Türkiye’de Tahrir Defterlerine Dayal› Yap›lm›fl Çal›flmalar Hakk›nda Baz› Görüfller 91

Türkiye Araflt›rmalar› Literatür Dergisi, Cilt 2, Say› 1, 2004, 91-97

II. Abdülhamid Dönemi Siyasî Tarihi

Bibliyografyas›

Semih AKGÜN*
Özkan AKPINAR**

Adanır, Fikret, “II. Abdülhamid Döneminde Yabancıların Toprak Sahibi Olmaları Ko-
nusunda Osmanlı Kaygıları”, Osmanlı, c. 2, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları,
1999, s. 298-305.
Akarlı, Engin Deniz, “Abdülhamid II’s Attempt to Integrate Arabs into the Ottoman
System”, Palestine in the Late Ottoman Period, David Kushner (der.), Le-
iden: E.J. Brill, 1986.
Akarlı, Engin Deniz, “Abdülhamid II’s Islamic Policy in the Arab Provinces”, Arab-
Turkish Relations, Ankara: Hacettepe University, 1979, s. 44-60.
Akarlı, Engin Deniz, “II. Abdülhamid: Hayatı ve İktidarı”, Osmanlı, c. 2, Ankara: Yeni
Türkiye Yayınları, 1999, s. 253-265.
Akarlı, Engin Deniz, “The Problems of External Pressures, Power Struggles, and Bud-
getary Deficits in Ottoman Politics Under Abdulhamid II (1876-1909): Ori-
gins and Solutions”, Doktora Tezi, Princeton University, 1976.
Akarlı, Engin Deniz, “Friction and Discord Within the Ottoman Government Under
Abdulhamid II”, Boğaziçi University Journal-Humanities, 1979, c. 7, s. 3-26.
Akarlı, Engin Deniz, The long peace: Ottoman Lebanon: 1861-1920, London: The
Centre for Lebanese Studies, 1993.
Akpınar, Alişan, Osmanlı Devletinde Aşiret Mektebi, İstanbul: Göçebe Yayınları, 1997.
Akyıldız, Ali, “Sultan II. Abdülhamid’in Çalışma Sistemi, Yönetim Anlayışı ve Bâbı-
âlî’yle İlişkileri”, Osmanlı, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 1999, c. 2 , s. 286-
297.
Akyüz, Yahya, “Abdülhamid Devrinde Protestan Okullarıyla İlgili Orijinal İki Belge”,
Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1970, c. 3, no. 1-4.
Alberi, Sabuncuzade Lui, Sultan II. Abdülhamid’in Hal Tercümesi, Mahir Aydın
(haz.), İstanbul: Kitabevi, 1997.

* Boğaziçi Üniversitesi Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü yüksek lisans öğrenci-
si
** Boğaziçi Üniversitesi Tarih Bölümü lisans öğrencisi
92 TAL‹D, 2(1), 2004, S. Akgün, Ö. Akp›nar

Alkan, Mehmet Ö., “Modernization from Empire to Republic and Education in the
Process of Nationalism”, Ottoman Past and Today’s Turkey, Kemal Karpat
(der.), Leiden: Brill, 2000, s. 47-132.
Alkan, Mehmet Ö., “Sivil Toplum Kurumlarının Hukuksal Çerçevesi, 1839-1945”,
Tanzimat’tan Günümüze İstanbul’da STK’lar, A.N. Yücekök, İ. Turan ve
M.Ö. Alkan (der.), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı,
1998, s. 45-74.
Alkan, Mehmet Ö., “1856-1945 Yılları Arasında İstanbul’da Sivil Toplum Örgütleri”,
Tanzimat’tan Günümüze İstanbul’da STK’lar, A.N. Yücekök, İ. Turan ve
M.Ö. Alkan (der.), İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı,
1998, s. 79-146.
Aydın, Bilgin, “Osmanlı Siyasi Tarihinde Mevleviler ve Sultan II. Abdülhamid İle İliş-
kilerine Dair Yeni Belgeler”, Osmanlı, c. 2, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları,
1999, s. 389-401.
Beyhan, Mehmet Ali, “II. Abdülhamid Döneminde Hafiyye Teşkilatı ve Jurnaller”,
Türkler, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, c. 12, s. 939-950.
Bora, Tanıl ve Murat Gültekingil (der.), Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce I: Cumhu-
riyet’e Devreden Düşünce Mirası: Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, İstan-
bul: İletişim Yayınları, 2001.
Buzpınar, Tufan, “Suriye’ye Yerleşen Cezayirlilerin Tabiiyeti Meselesi 1847-1900”, İs-
lam Araştırmaları Dergisi/Turkish Journal of Islamic Studies, c. 1, sy. 1, s.
91-106.
Buzpınar, Tufan, “Abdulhamid II and Sayyid Fadl Pasha of Hadramawt”, Osmanlı
Araştırmaları/Journal of Ottoman Studies, c. 13, sy. 1, s. 227-239
Buzpınar, Tufan, “Osmanlı Suriye’sinde Türk Aleyhtarı İlanlar ve Bunlara Karşı Tep-
kiler, 1878-1881”, İslam Araştırmaları Dergisi/ Turkish Journal of Islamic
Studies, c. II, s. 73-90.
Buzpınar, Tufan, “The Repercussions of the British Occupation of Egypt on Syria,
1882-1883”, Middle Eastern Studies, c. 36, c. 1, s. 82-91.
Buzpınar, Tufan, “Church Missionary Society İstanbul’da: Tanzimat, Islahat ve Mis-
yonerlik”, İstanbul Araştırmaları, c. 1, sy. 1, s. 63-80.
Buzpınar, Tufan, “Filistin Meselesinin Ortaya Çıkışında İngiltere’nin Rolü”, Türkiye
Günlüğü, c. 68, sy. 1, s. 17-23.
Buzpınar, Tufan, “Opposition to the Ottoman Caliphate in the Early Years of Abdul-
hamid II: 1877-1882”, Die Welt des Islams, 1996, c. 36, sy. 1, s. 59-89.
Buzpınar, Tufan, “The Hijaz, Abdulhamid II and Amir Hussein’s Secret Dealings with
the British”, Middle Eastern Studies, c. 31, sy. 1, s. 99-123.
Buzpınar, Tufan, II. Abdülhamid Döneminde Filistin’e Yahudi Göçü Meselesi (1878-
1908, Türkler, c. 13, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, s. 78-86
Çetinsaya, Gökhan, “II: Abdülhamid Döneminin İlk Yıllarında İslam Birliği Hareketi,
1876-1878”, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakül-
tesi, Ankara, 1988.
Çetinsaya, Gökhan, “Ottoman Administration of Iraq”, Unpublished Ph.D. Thesis,
University of Manchester, 1994.
II. Abdulhamid Dönemi Siyasi Tarihi Üzerine Seçme Bibliyografya 93
Çetinsaya, Gökhan, “‘Abdülhamid’i Anlamak’: 19. Yüzyıl Tarihçiliğine Bir Bakış”, Sos-
yal Bilimleri Yeniden Düşünmek: Toplum-Bilim ve Defter Dergileri Sempoz-
yum Bildirileri İstanbul: Metis, 1998, s. 137-146.
Çetinsaya, Gökhan, “‘Çıban başı koparmamak’: II. Abdülhamid Rejimine Yeniden
Bakış”, Türkiye Günlüğü, (Kasım-Aralık 1999), sy. 58, s. 54-64.
Çetinsaya, Gökhan, “‘İsmi olup da cismi olmayan kuvvet’: II. Abdülhamid’in Pan-İs-
lamizm Politikası Üzerine Bir Deneme”, Osmanlı, c. 2, Ankara: Yeni Türkiye
Yayınları, 1999, s. 380-388.
Çetinsaya, Gökhan, “Hamidiye, Nakşibendiye ve Mülkiye: II. Abdülhamit Dönemin-
de Musul Vilayetinden Bir Kesit, 1897-1901”, Kebikeç, 2000, sy. 10, s. 131-
139.
Çetinsaya, Gökhan, “II. Abdülhamid Döneminde Kuzey Irak’da Tarikat, Aşiret ve Si-
yaset”, Divan İlmî Araştırmalar, İstanbul, 1999, sy. 7, s. 153-168.
Çetinsaya, Gökhan, “İslami Vatanseverlikten İslam Siyasetine”, Modern Türkiye’de
Siyasi Düşünce, Cilt 1: Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, der. Mehmet Ö.
Aklan, İstanbul: İletişim, 2001, s. 265-271.
Çetinsaya, Gökhan, “Kalemiye’den Mülkiye’ye Tanzimat Zihniyeti”, Modern Türki-
ye’de Siyasi Düşünce, Cilt 1: Tanzimat ve Meşrutiyet’in Birikimi, der. Meh-
met Ö. Aklan, İstanbul: İletişim, 2001, s. 54-71.
Çetinsaya, Gökhan, “The Politics of Reform in Iraq under Abdülhamid II, 1878-
1908”, İslam Araştırmaları Dergisi, İstanbul, 1999, sy. 3, s. 41-72.
Deringil, Selim, “II. Abdülhamid Döneminde Osmanlı Dış İlişkilerinde ‘İmaj’ Sap-
lantısı”, Sultan II. Abdülhamid ve Devri Semineri, 27-29 Mayıs 1992, Tarih
Araştırma Merkezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, İstanbul: Ede-
biyat Fakültesi Basımevi, 1994.
Deringil, Selim, “Abdülhamid Dönemi Osmanlı İmparatorluğu’nda Simgesel ve Tö-
rensel Doku: ‘Görünmeden Görmek’”, Toplum ve Bilim, Güz-Yaz 1993, sy.
62, s. 34-56.
Deringil, Selim, “Legitimacy Structures in the Ottoman State: The Reign of Abdülha-
mid II”, International Journal of Middle East Studies, 1991, c. 23, sy. 3, s.
345-359.
Deringil, Selim, “New Approaches to the Study of the Ottoman Nineteenth Century”,
Abdullah Kuran İçin Yazılar, Çiğdem Kafesçioğlu ve Luciene Thys Şenocak
(der.), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1999, s. 345-348.
Deringil, Selim, “Osmanlı İmparatorluğu’nda Geleneğin İcadı, Muhayyel Cemaat
(Tasarlanmış Topluluk ) ve Pan-İslamizm”, Toplum ve Bilim, 1991, c. 54, sy.
55, s. 47-67.
Deringil, Selim, “The Invention of Tradition as Public Image in the Late Ottoman
Empire, 1808-1908”, Comparative Studies in Society and History, 1993, c.
35, sy. 1, s. 3-29.
Deringil, Selim, “The Ottoman Response to the Egyptian Crisis of 1881-82”, Middle
Eastern Studies, 1988, sy. 24, s. 3-24.
Deringil, Selim, “The Ottoman Twilight Zone of the Middle East”, Reluctant Neigh-
bor, Turkey’s Role in the Middle East, Henri J. Barkey (der.), Washington
D.C.: US Institute of Peace Press, 1996, s. 13-23.
94 TAL‹D, 2(1), 2004, S. Akgün, Ö. Akp›nar

Deringil, Selim, “The Struggle Against Shi’ism in Hamidian Iraq”, Die Welt des Islams,
1990, sy. 30, s. 45-62.
Deringil, Selim, İktidarın Sembolleri ve İdeoloji: II. Abdülhamid Dönemi (1876-
1909), İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 2002.
Deringil, Selim, The Well-Protected Domains: Ideology and the Legitimation of Power
in the Ottoman Empire, 1876-1909, New York: I.B. Tauris, 1998.
Duguid, Stephen, “The Politics of Unity: Hamidian Policy in Eastern Anatolia”,
Middle Eastern Stıdies, May 1973, c. 9, sy. 2, s. 139-155.
Eraslan, Cezmi, “II. Abdülhamid ve Osmanlı Devleti’nin İslam Birliği Siyaseti”, Os-
manlı, c. 2, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 1999, s. 373-379
Eraslan, Cezmi, II. Abdülhamit ve İslam Birliği: Osmanlı Devleti’nin İslam Siyaseti
1856-1908, İstanbul: Ötüken Neşriyat, 1992.
Ergut, Ferdan, “State and Social Control: The Police in the Late Ottoman Empire and
the Early Republican Turkey, 1839-1939”, Doktora Tezi, New School, 1999.
Ergül, Cevdet, II. Abdülhamit’in Doğu Politikası ve Hamidiye Alayları, İzmir: Çağla-
yan Yayınları, 1997.
Esenbel, Selçuk, “A Comparison of the Modernization of Japan and Turkey”, Abdul-
lah Kuran İçin Yazılar, Çiğdem Kafesçioğlu ve Luciene Thys Şenocak (der.),
İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 1999.
Fortna, Benjamin C., “Islamic Morality in Late Ottoman ‘Secular’ Schools”, Interna-
tional Journal of Middle Eastern Studies, 2000, sy. 32, s. 369-393.
Fortna, Benjamin C., Imperial Classroom: Islam, the State, and Education in the La-
te Ottoman Empire, New York: Oxford University Press, 2002.
Frierson, Elizabeth B., “Mirrors Out, Mirrors In, Domestication of the Foreign in La-
te Ottoman Women’s Magazines (1875-1908)”, Women, Patronage, and Self-
Representation in Islamic Societies, D. Fairchild Ruggles (der.), Albany: Sta-
te University of New York Press, 2000, s. 177-204.
Frierson, Elizabeth B., “Unimagined Communities: State, Press, and Gender in the
Hamidian Era.” Doktora Tezi, Princeton University, 1996.
Frierson, Elizabeth B., “Unimagined Communities: Women and Education in the
Late Ottoman Empire, 1876-1909”, Critical Matrix, The Princeton Journal of
Women, Gender, and Culture, 1995, c. 9, sy. 2, s. 55-90.
Gülsoy, Ufuk, Hicaz Demiryolu, İstanbul: Eren Yayınları, 1994.
Haslip, Joan, The Sultan: The Life of Abdul Hamid II, New York: Holt, Rinehart and
Winston, 1973.
Haydarani, H. Sıddık, “Aşiret Mektebi ve Aşiret Alayları”, Yakın Tarihimiz, c. 2, 1963.
Karaca, Ali, “Hamidiye Hafif Süvari Alayları Hakkında Bazı Tespitler (1890-1900)”,
M.Ü. Fen-Edebiyat Fakültesi Türklük Araştırmaları Dergisi, Prof. Dr. Hakkı
Dursun Yıldız Armağanı, Ankara 1995, sy. 4, s. 309-318.
Karaca, Ali, “Saray’da / Mabeyn-i Hümâyûn’da Yâverlik Kurumu (1839-1920)”, Türk-
ler, c. 13, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, s. 610-628.
Karakışla, Yavuz Selim, “Exile Days of Abdulhamid II in Salonica (1909-1912) and
Confiscation of His Wealth”, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, 1990.
II. Abdulhamid Dönemi Siyasi Tarihi Üzerine Seçme Bibliyografya 95
Karpat, Kemal - Zens, Robert W., I. Meşrutiyet Dönemi Ve II. Abdülhamid’in Saltana-
tı (1876-1909), Türkler, c. 7, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, s. 291-316.
Karpat, Kemal, “Pan-İslamizm ve İkinci Abdülhamid”, Türk Dünyası Araştırmaları
Dergisi, 1987, sy. 48, s. 13-37.
Karpat, Kemal, An Inquiry Into the Social Foundations of Nationalism in the Otto-
man S. Princeton University, Princeton 1973.
Karpat, Kemal, Ortadoğu’da Osmanlı Mirası ve Ulusçuluk, çev. Recep Boztemur, An-
kara: İmge, 2001.
Karpat, Kemal, Osmanlı Modernleşmesi: Toplum, Kuramsal Değişim ve Nüfus, An-
kara: İmge Kitabevi, 2002.
Karpat, Kemal, Osmanlı nüfusu, (1830-1914): Demografik Ve Sosyal Özellikleri = Ot-
toman Population, 1830-1914: Demographic And Social Characteristics,
çev. Bahar Tırnakçı, İstanbul: Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı,
2003.
Karpat, Kemal, Pan-İslamizm ve İkinci Abdülhamid: Yanlış Bir Görüşün Düzeltil-
mesi, Türk Tarih Kurumu, Ankara 1993.
Karpat, Kemal, Studies on Ottoman History, Leiden: Brill Press, 2002.
Karpat, Kemal, The Politicization of Islam: Reconstructing Identity, State, Faith and
Community in the Late Ottoman State, Oxford: Oxford University Press,
2001.
Karpat, Kemal, Türkiye ve Orta Asya, Ankara: İmge Kitabevi, Ankara 2003.
Kızıltoprak, Süleyman, “II. Abdülhamid’in Mısır Sorununa Yaklaşımı ve İstanbul
Konferansı”, Türkler, c. 13, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 2002, 57-69.
Koçak, Cemil, Abdülhamid’in Mirası, İstanbul: Arba Yayınları, 1990.
Kodaman, Bayram, Abdülhamid Dönemi Eğitim Sistemi, Ankara: Türk Tarih Kuru-
mu, 1988.
Kodaman, Bayram, Sultan II. Abdülhamid devri Doğu Anadolu politikası, Ankara:
Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü, 1987.
Koloğlu, Orhan, “Dünya Siyaseti ve İslam Birliği”, Tarih ve Toplum, 1990, c. 14, sy. 83,
s. 12-17.
Koloğlu, Orhan, Abdülhamit ve Masonlar: 1905’e kadar, İstanbul: Gür Yayınları,
1991.
Koloğlu, Orhan, Avrupa Kıskacında Abdülhamit, İstanbul: İletişim Yayınları, 1998.
Koloğlu, Orhan, Ne Kızıl Sultan Ne Ulu Hakan: Abdülhamit Gerçeği, İstanbul: Gür
Yayınları, 1987.
Kurşun, Zekeriya, Necid ve Ahsa’da Osmanlı hakimiyeti: Vehhabi hareketi ve Suud
Devleti’nin ortaya çıkışı, Ankara: Türk Tarih Kurumu, 1998.
Kurşun, Zekeriya, The Ottomans in Qatar: a history of Anglo-Ottoman conflicts in the
Persian Gulf, İstanbul: İsis Yayımcılık, 2002.
Lee, Hee Soo, “II. Abdülhamid ve Doğu Asya’daki Pan-İslamist Siyaseti”, Osmanlı, c.
2, Ankara: Yeni Türkiye Yayınları, 1999, s. 363-372.
Mardin, Şerif, “Liberation Movements in the Ottoman Empire, 1878-95”, Middle East
Journal, Spring 1962, sy. 16, s. 169-182.
96 TAL‹D, 2(1), 2004, S. Akgün, Ö. Akp›nar

Mardin, Şerif, Jön Türklerin Siyasi Fikirleri, 1895-1908, Ankara: İş Bankası Yayınları,
1964.
Marufoğlu, Sinan, Osmanlı Döneminde Kuzey Irak, 1831-1914, İstanbul: Eren Yayın-
ları, 1998.
McCarthy, Justin, The Arab World, Turkey and the Balkans (1878-1914): A Handbook
of Historical Statistics, Boston: G.K. Hall, 1982.
Ochsenwald, William, The Hijaz Railroad, Charlottesville: University Press of Virgi-
nia, 1980.
Ortaylı, İlber, İkinci Abdülhamid Döneminde Osmanlı İmparatorluğunda Alman
Nüfuzu, Ankara: Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayınları, 1981.
Ortaylı, İlber “Son Universal İmparatorluk ve II. Abdülhamid”, Türkler, c. 7 Ankara:
Yeni Türkiye Yayınları, 2002, s. 317-332.
Öke, M. Kemal, “Şark Meselesi ve II. Abdülhamid’in Garp Politikaları, 1876-1909”,
Osmanlı Araştırmaları, 1982, sy. 247-276.
Öke, M. Kemal, İngiliz Casusu Prof. Arminius Vambery’nin Gizli Raporlarında II Ab-
dülhamid ve Dönemi, İstanbul: Üçdal Naşriyat, 1983.
Öke, Mim Kemal, Osmanlı İmparatorluğu, Siyonizm ve Filistin Sorunu, 1880-1914,
İstanbul: Üçdal Neşriyat, 1982.
Özbek, Nadir, “İkinci Abdülhamid ve Kimsesiz Çocuklar: Darülhayr-ı Ali”, Tarih ve
Toplum, 1999, c. 31, sy. 182, s. 11-20.
Özbek, Nadir, “Osmanlı İmparatorluğu’nda ‘Sosyal Yardım’ Uygulamaları, 1839-
1918”, Toplum ve Bilim, Kış 1999-2000, sy. 83, s. 111-32.
Özbek, Nadir, “Osmanlı’dan Günümüze Türkiye’de Sosyal Devlet”, Toplum ve Bilim,
2002, sy. 92, s. 7-33.
Özbek, Nadir, “The Politics of Poor Relief in the Late Ottoman Empire, 1876-1914”,
New Perspectives on Turkey, Fall 1999, sy. 21, s. 1-33.
Özbek, Nadir, Osmanlı İmparatorluğu’nda Sosyal Devlet: Siyaset, İktidar ve Meşru-
iyet 1876-1914, İstanbul: İletişim Yayınları, 2002.
Özcan, Azmi, Pan-İslamizm, Osmanlı Devleti, Hindistan Müslümanları ve İngiltere
(1877-1914), İstanbul: TDV İslam Araştırmaları Merkezi, 1992.
Özoğlu, Hakan, “‘Nationalism’ and Kurdish Notables in the Late Ottoman-Early Re-
publican Era”, International Journal of Middle East Studies, 2001, sy. 33, s.
383-409.
Özyüksel, Murat, Hicaz Demiryolu, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2000.
Özyüksel, Murat, Osmanlı Alman İlişkilerinin Gelişim Sürecinde Anadolu ve Bağdat
Demiryolları, İstanbul: Arba Yayınları, 1988.
Ramsaur, Ernest, The Young Turks: Prelude to the Revolution of 1908, Princeton, N.J.:
Princeton University Press, 1957.
Rogan, Eugene L., “Aşiret Mektebi: Abdulhamid II’s School for Tribes (1892-1907)”,
International Journal of Middle Eastern Studies, 1996, sy. 28, s. 83-107.
Sarıyıldız, Gülden, “II. Abdülhamid’in Fakir Hacılar İçin Mekke’de İnşa Ettirdiği Misa-
firhane”, İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Enstitüsü Dergisi,
1988-1994, sy. 14, s. 122-145.
II. Abdulhamid Dönemi Siyasi Tarihi Üzerine Seçme Bibliyografya 97
Shaw, Stanford, “Sultan Abdülhamid II: Last Man of the Tanzimat”, Tanzimat’ın 150.
Yıldönümü Uluslararası Sempozyumu (Bildiriler), 25-27 Aralık 1989, Anka-
ra: Milli Kütüphane, 1989, s. 179-197.
Sırma, İ. Süreyya, II. Abdülhamit’in İslam Birliği Siyaseti, İstanbul: Beyan Yayınları,
1990.
Sivrikaya, İbrahim, “Osmanlı İmparatorluğu İdaresindeki Aşiretlerin Eğitimi ve İlk
Aşiret Mektebi”, Belgelerle Türk Tarihi Dergisi Tarihi Araştırmalar ve Dokü-
mantasyon Merkezleri Kurma ve Geliştirme Vakfı, 1972, c. 11, sy. 63.
Somel, Selçuk Akşin, “Osmanlı Modernleşme Döneminde Kız Eğitimi”, Kebikeç,
2000, sy. 10, s. 223-238.
Somel, Selçuk Akşin, “Osmanlı Modernleşme Döneminde Periferik Nüfus Grupları”,
Toplum ve Bilim, Kış 1999-2000, sy. 83, s. 178-201.
Somel, Selçuk Akşin, The Modernization of Public Education in the Ottoman Empi-
re, 1839-1908: Islamization, Autocracy and Discipline, the Ottoman Empire
and its Heritage, Leiden; Boston: Brill, 2001.
Şensözen, Vasfi, Osmanoğulları’nın Varlıkları ve II. Abdülhamid’in Emlaki, Ankara:
TTK Yayınları, 1982.
Tekin, Şinasi ve Gönül Alpay Tekin, “Imperial Self-Portrait, The Ottoman Empire as
Revealed in the Sultan Abdul Hamid II’s Photographic Albums”, Journal of
Turkish Studies, 1988, sy. 12.
Tunçay, Mete ve Erik Jan Zürcher (der.), Socialism and Nationalism in the Ottoman
Empire (1876-1923), London, New York: British Academic Press, 1994.
98 TAL‹D, 2(1), 2004, S. Akgün, Ö. Akp›nar