‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزهاي ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ‬

‫ﻣﺤﺴﻦ آزادﺑﺨﺖ‪ ،‬ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺑﺮﻗﻲ‬

‫داﻧﺸﺠﻮي ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﺳﺎزه‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬

‫اﺳﺘﺎدﻳﺎر داﻧﺸﻜﺪه ﻋﻤﺮان‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‬

‫‪mohsen_azadbakht@sina.kntu.ac.ir‬‬
‫‪barghi@kntu.ac.ir‬‬

‫ﺧﻼﺻﻪ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ دﻻﻳﻞ ﻣﻌﻤﺎري و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺳﺎزهاي ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺴﺘﺮدهاي در ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻟﺮزهاي‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري وارده ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﻳﻚ‬
‫ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎزه اي ﻣﻌﻤﻮل در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ در ﺑﻴﻦ ﻗﺎﺑﻬﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮﻧﺪ و در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﻌﻘﻮل در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ‬
‫ﻟﺮزهاي ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ ﺑﺎ و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ ﻛﻪ وﺟﻮد ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺨﺘﻲ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻗﺎب ﺑﺘﻨﻲ ﺷﺪه و زﻣﺎن‬
‫ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ آن را ﺑﻪ ﺷﺪت ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲدﻫﺪ‪.‬‬

‫ﻛﻠﻤﺎت ﻛﻠﻴﺪي‪ :‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺳﺎزهاي‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎزه‪ ،‬ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال‬

‫‪ ‬‬
‫ﻣﻘﺪﻣﻪ‬ ‫‪.1‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻳﻚ ﺳﺎزه ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﻜﻞ اﻳﺪهآﻟﻲ از ﺳﺎزه ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺪل ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ در ﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻛﻪ ﺑﺪون ﺷﻚ ﺑﺎ ﻣﺪل واﻗﻌﻲ آن ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﻳﻲ دارد‪ .‬ﻣﺪل‬
‫واﻗﻌﻲ ﺳﺎزه داراي ﺗﻔﺎوﺗﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺪل ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺗﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ از آن ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﻧﻘﺺ در ﻣﻘﻄﻊ اﻋﻀﺎء‪ ،‬در ﺟﻨﺲ ﻣﺼﺎﻟﺢ و وﺟﻮد دﻳﻮارﻫﺎي ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه در‬
‫ﺑﻴﻦ ﻗﺎﺑﻬﺎ و ﺧﺮوج از ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﺑﺎرﻫﺎ در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎﻻت و ﻏﻴﺮه اﺷﺎره ﻛﺮد‪ ،‬ﻛﻪ در ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﺎزه از اﺛﺮ آﻧﻬﺎ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬از آن ﺟﻤﻠﻪ اﺛﺮ‬
‫دﻳﻮارﻫﺎي ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه در ﺑﻴﻦ ﻗﺎﺑﻬﺎ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ آن ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻳﺎ ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد و ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮع ﻗﺎب و ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪ ،‬ﭼﻮن ﻧﻪ داراي‬
‫ﺧﻮاص ﻗﺎب ﺗﻨﻬﺎ و ﻧﻪ ﺧﻮد ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎﻻﻧﻪ در ﻛﺸﻮر ﻣﺎ ﺣﺠﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ از ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ )دﻳﻮار آﺟﺮي و ﺑﻠﻮك ﺳﻔﺎﻟﻲ و ﺑﺘﻨﻲ ( ﺑﻪ ﻋﻨﻮان‬
‫ﭘﺮﻛﻨﻨﺪه در ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﻜﺎر ﻣﻲ رود ﻛﻪ درﺻﺪ ﺑﺎﻻﺋﻲ از وزن ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن را ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص ﻣﻲ دﻫﺪ‪ .‬از ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻣﻌﻤﺎري ﺑﺮاي‬
‫ﭘﻮﺷﺶ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ اﻓﺮاد ﺳﺎﻛﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺳﺮﻣﺎ‪ ،‬ﮔﺮﻣﺎ‪ ،‬و ﻋﻮاﻣﻞ ﺻﻮﺗﻲ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد ]‪ .[1‬ﺗﻮزﻳﻊ اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻴﺰان ﺗﺄﺛﻴﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺮ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎً در ﻃﻮل ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻟﺮزه اي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري وارده ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﭘﺎﻧﻞﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب اﺳﺎﺳﺎً ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻗﺎب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺛﺮات آﻧﻬﺎ در‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﺎزه ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻤﺒﻮد اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در زﻣﻴﻨﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﺮﻛﺐ ﻗﺎب و ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد ]‪ .[2‬ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﺑﻨﺎﻳﻲ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﺎزه اي ﻣﻌﻤﻮل در ﻧﻘﺎط ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺟﻬﺎن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺻﺤﻴﺢ در ﺑﻴﻦ ﻗﺎﺑﻬﺎ ﺗﻮزﻳﻊ ﺷﻮﻧﺪ و در ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﻪ‬
‫ﺻﻮرت ﻣﻌﻘﻮل در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻔﻴﺪي ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﺳﺎزه داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬از ﻃﺮف دﻳﮕﺮ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻲ اﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺬاري ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‬
‫آﻧﻬﺎ در ﭘﻼن و ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ در ارﺗﻔﺎع ﺳﺎزه ﺑﺮوز ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﺮ روﺷﻲ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﻃﺮاﺣﻲ ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎﻳﺪ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ اﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎ را ﺗﺤﺖ زﻟﺰﻟﻪ‬
‫ﻫﺎي ﺷﺪﻳﺪ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮد‪ .‬ﻳﻚ ﺑﺮرﺳﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺟﻬﺖ ﻃﺮاﺣﻲ ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Kaushik‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ]‪ .[7،6،5،4،3‬ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺟﺎﻣﻊ درﺑﺎره‬
‫ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺑﺎ ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Moghaddam‬و ‪ [8] Dowling‬و ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﻲ ﺗﻮﺳﻂ ‪ Carr ، Crisafulli‬و ‪ [9] Park‬ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬روش ﻣﻌﻤﻮل در ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻟﻤﺎن ﻗﻄﺮي ﻓﺸﺎري ﻣﻌﺎدل ﺗﻚ و ﻳﺎ دوﺑﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در اﻳﻦ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮات ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزه اي ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﭼﻬﺎر ﻃﺒﻘﻪ ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ و در ﺣﺎﻟﺖ دﻳﮕﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب داراي‬
‫ﺑﺎزﺷﻮ ﺟﻬﺖ ﻗﺮارﮔﻴﺮي در و ﭘﻨﺠﺮه ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ و ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ در‬
‫ﻣﻘﻴﺎس واﻗﻌﻲ ﻗﺒﻼً در آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎه ‪ ELSA‬در ‪ ISPRA‬ﺗﺤﺖ آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺒﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮدﻧﺪ‪ .‬در ﻓﺮآﻳﻨﺪ ﺗﺤﻠﻴﻞ‪ ،‬ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ‬
‫دو اﻟﻤﺎن ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺸﺎر را دارﻧﺪ ﻣﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬رﻓﺘﺎر ﺧﻤﺸﻲ ﺗﻴﺮﻫﺎ و ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻳﻚ ﺟﺰﺋﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ‬

‫‪ 1‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫ﺗﻴﺮ اﻻﺳﺘﻴﻚ و دو ﻣﻔﺼﻞ ﻏﻴﺮ اﻻﺳﺘﻴﻚ )ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎ راﺑﻄﻪ ﻟﻨﮕﺮ‪-‬دوران( ﻣﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪل رﻳﺎﺿﻲ ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ‬
‫ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ‪ OpenSees‬ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ ]‪.[13،12،11،10‬‬

‫‪ .2‬ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺪﻟﺴﺎزي و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫‪ .1.2‬ﺷﺮح وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ و ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ‬
‫ﺳﺎزهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ‪ ،‬ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب داراي ﺑﺎزﺷﻮ و ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ‬
‫ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﺳﺎزه ﻫﺎ‪ ،‬ﺳﺎزه ﻫﺎﻳﻲ ﻣﻌﻤﻮل در ﻃﺮاﺣﻲ ﻫﺎي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ در ﻛﺸﻮرﻫﺎي اروﭘﺎﻳﻲ و ﻣﺪﻳﺘﺮاﻧﻪاي در ﺣﺪ‬
‫ﻓﺎﺻﻞ ‪ 40‬ﺗﺎ ‪ 50‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﺳﺎﺧﺖ و ﻃﺮاﺣﻲ اﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﻌﻤﻮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ اﻣﺎ ﺗﻤﻬﻴﺪات ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻓﻌﻠﻲ و‬
‫ﻛﺎرﺑﺮد اﺻﻮل ﻃﺮاﺣﻲ ﺑﺮ اﺳﺎس ﻇﺮﻓﻴﺖ )ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﻔﻬﻮم ﺳﺘﻮن ﻗﻮي‪-‬ﺗﻴﺮ ﺿﻌﻴﻒ( در ﮔﺬﺷﺘﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ارﺗﻔﺎع‪ ،‬ﭘﻼن و ﺟﺰﺋﻴﺎت‬
‫آرﻣﺎﺗﻮرﺑﻨﺪي ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ در ﺷﻜﻞ )‪ (1‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻪ ﻧﻮع ﺑﺎزﺷﺪﮔﻲ در ﺳﺎزه ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب داراي ﺑﺎزﺷﻮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎزﺷﻮي در ﺑﻪ اﺑﻌﺎد‬
‫‪ 2/0*1/75‬ﻣﺘﺮ و دو ﻧﻮع ﺑﺎزﺷﻮي ﭘﻨﺠﺮه ﺑﻪ اﺑﻌﺎد ‪ 2/0*1/0‬و ‪ 1/2*1/0‬ﻣﺘﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﻤﺎم ﺗﻴﺮﻫﺎ داراي ‪ 0/25‬ﻣﺘﺮ ﻋﺮض و ‪ 0/5‬ﻣﺘﺮ ﻋﻤﻖ‬
‫ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬دال ﻫﺎ داراي ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪ 0/15‬ﻣﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬آرﻣﺎﺗﻮرﺑﻨﺪي ﺟﻬﺖ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ﻃﺒﻘﺎت ‪ 3‬و ‪ 4‬ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﺎت ‪ 1‬و ‪ 2‬ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺘﻦ ‪ 16 MPa‬و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻓﻮﻻد ‪ 343/4 MPa‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎي ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﺑﻠﻮك ﻫﺎي ﺗﻮﺧﺎﻟﻲ ﺳﻔﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺿﺨﺎﻣﺖ ‪12‬‬
‫ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ و ‪ 1/5‬ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﭘﻮﺷﺶ ﭘﻼﺳﺘﺮ در ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از آزﻣﺎﻳﺶ ﻗﻄﺮي ‪ 0/575 MPa‬و ﻣﺪول ﺑﺮﺷﻲ ‪1/171 GPa‬‬
‫ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪار ﺟﺮم ﺳﺎزه در ﻫﺮ ﻛﺪام از ﻃﺒﻘﺎت ‪ 2 ، 1‬و ‪ 46 ، 3‬ﺗﻦ و در ﻃﺒﻘﻪ ﭼﻬﺎرم ‪ 40‬ﺗﻦ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و در ﻣﺠﻤﻮع ﺟﺮم ﺳﺎزه ﭼﻪ ﺑﺮاي ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ و ﭼﻪ‬
‫ﺑﺮاي ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ ‪ 178‬ﺗﻦ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (1‬ارﺗﻔﺎع‪ ،‬ﭘﻼن و ﺟﺰﺋﻴﺎت آرﻣﺎﺗﻮرﺑﻨﺪي ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ در ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫‪ .2.2‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺳﺎزهاي‬
‫ﻧﺘﺎﻳﺠﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺟﻊ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ اﺳﺘﻨﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روﺷﻲ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ ‪ N2‬ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪهاﻧﺪ ]‪ .[3‬در اﺑﺘﺪا ﺧﻼﺻﻪاي از‬
‫اﻳﻦ روش و ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت ﺳﺎزهاي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اراﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬روش ‪ [14،3] N2‬در اﺑﺘﺪا در داﻧﺸﮕﺎه ‪ Ljubljana‬اراﺋﻪ ﺷﺪه و در آﺋﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪ‬
‫‪ [15] Eurocode 8‬ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ روش ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﻲ ﺟﻬﺖ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺴﻂ داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺧﻼﺻﻪ روش ‪ N2‬ﺟﻬﺖ‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﻣﺴﻄﺢ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬روش ‪ N2‬ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﭘﻮش آور ﻳﻚ ﻣﺪل ﺑﺎ ﭼﻨﺪ درﺟﻪ آزادي )‪ (MDOF‬و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻃﻴﻒ ﺑﺎزﺗﺎب ﻣﺪل ﻳﻚ درﺟﻪ آزادي ﻣﻌﺎدل )‪ (SDOF‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﻬﺖ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ‪ ،‬اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ ﻳﻚ ﺟﺰﻳﻲ ﺷﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﺗﻴﺮ اﻻﺳﺘﻴﻚ و‬
‫دو ﻣﻔﺼﻞ ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ دوراﻧﻲ )ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪه ﺑﺎ راﺑﻄﻪ ﻟﻨﮕﺮ‪-‬دوران( اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﻟﻨﮕﺮ‪-‬دوران ﻣﻔﺼﻠﻬﺎي ﻏﻴﺮاﻻﺳﺘﻴﻚ دوراﻧﻲ در ﺷﻜﻞ )‪(2‬‬
‫ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬رواﺑﻂ ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل )در ﻓﺸﺎر( اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه در ﺟﻬﺖ اﻓﻘﻲ در ﺷﻜﻞ )‪ (3‬ﻧﺸﺎن داده ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﻟﻨﮕﺮ‬
‫ﺗﺴﻠﻴﻢ و ﻟﻨﮕﺮ ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺤﻮري ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﺎرﮔﺬاري ﻗﺎﺋﻢ روي ﻗﺎب ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎرﮔﺬاري ﻗﺎﺋﻢ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ و‬
‫ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 9/1 KN/m2‬و ‪ 8/0 KN/m2‬ﺑﺮاي ﺳﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﻃﺒﻘﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ )ﻟﻨﮕﺮ( ﻧﺎﺷﻲ از‬
‫‪ 2‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫ﻃﻮل ﻣﻬﺎري ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ در ﻣﻴﻠﮕﺮدﻫﺎي ﻣﺴﻠﺢ ﻛﻨﻨﺪه در ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﻟﻨﮕﺮ‪-‬دوران در ﻧﻈﺮ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﭘﺎﻧﻞ ﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ دو اﻟﻤﺎن ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل‬
‫ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺗﺤﻤﻞ ﻓﺸﺎر را دارﻧﺪ ﻣﺪل ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ اﻟﻤﺎﻧﻬﺎ ﺑﻴﻦ ﻣﺤﻞ ﻫﺎي ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺗﻴﺮ و ﺳﺘﻮن ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ‪ .‬ﻣﺸﻜﻞ اﺻﻠﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺸﺨﺼﺎت اﻳﻦ‬
‫اﻟﻤﺎﻧﻬﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻠﻘﻪ ﻫﺎي ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن و رﻓﺘﺎر ﻫﻴﺴﺘﺮزﻳﺲ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﻳﻦ وﺟﻮد ﺑﺎزﺷﻮ در ﭘﺎﻧﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (2‬راﺑﻄﻪ ﻟﻨﮕﺮ‪-‬دوران ﻣﻔﺼﻞ ﭘﻼﺳﺘﻴﻚ در ﺳﺘﻮﻫﺎ و ﺗﻴﺮﻫﺎ و راﺑﻄﻪ ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اﻟﻤﺎن ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (3‬رواﺑﻂ ﻧﻴﺮو‪-‬ﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻜﺎن اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل )در ﻓﺸﺎر( اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﺷﺪه در ﺟﻬﺖ اﻓﻘﻲ‬

‫‪ .3.2‬ارزﻳﺎﺑﻲ اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺪل رﻳﺎﺿﻲ‬

‫اﻋﺘﺒﺎر ﻣﺪل رﻳﺎﺿﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺣﺎﺻﻞ از آزﻣﺎﻳﺶ ﺷﺒﻪ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﺮ روي ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ و ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ در ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎدي و ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺷﺪه ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﺮﻛﺎت ﻧﺎﺷﻲ از زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺮح‬
‫اراﺋﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻣﻨﺎﻃﻖ اروﭘﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﻄﺮ ﻟﺮزه ﺧﻴﺰي ﺑﺎﻻ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬اوﻟﻴﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﻫﺎ ﺑﺮ روي ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ )‪ (BF 475‬و ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي‬
‫ﺑﺎزﺷﻮ )‪ (PI 475‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺘﺎب اوج زﻣﻴﻦ ‪ 0.22 g‬ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ 475‬ﺳﺎل اﺳﺖ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫‪ 975‬ﺳﺎل ) ‪ ( 0.29 g‬ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ )‪ (BF 975‬و ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ )‪ (PI 975‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪2000‬‬
‫ﺳﺎل ) ‪ ( 0.38 g‬ﻧﻴﺰ ﺑﺮاي ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ )‪ (PI 2000‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻃﻴﻒ اﻻﺳﺘﻴﻚ و ﺷﺘﺎب ﺑﺮاي زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪475‬‬
‫ﺳﺎل در ﺷﻜﻞ )‪ (4‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﺘﺎب ﺑﺮاي زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ 975‬و ‪ 2000‬ﺳﺎل ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﻴﺎﺳﻲ از ﺷﺘﺎب اراﺋﻪ ﺷﺪه در ﺷﻜﻞ )‪ (4‬ﻗﺎﺑﻞ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ در ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ زﻣﻴﻦ ﺑﺎ ﺷﺪت ﭘﺎﻳﻴﻦ و ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﺣﺮﻛﺖ زﻣﻴﻦ ﺑﺎ ﺷﺪت ﺑﺎﻻ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺰان‬
‫ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻃﺒﻘﻪ در ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ در ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم رخ داده اﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﺳﺘﻮن در دو‬
‫ﻃﺒﻘﻪ ﻓﻮﻗﺎﻧﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻴﺰان ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ‪ 0/8‬درﺻﺪ و ‪ 0/24‬درﺻﺪ ﺑﺮاي )‪ (BF 475‬و )‪ (BF 975‬ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺰان ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ‬
‫ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه در ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮاي زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ 975‬ﺳﺎل در‬
‫ﻃﺒﻘﻪ اول ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻘﺪار ﺑﻴﺶ از ‪ 4‬ﺑﺮاﺑﺮ ﻛﻤﺘﺮ از ﻣﻘﺪار ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮم ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺣﺘﻲ در ﻣﻮرد زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ‬
‫‪ 2000‬ﺳﺎل‪ ،‬ﻣﺎﻛﺰﻳﻤﻢ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻃﺒﻘﻪ در ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﻛﻤﺘﺮ از ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ در ﺣﺎﻟﺖ زﻟﺰﻟﻪ اي ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ 975‬ﺳﺎل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬راﺑﻄﻪ ﻫﺎي ﺑﺮش ﻃﺒﻘﻪ‬

‫‪ 3‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻃﺒﻘﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺣﺎﺻﻞ از ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ و ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ داراي ﺑﺎزﺷﻮ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﭘﺎراﻣﺘﺮﻫﺎي‬
‫ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮده ﺷﺪه در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺟﺪول )‪ (1‬اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ ]‪.[3‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (4‬ﻃﻴﻒ اﻻﺳﺘﻴﻚ و ﺷﺘﺎب ﺑﺮاي زﻟﺰﻟﻪ ﺑﺎ دوره ﺑﺎزﮔﺸﺖ ‪ 475‬ﺳﺎل‬

‫ﺟﺪول )‪ : (1‬ﻣﺸﺨﺼﺎت ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻳﺪه آل ﺳﺎزي ﺷﺪه‬

‫‪ .3‬ﺑﺮرﺳﻲ زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب اﺻﻠﻲ ﺳﺎزه ﺑﺎ و ﺑﺪون در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ‪ ‬‬

‫در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺪل ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ﻛﻪ ﺷﺮح ﻛﺎﻣﻞ ﺟﺰﺋﻴﺎت و ﻛﺎر ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اراﺋﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪل ﺑﺮرﺳﻲ ﺷﺪه ﺷﺎﻣﻞ ﺳﻪ ﺳﺎزه‬
‫ﻣﺠﺰا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎزه اول ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺳﺎزه دوم ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎزﺷﻮدار ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و‬
‫ﺳﺎزه ﺳﻮم ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺟﺰﺋﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﭘﻼن‪ ،‬ارﺗﻔﺎع و آرﻣﺎﺗﻮرﺑﻨﺪي ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ در ﺳﺎزه‬
‫ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ در ﺷﻜﻞ )‪ (1‬آﻣﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺪول )‪ (1‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﭘﺲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﺳﺎزه ﻫﺎ و‬
‫ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آن ﺑﺎ ﻛﺎر آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎزه اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ‪ ،‬ﻗﺎب‬
‫ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار و ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺮاﺑﺮ ‪ 0/22 ، 0/83‬و ‪ 0/17‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎزه ذﻛﺮ ﺷﺪه در ﻧﺮم اﻓﺰار ‪SAP 2000‬‬
‫ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ و در اداﻣﻪ ﻣﺮاﺣﻞ و اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ و ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اراﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ روي ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎزه ﺑﻪ ﺷﺮح زﻳﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬

‫‪ 1.3‬ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ‬

‫اﻳﻦ ﺳﺎزه در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻮرد ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ اول ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و در ﺣﺎﻟﺖ دوم ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ‬
‫ﺣﺎﻻت ﺗﺤﻠﻴﻞ رﻓﺘﺎر ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺧﻄﻲ ﻓﺮض ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .2.3‬ﻗﺎﺑﻬﺎي ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار و ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ‬

‫در اﻳﻦ دو ﻣﻮرد ﺣﺎﻻت ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در اﻳﻦ ﺑﺨﺶ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ دو ﻗﺴﻤﺖ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي ﻛﺮد‪:‬‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ اول ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﺎﻣﻞ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﺗﻤﺎم ﻧﻴﺮوﻫﺎ‬ ‫¾‬
‫از ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﻪ ﻗﺎب و ﺑﺮﻋﻜﺲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻓﺮﺿﻴﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي اﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﺨﺘﻲ ﺻﻔﺤﻪ اي )ﻏﺸﺎﻳﻲ(‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺳﺨﺘﻲ ﺧﻤﺸﻲ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﺮاﺑﺮ ﺻﻔﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﻛﻪ از ﺟﺪول )‪ (2‬ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﻛﺎﻣﻼً‬

‫‪ 4‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﻋﻠﺖ اﻳﻦ اﻣﺮ‪ ،‬اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎي در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي اﻳﻦ دو ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي ﻛﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﻣﻮدﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﺳﺎزه از از ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد و ﺳﭙﺲ ﺟﻬﺖ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ در ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺑﻪ ﻛﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد‪  .‬‬

‫در ﺣﺎﻟﺖ دوم ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﺑﻮﺳﻴﻠﻪ ﻳﻚ ﺳﺮي ﻓﻨﺮ )‪ (GAP ELEMENT‬ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ‬ ‫¾‬
‫ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ از ﭼﻬﺎر ﻃﺮف ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻳﻚ ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻫﺮ ﻧﻴﻢ‬
‫ﻣﺘﺮ ﻃﻮل‪ ،‬ﻳﻚ ﻓﻨﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬اﻳﻦ ﻓﻨﺮﻫﺎ در دو ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺪﻟﺴﺎزي ﺷﺪه اﻧﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ اول ﻛﻪ ﻓﺮض رﻓﺘﺎر ﺧﻄﻲ ﻓﻨﺮﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ رﻓﺘﺎر‬
‫اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺧﻄﻲ ﺑﺮاي ﻓﻨﺮﻫﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ اﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻓﻨﺮﻫﺎ ﻓﻘﻂ در ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﻣﺤﻮري ﻛﺸﺸﻲ و ﻓﺸﺎري ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و‬
‫ﻧﻴﺮوﻫﺎي ﺣﺎﺻﻞ از ﺑﺮش و ﻟﻨﮕﺮﻫﺎ را اﻧﺘﻘﺎل ﻧﻤﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬در ﺣﺎﻟﺖ دوم رﻓﺘﺎر ﻓﻨﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻣﺪل ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﻛﻪ ﻓﻨﺮﻫﺎ‬
‫ﻓﻘﻂ در ﺣﺎﻟﺖ اﻧﺘﻘﺎﻟﻲ ﺗﺤﺖ ﻧﻴﺮوي ﻣﺤﻮري ﻓﺸﺎري ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و در ﺳﺎﻳﺮ ﺣﺎﻻت اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو ﻓﻨﺮ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺧﻮد ﺑﻪ ﺧﻮد ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺮم اﻓﺰار‬
‫ﺣﺬف ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ دو ﻧﻮع رﻓﺘﺎر در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮاي ﻓﻨﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ اول ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ﺧﻄﻲ ﻓﻨﺮﻫﺎ و در ﻣﺮﺣﻠﻪ دوم ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ رﻓﺘﺎر ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻓﻨﺮﻫﺎ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻦ اﺻﻞ ﻛﻪ در ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﻫﻴﭻ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﺣﺎﻻت ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﺟﻬﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺧﻴﺮ اﺑﺘﺪا ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري وارده‬
‫و ﻣﻴﺰان ﺿﺮﻳﺐ ﺑﺮش ﭘﺎﻳﻪ زﻟﺰﻟﻪ ذﻛﺮ ﺷﺪه اﺑﺘﺪا ﻳﻚ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﻏﻴﺮ ﺧﻄﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﻨﺮﻫﺎي ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺻﻮرت ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻗﺒﻼً ذﻛﺮ ﺷﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺑﻮدن ﺟﻮاب ﻫﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﻛﺎﻣﻼً ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﻲ ﺑﻮد‪ ،‬ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻓﺮﺿﻴﺎت در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه در اﻟﮕﻮرﻳﺘﻢ ﻫﺎي ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪  .‬‬

‫ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ در ﺟﺪول )‪ (2‬آورده ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺷﻜﻞ ﻫﺎي )‪ (5‬و )‪ (6‬ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻜﻞ ﻣﻮد اول ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ )ﺑﺎ‬
‫ﻓﺮض ﺗﻤﺎس ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب و ﻗﺎب( و ﺷﻜﻞ ﻣﻮد اول ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار )ﺑﺎ ﻓﺮض ﺗﻤﺎس ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب و ﻗﺎب( ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﺷﻜﻞ ﻫﺎي )‪ (7‬و )‪(8‬‬
‫ﻣﻴﺰان ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺗﻨﺶ ﻓﺸﺎري را در ﭘﺎﻧﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ از اﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ اﻟﻤﺎن ﻗﻄﺮي‬
‫ﻣﻌﺎدل ﻛﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ .4‬دﻻﻳﻞ ﻋﺪم دﻗﺖ ﺟﻮاﺑﻬﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه در ﺣﺎﻻت ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‬

‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ در ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه اﺷﺎره ﺷﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال اﻣﻜﺎن اﻋﻤﺎل ﺣﺎﻻت ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ در ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﺤﻠﻴﻞ وﺟﻮد ﻧﺪارد ﻟﺬا ﻗﺒﻞ از آن‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ و ﺗﻌﺪادي از ﻓﻨﺮﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻗﺮارﮔﻴﺮي در ﺳﺎزه ﺑﻪ ﻛﺸﺶ اﻓﺘﺎدهاﻧﺪ و ﺳﺨﺘﻲ آﻧﻬﺎ از‬
‫ﻣﺎﺗﺮﻳﺲ ﺳﺨﺘﻲ ﻛﻞ ﺳﺎزه ﺣﺬف ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎﻳﺮ اﻋﻀﺎء ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪه ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺪﻳﻬﻲ اﺳﺖ ﺣﺎﻻت‬
‫ﻣﻮدي ﺳﺎزه ﺑﺎ ﺣﺎﻻت ﺳﺎزه ﺗﺤﺖ ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﺎر ﻣﺮده و ﺿﺮﻳﺐ ﺑﺮش ﭘﺎﻳﻪ زﻟﺰﻟﻪ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ در ﻣﺪل ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ آن‬
‫ﺗﻌﺪادي از ﻓﻨﺮﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺸﺶ اﻓﺘﺎده اﻧﺪ و ﺣﺬف ﺷﺪه اﻧﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در ﺣﺎﻻت ﻣﻮدي ﻧﺎﺷﻲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺳﺨﺘﻲ آﻧﻬﺎ‬
‫ﻟﺤﺎظ ﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ در ﺣﺎﻟﺖ ﻓﻨﺮﻫﺎي ﺧﻄﻲ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﻧﺰدﻳﻜﺘﺮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ‪ : a‬ﺑﺎ ﻓﺮض ﺗﻤﺎس ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب و ﻗﺎب‬ ‫•‬

‫ﺣﺎﻟﺖ ‪ : b‬ﺑﺎ ﻓﺮض ﻓﻨﺮﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﻲ ﺧﻄﻲ‬ ‫•‬
‫ﺣﺎﻟﺖ ‪ : c‬ﺑﺎ ﻓﺮض ﻓﻨﺮﻫﺎي اﺗﺼﺎﻟﻲ ﻏﻴﺮﺧﻄﻲ‬ ‫•‬

‫ﺟﺪول )‪ : (2‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﺎزه ﻫﺎي ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ‬

‫ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ‬ ‫ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار‬ ‫ﻗﺎب ﺧﺎﻟﻲ‬

‫)‪(FI‬‬ ‫)‪(PI‬‬ ‫)‪(BF‬‬

‫‪c‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪a‬‬ ‫‪c‬‬ ‫‪b‬‬ ‫‪a‬‬

‫‪0/3739‬‬ ‫‪0/2632‬‬ ‫‪0/1743‬‬ ‫‪0/4171‬‬ ‫‪0/2961‬‬ ‫‪0/2104‬‬ ‫‪0/7920‬‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال‬

‫‪0/3739‬‬ ‫‪0/2632‬‬ ‫‪0/1743‬‬ ‫‪0/4171‬‬ ‫‪0/2961‬‬ ‫‪0/2104‬‬ ‫‪0/7920‬‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﻃﻴﻔﻲ‬

‫‪ 5‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫‪ .5‬دﻻﻳﻞ دﻗﺖ ﺑﺎﻻي ﺟﻮاﺑﻬﺎي ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻄﻲ‬
‫در اﺑﺘﺪا ﻻزم اﺳﺖ ﻣﻘﺪﻣﻪ اي در ﻣﻮرد ﻧﺤﻮه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ و زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﻚ ﺳﺎزه در ﺣﺎﻟﺖ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ذﻛﺮ ﮔﺮدد‪ .‬در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ از آزﻣﺎﻳﺸﻲ ﻣﻮﺳﻮم ﺑﻪ‬
‫ارﺗﻌﺎش ﻣﺤﻴﻄﻲ‪ 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﻮد‪ .‬ﺗﻮﺿﻴﺤﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ در اداﻣﻪ اراﺋﻪ ﻣﻲﮔﺮدد ]‪.[16‬‬

‫™ روش آزﻣﺎﻳﺶ ارﺗﻌﺎش ﻣﺤﻴﻄﻲ‪ ،‬روﺷﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ و ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺧﻮاص دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از اﻳﻦ روش ﻣﻲ ﺗﻮان‬
‫ﺧﻮاص دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه ﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ و ﺷﻜﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ارﺗﻌﺎﺷﻲ ﺳﺎزه و ﻧﻴﺰ ﺿﺮاﻳﺐ ﻣﻴﺮاﻳﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻮد را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪.‬‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺮزه ﻫﺎي ﺧﻔﻴﻒ زﻣﻴﻦ‪ ،‬وزش ﺑﺎد و ﺗﺮاﻓﻴﻚ وﺳﺎﻳﻂ ﻧﻘﻠﻴﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲ ﮔﺮدد ﻛﻪ ﺳﺎزه در ﻣﻮدﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ آن ﺑﻪ ارﺗﻌﺎش‬
‫درآﻳﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﻧﺪازه ﮔﻴﺮي ﻋﻜﺲ اﻟﻌﻤﻞ ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺑﺎ ﻟﺮزه ﺳﻨﺞ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻧﻬﺎ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺧﻮاص دﻳﻨﺎﻣﻴﻜﻲ ﺳﺎزه‬
‫را ﺑﺪون اﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻟﺮزاﻧﻨﺪه ﻫﺎي ﺑﺰرگ و ﻗﻮي ﻧﻴﺎز ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺪﺳﺖ آورد ﻟﻴﻜﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺧﻔﻴﻒ ﺑﻮدن ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﺳﺎزه‪ ،‬ﺑﺪﺳﺖ آوردن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ و‬
‫ﺷﻜﻞ ﻣﻮدﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺳﺎزه ﻣﺨﺼﻮﺻﺎً ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﻛﻮﺗﺎه ﻛﻪ ﺳﺨﺘﻲ ﺟﺎﻧﺒﻲ زﻳﺎدي دارﻧﺪ و درﻧﺘﻴﺠﻪ داﻣﻨﻪ ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻣﺤﻴﻄﻲ آﻧﻬﺎ در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ‬
‫ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي ﺑﻠﻨﺪ اﻧﺪك اﺳﺖ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ ﮔﺮدد‪ .‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻃﺒﻴﻌﺘﻲ ﺗﺼﺎدﻓﻲ دارﻧﺪ و داراي ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﮔﺴﺘﺮه‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎً وﺳﻴﻌﻲ از ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ را ﻣﻲ ﭘﻮﺷﺎﻧﻨﺪ‪ .‬واﻛﻨﺶ ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮرت اﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎزه ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻧﺰدﻳﻚ ﺑﻪ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮد را ﺗﺸﺪﻳﺪ و دﻳﮕﺮ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ را ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ و در ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻳﻚ ﻓﻴﻠﺘﺮ در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ واﻛﻨﺶ ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺤﻴﻄﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻏﺎﻟﺐ ﻛﻪ ﻫﻤﺎن ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻫﺎي ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎزه اﺳﺖ را ﺑﻪ دﺳﺖ آورد‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ‬
‫ذﻛﺮ اﺳﺖ ﻛﻪ در اﻳﻦ آزﻣﺎﻳﺶ ﺑﺮ ﺧﻼف آزﻣﺎﻳﺶ ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري از دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎي ﻟﺮزاﻧﻨﺪه ﺑﺮاي اﻋﻤﺎل ﻧﻴﺮو اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻲ ﺷﻮد و ﺻﺮﻓﺎً واﻛﻨﺶ‬
‫ﺳﺎزه در ﺑﺮاﺑﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺛﺒﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آزﻣﺎﻳﺶ ارﺗﻌﺎش اﺟﺒﺎري اﺣﺘﻴﺎج ﺑﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻛﻤﺘﺮي اﺳﺖ‪  .‬‬

‫ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ از ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪه ﺑﺮ ﻣﻲ آﻳﺪ ﻣﻴﺰان ﺗﻨﺶ در اﻳﻦ ﻧﻮع ﺗﺤﻠﻴﻞ )ﻣﻮدال( ﺑﺴﻴﺎر ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ از ﺣﺎﻻت اﻋﻤﺎل ﺑﺎر و ﻳﺎ ﺟﺎﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ و ﺷﺘﺎب ﺑﻪ ﺳﺎزه‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ و ﻣﻲﺗﻮان رﻓﺘﺎر ﺳﺎزه را ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﻛﻢ ﺗﻨﺶ ﻫﺎي وارد ﺑﺮ ﺳﺎزه ﺧﻄﻲ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﭘﺮ واﺿﺢ اﺳﺖ در ﺻﻮرت وﺟﻮد ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﺴﻴﺎر ﻛﻤﺘﺮ‬
‫از ﺗﻨﺶ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮان رﻓﺘﺎر ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ را در ﻛﺸﺶ و ﻓﺸﺎر ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﻧﻜﺘﻪ دﻳﮕﺮ ﺑﺤﺚ ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ‬
‫ﺑﻨﺎﻳﻲ و ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دﻟﻴﻞ اﺻﻠﻲ در ﺑﻪ ﻛﺎر ﺑﺮدن اﻟﻤﺎﻧﻬﺎي ﻗﻄﺮي ﻣﻌﺎدل در ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺟﺪا ﺷﺪن ﭘﺎﻧﻞ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب در ﮔﻮﺷﻪﻫﺎي‬
‫ﻛﺸﺸﻲ و ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻨﺶ ﻫﺎ در راﺳﺘﺎي ﻗﻄﺮ ﻓﺸﺎري ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎم ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال ﻣﻴﺰان ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ و ﻛﺸﺸﻲ در ﻣﺤﻞ ﺗﻤﺎس‬
‫ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ و ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﺷﺮاﻳﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﻣﺸﺎﺑﻪ در ﺣﺎﻻت ﺗﺤﻠﻴﻞ در اﺛﺮ ﺑﺎرﮔﺬاري وارده و ﻳﺎ اﻋﻤﺎل ﺷﺘﺎب ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن‪ ،‬ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬زﻳﺮا در ﻏﻴﺮ اﻳﻨﺼﻮرت ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺘﻲ ﺳﺎزه در ﺣﺎﻟﺖ ﻣﻌﻤﻮل ﺧﻮد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮدد ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن و ﻳﺎ ﻋﺒﻮر وﺳﺎﻳﻂ ﻧﻘﻠﻴﻪ از‬
‫ﻣﺠﺎور ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن دﭼﺎر ﺗﻨﺶ ﻫﺎي ﺑﺮﺷﻲ و ﻛﺸﺸﻲ زﻳﺎدي در ﻣﺤﻞ ﺗﻤﺎس ﺑﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ و ﻗﺎب ﻣﺤﻴﻄﻲ آن ﮔﺮدد و دﻳﻮار از ﻗﺎب ﺟﺪا ﮔﺮدد‪ .‬در‬
‫ﺿﻤﻦ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻮب ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﻮدال در ﺣﺎﻟﺖ ﺧﻄﻲ ﺑﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺧﻮد ﻣﺆﻳﺪ ﺻﺤﺖ ﻓﺮﺿﻴﺎت در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (6‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮد اول ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار )‪(T= 0/2104‬‬ ‫ﺷﻜﻞ )‪ : (5‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮد اول ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ )‪(T= 0/1743‬‬

‫‪                                                            ‬‬
‫‪1‬‬
‫‪ Ambient vibration‬‬

‫‪ 6‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 ‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‪ ،‬ﺷﻬﺮﻳﻮر ‪1387‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪ ‬‬

‫ﺷﻜﻞ )‪ : (8‬ﻧﻤﻮدار ﺗﻨﺶ ﻓﺸﺎري ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺎزﺷﻮدار در اﺛﺮ‬ ‫ﺷﻜﻞ )‪ : (7‬ﻧﻤﻮدار ﺗﻨﺶ ﻓﺸﺎري ﻗﺎب ﻣﺮﻛﺐ ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ در اﺛﺮ‬
‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﺧﻄﻲ ﺑﺎر زﻟﺰﻟﻪ‬ ‫ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﺎﺗﻴﻜﻲ ﺧﻄﻲ ﺑﺎر زﻟﺰﻟﻪ‬

‫‪ .6‬ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﻴﺮي‪:‬‬

‫ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻟﺮزه اي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ ارزﻳﺎﺑﻲ دﻗﻴﻖ ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ در ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺎزه ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺑﺎرﮔﺬاري وارده ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﭘﺎﻧﻞﻫﺎي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب اﺳﺎﺳﺎً‬
‫ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺳﺨﺘﻲ و ﻣﻘﺎوﻣﺖ ﻗﺎب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬اﻣﺎ اﺛﺮات آﻧﻬﺎ در ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺳﺎزه ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﻛﻤﺒﻮد اﻃﻼﻋﺎت ﻻزم در زﻣﻴﻨﻪ رﻓﺘﺎر ﻣﺮﻛﺐ ﻗﺎب و ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬ﻧﺎدﻳﺪه‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺟﻬﺖ ﺑﺮرﺳﻲ اﺛﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﺳﺦ ﻟﺮزهاي ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ داراي ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ و ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﻴﺰان زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب‬
‫ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎزه‪ ،‬ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﺎزهﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﺗﺤﺖ ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﻳﻚ ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﻣﺴﻄﺢ ﺑﺪون‬
‫ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب‪ ،‬ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب داراي ﺑﺎزﺷﻮ و ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﭘﺲ از ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻫﺎي ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮ روي اﻳﻦ ﺳﺎزهﻫﺎ و ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺣﺎﺻﻞ از آن ﺑﺎ‬
‫ﻛﺎر آزﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ‪ ،‬زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳﺎزه اراﺋﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه ﻣﻲﺗﻮان ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ وﺟﻮد ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﺎﻋﺚ اﻓﺰاﻳﺶ ﺷﺪﻳﺪ‬
‫ﺳﺨﺘﻲ ﺳﺎزه و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻣﻴﺰان زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎزه ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدﻫﺪ وﺟﻮد ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺑﻨﺎﻳﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﻚ‬
‫ﭼﻬﺎرﻣﻲ ﻣﻴﺰان زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺳﺎزه ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬ﻣﻴﺰان اﻳﻦ ﻛﺎﻫﺶ زﻣﺎن ﺗﻨﺎوب ﺑﺮاي ﻫﺮ دو ﻣﻮرد ﻗﺎب ﺑﺘﻦ ﻣﺴﻠﺢ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎب داراي ﺑﺎزﺷﻮ و ﺑﺪون ﺑﺎزﺷﻮ‬
‫ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺮاﺑﺮ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻣﻨﺎﺑﻊ و ﻣﺮاﺟﻊ ‪:‬‬

‫]‪ [1‬ﻣﺤﺴﻦ آزادﺑﺨﺖ‪ ،‬ﺳﻤﻴﻨﺎر ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﺳﺎزه‪ ،‬ﺑﺮرﺳﻲ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻴﺎﻧﻘﺎﺑﻬﺎ ﺑﺮ رﻓﺘﺎر ﻗﺎﺑﻬﺎي ﺑﺘﻦ آرﻣﻪ‪ ،‬داﻧﺸﮕﺎه ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺧﻮاﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮاﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻲ‪1386 ،‬‬

‫‪[2] H.A. Moghadam, M.Gh. Mohammadi, M. Ghaemian, Experimental and analytical investigation into crack‬‬
‫‪strength determination of infilled steel frames. Journal of Constructional Steel Research 62 (2006) 1341–1352‬‬
‫‪[3] Matjaˇz Dolˇsek, Peter Fajfar, The effect of masonry infills on the seismic response of a four-storey‬‬
‫)‪reinforced concrete frame—a deterministic assessment. Journal of Engineering Structures. In press. (2008‬‬
‫‪[4] Fardis MN. Seismic design issues for masonry-infilled RC frames. In: Proceedings of the first European‬‬
‫‪conference on earthquake engineering and seismology. 2006. Paper 313.‬‬
‫‪[5] Negro P, Colombo A. Irregularities induced by nonstructural masonry panels in framed buildings.‬‬
‫‪Engineering Structures 1997;19:576–85.‬‬
‫‪[6] Dolˇsek M, Fajfar P. Soft storey effects in uniformly infilled reinforced concrete frames. Journal of‬‬
‫‪Earthquake Engineering 2001;5:1–12.‬‬
‫‪[7] Kaushik HB, Rai DC, Jain SK. Code approaches to seismic design of masonry-infilled reinforced concrete‬‬
‫‪frames: A state of the art review. Earthquake Spectra 2006;22:961–83.‬‬
‫‪[8] Moghaddam HA, Dowling PJ. The state of the art in infilled frames. ECEE research report no. 87-2. London:‬‬
‫‪Civil Engineering Department, Imperial College of Science and Technology; 1987.‬‬

‫‪ 7‬‬

‫‪ ‬‬

‫‪Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com‬‬

 1387 ‫ ﺷﻬﺮﻳﻮر‬،‫ داﻧﺸﮕﺎه ﺳﻤﻨﺎن‬،‫ﭼﻬﺎردﻫﻤﻴﻦ ﻛﻨﻔﺮاﻧﺲ داﻧﺸﺠﻮﻳﺎن ﻋﻤﺮان ﻛﺸﻮر‬

[9] Crisafulli FJ, Carr AJ, Park R. Analytical modelling of infilled frames structures — a general review.
Bulletin of the New Zealand Society for Earthquake Engineering 2000;33:30–47.
[10] Dolˇsek M, Fajfar P. Simplified non-linear seismic analysis of infilled reinforced concrete frames.
Earthquake Engineering and Structural Dynamics 2005;34:49–66.
[11] Carvalho EC, Coelho E, editors. Seismic assessment, strengthening and repair of structures. ECOEST2-
ICONS report no. 2, European Commission — Training and Mobility of Researchers Programme; 2001.
[12] PEER. Open system for earthquake engineering simulation (OpenSees). Version 1.6.2. Berkeley: Pacific
Earthquake Eng. Research Center, Univ. of California; 2005. http://opensees.berkeley.edu/.
[13] Dolˇsek M, Fajfar P. The effect of masonry infills on the seismic response of a four storey reinforced
concrete frame — a probabilistic approach. Engineering Structures; 2007 [submitted for publication].
[14] Fajfar P. A nonlinear analysis method for performance-based seismic design. Earthquake Spectra
2000;16:573–92
[15] CEN. Eurocode 8: Design of structures for earthquake resistance. Part 1: General rules, seismic action and
rules for buildings. Brussels; 2004.
.‫ ﻣﺆﺳﺴﻪ ﺑﻴﻦاﻟﻤﻠﻠﻲ زﻟﺰﻟﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ زﻟﺰﻟﻪ‬. 2‫و‬1‫ ﺟﻠﺪ‬.‫ آزﻣﺎﻳﺸﺎت ﻟﺮزهاي ﺑﺮ روي ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻬﺎي واﻗﻌﻲ‬.‫ ﻋﻠﻲﻣﺤﻤﺪ ﻣﻌﻤﺎري‬،‫[ ﻋﻠﻲاﻛﺒﺮ آﻗﺎﻛﻮﭼﻚ‬16]
1372 ‫ﭼﺎپ اول ﺗﻬﺮان‬

 8

Computer For Civil Softeare Engineering Group : www.CCSofts.com , www.CompCivil.com