Vous êtes sur la page 1sur 32

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm;

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

odrf;qnf;cHv,f,m

aoG;pkyfcHvkyftm;

eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm;
jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form;wdkY\
tcGifhta&; csdK;azmufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf

(28-10-2010) &efuek Nf rKd U? jrefrmEdik if /H

] q&mpHESifh ocifzdk;vSBuD;rSonf e,fcsJUawmfvSefa&;? zufqpfwdkufzsufa&;? ppftmPm&SifqefYusifa&;


ordkif;acwftqufquf &J&ifhajymifajrmufpGm wdkufyGJ0ifcJhMuukefaom -

] 'Drdkua&pDESifh vlYtcGifhta&;wdkufyGJ? tvkyform; v,form; oydwfwdkufyGJrsm;ESifh


rdrdwdkY\ tcGifhta&;rsm;twGuf rdrdwdkY udk,fwdkif ckcHumuG,fwdkufyGJ0if&if;
ol&Jaumif;yDopGm axmifoGif; tusOf;cscHMu&ukefaom -

jrefrmEdkifiHw0Srf;vHk;&Sd tzdESdyftcs,fvS,fcH tvkyform; v,form;xkBuD;w&yfvHk;


ESifh
jynfya&muf tESdrfcH a&TUajymif; tvkyform;tm;vHk;odkU

wnfMunfaomopöm
cdkifrmaom ,HkMunfcsufjzifh

jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJUcsKyf


&efukefNrdKU? jrefrmEdkifiH/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm;

rmwdum
1/ pum;yv’if ............................................. pmrsufESm (1)

2/ trSmpm ............................................... pmrsufESm (2)

3/ ed'gef; ................................................. pmrsufESm (3)


(jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form;rsm;\ vufiif;b0 tajctae)

4/ tvkyform; v,form;wdkY tcGifhta&; csdK;azmufcHae&onfh jzpfpOfrsm;


(1) awmifolv,form;u@ .................................... pmrsufESm (7)
1^u/ / t"r®v,f,modrf;rI ................................ pmrsufESm (7)
1^c / / tEdkifusifh AdkvfusrI ................................. pmrsufESm (10)
1^* / / pDrHudef;oD;ESH ..................................... pmrsufESm (13)
(2) tvkyform;u@ ......................................... pmrsufESm (15)

5/ ed*Hk;
( u ) oHk;oyfqHk;jzwfcsuf ...................................... pmrsufESm (21)
( c ) tajccH vdktyfcsufESifh tedrfhqHk; &ydkifcGifhrsm; ........................ pmrsufESm (23)
( * ) awmif;qdkcsufESifh yefMum;csuf ................................ pmrsufESm (24)
( C ) rSwfwrf;wifjcif; ........................................ pmrsufESm (25)
( i ) a&SUvkyfief;pOf .......................................... pmrsufESm (25)
( p ) tvkyform; v,form;xkodkY tBuHjyK EdI;aqmfcsuf .................... pmrsufESm (26)
( q ) uREkfyfwdkY\ armfuGef; ..................................... pmrsufESm (27)

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(1) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

pum;yv’if
1/ þppfwrf;onf vlrsm;pkBuD;jzpfaom jrefrmtvkyform; v,form;rsm; zdESdyftEdkifusifh aoG;pkyf cs,fvS,fcH
ae&aom b0qdk;csufrsm;pGmxJrS tvGefYtvGefao;i,faom tpdwftydkif; w&yfom jzpfygonf/ wenf;qdkaomf
ppftpdk;&\ vlYtcGifhta&; csdK;azmufrI rSwfwrf;wGJ pmrsufESmrsm;pGmxufrS yPmrpmrsufESm\ yxrpmaMumif;&Sd
pmvHk;a& tenf;tusOf;rQom jzpfao;[k qdk&ygrnf/

2/ tmPm&SifwdkY\ usifhxHk;twdkif; owif;pD;qif;rIrsm;udk ydwfqdkYjcif;? oufaotaxmuftxm;rsm;udk


azsmufzsufjcif;? csdK;azmufcH&ol um,uH&Sifrsm;tm; zdtm;trsdK;rsdK;ay;í EIwfydwfjcif; pojzifh pepfwusESifh
ajymifajymifwif;wif; vlUtcGifhta&; csdK;azmufaerIrsm;tm; tEå&m,frsm;pGmMum;rS cufcufcJcJ azmfxkwfum
trsm;jynfol od&adS p&ef xkwjf yefay;aom jynfyowif;Xmersm;? tvkyo f rm; v,form;rsm;\ qif;&JcufcaJ om
b0tajctaerSerf sm;udk pmrsuEf mS xuf wifEikd &f ef r& &onfeh nf;jzifh vdrrf myg;eyfpmG BuKd ;pm;tm;xkwaf eMuaom
jynfwiG ;f *sme,frsm;? ILO ESihf owif;rD', D mrsm;odYk qufo,
G af ygif;ul;ay;aeaom tvkyo f rm; v,form;ta&;
tusdK;aqmifaeolrsm;? tzGJYtpnf;rsm;? rdrdESifh rdrdywf0ef;usifwGif jzpfay:aeaom rw&m;rIrsm;udk owåd&Sd&Sdjzifh
owif;rD'D,mrsm;odkY xkwfazmfzGifhcsaom um,uH&Sif tvkyform; v,form;rsm;tm; txl;yif aus;Zl;wif
*kPjf yKrw
S wf rf; a&;xd;k ygonf/ xdo
k rl sm;\ tm;xkwaf qmif&u G cf surf sm; rygbJ eif;jym;wd\ Yk b0ZmwfMurf;rsm;udk
,ckuJhodkY tvG,fwul rSwfwrff;tjzpf jyKpkum urÇmESifh jrefrmjynfolrsm;odkY aqG;aEG; wifjyEdkifvdrfhrnf r[kwfyg/

3/ þppfwrf;onf EdkifiHwumvlYtcGifhta&;tzGJYtpnf;rsm;? EdkifiHwumw&m;½Hk;rsm;odkY &nf&G,fjyKpkaom


vlUtcGit
hf a&; csKd ;azmufrI rSww
f rf;tpD&ifcpH m r[kwyf g/ jrefrmjynfojl ynfom;rsm;ESiw
hf uG Edik if t
H 0Sr;f rS tvkyo
f rm;
v,form;xkBuD;w&yfvHk; od&SdcHpm; aoG;pnf;tm;rsm; jzpfvmap&ef txl;jyK&nf&G,fygonf/ þpmpOfyg
taMumif;t&mrsm;ESihf aqG;aEG;csurf sm;udk tvkyo f rm; v,form;xktMum; wqifph um; wqifeh m;jzifh aqG;aEG;
zvS,f&mrS vufcsif; wJGqufvmrnfhaeYudk rSef;arQmfygonf/

4/ vHkNcHKa&;tygt0if tcuftcJ trsdK;rsdK;aMumifh rSwfwrf;rSwf&mxdef;odrf;&mwGif tm;enf;csufrsm;&Sdygonf/


odUk ygaomaMumifh tud;k tum;rsm;ESiyhf wfoufí owif;t&if;tjrpfukd azmfjy&mwGiv f nf;aumif;? jzpfpOfrsm;tm;
jyefvnfu;kd um; wqifah zmfjy&mwGivf nf;aumif; vGaJ csmrf rI sm;? useaf ecJrh rI sm; &Syd gu um,uH&iS rf sm;a&m? pmzwf
olrsm;yg em;vnfcGifhvTwfay;Muyg&efESifh ulnDjznfUqnf;ay;Muyg&ef tEl;tnGwf arwåm&yfcHygtyfygonf/

owif; ESifh jyefMum;a&;aumfrwD


jrefrmEdik if t
H vkyo
f rm;v,form;aoG;pnf;nDnw G af &;tzGUJ csKyf

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (2)

trSmpm
]],aeY&&Sw d v hJ wG vf yfa&;[m vlwef;pm;wckwnf;&JU vGwv f yfa&;r[kw/f jynfaxmifpw k ckv;Hk rSm&SMd uwJh v,form;? tvkyo f rm;?
aps;olaps;om;? ausmif;olausmif;om;? trIxrf;t&mxrf;rsm;rSpí awmfveS af &;orm;rsm; txd yg0ifaom vlwef;pm;tm;vk;H wku Yd
nDnn D mnm pGepYf eG pYf m;pm; tk~H uBG uKd ;yrf;cJMh uaomaMumifh &&Sv d maom vGwv f yfa&;jzpfwthJ wGuf ,ckvw G v
f yfa&;[m v,form;?
tvkyform;? aps;olaps;om;? ausmif;olausmif;om;? trIxrf;t&mxrf;rsm;rSpí awmfvSefa&;orm;rsm;txd yg0ifaom
vlwef;pm; tm;vkH;&JU vGwfvyfa&;jzpfw,f/
,aeY&&Sw d v hJ w G vf yfa&;[m toif;tzGUJ wckwnf;&JU vGwv f yfa&;r[kw/f jynfo&Yl aJ bmf? qk&d ,
S vf pf? uGejf rLepf? vli,f? trsK;d orD;?
awmifov l ,form;? tvkyo f rm;tpnf;t½k;H or*¾ tp&Sw d hJ toif;tzGUJ tpnf;toD;oD;u uk, d q f idk &f m e,ferd w
d t
f wGi;f rSaeNy;D
e,fcsJUpepfBuD;ukd 0kdif;tkHwkdufckdufcJhMuaomaMumihf &&Sdvmaom vGwfvyfa&;jzpfwJhtwGuf ,ckvGwfvyfa&;[m jynfolY&Jabmf?
qkd&S,fvpf? uGefjrLepf? vli,f? trsKd;orD;? awmifolv,form; tvkyform;tpnf;t½kH;or*¾ tp&SdwJh rsm;ajrmifvSpGmaom
toif;tzGUJ tm;vk;H &JU vGwv f yfa&;jzpfw,f/}}
(1948 ckESpf? Zefe0g&Dv 4 &uf we*FaEGaeYwGif rdefYMum;aom
EkdifiHawmf0efBuD;csKyf OD;Ek\ vGwfvyfa&;armfuGef;ausmufwkdif tkwfjrpfcsrdefYcGef;rS)

vGwfvyfa&;&cJhwm 62ESpf&SdcJhNyD/
vGwfvyfa&;armfuGef;ausmufwdkifESifh armfuGef;ausmufwdkiftkwfjrpfcsrdefYcGef;udkawmif tm;emzdkU aumif;aeawmhonf/
vGwv
f yfa&;udk wdu k , f al y;cJo
h nf?h b0awG toufawG &if;ES;D ay;qyf&,lay;cJo
h nfh awmifov l ,form;xkEiS hf tvkyo
f rm;xk\b0rsm;rSm
,aeYtxd udkvdkeDacwfuESifh bmrSrjcm; cHpm;aeMu&onf/
ajrodr;f cHae&onf/
v,ford ;f cHae&onf/
vludk acR;wyfay:wmtqGJcHaeMu&onf/
cspfwD;xufqdk;0g;pGm twdk;MuD;cstpm;cHHae&onf/
a&Tudk,lonf? aiGudk,lonf? NyD;awmhvludkyg,lonfqdkonfhtjzpfqdk;rsm; ae&mwdkif;rSm cHaeMu&onf/
cGifhray;wm? cHpm;cGifhawG½kwfodrf;wm? qkaMu;awGray;wm? vkyfcvpmenf;wm? vkyfcvpmjzwfwm? tvkyfxkwfypfwm
ponfhtjzpfrsm; tvkyform;rsm; cHaeMu&onf/
csKyfa&GUqdk&vQif 1930 w0dkufqDu v,form;rsm;cHae&onfhtjzpfrsdK;? 1938 w0dkufqDu tvkyform;rsm;cHae&onfh
tjzpfrsdK;awGtwdkif; ,aeYumv tvkyform;v,form;rsm; cg;pnf;cHaeMu&onf/

þwGif ar;cGef;rsm; &Sdvmonf/


vGwfvyfa&; trSefwu,fa&m &cJhyg&JUvm;/
&cJhonfqdkvQif vGwfvyfa&;\t&omudk tvkyform;ESifhv,form;wdkYu rnfonfhtwGufaMumifh rcHpm;& jzpfaeMu&wmvJ/
tvkyform;ESifhv,form;wdkY\ vGwfvyfa&;a0pkudk rnfolu vk,ufodrf;,l tydkifpD;oGm;ygovJ/

tajzu &Sif;ygonf/
vk,uford ;f ,lNy;D vuf0g;Mu;D tkyx f m;onfh vufonfw&m;cHrmS ppftyk pf k vuf0g;Mu;D tkyf pD;d yGm;a&;pepf? ppftyk pf x
k yd o
f ;D wpkEiS hf
aqGawmfrsdK;awmf vuf0g;MuD;tkyfpD;yGm;a&;pepfyiff jzpfonf/
vGwfvyfa&;a0pkrSeforQudk ppftkyfpkESifhtaygif;ygwpku wrdk;vHk;azsmufqdyf vkyfxm;jcif;aMumifhjzpfonf/
ppftmPm&Sifpepf wnf&Sdaeoa&GU? ppftmPm&Sifpepfudk rz,f&Sm;Edkifao;oa&GU vlxkvlwef;pm; tvTmtoD;oD;wdkY\ b0rSm udkvdkeD
b0ESifhrjcm;? ppfuReftjzpf cg;pnf;cHaeMu&rnfom jzpfonf/
þppfwrf;wGif jrefrmEdik if rH mS tvkyo
f rm;ESiv
hf ,form;rsm; ,ckvufawGUcHpm;aeMu&onft h jzpftysuaf ygif;rsm;pGmteuf tjzpf
tysuftcsdKUudk tusOf;rQ rdwfqufaz:jyxm;ygonf/

aocsmonfhtcsufrSm ...
tvkyform;ESifhv,form;xktaejzifh tvk,lcHxm;&aom rdrdwdkY\ vGwfvyfa&;udk rdrdwdkY jyefvnf&&SdEdkifa&;twGuf rdrdwdkY
ud,
k w
f ikd yf J nDnn
D mnm pGepYf eG pYf m;pm; tk~H uBG uKd ;yrf;um awmif;yGw
J u
kd yf rJG sm; qufvufqifEo
JT mG ;Mu&vdrrhf nfqo
kd nfh tcsuyf ifjzpfygonf/

pnf;&H;k a&;aumfrwD
jrefrmEdik if t
H vkyo
f rm;v,form;aoG;pnf;nDnwG af &;tzGUJ csKyf
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(3) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

ed'gef;
jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form;rsm;\ vufiif;b0 tajctae
odr;f qnf;cHv,f,m? aoG;pkycf v
H yk t
f m;[kq&kd mwGif ppftpd;k &ESit
hf aygif;ygrsm;u v,f,majrrsm;udk vk,uford ;f ,l vdu
k jf cif;onf
ajrBuD;udkomru ajrBuD;udk rSDcdkpm;aomufae&aom awmifolv,form;rsm;\ vlrIpD;yGm;b0taxGaxGudkyg odrf;ydkufuRefjyKvkdufjcif;
rnfygonf/ xdkYtwl vkyftm;udk aoG;pkyfjcif;qdkonfrSmvnf; acgif;yHkjzwftjrwfxkwf½Hkoufouf r[kwfbJ um,OmPvkyfom;rsm;\
rdom;pktdyfrufrsm;udk urf;aysmufoGm;apaom? wdkif;jynftem*wfudk BuHBudwfzwfuJhodkY wefzdk; odu©mrJhoGm;apaom t½dkif;tpdkif;wdkY\
vlom;rsdK;EG,ftay: qefYusifonfh? wdkif;jynftay: opömazmufonfh tqdk;0g;qHk; &mZ0wfrIvnf; ajrmufygonf/

]]]

wdik ;f jynfvOl ;D a&\ 70% rSm aus;vufae awmifov


l ,form;rsm; jzpfMuNy;D wdik ;f jynf\ t"dupD;yGm;a&;rSm v,f,mpdu
k yf sKd ;a&;
vkyfief; jzpfonf/ jynfwGif;tom;wifxkwfvkyfrIwefbdk; GDP\ 40% ausmfudk v,f,mpdkufysdK;a&;vkyfief;rS jznfhqnf;ay;aeonf/
jrefrmEdkifiH\ pyg;pdkuf{&d,mrSm {uoef; 20 ausmfxd &SdvmcJhNyD; ESpfpOf pyg;wif;aygif; oef; 160 txd txGufEIef;wdk;aMumif; etz
w&m;0ifxkwfjyefcsufrsm;u qdkonf/ þodkY pdkuf{uwdk;? txGufEIef;wdk;? wdkif;jynf\b@mudk trsm;qHk; &SmazGay;aeaom vlrsm;pkBuD;\
vlrbI 0taxGaxGum; qif;&JwiG ;f atmufq;kH tvTmwGif r½SLEdik rf u,fEikd f cg;oD;aomaeY&ufrsm;udk ausmaumhaeatmif cHpm;aeMu&onf/

Oya'\ tumtuG,fudk r&Muonfhtjyif tmPmydkiftqifhqifhrsm;u Oya'udk aoG;pkyfcs,fvS,fEdkifpGrf;aom ud&d,mozG,f


toH;k csum v,form;rsm;\ausmudk rGo J nfxufraJG tmif qkwNf zNJ y;D v,f,majrxJrS tqDtom;rsm;udk ajcawmfwifaeMuonf/ jrefrmEdik if H
wGif v,fvkyfol v,fydkifcGifhr&SdbJ? vlv,f(vnf)vkyfolrsm;om v,frsm;udk r[m;w&m; rw&m; ydkifqdkifaeMuonf/ ppftpdk;&tmPmydkif
tqifhqifhu AdkvfustEdkifusifhovdk acwfysufolaX; aiG&SifaMu;&Sifrsm;u tmPmydkifrsm;ESifhaygif;um rdkufaMu;cGJ½dkufpm;vkyfaeMuonf/
v,form;rsm; bd;k pOfabmifquf "g;rOD;cs vkyu f ikd cf ahJ omajrrsm;udv
k nf; odr;f ,lonf/ ajrvGwaf jr½dik ;f azmfxw k af &;pDru
H ed ;f jzifh v,form;rsm;
yifyifyef;yef; ckwfxGif&Sif;vif;xm;aom ajrrsm;udkvnf; rxifvQif rxifovdk odrf;onf/ vrf;azmuf&ef? av,mOfuGif;aqmuf&ef?
ppfwyfpcef;ESihf vufeufpuf½kH wnf&ef? uefx½du k v f ,f,mpepf xlaxmif&ef? pDruH ed ;f NcpH u
kd yf sKd ;a&; uefx½du
k af y;&ef? puf½akH jr? wyfyikd af jr?
Ouú|ajr? AdkvfcsKyfajr? AdkvfcsKyfhc,frajr trsdK;pHkonf/ taMumif;jycsuftrsdK;rsdK; ay;onf/ Oya'rJh rw&m;ojzifh odrf;onf/ Oya'eJY
rw&m;ojzifh tuGuq f if odr;f onf/ ajrpm&if;½H;k wGif w&m;0if&adS om v,form;wd\ Yk ydik q f ikd rf I taxmuftxm;rsm;udk rormaomenf;
rsm;jzifh azsmufzsufonf/ rd½dk;zvmvkyfudkifcJhaom udk,fhajrudk,fhv,fwGif &ifememESifh oD;pm;jyefvkyfae&aom v,form;rsm;rSm renf;
awmhay/ v,faysmuf,maysmufum awma&mufawmifa&muf usyef;vkyfudkif pm;aomufae&aom v,form;rsm;? jynfyEdkifiHrsm;odkY
w&m;r0iftvkyform;pm&if; 0ifoGm;aom v,form;rsm;rSm 4if;wdkY\ v,f,mrsm;ESifhtwl aysmufqHk;oGm;aom 4if;wdkY\ b0rsm;udk
jyefvnfq,f,l&efrSm jyefrruf&Jaom tdyfrufrsm;ozG,f jzpfaeMuonf/

v,fyikd cf iG hf r&S½d rkH Qru v,fvyk yf ikd cf iG rhf mS vnf; vGwv f w G v


f yfvyf r&Sv
d aS y/ rqvacwf pDru H ed ;f oD;ESpH epfukd zsuo f rd ;f Ny;D BuKd u&f m
oD;ESpH u
kd yf sKd ;Edik o f nf[k vlMum;aumif;atmif ajymxm;aomfvnf; Muufq?l Bu?H aeMum tp&So d nfwu Ykd kd twif;tusyf pdu k yf sKd ;cdik ;f aeonfrmS
vlwumtodyif jzpfonf/ rsdK;pyg;rsm;? aeMumrsdK;aphrsm;? "gwfajrMoZmrsm;udkvnf; a'otmPmydkifrsm;u 4if;wdkYqDrS r0,frae& 0,f,l
ap\/ xGuf&Sdvmaom aumufyJoD;ESHrsm;udkvnf; vGwfvyfpGm a&mif;cscGifh r&Mu/ ,cif v,fw{uvQif pyg; 12 wif;EIef; tpdk;&qD
a&mif;&rnfqo kd nfukd 2005 ckEpS af emufyikd ;f wGif zsuo f rd ;f ay;cJNh y;D vGwvf wG v
f yfvyf a&mif;csEikd o
f nf qdak omfvnf; e,fajrausmf ra&mif;&qdk
onfh uefo Y wfcsuEf iS hf ppfwyf&u d m© pyg;udk a'ocH ukeo f nfypJG m;rsm;ESihf yl;aygif; rdu
k af Mu;cGu
J m aps;OD;ESrd f aps;jzwf0,f,rl rI sm; &Sad eaomaMumifh
v,form;rsm;rSm rdrdwdkY BudKufaps;twdkif; BudKuf&maps;uGufwGif a&mif;cscGifh r&Muay/

v,fxGuf,mxGuf&v'frsm;tay: acgif;yHkjzwftjrwfxkwf&efomodaom ppftkyfpkonf v,form;rsm;\ pdkufysdK;p&dwfrsm;?


oGif;tm;pkrsm; tqifajyap&ef avmufavmufvm;vm; &if;ESD;rwnfay;jcif; r&Sday/ tpdk;&pdkufysdK;a&;bPfrsm;u pdkufysdK;p&dwfacs;aiG
xkwaf y;&mwGif w{uvQif usyEf pS af xmifEiS hf &Spaf xmiftMum;rS usyw f aomif;? ESpaf omif;txdom &Sw
d wfNy;D 10 {utwGuo f m xkwaf cs;
avh&Sdonf/ w&moD w{utwGuf trSefwu,fvdktyfaom pdkufysdK;p&dwfrSm wodef;rS ESpfodef;? oHk;odef;usyftxd ae&ma'otvdkuf
ukeu f swwfaomaMumifh ppftpd;k &\ xkwaf cs;aiGonf qifyh g;pyf ESr;f yufoavmufom jzpfaeonf/ wcsKd aY om NGO tzGt YJ pnf;rsm;uvnf;
vlwOD;vQif wodef;EIef;om acs;aomaMumifh t&mrxifvSay/ NGO rsm; a&mufaomae&mrsm;rSm &mcdkifEIef;tm;jzifh rajymyavmufay/
BuHYcdkifzGHYNzdK;a&;toif;u aiGacs;onfqdk&müvnf; 4if;toif;om;rsm;? aus;&Gma'otmPmydkifrsm;ESifh aqGrsdK;eD;pyfywfoufolrsm;? ,ck
2010 rw&m;a&G;aumufyGJ eD;vmcsdefwGif BuHYcdkifa&;ygwDtm; rJxnfhrnfholrsm;udkom xkwfacs;jcif;wdkYaMumifh v,form;rsm;rSm aESmifBudK;
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (4)
trsdK;rsdK;jzifh csKyfaESmif? wHwdkif;toG,foG,fjzifh wm;qD; cGJjcm;qufqHcHaeMu&onf/ v,form;xktMum; aoG;cGJoyfvQdKrIrsm; waeYwjcm;
rsm;jym;vmonfudkvnf; awGYae&onf/ pdkufcsdefysdK;csdeftrD pdkufEdkifysdK;Edkif&ef vdktyfaom t"duaiGaMu;udk v,form;rsm;rSm &yf&Gma'o
twGi;f &Sd aiGw;kd acs;pm;olrsm;xHrS twd;k Bu;D Bu;D jzifh acs;&iSm;&onf/ ud, k yf ikd af iGjzifh pdu
k yf sKd ;xkwvf yk Ef ikd o
f nfh v,form;um; r&So d avmuf
tvGeyf if&mS ;onf/ pyg;ay:csed w f iG f MumMumavSmifrxm;Edik ?f aygufonfah ps;jzifh a&mif;xkw?f twd;k t&if;qyfMu&onf/ 'DMum;xJ a&zsu?f
rdk;zsuf? ydk;us<uufaygonfhESpfrsm;wGif 0rf;pmpyg;yif rcsefEdkifawmhbJ &SdorQ xdk;qyfMu&onf/ ajrqD crf;ajcmufoGm;aomv,frsm;? ajruRH
csKd iu
hf si;f jzpfomG ;aomv,frsm;vnf; &Sv d monf/ enf;ynm csKd wY rhJ ?I obm0ywf0ef;usif ysuq f ;D rI\ aemufqufwrJG sm;udv k nf; tumtuG,rf hJ
&ifqdkifaeMu&onf/ þodkYjzifh awmifolv,form;rsm;onf pdkuf&efa<u;,l? a<u;xluRefjzpf? a<u;oHo&mxJ w0Jvnfvnf jzpfaeMu
awmhonf/ wcsdKUrSm ta<u;puf0ef;xJ rnfodkYrS rvnfywfEdkifawmhonfhtqHk; rdrdudk,frdrd tqHk;pD&ifoGm;onfh tjzpfqdk;rsm;udk aMuuGJpGm
Mum;odae&onf/ wcsdKYaom aiG&SifaMu;&Sifrsm;rSm v,form;u a<u;jyefvnf ray;qyfEdkifonfudk w&m;pGJqdk&mü w&m;rrIjzifhqGJvQif
tcsed u f ek af iGyef; jzpfrnfp;kd aomaMumifh &Jrsm;? a'otmPmydik rf sm;ESiahf ygif;um yk'rf (417)? (420) ponfh vdrv f nfrrI sm;jzifh v,form;rsm;udk
axmifoiG ;f tusO;f csypfonf/ v,ford ;f cH&í pdwx f cd u
kd af oqH;k oGm;olrsm;? pdwu f se;f rma&; ysu, f iG ;f oGm;olrsm;vnf; &Svd mcJo h nf/ Edik if w
H um
wuúodkvfwcku &Gmaygif; 100 wGif jyKvkyfaom 2009 ckESpf okawoeppfwrf;t& v,form;rdom;pkwdkif;wGif a':vm 500 ESifh 800
tMum; (jrefrmusyfaiGtm;jzifh 5 odef;ESifh 8 odef;0ef;usifcefY? 1 a':vmvQif 1 axmifusyfjzifh wGufxm;jcif;jzpf/) a<u;wifaeonf[k
qdkonf/ {&m0wDwdkif;wGif a<u;wifaeaom v,form;rSm 90% &Sdonf[k od&onf/

v,form;rsm;\ trsKd ;rsKd ;aom epfemcsurf sm;udk oufqikd &f m tmPmydik t f qifq h ifo
h v Ykd nf;aumif;? Advk cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&Txo
H Ykd
vnf;aumif; w&m;0if wdik Mf um;Muaomfvnf; ta&;w,l ajyvnfatmif aqmif&u G af y;jcif; r&So
d nft h jyif qJqBkd urd ;f armif;jcif;? ajcmufveS Yf
jcif;? Ncdrf;ajcmufjcif;rsm;udkom v,form;rsm;xH wkefYjyefcJhonf/ epfemaMu;ay;onfqdk&müvnf; ajrodrf;cH&oludk tpm;jyefvnfae&m
csxm;aom ajrae&mrsm;rSm pdu k rf & ysKd ;r& xGe, f ufr&aom ajrqd;k rsm;om jzpfNy;D ? avsmaf Mu;aiGqo kd nfrmS vnf; qH;k ½I;H rI taxGaxGepfemaMu;
twGurf [kwb f J odr;f ,lvu
kd of nfh ajrwefb;kd udk aygufaps;xuf tqrwef csKd ;ESrd f aps;jzwfxm;aom avsmaf Mu;ay;onf[k acgif;pOfwyfEikd ½f kH
avmufom jzpfonf/ avsmaf Mu;trnfcaH vmufuav;yif ray;bJ odr;f ,lc&H onfah jru rsm;onf/ ajrodr;f cH&½Hrk Qru pm;0wfaea&;twGuf
aeukefaecef; cg;csdatmif EGm;ESifh ½kef;ae&aom awmifolv,form;rsm;rSm vrf;jyifvrf;azmuf&ef? ppfwyf&du©mESifh vufeuf o,fydk;&ef?
e,fpyfoq H ;l BuKd ; um&ef? tdref ;D csi;f wdik ;f jynfrsm;odYk a&mif;pm;rnfh "gwfaiGyY u
kd v
f ikd ;f oG,w f ef;&ef ponfh trsKd ;rsKd ;aom trdet Yf mPmrsm;atmuf
wGif ezm;BudK;xdk;cH&NyD; vkyftm;udkyg t"r®odrf;,l cdkif;apjcif;cHaeMu&onf/

]]]
jrefrmEdkifiHwGif tBuD;pm;pufrIvkyfief;rsm; rnfrnf&& r&SdaomaMumifh puf½Hkvkyfom;rsm;&,fvdkY yDyDjyifjyifr&Sdyg/ tdrfeD;csif;
w½kwf? tdE´d,EdkifiHrsm; tygt0if tmqD,HEdkifiHwcsdKY\ tedrfhpm; tao;pm; &if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;rS vGJí urÇmhxdyfoD; pufrIEdkifiHBuD;rsm;\
Edik if jH cm;wdu
k ½f u
kd &f if;ES;D jrK§ yEf rHS (I FDI) r&aomaMumifh ukeaf csmESihf tBu;D pm;ukex f w k v f yk if ef;rsm; rvkyaf qmifEikd b f J pufrv I yk if ef;u@wGif
tvGefyif edrfhusae&onf/ ppftkyfpkonf udk,fusdK;ESifh,SOfum 4if;wdkYtdwfxJ oydwf0if tdwf0if xnfhvdkY&Edkifrnfh EdkifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIESifh
acs;aiGrsm;udkom vufcHNyD;? wdkif;jynfESifhvlxktwGuf ododomom wdk;wufajymif;vJoGm;aprnfh EdkifiHwum(FDI)rsm;? urÇmhacs;aiGrsm;
aocsmayguf &Edkifaprnfh EdkifiHa&; jyKjyifajymif;vJrIrsm; vkyf&efudkrl acgif;rmrmESifh jiif;qefaeqJjzpfonf/ þtcsufu etzonf
wdkif;jynfrsufESmudk rMunfhbJ rdrdjynfoludk rdrdzmomrdrd pD;yGm;a&;ydwfqdkYrIrsm; jyefvnfjyKaejcif;jzpfaMumif; rD;armif;xdk;jyaeygonf/
,aeY wdkif;jynfwGif &Sdaeaom EdkifiHjcm;&if;ESD;jr§KyfESHrIrsm;udk Munfhygu puf½Hktvkyf½Hkrsm;wGif &if;ESD;jr§KyfESHjcif;rsdK;xuf ajray:ajratmufESifh
a&o,HZmwrsm;udo k m a&ukeaf &cef; n§p, f ?l wdik ;f jynftwGuf tcGo
H m useNf y;D Edik if jH cm;om;vkyif ef;&Sirf sm;ESihf Adv
k cf sKyBf u;D rsm; Adu
k uf m;aprnfh
ya&mh*sufrsm;om jzpfaeonfudk awGY&onf/

xdaYk Mumifh wdik ;f &if;om;vkyo


f m;rsm;rSm enf;ynm topftqef;rsm;vnf; r&? wdik ;f jynftwGuf acwfrD puf½kH pufypön;f rsm;vnf;
rusef? EdkifiHwum aps;taygqHk; vkyftm;cjzifh urÇmhtqifhtwef;t&qdkaomf tdrfwGif;vkyfief;omomavmufom&Sdonfh zdeyfpuf½Hk?
txnfcsKypf uf½?kH oMum;vH;k puf½kH tp&Sad om puf½rkH sm;wGio f m r&Srd &hJ rdS hJ tvkyu
f av;rsm;tm; ravmufriS vpmjzifh arS;Ny;D vkyaf eMu&onf/
tedrq hf ;kH vkycf vpmudk tpd;k &u w&m;0if owfrw S f ray;xm;aomaMumifh waeYwaxmifusyyf if r&bJ yifyef;qif;&JpmG vkyu f ikd af e&aom
tvkyo f rm;OD;a&rSm renf;vSay/ tcsed yf akd Mu;udv k nf; xduk xf u
kd w
f efwef r&Muyg/ wcsKd aY om puf½rkH sm;wGif aiGaMu;ray;bJ acgufqaJG jcmuf?
aygifrkefY? bDpuGwfavmufom auR;NyD; rw&m;cdkif;apwm &Sdonf/ rdk;vif;rdk;csKyf waeY 8 em&Dxufydkaom tvkyfursm;NyD;? atmEdkufac:
wnvH;k qif;&aom tvkyrf sm;rSmvnf; vpmaiGu odoo d mom rrsm;vSay/ BuKd yzYkd ,f&D pD;&onfuvnf; 0efEiS t hf m;rrQbJ vltrsm;tjym;
rwfwyf&yfvdkuf&NyD; ig;ydodyf ig;csOfodyf oufawmifhoufom r&SdvSyg/ we*FaEG&ufrsm;wGifawmif tvkyfqif;&aom puf½Hkrsm;vnf;
&Sdygonf/ trsm;jynfol ½Hk;ydwf&ufrsm;twdkif; pufrIZkef tvkyform;rsm; tm;vyf&uf tjynfht0 r&Muyg/ tvkyfudk cefYcsifovdkcefY
jzKwcf sio f vdjk zKwf tvkyo f rm;rsm;udk Muufuav; iSuu f av;rsm;yrm oabmxm;Muygonf/ ½dik ;f ½dik ;f pdik ;f pdik ;f ajymjcif;? vky&f rnft h vkyu
f kd
ajcaxmufjzifh xdk;jycdkif;apjcif;? tvkyfcGifwGif xdkifvkyfvQif&Edkifaom tvkyfrsdK;rsm;udk taMumif;jycsuf rcdkifvHkbJ wcsdefvHk; rwfwyf&yf
cdik ;f apjcif;rsKd ;rsm;vnf; &So d nf/ tvkyo f rm;wd\
Yk epfemcsurf sm; rauseyfrrI sm;udk tvkyo f rm;a&;&m tpd;k &avbm½H;k odYk wdik Mf um;aomfvnf;
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(5) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o
auseyfavmufatmif ajz&Sif;ay;onfrsdK; r&SdbJ? tcsdefqGJ a0hvnfaMumifywf taMumif;jycsufrsm;? Oya'udk vufwvHk;jcm; udk;um;rIrsm;?
Ncdrf;ajcmuftusyfudkifrIrsm;jzifhom jyefvmcJh&wmcsnf;jzpfonf/ rsm;rMumrDvrsm;u jzpfyGm;cJhaom pufrIZkeftvkyform;qE´jyyGJrsm;wGif
jzpfay:aeaom ukefaps;EIef;ESifh vdkufavsmnDaxGjzpfatmif vpmwdk;ay;&ef Nidrf;csrf;pGm awmif;qdkcJhaomfvnf; jyóem\Zpfjrpfudk rSefrSef
uefuef ajz&Sif;ray;bJ vufeufudkifwyfzGJYrsm;? tcsKyfum;rsm;? rD;owfum;rsm;jzifhom vufeufrJhqE´jyyGJrsm;udk tiftm;jy NzdKcGJcJhonf/
avmavmq,f Nird o f mG ;½Hk vlpu k ½JG akH vmuftwGuo f m rvdrwhf ywftajymrsm;jzifh awmif;qdak omvpmudk rqdpk avmuf wd;k ay;cJNh y;D aemufq;kH
awmhvnf; wdk;&aom vpmrSm vcxkwf&ufwGif acgif;pOftrsdK;rsdK;atmufü tjrSD;Ekwf acgif;jzwfcH&um 'Hk&if;u 'Hk&if;yif jzpfawmhonf/
tvkycf iG f om,ma&;qdo k nfrmS vH;k 0r&S/d xrif;pm;&eftwGuf oefo Y ef&Y iS ;f &Si;f oD;oD;oefo
Y efY ae&may;rxm;/ puf½0kH if;twGi;f ae&mvGw&f &dS m
tcef;? *dak 'gif ponfuo hJ Ykd ae&mrsKd ;rsm;wGif BuKH ovdk pm;&onf/ aomufa&oefY raomuf&onfu rsm;onf/ oma&;ema&; axmufyu hH n
l rD I
r&Sd/ tvkyform;tcsif;csif; &yfuGufom;csif;om 0dkif;Mu0ef;Mu&onf/ vkyfief;cGifxdcdkufrI tEå&m,ftwGuf tmrcHaMu;pepfr&Sd? vHkNcHKa&;
carmuf? zdeyf? rsurf eS f ponhf tumtuG,yf pön;f rsm; xkwrf ay;wwfay/ vkyif ef;cGit f wGi;f ud,k t
f *FgcsKd ,
Y iG ;f rIrsm;twGuf avsmaf Mu;aiGukd
jynfhjynfh00 &zdkY a0;pG? aq;zdk;0g;cudkyif apwem&Sd&Sd vHkvHkavmufavmuf ray;Muyg/ tdrfwGif;vkyfief;i,frsm;wGifrl rjrifomí ydkí
qdk;&Gm;vSaom tajctaersm;udk t&yfxJ owif;vkyfíyif rajymMuawmhay/

puf½vkH cpm;0ifaiGjzifh ravmufií S aps;xGuaf &mif;&mwGiv f nf; aps;½Ht


k wGi;f qdik cf ef;ctwGuf aiGaMu;rwwfEikd o f u
l rsm;onf/
aps;tjyifbufwef;wGif a&mif;zdkY&myif aps;wAef;pmavmufom cif;vdkY&onfh 3-aytus,f qdkifae&mcudk wvvQif usyfwaomif;cGJ
tedrfhqHk;ay;&onf/ aps;aumufrSm waeYvQif 200 usyf&SdNyD; pnfyifXmeu oD;jcm;acgif;pOf trsdK;rsdK;jzifh aumuf,ljcif;rsm; &Sdao;onf/
vrf;ab;wGix f u G af om *sme,fEiS hf pD'u
D ;l acGta&mif;qdik rf sm;qdv
k Qif aps;aumuf? trduI cf eG q
f w kd mrsm;tjyif &JaMu; vdik ;f aMu; wcsKd Uae&mrsm;
wGif &yfuGufxJrS BuHYcdkifa&;vkdvdk pGrf;tm;&Sifvdkvdk vl&rf;um;wcsdKYu rdkufaMu;cGJwmrsm;vnf; &Sdonf/ um;armif;ESifh ,mOfaemufvdkuf
vkyjf yefawmhvnf; vrf;waMumwGif vdik ;f aMu;? *dwaf Mu;rsm;omru ,mOfxed ;f &Jrsm;\ rvdv k Qirf vdok vdk ynmjyrIrsm;ESihf BuKH &jyefaomaMumifh
vkyfpm;csifpdwf r&Sdawmhavmufatmifudkyif b0udk pdwfysufMu&onf/

todOmPfynm tm;jyKvkyf&aom Xmeqdkif&m0efxrf;rsm;rSmvnf; aiGaMu;rsm; yHkatm ½dkufESdyfí rnfrSsyif wdk;ay;apumrl


vpmESifh ukefaps;EIef;rSm AHkvHkwvSnfh ig;ysHwvSnfh vpmwufvdkuf ukefaps;EIef;wufvdkufESifh 0ifaiGxGufaiG nDrQonfr&SdbJ ta<u;oHo&m
pepfjzifo h m pcef;oGm;aeMu&onf/ tvkyt f wGi;f atmufq'kd af c: Mum;ayguf0ifaiG&atmif zefw;D &SmazG&aomaMumifh 0efxrf;rsm;rSmvnf;
Mumvmonfhtcg tusifhpm&dwå ysufjym;vmNyD; trsm;jynfol\ &GHU&Smrkef;wD;rIudk cHMu&onf/ tpdk;&u EdkifiHh0efxrf;rsm;udk jynfolY
tusKd ;aqmifrsm;tjzpf r½IjrifbJ 4if;wd\ Yk cdik ;f bufrsm;tjzpf 4if;wdYk tmPmwnfNraJ &;twGuf BucYH ikd af &;toif;odYk r0ifrae& 0ifcikd ;f jcif;?
twkta,mif vlxkpnf;a0;yGJrsm;odkY vdkufygapjcif;? &yfuGufxJ owif;ay;vkyfcdkif;jcif;? 2008 zGJYpnf;yHkqE´cH,lyGJ vkyfpOfuvnf; BudKwifrJ
aumuf,ljcif;? ae&mtawmfrsm;rsm;wGif BudKwifrJyif r,lbJ? rJawmifray;vdkuf&bJ ½Hk;XmerSom rJay;cJhjcif;? ,ckvnf; BuHYcdkifa&;ygwD
tEdik &f a&;twGuf axmufcrH &J atmif rormaom enf;rsKd ;pHjk zifh BupH nfum Edik if 0hH efxrf;rsm;tay: olq Y efpm;&Japqdak ompdwrf sKd ; ½duk o
f iG ;f
vkyfaqmifaeygonf/ xdkYtjyif txuft&m&Sd tqifhqifhtvdkuf vufatmufi,fom;0efxrf;tay: BuD;Edkifi,fn§Of; vkyfavh&Sdonf/
txk;l ojzifh ppfwyfrS ,leaD zmif;csed ;f um t&yfbuf½;kH odYk ajymif;vmaom wyfxu G t
f &m&Sq d ;kd rsm;rSm ydí
k yif qd;k awmhonf/ qJqBkd urd ;f armif;½Hrk Q
ru udk,fxdvufa&mufyif apmfum;wwfonf/

yk*v¾ u
d ukrP Ü 0D efxrf;rsm;rSmvnf; pufrZI ek t f vkyo f rm;rsm;enf;wlyifjzpfonf/ tvkyo f rm;rsm;? 0efxrf;rsm;tay: tumtuG,f
ay;aom Oya'rsm;udk acwfEiS t hf nD Edik if w
H um pHcsed pf EH eI ;f rsm;twdik ;f jy|mef;xm;jcif; r&d½S rkH Qru rqvacwfu jy|mef;xm;aom Oya'rsm;udk
yif vufawGu Y sio
hf ;kH jcif;r&Sb
d J tvky&f iS b f ufro
S m wHp;kd vufaqmif&,lNy;D &yfwnfavh&adS omaMumifh ukrP Ü 0D efxrf;rsm;rSmvnf; tvkycf efcY sif
ovdkcefY jzKwfcsifovdkjzKwf cHaeMu&onf/ vpmESifh ywfoufívnf; rdrd ynmt&nftcsif;ESifh rwefaom edrfhyg;onfh vpmudkom
auseyfvdkuf&onf/ tvkyftudkiftcGifhtvrf; &Sm;yg;rIaMumifh rdrdynm? rdrduRrf;usif&mESifhrqdkifaom &&mtvkyfrsm;udk acs;rrsm;EdkifbJ
vkyaf eMu&onf/

ausmif;q&mq&mre,fy,fwiG v f nf; e,fajymif;e,fa&TUudprö sm;? &mxl;wd;k udprö sm;wGif tmPmBu;D ol ppfAv


kd cf sKyrf sm;ESihf ywfoufol
rsm;u rwlnaD om tcGix hf ;l rsm; &aeMuNy;D omrefq&m^rrsm;rSm pmoifMum;a&; wzufEiS hf q&mESihf roufqikd af om ausmif;apmift h vkyu
f kd
vnf; wGJvkyfae&onf/ vpmaiG ravmufiSaomaMumifh q&mtrsm;pkrSm usL&Sifjy? ESpfvHk;xDa&mif;? t0wftpm; toHk;taqmif vay;
a&mif;NyD; Mum;cH0ifaiG &SmaeMu&onf/

acwftqufquf tNidrf;pm;0efxrf;rsm;\ b0rSm ydkrdkqif;&JcsdKYwJhvSonf/ tdkBuD;tdkrESifh tjcm;tvkyfrsm;vnf; rvkyfEdkifawmh/


tv,fwef; txufwef;ausmif;tkyb f 0jzifh vkyo
f uf 33 ESp&f cdS ahJ om q&mtdw
k OD;qdv
k Qif 4if;\ yifpifvpmaiGrmS wvvQif wpfaxmifw h pf&m
usyjf zpfaomaMumifh aomufa&oefY 4 Al;zd;k avmufom &Syd gonf/ tpd;k &u xdt k ajctaersm;udk odvsuEf iS hf jzpfcsiof vdjk zpf ypfxm;jcif;onf
&ufpuf½dkif;pdkif;vGef;aom vlYtcGifhta&;csdK;azmufrIyif jzpfonf/ om;orD;aqGrsdK; ausmaxmufaemufcHraumif;aom oufBuD;&G,ftdk
tNird ;f pm;0efxrf;rsm;xJrS wcsKd aY om ausmif;q&m q&mrBu;D rsm;crsm awmif;&rf;pm;aomufae&onfb Y 0odyYk if a&mufaeonfrmS &ifemp&m
aumif;ovdk jrefrmvlrsdK;rsm;tzdkY tifrwef &Sufp&m aumif;vSygonf/
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (6)
jynfyEdik if t
H oD;oD; txl;ojzifh tmqD,EH ikd if rH sm;odYk w&m;0ifa&m w&m;r0ifyg oGm;a&muf tvkyv
f yk u
f ikd af eMuaom a&TUajymif;
tvkyform; jrefrmrsm;rSm rsm;pGm cGJjcm;qufqHcHaeMu&onf/ tvkyform;csif;twlwl wef;wltcGifhta&;r&Mu/ wjcm;EdkifiHom;rsm;
rvkyfvdkaom 3D [kac:Muonfh (Dangerous, Dirty, Difficult) cufcJ? npfay? tEå&m,frsm;aom tvkyfcGifrsm;wGif EdkifiHwum
ulvDrsm;tjzpf rsufESmi,fpGm vkyfaeMu&onf/ jrefrmtrsdK;orD;rsm;rSmvnf; wdkif;jynf\ qif;&JcsdKYwJhrI? ynma&;edrfhusrI? pmemwwfaom
udk,fusifhw&m;rsm; acgif;yg;vmrI tusdK;quftjzpf a&mif;ukefozG,f? aus;uRefrsm;tjzpf vlukeful;a&mif;pm;cHae&rIrsm; ,ckaemufydkif;
ydkrdkrsm;jym;vmonf/ &efukef? &Srf;jynfajrmufydkif;? rEåav;wdkYonf om;aumif&SmazG&Sm t"dua'oBuD;rsm; jzpfvmonfudk MunfhvQif
jynfolrsm;tay: tpdk;&\ tumtuG,fay;rI avsmh&JvGef;aeonfrSm odomvSonf/ uav;ppfom; t"r®pkaqmif;aejcif;rsm;uvnf;
&yfroGm;onfhtjyif ydkíawmif rsm;vmao;onf/ owif;ydwfqdkYrIrsm;vGef;aom wdkif;jynfjzpfí ppfwyfxJwGif uav;oli,f rnfa&GU
rnfrQ 'ku©BuHKae&onfudk rSef;qzdkYqdkonfrSm tawmfcufvSonf/ aocsmonfum; rsm;pGm&SdaevdrhfOD;rnf/ xdkudpöESifh ywfoufí
Oya'usL;vGefonfh ppfom;rsm;udk ta&;,l tjypfay;onf[kvnf; rMum;od&ay/ uav;rsm;udk &Edkifoa&GU ppfom;tjzpfpkaqmif;?
uav;rdom;pkESifh ILO? vlYtcGifhta&;vIyf&Sm;olrsm;u odoGm;í vdkufxkwfvQif odoGm;aomuav;udk jyefvTwfay;vdkufESifh rif;rJhp½dkuf
qefvSonf/ vbuf&nfqdkifrsm;? pm;aomufqdkifrsm;? aps;rsm;? vrf;ab;usbrf;tvkyfrsm;wGif 16 ESpf 12 ESpf atmuf uav;oli,frsm;
ynmoifcsdef roif&bJ t&G,fESifhrvdkufatmif rrQonfh0efrsm;udk rwefonfhvkyfcaiGjzifh tqltqJcH t½dkufcH vkyfaeMu&onfudk aeYpOf
awGjY rifae&onf/

þodYk jrefrmEdik if w H iG f puf½tkH vky½f tkH vkyo f rm;rsm;? aps;onfrsm;? taES;,mOfEiS hf armfawmf,mOfvyk o f m;rsm;? ukew f ifuek cf srsm;?
usbrf;tvkyform;rsm;? yifpifpm;rsm;? uav;tvkyform;rsm; tygt0if EdkifihH0efxrf;rsm;ESifh ukrÜPD0efxrf;rsm;ponfh um,OmP
tvkyform;xkBuD;w&yfvHk;rSmvnf; v,form;rsm;enf;wl w&m;Oya'\ rQwvHkavmufaom tumtuG,fudk rcHpm;Mu&yg/ etz
ppftpdk;&onf Oya't& tumtuG,fay;&rnfhtpm; tvkyform; v,form;rsm;bufrS tumtuG,fay;aeonfh vlYtcGifhta&;
vIy&f mS ;olrsm;ESihf rdrt d cGit hf a&;twGuf Nird ;f csr;f pGm w&m;ojzifh ckcv H yI &f mS ;aeaom tvkyo f rm; v,form;rsm;udyk if zrf;qD; axmifcsjcif;?
tMurf;zufESdyfuGyfjcif;rsm;udk ajymifajymifwif;wif; usL;vGefvsuf &Sdonf/ ILO \ ulnDyHhydk;rIrsm;onf qefpif&m usnfayGYvdkuf&onfh
tqifhwGifom &Sdao;aomfvnf; jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form;rsm;ESifh uav;i,frsm;twGuf rsm;pGm tusdK;aus;Zl;&SdvSygonf/
wu,fwrf;wGifrl tvkyform; v,form; jyóemrsm; ajyvnfNyD; tcGifhta&; csdK;azmufapmfum;cH&jcif;rS uif;a0;aeap&efrSm jynfolY
tusKd ;pD;yGm;udk tmrcHonfh zGpYJ nf;yHEk iS hf jynfou l kd ud,
k pf m;jyKaom? vlt Y cGit hf a&;udk av;pm;vdu
k ef maom jynfot Yl pd;k &w&yf ay:xGe;f rSom
jzpfEdkifayvdrfhrnf[k tvkyform;v,form;xkBuD;u em;vnfoabmaygufxm;NyD; jzpfonf/ xdkodkY ½Ijrifxm;onfESifhtrQ usEkfyfwdkY
tvkyo f rm;v,form;xkBu;D onf rdrw d \ Ykd vufiif;b0taxGaxGukd ,ckxufyrkd í kd tav;teuf tjyeftvSeo f ;kH oyf? twdwo f rdik ;f u
tvkyform; v,form;vIyf&Sm;rIrsm;udk oifcef;pm,lum EdkifiHwumtawGYtBuHKrsm;ESifh aygif;pyfNyD; &[ef;oHCmawmfrsm;? ausmif;om;
vli,frsm;? wdik ;f &if;om;jynforl sm;? wdik ;f cspjf ynfcspw f yfrawmfom;rsm;ESit hf wl aoG;pnf;vufwu JG m wdik ;f jynf wd;k wufajymif;vJa&;twGuf
rdrw
d u Ykd ,kd w
f ikd f vlxEk ikd if aH &; vIy&f mS ;rIyokH @mefjzifh t&Sed t f [kejf ri§ hf tm;xkwMf urSomvQif tmPm&Sipf epfatmufrS wdik ;f jynfvw G af jrmufNy;D
uREfkyfwdkY tvkyform; v,form;rsm;rSmvnf; eif;jym;b0rS vGwfajrmufEdkifrnfjzpfaMumif; tcdkiftrm ,HkMunf oHEéd|mefcsxm;Muonf/

õõõõõõõõõ

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(7) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

tvkyform; v,form;wdkY tcGifhta&;


csdK;azmufcHae&onfh jzpfpOfrsm;
(1) awmifolv,form;u@
1^u / / t"r®v,f,modrf;rI
jzpfpOf (1) / / yJc;l wdik ;f ta&SUydik ;f anmifav;yif? ausmufwcH g;ponfh NrKd Ue,frsm;&Sd aus;&GmwcsKd UwGif a'otmPmydik rf sm;u v,form;
wcsKd UxHrS ajr,mrsm; odr;f ,lco hJ nf/ ausmufwcH g;NrKd Ue,f xif;uke;f &GmrS v,form; OD;armifp;kd ESihf OD;usiv
f iId w
f Ykd ,cif &,uvlBu;D vufxufu
0,f,lxm;onfh &efyHkaiGtwGuf w&m;0if a&mif;cscJhonfh ajrrsm;udk aemufwufvmonfh &,uOuúXu jyefvnf odrf;,lcJhonfudk
rauseyfaomaMumifh NrdKUe,fESifhwdkif;tqifhodkY wifjycJhaomfvnf; ajyvnfatmif ajz&Sif;ay;jcif; r&Sday/ xdkYtwl anmifav;yifNrdKUe,f
a*smif;wm&GmrS v,form; OD;[efoed ;f ESihf OD;jrifah xG;wdYk ,cifEpS af ygif;rsm;pGmuwnf;rS 2006-2007-ckEpS t f xd NrKd Ue,fajrpm&if;t& vkycf iG &hf dS
ajr 3 'ór 75 {u udk aus;&GmtmPmydkifrsm;u wbufowf ydkif;zJhum wjcm;wOD;vufxJodkY vkyfydkifcGifhudk a&mif;pm;cJhonf/ xdkodkY
rawmfrw&m;rIrsm;udk oufqikd &f m NrKd Ue,f? wdik ;f tqifq h ifo
h Ykd wdik Mf um;cJah omfvnf; ta&;,l ajz&Si;f ay;jcif; r&So d nfth jyif qJqBkd urd ;f armif;?
Ncdrf;ajcmufrIudkom cHaecJh&onf/
(RFA 28-1-2009)

jzpfpOf (2) / / rauG;wdkif; apwkwå&me,fbufwGif 2007-ckESpfavmufupí wyfrawmfumuG,fa&;ypönf;puf½Hk wnfaqmuf&ef


v,f,majrrsm;udk odr;f ,lco hJ nf/ puf½t kH aqmuftODrsm; w0ufausmNf y;D pD;aecsed w f iG f ,ckwzef puf½t kH 0iftxGuvf rf;twGuf apwkw&å mNrKd U
a&Smifvrf;azmuf&ef &Gmopf&GmESifh awmifcwå&m&GmwdkYrS v,fajr{u 20 ausmfudk xyfrH odrf;,lcJhjyefonf/ avsmfaMu;r&onfhtjyif
wcsKd Uqdv
k sS if rdrw
d pYkd u
kd yf sKd ;xm;aom pyg;? yJErS ;f rsm;udyk if &dwo
f rd ;f csed f r&vdu
k b
f J bl'Zkd m ajrwl;pufBu;D rsm;\ xd;k zsujf cif;udk cHvu kd &f onf/
xdkYtjyif a'ocHv,form;rsm; pdkufysdK;a&;twGuf rSDcdktm;xm;aeaom qDrD;acsmif;udkyg ydwfqdkY vrf;azmufcJhaomaMumifh aemufydkif;wGif
acsmif;a&tcuftcJEiS v hf nf; BuKH awG&Y zG,&f o
dS nf/ wifu h m;rsm;ESihf ppfvufeufypön;f rsm; xkwv f yk rf nfh þwyfrawmfpuf½u kH kd ppfrx
I rf;a[mif;
t&m&Sdrsm;jzifh pkaygif;wnfaxmifxm;aom csrf;at;ukrÜPDu wm0ef,l aqmufvkyfaejcif;jzpfonf/
(RFA 2-2-2009)

jzpfpOf (3) / / {&m0wDwikd ;f t*FyNl rKd Ue,f iSuaf ysmawmESihf uHuek ;f aus;&Gmu v,form; 17-OD; vkyu f ikd pf m;aomufaeaom v,fajr
rsm;ESihf qufpyfum ay:xGe;f vmonfh ajrEkuRe;f ajrrsm;udk uRu J ek ;f aus;&Gmtkypf k OuúX? twGi;f a&;rSL;ESihf ajrwdik ;f pma&;wdu
Yk rw&m;odr;f ,l
cJhonf/ xdkYaemuf odrf;xm;aom ajrEkuRef;rsm;udk 4if;aus;&GmtmPmydkifrsm;u tvsm; tvH 200? teH tvH 50 ajruGufrsm;½dkufNyD;
2007-ckESpfu ay:aomajruGufudk wuGuf 3 aomif;usyf? 2008-ckESpf ay: ajrwuGufvSsif 5 aomif;usyfEIef;jzifh ajruGufpkpkaygif;
tuGuf 20 udk jyefvnfa&mif;pm;um udk,fusdK;&SmcJhonf/
(RFA 12-1-2009)

jzpfpOf (4) / / &cdik jf ynfe,f awmifuw k Nf rKd Ue,f rtDacsmif;wavSsmuf&dS awmifuek ;f rsm;ESihf rtDNrKd Uopf ta&SUbufEiS hf taemufbuf&dS
ajr{u 129ç000 - ausmfudk AD,uferf &mbmpdkufysdK;a&;vkyfief;twGuf iSm;&rf;&ef ajrwdkif;OD;pD;Xmeu wdkif;wmrIrsm; jyKvkyfoGm;cJhonf/
wdkif;wm&mwGif yk*¾vduydkif O,smOfNcHajrESifh v,f,majrtrsm;tjym;vnf; yg0ifaeaomaMumifh awmifolv,form;rsm;taejzifh rdrdwdkY
v,f,mO,smOfrsm; rnfonft h csed f todr;f cH&rnfv?J avsmaf Mu;aum &yghrvm;qdo k nfh tawG;rsm;jzifh pd;k &draf MumifMh uaeMuonf/ xdek nf;wl
2007-ckESpfuvnf; ajrmufOD;NrdKUe,fESifh rmefatmifNrdKUe,fxJu pdkufajr{u 5 aomif;cefYudk b*Fvm;a'h&SfodkY iSm;&rf;&ef pDpOfcJhao;onf/
odkYaomf ,aeYtxd taumiftxnfrazmfao;aomaMumifh &cdkifjynfolrsm;rSm pdwfoufom&m &aeao;onf/
(BBC 3-9-2010)

jzpfpOf (5) / / &efukefwdkif; wGHaw;NrdKUe,f tajcpdkuf cv&wyf&if;(70)u wyf&if;XmecsKyfteD;&Sd uefBuD;ukef;aus;&GmrS tdrfajc


20? &efBuD;atmifESifh om,maX;&GmrS tdrfajc 19 vHk; pkpkaygif; 39 vHk;udk Zlvdkif 18 &uf aemufqHk;xm; z,fay;&ef &,u-u nTefMum;
xm;onf/ xdkNcHuGufrsm;wGif wcsdKU *&Hayguf? wcsdKU *&HrygbJ aexdkifvmcJhonfrSm vGefcJhonfh tESpf 20 ausmfuwnf;u jzpfonf/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (8)
a'ocH tajccHvw l ef;pm; trsm;pkonf tif;vkyif ef; Ncv H yk if ef;jzifh toufarG;0rf;ausmif; jyKae&mrS ,cktcg eD;pyfywfouf&m Nc0H if;rsm;wGif
rSDuyfaexdkifae&NyD; vufvkyfvufpm; usbrf;tvkyfrsm; ajymif;vJ vkyfudkifaeMu&onf/
2009 ckEpS f ZGev
f uvnf; wGaH w;NrKd Ue,f bk&m;Bu;D aus;&Gmu v,f{u 40 ausmu f kd a'otmPmydik rf sm;u pm;usuaf jr[kqu kd m
ydkif&Sifv,form;rsm;tm; armif;xkwfcJhzl;onf/ rz,fay;aom v,form; 23 OD;udk pm;usufajr usL;ausmfrIjzifh w&m;pGJqdkum ZGefv 15
&ufaeYu 'PfaiGjypf'Pf csrSwfcJhonf/
(DVB 16-7-2010)

jzpfpOf (6) / / &efuek w


f ikd ;f '*HNk rKd Uopfqyd uf rf; pufrZI ek w
f iG f uGew
f ed ef m,mOftpD; axmifausmf &yfem;pcef;udk '*Ht k jynfjynfqikd &f m
0efaqmifru I rk P Ü v D rD w
d ufu 2010-ckEpS f ZGev f upí wm0ef,l wnfaqmufaeygonf/ xd, k mOf&yfem;pcef;ESihf rvGwaf om v,fajrrsm;
taejzifh ,ckESpftwGif; tNyD;z,f&Sm;ay;&rnf[k trdefYxkwfxm;ojzifh xdka'o&Sd v,form;rsm; tcufBuHKaeMuonf/ trSeftm;jzifh
,kZeOD;aX;jrifhukrÜPDu 1996 ckESpfwGif '*Hkqdyfurf;NrdKUe,fü ,kZeO,smOfNrdKUawmf wnfaqmuf&ef xdka'owGif a&S;rlvuwnf;u v,f
vkyif ef;vkyuf ikd af ecJah om v,form;rsm;xHrS v,fajrrsm;udk ra&mif;rae& tqrwef aps;ESrd 0f ,fco hJ jzifh NrKd Uopfwnfumpuvnf; v,f
orm;trsm;tjym; ajymif;a&TUay;cJ&h Ny;D pdwx f cd u
kd f aoqH;k cJ&h onfh v,form;rsm;yif &Scd o hJ nf/ ,cktcg xyfrí H rw&m; tydik pf ;D xm;aom
ajrrsm;udk ,kZeOD;aX;jrifu h uGew f ed ef mpcef;odYk wqifjh yefvnfa&mif;csum xyfqifh tjrwfxw k &f mwGivf nf; v,form;rsm;rSm pdwaf omu
a&mufaeMu&jyefonf/
({&m0wD 9-7-2010)

jzpfpOf (7) / / rEåav;wdkif; oydwfusOf;NrdKUe,f wGif;i,faus;&Gmae OD;bdkjzL? OD;cspfaxG;? a':rdk;at;ESifh OD;uRef;aomif nDtudkydkif
ajr{u 30 ausmfudk wyfpcef;topfwnfaqmufa&; wm0efcH AdkvfrSL;BuD;aZmfxGef;u 4if;\udk,fusdK;pD;yGm;twGuf 2010 ckESpf ZGefvu
odr;f ,lcyhJ gonf/ ,cifu awmiforl sm; Bu?H ajryJ? yJrsKd ;pHk pdu
k yf sKd ;aom odr;f qnf;cHajr,mrsm;wGif ,cktcg xdpk pfAv
kd u
f opfarT; pdu
k yf sKd ;a&;
vkyfief;udk pwifvkyfudkifaeNyD jzpfonf/
(DVB 7-7-2010)

jzpfpOf (8) / / 2010 ckEpS f Mo*kwv


f 13 &ufaeYu &efuek w
f ikd ;f vSn;f ul;NrKd Ue,f 0g;½Hpk eG ;f aus;&GmodYk NrKd Ue,fBucYH ikd af &;rS OD;vSoef;ESithf zGUJ
a&mufvmNy;D v,form;ESihf vufvyk v f ufpm; v,fuv
l D 300 cefuY kd pdu
k yf sKd ;p&dwf xkwaf cs;rnfqNkd y;D aus;&Gmbke;f Bu;D ausmif;ü vlpck o hJ nf/
w&musyfvSsif wusyfcGJ twdk;EIef;jzifh aiGxkwfacs;&mwGif tmPmydkifrsm;ESifh eD;pyfolrsm;tm; 2 odef;rS 4 odef;txd xkwfacs;aomfvnf;
v,form;trsm;pkurkd l 1 aomif;? 2 aomif;avmufom acs;aomaMumifh xdo k Ykd rrQwrItm; rauseyfí axmufjyajymqdak om 0g;½Hpk eG ;f &Gmom;
udkaZmfrif;OD;udk 'g;ydef&Jpcef;u zrf;qD;ac:aqmifoGm;cJhonf/
(RFA 14-8-2010)

jzpfpOf (9) / / {&m0wDwdkif; yef;waemfNrdKUe,f yoG,faus;&Gmu v,form; 8 OD;\ v,f{u 25 {uudk &,u-u ig;uefwl;&ef
twGuf rw&m;odr;f qnf;cJo h nf/ v,form;rsm;u r,uudk wdik Mf um;aomfvnf; r,u-u ajyvnfatmif ajz&Si;f ray;bJ v,ford ;f onfh
&,uudyk if jyefí pD&ifq;kH jzwfapojzifh v,form;rsm;rSm trIreS rf ay:bJ epfemqH;k ½SKH ;cJ&h onf/ BuKd wiftaMumif;Mum;jcif; r&Sb
d J odr;f ,lchJ
aomaMumifh v,form;rsm;rSm v,fvnf;qHk;? ysdK;xm;onfhrsdK;rsm;vnf; qHk;½SHK;cJh&onf/
(BBC 15-6-2010)

jzpfpOf (10) / / yavmif(c)watmif;wdkif;&if;om; trsm;pkaexdkif&m &Srf;jynfajrmufydkif; erfhcrf;NrdKUe,f&Sd tG,favm aus;&Gmtkyfpk?


aumuf0ikd ;f aus;&Gmtkypf t
k wGi;f &Sd a'ocHjynforl sm;ydik f ajr,mrsm;udk opfawmOD;pD;XmerS awmtkyf OD;wif0if;aZmf OD;pD;onfh ajrwdik ;f tzGu
YJ
taMumif;wpHkw&mrajymbJ Zlvdkif 7 &ufaeYu vma&mufwdkif;,loGm;ojzifh &Gmom;rsm;rSm ajrodrf;rvm;qdkNyD; pdk;&drfylyefaeMu&onf/
w½kwfEdkifiHodkY a&mif;csrnfh "mwfaiGYydkufvdkif; oG,fwef;&eftwGuf ajr,modrf;rIrsm;ESifh vlYtcGifhta&; csdK;azmufrIrsm; &SdvmOD;rnfudk
a'ocHrsm; &wufrat; jzpfaeMuonf/
(acwfNydKif 19-7-2010)

jzpfpOf (11) / / ucsijf ynfe,f w½kwjf ynfe,fpyf zDarmfEiS hf a*:vefe,fww Ykd iG f w½kwpf ;D yGm;a&;orm;rsm;onf tef'aD t(ucsi)f tzGUJ jzifh
aygif;um ausmufxif;&SK;qDcsupf uf½akH qmuf&ef a'ocHv,form;rsm;\ v,f,majrrsm;udk ra&mif;rae& twif;t"r® 0,f,al eMuonf/
v,form;rsm;u a&mif;&efqE´r&Sdaomfvnf; ra&mif;vSsif odrf;rnfhyHkpH ajymaeaomaMumifh aMumufvefYum w{uvSsif w½kwf,GrfaiG
&m*Pef;avmufjzifo h m a&mif;vdu k Mf u&onf/ xdt Yk wl zDarmf? eZGeaf bmifa'obufwiG v f nf; rqdpk avmuf aiGay;um v,f,majrrsm;udk
t"r®ord ;f ,lcNhJ y;D aq;vdypf uf½?kH rD;aoG; tacsmudik pf uf½pkH onfh puf½t kH vky½f rkH sm;ESihf wnf;cdck ef;rsm;? avmif;upm;½Hrk sm;udk wnfaqmufziG v hf pS f
pD;yGm;&SmaecJo h nf/ v,form;rsm;rSmrl ,ckqv kd sS if wtdraf xmifukd v,f 1 {u 2 {u avmufom ydik af wmhNy;D v,f,mpdu k yf sKd ;a&;vkyif ef;udk
xdcdkufum pm;0wfaea&; ydkrdkusyfwnf;vmMuonf/
(vif;Edik Of ;D 6-10-2009)
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(9) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

jzpfpOf (12) / / 2006-2007 ckESpfrSpí ucsifjynfe,f er®wD;ESifh wEdkif;Mum; vD'dkvrf;rBuD;ab; rdk;n§if;c½dkif zm;uefYNrdKUe,f 0&mZGyf?
erfqdkif? em*smyg? atmf&m? befaumuf? &S&GwfqGwf? a[mf&,f ponfh &Gmrsm;u v,fajrESifh O,smOfNcHajr{u 1038 {uausmfudk etz
ppfAdkvfcsKyfrsm; ausmaxmufaemufcHjyKxm;onfh ,kZeukrÜPDu BuHESifh yavmyDeH pdkufysdK;a&;pDrHudef;twGuf avsmfaMu;ray;bJ odrf;,lcJh
ygonf/ a'ocHv,form;rsm; 148 OD;u 4if;wdYk v,f,majrrsm;wGif 2007 ckEpS rf S 2010 ckEpS t f wGi;f v,fvyk u f ikd cf iG hf qH;k ½SKH ;epfemcJ&h ojzifh
rauseyfí 1 {uvSsif 4 odef;cGJEIef; epfemaMu;ay;&ef Zlvdkifv 16 &ufaeYu jynfe,fw&m;½Hk;odkY trIzGifh wdkifMum;cJhonf/ odkYaomf
jynfe,fw&m;olBu;D OD;wl;*smu trIrzGiyhf gESiOhf ;D wdik ;f rSL;udk wifjyr,f? jynfe,fat;csr;f om,ma&;tzGUJ eJY nde§ iId ;f ay;ygr,f apmifyh gOD;qdo k jzifh
apmifah y;aepOf &,uvlBu;D rsm;u &Jrsm;udk ac:vmNy;D tpd;k &u pDpOfay;onfh ajrtpm; ,lcsi, f l odrYk [kwf tck ,kZeu avsmaf Mu;tjzpf
ay;rnfqdkonfh w{u 8 aomif;EIef; aiGudk ay;wkef;,l? a&SUaeeJY w&m;pGJawmif;qdkwm[m &zdkYraocsmaMumif;? twif;tusyf Ncdrf;ajcmuff
ajymqdk vufrw S x
f ;kd &,lapygonf/ v,form;rsm; awmif;qdo k nfah iGrmS v,frvky&f onfh 3 ESpf umvtwGi;f epfemcJ&h onfh avsmaf Mu;aiG
om jzpfygonf/ odr;f cHvu kd &f onfh v,fwefb;kd avsmaf Mu;aiG r[kwaf o;yg/ ,ck ,kZeukrP Ü u D ay;rnfqo kd nfh w{u 8 aomif;usyq f kd
onfrSm epfemaMu; r[kwfbJ v,fw{uudk aiG 8 aomif;jzifh wbufowfaps;jzwf tEdkifusifh odrf;,lvdkufjcif; jzpfonf/ trSeftm;jzifh
odr;f cHvukd &f aom v,fajrrsm;\ w{uaygufaps;rSm usyf 3 ode;f cGjJ zpfonf/ tpd;k &u pDpOfay;onfh jyefvnf ae&mcsxm;a&;ajrqdo k nfrmS
rlv&Gmrsm;ESifh tvGef tvSrf;a0;um awmifBudKawmifMum; ausmufrsm;xlajym&m t&yfjzpfaomaMumifh v,f,mpdkufysdK;a&; vkyfudkif
pm;aomuf&ef rnforYkd Q rjzpfEikd af y/ v,form;wcsKd UrSm tm;roefrmefavsmh ay;orSsaiGukd vufcv H ukd Mf uaomfvnf; wcsKd Uaom v,form;
rsm;rSmrlum; Oya'aMumif;t& qufvuf ckcHwdkufyGJ0ifaeMuonf/ ,kZeukrÜPD\ rw&m;ojzifh v,fodrf;aejcif;udk wm;qD;ay;&ef
ucsiyf ,u tqifq h ifEh iS hf Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&TxH wdik pf mrsm; ay;ydcYk ahJ omfvnf; ta&;,laqmif&u G af y;jcif; r&Sad y/ ,cktcg v,fr, hJ mrJh
jzpfomG ;Muaom ucsi&f mG om;rsm;rSm aemif;rS?D wbef&mG wavsmuf v,fvyk if ef;&So d nfah e&mrsm;odYk oGm;a&mufum ol&if;iSm; 0ifvyk af eMu
&onf/ wcsKd UrSm awmxJ [if;oD;[if;&Guaf umuf? wcsKd Uum; &yfa0;oGm;í a&Tusiv f yk if ef;wGif aeYpm; 0ifvyk af eMu&onf/ ,kZeukrP Ü o D nf
ucsijf ynfe,f vD'v kd rf;rBu;D ab;wavsmuf&dS ajr{u 2 ode;f ausmu f kd etz ppftpd;k &xHrS 2006 ckEpS u f vkyyf ikd cf iG hf 0,f,&l &Scd o hJ nft h jyif
[l;aumif;csdKifh0Srf; usm;ab;rJhawm&Sd&ma'o&Sd ajr{u 4 odef;cefYudkyg xyfrH wdk;csJUodrf;,lvsuf&Sdonf/
(oSsrf;oHawmfqifh? acwfNydKif? rZößdr? BBC 2^13^19^25-8-2010)

jzpfpOf (13) / / yJc;l wdik ;f rif;vSNrKd Ue,ftwGi;f aus;&Gmtkypf k 15 pkrS aus;&Gmaygif; 50 ausm&f dS v,fajr{u 800 ausmu f kd vufyw
H ef;
NrKd Ue,f qnfajrmif;OD;pD;XmerS 'k-OD;pD;rSL; OD;pHrif;u 2004 ckEpS t f wGi;f jrifu0-ausmuftikd f jrpfa&umwm usKd ;aygufysupf ;D rIukd jyKjyifay;aepOf
Edik if aH wmfyikd f puf,Eå&m;Bu;D 2 pD;jzifh a'ocH v,form;rsm;\ v,f,majrrsm;ay:ü ig;arG;jrLa&;uefukd nBu;D rif;Bu;D wl;azmfomG ;cJo h nf/
2006-07 ckESpfwGif NrdKUe,fajrpm&if;½Hk;u a'ocHv,form;rsm;\ v,fajrajypmcGefrsm;udk pm&if;azsmufypfcJhNyD; 2007-08 ckESpfwGif
ig;uef{&d,mudk OD;pHrif;trnfayguf pm&if;xkwaf y;cJo h nf/ vufyw H ef;NrKd Ue,f *Hrk if;uGi;f aus;&GmrS OD;<u,fx#G f OD;aqmifum v,form;rsm;
pkaygif;í v,f,majrrsm; rw&m;zsuq f ;D odr;f qnf;cHvukd &f onft h aMumif; Edik if aH wmftBu;D tuJrsm;xHoYkd wdik Mf um;cJ&h m a'ocHv,form;
wcsdKUESifh tpdk;&0efxrf;wcsdKUudk tay:,HoabmrQom ac:,lppfar;cJhNyD; OD;pHrif;udk vufyHwef;NrdKUqnfajrmif;rS ewåvif;NrdKUqnfajrmif;odkY
ajymif;a&TUay;½Hrk Qom vkycf o hJ nf/ rdrw d Ykd v,fajrrsm; jyefvnf&&SNd y;D v,f,mvkyif ef;cGif jyef0ifEikd af &;twGuf v,form;rsm;u v,ford ;f cH&
onfhESpfrSpí ESpfpOf EdkifiHawmftBuD;tuJrsm;odkY wifjy&m OD;aqmifwdkifMum;ol OD;<u,fxG#fudk qnfajrmif;0efBuD; AdkvfcsKyfaX;OD; u ac:
,lawGq Y rkH I jyKcahJ omfvnf; taMumif;xl;rvmcJah y/ 27-4-2009 &ufwiG f txl;pHpk rf;ppfaq;a&;tzGu YJ a'ocHv,form;rsm;udk xyfraH c:,l
ppfaq;NyD;aemufvnf; wpHkw&m xl;jcm;rvmojzifh 28-10-2009 &ufwGif AdkvfcsKyfrSL;BuD;oef;a&TxH aemufxyfpmwapmif a&;om;ay;ydkY
cJhonf/ tdrfaxmifpkaygif; 200-ausmfrSm v,fodrf;cHvdkuf&ojzifh epfemqHk;½SHK;rIaygif;rsm;pGmESifh BuHKawGYae&onf/
(rif;Edkifol? {&m0wD 18-11-09)

jzpfpOf (14) / / rGejf ynfe,f armfvNrKd iNf rKd Uwzufurf; &Gmaygif; 60 ausm&f o dS nfh bDv;l uRe;f NrKd Ue,f uRe;f ajrmufyikd ;f &Sd uvG?D 'dik ;f 0ef;uGi;f ?
'&Jaus;&Gmrsm;ESifh uRef;ta&SUbuf rk'Gef? oauúmf? ewfarSmf? tbpf? uGrfvSm&Gm tp&Sdonfh &Gmrsm;wGif rdk;wGif;umv oHvGifjrpfa& wdkufpm;
rIaMumifh urf;½dk;wef;wavQmuf v,f,mpdkufysdK;ajrrsm; ESpfpOf {u 100 0ef;usifcefY qHk;½SHK;vsuf&Sdonf/ oHvGifjrpfa&onf ,cifu
bDvl;uRef;ESifh armfvNrdKifNrdKUtMum;rS yifv,fodkY a&trsm;qHk; pD;0ifaomfvnf; 2001 ckESpfwGif oHvGifwHwm; pwifwnfaqmufcJhNyD;
aemufyikd ;f a&pD;aMumif;ajymif;vJomG ;um aygifNrKd Ue,fEiS hf uRe;f Mum;bufoYkd a&pD;qif;rI ydrk rkd sm;jym;vmaomaMumifh txufyg&Gmrsm;bufwiG f
a&pD;oefNy;D a&wdu k pf m;rI Murf;wrf;vmcJoh nf/ a&wdu k pf m;rIaMumifh urf;em;ydik ;f v,form;rsm;rSm ESppf Of v,fwuGuf odrYk [kwf tenf;qH;k
v,fw{u qHk;½SHK;aeMu&NrJ jzpfonf/ ukef;wGif;ydkif;wGif O,smOfNcHajr &Sdolrsm;om NcHvkyfief; qufvkyfEdkifaomfvnf; NcHr&Sdaomolrsm;rSm
xdik ;f Edik if b
H ufoYkd rdom;pkvu kd x
f u
G í
f tvkyv f yk af e&onft h jzpfoYkd a&mufomG ;onf/ ajr,mqH;k ½SKH ;rIrsm;ESihf ywfoufí oufqikd &f mtmPmydik f
rsm;xH wifjytultnDawmif;aomfvnf; vma&mufí Munfh½SK ppfaq;jcif;yif rvkyfcJhay/
(acwfNydKif 19-11-2009)

jzpfpOf (15) / / &cdik jf ynfe,f ausmufjzLNrKd Ue,ftwGi;f wGif a&eHyu


kd v
f ikd ;f wck wnfaqmuf&eftwGu[
f q
k u
kd m a'ocHw\Ykd v,f,m
ajrrsm;udk 2009 ckEpS f arvu tmPmydik rf sm;u odr;f ,lco hJ nf/ avsmaf Mu;udk &uf&ufa&ma&may;rnf[k uwday;Ny;D pmcsKywf iG f vufrw
S f
twif;a&;xdk;cdkif;cJhaomfvnf; vufawGUwGif uwdtwdkif; ay;jcif;r&Sday/ ,cktcg &Gmom;rsm;ydkif tkef;NcHrsm;ESifh vufwl;a&eHwGif;rsm;
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (10)
vkyuf ikd cf o
hJ nfah jray:wGif tmPmydik rf sm;u "gwfaiGw Y mbdik f wnfaqmufa&;twGuf tkwjf rpfcsum pwiftaumiftxnfazmfaeNyD jzpfonf/
,if;yduk v f ikd ;f udk &cdik u
f rf;vGeaf 'owGif wl;azmfaeonfh a&Tobm0 "gwfaiGaY jrrS "gwfaiGrY sm;udk w½kwt
f rsKd ;om;a&eHaumfyakd &;&Si;f (CNPC)ESihf
pmcsKyfxm;onfhtwdkif; w½kwfjynf taemufawmifydkif; ,leefjynfe,fodkY wifydkYa&mif;cs&ef oG,fwef;aejcif; jzpfonf/
(rZößdr 10-11-2009)

1^c / / tEdkifusifh AdkvfusrI


jzpfpOf (1) / / yJc;l wdik ;f oeyfyifNrKd Ue,ftwGi;f &Sd wHceG w
f ikd ?f oeyfwef;? us;D yifpak us;&Gmrsm; tygt0if &Gmtrsm;tjym;wGif aqmif;&moD
aumufyo J ;D ESpH u
kd yf sKd ;p&dwt f wGuf bPfacs;aiGpmtkyf vkyaf y;rnf? xdt k wGuf wtdraf xmifvQif 0efaqmifp&dwf 1ç500-usyf ay;&rnf[q k ukd m
aus;&GmtmPmydkifrsm;u ajymqdkaumufcHoGm;cJhaomfvnf; 2-vausmfMumonfh 2009 ckESpf Zefe0g&Dvtxd bPfacs;aiGpmtkyf r&yg/
pyg;txGufaumif;aom oeyfyifNrdKUonf em*pfrkefwdkif;aMumifh v,f,majrrsm; ysufpD;cJh&onfhtjyif rdk;a&BuD;rIaMumifh pdkufysdK;xm;aom
pyg;yiftrsm;tjym; ysufqD;um t½SHK;ay:aecsdefwGif bPfpmtkyfzdk;ay;NyD; bPfacs;aiG r&ao;onfhtwGuf oD;ESHpdkufysdK;&ef tcuftcJ
jzpfaeMuonf/
(RFA 6-1-2009)

jzpfpOf (2) / / &efukefwdkif; '*HkNrdKUopfta&SUydkif;&Sd MumeDuef? MuLacsmif;? awmifwvHk; ponfh&Gmrsm;ESifh awmifbufydkif;&Sd oHk;cG?
&Sr;f wJBu;D ? av;axmifu h ef&mG rsm;&Sd v,fajrrsm;onf a&teuf 4^5-ay atmufwiG f epfjrKyaf eaomaMumifh v,form;rsm; v,fpu kd yf sKd ;&ef
tcuftcJ awGYaeMuonf/ xdkodkYjzpf&jcif;rSm v,form;rsm;ESifh tusdK;wlzufpyfvkyfudkifrnf[kqdkaom pD;yGm;a&;ukrÜPDrsm;\ uefx½dkuf
v,f,mpDru H ed ;f t& rlvvkyu f ikd af eaom v,form;rsm;\ v,f,majrrsm;udk odr;f ,lum ajruGut f opfrsm; azmfaqmif&mwGif a&rsm;r0if
ap&ef anmifyif&mG ? Munfp&k mG wdb Yk ufrS ,cifa&xGuaf ygufrsm;udk ydwyf pfvu kd af omaMumifh qnfajrmif;a&rsm;onf acsmif;rsm;wGif tdik u f m
wmtxufyikd ;f &Sv d ,frsm; a&xJepfjrKyu f ek jf cif; jzpfonf/ xdu
k rk P
Ü rD sm;xJwiG f Adv
k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&TEiS hf eD;pyfywfoufo[
l k trnfxu G af om
OD;awZ\ xl;ukrP Ü v
D nf; yg0ifonf/ 2008-ckEpS u f pí xdak 'owGif v,fajrrsm;omru &yf&mG aetdrrf sm;yg a&epfjrKyu f m oGm;a&;vma&;
'ku©jzpf&onfhtjyif jciftEå&m,fESifhyg &ifqdkifaeMu&onf/
(RFA 26-1-2009)

jzpfpOf (3) / / 2009-ckESpf azaz:0g&Dv 11-&ufaeYnu &efukefwdkif; c&rf;NrdKUe,f armif;raus;&Gm&Sd v,form;BuD; OD;atmifrif;
tdrf0if;twGif;&Sd yJwDpdrf; tiSm;cl;tvkyf vmvkyfaom tvkyforrsm; aexdkif&mwJudk &,utzGJU0ifrsm;u {nfhpm&if; 0ifppfcJhonf/ {nfh
pm&if;ppf&mwGif rde;f rom;rsm; tdyaf eaom jcifaxmifrsm;udk twif;vSeaf vSmum tvkyo f r 18-OD;udk wef;pDxikd cf ikd ;f Ny;D 'DNrKd Ue,ftwGi;f odYk
azmufcaJG &;vkyrf nfh trsKd ;orD;awG a&mufaeonf[k owif;&xm;aMumif;? xdak zmufcaJG &;orm;\ &ifbwfwiG f aq;rSiaf Mumifx;kd xm;onf[k
od&aomaMumifh tvkyo f rrsm;\ &ifbwfukd &SmazGppfaq;&rnf[q k ukd m tuÐsrsm;udk twif;t"r® qGcJ Rwcf yhJ gonf/ xdu k pd Eö iS hf ywfoufí
tvkyforrsm;u rauseyfaomaMumifh aemufwaeYeHeufwGif &,u OuúX OD;wif0if; tdrfodkY oGm;a&mufwdkifwef;onfhtcg OuúXZeD;u
OD;wif0if; nu tdyfa&;ysufvdkY tdyfaeaMumif; ajym&m tvkyforrsm;u trIzGifhp&m&Sdí ESdK;ay;yg[k twif;qdkvmaomaMumifh ESdK;ay;í
OD;wif0if; xGuv f monft h cg tapmfum;cH&ol tvkyo f rrsm;xJrS rat;0if; qdok u l nu {nfph m&if;vmppforl sm;xJwiG f xdOk ;D wif0if;qdo k l
ygvmonfukd jyefrw S rf í
d 4if;vnf;ygonf[k ajymqdck ohJ nf/ þodYk ajym&rvm;[kqu kd m OuúXjzpfou
l pdwq f ;kd rmefq;kd jzifh rat;0if;qHyifukd
vSrf;qGJNyD; vufoD;jzifh xdk;Budwf&m rat;0if; acgif;uGJ'Pf&m &&SdcJhonf/ rat;0if;u rauseyfí v,f&SifESifhtwl armif;r&Jpcef;odkY
oGm;a&mufwdkifMum;&m &Jpcef;u xdkudpöudk 4if;wdkYtaejzifh udkifwG,fí r&aMumif;? txufudk udk,fhbmom oGm;wdkifMuqdkNyD; trIudk
vufrcHcahJ y/
(RFA 18-2-09)

jzpfpOf (4) / / {&m0wDwdkif; tdrfrJNrdKUe,f Mucwfukwfaus;&GmtkyfpkwGif aus;&Gm&,u-u OD;pD;í yckuúLNrdKUe,f a&ToD;ESHukrÜPDrS


xkwfvkyfonfh "gwfajrMoZmrsm;udk v,form;rsm;xH twif;t"r® a&mif;cscJhonf/ xdkodkYa&mif;cs&mwGif 4if;wdkY a&mif;aom ajrMoZmudk
oHk;ygu pyg;txGuf ydkrnfjzpfaMumif;? ydkrxGufvSsif ajrMoZmzdk; vHk;0ay;p&m rvdkaMumif; *wday;cJhao;onf/ wu,fwef;wGifrl
xdk"gwfajrMoZmrsm; oHk;pGJcJhaom v,f,majrrsm;wGif tyifrsm; avmifrD;usum ,cif xGufEIef;udkyif rrDawmhbJ txGufusqif;cJhygonf/
xdktjzpftysufESifhywfoufí v,form;rsm;u aus;&GmtmPmydkifrsm;udk v,fuGif;rsm;odkY ac:jyí "gwfajrMoZmzdk; ray;acsEdkifaMumif;
tusdK;taMumif; &Sif;jycJhygonf/ odkYaomf a&ToD;ESHukrÜPDu NrdKUe,fESifh wdkif;tmPmydkifrsm;odkY wdkifMum;um tdrfrJNrdKUe,f w&m;½Hk;rSwqifh
v,form; 200-eD;yg;tm; ajrMoZmzdk; ray;acsonfhtwGuf w&m;pGJqdkcJhonf/
(RFA 17-2-09)

jzpfpOf (5) / / bdkuav;NrdKUe,f ravmhaus;&Gmvlxk aqmufvkyfxm;aom xGef;EdkifwrHtrnf&Sd 25-ay wl;ajrmif;udk ig;vkyfief;&Sif


udk&ifaxG;wdkY armifESr 2 OD;u 4if;wdkY avvHqGJxm;onfh {&d,mxJ usL;ausmfa&muf&Sdaeonf[kqdkum tmPmydkifrsm;ESifh yl;aygif;NyD;

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(11) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o
wrHudk zsufcsvdkufaomaMumifh wrH atmufzuf&Sd v,form; 24 OD;\v,frsm; a&vTrf; ysufpD;ukefonf/ xdkYtjyif v,form; udkxGef;Edkif
udkvnf; a&csdKig;Oya'jzifh w&m;pGJum axmif'Pf 1 v csrSwfcJhNyD; udkxGef;EdkifbufrS trSeftwdkif; xGufqdkay;cJhonfh &GmvlBuD; OD;at;
udv k nf; r,u-u &mxl;rS jzKwcf sco hJ nf/ v,form;rsm;bufu rauseyfí Oya'aMumif;t& qufvufvyI &f mS ;oGm;rnfukd odaomaMumifh
a'otmPmydik rf sm;u ig;vkyif ef;&Sif armifErS xHrS wrHjyefzaYkd y;&ef aiGusyf wode;f cGu
J kd rvdrw
hf ywf,Nl y;D v,form;rsm;tm; wbufvn S jhf zifh
tcaMu;aiGray;bJ tmPmjzifh wrHukd jyefzcYkd ikd ;f cJyh gonf/ v,form;rsm;u jiif;qefaomaMumifo h m tvkyo f rm;iSm;í wrHukd jyefzaYkd y;cJh
ygonf/ xdkwrHudk v,fajr{u 500 ausmftwGuf udkxGef;Edkifv,ftem;wGif wl;ajrmif;udk v,form;xktm;jzifh ydwfxm;cJhonfrSm vGefcJh
onfh 10 ESpfuwnf;u jzpfonf/ qnfajrmif;Oya't& wrHrsm;wGif ig;vkyfief;orm;rsm; ig;zrf;cGifh r&Sday/
(rdk;rc 28-4-2010)

jzpfpOf (6) / / 2009 ckEpS f pufwifbmvtwGi;f u rauG;wdik ;f rauG;NrKd Ue,f NrKd UopfNrKd U&Sd aus;&Gmawmiforl sm;tm; r,uOuúXtrdejYf zifh
ESpfvGef"gwfajrMoZmrsm;udk twif;t"r® 0,f,lcdkif;cJhygonf/ pav"gwfajrMoZmaygufaps;rSm 1aomif; 2axmifusyfom &Sdaomfvnf;
awmifolrsm;tm; 2aomif;EIef;jzifh tqrwef aps;wifonfhtjyif ajrMoZmrsm;rSm ESpfcsdKUNyD; tcJrsm;jzpfaeaomaMumifh awmifolrsm;u
0,f,l&ef jiif;qefcJhMuonf/ xdktcg r,u-u &,ursm;udk zdtm;ay;um tdwfrsm;\w0ufudk awmifolrsm;tm; &atmifa&mif;?
usefwJhtdwfawGudk &,uawG oHk;xm;[lí BuD;Edkifi,fn§if; cdkif;apcJhonf/ 2010 ckESpf ZlvdkifvwGif ajrMoZmzdk; jyefqyfcdkif;onfhtcg
awmiforl sm;a&m &,ursm;yg rqyfEikd f jzpfMu&onf/ xdt Yk jyif r,uOuúX OD;wifEikd pf ;kd u 4if;twGuf ajrqDwvH;k tay:wGif 2 axmifusyf
oD;jcm;aumufcHygao;onf/ ajrMoZm tdwfzdk;aiG ray;acsEdkifonfh xef;wyif? vJvl? refusOf;wl;? axmuf&Smwef;? uHpG,f? qifjzLusOf?
wyfukef; ponfh&Gmrsm;rS &,utzGJY0ifrsm;ESifh awmifol 2 OD;tygt0if pkpkaygif; 8 OD;udk NrdKUe,f&Jrsm;u Zlvdkifv 20 &ufaeYu
vma&mufzrf;qD;oGm;NyD; yk'fr 406 tvGJoHk;pm;rIjzifh w&m;pGJqdkcJhonf/
(RFA 30-7-2010)

jzpfpOf (7) / / 2006 ckESpfu aejynfawmf v,fa0;NrdKUe,f oajyuef&Gmtkyfpk *lawmif&GmESifh atmifom&GmrS v,f,majrrsm;udk
ppu 6 ppfwyftwGuf odr;f ,lcyhJ gonf/ odr;f xm;aomv,frsm;udk aemufyikd ;f wGif ppfwyfu w{uvQif pyg;wif; 20 EIe;f jzifh v,form;rsm;
tm; oD;pm;jyefcsxm;cJo h nf/ 2010 ckEpS w
f iG f rd;k acgifNy;D pyg;ratmifaomaMumifh wm0efauspyg; roGi;f Edik &f onft
h aMumif; uuMunf;odYk
today;wdkifMum;cJh&m? OD;aqmifwdkifMum;ol v,fa0;NrdKUe,f &Sm;acsmif;&Gmom; udkjrifhpdk; udk Mo*kwfv 17 &ufaeYwGif v,fa0;&Jpcef;u
zGHUNzdK;a&;udk aESmuf,Sufonf[k pGyfpGJum zrf;qD;oGm;cJhonf/
(DVB 29-8-2010)

jzpfpOf (8) / / aysmb


f ,
G -f ewfarmuf-rauG; rD;&xm;vrf;opfazmufvyk &f mwGif pepfwusr&Sb
d J Ny;D pvG,f wm½d;k ajrzdx
Yk m;aomaMumifh
ewfarmufNrdKU em;vnfyifaus;&Gmtkyfpk usLydkifaus;&Gmu v,f{u 100 ausmf a&jrKyfysufqD;oGm;cJhonf/ v,fuGif;rsm;odkY
rD;&xm;wmaygifvrf; jzwfazmufxm;&mwGif wmaygifa&toGi;f txkwf vkyrf ay;aomaMumifh Zlvikd v f 21 &ufrpS í wmaygiftxufzufwiG f
v,f{u 60 cefY a&epfaeNyD;? wmaygifatmufzufusaom v,frsm;wGifrl v,f{u 70 ausmf a&iwfaeMuonf/ xdka'owGif 2009-
2010 aEGpyg;pdkufcsdefuvnf; rdk;acgifNyD; qnfa& r&ojzifh pDrHudef;oD;ESHtjzpf twif;tusyf pdkufcdkif;onfh aEGpyg; {u 200 ausmf
ysuq f ;D cJ&h onf/
(BBC 24-7-2010)

jzpfpOf (9) / / rauG;wdkif; awmifwGif;BuD;NrdKUe,f irSifqnfrS a&udk awmifwGif;BuD; ta&SUbuf&Sd trSwf 7 wyfrawmf
avhusiahf &;ausmif;ESihf NrKd Uta&SUajrmufbuf&dS trSwf 16 umuG,af &;ypön;f xkwv f yk af &;puf½ykH ikd f wyfajrv,frsm;wGif pyg;pdu k &f eftwGuf
OD;pm;ay; a&vTwaf y;aeaomaMumifh awmifwiG ;f Bu;D ta&SUbufaus;&Gmu v,f{u waxmife;D yg;rSm pdu k yf sKd ;a& r&ojzifh v,form;rsm;rSm
pyg;pdu
k &f ef tcufjzpfaeMuonf/ wyfv,fwiG f ysKd ;tiSm;vdu k Ef w
I o
f rl sm;rSmvnf; wyfu tcaMu;aiGukd csucf si;f r&Si;f ay;í pm;0wfaea&;
rajyrvnf jzpf&onf/
(DVB 31-7-2010)

jzpfpOf (10) / / rauG;wdkif; rdwÉDvmNrdKUe,f armufavmuf&Gm BuHYcdkifa&; pnf;½Hk;a&;rSL; OD;atmifa&Tonf acs;aiGxkwfay;&ef


taxGaxGjyifqif0efaqmifcqdkNyD; MuufoGefeDpdkuf awmifolrsm;xHrS aiG 2500 usyfpD aumuf,loGm;cJhonfrSm 8 vMumNyD jzpfaomfvnf;
acs;aiGum; r&ao;ay/ v,form;rsm;u acs;aiGr&vnf; rdrw d qYkd u
D ,lomG ;onfah iGrsm;udk jyefay;&ef awmif;onft
h cgwdik ;f oH;k rxm;ygbl;
jyefay;rSmyg[kom tBudrfBudrfajymNyD; ray;bJaeojzifh Zlvdkif 7 &ufaeYu c,uodkY wdkifMum;cJh&m ta&;,l aqmif&Gufay;jcif; r&Sday/
(DVB 19-7-2010)

jzpfpOf (11) / / 2010 Zlvdkifvqef;ydkif;rSpí u&ifjynfe,f &Sm;awmNrdKUe,fwGif &Gmom;rsm;onf &,uxHrS awmif,moGm;cGifh


vufrSwfr&bJ awmif,mvkyfief;cGifodkY oGm;cGifhr&Sdyg/ oGm;cGifhvufrSwfudk wywfwcg xkwfay;NyD; wcgvkyfvSsif aiG 500 usyf ay;&onf/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (12)
vufrSwfrygbJ awmif,moGm;vSsif u&ifeDwyfrsm;ESifh ywfoufonf[k pGyfpGJum jyóemtrsdK;rsdK; &Smrnfudk &Gmom;rsm;u
pd;k &draf eMu&ygonf/
(ktimes.org 4-8-2010)

jzpfpOf (12) / / 2009 ckESpf {NyDvqef;u yJcl;wdkif; jzL;NrdKUe,f anmifyifom&GmrS OD;jrifhaqG a':cif0if; ZeD;armifESHydkif v,f,mxGuf
oD;ESHrsm;ESifh EGm;rsm;udk cr& 439 u ta<u;&p&m&Sdwm r&vdkYqdkNyD; vk,ufodrf;ydkufum tdrfudkyg rD;½SdKUoGm;cJhonf/ taMumif;ZpfjrpfrSm
OD;jrifah qG tygt0if v,form; 31 OD; awm½dik ;f udk ckwx f iG &f iS ;f vif;um vkyx f m;onfh v,f,majrrsm;udk cv& 439 u wyfyikd af jrrsm;tjzpf
odrf;,lcJhonf/ xdkv,form;rsm;udkyif xdkv,fajrrsm;ü wESpfvSsif v,fw{uudk pyg; wif; 20 ay;&rnf[k oD;pm;c csxm;ay;cJhonf/
xdt Yk jyif wyf&if;rSL;ESihf t&m&Syd ikd af iGrsm;udk t&mcHAv kd pf ;kd ode;f ESit hf wl OD;jrifah qGrw
S qifh v,form;rsm;udk aiGw;kd acs;pm;cJyh gonf/ &Gmom;rsm;u
pD;yGm;a&;vkyfief;rsm; tqifrajyojzifh jyefrqyfEdkifonfudk OD;jrifhaqGtay: tjypfyHkcsNyD; wyfajrrSm pyg;pdkufNyD; oD;pm;c
ray;oGi;f ao;wJt h wGu[ f q k u
kd m ,ckuo hJ Ykd tEdik u
f sihf ypön;f odr;f cJo h nf/ OD;jrifah qGu xdrk w&m;rIEiS hf ywfoufNy;D v,f,mpduk yf sKd ;a&;0efBu;D ?
umuG,fa&;0efBuD;? jynfxJa&;0efBuD; Xmersm;odkY wdkifMum;cJh&mwGif um,uH&Sif OD;jrifhaqGtm; wpHkw&m ac:,lar;jref;jcif;rsdK; rjyKvkyfbJ
wyfwGif;rSmyif zHk;zHk;zdzd pHkprf;ppfaq;rI vkyfcJhygonf/ ppfaq;rIjyK&mwGif trIESifh rqdkifonfh a':cif0if;\rdcif tzGm;tdktm; zdtm;ay;
EIwyf w d jf cif;? OD;jrifah qGwbYkd ufrS trSet f wdik ;f oufaovdu k x f u G af y;rnfh v,form;rsm;tm; tjzpfreS af wGukd ajym&if v,fvyk cf iG yhf w d rf nf[k
Ncdrf;ajcmufum vdrfnmxGufqdkapygonf/ trSeftwdkif; xGufqdkaom v,form;\ xGufqdkcsufrsm;udkrl w&m;0if vufrSwfxdk;
rSwfwrf;wifjcif; r&SdbJ? rrSefruef xGufqdkonfholrsm;\ vufrSwfrsm;udkom w&m;0if vufcH&,loGm;cJhonf/
(RFA 13-5-2009)

jzpfpOf (13) / / 2009 ckESpf {NyDv 3 &ufaeYu yJcl;wdkif; 'dkufOD;NrdKUe,f pmzmNcHKtkyfpk anmifuef&Gmae OD;atmifMunfodef; (touf
46 ESpf)onf ,cifESpfu v,fvkyf&ef ,lxm;onfh ta<u; 10 odef;udk v,fraumif;ojzifh jyefrqyfEdkifbJ ,ckESpfwGif twdk;t&if;aygif;
odef;20 ausmfjzpfoGm;onfhtwGuf a<u;&Sifu ypönf;rsm; vmodrf;oGm;aomaMumifh OD;atmifMunf odef; onf &Sufvnf;&Suf
pdwfraumif;vnf;jzpfum tqdyfaomufí rdrdudk,frdrd owfaooGm;cJhonf/ a<u;&Sifu OD;atmifMunfodef;wdkY ZeD;armifESH r&Sdcdkuf
v,fxGufrwfyJ wif; 50 udk rsdK;twGufyif rcsefbJ twif;0ifa&muf odrf;,loGm;cJhonf/ 13 odef; aps;aygufonfh v,fw{uudkvnf; 8
odef; 9 odef;EIef;jzifh wbufowf aps;ESdrfjzwfoGm;cJhonf/ xdkrSsruao; aemufxyf wodef; usefaeao;onfudk &,uOuúXrSwqifh
vufrSwf twif;xdk;cdkif;cJhonf/ a,muFsm;qHk;NyD;aemuf rMumrD ZeD;onf a':oef;oef;EG,frSm udk,fwjcrf; avjzwfovdkjzpfum uav;
2 a,mufjzifh 'ku©a&mufcJh&onf/
(RFA 13-5-2009)

jzpfpOf (14) / / yJ c l ; wd k i f ; taemuf j crf ; &ef u k e f - jynf v rf ; rBuD ; wavsmuf Nrd K UBuD ; rsm;rS pyg;t0,f ' d k i f r sm;ud k ppf w yf u
ausmaxmufaemufcHay;xm;NyD; pyg;aps;udk xdef;csKyfupm;vsuf&Sdonf/ oHk;q,f udkcifjrifh? BudKUyifaumuf udkjym;BuD;? vufyHwef;
udkyJBuD;wdkYonf yJcl;wdkif;taemufjcrf;wGif eHrnfBuD; wyf&du©mpyg; t0,fawmfBuD;rsm; jzpfonf/ 2008 ckESpfu ppfwyfu pyg;wif; 100
udk usyf 2 odef; 7 aomif; aps;jzwfNyD; udkjym;BuD;udk pyg;aumufcdkif;&m udkjym;BuD;u v,form;rsm;udk xyfrHí aps;ESdrfum 2 odef;
aps;om ay;cJhonf/ tjcm;aom pyg;t0,f'dkifrsm;onf udkjym;BuD;zGifhaom aps;atmufüom 0,f,lMu&onf/ wyft0,fawmfrsm;udk
a&mif;&mwGif rdrpd yg;ESirhf rd d atmufusaemufus cH&ao;onf/ udjk ym;Bu;D ESihf 0efxrf;rsm;u pyg;t&nftaoG;udk OD;pGmppfaq;Ny;D *dak 'gifxo J Ykd
pyg;rsm;udk v,form;rsm;udk,fwdkif oGm;a&mufoGif;ay;&onf/ 3 &ufavmufMumrS aiGacsay;onf/ a&mif;vdktm; rsm;onfhtcgrsdK;ESifh
wdkufqdkifNyD; aps;upm;um OD;csdK;0,f,lavh&Sdaom aMumifh pyg;wif; 100 vSsif 3 odef;txuf &&rnfudk 2 odef;cGJ0ef;usifom
&wwfaomaMumifh v,form;rsm;rSm pdwfaomu a&mufaeMu&onf/
(rZößdr atmifxuf 16-11-2009)

jzpfpOf (15) / / {&m0wDwdkif; [oFmwNrdKUe,f v,f,mpdkufysdK;a&;bPfu aqmif;oD;ESHpdkufysdK;p&dwfrsm;udk w{uvSsif usyf 6000


EIef;jzifh wdkufe,faus;&Gmtkyfpktvdkuf xkwfacs;ay;cJhonf/ xdkodkYxkwfacs;&mwGif pm&Gufpmwrf;aMu;tjzpf v,fydkif&Sif wOD;udk 1500-
usyf aumufcHjcif;? v,fpdkufysdK;cGifh rSwfyHkwiftrnfaygufol udk,fwdkifrvmbJ om;orD;ponf wOD;OD;u udk,fpm;vmxkwfygu 500
usyf jzwfawmufjcif;? v,f 10 {u twGufqdkvSsif 10 {upm tjynfht0 xkwfracs;bJ 5 {upmom acs;aomaMumifh v,form;rsm;rSm
racsmifrvnf ½kef;uefaeMu&onf/
(RFA 21-11-2009)

jzpfpOf (16) / / yJcl;wdkif; a&TusifNrdKUe,f oHudwf'dkife,faus;&Gmu v,f{u 362 {utwGuf v,f,mpdkufysdK;a&;bPfu 2009
ckESpf {NyDv 25 &ufaeYu v,fw{uudk usyf waomif;pD xkwfacs;&mwGif aus;&Gm &,uOuúXESifh wm0ef&SdoltcsdKUu w{uvSsif 500
usyfEIef; jzwf,lcJhonf/
(RFA 26-4-2009)

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(13) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o
jzpfpOf (17) / / ucsifjynfe,f rdk;armufNrdKUe,f wdkzkef;,efNrdKUe,fcGJ 'def*s,efaus;&Gmu &Gmom;rsm;ydkif uRJEGm;rsm;udk cv& 142
ppfwyfESifh wdkzkef;,ef &Jpcef;rS &Jrsm;u zrf;qD;owfjzwf pm;oHk;ae&m &Gmom;rsm;rSm pdwfa&mudk,fyg 'ku©awGYaeMuonf/ xdka'owGif
v,f,majrrsm;udk &Gmom;rsm;u rdk;&GmoDwGif vkyfudkifMu&NyD; aEG&moDwGif ppfwyfESifh&Ju aEGpyg; pdkufysdK;avh&Sdonf/ ppfwyfu
pdkufysdK;onfhtvSnfhwGif &GmrSEGm;rsm; v,fuGif;teD;odkY a&mufoGm;ygu EGm;udkypfowfNyD; trJzsuf ay:pm;um t½dk;ta&rsm;udk
ajrjrSKyfzGufxm;avh &Sdonf/ wcgw&H 4if;wdkYpdkufcif;xJ 0ifoGm;aomEGm;rsm;udk aiG usyf aomif;ESifhcsDí ay;a&G;&aom tjzpfrsm;vnf;
&So
d nf/ v,form;rsm;rSm rd;k wGi;f a&mufí v,fpu kd cf sed af &mufNyq
D v
kd sS if tNrv J v kd kd EGm;rsm;avsmah ewwfojzifh pduk yf sKd ;a&;twGuf tcuftcJ
jzpf&onf/ a'ocHrsm;\ v,fajrrsm;udk ppfwyfEiS &hf t J m; aEG&moDwiG f pdu k yf sKd ;cGihf ay;xm;&&mrS ,ck aemufyikd ;f wGif a'ocHw\ Ykd v,frsm;udk
taMumif;jycsuftrsdK;rsdK;jzifh odrf;qnf;onfh tqifhodkY a&mufvmcJhonf/ jzpfysufyHkwrsdK;rSm wcsdKU tdrfaxmifpkrsm;wGif a,muFsm;om;rsm;
c&D;vGeaf eojzifh v,frpduk jf zpfonfth cg v,fukd rpduk b f x J m;&aumif;vm; 4if;wdYk pdu k rf nf[qk u
kd m odr;f ,lonfh ajraygif;rSm 10 {uausmyf if
&SdvmcJhonf/ a'ocHrsm;rSm rd½dk;zvm t½dk;cHawmifolv,form;rsm;om jzpfMuí aMumuf&GHUum acgif;iHkYcHaeMu&onf/
(RFA 29-4-2009)

jzpfpOf (18) / / &cdkifjynfe,f armifawmESifh bl;oD;awmif? csif;jynfe,f yvuf0NrdKUe,frsm;wGif ppfwyfESifh e,fjcm;apmifhwyfrsm;u


a'ocHwdkif;&if;om;jynfolrsm;tm; e,fpyfoHql;BudK; um&efESifh vrf;&Sif;vif;a&;twGuf t"r®vkyftm;ay; cdkif;apcJhonf/ vkyftm;c
r&onfhtjyif xrif;udkyif r0a&pmom auR;ygonf/ &Gmom;rsm;taejzifh ay:wmvdkufae&aomaMumifh awmif,mvkyfief;rsm; rvkyfEdkif
jzpfMu&onf/ aemufqufwt JG aejzifh aus;&Gmrsm;wGif ud,
k x
f u
l ,
kd x
f iSm;xm;aom ausmif;q&mrsm;tm; vpmpyg; ray;Edik af wmhonft
h wGuf
aus;&Gmpmoifausmif;rsm;udk ydwfxm;&ojzifh om;orD;rsm;\ ynma&; xdcdkufcJh&onf/ e,fpyf&Sd ppftpdk;& wyfpcef;rsm; av;vwBudrf
pcef;ajymif;a&TUonfhtcgwdkif; aus;&GmvlxkrSm ypönf;o,f? pcef;aqmuf? &du©mpDpOfay;&onfrSm rqHk;Edkifaom 'ku©rsm; jzpfonf/
(RFA 10-5-2009)

1^* / / pDrHudef;oD;ESH
jzpfpOf (1) / / yJc;l wdik ;f taemufjcrf; ZD;uke;f NrKd Ue,ftwGi;f &Sd rwfycJ if;rsm;xJwiG f aeMumyifrsm; pdu k &f rnf[k a'o tmPmydik rf sm;u
2008-ckESpf 'DZifbmvqef;rSpí twif;t"r® cdkif;apcJhygonf/ bk&m;BuD;ukef;aus;&GmtkyfpkbufwGif r,uESifh BuHUcdkifa&;toif;wdkYrS
um; 2 pD;jzifh vma&muf tiftm;jyum aeMumudk rjzpfrae pdkuf&rnf? rpdkufvSsif v,fodrf;rnf[k Ncdrf;ajcmufcJhonf/ rwfyJcif;xJ
aeMuma&mí pdu k yf sKd ;jcif;rSm rwfyv J nf;ysuf aeMumvnf;rjzpf t½SKH ;ay:wwfaomaMumifh pDru H ed ;f aEGpyg;pdu
k yf sKd ;p&dwt
f wGuf &wufrat;
jzpfaeMu&onf/
(RFA 6-1-2009)

jzpfpOf (2) / / MuufoGefeDudk jynfyodkY wifydkYa&mif;cscGifh ydwfyifxm;ojzifh MuufoGefaps; tqrwef usqif;um t½SHK;ay:NyD;
awmifolrdom;pkrsm;\ pm;0wfaea&;? usef;rma&;? ynma&;rsm;udk ododomom xdcdkufvmaeaomaMumifh a&eHacsmif;? pvif;?
acsmufNrKd Ue,ftwGi;f &Sd awmifot l a,muf 50 u MuufoeG ef rD sm;udk jynfywifyaYkd &mif;csciG jhf yK&ef ppftpd;k &tBu;D tuJ Adv k cf sKyrf LS ;Bu;D oef;a&TxH
pkaygif;ay;pmwapmif ay;ydcYk yhJ gonf/ pdu k yf sKd ;p&dwrf mS wydomvSsif 300-usyf &Sad omfvnf; ay:OD;paygufaps;rSm 200-usyo f m&Ny;D t½SKH ;jzifh
pwifcJh&mrS aemufydkif;wGif taumif;pm;vSsif wydom 100-usyf? tvwfpm; 80-usyf ESifhom yGJ½Hkrsm;odkY a&mif;aecJh&onf/ MuufoGefeDrSm
Mum&SnfavSmifxm;&ef *dka'giftcuftcJ? tcsdefMumonfESifhtrSs ajcmufaoGYum tav;csdef avsmhwwfonfwdkYaMumifh pvif;NrdKUe,fESifh
qifjzLuRef;NrdKUe,frsm;wGif tykyfeHYxGufaeaom MuufoGefeDrsm;udk jrpfxJoGef? ajrBuD;xJjrKyf vkyfaeMu&onf/ NyD;cJhonfhESpfrsm;u
Adv
k cf sKyBf u;D ol&a&Tref; om;ydik f {&ma&T0gukrP Ü t D ygt0if etztodik ;f t0dik ;f pD;yGm;a&;orm;rsm;tm; jynfyydcYk iG v
hf ikd pf if xkwaf y;Ny;D MuufoeG ef D
pdkufysdK;apcJhojzifh MuufoGefaps; aumif;cJhonf/
({&m0wD 10-8-2010)

jzpfpOf (3) / / rdk;rdwfNrdKUe,ftwGif; refusnf;yif? opfqdrfhukef;? ebl;? abmfa'? rdk;aumif;? y'gef; ponfh aus;&Gmtkyfpkrsm;u
pyg;pdkufawmifolrsm;tm; qif;a&TvDpyg;pdkuf&rnf? pyg;rsdK;udk 4if;wdkYxHrS w{u 4 jynfEIef; 2300-usyfjzifh 0,f,l&rnf[k r,uOuúX
OD;&Jvif;atmif? OD;pD;rSL; OD;0if;BudKif? NrdKUe,f&JwyfzGJYrSL; OD;jrifhodef;wdkYu ravsmftmPmoHk;um twif;tusyf 0,f,l pdkufysdK;cdkif;cJhonf/
qif;a&TvDpyg;rSm a'oa&ajr&moDOwkESifh pdkufysdK;&ef rjzpfEdkifonfu waMumif;? pm;raumif;jcif;aMumifh4if; v,form;rsm;u
rpduk cf siaf omfvnf; 0,frpdu k vf sS if zrf;qD;cH&rnf[k Ncrd ;f ajcmufaeaomaMumifh tcufawGaY e&onf/ tmPmydik rf sm;u rpdu k v f nf; w{u
4 jynftwGuf 2300-usyf aiGay;&if&Ny[ D k vG,v
f ,
G af jymaomfvnf; ukef aps;EIe;f rsm; tqrwef Bu;D jrifah eonfh acwfBu;D wGif aiGpaMu;prSm
vufxJylatmifyif Mum&SnfcHonf r&Sdí v,form;rsm; acgif;cJaeMuonf/
(RFA 22-11-2009)

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (14)

jzpfpOf (4) / /jrefrmedkifiH\ pyg;pdkuf{&d,mrSm {uoef;-20-ausmfxd&SdvmcJhjyD; pyg;wif;oef;aygif; 160 xdxGuf&SdaMumif; w&m;0if


xkwfjyefcsufrsm;t& od&Sd&onf/ ESpfpOfpdkuf{&d,mESifhxGufeIef;rSm xkwfjyefcsufrsm;t& wdk;wufvmaomvnf; rajymif;vJao;onfrSm
awmifolrsm;\ pdkufp&dwf oHo&myifjzpfonf[k pyg;pdkufawmifolrsm;uqdkMuygw,f/ awmifolrsm;tm;vHk;wGif rdk;usNyDqdkonfESifh
uk,d phf &dwef iS u
hf ,
kd f tjynf0Y pdu
k ef ikd o
f nfah wmifoel iS hf pdu
k yf sK;d p&dwt
f m; jyifywGif tvsO;f oifo
h vdk &SmazGpukd x f nf&h onfah wmifol EIid ;f ,SOv
f sS if
pdu
k pf &dw&f mS azG&onfh awmifoyl rmPu ydrk sm;vmonf[k awmiforl sm;u ajymjycJyh gonf/ ]]pyg;pdu k yf sK;d p&dwu
f wpf{uudk usyw f pfoed ;f cGJ
avmufxdoHk;ygw,f/ oHk;&r,fh"mwfajrMoZmyrmP rsKd;pyg;oefYoefYawGudk tcsdefrDoHk;bdkYtwGuf 'DavmufoHk;rS vHkavmufw,fav/
ußGefawmfhrSm {u-70-ausmf &Sdw,f/ "mwfajrMoZmpkpkaygif; tdwf 100 0ef;usifxdoHk;&w,f/ 'DrSmwif "mwfajrMoZmbkd;u usyfodef; 30
avmufukefaeNyD/ usefwJhxGef ,ufc rsKd;pyg;? pm;p&dwfawGrygao;bl;/ wpfMudrfwnf; pdkufvdkUraygufwJhtcg xyfcgxyfcgpdkuf&wm
rygao;bl;/ 'Dawmh pdkufp&dwftjynfh0rxnfhedkifwJhESpfrSm pyg;ay;eJY,lxnfYvdkufw,f/ pyg;ay;qdkwm vuf&Sd pyg;aygufaps; wif;wpf&m
usyfav;odef;qdkygawmh ußGefawmfwdkYu pyg;ay:rSpyg;ay;r,f/ tck aiGt&if;ay;ygqdkjyD; wif;wpf&mudk usyfESpfodef; cGJeJY,lpdkuf&w,f/
pyg;ay:awmhjyefay;&wmaygh 'gudk pyg;ay;vdkYac:w,f/ 'Dawmhpyg;ay:wJhtcg udk,fujyefqyfvdkufawmh vmr,fhESpf pdkufp&dwftwGuf
pyg;tjynfhrxm;edkifjyefbl;/ aemufpyg;u taMumif;Mumif;aMumifh txGufenf;wJheSpfeJYBuKH&ifydkqdk;w,f/ pyg;jyefrqyfedkifawmh ESpfqjyef
rSwfw,f/ 'guawmh"avhxHk;pHyJAs/ 'Dawmhpyg;ay;wpfBudrf,lrd&if jyefausbdkYrvG,fbl;aygh/ 'gawGu pdkufp&dwfoHo&mawGayghAsm}} [k
{&m0wDwdkif;twGif; v,form;wpfOD; uajymjycJhygonf/ ]]wcsKdUuaiGudk twdk;eJY,lpdkufwmayghAsm/ rdk;tcgpdkufp&dwfacs;,l aEGpyg;ay:&if
jyefqyf/ vmr,fEh pS v f nf;'Dvkd aemufEpS v f nf; 'Dvq kd akd wmh awmifou l pdu k pf &dwf oHo&mvnfwmrsm;w,f/ pyg;udk vufxrJ xm;edik af wmh
pyg;aps;wufvnf; udk,feJYrqdkifovdkbJjzpfaew,f/}} [k awmifolwpfOD;uvnf; &Sif;jycJhygonf/
(Bi Weekly Eleven? pm 2 ç 3?24 - 7 - 09)

jzpfpOf (5) / / qefpyg;pdu k yf sK;d xkwv


f yk &f mwGif t&nftaoG;aumif;aom rsK;d aumif;rsK;d oefUrsm; pdu
k yf sK;d xkwv
f yk ef ikd rf I rsm;pGmta&;ygaeNy;D
awmiforl sm;xHrS pyg;0,f,jl y;D rsK;d pyg;tjzpfjyefa&mif;aom ukrP Ü t
D csKUd aMumifh qefpyg;t&nftaoG; usqif;rIrsm;&Sad eaMumif; od&onf/
]]t&nftaoG;jynfUrDwJh wef;0ifqefawG xGufvmzdkUqdkwm tajccHtaMumif;w&m;awG trsm;BuD;&Sdygw,f/ rsKd;a&G;cs,frI ajrqDvTm (odkU)
ajrrSefawGrSm pdkufysKd;edkifzdkU? rsKd;eJUajrMuD;udkufnDzdkU? pdkufysKd;a&;tavhtusifhaumif;awG vdkufemzdkUeJU toHk;jyKwJh"gwfajrMoZmawG&JU t&nf
taoG;aumif;rGefzdkUuvnf; vdktyfygw,f/ tJ'DtxJurS rsKd;pyg;eJU "gwfajrMoZmu ydkNyD;t"duaeuswmawGU&ygw,f}}[k yJcl;wdkif;
a0gjrdKUe,fu awmifolBuD; OD;ausmfwifu ajymjyygonf/
]]ußGefawmfwdkYv,f,mukefpnfawG&JU t&nftaoG;u tcktxd tjcm;edkifiHawGeJU,SOf&if edrhfusaeqJyg/ ppfMudKacwfu urÇm
ay:rSm qeftrsm;qHk;wifydkUedkifwJhedkifiHuae wjznf;jznf; usqif;vm&muae tckqdk&if urÇmrSm tqifh 10 avmufxda&mufoGm;ygNyD/
t"dujzpfwhJ xdik ;f ? AD,uferfeUJ ygupöwefwUkd eJU EIid ;f ,SO&f ifawmif ußeG af wmfwUkd qefu olwt Ykd &nftaoG;udk rrDygbl;/ ußeG af wmfwYkd qefyu Ykd ek f
usqif;&wJhtaMumif;t&if;awGxJrSm t&nftaoG;usqif;&wJh taMumif;t&if;[m jrifomwJhtcsufyg/ tckqdk&if25-&mcdkifEIef;qef[m
AD,uferf? ygupöwefwdkYeJY ,SOf&if wpfwefudk 25-a':vmuae 35-a':vmtxd aps;edrfhaeygw,f}}[k jynfaxmifpk jrefrmedkifiHukefonf
rsm;eSifh pufrIvufrIukefonfrsm;toif;csKyfrS wm0ef&SdolwpfOD;u ajymMum;onf/ ,if;uJhodkU qefpyg; t&nftaoG;edrfhusae&onfh
rlvtaMumif;t&if;rSm toHk;jyKonfh rsKd;aph\ t&nftaoG;edrfhusrIaMumifh jzpfaMumif;vnf; 4if;u ajymjycJhonf/
(Bi Weekly Eleven? pm - 5? 6 - 11 - 09? ti,faxG;)

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(15) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

(2) tvkyform;u@

tvkyform;tcGifhta&;awmif;qkdqE´jyaeMuaom vIdifom,mpufrIZkHtvkyform;rsm;/
jzpfpOf (1) / / yJcl;NrdKU zdk;a&Tv txnfcsKyfpuf½Hk tvkyform; 10 OD;udk jynfyrD'D,mrsm;wGif puf&Hk\ rw&m;rIrsm;udk
xkwaf zmfajymqdck ahJ omaMumifh 2009 ckEpS f {NyvD u tvkyrf S qdik ;f rqifAh rkH qifh jzKwcf sco
hJ nf/ tvkyjf zKwcf &H aom tvkyo f rm;rsm;twGuf
vpmESihf epfemaMu;aiGukd arv 5 &ufaeYwiG f ay;rnf[k csed ;f qdck o hJ nf/ csed ;f qdo
k nfah eYwiG f tvky&f iS u
f qif;vufp vpmaiGEiS hf epfemaMu;
wvpmom ay;rnfqo kd jzifh tvkyo f rrsm;u rauseyfí puf½rkH efae*smu tvkyo f rm; tvky&f mS azGa&;½H;k odYk ac:aqmifomG ;Ny;D ajz&Si;f &m
avbm½Hk;nTefMum;a&;rSL; AdkvfrSL;a[mif;OD;odef;Edkifu Oya'twdkif; raqmif&GufbJ tvkyf&SifbufrS &yfwnfum tvkyforrsm; awmif;qdk
aeonfhtwdkif; epfemaMu; 3 vpmudk puf½Hkbufu ay;Edkifrnf r[kwfaMumif;? epfemaMu; wvpmay;wm[m tvkyf&Sifu pnf;rsOf;
pnf;urf;twdkif; vkyfaewmjzpfaMumif; Oya'udk vdrfnmzHk;uG,fum n§dEdIif;ay;[efjzifh Mum;csí epfemaMu; 2 vpm&atmif vkyfay;rnf?
auseyfr,fq&kd if arv 6 &ufaeY jyefvm,l&ef csed ;f qdck o
hJ nf/ tvkyo f rrsm;u Oya'rJh rw&m;rIukd qufvufjiif;qefco hJ nf/ trSet f m;jzifh
1964 ckESpf jynfolYtvkyform;tajccH&ydkifcGifhESifh wm0efrsm;Oya'wGif epfemaMu; 3 vpm ay;&rnf[k twdtvif;jy|mef; xm;ygonf/
(RFA 6-5-2009)

jzpfpOf (2) / / yJc;l NrKd U trSwf 8 &yfuu


G &f dS csipf ak rzvm;0g; txyfom;puf½w kH iG f tvkyo
f rm; 2 OD; vkyif ef;cGit
f wGi;f ud,
k v
f uft*Fg
csdKU,Gif;rI jzpfyGm;cJhaomfvnf; tvkyf&Sifu aq;½HkwGif ukefusaom aq;ukop&dwfudkom ay;NyD; avsmfaMu;aiG (wenf;) epfemaMu;aiGudk
w&m;Oya'ESifhtnD ay;cJhjcif; r&Sday/ OomNrdKUopf 19 &yfuGufwGif aexdkifaom tbOD;0if;aiG\om; pufudkifarmifaZmfrsdK;xGef;onf
2010 ckESpf Zefe0g&Dv 22 &ufaeYu nmbufvufacsmif; 3 acsmif;jzwfvdkuf&NyD;? {NyDv 5 &ufaeYu tbOD;&J0if;\om;
armifoef;xdkufOD;onfvnf; nmbufvufacsmif; 2 acsmif; jywfoGm;cJhonf/
2009 ckESpf {NyDvtwGif;uvnf; touf 33 ESpft&G,f udkatmifrsdK;oefYonf tvkyfvkyf&if; opfvHk;ydojzifh aq;½HkwGif
b,fbufajcaxmuf&dS ajcacsmif;av;rsm;tm;vH;k udk jzwfvu kd &f onf/ xdt
k rIwiG v
f nf; epfemaMu;r&onft h jyif aq;½Hw k ufaecsed t
f wGi;f
aq;zdk;aiG waomif;cGJ 2 aomif; &zdkYudkyif ZeD;onfu zkef;tBudrfBudrfqufí awmif;cHcJh&onf/ udkatmifrsdK;oefYwdkY ZeD;armifESHonf
tdrfaxmifpusonfrSm wvom &Sdao;NyD;? tdk;ydkiftdrfydkifvnf; r&Sd? t&if;tESD;vkyf&ef epfemaMu;aiGvnf; r&ojzifh roefrpGrf;b0jzifh
b0a&SUa&;twGuf awG;ylaeMu&onf/ csifpkarzvm;0g; puf½Hkydkif&SifrSm w½kwftrsdK;om; rpöwmvDtefjzpfonf/
( ¿ 6-5-2009/ RFA 1-5-2010)

jzpfpOf (3) / / 2010 ckESpf Mo*kwfv 20 &ufaeYu jyKvkyfaom &efukefwdkif; pufrIZHkrsm; tqifhjr§ifhwifa&; tpnf;ta0;wGif
vkyfief;&Sifrsm;bufu wifjyonfh pufrIZkefqE´jyyGJrsm;wGif yg0ifqE´jyonfh tvkyform;rsm;tm; aemufaemif rnfonfh puf½HkwGifrS
tvkyf0ifrvkyfEdkifatmif eHrnfysufpm&if; xkwfjyefaMunmcGifhay;a&;udk tmPmydkifrsm;u vdkufavsmcGifhjyKcJhonf/ tmPmydkifrsm;ESifh
pD;yGm;a&;vkyif ef;&Sirf sm;u tvkyo f rm;oydwrf sm; xyfrí H ay:aygufrvmap&ef tvkyo f rm;rdom;pkrsm;\ raoxrif; rao[if;av;udyk if
vnfyif;n§pf arSmufcs&ef tusyu f ikd Nf crd ;f ajcmufrrI sm;xJrS wckjzpfonf/ xdak eY tpnf;ta0;odYk 'kw,
d Adv
k cf sKyBf u;D jrifah qG? &efuek w
f ikd ;f ppfXmecsKyf
wdkif;rSL; AdkvfcsKyf0if;jrifh? pufrIZkefrsm; pDrHcefYcGJa&;aumfrwD OuúXrsm;? vkyfief;&Sifrsm;ESifh tvkyform;0efBuD;Xme vufatmuf&Sd A[dk0gPdZÆ
y#dyu©rI aumfrwD½Hk;rS wm0ef&Sdolrsm; wufa&mufcJhonf/
({&m0wD 27-8-2010)

jzpfpOf (4) / / ppfudkif;wdkif; cEåD;c½dkif xrHoD-av&SD;vrf;ESifh av&SD;-qGrfy&mvrf;wavsmufwGif rdk;wGif;umvü rMumcP


jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (16)

tvkyform;tcGifhta&;awmif;qkdqE´jyaeMuaom vIdifom,mpufrIZkHtvkyform;rsm;/
awmifNyKd avh&odS nf/ xdt k cgwdik ;f wGif a'otmPmydik rf sm;u &Gmom;rsm;tm; wtdrw
f a,muf t"r®vyk t
f m;ay;qifah c:um &Si;f vif;cdik ;f onf/
trsm;jynfoloGm;vma&; tqifajyap&efqdkonfxuf tmPmydkifrsm;\ vrf;aMumif;c&D;pOftwGuf &Sif;ay;ae&onfursm;onf/
vkyftm;ay;vdkufae&aomaMumifh rdom;pk pm;0wfaea&;twGuf toufarG;0rf;ausmif;jyKae&aom awmif,mvkyfief;cGifodkY oGm;a&muf
tvkyqf if;Edik jf cif;r&Sad y/
(RFA 11-7-2010)

jzpfpOf (5) / / aejynfawmf&dS ydaYk qmifa&;0efBu;D ? b@ma&;ESihf tcGe0f efBu;D ? aqmufvyk af &;0efBu;D ? pD;yGm;ul;oef;0efBu;D Adv k cf sKyrf sm;\
aetdrfrsm;udk 2010 ckESpf {NyDESifh arvu aq;okwfay;&aom ae&ma&TUajymif; tvkyform; 20 OD;udk aqmufvkyfa&;uefx½dkufwm
OD;xGe;f a0u vkyif ef;Ny;D onfrmS 3 vMumNyjD zpfaomfvnf; vkyt f m;caiGrsm;udk &Si;f ay;jcif;rjyKbJ a&Smifwrd ;f aeonf/ vkyt f m;c&a&;twGuf
tvkyform;rsm;u 0gPdZÆy#dyu© ajz&Sif;a&;aumfrwD½Hk;udk Mo*kwfv 5 &ufaeYu wdkifMum;cJh&m wpHkw&m xl;jcm;rIr&Sday/ vkyftm;caiG
&Si;f ay;rnfqNkd y;D ZGev
f 25 &ufaeYuwBurd ?f Zlvikd v f 18 &ufaeYu wBurd f tBurd Bf urd cf sed ;f qdNk y;D aiGxw k rf ay;onft h jyif odr;f qnf;xm;aom
Edik if o
H m;rSwyf w
kH ifu'fuykd g jyefvnfay;tyfjcif; r&Sad y/ tvkyo f rm;wOD;vSsif usyf 6 aomif;ausmpf D &&ef useaf eao;onfukd w&m;ojzifh
&&Sd&ef Oya'aMumif;t& vdkufygulnDay;aeonfh a&SUaeudkzdk;jzLonf Mo*kwfv 4 &ufaeYu uefx½dkufwm tdrfodkY vdyfpmpHkprf;í
oGm;a&mufcJhonf/ a'gyHkNrdKUe,f usnfpk&yfuGuf? tvif;a&mif 3 vrf;? tdrftrSwf 528 wGif uefx½dkufwmOD;xGef;a0udk &SmawGUNyD;
vkyftm;crsm; &Sif;ay;zdkYajym&m 4if;u olrodaMumif; jiif;qefajymqdkcJhonf/ a&SUaeudkzdk;jzL xdktdrfrS jyefxGuftvm vrf;xdyfta&mufwGif
OD;xGef;a0\ wynfhjzpfolwOD;u aemufrSvdkufvmNyD; udkzdk;jzLtm; xdk;BudwfcJhonf/ udkzdk;jzLrSm 8 csuf 9 csufcefY xdk;BudwfcHvdkuf&NyD;
b,fbufEw I cf rf;ESihf rsuv
f ;kH zl;a,mif'Pf&m &&So d mG ;onf/ OD;xGe;f a0onf etzppfAv kd cf sKyrf sm;ESihf xJx0J if0if ywfoufaom {'ifurk P Ü D
aemufcHtm;udk;jzifh tvkyform;rsm;tm; rwefwqtvkyfcdkif;jcif;? 'PfrcHEdkifí tvkyfrS xGufoGm;olrsm;udk vkyfNyD;oavmufvpmudk
&Sif;ray;jcif;? rSwfyHkwifu'fudk odrf;xm;jcif; pojzifh tvkyform;tay: tEdkifusifhAdkvfusaeoljzpfonf/
(½dk;r-3 6-8-2010)

jzpfpOf (6) / / weoFm&Dwdkif; NrdwfNrdKUtajcpdkuf a&wyfpcef;XmecsKyfrS t&m&Sdrsm;ESifh wyfom;rsm;onf trSwf 49 a&wyfpcef;&Sd&m


rvduRef;teD; ouFef;atmf? rGefwHk;BuD;? vif;vGef;? uefrGefponfh &Gmrsm;w0dkufwGif ig;zrf;pufavSrsm;udk jrifawGYonfESifh aemufrS twif;
vdu
k uf m pufo;kH 'DZ,fqrD sm;udk t"r®awmif;,lavh&o dS nf/ avSi,fwpD;vSsif 5 *gvHrS *gvH 20? 0gvwfpufavSBu;D udk *gvH 50 (qDwyDyg)?
0gwefpufavSBuD; wpD;udk 2 yDygEIef; aumufcHNyD; NrdwfNrdKUrS vkyfief;&Sifrsm;xH jyefvnfa&mif;csum pD;yGm;&Sm tjrwfxkwfaeMuonf/
awmif;onft h wdik ;f qDray;ygu ig;yH;k xJrS 1 uDvv kd sS if aomif;csw
D efaom uwfu&l v H kd ig;rsm;udk Edu
I ,
f o
l mG ;wwfonf/ uvefuqefvyk v
f sS if
jyóem&Smí Ncdrf;ajcmuf½dkufESufonf/
({&m0wD 29-4-2010)

jzpfpOf (7) / / rav;&Sm; tusOf;pcef;rsm;rS vGwf&ufaphí ae&yfodkY jyefydkYcH&aom jrefrmEdkifiHom; tvkyform;rsm;tay:


jrefrmEdik if t
H a&mufwiG f &Jrsm;u taMumif;trsKd ;rsKd ;jy aiGnp§ cf o
hJ nf/ 2009 ckEpS f pufwifbmvv,fyikd ;f u jrefrmEdik if H jyefycYkd &H olrsm;xJwiG f
rSwfyHkwifr&Sdaom ta,muf 30 ausmfudk r*Fvm'HkavqdyfrS ac:aqmifNyD; r*Fvm'Hk&Jpcef;wGif csKyfaESmifxm;cJhonf/ rdom;pk0ifrsm;u
aiGusyf 3 ode;f cefY ay;Ny;D vma&G;rS c&D;oGm;axmufcpH m vkyaf y;Ny;D jyefvw T af y;onf/ aiGray;rcsi;f rav;&Sm;udk b,fvrf;u oGm;wmvJ?
tcGefb,favmuf aqmifvJ? rav;tpdk;&u usefao;wJhjypf'Pfudk jrefrmjynfrSm qufvufuscHapzdkY vTJvdkufwm pojzifh trsdK;rsdK;
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(17) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

tvkyform;tcGifhta&;awmif;qkdqE´jyaeMuaom vIdifom,mpufrIZkHtvkyform;rsm;/
Ncdrf;ajcmufaiGn§pfcJhonf/ tvkyform;rsm; ygvmaom rav;&if;*pfaiGrsm;udk &Jpcef;u w&m;r0if odrf;,lcJhonf/
(acwfNydKif 6-10-2009)

jzpfpOf (8) / / uav;NrdKU ta&SUajrmuf rdkif 20 cefYwGif&Sdaom cs,f&Da&eHajrwGif 2010 ckESpf Mo*kwfv 14 &ufaeYu pwifí
a&eHaps;udk wdk;ay;&ef tvkyform; 1 axmifausmf awmif;qdkqE´jyonfudk a&eHukrÜPDydkif&Sifu ajyvnfatmif nd§EdIif;aqmif&Gufay;jcif;
r&SdbJ uav;&Jpcef;odkY taMumif;Mum;cJhonf/ Mo*kwfv 25 &ufaeYwGif pcef;&Jrsm;u qE´jya&eH tvkyform;rsm;udk zrf;qD;½dkufESuf
xd;k Buw d u f efausmufum vlpck cJG o
hJ jzifh tvkyo
f rm;rsm;\ em;? rsupf w
d w
Ykd iG f jyif;xef'Pf&mrsm; &&So d mG ;cJo
h nf/ xGuaf jy;olrsm;\ ypön;f rsm;?
wJtdrfrsm;udkvnf; &Jrsm;u zsufypfMuonf/ a'ocHrsm;rSm a&S;,cifuwnf;u xdkae&mwGif wydkifwEdkif a&eHwl;azmf vkyfudkifpm;aomuf
ae&mrS ppfAdkvfcsKyfrsm;ESifh eD;pyfaom pD;yGm;a&;orm;rsm; pkaygif;&S,f,maxmifxm;onfh a&eHukrÜPDrsm;u a&eHajrwckvHk;udk rMumrDurS
uefx½du k qf u
JG m a'ocHa&eHw;l azmfa&;orm;rsm;xHrS a&eHrsm;udk 4if;wdx Yk H ra&mif;rae& aps;ESrd 0f ,f,al ecJo h nf/ a&eHaps;tay: acgif;yHk
jzwf½rHk sS ru a&eH0,f,v l ufcoH nfh ayygBu;D rsm;udv
k nf; tay:atmufab; azmifum;aeatmif txl;jyKvyk x f m;onf/ xdt Yk jyif a&eHwayyg
a&mif;vSsif 8 *gvHwyHk; tydktcrJh xyfaqmif;ay;&NyD;? 8 *gvHwyHk;a&mif;vSsif a&oefY 2 Al; xyfaqmif;ay;&onf/ qE´jyyGJudk tMurf;zuf
NzdKcGif;NyD;aemufydkif; rqdkpavmuf aps;wdk;ay;NyD; tvkyform;rsm;udk acR;odyfxm;onf/
(DVB 26-8-2010)

jzpfpOf (9) / / a&Gay:xdk; vuform; udkarmif (trnfvTJ) wpfa,muf onfvxkwfvmwJhvpmrSm tjzwfcH&vdkU pdwfuoduatmuf
jzpfaeygw,f/ tcktcg udak rmifvrkd sKd ; tajccH0efxrf;wcsKd Uvnf; vpmjzwfawmufcMH u&w,fvUkd qdw k ,f/ udak rmifu tckvkd &Si;f jyw,f/
oHk;&uftvkyfysufwm vpmjzwfcH&w,f/ ußGefawmfhrl&if;vpmu usyfoHk;aomif;? &ufrSefaMu;? ypönf;xGufwJh &mcdkifEIef;aMu;? vrf;p&dwf
eJUaygif;&if ig;aomif;eD;eD;&w,f/ oHk;&ufysufzl;w,f/ wpfcgrS tJonfavmuf vpmtjzwf rcH&bl;? &uftwdtusqif;&if vpmryg
usefwJhtydkaMu;aiGu tJonfavmufr&bl;? Oyrm- refae*smwcsdKUu rdrdae&m&zdkU atmufajc0efxrf;udk pnf;urf;qdkwJhpum;vHk;eJU
aiGaMu;jzwf? tvky&f iS t
f vdu k s aqmif&u G v
f mwmawG &Syd gw,f/ onfvakd qmif&u G rf rI mS vpmrsm;0efxrf;twGuf odyrf xdcu kd af yrJh tajccH
0efxrf;rSm vpmenf;vmvdUk tvkyrf aysmaf wmhbJ vkyif ef;rwGiu f s,rf aI wG jzpfvmw,f/ onfvBkd uKH awGU&wm ukrP Ü D atmufajc odr;f 0efxrf;?
vpmenf;0efxrf;? ta&mif;0efxrf;eJU wjcm;aeU pm;0efxrf;tcsdKU jzpfygw,f/ ]]upm;uGif;wpfckrS nqdkif;tvkyform;wpfOD;u em&D0uf
tvkyfaemufus&if vpmxJu ig;&mjzwfw,f? em&D0uf tcsdefydkqif;&if tJ'Davmufr&bl;” vdkUqdkw,f/ }} pD;yGm;a&;wuúodkvf tNidrf;pm;
ygarmu© q&mrBu;D a':&D&jD rifu h ]]pD;yGm;a&;usyw
f nf;csed rf mS wcsKd Uvkyif ef;awGu &Siof efzUkd cufcaJ ew,f ? 0efxrf;twGuf rvkyaf y;Edik wf m
trsm;BuD;&Sdr,f? 'gayr,fh rdrd0efxrf;tay: omwkef;tEdkif,lwm rjzpfoifhbl;}} vdkU ajymygw,f/
(armf'ef? tdtdoef;? pm- 2? 4-9-09/)

jzpfpOf (10) / / vuf&SdtcsdefwGif awmifudk&D;,m;edkifiHodkY EPS pepfjzifh oGm;a&mufvkyfudkifaeaom jrefrmedkifiHom; 1300-


&mausm&f adS ejy;D rawmfwqjzpf&yfjzifh vkyif ef;cGiw
f iG f aoqH;k cJ&h onfjh zpf&yf &Sad Mumif;pHpk rf;od&onf/ vkyif ef;cGiw
f iG f aoqH;k cJ&h onfjh zpf&yfrmS
awmifudk&D;,m;edkifiHodkY tvkyfvkyfudkif&ef EPS pepfjzifh vGefcJhonfhwpfvausmfcefUrS a&muf&Sdvmaom jrefrmvkyfom;wpfOD;onf vkyf
ief;cGifwGiftvkyfvkyfudkif&if;pufnSyfí aoqHk;cJh&aMumif; od&onf/ ]]aoqHk;oGm;wJhol&JU toufu 30 -0ef;usifavmuf&Sdygw,f/
tpm;taomuf xkwfydk;wJhtydkif;rSm tvkyfvkyfaewJhol vdkYajymygw,f/ yguif xkyf&if; xdcdkufrIjzpfoGm;w,fvdkYajymw,f/ tckoGm;wJhol
awmfawmfrsm;rsm;[m odyfjyD; tyifyef; rcHedkifMuygbl;/ oGm;r,fqdkwnf; u olwdkYvlrsKd;awGrvkyfedkifwJh vkyfief;cGif awGrSmvkyf&rSmjzpfjyD;
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (18)

tvkyform;tcGifhta&;awmif;qkdqE´jyaeMuaom vIdifom,mpufrIZkHtvkyform;rsm;/
yifyef;r,fqw kd m todawmhay;xm;ygw,f/ tckvuf&adS wmh yifyef;w,fqjkd y;D jyefvmwmrsK;d r&Syd gbl;/ jyefvm&ifvnf; t&I;H yJ&rdS mS qdak wmhav}}
[k 4if;uqdyk gonf/ xdt Yk jyif jyify at*sipf rD sm;ESihf csw d q f ufjy;D oGm;a&mufaomolrsm;wGif tat;cef;Xmersm;wGif vkyu f ikd Mf u&olrsm;onf
emruse;f jzpf jcif;rS emwm&Snjf zpfí rdcifeikd if o H jYkd yefvnfa&muf&v dS mjcif;rsm;? ußrG ;f usirf rI &Sad omae&mrsm;wGif tyd0k ifaiG&&S&d ef vlpm;xd;k 0if
a&mufvkyfudkifjcif;rS udk,ft*FgxdcdkufrI jzpf&jcif;rsm;tjyif tcsdKUaom puf,Eå&m;MuD;rsm; udkifwG,fußGrf;usifrIr&Sdjcif;aMumifh tcsKdUrSm
aoqH;k cJ&h onft h xd&cdS o hJ nf/ ußrG ;f usirf rI &Sb
d J tEå&m,f&o dS nfvh yk if ef;Mu;D rsm;wGif vkyu f ikd &f onft
h cg rawmfwq jzpf&yfrsm; ay:ayguf&
jcif;jzpfeikd af Mumif; a&Ttif;0at*sipf rD S wm0ef&o dS w l pfO;D u &Si;f jyonf/ ]]ußeG af wmfwt Ykd aeeJY oGm;r,fo h al wGukd tJ'rD mS vky&f r,ft h vkyaf wGu
dangerous ç dirtyç difficult tvkya f wGqjkd y;D ajymvdu k yf gw,f/ ______ olweYkd ikd if u H vlrsK;d awG rvkyef ikd w
f t
hJ vkyaf wGukd vky&f wJt h wGuf
tEå&m,fuawmh&SdrSmygyJ/ vkyfief;cGifußGrf;usifzdkYu ta&;MuD;w,f}} [k 4if;u qufvufajymjycJhonf/
(Bi Weekly Eleven? pm - 4?27 - 11 - 09)

jzpfpOf (11) / / vSnfhuGufoHk;jyD; tvkyfu&yfpJ / onfaemufydkif;rSmukrÜPDwcsKdU 0efxrf;udk tvkyfu &yfpJcsifwJhtcg yGifhyGifh vif;vif;
rajymbJ vSnu hf u G of ;kH jy;D tvkyu
f xGuaf tmif jyKvyk af ewmawG&ygw,f/ a&TpjH rwf tvkyu f ikd &f mS azGa&; at*sipf rD S wm0ef&odS l OD;rsK;d cspuf
]]'Daemufyikd ;f tvkyv f m&Smol wcsKUd olwu Ykd t kd vkyu f rxkwb f ;l / 'gayr,fth vkyrf mS raysmaf tmif e,fawGwtm;vTwf ta&mif; wm;*wfukd
wd;k wmawGaMumifh 0efxrf;updwn f pfjy;D tvkyx f u
G v f ukd w f m}}vdaYk jymygw,f/ wcsKUd vkyif ef;awGu olrsm;roGm;csiw f ehJ ,fawGukd tvkyu f pd ö
eJUoGm;cdik ;f wmrsK;d ? ta&mif;rm*siu f kd jriS v
hf u kd w f mrsK;d ? cGi, hf &l if ray;wmrsK;d ? taMumif;trsK;d rsK;d jyjy;D ac:qlwmrsK;d ? olrsm;awG vpmwd;k csed rf mS
rwdk;bJ csefcJhwmrsKd;? ponfjzifhenf;rsKd;pHk oHk;Muw,fvdkYod&w,f/ tvkyfopf&SmaewJh ra[rmefcifu ]]ußGefrpdwfxJ tvkyf&Sifu ußGefrudk
rMunfbl;vkdYxifw,f/ olrsm;udk wm0efay;ayr,fh ußGefrudk wm0efray;bl;/ 'Dawmh tm;i,f0rf;enf;vmw,f/ 'gaMumifh tvkyfu
xGufvdkufwm tckawmhtvkyfopf&Smaeygw,f}} vdkY ajymygw,f /
(armf'ef? pm - 6? 4 - 12 - 09? at;vjynfh)

jzpfpOf ( 12 ) / / wpfydkifwpfEdkif t&if;tESD;rsm;Nzifh pD;yGm;&SmazGoltrsm;pk yGifhvif;&moDwGif tvkyf tudkif aumif;&ef arSsmfvifh ____
]]aygifwpfcgcsdef&if 50 usyf ,lygw,f/ wcsdKUvlvwfydkif;awGqdk&if wpfywfwpfcg aygifvmcsdefMuw,f/ Mo*kwfvrSm wpf&ufudk usyf
1000 avmuf&w,f/ pufwif bmvxJrSmqdk&if aygifvmcsdefwJhol enf;oGm;ygw,f/ ußGefr&JU trsdK;om;uvnf; aps;rSm ukefxrf;wm
wpfaeUudk usyf 2500 avmuf&w,f/ ESpfa,mufaygif;&SmwJh 0ifaiGu rdom;pk&JU aeUpOf ukefusr,fh p&dwfudkawmh vnfywfEdkifygw,f/
trsKd ;om; use;f rma&; raumif;jzpfr,fq&kd if aeUpOfukd ukeu
f sr,fh p&dwrf aD tmif&mS zdUk cufcEJ ikd yf gw,f/ bmjzpfvUkd vJqakd wmh &SmvdUk &wJyh u
kd q
f u
H kd
rpkrdygbl;}} [k vlpnf um;&mae&mü aygifcsdefpufNzifh pD;yGm;&SmaeolwpfOD;u ajymjycJhonf/ ____ xdkUjyif wpfEdkifwpfydkif t&if;tESD;Nzifh
ouFef;ußGef;aps;teD;wGif taES;,mOf eif;aeolwpfOD;uvnf; “ 'DwpfvESpfvtwGif;rSm taES;,mOfeif;NyD; rdom;pkudk &SmazGaußG;aewm
odyf tqifraNyygbl;/ wpfaeUudk taES;,mOf tHkemaMu; usyf 1000 ay;&w,f/ pay:uawmh usyf 30000 avmuf wifxm;&ygw,f/
usyf 1000 atmuf qdkufum;jyifr,fqdk&if udk,fhp&dwfeJUudk,f jyif&ygw,f/ usyf 1000 eJU txuf ukefusr,fqdk&if tHkemeJU wpfa,muf
wpf0uf jyif&ygw,f/ tckqdk&if t&ifwkef;u qdkufum;pD;aeus azmufonf awGuvnf; rpD;awmhbl;/ vrf;avSsmufNyD; aps;0,fwm rsm;
vmw,f/ wpfcgwav aps;0,fNyD; jyefvmwJhtcgus&if aps;0,fwJholu ESpfa,mufqdk&if vrf; ESpfvrf;avmuf&Sdr,fh c&D;tuGmta0;udk
usyf 600 awmif;w,f/ 'gudk ray;Edik wf t
hJ wGuf touft&G,f Bu;D wJo h ul yJ pD;Ny;D usyf 400 ay;w,f/ usew f w
hJ pfa,mufukd vrf;avSsmufNy;D
jyefcdkif;w,f/ olwdkUbufuvnf; wwfEdkifoavmuf 0ifaiGeJU xGuf aiGudk csdefqcsifhcsdefNyD; toHk;NyKvmw,fvdkU xifygw,f” [k oHk;oyf
ajymMum;onf/ ____ ]]'DvSnf;uawmh om;tBuD;qHk;u 0,fay;xm;wmyg? t&ifwkef;uqdk&if aumfjyefUvdyf wpfaeUudk tvdyf 50 uae

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(19) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o
70 cefUxd a&mif;&vdUk wpfaeUudk usyf 3500 avmuf usew f ,f 'D ESpv
f oH;k v twGi;f rSmqd&k if ta&mif;t0,fu awmfawmfav;yg;w,f/
wpfaeUudk tvdyf 30 eD; yg;avmufyJ a&mif;&ygw,f/ rdk;uvnf;&Gm ta&mif;uvnf;yg;wJhtwGuf tcsdeftMumBuD;vnf; vSnfhywfNyD;
ra&mif;awmhygbl;}} [k MunfUjrifwdkifNrdKUe,fwGif aexdkifNyD; aumfjyefUaMumfESifh aumfjyefUpdrf; vSnfhvnfa&mif;csonfh trsdK;om;wpfOD;u
qdyk gonf/
(Bi Weekly Eleven? pm- 6? 9-10-09 0if;jrifhausmf)

jzpfpOf ( 13) / / pDyGm;a&;usqif;rIaMumifh wpfEdkifwpfydkifvkyfief;rsm; avsmhenf;oGm;ygu tvkyftudkiftcGifhtvrf;ESifh ywfoufí OD;


qH;k oufa&mufc&H rnfrmS roefprG ;f olrsm;omjzpfaMumif; The Leprosy Mission International ( TLMI ) rS Country Consultant OD;
udv k iG u
f oH;k oyfajymMum;cJoh nf/ ]]roefprG ;f olawG[m t"dutm;jzifw h pfEikd w
f pfyikd f rdom;pkvyk if ef;awGeUJ yk*v
¾ u
d u@udk rScD v
kd yk u
f ikd af e
&wm rsm;ygw,f}} [k OD;udkvGifu ajymygonf/____ &efukefwdkif;? {&m0wDwdkif;? rEåav;wdkif;? rauG;wdkif;? yJcl;wdkif;? rGefjynfe,f? u&if
jynfe,fwUkd wGif vlr0I efxrf;OD;pD;XmeESihf TLMI wdUk yl;aygif;NyKvyk cf ahJ om roefprG ;f olrsm;qdik &f m pm&if;Z,m;aumuf,rl \ I avhvmawGU&Srd rI sm;udk
tajccHí ,if;odkUoHk;oyfajymMum;jcif; Nzpfonf/ ______ ,if; wdkif;ESifhjynfe,f ckepfckwdkUrS roefpGrf;olrsm;teuf 57.7 &mcdkifEIef;rSm
tvkyfvkyfudkifcGifh r&&Sdolrsm;? 85.2 &mcdkif EIef;rSm tvkyfvkyfudkifvdkaomfvnf; vuf&SdwGif tvkyftudkifr&Sdolrsm;jzpfaeaMumif; od&Sd&
onf/ ____ ]]yHkrSefvlawGawmif tvkyftudkiftwGuf cufcJMuwJhumvrSm roefpGrf;awGu ydkNyD; cufcJygw,f/ roefpGrf;ol 100 rSm 15
a,mufuyJ tvkyf&Sdwmudk awGU&ygw,f/ 85 a,mufuawmh vkyfcsifayr,fh tvkyfr&Sdbl;/ ay;r,fhol r&Sdygbl;}} [k OD;udkvGifuqdkyg
onf/
(Weekly Eleven? pm- 7? 4-3-09)

jzpfpOf (14) / / tckcsdefrSm tvkyf&Sm;yg;vmwJhtwGuf tvkyf odyfra&G;awmhbJ 0ifaiGaumif;&if aumif;ovdk &&mtvkyfudk vkyfudkif
vmMuwmawGGU&w,f/ ____ &&mtvkyfqdkwmu py,f,m? '&dkifbm? tcsdefydkif;tvkyfawGudk bGJU&ynmwwfwcsdKUu 0ifa&muf vkyfudkif
vmMuwm jzpfygw,f/ yHkrSef0ifaiGvnf;&w,f? 0ifaiGaumif;w,fqdk&if b,ftvkyfjzpfjzpf ra&G;Muawmhbl;vdkU qdkw,f/ ____ "mwkaA'
t"dueJU bGJU&xm;wJh touf 23 ESpft&G,f rod*F Du ]]bGJU&xm;wmMumNyD ? tJ'geJU tvkyfuvnf;r&? pdwfuaveJU aemufqHk; tdrfem;u
AGD'D,dktacGeJU pmtkyf wGJzGifhxm;wJh qdkifrSmyJ pma&;0ifvkyfaew,f? ukrÜPDawGrSmu ydk odu©m&SdayrJh vpmuawmh odyfruGmvSbl;/ 'DrSmu
tdk;ruGmtdrfruGm wpfaeU 1200 &w,f}} vdkU ajymygw,f/____ ]]ußGefawmfu rdef;r,lNyD;rS ukrÜPDtvkyfu jyKwfoGm;w,f? tJ'Dtcg
tdraf xmifwh m0eftwGuf wuúpaD rmif;ae&w,f? ud, k uf vnf; wjcm;tvkyrf S r&SmEdik af o;wm? um;armif;wmu ydu
k q
f &H ayrJh rvkycf sib
f ;l ?
'gayrJhvJ ydkufqH&awmh vkyf&w,f}} vdkU wmarGNrdKUe,frSmaewJh touf 28 ESpft&G,f pD;yGm;a&;bGJUeJU Oya'bGJU ESpfbGJU&xm;ol udk0if;Edkifu
ajymjyw,f/ ____ ]]ußGefawmf zdkife,fajzwm oHk;ESpf&SdNyD ratmifbl;? 'gayrJh py,f,mvkyfwmawmh awmfawmfav; ußGrf;usifaeNyD?
tpuawmh ynmoifzdkU tvkyfvkyfNyD; aiG&Smwm? 'gayrJh tvkyfydoGm;NyD; ynmbuf ayghoGm;w,f}} vdkU ouFef;ußGef; NrdKUe,frSmaewJh
,mOfaemufvdkufudkrdk;OD;u olU tjzpftysufudk ajymw,f/
(armf'ef? pm-7? 11-9-09? NyHK;rdkUrdkUZif)

jzpfpOf (15) / / jynfwGif;aqmufvkyfa&; vkyfief;&SiftcsdKUu vkyfief;cGifrSm taMumif; wpfpHkwpf&maMumifh toufqHk;&SHK; xdcdkuf'Pf&m


&MuwJh tvkyform;awGtay: tusdK;cHpm;cGifh? touftmrcHeJU tjcm;&oifh&xdkufwJh tcGifhta&;awG ay;xm;wm enf;yg;ao;w,fvdkU
aqmufvkyfa&;tif*sifeD,mwpfOD;u olUtjrifudk ajymygw,f/ oluyJ ]]tckaemufydkif; txyfjrifh taqmufttHkawG aqmufwJhtcg
jirf;qifwmawGudk tav;xm;aqmif&Gufoifhw,f? wcsdKUu jirf;qifp&dwfrsm;wJhtwGuf 0g; enf;enf;yJ toHk;jyKMuw,f? tJ'Dvdk vHkNcHKrI
tpDtrHawGtm;enf;wmaMumifh vkyif ef;cGix f cd u
kd rf I tEå&m,fawG jzpfvmwmyg}}vdUk qdyk gw,f/ ____ Edik if w
H umrSm aqmufvyk af &;vkyif ef;cGif
tvkyform;awGtwGuf xdcdkufepfemrI tusdK;cHpm;cGifhudk tav;ay;aqmif&GufMuw,fvdkUod&w,f/ ]]vkyfief;cGif rSm jyKwfusNyD; touf
qH;k &HKS ;cJ&h ifvJ omrefavsmaf Mu;avmufeUJ yJ Ny;D oGm;wm &So d vdk 'Pf&m&cJ&h ifvJ aq;zd;k enf;enf;avmufom &MuwJt h wGuf tvkyf orm;awG
tay: vkyif ef;&Siaf wG taeeJU pOf;pm; ay;oifyh gw,f}} vdUk aqmufvyk af &;orm;wpfO;D uajymygw,f/ ____ jynfwiG ;f aqmufvyk af &;vkyif ef;
trsm;pku vkyfief;cGif tvkyform;awGtwGuf touftmrcHxm;wmrsdK; r&SdaMumif; od&w,f/
(armf'ef? pm- 9? 2-10-09? pE´DxGPf;)

õõõõõõõõõ

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (20)

jrefrmEkdifiHajrykH
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(21) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

ed*Hk;
(u) oHk;oyf? qHk;jzwfcsuf
wdik ;f jynfp;D yGm;a&;twGuf tajccHtusq;kH ESihf ta&;tygqH;k vlwef;pm;rsm;jzpfonfh tvkyo f rm;v,form;xkBu;D tay: ppftpd;k &
u tb,faMumifh þrSs vlrqefpmG ESrd cf squfqH xifwikd ;f BuaJ e&oenf;/ v,f,mu@ESihf v,form;b0 zGUH NzKd ;wd;k wufa&;? pufru I @ESihf
tvkyform;b0 xGef;um;om,ma&;wdkYudk tb,faMumifh vpfvsL½I ypfy,fxm;&oenf;/ rqv? e0w? etz ppftpdk;&tqufquf
tkypf ;kd olrsm;u v,form;rsm;udk aus;Zl;&Sif awmifoOl ;D Bu;D rsm;[lívnf;aumif;? tvkyo f rm;rsm;udk ara';aeYo0PfvmT wGif tm;xm;&aom
vkyo f m;aumif;Bu;D rsm;[kvnf;aumif; &Te;f &Te;f a0atmif EIwzf sm;jzifh ajymavorSs wu,fv h ufawGwY iG f vuf0g;Bu;D tkyf aoG;pky?f ajcatmuf
cseif; jym;jym;0yfatmif zdESdyfcHaejcif;\ vufonfudk uREfkyfwdkY &SmazGzdkYvdkonf/ tajzum; ]]ppftmPm&Sifpepf}} qdkonfrSm jiif;p&mr&Sd/
ppftmPm&Sifrsm;\ ppfzdeyfatmufwGif atmufajc wyfrSL;wyfom;rsm;tygt0if jynfolw&yfvHk; rnfolrSs csrf;om&mr&/ ppfzdeyfjzifh
eif;ajccHxm;&aom qif;&JwGif; atmufqHk;tvTmwGif evHrxlEdkifatmif tNydKNydKtvJvJjzpfaeolrsm;rSm tvkyform; v,form;rsm;yif
jzpfawmhonf/ wdik ;f jynfb@mtwGuf ta&;ygaomtcef;u@wGif &Sad eMuonfh tvkyo f rm; v,form;rsm;udk ppftpd;k &u tb,faMumifh
ta&;rygouJhodkY oGefvdkoGef arSmufvdkarSmuf vkyfaeEdkifoenf;/

&Sif;ygonf/ wyfrawmfomtrd? wyfrawmfomtzqdkaom ppftpdk;&\ OD;acgif;xJwGif OmPfynmr&Sd? &ifacgif;xJwGif


jynfoq l w
kd mr&S/d tvd&k ruf? trdet Yf mPm? vufxyd ?f usnq f rH sm;ESio
hf m ,Ofyg;aom ppf0g'Drsm;tzdYk ynmESi, hf OS &f aom? vlxk pnf;½H;k a&;ESihf
wGpJ yf&aom ukex f w
k vf yk af &;tydik ;f rsm;udk tm½Hrk usv/S 4if;wd\ Yk om;wynfrh sm;? a'gufwikd rf sm;? cRwpf m;? cGgpm;&eftwGuf tydik pf m;ay;xm;
aom tqifhavmufrSmomxm;onf/ olrdkufwdkU\xHk;udk ESvHk;rlvsuf ppftkyfpk\ pD;yGm;a&;rsufpdu a&eH? obm0"gwfaiGU? opfawm?
wGi;f xGu&f wem ponfh ajray:ajratmuf o,HZmwrsm;buf rsupf u d sonf/ tdrw
f ikd cf ßw
G af &mif;onft h qifh a&mufaeonf/ jrefrmEdik if \ H
opfawmjyKe;f wD;rIEeI ;f onf urÇmo h pfawmjyKe;f wD;rIEeI ;f \ eHygwf(4) ae&mwGif a&mufaeonfukd Munfv h Qiof Ed ikd o f nf/ obm0&if;jrpfrsm;jzifh
&Sw
d mxkwaf &mif;? xdik pf m;csiaf om ppftyk pf t k zdYk vlom;&if;jrpfrsm;udk tav;xm;&onfh ukex f w
k v
f yk rf t
I ydik ;f udk OD;pm;ay;& aumif;rSe;f rod?
OD;pm;ray;csiMf uay/ FDI ponfh Edik if w H um &if;ES;D jrKS yEf rHS rI sm;tygt0if urÇmb h Pf? tm&SzUHG NzKd ;a&;bPf? Edik if w H umaiGaMu; &HyakH iGtzGrYJ sm;rS
acs;aiGrsm;udk &atmif,í l wdik ;f jynfzUHG NzKd ;wd;k wufa&;twGuf tm;xkwjf cif;? jyKjyifajymif;vJjcif;rsm;udk rawG&Y ay/ ud, k u
f sKd ;udk &nfarQmu
f m
4if;wdkYtdwfuyfxJxnfhí &Edkifaom EdkifiHjcm;&if;ESD;jrSKyfESHrIrsm;ESifh acs;aiGrsm;udkom vufcHavh&Sdonfu txift&Sm; oufaojzpfonf/

wdik ;f jynfzUHG NzKd ;wd;k wufa&;ESihf jynfot Yl usKd ;udk trSew f u,f vdv k m;onf? azmfaqmifcsio f nfqv kd Qif Edik if w H um &if;ES;D jrKS yEf rHS rI sm;ESihf
urÇmb h Pf? tm&SzUHG NzKd ;a&;bPf? Edik if w H umaiGaMu;&HyakH iGtzGUJ rsm;rS acs;aiGrsm;udk &&efrmS rcufcv J aS y/ ppftpd;k &bufrS Edik if w H umtodik ;f
t0ef;\ ,HkMunfpdwfcsrIudk &,lEdkifzdkYom vdkonf/ EdkifiHwum\ ,HkMunfrIudk wnfaqmufa&;twGuf EdkifiHwumrS awmif;qdkaeonfh
Edik if aH &; jyKjyifajymif;vJrrI sm;udk OD;pGmjyKvyk &f ef vdo k nf/ Edik if aH &;jyóemrsm; ajyvnfro S m wdik ;f jynfNird ;f csr;f rnf? wnfNird rf nf? w&m;Oya'
pd;k rd;k rI&rdS nf? vGwv f yfrQwpGm a&mif;0,fazmufum;cGi&hf rdS nf? xifomjrifom apmifMh unfEh ikd rf nf? &if;ES;D xnf0h if acs;iSm;oavmuf wdik ;f jynfEiS hf
vlxk tusdK;&Sdrnf/ wdkif;jynf rwdk;wuf&if aeyap? acs;aiGawG r&vdkY vlxkiwf&ifvnf; iwfyap? tmPmudkawmh vufrvTwfEdkif? EdkifiH
wumudk ppfAdkvfcsKyfBuD;rsm;u ]]iSufaysmoD;jyNyD; rucdkif;eJY igwdkYu arsmufawG r[kwfbl;}} qdkNyD; ajymavh&Sdonf/ wdkif;jynfESifh vlxktusdK;
twGuf ay;rnfv h ufukd ykwx f w
k o
f nf/ (Advk cf sKyBf u;D rsm;u jynfou l akd wmh arsmufae&m xm;wwfonf/ em*pf'u k o © nfrsm;udk vufnKd§ ;xd;k Ny;D
Edik if w H um tvSLaiGrsm;&&ef ukvor*¾oYkd pm&if;ydw k ifonf/ wifoavmufr&onft h cg &oavmufukd aiGaMu;zvS,Ef eI ;f jzifv h nf;aumif;?
tmPmydik t f qifq h if\ h jzwfpm;vyfpm; vkyjf cif;jzifv h nf;aumif;? jyefvnfaqmufvyk af &; uefx½du k cf iG rf sm;jzifv h nf;aumif; em*pf'u k ©ukd
tjrwfxkwfonf/)

vufwqkypf m aumif;pm;zdEYk iS hf ppftiftm;wd;k csUJ &eftwGuuf o,HZmwrsm; xkwaf &mif;rnf/ ,cifEikd if aH wmfyikd f taqmuftODrsm;
udk tarGcGJa&mif;pm;rnf/ v,f,majrrsm;udk t"r®odrf;,lrnf/ opfawmrsm; ckwfrnf/ atmufajcvlxkxHrS tcGeftrsdK;rsdK; aumufcHrnf/
vkyftm;ay; acR;wyfqGJ tvum;yJwif; cdkif;aprnf/ wdkif;jynf\ t"dupD;yGm;a&; vkyfief;BuD;rsm;udk aqGrsdK;wpk vuf0g;BuD;tkyfrnf/
jynfolum; arsmufacgif; arsmufacgif;b0u rwufawmhay/ qdkvdkonfrSm Natural Resources tay:wGifom tm;xm;aom
ppftyk pf o
k nf Human Resources tay:tav;xm;&onfh ukex f wk v
f yk rf I wd;k wufa&;udk rnfonft
h aMumif;ESirhf S azmfaqmifEikd v
f rd rhf nf
r[kwfay/ vlom;&if;jrpf tm;aumif;rI? vlom;&if;jrpftay: tm;xm;rIwdkYonf vlYtcGifhta&; xGef;um;rI? vlYtcGifhta&;tay:
av;pm;wefzdk;xm;rIrsm;ESifh wdkuf½dkuf qufpyfaeygonf/ xdkYaMumifh wdkif;jynfpD;yGm;a&; zGHUNzdK;wdk;wufNyD; jynfolYb0 jrifhrm;a&;qdkonfrSm
ukefxkwfvkyfrI jrifhrm;NyD; ukefpnfa&mif;0,frI vGwfvyfxGef;um;aezdkY vdkygonf/ xdkodkYjzpf&efrSm ukefxkwfpGrf;tm;pkwGif tc&musonfh

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (22)
0efxrf;? vkyfom;ponfh vlYpGrf;tm; t&if;tjrpfrsm; pGrf;&nfjynfh0? b0vSyaysmf&TifaezdkY vdkygonf/ vlYpGrf;tm;udk jynfh0apEdkifonfh
wckwnf;aomtaMumif;rSm vlt Y cGit hf a&;udk tjynft
h 0 tmrcHaom vlt Y zGt
YJ pnf;w&yf xlaxmifa&;yifjzpfonf/ xdo k aYkd om vlaY bmifrsKd ;udk
vlt
Y cGithf a&;tm; av;pm;wefz;kd xm;wwfonfh jynfot Yl pd;k &w&yfuomvQif OD;aqmifwnfaqmufEikd v f rd rhf nf[k uREyfk wf u
Ykd tcdik t
f rm
,HkMunfonf/
________
uaeY etzonf jypfrIBuD; 2 ckkudk ajymifajymifwif;wif; usL;vGefvsuf&Sdonf/

(1) obm0&if;jrpfrsm;udk rD;uke,


f rf;ukef tqiftjcifrhJ xkw,
f al &mif;cs oH;k pGaJ eaomaMumifh obm0ywf0ef;usif ysu, f iG ;f rIukd
rsm;pGmqdk;&Gm;aponf/ ausmufwGif;rsm;aMumifh ucsifjynfe,fwGif rdk;BuD;ajrNydK &Gmysuftdrfyd vlaoqHk;rIrsm;? jrpfacsmif;rsm;udk
ydwqf wYkd nfaqmufxm;aom qnfrsm;aMumifh jrpfaMumif;ajymif;um urf;yg;NyKd jcif;? acsmif;aum ajrmif;aumrsm; jzpfjcif;? opfawmjyKe;f wD;jcif;?
urÇmausmftif;av;uef wdrfaumvmaejcif;? obm0"gwfaiGYydkufvdkif; oG,fwef;&m vrf;wavQmuf&Sd a*[pepfrsm; ysuf,Gif;ukefjcif;?
a&o,HZmw ig;ykpGefrsm; &Sm;yg;vmjcif;wdkY txift&Sm; oufaojyaeonf/

(2) vlom;&if;jrpfzGHUNzdK;a&;udk acsmifxdk;xm;onfESifhtrQ vludk vluJhodkY r½Ijrif? vluJhodkY wefzdk;rxm;wwfawmhbJ vlYtcGifhta&;


csdK;azmufjcif;? vlom;jzpfwnfrItay: qefYusifonfh &mZ0wfrIrsm;udk tESpf 20 ausmf qufwdkuf azmufzsufusL;vGefvmcJhonfrSm
tqdk;qHk;tajctaeodkY a&muf&SdaeNyD jzpfonf/

etzppftkyfpkonf xdkBuD;rm;aom jypfrIBuD; 2 ckudk w&m;0if qufvufusL;vGefEdkifcGifh&a&;twGuf 2008 ckESpf zGJUpnf;yHktajccH


Oya'wGif —-
(u) tcef;(1) yk'fr 37(u)wGif ]]EdkifiHawmfonf EdkifiHawmf&Sd ajrtm;vHk;? ajray:ajratmuf? a&ay:a&atmufESifh
avxktwGif;&Sd o,HZmwypönf;tm;vHk;\ yif&if;ydkif&Sifjzpfonf}}[lívnf;aumif;? 37(c) wGif ]]EdkifiHydkif o,HZmw
ypönf;rsm;tm; pD;yGm;a&;tiftm;pkrsm;u xkwf,loHk;pGJjcif;udk uGyfuJBuD;MuyfEdkif&ef vdktyfonfh Oya' jy|mef;&rnf}}
[lívnf;aumif; (EdkifiHawmfu ydkifqdkifonf qdkonfrSm xdyfoD;ppftkyfpku ydkifqdkifonfudk &nf&G,fNyD;? pD;yGm;a&;
tiftm;pkrsm; xkwf,loHk;pGJjcif;twGuf Oya'jy|mef;&rnf qdkonfrSm ppftkyfpkESifh vufa0cHacwfysufolaX;rsm;
xifwdkif;BuJcGifh&ap&ef Oya'udk vdkovdkjy|mef;rnf[k &nf&G,faMumif; e0w? etz tESpf 20 ausmf vufawGYusifhoHk;
cs,fvS,fvmrIrsm;u nTef;qdkaeonf/)
( c ) tcef;(1) yk'fr 36(C)wGif ]]pD;yGm;a&;qdkif&m vkyfief;rsm;udk EdkifiHydkif odrf;,ljcif; rjyK&}} [lívnf;aumif;?
(omrefjynfolrsm;\ yk*¾vduydkifqdkifrIrsm;udk tumtuG,fay;onfxuf 4if;wdkY tESpf 20 ausmf rw&m;&,lxm;onfh
pnf;pdrfOpömrsm;udk umuG,f&ef&nf&G,fonf/)
( * ) tcef;(1) yk'fr 43 wGif ]]rnfonfh jypfrIqdkif&mOya'rQ aemufaMumif;jyeftmPmoufa&mufap&ef jy|mef;cGifh
r&Sdap&}} [lívnf;aumif;? (4if;wdkY usL;vGefcJhonfh vlYtcGifhta&; csdK;azmufrIrsm;? vlom;jzpfwnfrIudk qefYusif
apmfum;onfh &mZ0wfrIrsm;udk w&m;Oya't& ta&;,lpD&ifaqmif&Gufjcif;rS uif;vGwfcGifh &aeap&ef&nf&G,fonf/)
tBuHtpnfjzifh xnfhoGif;a&;qGJxm;onfudk awGY&onf/

odyYk gaomaMumifh tvkyof rm; v,form;xkEiS hf &[ef;&Siv


f l ausmif;om;jynfow
l &yfv;kH \ tusKd ;udk azmfaqmifray;Edik o
f nft
h jyif
qkwf,kwfysufpD;aprnfh 2008 zGJUpnf;yHkudk toufoGif;rnfh 2010 twkta,mif a&G;aumufyGJudk uREkfyfwdkYu jywfjywfom;om; qefYusif
oydwfarSmufoGm;rnf jzpfonf/

rqvwygwD Adv k af e0if;ppftpd;k &\ 1974 zGUJ pnf;yHk twnfjyKNy;D aemuf rsm;rMumrD Edik if t
H ESYH tvkyo f rm;oydwrf sm; jzpfay:Ny;D
wygwDtpd;k &udk tvdrk &Sad Mumif; tvkyo f rm;rsm;u OD;pGm &J&&J if&h ifh jyocJo
h nf/ 1300 jynfh ta&;awmfyBkH u;D wGif tvkyo f rm; v,form;
ausmif;om;jynforl sm; aygif;pnf;rIjzifh azmufjyefaom a'gufwmbarmftpd;k & jyKwu f scohJ nf/ 1350 jynfh &Spaf v;vH;k ta&;awmfyBkH u;D wGif
vnf; tvkyo f rm; v,form; &[ef;&Siv f l ausmif;om;jynfot l aygif; vSn;f aeavSatmif; jrif;aZmif;rusef ta&;awmfypkH w d jf zifh Adv
k af e0if;
wygwDtpd;k & jyKwu f sc&hJ jyefonf/ ,ckwzef wzufowf a&;qGJ t"r®twnfjyKco hJ nfh 2008 zGUJ pnf;yHk zsuof rd ;f a&;ESihf t&yfom;rsuEf mS zH;k pGyf
ppfwyfBudK;qGJtpdk;&ae&mwGif jynfolYtpdk;&w&yf tpm;xdk;Edkifa&;twGuf qufvuf½kef;uef wdkufyGJ0ifoGm;&ef owd&Sd&Sd jyifqifxm;Mu&
rnfjzpfonf/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(23) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

(c) tajccHvdktyfcsufESifh tedrfhqHk;&ydkifcGifhrsm;


v,form;rsm;\ tajccHvdktyfcsufESifh tedrfhqHk;&ydkifcGifhrsm;

1/ ajr,mjzifh toufarG;0rf;aMumif;jyK pdu k yf sKd ;vkyu


f ikd o
f rl sm;tm;vH;k v,f,majr? O,smOfNcaH jr ydik q
f ikd cf iG hf &&ef/ ydik q
f ikd cf iG hf &So
d nfEiS t
hf nD
a&mif;0,fcGifh? aygifESHcGifh? ajymif;vJcGifh? tarGqufcHcGifh &&ef/
2/ rdrw d Ykd BuKd uEf pS o
f uf&m oD;ESu
H kd vGwv
f yfpmG a&G;cs,pf u
kd yf sKd ;cGiEhf iS hf xGu&f v
dS maom oD;ESrH sm;udk odak vSmifjcif;? Buw
d cf jJG cif;? o,f,yl aYkd qmifjcif;?
jzefYjzL;a&mif;csjcif;rsm; vGwfvyfpGm aqmif&GufcGifh &&ef/
3/ twdk;EIef;enf; pdkufysdK;p&dwfacs;aiGrsm; vHkvHkavmufavmuf yHhydk;rI &&efESifh? acwfrDpdkufysdK;a&;ud&d,mrsm;? rsdK;aumif;rsdK;oefY rsdK;aphrsm;?
"gwfajrMoZm? ydk;owfaq;rsm;ESifh acwfrSDpdkufysdK;a&;enf;ynmrsm; xdxda&mufa&muf tultnD &&ef/
4/ Oya'rJh rw&m;ojzifh t"r® ajr,modrf;,lcH&jcif;ab;rS uif;a0;&ef/
5/ t"r® vkyftm;ay;cdkif;apjcif;? aus;vufolaus;vufom;wdkY\ ynmtajccHtm;enf;rIESifh rodem;rvnfrItay: tcGifhaumif;,lí
Edik if aH &;? vlraI &;? pD;yGm;a&; tjrwfxw
k jf cif;? Ncrd ;f ajcmufjcif;? qJqBkd urd ;f armif;jcif;? zdtm;ay; tusyu
f ikd jf cif;wdrYk S uif;a0;Ny;D pdwaf t;csr;f om
pD;yGm;&SmcGi&hf &ef/
6/ v,form;rsm;\ tusKd ;pD;yGm;udk umuG,jf ri§ w
hf ifaom? epfemrIrsm;ESihf y#dyu©rsm;udk ajyvnfatmif ndE§ iId ;f jznfq
h nf;aqmif&u
G af y;Edik rf nfh
vGwfvyfaom v,form;or*¾rsm;? tzGJUtpnf;rsm; oif;yif;zGJUpnf; vIyf&Sm;cGifh&&ef/

tvkyform;rsm;\ tajccHvdktyfcsufESifh tedrfhqHk;&ydkifcGifhrsm;

1/ EdkifiHwum pHcsdefpHnTef;rsm;ESifhtnD tvkyfcsdef wdwdusus owfrSwfay;&ef/


2/ tcsdefydkvkyftm;cudk w&m;ojzifh xdkufxdkufwefwef tjynfht0 &&Sd&ef/
3/ acwfumvtvdkuf vlaerIp&dwfESifh vdkufavsmnDaxGaom tedrfhqHk;vpmaiGudk w&m;0if owfrSwfay;&ef/
4/ acwfumvtvdu k f vlaerIp&dwEf iS hf vdu
k af vsmnDaxGaom yifpifvpmaiGukd tNird ;f pm;0efxrf;tm;vH;k nDnrD QrQ cHpm;cGi&hf apa&;twGuf
n§Ed iId ;f aqmif&u
G af y;&ef/
5/ vkyfief;cGifom,ma&;? ab;tEå&m,fuif;&Sif;a&;? rdom;pkoufomacsmifcsda&;? tdkempm&efyHkaiGcHpm;cGifh&a&; ponfh tvkyform;rsm;?
0efxrf;rsm;\ vlrIpD;yGm;b0 tqifhtwef;jrifhjrifh wdk;wufapEdkifrnfh vlrIzlvHka&; tpDtpOfrsm; xm;&Sd&ef/
6/ t"r®vyk tf m;ay;cdik ;f aprI? rwefwqcdik ;f aprI? 0efxrf;avmutwGi;f Bu;D Edik if ,fnO§ ;f tEdik u
f sirhf ?I aESmifBuKd ; trsKd ;rsKd ;jzifh rw&m;ojzifh
pmcsKyfcsnfaESmif cdkif;aprI? vlukeful;cH&rI ponfh ab;taygif;rS uif;a0;ap&ef/
7/ uav;ppfom;ESifh uav;vkyfom;rsm; yaysmuf&ef/
8/ acwfrD pufrIvufrItwwfynmrsm;? tqifhjrifhenf;ynmrsm;? okawoevkyfief;rsm;udk aiGukefaMu;us rrsm;bJ 0efxrf; vkyfom;wdkif;
twm;tqD;r&Sd oifMum;wwfajrmufEikd af p&efEiS hf Edik if jH cm;wdik ;f jynfrsm;odYk ynmawmf oifMum;cGi&hf apa&;twGuf tajctaeaumif;rsm;ESihf
tcGithf vrf;aumif;rsm; zefw;D ay;&ef/
9/ tvkyfvufrJhrsm;twGuf tvkyftudkifrsm; zefwD;ay;&efESifh rdrdwwfuRrf;aom? 0goemygaom ynmjzifh toufarG;jyKEdkifa&;twGuf
tcGifhtvrf;rsm; azmfaqmifay;&ef/
10/ jynfya&muf a&TUajymif;tvkyof rm;rsm;? 0efxrf;rsm;taejzifh cGjJ cm;ESrd cf squfqjH cif;rsKd ; rcH&bJ Edik if w
H um tvkyo
f rm; tcGit
hf a&;rsm;udk
trsm;enf;wl wajy;nD cHpm;cGifh&apa&;twGuf oufqdkif&moH½Hk;rsm;? tpdk;&tzGJUtpnf;rsm;u tjynfht0 wm0ef,l umuG,faqmif&Guf
ay;&ef/
11/ tvkyform;rsm;\ tusdK;pD;yGm;udk umuG,fjr§ifhwifaom? epfemrIrsm;ESifh y#dyu©rsm;udk ajyvnfatmif nd§EdIif; jznfhqnf; aqmif&Guf
ay;Edkifrnfh vGwfvyfaom tvkyform;or*¾rsm;? tzGJUtpnf;rsm; oif;yif;zGJUpnf; vIyf&Sm;cGifh&&ef/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (24)

( * ) awmif;qdkcsufESifh yefMum;csuf
txufazmfjyyg tcGifhta&;rsm;onf uREfkyfwdkY tvkyform; v,form;rsm;\ tajccH&ydkifcGifhrsm;vnf; jzpfouJhodkY wdkif;jynfESifh
tvkyform; v,form;xkBuD;tygt0if jynfoltm;vHk; zGHYNzdK;wdk;wufapa&;twGuf tajccH vdktyfcsufrsm;vnf; jzpfonf/
odkUjzpfygí ———-

(1) ppftpd;k &taejzifh wdik ;f jynfEiS hf vlxt


k usKd ;udk a&SU½Ií tvkyo
f rm; v,form; tcGit
hf a&; csKd ;azmufaerIrsm;tm; &yfwefNY y;D tvkyo
f rm;
v,form;wdkY\ &ydkifcGifhESifh tajccHvdktyfcsufrsm;udk av;pm;vdkufemum tjynfht0 azmfaqmifay;&ef awmif;qdkvdkufonf/

(2) trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfonf 1990 jynfhESpf a&G;aumufyGJwGif jynfolvlxkBuD; w&yfvHk;u 'Drdkua&pDa&;ESifh vlYtcGifhta&;udk


azmfaqmif&ef wcJeuf a&G;aumufwifajrm§ ufcahJ om vlxyk gwDBu;D jzpfonfEiS t
hf nD tajccH tvkyof rm; v,form;xkBu;D \ epfemcsurf sm;
vdt
k yfcsurf sm;udk ,ckxufyíkd xdxad &mufa&muf tumtuG,af y;zdYk vdak eygao;onf/ trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzGcYJ sKyw f iG f tvkyo f rm;a&;
v,form;a&; aumfrwDrsm; zGpYJ nf;íxm;aomfvnf; xifomjrifomaom vkyaf qmifcsurf sm;udk rawG&Y yg/ vkyEf ikd pf rG ;f ? vkyEf ikd cf iG &hf o
dS nfxuf
avsm&h t
J m;enf;aevGe;f onf[k jrifygonf/ atmufajc NLD tzGUJ 0ifrsm; wOD;csi;f wpkcsi;f taejzifo
h m a'otvdu k f uGuMf um; aqmif&u G f
aeonfudk tm;rvdktm;r& av;pm;pGm awGYae&ygonf/ rl0g'ESifh vkyfief;pOfrsm;udk A[dkrS wdkuf½dkufcsrSwfum Oya'aMumif;t&aomf
vnf;aumif;? vlxkEdkifiHa&;yHkpHt&aomfvnf;aumif; jynfe,f wdkif;tvdkuf us,fus,favmifavmif xdxda&mufa&muf tifjynfhtm;jynfh
umuG,faqmif&Guf ay;apcsifygonf/ oabmxm;xkwfjyefcsufrsm; (odkYr[kwf) oabmxm;ajymqdkcsufrsm;jzifh w&m;0if twdtvif;
&yfwnfay;apcsifygonf/ þodkYqdkvQif rdrdwdkY tvkyform; v,form;xktaejzifh tvGefyif 0rf;omtm;wufrdrnfrSm trSefyifjzpfonf/

(3) a&G;aumufyGJ0ifrnf? vTwfawmftwGif;rS 0ifajymrnfqdkaom 'Drdku&uf[k cH,lxm;Muonfh ygwDrsm;udkvnf; wdkufwGef;vdkygonf/


xdyk gwDrsm;taejzifh tvkyo f rm; v,form;ta&;udk 4if;wdYk trwfjzpfa&;twGuf 0g'jzefpY nf;½H;k onfh aMumfjimpm&Gurf sm;? a[majymcsurf sm;
wGifom awGUae&ygonf/ ,ckudkyif rw&m;ojzifh jyKusifhcHae&qJjzpfonfh uREfkyfwdkY tvkyform; v,form;rsm;\ epfemcsufrsm;ESifh
ywfoufí ½IwfcsuefYuGuf oabmxm;xkwfjyefjcif;? trIvdkufyg aqmif&Gufay;jcif;? azmfxkwfwm;qD;jcif;rsm; vkyfonfudk rawGYjrif&yg/
aumfr&Sif? qG,fw&m;? &HyHkaiGrsm;ESifhom vHk;csmvdkufaeonfudk awGYae&onf/ vlxktusdK;udk aqmif&GufzdkYqdkonfrSm vTwfawmfxJa&mufrS
aqmif&u G Ef ikd rf nf r[kwyf g/ vlxMk um;xJae? vlxt
k oHukd xif[yf? vlxtk usKd ;udk a&SU½INy;D &J&&J if&h ifh &yfwnfvyI &f mS ;aeorQ umvywfv;kH
vlxk\ ,HkMunfudk;pm;rIudk &&Sdaernfom jzpfonf/ vlraeaom Muyfajy;vTwfawmfxJusrS vlMum;aumif;atmif atmfonfrSm oufu,f
acsmif;ESifh acgif;avmif;xdk;cGifhomjzpfí uREfkyfwdkY\ tusdK;udk aqmifusOf;ay;Edkifvdrfhrnf[k r,HkMunfyg/ vTwfawmfqdkwmaemufxm;
,ckuwnf;uyif tvkyform; v,form;rsm;ta&;udk &J&Jwif;wif; vufawGY umuG,fajymqdkay;Mu&ef wdkufwGef;vdkufonf/

( 4 ) jynfwGif;jynfyrS wwfodynm&Sifrsm;? txl;ojzifh Oya'tusdK;aqmifrsm;? vlYtcGifhta&; vIyf&Sm;wuf<uol EdkifiHa&;ygwD0ifrsm;?


ausmif;om;vli,frsm;? &[ef;oHCmawmfrsm; taejzifh wOD;csi;f tvdu k af omfvnf;aumif;? tpktzGUJ tvdu
k af omfvnf;aumif; tcaMu;aiG
r,lbJ &J&J&ifh&ifh qHk;cef;wdkifatmif trIvdkufyg aqmif&Gufay;apcsifygonf/ aiGaMu; rwwfEdkifí? Oya'taMumif; em;rvnfí wdkif&
aumif;rSef;rodaom tvkyform; v,form;rsm;taejzifh xdkodkY Oya'ESifh vlrItaxmuftuljyKrIrsm;om &&SdrnfqdkvQif &J&ifhwuf<uum
rdrdwdkY\ tcGifhta&;rsm;udk umuG,fwwfvmrnfjzpfonf/

( 5 ) jynfwGif;jynfy owif;rD'D,mrsm;taejzifhvnf; tajccHvlwef;pm; tvkyform; v,form;rsm;\ b0tajctaerSefESifh rw&m;


jyKusichf aH e&rIrsm;udk apmifMh unfah zmfxw
k f zGichf srrI sm; ,ckxufyí kd vkyaf qmifapcsiyf gonf/ jynfwiG ;f pme,fZif;rsm;odYk txl;yefMum;vdo
k nfrmS
wif;Muyfaom pmaypdppfa&;abmifrsm;udk ausmv f mT ;Edik rf nfh enf;rsKd ;pHu
k kd vdrrf myg;eyfpmG oH;k Ny;D tvkyo
f rm; v,form;rsm;\ wu,fyh uwd
b0tcuftcJESifh vdktyfcsufrsm;udk azmfxkwf wifjyapcsifygonf/ ykqdk; apmifvkyfNcHKae&aom t&Sdw&m;rsm;udk zHk;uG,fNyD; qDudka&csdK;
aq;½dk;rD;vHI pyg;awmifvdkyHkaeonf[k ppftpdk;&tvdkus 0g'jzefY vdrfnmay;aeonfh ppftkyfpkaemufNrSD;qGJ rD'D,mrsm;udk ½IwfcsuefYuGuf
vduk o
f nf/

(6) EdkifiHwumtodkif;t0ef;odkY ajymvdkonfrSm jrefrmEdkifiHolEdkifiHom;rsm; vlYtcGifhta&;csdK;azmufcHae&í pdwfraumif; jzpfrdonf?


jyif;xefpGm½Iwfcsvdkufonfqdkaom pum;vHk;rsm; aMunmcsufrsm;ESifhawmh ppftpdk;&\ vlYtcGifhta&; csdK;azmufaerIrsm; &yfwefYroGm;Edkif
qdo k nfukd owdcsyaf pcsiyf gonf/ þodq Yk v
kd u
kd jf cif;onf Edik if w
H umudk tjypfwifaejcif; r[kwyf g/ Edik if w H ck\ tajymif;tvJaomhcsuo f nf
Edik if o
H m;wd\
Yk vufxw J iG of m &So
d nf[k uREykf w
f Ykd cH,x
l m;ygonf/ odaYk omfvnf; *vdb k ,fvu kd af Z;&Si;f acwfBu;D wGif vlt
Y cGit
hf a&;udpq ö kd
onfrmS jynfwiG ;f a&;jyóemoufouftjzpf ½Ijrifí r&awmhyg/ tmPm&Sipf epfqo kd nfrmS Edik if aH wmftMurf;zuf0g'udk tajcjyK wnfaqmuf
xm;aom ,Eå&m;jzpfí a'owGi;f vHNk cKH a&;ESihf urÇmNh ird ;f csr;f a&;udk tcsed rf a&G; &efowåK jyKvmEdik o f nfukd arhavsmx h m;í rjzpfyg/ rnfoyYkd if
qdkap ukvor*¾tygt0if EdkifiHwum todkif;t0ef;\ 'Drdkua&pDESifh vlYtcGifhta&; tm;ay;axmufcHrIrsm;tm; uREfkyfwdkY aus;Zl;wif
jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/
(25) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

todtrSwfjyKygonf/ ,ckxufydkí xda&mufaom vufawGYygaom ta&;,l aqmif&Gufcsufrsm;jzifh vlYtcGifhta&;csdK;azmufrIrsm;udk


&yfwefo
Y mG ;apNy;D uREykf w
f Ykd tvkyo f rm; v,form;rsm;\ b0vHNk cKH a&;ESihf zlvakH &;udk umuG,jf ri§ whf ifay;ap vdyk gonf/ vwfwavmwGirf l
ukvor*¾ vlt Y cGithf a&;ud, k pf m;vS,f rpöwmuifwm;em; tqdjk yKxm;onfh vlt Y cGit hf a&; pHpk rf;a&;aumfr&Sif zGpYJ nf;a&;udk taumiftxnf
ay: touf0ifvmap&ef urÇmhEdkifiHtoD;oD;u 0dkif;0ef;vufwGJ axmufcHay;Muyg&efESifh ukvor*¾ taxGaxGtwGif;a&;rSL;csKyf rpöwm
befuDrGef; taejzifh rdrd\ tcGifhtmPmrsm;udk tjynfht0 toHk;csum jrefrmhta&; wdk;wufajymif;vJapa&;twGuf tm;pdkufcGefpdkuf
aqmif&Gufay;apvdkaMumif; wdkufwGef;yefMum;tyfonf/

(C) rSwfwrf;wifjcif;
1/ ILO ESihf ITUC tygt0if jrefrmEdik if H tvkyo f rm; v,form;rsm;ta&; tm;ay;ulnD aqmif&u G af y;aeaom Edik if w
H um tzGt
YJ pnf;rsm;?
2/ trsdK;om;'Drdkua&pDtzGJYcsKyfrS a'otvdkuf tvkyform; v,form;ta&;aqmif&Gufay;aeaom tzGJU0ifrsm;?
3/ tvkyform; v,form;ta&; ulnDaqmif&Gufay;aeMuaom vrf;jyMu,ftzGJU? ILO ESifh qufoG,faqmif&Gufolrsm;uGef&uf?
pmajcmuf½kyftzGJU tp&Sdonfh jynfwGif;tajcpdkuf tzGJYtpnf;rsm;ESifh woD;yk*¾v tusdK;aqmifrsm;?
4/ xdkif;EdkifiHESifh rav;&Sm;EdkifiHtajcpdkuf a&TUajymif;tvkyform;ta&; ulnDaqmif&Gufay;aeaom tzGJYtpnf;rsm;ESifh vlyk*¾dKvfrsm;?
6/ tvkyform; v,form;ta&;aqmif&Guf&if; tusOf;uscHaeMu&aom tusdK;aqmifrsm;ESifh tvkyform; v,form;rsm;?
7/ rdrdwdkY tcGifhta&;twGuf owåd&Sd&Sd nDnDnGwfnGwf Oya'aMumif;t&vnf;aumif;? vlxktajcjyKvIyf&Sm;rI yHko@meft&vnf;aumif;
ckcu
H muG,f wdu k yf 0JG ifaeMuaom Edik if w
H 0Sr;f vH;k rS awmifov
l ,form;rsm;? pufrZI ek v
f yk o
f m;rsm;? aps;onfrsm;? 0efxrf;rsm;tm; av;pm;pGm
*kPfjyKrSwfwrf;wifygonf/

(i) a&SUvkyfief;pOf
atmufygvkyfief;pOfrsm;tm; tajctae tcGifhta&; ay;vQifay;ovdk? tiftm;&if;jrpf &SdvQif&Sdovdk taumiftxnfazmf
aqmif&GufoGm;rnf/ tajctaeray;yguvnf; jzpfEdkifajct&SdqHk; enf;vrf;rsm;tm; &SmazGum BudK;yrf;aqmif&GufoGm;rnf/

1/ tvkyform; v,form;xktMum; vlYtcGifhta&;ESifh tvkyform;tcGifhta&; todynmay;vIyf&Sm;rIrsm; wdk;jr§ifh vkyfaqmifoGm;rnf/

2/ tvkyform; v,form;xktMum; tcGifhta&; csdK;azmufcHae&rIrsm;tm; pHkprf;azmfxkwfoGm;rnf/

3/ tvkyform; v,form;tcGifhta&; csdK;azmufcH&rIrsm;tm; Oya'aMumif;t&vnf;aumif;? vlxkvIyf&Sm;rIyHko@meft&vnf;aumif;


ckcu
H muG,o
f mG ;rnf/

4/ tvkyform; v,form;or*¾rsm; e,fy,fa'otvdkuf ay:ayguf&ef BudK;pm;oGm;rnf/

5/ tvkyof rm; v,form;ta&; aqmif&u G af y;rnfh wuf<uvIy&f mS ; tzGt


YJ pnf;rsm;? tusKd ;aqmify*k Kd¾ vrf sm; jynfe,f? wdik ;f tESYH trsm;tjym;
ay:xGef;vmap&ef pnf;½Hk;azmfaqmifoGm;rnf/

6/ tvkyform; v,form;rsm; vkyfief;cGifqdkif&m todynm? twwfynm? enf;ynmA[kokwrsm; wdk;yGm;vmap&ef ynmay; aqG;aEG;


zvS,ftpDtpOfrsm; aqmif&GufoGm;rnf/

7/ EkdifiHwumrS tvkyform;or*¾? v,form;or*¾rsm;? tvkyform;ta&;? v,form;ta&; aqmif&Gufaeaom tzGJUtpnf;rsm;?


vlyk*¾dKvfrsm;ESifh qufpyfvufwGJaqmif&GufoGm;rnf/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm; (26)

(p) tvkyform; v,form;xkodkY tBuHjyK EdI;aqmfcsuf


1/ rdrw
d \
Ykd tcGit
hf a&;rsm;u rnfonft h &mrsm; jzpfonfqo kd nfukd rdrw d u
Ykd ,
kd w
f ikd f od&adS tmif pl;prf;avhvmoifo h nf/ xdok aYkd vhvm&mwGif
jynfya&'D,o kd wif;Xmersm;rS xkwv f iT chf surf sm;tm; em;axmifjcif;? ukvor*¾EiS hf ILO Edik if w H umtvkyf orm;tzGcYJ sKyrf S w&m;0ifxw k af 0onfh
ynmay;pmapmifrsm;ESifh jynfolYbufrS &yfwnfa&;om;aom *sme,fr*¾Zif;rsm;? pmtkyfrsm;udk &SmazGzwf½Ijcif;? (jynfolYbufrS &yfwnf
a&;om;jcif; [kwçf r[kwu f kd rdrw
d Ykd vufawGb Y 0? ud,
k af wGcY pH m;rIrsm;ESihf rnfrQ udu k n f çD rnDqo kd nfEiS hf wdik ;f wmEdik yf gonf/) rdryd wf0ef;usi&f dS
em;vnfwwfuRrf;olrsm;xH pHkprf;ar;jref;jcif;ponfwdkYonf oifhtodynmtwGuf rsm;pGm taxmuftul jzpfapEdkifygonf/
2/ rdrdwdkY avhvmod&Sdxm;aom tcGifhta&;rsm; rdrdwdkYvuf0,f trSefwu,f ydkifqdkifcHpm;Edkifap&ef wqifhwuf BudK;pm;oifhonf/
usifhoHk;Edkifaom enf;vrf;wcsdKUrSm ———-
(u) rdrdESifh rdrdywf0ef;usifrS b0wltvkyform; v,form;rsm;\ epfemcsufrsm;? rw&m;rIrsm;udk pHkprf;azmfxkwfum
(u^1) eD;pyf&m 'Dru kd a&pDEiS hf vlt Y cGit hf a&; wuf<uvIy&f mS ;olrsm; (od)Yk &yfx&J mG xJ? puf½t kH vky½f x
kH rJ S r[kwrf cHwek jYf yefwwfol
rsm;udk qufoG,ftultnDawmif;yg/ t&ifuwnf;u xdkodkYaom yk*¾dKvfrsm;udk od&Sd&atmif pHkprf;avhvmxm;yg/
(u^2) xdo k rl sm;\ tultnDukd &,lum rdr(d wd)Yk ud, k wf ikd f yg0ifí puf½t kH vky½f ?kH aus;&Gma'o tqifq h ift
h vduk f Oya'aMumif;
t& ta&;qdkyg/ wdkifMum;yg/ trIzGifhyg/ trsm;qdkiftrIjzpfvQif pkaygif;vufrSwfa&;xdk; today;wdkifMum;wmrsdK;awG vkyfyg/ oufqdkif&m
tmPmydkiftqifhqifhudk wdkifMum;ovdk wNydKifwnf;rSmyif ILO ESifh jynfwGif; vlYtcGifhta&; tzGJYtpnf;tp&SdonfwdkYudkvnf; wdkifMum;yg/
tmPmydkifrsm;bufu ta&;,l aqmif&Gufay;jcif; r&SdEdkif[k ,lq&aomfvnf; wdkifyg/ rdrdwdkYbufu w&m;ojzifh Oya'tumtuG,fudk
&,lcJhaMumif;? odkYaomf Oya'pdk;rdk;rI r&Sdí wbufowf rw&m; jyKusifhcHcJh&aMumif;udk oufaojy&ef rSwfwrf;jyKEdkifygonf/ wcsdefcsdefwGif
trSefw&m; azmfxkwfa&;ESifh rdrdwdkY\ epfemcsufrsm;twGuf rsm;pGm toHk;0ifEdkifygonf/
(u^3) xdkolrsm; tultnDjzifh jynfwGif;jynfy owif;rD'D,mrsm;rSaeí jrefrmua&m urÇmuyg odatmif azmfxkwfzGifhcsyg/
owif;rD'D,mrsm;ESifh awGYqHkar;jref; tifwmAsL;ay;&rnfudk raMumufygESifh/ ajzwwfajymwwf&ef rvdkyg/ udk,fhtajctaeudk trsm;
em;vnfatmif rdrdajymwwfovdkom ajymcsvdkufyg/ [kwfwmrSefwm ajymjcif; jzpfí Oya't& zrf;qD;axmifcswmrsdK;vkyfzdkY&m tawmf
cufygvdrfhrnf/ Ncdrf;ajcmufrIom vkyfEdkifygonf/ ajcmufwdkif; raMumufoifhyg/ aMumuf&if NzJajcmufygvdrfhrnf/
(u^4) Oya'aMumif;t& &ifqikd af jz&Si;f r&awmhonft h qH;k ? trsm;qdik uf pd v ö nf; jzpfaeygu vlxt k m;udk ,lí puf½t kH vky½f akH &SUü
pka0;tiftm;jyjcif;rsm;? xdik o
f ydwrf sm;? avbm½H;k (od)Yk oufqikd &f m ½H;k Xmewckco k Ykd oGm;a&muf ta&;qd&k mü wpkwa0;wnf; wcsed w f nf;rSm
vrf;avQmufomG ;jcif;? vlx&k &dS m &yf&mG xJ NrKd x
Y oJ Ykd cswD ufqE´jyjcif;rsm;txd vdt k yfovd?k tajctaeay;vQif ay;ovdk aqmif&u G Ef ikd yf gonf/
( c ) tvkyo
f rm; v,form;or*¾rsm;udk tpd;k &qDrS cGijhf yKcsuf &onfjzpfap r&onfjzpfap zGpYJ nf; vIy&f mS ;yg/ tpd;k &tqufquf
vufcHoabmwl vufrSwfa&;xdk;xm;onfh ukvor*¾ vlYtcGifhta&; aMunmpmwrf; tydk'f(23) tydk'fcGJ (4)t& ]]vlwdkif;vlwdkif; ol\
tusKd ;pD;yGm; umuG,Ef ikd af &;twGuf tvkyo f rm;or*¾rsm; zGpYJ nf;cGihf yg0ifaqmif&uG cf iG hf &So
d nf}}[k qdx
k m;onf/ tvky&f iS rf sm;? tpd;k &Xme
rsm;ESijhf zpfaom y#dyu©rsm;udk vufwaJG jz&Si;f aqmif&u
G ½f o
kH mru? rdrw d t Ykd Mum; oma&;ema&;udprö sm;wGiv f nf; ½dik ;f yif;ulnD 0dik ;f 0ef;jznfq
h nf;
ay;Muyg/
( * ) vltY cGit
hf a&; tusKd ;aqmifrsm;rSwqifh rw&m;ojzifh Oya'rJh jyKusichf &H rIrsm;udk rSww
f rf;wif jyKpNk y;D Edik if w
H umtzGt
YJ pnf;
rsm;ESifh w&m;½Hk;rsm;xH wifjyEdkifatmif BudK;pm;yg/ usL;vGefapmfum;cH&rIESifhywfoufNyD; trIjzpfpOfqdkif&m ae&m? tcsdef? b,folb,f0g?
b,fyb kH ,fenf;? bmaMumif?h bmeJb Y ,fvkd ponfh tao;pdwf tcsut f vufrsm;udk csucf si;f rSww f rf;wifyg/ oufaocH taxmuftxm;rsm;
(vlyk*¾dKvf? ypönf;? pm&Gufpmwrf;? &ufpGJyg"gwfyHk? toH ponf)wdkYudk &EdkiforQ pkaqmif;yg/ vHkNcHKpGm odrf;qnf;yg/
(C) BuHUzGHYESifh tmPmydkiftqifhqifhwdkY\ aoG;cGJoyfoQdK vlrdkufarG; rufvHk;ay; jzm;a,mifrIrsm;udk owd&Sd&Sd BuHYBuHYcH &yfwnfyg/
b0wl tvkyform; v,form;rsm;Mum; aoG;ruGJbJ pdwf&Snfonf;cHí nDnGwfa&;udk cdkifcdkifrmrm wnfaqmufyg/
(i) BuKH vm&aom jyóemrsm;udk owå&d &dS ?dS tajrmS t
f jrif&&dS dS ndE§ iId ;f aqG;aEG; pkaygif;&ifqikd f ajz&Si;f yg/ txufazmfjyyg enf;emrsm;udk
udik w
f ,
G af vhusihf toH;k csvmEdik o
f nfEiS t
hf rQ rdro
d x
d m;aom tcGit hf a&;rsm; rdru d , kd üf wnf&v dS mvdrrhf nfrmS rvGyJ if/ tcGithf a&;tm;vH;k
tjynfht0r&vQifawmif vuf&Sdtaetxm;udk wpHkw&m umuG,fEdkifrnf jzpfonf/

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


(27) jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form;wkdY\ tcGifhta&;csdK;azgufcHae&rI rSwfwrf;wpdwfwa'o

(q) uREkfyfwdkY\ armfuGef;


1/ jrefrmEdkifiH tvkyform;v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf zGJYpnf;aMumif; tvkyform; v,form;xkodkY today; aMunmcsuf/
pm - 1^2009 (31-8-2009)

2/ rauG;wdkif;? atmifvHNrdKUe,frS awmifolrsm;tm; a'oqdkif&mtmPmydkifrsm;u rw&m;zrf;qD; axmifcsaejcif;tay: oabmxm;


xkwfjyefcsuf/ pm - 2^2009 (11-11-2009)

3/ tvkyform;oydwfwdkufyGJrsm; yl;aygif;qifETJ&ef EdI;aqmfcsuf/ pm - 1^2010 (9-2-2010)

4/ pufrIZkef tvkyform;oydwfwdkufyGJrsm;ESifhywfoufí owif;xkwfjyefcsuf/ pm - 2^2010 (11-2-2009)

5/ tajccHtvkyform;tcGifhta&;rsm; r&rcsif; oydwfwdkufyGJrsm; qufvufqifETJoGm;&ef aMunmcsuf/ pm - 3^2010


(8-3-2010)

6/ pufrIZkef tvkyform;oydwfwdkufyGJrsm; t&Sdefjrifhae&jcif;ESifhywfoufí owif;xkwfjyefcsuf/ pm-4^2010(8-3-2010)

7/ aoG;pnf;*sme,f? trSwf(1)? arv? 2010-ckESpf/ ara';aeYtxl;xkwf/

õõõõõõõõõ

]]] tjynfjynfqdkif&m vlYtcGifhta&; aMunmpmwrf; tydk'f (23)? tydk'fcGJ (4)t& ]]vlwdkif;


vlwdkif;onf rdrd\tusdK;pD;yGm;udk umuG,fEdkifa&;twGuf tvkyform;or*¾rsm; zGJUpnf;cGifh?
yg0ifaqmif&GufcGifh&Sdonf/}}
]]] jrefrmEdkifiH tvkyform;v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf (Workers and
Farmers Solidarity League of Burma)udk zGJYpnf;vIyf&Sm;vsuf&Sdonf/

]]tzdESdyfcH tvkyform; v,form;taygif;wdkY aoG;pnf;nDnGwfMu}}

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/


odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm; eif;jym;wdkY\ b0ZmwfMurf;rsm;

odrf;qnf;cHv,f,m aoG;pkyfcHvkyftm;wdkY\

vGwfajrmufa&;*gxm

rD;'kwf rD;'kwf ---------- &IdU&dIU


oydwf oydwf ------ arSmuf arSmuf
tvkyform;ta&; ------ csufcsif;ay;
v,form;ta&; ------ csufcsif;ay;
ppfvuf0g;BuD;tkyf pD;yGm;a&;pepf ------- tvdkr&Sd
ta&;awmfyHk ----------- atmif&rnf
tzdEdSyfcH tvkyform; v,form;taygif;wdkY aoG;pnf;nDnGwfMu

jrefrmEdkifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&; tzGJYcsKyf


qufoG,f&ef / / tD;ar;vf &efukefNrdKU ? jrefrmEdkifiH /

jrefrmEkdifiH tvkyform; v,form; aoG;pnf;nDnGwfa&;tzGJYcsKyf? &efukefNrdKY? jrefrmEkdifiH/

Vous aimerez peut-être aussi