Aurki.

com
Aurki.com batzailea, sareko euskal produkzioaren ispilu
(2005eko irailetik 2006ko irailera)

Ikerketa gaitasuna
Doktorego ikastaroa

Egilea: Joxe Aranzabal

Tutorea: Aitor Zuberogoitia
HUHEZI
Mondragon Unibertsitatea
Eskoriatzan, 2007ko urriaren 17an
AURKIBIDEA
Sarrera ..........................................................................................................3
Gaiaren interesa.................................................................................................3
Aurrekariak........................................................................................................4
Lanaren helburuak......................................................................................................5
Gaiaren egoera ..........................................................................................................6
Blogak euskaraz.................................................................................................7
Lehen batzaileak................................................................................................8
Aurki.com ..........................................................................................................8
Euskarazko bilatzailea..............................................................................9
Jarioa.........................................................................................................9
Hamasei atal..............................................................................................9
Zerbitzuak...............................................................................................10
Zelan aurkezten duen informazioa..........................................................10
Nire Jarioak.............................................................................................10
Baldintzak Jarioan agertzeko..................................................................11
Talde editoriala........................................................................................11
Proiektu irekiak.......................................................................................11
Aurki, 8. probintziaren ispilu..................................................................11
Metodologia eta prozedura.......................................................................................13
Nondik jaso dugun informazioa.......................................................................13
Zelan egin dugun azterketa..............................................................................14
Azterlana ........................................................................................................14
Robotaren datuak.............................................................................................14
Informazio iturririk klikatuenak..............................................................14
Harpidedun gehien dituzten informazio iturriak.....................................15
Lotura maiztasunaren eta klik kopuruaren artean...................................15
Erabiltzaileen iritziak.......................................................................................16
Galdetegi itxia.........................................................................................16
Nork erabiltzen duen Aurki.com....................................................16
Zenbat denbora Aurki.com erabiltzen............................................17
Zelako maiztasunaz kontsultatzen den...........................................18
Zenbat informazio iturritara harpidetuta........................................18
Zer aurkitzen duen Aurki.com-en..................................................18
Zer informazio mota erabiltzen den...............................................18
Aurki lagungarria ote den informazioa kudeatzeko.......................18
Aurki.com ispilu egokia ote den....................................................19
Ondo antolatuta ote dagoen...........................................................19
Zer hobetu......................................................................................20
Beste batzailerik ote darabilten......................................................20
Behin betiko erretratu robota.........................................................20
Erantzuleen iradokizunak galdetegi itxian.....................................20
Galdetegi irekia.......................................................................................21
Ondorioak ........................................................................................................23
Lanaren mugak ........................................................................................................23
Proposamenak ........................................................................................................24
Bibliografia ........................................................................................................25
Glosategia ........................................................................................................27

2
 Bi milatik gora euskaldun beren burutazio, gogoeta eta kritikak euskaraz plazaratzen.
Blogari izan gabe blogetako erantzunetan parte hartzen dutenen kopurua ere erantsi
behar zaio aurreko kopuruari… Historian zehar noiz jardun du hainbeste jendek
euskaraz idazten?
Anjel Lertxundi: Zortzi probintzi (2007)

SARRERA
Lan honen helburua da zehaztea zenbateraino den Aurki.com batzailea sareko euskal
–hots, euskarazko-- produkzioaren ispilu 2005eko irailetik 2006ko irailera, urtebeteko
epean alegia. Ikasi nahiko genuke, halaber, euskarazko eduki elektronikoen irakurleek
zelan kudeatzen duten informazioa, eta Aurki.com-ek zenbateraino laguntzen dien
saihesten informazio gainkarga, hedabide elektronikoen hazkunde etengabeak sortzen
duena.

Gaiaren interesa
Aukeratu dugu gai hau, blogak sortu zirenetik berauen gainean izan dugun interesagatik.
Izan ere, hedabide elektronikoen inguruan hasiera-hasieratik sortu baitira sorkuntza eta
adierazpide libreak, blogak kasu, non erabiltzailea jaun eta jabe den, eta edita dezakeen
edukia nahi erara, inolako traba barik. Blogek, gainera, aukera ematen dute edukiak
partekatzeko, orain arte sekula ez bezala, edozein irakurle harpidetu daiteke-eta eduki
horietara, eta bere jarioan jaso, edukiak argitaratu ahala. Horrezaz gain, ikerketa honen
egilea aspalditxo dabil euskal blogosferan murgilduta, berau sortu zenetik, hasieran
Sustatu.com talde-blogean laguntzen, euskaraz sortutako lehen blogean, eta gero bere
blogetan idatzita: Faroan, non adierazten dituen bere gauzak; egiten ditu, halaber,
Gizakom, HUHEZIren Giza Zientzien Departamentuarentzat egina, eta Farozaina,
azken hau tumblelog bat, blogen aldaera bat, eduki laburrak-eta argitaratzeko. Blogen
eztanda horrek ekarri du batzaileen beharra, erreminta batzuk ia ezinbestekoak blog eta
webgune dinamikoen ugaritasuna kudeatzeko. Bestalde, euskararen historian hainbeste
tren huts eginda —gogoan izan zein berandu iritsi ziren gurera moldiztegia, egunkaria,
irratia eta telebista—, behingoz, euskarak berehala egin ditu bere blogek eta batzaileek

3
dakartzaten berrikuntza teknologiko eta komunikatiboak. Esatea badugu, beraz, gure
kasuan komunikazioa eta hizkuntza uztartzen direla gai honi interesgarri irizteko
orduan. Esan nahi dugu, orobat, gai hau ikertu barik dagoela, eta horrek ere erakargarri
egiten duela gure begien aurrean.

Aurrekariak
1991n Tim Berners-Lee ingelesak World Wide Web asmatu zuenetik, sarea alegia, gure
komunikatzeko moduak erabat aldatu dira. Amaraunaren hasieratik sortutako zenbait
aplikaziok —posta elektronikoak eta nabigatzaileak, kasu— zaharkitu bihurtu zituzten
ordura arte erabilitako zenbait teknologia eraginkor, hala nola faxa. Eta guk ere aldatu
egin ditugu geure ohiturak: gaur egun ia ez dugu gutunik idazten; aitzitik, ezin konta
ahala mezu elektroniko idazten dugu, posta elektroniko bidez.

Hasierako urte haietan, Netscape eta Mosaic nabigatzaileen garaian, webguneak

antolatzen ziren dendetako erakusleihoak bezala, jendeak sartu eta ikus zezan zer
zegoen han. Informazio gordailuak ziren, erabiltzaileek asko jota irakur zezaten han
jarritakoa. Azken lau urteotan, berriz, sarea erabat aldatu zaigu, webgune dinamikoak
agertu dira, eta erabiltzaileak, lehenengo aldiz, ahotsa hartu du, aukera du-eta orain bere
arrastoa uzteko iritzi bidez, bere edukiak beste erabiltzaileekin batera antolatzeko eta
komunitateak sortzeko (Richardson, 2006). Blogak sortu dira, wikiak, txatak,
argitarapen pertsonalak eta beste hainbat era sortzeko eta peer-to-peer komunikatzeko;
jendea gero eta gehiago antolatzen da eskaintzeko informazioa, entretenimendua eta
zerbitzuak. Internet berri honi hainbat izen eman zaizkio: Web 2.0, Web bizia,
Hipersarea, Web eraginkorra eta irakurri/idazteko Weba, besteak beste (Tapscott &
Williams, 2007).

Hainbat teknologiak egin dute posible sarea malgu eta bizi egitea, hala nola CSSak,
hauei esker webguneak berak beste modu batean diseinatzen baitira, besteak beste
malguagoak izan daitezen; RSS edo XML, bitarteko ezinbestekoak informazioa urbi et
orbi zabaltzeko, modu pertsonalizatuan, erabiltzaileak berak nahi dituen informazio
iturrietara harpidetu daiteke-eta; eta etiketak, hitz giltzarri batzuk lagunduko digutenak
gure informazioa, eta inorena, berreskuratzen (O’Reilly, 2005). Horiei eta beste
teknologia batzuei esker, iritsi gara egoera batera non, Dan Gillmor kazetariak dioen
moduan, gu garen medioa, lehen audientzia hutsa ginenok, eta guk erabakitzen dugun
zer den inportantea (Gillmor, 2004).

Ugaritasunak, baina, betekada ekar lezake, eta Interneten horixe gertatu da. Hainbeste
blog, hainbeste webgune, hainbeste aukera… jende askok ez daki nondik nora jo, zelan
egin aurrera halako baso trinkoan. Hasteko, jendeak ez du berdin irakurtzen sarean.
Presaren presaz, irakurri baino eskaneatu egiten ditugu webguneak, non zer aurkituko
zerbait interesgarri: gure begiek izenburuak irakurtzen dituzte, negritaz idatzitako
azpitituluak, sailkapen zenbatuak, etab., arrasto interesgarrien bila (Nielsen, 2000). Hala
ere, jende askok ezin du kudeatu hainbeste informazio, eta adituek hitz egiten dute
infoxikazioaz, informazio gainkargak sortzen duen egoeraz (Cornellá, 2000).
Testuinguru horretan hainbat aplikazio sortu ziren, lagungarriak informazio hori guztia
kudeatzeko. Batetik, Google News eta tankerako albistegi automatizatuak, non
albistegiak agertzen ziren multzotan banatuta, gaien arabera. Albistegi horietan azken
albisteak erakusten du izenburua eta lehen paragrafoa; gainerakoek, izenburua bakarrik.
Eta beti, Google News-ek aukera eskaintzen dio erabiltzaileari izenburuan klik eginez,
jatorrizko informazio iturrira joateko (Vise & Malseed, 2006). Horrekin batera, sortu

4
ziren lehen batzaileak, batzuk sarean bertan ostatu hartuta, hala nola Bloglines eta
Google Reader, eta beste zenbait off-line lan egiteko gai, alegia, konektatuta egon gabe,
adibidez, PageFlakes. Batzaile batek leku bakar batean zentralizatzen ditu erabiltzaileak
harpidetza bidez eskatutako informazio iturri guztiak, eta modu laburtuan aurkezten ditu
emaitzak, zenbaitetan izenburuak bakarrik eskainita, beste batzuetan izenburua eta
paragrafo bat, eta beti ere lotura bat jatorrizko informazio iturrira. Horri esker,
erabiltzaileak denbora mordoa irabazten du, ez baitu joan beharrik webgunez webgune
bere gogoko informazio iturrien bila. Hori guztiori RSSri esker.

Euskararen esparruan ere beste horrenbeste gertatu da. 2001ean Sustatu.com agertu
zenetik, bera izan baitzen lehen bloga euskaraz, blogek sekulako hazkundea izan dute.
Hasieran Sustatu izen zen lehen euskal blogarien eskola. Ondoren etorri ziren blog
komunitateak, hala nola, Eibar.org, Goiena.net eta Uztarria.com, eta horien inguruan
hainbat jende hasi zen blog pertsonalak egiten. Baina benetako eztanda gertatu zen
2005etik aurrera, lehen blog plataforma automatikoak agertu zirenean: Blogari.net,
Blogak.com eta Mundua.com. Harrezkero, edozeinek egin zezakeen blog bat, aurretik
ezelango ikastarorik egin beharrik barik (Aranzabal, 2006a). Eta, halaxe, euskarazko
blogak perretxikoak bezala ugaritu dira azken bi urteotan. Eta, aurrerago ikusiko dugun
moduan, testuinguru horretan agertu zen Aurki.com batzailea, hau ere erreminta egokia
euskarazko webguneen jarraipena egiteko.

Beraz, aldatzen hasi zen informazioa banatzeko modua. Ordura arte, irakurleak joan
egin behar zuen informazio iturrietara, eta han irakurri bestek prestatutako informazioa.
Asko jota, zenbait zerbitzuk bidaliko zioten informazioa posta elektroniko bidez,
Hari@-k egiten zuen moduan. Batzaileek, ostera, aldatu egin zuten informazio
banaketaren panorama. Horiei esker, erabiltzaileak aukera zuen bere albistegiak
prestatzeko, neurrira, eta berauek irakurtzeko argitaratu ahala, itxaron barik agentziek
bidaltzera. Geroago, 2004an Digg, 2005ean Menéame eta 2006an Zabaldu.com-ek
areagotu egin zuten erabiltzailearen rola. Izan ere, webgune horien azaletan bakarrik
agertuko ziren irakurleengandik botu gehien jasotako albisteak. Hortaz, irakurleen
komunitateak jarriko zituen portadan bere intereseko albisteak. Power to the people.

Bidenabar esanda, azterlan honek ez ditu zalantzan jarri nahi Hari@ bezalako
informazio zerbitzuak. Aitzitik, gure arreta zentratu nahi dugu batzaileek eta informazio
banatzaile automatizatuek zabaldutako bidean, lotuago ikusten baitugu sarearen aro
berri honekin, non erabiltzailea ez baita informazio hartzaile huts, baizik eta sortzaile,
partekatzaile eta erabakitzaile.

Azterlan hau bideratzeko, azkenik, honako urrats hauek egingo ditugu: zehaztu lanaren
helburuak, azaldu zein den ikergaiaren egoera adituen iritzia aintzat hartuta, zehaztu
marko metodologikoa, azterketa bera egin, ondorioak atera eta ikerlerroak iradoki
etorkizunerako.

LANAREN HELBURUAK
Lan honen helburu nagusia da zehaztea zenbateraino den Aurki.com batzailea sareko
euskal produkzioaren ispilu 2005eko irailetik 2006ko irailera, urtebeteko epean alegia.
Hobetsi dugu azterketa epe jakin horretara mugatzea urte hori izan delako Aurki.com-en
urterik oparoena, Aurki.com kontrolatzen duen robotak berak emandako datuek
erakusten duten moduan.

5
Lan honek, bestalde, badu helburu zehatzagorik ere. Hauek:
• Erabakitzea Aurki.com batzaileak zenbateraino biltzen duen bere baitan sareko
euskal produkzioaren zati esanguratsu bat, kopuruz (euskal blogosferaren bosten bat
gutxienez), edukiz (blog bisitatuenak) eta maiztasunari dagokionez.
• Argitzea informazioa zelan dagoen antolatuta Aurki.com-en.
• Argitzea Aurki.com zenbateraino den lagungarri informazioa hobeto kudeatzeko.
• Zehaztea jendeak zer irakurtzen duen gehien Aurki.com-en; zer blog eta zer gai.
• Zehaztea Aurki.com-eko harpidedunek zenbat denbora daramaten harpidetuta eta
zelako maiztasunarekin erabiltzen duten batzailea.
• Zehaztea zer lotura dagoen informazio iturri irakurrienen eta berauek argitaratzen
diren maiztasunaren artean.
• Argitzea ea Aurki.com-eko harpidedunek nahikoa duten Aurki.com-ekin edo
berau erabiltzen duten beste batzaile baten osagarri.

Helburu zehatz hauetatik, hipotesi hauek atera ditugu geure lanerako:

• Aurki.com batzailea da sarean egiten den euskarazko produkzioaren ispilu egokia,
bere baitan biltzen dituelako euskarazko webgunerik bisitatuenak eta sarrien elikatzen
direnak.
• Aurki.com batzailean informazioa antolatuta dago modu egokian, informazio
iturriak erraz aurkitzeko moduan, sailkapen funtzional batekin.
• Aurki.com-ek lagundu egiten die erabiltzaileei informazioa hobeto kudeatzen,
albiste guztiak leiho batean aurkezten baitizkie, ataletan banatuta.
• Jendeak batez ere irakurtzen ditu blogen esparruan mugarri diren argitalpenak:
tradiziorik handiena dutenak, bisitatuenak eta jende ezagunarenak.
• Aurki.com-eko harpidedunek batez beste urtebete baino gehiago daramate
harpidetuta.
• Informazio iturririk irakurrienak dira sarrien argitaratzen direnak.
• Aurki.com-eko harpidedun gehienek beste batzaile bat erabiltzen dute Aurki.com-
ez gainera.

Azterlan hau, bestalde, ez da mugatuko Aurki.com batzailea aztertu eta berau agertzeak
izan dituen ondorioak ikertzera. Horrekin batera, azterlan honek zenbait gomendio egin
nahi ditu, Aurki.com-en bidezko komunikazio esperientzia hobetze aldera.

GAIAREN EGOERA
1997an lehen blogak agertu ziren Interneten. Blogak dira webgune batzuk, txantilioitan
datoz aurretik eginda, eta hor edukiak modu kronologikoan ordenatzen dira: berrienak
goian eta zaharrenak beherago. Jendeak erantzun egin dezake bertan eta beste batzuek
erantzun horri erantzun, eta horrela elkarrizketa etengabea sor daiteke blogen inguruan.
Gainera, blogak elkarren artean lotzen dira, loturak erabilita. Blogak pertsonalak izan
daitezke edo taldekoak. Baita tematikoak ere (Aranzabal, 2006b).

Blogek aldatu egin dute Internet, beronen beste aro bat ispilatzen baitute, aro bat non
erabiltzailea eduki sortzaile eta partekatzaile bihurtzen den. Web 2.0 deituaren ikurrik
behinenetakoa bihurtu dira, wikiekin eta beste aplikazioekin batera (Orihuela, 2006).

Horrek azaltzen du zer bizkor hazten ari diren blogak. 2007ko apirilean Dave Sifry-k 70
milioi zenbatu zituen mundu osoan “State of the Blogosphere” txostenean. Lehen aldiz

6
argitaratu zuenean txosten hori, 2004ko urrian, artean 4 milioi blog zeuden. Gaur egun,
ostera, 70 milioi. Technorati blog bilatzaileak zenbatzen ditu blog horiek, baina denak
ez daude bizirik. Sifry-ren iritziz, blog horien %55 bakarrik daude bizirik, alegia, azken
hiru hilabeteotan behin gutxienez zerbait argitaratu dutenak. Horrek esan nahiko luke
38,5 milioi blog bizirik daudela, zelan edo halan. Kontua da bost-zazpi hilez behin
blogosfera biderkatu egiten dela (Sifry, 2007). Aintzat hartuta blogak masa fenomemo
moduan 1999an sortu zirela, Blogger eta Pitas blog-plataformek posible egin zutenean
blog bat sortzea doan eta erraz (Stone 2003), hazkundea oso handia da.

Hazkundea mundu osoan gertatu da, Mendebalean eta Asian batik bat, eta hizkuntza
nagusietan batez ere. Hor ere, ingelesa da jaun eta jabe, baina baita txinera, gaztelania,
japoniera, alemana eta frantsesa, besteak beste, nahiz eta azken horiek lehena baino
dezente gutxiago erabiltzen diren. 2007ko ekainaren 30ean, esate baterako, ingeles
hiztunak Interneten ziren 365.893.996; txinera erabiltzen zutenak, aldiz, 166.001.513;
eta espainolez ari zirenak, 101.539.204. Adibide bat aipatzearren hobeto ulertzeko
zelakoa den hazkunde hori, espainiera hautatuko dugu. Internet World Stats
erakundearen arabera, 101.539.204 espainol hiztunek erabiltzen zuten Internet gorago
esandako datan, hau da, Internet erabiltzaile guztien %8,8. Hala ere, munduan dauden
442.525.601 espainol hiztunetatik, bakarrik %22,9k erabiltzen dute Internet. Baina
espainola darabilten Internet erabiltzaile kopurua %311,4 hazi da azken zazpi urteotan,
2000-2007 aldian (Internet World Stats, 2007).

Euskarari dagokionez, kopuruak askoz ere apalagoak dira, hizkuntza minorizatu bati
dagokionez. EUSTAT Euskal Estatistika Erakundeak emandako datuen arabera, gaur
egun EAEn euskara da hirugarren hizkuntza (%22,0) Interneten nabigatzeko erabiltzen
direnen artean, gaztelaniaren (%99,7) eta baita ingelesaren (%23,2) atzetik. Hizkuntza
horien artean hazkundea oso bestelakoa izan da, EAEn beti ere: ingelesez nabigatzen
duten erabiltzaileen ehunekoa %19,2 hazi da. Aitzitik, euskaraz nabigatzen dutenen
ehunekoak %1,5eko gorakada izan du eta gaztelaniaz nabigatzen dutenenak %2,4koa
(Eustat, 2007).

Blogak euskaraz
Euskaraz idatzitako blogen hazkundea ez da iristen lehen aipatutako hizkuntzen
egoerara, ezta hurrik eman ere, baina euskarazko blogosferak hazkunde handia izan du,
bere neurrien barruan (Aizpitarte & Guillén, 2005). Ikus dezagun bilakaera.
Euskal blogosfera 2001ean sortu zen, Sustatu.com blogarekin. Gaur egun, berriz, ia sei
urte igarota, 5.464 blog ditugu euskaraz, Faroan argitaratu genuen moduan, 2007ko
uztailaren 9an. Jakina, blog horiek guztiak ez daude bizirik. Euskarazko blog horiei
aplikatzen badiegu David Sifryk Technorattin erabiltzen duen neurria, blog horien %55
bakarrik leudeke bizirik, alegia, azken hiru hilabeteotan behin gutxienez zerbait
argitaratu dutenak. Orduan esan beharko genuke euskarazko blogak 3.005 direla, zelan
edo halan bizirik daudenak.

Hazkunde handia, oso denbora laburrean. “Bi milatik gora euskaldun beren burutazio,
gogoeta eta kritikak euskaraz plazaratzen. Blogari izan gabe blogetako erantzunetan
parte hartzen dutenen kopurua ere erantsi behar zaio aurreko kopuruari… Historian
zehar noiz jardun du hainbeste jendek euskaraz idazten?” (Lertxundi, 2007).

Kopuru hauetara iristeko, arakatu ditugu hiru esparru: blog komunitateak, blog
plataformak eta hortik zehar daudenak barreiatuta, beste plataformetan.

7
Blog komunitateak
Gogoan izan blog komunitate bat dela blogari talde bat, eta biltzen dira erakunde baten
aterpean, komunitate bat sortzeko. Kasu horietan, blogariek errespetatu behar izaten
dituzte komunitatearen arauak. Blog komunitate hauetan 876 blog aurkitu ditugu.

Blog komunitateak Blog kopurua

Eibar.org 23
Goiena.net 123
Uztarria.com 23
Berria.info 18
Baleike 10
EHU 500
Deustuko Unibertsitatea 44
Jakintza Ikastola 110
Aikor 10
Larrabetzu 10
Atxukale 5
Gaur8 5
GUZTIRA 876

Blog plataformak
Aintzat hartu blog plataforma dela tresna bat, zeinaren bidez edonork sor dezakeen blog
bat, hiru pauso emanda: ireki kontu bat, eman zure datuak eta aukeratu eredu bat. Blog
plataforma horietan aurkitu ditugu 4.488 blog euskaraz.

Blog plataformak Blog kopurua

Blogari.net 2.435
Blogak.com 1.200
Mundua.com 250
Nireblog 588
Mahatsorriak 15
GUZTIRA 4.488

Gainerakoak
Kopuru horiei beste 100 gehitu dizkiegu, hortik zehar beste plataformetan dabiltzan
euskal blogariak kontuan hartzeko, jakin bai baitakigu hainbat blogari euskaldun ari
dela euskaraz idazten Blogger, Bloglines, WordPress eta beste erdal plataformatan, hala
nola Andoni Sagarna, Jabi Zabala edo Hasier Etxeberria, besteak beste. Horrela iritsi
gara hasieran emandako datura: 5.464 blog. Hala ere, kontuan izan kopuru horri
beroarenak kendu behar zaizkiola, Sifryk proposatutako bidetik, eta orduan geratuko
garela 3.005 bat blogekin, zelan edo halan euskaraz ari direnak.

Lehen batzaileak
Testuinguru horretan sortu ziren lehen albiste batzaileak, dudarik gabe Cornellák
eskatutako erreminta berri horietako batzuk, informazio oldeari aurre egiteko.
Batzaileak dira webgune automatizatuak, eta jasotzen dituzte RSS edo Atom duten
informazio iturrien albiste-izenburuak edo testuak, halako moldez non erabiltzaileak ez

8
dituen bisitatu behar informazio iturri guztiak banan-banan, batzaileak informazio
guztia leku bakar batean zentralizatzen duelako.
Denetan erabiliena Bloglines da, doako batzaile bat 2003an sortua eta erabiltzen dena
informazio iturriak bilatu, harpidetu, sortu eta partekatzeko (García Gómez, 2004).
Bloglines zerbitzarietan dago ostatu hartuta, inork ez du zertan instalatu behar bere
ordenagailuan, eta, beraz, munduko edozein ordenagailutatik iritsi daiteke bere
edukietara. Hori da bere abantailarik handienetako bat. Bloglinesek bi bide eskaintzen
ditu harpidetzak egiteko, eta aukera informazio iturriak karpetatan antolatzeko, gaien
arabera. Batzaile horrek, gainera, aukera ematen du beste erabiltzaileen irakurgaiak
ikusi eta, nahi izanez gero, haietara harpidetzeko. (Richardson, 2006).

Badira beste batzaile batzuk ere kontuan hartzekoak, hala nola, Google Reader,
Feedmania, Google News, Feedview, Microsoft Office Outlook, Mozilla Thunderbird,
BlogBridge eta NewsAcces, besteak beste.

Batzaileek hobetu egiten dute informazioaren kudeaketa, eta laguntzen diete

erabiltzaileei denbora laburragoan iristea informazio iturri gehiagotara (Garcia Gomez,
2004). Hala ere, badirudi batzaileek, berez, ezin dutela saihestu nolabaiteko “arreta-krisi
bat”, erakusten diguten informazio kopuru handiek eraginda. F. Wilsonen iritziz, 52
RSS feed-etik gora zaila da informazioari behar duen arreta eskaintzea, Herbert Simon
aipatuta, “informazio aberastasunak arreta eskasia eragiten baitu” (Wilson, 2005).

Arreta krisiak gorabehera, informazio batzaileek aldatu egin dituzte informazioa

jasotzeko moduak. Gurean, Bloglines agertu eta bi urte geroago, 2005eko urtarrilean,
Eibarko enpresa batek, CodeSyntaxek, Aurki.com berritua aurkeztu zuen, eta orduko
haren berritasunik azpimarragarriena Jarioa izan zen, batzaile bat, zeinek jasotzen
baitzituen euskarazko blog askoren informazioak. Azken urteotan Web 2.0 eremuko
aplikazioak Web 1.0koei nola--Flickr Ofotori, Wikipedia Encyclopaedia Britannicari,
Google Maps MapQuest-i, Amazon Barnes & Nobleri eta Craigslist Monsterri--
(Tapscott & Williams, 2007), halaxe koska bat igo zaio Aurki.com Argia-ren Hari@-ri,
batzaileak askoz ere informazio gehiago eskaintzeaz gainera, aukera ematen baitu nork
bere informazio iturriak hautatu eta edozein unetan begiratzeko, etengabe eta modu
automatikoan ari baita berritzen.

Aurki.com
Aurki.com berez atari euskaldun bat da; Eibar.org elkarteak bultzatzen du, CodeSyntax
enpresaren laguntzarekin, eta bi osagarri ditu: Jarioa eta Euskarazko Bilatzailea.

Euskarazko bilatzailea
Aurki.com-en osagarri zaharrena euskarazko bilatzailea da. Eibar.org elkarteak sortu
zuen 1999an, elkartearen gunea egin behar zutenean, guneari bilatzaile euskaldun bat
erantsi nahi izan zioten-eta. Harrezkero beti izan da sarean dauden euskarazko
baliabideen direktorio edo aurkibide bat. Oinarri teknikoa eta azpiegitura nazioarteko
bilatzaile batenak zituen, Open Directory Project edo Dmoz.org delakoarena.

Urteek aurrera egin ahala, Dmoz proiektuak indarra galdu du. Gainera, euskarazko
webguneen hazkundea izugarria izan da, eta beste bilaketa-sistema batzuk ere indartu
dira. Ondorioz, une honetan, Google Coop bilaketa-sistema txertatu diote Aurki.com-
eko bilatzaile bezala, eta horrela sortu dute Euskaraz bila, bilaketak euskarazko
webguneetan bakarrik egiten dituen bilatzailea (Aurki.com, 2005).

9
Jarioa
Lan honetan Aurki.com-en bigarren osagarria aztertuko dugu, Jarioa, 2005. urteko
urtarrilean ireki zena. Une honetan bera da Aurki.com webgunearen ardatz nagusia.
Jarioa batzaile bat da, eta, RSS edo XMLri esker, 2007ko irailaren 8an informazioa
jasotzen zuen 608 informazio iturri euskaldunetatik, modu automatikoan. Horrela,
sarean dauden euskarazko baliabideen bilduma da Aurki.com batzailea.

Hemen gogoratuko dugu batzaile bat dela webgune automatiko bat, zeinak maiztasun
jakin batez hainbat informazio iturri arakatzen dituen modu automatikoan, sarean
argitaraturiko azken berritasunak jasotzeko, eta informazio iturri horiek erakutsi eta
antolatzen dituen modu dinamikoan, iturrien izenburua, paragrafo bat eta lotura bat
eskainiz. Batzailean informazio iturriak etengabe ari dira eguneratzen, modu
automatikoan, robot bati esker.

Hamasei atal
Aurki.com batzaile bat denez gero, jaso egiten ditu RSS duten euskarazko 608
informazio iturri, tartean blogak, albistegiak, agendak, hedabideak, webgune
korporatiboak… Eta denak 16 ataletan sailkatzen ditu, honela banatuta:

• Politika-gizartea: 51 informazio iturri.

• Teknofiloak: 49
• Albisteak: 12
• Herriak: 146
• Euskara: 42
• Pertsonalak: 96
• Idazleak: 32
• Hedabideak: 13
• Musika: 11
• Kirola: 15
• Udalak: 12
• Kultura: 42
• Hezkuntza: 19
• Zientzia eta teknologia: 25
• Zerrendak: 5
• Argazkiak: 18

Zerbitzuak
Sortzaileek adierazi dutenez, bere txikian Aurki.com Interneteko nazioarteko punta-
puntako zerbitzu eta baliabideen bilduma bat da.

• Google News. Googlen albistegi automatikoak berriak automatikoki eguneratuak

eta taldetan sailkatuta nola, berdin egiten du Aurki-ren portadak: ikusmira batean, azken
berritasunak, azken ordua euskaraz, eta euskal blogosferak zer duen komentagai. Dena
automatikoki eta etengabe berritua.
• RSS irakurgailu bat, Bloglines bezalakoa. Munduko batzailerik ahaltsuenak
bezala, Aurki.com-ek ere harpidetza zerbitzu erraza eskaintzen du, zuzena eta
euskarazko iturriei zuzendua, eta berau erabil daiteke ezer jakin gabe XML, RSS edo
bestelako sigla tekniko konplexuen gainean.

10
 • Planeta lokala. Internet planet edo planeta terminoak izendatzen ditu batzaile
tematiko edo lokalak. Alegia, batzaile bat, non kargatzen diren azken mezuak gai jakin
baten inguruan. Espainian daude Planeta Canarias edo Planet Granada, adibidez.
Euskarazko planet bat da, hortaz, Aurki.com, planeten planeta. Izan ere, planeta bat izan
daiteke teknofiloena, denak talde batean batuta baitaude; beste bat, musika zaleena,
udalena, etab.
• Euskal sarearen aurkibide zehatz bat. Aurreko Aurki.com-ek, bilatzaile-
direktorioak, funtzio hori zuen, eta du, hortxe baitago oraindik. Baina Aurki.com
berrituak ere aurkibide funtzioa izaten jarraitzen du. 608 informazio iturri, ez dira
Interneteko euskarazko gune guztiak, baina 608 horiek dira, preseski, beren edukiak
gehien berritzen dituztenak, eta berrikuntza teknologikoetan jantzienak daudenak, RSS
sindikazioa eskaintzen baitute (Fernandez, 2005 b).

Zelan aurkezten duen informazioa

Jasotako informazioa bi zutabetan eta modu berezian aurkezten du Jarioak: atal horretan
argitaratu den azken mezua goian aurkezten du, eta horren izenburua eta lehen zazpi
lerroak eskaintzen ditu, gutxi gorabehera. Lehenago iritsi diren informazioen kasuan,
artikuluaren izenburua eskaintzen du eta informazio iturriaren beraren izena. Jario
batzuek irudiak eta HTML erako formatuak dakartzate, eta horietan testu hutsera
murrizten da edukia. Jario guztiek, hala ere, URL edo lotura zuzena eskaintzen dute, eta
Aurki.com-ek beti ematen du aukera hori, halako moldez non irakurleak iritziz gero
informazioa interesgarria dela, klik egin baitezake artikuluaren loturan edo
hedabidearen izenburuan, informazio iturrira zuzenean joateko.

Nire jarioak
Jarioak, halaber, aukera eskaintzen du informazio iturrietara harpidetzeko, nork bere
iturriak zehaztu eta kontsultatzeko: Nire jarioak (Aurki.com, 2005).

Hasieran jendea gogotsu hasi zen bakoitzak bere iturriak aukeratzen, baina hainbat
jende konturatu zenean ezin zuela hor bildu El País, El Mundo edo gaztelaniazko beste
hainbat hedabide, utzi egin zuten, eta gaur egun Bloglines bezalako batzaile bat
erabiltzen dute horretarako. Puntu horretan Aurki.com-eko sortzaileek garbi dute euskal
batzailean soilik euskarazko informazio iturriak sartuko direla, edo euskaraz ere idatzita
daudenak, nahiz eta horrek zenbait jende aldendu Aurki.com-etik. “Gure helburua zen
jendea ohitzea feed-ak erabiltzera”, adierazi zuten sortzaileek ikerketa lan honen
hasieran, zer gertatzen den jakitun (Komunikazio pertsonala, 2007).

Baldintzak Jarioan agertzeko

Batzaileak berak adierazten duen moduan, bi baldintza bete behar dira zerrenda horretan
agertzeko:

1. Webgunea euskaraz (ere) izatea.

2. Euskarazko eduki horren RSS edo XML jarioa izatea.

Zelan gehitu informazio iturri bat

Aurki.com-ek eskaintzen du modua jendeak proposa ditzan informazio iturriak.
Horretarako, pauso hauek prestatu ditu, ondoren talde editorialak erabakia har dezan:

11
 1. Joan aurki.com-en kontaktu formulariora
2. Idatzi gehitu nahi duzun blog, albistegi, posta-zerrenda edo delako iturriaren
helbidea eta XML edo RSS jarioaren helbidea. Biak idatzi, mesedez.
3. Idatzi zein kategoriatan gehitu nahiko zenukeen.
4. Bidali formularioa.

Talde editoriala
Bi lagunek daramate ardura editoriala Aurki.com-en: Luistxo Fernandez eta Asier
Sarasua. Talde editorialak bi modu ezarri ditu euskarazko informazio iturriak
Aurki.com-en sartzeko:
1. Jendearen eskariari kasu eginez, taldeak sarrera ematea informazio iturriei. Izan
ere, Aurki.com-en bertan lotura bat eskaintzen da, nahi duenak eskaria egin
dezan. Hala ere, CodeSyntaxek galbahe bat jartzen du, hainbat irizpideren
arabera: informazio iturria euskaraz idatzita egotea, informazio kopurua,
maiztasuna… Zenbait kasutan gertatu da norbaitek blog bat sortzea Blogger-en,
eta berehala eskatzea sarbidea Aurkin, apenas ezer argitaratu barik.
2. Eskaririk jaso gabe informazio iturri bat onartzea, talde editorialak jakin duelako
informazio iturri hori sortu dela eta interesgarria dela.

Beraz, talde editorialak erabakitzen du zer informazio iturri sartu Aurki.com-en, eta
robotak zer maiztasunarekin bilduko duen informazioa feed horretatik. Izan ere, Berria-
ren kasuan, esate baterako, egunean behin bakarrik jasoko du robotak hango
informazioa, maiztasun horrekin kargatzen baitute informazioa euskal egunkarian.

Proiektu irekiak
Egitasmo irekiak dira Aurki-renak. Direktorioa boluntarioek editatzen dute, eta
automatikoki elikatzen da haiek gehitutako lotura eta baliabideekin. Jarioa ere, euskaraz
katalogatu ahal izan diren informazio iturri erakargarrien bilgunea da, RSS edo antzeko
formatu batean informatzen dutenak.

Software librearekin dabil Aurki.com: Zope (web aplikazioen zerbitzaria), Universal

Feed Parser (feed irakurgailua), MySQL (datu basea), eta Localizer (interfazea
euskarara itzultzeko). Programazio hizkuntza Python da eta zerbitzariaren sistema
eragilea, FreeBSD. Dena software librea (Euskara Gipuzkoan, 2005)

Aurki, 8. probintziaren ispilu

Hasieran Aurki.com-ek ez zituen jasotzen euskarazko hedabide tradizionalen informazio
iturriak, zeren eta, ez Berriak hasieran, ez eta Argiak ere, ez baitzerabilten RSS jariorik
beren informazioa banatzeko. Ordea, 2005eko uztailetik Argiak eta 2006ko uztailetik
Berriak hutsune hori bete egin dute, eta gaur egun Aurki.com-ek jasotzen ditu bi
hedabide horien informazio iturriak ere.

Horregatik diogu gaur egun Aurki.com-ek bistaratzen duela Interneten euskaraz egiten
den produkzioaren zati esanguratsu bat. Artikulu batean, Anjel Lertxundik deitzen zion
Interneti euskararen 8. probintzia, ikusarazi nahi baitzigun zer garrantzizkoa den sarea
euskararentzat. Eta horretarako blogak oin hartuta, aztertu zuen euskal blogosferaren
ekarria euskal kulturari (Lertxundi, 2005). Esango genuke Anjel Lertxundik Aurki.com-
i begira egin zuela azterketa hura, laster bistaratuko ditugun datuek erakutsiko duten
moduan, sarean hantxe baitago euskarazko produkziorik behinena. Beraz, gaur gaurkoz
Aurki.com izango litzateke euskararen 8. probintzia horren ispilu.

12
METODOLOGIA ETA PROZEDURA
Azterlan hau egiteko, epe jakin bat aukeratu genuen, 2005eko irailetik 2006ko irailera.
Epe hori aukeratu genuen berau delako Aurki.com batzailearen garairik indartsuena,
bere robotak emandako datuen argitan. Aurkiko robotak asteroko informazioa ematen
du, baina guk hobetsi genuen informazio hori hiletan sailkatzea, horrek lagunduko
ligukeelako informazio kopuru handi hori hobeto kudeatzen.

Nondik jaso dugun informazioa

Bestalde, hiru informazio iturri erabili ditugu azterlan hau egiteko: Aurki.com
batzailearen robotak emandako datuak, Aurki.com-eko harpidedunei helarazitako
galdetegi itxi bat eta Aurki.com-eko zenbait erabiltzaileri bidalitako galdetegi ireki bat.
1. Robotaren datuak. Hiru informazio mota jaso genuen robotetik kalkulu orritan:
 Artikulu kopuruak. Kopuru totala, informazio iturri bakoitzak urte
horretan ateratakoak, eta informazio iturri bakoitzak astero
argitaratutakoak. Informazio mota horrek esango zigun Aurki.com-ek zer
trafiko duen informazioari dagokionez.
 Informazio iturriek jasotako klik kopurua. Kopuru totala, informazio
iturri bakoitzak urte horretan jasotako klik guztiak, informazio iturri
bakoitzak astero batez beste jasotakoak eta informazio iturri bakoitzak
astez aste jasotakoak. Informazio mota horrek balioko zigun antzemateko
erabiltzaileak zeren bila sartzen diren Aurki.com-en eta zeintzuk diren
informazio iturririk bilatuenak.
 Harpidedun kopuruak. Aste batean informazio iturri batek izandako
harpidedun kopururik handiena eta informazio iturri bakoitzak astero
batez beste izandako harpidedun kopurua. Hiru multzo horien artean,
hirugarren hau da pisu gutxien duena, erabiltzaileak askoz ere gehiago
direlako harpidedunak baino.
2. Galdetegi itxia. Jakin nahi genuen, gutxienez, Aurki.com-eko harpidedunek zer
iritzi zuten, eta horretarako prestatu genuen galdetegi bat, 14 galderarekin:
horietatik, 10 ziren Aurki.com batzailearekin lotuak eta beste 4 orokorrak,
jakiteko erantzuleen generoa, adina, jatorri geografikoa eta iruzkinak. Prozedura
errazte aldera, sarean ipini genuen galdetegi itxia. CodeSyntax enpresak mezu
bana bidali zien Aurki.com-eko 320 harpidedunei, eta hor eman zien gure
azterlanaren berri eta gonbidatu zituen galdeketan parte hartzera. Harpidedunek
bi asteko epea izan zuten galderei erantzuteko, ekainaren 12tik 26ra.
3. Galdetegi irekia. Galdetegi itxia osatu guran, eta erantzun
kualitatiboak jaso nahian, beste galdetegi bat bidali genien
Aurki.com-eko 11 erabiltzaileri, galdetegi hori patxadaz
erantzun zezaten. Galdetegi hori bidali zen posta elektroniko
bidez, eta galdera berberak zituen, salbu eta adina, jatorria eta
generoari buruzkoak, horiek ez baitziren agertzen hemen. Hala
ere, bigarren galdetegi hori apur bat lerratuta dago, jaso zuten
11 erabiltzaileak ez baitziren ausaz aukeratu, baizik eta kontuan
hartuta erabiltzaile sutsuak zirela, alegia, erabiltzaile
kualifikatuak, robotaren arabera, Aurki.com-en sarri-sarri
sartzen diren erabiltzaileak. Guztiarekin ere, galdetegi itxian ere
eskatuak genituen harpidedun eta erabiltzaile arrunten iritziak.
Beste galdetegi honen bidez, erabiltzaile kualifikatuen iritziak
jaso nahi genituen, ikuspegia osatze aldera. Galdetegi itxiarekin

13
 egin genuen moduan, 11 erabiltzaile horiei ere hamabost egun
eman genien erantzuteko, ekainaren 12tik 26ra.

Zelan egin dugun azterketa

Denbora guztian gogoan izan ditugu lan hau egiteko jarritako helburuak, eta saiatu gara
lana antolatzen helburu horien arabera.
 Emaitza zehatzagoak izate aldera, SPSS programa erabili dugu galdetegi itxitik
etorri zaigun Excel orriari informazio gehiago ateratzeko. Horrela, uztartu egin
ditugu sexua, adina eta maiztasuna galdetegian zetozen galderekin, eta, zenbait
kasutan, ikusi dugu aldagai horiek berezitasun esanguratsuak eragiten zituztela.
 Bilatu ditugu hiru informazio iturrien arteko kointzidentziak, robotak eta bi
galdetegiek eman diguten informazioan, eta, zenbait kasutan, aurkitu ditugu.,
adibidez, jendeak zer bilatzen duen Aurkin.
 Txostena ulergarriagoa egiteko asmoz, atondu ditugu erantzunak galderen
arabera, eta hor sartu ditugu sexuak, adinak eta maiztasunak eragindako
aldaketak ere.
 Saiatu gara emaitza esanguratsuak nabarmentzen, eta berauen ondoan beti ipini
dugu grafiko bat, informazio hori ageriagokoa izan zedin.

AZTERLANA
Robotaren datuak
Aurki.com batzailearen robotak hainbat datu eman digu, jakin dezagun hobeto zer
bilakaera izan duen euskal batzaileak 2005eko irailetik 2006ko irailera. Badakigu,
adibidez, urte horretan Aurkik ekarri zituela bere gunera 60.337 artikulu, euskarazko
informazio iturrietatik jasoak. Badakigu, halaber, aldi horretan irakurleek 173.652 aldiz
egin zutela klik Aurki.com-en, horko artikuluak irakurri guran.

Informazio iturririk klikatuenak

Robotak esan digu zeintzuk diren informazio iturririk klikatuenak Aurki.com-en.
Alegia, jendeak zer informazio iturri bilatzen dituen gehien Aurki.com-en. Hauek dira
daturik esanguratsuenak Aurki.com-en, zenbat klik jasotzen dituzten informazio
iturriek, hor sartzen direlako harpidedunak eta harpidetzarik ez dutenak, horiek klik
eginez Aurkiko azaleko artikuluetan. Hauek dira informazio iturririk klikatuenak:

1. Faroa: 4.334 klik.

2. Patxitrapero: 3.185
3. Gaztelumendi: 3.104
4. XME: 3.011
5. Sustatu: 2.421
6. Sustatu argazkiak: 2.379
7. Hiru.com: 2.049
8. Telezaborra: 1.965
9. Piperrautsa: 1.901
10. Gmane Itzul: 1.792

Horiek kopuru absolutuak dira. Hala ere, jakin dezakegu batez beste asteko zeintzuk
diren informazio iturri bilatuenak, eta hor hurrenkera aldatu egiten da apur bat, eta
agertzen dira beste informazio iturri batzuk ere:

14
 1. Faroa: 83,34 klik asteko
2. XME: 64, 06
3. Patxitrapero: 61,25
4. Gaztelumendi: 60,86
5. Sustatu: 48,42
6. Sustatu argazkiak: 45,75
7. Telezaborra: 45,69
8. Blogari.net: 41,91
9. Begizta.net: 39,59
10. Julen Gabiria: 39,34

Kasu bietan, zenbaki absolutuetan eta batez bestekoetan, lehen lau bilatuenak beti dira
blog pertsonalak. Hortaz, lasai esan dezakegu Aurki.com-en jendeak batez ere blogek
sortutako informazioa bilatzen duela, eta horien artean, blog pertsonal zenbait direla
bilatuenak.

Harpidedun gehien dituzten informazio iturriak

Datu hau ez da aurrekoa bezain esanguratsua Aurki.com-en, alegia, informazio iturri
bakoitzak zenbat harpidedun dituen, baina kontuan hartzekoa izan daiteke. Hau da
sailkapena, asteroko batez bestekoak aintzat hartuta:
1. Ingelesen Hilerria: 71,13
2. Gaztelumendi: 60,90
3. Sustatu: 56,12
4. Teknosexua: 55,80
5. XME: 54,02
6. Faroa: 51,63
7. Filoblogia: 48,42
8. Julen Gabiria: 48,36
9. Indymedia: 44,97
10. Gorkaren Ikasbitakorak: 43,95

Hauek sartzen dira beren informazio iturrietara Nire Jarioa ataletik, hor egiten dituzte-
eta harpidetzak. Horra iristen den jendea jantziagoa izan daiteke teknologia kontuetan,
eta emaitzek ere hori erakusten dute, bilatu ere bilatzen dutela informazio
teknologikoagoa, lehen lau emaitzek erakusten duten moduan. Hortaz, Aurki.com-eko
irakurlea azalean batez ere blog pertsonalen bila ibiltzen da, baina harpidedunek
informazio espezializatuagoa bilatzen dute, teknikoagoa.

Lotura maiztasunaren eta klik kopuruaren artean

Lan hau egiten hasi ginenean, jakin nahi genuen, besteak beste, ba ote zegoen loturarik
informazio iturri klikatuenak eta berauek argitaratzen ziren maiztasunaren artean.
Alegia, irakurrienak ote ziren maizen argitaratzen zutenak.

Galdera horri bi modutan begiratu diogu. Alde batetik, parean jarri ditugu artikulu
gehien argitaratzen dituzten informazio iturriak eta klik gehien jasotzen dituztenak,
kontuan hartuta batzuek eta besteek zenbat artikulu ateratzen dituzten astero batez beste.

Informazio iturriak Artikulu Informazio iturriak Artikulu

kopurua kopurua

15
1 Gname Itzul 66,73 1 Faroa 3,90
2 Berria.info 63,57 2 XME 3,69
3 Hari@ 63,28 3 Patxitrapero 4,96
4 EITB-24 Politika 62,90 4 Gaztelumendi 3,55
5 Eibartarrak 60,00 5 Sustatu 14,80
6 EAJ-PNV Noticias 42,32 6 Sustatu argazkiak 5,03
7 Euskal Herria Info 36,82 7 Telezaborra 1,05
8 EITB-24 Azala 34,90 8 Blogari.net 1,30
9 UKBerri.net 33,03 9 Begizta.net 4,15
10 Plaza Berria.info 31,38 10 Julen Gabiria 1,20

Konparazio honetan garbi ikusten da Aurki.com-en bi gauza direla, oso bestelakoak,

gehien argitaratzen dituzten informazio iturriak eta jendeak gehien bilatzen dituenak. Ez
dute zerikusirik.

Baina begiratzen badiegu informazio iturririk bilatuenei, Faroa al da klikatuena bera

delako maiztasun handienarekin argitaratzen duena? Ezta. Kasu batzuetan ikusten da
badagoela lotura bat argitaratzeko maiztasuna eta jasotako klik kopuruaren artean, baina
beste batzuetan hori ez dago argi.

Informazio iturriak Informazio iturriak Artikuluak

Klikak astero
astero
1 Faroa 83,34 1 Sustatu 14,80
2 XME 64,06 2 Sustatu argazkiak 5,03
3 Patxitrapero 61,25 3 Patxitrapero 4,96
4 Gaztelumendi 60,86 4 Begizta.net 4,15
5 Sustatu 48,42 5 Faroa 3,90
6 Sustatu argazkiak 45,75 6 XME 3,69
7 Telezaborra 45,69 7 Gaztelumendi 3,55
8 Blogari.net 41,91 8 Blogari.net 1,30
9 Begizta.net 39,59 9 Julen Gabiria 1,20
10 Julen Gabiria 39,34 10 Telezaborra 1,05

Puntu honekin amaitu aurretik, argibide bat: esaten dugunean Faroa dela informazio
iturririk klikatuena, ez gara esaten ari euskarazko blogen artean Faroa dela irakurriena,
baizik eta Aurki.com-en kontsultatzen diren informazio iturrien artean, bera dela
klikatuena. Izan ere, jende asko sar daiteke Faroan edo beste edozein informazio
iturritan Aurki.com-etik pasatu barik.

Erabiltzaileen iritziak
Aurki.com-eko harpidedunen iritziak jakiteko, bi galdetegi mota erabili ditugu, itxia
bata, eta hori bidali zitzaien Aurki.com-eko harpidedun guztiei, 320 lagun, sarean bertan
erantzun zitzaten galderak. Bigarrena, berriz, irekia zen, eta hori bidali zitzaien 11
laguni, nahi bezain zabal erantzun zezaten.

Galdetegi itxia
Aurki.com-eko 320 harpidedunek hamabost egun izan zituzten galdera itxiei
erantzuteko, ekainaren 12tik 26ra, biak barne. Egun horiek igarota, 53 lagunen
erantzunak jaso genituen, alegia, harpidedun guztien %16,5enak. Galdetegiak 14
galdera zituen guztira, 10 Aurki.com batzailearekin lotuak eta beste laurak orokorrak,

16
jakiteko erantzun dutenen generoa, adina, jatorri geografikoa eta iruzkinak.

Nork erabiltzen duen Aurki.com

Bestelako datuetan hasi aurretik, ona izango da jakitea nor den Aurki.com-eko
erabiltzailea, zer ezaugarri dituen. Sexuari dagokionez, gizonezkoak erabiltzaileen
%62,7 dira, eta emakumezkoak, %35,3. Beraz, gizonak dezente gehiago dira
emakumeak baino. Adinari dagokionez, hiru talde ia berdinak daude. Horietatik,
erabiltzaile gehienak daude 30-40 (%33,3) eta 40-50 (%33,3) multzoen artean.
Aipatzekoa litzateke, halaber, 20 eta 30 urte arteko multzoa, %27,5ekoa baita. Eta
jatorri geografikoa kontuan hartuta, harpidedun gehienak Gipuzkoakoak dira (%43,1).
Ondoren Bizkaikoak datoz (%33,3). Gainerako herrialdeetako jendea askoz ere
gutxiago da: Arabakoak %9,8, Nafarroakoak %7,8 eta Iparraldekoak %2,0.

Zenbat denbora Aurki.com erabiltzen

Batez beste Aurki.com-eko harpidedunak 20 hilabete darama harpidetuta. Hala ere,
puntu honetan bada zerbait nabarmendu beharrekoa: gizonezkoek denbora gehiago
daramate harpidetuta (22,6 hilabete) emakumezkoek baino (15 hilabete), kopuru
esanguratsua estatistikari dagokionez. [t = 1,99; p < 0,05]

25,00
Media Zenbat hilabete daramazu Aurki.com erabiltzen?

20,00

15,00

10,00

5,00

0,00
Gizonezkoa Emakumezkoa

Sexua

Horrek esan nahi du gizonak lehenago hasi zirela erabiltzen Aurki.com emakumeak
baino. Adinari erreparatuz gero, berriz, ikusten da gazteenak, 20 eta 30 urte artekoak,
geroago sartu zirela Aurki.com-en, batez beste 13 hilabete pasatxo daramate-eta, zazpi
puntu beherago besteek baino. Eta maiztasunari gagozkiola, datu esanguratsu bat:
sarrien sartzen direnak Aurkin dira denbora gehien daramatenak harpidetuta, 26
hilabetetik gora. [F = 3,395; p < 0,05]

17
 30,00
Media Zenbat hilabete daramazu Aurki.com erabiltzen?

25,00

20,00

15,00

10,00

5,00

0,00
0-1 2-4 >4

maiztasuna3

Zelako maiztasunaz kontsultatzen den

Hamabost eguneko epean Aurki.com-eko harpidedunak sartzen dira euskal batzailean
7,2 aldiz, alegia, bi egunez behin gutxi gorabehera, eta hor berdin jokatzen dute gizonek
eta emakumeek. Gazteak, berriz, maizago sartzen dira, hamabost egunez 10,5 aldiz,
aintzat hartzeko datu bat, nahiz eta estatistikoki ez izan esanguratsua.

Zenbat informazio iturritara harpidetuta

Aurki.com-eko harpideduna batez beste 15,7 informazio iturritara dago harpidetuta,
genero bereizketarik gabe. Aitzitik, hemen ere gazteak informazio iturri gehiagotara
harpidetzen dira, 18,1, nahiz eta datu hori ez den esanguratsua estatistikaren ikuspegitik.

Zer aurkitzen duen Aurki.com-en

Erantzun dutenen %49k esan du euskal iturrien jarraipena egiteko erabiltzen duela
Aurki.com. %39,2k esan du informazioa bilatzen duela eta bakarrik %4k erantzun du
denborapasan dabilela. Adinak kontuan hartuta, berriz, aipatzekoa da 20 eta 40 urte
artekoek euskal gaien jarraipena hobesten duten bitartean (%63), 40 urtetik gorakoen %
55,6k informazioa aurkitzen duela. Hala ere, ez da datu esanguratsua estatistikaren
arabera.

Zer informazio mota erabiltzen den

Jakin nahi izan dugunean Aurki.com-eko harpidedunak zer informazio mota erabiltzen
duen, jakin dugu gehienak (%49) denetik erabiltzen duela, %27k euskarari buruzko
informazioa, %15,7k kulturaren gainekoa eta %5,9k politikari buruzkoa. Aipatzekoa
akaso 20 eta 30 urte artekoek euskararen gaineko informazioari ematen dioten
garrantzia (%35,7). 40tik gorakoek, aldiz, kultura puntuatzen dute gorago besteek baino
(%22,2), nahiz eta datu bi hauek ez diren esanguratsuak estatistikari begira.

Aurki lagungarria den informazioa kudeatzeko

Horixe galdetu genien harpidedunei, ea Aurki.com batzaileak laguntzen dien

18
informazioa hobeto kudeatzen, eta %41,2k esan dute baietz, %35,3k hala-hola eta
%19,6k ezetz. Hala ere, aipatzekoa litzateke puntu honetan emakumeak positiboagoak
direla gizonak baino: %50ek uste du Aurkik laguntzen diela informazioa hobeto
kudeatzen. Hori pentsatzen duten gizonak, ostera, %37,5 dira. Estatistikaren arabera ez
da datu esanguratsua, baina bai aipagarria. Adinari dagokionez ere, aipatzekoa litzateke
30 eta 40 urte artekoak direla positiboenak, %58,8k uste baitu Aurkik laguntzen diela
informazioa hobeto antolatzen. Gazteenek, aldiz, zalantza gehiago dute, horietarik
%57,1ek uste baitu hala-hola laguntzen diela. Negatiboenak, azkenik, 40 urtetik
gorakoak dira, %26,3k iritzi baitio ez diela laguntzen. Maiztasunetik begiratuta, datu
esanguratsuak ditugu estatistikaren ikuspegitik: sarrien sartzen direnak dira
positiboenak (%64,3) eta gutxien sartzen direnak, berriz, ezkorrenak (%41,7). [Χ2 = 
12,31; p < 0,05]

10 maiztasuna3
0-1
2-4
>4

8
Frecuencia

0
Bai Hala-nola Ez

Aurki.com-ek laguntzen dizu infromazioa hobeto

kudeatzen?

Aurki.com ispilu egokia ote den

Harpidedun gehienek, %47,1ek uste du baietz, Aurki.com-ek egoki ispilatzen duela
euskarazko produkzioa Interneten. %37,3k iritzi dio hala-hola ispilatzen duela, %9,8k
uste du ezetz, eta %3,9k dio ez dakiela.

Ondo antolatuta ote dagoen

Erantzun dutenen gehienek, %51k uste du Aurki.com hala-hola dagoela antolatua,
%39,2k esan du baietz, ondo dagoela antolatua, eta %3,9k esan du ezetz, ez dagoela
ondo antolatua. Hemen ere, emakumeek hobeto baloratzen dute Aurki.com zelan
dagoen antolatua, %44,4k uste baitu ondo antolatua dagoela, gizonek baino hamar
puntu gorago. Estatistikaren arabera datu tendentziala da, baina kontuan hartzekoa,

19
batez ere gogoan hartzen baditugu informazioaren kudeaketaz jasotako erantzunak, oso
bat baitatoz. [Χ2 = 7,69; p < 0,09]

60
50
40 Bai
30 Hala-nola
20 Ez
10 Ez dakit
0
Gizonezkoak Em akum ezkoak

Zer hobetu
Jende gehiena nahiko konforme dago Aurki.com-ekin, baina kontuan hartzekoak dira
hobekuntzak eskatzen dituztenak: %35,3k eskatzen du batzailearen antolakuntza
hobetzea, %47,1k, ia erdiak, diseinua hobetzea eskatzen du, %37,3k, zabalkundea eta
%33,3k, informazio iturri kopurua. Aipatzekoa litzateke 20 eta 30 urtekoek
azpimarratzen dutela gehien hobetu beharra antolakuntzan (%57,1) eta diseinuan
(%64,3), logikoa, bestalde, kontzeptu biak oso lotuta baitoaz. 40tik gorakoek, bestalde,
nahiago dituzte hobekuntzak zabalkundean (%47,4) eta iturri kopuruan (%36,8), nahiz
eta zenbaki horiek ez izan hain esanguratsuak. Maiztasunaren ikuspegitik, ordea, sarrien
sartzen direnak dira hobekuntza gehien proposatzen dituztenak: antolakuntzan (%50),
diseinuan (%64,3) eta informazio iturri kopuruan (%50). Hori ere logikoa, Aurki gehien
erabiltzen dutenek erakusten dute-eta interes handien aplikazioa hobetzeko.

Beste batzailerik ote darabilten

Aurki.com-eko erabiltzaile gehienek, %80,4k, erabiltzen dute beste batzaile bat,
Aurki.com-ez aparte. Bakarrik erantzun dutenen %17,6k diote ezetz, ez dutela beste
batzailerik erabiltzen.

Behin betiko erretratu robota

Egiten badugu Aurki.com-eko harpidedunaren erretratu robota, hauxe litzateke behin
betiko erretratua: gizona, 36 bat urtekoa, Gipuzkoan bizi da, 20 hilabete daramatza
harpidetuta, egun birik behin sartzen da Aurkin eta 15,7 informazio iturritara dago
harpidetuta. Sartzen da hor nagusiki euskal informazio iturrien jarraipena egiteko, batez
ere euskarari buruzkoa, uste du Aurki.com ispilu egokia dela sarean dagoen euskarazko
produkzioarena eta laguntzen diola informazioa hobeto antolatzen, nahiz eta uste duen
hala-hola dagoela antolatua. Oro har, konforme dago Aurki.com-ekin, baina berau
darabil beste batzaile baten osagarri.

Erantzuleen iradokizunak galdetegi itxian

Galdetegi itxiari erantzun diotenen artetik, 10etik 3k iradokizunak egin dituzte
Aurki.com-en inguruan.

 Aurki.com ez da nahikoa. Iradokizunak idatzi dituztenen artetik, zazpik badute

zerikusirik Aurki.com-en ahulgune batekin. Izan ere, horietatik seik uste dute
Aurki.com ez dela batzaile erabatekoa, mugatua baitago euskarazko informazio
iturrietara. Beste batek horrela dio: “berak mugatzen dituenez iturriak, batzuetan
gogoa ematen du beste jario irakurle bat hartu eta norberak nahi dituen jarioak
gaineratzeko. Bestela, gertatzen dena da jario irakurle batean ezin dituzula bildu

20
 interesatzen zaizkizun jario guztiak”. Beste batek ez dio “zentzurik ikusten
euskarazko iturriak bakarrik biltzen dituen batzaile bati”. Eta beste batek:
“Euskaraz BAKARRIK funtzionatzian aukera mugatzaile hori etxata oso
funtzionala iruditzen. Ni ez nabil interneten militantziaz”. Ondorioa, beste hauek
adierazi dute: “Azkenian Aurki ez erabiltzen amaitu dot”. “Bloglinesekin
bigarren batera joatea alfergura ematen dit eta aspaldian ez dut erabiltzen”. Edo
“Bloglines-ekin hasi nintzenetik Aurki alboratu egin dut”.
 Zentraltasuna galdu du. Erabiltzaile batek baino gehiagok diote Aurkik galdu
egin duela garai batean erabiltzaile euskaldunen artean izandako zentraltasuna.
Batetik, informazio iturriak asko ugaritu dira eta Aurkik ezin duelako horien
guztien jarraipena egin, eta, bestetik, “jario profesional eta instituzionalek
partikularrei ‘bisibilitatea’ kendu” dietelako. Beste baten ustez, iturri kopuru
mugatua edukitzeak Aurki atzean utzi du.
 Ireki Aurki.com erdal jarioei. Irakurle batek formulatu du garbi proposamen
hori: “euskarazko jarioak irakurtzea ahalbidetzen duen bezala, norberaren
kontuan beste hizkuntzetako jarioak, beste edozein web orrirenak izateko aukera
edukitzea proposatzen dut”.

Galdetegi irekia
Galdetegi itxia osatu guran, eta erantzun kualitatiboak jaso nahian, beste galdetegi bat
bidali genien Aurki.com-eko 11 erabiltzaileri, galdetegi irekia, nahi adina luzerarekin
erantzun zezaten.

Galdetegi itxiarekin egin genuen moduan, 11 erabiltzaile horiei ere hamabost egun
eman genien erantzuteko. Denbora horren buruan, 4 erantzun jaso genituen,
galdetutakoen %36. Hauek dira beren erantzunak.

Zenbat denbora Aurki.com erabiltzen

Gehienek bi bat urte daramate Aurki.com erabiltzen.

Zelako maiztasunaz kontsultatzen den

Lautik hiru, egunero, lanegunetan. Bestea, astean pare bat aldiz. Argi dago erabiltzaile
sutsuak direla.

Zenbat informazio iturritara harpidetuta

Batez beste 43 informazio iturritara daude harpidetuta.

Zer aurkitzen duen Aurki.com-en

Beste informazio mota bat, medio tradizionaletan agertzen ez dena.
Beste blogari batzuen idatziak.
Informazio iturria nire lanerako.
Idazle batzuen orriak, euskalgintza eta politikarekin lotuak.
Euskarazko blogen mundua.

Zer informazio mota erabiltzen den

Teknologia, liburugintza eta unibertsitateen gainekoa.
Blog pertsonalak eta talde eta erakundeen blogak.
Euskalgintzarekin lotuak.
Kultura eta teknologia.

21
Aurki lagungarria den informazioa kudeatzeko
Lautik hiruri, bai., laguntzen die informazioa hobeto kudeatzen.
Beste bati lagundu egiten dio bertsio alternatiboak eta ez-ofizialak lortzen.

Aurki.com ondo antolatua ote dagoen

Bai, baina zalantzak.
Hobetu liteke.
Bi proposamen:
1. Gaiak hobeto sailkatzea.
2. Harpidetzak ez egitea blogetara, baizik etiketa edo gai jakin batzuetara.

Aurki.com ispilu egokia ote den

Lautik hiruk uste dute baietz.
Besteak ez daki.

Zer hobetu
Hauek dira jasotako proposamenak:
 Bizkorragoa egin.
 Bilatzailea gehitu.
 Berriak etiketatu.
 Diseinu grafikoa hobetu.
 Hobetu informazio iturriak bistaratzeko sistema, atzera eginez gero, ikus
daitezen berriro norberaren informazio iturri guztiak.
 Erraztu harpidetzak kontu batetik bestera pasatzea, Outlook-etik Gmailera
adibidez.

Beste batzailerik ote darabilten

Lautik hiruk, bai:
 Alesti.
 Bloglines.

22
ONDORIOAK
Ondorio nagusi hauek atera ditugu azterlan honetatik:
 Aurki.com batzaileak bere baitan biltzen du sareko euskal produkzioaren zati
esanguratsu bat —bosten bat, hor nonbait—, nahiz eta blog kopurua hazi ahala,
zati hori gero eta txikiagoa izan. Gogoan izan, 2007ko uztailaren 9an 5.464 blog
zeudela euskaraz, eta horietatik, 3.005 indarrean zeudela, David Sifryk
erabilitako neurri bera erabilita. Gainera, Aurki.com batzaileak blogak ez diren
informazio iturri asko jasotzen ditu.
 Aurki.com-en informazioa ataletan antolatua dago, 16 ataletan zehazki, eta
Google News zerbitzuak nola, atal bakoitzean beti nabarmentzen du azken iritsi
den informazioa, helburua du-eta euskal planetaren ispilu izatea.
 Aurki.com batzaileak lagundu egiten die zerbitzuko harpidedunei informazioa
hobeto antolatzen.
 Aurki.com-en jendeak batez ere irakurtzen du blogek sortutako informazioa,
bereziki blog pertsonalek sortutakoa.
 Aurki.com-eko harpidedunek batez beste 20 hilabete daramate harpidetuta
zerbitzuan, eta hamabost eguneko epean sartzen dira Aurkin, 7,2 aldiz, alegia, bi
egunez behin, gutxi gorabehera.
 Beti ez dago loturarik jendeak gehien irakurtzen dituen informazio iturrien eta
berauek argitaratzen diren maiztasunaren artean.
 Aurki.com-eko harpidedun gehienek, %80k, ez du nahikoa Aurkirekin, eta beste
batzaile bat erabiltzen du.

Beraz, bi izan ezik, beste lan hipotesiak bete egin dira azterlan honetan.
• Aurki.com batzailea da sarean egiten den euskarazko produkzioaren ispilu
egokia. Eta hori diogu, batetik jasotzen dituelako tradizio handien duten blogak,
maiztasun handienarekin argitaratzen dutenak eta klikatuenak. Bestetik,
Bloglines batzaileak ere, zein erabiltzen baitute Aurki.com-eko erabiltzaile
gehienek, iritzi hori berresten du, zeren Aurki.com-en gehien klikatzen diren
blogak dira han ere harpidedun gehien jasotzen dituztenak.
• Aurki.com hala-hola antolatuta dago. Harpidedun askok (%39,2 ) uste dute
Aurki.com ondo antolatuta dagoela, baina harpidedun gehiagok (%51) uste du
hala-hola dagoela antolatuta.
• Aurki.com-ek lagundu egiten die erabiltzaileei informazioa hobeto kudeatzen.
Jendeak batez ere irakurtzen ditu blogen esparruan mugarri diren argitalpenak.
• Aurki.com-eko harpidedunek batez beste urtebete baino gehiago daramate
harpidetuta.
• Gure hipotesia ezeztatuz, informazio iturririk irakurrienak ez dira beti sarrien
argitaratzen direnak.
• Aurki.com-eko harpidedun gehienek beste batzaile bat erabiltzen dute
Aurki.com-ez gainera.

23
AURRERA BEGIRAKOAK
Azterlan hau amaituta, zenbait proposamen egingo ditugu, Aurki.com hobetzeko
asmoarekin.
 Ireki Aurki.com eta, horrela nahi duenari, eman aukera jasotzeko berak nahi
dituen jarioak, euskarazkoak izan edo beste hizkuntza batekoak. Hori seguruenik
egin daiteke euskal planetaren itxura aldatu barik, alegia batzailearen azala, hor
ez baitute zertan agertu erdal iturriek.
 Hausnartu Aurki.com-ek zer diseinu duen eta zelan dagoen antolatuta.
Erabiltzaile gazteek eskertuko dute.
 Sartu blog gehiago Aurkin. Euskal planeta osatzeko, ondo dago denetariko
informazio iturriak sartzea Aurkin, baina kontuan izan jendeak zerbait
alternatiboa bilatzen duela Aurkin, eta hori batez ere blogetan aurkitzen duela.
 Gaiei dagokienez, zaindu bereziki euskararekin, euskal kulturarekin eta
teknologiarekin zerikusirik duten informazio iturriak, erabiltzaileek gai horiek
hobesten dituztelako.
 Gehitu albiste bilatzaile bat batzaileari. Horrek aukera emango dio erabiltzaileari
informazioa errazago eskuratzen.
 Erraztu prozedura harpidetzak kontu batetik bestera pasatzeko, esaterako
Outlook-etik Gmailera.

24
BIBLIOGRAFIA

AIZPITARTE, A. & GUILLÉN, N. (2005): “Weblog-ak: euskararen ikas-

irakaskuntzarako tresna berriak”. Hizpide, 59, 61-73 orr.

ARANZABAL, J. (2006a): “Web 2.0. Blogak”. 2007ko ekainaren 23an jasoa,

hemendik: http://apunteak.pbwiki.com/Blogak

ARANZABAL, J. (2006b): “Andoainen esandakoak Web 2.0ren gainean”. 2007ko

ekainaren 25ean jasoa, hemendik: http://www.goiena.net/blogak/faroa/andoainen-
esandakoak-web-20ren-gainean

AURKI.COM (2005): “Zer da Aurki.com?”. 2007ko ekainaren 25ean jasoa, hemendik:

http://www.aurki.com/info

BURNHAM, B. (2005): “Feed Overload Syndrome: 5 Reccomended Ways To Cure It”.

2007ko ekainaren 25ean jasoa, hemendik:
http://billburnham.blogs.com/burnhamsbeat/2005/11/feed_overload_s.html

CORNELLA, A. (2000): “Cómo sobrevivir a la infoxicación”. 2007ko ekainaren 25ean

jasoa, hemendik: http://www.uoc.es/web/esp/articles/cornella/acornella.htm

EUSKARA GIPUZKOAN. (2005): “Aurki.com: albistegi automatikoa eta euskal

blogosferaren behatokia”. 2007ko ekainaren 25ean jasoa, hemendik:
http://www.gipuzkoaeuskara.net/albisteak/1110980598

EUSTAT. (2007): “Internet erabiltzaileen biztanleria”. 2007ko uztailaren 18an jasoa,

hemendik: http://www.eustat.es/elem/ele0002300/tbl0002390_e.html

FERNANDEZ, L. (2005a): “Aurki, primer agregador automático vasco de noticias y

blogs”. 2007ko ekainaren 25ean jasoa, hemendik: http://www.mapamovil.net/69

FERNANDEZ, L. (2005b): “Zerekin konparatzen den Aurki.com berritua”. 2007ko

ekainaren 25ean jasoa, hemendik: http://eibar.org/blogak/luistxo/340

GARCÍA GOMEZ, J.C. (2004): “Bitácoras de Internet. Formación, información y

ocio”. 2007ko ekainaren 25ean jasoa, hemendik:
http://www.um.es/gtiweb/juancar/curri/Bitacoras_de_Internet-EyB.pdf

INTERNET WORLD STATS: (2007): “Internet world users by language”. 2007ko

ekainaren 25ean jasoa, hemendik: http://www.internetworldstats.com/stats7.htm

GILLMOR, D. (2004): We the Media: Grassroots Journalism by the People, for the
People. O’Reilly Media, New Ed edition.

LERTXUNDI, A. (2005): “Blog, blog!”. 2007ko ekainaren 20an hartua, hemendik:

http://tinyurl.com/c5nzb

LERTXUNDI, A. (2007): “Zortzi probintzi”. 2007ko uztailairen 6an jasoa, hemendik:

http://tinyurl.com/3ye5ul

25
NIELSEN, J. (2000): Designing Web Usability. Indianapolis. New Riders Publishing.

ORIHUELA, J.L. (2006): La revolución de los blogs. Madrid. La Esfera de los Libros.

O’REILLY, Tim, (2005): “What Is Web 2.0”. 2007ko ekainaren 23an hartua, hemendik
http://tinyurl.com/743r5

RICHARDSON, W. (2006): Blogs, wikis, podcasts, and other poweful web tools for
clasrooms. California. Corwin Press.

SIFRY, D. (2007): “State of the Blogosphere”. 2007ko ekainaren 19an hartua,

hemendik: http://www.sifry.com/alerts/archives/000493.html

STONE, B. (2003): Blogging. Genius Strategies for Instant Web Content. USA: New
Riders Publishing.

VISE, David A. & MALSEED, M. (2005): The Google Story. Delacorte Press /Google.
La historia. La esfera de los libros. Madrid.

TAPSCOTT, D & WILLIAMS, A.D. (2006): Wikinomics. How Mass Collaboration

Changes Everything. Portfolio Hardcover /Wikinomics. La nueva economía de las
multitudes inteligentes. Barcelona. Ed. Paidós empresa.

WILSON, F. (2005): “The Looming Attention Crisis”. 2007ko ekainaren 25ean jasoa,
hemendik: http://avc.blogs.com/a_vc/2005/11/the_looming_att.html

26
GLOSATEGIA

Batzaile. Programa bat da, biltzen du informazioa beste informazio iturrietatik, eta
antolatzen du informazio hori, dena batera, leiho bakar batean, irakurleak joan behar
izan ez dezan, derrigorrean, jatorrizko iturrietara. Sarean egon daiteke edo off-line,
norberaren ordenagailuan. Adibideak: Bloglines, Aurki.com, Google Reader.

Bilatzaile. Aplikazio bat, zeinaren bidez edukiak aurki baitaitezke sarean, hitz gakoak
erabilita. Google, Yahoo Search eta Live bilatzaileak dira. Orobat, Aurki.com hasieran
bilatzailea izan zen.

Blog. Webgune mota bat da, aurretik txantilioietan prestatua, eta hor edukiak modu
kronologikoan ordenatzen dira: berrienak goian eta zaharrenak beherago. Jendeak
erantzun egin dezake bertan, eta beste batzuek horiei erantzun. Izan daitezke
pertsonalak (Patxitrapero), taldekoak (Sustatu) edo tematikoak (Superbai).

Blog komunitate. Blogari talde bat, biltzen dena erakunde baten aterpean, komunitate
bat sortzeko. Kasu horietan, blogariek errespetatu behar izaten dituzte komunitatearen
arauak. Euskal Herrian hainbat daude: Eibar.org, Goiena.net, Uztarria.com, etab.

Blog plataforma. Tresna bat, zeinaren bidez edonork sor dezakeen blog bat, hiru pauso
emanda: ireki kontu bat, eman zure datuak eta aukeratu txantilioi bat. Euskaraz, hainbat
blog plataforma daude: Blogari.net, Blogak.com, Mundua.com, Nireblog eta
Mahatsorriak.

Blogari. Pertsona bat da, blog bat eduki eta elikatzen duena. Blogariak dira, esaterako,
Luistxo Fernandez, Patxitrapero eta Jabi Zabala, besteak beste.

Blogger. Blog plataforma bat, aitzindaria, Pyra Labs enpresak sortua eta ondoren
Googlek erosia. Bertan edonork sor dezake blog bat, hiru urrats eginda. Hainbat
hizkuntzatara dago itzulia.

Bloglines. Batzailerik ezagunena. Sarean dago, eta aukera ematen du informazioa

biltzeko beste informazio iturrietatik, erabiltzaileak leiho bakar batean kontsulta dezan
jasotakoa.

Blogosfera. Blog guztiak, blogak komunitate moduan ulertuta. Hortaz, euskal

blogosfera da euskaraz idatzitako blogen multzoa.

CodeSyntax. Enpresa bat, Eibarren sortua 2000. urtean. Web aplikazioak egiten ditu.
Bere produkturik ezagunena nazioartean Tagzania da, aplikazio bat sareko mapak
sailkatzeko.

CSS. (Cascading Style Sheets / Estilo Orriak Kaskadan). Hizkuntza bat da, eta zehazten
du HTML dokumentu bat zelan formateatu beharko litzatekeen.

Digg. Webgune bat da, oinarritua komunitatearen partehartzean. 2004an sortu zen eta
bertan albisteak argitaratzen dira izena emandako erabiltzaileek bidalitakoak.
Erabiltzaileek, izena emanda egon edo ez, boto bidez goratu ditzakete albisteak
webguneko azalera.

27
Direktorio. Bilatzaile mota bat da, zeinak sailkatzen dituen webguneak mailatan eta
azpimailatan. Datu berriak eskuz sartzen zaizkio.

Dmoz.org. Ezaguna da Open Directory Project bezala, edukien direktorio eleaniztun eta
irekia, Time Warnerena, baina boluntarioek eraikia eta elikatua. Aurki.com bilatzailea
izan zen proiektu horren euskal ispilua.

Feed. Ikus jario.

Flickr. Zerbitzu hau 2002an sortu zuen Ludicorp enpresak Vancouverren, Kanadan.
Hasieran sareko jolas bat izan behar zena, gero argazkiak partekatzeko webgune bihurtu
zen, sekulako arrakastarekin, hainbestekoa, non 2005ean Yahook erosi baitzuen.

Google Coop. Google-ren tresna bat da, bilatzaile pertsonalizatuak egiteko. Hori
baliatuta, CodeSyntaxek euskara hutsezko bilatzailea ipini zion Aurki.com euskarazko
bilatzaileari.

Google News. Google enpresaren zerbitzu bat, hainbat hizkuntzatan emana; eskaintzen
ditu saretik jasotako albisteak, taldetan antolatuta.

Hari@. Buletin elektroniko bat da, Sareko Argiak sortua, eta posta elektroniko bidez
banatua harpidedunei. Hamar bat albiste banatzen ditu lanegunetan, jeneralean sarrera
labur bat eta hainbat loturarekin.

Infoxikazio: egoera bat informazio gainkargak eraginda, eta hor kaltetua blokeaturik
geratzen da, ez dakiela zelan kudeatu informazioa.

Internet. Ordenagailu arteko komunikazio-sare erraldoia, mundu guztikoa, eta esaten

zaio "sareen sarea".

Jario. Feed ere deitzen zaio. XML artxibo bat da, izenburuak eta azalpenak ditu, eta
erabiltzaileak jaso dezake bere batzailean, baldin eta aurretik harpidetu bada jario
horretara. CodeSyntax enpresak Jarioa izena eman zion Aurki.com batzailearen
proiektuari.

Menéame. Digg bezala, Menéame da webgune bat, gaztelaniaz sortua eta oinarritua
komunitatearen partehartzean. 2005ean sortu zen eta bertan albisteak argitaratzen dira
izena emandako erabiltzaileek bidalitakoak. Erabiltzaileek, izena emanda egon edo ez,
boto bidez goratu ditzakete albisteak webguneko azalera.

Mozilla. Mozilla Fundazioa erakunde bat da, irabaz asmorik bakoa, eta software librea
egiten du. Bere helburua da aukera eta berrikuntza bizirik eustea Interneten. Edozeinek
lagun dezake Mozilla proiektuan, dela kodea ekarrita, dela produktuak probatzen. Bere
produkturik ezagunenak dira Firefox nabigatzailea, Thunderbird posta programa eta
Camino nabigatzailea, besteak beste.

Nabigatzaile. Aplikazio bat da, eta berau erabilita erabiltzailea irits daiteke Interneten
dauden webguneetara. Netscape eta Mosaic izan ziren hasierako nabigatzaile handiak.
Gaur egun Internet Explorer erabiltzen da gehien. Baita Firefox, Opera eta Safari,
besteak beste.

28
Off line. On line sarean bada, off line da saretik kanpo.

Open Directory Project. Ezaguna da Dmoz.org izenez, edukien direktorio eleaniztun

eta ireki bat, Time Warnerena, baina boluntarioek eraikia eta elikatua. Aurki.com
bilatzailea proiektu horren euskal ispilua izan zen.

Peer to peer komunikazio. (P2P) Sareko sistema bat da, non artxiboak ordenagailuetan
dauden, eta, beraz, jaso ere ordenagailuetatik jasotzen diren, zerbitzari zentral batetik
jaso ordez. Napster musika zerbitzu irekia izan zen p2p zerbitzu bat.

Planet. Internet planet edo planeta terminoak izendatzen ditu batzaile tematiko edo
lokalak. Espainian daude Planeta Canarias edo Planet Granada, adibidez. Aurki.com
euskarazko planet bat da, eta atalka sailkatua dago.

Posta zerrenda. Pertsona multzo bat da (edo helbide elektroniko multzo bat), gai jakin
baten inguruan bildu dena, eta horren inguruan idazten diote elkarri posta
elektronikoaren aldagai hori erabilita. Eibartarrak da posta zerrendarik zaharrena eta
indartsuena euskarazkoen artean.

RSS. (Really Simple Syndication) XML familiako fitxategi formatu bat da, eta
prestatuta dago sarritan eguneratzen diren albisteen webgune eta blogentzat. Horri
esker, posible da informazioa banatu eta beste webgune batzuetan erabiltzea. Horri
sindikazioa deritzo.

Technorati. Interneteko bilatzaile bat da, eta lan egiten du blogekin.

Thunderbird. Aplikazio bat Mozilla Fundazioak sortua, posta elektronikoa kudeatzeko.

Software librearekin eginda dago.

Tumblelog. Blogaren aldaera bat, eta hobesten ditu mezu oso laburrak, iruzkin oso
motzekin.

Txat. Posta elektroniko moduko bat, baina denbora errealean. Hainbat lagun aldi berean
elkarri idazten Interneten. Horretarako, bat-bateko mezularitza erabiltzen da, Messenger
adibidez.

Web 2.0. Web 2.0 da web aplikazio multzo bat, erraza, eta laguntzen du lanak sortzen
eta partekatzen. Horietako bat da Flickr, eta laguntzen du argazkiak partekatzen. Beste
bat, del.icio.us, eta balio du irakurgaiak partekatzeko. Adierazten du World Wide Web
amaraunaren bigarren aldi bat, garatuagoa eta malguagoa.

Webgune. Web orri bilduma bat da, helbide bakarrean batuta.

Wiki. Webgune berezi bat da, bertako edukia edozeinek gehitu, moztu edo aldatu
baitezake. Wiki hitzak “bizkor” esan nahi du hawaiieraz.

Wikipedia. Sareko entziklopedia bat da, 2001ean sortua, boluntarioek editatzen dute
auzolanean, eta hainbat hizkuntzatan idazten da. Bertsiorik osoena ingelesez dago, eta
egunero gehitzen zaizkio edukiak.

29
XML. (Extensible Markup Language) Hizkuntza bat da, irekia eta estandarra, World
Wide Web Consortium (W3C) erakundeak 1996an sortua, eta egokia informazioaren
formatu bateratuak sortu eta sarean partekatzeko.

Zabaldu.com. Digg eta Menéame bezala, Zabaldu.com da webgune bat, euskaraz

sortua eta oinarritua komunitatearen partehartzean. 2006an sortu zen eta bertan
albisteak argitaratzen dira izena emandako erabiltzaileek bidalitakoak. Erabiltzaileek,
izena emanda egon edo ez, boto bidez goratu ditzakete albisteak webguneko azalera.

30
Eranskinak

31