11111~~I~nll~IIIIII~II~I~III~I~~~I~IIIIIII~

31211 001577960

CORNELII IANSENII

EPISCOPIIPRENSIS

A VGVSTINVS.

TOMVS

P RIMVS·

In quoherefes & mores Pelagij contra nauire humanre fanicatem , a-gricudinem & rnedicinam

ex S. Auguihno recenfentur ac refiicanrur,

eM1» aupliei illite, Re,um 6-. S. S&riptu,~,

L 0 V A N I J,

Typis J A COB I Z E G E It I, Anno M. De. ¥ tJ,

CNmgratia(r'Pri"bikgioS. GefartAMajeIlatiHII" U\. WI Cazholici,

Minerva G. m. h. H. , Frankfurtl Main

Unveranderter Nachdruck 1964

Copia tcflamcnti Perilluflru ac lR....e'lJerendiflimi (Domini C01'nel~ 1all.fo11;

Epfcop; IprcJljis ab ipfo diBati 'lJi»medUI h0741&»te mortem.

EGo Cornelius Dei&APOfrolic. zSedis gnttiaEpifcopus Iprenlis de mea libera voluntate do & dono omniamea fcripta, ad ex plica .. tionem S.Augufi. fpefuntia Capeilano meoRegmaldo Lameo, parrim quia magnolabore ea fcripGt vel dictavit.partim quia line origlnali) Copia corrigi non porefl, Hdc ramen mente hanc donation em facio, lit cum doctiflimis viris Magnifico Domino Liberto Fromondo & Reverendo Domino Henrico Caleno Canonico Mechlinienfi c6ferac,& dilponat de edirione quam fideliffime. Sentio enim aliquid difhculter rnutari pofle. Si ramen Romans Sedes aliquid mutari velir, fum obediens filius,& illiuslicclefie.in qua femper vixi ufque ad hune lecturn mortis, obediens fum. Ita mea poflrema voluneas eft. AClum Iexra Maij 1638,

Infra fcriptum erat COU'~LlVS Epifcopus Iprenfis.& imprc(fum CigiUulIl cjuCdem.

Iti&teftor.

H.E.NRICVS CALENVS ..

Herstellung: Anton Hain K. G. Meisenheim/Glan

SERENISSIMO PRINCIPI

FERDINANDO,

HISPANI~\R VM INF ANTI, s. R. E.CARDIN ALI, BELGARVM GVBERNATORI &~

SBRENISSIM'£ PRINCE.PS,

Vod Reverendiffmi Preefiilis Ipren .. Iis COlt. I A N SEN 1 1 manes j am non poilunt , nos Iiiperflires & a mo ...

t. rienre rogati facimus. A v G V S TIN V M fuum Celfitudini V dlr~ delcinaverar , 110S repr~ ... fen tam us. Celfum & Auguilum Opus, fi quod a temporibus ~~uguil:irti, e.us argumenti) in lucem exijt, Magno tamen Sc Augufio,ideH:, VeHropa~ trocinio forliran indigebit. In altas protundiraces oculi erjam acuti , non fine vertigine delpiciunr, & afpicientibus Solem caligo oboritur, Eorunl pra> Iertim, qui contrarij S opinionibus preventi & imbu ... ti , fymptomata hzec erunr.

Sed familia illa hodie Orbis terrze Princeps, veritatis arx, fidei Catholicee perfugium & propugna ... culum.aperierfiium (fic[peramus, &fupplices roga .. mus) Auguftino afylum. Aullriace Domus prima fundamenra e ccelo , religio &pietas, quibus etiam tot jam Ieculis cora moles compagefqueinnixallenr, Stabic etiam porro , quamdiu ralefirmamentum habebir: & augurij hujus evidentia fignain Bdgio no .. Ilro & Germaniacernimus. 9.!!:Jcumquc g!oriJicacverit m'C, glo'riftcabo cam, inquit ille qui mu'tat tempora ~

d.tates,

EP rSTOLA DEDrCATO·RI,A,.

~tates, trttnsftrt Regna /:rtonj#tuit. SicConflanrinus Inlperium Orbis adeprus eH: Q!!!/144ttmC()ntemnuftt m«, Cf't~nt igfJobiles. Sic Imperio Iulianus dejedus eft ..

Qgis credidiller Illufl:riilinlatn Domuln ifl:am , inter tot undique ferocillimorum hofhumallulrus potuille fi:atum graduluque Iervare r Fecit tamen, & faciet , quia omniporenti manu tenetur,

Princi pes nuper nofiri,fapientia & ufu rerum cani, longis bellis exerciti, unihofii vixpares crant; Cel .. firudo Sua, in iHo eeratisccarmorurn ryrocinio , duos veteranos & potentilhmos ex a:quo [uiliI1et. V ndei Nal quia virrutern & animos fanguini Hifpano& Auflnaco D~us inlpirat, ideoq; tot oneribus pref. fils, ubi alij opprimerentur , eredus manet (

Sufcipe tam en , Magne & MagnanimePrinceps~ inter magnas iil:as curas exiguum hoc eriam S ... Augu11:ini, id eft, pietacis Scveritacis parrocinium. Ve .. ritatis , dicirnus .; quia fie putamus, & omnium erudirorum qui vacui aifettuum, pleni pierans.acApoflolicx Sedis pradertim eric judicium.

Deus Opr.Max, pia Celfitudinis Sure armafortunet, &: Aullriacarn Hifpanicam4; F amiliam, gemi ... nurn hodie rebgionis Chriflianse fub calo propu ... gnaculunl,'NlajeHate&gloria evehat in ceelum, Ita VOVelTIUS & aoorecamur, Lovanij XII. Cal. 11.11.

J. J.

MJ"C',\'T

J ...:)"...L.i.

CEL5ITVDINIS sv.e,

H:!IfJillimi rEr fobditijimi fomuli

HENRICVS CALENVS S. Th. L. Archie presbyter Bruxell. & Canon. Metropol,

L. FR 0 M 0 NOV S S. Th. Doct, &. S. Script.

Lovani] Pr,ofdf. Regius

Summa Pri'Pilegy CAfarei.

F£rdinandus HI. Romanorum Imperator fernper Auguf1:us eke ferio inhiber & vetat otUClibusTypographis,Bibliopolis,alijrque librariam negoriationern exercentibus , nequis opera CORNELl( IANSENII Epifcopi fprenfis per decennium a prima edition-is die COIUputandum intra Sacri Imperij regnorumque Iiiorum h.eredirariorum fines recudar, aut alibi recudenda vel irnpreffa adducar, vendar , dillrahat, dam vel pal am , citra volunrarern & conlenlurn calcographi Jacobi Zegers ejufve hzredum , fub pcena confifcationis omnium librorum, &decem rnarcarurn auri puri, puti , probi , applicanda ex femifle JErario Imperiali , & ex altere femi(fe T ypographi pr.rdicti Jacobi Zegers ejufve hzredu rn ulibus , omni remiilionis & venia: Ipe prxcisa &c. uti larius continetur in diplomate Czfareo dato Vienna! Idibus Februarij anne clo. be. XL. Signatum FER DIN AND V S, & infra:Ad mandatum S.Cxfare.l! Majeltatis proprium Ioannes Valderode.

Summa Privilegij Regia! Carholicz Majefiatis.

'p' ErmifJum eftfpecialigratiJ Iacobo Zegers Typographo L01'allimji, ut .. pofiit opera CORNELII IANSENll EpifCopi 1prc"jis approhata per Cerf«:

res typi& fois excudere, 'nendere, di'ifrtbuere , 'Pel per alios quos »ole: 1)po. graphos, excudi curare, ss: intra rf{_egna ditionefque omnes noftrM , libere di'Pe1Z. dere. Inhibendo [e'Pere omnibus al~s Typographis, :Bib/iopolu) Librarys , ne qui4 diaa opera imprimat, 'Pel alibi impreJfo diflribuat intrajextnnium,!j_,b prena COIZfifcatiollis omnium ejufillodi operum, & mulad [ex jloren'rirum pro jtl1gulis exem: plaribm, 61pplicanda pro parte media Fifo '1(egio, & pro altera parte media ,tjibu« fupra diai Iacobi Zegers TyptiJraphi,ut latu« continetur in diplomate dat» fj3ruxell.e 33' lanuar9 1638. S igllatmJl per tJ\.egem in Concilio Juo Pr;'Pato.

l. de Conignies.

Summa Pri'l'ilegij ejufllem fJ(_egi~ Catho/icte Majefltlti~ In Concilio I}3rab4IJt;.e.

P Ermittit Regia~atholica Majefiaslacobo Zegers TypographoLo~ vanienfi,lIt ornrna operaReverendiffimiCoRNELIIlANsENIIEpi[. copi Iprenfis poflir libere imprimere & pel Brabanriamditio, nefque ultra Mofam vendere diihahercque. Inhibendo dictorum operum impreflionem quibu[vis alijs Typographis , & eorundern alibi ImprdTorum vendinonem in Brabantia , fub fXC"n3 confifcationis omniumexemplarium, & mulch rriginta Horenorum folvenda per (OS omnes, qui feeus fecerint &c.Vrj lanus continetur in litrens Regijs datis Bruxcllz VIII. AprilisM. DC. XXXIX. Per Regem in Concilio Iiio,

Signatum Steen/myft.

C ENS V R A.

Q Vam in hoc [uo A VG\'S.TIN,.O Pcrillufl:ris ae Reuerendiffirmrs Dominus COR NEllVS IAN5El'iIVS, Epifcopus Jpren{is tradit dodrina , videtur mihi dfe non terrcna ,fed ccelctlis ; non tam fapicnt't-r humane verbis autrationibus , quam diuinis auctorua-

• ! r l. _ tibus firmata; n<;>n Arifioteliea,fcd Apo~olica; n()n de nouirare fufpcCl:a. ~cd ab a.ntlr

:~. it ss qUltatc commendata : ab Ipfo Theologorum ommu~ Magf£l:ro S. Augufil1lo, Spiritu DCI re.:~ .:~;'f;. uelanre , pridcm rradita & publicara , multorum Cenciliornm fanGtionibu5 dciinita, ab i~fa 1lp'1/",,-. Sedc A poIl:olica , tptaql1e Ecclefia recepta & appro-bat a : 11 muitis fandis Parribus przdicata & rltlRuJf vIii, propugnata ; fcprem fanCl:ii1imorum pariterque doCl:iffimorum Vrbis & Orbis Ponrificum Ec,z_,.A. f~". clefiafhco & inf~llibili iudicio confirrnara, ~ przfi:ultiffimis Epifcopis laudata, Un<j1llam mho. fl;;:;.'f!.n. dox .. , c£l;jfu, Apof/oliCtl, Etl411gehit, tiefulttifim!a, [aluberr.lnd, & IlJditOIW;Z, tanqll.tm ~ M"g'jI" lJ,t.fI •• tl OptllliQ, (J" [umm» In Ecclejill vlro, queln nlmgt/llm altql(ujimjlrtl opmlO1liJ rlmlor (vt loquitur "-de. x,.ft. GaO flinus Papa) a[perfit, profecta : ad lluam etiam ipli Pontificcs dubios & if] fide Buctullntc:s milJ.r.i!d. ferum, ut ex c:a difcerent quid Romtfna,hoc eft Clllho/j(II,feqll4'!1IY & ".fJiurrll £((/I'Jia iO<j\li't HorIip.lI. 70• nl,fda,qllllln [uunilumpr4.deetjJofliln jilt/tum ftatllt.tRolllanam EccleJiam foqtli,& prob4re 1000nn¢s I C. ~:j':'~ .. profitctur: Cjuam qUtllllplll,uant & 1'''1111 oblfctre, & teii« i.mpugr"d~. 6- preu« dcf~l/de~e,. & d uinie .~f. alqut hUlllam& cOlljilfultun;vw rebeU .. re alTem Prof per : cui cum IId/urel, ficrmlnl Jt cxilhrnat Bcr- 1',,/; • ."fr. nardus, Et vere lieU[ In SS. Triniratis myfl:crio ncrno errabit (equen-do A thanafium ) fie nee il\ C.Il. altiffimis grati.\! myfl:erijs fequcodo AuguIl:inum : (/Ii NOI) [0111111 RonMnflln & AfricanAm Ecclc« J3'''r..Ef•11 ji4m, fcd pet onmes mlllli/i p.trtts 'vnil/erfos ptomt]il,ni.s [Iios , ficht in tot« fide, ita ill gratia con. fejfi,-

pro ..... fT. _11. P r: E I' d n: I . I h .

e.ll. 60 lIetOllgrucre, rdern tettatur rolper. "t iic qui em AUgl;[[ll1US, tanquam 3 tel" A sra am, pn-

.,.ft .• tI mus jod}t purees, e quibus puriffima gratia: Dei aqua, in falubrem paflorum oviumque potum "B.-/: eduCl:a Iuit. Sed in~idi Palzfiini, id cit, ]lCIagiani (g'lli in Pal:d'bna primo exorri , & damnati G-r.I~. Iunr) eofdern variJs calumniarum & errorum tilfcibus inie£tis opplere conati funt; adeb vr &

hofles , & ali qui etiam liE, Ecclefi,e, non potuerinr amplius haurire aquam pur4ID, fed rurbidam & Iurulentam, Rem proinde ntcc:lTanam'& f,_ccldl:E uriliflimnm rnihi feeilfe viderur Eru. tlitil,tlllM hie AI/ltor, qui tanguam alter lfaac, obll:nldos illos putcos ab iogefhs ruderibus expurgauit, & iterum [aritudinem, abuodentiam, & -aquam vivarn invenir ; pUI'am fcilicet & deta:catam Sandi Augufiini doCl:rinam. Hanc autcrn & clari:fim~ & tidc:liffime rcpr:rfentau.if, omniaque & Iingula , qtr~{allctiffimusDoCl:or in vari'js libris de l1;atu natura! integr~, Jap[~, nudll.) rep4l'ar:J:; de pe"ato originali, cjufguc dfctl:ibus; de n .. tura, cffirocia, & neceflitate gratia! Saluatoris nollri Dei, alii~ue altilTimis fidei ncftr,: rnyfleriis docuir , & pro occafione ali. hi Iatenrer, alibi patemer fparGt, magno audio & indefeflo z z, annorum 1 iborc , inligni ordine & methode in hos tres 1 omos redegir , ramoque argumentorum & divinarum rarionum denfitate O:ipatam exhibuir, ut quemvis Lectorem, veritaris amicum, patlionibus non p,.-rv.entllm

'j'u1.11 pondere ip{o Cjtf!tli opprirnere , & d ulci quadam violentia in fuam feotentiam rrahere videatur, 11-'''.'':''';' Itaque eumhie non exhibeatur docrrina aliqua nova, ex humano cerebro , ant placitis Philofo-~,. j. phorum (quos meriro Tertullianus Parriarchas hereticorum voc. at >. confiCl:a, {(d ~ Principe:

'rheologorwn omnium Sando A uguflino pridem rraditc, &3 fanCl:a Catholica Romana Ecdelia (qU:E columna eft veritatis) approbata; exiflimo non folum expedite ut ea atrarnento voIt. p,.-. luminibus chartaceis exprim:ltur,fed rabulis quoque cordis carnalibus imprimatur, totoqj orbe -,- &9. ChriIl:iano publicerur, Verum ficutA uCl:or totam {uam doEtrina,ita & ego hanc cenfuram {andz Sedis Apo£l:olicz Iudlcio humilllme (ubmitto, Hac S. Thoma! Aquinatis, Anni 1.638•

H F. N R 1 c v s CAL EN V S s. rheDI. Licent. Mttropoljtan~ £cdtfili MecblinienJis CAnDni'III) Ar&bipwb. Bru~eU. LlbrorUIIlCln[o'r.

CENSVRA

HOc opere, per lteverendimmum D. COlt N M L I V III rAN s Ii N tv M EpifCopurt\ Iprentern, de hzrefi Pelagiana, de flatu nature innocentis, Japfre, purz, reparat:l1, fingulari miraque eruditione conclnnato , arcaniflima divine providenne circa crearuram raeionalem difpolitio panditur , Jiberique arbirrij natura & gratiz vires cxplicantur, ubique con(omiiter ad Divi Augnfii ni dottrinam : cujus principii; Auttor fie inhzret, Ut non tam f<lum quam ipfiU5 Auguilini {en{um exprimat & exphinet. ~mobrem OphlS bo~ l'rzlo ac publica luce digniffimum cenfe~ fructu~ue ~:,imios (olldaruln virtutum Orm Chtj .. ltiano.allaturumcon6do. Datum Lovanijl). Kal. IwllJ M. DC. XXxx.

I " COB V S Po N TAN V S s. rh. DlaDr, P,ntp&ifll It'ltgiHl f.,ino,um Ce1l[".

811111/11"

SYNOPSIS

VI T .IE

A V C TORIS_

r!~~ OR N £ LtV S I A N SEN I VS natu« 'tjl: anno MDLXXXV. teet.lit .. . mi ) 111Odico 'BdtalJi.e opfidulo ,fld tanti lJtri natal ibM jaln magnQ. Parm .. . . ;"::. tes , (5' totd.familia circUm; Catholic; inter ferllentifomos , es: a"JJit.e fidei

retinentiftimi. VltrajeEti puerilibu5 &humanitati5 ttt-tel'iserndioo, PMr{upl)ia Lo'}Jan~ in P.edagogio Falconis, (p' al21W MOCI'V. in Licentia A,ttUm., '<juatuor P.eda ... gogiorum primns renunciatJU. Theologi.e mox operam daturus, in Collegium :Adriani VI. Pont. Max. a Moderatore e.ius lacobo IanJon.io, lJirQpietdtUs doE/rma illujl:ri~ adfcitU& eft· Po) acre & afliduum aliqu(}tanno1Um fludium , in tabu & '))Itte periculum incidit; unde Medicorum conjilio ,filum&, aerem »enere ; {5' in Galliam peregrinar; conflituit. Latetie , prr litterM GUCtU ) qtt~ LOPan~ [me Pr.eceptore, magno es: .el'ul1'mali labore didicerat , )Jirt5 genere & doE/rina na ... hilihJU infinuatus, [ami tit! etiam un; iufertus·, in,genuoTum adolfcentum flttdid texit, In C cmtabri'am demde m~gr a1Jit, ubi eruditiflimornm 1Jirorum corfuetttdine, ~ flimliari fludiorurn commtmione,in SS. 1'atrtim ,& pr.efertim fanEliAuguflini intelligentiamagnos progrejJt0 fixijfe ,(.epe tcjl,uus ejl, LolJ.mium pcfiea retocatus ; & 1. oro S.Pulderi« CoLlegio Py.efeElIM,fundos ts: reditus,Juppeditata a r.DominisrpropiforiblM lJeeumd emit, .edificia eonflruxit, totumque Collegium amea infonne, ad eatnqur1Ill hodie cernimus, formam eomp?foit;ut merit~fund!ltor ,!tcet alieni& opihur,haheri popit.CUm 1Jer'o poflea eurafamiltari «s: regimine jll1Jentutis, ffzultum tempori& Jlud~r fui& depertre animad)JertiJJet ,flatuit teliEto Collegio, pri"'Patim ftbi & facri& Mtifis unice 1Ji1Jere. IN ifla fllitudi~e, au~ admijfo umus tantu!n flmi~iar~ r.poEiorn cre_tu; pll/flUloJ a~nos ~it: mter quos a LeBtone Sacr« T!Jeotugt.e Ordmarta, rid (l\ ~tam Sacr« Smptui"tIC, " (at/)oltcd jid MajeftateeJl ajJumpttH. 0!:!ffflEfu & eruditi01tUfaml', Acade .. mia, di{cipuli, Commentar~ typi& editi loquunua, Puter enim illgeiuem ,e SS. P atri .. bus eolleE/am, rerumflcrarum jupellec7ilertt, [{ngutC quoque Grece & Hebraic« infig ... nem addtdetat peruiam, l/nde cum Sil1J.eduanjes MimSfri Calvillifl.e CathollcOf pJ'QPocajJent ad difjmtationis tertamen, delectlM ipfe in primis eft, qui &flientia rerum (7 inteiltgenti/i lmguarum armaius, tuta confiyretpedem.

Vir autem fludiorum &' Scbolarum.umbru fie immerJlM; incndihile ejl,quomodo in publica negotioru luee non caligaret ,fed ad aEiionem crmtt'mplationemq;. ex .equv.fitElta ejfe oideretur. HocAcademiaLo)Janie~jis experta domi/orisque,cUm his Legattu til Hif paniam mijJus,dilficultates AcademicM ex ad))eifariurum manibus .feliciflltne extricaoit,

In rebus entm femel prudenter deflinatu~magnallimus, acer,& iriflans, pCI' omnia im ... pedimenta & obflantiaadexitum facile perzetrabat ". Sed·magnanimitM ejus prr£cipue tniuo EpifiopatUs emuat , cum nooi Palattj EpffcopalU magnifteam molem flatim at1picatuf, & multa per rDiaxefim Ipmifem reform are 1 tIl }fos, aut medaabatur, I,aud dubie perfoc1fet, nijimorte contagioJa intra alterum EpfJcopatUstlnnum oppreJfus ej]et, 16311. pnd. Non. Ma~.

Qelltum pero ad totum ejttsin,genium , mores ~ & eruditionem) h.ec paucU Let/of accipe.

btgenti (5' rariflimo rJJei beneficio ,ingenium acerrttnurn ; judicium grapiflimllm, memoria in eo foit capaeiflima. SuhtilU enim eholer.enonnihillJabuit, quamflammu~ j4lpetrr£ feptde comparare fllebat , qUt£ momenta incenditur, es: fine nidorl & jitmo,

a 4 memento

SYNOPSIS VIT JB AVCTORIS.

fi!zomento tn nibilum dijjm;gitur. Ab hoc igniculo modioo calor, & JPlendiclm quid am fulgor totam acuebdt (.;7' iUuminabat animam • Ad ijitu natur~ dotes acc1ferat fludium :noClu diui, infotigabile 1 (.;7' '1Jeritatis tmme,Uf nmor. ~ ~at'£l' aliquando a fldali, quodnam (j)ei attributum maxime ei e1fet cordi &'1Jenerartt1tr, Yeritatem nJPondit. Bt

flpe inter hon; Jitij}atia ($ jotrtariM meditationes ) 'Ptjus anditl{tjue_,oculis in crxlum flblati5 emmpere_, in banc'tocem , 0 veritas !

Ab initioflud~ Theologici, cum Scbolafticu !egere._, crrpit SS. Patres,jed pr£cipu~ Auguflinum ,flatimque_, ad1Jertit, ut flu ebaur, plurimos Sc/Jolafticl}s in materia tlla» capitali de Gratia «s: ldero tll'bitrio, longe abire:: a San8iflimi (j)ocloru menu:». Cre');it cum tCtate "mar id certius n?fcitandi; nee db eo tempore ad finem '}Jitltomifit bane curam & aftiduam Auguftini ledionem. J:oamiltariblls quandoque_, fttfJUi5 eft ,je deaes & amplius Utll'}Jerja 'Opera AuguJtini, attentione:: acri , adnotauone diltgentt, libros '1JerQ contraPelagianos facile trigepc.f d catitead calcem e)JO/JJtjJe. PatTer ceteros uules eJfe_"

fidAuguflinum neceJforium)mo unum pro 1)mni mateliaThe%gica fu/ftcere aiebatY bertatem enim ejzu &jeecunclum illud peEtzucumjlupore admirabatur, & unde ei ,flatim etiam a con'1Jerjione, ante fludium Tbeologicum, abundantia ilIa rerum di'}Jinarum, qu.e in primus cjus libros mana'1Jerun.t. .~ enim poftea in ltbl'is ~e{raElatio_ num dele'1J;t ) par'1Ji momenu , & »ocum fire magis quam rerum maculao1J: cenfebat. Nulhim aut Ar9'lotelis, aut Archimedis) aut Ctyujcunque/ub c.flo ingemutn, dlcebat «quale AlIgtiflino; & tale d(j)eo fac1um, ut Ecdejia baberet) quem jubtilijs'ima: omnimit Pllagiana: h£rtifi oppaneret 1 cui Hilum ceteroram SS. Patrum ne<-~abat fo1ft patem. rDicentem non femelaudz'Pimus: '}Jitam fibi jucundifiimamj~re,fi tn Infida aliqu4 autci:iuteOceani,r:xtra omne bumanum confortium, eumjolojilO AUl,uJlino deponeretur. fi3re1Jiter,pofi (j)eum ss: Jaeram Scriptttram,orrmia ei erat Auguftmw;adeo, ut etiam 1£taretur , Ie ad eum Epijwpatum elet7um ljJe ,in quem au£iorttate Pontiftcia C01t'}Jerjilm

fuffitMonaflertiirJ\egularium S.Aug1ljlim. In Opereijto,quod AVGVSllNVM '}Jocat; componendo , ubtque ad preees&' opem S. Attgtrjl:ini identtdemTecurrebat ,&' [.epe ft)niliaribus teftabatur, fe e mdens ejzu adjutorium in magnis diffieultatibus pe1Cntire.

Midtts tamen annu cum lfeteribu5 JiM ()pjllionl~ lu8atus eft, antequam in totum 'exueret,&per'}Jeniret ad inumam S . ./fttgtiflini mentem.Atebat enimAtrgtt/fmu d dfftipulis,uon a MdgijtriJ}Jelle intelligi,&falli,quifquis alia opinione oecupatus accederet ad ejus leElione . .Addebat deinde, omnia pendel'e ab uno primo principio,unde tota doElrirut ejus de Gratia, catena de'1JillEla eJJet;&hin~fo.[fum,ut q1li eo aberran; ,extra'}Jiam &fpem in'}Jemend« '1Jel'itatis ');agentur. Vnde /ubridebat potius ,non mirabatur, quod contrariaru &dt'}Jelftfizmaru opiniouu Scholajlici;omneJ tan.en Augufii-nu ad fe tra/Jerent;quia Untt.f /Jlme, r:t1tcrijitim anmdtum medium caten£ amperent, nemo teneret primllm ilIum &' capitalem.

f]( em tamen iftam irrsentu momenti~ ji-uElus in Ecclefia eJfe cenfebat, nee '}Jitam perfttie JPiritualeformaripr1ft, nijiad tllam doE/riM S. Auguflini norma. Chi'iflianam tamcn pr.:ectpue humilitale in ea fondari, nee in eaqua debet, id eft alttflimaJui demifliollc baberi pcjJe,ni{i extrema iOadi'1Jin£grati£ neceflitM,&proflmdifitmacl'eatur£ a [reatore Juo, quam pr«dicclt' .lfuguJlimf,s ,dependentia eifub~ciatl/r. Vnde animtU JPirituales& profimdc bumdes j£pe cor!/ulebat ,quid de tanta diJJini adjufortj , etiam in mirlimu bonis ani. bus,lleceflitatL • «r Liberi arbitr9 inJirmitate_,exiJiimarent; quos plerofque omnes admirabatur&- gaudebat ,JoEtr;n.e S. Auguftini con.fentan!a rejpondere. Hec doElrirzaeft ,inquiebat, qUd Auguflinttm fiepra omnes ffJoc.torer, (9' fire mortales , in dIu culmine fliellti£) bumlle'mfic;t: tmo putabat neminem line e4 lJere ~ ex corde bumilem fieri

poffe·

SYNOPSIS VIT£

A VCTORIS.

poffi. Hinc lIirimulti j}iriluaJes &eruditifeeulares/l\ egular [queceun'entijetiftime cdicar addiderunt, utopus i'nchoatutn deproptraret, 'I1C, quod Vencri Ape/iis scadn, morte ill. terceptus, nonin1Jeniret qui ad prtefiripta lineameni« audere: foccedm·. 'IJi' tjlKAjlU: IJute operi imtcertatum,,&ttbi abfol)J1Jet~parattjsimtlmflmori .JiEiitabat. ~d 0 prrfiEl'o eller.zt. Nam pefolertti & letbakmol'bo correptus , moribulldd manu nOJ:fjsimtl-J l.uea« dtlxit, & in fine ac ipfo punCia pe,foEli operu (tesadmiranaa )@ pro 1Jidel1t iot rLei arou-

fi " 0

mentum ngulare) rniPit 0" JJltam, Nee 4litl. teflan,ehti flu elll'f'jol/iCltior, quam ut

fideles amtwsrogaret, lie fa:tus jrif/ir£iu, nt credebat, dllJillIJ totP::;,dys 'W lab(;nbus a je ejfOrmatusJitpprimeretur, (7 non 'scniret ad parwm •

.Anteqllarn extil7:!peretur, inter lacrymM 0$' jiJlgultti5 (audita .t Cappel/ana qui ej ItJ except: eonfijJionem,narro) totiU-S'Ptltt dehUa SaLr,llllentail pa:llitentld exptd)Jil.Alon j;ju jimilf.ma. Hanc enim pie Jemper -& religiojijJlme tradu;..:erat. Nee f!p:rjlitirfi,s tamell,autflrupulo{us erat~jed mtifcula pietate/.7 flrPeliti pr<'ji:rtim cbantsre til rJ)cum &propinq1ios a d bal. In pat/peres IIJf:l,US, I'ejlr£tru in]: .ln rIIel'fo cum I£jCie [iaus tamen jemper; (,7 cum tnterdum adprclJldia._ q1l£ detrellare non r=«. iN}!jtm etur, .uebat, Ie ire ad peenirenriam. lilepu/f,J enonludsm animi ejI4:;cife.dbcrtj]e.s} ne pars(uperior,pruritulJoluptatis delaberetttr inconcupijcentiam. OnmihuJ 'ier« uuuucuibli5 meditatcne ;niltutina Jepr.eparab.tt , ql{JIn quotul« bora ~u<llta, aut macunus ,jiud~s prttmittebat, repetebatque pc];eri ante qltietem; a' toua re );era dles whll fere ."lUd era , qu(mrjugis (j)ei, medttauo , aut dilJmurum.

IN

PR£FATIO

P ELA GIV M·

E Pelagiana& Semi-Pelagiaoa hzref [criptur~s, nihil ordinarius a me fieri poile arbitratus fum, quam fi ante omnia di(linCte totarn naturam iilius hxreIis Lectorum inrclligenti,e expollcrem, Frulira enim in refdlendis erroribus laboravel"is niG ornnes anfraCl:us ejus penetrando , fallaciam ejus ornni ex parte perfpectarn habea_s. QEod

non pifi partim ex ipla hillorica rerum gef1:arum fide) parmn ex J~~ gmaturn univerforum [erie & genuinofenftl, prout cum & Hzrctici ipfi rradiderunt , & oppllg?~tores eoru,m C~tholi(~ D~ctQ1;es exprellerune, obrineri polfe cenlui. Itaque hdlonam Pelaglanam, vclut_ totins operis balim fternarn; cui mox omnium dogmatum C:ad~ol!corum & veram eorum inrelligcnuarn , quanta potuero verrtatrs cura fubtexam. Neoue enirn eXlguaaut vilis de nO!1Dullis eon-m conrroveriia e(l, dum Ja1ij aliud cos alleruifle , aliove qua:: dccurt..,um l~en~u incellexifle conrendunt. Qgo effeClum eil , lit qua-darn h:lag12nls non ignobiles hujus xvi Scriptores impotuerint . qua: nun9uai~~ vel per [omnium cogitaverum., qussdam itidcm ab eorum[tnteotlJs re-

move-

(p R kF A T 10.

moverint.quz pertinaciflimedocuenmt. Q,god quidemforJican non ramPelagiane harefeosdeclarande , quam fua: opinionis ailruende conatu , nequetam Iincerifhme veritans, quamparrium Iludio , Iubinde f"ctitatum effe fa'cile credi poref], V t enim quodq ue vel Ieneencie quam arripuerantfulciende lervire videbatur , vel adverfarrz infamadz opportunfi .nrox idem P elagio adimendum velcribuendii effe Cen4 fuere: ufque adeo , uc etiamnonnullas ejus capitales opiniones , & a Concilijs Ecclefiz Catholicacondemnaras, quas Iomnolenra quadam Augufiini inlpectione , illius Sandi difputarionibus defenfas fuiifc nonnulliexiftimarunt , edam fibi cuendas , doctrinaquefira; veluti fulcra Iubfluuendas dre judicaverinr, ~adivelicemia, Iive negligentia ,in rebus tam arduis delicacifque , quamfit fidei Chriflianz periculola, nihil opus ell verbis exaggerare. Hoc enim agirur , ut tales dogmaris cujulpiam Pelagiani ignorantia. abrepti , vel dHfimulata facie Ieducti, <juo Iecurius in fuis dif1mtationibus velificantur , eo in .. opinatius naufragiurn f2ciant: ac dum fidem Iuam inregerrimam efle fel t.unr ,(ubiro deteda verirare.doctrinarn Iuarn errori cuipiarn vicinarn vel obnoxiarn efle rnirenrur. De quo jam inde ab initio Ialuber ... rime monuit illee

l"ro[p.f4Tm. ------ Frome placent , 1u~ fine Illtent.

J. "'graIH. Et caulam exprimens ;

----.db hontfl() rprincipio in 'Pitium exitur plerumqtte tumori1.

Tanta eA: enim dogmatum iflorum Iuperbiffimorum cum corrupta per [uperbiam ratione confenlio ,camum in illis quaf Syrenibus pmrientium in fuam laudern &admirationem animorum lenocinium , ut nif ccelellis illa gratia quam ilia a fronte, a tergo, a lateribus impe .. tunt , aures eorum qui in hoc perturbaritlimo doctrinarum confuftffimarum pelage prrerernaviganr, obturaverit , animumque eorum au. toritati imrnobili D. Allgufiini veluti malo alligaverit , vix vel nullo prorfus modo fteri pOlIIC ) quin.aliqua ex parce pefiifera eorum dulcedinefeducamur, Q!!od rnulcoluculenrius tot inIigniumftve doctrind, fi ve picrate virorum [apius jam inde a. condita Chrifii Ecclefia & ante condiram (ut Iuo loco dicendum eft) patefecerir 1 quam ego diiferen .. do perluaicro.

Accedit aliud non minus periculofirm.quod herefi Pelagian a: inter omnes qu.:e in Ecclefta graffata: funt , fillglliare efle demonflrar ratio, &. qui cum illa 1 ucrati funt gra viflimi [anGtiffimiq ue di vine gratia! defen[ores) vcluti relleram cjus propriam tradiderunt, Oblervarum eft enim tantam inter errores Pelagianos effe connexionern , ut fi vel unica unius Semi Pelagianidogmatis tenuiffima extremaquefibra, quam vix oculis aflequans Lynczis , relerverur, tota Iuperbiilimiillius erroris moles cum omnibus dogmatum pefliferorum rarnis revivilcat, & -prodear. Vt nullibi fortaflis aptius veriulque.dici poillt Q£iCUll-

1 .. <tO!>; l~ que toramdoctrinz Carholicz veriratem Iervaverir , offindat autem in ,mofaiius rfl omnium reta, Hine D. Leo; No'PimU5 bane eomm ejJe perfotia"'.1 ut tn

'p R .& FAT I O.

lit in qUI1Cttnque particula dngmatu execrands, quafe a damnatorum foeiewe d{cre"JJerint, llibiL.libi jenjuumfuorum extflimentc.ffi nonJalPum Qgod ante ipfum obfervaverat , atque a. totius Africa: vigilaneiflimis Antifiitibus perfpc:lfrum fuille cecmerat Profper:

C •• m.J<i.... Mille {enum prttdentia per"JJigil olim

g,., .. ,,3. PerfPicuum notumque tenens ; quod tota nefand.e

H.erefeos jitmma t':>."igua fub parte tegatur 1

(j)e qua plena mali faber renaeu«, cr omne Commenti corpus per jingula membra refurgat.

Narn quemadrnodum anfulx catenarum fibi in nexz Iunr & pet .. plcxz , ut qui unam arripuerir , etiarn cetcras atrrahar, ita fi Pelagic rantillurrr dederis , danda Iunt omnia; ufque adeo 1 ur qui unicam anguis illius mortui palpirarionern quovis verborurn prxfligio, vel erroris minus perfpecti fuco delufirs , in finu Foverir , omnern ille verarn gratiam txcinguere, veram pietarem inrerhcere , peccatum originale roll ere ,fcandaillm crucis evacuare , Chriflum iplum abijcere , diabolicz (ilpremxque Iiiperbiz thronum velit nolic , erigere convincatur, Qgx Ienrentiarum Icelera , Iicut Chrifhano Ienfu deteflamur & ex. hcrrefcimus , ut etiarn intelligenne vivacirate fugiamus , oper~ pre· t iurn me faCtururn efTe arbitrarus film, fi ante omnia cunctas diflirnuIatillrmi erroris ambagesrimando, omnesanfractus , quantum Deus c1 ederit vires, excurerem .rorruofumque colubrurn luis lateb ris extra{tum Ioli exponerern , nequis licenrius vel minus came foreaffis per plaufibilis alicujus doctrine campos vagando alarcnte in herbis angue rnordeatur. Erenim rectiffime jam olirn dixit magnLls quidarn iflius

.l'li ... «.e». harefeos Anragonilla Ecclefi.e PIC70ria eJhos apertedicere qu()dfentituJenten. :i:'l~;; .. {tU 1JeflrM produlijfe. Qga de caufa obfecro f Patet primafronte btajphemia.

NOllllWffi babel con1Jillci, quod foa ftatim profefoolle blaJPI)emum eft. V t nih il mirum viceri debeat , Iiquis in alTequenda verlipellium iflorum mente fallatur. Familiare namque huic callidiflimo errori Iernper fuirper mille viarum infidias iter opertum agere, &fub doctrine fana' verbis latitando in publicum Catholica larva prodire.Hinc cum Iulianus aliquando hzretico fludio ambiguam Ienrentiarn prorulifler , Tuautem,

~ii ~,rant inquic Auguflinus oculatillimus ejus delector , qnanttZ arrogantia (7 'Pehi. '3.

Jlr.c pFtPfumptione 1J~rtuti5 boc drxeri« , ille nonagnofCit , qui dogmata "JJeftra non no"JJit.

Sed tanquarn tibi ijje de nunia 1Jeftrapr.efumptioneerubueru; itafententiam tempel'aJli, tit & l1eJlratsnoflra l'ojf:t1Joce defendt. Sed quifcimUA., ut adijcit !l:atim,quidf.n. tiatu ; neJcire 'noll poJJumu5 quomodoifladiCtlti-s. Er all am ipfius Pelagij hare,

d. "1'" Ga:rcha: exagirans . Vtdetelatebrru J inquir , ambiguitati&falfitatiprapararere.tl~. ,.18. jif!,ia, ojfondendo ealiginem "JJeritati, ita ut etiam nos cum prtnmln en fegimus recta "JJcl correElapropemodumg;.ludemnus. Denique totfi.dilputationis mole de fumrna rei cum Pelagio Celeflioque decernens , videte quiddicar i Poteft .'rr.t, Pelagimfe latebrn oijCuritatu bUj'15 in'))o!JJere, ut ettam ~sqM a S. Ambrofio confcr;-

'0/'.11><.,,7, pta poiimuus, eon.femire fo dicat, &' cafe quoque {entire proclamet , ftmperque fenflJe; atque ita Jingula conetur expollere, ut etiam ejus jententid eon1Jenire credanu«, Om-

. \

mno

'P R 1£ FliT J O.

nino \'erifIlm~, nam pra-cef Hb affeCtata ambiguitatis latibuta, ex cuibus hzreticlls profiliebat Cenfus alia in hoc argumenro pecaliaris cbtcuritas occurrir, Cub qua non modo Pdagianil fed quocquot eriarn poflea Catholico nomine (lIvj~;tgrariz ~rux ~run~ infidias ~ il~peritorum oculis latuerunr, Namlfiaqoa'fbolbldehberoarbltno&graria dilputamr, ita eft ad difcerncndom cifficihs, ur quando defendirur hberum arbirrium , ne?ni l )t·i gratia videatur.quando a urem aflerirur Dei gr<1tia., liberumai l.itrium purcrt1r auferri l x quo arctiflimo Iil.eri arbitrij grauaque nexu nebar olim, ur cum Pelagiani ,imprimi1: <ue Maffilienfes Carholicorurn cl·gr.nia voces exponendo , pro Ceraperent, Catholici vero hberi arbrrrij officia, compellenre veri tate faterentur , Hzretici verz g.tari;e munera.Orthodoxi arbitrij v ires in Ipe, ciem extoller em; curnque e{fet inter eos de co: a polleflione ccnrenrio, de Io.is terrninis quodammoc'o dft videretur, Ex qua eriam difcernendi difhculrare , tlTIllltL.ome vocabulorurn quibus utrimque fine veritatisprajucicio urunu.r, nalcirur , LJ[ nif eruditiffimi cujnfque vi. gllantia Iolerrer dilpiciar . quid in Ienlu Hzreticorum adimar etiam vera gratia, quic liberi arbirri J concert LIS juxta S. Allguftinum afferae, Iuc'incans ocvl.s error Cde loco verrratis infinuet , Ita ut nelciendo quid alrerutri lenferinr, 911id alteri in alteris reprehenderinr 10(0 anti. c o-i 'plum pefhlenri.e virus haurianr, Qgid enim aliud cauf%fuiifc:

Iulpicemur , CUf quida.n libn erronbus Petagianis refertiflimi in he<lit rnrm utque ciern a Goth£Timls quidern viris , fed minus quam oporteret Pelagianas vcrfiuas penetrantibus , Carholiciflimieflecenie;mwr? OE_id irem aliud , CDr pal am dogmata quedam antiquirus reprobata, tanqt1~m nullo errore Inquinatarueantur , nif quod neIciant , pa- clari alioqum picrate viri , lepr.e candorern aianit.lr:is luce dilcernere> Neque enim ut in al iJ" p' er .l1pJ.e:rronbus ufir venir , fen. fi:s Pelagianorum verbis, fed ve. r. a lenl d plwLnque rnetienda Iunt,

..... ,..'11·. Nlm lanus.quam nllgo F utarur ) ?:lter, quod Augufl. dixu. 0!if::mus

•• t-» ~ttid ~ntia:i_() nefire non pc_ff"Ul1US ql,omodo i'p4 dicaus.

Uhr igitl:r caufe {tim J cur hunc iaoorern ,quem non inutilem fore Ipero , Iufcipiendum effe iudicavi , u ~(.e(eCta larvd roturn fucatiffimi illius error.s corplls, em omnibus ollibus arque.nervis quibus fufien'tatur, & venis , qu .bus increrr.enturn Iumpfit , u[que ad ultima li, neamenra , .qulbus(igno{l·j porefl , omnium oculis Iubjiciaeur, Addarn &. atarcs varias quibus adolevit , flatus, quibus inflar Prorhai vultum muravir : gem·s denique ac majores, quibus prafatus eft; progeniem, indolem ac machinannnurn omnium fcopum. <l!!am fen, rentiarum Pelaglanarrm telarn ab ipla hominis condirione orfirs, per 1 ipfiim ejus & repararionern qu<"t per Chriflum faeta ell quam breviflime & ,'eraciffit!'e potuero octo libris perc exam : quorum primus re .. rum ab Hzrericis iRIS gdhrum hilloriam, ac damnatiomsmodum complecterur , feprem reliqui in eruendis, ~ incelligcntiz fubijalndi, eorum dogrnacibus verlabunrur,

CORNE.e

I

CORNELII IANSENII

EPISCOPI IPRENSIS

DE

HA:RES[

LIB E R

a Profp.-,·" CfJTOtz."O.

r f

ELAGIVS Patriam habuit a Britanniarn, V nde Brito cognorninatus elt , lit ab alto Pe-

b ""gujf. lagio qui Tarenti dice-

.EpijiJo6. barur , diO:ingueretur

lid P4ulin;t. tefle b A llguO:ino. Et a

ccPT'fPd".m C Profipero coluher Erirannus "iCtus. d Hie-

arm, tlIJ- t:

gratu. ~onymus ramen eum fi.,bi.nde 9uall Scotum

d Hiero,.. mfdbtur; nee rcempt/tur, mqUlt,jioltdljllmus, ,r~r.w lib.I & scotorum ptdtibus pr.fgraV41U5, credidcrim ",J<r<m,.m. propter Brirannorum & Scotorum vicinita-

tern, uhlrn Hicronvrnurn occalicne , ur ilJo nomine fl:LI pidiratcm ejus irridcr. r. Sic cnim alibi etj un Ce1etlium vcluri ual[ions& ccrporis & indclis rub Scutie2: nationis ncrui-

~j ..... pr£f ne[ubrlOnat: Lstrat , inquit r« A/pllliillt 'a-

.... I,b ttl (. a » dem e: I l

1.:';";.;". nem C ete.uum ) gr,11: fill cr c,rpt; entum ; Ja-

bet enun ,ongmem Scotic« gentlJ de Bntallnorum victni«, Qa phrJi {ign,n(at Celcliium elfc B corporis (ffig;e Secus Iiu.ilern ) propttr-

ea ouod Britanni , unde magiO:cr ejus Felagi;ls e rat oriur.dus Scotis elicnt centermini, ni Ii fortalI;s ad il'[um Pelagium illa verba rcf~rr;.: malis , qui propttr vi. iniam Briranr.i.e IX Scoria- .etjam eadem [cn[u Scotic.e gcnti~ originem per r ontcmpturn habe-

re diccrerur, Non ramen propri.e Scoturn f(d i5rilannum f Jilfe natioue videtur di{l:intbllS Profper indicare , (11m dicit de Celetli-

".,.f)er .on- no Pontifice : Nee fegniore cur« ab hoc eodem .. " Collat. IIwrbo B7Itd1ini4; ftberavit, 'll;~r!do quo[dam illiilIjiw. mico» grati.e, follim {tl£ ortgi,lu occup.z'ltes ,etiam

,,; illo [ecreto fecltlfit Ocesnt, Et ordillato SCilti& EPI[eopo dum !\Ollian.zill InJulam ftudet fervare Catbollcam, feat etiem Barbaram chriftlan4111. Scotian, intelligit, cui prafecit Palladium.

Profdlione fuit Monachus , ql:O nomine fere [cmp,r compcllatur a Pstribus Concilij Diolpouiani, <1:lOd nulla Ecclefiatlici ordi- C nis Cdtl rr:uogali va ~)(a:ib,lis. ]\ am fi quis pol] monachatum {ufctpwm ,bddiafii(o ord.ni inincrctur, jltn orcinis nomine, LpiI(TPUS, ur Augufiinus,vdFnsLyt<:r,lItl,leronymlls, vel Diac onus , ut Petrus voc abaWI'. Hine A ugllf'h nu,: rojl ve/eres b£rJes mlll-

.4tt:s.lib. J, " t.u, ((111m mvdJ ;''''l't:;i Sit Xlltj ta t{l:) rl011 ab Eplg'JJ~ l'dal,~f· . I I I I' r.d "p.!(ml-resvpem, vc qUIiJfJJct,mque C eY/iU Jf

',.)S' .i 1'!1b,,{ii.mt vfiuUMor,"c"u, 'lUll fontra Dei gratt.1m dtlfutartt. V ud, uterql1t: tam Celdtius C;U3111 I'eJagius Llici viJtntl1l' fuifle. An l10nalhatlim I'rotdlus !it in l£'gypto non ita It(luid~ codbt , ficl!t! quod ibw(.!!l plregnnatus dt. N.lIn J {idurus I'dufiota littcris ~d cum fcriptis in_onigi6ilcm & flmul va-

i

I

r

I

I

,

I !

I f

PELAGIANA

P RIM V S.

fum ejus animurn , de rr-onaflcrio ad moo"O:lfiuDl avolamern , ut vit.e rnolliori , cibcrumque lautiti.e inhiantcrn pcrr.:Tingi~: &1<"l, ... 1, (:(.'~ TC q;f6v~I-'''' uiJ.~v 1-'6v~v i~ CcN.)fG af"iGCAJv xlii 'Ui~O·~V if£tlV~\' 7'±~ TS'~~tCCl.~ ~ G~~ itv[(]'O'~~ /AEA.El Q"Cl"X"' 6'yu\' x.o.fQ;:dcv;, TOU~ EV 1ii ... 1-'(J,M"v I<ci\c<)(W, "". ,3;5 ""6,,,,; or-i, "d.'liivcJ6xo~ if'uva.. isv,!-'ird,. YO:f «16[(.; ... 6, Q£ cl' i~' l1ciJa.. 'Z.Joa'<t>'~'C;;. 'UI< &fl<~<1'. Rtgldw,in-

quit, atque mficxllm IIninlt!1Il iJu.lcs, ex ,,110 ad lfi~"'l4bP"

lul to t a I, 3 ailud [ubmde mtgrllns, alque ommun. mellj't-..: p,r- Lp"l , ' •

~ ~.,'~

J crutens aeque explor sns, Q!!.:!11Iobrem fi ttb: .'"7-

niul1IlItdor at 'lue ob [oniurum condimentum cur» (/f,

ijs qUllil4giJiratum gertmt pOUltS b!andm, at jUQ

urbium cuminos vcjltga. N equo enim homines Ere-

nut» ['ttdr.ztes e.u bubent, !It te qucmadm;d,;m tibtgratum efl, eX(iperel'lIie,mr, Hax PeloIiota,

Ex quibus vi.Jcrnus j im [~ntm Pelasium in,

ha rclin Lifl'(; abreptume quam olm jam ani-

mo partllnrct, abp2a fide Carholica , me-

r~s etjam reJiglo{()S abjccilk j',xta I {i,1uri teIlimouium , vcrilimilc el], N .m lit alibi ,li.

Cturi [urn us PelJgiani ornnes de laxiori vita

culpati runt. Ouarnquam quoad integer fide

vixit non parvam Ll1cbtatis opinicnem ad-

"ptus tuir, Tellis eius rei locuples (0: Augu- Lib. deg.JliI fl mus. Nam, inquir, ut de 11letpjopotljltmllm d •• Pelag.c,u. calli, prills al[eIllY & Eome cOl/flteUll fdas;#

nomen ci-m magna tius laude cogflovi Et IUCll-

leoti us alibi . Pojl paucijlimos dies leg; Pe!aglJ Lib. 3, d. qUl£dam {cr;pea, v.ri lit a:td:o fdll8t, 6-1l0rl pcrvo rccat,meri~ prol'e{tu ClmJliani. Quem provech.m int.Ili- til c, 1 •

git caO:itJtis &. paupertatis profdIiomm ,Ut

(X epiflola oCl:ogelima-nona clarefi it, pro-

pter q~,am Pelagij vita a multis prJ dicaba- Clmfo{1. tur, Ex quo etkCl:ulll dl: ut lanCtus Ioauncs 1./11.4. C hryfcllornus , m"sno dolorc Ie taCl:llm di-

ccrct cum vires tarn pic ac LnCl:~ , tantaque

cum tolerantia vivcntes in fraudem abripi ccrncrct,

Ingenio fuir turn ipr~ turn Celcflius prxIlann , a. uto , atque acri. quod A ugufhnus multis in [ccis comrnendavitv Hinc uno loco

'vorat a Ma,~na 0' scut« forum iI/gonia; alio .

b ib I' l' • f a Epifl 106 non contm,ptt I la " a 10 C Jortr sm.« ataue cele- d I L' •

J a ~aU;lJ.

berrmu, Ipfum Pelagillm nou.inat J acmijlt- b Ltb, 2 "d 1111.11,: C C ddlium iJvminem a,Cl'rtrm lIIgonij. Bonlf.c". T aoto impttu ftrlbatur rclagills in ccmio- cLlb.de""t. nibus, Ut cas l'e!.'<'lIIentes & ardentes fllilfe c~/,:r~t,c.f. fidem Au<'[;{l:inus (onfirmcr; libro[qm: Pc- d lb6,.(c'3d5.

1, 0 . • c L, ,2,,'

aglanoflim g propter,",rt/ilO1llam dUjI,eJ'aCUIl- Bun'l

d \ 'rr: H' '~·'·3' 'am a plurl1lill futJJe le80s. Icronymus tao f De "'ft"

men palTiru iogcnia rdagiancrum detpi(il & Pe!ng~ '.25. anillien velli'JI, & tanCluam Barb.ws atq; gFP'jI,I43. dinguc£ l'idet: Vlill6,inquit, dl!ClpH!ormn elUS ad J .. L.an,l1I.

A (Cr:kfiius)

DE H.tERESI

Hit":"cn. -,,.fI. ad Cte/,}';.

( Celeflius ) ima ;4tII MlIgiJfer & tonus d~ttor excrcitus , rei (.J.ui(m..rUIflI &nOf1, Ittflli IAMi-

t ant , t« (j"r,gi;mcrr", fpmetadm:rrms , ftc

philo((p! an & dt(pwt. 1 t alibi CUm PeLib." Dia- lagium ircnic e vocafk t Dcrnoflhcncm eolog, a <1",";'" r~, YJII)'I trlfln . in'1dt, inll11luU5 dtltatar eft, Pi/ago e nimio v,riMInm(t;'lIal/ore co(pertus, ut(U(PI-

CiOl1(71l m.1gi., qram IntelligentlAm iefloripr£bear.

Pr£fi!t,in Sryhm I'dcgij que alibi ur putldllm & elmlib ... DIII-g"eIIl ndct , n.irum in modurn ex.gitatinlog. ,fcri~s: f2!!._¢ duo, inquit , capitula oYMtonU ftt~~lo ':' & laudio (ola eum,tuu jflrare ,dt(ciplIlis non fife in flU ~ tr«, cum pcr(ptcue In eu.~yll ttll(plendur eluceal,

& tsnt« fit venuft.1J eiO'lflij Tt:lliani, tit teftudifleu ineedens gr adll, ,/u,e [ecretr doces , mitti(que venaliol, publice non a'ldw projiteri: It 'luis iUe '.I1!li etu illgenij, lit leporem tui [ermonu polit

llid imita)'i ? Er infra: Abnilllllllndi;erwuffecre. P,Pi , Itt non d;cam eloquens , p!;qqlfam dt[cipuli

tui veiji fillt in MiIIgtjlros 6'c. Et alio loco B .Pr~fat. ilJ vocat Pdagium a indoflum celumniatorem l,b.I"i_ cumtjl'c CUll) dif .. ipulo ita clinguern & mi-

'" ~ <rt~. , [erurn , ut b ne maidleer~ andem [I)U ver/lu po-

b 1 r~J.'I. '" ' S d f.l • S· o.: H" .

lib. ,in tuerit err d va pace anctt Icronyml,

1m;,.. acutiflimi ingcnij eos fuilfe, & Ilyli non conrcrnnendi non tanturn Sanai Augufiioi tcflimonio credere malum us, verum eriam ipfa rei vcritate convincimur, Narn pra:ter'CJllam quod eorum argumenta prafianti1limum ingenium , quod Eccleiia Chr.Ih habuit, non mediocriter Ltigaverunt, vel (0- Ius ille lit.ellus , contra <Juem liber de juthi:e perfdtione conlcriptus ell. ita vigenii'bus nervolifque ratiocinationibus contextus dl:,ut cuivi s emunaf nari s hornini.eos fubtilitJte ingenij pr.t'celluiffc,& accurariflime philofophicis dilciplinis excultos fui!fe manifeflurn Gt. V naqllc Epillola quam Pelagius ad virginem [lnCtam Demetriaderri exaravit, aliaquc nonnulla exigua fragmen- c ra lilrorum de libcro arbitrio , veriflimum cITe Al'gu{tir.i [u.icium de Pelagij facundia conteflantur. T anti enim nitoris & facilita-

(is efi illa Epillola , ut 11 multis Icculi, fub nomine & A.Jgu{lcni & AmbroGj , & ipGus Hieronymi quorum operibus intexta circurnferebatur , Idl:.1 fccrir. Cujus erroris non alia vidctur fuiife occalio nifiglJod non tam rerum Ioliditas. quam quedarn fiyli faciliras aut digniras tantorum virorum fimi:... iltudmcm n,(ntirltur.

, T'ono lapfus dl: Peiagius in hrerefinin fe.

Ift,forl" Pe- hcautc fua, ut ex tpliloia IGdori I'elufioI~J;ot,t!ib.l. tre ad cum fcripta colligitur T~ iq>PcLt'eL i;~v~ .i.lIJI: J 14·0WTd.V 'Uio)UOt', rJ.M' lix ~YViIJ, v'O<~ilJV 'l'i. 'ZiiU-

0.0'1, xa, 0'1 'ZiiGA~. 8'Xl~ h6iv 'Ziiff,h'~, iiM'

g. cheLl.l.1,d; ~X,~ TO q>fOVYrfl-cL, &MYrv fl-OV~V i; aM~G dfl-..!Br.:v &c. Cani, inquit, e!fuji fU11t in Ephrai1Jl0~ ip{~ ignoravit, vitio}is nimiru1JI affefltOllthllS iIlVCII'efce1ls. Eodem modo quoque tlbi iI/gens ,WI/orum turba c,miciem invexit : &' t,l- D men ri<~id'lI1 ilt}tle I injhx!fm animum bAbes,

ex alio monafterio ad aliud fubinde migrans &,c.

Ad rationem temporis quod attinet vi.

PELAGIANA

A

detur impietas tius ilYl10tefcere ccrpHfc circa annum quadringenteiimum quarturn vel quinturn. Conllat hoc ex Ep'flnla Sanai Ioannis (hryfofiomi ad Olympiadern in (l'juS calce fie artexit de Pebgio: O'<pOd'pcc. ~AY~GU O'/ifP fl'AcLy'<i '1';:;' f'0l'<=';('['l',. tvyoYr~Y TO'YCjV 8v(A)v· &;IOt r;£~rlvIAlY iHrh i'nl'~tt)' ~,* ...

n" OTd.V "'Joff" £V TOO'cLUTYr arr)(Yr0'4 d'lcLyrt-

J \ If.' .... t. I

YOV", X"" X""f1'Ef'C<' c~11Ctl tprJ.v(Z)O',v tI'I.<orr~fo-

/-,"'0'. De Pe/a<~lo Monacl!o magno dolore aJfe- CI"yfoft. litis [um, cogit« (~itur quot qUill1ti(qUI '91' •• Epifl. ,4. ,,4 nis digni }int, quifoi'ti animo in at!e.!fetmmt, 01)'''1'4.1. cum viros tam PIt AC (anUe tanta.J1I1 tJlerantia

viventes , iIIbripi atque in fr.llldem i»:pelli vide«:

mu«. Idem tempus ab ipfo Pelagio ciefgna-

tur in Epillola purgationis, guam ad San-

aum Innocenrium R.omanum Pontificem

fcripGt, qua' cum eurn fuperltitem 110n re-

periflet 207ymo ejus fuccdfori tradita

ell. V nde fcripta ell tub mortem Innocen-

ti] anno quadringeorefimo decimo fepti-

mo. V t ergo kfe purgaret, quod de gra-

tia male fentiret: Legdnt, inquit, lilam Fpi- Alud Allg. flo/am quam ad S.m,'t"m virum I'sulinum Fpt. l,b,d'gran. fcopum ante duodectm Jere an1JOS (criPJ{m"" qlt~ Clnijli t.3S trecentis f;rte ."erfib", nihil aliud qUAm Dei gra-

tum & Il'ixilir.m confitftlf,. Hane Epiflolam

fe legi£fe tefiatur Augullinus, & fermcnto

Pelagiani erroris , ut catera pofleriora fcript3,eITe corr.iptarn, Cum igirur annus

ille duodecimus in guadringenteGmum

quintum incidat conllat eum jam turn vel

(fjam ante de divina gr.itiaperperamfen-

£iffc , fcripGfle atC!LC uocuifle, Scripfit &

alia circa idem tempus, & paulo pofi par-

tim Epiflolas partlm opufcula, de quibus

fuo loco diauri .cum us, omnia novis do-

grnatibus refperfa; f('d ita caute Lt ocula-

tiffimos quofque fa:lleret. Quod fibi ip6

quoque pene conngifle in operibus ejus poflerioribus teflatur Augl1flinus.: ~{jbi, IbiJ.t.31. inquit , pene per(ua[erat , banc ilium gr4tialn

de qua 'lu£ftio ejl, conjiteri. sed cum in ma1J1# .

mea & tllia VtlllJJent quI. pofterius latjll(tJl~ con(mp}it, vidi quem.tdmodum potlferit etJam

illic grill!:am ncmillare, rub amhigl14 generallt4fe

qllid [entiret ab[cnllliens. gr.1ti£ tsmen voca-

hrllo frangcns ;Ilvidi.:m, offenflorremqlll dec/i.

nsns,

HFC enim erat heretici illius verfutia fingularis, ut clam li.tis difcipuiis virusdctcgeret, palam autem five verbo five fcripto te~eret, velgeneralibil~ voeabulis gratia', cclando fententiam, vel folins natura: laudibus ineulcando. Vbi fi quis o{fenfus grati:E derogari quereretur. refpondebat; egone abnuo gratiam ,qui rem confitendo , confit.ear necelfe efi & }ler quid reS effici patefl ~ V t ex ipfo PelagiJ opere refert Augutl:inus.

Hinc Innoe,c?:tius Pon~ifex EpiHola ad Lih.tltnltPat~es \onClh, CarthagmenGs: .. QEjperver- tura&,~r .. _ }is, lngult, mftrulh verba rum .trgutlJs, rub Ima- Ii. c. 10 gine CalbQJzc£ jidei dill!tltantes, wilit peJli.ferutn

exbalantes virtu tatam veri dogmatiJ qU4!runt

evertere di[ciplin"m. Hane Pelagii fraudu-

lentiam

LIB E R

lenriam erjam SanCl:us Hieronymus com- A rnernorat : Noft;, inquit , quidmtrill!wl5 di[cipllios tuos doa.u , Hiiud ore (0"11I1(1I10raIlS & a!Zuddansconfciellti.t: nO~I(que slten» & indo-

:E"i~."J. EliJ loquni; per parabilM ,thU sutem myfteri4 c"J'pu. c.mfiw i6 , & bee iuxt« jinpt«ram te [acere i.l~ liM, qui« di{frm eJi, turbu Ie[us in p.ual;olzs luquebatur, & ad t!t(Clptdos in demo diu; Vobu datttm eft (me I1:yJima regniclElorNIi ,i!lts autern non tfl datum. Nernpe , ut infra idem Hieronymus explicat , quia vulgus indoCl:um non paterat arcanorum tjus oncra fuIlenrare, nee capere folidum ciburn quod infmtie hCl:e contenturn ell. hague conqueritur multum SanCl:,,> ilIe Doctor 0[1;nibus h.ereticis, Eunornianis, Arrianis.Macedonianis, nullum nobis Iaborern facdfentibus quia quod fentirent aperte loqueren-

tur , {clam bene lumjilJ eJJe, qUit pubhce loqlli Epifl.4a fttfbe«-eret, quod jCeteta Iradcre lion ttmeret, (_·,e]ip". Propter guos clandeflinos harefeos difleminande conatus fubinde illud A polloli con-

tra eum ulurpar, AfJHeriul1l um "per.ltllr 1111- Proemi» in qllita!iI. Pelagius enirn atgue ejus diICipllli, M. p:imum lit turius hominum anirnos renrarent , & D),.I'g .• d- vaeillantes ad ruinam irnpellerenr, Iub qll:r~rerf. Pd,'g. {bonulTI obtenru dirficulrates Iuas contra fi~

dem proferebant , neque quid a fe , fed quid ab alii' contra movcretur feri ptis fllis in ferebant, Cujus fraudis luculentius habernus exemplum apud Augufiinllm .libro rertio de peccatorurn meritis , qui difficultatibtlS '1uas Pelagius quaf aiiorurn nomine pratlIlerat , diffolvendis dellinatus efl.

Accedebat alia ferpentinl callidiras.quod

ad imitationern Simonis Magi, Nicolai, Marcionis, Arij, Donati, aliorumque hereticorurn rnulierculis oneratis peccatis utebatur , pef qtl3S errores fuos larius [ercret; qUa! pruricntes auribus , hzrefes pm C fa-pe damnatas & verufhflimum ccenurn quafi novarn ternperaturarn Illcipiebant. Quibus artibus dfeCl:um efl , ut mirurn in mod urn brevi tempore error ille diffiinderetur, Tefhtur hoc Augufiinusin Epiflo-

1:1 ad Hilarium quam initio h:rrefi~ illius firiplit: vtures, inquit,[untq""mfperal'q4fu- II1US & IIbi non red.zrglluntur, etum alios aa [uam

'.lag. FpiF. rdfalll [educunt ,&'jic crebre[cllnt , Itt nefciam 'IU~ 89~.,1 H,- fint eruptur;: qui bus , ut inquit alibi: ufqt,e-

/arlllm 'I r. 'C r

quaqlle 14m p ma ,untomma. al1l3m autem

E{sf, 95. tJnta! rnultiplicationis fuiffe illud fraudu"'" [""oeM. Ientum filentium doeet Hieronymm: Ideo, inquit, crevit 11eHra Ii.trefts" &'decepiHu plurimos, maximeque tos qui "dh.trent mll/ierzbus, & (ciunt fe ptecare non poJJe: quia jCmper docetid, [empernegatiJ.

Hac verl1pelli allutia ut fc:rlicius ac tu~ tius Pelagills uttretur " nihil ipfe pabm de dogmatibus five verbo prodebat, five feri- D pta; fed per difcipulos c1~m imbutos erro-

re; fuos propagabat, eo fane conlilio Ut fi

a iitentibus auditoribus fufciperentur, in hudem Magill:ri docrrin:r applallfus red unc~rtt; fin minus di[cipulorum ignorantiz

Hiero". ,piif. at!. Cltfii>·

P RIM V S.

6

B

error ignofcuetuf. 0 refdicem, inquit Hie-

ronymu~, cuu« prater dtfClpuloS1iemo confcri- " .

bit llbt~f, ut qllicquid videris difPltcere, non tuum Lib,,; D'~r. h ll: d I'L' /0" aa""J'" J rd aitem:m tjJe amtenda», Et oc e quo a I 01 F~l,w.

dicit: Ip!'e invitiu latre« per Alplllim csnem grsn- c

dctn &' curptAem:lm, & 'lui calClbu5 ma~;iJ P'iJi:t H ieron, [<fMC q:am dennbus . Q,;;ll periphrali <. el,,- pr4f;~.",

Il iurn dlfdpulum PelaglJ Iiio colore dt:~iu- ;. ".d .• - git. Puit tnim inter dilcipulos Pe!lgij priil_r"",'·",· (Cps Celefhus , turn acumine d,fkiwdi.

tum audac ia prolcrendi , turn peitir.ac ia

aflerendi. Nan! ut AugiIflious loquitur,

Lrat ,vir scerrsm, tngerll], ph.ilOti:lphi ~ non"

" b t' , 'I . ' ,J",!. i,o.' imperitus , qU,am 0 (3\' "m,a Ie aglJIllS s s '1"

r 11 '[' 1'. di r···M ·<·3

per Ij ogl mcrurn , ut Jl:pra IXUUUS, 'PI-

ncra decurr.re f~rtbatllr. Itaque AugdH-

nus rutiocinarion. s ill as acutas ,reve, atque contorras, gUllS libro de perlectione julhti,e

infertas videte licet , teltarur a CekCU j ill-

genio non abhorrere : quod in alio (jus .lot, u: opere infpt:xtrat, cujus eum eflc conllabar ,iep'"fi".

auCl:ortm. HH. e, I.

Hanc indolem ejns rtfpiciens Hieronymus: MagiJlrorum, inquir ,jilcrtttaprofert ril-

bies iilfi:,p;:/ort:rn , quod andietunt in cubtctl!u, Hi,ran. in tedu prdiLlIIt. Lt Augull:inlls geniLII1l Fpi'! "'/ utriulque & Magillri & dilcipuli brevi bus ('''h'l. exprimens . !2!!_id inter is1t1m (Pelagium ) &

CtleJiium m hat q;;.ejfiol1e dWabit ,nlji 'luud We A't.ur,). "p.11tor, Ific occnltior fUlt , l!ie pertJ1Z;UlOr, tJle p"""o 0';::" mendector , vel certe iilt ltbcrzor , hie aHlltwr! c. n"

rile enim nee In Iedejia c.m,l:"ginellji damnar«

voluit , quod in Remand postea Jt tenere cJllfeJJIU

tJf. lox qua f'ra:dicalldi [ibertate id affeclI-

tus eft, ut facile quadricnnio ante Magi-

Ilrum in Concilio <:arthaginenfi tanquarn ha>raiel!3 detcllatus abfcdlttit , & Cele-

fiij nomine a h,£TtftS celeJftnd non minus

quam Pebgiana indigitJt3 lit , & Cele- . ' ll:ius feu Celesla'i haud fccus ac Peh- ~ H~ero ... giani fdbtores lll:ius dogrnaris nunel:pa- .. 1':A [,;.1' renn.r. (7 AA-",/;f.

Ca terum Felagius quo flCi'ius effica- b AHgJ:<reft ciufque venenurn fUlIm di!fnndcret,l£gypti 41. &:.,3. peragratis rnon.Ilerijs Rome I1Li delegit

domieili lim, T dbwr enim A ugut1inus eum

diutitlime Rom,e efle cornmorntum , mul- Aug. Fpirt. tifque In Col urbe fJiff~ notiflimum , ita ut 9;. "d [,,quid {entiret ac dicerer, ptr m)'lkria Icili- n o, CiIl.:;"'"

1 1'" I' fi p'ccato crt"

cet, eos ltae non pollet, uti In us ue- 3 C' :"

rat fermonibus ccnrcmionibu[que vcrL- c.' _I.

tus. Vbi cum a quodam AuglIf~ini Co-

f:pifcopo ilIa verba ex libris conltlIionum

fuilfeDt commcmorata , Da tJucd odes &

jllbe qllcd vu,Pel"g'us td ferre nOli p,tuit, & COII-

trarlicens ,,/iquanto vt/;ernentius, pelle c: Iii eo Lib. de do"o qui e,l commemorawr .. t, Iltigal'it, ut db ipb pr[. , .• 0 Augutlino n,fe!tl.f. Quod needle ell: con-

tigilCe llib hujus ha'rclis initia, nam ut max

diCl:un Ilimlis. paulo poll In Paldl:inam mi-

gravit, nee RomJ.m ad fe pllrgandllm rever_

ti aufus cll.Familiaritate autcm videtur jlln-

Cl:us flliffe R.lIffino,'& ex illo nonnclUa etjam

h~'rcfis fu;£ fLllldamenta traduxine,ir.de colli-

gas,quod Celcf\ius pallcis annis pc;ll: Ruffinu

.It.. 1. peccatum

7

DE

HJERESI

peccatl1m oribin~le ncgantern Rome fe au- A diviil, fJ.L3tu., ut ex actis judiciI Epiicopa-

lis C3r~h;l!!>m.nfis Augufunus cornmemorat, r ta(l; hcut quedarn doctrine capIta, ita odium 'illO Rutfinus in [anCl:lIm fl.l£,rabat Hieronymum, ex i, fo in l'eiagil1m & erIe{limn quali ha rcc:i't:1te trJnsf~fliln ell. Statim cnirn po£!: mortem Ruffini ~ qua: circa Chrilli annum quadringeoteiimuro decimum accidit ill Sicilia" Jam [uo cortice na-

t arc Inc i rieritts Pe!"t',i. 5 atqllc cjus difcipuli, fanchliTl Hieronyrnum acerrime cah.mnijs pcrf-cuti [unt. Queritur hoc rnultis ip[e fauaus. De Ruffino cnirn deiuncto loqui; tur liuando (licit: Seurplll> inter Enceloldum &

Hie·. pr£f. I'CTrbYTlfI>lI Trtnats u: homo premitur, & hydra

In prllnum . .. I

lib.r, .. "'ilen,. m ltorum capitlim comr" nos altqualtl.o jllil are

in ,l:.""cI,. ce,;am. De PeiagiJnls vcro 'j'ls Iucceflori-

cns : Ptlt.Jbtrm quell medto ferpente wifofl'o non Pbr£f4t,in 91V1[cel'mt hvdrlf. novell« p!antdTia,& ScyllaTllJr- B [, .6. Com- .I.. II t: .

"",It m tua , IIequaql!am mmeJ') <J;ijerVlrent canes 'lUI

L7,p:i,. larae non cefJ.mt &c. h"relis Ip[a non morit:~r,

h£redltdrij'< contra 1I0S ad/orum fUQTtm calk/IS derehd;,. QclJ,nam VtTO f,:erint qu:e In emCt:) Hieronyrno rcprehen.lercr.t , cicciarat

Pr~fat. alibi: ~lirY, incllllt . uulsi:«: +r=: (_.-'('m:r._fnt,;n cruptt , qti" C01i,.mentartos me»s tn LPijL"(j!""li~ 1 a.,dJ M,I.Imm. ad EFileJi~s reprehendendos P'ltdt, "t~' IIItell:f,lt

ntmt« i,'errens vccordi» leg~s LT/l1I!flJtario:'um &c. Item: In qllibus COlma Ievtniantan v lummibu: , dolet vlYgl1litatem nnplqs , & IlilptiiU hlgarui£, & bigamiam puiygil1nI"' efF pr.<l" tam.

V t autern PdagiL1m dc:li'gnar(:t, vocat pr.!:curlorern mcglltrum CjUS Gn.niurn , hoc d1 Ri.ffinurn qui eadem in Ie olim ccrpferat, & Scotorum pultibus efle pr:rgLnatum: quo Icomrnatc Britannian. JelJg,j patriarn exprirnit. Nam comment irios 111 l:.p,ftoJatn ad Lphclios ctjam a Ruffino ohm Iuifl, culpatos , ex libroprimo 1\po- C k':ciJ? Snr.d.i Hu.ronymi advcrlus Ri.rrinurn , liquido conltat. Hinc alio in loco:

uu. CUI ( Grunnio feu Rutfino ) duobn«; inquit, rfp ,ndi ltlnis , 'lila: Ijlt '1~4t fua profert, quo 11110 lain cail.mmallte purgata ji".t. Et iolra reIpondcns alteri de nuptijs uamnatrs illipad.r Iibi calumnie : Legal, inquit , (,111'1,111 oper;'; Ap,logiam. quam altteallncsplurimos adverf;!' MaY,Ijtrum tillS gaudens Roma [rt[cepit, & t.m« dlll1liadverret alien;'; fe vocibus blafpbemsrc , (> in t.mtum e1fe m:perttum, tit ne maledICta quidem /;abeat prep;ia, fed inimiCJrum ctjam ohm [epulterum conlra. I/OS utatur rable. Ha c Hi:ron) m:ls. Quo vero paCto intelligcndum !it, (luou Rutfinus Pdaglanorum pr.cc"r[or fuerit, [ue loco demunarabitur

Interea Roma capta pe'r Barbaros circa :lnllum LJuauring.ntclimtlln decimum , Felagi us cum Cddbo difcipulu !Ode quoque 0 dilfugit , eodemque cirllt.r t_mpore In Ati-ic.'m videntllr appulille. Nam de Pehgio cjl:idcm lic Alll:,u!linus: Vt de me .p[o, jflquit, ,;/I<juld loquaT, prllls ab[entis & Ramal wytltutl FcL~gy nomen IIIdgna cMlllaude cog1lopi:

PELAGIANA

pDftea crepit ad nos (ama perferre quad ad'l!r[us De. gratiam dt[pt:taret quod licet dc!~rem , & eb ei6 mibtdun·etur quibw credaem, .1b ip("o tamen aliquid, vel in eius .Ji1uO l.bro /Joffe wpiebam, ut ji inciperem rei/Mgt/ere, mfarc :;cn pot(cr. QIX ornni i manifefte tm1puS illud r~f;iciunt de; quo (gimus, cum Rorna- ll[<jlle ad cap,1m a Gum urbcrn , lupus fub ovina pc.le latirarct , !i: t arnen ut pm fama pcrvedit"ris ejus erumperet. Qua: vero pon: captam urbern, hoc elt poll: ",nnl1m quadringentcfimum decimurn , polt quem !tatim contra chLipulos ejus , atque ipfilln agi & fcri,j (.reptum ell, coniecuta £i.ipt, fie idem A ugllflinus prJ: tcxit : I'o;.[(a vero,

inquir , ql!am iii Afm:arn l'erJltlp.eab[el'ite, no- L,&.tf, ;, liro id ell HI[pme;;ji lzttoruxceptuHjr, 'Ib, om- 1'<!ag;.f:!~. nino ficHt nojt:, nihil ab tUo bl!tufmodl aud/-

tum eft, quia 6~ (ititlS quam plitdb,ltur) ink

prc'fec1us ejt. Hzc de prime Pda~)J in Afri-

earn adventu , poflc~uam jam ha rdin [uam differninare capltEt, ita ut publica ubique

f:lma innotelceret. De Iecundo vero adven-

tu cjus agens Auguainlls, vel certe fj in ipra

Afn<:a (lit plane verifirnile ell: ) ciutius hg-

eel it, de occurlu quem cum pel agio habuiz,

fie [uLj,.ngir: r~,ilmodumeiusf,;lc:em CanIJdginc D,[,jf;, q:a;/IUlll recol» .femel vel uerum vldi, quando .ura P!I",:: .c, :u.:

Collstumis, tjtlamcum b.<retiLis Donatijl'is bilbituri eumus, OCC!lpatljlmlllsfui, jilt veroetiam.ul trailJinamt.! pi .p:raPlt C ontigit !lrec Collatio an no quadringenu.tirno undecirno , pnmo videlicet poftquam Rcrna a Barberis fl ilJtt fpoliatJ , qu:£ calarn.ras erjam Pelagianos, urbe fllgavit. Nullo enirn decreto publico bCknus condernnati fucrant, Perro ex Africa ad [ran. marina pr'perans in PaleIlinarn vidctur appuliif~ ,Uul ante congrcgatarn Synodurn Diofpolitanam [atis diu eum ha:il{]'e certurn elt. N am eo quod ibi lixilfct domicilivm, a fratribus ad Concilium EpiIcoperurn illius provincia: tractus ell. Sed ha:c longe pollerius contigcrunt. Commorationcm vero ejus in Paleflina circa hoc tempus videtur & Hieronymus perltringere, qui in Bethlecm circiter biennio [cribcns Commentaries in Hieremiarn , anteqllam adhuc ullo judicio publico tanquam h~retici

Pelagiani innotuiflcnt. Hu,inquit, lacet,alsbi .

. ".r, r £ ifll H ..... "

aimuutut , mtuu In UIlJverJ tim oruem pI 0 as pr .. fat. ;;.

blblillM prillii aUTlferaJ, tiline maled,c.1J & p .. - lib. 3. Hi'tientiam noftram de C/Il'ifti bUlflllltMe vwremem 1tm.

mai£ con[citlltia: ftgliUm arbitral"r. Ex <juo manifell:um eO: tempus ilh:d defignari quo

necdllm contra Pelagianos Hieronymus fI-

lentillm rllperJ.t. Sed paulo poft eodem

circitlr anna in quo verfamur quadringentelimo undecimo ,vel certe feqlJeNi

antcl1uam tamen,' Celdlius ~arthaginc

ferret dlglwn Cui perverGtate tententiam,

fuppreiTis adhuc authcrum nominiblls (re-

pit primus ad vel'[us ferpentem ha:relin feri,.

bere. Cum enim interpdlatlls fui{f,[ a ctdiphonte. milia ad tum Cola ilia de impeccantia, feu apathia. (luzO:ione, in

ql1~m

9

LIB E R

ousm tlabilirnclam initio fure herefeos A omnes ingenij fili nervos Pelagiani contulerant , Fontes illius doctrine deregir , Ruffinurn , Iovinianurn, Evagrium, Origcnem,

& Philo(ophos Zenonern atC]; Pythagoram,

& repultis breviter eorum argumenris pr:ecipcis , in hoc prene totus incurnbit , ut colucrum rortuolum , 'lui mille pe,r rneandros

& /luxus, omni cal!iditatis artificio palam

'Y' per alicnas ql!a:fiiones , clam per a!Tertiones;

Jr. " re n, I f:' , J". ' r.

If flat... 'leas pa am uas die pernegaba_t, ie munuare

Ep,j/.adCt. niteban r , & plerofque jam etpm in Orienfit', te decepcrat , e' cavernis in publicum produ-

ceret, quod mon!l:rum hoc nolle dIet conteIbid, '",fIU cifle.Hinc Hieronymus: Necdum, inquit,(cl'i~ jQ"". pji, & com;naru mill; refcriptOl'tIm tuotun: fulmina,t:t {filteet bocttmere perterritll5,lIon audeam or4 refer.m.Et non ""imlfdvertlltu id&irco nos fcribere~

Nt vos re(pondert cogam,ni, & aperta aliqu,zndo Jicere guud pro tempore, perJol1" & locu , vello1ui- B rnmiveltamil. Nolo vobu liberum eIfe ncgare, qtl~d femelfcr:p[eritia. Eccleji£ viEtoria eli 'vos Ilpmedime quod (.intitil. Aut enim idem re[ponfilr; eftu quod & 110S loquitnur , & ilequaqf{am erilil sdverf.l1ij, fed amici: aut ji contreri« noftro dogmat; dlxcriti6, in eo vincemu: quod omnes cogno fcent EC&leji£, qltld (.intiatu.sententiM veftra. prodidiJJe fuperaffe ei. Patet prima fronteblllfP,~emia. tt hec quidem in Oriente Hieronymus , quo tempore jam ita fervere cceper:it hujuimcdi contentiones, ut jam diG:ipuli Pelagiani inciperent appcllari. Tellis ell: locuples idem

Sandus , in eadem Epiflola , ubi cum dixiffet; nullius in hoc op!lfculo nom~n proprte tangitut. adverfilS magiflrttm perverJidogmatu locut: funms. infra Iubjnngir . Fratrllm inter[ecernisiurgia & rides Ittque llftaru, quod aly tuo nomine,alij Ch1i.lli

.ppdlentur.

In Occidente vero cum hoc cnno qtJa~ dringentefimo undccimo, quo Pelagiurn in C Atricam venifle & ab Auguflino curs Collationis occupatilIimo , aliquotics Carrhasine vifum fui!fe diximus.eodem etjam Celeiiius cum Iuo magiflro fuiik,t delatus j ccepit confellim acriter de Pclagianis qu.eftionibus difputare , & quaquaverfum nova dogmata maxirne in Carthaginenfi urbe diffundere, unde perturbati boni nonnulli Ecclcfiallici maximcque Paulinus Diaconus , cum animad verterent wm, ut majori auctoritate prcp.lgandis hujufrnodi doCl:rinis incumberet , clandellina calliditate cooari , ut ad presbyrerij gradum eveheretllr, Chrilliana

ufi libertatc ad Ep&oporufD iudici~lm Carthagine Celdlium detulerunt, ubi accu[atus atque daml1atus , excommunicationis

_fcntcnna ab Ecclefia Cartbaginenfi pulfllS

efl. At;Cl:-othillorire ell Augull:inus, qui,um dixillet anno Collationis cum Donatiflis Pelagium fuilfe Carthagine, ll:atim b:EC de Ce- D

Lih, <ltJtfli; Iellio: JlZterea, inquit, p~r cr.zearll111 quieil/S "lag.c.n dtfi:ipulifercbantur, dogmara iftafqrvebant, Ita lIt CeleftilL< ad Ecdefiaftlwm it,dici!l1l1 pen'enirct, & 'eft 8 d report.1TCtdignam(ila perverfltate(entemiam, Et ~:Ia'ri:';': in Epillola ad Hilaril.:m ; N am unItS) inquit.

~iifl.14411 CteJiph. j" jDC'

P RIM V S.

to

forum nomine CelcftiU$, in eififdem ci,iwis ( Cat' .. thaginenGs) Ecc/ejia iam ad presbJler& IWJOrC'ln furrepere acpmtt: fed fide/iflma libertate fr .tn'ulli propter 11M ipf'" contra CiJi'ijligratiam dl(putarhnes ll{que ad iudicium EPI(cop"le perdtlc1m eft. Contigeront htc non ip!o illo anno qnadringentefimo undecimo quo proFter ('ollatio~ ncrn cum Donatillis multis Antifl:ites in illarn urbem conlluxerant, Augdl:inlls enirn Qui inter primos molern illius Collationis r~flinuit, tdl:aturfe ctim ('elenius damnabatur Carthagine non fui!Te , (ed eam ab Aurelio alijfque Epifcopis pmB:atJl eIfe: ,

Ha:c inquit ad Aurelium Augut1:inus. it,i Lib. J'.'5tfiiJ obieaa (unt ([cilicet ex doBrina' Celefl:ij) ut ~~'ii~~~.l r, etum ap!ld Carthagzne11l, Ii tu« fanEtttdrl! & ao Retra{h alijs tecum ,F.piftopii dicerentltr audita 4tque dmn- <.33.

lIata ; fibi qu,dem ut rtCQ/i6 ipfe non fu; ,fed POftC4

,um veniffem Carthagincm eademgeJla recen{tii.

Non etjarn contigerunt anna pr;rcedenti quadringentefimo decimo.quia idem j\ l'gll-

tl:inus de fe fai:ewr in libris de peccarorum

meritis & r emiflione , qui poll Cclellium darnnatum fcripti Iunr , fibl ctimej(et Csrtha- Lib. j. It gitle, nempe in ifta Collarione (nam dam. pm~t.y,,,,, n, ationi Celeflij non interfuit ) cllrjim «ures a mert~U (;J'

.a '\ '[ 'b f '1ft {' ,'" id. \ remljJ• <.6

tran)'toTleCo,oquentt U$ ill (perl,rIClM, non t eu

rami/os bapti:l..ari, Itl mmftonem accipiallt peC(4~

tortlm, fed tit fanClificenttir in cbriflo, eaquenovt-

tate permotul1l, & quia Op01'tlllll'm non fuit,ut con-

tra aliquid diceret (quia G.ilicc::t cura Collatio.

nis , tit fupta diximus ,occupatiffiml1s erat )

& non tales homines erau , de quorum effit eutbo«

ritete foiliciflls,facile hoc ill t7allfacru atqtle"bo/i-

til babuiffe. QUa! omnia rnanifelle convin-

cunt, tempore illius farnofe Collationis, ni-

hil adhuc de Celcllio fui!Te tractaturn, Cum

ergo Patrcs Concilij Carrhaginenfis , quod

anno ql1adringentdirno decirno fej(to cele-

bratnm fuit, in E.pillola Synoda.l,i ad Inno- EP'"

, fl' Ji r. ' 11',90•

centrum teuenrur e rece'l,enduril P(t~jJe, quod ap,.tl..A"I..

"me fcrme quinquennium Cupet Celdlij nomine

spud Eccleliaru C arthcginenlcm fuilfet :lo-i. tatllm,fllpCrttl: anno ql1adringentdili.l0 d~o~

decirno, Iequenti mmpe anna poll Cdllnio. nem.Celcflium ab Arricanis Epifcopis fuilfc! darnnatum, AEi:a porro contra Celeilium in

iflo judicio confd'ta perierunt prerer exi-

guum fragmcntmn quod in operibus Auzu-

ltini conier vatum ell:, aliaque nonnulla ;I~

, hinc inde colliguntur. Fragmentum vero lie:

[e habet: Aure/IIL< fp.Ji;oP!!> dixit. Sequentia. E t';'

. ',11 d " IOrDa'

tCClteDtur,& rCCltatum ell: qlle pea.zi:!tm 1dte peceat. orig.

ipJifoitobfl'crtt, &nollgenmbullldno. EtclImcap'3. ' recitatllm eUi:t celefhus dixit: Dixi de tradll.

CtP~cCatl medlll,jul1I effi; it>! tamen ut mi Deus do-

lIavit grati.tII.' perililf cOllfenti.tm, quia diver(a,,~

til aud,v4quI tmque in Ecdpa cAtholira conjfttllti funtpresbJteri. Paulinns Dlaconlls dixit: Die

nobis nomina ipfofl;m. Celcllius refpondit:

SanEtIl' Presbyter RUftillis ROlli&! 'it1i Yfla'ifitCttm Sanlfli Pammacbio. Ego dudiw II/11m dleei/tern, qtlia tradflx petcali lion jit. Paulinus Di~conu5 dixit: Ell aliquis alills ? Celeflius dixit :Au. divi & plum dICere, Pau1in.us Dia<;omli dixit.

A 3 Die

II

DE H.tERESI PELAGIANA

Die nomina ipf'or'lm. Celcflius dixit: Non A ttb, [ufficit Uil"! (accrdos? Et poll: aliqua alio loco: Aurclics Ep&oplls dixit: Reliqua libe-Hi legantJ.r. Et rccitaturn lll:, Q!!gd infames qui nafcuntuT,in eo ~atu jiiit,tn quo futt Ailam ante

Cap 4 tyan0I'Ijl.ollem: u[ciue in finem libelli minoris

. • fupcri"s infl:rt'. Aurelius EpiflOpUS dixit:

Docuilli Celelli , aliquando, ut uixit Diaconus Paulinns.quod infmres qui nalcuntur, in eo ll:atu {jnt in quo Adam ante tranlgrefGonem. C clcllius uixlt,eXponat ,quid dixu ante tran(grejliorterl'. Paulinus Diaconus dixit: Tu nega hoc te docuifle. V num ell: ex duobus , aut neget C docuifle, aut jam dan.net ifrud. Celdl:ius dixie lam d,xi,exponat, qucmod« dixit lime tr,mfgrejllonem. Paul101Js Diaconus dixit: nega te illc ~olUilfe: Aurelius Epifccpus dixit: Rego. ql.id colleger.m ego ex hujufmod i ob)dbone , ..i:o Adam conltitutus in paro.J'[(',quod ante c'icatur inexterrninabilis B factus, poll:ca per tran grdlI0n,:m pr:rcepti f~ad" fit COl r..ptibilis, Hoc did, fraterPauline? Paulinus Diaconus dixit: Hoc Domine. Aurelius Lpifcopus dixit: Status (ertc infantiurn hodie Laprizandor.un , utrum taft, {it, qualis ruit ante tr,:IJL,rdIionem Adx, an ccrtc de eadem oflglJll' P"'CC3{i , de 911a nafcitur , tranfgrdTioOls culpa (rahat ~ Hoc vi.lt Diaconus Paulinus aud.rc. l-aulinus Diaconus dixi t : V trum docuit hoc all non, neget . Cekfhus dixit: [.!Iililetrail.,,, peceati dixl, quia intra Catbdtcem "vnflitlftof pluses audlVl deJlruere, nee nvn & altos aftruere. licet qtl~ftjol.u res fit ita, nort Ihtrefis: infantes femper dixi egere bapttfmo, .te debere baptl;r.,aTl. >2!:!!a qu~rjt aliud ~

Prrr tcr illos duos articulos de parvulorum innoxia p untatc , ,'lui gcfris illis comprehenduntur , ctiarn ali) nonnulli Celt.frio oOjeai funt. Narn ifli duo iam allati articuli, cr ant C [<':CllDdus & quintus. Omnes autcm Iirnwl brcvirer recenlentur ab Augull:ino libro de g,.ll:is Pdagij, ex lpGS aCtis Concilij Diolpolrtani , quod 'juaciriennio poH contra Pebgi!lm cclebraturn ('fr. Verba AuguCtini

Lib. deg'flu fimt h:,iufmodi, Hicenim [e'luuntur ~ nempe in 1'<I.'g. <.11. actis Conciiij Diolpolrtuni ) vb,ed •• Pe!.'glO, '1"£ in d"ilrina CeleJ11J il,[np!lli ems referuiltllY invente. Adam murt.dem f.lEtMI1, qlli jive peccsret, Jive non pecc.lra. moruurus eifet. f!!!.slli.lm peccar/1II1 .1il£, ,p[um [olum I.e[mt & rt011 genus bumsnum, Qf!JIlwmlex:fi_e mutu ad regmfm, qllCln,.dmodullt Eu,lIIgelil/ln. Q::yniam sme adventum C/;rijli fueftlllt homines fihC pec,ato: f2!!_oniam illf,lIItcs IItlper tuu in ilio ftMII [mlt, In quo Ad.lln fuit ante pr~varicat;o;;em: S2!!2niam neque per I1lVrtml velpr£Mrieatiollrlll Ail£ omncgenus bomi/mlll mUYIatur, ne'lile per re[llrreilionem c/Jfifti omlle genus bomirtum Te(urgat. H.u ita obleaa [11m utetiam aplld Cartbagiilclil d Saliltitate tUd & alij$ tecum Epifcopis dzecrelltllr audIta atque damnnta. Vbi quidem ut re- D colu ipfe rton fill &r. H:rc ita Aligufrinus. Prftcr lll:a vera qua: diCta {illlt, aliunde COnfiat libellum qucndam , quo fidem fuam profitc:rctur,Epiil;opis ~)btLlliilc Ccleiliulll1atque

inter catera falfum elfe, redemptionem par~ vulis efle neceflariam , etli nullo pecca~o originali inftctos eife ccnfcrct, T eftis hujus antilog;i~ cO: Auguflinus in lib. de peccato ori-

ginali : N am or CelejliU! apud Cart/;agmcm, in- Llb.depecquir , tnlibetlo [110 wnfejJus eft redemptlUllfmpar. cat» un:;., • vulort.m , & tamen nduu confitenex Adam til eos "9· lranji/Jepeceatum.Hinc alibi: Redemptiunem etum Lib,y de p _ tpfiS (yarvulis)cptlseffc concedunt.Ecu: tuiuJd>lrll ""r:t_"U~forum It hello hel'ifl,n;o contmetur ; 'lUI t smen iln miO,c.34. telnijll~nem alict1iY~ peccati apertitls exprimere riO-

luit, Lt apertiflirne in Epillola ad Hilarnfm, E ;'1 8' d ubi cum e a de Celefiioapud Carthaginem l::.;r. >" <jU<F [upd dixirnus . retuliilet ; Cosiiu: eJl, in-

quit, canfiteri prcpter bapti2:.andos parvulos, quad

& ipjis redemptia Jit necejJarla; ubI quamqllam

noluern de OYIginall peccato aliql1id exprejlius di-

cere, tamen tpio redr:mptwlIu rtomine, non parum

jibi pr.tjcrzpjit. Qua: omnia etjarn eo coniilic

adduxi I11US, ut ollenderemus falli f.;riptorem

quendam qui PUt at Epiflolarn illam ad Hila-

rium itemq; libros de pcccatorum mentis & remiflione, anno fupcriori quac.rir g~ntilimo

decirno ante damnationern Celeftij tife con-

Icripta, N am prxter evidcntiflima tellimo-

nia 'iu'"!! produximus , ipfe AuguO:inus alibi . expreflis verbis dicit quod cum II bros de pecca- L,b:~. R~ toium mentis [criberct, Celeftius pe[.tglJ di["puills tra,t.c·H. um prr.l ter tales a}fmiones ap!id Cartbaginem in Epl/crpJl"udicio, ubi ego, inquit , noninrcrfui, excon.mnncstionem meruerat.

Neque vero movere debet id quod Ccriptorem illum in ~ranfverfum ubripuir ,quo~ nulla In .hac Epillola ad Hilarium PelagiJ fiat rnenuo , qual! propterca ante hoc de Celeflio judicium tanquam adhuc latirante , eonfcripta efle judicanda fint; Nam Epiftola ad Hilarium potius contra doCtrinam Ce- 1tlhj exarata eit, cujus ttjam idcirco tanquam darnnati mentionern fecit. In libris de peccatorum mentis il Pelagij acerbiore cornmemorntione Iupcrfedendum eflc arbitratus ell , non quod non fatis e!fent utriufque prcpalata ac diff.mata nomina, (td ne tam alerta oppllgnatione off'enG, infanabiliores rcdderentur. mil enim charitatis Chriltianz rnodellid facilius eos corrigi pofle fpLrabat, lit Auguihnus ipfe de fuo hoc ani- 11.0 tellatur. idem narnque propoiitum etjarn in libro de natura & gratia perfecutus ell:, quem ramen jam aliquot annis ab iila CdeHI) darnnatione conlcripfit. De quo libro rnodeltiz [uxfcopum exprirnens , fi,; ipfe 10-

quit,lIr: Necjictamenoperi meo (denatL1ra & Lib.de'l;'fI'i. gratIa) 'luo eurtdem librum refeW, Pelagij nomen l',/ag.;. 'J. mftrui, faeibus me txijiimans profuturllm, fi ftr-

VMa amlCtt,a, adbllc eius vcreeunal£ pareerem, cu-

ius lztteru iam parcereno11 ilebcbam.

Sed quis tandem exitus ifullS accu[ationis

~eleflij & Illdicij Epifcop~lis? ~empe & a r,f/at"' Ipfa dcgmata ab Epifcopls audIta at'lue A":';t~/I.[,h. ~I damnata funt , & auCtor eorum aut propu- de t'l/" re~ gnator CdtCtius dignam reportaVlt b full, lag. <.II. perv~rjitate fententiam, hoc etl ut alibi (:icit b .rbb"l.r.u. C . n: °d c L, .'.Re.

excommunzcMlonem. Qua pcrcullus qUI em, .. ,"" '3-· pul1Uf- .r .1.<., •

LIB E R

pul[ufql1e Carthngine, animo ramen pervi ... A caciam non depoluit , magiunim c01Jviltll5, inZpilf.89· ad quir , Allgufiinus, & ab Etclefta detej"tus, h ""'_ quam correCiw & pAratus abfee/rt.

Hac ago ignominia fl~gatus ex Africa. in Siciliam fe videtur contulitle. N am circa hoc tC'mpus novis Pelagisnorum doctrinis , hac in[ula perturbate eft. Ex quo conlccuturn dl: ut Hilarius quinque Pelagianorum qu~filOnes A Lgdlino Iolvcndas mitteret, qU;E apud Syracuias magnJ contentione dilputabamur, Diflolvit eas accuratifllrne tota Epillola otkg:fi1ll3 nona quam adHilarium dedit.ubi cum cum inter ca-tera de recentibus geflis

:Epift. 89 .• d ~irc:l Celelliurn certicrern fecilfet:Veritu5 [1I1iI, ,h ,1.,. mqult,rle forte fit Ip[e qUI veftram fidem perturbare conatur , idea nominis ipfiu5 commemoraumem put,lviefJefaciendam, Ali'juamdiu enim eum in Sicilia docuifle ,fatis ex initio libri de perleCl:ione jdtiria: & inlcriprione chartula' 'lua: B ad A ugufl:inU\!I1 ex Sicilia, dclata til , conijci porefl, Nirr..rum hue r~fpicit Hieronymus,

Himn, dum docct harcfin juguladi cO!piffe rCVI\ if/'.ja"in4. cere.S; non Iohi in occidecis.Icd & in oricris (',mmm'. partibus fi[:jlare, & in quibuldam infu:1S ~J"rcm. 'S' ili & Rh di I I [.

prreclpue jClI~ 0 1 macu are p SO -

s= Et quan9uam non li9ueat 'luis III R.h~do infula venenum fparfenr,tamen III Paldhna Pdagium , in Sicilia Celelliurn aliquarndiu fcdtm fixilfc,tibi przcurlor eorum R.ufinus diem dauferar,fdtls certum eft Nempe Ut partite Orientis & Occidentis imperio, quali nevi Apolloli terra rum orbem nove dodrina Iac rarnentis irnbuerent.

Porro antequam ifras litteras ad Hilarium dwilfet A.ugullin~s,dam.nato Jam ~ugatoque

(. arthagine Celeflio , lIulf;£ funt er qure{hones nonnulle [olvende , maxirne de peccato originali,baptifmo parvulorum & perfedioDe virtutis Cbrifljan;£ in hac vita a Marcel- c

. . line, Q!!leos. incult;<Juotidlemolejiijltmos dlfpu-

L'~I' deg,jh, tatoresJ>;ltiebatttr: Quibus qureflionicus dif-

Pea", ,.11.. d d M

" Iolvendis conlcriplit tres a eun em ar-

cellinum libros ce peccatorum mentis & remifhone , quod primurn omnino opus fLlit,u~ Lj~ .•. Re- ipfc tellatur quo contra Pelagianos exerccri 1,~Et"·3;

P RIM V S.

14

coepit, CUm vero Marcellinus, ditlieultatt

quadam in Iecundi libri ftxto capite occur-

rente moveretur , quomodo poffibile elfe di-

"iifct, ut homo viveret in hac vita fine peC--

cato. cum nullum iflillS rei dari pOlfetellem-

plum, adjecit qllartUm librurn ad eundem Marcellinurn.quem de fpiritu & litera infcri-

prJt, in quo ex divinis litteris, & line exern-

plo elfe perfectarn juflitiam, nee ramen Deo

efle irnpoffinilern.magna viriurn contentione fonfirmat. N~c tamen interea ~ef[abant i~z Lj~.J.gtfttt In Africa maxlmeque Carthagine quaflio- P,/as;.<.u, nes, qU:l' tanto fervore agitabantur , ut qui-

dam talia fentienres ea nonnullis Fratribus

ita perfiiadere conarentur, lit de orienralibus comrninarcntur Ecclefijs, quod nif hzc rene .. rent.earurn polknt judicio condernnari.Hinc Allgllflinus poflea, cum venillet Carthagine.

& antea gella contra Celcflium rcccnfllilfet,

jubente Aurelio in Bafilica rnajori , gefhns

quoque in rnanibus Epifljlam gloriofiJ1imi

martyris Cypriani,& de hac re verba ejus re-

citans Hquc pertractans , Iermonern habuit,

ut error iIle nefarius de quorundam cordi-

bus auferretur, 1 ellarur hec omnia ipfemet Auguflinus in libro 'lUCID de geflis Pelagij

in Paleflina (onfcripfit. Extat ille fermo luculcntiflimus inter cos quos de verbis Apo-

(l:?!i co~fcri pllt. decirnus quartui Cartha-

gme recitatus,

Cateriim Pelagius ciimex Afric:1 recefliiftt, litteras ad fanCl:ulIl Auguflinum dedit, adulatione plena>, ut tantum virum fibi con!iliaret, cujus dodrinam & calamum vere .. batur. l\1agrtis enim laudibus extollebat in Auguflino dona, quibus eurn Deus cumulaverat precipueque juflitiam:'luemadmodum

ex ipfo Auguflino ha-c reference conflare Lib. J'S<}lil polfunt. Multum enim ab Augullino dile- Pelagij<,>6, a,um dfe Pelagium','luamdiu rect:e fid~j el!'e E i t06 videbatur , ex Iitreris ad Sanctum Paulinum .tt~,,/jn~ N olanum Epilcopum , qui cum eo quoque init] «,

non vu'gari arnicitie nexu colligatus fuerat,

abunde liquet. Lirteris iflis Pelagij hune in

modum Augufiinus refpondit •

Domino dilectiflimo & defideratiflimo Pratri Pclagio Auguflinus in Domino Ialurem,

Gratiiu ago pluritnitm quod me lutens tuis exbdarare dignatus }is, & certen foCtre de falute pe.ftra. CJ\ etribuat tibi (Domimu bona, quibus Jemper jis bonus, &' cum ilkJ etemo iJi'h.u in etemum, fj)omine dileEliflime is: defideratiflime Frater. Ego autem etfi in me non agncfco prt£conia de me tua, qu<£ tUt£ benignitatis Epiflola conunet, benepolo tamenanima erg a eXiguitatem meam , ingratus eJfe non pcfJum ,fimul admonens ut potius ores pro me , quo talis a !Domino fiam qualem me jam ejJe arburaru. Et aM, manu memo]" uoflri incolumis (Deo placeM Domme dileElifSime o: dejideratiflime Frater.

Ex hoc litterarum contextu vides totas ea intentione eile diCl:atas ut Pelagium ~b errore revocaret, qt;O dona Dei viribus humanis diceLatur ailercre. ld,irco Vtro

defideratiffimum eum vocat.qucniam valde cupiebat cum eo prefenre aliquid collC?qui: jam enim audierat contra grati~m qua Jllflificamur, quando huic aliqua. commemora.-

A i tio fie~

DE H£RE$I

ti., fieret, aperts ei m contentione conari, A CUlm I(\arulll litreruru.n Icopurn atq; [eoLjb,'J'S'fr" rUill •• hi ip!e AlIgulbnCls luculer.te expo~

Pd"g~c, nit

" e. f:9' "9' Eodcm vero snno finiwtequadringtnte-

fimo uucdecirno , vel certe initio quadr inger:tdlLTIi ,itCimi tertii. f~flp(it Augdlinus libros 11105, de 'iulClllS fllpra orxirous , ad HIlariurn & de pecluturum n.crit.s 0: nmli,lsone itcrnquc aliurn conncxurr. pr:rceckntluliS de' SpiJ itu & liucr i. Cum cmmad.lVl:ucd: [inurn iribunum Ires poltren.i [Crlpt! hut)~~l tyrannidc Htraclianl anno "luadnngmtchmo dccimo reruo« Eta vo ldus A pnll> ca-Ius fuit, needle d\lItadhoctdnpU~ld,r.ntut.

•. , J In quibus cum quaidarn rclcltat lei"",') ar-

""··3· e ."

ttceat.mtTjt. gllmc::ntatlones 'lua: Cornrnent mjs lO.Lpl-

•.•. Holas Pauli e1aboratis H,te'Kta'. poll pauwfi-

mos ut inquit Augdl:m"s, ales vcnerant in Lib. 3· d., ejus 'manus, liquet 11I:1S hlagii in l\. polio- B

/fc(4t.rII.fr't. . j

lum lucubr.mones ante for.!: cnt: u. annum

'. I. FufeCtas eflc, fono quocadhuc iub CarhoIico nomine lJtitar,t, cul.itauones luas contra Catholicarn de 1'C((;;to ong"laJl fidem, non ex Iua , Ied c x alien m I,ll lund inclUlt Icriptis Iuis , t,[l.LC,' at''') j(,C/.5, inquit Au-

Lib. 3. d, "

I'ecat,merjt. gufliI'IU5, I. "I.e "~J"o <JUt/fit ebe rJVVitM<II1, ere .. m

.3. tpti: conFter; .. II; vc,nun.a:US a!it vent'" fllmt. Q!.lam obcaLJJm circun.lp.ch.m \ irun, (Lim

appcllat.

Sed anna kqucnti qua2ringcntd!IDO de: cimo u rno occaho oLbu dt • 'Ilia lc rC),Cta paululum larva luculeuuus I,r~dcr't, "urn propria contra D<:i !:,rJtlo(' de gll'~t. non am1'l1LIS Gut,lIaLCo Ita alLrll,Gl',l,J epJgale conatus d\, Lcu.ctnas crum ex .nl"dL'i',Im fi(;mm. te virgo ncl.il.Ilima . propllr Gctofum in' afiomnl in Arncam foro tq;q'at, ul» Sandi Augufl.n. .xhort:.tione .u otterend.rn Deo ,·irginitat\.1D 11lCllata, hoc err- C citcr anno , toto or..e rmrante , convcrlo repcnte animo ddlderio ca:ldtn.m nuptiarum, declinavit rncrtale coo)rg1liITi, & Ll ornnem proC'p,am fUJJI1 pudiLlt:£ uru.o ccnlccrarer, primam [hrpl' ilia' p,rpctualIl vng,llllm virginum fp01JIO ucdivavir. Quod ioCt,:m rrnris dog )S .x cpirn.damrjs a LlI1cblTilIllS juxta

• Him... doCl:ii1illllfcjuI: 1°.trrlm celeuratum clt , a E}IIJI.8. '" Hicronymo, b, A ugulimo" C Innoccnno 1'()J1-

bAug.1.pll" 'fi P 1 I

179. n ce , ~ ~o pLro. /eiJblU~ 'bltur 'I~OO la-

c: Lnnocmt, ctenus a mmus pUlpK"L1ul,S \ If lanl..lIS haLp'ft. Rom. beremr a lulrana DC"'t;m .• "is m~tre (Ii I"'o"ti{. v~rum efl ipllus • d~bi) l,;, .. d" r" tdhmoEplft: I.~ [ nium) inttr,pellatus tlt, ut allq,uic ad Jal1-

In 1,p'J" 4 , fi' f'· ..

ilia ad De. Ct am V IrglOcm ,on rmanu.,m lllLeret.

rn<t,·id. Quam aptilfimam occal1vn,m r.,tus , qua

tam !ll~Hri lek familia: \.oiuo,r Ide valurimils infinuarct prolJxam ad 1J~n".:lI'1a ... em epiHolani. lcnpht, ~t eam od 1',fld::tlOntm \ita: Lhriflian.t llllhtucr(;t: h.1 ... ,turllia Ill- D

Zrat Fpift. ter 0pl!'a lJI~i ALg,,[bnl, It,n,qut:hlCrO- 14>, nUlle nyIDI, llib cUlu, lluJil,nc mulll; [""UllS Jerei,i1a in tt~ ell, Jam mddl t,o'p"riDu> beua:, qui appcnd,,,m. cum "am a G.goitate l;omimshi,runynl1ani

f Ide Bed,,,,. . ' (; f

J"£f. in Ca- rCmOVluet, a .. uu tIS a(; rc utatlS n01i pau'IS

t;cum ('.aUf ..

t '"p.IC.

PELAGIANA

16

ba:rdibus, qui bus infarta eft, earn attribuit Iuliano illi l'clagianorumantefignano, contra' '1t\em .Sanctus Allgdlinus multi; annis

[i.ctatus cft , ur.de nek io quid Baronio in n ..... , t.",.

- . d di 'lL T '(1 1 'S OH'",·I.,J,

mctern ve ncrit. em icrt 1 ram eplnO sm a ", ".

Beca agnitam filial tancjuam leiagij fatLID, <."m,tII •• J.

Reh rata ell ali'11'c t annis pc){\ a :-'ancto Au-

gd\ino, qui ei Epiflolarn nntdim3m t]l,acragdimam tertium , .. a Iulianarn Denctria-

dis marrcrn c.ppoiuit, Porro liTe vcriflimum

ipfius Pelagi) Ia:tum , fine ulla arnbiguirate confitcn.r ipfe Pelagius in litteris p •. :rgatio-

Dis quas auh inc quinquennio au Innccen-

tiurn Fapam dedit : cujus verba libro AlIgu-

{hili de f,ratia C hrifli intcxta fie [c habecn

leg~lJt etum , inquit Pelagius , qllam lid {4--

cram C:I,'Uii Vlrginem Demetrtaiem in onente con-

[mpfimlls t pijrdam, & mvenient nos ita /;07nIli6 lau,dar~n"turllm, Ut l)ej [emper gr.:tt<f addllUMU

':I.xtll~m. QUlb\\s ac dud" Pelai,ij verl.is,

rnulta loea LX eadem f.1'ifiola c itat ac rcfu-

tCit Auguitinus. qua: verborcnus , in eadem

in hunc \l['jUC diem rcpcriuntur, l.xhoc au-

tern h:bgij tel1imomo videre J!cer,inOtien--

te feu Palcttina, non in Sicihacir.,a hzc tem-

pora ba:fill~ Herchcrchsm ut [upra rctuli-

rnus.

Quemadmodum vero nobiliffimi£ virgi .. nis ptdus mitis laudum at que ndulaticnis blandinjs in illis litteris demulfit , ita &. aiiam quandam viduam cujus nomen nequc apuo AugultinLm, flC'!; JPLd Hieronymum expriuntur , irno nc,;uc III libro expreflum

iu.t , ut inquit Ausuhinu',ecdem tueojam Lif,.J''''lII ante ccriniverat , ut ei non modo a Sando P'/dg.t6. Hi. ronyrno paulo FOlll'.!lhlIime cxprobra HillTO". turn dt, fed eqam in Convilio Diotpotirano DMZog.~. .tanquarn crimen oLieCtum, quod nih negan- ",ntl'l' Fe ~l do id kfctipfifle vel dixille,purgare non po-

tuit , qucmadmodumab A ugufiino ex aCiis U.itl"fIiI iftius (onlili) commernoratur, Non autem Ptl4g. <.6. erat hec epillola quam ad viduam fcripfit, ut . putavit baronius , Ied plures librieXhorla-1biJ•

torij vel confolatorij tit ab Augufiino vo-

cantur , quorum fi:agmcnta nonnulla. ill

urrilquc opcrious videre licct, Preeerquam

vero tluod viduarn iltam enormibus laudum

enconuj- extulillet , Iuperbiffimam orandi ei

formam pr.!:fnip(it. qUi£ tantam pel agio in-

viuiam lutcuarunt, ut ilia duo capitula era-

tiorus & laudis , Jurare cum Iuisfolcrct di-

f'lpulis. COl non elfc [lla ~ tit Hieronyrr,u$ t('- I·Ii~rc":li~. fil~ dt. Scripti allHm fucrunt illi llLn t.1CiiCDi,'_log.d,ante biennium Ilt ex ~ugufri~o CollitY~llr .. -;~~I~~Z&

Circa an,mm vero qUudllngentctiIDlIlD J!,'t P 14 de,imum quintum videtul' cOilugiflc quod ",Jji':.e.' 'g. Auguflmus n.:.n'at de Timafio Ol ialODO I"b.tkgeft;,· honeflis & religiohs adolekentibus [ervi~ P,I.tg.<.lC. Dti. Qui cum in Peia<'iu incidilknt,' crrol'i- (37 ~3'ift

' 0 &EP' '91

bus elus imblltl [t.;nt, & iplius Pelagl) ,·xhor- C' ~S •

tatione, {pem quam habeDant in lew!o re- "

h'1uerum, Deo velo miferi,ordit~r infptr.n ..

te per ~anCti A ugllllini operam ex ida Ila:reli hbcrati lunt : qui cum elus adIDonitiombus im;ipcrent l;mmdari, tradiderunt ci lrcrnm

ql!em.

LIB E R

quem ipfius Pelagij elfe dixerunt, ubi homi- A nis naturarn contra Dei gratiam qua I'lbficatur impius, quant~ potuit argumentcrio-

ne defendir, zelo ardentiflimo accenfrs cos, qui cum in fuis peccatis humanam voluntatern debeant accufare, naturam potius accufantes humanam , per illarn fc excufare (,'0- nabantur ; & ut illi libro refponderet Augull:inus eum impendio rogavt:funt Qui dun hactenus de Pelagij f,;ntcntia fluctclaf-

Lib, 4e:s'fti. fet, accepto hoc ejus libro, ui.i apertilIirne Ptla.t. c, ~3 objectam fibi a (eipfo tamquam ab adverfa, rio gu~ll:ionem, non aliter fib folvere vifus ell, nifi LIt naturarn cum libero arbitrio conditarn Dei dicerer gratiam, aliquando, idque tenuiter nee '!P~I[t ci c,njungens vel 1c61s adj itorium , vel rermflionem ctjarn pc<catorllm; tm vero fine ulla dubitatione IIi claruit , quau. ellet Chritti.mz {altai ve-

PRIMVS.

18

nenum illius perverfitatls inimicum. Quare continuo inll mtibus Timaiio atqLle iacobo, libro ifli l'dagij, altere libro , quem de natura & gratia iofcnplir , relpondendurn eOir judicavit , ut eo modo error ipfe nefirius de cordi bus corurn perfeailis allttrrctllr. Ntque hlc tarnen opcri Iuo Pchgii nomen in-

fe,ruit, ,ne offen(u< in(anabiiior reddcretur ; fd~l. E}Jift. lOti', i,us feexiftmuli1sprofdturum, fi(enwA smtcui«, ad Poulin. ad/Juc eius vetecundie p.lreeret, cuius litteris ism

p"rcere lion debe ret. ~lamqua!n illius cum. ,

It iii" , ' d ani d LIb. deg.fill

po ea con I 1J pcemt,lent, quo aruma ver- PI

teret fe dum doloreml'elagio tirnerer faccreUbi;f;:'::tumorcrn ejus auxiflefilcntio.Curo ergo illi

ad quos liber Icripius atque dircctus fUit

Timalius & Jacobus eum accepifient, mirum

in modum rccreati hafcelittcas AUGuttillQ rcfcripferune :

Domino vere Beatiflimo & meriro Venerabili Patri Epilcopo AuguHino Timajius& Iacobus

in Domino falutem.

AI"J ,f"g. Ita nos refecit & recrea"l'it gratia (Dei miniStrata per 1Jerhum tuum; ut pr(}r[U4 ~i/e riff germane dicamus , mittit lcrburnJtmln «s: jana"'JJit!'Os, rDomine beatifltme & mento

1&', 34. 'JJenerabilis Pater. Sane ea dtligentia 1Jentilaf!e janc7:itatem tuam textum eitt.filem Ii. helli repertmus ) ut ad jingulvs apices rejJonJa redditaflupeamus ,jipe in his qua refttt4re detejlari aut fugere deceat C/Jrijiic!Jlum ) ji1Je in illis in quibll.S llonjatu in1;enitur erra.ffi, quam'lJis nejclO qua c allidititte 1 in ipfis quoque gratiam (j)ei credulu jupprimendam: Sed unum eft quod nos in tanto beneiicio tlj/leit , quia tarde boc tam preclarum gratitt rDei munu« (j}tdjit. Siquidem. contingit abfelltes fieri quo.f1am, quorum ceatatt tam perffiicu.e "Peritatu illujlratio deberetur , ad q;ws etji tardiuf) non difjidimus propitio Deo eandem :S1.1.tiam. per"Pmire qui "Pult omnes /Jominesjal"Pos fieri, «s: ad agnitionem 1Je~ riuu« 'teuue. Nos perC; ctJi olim Spmt« cbarttatis qui in te ejl , doEtiftbicEfionem etu« abtecerimus errcris , ill loc euam nunc gratiM tlgimus , quod bee qUit ante credtdimus, nunc altjs apenre didicil1.US, pzamflc.Lttatis uberiorejanElitatiA tu« jermone pandente. Et alia manu: Incclumem beantuamem tuam nvjlrrque memorem , mijericordia !Dei noJh-i glorificet iu eternum,

V Bi quod dicunt uno fe affici, quia tArd'C A hoc pYdl.c/arum Del munus eUt,lj.t pre pter quorundam abfentiam quibus vc nratis 11- lufl:ratio delxretur , 1- elagiufil pr~,ipt1e Iignificabant , quem vi(a tam accurata omnium apicum returatione , ab errore Jiberari pone fpuabant. Sed tan tum abel] ut Pelagium ccepu pcenituerit, ut ad Iolitas converfus [udihcandi Ilrophas invidiolifflrne queflus fit libros Iuos ex qi.ibus error inno-

Lib. Jeg,a- tuit I~mendatos (Ibi {UIJJe furreptos, alio~ vero 'iii C/'rijli omnino [uos efJe neg~~{tnt. Quam qllcnmoe, niam etjarn diu pdl: ctjarn apud Zozymum

Innocenti) Iiiccettorern retricuit , ur ex litteris ejufaem ad Epifcipos Africanosliquet, Ludibrium hi.jus verfuiie j.lm ante AllgU(linus pr<£vidccat. Him mille lil.ro tum i-ela£iJ tum fuo au Inncceatium R.omanum

Pontificem,ut loca quedam gu;e Ggnis erant

notata , inlpicere non gravarttur, quo quam

male de divina bratla tcntiret Pdagiu~, deprebend,rat, fic_.ponfi,em pr;;:mlllllerat: Si E ift. ,j. autem hunc eJ1e jUltm l,brllTII negat aut esdetn in P librolocd , 'Ion CJn:elld',llus , Anatbem_ti:r..er fA &

iUam confireatur apemJllme gratiam, qU,tm do-

[trillA clmjtrar.a commende», Ego entm , inquit

alibi, idme?s tejtes "abe? bonejtos& jide/es VI- ~:p,ft. :'51. 10S , & elUs lme dtlblo dtled~res, qtllbUi dueltan-

t1bU$ purgare me pofJum, <]lIod eundem I,bn,m ,pft

mlh, d,aeTiut • e14mque Pr/agij efJe dixermt ; ut

fAltem hoe mihi(itJPc;at, ne (111M a me flllfJe jive

corrttptum five !ai[arum. Innoccnuus vero per-

fidiam haretici detdlatus 1 Judicium tuum Augufl:ino de libro illo Pelagij rd. riplitJn

hunc rnodum : Llbyum fane qUHIU$ eife dscere-

tUT nob" A vellra Cll1ltllte tl'llnjmtff,m evalvlmm, I!pi{f. 96.41. in '1uo mulra ViAjphemtil. nihil quod plAcet; 1IIi, J. <A'guft.

quud

DE H£RESI PELAGIANA

ql40a non penit./.! dijplicerel, A quovu d.cmn4ndum atlJue c.clcandrim, cui jiml/ill,ni(l qUi ift" [erip[eflit, nemo alter in mentem recipetet .uque [entiret.

Lodem porro tempore quo ha-c fuibebat Aug11fl:inus , Hieronymus crcbra fr atrurn expolh.latione f.ltigatlls , cur pofl: Epiflolarn ad Ctdiphontcm, promiffum opus ultra differret, in quo poilicitus fuerar , fe ad cuncbs eorurn qui Aparhciam przdicant qua:Itiunculas rcfponfurum , tandem operi fe accinxir , & tria dialogorurn volumina (ondidit.Socraticorum Icrvata confiietudine , ut ex utraque parte quod did poffet, exponerct, & ita veritas magis elucelcerct. Quod confilium ea de caufa contra Pclagium cepit, quia femper doccndo doctrinarnque Iuarn ncgando Iepia fuo fe atramento tegebat, tit quod [enriret , agno[ci non nifi ab oculatifIlmis poflet. Et quanquam aperte fignificet

rn Prolog. Hieronymus [e contra PclagiJ fen[us ac 00-

1),"1.",."",. o, ' (' ib is h '

<> ctrmarn cn ere, ne ramen magis ornines

quam crrores odifle videretur, vel aliquorum i .. tamiam quarere , Attici & Critobuli nomina indl .xit , per quos utraq; pars quid [en-

, tiret exprrncrct. Hine I'elagius tefle Augofti-

L,l, z . <01,- f I I H' ' ..0.'

. I I no non 0 c )at contra rcronyrnurn jacnra-

:;:. ". t. re , nif quod ei tanquam :rmulo invideret; a qua calumnia fc tuetur ip[c Hieronymus in pr.efatione Dialogorum. Scri pfi!le autern {btim ante Synodfi Diofpolitanam ex rnultis capitibus fit valde vcrifimile. Non enim t anturn nullarn lInquam facit Synodi menrioncm in toto decurlu Dialogorum , fed malta doctrine capita, 'lure ab OccidcntaIibus Pelagic objecta in Synodo attinguntur , Hieronymus adhuc tum prorfus videtur ignorafle. Et fane cum H'eronymus ill his Dialogis hoc pouflimum fpeCtet, ut Pelagij dochina nolccretur, frufira id exegiflet pol] cclebratam Synod urn, ubi quo paCta ea itntir~t expofi.erat , nifi veriiitas ejus interpretat ioncs quibus in alios fcnfus fuas fententias detorq uebat , aliqua ex parte voluiflet atringerc , & ex cjus libris quos frequenter citar , tracdulcntiam ejus convincere, ~od cum ante omnia eflet poll illud C oncih urn neceflariurn , fum mum tamen ea de re apud Hicronymum Iilcntium , quod aperte argumente cit, nondum ifia interprctandi ludibria in publicum fuilfe propalata. Accedit quod Ientenrie iUx Pelagij, qua> Hierony-rnus oppugnat( quidquid fit de iplo Pelagic)

aperti.lime fllilfent condemnata:; cujus tanti rr.t'judiClj cllm in iUis revincendis m"gna ,'ontcntione laboraret , nunquam recordatus ell Hine per Orofillm qui paulo poll abfoImam men[e Decembri Synodum in Africam folvit,fcribens AuguRino: Certe,inquit,

.Ef,fI· 30• ill Dialogo quem nt/per {dldi, tUIt Beatitudmu, I(t "I,d vf"J. diglium fuerat mordatllS rum : ubi fignificat jlm a1iquamdiu dialogos iUos lucem vidiffe. Q;lod ergo Pro41er poll: Synodum Diofpolitanam meminit Dlalogorllm Hieronymi, qUI bus ho{lem diili:cuit. nofiAl1e dedit, non :lr£uit tOS poft Synodum elldcriptos. Non

10

A enirn dicit, pc.a Syncdum, fed: TIme eti.lm Pre,r,,, , Eetle; prut.cri nominis hOJ~es HierP1l)mm tihril Carm, d" ...

va/de excel!entibus boflem dijfecuit &c. gwu c, >.

Quo Cgnificat circa idem tempus cum fctipfi!le. Non rnediocriter vero Pelagius Hicrcnymi [lripti~ ojfcnfus fcir, ut ex ijs liquel.it qua; pcflea paulo polt d auri ft1mu~. Hine Annianus quidam Diacrnus Celeden(is po(t Concilium Paleltinum Epitlolarn ad (tdlphontem, ut videtur, edito refponfo conlut.rre couatus ell. De quo fcripto ita ipfc Hieronymus ad Sanctum Auguftincm.

OllOd sutem gtl<triti; utrum refcrip[erim contra 11- .Epijf Hi,., bros Annuni pfelldadiaconi Cel?defts qui eop:rfi.fllmt 24· apHd pa(citur, ut alienlt bl.c(pbeml4 verb" Jrrllola (lIb- vf"Z"jf· miniflw, {ei.clu me ip[os li bros in fceduliG mifJos ~

Sall&o FraIre Ellfebio presby/ero [ufcepijJe nOll ante

multum tempolU , & exinde vd jngrufIltlblls mor-

bis , vel dormitlone s.miJ<t & Vmcrabili; filllt I'e-

B flrlt Eufloeh~ ita dQluij[e, lit propelllodum comemnendos putarem, In eodem tnim lutob£jittlt, & exeeptil verbis tinnul» "tque emendlCatiJ, mbt; tlliu4 loquiu«. TamtTJ multnm egimu5, ut dum Eplftol& me« rejpondrre censtur apertim [e prodcTet, & hlafPlmr.ld4 {ual omntbu: patefacerer. f2!!!f<JuiLl mim ill ilia mifer"bili syllodo Dio[pollttt11d dlxiJ[e fe denegat ,In hoc opere profiletur, nee grande eft incptlf1mil1lJlnijs re[pondere Si a:ltem Domu.us vitam tribuerit» & notunorum habuerimus c. pialll, pauci; lucubr atlllnettlu r~[pol1debimus , 110/1 tit convmcamus ha:rejim emortuam , fed ut imperitiam Atque bla(pbemiam cius noflru {ermonibllS confl'tcm!lS. Melllt{que bee faeeTer s.nifiw veflrA ne cogaonur contrs h£retic:lm nofir.c lalldAre. Ita Hieronymus. Quis iRe fuerit Annianus Pfeudodiaconus Celedenlis, non conltat nili quod quidam put ant kribi debuifle Valerianum ,qui cum effet hereticus & favus Cornitis Valerij ex Occidente Alexandriam pofidam-

C nates Pelagianos migravit , ut [e Cyrilll Epi[copi Alexandrini inlinuaret amiciti:F, quemadmodum ex Eufcbij Epiflola apud Cardinalem Baronium aperte colligitur. Si conjecture locus detur haud [jo,an non ipfe Pelagius illa circurnlocutione iniinuetur, Narn aperte dicit, cum in eadem luto ha>fttare, fcilicet quo in Synodo Diofpolitana, & quidquid in ilia fe dixilfe denegaverar, in eodem opere confiteri. Qllis enim nifi Pdagius in Synodo Paleflina fe perverfa ilIa dogmata docuifle denegavit ~ Nec elt inutitatum Hieronymo confidis nominibus perfonas infinuare,fic enim Scorpium &Grunium, Ruffinum etjam defllnCtlim appellare folet. Favet & nomenPCeudodiaconi quo indicat illum Annianum P[elldonymum flliffe &: ementita Diaconi dignitate latere voluilfe. Fortaffis libri de. quibus loquitur sanaus Hieronymus, funt illi quatuor, quos de li-

D bero <lrbitrio [cripGtPclagius,in quibus te!l:e etiam Augu!l:ino Qua: in Synodo Pale!l:ina

ncgaverat palamd~cuit ac protelfusell:. Sed Li[,:,l'"tt&ilta facile contigcrunt uno annopo!l:: nee nifi ::"6,<.1;.

. v I. cOIJtr4

pro c?nJeCtur~ haberl yolo. Lui. <. 5.

Cum er~o doarinz Pelagiana: fundamenta

11

LIB E R

PRIMVS.

menta ab Hieronymo in Oriente, ab Augu- A liberi arbltrij, Epifcopi dixerunt: neque hoc

Ihno in Occidente convellerentur , ipfe Pela- alienum elt ab Eccleliaflica dodrina,

gins a viris bonis qui dilputationibus ejus of- Iremrecitatum et1 quod in librofuo Pelagius eft'

ten!i fuerant ad Epifcopale Indicium, Iicur a pofuir , in die judici] iniquis & peccatoribus;: O~)~~i"

triennio Celeltius in Africa perductus fuit. non elfe parcendum , fed :rternis eos ighibu~

Narn quod ad tempus artinet , hoc anne 'lua- exurendos, Relpondit reiagius: Hoc Iecufl-

dringcntetimo dccirno quinto, menle Decem- dum Euangdium dixi.ubi dicirur de peccat6 ..

bri , hone Synod lim elfe celcbratam , ex Epi- ribus , Uh ibunt in fupplicium :rternum , Iu{\i

Ilola Luciani Presbyteri , qu:r in appcndice autern in vitam :rten1am. Et Ii quis aliter

operum Auguf1:illl habetur , manifeflurn ell: credit Origenifla ell. Quo audito Catholics

qUa! cum hujus anni confules habeat , menrio- ientcntia Epifcopis placuit.

~e~ faeit~pir~opi Hierofo!imy.tani Ioannis, Dei~de obj~dum ~fi &: illud Pelagio,tan- 4. C'd}iif. ,

In eJu~ celebratione occupatl. Libellurn ,accll~ quam In fuo libro Icripferir , M~lum/le& sn co- 4' ObjeClia

fatlOnts contra eum d .: deraot duo Ep&opt gltattomm ventre, Relpondit PelaglU,: Hex: non

'J . Galli, Heros & Lazar IS , qui ut rctert Au- ita pofuimus , fed diximus del ere Iludere

;;;; .'~~~~ guUinus, propterg!wem unius eoru~ .rgri- ChrirtiJ?ll,m n~ male cogitet. Quam re(poft.

C',,~ tl1dlOe~ I de 'lua (,:fe excufatu~t, ad diem fionem .EpIfcopl approbarunt. ,

Synodi occurrere & pr.efentcs elk 110n potue- Recitaturn efl: & aliud quod In hlo libello . ("t.

runt. Celebtata ell ai.tern Synodus ilta Lyddt fctipfit: Regnum celorumeuem inveter; rejilfmento i' b~~8.i. Glla? alio nomine Dioipolis vocabatur , it qua- B promifJum. Refpondit Pelagius; Hoc & per' I

tuordccim Epifcopis Palclline , quorum re- Scriptures probari poflibile dIe, haretici au ..

cenfet nomina. Augullinus Grpius in libris tern in injuriam veteris Tellamenti hoc ne-:

I.ib t, c~tr4 contra I ulianum, tubemss , inquit jillios arien- gant. Ego .vero Sc~iptu.rarum auCl:orita~em

,l..J s: S,& 7 ta!~s Epl{COpOS quilttlordmm, Eu[ogltlm, Ioannem, Iecutus dixi , quomam In Prophera Daniele

Ammolilamml, porp~lrium, EutolllumjPorphyrium, ~ctipt~m ell, & accipient Sanai regnum Al-

F:du11', Zoz..ymum, Zeboenum ; NJmphldlUm, Cbro- nflimi, Qua accepta refponfione , Synod us

matium, Iovinum, Eleutbertum , Clemstium ; iIIas dixit neque hoc alienum ell a fide Catholica.

'If as qUI Pelagio iudues pr.t[ederunt, eumque ut ho- Poll: ha-c objectum efi quod Pelagius dixit 6.0bjettiu

mines nullc ex slter« p.me urgente ddl'cr[afio puu.n.. in eodern libro Iuo : poJfe hominem fl velit , eJfe 6. Calit,

tes Cstbdicxm tanquam Catboilctl1tI prollUluiartlnt. fine pcccet», Et quod Icribens ad viduarn ad ..

~Iibus ultirnis verbis fignifieat Augufbnus ulatorie dixit: Inveniat apud te pietas, qu« nuf- 7,

in jlh Synodo acculatores iIlos Epifc('poS non quam invent:, [octlm l inveniatubt'lllepmgrina in te

IItfuille, fcd ex Iolo eorum accuiationis libello locum iujliila, verittu quam ian nemo cognoftit, do ...

dogmata Pelagij fuilfe perlecta. Ex quo fie- mejlica tlhi & smic« fiat + & lex Dei qu« ab omit; ..

bar ut cum vel libros vel dogmata elfe fua ne- bus propehominibIU (olJtemnitur ~ te [oldhonorefur.

garet, vel ea quoquornodo in Catholicum Et iterurn ad ipfam: 0 tefellcem & beatamft

fcnfum fleeten:c, nerno aflaret qui cum vel iuHitia 'ltu, mC.t/9 tantum~Oftredendaeft, "Ptldtt

mendacij vel fraud is argLleret , vel verborurn folam invC'liatfll' ill terris, Et in alio ad ipfam Ii ..

Latinorum vim, qua: LX Pelagij operibus de- bro , poll: orationem Domini & Salva tad!

cerptd legebantur , accuratius Grzcis Epifco. C noflri , docens quernadmodurn debeant San&i

porum auribus rcdderet. Libellus 'porrd ac- orare alt : rile ad Deum dignte/evat maillu, ille

eufationis traditus fuerat Eulogio Epifcopo, orauonem bona eOllfi;ientiaeffundit, qui pottft dicere;

ue indicae Augut1inus in libro de geflis Pela- Tu noffi Domine qUdm [anEttl. & innocentes & mun ..

gij Ex quo colligitur cum fuilTe Prirnatcm d£ fint ab onmllllalitja & iniquitate & rapina, qUill

l)aie{1:ioa! C:rfarienfis.Qux autem aaa runt in lid te extendo maliu5, quemadmodul1Iiuffa & fflund"

ilIo C oncilio . quam brevifllrne fieri potefl,ex /,,&i,l, (,~ .tb omn: mendlfcio liber», qUibm offero fibl

libro Auguflini de geltis Pelagij colligemus. depre(atiollern, ut mibi mj[tre~ri6. Ad ho, te-

Cum Synodus Diofpolim convenillet Pela- fpondens Pelagius ait t Polle quidem homi ..

gio in confctfum inducto, inter ea qu:r libello nem fine peecato dfe, & Dei mandata tuno-

. ' runt recitara objeeta Pelagio, illud fuit primii dire Ii velit , diximus r Hanc enirn poffibiii~

1.iJ..d.geft"qllodinlibrofuo'luodam[cribit : NonpofJeeJfe tatern Deus illi dedit. Non autcrn diximus,

I',la:,'1'. I. jil1epeccalo, nifi qUI legu fdentwn hauller;t. Quo quod invcniatur aliquis ab infantia uf'lue ad

I. Objetlio rceitato Synodus dixit: Tu boe edidifl; Pelagl? [cneCl:lItem qui nun'luam peccaverit. Sed quo~

"iii""" At ille relpondit; ,Ego quidem dixi fed non niam it peccatis converfus proprio labore &

£-'p". ficnt illi intelligunt ; non 2ixi non pone pec- Dei gratia poffitelTe fine peccato: nee tamen

care qui f(ientiam legis habuerit, fed adJuvari per hoc in pollerum inwnvertibilis. Reliqua

per legiS [cientiam ad non peccandllm ,fiClit vera qua: fubjecerunt, neque in Iibris nollris

fcriptllm ell, Legem inadifltorillm dedit. Synodus funt, neque talia un'luam diximus. Hh all-

dixit, pLane aliena non [um qu:r rcfpondit. tern Synod us dixit: Quoniam ne"as te talia

,. Cap if. . Synodus dixit: Legatur ahud Capitulum. D fcripliile, anathcmatizas illos qui fie tenent r

:l.Ob;C(!lO Et kttum ell ineocem iibl'o dixilfePciagium, Pelagius refpondit : Anathematizo 'luafi fiuI.

Omlics voluntate proprIa reg;. Quo leao Pela- tos , non quafi h:rl'cticos, liquidem non ell:

gius refpondit. Er hoc dixi propterlibcrum dogma. Epifcopi dix~runt, Nunc 'luoniam

ar~)itrium clli DellS adit.tor efieligenti bona, anathematizavit Pelagius infertum Ilultilo.

homo vero pe"ans , ip[c in culpa. eLl: qua.fi quium, reae rc[pondens , hominem. cum

adJuto-

DE H£RESI

PF.LAGIANA

a i .tcrio Dei &' grat;arolfc dfdinc pw:3tO, A merir"7lrflrll p"ri, quia f ptc(At~ri!',1S ;1'''111 det '1'-

rdp(nce;;t ($.: ad "lia loritula. tutur efJe imqliU6. Et his verbis intuliue s fro- ~~.

70b;et'tio ~ein('~ oty~a flint I elaf.i?, c:u;[' in do- pterea& 'p["gratj" m mea voluntate p"fltll ejl, Ji.·e

ctr'lla l dAhl OfClpllh ej..s relcruntur mven- liIgmu jierfm Jille ind.gr.lIs. St cmmper gr~ttam om-

9. C,'pit. 0. Adam mcrtalcm Jait/"II 'j"'jq,epelCaret, jn', nt« fae;tII", , 'iua"do vlIlcimur a peccuts , non nos

10· no" p,ait' er , mO;'11US clift: 9.!!0nt.rm pe« atum vir;(.tllur (ed Del .~ratl1l, qU4 vclnu nos Mluv"re

Ad» i;>(m [;I.m L~rellt & non gep.U6 ht.ment.m : cmllln1odo &nun IUI./t Et itcrvm ,it :slgratjll '3. CII/.

It. Q!!_M''111111 lex fic IIIItllI .Id regnt:m '/t/(mad".od~m Dei eft 'lfiand,)Vllwn.III pelcat.4 ergu 'p'aejt III 11,1-

r z; r",,':gdi·'m: Qfo.,Q11Iinn ante Advent: m chrif!1 fue- fA 'l1!a'ldo a peccst» vmfitil'lr, qUIa tT/1illnocuHudrre

13· r!li r brnunes pie PCCfiltO :Q!!::nill"ll infA'ltes nuper nils sut nrn P',llIlt Irt noluit, Ad Ifl:a Pelagius

nati tn 1110 Jfatu [unt , ill '1110 Adam flfil.lTlrc prlfllil- relpondit : Hac utrum Celelli] fint, ipli vide-

14. ric.ut.n.m: ~'!!."IIt.:m IIf,/ueper re[lIl'rdtl?nem Ch~i- rint , qui dicun; ea Celefh] elle : Ego vcro

.{It on.u« gCI;w homin. m re{ur:AI. Hac ita obje- n'.~nqllJm fie tenui ; red anathematzo q\ll he

(J:a runt lit (tjam aped Canhagir.em ab Au- tenet. Synodus drxir : Recipit re SanCta Sy-

rclro & alij·, Cocpilcopis dicerentur audita nodus ita verba reproba condernnanrem,

:lHiUC Can:nata. Dcmde objeCta runt & alia Deinde de '!uinto capitulo Cddbl Pelagic I r. Objc&.,

qua dam capitula con mernoratione nominis ft:it 0\ j.Bum quod affirmenr : unum'luemqllt '1' Cap.

A llguflini intcrp)fitJ , c,ux ei de Sicilia mitfa h.nunem cmnes vntutes po!!e halltre & gr"tia! &

fuc·rant cum ibi fratres Carholici hujufmcdi al/feTilnt dlverfitarem gratiltfllm quam Apofl.11IS

qua.Iiionibus turl: arcr.tur, Ifla fune aurerm B dow. Pelagius ref pond it : DICtum etl a nobis

IS, FofJe hrmmem jine p:m't') Ji VllIt cJJe. fed maligne & nnperite reprchenderunt, Non

16. InfaTites fIji non baptiz..entllf babere vitam titer- cnirn ai Ierimus gptinrum diverfitatern : red

J7. nam, Tiivites bJptiz.a os nijiomlltbttSalretiunCtcnt, dicirnus donare Deurn ei qui fuerar dignus

ji quid lnnu vifi fuermt faure, non reptllar, llii!, nf'l; avcipere omnes gratias, ficut Paulo A P' fioio

TegnrlTllDci pjJe ecs lsbere, Adh:£efiri"bj,Cta donavit: SYIlOOllS dixit: Confeqoemcr &

Pelagius ita refpencit: Pelle c.i.idem l.orni- Eccltfiaftico fmfu & ip!e knWi de dono grancm line pcecno c!k', diCtum cfi Ii·p"rius. De nan.m , qu;r in Sancto Apcflolo cctmcn-

to autcm Clued tuerint ante advcnturn Domi- tur,

ni homines finc peeeato, dicirr.us ($.: nos, quo- Pof!: b.'c in fexto capitulo libri CcltO:ij a. Objc&.

niarn ante adventurn { hr:fl:1 vixcrunt quidam pofirum objcctum dt: PltiOS Deiliollpoj[eVOfA- "S. '''~.

fanCtt & ju(\e fecur-dum Scripturarurn San- 71, nijiomnimodo "b[que peceatofuertnteJjeBI. In

Ct .rum tr.n.itionern, Reliqua V{fO & rccun- feptimo: Oblivionem & ignurlllltiam nonfubi"cere 16.

cium iJLrum reflimonivrn a IT,e diCta non peccato, quoniflm non fecuntlum voluntatemeVtTlrulit hint, pro quilus ego rJti~fa(tre non debeo: jed fecundtlm 'Iecef?itllum. In decimo capitulo:

fed ran.en ad rJtisfacrionem Sanch Synodi, Non tJJeliberilnlllrbltrilnn, jiDeiindlgelttauxilio, ~1.

anath, m., tizo illos cjui fie tcnenr, aut aliquan; qtloniltm in proprr" vduntlttt b"bet tlllufquif'lue aliI

do t nucr .. nt, Synodus dixit: Ad ha-c proE- facere ""quid aut lion fAcere. In duodecimo ca-

dlctJ capirula fL'fficientlr & nCte fatllfaeit pirulo . V,{fort"mnoflr.nnllonex DeieiearilUtorio,

pra hn~ hlagil.s anathern .. nzans ea qu;e non jed ex libet» arbitrio. Quod inferre dlCtusdl his ~S.

erant cjus. . C verbis: Noflra ell VIctoria, quoniam propria

18. Cap',. Deinceps obJe'Ctum ell Pelagio quod dice- voluntate anna fufcepimus ; fieut e contrario, I. Objedio r~t, E(i/ejiam bic r!!e jille m"cula & r!iga. Relpon- noflrum ell: quando vincimur qUe niam armari

dit P.elagil1s: Dictum dl: it nobis fLilieet ita, propri.l volunrare contemplimus. Er de Apo-

quomam ~a val ~u ab omni macula & rllga Itolo i-etro poCuit tdlimonium, DllIw"l'IoHiJe ~

purgatur Eccklia , quam vclit ita Dominus cOllj01teS naur«, Et fyllogifmt:m falcrcel;m:

pcrmanerc. Ad quod Synodcs dixir r Hoc & S2.!!.untAm ji IInimlt non p .. tty tJfeJm(pec~ato, ergo 30.

nol.is placet. . & DelIS fuviacet pUCillO, cutu: pars, iJlJHJf, Anima,

,. Objcltio. Deindc obJeCl-a .funt de libro Celeflij quid pr(CAto obnoxtAeJl. In de.uno tcrtro cap.rulo

In uno quoque capitulo contineatur magiS fe- dicit: Q&ni.lm prxnlll1ltlbUA vent« non d.ltur fe- 31•

cundum fen{um quam Cecundum verba, qua: cundttmgratiam & miferuord:am Dei,fed fecund,.m

~uidcm ille la~i.lis. exfequitUT, fed tJne Cub- merita &IAborem eo rum qUlptrp:tnitmtidmd;gn;

I)cue omma qUI hbellum advtrfus Pelasium fuerulltmifericordia. His recltaris Synodus di-

dcdmnt,. Ce, n~n pomifledixerun~. Ergo in xit: Quid ad ha:c qua: IlCt.llimt capituladi-

pnmo ca pl~U,O hbn Cel~fil! hoc Cenptl.m eiTe: (it prxfens Pelagius Monachus ~ Hoc enim

I,. !2!!J.lllam plus factmlu q;"m In lege & Euangelto reprobat SanCta Synodu5 & Sanaa Dei Ca-

IUJJ;:~leH. Ad quod Pebgius rerpcndit: Hoe tholica Eccldla. Pelagins rtf pond it : Itcrllm

c;ua~1 nofirun~ pofu(Tllnt: DiCtum ell vero ~ diw, qUia ha'c etjam fceundum iplorum te-

nobis [ceundl~m. ~ po{l;olum de Virginitate, Ilimonium non flint mea, pro ql1ibus, ut dixi,

de qua Pa111u~ dICIt: Pra.ceptum Del non habeo. fatisfaCtionem non'debeo. QUa! v(ro mea dfe

Synodu< dixit:. Hoc & Eeddia recipit. D eontdfus fum, ha:c reCta dIe afhrmo. Qua:

10. Ob' cct. J?ci nde ?biJd untur ~cl .. gio. alia Ce!elli j :1utelTi d i x i non elfe mea, fecund 11m )udici um

J caplllt~a capltaha. In tertlo ~,~pltulo fl.npfille SanCtoE Ecckfia: reprobo , anathema dlce-ns C.citlllllm : GrAtMm Dei & adilll.rlUm non adjin- omni contravenier,tI & contradieenti San.o._

;.0. Cap. ...-

gulos ltalU dAri, (cd inlibero arbitrio eJJevd m leg~ Catholica: Ecclefia: doCtQnis. Lgo enim in

al. lie doilrmA. Et mrum: Dei gT4till1ll fuunaum unius fubfl:antiz Trinitatc:m creQo ) & omnia fe,un-

LIB E R

P RIM V S.

fecunduin dcCl:rinam (anch! C atholice Ec- A veumt qui dzft.lIl1 rsm, H.tc & JEd mttlfd_pin;l,a

cleli.e . Si qUlS vero aliena ab hac fapit, Ana- drxtmus , illlllllt , de scriptHis Sanais. II f& ~'I(;.

therna fit. rem 1I0n [tltcp cnttbus qu« d,ceban?tlr ..! nuli! de

Synodus dixit; Nunc quoniarn fatisfath.lm. sJldtu Smpruru, (cd adbtlc fufummttbiJ, dIXIt

ell nobis pt, fccutionibus prafentis jJeiaglJ i)e!.Jgit~', n ego Jialeda, An.aliema fit, qlli tlieli

j\-ionachi.qlli (\llidcm pils doctrinis confenur, abf.Jue 4dziJvflQ Dei pofJebominml adp;vfeCtum oni-

contraria ver» l:cddlx fidd reprol.at & ntum veiilte vtrtututn. Hzc Ioannes Ep [':0pu5

anachematiz at ,communionis Ecddialticx narravit fuis Coepifcopis in C oncilio, a['bi1-

eum elfe & (" atholice confiternur, Ha c Sy- te Pel. glO, qui 1111;1il contradicens Iilemic [uo

nodus In qlla fcntenria profcrenda hoc inrui- C'.lr.eta vera elle conleflus eft.

ti funt EpiflOpl , quid v_t:rlm cora~ l~tbg;us Ha-c funt vera gelh ifiil\s Syncdi, Qll:.e

profitereiur , non quid ionarent & libi veucnt namljllc a Laronio qui librum vnde illa col-

ea 'lUll: de l.bris ej..s recitabantur, Hoc enim legm.us, nonuum viderat , ilnqultn e1! CIi-

EpifCopiGu·cj homines & ea verba per inter- fwniand lclketl<on<.:alt.;\"ulltur, non fum de-

prctcm audientes , die,uterc non curarunt , id [umpta ex attis Synodi Diofpolirane , lit

dunraxat ccnlideranres , quod ille qui inter- ipie exillirnavit , fed fiint omnia iptitIima

ros abarur fenli!fe [e diccrct , non (luiLus v~r"" verba Divi Augtlfiini ex Epillcla centefitr.:t

bi~ eudcm fenttntia in ('jus libris [nipta dice- hxta ad laulinum , negue continent nili paU-

retur. Alia ell enirn caufa fidei non Iane, alia ca darr.natorum articulorum cal'ita, ut pd. ..

locutionis incaut.e , ut mcrito centra lluoquo B rum lent Gabriel Va!:juez (iioi pcrGiaferit; r~

modo urzenrious Pdagius J;cue pon.ifler. invenro in quadarn bibliotheca il1:o fragrtn:n-

Hec fe c,uidem &: ante fenlifl::, qu,~ nunc in to ,Synodl Diofpolitana- acta invcnille,

:Eccidialhco GIll. t ex. m.ne, jeG [ua: fe!'lttntior Porro non [alum Heros & Lazarus , qui

non fe htli circun.tp.cra \ erba rotu,Ii., & libellum obu.lcrant adverfus Pdagidn; nod

,ideo fidem luarn ornn.no elk: <l'fwbJnc.om; afrucrunt Synodo , led nt:que Paulus Orolius;

librum emc ndandum, Q:.cd {j c;')(dkt, quis qui circa hoc ttmpU5 .Augliltini hortatu dt:

ejus verbis i_l1c<ltJtius; mg:igemiulqce ccn- Africa in Paleflinarn trajtcetat. Teitis dl htl-

fcripti~ non fa, iliimc ignoj .. crvt , cum lenten- jus rei ipfe .Auguftinus : Nanl qUidquld dIXit,

tiarn quam ilia verba contrnent non delen- inquit , leanne: lPifi;, pys de I4b[erJtibu~ Jr.irribui De ['iM

dent, it-d cam diceret Iuarn, guam venus noftru jive coeptfcopi;, nercte at Lazaro, Jive de rtl".>",IJ,

approbaret ~ Ha-c ergo pios 1 udices cogitalle Presbyte:» oraJio , Jive de dlijs qUOPtIlillbz non f!lllt

credendurn efl , cum l-elagillm vert.is IJRJnl nomm« exprejfa , credo quod tntelilgJt adeorulii

fidem coram ipfis profitetem, negkEta libronl pr.eitll/:clum non valere, SI entm pr4enw ijfehi,

tjus qUo~ plr IOt,rprlttm a~di(;lant,t11r._ulIio- !offen: eum furtaJfe, ahjit UI dtcam , convincertde

ne, Cathoucz. C cn.munioms cfle dixen.nr, mendacio ; fod forte commemotsre qllod fott~fulJfit

Er haEttnus quiccm de gc:lbs PeLgij qllX oblaus, Qua; Auguilini verba idcirco audu-

dogma tum condenmationcm Ip' Clam. A <lui- ximus , ut oflendcrcmus falfa effi: illa , gu~

bus IJt [c pl!rgartt lucuientius , plenus jactan- fub nomine Oroiij in quadarn oratione ope;;

tia rnultorum Sanctorum littcras in laudem ribus ejus fubjunch commemorantur , quod

[uam lcrrptas protulit , argue inter «ercras C ipfecoram in Concilio Diofpolirano rda-

~tiam ill.,s a 5aneto Augufhno ad fe dara s, glUm acculaverit , aliaque nonnulla a vt:fd

quas fuperius inii ruimus, Antecuarn vero in difhdenria. V idetur enim ifi,l oratio ab all-

Synodi conle.lum introducerctur , gravis al- quo exercrtationis caufa elTe confcripta , qtli

tercatio Pelagic cum fratrious cum aCCH" nihil pene. eorum fdvtrit qure in i(b Syno-

fantibus intercdlerat , pra:l~nte Ioanne Epi- do aeta fueranr, Naill extrema iftius ora-

Icopo Ierotolymitano , prout hoc Antiites tionis ,_ partim ex libro AllgUftihi de petfe""

t[!. cl;geft;, ifie in pleno Com ilio conunemoravie . Fra- aione )ulbti;E, partim ex licro tic natUta &

Pel.g. mbtH entm mjlantibU6,inquit Ioannes Epitcopus, gratia per rnultas paginas perturbate (inc or~

(;;' dzcentlbU6 qUI~ h.erettCU6 eft; diCit enim , quo- urne judicioque ccrrala [unt: ut nihil Gil-am

lIiam poteJi oomo ji valuerit, tJfe Jine peccato, & quod Augulhnus non nif biennio aut trien-

de hoc mterrogall1.bus nobu eum i rejpOlldlt; n01f nio poa, librlim illum ad Ioannem L piCco-

dixl; lj'lIoniam r"iplt nAtura bominu lit ITIlpeCCa- pum lero[olymitanum dellinaverit l quod

611i1 fil, fod dixi i quolliam qui 'I'oluerit pro pro- r_On feciflet, (i tunc temporis ab OtoGo fuif-

pnA [altm labor are & agoni;:,are ut non pmct, & f~t in ilIas oras delatus; r.. Cqllt: thlm videtut

amblilet in pr<fCeptu DCI, habere tum hallC poj;- tempore proKCtionis OroGj fui!Te abfvlutUsj

bilttatem a Deo. Tuncqulbu;damfufurrantibus & feci aHquanto polt ,

d,centlbU6 , quod fine Det gratia dlc~ret PdilgllU Ex Ids veru mahiftfium dl,qu:ll1ta attc va-

pajJe lioe perJ •• I, (UIPfl/1l, mq"IIt, [uper hoc ettarn fcrnmus Hfre!iar,ha fuam ab[o]t.tlcnem [ur'"

in/uti, q u;a & A/oj/ollIS PaulU6 "lItltum [aberalls; riplluit, excufando enim dogm3ta flla j l':llli-

fod non (co-undum Iitam viTtutem fod [ecundulll gra- b ando, tetgi vu[anco, /:.: adhll;i tis nl(i1tC hmi ..

ti.4m Dei dixit: Amp"us amnii U6 [aboravt , nOli ego tatiombl-ls verborum fllorum, mmtiendo,

all/em fed grAlia Dtll/lfCUm, Et iterum nOlI ejl'l'o- abfolutiohem Cuam furatus eH. Qted ncllJO

lews neqlie C'frre:lr~ Fed miferetttif Dei, Et tllud: adellet qui (oram Gr;ecis I lloieibu; vctbci'uhl

N'jlDomll1U6 "dift, .. pmJllolilum,mvl4l'1umlaj,ur4~ launorum fenfum ex"U\;rt:t, librorumque

B unde

2.7 unde profcrebantur, eurn apCl:_orem cile con- A vera jirn.diibitan,U5 , quod rub Ifulr" illUI5 profemtio-

vinccrct, Quam ob caulam Hieronymus earn ne vencrunt ; nee eorum alig1'd'! aaep,'n:tt< de /iae re

mifcrabilem Svnodum appellat. lpfa ramen littmlJapud quos tJLus rc, pr<tjtu,( eaufas c<>·c.

h-.rcfis luculcnte darnnata , & PclagiJ lingua Et infra: cum jim si.qu« in ipj:s p'ifita ,~efiti»

tanquJm profhari gladio dW:t:ncuta efi, ut 'lUte obtefta partim ilie viwdo (upple(J'", pa tz",

Li'.3.<on, Augullinus frcquer,t{f PddgtO & Iuliano mnlt« in fe verba retcrquendo t;ta obfCiiritate (01'1--

t: '"I. c.l. cxprobravit, lJifcipuli itaque ))elag}1 ad flldll i ali'lua l1!agu fulji, algumc1lti~., 'llam ver.a

e f,b·l.<.5 illud fraidu lcnn.rn ncfas. toto capIte annu- ratione; ttt ad tl'mplls pJterat videri purgal.'zt ric: sn-

e;,-4ilb, I' .n: fl . . d r. d T.' I

. entes.nebu IS IILIS aitutarum lntcrprc tatlonum, ", aba fa/,a intapreutume virs« 9. n~C !lIlOC.

L,b.I.c.n, oururn nonnulle ab Allguuino referuntur , Cum ergo Pelagius callida damnatic.ne

traJui. c.5. judLium illud illufi.m , ac tot Epif.opos a~ aut fallaci inrerpretatione fallendc) Judices

eo irrifos dIe ridebanr : ipfc vc ro de hujul- furatus fuifft.t abfolutionern Iuarn & Catholi-

modi rriumphans viEtori.a, mox !Scll:o~um cse communionise!Te'judic:ltus, multo acrii.s

tarditate procllrata, litteras ad quendam clam incubuit , ut ca dogmata quorum om-

Libr. "':5'- amicum fuum presbyrerum , qui eurn bcni- nium detenlioncrn fibi refervaverar , rub Ca-

fI~ 1'</":5. gne adrnonuerat , ne pcr tjus occalioncm ali- tholico nomine propagaret, & nova defenfio-

C·3°. quis a corpore Ecclelie fepararctLlr, mabna ne lhbiliret. Hoc dl: cnim quod Hieronymus

celerirate pr.crnifit , in quibus inter cretcra paulo poll: ablolutam Synodurn per eundem

de ill:o jl:d.icio . fe gloriando jaCl:itans : 'f2J/-tf- B Orofiurn in Africam revertentern Icribir Au- Epijl:. '0.

tuordeam, mqult , t.p[';i.pmJm [ententi« deJim- gn{hno : Magu demus operamut permHoji!tm4 b£- .p¥d "":,-.1

uo 'lOjlr a con'prob"ta eJt , qua d ximlls po/[e bomi- reJls de EuleflJs auferatur: qu£ [emper jII1!U/III P:J:-

nem jine r=v efe., & lYel mandalll fac lecujfo,,- nuentum tit docendl in Ecc/e[:js habeM faei/{tatem,

dire ji velu, f.!t_£ fentmtta contredtiium» os con- ne fi apert" (e !uceprodlderit , [or41 expul,'a moria-

flljione perfudil., cr cmnem In malum eon[piranwn tur, V bi pcerntcntiam appellare mihi viderur

[a.ieratem ab invucm [eparavit. In quibu s ver- illam fallacem aliter quam libri ejus contine-

bis d: plici Iuco rerum gdhrurn i~llaris il- rcnt.lcntiendi jjrnulatiollem atque hypocrifin,

lufit , nvrn I$.: fa,i:it,ltcili pofuit non peccandi, Nam in tcta Synodo Paleitina nullurn .vel

de qua nulla in rota hac Synodo queflio fuit, confcflionis alicujus erroris nedum pceniten-

quaf j':dicIUUS eram de ilto verbo pl.clI1{[t, tise dedit indicii m. Statim itaque quatuor

& gratial1l Dei non poluit ,quam confiteudo libros compofuir , quos de libero arbitrio in-

& addendo , pernaOl Ecclefuilicce darnnario- (cripfit, lit)! cum id ageret ut de divina gratia:

nis evalcr at. Quin etiarn IJt toturn Occidcn- reCl:e fmtire credererur , velis remif9uee~do-

tern de Iua innocentia Pelauius imbucrcr , gmata allruere conabatur , qll<l: in Paiellina

1L;,;" c,p.. Chartularn quandarn rllx dd~;lfionis, qlta fe Synodo damnalfe videbarur , tanta quidem

C;-jC(i'HUlJ,- . (". r. I'r -, II

b", dicebat obicctis rclponditle Ga orum, & lluJ! impudentia, lit tefle Augufhno, & aper.rc pCC'-

• tancuarn pro s.dtoru!ll Synodaliurn brevia- catum originale tolleret , & Iimul de gefiis Li", ... tk

Epij1.lp. tione ukluc<juO\<.jllc difcurrerer , ad Augu- Paleltinre Syncdi g!oriaren:r. Imo CU'm om- pl'ee,,', .r~.

Ilinurn in Afrir am per civcrn queudarn I-iJp- nern d ivinam gratiam vel prorfus tollcrer,": If.

poncnkJ?, Diaccnurn autcm Onentalcm vel ad legem dottrinamcjut' revocarer , ta-

tranfOliht. QCla! quidern ea verfutra lrat ccn- C men fequenti anno millis litteris ad Irtnocen-,

cinnata , vt non pllt.lrctur eile -blata quam- tiurn Pontificcm , cujus ·i'blre fuc,e!fori tfl-

liber earurn {~ntentilnlm defmdcnc:i licen- dit:r (unt, Iic ramen de fitiei fua:integritate

ria , quafi videlicet li rantummodo objdJ:<1), hzrctica fronte gloriando loquitur: Legant,

nee ,jus elff.; rXllbatJ.: fuifient . non ramen ana- inquit , recens meum opll{/C.flbum, quod pro Izbcrq

thcrnatizatre atque darnnata.. alios etjarn nuper arbilrr~ edete cOl1!pulfi [umus, & agnvfcent "p.J A"f:.

nonnullos articulcs ita congeffit , ac Ii quis CJU"m tmque nos negatoone grall& mfamare ge- lib.degrdi4

illorum ac'huc roit i[\am Sy nodl~rn licite de. jlierint, qui per totumpen~' ip{tu! textum ·operii Clmftu.4I.

fLndi PQtuilkt , to.nquam n(;n dixil1lt id ~ perfeG1e argue integrt & bbt1'um arbitrium confi-

de I is r"bus fJptre quod i:cclcfiol pm ll:dI- temu~ & gratiam. Pono quatuor fuilIe.i£lius Lib.d.

caiTet. led quuu in pullcrum fuilkt judiea- opens hbrostcfiatur Auguil:inus, aqlldquem tiaCbrij(;

Epi/1.95· tlira. Hmj; \:~\ qued Augullinus I'eiagio re- v.arijs in loci5 ex eorum primo, tertio & c.4r •

• ~ J ""ocent. f~ribcns, i piitolam ad lnnocmtium Pon'i- 'luarw, nonnulla fr.lgmcht'a citata reptritm- Ib,d.c·S. 7.

fj.em f<>quc[lti anno m&rit, rogans turn, tur. Editos autem fuifie a Pdaglo poltPa'- 4r.dt peer .. ,.

ut ei .illam nllttcre non gravan;tur. SICentm, kfiin,1m SynQdulll, ex cjtlfd~m Epifiela ad ";}p'"'3;

inquit, cam lrgere putillS non dlaigllabitllr, ma- Paulinum patet. ha ha:t1tti~i femper folent .. d ;>~~~~

g~ In ,. a ellm qUI mtJtt, quam 'lur{cnpfit alten_ in peiusprofic~re, errantes& in.crforem mit.. 1

dens. Simul aJjecit tarna jaCl:itari sella in tentes.

Oli(nte ciTe wnfcCl:a , quibus Ptlaglus ab- Neque vero furtiva hlIjuflllo<ircoram ho.

fO\t,tllS elIe ~rhi[;eretur. Cui ref(flbens In- minibus abfolutione dlimnatorumqlle a fe-

. noccntius lic pJicium de Pelagiipllrg~done D ip[o dogmatum rnanifefl:a defenfione ronti:'n-

:l;pdIJ/pn».- pronunciJ.vit: Nubu (limen inq\1it, IIUperfllil-. tuS fuit, fed palam in vindiCl:am exarlit ad.

€tnt ~.e \

.a A"~, 96. dfTi poujt eum eJJf purga!u7f1 , 'luamvu ad II!)! do verfus eos qui ipfum ranquam hai'eticum fue-

'" lloJiI'U qUibtl[dalll ["leu jmt gefta perlatA qUlbus rant pe&cuti. Ternpefias in San.<ftum Hie-

ill: IItld.tum [e <rederet ()' abJolulfml" Qll<NlllS1m rooymum potiffimumin e.1fquet~li~iofasferminas

DE

H.£RESI

PELAGIANA

LIBE,F,.

minas, qure fi:lb ejus cura Deo fuviebar.t A Euflorhiam & laul.un JnO.LLlt, i.t hlagills vel cert« I d gl. ni cru..n.aem noma,hi, quam r x il!i~ DldlOgCrt.m 111 ris, quit.us pie: rlquc anlr. [t·,iS l.a rctcos PuaglanJ.' p a tctacti fucrant, 10 eorurr. A, ciorern evcmcrcnt. Rem

iplan: ac len fLS Ll'l V. ur tont_it Aug,uHinm:

Z;],. dcgeflu Le ;)i;.a r,1/I, Il1l,llt ',Uof peJi l.cc Ilidmttl11 Ibl.a i' •• ag.c.~". neJiw '1M ct.neo padzrc;ltllJ; qUI v_ldt in perverfi,m per;'lberetllr 1 e/.aSIV jiljfl'.a::,'lYI il!CmilVlh alid.lCt.a pc;pmatd dill.ilI:zr. til l,el [erv, (;i allC!il&

lid curen: ssnit, 11INOIt)'i1ll pmbyzeYI petttnentes flelcumilrna cede aji/ccrmild, LIMOt.U; cccuicrefllr, .:d'Jicta monaitertorta» ir;cende1tlJti.r, l'ix ip[um ab hoc imp,tu .atjue inctlTfu tsr. U m;.;/;t;cr tueretur, tucendum nobis video a cXpCCialitlMil quod illic fratres noJin EpifcrJl de I;i; tuntu 111.,itS ,~;,p;dum extftiment , qutUUJ eos c'ijlmd"re puJ]e 'iuU xred«: ? Ha-c At glJl:inus. \ 'rdcnrur va purro diflimulatione Ioannis Ll'dccfi h u ro-. B folymitJni fuifle perpctrata, qUt pdaglUm mu.t..m (i.tligebat , lit ex Augdbni Lpitl ola

Epijl.Aug. ad eundem Ioannem lCr;pta wliigitur. Narn

as·. r: 1

& in edcm iplo Conc.lio Pol dhno in ab-

fi.nle; acct.iatores rdagij tanquam calumlun.niatcres invectus tit ~"(J1i1d dixu , in-

Lib.dtgeft~ '1UIl AugdHnus , de ab[elJlt~u. JratrzLu; Iwftru 1'./4,;.<.15· Jl've Cteplfc'plJ Herote ec La;:.,arv , jIve de probJttro vrQj'o, five de alys , 'lu~rul/I ,b, 11011 junt ncmm« fxpifJJa , credo quod inte/ligat ad eotum pr"'i!ldl~tlm. lion velere, 8, en.m pr4!jentes ej]i:1It, rJfmt ein: fOI taJe ,abJit "I dICIIII"lor.vmme de rt.efld.ICO jfu f rte commemsrare , quod fortejillJfet obbtus, alit III qu« fum fefe/lem Law,us mlerpres &c. Si 'l"U «utem memuratujratmu; noii.is e» hoc allquld qu£Hior.u illlu!elit , <aha ad Ih{iIttum Epi[npale v,'cllverll, fibl tit po/elutlt edcrunt, Ex quo vidcs Lector .arn tun, in ip'o L oncilio Ioannem LplfcC'pUlil I J_I,tulCll Fdagi, vel ipfom qUOLJUf: i-elagium 111 .ccutato- C res Herorern , Laz ari.m , Orouum a, Lruef, que altos, & in primis Hieronyrnurn ltomachatos , ut nihil mirum Iit , h Eplfwpo Ioci diflirnulanre vel favenre , in [anctum VlrUIU & creditas ei virgines facincra IlIa pcrpetraverinr. Qua de rc cum querimoruz ab ipfo Hieronymo & fanEtis illis virginibus ad Papam Innocentiurn e{[nt perlata:: hne expreilione Allthorum , gravlter Pontifex lit-

E~ift.rnnoc tcris. apu.d Ioannem cxpo!l:ulauit : ,Direptio- 3', in tom;' nts, tnqUlt , c£des, mcendlll, omne faelliU6 extreC'.nci/. 111£ dernellti&, <~tYjerofij,m& Sana& Vlrgmes Eu-

jlotbium & Paula d,pluraverunt in tutu Ecclefi.: tu.: perpelraffe diab,blflm : tlon:en emm hominu ca~faliJque retieuerunt. Q!!}d ttfi amb.guum nOll Jit, & a quo commi!Jllm; oportult tamen (uftodire germanliatem tuam , & greg' ,lhu5 !ulheirius proVidere, 11CqIJld bUIU[mcdl anrelur. plod cum ,!lMum peTICulo tlla laceJM negllgentlll ad",itlere III gregem DOII,In! " cr tales agnos quos D IncendN, afiliu cr perjuz.tiQmbU6 nudas dllbdes poJt !uorum ""'<ifS & rlWi'tes VIX vlvere audlvlii us. 1\,bll I1NVU pletatem ii/"m SacerdulfJ tUI lie (alitA

P R I ~1 V S,

dj"bcl, In te atquc in tuos potefiate adtnig;,: In te mquem : 1'ror[m ennn ~acerd,t'1 ,<!,T.I~"tMem cent/Willat tantt.m ne[.u if', Ftdejia Jltijf'e cUf/;pl:tum. Vb, prol'y:olleHli£? Vbi certe , Ji cd_(m &I'enersnt , aextlt« vel c01iJclatitnrs r Cum pim [e IId;'tu metuere duan: quam (onqlleruntNr ejJC perprjj:!6. Ha c & plura tnnoccnnus,

, Cum ergo pl'Ollum ifh.m Joannis Fpikopi animurn IX connivennum erg.! h:L.;!;llIm

auc iviil.t AUgllHlIlus, Iinei as ;,d (lin, dedir, Fpifl. '53. curt.us ,i flJ!?gellic> hanc c xl.rrx n t l'dap" A".~.'ldlodd·.ci::Ol1lffi ,'" lit hc nnnes sui cum ncn 110- ,;;",-,,, fil ...

,.,. 1· . rOlol~m

ver ant , &. mltgu;t.r aucuvcrar,t , non ab eo ) '/"

il'ium c xiiiimarcnt lalli. Sirnul inllrux.t iplum

lluam male' de c iv ina gralla, o,uaChntbani

fum us f, ntirct hl'lgl us" Q;,lOd lit ubcrius intdhtertt In.rum (1 ruifit .. x i eLglJ & Iuurn

de n .. u.r i & gr~tl.l, ciuo icnflls ac die' a Pda-

glJlla couh.taverat, emu autem gdl.l Fe-

l.tf,lj ,in l-alcflina Synoc.o conkcta quii.us p.rurbcrcrur elk pl:lgalUs, nondurn in 1,1I'i-

(am client pcriar., eadem intrcntcr a Joanne

p.rijt. !2!:_"d , lnqllit , ex muuon.m IptJtopO-

rUIIi deJ/deno peto, quos mea.m de bee ref"mllm~

cnt« pmurbut. Sed Ideo [oim bee !mpji, ijU:IIDCcajlOllflll perlatoru ji:Jmwltu It nol u , quem cit»

lilt IIOS audtvl pOJje remeare preterm.ttere n,./t!j,

Ha c geHa paulo polt ad Augufhnlllll trans-

milia knt , de quibus iibrum compolun ,

quelll de g,tftis hlagiJ infcnpllt : Llui CLl11

diu lan.iflet , tanceru ncltro tempore !-a:fu-

lis 10 A l.batia S"nc'ti Banholulllal <. anonicori.m Regularium Latcranenhum inventus

eli, At'1ue hactenus de PdllglO in Orien-

te.

Celdlius interim poll darnnationis fenten_

tiarn qua Carthagine pcrcuflcs futrat ad Se-

dcm Ron.anam appellavir , Ut ex libcllo Pau-

lini Diaconi acculatoris ejus , quem pelt dam-

nates reiagianos ad Zozymum Paparn rnifir, perfpicuum ell, Sed quia nihil ab i nnocenno

Papa tanquam proprio judicio condemnatus fptrabat Iubtidi] , velificatione murata in

Atiam contendit , ubi teltibus limns Concilij Carthagineniis & l\;ikvitani ad pres byte- Epift. 9".

. d fi lib . Af I &11.apl<.~

num, un e ratrum I enatc 111 rica repu - <.Au .

[us fucrat, pelagiana fraude Illrrepfif1i: fere- ~ batur,

Porro duo ilIa mcmofata Concilia celebrata tlIcrunt an no Domini quaJringentdimo deClfIlo texto. Thwcoilu Scptimum 0.. PalladIO(onfule, ho<: ell mox lequentl anno poll:

Synodum Diofpolit"nJm. C.uJ,hgitur hoc evidentlr ex hums Innocentlj l'ontific;is, <juas acccptls Jam rdatlOmbus S}f1udallbu., ad utriufque Conedi) Patres dtdll; dJta~ funtenim ilia: quas ad Mikvltanos fmpht, {exto eatendas hbruarias Honono & COlllbntio confu-

libus , qui anno qua(,ringcnt(:hmo dccimo feptimo gdferunt (unfulat,1ll : illa: Vtro quas au Carthagincnfes , quinto calenJas ubi fup-

plcndum Yldetllr ftmili mcdu fcbruarias. Simul t:llim vtriicJue nJpon,hlle, quas limul eo-

.B 1. Jem

DE H~RESI PELAGIANA

dem perlatore Iulio E,pifcopo acceperat plane A cornprehendunt quicquid in ill a Synodo converilimile ell.tra illos conllitutum en, nempe quod de di-

Celebrara ell autem Synodus Carthaginen- vina gratia & haptiG-no fidelibus dfet tenen-

fis paulo poll Mileviranam que illam II: dicit dum; & quo loco effi.'llt habendi <lui iltis

in fcribendo ad A poll:olicam Sedem imirari, duobns cauit ihus sdverfsrentur, Cetera naru-

(~allfa congregationis non tam fuit ( ut vi- que q\1~ j'o Svnodo Paleflina Pelagic aroue

dcri pollet) h.rrefis Pelagij , quam alie di- Celeltio objttl:a dicerentur , j~ldido Ioho-

. verfe necefllratev Eccir.:liJ(bc:r, propter quas cenrij Pontifieis reliquerunt , ur tum de illis,

FXFp!fl.90 cum Patres in unum ( arthagine confluxiflcnt, tum de geflis illius Synodi , tum erjam de

"I..J ...A.,~. {i . 0 Ii . I ft·· r. br I fi

upervemt ro IUS ex Pa C ma , qUI porre- penonarurn a 10 utione qua: con caa c!J(. di-

ctis litteris Herons & Lazari Epifcoporum cebantur , rettenc an perperam Leta flJiIT._.r~

Gallorlllll qui Pelagium in Paleltinarn ufque dijudicaret , unde omnes in Dei mifericor_

fllc~ant perfccuti , Eccldi;e pro~eres.contra dia gaudcrent; Vnde etiam Pelagius atquCi

periculofam iflam herefin excitavrt. SIC emrn Cclcflius in hac Synodo non nili Iub condi-

loquuntur in litterarum Iuarurn exordior cum rione darnnati funt, neOlpe· nill dogmata fua

:Ep;jf. Cone. ex more ad Cartbaginen[em Ecclejiam {olem1ltter perverfa damnarent, Numerus autern eo-

c. d, .... ad. d·.r..r· . h .

l .. .."ct~t convellIremllS, atque ex ,veT)Iscau)1J cOfIgregataex rum tlUl Cart agincm convernr Amil1itum,

1Iob" SJnodlu haberetllT, compmbytfT1J6Jter Oro- non feptuaginta feptem ut putavit Rarohius,

Jiu;; nobii LitterM f1'.rtTllm & eOII[acl'rdot:mmoflro- fed fexaginta oao dnmtaxat fuit , quot ct-

rumdrdlt HerDt" & La::.ari, quorum formamhii [arnnurn litteris ad Innocentiurn fctiptilno.

,oltjlituimU5 effe (,,~dend,ml. Hzc ibi. Aaa ta- B rnina pr;rfixa recenlentur , Quod veto et-

men Concilij Diolpolirani nondum in Atri- jam addit Baronius de Canonibus in hac

cam perlata fuerant, ut tefiisell: Augu(linus Synodo conflitutis qui perierunr , de magi-

non modo in Epifiola quam ad Paulinum fierio in docendo exhib.to , alijfgue ex car-

E/ifl· 106. dedit, fedetl'am in ilIa C1"uam ad Innocentiurn minibus Profpcri addnctis , quai1tum ineis

jniti-oad .

P",./i".m una cum Synodalibus triifmifit. V t autem nar- hallucinetur , paulo poll cornrnodius dilfcfe-

:Epi}l, 95 •• .1 rant in eadem flla ad Innoccntillm relatione mus.

lum, Patres Coucili] (arthaginenlls, cum ex litre- Quinctiam Numidie AntilHtes inrelle;

. ris ab Orollo ad f" pcrlatis Pelagium atque ao periculo, quod ex g!ifcente Pelagiarra

:Ex Epifl . c" " c: b J

PatT.".· Celeflium Aurhores neraru prorfus ~drrons pernicie magis magil,]lle .luge atur , lVJi(.\ri

Cartl,a~ •• d adverterent , recenkndurn petlcrullt qUI ante convenerunt nurnero leX3e;imJ & unus j ubi

Inn.c. ~o. ferme quinquennium Iuper eel-Hi] nomine darnnaris pari protfus modo duobus ill:is ca-

"l'''' .Aug. apud Lcclcfiam Calthaginm[em fuillet agi- pinbus , de adji.torio gratia! ad bene vivcn-

tatum. Q:IO rccttato . quarnvis lIlo tempore dum negato, & de baptifmo parvulorum

hoc vuln..s ab Ecclefia cxcilum die videre- evacuate adjutores illius irnpictatis Felagiunt

tur , nihilominus tamen id communi deli- arql1e ( ektlium crjarn darnnandos etle Judi ..

berarione ceniuerunt , & hujll(modi perfus- carunt , {i neccffilas itapotiularet , rrralle Ie

C10nis Authores , nili h:lec apertiaime ana- tamen , ut in Ecclcfia fanarcntur authoritete

thematizaverint, ipfos ;nathe~atizari opor- In~ocentij., cui f.lcihus crcderent quam ut

tere , ut II ipforum non potuent, faltem (:0- delperara Ialute ab Ecdella rclccarentur, Hac

rum qui ab eis decepti ellent vel decipi pof- C p,r Epillolarn Syncdalern qu<£ extat .Pon-

fent, cognita fententia qlla: in eo~ lata etfet, tifici Innocentio infinuamnt ; id fc facere

fanitas proeuraretur, Quibus verbis pm tum fignificantes ad imitationc m Coepifccpo-

fuggeiTerunt Innocentio id quod polh:a'1,0- rum Provincia- Canhagineniis , quod ad Se.-

zymo Pontifiei ex plena rio Afric<£confi!iO dcm Apofi:olic~m de hac re f..riptiffc compe".

inculcaverunt , apcrtis verbis finefuco ac tcr- rcrsnt Quod pec iplum CarthagincnfiuIli

t;iverfatione cos anathematizate debere do- littcrarurn pcrlatorern Iulium Epifcopum eo,

gmata ouse vel iplis oliJcerenrur vel ab eo- compcrifle veritimile efl , quia idem ipfe

rum di(cipulis docerentur. Hinc ttl enirn urriulque Synodi litteras Iimul ad Innccen-

quod propter eorum jam uliirpatas in Palelli- tiurn pcrtulit , ut d; refponfo Pontificis a~ lit ..

na Synodo verfutias in fine fubijciunt : teras Synodi Milevitane liquet. Adjece-

Pride etjam fi Pelttgim Crieffiufqlle &qrreiti Iunt, runt etjarn privatae Iittcras ab A ugufiir.o

15iJ. velfe ifla nllnqu~m fonjiJJe diCltnt, & ql<tf.cumque Icripras quinque Antifiites ,Aurelius, Ali;"

fCTIpt~ contra eos prolat" fttmnt , fUll cffinega- pius, Auguninus, Evodius & Poaidius, qui-

bNnt; nee eft quemadmodtrm de meudaeio corfvin- bus eandem caufam accuratius tractave-

CAntur, genera/iter tamm qtlirumqtre dcgmati~at rUnt. varijs documentis ex divina Sctiptura

& ~ffirmat, humanam ftlli ltd vlncenda peceata clepromptis errofis ilEus impictatem con;'

& mandllta Dei fa,"nda fuffieere poffe llifttlr;tmj vellentes, qua novi hxntici divinam gta-

0- eomddo gratiot Dei, quotSanGloramevtdentita tiam roHere conabantllr. Et quia Ilccdllm

.rationibw declaratur, Aill'er[arllls mvenitur: & gefl:a Palefiina in Africam pcrJ;,ta fuerant, ~uCflm1ue negat parvulas per bapti[mum Cbrijli D iolliciti ne cum abfoluto Pelag'o, etjam do-

" perdmcne L,beraTi & {ailltem percrpere [empiter- gmata ipfa abfoluta putarentur,('xponunt quo

IJIUn , AnathemA Jit. Qj.tibus verbis breviter paCto orientales Epifcopi ellm al,folvere po-

tucrint,quod [dlicet fimul cum libero arbitrio dlvtnam

LIB E R

P R 1 M V S.

34

divinam gratiam fatererur : qure ab iIlis ex A ejus damnatione elfe corrigendos. .

Eccldia{hca confucn.diue nulla alia intelligi Ex his qu£ de duobus iflis Concilijs haCienus

potuerit , nif quam in libris Dei Iegcre & po- narrata funt maniieaiffin'lt conllat Celeilium

pulis pra-dicare coniuevi ranr. Potlulant au- atgue Pelagiurn ab Innocenrio Pontifice

tern in primis atque lollicitl ad opprirnendam [llilf" damnan.mee Ecclelia pulfum.hoc ipfiuf:'

illam ha:rdin auxilium .nnocenuj , propter Ii- met Innocennj tcaificatione in littcris ad

.... 4 1 niltram farnam qUa? de illo Fontifice fpar[a Conciliurn Mileviranurn & ad quinque Epi.

-II'·'~··«fi !d' . ",m b I r.,. .

Lmoc: aputi uerat. A.t. mmus. entm , InqUlUnt ,e)}c III I1Y e copos nc~ Ierne r"petltur, ut pr.j.,tcrmlltam

.sug. Rom», ublll!e dIU vixtt , nonnullos qUI dly,rjis C.:lujis qucd & Gennadius advcrfus coldern deere-

ei j'.ivedm, quidam [alicet , <jUUI vos tulu: r1fua- tum ab Innocentio Icripturn cfle tdhtur , &: a

jifje perlJlbem ; piuri:svero quia eum tali« fmttre nun Zozymo promulgatom. Qu:£ prcrnulg irio

aedunt , pr4ertim quia in Oriente Itbi degit , geJla comparatione totiusOrbis fuirtis public l' lit-

Ecclej~aHwl faaa eiTe iaCtantur, qUibus periJlbetttr tcrrs intclligcnda efb, t-, am A hi .. anis e a falis

e.De purgatus. jAm filpra dictis littcris innonu rcr. Hille el]

Innocenrius accepris pef Iulium Epilcopum cl)~m quod pofr biennium Icril.enu s Lplf.:opi

lirr.ris utriuf..ue Cone,li), collai.datoquc in Atneaoi ad l.ozymum : Consi.t.nn.us , llli"i

01l1D1DU~ Catholics: fidd .rudio , vehcmcntcr unr , in I'elaglum at'1"e Celeiiuo» per vetlaalJ,im; A/nil Pro!'!.

errorcrn ilium mn.m(rie Pelag,ianum cere- EPifcopum Innocentium de BeatlJf:,ml Ap"itJII Fetr, a~.e f~ ,

fiatusel1, & Vc!ablUlli JLjU( Lt'lcHium id tft S('deproIAl.zm munere [ententism, d.mec aper(ljj',m4 , .. tMor.

invcntores '. ocum novaruu: ab Ecc\t·fia: com- B confeJiione fatcantur grM14m Dei per iii S V lit

munione Iubmovit , donee rciipifc{'r~nt a dia- CIJrijtlltll &c.

boli laqueis. Iuffic trrncn fiJlJul lit Ii un'-)lIam Cum autem viderent Partes illi Carthagi_

hni depolito pravi dog1"1atis crrorerehpue- nenles & Milevirani , herefin iltam magis n.a-

rinr , darnnariutque ea qucrllm feiphpra:va- gifqlle clanculurn Ierpere & invalc[(,t:re , ad

ricatione darnnarunr , cis l1Iedi,ina~1 Iolidam earn liltfo(andam & cxpugnandam Sanctum

id efi receprvculum Iuum ab Ecclclia non ne- Auguilinurn communi fuiingio Ielegcront,

7"".ctnt. in gari: H ec tglltlr, inquit , fr .arcs C!;,~YlJi:m'. in {1I- T clt.mtur hoc geHa Eccletiattica qua: poflea

J pit . .ul , pradeftos msnest fixa [ententu , abJlnt arrys vo- pro fuC(lfore A~guftini .Eradio in Epifcopa-

(.."""L. M.- mim , tar~ant cu§fodia paItcralt, ne duarz:m ovtum tum Hipponenlem Iublliruendo utroque pra::.

k.,t . .F.pijl. dira contagia {crpam forfan per vulgus mcastum, Iente coram Clerc & populo Hipponenfi con-

S~·pudA"g. Littcre vera quibus hec conllitucio cont1lle~ feaa Iunt. V bi fic iple Auguftmus: Noflu,

tur , data? tucrunt Iexro Calcndas Pel ruarij inquit , ante aliquot annes qUid faccrevolumm & Gtft. :eccltf.

Honorio & Contlanrio coniulibus , quem non permifiJiil. Pl.zcuit mihi & wbis propter.ur .. m EPI}I . .f"l~

anm.m incidifl, in annum Chrifli quadringcn- Scrtpturarum '1111111'1 mih: fratres & pilltT".' mei '0- 11".

tciimurn decimum feptirnum [upra diximus, eptfcopi duobm concdijs 1\ umidt« & C,nbllginil

Pollridie vero hoc elf quinto C alendas Fe - tmponere dlgnatl runt, ut per qutnqt;« dies nemo mib,

bruarij refpon f: m dedit ad li tter is eodem ae- muleflm eUet. GeIta con.fecta {lmt, pl,,,"'t, accldmll-

ceptas pdJWIC, illorurn quinque Epifcopo- jlu,rmtatur plACttttm veftrtl1n & a",lamatto veRra:

fum, idque 111 esndem ftf: [wcentiam. Qucd Fllrru tempvre !(rvatum ejt circa me, & POft .. 4 viovera de IJelagianis in urbe latrtanribus quaG. C lenter irruptum ejt, & non permittor ad quod voio VII-

fe ravente [l ggdfcrant, rcfpond1t Ic ifluo ne- care. Ante merid:e & poJi metuliem In 0(0 patiuniblll

<Jue manifellare pofle , ne"ue neg,ue, cum bcm.num tenecr, Hac glfta illa, QU~!Il LplJcm

ttft jint, inquit, larcallt, nee altqllando audeant vel curarn quanta [edulnJ,te & gloria.& rructu

ilium prddtcamem iffa defendere, vel talta ""quo executus fit, [ole dJIlUS telianrur eJu~ 0i'era,

noftrorum pr4etlte iaaare, credere fe ramen ubi- & inter cHUOS luculentitlimis veruous SoIn-

cumque terrarum degant facile eos , audita au> Proiper ita cauit ,

Iflim ergo inter cunEloJ qui de grege _{cmClo b!fimM pepulere firM, induftria major

Majus opus, totum prtejlantius imbllit Drbem, 'Nam quocumque gradum consertit callidu« hofiu, ~que per ambages anceps iter egit OpertU1 Hujus ab occuifu eft prte)Jentus, mille )Jiarum. lnjidtj/que aditum non reperientibus ul/um. Cumqtle [oris rabies a)Jidol'um expulfa luporum Frenderet, inque omnes melld4cia )Jerteret artes Ne mentes till arum o)Jium corrumpere pojJet,

Nee dubia obliqtlu turbaret corda queretu;

ljli1ts ore )Jiri fecit rDe~; iflius ore

B 3

Pr.fp, Car, Jeingrgfis

f"l·

Flumin4

DE

HA:.RESI

PELAGIANA

F/umina librorum MUlldum ef!luxere per omnem ~ mites humilefque biballt, campijque animorum

Certan: 'l1italis doClrin.€ tmmittere I'IOos. Hzc Prolper.

H Inc etiam alibi:Vigmti,inquit, Amp[ill< an- A que Concilij mentionem faciat, nufquam in Epif1.94

nis contr« inimicos grMi.! Dei) Caholic« omnibus operibus fuis ullorum Canonum vel ad Hila •.

acies buius viri duEtu pugnat & vtncit, verbo merninit , fed cum vellet & Valenti- Epift.loi.

Arque haCtcnus quidern ea qua: in duobus nurn & Paulinurn de di vina gratia inllruere, ad P""I, ..

jfh~ Concilijs Carthagincnil & Milevitano relationurn illarum quas dixi Synodalium

gc:lta funt reccnfi.irnus.quibus addit Barcnius merninit & refponfi Sedis Apoflolice littera-

canones quofdarn in <.. oncilio tam Carthagi- rumcjue famiharium quinque Epifmporum,

nenf qu~m Milevitano tife conliitutos , fed quibus aliquanto diutius caufa grati.:e curn

i1l05 deGdcrari , hos verb efle octo numero Innoccntio aCta fuerat , eaque omnia ad eo-

qui Icilicet de grdtia Dei fub nomine Lon- rum inO:ruCtionem tranfmifit , nulla prorfus

cih] Milevitani vu!go circumicruntur. Sed Canonum illorum faCta mentione , dim ta-

ut dicam quid fentio utrurnque caput !Dihi !Den iBis tota qua: cum Pelagio Celellioque

vehementer fufpe8:um eft , ut non dicarn fa!- Interccdebat. caufa conrineretur ) nec quic-

fum. Exrant enim Epifiola: Synodales feu re- qllam rnajons ponderis ad em erudiendos

lationes ad A pofiolicam Sedem utriufque polfet afferri. Sed quid evidentius.quarn quod

Concilij , in quibus accurate recenfetur quid Celeflius Papa citans tertium, quartum & In Epif1 .• tl

inConcilijs aCtum fit contra Cele~ium atque quintum Ca.non.em, quos putant .dfc.C:oncilij Epift. G,l·

Pelagium , eo~,nempe ab Apollolics Sede clfe hujus Milevitani , expreflis verbis dicir , eos I ...

excornmunicandos. niii h~, duo capita fatcao- cfle Concilij Carthaginenfis. Sic enirn loqui-

tur.grati~ adjutorium ad optra~d2m JuJ.liliam B tur : Illud eium quod intrA CArtbaginenfts ~rnodi

cavendsque pcccata eJTe neceflarium & parvu- decreta conftitutum eft, quafi proprium Apojtollctl

lis gratia: Sacramentum ad conlequendam vi- Sedu a7llpleitimur, & continuo citat ipfilIimis

tam a'ternan'l proddfe lit a perdinone liberen- verbis tres iflos Canones quos attulimus,

tur , &. nihil pra'tlrca. V trl1mql1f; petit utra- Nee tarnen quod fciam quiiquam dixit un-

que Synodus ab Innocentio confirmari, H9& quam, COs efle iftil1s Concilij Carthaginenfis

;ta'lue geftum, inquiunt C arthagincnies Patres, quod hoc anna celebratum eft. Nam pr.erer(hAyitati tu.! intunendum duximus , lit ftatlllU no- q~Jam quod Baronius potius Canones ifios peflr" med/ocritatu ell.:l711 Apofto[ic£ Sedu AdbibeAtut ri)IIe putat, nullum eil in antiquitate talis opi-

A!'-{JOT/tM pro tuendA [lilulemultorIl7ll, & qUOTUll~ nionis vefiigium. Lt ex ipfo ordine quo Ce-

dam pcrvn/:rarc etssm corrigenda. l:.t Milevitani, lellius probationes adducit , conltat diu poll:

allatis eifdern duobus de gratia atque bapri- hoc Concilium efle conditos. Nam primo ci-

fino cspirulis . HlfC, inquiunt, inJinuantes Apo- tat Epiftola Innocentij ad hane Carthaginen-

floLico pdtori 1110, nOll opus hAbemus mult« djce~e, fe~ Synod urn , tum aliam ad Milevitanam,

6- t4ntll711 illipielMem verbis exaggerllre, cum procul deinde Epillolam Zozymi ad tot ius Orbis

dubio te ita permoWllnt, ut ab tU ,orrigendu ne [A- Bp&opos, relcriptumque Antillitum Afri-

'ius (elFlint &c. diJllmutAre non POJIS. Et infra: canorum.ac deniq, Canones Concilij Cartha-

Q.UiJdLibet AUtem ;pJi eltgant (Celell:ius atque Pe- gineniis, qui ordo cum in ca teris fit omnino

lagius, five cedant auctoritati Innocenti) five ternporis quo edita fuere , certe in ipforum

non cedant ) eerie vel alijs, quos pLurimos poiJunt, erjam Canonum alleganone videtur Iervatus,

ft abeu dijli7lluletur, [uis L"queu impLICATe, ceTlIIt D QUId quod Prolper , CU)US authoritate motus

Yener"billtM tuA inflamer & celerner providendum. Baronius arbitratur in his Concilijs Canones

Innocentius etjim Papa dum utriufque Syno- elfe conditos, longe plures Epifcopos nominee di litteris accurate rtfpondtt utrumque he- quam ad COl convcnerunt,

refeos caput tam de gratia Ejuam de baptifmi It trecentenu,inquit,procerum runt editalinguu. Cdr".. I.

neceflitate evacuata damnat, &auCl:ores vin- Con!l:at vero ad Cartha!;inenfem non nifi"'gr4~. •

culo excornmunicarionis innectit.Ouis autem fexaginta octo , ad Milevuanarn Iexaginta &

credat G qui Canones eflent contra harefin unum confluxilfe,ut ex Epiilolis Synodalious

conditi, illos non ante omnia ad Apofiolicam ",.d Pontificem Innocentium fcril'tis man&fl:c

Scdern fuiJTe referendo~, vel ab eadem Sede liquet, qui omnes non conficiunt nifi centum

roborandos ? vel certe rem tanti momenti & viginti novem. Nam ideo alferere quod

tantO Iilentio fUJoe eranfeundam , ut ne ver- tanto plures affuerint , divinare efi. Punda-

. bulo quidem five a Synodis five ab Innocentio menta igitur duo, quibus ifia nititur opinio

Epift.47. ad attingcretur. .• . videntur elfe ruinofa, Primum eft quod Pror-

y"j'lIt. Accedit quod Auguftmus iOum l~pc utnuf.. per lti canat ;

Pror,.lib.

rotH-Pit Col .. lflt. initio.

Con"Penert

37

LIB E R

PRtMVS.

Con'»entre tu; de (ttnE/~. urbibm atmi

Pontifiees, gemincque"jenum cekben'ima rtetu fiJecernis quod r.L\ cma probet , quod regna Jequantul'. Nee flla eft illie Synodol'um exerta potejt.u &,C •. Landa» funt 1& flripta manent , qUtf de catara[;U }£temi fontis fiuxere );ndan,te meat«

Et trecentenu procel'UIn fullt edita li71gllu 'l$'c.

Et infra.: An aluan in fnem poffet ptocedere SanElum Conetiium, cui (j)ux Atllellm, ingemum~

Auguftinm erato . .

E 'X ht~ cbnfL i put.t B .rornus, 10 gemmo A Hoc autem om nino dicendum ,eridi ifH duo

ceetu f.num . id til u~rOt}ue ilia i-atrum ccetus fint illa duo C6cdia.CarthaginenC", at

A;ricanOflim C onc.lio , ql'OfUID Carthagr- Milevitanum. lli:a' enirn afferuneur ibi a Pro ..

nenh prJ fdit A urelius, IV: ik" it.mo atiuit Au: [pcw, tanquam quorum auiliorit?te ultimO

glllhnds. ( anones till ronditos , guorum illi tandem p~llis Ilia opprella, & fuffo,at~ teCt.

PCfltrllht hi octo J~i'<'dm[. Sed Iall: Baro- (. urn ramen non i!l:is Synodu Carthapnet:d

nium non oblcure convmci videt.ir e x eo. & j\"iievnana; (eo biennio poO: magno molt ..

qi.od l-rolper rn.n !oljLJat-:r. de tft~(n1i~)() mine duabus alijs In Africa Synouis & Z(J ...

co;tuPatrL.Ol,GUI anno quodringenufin.o de- zyn.i autoritate proB,gJta fit ~ec fanr tre-

C: mo (exto, Ied FOlius de illo (,ul aiiquanto cenri Lpl((UP1, quod Pr.itper aflerit, In d'.la~us

pdl cdebrJt~lm dl~ quando Pclagiani t~t_o illis pnor.uus SynodiHonBllX, r,c [",d tantum

orne carnnati Iiint , quod ex (;0 ev .dentcr Ii- centum viginri novern lit ft.pra ceclarstum

quct quod ibi inmediumafferat e~nlrJ Semi- eft. Neqi.e veroput.indus til I'fofper Ilh hu-

lela!' iuncs omrna pra:l U01Cl3 , quibus eor..m ills anrn qu.rdringeutc [imi cccimi fexti duo

p ,re~tc5 Pelagiani ~oncemn~u fllnt.Ql:is'ill~- Condia, de quious agil1i)us, penitus ii),d!o

tcm crcdat cum taCltum Africana Ilia Concr- carmine pr ... ttflJlfe: feu IUainllilUavlt quan·

ha prJ'tcrojlfe, gl,iLUSZOZYlllO cooperar.tibus, do 'UXlt ,

ha;r,iis una cuin [,~is autncribusproiir dt.! tfi?

Pefiem Jube/mtem prima recidit

Sedes rJ\,ana 'fetri qUtf paftordlis bonore &c.

HOc: enlrn intclligcndus efl PrC?fperdiccre levirano loqui , de q.uibns agirnus , ex.cO ma ..

ce illa condemnarione Pelagi J at~lue ce- nlfJt:m dl, quod luurn C anonern dicar e!fe !tfiil quadaCta efi a Pcntifice Innoccntio B duorum Conciliorum Africanbrum; cum u-

putt aucitas rciatiom s Con.ili] Carthaginen- men certurn fit Patres Concilij Carrhaginenlis

its & Milevuani. Poi] quam con cernnatio- non atfuil1e decretis Mileviranis , fed ante

nem fl:Olptrfolet pr0ftltrfui.;lunge!'t: Synodum C6~ihum Milevitanllffi difcelllfe) cujus Epi-

illam Dioipolitanarn, quo hd"gius drgmate fcopi in Epillola ad Innocenrium [e d.cunt Epj~.Sy-

[uo F"priallngua futfocato, ut Catholic us- irnisari Epdcopos provincia: Carthagin.;ofis,II,dfh"d

ablolutvs ett. Hoene comm.nto porius in- quos ad eanc.arn Sedem Apoflolicam lctipfilTe Inntc<m.

genlO[o me finxifie , quam Iolida ratione col- conpuuant, nempc p-r Iuliurn Epifcopum 9&'

kj;ilIe kCtor ex.ttirnct , alia Prolpcri Ioca in- Milevo rUnCulltLm , cui utriufque Coucilij

tucnc.a runt Narn contra Pelagranos incul- littera; limul ea occalionc Rornarn perferendee

cans f'rorJuuKia, fie alibi loquitur I secundum tr.1l:ila: Iiint, Deinde ipfe Prof per ut magis

C.folr4 Col. tusm c.n(urAn. ~r"'vlt PPipa 1m,orenttlts & Feu; declarer fe ;:.e aliis Ioqui C oncihjs Airicanis.

£it, i".tio, Sede dlgn1fl,mll<. qui cum de iftillu'iuerthr 'ilii III D:OX addi t : Erraverun: ducem, oiutuadectm Sa-

Llbero ArbmlOgiorial'ltur , Nam quid, inquit , "01 ccrdot«: 'illl in Ep.ft.la quam CQlIHllUtlOmbus pr« ...

tit eorum pojt bee reitum mentibus exij1imen,us &c. t:,[er;Ult. ita AP'ljtol;c.c Sedil AIItI;tltem l!f.Jtuin

EnAverUl.1 Crtent eles in '1llorllm ;udic,o &c. Errs- zoz.ymum funt /ilJocuti, Conftlfidmlt< In PeiAJ",jtJ

'VCrunt AfrlcAna t p;[coporum Conctlie ) quit dmetil l'xe. V bi taCt a mentirne Lp,fl:ulil! (jure ccntti-

(onJfttuere utrl<mq4e De; dOllum eJJe, (7 [clre qllid tutionibus feu de, retis illis Africanis pn fiXil

faccredebeamtM &diligere utfaciAlIl1IS &.c. Qui til fuerat apern' dkir ecs illam Epittolam ad Zo-

Canon quartus de quo agitl:r. V bi vices eo- itymum deflinafle. fieri a to non pottl):, ,t

dern plane ordine primo 10(0 poni Ccnfiiram C [oquatur de Con.ilijs duobus prac1(~h' qll;e

Ir.no enti] quam edidit pof] relationem iflo- ad Innocenrii.m Icr.pfcrunt, j(·u de alois qua::

rum duofllm Concrliorum , rum Synodurn biennio vel trienn.o pllfl: ( arthasil1e congrc-

Cricnt~lem Palcllinam , denicue Concilia gata fi:nt. E[ pllnilTirn( in alio ejuf.crn lttri

Afr.cena, Nee V(fO in ifiis pofiremis verbs loco, eodem crdine recenfens omnia iib pra:.

cum de illis (.ontilij, CarthaginenLi IX Mi- juloii,ia: TUIIC, inguit, ift0rulil mA&kmitJr4{t.e{u,

B i t/ll1'

DE

H.£RESI

39

tun« in [uperbi.t. foci!s ac principibus corruerunt, A ql/antlo B~dt.t. memori.t. innocentu« /lefand; erroris captta Apoftolieo mucrone pereu/lt. Et moxfubjungit. 9.!:!_ando J?el"tium adproferend.:tm in fe Juof'lue [eTltentiam Pllieltinorum Fplfcoporum SJ'lodus coarllavlt: quando Africanorum Conaliorum Beat.t. recordatlonu Pap" Zoz..yn;us fe'lrfnt;" [u" robur an~ nexuu l & ad tmplVY~m detruncatlO1lLmgladlP Petn dextertU cmnu.m armav,t Antillitum. \ bi iterurn primo low ponit ccnluram lnnocenrij , qualll pof1: au~itas. rclat1~nes. ut~llIf'1ue CC:lCIh,

C arthacinenhs & Milevirani, de quo aglmus, in herefeos auB:ores tulit , Iecundo Synodum Paldlinam , ac denique decreta illa Ahieanorum Conciliorurn , 'lux l Zozymo confirmara funt. Lx quo enumerandi ordine quem pe:rp,[uo IcrvarProfper evidcntcrcolligitur, (;tjlJD illo loco libri de Ingratis, quo pellcm fubeuntem prima recidifle dicitur Seeks Rorna Petrr, intelligi iflam excommunicationem Innocenti] , quam pofl Synodos Carthaginmlem & lvrilevitanam tulit , geminos autern illos ccetus Africanorum Patrum , quos pOLl: cornmcmoratam Syncdum Palcllinam .mingit, cfle ilIa Afr.can« Concilia que fub ZO(YfI)O ce.cbrara funt. Si cui vcro mirum ellc videatur , cur Innocenti us femper ab eo prime Loco dicatur ha rcticos iflos proflraviffe, cum; u t videtur , Concilia itla duo Arricana in tins condernnatione preceflerint , IS snirnadvertcre debet, Patres utriufque illius Synodi non tam excommunicarionem in Pe~ lagium Celelliurnque pronuntiaile , quam ab Apofl:olica Sede pronunciandam concepiffe atque pollulafle, Quid enirn eos inhommes non Atros in Palettina vel AGa commorantes juris < Hinc in Iuis relationibus dicunt Patres Milcvitani ai.thores illius h£refeos tacilius Innocenti) authoritati ~lfc cetturos.petuntque inItantcr ab eo celcriter provideri.Larthaginenfes vera l.oc apertius indicantes: HIC ita'lue geJlllln, inqi.iunt , Domine fr.eter Sanae, Cbaritati tue ililimallll1!111 diximl45, ut ftatuli6 nollr" medlucritdti6 et.an ,Ip:ftolic£ sedu "dbibeaturautoflr.u. V idebant enirn exigui roboris in r~fraB:arios illos Iuarn habcndam elfe cenfuram , nih Romani Ponti ficis autoritate firmaretur. V nde fenttntix illius robur videtur per ipfos Patres ab A'poftoliea: Sedis nntu fuille fufpellfum.

Atterum vcro fundamentum quo nixi putant nonnulli ad hoc Concilium Mileviranum nos Canones pertinere , eft quod in collectione Conciliorum ad hanc quam diximus Synodum , referantur, Cui relpondemus , plures errores eum qui collegit Concilia comrnilifle , dum ad idem Conciliurn Milevitanurn res diverliflimis temporibus geftas concdlit. Rxtulit cnim i!l:os de quibus asirous Canones ad Concilillm Milevitanum , quod fub confulatu Arcadij & Honorij celebratum eft , 'Juod V(rllm nullo modo elfe poile , n, 010 nifi hifroria: Pelagiana: imperitiffinlll~ potdtdubitare. LonciJium cnim ifl:ud facIle dele'nnia ante ceiebratum eH quam Pelagius in El.cleua Africana audiret h~retkus,

PELAGIANA

vel ullum centra h;rrefin illam Eccleliafiicum judicium elfet exercitum, Accedit quod huic nofl:ro Milevitano pr:di:derit Sylvanus Primas Numidie , illi vero Aurelius CarthaginenGs; qui ramen eodem tempore, quo hec Milevitana Synodus contra Pelagium celebraretur , Carthagine contra eandern ha-refin cum fuis F.pifcopls decertabat, Illud Milevitanum fuit univerfale Concilium , hoc ad quod Canones ab aliquibus referunrur, provinciale Numidia. Qui {fro res tam craffi aperte convincunt , Collectorem ignol'alfe rationern temporum I rerum geflaroru or dinern, atque authores , & in unum corpus contulifle diverfos Canones, ut optlme notavit Baronius , qui quorum authoritate eflent conditi, ncfciebat. V t nullo fundamento fi.lbnixum Gt, ideo cos ad fecundum Milevitanum velle referre, quia ad ifl:ud primum tanta ablurdirare

B congefli Iunt, Sed hactenu s de i{tis Canonibus. Ad quam vero Synodum revocandi fint, paulo poll accuratius dicendum erit,

Czterum Celefhus at que Pelagius omnibus modis allaborandum fibi duxerunr, ut antiquatis ijs qux contra fe aB:a fucrant , Catholici declararentur atque haberenrur, Hac de caufa Celeitius , ja~ tum in AGa faB:us presbyter eo anna Honorius undecirnum & Confiantinus Iecundum agebant confulatum, qui erat Chrilli quadringcntefimus decimus feptimus, Romarn profectus efl:. Nam ut ex

litteris diverfis Zozymi Papa: guifuccelferat Litu, .. Z .. Tnnocentio , ad Africanos Epifcoposconftat Z,gmiJatc appellaverat a fementia Concilij Carthagi~ ad Cone. nenlis , quo cum olim darnnatum fuiffedlxi- Cart/,ag. mus. Neque tamen tam de Iudicio illo abhinc ""noC~ll~1:"

'. 1 r a, a .......

qumquennlO contra eum a to, quam de nu- ApTil". ell" •

perrimo anni quadringentefimi decimi fexti "1>110+17 •• conquerebatur, Suggerebat enirn Zozymo

C omnia ibi per feftillJ.tionem tile fiB:a, ad fo-

las litreras Herotis & Lazari ab!entllm ouas

ex Palellina per Orofium ad Concilium' Car. thaginenre perlatas fllilfe fupra retulirnus,

Cum illis autern aiebat nunquam ibi de tali-

bus quzllionibus fuitfe fermonem; nee ante

fane quam de fe fcriberent vel vifu com per-

tos: Lazarum Jam in tranlitu cognitum, He-

rotern veri> etjarn fatisfaB:ione interpolita

quod Iecus de ignoto atque ablenre fenfilfet a

fe cum gratia receflifle. Proinde accufatores

~uos ultro depofcens,omnia in fe crimina falfo

pB:abat illata. Itaque Zozymus Papa poll-

habitis omnibus in Bafilica SanB:i Clementis

caufam inflituens , omnia qux prius fuerant

acta dl~cufill:. Nam prirnura intromiflo Ce-

lefho hbellum ejus quem dedcrat , fecit reci-

tari, Libelii iflius non extant nili quedam fragmenta apud AuguHinuro,in quibus apene L 'b. ' ••

d b· .. I r d ' ae r"·

qUI em nega at pcccatcm onW?a e, Ie . ne • rig. c.~.

propterea rurretlcus putaretuf, initIO hbelh de

D hUlufmoci qua:Hionibus locuturus, prxfatus fUtrat : s. forte lit bomimbus ,/tll,'piam ignorantl.c error obrep{erlt, lIel/ra{ententia comgatllr. Ham;

flUS prxlocutionem tenens '! enerabilis Papa A" • ibid. ZOZ)"ffiU$ Ut narrat Augufimus , cgit cum c. :f.

homine

LIB E R

P RIM V S,

homine quem falf~ dodrin» ventus inflave- A univerfos ptr A lrn arn Ipifcopos dec1it, .qui • .4ureli"m

rat, ut ea. qtl;c iili a Diacono Paulino [uerant bus LOS c.e rei-us crrn Cd,nio,attls)'{rt}(..e~ 6' Ep!fc.

ol laa uarnnaret , atgue ut Sedis Apo(lo- fclut, littcris ipfa ~d1a Ec(~c(iallica de ~d'{:II;:'!';;::;f_

hea: Iiueris ) qua; 3 SanCl:a; memorise fuo )lIn mCl:a pl!rgJUC,nc (OnjUnxlt. inHflm nQly,,, 6' ('"n-

pr.rdecdlorc manaverant prabcrct aifnfi,m. lcvitcr [)(r!l:rinxlt .A.fri(an,S f\n,lfiu;s, 9" c,p.<i,tzno ron··

V l.i ob)'th Paulim inteliiguntur iil'l rrorttr fuJis u.mcribus 0; blttflS Hcroris &. La7~ft;{"ljb",.

'iUa? auno qU<ld rinFclltdlrno duodccirno (_ ar- ab[cntinlll t,\ nrarn fidem adhltucrint, ur a,,-

thagim: ill judicio Lpif,oP,li> ) 1:,,; itcrurn anno tent JtWi tdli n onij in rc rant: mcmcntime-

pracedvnti in ConCl110 CartbagincllG , uti ea rerentur, DIles illos ArJtiftites G .. no Lik ho~

gdh, ut diximus repccira relcctaatque exa- mines racinorofos , ctjarn olim.a $ac(futalj.

rninata fl:erant, (cntentiamdamnationis ex- comrnunione [Lbnotos, Celellu.rn fc Fa ten-

(cperat, Prax ipuum. aurem caput quod ei ob- tern tueri , fidem Iuam ex pOll ere". 3CCU lJ.tcnJ-

ijcieba.tur (fat de pec;cato originali, de quo q,le fGOS provocare :Q[are, inquit,mrr.! [w.a ..

olim Ccnhagioe re dubitore dixcrat ) hie au- d.,;iI me;.fem aut ventant qUi pr4cr,'leI'flYeilargualit

tern illud aperte in Iuo libello de1lnlCbt. Et slne« [entire , quam hbe!/IS & cnnfel'lJ11c COlitcXZilt;

hec caufa tuit , cur Beati Innocenti] lirrcris, a,t Itlilli poJi bee tam.1perta-& llwrtj"eJfa qu£ pr~

illis ncmpe quas ad Concilium Carthaginente tulit . lii.vl] pj1 h.!c SaniittM velir« refedt/Je c.,gnl1-

& Milevitanurn hoc eodern anno quadrin- fiat. Citatus <:£l: etjam Paulinus Diucouus l

genrefimo decimo ti,'ptimo dederat , ~ff;.ntire Zoz ymo Papa millo (, arthJginem BabI.lc(),

llrgeretur. QUO autem ha:c modo gJl:a fint B Dia.c.no Guarto Nonas Novernl.r is , ut ad-

coram Zozyrno , a~ertius patent cx libeho tift t ad A poltolic am Scdem. Suggd\um enim

ejufdern Pauliniqucm (,quell anno in gratia- fuerat CliUI L glm arripuifle, ita tdlan.r ipie

rum aCl:ilmcm ad Zozymum mifit,ubi ex actis Paulinus in lit.elio Icqucnri anno ad Zozymii

Ecdch~flicl~ n.rrat hcCcJdlili ab eodem Zo- millo, Lx 'tuo patct Iub finem hujus anni (lua..,

Exlib,U. zymu tuule mtcrrogatunu Dan;nlUerg? i~a em- dringcntelimi decirni ffptimi omnia iHatuJU'C;

PaHill'; gra· nt« qll£ Iff ubell» P.lUizlll conunenu« , ho: e;t ae qu«« gdb.:t-- am rub iniriurn (<;'lllcntis anni Cele ..

t~l"tc:to J!IJlinus? Et in aho low: cognovIJiiqua/esltt- {bus & Pelagius condernnati runt,

mi.t}' ,.d z« ter, .. ~ldeYit sedcs .4poftollca ad j'rat1fl & Coepl- Acceptis litteris illis Zozymi Papx Anti~

,,1',"~m anno ['Oliv$ AfllCan,t I'roVlfiCld!? Lt acjeCl:um. Dam- flites Atricani gra~'it(f perturbati fl:nt, quod

408. riM ilia oninla 'IU" aamnavl1I.us, & Wits qu£ tene- verfpellis h.rreticus Ierpennna veriutia inno-

mtu ] Et itcrum t lila amm« dJmntU qu£ lactalll cent.am Iirnularet. Quare Pontificem 0000+

runt de ItOll.lne /140 ~ lit iterum : Vel ea quit in u: fiatllt,nt, ut cauia illa tantilper [u[jXnderetur_

bello [uo expofu" Pal/linus? Et (Urn diceret I'au- donee plenius Ipf! rekrrberent, 1VlI(erlint /S(j

linum polle ex his qua: illi ob)tCl:a ,ha:rdi, urn alias Iitter.is per Marcellinurn Diaconum qui-

approbari , Zozymus refpon"'lt : N olo nos ,ir- bus conqueri videbantur , qllafi C.eitfiio corn ..

cun« ducaJ, damlltU elt omllia qu£ ttb) eVted,lA modaveru in onnibus fidero , vtrbi[quecjus

Paltlmojive per famam iadatajtmt ~ Hec ex li"d- non difcuffis, ad omnem Iyllabam pra-buif-

10 Paulini, At Cclcltius s No/ait'Fldem, JD- f,t alfenfum. Quibus refcripht Zozymus, nihil

quit A ugufiinlls Pauiini Diaconioblecta d",rMare, fe pell illas qllas priores aCLeperat ab Africa-

J), 1,,(410 red Be~li pap£ tnnocents lttteru non ejt "II{I/S ob);- C nis Iitu.ra s imruutatle fed in eodern cunda

or'g.r,7. J' )'

jim, im~ [c0mnia qu£ Sedes /lJ.IdamtTaret,fe dum- rc.i!Liuille tt , tu , in quo dudum Iucrant , cum

nAfurum efJeprumljit. hoc lis per Iin.ras (uas indicaret, Colliguntur l;tter~ Z ...

Ill:i tarn apat.\! profeflioni, qua & verbo & h"" c on.nia dare ex linens quas fequentLanno '{ynia<! A ....

Gmul ctjam oblate libello [e A puHoli{~ Sedis ad Lpilc. 'pos C arthagine congregatos Zo- Ttl;u:" C:-~

[(nt[ti~ in omnibus afleniire vellec; elli> j.di- zyrnus dedit. Ex quibus aperturnett trequen- ~!~/!:.

cia Iua (orrigcre para turn cITe aiTeruerat, ere- te, littcras inter Zozymum ~ Africanos Epi- ,ongr~~·n.

Lib, •. ad dellS ZOZYllfUS hbellum ejus , ut ait Augufii- fwpos in hac caura intercurnlfe) prout idem Cal. AprjIM

13oni/".3: OtiS, CittlloltcumexiHimavit) lJuia & hoc Catbo- AuguHinus teflatum relinquit. V t ergo ple- Ho".cl'io IZ,

Itc£ menlY, Ii qua f.rte aliter [apit quam ileritM nius & rnanitcHi us Celtllij vel fides vel perfi- Conjllie.

exiglt, nOli ea certijJlllJedejinire; jed detella "cde- dia innotefctrft, ExjpeiJabatllr, ut narrat Au- L.b.1.: al

.it ,( N . l .. r. d l fl' . l'" 13 on" c 3·

mon rata rCJpuere. onenlm J£retlCu J e Cat JO- gu 1l1US, ex venturu ex AfriCa mer,., III qt:a PIO- . /. ,

luu ApoJtolm '/oqllebatUY , tlblait: f2!!_orquot ergo vmcia elus lI/iqlilllltqcall1dlttU evtdeT1t1f1S tlll.oll4erat. [bit ••

perfem , boc fapialliUS, 6~ fi quid aliter [apilis) id !2.!:!" Romam tiuer£ paji'eaqliam vmmmt, id centi-

quoque Deus vobiJ revelabtt. Hoc in iIIo fadtlm eifo nentes non [uJi.me bomimbm Idrdioribus·& j'o!llc:-

put"barur quando [e Imery Beat" 1IlCmUTt£ Pap" tioribU6 quudJe generaltter Irm,centtj fpr!c,ptlmeri5

Innocenti}, quibllS de hac re ( nempe peccato ori- confentlre fatebatur:fed apme etlm debere all~tbmu-

Lib, d. per, ginah ) dUbltlltlo !ota {ub/ara ef1 , cunJentlre refpon- tiz..are qll£ m [uo Itbello pr ava p IlIerM, ne Jild non

orlg.r.7. d,t. Verantamen Il VtnW/u excr»nmunrcallonu non- fectjJet,nll!lttparu intelligentes magu IIlll/JcitdCtllS i!1~

dmn ell credltus ejJe [olvendm ,red mterpoJito duoru1/l fidel venena <II sede Apajiultcd cred~re'u '!l'p'~ba!4.

menJlum tempore, donecrefi:nbemur In Africa) uPi 0 proptcrea quod ab lila dlltum cr.lteilllEtbellulIl e!fo

ellz; call;duM a/lqllamo evuientius innotllerat, rc- CatlJullcum; quam .emendata propm Iflt~d 'jllod(e

jipI(cmdte;!oLll5 fith quadam med;ctnalt ftntenti£le- l'ap£ lnnoccntij ltttery c'm[eYIIlrc IP): rrj]:undcrat.

?,we COllCefJli5 eJf. Ha:c Aug:lllinus. Itaque Til tiC ergo cum CtUS pr.:[cm!4pn(ccretuT lit emu.l&

L' Z Zozymus homlllem IDllO(;wtern call1mnIJs dducidu refl,onfjonzbus vel ai/utla belli1l,Y wi corre-

lttrr.e 0-. .. . 'Jr :J4 'J '

'<;Imiad app~tltum p,,-tans, httt:ras ad Aurdium IX; dio dllu&eJmet, & '!ulli amblgu~ re/1:Mneret, Fe

fubtra-

DE H.£RESI

PELAGIANA

fuutraxit &lIegAvit exsmini, 'Nt( dlfferelidum 111m A llfus afluria lirrerns fimul & libdfuffi fidei ad

iUL'rd' quod al1s prodeJlet, JI 11II1IIUI1'. perverforum l nnoccntiurn m.Iir , qricm defuncturn dlent'"

perlma(la delr.tl?tlllque l1enpoJfet. V ir.enrur veto fcid-~~,t, atque idlo Zozyrno t')liS fuccdLri

ill.e lirter:e AfClt'anorum circa finem mentis tradita- funt I ut plur ibus In loci, Aut:,uflinlls Lie. r.hurll~.

Marti] R.omam eire p,'rlat.r, juxta l,ua; c on- tcllatur. Ea V(;fO rum litteras fllas tum ipfum (.in·~" ~:l'"

rinuo con.iernnatio Pelagij at'lue l ddliJ ccn- Jibdlum feu proteflionem fidcl ,?Irte & ver- e:;rae p,«"t.

[ccuta "fl. N am menfe i'rlaio aC{cpro ccnoern- borum amLiguitate a !gcfkr:a j ur nonnif ab .n,g- c, It

nationis nuncio Conciliurn Carthagincne oculauflimis animadverri polk t ex cis ha-re-

ejufdern h ercfeos condernnationem con.Ia- ticos pofle prolilire fen[us, (pando nullo (xi'"

mavit V cruntarncn iihm quam rctulirnus ficnte qui rJpondere PQlTct. tanquam in [o!l~

Zozymi cunctarionern & conlecvtarn ex Alri- tudine aliquis invenirctur infirmus. Litterte,

cancrum litreris mutarionem.acerbe lelagiani lit pt:tatur, non extant integr:e, fragrnenta Cat holicis jam darnnati tanquam pravarica- tarnen pa£Iim apud Algufiinum ddpeda re-

Lib.6.<onlra tionem exprol-r arunt, 1 tfilllllr iu A ugul1:inus periuntur , ut non difficile ex cis coagrnenu .. 1 .. 1. c. u. qui cum rch.t- ret calumnias 1 uli ani; QEd!e ejl tis [tnfus eorurn poffit intelligi. Qu:r ad lesuum , im;uit, quod Bedt.t memerie Zuz.)r;;um Cl:oris cornmoditatem hie ordine fuo confina

.Apujtollc£ sedls Epl[ap;"m pr£vAflcatlcnis dtCufa;; Iubjec imus: .

QUl1101l me{!tt a [uo prifdecej]ure r innocentio quem ttl . Sunt . inquit Pelagills, tk quibUi me homilIes Lib.d. r.it.

HomlllaTe tlmllllil,[ed malllljll Zcz_ymumqrua cpt B mfamare oonantur ; unum quod ncgem parvulu ba-, (,llrlj"~'30.

pr,trltlU5lenllll a.m Celejilo; qUOlll"lIl {e III hIS fen- pttflm liacranitliWm, & IIb[que redempuone Chrijll

jiUU5 veJlTlS fi qutd dl(pllCcret, para tum cJJc d,xerat altqUliu; calon.m regrla promlttam. Nunq!;.tm

,orr,"" &. Ilmvccmij I, ttertHotlfen[urt'11I e.Dc pro- ( vero) ego vel i,l/pitfm Ahquem h£r<tlCum audlvi 'lui De p "at.

lIIi(c~ilt. I ta A uguf; inus, Sed antequarn ad hoc de FllYW:ils dueret. Q!:_iI esim ita Euangelic£ le- '''~. c. IS.

Iemcntiam (iua: in utrolque lata cll Celcfhurn dion» 'gnarus eft, qUI hoc non modo affirmare cone-

a tque i-elagiurn progrediamur, breviter ctjarn tur , red qui vellevitet dicere aut etism [entit« pO}lt?

res PelagiJ perltr: ngenda:funt. . Deinde qui; tam imp/us 'iui parvulosexortesregni ce-

Pdagiu5 19itur c urn In Sync do Paldbna [orumef{t velrt , dum eos baptiz.art & III C b'tlio re~

nbrolutus, c urn quod contr d Ie in Africa ge- narc; putat (Scriptura dicente ) NiJi 'it U renatus

rcrcn.r , intc:t!igcrct, omnes vires .adhibuit, fuCrttex apia & spiru« SIInito non porejlllltrozrein

Ut quemaornodr.rn Paleliino s J dices pr:r- regm:m Del. ~ ille tamp;U$ qui cur:ifllbtt a.uis

fl ntcs, ita &: Innoccntium abfcntem fallerer , parvulo imetdic«: communem human] gener~ redcmatqte Ita urriulque Concilij Atricani virr, clu- ptioncm: & in perpelllam certamquevttsm rma[d

dcrct quorum robur , prolate que fwtcnli;e veteteum qui natui.ejf ad mcertam? AlludeJi,quod 1M

" . . 1 'fi' 1 d··rr. bommem vi ,begraH ..

v,gor a JLldlctO atquc ore -cnn lIS nnoven- ICam pOJ)e nommem vtter« peccetrm Ut DClfXc/U' CI .

tij .hJ l111Lm relata [ucrar , quaf fufptnfa flu- dam auxilit.tll & in lantltl'illcbero confidilln arbitric, "'J"C.;".

Cl:uaDat. Eadem itaque qua l ekfhus fall, ndi ut gratl£ rep!idienl eduaoriem,

Hie interpoliris invidiofis contra [UOS inirnieos querelis fie loquitur.

1£;./. c. 31. Ecce, inquit , ad beatitudinem tuam Epijlola ijla me purget in qua pUl'e atqUt

fimpl,citer ad J eccandum e: ad non peccandum Integrum liberum arburium babere nos dicunus , quod ill omnibus boni« operibus dipino Jenzper adjupatur auxilio.

Hie cum quxdam de hominis conditione &ad peecandum & non peccandurn naturali ejus probitate inrerpofiiiflet , ad j unxit.

uu. 0!3m lileri arbitrtj poteJlatem diamtu in omnibus elfe general iter , in Chrijlian.i&,

Iudei«, atque Gentilibu«: In omnibus eft liberum arbttrutm equaliter per naturam,

fed in fllis Chrijliallis jupatur agratia. In illis nudum &- tnerme eft conduionu bonum; in his PCI'O qui ad Chrijlum pertinent, C/)rijli munitur auxilto. Illi ideo j udican: di atque damnandtjunt; quia (tIm babeant liberum arbitrium, per quod adpaem 'Penire po/font,& (j)ci gratiam promereri, m<tle utuntur libertate concejJa: Hi 'Pero remunerandtjimt , qui belle Libera iaentes arbitrio, merentur !Domini gratiam, & ejus mandata Clylodiullt.

Deinde

LIB E R

PRIMVS.

c.lIig;t,w ex lib d, gra s, Cbri}1; e. j:'.

Deinde cum ad librum fidei (ux jul1iffet tranGre lectorem , de alijs opufculis Iic Iubjungic,

lti4.c.3). Le:;;ant, inquir , dlam Epifiolam) quam ad SanElum 1:irum Paulinum E}'i.

fiOptl1f1 ante duodccim fire annes fir:pjim!1-5) qu~ trecentis forte }Jerliblts niW altud qtiean rJ)et gratiam <.7 auxiiium conjiteti« nO:ique nibil om nino boni fame pefft line Ibid. c. 36. (j)eo. Legmlt etjam ad Sanc7um Conj!:antium Etiftopum, ubi b, e}Jiter qUidem fed u«. c. 37. plane libcro bominu arbitrio {j)eigratiam auxtliumJue conjunxi. L~gant etJam quam ad fao'am [JJ/Yfi fnginem {j)emetriadem in Onente cor:fripfimur: Et irt1ienient nos ita bomim« laudare naiaram, ut (j)ei f;mpergrati.e addamu: auxililtm. Lecgant nu, c. 4[. etjam rccens meum OpUfl:l: lum quod pro ltbci 0 IlItpcr arbitrio edere compllljiJitmus) cr

agnoflent quam inique nos ne:;;atione grati.e ii:fimwe geJlierint, qlli per totuv: peiie ipjUts textum operis perfcae atque integre & liberum arbitrtum confttemur &g,ratlam.

A Tque ill:a quidem Gmt fragmenta lit A videbatur, Itague ut Catholicus confitetur,

terarurn rclagiJ (,UX invenire porui- a animas it Deo dari ab ip(oqui:faCtasd]~" fed a Lib. 4 all

mus. Litteris porro libellurn fidei [ux con- idcirco fit expreflit lit negatO tracuceanirnas 9014 , .•.

jmxit qui integerrcperitur inter opera San- inquinari non poff~ In ipfa concepti one , &

tti Hieronyrni torno q!llfto Edinonis Fa- Chrilti anima: animas parvulorum zquales

rifienfis [\j3.rbni Vi~orii q(~a{l eflet Epillola efii: crcdct:ctur. b N i:1il h~)[ni~i did~ p~~'~e,- b Lib d.

decima f(puma hoc titulo sJtI.bol!txpluilflo .ld ptum elle 'mpuffib!ie, Ut Ju(htlz perie,alO t":gratl~ &

D~mafum. Effeautem Ipfiffimum PelaglJ fym- vita imrnacularn line peccato trallGgl po!le,l;b:arb.c.r6

bolum non 161t;m ex eo patet qUOLl e a qUa! putaretur.cDci Filiurn carnis necdIitate'mcn, c L,b. I ati

Ljb.JegrAt. Augufhnus ex eo citat divcrhs in locis ad ver- tit.irn negen, ut eum nun venille in Iirn.htu. Bentfe. r z ,

Chrijlie.13. bum in co r. periuntur ,fed'ctjam quod in om- dine carnis peecati, & conlequenn r nullarn & L,b. 3·

0-.:' i"CCd,Q nib us ~d ungucm cum eo convcni at , quod car~cm pelc~ltidk convI~ctnt. din ca-lo ,nos ~ ~;b. 3. al

'''".c. tI. Baronies ex codicc Vaticano defcriprum pro- diffitetur habituros ciTe virtutes ,qu:J,S hie ha- Boni [, c. 7.

rulit. 'Quod vera mirabilius dt, Idem liuel- bere neglcxeritnus utjull'itiam in hac vita tan: e- Lib.4.

Ius fidei Pelagij uklue in hunc diem legirur in tam, quanta dl: Beatorurn allrucrer. e Erra.e e- 7.

operrbus Sarrctr Aus,lIlini tanquam f"rmoctn- d,xit eos 'Ill! cum Marncheis diccrent l'ccca- C Lib. r.[

I, (' c. . 1 rd" fl': Iovi coni ra If ••

t~ ~mlls nonage t.mus rrmms ue tempore i tc tum vuan non puue > & cum ovrruano I nos "1"r.imp"f.

e'l impoflor aliquis capurappofuit o, caudam, non polk p::ccare,utduos fidelUtlc;ulosclam

u.t Iermonis pr'x fe ferret 'e'ffig,iem, Et loco fubvertcr,t, unum quo Augu((mlls .. .ocuer.t, tJ':IS ~t:od p,J gius d}xera't 13~iltV!lI1ie PIlP"; po- B non emma pelcat~ 111 hac vita rios pofIi: vita":

fult ipfe , Dtle;:tljl:ml,~atres;VftlmJ vero jje- rc; altcrurn , gran.m Ita agere vo.untarcm,

Jagij verba refecuit quibus profeflloncm fuat'n lit non PCCClRt f Hominem taterur be peccare f ru«,

ho, modo concluLrat: Hu efijides Papa'BMi!- poile &: non peel are , et.mquc g lernpcr effe li- g cu, d.

jillIC, quam m fcc/cJia Cstbeltc: dldictrmu, qfiam- beri confitetur an.itrij , Ut eo '-juaIi dup:iii,gejl" Pelag.

que (emper tell«iln~& tellr~mtS,: Inquiljill1JllUS relo , c,uu!1ar.dlsil;at .. rr.pcri.Ia dt,omn~m:~!~;:r r,

peme alit parurncaute all qUI d Jortepofi'tt.m ejf,emen- adJ,,:tor;J dIVl11l necefhtatern evcrtercr , prollt, if·

d.THup,mus a te, qui Petrz&jide'rn'& Sedemtenes, omnium Itl:arum argumenrorum vrm fenfum- c, 15.

Sm sutem /j,tCndHra con(ello flpoflolatl4.< wi iudiao que Pdag,anuUJ val iis in loci; hicannotatis

call pr0bAtiir, qititumque me It/ack/are votuent , [e AI:gd1:I nus cxpCnt1lt at<:;uc confuter.

impcrtlum vel ma!t'voluin velet/A'ftt'nOIl cariJo/ic:ml, C ltm' ergo tanta verh.tia £lllKliTimlis h:e-

flail me h<erel:cflin't:q,prubabit. Ita PeI'ag.H£c fidei reliarchu fidem La tholicam hill ulnllct .1..'< h Y"

pre fomo ranra ebtohtcritate concinnar'a, ut poc rilui fuam litteris Patriarch.e fui l"rai;lj

nullam non tantjim h;£rdiillpene connnercr, Hicrofolymitani Jd,'rnafkt,IaClit ab ornrnbu ,

~nnen:que htrC',~C('s [uft)i ioncrn per ultima~ (lui llrophns ~ l;ldi.Gria Pe!agIJI1.l m1n\lsye-

illnm c!auLlam a Iuo autore rollerer , quod In uetr.iverant ,.Carllol1eus exifti.natu, eit..fllnc

omnibus fi quid minus peritc aUtparum callie lectis PcfilgiJ littcris Rom.e ingcns lxtitia ob-

fl.lrre'f'<'lfllifi~t, ad nuturn Apottohce Sedis orta eil, Tellatur id ipfe Zozymus PapOl in

cl1pcrcr erncndari ; kd eij.uu utplerique fidei littcris guas hac de re a:1 Epifcopos Africano$

articuli contra quos novarn na:rdin concidiIle duodecimo CaJendas Octocr« dedir : VttrlAn.,:l. .

rcret.atur , ipfa La cxpreffione & Catholici C inqllit, u/lItS v:iTm:1l, Duec1IJ!:ml Fralm~recila- Z:~::i

ctTcnt, 3.: uml.t! argomentum Juxta fwfum Pe- 110m Izrter.lrum zntel'efJe pOlut/fet: qllodsanCtorum

lag j lUFFdlurentad fidem Caihulicatn ex- lIiroruln qui admmt gau.ti:;rnfuu! 0.!.~ admlr.ltiQ

p·I~l1ar.dJm. Nam Ijfc!em ip!isponeacodem Jingulorum! VIX fletu quidam)e&laciJr}1liiltc11l-

plane Ver\:,orunl ordll1¢ Pelagian! \.IU funLld perabant. Talem wain abfoluld. fdet in{,liIluri po-

cOn\e~LIlJa dogmata, qua; PelagiuS faffus dk tui./Je? EjflJe UIiHS/OCIH In 'iuo Del grJlla vel.tdllito-

TlIIJIJ

47

DB HIERESI

PELAGIANA

Lib. 1 .• J Bonij.(·3. Dep,,<at.

'''g. <.1·

ri;.'"' pr!ttrmi/Tum fit? &c. Litreris autem luis A Vbi quamvis vcris falra perrnifi ecnt , fatis

co. J .. nxit eas ql1as diximus littcras purgatio- ramen indicatur leniratem Zozym! Iuifle ra-

nis i"d"gij, libcllurnquc ccnfdIic'nis ) ut om- lem , ut hominem non i;·rorCus ha rericurn tife

nil.us .uam reet: de tide fentirtt, innorefcerer, cenferet, V nde & Augdhnlls add.t [i'pra ci- Ibid,». j.

& earurn lcctionc p;lr,m habcrent de ablolura tatis verbis;Hoc in il!of'aih.11I eJTe putllvatH quan-

ejus fidclatltialll. GravifIimc vero invcheba- do{elmni.BeM£ Memort<t Pap&! 1I1110W/ltij ,quil'lII

tur in Herotcm & Lazarum , quos tJnqllam de hac re dubltJtlo ((Ita [ltblMa ~fi [e cUllfelitire re-

irnprobos jam olirn calurnniatores fr.trum !poltdlt. Et hoc 1<' pIem"! 6~ IIwlIJejllll$ ill 11/0 feret

Iuorurn Epifcoporum & cornmurnone fuLmo- exJJ;eaabatur vent;<TI5 ill Afrlia litter», Ex (Iui-

tos acculat ) quod ubi de Epifcopatu Brixij bus manifefhffi.num etl , 7.ozym, m Fapanl

Turonenlis abdiccndo agerctur, maria terra- Rcmauotquc C lericcs exiltimulie ipfum Cc-

que lufharentur , nee ulla fuffi-agia pr.etermit- Idlillm hurnano fortaffi, crt ore iapltllIl, jam

tcrent : ubi vero Innocentium lelaglJ "tque clle CatholicLn., & profcffiuncm £lOti IX) Ien-

Celelbj fdrna percellerctur , orioli ac dclica- fu eife Catbolicam , & errores , II guos babUl!:'

ti five accuiatores live teltes ( in Ltl'lJqll~ enirn ftt, conlenriendo httcris Innocentij , f~tis fu~

fallenti' us nomen infame ell:) in cubilibus & perllt,e revocalle, \ t irnn.erito pian(' litter~

lectulis Iuis litteris abuterenrur & tot am Afri- lilx qttre germanimme llylurn Zozymi aIijs

cam univerfumque tranquillum (_ atholica- Ie- ej,Jdem litteris collarurn rcferunt , tanquam

remtatrs du\, ill" pcfles ad [uas libidincs ol nu- Ipuria:: reijciantur , quah au Al1gull:ino l:i!!o-

bilarent, 1 ante quoque Africanos Lpilcopos B ucnt , cui apprime confinriunt.Quod vcro ad-

levitans arguit, ql1cdfama:: uuntaxat ac Iit- dunt , & hoc advcriari Augufhnc, Clued. Fall-

teris Herctis ac Lazari, quia Iupcrioribus linus ex Africa , Heros &: Lazarus ex Calha

Concihjs Carthagimnf; & Milcvircno , pra:- evccati Iunt , duplici ex caj irc non viderur

Ientcs non affuerant , irernque 'Tirnatij ac verurn , tum '1l00 I:pino;~ ill .. nern inem (>0-

Lacobi [tripta qusedam tanquam Pe1agij Au- minatin. citcnt , neStle Pauline II'. IllllU; He-

gufi'no tradentiurn aflertionibus crec.cifl.nr, TOtem neque Laz arurn , fed dumt axat in Le-

quia non dcccrct I:.pifcopalcm autoritau rn ad ncre . flEa_re intra fwmdliri. 1iJ00j'''; a:,r Wi/.mt

lcviurn fufi.lrronulll fcnpta pcndere. Hac & 'It:l P'djwtCTJI redargt:;",t atmr je;.t,y( Q"'11I Lb •. iI

fimilia Zozymus Papa in re laCh a vafcrrirnis & ecnf,-j"ne antexuit , aUt &c:. V Li 11I11 J! ali L d

irnpofloribus circurnvcntus , quonlm fu!:,<':o- Ira:knLit. nili lit C atholicus h.lb(;'~t; r Cc-

las calliditates , fimulatamqu(; prdtfficntm, dlius, ni(i intra duos mln[e, vc niat li quis

lie vcrfiuiflimos dictorurn fuorum intcrpretcs tum accularc volucrit, \ eruntcmcn id cuod

necdum pmlOvLrat. Nihilcrninus quantum- hie tanquam falltm Iiueris illis & AUbutlino

(umque fpeLiofa [e onhocoxre ficei larva tam diilonum impingitur, aliunce conltar elk ve-

IJclJbius ljuam Ccldtius induiller.t ncn ante nflin.um , nClllFe Paulim.m ad Scdern Ar<>-

judicati Iunt cxcommunicationis vinculo, quo Ilohcarn tuille evocaturn. Hoc: cnirn tdLtut

pO' celuncu.m mnocentium inncxi tucranr, ipfemtt Paulin us in libello gr~tuli1tlonis,

fife: [olvtndi, (II am rtLripa ex Atricano (lucm pofid.mnatos Pelagianos.ad Zozymum

Epi!i.oporum Concrlio, qua:: Zozyrnus pcttu- decu . .Q:;!m ( libellum ) inquit, sdeu .11:e,,;, Ex liWt. laverat.minerenrur, c ql,'.J me, I,LetJemiOlie, Bajl/'IClls SI:bdlllt:<n'15.:t uu P",,.lmi4

Perro litteras I{hs Zozymi qll~s Baronius beatltudmecull,gejti6 Sed;' .APOjtuli(of dmlt,., CAr· Z"~I1'_

primos ex vaticano (odic" protulit , nonnulli tiJagine cenvenu quart» S Ullli4 NovembrlS die. ut lid.

commcnriuas df.: docucrunt , (,UOU nonnulla efJelJl cd ApoJluluoI1i1 s .. dem , ¢ lU4 iudI&IDS"nlti_

contincanr qua:: AuguHino repugnare vidcan- tatu , ad quam me ftlgijJ~ (uggeJiumejt. Quid evi-

t..r , illa ncn.pe quod Celelhus fuifkd Zo- dcntius dio potcttcontra eos qui hunc ipfillLl

z)mo re, eplUs, fides CJLiS probata, mgati ab Iibcllum tanquam ilia: (,au[a: firmamt:ntuiD

~o errore> de quibus acculabatur , evocaturn cirant ? lam V,f() quod de Herute& Lazaro

ruif], ex Africa Paulini.rn , ex Gallia Herote m tanta perfiriCi:os acrimonia adijl;luqt, ncu.irn

& Lazarurn , tcrmino duorurn mcnliurn pra:- mirum vidcri d.ber quiccnliacraveritaliasa fixo,quitljam plaullris convitiorum a <0- CJufdcm Ponrificis Epifiola.m de ordinano-,

zymo ol.ruunti.r, S~d h~c pro animi a~.a:u nibus duorum Epireoporum abCljue (cnfeufu

aUegan Vldentur. Nam In primlS (eno ex fatrocoli Arelatenlis Antilhtis h'[,q,t;ils. ill

Aut;ufl:lnoeonfl:.t Celd1ium benigne habltL.m qua eodcm prorfus modo Lazill'cl[u ptdlrm-

fuille a Zozymo, ita ut iibellus quem ootu- git; Sed La:l..a111S , inl1uit, dudum III Tatmllenji .

It Tat etjam CatholilUs eife ab eodem Pontifice Cunci/to gr.lVJjlilJloiMIt Ep/coporum lelllmtijs pro}" Epdf•Ati

jucicarcrur. Quod idto [.\CtUIn dow, atque ca/UlJlntlltore damnall!s, CU~; Brtxlj r;l;ccwtuolPI- :;':;;;;'

extufat Augl!fimu~, qUia & hoc ~atholiL;:e fCOpt vI/am j.lljlS o{nectlontbus appetifJet ; pofe )lerg "/""'11#'

men~ls til:, it forte. alm'r farl t. quan~ VUI us mdeblttwl a;' eDdem ~TJc:)fo, quimtcr c£tfYOS SJllodc

eXlglt, non ea ceruffime dthfllrc, fed ct:te- tf,alllllatlO1,u C1IlJ IICCCJJC;olt, Sa;;aduriwtl conji:ciltUl

eta ac- deIDonLl~ata refpucrc. V fy_ucaci,o au- Dell, a. 'IUD {c Ip[eVlt.t jU,£ ,unfcills dMU !::lUTU til ab-

t.c~n h::ee leOitas ZO'Lynll cum CelcfilO i1ugna dlcallumm rUt J}Jllte ji,bmvVit. l-!;l.(; Zczyn.us.

tnt, . lit lOde nat~ In .IlIa Ptlaglanorum pra:- QlI:E ad amufIim iilteris jfts de SlllbLs ~gi-

dlcauo, quod,Ckn(~ Romalll, qUi ant~ ge- mu,'; conronam, ut potius hoc quod Jfbt~r ut

{ts Cathohco Gogman a~ucrant, pofl:ea Pi;:e- blfitatls IUdinum, robuitum fit \'(rit~ti. te-

vaf1,atoIe~ e1fcnt Cele!11tlmque ... mnali'mt. ltimonil...lll.,

Lib. ~,ad ]J,m[ <.3.

lam

49

Tam vero quod & hoc falli arguunt qucd A de Conult» Nuwld,,, • & tlliqllll11tt) diligmtilU '" de tempore dnorurn .mtnhum [llpra ex line- qumq"e Jpl(qU, & qu£ Ij.e aa tria l(filre{Crtpj.r.

ris ifiis ciravirnus , line dubirauone raiu.n- Item quud I ap£ ZO:z.JIliU de Afr"ano conClllU I'r~

tur, T db rur enirn A Ilgufbnl1s illo; duos p,um eft> eilli que refer prrm'l4,d ulJlver[us tot.t« ur-

menfes fuitle pr:rfixos donee ex A frica r~r.r~- bi! EptfCOpos nuJJ'tm. ht '1u.d pOj.'erwTI Conitlt« pie-

pt:\ reciperentur , ur intt:re~, dareu.r ei rcti- ",mo totllU AfTIC", contra Ipfllm ertcrem brevller

pifcendi locus. nempe pleniu s , CllJUS rehpl:- £unftlt",mU! &c. pe, eos mljinluJ vob», V hi ci-

Icenria jam tdl:imonia tam aperta ecicule ItIIJI~tiIIime pratte C'onc iiia duo f P"flUS

putabatur. Quibus nihil nmtlne~t hw;ra:: nSmw,or,na, duo alia fub Z,-,zyn,o atu xun-

ill:a: in conrrarium, Cd maxi me conlonum, ut tur.Quire ut quo hte oruine pCLdh videatur

qua: pra:[,:ribant ut intra duos men[es vern- melius intell.garur , recolenuun. dl quuu [u-

rent, 'lui cum redarglKrlnt, IX aliunde conliat prJ. dIXIIIlUS, z.ovymurn anno luplflOri lJua-

Pauiinum ad hoc ipium ad A poltohc am ~c- ur mrcntciimo decirno fcptlll,o Honorio un-

dem fuille evoc atum- Pra:lhttri.lnt ulfumque d.c imurn , IX l-Iavio (. cnttanrino Ie.undi.m

Lp.Icopi Africani inter currennbus iittcr i s , conlule ad A ureliurn (;1 t,rolque Alricanos

vt inane fit idcirco htteris illis calumuia.n Antlftites dcdule Iirreras , qllllous ligmfi a-

concitare falfiutis, imprtll1iftjue quod prd: [e bat non tine le, it iris eorum r prchcniione,

faant Pelajiurn le:felLiI: Ro.nanurn Pontiti- caufarn LddhJ Rome coram !~ <If. inllau-

ccm , ita ut Catholieus putaretllr, Aug,ulh. raudarn, Data! vero videruur [uitle. Iacile

nus vero t.Ilerur , inquiu t , Pdag,um 1<"0- B n.eura a:fiato;:. Nam polteriorious litteris eo-

manarn Eccleliam fall ere non poruitle. Sed dern anna undecirno Calenuas Otl:utns da-

p.nius fallLllltur ipfi. Hac enim lunr veroa ns , fig,nifieat eidem Aur: lio &' Afri<anis,

Lit. at pt,. S,lIlcti AuguUini : Romunam vero Eccicfiam, ubi dim jam apud [e Celelhus eifet auditus , fil-

•• /0 a"g. eum e/fe notjhmum [(I,U . fallere ufquequaque non perveniile h'laglJ & Praylij Hierofolymitani.

c, i. pJlmt. ~"m\'u & lioc fumt uuumlue constus, Iitteras , t'jll[que fimiiiter caufam coram te

V bi potius litteta!lIm irt~rurn t~xtU! conlcnnt elle tractanuam , pra:f~rtim cum Colis rurno-

Allgul1:nlls. Indicat ernrn fddhlle ex parte, nDUS non fine levitate n('gotia ilia difclIifiJe

ufquequaque tarnen non potuille , nemp~ quia viderentur, His litteris excitati A nrillites

poltea melius irnbutus rccoluit ea 'IUd: re- Airicani confeftirn Carthagincrn Cub fin(;m

ctnCt ibidem Augull:lrrus Iucicium mno- cJut?em adhuc anni quadnngenrelimi cecimi

centij , fenlLlm R.ollianJr,lffi, difcipuium ejus kptlnll conllcx.ruru ubi primo per litreras

fuille Celellium j qui bus accuranus ponde- L.ozymum obtetlan funt, ut omnia in eo-

ratis Pel.igius cum Celeltio Iententia uamna- dern ltatupermanerent , donee acci.r.uius de

tionis plexus cit. At ]ue hsec au allrucnuarn re tanti momenti r.Icnberenr. Paulo vero

linerarum illarum autorrtatem dlctJ Lill1- poll n.illis per Marcellinum Subdiaconum

cianr, Iittcris iub~utmfo Ie animo tul.Ile indicant ,

Carerum quod ad Af:icanos attinz t An- quod nimis. credulus III on.mt.cs I.. elefho

tiltites , quibus Ilreouitlirne cooperantibus cornmcdaflet fidem. De quu Ie purgat L.O-

[tIItentia in fidei perduelles pralata ruit, con- zymus lirteris ad eos mente .vlartio daris an-

{bt non modo, ut fupra d.ximus , vanes in- c ru fequ(ntls, confulibus Honorio & T heotcrcurrifle litteras inter z.oz ymum Paparn & dofio, Denique Iubrnitium anni [equentis

Africanos, fed etjam diverla Concilia. Nam fcilicet quadringenteltmi decirni otl:lVi Ita-

pier urn que ubi de iila condemnarionc fit men- tim poll litteras illas quas dixirnus per Mar-

tio tam Prolper quam Augutbnu!o pluriurn cellinum miflas , ornnicus circa Leleltium

Conciliorum Africanorum mcminerunt.Hinc at'iue l'elagium ritecx iminaris atque p.r-

" Prolper : EfTa,mint AfrlcK7Ia f.Pl[COPJfUI/l Con- pc. n, Iis _[cnpt.runt Epifcopi Africani ex. Lon-

L,~. contr~ ". .

t',IIAt. {lila. qu£ deereiu (07ljlltllere utrumque Del do- cilio Carthaginenf il.as littcras , quas con-

i"III, num effi ere. Et in eodern libra: QJ!..ando, in- dernnatioifhus na:rt[f<; confecura eft. Con-

Guit , AfYlCanorum Conctliorum deaet« Beat~ tinebant autern telte Augulhno, non [uffi(cre Lib. t,a.!

F.riOTd"tlo;w Papa Z07-Jmus [ententi£ [u£ robllr quod, Celellius gcneralitcr fe Innocenti] Bo"'J: c.~.

IWJeX,·IIt. Lt Augul.hllUS: l'ojicaquam, inquir, Papa: litteris conlenrire tatebatur , fed ipla

fe/Ilgut'la b,mjis cum [IIU sutoubus ab rplj,vpu ornrnno ~t:rba qu;r in [uo Iibello prave P>

EdeJl.t Romsn« !JTlUS Intklcelltlo, detnde Zo:z.J- Ii.erar cite anathemanzanda-, quod IOta (;a!'-

IIZO cOliperal'ltlbus {;oncilzorum Afr,canorum llUe- ttTa hh verbis, ut I11rrat Prorra , Zo:tymo

fU c~rlVlaol atque dllnmatil eft &c, Et ne quis Pap;e fignificavcrant: Gonstuul1ntlS in Pda-

IJro[perum arque Auguftinllm intdbgat 10- gillmtltqile Cfleiltlimper -Fentl'ilvlbn t'plfo;ptlln

gui ae CQncil1Js Carthaginenfi hujus anni InllOCfllIlUtll de BetltljlltlllApvHclt l'ttriSedepro_

[ub Con~uhbus HonoTlJ & Thwdohl & ~liJs /at4t1l manert fententtam, ,donee >lpell;fiI1lA I'onfef-

Carthaglnenfi & Mllevltano ante blcnlllum jion( jateal'ltur, gratia J)eipf( 1 I. S v MCbricelcbratis, crn~em rcrupulum exinlit ipfc D jtllm Domimlm nostrum non jO/;lm ad cognli[cendtltll

AUgUltIOllS, qUI Eplltola ad VaJwtinum verum etlam ad fMiendam Jllilltldtll not ptT .. tim

enumerans omni a qu;e contra Pelagianos '!leta jingulos adillVA7t. ~imtll (tJaED telte' A uguilino Lib. "'e-

1:: jft. & conllltllta runt fic loquitur: !2t9u emm } 111- ?ct(;X(funt fraudem qua Pt:!agius lenills ko\c"',, 0"'./

, ptum eft adPap,l1ll Innoce1JttUTfl)l..~rtJ.tn£lIri;u l::PI~ In ltbdlo texerat, dum II{dem Sacramemi,. <1. [copum de Lone/ilo Provlnc',,, CAflba/!,meOjls & vabis dlctc<t • baptllmunl in mJ1111tibus

C

LIB E R

P R r M V S.

50

51

quibus & in majoribus eife celebrandurn . Ad A ginenfi fub illis Confulibus celebrate apate

poflremum vero i11t~~ contigit, ut rctu.lirnus liquet. Nam fine ambagibus dicit Honorio

ex AuguUino, quod In plenano Conc ilio po- ducdecimum & Theodclio octavum Con-

llcrion totius Africe contra ipfum errorern Iulibus Calendis Maijs, cum Aurelius Epi-

brcviter conllitutum eft QU:E proinde omnia Icopus Carthagine in Secrcrario Bafilice Fau-

partnn £lIb fincm anni quadringenteiimi deci- fii in uni verlali Concilio conledifler , ornni-

mi lcptirni.partim anno quadnngentcfimo de- bus placuifle , ut quicumque dixerit Adam

cimo octavo Honorio & Theoaofioconfuh- primum hominem &c. & recenlentur oCl:o

bus peracta [unto Pollcrius ve~oillud abAu~ illi vulgati Canones de quibus quafho ell:.

guflino Conciliurn vocatur, qll1a Lpiicopi qUI Teflatur J3inius in ramo decirno quinto Con-

rub finem Iuperioris anni c_onvocali tllerJn~ ciliorum in vetullo codice Monaflerij SanCl:i

pdt rnorurn aliquam dilapli, denuo revccan Bavonis in Gandavo , alioque vetllll:iffimo

runt: vel potius quia nova feffione de Ipfis Pc- Anglicano Monalleri j V intonienlis , tertia-

bgiJl1is dogmatiblls trlctaturi covocati funt. gUt irnpretlo a centum amplius armis Mogun-

Sic enirn eadem ratione Iequeoti anno duo tla:, eofdern Canones ad hanc Synodum Car-

Concilia enumerantur Iexturn & [eptimum thaginenlcrn fuilfe relates. Eodern eos refert

Canhaginenfe, qUa! eofdem eodemque nurne- Compendium Canonurn Ecclefie Africane,

ro ducentos & Ieprerndecnn habuerunt Epi- quod Hadrianus prirnus Carolo Magno do-

Icopos , & non nil! uno mente pol] f" invicern navit. Quin etjam cum anna fequenti pelt

cclcbr ata funt. Vt dariffimum lit unum & B Conlulatum Honorij rurfiirn Concilium ex

idem diverfis fcffionibus celebratum aut con- ex tota Africa conBL.xiiftt,in quodifficilis ilia

unuaturn fllilfc Concdium. Porro cclebratum quellio de appellationibus ad Sedem Apollo-

Ii.it hoc Concilium ipus Calcndis Maijs, ut licam & C anonibus tricenis ag·ltata fuir,om-

dilel tis verbis in fronte Concilij annotatur, rubulque vifum fuiifet, Concilia prioramul-

Ex quo LOn fie itur darnnatos elfe Kama! l-ela- torurn annorum efle luilranda & Canones col-

giJllos vel fub fincm mcnlis Martij , ut dixi- libcndos ,iterum clare dicunt in eo Carthagi-

nu.s , vel iniuo Aprilis, ut intcrea ccrtiores nenfi Concilio Canones iflosfuiffe conllinnos,

ante Calcnd is JVbps de corurn condernnatio- nulla duorurn illorum Carrhaginenlis & Mi-

ne fieri pi tucrint Africani acceptis illis Zozy- levitani, qU:E anna quadringentefimo decimo

mi liucris , c]uas ad uni verlos t,:>tlllS Orbis fexro celebrata fi.mt, facta mentione , idcirco

l;pi!copos Cnpferat. Hoc enirn iplurn (His IU- videlicet quod nulli in cis, ut [upra probavi-

die at ille ordo quem [ervat Augu!1lJ1l1S in re- mus, neque de gratia neque de alijs re-

ccnlcndis monumenti s contra Pdagtanos rub bus Canones conllituti fint. Accedit his Pro-

Zozyrno conditis , inter qu:e prime loco ponit [per in Chronico , qui difertis verbis fi.lb eiC-

rclcrrpturn ad Zozymllm ex Concilio Arri- dem Confulibus , Conctlio , inquit , apad CaT-

cano , ncmpe de forma cxarninandi Celelhum thagmem babito ducentorum decem & [ePUtn Fp~

arliue l'dagium, [cClwdo relcr~ptlJm Zozymi {<oporum ad pontlficem Zoz..ymam ~rnodalla duret"

ad univcrlos rotius Orbis Lpilcopos miflurn, perlata runt , qUlbus probatu per tatum mundum

t;'i1icct de damnatis a fe Pelagianis ex rnlor- b£rejis PelagIan" damnMa eft. Ne vero illa de-

rnationc Atricanorum, tertio pollerius Con- c creta Synodalia aliud quippiam pr:£ter iflos

cilium rotius AfriCa! Calendis iVlai,s cclebra- Canones efle arbirreris , occurrir ipfe Pro[per

tum ut dixirnus , ncmpe poll:quarn ha rchn libro contra Collatorem : Prrsserunr, inquir,

damnatam cfle acccpitlcnr, y t impolIibile Afncal1a Eplfcoportlm Concili« qu£ decretu fili.! con-

lit id qucd putat Baronius , i,fdem Calendis ftlfuere, vtrumque Deidonum effe & [cire qUId [.1-

l\!aijs hzrehan has illos Roma; elfe damna- em debeamus , & diligere at faeiamus. Vbi inter

tal. Quod & ex ipfa Honorij conltitutione decreta ifla Synodalia ponit Canonem guae-

apcrtiili.num eft Sanxit enirn illam contra tum eorum de quibus noll:ra vertitur qua-:ftio.

Fdasium atljUe Cclellium ut inter ha-reri- Quibusconflitutionibus moxEpiflolam Afri-

ccs haberentur.pollquam cos ab Eccleha dum- canorum ad Zozymuro dicit fuiffe prefixam,

nato> efle intellexiflct , ut ttll:atue Poffidius. ut ad ali lid Carthaginenle Concilium fub In-

Lt ramen fanCl:io tjus pridie Calendas Majas nocentio referri non poffit.Omnem enimfcru-

cjufdem anni ql1a.dringentefimi dc(im~ oCl:avi pulum amovet'Celeitinus Pontifex qui in Epi-

data deprehenditur , hoc eft uno die pnus Ilola quam ad Antillites Gallicanos fcripfir,

quam ~uilrt:nt damnati. Canonem tertium, quartum & quinturn ex-

~1Jd vera fuer!t illud q~od c?~tra erro- preffis verbis fub nomine Carthaginenfis Sy-

rc~ ,llu~ Afncam conllituere nihil proba- n?d! allegat : qua: alia profeCl:o effe non po~e~

bilius dici potell:, quam efle ~an?n:s IIl?s~ nif Ill:a hujus anru de qua tractamus.Nara lilt

quos otto rub nomine Mtlev~tam C oncilij Synodo qure anna qua~ringentefimo deciroo

male clr.umfern Cupra .proba vlmus. IdClr.o [exto celebrata fuit Auguflinus non interfuir,

(111m non contra Pelagtum atque CeleflJUm, D qui tamen [e cum alijs Epifcopis contra erra-

fed ~ont~a Ip~lm errorem [e ahqUld c<;>nfll- rem Pelagianum. aliquid conll:ituiffe teflatur:

tt~tflc dlCtt. Nee emm ahud qutcql1.am !nve- numerufgue EptCcoperum quem Profper me-

11IJ"l potell: guod .contra errorem IpfulTl ab minir, illi nonconvenit,cum non nifi fexagin-

Afncams Eplfcopls conflltutum ell. Hoc ta & unusfuerint. Q.uocirca hoc videtur fine

autelll ita fe habere ex ipfo Concilio Cartha. ulla dubitatione tenendum.

DE

H.£RESI

PELAGIANA

52·

Nee

53

. ... Nee moveat quod Profper ubique dicsr du- A

Yt",<I to [,6 centes cuaruordccim Lpifcopos Canhagine

,.ntra Col- •. " "l . 'j' • h fi di

I &''; afluifle, IX de. reta contra 1 ram are In con l-

at. m p» dilfe in Chronico vero dic anrur affuilftdu-

centi & fepremdc( irn, Error' cnim irrepfit in num:'rum ex eo quia per Arithmericos cnara, 'ttcn's expretlus til ':lee:: modo CCXIl. Vbi nibil fuit f~(;ilius quam characteres rr, coire in. unum v. ut ira [oco x t i rr, evsferit xvrr, Neque vanarn eire conju5l:uram ex eo patet

l"n.t"aa qucd A rnoldus Pontil-US Epifcopus Vaz.ircnCbronicon Iis in quio'tue c;xelrplaritus ft: numcrum ilPr·wri. lum cc x UI I dtpr.;;htndilfe tellerur. Erroris

caulam folt.llfe dcdir,quod in v.onc.lif Carrhag,incnte anni (tquentis Hl:uID numerumAnrillitum C CX\ r r, confluJ(i(fe crcbra teCtifieatione in illius (oncilij (criptisliqllcat. Sed ibi Canones eIfe conditos nullius quod (liam authoris {;It'frag,1O nuitur ; nee vera fi::rip()tuit, cum ,iphlmmct illud Concilium eos revocct B ad Syuodim anni pra ccdcnris. Probati tamen ioi (ecundo fuerunt ,ita Lit non immerito etarn iili s d-icentis rcpt~mJe.im £pifcnpis attricui pOIIiut. HIDe enirn efl: quod Prolper contra l ollatorem <;.1 decreta Airicanis Epifcupofllm Concilijs rribuit.

Cum igitur a Zozymo Papa plenius de fracdibus ulorum verlipelhum harericorum

LIB E R

PRIMVS.

54

per Antifl:ites Africanos imbuto , Celeflius ad anarhernatizanda ilIa qua: a Paulino DiJCOno el objecta filerant, atque ipfemetdarisvcrbis in fuo Libello prave inleruerat , coger<:tur , [ubtrJxit fe examini, fallaciterqueemendationem pollieitum fuilfeomnibus confi~:

tit. tunc quoque nonnulla htlpta J'eiagll.Aug./jb,Je in urbc Ron.a ubi diutifIime vrxerat , atque p,,,at. or;:. in his filerat prius Iermonibus- contentioni- c, ~I. buf'1ue verfnus , cura fidelium fr atrum pro-

lata p.ltllcrunt, ex quibus Lills pcrvcrliras evi-

dentcr innotuir.Quare nihil ultra diflerendum

ratus irnitando pr.edeceilorcrn Iuum Inno- 'b ad

centiurn repet/td., inouit Augufl:i~u'" .eos AU- BL• ',;. 3

·1 . ~ on,; .c .•

toru.ue dsmnsvit , An Iuhan..s iirnul damna- (7 'lo.

tus fuerit non ita confl:Jt , nuilibi cnim fit

illius aperta mentio nifl quod A llgdl:inu~ ali- I. C.ntra cul.i Iuliano di. ar : De hoc inr.rim ( id cd!: ["I.,. 'lo. Zozyrno ) taceo , ne ani mum tuum quem [a-

narc potius cupio , qllam irrirare , Iaudibus

tui damnatoris exulcerern. Darnnator enira

ejus vocatur , quia Pdagianarn herefin om-

nefque damnavit qui ab ilia p.Ile non r lipi-

fcerent. N am ante hoc tempus nihilprcrlirs Iulianus pro illa hxrefl faipliffe legi tur, Quo

vero pacio fententia concept a fuerit deelarat Pwfper:

C._,a,;,... ,T.t. e •••

Sic) inquir , moJerante foam legem bonitate je"Pera Vt qui damnato »ellen: de errore renaii ,

Acetperent pacem puifis qui pl'a'Pa tenerent,

E T hoc efl: quod Augul1:inos dicit duos A quali qui ante Pclagi,anis dogl11ltibus faven~ Dtp'fCdO

OTtg.c.n. d10s PeL:.sium atgue celdlium 4ut in lo- tes, terrore pcrculf peccatllrn originale in

C:t,II.oa:nttCIII'J: redudos . autfi td recu(AVmnt, om- hurnana natura agnoviflent, Sed quamim-

nmoeJfe ti"m.~III~s. Scriplit itaque Zozymus lit- proba fucrit iGa & impudcnscalurnnia , lucu-'b "

teras ad uni verfos tonus orbis Epifcopos, ut lente oflcndit Augu{hnus ~ Q:!jll et um, inquit, ~:,;.;·c~l

eos de darnnanone cerriores faceret , cujus Romanos Cleruos Ilrgltullt. {mbmtts COl ir},oi.i4

[entcnrie ut omnibus JuGitia plte£i.«et ,(cri- terroreperclIlfos non erubaifJe crimen pr£v>lJ"t{'Jtio-

pta qu.edam blafphema PelaglJ' terre eodem nu edmittsre , at comr« pnorem [ententiam {uam

Aug·.:fl:ino, ant" lit , ubi Epillolarn Pauli qua geflis Catholic» dogmati afftltrll"t, paflca pro-

Apofloli ad Romanos velut exponens argu- nuncurent mil/am bomin» fjJe nutursm. lmo vero

mentarur ac- dicit: Si Ad,e' peceatllm etum non l'e{agi,mi fpc f.d{a p"!tal'erttllt novum 6' execrsbil«

hAbemiblfj noel/it , ergo & Chr;,ctt Itdttia 'Wain dogmiol PelAgi4num vel Ctle{!i4num per{lIaderi quo-

non credenttbm prude} ,& cetera hujufmodi, rundam ROmd.lWrUm C4tbolicumentiblls: quando ir"

Fragmenta duntrxat nonnulla iGarum litre- ingcllla quamv;, nefantio errore perveTf" non tsmen.

a bg. Epift rarurn extent apud a Augufilntlm , b Prolpe- contl:mptibdta, cum filidtofe corrigenda POliUS q'IA,n

IS7.·dop'" rum & c Cekfl:inum Papam pcrinfignia : quas facile damnandA viderentur; aliqt:4nlolentus, quaFn

~';~.J}er pollea rc[cribcntes Zo: ymo Africani Anritti- jeverior poflul4b4t Eccleji£ dt(ciplilla, traUMA [Ullt.

lib; contr,t res magms pr.rconijs extulerunt , ut eorundem Hac ille, Origo calumnie rorius erat quam

Col14t.in;" tcGifi.atlOne & frlgmento refcripti quod extat Iupra de Zozyrno.quoq, attulimus, quod cum

ti», . abunde conlht, B Celellius in [uo Libello polinflet , hominem

~c~:~:. Sic ergo damria~o Pe.lagio arque Ce1efl:io fine originali vitio fJa(~i inter ~a dantaxat

c!.~ JC 8. cum Sect:atoflbus [u,s, Sixtus presbyter poll- de quibus fe adhuc dubitare & lO(hul velle

APU;P~)JP. ea Poiltifex [uccelfor Bonifacij , qui p:lulo & parawml'orrigi dixerat,Libeliusejusfuilfet

centra c.,- ante, ut inquit Augllfbnus, magni mOIll,enti Catholicm dittus.Quo verbo in homme acer ..

lat. ibid.,& patronus flla:d(JCl:rin~ a Pelagianis fereharur, rimi mgenij, sui fi corrigeretLr plurimis pro-

CtltJlm .. b.d prior 30Jthcrna eis in populofrequentifUmo flliffi:t, volUntM, i!lqllit AUgllGIOUS, emendat;ol:iI

'.E;:j1.I04. pronunclavit, quem rel\quus <..leeus eonfe- non falfitM dogm,;.tuApprub"IAc(!. Itaque Sixtus

& lOS. ,titus ell:. Quam ob caufarn acerbiffime a Pe- ut jaCl:aram defe farnam difTipar::t qua de ami-

lagianis crimine p'rfVaricationis a.l;u[atl [unt, citia ejus Pelagiani [~[e dfcrebant, littt:ras ad

C :. Aure·

DE H.£RESI PE·LAGIANA

AureJicm. CQttb.abinenf.m dedit, l.reves qui- A ce~rehtnderentl1f, ad hd~citlm aquocumque

dem P'12 ramen vigcrtm tjllscontra rdhm ~dt~antur & .ac~llfent~lr.' Ita ut proba~lonem,

'iHam'fatis Ioqueremcr Dtfcripftrunt eas rna- mqlll~, convicti cnnllnl.s ayl~spubhcus 10-

gndra(ri't~te certat.m Epif(cpi Africani, & fequatuf, ipfis inexo.rau ex~l!J d( pOnatlOne

circumquaque (,uibl'S potcpnt magno tludo damnatis. Atc;ue hUfllmc21 delrt~l.m Illffit

pfl'lcgebant. ponca \tti, prolixius jIb "pere per l1niverfum'Imperiump~omulga!!: Datum

(:(:nrracog:ndt:l ilh dil.eruit , Iojuo in Ahica id tilit pridie Calendas ,\:alas, conliilibus Ho-

;trcepto,tam,l exulrarioneAug.fhn» 5,0 tcri- norio duoc1edilum & Theodofio o{t~vum,

(]II(' (- Olpif cpi (ius dl~rtb~llt, .. r,u[ r.on folum h.-c ell: eodem anno qeo Rr-rn.r dsmnari funr,

illtld rrif1iti<r nubilurn cued f.lttafallla pepe- c;ual'ringenrllimo (ielimo CC1:,lV<? . poll:iuam,

rcrat , de cordibus ecruni f. gcr(t, fed nini] ut inquit PotIidillS, prolatum judicium au-

in ·ci'; ITCCCror itkcgilE: v idcretur ni fi luccef- dijfler, Hanc autern Sanctionern cu m fit aper-

fl,rCTlIlT, ampli, Hm'ihgranti,lm gal diorum. titIill1a, oef io qua ludificanone Pelagiani

'Qui-bl:s ,tx;ittn~ Algdtincs pallia f''>{1re- pro t~ inttrpretati {; nr , Iuliano non mcdo

putuiteinJp<111fi i",;:" Epiil:olrlm centclirnam dicente fc:d r.. ribcnte, pro fc potius ab Irnpera-

q"lnt~l1l, ubi moner eum ut docendis m(hr"t, tore efle relponlum, cui AugutIinus: cllrergo £;1'-3.<0"" •

.Ej L.iLu~ rc rrendis f~ti5inltit"rat. 'Ncn enirn 11011 In medium profilitil, & hac ultr« publi,;' pote- lui. e, I.

'ckeont (lui jllltifTime darrnatas impictares , flatt/US ,i!egalis , vos effe monflrantes, ,/1I.rlim

quasin_aptrto clarnare rneruebanr , Roma in CbriJliaml5 prmapi ~pprobavlt fidem ~ Vm;mft

KCTt1:l}lem; na re fa't3'gebant. . B Del leg em non fiet,r ref e lu bet, fi'd fic-:tt vob;, plllCet

Necue iolurn adverlus urn nch.ri] (fa-oris ime[iig,ti!, <[!:id mnum Jt & delege Impmltoril hoc

o.llwre; Epilcr palia Concilia , t\.' Apdioiica fat'lIis? Q.:.1X vcrl.a male a Baronio attributa

S_<,es'mraque Remana Fe, lefi. I,d ~tjam ti.nr Iu.rano , cum ap~rtiffimerjnt inlulramis

'RomJr1't!ml !n-'pcrium ccmmcu m tun. '1 c- Iuliano Auguflini.

Lil,. I, pt,. fi,atur ldn.cnJoh~m Anbu~inus ~t(}'e rlffi- Da[pnlti~ =s=. toto Orl:e Pelagia~i~ .•

• r;~.c. vt . dIU., I fd IjAa etJ .m extut Sancio I n.perialis, manus omnium fidelium contra COS unammi-

P~(i,Ji'" ;N'qUQ «(cmit Honorius eodem bee anno ut ter ir.run exit, & eorum contra omnes.Sratim

-nt .. vIug. pdt;., ex urbe cap.nbus oogmetis execrandi cnirn ab eorurn prokriptione videtur conti-

Cekflio atque Pelagia, q'- icurnque S,C1:ato- [;iife qu, d narrat Profp(1' eos & Sicilia at

n s ccrum de (adem ha:rdi lermcnes Iercre Lphefo fuiifc puifos :

C4rmin! Je In;;>Rt.c.1.

·q>r~te.reo, inc! uit , quanto fua it hene mota tumultu Clara Ethefits, ncn taJJa jll'lJ ccnfiflere teEli5

V,.p ir.e , (;7 morb, jU:tU1 , o: [emina mortis :

0!!que fide tellus etjam Trtnacna jer'Pens Agmen 'Ppereum propr9s exegerit oris.

I rliviciffirn Gcut pdl: SynodumPalcflinam A faBione eorundem multdpertulit, qlll. i!lrtm SIt"llll

10 Hieronyrnurn qui (;IS .. dv.rfsrus Iucrar, confelforibw!oeiHTllnt.

ita nunc in (onO:.lnti1.1m ,vicunJ pr:2t a"ra v.elellius R.oma pllifus adijlfe videtur Con-

flnttum ii.'rorc:m (ut.:m evcn.ue n.nt Hoc O:antinopoiim, ibiquefecundamdamnationis

tempre ncmpe eodern hoc an no Lonfulafus Ientcnriarn accepifle, cumcaufrm Pelagianam

I" cltro,,;u Honorij at.,ue "I hecdolij , iuquit I'rl.fp' r : age ret apud .Atticum Patriarcham Conll:an-

conJfanrlU$,{ervHI Chrijll ex VICario Ram« bah,latlS tinopolitanum, Narrat enim Prof per Lega-

& pro gratiA Dei PelAglAnii devotiJfme rejljlens, tos Pelagianorum ab Attico fui.ae confutatos:

Ctu·",.;nt Jt I"llld.C.Z..

r2.!!i_d loquar ($" curam magna quam geflit in urbe CorifllintinopQli d{J8o bouu: ore SacerdQs

Atticus ) anuqua Legator h.ereticorum

Conjutando fiue.~ (De qua tunc impia corda QemlJi& je cbduc7a tegel'ent 'be/amine forma Iud/cd) «s: tacit.e tu/erant tcrmenta repu!fo.

D v cem enirn legati~,!is hujus egiife Ce- A xilium fuum pro Carholica fide, ut loqneban-

ldhu~ ex eo fit venlrmlle "ql;O~ tt~e:- tur,_ Contra Manichzcrum profanitatem, con-

tu~~Ugut1lOlfS eum, Conflaminopoli fUlil~ ft?lron~m Orie~talium expofcebanr , nihil

debcllaturn. In Occidenre enrm darr.natr aliud nltentes, mli ut horribili h:2reli obJeeta

Lib :. at! Orientem tentarunt , non modo ilia l.egatione laterent inimici grati:2 in laude natura'. Qllas

8.11'1. r, I. (l.u~,m <1 ~III~US, [(d, etjam fcripns litteris ad llncra.s ab octodecim Pelagianis velut Ep!fco- .

l:.pl,orulU rhclf~.oru.~nfero, 'iu1bl.lS In au.- pIS mllfas ad Epifcopum l:heifal~ccnfc:m LI~ .. s, J.

r. B.ni{. c. I. ,ua

57

LIB E R

fua calliditate tcntandum , AugulHnus paulo poll: confutavit, Porro aaa Conflantincpoli contra Pelagianos > a Catholico Antillite Attico Romam rlireCl:a Iirnr, ut hi fee ipfis verbis C.c1dlillus Papa affirm at in Epiflola ad Ndtorium,

Pdagius vera gravifIime conquellus efl , imrnerito fe ablcnrern efle dsrnnatum , qui coram auditus in Synodo Paldl:in~ quatuordecrrn Epiicoporum fllffragio fuiflet Carholicus Jedaratus. Hinc ctjam tum [ub Cathohco pallio fe ttgere quantis potuit viribus conatus elt. Rcgatus cnim ab Albino & j\]e!dma in Palellina comrnorantibus , ubi degeSat ciuo-

Lib. a<grA- gue i-elagiuv, ut qua:eumque adverfus eurn r,a Cl",jli dicerentur lcripto damnarct,ore grati£ nccefli«, >. tatem ad fingulos aCtus fingulaque momenta

ita confctlus ell, ut ab cis C. atholicus etle putaremr, Sed Augullinus eodern dammtionis eorum anno ,litteris eorundern pro\'ocacus, Jibros duos contra Pelagium atque Celtllium B

ZbiJ .e, I. h 11. h

ditl:avit ad ue exiltens Cart agine, de gratia

Chrifli & de peccato originali,in quibus oflendie quanta fraus fub ilhus confeflionis arnbiguitate latitaret I immerito etjam Pelagiurn conqueri ,Ilt qui Palellinos Indices fefellerit, id faiptis libris docendo, quod fe darnnare

fimulaverat. De ipfo igitur potiflimum Pela., gio vidctur intelligi quod Hieronymus AugllGino Icribi t: f2!!f ( h;erefis) ita mfecit cord« multorum, ut cum fllperatos damnatofque ~/Je fe fentisnt, tsme» venetia mentium non omittsnt ; & '1l1od

[olum poffunt nos oderint , per quos putallt fe libert«: tern docend» b£re{eos l'erdidijJe; Quantumcumque tarnen Iimulcrer fe etjam tum effe Catholicum, teflatur tarnen Augullinus anirnum non

:p:!. fuilfe rnutatum fed iplllm non minus quam :.r!;elijc:~ Celeflium , & a recenti Judicio in [ua damnab L,6 .z, con- tione pcrlhtiiTe, b & adhuc odennio circitcr ,,. [ .. l.c » lt poll, cum libros contra Iulianum {crib~ret,

nondurn ceffiife. C

Ai4nn .. '" Porro quod Baronius eodcm hoc anno

",8. damnationis eorum quadringentefimo decimo oCtavo ab AuguGino putat librurn Icriptum de gratia & libero arbitrio j duafque Epiftolas ad Valentinnm & Monachos Adrumetinos, longiffime fallitur. Narn facile decennio pofi lucubrationes iIIas clle. exaratas ex

iiu. Auguflino & Prolpero non dubijs argu~entis colligitur. Nam imprimis ex ft1pradiCl:is lndubiratum eft, telle etjam ipfo Daronio, damnatos elfe Pdagiano5 it Zozymo Papa vel circa men'em Majum, vel paulo ante,ut probabilius demonf1:ravimus, quo tempore AuguHinus ClIm cJ':teris Afl'lcanis Epifcopis Carthagine in celebrando Concilio quo eorum damnatio conclamata fuit j occupabatur. Liber alltcm de libcro arbitrio, illrquc EpiO:olr qua: Concilij ifiius Carthaginenfis, damnatJ':que ha:refis faciunt mentionem j ante tempus pafchale fcripti funt, utex utraque Epillola aperte conIlat, fief! ergo non potuit m eodem anno confcribcrentur. Deinde in libris retraCl:ationum, ubi lihri Augufrini fecundum ordinem temporum recenfmtur7liber itte de gratia & lib.EO

Siero;'. L:pijl. '4. ·t""·A .. g.

P RIM V S.

A arbitrio, penultimus eorurn omhicm pruit: rj quos AUbufiinu$ ufque ad finem vita: (ll 0 r~tractationcs fUllS lucubrabat ,edidaat. V ixir Augullmus facile duodccim aut tredecirn annos P(11l: damnatarn ha:rdin Pclagianam. I,.t quamvis infirmurn hoc eilet tcrnporis dow-

mcntu», , aliunde t rrncn wnf\::lt lhfm }Jon i;:,c,jjifi; editurn ilium liLr: rn , aliurn ad (ofi:km !\llo. de Cal'.~:r nacl.o , de cod', prion- & gf'tia f.Jii1:: ccnhri-g",t,:.; ptUUl; qui non modo fuit ultirnus omnium

(l'lO5 A UGUltillllS rcrractavit; f{d ctjarn occatio

ha,rcl~,(h Scrnipclagiane & rumulruum gl101

in Gal!ijs tX.ltarunt, ut teiti, dt lrofper in

I~pillo!a ad Auguftll1um. Semipcb.t:ianos au-

tern non elle narcs nili fub occali-m vit.e San-

eri AlIguHini omnibus nctum ell, Ex quo fa- Sui, jut<Ifi eLm lit idem jJro[prr C In Sernipelagiani pet-ltb:<o"tr,t !1cgJfcnt ultirnos illos A llgllillhi lil.ros , quo- C.1l4t. rum cos doclrina o!fendcrat; a Celcfhno Pon-

titice eITc comprobaros , duos ilios tanquarn controvcrfia- illius occaliones bmifctit,& alios allegaverit diu ante fcriptos, inter quo!: non

pallei runt, qui quatuor , quinque aut fex annis pcell h:rrcfin Pebgij profligatal1l exarari funt.

Cum ergo ft:emerent Pelagi.mi fc injull:~ darnnaros eilc,:ntdlexit Augullit1lls eos nefeio ui.c.s«: quid ad Valeriurn Comitern litterarurn con- t rlft1 .c, I t; fcrip{iifc, quibus Catholicos aflcrcndo origi- (9' lib, I d. nale peccaturn darnnatorcs eife nupriarurn ;;pt. & operilque divini quo ex maribus & fu:minis .I>'.C,7· Deus hominem crcat , invidioiiflime clamira ,

bant, Quare zelo rdiR:ndi corurn infidijs in-

cit.irus librurn ad eundem dedit de nuptijs & concupilcenria infcripturn , quo accuratifljme

bonum dillingnit nupriarurn , quarum homi-

nes fructus Iirnr, a malo wncl1pi[centi:r , unde

trahitur originale peccaturn. Scriptum autem

elle polt eorum darnnationern tellatul' ipfci

Augulllllus, idque hoc eodern darnnationis Lit.La! anno ex eo colligi videtur quod fcqllcnti anno Bonif.c. S. a IuJiJl10 rcfuratus fuerit , ut mox dicernus, " j Ib

Porro ill:e Iulianus a juvenis erat confi- ~»:~~,;./. dentiflimus, plcnus animolitate b & ingenioj c. 6. & lit. eloquio perquam dilcrrus ; lirtcris feculari- 3. c.8.lih.6; bUs,mirum in modum infLtlIs~ Patrern h, abuit": uit. d

1\1 r. "1 . E'r .0 O"'''a tit

c 1> cmorem leu lV emorium . pllCOpUm qUI -vit;' lib;

cum Augullino non parvam inicrat arnicitiamjlribui .. colloquio littcrarurn , & Iulianum ei carif- cA"g.l.b.f. Iimurn reccr Jt. Extat ad eundem Memotiurn co»tra lui. Divi AuguGini d Epiltola ,qua fig,nificatei [e~' 4., '-ft m:ttrte fextum librorum fllotllm de Rythmo e :~:3: IF feu mufica, quos inllar:tiffime ille pollula- contr.t 1r;1. verat,in 'lua cjufdem Iuliani jam Diaconi mi· r. 4· 6~ H, litiorquc c:dellis eommilitonis rnentionem fa- f Lib ~. q, cit, cujus ~tdentimmb videndi ddid~rio fe ~~:ti::;:j~ ~eneTl fcnblt. Initio e conlugatus fUlt , ut iUtlft.

Idem Augullinlls teGis ell: , deinde live de· I Pm ... functl five dimiITa uxore f Ecclcfiafiicus flCtIlS Viae. i"

Dell:, & g Epifcopus, quem h Gennadius vult lib.ad s.

r:_.rr. E' ·r . D' F .. lg .... It

lUI lie pllcopum Capuanum, 1 Petrus ,Ia- kRed~·lib'·I.

conu~ eum vocat Edanerifem , k Beda clht i" CaMic. opufcllla Iuliani fub nomine Celanenlis Epi- Call'ie, de rcopi a Campania. 1 Profperinchronico\,o.gratiaD<i cat Iulianum EclanenfelTI. In quo-camen ipfo 1 EP".~b'ir,~n.

aftte _f • ac

C J loco Ingrat.

59

DE

H.tERE 51

PELAGIANA

60

loco infinita ell: leB:ionum varietas alijs pr:e- A f~bfcrip~ionem fuiITe ~xtortam.Hinc alibi di- Lib r, {)p.

ft:rcntlbus Athelenenfem,ai,j'Athelenflm,alijs CIt omrua per forrepnonem cITe contra Pela: lmp'r(.

Eci1ianenfelT',11iIS Ec'anelem, a'ijs A ttelanen- gianos acta, ideoque fc tanto negotlo Indices L. 11. "Iud

fern. i erilimu.u, eft elle legemiu Eclancnfem, dari vociferatos , lit qua: Iurreptionibus acta A",S·

vel ut Baronius lcgir, Attelancnfcm, Conltat conflarct , ernendarentur potius quam pone-

enirn &J~dJnum IX Attellam urbes efle Cam- rentur ex.irnini. Quibus querelis atque calurn-

pal1i~. V nde nihil certi con lie; pofle videtur.an nits varijs in locis refponJet Allgul1inus, Lib.,.(On-

fuerit Epifcoparu an natrone Capuanus , an oflendens caufam corurn jam apud competens tr .. t ul; <.1.

Lclanenlis , an Attel-nenli-. Epifcopum ta- Indicium communiurn Epifcoporllm efle fi-

men Capuanurn Iuifleex tCftlO1onio Genna, ij nitarn : neque arnplius cum eis agendum efle,

p_n·:' coa-ranei vr ritimilius dl, patria vera Lc- quantum ad )US exarninis pertinct, uili u~ pro-

[avenfcm vel Atellancnlcm iudcm Campa- latam de hac re icntcntiarn cum pace leque-

num: unde prof per , doctrinam luliaOlgr"men rentur , quod {i nollcnt , a turbulenta vel infi- .

I ,. '..:i I' diofs incui d hib A . L,b4.J.

Campanid- vocat u.ianus ergo n.ictus ibrurn iota inquretu me co iberentur : IIt.vero~lO- B,~i •.

illurn A ugufiilli qua: in eo infii micra exilli- quit, congregatione synodl, nempe urn verfalis ,.It. •

mavit , quatuor gr.indiorum volvrninum Hre- opuserat. ut aperta permciesdamnaretur1 Ql4afinul-

pltu quali quadrigarum irnpetu pr.Al:ern.:re & la hd-re/is allfJualldom(i Synodl cOllgregdliJne dam-

concul. arc rnolitus d1; fcd vix gnaTta parte nat» Jit: cum pdtlll rar-jflln.e invenia'itilr pr(lpter

libri arrola, eos [altus in prcerereucd, s Agu- qll.1.j damnsnd.u necefitM tults extiteru ; mit/tuqae

fl:;ni dj{putatinnibus fecu qllafi om nina 0e- B jil!1 ,lt1ue incimpard!nilter plum, qu£ IIbi exute-

" ~)craffet utriuflllle operis quel](luam eire p,iTi: runt, tluc ImprobandamllaYlque meruerunt, Verum

m Lib.l.co- lcctorern qui jib depreh.nd.r, t ut m Apg,.ih- ijtoram (l1perbia bane etiam gloTtam caprare intel/i-

1M I .. I.e. I. . fi ' . d .'. iii 1"1 .

nus el unm e exprolra v rt, I nt~re us elc;ll- gilur,llt propter i tos orient;' st que O'·CIi emu sym-

n Lib. 1. tern pakfl:ram illam, lit n Ipf~Jllt:t confitetir, dus congregetur. orbem qu/ppe CatiJol,cllm,qaonillm

e, 10. tJn(iu,'m (lui Jefbtl .ta n. a i!eiaLianis verita- Domino eu reJij!ellte pervertere nequeunt, ccmmovere

tern tueretcr contra prz-cipuum Carhoiice consntur ; cum potlus vigilantta & dtltgentia paJlo-

Rdgidnis pr"pu!:',lllt"rl m. Nempe juverus filii p~{f faCtum illu competens (uJficim{que Iud,Clum,

animotitlimus , .>: nuva: doctrine Vento inlla- ubtCumque ijf! lupi apP,1)'uertnt contenu fint, Jive at

t us· magis de , crtamine nominari dehderat-at, fanentttr atque mutentur , jive at ab aliorum {illate

quam [ormidab,« in cerrarnine [uperari , fa- IItque integritate vuemur, Hzc Allgufiinus.

rnarn d. pr.elio pra:fcrtns infamia? de ami!fa Propter hanc ergo denegararn !ibi novi

Victoria. Hille varia infanaque cordis f'lbla- Epifcopalis Iudicij authoritarem , paflirnfio- .

tione libi blandiendo fingebat, lautcque Iibi machabatur & calurnniabatur Iulianus fec:i.- L,b.1..0l'r.

gratulabatur ,Ie cflc David, Augufiinum Go- tionum popularium decrero f;: eife darnnatos, ~mr<o::~

hat, 'lui ad Monornachiarn tgretru~ in [e uno vulgigue judicio, qui Iententire meritum de ". n ••

Lib.6.co,,· Iummarn prxlii optalfd intelli!',1 : oblato, in- profperitatibus ponderans eam veriorern xtti-

tr4 'HI. ,.8. quit, platult cotilpomflKdere bellum, ut p,lgn.u om- mat, guam pluribus placere conipexerit : Pro rb;J .... I.~

mum contentto noftr a dmmeret, C UI A ugufimus fe, inqui t ,j;'r(um deor(um plebecularum aut r"ra-

modelliflime . f2!:u tlb, p,omijit meum jlngulilre lium aut theatralium {cita commendsnt; qu~ quo fint

certamen ~ Vb, , quando, quomodo, qUibus pr£- C promulgata Conctlio Injtuna nuUa Clmmemorat.Hfc

[enhbu5 , qUlbus arbltru ~ Abjit ut-mdn apud Ca- vero ipf:! caufa ef]. cur tam contumeliole po-

tholices arrogem , quod tlbi apud pelaglanos arrogare pulurn Chrillianurn, quem confonantibus ltu-

non pudet. VIIUS [um e mllitil , 'lui plof.n.u vejlras dijs contra Pelagianos flagrare cernebat , tra-

novltates, fll pofJumllS, ref!leam,lS. Tanta vero B:ct Iulianus , vocans eos de pleheia !ece{elluJiI-

arrogantia AugufllOllffi invatit , t ot contu- norum oplftCllm, qUI in [ullm inv,dwn ejJent conci-

melijs & convitijs tum ipfis '1ua~uor libris, lat;, miiltes,ji:bolajltcos AldilOTlales, nlluta-l taber-

turn ali)5 oct,:.> quos pofiea c. .ufcripht, Augu- nanos, cetsnas, coquos ,lllnioS , adolefcentes ex M.o-

fl:inum laceravit , lit omnium Pelagianorurn nachu dlfJolulos.

rabies pc:r os unius iuliJni eVOlU1 vider"tur. Quin etjam ipfam fanB:ionem Tmperialem

Nee Augl,lhnllm tlOtUm contlimelioliiIimc contra fe laram in favorem caufa: fu;e torque-

prullidilfe cuntentus, in Catholicos omncs, bat, mifarimo ufus argumento, quo uni verll

totlmt(Ue cccietl.l[n eadem rent1te debaccha- lItuntur h:rretid, quos a perniciofa licentia

tl;S eft Nibil vera invidi0fiu$ pro Pdaglanis leges Imperator'm C .. thullcorurn premllnt •

..I~"d ""g. pa;I1~ tam in illis iibris quam a:I), [criptls fuis Dlcebat. enim laborare ill1l11l p.lrtem rationu :no- Lib.J.e.n-

lib .• contra 'll1tf(;~atur , quam examen Ubi & l:.pIfcopa- p.a, qu£ III dlfJerendo cllm lerrorem{lIrrogat ,11:II1"m md"l. ;.1.

r"I.<.I. Ie lL.dicillm dcnegari. Apudludi,esfepro- Aprudmtlbusimpctrat, (cdc£cumametit!lljisex.

pterea non potulife fllameau[am agere, quia torquet afJen{v.m. Quafi vero eifet (O~requens

nemo .de ~cbusdu~lIS ~eneconfultat, nifi ljui ut qui conferre in ali~llIo judijo n~nhnuntur,

ab OdlO, lra &.Inlml<.ma vacuum pdtus at- putari dcbeant de vtntate confidere. Nee

tub'it, qualcs nonful{fnc,quide caufa fua ju- D vero ipfe Aug'lfiinus invidia apud PelJgianos

dl,~irent , llUla pnus cam cC'epllf_nt odllle 'lui caruit quod hbrulll ilium [uum de nuptiJs &

no:lc.l oto pe, 'I~US Occlden~c nm m~nus fiJI- concupifcentia Comiti Valerio dedicalfet:

tum (Iuam Impltl do.gma dle fll[Lcptu, & fim- quod luli.nus idcirco faB:um dicei:>at, guia Ljb.~.,.n-

plicibus Epilcopis ill1c congregatlone Synodi nihif habcrcnt Traduciani hoc eO: ,Catholiti, traI .. lo!er.

in lo(;j, Lis ledentibus ad hoc fub{i~nandulIl quod vi rationi.s qua pr~ererentur oppone- I11>1"[.1>·1+.

rent,

I

I

61

LI BE R

P RIM V S.

rent, Vtalia incuit . 10rOn [,ripta, ita hi contr« A remedium pollulalfe. Invenimusenlm eodem

quos agm;u.I tej,antu) Ide:.), qlli d.rdllad nJiiltllrem anna quadnngtntdimo dccirno nono, CjUlOtO

'VlrUI1, Idys n;agi.' r.egot~s '1",;111 ltttei U cCwpalum, Idus I unias Ravenna Monaxio & y linra

IbM. impotenu« contra nos pretal.tlir a!:xl/z~m.Cui A u- Conlulibus ab Irnperatoribus l"Ionorio &

gufbnus: Non Imp-Wit." contr« ves precamur au- T h.odofio rclcriptum datum ad A ureliurn

xi/Win. fed pro lith, p. t.1IC tit lib aufu (amlegQcobi- Epifcopum Cal thaginenft'm,CJuo poll pnrnum

beanilnl, c/;rl/t,."11t parMI,' laud"mll6 ojj:clum. e:.iCl:ulTl quo P~l.!gius atque Celelt ius Rorna

I orro hl.ro: illos fllo' q'I<,tuOr Iulianus Tur- pulli fuerant iterata conflituuonefanxeruor,

Lib.3-'cn- bntio iul. qh rreru Iratrcrn & conlaccrdo- Ut fi il.iS eo) in quacumyue Provinciarura

,ralu'rl7 '1 l' E'r { . j'

'" • tern cr LCtI uuun. voc.u.S. . pncc.p'Jm mdgno parte anrare non ne cuns aut prope tere aut

Lib. I. v irr..tum fulgvrc conlpicuuu: Eum vcro a prodcre diiluIitler , pr;elcr:ptac pren;e velue

,,,r,imp'rf. Pddgianorum errore puilmodum fuilll: libe- particeps fubJaceret. l-r.icipue ramen colli-

-.1. r .. tum Auguttinus rrad.t mabant ad quoruodarn Epiicoporum peruna-

Eodern tLmrore f, r'Fflt & alia nonnulla ciam corrigendarn , qui pravas eori.m oilpu-

idem Iulianus contra Lcclcliam , Epillolas rationes t . rc.ro wnl~nfd auererenr, vel publica

nempe duas , quarum air, ram Romarn mlfit oppugnatione non defirUtrmt. Hinc (;OS ptr

Aug.lib.I.

odB.nif. vt I'er illam quos poffC't [uos aut inveniret aut Aurelium Carthaginffcrn moneri jubent lianc

s, I. faceret,aiteram una cum al.js oCl:odecirn Eplf- dcfinitionem die pr,.dixam , ut (juicum(jlUe

copis ejufdem crnris coni.irtibus Thdl .. loni- damnationi fupra mernoratorurn fubfcribere

cam ad ejufdem urbis Epilcopum fua callidi . B impia obitinarione neglcxerint , Epif" pJtus

tat: tentandum , & ad Iuas partes fi fieri potler amiffione mulctari , interdicta in perpetuum

rraducendurn, Scatebat uiraque enorrn .bus & expulii civitutibus cornmunione priventur,

inrokr.indis ,al..lmnij' non modo contra Au- Ita S.tnaio Impcratoria, Quam I"a.ne veri-

gu!linum, fed imprimis contra Carhoiicarn {jnde elt ad inltantiarn Ali-ic,m"r..lm Anti-

Eccleliam , cujus lenitate fuerant ante toierari ilItum legatione Alipij efle conditam , au co

&[cventJtcd unnari. Narn omnia pme dog- dcnique III Africam tuifle perlatum. Far ut

rnata erroribus Pda:;iani \ adveri.mtra , in per- ei continuo Aurelius , &: litter-s Lr,if, ( P' .s

verlurn tenC.an detorra proponebant > & invi- fu.r provinci.e certiores fe~it,,:u<l' dJPlq,.,ll-

diofl'Time Eccleliam Catholicam argu~bll1t tur codern hoc; anno Cakndis Alg l1:i.

herefccs. Retutat cos accurate Augufl:inu s Int.rea Auguninus nun content s xcerjra

hGri, qu.lt:Jor, quious Bonifacij Pap.e nomen ilia ex libris Iuliani ref..tutle , libros Iplu" Lx

pr.efixir , quod litramque Epiflolam fing:llari advcrfus eos condit is voILmtOlblis,oi.erofitTi-

benevol.nn.e Lilimonio ad fc; mififler, in qui- m i lucubratione protrivit, Duo primi quod

bus invcniuet nl"mniore interpoiitum nomen Iulianus crebro Catholic is manicheor.un no-

fuuql, & ur (.:1' refpmJeret ab Auguftino pe- men & crimen impingerer , adductis armquo;

nj.let , Cum vero dicat initio iilius Epiilolz rum Patrum aurorirarib.is.hoc Jgunt lit otten-

Iuliauus , G: modo ql1at:Jor Ii! e:ll~ Auguilini danr non pom dogma Catholicum ue pcccaro

libro primo oe nuptijs refpondllJe, codemque originali, vel Augulhnum ipfl!m i(hu~ cog-

tempor" conllat cue conk riptos, Quod vide- rnatis propugnator.:m tarn cxccraoiii crinina-

mr incidifl« in initium Ponrifi ... atus BonifaliJ C tioue afpeq:,i, nift tot Sanal Patres I:.tcldl1e

Pape anna circircr qurdringentefimo decimo Doctores cidem opprol.rio fubjaltrtnt Rcli-

nono, Alipius cnim qui tunc n.mporis Rom£ qui quatuor fiJ;guli fmgulis Iuliani li:.['is op-

fuit Epiflolam iIIam Ii~i traditarn a Bonifacio pofiti.quidquid in eis valicum finuunu.ue oc-

in Africam tulir , una cum quibufdarn ex<.,rp- currir , magna eloquemie vi & rarionum im-

tis ex Iibris illis quatllor quos contra Iibn.m petu [cripturarumque prcllcrnunt. Dedicavit

primum de nupti; s Iulianus exaravcrat. N am ilIud rantum tAmple elaborAtf.m, vt ipre Augu· LjJ,,1,Re-

)Jdagianus quidarn cum fptrailet fc Cornitern {linus illud vocat, Oplll Claudio EI,ifcop", 1'1 tra.t".6~.

Valeriurn a Chrifliana fide ad crroren. Iuurn ql'O Iibi volumina ifta quatuor Iuli.ini n:iil']'

pofle evocare , magna Ciligeutia loca qua c'arn fuerant, Cuj.s quidem operis CUkipiendi c ,,-

ex illis quatuor Iibris maximeque primo cor- Iam fibi fuilfe dici~, q~od com pen uer ill rn In E if/. at!

ralerat , & tlnquam fpoobiam Jibri Anguflini qUI non nulla ex Iuliani Iibris decerpkrar.ec ,it. (""~/.m

Cornru ciirexit hoc t:lUll, pra'notata capitula Valeriurn Cornirem milerat , non omnia itd .L». .em""

delibro Auguftini quem fcrtpjit centra que de bhr;, pofuiffe ut in iplis IlIIiani Iibris !t:gcbant. r •••.. p ,,-

(nemp~ luliani ) rat£ca dempJi. Mifit ea Vale- Vnde , inquit, vidcri pot<.rit Iuliano vel <.UI. j!XI.m.

rius ad Alipium pm Ravenna profcCl:um libtt eorum me petius fuilfe mt:ntitum. qUIa

Romam.11t ca in At'ricam ab Augufiino con- non vtiqt;e IiCllt hi quatucr libri , ita illa 'lIla:

futanda deferrer. Pr~ fiitit id accuratitTime de his cxcerpta & mtmorato (orrllti rriffa

Augllilinus dio hbro q"em itidem de nuptijs fum, innotefcere petuerant. SiCllt Algdh-

& ConcLpif..entia pr;enotatum, eidem Co- nils auguratus futrat , pror[us ita wntigtt. I u-

miti infcripfit. D Iianus enim anf I'to ilio feClonco libra de nu-

Quid vero Alipio LC'gationis Ravennam ptij~ & cencupifccntia. quem iHis exc(fl't.s

fufcipiend:r, ubi lmperator morao.tur , caufa ex Iuliani opere olJtCtum futfk diximus, ldn-

fllcrit ,.nun ita liquet nifi quod vehemens fu- tam indeconcitavit AugutlinolllvioiJm ':judi .

fpieio fit contra Pelagianos in Africa !atitan- ex pura obfiinataque malitia librl'rum ejJs r"I. lib, r:

te~ , eum nomine Africanorum Antlfiitum falCator elfe volul1ltt. Hinc plau£l:ra. ,"onvici,,- ~~;'~:'l;t

rum

DE Hh:RESI

rum in eum evomuit: impuc'cntiarn Allgufiini A fe non polIi:i~tis mirari, induratam dfe Numi .. d~ fi:onten,:turpiffim:elcvit~tis,llIminibus involuris in certamen Andabatarum more procedere , falfitate & malignitate cjus excerpta illa dfe compofita, & Ciccronis verbis in Catilinarn declarnatis q'.lafi in parricidam publicum contra Augullinum debacchatus ell:. Itaque Iicur adverlus primum Augufiini librurn de nuptijs & concupifcentia quatuor fuos evomuerat , ita contra Iecundum alios odo con[aipfit, quorum duo pnmi una cum refutatione AlIgll(lini a dariffimo viro Claudio Menardc Audium Propratore Ruper inventi Iimr, & luci pubiice dati. Ex quibus Iine lI11a dubitatione liquet, illos oCto Iuliani lil.ros non advcrfus Iex Augultini volumina contra eum fcripta elfe concitos, ut male opinatus ttl:

"'J~n"- Baronius , ipfeque Inventor Claudius, alijque

'f19. nonnulli , feJ ucdixi , advcrfus librum fceun- B

dim de nuptlfs &. concupifcentia, guem quanta potuit racundia , iubtilitatc , [raudeque 1uIianus, citatis ex (0 verbis, conrutare conatus ,0:. Contigit hoc autern aliquot armis poll:, fub ipfum tinem vita: Divi Al:g"nini. tcite Prolpcro , qui cum libris Iuliani inter impetus obiidennum 'W. andalorurn in ipfo dcr.im luorum fine rcfpondilTe conhrrnat. Q.:.'in & ipfe AuguHmus tcflatur in Epifloh ad Q.uod vult Deurn , fc cura relutandi eos a fuorum opufculorum rctractatione (quam in fine vita: elucubravit ) fuifle dillractum, Agebat autern tum temporis Rome Alipius , qui cum cos Iuliani Iibros acccpifkt , oblatam occafionem nolnit pr:et(;rire per guam Augut1ino priores quinque tranfinilit , prornittcns alios Ires cito fe efle miflirrum , & multum mtlans ne relpondcrc differrct. Cum autcm in eadem l:.pit1ola fatcatur Augullinus fc jam quarto Iuliani hl.ro rtfpor.d~rc quintoque abfoluto c fe de ha:rdibus, ut polcebatur fcripturum efTe, illumque de ha'fefibus tr~CLtllm uno libro abfoluto impertect-im reliquerit , maniietlo liql1ct, gum'iuc [altern Iuliani libris totidem oppufiti~ .hugufiini voluminibus fcfponfum fwile: adeoque curn duos duntaxat pra dictos habeamus, tres reliquos vel perijlfe vel latere, Quod autern de Alipij tranlmarina commoratione teugit , noli ledor de illius prima: legationis tempore intelligere, Ilia e111m facile octennio ante contigitcirca annum quadringentdimumdeeimum nonurn , qua abfoIura conllat vi vente adhuc Bonifacio Pontifice Alipium in Africam rediJlfe, & Epiftolas Iuliani, excerptaque ilia prima ad Augufiinum detulilfe. Fuit erbo i[tud fecundum ejus iter in ltaliam, an iterum inll:itutum contra. Pelagianos non facile divinaverim. Non abhorrere tanlen a vero illlld fuadet quod tam impudenti ealumniancii audacia lulianus ilia 0 proft:Ctionem eju'~ lacera verit, ut non fit veritus dicere & fcribere, tantum dfe Catholi-

.t'·".I,r&ntYj'corum pavorem , ut contra Pelagianorum

IIlI tmperf. {; , If fi h d'

F, ~ll' . langmnl:m p'.cllntarUme uli I,?~' :Ere Itatulm

argltJt<:, equorum tfln mlulone, popu 0- !'LUll i.unione ~ potc:1tatulll ,orruptione pu~

PELAGtANA

gnaverint Quibus verbis Alipii conatus calumnioflime inlinuat , ut luculentius Ie declarat aliquanto fllperins, ubi dicit: Vo,ifer.tns

cum fa:minu, cunCtt[que CAlunibm & Tribunis, qui- b 'J

bll6 ol/;ogintaauf amplitl6 tquostota Africa {agtnlltos 1 I • L. H· colleg>ll tltUl nuper adduxit AlipiUl. Cujus calurn-

ni e effrontem impudentiarn Iloliditatemque

retundens Augufimus: f2.!!jd neqUlm, inquit >

fi hoc ,p[e finxljli ? Qf!j;d JtoltdiUl fi fingentibm

credldlStI? lam l1ero quid etism reribere >1111[116

es , neque l'critm ) ne old Cd lot» libri pervenirent ttli,

qu£ terra marique tran[euntem feu venientem Col-

{cgAm meum Alrplum [u[ceperunt,ubilegi apertijSima

tu« fatfiloqllia Jille tUA IrriJione velpotlu; deteJQlltio7/,

non p4Jimt, au non dico impudenti£(ed dementiiC comparatur? Porro Alipius qui antea Augu-

frino chartam illam c:xcerptOrum Ravenna

tulerat , hac Iecunda proftCl:ione lihrum Au-

gufbni feCllndum de nuptijs, quo ilia rciutata

lunt , & cui Iulianus octo fuos oppoliiit , in

ltaliam retulit, Tellis en hujus rei ipfemet

I ulianus , 'qui cornpellans Florum quendarn Epif.opum , cui octo libros Iuos infcribebat:

Q:ua, inquit , id impendio popofcifli , tmo illdixifli E,.lib.(.,,: autoritete patria, utltbro Tr aCtMo,·U pa:m quem ad tr4 1"[.0;,,.. Vaierium Conutem vemul« peccatorum tim Alipim imJ!'rf.F. II, nuper detullt obviarem, bmc mtb: eft longiorfaaa

reJponJio. Et hec quidem extra ordinern tern-

porum diCta Iint , ut darius oruo lcriptorum

inter Augufrinum & Iulianum inteiirgcretura

nunc ad f<:ciem tempot:um redeamus,

lam Cupea diximus Peiagium atgue CeleIlium [tatim poG fuam darnnationem Honorij Ldicto Rcma pulfos finfle. Sed cum haretica pertinacia , eorurn alter Celefhus iterum fe[e urbi inlinuaret , iterate refcripto L onltannj Impcratoris pelli jUbetur. Conrigit hoc non ante confulamrn Theodofij nonum & COIlfiantij Ca:faris tertium, hoc t,G ql1adringenteiimo vigefimo, quo ex C ::riare AlIg4frUS ab Honorio , telle Profpero,rcnuntlatus ell. EdiCtum illud ad Volufianum Pr:EfeCl:um urbis tranfmiflam efi,qui mox Cub prena profcriptionis interdixir , ne quis eidern Celellio quem fecreta reis arnica haCtenus judicijs Iiibduxerant , latebram putaret dfepra:bendam.

Oue ~uid~~ EdiCt~ videtur profper fignifi- PrDfJI •• ,,.::. care cum dicit : San.f& MctnoTl£ Bonifacius p&f- tr4 Coll .. r, jimorllm Imperatorum Catho/icA devotiol1e galldcbAI, in jiM

& contr" mimico« gr Ati£ Dei, non falum Apoftoltc#

ftd etiAlll r~gijs uteluntur EdllJu. Et his quidem

Edictis magnopere compreffi fuerunt Pela-

giani. Ceterum cum Augll!l:inus hadcnus

cum ijs fllllfet luCl:atus, ut divinam gratiam,

quam abolere nitebantur contra fuperbiarn

liberi arbitrij !l:abiliret , paulo ante quam Ii-

brorum fuorum retraCl:ationem inciperer, mu-

tata velificatione ipfum liberum arbitrium

quod tot fcriptis videbatur deprcffirre, tucri

coaetus fuit > edito commelltario de gratia

& Iibero arbitrio.Contigilfe hoc videtur circa.

annum quadringentefimum vigelimum fc-

xtum, cujm menie Septembri Theodolio duo-

decies & Valentiniano iterum Confule, Era-

dium ubi allcivit fodum fell coadjutOreIll

Epif,Q-o

LIB E R

PRIMVS.

66

E.pifcopattls, ut plus fpinofis negotijs Cuper- A cui ad Ecclejilt Catholic£ pr£jdiftm mllifa DDtmnll& eflet , ad r<;tr~ti:anda ut I"m rnultis annis l>ro- gratl£ [u£ dona iargillU ejfIclent d"mnalu non C':tlpofilera~opl1Lull;I Iira inter t:ure ulrirni reren- men iud;,# fed folum plEnitentl£ remedit ne;" pr£~ fentur libri illi de quibus .oquimur , unus de j1andtim, celejlium qt!llji nondlfctt{fl, r.egutio asdun: gratia &lib ro Ilrbiuio,c'< arrer oe ccrreptione tiam pofiulantem, totlil$ Itailit ji;lIbu$lIljfirexm:di:

& gratia. Rem ipfam r.revirer narrat iple Au- atiea & pr£dmfTorum [uo!";,m(!"tuta & decuta(j-

guHin'Js ad Valenrinum in C'IUS monatterio lIoda/11I m,moj,tiJrer (ervatJda ten(ebat, =t qucd.[emrl

Adrurneri in A tri.:a hac de re ccepaat tile mertteret abFi~d" neqlla'lullm ,dl1JJtta,'t retra&arl.

Epifl. contcntio e Venerent , 1I1'iUit adnosrluoluve:';es Ha-c Prof per. Quo vero fe protipuerir haud

Cre{comu$ 6' Ftl.:x, de vep ra wngy.:,: euone Je cUe plan(\ conltat. ( onijciunt aliqui eum una cum

dieeum qui nobu retulermn mon,,'~'(t;lm Vtjlrtlm Pe!agio In KritJnniam natale fr)lumFirerdllt-

nonnull« dtjJenfione turbet.on , eo quod qll/dam in ch:!~ [e colltlljifI;·.Invenim\,s eurn circa annum

"Pobis Jie graham fir,dim.t, ut liegent ilO7Ilims effe quadringenrefirnum vigdimt:m nonurn lllarn

liberum arbitmm:& quodgrallius efr dicem ,!u;;d In In[ubm abeodcm Pelagic (jufqlle difcipulis

dIe illdllcij non fit velreddtt!iyu$ DelIS ,miiUt'llie ~- h.erefeo- iflius ditlcrninatione !uiffe deprave-

clmd!lm operaeillS. Occalioncm error is dederat tam at<jue turbutarn. Hint efl: quod cocern

quorundam Monachorum ignorantia, quib~s 10'0 t'rofp,:r adlungit : Nee vera fogniilre curs db tbtd, to,,:"!

Cllm unus eorum Horus norrnnc Iicrurnfeu hoc eodem mirb» BYttdl1nitU liberalltl (Cddl:inu, Cellar,

Epiflolam Auguflini ad Sixtum fcriptam Pontilcx ) qusnd» quo[dam inimicol grdtl£ (oillne

pralegerct , dirficillirnamque qu~ionem & B [u£ mgt/iu occ: panrrs etum ab jl10 [ecreti cxclujit

paucis intelligibi!em Iolvere atque encdare Ocean; ,& ordin.uo Scatu Fpi[iopo iitlm Romanolfn

conaretur , in alrerum extremum inciuer.int, In[ulam jiudet fervare ClUllo/,eam fecit etram barba-

putantesenm docere , quod Iola gratia omnia ram chrijltanam. Exprirnit hoc paulo dlflin-

perficerentur , dellructo penitus uoero aroi , ti:ms in Chronico -Iub Confil!ibus Florenrio

trio: cum potius cum recta f~nti<:ntl'm do- & DlCnyfio his verbis: AgTttola rtlagtal!1I£ Se-

centlOlque non intelligerent, Colhgu-r hoc verun, EP1{cOp; Pelaglanl j.bIU Eeele/ias RT/tolm;t£ I;, clue';,

ex duobus locisinter It collatis Div i AlIgu- dogmiJt;u [Iii IlIjintlil.t/olle corripit, Sed. .zd aEf;a~

nini. Cum enim ad fc mitt! peli)lkt eurn a quo nem l'a;!adij Diaeonll'apa CelcJilrill5 Germenurn An-

fe dicerent _Mona:hi tuilie n.rbatos , eo quod tifiodoren(em Ept[crpum vice [ua munt , e: dflUl'bd~

forte vel iple n·)n. inte.ligeret librurn fuum, vel tu h£Tetlei6 Brnennos ad Catbdicam fidem dirigif.

ab alij·; non inteliigcreu.r , &: cum eo de r~ti:a V bi cum dctcrbatos h3?rttlcos memor at. fa-

liberi arbitri] & ~ratire fiue contulirler, ,I(: eo- tis indicat plura fui{fc pcrturbationis ifliu S C:l-

Li£. tit t.r. dem (it loquitur: Hane, inquit , fid~m qu£ fine pita, qllam unum ilium Agricolam. 1:.t fane

0':'4', e.r, dub,o vera (y I'rophetic4 & CAthoiicaejl, etlam in (. onllantius Presbyter poO:ea Epilcopus inter

fratrellojlro Floru 'lIwnijfe me g4UdeJ: Vnde b'potU« flriptores hujus ternporis pcriliutiris , dum

torrigendi [unt, quo qlltdm) propmo Deo camdos vitam S,mCti Germani Epilcopi AntiCtado-

eJli iamexijlmlo qUHum lion Intel"g~bant. renlis pertexit . & Legationis illius in Britan-

Corr.ti:i ergo quidcm videntur fuilfe, ut niarn a(ta pcrcenfet , non obfcur!~ ip[um Pe~

gratiam rimul i:I( liberum arbicnurn non alte- lagium in Britannia S"nti:o Germano reflitif-

rum fine altere ad bona opera concurrere ta- C fe docet, Ex quo pallO accur.itn;s res iHa il~

terentur , kd cum unus eorum gratlaID Iecun- lullranda el]. Sic ergo hitloriarn iiiam narrat,

dum nomen Iiurm a gratuita Dei oenevolen- Eodem tempore ex Brltannijs legatio G4!luanu t'pi-

tia pendere intelligeret , ex vera opinione in fcopid 1II111tiavit relllgtallam p~l'1I~rjit.rtel1l in IOlu/i,;;

alium errorem pra:clpitatus efl:, allcrcns ut ipie late populos oeeupa/Te, & qu"m prmwm fidei Ca-

. Auguilinlls refert , neminem ccrripicndum, fi tboltc« d~bere [UCC':fYi. ob quam tar/fam S}lIror/UI

::n. ~;. ;;. Del pr.rcepta non facit , fed pro itlo ut fdciat numero[A . collefta eft ,: omnzlim,,-ue mdICloduopr.t~

tantummodo orandum, ~lam faHam CPil1lO- clarA RellglOni4 lumm« umveriomm pret'lbtl-< alif.

nem 1:,t abejus & quoriJlllvls errantium menri- btuntut , Germanus at ["PIU ApoftoliCl Sacerdotes,

bus rollerer , fCripfit alium ad eoidem Mona- tetrsm ecrrf,bus , C«/I,m mentibll5 pofldcmes,

ehos Adrumetioos liorum de correptione & Et quanta nCiefittU laborlOjior app.treLllt, tanto "11m

gratia, quo ollendit neque gratia prohioeri promptius I;eroe; duvot,jfrmi [tt[ecpertt1Jt, celmr"(I'1il

correptionem, negue correptione ntgari gra- negotij fidei j1lmuli4 matllTitntes. Et infra poll de '

tiam: & ideo fie pra;clpiendam cikj,lltitlam. fcriptum corum iter fie profe<'jl1it\1r; [mere.:

ut a Deo gratia, qua Id quod pr:£dpltur fi~t, llm<>lnnorum In[ulam qu£ inter emneJ eji vd prima fideli oratlone pofcatur : & hoc uCfumque Ita wi maxima, saeerdotes Apaftollel raptlm Op,fllO'It, faciem:!um etTe ut nt(jue jufta wrreptio negli- pr£dicAtiofle, virtfltlvtloS Imp/everum. l;.j eum'ilill·' ganlr. A tque hoc paao Aarumcu I.llnnia pa- tidie irrumte frequentla ft1pa'entllr, divmUl firml!

cata funt. non [olll1ll;n Eecie["s, lIfrttm ettltU' per triVia per tic

Interim in ltaIia res novas movere ccepit 'Ilia fundebAtur, lit pafllm & fide Cat/Jolin jmi.a circa eadem h<EC t(mpora C.elefii'ls. Nam quia 0 rtlftur, & dcprallatl "PlllrlI corre&ionts IIgnoji:ere11 Iulianus toties (uis li;"ris invidlofe wnquefl:us Erat in ii/is AP0ftolol'um inJlar gloria (;7' alltonw fuerat, quod Pelagianis Eptfcopale ludicium per con(c;entIAm, d.il:rin" per iltterM " l'trtuteJ ex

negaretur, hoc ille denuo retr.tCtando acrius menti4. Atcedeb4t profteTta tantu atltorib", a([mio

7',.ri"'~tr4 urgere ccepit. Tradit hoc brevit(r Prof per his "Peritalu JtAque reglOflu unmrjittU In eoytlyn fi:t!tm.,

i·lull.... verbis: Vener4bll16 rmmorw Ponttfe.x Celejlmm, tjam prompt" tranjier"t: ialeb,l7It ilbdttiJtni:Jbr<f ~r.

lit fi.:aJio-

DE

H.£RESI

PELAGIANA

!lIa(lonil "u{f,rm, & more maligni spirit". geme- A Ne.que kl;nius verd ~,:\gu£l:int1s in Africa

ba'll perire Jib.i populos evadmtli. Ad extremum Pelagianorurn converfioni intentus , Ut Lepo-

diu/Urna med,tatlone toncepr .. pr.t[umunt mire '08- rius quidam filo exernplo rellatum facit, de

ftl8um. Proced!lIlt conjplcui divllijS, vtfie fulgenti quo ita Gennadiu~: Leparius adhucMollac/)f16 In Cat.loK.

circumdafl ,a/JentAtlolle InlllfOrUIn contentlom[qut poftea presbyter pr<tJumens .dep"Wdte VIti!, quam de Illuftrib ...

[libire .. Ieam maltleru"" qUAm;" p~pulo qu~ }lih- ..,bitrio tattim & conatu proprio no~ Dei (e adilitDYIo .. irn

verterant pudortm t",;tur";tatu ;ncurme; fltvldt- IIblinuljJe cwitbal I'elagzanum dogma CWPCy"t Jeqlll.

rentu: [e ipJi jilenrlJl damllaviJJe. lihc pl,me immenf.e Sed A Ga'llCanu dclforibus admcnitllJ,' & in AjrleA

mllltilUdims numeroJitd4 uiam cum conlllgibw ac li- per Augujlmum A Deo emtllddtus (cripJit emenddtio-

t.eril txcit.lta co"venerat • .Aderat papulU6 SpeaAtOf nil [u£ "bellum, in quo & [atufaeit de errore, .&

fmlfflU & l'ldex. Aflabantpamsd'frari,o"ditlo~e gW/tII agil tI~ emmdatione. sim«! & qucd tie IIJ~

Ilifimtles: bmc dr~j.,a 4utor'it44, inde humana pruu- csrnstione chrifh.mal, fenferal comgllls, Catb,,_

ptio: hlllcfide.<,illde perftd,,, : bin« clmfllu ,inde Pela- licam [erttentzaw tultt d,UlIS: Manl1ltlb,JS in ehr;"

gim "'llor.Primo i" loco beatiflmi SAcertioltS pr.fi1Ue- flo in fila [ubflantia duab", "atufil , U1111m reddt Filrj

ftllll adlier(arijscopi"m dljputandl qu" (ola verborum Dei per[onam.

lt~d,tMe dill in""jter & aures occupavlt & temp", Q"inam autern iHi Gallise Doctores flltriut

Deinde Antiftifes )lener~nditorrentes eloqu~r"i cum qui Leporium admonuerinr • declarar Cafha-

.Ap.,jlolicu & Euangelieu tOllltruil profuderu"t. Mi- mrs cum ita de eadem [cribit« Ltparul6 lilli' C;afian.llb.

Jceb.lltiT fmno proprilU cum d,VinO & "jJerliones fre- MonlUbul modo presbJter, ql" f'X Pelagij, iIIt [u"" 1. th, ~IJ("'!

qUe7l11f.m.e, lettio"um tejl,mo"ia (equebantur. Con- B di",mus mHitulion" vel potlll6 f11avitatede[cen4ens CI>Tjfl •

.,juc;rur vanrt41 & perfidia confu,/l.tur, ita tlt.ad "pud GaUias aDertorprtfdJU" huefeDs, aut IIIteJpri-

fingttl44 verbor"m obie£t.on,s reos [edllm re/pondert mos aut mter maxlmosfllll, A Tlobu.admo~lus".~

"equiverunt, faterenlur. POPUlU5 arbiter VI" manlU Deo emendatlU (nernpe per AugllihnuID In At~-

C01Umet Judicium cum cli#llQre teflatur. Cum ["11- ca ut ex Gennadio drximns ) ita mllll&911cept ••

ito vir tribunitl£ pote~ati4 cum ,0"iMg,' pro"dit in per(uajionem mag"'fi't co"demnavit, ut no" mlll"S

medium, decem annorum iii",,,. cecsm Ji,,;bUl 18- pene .ulmiranda Jit correetio tUIUS , quam ilU}a mtd-

gerens sacerdotum, qpam illi offem adver[ar,s pr,,- tetum fides: qMla primum eji errorem penitas "0Il ill·

"pmmt, (ed i/li conftle1ltia punie"" deterriti, iU7l- currere, fecundum b,ne repudlAre. Isergo ;"f~ re-

glmt cum parentlbus preces, & curationem parvlIl" ver{us, no" [olum in Africa ubi tunc erat, "tque nU'1&

• Sacerdotibus precantur. ~i ex(peU"tionem populi, eft, tam erTorem tuum cum dolore i quam Ji"e pudorll

& i"clinatos adver{aYlos intue"tes , orationcm bre- co"feJTU! eft, fed etum adom"es G.i/li£ ",pitAtes

"iter fu"dunt. Ac de,wle Germa"us pfenus splTit" ifdmodum flebilesconfefwnes tIC planaus (uilitteral

Sa"ao Sanlt"", invoctlt Trinitr$tem) & protinlU in- dedIt; [tilicet utuhi deviaf;oeius pr;us cognit,wJJt,

b4.fenllm later; {uo cap[ulam cum Sr$naorum reiiqijl illicetlam emendatio "o{ceretur •. Et qui,tefies erroru

'0110 avuljAm , m.,nibus comprehendit, eamque ill ente« fuerunt ijd~ poftea correCtionu ,jJent. Ita.

,onfpe8u om"illm puell" oculu "ppllCav;t : quos ft,,- Caffianus qui partem deplorationis ejus libro

tim evacuatil IITubri4 Illmme venut» implevit. Ex- fuo primo intexuit, Error ejus prrecipuus cir-

"I'A,,' parentes tmraculo populus contrtmifcit. [,oft ca Chrifhim Dominurn verfabarur, quem non

IJllAm diem ita ex auimil hom;ll11m per(ilaJio j"jqllA Deurn naturn fed pro mentis faa:t1m cum Pe-

deleta e{l, tt' s/l.CmlotJlm dol!rinMn Jitientibus de- C lagianis aflerebar, Hinc Nellorium ejus di-

Jidtrijl (e8arentI.T. Hactenus Conflantius, Qui fcipulum fui{fe'quidamcontendunt , quod non

quod a Synodo Gallicana miflum dicit San- aliter videtur elle verum nif quia ante ex..or..;

8:um Germanum in Britanniam, non repu- tum Nellcrium , errorem illurn docuit quera

gnat Prolpero, Idem enim potu it mitti a Sy- tam folernni peenitcntia retractavit.

nodo & a Pontifice probari & poteflare mu- Nee minorem diligentiam Augufiinus ad-

niri. Ex qua narratione vides jam tum fuper- hibuit in corrigendo quodarn Vitale Cartha-

fuiffc PeiagiuID quem hereleos illius autorem gineofi , qui docere coeperat non elfe aliter di-

dicit Chriflo refiitilfe, nili forte fit figura 10- vini muneris ut prxdicato Euangelio confen-

quendi , quia in fuis dilcipulis Chriflo reli- Jiamus, nifi quia credere non pollumus, nifi

{lebat. Nee fane ufquam pollhac reperio quo predicauo externa veriratis anteceflerit, Que

Pelagius vel Cdefiil1s fe. contulerint vel quo errorem accuratiffime redarguit , feripta ad

fine, ubi, quando'di(jllOCti lint. Sed quia per- euro Epill:ola centt!fima decima feptima, ex

turbatores illi Britanniz non tam fugati qua preciblls Eccleli:e, qua: non tanCtlm pro eis

eonvia:i fllerant, hillc fub'Sixto Pontifice qui fundun,tur. qui prredicatione veritatis earent,

Celelhno fucc;etIit, iterum latibulis luis pro- fed pro cis nl;}xime qui pra:dicationi obdura-

repentes, populum Pdagiana rravitate infi- to collo refillllnt. Ex quo concludit,creden-

cere cceperunt. Quare SauCtus Germanus fe- tium a nOllcredentibus difcretionem,non prz-

cundoin Britanniam revcrfus ell: adjuua:o Se- dicationi nec lib~ro arl:itrio, fed divill:E gra-

vero qui Tteviris ordillatllS flierat Epifcoplls. til! elIe tribuenaam. Hinc eos corriga~ qui

Vbi cum prxdicatipne pnpulum de pra:vari- D male putavtrunt V italem docuilTe, fl'onelfe BA •• ,. .• J

cationis emendatione commonuiiTet, om- orandllm pro idololatris vel aliis non creoen. 4m.u ..

niulU fcntentia pravitatis autores In(ula c:x:- tibus., Quin potius ex orationum firmJlumo C/'rijli

p'ulfi funt. Narrat hanc feetlndam legationem fundamento aberrore [uo revoCttur. Videtur

fllfius il.le. Con!l:auti~s quem vitam San8:i ~\ltem hzc Vitalis cxorbitatio C '}uia an~lls

(Jermanl {Cflpfiifedlxlmul. Incerws eft) circa hac extrema vitt Augufhni

tern",

LIB E R

P RIM V S.

tempora contigiffe. Tunc enim paffim Pela- A Eccleji£ fenfu;, qu] equid in eil ae'Vo(Atione EleaOrll11l giani propter negatam Dei gratiam condem- fecundul1I propojitum difPutaftt. It cum .tliqu.und1f4 nati illud dogma mordicus conari funt aflrue- t"rditatem [uam culpare milluerint, qU4m non inte , quod faltem gratia detur fecundum me- teUeEta reprehendere; qUldamque eorum luctdiorem riruni , ut ex libris Augufiini ad Bonifacium (uper boo atque apertiorem BeatitudmlS tu« ("1'0- & contra Iulianurn f<£p~ liquet. Hoc autern jitionem voluerunt foftulare, evenu ex d,{poj.t'DnI

mentum in eo Iolcbant ponere, qucd audita mi[ericvrdi.e Dei lit cum quoj'd"minlra AJTlCalllft-

Euangelij pradicatione ex libero arbitrio milzamovlfJent, librum duorreptlOne & gratia pleveil emus credere, iternque pereremllS, qu:ere- num divm.e autontalis emuteret, Q!!J in notiusm

remus, pulfarernus , ut gratlam invenirernus, noltram infPerata opportunztatc delsuo , put.tvimus

Quam dodrme Pelagiane partem, quz fub omnes querels» rejiffentium {optend.u : quia IIniverjis

occalum Pelagian.Iiur m axime urgeri (cepit, qUtf-JltOllibus de "ulbus eun(ulel!d;l era Sanc1iw ti'lI,

pofiea ambabus manibus Semipelagiani am- tam plene IiIit ab[oluteque re{pon[um eft, quaft hoc

plexi funt. CUJus harelcos prima exordia jam {peei.tliter ftudlleru, lit qu.e apudrJos ersnt turb"t.: tempus til vidcamus. componere», Recenftto sutem hac Beatitudinil IU&

Cum ergo tot tanti(que voluminibus Pe- libro, jieut qui sanEtamatque Apoffulicam duClri-

lagianum errorern prollra vilfct Augufiinus, &: n« ta« autoritatem IIntell [equeb4ntur intel/igentioru

de omnibus di vine gratie ad veriarijs victor multo inffruEtioreftJue fint faili, it" qllt perfuajionu

triurnphaflet , ex ipfis jarn pene delete h.ere- {u£ impediebantur obfcuro, ayerfiores quam fuerllnt fis cineribus alius periculoiifllrnns emerhr er- B reeefJerunt, quorum tam .tbrupta dlfJenfto prlmum ror.tanto utiq.nocentior.quod non a damnatis propter ip(os metuend« eft, ne tamprd.clari6 lam que Ecclefie hoitibus fed ab ejus probatis filijs egre!!,ijs tn omnium vtrtutum ftt/dio VeTil spirituspeprorneretur, Quidam enirn in Gallia Presby- IlIgzan£ in;pzct.:tis JIludat: deinde ne fimpliclores ,/UI,/;

teri non penetrantes profundiratern vera- gra- .. pud quos borum maglla eft deprobitati& contem1'la-

tie , & quafi duritia illius doctrine offenli, tione reverentu ; hoc tutifimumfibi .effiment. quod

qua docebat Augufiinus, non ex horninis fed «udiun: eosqHorum alltorttatem (inc iudieio [equlln-

ex Dei propofito Unum pra: alio diligentis tur ; affirere. Hec Profper, Autores harum

gratiam & Ialutcrn hc.ninibus o,etms' r _, no- contentionum erant nonnulli non rnodo prz[-

vam viam explicande grati:e mouu tunt qua byteri» verum etjam Epiliopi, ur ex Profperi inter Pelagium &: Augulhnu inccdentes rnedij Epillola eolligitur,fed prtcipliuS Ioannes l. af-

neque peccati original is gratixque negnione fianus natione Scyta.exerciratione [V,onaehus,

in damnat.irn errorern cum Pelagic proJa- in qua non exiguum profdtum fecerat: qui

berentur , nequ(! divini iilius propoliti predi- peragratis varijs .i£gypti & Thebaidis Mona-

catione quo CUlm vellet mikreri , & quem Ilerijs Parrurn illorurn Sand orurn Collationes

vellet obdurare , nulla pr0priorum op,rum in Ilylo protecutus cl1:quo ex opere non exiguarn

ifia difcretione habita ratione, putabatur (jua- laudern prorncruir. j!te tandem Mafliri.e in

fi fanun quoddam cum Augufrino [atalem- Gallia fixit domicilium , & inter Iuos quibus

que necefhtatern .prcferre viderentur. Quo propter eruditionem atque eioc,lIetiam cultui

ruinofo principio Iubnixi talem divine gra- & admirutioni erar, ccepit ALgllflini doctritie eeconomiam comrnenti funt ut contra C narn de gratia & pra:ddhnatione non fine

Pdagium aflererent totarn humanarn naturarn mulrorum afripuIatione rcprehendcre, Ob-

in Adamo fuilfe perditam, nee mil gratia pof- jecir fe illorurn difputationlbus inter (a'teros

fe reparari , ad earn ramen tenuitlimo quo- Prolpcr & Hilarius , quorum ille pollea R.e-

dam motu viriurn naturalium , qu:e tanquam gieniis, hie Arelatenhs tuit Epifcopus: ille

generalis illius ruine ae firagis reliquie ex libris Auguflini , hie erjam di{ciplina inflitu-

dono Dei fuperelfent ) pr:eeunte divina voca- tus , lieut hoc ipfemet teilarur cum dicit: Suf-In Epift. tione, pofle perveniri. In quam grati.t: prx- .fielat miht pen« mea , '1'iod a pr<f[entiit tu« dellC~s r.i "",. 4J. dicationem fe contulerunt , ne przdicano li- eXlIla'us , ub.fidubrrbtls tllfS ttbmbll5 Ilutriebar, non vi "~"Jt. dei & bonorum operum irrita & Ii.pervaca- {olum ablentla tuscructor , verum etism pervicact.:

nea tire videretur , {i nihil in hurnanis viribus quorundsm qUI non t sntum mallifeSla re[putlnt. ve-

fupereflet , quod admonentis Dei vel hominis rum etiam 1101) uuellcd« repr~hcr.dunt.

cohortatione po{fct excitari, Hi pm ante HI duo igiturci\m non poflenr.ufquequaque

eontradoCl:rinam Divi Augufiini clam fufllr- querirnonijs iilorum Iaristaccre, totarn eorurn

raverant , fed edito illo de (orreptione & opinionern j(ril'to compkxi fum, & ad Au-

gratia comrnentario , quo rercdis grati:e pe- gufrinum tranlmilerunt , rogantes eum, ut

netralibus, luculentiffirne ifrius di vini pro- quid de fingulis illis dIet fentiendum atquc

pof:ti irnmlltabilis eonllitlltio firrnaban.r, tenendum. quam lucidlaimis cxpofitionibus

aperte ecelefii illi tuboe obtreBare eceperunt. aperire dignarctllr. Pr:efiitit id 'lL1idtrn priSed dilata in alium librum de eorum dogma- D mo [olus Hilarius, deinde iteratis litteris uter-

tibus difputatione , hifrol"iz feliem ex Pro- que feorUm. Nam bis deeadern re Hilanum

fpero penexamus: Mliitiergo, in'luit,(ervortlm feripfi!fe ex fine polterioris Epifl:oJz colligit\lr

Cbrifli, qui in M~filjenJi urbe confijlunt in San- (prima enirn vidt:tllr inter{idJlf~) ubi dicit:

ai/4tu tllot feriptu qUot adver[tJ4 PelAgianos b£retieos Nee mirer" quod aliter 'VC/4liqua in hac Epiftola ad- JbiJ.

,ondidljli, contrllr;lIm pu'tllnt P 4trum opinion; & d,d, q Ualltum puto, qua in [uperiore non dtxeram.

Et

71

DE HLERESI PELAGIANA

Et hfC eO: caufa , crr aliqua in Augd~ini reo A ad nonnullos celebrioris fam:E Antifiites, Irn-

futatione inveniuntur citata Gallorum verba primifque telle Liberato , fcriplit Beato Au- J" a ... .., .....

que in Epifloiis quashabernus Prolperi & Hi- guflino Hipponenf Epifcopo per. Ebagnium TIO' S.

laril non extant. Magiflrianl1m , ut ipfe Concilio pr.ettarec

Accepri s illis litreris Augullinus ql1anq\1~m fuam prJ:fentiam : 'lui Ebagn IUS vemeos ( ar-

tot libris fuis atgue 'pifloiis abundc faris pu- thaginem magnam audivit a Capreola urbis

taret 'gilfe, qua: ad Ilabiliendam Dei bratiam iplius Antiflite Aureli] Succe.lli)re! Bearum

pertinerent, arripuit calarnum , & duos illo s AuguUinum ex hoc mundo mlgralle ad .00-

pollrcmos lil.ros de pr:l?deflinatione Sancto- minvm, Sed non opus erat alio Aug! ibm cal-

rum & dono perleveranriz in ultima fcn,'Cl:u- culo , quam eo qutm ~[Ite n.oi rem Caplus de

te comp.fuir : ubi tanta ubcrtate argumenturn condernnandis in Ephehna Synodo dogmau-

illud p~rtractavit, lit nihil addi polfe, & di- bus tulerat. T anra enirn luce t\efl:orianam

vino Spiritu ea prolucifle videretur, Hrec harelin in fuis libris coniutatam rcliquir, lit

(ygnea vox fuit de di vina gratia & przde- vix aliquid luculentius poll ipfum Concilium

Il:inatione SanCl:iffimi Anuttitis , quam etjarn reperiri queat. N am quafi pr:rfaglls Augu-

pofl retractationum fuarurn libros emilie. Sic fl:inu5, quam facile fit violata Chrifl:i gratia

Li£. JtP-'~- enim it feme! de iflis Iibris loquitur : Cum me" etjarn Chriflurn ipfum e medio tollere. Ire-

fie)l. $"",1. cunaa opu[cula retractarem ,e"mqueretra[tationem qucnttr in [uis poflrernis centra Pelagianos

e, J. jlylo pro[equerer, CUtUS operis !lim duos abfolveramli- lucubrationibus inculcaverar , ex natura hu-

bros, antequam(mpta veHril prolixiora[umpjifJem B mana atque divina unarn perfonam mediate-

&c. Cum ergo JJrofperi teflimonio conllet, ris coalefccre , idque non merito bonorum

lit fupra dixirnus Auguflinum libros contra opaum aut liberi arbirrij fld gratia Dei: Eft D. pr"tl.jf.

Iulianurn fcriphlfe inter impetus oblidentium etum , inquit , pr4!clilri/;ml:mLlJmen pr.tdtItin,,- s •• fl.C.IS. \\-andal{\rum in ipfo dicrum Iuorum fine, & tlonu & gratia: ip{i: SaLvMor, ip[e Med/ator Dei &

A ugull:inlls ipfe relletur hoc contigilTe eodern bomtnum bomo ChrijlllJ I I: S V s: qui lit hoc tf{et,

tempore quo fcribendis rctractarionious in- qllibtl! talldem fuu velopert;m vel jidelpr,uedeRtiblll

cumbebat, ita ut uni operi nocrcm alreri diem meritis , naur« humana 'lila: in ,uoejtcomp.ravll ~

at tribuere t qua! in hif,e libris jam abfolutas Re(pondeatur qua:[o, die homo ut a verbo l'atri '0-

t:llZ: confirmat , manilcllo liquet, inter ultima etetno in unu.uem perroll£ ajJumprus, FtftlU Dei un;"

moricnti s verba hofi;e libros cenfendos dfe. genilU6 ejJet, Ilnde hoc merest ~ !2.!:!..0d clusbon"".

Q,u;r cauf.l fuit ut neque retrJ.ctJtione indi- qvalecumqu« prJ!ccfllt~ Q!lid egit ante ~ Q!!jdfTl-

gerent, neque lit.ris iflis rctractarionum ill- dtdil? !J!!td pctlVlt ut ad ballcmeffabilemgrllt'Am

ft:rti lint. Defunctus ell auteur Santl:iffimus pervenlTtt? Qllibus verbis utramque ha!rdlD

Lpifc"pu~jtefl:e Prolpero Tbeodofio decimum jugulavit propter quam ab Irnperatore Ephe-

tertium & V alentiuiano tertium Confulibus lurn accerlebatur. N(fl:orius enirn cum, jam

quinto Calendas Scpternl ris gloriose in con- perfonam Chrifli dividcre & petni(iofillimum

feffione divine grati;E pttfc". [Jns, idque tel- dogma in Eccleliam inferre meditaretur , Pe-

tio Waridalice oblidionis menfe , qui 3nt)US lagianos exules Iulianum , Florum aliof~ue

incidit in chrifl:i quedringentefimum trige- normullos ex Occidente pulfos EpikOpos

Iimum. Ex quo patd quam verum fit quod c Conilantinopoli excepit & rovit, utpote quo-

'b dicit Profper: Vigintl ampl us ""nil c,ontraini- rum magiUerio illam coCl:rinam hauferar,

L •. t."lr. h I' 'h 'd N '11 PI' I L a: fid

cuu), init, muosgrat,£ Del ce 0 ttaaclts UtUS~IYI. ufluplI- am & I to errore e aglanos acoraue em

gnM & VINClt. t'fam ab anno quadringcntelimo facit, tum recens illa Leporij convertio , qui

dec imo quo erepit innorekere hue-fis Pela- cum reliquis J1elagij erroribus etjam ifrud do-

giana, ttll non feriptis volumimbus , fcrmo- gma retr3th.vit , tl~m vero l.'rofperi Cafliani- ProfptT hi

nibus tamen & diflerrationibus privaris pu- que teiliticario , 'lUi Nellorianam herefin Fe- Epitapli;"

blicifq;ab Augufl:ino refurara tll,lIcutipfe hoc lagi.]n;c filiam fllilTe tell:anrllr , idemque de b""jis Nt-

dlr~[t~ teftatur , cum dicit in prirnorum li- C. hrilro dogma ambastenuifle , quafi ex me_ftor. &' P ..

brorurn , quos contra Pelagianos fcripGt re- rito ad illarn dignitatem pertigifler, I·S·

L'b a: . .R I N I' fuzientib d r C"ftia" lib

, : s , ft- tractanone : Venit etiamnecfptt,u queme cogere! taque e rorius con uglcntJ us a te ve- &,' if

trad. c, 33· adverfuSllOram l'elagiandm b.:rejin [cribere, contra lut ad azylum fuum confanguineis Peiagianis, :;"4r~ ,

quam pr,us cum opus ers: , 11011 fcripturil red [ermo- htlmanitatem non modicam,(,uamvil non ita

111bll& & co/1oculiomblls agebamtts. ulqul[queno- pal~m, exhibuit. Nam imprimis cum Tht:o.

Jlrum poterat aut debtlbat. doho Imperatori aut or futlfet ut nova San_

Cum vcro paulo ante obitum Divi Augu- {bone (ontra plerafque novas h:Ereft:s infur_

nini Nefl:ori~s. res novas molili ccrptilet, & geret, Pelagianos tamen folemnitcrcondcm_

malum quoud1e glifceret & vires acquireret, n~tos, qui ante ocnlos ejusConfiantinopoli

coegit ncceffitls Cdelhnum Romanum Pon- vcrfabantur,omifit, quod haud dubie Nd~orij

tifilcm Ephcfi (~oncili\lm Oecu.':'lcnicum in- pcrfu~fiol1C faCl:um ~fr. Paulo poll: etjam .ipfum

dlCtre. QllO~ .Collclhum ut plJffimu.s 1m- 0 Ponttficem ~?ma~um. pluri~us littens pro

perator pro fua 10 res cit VInas obfervantla pro- Pelagtams Eptfcopls Interpellare auft" dt

t;IlOvertt, .communes ad Epifcopos littcras Fraudem enim fimulatione ttgens fie loquitur:

QCcilt, qUlbus. (;Os ad Syn~dllm co~vocatda- Fratern.u. nobM invicem d~bemus COlloClltloll6S. ut Epift. N ..

tas Conllal1t.lOop0h dtClmo .tertlo Calm- una mter nos fecundum obtillClite COl1COl'diilpugna- JlorijAd

da$ Dc:ccmbrls cl ufdem amll;llta[que plivatas turi dlllbol1l1ll paci4 inimicum. f2&rfum hoc Anti- C,left;",

loquium

71

LIB E R

loqulum t JuhanlU quida,n & FlorlU & 0101J- A tlUI & Fllblll6 dicmtes Ie OCCldcntal,um pamum Eptftopos, [<fpe & plff;mum & prttdicattftmum IJ1iper_t~rem .. dierunt, ac C"UjM julf,s dejleverunt, '''nquam Orthodoxi temporzbus Orthodvxu per-

[ecuuonet» p"fll: [repe esdem & "pud nos lemen-: tentes , IIC Fpe teieiu ; esdem f~c(re 1)OH deJlerunt fed ;nfiftunt per dIes Jingulas tmplentes aures omntum yoc;bllS Illcrymojis. flu qutdem ad eos [ermontbu« ,qulbui oportUlt, u]t JUIIIIU, cum negotij eorum veram fidem neji;.remus. Sea ljuonum aptrtlore nobu de CIl1'./IS forum not.ti« "pm eft, n, pijj]imll$ & Chrtftiamj.mm Imptrllt01 HOfter molejrlllln ['pe lib tu ["jlmeAt, ne nos Ignursntes eorum CM'["'S, circa neg otijdefcnI:ollCIli dt.,it/amur, dtgnare Itobu netttuun at I,U l .. rgm : ne vel qUldam tgnorAndo Itljlittam VerltlllU, Imp.rtsn« mi[erAtlOne conturbentur ; vel cAMmCatn .ndtgnAttOnem BeAtltudznu tu« , qua contra ecs pro [ecru rellglOllu Jorte probata ejt, Alma qUlcqu"m B quam ho, <fjntmnt. haLtenm .!>dl:unus ad Celellinum de Pclagianis. HUJufmoul querimonias eundem fa:pius apud eundem I-on-

. . tificem ingcminatIe, teiles funt ah~ 1lttC:,t:,

71ft iff""'.- quibus eurn fie alloquitur : Sdpe JCTipJI Be,,J'I~r Grl:c'titudim tu« propter It.lisnum ; 0r.lii,I.l;, & ce-

fJtI4r.. 'fib I d' t . {b

teres; qUI! • EptJccpa em lJ,tlltA em, cr c« t <1-

nmsm aunoncm Apud p(.Jl.mMIl cr pr£li;cat.jllmum liliperAtorem JIICI!:r1f , 7IoJqt'Hoilcldum Jreqltemlbu, lamellt~tlulliblU , tlln'i"ain tcmpol'.blU ortLodoxu de OCCIdelitc proteiu, A& bucuJ<jue [mpt" de Us a tUII vm(r"tlone non JUJClp;l<lIt: qtiot 1i bsherem po;Jem eu re)polldere, a .. r'/Jj~ue con:pendtoJum rejpunfum luct.~115 ecrum, b. unt: entm AU mcert u die: U eorum non baber qliu ad qUId je convert a , a/ijs hotret/cos ecs VQCllllt,bll5, & Ideo de occ;denral,btJ!. paTtibm pralecios fJJe dlCentlbus; IPftS vero lI,ram,bus calumnuan jt jllftmllljJe, & per iculum pro ormodo x« l,de ex J'"'~ rep/toile p:rpcjjcs. f2.!!_oruilHtrtim certum JIt, "obis graru eJi IgnorantiA N"m condalere eu, Jt vere hl.Tcttcl [unt , crimen eJI ; & uetum non condclere;

fi caltimniA1ll juftment, auri.m & m.pu.m eJf'lJlgnetur Iguur IImam,jllmil Del ailllllA tu« Irtjormare tlOS, qUI lid utrumque momentum bucv] que d,vidmlUr, Id eft, & Ad odll>1116 aa 11I1jeratlQIlelll eorum. Decet: aaem vcliimlU q1<"m de dol J emmtlAm tmelllllllS. DetmCltim emm eojdem vlros per dies fingulos dlf,ml.iames lpe & t.t)pei,t"hone Beatztud:nu ttla 6" c. ita ca l1dus h~r~harUla favorem difIimuhtionis nom.ine pra:texlt. Sed Celdl:inus vafriti~m odOratllS III hune modum ha:refeos Peiagiana: patroc!Oi~m in eo

Liltm c ... fugiliavir : AilqUAlltu dzebm 1'lt£ nojlr4. poft mI'flin, Pon· fandurn & f;'pe daWltattilll augl;;a l't'lagq atque tijic" aa Ne Celejiij Cllthollca jldes qu,etem "abult, qhllnda eos JI."um 3· ,Chm Jii~ d,jpuat:.r,i, Jeljl,"c.bu; telU Il>lItlll'14, jen-

11. .. Anv"llt ' d J( ..,.

TI J..f tentl4. OrmlS um enJque percurt. ",cntque "an~

Y~:n;' 6~ {tot Recordattanu Amms CAliJolice MAgljttt J(Jon!.liU,.. dei, & vert Beatzloannu ctlAm 111 IjiA SMceJJ"r,

eos Ita perfecllttls eJI pro Te commUni, Ul ijs rio' Extanttt- ftandl quidem lilze copla pr£ftaretur. bt aliclua.lto

,.mmGr.- , c ' , d b

I. Inrenus . Hos quoque Haretlws, e qUI us nos,

,.m mg¥4m • , , " .

.. tT!~ III Co- velut eo rum que gefta fum nejcltls, cOlljulerc 1'~-

,il •• &pI4.· /lItfti jedlbus fuu I imufta d .. entes expullt IUjt ..

;"C6",J/i. EplJtf.gr."non -,,;dt"', UtI.,..

P RIM V S.

d"mnAtio, quos ill;c invmij[e requiem noll pflt"ruu eife miralldum. Invenerunt enim Imp;am prd!d1Catlonem, cuius cOI1:parattone Je rxijil1l1a~t innocentes, Leglmm qU.l11l bene te~eM origmaLe pur 11/ um, "ualttet 'pram Tlltturam afJerM debltrlccm & ft.1'll,de!.thm meruo reddere, qUi tlefeendent. Qf!jd tecumfaciunt:, qui fUM b£,' negando dAmn"t;? nunquam Jille [11- fpmone ea qua Jib; fum adver[a convemunt. fijcerentur denzqile, 1i tibi quoque jimill.! dl/plicerC1lt. Cur temeu ea qu£ In hos tunc [ur;t "aa qu£rtmtur, cum cettum jir ,Ume ad ties a Catbouco tunc Antijiiu Atitco gefta direc1a? Cur non SanUa mcmorie S ifnmu; qu£jivit ~ 9.!!.1.a utique rub tkceffvre !U8 probavem eos IIIre demnstos, De/ieAIJI itlfa:lices ipe,(e !Jammum fUljfe deceptos, 'lulb,IS tam potlilt propter communumem {ola pa:nitel1tia [ubwnire. Ecce [ar« de iJis incipi«, jigna Antencrczfh. Caufd11l tuam ms« g u modo quam alun um Cetbolice & fejtina deilbe~

ratione curllto; quia ,'onl'micnter dicusr , medIC' cur» tetpJum (7C. Hactenus Celellinus in littcrrs ad cum datis tertio Idus Augdl:i ijtdem (on-

Iulious rub quibus Augullinum defunct lim l'r0fp(;r pofuit.

Porro qui ad Nellorium Conllantinopolim fugerant, IX ab eo tori tuerant Pdaglanr, fequ:ntl anno quadringentclimo tr;gdimo pri- 010, ad Synodurn Epheiinam eundem cou.ita.i funt, fptrantts ejus ope fe quit quid in Occ wen te contra ft aa u 01 tuera t polfe inlri I:guc. ltaque Ioannes Epilcopus Auriochcnus , qui ferius port conden.natum Nellcrit.m ad Synv.dum vencrat , corrcgata. ~l.ilJmoci Epilcoporum tece , ipfum Concilium Ephclinum aulus tit cornnn.mone priuare. R em narrat

his verbis Sancrus C yrillus Alcxandrinu, C -ut LpiflOpUS; CI,m l'IX, in,!uit, c.rru dejiltjj]er Io- :";.;.nJ. al,nes , cub c;.[ttmql:e mgreUits eifet, ad"uc p:,he~

rulentus , felittmtl.nr. [mida", c~ j.'ulril1J1 cllm ijs t,i/lt

quos ccmn.nemes tabebat. D'a1Jl sutem VITI "gre-

cites & Ceicp':,alll deptj"" & qUI NcJlvrij dcn.en« tum tueb amur , ex vef;cmC1Jtljit,pidliAte til bl.lJpbe- 11:1£ COlltra chnjtlim <IIlpit ClII~ IUO wllmur:;cab,mt. Hac C yrillus. Quorum ucnnullos cxror res vagari to.itcs.nec l.abuifle Ecclelias.alio s I~pe numcro I:,ravlbus de cauhs a [\.etrcpolitdnis Iuis Juifle dcpofiros .'tquc inter illos Ctkfiia- 110S, Jldagianc,[gLcfuitJc ipfa SJero(anaa Sy-

nO(,llS ad CelcfiinLJrn yapHI1 fniuens at'hr- FpiJ1.Syn.lllat, eofgue nUll1CrO rullk hOllllnuOl eire iter d~,i H.'p"J trigima. It:l(jue cum tam ftrwuam Pdagi.lOi L)rtll. C7 pr~ciarJrnque Nd~urio ,.HqUC Iomni Antio- >ndg{f" Sy.

T. ,- tr . r fi no I El'''-

chtno J:.pllcopo navattent opcram 10 lUI ul- jim,.

clwJacaufa dan;n"t~, f.aulo port vi,em iUis rtdllcndam lcn!cntcs, prdlrJtJrn h:rrefin Pehgianam denuo erexer:ont fan(itoq; C anum: fiatucrunt : Ad£ "ntm.:tm minime per peccalllln mor-

tuam ej]i!, & cOll[eqt;emernult~m pee, alum in poj1('OS

p1"opa:;arl •. Qui C~non c.um eqarn Sanau Gn: ..

gono tanqlla Synod, 'EpLtfint obtrulus fuif-

o 1,t, tanquarn fpunus ab <:0 rtjcctu5 dl,co quod nec 10 l.tumams COdlClPUS n~' In co Quem de Ra vennatc: E,defia p<:fvetufil.m .ftlr'ri luraverat inveniri potuiiJ~tAdoitq;alibi lit Cealceuonenfem, Ita &. bphdinam Synocium, Ire fal[atam quod 'tHO ~onfiar'"t 10 ea h:lal;ium

D d.1IUIli\-

73

DE l-L£RESI

PELAGIANA

74

di'.nationi; fententiam accepifle, Fraude igitur A T&'1" '!i7fOa'TE&e; , ~ T&. KtAE,il1 l~fOY~a1V , ~' h.ereticorum videotur acta Conciliabula 9lfov~cr~, 6UTC<; xaT&' "wv T;;' i'lil'''j':I::i~ £1I"(lx-o~ illius Satanici , cui Ioannes Epilcopus Antic- 1I'1AlV, d""l1Zfilnc5,.,j Ti 6~J .... ,"w. d'~Y"'T<,q, "''''crv,.

chcnus Nd1:orij patronus pr:rerat, cum legi- E"XAEcrl"""X;;~ ){C'v~vi~ EvnZ~~. ~d'~ b'o T;~

timis fuilfe perrnixta, Sed g3udillm hypo- CJ'UVOdli E4i{!>A~,uEva., xd:t &'V€VEfI'ITO<; ~'w:XfX.IAlV. crirarum fllit ad punccum, Paulo pofi enirn SI q!lIfpiam Metropoilla prOVI1JC1~ derelicta Smllt" lectis Commentarijs Rornz Cub CCitfl:100 & Oecumenic« Svnodo ; aut amf,t ad ulorum deconlcriptis , & harefis ipfa Pdagiana, & AlI- fecriorlis c~nreJJt!1n, alit acccdet ill poHermn,jivecl:m

tore, Fautorelque ejus Epilcopi ab cecurne- CeleHIO (entit aut [emiet , Ip(e nibil ampljU6 pote-

'" nica Synodo iterurn condemns ri funr, T e- ru ag,ere adver[lIs Prol'inc;,dpi(copos , lit qlll iam

Epljt: j),:o~ Itarur hoc ipfilm Conciliurn in Epillola ad ende a Synotlo totua } cc!efiaflc,e communumi, ex- C .. ".1ll4.

".ilS""duC1il' hi bi u ie.« P fi'CD.' r / C

('on., Ep'4. e euinurn IS ver IS : Ceterum II I, ,,,, )Lnt ers It)'IO'U5 (Y' pror,u; milt! is. Et anon ouar-

& J p'" ,1<. in s,maa synodo C~lnmentar& de ,dep4itlo1le illl- tus : .ld'ETiV€<; Gt-u;o,,'m,(J'mv T(;)Y XA~f'x;;;v', xaL,

'p"" L)nil. piofum pelagianorum CeleJlij, Pe/agij, uuun), I'er- TOAJl-~rJl:LfEV ~ X"-T' iJ"<I,V, ~ d'~Jl-O(f'''' Tet NE,or'>!.

JidlJ. Flor;, Marce!iini, orvntij , & reltquorlllTl ~:tl K;Af:!1i _ 1'f~V~;"I , xcxi,rothoG £!iV"l x"e~f~-

eadem cum illu fimtientium tIIdl(avimus o nos fv- f<€vli<; U'lil'O n<; ayl~ cruV~d'e d'€d'IX"';r.>TG4, si

ltda & jirmapermanere deberc, ,/U£ II pletate tu« runt qui sutem Clericor~m defccer;m, & au(i futrim vel

decreta,fumll{qll.e omnes etuJdem [entmtie, Ha c prtVatl1n vel publtce ~u£ fum NeHorij autceltHij

Synod us, , , [apere, ["nmtlm ell a San{]" Slnodo iftos quolue

Hinc ell: quod nonnulli Canones In Synodo B depojitvseJJe.

]""c1;', Ephefina ccnditi perinde de Celeflio ac Ne- Hoc modo cum una eadernque fententia

~o/lcJP:4. Ilorio decernunt, Sic enim loquitur Canon duo confanguinei errores Pelagianus Neilo-

(An. I. , primus: fiTt<; 6 Jl-~Tf0'Zilo),ir~, T~G E'lil'~g:x.'~ rianufque cecidi!Tent,dignum memoria ac re-

"7ii'O,M~(f~ T~' tiyi~ Xtll OlX'6I-'EV1X~<; cruvOd'6, latione Ccripfit Prolper corum Epit.lpilillm,

'Zil'fccri8.'l" T¥ T~G &:liilO'i"'CJ';~ (J'UVEd'g''I', ~ I-'ETa quod fie fe habet:

Profper j" ~pllap!}. NtjlOT, & Pel_g, I,~.-

ft·_",

Nefloriana lues fuccefti Pelagiantt.

0!__ce tamen eft utero progenerata me« Infellx rnifer ce genitrix ss: jzlia nate, Prodi1Ji ex tJfo gamine quod peper;.

'Nam fundare arcem melitis prior Olfa [uperbu, fj)e capite ad corpU6 ducere opm "Politi.

Sed mea dum proles in fomma armatur ab imis , COfi,grua bel/andi tempera non habui :

Ei cOllfimguineee Poft triflia "mdnera ji'audis, .AJPera conferui prd.lia fine pari,

Me tamen una dedit 1JiC7:am fintentia letha Ilia 1Jolen.r tterum }il/gcre , his cecidit.

Mecum onu«, mecum moritur, mec1t1llque fipulchrum lntra , &' illferni carceru ima [ubit.

Q.e nos pr.tcipites infima (uperbia merJit, Exuu« donis & tumidd-s mentis!

Nam C/Jrijlum pietate operum 1& mercede ; "Polentes EJfe Deum , in capitis ja?dere nan fletimus :

SperantefJ.ue animi de libertate coronam, Perdjdimu5 quam dat gratia iuflitiam. ~qtle i.gitur gemin~ rniJeraris bufla rume, Ne noftfo exuto conjociere ca"Pe.

Nam Ii qUte (Domini ,lata munera firo fatemur Hec bomini credis debita, nojJer eris,

Atque

LIB E R

PRIMVS.

A Tque ita quidem in Oriente totius Or- A gfltione populoTtnn, eentenu fibi Auguffinillolumfbis Conciho quod tanns claruonbu. t in- mbll6 obvlillldum. Ha-c Proipcr. Ex quibus non

taque Catholicorum invidia Pelag.ani pol[U- oblcure colligitur , hec, Divo Auguttino ad-

Iaveranr , ha reus lila cum luis <lutvnb •. > pl'v- hue fuperftltt: tili: fcripta.

fcripta cit. in Occidente vero "e ... tis ii, is po- Sed Gmul arque detunctus diet Allgull:inus,

Itreuiis duabus lucubrauouicus AU5C.{tilll, de non jam arnplius rrivarim de ttoma, ho , red

prOEudhnatlOne Sanctoruu. 0<: de cono pLr- pubhce , VL:C;C, fcriptis calumnijs doctrinam

ieveranuse in Galliam , animi presb)'t(;WrUUl Sandi AuguChni intirmare (x: tli::agltare ca:-

illorum qui jam ante Sanctitlimi Antillitls perllnt, l:.t primo quidern prevbyteri Galli

dcdrine obtrcciavcr.u.t magis quam ante ab lundo audio capitula excogrrarunt quinde-

ea alieni tacb [LJnt,& Augllitmo paM. obu.ctati cirn , qUa! in Iioris ejus darnnabilia fe rcpc:-

funt. Refhnt eis magno animo Hilarius qu.:m ri{fe jactabant : ut tali cornrncnto & detetla-

fupra dixiu.us. Et t-roiper, Et pnmo quidcm tionem tjlls quem irnpetercnt obrinerent , &

I)rofper vivente adhuc,ut videtur, Augl,lltnO, ab his qUa? infamaflent curarn exrerriti le-

E.pifiola f .. riplit ad Ruffinii , qua eurn 1lI.: {btu «oris a V crtcrent. Hane ne (lui s temcre per-

totius quafhonis inltruit, &. cotra rurncres in- fuafionem reciperet , & raiem putaret l~n-

nuit.ne quid ei formldinis vel anxieraris infer- fum Icriptis Cutholici inefle doctoris , qua'-

rent.Er quia non tam Catholics ficern, quam [ern cum qui fruftra calumniabantur etten-

Sancti AlIgu!hni doctrinam quati ab ea exor- tarent , fingulis capirulis qUa! Rarionis tim ...

bitantern videre volebant reprehendere ,int~r B 10 pranorarant , breviter l-rolper IX abColllta.

cecera hec de ipforum conaubus , ceque iplo refponlione relpoudir, in nullo re.edens a tra-

J .. Epifl. M. tanto Doceore lcribit : CUI ( Augdhno ) in- mite earum definirionum , qua: in SanCl:i All;"

8uj{ ur tot cerummum pfllmlU , mle~ toOTllnnpborum gull:ini Icripus ccnnncntur,

'or01l46 fld 11iummatiOnem Ecc/eJI~, & flli glortam Sed ranuim abelt Ut ei s Prof per fdtisfece ..

Chrijli, qua .p[e i/luftwlu eji ,prd'.Julgemi, q:l/d.lm rit , ut potius herefeos apud cos I~JiI)),i()nem

noftrorum ( quod de IpJis multum dolendu», eji ) oe- incurrer. r, coaCl:u[que fuerit , non ab A ugull:i ...

,ullu [ednon mcogl!ll14 [u[urt.mombtll abloqnuntur, no tanturn fed a lelpla quoque tam atrocern

Et prout jibl noxi.u all'luoTum aaes UPPOItU1/f1j'que propulfare calumniam, Q.llIdam enirn ex ers

,eperermt; [criptA eiu«, qUlbll6Crr~r :'elaglanormn V inceu tius nomine, objecnones cornmeruus

impugnatur, mfamant, aaentes eumllbcrum arbi- eO: Iexdccim contra i plum Prolperurn quibus

mum penilll6 Jubmovere, & fub grail" nomine ne- totidem errores vel olafphemia! comprchen-

,ejlltatem pr£dlCotre fat.dem. Adijclentts etum dUM debantur , quali qua:: in doctrina ejus tuiflene

;U.u human; generu majJM & dUM cred: veUella_ invente. De quibus fie ipfe Prolper ; S2!!!dam P r £t:1t. in

,urlU, ut [ell/let tsnt« pletatis ViTO PaganorulII & ChTlHI"n~ ae Frfltern~ chMitllfu uulu: in tentum re[.:nj. "d

M{mieheorum ajJcrtbatur I1npietM. .Q!i£ ji ver" fum, exiftimillione tloHrllm quoquo modo ftudent I~derejut Capitula

cur ipji tam negligentes, ne d"am tam Impij runt, [uflm [e evertere noCedtCUp,dlt.lte non videsnt.Conte- ob"a, Vi,,·

fit tam abTl!ptam pernielem ab Ecc/ejia nun upel- xun: enim & qU.lbbu; PJjftmt [elltemijs coplebmdttnt ,,,,r.

jatlt ? Tem mjilllu pr£dlfatlonibll6 lion rcjijt.lllf? iliepttJl'tmartl quarul/{jam bl"fplmfll.lrUm prvdlu,oJA

nee faltrl1l fllIl/wolt! (enp;u fum, a guo talu emanat mendsct«: eaque osiendend« 0~ tngerend« mull is pu~

doflrma eOllvemant? M.lgna entm gloria jita hume: C blzee pnVdZl11l'lue mct.mfmmt) .'.Jjmntes talta In

1J0generi CU1jj~'lllerillt1i Auguj/tm:m ab errore re- noiir» tffe [eIlJU 'l' a!tot diaoolu» cununentur indrculo;

vocevermt, N zji forle moaeit» hem me! ,novique quif. falfo m nos ud eXCItand~m lilVid,am ,".;tlt~TI,

cen[ores lIIag"ord11l pTlII6 metuon.m [en; honorsbi- f",et/e & jitll:lif1ltd juvjcripttone un!1IJ prob.;rmlUs

liter fie I1It[ertlordtter parcunt , & feeuri qUia ltbros analhenifllis, mfi maltglldtU eonm) 'I'" (e gra-

ftll6 Demo uJlJuam recipiat ,conqUtCreunt fltqM IgIIO- V.lYl pUfant, ji at nobu utile [elltlatH, Ipj.lm [ub-:

[cum. 11110 noverunt non [alum RomaYlfl11l Afri- jcr,p"onis noitre UUVtlafCIIl [uJPec1am elin IJabi-

e.lnamque Ecclejiam , & per omnes mundi p.1rtes tur« &c. Hzc Prolpcr. Propolitis Igitur 11-

ttniverjss pronnjJtoliis ftlloscum doCirmfl huius virl, gillatim [(deeim capitulis, {Lib unoquoque

jimt m tot.l fide, ita in gTali~ confejl,one cOlIgptrn t:orllm Cen[us Cui .verba [ubJLlOxit, lit eviden- ,

fed etiam in Ipjis his loeis, ill qmbw adv/rjus tum ter, ('nllles, mqll1t , flgno[i.lnt , imp:arlllil pro- Ibul.

quertmonia loncitatur, efJe proptlio DeQ pl:mmos qui fan~rumque (piflwnl'nJ, ~lIltkm cord," us lIoRris in-

~dpereeptlOnem EU.lIIJ\d,e£, Apofto/le£'luedoltriIl4, "41jff veSilg.''''fI : & blajpbeml4S '1'1M perjpexermt,

faluberrimu tillS diJPlltationibus imblluntur, & <]uo- nofir.l pr6fejtlO1te d.lInllllrt, In eamndem repertortbll6;

tidie in membru corpor;, ChriH~ I in quantum ea ip{e cenJi:alll d"bere rllllYi, Std ,ha?c Protl'eri lucu- 'hid, in

multrpitcatdillitanwr. SI rell'ereprehendtmllr, cllr br.t1o, VldttL,r poll ejllS a (tlt~l11o r"dltum pi'~fat.

non conHflliter IIrguimur? S; flrguendl nGn [umus, die, eldbor~ta, ~u, d fid( m_ fc (iI(at ex A po-

eur Dceltitfl obtrec1atione mvrdemur? sed q~u ncre;t ftohez Sews autontJte detendut. hit au-

~ur ISia pflV~timtie jlcma,ho gflmant, & pubbee tem \ incentlUS ills:, (ll1"mulll (t,IJigtTe lieet

de (onjilloeoflltce[car:t ~ VoientfSfmmiu[ufI lufi,tia ex Gennadlo, un us ex Presl' yttflS iBis off n-

mAgis, qllllmm Delgwja<~/oTiari, molcMferl<r.t, D {ioribm" item ~Jllus, qUtli, dicit in dlVini,s ;7t~:.::;~~

'I'lod bu qll~ adverJlIlCx,elltTJtljlm,~alltorltatuVI- SCflptuns txercltatum, hnguJm habulfle .

rum, iTlter mdtM lollatiolles aj]cm<rc, TljiHm.lI6. ufu iO<]lIendl & mJlonm Ita. on<: pohtam.

'Nec dubitattt ,ji quam hi'" moverim qUd'.HIOnem, in Pono quod C amilJus ;;[clue Theodorus

qll"libet freqlientta Sacerdotum, In qllilltbet eongre- presbytai Genucn[(ls excerpta quxdam ad

D l. Pro[pe-

71

DE HiERESI PELAGIANA

Prr fperum ex libris Divi Auguftini miicrunt, A grat~f. Dei per mini~erium Pra!fu!um fuonlm

DO' I obtreebndi (iUS doctrine fed difcendi fru- fanxlikt atgue docuiflet. Et quia ante h:EC

dio faB:um cfl, ut (X r"fponfionibus ipfiL!s Pro- doB:rin:E capita, linere Celellini [lla quaG

fpt:Ti patet, qui eos non tanquarn calurnniato- epiltolar: apprecatione (DIu; vos incolumes cu-

res, {(d tanquarn frarrcs traB:at,idql1e cum hu- jtodw fratlescJ'IlTijl;mi) videntur cfle (Qnduf~.

mili adrnodurn pr:J2fJtione, ne potiits de do- & Ilylus ncnnibil a cater-s diflicere, hinc ali-

ctrina pradllmpfiffe ,quam eorurn voto fimpli- qui Celeltirn m non efle i llius pams autorem

cirer obcdijffc plltarctllr, dum fuum (quod ipfi. arbirr.rirur Sed quidquid fit c.e autore colle-

pofiulavtrant) de ifris locis Ienfum exponir. ctionis iilcrum capiturn , atgue ftyh ,male id-

Inter prcsbyteros vera Gallicanos qui do- c.n o 11 Celeltini autorirate vel etjam illa

C1:rinam SanB:i Aligufiini carpebant , preci- Epifrols removentur, N3m litteras etjam

puus videtur fuiffe Ioannes C affianus presby- Ponrificias ab alijs ccncipi atque exarari , ma-

ter Maffilienlis , qui quod ingcnio Ityloque xirne ii operofa C:ogmatum & Conciliorum

ca tcri s anrecellerct , Ii bro ec. i to dcctrinarn cxa m ina tione & collectione ind igeanr, ab ali js

novarn non longt a Pelagiana abhorrentern, vero legi • cxan.inari , rnitti & autoritarem

Cjuantum ad gratiam a ttinct liberumque arbi- fuam Iortiri , frequenriflirnum eft. Hinc dl

trium in mcdivm ac'duxit . Jdque alieno no- quod etjarn qui proxirni Ene rant Celdlini

mille vt a fe invidiarn novitatis amoveret, f)apa! temporibus docliffimi viri, totam ctiam

Quorum omnium autoritati cum Profper & illarn panem Ccleitini effe, indubitatum haHilarius rdifkre non poflenr , Romani ad B buerc. Narn Petrus Diaconus una cum reli-

Apol1olicam Sedern protccti runt, querelalque 'luis ex Oriente Romam in fidei caufa miffis,

de Gallorurn petulantia apud Ccleilinfi i-on- pollremam partem, ufque ad extrema verba

ti ficern expoluerunr, Senpf,r"t ille nuper in Epiflole fub nomine Celellini allegant, neque

eadem caula littcras ad Thuentiurn Epilcopfi, 11 Sancto Fulgentio (ftcrifque Africanis Epi-

quu.us omnia plcatum iri putaverat ; led dun flOpis quibus lcribebant , pf0pttrea reprehen-

novas perturbutrones ortas ex Prolpero Hila- fi [unt . fie enirn loquuntur: Termil'llt glltem Pit. Di ••

ricque p.rccpillet , alias litteras dedit ad Ve- idem mllgiJtr ( Celeftinus ) ban, Ip[Am 'Mio/Am, c&£,.lge"'.

nariurn , Mariurn , Lecntium , A uporium , "tque c01icludlt u« dtcens : QJ!.ia "d conjitetzdlltll

Arcadium, Philr itiurn & cateros Gallicanos gral/MII Dei, CU11U "Pert At' dlgn;ltiollimilllp:nitus

Lpilcopos , quibus cos ncgligemia: acculat, J'ubtrll/,endlm eft, [ails {ttfftarecredi11l1tl, qllit'qllid

quod apud eos pr;;sbyteris tantarn liceret , ut fwmdtl pr<£dldM regulM Apofolic£ Sedi6 nos(mptA

epra ipfos Lpifcopos habererit copiam difpu- docueno«; III pTor(1I5 non "pmelllH CaliJo/u:mn, quo4

tan..i. Quin etjarn Lpifcoporum ccnnjvcn- "H'arttoit pT4xu f~ntet~s effe contr.irtnm. QUlbus

, t.am dogmatum efle conienlum Interprctatur: ipiis verbis finitur Lpiitola l eltllini.Quanqua

~tlt~:d Tlmeo) inquit , ne conniver« ,fil hoc t ecere ; timeo l'roiperum Hyli eff~ autorem !l0n viderur eoe

lo$ifo. Gall. ne m.l;;U !PiI1oquatltur, ql<l permittunt ,l/u t"r/tum difherndurn, multum enirn dil!entit it Iuperio-

10qul. III talibu6 Cllljis non Mrel [ujplClone tecuur- ribus , tot ius ramen Epifiolx par eft autoritas,

nit as , quia occurmet , Ii fa/filM d!fp/icerer, Ha c Sed non tanturn in Oc crdcnte contra Pres-

& plura (, elellinus contra cos, mandans ut bytcros Gallie, verurn erjarn in Oriente Pon-

hl:julinodi prcsbyterorum garrulit"ti impo- C tificis illius laudauflimi inGufiria in compri-

nant filcntium, mendis Pdagianis enituir, Cum enim Maxi-

Quia vero duo erant contra illos presby- niinianus depofiro e Ccnliantinopolitana fcde

teros rnunienda capita, Icilicer quod Sancti fuccdIlffit Neflorio , fie ei inter cetera de i13-

Augutlini [cripra inceflerent & quod pra:dJ- quietiflirnis illis totius Ecclelie perturbsrori-

carent (llt inquit ) adverisnria veritan , hine bus f,ribit: LocumimpietMllovelillnunh"bellt, & ... ,~ "c

'I ' A id D a- r: 'd ' SO}IJ""" ..

utrrqre ma 0 prxparavlt !lit I otum ,Au- cm:preJJo ci.m per tatum orbem)l,a Ilmnatlone nota ItJ.in G'

gufiino cnirn lie loquitur: Auguftinum Sallit~ CeieSi,"no errori a tu« Vigilil1'ltia r-ejif!"arur, ut qui- .~1a%""'"

RumLwonu VIrum pro vu« [lia atque mentis in cumque buha dogmatu {tmt foqullces ab omrri[o'le- nu"".nt

nostril communions [emper iJabulfllUs, nee tlllql/am tate hominum repe/lantllr.0 bjifillt Illu per te spirittls

hUIlC finlflr£ {u[puionis (altern rumor Il{perjit : quem San[tus his in HrmihlU, qUi IUf, bM qIl4(um'lue '0-

tant,t (Clenti£ olim fu,fJe invenrmus, til mfeT ",agi- l7ill!tur ProvineiM pervenire, ne corum l11lpta pToldi-

)iro$ optimos etiam II meu.(emper decefJorthus babe- ,ario re[urgat, ObfiftJte ei6: itll mim Ut dlf1ll7lentur

retllT. Eme ergb de eo omnes HI commUlje [en{erunt, quoCtlmque pervcmllnt innote[cunt, & tan qUAm non

utpm qUI ubi que cun[til & Ilmori fuerit & honon. jliu [ententillloties rtpetitll fufficiat, 10nginquIII ur-

l-ia!c de A l1gul1ino. V tri tatem vero quam de rill remotilfque Provincial intjuililant. Sed eos ilit ptr-

di vina g,ratlafeLlui debercnt, paueis R.oma- [e'lu,tur 'UIUS fidem [ua prllvlweper[equi niteblln-

norum Fontifieum & Afi-ieanorum Comilio- tur. sed quo Je ab[condant, ad qUill latebr.u ,mfll-

rum fentmtlJs , quas A pofrolici Antil1ites giant. fUll [e impietllte prodentes, ( invutire ) non

wmprobando [uas fecerant, con1prebendit, pofJant. Ha'e Celefrinus,quibus ingentl:m folah11lc in Gal\iam tranfmifit quod presbyteri D licitl1dinem fuam prod it, ne v;J.krrin1a ilia pe-

i!h nt'cclTarium modum Augufiinum excef- £lis fefe in(autis infinuarct, at'll1C rcIii i'g( ret.

tffe diccrent, eaque tantummodo fe fcqui & Data: funt autem h:e litter:e Idibus J\.artijs

probare profiterwtur, qua: Sacratiffima Bea- Fla vio A( tio & Valerio ( onfulibl:s. qui an-

tlffimi Apolloli Petri S,d~s cpncra inil1lic;os nus ineldit in'luadring,ntdimum trigefirnum

f,cun-

79

LIB E R

P RIM V S.

fccundllm Domini, uno menle ante mortem A fed cum eo ip'o qui ad inllrumentum inirni-

fJUS. Ex ql'O colligi viderur , vel hoc eadem corum gr.ti~ Dei ralern Iluduerat proferre

a nno , vel ccrte pra-cedenti quadringenrefimo doctrinam, Quam pericuJofum autem elTet

trigdimo primo Profperum atque Hilarium ho. quotidie allger.:~ns malum, inde dHacile

Romam contcndifle , obtentilque litteris illis conijcere quod te!1:e Prolpero in magna & vir-

Celcllin; Gallos repreffos dfe. tutis & lcienrie exillimauonc hal.e rctur , eo

Sed non diu Ecclefic pax ilia conlliriu quod non dubiurn tITet, omnibus cum in San.

N arn paulo poll fliffeCto Sixto Ponti fiee, ilia Ctarum Scripturarum fh,dio antecellere, Hinc

inquam qui olirn contra Pclagiunos prirnus cnirn fiebat lit ab indoctis & pirum c iutis

An.thema conclarna verar.doctitliruifque S, ri- ruilc ro pervcrfoque fl1cceffu facilern me ndacio

ptis cos infectatus fuerar, c svillarionibus (on- conlenlum clicerer, quia revercntiarn fibi prr-

rra Epiflolarn illarn Cekfl.ni PapT excipere suptione peperaat. Nee enirn cr.dcbrtur ullo

cceperunr, ijrdemq; calurnnijs SanCti A llgtllini mcdo. tarditate intelligmti:r aut terneritare

poflremos libros impetcre, ut Icilicct , quia in judi, iJ in fuperflllz querela conclamarin.,

Epillola Cclcflini Papa: lil.rorurn pro quibus nern potuifle prorumpere: ac non potius rna-

aCtum ell:, non ciTet expreffus ritulus , hinc cos gno ingenio ae vchernentilludio laboraffe ; ut

appareret non probaros , & ill:lm in Sanctum Ii.brihflimi rratiatl'ris diipuJtionibm com-

Augllflinum laudationem pro anteriorum prchcnfis, cenlura dlflriCtior,& in(p'taio raga ..

Scriptorum mcritis fuilTe collaram , Ncmpe cior invcnirc t,(}IO(\ antea Iccurus favor & be-

quia inviJiofum fuil!ct aperte divinarn gra- B nignitJ.s injuric{a non ,vlderat. Vt ergo huic

tiarn oppllgnarc,ttltius arbitrati (untejus accr- malo occurrent rrolper, libro edito colla-

rimum, propuguurorcm AUj?;uUinum crimina- ticnern illarn Caffianl accurate returavit ,

ri, ut co tanCJuam qui exccffiIKt in gratia aife- oflenditque eurn pedctcntirn in ip(iITima Pe-

renda modum, arnoto , Iinc repagulis effreni lagij dC'gmatl apcrtc decidcre. Quod cum ijs,

[iccntia quidquid humanz fuperbicr arric'eret, qui in dodrina SanCti Augultini verlari atque

fub pr~textu falvanda: libcrtaris invchercnt, innutriti Iunt , luce meridiana darius luceat,

L;J,. rontra ~lli~us acerrimeteftitit idem Prolper : Maneat, ~irJndum quo~cd~ viri.nonnulli doCl:flTimi

C.llAt.; .. fi» mqult,plane msnes» ifta conditio,ut borum librorum In .cam fenttntlam I~JUCI potuennt, i.t do-

novtt.u repud/Ma videaur; ji in eadem call.[aeiufdcm Ctrmam C afliaui qU:E In Ilia decirna tertia (01-

piri dijfentlt antiquittU; & tit inlltile alit mcongruum latione traditLr: excufavenn!, palliaverint , &

iudicetur , quod ab his £]JI£ contra Pe!ilgiancscondidit Carholicarn dIe arbitrau Imt, Q:lod mde

difJonallS invcnitur. Et mcx oflcndit Iibros A u- cor.rigitle fufpicor quod viderint mulras de

guftini anteriores eundem prorlus atque po- divina gratia [entensias hoc tempore E.c1e-

Ilrernos doctrinam comprehcndcre, Agnofc.mi, fia connivente agitari, aff.ri & publice tradi,

inquit, cslumniatore: (lIperJluo fe obijccre, quod bis qUa! a C afll.mi .?tfinitionibus fententijfque

Ilbri4l1on (peci.de,neque difcretum teJlimonium jit per- non magnop,re dl Icrepanr, Sed probare C af ...

btbitum , quorum in cundu volummibtu normalsu- Iianum non efl aliud ~llam Prolperum impro-

datur. ApoJloliea enim fides, quod It pr.rcognitis jiM bare. In quo pracctlit eos ohm Gennadius

non di[crepat, cum pr£cogniti6 probat, & quod iudici» fuligine tinctus Pelagiana, qui C aillani recen-

,ungit [.!tIde non dlVidit. !2!!J ergobos proximellbros C fens monumenta fie loquitur: Legi & ltbrum c<tltlill •..

refut,mt, anteriorlbm acqulefcant, & ijs qu£ pro Pro[per; tn per[ol1am CaJlWll adwr[lI! cpu(c~la car. 'V;rH .11"11,

gratia chrifliana prius [untJcripta cun[elltiam. jiam tub p,rfo1ra collatoris, qu£ EcdeJia Dei falll~

stumt enim omnia pelagiana jibi ej[e contrsn«. & t~rta probat jlle infamatnc(iva. Sed non mirum

nihil jibi poJJecomp~tere adcon[equelltium refoilltio- II ille qui & ipfum AUj),llfiinllm ex multilo-

nem,ji confitwrtur inpruedelitibU! cunjiflereverita- quio aufus eft dicere conrraxifle pccCltum;

tem, Hec Prolper. Profperum Sanctillirno Magifho iuo in .cn-

Neque tantum eorum murmurationes con- fura conjunxcrit. Fuit enim & ille Gennadius,

tra Divurn Augufrinom, & Epiflolam ill am unus, ut vidcrur.ex il1is perturbatoribus Pres ..

quam ~iximus Cekflini Proiper retudit , ftd byteri.s GalliC~rii~, tarneth tetr.porealiquanto

etjarn librum contra unum eorurn condidit pcflcrior, Scriplit autern hoc opus Prolpcr

quem Collatorern nominat, Fuit ifle quem Iub Sixto Pontihce ut ex calce libri patct , ubi

Elifl.13. filpra rneminimus Ioal7-nes Caflianus , qui in adductis in medium verbis Augullini , qll:U

quadam Collatione Ctl)LJS de Protectione Dei olim in Epi!l:ola ad eundem Sixtum ad hue

inlcriprio eft, novara plane & a ca:teris Gal- hesbyterum data iUius auribus infonuerant,

licanis Prc~byteris dilferentem de gratia fen- eum hortatur , ut autoritatis pti vilegio, vcr-

tentiam exphcuit. Et Ut minori iftius novi- futl)s eorum obfiil:endo , proth-ali dcgmati.

tatis invidia premerctur, Abbatem induxit Pelagiani nullum membrum fin at a(jur~trc;

C,htr.rmonem ad eum modum quo ipfe fcn- vb, wim tlon habet aliud (umma qtlampurrio, non

tlebat de gratia & libero atbitrio differentcm. eft devotionis dedrJfe prope tatum, (ed fraudu mi. p'lij)ure' ....

Lib. m,t,. ~unc enim ipfum fuiffe fenfum C artiani onen~ D nt/lj]'e vel minimum .. Q!!Jd TIe hypoC7ttllrt m, in~ ~raColigt.

C.lIft.pau: dlt J rofper, dum alTeTlt iflius ,Abbatls eum quit, obtineatuT infulijs, wlI.fidlltlUl Dom;m pro"- ",PTH

I. poft Int,,. per ?mnia probaffe ac fu(cepille fententiam. lflonepr£Jlarulum, tit quod Opcr4tul eft in In~qcen-

't Ja~ non CUm iUo Abbate Catholicis eifet tio; ZO%..Jmo, Bomfacio;celejii~o, Opera"T &;11

nCb0tlum, Colli forte tales opiniones fuas, aut Stxto I & in fUJlodi" Dominici gregu b<ftJitpatl

Dtgando 1efutarct, aut corrigendo dilucrtt. glori.c htlic re[ervat. P"ftoTi; 1:1 jilutilliltlpuub.

D J egere

81

DE H.tERESI

PELAGIANA

tglTt mAnifep'J ,itA bie tltpellilt 0",lltIl1. Hale A dam naturam herefeos pelagianr nihil opus

}lrofper. Occultos autem lupos calamniato- fit Ieriem hitloriz ad noflra ufque tempera

rcs , Hypocrites quid em in ilto opere eo no- pert<:xere. Pro complcmento tamrn hujus

rninat , 1101) ramen ha:rttlcos: quin vero ex- opens pallcos Pelagianorum libros quibus fi-

preffis verbiseos adhuc in Catholica.vix,~fe dem irnpugnavcrunt recenfebo.

ibid. communione tdl:atur: Qf!grum tAmen, mqult, V t autern ab ipro pel agio incipiam, plera-

dum adhucnon [unt "fr"terllil fOHetdte dmft, tole- que ipfius opuicuta in hiHoria! cont~xtu atti- Lib. JtS"'"

rsnd« In"gueji mtmtu , q«lImde[per4lld.HQrretlio, glIllus. Inter qUa! recenlet iplernet in linens tia Chrifti

donee Domi,,"! per Eccleftlt Prinelpes, & legltmlos purgationis ad Innocentium-Papam datis , c. H· ell"

;'udlClorum fuoTum mimHros, be« quoe per paucuTum qua: propter Innoceutij obi tum Zozymo ejm fo~'i.

fl!p:rbiam & quorUlJdam impietatem funt turbatll Iucceuon tradirte fum, Lpill:olam unsrn .d

c.maunat. Paulinurn Epifcopum,aliam ad Conilannnurn

p'orro q\ ~m gna~ite.!' ill:e Pontifex fa!htiffi- item Epifcopum , libros quatuor de luxro ar-

mis wrflltiJs h:iagl<llllS, occuttilque IlIpl> in birrio , qurbus cum vellct fidei rUa! intccrita-

figuram ovium fc trJn~figurantibuS refhterst tern ollendcre , hz rehm fuam luculcnrius pro-

araumcnro etl evidcnti id quod Idem l-rotper didit •. Suis item lads attigimus hl.ros tjns'b .

e h . f' L n I n d d . I· I S .u L to, J. D,4-

Pro[p,r';" Cub Confulibus T coo a 10 &: r-eno , 10~ eu a VI uam adu attone I) tIlOS, quos anctus Z •

r IT' ,.. . L 11 . i . . 'g. ,on.r.

clJrunl'. fexennio pofl acciuifle lcribit ". I a namque Hieronymus mu tum ex .gitar , iitteras ejus IJeZal.

rempeflate , Iulianus Eclaneniis J.~iantlffimus 31,i .l\ugulhnuro. Chartulam dcfcnfiom s .jus

Pel~giani afre.rtor elrons,q~lem ~udumam'ffi B poll Conciliurn Palcilinum ad eundem fine

E.p,feopatus Int.empcram CUplUO exag'ubat, iincris tranfmiflam , Epitlolam quafA codern

multimoda arte f.llendl corr cctroms fpem tenlpore ad presbyterum arnicum mifit , qua

pnrferms, molitus e~ I~ ccmmunionem Ec- do victoria in Synodo obtenta gloriabatur,

cldia: irrtpere. Sed his inhdus SIXtUS Papa litteras eJus ad .Innocentium una cum libello

Diaconi Leonis hortatu vigrlanter occurrens, Ieu conf.tlione fidei.

nullum aditum pefldtfiS conatibus. patere ptr- ~'ra.te~ ha:~ trg(), antequam proderctur hz~

mifit , & ita omnes Catholicos de r"'J<:chonc rencus Lriplit , inquit Gennadius , StlldlOftS Genl>Atl.

faliacis bellie gaudere ft~it, quati ~unc f'Fi- tres neceJJllr'Ds de fide Tri1Jit.ltu ltbros. De illis li- C.taZog tic

mum fuperbiffililam hcerehn ApoHohcus gla- bris .' 'luod f~lam, nullum extat 2pud antiquo! "'rlf i/.Jl<ft.

r" C.raZog. dius detruncaflet. Tradl1t vero" de. eodern lu- velligium . .Admt Gennadius.1 Etpro lIitua~ lbi tl.

"!>ir.rum liano Gennadius quod e eemotyms tempore eonver[atlone Elliog1arum ex dmnu SCfipturis It!;ru

IIMh. famis &: angufii~ indigentib~~ omnibus luis unum, Capilulorum mduqs in madunt.santli 9_ pra:rog;tis,multos ml[crau~ntsrpeele nobill-przam M'l1Iy1JJ pr.efignatum: Nernpe illa putat

urn, pracipue religioforun1,lllexem harehq~c: a Pelagic adhuc Inter Catholicos verfmre e~

{uz foeiaverit. Mortuum vero efle Valenti- conicnpta. Propterea enirn fubijcit: Poft'luAm

niano Contlantij Filio imperante, ~10 vero heretuus p~bliClltUHft, (mpJit .hltrejl fu.e faventia.

ad amuffim anna ddill1ctus fit hal d iiquido Vbi l~aglS credo Gennadiumillos ab eo Ii-

rnihi conllat , nif quod teflHicationc Prolperi bros edrtos velle ante ha refeos ejuspublica-

prof!trdc ufque ad tempora Sandi Leonis Papa: vitam rioncm , quam ante harefim, Conltat enim

1.""";'([. & produxifle videatur. Dicit ~lllm it apud cilIum librum, quem Eulogiarum vocat hereir~d 'c. 'PD,. C ampaniam conllituto , venerabilem lx: Apo- Ieon pene omnium quas po£l:ea pertinaciffim~

:'6:tem• Ilolico honore norninandum Papam Leonem defeudit , t"ui.ffe feminarium. Nam liber illo

Nlanich~os &: Pelagi.anos contrivnte.maxime- l::ul( glarum_ Id~m ille cfl que.tnAugufiinus f£- Li!..tltgeftil

q~,c Iulianum, v ~I quod ?e quodalll. i,lOro pius vocat Capltul.orum, &: Ita vocatumfuif, PtZAg. c. 3.

:leJungit, videtur ille ommno efle , CUI '~lpra. Ie teftarur, ex quo in Synodo Palcfhnah£refes & c, 30.

diximus . PQfiremos oCto I uliaru Iiuros hutle ejus detecte ipil(l; pel agio objecb Iunr. C au-

de~icJ.t~s , unaque cum ceteris Peiagianis [am autern nomendatllr~ t.angit Cenna~!us,

E~lfcopl5 m Ephefina Syn~do damnatum, quod per vanaCapltuladiJbnetus e{fer,qulDus

I?equibus Iicuti n~~ de ceteris hereleos pela- proband!s Scripture fubiji:~ebantu~. ~ec~rat

S"lana: antefigoanl' .1'daglO atque <..ele~bo. hoc ad nmtatronem Sanal Cypriani qUI fi-

nee item de "ejlq~ijs eorum Semipelagianis mili forma libros T efiimoniorum ad Q.uid-

Camano &:~allicanls presbyte~,s qUlequam num fcripferat. Ex quo fit ut A~gu!l:inu~ eun-

pr.lterea in hbris vel Augulhm vel Profperi dem PdagiJlibrum Teflimoniorum vocet his

quod ad rcm noflram fpeetet , invenio. Ex verbis: Beatlflmum c;pnanum etiam Ipft b.er". LiT. l

quiou'S po~illi~ltm cum nobiS h~e[is Irta pro- jiarches iHorum l'elagiuJ cum deb,tll urte bonore Bo~if:.: ,;

ducencia,1tite1hgeooa, rcfutanuaque propoh£a commemorat, ubi Tefttmomorum ltbrum fmbens Q- ,.

ftc 1. fin.em hui~ bitt~ri~a: rlar~ation~ taCl~m. ellm llferit JmitaTi, l.}ot[e diems faolTe lid Ro~a?ul'[J

·Po!te'flOrtS eQllfi tehqula! SeulJpelaglana: nihil quod Ille fecerzt ad .0!!.rmum. De qua ambltIofi

a1ictljus m~meb,h pt~tulel'unt, .quod non ab ej~s affea.atione etja~ SanCl:us', Hieronymus: Lik.t .. DW;.

Atlteed!,'onbus P~laglo, Cele(bo,luhano & D Cumque [e Imltalorem, mqult ,Imo explel9TeIn operl4 [0$. ;';'~rj)

Maffienil~us p~a;fom\atum fuent. S~nptores BeAtl Mar!Jru 9prl"111 fmbentl6 ad ~Tznumtffi Pf/ag.

alitem (. athol"l .qUl poll: Augu£l:mum &. fateatuT, non Inlilligltfe m eodem DleTe dlxllfe con-

l)rofpauf!l Catholi'cam fidem contra ha!reum traTla, nempe Beato Cypriano. Porro eitat

mani ddcndehlllt. illorum Doa.rinam ad titulos feu Capitula iflius operis Hieronymus

amuffim a:mulatl ftmt: Ut fane ad illtelJJg~n: ultra centum ~ feptua::;inta', inter qua: multa

funt

LIB E R

P RIM V S.

funt omninO eadelll cum illis quz Pel agio ex A pite none : N~n eft volenti« nrqut 'Currel1ti!;{ed n~libra Capitulorum in Synodo Paleflina , tan- jerelliu Dei. a pel agio in iltis ConHnC:llt~nJs

quam qUa! ejus h:l!refcs conrinsrcnr , objeEta ita fuitTe interpretatum ut hoc non ex perlona

Iirnt , ut in dubium revocari nullo modo F0[.. Pauli dictum aflcrcret , r. d eum voce IIlt.HO-

fit, quin liber ille Eulogiarum j Tellimonio- ganris & rcdarguentis ufum tuille cum ha-c

rum & Capitulorum, unus idernque fit, quem oiceret. Qu~ lane interpret atio in ifiis expo-

ornnes tres Augutlinus , Hieronymus atgue fi[lonibu5 ijlaem plane verbis, quibus earn

Gennadius ad imitationern SanCti C ypnani A ugufl:inus rctulit, habcturexprcfla, Sic enirn

ab eo Icripturn elfe teflantur, loquitur : V11de iutell,gllur, quis bu: interrogantis I»<.~. ]fQm

Scripfit pTa-terea quedam opulcula 'lua: in- veee utitur , & redarguenru p01ll1.! quamtlrg4Nti4.

emendata Iibi quofdam Iurrrpuule , invidio- Terrio idem Allgullinlls dicit Pdagium cum ,b' J,

fiiTIme queltus dt De quibus Augullinus,li- ilium locum Apofloli traaaret i s,mc1ljiCtltus ~~'~!.;I,,~jt:

bro de gratia Chrilli . Qf!!/quil be« sud« I In- eft entm vir infidehs per mul,ertm fide/em j fie expo:... e, u.

quit, & [en[um euu igi,urat. quem Ii! llbril Iu fuilfe quod exernpla jam pra.ceucrant & viro-

[awevtdemer exprcJllt) nontlUs quos III"t inemen: rum 'luos uxorcs , & femmarum quai mariti

d.aos Jibt fUlJJt [urreptos, aut emninb [uos /legat &c. lucrifccerant Chrifl:o & p.rvulonan & c. Qu:e

Q.!;li tuerint illi lil.ri , nullibi ap~rte atieritur, omnia ad amuillm [icbabcntur in illius loci

nui quod vehemcnriflima fit fllfpicio, ilium Ccmrnenrario. Exemplum, inquit Comrnenra- I .. Exp,r.

eire librurn 'luern tanto rnolinune refuca vit tor, rcfert quia [t£pe eonflgem, lit I«crif.eret Vir per < _7. 1. ~.

Augullinus, oLJjeao ei libro de natura & gra- B mvlierem; lit infra: Sape non {ontingeret ut Jdij e.r.

tia, V idetur cnim ilh.d Augufhni opus rna- j/los parentes qui crelilderant [equerentur. Sub qUil

gnam ei contlaffe invidiam , quod al?erta~ in fpe cred: voluit "Iter/1m falvllr; poJfo tam liberorum

, ea sdvcrfus Cbriflanam fid(;m hareles altru- exemplo j quam eOJliugi4. Quarto Augufl:inus

j"b Jegrat, xilfet.Hinc ell quod ubi Pelagius operum fuo- ollendens 'luam di verfis modis illud ApoHoli

c;7:~~c:3S. rum te~1t catalogum, librum ilium ab AllgU: 'luo Adam dicitur forma futuri,exponi poffit:

fhno refuratum hlentio prsetermittitv rnaxime Et nos , IOCjUlt, aliud lildc,;I!tquandod,XtmW., & LIb.] tI.

quia grav itlimo Innocenti] t'o~tilicis tetli- aliud fortajjc dicem't>, quod [amen haie inrelleitiii non P"<ot .TlIe_rit. monic non ignoraret his verbis tuiile damna- jit "dver[um , & ip{e PtlagiU6 non ur:o modo id & remlj.c ... ;

I" Epijl. ad turn: Ltbrum fan~ qui CIt" r[ediceretur , nobis Ii expo[ult. Qui?us verbis quid aliud quamho[~e

'1uinq"" veitr« chaTltaterranfimfJum, ~vulvlfl'Jm In qUII mul- Commentaries digito oilendcre voluit 10

}:i"fiopos, ta bla(phemia, nihil qllad pl.umt , Illbil quod non quibus tribus di verfis modis ille locus e~po-

.-furel. Al,!. pfllitus d,[pIMrct, a quov» dumnandum atque cal- nitur , Catholicam veroexpolinonem non nili

~"::~::'. ("'Idum, cui jimiita, niJi qUI ijfll{;t,pfer"t, nem: nornin~ quorundam quali pel" contcmp.tu~

'P • aliter in mentem Tmperet atque femmt, Hoc tarn prxtent. V nus tantum locus eft qUI difhcul-

illullri pr.rjudido condernnatum opus, & ab ratern ingerir , quod AuguHmus tefktor ill

Augul1ino tam Iuculente relutarurn, non eft Comrncntarijs l'elagij filpl.:r locum Apot1oii-

aulus ampliusfuo nomini vendicare, cum capitis quinti ad Romanos: Per unum

Prater hec omnia citantur ab Au~ullino bommem peeealum imravit in mundum &c. quan-

Pelagijqua:dam fcripta, qU<T! in Pauli Apofloli darn argumenmioncm fuifle comprehcnfam

Lib, 3. tit, Epiitolas , expolitioncs brevitllrnas co?tine- his verbis: Hi autem 'lui contra traducem pucal; Lib. 3. J.

'o,<c.t.mmt. rent : ex quibus loca qua-dam adducit bbique C funt, a« lOam Impugnare nitunruT. 8, Ad«, in- p"cat.", ... ,t:

C" remif,'.I refutanda proponit, Sed qu:rnam hac fuipta quwnt ,pe,&atulII etlam non pece"nflbmllOCtilt ,ergo, c. 1. o: ~.

Pelagij~ Qui Cornmentari] in EpiHolas Pauli? &' chrl}tl IlIftjti~ etiamnon mdcntibll5 prodeft,qul" Nifi multum & cum nonnullis ante me faller, jimjllter imo & magil dew per u·,um f"lvaTi, qUdm

illi ipfi omrnno funt, qui CUD nomine Sanai peT unum ante pmirunt; Nihil autern hujus ar-

Hicronyrni in fine operum ejus circurnferun- ~umentationis vel horum verborum in ifhrrn

tur, In'dignum profecto qui tarn illultri Ca~ Apofl:oli locum j vel in toto iflarura expoli ..

tholice fidei propugnatori tantoqu~ Pci3gil uonum volumine nunc rcperirur,

adverfario aflcripri Iunt , cum non }lOt ahud Ad 'l~am difficultatem relpondeedum vi-

quam lerna quedam o~ll~ium ha:reltCAln Pela- derur Pelagium vaferrimi ing(;Jlij ha refiarche

gianaru~ , & .cloaca lpfiffimarum ford,um~ candem, anem adhlb~llTc, Ill, fllls Ilhs Com-

quas iIle lmpUrllS H:r~ebarches evomult .. V t mentaTlJs quam crtWs d;als fUis ,ac faCtls.

Don immcnto de dhsCommentanJs lllud QuamdlU elllm fub oVilla Cathollci pdle lu-

Sancti InnQctntiJ de alio PelagiJ libro p.rn iam pus latuit, 'lllicquid perperamdixCfat 3utCri-

pronuntiatum dici que at : Q!gPmjimIIM, niji pferat in Catholicum torque~at [tnfum , ve1

qui ifta fcripferat, Pelaglus, nemo alter m ment,em re- fuum elf~, v~l ex perfona fua dictum negaba t.

(Iperet atque fentlm •. Quod ,fa~e multls ~Jfquc: ~ta namqu~ III Synodo_ P,al~1Jn~ omDlS ha:re-

non obfcuris ratlombus cvmCl potdl:. (es filas etJam apertJl1lmis verhls COOl prehcn-

Nam primo ql~a: apud ~uguthnum, de Pe- fas tali indu(~ia pallia vit, c;xcufa vit, invertl~.

Lib,l:.t. lagij CommentartJs III Eplfl:olas . PaulI con~- D negavlt, ~t a plena Sy~odo Ca~hohcus IUUl-

I'"at,r.:"it. gnata funt , fic ad :lITIuffim rfpetl,untur. Pn- ,~tus fuent .. Tefl:~tur Item f~l'e ~um ,Augu-

C7 rcmif.<.l 010 enlm vocat expo{itlOnes brevlffimas. Ha: fl:lnUS tum Hieronymus; lit Ie pra lale deuu-

vero ita breves funt, ut pllrLlJlque non mfi no- xim~s, buic h:rrtfi Id fuiilc peculiarc;·j Ut ljl,cd

'J . tationes 'lua:dam dre videantur. Deindt ttlla- dam docebant J palam nebarcnt, vel cene

~'bl' .g.ft6" tur Augdlinus loculU ilium ad Romiino~ ca- fub aliena per[ona fl.105 eUvre5 per m()uum

0·'4".',1. D

i qua:-

DE

HiERESI

PELAGIANA

86

CjuJ'ftionumcxpromercnt. Polka vera ex fire- A nem, Et alio in loco. sj"me"dnntllm Domini r« e, S. 10,

ceflu ailunpta audacia & ex arniflo plldore vefp"jltuntLus vel ccndiuone l1"tllrl: (C01plIS ) fumt gd Cor.

fx:rtinacia , maxirm' pdlquam Ecclelie Ca- di!JJIutum.Quod mors animz apud Apofiolum

thoiice cornrnunione p1scifi fuerant vcrl.is intelligatur in illo ad Romanos: 111 cmnes mOTS Inc. S·d

fcr;ptifiJliC audacitcr an~rucrllp.t quidquid pcrtr.IIlJqt: NUIIC Ap"ft,'lu> morumallitrl£jiguificllt;.R.",.

ante 11 (lla perfona rcnovcrant i los qlll [en- quia Adam prd.Varllalis morttnu fJf. Ha-c de pec-

T ,b, r.e."tr4 till;t tjia, inquit Al'gufiinlls, demneva (T'e- cato originali , in '1110 piures a).ias cum do-

'''/.e.5· lasiu5 )cumeisq!lOsd,l71i11dvltprofdtbd.lmnulidus, china l't);lglj eXdc't.lr.masconfomnti~sp()[-

r id e (7/,b.. qUia it! 'l"~dlleg"vit ore, cord, Ji:rvavit. N «m qual fern cflendcre, pili prolix.r .tis tccdi(l vcrcrer,

4. i',.-eMo llCTUiI cittJ 4nat/;em.ltiz..atur, in lnteru eu« I1lveni- lam vera de Conci.pifccntia peccati Jru-

~~l:~~~. U. tur •. Quod ipf,m ex prol;'lfodtmonfl~at ,A,u- tice, loco ccjus Pelagius non nifi confinru,

gt,ftm:s in libro de p(:c(ato originali, I'ela- dinero pravam agnofllt, Paulumque ad Ko-

gius i,~itrr ex Iok mni h.rrericorum conluctu- manos [,ptimo 111 aliena perlona loqui con-

dine proticicns in pejus dubitationem illarn tenuit, Avdite ue i)tiJ'm inurn Com menta-

fu pr.t relnrarn pulha lutlulit , 'atque qus.loco torem : Mandatum quod er,,' ad vitem datt m > bee Inc. 7.4i.

fcnt,ntiam ddinitivam aplnamque fublbtUIt, mtbt ill mortem inventlime}lpumtl£ {Olljilfludmc& Rom-

non alieno jam Cd [Ito nomine, SIC enirn nunc more pecc"ndl. Et in ilh.d A pofioli: Velie adiol- Ibid.

habet Comrnentarius : 0._lo11lvda pote}i UTilUS de- cet nuhi , eft volUlitd! frd 11011 eJf efieRIIS, qui" caT-

hit» Ad.t omnes homines condemuste cum nee umus nalu confuetudo vclunut: re}ifflt. .E t in iflud: C4-

Clri/ftitlJhtia omnes bummes m}ftfc.ltijint?Q;,Jan- B TO concUpl{clt Adver[ul SpmrM1I: Carnalu , inquir, Inc. S·"" Guam & alia forfan ifiius rnurationis (aufa conflletudoadver{m[pimua/edejiderium. Er, f2!!_u Gd/.,. d fllc:rit , ncrnpe quod ilia i~ra verba PdagiJ a Jime ltberab;t de cJ1'Pore mortis hu,usfj' id eft de '011- ~o~.7.

Zozyrno Papa liueris (juas ad totius Orl.is uetildmemortlferacorpor.,!i. Et m ra: Vnde pro-

Epifcopospolt damnat ioncrn dccit , tanquam butur , quia Pauius ex allerillsper[onll !JIfC loquuur,

in-pia ac dctellanda fubJlmCl:a [utrum, qUa! Et paulo fl1ptrillS in illud : Sao qlli"lIcnba- IbiJ..

prcptcrea lit totiltSOrbis invidiarn dcclinarct, lntat III carne mea bonum; Hoc, inquit, ex perfonA

videtur Corr.mcnrarijs fuis eralillc, eius dic.tur qui peccandi con[uetudi/;em habet & car-

Sed jJl1l viccamus accuratius , quomodo nis Vlt~S tenetur obnoxius; De quibus omnibus

dogmata de t]llibus I'elagius redargutus [uit, doctrine arriculis Augufiinus Pelagium im-

ple~Jque clariilimi» verris Iln~ ul!ls ambag~- pugnat, ut facil2 fi nccetie dIet, poffet ollendi,

bus, in his breviflimis exrofiuonlbus conn- De iege vera quid? Mirabilis in omnibus

neann.r , ut nemini dubium lit ipfurn eundem conlonantia, Pelagius docebat doCl:rinam &:

ha rellan ham, illius efle comrncntationis au- legem efle gratiam qua bene viveretur ; him:

torcrn. Primo capitale dogma PdagiJ fuit, dlltinguebat tempora , alios volens lege natu-

non eire ullvm peceatum origiuc in homines fa!, .alios .ic£,c ;"oyll, ~liosdenique Chri{li

traductum. Aucite cJlIanto (GnJW illud de- gratIa dTc juthficatos, lege ex qua nemo Jufii-

flruat in iflis Comme ntarijs, Si cum lex non ficarur non ciTe Decakgum, f~d cirn;mcificne

r- c. 7 d e.!fet, PCCClltr.tIlI1.CTlUt m e)l; znfamuTiI qUt de A4am c~ttrafque c:rremonias, & quod nunc Jell

R,,,..,,. 18. per tr.tduCfln aJJert.nt ad nos ventre peC(atum. Hint moralis non fufficiat, hoc eOc propter inve-

ir.fere?at Fe~aglUs excmplo dunraxa t Aaam C tcratarn confllctudinem pecca~di, gua~ Chri-

pcfleris noci.itie. peccalum & mor~ero non nili fius fuo exemplo fuperare facit. Omnia hec,

in.itarionc traducturn, Chnflum hmih~tr non aliaque non pauca eodern Ii)cctantia ad nau-

nill • xerr plum die j ullitia , mortem clle nat~":; ream ufque in his expofinombus inculcanrur,

r ah n., ap,d A polh.lurn proindc mortem an~- N am exponens illud: Gratia Deiper r II S v M I .J

rn.v iutclligi non corporis. qUa! pertranfijt. V 1- Chnfium:!2!!!.a, inquit , qU<t MO){es &' na«: ;'~.7.

d, re Cjuam belle hac omnia In iuis Comrncn- rallS lex non docuit , hu doeuit Dominus noHer

In<.l.ad tOlr;j' txprdbit. De cxcrnp'o Ada; & Chriflis La s V S ChriftUl, contemnere mundum &[lIper""

. .8.''''. In ln.nc mundum , inquit ,pw"tllm intravit, I:x- vitia: Et in illud , Qui ccepit in vobis opus

emplv [eu forma. Et mox infra: sia,t Ad.lmpri- bonum; Crepit, inquit , doltrin"mjivegratlam Ilfroxd'bilij,

nt« mundettnn Dei pr<tvamans, exemtdum eft legem [Clelttitl, largiendo, perficiet, perficiendo quod dalli

De; p;'lfr.:ricare volentilnu ; jic & Cl!r,ftlts voluntu- [uerm: ut doce"nt, 'Et infra in illud: Vobis

ten. tutr» (Ml,p!ms, exen.plum eft tmusrieum fII- do~atum n?n f~lu~ ut in eurn credatis; 0,- I£il,

11,;£1.. P'ClltlblU. Et rnox : N on mvemt Adam multem ,u- ca}lo fidel, mgl11t, 4 Dco donAt" eft, quiA ji no1l •

JUl. jlili,l1l1 quam(uo exemplo o..tftTlleret. Et, Slcut ex- vmijJet CbrijiUI & docuiJfft nonutique crederemus.

cmplo movedtetidl Ad<f pwarerUlltm/lIII,I~~ & C.hri- Et in illud: Primitias Spiritus habentes: De ..td.Ro",. a,

fll vved,clltla luftljicalUtlr mulll. Et mira: clJTI- SanEtu dICIt qUt Deo placllerunt naturaltlege & lege

Ibid. }IIIS iuiliti£ dedIt cxemplflm. De imjt~tionc ~uai: MliJji. l:.t in illud: NAtllra/iter qUIf leg" [un'f"-

I btd. oftendere vult prBpterea C!JTijlum pa!Jum. ,lit '1'1; ciullt; Sive de bu dicit qui naturaliteriuft; !ueTunt ..td. Ro"" r..

fe'lueutes Adam dl/ceJjmlmllR a Deo IXc. Et: 1', "melegem,jiw qUi eti"111 nUIlC boni aliqllid oper"ntur.

Ibid. Qmnes homilies nl~rs pertranfrjt, dum ita pccc.mt & Et in Caput tertium: Ex optribus legu modo ne-

jimi:tter mortunnr. De mone naturali; VillUS D mo IUfttjicat~r~ indicans 0lin1lege fuilfe jufiifi- In '.3-l~."'.

4P •. S. 4tl delICto muttl mOTtul flint, qUi" .commUnl(7 natu- cates. Et Ibidem: Oper"legis ( ex quibus ne-

(i,m. rail m~rte 110~ follim pecc~tores fed & luftt mOTlun- mo jufiificatur ) circllmcijionem dicit, SAbbatum

"iT, Et altbl : Mamfefte nunc offendtt, qu,,, 11071 & ,£uras ceremonias, qU<t non 'Ilm ad iuHitiam

de ,ommlmi &' nalufills morte} uperms feeerit mentio- quam .rd cMni4l.elitiam pertincb"nt. Idem repetit

paulo

LIB E R

P RIM V S.

paulo inferius in ilIud Capitis tertij: Arbitra- A vult negare, quod Deus faciat aliud vas in

mur julbficari hominem per fidem fine open- honorem, aliud in contumeliam , ut ex libro

bus legis, [alice: circumcljitJtJi4 vel [abba". Et in ~rimo contra Iulianum imperfetl:o manifefle Infin e,

Capitis o8:avi,quod impoffibile erat legi : In- lig uer •

..tt!. RDm. 8. firm.! erat quia nosvolebamus, non enim imp?Jllbtlia De perfetl:ione vero iulliti~ quanta in om-

1IW1data. In illi4 infirmab.ttur non in (e. Et alibi: uibus Iinulicudo guanta (onformitas?Q!!,omudo,

I. CordS. DelUdeditvietoriamllliwpeuati,inquolexpercar- inquit ,negate Apdlolus )(ceJTeperfeilumjiailj [ncap+

nalem noHram voluntatem fuerat infirmata. [um , 1IIji humtlu ati: gratia hoc d,c1rim aceipias ? Pbili],

Ad gratiam quod artinet nullam earn nih Q!!!cumqu" perfec1m eli hoc [entuu , vetere (edicet

vel remiflionem peccati , vel doctrinarn Chri- obltvl(mtdo 6- nov.! [ec1ando, '111'" perfdhdebmt

fii atque exemplum ponir , vel denique ipfam elfo dt[npult Cbrifti. Et in illud , Verunrarnen

arbitrij libertarern , Iicut hec ipfa Iolernnis ad quod pervenimus, PerjeCtlvnem ( Icilicet,

Pelagi] dodrina fuit. Nam in illud ad Ro- inquit ) novt TeHamenti. Hinc illud , Non quod

~"RDm •• mano~: ~x operibus . legis nemo Juftificatur: jam peritCl:u\ lim, De immortelitate refumctiolli6

3 Lex, mqult, novltpUntrenOXtll, non dam venum exponir, Er pallID Iupcrius , Ideo [urrexit Ul1101

plEnitentt; cbriJIm autem T<mijJiumm puedtoTII1fl jimiliter re(ttrgt'mm, qui sutem hoc veri: cogn;;fcit,

donat credentiblU, & docet quomodo debeou cernis [atn agit, Ji vl1l1;jn~ non petCct.

~t!. RDm. 6. vitiAvitaTl. Et in Caput fextum: Q.t!.! (111m funt De divitijs cenlcbat Pelagius , nili prorfus

pllrtICipes gratiA, didicerNnt quemedmodumoponet' dimittantur hominem non pofle Ialvan . quo

vin(ere pajJlones & Deum diltgere & proximllm, {I- B Cornmentatorcrn inurn rcfpicere nemo non

eut fcriptum eft: Nonen;m eftn (ub lege [ed[ubgra- videt , quando dicit in illud Capitis primi ad

tiA,gratiam vincendi & doc1rin£prttbuztexemplllm. Corinthios : Numquid Paulus crucifixus eft

,"iJ. Et infra: In doc1rina & exemplo chrifti ( fcilicet pro vobis ~ poteft Wud dici liii 'lui relic10 Cbriftj In"p. I.

Iumus liberati'a peccato )' 'lui non [olum pec.ata exemplo Ssniios veteris TeH,zmelltl ill [vln d,vltijscu- I. Cor.

fed etiam occajitJtJes auferre docuit pec.Morum. C u- piunt imtturi , nUlllquld Abrabam crllCtfixus eft PTf)

jufrnodi loca innumera occurrunt, Et in illud vobi«, aut in nomine lob baptiz..ati eflu? Fttllud

Capitis undecimi ; Dedit illis Deus Spiritum Domini, ubi docemur non quttrere quid alij d!fOpulo

~JJl.".JI. compundionis : Divina scriptura hoc babet lit iubeatuT, dicent» Petro, qUid ad te? Til me [equerc;

tum unu[quifque habw libertittem faciendi bonum Quo ornnino modo eos eluGlfe exernpla ve-

'Felmalum, Deum dicattradereautdare, proptere4 terum Patrurn , qui divites fllerant td1atllr

quiA ipfeeft qui dedit libertatem. Hinc IicurPela., Augullinus , quia videlicet nondurn Chriflus In EpU;,g~

gillS fidem & eharitatem ad libertarern ho- hoc imperaverat antiquis Patribus , fi"ut ad h u •• ,.

minis revocat , tlnquam gratia vim inferrer nobis. vi Ei"

arbitrio , nee aliter Ilatuit Deum operari in Conflat item docuifle Pelagiurn ~uIlo mo- A';,g~ ,,;} .•

homine velIe & perficere , nifi docendo, non do elfe jllr"ndum ,audite brevern hujus Com-

in voluntate operando; negatque Deum fa- menruroris aphon[,ulIm: Adiurare , inquir, In =t: s ..

cere homines bonos niii przcedente vocatio- p,rmitttrur, nun iurare. Rurfurn dugma Ptbgll ! .• J., /"j}.

ne; ita & ornnino autor harum expolitionurn. tuir , Eccl .. fi,lm non conltare 1lI1i pll f~als &

Videte quomodo eandem orbitam ijfdem immaculatis, Quid Cou.mcntator ~ 0jitiid;t, 1>""1. I •

.1. r ... 1 plane lineis terar, Volt/ntate Dei, in quit ,voca- C inquir, 'lui runt fCfiejia Det,Sanili fciliM & ,mma- 1.4" .... r.

e ... I. lur qlli(que ad fidem, [ed[,.a [ponte & [uo arbitrio .uIMI, quia FeileJia lIe'l"e maculam j-ala, ncqllC r!l-

credit , ficut aitin ai1ibus: NOll flli illcredttlus cltle- gam,& ideo bi« (cribit qtl; ante gratiam ,ul/,IIC (erv",

,. Pbiti/.:.fti vifiolli •. Et alibi: Occajio fidei" Deo donataefl; barlt, 11011. qUI perdiderolnt luuc f.mi1lwcm. Et in

quiA jinon venijJet cbriflus & doclIl{fetnon tlti,!ue Caput fecundum Iecunde ad 'I rmotheurn ; I

Irederelnlli. Cetetum & fidcmvolltntariam in alft- Magnam domum non E,clejiam dscu ut qutdam pu- "n.:'~J~Ol

bHl legimus. Er in illud: Qui ornnes homines tam , que non habet meculsm I,eqlle rugam,[ed . •

vult falvos fieri. Hie, inquit,probatur, nemmi munds»,

oportere ad credendlim vim illferre, nee toiler.' IIrbi- lam quid opus efi C:Ftera attingere, de pr:l?-

Irij l,bertatem, & ad agnitiollCm veritatu venire, defiinatione propolitoque Dei qUa? non nifi

fi rpji tamen vocllnti con[entire vcluerint, De Cha- ex pr.ekientia fidel ac merrtorum tile cor.ren-

ritate vero in illud ad Corint h. Excellentio- dir , de modo quo Deus tradit arque indurar,

I.J.C ... u rem viarn demonllro vobis:ch,mtatem,inquit, nempe [ola patientia , de h. neilate mcn.t ro-

per '/Mam perventtur ad Deum. Vult nos magis iI/A rum, ceterilque Don paucis ,{Urn in on.nibus

qUllrere tjU.f ill ~l,bu funt & Advita1l1 pro{tmt quam ad amuffim cum dottrina Pdaf,iana ccnve~

jignA '111£ non [Utlt in noHra poteflate pojita. Et in niat? V num tamen non po{]um lilentio pr oF-

1.r.C".r3 Caput decimum tertium: charitas veroexnobu termitterc, luliani pleraillue expofitl(,n~s in

eft & omnem pOjJI;,t fruetl!m Et inCaput primum luea Apofioli, 'iuibu~ contra A tgut1im m &

,.""~ 1 • .uI ad Cololfcnfes: SI1IIUI expo[u;t qllodfre'luf1lter ob- Eccldlam utitur, ex hocce cLmmcntario, It:b-

e.I·I. ieure diC(bat , hoc eft, quomodo Deus det velie vel ad. inde lj[<..em qU0'1ue ftrvati~ verbis ceprol} p-

illfet & eonjil'1l,et, docendofcdllet [aplelltlam & 1fI- 0 tas ell~. Longum hoc eaet exell pbs dleeli,re

teI!etll!m gratiarum mbuendJ, n·unl1bert.ttem ar- ta:cilOl1lJt Idh.ns pklll!D1, vt:llffin un. tan.cn

hitrij ituferendo. Et in iliud ad Romanos: N un- ac demon(tl atu f.H .. tl1: ilS qUllibws A lll_;uflini

qllid ini'luit"s apud Deum: Timulfne nOll in:" kx lOntra [ulial',lIm mdximeque cCl:O' re{tre-

R':ig,fntes plltarellt ellm dieere , qllcd IIllOS DclU boc n.os cperis imptrftCl:i legwnt. Ql id I:rne

tICs f~ceret, a/Wi tn4j,s. V bt- rhl'afi Pdagi~nil' allud iltud damal. nili luh~rillm ({i,nul ill ..

nlum

£9 DE H.£RESI PELAGI.ANA 90

mum fideliffimumque Pclagij difcipulum rna- A obfcul'e ex libris de pecc':lto originalicapire

glUri fui tri vilfe velligia, d~~rin.rque ipfius dec~mo nono , libro terti~ contra I ulianum

fim!litlldtn!em ufque ad ,pia verba affe- capite rerno , libro Iecundo de peccatorum

Raile ~ Ex quibus omnibus evidentiflimum meriris capite ultimo, III Epiflol .. odngdima

faf.tum puto non alium.horurrrCommentaric- nona ad Hilarium inter Ie collihs tXIJIIUltWr.

£LIm elPe autorem quam iplum h.rreli:m:ham Pra-ter qll.r nihil aliud fUQ nomine Cetelhjha-

Pelagium, In guibus ramen obfervandum dt, aenus me leglffe memini, .

magnam partcm expolitionis in caput deci- Iulianus ingenio ceclarnatorio llyloque mum quintum prime ad Corinchios, itempOID,ptltico & inflato, nimia loquendi a.bufus

totum commentariurn mcaput decimum Iex- faclht~te multa corra Eccle ham loq(,l~i1lima

tum, rurlumque initium in caput prirnum Se- prolixitate, quam ei Augufl:inus fapf' expro-

cunde ad Corinthios verbotcnus convenire brat, elu.:ubravit.Maximam eorum p'H",m

cum aho Commentario in eacern loca , qui in ipCa rerumgetlarurn Ierie , prout fe otiere-

Cub nomine Ambrolij circumfertur. An hie bat occafio , annotavirnus , nempc quatuor

ex ilia, an ille ex hoc rnuruatus tir.eruditorum li bros contra Iibrum primurn Augutl:ini de

fit judicium. Et h.rc haCtenus de libns Pela- nuptijs IX concupifcentia, oao alios contra

gij. Veniamus nunc ad ejus primogemturn in lil.rum Iecundum , Epiltolam quam mifit RQ-

bla[phemi js & impietate C:elelhum. mam ut per e.am fUOi aut inveniret aut_ face,ret,

r.. r4talogo ceteflius, mquit Gennadius , antequam ad PI- aham In Orientem ad Eptf..opum 1 hetialo-

d • ."ir" il/uft l~gitlm concutreret , '"!O ai/bue .lIdole[cens {eripjit ad B nicenfern '. quam ut iuam 1 uuanus agnQ[cit. Lib.~. 0 r,

.parenteJ {UOSM Monasfe~lo. EplftolaJ In medumli- Omnibus illis ab ~ugdhn~ l'~(Fon{lImel~. im!,,!. !: ....

bellorum tres omnl Deum aeJlderantl nece!JarlaJ.Mo- Prater gu.r fatctur Ipfemt t alias Ie duas EPI,- tre L .. t, D ••

Talu fi1uidem in eudtlho: .flIpil ibi Vitijpoflmodum Ilolas fc,npfilfe • .AdZoz.ymlim ,jnquit, quollo..m 177.

prodlti: red mum.td vatut» mciwlJentum tenuit: iU1I1$ ClvitalU ( Rome ) Epi{copr;m [uper his qll£- ApudAUK'

Hec Gennadius.PoUquam in herefim Pela- ftionibUJ dUaJ EpiflolaJ deHwavl: vtrllm eoletl/pare lib. I. oper.

gianam lapfus elt, tamfiren~e earn verbo Icri- qU9 adhuc IIbro, (quatuor primos contra Au- ,,,,perf. ... 8,

ptoque propugna vit , ut perinde Celefhna he- ~ufhnum ) exoT~U non ersm, V bit amen aliarn

reiis atcue Fdaglana nominata fit, ctjarn utro- illarn quam d,XI ab eo Komam fcripram Epi-

que vivente, in p'nmllque in Condl.to Ephe- Ilolarn pro fua non agnolcit, DUJ; illxl:pi-

fino. Opcrum eJus mhilexrat , nlll breves fiolx non extant nee ab Auguttrno vidcmur

ill.r rariocinationes • ccnglobataque fine con- fuilfe ccgnit.r. Denique fcnl?iit opulcula ia

ciliatione Scriptur~ ~ontrari<J: ' q\.las Augu- Canticum Canticorii qu~ Venerabilis Beda Bttl .. i"

mollS 'libro de IlIffiux pe~tea:lOne refutavir, cautiflime legtnua monurt , ne Ilctor per co- C.ntir"",

& ejus.nomine pu:notat.ls tuinc teitatur, Nt- piam eloquenrie blandie ntis , in ccenum inci- CantirorlHll

'Aug., lib. de qUe'Ift£ breves, inquit ,cteJimtiones I"elpot,us ratlO- ceret doctrine nocentis ,red ut dici Iolet , ita

""f~'1. ;"J1. cilJatlOnesab ill,"s (Celefl:iJ) abhorrent tngenzo, carpt:ret borrum ut & fj.inam caveret : Eft

<.!. qUlltin illio tius optre mfPexl, tuius tum eonpat eJJe mim , inquit , homo ut Rhetor pmtijJimus, ltilgTiI-

"utorem: EI ns» [Tujtra iftos frattet, quiht£e at- tilt Dei pojt rdaglum mpugnlltor acerrm.us , ut

tlllerllllt, in SiciliA eXlJf,mo lIulimjJe, qued ,He do- ape7ttus IcYipt" elUJ , qu,uus contra jtrenuijJ.mum

tller;t iftA, #1 [crip[mT. .. . .' . C e,u[dem gWjt£ propugnlltorem Augujtmum m/ilnml

Ad que~ vero- .h~rutn Ce~e.{hJ r~[pexeflt oflendunt. CUIltS Mu[a dueU., pYimum de,amoreli-

hie AUg'Jfbnus, n11111 proba:blhos dici poffe bellum ccmpo{lIit rub obtentu ; qu.tji hsnc A fa:dl6 fll-

puto,qoom hbrum qlIenda~ capitulis ditlin- ret volUplalt [ecreturw, te awm verA (uam cojirlnA-

aum, quem irnitatrone PdaglJ Magifiri fiji tUfllS h£rejim. Hec Beda, V bi videtur indica-

forte cdnlcnplent , exquo mutra capitula ca- re Cornmentarijs illi 5 in Canticurn Cantico-

pitalia PeiaSlo' etp.mobilc.iuntur in .Synodo ru.m fu.:ife pr<£fixum I1bellu;n de amore , Ii non

Paleltioa, & quem A:nguthnus [e leglile con- fUlt aliud opufculurn , idque ut diu obtentu

LIb. '/":s.ft;' Iirmac Sf tiUllen , inquit , eum eJ{e nOfJnegat. V bi deflrceret gratiam. Libellus ille ab eodem

Pel.'g.<. 13· tamfn infra addit,. non habui.ffe autoris fui V cnerabili Beda magna ex parte rdutatllr, &

~~i. tltolum, fed qlli perhiberetur die Cdeni). Ex Pelagianis errorjbu~ plcnus oltenditur. Porro

I , .r. H· quibus fane brevlbus Capitulis, & con.tortis quod EpiHola ilia longa ad Demetriadem

ratiocinationibus liquet hominem phllo[o- Ueo dicatarn virginem , perptram a Hecla

phico acutoque viguille ingenio, ufgue adeo Iuliani eife exifl:imata fit, cum neque IpGUS

ut a Pelagianis per Sillogihnorum fpineta, te- fit neque Hieronymi, Ut tempore Heda: pu-

E.,ift. arl ffe Hieronymo decurrere perhlberetur. AlIe- tabant aliqui , fed Pdagij,pm alibi fufius de-

CI'h". gavit alltem idem CeleltlUs nonnullos libel- claravimus. Non contemus autem multJ C.ri-

los fuos vel opufcula gelhs EccleliaHicis Ro- bere lulianus , plura adhuc pafIil1llc fcriptt.rii

Lib. d. g, .. I. tnx a~ud Zozymum, u_t atltor en A_ugu!linu.s, elle comminabatllr, ut tefilS ell Augultlllus,

Cbr!flir, 30' etll nihIl (peclatlm d~hgnet, mh!e ad Albl- qUI verua pugnaClS IJhus bdlu.r rcfcrens: 1'ro-..Au .f/h.

num & Melamam Ilia tranfmlttere. Nam D mmu., lO'lU!t, Cltmltbfltt!l (nempe quos Au- r01l,r!I .. I 4.

rbjd.r.3j. quem infra dicit libellum ibidem tUlI}e allcga- glllhnus fo-ipflrat de gratia Chrilb & peccato r. S. •

tum, non nifi libelllls feu contelIio fidei tuit. originali ) venti/dri ,u;perint 'Juod abs Ie ,lid [en-

Lib. I.d. S.icut & ilIe Iibellus bre.viIIiI~us. '. quem [e in tentl04rum ,,!eamm C! nudabitur & confod,ctllr 1111-

I,mlt.me,;t. hbns ~d Marc~lllOum leg!!!e dICit ,.hbellus piew. CUI repomt Augufbnus: .Q!!ynoncxG-remi[.<'3+ duntaxat fidei tuit, idemque (elelb) Ut non ff~ituJ"pientjam dij[mlltil, qui fidem coglloveri'

mcntsen-

LIB E R

SEC V N D V S.

mentientis ~ De alio vero quodarn opere, quod A provinciam, beatiflime Pllter Flore l'oluiJ{e.<. Hec i 11~.

contra Catholieam Eccleliam parturiebat , fie Sed nubes crventus & pluvi£ non (eqllt'nres.Tllmi- Prc'Jt6 ..

'ApuJ Aug. ipfernet Iulianus loquitur: In libri4 quos ad dus enim ilie uterus non aliter viderur perve ...

lib. I. oper. fratremnoftrum Turbamium EpIfcopum virum ma- nille ad panum, nili quia in pollrernis contra

imperf.",.. gno vtTIutumfulgore conjpiculimcolltra A ugujlmldi" Augulltnum libris, Scripturarum quarundarn

,rd .. l, aav; (cripta (id efi in libris quawor contra li- explicationes lariores i nferll it. A tque h:£c

brum prirnurn de nUf'tijs & concupifccntia ) funt qUa? de fcriptis Iuliani indlgare potui,

poU;citlis fum,ji nihil quod ftudijs objifferet, evennet qu£que de rebus ge(1:is Pe!:lsiai1orum dicenda

incommodi; oauTfurum me protmll5 eorum argumen- judica vi.

tlsomnibus,quiexfententiaMamcheorumtraducem Nunc ipfadof;mata Pclagiana·& Sernipe.,

peteat; td ejf malum naturaledefenderent: a quo film lagiana recenlcnda fi.mt & ("nfus eorurn gent'·_

haClenus varia & indijlimlllabtL.necefitate [tlJPeIlfus. nus, prout eurn ipfi autores ha:re!cos i1tius

Verum ut primumreJPtrare luuu , eonjiliunI er.tt, tradiderunt & explicuerunr , & Auguilinus

quantum liflfx;me tullJJet ipfill5 rei natuv« brev.ter ac Prolper intellcxerunt , accuratius ae ube-

promiiJa complere, niji me ai.tuoftoremdenuu ingredi rius dcclarandus tfl.

F I

N

I S.

CORNELII IANSENII EPISCOPIIPRENSIS

DE

H.LERESI

LIB E R

PELAGIANA

SEC V N D V S.

~o connnentur dogmata ad naturarn primi hominis fpect:antia.

De libero Arbitrio primi horninis.

CAP V T P RIM V M.

P,14g.i,. ~,j(t. At! » .... triAtl.

E L A {; tAN 0 s nimia A liberi arbi rri j laude cecidilk, notum eil: ; it qua Iolernni more ornnes exhortationes fuas ordiri folebant: R!!..ctzes, inquit Pelagius , mllJl de ;nJtltution« motum & Sanaa vit .. (onver[atjone dieendtlm eft, [oleo prtU5 bumsn« nalura vim 'luAlitatemqlle moniirsre , & quid effie!:re potrit offelldere. Nimirurn , ut mox fllbneCl:it, prim4 Sanltlf & fpiritllaly vit« fundllmenta fum, lit Virgo, cui fcribit, vires fuas agno[cat, qUM «emum bene exetcere poterit, cum eas fe habere didICer;t. Qua' fuperbiffima przdicatio ut id.oaeis fulcris niteretur , & probabilior Chriflianis auribus anim:fque inllueret , rotarn huroana' nature conditionem & Ilarum inaud ito in Chrifli Ecclefia cornmento ipfc cum difcipulis perrurbavit. Et a libero protoplaflorurn arbitno rem exorf hominem primum arbitrio quidem , ut fas erat ) liberrimum condi-

tum rfIe Ilatuercnt ,fed in libertatis explicanoa' ratione, prcpric taribus , pctcflate , itt rnuitos crrores praxipir.iti funt. Quod ut diIucide percipiatur , tota liberi arbirrij eflentialis dehnitio , & uberior explicario iplorum Pelagianorum verbis , maximeque Iuliani, qui tam ex profdlo trad idit , atqllc acerrirne contra Augdlinum propllgnavit, in medium

prolcrenda eft. Sic igitur ipfc loquitur: Sscut' . ,

fupra de jUSfltt£ & peccari dejinztione dljJeruimll!, ~~~~ :.:::t. nunc quoque l'tdeamU5, 'lll~ libert sti arbttrl1 dejini- Imp,",}.

no comper/lt; ut, planum jlt 'l'lY lloHrum COllfentiat [ol; 118. 'lUY repugntt. LlbeH.14 arbltrq ,qfla a Deo emallci-

pJIUS hom» ell, in admlttendi l'cuati C7' abflinmdi

a pecc<lto pof,bllitate cOIIJiffit. Fac1t:1l1 eft enun ani-

mal rationale mortalecapax virtutH & Vttij , quod

poffet ex conceJ!a jibi POflbllitate ve! (ervo!re ma;·ddla

vel tranfgredi, vel rlllIgifierio IlatliY(ilt co {emmlus

humen« [acuuu» ; liberumqu« heberet eltemtrum

velle , vel partem m quo peccdti & iuHlIi£ [umm«

eft· Et boni igitur pofthilltas, & mali bona e{!, fi I

, r. b f. I ,n a: o. no.

'juolllllm per JC onum «ar« aIlS virtUliuJ' ,rile

rnJIi.m

93

mslum f"cere tcilimonit;m libcrtMis. Per hoc A r aticnern libertatis !i.lffilere: Pelagius : 9!.f_od 1)~ HAlllr"

igltur {tlppettl homin« haucre propnum bon um , per loquor meum ell, id eA ,proprix voluntatis ; .wgr.""

quod ei jubeft poffc facere ma/t,m. Tct« ergo divmi 0:' quia qllod loquor n:eumeft, utrumque flttere < H·

plenitudo Iudtoij t"m lIma/lilt habet negotIUm {Urn poffiail, Id ell, & 10'11,1, &nonloqul: Q!:la I'cr,

llbertate bomlul1I1, ut harll7ll qUI unum agllovmt, quod loqui pojJum, meum non eft, Id eft, arbirr,

IImbM noverit. SIC igitur & libertM bumsm cuiio- met at<jlle voluntalu , necejJe eft me [emper IV<Jui

dilltur arbitrij, quemadmodllm dlVlna £quittts culio- pvjJe.

dit. Vnde fitut harlltll Ut/alll qtti violsvern , ambM L urn vcro ad virtutcm ae vitium ventura

VIOlet. Hie intel/cUlls itbet, arbttrg ell, qUI& Fato- erat , prorfus necdfariam {latuebant inditle-

Tum opinionem, & Chaliieorum Juppurattonem (;r rcntiarn contrarieratis , fiVCCjll:E ell: ad agen-

ManidJ£DrUmphantttjiM , veri tate Ecclel'aj;J{a [ub- dum Lonum & malum. Hocetjarn in fuperio-

iugavit Hie mtelltii145 eft qui cum illu qtmenu- ribus Iuliani verbis rnultis modis rangimr,

meravimus VDS aism 4 Clmfto monjt'ltt aliencs, Li- Diierti[quc verbis omnes Pdagiani incul-

bCl"td6 igitur arbit7ij pofllbliltMeft, vcLadluittmdi cant. Ptbgill~: VvLms DeuHatIOll .. bi!emcreatu- Epift .• J.

vel vitandi pmati exptrscogemu neeejltalu qu.r. in rum voltmtary bon) munae & I,berttlrbmij poteJt"u V,met.

[uopte sure habet utrsm (ttggerenw: partelll (cqua- d.mare , utfm(q::c partu pu(ltbzlll"tfm bomtn: I1Ift-

tur; III eft, vel 04rd:la a(pe)"'1I1e vntutum , vel de- Tendo propril1ll cilu ftelt eJTt quvd velit, ut bom c:r

mer [a, & palujlrra vitum.m, QUa! Iuliani ver- mall capax naturaluer utrumque P){Jet, (s' ad "/UT-

ba & Pelagianorurn [enfus ut accuratius in- utrum voiuntatcm defieaerct. t-.c'jUt enim aliltr

telligantur, paululum luflranda & illu!lranda B [p01lla,/eum babere poteral bonum niji £que eli",!,

funt. malum hsbcte potuij]et. Et iterum in eadem Lpi-

TIt primo , poffibilitatis verbum apud Pe- !lola: liberum eji unum [empcr ex duabul ( bomm

lagiJnos p.rvuigaturn cit, quo non tam pote- aut malum) agere, cum temper utfumqllc p,fi-

Has paffiva, a qua res ali qua poflibilis dicitur, mus Et Iulianus : clauderu undique (It{jJt!t,,tlll- Lib.roD7Jt""

cui non r',p"gtut ut fiat; fcd a8:iva potius IIU tut£, llt'lueis , arbitrium ante Ba-ptifmaliberum luI. Imp"/.

fignifi.ari Iolet , per quam ,auCa dicitur poffc fult: facultatem babulI faciendi bOllI, ficut f.uHitA. [01. 1 S 1.

aliquid f~cere. Declarat h:EC fatis ip[e Iulia- tem hAbuit faciendi mali.

nus dum quafi txpanens hanc poffiailitat(:m Hanc porro inditferentiam contrarietaris

fulJijcit, hominern efle anirn al rationale, quod ad bonum & malum, lit indicat in ijldem VCf-

P'ffiHX come{fa jibtpojJbllilatevel(ervare mandata, bis Iulianus , tam elfential(m ellC ccnlebant

vel t'IIn[gredi. Et infra darius; volunt.u & ame liberrati ut line ilia nequebonurn necjuc ma-

Baptijilla In uno quoque delinquit, qfj£ 11/0 Ip[O lum in rncribus vel a8:ibu~ intelligi polkt.

tmpvre pro p<Ceat,p)teftarembabet retedere e nulo, Hinc Pclagius : Nee ejJet £'l1l11in'O VITtIl6 ulIA in EpiJI. ttl.

11"4 -os. Sic l'elagius: J)lflmllJ Cl4lu[que Tel pojlbilltatel1J bono perJeveramis ft u ad malum tranfire nJn POll"[- D.",.,.

lib d.,,,,t,.- non tam ill arbitr'! humanzpot,ftate I {flam m na- ret. Et paulo inferius: Neque enim ttltterfpon-

ra & gwia IU'£ ne£'.:jltate cOlljiltere. Vt puttt loquz pojJum • taneum babere potmll bonum mji £que etiam lnJI/um

c. +S. quod IQqut p Iffit1n, meum non eft, quod loquor , habere PDtl4ijJet. Et infra: MAltq111! facuilAtl!1fI1lil Ibil.

mel{mejt. hoc ttlntum deditut vciuntetem eiu« exnoftrA vDlun-

Deinde hec potlibilitas fell potcihs liberi tate fllcerernllS. Hoc ell, ut poffet vere volun,

arbirrij elfentiallt,r confiO:it in quadam in- etas did qUl Dei volunrarem faceremus. Hoc

differentia ad plura , quod fa-pius in citatis dl: enirn quod mox adjungit: Necej/ qucm.zg;,

, ' verbis repetitur, Idem Iulianus . Non mtnore ratlOllab,l", crestar« e.tterupr£jeratur,niJiqucd cum

~Ib. I.operM plane ftultltiil, profejione, quam prafal!itatellberum omnia alld conditumls tamum ac ntCejittAliI b6lltun

""~"rl c."~ VOCIU, quoddj~is 111ft unJlmvellenolJ po{fe. Et alibi: babeant, bee [0/.1 habeat eti.lm VO/Unlal;' Sue-

:i:u/;oi.: ~8 Vdluntas non pr?nu~ttatu, !ea, qUit allUd veUe 'I~n cinit & accurate Iulianus n.on modo in verbis

potUll. <l.!tam indifferentiam non tantum li- qUa! excunrnus , dum dixit: Per fo bOnMm ftS-

bertati, fed etjam voluntati , eo ipfo quo vo- cere [aus vmut» eft, poJJe maillm facere, teHimoniMII

"IOtas ell: efle. t alern efle decernunr , volunt:u, l,bertatu, quaf nempe aliter non cifet libertas

inquit Iulianus , motlu ejt anj'lll in ture fuo heben-: in faci~ndo bono niG addrct fimul poteflas ad

~ib. I. oper" ti.s UITtl", ftlllfterior ltd prava dwmat, an dexterior oppofirum malum. Std adhuc luculenrius in.

=rt.t. 38• ~.d. celfll confcendat. Quod magis explanat Iub- fra [ere evolvit : Stergiltjr ut ratio prodldit, 4'- LibJ.optril

rjcienoo : Nee ej1pror{usvolunlM, alltequamve- bitr# libertlU propA[atrlx necejltalkm, IItllNllllrt imyrf. Jot..

III, nee poteft velie, antequam pO~UfTIt & nolle. Hau- vel bonus veL malus, cui non fit Itberum tffo contr"~ IU.

ferat hane voluntatlsddinlUonem , etfi Pe- rjum. Et clariffime citra ullum fucum, & ter-

'b d lagiano kn[u adulteratam I ex Augullino qui giver[ationem: Ctttholici, id e/J, nos diei_, INI 1"01 I'~

A .. " II e I' d' b . b . . , J' 'J' • ,...

d .. :i,., a~i- ~bro eaUa US3ll1ma uS,al~erat. ~mquam mquIt ,quod abinilioufquetldfiliemftnealiquonA-

mabm<. 10. Jlltber~m. 1Ionej1, hoc t;1t , Ita l.ndtfftrens ut pro turaLium coaau voluntM & ante bapli[mum in uno-

[010 hbltu vdle polllt & abll:mcre, nee volun- quoque delinquit, quilo illo ip(o tempore quo peecat,

tlU. h?c efl:, volttio, d!c~ pOle ft. N ~m de vo- potej/atem habet rece4ere:t malo & facere "ollum III luntatls motu [eu de vohuone defilllenda tra- D conJletrat;olibertatu. Hoc eO: quod fzpius idem

Cl:abatur: . .. ". Iulianus ereterique Pelagiani dicuntliberta_

Et qutdemm a8:I~l1Ibus ~ndlfferen~lbus" llt tem ccimprchendere potefiatem peccandi &:

funtloqUl, vldere, lI1grtdl, & fimlhbus, 10- non peccandi. Nam etfi hoc fonar: videatur

differcntiam contradictionis • quam vocant, indifferentiam contradi8:ionis. nihil tamen

ad agendum & non agefidum cenfebant ad fignificat aliud quam illam contrarietatem

qualP

DE

HiERESI

PELAGIANA

94

L r B E R

SEC V N D V S.

CJuam ddignavirnus : quippe per peecare & A quod iuflitia vetAr & Itlde librr6n 'jlabPir:ere.

non peccare intelligunt ut fupra dixit Iu- Quibus verbis luce meridi.na clarius expri-

Iianus , [ervare mandata divina vel tranf- mit, libertatem in rnoriln.s humanis utr .. m-

gredi & racere malum & born.m , peccatum que conrr ar ictatis panem ampldh, & hoc

& jufiitiam, ftqui ardua alpera'jue virtu- fcnfu a peccatis liberum elfe ablhnere i quia

tum vel uernerfa & palullrra vitiorum , BlOC non ei neceffitaS irnponitur pani, alu rius j

ell enim , quod cum exprobrafler A ugufh- fed dum pec,at volunt.ite ma.a be narn vo-

no quod ciceret Iiberarn tile volumarem , luntatem potcllillfcipere. 1n,0 ne quid.m '0-

!.'.I43.[cd ur malum tantummodo faciat, 'Ion eutem III iuntatemei1epolIe,livt:volitlor.em,nilladfit

hoc cfJe iiberem ; M nulum dejlftat opef,""; hoc ell illa porcllas oppofiti boni & mali.

ut non peccet; mox dilucidius hoc apcricns Lx li[oem initio cira.is Liliani verbis

deJiliis ergo, inquit , ger.m hominum per Izbe- vices. iltarn inditierentiara conrrancta.is ita

rum arbltrlum • ntinl IIlzud qUllrtI peccare. nee ab ipiis tuitfe pra:oicatam , lit ctjam iplarn

lIi,ud puffi f"cere ; per quod IIbjolute pronu..cu«, mali perpt:trandi potdtatlm uuie m atc;ue

bumsnam lMturam unum {tmpcr Lupoe, quud 1/1a- l.onarn .lit cc.nllitucrent , nlmf'e quia, in"

lum ejt, e:r velie "0Il pufJe COHlrarW1lI. t-t<.jIIC mi- qltIt, tesimioutum eji hbmatu in bono Clhnus maniteile aliquanto inicnus cum oixil1. t: cct , adeoque LX La (Jisniorcm hominem

F.I. lSI. Sl ergo "eJJonderiJ, JIC jim pop bdpnJrna 1I1i.r"m fiLri. 1\u,;i l'elagium hcitlin.rm Ilia: len-

volunuuem , ut & pware & non peccare p,jlu, tcnti.e lllterprct( m • 0!:od cum It" fit hoc '111(1- Ep;{1ol.~.j

hoc Ipfo prullImnavu ltber"m non flllJje, cum utrum- B qlle tp{ilrH quud. eium milia f.ucre p"gLff,jt5 . bunum Pm,.t.

que non poteral : continuo expom;ns quid 10- ejl, bonum inquam , qUia bon, p,.rIem meliorem

teHigat per non peceare, [uLi)cit quail f,lCII. FdCit emm Ip;aftl volunt st um f/ll uau nun

cuntrarium Aug.Ihno : Fucult.aem 1"'{lUlt lIeujlltate dev,nCtIlIii. Jed ludiCIO ltberem, Au-

fllct~ndi bOnl. /teut j:.cr:ltatem habuit famlldi din pr.i cincntem dik ipulo prxctptorem!

mall. Fiu, cl] & illud . Si dillgeruer retrucies cr lid

Eadem plane modo Pelagius multis armis [ubtillorem mtelleiium COgM snunum , hu.c ( Ici-

ante Iuli.rnum ex vi hoerraus hoc college- lied hac indiffcrenti potlibilirate ) fib, tlkllOr

rat: quia lion p"ccare noiirion tft, hoc ett , ut iialm bomin» ac)uperlOrapparebu, unde p,u~b,,;.

paulo ante expofu-fJt notlri arbitrij & vo- tur mferior.

Lib,J.""t·luntatis, p;jfmmu peccere , & non pCCCdre. Et Hu~ l'e[pexit ille limpiditTimus Pelagia-

&gr.,HI ut imdhgLn;mlls pu hec duo, que coritrr- nilrm tons, (jui dixit: ,-,Mu;'a que p.JteF p!C- ..Aut,;, tN'

td9' didoria videri porl.nr , non nih contraria cur« JicM &' 11011 peccare , ji femp:r vinceret Ilil utmJr" -

inteliigi , exprirnit alibi clarius e £.!!)d bene natur£pr.,pmmd.lerat, qll£!deonOllp~CC.lt, 'lila Tej/mfJ"i'

])'g1'41i4 vel agtl/,m wlloqulnlur vel cogtt~mtt5 nostr.an ejl, irnp,tjStbtl" ejf , (hoc til Deo ) non enim ms- 109.

~brijlj. <.4· '1ula ilxC OIl11l1a vertere etis.n ltIlria/tim p !jl:lmus. gnul/J VII/erUuy non peccdTe j qui« non pOIe}t. NU-

Nee mirum Cane, qui cnirn dcliberata volun- gnlftcum autem fi CUIII pojJet peccere lion peaaret,

tate non peceat. maximo inter vetitum pre- V ides di abolicarn illam [upcrbilm hie cn.i-

ceptumque conllitutus , (prout ille conflictus care, qualt vera Angeli qUI Itcterunt , quia.

at;' libcrrate cum Pcbgiallls intclligitur ) quid cadere live peeean: potuerunt Deo idurco

eurn , nili rcCte agcr(; jucicavenmusr C pra:faantUf;

Ex hoc ergo rente proficiicitur , quod cum Huic ig.tur libertati ad bonum & malum,

Divus Augulbnus in Iioris de duabus ani- nihil pcrinde repugnare ft.ltucbant quam l1e-

mabus illarn pnrni peccati 1 quale primi he- cetlir .tcm. Hinc namquc elt, quod ej:ls

minis fuit , JefinitlOnem proruliiier : rec- eilcntiarn lulianus in po!lioihtate u(f1ul'ille

L b tl d _ Call,m eJI volunts« retmend, vel con[e'lumdi quod parris (0 locat , quam npm~iil c~gefltlS nmjl,-

b~.~n:l1:::;'. IIIUma veut & unde UerUIII eft abjimere, avi- taru nuncupat , quod earn Lto , Chd!dem<ln

e, II. ditlime Iulianus cam contra peceatum ori- [upputa/lOlIe &: Manrcheortl1ll phamafij, , qui rna-

ginale arripuit : 0 lucens ; inquit , aUYIIIII In lum naturalircr fieri non litera voiuntate

1.I.lib. I. _/rereore! !2!!_ld vmus, quzd plmlm dtci a '1110- fOllll1iabant, Iupcriorem eife gloiiatur. Hine

j~ru.,m)errqullm vel OTtbodoxo potlliJfet ? nimirurn quod dl quod vocat earn proplli/Mfl<t:tn lIeCfjiilafUm. Lib.t. of,,10

0·37. inde Iequi videbatur non tanturn primurn, quod nemtnem Veil I a" sntentume propl/a necejlt- ;"'P"[1."Q fed ornnino peecawm eire debere liberum ad t .. te rfVuC~TI. Quod ab[urdi1l1me putet exctuf4 _

. . , l·b b· I rol 140,

1£', 8 con\rana. VuIUIlI4,; onl1n, IllqUlt ,ejt mottlS I errate 0111 vel ma I clilquam nccejllt.ctem 111- •

I .f. 3 . armlll In lure fuo habe,;ris, ulrum jll/lsterzur ad fumbcre: ~d A ugullino cxprourat accr~

pl'ava deCuTTat an dcxtmor ad .elja contendat. bifIime, libt'fum au eo arbitrlum, ante tt,,,iI. Eol.15$,

.ct inferius: H £c Igltur vQluntM '111£ altcrnall,r, posiea bam necejfltate fubvertl. Hine elt (Juod '

DYtgl1lCtn p,jl,blicr"tu m Ilbero acceplt drbltr/o , omncm arhitri) (tiP/mtlllfm ad unam p4Ytem live

IppllS I'm opelu eXljielltiam a fe [uftPlt: Nee bom five mali tlll1orret, tanquam db lltfluf-

tjl prorjm voluntM alllellllal11 vellt, lice poteft velie que panis naturaJi pollibilitati • & lil1crtati,

"flte'lullm potueHt & Ilolie. Nee utrumque habet D qual! a:quilibrio eX diametro n:pllgnantcm.

in part< pneatl, ,d eft, velJe & nolle ant6.JlI.m: u[um l'UjJlbtlItM. inquit, ejt lid boc [olum eXCl/bllllS ne

,atlorlis adlplfc.tur; qUlblll colietlu apparet te ve~ bUlllo 1'&1 In peLCatum a qUDquam IlTipe!latur vel ~

"jilme defin1JfJe petCJlIUm effi voluflt.u ret/nelld, vel pm"to abJlraballlr v~llmt,"e (IIP'IU", qUolm non

JIIdlp'j'endl. (ita 1egeudum 10'0 ami[tendi) pojJe C<lpZ ,Ji dedi Iff. noillm, test.tur f<rmudo.

E f.tmr'.lm

97

DE

H.£RESI

I Et iterum alibi: Vt tnim iprll ve'rb.:t iungatnUI A

1", • Uj. J'

qllOll IIberalur eaptivlllll eft, quod captlvum eft,

liberum non eft, quod liberum eft, capllVllm nen eft.

LC(C quam capiralern inimicitiam inter libcrtatem arbitrij & captiviratern in bono, aut in malo efle docet. Et infulrans proptcf ill am contradictionern manifellarn Augulhno, duo jflll '1u£ iUll,~H, ait , liberum & non ltberum eft, III ejt, liberum 6- captivum , illi qUidcm rei de 'lUll a,~!I"tlJ (ltbero arbirrio ) conventre non po/Junto rib! vero Jlllitilidm fingularem, trnplldentiam novalli, tmpiet.uen: vetcrcm( ivlanichcorirn fig,nificatam vult) adcfJe t eh antur , De {iua nc.eilitate vide plur a ubi de peccati definirionc traClavi.

H:J.llC autcrn ncccflitarcrn ft,[:incic crarrioneni vocat, Non cuirn tam IOtdiiglt coact.oncm prul'rie d IB:am (juJ: fit remtcntc vcluututc , quam illam ad vnaru p.lrtcm aG('iB:icncrn , lin! cnpt ivitat. m , CillJ liberum arbi- B trium non nili Lorum , vel non nif malum vellc pollc diccretur , Iivc voluntatc fUJ rcni-

.FNI .• d v. terctur , live non. Narn PdabiLls : ~cm tallmdr. tum, inquit , iuiiit)« executorem Dcmui«: VdLi11- t .. ruun eJfe voluu 11011 coad um : 1:t ideu re!zql.1t ill manu cmifilij ji;z. Et nc quis h:rrerct quid coaCtio fibi in volrnrare vcllct , faccrn Ipf, pr:rtulit : ['ravii/ulliI'TJI ejl ne Ideo non vere b"1J~m fadul/l bcmmcm puics , qUia j; faare malMl1 poteft, net" ipfa natur« violentia lI!irmgA:tIr sd im'1Il1tabdii banI lIeajlttutem. V bl omnia conlundens & naturarn , & violeuriam , & allriCl:ioncm, & ncccfliratern , & iun.vtal iiuatern aB:ionis bona , [ati s iupcrc.i«, dc.cet hoc fe vocare coactioncrn , (jua: ad unarr. fiue l.oni, five mali partml affigit, ita ut ad contrarium , pt ipfe latius uiducit , tranlire nc n poflit. Cui c onlenrrt in eadem intclhgcntia

~jb.~.optrj, Iulianus. Narn qucdam loco: Vos, inquit, 'In'Pfeil' ~ont. duitiJ Catbo/ioHm bane jidem eJfe, lit liberumccn- C It tj /J ... 1 s.

PELAGIANA

fiteatllT IIrbitrillm, [cd per quod homo mslvm .f.tcerc eogatur, & bonum velie non pojlit. V bi bonum velie ·non potTe, ell: idem quod cogi ma/mn

facere. Quod alibi [:rpe vocat necefilaum mat!: Ub.I,{oI. alibi, ir. pecc.:tum camil [u£ IlfceJlztate cogl. Ah- 153· C' 114 bi perrnilcet omnia, coadionem , neceffita-

tern, naturam, 8c unum tantum polfe: si, Lib. I .• J, art , ltbcrta., arbllr'1 PTl1J10 eft ever(a peu.4to, & Boni], t.~. in omni deillceps hommum genere, msnc« aleo re- LIb. ~.fQl. tIl.mj:r, tit non fit ei pojllbl/e m}i tentummcdo rna- 30.

lum f.:(cre ,non hoc babeat in facultat~ eiecrwmm

p.trtil slterius , id eft recedere" malo & facere bo-

num, (cd iniplitalis necejlrtate dtprejJa appettntio!

crimmum parcrc ccmpellatur: Si faE1:a fum na«:

rali.! l]({J!, ft:efowt VO/lmtaTta. Et quodam loco cxpO\~ens id quod reprebenderat , volnnta-

tern fie elfe [il-eram , lit vel malum rantum-

11 ( do velle cogcn:tur: si, inquit , refponde- Lib. I. "P';' ris, jle jim poft baptl[fIlllllberam vcluntacm ut & imperf-Jol. pacMe & non peeeare poFit , hoc ipfoprolluncill- 151.:

bis lihennn arbitrium nun fU1JJe, cum tttrumquenon

patera! , pro ijfdem habens cogi & utmmqllc

tlon po/Je. !taque male vocari coactionem ad

bonum, quando malum velle non potefl,

Declarer idem Augull:inus , quia qui cogilur, lSI. non vult, & qUId av] .rdms quam lit dicaturllclms

vel'e quod bonum eft ~ V nde ipfe Iulianus in-

tupres [ui faCtus cosctionern neceffiratem-

que conjunxit , cum dixit : efle poflibilita-

tern illam expertcm (ogentis necejlitatiJ, utpote, LOCIfoI,Y* ljl/<t III jilopte lure bebet , utrsm ji'ggerentl£ p.tr- wat a: 1<111 [eq!!at/!r. In hoc enirn liberratern illam

arbiu ij cflenrialiter collocarunt unanirruter Fcbgiani , quod homo habeat; ut ipli loqui

IuLinde Iolent , ut fll.pte uae , ill [uaque pote-

fiatt, urrarnlibct parttm Iequi , & nemine in alterutrurn impellente neceflitatis alicujus im-

pulfu , maneat voluntert«, fui iuris, nun neceffi-

tate devmltll, fed iudiclO liber" electio boni

aut mali.

Lii Bo,

Lib, imp' Z .. t.

Lib.I

In lihertare arbitrij imago Dei ,ideo inamiflibilis, Q_gxd.1m de naturali pollibilitate boni.

CAP V T

Ibid.,

SECVNDVM.

E ". A di . ddidi tt .11 . r"l.lih,r.

N . Q.. v E vero m~rum cU19u~,m VI- cen rtione petens, a 1 It: FAufltll tj' till", optru imp"

deatur l-elagianos Ita de arbitrij lil.er- ammAI rstionele mortale , caFax, vututi« & v1tl1. /01. 118.

tate deccrnere , in hac enirn indifle- Sed darius longe alibi: secundum ( grat\;£

rentia ad eligendum bonum alit ma- munus ) quod ut viVenlibu.' feufu 1111 [entlentlbus E.I. 13"

lurn imaginis illius rationem ad quam homo ralionepTtf,ftll1nUS, qu£ imprejJa eft entme , lit con-

condirus dl, & humane conditionis decus d,tvru imago dicere/ur. Ad cuim £qlle reiP'ett dig1Ji~

, d Iirpra crctera animanria co_nflitutum putallt. (atem arbttrij conccjJa ltbertM.

Fpift·· Pebgius non ob[cure prdert: In hoc gemini Cum igitur Cui conditoris imaginem nullo

Ihlntlr. itineris dtfmmine, ill bae utriufque liberlat,; ,ra- conattl five hominis ipfius five (i:I:monis de-

tio1Jav;if; ,Zlll1/1£ d"U5 pofittem ejl. Hmc, ;nqullm, leri ex homine polfe cum Catholicis fateren-

totus tzatlly£ honor conjiftit, bin, dignztM, binc ttlr, ex hoc Fonte Buxit quod illam jlm de-

dCIlI'lue optimi quiqlle 1,lIIatm merentllr, binc fcriptam hominis conditi libertatem [eu na-

pr.etntllnJ. Nee aliud (ane voluit IuliJnus, turalem poffioilitatem boni quam accepe-

cum :Jd aflruendam illam boni malique rat nuUo peecHo amitti polfe, fed filb qui-

libertatcm quail rationem ex ipfa hominis buf,umque tandem de1iCl:is deliB:orumque

,oll[uetu-

Lib.I, imp'rl ~.i·fj

99

LIB E R

SEC V N D V S.

tOO

confuetudinibus integram perfeverare eon- I\. lagius hanc dccrrinarn tanquam dogmati

tenderent. Audite hoc identidem inculcan- univerfo pr.rcipuarn & capitalern : Hd~ei/iU5,

Lib.I.,A4 t, ern Iulianurn : NOs. dlcmlus libctum arOif11um inquiebat , rflibilltatem ucr:u[que pa·tis d Leo r t:

d ' 0 'd· .,J f Pe "~ . '" T

B'IIIf. <.1 S. In omnibus efJ, naturallter, nee A it pec((jIJ p~r~re mjltam, velut quandam ut Ita uum rsauem ru- de lit. ",'h' .•

potUijJe. Qf!cd (c~f'luraruIn omnium .iUtoM(jlf ftr~ lllferam stqu« frecundam, ,!Uit ,ex voluntete iJoln/,- "p"d ,1'.g.

mau«, QUa! erat omnium Pdagianvrum in- nis ; ([010 fedi.:et nutu elu,) d)ver,agtgntl.t 6' lib. d.<~r,'.

vidiolillirnis vocibus trccuentata cantuena, parlllt, & 'lu£ p~fM dd proprtum cultoru arbltr;lAm Cimjl.; .• B.

V nde gravlffime AuglJGil;o & Ecclclie ( a- vel nuere flore vtrtutum , vel jimt,bus borrere VI-

tholicz tanljuam Manlcha!Ofum tinctrs fu- ttorum, Quare ut omnern Chrifhan e LfJti:e

li gine exprobraoant , quc.d hcerurn ar.: trium necefliratem fimditu s tolleret , i ibm n., tura-

primi hominis ptccato perillie cor.h: rua- lem bene vivendi five non peccandi pollbi-

rent. V t eod.m libro : Duunt ,!II Mall,c/J,tj, Iirarern 'lure horn.ni in [ua conditione pt'r~

i. z. 1 •

qUibus modo non communj~am"s, td ej. tcts uu cum inde ut delinquenu concetla ruerat , aut .rri

qUibus di.JJent:",us, qut« prllnl heminu PUIMO, Iii peecJ '0 nullo modo poruifle cornrnentus ell:

eft, Ad£, lIberum srbitttum penern, Et petutan- l)IC!1?;US, iriqui t . (u,uN"e Tel pt{llblillatem non Lib."e "at",

Lib.I .• peri< tius alibi: ~on pArkm btc immorst, JUII;US, lit tam til arbmij human, p,'tef:ate, qUKI1J In nature ra & grato

imf"i,(.nt. oj/enderemus, certl.fli11IUmeJJe quod dIXeral)l, qUia necefl.tate (lmjisiere. Quam [cntCl1tiartl cum c, '15·

lrtl. t- 16'1. negarent liberum Arbltrlum boltll1l'cs qf{I1'dtrDfl4lj- naturalu.m Ienluurn virus auurrutque ex.rn-

[ent [ermone detetrui, & in verum extttum 1' .. na plo probaviffer , jimlt. ergo modo, ait , de non bd '

J:rmldine truderentur , teque e.JJe pr,,,,,pllum. arb,- B peccK/ldl, hoc eLl bene vi vendi /,oj{Z!J;/Jt,lte tn- I 1 • r, 'Ii.

trij liberi negatorem. Quo opprobrro non idcir- teillgendmn eji: quod non pmare noiirum lit, pjfe

co Catholicarn Eccleliam ejulque derenlo- vero non peccare non nolirum, OUI .. iJcr, p'lje lion lb'd

rem Ilrenuiffimum A,;gufiinum afpergebant, peccar« nostrum non eji, etji V-;;z-;:el'1111U6 n>;1 poJle I 'C·H·

quod dicercnt putarentvc, tacultar.n. illarn non peccere , non pojJUti>US IIOtl pJile nun pelf,uc.

qu~ liberum arbitrium nunClpatUr ex hu- Hoc efi ut plani..s exprirnn i\ugufl:mus, fell/bid. e, ~o.

mana natura peccato pel '1"<; , Icd quod velimu, feu noli.nt« pvi"umus lion pe,,-ar~. ld.!!.la, ad-

poflibilitatern jftam n"tur.l,m born , ieu dit Ptlagltls, nuli« aallnere vJiunt,up)t~Jt, quod

illarn indiflercnnam 3C hbcrtarcm ad bo- infeparabtiller IiljltUiIJ proballir ejfe 1'I,,1,·lr£. En

num 3C malum, qlwm ei Peial:)iani ut vi- Ienfiim pdJgiJ dilucidis verbis exprdfum:

dimus effentlalcm tlfe llatlltbant, Iublatarn quod ilia naturalis non peccandi poili"Lit .. s.

crederent ac doccrenr, Contra Ilhm Ca - five ilia potIiuilitas bene vi vendi pet Iicerurn

LiI.~:.p";' tholicorum opmJOncrn clamcn.t lulian~s, arbitrium , quam Iicut & male vivendi ho-

;..perf cont, Deum iuftum) live ante peu.atum Ad.c , nve mini Deus in ortu luo contulerat , nulla ac.i-

I.I.I. HS· poa , ad bonu'l) optI6IWer,,11I hominem con~il- rni poifct voluntate , quia inlcparabthrer hu-

di;Je ; & ne qu.d lcrupu.i [ubelEt quid .hbi mane natur.e coha'rcrct, Quam fuarn [cu-

vellet ilia liberras condinonis , adijcit: Bt tentiaui ut plandIlme c.peremus aliJs verbis

e.JJe in unlu(cuiu(i;tle pote/iatt tecedere A malo a' ftu- in opere. Iuo pollrcmo (juod ad Pontilicem

d~s [plendere virtutis . Jet itcrurn alibi: Lib«: Innocennum de libero arbitrio quatuor li-

Lib.I.f.131 rum sutem Arbltrwm & poJi peCCllta tam plenum bris comprehcnlum [ua! purgarion.s ergo de-

ea 'ltIAmf~1I snte pucata, Multo tortius & cla- C Ilinavcrar , luculcnte coniignavir ; Ltuerum, L.t ,

J' , t v lo.ael'ft"tl.t.

rius: Nos didmus peccato homm» non na1ur£jI4- mu» eJ ,nec vol.tntatcm bcnem habere, life C"rijl,~. 4.

Ibid.I.I41• tum mutsn , 9ua1i aliqu d in ipfa liberi arb!- a'lronem, nullo a'ifCi,i modo pojJum 11'011 habere

tri] natura inrernifque ac naturalibus doti- pojllbliztateln bom , fnejt muii ensm ji lJoit-le:ro,

bus muraretur , fed merui qual,tatem, nempe nee otium rUt alzqltwdv In hoc natura reapst;

ut fiat ex illll:o iojutlum , & Ut naturalem Vrdes hanc pofliouitatcm bon,e vc-luruans

illam boni malique pofIibilitatlm atque in- & actionis narurak m ; 1';t;O(jle i''{c('Jrabi-

difierentiam [alvam illefamqoe efle inrelli- lern ll:atui. Ncque mrrun: pre tecto. '" ~m hoc

geremll5, feip:um exponit: td eJi, & 111 pec- eft, quoJ Pela~lUm r.clpra dlxlde Cixlmlls:

cant~ banc eife lzbm.JrbttTq naturam, peT quam p'- S2!!_vd vblms DelU r .. flUndt,ie,,, ,redluralil v .. litn- Tpift. ad

teJI It pmato defineTe (reae vivmdo) qUitJult tdYfJ bont munere & Itbul arbttrij pntejlate /J'","r.

jlj eo ut poffel a juil:md devlare. Hine ell: quod donare, utTIIIJclue partis pOj!tbllilatem /)omlll& m/e-

Lib.l.oper. vocifcrabatur nul1um mdi,tln quo arbltnum relldo, proprzz.m flU' feett eJJe ,/uvd I,e/,t, "tbolll

imptrf.(.I>'. eJTct vitiatum , hOrll/1II efJe cangemtum. Hinc & mali capax naturaltt.r utlumque paffer. Et

IHi·f·I.166 inculcabat non aliter r(dui polle Iiberta.tem q,.uod utrum,/ue nos pofle vol"'t cpt,m,. creator I r 'bod

" d .,. ~ 'l;Jra J J •

arbitrij Ii peccato t:iilfet Ia;fum, nlll r~ aita Et ulillm liberlim eJt ,C.rli [emper Hrumque tJfu-

ilIa pofIibllitate ad bonum, qua'! ell: ad ma- mus. Si enim naturaliter utr"mquc po!fumus,

Lib·'.f,l. Ium. Si • inquit, Adam puter vuluntatis "pus, cene naturalis erit pofTibiiita5 Luni ) natu_

Z~'. ipfiru natflr£ initituta (ubverrerat, per chrlJtt gra- rali,s erit poffibIlitas bun;r ~o!t'ntatls a(que

tillm liberum baptjutis e.JJe reddendum arbitrmm aCi:!Onls; naturah~ eIlt poffiailitas jJon pec-

ut per correctlonem nAIf/rit (xpu/fa lege peccatl tam b candi , c;ua nihil aliuQ quam benet agendi

poflibile confiteremur efJe mortallbllS nlterelpiendore poHibilitatcm, feu bona; voluntatis atcjue

virtutum, quam {ordlbus borreTe viliorllm. Qu:e acbonis lig,nificari , & j.Jm [ufr .. Olonll:ra-

verba magna ex parte ex maglflro Pelagio Vlmus, & boc ip[o quem vcrf.mus loco Pe-

mutuatus ell: lulianus. 1 radidit enim Pe. lagius fuggerit. Q,lod cnim bonam volUo-

E ~ tatem

101

DE H.£RESI PELAGIANA

101

tatern atque aCl:iunem norninaverat , mox A qUit fum in manu confiLij fUi, Per,quas & Iirni-

eodern loco non peccandi poffibilitatem, di- lcs Scripturas illam boni poffib'llta,t~m, qu;r Lib,l.. ptrf.

cit: Cum dicinms hominem e.ITe Jinepeccaro. ,on- eonveniebatur, vel mtegram perllitifle col- "'ft, e, 19·

A uJ ..Au".fejlione poj,btLitatu acapt£, la'ldamlM Deum, qui Iigebant , vel, ~olide ab, exh?rtante " juben~ ;;;~~l'

,l t!,gra~ nobis,boc pofJe largitus ~Jt. Lx quibus omnibus teque convemrl. Ect.!, IDqlilt Pelagius , ubI Deme»;

C/ltiJlic. 4' mamfeO:um efle arbitror, quanto conatu Pc- vclle videmu« 6- nolle eltgerc & nfutare, ,b, non

lagiani naturalem illarn boni maliquc eapa- vis naure , hoc ell: determinat,io_ aliquaol1au lbitl. in!r.

c irarem ae poffibilitatem five indifferentiarn naturalis ad alteram five boni Iive malt par-

ad bonum ac malum. in qua liberum arbi- tern ad quam arhirriurn eft indifferens , (ed li-

triurn condrtum fuerat , Il:abilirc ctjam poO: bertss intelltgiturvo[rllltatis,

hominis lap[um, tuerique nitercntur . ut fi Neque vero hac Iolurn de caufa inamiffi-

illarn internarn libere facultans 'mtegrita- bilem illam boni malique poteftatern altruetern illJ.'[am perll:itiffe defendi poffet falus ho- bant , quod earn ad primigencam nature hu-

minis non minus poll: peccatum quam ante mane dignitatem, qlla natura rationalis e!l:,

a flcxu voluntatis humane & voLendi fonte, lit fpeCl:are crederent , [cd etiam quod alioquin

Prof per loquitur.Iulpenderetur. Hoc cll: enirn nulla elfepolfent vel bona vel mala rnerirajne-

quod Pelagius vclut errorem impegit Au- que ju{liti:E divine :Equitatem defendi polfe

lA, de jll- guftino, quafi docuillet : sic hominem faEtum, judicarent e Hille, inquit Pelagius, optimj

,~",t.c, 6. ut de justItia quulcm poffet in peccstum jre & de B tjuique lafldem merentur • binc prl£111111111, Nee

L,/" d, nat , pmato ad iujlltiam (eadem ilia liberrare) re- e./Jet omnino virtus ul/" in bono perfeverantis fi U ,n. J

6-',""''' IT:. H Il: dd" leb .a ,IT:. E l f Ep.J'~'"

c, ;3. dire non pO/Jet. oe e quo lei vo e ant ad msium tran):re non potttl)Jet. t 'Juoo uperius IJtm:trial.

ncgantcfgue vehementer arguebant : Ex vi allegavimus ex Iuliano: Tota ergo ditunt pie-

libcri arbitrij, tam pojlbzle eO'e mortaltblM nttete niti/do iudiciJ' tam iunc1um /J"bet negotium cum ba&

r,il",,: 01''';' /pLmdure virtutum quam (ordlbt:o borrere vltio- libertate bominum ; videlicet cum ilb indiffe, Lib,l .• pe';;

,"'pal.].'9' rum. Hoc cll: quod uno ore omnes coniona- rentia contrarietatis ad bonum & malum, imlerf{.UQ

'/ : bant : Liberum "rbim"111 & poJf p~ccat4 tam ut bsrum qui unam a,~norertt, "mba. novem. Sic

,~;:;;,l;',:~::t~ plmum ep qlllllll fuit ante peccu« Hue omnes jgit~r & liberta,; hllm~ni custodi4tur arbitrq J vi-

In/,Jol.In. illas Icripruras Illlgno Iludio ,con::,erebant, delicet ad bonum & malum, quemadmodum

qu~ poflibiliratis illius nit .ralis hve liber- divina £qu;ta,; ,uJlod;t., Vnde fit ut ~arflm un,t7n

taus flexum ad bonum cXlgeb'lOt, ddlexum- qUI violsverit , amba,; l'IOlu &e. Hinc omnem

tiu.]: 13.). que arguebant : Aut fame arbmm bOllllm pr.ecepti ;rolli~atem tolli, pe_ni~us cr~debant~

& fruiJul1l CIIM bonum, aut fMde arborem ma/am omnern autcrn exhortarionis Infimtt~tl1, niG

&' frttiJum eius mal/1m. Et iterum : SI mtbj eflet in hornine talis arbitrij indiflercntia ad

non vultu credere, operzbus credite , Er : ,0!!!- bonum & malum. Qua de re alibi plura di-

tIes volu) cangreg.zrc fiLios til as ficM gallina plillos Cl:llri fumus, quando caulas propalabimus,

[uos (ub alM, & nollllffi. Et : s. volueritis & cur Dei gratiarn , qU:E liberat arbitrium noalldicrjm me, qu£ bona funt terre comedelu; Si Ilrum & facit nos operari bonum, tanto hor-

'Ibid, G,/,b, IJoluerztis & lion alld,CYltu, gladius VOi comedet; rore averfarentur. 1, gd S.", f. Et: Drill "b initiO cons!:itult IlO1nill('" & reli-.

f..';:t

Li! 1 .. 1

De viribus liberi arbitrij quibus omnes motus animi bonos ac males cornpefceret Iiio nutu,

& moderaretur,

C A PV T

T E R T I V M.

I A M de viribus con,creat:E libcl'tatis, v!- A moverentu~ velanimi defideria motllfque cie~ deamus, Qu;r quoniam , ut fuprl vidi- rentur , quidquid tandem five homines five mus , eadem ea: in omnibus hominibus Angeli five Demones , adeoque Spiritus ipfe five Ilantibus Uve lapfi, in [enfu Pelagia- SanCl:us fuaderet atque fuggereret ,quicunque norum, quidquid de unis dictum fuerit , idem vel pietatis vel iniquitatis motus inciderenr, omaino de alteris inteUigendum efi. Nullum quibufcunque paffionum bonarum antis anienim in ijs qu;r hominis naturam atque ima- muspropelleretur vel malarum fludibus proginelU Dei n~turalem [peCl:ant difcrimen ag- cellifque turbaretur, nihil de fuo imperij prionofeunt. Sentiebant ergo Pelagiani uno om- cipatu domina illa libertas amitterct ; fed plenes confenlu, tantas efle vires in hac naturali niflima difcernendi potellate penes vim ratioIiberrate , bonique a, mali poffibilitate confli- nis ac voluntatis permanente, fola fieret ad tutas , ut quxcunque tandem a rebus five ex- mllum bonumque fuafio ac provocatio, nu" trinfecus irruentibus. ,five intrinfecus (ecom- tus vero probandi vel improbandi, utendi Be rooventibus vel cogltationes phanta(j~que repeUcndi ,in illa. naturalis iodifferenti;r liber-

tateaG

LIB E R

tate ac naturali poffibilitate perfifieret. Hanc A elfe men tern eorurn de prirni hominis , imo eriam de lapforum horninum libe rrare plenillime & Augufitnus & eorum ipforum Icr.pra teftantur. Er quidem quanta lioerrirni illius nutus poretlas fuerit fupra ornnes animi rnotus atque paffiones Cjll~ ad terrene provocarcnt, audite fideliflimum GOanO;r Pclagian~ refhrn

:. Augull:inum: T411tU11ldtcuntvalcnrem (huma-

zP~" 9~. r. b Ii

;",t;. Ram naturarn ) UI lUU viri lIS in orieme t,f£ cres-

tlOl;is ,,((eplil, pcjJzt per liberum arbstrtum nihil ulteYIUS adiuvallte li/il«gratia qtu cresvtt ; d •. mure & extinguere omnes cupuiitsies tentattollcJiJuf JitperaTe. Nee diffitenn-r fane hujus teflirnonij vc rita-

Lib. ,ontra tern Pdagiani: StlJJ;Clt, inquir l ulianus , Lomo Lsl ,«, ult. illgelllt.U fibi monln« dare leges. Et paulo ante de ipfo & Pelagianis omnibus Al1gull:IOUS: Jdeu Llbl· S. con«, bvmines aclltijJlmi, non modum, non genrlS,[ed ex- 1".'.16. fJi L (h fl. ilcentia-) ..

ce tim vo upratu oc en concupncenna- ,"gullM B

& exprobra"dum cenfetis ob[camis: qllia eum noiii«,

ut dicis. intrll concerros fines animi poteltatc polfe rerineri, Cui confonat quod procaciter eidem

Lib. 3. ,.,.t. AuguHino infultado dicat Iulianus eum metm , 1.1.,. lilt. tan:» elfe libidini« vires, fit ean ratio reg ere ac frcnure nun pjllt, lignificans hujuln.cdi impulfus quantumlibct violentos, natu;ali5 illius poflibilitatis nutu human eque hc~rtate rationrs

. polfe Irenari, Vnde alibi AuguHinus : Non Lib.r.pm, .. . (. [. imperf,ront. vmbrts noHr£ volllnrat% '. IItPfltiUdliUIC CO~~lIPl-

1.1/.1.105' centic) obJiftillll1S n;JI dmnttus a iuvet.«, t~t:qlle

vires iltas libcrtatis in Colis durntaxat Olldifq; animi motibus coercen..is , nutuque fuo iuperandis fud1cere arbitr antcr : etjam in graviffimis corporis dolcribus perferendisydummodo ilia nollet cedere, aut f~rt: dedere vin-

,JiJ[.m. cendilque predicabant . PojJlbiLltM, ait lulianus, eH ad hoe relum excubans ne homo vel III peecatum" quoquam' impell.aur vel a peccato abftrabatur voLuntate c4ptiva, quam non porre capl Ji dedI Ip(II C nolueril telistu: fortitudo • cuius lalem III contempt» doLorum & per GentILes & per Ch"HMnos IIjfldue darucrunt. Ex quibus fatiatiffime conllat nullos five dolores five paffiones animi , qU:Ecorporllm dolores folent cruciaruique ccmitari, pofle , autoribus Pelagianis imperium illius naturalis pot1ibilitatis infringere) aut ad alteram part ern , quali captiva voluntate ropere aut inclinare. Quod non minus ex,ne l-ela-

SEC V N D V S.

gius inculcar : DI~o runt eX omnibusvi/ill 'IUd! ms- Ipijf .d . xime homines decipiunt , glll.l, [ciiicet , & libid .. , Demcsr..»: qu£ dep8nere eodiffictlius ejl, quo eu uti dulc/Uf. It

ramen bil( 'VItia tilmmo/ejill, tam'luedelrCtione{u;

pmeulofil . ita a muLtu Cll1C4r; vidimus, ut tote ilta-

te vlrgmes man!erint in [limma abftmentia E.t ut

vires illius ingenit:F poflioiliraris agnofcere-

mus, DiI, inquit ,tll1ltam In ceuri« lililgllitudmem fbi". i1>/I" anlmi, & vide quid lion p,pi&ejficere. Sed nOJ"prob

pudor ! 'lu.zdamdeleCtMlOnepec:ari cum it/ quibufiill11l oftmdmlus qualldlltn vim naure , in fllijs Dinnin'll turpe(i-tmw. Et darius paulo Cuperius contra

querclas difliculrarum : 0 proflln,mmlllerit4Um Ibj,{. dupl,,; ignorantia "c(ufamus Deum [clenri" fit vi-

deMttr nefcire qllod fecit, ne[cire quod ifljJit, quafi

obluus fragtlitMunatur4, cuius IIlIIoTip(eeji, im-

pofuer;t bemini mandst« qu£ ferrt nOl1P'jlll. Er ut

nihil dubitationis de naruralis illius pot1il'i-

Iitatis faculrate rernaneret : Ntmo magis novit Ibid. fliP'" men[uramviriumnoftrllrutn qUII1II qUlipfiU vires no-

bis dedit. Nee qUifquam mdu«, quantum p;jJimus,

illtelligit, quam qUi ip[am vinutem , 'lila POpit dona-

va , largiendo videlicet tant.e poteflatis natu-

ram ac liberratern.

Caterum quid de poteflate libertatis in paffionibus qU:E ad terrena incitant fr~nandis aflerebant , idem omnino fieri intelligebant in ijs qu~ nos ad bona & celellia capienda provocabant, Eandem enim omnino in omnibus coercendis animi naturalern poffiDilitatern elfe ftatuebant, nam hinc ell: quod PcIa-

. . . Urd

glanorum omnium vox erat s HOlllinnn OpU6 B 'ii S

Dei defel'ldilllus, nee ex ullius potentia vel in malum .,,,.,. L •

vel in bonum invitum illilJuem (ogi. Et iterum ilia

omnium c1ari:Tima, quam jim reddidimus j • apud Iulianum: PojJibi/itM eft .db" (o/um ex. Llb.r.~p'r;, ,uballs nebomo vel in pe((atum aquoquamimpe1l4- Iml 'J.

tur (nempe per concupifcentiam ) ve/.4 pe(CiIt~ abflrlllJlllur (per ullos immiffos bonos animi

morus ) voluntet« captiviI: qu.nn non pof{t '''pi ,ft

dedI ipfa nq/utrir teft4turfortitudo. Quid eviden-

tius diei potefl de ilIa poffibilitate in utramq;

parrern Cupra omnes five bonos five malosani-

mi motus qui ad alliciendum extorquendum-

ve voliitatis nuturn f;rviunt aut blandiunturt

Sic enirn trahi in alteram pattern ut q~aG in

illam captivata volunras inclinetur , fieri non

polfe dilceniffime confitetur,

Indeliberatos anirni Morns bonos ac malosfalva manente libertate adrnittunt Pelagiani,

CAP V T

N AM hujuCmodi etjam bonos motus ac defideria in animii incidere pofle, nulla frat omnino aplld Peiabianos difceptatio. Hine ell: enim quod IuHanus admittit amorem boni quem homo fu~ nbertatis poffibihtate concepit, etjam a Spiritus Sanai infpiratione mai1jis inflammari 0

~v ART V M.

.Ad CAm, inquit, magnitudinnn .tqllt pulthritlldi- r..u,{ ':'~'" Item jiudiisproleait a& meritil,.utgentru(flm tius ju_ fmtJ.',:' .1

"J 'J' «> ArnOT, "F'"

nem gratia spiritus S4ntti inclprat venti/are. Hoc B."wl,,,

eft ut Beda e:xponit, fieut lucentem ignem rnn'IC4. ventus fpirando juvat ut amplius ardeat, &

magis rnagifque flammefcat. Sed nc quis fufpicaretur aliquiQ p~r hoc naturali ill:i animi

:Eo 3 poffibL-

10,

DE

H.tf.RESI

PELAGIANA

106

I,ib.J.op'". ;mrI /,,1.119.&

poffibilitati ac Iibertati in utrurnque dctrahi, A adjutorijs fabricetur qU:E fuerat dillinCl:a li-

ibidem pr .ernonct amorem nofirum ad Iolius bertas, ut aliquando .ea exclufa, vel boni vel

anirni rnover i arbitriurn , & tn act,bus fuu habe mali cuipiarn neceflitas credatur incumbere,

~bid. re jllcund,tlllcm ut perturbalionis immunem , .ta ct- verum ut arl.irrio on.ne adjutoriurn coopere-

iam IIbertate gaudentem. Hoc-eft, Beda quoque tur, Vult enim nullos grati:r, quam Augufii-

interprete, m arbitTtO allimi nofl71 fttU~I, CUI je nus pra:dicabat, motus fie incide re in arbitrij

emori; 0 vel ql'antllm (lIbd:derit. 11105 erurn boni II bcrtan m DC ea qllafi ante non dret fllfcitat"

malique titillationis ac motus breves il/lpe:u,~ faL ricarerur , fed ita ut arbitrij libertas in fuo

vocabat Iulianus , pdt quos deliberate amrm vigore imperioque pcrmancns,p(TCam provo-

appetitu furgente virtutis , vitijque lit.era ele- cata , Ii uti vcller ,ooperante, [uvarctur, non

ctio .ernicarer. Audi Iulianutn hoc dilcrte ncccflirate aliqua in alterarn parten- fkCl:ere-

tradentcrn : Cllm vero deeJi fACUltM per quam In tur. Q;"am doctrinarn &. exprirnendi rnodum

prOXltllOS l'u(eCl'et£ vchmtsti: erumpat • In ipfJi ta- hauicrant ab Origene qui accuratitlime hoc Lib. 3· P,,:

men voluntste. ,/11£ a/zqllid vel boni vel melt , non Im- native liberratis imperium eodem prorliis "arcl, ...

ptlU ~revl fed cogitatwlle, appetttuque patraverit, modo fupra ornnes anirni incidentes mutus. c. ~.

vel bmi:,nitalu ejt t etto in,picta rei mali,~nttMj,·. velut born rnalique occalioncs exponit, Narn

V ci impetus illos brc yes muelibcratorum cum late deduxiliet , quoldam in humana na-

rr.otuum deliberate cugltJtioni atque apptti- tura inlitos elle libidinis, tflfi:itix, cupiditatis,

tui OppOIIlt. ir.c morns, ab inirnica virtute docet cos pro-

l:.l ... ue quomodo de hac PclOl-gianorum B moven ac dilatari • nobis hominibus occalio-

opmionc, qua bonus anuni rnotus ac l1(.licitfia nes 6:. iniria pr.ebentibus peccatorurn. Quibus Lib.1.Pt-

falva mancntc ilia indillcrentie libertare ad- anirni rnotibus ad bonum rnalurnve nos con_ri~rr1'.<.I.

nnrtcrent , ab ijs qui principia dc.ctrine l-ela- cirantious nutu ratiorus dicit nos adverfiri lat ••

gianx pc.neerarullt , vel dubican poflit Ignol'o. atquc: eos ad bona vel mala gubernari. Et

Nam in prirnis quidquid ante liberum volun- omnium clariflirne fub finem capitis fecundi

taris nuturn in ani mum inciderer , non mfi libri primi: Nlhillllllldpuralidum el! accidereno-: I' I"

b . o· 1 ~~~

provoc ationeru quandam vel ad, utorturn vel i4 ex tpits qua cordi nojJro fi!ggeru11tur bOllis vel me- rap. 30,

occaiioncm datarn ad bonum & malum, rni- Ii& lIii' commotilmem folam (f tncusmentumprev«: •

nime vcro coaCtioncm, ut loqucbantur, vel ne- cans nosad bona vel mala. l'ojtblle eutem nobi: eft,

cefliratcrn alrcrius pal tis impohtam eire ccnle- cum ill aliquo vtr/u! nos ,repent lid malum incilare,

bant, MolU6 Amini ( tcilicer, huer, ait Iulianus) abljcere a nobis PUM, [lIggeJiiones, & reftHerefua-

~ib. f·~ri eiU! iAm ejt. qUI per etutem 1 •. d",O ratum» uu po- ii.wb,t:" & nziJllprorJuJ ctdpab.lIter gerere. Et rur- Ibil.

';'tr. •• ~eft, cui 'Htl Fa; II m<nj.llltM (;? glOllA,AIIUwttrA fum: ruj.br/erjt lit cum nos d,vinil virtu! dd meliora

ccmmodum vel v.luftM, "d.utor'Mu & veu« occ.]» provcc.lvml, no« (equamur ,ltllen aTbttrij patestart

o:JjmIlT, 1J,:n r;ec.JldM impon.ti:r partu altertu«, in utr,l<jue nobis [ervnt«, Quo ver.Iirnile dl:re-

QU<.:d c'e ipCs unernis etiam cupidiraribus fpexiIfe l-elagium quando locum ilIum A po--

e: m tntl!il6cl'e clanfhme explicat in eadem Itolicum .caro concupiicit adveriiis fpiritum,

Iter" im rius : Hane wl.Jptatetn & conc;,p,{ien- interprctatur , carnalis coniuetudo .uivcrfus

:rbid.fo. 10" 0 .' f' f ,T. °U dec! fi I I'

tl .. :11 a;j •• pe,.:atum Ir; pllraal o. ItIJ,e, res I a eae- piritua e de ideriurn. Qua: quidem eo conli-

tao ,'1"111 Itli d-L.ct .. m via peT ,oneupi[centuJIn fUtt. C iio ex Origene adduxirnus ut ex conformitate !Ii,: e':,,' pOll'll {leLore cculos InCltltjJet jpem etum III. doctrine pnrafiurn ac verborum elucerer, quo

'"!iii' mltl4vtt japaru.: non erg9 pOlutt bee concupi- pacto Juxta Pelagianos arbitrium non minus

Je,ntld '111£ ,um mtra ltmitcm eoncejforuln tenetur bonis quam malis rnotibus in animo fufcitatis

.ifeCtIO r;atllra/u & mnocens eft, frllitusefJe peuati, na!i va: libcrtatis imperio dorninaretur , atque

qll£ d,:cet:'y non (uo qlluJem vat» ,{ed voluntatis, oe- reliilerer. Quod fane principiis Pelagianis de

T.I lO~ (4'0 futJTe paca~l. Quot,d :~ugufi:in~s mo~ expo- animi quibuicumque pafliorubus ad amuffim

• • nit , provocJtlonem ume peccatl. QUll!;ltUr refpondet, Nam Iicur cibus & pows cetere-

nlalas cupiditJ.tcs tantum o~cafiones peccato- que res extern:E omnes, de CeCe indiffcrentes

rum dre ientiebant quibus libertas provocatol arlJitri) libcrtati fubj~cent Ut ijs natllu[i fua

DUtus fuos exereret, quis ambigat eo, etiam poteltaec atque nutu modum tenendo utuur,

bonas wpiditw;s vcluti adjutoIlum ,& pro- ve~ excedenda ab,:,tatur, itl prorfus internos

voc;ationem, occafionefque virtutis, utpote ammi Inotus c)ulaem imperio fubfiratos ma-

falvo illo libertati, nutll non reCpuille. Cum nere decem, bam. Quo profeCl:o non raro al-

atte!tantc: omnium fana: mentis hominum ex- lui.lhe Iulianum iacile dt fcripta ('jtl> voluenti

perientia IOllg~ facilius fit, bonos mo[~s qui- ammadvertere, contra qUem Augufiinus: Vt . .

bus animus engltur & elevatur, fo[o hberta- qitodeam eompar/llnU6 vino & eibo & illiqUId nobis L,b.4. r."t.

tis nuw premefe, ne furlLlm evolet, quam illos dICere vtdemul', qma dlClmm, llee vmum ebrzettU.nec 1"'/. < 14.

f.~vie~t~um patIionum impetus lal~a naturali "bum condemnat c~aptll~ ,nee coneNplfcentlam mfa-

poffiblllute ir.:enare atque compnmere '. ne mat obfrenlw: vl~elicet quia ibidem Iultanus

dcorfum. fl,at. Quod dare I~banus lnd~ca.t 0 fo[um In ommbus l!lis excelfum,qui voluntatc eodem 11uro ClilD ncsat gratlam operan ut fieret, mculpa eifedicebat.

Idem

L IS E R

SECVNDVS~

Idem uberius ex Principijs Pelagianorum declaratur de motibus bonis.

CAPVT

Q__V I N T V M.

DEN 1 Q.. v IS quid cauf;r excogitari A aliquod hujufmodi exile germ en natur41u iYitil poffet cur Pc:I,,!;iani potius motus fanEtitati6 erumpcre. uis enirn non videt Ion-

animi ad bonum incitantcs qi.am ad ge Iublimioris e!Tepo~tj(iS argumentum ple-

malum ex horrelccrem, plant non vi- na voluntate judieioqllc in ipfum virturisapi-

deo an forte quod ilia nuturalis hben~~ in di- cern involare , quam indeliberata , imperfefcrimen vocaretur ~ At ilIa in malis viCtrix & ctaque quadam voluntatis rnotitatione., &

illa:fa perfiftebat. Anquod naturalis illa buni quafi fufpirio, quemadmodurn voluntatis in-

potIibilitas lederetur! At ilia potius occafione effi(aciam, ita natura? boniratern , propenfa-

bonorum motuurn adjuta & provocata cxpe- tionem , f,ntl:itatemque tellari ? Q.lIO enim

dinus vires explicabit ingcniras, An qUOd ita five ccnfueiudine live naturali inttitutione

divine gratia? adjutorium bonis operibus in- propcnfus eft anirnus , eo ctjarn vel fola cogi-

terponerent ? Qui ita ccnfet , nondum ulque ratione perllriCtus nefcio qua vi ma,gnetiui

ad fundum Pdagianorum principia penttra- velut ad polum Cuum ddeCl:abili quodam nutu

vito Pelagiani namque J-hilofophis non ab- v~rgit, fuafionibus vero &: prorniflls accenfus

Iimiles hominem naturaliter bonum conditurn magno impetu rapitur, nifi trano arbit.rij vio-

Hatuebant , qui ficuti natura: pcflioilitate & lentiore reprimatur.

viribus poterat indiflerenrcr bonas actiones fa- Quod quid em quernadrnodum rerum pro-

cere non minus ae malas, ita deficeria ac mo- bat experientia & naturalis ratiocinaricnis

tus, qui ad utramque panem cierentur ut ijs conlequeatia , non tamquam abll:rufum erat,

contitatus. animus vel virtutcm colerer, vel B fed velut in promptu pofitum cerriflimumque

fe blandirijs carnalibus dcdcrer, itidem pror- intuetur , ita celerrirna lila ingcnia tanquam

fus naturales efle naturz que conlentaneos ar- principijs dodrine fua: quam maxi me conlen-

bitrabantur r quorum ifla LX ea parte qua bru- taneum vidifle non ell dubium , irno monu-

tis Iociarnur , illa ex ea qua Deo atquc An£elis mentis litterarum [uarurn fa:pius infinuaffe,

jungirnur veluri ex Iuo quzque fonte fcaturi- quia ex profeffo nunquam i~difputatioDem

zat, HEC cnim funt illa decantata virtu tum veneram , adeoque expreffifle (artS diluciue

femina ,qua: omnes Semi-Pelagiani animo na- deprehenduntur, Quid enim aliud vult indi-

:EpiJl. d turali~er inlira fuiiTe tradcbanr. EJtemm (ait care Iulianusquando in gentilium excufatio- Lib.,. C 'r,'

Ii.IIJt,r. Pdaglus).m «nim« nvItlu natur,,116 qllttdam til nern c1a~at;ut magu Yelvldeanrur qUI fuermtpr£~ imptrf !onto

Ita d, ... ertm Jallc1l1M, qtttt Velutlll srce IlIlim; puJi- c'pta trajgrejl, qu"m qUijinelegi; "dlnonltu aEt'O}/JI I"I.f,1.39('.

dens, txt; eel 1Il,,1: bun:que IIIdlcium, & ut hondlu, ingmit .. · dljJ'lmulatione de/tquerint, nifi quod affeittu

tec11fqlie "cribu5 Javet, Itajimjlra (perA clindenmllt. qUidam nllturalu boneftati5111[,mitt Jl1It, quos gen-

Qua: de teminibus illis virrutum naturalibua, tiles contemnendo delt'luerint. Continuo namque

naturalique fanCtitate doctrrna omnibus Pela- quafi fe exponendo fubjungit : lIt qui~1U lex data Ibid.f. 397.

gianis communis fuit , Ut infra vidcbimus , non eft, intelilganrur non effepr.f.cepta trall[grejl, rei

tamquam dogmatil.us novis firmandis aptif- suum convincllIltuT, quonillmnegllgmw rettonem

Iima, Hec tamenfemina docebant vocanone t]ullm propr; In unoquoque prote§tantur ajfecrll$

al.iqua externa vel interna f ufcitari & provo- vel human. [QCletatu vel pudoru jura temeravermt ?

cari , utex natura Ii ilia poffibilitatt opus bo- Qpid aliud convenientius ab ipfo Pelagio fig-

num fequereeur, Atgue ita vocatio quidern C mficatum [udicabimus , quando dixit: Caro & provocario eratgratuita fed ipfa: boni cupi- concupl[w adverJIU '/piritflm, bot eft; csrnal» (onditates ac deliderta ex bono nature fundo fuetudo arlver[m fPirituale dejidemm.f2!!__amdlu prolilienria , Iicut ipfe voluntatis nutus , quo vera dllplex in nolru eft defiderium vel vaiuntM lion probarct ea vel irnprobaret, naturf ipfius erat perfte/mus qUd!Cunque VO/UlIItlS uno £difiCdllt~jn nDbil .l:i naturalis arbitrij fectus. Neque enim ulla & alto deiiruent«, Q;jd denique aperuus hac

fir.cbat rerum ratio, ut Ienfitivus appetirus de re inrelligentibus dixeris, quam quod Pela-

{ulo afpdl:u vilibilibus provo,atlls illecebris gius quodam loco dixit: operatur in nobis Lir.desrat.

incongcnitos fibi impetus ex rerum cognata- ( Deus) velie quod bonum tit, velie quod SIInfium G'hrijl;'·.lO;

rum urillatione emicarer, & ilIa nobilior ani- eSf I Dum nos &c. t"turtt glOTltt magllltudine & pr£-

mi pars, naturalis inthtunonrs beneficio , ut miomm polli,jtattune [uuendit, dum revelatione [aaiebanr.ad omnem xquitatem propenfa atque pienti.f In defideri;,m Dei Jiupentem [ufcitat voluntA~ Julhtiam, ita eflet five Iterilis Iive malediCta tern, dllm nob» (uttdet omn« qllod bonum eft. V bi

lit Itge culta , minarum terrorumque commo- quidem nuUamDc:i gratiam in animo operan-

iionibus agitata, pr~miffionum rore perfufa, tcm , nif promiflionis, revelationis,. [I pientis-,

nubibus Apollolica: prxdicationis cornpluta, & fuafionis agnofcit, fed per h:rc Ip{um.am-

rerum demgue pulcherrimarum luce perfiru- mum naturailter bon'lm, & femtna IlIa VlftU-

P,l·l"!"':" Cta & calore fota , non viciffim pofTet per lu- turn in defiderium Dei per feipfa vide~icet fuf-

""". PI).. 1 11 l' fc . . n, d d h . I)

flliD.m<l. ~u enta i a natura lum virtutum emina ia ettan. '-'.!lema mo um ~c eX pnm;lplJS e.--:

:E i lagl)

'1°9 lagij neceffario [u[citari ante dernonflravirnus, A eodem Orizene , quem Caflianus imitatus ell,

finis liquido viderurprofireri.Sed luculentius pliriflimum~ putiffimumq; Pelagianifmum ac- orig.i"<.7~

I . 1 r··n. ., d' . p·f:"tc-r.o -dver "Rom. lib.

hoc dec aravn Cal ram .. s iemmurn nrarurn clplte: I eo namque In qu~ concu Ijel ~ d'~' - 6. ~d iIl.d.

virtuturn naturalium peritifhmus artifcx, ex- fIlS spmtum) id eft, adverjus legem, 'IUd! ICIt 11011 fl/f.otl. "go

ponens 'ApoftolicllIn.locum, caro concupifcit '01tcupifees, etlam adverflituT el, & eeHAmen quod- JicimIU I.",

t.wlt .... '. ad verius friritum & Cpiritus adverlus camcrm dum errl. V bi non nili legem naturalern ,.cc~t.m'J~

U. In lioe loco earnem non bommem , id ell, hommis vult dIe, Spiriturn , contra quem concu- fol. 361• 8.

. Jubflantiam fed voluntatem carnU & dejiderta debe- pilcit caro, De quo paulo fuperius dixerat cur Ibid.

mw pefllllA A"ipere: ficUI nee !pirilulIl qUldem ali- Spiritus vocaretur: IliA lex , Ilempe naturalis,

quam rl'm[ubftllnrlalem, red II111mot dejideTIA bona, nonconcupifces, de qua frequenter d,xlmus ,qu"

($ fPtrtlual;a dejignarl. Lt latius depiCta illa in bomznum eordlblu [mpta eji , non at!" "memo, {ttl

luCl:ationis milerra : mtn liM igitur utra{'luHon- spiritll Dei vivJ, & ducet qUid agendtl111 {it qUid eA-

ltlptfCelltlM ( addit ) IInim.e voluntM (hol tfili- vendum : Ip[" eft erg'uper quam cognofcit homopec_ In e, ~: .ul

d d (j E r: libi h ,If d Ient! Rom. "b .s,

Lerum arbitriurn ) in me aullioquo IImv,ruperll- catum,lIum. t rurturn aum : occ}' qUQ } entire fol. 3"9'

b.LiorcconJlflen$, nee vltlorum flag,tijs oblcUatur nee ( gl ntes ) n"turaltter pOJTllllt ,verbl gratza , ne ho- C. D.

l'lrtlltum dolmuus acquie[eu. Delcribit enim Ha-mtcidlum, ne adulteTIUIII faciAnt III c. Portaflis &

turn hominis quafi tepidi qui neutris vult ex quod Deus unus creator lit omnium f.ripeum

toto; vi lioertatis acquicfcere, Sed omnium al:- ell: in cordibus gentium Illc. Hoc eft ergo oP'"

'" .. curatIflimc Pdagi~norum om~j{i ongo Ori- legil, quodetillmgcnm, dicit Apo{\:olus, Implere U'd"J·m Ep. 'genes hec rnyfleria propalavlt: f)e,!uen.ter In B nliturailler poJTe. Cum mim agunt 'IUd! legi4 fUllt,

~lu::.m;:n smpturu lnVCllimus & d nob» [.epf diJTertum eft, fmpta videtur lex III cordlbus eorum ~ Deo; lion at! A-

Trad,dittos quod 1101110 !plritlls, &' corpus, & anima eJTe dicatur, men to fed Spiritu Del viv;. naturalis , fcilic~t.

:De ... in de- verum cum dicuu: qUia earHonCUplfcit adverf'IS(PI- c()nd itionis be~eficio: q~od line am biguira- Lib. S .in e, f

Ji.,/ena o«. ntum , (ptri1us sutem adverftts canem ; medM pro- ns fuco; aho 111 loco dicit : Magl4 ergu IUud In E}iJI. d

},.I. 30l, cut dubio ponteur anima, ,qu.e veldejiderij$ sp.ritus hoc loco d,bet inlell'gl elfe (ut ["pe illm d,xtl1llU ) Rom,. jn ftlU

acquie{cat vel ltd carnu cOnGuptfcentlM mdmetur. legem nstur«, q'u {cript" eft non III tabtllillapideu,

Quid maniteflius r Spiriturn enirn vocat non Itd ill tabttlu cordis carnalibm ~ non IIfr,nnento {eli

more Catholico Spirini Sanctum, Icd Pelagia- Splrltu Dei VIY;. Sed ,quid opus en pluribus e

no, legem natura- , quam mentibus Spiritu Origenes paffim hujufinodi doCthna plenus

Dei vivi ex inlliturione , ut ipfe loqui folct, efi, ut nOI1 (it opus pluribus commernorandis

creator is impreifum gerimus. 'v t ramen rna- immorari. Neque vero Pelagij rantiim, Caf-

gis ina c;'p.remus duos Angelos bonum ac liani a tque Originis fuit ina de affeCl:ibus na-

malum hinc inde fuum cuique parti coluctan, turalibus bonis-at malis ex lege naturali atljuc

1rl,;.I. ti apPQl1It, ut animaquafi in medic collocara carne prodeuntibu5, ac de anima inter vtrof-

cui vclit adhrerear ; Non ensm VI, inquir , res que media i!lius Apoftolici loci expolitio , fed

As,ltttr, nt'lue IItcef,tate In IIlreram amnii! dec/ma- omnium omnino Pelagiartorum quorum ('ri-

ItIT: IItzoqum nee culpll tillS nee Vl1tus pofjet uffiTlbi, pta videre potui , nam & Commentarius in

'lee boni eleUio prd!miu nee dHlmlilluJupplmu nere- Epiflolas Pauli apud Ambrolium & autor

fetur : fed {erv",ur (7 III omntbus IlberlM arbm# Itt quefhonum veteris ac novi T eftamenti apud t» iIIit Icc#

in quodcumqrlevolumt tp[a dcdmet. QJilJUS quam c Augdl:intlm Pelagianis fecibus omni ex parte ~{lt· Ad.

belle in omnibus ccncinat Caffianus , audite. fordidilfuni eandem prorfus explanationem i";u~·;~'~:

'<!:~pi.". Dubullri ergil nOll pOlelt mefJe qUldem onlll' sntm« tradunt : ubi erjam fuafiones diver[as carnis

C.l/d. 13, J"

tllltllraiiter virtutum [emina bellefi"o creationl4 in- & fpiritus ante confenfum, & gaudia horro-

Jerta, fed 111ft hu 0f"ul.ftlone ~)e, fuermt excltatl4 refqllc po~ confenfirm pr:rdicant, quibus ni-

(txhortatlOne Icilicet angelica vel humans ) hil nill afteCtus quofdam naturales provcxan-

.,d incrementum perfeEtlonl4 non pUlerum pervenire. tcs confequenreique eonfenfum illum nltiv2

Adrilcere IIUtelil bomini 111 qUllmilbet partem arb"r# libertatis Pelagiano more indicant.

libertlltem, etUl1I1 Ilber ille qUi dicitur pastoru Ex quorum ornnium confonantibus voci-

IIfpertljJlme dim, in quo duo Angeli untwique no- bus) qu:r principijs Pelagianis omni ex parte

strum adb£rere dtettntur. ,d eft bonus ae malus. in concinunt,liquidilIime oO:enditur bonos baud

hommis verb optio:ie confiJlere UI ellgar quem (e<]""- feeus ac malos animi motus, que rationem

C. ~. "rtf!. fur. Q~::e omma. ex Ongems p"narchon anteverterent, a Pelagianis agnitos ; ftc tamen

ji.,.. <& glibi elfe. den~a~a, qUI !tbrum eJus ~~(Und~lm l~- ut ~aturalis ilia poflibilitas feu ingenit:r liber ..

,-f,m m gnu facIl.e dcprehendct. NeqUIs vero bem- tam potdl:as utrofque fr::enaret & nutu fuo

Or'$.. ~Dlor fufp,~aretur moreCJtbolico, Ilhim Spi- ve1uti dom.ina neutris ferviendo, fequocumrl~um q~l IO:?S. bonos ac fpmtales affeCtlIs {ll- que vellet,tnfleCl:eret. V nde nata funt illa ver ...

~Itat die .SPlfltu~ Sanctll~ pe~veramgra- DOl Prof peri de Pelagianorum reliquijsdilfc ..

ua.m 'Orci!bu5 CUI ddidcna mfplrantem, ex rcnti~ ,~ eorum fententiam explicantis:

DE

H .tERES I

PELAGIANA

110

P,oJt>.l.ib.tf. i"gr.','.U

Mens '/ponte 'I1Io1Jetur Bt pro ~ort fuo quantum Je exercuit ifti& Tr41lfit In ajJeElum quem confirma1lerit ex ft

lOa "olendo fequens 1 ij#.f nolendo reftflenr &c.

Ad

111

LIB E R

SEC V N D V S.

Ad quos cffeClus fe extenderit ilIa liberi arbitrij potlibilicas,

CAPVT

SEXTVM

REs T A of videndum ad quos effe- A ~od Dem tam bonm quam it/Ifill tlllem IJominem Lib. cit n.tt. aus fe extenderit ifia primeva & Ii- fe,erit, qui p,,,ati malo carere fujficeret, red fi w- C>" gratia bera facultas horninis in qua per crea- lUI{fet. V nde Augufiinus Pelagij fenfum alijs c. +3.

tionern conllitutus fuit. Neque enim verbis repctcns, habet, inquit , p~{fe pey natu- ibid. c, H.

necelle cit ut ill Pcbgij opinione omnia omni- rel« fubfidlUm, habet velle per liberum arbitrium,

no potuerit. N am in primis non ita abfurdus quod eodem fenfu mutatis verbis Pelagius ita

erat ut omnes om nino horninis actiones fola expreflerat , voluntete non efl, quod natura pOleft· Ibid. r H'

vi voluntaris fieri pofle crederet fine cujuf- Hoc eft, id quod naturali inllitutionc homo .

Guam alterius vel potentia! vel inllrurnenti potelt , nempe efle juflus , feu elfe fine peccato

fubfidio: Neque cnirn hoc inter Catholicos & )ufic vivcre , fi non fit , hoc folius libere

Pelagianofgue in quailione vertebatur, utrum volunratis culpa contingit, ex quibus liquet,

libero arbitrio hujufmodi naturales aCtiones, ut uno verbo dicatur , tam firmam Pelagio

a primo homine vel ejus potteris fieri poflent, autore conditarn fuilfe naturam hominis, ut

fed ifl:lId, utrum aaiones julta! ac bona'. Et- omnia Dei mandata, quibus vel facere jube-

enim de non peccando ac bene vivendo.non tur bonum vel a malo declinare , five dile-

de volendo currendoque agebatur. Ctionem ipfius Dei, five proximi fpecl:es, qui-

Qua in re duo fptB:ari poflunr , voluntas, bus impletis jdle vivitur,& omnis lex imple-

ac poteilas, hoc eft, velie & pofle , qUa! it fe tur, vOiendodumtaxatimplerepotuiffi:t; at-

rnutuo facile poifunt feparari dum contingit que iflam bonarn feu bene vivendi volunra-

nos velle aliquid quod non poflumus , & con- tern, perinde ac malarn ab hominis arbirrio

tra nolle quod polfumus.' d~ q.uo fufius alibi B nutuque pep.ndiife. Qua de re , quia nullum

dilpurandum elt ; Pelaglus .lgltlt~ utrumque in Pelagi) lenlu inter Adamum & pofleros

homini per primam nature mtegntatem col- c(us dilcrimc.n .faclt , paulo uberius [orfan,

latam elfe Itatuebat , ita nempe , lit a volun- cum ad horninis lapG vires pondcrandas ven-

tatis etus nutu bene vi vere leu non peccare tum fucrit,dilKremus.

penderet. Hre<; enim erat definiti va [ententiaJ

Qgo graeice adjutorio [ulcus fuerie Adam & prime de gratia habituali.

CAPVT

SEPTIMVM

CON s E Q_V E N T E It autem inqui- A primo difleruerit, Ex ijs tamen qua: de po-

rendum ell, utrum aliquod gratix ad- tleris ejus ab eo fulius difputata Iimt , mens

jutorium Pelagius ad bene viven~um ejus fatis fllptrClue colligiiur & it difcipulis

primi hominis arbitrio neceilarium ejus Iuculentiffime proditur, Nam imprimis exiflimaverit. Neque enim ilIa fibi aduerfan- inter fententias quas Pdagius fiB.o animo in eur , lit a nutu Iiheri arbitrij jufl:Olmque inju- Concilio Pakflino damna vir, h£' una capita-

fiamq' ue vitam pendere , & Iimul tamen gra-. lis fuit: Qf!.onjam mfantesnuper n.1tiin illo flatu L·' t :fl.

, If: If: di S r. d F' d'u. «s: If

tiam omnino neceuariam ene IU icaret, 1 Junt, ill quo A amJUlt snte pr£varic.ttiormn. Quo Pe/ag.;. II.

enirn gratiam illam necellariarn femper volun- fi fecitfet, ait Augullinus , corde !lerac;, jam 6- 33.

tati pr:fllo affillere fingeretur , reCte it nut.u fort4u wHra b,mfis inlerijJfet. EfI: enim vel uti Lib. I. op;' voluntatis gratiam adhibentis vel negligenus bafis qua torus ille error nititur: & quam ita imp"!. c.n. pendcre jufiitiam, & tamen fine gratia jufl:e pervicaciter mente Iervavit , ut eodern Au- 1,,1. f. I.p. vivi non polfe diceremus, Quemadmodum guftino tefle dicerer, ideo fe fententiam illam

fanis oeulis in perpetuo Iole verfmribus reae in ifl:a Sincdo condemnalle , .~uia parvuli pr £- LIb. de P!"to

dieitur lumen ad videndum ornnino elfe ne- etpttlm capere nondum poffunt: ,lie satcm potUlt, <<<to ori". ceflarium , & tamen plane a libero pendere ar- nondumquc utuntur wiQnalu voluntatu arbitrio, quo c. 15. '"

bl trio voluntatis • ut videant. Cum ergo du- ille nifi urerettlY, non ei pr£,eptum d~retur. Parvu-

plex gratia fit, habitualis, & a6tualis, de utra- los autem neque bonos neque males nafci , fcd

'lIlC quallio difcunenda efl, eife rude opus Dei, innocentie quidern dote

Gratiam habitualem hie nihil nif charira- B locupletes , fed capaces dumtaxat virtutis &

tem feu dik dionem Dei eife fuppono qua vo- viti) Pdagius atque Iulianus ut Iuo loco tra-

luntas eius ca ttra-Gt1c facultates reaf fiunr, dendum ell, pertinaciffime tenuerunt, Ex quo :Et quamquam perparum Pelagius de hornine manifefie fequitur nuila. habitualem gratia~

'lua tn

113 DE Hi£RE SI PELAGIANA 114

qua in primis & Iola homo fit bonus ut ne- A enim faaus ejl: Fdij autem Dei non cArnali~er (ed que parvulis , ita nee primo homini C\lm con- JPirilllaltter nsti , celelies dzeuntur e.![C. Lt Infra:

dererur in eorum opinione colla tam e{[e •. Sed Ad£ cme tenens & cdrnalu ftllt fadura non fPm-

id quod evidenti ilia & certa ratiocinatione tudi«. Non entm IX neojinfcarnc& (angmn(na-

tan ;uam conlequens colligirnus , hoc autor 1115 eJi ,fed de terra a Peo faaU! eft: Id(vque non po-

qu.eltionurn veteris ac novi T dlamenti, .qui tuit spirlwm Sana.ftli ampere qUI non era [pm-

in tradenda Pdagianifmi Iincerirate etjarn tuslis , & cus concejJ.m ~on erat Patrem Deum

Pelagi urn plerurnque [uperat, aperriffime pro- VocaTe in oratio~e. Hec ille. Ex quibus abf~-

palavit. Docet enim Adam terrenum efle lutiflirne tradit fine ulla fent_entl~ru~ ca.h-

conditum , fed fine Spiritu Sando , fine a~o- gine, nullarn habitualem gratlam 10 cUI~s!O-

ptione in liliurn Dei, fine jullitia , hoc emrn tulione Spiritus Sanct~s, Spiritus adoptlom.s,

efle rtfer~atum adventui. Chriili , per quem Spiritus ?iiorum ~el, datur ~ ~da~Jl!~ III PArt, ~

non tant\1~ rdl:auramu~ In f\:atum Ada' per flla crea~lOne ~(C~PllIj. Hmc alibi per tnfplra- .. ,t. t.ft: i:j

peccatl rerniflionem, fed mfuperadoptamur & tionern illam in raciem Ad~, a.nllllam I non

melioribus don-s ornamur. Sed ipfum deli- Spiriturn Sanctum vult e{[e traorrum : TUII'

rantem audiamus: comperi quo[dam ex fratri- credentes accept» SpiT1tu Sanao (poft Chrilli ad-

:;;;';~';;''1. bus n.firu non plene difcuflilfe scripturM [edfi'!!pli- ventu,m) ftu~t fillf Dei; nem infPiratio qu£ dicituT

..... i Ttjl'" 'ltateanimi ajJeverare, quod Adam faallS Sanau ac- fac1<1l a Deo III Adam, IWlm£ trlld,tlo eft. Neqlle. .

... tnt; I.!"rt cepIt spiritu~ quem peccans amifit , (iCIit nll~c datur aliud ornnino arbitror Orige~(~ :,?~l1i{[e G- r;bift: a~"

'1. 1>3· credentibru. Et pofi ~ongam dilputatione allato B gmficare quando do~e"t : quod In m~tJls homo R!m. inc.4.

Scripture teflimonio , factus eft prirnus homo cum propofitum fullct lit ad imaginem & fi- [.1.334,

.Adam in an imam viventern ,Sccundus homo militudinern Dei Eeret, ad imaginem quidem

in fpiritum vivificantem. Primus homo de factusefl:, fimilitudo autern dilata efl, ob hoc,

terra rerrenus &c. QJ!jd tam Ilpertt:m, inquir, ut prius confidcrer in Deo , & ita fieret Gmi-

ql/dlll quod Adam non habuit spiritum Sanallm?Fa- lis ei, Q.pam opinioncm etjarn alijs in locis

am ejt en;111 m .Jmmam vivemem, per clir;jf'; auum Iubinde fignificat, & ornnes Pelagiani ex eo Yt3.}tri4<r,.

in Jplritum Vil'iJic~ntem, tit homo III aliqllo jimtlu ftt haultarn fecutividentur. Hinr enim eO: quod c; 6.

cre~torj quem credit. QfJIl mtm t11Js1erium fidei qllod Pelagius p.ffim docct erjarn imaginem Dei in

.d [alutem d"tllm ejl, trinum ejl, millIS jit, COIpore, aaibus confifier~ , & .fine, vi~tute ac vitio ho- ~:I:l::m.

mllma, & ~ipmtu Sanao per quem d,umllrjil'1 Del: mmem procrean, ut Infra dicetur, 16.&in<.f.

qllod minlme AdAm probAtuT voc!ltll5, & terrentll Eph'f aJ'l'l Hie .....

De Ici entia. primi hominis,

CAPVT

OCTAVVM.

N E Q v E voluntas Ada' tanturnrnodo A addifcendo ut ceteros , comparare debuifle, Iecundirm Pelagianos omnis expers Cui prorfus conlonat quod Pelagiumdediffanadicationis , pu Spiritum San- ferentia primi hominis & cetcrorum tradidifctum iuit , ftd & intellectus omnis fe diximus, Cum enim maxima invidia labofciemie, Nam oltendere nitens idem autor, raret , quod etjam pof\: Synodum Paleftinam Adam quam vis fine Spiritu Sancto fuuit danaro 11. fe dogmari adhereret quo parvulos conditus, tamen fuilfe perfectum , Omnia, in- in eo ftatu dfe dixerat in quo ante przvarica-

~.I'7. tit. quit, genera animaliumin [uo genere perfea" {lint tionem.Adam fuir.quaf magnam attulir diffe-

ut implrant id ad quod funtfaaa: ita & homo in [110 rentiam, non quod Ada plenus fcientia fui{[et

genere perfeam eft, lit potensjitd,[cerneremal." conditus , fed quod pr;rcepti capax: Q!..idLib.I.r.",.

bonu, pralla.t reau. Eft enim animal intelligibde, tniin vobu prodejl, inquit Allguftinus, quod ne- Iul. c. 5. &

lerfe{tum "d id ad quod f,,{tum eft. CapAX ejt enim [cio '1"M A~[M IItque uncos , ert« ne[cio cuim per- d. !"<,,t.

dlCendj, excogitandi, &fa,iendi lit qu« virtlltenon plexit"tu infeTitu ne jimplicza pateant & clara le- ."g.r.IS. puult, Implfllt fen[u. Et quomodo auft {unt dicert,ho- tesnt ~ lXc. Et tamen dlcerepotll,is1u infantes numm(mperfeaum nAfc,debere,& toturnflire quem vi- per natos non in to jlatu elfe In quo fllit Adam ante

dent ,ntlultra noJfe t1"am htc d,[,at? Q.!!ydenimdi- pmatum, quod ille pr£cepti capax fllerit ,ijli.duc

[{It, ne[ot. DemoJllt quonum qllJ hie non dirc;t, non fint. Cui fubterfugio cum ali am differen-

qftalil jit flefcit. .Q!!j [e ergo nefcit, qualu jit, quo- tiam non invenirent etjam illud adqidi{[e de modo 9!tmi" novet, cum minIM fit {e nojJe quam c£- diverfitate ftatur;r firmit:nifque corpore;r,

tera? Nam ft fie ptrfe{tm fa{tus ejJetut nllllillS ege- B idem Auguftinu5 indicat I Cum hoc iJte jicex- L'r, tl

rtt, non !lIeratl1o",o ,[ed Dell5 , nequeClTcllmVentlU POIIlt. ideo non in eo jllltuefftin quo Adam fUit allte '.' .~.

prevaricaJfet. V bi' fa.ti.s aperte per~eCtionem peccatlWl, qUia ,.~ndum runt in eadem jirmitatemen- mg. rol :

Adre, quam ex conditione fufcepIt, in eo col- tu lIut ,orporil, refPondelltllT ei &c. Ex quibus lOCH, quod e£fct potens dlfcernere bona ~ ma- clare liquet, quantum ad fcientiam infufam li~, capax dif.endi, non in eo quod plenus Cei- nullum eos inter Adamum & parvulos difcri-

cnLi. mfbtutus fit: fic enim qUQd 1~irc vellet, men agnovillC:.

An

LIBER.

SECVND V So

u6

An Adamo aliquod actualis grati.-e ad jutorium datum fuerit.

CAPVT

NONVM.

DE gratia aB:uali • qua Adam ad bene A 'I'irtutum, 'l'tl (en/ibu! horrere vniorum, El: alibi

vivcndum ~diutus fuit , ,vix ullus rationem reddens cur primis hom.inibu5 per

cum I-elagio conflictus fuir, Sed ex tot [;Fcula data non eilet lex; quia, Inqlllt • fe .

ijs qu;r de viribus horninis, pofl pcc- telem iCltbat bominum fUiUe naluram , ut eM pro lege E_p'ijt. d

caturn tradidit , nihil dubitationis de prirni ad exercendsm iuHltta';l {uJJiteret. Vbi erjarn ~'?' D,'

hominis adjutorio Iuperell. Cum enirn ab ipfum AdJOlUm cum ca-teris cornprehendir, "

Augullino fcrriflimc ad agnofctndam gra- Et vero ~um puffibilitatem illarn vel natu-

tiarn adjuvantem premeretur , nihil aliud cx- ralern , vel ut rnulra darer fcicntia legis, Sc

torqucre potuit nifi vel gratiam creation is vel rerum agcndarum inftructam etjarn hornini-

Lih:%.deprr Itgem atljue doCl:rinam. Ideo dicebant i-ela- bus peccaroribus filfficdC jlloicaret, <Juanto

mtrlt~, (J" giani, quidquid etjam bona! voluntaris habet m:lgls Adamointegro adhucvira: fcelcrifque

r"",g. <,18. homo Deo tribuendum eire, quia & hxc in purn, cui peccatorum rerniflio ab ipfo Pclagio

illo dIe non pofkt fi homo ipG: non etler, Et denique cxcogitara nondum fucrat neceilariaf

hoc propter liberum cos arbitriurn intellexitle, Sed autor queitionurn vcteris ac novi Tella-

ibidem Auguftinus expofuit.Hinc Innocentius menri, retecto Pclagiane verlutia; velo, primi

Papa ad Concilium Carthaginenf.:: Nam quid hominis grJtiam chrius vidctur exprdUliet

t"'11 mortiferum tam prJ/ceps vtdeuur ad ca[um,taln dum tum indicae Dei mandate pra:ter legem.

expofitlilll ad omm« pencut« fi hoc {oir!t1l nobu P": nature & liberum arbitriurn fuilTe munitum,

tantes pojJe {ufficere 'luodilberl.'ln arburium cion na- Cum enirn traoidiflct , ut [a'p~ fokt, multos

[ceremur IIccep;mtM, ultra iam.t Dommo nibil 'lu.t.- B creatoris devotione & reverentia vitam foam

TamIlS. Et paulo ante: Et 'lui nos .zdlutorio negM natura: lege fra:nalre, poReague legem Moya

iTldigere divino 'II/a_{! ex 1I0,'1ra ill totum p1jJlbtlitate in adjutorium rniflam , ut hIJgi,llli delirare

perfeC!'i. V nde in Epiflola ad Patres Milevita- folent , ad Adam veniens , din dtabclus, in- !l!!.~ft, S; • .c

nos Pelagianis tribuit ; quod ad omnia VIt<£ ptrfi- quit, [uperbtret, homo f"aw a Dec pofitus eft Illi novo Te}I,

ctend« mandata (ola t"lItllmmo!l'oI;bertate contende- mimrcus , ut auxtli» Del munttus (quia impar era ) I. part.

remus, Et Auguftinu~ n.futat illarn gtatiarn r(jiffcrete;, accepto mandato, QIO Dei manda-

EJijI. 9~' creationis:Non uritan facio gratiam DCI,jine duln« to Iicut Adam inllructum atque adjutum eife

grati.zm qua iuftijicitmur ab iniqulfate j & qua [al- voluerunr , ita conform iter legem nature &

vamur itb intquuete, N on qua matt [umt« cum Moyf veluti pollcrorurn Adami adjutorium

propria voluntute, Et infra: f2!!..i ora & dICIt ne magnis pr;rconijs e xtulerunt, V triufque au ..

nos inferM in tentationem, non utiqueid orat lit ba- tern hominis & Ilantis & lap" auxilium com ..

m« fit, quod eft natura J ne'lue id orat Ut babeat li- plexus dl: idem autor , cum de prima iuflitu-

berumitrbitrium quod iam ac(epit Clftn crearetur Ip{a tione rationalis creatursefatagcns , dicit: Deus Alit .... ,;.

natura. I pCe Pelagius @;ratiam humana naturt bonus, qu, Jeelt exiflere quod non extuerst : iuffus, a'n~%1 Tefl:

1),!:,"';" communem exphcans ; haberrll! itutempojJlbllt- quia 'llitWimquefeeiturproji&crentpropri.tllbertlltu '1. 1.

drill. <.18. taem utriu{'lue partis .t Deo injitam velut quandll11l, arbitrio dlmlJJa [unt : quia ramen non tilmperfec1a

lit ita diwn, radicem frufliferam atqlle flEcundam. funt ut labi non rOjJlllt [emillaria hi4legis illejfe deere-

qUit ex vol un tate huminu diver(a gig nat & pariat, & vit , neturaiuer adderts auxi/ium 1I141lifeftata kg;'

<jlla P,)jJlt Ad proprl) eultoru arbitrium vel nitete flore ut autmtM ei,ls peTJeila efret hotlJillib'IS.

De concupifcentijs animi,

CAPVT

DEC 1M VM.

PER T tt ACT A TI S ijs qu~ ad libe- Ii Iulianus : Hanc "utem voltipwelll&cpntllpjfcm~ Lib.t .• p,,./l fum arbirriurn ~ ipfumque me~tis ~pi- tum ante peccatumin p.:radifa fUI/fo res illa declarM, jmpuf. cowt ,

cern fptB:ant deinceps de cupiditatibus qUit ad dellflum '1'14 per concupl[centlam flllt, qu£ [.I·fol.1~"

atque paffionibus, quibus ejus Iercni- cum paml decare aculos incit"fJel fPem etiam iucund;

us perrurbari folet diflerendurn efl:. Et qui- jrritavlt {aporu. V bi & ad videndum & adgu-

dem commune Pelagianorum dogma fuit,pri- Ilandurn , mulierem quad am libidine ftntien-

mum hominem eodem prorfus ut nunc fieri di irritatarn fuitre arbitratur.Sic enirn & verba

videmus modo, cum voluptatum cupiditati- aperteIonanr.S; ea exponicA llgufiinusl F.rgolld

bus, omniumque fenfuum libidinibus creatum & inparad'fo male{uadl venenaJerpentu I ante'OT-

fuilfe. De videndi & gufl:andi libidine , Ul: Tup,,,m fermour i""ilego voluutAtem Jllicitj"b, libido

iIlm

'111

DE

H.£RESI

PELAGIANA

iamfuit? Et videbllnt Illibomines frullumliglll pro- A /lis tribue~e ~.oge?antur,ni{i.vell~nt notifTimit;. htbtti & concupi(cebllnt ~ Neque per vilurn tan- fillS prmclplls diflonare, 51 emm fen~L1s extum & gulh;m, fed p,r ca tcros etjam knfus terni diaboium autorern habere cenlcndi ftmt.

naruralem fuilfe animo Ienriendi libidinern, nifi lil.ido Ientiendi naturalis Deoque autore

nil." 100. aperte profitetur : Naturalem eJfe O1I~",um {en- collata fit, voluntas etjam & intd!eaL1~ ~odem

fuum voluptatem tPstrmomo unzverfi~a:u .do,em~r. opprobrio afpcrgCllda [u!lt, nih Cl;pl?lt_ateS

vbi per volopt irem more fuo hb~Jmem 10- el rum quas dlXlroll,s ab ipfo creatore interne

tcHigit. lv.ox enirn exponendo Iubijcit , /;anc lhtuantur. Neque ce hac ~e Inter horomc!n

IIlitem volllptaUm & cllncllpi(centiam &c. Ouam lhntem & lapfum po!krofql1c ellis l~lla dlfie:

etjarn continuo affdtillnem l1aturalem vocat, rcnna. five libidincs ur concup,[ccntlas anum

h;ifi cnim naturalis eiftt illa ptf orrncs I~nllls ffeatS fl\'e rcliquas animi pallionc;s: Eodem

corxupilccmia & libido cum ante peccdull. a enirn prorliis modo tam ante quat1~ pof!: pccca-

£jb. 4. cent. Deo collata dicerctur , COII(equells fJJecxifho.a- t..m hum.marn naturarn i!hs Om11lbU5 pertur-

1 .. 1. c. 14. bat, ut [en[um videndi : sudiendi , guJfandl, ol.ta- Larionit.us agitatam atque o_lmoxiaml:1iffe.

aeudt; at'!ue lailgel:d. lion iii Deo fed a davollll1vl;is (.0. uerunt. Generate qUlppe Inter Pelagianos

Ib,d. famrmuT ~fJeclI/latum, nirnirurn lit Auglltinlls princi] iurn , ccrtrtlimumq..e fLiit , illud elle .

oblcrvat , hic igncrabat vel ignoran: [l 6ngc- hornu.ibus naturale 'juoe) etjarn poil f,·blatam YW. l,b.:I.

lib . r. f' .7: B ' '1' Ch 'It' cp"" ""I"f

bat per quem 1 ct ccrpons ,1(.1'1 i.n. alMI '/JC . apturoo_ culpam, cOI.atamque. 1'1. I gra- Jol •• 9' ";'

JenllCndt VIVIICIWtm qua verum a f.ll[1I til Te[~ cor- tra-u pcrlc:verat. Alioqum , IUllu~t . lu!Ja~us , j''1'1.

poral/vus magis mllllt[qued.{ternmltll, alwd {entrert- B gratld. ,rstw,,'jjum tmbectll/f IIrlll nmilque proJutu- ib.a.f.34/1!>

dl!rJldtllem, q'l£ nos ad {clilleud:,m (tram rfp'!gn"71- Y." , c c i"Ii/1/, £,sYltfidml! mven.JJe, & /allguflitlbll$

tes IIppet.tu (arnalis voillpwu ililpelitr. De ca tcris everJi;'ltic natursubus tnett u f"l1lentll voltmteu« ad-·

anirni cupid.tar.bus Icu libidinibus , excellen., mvvi//e. Et unus ex capitalibus eorurn errori-

ti.e honoris & glorix; catc r arurnquc rerum bus tuit:;nf.lIltes nuptr nutos ill eoJiatu na(ci,m quo Lib. d.gejf;'

five corporalium Iivc fpiritualturo e<.dcm fine Adal1l ante pr£varicatwll<m j;I;&: quos ramen om- PelAg. c; rr,

dubio omnium apud cos ratio fuit. Omnes nibus hujulrnodi cupid.ratibus obnoxios efle,

Lib.!. .p,,;, tTI!m hUlu[modi tJnlluam netursles v~ mnotentes & fim:.l ac tdntilbm a~olevlrint &: ratio~e

;"'1"j: afi,a1ones., lit Iulianus hI:JJ1[Il~d, ~otuS vo- uti ccep.rint perturbari Iokre cornpcniili-

cat ,ad oojccti qualque [.Ii prxknuam per [e- rnum cu,

iplas ex boni ta te natura puilulantcs proiopla-

De libidine mernbrorum & conjugio primorurn hominum.

CAP V T

X I.

N E Q, V F. vcro animi tantiirn fcd ct- A/oatil, non ibi de praatD dicentes talemfalf.tm ,red

jam corporis illarn ,ulgatilliroam tulem nullo pecclI1lte fu,Jfemanfur.lm cum qlla in ilIA

primis hominibus aD ipio crearcre paa dil1lic"retur aut tie dtTllicaretur, quOtie(Ci4IIlqlle

inliram fuillc, tx: in parsdifo viguiUe Jilrgeret expieretur. In quam effrontem opinio-

docuerunt. '1 dtis If!: multis in locis At:gu- nern flomad.ando mcrito cxclarnat , o [~if-

Lib. 4. '.nt. Ilinus . It non embe/i;illffulII morbi.m , vel quod iJM paradlJi dcizlW ,0 fromenl qualiumcllmque [pt-

IHI. c. 10. til ,/ua11ll'i~ pildlbtii1dil' J.zrHiS, iji(!lIlllbldmclIl illlro- fropvnm! () fide;n qUdlll'1llc/lIIl'ltJe ,,,{torum! Sed

ducere III par'''h(izlIl , & muuere comugll us a·'!le fcntemi,ro 'Ihm ruinolarn rationibus nonnul-

L" pmatlllll. Et iterum : 1\ atllr",e1/! efJcllbld.nnll & lis ex PIli J.):~)thi.! accerlitis arrmbant & tul-

, • , c. 7. I . '1' f" . I ' . , .. 'J o· b ,r.

CgOIlCII, qUlaCU1I11,dlia atur omr.u )omo, (5"tII ciciant, I nrno , cuou e ,t mem rUIIIJertana-. .

multo amphw, qUI dn», quodci.m IlfaJit cond.t u: tnalite», Proinde afLaio natural is & innocens L,b.I .• p""

prilliUS homo, Nee diffitetur Iuam f,mcmiam d,mmodo intra limitern conceflorurn tenere- Imp"!J.I01

Iulianus , fcd fronte pufr,cla.l1e vel invitus tur, Secvnco , quia fllturll$ ena cOllcubituseljl

. . pudore fuifundcr,[Ul', his verbis cxpretTit: ?\' on pccc.:rum 1101' pr£cef1j]et. I taque, inquit , fi po- Lib.4. <01.'.

Lib ~ .peru. d 't.t' db' I' r.. .' I 1 .

. . enl1ll" urn f;t erunt UO omines III iomme uno, J fd terat Virile me.ubrum & lliilea maven nt/Jil ergll 110- ". c. H.

Imp"! font. d '" .. ...' Ibid.

Ilt/,j: 1.68. erunt tu« 1I1 carne ~nd, q~o untttonu n~mme V?[, p- l'tt..zt/J mvex~t de/Illum. t'\ am fine libidine I_llen~- . c. 1.1~

ttf! z1la c.euntll,1Ii c: lzvldo qUit [cu[rml.l;J!cICIiS mCIIl- lr J mc,\ en non polf~ tanquam ex phllu!op,aa

br" cOIISle1:iw, ~c JlC!lt i,ile prud~:s inlell~xit, un~m ccnilTim.,m fUf,pl)lld·ant. Motllln ( inqllit I~- Lib. r .• 4

,,,mem ge,/zl c/pccre, ,I Deo m,rl.tuta 0: co-:pcrwU5 Itanus) genitallurn. ill eJi, ip[ilm vm/Ulltem, fine Boni!".l~.

"nre pemuum duaur m(crta. N Ihd elllm In cor- B ,/flll 11811 poteir eJJt 'Oilllllixtio, a Deo die 1711116 ;lIs1;- .

poribus vel corporis Iibidine crcclebant ptr ttlwn. Hlllc eil er50 quod Al1gllO:ini mermem

pcccatum elfe VltlatLlm. Vn~c n~)ll tantu.n~ & mollem diceret opinionem. qua crcditur Hnpt[lofam d~am l~bldmem, led eqam fcedl.l- III pllradi(d lid Illltlim "Poluntalu gmltllii.l potullfr $. (Ont.l_t ~marn l~.lm a fplfltu d'~mfionem paradtfi {ervire. Tanto enim illi tamquam vim callo" 7.

lU~ohs tnbuebant. Allgl!lmus :. Verum vos /",0 eift'minatior videbatur elTe animus, quanta

~;~'4. C.llt· JUJCfptil v~ltra tdm fidel,leY [ .. boralu ut vIm ~atla- plus habel>a~ poteflatis in corpus. Binc eam Lib. z.l..

b,. <. II. 1I11111, il~Hdl1j{JUa/IIIIU11& eft etlll11l In p~radljQ&ol-. vo.abat 1l.lhanu~ tnfmhDTUm peflnthlm. Apto n"lt. &

Line co",,.;.,. 1.

LIBER.

fine dubio, licet pr;rteJ:' intentionem ejus voca- A bulo, Quid enim poccntius rnembris horninis, quando non k'rviunt volunran hominisr Hinc

. impaCta Augu{bno calumnia qUO(j pd[uade-

Lib 4 ronl '. dr' fi lib. ..

I·, • ret ueut/I!n para 110, Cl\'I~ me I lome ,aHU,

l .. ·'.9· .n.ff'. . N d . J''''

CCll)"tu,»t CJ",ug,a. am e nupt;Js para"'ll1

Lib,l.o/tr" pervicaciffime fic Itatuebant: 1'.ec aila pror[us 11I'/"j.,""" In parad'fu JUlt COIJ.WlxtllJrm conditio j quam qu"li4 ''''.)"'.17.

SEC V N D V S.

no

nunc ill. mliug~! ,-igitur: qu£ .I (e ih~itutll Pew r.m; ipforum c"odm,me Fexu:.m & qual tut« II,em/,rO) milj 'Illam frequem"ta Velieatll-lOlle perdatutr. Q..9d cum ttjam de pudenda iila m.rnbrorurn Ilclidine inrellcxifle planius apcrit libra [cc;uente:

Ad quam (nllptiarum ) cunc,battQflClfl C7'mtn.jre. Lib.l.f.'46 uum & tIIj'IMIi"ntum perrmet ;, De» tnJtltutll &

beIJedtc1" Iexl",»! (U1llvo[;,ptau cummixt,q,

CAPVT

De confuiione primorum horninum,

X I I.

N v N c dicendum de puc'ore, Hunc A riarn Gcneiis.de conLfiOi1c pbfl: peccattltt1 or-

enim tanquam indivrouun. concupi- tJ,k,UlvljUL exinoe pt:r peri OH'.1tl fcg.:Q]ln ..

klllt,a: carnalis comuern talll,uam to, vehement r fiLl ot.ltare [ulti"Lant, IllJgua

rctam in parauifo flul'uliTc cocue- loquacitate contra Icnlus uirebsnn.r ou.nium

Li&.t.operi! runt. A llgu(bnus: 1:1 tdtllclllulli~na"lej 1tI,PU.tI. In hom mum , & cos u.ultiioquij tlrep.tu perf rin-

iml"f.j.>93 p .. rddtfo HII), ituere nOll te pudet ubi cveum;"m ."eft· ben: cupicl.anr. ,. am In priu.is qLi .. Scrrpu.ra

ter» pudorem, Invictim c nirn putabat rlle die dicit: Apm'(:llltocul,dmbJruillj WtII'l"'l 'ii::,Y;Wlf~ Oou]. J. argl.lmwtum n.ri.r.nis & con. reati homini- Ienl It eJe 1I,.dJS &c. Putunt <;0' oculos pliuS

bus prirnrs pudoris quou pcr baputini );l'auam da,.lOs habll.ll;', ncrnpe ut ,tiC, cr ati!ut.'I'mtjicut Refm;f 'S'

I a fid"iuus non recederet. D.olt:bant ItallU(' ab csn.s, & 'fliod::jl' ab,i.rdilis non Jlcutcart.scr:ji:.:lido, It tr. l.d, ""t·

Ibia f t9t. r. D . I . r ;rr;f I f d ' d d' . . D .' c. S.

1/4 ,~:.,p"d iplO lO}IC n.emor« 1I0)r" ,utlle .rmata iu » M ve- r 11'(.1 p.ccan 0 a "Ptl JILnt VljUIII. emcc Ita

..Aug. "b.4 recundl",al,al,bertare gaudeTt'llt Ad '1L.l'd allru<:n- n.hi: III vemet.at quod urcerct ut apcrt~ prdi Lib.s. «iff •

.... ,.1»/", dim gentium citabaut ,\, ll!,iflrum qui au Lu- t,r.Itt .... ·, primos illos homines qlH ant, nudi 1 .. 1. c •• ,

Ii. rintluos f.ribcns diceret, Deurn Ii, ttl1,paJlfe er ant & nun confi.ncebantur poft p"ccaturn,

(orpus, ut ea 'lila: vcrccunca runt nolha rna- ni/~tll!itC (111 mcrm ris) ;ndlc,ns nOl'UililjUC In Lib i J.

jort'm hundl:atcm haix rent, V nde pUt:!"at Jiijf,n:copus fllijjfutW§iilllt'l.t" tCj,erelllr' Lx 'jUO n"!,., . ..it. confici , vcrccundiau. illarn feU puum<:m quo Icqucbat..r ante PCl can.m cum diem nudi , Ii-

tegumentl honeftare 'iuldaol membra veian- mid 10 crs anucas & fo,ias habitafle mnocen-

tur ex Dei m!1:itutionc prom ana lie. 1'.11,11 jIb;, ti.im & impudcntiam. V nde ,tp,fior;b"s AtrU- IbiJ.

inquit luli.nus , I'e. de tucundttatc ,./U5, I'd de re- jlinz;m d:a.clj'e riceoat , <juod flail •. & muli.r elUJ recundu pote,' dubolu: vend/carl! qU;I,li r,ili,et dia- B pddmda cont,xerint, J.oratiallum i:i .. d d~.c"nt,;tll1h boj!p,r!ualion~ IOvccL cflcr, Scd quia hillc- Mud,relt/bens

FIord i. • nePoel.

Pic70ribliJ atque Poet;! fl.!!jdlibet audendt Jemper iitit tequa 1'oteJ1as •

QV3fi quifquam pi:tor aut pocta talc ali- A quid ridendum auius tuiilet fingere quale Iuhanus cn deudurn, aw[us tuerat duputsre l,t Icilicct tant.e innocentia , ranta llllpl.ldcntla Jungtfttl,r.

Itaque lit perizoma ta quibus [e texerant pofl pClcatum eludcre t rnulra commernorabat _':iua: in nofiro corpore naturaliter tecta Iunt, ettendere mn.irura volens non omnia qua: t(gunn.r ex peccato erubcicenda putan cp0rtc:re. Q!_lialp,e, inouiebat , optlex noiier nullisn u£ artis

LIb 4 eont . a.men a .. :1101';t, ut vueu« nojtr« tou dtll!;wt,r occule!MI. c, r z, r,'t. Dun ie n~ fola genitalia perrzomaribus t,ctJ iat .. ri cogeretur , kr.ptum efle diceban & !erelllllt fib, ve{"trltmtll, vejl'm1el,za vero tut,us

Lib·S.,.~. ,'Grpl'TU mdl,III(J1t;m IYJleiJzgl poj]e. £2!!od fi WI, tn(;uit ItIterprelatl~ni qUrt pem: .. o'hata, Iii eft, pr£('ndma pO/hit, favetur, latera lII"glS d"amtefia j"1 e'u ,m.f<mml. En lrontem ha:fcricam. Ita erl'!l1 crat Li ... 0,)mati5 amoreca:catus 11t non "ldUtt, five vd1imclltis totum corpus, live pt:riLon.atii;;us lWll1~,i poil peccatum tegc:rcn-

tur , utrumo,ue fLifTe vel pi-doris officium, G Iimul cum lateriousquam Ipatl6iilfime fa mora velarentur, vel {l11gularis impucenrie ttfii~ moniurn , fi nuda rclinquerenn.r. Conditos

ergo volebat l.onunes primuus nudos , 'fllla ad (o~ Lib .... td"'.· lertt« /;//tIian£ opcr .. 111 ut (t tegerel!t, pertll,ebat, quI/, 1"'/. e, Iii, 1I01;dum irlllli4 fUlt; t(gumcntLmqllt pCfizollJa-

tum non pudore f(;o timon: poll delictum c:Lfe

qua Iitum, Hinc Iulianus : Non;gitur qlli" pee- aUl, 'aVua, t , genitalill vel dubol.c« vel mboneHII feetrunt, fed qUlapavlt • ibent , In ea qu .. primum fUtTanl hOI!ejlate permsnent.« membra texerunt, Nee de-

erat ficulneum ex Icripturis foli..m , suod [u- . fpi'ioni illi pr;.Nexert'tllr. Cur ell,m (diceb'at) IhiJ aUdItA voce Del deambulantis ill paradi(o ab(,ond,- .~ runt (e Adam & mu!iereius ,urn ptriJ...im4ta ("ffifere potuiJTe7lt fi de gmitaiil1m lIudi;art erubuiJ1enl? Vi.

des arbitror non minus Pelagianm confufio-

ni~ iftius polt peccatum , quam primos homi-

nes iplius pe.:cati coofcffionem horruilfe. Videbant enim ab ea lola toti fuo dogrnati lit

fuo loco demonftrabitur int~ritum imminere.

F

D.

121

DE

H£RESI

PELAGIANA

lU

De corpore primi hornmis.

CAP V T

X I I I.

N v N c de primi horninis corpore A effet nature neceffitate ut cretera animantia

tjufq; five L.onis five mll!s quid {<:n- morit.urus. Hoc igi rur pernicielum., do{;ma

ferint Pelagian!, pauca diccnda funt. ur tunori mun.trone d,f. nderent . alia trra 10

Qua in re dogma eorurn capirale ejus fLibfid~um contra c.arholicorurn tela

[l:it & veluti cardo c:n;:rorum. Adam morta- con.rnenn Iunt : Prrrnum , 'ilted pcccetum ,jdJ/.

ieilt) jatfllln: quod ut plcnius exponeretur quo- iplum jolll11l l£jent & ncn genItlIJlIl;um1i~n. A Ire-

'. ,rnododiCtum dlct, addebant declarante Au- ri.rn, quodmfalltcsitlipt11:lItltrl .'!oj/atilJlnt, m qUQ

""jj. ~.g,ft" sultno , qu) jive pecc,tretj'iw n071 peccsrer monturtts Ad,l1i1 fu t ante r=« cattoncm. 1 ei ciurn , 'JI!Od

<"'''',.e.u .. 11' Q J I' 1 ' " 1 "

• e})et. uarn c au u am Ita Interpretatur iccm ne jue p.r mortem l't p.rvancanenen: omne .~e1Jl14

Li~."~/i.m!. Auguf}inus & Concili urn L arrhagint'nfe • bcmmum morutur , mjue per rejit, redron.m Oi/,lIt

.Ihmj.S8. quo dogmata eorum )L.g!liata runt, ut rnors genlls hommun: re:rur:;at, In quibus dogmltlL,us

c;iiczl.(.',u'zli Adamo obventura fui,lC fignificatcmr, nOIJ Aug;uO:inus tct.un !htrejiln cOllJiitzUc IdLt::!'. Lib. J'geft;,

canone 1. pecca, 17:£T.tO (ednecef;tate nstur«. Mcrtalttatem Lx IIng,ulis cnirn eon lin non modo illud de Pei"g.c.lflt.

Lb.r.oper. emm; arei.at I Ltilanm , csro ammal1ll11lde uaur« Ad~, m()rtJlit.l~ dc.grl:~, ,lcd ca-rers p:rnc

imf"j:f!TInt. mfbiltlone (uJceplt, ut figlllficarcc, eundem elle ommacertaquaddlll co: l;:;atlOncf~qtlebant\!r.

1.1/: 8.. carnis hUIDJIl.P brutorurnque r «tioncm v nde C J?lerum pnmus videtur palam ha-c ,quatuor

e- 89. rnors ilia corporis commun-i &: nat(,ralu a l-e- dogmata profcflus clle , &: quia acerrrrno erat

l"'o;mcnt'!agio vocabatur, Quam Iuorrrn ienrcntiarn ingcnio etjarn excogitcfle Celelhus , ut eff.nt LibJ.,~.jf;'

::1~:. 3~~m. (.ql:a crar i~pudelltia Iuliani ) etjarn Augu- B ~u .• fi balis totius ha'Cdis Pelagiana". l\am &: P":x/. II. Lib. t , 0ptr. O:lno Impeglt : In Lbru , mquit , quos lid Mar, ei- illi Iolenr ab Augufhno peClIllJnter tllbUl_: z: . &' ""P"f·j.9olzollcm edtdUli, 1Il0rtalmi Adam fac1t:m fuiffe pro- & quin.jiennio ante<]uam Pelag,ius ha-relis :',.;u:t;;;.

{ejfm es, Hanc calumniarn Sanctitlimus doctor accufation~m pertuhflet Ct:!eO:i~s ita mordi- L/t.d.pt"''''

Ita acerbarn fenfit, ut exclamaret : nu(quam ens ea tenuit ac profdfus efl:, ut ipferner Car OTig:<. i.O"

fie appan.lt dolus t'IUI, & p r jc;entiamd'lm:,ara thag;ne d amnar-jquarn d.rnnare ilia maluerit. 10.,

(Oli(e,e'/tia Non cni rn dlihnguebJt pO{ltbiltra- a CIi111WrO esdem fmj)nt obiec:« pelagio, ur r"fen : L,.h.tl.p«.

tem m.riend: a neeejJitate mcncndi. lvrorralern A l!gufbm,s, ouod fa {JIm Ce/'JiW (fl"m ipfe fon- ;;_gi:;:j,.0.

enirn AllguO:mus Adamum hactcnus dixcrat, t.r.t , bfic'1;olicetcorde,jineullHtllmcn rctract>ltlune 106_ •

qUIa pow'at niori , pot"rat ndmquc pectore ; non Ml1Z1lltvit. ? Lih.r .e ,.,.

auteru quali nulla It}am iruquitate coramilla ·"'Fr.«-.

1111.[.89.

De czreris rniferijs humanz natura,

CAPVT

X I V.

V T mortem ita & cztera magno nu- A tentiarum paradoxis , nova rane:: & mira na ..

rnero mala quibus natura humana Iccbarur paraddi Pelagiani facies, ubi cum

atrcritur in hac vita. non tanturn tantis rnalis etjarn be •. tin.do confifleret, En

nol.is , fed prirno hornini naturalia eum graphice depicturn & dcrilurn ab Augu-

flli!fe , fatui ngl.:bantur. Farcri , inquarn, nino: c02eris implmparadi(t:metid!"ftnemopec- Lib.l.oper.

nU[c,lialll cnirn hoc in corurn dodrina 0::- earret dolor: F"rtIlYltnt.tlli1, III bore nlljCentlUm, ge- imf'rj:co1Jt.

prlff,m video , fed ex doctrine Pd;'gianre miubus languentlum ,flmerlbus ThoTientillm, mercre lul.j; 89.

principiis ncceflario connexum religat\lmque lll,uentium. Q!!.id ;gituT mir.m ji & de tpfopara-

fequcbat Uf. Omnium cnirn malcrum corpo- difo 'Jllod eft !cdefta ,forM ijiiJ , qlii paradljlm ilIum,

ralium terminus atquc apex mors , ad quam de '1110 f:r,IJ ierunt ; qllinos iniftas IWjt'ri,u peccsnd»

catcra non ni{i viarn ancillando parant: quam mifeTunt, talem feeUlis. 'Jllakm non dicl), CLrifli.l-

Tta Iul.lib:r Ii caro horninis lit carer on m anirnalium de nOTUt1I nullus , fed nee hsmmum qUlfquam ftljplcltri

.p" Imperf· nsua» inflitlitione fufcepit, profeCto & ornnes aHderet ji non fit in(anus. Quod c:e dolore par-

"r' .Aug. carnis xgri tudines "tque n ikrias , quarum turientium ark rt Al:gufiinus ingenue a{)no_

'.t:lu.ll·8~, I" di ' It Vidi I r

ex marta Itatls can itione c capax. 1 It fcit ille fidehs Pe agianilmi interpres autor

hoc & expreflit acrircr contra lulianum Au- queflionum vereris ac no vi Tcfiamtnti, vult

Lib !.Oper. g;uO:inus: Mortem voshonun«, etiamjinollpeccuf- enirn modicum dolor is in partumulteremfuiifel-a- AutoT.<]'1.

imperf. co IIt-.i et ; dleltis natlll' altter .flltjJc ventllT am V nde [equi- bitur am, ampitjicatllm Vtr" fuifft: peccato. I tcmque "", AC " ....

1,,1.lnfine tur, tit nOli folam IlIall1 imp,YlOfam libid,nem qua Adamum non ad laLorcs die c.amna!um, ira r.ft. 'j.U7.

nimium dcldtamll1i, Vtrllnl ctiam n,olefi'ijJimam fe- B ad id revocatl;m ad '; uod fuerat fAEtus ,& ad mftitu-

bn'11l elftero(que Intilimer abllts morbos qmbusvidemus film prijlinum cum IlIbor» dljpt1;dio, ut una el J e-

"ff/iagS parvulos ,1II0r;, ill par adz(o futuros fuifJe di- 'tlndum /"borem minime refponderct. Qua: t~m-

(Iltl! etjam]i nemo pecca{ct, 'luia nee ulbus peccati peramcnta a poO:erioribus h:lagianis vel ab-

metito h,u perpeti pilrrulos di~itu. Ex quibus fen- repta vel ex~ogitata funt.

Dc

I1J

LIB E R

TERTI V S.

De alijs nonnullis dogmatibus. Reddirur ratio ordinis ac propofici.

CAP V T

Po SSE N T & alie nonnullre qu:dlio- A nes de flatu primorum hominum eli[putari , ut quid d: me ritis ipk'fum & pra mijs FelagiJni lentcrir.t, de pra-deIhnarione horninurn in Il atu iunocentra , de corporum propagatione a!Jjfque non paucis, Sed quia nihil peculi arc de hmihbus in PelagianoTllm monumentis iraditum invcnio putavi elTe fuperfedendum : ex abjs enim Pelagiane doctrine tundamentis qUa! de Adami pofleritate dicCt,ri fumus facile diflolvunrur, V nurn namque ex precipuis eorurn

Li~.Jtgllu do;;ma fuit lit erjim filperius diximus , infanJ'<ing.c.u. tes nupernatos in eo efJe flatE/in qno Adam sme pre~ & ul,. (7 var;cationem fE/it. Ex quo manifdliffime Iequi~i~·:e r~: (7 tur quod '& palarn profitebantur eandern 4.(,. Et,ft. Adami & pollerorem efle rarioncrn, nee dilli- 106.& alibi mil iter de urrilque, maxirne fi naturam fpdl:es

cff~ Il itucndurn. Vt facile qua:cunql1e de flatu natura: & gratie polleriraris Ade dcinceps B ex Pelagianorum feufu diticr-nda flint, ijs qua: ante de primis hominibus dicta funr conjungi una JifpLltatione poruiflent. Duacus [amen de caufis, qua-darn feparanda efit: judicavi, Primo quod ipfa rerum dillinct~o per fc maxir_ne grata lit. Deinde quod omnia qu~ feparaum de primis bominibus alTerta repen at.q~e deduxi , ea Iemper atqlle conllanter de Ilhs.fine ulla fluCtuatior.e> vel dogmatum muranone tenuerunr, Et quam vis in primo iilius herefeos ortu paria quoque de illorurn potl:erit~te Ientirenr, ut ramen qua:que dogmata paulatim Carholicorum argumentis pulfata atque concuff a funt , ita r~fpcCtu lapforum hominum muftis ea modis immutando , mirigarunt , ac

F I

x V.

de nimia fuperbis crubcfcenres ,fi.lff'ocanti ec..S verirari ffi3gis m,'g,[ljUe ceflerunr. Quare ne qUls mutat.onurn vel Ilatuum iflius h~refis wnLfiune rurbaretur , arbitrando quafiunque dogmatum comm.itationcs ad omnern qUO(jLlC llatum humane- natura; pariter elTe reiercndas, ca rnajoris luci, & comrncditatis caufa d.Iiunxi, S, parutirn in horniuis lapfi thtu traditurus ae Iuppieturus , II quid yuoquo modo mutaturn vel dive.Iurn ab ijs qu;e jam fiiperius commcmotara fune , vel alioqui in hou.ine Ut nunc nalcitur dit;num conlideranone protulerint. Nam in ca-teris eartdcm utriulque flituS ef1'e rationern atque hue "ffe recurrcndurn Iedorem adrnonendo {llggeremus, Deinde cum error addifci debent non ut fdatuT tanrum , fcd ut veritatis luce caveatur , ac robore conreran.r : Non alio !Co'o P? Pelagianorum dogmata reccnlenda fufd:PI, nifi ut quid Catholics irnprobet fides ac doctrina ,conilarct. Cujus quidem vefligijs inhzrcndo , nonnulla Pelagianorum alTertl li ad llatum innocentie , primorurnque horninuin intcgritatem virefque referantur, tartquam recte diCta dortrin.eque Catholic.e (onIenranea comprobanda Iunt , fin veto ad flatus illius ruinas lapforumque infirrnitarem, errorious plena. Quare cum neceffatio in Catholice veritatis alli:rtione feorfim de innocenrie fl:atu difputandum fit, fwrfim etjam malui precipuas adverfantium opiniones afferre, ut in quo confentiant , alit diflentiant accurate ipfa collilione erroris & veritatis ap~ pueat.

I S.

F l

CORNE.

CORNELII IANSENII EPISCOPIIPRENSIS

L in I.

DE

H.L£RESI PELAG IAN A

LIB E R T E R T I V S.

<l9o conrinenrur dogmata Pelagianorum ad fiaruln nat uree lapfe fpettancia.

Pe Co

De peccato origin ali. Varia: Scripturarum corruprelre.

CAP V T P RIM V M.

Lj£ imp Pel C~1l Et tit .. r .. t. fol. 438

V N c quid de hominis A Contra vero Pebgiani tatum argumentorum

!apfi five ex Adam propa- Ii.orum robur in obicurata tencbris oriSinali-

gati fiatu Pelagiani [enfe- bus corrttptaque ratione coliocantes ,fcriptu-

rint.deinceps confider an- ras omnes ubi adverfantes, quam vis di vina lu-

dum eft, & quidem pri- .ce dariilimas in nelcio quos novos ["nfus pra-

mum hominem ruanda- vofque convertebant: ealque ut Iulianus ven- Lib. I: &.,

tum Dei tranlg,redienqo dit,lbat ex ceniflima rat onis regula explam- contra rul:

peccatl,-, nulla inter ipfos fuit dubit,Hio; _v~l ~ banr, N am imprimis per illud lob Nemo mun- ,pe~. imper/.

Catholica veri tate diflentio : de peccati illius dus A forde ere. Peiagills probate con3baturpaJ,.m

elfechl,propagatione,& pcenis maxima.de qui- {odes pannor',m jignifi.ari in irtf.lllt'a lion 1IIli.t pa- Hicron.!ib.

bus ordine Co difleremus. cstorum. Expotirio non minus ndicula ,quam "d",l,ad.

Ita que dogma Pelagianorum veluti cete- ilia extorta rranllatio qU:E locum A pl,fl:oli .."err,.. Ptlag

, ' rorurn omnium bafis erar, quod peccatum Ad.e ~p.ev r!ltvc:l. JdurrO! OfdY;.,/TtlmUS ,natuT" ftlij )U" E}/J<f. >.

Llb.at geflu ipiu ,I tolum l£jeri& & non genll~ humanum; cui erat nova more, Ie Impu ent'J,lmo ore mtapretatl Junt.,

palate;; ~e c:)n ~~taneum, f2!1:od infa7tes nuper natiinifto ftatu cramm r 'rrm filij ir.e, ne humana nat iviras ir.e Aug. lib, ••

::;,'~o:ig." 3 fint in quo AMm fuitantepr.evari,cationem, QU:E Dei ab ortu CIO obnoxia crederetur, Prorfus ,on" lui.

+. & 13. quidem ranta docuerunr ab imtro ufque ad autern ire filios dici volebant proprer contra- 0per, illlperf.

fincm prJ'!(umptione & pervicacia ut Pelagins crlm jam inde a teneris annis peccandi con[uetit-~ 4~ 'H'

In'.7.a4 diceret cos in[allire, qui de Ad"mper traducem a1fe- dinem. ;,!comm:~'

.Rom . ..,.' 18. r:mt ad nos venire pe.catum. Nam qu arnvis apud B Sed pr:E ca>teris Icripturis operofim illam U,a4 Epller

Pald1:inJs EpiClOpOS accufitus eos anathema- Apofl:oli ad Rornanos dlfp"tationemvcre- & A 'g.lib.6

tizalf:t qui ita Ienrirenr, verfiua tamen expo- bantur; cujus nexibus ut quoquo modo elabe- cont ,I~l".,o

fi inens ouod bi 'Ij id b 'b'.a. & Pela" II> c •

irione t ,[urn rctmens quo ,a ICC!, e VI e a- rentur, omnia pttne ver a ejus tam recta {'F' " r'

tur , d&ip;llis CJis dixit ,ldeQ Ie illa qU:E Ce- tanta luc~ flIgentia tenebrolis ac tortuofis in- ::'a;,~,~~or

leUius nun'iuam neque Carthagine neque KO- terpretationibus obfcur.ire ac depravare mte- tena,:i"

m.e ne iphus damnationis rnetu damnare vo- bantur, QllO Ut commodiorem tl:erner~nt per unw" 1,,-

luir, {i,:i obie!'l:a darnnalfe, quia & ipfe diceret viam luce cld.rim etTe clamitabant , ill" loco minem pC.o

.I~g, lib.J., etia1l! httma~Q gmeri pru:num i'lud obfuiffe pcccatum, A poflolum de peccat» volunt ui: human .. 'IUd! In tU~"'tra",;

"ce.orig. "non propagme Jed exemp;«: hoc efi ,non prqpa;g:atw- unoquoqucpccc"nte eft, locutum ftttfJe, non de illo :::-6: •. ,on'"4

I ~, lib, I. ne«,d .mastione Iruititio enirn ilta erat nOllitium peccato quod ante voluntati4 tempura,ante obedlen~ Iu,' . .p·. j"..

co",.I .. '."S· Pela,ianierrorf4 mac.1inamentllm, quam, inquit uum ftlldi'lm,ante (c,enri.e & .olljiiemi.e etat-m ,pf's I"'" r: H7·

Hod , 7. ' tt ' , z. a" -'o.r. r. l'f'l t: b \ h b " 'I Con" I I

Lib,~ :.er. Allgu in main' anguj,.qscon/.,tut, O,~perJc1uente Juperva IIJJe JemlUl lIS a Manic .eu oc C}' Cati}O "is 'b:" ":

r ct IT: fi (" 'bod h A u "U02 (1-

imp,rf.cont. vos ventate, coerc "tllrrvem!}e vos putatu, qUd. exire ngeretllr." urn emrn I I em ex ortetur po- tato ffS I

10>/.[. ""7. poJfetu, it lcripturarum videlicet maximeque tlolus: Non ergo regnet peccuum ;IIveftro mortal, Rom,5.

Apofloli autoritate qlla premebantur. Cum torpore ad obedlendum&c. infcreoant omm malo [6i1.'i6 .••

enirn antiquoillo peccato fictltnihileft ddpr.edi- 111.1:116 forem:t/um m{ant.e qUA ApoHolU6 tenetetur, (I[ol·448.

,Aug. lib. ae ji

mortb.Erc. cmdum notrus ita ni/nl It ad intelbgendum {ecretius. deyot'onem in rebus "Atural,bus cavendu ex geret.

c.H. Par urn etjarn conlt ituebat Aug'lfiinlis in na- c Hoc jaCto filOdamentototum Apollo i ft'O[~m

turali ratione pr:Eitdl) , fed fcnptllflS inherens perverrebant , Nam, aiebant ,ob hoc menno- Pt/,,;, in

aperritlr.nis, hoc laltem agebat apud em qui nem facie Ullius bommu , non a quo peccatum Commwt.&

Icr.pturas quoquo modo venerabantur , Ut fi feparat, conltat enirn , inquiunr , prius mu- I .. I, [,b,> •• ~

mens noadum eflet idonea gU:E poflet illud vel lierern Ellam deliquitTe,fed qui p~r privilegiunl rz:

dcmon{l:ratu~ cernere vel abfirufum invefli- fexus magifierium occupatTet delidi , Per nunc ·3 ...

gare [attem hne uUa haJitatione crederetur. ergo int;'Avir pmatulII, imirado non generando.

Genera.tio

r .. I. _peri fol ••

+O~. Et} C.",

LIB E R

T E R T I V S.

uS

Lib.s .• ptr;' Generatio enirn non pel' unum fed pa duos A moum [unto mfltto Inagugrillfid inplures abtmdllvit.

imperf(.n'. cfficitur , imitationi vera vel unus f~.jfficit. Superari dicit malum deliCl:i cepia grarix, & luI [. 413

~"I.f. ~63. Et per pWlllllm mors non corporis qll:'!> natura- eorum qui fal vantur nurr.erum, illis quos pl':e- & 418.

Ibit/. lis ell , fed fine dubio qUill puCatoribus, id efi, eter- varicatione Iicur Adam perijtle alhit qui foli

n4 promittltur. Qu:r rranlivir forma vel exem- Iudsei flint; antqx\mt. Per (,twd ollcnditur, Pela~.i"

plo , five imiratione non gen~ratione. Sub- nee mortem ilIarn cornrnun. m & naturalern ,"0)1,-;:'"".

Ibid. lib. s. didit enim in. quo omnes peccavertmt, hoc efi , inrelligi (lua: non multos tanturn , fed on.ncs

[~l. 38S. & quia ornnes pcccaverunt Iecundum illud Da- eturn jufios capir : nee 1\ pollolurn de peccato

~~.~: :::~. vidicum: In quo C'Trlgtt Ado/eremt/.or Villm [Ullm, natul'a!i lo~ui. Si enirn illo peccato ornnes lul.l». s.

ornnes autem pro multis pOOit qlJla paulo poi] rnortur , & inde in extrema a tate mundi • ali- opm. imperf

multi vocantur , ramen in ornnes mortem qui per Chriflurn libcrati put3ntur, qua: ve- jot. fI7.

Pelag. i.. tranfire dicit 'lui" in mlt/tilttdine peccarimnon ritas el1; alit ljua: autorit as ejus magifhi qui

C.mm"," Ixeipiuntur pauci illffi ,fielll ibi: Non eft ']111 fa.iat contra tam clarum tciiimonium tonus rnun-

bonum, non eft u[que lid unum. Quia ergo rnul- di , dicit in plures julliriarn abundcfle quam

ti peccaverunr unum hominem Adamum irni- culpam? 81 enim ob uniu« deliChm mors re;,llavlt luI. ,bid.

rando , ideo etjarn in illos mots anima: tran- per «num, Adam, qui fuit exernplurn peccati,fol. 4~3. (i.

livit. Nam Ii generstionem peccato aut inte- & in CUJUS limil,tuuinon prn-varn anrur Iub ·f.

. . cram aut obnoxiam voluiflet oflendere , nun lege peccj ntes, multo 11,agi5 (lUi tibund.mtll:tn gr iI-

~,~···'P"H dixillet per unum hominem intratle pec~atum tie '''1,plI<nt qua:gratia virturcrn ehriGi irni-

'::1"1 rff394 fed per duos , quibus conllac gencratlo. vt B tannbus prodcl] , in J1Jta leghab;mt, vita in

~:;~:.::. 'Iue ad legem entm Moyfi~ peccatllm er.rt in mundo, qua rcgnaLunt Sancti , a terna mOlIfir~tur j

Et lui. 10(. non pra-varicatio , quia contra lesem 1l3[Ur<E ergo & mors qua: iniquiratcrn volur.tari am

sis.], 198• non MoyG peccando homines, pe.cati , non fequitur , a tcrna nedatllt Itaql!e ficlot per Ilmus Iul. i~;(

~ul •• hld. prevaricationis cram rei. V fq;ad legem autcm delUf;WI in omnes homines &c. fie &c ficut. eJIII1I jol ,p6,

J4·;8~Q7. & peccat::m regrtaff~ dicens , oltcndit rcgnllm per tIIIIUS mobedlentl~m pcccatores coniiit uti [un:

peccatl lege lata cecidifle , unde cum pCCLa- mult; Ita & tUftl Crmstituelitttr multi. Omnis hie

tum non potuerit rnanere pefi legem. acrionis e!1 [oI"ta perplex it as : irnpudcntcr de uni-

1111. ibM. iIlud non nativitatis cHe convinlit.. Sedregna- verlitate calurnrua ccncirctur , incpriflime

viI m9rs &c. a terna , quam Ada' fl pcccsfler, in fcitpo nodus qun rirur. Pronunti.it 1\polto-

fe aflcriptururn Deus fpopond<:rat igitllr illa Ius non orr.ncs efle fed multos c]t.Il'cr inobe-

rnors peccato debita, pa-nalis, non natural is dientiarn primi hominis pe.cata dididkllt:

regnavit non Iolurn poll legem. fed etjarn ante & multos cITe non on.nes qui pcr altcrir.s obc-

',14g.ibjJ. lesem: Ab Adam IIfque ad Morfin; {tMIII In eos dienriarn juGitiam eflcnt adept i, Nih.l hie de

& It.l,fol. qui non peccavertmtmfimilttfid.nempr£l;,lricatlJlJu exortu humanit itis agitl;r, mores in divcrlis

3oJ9' criOO Ad4, quia videlicet nullam Jegem fibi datarn Iludijs publicantur , inobcdicntia & obeciicn-

przvaricando tranfgreffi funt Iicut Adam tia Iludiorum optram non gC'ner;)tiorij~ oilen ..

Dei mandatum, ["d Cola naturali lege redar- dunt. Ac per hoc ddh'uit opinioncn. peccari

I"l.lj~... guente & convincenre deliquerunt. S2.!!.ieJI for- naturalis & docct alias cfl't cauC.s fuLtbmil,'1

"1"""mp"fmafutflri, id ell, (hriGi : verum forma a (on- alias volur.tatis, Atque illis quidern perver-

[.1. f"l. & trario , ut licut Hie peccati ita & hie jufiiti<E C fifTimarunl intcrpretationum luciificJtionibvs

i:j,'I~g.i" fotma, hoc efl , cxernplurn imirantibus pro- veh.ti Icuto (etL' prxcipuas Scr ipturas quibus

C."''''tnt. poiiturn elfe credatur, Sed Ii,'ut incarnatio eos Ecclelia futfocab3t utebantur quibus vel-

Chrilli jllfiitia! fuir forma non prima fed rna- ut recti confidcntulime atlcrcbant nemini eire

xima; quia & anteguam caro lierd , in multis credendum t un jill/f,'in, lam irJ[an.:m, tam 1I1lpiam Iul.lib, 2.

fanCl:is fulfere virrutes , i~a etjarn Adam dici- [entent um Apv5trll volumme contmen , ut £fiimer ;!:t~~::.t

rur forma peccan non pnma fed maxima. sed smorem & nuejJltatflil . cr.minutn fubftantltR. [u£ op"" ,mper[

P,14g. i.. non ficut deliilulll it" & donum , ne in forma caufis, id eft, ,piis adlu;JiJfcfmumbus. Jul. 349.

C.mment. :equalitas putaretur. 81 enim Ullill4 deliCto multi

.Rationes quibus peccatum Originale oppugnant.

CAPVT

SECVNDVM.

AD expugnandam vero Catholicam A de peccato originali fidem mirum, quot humanis ratiuncuJis, velut parricidalibus pugiunculis armat'l prolilierint: ex qui bus potiores ut accuratius res tota percipiatut, ad duo capita l'evocari poBunt. Ali<E namque quandam fpeciem pr.rferebant oGeI1GV<E probationis. ali;e ad abfurditatis impietatlfque prxrupta QUcC--

hant. (

Et prima qllidem capitalis ratio,qua prenitus rem conliei non dubitabant, ex pecead delinitione perebatllr. Nullum enim peccatum elfe vel elTe pone fiatuebant nifi tllet 1'0-

lunw IIdlpt[cendl I'el rt'tmendi jd quod itlililla vetat flat/efit/it & nude liberum eft aHtmere. Volumas autcm 1_"." ANg, cum fit motus animi liber, ejus efi qui jam per /lb. I. , f:"", a!tarem judicio rationis uti pbtCG: qui f1:;lIt ""perl.;·37.

(;,-"8 habuit voluntatem malam ita pOtu. it non ha- J' ' }'I 0

r. v,a. 0 .4,·

here ,qui autern nalCUntur, ufum rationis non

F 3 hahtnt

11.9

habent , igirur nee eligendi fatUltatern, ac per A hoc nee voluntatern , atque hi; il'refutabilita conceflis nee aliquod omnino peccatum. t... am,

L#J. r. ol"r;' inquit Iulianus , nihil effi pe""" 17l homme Ji IIIll1t ;mp,rf. cont: eft propri.t. volant» tu , vel ilJfertfiOI!U, boc miin bomli a.]. 70. numgelllt5 qNod vel lrnter /t1Plt fine dubitatlonteouL.b [eutu, Quod argumentllm multis in locis ad 1 .. 1" :"1 ';t~ fallIJium reperit, lnvidiofiffime ernrn palum & lib. 6.c. 9 inculcabant p,,, .. tum lion poJf~ na(cl ,urn nomine & 10. quod poftmod.':m exaedur ab homuie ; q-ml non naLib. 4. ad ture deilibm red volunt a» elfe detn. nHrAtllr. Atque

11 oni! c. ~. 't' I' i [al .

eel,II' lIb,de e.ue '"' I·men; p'oprl.t. vo untst« ic )0 um m ocmme

P'c.orig c.6. eJl qUI'd .L.'eluc,.nau[,e. Nem;) entm naturaluc .. ma.Pel"g. "b.d, Ius c/" (ed '1"IC"III~'lle rfU5 ej' , Tr..r,VIIS, non e:r:ordqs

I".orig.c a,·oljd/,:r. N Rill Ante voluntstis proprl£ U(lIm,

I3'b IWI,Xla .1I1n')'luoque nature laudem AUI rcpre!;eIiJto-

1 ul. II . r· i' d .: fi

• p.ri, ,;np"fnem ex pr P':JIlJ ate ente meretur . ...:.x qllo t .ut

fe,1 17(,. def rm» j> t & VAlia [ententt: quit conic enrum fine L.ib,.[.HI ,L'le;'I'iI p .. rvl,lu con .. tur a]eTlbere. Abfoltile en.m Lib j. 'UI,t. v,,,d,: .. tt« a criminr 'lui Ipfa rellmpoj!lblilIM~de- B I"lb· c." fe;:d".I1. ex hoc nallue pWL ipio accrbas ,ll,ls

LI I. COI,t. I' ct . . ,

Iui.,p"'" ca umruas conne ebant , & Ill,ptngebant '- a-

;mp'If 44. tholicis , s,uod fingcrcnt malum , hve p~mltilm

'tile n.zI;.r~I., & impivt .tc Mcnichza uati.ralcm malitiarn imo naturarn rnalarn allcrerenr.

YiJ, lib. I. Qucd ~ Lxccnnes calurnnioliffime rep tunt, <'''to ["I.c.[ ita rulisnus quai! umcam adert not am qua lib delJul Carholici a Pelagianis diicerncndi [unto Hltc <·3· &. '9. [emper fult 1Il.lX"IIUm inter Mani,'h£os (feu Ca&al,~. [.e. tholicos) Cllt,lo/;eo{qlle (id dU;ehg;anos ) dl-

':!;;,~ ,1"t, I"imen, &- limes qUldam l"tlf,mll6 quo a Ie mutua Lib, I. op:r~ plOT/1m (7 Imploru;il dognuta {eparafztur; IIllO rnaimperf.f.'3· gna moles, 'loa} erell a tara profttrtdllate dlj,ul1gms,

qlwd nos Jmne pmatulIl VOIUIl/Ati msle , illl VCYQ 1IIaf." e"rm nutur« ( tribuunt.) f2!i.I cum dlverfos fqllunrur ertores , f~d veluu de ('ap,le fontis ijltlu cDtI~;j{es "on[e'luemer ad [ilmJegla flllJltlllJue pervemunt,

Uti prim-e rationi coherent ali:r : una. quia Lil, .:"nt quod ad,no. ten nonpareJl ut C.Heatitr , Imp/aaYl non C bl. 'P"IS . p'lejt III pUllllltur. Nunquam alltem le,\ijldtor ad

imp,,[. lia.'le Wntt awentiAm, lit prMeperrt cU"ll'llm , noli

[01 .• 84. i:A, wt ,!;t n,tfci. Alt-ra etj.mG pr fLiperLtuI

ut tlln,ll.pr,neptUlU odgct , dtbet dlL' p,)lliLib,;. (ont. bile. Am,tlll cmln autvrtl",em IfIdlealld, 'I''' moz,.l, c. 18. d,mnOfllcnult imperillld,. A parvulis al:t(:m nulIum pr;ereptum impleri potdl. TertIa. nnn

pottft jc:re impl.tari quod non potAl: cav~ri:

L;~.I.to/.t. !Semo a;ltem potejt cilvere "atmalt,,; Igltilr 11141- ~",. cl"f.,r; Ius prorJus bah"e pote) de natiirlt neeej!u"te p"-

• mptrf·· S. CAtUIII.

Li1,.6.,.nt. Quinta ratiodl:, fit:ri non potell:, ut res Ar- 1.1. '.9. & bimj , )il4al"rU7lI & volunta.iI cOluimom bOlllinum lib. ~. cont.

Ab[urda qUa: ex Originalis pecc<Xti fide gtanis inferuntur.

DE

H.£RESI

I"I.'pe,ru ;mpr:rf. folio ~8';.& fol. ~3°·

C A PV T

PELAGIANA

mi(ccillur. Peecatum aut em ell-res arbitrij,fl:udij , voluntaris ; non poref] igitur Lminatione rransfundi,

Scxta, Res qu.t. in (ubieEto eJl,Jine iliA ree,Tenon Lib. s .•• n'. pOleti,.n qUiI [ubldtaep ; malum autern ,ft in pa- 1,,1. e. :'f. rente utique in [uLjeCto, igitcr all} m, Id ej1

proli. ad ~lIam lion p~rve/llt, ",,111m non poteji tilll!S-

mtttere,

Septima. NAmr~lia per .. cctdens CQnVCTli nrn [;6. 6.C6"'~ p·lfmt, id eft id quod in parente ell: arciuc ns J "'. c, 6. voh;ntam vitiurn , non P,){tll: fieri filio natu-

rale Sed pecC!lt .un Ac1~ fuit t jcs ex arc ,d( n-

te vitium , ncn ib<!L,r POtUlt innatci nau.rali-

rer filio,

OCtavJ, tamltfi peceatum polfct genera-

tione I'ropagari, 11 duobus ramen conrg,bus

b,'ptizatis non porcfl, fer rerum enim naturam us» ... "t • fim '1011 p'otei' ut lilud pTiibentur Irad,re parer.teS qllo I~I «.r. (,)' ellrtllJTe creduntta , III eJ7ltugibus a'!tem baptlZ .. a~i' ~'f~' .:' t'· lIultlim tenunet malum ex quo gencrerlttlr mall, g ilia LW .s. ,."t. quil.lciuid in cis mali erat haptl[mo aimit.um /ul .c, l.&1 ell. Hoc (ane argllmclltum Pelagiani A:J,t.j!.- vr"g.El.i 1II11m clfe cenlebant, Cui accedit quod corpU6 IOs ..... Tf.J"·. m'l/ieru bapM.atll fit tcmplum Dei. Incredicrle Lib. 6 ,0"'. efl autcrn in UTerO ellis liominemJub dtabolofutu- I,.; , .• 4 •. Tum, nil; fwaji.atttl'i'x Ueo, polJe formArl.

Nona, Ii dicrtur !uperdfc in baptizatic, ConC\1p'G:tntiam feu lit i. .incm CUjllS motu in pro· lem culpa trolmLllditllr, e contrario , iii.! e!l:

a natura/IS & bon« probabl!16 in gmere [1<0 b, aJfcU.o a Lib ... : ..... n.llurJlu & mnocens ; c nee UIlA maillle&ej!lt4! tn l"i.n,. ca-ne , ergo per illam non p,0tdl: p~C(atLlm b_LiI"1 •• ,,, tradi, Quam rationem tann rccere i-elagiani m.p"j.' ... r, ut ad elm ddlruendam nati fillt omnes li- -:;_1.JJc;- . bri , quos Auguflinus contra lulianum Icri- c L:~.; ,:~: pGt ,,,t.e: ,.11: '

Decima, si nee parenti pJft (onverjiollem obrultt Lib .•. d. peccatA pnpriA , qllanta mAgis fiilo ellU obeffi non I"· merit< pofflmd lIutia emm ratione coneeJitur ut Deus qtU C7 relr.if{.

. . . ~~

pTtpTla peec .. ta remlttlt impuret .. lien". L.h.3.d•

V ndecima, HIi!' forma eflAm III bomine malo 1':. merit. ob[l1rvarl debutt , qu.t. !erVlllur III diabolo : Cd ci,a· ,.8 cr ,ib.t bolus non damn"rur nifi ex VIl~S propTl£ v,t~nta- 'P"··'" /'''f~

. . & C01 ... t 1 If'.

tu, ergo c. /6 .

Dentque ne fcripturarum at:toritate defii- ~'b~;:c.,.,. tui viderentur cautz [uz qua" fortiffimum 1 .. 1". >0: • firmatnC'tltum luliallus eire \'oh·it prophcti- J .b.6. "nt~ cum teO:imonium,quo per Ezechiekm ciccl!m IwI: C:~~: legimus, quod nonerztparabola 'lUll dlCcbant, pA. E\!cl" 18: rentes UPM tlcerbAS cdlffi & dentes olrjlupuiJJe fiuD- • runl, nee morzetur filtus In pUcato parris , nee pater

;11 PCCCA'O filii ,fed Anima qUit pmllt IpJa mmelur.

J I ~ 1 1

• (

•

l I t, L

" CI

I.

or,

..

n I

a Pela-

TERTIVM.

Br: d' , .. l' A 'll: d IUd.Mr.

A ,ur Itltes vero qUll5 ex onglOa 1 ~ U • quodnatIU de btlptiZ,,4to hAbendullffet veIlit

. . peccato LOn[equI putabant erant ,fif' bAptiz,AtlU. l.Co"lr.

L,~ ~.d, .. . , . , .

• , PnlI:o. SI pec(Arur genult pee ... torem, Secu.ndo. fequeretur peecAt .. omnlUmpAytlI- lui. c.~3.

:eont.~&re- illflum quoque ;ujiumg'gnere debltiJTe; fed tum om7llbus fi,lqs imputart. Ttrtlo, p(e, .. t"m ede Ind"cl'"

I .c.,. h ' fi ,'il d .. r. '1' {t ,. , , j)' l,b. j.<o"I,.

"5. ocauurdllW., c::r6o&1 U. CUI AIIDU& UpH .. ntlllm.QlIartO,paTVulUtltel~UHJfenQnnal'I'I"I.,.r.

Qainto, L,Io.S.'.u,

I P LIB E R T E. R T I V S. IJ1

l,ib. I. tent. Q£into) paTl'ulu "uferri non pojJe; quontam quod J\ paillm incukabant natura e1fe malarn, di;lboli.

1.I,p".;"... naturale ejl & Inllajcitur ufq4e ,.;dftmn elm, CUI cam, nee imagincm Dei. V nde Iulianus lJuoda

1.1/ 70. ~ P~I1IC,plOr"m caufls inb~~jertt perjeverllt. s(;xto, loco:Sapltlltl£ r4:,oCtn,tlltl creds, qu~d 1;,,,tt:",1 VI: Ubcr:.,er:

'" ,18~·.·· o~jperauonem perrccrioms Icu pel h~len<.1;e delscet a,,"bo/,clf,m Jill! a,,w;gUlt,,t. dejlnlM; N.un jl irr.~:rf c.nt;

~ •• b ~ csnt, vrrtutis mgen ; qUl~ mgmerat" Vlr.a .ncre.i.l: Ie In ell , vel per C4m eft', ptVfter qli06 hOrRO a d.abolo 1,,/ :j;7~:

1,,/. c 1.(7 eft pojJe cOIl[lImi, qll£. lam nee viu« dcl'uflf,nlia j .I:tt; pojlidetllr, ITrrfMoIb.liter du/.bot: 'jf ' pe, quod Dei

9. non ellllllp:C(at qUillonpou;ia/lIt! eJie ,P"1Il cre«: II1llf,gmelil/ib· pottvr ve;;d,c"re. lmo nrc Imagu LeI

, tus eji. ~+timb, imo numguil!Il "u.nlll~IU ,ji) <}Ii£ pel' exortu filUm tn Hgno a,aboll eji, Q..;_are

L,[, 4 conI'" fi· 'f· , 1 ' / ' .,.'. . fc

. en POI ~ uonurn , unde urauus : /)1 a lillll cum co.utct crcanonem hOIllII,1~lm Deo de

su.: 7· I d a: I, II '1- d '1- {' ]. li ,.

1IIA 115 co.: I POjlet nunqu,lm in lIundm a' .aione trun.encam elpm I na centes ma I a iquid ex

1,.1. i <OI,t. tr • .,I1'r,'(. Oda\'t), l'artiltes efJe ture aaillf)Hb,les, parcntibus rrahcre potlent, addir I uiianus , ex- L·· b' •. ~

. b .,' . ~. ,"IJ.~.

J~' C •• 0. &- 11110 CO!llI-.lTdn p.zrrle,"iu, in qUI, us)it (auja, ut Fiarcntur m.ln;/:ru IJf.i & Qiljici6 maleiAte. lui,,, I ~

M.J .c, ~4. IL} cttm d.l1ImHtlUlie liajl'a,ltltr; (7 ut aot aamme- Duodecimo , Deurn IHI"UilIimum fore & Lib"cuntra

t..m exercmdum in :JOmdteS diabollt5 p.:rvewret. crudddI1!11um:qllemadmotlHm nutem , inquit Iu- 1 .. 1,<:1.(7,

1'.. ouo , ta-LjUam ceru.Iirnurn mrerci.ant nu- lianus, lion ejf 11IIqUU! Deu« cllm bdpll%.4t14 dmJt'" 41Ib./"p,m.

ptias vel (;tj.,m nuptia.ern concubitum cam- tat pucata proina, parvul!tmdilmnat, qllla cum ai

f-ib, Mont. nan & a dia"oJo eae inihturum, ft "Lq;;,a cnde tllo cresretur, I,e) ciens lice volens ettem ex lliu p".

I~l. c. 1. dAIlIn.zb./es generentu« habere (red.mtuT. <>111"- refltiVI!S qutllUs rfllllj] .. fi,er.nt, tr~xlt at.wllf

L.b: 3· r: buu: de nuptijs oTigme I1MIUlIl) II1qUlt Iuuanus, V n.ic ahbi <:xaggerat Wj .. ttin.e 1!iIU, irr.mani-

!;~~~ ~~.? cauf,.m,tll ej~ convenuo 1lUptldrtIl11. Omnis atl~em B tatem: "pud quem Igztur tlnpoltut~m tnnocenttnm Lib: 7:: 'op..

tl.enup,.c.26 Cd:.}a mall efr expersbont, Accujart ergo p"!Jllril [cei»: gravav.t cxternum; 9..!!i~ 'tie JII.t qUI bos m'l"f ""t:

o: >7. (7 excujArz non poJfunt. Et alior: nil)qllam jin« CQ/1f- (parvulos) IIdwdzC4Hf reus \ tam excurs, tam bl;t 'Ij:

~"b, rt= mixt.one nuptl£ corporales, til dicie , qll.{,mq/ie nux> tam oblitus ue: > & ""qlMittl barbllTtls ptr~

~::':~/!'~: ex ilia comtntxtume IIIlJi;U1ltUr , ad d/abc/um pertz- dselli: I Laudamlls pi'iJr1,t.srngentum tuum : 4ppll~

fY/l;II71 nere; (I •• b:» prowl prorJUII~ld nllp u, u ,,;I iII,!I£l1lo- ret erudut», J:-ion poilUt/it "itrer dtgnArn O,I,o.i,C-

Lib. 1: d, r:16 perrincre. Hue traneounr ex llluu Cnrutr, neru Immanz lud.(,. licjCiOC"IUS,. tmo iJraltl;l •• Ue-

""P' '0~c,',,- ex fruii-lbU5 [t,u arbor cogno[ettur : nUffJ'e eJi en.n gdrz perJonllm, quam lur~nac non j~ti.m "om pr.-

"'r": ,6 ma!uIII,,_,epn jliad & ex quo IiIdll,Uj,.Mu., "Jpa· p"1£'I)}' /,u qllllli/"lpecf""'Jjt1Jt, HTltllltllar;i/,U

rtut, X!!I'liiodo, tlgo, tit al,ld/Chal<> J'",,,ru, 'iu, qUIllee pucare Putul/lent; bot':: &. plura Iuu. .. ,~,US,

d.c« bah/II? eCc rollltlgl~l1J,de ']1,0 IIl1,,1 a""d 1).,.11/1 Rtum ucuiquc, ti011 Oeum vocat , kllt~ntlam"lue f: 11

m"j"'JI r",d:l;: rieJMs ~ Con] at 1::,,111( 1I • al« e;je Cau.ohccruin tmnunem ~ j".-niegam, fUlle-

'M.II!!,d j: pcccafl.,m inde H'l",,,.te uea.iatur , nee flam. f 4f

po}], a''J'iJl/, 1I~', fruit", eat em 1II1lICmS II/'Pro- Dccirnotcrtio , Drum hOlf)lIIes fectffe dlab.lo. L 'b 1

be.,.«, Hoc ell, ut expontt AugU!tInlls JJeum toc cre- n:p/';;.'r.IJ

/.;;: ~: J. Decima .' fimili modo arguebant; pcccatum ando int endere hoc curare, hoc [UI operu rauone '~I c: ,6:

"'.p"(",,,,,,or/g::l;;! .. cjt vet ex voluntatc VIC] ex nac..ra . SI prol'ldere, fit babeat d,abolus [ervos ~UO, tpje jib,

"'P:C' .s, ex volunt ae ; Ii/{I/" ejt l', 1,~1JtM ']11£ pcCtatum f4- di.zoolus faetTe "on pote]: t-. unum crum, lut-

eft, jl ex I,atz.rll, /11",11 nature. S. t'p0u~lJa>lt au- bat Irucrurn aut hU(;1l1 tur boc creera bOlJmu Lit J'let:

tern non etie ex vo.eutare , (jua r~l vun carcnr, Del, 'Jllod mal/gil/IoU d/a~oll pojJlIleret. \- nue ont: r: 'to' •

"jl'! ·1' . I) t 1 .. A·I j . I L,b'6:<ont

ugo ex natura ... ,,~~ QI IWH, uer .urercoant m4- C cum voc "lla,lU':, tn.nuci Ill., ucrtan 1,,/:(;; "

Iam eilc corunnxuonem , Iexus corpora, tce- [emper mduJ,nllm. itern'lL'C, tJue mter Jf j<l'aUS rbid. ~,

cundttat<.:m lit lioro [ccundo "e nupttj; parjim ul1j/je dlabululIl (7 Deum, lit ']llIriqullJ perj.wdltltr

vidcrc lieet; vel fiIlla bona (u .. t parvulo> Ofll- V'M, qIllC'iUIiI Itaj(,titT d,MvtlfS J'/;' vm<l,";; Cit

It. paJ1tm nes dr~. il1lquitatI.s immunes. ~o ut p~ftil1- t"lIleli /ege,.1tt ;pj aln CUllliillXilomm 'i111l1ll ,Itabvlli&

1,,1: '.'0 lib: gcrenl, lnfin"arc fe mtcbantur CO[L,HUUs parum mftillm ueus "/hJoIx", Virtllte ]atCllild.:t.

~:",,, .. pt: intclligenuum l~L!dc optn;rndivinorull1, hoc U<.:llllluquart0, lllJbll1) d"ulllC::ntatiooibus

& lib:.: ,dtlallae Il"tlir~ iJumall£ , Illude Ji:mmu, l"ude IlH- ni tc"a tur illuanLlS au lilUO lIIi plctall > a1.ru-

'~'";"I"'l"!' ptillfhlll, laude IItTtUf'qIIC J'cxus CUI/IIII,XtlUtlU, laude plum pel due.:!',') tit e'i/Iii; ,'"r" fili;,I'/,),,;.:1 A Lib, ~;<,7jIr.

"-"g, ••. ~. . J , • I ·1· 1"[,,, I S

de no!': a- jIiCUI:dit .. :IS, qu£ OIlInIA bOlla jum. Q.;:u "'laID j,I(fl1J p,.,,,tl, 110, ell IUlll It,r e1kt P'(:CiHI on- .,.

r,nc.p:c .• 6; Ja"de 1,bl!iillis, per guam QlCcbatLir culpa pro- gmalls rellS, Ilempe, qUI" I.e 11'1 a , III Uri'lIS CJ' ' •• /-

pagan: ut inwr tot pralidia innoec:ntl::E nulla lAS virginu (arO JI<IIt ,' ... e1"r.l", Oflll.lum ." A.IATn

p"tLf~t rima qua p~l(atum fingi polkt iugl c[- fuerat !(o["gata. Sic cnim put.bam Lhn,Ll,'11.U

n Ljb:~ :(O"t[ "m. ~ am lunc lila! e0rum VO..:eS"; de b" veniilt:t 1/1 jmlliltuame ,,,rill. pc,flltl , i:x '"' [.[U-

hi." 16: opere qlicd lion /;abet C/,/pam lIaIcl culpa nOIf po- rum hOll,inuUl nuJlam llatul "c:o~rc "iikn:n-

tefl, de eliTe qU& ~ peCCHiu libera eJI UQlllUI}CUhtur tiam.

1, Lib:> 'con: PU(llta. b MalA ex bonis cjje 11M pojjum. Nr opus Denique, Ita e!fe animllrum tr..ducf"l in ltrtul~ . .

1.1: ".11:(7 Vel opU! d/llbolz lr lfIlIJ'H nOIf JIII.tur. Non poteft ljam oilin <.7 ,hMlCil£1 proJallitale riamlllltam,jWlt 1,,£: 1: "Jer •

• -1 6 IIr4 I J / . ,I {Ju," J' . . ,mt:r.(o"" ..

.. i.I< : (" 111" • lal.,X III eu uc.aTl quad du""m Del e;t. kerum eflaW curporum. ~ .. r .. m nI'MI"'fl.ejt. IOljUlt 1 I' j .•

'jut OJ' i. l I]' u. . ~~o

, ., rAtIO 1lan J'11,t , let de <I&no malhffl & dllUfto 1111- Augul Ino u lanLl~, ur.IITrl a tJV~U til 'PIJlo/lf.

'l"MIi IIltqkad proJo .. tur. D qltalfl ad UTle" lem rJ.ljill.us fUtjjtt obleii'.rn, t .. 1;161,-

'- L'b.1 . "r.Lt,in,o", H,trlmem mn e1ft opus Dei b; brl6 quos m.per lid BOIII!IfCtUII, lIIijij/l' negillldo a Ie Lib: 3: 114

... '.at I'" fc d' 'L'·' ' "

'IOYig: "33: e, a ala 010 ('tU,' OfIpOlfll nakentlllm C; ent pToplli[lIre CUfl~ll6. ",o~.un e .. l111 illlbuiarium 1I0nij: CdO;

J1> L.b:3 ,cont (urn crt:l.tor &. aLtor i.unam;m, fl ex !'oc vul- ammarum creatiOn(fil ,lClrUme H:t.'l~laOlI.X Lib: ., ,,,:

[1101: "ere (r("'ltur,qu~d lll1t1;r£.qll£ pri11;v.1J) >ond,tll eft r~tlOlIl6 & {acrll /egu Ecrlejld)que CatiJ£ilu'.t,l,t Vtu- ""perf: (:M:

~ [,b:tiC,n' Wjili.,it 1i/,n.,IlII1, ~ calu1l1osa ratioclna;ioRe Qltabam,."IIIOT1tltlf tueb.mtur:la Itdl ,"vnLtarl.t 1""1; H1

I~HI. ';1 of;

F i ,pI1l4·

IB DE H.t£RESI PELAGI~NA,... 13~

"d. f n,b,l tAm debm {emini corporal; nihil etjam culp~ A V nde odiofo nomtne Catholicos pa~m VOCl- Paj?imbb. I

1£, •. U9' in earn poflet corporali propagatione rransiun- tabant ficuti MlI1li,h40S Ita etjarn ~ra uaeno: ~ Q" z , 'p".

di. Q!Jamqllam illam de ~ngine anima: nun & Augdhnum , TladtiClan4 natl.01I74 pmnat",'" . ':f<rf •• ·."r.

1!tct(jarillm qu.eftiomm cos moville, dicit Augu- Nonfolurn propter rracucern ammarurn .qLam 1 I,

(lini.l~ non tam ut I'eccatum originale de- eis caiumOlJOL(ltnbuebant fed maxune pet-

. ftrller(;~t . quam, tit res manifcjlM al,arttmrerum cati originalis de quo hactenus,

LlbJ...l obl,uritate turbanda mullrentur /atendl locum.

Bum). ,010. J

Pelagiani pr~cones & patroni [ibidinis,

CAPVT

Q.._V A R TVM.

N V N C de pa:nis cjus, quas parrirn A quam voluptatis caufa pr~friti{fe fi.lfpiori '"

. { lui d pron urn efr, ut eim fi non ujlbu5 f"ltem iaud,blll .111:5. ltb ....

in hac vita p,:rttm In )tlwra ulmus, e- .r t tie M"" p'. o:

.n.cps vrc enc.um t Lid lenrircnt, oblec1arentur qUlcttnque eerum propoJlto con men fr ".lIc"p,,,.I"

Sunt V(fO vel animi ' d corpons. In carnal, conluglo non fruebantur. HIDc ernm ,t

animo concnpiicemia & Ignor'lnria; in cor- quod cos frequenter in fufpicionem collulio- .

pore mif~n~ mo~talitatis .. , ~,niljue mors. nis vocat; It.me h.ab.re Ileum I,b,do e Ilm.ettt"W LIb: 3: <.· .. F

Concupifccntiam . (ilia: alio nonme libido metau: & belLt.m, ut abs te & t."Cpugliewr in te & 1I,1.e; »it;

dicitur hi, intclligimus non tant. n. 111~m c;u£ defmdatur Ildverfus TIle? bellum l'ej1rllmlalft, aT/lI-:

in lame kntittif, fed ornncs on.rnno c.pidi- eitta pater. Ex hoc quod palet frlfpcRum f"nsej]e rates quibus etjarn animus in vita i:l'Fim '0- quodleter &c. Qf!.omudo vis ut arbm<,wuradverfus

luntate turbatur,quas omnes in PeLglanorum aculeiTli te dimlcare Ilb:dmi!,CllI1llrbros wlpleM lsu: '. .

- . f fl' libi , . I L •. 4, <old:

opinione IIcut c;rttr:l~ anirni pafliones natura- del,bldl1'u ? Et rur um pre' illS a I 1; CUI v,.a 0 lui; " ~:

liter homini tam ante quam pol] peccatcm t antt.m l.cere p"jJe qlll& mderet ,lit fibi I"udlltorem •

pari plane ratione '. ut nunc in hac mor_rJittdte etum de filil e>p"gnatorzbus prlll'ideret ? /lbja qui:

expcrirnur 11 Deo inleri pm filpra fuffiClclm:r dem lit a'ltjquorulIl aliquem vel Apqflolofl;~. vel qu,_

did urn tfr. rumcunque [dn[torlinliTIJZrlibrltter tamen,j' vel 'JUnI-

De ilia vero corporis quafi concupifi entia, ']llam beretuorum novotum 'lui jimu/ htrll1i'jllf f(

cue uf:tatius libido dicitur , & c(}rpus • ur Au- elfe profitet1tur inexpltcabillbul modiJ, expug1Jaturem

rib. 14' d. gj\irui loquitur,. n m [olum extrmfeClM vetum Jiallat defenforemqlle.libidin~$.. . . Li:3: DI";'

c; .. i t; 1)c; et'am mmn;ecm velllllCat, totumque commovet bo- B Sed quanturnvis 1.1 bidinem Iulianus fine impcrfm.t'.

,.16: millen" ammlfinml (lifeR/{ cum caTIIU Ilppetttu con- pudorc diligcret & ejus laudes Impl1dt~ttr 1":1: f >60'_

iltnctu aqve permzxto,idcm ornnino judicandum, fpargeret Iubinde tamen iplis nature Iegibus Lo: S' <D"':

Quod ctll Iupra lltcunque lignificatum tuit, vitl:us pudend~m earn elTe"fatebatllr, & quadam t::::~c:~.:

tamen in Ina ucpingenda magnopae linguarn inverecunda verecundie pra'fat,one Ignofel r z:

fuam Iulianus .. xcrcuit multaque dixit qll~ ve- necejltwi fila: Ilberwiql!c poftulabat. Ex quo a Lib.,. J.

ritas improbat , attcxcnda nonnulla Iunr ut profeCtum efl , ut quantumvis earn fpeoofis ""P'.<.9.

l'e1agianorum hac de re Ientcmia darius elu- novilque titulis extolleret , qua darn ramen & l,b.6 CDII. cefcat, Solemne Pelagianis fuit magnis pra:- ejus nomina s= natura: humane nchfcioq;id ~~·;i,::.:;"r

conijs in hujus alfetl:ioOis pr:!!cicatlonc errun- pudoris incutiunt , velut fcopulos ex or~clcc- } .. I.<. 8.

di. "I eltatur hoc fcxctntles & Ilornahando ret. Vocavit enim earn in !ilis ((rtFtIS ixpins c lib.4."'"

Lib. "<o»t. exprobrat Augulhnus; NOll u[que adeo put"n- a voluptatem b, 11o/uplatC711 (arnil c, .relll'm d, com- It.l., 14.&

bl.c.6. dum eft perijjJe frontem dacbu; 141 hoc dedwu (Iau- mixtricem [eminum & cunfeariam e, appaithm mu- ~bi~b.·:~,

dandi Iil.idmcm ) mft in tail furte auditorto Jiew. tuum f, aFpetilllm naturelem g, eillorens gcn,ralem n.pt.<.13.

ubz te recit.ui.ro (laudes ('jus) cOlljidentlbm tiz(,,- h, membrorumpotcntlam 1, viriluetem I, genelatlo- e Lib.~.<.",

pu/u [uu magifter Ceiejllus aut I'daglU! pra:Jideret. num patentiam m, membrerum vigorem n , conct.p): 1.1. <.16.

Lib. 6,<. II: Et alibi: Ijle sutem audet tn £CdeJia clmJhante [centism 0, tgntm l1italemp, cuncllpifunttam 1!atu- f LIb. z.d.

maJrtftrum ~n eiX.L~ fede~tem ~lc,lare ltbldznu 1411~'S, rslem: fed lit obfervat q Al,gufiinus , p'debat n·f:b~~;.n'

Nee vero Id.luhanus inficiarus ea. Hax ennn cam appel/are libidinem, five jiCllteam dlvinus fermo ~ .. l.< ....

. funt verba tlus quodlm loco; Mmtoltll,/ue & appellarecon[ufl1it, concupi[ccllllam carnu. Et cllr h Lib •• ,J,

~~L;:::, :;, ;'1 belle utentlvul genus concupl[centi& lIIodufque lau- C ob(ecro ~ nempc", ut ali quid altud, non ip[am ~.p' <.7.

'P dattlr, & m turplbllS exc.J[us elU! pumtur. Hmc laudare viderettzY. Qllem enim non pudeat id 1 L,b. SC6M

~,~i:':: ~:;~nt eft quod cos paffim vocet a patrwos ,defen(or~s, ~audare: quo~ pudet & pU,tet? Pudet enim ~x [f;~~ ~~,{e

b Lib.4:C:l+ b fa tit,· res, c 'mpudentJjfll110S lalidutores bbldl0l5, Ipfo ratlonahs natura: fenlu carnem contra fpl- " .. ,t <.13.

e Lib",,: 3: de qua Pelagt.llll ttlol1llittlbm glor"mtur t,lIIqllam fit urn concupifure, negldcoque na turali mentis m Lib .•. d.

d Libp: 14 de all,/llo bOrJo,/X d veh,menter arglientlbUll1ajclln- imperio membra incentivo libidmu Gorrmove- nupt.c. 1~.

C Lib 4' '01It tIlT, Hine ipfam libidinem c [u[ceptam Pclagia- rio Quod genus infirmitatis atque rcbellionis n L"." de

1"~"~Z' II: norum vocardoJet a )lJdicijs forenlibus peti- quoniam ipfis vOlabulis lIbjd,,;;, & cOncfip,fem- nUPb<·IO.

~,~'. ;'(~ f'", ta, Olttaphora, ubi fufceptos dicunt, quibus ti.e earn if exprimitur, alijs. vocabulis Iihenti~s ~ul' <:{tM

libll. "1 Q" acvo:all patroemantur •. Quod p:ltrocl~lu~ utebatur, qUI bus naturahsqua:dam velbom. pLib.3"ont

,,1,1,; [dpiJi;' cos ,oncuptfl;cnu:£ ,arnn non tam VentatlS ta5Vel perfeCl:io delignari viderc:tur. lui .... 1

11M q Li[,:4" ... t

L'b'.J' I"I.c.~o

1 11.11-" Lib.>. til

n"'pt., .5"

I I

I,

131

LIB E R

T ER T I V S.

Libidinem non eire rnalam varijs argnrnenris aflruunr & Scri pc uras f 01 vunt.

CA'PVT

Q_V I N TV M.

V T igitur morbidam iflarn hurnani A nee [allguinem ,fed t~lIqllam(..nguinem. lmo ,BII-lib. I. ad anim,i Grnul & carnis 311LCt,ionern 1(,j111a ncn d,,,rt olnmummdugcnt,amptcca(<!IUrJI, Bo"i/:r.D.

qur permixto utrlLfljce appt:titu nee aufrre cnm.na [cd rederr, tit omnsum peccaa-

concrtatur , in (uta ab ornm argu- rum rad ies In molla (aTlle teneantur'luaj, raf(jrum

menron.m irnpugnatione collocarent , ante m capite c"pil:crhm, u'id, crIc.znt IterUII! reF < II' da

omnia pervicaciflime negabant earn malam p'''"ta. ~:rHtr SUalD al£ru(Jtrm: .alia gra~

• ,.,],.6.,onl vel qLOqUO modo viriara,n, a Concllp,[cClltla, vulima incomrnods G mala (:Jkt libido Iequi

Jul , 18 ' il ' '''' "d "

'b' . inquir Iulianus mala quallta; nun e)" : Er alibi: concueruntur , VI ell cet

b 1., ·3 .<ent b' fi S' :orr. ./ l "

lui. c. »it, 1"011 e/J~ITI natura mdum defmdimus, ~. rur urn; exto , p,r ,tllm crtafum "jJettnue }omtnts 1¥ Lib, 3. <ont.

C Ibia'em c Non eft mcarnem<lllnfCtllJttU. Maliriarn vero fcerentur,p,r d.abolumautt'mltndeparmt,s (ommo·,rul.t.,6C7

ab ea omnern rernovel.ant rn..lris argt:mcntls. vermtur ad concubitum fcdled. Hoc el] quod. lib .• d. 1>I,p.

Yi'/. lib. 6 Primo quidem, quod ille ef.er error Manicha:i, alibi dicit motum gen.talium ~ dlabolo tJJe re c~:tI .d

cont lui ,.6 . j n ' horni ' P t m •.

'I'b" f'lUI uuas uatuens III uno onnne perllllxtJS er tI, . Bonif·,.j.~

C7 4 II Po; " b I . S' , '\ s: b s: J.

Jim efle na~clTas onarn & rna am, ~anllS concu- , 'PtlIT'O , comml~t.onem contt4gttm a, I/,/a ao 1. conr, !~!.

prfcentiem non tanquam accrcens v.nurn , fuijJe T:pertam Idcoque IIntepeCCAlumnullum!u- ope'" lI'lIp"f

[cd tJogu.am. ~alcm nm.rale culpabat , hinc turumfltifl~conctlbttum, t:b~:.~l

gravem invidiam concirabat Augdbno Iu- "oCta\o, .altu,dfqua1muM;tolumllfi ejJege·90"i1:<.5--&

lianus, quod !'aturaldive oTlgzn"le defendcret. nttalem corp&ru partem, lOC ett , non ex De ... ted 5, 'unto 1 .. 1.

Lib. ~.J. Ferfell-e, inGuit,Mamc/)ofUS ejt qUlmalmn vr'gmale ex diabolo, ,<d. .

""Pl.,. >,. defendl/, Qua: criminatio non tantjun ex pee- B Denique irrefragabili vinculo putabant fe- rndirat l,0'4

cati origina.lis defcnlione C.d etj .. m lib.dinis qui m ptias tiL dan.nandas ae diabolo amort cont , lUi.,·

vitupcratione nalcebatur, Vnde alibi Augu- infi.tut.ls. IUiianUl,ji non fimtmptl~fi'neltlil LJO,',C: 'I.

ji .a d .I. I" J' .c.<olli.

Lib, ~.cDnt. £linus: Non cut lTIJlmuloiU cum Manicbofu dtctott, tile, <.7 genera uer a vob» ltbld1damll4t!.lr, dsm- flU .•. r i ,

1 .. l, c. 6. Carholici , inejJe taTtii [Uof mali nece/ztatem quod t.a:i6 & lluptioiU. Qas polleriores abfurdirates Lib .. j. cont,

viii: m IIlI (uUlaiitiale & Deuco;'tmlt.e/fi mentum- maxin.eque pollremam ita inferebanr fC(I~i r"I.<. IC,.

tur ; ji:d ritcunt [ani: a.m Apojlelo : Vide» alzamle- Ut ed' etpm ab Augufiino & Catholicis atleri

gem In membr» '/elM repugtlantrm legt mentu mee, conhrillarent. Hinc enim illz nata: in Augu-

Sc;cUOdO, l,ued Deus earn, ut rnagnU?1 do- Ilinum calumnis- r ~apti(ma non vere benanes Lib. ,.ad

nurn AI_rah:r & Sar:r(ontull{f,t: eerie ( art nev.s facere lI/fin,lIt, I~ e£l. non plmamdare reo Be",},. 3.

1 'b. ~. d. Iulianus ) fJancclincuPjcfTl1l11m 'Ir.C'ql(anuU~flE- m:f.onem pecca,,-~um, fed ex p~1teftlM De1fiEri, &1I~.j.r.q

._pt.,.IO. Hf1.'dlttU, mail m nati.rale d4/nifll, ulideergo per ex F"rte autm JUIUJ [ecul«, id ep diaboll remsner«

0" u. dontm calele in (emtus excitsu.t ] Aflrtie iam hoc ,u1<twd"'lt. let alibi: rl!t£ IlUptiof '1"£ fine concu- lui. lib. 1.d ..

ji ,potes lid optu dlatoilpertmere, qt'od Deunll'1des pifcmt1ajinemotu etrporur;z, jinenecrJitf<lte(exuum. "UP'." 3'.

cOllferre pro milt/ere. Lt n.rfi.m (juod earn fl p- UI d"16 ejJe pOIUtrunt. a te p Ont>HllIlTltfir la/,d,,-

plicio fuLtrJxi!fet Al.imele. h, placatlifqllt bil:«. If/a vero cO'liu!!.ia 'i"£hWIC agllnt"r ~ dl<lbolo

Ihid.'.13· reddidiffen Vldeerg~,li.trul1tnatllrale 1II<l11l,'dui deft,;ulTlventa &proftMl4maladldbdl&a, morbt,m

debet ,;u"d mterdum auftTfeXIIJPeratli Eeus, red- po;, rcmo ikbtre non con:ugttm IJllllvp.m. Hine

dlr~ue pla,atus. item illa 'It. od dtebol« COI'IUgid trallf!crlberet,quod lui lib. 6

1;b.6."IOI. Tcrtio , quia carnem [uamlJulIuJ odit , nibil eUlllgmltallUm con.mmia.ett r arttftcem quod ex- ap"d <A~g.

1»1. e, IS. ib:tur III ea mali qucdcdium mcrcatur, C .,t"to,enz Vir.T' III "jJerer. t. Contra C,Ua: opinio- COM. lui. 8,

Quarto. jip'Jfrt csl.r gm talu .hoc e£l, con- num quafi pOltenta Catholic arum Go;; Iulianus

(upll,mtia carm; 1/hllum ejJe naturale. exmparldus dehmebat. Ftlgltnt/a Opill,O eii 'lUff PIi1.t"Pc/ in L 'b

ILl fi db' hon« , r. " , , tn, 4. cont.

eral nan (cmp,nm',IU, IiOC et • non ra-nan us me». ru ov,ln"mvtllll,tnj.vus mmlbroTumlll,q!iid lui., »lt,

tantulU & ad modum adigcndus. fed penitus diabQ,um (ondtdtjJe. Qtlcd vero Augdlino ex- .

VI mentis e corpore aulerendus erat., Ql~, probrar nuptiss ab eo morburn nun conjugiu

inquit, nihiladiml;JCfnriamprcm,vetn_lodejh,1 (hoc dlc nllncupatas , im:e natum ell:, quod Augu_

dl, mode~ati? ) rei perip.um gem", N"CfTllU. {linus illo 1,'co Apofioiico ~Ol: If! nMbo, Ut iple I. T/"1f.4.

!hi'. c; 16. QUIllIO, JI m"lumejJe~ c~n,upj(tentla, care:eilf kglt, dejide!f!J, (ontra h~,ldlOtrn lItere(ur. I lb . .d ..... p

ea qUI bolptlz.AIIIW, Ita Iuhanus. BapuLarl. elllOl, CUllcuplkenttaffi emOl five abi.dlll(;:m non eae: '. 8.

Ibid. c. 14· iilquiebant • fuot templum Dei, '10 quo non hUnlan! animi Illorbum ne(lue p<rnam, om-

tantum nihil plltdl dle mali, [cd mc 81iqUld nibus difpt:tand-i viribus conttnJebat, CIIm

lb..t. r. 14· quod mortiJ7cetur: vel Ii aliqllid in baptizatis larntll nuptian,m remedium, (:1 provifLiffi elie .

[llperell: mali " fequitur fane, quod ab[urdlf- fa ter.tur: la,llilll, pl1di( itl a conjugalis , tali re- tf'<~; co,;

16i4. limumefi:,no_nmnovarthuml esperbap.l(mum,{ed rtlldifl non egentcs. Per morbllm Haque apu-d ". j.

quaji innovari; nm ltberarz, fed qlUtji lwerali ; II,"" Apoll ... lum, pt'ccatum fornicationis intel!.ge- lib, 4. (O"t

f'alva'i, fed qMji [a/va!'i: juxta Epicbrum qui bat: Non libidinem,ql.iia ,inquit, 11011' potFfilu".r.10. 0-

negavit effe corpus DeQrum, Jed t"nquam cO'l)JU, di,;morbll6 , fine qllln,on eft cOllnulJlIl7D, qUIa potejll,b\ 5.c. 9·

el!e

137 DE H.£RESI PELAGIANA 13~

effe connl/billm pr£tlf peccattlm, morbus autem pec- A clefia'. bommes munubet humilitcr ab alio Ioanntf .

Jut lib. r. cstum dieitkf.Et alibi : 'In Sa' crorl m elt.n:bio A pdloli Ioco , quo concup1{c.mt;aCdrnt; lien efJt !.Ioan.tJ,b

.p'~H imp,,! & in cmnt~m /JoncJ!o~um nul;'us tmn.no morbus eft, a Pam dicitur , fc. I ulianus expediebat •. ,Lu- ij~OIIl·iU!.c •

• pwd cA "",. qUia nee ApOIiO/t1J monumpro nmedlO IOnJe!lt, cum xunam erum figmficatam voiuu non libidi-

C'11Jt lui. ).. \ b f .

fol. ~o. per rel" rentum nJlptzarum a mor 0 crn,C<I/lOhU t.c- 11(111.

Adrnittunt malas conluetudines : eas efTe legem in membris , & caput Ieptimum ad Rornanos pervertl1nt. Multalque calumnias in Catholicos comminilcuntur.

CAPVT

SEXTVM.

SED quia prre ca tcris faipturis eos A Ilinus : Sed ne forte, incuit , i/,'mra'eclc"i1Je1Ii U6. pont.

!hingebat & urebat opercia iUa di1pu- exiJlm.es voc m larum.m regcnerat!(llls ad).' c Ire .. 11f/.c •• 6.

ratio sua conflicturn hcrninis contra r.ntis, Plft 'JJlud lal'MYtim nui.'aln leg.m prccatl ve-

internes five anirni five corporis (on- fiflemcm 1t[_11MI.tH L .b'ihlt!S 11/" .rccole &c. Et

tAd Rom. cupifceotie Idbntis motus depingit Apollo- alibi: ReJionde ergo curfie ifia fi'~·I.zt ,qlti omn! ..A'ug.lib.~.

c-. 7. Ius: ut cam cvaderent dogmatcm Iuorum ve- mslo in iaplljinatuanitl, (klii(li"t lccundum te ) c.nt.L~I'(.16

lIigjs mhr rendo unanin.i conlcniu hoc fun- Cur audet IlVtdmll fac,re tell.pl,vnDei ~ Quod ut

darnentum [eccre Pclagi.mi allis quoque erro- darius capt:rcmm ,-]uam \'0« m , in-juir , sa» Ibia.

ribus fuis tucndis necetlarium , nihil quidcm qui« non h"bu;I{ ill carne m,,~ bonum, bilptlZ.ati t'fre

mali five pecot! five vitio[a: concupifcenri c curmgM? Apl'rt~ enirn Iuh mus d icebat . Ea Lib.6.<ont.

ex parcntibus trahi a nobis; veruntamen pee- ptiz:..atus non /;db~t aLlqtud quod m rtljim. Ex hi, lui.,. Z4'

candi frequcntatione rnalas conluetudines igitur pcrluafiffimis Iibi principijs tatum illd

contrahi 'luib1l5 ctjarn rcnircnte quodammo- capllt fcptimum ad Romanos , ubi Apoflolus

do voluntate pr.ecipitemur in malum: hasIo- mortalita tis hujus rerumnas quas ex conP.Jclu

las elfe, qua: bene vivendi rc{i[hnt voluntati, carnalium dclideriorum , quibuscurn nal..i-

Epijl. ad neque veru , ait l'elagius , aLia nuvu caJlf~ dtffiC!!l- rnur , SanCl:iffimi quique patiuntur & gernunt,

D"",r. tstem bene faCiendi faCit q/lam tonga conri/etudo vi- in ha:nticum Iuurn [en fum torquendo pcr-

IbiJ. tunrm, Item: cmne Il!ud tmlft" '1110 negligenter vertebant, Cum cnirn viderent , ut A ugutli-

edoth , id eft , ad v,tia (rudlt; .ft'mus ,nunc 1iobu' r,'- nus notar, totam ibi hxrefim Iiiarn qua nullum

fiftit, Contraqtle ns venit & 110Jl.zm voluntetem im- B in homine peccatum aut malum nalci [larue-

Ibid pugnat Ilfus vetw; Et infra dicit, vago peccalldi bant , Jund/tlu (ubrlli, non sltter ex Apoftcll VOClb!l6 Lib.,.co",.

. IIJU bommes quodan.modo bonum net: rili abruere. L t ex.re conabantur ntfi quanta po/Jellt contmttone "ife. l"i. c. > •. (:]"

In Comment rurlurn alibi: Efl vuLunt.u fed non eft '.!fea,", versrent , non jllic Ipfi:u Ap ftoil aeC'ptendam flrec, s.&l.b.r

e· 7 .• <1 Rom. quia carnalu COlifuetlido voluntut, refiftlt. perfonam [cd sdhnc fl/v lege nondum fub gratia F~rftl4d BO"i/.c.a

Hanc vero coniuetudinern non Iolum bcns cuiurpiam II:da'.l,eol1tra quem [Uili lIIaL.£ colwer(utlO1ril

vivendo dicebant pone fllperari , fed etjarn con;uetUdOpIIP.ndret, Senium Pelagianorum om-

crcdi volebant, baptifmi Sacramento penitus niurn luculentiffime ipfe Dux grcgis Pelagius

tolli , ita ut port l:iaptifmum nihil in carne ru- exprefllr . Hoc quod tu de Apjhlo t1lle!llgcrc wpM Lib.a.grAt.

pereflet quod contra fpiritum niterctur V nde omnes EcclejiaJllci v.ri in pe(catoris & rub lege <ld'l" (.'1",jl1'·>9.

Li~. <Ie not. Pelagius cum fibi objeciflet : sed ,'/lrO fecundiim pofiti ajJert:nt cum dixijft {'erJona, qUI nimt« vitiort III

(;r lral.(.H ApoJlolum contrsri« eft inquies, ita relpondet : '1111 C"ll{itetJld,ne velu: t]ua4am t.nerctur neu/lrate pec-

jim pOleft ut cuicumqut bapti(ato fit caro contraTla, c,mdi , & quanv» bonin: appeteret volunt.ue, u[u

tum feculldum eund~11I Apoftolum in came none/Ie lamen pr.eClpltaretur in malum. In perfonaatttem

inrelligdtJld Ita enim ait : Vos sutem in (arne non unius bominis defignat ptpulum (lIb vetere ad.\1IcLrge ~

eJlu. Vbi ornnem carnis refillemiam quam peccantem , quem "b hOCt'on,'uemt!iniilnalo dtct: It- J

Pelagiani in conluetudine relent. agnofcere berandum' efJe per ctrljrulII, '1111 credmtlblu fib;

vult per baptilrnum efle Iublaram, HJI1c enim primo amnlaper bapti(mumpecwa dimutit , deinde

nata dl: & ilia calumnia guam Iupra vidimus, ImlMtione rUt ad perfd/:am incii"t SaIlCl,tatem, &

quod Catholici dicerent , baptz(mate ncn plene vitiorum c01l!uetudrnem vjrtutum vtncit exemplo,

homines inuovsri, Q!.10 fen1u& Iulianus dixit: Succinic prseceprori difcipulus Iulianus : lu- I.I.lih'1,

LiL.I.eOIlt. tlle (Apoflolus ) in membr» Legcmper ftagitiorum C d.eum fllk lege pojitum defcrtbebat ApaftclllS. Et COlft. bt.

l"l.operll tlftlm sanail conJilijs interprinltpia Wilen emenda- alibi: ExaJPerat Apoftolm vim con[uetudrnis. Ita- c. Z6.

~mperff94. ticni; rebel/em conJuetudimm malam vocabat,qllili ab que omnes' illas A po[tpli voces: Egocarn<l{iJ L,b.6.<.t3·

erudllu etlam [liCUIt dlCl (olrt elfe {ecttnda natura. fum vetlundatlU {JIb peccato: non egQ operordud.

Rebellionem enim con[uetudini s non agno[cit red quod habitat in mcpeecatttm. SetO '1l1la lI,n ba-

I ulianus nili inter principia cmendationis ante btlat in me, hoc eft· in laflle In,'a bOllum. Video ahalTl

baptifmum , qua: ut confilctudinis malo Ii- legem in memblu meu refifteillCllI Leg; mcminne.e:

beretur, divinam gratiam implorari decet. Et fimiles, fie accipi(;l,~nt non (1uafi aliqua.

:Etclarills cxprimens quid fibi velJent1 AllgU- peccandi concupifc;entia (;\ p.:rcntibus tracta.

ilgmfi-

LIBER.

TERTIVS.

figni~caretur in Apofioli jam baptizatiS; A illum locum de ipfo Paulo cunttifque SanCl:is;

SanCl:I corpore vel ammo fuperelfe • motuique cum interno vi tiorum innatorurn cxercitu , in

libidinis fifcitare, ~ed lOla peceandi confue- hac mortalitate luctantibus exponerct ; gra-

t~ldo, quam lIfu fib! Iud.eus & quifque pepe- viflimis calurnnijs mfarnarunr . ut quod do-

n~~t. J n cujus pcrfona rnox A pofrolus inge- ceret Apofto!um ;,iClfta dx!Jfe (non hilbilAt ill CArne Ita '"l. l'ib.

rnifcendo & baptitmum poll:ulando fubjecent, mf4bvnum) non eXooperor zI/tld,'i:d :itlod b".&"attl 6"J"uf .1'.1':.

Infdlx ego homo ~I/i; me Libel abit de corpore morty me peccet.im , 'IflAji qlll [e VeNel mte'hgl re.nte.rem rO'''./ .... '.23

In Comment' buua , hoc dl: ~ a co;;fuetudme VIdelicet mortljmi In [cort« ab;.a man« P.ftlf'hl vip dtis .IbJ!cz:,

Loci. corporali . In(lUlt Pdaglus: Iud.eorum cmrn atque hac de cauia Ap Jhlkln et am'dt/lm; vel L ·b. II

ru.ta,«, Iuperbia q~os In fe tra/lsJ~gurabat A poflolus con- omnes Ap ft Irs [emiev Immcc!e tua hbtd.ne fUiffe JJ:m}/s .

• p ,d -os tem'ldal, !llqUlt 1 uli.inus , dona eMifh velut pof/utos. i [em nee in ""rto(o '1' idem c rFore l,bi· Llb.6. <""t.

com.lul. jib. non nece,Jaria, quod ve.asm deret dle pecca.s per dinem porfe frnaYt. Qtiin etjan- ;U'Jt~7t,tlm'C"r lui . c, II.

r .• 3. baptljinulll 'jlU,lpji le,~u a.imotlltione vu«, ent, Qu c por» lib e 6' natursm c .. rn.s MCI! 'an I ienc elfe i na""I,..

r..:«: I' r· &. I . M' 1 . .' n.: Ilh; e; <onto

iemurn ,ltlUS. P~?~(;qUltllr inc« cat cern- ; am. 1:l:0n:m ('plmoD.em , 'lllam Augulnnlls lui. <;~3. It)

rnendatque alil.i idem Iulianus, corpus n1Cl'tIS a Iai.Ilo pLlxcpwrc dldlclflet : ':UI I)IT legem fine

expollens pel"tatCirum rea tum , qua- conluetu- mem! r=uni rejijreiitem legi mentis , nsu.rsm malam lui; lih. I.

r .. l.lib. I. dice, hoc ell: , tmproborem unimtine colkCl:a jign,jiC>li<lm {ui/lev·lUlI. Dcniqucn Ite»edb am, "P"'" imper!

'P"" Imp"i f.Jnt, quibus per bapnfmum lilxrarnur. Le- uiccbat jaCl:;iI1do I ulianus , eWlji 121111 ["nllit,lIisi. H.

J 8. 83 8., . b . r. d I H . . , . l I . . Lib 3. ront;

.. ' . gem III rnern ns comuetu mem m« am. .xc cn am natumem pfldrCltj~, moiun. .1'Cn: Auot/'lint J I .. I

C7Je~~. . .. '11' . 't'd'" " ".<.ut,

1-01. ,4. e~lIm capitis 1 IUS cornmemornt., 1l1.terprlt~- B convesire , IIIUJ ;11e)jC ),,1'1lat!bus: q«. iaeo It· nd'ur,f.

3 L,b.o.ronl tro no? Iolurn efl a II/ban.t carpurn mutus locis, tnv.dsm nu'« cvnveriatu.ni« ford.es rerll,[erct ut

lul.< .• 3·ilb• fcd eqarn contrnuara Ipfius b relt!.!;i. Cum pecca·ltib,t5 meti.m demeret , l}lIonm obfc'lIiarei

3.C.16"lb.1O(·rgo velut inrerirum error is fili ,x;;crn,fcen nt Apoft,Lrl'1Il & Sdnitorum i tim. um CV'{OIA eiur tn--

'I",,,,,,p"i aliauid mali ifli s Ap()lloli verbis inteLig' ere iun.s e, iru dl'tto aurem AP,q, lum I'a [11m /&{ed.-

Jot. bl.. (7 l' '. ...., J; J' ' f ' •

')'1. o alibi qu~d ex par(.Il,tIbll~ propagartn:r In protem xlJJe c. mmem rarer. n II enim quod 1'010 uonum hue

b in Com- & 10 peccandi hblciwes <eflllarct, conlequcn- oI'JU, fed tju"d odulJ.dumtllud f.:. .. a,

"''''I. <.7.ad ter Augufl:ini interpretationcm qua totum

~.m.l4Ie

Bonam dre libidinem multis probanr.

CAPVT

S E P TIM V M.

SED non content] Pelagiani ab ornni A qur-urtt, qui fen[us conc'lpl[cil et.;dm{tiif membri! I/t

rmlitia five culpe five p<I!na! purg~tTe in lpad-mtblls Ouod Augul1inus t aquarn vcrum

concupikentiamjetjam boniratem atque exponir de irritis concumlendi conaribi.s &

innocentiarn ejus magno fl:uGio philo- concupifcemi e carnalis atf~c1lblls quibus &

fophicis fucatifque armati r .. tionibus delcn- fp.ld:nes moventnr ctf ddtitllti carnis df, ai.

derunt, ut erjarn Iolidis more fuofundamenris bus. V nde erjam f!lprJ fenfum die dixit idem c.la. lih."

aflererer Iulianus • defiuiendo ; dividendo, Augu!1:. non iplam habirualern concupif en-

ac dillerendo, originern, fpeciem, modum, dam five vinolentiz five incotinenti.l;',ft:J iii ii,

qUllitatemque ejus quaf rnedicinaliter inda- 'luo n:s eam 1n4:orem mmoremve :aberei(!ntlmtls.

gavit. Quem fane non ahurn guam ipfam plrWl1

Er prirno quidcm eoe voluit nihil aliud anim;e fcnfi[ivam efle manitcltum ([l:, qu~

tam quam fenfum. V t enim id quod Augu~ quatcnus ex apprehendendi & conclpifcendi

Ihnus dixerat, augeri concupifcentiarn minui- [(nfll conflatur, proprio> fllos ctam 111 bdl:ijs

Zi&.6. COl". que convellercr , ren(1IS eft, inquit , conclpl(cen- non Iolum cxternos fed erjm interiores per-

I.J..,. IS. ti" & Indla qualltMJllln eft, ergo quando mmu.tur cipit rnotus, Et alibi: conlequens efle purat

toncupt.{cemlil,'i:nfus mmuuur, Vbi tam Ip[e quam tpfi,m (en:um'Videndl, aui,mdl ,guft"ndi; olfac,en- .

Augnlhnus de habitual iter ilia manente con- di, atqu:, tan/gendl njion a J:e! (td a d,abolon"bt(~r .. _ :~f: :'jt~t.

cupitcentia loquuntur , qu:£ cum omni ho- teamureJje co ia!ttm, Iconceder;museam cCCUpl,eC/l_

mine nafcitur, atque unde animi carnifque ti<lmcarllts, CUI per c,ntInentJaln repu, namtts ex illo

aCl:uales motus ac defideria pullulant. Hane B awdlfJe peccato qllod prtlllum pr.mo Il!.m,1I/ dlabolus fiatUIt elfe fcnftlm, hoc ell: potentiam quan- per(uajit. Nempe ex aCtunin malitia m.1lrtiam

dam homini, ilhm 1 ut videmr, quam phi- potemi<)! col!igit,. fed qUIa non fempcr live

lofophi appetitllll1 fenfitivum nuncupant ,vel caro. five anil_nus Ill:iufmodi concupikcntiar

aliqucm certe [cnfum extcrnum. clarius h~c moubus q1l3tltur , caufam corum IOdag;lriS

I'itl. c. 11, incl"icat alio loco, Caro c(neuplfclt, fcilicct m?'- lulianus,. genus, inquit ,concuplfcenti~ eft Int:ne c;t,. Jot,,,;,

tibus aCl:ualibus inhiando rebus defideram, 'VItali, /peell's In motugemtalt, 1I1Odus tnoperec(;mu. luI. <.13. "

52!!.ia tIlYnaliter anllnil cuncupl(cit. siquidem ,jille gali, excejJlls in i~tempera'ltiil. !or,:lftlnd,. V bi p~r

"mma carD nec (entiat. ConCliplfcerc alltem vlventu gmu~ P~rph:(r~ana phr aft on.glOem concu~l-

fentlenll(que n.zlur£f{f, jine quo (en[u membra mo- fcentIa! m~elhglt , fie enlm aho IIbro J4111 U:£ ci'.! .• ler;'

YeTI non poiJunt; ill eft per [emetlpf" "neup'fme 111- genus mqulfcns J quo noml1le, al t, mbll abud qllam irr.p"J: ,ont.

'm~mem J"I.f 31,

DE

H.£RESI

originem intelligi volo: E~ fie fi!biungit: merit'O A iptur concll;, J',nti£ origo defmittlf in igne vitali, quo co/ieao neceJJe eft ut & r:putetur ccnfupi[&entia earn,,/i6 per '!ullm conjlllfl'II eii va«. Cllrtt,,/tS. Vnde

Lib.4. tonto alibi: cdorem genitalem vocat ,

1 .. 1. t. ~. Ex hac igitur carnalislibidinis defcriptio-

ne boniratern ejusquafi certitftmo cO(lfequentern aflerens , {ilbndl:Jt:ic dicit: Hui,.. ,,"que appetitu. non in geneTe {uo, nun In Ipee;e, t'm In modo cl'lp.t eft ,red en excclJu qni« geltus eltl66~ fpuies tid ,r:l1d,tu:u o,'er .. m pminenr. Ybi libidincrn concrcatarn homini & inlitarn eOe ddillit, atL[ue ic.c.rco bonam, Cujus argumtnu vim fiudiofilTime multis in locis inci lear: VGlupr~

Lib. 1. J. erl{o ,ft .. , ait Iulianus , quam tll dlabdiC,1I1l vu VI""P', s, 9, de«, lAm in (upTadutu erum cnn/Ugrbus I "beb"tur qu£ ut il:!fltut;olie bonll, 'til cum beadlCteune permAIJ(t. Lt aiia i ebgiana pbra(1 idem tan-en Lib. I. ad {j~nificjllte m-tum ge,jlt,t/em, id fft ,p:llm VII'1II-

Bonif. e, 1~. tutem ILl 'f"" lien pcreil e;,' C mil, 1%110 ,a Deo dl- B Cl;;lUl trftm tam .-v ude qu~1i in plttattm hac L.b. 1, ~ de re dec.ocens AugliltIOl:m, re e- incuit , ere.... p'. c, H· dito qUia per I F,-S v M ChI'lJt"m faa" ["III c mn,« & fil:e ip[o faa,meJi nil)!1 Q,,:£ lane cada hit,

H paffim cern vocarcntc,1iCUpl.(tentlPII,I,arufAIm,i)ro fUD 01000 bbnam atque /"udat-rMn: Con-

, tt.pl(ienti,f net i.rslis, illGuit i ulianus . qUI nodl,m

Lio,3 .... ,t.

1,.I.c. ~l. tene: bono Lene utuur; qlli modt.m non tenet bono

male utuw, 1 t rurlun. : bon.l'igltut ccllt"llp:[l"entis ; natura/il. Iterumque e l'roiab:iiJ eft til geurre Ibid, c, >, fU9. Lr hoc efi quod AIIg\:fiinus f~_ pt ttfiatl,r

. concvpiiccntiarn illarn a, I ehgianis vch.ti a Lib S,c.l. -a bandm naurelitet ; ac b homim IJarur.tle dfe laub "ib,,"c. datcm , atq\!c ideo eos hortando calhtarern ILl doc \I i Ire noll VIIlCl a bono Jed Vince in bono bo-

JJ, S, cent.

l¥!, 7 n.m,

... Multis porro rationibus prarerillam quam

ex Dei inliitunone ptt'tarn cixinus , Iuam t~nrelltiam afiruebaut. Imprimis igitur vel..t i 3(utiffimo utebantur algurr,ento bdlia- C rv.m libidine quam fine dubrtanone a <. reatere Dco ill.s iulcrram efle conilabar.unde ql1afi in re marnfciliffima derider Augdbnum I uii 8-

Lib.~. tont nus: !2!!_0 entm es de"pt"' mtutt« NI cammtxttonem ~ul opert. eorporum, qU<t Deus mJtlllltt, & corw/latrtcem ccm.mperfo',3 ~9 ",txt/onu vcluptatem 1'1£ lam ill liummibus qUAm

In pUOfIbus l'igtnt, d.·aholi opus & fi'utuem voLib,i. tonto ,"yes? Sed tdum illud brutum mllltis In 10- IH!. c ~. (!;" cis ab Augufiino returiditur. V t tamm I4.in fin. & hane rationemqt1am ex PLtlofophia di"icc:d, ""at. rant majore colore probabi!itatis pafund,Ttnt

o"g t; 40• 11 b h' d t" b

nat,lt ant ommem ex up ICI "norum ge-

nere conflatum elk, natura: viddi •. et raUonalis & irra tiona IiI. HUiC fubjechoncm, illi imperium ita convenire,ut blandltijs ioferioris

ilhus toni non deberet rario fui j, gari. A P'!rult (t,tntem eonm A \'gufiin. Hone/ate quidem me/li6 mferius, tamen bonuTIJ bOlllinis eJje cenJes CoTpvris.vJluptatfm 1 t eodem libro: St h,tC ( lib i-

C Illes, in t]lllS animus pronu\ eO:) t,l/Iqll~m D mllicJra borza dtf3lldi6 inqu£ tlondebet a ("pern';' allimu! mdman, non ""aj.l,bido vitium eft, fed quia jnfm III bcnv.m, "v'di &r. Qllam [uam fententiam f~ti< ciJlJcid,s eJ(preffit verbis Iulianus,

c. s. unde AUb"lllO eam pc:r"eperat: R&n;"1II,aitl

Lib. 4. t'nt, luI. c. 15

U.d.t.H.

PELAGIANA

ex impIJribus bOliu compofiti [U11JIIS, "nimtlm (orpor; debere dl!7nmAri, 9!!_oTflm dlterum cum D~s, alterrim cmbeliliu eft commune -. Etlde" id quodejl me/,1/S, id eft Animllm vlftutepr.tditt;n. & memb. U curppril bme , & Ct,prdltardU6 ,m;erllYe. V l i libioines percupidirares indicat quibus vclut irnparibus menti bonis animus virtute pr£ditus'lmptrer. Quod fane dc'gma utrurnque l'eiagian1filll m

fielt Ethnicis t-nilofophis cebet.ira citata vcr- In proleg.

ba Sailulho. (aut.".

V t V~IO magis libidim~ boniratem aperiret nullarn inter earn csrcr "fque creatur.r- difler.nuam in oonirate liar.ebar, f~d ficut panis &. v.nurn a Dco creata Iint It;eo(juebom,ita 'Ii ccrnis libid.nem ; utricfque vero abuiurn

paritc r , culpandum c~le ", I [a dif.ne teltan-r Lib .t •• t AI'g, tim!!' ; Icd anlpe Ipfa verba Iuli ani : IN:} ~Q. ' St P'IIU "cUI[attdpm m,mbrOl't,mv'go1't1n (hoc lO: L,b.~. d. libidincrn ) q"olll,'m fer ip{t'm :'OdOflJI/£ jiag't'1s m.pl, c. 19. ob/'itl funt, .tccu{1bu euam neatH"m pttl;U& Vlnt, c: l,b. qllolltam bmc quoql'e eos pe{<'aBe SChptur.l dJl'Ill" +. tot": 1 .. l; ftgnLfit~t, lot ll1a quiden, flint veluri capita ra- e, 14. ··fi". ti. nurn unce tc tun) lil.idinis parrocinium , (au["mque fdpendunt: Ouibus alia normul-

la veluti levions armature argumenta conne-

Ctt.;nt. lutal.at enirn Atlgllfimotdldulianu5 Lib,f.";',. (omn.tr.datiorem fitri pdcherrimam iftam J"I.<. s. eonclTi'l.c'riuam , qUid ei, ranquarn domrn:2 fClilctt,fcf'IIiunt &1 ardcntiuscxcrtentur etja~

ca-tcrse corporis partes five oculi videntes ad

ccn I'pi[,fllUllm b\'e alia membra in olcuhs &1 an.piexu.u-, Quin etjarn quia 13< alijs conci- IbjJ • rarurfumulis , & quod narrat Cicero , furens

olim adolcfccntum p.tulantra ,gravihte can-

tus ,modorumgue tarditate relcderit bonum

ahqllod concup.Iccntiarn elk concludit,

Deinde fien nonpvttft, inquit , ut 'luodbonll"! Li£.f. tOllt. eft non habeat c mmunem cum eol~udem j:ne quo eHe J .. t. c, 8. non poteft. Ex <juo conhci vult ita libidioem &

nuptias dIe Lonas.ut qua: fine hbidine tile non

potiunt,

Denique argumento ex ad verfarij di8:is Lib. 4. to., filmpto, fi m fruitu Ilgni ( ait idem Iulianus ) It.1. <n. • bee fUlt !tbldo, a JfO faad el1e monftratur, & pey

hoc bona quoque ,p(a defelldltur. Et ha:c quidem

Qe bonltate IibidiOis Pelagiani. Qua: caufa

fuit ut t'tjam Chrillo Domino in carne verfan-

ti nea prindpiorum fuorum filo aberrar~nt laudabllem eoncupdi:cntiam illam affcrilxre

non erubuerint. Sed <juid mirum, fi natura- Lib,~,.periI lem &innocC1It,m affraion,m. ut eam llllianus ;m/'''f vac"t, natura: :lutori & lOnocenti:e rdla'~ra- c.;,. 1 .. ,. t"ri tribuanl? Duabus'tamcn ex c:lulls aliunde!' ' '01.

ad illam impictatem impulti [unto V na quod vererlnwr ne fi ilia Chrifiod"fuiaet, Apol-

linatis tfrore tcnerentur,qui fen[um & caroem enpuer,a:, Comp4r .. m~, ait Augufiinus, &,co- Lib.$.CII.t. It'fUM A pollmarlJ err 11 , qUI carnu fon[um ne;7,avlt In [ .. I. '. I!. C"riflo. Nam ut undecumq; n~t]ulas imperitis . oftllnderwt,hbidinem & fenfum,unum idewq;

elfe prrfuadcre nit.:bantur ut lam fupra fufius

oe,laratum dl. AItcra, <juod nonpotuiffetex- "J

emplum diJre natura dljJimilu nobi,:. Quafi Ii .con- ~:g~Cb. f. cuplfcwtlJS noUns dltIilUli1S fUllfet ChrtftuslCo",.. It,t. fuitfet etjam natura diffimills. Nova fane im· <. 1 S.

pudell-

LIB E R

pudendum Hlorum Cynicorum exorbitatio t quam co ufque progrefiura~ Iubverebatur A!lgu{linus, ut libidinern erjarn corporibus a refurrcetione gloriofis aifcriberent • fieut hoc corum principia poflulare videbantur.z» if/11m,

TE R T I V S.

144

A iaterrogat quafi affcrendo, libidinem fie amatis Lib.4.rDlit. lit quomodo esm pril,. sntr pecclltum in p,lradi[o po- 1 .. 1. <. ~. jitu, itll etum refUrClttltu corporibm ingcralU? De

quo & Iupra nonnihil dixirnus,

C A PV T

De bonitare alia rum cupiditatum,

OCT A V V M.

guitateconfirmat '1'1£ wml'omi, inquit , decor« oct lcs in(itlljJet frem etiem l!iiUndi nrit"vit [ttpofis. Hanc ipfam quod & ILlpra artulirnus ajfcc1!Onem neturdcm &illllot'elltem nuncupat, nec[uo vitio ,jed voluntatu occajiollem , non caulam ,

flliJTe pe(Cdtt'rII. QU:im doctrinamB; Caflianus Lib. 7. '.J.' in hbris intliturionum tradit, Q:.lOd Ii argu- ~:(;<~5 •.

. . . . . .... afran"l.

menta Pelagiana qua: fupra de lioidinis laude '

& bonitate recenluimus pondercntur , omnia

de quacunq; alia concupif.enria eandcm pror-

Ius obtinent vim, etfi de unica illa Iaudanda

propter peccaturn originale potiilimum fau-

gallt: lit in re manitelta comprobanda non fit operolior a nobis achibendus labor.

N E <LV 1: vero ifl:i carnis Iibidini tan- A tum, quam i{lo nomine ulitatius vocant, fed omnibus ornninohurnanis afftaibus, quibus animus bonis a Deo creatis Ole deldl:ationibus inhiat parem laudern bonitaternq; tribuebant. Nam ut probart! Iulianus illarn de qua egimus hacienus libidinem efle bonam , gencraliter omnium

rtfZ.lib. I. fenfuum voluptatern teflern advocavit. Natll.ptr.imperf. ralem , inquit ,effe omnium fen[uI!m voluputem te_pud Ai/g. ftmlOnio ulliverfitatis dccemur, Et rnox ctjam m ront.lul. pa'ddt[o ante corrupt.irn fermone Iacrilcgo vot- 1O~. lumatern illicit) eibillbiilmcw ut Augt:ltinus tum

E •• 101. exponit . feu ur ipfCi ulianus loquitur cmcupil'mtJam fuiffe fine ullis ambagibus vel ambi-

Indagantur caufe cur libidines velut naturalirer bonas cornmendarent,

CAP V T

Q v J 0 vero- Pelagianos moverit ut A Iibidinern feu concupilccntias tanta nervorurn contentione , verborurnq; garrulitate laudarent oper~ pretium ell: coniiderare,

Prima quidem eaque capitalis caufa fuit.ut peccati originalis tradudionem a parcnte in prolem lunditus toile rent ,ipfam traducnonis [uccidendc radicem. Videbant enim non pofle fieri ut tmturn malum gcneratione traijceretur in prolem quin ali quid in caufa generationis fuperel1et mali. Quam fufpicionem ut ab hominum anjmis removerent , omnia qua: in hornine nalcente & maxirne baptizatofiint, bona effe & laude digna perluadere conati

Lib. I. de limt. Augufiinus: S2!!!tm (carnisconcupifcennupt. & coli' tiam) CUr4VlmIU a nuptialibm bonis tam proltxa di~ rut·c• 3 5· jpurAtlCne dlftingllere propter novcs /;.t.reljc~s, qui,

(11m hec reprehenduur, cslumnuntsr , qua}lllUptlM reprc/'endamlM: ut(cilicet cam tan'll/am bunum ne- B turslc laudand«, fIlum peftiferum dogma confirment quo aJTeru"<t pro/em 'lll" per esm ndfcirur nullllm trahere orlgmale peccstum; Qu;£ difputatio tanquam de fumma rei tanta utrirnque viriurn contentione incaluit ut duodecirn ilIa libros Iuliani adverfus Aligull:inum totidem vel plures Augullini in Iulianurn qui bus ejus proterit argurnenta pepererit. V nde idem AuguHin. cum conviciffet aliquid in Apofiolo Paulo iam

. baptizato remanfilfe mali, quod pllgnando

f:t~~· ~o"t. compnmeretllr, En, inq~it , tota l'eftr" c"ufa i.m~

3 pI/Ira, pr~flr"td, contrltll, (7 ficut pulvu qu£'m prolJCIt Vellt'" II f.~'ie terrlt , fie a cordibus torllm 'lues decipm Ca:PfWiJ, ji IliI~c voluerint dfpOjito jludio cont'n~

NONVM.

tionis cogitare,proiea-a eJI. Et infra luculentiuss Manellex III membris , quia operllltJr dcjiderla contra

'Ju£ dtmicmt & fidelef. He'. eft qlled fundlUlS [ub- Ibid. rtut h~refifll ve}ir"m. Q!!_qd lihue tldeo videtis & timetu; ut 11011 aliter ex bis Apojtoli .vocibuJ exire conemini, mji qusnt» poteftu contentione aJfeverelu &c.

Secunda caufa quam libidiuis patrocinio pratexebant h;rc efl , ut ab A pollolis & fallais viris injuriam propulfarenr qua dicercn-

tur, ut ipfe calumniabatur , [emper il11l1loder.!ta Lib. t.,v ilbidinefuzjJe polluti,quafi imperum concupifcen; S·"if. tiarurn Ferre & Iibidine pollui unum idemque

effe credendurn {It. Hinc enirn illa improba criminarioi.quod Augullinus t eccentrum ob- lui. -r- .• [e,e"irates, Apa501oi'llm &. Sana-orum omnium con- A,,:s. lib 3 fa/arttur illitlrifS, ac rnentiretur t,mta, ob{cltn£ ce nt / .. 1. ltbidtllls vires cIfe t4t ellm rsu« regere ae fr£IJIlre non r ... 1,. POPlt, clli nee Apoftolorum legio repugnal'erit.

Tertia, ne A ugullino aedentes homilies emen- T"I. apua dlltionu de[peratione frllnJ;pelllur, & recederent sb "~g.lib, r , erlidll;one chTlf!i, quaJi til pr,wpiemu qUit caperecper.imp'./

I· R' I cent, lui

mortsuum naur« non pOlllt, fjt4zppe m.l 0 aggrilvat" f 66 '

congenito. N am ur fupra obfervatum tit eorurn . I .

vox erat, ingemrata vitill increlhbtle eft poffe eonfu- Lib.z. roM mi; iternque illa , ji lex peccati in 1IIcmbru eft tn- Lui. c. I. [ert« IlIIturllllter ,fane lex & cesens & nllturali!& -,:,b. I. oper. nun quam recedens {uptrari utiqu:d.l'oltmtate non po- ~:f'j, ';nt. teft. Hine & illud: Non effe ali am Augu11:ini " 01. intentionern quam lid illfertlldum l'irtutibm bel- Lib.3. <on,. Ium in l'itiort4m [Acramentll jurare, & ad exctdium Tul.r ... It. civitAIU Dei, onzni 4", Imn; furore conniti, Aflrpi- .Lib. oper. [,endo c4itat;; defPmttirme, repugl1antes turpitlldini 't~~~r~.(~Z.f+ myitllre. De qllO late vidcndus elt liber fecun- ~18. (;n. dl.ls ,ontra Iuliaouffi operis imperfeeti.

G ~arta~

145 DE H.£RESI PELAGIANA J.(.6

Q.:!rta, qure ex przcedente nafcitur , lit A &iI, ajluu illi [empey cOll!entilndJIm ejJrJeGcrnil,.,.' virt..turn omnium faciliutt'm afferrent e l~ leni[uimprobo rflugnttMrnliturllbbovo. lt« qu'p-

propo;.to non eXt In naur« mslum def~ndmuj. pepoteJlflleillime verll t.Jfe elillm ilia vejlr.afeneemia

inqc it I ulianus, ut lid vtrtuu.m jl"ud!" hom:nts 1]ua d"ltis hominem fine P'CfIlII fife, JI vellt q!lar.dq

inClte.nu, &c. ""Iue ab hoc die;" m non etJ.: in 'lime lim q.uidquid Itbet quu. bonum eft quodn"turlll'ter

mail nccejfltaUlII, ut eruutfcat unuJ'i'Il(que /,lUdab,- "bet. Qu;r fane fpcetalTe Iulianurn eX eo non

liter cOlld,tu.<defcrmiter vlVtre , ac fic pudor turp. obfcure colligas quod contra Allgu(t,num,

O{CUTTilt isn.tvi.& de commendatiene nobliJtatls in- qui males efle libidinis motus atferebat apte

getllt£. Quam cantilenarn Iexcentis locis re- acuteque intullife Iibi videbatur ; nee peccare Lib. I. tInt.

petit. lOS on.niliO qui. ptC Ire dieUlltur ; fiquidem a quotum- II.l. e, I.

Sexta denique eaque non infima, ut omni- que ,reat; film n"tj]~ habelltvl1'ere, "" {u~ repu!"

bus concupriccntire bone mctibus obfcquen- Xllara,,,,'ur.c. Si enirn vera til ifia confequen-

dum clTdhtl!crent, obfeqltelido vic elicet nlllur" ria adverius eos qui illos natura met us veluti

I" Hortm- cum fine maglHr3, lit a tt l icero ,{tn/ent qu,d 114- males improl ant , GUinto erit ineorum opi-

tb. ~. con t , tur« d'fideret. I\otavit hoc acute A ugdtinus: nione filmier, qui eos naturaliter bonos &

1'fI.c.7. R!:!!m tu (libidintm) cum b.nAm nlltuillilrn dl- laudabilcs putant.

De ufu vel fruitione libidinis , & quid nuptl<e.

CAPVT

DEC 1M V M.

V T vero accuratius Pdagianorum A illud igitur quod Apofiolus monuit.ne in mor-

mens de hbidrnurn & cup.ditatum bo deiiderij fuum vas quifque poflideat , non

uEI inte lligatur , [_ ic ndurn ell fre- ufum imrnoderaturn coniugis , I~d fornicatio, L.b.(. tofft.

qucnter eos docuifle , concupilccn- nern vetitarn arbitratus elt. .Atque ita, inquit 1"I.c. 9.

tias illas de quibus eg·1IDus non tanturn c lle Augdl:.temperanti£totambonejlatemdecon,ubitu

naturales & l.cnas , fed ttjJm ufurn earurn p,r eonillgum abJhlitutnemojibi .,:d"efl>T Inmorbode-

fc !J udahi'i m ,. folum ex.eflum in cis urcndis Jiderl1 fuum VM pojzdert, 'llutntacumque IIbidine in

Lib. ~ d. d;e vitioi m atquc culpandum. Iulianus : uxcrilgtnitalibus pctuijJet in{unlre. Sentiebat vi- Ibid •

• ".pt.;. 19. M ent it"!U, & in bene utmti: m genU6 conc;,pifcen- delicer nunqllilm III ,iI ff£' AY; Co~{up'fcmtw"', red

t:" Ihodl'J;iue LudlllUY, & In nrpibll6 ex,eJfu. e,", quot;e(cumque {ec,mmlivt ritfAttAri Avid.tllf, regnAre

Lib.;. font. p.In.t, r. Illius 110," PIII'iI excefJus a Ltjiivj,nt.blls fect;rlltn. Quam fuam fenttntiam inde fucabat

1»/. c ; 1'1. P rpeFAtus, inquit ahbi , & qta« de in! I("~l" non quod prolixa difputation~ prol.aret m~licrem

Ibid.,.~o de~~tur04 cc~JtIl;glttUr€ddm""tll~ .• Qued Imlil~- non niji gem-rAnd; cII'Ia ejJe injlitutam;& quod Tejf.Au .1.

. tucine panh & vim cum t"P icuule fupra di- Apoltelus vocaflet niZt:r~/emurum famm.e. It~-,o"t.'''I~c.1

1"mus, In quorum ufu excedendo peccamr. que conventus conjugalis voluptas neceflarie Lib. ~. J.

,.1.lib.~.d. Hinc illud crebro ab eorum ontdignano rr pe- pudicltiA deberet nommariyquandoquidem im- nupt.r.19·

!.pt.c.19. t.turn : comupz{centl£ natl,rall4 'jU; modum tenet pudicitia non poflerdici. e- 3· cont.

&lib.3.cont 110"0 bene utuur , qlll modum non tenet bon» mAL, Ex ~ua Iua fcntentia trahebat aliud tan- ~~~ .. ':"i.b.

1 .. 1.<.11. utttur: Et illud : Bor.a 'gllur concupifcentla nII- quam cofeCtaneum Iulianus , nuptlafllm efkn- .;.. c.nt. 1,,/.

~~~ .. ;,,~:"t. turdu , q~.e cum intra n.odum fuum ten;tu, .nu::A B tiam. in fola carnali cenj\gum.com.mixtiom· t .. 8.

Ibid. ,. 14. 11IJl, II{'p,rl:one turbAtt.r. Itemque exeeJJIIS elUs In conhfiere.!!!ym commlxtlonem, Inqurt, de 1111· Lib. I. ,.nt.

culpa eff. !tlarum '~ndjtlone & nlltu·., venir-e per{pi&lI!lmeJ:, 1 .. 1.[. 78.

l~ figendis vero limitibus .jntra ques me- imo in fJUA f~la quantum ad confldlum noftr'4l1,1 re- Lib. f. tont.

dus.Ille teneretur ~eL.omm1tteretur exc~ffils, {picit, nuptiarum verit'" eft. Auguftinus: NiLil 1,,/. t.16.

laxitlimus erat Iulianus, Doccbat emm quod IIllud dlCU ejJe nuptiM quam forpor!lm "immixt;o- Lib.3 ... nt.

ad illius libidinis carnalis ufum fptetat, de I!em. Etalibi: Non en;m nuptill/iI, fieut ,'IIM,I"I.c. ~3.

qua proptlr peccat~m originale maxime au- pr~ter cArnii CDn~upi{,en,;"m ;nftituta ejl. V nde

geba.tlir, ~odl.lmeJl~s Iervan quamdiu mtr~ veluti Synonirnis urebatur nuptijs &corpe- Lib.l. opt";'

thori conJ' gaits limites tenerctur : exceflum rum commixtione : nenupti.:U, ideft, commixtio- i"'ptr!.co"t.

L.b l I vero committi fiqllis ilium adulterio vel for- IIlm mporull1di4buli oPIII vocarlS. lmo eo ufque 1 .. 1.[. ~3i.

I~/" t: ;;~ . nicatione tranfilirer, Modus hlliU6 ejl In op,re ton- progrediebarur impietatis vel impudentie ut

j"gall, inquit , excefJ(IS in imem!4TAntta f_rnicandi. cotra Augull:ini fententiam probare eonaretur

Ibiti.,.14· Etiterum.:lnco;llug,buseumbonej!4teexe/(etur. inter Sanetiffimam Virginem MAltIAMLib.1.nn,.

Hoc ell: interprete Augu(l~ne, honell:us eO: ~ lekph qRiA concuhitlU defuit, nullo modo fuiffo 1,,1. c. n.

ifie appctitus ftmper in conJuge. V nde cla- ,oniugium. Neque Sacrx Scripturre tefiimenili. .

L'b rillS qlls fententiam exponens Augufrinus fie yeritus, qru,(I mllfitlU, inquit , Iore1>b m opilliol1llIbil.

• .~.,ont. I· ·b b·~ ifi . ~'r 1

I_Hl.t.7. oqllltllr: r, I .tutemll ... ~ non nqpr.cter ux~r~ oll1ni.um er~t: Et, {tcundumballcopjui01lem voe-

videlUT tfJe c: Ipab III. l:.t mfra: In quibus ( nu- bat IUtelhgl, non !ecumlum veritt.temlo,utamfuiffi

ptiJ,) l;~;d;ni licentiofijimum /r"tium tribuijli nf 8,ript~'l",m, ut Vir.ginem M A.It I It. M eilll con-

iortajil offen;" dtfenforem jib; #lium pmidn:~. Per C iHg""·tU"w.

147

LIB E R

TE.RTIVS.

De czcerarum carnaliurn volupearum frllitione> & cujus Philofophicz fetbl' Iulianus.

c

p

A

EX .. ijs .qll:£ de ca. rnalis libidinis frllitio- A ne inter conJuges dixirnus facile inrelhf,i porelt , quid de ca'cera·rum volupratu.n fruitione quibus r terrc nse cupi,;itHes iuhivnt , PelagiJni fenferint. Nam 'luamvis de illis vix ulia cum cis interceflcrir d\fputJ'ti0, maniretle ramen Iequit..r , n.Ii ~ Iins notIifimis certiflimilque principijs dilcrepare velinr , ornnes ornnino carnalium ddideriorurn rnotus , quious in cil.orum ddicias atque potuum , odorurn fuavit.acs, [onorum conccntus, oculorum blanuirias aut (pdbcu-

la, in diviti arum fplendorem atque abund an-

riarn, in honorurn pompas catc raque tcrrena bona coru irarnur & exardelcirnus , in eorurn opinione fui.ie bonos al'que laudaoiles : eorunhl!lC motuum volupr atibus , qua' in bonor.un iilorum adeptione pcrcipiuntur , fecun-: dum fe fpeChta', veluri n rturalibus bonis ad fatietJtem ll[que nos poJi:: frui. Neque enirn B ell: ratio cur cor.jlgis corpore & voluprate comrnixtionis ,etJllll Gne ulla fpe prolis, iecurillime liceret frui , & cxreris nemini uoxijs voluptatibus non llcerer. Nirnirum ut ilhc, ita & hie dicer. nt Gllum excellum efle culp.mdum. Quem, quibus lim.ribus terrninarenr, nullis expreflis verbis eorum liquet. Credo nullum txeelfm cornmitri di.crcnt cum illis per [e ddeCtandi durntaxat caulaquernadmodum corporibus mutui I conJugis,fn:lllrltur homines, led cum alijs per injurram auferuntur. Sicenim & adultena fn1ic;;tiones, & {b'pta

. prohibebant. Fatebatur enirn telle Augull1no

l.b.6. "lit. ali<lm iilicitam. lIIlidm iicuem effe volupt<lt,m Ex hi. '.16. quibus conficitur Pelagranorum dodrinam, partim Epicurearn partirn Stoicam fuitle. Humanum enimbonum non in fbla voluptate, fed aliquam ejus portionern in virtute colloca-

lib 3·,."t. banr, S!!!!,dJiego, inquit Aq~ull:.l.lIlda'tmcQrpohi. c. u. TU vol ptatem? Eoc emmtu fal;' tloquenter JacM C quod inerudite atque tmplite faciebat Epieuru!, qlJaJi propterea (16 ell45 adVirfarl1<S qu;a di) erte dieeTCIlon no~·trat ille qu£tll die;'. It oilendens in quo ab invieem utriufque feCta dif rCplfet, Y YJ'us,ait, ut [entio lavoratfl7!ts es , ut oftendM te & la .. ddtorem lIiJiuptati6 effo, & Ep'euT",um mnejje. Nfnts fpicur£us, quia il!e t, tflm bom nim in corporio pofuit VO!uptate, tu Ilutem tlil4gndm parta» humalll bompo-

V T

X I.

nereinllirt::tuonarU. Narn quantum ad virtutern ac voluprarcrn atrinc t tres futft:nt Ila.e Ph ilofophcrim quarum una virti.ti olupbrem ftd didir, It nunquam voluptas pollct, nin in Urllll1 vur..ti- atium i, Secunda pr;2tlllrt d vollllta\ appctcretur prup[(·rfe: virtu, 311tCm mhil agtTct, niii ad ·i1lal11 aut conlequendarn aut retincudam. Pollrcrna duo ina corqunxir, ita [.ilicet ut neutra earum propter altcr arn, f.:d propter fe il'fas arnbe quarercnr..r Hac Divomachum patrollum & L alliphontcm

habuit. De quo Tullius, Iiom.nen: IW'gUlt cum rf1,.4. ~nJ. b,I/I'a, ut (_ alliphon qui Vvluotatem c mh,;n·flatl' 'f<j' co;uun:lt. Lt A 19l1ftinu> : l tentm mmille (Cal . >

1 h ':') . .,. Lin. \,'.1>r.

11' on putavmtmv.rwteamml 0' I'o.ttptatecor- I.

. 'r; • d· '. fu .• 'p".

poru erjr:.om.nlS'OIlUm, tu sum :CJSV)1tUt,s & vtt:« "'1:>f, 177

voluf!econil1;ire. Hanc porro Calliphontis,& Divomachi f,tbm dclenditlc Pelagianos ali- .

quoties Idem Aucnllinvs efl: «Itis . si.f.utem,ut Lib 6.(",11', all ;uoloco.i'ghift ~}li!aCft t.b fdl'it Dzl'Omac i;'/)~ lui. c. lO. nejtatfm vdupt"tfmqlle con./·n.,etls 'I' tHi p/.,II ,(o/,~j

'iuo jue 'iuius mund. qui bimcftiou vcan'uy, St;l-

[£1111 bonum e.Te d«. r.lI. t, ex hitml4nd [alic.t na,tital

be.iuil!4 JUC compaEtum; fi ergo hoc mimjirum ~td

opillione {tEtaris (atis ejl Itcb s qllod eilnjitel is IIllam

e,)e i!fi(itAm a/tam !icita:n voluptatem t t luculen ..

tics Divomachi iftius adeoque Iuliani ftntm-

tiarn cxplicans : Nw enim • inquit , te adv.f'Jus L,t, 4.~."t:. iJLs (Philofophos honcfhores ] 4.fniictet, Ii nlu!.<.q, (l,(O Fpicurll! qUI ('!tUN ~o;'um i ilnnrt;s in vo/u/.we

corpon» po/itir qu " nan <Juod ,/ic tu [cnt s ; (ed 6i .. vIII.ac!jUS, I.tiius qu pp~ dO;,ma tiin ptMllit Nam

ipre eon:llll"mda,/; lIo:uptat:71i arbit stus eft i;'ontj'ld~

tl ut qutmad,rodum i.o,;ejiM Ita 'Pol':pr"J p;r (eij6t

appetenda Vld: ritt«. Cum ergo conlenlu illorufn Philofophorum duo ifl:a Pel.agiani conj!lnge-

rent exithmarunr voluptatis per fe fptCh~ ap.petirlun ranquarn rlat~ralis cujulpiam boni

fullfe licirum atque laudabilern . nernpe quoad

aliclIiu~ alrerius virt.rtis prrcepto ccncurrente vetaretur. Hoc ell emrn quod AuguHlllllS di-

cit, ut qucmadrnodurn honeflas ita voluptas

pef fdpfam appetenua videretur , eo fcilicet

modo quo hoc de catna.ibus voluptatibus in

conjugio folo delectancni- intuitu pra.cifa et-

jam {p~ prolis.appeteudis Iulianum icnfille declaravimus.

CAPVT

De ignorantia parvulorum quid fenferint.

X I I.

COI\l 114 V N E omnium Pelagianorum A dogma fuit. jgnoranti~m ficlIti & ciifficllltates, quas patitur OOlllis homo ab initio nativitatis [u:!! nullo mcdo ad miCeriam juHa: d~mllationis. fed ad natura:

in£litutionem pertinete. T elli ~ ell Auguflinus

multis lod5 : !2!!4m mi[eriam. dllf.cllltatis & Li~;r Juignorantia:. nolutit l,za!.zam ex iqff" damnatl",e tra, .' 9- defcendere negantes origillalt peocafi Iii. Et pleni!ls La. J. bono alibi I /;tillmji VeTl4m ejl:t quod difunt rela~j.1Jiper[.i.H.

G :. ignoT4n-

149

DE H£RESI PELAGIANA

15°

ignorantiam &dijfcultatfm, fine quibllS nulill4 homo naImur, primordia non [uppllcia eiTe n"lure, vineerentur t smen MIlIJic!Mi. Neque vero qui tet laudibus carnis concupifcentiam in celurn rulerant, ab ignorantid! quoque encomijs abilinendurn putarunt. Eo quippe demenria pro-

Lib.3.(ontra rupit I ulianus , lit per;ea"m 'gnoT4nli"m etjarn 1 .. 1.(. 19· j·.I11itiam norninari dicerct : Alij, nullt.m efJe Llb.de pm. 'gnorant:£ ma.·lIm & Ideo nee pttr::'"lIdam, eo ljl.,.t mml .. a- narur« fit hommu fit inCipere :Alij , alio Illlititla!

re miD· (.36• d I' I'"

u«, gw<re e rrantes P"I)'II os cum In utere mat. 11m

pruden/fS v.xermt , n.m.s ntgllgtntid.n bee vu« ill Iii"" tencb.u ejfe (ulmerJos. Sed h.ec poflrema opinio non vide tur pailim vel diu inter Pelagianos vigui!fe, fed potius ilia altcra , qu;v ignorantiam illarn p • .rvulorcrn non tlfe malarn aflCrebat. Vnde Iulianus voc al.at tamfmpli-

LiT,.r 0per. eita:em ljllam inlEt.uta a Deo natllra,fufliperel: impc'( c, "I. Q!E (parvullls, inquit , ) .n,t/Cdla ".m~Vitaie J .. t.], 61. fel,cier bonum fimpliclIdtlS [UII vlt.lle n. 71 pOIU.1 ,I. oe

folum ret.nens quod Wit! 0li[ ets digTiatioliep~Ci:dil. Explicuit hanc parvulorum ignorantiam, leu

A. ut loquebantur fimplieitatem accuratius fiddiffimus ille r elsgiancrcm inrerpres author gut- {bonum vetcris ac novi T eltamcnti doccns eire ignorantiam fine malitia • Narn tum quafi Scripture tdlinK>nhm :lC:dllxilTet qucd porvuli tfraelitarum intraturi eflent in tcrram ,

r: b l' -, '.' .... t.r'l'l.

Chanaam eo 'jU,dlieJllr,t arll!maUi111, U. l\e;",e.". c:rno"';

;flltem bonum velmslum , adijcir ,jimrlwt,H '1111. ujl p.l.~.8. dam eft nat,,1a1uqultne',ueadbnum neue sd n.e- 6~ /."'1.'" lum erid.t« ~fl: bee eft, 'gnoranri,i fine ms'n « jii.,

jC1l(il emm nafCimtlr ,(ed n'flra I aut«. apax 'fi, iI.-

[are veriistcm, Et iulcnus : sicenim i ell> :lljri-

IU.t genus 110ftl'l.m, lit fine feri(u laJ c. p jJ mil', 14-

men eradtri dd litrli1n',IIC Itacue 'gno!',,[](i,)m

hanc p.rvuk.rum IllgaOe vidcmor lift pliva-

rivarn vel culpabik m , (;dellctootLn,[1.odo inr.occntcrn "ll:andam nck icr.tiarn, qualis fet-

tt tit ctj.m bdlianm in {,liibus cum a ratis

pro\ tctu ltjlm fagacicls illa naturalis adele-

fcit. Atque ha.c ce ,gnvrantia cum ~ua na-

fcimur.

CAP V T

De ignorantia adultorum, invincibili , vincibili.

X J I I.

DE. adultort m vero ignorantia cele- A bris fuit Pelagiancn m ft ntcntia , igTJOrllnliam 'on ehe cJllpllbdtm. Docuit earn in libro qucdarn fuo Celeflius, unde & magiflro ejus in Syncdo Paleflina reo

Aug.lifo.d. his verbis ol itch til: tblJvionlm & Ignul'ang.jI.P,/ag. rillm non [ub;"cere pecc4tu. Hoc autern cos in<.18. o: 3S' tellexifle de igncr u.tia quam invincibilern

vulgo nuncupant ex eo manitefie liquet quod continuo rationern ex neceflirare petitam fubijcit: 0!oni.;m non [eCl4ndlim vo/untlltem cvtTllum fed ftcunaum nuefitll/em. Sed longe clarius hoc patefecit (ritobuli tanqllam Pelagiani cum Attico ~pld s. Hieronymurn difputatio. Et-

enim probare volens ignorantiam non habere peccatum: RO:;O, inquit , ljlli£ eftiftaiuftlti4ut in P(CClltJ teneer erroril, mills reatum ncn //"btl conji-ientlll ~ Neje,o me pmaC'e, &- eim Tel quam ne{'io pana! lu» ~ Et quo plm fllc!amjiflontefeeeavero? QUa1 fane locum nun habent ubi Ipon- B

" ranee voluntatis negligentia !X'ccato locum 1tde;nJeJ. dedit. Et libro Iecundo idem Critobulus : vj;ei~; i~;;:i: deru hominum, .ait. oIceuf~re natl ram III,' pfr bee inVld;am referre IT! Deum , fi tales b. mmes condldlt, ut oblivione &ignor41lti£ peWIto earerencn pc.flint &c. ubi lIutem aufeflur pv.flilnltt'lu, aufmur &

vitium. Et paulo poit: N unqt:id & de Efl41Igelio poleril boc appro'bare, ut puniatur quifpiam pro eo

quod ne[ciat & ante pana! ltw, qtllltll rem fit (on[cienti£ ? Et adhuc inltrius : Da tefttmonium non inflrumemi (vettris) ubi error & ignl rllui" & impvfibil.ttu 1t41ldilft lenfll/ur in (r.mine.

Quod auttm in.a omnia de invincibili quam dicunt ignorantia & errore intelligant, cmnem tergiverfationem ac fcrupulum toHit alia Pdagianorum fententia, qua vincibilem ignorantiam culpa:: obnoxiam dre fine ullis ambagibus conftanterque docuerunt. Nam im-

"",oJ Hier, ad-wrJ.Pelag. lib. I. ,crf.ft",m.

Ibid.

Ihid.

primis Iulianus gravirer culpabat non minus lciendi negliglOtiam, quam culpandi ignwrata temer.tan rn, Ecce, ait AugdL mer.to repreben-

dijf' r. ,', j- d ' I L,b.~ colff.

I t eos qUI J'IFer,fMrtlnt cien ~ c"gllo;ctr~ ve non 1 I . (.' , err" .,.~. Jorn,id,mt 'gntrat" crlper«. Ex prof< 110 all tern

[cI(ntire audio cfle vacandum , ac vincibilem

iIIam feu contractarn negligentia volunratis igncranriam ncn tilt fine culpa in Eplilola

ad Demetriadern Pdagius probar. Prim~ ig ...

tur, inquit , virgnu cur« primumque ftud",mfit

fe. re vrluntiltt'm dommi [ui, &- quid ei pl~cedf. quid-

ve difiliceat diligerter inquircre &e. Impc.fl:b.letft

en.m ei qlttmqullnl plll(ere, cui qflid plalMt ignorAt.

fit rique poteft lit etum ,bfe'luend; VolO offentLzt, ~uj

qUI m: do obfeq"j debeat, Ante n, n didicjr. Et infra:

Vl'lde prop/eta dicit; Et t« rjra'illlCliigllol'lIre. £1

Beatm PA,dllS:{!!_llIutemignorJt ignorllv'tur. rdem-

que alib, : l ropttrea nolae fieri imprude~w, red i~telligentes qu£ fil vo1hnt.u rei. II/itium obedienti.

eft quod pr£l iplatur velle eognofcere, &. parseft ob-

[djuq didietjje quod fallM. Nernpe ubi pr.ccipi

dicitur ut velimus cognofcere, & nolimus i&-

norare , negligeotiam voluntatis , Iecutamque

ex negligentia ignorantiam culpabilern .!feri,

dubitari nulla ratione pottlt. Narn obfequendi

voto offendcre contra pr:Fceptum; obedi<n-

tiam nolle ccgnofcere; irnprudentcm eire; ig_

nOTando <In.-ere ut ignonmur a Dco, culpa

vacare nemo dlxcrit Et [!c quis dc fcnfu Pe·

lagij remanertt fcrupulu>, eum ip!C expl'cffis

verbis alio inlitro promit: Nam trattans de . peccatis ignorantia! di'tit: /;omm,II1 pr.evwiare t.I,.Jenat. .J'b If. I 6~ ~·atJ .. UI crerle i<~noret, idroque flJe culpaTil 11m '.~noran· r .'

IjAm, 'Iff,:" id homQ ne[cit negilgfntlll, qi,oil ",{bib;'", .17· dil,gentill (elredebUl([et. Nec mirllm, cum pcc-

cata qll:l! ex tali ignorantia proficifcuntur po-

tius negligenti:l! quam ignorantia: PClCltJ. nominanda Gnt.

15t

LIBF.R

T E R T I V s,

De morte quid Ientiant,

CAPVT

X I V.

MOll T E M corporis elfe naturalem A OI11l1ts homilfel ptrtr.m('1t, lEjuia 1tn4 forttllf illditf; jirn Iupra diximus Ii ntire Felagia- inquit Iulianus , pit£'PAricAtorfsquOr'luetli~mTenos. Et quia facile videbant natu- liqu« cOlilprehendir £tlltU. Hanc in ilload Coralia non polfe tlf~ peccati Iiipplicia, rinthios 10("0 , per bcmmem lIIors, non quidem

hinc mortem velut pcenam mf!iCl:am elie per- peccari ipllu~ merito , fcd quill pYl;n116 ipfe eft Pr/ltg.it;

Lib J,!.t]fi. negant. V nde aliud eorurn dogma : qtlvlli{lm mortuus, Iicut , per hominem, Chriftum , ,ejilT: C."'.ment~l.

'p,lax. c. II' neque pa mortem velpr£vllrlClltlomm Ad& omne ve- rec110 mortuorum ; qui" prtmiI:J rerurrexlt. Pan ~d I..·'·'s·

U L' )' . n .. m H

nus humanum mcrutur , neque perrefurrelhonem modo ca.teras quoque corrumpebant Scnptu- '.

Cbrifl; anne genus bcminum re{urgat. ras qui bus premebantur, N am illud ill quocum- Gem!..2..

Ad negand urn autem, cogebantur ex do- qllf die cemederue» eo mott« morji1'M,nOn ad mortf

gmatum fuorum coherentia, nc fi rnors velut corporis f(.d ad mortem anirnz qtl;e in pecca-

peccari peen a rranliret , & peccattlm tranfitle to fit retulcre, Illud vero COrpUl quidem mor"- Li£.I,J'j«-.

fcquetetur. Notavit hoc Augd1:inu~; Mor- tuum efl propter peHIlf/{m, eo rnodo dicturn eife mer:,.1$" r<-

Lib ••. O""M tem qUA morimur , non vis ex pecciltoin omncs feciJJe voluere quo dicit A poflolus , mortificare mlil'<' ..

'm,,'!' ,ont oTiginaliter tranJitum, ue (0.:;"'>' faceri, jlMt! ettsm membra veflra qu;e funt Iupcr terram propter

l .. I.I~ '7j. mgin.t/iter trdllJiO"e pew/t·m: ienus qlli/pe 'filum peccatum, hoc eft, IltpeLCdtkmnon fiat~ Noh-16id.,;6.

i;II<}!Utn fit in. #1 rito trall]iii" {tlppl.cium. Hinc Pe- nulli tarnen Epifcopi Pdagiani poll damna ...

Lif,: dt ,Jat. iJg;u,; i.ommum , di, tLat.j l:epeccAto.lnorifo- tionern ilhus erroris, !llam fentt.ntiam miti-

C' .'.'.'.<4 tUI,;e v t eq.Hn .A da!J1 s. ~dLi'OS .tlnS line garunt. Docuerunt e~1 m Auguflmo ~cnanfel . pe(cato mort pct,·Jtlt ventinnle vidcrctur, B ex .Ad .. m nebil 111AII tr.mjiJfeper ceterr« "'i! 11IoTi/m. Llt ... ..Carerum ne ex If'j(J accrco mortis knfu pee- Port am aperuit Hl:iopinioni j lit alijs n.ultis. bomj .. ;~.

nalis elle purarerur , mort, m Ilatuerunt non Origenes , qui libro quinto C omrnent a rij in G- ...

l;1'.4.ad eife malam. Mol's, inquiunt apt.d Al:gllfiim:rn, lcplilolam ad Rornanos.ita de tranhru peccati

B .... !. c. z. non [emper ejt milium cum & MIIYtp,tu; jit [""fa in ornncs di[putat, lit cum Pel agio tcni imita-

pl',tnliQfUm, & vel bonsn: TIel me! .. m mo.tem dillPI- tiorn tri bu at , mortem tamen communern qU3.

cjat, non rcfolutia corpor;,m, qu£ e~c{tllbitur in omnes morimur in polleros trallne arbitretur,

omn; genere bOlllin!:m fed meructum diver.~ta5 'lilt Irnitarus tfi eum autor quefhonum vetcris aE:

de bumsn« liberwe contin,~it. In qua opinione novi Tellarnenri r Q!J9d quidem , pec,atum

peripatericos duces de'ferunt,quos in pkrilque Ade , nihil obeft bomin;,]i ramen leg) Ui obediat, 2" U7~

{lis dogmatibns alioquin (equi folent. Stoi- I:iji quod moritur. Acceflic eidern opinioni procorum enirn proprium fllit, morbos , irnbecil- pius Ambrotiafter ille commenrator in .upilitarem , ac mortem per Ie neqlle bona ncque Ilolas Pauli: fed in quo dilferat f"fius alibi

Cim ••. 1., mala. deputare , fed ea vocare ncutra , med.a, declaratum eft. . .

fimbt" interjecta acjaphora feu indiffcrcmia , ita ut Sed pr~t(f ifl:as quas recenfiiimus alia mira ..

a Llb.d,p'c. nonnulli cum Pyrrhone atque Arifl:one Chio bilis quorundarn tempore Auguflini fllit no ..

.. mt.c.8; inter optime v.tlere & gr.tviJftme .tJ,Totllre, .lIiverr vitas .. Docuerunt en~m omnem hominem etiem l?e!ert Jlig.

& 9b• 4'que mol'l m!xl d,cerent mttre{{t. QUa! pen pate- nunc Imm.ortalem crcarta veo;ljuod aurem morr- re,.m.7 •• '

b Li .1.. flO 6 D fl: I· r

ront.lul. tici omnia mala cue con rmant, i ingt.nt untur etjam parvu I in uteris confliruti ; non .. " c. Alo}f •

• ,.ru impl1Jitaque inter a mortem .tternam & tempora- ex pecc:lto Ada!, fed ex proprio, SlIod ab eis G.~.

{.398. lern, illam mortem anima! vacant b prenalem C vel in uteris marruin perpetratur accidere;

c Llb.·.fi & c lud,cla/em ; quod lufio Dei judicio tam qua: Ientenri« tarnetf ill originalis pcccati rtc-

~?~~~. in ~darno cuarn omnibus ejus peccatum irniran- gatione, & ~Cl:l1alis .in~.ltero affirn,atl.one, le-

c.,,,, . ..,~t. ut.us Illfligalur; hanc commrmem & n"turAlml, lagiana fit, a pfll1CIPIJS ramen Pdaglani, pe-

c.j ad Rom. 'luollion [dum pm.tntfS fed & luifl moriuMuT, ill:i nit us in aflruenda naEentium itnmortalibt~

".m. p. volunt intc:ligcnd:lm in <:0 l:lIod dicit: Et per dilfentit. Et quia nullanHjus pra:ter(;'a inter

Llbol.de pee. pectAwm m.w, qUIa mors anim£ ill PCCCollO fit, & antiquos mentionem rc:peri, vuietut eOQelU

",,,,t.c. 8· . A' d .. -'- fi 1 &

a- 9' quonlam oamulI: reuUl '" .lllinatloOl mort» tempore nata Imu mortua.

/ul.lib. z. perp"u£ ddlinatulll mundu~ afpexit. Et itA in

o)erit imperj f >74'

l'itl.

De ca:teris miferijs human:r naturft.

-_.

CAPVT

x v.

DE c;rteris hurnanz vitz zrum~is ApArvulufintullopec(Atirnerjt~fi'rjdititii. :E.ulibi: Lih . fi

.. idem pr..,r[us quod de mOrte fcnle- Nee ullllls peuati m:rito hu perpeti p"r'Pulol dlCltH. ..111,..

£.£.r .. o)<,,, rUllt, n\:mpe nen eile iUas ullills pee... His alltem tam evidentiolls ,alamitatibHS

-;:.rJ~~":t. .. cati pzn<4,?' A ugll~. lud,ci" Dei lIOI cum ifl:am mortalitatem arlligi &. conteri ,er ..

J. oj eVertltlll qUI geneYII l'Jutnllnl mi[erUlItl&I!I17Jttsll nerCl1t, malas tamen tlli:,oIlWlltlOfimmefi~t ..

G 3 l;I'i~

In DE H J£~ESI

negabant , quaf natura! ipfius [ub.carum pon- A dcre gcmenti\, voces velur mans frlItJltl;ffi FotI:.nt vel ncganuo wlltrc vel clarnanco Iu-

. pcr~re. Conlt.ms cmrn eoruru vox [uit : tar-

~,b. rf' .per. Vu/u; nee in anm« nee m cane uill,m /,,,bet mal m:

.mf1" .c.nt. . l I'll fl

1 .. 1.[..8. und« pcrvlcacl~ecrLlm ot.nitens AUgl, inu s ,

PT.felro ;ftM cnmiu« apertM a parvlIl" Infl/llentes

Ib,d.f. 96• humcn« vitx mifeti.u , cum tuis de<eptoribU6 non negAreJ, (edunde In 1M ,ollapf;' lit noJir a nsturs cum Catbo/I!is doitoTlbus diceres, Lr irr dens Ihilcarn illarn negandi res aperritli.uas pcrvic;ci<lm,

Li/'-3. cont. be« eutem mol/a parv;durum, Inqlllt , 11071 ed qU4 b.l,c.3· h",bere n~gaMur " !loblS , fed qU4 pe/pm .eriJlifltUr

PELAGIANA

ab orr.nibus nobis, tupr£termittis Dmnmo nee re/pi.

as : ex,PaJI"ris ,In vir d'ferti~lmus & exerces inge-

ntum sc linguJm tuam In lAude natliT£. NcgaLant

igirur milcrias iilas parvulorum, non quafi

nullo earurn feofu cos tangi dicerent , quod

ipf::t experientia convincente fitcri cogeban-

tur, Ied quod cas penndeut mortem omnium mikriarum terribiliffirnam , non effe mala ut

Lpra dixirnus, {cd neutra vel adiaphora , cum

Stoicis Ientin nr. Quo fenfu Augu!l:lnus dixit humanarn naturarn habere Pelagianos malo- til'A .• 4 rum jiz.rhln y,'eg.t.tQltS. Bonif.c.+.

Synoplis de przdictis defeclibus.

CAP V T

XVI.

P· 0 R It 0 de omnibus illis suos recen- A mrntisimb:mnturt./Jedeberent. sienim p~gnarmtt4-

fLimu'> humane nature d.tcctibus ac dl 'a urn vs.lnere ; & mo:s ptlcato dicit..« "'f-

vulnerious cefinitiva ecrurn lcntcntia cldt}). abllllionem 7/:ortil smotto p,ccatld:be. orer",;

LiT·.<1,!ejlu fnit : ',U 'dpwatum At!£ ipJulIl fO/lim/£fe- ere, Er intra perficlens argumcnti cr.rlume

I>'/"g. C.ll. ret '0" non gel/Ill; um .. num; Nan. ql,an'yU;lm pdt hr, m,ihilb.rum <]U£ diximltS, b.Jpri"-at,r;;mcoll-

& »lt, Pe!Jg1j in l-'aldhna Synl,do damnarioncm ali- Fat evwir, CLrporib'us. Non po:uiIJe.JMem ailter, Ul

quam !:)cncris hun.aru la [wn{Ol A,,:,;e pccc"to eii, n,.r,u,bui!1e quam til n.edum« monfr.,v ra ion-

liT.!."o~tr4 faCta!\) tOe Ltcrentt;r , ca ramen ;1II,tatllnu j:t,ndum tibieft ,aut iii" ,/u£ prius enumeraVIi/,tIl4C-

lui. <.5. dUil,tax,.t, n(npruj,it,(at.o1li; in Icnfu eorum LldiJIe peaato, & ideo n~cvl!l.·ltr.!fuifc niltll1.tl4t

Hlit. Qu"ri1 pdti~'(Ijtlffimarll opinioncrn inde eonitar,ltio sr"tilt, p. r qilltln mumtef/;I,meji I,ld de

p~inl'tl(IIUm vel hallt~fant vel pcr[ua(,ere nite: fUiI,ordwlb s mote ncn ejle: sut ccrte n:f;andumm

barsur, qucd null! illorurn vulnerum l hrii]] myJllr~s ctnu; qUlcqr"71l efc medtc.n« qUI de tut

bptifmus & gr~tia in ina vita meGerctu~. Jtcuf,dumte In. rbu ne Itflltm qtJidem[allMc potuerit.

Vb .z , de p<r. Ao.~i eorum dernorte rntiocinationcm r SjpYl~ Er brcvitcr glomcratim'luc ahbi : si alz'luui/' 3+4-

rnerit.& re- l7li hemlni; pmatofAl:rum tfl Ul marenmur : Clmji. m motlbus gfnllal,um, In fenfibs coeuntium ,in ,b-

min:3",·Q "dVttllu'fieret lit aedentes in eum non morerentu«, jc£nllAte mm;br rU"',in ilifa/aate nscennum 4tJIj.

33' Et addunt quaG rationern : Neqlle (1II11l pr£vari- qllum crimelleJecerat, .mmutattonemborum qUit di-

CJtOfU tranfgreJllo plltS ,nobis nucUzt, quam rnCaTn4- xunus , remedia cmtuliJielit, alioqui ~rande te.ftlTRII-

ti~ ,el r~d.inpllo prdftiil falvatori4. Sed exfertis mum lfI,beCilI", srtu , nibil]ue pro!dluf£, nee locUIIJ

I 'b viribus hoc agit inllantiffimc: Iulianus : si B It;,rltudinu i7JV,'1IijJe, & lan,;,uentibItJ, everj,fiue,,_

i~P;~;~:;~' A_cfa71l p'£ter vJllmt~ti4 op~ra Ip}ij46 natur" mititut« tur ~llbus, me t a fome~t"voluntati~tls admovtf~.

hl.f "J'. fut'vtrttl, Hlhitdebultm"gu Chrijlus q1l4;11 ttl. qi£ all V bi LbmfellCitat. na,CflltItim quam Ita In fcnfu

Q' fi'I'1. i"ofuerant eltfa tepilr~re hi; vllt.lIcer ve)tlgiji, qui- AOgU!l:101 non Iiio nuncupat, omnes reliquas

hlMne rubr~qat, ia ell, & in nllpt~s bapll,,-afoTl,m five mor~is. live' corporalium a'gritdinulD

,1I:Jtl'jfldfn fenMetll' lIb,do, nee eodel" modo quo et- atque ~fth.CtlOnum, live auimi ptrturbatio,-

jani c£l'eraTlimgt:ntlltmgenttalla ~,o1'erentur ,rtcede- n~~ mifcrias , cum quibus omnes obnoxij na-

rd po/wno PJ/I donAm gratl£ COettntlum p',dor ne: kllnur, comprehendit. Et hec de vulneribus

uet jt; .rnen,bra quet» irnlt.ltto nee i4ter.ntur(en(14 qua' n~tura! humana' ~cgant ~r peccatLim

rev, r .. d Ic:d.nu, liberum pOjqrerno b"ptl7..{tlu I'~dde- Adami efle lu11,,9:a [ufficlanr..

r.,u·r ar~jtrlUm; Irno penttus nee mortaies qUI JaiTa-

De Ilaeu nafcentium. Omne malum ab 'eo removenr,

CAP V T

x V I 1.

N NNe pauci s tangendum in quo na- A los libentiffime confirentur, hoc enirn veluri til parvul~s ex Ad~m~, nafci putent. [cu[~. fe. pr?tegunt , .~ontra illam divin,r pra:Solcmnis Pelagi mis conluerudo d,tlhnitlolllS d}[crctlonem, ex qua necellario

fuit, parvulornm intcgrieatem rna- duas hominum maffas live naturas unarn bo-

grijfici~,elogijs pra'dicare, quious vel mJAab n~m alter~m malam in Catholicortlm opt:.

eis toll .. rc;nt, vd bona tnbu.rent; caque five ~Ione fequl credunt,quarum alteri falus,alteri Lib. J.d ....

n .. tur"", live morum •. De fmguJis aliquiddeli- damnatio ex nc.;effitate deberttur. Hinc ilia perf-c.g·

hmdum ell:. eo~um apud A ugull:inum objct\io, nunquid "go Lib. I .co~t.

LxtademlDaJfaOlD4iles creatos,d1C;parvu.~ h!iminum n4tMf.l.dluII4IIt ~ c;ontraquos alibi Iu~tr.,-

. . ideID per. .ltS

LIBE.R.

,. E R T r v s.

idem: lJuorum teffe omnium ( parvulorum ) A alibi :Ex qUibils neceJJario c,"ficitutnosreltijlime Lj~'l.f.Hr

IInam efie mal"m non potejin negare '/.fIIIlemilbet eam defendere neminem sum peccltto na:c; , & Dtlim reo«

putetis. non poffe judicare n4centes & alltevJluntAtlS pro ....

Primo igitur ab hac maffa parvulorum re- pri.e u[um, tnlloxiam(id ell. innocenrem l ;nuno-

movent omne omruno malum bve corpus five '1.uoquI ff~:,.ram. In cujus commendatioriem .

ani mum fpeCi:e.s, five culpam gua: in alicujus mtur.tlis jnnoce<lli.e t ut ipCeloquitur parvulos Ib.d.f.:H. peccat~ tracluchone conlitlerer five: pa:n.lm. J:?e predicate Ioler, & vocate novol homines, & rr.de Ibid. (.liO• peccatJ malo qua: mors eH anime ,quo cos In Opll' Deitquod tanr.e puritans etie H.wit lit nee & iii. Adamo perijlTe ntgant Jam fupra Iatis dixi- in corpore nee in anima ipfi Chdl:o cedar,

Lib. s. tit mus. V nde A uguftmus: Sed vas egreg~ cbn- 1'1;1111, inquit Augufl:. ut nul', fit csro pmat, ne Lib. ~. <imt.

",,/. jiialli re(pondere c/)rijlo. fi quod perierll' lJu.erere, hoc fit & chrifti. Clarius mens eorum prorni- lItl. <., s· &ra,lvarevenifli,IIdp"rvilwlnDnv~nifti.De :rgri- tur in libris AuguO:ini ad Bonifacium , ubi

~,'dine qrz ad, operandum cebiles facit fie (urn dicerent Chrillum Domtnum. nulill mecu.a 1;"-4. aa

. Idem AvglJfimus: ClTnttljr.t quo tendlllt:P' quo pecedt. JUlJfe refper(um qual.tum ",tmet ad eiu: 101- Sonij:<.t.

lih,J ..... ttI- mdliUJ porrigM h4(uiJpllfl/iio, III omnmofruStTa di- fant'Am: interpret em irnpietatis illius agens

r4&gt'4.14 I',".r.· fl:' fib" " I, bd'

f. '0. th,m lu~etur, YOC4VIl1WI{""C:I• IeJllm.lpJeemm Augu inus, IJ ijcit: qlila newt; carnem av owm I I • &.,..

{a!vlimfltcieJ P·'P!"MJI;I.>m .. ~c .. dtil eorum. ~- peecII,; contaglone rmjnmam non IX, ellemi« rr:,Prtlljr4 <.of.

l'iIodoenim(aiv>lm j"i'W ltv' 'flliill ejj .egritudv. l'ec- & gratid fingt!larl fod communume mllur.e q:!£ om ...

e4~a qUlppe -jwma,;m' IJlUm vt(.~m 1M) poffimt ntbus ineji inf"ntlb~1S a/{everallt.Et alibi: IJie Pel«: Serm. t.il

Quamquam fub ~gl?tudJll.1S nonunc ahquan- B glfl.l caYlJe"! cmi.« IIIfantls (arm chrjil elm.atuT .. "r. 4011•11

. do etjam fimul Iptum~c'iltum a:I:,TJtudmls tJ,,/uare. Eo fp~Ci:Jt quoque quod de anirne r.8.

LI~. r.a. pt'. caufa intelli.,atur Jux[a 11;',,1.1. ejuldcm : s; nulla origine plerumque qUa'ftionem ingeronr , fic

merst 0~ re- -" f.' ' . r: ' , ",;I 'b 'J

'D' 8 origilla!i4po:ee .. tt tXgrrfudmf , .. u,"m JU'lt, quomodo "mn?& Cbrif/; co£qflarc mollentes omncs aillmtU par- "g,' I •

n »n . e.re. ltd fIItdicum chijlu!!, toee), .. d p rc.p;tntbr. [a- vularum. Contra ~uas impias cornparationes r, A.

erumo.tton (diu:" .et<TII£ [uonan ct.rrintil.mplO ti- Pelagianis proprias Iic Augllfl:inuB intonate

mmpJTt,{I,tur. Vndc b~evlt~r c0rt,.m lenten- Q!Ehllisc~mom c£rzjfl ita taTlliep11lparlltnll.'cm- Lit, 5;<0 .. "

ti am GO malarL1m omr,lum nurnur.uate com- tu-m liominum ceterorum , lit a!fer'at utrsm Jlleelfe 1"!.'.1 S.

Lik. I. tonto preheocens : I'os peitu ,in'lUlt, qr.am f,1.tnich£i p'irttatis £ql!at's. detefa'ldus hdTftiCUS invenitNr. Ex

~"l. otero [.elliti6 in panulo!, qUI~ quem nee III «n.m« necm his ergo iarelligi poref] alter ius cUI~,[dalD do-

",.ptr.f.~7. csme ullam malum h .. bereduiti! , per CiJTtjiufIl["- gmatis Peiagiaoi [cnfus CllJO Celeiiius dicere. "

flaY; nulla ex parte permittttl6. Lt hec dl caula Iolitus erat : 0!._oniam Ile]f¢ per mortem l'e/l'r.e- 1·,/'.,[·t<1-

. 0: '11' ',' , "d ," F.I_:/, .. H

cur toties Augu • I am 1n6emlne[ qucnmo- l'aTiCatloncm A A, omne genus non.mtm meustur: .

hi am quod parvulis Chrifhun negarent effe ne.p« per re(urreltlollem chyi§h omne genus l.omi»

Ie[um I quia nihil in eis vel in corpore vel in num re[urgat Rell,rrcCtio enirn illa intelligi-

Ibid.J.1S. ~nima falvandum fanandumque rqx:nret: Et turquol' non mortem ranturn corpOrIS fed et-

p.edari pr.edlitltcres fic eum prltdlCatisChrijium, ~t jan_J anirnre quod ell pcc~atum abforbet. 111~

. eumnegeti6 pari1filorumeJJe Ie[um, qUia, ut alto In qlllppe refpondot mort! & pra'vancatlolll

t::<~~ont. low, TeJm ["lvator jllterpretatur. Q£od enim par Vll- Ad:e ~ll<£ .pr:£celr(ra~. Cujus do~ltlatis I'e-

ti!effenonv>iltis, qujll",hlieos bllbereundelilos!al- laglan! ratio eft, qUia Iicut ~ernlIl(:m Ad::e

'I1Dsfaci4t, pr.ediclltis. C pcccato putabant rnorte corport' mori , Ita nee Sed inter elogia quibus parvulorum a rna- opus eife c. lorifl:i gratia vel rell!rnCi:ione re-

li~oml1ibus pllrllatem extolillnt maxime pr<£- Iurgere , fed utrurnque accidere per naturam,

dicant innocentiam quo fi contra omnes eo- Anima vero non nifi peccato mcritur, quo

Lib.;.cont. rum accuratione~ folafdfictret. Auguf]. Na- quandoquidern omnes parvuJi carenr &ildul-

1;"1;<+ tutd1ll dicis bli1llan~m inexordijsna{eentiuminno- ti per naturarn autlegem pollunt carere fi ve-

. cellii",d"te lowpletem. Et iple Iulianus apud lint, perlpicuum cit he,JUC pet 7',fl<!'reJlvnenJ

L,b. I.o!'r. quem igitliT impoliutam i1mo,entltt1ll fi;eiUJg'IIvavit ChrzJli quantum adaninlilin omne gemlS homlilNl1l

~:!:.i. c~;~. extern~ 1 Pan~ igiMq~iI tJ~ iJleinnountiumad- re[urgere.

JUrOr ?&; ratlonexn dllUS" IIln04:cntIz reddlt

Multis drulis natUra.m parvulorurn ornant; imo felicicacem tribuunt.

c: lib. I. tIe

Jk".merit.

CAP V T X V I I I. <.35.

J.A""''l'f . ."et &»0-'" Tefl

I 'fi -,. . d P 10<0 cit &

S:E J> parum en P~lagianis aparvu 0- Ii norantlam Ine 1II"'ltla'; & prolll e neque C UT- Aug.lib.r.

L'b' rum carne atque anilJla forde$ omnes, gal1dum quafi di:r milum, fed elJ.lm d jimpltcl- o;<r.m.per

~.I:<:~::t~ atqueomnia fu!tulifle mala, nlfi etj.a~ tatis naturillis bonuln Imo elU[ftti~t;t elTe d~lirant. [.6I. •

,.t.Iul.o/ler. , in .e05- cOln\l1;op~bQnorum ac feilCl- Quantum ad volllnt~tem feu Iilam r:ltlOnws e L'{,·3.cont •

.... "'r.f.H1utis elfunderent. Nam quamvls ,quant~ ad anim~ pa~tem qu~ bonos vel maios et)am /;~~·l'.~

b "UI.'1'1 ..... ' mtelhgel'ltlam fi, penar nertue a 'i:,ent,am eu ne- Earvulos dlclmus, I pc. eos quafi II) medlOper, - • .

& . Tit . <"1., ,J' 1 f .11 fi ", 1'r",.m",t

11°"8' ·oueton'i,entl.mttribuant il am tamendfeblg- caeca locant, ut neque tuJ.i Intneque .tIlU; I '.19o()1" ,.;0"

1.1.'1. • ,,'J.' G i reupl •. I I

J' u .,.19'

157

DE H.£RESI

g Ib,d .c.>o. [etl peccatores, neque g ctedentes neou« il1,r~dulj A h L,b.6.m,' fib", h mini de FYI,prlO bon: merentes aut m.l, 1 talui.c.lU. & p,'U's tvmcn ad uirun.au« trudm. Auciie Pelal:~,p:;/:;;'t. gium cilf"pulis fui's pr:£eincnt(m. k cmne lui.!: 30). bon; m «c msium '1110 vel l,tI{aabJies, ve! l'lt"p,rd-

i A"t.~1."" biles {<,n,us , lIOn nob'JitITll lI:Gntur, jed IlgilUf a

II( nCl1~ ~ ~jt. nol ts: ct!paccs emm utri-uf ~'tte rei non pleni najclnJlJ.r)

Pk' ','~' H" 'b, & ut JI,'nt v rtut« it.t 6-(;ne vitlO protrt'amur. Alq,tte

1 t.ll-? .. t • - f-

I.d,l,t:.,b. al:te sii.onem pr'·pnc voluntat,» Id Jol, m in bomllle

ap,d ,fi u;;; ejt , qucd Df'U5 candidit. Quid hr autcrn h?e, I,,,.,,p.; .. quod Deus c ondid it , danu,&fuiH!S(1ilkrit ort::,": q' alia in loco, ncn,pc" 1 poJllbilitM ut"lu,f.l1:ep,mu I ::/"~,g.",: a nCl'infit.r, veau qUd:d"m r"dlxfr:tEhfaa atiJuefa-

(.",Ij .. ",~, d I I' d .t: '

cunaa '1u.£exVL imtue ion.uus IVtrJdgl,~" .. to-p .. ·

ruu, Acc ip ite j arn dikJPu~urn t1ddil!lrne pr<£m I"l:aplft ccprori fil(cincntcm: In HIJI110igitlirililioccI1tla ,fi ",<;' "',3. 1l1id'lIl plmu« (cd V,rt,di! (.IP"X naFIt~r sat leu<UI,'., .1.,' .l~ dem «ut YlpreiJenjiolJem ex /lrop'jito accedente men-

n L/'.I,'I' tune. Lt luculcntius alibi : n Ilie entm (adlll''''y'') , '"'" tus ) mnccent uan '1; ,"11 exorlUS It('"prrar, prJlva n iol' ).61. actlol,e armpit: hi, vero ( parvulus ) Jine la.alc

fine cruntnc vd!lilta:i4 hoc [olo:wbaba, quod a Dru coudlt .r,: (ilfup,t; qUI il'flu~ta pnmd:l'if.llC fellClor, bomlll _i,'mpUlt,lIlS (il£ VltMC lion pot.i!, uullum !hlbenJ de .d'IL tts m(rilllT/l Ied hoc [ollmJ rctmms , quod t.inti op'ficis'd'gn,rtiorwpo[led,t. Ex quibus fant nlanitdk liquet ita h·!aglanos naturarn hominis rcccntcr nati capere ,quemadnlodum earn Ltlmici capiunt , lit nihil prorfus in eo lit quod vel vitij vel peccati nomine vel ulla reprehe nlionc rnajorique nature cx iltatione dignum fit ficut hoc Catholici dc nakentibus ac bnpnzaris crcd .. mt ; fcd tanturn pura CJu:£~ dam mali alicujus rnoralis bonique capacitas

ac puffibilit:1s, '!uorum utrurnvis a voluntate atque actione Iecu tura Iortiatur ntmpe ut integra cum Iius omnibus mernbris ac potcmijs naicuntur bruta Ita & hominem cum naturalibus filis facult;,ti\:;us omni bono ac malo, laudabili ae vituperabili vacuis procire arbi-

~ Lib:x:op" trantur : ql1~ quidcm omnia illo durntaxat

""p'rf,ellul: r r. b r r: ' r. d

1 j S ICOIU 011:\ lint, ncnt omms creatura iecun lim

~u.iib~'>:;: id quod habet 11 Deo eondita atque infiituta , .. )""19' eO:, bona dici folet. Hoc elhrg,o il!udquod c Llb.d",,:I: lulianus dicit; a Deum imagillem fuam ldrjl & :;;rat:e.> r omncs /;omilles bonos nJlldere: b pl,o. ex eomugro [u- 1.'~;;;~ 8;jI Ftp:oseJFcll~turIlIJter bonos. Hoc ill~ quod Pee: 6: P !agIUS,: c Sam J,ml pro,Pt£f qrros m,dlCum qU£Tltu. d I ib:>.eo't: Hoc dlud, quod d falvos dieerent. Itemque lul:opcru quod vivos fanof(jue lalldando vivificari, fa~ ;'ilP'.rj:r:379 nari9ue non vellent. Hoc ililid (luod tantoc i_,b:6",n' perc prxd,icabant e bonum inv;olal£ inCIIlpatt$llue

luI' ,... .

f Lib:>; !"; nalur£. H:£e ilia eorum argllmenta f de Ltuda-

PELAG lANA

bili fAniwe & puritate narUT£ argfllnentAtio, qua.

Augl,(bn. repercIIJT~m(or.fraEtP1llq~e d'j.llhrecon- ,

firm;l[; Ha'C dcnique Ilia g [anlhraf , quam g Llb'F''''

bi , J"I'<'~6'

na(cer,tjb~ ~d[~nbend"m docent. V I ne qU15 ., .

verarn fanEtltatem accipiat qualern prirno

homini in ILIa conditione dararn credirnus

occurrit alia doctrina [xpius repetlta Inliani ,

qua tradit pol1modulU p:r_ b"ptifmum h bOllo ~,,~'~::~::"t

mfaf:tttim nstur .. ll b"J:+lII ;anchfiratlo1lls .rctxdc'Te;. l"

. " -' 1-' , ' . 1 & ""j:':

n"p" ut Ita' SllOS Deus Icccrat ic auoi loqui- J:

tur , condendo b07iOs fJl,iat mnol'ardo ,ulopt.4' doque

meuorcs. QUJIO boniraris nat .ralis atqu~ gra-

tuitre ditt.nctioncrn ne quis in Pelagianorum

opinione coniunci pl1taret dilucidis verbis

tollit hanc fllfpiciom:m cum dieit : k ad Eccle- k Lj[,:r.r.,., Ji,lnl deferuntur ( pnrvuli baptizandi ) ut laudmt lui: oper .. Deum 'Juem & bOl/orum naturallum &' donorum ,m1''rJ'[:101 fpmlualiMn protejl'antttr suumm.

Qllod ergo inter quofdam, Pelagianos ja- ,Jug: Epift' Etatum l~gm1us ,parvulGs FrJPTl~ per /zbel'um ar- 106'& Je .. m blmum IMbere peew", idque inde confici quo~ 1:d .... ,6:

Iacob & E[au intra vilcera maternaIuctati ..Apojt,,:6, fint; inter alios vero , buiuf £1~trS meruum '"

Domin» efTe laudalum,ubi ait ,finite parvu1us veliiTl

ad me OLe. inter alios denique , par'Fulos mo"

nstcs iliuminari, ab eo qui illuminat ornnem

hominem venientern in hune mundum ~ vitupcrationis quidam fuit & laudis excetfus , ad

quem non tam dogmatis fui ek dione , quam connexione quadam I & alterius hrerdcos

tuenda; nccefllrate cogebaneur , ut propria Ii ..

bcri arbitrij merita enam in parvulis gratia &

pa:na fcquerCntllr, narn perpetua eorurn fen-

rentia & conllans & ex protdlo fufctpta de-

fellfaque fuit quam hac tenus de naturali par-

vulorum innocentia puritate.bonirate, & (an-

Cl:itate explicuimus, in quibus pradicandis

ita facundiam fuam exerc uit lulianus, Ut et-

jam, quod bonitatis hfiigiu1l1 efl , CIS feluit.t-

c tim in hac mortali vita tribueret • .QBparvu_ItlZ: Zj[,t!:

Ius (ut ille ) infucara prim£vilatejellCioT, bonum,aJ>ud ..Alit: f:mpliL'iratls (U" 'Fit"rc lion potuit, Et exprcflius 'p.n,:I"I;j.61

. . J4 () eTH Imp;

abo In lIbro VOcat parvulos Innocentes mfue"ra Lib:~"ont' prim.eritaufeilces, corum O:atum, ftalum innoctn- 1 .. 1: oper .. ' tium. Nec mirum. Cum enim omnium con- i"'1":1'3>l: [enfu etjam Pclagianorum primus homo ante f. 3 ~+~ , omne peccatum in O:atu feli,itatis eujufdam

& inlloccnti;e condltus fuerit, & Illfantes nl!per

notlqllxu aliudeorum dogma caFitalc, iniI/o

jlatu Jin~ in '1110 Adam lillie pra;'Fariwiomm fllit.

qUid ahud fequi poteO:, nift eos elfe in Llatll

priln~ felicitatis & innocenti:r.

Parvulis fine baptifmo morientibus Pelagiani tribuunt vitam a:ternam. Q!!id illa; an beatitudo nacuralis? Qgid regnum ccdorum.

CAP V T

E T quidem mirum efl'et» (i felicitas rnanente eadem parvuloru innocenti'a in ilia a:tate lUorientibus po{\: han, vitam. tolleretur.

X I X.

Neque ellim Deus infelicitatis ftve miferi:e all~hor e~e potell:, nifi peceato perpetrato hu)ufmodl pa:na debeatur , viueIunt hoc

c:xpref::

LIB E R

Lib". oper" {xprelferuntque f;rpius Pelagiani r FUJiiI"C non A ;"'f"i' r~ P((C.lrItfS, inquit Iulianus , 110ft POt"jt Dfll5 fine 3H' everJione iUJtiti£. Quspropter celeberrima tfl:

Lib. degej1 .. eorurn r~nt,ntia ; InJ;mt. s. elft non b .. ptlZ_entur Pti.g.,.u.hllbere·(I,t~m£terr.llm. Q;,oo In Ep!l1:olls AuC7~It. c- gullini fic exprirnitur. 'rnf.mmnnonbaftifatum .libi, morte preventum P' rite ncn poJii: mente, quomamIne £prjf.88. peCcalo n.t[cltur. Et in 1 Lris de p~CUlt. mcnr, Hrl.,u.d 'n " I" ,

.Au .;;_. & renn ror.e , fa:utem v.tamque «ternam ,a,,'tuTi

;;;P. ~9. [tint quoni. m 1111,:;U; pcecal, vinculo o~ r.d, [unt, L.b, c. '.3'0. Ql,id autcm lcr vi tam J. t. rrrarn , & faillti,m

a tcrnarn Pelaf;i.ni intellig.mt maf,nJ & diriicilis dilputario efl:. ~1J:(}am certa runt, 9U;£' dam inccrta , Certurn dl ViCH1.1 a?ternam non efle regnum ccelorurn quod Sanctis cum Chrifio r~gnantiblls in rclurrecbone tril.uctur, Conitanter cnirn adha rent uiviua; ftl1t,nei<!! Glua pronuntiavit Chnllus : ,\i,/, 'l,eu ren.aus

I~all. 3. .I! '

fumt tX aqua & plTltu Sanao non [Of,], int: c.te III

reglll'm Dci. Certurn deinde vitam Hcrnam B a:tcrna: rnorti eire contrariam , quid enim privatio vita: nifi mors? pCrCjllamtam ipli quam Carholic i a-tcrnam illam damnationc m qua: peccatcribus in inferno infiigetur imelligunt, hanc a parvulis non baptizans afleveranrifli-

lib. S.,ont. me rernovebant, Hinc contra Iul.anum A 11- lul .». r r. gufiinlls; Veitimvos'lu0'lue'lu!e Sl'CiUil.berosab emn: damnatione defendms & c. N a m hoc ett iilud Epift. 88. quod Iupra dixerunt , e s pmr: non pojrequ~ fine "p"d .Aug. peccato Iiint , & qUia pen re fmc pee cato mlu-

, Ilurn efi. V nde Augdbnu): N"m & hi 'lll.bus

L.b.I.de per. vide.u: millftum, ut purrlll. jine gratia ortjh de meru,», '1. corpOie exeuntes non [olion re"n" VeL, qu£ & ipft

farentur 111ft pe,r bllft.fmum r.ne:os .n. rare non p:,j: fo, verum ttJam vita z terna & Ialure prtventur , 'lila negata, Ijuid. inquit idem, nft mors acm« remamb,t\ Lt prtHius alio loco: Non accunentes vitllm, urIlJ!I., eOllfe'll/enur etem« mOTIf dr.mnllntllr. !2!5s CIlIUI neg.,blt td efre cw{e'ltieilS til mortem lilbeant '1U,TJOII .ubens vitam? Itaque vita C

ilia :l?terna & Ialus ali quod cut tertium inter

., regnum Dei in ccelo fw regnum ccelorum &

; L.o. r,r.o"t. rv. d A It' fi

1"I,op'''' • carnnatlvnem a:ternam. -"';1(0 • ugu mllS 1-

jmpt'I f s' gnificavit cum dixit a lege nobi4 ubi pr,aer reb L,b. 1.<.9. gnuIll bonis & ,(tfppl cium mJlii tertltlmloclliiJ pr£ptl .. .. iii. & 4. rllVlTlt, & prOli'ltji:rlr 110TI regemra,u Ilmoantibus "nt.II./, .•• tUIS. Et in Iibris de b anima & tiUS origine &4c:?I.b.1 'I' l ~ 'f"" imp"! vocat cum mter t amnattonem regnllnl'lue ea: ,'r/l, 1

]01.196. qtlaJi med,um loctlm 9uem parvuhs h£refis PelaLib.l.d, per. glolna promiftt. Et alibi, Ilcjcw q[lilm med,etatelll. "",it. ,.18. Eos vero qui locum illum medium occeparent Lib .... 'f";, merito innocentia: fua: , vocat Tertiumgenzl5 vaimp'.'f.f.3'5 foy .. m quod nec mbonoremn,Ctli Colltt>mel;amjiat. &] 196• Certum deni911e ell: Pdagianos per iHam

vitam aeternam aligul d ge;nus non tantum vit£, & quoguo modo perpetu£ fc~ fempu feLib.4· ,onto licitatu ac beatltlldinu fcmpilern£ Intelhgtre. Jul. <.3)·b. Nam & hoe tefiatur Augufiinus lllultis in 10-

I dt.mma. . d {i h' . . . . b

< .. 9. CIS, qua: In ceur u uluS cltatlODls Clta nn-

li'.I. ofr;, tur.

imperf cont. Sed utrum h:rc beatitudo five felicita, fit luIIol.18 •• pure naturalis in wrum fenfu, an vero vifio & 3'9. & beatifica feu contemplatio dara Dei gua: cx-

.I,b,. I '11' . . b d

tra regnum Ca? orum I IS mnocentl us ctut'

non ita mallifefl:um efl:. o.uibufdam cniro vi-

FPij1,106, Ita Paulin. Lib. 1. ad Bonif'·i·

T E R T I V S.

160

fum ell . Pel.igianos per illam vitam aternarn l:eatitudincltI cuandarn naturak m , extra regnum COl len,m' parvulis tribuiflc, Hi mod Iunt hoc .rgl,rr,ehto, quod A l'gufiihu5 de fe-

lagi an i s d Kat: promlttuHt eis extr a regllum 'lUt, 'fin Lib .d. fum{ rei ,red tame» eteinem &' Dr"Mill Q"and.i1/l Wi"m H"ffji tiS; [1111111: l raque, inguit quidarn , Pelaglam non

Vitam a rernam Iirnplicirer ,qU:l' fi!p~rnJtura-

lem illam in viiione Dei fitam inchcat , [cd

quJ.nda,il iit"m vitam cternam non oapti z atis p.1f-

vulis prornitrebanr, Nam ut icern Augulbnu~ , ,. dicit, hlagiani ali,nabant parvulos non ba- L.b·1.c•nt,

. , " D' ,1,,1.<.!I,

ptnatos a VIla et cum ancnarent a regno

Dei: Quid ell autern vita Dei I1Ili vifio Del?

S~d firmioribus argume!ltlS ac tcttirnonijs res

lfi:! facde probari porel], N am irnprirnis con-

Ilanr.r Pei:lgi;lni docutrt1l1t idcrr.,o parvulos bapti~~ari ut a doptarentur in filius Dei, Rege- t;b; i. lid ner.aicn» lsv.uro "dolJlar; ex jil, s iom.n-m ill fitloj' B " L

J. •••• on-If.r.u'

Det lion neoati6 .vmo etum pr"d,(aili , mcnnt A u-

gu(bnus.~,od mulris in lccis tatetu; g;oria~

turque Iulianus. Item CtJ[l[tl,uentcr id. irco,

ut baptiz.ati tp};Ui rcs,ni c i lorun: parttci1'eJ fi"ht, eo L.ir"I.ll, p,f, modo jilij & /;dr%eS vel, co..eredes «utem CI,r.Jft. meru ,«, 18, Si ergo t.mtumrnooo bapdl110 Ham parvul i

filii Dei , & harcdes De i , non b.1Fw:ati au-

tern horoimrn fill) rernancnt , quomodo po-

terunt Leanfica vilione in ilia Vita a terna

frui , cum illa viGo intril1[ccC pertcctarn ado-

ptionem & filianonern , &. he rcdc rn Dei; cife!

vel irnplicet vel [upponat ~ QUId enirn dt

elfe harcdern Dei, niii beatdlirll3 dla vihone

Deurn iplurn toramqi.e harcditau.m eju, tru..;

endo polIidcre vd iJs pollidcndo frui ? HOG

autern dlc magna: & exceller.ri s gloria:,longeo;

gue natur-e vires Iuperarc ncmo dubitaverit,

Et ramen Fdagial11 utrurr.que at) ilia Iua vit:;!.

:ptana rcrnovent , hoc tfi ncque quicquarn

e arn conrinere fi"tulint qucd nature p.irvulorum gloriaw affcrat , conten i eos elf" ao ornni darnnatione liberos, ncquc ctjam quicquam

quod natura- vires cx[upertt. lriruurn wnflat ex Augullino contra Iulianurn ubi dicit Pela-

gi.lllO; fl:atlil1e parvulus v4Ja lice en i;ollomnncc Lil" t. "'it, mc:ntumelam, idque non [olum in hac vIta kd Iul. rp_, ... ctjam in futura. Fxe,:,dem, in<Juit, ma[fame imperff.,~r: dium l:cumvafi,., I,b, nec in hOllor,m jilll1t nec in con- ibid.f.'''')' tumeliaill qlltllillOIl d,d,t Apojfol;M non dllm,u, quod

vos fduendo IXc. Et c!JfJllime ipie luJianu~ ui ..

fiinguit (11utcm Leuri [eculJ,l1oc ef1:, vitam

:rternatll, a fempiter1w gaud,'ls & glma, qUa!

pcr rcccncilia tiune rr"id efi ,L"ptIlu'I!!l Inedia-

toris affcfl.lnturJojtrecollcdialtOrlem, fciiict:t ba- '·b' " .•

'fi . , . . ... L, .i..tt11kd

ptl \111 , qllam cum Leo ta",re promirUimw per ope- rul. o,""u

film videlufl medllnr" d,b,mll) p,rc ptrtanimo)tm- imp'"(f;St piterna gaudla , & non f ltml Jalutem figr4re, fed

ftiam glOT/dm. V bi quam vis at' adultis locjlla ..

tur, Catis tamen ex ejlls verbis apparet quomo ..

do in parvulis, falutem ;rternam hoe t:fi vi-

D tam a?ternam a gloria & gaudqs a:terrlis , l,U;!! fcilieet ex Dei percipiantur conttITlpiationc. dillinguerent. AfterUin cdeltius al-ertJlTlme profitetur: DominlU, in'1uit ftMtIIt regnutn 'IX/urum non n,ft b.'pt;ut;' POJl cOTJferri, 'Juod qlt;" vires TJ/tlur£ non Utbent; c9l1jrrml<ceffe eflpe,. gra'ioG

iar,;I-"

DE

H£RESI

PELAGIANA

largitatem. Q\lid c1ari~s dici potefl ~ ad regni A tmnes aum! [ui motw ,;mponmtes 6;' 0b[icicntes

enirn colla tionern , ideo gratlJm baptilmi pu- ratlOn!"d eft, menn V'jpmtlll, carn.Hjql,eCfneu-

tat neceilari am quia natur,e vires hoc non ha- pt{eenttdJ bebmtes edom.uu fiz,ll/regnum vei.Quod

bent, Er .cur von etjarn ad vitam a:ternam. ngnum. quomodo fiarexponens In quo, inquit,

ex Pciagianorum f<.:ntentia imperriendarn , Ita funt ordinata em"i.t UI mens & rMtO (cui ere-

nernpe quia hoc naturre vires habent. Quod te~a fub)etta dixerat ) fub~e"IItlr POtIOTl, 'JII, deft

nihil dt alii.d dicere nifi ~uod vita illa :eterna, Ipfa veTIl:', tmigenllUs Ftlus Det: lSeqllc.en;m .m-

fit naturalis, Neque emrn purandum efina- perare mJmollb.~s POllft, lllji fupellOlIfeipjefub- .

tura: vires regmlm ccelorum propttr locum IJCtat. Lt paulo pclt : II, pr.m: 1'1111 opurtebatl'0- IbId, r·4.

fup~rare, vel Chrifti Sanctorumque conl. r- fillim 'ft regnum <alm,m,qurd 'Ji perfet" fun;II.£-

rium. Narn ncuue illi loco Sanctorum bel- que faplfnllill a';,I11£ rut.eneli«. Lt hnc uilo am-

tittldo al1:riCt. e'n neoue proptcr rnaterialcm biguitati, obici.ro : Beglltiln I'ad(t ['arn cum peT 'b 8

, I . 'd b: I ,'b' " 1 L, 3· i~·

loc:m gratIa Deccl1:lrta, neclue Ita ,eos crt~ 1 ,r.':;,na .1 zn ,olitemp ant, ,!: ItrltatL't1I quo £lua 1$ '1. 6~. '

dendum c:i de.iraile , lit natura: viribus DCI elt 1 am, & /fI' fe lIn1glntUm p.r JpW:'ffj fae.et VI'-

iplim ,.0nCvrrillll1, bcariflirmrn illarn vilioncmd,,·j J airem, Lt n.ox , reI' fpe, 11m 'lua £'Jla1u eJi.

& tJ[libium human.e telic It.ti; alfcribcrcnt, bilri e, m J ar. reI'. nat m eontem/X'a"tlou5 ver.uuem,

conii.rriurn hominurn cas contcndc rcnt Iupc- !II "go pel cl.rra.n fUI conhIn[,lacloncm Deus

rare, Narn magnifica illa blptllml c:cgia qui- in a tcrna vita in hominibus ol.tinct reg-

bus cum, ut intra dicernus , extolicrc nite- nuru Iuurn , 'lUI fieri potd! ut Pelagiani

barnur , tanquam vrarn ad alIi:'1uend1l11l re- B vitam illarr. a tcrnarn divine vifionis parvulis

gnLm lcelorum, non cxtcrru.m locum San- dedcrint , & cos DCI regno, hoc cii , a Deo

tl:urumque conicrtium red iuterna baptizaro- illis regnantc kpilfJVlunt ? Q:la: (1ne ablur-

rum dona celebrabant. V n.e Augull:inus, drtas eo elucct manlfellior, quod dilucidis

ut & cxtcrni 1o, i & it.fius bcatit d .nis Pela- fa!piulql!e reptlltls verbis AlIgdlinus do.ear,

gi.;n.r iutcruarn diffLn;nri.Jm a noritlima Ilia non aliu., cue resnum Dei regnun,que «,;:10-

bcatitudine qua' S~l1cl:Js in regnu .celorum rum quam iplos homines in quorum [Lili,et

per clar.im vtlionl'l11 Dei conlcrcnda ell: indi- ammo Dell' hi, lit crccitus , ibi clara veriras

Lib. (.de <carlt, ubrariflirrus verbis dicit :I\onbap,:_atu rCbn.,t. Quidcnim hbi vulr aliud quod dicit:

.,,11,," (:J'd, p.m'tllfJ nemo p V,l1Iitt.t! mt:r ,dwm.ttlonem re:],num- Re;,nuTn jllllm dICIt q.,od multi! Le" .tppeliat regnttm ~_

r I 'jl" ' 'I 'I' Str";.69·"

... " "'J ,,~. i,·e cal. Tum ,!wai! vc! 1" tutui.s cut: ioet , .at'it~e c« or m , " .. :n m au[em ,a vrum fJ' reYlum S~n- di..,.r! imtj"

ddli.ft £1'I.t!. lI.edi:.mluUiII, boc en ill CiJ /J£reJIS !e- aO'YtII11. Cll!b fnlll, (ho( elt lit cxphcat , Apo-

I ';':1M1a pr ,miftt. Ace edit quod rcgnllm ccelo- Iloii alijqu(; SJl1Ctl prz dican.res ) ensrrsut ,,10-

lean. 3· rum leu re"IJIIIII L'ei i.t illi.d (hrillu, de baptr- r.sm VCI. QUid Iioi vult aliud quod dicit: Tr.El.II$.

[UIU loqucns VOl at nun !it aliud ljUam Ubi in Q!!Ed eji emm c.us regnum nifi credntescr.m? Nee ;',. 10"". .

hornir, Ibm regnat Deus. Accipite hac de re n.irun. fanl cum r. gDllln Dei non fit aliud eo-

cllrpUtJntem contra h:ia,,;ianos A ug,ufiinum: dern A ugufiinu doctore. nifi domus Dei, tem-

!-ib,1. (cnt. I'os Jejy. nd. te qui jitls, ','til lot ,mag Illes eel j.lle plum Del, ,I viras Dei. Audi eundem: C~m ,.. •

J I p'''' , j' "& r ' d 'd ",r. I Ii 'd Tr"" •• 69 ....

. " . o. ': 11'1'" peccat, merito epar.ln, a r'::,no i ; et , J a",I14 ixer« III omo j an. mel manJlOnes mil te unt qUI L

.mpcrfI3<9 du: aen .• :jd11;t.liCS, wam 'Ittefitill (egn) Del, pUlatamus efl' domum : (I njltemp!lIm Dei. lem- .4,..

elteren: uu« jll ('Xir.! retll,m Le •• DiCite ob,etro, c pilim ensm Lei "a.:irllm ejl <jt4odejtu vos. HOHft

III fa fdz.·II"tc;u£ estr a lJellegl'1I1Il erit uliu.n, re- et am regnl/m 1 el <jllod Filius Iradll, rus eft P .tty;

gllab,t su nt: tis? si nu'iw , tibeaor ent prockil du-: &c. H IC ejt re,gnum cu:/or;,m. Totarnque do-

tno fmc ui.o rtge 1./" fdn,w. St ver~ ui:tv.in ea re- tl:rimm fuam in Iummurn colligcus. H£e ergo

gn"bu qUls C·lf lex Ilid-Jillhm Del qUill nmt Dftl.f ? Jomtl; Dei, hoc mnp!uiil J ei, /JOI regnllm Dei, .t-

V !ll Illhil alll:d aJ rlgnulll Dei relllli; It niG ut gl,rml'lue ,£hr' mad;;ue~difteillur. Et in Enchiri-

in a1i'iuibus r~bnct Dws, in quocumque hoc (lio : (,rao pojclbJt ( inqllit Allguftinus ) ut 1r/- Ene/,iria •••

fiat m"t<:riJli loco, Nam lbtim ~dhucanne- nlt~ti In S)iI.bvio fublltllsmtttr uclejia, tan'luatn ;6.

Serm. D.- tl:1I: quodji uells ip,e ,bi ngnablt ( [ClIiCl:t in ilia babitulori dOlllus(i a e:~. ideo temp/; III fitttm, &con-

mm"n Vll<l aterna parvuloHim) cui!.S lil£ tmagmes d.ton ell'itM fua. 1:.t fern.one <Juadragdimo

",.nte. {Ulit • erUWlIp['f Ima,~ nUll,s, III Del fUt regno fe- nono de tempore: Domm dleltllr /;Ab,tatorisdo-

Itre~er:i1lt ( Iiccllim 111 non fine kgendum, Utex mIlS. Et libro fecundo de Symbolo: poffirmus ~=::!:

Scnptura [ub)ccta patet) H ubi eflt Et:angellea expllcare q,,:modo 'pfe F,llU~ wm trad/der;t regnum

l'OX: nift guu fe!/dIUS falit IX aqua.:.:; ~pimu San_ Dco & Patr;, ,d ejl saltllllm cony,regatiol1em fide-

ao non pote]l.mrotrc til rc~mt1~ Vc,? Ae ta;,dem I.um, clar/(atem qll.lm habet irjis fidel busdemcn-

allqu"'idu" kJ!lcet compulh ablurdltJte, extra jirarenofl dille/at. Sicut ergo ut idemloqultur,

reg/film VI I lI:fellees futwos fatemlill ( Id etl: fatea- ''iVltM In cmblls ejf non til par.etibus: Et lloma non TraEl J.

mmi) patv..LoSiJo:If<'la~oi. Nonn" apertillime perit ,ji Romaninonpereant; ROlllMnim quideftnift .. rb .• ;rJi.

conclud~t Augu!tll1l1S SI Deus I~ I~la parvulo- Rcmam? Ita n;&num cirlorum non in expan!isr. 6.

rum tdH;rt~t~ reg net cq.lm Ibl futurum re- Illorurn v.ol.umlll~bus .deputandum dl: fed in Serm. d.

snum Del ~ Deus alltem tunc Obtlllct In San- 0 Ipfis homlDlbus lub Deo regnantibus & in [cando a~utl.

dis rcg:1UJIl ruum,quando :et.ern:e [u~ verita: qu~bus regnat Deus. V t vero cqam ip[am v.ruguJI.

Lib. I. de tl~. & !J.plmtla: conttmplatlone ammo fib! ra.tlonem rorma~em regni ~celorum non elle

firm )Jam,. fuqetl:o lI?'~Ulll'1ue locoruill conf!:ttutu5 fue- ah~C1 quam ,:ontcplatlonem lllam a:ttrn~ veri-

"'''''mm! fit perfetl:e hn~ rebdltone dOlTll!1at~r •. Do-: tatls,feU.Vlhoncm clJi'Jm Deiintelligeremus,

,. ~. 'I.'t hOCldem allb.; l'-'CtJ'iCi III fornet:pJls fUM qu, no~, Inquit J regt/lit hO&Tegnum. l'ro;nde ft,

!aln

t6J LIB E R T E R T I V S. 164

iam ell regnum, ttt CUm de iUo co/:elfa fUlT,n' omnia A qll<lrere parvulis extrartgn"'lt Dei neflf!) cuiuJ (""

fc.l1Idali$ tunc p:rl'en:At ad rcgnum, I:' "on [oLm felicillltis locum, Ifhlxime qll4l/doClnvincuntl,'fIl()fl

regni nomen fed etism reg nandj habeA! poteft ssem, eos habtre poJTe 'VItAm £Iern~m, qUia nln iVAlla.uca7

H uic quippe regrio ad dexttram ft.wt; in }Inc dicetu«: verunrcanem nee blberunt [,mgllinem c£rijlt: ubi

venite bew-diai pa!rjsmeip(rcipttere,~num. Quibus per Jilam, id dl, Pel:lgian~uQ1l.ropriamfeli.

verbis nihil aliud nili ipfa a terna beatitude cusrem indicat earn plane diftinCt"m fU1tfe ab

traditur, hoc eft clara drviniraris conternpla- ea quam Catholici credunt & per vitam 3!teJi-

rio, Narn clarius hoc in rfalmis explicarr ; nam in Scripturis lignificatam volunr, Hoc

quid [equuur , inquit , quod dixeret , percipitf re- autern difcrirnen in eo Iirum fuilTe 'lucd efICt

gnulIl? Tu;,c i&ullt impd iii ambl4fllinem eternsm, clara Dei contemplatione vilior atcue dilu.

iufti «utem in vusm eternam, Q!!cd dixerllf, rt- tior, contra Iulianum latis luculentc his ver-

gnl/m, hoc dixit, vitem etetnsm, quo non ibu'it imp'1' bis profiten.r : Alit & (uggere ji Vldefllr, ut tot

J'idm ji quedam vijio tftl'ita eterns, H£c e{t eutem mlf:,a parvuforum &c, rapiat ex hacvltadum(unt

v~ta ~terila ut,cogno(Cam te = Vide quam aper- muocentes & b!'ni,~_utfilll;n in regno tirM certe jll toell

te vilionem ipfarn vocat vitam ate rnam , vo- alt'luo fcund.r. fel,&.ttu , tJuem tat.bm £dlf:cavlt b£-

cat ipfum regnum, ngnum inquam quia vi- relu vjira tenest (impjlern~m. Hoc elt in fernpi-

fio :!ttcrn;!! veritatis eft ratio c.ua Sanctorum ternurn vel potius teneant fempirernarn, llt

anirnis & fil,i & corpor. ruo ,·nivcrL gue crea- fit Cenfus , ut ex hac vita rspri tcneant alibi vi-

ture in 't:ter~u''l imp-rtur. au.li imperio & tam Iempiteroam. Quid eftfeeunda felicitas peter, 'c rc'Coar (nn, ~~g;o rCf,n:lndi ratio B nifi inferioris notre ac naturalis ~ Qu::e qui-

fit;t ra In'i .Iara conrerrplar.o, &. vita atcrna, dem aptifIime parvulorum fiatui rcfpondet in

regnum vc.o "on {it ali ..d ,-{uam ilJc_ Santto- quo Pdagiani eos in hanc vitam prodire con-

rum per cam rLbnantilim cc:tlls, ricri nulla fingunt. Ille enim ut fupra vidimus, iu dl:

r.itionc pot ell lit Pelagiani rtgnllm ccerorurn naturalis ut, ei nihil grati::e vel flaptrnatl!ralis

rcgnumque Dei parvulis fine ll;;ptilC 0 dcce- mun,eris adjungatur , nee ulla in tis ratio vel

dentibus denega verint , & ramen beatitudi- opens vel natura! fupPltat, cur fublimia ilia

nern illarn [upern~turalem dederint , qu::e .in dona, adoptio filiorum J.-ei, iliumn;ltiu /pir,raIH, at,«. opet;,

eadem dara DC!, ccntemplatio..e confiltit. mUlllclp"tus Ieru[afem, pojJejio dfntque regni jJ';t imperIo c,

Natural.s dl: ergo illa beatitude lcngcquc in- qu::e non nifi baprilrno tribuunt p(jfi hanc vi lul,f 58,($

Ierior clara vilicne Dei, quam parvulis fine tam non baptizans parvulis confcrrcntur, V t 19,

baptifino abrepti s pollicentur. Quod abo cla- merito contra emnia Pelagiauorum principia

riflimo teflirnonio vidctur Di vus A uguflinus vidcri debeat, aliarn quam aaturalem cis bea-

ib aftruxiffe cum dixit: Hoc fi Md, cient Fe/agl.",i, titudinem polliceri.

L ,.pM- , b

J,lt e e non lalliia orerent: ne quando or.gm"fe p'''.lthm,

!,~' •••• <.13

Argumenta, quod per vitam zrernam Pelagiani incelligant beatitudinern clara:

viiionis Dei.

CAP V T

Q v 0 D quamquam al1egatis rationibus clare confici viceatur.non defunt ramen argumenta non levia , quibus alicui perluadcri poflet beatitudinern illarn clare viiionis Dei Pelagianos parvulis non baptizatis vitam ::ettrnam tribuendo poll hanc vitam aflcribere, Nam Divus Auguflinus ubicumque totis ingenij fui nervis nititur ex Scripturis Sacrrs Pelagianorurn fcnfum cverterc, Scripturas illas & ratiocinationes adhil.er , quas cerro ccnflar nit nifi defupernarurali vita ~terna Catholice Ecdelia! nota con.hderc. Nam irr.prirnis ilia (X

Lib.) dep" I .E I'll . n.' d 'b .

" . oanne uar.gf' .ua ratio: ><!!_l e 9VI III meu

Ilnrlt. '.~7. Ii d' & "U &

unt, l'ocem meol1i. a.'/ l1..nt, ego novl I os, egll

vitam £ternam do eis, & non peribunt In £tfrnum, Q_uQn,am ergo de oVlbus e/III eJTe non mClpiur.t paTVuli niji per bapti[mlim, profect), ji hoc non ""ip,u1Jt peribullt. Vitam enim ,ftcrn.m quam [uis dat ovi· bus non habebunt. Quid probat alilld niG parvulos ilia ::eterna vita fllpernatllrali quam Chrifiianis velut ovibus fuis Chrifius imper-

x X.

A tit cariruros > Et ilia ex A poflelo Petro: qui Ibid.

VIIS de tenebru voc"vitinatii/,ir.,bild.mell &c. Et

fie & 1'0S J.mi" [,rma bapti[ma [Alves {kelt. Ab hac

ergu [aitmrtp. lumme allelll Jimt pllrvuti , n,ji per ad~ opt/onem populo Dei fu,rint [oC/ati. QUId aliud probat.. niti parvulos ilia Ialute & lumine Iiipcrnaturali , SUa! per adoptioncm datur effe carituros. Et ilia ex Apoflolo Ioanne , \'71,0& [hi/. eft teftimonium quia vusm aertum dedIt nobis veus,

& becvu« in Filioeius e1/,qlli bAbet fi/jllm h4btt 1';_

tam qlli non habet Ftliurnl/oll/lI,betv,ttlin. Nonfi·

llJm igltur regnum calor; m[6dnee vltan' parvilih,,bebunt , ji Ftlu.m nlllJ-OOent quem nift per per bApt;[mum eiu.r haum n-n polftmt: Quid probat aliud

nili vita :Eterna fupernaturali ad quam obtinendam baptifmus neceffarius ell, effc caritu.

ros~ Et i1Ia ex ejufdem Euangdio qua &

Pontit~x Innocentius utitur; n<1I10 prl/ter Yt- Lib.t,d'}'rr gnull1 Dez [.tlutem ac vitam poflldeblt <ft. rllam, quo- mtr;t, " '3. niam 'lui non manducaverit C,lrnem filii & qUi in- C7 [n".,<",. credll/U$ fuerit Fuio, non hAbebit vitam, ted ira Dei P4/" .p"; manel [llper fum. Quid probat aliuQ nj{i par- -;:. ".t. ,.

vulos -

DE

H£RESI

PELAGIANA

166

''\'U{oSilfllt':llllte& rterna. vita fupernaturali A Chriftiana fide, baptizamur , 8c Chrifliani

propterqual'fll1'tyRe.rium corporis & fanguinis efficimur , ut naturali aliqua felicitare{jne do-

DO~lliili 'in£htlltU1n en, efle carituros ~ Cui lore: Iine rnoleltia , in loco alic1uocorporei pa~

Ihii.<.~o.lfit1lili$ eH &·Hla ex eodern argumenrario, Patii6 fJdifl caulas rerum naturaliurn conternplandi

ql4li7rut"'4rd,,p, cJr~ mf,uft PYO [cwlivltA. Ac per perfruarnur, Denique quid illcd effie it quod

Iffit etwm pro parvlIl~rum vit:! csr« darA eft. Et Innocenti us Papa contra Pelagianos invi-

~'l\~; plerwque Set'ipturx quibus in eodern.li- CtuO) putat. bap[lfmum fcilicet caffilri atgue

bro &alij~paffitll, h:rrefimillarn Augultinus eire fuperflullm, ti'iua pr;rtt:r ilium vita a-ter-

oppugn at , nihil, aliud probant , guam illarn na poffit obtineri. Nerine hOI; tanturnnrodo

retcrnam'vitam quam -Catholica fides in clara illam vitam a:tallJm non poife a parvulis finc:

Dei vilione conltituit parvulis eife dencgsu- baprifrno obtineri quam horninibus per bap-

dam. V ode de hujufinodi Scripturis gencra- tiimurn rribui Catholics Ecclelia proficetur 1

" liter ipfc Auguftinusconch:dens: fier::!,", in- Nam {i eis ruturulis dumtaxat fine b!tptifmo

bb:r . .1, pJ< qUIt, ut tot & t~nta afvinA tcj/imonia wncmunt, [uxraPelagi.mos competat , [upernltma1is

"'<rIt.r·~4. nee r"lusnec-rit" &urnlfillcbaptifmo & corpore & vera Juxta Catholicos pl:r baptifma tribua-

fangume Domin) '!Iiqultm/p~r,,"da eft ,frllJIra jim tur , nullo paB:o efle porerit etjam in Pelagia- Tn" ... ,,'

hu promittitur p,irvulu, IUa ergo promittebatur ,:OIllm opinione C,perfluum cujus ope tam P"p.ad Co ..

11 Pelagianis parvulis qua: per b.1ptifiuUlD, bngulare beneficium conferetur. Sed accipe cil, Mi/, ... it

corpus & Canguinem Domini ex Catholica: ipiurn Innocenti] Pontificis teltirnoniurn : Il- Bpi]l. 93·

fidei inO:itlltione Cp_cratur, Et qua: illa nif vi- B Iud vero 'Itlod eos veJira framnit.:s a:1el;,t pr£dicdre ap .. d A .. ~.

ta a?terml clar.e vilionis Dei? Nee vero am- p.t:vulos &le1il£ vit.t pr£mqs etism {lne b.zpti[matu

pli us erjnm c.etere Di vi Aug'.IGini rationes gratia pOlfe donilri per,F,ltuit eJi , nifi enim m,mdltca-

cfficiuM. Nam quod tantis viribus ferrnone verim canem fillJ homini4 cr b,b,rim (all.'l,uinem

decimo quarto de verbis Apof1:olipremit, vi- eiss, n~'l habJbunt vtem in (emmpfis, qUtallrcm

tam :EternJ.m nemini dIe tribuendarn ni{j qui bane eu jim rcgeneratlolle d"Frtdllnl , videntur mlbi

intraverit in rcgmun ceelorum, irno regnum ipJi.m b.4pt,fmum wile ca(fare, cum _pr£ilicallt hos

celorum elle ipfJffi vitam xtt>rnarn, ac proin- habere. qtlodm eos credm« nOli ni{t b.rptl!iJl4tec:m-

de G parvuli tine baprifrl10 regnum crelorum fermdmn. Si ergo rlihil voiun: officere non ren,l{r;;,

intrare non poflint , ut fatelltur Pelagiani, et- f"tcanlllr lIecefJe eJl, necregcllerario1Jil Salra flumta

jam vitam :etcrn,ltn eos fine baptifmo habere prod4Je. Ql1omodoBaptl[rllllltll'idrntur veUt ca{f"y;

non polfe; nihil aliud conficir nih vitam cla-u parvulis naturalern durntaxat bearitudinem

r.i! vilionis Dei non elIeparvulis tribuendam fine baprifmo tribuunt ~ Q'lOmodo pr~dicant

L 'b Quid item illud quod in libris de peccaro- eos habere qU9d in eos creditur lion nifi bapli[m4te

_J ,I. (.~ ... rum rneritis profert ~ Optime Pl!1IiCl cIJrijlr4ni cQnfer:nd'lm, fi nihil eos habere nifi naturalern

bApti(lll·,m ipfum, ntilll Alilld qlllllll [alutem & Sa- beatitudinem fine buptilrno pr.edicant 1. Quo-

a anent tm wrpor16 c!Jri!", nlhtl "ll:td <]111t1ll Vitam modo nzbil volunt oJjiccre non rena/ct, fi non re-

VO(,tnt. V nd(\ ni{j ex antlqua, urexillirno, & nalcendo parvulos Iupernaturali ilia beatitu-

Apollolica traditione , qua Eccleiie Chnfl:i dine carituros dicunt? Qllomodo ncceffe eft

in!it~lm tcnent pra:ter bapti[m' .rn & participa- fattalltltY; 1liIJil regenerationil {acra fiuenta prodefJe, tionern men[~ dominice non [alum ad regnum c fi per claram illarn vifioncm Dei tribui, {jne

Dei fed nee ad falutem & vitam xtcrnam iI' non nili naturalern bcatitudinem volunt,

qucmquam hominem pervenire ] Nerine cla- Illud ipfum Yeo, quod baptifmi necefllratem

riffime hoc tanturn efficiunt, quod & Scriptu- tollcrenc , Pelagianis Augullinus (epius ex-

r:r fl1perius allegata: probant , ad vitam illam probrat: vbieft liberw & fortdud~ animiveflri ~ Lib,~,oper:

tic Ialutcm fupernatllfalis viiionis Dei nerni- qUAre timetis duer« quod credere lion ttmetu, par- imp"t:cout.

nern Iine illis myfl:erijs pervcnire- ~d item vulss in Chri/lo b,.fpti<.ari non oportm, 'luOS pecc»: hI. I. 333.

illud quod multis in locis Contra Pelagianos tum, cui moruntur dscttu non !Jaber:? Et rurfiim- ;:;b:84.&.

obijcit, ad vitam illarn a:ternam qua parvulis Cltr non apme dicitis baptiz..ari in cim;1o pJTvulos •

promittebant fine fide Chrilti non pofle per- 1IOn debere ? Cur enim propterea parvulos bap-

tingi , per iIlam poffc : atque ideo ni(i parvuli tifari non oporterc Ientircnt quod cos peccato

in ChriGum quoquo modocredant, nullam carere dicerent,li p~r baptifmum vitam azter-

fpem eis alfequenda: vita: a:terna:fupereife ~ nam cbr;e viGdnis Dei eis conferendamelfe

L;b" r.J, ptc. Hinc ellim illud: qlli mdit, inqllit, in FilillTll d~cernercnt, alioqui nil niG naturali quadalll

"",.,t. <. ~o /JAber-vitam £ternam, qUI alltem mcredulUl e{i Filio felicitate fruituri?

nnn bltbebit vitltm. In quo igitur bormn generepone- Ex quibus omnibus alijfquc pluribus, quz

mus infantes? &c. pr,)fecto illi quibll6 sAcramm",,_____proterri poterant, neceifario alterutrum vide.-

tum defuerit ( quo credentes fiunt ) in tU baben- tur confici vel Pelagianos parvulis non bap-

di {tmt qui non credunt Fjjio: atque ideo fi /JUjll$ in- tifatis, vitam [alutemguea:ternam tribuendo •

.mes grati£ de corpore exierint , fequctttreos 'Illod di- vitam illam :rternan'l [upernaturalem qu:£ in

Rum elf, non b.wehu1lt vitam. Q,uid, inquam'D cura Dei contemplatione fita ell: intellexilfe

illud argumentum c:rteraque Jam diCta om- ac triblliffe, propter quam folam fides Cbrilli,

nia ad rem fadunt, fi noverat Augullinus nil baptilinus, Eucharillia, ip[aqueper illa my-

nifi felicitatcm quandam nattlfalem Pelagia- fieria in Chrill:um incorporatio non propter

nos parvulis polliceri ? ,Neqne enim Chri{lui naturalem alicujus corporei parJdifi felici-

in hunc mundum venit, vel no. ~redimu$ tatem necelfaria funt ; vel '''te fi non niG

natur:1IC:1l1

LIB E R

T E R T I V S.

168

naturalem intellCxerint, Innocentium PJp3m rnaximeque Allgutlinum tot laboriofas d.Ipurationes in arena fi.nd afle , atgue adeo in re tam ftria effe O\lgatl1m, ut 'lui de Lobus interrogatus , de aGnis rciponderi r, & per viaimi circiter annos quibus CUIil ilto Pebglano errore luctatus eft, in marlifdh ~ql.llvocatione pelliiflcndo aerem vcrb~raUe , quod alkrcre

a quia al.Ii.rdcrn , & fanCtilTImo dO<."lj<T!m",,,.¢ viro ipfique Sedi A pollolicz injurioh.m dl, reltat ut Pelagiani per vitam a ternarn "tam parvulis IJIle baptilmo morienubus tribuunt, nihil aliud intellexerint quam vitam illam ~ternam Guam fupra ornnes natura; VIrtS Deus eleCl:is [ .. is in mortuorum refurredione largietur,

Vtrurn Pe1agiani fententiam Iiiam de vita a-terna parvulis non baptizatis danda tandem mutaverint r

CAP V T

x X I.

V I R quidam if11111ri~ & magnoptre A ab iIIo d08ilTi.no viro qua:rcremm quo tem-

in A ugll!tini ltdione vtr[Jtus non- pore induB:~ fuerit ilia n.ur.irio , rJpDndtret,

nulla ex ifllS argull1tntlS vidit : qui- arbitror , vet !tatim att;l'c ha:rdis h:lagiana

busfraB:us cxillimav it {in~ S. AI'gll- d arnnar a ell , vel cerr. pa..Jo ante. ciirn 'hla-

flini injuria negan nullo modo pelfe quin id gius in (_ oncilio Paletlino rc tT'lela vit hanc

quod conficere videntur prorlus verf fit, nern- propofitionem, II/fames ,t!11l0Ii bdptt::. entur b.l-

pePclagianos vitam illarn a rernarn ["pmJlttl- bem vitam cternem Dilucidis enirn verb is dicit

relernfsu clararn vilionerri Dei parvujis fine jam co temporequo Aut?"tl,nUSC(1ntra Iulia- ". fui

baptifino ex hac vita raptis promiiiffe. At vero nurn kribtrtt, quod lont;git paulo poft , I'e- ~? -3-

cum non minus manifellum de videatur , cos lagiano~ illarn Iententi arn de (i'pcrnatl'fali '11.,£ •

per vitam illam :nernam non nlfi quandarn parvulis extra rcgnum ceelorum darerur fcli-

felicitate ordinis naturalis intellexifle, utram- citatc mutalle. Sed pace illius dixet irn nr n I e-

que Ienrentiarn eos diverlis rcmpribus te- B:e mutat.om m illarn de Al1tlJflino(()lli~it

nuifle arbirratur, Nunquam enim Augullinus, imo fine dubio in illa aflercuda hallucinan.r,

ait ille , ad convincendos Pelagianoseis ob- Eandem cnim viram a tcmam eanc'en.q.feli-

ijceret ex Scripturis vitam ':I'temam quam citatem five naturalis ca iuerrt five Ii.pcrnacu.,

parvlIli, promittcbant , non dari neque a Deo ralis , ab initio uftiue in fincm Pelagian! par-

promini in pr ... didis Scripturis nifi baptizatis vulis tribuerunt.

& Chrifli membris, fi Pelagrani de Leatirudi., Narn fi authorcs illius rnr.tationis invefli-

ne rantum natural: loquerentur aut per vitam B gemus qui convicti argullltntis Auguflini na-

a tcrnam , illarn Iolam naturalem fdicitattm turalern ilbm feliciraltm induxcrint , illi fue-

intelligerent. Vult itaque Pelagiurn cjufque tint necefle efl lui cum Sando illo Docter .. de

d&ipllios initio [Ll~ h;rrefis docuifle, parvulis ifla difficultate' (OngrtlTi fmt: quos alios nul-

line beptifmo decedentibus , Guia fine PCCC:lto los invcnien.us nili hiagn,m aut Iulianume

nafcerentur dari extra regnum crelorumgau- five mutatione m illam propria ingtnlj dexte-

dia vita' ;Ftern.r, qua in focictatc Chrilli ac rirare comrnent i Gnt , five Celeflivm aliurnve

Sandorum beari perfruuntur f.Itecnftat,inquit, cc mrninilcendi art.ficem fuHcCl'ti. At vera

ex inmant» Ponti(ce in Epifl:ola Hd rattes COTici!ij j)eiagil1s iren (ille I i.lianus , in eademprorfus

},{j/el'itani, quam Illpra de manducatione cor- fcmcnria guam ante C onciliurn etjam fakfli-

poris & [.lnv;uinis Domini ad vitam ~ternam nurn, hoc til hareh emergence, tenuerant, fine

necelT.lriaalIegavimus & Augufl:ino etjarn vi- rnutatione perlliterunt cuarn tum, ,urn illam

(urn paulo ante olicndimus. Contra hunc igi- jam invt:o:arn Iuifle c ontendunt , hoc til, lu-

tur Pelagianorurn errorem vult omnia Augu- dante cum A ugu(Lno Iuliano, T dlatur hoc

fl:ini argumenta qu;e proxime rerenfiiirnus exprcflis verbis AugdLnus in illis ipfis contra

militare.quibus convictos & a primo illo "nfu Iulianurn li1Jns , qui hardi jam prolcripta

depulfos , aliarn beati tudinern naturalem dari darnnarac ;corifcripti {lint. Sed nunruu; I1If.<1III'S ,

. • -J J £t/J 1 (d'I'

parvulis pr;rdicare ecepiffe. Prol-at hanc eorurn (tl4mjl ncn taptl;u1IiuT,babere vuum If.t,r,'AIJI, ul'« J '

mutationem ex illo de prrddhnatione Sanc1o- rJflbdttate III alu,d detcrqucr« vel utIiJ Jol,s liadne« H •• <, j

Cap. 13' rum loco quem fupra vidimus: Hoeft audtrcnt 6pmrep~tuIJ11Si Lxponecdo fcilicet aliter quam

Fei4giMiinDn t.un!aborarent, qlur~repolrv::lis extra C a j':dicibus capiebatur, Nonne ll)Crt{ indicar,

regnum Dti,nefcio C14IZU [Uif. feltcitatislw:m. muxime em Ill' ouidern dillinctionis illi us calliditatern

quando convir.cuntur non eos hsb. repojJe vitam eter-: de duphci vita a terna feu felicit.He extra re-

tum qlli non l1lad!l(4Verunt CIfTIJem nee b. be: unt Isn- gnufil ccelorur» rcper irc ponifle per qua [en-

gr;inem CLrijli. V bi aperte jam convict: de f01I- tentiam Iuarn in aliud dcrorquendo palliarent?

fit.He dogmatis, guo beatitudincm [upenntu- N am fiJI,dit: Ios en.m qui hcc dicmt , non poti,it

ralem qu;!' per manducationern illarn obtine- ard ('~tbol!(os iudices "iJi d:in.lre Ptidgius, C'- Jiltod

tur, parvulis promiitebant; recurrere Pelagia.- ftntiebat d,mllJavlt Ct r,mli;, m.n;bzu, il,lI"mal'i me-

nos putat 3d aliam natural em ,<]l1£ per ilhd, tums .bJ)(Inilljbl~(, Ecct habel arert;ffimc ! non

nefcio &l4iu) !eliciWillo(um, fignifi,,,ur. Si auttm folum id quod di~~Lat infAntes ttiamJi non bapt-

H ... ei;tUr

DE

HiERESI

PELAGIANA

170

;{'elJtllr/Mbereviram etcrnsm, fed eriam quod fub A vitam ftltura eft, & cQntr.~. Apoftoliu S~di4 atubo:iiIlis verbis Ienriebat , coram jl,dicibu5 Palcfti- teum, fcilicct Innocenti) qui illa fcriprura uius nis darnnafle Pelngium , ubi mutario ilia ea. it contra ,pfius Pelagij verba apud ipifi.opos, ~

emcrfille exiflirnari pollct. Sed jnrn audi reli- qUibus audlebatur expreiJa ,bz anatimnam.av,t til!

'1ua: NallJ..r boc nun jC7Itltis , nobu tlll,/; c07l(elltiti!, qui d.cetent mfallles, &c. Et in libri~ ad Bonifa-

sui pl:a nob» IIOIl con(entit14, iliud filte dubu atume cium qua: pdt Epitlolam illarn paulo ante li-

[entitis, Et quomodo ifh.d ou;efo iequitur cum bros contra Iuli anum cxarati Iunt , fie eodem L.r

J' , . 0, , s, 1 (.n.

dctur medium, beatitudo Icilicet illa reccnter arg:m1cnto unrur : Dati. eu extra rc:;.n'lm I'el 0- •

u:cogitat~ naturalis .quarn parvulis nunc rnu- cum (",/utu & vu« a.tn« ctiamfi non fnaint bapti-

t.ita priere knttntia tribucndo , neclue cum z st : ,';ec su.nd.r» 'fwd fi.rlptumeft: ~ mdlde-

(~tholicJ. fide confcnticnr qua: damnando s TIt c;: bapti::_atu, f,,,r:t, ,'alvU6 erst, quiv,,'Tjl lion cre-

:5.rit, ncqnc cum co quod ante fenlerant, & dldem c ,i1d,miC'abito::r(;,~c l\'e. i!llld cogioaru eDS vi-

il-' Syr.ocio Falcllina darnnarunt? fcci pcrbit tallli"lb:re lien pojJe ,pi !uermt exp:ftes afporis &

J.. ,:gu(tinlls, }.c pcr bee orient ales vos iud.«» dam- [anguinu Cbrijli, due:,'te IPro, nji rIla'lducaveYitis

nent ; a quibus Pc/agms dsn.nsri t.mms , eos 'lLi [en- ere. Aut, si Elld'igelUU vlJcibus c)gimilli cunfttert,

tr-ut 1,1a damnev.t , c m eis ,}U"I dJdmavit proJeao IIC, Vi/,/III {al ·tLmjue PJ/Je bsbere parvul"s de corpore

da!J:1Id1l!i:l$ . 'lui.: td 'III d neg,LvlI ore, cotde feIV.,Vlt. exeuntes 71:ji ftleront baptiLatl dre. Quod idem ar-

Video illud iplum quod ante fcntiebat & gnfrKntum contra Celclliurn repetit libro [eore ncgatum fucrat , corde dIe fcrvatum, ac ,cundo ad eundem Bonifacium capite quarto, propterc.! erj.rm ft~\llldo ab ijfl~em judicibus B eqarn Innocenti] Pontificis nomine interpoli-

poll<: darnnari ~ quod non ex conjdl:uris in- to qui codern telo Pelagium jugulavcrit. Et in

cert is Auguflinus fufpicatllr, l\'am, add it, quod ipG, libris advcrfus Iulianurn , ubi jam convi-

virb« etu: ,znatbem,uiz.,atlir, in luteru e.us invcnttur, aos Pdagianos ad aliarn beatirudinern natu-

Lt Ilatim ctjarn ipfum Iulianurn [lrinxit ci- ralcrn confugifle dicitur , fie eodem argu- Lib.r (ont.

lemruatc, quo conficiat , quod fi poll Pelagij rnento utitur: Sanao Innocentio vide quidre(pvlI- Iu[.r.f.

darnnationem adhuc dicat, infantes non bapli<..a- detf,! qui niliilallud de hac Fe {apit, quam &C, f2.!E de-

tos IMber,' vu.un etcrnum , a PaleGinis jUdicibus nique parvulas definiunt, nift manducaverint C,ll"neill/ean• ,.

etj.im ipfe darnnatus fit ; fin autern neget ; pee- filij b(,mmi6 vitamprorfus habere nor. polJe. Hllie re-

n.rrn fine culpa parvulis infligtrc convincatur, [ponde, tm» ip]i Domino,ll/ius tlle Antiftes Ufitl eft te-

N anne Iurilis ea ill:a A uguaini ra tio & Ilrami - JlimoniO,& die unde imago Del tam edpitalt(zlpplilifl

ncurn 111 I ulianum vinculum, fi aliarn pm v ti puniatur, fi peU/trum a n4centibm origznate non tYa-

atcrnam quam tempore PakGin~ Synodi par- hitur~ Dcnique in ultimis & imperfeCl:is advcr-

vulis fabricaverint~ Nonne una dilhnctiuncu- [us eundem Iulianum libris qUOi viciniflimus

Ia , qua f~ nou nil! vitam fdicitatis cujufdam morti fcripfit, fie eodem ufns cl] argumento: L{b.~.(.nt;

naturalis nunc P irvulis pollicer i diccret ex ju- Cur miniflratur SlInguu qui de jimilittuimecarnis r,.[.Qp'r.;m-

dicum illorurn f,ntentia & rnanibus laberetur? pccciltiin remlJioncm fllfus eft peccatorum quem blbat perf·f. ~31.

Sed pm fundarnentum illud infpi,iamlls, parvubts ut habere PIlJII vitam,fide nulla peccati or;quo nunquam Augullinus putJtllr uiurus fui!fc girte vcnu ill mortem i &c. lam die evuienter quod illis rationibus ac Icripturis, quibus fides, bOl- C l.uenter [entis , quonum (litis prodis tu« di!p!ltatione ptilmus , manducano corporis ac fanguinis quid {entu, die , inluam ,pa/vllios fruftra fim chriDomini ad vitam a.:tcrnam obtinendarn ne- ftianos ( per baptiimum ) [ed vide utrum U ipfum

cellaria elle dicuntur, fi Pelagiani psrvulis na- debeas dicere Cbrijliunum. Nee vero , fi omnia

turalcm ranturn fcliciratern aflcribercnt. Vt Divi Augultini fcripta revolverimus , quibus

plane necefle lit eos aliquando [altem initio errorern ilium etjarn in fine vita- proflra vir,

Cui erroris , fiJIX'rnatLIralem illarn clara- viiio- nullurn facile invcniemus argumentum quo

nis Dei beaticudinern parvulis promififfe. At non ante f;rpills uliis fucrit, quando adhuc fu-

ego viciflirn rejcro ; fi recta illa firmaque con- pcrnaturalern illarn putal1tur felicitatem par-

[cclucntia, necctlc ell: igitur, ut etjarn in mcdio vulis promilifle, neque unum antea, quod non

& in finc [ui erroris, hoc ea ab initio ulque ad poGmodum etjam adhibuerit, ut merito dici

finem, eandcm illis lilpcrnaturakm fdiLitatem debeat, fi in initio Pelagiani non mendaciter

attribucrint. Nam Augufiinus ijfdcm fcmpeF--Augvainoopponerc potuilfent, \It ine author

armis in ilh:d monl1rufd ufus eG, ijfdem fcri- putat, enm III [ua difput3.tione nugari, niG

ptllris ij[demquc rationibus crrurem ilium a beatitudinem ill am clara: vifionis Dei quam

Fpijl. Io<5. primo rjus ortu in Pelagio ufquc ad ejus occa- baptifmus & [criptllra: in:!? refpiciunt. parvu-

.d J'>AII,Ji". llnn in Iuliano oppllgn~vit , il:ravit, & intcr- lis tribui!fent; etjam in fine nugationem illam

emit. N am in Epillo1a ad Paulinum qua: fl:a- !X exprobure potuiffe lit '1l1i contra homines

tim a Pclasij damllatione con[cripta ea,fic eo- pm naturalem dumtaxat felicitatem parvulis

dem argnmento lItitur: cogitur Itaque re(pon- pollicentcs,t:inquam quid ulterius diceret non

dCie 'lucd l'cl .. gius ill Ecdeft,lftlcO iudicio Ui aliquo inveniens,ijfJ€ adhucfcripturis & argllmentis

lIIodo c,u/;oiims pronuluiaretllT, anat/;ematlLllre 0 nihil ad Rhombum concludentibus llteretur.

complllflis eft, il1f.illtes, ctlamfi non bapti1..entur , ha- Quid igitur, inquies, his angufl:ijs undique

b,re vitam a:urnam (;,'c. Ac per hoceontra [entcn- coaretantibus pro di!folvcndo hoc nodo dici

1i.1II1 Domii!i d'nlUtabit dj:~lltu: Niji m,mducaveriti4 debet ~ Antequam el,lm tentem [olvere, adhuc

c,.Y"elll filq bOlnillis & blueriti! eilltfanguinem, non paulo arCl:ills interpofita aliquanto latiori de

bavebiti6 virlliil ill vovu ; illa1ll utique qu£ poft /iane pariru!orulU {btu di(putatione fi.ri,pgendtls ell.

Ijfdem