpnkar Gacyk B½t’manEdl)an
bgðaj enAkñúgr)aykarN_TaMgenaH eTAdak;bBa©ÚlenAkñúg karvaytémørYm elIvDÆnPaBkñúgkarseRmc)an
eKaledAnigcMNucedA énkarGPivDÆ EdlmannEcgenAkñúg pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 .
586> karbegáItnUv {sUcnakrnigcMNucedAsMxan;²sRmab;kartamdanRtÜtBinitü }CaEpñkmYy d¾sMxan;
éndMeNIrkarkargarEpnkar rbs;pyGC . kñúgry³eBlCagBIrqñaMknøgeTAenH karBinitüeLIgvij
karBiPi akSa nig karBieRKaHeyabl; CaeRcIn elI sUcnakrsRmab;kartamdanRtÜtBinitü rbs; pyGC
2006-2010 RtÚv)anerobcMeFVeI LIg ehIy bTBiesaFn_CaeRcIn RtÚvdkRsg;)an BIkgúñ kargartamdan
RtÜtBinitü karGnuvtþpyGC 2006-2010 . qøgtamkareronsURtBIbTBiesaFn_ EdlekItmanknøgmk
RbkarsMxan;Edl RtÚv)anÉkPaBKñaenaH KWRtÚvFanafa sUcnakrnigcMNucedAsMxan;²sRmab;kartamdan
RtÜtBinitü rbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RtÚvbMeBjnUvlkçN³vinicä½y cMnYnBIr KWfa ³ ¬1¦
sUcnakrnigcMNcu edA Edl)anesñeI LIg RtÚvCasUcnakrEdlGacvas;Evg ehIyRtÚvFanafa Tinñny½ sRmab;
kartamdanRtÜtBinitüelI sUcnakrnigcMNucedATaMgenaH GacmanTan;eBlevla sRmab;kareRbIR)as; b¤
k¾GacRbmUl)an tameBlkMNt; ¬2¦ RksYgb¤sßab½nmYyrbs; raCrdæaPi)alkm<úCa RtÚv)ankMNt; ehIy
)anyl;RBm eFVCI aGñkTTYlxusRtÚv kñgú kartamdanRtÜtBinti ünigvaytémøelIkarvivtþERbRbÜl énsUcnakr
nigcMNucedATaMgenaH . TnÞwmnwgenH GnuRkúmkargar rbs; Rkúmkargarbec©keTscRmúHEpnkarnigkar
kat;bnßyPaBRkIRk RtÚv)anbegáIteLIg edIm,IerobcM taragbBa¢I sUcnakrsMxan;² sRmab;kartamdan
RtÜtBinitü EdlGacmansRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 edayEp¥kelIkargarTaMgLay
Edl)anGnuvtþknøgmk . RksYgEpnkar )anpþl;karENnaM dl;GnuRkúmkargarenH edIm,I eFVIkarerobcM
nig esñIeLIg nUv taragbBa¢IsUcnakrnigcMNucedA sMxan;² dUcxageRkam ³
• sUcnakrnigcMNucedATaMgLayrbs; pyGC 2006-2010 rYmbBa©ÚlnUv sUcnakrnigcMNucedA

mYycMnYn Edl)aneRCIserIsecjBI eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa RBmTaMg sUcnakrnig


cMNcu edA mYycMnnY bEnßmeTot BIkmμviFIkMENTRmg; nig GaTiPaB sRmab;karGPivDÆsgÁm-esdækic©
rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa . edayEp¥ktambTBiesaFn_Cak;EsþgkñúgkarGnuvtþ kargartamdan
RtÜtBinitüsUcnakrTaMgenaH Edl)anbgðajfa enAkñúgkrNIEdlsUcnakrNamYy RtÚvBinitüEk
sRmÜleLIgvij bJ minmanlkçN³gayRsÜlkñúgkarvas;Evg enaHKYrEtmankarEklm¥ bJ karlub
ecjBItaragbBa¢I ¬taragsUcnakr esdækic©-sgÁkic©sMxan;² b¤ taragenAkñúgGtßbT¦ nUvsUcnakr
CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 317
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

TaMgenaH ebIRbsinCacaM)ac; . TnÞwmnwgenH edayEp¥kelIkarEksRmÜleLIgvij edayGgÁkar


shRbCaCati elIsUcnakrnigcMNucedArbs; eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_sakl Edl)ancUl
CaFrmancab;BI éf¶TI1 Exmkra qñaM2008 sUcnakrnigcMNucedA TaMgLay rbs; eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa nwgRtÚveFVI bc©úb,nñkmμ edIm,IsRmbeTAnwg karpøas;bþÚrrbs; eKaledA
GPivDÆn_shsSvtSr_sakl .
• karesñIdak;bBa©ÚlnUvsUcnakrfμINamYy EdlminRtÚv)anbBa©ÚlenAkñúgtaragbBa¢IsUcnakr dUc)an
erobrab;enAkñúgcMNucTI1xagelI RtÚveqøIytbeTAnwglkçN³vinicä½ymYycMnYn edIm,ITTYl)an kar
BinitüBicarNa kñúgkardak;bBa©ÚleTACa sUcnakrmYyrbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013
dUcxageRkam ³
¾ RtÚvkMNt;faetI RksYgb¤sßab½nNa CaGñkTTYlxusRtÚv kñúgkartamdanRtÜtBinitüsUcnakr ³

RksYg-sßab½n EdlTTYlxusRtÚv kñúgkartamdanRtÜtBinitüsUcnakr RtÚvEtkMNt;[)an


c,as; ehIy karTTYlyl;RBmrbs;RksYg-sßab½n EdlRtÚvGnuvtþkargarenH k¾RtÚvEteFVIkar
bBa¢ak;[)anc,as; pgEdr .
¾ RtÚvmankarFana fa Tinñn½y EdlcaM)ac; sRmab;kartamdanRtÜtBinitüsUcnakr Edl)an

elIkeLIg nwgGacrk)anBIRbPB sßitirdæ)al ¬r)aykarN_rdæ)al¦ bJ GacRbmUl)an eday


viTüasßanCatisßiti .
¾ RtÚvmankarFana fa RksYg-sßab½n EdlTTYlxusRtÚvkñg ú kargarenH mansmtßPaB nigFnFan
RKb;RKan; sRmab;kareFVvI Pi aKnigerobcMr)aykarN_ sþIBIlT§plénkargartamdanRtÜtBinitü.
• taragbBa¢sI rubmYy sþBI sI cU nakrTaMgLay EdlRtÚv)anRbEmRbmUl edayEp¥ktamlkçxNÐ
TaMgLay éncMNcu TI1 nig cMNcu TI2 xagelI nwgkøayCa taragbBa¢I sUcnakrtamdanRtÜtBinti ü
EdlnwgRtÚvGacdak;bBa©lÚ eTAkñgú pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 .
• taragbBa¢sI cU nakrcugeRkay EdlnwgRtÚvdak;bBa©lÚ eTAkñgú pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013
nwgRtÚvkMNt;eLIg edaykarseRmc rbs;sßab½nkNþalTaMg 4 rYmman RksYgEpnkar RksYg
esdækci ©ngi hirBaØvtßú KN³kmμaFikarnItsi m,TanigGPivDÆn_km<Cú a nig ]tþmRkúmRbwkSaesdækci C© ati
edIm,IFana[man tulüPaBsmRsb rvag eKaledAGPivDÆn_shsSvtS_km<úCa eKaledAén
kmμviFIkMENTRmg;nana nig GaTiPaBcm,g²énkarGPivDÆsgÁm-esdækic©rbs; raCrdæaPi)alkm<úCa .

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 318


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

587> GnuRkúmkargarenH )anykcitTþ ku dak;xs< k; gúñ karbMeBjParkice© nH . b:uEnþ KYr[esaksþay


RkúmkargarenH BuGM acbBa©bk; ci k© arenH)ancb;sBVRKb;TaMgRsúgenAeLIyeT edayeRBaHBumM aneBlevla
RKb;RKan; . dUecñH sRmab;eBlenH :sUcnakrnigcMNucedAsMxan;²sRmab;kartamdanRtÜtBinitü rbs;
pyGC 2006-2010 : RtÚv)anrkSaTuk enAdEdl edayminmaneFVIkarpøas;bþÚr ¬taragTI 27¦ .
eTaHCadUcenHkþI RksYgEpnkar nwgenAEtbnþkargarerobcM sUcnakrnigcMNucedA sMxan;² sRmab;kartamdan
RtÜtBinitü EdlnwgRtÚveFVIbc©úb,nñkmμ sRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 ehIynwg bBa©b;
kic©karenH muneBlEdl kargarviPaKvaytémørYmelIkTI1 sþIBIvDÆnPaBénkarGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ
2009-2013 cab;epþImdMeNIrkar.
588> RbkarTaMgLay EdlGacykmkKitKUrBicarNa kñúgkarkMNt;kalviPaKd¾smRsb sRmab;
karviPaKvaytémørYmelIvDÆnPaB EdlRtÚveFVIeLIgedayRksYgEpnkar rYmman ³ ¬1¦ kalbriecäTénkar
pþl;karGnum½telI pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 BI sßab½nnItib,BaØtþi KWGacenAkñúgRtImasTI1
qñaM2010 ¬2¦ eBlBak;kNþaléndMNak;kalrbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 KWenABak;kNþal
qñaM2011 . dUecñH CakarGnuvtþCak;Esþg karviPaKvaytémørYmelIkTI1 sþIBIvDÆnPaB sRmab;qñaM2009
nig qñaM2010 nwgRtÚvGacerobcMeFVIeLIg enAkñúgedImqñaM2011 . eTaHCadUcenHkþI GaRs½yedayehtufa
r)aykarN_Bak;kNþalGaNtþimYy sþIBIkarGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ caM)ac;RtÚverobcMeFVIeLIg enABak;
kNþalqña2M 011 pgEdrenaH enaHRksYgEpnkar )aneFVkI arseRmccitþ epþateTAelIEtkarerobcMr)aykarN_
vaytémøBak;kNþalGaNtþi sþIBIkarGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 EdlmanlkçN³TUlM
TUlayRKb;RCúgeRCay Cag . kargarerobcM r)aykarN_Bak;kNþalGaNtþi nwgRtÚvcab;epþmI enAéf¶T1I
Exemsa qña2M 011 ehIy eRKagnwgbBa©b; enAcugExkBaØa qña2M 011 . kargarerobcMkarviPaKvaytémø
vDÆnPaBbnÞab; nwgRtÚvcab;epþmI enAExkBaØa qña2M 012 ehIy eRKagnwgbBa©b; enAcugExFñÚ qñaM2012 .
kargarerobcM pyGC 2014-2018 nwgRtÚvcab;epþIm kñúgExmkra qñaM2013 ehIy eRKagnwgbBa©b;
enAExFñÚ qñaM2013 .

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 319


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

taragTI27 ³ eKaledACatinigsUcnakrsMxan;² ¬cMNucedA¦ rbs;pyGC 2006-2010


¬*¦- eKaledAnigcMNucedArbs; KGsk
eKaledAsMxan;² ³ cMNucedA¼sUcnakr 2005 2008 2010 KGsk-2015
lubbM)at;PaBRkIRknigPaBGt;XøanF¶n;F¶r (*)

1* PaKryénRbCaCnrs;enAeRkambnÞat;PaBRkIRk 34/7 30/1 25 19/5


2* PaKryénRbCaCnenAtMbn;CnbT rs;enAeRkambnÞat;PaBRkIRk 39/2 34/7 - -
3* RbCaCnrs;enAeRkambnÞat;PaBRkIRkes,ógGahar - ° énRb¼C 19/7 18 13 10
elIkkm<s;plitPaBnigplitkmμksikmμ
4 TinñplRsÚvkñúgmYyhikta ¬etan¦ 1/97 2/74 2/8 3/0
5 épÞdIeRsacRsB ¬rYmTaMgkareRsacRsBedayRbB½n§ Farasa®sþ¦
20 - 33/5 -
¬°énépÞdaMRsÚv¦
6 kMENTRmg;dIFøI ³ cMnYnbNÑkmμsiTi§dIFøIEdlpþl;CUnksikr
12 20 24 -
¬°énépÞdIsrub¦
elIkm<s;sßaPaBsuxPaB ¬*¦
7* GRtamrNPaBTark kñúg 1>000kMeNItrs; 66 66 60 50
8* GRtamrNPaBkumarGayueRkam5qñaM kñgú 1>000kMeNItrs; 82 82 75 65
9* mrNPaBmata kñúg 100>000kMeNItrs; 473 **
461 ***
350 250
10* karsRmalkUnedaybuKÁliksuxaPi)almanCMnaj ¬°¦ 44**
58 70 87
11* GRtaeRbv:aLg;emeraKhIuv¼CMgWeGds_kñúgcMeNammnusS
1/0 0/7 0/7 <0/6
eBjv½yGayuBI 15-49qñaM
12* GRtaCMgWRKúncaj;søab; kñúgcMeNamRbCaCn 100>000nak; 2/70 2/10 1/20 0/78
13* GRtaeRbv:aLg;CMgWrebgRKb;sNæan kñgú cMeNamRbCaCn 100>000nak; 676 617 564 464
14* ®sþIerobkareRbIR)as;viFIsa®sþBnüarkMeNItTMenIb ¬°¦ 20/1 26 40 60
elIkkm<s;sßanPaBGaharUbtßmÖ
15 GRtakumarGayuBI 0Ex dl; 59Ex EdlmanPaBRkin mFüm ¬km<s;
37 39/5 28 22
eFobnwgGayu TabCag -2SD¦
16 GRtakumarGayu 0Ex dl; 59Ex EdlmanPaBsÁmsÁaMg mFüm ¬Tm¶n;
7 8/9 10 9
eFobnwgkm<s; TabCag -2SD¦
17* GRta®sþIGayuBI 15qñaM dl; 49qñaM EdlmanPaBesøksøaMg 47 KμantYelx 32 19
18 PaKryénkumarGayuBI 6 dl; 59 Ex EdlmanPaBesøksøaMg 62 KμantYelx 52 42
elIkkm<s;vis½yGb;rM ¬*¦
19* GRtaBiténkarsikSa ³ bzmsikSa ¬srub-Rbús-RsI¦ 91/9-93- 94/4-94/8- 96/0-96/0- 100 sRmab;
90/7 94/0 95/5 TaMgGs;

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 320


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

eKaledAsMxan;² ³ cMNucedA¼sUcnakr 2005 2008 2010 KGsk-2015


20* GRtaBiténkarsikSa ³ mFümsikSabzmPUmi ¬ srub-Rbús-RsI¦ 26/1-27/1- 33/9-32/0- 43/0-41/0- 100 sRmab;
24/8 35/0 45/0 TaMgGs;
21* GRtabBa©b;karsikSa fñak;TI6 53/1 85/6 88/0 100
22* GRtabBa©b;karsikSa fñak;TI9 30/18 49/1 53/0 100
23* kumarGayu 6-14qñaM min)ancUleron ¬°¦ 18/7 17 15 10
karGPivDÆCnbT
24* pøÚvCnbTEdl)ansþar elIRbEvgpøÚvsrub 28>000 Km 22>700 24>140 26>658 32>000
25* lT§PaBmanTwks¥atbriePaK ¬°énRbCaCnCnbT¦ 41/6 40/49 43/49 50/09
26* lT§PaBeRbIR)as;esvaGnam½y ¬°énRbCaCnCnbT¦ 16/4 23>24 25 33
cIrPaBbrisßan (*)

27* épÞdIRKbdNþb;edayéRBeQII ¬°énépÞdIsrub¦ 60 59/09 57/99 60


28* kareRbIR)as;Gus-FüÚg ³ RKÜsar ¬°¦ 83/9 73 61 52
29* karTTYl)anRbPBTwks¥at ¬°énRbCaCnTIRbCMuCn¦ 351 51 751 80
30* karTTYl)ankarEklm¥Gnam½y ¬°énRbCaCnTIRbCMuCn¦ 55 - 67 74
smFm’eynD½r (*)
31* b®Ba¢abeynD½renARKb;mCÄdæan (*)
RksYg nigsßabn½Bak;Bn½æ )anerobcMEpnkaryuTæsa®sþ b®Ba¢abeynD½r
k 2 15 20 27
tamvis½y
RksYg nigsßabn½Bak;Bn½æ)anGnuvtþEpnkaryuTæsa®sþ b®Ba¢abeynD½r
x 2 10 15 27
tamvis½y
32* karcUlrYmrbs;®sþIkñúgkargarTTYlkéRm ¬ksikmμ --]sSahkmμ -- 52/5-53/5 52/5-53/5
50-50-37 50-50-50
esvakmμ¦ ° -27/0 -27/0
33* kRmityl;dwgGMBI GMeBIhigSaRbqaMgnwg®sþI Ca]Rkidækmμ ° 4>5 30 50 70
cMnYndIkakarBar Edl)anecjedaytulakar eday eyagtamc,ab;
k 0 KμantYelx 40 120
sþIBI karTb;sáat;GMeBIhigSakñúgRKÜsar nig kic©karBaCnrgeRKaH
cMnYnCnrgeRKaHedayGMeBIhigSakñúgRKÜsar EdlTTYl)an karRbwkSa
x 0 600 900 2 000
eyabl; BIPñak;garCMnaj
kMENTRmg;
34 begáInel,ÓnkMENTRmg;GPi)alkic© nwgRtÚvbegáIteLIg
eFVI[mansßirPaBkMeNInm:aRkÚesdækic©x<s; (*)
35 kMeNIn pss RbcaMqñaM Kittaméføefr ¬°¦ 13>3 6/7 5/0 -
36 pss sRmab;mnusSmñak; Kittaméføefr ¬Ban;erol¦ 1>400 2 998 3 284> -
37 GRtaGtiprNa ¬karERbRbÜlCamFümRbcaMqñaM -- °¦ 6/2 19/7 6/0 -
Eklm¥kareRbIR)as;fvika

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 321


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

eKaledAsMxan;² ³ cMNucedA¼sUcnakr 2005 2008 2010 KGsk-2015


38 cMNUlfvikardæsrub ³ ¬°énpss¦ 11/8 13/3 12/6
39 cMNayfvikardæsrub ³ ¬°énpss¦ 14/9 15/7 15/4
begáInel,ÓnkMeNInkñúgvis½y]sSahkmμnigkargar
40 kMeNInRbcaMqñaMkñúgEpñkkmμnþsal Kittaméføefr ¬°¦ 10/2 3>1 14/2
41* BlkmμkumarGayu 5-17qñaM ¬°¦ 22/3 - 10/6 8
eTscrN_
42 eTscrGnþrCatiRbcaMqñaM ¬Ban;nak;¦ 1>421 2>125 2>276 4 450
kare)assm¥atmIn karCYyse®gÁaHCnrgeRKaH (*)
43* cMnYnGñkrgeRKaH ¬søab; nigrbYs¦ 797 271 212 125
44* tMbn;Edl)ane)assm¥atmInnigkaksMNl;CatipÞúHBIs®gÁam -- ¬°¦ 30 48 58 87
ehdæarcnasm<½n§
45 pøÚvRkalekAs‘Y ¬pøÚvCatinigpøÚvextþ¦ elIRbEvgpøÚvsrub 11>618 -Km 2>100 2>186 2>580 4>100
famBl
46 kareRbIR)as;GKÁisnIkñúgmnusSmñak; ¬KILÚv:at;em:ag¦ 54 139 153 350
RbPB ³
**
GegátRbCasa®sþnigsuxPaBkm<úCa qñaM2005
***
CMerOnTUeTAnUvRbCara®sþrbs;km<úCa qña2M 008
1
tYelxrbs; r)aykarN_Bak;kNþalGNtþi qñaM2008 sþIBIkarGnuvtþ pyGC 2006-2010

CMBUkTI6 ³ kartamdanRtÜtBinitü karvaytémø nigsUcnakr¼cMNucedA 322


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

CMBUkTI7
esckþIsnñidæan
589> pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 KWCaEpnTIcg¥úlpøÚvsRmab;karGnuvtþ eKalneya)ay
GaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItki alTI4 énrdæsPa EdlmanEcgenAkñúg yuT§sa®sþctuekaN
dMNak;kalTI 2 . pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RtÚverobcMeLIg edIm,IseRmceKaledAcm,gBIr .
eKaledATI1 KWedIm,IbnSIúGaNtþikalrbs; pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 CamYyGaNtiþrbs;
raCrdæaPi)al sRmab;nItikalTI4 énrdæsPa sMedAFanafa skmμPaBEdl)aneRKagTukTaMgLay rbs;;
RksYg-sßab½nTaMgGs; RtÚv)anerobcMeLIg edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBTaMgLayrbs; raCrdæa-
Pi)alkm<úCa EdlRtÚv)ankMNt;enAkñúg yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 . eKaledATI2 KW edIm,I
Fanafa kargarEdlRtÚvelIkeLIg edayRksYg-sßab½nBak;B½n§ edIm,IGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaB
TaMgenH RtÚv)anerobcM edaymankarKitKUrdl; plb:HBal;énkarFøak;cuHénesdækic©BiPBelak EdlGac
manmkelIesdækic©km<úCa . karvivtþERbRbÜlCaGviC¢manénktþaeRkARbeTsTaMgenH )anbNþal[man
karFøak;cuHnUvtRmÚvkarelIkarnaMecjTMnijrbs; km<úCa ehIy )anbegáInhaniP½y EpñkhirBaØvtßúnigm:aRkÚ
esdækic© eday)annaM[ km<úCa CYbnwgbBaðaRbQmfμI² Edlmin)anrMBwgTukCamun . raCrdæaPi)alkm<úCa
)annigkMBugerobcM CaRbB½n§nigCalMdab;lMeday nUvviFankarCaeRcIn edIm,Ibn§Úrbnßy\T§iBlGviC¢man én
vibtþihirBaØvtßúGnþrCatinig»nPaBesdækic©BiPBelak EdlmanmkelIRbB½n§esdækic©nighirBaØvtßúrbs; km<úCa
RBmTaMg edIm,IkarBarnUvsmiT§plEdleyIgseRmc)anedaylM)ak knøgmk . karvivtþERbRbÜlénktþa
xageRkATaMgenH )antRmÚv[RksYg-sßab½nTaMgGs; eFVkI arBinitüemIleLIgvij nUvEpnkarTaMgLayrbs;xnÜø
edIm,IGnuvtþeKalneya)ayCaGaTiPaB rbs; yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI2 sRmab;nItikalTI4 én
rdæsPa . kñúgn½yenH pyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 RtÚv)anerobcMeLIg edIm,IseRmc[)annUv
eKaledATaMgBIrxagelI .
590> dUcEdl)anKUsbBa¢ak; CaeRcInelIkeRcInsar rYcmkehIy pyGC bc©úb,nñkmμ KWCa ]bkrN_ b¤
CaEpnTIcg¥úlpøÚvsRmab;karGnuvtþeKalneya)ayGaTiPaBrbs; raCrdæaPi)alkm<Cú a sRmab;nItikalTI4 én
rdæsPa EdlmanEcgenAkñúg yuT§sa®sþctuekaN dMNak;kalTI 2 . pyGC bc©úb,nñkmμ RtÚv)an
erobcMeLIg edayeFVIkareRbIR)as;viFIsa®sþmYy EdlRtÚv)aneFVIkarEklm¥bEnßmeTot dUc)anelIkeLIg
enAkñúg kzax½NÐTI 10 . BinitüCarYm viFIsa®sþenH RtÚv)anpþÜcepþImeLIg edIm,IeFVIkarRbEmRbmUlB½t’man

CMBUkTI7 ³ esckþIsnñidæan 323


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

tamrebob BIeRkameLIgelI sMedAeFVIkarkMNt;nUv GñkTTYlxusRtÚv skmμPaBsMxan;² nig témøEdlRtÚv


cMNay kñúgkarGnuvtþEpnkarbNþaskmμPaB Edl)anesñIeLIg k¾dUcCa tamrebob BIelIcuHeRkam Edl
Ep¥kelIkarviPaKCalkçN³esdækic©maRt GMBIninñakarénkarvivtþCrbs;sßanPaBrYménesdækic© . bEnßmelI
viFIsa®sþxagelIenH RksYgEpnkar )anGnuvtþkargarCak;lak;mYycMnYn edIm,IFana[mankarcUlrYmy:ag
skmμ nigPaBCam©as;elIFatucUl rbs;RksYg-sßab½n RBmCamYyKñanwgkarFana pgEdr fa édKUGPivDÆn_
GgÁkareRkArdæaPi)al nig GgÁkarsgÁmsIuvildéTeTot RtÚv)anpþl;[ nUvkalanuvtþPaB edIm,IcUlrYmy:ag
skmμkñúgdMeNIrkarénkarerobcM FatucUl rbs;bNþaRksYg-sßab½n .
591> edIm,IbnþdMeNIrkarerobcMEklm¥ {sUcnakrnigcMNucedAsMxan;²sRmab;kartamdanRtÜtBinitü} sRmab;
karerobcMr)aykarN_vDÆnPaBénkarkarGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ RksYgEpnkar )anbegáIteLIgnUv Gnu-
RkúmkargarénRkúmkargarbec©keTscRmúHEpnkarnigkat;bnßyPaBRkIRk EdldwknaMedayRksYgEpnkar .
dUcEdl)anelIkeLIgkñgú CMBkU TI6 GnuRkúmkargarenH )anykcitþTukdak;xs< ; kñúgkarbMeBjParkice© nH .
b:Eu nþKYr[esaksþay RkúmkargarenH BuGM acbBa©b;kic©karenH)ancb;sBVRKb;TaMgRsúgenAeLIyeT edayeRBaH
BumM aneBlevlaRKb;RKan; . eTaHCadUcenHkþI k¾GnuRkúmkargarenH nwgenAEtbnþkargarerobcM sUcnakrnig
cMNucedAsMxan;²sRmab;kartamdanRtÜtBinitü EdlnwgRtÚveFVIbc©úb,nñkmμsRmab; pyGC bc©úb,nñkmμ
2009-2013 ehIy nwgbBa©b;kic©karenH muneBlEdlkargarviPaKvaytémørYmelIkTI1 sþIBIvDÆnPaB
énkarGnuvtþpyGC bc©úb,nñkmμ 2009-2013 cab;epþImdMeNIrkar.
592> PaBminc,as;las;én TIpSarhirBaØvtßúsaklelak nig sBaØaénkaregIbeLIgvijénesdækic©rbs;
bNþaRbeTseCOnelOn karekIneLIgéneRKaHFmμCatiEdlbgáeLIgedaykarERbRbÜlGakasFatuskl
nigCMgqW gø epSg² )anbgáCaplvi)akF¶nF; r¶ dl; RbeTsEdlmankarGPivDÆtictYc dUcCaRbeTskm<Cú a
CaedIm . raCrdæaPi)alkm<úCa TTYlsÁal;fa enAkñúgsßanPaBmYy EdleBaeBjeTAedaysßanPaBRbQm
EbbenH karGnuvtþ pyGC bc©úb,nñkmμ edIm,IseRmc)annUv eKaledAnigcMNucedA rbs;eKalneya)ay
GaTiPaB CaBiess karbnþeFVI[manvDÆnPaBenAkñúgkarkat;bnßyPaBRkIRkenAtMbn;CnbT TamTar[man
karEktRmÚvnUvkarviPaCFnFan edIm,IeqøIytbeTAnwgbBaðaRbQmTaMgLay EdlkMBugbnþekItman nig
bnþelceLIg enAkñúgsßanPaBeRkARbeTs . eTaHbICadUcenHkþI raCrdæaPi)alkm<úCa mankareCOCak;fa
CamYynwgkarbnþ]btßmÖKaMRTBI édKUGPivDÆn_RbéBNInigminEmnRbéBNI vis½yÉkCnkñgú Rsúk nigvinei yaKin
breTs k¾dUcCa CamYynwg kareFVI[RbesIreLIg kñúgkarpþl;esvasaFarN³rbs;RksYg-sßab½nTaMgGs;
enaHeyIgnwgGacseRmc)annUv eKaledAnigcMNucedA énkarGPivDÆ EdlRtÚv)ankMNt; sRmab;nItikal
TI4 énrdæsPa .
CMBUkTI7 ³ esckþIsnñidæan 324
EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

]bsm<½n§TI1
BakübRgÜj
Km2 ³ KILÚEm:Rtkaer:
Km ³ KILÚEm:Rt
Kv:m ³ KILÚv:at;em:ag
KGsk ³ eKaledAGPivDÆn_shsSvtSr_km<úCa
pyGC ³ EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati
pss ³ plitplkñúgRsúksrub
psG2 ³ EpnkarskmμPaBGPi)alkic©TI2
m ³ Em:Rt
m3 ³ Em:RtRtIKuN
ht ³ hikta
K>C>G>b ³ KN³kmμaFikarCatisRmab;karGPivDÆtamEbbRbCaFibetyüenAfñak;eRkamCati

]bsm<½n§TI1 ³ BakübMRBÜj 325


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

]bsm<½n§TI2
eKhTMB½rrbs;RksYg-sßab½n énraCrdæaPi)alkm<úCa
RksYg-sßab½n eKhTMB½r ¬www¦
1 RkúmRbwkSakMENTRmg;rdæ)al car.gov.kh

2 RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa
a
KN³kmμaFikarnItism,TanigGPivDÆn_km<úCa¼ crdb-cdc.gov.kh
RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa
b KN³kmμaFikarvinieyaKkm<úCa¼RkúmRbwkSaGPivDÆn_km<úCa cib-cdc.gov.kh

3 RkúmRbwkSakMENTRmg;c,ab; nigRbB½n§yutþiFm’ cljr.gov.kh

GaCJaFrkm<úCaRKb;RKgskmμPaBkm©at;mnI
4 cmaa.gov.kh
nigyuT§PNÐminTan;pÞúH nigse®gÁaHCnBikaredaysarmIn
5 TwsþIkarKN³rdæm®nþI pressocm.gov.kh

6 RksYgksikmμ rukçaRbmaj; nigensaT maff.gov.kh

7 RksYgvb,Fm’ nigviciRtsil,³ mcfa.gov.kh

8 RksYgesdækic© nighirBaØvtßú mef.gov.kh

9 RksYgB½t’man information.gov.kh

10 RksYg]sSahkmμ Er: nigfamBl mine.gov.kh

11 RksYgerobcM EdndI nKrUbnIykmμ nigsMNg; mlmupc.gov.kh

12 RksYgkargar nigbNþúHbNþalviC¢aCIv³ mlv.gov.kh

13 RksYgBaNiC¢kmμ moc.gov.kh

14 RksYgkarBarCati mond.gov.kh

15 RksYgbrisßan moe.gov.kh

16 RksYgGb;rM yuvCn nigkILa moeys.gov.kh

17 RksYgkarbreTs nigshRbtibtþikarGnþrCati mfaic.gov.kh

18 RksYgsuxaPi)al moh.gov.kh

19 RksYgmhaépÞ moi.gov.kh

]bsm<½n§TI2 ³ eKhTMB½r énRksYg-sßab½n rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa 326


EpnkaryuT§sa®sþGPivDÆn_Cati bc©úb,nñkmμ 2009-2013

20 RksYgyutþiFm’ moj.gov.kh

21 RksYgEpnkar mop.gov.kh

22 salaRkúgPñMeBj phnompenh.gov.kh

23 RksYgsgÁmkic© GtItyuT§Cn nigyuvnItism,Ta mosalvy.gov.kh

24 RksYgeTscrN_ mot.gov.org

25 RksYgkic©karnarI mwva.gov.kh

26 RksYgTMnak;TMngCamYyrdæsPa-RBwT§sPa nigGFikarkic© mnasrl.gov.kh

27 RksYgéRbsNIy_ nigTUrKmnaKmn_ mptc.gov.kh

28 RksYgsaFarNkar nigdwkCBa¢Ún mpwt.gov.kh

29 RksYgFmμkar nigsasna mocar.gov.kh

30 RksYgGPivDÆn_CnbT mrd.gov.kh

31 RksYgFnFnTwk nig]tuniym mowram.gov.kh

32 GaCJaFrCatiRbyuT§nwgCMgWeGds_ naa.org.kh

33 FnaKarCatiénkm<úCa nbc.org.kh

KN³kmμaFikarCatisRmab;RKb;RKgvimCÄkar
34 ncdd.gov.kh; seila.gov.kh
nigvishmCÆkar
35 viTüasßanCatisßiti nis.gov.kh

36 rdæelxaFikardæanGakascrN_sIuvil civilaviation.gov.kh

37 ]tþmRkúmRbwkSaesdækic©Cati snec.gov.kh

38 rdæelxaFikardæanmuxgarsaFarN³ sspf.gov.kh

39 RkúmRbwkSasþarGPivDÆn_vis½yksikmμ nigCnbT foodsecurity.gov.khffodsecurity.gov.kh

40 KN³kmμaFikarCatiRKb;RKgeRKaHmhnþray ncdm.gov.kh

]bsm<½n§TI2 ³ eKhTMB½r énRksYg-sßab½n rbs;raCrdæaPi)alkm<úCa 327

Vous aimerez peut-être aussi