Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
1. Judul Panalungtikan
2. Kasang Tukang
FB). Teu jauh béda jeung MySpace, Bebo atawa Hi5, FB gelar salaku situs
internét pikeun kalangenan (hobby) anu béh dieuna mekar jadi situs social
Séptémber 2010), dina jero bulan Séptémber 2009 jumlah gembleng akun FB
geus ngahontal 325 juta1. Tina éta jumlah téh, kurang leuwih 50 persen di
antarana saban poé teu weléh aktif ngaksés atawa log in pikeun ngawangun
jaringan sosobatan –boh babaturan anyar, boh babaturan lawas nu tepung deui
dina éta média–, jeung maluruh atawa nepikeun rupa-rupa informasi. Indonésia
1
Sacara urutan, facebook gelar pandeuri tapi leuwih dipikawanoh sarta sumebar méh di sakuliah
dunya batan MySpace jeung Bebo anu leuwih sumebar kalawan kerep ukur di wewengkon Amerika
Serikat, atawa Hi5 anu leuwih sumebar di wewengkon Éropa Timur jeung Amerika Selatan. Fakta
lianna némbongkeun yén anu mibanda akun facebook, 70 persen asalna ti wewengkon luareun
Amerika Serikat sarta sumebar méh di sakuliah dunya. Salian ti éta, nurutkeun sawatara katerangan
nu mibanda akun, facebook jadi leuwih populér tibatan situs-situs jejaring sosial lianna, kaasup situs
anu gelarna béh dieu kayaning Twitter, balukar tina leuwih gampang dina prak-prakan
digunakeunana.
1
2
catetan, grafis (foto atawa gambar), jeung pesen. Beh dieuna, aya ogé anu
mangrupa iklan, boh komérsil boh nonkomérsil. Sok sanajan aya watesan-
watesan anu tangtu minangka étika anu lumaku universal –biasana watesan
perkara suku, agama, ras, jeung adat-istiadat–, eusi posting téh éstu teu
Médium basa anu digunakeun pikeun nepikeun rupa-rupa informasi dina posting
jeung pamakéan FB di masarakat dunya tangtu mawa pangaruh, boh positif boh
négatif. Konsép FB mangrupa viral marketing anu bisa nyebar samakta kalawan
duduluran, mikawanoh poténsi diri, sarana pikeun promosi, sarana diskusi, jeung
postingan status, pesen, grafis, jeung catetan dina FB sumebar sacara otomatis
dina sistem jaringan sosial anu geus diwangun ku anu nyieun postingan.
jeung murah di sakuliah dunya, salian ti méré pangaruh positif téh tangtu baris
jadi sarana pikeun ngahina atawa pencemaran ngaran, nipu, prostitusi, nyulik,
anu dimuat henteu miboga maksud atawa udagan anu sipatna négatif,
Contona, postingan anu maksudna heureuy bisa dianggap serius atawa ngahina,
manusa sapopoé. Dina hirup kumbuh sapopoé, manusa moal leupas tina
pokona, tapi mekarkeun ogé kabutuhan anu sipatna leuwih luhur dina wangun
abstrak diciptakeun jeung dipaké ku manusa dina wangun sistem tanda atawa
pikeun ngungkulan pasualan pragmatis sapopoé, tapi aya ma’na lianna anu
némbongkeun sistem ajén-inajén jeung sawangan hirupna. Éta hal luyu jeung
sistem simbolisme. Ku kituna, sistem simbol geus jadi padoman pikeun minuhan
inajén jeung sistem simbol komunikasi ngawangun hubungan anu dalit dina hiji
kabudayaan.
5
salawasna diwangun ku dua adegan, nya éta adegan cangkang (lahir) jeung
adegan eusi (batin). Nurutkeun Sudaryat (1987:9), adegan cangkangna basa téh
adegan eusi mah mangrupa eusi nu dipimaksud ku sistem sora atawa mangrupa
kedalan rasa, pikiran, jeung kahayang nu aya dina sistem sora waktu campur
gaul. Adegan eusi unggal basa ngawangun sistem simbol. Basa salaku sistem
simbol hiji komunitas téh ngagambarkeun kumaha papada anggota dina éta
cecekelanana.
simbol. Tanda anu sacara literer geus mibanda ma’na (référénsi) pikeun
sistem simbol lianna anu ngagelarkeun konsép analogi. Ngaliwatan analogi, gelar
ma’na anu leuwih jembar atawa ma’na anyar tina unggal lambang sora omongan
Biasana papada urang réa anu teu sadar yén saenyana métafora geus
biasa digunakeun dina komunikasi sapopoé. Éta hal bisa jadi balukar tina
(2008:77), dina konsép sarupa kitu, nu nyarita baris ngagunakeun hiji éksprési
6
figuratif nalika karasa taya basa literal anu mampuh atawa sarimbag dina
ngahasilkeun éfék jeung ma’na sakumaha anu jadi udagan dirina sangkan
Parandéné kitu, métafora tétéla geus jadi hiji wangun dina raraga
hakékat poko métafora nya éta kamampuh pikeun paham jeung ngalaman hiji
yén métafora mangrupa hiji kagiatan rukun gawé antara otak kénca anu
ngalakukeun kagiatan mikir sacara literal jeung otak katuhu anu ngalakukeun
disebutkeun di luhur, perlu pisan simbol-simbol atawa tanda dina ungkara basa
2
sinéstésis, tina synesthetic; nurutkeun Seitz (1998:98) mangrupa kamampuh manusa
pikeun ngalakukeun sintésa indra-indra kamanusaanana sacara tuluy-tumuluy, otak
nyusun hiji rélasi (hubungan) stimulus anu ditarimana jeung sénsasi lianna anu
diteundeun jeung geus nyampak dina mémori.
7
jeung négatif FB dina kahirupan sapopoé geus réa dilaksanakeun, aya anu
pidana –alatan salah paham, teu dihaja, dihaja, atawa kurangna pangaweruh.
Sedengkeun panalungtikan perkara ma’na anu nyangkaruk dina posting FB, boh
basa Asing, posting FB anu ngagunakeun basa Sunda eusina biasana mangrupa
guguyon atawa banyol, sawangan atawa koméntar pribadi kana rupa-rupa hal,
carita pondok, warta, béwara, lalayang, iklan, foto-foto pribadi jeung umum,
gambar (kaasup karikatur), jeung pilem. Tina rupaning wangun posting FB téh
aya anu mibanda udagan-udagan salaku kritik (ka diri sorangan atawa ka batur),
sindir-sampir, atawa sawangan anu aya patalina jeung situasi sosial budaya
réspon kana rupa-rupa hal anu jadi wacana, aya ogé anu teu dibarengan ku
geus ngagelarkeun sawatara pangaruh positif jeung négatif sakumaha anu ébréh
dina pedaran di luhur. Parandéné kitu, aya wates anu bias antara pangaruh
8
positif jeung négatif tina posting FB téh, pangpangna dina ayana kanyataan
ngabalukarkeun anomali. Udagan positif tétéla bisa robah ma’nana jadi négatif,
pon kitu deui udagan négatif tétéla bisa robah jadi positif, gumantung kumaha
pamiarsa ngama’naanana.
ulikan perkara ma’na anu nyangkaruk dina wacana basa, kalawan diwewegan ku
ulikan sémiotik perkara aspék-aspék tanda, ikon, jeung indéks, anu disawang
bisa mantuan atawa ngeuyeuban maluruh ma’na sacara gembleng. Sangkan teu
lega teuing, pasualan anu baris ditalungtik téh diwatesanan, perkara métafora
basa Sunda, sedengkeun posting anu mangrupa grafis (gambar; foto) jeung
basa Sunda? Patali jeung ieu pasualan, anu ditalungtik téh mangrupa
2) Ma’na naon anu bisa diungkab tina métafora posting FB anu ngagunakeun
basa Sunda? Patali jeung ieu hal, ditekenkeun kana kagiatan ngama’naan
4. Définisi Operasional
Sangkan écés, istilah anu aya patalina jeung judul ieu panalungtikan
1) Interprétasi Métaforis
Sacara gurat badag, métafora bisa dipaham boh sacara tradisional boh
kaperluan ieu hal, disusun tilu konsép métafora, ngawengku simile, métonimi,
jeung sinékdoke. Dumasar kana éta hal, interprétasi métaforis téh mangrupa
ngawengku profil pribadi, the wall, pesen atawa surat éléktronik (sarupa é-
mail), news feed jeung mini feed, status, hadiah, iklan, pokes, jeung events.
Salian ti éta, aya deui anu mangrupa aplikasi tambahan anu ngamungkinkeun
Posting Facebook basa Sunda téh mangrupa status jeung koméntar sakumna
anu mibanda akun dina situs facebook kalawan ngagunakeun basa Sunda
5. Udagan Panalungtikan
ma’na anu nyangkaruk dina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda, sangkan
1) wangun jeung gaya métafora dina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda,
2) ma’na anu bisa diungkab tina métafora posting FB anu ngagunakeun basa
6. Mangpaat Panalungtikan
handap.
méntal positif. Ku éta hal, posting FB anu ngagunakeun basa Sunda dipiharep
11
ngagunakeun basa Sunda mangrupa bahan anu penting pikeun nyuprih ajén-
3) Pikeun élmu basa Sunda sorangan bisa dijadikeun dokuméntasi dina hirup-
4) Pikeun dunya atikan basa Sunda, boh di sakola boh di masarakat sacara
diajar basa Sunda, dipiharep kagiatan diajar basa Sunda bisa leuwih narik ati
7. Raraga Panalungtikan
jadi papayung anu matalikeun sistem ajén-inajén, téknologi, jeung sistem tanda
(jeung métafora). Puseur panitén ieu panalungtikan nya éta sawatara posting FB
ngaliwatan ulikan sémantik jeung sémiotik. Pikeun paham ma’na sacara leuwih
gembleng, dimangpaatkeun data anu mangrupa ulikan aspék motif jeung latar
Puseur panitén kana ma’na anu nyangkaruk dina métafora posting FB anu
leuwih gembleng, patalina jeung aspék motif sarta aspék sosial budaya,
13
kawatesananan.
nyampak dina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda. Tahap saterusna nya
éta analisis data anu kapaluruh sarta dipedar kalawan merhatikeun patalina
jeung aspék budaya sarta situasi sosial. Hasil analisis jeung pedaran téh diragum
8. Tatapakan Tiori
Diciptakeun ku Mark Zukerberg dina jero taun 2004, facebook anu mimitina
14
kampus. Salaku situs internét, sakumaha situs-situs lianna, facebook béh dieuna
mekar jadi situs jejaring sosial internasional anu dipikawanoh méh di unggal
Sacara gurat badag, eusi atawa fitur anu nyampak dina facebook
ngawengku profil pribadi, the wall, pesen atawa surat éléktronik (sarupa é-mail),
news feed jeung mini feed, status, hadiah, iklan, pokes, jeung events. Salian ti
éta, aya deui anu mangrupa aplikasi tambahan anu ngamungkinkeun pamaké
informasi, facebook mekar jadi pakakas komunikasi massa anu kawilang populér
sawatara ciri anu némbongkeun yén komunikasi disebut éféktif, nya éta
aya dua faktor anu mangaruhan kalakuan manusa, nya éta faktor biolois jeung
lianna anu mangrupa sato, faktor biologis kalibet sacara gembleng dina sakabéh
sosial manusa diaping ku aturan-aturan anu geus diprogram sacara génétis dina
diri manusa, biasana disebut epigenetic rules, anu ngatur kalakuan manusa ti
kalakuan manusa disawang tina manusa salaku mahluk sosial. Klasifikasi faktor
aspék dina komponén aféktif, biasa disebut motif sosiogénésis atawa motif
motif cinta, 4) motif harga diri jeung kabutuhan pikeun maluruh idéntitas, 5)
Unggal komunitas dina hirup kumbuh manusa pasti mibanda sistem sosial anu
tangtu, anu bé dieuna milu mangaruhan kana prosés jeung kabiasaan dina prak-
anu sipatna leuwih luhur dina wangun usaha pikeun paham kana ma’na-ma’na
abstrak diciptakeun jeung dipaké ku manusa dina wangun sistem tanda atawa
pikeun ngungkulan pasualan pragmatis sapopoé, tapi aya ma’na lianna anu
némbongkeun sistem ajén-inajén jeung sawangan hirupna. Éta hal luyu jeung
nepi ka gumantung pisan kana sistem simbolisme. Ku kituna, sistem simbol geus
simbol. Sacara gurat badag, métafora bisa dipaham boh sacara tradisional boh
Nasution (2008:77), dina konsép sarupa kitu, nu nyarita baris ngagunakeun hiji
éksprési figuratif nalika karasa taya basa literal anu mampuh atawa sarimbag
dina ngahasilkeun éfék jeung ma’na sakumaha anu jadi udagan dirina sangkan
Tina konsép rétorika tradisional, métafora mekar jadi konsép anu leuwih
stimulus anu ditarimana jeung sénsasi lianna anu diteundeun jeung geus
nyampak dina mémori (Seitz, 1998:98, dina Sunarto, 2008:31). Tina éta hal,
métafora mekar deui jadi konsép mikir anu dilakukeun ku manusa. Palebah dieu,
katara aya patalina anu raket atawa silipangaruhan antara cara manusa
ngalakukeun komunikasi jeung aspék motif sarta sosial budaya anu jadi latarna.
ieu hal, disusun tilu konsép métafora, ngawengku simile, métonimi, jeung
dua adegan, nya éta adegan cangkang (lahir) jeung adegan eusi (batin).
sora manusa anu dihasilkeun ku pakakas ucapna, sedengkeun adegan eusi mah
pikiran, jeung kahayang nu aya dina sistem sora waktu campur gaul.
18
komunikator (anu nyarita atawa anu nulis) jeung komunikan (anu ngadéngékeun
atawa anu maca) kakara lumangsung kalawan hadé lamun wawaran anu
omongan manusa téh nyoko kana tilu hal: maksud, ma’na, jeung wawaran.
Maksud mangrupa jihat subjéktif atawa udagan anu rék dihontal ku anu nyarita.
Ma’na mangrupa jihat basa atawa eusi anu dikandung ku omongan. Sedengkeun
dumasar kana sipat groundna, nya éta 1) qualisign, hartina tanda dumasar kana
sipatna, 2) sinsign, hartina tanda dumasar kana wujudna dina kanyataan, jeung
3) legisign, hartina tanda anu dieueuhan. Salian ti éta, tanda dibédakeun ogé
gumantung kana dénotatum, tapi bisa dipatalikeun jeung objék anu sarua, 2)
hubungan kausal, jeung 3) simbol, mangrupa tanda anu patalina antara tanda
9. Anggapan Dasar
Udagan ieu panalungtikan henteu neueul kana nguji hipotésis anu tangtu.
Parandéné kitu, dina prak-prakanana mah anu nalungtik teu bisa leupas tina
ayana wawasan anu ngarahkeun, jadi kasang tukang, jeung ngawewegan ieu
19
ngaganggu dina ngagali jeung ngarumuskeun timuan anu dianggap penting dina
ieu panalungtikan.
anu tangtu luyu jeung motifna, wacana anu nyampak réa anu ngagunakeun
simbol-simbol;
sosial budaya.
kana perkara métafora wacana vérbal basa Sunda posting FB. Pikeun
20
fénoména, boh anu sifatna alamiah boh jijieunan atawa rékayasa, kalawan
patalina, sasaruaan, sarta bédana jeung fénoména lianna. Data anu aya
observasi digunakeun pikeun maluruh bahan pustaka jeung data anu aya
anu ditalungtik. Métafora dina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda téh
dipaluruh tina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda. Kaitung réa pisan
jeung kaayaan sosial budaya bangsa Indonésia dina dangka waktu taun 2010.
Data anu kakumpulkeun diréduksi dumasar kana kritéria ayana unsur motif
kalawan aya pakaitna jeung perkara pasualan-pasualan sosial budaya anu jadi
latarna.
Dina waktu ngumpulkeun data, instrumén anu dipaké nyaéta kartu data.
Sabada éta, unggal kartu dibéré nomer jeung kode, ngaliwatan prosés analisis
tipologis jeung tabulasi, tuluy diasupkeun kana tabél anu geus disadiakeun.
motif jeung sosial budaya jadi pangdeudeulna pikeun paham perkara konsép
komunikasi jeung sistem ajén-inajén anu lumaku. Data anu geus dikumpulkeun
2) Ngarékap data posting FB anu ngagunakeun basa Sunda; Dina ieu tahap,
pikeun nyusun frékuénsi jeung tabulasi. Éta tabulasi digunakeun pikeun nilik
aspék motifna.
Sunda;
Sunda;
5) Nalaah métafora dina posting FB anu ngagunakeun basa Sunda patali jeung
nyangkaruk di jerona.
11. Sistematika
23
Tabél 1
Sistematika laporan Panalungtikan
Tabél 2
Rarancang Waktu Panalungtikan
Waktu
No. Kagiatan
Jan. Péb. Mar. Apr. Méi Juni
1. Tatahar
2. Ngumpulkeun Data
3. Analisis Data
Triangulasi jeung
4.
Nyusun Kacindekan
5. Nyusun Laporan
Daftar Pustaka
INTERPRÉTASI MÉTAFORIS
POSTING FACEBOOK BASA SUNDA
PROPOSAL PANALUNGTIKAN
Ku
DADANG NURJAMAN
28
0907667