Vous êtes sur la page 1sur 245

TaittirÁya-ÓraÉyaka

Edited by Subramania Sarma, Chennai


Proofread Version of November 2005

Chapter 1
[[1-0-0]]
भि॒ ं कण ॑िभः णयाम॑ ॒ु े
दवाः।
॒ ं प॑ँयमा॒
भि े िभयज॒॑  ऽाः।
िरै॒ रै̎वा ु ु॒ स॑॒ निभ॑
ू ।
श॑म ॒ े त॒ ं यदाय॑ु ।
े दविह॑
॒ न॒ इो॑ वौ॑
ि ॒ ृ वाः।
॒ न॑ पषा
ि ॒ ू िवव॑
॒ दे ाः।
॒ ॒
िना॒ े
अिर॑ निमः।
ि ृ ॒
॒ नो॒ बहित॑  ु
दधात।
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[1-1-1]]
ॐ भि ॒ ं कण ॑िभः णयाम॑ ॒ु े
दवाः।
॒ ं प॑ँयमा॒
भि े िभयज॒॑  ऽाः।
िरै॒ रै̎वा ु ु॒ स॑॒ निभ॑
ू ।
श॑म ॒ े त॒ ं यदाय॑ु ।
े दविह॑
॒ न॒ इो॑ वौ॑
ि ॒ ृ वाः।
॒ न॑ पषा
ि ॒ ू िवव॑
॒ दे ाः।
॒ ॒
िना॒ े
अिर॑ निमः।
ि ृ ॒
॒ नो॒ बहित॑  ु
दधात।
॒ सवा̎ ।
आप॑मापामपः

अादािदतोऽमत॑
॒ ॒ ु ॥ १॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 1 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-1-2]]
अि ॒ वा॒य ु ॒ सय ू  ॑।
सह ॒ स ं ॑चरि ॒  ॑या।
वा॒ा॑ रिँमपत॑ ॒ यः।
मरी̎ाानो॒ अि॑ु हः।
॒ े ु॑वनसव॑
दवीभ ॒ ू रीः।
॒ु ॒ ॒
पऽवाय॑ म े सत।ु
महानाीम  ॑हामा॒नाः।
॒ ॒ म॑हस॑
महसो ॒ ।
॒ े प॑ज॒
दवीः  सव॑ू रीः।
॒ु ॒ ॒
पऽवाय॑ ु २॥
म े सत॥

[[1-1-3]]
॒ ॑िु मपा
अपा ॒ र॑।

अपा॑ िु मपारघम
॒ ̎।्
अपा̎या॒मप॑ चा॒वित̎म।्
े ॒ िह॑ त।
अप॑द॒वीिरतो
॒े
वळ ं ॑ दवीरजी॑ ता।
भव॑ु न ं दवसव॑
े ॒ ू रीः।
॒ ॒
आिदानिद॑ ॒े
ित ं दवीम।्
योिन॑नोमदीष॑  ॒ ु त।
॒ ॒
िशवानँश॑ मा भव।ु
िदा॒ आप॒ ओष॑धयः।
॒ ु ॒ डी॒का सर॑ ती।
समृ
मा त॒ े ो॑म सिश॒॑ ं ॥ ३॥
॒ ु  सतौष॑
अमत॑ ॒ ु धयो॒ े च॑॥ १॥

[[1-2-1]]
ृ  ू॑
ित॑ ॒ ॒ ̎म।्
मिै त
ु ॒ ्
अन॑मु ानतयम।
॒ ैरािद॑ मदलम।्
एत
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 2 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
े ॒ िवा̎त।े
सव ॑रव
ू मरी॑िचमाद॑
सय॒ ॒ ।े
सवा  ̎व॑ु नादिध।

ताः पाकिव॑शष॒े ण े ।
त ॒ षे ॑णम।्
॒ ृ ं का॑लिवश
॒ ॒ ूभ॑वाा॒िचत।्
नदीव

अा ॒ े य॑था॥ ४॥
̎त

[[1-2-2]]
ताोऽिभस॑मायि। ॒
सो॒ती॑ न िनवत ॒  ॑त।े
एवा॒
॒ नास॑मा॒ ु नाः।
का॒ला ं ॑वर॒  िौ॑ताः।
अणश ु ॒
म॑हश।

सव॑ समवयि॑ तम।्
सत ै̎ ॒ व॑
 मािवः। ॒

ऊ॑ ॒  ॑त।े
 िनवत
अिधसव॑ ॒
ं रं िवात। ्
तदव॑े लण॥ ॒ े ५॥

[[1-2-3]]
अणिभ ु म॑हि।

॒ ॑ ूँय॑
समाढः ॒ त।े

सवरः ू॑ण।॒े

ना॒िधस॑ः ूँय॑ त।े
॒ िविल॑धः िपः।
पटरो॑ ॒
एत॑ ॒ णम।्
॒ णल॑

यऽ ैत॑पँय॑ त।े
॒ ं ॑ तऽ॒ नीय॑त।े
सहॐ
॒ु े
एकिह िशरो ना॑ना मख।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 3 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु णम॥् ६॥
ृ ॒ ं त॑तल॑
क

[[1-2-4]]
उभयते̎िया॒िण।

जित ं ॑ वे ॒ िद॑त।े
ु ृ े सव॑ं र।
शलक ॒
दिणवाम॑योः पा॒योः। 
त॒ ैषा भव॑ित।
शब॒ ु ं त॑े अ॑
॒ ज॒ त ं त॑े अत।
॒ ्
िवष॑ ु प े॒ अह॑ नी॒ ौिर॑ वािस।
िवा॒ िह मा॒या अव॑िस धावः।
भिा ू ॒ रा॒ितरिित॑
॒ त॑े पषिह ॒ ।
नाऽ॒ भव॑ु नम।्
॒ू
न पषा।
॒ ।
न पशव॑
नािदवरं एव ूण े िूयत॑म ं िवात।
॒ ्

एतै सवर िूयत॑म ॒ पम।्
योऽ महानथ  उमा॑नो भवित।

ु ं क॑ु ित।
इदं पय े॒
तमाहर॑ ण ं दात॥
॒ ् ७॥
॒ लण
यथा॒ ॑ ॒ ु ण॒ ं भव॑ु न स
॒ ॒ ऋतल॑ ॒ च॑॥ २॥

[[1-3-1]]
सा॒कं ॒ जाना सथ॑ ॒ मारकजम।े ॒ ्
षड॑ु॒ मा ऋष॑यो दवजा े ॒ इित॑।
े िमािन
तषा॑ ॒ ॒
॒ िविह॑ तािन धामशः।
ा॒ऽ े र॑ज े ॒ े िवक॑ृ तािन पशः। ॒
को न॑ ु मया॒  अिम॑िथतः।
सखा॒ सखा॑यमॄवीत।्
॒ षत।े
जहा॑को अदी॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 4 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


यिाज॑
॒ ॒ ॒ सखा॑याम।्
सिखिवद

न त॑ वा॒िप॑ भा॒गो अि।
॒  णोित॥ ८॥
यदी ॒ णोलक

[[1-3-2]]
न िह ूवद॑ ु ृ॒
॒ े सकत ॒ पा॒िमित॑।
॒ ु नः।
॒ ु ॑ ु नमा॑
ऋततना
िवन॑नादा॒िभधा॑ वः।
षि िऽश॑का वाः। ॒
॒ ु ॑ ृ ौ च॒ षाि॑कौ।
शलक
सा॒रा॒ग॒ व ॒  ः।
॒ ैजरद॑
॒ ॒ वस॑िु भह।
वसो ॒
ं॒ ॒ ॒
सवर॑ ॒ ु
सिवतः।
ृ ः।
ू॒ ैष॒कृ ॑थ॒ मः ॑त
॒ ू दय॑तान॥
अमना॒ े ॒ ् ९॥

[[1-3-3]]
अम ॒ ू ॑ पिरर॑ ॒ तः।
एता॒ वा॒चः ू॑यय। ु ॒ े
यऽ ैत॑पँय॑ ॒ त।े
एतदव॒ ॒ े िव॑जानी॒यात।्

ूमाण ं ॑ कालपय॒  ॑य।े
िवशष॒ ॒ े॒ ण ं त॑ ु वा॒मः।
॒ ू ̎ ं तिबोधत।
ऋतना ॒ ॑

शलवासा॑ िगणः।

े ऽऽवतत॒ े स॑ह।
मी॒णा॑
॒ िथ॑
िनजह॑ ॒  ् १०॥
ृ वी सवाम॥

[[1-3-4]]
॒ े सः।
यो॒ितषा̎ऽूितन॑
॒ ॒ पािण॑ वासा॒िस।
िव॒
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 5 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ॒
आिदाना ̎ ं िनबोधत।
॒ ॑

सवरीण ं ॑ कमफलम। ॒ ्
वषािभद  ॑दता॒ सह।
अःखो॑ ःखच॑िरव। ु ॒
ता॑ पीत इव॒ ँय॑त।े
शीतना े ̎थ॑यिव। ॒
॒  इव॒ ँय॑त।े
द॑
ादयते̎ ल॑ त॒ ैव।
शा॒त॑ा॒ च॑षु ी।
॒ े
या वै ूजा ॅ॑ँय।

सवराा ॒ े
ॅ॑ँय।

या॒ ूित॑िति।

सवर े ताः ूित॑िति।

॒  इथः॥
वषा॑ ॒  ११॥
॒ णो॒॒ा॒ वामव े॒ ष॑ ॥ ३॥

[[1-4-1]]
अि॑॒ खोि॑त॒ ैव।
॒  े कनीिन॑
िवूस॑ ॒ के ।
आे चा॑ ण ं ना॒ि।
॒ ू ̎ ं तिबोधत।
ऋभणा ॒ ॑
॒ ॒ भािन॑ वासा॒िस।
कनका॒
॒ िन िनबोधत।
अहता॑ ॒ ॑
अमीत॑ मृी॒त।
अह ॒ दः।
॒ ं वो॑ जीवनू॑
एता
॒ वा॒चः ू॑यय। ु ॒ े
॒ ऽोपँय॑
शर॑ ॒ त॥े १२॥

[[1-4-2]]

अिभधोऽिभ॑  इव।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 6 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ णाः।
वा॒तव॑ो म॑
अमतो े ु ु ख
ु जतिमषम॑ ु िमव।

साह द॑ श े॒ ह।

अप ैविव॑  ॒
णिरव।
॒ ॒
िविशखास॑ ॒ नः।
 कपिद
अब ु यो॑मान। ॒
ब॑ु॒ वे ॒ लोिह॑ नी।

हमत॑ षु ी िवात।
॒ ्

अयो ॒
̎ िपणोिर॑ व॥ १३॥

[[1-4-3]]
िभ ं दव॑े लोकष। े॒ ु
॒ ू मदक
मनना॑ ु ॒ ं ग॑हृ ।े
एता
॒ वा॒चः ू॑वदीः।

ु याि॒ शैिश॑रीः।
वै॒ तो॑
ता अिः॒ पव॑माना॒ अै̎त।

इह॒ जी॑िवकामप॑ िरपँयन।्
त॒ ैषा भव॑ित।
॒ े व॑तपसः।
इहह ॒
॑ ॒ ू  ॑चः।
मतय
शम  ॑ सूथा॒
॒ ृ ॥
आव॑ ण े १४॥
ँय॑त इवाऽऽव॑
॒ ण े ४॥
ृ ॥

[[1-5-1]]
अित॑ता॒ॆािण॑ वासा॒िस।
॒ िळशति॑
अिव॑ ॒ च।
िव े दवा
े िवू॑हरि।॒

अििज॑ ॒ त।
ा अस॑
े न मः।
न ैव दवो॑ ॒ 
न राजा व॑ णो॒ िवभः।ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 7 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


नािनो  न प॑वमा॒नः।
ृ ॑ न॒ िव॑त।े
मा॒त
िद
॒ ैका॒ धन॑रु ािः।


पृ॒िथामप॑ ॒
रा िौता॥ १५॥

[[1-5-2]]
तो े विॆ॑पण। े॒
॒ ु  ॑मि॒ न॑यम।्
धनया
तिद॑ ॒धन॑िु रयम।
॒ ्
अॅव॒॑ णष ॒ ु च॑त।े
एतदवे शयोबाह॑
ं  
 ।॒
॒ ु ि॒ धनः।
एति॑ ु

ि॑ वे ॒ धन॑रु ािः।

िशर ॒ उि॑पष। े
स ू॑व॒ यऽभवत।्
ता॒ू॑व॒ यण॑ ॒ े ॒ यज॑त।े
 यन
॒ ॒ स िशर॒ ूित॑दधाित।
ि
न ैन ि ॒ आको ॑ भवित।
य एव॒ ं वद॑े ॥ १६॥
॒ यज॑त े॒ ऽीिण॑ च॥ ५॥
िौता

[[1-6-1]]
अा॒ ॒ ॒ू  ोऽित॑रात।्
िशिश॑रः ूँय॑ ॒ त।े
न ैव प ं न॑ वासा॒िस।
न च॑ु ूितँय॑ ॒ त।े

अो॒ ं त ु न॑ िहॐा॒तः।

सत॑ े ॒ णम।्
वल॑

लोिहतोऽि शा॑ रशी॒िः।
॒ ू  दयन
सयो॑ ॒ ं ू॑ित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 8 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ं करोिष॑॒ िलकाम।्
ु ाम॥् १७॥
॒ न॑क
ं॒ करो॑िष िनजा

[[1-6-2]]
ु म̎
िनजानका े ॒ िलका।
ु तािमित।
अमी वाचमपास॑ ॒
त ै सव  ऋतवो॑ नम।
॒ े

मयादाकरा॑ ु धाम।्
परो॒
ॄाण॑ आो॒ित।
े॒
॑ ं वद।
य एव
स ख सवरं े िभह।
एत ैनानी॑ ॒

इाय सवामान॑ ॒
िभवहित।
स िः।

त॒ ैषा भव॑ित॥ १८॥

[[1-6-3]]
अव॑ि॒ ो अशमती॑ ॒ ु मितत।्
इया॒
॒ नः को ृ॒ दशिभ॑
॒  सहॐ॒ ̎ै ।
॒ 
आवतिम ॒ शा॒ धम॑म।्
उपिह ु त ं नमणामथ॑
ृ ॒
िािमित।
एतय ैवः े सलाव॑ ॒
ृ ा सह।
असरा॑ु िरवित। ॒ृ
पृिथ॑॒शम॑ु ती।
तामव॒॑ ितः सवरों ॒ िदव ॒ ं च॑।

न ैविवषा े िसनौ।
ऽऽचाया̎वा॒
अो ै̎ िा॒ु ताम।्
यो िित।
ु॒
 कात।्
ॅँयत े ॑गाो॒
इतम॑ृ ु डला॒िन।
ू 
सयमडला ̎ाा॒ियकाः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 9 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अत ऊ स॑िनवचनाः॥ ॒ १९॥
ु ा॒ ं भव॑ ित िा॒
िन॒ जान॑क ु ता ं पच॑ च॥ ६॥

[[1-7-1]]

आरोगो ॅाजः पटर॑  पतः।
् सः।
 योितिषमान िवभा॒
णरो
त े अ ै सव िदवमा॑तपि।

ऊजं हाना अनपर॑ु  इित। ॒
कँय॑पोऽमः।॒
स महामे ं न॑ जहा॒ित।
त॒ ैषा भव॑ित।
॒ त।्
य े॒ िश ं ॑ कँयप रोचनाव॑
इियाव॑
॒ ॒ ल ॒ न।ु
ु ॒ ं िचऽभा॑
॒ ू  अिप  ॑ता
यिया॒ ॒ सा॒कम॥् २०॥

[[1-7-2]]
तिुाजानमिधिवौय॑म े िमित।

त े अ ै सव कँयपाोित॑लभ।  ॒ े
ताोमः कँयपादिधिनमित। ॑ ॒
ॅाकमक  ॑ ृ िदवै॒ वम।्
ूाणो जीवानीिय॑जीवा॒िन।
स शीष  ॑याः ूा॒णाः।
ू  इाचा॒
सया ॑ 
याः।
अपँयमहमत े ू ािनित।
स̎य  ॒
पचकण वाा॒यनः।
सकण  ॑ ा॒िः॥ २१॥

[[1-7-3]]

आनौिवक एव नौ कँय॑प इित।

े ॒ े
उभौ॑ वदियत।
े ु
न िह शकिमव ॒ ु ्
महाम॑े ं गम।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 10 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
े ू 
अपँयमहमतयमडल  नम।्
ं पिरव॑तमा॒
गा॒यः ूा॑णऽा॒तः।
ग म॑हामम। े॒ ्
एक॑ं चाजहतम।
॒ ्
॒ े
ॅाजपटरपत॑ा िनहन।

िता॑तपि।
ता॑िदह
॒ ति॑तपाः॥ २२॥

[[1-7-4]]
॒ ु ॒े े
अमऽतर।
ता॑िदहाति॑
॒ तपाः।
े मषा॒
तषा॑ े भव॑ित।
॒ सया॒
स ॒ ॒ ु ाः।
ू  िदवमनूिव॑
॒ े पिथिभ॑
तानित॑ ॒  ॒
दिणावा न।्
त े अ ै सव घृतमा॑तपि।

ऊजं हाना अनपर॑ु  इित ॒ ।

सिजया ू  इाचा॒
॑ 
याः।
े मषा॒
तषा॑ े भव॑ित।
ू  २३॥
॒ िदशो॒ नाना॑ सयाः॥
स

[[1-7-5]]
स॒ होता॑र ऋिज॑
॒ ।
े आिदा॑ य े स।
दवा ॒
े सोमाभीर॑ण इित।
तिभः ॒
तद॑ ाा॒यः।
् ित।
िदाज ऋतू̎न करो॒
ू 
ृ सहॐसयताया
एत॑य ैवा॒वता ं यनः।
इित वै ॑शपा॒
त॒ ैषा भव॑ ित।
याव॑ इ त े शत ू ̎।
॒ ं भमी
॒ शत
॒ ः।
उत ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 11 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ू ̎ ॥ २४॥
ना॑ विळ॒ हॐ॒  सया

[[1-7-6]]

अननजातम रोद॑ सी इित।

नानािलातना ू ं नाना॑सयम।
ू ॒ ्
अौ त ु विस॑ता इित।

ू 
सयमडलाा॑ ॒  ्
त ऊम।
े मषा॒
तषा॑ े भव॑ित।
िचऽ ॒ े मद॑ु गा॒दनी॑कम।्
॒ ं दवाना॒
च॑िु मऽ ॒ ॒ वणा॒
॑ े
ः।
आूा॒ ावा॑पिृ थवी ॒ अिर॑
॒ म।्
सय ू  आा जगत॑षु ित॥ ॒े २५॥
सा॒कं ा॒िि॑तपा॒ नाना॑सया॒ ू  सया॒
ू  नव॑ च॥ ७॥

[[1-8-1]]

वदमॅ॑ ॒ े
ििवशत।
वाय सवरों ॒ िम॑थः।

वाहः वय॑ वे रा॒ऽी।
व मासा ऋतव ॑ ॒  िौताः।

अधमासा॑ ु ॒ 
मताः।
े िु टिभह।
िनमषा॑ ॒
वमाे आपो िन॑िवश। ॒ े

यदीतो॑ याि॒ सू॑ं ित।
काला अ ु िन॑िवश। ॒ े
आपय ॒ ू  ॑ समािह॑
॒ ताः॥ २६॥

[[1-8-2]]
॒ ू॑प।
अॅा̎यपः ॒ े
॒ ु ू  ॑ समािह॑
िवय ॒ ता।
अनवण  इम ॒ू
॑ े भमी।
॒ ं चा॑सौ च॒ रोद॑ िस।
इय
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 12 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
िकिदऽा॑रा भतम। ॒ू ्
॒ े े े िव॑ धत
यनम ृ ॒ े उभ।े
॒ ु िवधत
िवना॑ ॒ू
॑ ृ े भमी।
॒ व॑ ॒ वद॑े ना।
इित
े ॒ु
इरा॑ वती धनमती॒ ॒ू ्
िह भतम।
॒ू ॒ ॒
सयविसनी॒ मन॑षु े दश े २७॥
॒ ̎॥

[[1-8-3]]
॑ा॒िोद॑ सी॒ िव॑वते॒ ।े
दा॒धथ  ॑ पृिथवीमिभतो॑
॒ ॒ ॒ ू ̎ै ।
मयख
िकिोब  ॑लमा॒ः।
॒ णम।्
का॒ दीि॑ िकं पराय॑
॒ यवः।
एको॑ यार॑ े॒
े॒
रजती॑ रोदसी
॒ उभ। ॑ े
वातािोब  ॑लमा॒ः।
॒ ̎ीि॑
अरा ॒ त।े
े॒
॒ ार॑ यवः।
िऽपदा॒
े ॒ ु मम॥् २८॥
यिो॑रकम॑

[[1-8-4]]
अ॒ यो॑ वाय॑व॒ ैव।
एतद॑
॒  पराय॑ ॒ णम।्
पृािम ा प॑रं मृ॒ म।ु ्
॒ ं ॑ ममच॑
अवम ॒ तम। ु ्
ु पापा॒नाम।्
लो॒कच॒ पय॑
॒ ॑ािम॒ सू॑ं ित।
एतृ
॒ ु ः प॑रं मृ॒ म।
अममा॑ ु ्
॒ न ं त॒ ु म॑मम।्
पवमा॑
॒ े ॒ मो मृ॒ ः।
अिरवाव॑ ु

चमा ॒ ु त॥
̎त॑ े २९॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 13 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-8-5]]
॒ भो॒गाः प॑रं मृ॒ म।
अना॒ ु ्
पा॒पा ं ॑यि॒ सव  ॑दा।
आभोगाव॑े सयि। ं ॒
॒ प॑ु यकतो
यऽ ृ ॒ ज॑नाः।

ततो॑ मम॑ मायि।॒
॒ ु ि ं च॒ सू॑ं ित।
चतम॑
॒ ृ
पृािम ा॑ पापकतः।
यऽ ॒ े य॑मः।
॒ या॑तयत
् ॒ू
ं न॑न ूॄिह।
॒ व̎
यिद ॒ ग॑हृ ान॥् ३०॥
े ासतो

[[1-8-6]]

कँयपा॑ ॒ू 
िद॑ तायाः।
 ॒ सव  ॑दा।
पा॒पाि॑ि
रोदोर॑दशष।  े॒ ु
तऽ ॑े वासवै ॒ ः।

तऽशरीराः ॒ े
ू॑प।

यथाऽप॑ ु य॒ कम  ॑णः।
॒ के शा॒सः।
अपा̎यपाद॑
॒ त॑ऽे योिनजा
तऽ ॒ ज॑नाः।
मृा पनमृु  ु प।
 मा॑ ॒ े
अ॒ मा॑ना॒कम  ॑िभः॥ ३१॥

[[1-8-7]]
आशाितकाः िबम॑य इव। ॒
ततः पय॑ ू े वासवै ॒ ः।
अपै ॑त ं मृ॒  ं ु ज॑यित।
य एव॒ ं वद॑े ।
स खैव ं ॑िवा॒णः।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 14 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
दी॒घौ॑ ु मो॒ भव॑ ित।
 
कँय॑प॒ाित॑िथिग॑ ॒ ॒
मनिाग॑ मनः।
त॒ ैषा भव॑ित।
आ यि̎न्स ॒ वा॑ स॒ वाः।
रोह॑ ि पा॒ ू  ॑ ह॑ ॥ ३२॥

[[1-8-8]]
ऋिष॑ह दीघौ॑ ॒ ु मः।
इ घम अित॑िथिरित। ॒
कँयपः पँय॑को भवित। ॒
यवं पिरपँयती॑ित सौ॒ात।्
अथा॑रे प॑ु ष॒।
त॒ ैषा भव॑ित।
॒ ु रा॒य े अान।
अ॒ े नय॑ सपथा॑ ॒ ्
॒ ु िन िवान।
िवा॑िन दवे वयना॑ ॒ ्
॒ ु ॑ज॑ु रा॒णमन॑े ।
ययो॒

भिया े नम उितं िव॑ धमित॥
े े॒ ३३॥

समािह॑ ॒ े उ॑म॒ म॑
ता दश॑ ु त े गहाकम
ृ ॒  ॑िभः पा
॒ ू  ॑ ह॑ इित॥
॒ ८॥

[[1-9-1]]
अि जात॑वदा॒ े ।

सहोजा अिजरा॒ ु
ूभः।
वैानरो न॑यापा॒  ।

पिरा॑ धा॒ स॑मः।

िवसपवाऽ॑ मोऽी॒नाम।्
े वसवः ि॑ता इित।
एतऽौ ॒
यथवारिचवणे    ॑िवशषाः।॒े
नीलािच  पीतका̎िचित।  ॒े

अथ वायोरकादशपष ु ॒
ैकादश॑ीक।
ूॅाजमाना ॑वदा॒ताः॥ ३४॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 15 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-9-2]]
या वास॑िु कवै॒ ताः। ु
रजताः पषाः ॑ ँया॒माः।
किपला अितलो॒ ॑ िहताः।
ऊा  अवप॑ता॒।
वैतु इका॒ ॑ े दश।
न ैन ं वैतो॑ु िहनि।॒
य एव ॑ ं वद।े॒
॒ 
स होवाच ासः पा॑ राशयः।
ु ु ̎िमित।
े ं मृमै
िवधमवाह ॒
न का॑म हि॥
॒ ३५॥

[[1-9-3]]
॑ ं वद।
य एव े॒
अथ ग॑वगणाः। ॒

ानॅाट। ्
॒  िरः।
अघा॑िरबा॑
॒ ु ः।
हह॑
ु ॒ सः।
ृ निवाव॑
कशा॑ ु
ू 
मधान्स ू वचाः।
̎य ॒ 

कितिरकादश े ॒
ग॑वगणाः।

दवा ॒े
म॑हादवाः।
रँमय दवा॑ े गरिगरः॥॒ ३६॥

[[1-9-4]]
न ैन ं गरो॑ िहनि।

य एव े॒
॑ ं वद।

गौ॒रीिम॑माय सिललािन ॒ त॑ती।
एक॑पदी िप॒दी॒ सा चत॑ ु दी।
॒ दी॒ नव॑पदी बभवषी
अाप॑ ॒ ू ु ̎।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 16 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
सहॐारा परम े ो॑मिित।

े॒
वाचो॑ िवशषणम। ्
अथ िनगद॑ ाा॒ताः।
ताननबु ॑ िमा॒मः।

वराहव॑ ॒
तपसः॥ ३७॥

[[1-9-5]]
॒ ु हसो॒ धप॑ू यः।
िव॑
ापयो गहमधाृ े ̎त।े ॒े े
य॒ े चमऽिश॑
े े िमिविषः।

पजा   पृिथवीमिभव॑ष॒ि ।
ृ िभिरित।
वि॑ ॒
एतय ैव िवभितिव॑ परी॒ताः।
॒ ॒  ॑दी॒िरताः।
सिभवातै
अमँ ू ोकानिभव॑ष॒ि ।
तषा॑े मषा॒
े भव॑ित।।
॒ नमतद॑
समा॒ े॒ कम॥् ३८॥

[[1-9-6]]
॒ ै॑व॒ चाह॑ िभः।
उ
ू ं ॑ पजा॒
भिम ॒  िज॑ ि।
िदव ं िज॑य इित। ॒
यद॑रं भतक ॒ ू ॑ ृ तम।्
िव॑े दवाे उपास॑
॒ त।े
॒  ॑म गो॒ार̎म।्
महिष
॒ िमक
जमद॑ ॒ ॑ ु वत। 
॒ िराा॑
जमद॑ ॒ यत।े
ु ॒ ः।
छो॑िभतरै
राोम॑
॒  तृ॒ ास॑॥ ३९॥

[[1-9-7]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 17 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ॄ॑णा वी॒या  ॑वता।
॒ न॑ ूिदशो॒
िशवा ॒ िदश॑।
त॒ंयोराव॑ण ृ ीमह।े
गा॒त ं ु य॒ ाय॑।
गा॒त ं ु यप॑
॒ तय।े
दैवी̎॒ िर॑  ु नः।

िमान॑  षु ः।

॒ ं िज॑गात ु भष॒े जम।्
ऊ
शो॑ अ ु िपद ॒ ̎।े
ु द।े
श ं चत॑
सोमपा३ असोमपा३ इित िनगद॑ ाा॒ताः॥ ४०॥
॒व॒ दा॒ता हि ॒ ॒ 
॒ उद॑ कं तृ॒ ासत॑
॒ ग॑रिगरतपस ु द॒ एक॑ं च॥ ९॥

[[1-10-1]]
॒ ॒ ॒ ृ य ं भिमः।
सहॐविद॑ ॒ू
पर॒ ं ो॑म सहॐ॑ ॒ वत। ृ ्
अिना॒॑ ु ू नासा।
भय॑ ॒
िव॑ ॒ ॒
जगत॑ ती।
जाया भिमः ू प॑ित॒म।
िमथन॑ ॒ ु ा अतय ॒ ु  ॑थः।ु
पऽो ु बह॑ ृ ती िः। ॒

सरमा॑ इित॑ ीपमम। ॒ु ्
शब॒ ु ं वा॑म॒ ॑ज॒ त ं वा॑म॒ त।्
िवष॑ ु प े॒ अह॑ नी॒ ौिर॑ व ः॥ ४१॥

[[1-10-2]]
िवा॒ िह मा॒या अव॑थः धावौ।

॒ वा̎ ं पषणािवह
भिा ॒ रा॒ितर॑ ।ु
वासा̎ौ िचऽौ ॒ जग॑तो िनधानौ॒ ̎।
ू चरथ॑
ावा॑भमी ॒  स॒  सखा॑यौ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 18 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



ताविना॑ रा॒सभा̎ा॒ हव ं ॑ म।े
॒ ु ॒ ॒ आगत
शभती॒ ॒ ू  सह।
॒  सयया॑ ॒
मो॑ु ह भयम॑
॒ ु ु िनोदमघ। े॒ े

रिय कि॑मृ॒ वा ं २ अवा॑ हाः।
ु िभरा̎॒ती॑िभः।
तम॑हू थन॒
॒ ॒ ॒ ॒ ु ॒ दकािभः॥ ४२॥
अिरूिभरपो॑

[[1-10-3]]
ितॐः ॒
॒ पिरहा॑ ॒ िः।
ऽितोज॑
नास॑ा भयम॒॑ ु ु हू थःु पतै
॒ ः।
॒ ॒ ु ॒ ध॑ ा॒ि॑
समि  पा॒र।े
॒ ि॒  षड॑  ैः।
िऽ॒ भीरथँै̎ शतप॑
॒ ॒ ं ॒ िवत॑म।्
सिवतार
अन॑बु ाित शारः। ॒
आपपष॑ू र॒ ैव।

सिवता॑ े ॒ भवत।्
ऽरपसो॑
 सतृु  ं िव॑ िदव।ै॒
ब॒ सो॑म िगर॒ ं व॑ शी॥ ४३॥

[[1-10-4]]
ु व॑ िबया॒म।्
े तमो
अित

आयसयान्सोम॑ त ु ु
ृ ॒ ष।

स समाममो ̎ोऽो॒तः।
वाचो गाः िप॑पाित॒ तत।्
स तोिभःा̎ऽ। े ॒ े
॒ ऽनि॒ता॑ य।े
रसा॑
॒ े ॒ पिर॑ वा॒
अित ृ ः।
॒ े॒ ो॑ अिना।
एवमतौ
त े एत ु िथोः।
॒ े ॑पृ ॒
अह॑ रहगभ ॒   ॑धाथ॥ े ४४॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 19 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-10-5]]
े ॒ वसाव॑
तयो॑रतौ ॒ होरा॒ऽ।े
॒ अह॑ ।
पृ॒िथा
िदवो
॒ रािऽ॑।
ता अिव॑ सृ ौ।
द॑ती एव॒ भ॑वतः।
े ॒ वसौ।
तयो॑रतौ ॒

अिा॑ ॒ ।
िद॑
े ॒
रा॒ऽवसः।
॒ े आिदः।
त ॑ ॒
अो॒ऽिः॥ ४५॥

[[1-10-6]]
॑ ॒
ता॒ॆो अणः।
ता अिव॑सृ ौ।
द॑ती एव॒ भ॑वतः।
े ॒ वसौ।
तयो॑रतौ ॒
॒ ृ वै॒ त॑
वऽ॑ ु ।
अ ृ
॒ वे ॒ ऽः।
वै॒ त॑ु आिद॒॑ ।
ता अिव॑सृ ौ।
द॑ती एव॒ भ॑वतः।
े ॒ वसौ॥
तयो॑रतौ ॒ ४६॥

[[1-10-7]]
॒ च॑ नीहा॒र॑।
उा
॒ृ
वऽो॒ ा।

वै॒ ॒ त॑ नीहा॒रः।
तौ ताववे॒ ूित॑पत।
े े
॒  पऽण
सये राऽी॑ गिभणी॑ ॒ ु े ॒ सव॑ं सित।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 20 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ता॒ वा एतण॒ ॒ ̎म।्

यिाऽौ॑ रँमय॑ ।
॒   उण
यथा॒ गोगिभया॑ ॒ ̎म।्
॒ े॒
एवमता॑ ॒
उण ̎म।्
ूजियःु ूजया च पशिभ॑ ु  भवित।

े॒
॑ ं वद।
य एव

एतममिपय॑ े॒
 ं चित।
आिदः पय॑ ु  वसः।

अथ पिव॑ ऽािरसः॥
॒ ४७॥
ोऽपो॑दकािभवशी दधाथ े अियो॑
॒ े ॒ वसौ
रतौ ॒ ॒
भवित ॒
चािर॑ च॥ १०॥

[[1-11-1]]
॒ व॒  पिरवाजमास॑
पिवऽ॑ ॒ ॒ त।े
िपत ॒ ैषा̎ ं ूो॒ अिभर॑ ॒ ्
॒ ित ोतम।

मह॑ म॒ िु ं वणिरोद॑
॑ ॒ ध।े
धीरा॑ इकधणा॒ े ु ॒  ॑ े रभ̎म।्
॒ ं ॑ त॒ े िवत॑त॒ ं ॄ॑ण॒ त̎।े
पिवऽ
॒ ु  िण॒ पय ॑िष िवत॑
ूभगाऽा॑ ॒ ।
अत॑तनन ॑ ु े
॒ ू  तदा॒मो अत।
॒ तास॒ इह॑ ॒ मा॑शत।
॒ दवाना
ॄा ॒ े ̎म।्
अस॑त ु ४८॥
॒ े तत॑ः॥

[[1-11-2]]

ऋष॑यािऽ॑ ॒ यत।्

सवऽऽयो अग।॑ ॒
न॑ऽ॒ ैँशक ं ॑ ृ तोऽवसन।्
अथ॑ सिवत॒ ु ँयावाावित ॒  ॑काम।
॒ य ऋा॒ िनिह॑ तास उा।
अमी ॒
ु िचिव॑
॑ ॒ े कह॑
नतं ॒ दौ ु
॒ ये ः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 21 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अद॑ ािन॒ वण ॑ ॒
ोतािन॑।
॒ कश॑॒ मा॒ न॑ऽमित।
िवचा॒ े
॒ ु  ̎े यम।्
त॑िवतवर
॒े
भग दव॑ धीमिह॥ ४९॥

[[1-11-3]]
िधयो॒ यो न॑ ूचो॒दया̎त।्
त॑िवतव॒ ु ृ  ॑णीमह।े
॒ ॒ े ॒ भोज॑नम।्
वयव
ौेसवधात॑ ॒ मम।्
तरु ं ॒ भग॑ धीमिह।
अपा॑गहत ू सिवता॒ तृभीन।्
सवा̎िवो ॒ अ॑सः।
नता॑ ॒ ॒ े
भवश।
अ॒ा सभ॑ ं िवामः।
नाम॒ नामै॒ व ना॒म म̎॥
े ५०॥

[[1-11-4]]
नपस॑ु कं ॒ पमा॒
ु ॑ि।
ाव॑रोऽथ॒ ज॑ मः।
॒ े
यजऽयि ॒ या॒हे च॑।
॒ू
मया॑ भता॑ यत।

पशवो॑ मम॑ भता॒ ू िन।

अनबोऽ॑ ॒ ु
हं िवभः।
िय॑॒ तीः।
ता उ॑ म े प॒ु स आः।

पँय॑दवािवच॑
॒ ते दः।

॒  पऽ
किवयः ॒ु ॒ िच॑के त॥ ५१॥
इमा

[[1-11-5]]
॒ स॑त।्
॒ ु िपता
या िव॑जा॒नास॑िवतः
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 22 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ मिणम॑िवत।्
अो
ु ॒ राव॑ यत।्
तम॑निल
॒ वः ू॑मचत।
अमी॒ ु ्
॒ त।
तमिज॑ा अस॑
 ू वाछा॒खम।्
ऊमलम॑
॒ ृ ं यो॑ वदे ॒ स॑ित।
व
न स जात ु जन॑ ौात। ॒ ्
मृ॒ माु  ॑ मारयािद॑
॒ ितः।
हिसत िद॑ ती॒तम॥् ५२॥

[[1-11-6]]
वीणा॑पणवलािस॒॑ तम।्
ं॒
मृ॒ ती॒व ं च॑ यििचत। ्

अािन॑ वे ॒ िवि॑ तत।्
अतृ॑॒॑ ृ ायत।्

अाजा॒ ता म॑े िमथ॒ ू चरन।्
पऽो ु िना॑ वैद॒हः।

॒ े य॒ चत॑े नः।
अचता॑
स॒ त ं मिणम॑िवत।्
ु ॒ यत।्
सो॑ऽनिलराव॑
सो॒ऽमी॒वः ू॑मचत॥ ु ् ५३॥

[[1-11-7]]
सोऽिज॑ो अस॑ ॒ त।
॒ े ्
न ैतमृिष ं िविदा नग॑रं ूिवशत।

य॑िद ूिवशत। े ्
॒ चिर॑ ा ूिवशत।
िमथौ ॒ े ्
तसव॑ ोतम। ॒ ्
॒  े रथि॑
आतम॑ ॒ ।
े ॒
एका̎मकयोज॑ नम।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 23 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


े ॒ ु ्
एकचब॑मकधरम।
वा॒तीा॑िजगित॒ ं िव॑ भो।
न॒ िरित॑
॒ न ॒थत॥ े ५४॥

[[1-11-8]]
ना॒ाो॑ यात॒ ु सज॑ित।
यता े ̎ुोिह॑ ताा॒ः।

रथ ु ाऽिधित॑
॒ े य॑ ॒ ित।
एकया च दशिभ॑ भत। ॒ू े
ाािमय े िवशा॒ च।
ितसृिभ वहस े िऽशता॒ च।
ु 
िनयिवायिविहता॑ िवमच॥॒ु ५५॥

तत॑धीमिह ना॒म म॑े िचकत ु ॒ े स
े गी॒त ं ू॑मचथत ॒ च॑॥ ११॥

[[1-12-1]]
आत॑न ु ॒ ूत॑न। ु

उमाऽऽधम ॑ ॒ स॑म।
आिद े च॑ वणा॒न ाम।्
॒
गभमाधिह े॑ ॒ यः पमा ु न।्
इतित
॒ ॒  सय ू  ॑गतम।्

चम॑ स े॒ रस॑क िध।
वारादन॑यामऽिम।े॒ ्
य एको॑ ि॒ उ॑त।े
॒ ं॒ ता॑ हॐा॒िण।
असा॒
॒  े न च॒ ँय॑त॥
यत॑ े ५६॥

[[1-12-2]]
॒ े॒ बोधत।
एवमति॑
आमै ॒ िर॑ ॒ हिर॑ िभः।
॒ ू रोमिभः।
या॒िह मयर॑

मा ा किचियमिर॑ े ु  पा॒िशनः।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 24 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ॒ े ॒ ता इिह।
दधव ॑
मा मै ॒ िर॑ ॒ हिर॑ िभः।
॒ ू रोमिभः।
या॒िम मयर॑

मा मा किचमिर॑ े ु  पा॒िशनः।
॒ ॒ े ॒ ता ं २ इिम।
िनधव ॑
अणिभु म॑हि॥॒ ५७॥

[[1-12-3]]
॒ तु ैः।
॒ ै ॑रसमाय॑
िनघृ
 ॑ ॒ ैः।
कालैहिरमाप
॒ यक।
इाया॑िह सहॐ॑ ु ्

अििवॅाि॑ ॒ वसनः।
वा॒यँत॑ ु े िसकिकः। ु॒
सवसरों॒ ॒ ॒ िव॑ष॒वणू ̎ ।
िना॒ऽनच॑ े ु राव। ॒

सॄयो ु
 सॄयो  स॑ॄु योम।
॒ ्
इाग हिरव आग म॑ध े ाित॒ थः।

मषे वषण॑ ृ  मन॥ े॒ े ५८॥

[[1-12-4]]
गौराविहा॑ य ै जा॒र।
कौिशकॄाण गौतम॑ॄवा॒ ु ण।
॒ ॒
अणाा॑ इहाग॑
॒ ताः।
॒ ।
वस॑वः पृिथिवित॑
॒ िदवास॑
अौ ॒ सो॒ऽय॑।
अि जातवदा े ̎त।
े ॒े े

तॆाा̎ाॆरथाः।
ताॆवणा̎था॒ऽिसताः।
ददहा̎ खाददतः।

इतो िा̎ परा॒ताः॥ ५९॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 25 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-12-5]]
उत ान ं ूमाणच॑ परु ॒ इत।
ृ ॒
बहित॑  सिवता॒ च॑।
॒ ताम।्
॒ ॑ ैिरहाग॑
िवप
रथ॑ने ोदकव
॒  ॑ना।
॒ ु इित॒ त॑ योः।
अषा॑
े वासा॒िस च।
उतो वषो॑
कालावयवानािमत॑ ूती॒ा।

वासाा॑ इिनोः।
कोऽिर े शक॑ रोती॒ित।
वािसो रौिहणो मीमासाचब। ॒ े
त॒ ैषा भव॑ित।
॒ ु ।
वा॒ौव॑े िविदित॑
ॄ॑ण उदर॑ ॒ णमिस।
ॄ॑ण उदी॒रण॑मिस।
ॄ॑ण आर॑ ॒ णमिस।
ॄ॑ण उपर॑ ॒ णमिस॥ ६०॥
॑त॒ े च मने॒ े प॑रा॒ताब
॒ े षट ् च॑॥ १२॥

( अप॑बामत गिभय॑ ॒  )
)

[[1-13-1]]
॒ नीमप॑
अयो॑ ॒ ऽु ाम।्
अप॑ ॒ ीिममा॒ ं मही̎म।्

॒ ं वदे ॒ न म॑े मृः।
अह
ु॒
नचामृ॑रघाऽह॑ रत।्
अयो॒ ̎॒प॑ ु म।्
॒ ॒
॒ िददमिर॑
अप॑ म।्

॒ ं वदे ॒ न म॑े मृः।
अह

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 26 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ु॒
नचामृ॑रघाऽह॑ रत।्
॒ नीम
अयो॑ ॒ प॑ऽु ाम।्
॒ ू
॒ ीममिव
अप॑ ̎म॥् ६१॥

[[1-13-2]]
अह ु
॒ ं वदे ॒ न म॑े मृः।
ु॒
नचामृ॑रघाऽऽह॑ रत।्
॒ ु ण ं महीमष।
सऽामा॑ ॒ ॒ू ु

अिद॑ ितरिद॑ ॒ म।्
ितरिर॑
अिद॑ ितमा॒त ा स िपता ॒ु
॒ स पऽः।
िव॑े दवा
॒ े अिद॑ ित॒  पचजना
॒ ̎।
॒  म।्
अिद॑ ितजा॒त मिद॑ ितजिन॑
अौ ॒ु
॒ पऽासो॒ े
अिद॑ तः।
य े जा॒ता॒॑  पिर॑ ।
॒ े ं २ उप॑ू ैिभ॑
दवा ॒ ॥ ६२॥

[[1-13-3]]
॒ मा॒ता॒ डमा॑त।्
परा॒
॒  पऽ
सिभ॑ ॒ ु रै िद॑ ितः।
उपू ॒ ै ॒ ू ं ॑ यगु ̎म।्

ूजायै ॑ मृ॒ व े त॑त।्
॒ मा॒ता॒ डमाभ॑रिदित॑
परा॒ ॒ ।
ताननब ु ॑ िमा॒मः।
॒ ॒ वण।
िमऽ ॑
धा॒ता चा̎यमा ॒ च॑।
अश॑॒ भग॑।
इ िववात। े ॒े े
॒ ॒ ॒ ॒ ह॒सँश॑िु चषत।
िहरयगभ ॒ ्
ॄ॑जा॒न ं तिददिमित॑
॒ ।
॒  ूा॑जापः।
गभः ॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 27 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ु ॑ सपषः॥
अथ॒ पषः ॒ ु॑ ६३॥
॒ ू
अमिव ॒ रत
 सिभ॑ े ॒ े चािर॑
॒ च॥ १३॥
॒ ा॒न ं ग॑िभय॑
( यथा॒ ॒  )
)

[[1-14-1]]
॒ ॒ु े ।
योऽसौ॑ तपदित॑
॒ू
स सव॑षा ं भताना े ।
̎ ं ूा॒णाना॒दायो॒दित॑

मा मे̎ ूजया॒ ू
मा प॑श॒ नाम। ्
मा मम॑ ूा॒णाना॒दायोद॑ गाः।
॒ यो̎ऽमित॑
असौ ॒ े ।
॒ू
स सव॑षा ं भताना े ।
̎ ं ूा॒णाना॒दाया॒मित॑

मा मे̎ ूजया॒ ू ।्
मा प॑श॒ नाम
मा मम॑ ूा॒णाना॒दायाऽ॑ाः।
॒ य आपय
असौ ॒ ू  ॑ित।
॒ू
स सव॑षा ं भताना ू  ॑ित॥ ६४॥
̎ ं ूा॒ण ैरा॒पय

[[1-14-2]]

मा मे̎ ूजया॒ मा प॑श॒ नाम।ू ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरा॒पिर॑ू ाः।
॒ यो॑ऽपीय॑
असौ ॒ ित।
॒ू
स सव॑षा ं भताना ̎ ं ूा॒ण ैरप॑ीयित।

मा मे̎ ूजया॒ ू
मा प॑श॒ नाम। ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ाः।े
॒ ू ॒ न॑ऽािण।
अमिन
॒ू
सव॑षा ं भताना  ॒ चोस॑पि
̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपि  च।

मा मे̎ ूजया॒ ू
मा प॑श॒ नाम। ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृपत॒ मोसृ॑पत॥ ६५॥

[[1-14-3]]
 सा॑।
॒ े मासा̎ाधमा॒
इम

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 28 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ू
सव॑षा ं भताना ̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपि  ॒ चोस॑पि
 च।

मा मे̎ ूजया॒ मा प॑श॒ नाम।ू ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृपत॒ मोसृ॑पत।
इम
॒ ऋतव॒॑ ।
॒ू
सव॑षा ं भताना ̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपि  ॒ चोस॑पि
 च।

मा मे̎ ूजया॒ मा प॑श॒ नाम। ू ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृपत॒ मोसृ॑पत।

॒  स ं ॑वसरः।
अय
॒ू
सव॑षा ं भताना  ॒ चोस॑पित
̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपित  च॥ ६६॥

[[1-14-4]]

मा मे̎ ूजया॒ मा प॑श॒ नाम। ू ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृप॒ मोसृ॑प।
इदमह॑
॒ ।
॒ू
सव॑षा ं भताना ̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपित  ॒ चोस॑पित
 च।

मा मे̎ ूजया॒ ू
मा प॑श॒ नाम। ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृप॒ मोसृ॑प।
इय
॒ रािऽ॑।
॒ू
सव॑षा ं भताना  ॒ चोस॑पित
̎ ं ूा॒ण ैरप॑ूसपित  च।

मा मे̎ ूजया॒ ू
मा प॑श॒ नाम। ्
मा मम॑ ूा॒ण ैरप॑ूसृप॒ मोसृ॑प।
ओ ं भभव॑
ु ु ॒ ।
एतो िमथनु ं मानो िमथ॑नु  री॒म॥् ६७॥
ू  ॑ित॒ मोसृ॑पत॒ चोस॑पित
ूा॒णारा॒पय  च॒ मोसृ॑प॒ े च॑॥ १४॥

ू ॒ ाद॑ शा॒यचत॑दु श॥
योऽसौ॒ षोड॑ शा॒मिन 
॒ े ॒ मा॒
उदय॑ े पय ू  ॑पीय॑
॒ ॒मिन ू ॒ न॑ऽाणी॒म े मासा॑ इम ॒ ऽय स ं ॑वसर॒ इदमह॑
॒ ऋतवो॒ ॒ ॒ 
िरय
॒  ॥
रािऽदश॑

[[1-15-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 29 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अथािदाप॑ु ष॒।

वसनामािदाना  ान े तज॑
े सा भा॒िन।
िाणामािदाना ान े तज॑
े सा भा॒िन।
आिदानामािदाना ान े तज॑े सा भा॒िन।
सतासा॒नाम।्
आिदाना ान े तज॑ े सा भा॒िन।

अिभधता॑ ॒
मिभताम।्

वातव॑ता ं मताम। ्
आिदाना ान े तज॑ े सा भा॒िन।

ऋभणामािदाना  ान े तज॑
े सा भा॒िन।
िवषा े नाम।्
े ̎वा॒
आिदाना ान े तज॑
े सा भा॒िन।

सवसर॑ ॒ ु
 सिवतः।
आिद ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ओ ं भभव॑
ु ु ॒ ।
रँमयो वो िमथनु ं मा नो िमथ॑नु  री॒म॥् ६८॥

ऋभणामािदाना  ान े तज॑
े सा भा॒िन षट ् च॑॥ १५॥

[[1-16-1]]
आरोग ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ॅाज ान े तज॑ े सा भा॒िन।
पटर ान े तज॑ े सा भा॒िन।
पत ान े तज॑ े सा भा॒िन।
णर  ान े तज॑ े सा भा॒िन।
योितषीमत ान े तज॑ े सा भा॒िन।
िवभास ान े तज॑ े सा भा॒िन।
कँयप ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ओ ं भभव॑
ु ु ॒ ।
आपो वो िमथनु ं मा नो िमथ॑नु  री॒म॥् ६९॥
आरोग दश॑॥ १६॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 30 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-17-1]]

अथ वायोरकादशपषु ैकादश॑ीक। ॒
ूॅाजमानाना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
वदाताना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ु ताना
वासिकवै ु  िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
रजताना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
पषाणा िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ँयामाना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
किपलाना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
अितलोिहताना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ऊाना  िाणा ान े तज॑
े सा भा॒िन॥ ७०॥

[[1-17-2]]
अवपताना िाणा ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ु  िाणा ान े तज॑
वैताना े सा भा॒िन।
ूॅाजमानीना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
वदातीना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ु ती
वासिकवै ु ना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
रजताना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
पषाणा िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ँयामाना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
किपलाना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
अितलोिहतीना िाणीना ान े तज े ॑सा भा॒िन।
ऊाना   िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
अवपतीना िाणीना ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ु  िाणीना ान े तज॑
वैतीना े सा भा॒िन।
ओ ं भभव॑
ु ु ॒ ।
पािण वो िमथनु ं मा नो िमथ॑नु  री॒म॥् ७१॥
ऊाना   िाणा ान े तज॑ े सा भा॒ितलोिहतीना िाणीना ान े तज॑
े सा भा॒िन

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 31 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


पच॑ च॥ १७॥

[[1-18-1]]
अथा॑रे प॑ु ष॒।
ू 
अःे पविदँय ान े तज॑
े सा भा॒िन।
जातवदस े उपिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
सहोजसो दिणिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
अिजराूभव उपिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
वैानरापरिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
नयापस उपिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
पिराधस उदिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
िवसिपण  उपिदँय ान े तज॑ े सा भा॒िन।
ओ ं भभव॑
ु ु ॒ ।
ु री॒म॥् ७२॥
िदशो वो िमथनु ं मा नो िमथ॑न
॑रके ॑ च॥ १८॥

एतिँमय आपो पािण िदशः पच॑॥

[[1-19-1]]
ू 
दिणपवाििश ॒
िवस॑पी नरकः।
ताः प॑िरपा॒िह।
दिणाऽपरािँयिवस॑पी नरकः। ॒
ताः प॑िरपा॒िह।
ू 
उरपवाििश ॒
िवषा॑दी नरकः।
ताः प॑िरपा॒िह।

उरपरािँयिवषा॑ दी नरकः।
ताः प॑िरपा॒िह।
॒ े े ७३॥
आयिन्स वासवा इियािण शतबत॑िवत॥
ू  ं नव॑॥ १९॥
दिणपवा

[[1-20-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 32 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु प॑दधताम।्
॒ ॒ षा वो॒ वस॑िु भः परा॒
इघो॒
मनो॑जवसो वः िपतृ  ॒ उप॑दधताम।्
॒ िभ॑दिणत
ूच॑ते ा वो िै ॒
॒ ः पाप॑ दधताम।्
॒ ॑ मा  व आिद
िवक ॑ ॒ उप॑दधताम।्
॒ ैरत
॒ ा॒प॑दधताम।्
ा॑ वो ॒ प ैपिर॑
सानं ं वः प॑ािदित। ॒
॒ ॒
आिदव॒ ॒
ऽिः पृ॑िथाम।्
ु ॒ ।े
वा॒यरिर॑
ू िदिव।
सय ॒

चमा॑ ॒ ु
िद।
न॑ऽािण॒ लो॒के ।
॒ ॑वे ।
एवा
॒ ॑।े
एवा
एवा
॒ िह वा॑ यो।
एवा॒ ही̎।
॒ िह प॑षू न।्
एवा
॒ िह द॑वे ाः॥ ७४॥
एवा
िद॒ ु स
॒ च॑॥ २०॥

[[1-21-1]]
आप॑मापामपः ॒ सवा̎ ।

अादािदतोऽमत॑
॒ ॒ ु ।

अिवा॒ य ु ॒ सय ू  ॑।
सह ॒  ॑या।
॒ स॑चरि
वा॒ा॑ रिँमपत॑ ॒ यः।
मरी̎ाानो॒ अि॑ु हः।
॒ े ु॑वनसव॑
दवीभ ॒ ू रीः।
॒ु ॒ ॒
पऽवाय॑ ु
म े सत।
महानाीम  ॑हामा॒नाः।
॒ ॒ म॑हस॑
महसो ॒ ॥ ७५॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 33 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-21-2]]
॒ े प॑ज॒
दवीः  सव॑ू रीः।
॒ु ॒ ॒
पऽवाय॑ म े सत। ु

अपाऽ॑ िु मपार॑
॒ ।
अपाऽ॒॑ िु मपारघम॒ ̎।्
अपा̎या॒मप॑चा॒ऽवित̎म।्
अप॑द॒वे ीिरतो ॒ िह॑ त।
॒े
वळ॑वीरजी॑ ता।
भव॑ु नवसव॑ े ॒ ू रीः।
॒ ॒
आिदानिद॑ ॒े
ितवीम। ्
 ॒ ु त॥ ७६॥
योिन॑नोमदीष॑

[[1-21-3]]
भि॒ ं कण ॑िभः णयाम॑ ॒ु े
दवाः।
॒ ं प॑ँयमा॒
भि े िभयज॒॑  ऽाः।
िरै॒ रै̎वा ु ु॒ स॑॒ निभ॑
ू ।
श॑म ॒ े त॒ ं यदाय॑ु ।
े दविह॑
॒ न॒ इो॑ वौ॑
ि ॒ ृ वाः।
॒ न॑ पषा
ि ॒ ू िवव॑
॒ दे ाः।
॒ ॒
िना॒ े
अिर॑ निमः।
ि ृ ॒
॒ नो॒ बहित॑  ु
दधात।
े॒
कतवो॒ ॑
अणास।
ऋष॒ ॒ यो वात॑रशनाः।

॒ ॒  शतधा॑
ूिता ॒ िह।

समािह॑ ॒ सम।्
तासो सहॐधाय॑
िशवा ॒
॒ नँश॑ मा भव।ु
िदा॒ आप॒ ओष॑धयः।
॒ ु ॒ डी॒का सर॑ ित।
समृ
मा त॒ े ो॑म सिश॒॑ ं ॥ ७७॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 34 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॑ ॒ दीष॑त॒ वात॑रशनाः
॒ ष॑ ॥ २१॥

[[1-22-1]]
यो॑ऽपा ं प ु ॒ ं वद॑े ।
प॑ु वाजावा
॒ ॒ु
̎शमा॑ वित।

चमा॒ वा अपा ॒ ं पु ̎म।्
प॑ु वाजावा॒ ॒ु
̎शमा॑ वित।
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
आयत॑ ॒ नवावित।

अिवा  अपामा॒
॒ यत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
े यतन ं॒ वद॑े ॥ ७८॥
यो̎ऽरा॒

[[1-22-2]]
आयत॑ ॒ नवावित।
आपो॒ वा अरा॒ ॒ े यत॑नम।्
आयत॑ ॒ नवावित।
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
आयत॑ ॒ नवावित।
वा॒यवा ु  अपामा॒
॒ यत॑नम।्
आयत॒॑ नवावित।
यो वा॒योरा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित॥ ७९॥
आयत॑

[[1-22-3]]
आपो॒ वै वा॒योरा॒यत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 35 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ नवावित।
आयत॑
॒ वै तप॑॒ पामा॒यत॑नम।्
असौ
आयत॒॑ नवावित।
यो॑ऽमु ॒ तप॑त आयत॑
॒ न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित।
आयत॑
॒ नम॥् ८०॥
॒ ु ॒ तप॑त आयत॑
आपो॒ वा अम

[[1-22-4]]
॒ नवावित।
आयत॑
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित।
आयत॑

चमा॒ ॒
वा अपामा॒ यत॑नम।्
आयत॒॑ नवावित।
यम॒॑ स आयत॒॑ न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित।
आयत॑

आपो॒ वै चम॑ ॒ नम।्
स आयत॑
॒ नवावित॥ ८१॥
आयत॑

[[1-22-5]]
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित।
आयत॑

न॑ऽािण॒ वा अपामा॒ यत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
यो न॑ऽाणामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
आयत॒॑ नवावित।
आपो॒ वै न॑ऽाणामा॒यत॑नम।्
आयत॑ ॒ नवावित।
य एव॒ ं वद॑े ॥ ८२॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 36 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-22-6]]
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ।
॒ नवावित।
आयत॑
॒  वा अपामा॒
पजो॒ ॒ यत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
॒  ा॒ऽऽयत॑न ं॒ वद॑े ।
यः पज॑
आयत॒॑ नवावित।
आपो॒ वै पज॑ ॒  ा॒ऽऽयत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
य एव॒ ं वद॑े ।
यो॑ऽपामा॒यत॑न ं॒ वद॑े ॥ ८३॥

[[1-22-7]]
आयत॑ ॒ नवावित।
॒ ं ॒ ॒ वा अपामा॒
सवसरो ॒ यत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑

य ं ॑वसरा॒ यत॑न ं॒ वद॑े ।
आयत॒॑ नवावित।

आपो॒ वै स ं ॑वसरा॒ ऽऽयत॑नम।्
॒ नवावित।
आयत॑
य एव॒ ं वद॑े ।
यो̎ऽ ु नाव॒ ं ूित॑िता॒ ं वद॑े ।
ूवे॒ ित॑ित॥ ८४॥

[[1-22-8]]
॒ े वै लो॒का अ
इम ॒ ु ूित॑िताः।
॒े
तदषाऽन ू ा।
̎त
॒  रसमद॑
अपा ॒ ु य सन।्
सय ू  ॑ शब ॒ ॑तम।्
॒ ु  समाभृ
॒  रस॑॒ यो रस॑।
अपा
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 37 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ृ ु ॒
त ं वो॑ गामिमित॑ ।
॒ े वै लो॒का अपा
इम ॒  रस॑।
ु ािद
त॑ऽे मि॑ ॒ े समाभृ॒ ॑ताः।
ु॒ 
जा॒न॒ दीम॑ ु रवदीखा॒
े॒ ा।
अपा॒ ं प॑रू िया
॒ ग॑ ॒ ् ८५॥
ु दम॥

[[1-22-9]]
परपणःु ु
 परदडै ु रै॑ सी॒य।
ः प
ति॑िहा॒यस।े
अि ॒
॒ ं ूणीयो॑ पसमा॒धाय॑।
॒ ॒ िदनो॑ वदि।
ॄवा॒
का̎णी॒तऽयमिी॒े ॒ यत̎।े
साू॑णी॒तऽयमे ॒ ु य॑ची॒यत̎।े
असौ॒ भव॑ु न॒ ऽना॑
े े॒
िहतािरताः।
तमिभत॑ ॒ एता
॒ अबी॑ ॒ का॒ उप॑दधाित।
॒ ॒ ऽ े द॑ शपण
अिहो॒  ू म ा॒सयो̎।
॒ ॒ ु  े चा॑तमा॒
पशब॒ ु  ु ८६॥
 ष॑े ॥

[[1-22-10]]
अथो॑ आः।
सव॑ष ु यबतिित॑ ॒ ु ।
॒ ॒ वा आँशिडलाः।
एत॑ ॑ ॒
कमििच॒॑ नत।ु े
॒ ॒ ॒
सिऽयमििच॑ ा॒नः।
॒ ं ॒ ॒ ं ू॑
सवसर ॒ े ।

कमििच॑ ॒ नत। ु े
सा॒िवऽमििच॑ ॒ ॒ ा॒नः।
अम ॒ मु ा॑िद ॒ ं ू॑ ॒ े ।

कमििच॑ ॒ नत॥ ु े ८७॥

[[1-22-11]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 38 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ना॒िचकतमििच॒॑ े॒ ॒ ा॒नः।
ूा॒णा॑ ॒ े ।


कमििच॑ ु े
नत।
चा॒त॒ हो॒ ु िऽयमििच॑
॒ ॒ ा॒नः।
ॄ॑ ू॑ ॒ ण े ।
कमििच॑ ॒ नत। ु े
वै॒ ॒ सृ॒ जमििच॑ ॒ ा॒नः।
शरी॑रं ू॑ ॒ णे ।
कमििच॑ ॒ नत।ु े
॒ न॒ वा॒
उपा॒ ु ॑मा॒शमििच॑ ु ॒ ा॒नः॥ ८८॥

[[1-22-12]]
इमाँ
॒ ो॒का॒॑ े ।


कमििच॑ ु े
नत।
इममा॑ े ु ॒
॒ णकतकमििच॑ ा॒नः इित॑।
य एवासौ।

॒ मत॑ु ाऽतीपा॒ती।
इता॒
तिमित॑।
यो̎ऽिम े  ॑थया
॒ ू वद॑े ।
॒ ॒ु ॒
िमथनवा॑ वित।
आपो॒ वा अिम ॒ े  ॑थयाः।
॒ू
॒ ॒ु ॒
िमथनवा॑ वित।
य एव॒ ं वद॑े ॥ ८९॥

वद॑े भवा॒यत॑नमा॒यत॑नवावित॒ वदे ॒ य एव॒ ं वदे ॒ वद॑े ितित गद ु 
॒ ं चा॑ तमा॒ े ॒ ु िद
 ममा॑ ॒ ं

ू॑ े ॒ कमििच॑
ण ॒ नतु उपानवा॒
ु ॑मा॒शमििच॑
ु ॒ ा॒नो िम॑थ॒ या ु ॒ ॑व॒ क
ू िम॑थनवा े ॑ च॥ २२॥

प॑ ु ॒ वै तप॑च॒ मा॒ न॑ऽािण पज॑


ु म॒ िवा॒य रसौ ॒  वरि॑ं ॒ ॒  स ं ॑वसर॒ 
ित सिऽय
॒ ॒ ु िचकत
सा॑ िवऽममा॑ ु ॒ ं ॄ॑ वैसृ॒ ज
े ॒ ं ूा॒णाा॑ तहिऽय
ु ु ॑मा॒शिममाँ
शरी॑रमपानवा॒ ु ॒ ो॒कािनममा॑
॒ नकतके ु ं ॒ य एवासौ॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 39 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-23-1]]
आपो॒ वा इदमा॑
॒ सन्सिललमव। ॒ े॒
॒ ितरक
स ूजाप॑ ु
॒ े ॑  परपण॒  सम॑भवत।्
तामन॒॑  िस कामम॑ ॒ वतत।
े ॒
इद॒ सृ॑जयिमित॑ ।
ता॒षो॒ ु ॑ मन॑साऽिभग॑ ॒ ित।
ता॒चा व॑दित।
तम  ॑णा करोित।
॒े
तदषाऽन ̎त ू ा।
कामदम॒ े॒ सम॑वतत॒ ािध।॑
े  ूथम
मन॑सो॒ रत॑ ॒ ं यदासी̎त॥् ९०॥

[[1-23-2]]
॒ बमस॑
सतो ॒ ु ित॒ िन॑रिवन।्
िद ॒
॒ ूतीा॑ ॒
कवयो॑ े ।
मनी॒षित॑

उपै ॑नप॑ नमित।
या॑मो॒ भव॑ित।
य एव॒ ं वद॑े ।
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा।
शरी॑रमधनत। ू ु
त॒ या॒समासी̎त।्

ततो॑ऽणाः े॒
कतवो॒ ॒ ऋष॑य॒ उद॑ ितन॥् ९१॥
वात॑रशना

[[1-23-3]]
य े नखा̎।
त े वै ॑खानसाः।

य े वाला̎।
त े वा॑लिखाः।

यो रस॑।
सो॑ऽपाम।्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 40 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ॒ ॒ कम
अरतः ॒ ू  सप  ॑म।्
ू ॒ ं भत
तम॑ॄवीत।्
मम॒ वैमा॒सा।
ू ् ९२॥
सम॑भत॥

[[1-23-4]]
न॑े ॄवीत।्
पवू  ॑मवाहिमहासिमित॑
े॒ ॒ ॒ ।
तष ु॑ ु म।्
पष॒
स सहॐ॑ ु॑
॒ शीषा॒  पषः।
॒ पात।्
॒ ॒ हॐ॑
सहॐा॒
॒ ू ितत।्
भोद॑
तम॑ॄवीत।्
ं वै पवू सम॑भः। ू
िमद ु ॒ े ।
॒ ं पवू  ॑ कित॑

स इत॒ आदायाप॑ ॥ ९३॥

[[1-23-5]]
॒ िलना॑ परा॑
अ॒ ॒ धात।्
॒ ु पाद॑
॒ ॒े े ।
एवावित॑
तत॑ आिद ॒ उद॑ ितत।्
सा ूाची॒ िदक।्
अथा॑॒ णः कतद े ॒ ु  ॑िणत ॒ धात।्
॒ उपाद॑
एवा
॒ ॒ इित॑।

ततो॒ वा अिद॑ ितत।्
॒ िदक।्
सा द॑ िणा
॒ ॒ धात।्
े ॒ ु पापाद॑
अथा॑॒ णः कतः
एवािह
॒ वायो॒ इित॑॥ ९४॥

[[1-23-6]]
ु ितत।्
ततो॑ वा॒यद॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 41 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

सा ूतीची॒ िदक।्
॒ धात।्
ु ॑ ॒ उपाद॑
अथा॑ ॒ णः के ॒ तरत
एवाहीित॑
॒ े ।
ततो॒ वा इ॒ उद॑ ितत।्
सोदी॑ची॒ िदक।्
॒ धात।्
े ॒ ु  उपाद॑
अथा॑॒ णः कतम॑
एवािह
॒ पष॒ू िित॑।
॒ ू ितत।्
ततो॒ वै पषोद॑

सयिक॥ ् ९५॥

[[1-23-7]]

॒ धात।्
े ॒ ु ॒ ापाद॑
अथा॑॒ णः कतपिर॑
एवािह
॒ ॒ े इित॑।
दवा
॒ु
ततो॑ देवमनाः ॒ ।
िपतर॑
 ॒ रसोद॑
॒ ॒ 
गवा॒ ॒ ितन।्
सोा  िदक।्
॒ पतन।्
॒ ु िवपरा॑
या िवूषो॑
ताोऽस॑रु ा॒ रािस िपशा॒चाोद॑ ितन।्
ता॒ े परा॑भवन।्
॒ ु िह त े सम॑भवन।्
िवूो॒
॒े
तदषाऽन ू ा॥ ९६॥
̎त

[[1-23-8]]
 म
आपो॑ ह॒ य॑ हृ ॒तीगभा॒  ायन।्
दधा॑
॒ ना जनय॑ ॒ ीयभम। ॒ं ु ्
॒ े
तत॑ इमऽसृ ॑य॒ सगा̎ ।
अो॒ वा इद॒ सम॑भत। ू ्
ता॑ िदद॒ सव॒ ं ॄ॑ यिित॑
॒ं ।
॒ ु िमवाभवत।्
ता॑िदद॒ सव॒  िशिथ॑लिमवाव॑
॒ ितवाव
ूजाप॑ ॒  तत।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 42 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



आना॒ ॒ ।
ान ं ॑ िवधाय॑
॒ े ॒ ु शत।्
तदवानूािव॑
॒े
तदषाऽन ू ा॥ ९७॥
̎त

[[1-23-9]]

िवधाय॑ ॒ू
लो॒काि॒ धाय॑ भतािन॑ ।
॒ ॒ सवा̎ ूिदशो॒
िवधाय ॒ िदश॑।
॒ ितः ूथमजा
ूजाप॑ ॒ ऋत॑
॒ ।
आना॒॒ ान॑म॒ िभसिव॑
ं वशित॑ े॒ े ।
सव  ॑मवदमा॒े॒ े ा।
सव  ॑मव॒॑ ।
॒ े ॒ ु शित।
तदवानूिव॑
य एव॒ ं वद॑े ॥ ९८॥
आसी॑दितभदपो॒ ॒ ू वायो॒ इित॒ सयिगन
े ॒ ू ा॒ऽनू̎ता॒ऽौ च॑॥ २३॥
̎त

[[1-24-1]]
चत॑ु ॒ आपो॑ गाित।


चािर ॒ वा अपा
॒  ॒ पािण॑।
े िवत।
मघो॑ ॒ ु ्
॒ ॒ ॒ ु ॒ृ
नियविः।
ता॒ वे ाव॑।े
॒ ित॒ वा  ॑ गाित।
आतप॑ ृ
॒ ु प॑दधाित।
ताः परा॒
एता
॒ वै ॄ॑वचा ॒ आप॑।
॒ ु ॒ एव॒ ॄ॑वचसमव॑
मखत ॒ ।े
ता̎खतो ु ॒ ॄ॑वचिसत॑
॒  रः॥ ९९॥

[[1-24-2]]
ू गाित।
का॑ ृ
ता द॑ िणत ॒ उप॑दधाित।
एता
॒ वै त॑जे ॒ िनी॒राप॑।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 43 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
े एवा॑
तज॑ ॒ दिणतो ॒ द॑ धाित।
ता॒िणोऽधजित॑
॒ ॑ े ॒ रः।
ा॒व॒ रा ग॑ ृ ाित।

ताः पाप॑ दधाित।
ूित॑िता॒ वै ा॑व॒ राः।
॒ ॒ े ूित॑ितित।
पादव
ृ
वह॑ ीगाित॥ १००॥

[[1-24-3]]
ता उरत ॑ ॒ उप॑दधाित।
ओज॑सा॒ वा एता ॒ वह॑ ीिरवो॑ ू तीिरव॒ धाव॑ीः।
॒ तीिरव॒ आकज॑
ओज॑ एवाो ॒ ̎रतो ॒ द॑ धाित।
ता॒रोऽध ॒  ॑ ओजित॑
॒ रः।
सभा॒ ं॒ या  ग॑ृ ाित।
ता म॒ उप॑दधाित।
॒ ं वै स ं ॑भा॒याः।
इय 

अामव े॒ ूित॑ितित।
॒ ॒
पा ग॑ ृ ाित।
॒ ापाद॑
ता उपिर॑ ॒ धाित॥ १०१॥

[[1-24-4]]
॒ वै प॑॒ ाः।
असौ
॒ ु मवे॒ ूित॑ितित।
अमा॑
॒ ू दधाित।
िदप॑
िद ॒ ु वा आप॑।
अं॒ वा आप॑।
अो॒ चा अ॑ायत।े
॒े
यदवोऽाय॑ ॒ त।े
तदव॑ ।े
त ं वा एतम॑ े॒
॒ ॒ णाः कतवो॒ ॒ ऋष॑योऽिचन।्
वात॑रशना

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 44 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


े ॒ ु ॑ ॥ १०२॥
ता॑ दाणकतक

[[1-24-5]]
तदषाऽन ॒े ू ा।
̎त
े॒
कतवो॒ ॑
अणास।
ऋष॒ ॒ यो वात॑रशनाः। ॒
॒ ॒  शतधा॑
ूिता ॒ िह।
समािह॒॑ तासो सहॐधाय॑ ॒ स॒ िमित॑।
॒ ॒ ैव सहॐ॑
शतश॑ ॒ श॒ ूित॑ितित।
य एतमििच॑ ॒ ॒ ु े
न॒ त।
य उच ॑ ैनमवे॒ ं वद॑े ॥ १०३॥
॒ ॒ ॒ ॒  रो॒ वह॑ ीगाित
ॄवचिसत॑ ृ  ॒ ता उपिर॑
॒ ापाद॑ े ॒ ु ऽौ च॑॥ २४॥
॒ धााणकतको॒

[[1-25-1]]
ु॒ 
जा॒न॒ दीम॑ ु रवदीखा॒
े॒ ा।
अपा॒ ं प॑रू यित।
आप ॒  स॑वाय॑ ॒ ।
॒ ु ॒ ॒ ॒  म
परपण ु ॑ िमप॑ु दधाित।
॒ ं पष॒
तपो॒ वै प॑ ु रपणम।॒  ्
स॒  मः।॒
अमृ ु॑
॒ त॒ ं पषः।
॒ ॒
एतावावा ̎ि।
याव॑द॒तत।े ्

याव॑द॒वाि॑ ॥ १०४॥

[[1-25-2]]
तदव॑।े
ू ॒  ु दधाित।
कममप॑

अपामव े ॒ ।े
े॒ मधमव॑
॒ ॑ लो॒क॒ सम॑ ै।
अथो̎ ग
आप॑मापामपवा॒ ̎ ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 45 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

अादािदतोऽमत॑
॒ ॒ ु ।

अिवा॒ य ु ॒ सय ू  ॑।
॒ चरि
सहस॑ ॒  ॑या॒ इित॑।
वा॒ा॑ रिँमपत॑ ॒ यः।
लो॒कं पृ॑णि॒ िं पृ॑ण॥ १०५॥

[[1-25-3]]
यािॐः ॒ प॑रमजाः। ॒
॒ ॒ षा वो॒ वस॑िु भरवाव
इघो॒ े ॒ ॒ े ित॑
े ।

पचिचत॑ य॒ उप॑दधाित।
पाो॒ऽिः।
े॒
याव॑ नवािः।
तिच॑नत। ु े
लो॒कं पृ॑णया ितीया॒
॒ मप॑ु दधाित।
॒ ्
पच॑पदा॒ वै िवराट।
ता॒ वा इय ॒ ं पाद॑ ।
॒ ॒ ं पाद॑ ।
अिर॑
ौः पाद॑ ।
िदश॒  पाद॑ ।
॒ जा॒ पाद॑ ।
परोर॑

िवरायव ॒ े ूित॑ितित।
॒ ॒
य एतमििच॑ ॒ु े
नत।
य उ॑ च ैनमवे॒ ं वद॑े ॥ १०६॥
अि॑ पृणा॒िर॑ ॒ ं पाद॒ ष॑ ॥ २५॥

[[1-26-1]]
अि ॒
॒ ं ूणीयो॑ पसमा॒धाय॑।

तमिभत॑ एता
॒ अबी॑ ॒ का॒ उप॑दधाित।
 ू  सयो̎।
॒ ॒ ऽ े द॑ शपणमा॒
अिहो॒
॒ ॒ ु  े चा॑तमा॒
पशब॒ ु   ष॑े ।ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 46 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अथो॑ आः।
सव॑ष ु यबतिित॑
॒ ु ।
अथ॑ हाहाणा॑ ॒ ं ु ।
य॒ भव॑

सा॒िवऽव॒ ऽििरन॑नष ु ं मामह।े
॒ े ̎ ं वी॒या  ॑िण।
नाना॒ वा एतषा

कमििच॑ ु े १०७॥
नत॥

[[1-26-2]]
॒ ॒ ॒
सिऽयमििच॑ ा॒नः।

कमििच॑ नत। ु े
सा॒िवऽमििच॑ ॒ ॒ ा॒नः।
कमििच॑ ॒ नत। ु े
ना॒िचकतमििच॑ ॒ े॒ ॒ ा॒नः।
कमििच॑ ॒ नत। ु े
चा॒त॒ ह॒ ु िऽयमििच॑
॒ ॒ ा॒नः।
कमििच॑ ॒ नत। ु े
वै॒ ॒ सृ॒ जमििच॑ ॒ ा॒नः।
कमिञ ॒ ् नत॥
िच॑ ु े १०८॥

[[1-26-3]]
ु ॑मा॒शमििच॑
॒ न॒ वा॒
उपा॒ ु ॒ ा॒नः।

कमििच॑ ु े
नत।
इममा॑ े ु ॒
॒ णकतकमििच॑ ा॒न इित॑।
ृ वा अ॒ िः।
वषा॒
ृ णो॒ सा॑लयत।
वषा॑ े ्
॒ े ̎ यः।
हता ॒
॒ ु ।
ता॒ानषय॑
सो॑रविदष॑ े॒ ु बतष॑
॒ ु ु िचीत।
॒ ॒ ॒ े॒  ॑िी॒यते̎।
उरवा

ूजाका॑ मिीत॥ १०९॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 47 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-26-4]]
ूा॒जा॒प॒ो वा एषो ॒ ̎ऽिः।
ूा॒जा॒प॒ाः ूजाः।


ूजावा ̎वित।
य एव॒ ं वद॑े ।
॒ ु मिीत।
पशका॑
सान॒ ं ं॒ वा एत॑ ू
॒ श॒ नाम। ्
यदाप॑।
॒ ॒ ू े॒ सानऽििच॑
पशनामव ॒ं ॒ े ु े
नत।
॒ ॒ु
पशमा॑ वित।
य एव॒ ं वद॑े ॥ ११०॥

[[1-26-5]]
ृ कामिीत।
वि॑
आपो॒ वै वि॑ ृ ।
॒  वष ु॑को भवित।
पजो॒
य एव॒ ं वद॑े ।
आमया॒ ॒ ॒ वी िच॑ीत।
आपो॒ वै भ॑षे ॒जम।्
॒ े जमवाै
भष॒ े॒ ॑ करोित।
सवमाय॑ ॒ रु ित।

॒ ॒ िीत।
अिभचर
वळो॒ वै आप॑॥ १११॥

[[1-26-6]]
वळ॑मवे॒ ॅातृ॑े ॒  ूह॑ रित।
॑ ्
॒ ृ ॒ ु एनम।
णत
े ामो॒ यश॑ामः।
तज॑
॒ ॒ ॒ ॒  म॒गका॑
ॄवचसका॑  मिीत।
॒ ॒ वा̎ि।
एतावा
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 48 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
े ्
याव॑ द॒तत।

याव॑ द॒वाि॑ ।
तदव॑ ।े
त॒ ैततम।॒ ्
े ् ११२॥
वष  ॑ित॒ न धा॑वत॥

[[1-26-7]]
॒ त॒ ं वा आप॑।
अमृ
॒ त॒ ान॑िर ै।
अमृ
ना ु मऽ॑ू परी॒  ्
ु षक॑ ुयात।
न िनी॑वत। े ्
॒ नःायात।्
न िववस॑
गो॒ ु वा एषो ॒ ̎ऽिः।
एता॒
॒ े ितदाहाय।
रन॑
न प॑ ु रपणािन ॒ ̎ते ।्
॒  ॒ िहर॑ य॒ ं वाऽिधित
एता॒
॒ े ारोहाय।
रन॑
ू ॒
न कमाी॑ यात।्
नोदका॒
॒ घात॑क ु ा॒न॑े मोदकािन॑
॒ भवि।
॒ क
अघात॑ ु ा॒ आप॑।
॒ ॒
य एतमििच॑ न॒ त। ु े
य उच ॑ ैनमवे॒ ं वद॑े ॥ ११३॥
॒ ॒ ु ॒ े िचनत
िचनत ॒ ॒ ु ॒ े ूजाका॑
॒ े
मिीत॒ य एव॒ ं वदापो॑ े॒ या॒ ािर॑ च॥ २६॥
धावदी॑

[[1-27-1]]
इमान॑
॒ क ु ं ॒ भव॑ु ना सीषधम।े
इ॑ ॒ िव॑े च दवाः। ॒े

यच॑ नच॒॑ ॒
ूजाच॑ ।
आिद॒ ॒ ैिर॑ ॒ ह सी॑षधात।ु
॒ ॒ ैिरग॑
आिद ॒ ॒
णो मि॑ ।

अाक॑ ू ॒ तनना
ं भिवता ॒ ू ̎म।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 49 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


आ॑ व॒ ू॑ व।
आडी॒ भ॑व ज॒ मा मः।॒ु

सखादी ॑ खिनधनाम।
॒ ्
॒ ु ् ११४॥
ु ॒ ा ं परम॥
ूित॑मच

[[1-27-2]]
मरी॑चयायभवाः। ं ॒ु
य े श॑री॒राय॑कयन।्
॒ े य।ु
त े त॑े दहक॑
मा च॑ त े॒ ा ॑ तीिरषत।्
उि॑त॒ मा ॑ ।

अििम॑ ॒ ं भार॑ ताः।
राोम॑ ॒  तृ॒ ास॑।
सय ॒ ु षसः।
ू  ॑ण सयजो॑
यवा॑ ु सवासा ॒ु ̎।
॒ बा॒ नव॑ारा॥ ११५॥
अाच॑

[[1-27-3]]
॒े
दवाना॒ ं पर॑ू यो॒ा।
ता िहरम॑यः को॒शः।
ग ॒ लो॒को योितषाऽऽव॑ ॒ ृ ः।

यो वै तां̎ ॄ॑णो वद। े॒
अमृ ॒ तने॑ ाऽऽवता ॒ ृ ं प॑रु ीम।्
त ै̎ ॄ च॑ ॄा॒ च।
॒ ु कीितं ॑ ूजा॑
आयः ॒ ः।

िवॅाज॑ माना॒ हिर॑ णीम।्

यशसा॑ ं ॒ त
सपरीव॑ ृ ाम।्
परु िहरम॑य ॄा॥
॒ ११६॥

[[1-27-4]]
॒ े ऽपरािज॑
िववशा॑ ॒ ता।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 50 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
पराङ॑े यामयी। ॒
े नाशकी।
पराङ॑ ॒
इह॒ चा॑मऽ॑ु चा॒ िे त।

िवा॑ ॒ ु भु ॒ यान।्
वे ासरान॑
य॑ु मा॒री मय॑ ॒ त।े
॒ ष॑ितोता
यो॒ ॒ ̎।
अिर॑  ॒ं यिच॑ िबयत ॒ ̎।े

अिदन॑ वु धित।

॒ सँतास॥
अता॑ ॑ ॒ ११७॥

[[1-27-5]]

यानो॒ े य॒ न॑।
यऽ॑
 नाप̎
॑यो॒ े ।े
इ॑ म॒ िच॑ य े िवः। ॒
िसक॑ता इव सयि॑ ं॒ ।

रिँमिभ॑ मदीिर॒॑ ु ताः।

अाो॒ काद॑ मा॒ ु ।

ऋिषिभ॑ रदाृ॒ििभ॑।
अप॑ते ॒ वीत॒ िव च॑ सपतात॑ ॒  ।
यऽऽ े ॒  प॑रु ा॒णा य े च॒ नत॑ू नाः।
॒ ॒ ु ॒  ॑तम॥् ११८॥
अहो॑िभरिरतिभ

[[1-27-6]]
॒ द॑ दावसान॑
यमो ॒ म ै।
न ृ म॑ण ु  ु न ृ पा॒य ॑ ।
अका ॒ ृ ॒ य े च॒ क॑ृ जाः।
ु॒
कमारी॑ ष ु कनीनी॑
॒ ष।ु
जा॒िरणी॑ष ु च॒ य े िहताः।॒
े पीता॒ आड॑ पीताः।
रत॑
अा॑रषे ु च॒ य े ताः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 51 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ̎ऽ॑ु पौऽकान।
उभया ॒ ्
॒ ु े॒ ं यमराज॑
यवऽह ॒ गान।्

शतिम ु शरद॑
॒ ॥ ११९॥

[[1-27-7]]
अदो॒ य॑ िवलबम। ॒ ्
॒ ॒ णाच॑ यम॑
िपतृ ॒ च।
॑ ॒
वणाि॑ ॒ े
नोरः।
॒ ̎च िवहाय॑
मता ॒ साम।्
॒ ण ं म े अ।ु
का॒म॒ ूयव॑
स ॑वे ाि॑ सनात॑
॒ नः।
इित नाको ॄिौवो॑ रायो॒ धनम।्
॒ु
पऽानापो॑ ॒ े ॒ ता॥ १२०॥
दवीिरहािह॑
॒ ु ारा ॄा
परव॑ ॒ च ॑त शरदो॒
॒ ऽौ च॑॥ २७॥

[[1-28-1]]
ृ शीीच।
िवशी̎॒ गी॑
े िनित
अपतो॑ ॒  ह॑ थः।
ु॒
पिरबाध ॑ते कम। ्
॒  शब॒ लोद॑ रम।्
िनजघ
स॒ ताा॒ाय॑या सह। ॒
अ॒ े नाश॑य सश॑ ॒ ं ।
ईा॒
॒ स ू े ब॑भु ॒ ाम।
 ॒य ु ्
म॒ ं ु काच॑
ृ॒ दीिधर।े
॒ ु ता।
रथ॑ने िकशकाव॑
अ॒ े नाश॑य सश॑
॒ ं ॥ १२१॥
िवशी॑॒ दश॑॥ २८॥

[[1-29-1]]
॒  य॒ ूगा॑यत।
पजा॑
॒ ॒ ु य॑ मी॒ढषु̎।े
िदवऽा
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 52 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
स नो॑ यवस॑ ॒ िमत।ु
इद॒ ं वच॑ पजा॒॑  य राज ॒ ̎।े
दो॒ अ॑ ॒ ॒ यु ोत।
र॑
मयो॒ ू  िवक
॒ भवातो॑ ॒ ॑ ृ य। ॒ े
॒ ु ॒ ॒ ओष॑धीदवगो॑
सिपला ॒ पाः।
यो गभमोष॑ ॒ धीनाम।्
गवा̎क ॒ णोव  ॑ताम।्
॒   पषीणा
पज॑ ु॒ ̎म॥् १२२॥
॒  य॒ दश॑दश॥ २९॥
िवशी॑ीजा॑

[[1-30-1]]
पन॑ु मामै ॒ ्
 िियम।
ु ॒ ॒ ु पनभग॑
पनराय ु ॒  ।
ु ॒  णमैत ु मा।
पनॄा॑
ु ॒  णमैत ु मा।
पनििव॑
यऽ ॒ े रत॑
े  पृिथवीमा
॒ न।्
यदोष॑धीरस॑ ॒ रदाप॑
॒ ।
इदनराद॑
॒ ु ॒ द।े

दी॒घा॒य ॒ ाय ॒ वच  ॑स।े
य॒ े रत े ॒  ूिस॑त।े
य॒ आजा॑ यत े॒ पन॑ु ।
तन॑े माममृ॒ त॑कु।
ु ॒ कु॥ १२३॥
तन॑े सूजस॑
ु ॒  च॑॥ ३०॥
पन

[[1-31-1]]

अिरो॒ धाऽजा॑यत।

तव॑ वैौवण॑ दा।
॒ ।
े सपा॑
ितरो॑धिह
य े अपो॒ऽि॑ कचन।
े ॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 53 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



ा॒ मा॒या ं वै̎ौवणः।
रथ सहॐव॑ ॒ रु म।्
॒ ु ॒ ॒  सह॑ ॐाम।्
पब
आा॒याया॑ िह नो ब॒ िलम।्
॒ू
यै ॑ भतािन॑ ब॒ िलमाव॑हि।

धनावो॒ हििहर॑ ॒
॒ यमा न॥् १२४॥

[[1-31-2]]
असा॑म समतौ ु ॒ यिय॑ ॒ ।
िौय॒ ं िबॅितऽ॑ ॒ मख ॒ ̎म।्
ु िवराज
॒ ु ॒ ॒  े च॑ बो॒च े च॑।
सदशन
मै॒ ना॒ग े च॑ महािग॑ ॒ रौ।
॒ टार॑ गमा।
सता॒ ॒
स॒ हायग॑ ॒ रं ॒ तव॑ ।
इित मा̎।
को॑ऽत ऊम। ॒  ्
यिद॒ बिल॒  हरे̎त।्
॒ ु े कौब॒ रे ाया॒य ं ब॑िलः॥ १२५॥
॒ ॒ ॒ भय॑े िवतदय॑
िहरयना॒

[[1-31-3]]
 ू
सवभतिधपतय े न॑म इित।

अथ बिल ोप॑ितत। ॒े
॒ ं 
 ॒
॒ ं वै̎ौवणः।
ॄाणा॑ वय॒ ः।
नम॑ े अ॒ ु मा मा॑ िहसीः।
अािवँया॑मी॒ित।
अथ तमिमा॑ दधी॒त।
यितम े ु त।
 ू॑यी॒

ितरोधा॒ ू
भः।

ितरोधा॒ भव॑ु ॥ १२६॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 54 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[1-31-4]]

ितरोधा॒ ॑।

ितरोधा॒ ू ु ॒ ।
भभव॑
सवषा  ं लोकानामािधप॑े सीदित।
॒े
अथ तमि॑िमी॒त।
यितम े ु त।
 ू॑यी॒

ितरोधा॒ ू
भाहा ̎।

ितरोधा॒ ु॒
भवाहा ̎।

ितरोधा॒ ॑ाहा̎।

ितरोधा॒ ू ु ॒ ाहा̎।
भभव॑
यिम काले सवा  आतीता॑ े॒ ु १२७॥
 भवयः॥

[[1-31-5]]
अिप ॄाण॑मखी॒ ु नाः।
तिः काले ू॑यी॒ ु त।
ु नािप।
पर॑ ॒ ज॑ े॒
मा ूमा॑माा॒पयत। े ्
सवाथा ̎ िस। ॒ े
य एव॑ ं वद।े॒

िद॑ मजा॒नताम।्
  न॑ िस।
सवाथा ॒ े
य॑े िवघात॑
॒ क ु ो ॅा॒ता।
ममादय  ॑ ॒ े िौतः॥ १२८॥

[[1-31-6]]
ता॑ इमममिपड॑
॒ ॒ ु
होिम।
समे̎ऽथा॒  ा िवव॑धीत।्
मिय॒ ाहा̎।
॒ जाय॑ ूससा॒िहन।े̎
रा॒जा॒िधरा॒
नमो॑ वय ॒ ं वै̎ौवणाय॑
॒ ु  े
कमह।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 55 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
स म े॒ कामा॒ामकामा॑ ॒ य॒ म̎म।्
का॒मरो े॒ ॒ वै̎ौवणो ॒ द॑ दात।ु
कब॒ु॒ रे ाय॑ वैौवणाय॑ ॒ ।
॒ रा॒जाय॒ नम॑।
महा॒
े॒
कतवो॒ ॑
अणास।
ऋष॒ ॒ यो वात॑रशनाः।॒
॒ ॒ ा शतधा॑
ूित ॒ िह।
समािह॒॑ तासो सहॐधाय॑ ॒ सम।्
िशवा ॒ नँश॒॑ मा भव।ु
िदा॒ आप॒ ओष॑धयः।
॒ ु ॒ डी॒का सर॑ ित।
समृ
मा त॒ े ो॑म सिश॒॑ ं ॥ १२९॥
अा̎िलभवो॑ े॒ ु
॒ ु भवयिँौत॑ ॒ च॑॥ ३१॥
स

[[1-32-1]]

सवरमत॑ ॒ े ्
े तचरत।
ौ॑ वा मा॒सौ।
िनयम॑ मासन। े॒
तिियम॑िवशषाः। े॒
िऽषवणमदको॑ु पशी। ॒
ु 
चतथकालपान॑ भतात।॒ ्
अहरहवा  भ ै॑मी॒यात।्
॒ े ्
औरीिभः सिमिरि ं ॑ पिरचरत।
ु  मैिियिमतनाऽन॑
पनमा े े वु ाकन।
े॒

उतपिरपतािभरिः
ृ काय  ॑कवी॒
ु त॥ १३०॥

[[1-32-2]]
॑ ॒ यवान।्
असच
ू य ।
अय े वायव॑े सया॒
ॄण े ू॑जापतय।
॒ े

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 56 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


चमस े न॑ऽः।े॒

ऋतव॑ ं सरा॒य।
वणायाणायित े ो॑तहो॒माः।
॒ ॒  दादशः।
ूवयव॑ ॒े

अणाः का̎डऋषयः।
अरय॑ऽे धीयी॒रन।्
भिं कणिभिरित
 ॑े जिपा॥
॒ १३१॥

[[1-32-3]]
॒ 
महानाीिभदक स॑ँय।
तमाचा̎य दात।
॒ ्
िशवा नँशमोषधी॑ े ॒ े
रालभत।
समृ ु डीक॑े ित भिमम।
॒ू ्
एवम॑पवग। ॒ 
े॑ ु ॒ 
धनदिणा।
कस ं वास॑ ौ॒मम।्
अ॑ाशलम। ॒ु ्
॒ वा।
य॑थाशित
एव ााय॑धमण। ॒
अरय॑ऽे धीयी॒त।
तपी पयो ु भवित तपी प॑ु यो भवित॥
॒ १३२॥
ु ॒ त ज॑िपा
कवी॒ ॒ ााय॑धमण
॒  े च॑॥ ३२॥

भि ृ ाकाना॒
॒  ित॑ ॒ ू 
मित॑ता॒ॆाय॑ा॒  आरोगः वदमि
े ॒ ृ ॒ व॒
स॑हॐविवऽ॑
ु यो॑न॒ योऽसा॒वथािदारोगाथ वायोरथादिणापवािम॑
आत॑ना॒ े॒  ू  घो॒षा व॒ आप॑मापा॒ ं
ु ॒ ॒ ं ूणीयमा
यो॑ऽपामापो॒ वै चत॑ु ो जानदीमि ु ं ॒ िवशी̎ पजा॑
॒ ॒ े न॑क ॒  य॒ पन॑ु रः
॒ सवसर
ं ं
ािऽ शत॥् ३२॥

॒ ं यो॒ितषा॒ तिुाजानकँयपा
भि ॒ ॒ ृ य॒ पु स॑कमयो॑
̎सहॐविद॑ ॒ नी॒मवपतानामा॒यत॑नवावित
॒ ब॒ ं ु ता उरतो
सतो ॑ ॒ वि॑
ृ कामो॒ िवशी̎ीम॑सचयवाािऽ
॒ ॑ ॒
शरशतम॥ ् १३२॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 57 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


भि ु भवित तपी प॑ु यो भवित॥
॒ ं तपी पयो ॒

[[1-0-0]]
भि॒ ं कण ॑िभः णयाम॑ ॒ु े
दवाः।
॒ ं प॑ँयमा॒
भि े िभयज॒॑  ऽाः।
िरै॒ रै̎वा ु ु॒ स॑॒ निभ॑
ू ।
श॑म ॒ े त॒ ं यदाय॑ु ।
े दविह॑
॒ न॒ इो॑ वौ॑
ि ॒ ृ वाः।
॒ न॑ पषा
ि ॒ ू िवव॑
॒ दे ाः।
॒ ॒
िना॒ े
अिर॑ निमः।
ि ृ ॒
॒ नो॒ बहित॑  ु
दधात।
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 58 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 2
[[2-0-0]]
नमो॒ ॄ॑ण॒ े नमो॑ अय॒ ॒ े नम॑ पृिथ
॒ ै नम॒ ओष॑धीः।
नमो॑ वा॒च े नमो॑ वा॒चत॑य॒ े नमो॒ िव॑व े बहत
ृ ॒ े क॑रोिम॥
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[2-1-1]]
॒ े चास॑रु ाणाच यौ
सह॒ वै दवाना॒ ॒ ूत॑तावाा ं वय ॒  ग ॒ ं लो॒कम̎
े ामो वयम
॒ ̎ े ाम॒ इित॒
े रु ान
तऽस॑ ॒ ं ॒ सह॑ स॒ ैवाच॑रचय ॒े
॒  ॑ण॒ तप॑स ैव दवाऽस॑ े रु ा अम ु ॒  े न ूाजा॑न॒  े
परा॑भव॒ े न ग ॒ ं लो॒कमा॑ य॒ सृत
॑ ने ॒ वै यन॑
॒ े दवा॒
॒े गं
े रा॒
लो॒कमा॑य॒ ूसृ॑त॒ नास॑ ु रा॑ ऽभावयसृ
॒ ॑तो ह॒ वै य॑ोपवी॒ितनो॑ योऽू॑ ॒ स॒ तृ ोऽन॑पु वी॒ितनो॒ यिच॑
॒ य॑ोपवी॒धी॑त े॒ यज॑त एव॒ ता̎ोपवी॒वे॑ ाधी॑यीत या॒जयज॑
ॄाणो ॒ े ते वा य
॒ ॒ ूसृ॑ा॒
अिज॑न ं॒ वासो॑ वा दिणत ॑ ॒ ॒ दि॑ण ं बा॒म॑ु रतऽव॑
॒ उपवीय ॒ े ध े सिमित॑
॒ योपवी॒तमतदव े॒ ॒ े िवप॑रीत ं
ूाचीनावी॒त सवीत ॒ ु ् १॥॥ १॥
॒ ं ं ॑ मानषम॥

[[2-2-1]]
ु ु के तपोम॑मित॒ ताजाप॑
रािस॒ हवा॑ परोनवा॒ ॒  े पाम॑यत॒ तािन॒ वर॑ मवणीतािदो
॒ ितवरणो॒ ृ ॒ नो॒
योा॒ इित॒ ताजप॑
॒ ितरॄवी॒ोधय ॑ ॒ िमित॒ ता॒ि॑॒  हवा॒ तािन॒ राािद ॒ ं योधयि ॑ ॒
याव॑दम॑ ॒ ॒ रािस गायिऽयाऽिभ॑
॒ गा॒ािन॑ ह॒ वा एतािन ॒ ॒े
मितना॑ सा शाि॒ त॑ ह॒ वा
॒ े ॄ॑वा॒िदन॑ पवािभ॑
एत ु
॒ ू  म॒ खााया
॒ ̎ं गयिऽयाऽिभ॑
॒ मिता॒ आप॑ ऊ॒ ं िवि॑पि॒ ता एता ॒
॒ ॒ ू तािन॒ रािस महाऽन
आपो॑ वळीभा ॒ े ॑ े ी॒प े ूि॑पि॒ य॑दिन ॒ ं ूब॑मि॒ तन॑े पा॒ानमव॑ ॒

ध॑ ॒ ु मय॑ ॒ ं मािदम॑
॒ िभा॒यवा ु॒  ̎॒ णो िवान्सकल॑
॒ ॒ ं भिम॑ ु ॒े
॒ तऽसावा॑ िदो॒
॒ े ॒ ॄ॒ ैव सा॒ित
ॄित े ॒ य एव॒ ं वद॑े ॥ २॥॥ २॥

[[2-3-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 59 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


य॑वे ा दवहळ॑
े ॒ े न ं॒ दवा॑
े सकमा ॒ ्
ृ ॒ वयम।
आिद॑ ा॒ा̎ा मचतततन ु ॒  ॒  ॒ मािमत।॒
े जीवनका॒ा या॒चाऽन॑तृ मिदम
दवा॑ ू ॒ ।
ता̎ इह॒ म॑च ु त॒ िव॑े दवाजो
े ॒ ष॑सः ।
ऋतन॒॑ े ावापृिथवी ऋतन ॒ े ॒  स॑रित।
ृ ॒  पा॒न॑े सो॒ यिचान॑तृ मिदम।
कता॑ ू ॒
इा॒
॒ ी िमऽावणौ॒॒ ॑ सोमो॑ धा॒ता बहित॑ ृ ॒ ।
ु ॒ े सो॒ यदक
त े नो॑ मचन॑ ॒ ॑ ृ तमािरम।॒
॒ त॒ श॒ सात
सजा॒ ॒ जा॑ िमश॒ सााय॑स॒ ँशसा॑त ॒ वा॒ कनी॑यसः।
अना॑धृ ं दवक
॒ े ॑ ृ त॒ ं यदना॒
े ॒ ॒
माा॑ तवदो ु ु
े ममिध॥ ३॥

[[2-3-2]]
या॒चा यन॑सा बा॒ा॑म॒ ा॑ ू मी॒वा िश  तृ ं चकमा
॒ ैयदन॑ ॒ ्
ृ ॒ वयम।

अिमा॒  ता॒दन॑े सो॒ गाह॑प ॒ ूम॑च ु त ु चकम
ृ ॒ यािन॑ ृ ॒ ता।
यन॑े िऽतो ॑ ॒  ि॑ब॒भ वू ॒ यने ॒ सय
॒ अणवा ॒ ु ।
ू ॒ ं तम॑सो िनममोच॑
यनो॒े े िवा॒ अज॑हा॒दरा॑ ती॒ना॒ े हं योित॑षा॒ योित॑रानशा॒न आ̎ि।
यसी॑ ु द॒मू॑ती॒ ं मयह॒ े यन॑े यम॑
॒ ॒
िनिधना॒ चरा॑िम।
एतद॑
॒  े अनणो
॒ ृ भ॑वािम॒ जीव॑ ॒ वे ूित॒ त॑े दधािम।
यिय॑ मा॒ता यदा॑ िपपष॒ ॒ े यदिर॒॑ ॒ ं यदा॒शसाित॑बामािम िऽत॒ े दवा
॒ े िदिव ॒ ं म॑े
॒ जा॒ता यदाप॑ इम
वण॒ ता॑ यािम॒ ं नो॑ अ॒ े स ं नो॑ अ॒ े म॑ े अयािस॑ ॒ ॥ ४॥
॒ ु ॒ ु ॒ स
ममिध ॒ च॑॥ ३॥

[[2-4-1]]
यददी̎ृ॒ णमह ू ा सजगर
॒ ं ब॒ भवािद॑ ं ॒ ॒ जन̎ े ः।

अिमा॒  ता॒िद॑  सिवदा॒ ं नौ ूम॑च ु ताम।्
या̎ा ं चकर ॒ ॒ िकि॑षायाणा॒ ॒ ु पु ॒िज॑मानः।
̎ ं वम॑
॒ ॒ं ॒
उमपँया च॑ राभृ ॒ ॒ ता॑॒ रसा॒वन॑दु ामृ॒ णािन॑।
उम ं ॑पँय॒ े रा॑भ॒ िृ ि॑षािण॒ यदव॒॑  ृ ॒ मन॑दु मतत। े॒ ्
न े ॑ ऋणानणव
॒ ॒ ृ ॒ इ॑ मानो यम॒॑ लो॒के अिधरजराय॑ ॑ ॒ु ।
अव॑ त॒ े हळ
े ॒ उम ॒ ं म॑े वण॒ ता॑ यािम॒ ं नो॑ अ॒ े स ं नो॑ अ।े
॑ ॒ िमम

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 60 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


सक ं ॑ ु सको॒
ु िवक॑ु सको
ु िनथो ॒ य॑ िननः। ॒
तऽे१◌॒मना॑ ॒ ॒ ू चीचतम।्
॒ गसो रारम॑
िनय  ॑मचीचत े कृ ॒ ा ं िनित ॑ ं च।
तने ॒ योऽ१◌॒मृ॑ात॒ ै तम॑॒ ै ूस॑वु ामिस।
॒ ॒ सा॒न॒ श
ँश ु ॒ साां̎ घणना॑
॒ े नघणन॑ु ॒ े च।
े ोऽ१◌॒मृ॑ात॒ ै तम॑॒ ै ूस॑वु ामिस।
तना॒
ं ॒ ू ॒ िह॒ मन॑सा॒ सिशवन॑
स ं वच  ॑सा॒ पय॑सा॒ सतनिभरग॑ ॒ े ।
ा॑ नो॒ अऽ॒ िवद॑ धात ु रा॒योऽन॑मा ॒ १◌॒ यििल॑ म॥् ५॥
ु ु  तो
ृ ॒ ं िनित
का ॑ ं च॒ पच॑ च॥ ४॥

[[2-5-1]]
आय॑ु े िवतो॒॑ ॒ ॒  ̎े यः।
दधदयमिवर
पन॑ु  े ूा॒ण आया॑ित॒ परा॒ य सवािम ु त।े
आयदा ॒ ॒ ु  अ ॑ े हिवषो॑
॒ ु णो घृ॒ तू॑तीको घृ॒ तयो॑िनरिध।
जषा॒ े
घृ॒ त ं पी॒ा मध॒ ु चा॒ ग ं ॑ िपतव॑ ॒ ु ॒ तािदमम।
॒ े पऽमिभर॑ ॒ ्
॒ ॒ आय॑षु ॒ े वच  ॑स े किध
इमम॑ ॒
ृ ितममोजो॑ वण॒ सिश॑शािध।
मा॒तवाे ̎ा अिदत॒ े शम  ॑ य॒ िव॑े दवा॒ ॒ 
े जर॑ दियथाऽस॑ त।्
अ॒ आय ॒ ु ॒  च नः।
ू िष पवस॒ आसवोजिमष॑
आर॒ े बा॑ध ना॑
॒ म।्
अ े॒ पव॑ ॒ पा॑ अ ॒ ु ̎म ।्
॒ े वच  ॑वीय
॑ ॒ ं मिय॒ पोष̎म॥् ६॥
दधििय

[[2-5-2]]

अििष॒ ॒ ु तः।
 पव॑ मान॒  पाच॑जः परोिह॑
तमी॑महे महागयम।
॒ ्
अ॑े जा॒ताण॑दु ानपा॒ ॒ जा॑ताातवदो ु
े नद।
अ ॒ ु अह॑ळ
॒ े दी॑िदिह समना॒ े ॒ म  ॑ े ाम िऽवथ
॒ ॑ उौ ॒ ।
सह॑ सा जा॒ताण॑दु ानपा॒॒ जा॑ताातवदो ु
े नद।
अिध॑ नो ॄिहु समनमा॑
ु ॒ ॒  ा॑म॒ ूण॑दु ानपा
नो वय ॒ न।्
अ े॒ यो नो॒ऽिभतो॒ जनो॒ वको॒
ृ वारो॒ िजघासित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 61 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


तां व॑ ऽ ृ हिह॒ वमाभ॑
॒ ॒ र।
अ॒ े यो नो॑ऽिभदास॑
॒ ित समा॒नो य॒ िन॑।
॒  सिमध
त ं वय ॒ ं ॑ का
ृ ॒ त॑ु म॒ ऽिप॑
े दिस॥ ७॥

[[2-5-3]]

यो नँशपा॒ दश॑पतो॒ य॑ नँशप॑त॒ ँशपा̎त।्
॒ ु ॒ सव॑ं पा॒प सम॑हू ताम।्
॒ ॒ तै ॑ िनॆच
उषा
यो न॑॒ पो॒ यो रणो॒ मतऽिभदास॑ ॒ ित दवाः।े
इ॑
॒ वे ूाय॑
॒ तो॒ मा तो॑िे ष॒ िकचन। ॒
े जातवदो॒
यो मा ं ि॑ े य॒ माम।्
े य ं चा॒हं ि॒
सवा॒ ान॑ े॒ स॑ ह॒ याा॒हं ि॒ े य े च॒ माम।्

यो अ॑ मराती॒या॑ नो॒ ष॑े त॒ े जन॑।

िना॒ो अािा ̎॒ सवा॒ ा॑॒षा क॑ु ।
सिश॑त ं म े॒ ॄ॒ सिश॑त ं वी॒यां१◌॒ बल̎म।्
सिश॑त ं  ॒ ु या॒हमि॑ परोिह॑
॒ ं म॑े िज ॒ ु तः।
॑ ॒ ु
उद॑षे ा ं बा॒ अितरमच॒ अथो॒ बल̎म।्
िणोिम
॒ ॒ ॄ॑णा॒ऽिमऽा॒न॑ ु यािम॒ ाँ२ अहम।
॒ ्
पनमन ु ॒ मु ॒ आगा॒न
ु ॒  ॒  पनराय॑ ु॒
ु ॒ ॒ ु पनँौोऽ ं ॑ म॒ आगा॒न॑ु  ूा॒णः पनराक
ु ॒ ॑ ू त ं म॒ आगा॒न॑ु ि
॒ ं
ु॒
पनराधी॑ त ं म॒ आगा̎त।्
वै॒ ा॒न॒ रो मऽद॑ े नपा ॒ ू अव॑बाधता ं िरतािन
॒ ॒ िवा̎॥ ८॥
पोष ं ॑ दिस परोिह॑ ॒ ु तािर॑
॒ च॥ ५॥

[[2-6-1]]
वै॒ ा॒न॒ राय॒ ूित॑वदयामो॒
े ॒ े स।ु
ृ  स॑॒ रो दवता॑
यदी॑न॒ ण
स एताा॒ ु ॒ दे ॒ स नो॑ मचात
शा̎॒ मचव॑ ु ु िरतादवात।
॒ ॒ ्
वै॒ ा॒न॒ रः पव॑याः पिवऽ  ॒ रमिभधावा
॒ ॒ ैय॑ ॒ ̎ा॒शाम।्
अना॑ जानन॑ ॒ सा॒ याच॑मानो॒ यदऽ ैनो॒ अव॒ त॑वु ािम।
अमी ॒ ु े िदिव
॒ य े सभग॑ ॒ ृ नाम॒ तार॑ के ।
॒ िवचतौ॒
े त॑ यतामत॑
ूहामृ ॒
े॒ कमोच॑ नम।्
िविज॑ही  लो॒का॑ृ िध ब॒ ा॑च ु ािस॒ ब॑ कम।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 62 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


योन े॑िरव॒ ू॑तु ो॒ गभवा
॒ ॑ ु
 ॒थो अन।
̎
स ू॑जा॒नित॑गीत ृ ॒ ॒ ितः ूथमजा
िवाजाप॑ ॒ ऋत॑ ॒ ।

अािभ॑  ं जरस॑
द॒ ॒
॒  परा॒ ॒ ु रम॥
दि॑  ं॒ त॑मु नसच॑ े ९॥

[[2-6-2]]
त॒ त ं तमक ॒ ु े े ॒ अनसच॑ ॒ ु रि॒ यषा े ̎ं द ॒ नवत।्
॒ ं िपमाय॑
अब॒ ॒ क े े ॒ दद॑ तः ूया॒ ॒ ात॒ ं ु च॒
े नवा॒स॒ग  एषाम। ॑ ्
आर॑ भथा॒ े मनस ॒ ु र॑ भथा े  समा॒न ं पा॑मवथो घृ॒ तन॑े ।
यां̎ पत ॒ ू ं पिर॑ िव ॒ं यदौ ॒ त॒ ै गोऽा॑य॒ हे जाया॑पती॒ सर॑ भथे ाम।्
यदिर॑ ॒  ं पृिथवीमत ॒ ॒ ु ा ं या॒तर॑ं िपतर॑ ॒ ं वा िजिहिसम। ॒

अिमा॒  ता॒दन॑े सो॒ गाह॑प ॒ उो॑ नषिरता े ु ॒ यािन॑ चकम। ृ॒
भिम॑ ू मा॒त ाऽिद॑ ितन जिनऽ ॒ ॒ ं ॅाता॒ऽिर॑ मिभश॑ ॒  एनः।
ौन ॑ िपता ॒ िप॑त॒ य ृ ां भ॑वािस जा॒िम िमा ॒ मा िव॑िवि लो॒कात।्
यऽ॑ सहाद ॒ ु  ॑कतो॒ ॒ ु ृ मद॑  े िवहाय ॒ ॒ रोग ं ॑ ता ॒ १◌॒ ाया̎म।्
अो॒ ॒ णाै॒ रता॒ ॑ ग  तऽ॑ पँयम े िपतर॑ ॒ ं च पऽम।॒ु ्
यदमन॑ ॒ तृ ने दवा े दा॒दा̎त ॒ ु वा॑ किर। ॒ ्
े॒
यवाना॒ ॒ु
ं चागो॒ अि॒ यदव ॒ े िकच॑ ूितजमा॒हमिमा॒
॒ ॒ ृ ं क॑ृ णोत।ु
 ता॑ दनण
यदमि॑ ॒ बधा ॑ ॒ ं वासो॒ िहर॑ यमत
॒ िवप ॒ ु गामजामिव
॒ ̎म।्
े॒
यवाना॒ ॒ु
ं चागो॒ अि॒ यदव ॒ े िकच॑ ूितजमा॒हमिमा॒
॒  ता॑दनण॒ ृ ं क॑ृ णोत।ु

यया॑ ृ ॒ ॒ े  कदा॒चन।
मन॑सा वा॒चा॒ कतमन॑
सवा̎ा̎िळ॑ े तो मो॒िध॒  िह व॑ ् १०॥
े यथातथम॥

चरम ॒ ु  ष॑ ॥ ६॥
॒ े ॒ ॒ पऽ

[[2-7-1]]
वात॑रशना ह॒ वा ऋष॑यँौमणा ॒ ऊम॑ ॒  िनो ू ॒ु
॒ बभवानष॑  य॒  े
ृ यो॒ऽथमा॑

िनलाय॑ े ूु िवशःु कँमा॒
मचर॒ ऽन॑ ू डािन॒ त॑ े िवया॒॑ च॒ तप॑सा च॒
ु ॒ िनलाय
तानष॑ृ योऽॄवथा ॒ ं ॑ चरथित ु॒
॒ े ॒ त ऋषी॑नॄवमो॑ वोऽ ु भगवो॒ऽिा̎ि॒ कन॑

वपया॒म  ित ु ॒ ं ॑ नो ॄत
े ॒ तानष॑ृ योऽॄविवऽ ू ॒ यना॑
े रपस॑
े ॒ ा॒मित े ॒ त एतािन॑
॒ ॒ू
सता॑ ॒ वे ा
पँय॑
े ॒ े न ं॒ यी̎ृ॒ णमह
दवहळ॑ ु य॑ु े िवतो॑
॒ ं ब॒ भवा ॒ ॒
दधिदत ु वैानराय
॒ े ैराय ं ॑ जत े
॒ ॒ ूित॑वदयाम॒
इप॑ु ितत॒ यद॑ वा॒च  ीनमनो ू ॒
॒ े ̎ ॅणहाया॒ ा̎ो॒ इित॒ त

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 63 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


एत ु ॒ ु े े ॒ ऽभवमा॒ि दत
॒ ैर॑ जवऽरपसो॑ ॒ े ैज ु॑यातो ु े ११॥॥ ७॥
॒ ू द॑वे लो॒कान्सम॑त॥

[[2-8-1]]
ू ॒ दैज ु॑या॒ोऽप॑तू इव॒ म॑ते ॒ यथा̎ नो
कँमा॒ े॒ यथा̎ ॅणहै ू ॒ वमषे॒ भ॑वित॒ योऽयोनौ॒ रत॑ े िचित
॒ ॒
यद॑ वा॒च ीनमनो ू ॒
॒ े ̎ ॅणहाया॒ ा̎त ु ॒ े यावदनो॑ ॒ े दी॒ामपैु ॑ित दीित ॒ एत ॒ ै॑ त॒ ित ज॑हु ोित
सवसरं ॒ ं दी̎ितो ं ॒ ॒े
॒ भ॑वित सवसरादवाा ु ॒ े मास ं ॑ दीितो
न ं ॑ पनीत ॒ भ॑वित॒ यो मास ॒

स ं ॑वसर ॒ ॒े
ं ॑वसरादवाान ु ॒ े चत॑िु व शित॒  राऽी̎दीितो
ं ॑ पनीत ॒ भ॑वित॒
चत॑िु व शितरधमा॒  सा ं ॑वसर ॒ ं ॑वसरादवाान ॒ ॒े ु ॒ े ाद॑ श॒ राऽी̎दीितो
ं ॑ पनीत ॒ भ॑वित॒ ाद॑ श॒
मासा̎वसरं ॒ ं॑ ॒ ॒े
वसरादवाान ं ॑ पनीत ु ॒ े षसाऽी̎दीितो ॒ भ॑वित॒ षा
ऋतव॒॑ वसरं ॒ ॒ ॒े
ं ॑वसरादवाान ु े ितॐो
ं ॑ पनीत ॒ राऽी̎दीितो ॒ भ॑वित िऽपदा॑ ॒ गायऽी ॒ गा॑यिऽया ॒
एवाान
॒ ं ॑ पनीत ु ॒ े न मा॒सम॑ीया॒ ियमप॑ ॒ ु ये ा॒ोपया  ॑सीत॒ जग॑ु  ु ॒ ते ान॑तृ ा॒यो̎ ॄाण॑ ॒ ोत ॒ ं
य॑वा॒ग ू रा॑ ज॒ ॑ा॒िमा॒ वैँयाथो॑
॒ सौ॒ऽ॑ ॒ ॒ ं ॄ॑यु ा॒िद॒ म॑ते ोपदा॒
े ॒ र एतत ॒ मीो॑द॒न ं
धा॒नातू ̎॒ तृ िमन॑ोु तयदा॒ े नोऽन॑पु दासाय॥ १२॥॥ ८॥

[[2-9-1]]
अजान॒ ह् ॒ वै पृीपमा॑
॒ ना॒॑ य॑  ऋष॑योऽभवषी॑
॒ ान॑ष॒ ॒ णामृिष॒ ं ता ं
दवता॒ ु ित यका॑
॒ े मपा॑ ॒ मा॒ एत॒ ं ॄ॑यम॑
॒ पँयमाऽह॑
॒ ॒ े यज॒ यचोऽगी॑
रना॑ ॒ षत॒ ताः
पय॑ आतयो दवाना॑ ॒ े मभवज
॒ ु घृ॒ तातयो॒
िष ॑ यामा॑िन॒ सोमा॑तयो॒ यदथ॑वाि रसो॒

मा॑ तयो॒ या̎॒ णानी॑ितहा॒सा॑रु ा॒णािन॒ का॒ाथा॑ नाराश॒ सीम॑दातयो॑

॒ े मभवािभ
दवाना॑ ॒ ॒  धु ं ॑ पा॒ानमपा ॒े
॒ ̎॒ प॑हतपाानो दवा॒ गं
लो॒कमा॑ य॒ ॑ण॒ ाय॑य ु ॒मृष॑योऽगन॥् १३॥॥ ९॥

[[2-10-1]]
पच॒ वा एत ॒ े म॑हाया॑
॒ त॒ ित ूता॑य े सतित ॒ सि॑ े दवयःे ॒ िप॑तयृ ॒ ो भ॑तू यो ु ॒
॒ म॑नयो
ॄ॑य ॒ इित॒ यदौ ॒ ु ॒ सिमध
॒ जहोिप ॒ ं॒ त॑वे यि॑
॒ त॒ े
यितृ॒ ॑॒धाकरोपि॑ ॒ ॒ ृ ॒ ि॑त॒ े यतो॑
तय ॒ ू े ब॒ िल हर॑ ित॒ त॑ ूतयि॑
॒ त॒ े

या̎॒ णोऽ ु ॒
॒ ं ददा॑ित॒ त॑नयि॑ त॒ े या̎ा॒यमधी॑यी॒त ैका॑मच ॒ु
॒ ृ ं यजाम॑ वा॒

त॑ यि॑ त॒ े यचोऽधी॑
॒ ू
त॒ े पय॑स॒  का॑ अ िपतॄ॒ न्धा ॒ हि॒ यजू िष
॒ अिभव॑

घृ॒ त॑ का॒ यामा॑िन॒ सोम॑ एः पवत॒ े यदथ॑वािरसो॒  ॒ ू
मधो̎ का॒
या̎॒ णानी॑ितहा॒सा॑रु ा॒णािन॒ का॒ाथा॑ नाराश॒ सीमद॑ स॒  का॑ ू अ िपतॄ॒ न्धा ॒
॒ हि॒ यचोऽधी॑
अिभव॑ ॒ त॒ े पय॑ आितिभरवे ॒ तवा  ॒ यजिष
॒े ॑पयित ू घृ॒ ताितिभ
॑ 
॒ यामा॑ िन॒
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 64 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒  वािरसो॒
सोमा॑ितिभयदथ॑  ॒ ॒  ̎॒ णानी॑ितहा॒सा॑रु ा॒णािन॒ का॒ाथा॑
मा॑ितिभया
नाराश॒ सीम॑दाितितिभ॑
॒ े ॒ तवा
रव  ॒ त एन
े॒ ॑पयित ॑ ं तृ॒ ा आय॑षु ा॒ तज॑
े सा॒ वच  ॑सा िौया
॒ यश॑सा
॒  े ा॑ने च तपयि
ॄवचसना॒  ॥ १४॥॥ १०॥

[[2-11-1]]
॒ ॒ ॒ े यमा॑
ॄयन॑ ॒ ण॒  ूाां̎ िदिश ॒ मामा॒दछ॑ िददश ॒   उदी̎ा ं ूागदी॒ु ा ं वो॒िदत॑ आिद ॒ े द॑ िणत ॒
॑ ॒
उपवीयो॑ प॒िवँय॒ हा॑ वविनय
॒ ॒ िऽराचा॑मिः े॒ प॑िरमृ ॒ ृ ॑ ॒ ँय॒ िशर॑
॒ य॑ सकपृ ॒ षु ी॒ नािस॑के ॒ ौोऽ े॒
द॑ यमा॒ल॒ यिरा॒चाम॑ित॒ तने ॒ ऋच॑ ूीणाित॒ यिः प॑िरमृ ॒ ज॑ित॒ तने ॒ यजिष॒ु यकपृ॒ ृ ॑ ॒ श॑ित॒
तने ॒ सामा॑ िन॒ य
॒ ं पा॒िण ं पा॒दौ ूो॒ित॒ यिर॑ ॒ षु ी॒ नािस॑के ॒ ौोऽ॒ े द॑ यमा॒लभ॑त॒ े
े वािरसो
तनाथ॑ ॒ ̎ ॄाणानी॑
॒ ितहा॒सा॑रु ा॒णािन॒ का॒ाथा॑ नाराश॒ सीः ूी॑णाित॒ दभा  ॑णा ं
॒ ॑ ॒
महपीय॒ प ं ॑ का
ृ ॒ ूाङासी॑नाा॒यमधी॑यीता॒पा ं वा एष॒ औष॑धीना॒ रसो॒
॒  समवे॒ ॄ॑ कत
यभार॑ ु े दिणोरौ ॒ पा॒णी पा॒दौ का ॒
ृ ॒ सपिवऽा॒ वोिमित॒ ूित॑पत एतै ॒
यज॑ ु य िवा
॒ ं ूषा ॒ े वागत॑
॒ े रममर
॒ ॒ ं ॒ तदतचाऽ॑
॒े ॒ ु मृ॒ चो अर॑
त ॒ े परम॒ े ो॑म॒ ि॑वा ॒े
अिध॒ िव॑े िनष॒े य वदे ॒ िकमृ॒ चा क॑िरित॒ य इाि ॒ इम॒ े समा॑सत॒ इित॒ ऽीनव ु ॒
॒ े ूाय॑
ू ु ॒ िरा॑ह॒त
भभव॑ ै ै वाच ॒ ं यदव॒ े वा॒च ॒ ं तायाथ॑ ॒ु ॒ गा॑ य॒ ऽ िऽरा॑ह
सािवऽ
॒ ̎ऽधच
पो   ॑शोऽनवा॒न स॑िवता
॒ िौय॑ ूसिवता
॒ िौय॑मवाो॒
े॒ ॒ य॒ ैव ू॑ितपदा॒
थो̎ ूात॑ ॒ छािस॒
ूित॑पत॥े १५॥॥ ११॥

[[2-12-1]]
माम े॒ मन॑सा ाा॒यमधी॑यीत॒ िदवा॒ नत॑ं वित े॒ ह॑ ा॒ह शौ॒च आ̎॒य े उतार॑ ॒े
॒ यऽबल॑ ॒ वा॒चोत
उत
ित॑ ॒ तु ोज॑॒ तासी॑
ु न उत ॒ शया॑नो॒ऽधीयी॑त॒ ैव ा̎ा॒य ं तप॑ी॒ पयो॑ ु भवित॒ य एव॒ ं

िवान्ा ̎ा॒यमधी॑त॒ े नमो॒ ॄ॑ण॒ े नमो॑ अय ॒ ै नम॒ ओष॑धीः।
॒ ॒ े नम॑ पृिथ
नमो॑ वा॒च े नमो॑ वा॒चत॑य॒ े नमो॒ िव॑व े बहत
ृ ॒ े क॑रोिम॥ १६॥॥ १२॥

[[2-13-1]]

मि॑ न े ूबलमधी॑
॒ ॒ यीता॒सौ ख॒ वावैष आिदो े ं तपित॒
॑ ॒ या̎॒ णा॒िह॒ ति॑
तदषाऽ॒॑े ु ा।
त
िचऽ ॒ े मद॑ु गा॒दनी॑कं ॒ च॑िु म॒ ऽ ॒ वणा॒
॒ ं दवाना॒ ॑ े
ः।
आऽूा॒ ावा॑ पिृ थवी ॒ अिर॑
॒ ॒  सय ू  ॑ आा ॒ ु ित
॒ जग॑तष॒ े ॒ स वा एष॒ यः
॒ ॒ ूता॑यत े

सि॑ त॒ े त॒ ूाा॒यम॑वभृ॒ थो नमो॒ ॄ॑ण॒ इित॑ पिरधा॒नीया॒ ं िऽरा॑हा॒प उपृ
॑ ॒ ँय॑
॒ ृ े॑ित॒ ततो॒ यिच॒ ददा॑ ित॒ सा दि॑णा॥ १७॥॥ १३॥
गहान
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 65 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
[[2-14-1]]
त॒ वा एत॑ ॒ य॒ ॒ मघो॑
े हिवधान ॒ ु ॒ ॒   हिवः॑
॒ ं ॑ िवदिवष ॒ ॒ ु  ॑षका॒रो यद॑ व॒ जा
नियव ू  ॑ित॒
सोऽन॑वु षका॒रो वा॒यरा॒ ु ाऽमा॑वा॒ा̎ िक ॒
॒ ृ एव॒ ं िवाघ ॒  िवो
॒ े े वषित॑ ॒ त॑मान े
नय॑
॒ वज ॒ ू  ॑ित॒ पव॑मान े वा॒याव॑मावा॒ा॑या ाा॒यमधी॑त॒ े तप॑ एव॒ त॑त॒ े तपो॑ िह
ाा॒य इ॑ ु ॒ म ं नाक रोहम॑ ु ॒ मा॒नाना̎ ं भवित॒ याव॑ ह॒ वा इमा ॒
॒ ं िव॑ ॒ ू ं
पणा
दद॑ ग ॒ ं लो॒कं ज॑यित॒ ताव॑  ं लो॒कं ज॑यित॒ भया ू स ं चा ॒ ं चाप॑पनमृ ु ॒  ॑ु यित॒ ॄ॑ण॒ ाय॑यु ं
गित॥ १८॥॥ १४॥

[[2-15-1]]
त॒ वा एत॑
॒ ॒
य ु ॒  े॒
॒ ाव॑ना॒यौ यदा॒ाऽशिचयशमृ  ॒
॑िदवतािन ॒
॒ य एव॒ ं िवा॑ हारा॒ऽ
॒ ु त े॒ ोज॒ िासी॑
उषिद॑ ॒ न॒ ँशया॑नो॒ऽरये̎ माम े॒ वा याव॑ ॒ रस ाा॒यमधी॑त े॒
सवा̎ो॒का॑यित॒ सवा̎ ृ
 ो॒कान॑न॒ णोऽनसच॑ ॒ ु रित॒ तदषाऽ॑
॒े ु ा।
त
॒ ॒ ृ अि॑
अनणा ॒ ृ परा॑ ितीय॑
न॒ णाः ॒ ृ े लो॒के अनणाा॑
॑ ॒ृ म।
य े द॑वे ॒ याना॑ उत
॒ िप॑त॒ य
ृ ाणा॒वा̎  ॒ थो अनणा े े ॒ ं वै जा॒त ं पा॒ा ज॑माह॒ त ं दवा
॑ ॒ ृ आी॑य॒ मि ॒े
आतीिभः ॑ ॒ ̎॒ ातीना
पा॒ानमपा ॑ ॒ े य
ं यन॑ ॒ ॒ दि॑णािभदि॑ ॒  णाना ं ॄाणन॑
॒ े ॄाण ॒ ॒
छो॑िभँछ॑ ॒ सा ा॒यनाप॑ े हतपाा ाा॒यो॑ दवप॑ ॒ ं योऽन̎ू सृ॒ जभा॑गो
॒ े िवऽ॒ ं वा एत
वा॒िच भ॑व॒ भा॑ गो ना॒के तदषाऽ॑ ॒े ु ा।
त
यिाज॑
॒ सिखिवद॒ ॒ सखा॑ य॒ ं न त॑ वा॒िप॑ भा॒गो अि। ॑
यदी ॒ णोलक ॒  णोित॒ न िह ूवद॑ ॒ े सकत ु ृ॒ ॒ पा॒िमित॒ ता̎ाा॒योऽ॑ते ॒ ो॑ य ं य ं ॑
॒ ु त॒ े तन॑े तना
बतमधी॑ े े॒ ं भ॑व े य ोरा॑ िद
॒ वा॒ ॒ ु ं गित॒ तदषाऽ॑
॒ साय॑य ॒े ु ा।
त
॒  ु॒ वा॑ परा॒
य े अवाङत ु ण े वदे॒ ं िवा
॒ स॑म॒ िभतो॑ वदािदमव ॒ े॒ त े पिर॑ वदि॒ सव॑ अि
॒ ं ितीय
॒ ं॑
तृ॒ तीय ं ॑ च ह॒सिमित॒ याव॑ ती॒व  दवता॒॒ े ावा  ॑ वदिविद॑
े ॒ ॒ े व॑सि॒ ता̎ाणो॑
ॄाण ॒ े वदिवो॑
े ॒
िदव ॒ े िद॑ व े॒ नम॑ु या॒
 ाी॒लं की̎तयदता  े ॒ े एव॒ दवता
॒ े ̎ ूीणाित॥ १९॥॥ १५॥

[[2-16-1]]

॒ृ
िर॑त इव॒ वा एष॒ ूवे िर॑ त॒ े यो या॒जय॑ित॒ ूित॑ वा गाित॑ या॒जिय॑ा ूितग ॒ृ
वाऽन॑॒ िा̎ा॒य ं वदम ॒ गा॑ य॒ ऽीमाित॑
े॒ धी॑यीत िऽरा॒ऽ ं वा॑ सािवऽ ॒ े
रचयित े ॒ ैव
॒ वरो॒ दि॑णा॒ वर॑ण
वर ृणोा॒ा िह वर॑ ॥ २०॥॥ १६॥

[[2-17-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 66 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ह॒ े ह॒ वा एष॒ छािस॒ यो या॒जय॑ित॒ स यन॑े यबतना॑ ॒ ु या॒जयसोऽर॒॑े ॒ े शचौ
य ं पर॑ ु दश॒े े
ा̎ा॒यमवै ॒ ु वाजमन॑
े॒ न॒ मधीयासी॒त ता॒नश॑न ं दी॒ा ा॒नम॑पु ॒सद॒ आस॑न सा ॒ु 
उपभृ ॒ ु ूा॒णो हिवामा
॒ ॒ ृितीवा ॒ ु वा एष॒ यः
̎॒ य ॒ ूा॒णद॑ िणोऽन॑
॒ दिणमृ ॒ ॑तरः॥
२१॥॥ १७॥

[[2-18-1]]
॒ ॒
कितधाऽव॑ कीणी ूिवशित॒॑ ॒ ु  ॄवा॒
चतधा॑  िदनो॑ मत॒॑  ूा॒ण ैिर॒ं बल॑ेन॒ बहित
ृ ॒ ं॑
ॄवचसना॒ ॒ े िमवत॑ े॒ े रण े ॒ सव॑ण॒ त॒ ैता ं ूाय॑ि ं िवदाच॑
॒ कार सदवः ु ॒ े का̎ँयपो
॒ यो
ॄ॑चा॒य  ॑विकर॒॑ दे मावा॒ा॑या॒ राा॑ म॒ ि ं ूणीयो॑ ॒ पा॒धाय॒ िराय॑ोपघात ु ॒
॒ ं ॑ जहोित
कामाव॑कीण॒ऽव॑ कीणऽि॒ काम॒ कामा॑य॒ ाहा॒ कामािभ॑िु धो॒ऽिभ॑िु धोऽि॒ काम॒
े ॒ त॒ ं वा आय॑म॒ मृत॑मवा॑
कामा॑ य॒ ाहमृ े॒  े ा
॒ ूय॑ता॒ िलः कवा॑ ितयिमिभम॑  ॒ ॒ यते ॒ स ं
मा॑ िसच ु मतािम
॒ ॒ ॒ ं बह
ृ ॒ ित॑।

स ं मा॒ऽयमिि॑ च॒ ाय॑षु ा च॒ बल॑ेन॒ चाय॑ ु  ं करोत॒ मित े ॒ ूित॑ हा ै मत॑
॒  ूा॒णा॑ धित॒
ूतीो॒ बल॒ ं ूित॒ बहित॑
ृ ॒ 
ॄवचस ॒  ं ूििरतरसव
॒ ॒ ॒ ु ॒ ू  सवमाय॑
॒ सव  ॑तनभा ॒  रु ित
े ॒
॒ यते ॒ िऽष॑ा॒ िह दवा
िऽरिभम॑ ॒ े योऽप॑तू इव॒ म॑ते ॒ स इ ॒ ं ज॑ु यािदमिभम॑
॒ ॒ यते ॒ पनी॑ु त
॒ रु वा॑
एवाानमाय॑
॒ े॒ ॒ े वरो॒ दि॑णा॒ वर॑ण े ॒ ैव वर ृणोा॒ा िह वर॑ ॥ २२॥॥ १८॥

[[2-19-1]]
भःू ूप॑ े॒ भवु ॒  ूप॑ े॒ ॑ ूप॑ े॒ भभव॑ ू ू  ॒  ूप॑ े॒ ॄ॒ ूप॑ े ॄको॒श ं ूप॑ऽमृ े॒ त॒ ं
ूप॑ऽमृ े तको॒श ं ूप॑ े चतजा॒ ु ल ु ॒
 ं ॄ॑को॒श ं य ं मृ॒ नावपँय॑ ित॒ त ं ूप॑ े दवाप॑
॒े  े दवपर े ॒ ु ं ूप॑ े॒
ृ वरी॑वतो॒
परी॑वतो॒ ृ ॄ॑णा॒ वम  ॑णा॒ऽहं तज॑ े सा॒ कँय॑प॒ य॒ ै नमिरो॒ ॒ धम मधान ॒ ू  ं ॑ ॄो॑
॒ रा॒
हन॑यु ोऽधरा॒
॒ ॑ िवद॑ ॒ ु  य सवसरःं ॒ ूजन॑ ॒ नमिनौ॑
॒ ू ॒  व॒ िऽम
पवपादा॑  ं ॑ िमऽावणावपरपादा॑
॒ ॑ ॒ व॒ िः
ु  ूथम
प॑ ॒ ं काड॒ ं तत॒ इत॑ ॒  ूजाप॒॑ ितरभ॑
॒ य ं चतथ ॒ ु  स वा एष॒
िदँशा
॒ ̎व॒ रिँशश॑मु ार ॒  ह॒ य एव॒ ं वदाप॑ े पनमृ ु ॒ ं ु ज॑यित॒ जय॑ित ग ॒ ं लो॒कं नािन॒ ूमी॑यत॒ े
नाौ ूमी॑यत॒ े ना ु ूमी॑यत॒ े नानप॑ ॒  ूमी॒यत॑े लाो॑ ॒ भवित ीवम॒॑ु िस ीव॒ु ि॑तमिस॒
॒ू
ं भताना॒ मिधपितरिस
॑ ॒ू
॒ ं भताना॒  ौो॑ ॒ू
े ऽिस॒ ा ं भताप॑ ु प॒याव॑ त ॒ े नम॑॒ े नमव॑ ॒ ं त॒ े नमो॒
नम॑िँशशकमाराय ु ु ॒ नम॑॥ २३॥॥ १९॥

[[2-20-1]]
॒ े या॑ दवता॑
नम॒  ूाै ॑ िदश ॒ े एता॒
॒ ं ूित॑वसता॑ ॒े ॒ नमो॒ नमो दि॑णाय ै िदश
॒ े या॑ दवता॑
॒े
एता॒
॒ ं ूित॑वसता॑ ॒े ॒ नमो॒ नम॒  ूती̎ ै िदश॒ े या॑ दवता॑
॒ े एता॒
॒ ं ूित॑वसता॑ ॒े ॒
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 67 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
नमो॒ नम॒ उदी̎ ै िदश ॒ े या॑ दवता॑
॒ े एता॒
॒ ं ूित॑वसता॑ ॒े ॒  ॑ िदश
॒ नमो॒ नम॑ ऊायै ॒ े या॑
॒ े एता॒
दवता॑ ॒ ं ूित॑वसता॑ ॒े ॒ नमो॒ नमोऽधराय॑ ै िदश ॒ े या॑ दवता॑
॒ े एता॒॒ ं
ूित॑वसता॒॑े ॒ नमो॒ नमो॑ऽवारायै ॒ ॑ िदश॒ े या॑ दवता॑
॒ े एता॒॒ ॒े
ं ूित॑वसता॑ ॒ नमो॒ नमो

गायमनयोम  े य॑े वसि
॒ ॒ त े म े ूसाानिरं जीिवत ं व॑धयि ु
 ॒ ॒ नमो गायमनयोमिन॑ ु ॒

नमो॒ नमो गायमनयोमिन॑ ु ॒ नमः॥ २४॥॥ २०॥

सह॒ रािस॒ य॑वे ाद॑ ॒ श॒ यददी॑॒च॑द॒शाय॑ु ॒ े चत॑िु श शैानराय


॒ ॒ षिशितवात॑ ॒  रशना
ू डैरजा
ह कँमा॒ ॒ ॒ पच॑ ॄयन॒ े ॒ माम॑े मि॑
॒ न॒ े त॒ वै मघ
े ॒ ॒ वै ौ िर॑त े ह॒ े ह॑

कितधाऽव॑ कीणी॒ भनमू  ॒  ूाै ॑ िवशितः॥
॒ २०॥

सह॑ वात॑रशना ह॒ े ह॒ चत॑िु व शितः॥


॒ २४॥

ु ॒ नमः॥
सह॒ वै मिन॑

[[2-0-0]]
नमो॒ ॄ॑ण॒ े नमो॑ अय॒ ॒ े नम॑ पृिथ
॒ ै नम॒ ओष॑धीः।
नमो॑ वा॒च े नमो॑ वा॒चत॑य॒ े नमो॒ िव॑व े बहत
ृ ॒ े क॑रोिम॥
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 68 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 3
[[3-0-0]]
त॒ं योराव॑ण ृ ीमह।े
गा॒त ं ु याय॑
॒ ।
गा॒त ं ु यप॑
॒ तय।े
दैवी̎ िर॑ ॒  ु नः।

िमान॑  षु ः।

ऊ॒ ं िज॑गात ु भष॒े जम।्
श ं नो॑ अ ु िपद॒ ̎।े
श ं चत॑ु द॥े
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[3-1-1]]
॒ ु ्
िचिःॐक।

िचमाय̎म।्
े ।
वाविद॑
आधी॑त ं ब॒ िहः।
े अिः।
कतो॑ ॒

िवा॑तमिः।

वा॑ितहता ̎।

मन॑ उपवता।
ूा॒णो हिवः।

सामा̎॒ यःु ।
वाच॑त े िवध े नाम।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 69 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ े त॒ े नाम॑।
िवधम॑
॒ े
िवधमाक ॒ ं ॒ नाम॑।
वा॒चितोम ॒ ं ॑ िपबत।ु
आऽास॑ ु न ॒ ृ ं धा॒ाहा̎॥ १॥
॒ ॒ ु पच॑ च॥ १॥
अयः

[[3-2-1]]
॒ होता̎।
पृ॒िथवी
ु
ौर॑ ॒ यः।
॒ ̎ऽीत।्
िो
ृ ॒
बहित॑ ॒
पवता।
वाच॑त े वा॒चो वी॒य ॑ण।
ं ॑ततमनाय॑
सभृ े॒ स।े
यज॑मानाय॒ वाय̎म ।्
आ सवर॑ु॒  ै।
वा॒चितोम॒ ं ॑ िपबित।
॒ ॒
जजनिद॑ िमियाय ॒ ॒ ाहा̎॥ २॥
॒ होता॒ दश॑॥ २॥
पृ॒िथवी

[[3-3-1]]

अिहता ̎।

अिना ̎ऽय।॒ ू
ा॒ऽीत।्
िमऽ॒ उपवता।
॑ ॒

सोमोम॑ ु गाः।
 परो॒
॒ु
शबँशब॑ ॒ु ु गाः।
परो॒
ौा॒ता॑ इ॒ सोमा̎।
े  ॒ ु ॒
वाता॑ पहवनौताहा ̎॥ ३॥

अिहता॒ ऽौ॥ ३॥

[[3-4-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 70 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


सय ु
ू ं ॑ त े॒ च॑।
वात ं ॑ ूा॒णः।
ा ं पृ॒म।्

अिर॑ मा॒ा।
॒
अै̎यम। ्
पृ॒िथवी ॒  शरी॑रःै ।
वाच॑॒तऽि॑ े िया वा॒चा।
अि॑ िया जा ॒ ु ̎।
िदिव ॒ द॑वे ा॒वध ृ ॒  होऽा॒मर॑े य॒ ाहा̎॥ ४॥
सय ू ं ॑ त े॒ नव॑॥ ४॥

[[3-5-1]]
॒ िवहता
महाह॑ ॒ ̎।
॒ ु
॒ िवरयः।
सह॑
अ॑तु पाजा अीत।
॒ ्
अ॑तु मना उपवता।॒
अना॒ ृ
॒ ध॒ ा ॒ृ
̎ूितध॑ ॒
या॑ ॒
िभगरौ।

अया॑ उा॒ता।
वाच॑त े िध े नाम।्
॒ े त॒ े नाम॑।
िवधम॑
॒ े
िवधमाक ॒ ं ॒ नाम॑।
वा॒चितोम॑ ॒ मपात।्
मा दै॒ँछिद ु ।
॒ ु े ॒ मा म॑न॒ ॑
॒ े
नमो॑ िदव।
नम॑ पृिथ ॒ ै ाहा̎॥ ५॥
॒ ीिण॑ च॥ ५॥
अपा॒

[[3-6-1]]
वाघोता̎।
दी॒ा पी̎।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 71 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु
वातो̎ऽयः।
आपो॑ऽिभगरः। ॒
मनो॑ हिवः।


तप॑िस जहोिम।
ू ु ॒ ु ।
भभवव॑
ॄ॑ य। ॒ ु
ॄ॑ण े यव॒ ु े॒ ाहा̎॥ ६॥
वाघोता॒ नव॑ ॥ ६॥

[[3-7-1]]
ॄा॒॒ ण एक॑होता।

स यः।
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि

य॑ ू
म े भयात। ्

अिि हो॑ता।
॒ ।
स भता
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि
॒  च॑ म े भयात।
भता ू ्
॒ िऽहो॑ता।
पृ॒िथवी

स ू॑िता॥ ७॥

[[3-7-2]]
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ ं यश॑ ।
॒ ं पशि
॒ ॒ च॑ म े भयात।
ूिता ू ्

अिर॑ ॒ ं चत॑हु ता।

स िवाः।
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि

िवा॑ ू
म े भयात। ्
वा॒यःु पच॑होता।
स ूा॒णः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 72 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि

ूा॒ण॑ म े भयात॥ ् ८॥

[[3-7-3]]
च॑मा॒ढो॑ता।
॒ ू ॑ याित।
स ऋत
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि
॒  म े काम।्
ऋतव॑
॒ ता ।
अ सहो॑
स ूा॒ण॑ ूा॒णः।
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि
ूा॒ण॑ च म े ूा॒णो भ॑यू ात।्
॒ ता।
ौरहो॑
॒ृ
सो॑ऽनाधः॥ ९॥

[[3-7-4]]
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि

॒ ध॒ ॑
अना॒ ू
भयासम। ्
॒ ॒ नव॑ होता।
आिदो
स त॑ज े ॒ ी।
स म॑े ददात ु ू॒जा ं पशि
॒ ू ु ॒ं यश॑।
े॒ ॒
तजी ू
च॑ भयासम। ्
॒ ितदश॑
ूजाप॑ ॒  होता।
स इद॒ सव̎म।्
स म॑े ददात ु ूजा ॒ ू ु ॒ं यश॑।
॒ ं पशि

सव॑ं च म े भयात॥ ् १०॥
ूिता ू ॒ृ ू ् ७॥
ं च म े भयात॥
॒ ॒ ूा॒ण॑ म े भयादनाधव॑

ॄा॒॒ णो यो॒ ̎ऽिभता॒   पृ॑िथवी


॒ ू॑िताऽिर॑
॒ ॒ वा॒यःु ूा॒णमा॑
 ं िवा ॒ ॒ ू ं ॑ ूा॒ण॑ ूा॒णो
ऋतन
ौर॑ नाध॒ ृ आिद
॑ ॒ त॑ज ॒ ितिरद॒  सव̎म॥्
े ॒ ी ूजाप॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 73 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[3-8-1]]

अियज॑  िु भः।

॒ ॒ ोमै̎।
सिवता
इ॑ उथामदै ॒ ः।
॒ ॑
िमऽावणावा॒ िशषा̎।

अि॑ रसो॒ िधि॑य ैरििभ॑ ।
॒ दोहिवधा॒न ाा̎म।्
मत॑
आप॒ ूो॑णीिभः।
ओष॑धयो ब॒ िहषा̎।
॒  ̎।
अिद॑ ितवा
सोमो॑ दी॒या̎॥ ११॥

[[3-8-2]]
॒े े ।
मन॑
िव॑यु न॑
॒ े ।
वस॑व॒ आय॑ने ।
॒ ॒ दि॑णािभः।
आिदा
िव॑े दवा ॒ 
॒ े ऊजा।
॒ ू ॑गाका॒रण॑
पषा े ।
ु धया̎।
बहृ॒ित॑ परो॒
॒ िती॒थन॑े ।
ूजाप॑

अिर॑ ॒ ण
े ।
 ं पिवऽ॑
वा॒यःु पाऽ̎ै ।
॒  ौया
अह ॒ ̎॥ १२॥
दी॒या॒ पाऽ॒ रै के ॑ च॥ ८॥

[[3-9-1]]
े े ।
सन॑
ृ ॒ ̎े ।
े बहत
धना॒
॒ पः।
पा॑ ॒ू
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 74 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
वावा॒योः।
दी॒ा सोम॑।
॒ ः।
पृ॒िथ॑ े
वस॑नू ा ं गायऽी ॒ ।

िाणा ॒ ु ्
̎ ं िऽक।
॒ ॒
आिदाना॒ ं जग॑ती।
॒ ु ु ् १३॥
िवो॑रनक॥

[[3-9-2]]
वण॑ िवराट।॒ ्

य॑ ॒
पिः।
॒ तरन॑
ूजाप॑ े॒ मु ितः।

िमऽ॑ ॒
ौा।
॒ ॒ ु ूस॑िू तः।
सिवतः
सय ू  ॑॒ मरी॑िचः।

चम॑ सो रोिहणी।॒
ऋषी॑णामती। ॒
॒   िवत।
पज॑ ॒ ु ्
चत॑ॐो॒ िदश॑।
चत॑ॐोऽवािद॒शाः।
अह॑ ॒ रािऽ॑।
ृ ॒ ॒ वि॑
किष ृ ।
ििष॒ाप॑िचित।
आपौष॑ ॒ धय।
ऊच॑ सनता॒॑ ू ृ च दवाना॒
॒े ं प॑यः॥ १४॥
॒ ॒ु ु
अनिदश॑ ॒ ॥ ९॥

[[3-10-1]]
॒े
दव॑ ा सिवतः ॒ ु ू॑स॒ व।े

अिनो ̎बा॒ ा̎म।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 75 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ू हा̎ा॒ ं ूित॑गािम।
पो ृ
राजा̎ ा॒ वणो॑ नयत ु दिव
े दिणऽय
॒े ॒ े िहर॑ यम।्
तना॑ ृ ॒ म॑ँयाम।्
े मत
वयो॑ दा॒ऽ।े
मयो॒ म॑म ु ूितमही॒ऽ।े
क इद॒ ं का॑ अदात।्
काम॒  कामा॑य।
कामो॑ दा॒ता॥ १५॥

[[3-10-2]]
काम॑ ूितगही॒ृ ता ।
॒ु
काम समिमािव॑ श।

काम॑ने ा॒ ूित॑गािम।
कामै॒ त̎।े
एशा॒ त॑े काम॒ दि॑ना।
उा॒॒ ना̎ऽऽिरसः ृ ु
॒ ूित॑गात।
सोमा॑ य॒ वास॑।
॒ ॒ गाम।्
िाय
वणा॒॑ या̎म।्
ु॑
॒ तय े॒ पषम॥
ूजाप॑ ् १६॥

[[3-10-3]]
मन॑व े॒ त̎म।्
॒े
ऽजाम। ्
॒ ू ऽे िव̎म।्
प
िना॑ अतरगदभौ। ॒
िहमव॑
॒ तो हिन ॒ ̎म।्
॒ ॒ 
गवा॒  ॒ रा॑ःॐगलकरण। ॒ े
॒ े े धा॒म।्
िवे̎ो दवो॑
वा॒चऽे ̎म।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 76 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ॄ॑ण ओदनम।॒ ्
॒ ॒ु
समिायाप॑ ॥ १७॥

[[3-10-4]]

उानाया ॒
̎िरसायान॑ ।
वै॒ ा॒न॒ राय॒ रथ̎म।्
वै॒ ा॒न॒ रः ू ॒ था॒ नाकमाहत।
॒ ॑ ्
िदवः॒ पृ॒ं भ॑ मानम॑ ॒ ु िभः।
स पू̎ववजव ॒ ॒ े॒ धन̎म।्
॒ नम॑ा॒ पिर॑ याित॒ जाग॑िृ वः।
समा॒
॑ नयत ु दिव
राजा̎ ा॒ वणो ॒ ॒ रथ̎म।्
े दिन े वैानराय
ृ ॒ म॑ँयाम।्
े मत
तना॑
वयो॑ दा॒ऽ।े
मयो॒ म॑म ु ूितमही॒ऽ॥
े १८॥

[[3-10-5]]
क इद॒ ं का॑ अदात।्
काम॒  कामा॑य।
कामो॑ दा॒ता।
काम॑ ूितमही॒ता।
॒ु
कामा समिमािव॑ श।
॒ु
काम॑ने ा॒ समिमािव॑ श।
काम॑ने ा॒ ूित॑मािम।
कामै॒ त̎।े
॒ त॑े काम॒ दि॑णा।
एषा
॒ ना̎ऽऽिरसः
उा॒ ॒ ूित॑मात॥ ु १९॥
ु ॑ माप॑ ूितमही॒ऽ े नव॑ च॥ १०॥
दा॒ता पष॒

[[3-11-1]]

॒ ु ं ॑ घम
सवन ॒ ं पिर॑ वदे वनम।े॒ ्
इ॑ ा॒ान ं ॑ दशधा ॒ चर॑ म।्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 77 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

अ॑ म॒ िु े मन॑सा॒ चर॑ म।्
ॄाऽ॑ िवश॑ ॒ होतारमण ॒ ̎।

अः ूिव॑ँशा॒ा जना॑नाम।्

एक॑ धा
॒ िव॑ चारः।
॒ु
॒  शबािण
शत ॒ यऽक ै ं ॒ भव॑ि।
सव॒  वदा॒
े यऽ ैकं ॒ भव॑ ि।
सव॒  होता॑रो॒ यऽ ैकं ॒ भव॑ ि।
स॒ मान॑सीन आा ॒ जना॑नाम॥् २०॥

[[3-11-2]]
अः ॒ ूिव॑ँशा॒ा जना॑ना॒ सवा̎ा।
सवा̎ ूजा ॒ यऽ ैकं ॒ भव॑ि।
चत॑हु तारो॒ यऽ॑ सद ॒ ॒ ं ग॑ ि दवै ॒ े ः।
स॒ मान॑सीन आा ॒ जना॑नाम।्
ॄ॑ े म॒ ि ं जग॑तः ूिता॑ ॒ म।्
िदव ॒
॒ आान ॒ ं ॒ बहित
 सिवतार ृ ॒ ̎म।्
चत॑हु तारं ूिदशोऽन॑
॒ कॢ ु ॒ म।्
वा॒चो वी॒यं ॑ तपसाऽ॑
॒ िवत।्

अः ूिव॑ ं कतार॒॑  मतम। े॒ ्
ा॑र ॒ पािण॑ िवकव ु ॒  ं ॑ िवपिम॥ ॒ ् २१॥

[[3-11-3]]
अमृ ॒ े॒
॒ त॑ ूा॒ण ं यमतम। ्
चत॑हु तृणामा॒ान ं ॑ कवयो॒ ॒ ु
िनिच॑ः।
अः ॒ ॒  मतम।
ूिव॑ ं कतार॑ े॒ ्
॒े
दवाना॒ ं ब॒ ु िनिह॑ त॒ ं गहा॑
ु स।ु
अमृ ॒ तने॑ कॢ ॒ े॒
॒ ं यमतम। ्
चत॑हु तृणामा॒ान ं ॑ कवयो॒ ॒ ु
िनिच॑ः।
शत ॒ ु ॒  पिर॑ वदे ॒ िवा॑ िववा॑
॒ ं िनयत ॒ रः।
िव॑िमद ॒ ं व॑ण ृ ाित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 78 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


इ॑ ा॒ा िनिह॑ त॒ पच॑होता।
॒ े माय॑ु ूजाना
॒ त ं ॑ दवाना॒
अमृ ॒ ̎म॥् २२॥

[[3-11-4]]
इ॒ राजा॑न सिवतार॑ ॒ मतम।े॒ ्
वा॒योरा॒ान ं ॑ कवयो॒
॒ िनिच॑ः।ु
॒  र॑ ँमी॒ना ं म े॒ तप॑म।्
रिँम

ऋत॑ ॒ े कवयो॒
पद ॒ िनपा̎ि।
य आ̎डको॒श े भव॑ु न ं िब॒ भित  ॑।
 ॒
अिन॑िभणथ॑ लो॒काि॒च̎।े
या̎डको॒श श॑ ु मा॒ः ूा॒णम ु ̎म।्
तन॑े कॢो॑ ॒ ऽमृतने॑ ा॒हम॑ि।
सवण ृ ्
॒ ु ं॒ कोश॒  रज॑सा॒ परी॑वतम।
॒ े ̎ ं वसधान
दवाना ॒ ̎म॥् २३॥
॒ ु ̎ िवराज

[[3-11-5]]
अमृ ॒ त॑ पणा ॒ ू ं ताम॑ ु कला ॒ ं िवच॑त।े
पाद॒ षढो॑त॒ नु  िकला॑ िविवस।े
यनतव॑ े ॒   पचधोत ॒ कॢाः।

॒ वा॑ ष॒धा मनसोत
उत ॒ कॢाः।

त षढो॑तारमृ॒ तिभ ु ॒  क॑मानम।्
ऋत॑ ॒ ॒ े कवयो॒
पद ॒ िनपा̎ि।
अः ॒ ॒  मतम।
ूिव॑ ं कतार॑ े॒ ्

अम॑ ॒ िस॒ मन॑सा॒ चर॑ म।्
॒ व स॒ ं न िवजा॑नि दवाः।
सहै ॒े
इ॑ ा॒ान शतधा ॒ चर॑ म॥् २४॥

[[3-11-6]]
इो॒ राजा॒ जग॑तो॒ य ईशे̎।
॒ ता सधा
सहो॑ ॑
॒ िवकॢः।
े ॒ त ं ु॑ पिरिष॒मा॑नम।्
पर॑ण
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 79 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
अरा॑ ॒ ॒ े मन॑सा॒ चर॑ म।्
िद
॒ े  द॑ य॒ ं ॄाऽ॑िवत।्
दवाना॒
ॄ॒ ैत॑ण॒ उज॑भार।
अक ॒  ोत॑ सिरर ॒ ॒ म̎।े
आ यि̎न्स ॒ पर॑े वः।
मह॑े ि बला ॒  िौय̎म।्
ब॒ ॒ािम॑॒ गोम॑तीम॥् २५॥

[[3-11-7]]
अ॑तु ा ं बला ॒  िौय̎म।्
 ॒ ु मः।
स हिर॑ वसिव॑
े॒
पिरा॑ य िपत।े
ब॒ ॒ािम॑॒ गोम॑तीम।्
अ॑तु ा ं बला॒  िौय̎म।्
मिमो॒
॒ िनय॑त।ु
॒ शता
शत ॒ अ ॑ यता ॒ ु हरी॑णाम।्
॒ 
अवाङाया॑ त॒ ु वस॑भु ी रिँमिर॑
॒ ।
ूमह॑ माणो बला ॒  िौय̎म।्

रिँमिर॑ िवता ु २६॥
॒ म े॒ िनय॑त॥

[[3-11-8]]
॑ु
े मधमिदियम।
घृ॒ तजो॒ ॒ ्
॒ ॒ ध
मयमिद  ॑ ात।ु
॒ प॑ट॒री स॑पु ॒णः।
हिर॑  पतः 
॒ ॒
िदिवयो॒ नभ॑सा॒ य एित॑।
स न॒ इ॑  कामवर॒ ं द॑ दात।ु
॒ ं पिर॑ वतत े पृ॒थ।ु
पचा॑रं चब
िहर॑ योितिरर ॒ ॒ म̎।े
॒  सा॒ सप  ॑दित।
अज॑ॐ॒ ं योितनभ॑ े
स न॒ इ॑  कामवर॒ ं द॑ दात।ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 80 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ य॑
स ॒ े ॑ चबम॥् २७॥
ु ि॒ रथमक

[[3-11-9]]
एको॒ अो॑ वहित सना॒मा।

िऽनािभ॑ ॒ ॒ ॒ वम।
चबमजरमन॑  ्
े े॒ िवा॒ भव॑ु नािन तः।
यनमा ु
े ॒ ̎।े
॒ ं पँय॑॒ उप॑सरम
भि
ु ॒  ।
तपो॑ दी॒ामृष॑यविवद॑
तत॑ ऽ॒ ं बलमोज॑
॒  जा॒तम।्
तद ॒ े अिभस॑
॒ ै दवा ॒ म।ु
॒ े  रिँम
त ॒ ं बो॑भ॒ यमा॑ ु नम।्

अपातार े॒ ं ॒ भव॑ु न गो॒पाम।्
इ॒ं िनिच॑ःु परम ॒ े ो॑मन॥् २८॥

[[3-11-10]]
रोिह॑ णीः िपला ॒ एक॑पाः।
र॑ ीः िपला ॒ एक॑पाः।
शत॒  सहॐा॑ ॒ िण ूयता॑ ॒ ु िन॒ ना॑नाम।्
अय ॒ ं यँतो॒ े रिँमः।

पिर ॒ सव  ॑िमद ॒ ं जग॑त।्
॒ ू
ू॒जा ं पशना॑ िन।

अाक॑ ं ददात।ु
॒ े रिँमः
तो ॒ ू
पिर ॒ सव॑ं बभव।
सवु॒ ॒ ू पान।
ं ॑ पशि॒ ॑ ्
॒ ॒ ॒
पतमतमस॑ रु  मा॒यया̎॥ २९॥

[[3-11-11]]
॒ प॑ँयि॒ मन॑सा मनी॒िषन॑।
दा
॒ ॒ ु े अः
समि ॒ ॒
कवयो॒ िवच॑त।े
॒ ि वधस॑
मरी॑चीना ं पदिम॑ े॒ ।
प॒त॒ ो वाच ं॒ मन॑सा िबभित।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 81 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ता ं ग॑॒ वऽवदभ ॒  ॑ अः।॒
ता ं ोत॑मानाय ॒ ं ॑ मनी॒षाम।्
ऋत॒॑ ॒ े कवयो॒
पद ॒ िनपा̎ि।
य े मा॒ाः पशवो॑
॒ ॒ ॑
िवपाः।
िवपा॒॑ ो॑ बधक ॒ ै ॑ पाः।

अिा  अ॒ े ूम॑मु ोतु दवः॥ ॒े ३०॥

[[3-11-12]]
ू॒जाप॑ितः ूजया॑ ॒ ं नः।
सिवदा॒
वी॒त ॑क ु े क। ु े
॒ु ॒
यवमास ॒ ु िनय॑तम।्
॒ ितिर।
ूू॑ यप॑
य े मा॒ाः पशवो॑
॒ ॒ ॑
िवपाः।
॑ ो॑ बधक
िवपा॒ ॒ ै ॑ पाः।
॒ रि॑र।ु
े  सा॒नािमह
तषा
ु ाय॑ सवीया
रा॒योषा॑ य सूजा॒ ॒ु  ॑य।
॑ ॒
य आरयाः प॒शवो॑ िवपाः।
॒ ॑
॑ ो॑ बधक
िवपा॒ ॒ ै ॑ पाः॥ ३१॥

[[3-11-13]]
वा॒याु  अ॒ े ूम॑मु ोतु दवः। ॒े
॒ ितः ूजया॑
ूजाप॑ ॒ ं नः।
सिवदा॒
॒ ्
इडा॑य ै सृ॒  ं घृ॒ तव॑ राचरम।
॒ े अ॑ िवहा॑
दवा ॒ ्
॒ ु िहतम।
॑ ॒
य आरयाः ॒
पशवो॑ ॒ ॑
िवपाः।
॑ ो॑ बध
िवपा॒ ॒ क
ै ॑ पाः।
े  सा॒नािमह
तषा ॒ रि॑र।ु
ु ाय॑ सवीया
रा॒योषा॑य सूजा॒ ॒ु  ॑य॥ ३२॥
आा ॒ जना॑ ना ं िवकवु ॒  ं ॑ िवपि ॒ ं ूजाना
॒ ॒ ु ̎ िवराज
̎ ं वसधान ॒ ॒ ं चर॑ ॒ ं गोम॑त म े॒ िनय॑॒क
े ॑ चबं ॒
ो॑मा॒यया॑ दव ॒ े एक॑पा अौ ॒ च॑॥ ११॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 82 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[3-12-1]]
॒ शीषा॒  पषः।
सहॐ॑ ु॑
॒ ॒ हॐ॑
सहॐा॒ ॒ पात।्
स भिम ू ं ॑ िवतो॑
॒ ॒ृ
वा।
अ॑ितशालम। ॒ु ्
पषु ॑ एवद ॒ े  सवम  ̎।्
यत ॒ ू ं य॒ भ̎म।्
॒ ॑त॒ शा॑
उतामृ े नः।
॒ ने ाितरोह॑
यद॑ ॒ ित।
एतावा॑
॒ न मिह॑ मा।
ू॑
अतो॒ याया॒ पषः॥ ३३॥

[[3-12-2]]
पादो̎ऽ॒ िवा॑ भतािन॑ ॒ू ।
॒ ा॒मत
िऽपाद॑ ृ ं ॑ िदिव।॒
॒ ॒  उदै॒षः।
िऽपा ु॑
पादो̎ऽहाभ॑ े॒ वा॒न॑ु ।
॒ बामत।्
ततो॒ िव॑
॒ े अिभ।
सा॒श॒ ना॒न॒ शन ॒
ता̎िराड॑
॒ जायत।

िवराजो॒ ू॑
अिध॒ पषः।
स जा॒तो अ॑िरत।
॒ ू ॒
पािममथो॑ ॒ ु ॥ ३४॥
परः

[[3-12-3]]
यषण ु ॑ े हिवषा
॒ ̎।
॒ े यमत॑
दवा ॒ त।
॒ ॒ अासी॒
वसो ॑ दायम̎।्
॒ ॒
मी॒ इँशरिवः।


साा॑ ॒ ।
सिरधय॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 83 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
िऽ ॒ सिमध ॒ ॑ कताः।
ृ॒
॒ े य
दवा ॒ ं त॑ा॒नाः।
अब॑॒ ष ॒ ु ्
ु ॑ ं पशम।
॒ ं ब॒ िहिष॒ ूौ॑।्
त ं य
ु ॑ ं जा॒तम॑म॒ तः॥ ३५॥
पष

[[3-12-4]]
तन॑े दवा
॒ े अय॑ज।
सा॒ा ऋष॑य॒ य।े
 ।
ता̎॒ ास॑व॒ त॑
ं ॑त ं पृषदा॒यम।्
सभृ
॒ 
पश ॒ न।्
ू ा॑बे वाया॑
॒ ॒
आरयाा॒ ा॒ य।े
 ।
ता̎॒ ास॑व॒ त॑

ऋचामा॑ िन जिर।े
छािस जिरे ॒ ता̎त।्
॒ु
यजा॑ दजायत॥ ३६॥

[[3-12-5]]
ता॒दा॑ अजाय।
य े के चो॑भ॒ याद॑ तः।
गावो॑ ह जिरे ॒ ता̎त।्
ता̎जा॒ता अजा॒ ॑ वय॑।
यष॒ ु ॑ ं ॑दधः। ु
॒ ॒ ॑कय।्
कितधा
ु ं॒ िकम॑॒ कौ बा॒।
मख
काव ु े े
॒ ू पादा॑वत।
ॄा॒॒ णो̎ऽ॒ मख॑ु मासीत।्
बा॒ रा॑ ज॒ ॑ कतः॥
ृ॒ ३७॥

[[3-12-6]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 84 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ऊ॒ तद॑ ॒ यैँय॑।
॒  शिो
पा ॒ ू अजायत।


चमा॒ मन॑सो जा॒तः।
चो॒यू अजायत।
ु िद॑ ा॒ि॑।
मखा॒
ूा॒णाा॒यर॑ु जायत।
नाा॑ आसीदिर॑
॒ म।्
शी॒ ौम॑वतत। 
ू ॒ श॒ ँौोऽा̎त।्
॒ ं भिमिद
पा
॑ ् ३८॥
तथा॑ लो॒का अकय॥

[[3-12-7]]
े हमते॒ ं पष
वदा॒ ु ॑ ं महा
॒ ̎म।्
॒ ॒ ण॒ ं तम॑स॒  ु पा॒र।े
आिदव॑
सवा  ॑िण ॒ पािण॑ िविच ॒ ॒ धीर॑ ।
ृ॒
नामा॑िन काऽिभवददा ॒ ॒ ̎।े
॒ ु म॑दु ाजहार॑
धा॒ता परा॒ ॒ ।
॒ ूिवािद
शबः ॒ ॒ ॐः।
॒ शत॑
तमवे॒ ं िवानमृ
॒ ॒ त॑ इह॒ भ॑वित।
नाः पा॒ अय॑नाय िवत।े
॒ े यम॑
यन॑ ॒ यज दवाः। ॒े
तािन॒ धमा  ॑िण ूथमाा॑
॒ सन।्
त े ह॒ नाक॑ं मिहमान॒॑ च।े
यऽ॒ पव॑ ू  सा॒ाि॑ दवाः॥
॒े ३९॥
ू ॑ परो
पषः ॒ ु ̎ऽमतो॑ ृ ॒ ऽकयास॒ े च॑॥ १२॥
॒ ऽजायत कतो॑

( ू॑
याया॒निध॒ पषः। ॒
अऽ ु॑
॒ पषः॥ )

[[3-13-1]]
॒ ं तू ः पृिथ
अभ॑ ॒ ै रसा̎।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 85 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


 ॒
॒ ॑ मणम॑
िवक ॒ ॑
वततािध।
त॒ ा॑ िवदधिपम॑ ॒ ॑ ू ॒ िे त।
तषु॑ ॒ िवमाजा॑
॒ न॒ मम̎।े
े हमते॒ ं पष
वदा॒ ु ॑ ं महा
॒ ̎म।्
॒ ॒ ण॒ ं तम॑स॒ पर॑ ात।्
आिदव॑
तमवे॒ ं िवानमृ
॒ ॒ त॑ इह॒ भ॑वित।
नाः पा॑ िवतऽय॑ ॒ े नाय।
॒ ितरित॒ गभ ॑ अः।
ूजाप॑ ॒

अजाय॑ मनो बधा
॒ िवजा॑यत॥ े ४०॥

[[3-13-2]]
त॒ धीरा॒ पिर॑ जानि॒ योिन̎म।्
मरी॑चीना ं पदिम॑ ॒ ि वधस॑े॒ ।
यो दव॒ े े ॒ आत॑पित।
॒ ु तः।
॒ े ̎ ं परोिह॑
यो दवाना
ू यो दवो॑
पव॒ ॒ े े जा॒तः।
नमो॑ चाय ॒ ॒ ॄा॑य।े
च ं ॑ ॄा॒ ं जनय॒॑ ः।
॒ े अम॒ े तद॑ ॄव।
दवा ु ्
यवै॒ ं ॄा̎॒ णो िवात। ॒ ्
त॑ दवा ॒ े असश ॒ ̎।े
॑ी॑ त े ली ॒ ॒ पौ̎।
अहो॒ ॒ रा॒ऽ े पा॒।
न॑ऽािण ॒ पम।्

अिनौ॒ ा̎म।्
इ॒ ं म॑िनषाण।
अम ॒ ं ु म॑िनषाण।
सव॑ं मिनषाण॥ ४१॥
जा॒य॒ त॒ े वश॑े स
॒ च॑॥ १३॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 86 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[3-14-1]]
॒  सि॒ यमा॑णो िबभित।
भता
॒ े ब॑धा
एको॑ दवो ॒ िनिव॑ ः।
॒ त॒ े स भत̎मु ।्
॒ भा॒रं तय॑
यद

िनधाय॑ भा॒रं पनर॑ु ॒ मित। े
तमवे॒ मृ॒ मु ॒ मृत॒ ं तमा॑ः।
॒  ं ॒ तम॑ ु गो॒ार॑ माः।
त ं भतार
॒ णो िबभित।
स भृ॒ तो िॅयमा॑
य एन॑ ं॒ वद॑े सन॒ े ॒ भत̎मु ।्
॒ जा॒तमत
सो ॒ ु ज॑हाषः। ॒े
॒ जर॑ ॒ ं न ज॑हा॒क
उतो े ̎म॥् ४२॥

[[3-14-2]]
॒ ब॒ नकमह॑
उतो 
े ॒ जहार।
अत॑ो दवद॑ ॒े मवे॒ ूाथ । ॑
यदे॒ यत॑ आब॒ भव॑ू ।
॒ ं च॒ या स ं ॑दध
सा ॒ े ॄ॑ण॒ ैषः।
रम॑त॒ े ति॑॒ तु जी॒ण  शया॑न।े
न ैन ं ॑ जहा॒ह॑  ु पष॒॑ ू  ।ु
ामापो॒ अन॒ ु सवा̎  रि जानतीः।

॒ ं पय॑सा पना॒
वस ु नाः।
॒  ह॑ वाह॒ सिम̎न्स।े
मि
॒  मा॑त॒ िरा̎ ूजाना
ं भता ॒ ̎म॥् ४३॥

[[3-14-3]]

ं यम॑ ु ववािस
े॒ ॒ सोम॑।
तव॑ दवा॒ े हवमाय॑
॒ ि॒ सव̎।
े ऽिस ब॒ ननूिव॑
मको॑ ॒ ु ः।
नम॑ े अ ु सहवो॑ ॒ ु म एिध।
नमो॑ वाम ु णत ॒ ु  हव ं ॑ म।े
॒  सचर॑
ूाणा॑पानाविजर ं॒ ौ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 87 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ू  े ̎म।्
या॑ िम वा॒ ं ॄ॑णा ततमत

े ॒ त ं ज॑िहत ं यवाना।
यो मा ं ि
ूाणा॑पानौ सिवदा॒ ं नौ ज॑िहतम।्
॒ ु
अमास॑ ं साथाम॥् ४४॥
नु ा॒ मा सग॑

[[3-14-4]]
त ं म॑े दवा॒
े ॄ॑णा सिवदा॒ं नौ।

वधाय॑ द ं॒ तमह॒  ह॑ नािम।
अस॑जजान सत ॒ आब॑भव। ू
यय ं ं ॑ जजान
॒ ॒ स उ॑ गो॒पो अ।॑
यदा॒ भा॒रं तय॑ ॒ त॒ े स भत̎मु ।्

परा॑ ु ॒ मित।
भा॒रं पनर॑ े

तै ं ूा॒णो अभवः।

महाोग॑ ॒ तः।
 ूजाप॑ े
भज॑ु  किरमा॑
॒ णः।
े॒
यवााण॑ यो॒ नव॑ ॥ ४५॥

एक॑ं ूजाना̎ ं गसाथा॒ ं नव॑॥ १४॥

[[3-15-1]]
हिर॒ हर॑ ॒ मन॑यु ि दवाः। ॒े
॒ े न ं वष॒ृ भ ं म॑ती॒नाम।्
िवशा॑
॑ ॒ ु मदमा
ॄ॒ सपमन॑ े॒ गा̎त।्
 ॑ म।
अय॑न ं॒ मा िवव॑ धी॒िवब
मा िछ॑ दो मृो॒ मा व॑ धीः।
मा म े॒ बल॒ ं िवव॑ हृ ो॒ मा ूमो॑षीः।
॒ ं मा म॑े रीिरष॒ आय॑ु ।
ूजा
॒ ृ स ं ा हिवषा॑
नच॑ ॒ े
िवधम।
स॑ ॒ कमा॒नाय॑।
॒ े॒ नाय॑ मृ॒ व̎॥
ूवपा॒ े ४६॥

[[3-15-2]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 88 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ूाा॒ आशा॑ अव।्
काम॑ने ाजनयन॒॑ ु ।
काम॑ने म े॒ काम॒ आगा̎त।्
द॑ या॒ृद॑ य ं मृ॒ ोः।
यदमीषा॑
॒ म॒ दः िूयम। ॒ ्
तदैतपू ॒ मामिभ। ॒
पर॑ं मृो॒ अनपर॑ ॒ ु िे ह॒ पा̎म।्
य॒ े  इत॑रो दवयाना े ॒ ̎त।्
च॑ ु त े वत ॒ े त̎ े ॄवीिम।
मा न॑ ूजा ॒  री॑िरषो॒ मोत वी॒रान।्
॒ ू ं मन॑सा॒ व॑ मानः।
ू प
नाधमानो
॑ वष॒ृ भ ं च॑षणी॒  नाम।्
यः ूजाना॒॑ े ॒
मकरामान॑ षु ीणाम।्
मृ॒  ं ु य॑ज े ूथमजामृ
॒ ॒ त॑॥ ४७॥
मृ॒ व॑े वी॒राािर॑
॒ च॥ १५॥

[[3-16-1]]
॒  शतो
॒ िवद॑
तरिण॑  योितृ ू 
॒ द॑ िस सय।

िवमाभा॑ ॒
िस रोचनम। ्
॒ ॒ मग॑हृ ीतोऽिस॒ सया
उपया॒ ॒ ू  ॑य ा॒ ॅाज॑त॥
ू य ॑ ा॒ ॅाज॑त एष॒ त॒ े योिनया े ४८॥॥ १६॥

[[3-17-1]]
आा॑ य मिदम॒ सोम॒ िवा॑िभ॒ ितिभ॑।
॒ मः॥ ४९॥॥ १७॥
भवा॑ नूथ॑

[[3-18-1]]
ईय ॒ु
॒ ु े य े पवू  ॑तरा॒मप॑ँयी॑ ु ॒ ं मा  ॑सः।
म॒ षस

अािभ॑ ॒ न ु ू॑ितचा॑
॒ ऽभदो ॑ ॒ ॒ ु पँयान॥् ५०॥॥ १८॥
॒ ू त े य॑ि॒ य े अपरीष

[[3-19-1]]
॒  ं ॑ ा सादयािम॒ भा॑त ा
॒ त ं ॑ ा सादयािम योितिवद
योित॑त ा सादयािम योितृ

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 89 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


सादयािम॒ ल॑  ा सादयािम मला॒ भव॑ ा सादयािम॒ दी॑माना ं ा सादयािम॒
रोच॑माना ं ा सादया॒ज॑ॐा ं ा सादयािम बहो॑
॒ृ ितष ं ा सादयािम बो॒धय॑ ा सादयािम॒
जाम॑त ा सादयािम॥ ५१॥॥ १९॥

[[3-20-1]]
॒ साय॒ ाहा॑ऽऽया॒साय॒ ाहा̎ िवया॒साय॒ ाहा॑ सया॒
ूया॒ ं साय॒ ाहो̎ा॒साय॒ ाहा॑ ऽवया॒साय॒
॒ ु े ाहा॒ शका॑य॒ ाहा॑ त
ाहा॑ शच ॒ ै ाहा॒ तप॑त॒ े ाहा̎ ॄहाय
॒ ॒ ै ाहा॒ सव  ॑॒ ै ाहा̎॥
५२॥॥ २०॥

[[3-21-1]]
॒  स ं ॑ता॒नन॑े भव
िच ॒ ं यना
॒ ि ॒ ु  लदयना॒
॒ ं तिन॑ा पशपित ू ॒ े ि द॑ यने ि ॒ ं
॒ ं लोिह॑ तने शव
मत॑ाा ं महाद॒वे मः ॒ 
पा̎नौिषहन॒  िशीिनको॒ँया̎ाम॥् ५३॥॥ २१॥

िचि॑ पृिथा॒॑ िय ॒ ू ं ॑ त॒ े च॑मु ॒ हाह॑


 िवहता॒
॒ वाघोता̎ ॄाण॒ एक॑होता॒ऽियज॑  िु भन॑
॒ े े 
॒े
दव॑ सवण॒ ु ं ॑ घम
॒  सहॐ॑
॒ शीषा॒ऽ ो भता ॒  हिर॑ं तरिणरा ॒ े ु े य े योित॑त ूया॒साय॑
॒ ॒ ा॑ यय
॒ े ॑ िवशितः॥ २१॥
िचमक

॒  िु भरः
िचि॑रियज॑  ॒ ूिव॑ ः ूजाप॑
॒ ित॒  ूजया॑
॒ ं न॒ धीरा॒ योित॑त॒ िऽप॑चा॒शत॥्
सिवदा॒
५३॥

िचि॑िँशीिनको॒ँया̎ाम॥्

[[3-0-0]]
त॒ं योराव॑ण ृ ीमह।े
गा॒त ं ु याय॑
॒ ।
गा॒त ं ु यप॑
॒ तय।े
दैवी̎ िर॑ ॒  ु नः।

िमान॑  षु ः।

॒ ं िज॑गात ु भष॒े जम।्
ऊ
श ं नो॑ अ ु िपद॒ ̎।े
श ं चत॑ु द॥े
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 90 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 91 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 4
[[4-0-0]]
नमोऽन॑ ु मद॥

ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[4-1-1]]
॒ या चान॑िु दता॒ तै ॑ वा॒च े नमो॒ नमो॑ वा॒च े नमो॑ वा॒चत॑य॒ े नम॒ ऋिष॑ो
नमो॑ वा॒च े या चो॑िदता
॒ ृ म॑पितो॒ मा मामृष॑यो मकतो॑
मको॒ ॒ ृ म॒ पत॑य॒ परा॑ माऽहमृ ॒  षी̎कतो॑ ॒ ृ
॒ रा॑ दा ं वैदव
मपती॒ ु  िशवामद॑
॒ े वाच॑मास ॒ ु ̎ ं दवँशम
ा॒ ं जा ॒े े ॒  ॑ म े॒ ौँशम  ॑ पृिथवी
॒ शम॒ 
॒ ं जग॑त।्
िव॑िमद
शम  ॑ च ॒ ॒ सय ू  ॑॒ शम  ॑ ॄूजापती।

॒ ू ं व॑ िद े॒ भव॑ु न ं विद े॒ तजो॑
भत े विद े॒ यशो॑ विद े॒ तपो॑ विद े॒ ॄ॑ विद े स ॒ ं व॑ िद े॒ ता॑
॒ ॒ पु ॒र॑ ण॒ मप॑ु ण
अहिमदम॑ ृ उपर॑
॒ ण ं म े ूजायै
॒ ॒ ू ं भ॑य
॑ पशना ू ापर॑
॒ णमह ॒ ं ूजायै
॒ ॑ पशना॒ ू ं भ॑य
ू ास॒ ं
ूाणा॑पानौ मृ॒ ोमा  ॑ पात॒ ं ूाणा॑ पानौ॒ मा मा॑ हािस ॒ं मध॑ ु मिन े॒ मध॑ ु जिन े॒ मध॑ ु वािम॒ मध॑ ु
विदािम॒ मधमत ॑ु ु  शौषया
॒ े े वाच॑मास
दवो॒ ु ॒ ू े ̎ं मन ॒ ु ̎ ॒ े अव
े ॒  ं मा॑ दवा ॑ ु शो॒भायै ॑
॒ मु द॥
िपतरोऽन॑ ु
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥ १॥

[[4-2-1]]

॒ ु ॒ े मन॑ उत
यत ॒ य॑ ु त॒ े िधय॑।
िवूा॒ िवू॑ बहतो ृ ॒ िव॑ प॒ित॑।
िव होऽा॑ दध े वयना॒ ु िवदक े ॒ इत।्
॒ दव॑
मही ॒े ॒ ु पिर॑ ितः।
सिवतः ु
॒े
दव॑ ॒ ु ू॑स॒ व।े
ा सिवतः

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 92 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अिन ॒ बे̎ ा॒ ा̎म।्
॒ ू हा̎ा॒माद॑ द।े
पो
अिब्ॅ॑रिस॒ नािर॑ रिस।
॒ ॒ ॒ ृ े॒ े ।
अरकव॑
उि॑ ॄणत॥ े २॥

[[4-2-2]]
॒ े ॒ मह।
दवय॑ े े
उपूय॑ ॒  ु मत॑ ु वः।
॒ ॒ दान॑
इ॑ ूा॒शभ ू  ॑वा॒ सचा̎।
ू ैत॒ ु ॄ॑ण॒ ित॑।
ू द॑ ॒ े ते ु सनता
॒ ू ृ ̎।
अा॑ वी॒रं नयं ॑ पिरा॑ ॒ धसम।्
॒ े य
दवा ॒ ं न॑य ु नः।
दवी े साथाम।्
े ̎ ावापृिथवी॒ अन॑ ु मऽम
ऋा ॒ स॑म॒ ।
मख॒ ॒ िशर॑ ॥ ३॥

[[4-2-3]]

मखाय॑ ा।

मख॑ ा शी॒।
इयम॑ ॒ आसीः।
ऋास॑ ॒ म॒ ।

मख ॒ िशर॑ ।

मखाय॑ ा।
मख॑ ॒ ा शी॒।
दवी  ॒ भत॑
े ̎वॆीर ॒ू ूथमजा ऋतावरीः।

ऋास॑ म॒ ।

मख ॒ िशर॑ ॥ ४॥

[[4-2-4]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 93 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


मखा॒ य॑ ा।

मख॑ ा शी॒।
इौजो॑ ॒ ऽिस।
ऋास॑ ॒ म॒ ।
मख॒ ॒ िशर॑ ।
मखाय॒॑ ा।
मख॑ ॒ ा शी॒।
अिजा ॒ ॒ अिस ॒ त॒ े रत॑
॑ ूजाप॑ े ।
ऋास॑ ॒ म॒ ।

मख ॒ िशर॑ ॥ ५॥

[[4-2-5]]

मखाय॑ ा।

मख॑ ा शी॒।
आय॑धु िह
 ूा॒ण ं धिह।
े॑
॒ न ं धिह
अपा॒ े॑ ा॒न ं धिह।
े॑
च॑धु िह
 ॒ ौोऽ ं ॑ धिह।

मनो॑ धिह े ॒ वाच ं ॑ धिह।

आान॒ ं ॑ धिह
े ूिता ॒ ं धिह।
े॑
मा ं धिह
े॑ ॒ मिय॑ धिह। े
मध॑ ु ा मधला ॒ ु क॑रोत।ु

मख॒ िशरो॑िस॥ ६॥

[[4-2-6]]

य॑ ॒ े ॑।
पद
गा॒य॒ ऽण॑े ा॒ छ॑ सा करोिम।
ऽै॑भु ने ा॒ छ॑ सा करोिम।
जाग॑तने ा॒ छ॑ सा करोिम।
मख॒ ॒ राा॑ ऽिस।
ृ ु
अिद॑ ित े॒ िबल॑ं गात।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 94 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


पा॑े न॒ छ॑सा।
सयू  ॑॒ हर॑ सा ौाय।
॒ ऽिस॥ ७॥
मखो॑
॒ ॒ े िशर॑ ऋतावरीास॑
पत ॒ म॒  मख
॒ ॒ िशरिँशरिँशरो॑
॒ ॒ ऽिस॒ नव॑ च॥ २॥
इय॑ित॒ दवी॒े िरौजो
॒ ̎ऽिजा ॒
॒ अाय॑ धु िह
 ूा॒ण ं पच॑॥

[[4-3-1]]
ृ अ॑ िनद॑
वो॒ ॒ िस।
वणा ॑ ॒ ृ त॒ आधपयत।
धतो॑ ॑ू ु
॒ ॑
िमऽावणयोीवण ॒ ु े ॒ धम  ॑णा।
॒  ̎ े ा।
अिचष
शो॒िचषे̎ ा।
योित॑ष े ा।
तप॑स े ा।

अभीम ॒ िदव̎म।्
ं म॑िहना
िमऽो ॒ ब॑भवू सूथा
॒ ̎।
उत ॒
॒ ौव॑सा पृिथवीम॥ ् ८॥

[[4-3-2]]

िमऽ॑  धत॑ृ ।
चषणी॒
ौवो॑ दव॑ ॒े ॒
सानिसम। ्
॒ ु ं िचऽौ॒॑ वमम।्
िस ै̎ ा।
॒े
दवा॑ ॒ पत।ु
सिवतो॑
सपा॒॒ ु िण॑ ॒ िरः।

सबा॒ ॒ ु त
॒ शा̎।

अप॑मानः पृिथाम।्
आशा॒ िदश॒ आपृ॑ण।
॒ ृ व॥ ९॥
उि॑ बह॑

[[4-3-3]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 95 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ऊि॑ ॒   ीवम। ॒ु ्
सय ू  ॑ ा॒ चषाऽी ॒ु ̎।े
ऋजव ॒ ̎ े ा।
सा॒धवे̎ ा।
॒ ु ॒ ै ा॒ भ
सि ू ̎ ै ा।
॒ ॒ ॒ ु मायण
इदमहमममा॑ ु ॒ ं िवशा ॒ पशिभ॑ ॒ ु ॄवचसन
 ॒  े ॒ पय ू  ॑हािम।
गा॒य॒ ऽण॑ े ा॒ छसाऽऽणि। ॒ ॑
ऽै॑भ ु ने ा॒ छसाऽऽणि।॒ ॑
जाग॑तने ा॒ छसाऽऽणि। ॒ ॑
ण॒॑ ु ा॒ वाक।्
ण॒ ॒ ु ोक। ्
॒ ु ा हिवः।
ण॑ ॒
॒ वाच̎म।्
ि
॒ ू ̎म ।्
ज
ि
॒ हिवः।॒

दव॑े परर ॒
सास ं ॑ ा॥ १०॥
॒ भ॑व॒ वाख्ष॑ ॥ ३॥
पृ॒िथव

[[4-4-1]]
ॄ॑वय ॒  ॑ण॒ ूच॑िरामः।
  ॒ िु ह।
होत॑घ॒ ममिभ॑
अी॒िौिह॑ णौ परो॒ ु डाशा॒विधौय।

ूित॑ूातिवह॑ ॒  र।
ूो॑त॒ ामा॑ िन गाय।
ु ॒  साम॑िभरात
यज॑यु त ॒ ॑ ख ं ा।
 रन॑मु त ं मि॑
िवदै̎ ॒वै ॒ ।
दि॑णािभ॒  ूत॑त ं पारियम। ॒ ु ्
ु वह ु समनमा॑
भो॑ ु ॒ नम।्
े॒ ॑
स नो॒ च ं ॑ धणीयमानः।
ू ु ॒ ु ।
भभवव॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 96 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ओिम॑ व॒  ूच॑रत॥ ११॥

अणीयमानो॒ े च॑॥ ४॥

[[4-5-1]]
ॄच॒॑ िरामः।
  ॒ िु ह।
होत॑घ॒ ममिभ॑

यमाय॑ ॒
ा मखाय॑ ा।
सय ू  ॑॒ हर॑ स े ा।
ूा॒णाय॒ ाहा̎ ा॒नाय॒ ाहा॑ऽपा॒नाय॒ ाहा̎।
च॑षु ॒ े ाहा॒ ौोऽा॑ य॒ ाहा̎।
मन॑स े॒ ाहा॑ वा॒च े सर॑ ॒ ै ाहा̎।
दा॑ य॒ ाहा॒ बत॑व े॒ ाहा̎।
ओज॑स े॒ ाहा॒ बला॑य॒ ाहा̎।
॒े
दवा॑ ॒ मा॑ ऽनत॥
सिवता ु १२॥

[[4-5-2]]
॒ तप॑साय।
पृ॒िथव
॒  िस शो॒िचर॑ िस॒ योित॑रिस॒ तपो॑िस।
अिचर॑
स सी॑द महा ॒  अिस। ॑
शोच॑ दववीत॑ े ॒ मः।
॒ ू  े अष
िवधमम॑ ॒ ं िम॑य।े
सृ॒ ज ू॑श दशतम। ॒ ्

अि ॒ ो॒ न िवूा̎।
॒ य ं ूथय॑
॒ ॒ ं नािना॒ तप॑ः।
वपाव॑
िपतन॒ ु  पऽ॒ ु उप॑िस॒ ू॑े ।
आ घम ॒ अिमृ ॒ ॒ तय॑सादीत॥् १३॥

[[4-5-3]]
ृ परा
॒ ध॒ ा
अना॒ ॒ ु ̎त।्
॒ े ॑ े
अरािधप।
आय॑मु  दाः।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 97 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ु ती दिणतः।
पऽव॑ ॒
इािधप।
॒ ॑ े
॒ ं म॑े दाः।
ूजा
॒ ु पात।
सषदा॑ ॒ ्
॒े
दव॑ ॒ ु ॑ े
सिवतरािधप।
ूा॒ण ं म॑े दाः।
आौ॑िु तरतः ॒ ॥ १४॥

[[4-5-4]]

िमऽावणयो॒ ॑ ॑ े
रािधप।
ौोऽ ं ॑ म े दाः।
॑ ृ ॒ ात।्
िवधितपिर॑
ृ ॒ ॒े ॑ े
बहतरािधप।
ॄ॑ म े दाः ॒ ं म॑े दाः।
े म े धा॒ वच म े धाः।
तजो॑
यशो॑ म े धा॒पो॑ म े धाः।
मनो॑ म े धाः।
ू पऽा।
मनो॒रा॑ऽिस॒ भिर॑ ु
िवा̎ो मा ना॒ा॑ पािह॥ १५॥

[[4-5-5]]

॒ू ॒
सपसदा॑ ू मा मा॑ िहसीः।
म े भया॒
तपो॒ ॑  े॒ अ॑रा अिमऽा॒ न।्
तपा॒ शस॑मरष॒ ॒  पर॑ ।
तपा॑ वसो िचिकता॒नो अिचा ॒ न।्
िव त॑े ितामजरा॑ ॒ ॒
अयास॑ ।
िचत॑ः पिरिचत॑ ॒ ।
ाहा॑ मि ॒ ॒  पिर॑ ौय।
मा अिस।॑
ू॒मा अिस।॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 98 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ॒ अिस॥
ूितमा ॑ १६॥

[[4-5-6]]
॒ ं अिस।
समा ॑
िवमा ॒ अिस।

॒ अिस।
उा ॑

अिर॑ ािधर॒॑  िस।
िदव॒ ं तप॑साय।

आिभगी॒   न ऊनम।
िभयदतो॑ ॒ ्
आा॑यय हिरवो॒ वधमानः। ॑
॒ ो॒त
यदा ॒
ृ ो॒ मिह॑ गो॒ऽा जािस॑ ।
॒ू ॒ ॒
भियभाजो॒ अध॑ त े ाम।
शब॒ ु ं त॑े अ॑
॒ ज॒ त ं त॑े अत॥
॒ ् १७॥

[[4-5-7]]
ु प े॒ अह॑ नी॒ ौिर॑ वािस।
िवष॑
िवा॒ िह मा॒या अव॑िस धावः।
ू ॒ रा॒ितर॑ ।ु
॒ त॑े पषिह
भिा
अह॑ि भिष॒  साय॑कािन॒ ध॑ ।
अह॑ि  ॒ ॑
॒ ं य॑ज॒ त ं िवपम। ्
अह॑ि द
॒ ं द॑ यस े॒ िवम॑
॒ वु म।्
न वा ओजी॑यो ि॒ द॑ ि।
गा॒य॒ ऽम॑िस।
ऽै॑भ
ु मिस।
जाग॑तमिस।
मध॒ ु मध॒ ु मध॥
॑ ु १८॥
॒ ॒ ॒ दी॒रतः
अनसा॒ ॒ ॒ ॒ पा॑ िह ूितमा
॒ अिस ॒ ं त॑े अजाग॑
॑ यजत ॒ ॒ े ं च॥ ५॥
तमक॑

[[4-6-1]]
 भािस दिणा।
दश॒ ूाची॒दश॑ ॒

दश॑ ूतीची॒दश॑ ु चीः।
 भा॒दी॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 99 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
दशो॒ा  भा॑िस समनमा॑ ु ॒ नः।
स नो॒ च ं ॑ धणीयमानः।े॒ ॑

अिा॒ वस॑िु भः परा ॒ ु ̎िोचयत ु गायऽण ॒ े ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑चय।
इ॑ ा िै ॒ द  ॑िणतो ॒ रो॑चयत॒ ु ऽै॑भ
ु ने ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑चय।

वणािद ॒ ैः पा ॒ िो॑चयत॒ ु जाग॑तने ॒ छ॑सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑चय॥ १९॥

[[4-6-2]]

॒ ु ना॑ मातो
ता॒ ॒ मि॑ ॒ ॒ रो॑चयान॑
रतो ॒ ु भन
ु े ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑चय।
ृ ॒
बहित॑ ा॒ िव̎दै ॒वै  ॒ पिर॑ ािोचयत॒ ु पा॑े न॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो॒ रो॑चय।
रो॒िचतं॒ द॑वे घम  दविस॑ ॒े े ।
॒ याहं म॑न॒ ॑
रो॒िचषी॒ ु षे ।ु
सॆा̎घम  िचतं ॒ ॒े े
दवाय॑ ु ाजी
 े ॒ ॄ॑वच॑ ॒  िस।
॒ ॒ ऽहं म॑न॒ 
िचतो॑ ु ̎े ाय॑ ु ाजी
े ॒ ॄ॑वचसी ॒  भ॑य ू ासम।्
ग॑िस।
च॒ ं मिय॑ धिह॥
े २०॥

[[4-6-3]]
॒ ॒ क।्
मिय
॒ ु ̎िोचस।े
दश॑ परा
दश॑ दिणा।॒

दश॑ ूङ। ्
दशोदङ।्
ु ॒
दशो॒ भा॑िस समनमा॑ नः।
स न॑ॆा॒िडष॒मज ू ं ॑ धिह।

वा॒जी वा॒िजन े॑ पव।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 100 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ घम
रो॒िचतो ॒ ची॒
॑ य॥ २१॥
रो॒च॒ य॒ धिह
॒ े ॒ नव॑ च॥ ६॥

[[4-7-1]]
अप॑ँय ं गो॒पामिन॑पमानम।्
आ च॒ परा॑ च प॒िथिभर॑ ॒ म।्

स सीची॒  िवष॑च ू ी॒वसा॑
 नः।
आव॑रीवित ॒ भव॑ु नः।
े ॒
अऽ॑ ूा॒वीः।
॒ु
मधमाी ॒ ु ॑ू
̎ा॒ ं मधमाधचीाम।्
अन॑ ु वा ं दववी॑ ॒ े तय।े
॒ ॒
समिरिना॑ गत।
॒ े े सिवऽा।
स ं दवन॑ ॒
स सय ू  ॑ण रोचत॥ े २२॥

[[4-7-2]]
ाहा॒ समिप॑ ॒ सा गत।
स ं दवन॒॑ े े सिवऽा। ॒
स सय ू  ॑णारोिच।
धता॒  िदवो ॒ िवभा॑ िस॒ रज॑सः।
पृ॒िथा॒ धता। ॒ 
॒ ॒  धता।
उरोरिर॑ ॒ 
धता ॒  दवो ॒ े दवाना ॒ े ̎म।्
अम॑पो॒  जाः।
द॒ े ा॒ मन॑स े ा।
िदव ू  ॑य ा॥ २३॥
॒ े ा॒ सया

[[4-7-3]]
॒  ॒ ॒ रं क॑ृ िध।
ऊिममम॑
िदिव ॒ े े ॒ ु होऽा॑ य।
॒ दवष
िवा॑सा ं भवा ु ं पत।े
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 101 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

िव॑ भवनत। े
िव॑ मनसत।े
िव॑ वचसत।े
िव॑ तपसत।े
िव॑ ॄणत।े
॒ े ॒ ू द॑वे घम  दवाा॑
दवौं ॒े िह।
े यवु ̎म॥् २४॥
॒ जा ं वाच॑म॒  े िनय॑ दवा॒
तपो॒

[[4-7-4]]
॒ े ̎म।्
गभ दवाना
॒ म॑ती॒नाम।्
िपता

पित॑ ूजाना ̎म।्
मित॑ कवी॒नाम।्
स ं दवो॒ े दवन॑ ॒ े े सिवऽाऽय॑
॒ ित।
स सय ू  ॑णात।
॒ ॒ु 
आयदम ॒ ं ॑ घम  वच॒दा अिस।

॒ नो॑ऽिस िपता
िपता ॒ नो॑ बोध।
॒ ॒ ु  न॒ धाः
आयधा॑ ू प॑यो॒धाः।
॒ दा व॑िरवो॒दा ि॑ िवणो॒दाः॥ २५॥
वच॒

[[4-7-5]]
॒  यान।्
॒ ॒ ॒ ॒ ॒ उरोवरी॑
अिरू
अशी॒ ॒ मिह॑ ा॒ मा मा॑ िहसीः।
म॑ े गहप॑ ॒  िस।
॒ ृ ितिवशाम॑
िवा॑सा॒ ं मान॑षु ीणाम।्
शत ॒ ू   ॑िव पा॒ह॑ सः।
॒ ं पिभय
॒ े॒  शत
समार ॒  िहमा̎।
॒ िवण हािदवा॒नम।्
ता॒
इहै॒ व रा॒तय॑।ु
ी॑मती त े सपय।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 102 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु े रतो॒
सरता॒ े दधा॑ना।
वी॒रं िव॑दय े ॒ तव॑ सिश॑
॒ं ।
माऽह रा॒योष॑ण े ॒ िवयो॑षम॥् २६॥
रो॒च॒ त॒ े सयाू  ॑य ा दवा॒े यवु ं ॑ ििवणो॒दा दधा॑ना॒ े च॑॥ ७॥

[[4-8-1]]
॒े
दव॑ ा सिवतः ॒ ु ू॑स॒ व।े
अिनो॒ ̎बा॒ ा̎म।्
॒ ू हा̎ा॒माद॑ द।े
पो
अिद॑ ॒ ै राा॑ऽिस।
इड॒ एिह॑ ।
अिद॑ त॒ एिह॑ ।
सर॑ ॒ िह॑ े ।
असा॒विह॑े ।
असा॒विह॑ े ।
असा॒विह॑ े ॥ २७॥

[[4-8-2]]
अिद॑ ा उीष॒॑ मिस।
वा॒यर॑ु ॒ ैडः।
॒ ू ो॒पाव॑सज
पषा ृ त।ु

अिा॒ ं ूदा॑ पय।
य े॒ न॑ँशशयो ू
॒ यो म॑यो॒भः।
यने ॒ िवा॒ प॑ु िस॒ वायाि ॑ ण।

यो र॑ ॒ धा व॑स॒ िवदऽ॑ ॒ ु ।
सर॑ ित॒ तिमह ॒ धात॑वऽकः।

उॐ॑ घम॒  िशष।
॒ ं पा॑िह॥ २८॥
उॐ॑ घम

[[4-8-3]]
॒  िशष।
घमाय॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 103 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ृ ॒ ॒
बहितोप॑ सीदत।ु
दान॑वः॒ पर॑े वः।
॒ ॒ ृ लोिह॑ तन।
िववतो॒ े
अिा॒ ̎ ं िप।
सर॑  ै िप।
॒ ू े िप॑।
प
ृ ॒ य े िप।
बहत॑
इा॑ य िप।
इा॑य िप॥ २९॥

[[4-8-4]]
गा॒य॒ ऽो॑ऽिस।
ऽै॑भ
ु ोिस।
जाग॑तमिस।

सहोज े ॒ मिह॑
भा॒गनोप े ।
॑ु
इा̎िना॒ मधनारघ॑ ॒ ।
॒ ं पा॑त वसवो॒ यज॑ता॒ वट।्
घम
ाहा̎ ा॒ सय ू  ॑ रँमय॑ ॒ े वि ु
ृ व॒ न॑य े जहोिम।
मध॑ ु हिवर॑
॒ िस।
सयू  ॑॒ तप॑प।

ावा॑पिृ थवीा ृ
̎ ं ा॒ पिर॑ गािम॥ ३०॥

[[4-8-5]]
अिर॒॑ ण े ॒ ोप॑यािम।
॒ े ̎ ं ा िपतृ॒ णामन॑मु तो॒ भतु शकयम।
दवाना े ्
तजो॑ े ऽिस।

तजोऽनूिह॑ ॒ु े ।
िदिवृ ॒ ॒ मा मा॑ िहसीः।
॒ ॒ ॒ ॒ मा मा॑ िहसीः।
अिरृ
॒ ॒ मा मा॑ िहसीः।
पृ॒िथिवृ

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 104 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


सव॑ु रिस॒ सव॑ु म य।
िदव ं ॑ य िदवो ॒ मा॑ पािह॥ ३१॥
एिह॑ पािह िप गािम ृ ॒ नव॑ च॥ ८॥

[[4-9-1]]
॒ ॒ ु ा॒ वाता॑ य॒ ाहा̎।
समिाय॑
॒ ॒
सिललाय॑ ा॒ वाता॑ य॒ ाहा̎।
अना॒ ृ
॒ ध॒ ाय॑ ा॒ वाता॑य॒ ाहा̎।
॒ ॒ ॒ ॒ृ
अूितधाय॑ ा॒ वाता॑य॒ ाहा॑ ।
अवव ॒ ॒ ̎ े ा॒ वाता॑ य॒ ाहा̎।
व॑ त े ा॒ वाता॑य॒ ाहा̎।
िशिम॑त े ा॒ वाता॑ य॒ ाहा̎।
अय ॒ ̎ े ा॒ वस॑मु त े॒ ाहा̎।
सोमा॑य ा िव॑ ॒ त े॒ ाहा̎।
वणाय ॑ ाऽऽिदव॒॑ त॒ े ाहा̎॥ ३२॥

[[4-9-2]]
ृ ॒ य े ा िवद
बहत॑ ॒ ̎ े ावत े॒ ाहा̎।
सिवऽ ॑ ॒ ु े िवभमत
॒ ॒ े भमत॑ ॒ ु ̎ े ूभमत
॒ ु ॒ े वाज॑वत॒ े ाहा̎।
॒ ॒ ाऽि॑ रत े िपतृ॒ मत॒ े ाहा̎।
यमाय
िवा॒ आशा॑ दिणसत। ॒ ्
िवा̎वान॒॑ े यािडह।

ाहा॑कृ त घम॑ ॒  ।
मधो̎ िपबतमिना।
ाहा॒ऽय॑े यिया॑
॒ य।
श ं यज॑िु भः।
॒ ं पा॑ त हािदवा॒नम॥् ३३॥
अि॑ना घम

[[4-9-3]]
अह॑ िद॒वािभ॑॒ितिभ॑।
॒ मसाताम।्
अन॑ ु वा॒ ं ावा॑ पिृ थवी
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 105 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ाहा॑े य।
े वट।्
ाहा॒
॒  पातमिना हािदवा॒नम।्
घमम॑
अह॑ िद॒वािभ॑॒ितिभ॑।
॑ साताम।्
अन॑ ु वा॒ ं ावा॑पिृ थ॒ वी अम
त ं ूा॒ ं ॑ यथा॒ वट।्
नमो॑ िदव। ॒ े
नम॑ पृिथ ॒ ै॥ ३४॥

[[4-9-4]]
िदिव ॒ ं यम।
॒ धा॑ इम ॒ ्
॒ ॒ ं िदिव
यिमम ॒ धा̎।
िदव ं ॑ ग।
अिर॒॑  ं ग।
पृ॒िथव ॒ ग॑।
पच॑ ूिदशो॒॑ ग।
॒े
दवा॑ 
म॒ पा॑ ।
िपतॄ ॒ ॑म॒ पा॑ ॥ ३५॥
॒ ॒व॑त॒ े ाहा॑ हािदवा॒न ं पृ॑िथा
आिद ॒ अौ
॒ च॑॥ ९॥

[[4-10-1]]
इष॒ े पी॑िपिह।
ऊज ॒  पी॑िपिह।
ॄ॑ण े पीिपिह।
ाय॑
॒ पीिपिह।
अः ॒ पी॑िपिह।
ओष॑धीः पीिपिह।
वनित॑ ॒ ः पीिपिह।

ावा॑पिृ थवीा ̎ ं पीिपिह।
॒ ु ॒ू
सभताय॑ पीिपिह।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 106 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ॒ ॒ ॒ य॑ पीिपिह॥ ३६॥
ॄवचसा

[[4-10-2]]
यज॑मानाय पीिपिह।
म॒ ं य ैा॑य पीिपिह।
ि ै̎ ा।
॒ु
ाय॑ ा।
इियाय॑
॒ ॒ ा॒ भू ̎ ै ा।
॒ ु  म̎ े ॒ ।े
धमा  ॑ऽिस सधमा
ॄा॑िण धारय।
ािण॑
॒ धारय।
िवश ं ॑ धारय।
ना॒े वात॑ःया॒ ̎त॥् ३७॥

[[4-10-3]]
॒ ु ा ूा॒ण े सा॑दयािम।
अम॑
॒ ु सह
अमना॑ ॒ ं ग॑।
॒ िन॑रथ
यो̎ऽाि॑ े ।
॒ ं िः।
य ं च॑ वय ॒
॒ ू े शर॑ स े॒ ाहा̎।
प
माव॑॒ ाहा̎।
॒ ॒ े ॒
ूितराहा ̎।

ावा॑पिृ थवीा॒  ाहा̎।
िपतृ ॒ े ॒
॒ ो॑ घमपाहा ̎।
॒ ̎ऽ े॒ ाहा॑॥ ३८॥
॒ य॑ िहो
िा

[[4-10-4]]
अहयित॑
॒ े ॒ ु जषताम।
 कतना॑ ु ्
॒ ु ितयित॑षा॒ ाहा̎।
सयो॒

रािऽयित॑ े ॒ ु जषताम।
 कतना॑ ु ्
॒ ु ितयित॑षा॒ ाहा̎।
सयो॒
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 107 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
अपी॑परो॒ माऽो॒ रािऽ॑य ै मा पािह।
॒ त॑े अ े सिमत।
एषा ॒ ्
तया॒ सिम॑।
आय॑मु  दाः।
वच  ॑सा माऽीः।
अपी॑परो मा॒ रािऽ॑या॒ अो॑ मा पािह॥ ३९॥

[[4-10-5]]
॒ त॑े अ े सिमत।
एषा ॒ ्
तया॒ सिम॑।
आय॑मु  दाः।
वच  ॑सा माऽीः।

अियितयित॒॑ ॒
रिाहा ̎।
सय॒ ॒ ॒ ू ॒
ू योितयितयाहा ̎।

भाहा ̎।
त
॒  हिवः।

मध॑ ु हिवः।

इ॑ तमऽौ॥ े॒ ४०॥

[[4-10-6]]
िपता॒ नो॑ऽिस॒ मा मा॑ िहसीः।

अँयाम॑ त े दवे घम।
॑ु
मधमतो॒ ॒ ु ।
वाज॑वतः िपतमत॑
अि॑ रतधा॒िवन॑।
॒ मिह॑ ा॒ मा मा॑ िहसीः।
अशी॒
ू  ॑ रिँम॑
ाहा̎ ा॒ सय ॒ ।
ाहा̎ ा॒ न॑ऽ े ः॥ ४१॥
॒ ॒ ॒ ॒
ॄवचसाय॑ पीिपिह या॒ ॒ ̎ऽ॒ े ाहाऽो॑ मा पाौ
̎िु ॒ िाय॑ िहो ॒ च॑॥ १०॥
॒ स

[[4-11-1]]
घम ॒ या त॑े िदिव ु ्
॒ शक।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 108 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
या गा॑ य॒ ऽ े छ॑ िस।
या ॄा̎॒ ण।े
॒  ̎।े
या ह॑ िवधान
॒ े यज े॒ ाहा̎।
ता ं त॑ एतनाव॑
घम ॒ या तऽिर॑
॒े ु ्
॒ े शक।
या ऽै॑भ ु े॒ छ॑ िस।
या रा॑ज॒ ̎।े
याऽऽी̎।े
॒ े यज े॒ ाहा̎॥ ४२॥
ता ं त॑ एतनाव॑

[[4-11-2]]
घम ॒ या त॑े पृिथा ु ्
॒  शक।
या जाग॑त े॒ छ॑ िस।
या वैँये̎।
या सद॑ िस।
॒ े यज े॒ ाहा̎।
ता ं त॑ एतनाव॑
अन॑ ु नो॒ऽान॑मु ितः।
अिद॑ नमत ु े॒ म।्
िदवा॑
॒ ॒
पराया ̎।

अिर॑ ॒ ु  पािह।
 तनव॑

पृ॒िथाा॒ धम  ॑णा॥ ४३॥

[[4-11-3]]

वयमन॑ बु ामाम सिवताय ु ॒ ॒ न॑स।े
ॄ॑णा पराया ॒ ̎।
॑ ॒ ॒ ु  पािह।
तनव॑
िवशा॒ ॒ धम  ॑णा।

वयमन॑ ु ामाम सिवताय
ब ु ॒ ॒ न॑स।े

ूा॒ण॑ ा पराय ̎।ै
॒ ु  पािह।
च॑षु नव॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 109 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ौोऽ॑ ा॒ धम  ॑णा।

वयमन॑ ु ामाम सिवताय
ब ु ॒ ॒ न॑स।े
॒ ु िस शयधा॑
वर॑ ं॒ ु याः॥ ४४॥

[[4-11-4]]
िशशजन॒॑ ु  धायाः।
श ं च॒ वि॒ पिर॑ च॒ वि॑।
चत॑ःु ॐितनािभ॑
॒  ॒ त॑।
॒ ॒ु
सदो॑ िवायँशम  ॑ सूथा
॒ ̎।
अप॒ षे ो॒ अप॒ र॑ ।
॒ त सिम।
अ॑
घमतऽ॑ ॒ े मतरी॑े॒ ु षम।्
तने ॒ वध  ॑ ॒ चा च॑ ाय।
॒ ॒ मिह॑ च वयम।
विधषी॒ ॒ ्
आ च॑ ािसषी॒मिह॑ ॥ ४५॥

[[4-11-5]]
॒  िस िदो
रिनामा॑ 
॒ ग॑॒ वः।
त॑ त े प॑ ॒  ̎म।्
॒ िवधान

अिर॑ ाः।
॒ ऽिधपितः।
िो ॑

समहमाय॑ षु ा।
स ं ूा॒णन॑े ।
स ं वच  ॑सा।
स ं पय॑सा।
स ं गौ॑प॒न॑े ।
स रा॒योष॑ण े ॥ ४६॥

[[4-11-6]]
॑सौ।
े ।
यो̎ऽाि॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 110 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
य ं च॑ वय॒ ं िः।॒
अिच॑बदषा॒ ॒ ृ हिर॑ ।

महािऽो 
॒ न द॑ श॒ तः।
स सय ू  ॑ण रोचत।े
िचद॑ िस समियो॑ ॒ ु िनः।
 ँँयने॒ ऋतावा
इद॒ ॑ ॒ ̎।
िहर॑ यपँशकनो ॒ ु
ु॒ भ॑रु यः।

महान्सध॒ ̎ े ीव ॒ ु आिनष॑ः॥ ४७॥

[[4-11-7]]
नम॑ े अ॒ ु मा मा॑ िहसीः।
॒ सु सोमगवम।
िवाव॑ ॒  ्
आपो॑ दशषी ॒ ु ̎।
॒ े ा॑य।्
ततना॒
॒ ̎त।्
तदवै
इो॑ रारहा॒ण आसाम। ॑ ्
ू  ॑ पिरधी
पिर ॒ सय ॒ र॑ पँयत।्
॒ सरिभ
िवाव॑ ु ॒ तो॑ गणात।
ृ ु
॒ ग॑॒ व रज॑सो िवमान॑
िदो ॒ ।
॒ ॒ ु य िव॥
या॑ घा समत ॒ ४८॥

[[4-11-8]]
िधयो॑ िहा॒नो िधय॒ इो̎ अात।्
सि॑मिवर॑ ॒ ण े नदीना ॒ ̎म।्
ृ रो॒ु अँम॑ोजानाम।्
अपा॑वणो॒
ूासां̎ गव ॒ अमृ ॒ ता॑ िन वोचत।्
इो॒ द॒ ं पिर॑ जानादहीन ॒ ̎म।्
एतं
॒ द॑वे घम  दवो ॒ े ु गाः।
॒ े दवानपा॑
ु मना
॒ ॒ ं म॑न॒ ो॑
इदमह ॒ ु न।्
सोम॑पी॒थान॒ ु मिह॑
े ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 111 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


सह॒ ूजया॑
॒ ॒ रा॒योष॑ण
सह े ।
॒ ु ॒ न॒ आप॒ ओष॑धय॥
सिमऽा ु ४९॥

[[4-11-9]]

॒ ॒
िमऽाै ू ु
॑ भयासः।
यो̎ऽाि॑ े ।
य ं च॑ वय॒ ं िः।॒
उय ॒ ं तम॑स॒ िर॑ ।
उ ॒  ं िचऽम।॒ ्
॒ ॒ ू ष ु म
इमम ॒ ॒
 सिनम। ्
गा॒य॒ ऽ ं नवी॑यासम।्
अ॑े दवष ॒ े े ॒ ु ूवो॑चः॥ ५०॥
याऽऽी̎॒ े ता ं त॑ एतनाव॑ ॒ ं ु याः ािसषी॒मिह॒ पोष॑ण
॒ े यज॒ े ाहा॒ धम  ॑णा शयधा॑ े ॒ िनष॑ो िव
॒ स॑॒ ौ
च॑॥ ११॥

[[4-12-1]]
॒ ना ं पयो॑ऽिस॒ िविह॑ त ं दवऽा।
मही॒ े ॒
॒  अिस
यो॒ितभा ॑ ॒ वनती॑
॒ ना॒मोष॑धीना॒ रस॑।
वा॒िजन ं ॑ ा वा॒िजनोऽव॑नयामः।
ऊ॒ ं मन॑वग॥ ु ॒ ं ५१॥॥ १२॥

[[4-13-1]]

अा॒ौः पृ॑िथवीम। ्
ु गाः।
अा॑नष॒ृ भो यवा॒
े िवा॒ भव॑ु ना।
॒ मा
॒ यः
ो ॒ ूज॑नयत।ु
अा॒नज॑िन॒ ूाज॑िन।

आ ाजा॑ यत े॒ वषा
ृ ̎।

ाज॑ िनषीमिह॥ ५२॥॥ १३॥

[[4-14-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 112 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


या परा ॒ ु तत।्
॒ ु ̎िदाप॑
॒ े यज े॒ ाहा̎।
ता ं त॑ एतनाव॑
या द॑ िणतः। ॒

या पात। ्
यो॑रतः।॒
॒ ु तत।्
योपिर॑ ािदाप॑
॒ े यज े॒ ाहा̎॥ ५३॥॥ १४॥
ता ं त॑ एतनाव॑

[[4-15-1]]
ूा॒णाय॒ ाहा̎ ा॒नाय॒ ाहा॑ऽपा॒नाय॒ ाहा̎।
च॑षु ॒ े ाहा॒ ौोऽा॑ य॒ ाहा̎।
मन॑स े॒ ाहा॑ वा॒च े सर॑ ॒ ै ाहा̎॥ ५४॥॥ १५॥

[[4-16-1]]
प ॒ ू े ाहा॑ प ॒ ू े शर॑ स े॒ ाहा̎।
प॒ ू े ू॑प॒ा॑य॒ ाहा॑ प ॒ ू े नरि॑
॒ षाय॒ ाहा̎।
॒ ू े ृणय॒ े ाहा॑ प
पऽघ॑ ॒ ू े नणा॑
॒ य॒ ाहा̎।
प ॒ ू े सा॑के ॒ ताय॒ ाहा̎॥ ५५॥॥ १६॥

[[4-17-1]]
उद॑ ॒ शा ु ̎ा॒ननातु  ॒  िबभ॑ित।
॒ न भम॑
भा॒रं पृ॑िथवी ू ।
ू शबै॒ ु त॑ ु दवी
॒ े म॑नी॒षा।

असत॑ ु ो॒ रथो॒ न वा॒जी।
अच  ॑॒ एके ॒ मिह॒ साम॑ मत।
ू  ॑मधारय।्
तने ॒ सय
तने ॒ सयू  ॑मरोचय।्
॒ 
घमिँशरदयमिः।॒ ॒ ॒
ु षमिस॒ सिू॑
परी॑ ॒
ं य ं ूजया॑ पशिभ॑ ु ्
॒ ु भवत।
॒ िता सादयत।ु
ूजाप॑
॒ े याऽिरवा
तया॑ दवत॑ ॒ ॒ ु सी॑द॥ ५६॥॥ १७॥
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 113 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
[[4-18-1]]
या॑े अ आिा ॒  योन॑यो॒ याः क॑ु ला॒ियनी̎।
य े त॑े अ॒ इ॑ वो॒ या उ॒ नाभ॑यः।
या॑े अ े तनव ॒ ु ॒ ऊज॒ नाम॑।

तािभमभयी॑ ॒ ु िभिवदा॒ं नः।

ूजािभ॑ र॒ े ििव॑ ण॒ हे सी॑द।
॒ िता सादयत।ु
ूजाप॑
॒ े याऽिरवा
तया॑ दवत॑ ॒ ॒ ु सी॑द॥ ५७॥॥ १८॥

[[4-19-1]]
॒ िस वैानरो॑
अिर॑ ॒ ऽिस।
ं॒ ॒ ॒ ऽिस पिरवसरो॑
सवसरो॑ ॒ ऽिस।
॒ व॒ सरो॑
इदा॒ ॒ ऽसीवसरो॒॑ ऽिस।
॒ ॒ ॒ ऽिस वसरो॑
इसरो॑ ॒ ऽिस।
त॑ त े वसिँशर॑
॒ ।
मी॒ो दि॑णः पः। ॒
॒  प
वषाः ु ̎म।्

शर॑ ॒
रः पः।
॒ े ॒ म̎म।्
हमो
॒ू ॒  ॒
पवपाित॑ यः।
॒ ॒ ॒ ॒ परी॑
अपरपाः ु षम।्
॒ रा॒ऽाणी॑काः।
अहो॒
त॑ त े॒ मासा̎ाधमा॒  सा॑ काम।्
ऋतव॒॑  े काम।्
ं॒ ॒ ॒ े कताम।्
सवसर॑
॒ रा॒ऽािण॑ त े काम।्
अहो॒
एित॒ ूित ु ।
े ॒ वीित॒ सिमिदित॑
॒ िता सादयत।ु
ूजाप॑
॒ े याऽिरवी॑
तया॑ दवत॑ ॒ ॒ु द॥ ५८॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 114 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


िचत॑यो॒ नव॑ च॥ १९॥

[[4-20-1]]
ू ु ॒ ु ।
भभवव॑
ऊ ॒  ऊ॒ ष ु ण॑ ऊतय ॒ ̎।े
ऊ ॒ न॑ पा॒ह॑ सः।
िवध ॒ ं ु द॑ िा॒ण सम॑न े बनाम।
॒ ्
यवा॑ु न॒  स ं ॑ पिलतो
॒ ज॑गार।
॒े
दव॑ पँय॒ का ं ॑ मिहाऽा
॒ ॒ ।
ममार॑
स मा॒॑ न।
यत ॒ े िच॑दिभिौष॑
॒ ।
॒ ु जतृ
परा  ॑ आतृ
॒  ॒ द॑।
सा॑ता सि ॒ ं मघवा॑
॒ ु वस॑॥
परो॒ ु ५९॥

[[4-20-2]]
िन॑ता॒  िवत ॑ ॒ ं पन॑ु ।
पन॑ु ॒जा  सह
॒ रा। ॒
मा नो॑ घम  िथतो ॒ िव॑थो नः।
॒ ॑ ं ॒ मा रजो॑ऽन ैः।
मा न॒  परमधर
मो॑ ाम॑रा ॒ धा̎।

मा ििया॑ सो अिभग॑ ॒ वु ॒ धा
ृ  न॑।
मा न॒  बत॑िु भहीिडतिभ॑ ॒ े रान। ॒ ्
ु े॒ मा परा॑दाः।
िषा॑ सनीत
मा नो॑ िो॒ िनितमा ॑ ॒  नो॒ अा̎।
मा ावा॑ पिृ थवी॒ ही॑िडषाताम॥् ६०॥

[[4-20-3]]
॒ तम।्
उप॑ नो िमऽावणािवहाव॑

अादी ॒ न॑खाया।
̎ाथािमह
॒ ॒ ना॒ ं ूिस॑ितहितः।
आिदा ॒
॒ शतापा
उमा ॒ ृ ु
̎ा घ॒ िवषा॒ पिर॑ णो वणत।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 115 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ं म॑े वण॒ ता॑ यािम।
इम
ं नो॑ अ॒ े स ं नो॑ अ।े
म॑ े अयािस॑
॒ ।
उय ॒ ं तम॑स॒ िर॑ ।
उ ॒  ं िचऽम।
॒ ्
ु ॒  ॥ ६१॥
वय॑पणाः
॒ ु वस॑हु ीिडषाता सपणाः॥
परो॒ ु ॒  २०॥

[[4-21-1]]
ू ु ॒ ु ।
भभवव॑
मिय॒ िद॑ िय ॒ ्
॒ ं महत।
मिय॒ दो॒ मिय॒ बत॑ु ।
॒ ु ̎म ।्
मिय॑ धािय सवीय
िऽश॑ु घम॒ िवभा॑त ु म।े
आकू ̎ा॒ मन॑सा सह। ॒

िवराजा॒ योित॑षा सह। ॒
॒ े ॒ पय॑सा सह।
यन ॒
ॄ॑णा॒ तज॑ े सा सह। ॒
ऽण॒ े ॒ यश॑सा सह। ॒
सन ॒ े ॒ तप॑सा स॒ ह।
त॒ दोह॑ मशीमिह।
त॑ सम॑ ॒ ु शीमिह।
॒ शीमिह।
त॑ भम॑
त॑ त॒ इ॑ण ॑ु
े पी॒त॒ मधमतः।

उप॑तोप॑ तो भयािम॥ ६२॥
यश॑सा सह ॒ ष॑ ॥ २१॥

[[4-22-1]]
॒ ु ।
या॑े अ े घो॒रानव॑
ु ॒ तृा॑ च।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 116 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ु
अचाना॑ ित।
॒ ॒ ॒ च॑ िपपा॒सा च॑।
अशनया
े॒
सिदाम॑ ित।
एता॑
॒ ॒ ु ।
े अ े घो॒रानव॑
तािभ॑रम ॒ ं ु ग॑।
यो̎ऽाि॑ े ।
य ं च॑ वय ॒ ं िः॥॒ ६३॥॥ २२॥

[[4-23-1]]
िच॒ ीिह॑ ित॒ ििह॑ ित।
उा ॒ च॑ शी॒ता च॑।
उमा॒ च॑ भी॒मा च॑।

सदाी॑ े॒
सिदरिन॑ रा।
एता॑
॒ ॒ ु ।
े अ े घो॒रानव॑
तािभ॑रम ॒ ं ु ग॑।
यो̎ऽाि॑ े ।
य ं च॑ वय॒ ं िः॥
॒ ६४॥॥ २३॥

[[4-24-1]]
ु  ा॒॑ न॑
धिन॑ ॒ नय ॒ ।
॒ ॒
िनिल॑ ॒
िविल॑ िविपः॥
॒ ६५॥॥ २४॥

[[4-25-1]]
॒ ॒ धिन॑
उम ु  ा॒॑ न॑
॒ ॒ ।
नय
सह॒ ॒स॒ ा॒ सह॑ मान॒ सह॑ ा॒ सही॑या।
ए॒ ू॑ े िविपः॥
॒ ६६॥॥ २५॥

[[4-26-1]]
॒ रा॒ऽ े ोदी॑रयताम।्
अहो॒
॒ ॒ साोदी̎य।ु
अधमा॒
मासा̎ा ौपय।ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 117 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ा पच।ु
ऋतव॑
ं॒ ॒ ॒
सवसरा॑ हसौ॥ ६७॥॥ २६॥

[[4-27-1]]
खफजिह।

॒ िभी
िछी ॒ ही ॒ कट।्
ू िण॥ ६८॥॥ २७॥
इित॒ वाच॑ बरा॒

[[4-28-1]]
िवगा इ॑ िवचर ॒ ̎न्ाशय।
॒ िम पशम॑
प॑ ॒ ु िम।
े ा॒म ं ु बो॑धय िवदऽ
वळ॑ण ॒  ̎म।्
॒ ॒ ̎ऽ॒ ूह॑ र ॒ भोज॑नः।
पतो े
अ॑े अिना॒
॒ सव॑ं द।
ु सवं ॑ द।
मृो॑ मृ॒ ना॒
नम॑ े अ ु भगवः।
सक॑ ॒ ृ े अ॒ े नम॑।
ि े॒ नम॑।
िऽ े॒ नम॑।
चत॒ ु े॒ नम॑।
॒ ॒ ृ ॑ ॒ े नम॑।
पचक
॒ ॒ ृ ॑ ॒ े नम॑।
दशक
॒ ॒ ृ ॑ ॒ े नम॑।
शतक
आसहॐक ॒ ॒ ॒ ॒ ृ ॑ ॒ े नम॑।
॒ ॒ ॒ ॒ ॒ ृ ॑ ॒ े नम॑।
अपिरिमतक
नम॑ े अ॒ ु मा मा॑ िहसीः॥ ६९॥
िऽ े॒ नम॑॒  च॑॥ २८॥

[[4-29-1]]
ु िधरणा॒
असृ॑खो ॒ े ॑त।

यम॑ तँपा॒
॒ िधा॑ विस।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 118 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ु ॒  कणप
ग॑ृ पणः ु॒ ॒ ं िनष॑वे स।े

यम॑ तः ॒
॒ ूिह॑ तो भव॑ चो॒भयो̎॥ ७०॥॥ २९॥

[[4-30-1]]
यदत॒॑े क
ृ ॒ सो भा।॒ू
वादे̎िभराय॑ ॒ िस।
े॒
िष॒  ं ॑ मऽिभरा॑ य।
त ं मृ॑ो मृ॒ व॑े नय।
स आाऽऽितमा॑  ॒ ु ७१॥॥ ३०॥
 ॥

[[4-31-1]]
यदी॑िष॒तो यिद॑ वा का॒मी।
॒ े को॒ वद॑ ित॒ वोच॑मताम।
भयड॑ े॒ ्
तािम॑ा॒ी ॄ॑णा सिवदा॒ ं नौ।
॒ ॒
िशवाम ृ ु ं गहष॑
ं ॑ कणत ु ७२॥॥ ३१॥
॒ृ े ॥

[[4-32-1]]
 ।ु
ु ॒ ह॑ण
दीघ  ॑मिख
मा ॑ दिणतो ॒ व॑दः।
यिद॑ दिणतो ॒ वदा̎िष े बाधास ै॥ ७३॥॥ ३२॥
॒ ॒ ं मऽव॑

[[4-33-1]]
इाक
॒ ॑ ॒ आप॑त।्

॒ ॒ ो अयो॑मखः।
िहरया॒
र॑सा ं त
॒ आग॑तः।
तिमतो ॒ ना॑शया॥े ७४॥॥ ३३॥

[[4-34-1]]
॒ े ॒ू
यदतता॑ ा॒िवँय॑।
॒ ।
दैव॒ वाच ं ॑ वदिस॑
िषतो॑
॒ न॒  परा॑वद।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 119 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ताृ॑ो मृ॒ व॑े नय।

त आाऽऽितमा॒॑  ।ु


अिना॒ ऽिव॑ं दताम॥् ७५॥॥ ३४॥

[[4-35-1]]

ूसाय  ॑ सौ॑
॒ पत॑िस।

समि॑ ॒ े च।
िनपिप॑
महे क॑चनाम॑ ॒ मत॥् ७६॥॥ ३५॥

[[4-36-1]]
अिऽ॑णा ा िबम े हि।
कव॑ने जमद॑
॒ िना।
॒ सो॒ॄ॑
िवाव॑  णा हतः।

िबमी॑णा॒ राजा̎।
अ॑षे ा पित॑
॒ ह॒तः।

अथो॑ मा॒ताऽथो॑ िपता।
अथो̎ रा ॒ु
॒ ू अथो̎ िाः।
ृ॒
अथो॑ का अथो̎ ताः। ॒े

अथो॑ आशाित॑ का हताः।

॒े
तािभ॑ ॒ ह सव॑ हताः॥
॒ ७७॥॥ ३६॥

[[4-37-1]]
आहराव॒॑ ।
॒ त॑ हिवषो॒॒ यथा̎।
तम। ॒ ्
यदम ॒ ं ु यम
॒ ॒ ज॑योः।
आद॑ धािम॒ तथा॒ िह तत।्
खफॆिस॑॥ ७८॥॥ ३७॥

[[4-38-1]]
ॄ॑णा ा शपािम।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 120 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ॄ॑णा शपथ॑ ॒ ने शपािम।
े ा॒ भृग॑ण
घो॒रण॑ ू ा॒ ं च॑षु ा॒ ू
े ̎।े
े ॒ ाऽि॑ रसा॒ ं मन॑सा ायािम।
रौ॒िण

अघ॑ ा॒ धार॑ या िवािम।
अधरो॒
॑ म॑ासौ॥ ७९॥॥ ३८॥

[[4-39-1]]
उ॑दु िशिमजाविर।
त॑ज े े॒ त॒ उ॑दु ।
॒ रनूव॑
िगरी ॒ु श
े य।
मरी॑ची॒प॒ सन॑ं दु ।
याव॑ िदतः॒ परा॒॑ ु दया॑ ू  ॑ ।
॒ ित॒ सय
॒ ऽम ं ु ना॑शय।
ताव॑िदतो॑
यो̎ऽाि॑ े ।
य ं च॑ वय ॒ ं ि ॒ ः॥ ८०॥॥ ३९॥

[[4-40-1]]
ू ु ॒ ु भभववो॒
भभववो॒ ू ु ॒ ु भभवव॑
ू ु ॒ ु ।
भवो ु ̎ऽािय॒ भवो ु ̎ऽािय॒ भवो ु ̎ऽािय।
॒ृ
नािय न॒ ृ ं नािय
॒ृ ॒ ृ ं नािय
न ॒ृ ॒ृ
नम। ्
िनधाो॒॑ ऽवािय िनधाो॑ ॒ ऽवािय िनधाो॑ ॒ ऽवािय।
ए अ ॒ े अ।
॒ े
सवनयोती ु॒  ̎॥ ८१॥॥ ४०॥

[[4-41-1]]
॒ सिमत।
पृ॒िथवी ॒ ्

तामििम॑ ।े
साऽि सिम॑।े
तामह ॒  सिम॑।े
सा मा॒ सिम॑ा।
आय॑षु ा॒ तज॑
े सा।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 121 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
वच  ॑सा िौया।॒
यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ।

अा॑ ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।

अिर॑  सिमत॥॒ ् ८२॥

[[4-41-2]]

ता ं वा॒यिम॑ ।े
सा वा॒यु सिम॑।े
तामह ॒  सिम॑।े
सा मा॒ सिम॑ा।
आय॑षु ा॒ तज॑ े सा।
वच  ॑सा िौया।

यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ।

अा॑ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।

ौिमत। ्
तामा॑ िदिम॑
॒ े ८३॥
॥

[[4-41-3]]
साऽऽिद ॒  सिम॑।े
तामह ॒  सिम॑।े
सा मा॒ सिम॑ा।
आय॑षु ा॒ तज॑ े सा।
वच  ॑सा िौया।॒
यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ।

अा॑ ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।
ूा॒जा॒प॒ा म॑े सिमद॑ ॒ िस सपय॒॑ णी।
ॅा॒त॒ ृ ॒हा म॑ऽे िस॒ ाहा̎।
अे̎ ोतपत े ोत ॒ ं च॑िरािम॥ ८४॥

[[4-41-4]]
त॑ के य॒ ं त॑े राताम।्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 122 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
वायो̎ ोतपत॒ आिद॑  ोतपत।े

ोताना ̎ ं ोतपत े ोत
॒ ं च॑िरािम।
त॑ के य॒ ं त॑े राताम।्

ौिमत। ्
तामा॑िदिम॑
॒ ।े
साऽऽिद ॒  सिम॑।े
॒  सिम॑।े
तामह
सा मा॒ सिम॑ा।
आय॑षु ा॒ तज॑
े सा॥ ८५॥

[[4-41-5]]
वच  ॑सा िौया।

यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ।
अ॒ ा॑ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।

अिर॑ ॒
 सिमत। ्

ता ं वा॒यिम॑ ।े
सा वा॒यु सिम॑।े
तामह ॒  सिम॑।े
सा मा॒ सिम॑ा।
आय॑षु ा॒ तज॑ े सा।
वच  ॑सा िौया॥
॒ ८६॥

[[4-41-6]]
यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ।

अा॑ ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।
॒ सिमत।
पृ॒िथवी ॒ ्
तामि ॒ िम॑।े
साऽि सिम॑।े
तामह ॒  सिम॑।े
सा मा॒ सिम॑ा।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 123 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


आय॑षु ा॒ तज॑ े सा।
वच  ॑सा िौया।

यश॑सा ॄवचसन॑ ॒ े ॥ ८७॥

[[4-41-7]]

अा॑ ने ॒ सिम॑ा॒ ाहा̎।
ूा॒जा॒प॒ा म॑े सिमद॑
॒ िस सपय॑
॒ णी ।
ृ ॒हा म॑ऽे िस॒ ाहा̎।
ॅा॒त॒ 
आिद॑  ोतपत े ोतम॑ ॒ चािरषम।्
तद॑ शकं ॒ त॑ऽे रािध।
वायो̎ ोतपतऽ ॒ े ̎ े ोतपत।े

ोताना ॒ चािरषम।्
̎ ं ोतपत े ोतम॑
तद॑ शकं ॒ त॑ऽे रािध॥ ८८॥

सिमसिम॑  े ोत॒ ं च॑िरा॒ाय॑षु ा॒ तज॑
े सा॒ वच  ॑सा िौया ॒  े ौ च॑॥॥ ४१॥
॒ यश॑सा ॄवचसना॒

[[4-42-1]]
श ं नो॒ वात॑ पवता ं मातिरा॒
॒ श ं न॑पत॒ ु सय
ू  ॑ ।
अहा॑ िन॒ श ं भ॑व ु नँश॒  रािऽ॒  ूित॑ धीयताम।्
शमषा॒ ु नो॒ ॑त॒ ु शमा॑ िद ॒ उद॑ते ु नः।
॒ नँश॑
िशवा ॒ मा भव समृ ु डी॒का सर॑ ित।
मा त॒ े ो॑म सिश॑
॒ं ।
इडा॑य॒ ै वािस ॑ वामा ु
॒ ु ̎॒ मो॑ ू ॒ मा वाो̎िँछवा॒
भया ु भ॑यू ा॒ो̎ऽाि े ॒ यं
च॑ वय ॒ ं िः।

॒ ॒
ूिताऽिस॑ ॒ ो भया
ूिताव॑ ू ॒
॒ मा ू॑िताया ॒
̎िँछूित ू ा॒ो̎ऽाि
भ॑य े ॒ य ं च॑ वय॒ ं
िः।

आ वा॑त वािह भष॒े ज ं िव वा॑ त वािह॒ यिप॑।
॒ षे जो दवाना
िह िवभ॑ ॒ े ̎ ं त
॒ ईय॑स।े
॒ वातौ॑ वात॒ आिसो॒राप॑रा॒वत॑॥ ८९॥
िवमौ

[[4-42-2]]
द ं ॑ म े अ ॒ ॒ ु परा॒ऽो वा॑ त॒ ु यिप॑।
॒ आवात
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 124 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ वा॑त त े गह॑
यददो ॒ ृ ऽे मृत॑ िनिधिह
॒ ॒तः।
ततो॑ नो दिह े जी॒वस े॒ ततो॑ नो धिहे भष॒े जम।्
ततो॑ नो॒ मह॒ आव॑ह॒ वात॒ आवा॑त ु भष॒े जम।्
शभमं॒ ू  ॑यो॒भन
ू द ॒ े ू ण॒ आय ू िष तािरषत।्
इ॑  गहो॑ ॒ ृ ऽिस॒ त ं ा॒ ूप॑ े॒ सगा॑ ॒ु ।
॒ य॒ े अि॒ तन॑े ।
सह
ू ु ॒ ु ॒  ूप॑ े वा॒य ं ु ूपऽना
भःू ूप॑ े॒ भवु ॒  ूप॑ े॒ सवु ॒  ूप॑ े॒ भभवव ॒ े ं ूपऽँमा॑
॒ े ̎तां दवता॒ ॒ े ॒ ं
नमाखण
ूप॑ े ूजाप॑
॒ तॄको॒ े  श ं ॄ॒ ूप॑॒ ओ ं ूप॑।े

अिर॑ ॒  ॑र॑ं बहदय
 ं म उव ॒ ृ ॒ ॒  पव  ॑ता॒ यया॒ वात॑॒ा ॑ि॒ मा ं तया̎ ा ॒ ॑ ि॒
मान॑सािन।
ूाणा॑पानौ मृ॒ ोमा  ॑ पात॒ ं ूाणा॑पानौ॒ मा मा॑ हािस ॒ं मिय॑ मधा े दधात॒ ु मिय॑
॒ ं मिजो॑
े॒ ं मिय॑ ूजा ॒
मधा ॒ ं मयी॑ इिय
े॒ ं मिय॑ ूजा ॒ ं द॑ धात॒ ु मिय॑ मधा ॒ ं मिय॒ सय॒
े॒ ं मिय॑ ूजा ू ॅाजो॑ दधात॥ु ९०॥

[[4-42-3]]

॒ ु ॒ ु ॒  पिर॑ पातमानिर॑
िभरतिभ ॒ े
िभरिना॒ े
सौभ॑गिभः।
॒ वणो
तो॑ िमऽो ॑ मामहा॒मिद॑ िति॑ ॒ ु पृिथवी
॒ उत
॒ ौः।
कया॑ निऽ॒ आभ॑वु ती ॒ ध
॒ सदाव॑ ृ ॒ खा̎।
॒ृ
कया॒ शिच॑या वता।
का॑ सो ॒ सः।
॒ मदा॑ना॒ ं मिह॑ ो मसद॑
॒ िच॑दा॒ज े॒ वस॑।ु
ढा
॒ ष ु णखी॑
अभी ॒ ॒ ज॑िरतॄ॒ णाम।्
नामिवता
शत ॒ू
॒ ं भ॑वाितिभ॑ ।
वय॑पणाु ॒  उप॑सिर॑
े ॒ ं िूयम॒॑ ध े ा॒ ऋष॑यो॒ नाधमानाः।

अप॑ ा॒मू̎ण॒ िहु पिध ु ॒ ु ािधय॑
॒ ू  च॑मु म॑ ॒ वे ब॒ ान॥् ९१॥

[[4-42-4]]
॒ े ॒ य॒ आपो॑ भव ु पी॒तय̎।े
श ं नो॑ दवीरिभ॑
॒ व ु नः।
श ं योरिभॐ॑
 नाम।्
ईशा॑ना॒ वाया  ॑णा॒ ं य॑ीषणी॒
॒ या॑ चािम भष॒े जम।्
अपो

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 125 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु ॒ न॒ आप॒ ओष॑धय ु िमऽाै
सिमऽा ॒ ू ॒ ु ̎ऽाि
॑ भयासय े ॒ य ं च॑ वय
॒ ं िः।

ु ॒ न॑ ऊज
आपो॒ िह ा म॑यो॒भवा ॒  द॑ धातन।
॒ े रणा॑य॒ च॑स।े
मह
॒ मो॒ रस॑
यो व॑ िँशवत॑ ॒ भाजयतहे॒ न॑।
॒ ॒
उशतीिर॑ व मा॒तर॑ ।
ता॒ अर॑ं गमाम वो॒ य॒ या॑य॒ िज॑ थ॥ ९२॥

[[4-42-5]]
॒ था च नः।
आपो॑ जनय॑
॒ शा॒ा साऽिना॑ शा॒ा सा म॑े शा॒ा शच
पृ॒िथवी ु  शमयत।ु

अिर॑ ु शा॒ ं त॑े शा॒ शच
 शा॒ ं ता॒यना॑ ु  शमयत।ु
ौँशा॒ा साऽऽिद॒न॑े शा॒ा सा म॑े शा॒ा शच ु  शमयत।ु
॒ शाि॑रिर॑
पृ॒िथवी ॒ ॒  शािः ॒ शाििद॒ श॒  शाि॑रवारिदशाः ॒ ॒ शाि॑वा॒य ःु
शाि॑रिः
॒ शाि॑॒ मा॒ शािन॑
शाि॑रािदः ॒  ऽािण॒ शािराप ॒ ॒ शािरोष॑ ॒  ॒ त॑य॒
॒ धय॒  शािवन
शािगः॒ शाि॑रजा॒ शािर ु ॑  शािॄ
॒ ॒  शाि॒  पष॒ ॒  ॒ शाि॑ॄाणः
 ॒ शाि॒  शाि॑रव े॒
शाि॒  शाि॑म अ॒ ु शाि॑।
 ा म ं ॑ िपद
तया॒ह शा॒ा स॑वशा॒ ु द े च॒ शाि ं ॑ करोिम॒ शाि॑म अ॒ ु शाि॑।
॒ ॒ े चत॑
एह॒ ौी॒ ॑ी॒ धित॑ ृ ॒ तपो॑ मधा ॒ ौा
े॒ ू॑िता ॒ स ॒ ू ॒ ु मा मा॒
॒ ं धम  ॑॒ ैतािन॒ मोि॑मनि॑
ौी॒ ॑ी॒ धित॑
ृ ॒ तपो॑ मधा े॒ ू॑िता ॒ ौा ॒ स ु
॒ ं धम  ॑॒ ैतािन॑ मा॒ मा हा॑िसषः।
उदाय॑षु ा ा॒यषो
ु दोष॑धीना॒ रसनोज॑ े॒ ॒  ॒ श॒ु णे ोद॑ ाममृ ॒ ता॒ अन॑।ु
त॑दु ॒विह॑ ॒ ु ̎॒ बमर॑
 त ं परा ॒ ु त।्
पँय॑मे शरद॑
॒ ँशत े शरद॑
॒ ं जीव॑म ॒ ँशत ॒ ं ना॑म शरद॑ ॒ ं मोदा॑म शरद॑
॒ ँशत ॒ ँशत ॒ ं भवा॑म शरद॑ ॒ ँशत
॒ 
॒ ँशत
॒ णवा॑ म शरद॑ ॒ ं ूॄ॑वाम शरद॑
॒ ँशतमजी॑
॒ तााम शरद॒॑ ँशत ॒ ं योच॒ सय ू ं ॑ श॥
॒ े ९३॥

[[4-42-6]]
 ̎िॅाज॑
य उद॑ गाहतोऽणवा
॒ ॒ मानिरर ू िवपिन॑
॒ ॒ मा॒स मा॑ वष॒ृ भो लो॑िहता॒य ॒ सा
ु ु
पनात।
ॄ॑ण॒ ँोत॑िस॒ ॄ॑ण आणी ॒ ो॒ ॄ॑ण आवप॑ ॒ नमिस धािरतय ॒ े ं पृ॑िथवी
॒ ॄ॑णा मही॒
॒ ने ने महदिर॑
धा॑िरतम॑ ॒ ॒ ॒  सद॑वे ा॒ ं यदह
॒ ं िदव ं ॑ दाधार पृिथवी ॒ ं वदे ॒ तदह े
॒ ं धा॑रयािण॒ मा मदोऽिध॒
िवॐ॑सत।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 126 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


मधा॒ े॒ म॒ नी॒ष े माऽऽिव॑ शता समीची॑
॒ भत ॒  रु यािण॒ सवमाय॑
॒ ू ॒ भ॒ाव॑ ॒ ै सवमाय॑ ॒  रु यािण।

आिभगी॒   न ऊनमाा॑
िभयदतो॑ ॒ ॑
यय हिरवो॒ वधमानः।
॒ ो॒त
यदा ॒
ृ ो॒ मिह॑ गो॒ऽा जािस॑ ू ॒
भियभाजो॒ अध॑ त े ाम।
ॄ॒ ूावा॑िद॒ तो॒ मा हा॑सीत।्
ओ ं शाि॒  शाि॒  शाि॑॥ ९४॥
॒ वतो॑ दधात ु ब॒ ाि॑ थ श
परा॒ ॒ े स
॒ च॑॥ ४२॥

नमो॑ यत ॒ ु ॒ े वो॒


ृ अ॑॒ ॄ॑वय ॒  ॑ण॒ ॄच॒॑ िरामो॒ दश॒ ूाची॒रप॑ँय ं गो॒पा ं दव॑ ॒े
समिायष॒ ु ॒ े े पी॑िपिह॒ घम॒  या त॑े मही॒ना ं चाया॒
॒  ा परा ॒ ु ̎स ॒ स॑ ूा॒णाय॒ ऽीिण॑ प ॒ू े

चायद ॒ ॒ ु
ु ॒ ैका॑दश॒ या॑े सािीवी॒ दक
ै ा॒ िवशितभ॒ ॒ ू  ि॒   शमिय ू  ॒ षोड॑ श॒ या॑े
घो॒रा नव॒ िचा॒ौ धिन॑ ु ॒ े उम
॒ ॒ ऽीय॑होरा॒ऽ े पच॒ खीिण॒ िवगादशासृ ॒ ॒  ु ॒
॑ खािर ॒
॒े क
यदत॑ ॒
ृ ॒ सः पच॒ यदी॑िष॒तािर ु ॒ ऽीणी॒ाािर
॒ दीघ  ॑मिख ॒ ॒ यदत ॒ े तािन
॒ू ॒ ॒  ऽीिऽ॑णा॒
॒ षसाय
दशाहराव॑ ॒ ॒ ॄ॑णा॒ षथ षड॑ ् ु दु ा॒ौ भ॑ू िथ॑ ॒ ष॑िँश ॒ ं न॑॒ प॑चा॒शिच॑ािर शत॥्
४२॥
नमो॑ वा॒च े ॄ॑वय ॒  ॑ण॒ मिय॒ गिर॑
॒ ॒ नो॑ऽिस मही॒नामप॑ु नो॒
े िपता
ण
॒ े ू ॒ िु भत॑रु नवितः॥ ९४॥
यदत

[[4-0-0]]
नमोऽन॑ ु मद।ु
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 127 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 5
[[5-0-0]]
श ं नो॒
॒ मा हा॑ सीत।्
ओ ं शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[5-1-1]]
॒ े वै सऽमा॑
दवा ॒ सत।
ऋि॑ पिरिमत॒ ं यश॑ामाः।
ु ्
ते̎ऽॄवन।
य॑ ूथम ॒ ं यश॑ ऋात।
॒ ्
॒ ॒ ॒
सव॑षा ं नसहासिदित॑ ।
े ̎ ं कऽ
तषा े रासीत।्
ु ॒ े ं विद॑
तै ॑ खाडवो॒ द॑ िणा॒ध  आसीत।
॑ ्
त ु धः।
ू  ॑मरा॒ 

॒ णज॑घना॒धः।
परी॒
॒ उरः
मरव॑ ॒ ॥ १॥

[[5-1-2]]
तषा े ̎ ं मख  ्
॒ ं वै̎॒ व ं याश॑ आत।
त॑कामयत।
े ̎बामत।्
तनापा
॒ े अा॑ य।्
त ं दवा
॒ ॑
यशो॑ऽवसमानाः।
ता॒ाग॑त।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 128 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



सानरजा॒॑ ु यत।
दि॑णा॒िदष॑वः।
ता॑िदषध ु ॒ ं पय॑
ु ज।
॒ ा॒ िह॥ २॥
यज॑

[[5-1-3]]
तमक े ॒  स̎म।्
ृ ु ्
ब॒ हवो॒ ना॑धव।
ता॒दक ु॒
े ॑ िमषधिन ̎म।्
ु ॒ नािभधवि।
ब॒ हवो॑ऽिनषधा ॑ृ ु
सो̎ऽयत।
 ॒ु ।
एक॑ं मा॒ स ं ॑ ब॒ हवो॒ ना॑धिषषिरित॑
त॑ िसिया॒ण॒ तजोऽपा े ̎बामत।्
तवा े॒ ओष॑धीष॒ ु ॑मज ु
ृ ः।
त े ँया॒माका॑ अभव।्

याका॒ वै नामै॒ त॥
े ३॥

[[5-1-4]]

तयाका॑ ना याकम। ॒ ्
॒ ृ त
॒ े िपग॑
ता̎ ीितना॑ े ॒ ̎म।्
े सो॒ ध
तज॑ ृ ̎।ै
स धन॑ु ूिता॑
॒ ितत।्
॑ ॒
ता उपदीका॑ ु ॒ ं वणामहै
अॄवर॑ ृ ।
अथ॑ व इम ॒  र॑ याम।
यऽ॒ व॑ च॒ खना॑ म।
तदपो॑
॒ ऽिभतृ॑णदा॒मित॑ े ।

ता॑पदीका॒ यऽ॒ व॑ च॒ खन॑ि।
तदपो॑
॒ ऽिभतृ॑ि॥ ४॥

[[5-1-5]]
ृ ॒  ा॑ साम।्
वार॑े वत
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 129 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
त॒ यामा॑ ऽद।्
त॒ धन॑िु वूव॑  ्
॒  माण॒  िशर ॒ उद॑ वतयत।
तावा॑पिृ थवी॒ अनूाव॒॑ ु तत। 
याव॑तत। 
त॑व॒ य  ॑ ूवयम। ॒ ्
या ४ इप॑तत।्
॒  घमम।
तम॑ ॒ ्
॒ ॒ वी॒य  ॑मपिदित॑
महतो ॒ ।
त॑हावी॒र॑ महावीरम॥ ॒ ् ५॥

[[5-1-6]]
यदामभ॑
॒ ॒ र।्

तसॆा॑ ॆा॒म।्
त त ॒ ृ ं दवता ृ
॒ े ̎॒धे ा ॑गत।

अिः ूा॑तवनम। ॒ ्
इो॒ मा॑िन॒  सव॑ नम।्
िव॑े दवा॑
॒े त ॒ ्
ृ ीयसवनम।
े िशा  यन
तनाप॑ ॒ े ॒ यज॑मानाः।
नािशषो॒ऽवात। ॑
॒ जय।्
न स॑वु ॒ गं लो॒कम॑
त े दवा
॒ े अिना॑
॒ ु ् ६॥
वॄव॥

[[5-1-7]]

िभषजौ॒ वै ॑।
इद॒ ं य
॒ ॒ िशर॒ ूित॑धिमित॑
॒ ।
ताव॑ॄता॒ ू ं वर॑ं वणावहै
ृ ।
मह॑ एव॒ ना॒वऽािप॑ गता॒ ृ िमित॑।
ताा॑मतमा ॒ ग।
े॒ ̎िनम॑ ृ ्
तावत े॒ ॒ ॒ िशर॒ ू॑धाम।्
य॑व॒ य ॑ ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 130 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


तने ॒ सशी̎ा  यन॒ े ॒ यज॑मानाः।
अवा॒िशषोऽत। ॑
॒ स॑वु ॒ गं लो॒कम॑जय।्
अिभ
य॑व॒ यं ॑ ूवणित
॒ृ ॑ ।

य ॒ ैव तिर॒ ूित॑दधाित।
तने ॒ सशी̎ा यन ॒ े ॒ यज॑मानः।
अवा॒िशषो॑ । ॒ े
अिभ॒ स॑वु ॒ गं लो॒कं ज॑यित।
ता॑ द॒षे आ̎िनू॑
॒ वया इव।
य॑व॒ य ॑ ॥ ७॥
॒ ॒ ॑ते े तृ॑ि महावीरम॑
उरो ु ॒ च॑॥ १॥
॒ ॄवजयन्स

[[5-2-1]]
सा॒िवऽ ॒ ं ज॑हु ोित॒ ूस̎
ू ै।
॒ ॒ ु ॒ ृ  तन॑े जहोित।
चतगही॒ ु
चत॑ ु ादः पशव॑ ॒ ।
॒ ू ॒ े ।े
पशनवाव॑
चत॑ॐो॒ िदश॑।
िद॒॑ वे ूित॑ितित।
छािस दवोऽपा॒े े ̎बाम।्
न वो॑ भा॒गािन॑ ह ॒ ं व॑ाम॒ इित॑।
त॑े एत॒॑ तगही॒ु ृ  तम॑धारय।्
ु ा॑य ै या॒या॑य ै॥ ८॥
॒ ु न॒ वा॒
परो॒

[[5-2-2]]
॒ े य ै वषका॒राय॑।
दवता॑
ु ृ  त ं जहोित॑
य॑तगही॒ ॒ु ।
छावे॒ ती॑णाित।
॒ े े ह
ता॑ ूी॒तािन॑ दवो॑ ॒ ं व॑हि।
॒ ॒ िदनो॑ वदि।
ॄवा॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 131 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


हो॒त॒  ं ॑ दीित॒॑ ॒ ृ ३ इ न हो॑त॒ ा ३ िमित॑।
गहा
हिवव
॒  दी̎ितः। ॒
यज॑ु यात।
॒ ्
॒ ॑ त॒ ं यज॑मानमौ
हिवृ ॒ ूद॑ ात।्
य ज॑ु यात॥॒ ् ९॥

[[5-2-3]]
॒ ॒ ॒ ॒ यात।्
यपरिर॑
यज॑रु व े ्
े ॒ व॑दत।
॒ ॑ त॒ ं यज॑मानमौ
न हिवृ ॒ ूदधा॑
॒ ित।
॒ ॒ िे त।
न य॑परर॑
गा॒य॒ ऽी छा॒॑मत।
तै ॑ वषका॒रो̎ऽ॒ िशरो̎ऽिनत।्
े॒ रस॒  परा॑ पतत।्
त ै̎ धा
॒ ॒  ूािव॑ शत।्
पृ॒िथवीमधः
॒ ू ॒ 
पशनधः।
॒ ूािव॑ शत॥् १०॥
यः पृ॑िथव

[[5-2-4]]
॒ ऽभवत।्
स ख॑िदरो॑
॒ ू ्
यः पशन।
सो॑ऽजाम।्
॒  ॒  ित।
या॑ िदयिॅभव॑
छ॑ सामवे॒ रस॑ने य
॒ ॒ िशर॑
॒ रित।

यदौरी।
ऊवा  उर॑
॑ ॒ ।
॒  य
ऊजव ॒ ॒ िशर॑
॒ रित।
॑ ॒ वी।
यै ण
े वै वण॑
तजो॒ े ु ॥ ११॥

[[5-2-5]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 132 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


तज॑ े स॒ ैव य
॒ ॒ िशर॑
॒ रित।
यैक॑कती।
भा एवाव॑ ॒ ।े
॒े
दव॑ ा सिवतः ॒ ु ू॑स॒ व इिॅमाद॑ ू ै।
॒ ॒ े ूस̎

अिनो ̎बा॒ ा॒िमा॑ह।
अिनौ॒॒ ॒ े मय
िह दवाना॑ ॒ ू  आा̎म।्
॒ ू हा̎ा॒िमा॑ ह॒ य̎।ै
पो
वळ॑ इव॒ वा एषा।

यदिॅ॑।
अिॅ॑रिस॒ नािर॑ रसीा॑
॒ ह॒ शा̎॥
ै १२॥

[[5-2-6]]
॒ ॒ ॒ ृ े॒ े ॒ इा॑ह।
अरकव
॒ वा अरः।
यो ॑ ॒
॒ ॒ ृ े॒ े ॒ इित॒ वावैतदा॑ ह।
यकव
उि॑ ॄणत॒ इा॑ ह।
ॄ॑ण॒ ैव य ॒ ॒ िशरोऽै ि॑ त।
ू ैत॒ ु ॄ॑ण॒ ितिरा॑
॒ ह।
ूे ॒ ैव य ॒ ॒ िशरोऽै ि॑ त।
ूद॒॑ े ते ु सनता॑
॒ ू ृ े ह।
॒ वै सनता
यो ॒ ू ृ ̎।
अा॑ वी॒रं नयं ॑ पिरा॑
॒ ॒
धसिमा॑ ह॥ १३॥

[[5-2-7]]
पाो॒ िह यः। ॒
॒ े य
दवा ॒ ं न॑य ु न॒ इा॑ ह।
॒ े ॒ े य॑॒ िनय॑ कत।
दवानव ु े
देवी̎ ावापृिथवी॒ अन॑ ु मऽम े साथा॒िमा॑ ह।

आामवान॑ े॒ मु तो य
॒ ॒ िशर॑
॒ रित।
ऋास॒॑ म॒  मख ॒ ॒ िशर ॒ इा॑ह।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 133 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



॒ वै मखः।
यो

ऋास॑ म॒  य
॒ ॒ िशर ॒ इित॒ वावैतदा॑ह।

मखाय॑ ॒
ा मख॑ ा शी॒  इा॑ह।
॒ ँय॒ ैवैन
िनिद ॑ रित॥ १४॥

[[5-2-8]]
िऽह॑र ित।
ऽय॑ इम ॒ े लो॒काः।
॒ एव॒ लो॒के ो॑ य
ए ॒ ॒ िशर॑ ॒ रित।
॒ ू च॑त॒ थु  ह॑ रित।
त
अप॑िरिमतादव ॒ े य
॒ ॒ िशर॑
॒ रित।
मृ॒ ॒ नादम॑े हरित।
ता̎ ृ ॒ नः क॑य॑ ॒ तमः।
इयम॑ ॒ आसी॒िरा॑ह।

अामवाछ॑ े॒ कारं य॒ ॒ िशर॑ ॒ रित।
ऊजं॒ वा एत ॒  रस ं ॑ पृिथा ॒ उपदीका॒
॑ ॒ उि॑ हि॥ १५॥

[[5-2-9]]
यीक
॒ ̎म।्
य॑ ीकवपा ॒ स॑ा॒रो भव॑ित।
ऊज  ॑मवे॒ रस ं ॑ पृिथा
॒ अव॑ ।े
अथो॒ ौोऽ॑मव। े॒
ौोऽ॒  ॑ते ृ॑िथाः।॒
यीक
॒ ॑ ।
अब॑िधरो भवित।
य एव॒ ं वद॑े ।
॒ ु यत।्
॒ ृ ॒ वळमद॑
इो॑ वऽाय
॒ ॑ मत॥ १६॥
स यऽ॑ यऽ पराब

[[5-2-10]]
ताि॑ यत।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 134 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
स प॑तू ीक॒ े परा̎बमत।
सो̎ऽियत।
सो̎ऽॄवीत।्
ऊित॒ ं वै म॑े धा॒ इित॑।
ततीका॑
॒ ू ॒
नामतीकम। ्
यतीका॒
॒ भव॑ ि।
॒ ॒ ैवोित ं द॑ धित।
याय
॒ ॒ अिस
अिजा ॑ ूजाप॒॑ त॒ े रते ॒ इा॑ ह।
॒ ू
य एव॒ रस॑ पशािव॑ शत॥् १७॥

[[5-2-11]]
तमवाव॑ े॒ ।े
पच॒ ैत े स॑ा॒रा भ॑वि।
पाो॑ यः। ॒
यावा॑नवे॒ यः। ॒
त॒ िशर॑ ॒ रित।
या॒ाणां̎ पशना ॒ ू ं चम  ॑णा सर े ।्
॒ ̎त
मा॒ाशचाऽप ॒ ू ॒  ॑यते ।्
॒ े ॒ स॑रित।
ृ ॒ िजनन
का॒
॒ ॒
आरयानव ॒ ू ॒
॒ े पशचाऽप  ॑यित।
॒ शना
ता̎समाव॑ ॒ मानानाम॥् १८॥
॒ ू ं ूजाय॑

[[5-2-12]]
आरयाः॒ ॒ ॒ ॒  कनी॑यासः।
पशव
शचा॒ ु ॑तृ ाः।
लो॒म॒ त॑रित।
अतो॒ ॑॒ म े ̎म।्
॒ ॒ ृ ि।
पिरगाय॑
र॑सा॒मप॑ह ै।
ब॒ हवो॑ हरि।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 135 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अप॑िचितमवाि॑े॒ धित।
उ॑ त॒ े िसक॑तोपो॒ े पिर॑ िौत॒ े िनद॑ धित॒ शा̎।ै
॒ सज
मद॑ ीिभप॑ ृ ित॥ १९॥

[[5-2-13]]
े एवाि॑
तज॑ ॒ धाित।
मध॑ ु ा मधला
॒ ु क॑रो॒िा॑ह।
॒ े दधाित।
ॄ॑ण॒ ैवािजो॑
या॒ाण॒ ं पाऽा॑णा ं कपालै े ्
॒ ̎सृ॒ जत।
॒ु
मा॒ािण॒ पाऽा॑ िण शचाऽप े ्
 ॑यत।
॒ ॒ ॒ ल
अमकपा॒ ै सृ॑जित।
॒ ॒ वा अनपजीवनी॒
एतािन ॑ ु यािन॑।
ता॒ वे शचाऽप ॒ु  ॑यित।
शक॑ रािभ ॒ सृ॑जित॒ ध ृ ̎।ै
अथो॑ शाय॒॑ ।
॒ ॒ म
अजलो॒ ै सृ॑जित।
एषा
॒ वा अः ॒ े िूया ॒ तनः। ॒ ू
यदजा। ॒
िूयय ॒ ु ससृ॑जित।
॒ ॒ ैवैन ं ॑ तनवा॒
अथो॒ तज॑ े सा।
ृ ॒ िजन
का॒ ॒ ॒ लोम॑िभ ॒ सृ॑जित।
यो॒ वै क॑ृ ािजनम। ॒ ्
॒ े ॒ ैव य
यन ॒  ससृ॑जित॥ २०॥
या॒या॑ य॒ ै न ज॑ु यादिव॑
॒ े ॒ु
श॒ णँशाै ॒
॑ पिरा॑ ॒
धसिमा॑ ह हरित िदहि
॒ ॑ मतािव॑
पराब ॒ शजाय॒॑ मानाना सृजित शाया॒
॒ ौ च॑॥ २॥

[[5-3-1]]
पिर॑ िौत े करोित।
॒ ॒ ॒ ॒
ॄवचस ृ
॒ पिर॑ गही ै।
ु॒  ॒
न कविभूा ̎यात।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 136 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


यव॑ु॒  िभूा॒यात।्
ूा॒णाचाऽप ॒ े ्
 ॑यत।
॒ ॒ ॒ ूािण॑ित।
अपहाय
ूा॒णानां̎ गोपी॒थाय॑।
न ू॑व॒ यं ॑ चािद े ात।्
॒ ं चा॒र॑य
े॒
यद॑ रयात। ्
॒ ̎  ात॥् २१॥
मा

[[5-3-2]]
ता॒ारा ॒ ̎म।्

आनो॑ गोपी॒थाय॑।
े नु ा करोित।
वण॑
े ु ।
े वै वण॑
तजो॒
तज॑ े  ूवय ॒  ॑ ।
तज॑ े स॒ ैव तजम॑े ॒ 
धयित।

मख ॒ िशरो॒ऽसीा॑ ह।
॒ वै मखः।
यो ॒
त॒ ैतिर॑ ।
य॑व॒ य ॑ ॥ २२॥

[[5-3-3]]
े ह।
ता॑ द॒वमा॑

य॑ प॒द े ॒ इा॑ ह।

य ॒ ॑ते े पद।
॒ े
अथो॒ ूित॑ि ै।
े ा॒ छ॑ सा करो॒मीा॑ ह।
गा॒य॒ ऽण॑
छो॑िभरवै े ॒ न ं ॑ करोित।
॑िु ं करोित।
ऽय॑ इम॒ े लो॒काः।
॒ ं लो॒काना॒मा̎।ै
एषा

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 137 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


छो॑िभः करोित॥ २३॥

[[5-3-4]]
वी॒यं ॑ वै छािस।
वी॒य ॑ण॒ ैवैन ं ॑ करोित।
यज॑षु ा॒ िबल॑ं करोित॒ ाव॑  ृ ै।
इय॑ ं करोित।
॒ ितना यमखन
ूजाप॑ ं तम।्
॒ ु े ॒ सिम॑
इय॑ ं करोित।
॒ ॒ ॒
यपषा॒ ं तम।्
सिम॑
इय॑ ं करोित।
॒ ॒ पष
एतावै ु ॑ े वी॒य̎म ।्
वी॒य  ॑सिमतम॥
ं ् २४॥

[[5-3-5]]
अप॑िरिमत ं करोित।
अप॑िरिमताव॑ ॒  ै।
॒ व ं क॑रोित॒ ध
प॒िरमी॒ ृ ̎।ै
सय ू  ॑॒ हर॑ सा ौा॒या॑
े ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्
॒ ॒ ॒ े धपयित।
अशकन॑ ू
ूा॒जा॒प॒ो वा अ॑योिनाय॑
॒ ।
वो॒ ॒ ॒
ृ अ॑ िनदसीा॑ ह।
॒ वा आिदो
असौ ॑ ॒ वषा॑
ृ ।
त॒ छािस िनत॥ ॒ ् २५॥

[[5-3-6]]

छो॑िभरेव॒ नै ं ॑ धपयित।
॒  ̎ े ा शो॒िचष॒ े ा॑
अिचष े ह।
े एवाि॑
तज॑ ॒ धाित।
वा॒॒ णो॑ऽभी॑ ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 138 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
मै॒ िऽयोपै ॑ित॒ शा̎।ै
िस॒ ै ा॑ े ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्
॒े
दवा॑ ॒ प॒िा॑ ह।
सिवतो॑
॒ ॒ ू॑सतू एवै
सिवतृ ॒ े िभ॑
॒ न ं॒ ॄ॑णा दवता॑ ॒ पित।

अप॑मानः पृिथामाशा॒ े ह॥ २६॥
िदश॒ आपृ॒णा॑

[[5-3-7]]
ता॑ द॒िवा॒  िदशोऽनिवभा॑ ॒ ु ित।
उि॑ बह॑ ॒ ृ वो॒ि॑ ॒ु
  ीविमा॑ ह॒ ूित॑ि ै।
॒ ॒ वा एशो
ईरो ॒ ̎ऽो भिव॑ तोः।
यः ू॑व॒ य  ॑मी॒॑ त।े
सय ॒ु
ू  ॑ ा॒ चषाऽी ̎॒ इा॑ह।
च॑षु ो गोपी॒थाय॑।
ऋजव ॒ ̎ े ा सा॒धवे̎ ा सि ु ॒ ै ा॒ भ
ू ॒ ै ा॑
े ह।
इय॒ ं वा ऋजः। ॒ ु

अिर॑  सा॒ध।ु
॒ स॑िु ितः॥
असौ ॒ २७॥

[[5-3-8]]
ू ।
िदशो॒ भित॑
॒ े॒
इमानवाै ॑ लो॒का॑यित।
अथो॒ ूित॑ि ै।
॒ ॒ ॒ ु मायण
इदमहमममा॑ ु ॒ ं िवशा ॒ ु ॄवचसन
॒ पशिभ॑  ॒  े ॒ पय ू  ॑हा॒मीा॑ ह।
िवशै ॒ ु ॄवचसन
॒ वनै ं ॑ पशिभ॑  ॒  े ॒ पय ू  ॑हित।
॒ े राज॑
िवशित॑ ू
॒  ॄयात। ्
िवशै॒ वनै ं॒ पय ू  ॑हित।
॒ ु ॒ ॒ वैँय॑।
पशिभिरित
॒ ु रवै
पशिभ॑ े ॒ न ं॒ पय ू  ॑हित।
असय॒ ॒ ु ं ॑ पाऽमना॒ ̎णम॥् २८॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 139 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[5-3-9]]
आणि ॑ ।
॒े ॒
दवऽाऽक ॑ ।
अजी॒ े
॒ ॒ रणाणि। ॑
॒ ॒ ं वा एतय॑
परम ॒ ।
यद॑ जी॒रम।्
॒ ॒ े ॒ ैवैन ं॒ पयसाऽऽणि।
परमण ॒ ॑
यज॑षु ा॒ ाव॑ ृ ै।

छो॑िभराणि। ॑
छो॑िभवा ॒  एष॒ िब॑यत।े
छो॑िभरवे ॒ छा॒ाणि। ॑
ि
॒ वाचिमा॑ ॒ ह।
वाच॑मवाव॑ े॒ ।े
॒ ू ॒
जिमा॑ ह।
ऊज  ॑मवाव॑ े॒ ।े
ि॒ हिविरा॑
॒ ह।
॒ े ॒ ॑ ।
हिवरवाक

दव॑े परर ॒
सयास ॒ ं ा॑
े ह।
॒ ु े ॒ तत॥् २९॥
॒ यजरवै
यथा॒
ा॒॑व॒ य  ॑ँछो॑िभः करोित वी॒य  ॑सिमत
ं ॒ ं छािस िनृ
॒ ॒णा॑ ु ॒
े ह सिितरना̎ण ं॒
छा॒ाणौ ॑ ॒ च॑॥ ३॥

[[5-4-1]]
ॄच॑ ॒   ॒ ु॒
िरामो॒ होत॑घ॒ ममिभहीा॑ ह।
एष॒ वा एतिह ृ ॒
॒ ॒ बहित॑ ।
या। ॒
ता॑ एव॒ ू॑ितूो ॒ ॒ ूच॑रित।

आनोऽना ̎।

यमाय॑ ॒
ा मखाय ॒ ा॑
े ह।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 140 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


एता
॒ वा एत॑ ॒ ॒ े ̎।
दवता
तािभ॑रवै 
े ॒ न॒  सम॑धयित।
मद॑ ीिभ॒  ूो॑ित।
े एवाि॑
तज॑ ॒ धाित॥ ३०॥

[[5-4-2]]
॒ ॒ ॒ ू ं ूो॑ित।
अिभपव
॒ ॒ ॒ ू  े॒
अिभपवमवािजो॑ ॒ े दधाित।
िऽः ूो॑ित।

ृ यः।
ा॑व॒ ि
े ॒
अथो॑ माय॑ ।
होताऽा॑ह।
र॑सा॒मप॑ह ै।
अन॑वानम।्
ूा॒णाना॒ स॑ ै।
॒ ु॒ ॒ तीगा  ॑यऽीिरवाा॑
िऽभ॑ ॒ ॒ ह॥ ३१॥

[[5-4-3]]
गा॒य॒ ऽो िह ूा॒णः।
ूा॒णमवे॒ यज॑मान े दधाित।
स॑त॒ मा॑ह।
ूा॒णाना॑म॒ ा॑॒ स॑ ै।
अथो॒ र॑सा॒मप॑ह ै।
ु ॒ू
यिर॑ िमता अनॄयात। ्
॒ ीत।
पिर॑ िमतमव॑
अप॑िरिमता॒ अा॑ ह।

अप॑िरिमताव॑  ै।
॒ ॒
िशरो॒ वा एत॑ ॥ ३२॥

[[5-4-4]]
य॑व॒ य ॑ ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 141 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ऊमा ु ̎।
यौ॒ो वदो े॒ भव॑ ित।
॒  य
ऊजव ॒ ॒ िशरम॑ ॒ 
धयित।
ूा॒णा॒तीज
॒ ु॑होित।
ूा॒णानव॒ े यज॑मान े दधाित।
स॒ ज॑हु ोित।
॒ वै शी॑ष॒ या̎ ूा॒णाः।
स
े॒
ूा॒णानवाि॑ धाित।
॒े
दवा॑ ॒ मा॑ ऽनिा॑
सिवता ॒ ह॥ ३३॥

[[5-4-5]]
तज॑ े स॒ ैवैनम
॑ नित।
॒ तप॑सायित
पृ॒िथव ॒ ु ̎ित।
॒ े ॒ िहर॑ यमपा
अा ॒ अन॑ितदाहाय।
॒ ॒
िशरो॒ वा एत॑ ।
य॑व॒ य ॑ ।

अिवा  ॑ दवता
॒ े ̎।
॒ ॒
ूलवाना॒ दीोपा̎ित।
॒ े ̎॒ वे य
दवता ॒ ॒ िशर॒ ूित॑दधाित।
अू॑ितशीणाम ं भवित।
॒ िह॒ ॑षः॥ ३४॥
एत॑

[[5-4-6]]
अिचर॒॑  िस शो॒िचरसीा॒॑ ह।
तज॑ े एवाि॑
॒ वचस ॒ ं द॑ धाित।
ससी॑द महा ॒  असीा॑
॒ ह।

महान ् षे ः।
॑
॒ ॒ िदनो॑ वदि।
ॄवा॒
॒ े वाव त ऋिज॑
एत ॒ ।
 ू  सयो̎।
य े द॑ शपणमा॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 142 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ होता॒ यज॑मानाया॒िशषो॒ नाऽऽशा̎॒ इित॑।
अथ॑ कथा
॒ ु दाशी॒ ख॒ वा अो
परा॑ ॒ ॒
यः।
उपिर॑ ॒
॒ ादाशीरः॥ ३५॥

[[5-4-7]]
॒ ध॒ ा
अना॒ ॒ ु िदित॒ यदतािन
ृ परा॒ ॒ े ॒ यज॒ ू ाह॑ ।
शी॒ष॒त एव॒ य॒ ॒ यज॑मान आिशषोऽव॑
॒ ।े
आय॑ु परा॑
॒ ु दाह।
॒ ं द॑ िणतः।
ूजा ॒

ूा॒ण ं पात। ्
ु ॒
ौोऽ॑मरतः।
॑ ृ ॒ ु ात।्
िवधितमपिर॑
॒े
ूा॒णानवाै ॒
॑ समीचो॑ दधाित।
॒ ॒ वा एष॒ िदशोऽन॑
ईरो ू िदतोः।
य ं िदशोऽन॑ ु ाा॒पय॑ि॥ ३६॥

[[5-4-8]]
मनो॒रा॑ऽिस॒ भिर॑ ु े मामिभ
ू प॒ऽती॒ ॒ मृ॑शित।
॒ ं वै मनो॒रा॒ भिर॑
इय ु
ू पा।

अामव े॒ ूित॑ितन॑ ॒  ु ादाय।
॒ू ॒
सपसदा॑ म े भया॒ ू मा मा॑ िहसी॒िरा॒हािह साय ै।
िचत॑ः पिरिचत ॒ ॒ इा॑ह।
अप॑िचितमवाि॑ े॒ धाित।
िशरो॒ वा एत॑ ॒ ॒ ।
य॑व॒ य ॑ ।
असौ ॒ ख॒ वा आिदः ॑ ॒ ू॑व॒ य ॑ ।

त॑ मतो॑ ॒
रँमय॑ ॥ ३७॥

[[5-4-9]]
॒ ॒  पिर॑ ौया॑
ाहा॑ मि ॒ े ह।
॒ ु े॒
अममवािद ॒
॒  रिँमिभ ॒  पय ू  ॑हित।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 143 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ता॑ द॒सावा॑िदो॑ ॒ ऽमिँ ु ॑ो॒के रिँमिभ
॒ ॒  पय ू  ॑ढः।
ता॒िाजा॑ िवशा ॒ पय ू  ॑ढः।
ता̎ामणी॒॑ जा॒त ैः पय ू  ॑ढः।
े ॒ृ
अ॒ ॑ ॒
यतः।
िवक॑कत॒ ं भा आ̎त।  ्

यैक॑कताः पिरधयो॒ भव॑ ि।
॒ ।े
भा एवाव॑
ाद॑ श भवि॥ ३८॥

[[5-4-10]]
ं ॒
ाद॑ श॒ मासा̎वसरः।
ं॒ ॒ ॒ े॒ ।े
सवसरमवाव॑
अि॑ ऽयोदशो ॒ मास॒ इा॑ः।
य॑योदशः ॒  ित।
॒ प॑िरिधभव॑
तने ॒ ैव ऽ॑योदश
॒ ं मासमव॑ ॒ ।े

अिर॑ ॒ ॒
ािधरसीा॑ ह॒ ाव॑ ृ ै।
॒ े ॒ ु ा॒िर॑ यमिध
िदव॒ ं तप॑सायपिर॑ ॒ ॒ िनद॑ धाित।
॒ ु अन॑ितदाहाय।
अमा॒
अथो॑ आामवै ॒ े॒ नम ु ॒ ॒  पिर॑ गाित।
॑ भयत ृ
अह॑ि भिष॒  साय॑कािन॒ धा॑
े ह॥ ३९॥

[[5-4-11]]
ौे॒वनै म ॑ तत। े॒ ्
गा॒य॒ ऽम॑िस॒ ऽै॑भ
ु मिस॒ जाग॑तमसीित॑
॒ ॒
धिवऽा॒ याद॑ ।े
छो॑िभरवै े ॒ ना॒ाद॑ ।े
मध॒ ु मिित॑ धनोित।

ूा॒णो वै मध।॑ ु
ूा॒णमवे॒ यज॑मान े दधाित।
िऽः पिर॑ यि।
॒ ृ ूा॒णः।
िऽवि

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 144 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


िऽः पिर॑ यि।
ा॑ व॒ ि ॒
ृ यः॥ ४०॥

[[5-4-12]]
अथो॒ र॑सा॒मप॑ह ै।
िऽः पनु॒ पिर॑ यि।
् ं ।े
षथ सप॑
षा ऋतव॒॑ ।
॒ ु े॒ ूित॑िति।
ऋतव
॒  िूया
यो वै घम॑ ॒ ु मा॒बाम॑ित।
॒ ं तनव॑
मा॒
॒  वै स भ॑वित।
एष॒ ह॒ वा अ ॑ िूया ॒ ु॒
॒ ं तनवमाबा॑ मित।

यिः परी॑ ॒ ु ं पयि॑ त।
चतथ
एता ॑ मद॑वे ो॒ राज॑िनराच॑
॒  ह॒ वा अो॒ ॒ बाम॥ ४१॥

[[5-4-13]]
ततो॒ वै स मा
॒  ॑ऽभवत।्
ता॒िः परी ॒ ॒ न च॑त॒ थु ं परी॑यात।्

आनो॑ गोपी॒थाय॑।

ूा॒णा वै धिवऽा॑ िण।
अ॑ितषं धि। ू
ूा॒णाना॒म॑ितषाय॒ कॢ̎।ै
॒ ॒ धि।
िविनष॑ ू
िद॑ ॒ वे ूित॑िति।
ऊ ू ि।
॒ ं ध̎
॒ ु ॒  लो॒क॒ सम॑ ै।
सवग॑

॒  धि।
सवतो॑
॒   पवत॥
ता॑द॒य सवत॑ े ४२॥
दधा॒ ॒
॒ ती॒वाा॑ ह या॑ ह॒षै उपिर॑ ॒
॒ ादाशीरो

ा̎ा॒पय॑ि रँमयो॑ े ह य॑
भवि॒ धा॑ ॒ बाम॒ सम॑॒ ै े च॑॥ ४॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 145 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[5-5-1]]

अिा॒ वस॑िु भः परा ॒ ु ̎िोचयत ु गायऽण ॒ े ॒ छसा॑ ॒ े ह।
॒ े ॒ न ं॒ वस॑िु भः परा
अिरवै ॒ ु ̎िोचयित गायऽण ॒ े ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑च॒ या॑ े ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े
इ॑ ा िै ॒ द  ॑िणतो ॒ रो॑चयत॒ ु ऽै॑भ ु ने ॒ छसा॑ ॒ े ह।
इ॑ एवै ॒ न िै ॒ द  ॑िणतो ॒ रो॑चयित॒ ऽै॑भ ु ने ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑च॒ या॑ े ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े

वणाऽऽिद ॒ ैः पािो॑ ॒ चयत॒ ु जाग॑तने ॒ छसा॑ ॒ े ह।
वण ॑ एवै ॒ नम ॑ ािद॒ ैः पािो॑ ॒ चयित॒ जाग॑तने ॒ छ॑ सा॥ ४३॥

[[5-5-2]]
स मा॑ िचतो ॒ रो॑च॒ या॑ े ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े
ता॒॒ ु ना॑ मातो ॒ मि॑ ॒ रतो॒ रो॑चयान॑
॒ ु भन
ु े ॒ छसा॑
॒ े ह।
॒ ु न एवै
ता॒ ॒ न ं ॑ मातो ॒ मि॑ ॒ ॒ रो॑चयान॑
रतो ॒ ु भन
ु े ॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑च॒ या॑ े ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े
ृ ॒
बहित॑ ा॒ िव̎दै ॒वै  ॒ पिर॑ ािोचयत॒ ु पा॑े न॒ छसा॑ ॒ े ह।
ृ ॒
बहित॑ े ॒ न ं॒ िव̎दै ॒वै
रवै  ॒ पिर॑ ािोचयित॒ पा॑े न॒ छ॑ सा।
स मा॑ िचतो ॒ रो॑च॒ या॑ े ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎॥ े ४४॥

[[5-5-3]]

रो॒िचतं द॑वे घम  दवसीा॑ ॒े े ह।
रो॒िचतो॒ ॑षे दवष॑ ॒ े े ।ु
रो॒िचषी॒॒ याहं म॑न॒  ु ̎िे ा॑ह।
रोच॑त एवै ॒ ष म॑न॒ ॑ ु षे ।ु
सॆा̎घम  िचतं ॒ ॒े े
दवाय॑ ु ाजी
 े ॒ ॒  सीा॑ ह।
ॄ॑वच॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 146 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ॒ ॑षे दवाय॑
िचतो ॒े े ु ाेज॒ ी ॄ॑वचसी।
 ॒
॒ ॒ ऽहं म॑न॒ 
िचतो॑ ु ̎
े ाय॑ु ाजी
े ॒ ॄ॑वचसी॒  भ॑यू ासिमा॑
॒ ह।
॒ ॒ एवै
िचत ॒ ष म॑न॒  ु ̎
े ाय॑ु ाजी े ॒ ॄ॑वचसी ॒  भ॑वित।
ग॑िस॒ च॒ ं मिय॑ धिह े ॒ मिय॒ िगा॑ह।
॒ मवै
आिशष॑ े॒ तामाशा̎।े
 िु भ॒ र रो॑चिया।
॒ े ैयज॑
त ं यदत
॒ ॒ घम
िचतो ॒  इित॑ ूॄयात। ॒ू ्

अरो॑चकोऽात। ॒ ्
अरो॑चको॒ु यज॑मानः।
 भु ी रोचिया।
अथ॒ यद॑ने मते॒ ैयज॑ ॒
॒ ॒ घम
िचतो ॒  इित॒ ूाह॑ ।
रोच॑कु ोऽयभव॑
॒ ु  ित।
ु ो॒ यज॑मानः॥ ४५॥
रोच॑क

पािो॑ चयित॒ जाग॑तने ॒ छ॑ सा॒ स मा॑ िचतो ॒ े हा॒िशष॑मवै
॒ रो॑चया॑ े॒ तामाशा̎ े शाऽौ े॒ च॑॥
५॥

[[5-6-1]]
॒ ॒
िशरो॒ वा एत॑ ।
य॑व॒ य ॑ ।
॑ ॒ ।
मी॒वा उपसद॑
॒ ु पसदा
परा॑ ॒ ं ॑ ूव॑ण
॒ ̎ ं ूवय ृ ित।
मी॒वाव ॒ े य
॒ ॒ िशर॒ ूित॑दधाित।
ृ ित।
िऽः ूव॑ण
॒ े लो॒काः।
ऽय॑ इम
॒ एव॒ लो॒के ो॑ य
ए ॒ ॒ िशरोऽव॑।े
षथ सप॑ं ।े
॒ ॥ ४६॥
षा ऋतव॑

[[5-6-2]]
॒ ु एव॒ य
ऋत॑ ॒ ॒ िशरोऽव॑।े

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 147 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ाद॑ श॒ कृ ॒ ूव॑ णृ ित।
ं ॒
ाद॑ श॒ मासा̎वसरः।
॒ ं ॒ ॒ ॒ े य
सवसरादव ॒ ॒ िशरोऽव॑ ।े
चत॑िु व शितप॑
॒ ं ।े
चत॑िु वशितरधमा॒  साः।
॒ ॒ स॑
अधमा॒ े एव॒ य ॒ ॒ िशरोऽव॑।े
अथो॒ ख। ॑
॒ ृ ॒ े ूवय॑
सकदव ॒ ृ ।
एक॒  िह िशर॑ ॥ ४७॥

[[5-6-3]]
॒ ॒ म े ूव॑ ण
अिो॒ ृ ित।
एतावा॒
॒  ै यः।॒
यावा॑निो॒मः।
यावा॑ नवे॒ यः।

त॒ िशर॒ ूित॑दधाित।
नोे̎ ूव॑ ृ ात।्
॒ वै पशव॑
ूजा ॒ उथािन॑
॒ ।
॒ ̎ े ूवात।
य ॒ृ ्
॒ ं पशन॑
ूजा े ्
॒ ू ॒ िनद  ॑हत।
॒ ॒
िविजित॒ सव  ॑पृ॒ े ूव॑ण
ृ ित॥ ४८॥

[[5-6-4]]
पृ॒ािन॒ वा अ॑तु ं ावयि।
े॒
पृ॒रै वाा॒ अ॑तु ं ावियाऽव॑
॒ ।े
अप॑ँय ं गो॒पािमा॑ ह।
ूा॒णो वै गो॒पाः।
ूा॒णमवे॒ ूजास
॒ ॒ ु िवया॑ तयित।
अप॑ँय ं गो॒पािमा॑ ह।
॒ वा आिदो
असौ ॑ ॒ गो॒पाः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 148 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ गो॑पा॒यित॑।
स हीमाः ूजा
तमवे॒ ूजाना
॒ ु े
̎ ं गो॒ार॑ं कत।

अिन॑पमानिमा॑ ह॥ ४९॥

[[5-6-5]]
न ॑षे िनप॑
॒ त।े

आ च॒ परा॑ च पिथिभर॑ ॒ ॒ िमा॑ ह।
आ च॒ ॑षे परा॑ च पिथिभर॑
॒ ॒ ित।

स सीची॒  िवष॑च ू ी॒वसा॑ न॒ इा॑ह।

सीची ̎॒ ॑षे िवष॑च ू ी॒ वसा॑नः ूजा ॒ अिभिवपँय॑
॒ ॒ ित।
आव॑रीवित ॒ भव॑ु निरा॑
े ॒ ह।
आ ॑षे व॑री॒वित ॒ भव॑ु नः।
े ॒
 ॒ु
अऽ॑ ूा॒वीमधमाी ̎ा॒ ं मध॒ मु ाधचीा॒
॑ू िमा॑ह।
े॒
वास॑िकाववाा॑ ॒ ू क॑यित।
ऋत
॒ ॒
समिरिना॑ ॒ े ह॥ ५०॥
गता॑

[[5-6-6]]
म ैा॑ववाा॑ े॒ ऋत॒ ू क॑यित।
॒ ॒
समिरिना॑ ॒ े ह।
गता॑

अि  ॑वैषो̎ऽिना॑ सग॑ ं॒ त।े
ाहा॒ समिप॑ ॒ ॒ े ह।
सा गता॑
पवू  ॑मवोिदतम
े॒ ॒ ।्
उ॑रणा॒ े िभग॑ण ृ ाित।
॒  िदवो
धता ॒ िवभा॑िस॒ रज॑सः पृिथा ॒ इा॑ह।
वािष  ॑काववाा॑ े॒ ॒ ू क॑यित।
ऋत
॒ े ा॒ मन॑स े॒ ा॑
द े ह।
॒ े॒
शा॒रदाववाा॑ ऋत॒ ू क॑यित॥ ५१॥

[[5-6-7]]
िदिव
॒ दवष॒ े े ॒ ु होऽा॑ या॑
॒ े ह।
े ॒ े ो॒कान्सद॑ं धाित।
होऽा॑िभरवमाँ
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 149 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ु ं पत॒ इा॑ ह।
िवा॑सा ं भवा
े॒
हैम॑िकाववाा॑ ऋत ॒ ू क॑यित।
॒ े ॒ ू द॑वे घम  दवाा॒
दवौं ॒े हीा॑ह।
॒ े॒
शै॒ िशराववाा॑ ऋत ॒ ू क॑यित।
॒ जा ं वाच॑म॒  े िनय॑ दवा॒
तपो॒ ु॒
े यविमा॑ ह।
े वाक।्
या वै मा॒
सा त॑पो॒जाः।
तामवाव॑ े ५२॥
े॒ ॥

[[5-6-8]]
॒ े िमा॑ ह।
गभ दवाना॒
गभ॒ ॑षे दवाना॒ े ̎म।्
॒ म॑ती॒नािमा॑ ह।
िपता
॒ वै मतय॑
ूजा ॒ ।
तासा॑ मषे॒ एव॒ िपता।

य॑व॒ य ॑ ।
े ह।
ता॑द॒वमा॑

पित॑ ूजाना॒ िमा॑ह।

॒  ॑ष ूजाना
पित ̎म।्
मित॑ कवी॒नािमा॑ ह॥ ५३॥

[[5-6-9]]
मित ॒  ॑ष क॑वी॒नाम।्
स ं दवो॒ े दवन॑
॒ े े सिवऽाऽय॑
॒ ित ॒ स सय ू  ॑णाता॑
॒ े ह।
॒ ं ु च॒ ैवािद
अम ॒ ं ू॑व॒ यं ॑ च॒ स शा̎ि।
॒ ॒ु 
आयदाम ॒ ं ॑ घम  वच॒दा असीा॑
॒ ह।
॒ मवै
आिशष॑ े॒ तामाशा̎।े
॒ नो॑ऽिस िपता
िपता ॒ नो॑ बो॒धा॑
े ह।
बो॒धय॑वै े॒ न̎म।्
नवै॒ तऽे॑ वका॒शा भव॑ ि।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 150 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



पि॑य ै दशमः।
ु ॑ े ूा॒णाः॥ ५४॥
नव॒ वै पष

[[5-6-10]]
नािभ॑दशमी।  ॒
ूा॒णानव ॒ े यज॑मान े दधाित।
अथो॒ दशा̎रा िवराट। ॒ ्
अ ं ॑ िवराट।॒ ्
॒ ॒ ैवाामव॑
िवराज ॒ ।े

य ॒ िशरो̎ऽित।
तवा े॒ होऽा॑िभ॒  ू॑दधः। ु

ऋिजोऽव े ।े
̎
एता
॒ वै होऽा̎।
होऽा॑ िभरवे ॒ य
॒ ॒ िशर॒ ूित॑दधाित॥ ५५॥

[[5-6-11]]
॒ ॒
िचतमव ̎े ।े
॒ ॒
िचताै ूजाप॒॑ ितः ूजा॒ असृ
॑ जत।

ूजाना॒  सृ।ै̎
॒ ॒
िचतमव ̎े ।े
॒ ॒
िचताै पजो॑ ॒  वषित।

वष ु॑कः पजो॑
॒  भवित।
॒ एध।
स ं ूजा ॑ े
॒ ॒
िचतमव े ।े
̎
॒ ्
॒ ॒ ं वै ॄ॑वचसम।
िचत
॒ ॒ ॒ ॒
ॄवचिसनो॑ भवि॥ ५६॥

[[5-6-12]]
॒ योऽव̎
अधी॒ े ।े
॒  यु ि।
सवमाय॑ 

न पवे̎त।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 151 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
यव॑ ॒ े ते ।
ूजा॑ यत।े
॒ ं 
ूजा े ्
॑ ॒ ै िनद  ॑हत।
याव॑ े ते ।
न ूजा॑ यत। े
ना ै̎ ूजा े ्
॒ ं िनद  ॑हत।
॒ ॒ ॒ यज॑वु ाचयित।
ितरृ 
ूजा॑यत।े
॒ ं िनद  ॑हित।
ना ै̎ ूजा
ी॑मती त े सपया॑
े॒ े ह।

सपा॒ि ूजाः ॒ ॥
ूजाय॑ े ५७॥

ऋतवो॒ ॒
िह िशरव  ॑पृ॒ े ूव॑ ण ॒
ृ ॒ िन॑पमानिमा॑ ॒ े ह शारदाववाा॑
ह गता॑ ॒ े॒ ॒ ू क॑यित  े
ऋत

कवी॒नािमा॑ह ूा॒णाः ूित॑दधाित भवि वाचयित चािर॑ च॥ ६॥

[[5-7-1]]
॒े
दव॑ ा सिवतः ॒ ु ू॑स॒ व इित॑ रशनामाद॑
॒ ू ै।
॒ े ूस̎

अिनो ̎बा॒ ा॒िमा॑ ह।
अिनौ॒॒ ॒ े मय
िह दवाना॑ ॒ ू  आा̎म।्
॒ ू हा̎ा॒िमा॑ ह॒ य̎।ै
पो
आददऽिद॑ ॒ े ॒ ै राा॒ऽसीा॑ह॒ यज॑ ु ृ  ै।
इड॒ एिद॑ त॒ एिह॒ सर॑ ॒ हीा॑े ह।
॒ ॒ वा अ
एतािन े मािन॑।
॑ ै दवना॒
॒ े ॒ मरै वै
दवना॒ े ॒ ना॒मा॑ यित।
असा॒वसा॒ े वसा॒ े वहीा॑
े ह।
॒ ॒ वा अ
एतािन ु
॑ ै मनना॒ मािन॑॥ ५८॥

[[5-7-2]]
॒ ॒ ु ॒ मरै वै
मनना॒ े ॒ ना॒मा॑ यित।
षथ सप॑ं ।े
षा ऋतव॒॑ ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 152 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु रवै
ऋतिभ॑ े ॒ ना॒मा॑ यित।
अिद॑ ा उीष॒॑ म॒ सीा॑ ह।
॒ ु े ॒ तत।्
॒ यजरवै
यथा॒
वा॒यर॑ु ॒ ैड इा॑ ह।
ु ॒ े ॒ वै वसः।
वा॒य॒ दवो॑ ॒
॒ ू ो॒पाव॑ सज
पषा ृ ॒ िा॑ह।
॒ े या पशव॑
पौ॒ा वै दवत॑ ॒ ॥ ५९॥

[[5-7-3]]
य॒ ैवैन ं ॑ दवत॑ ॒ े यो॒पाव॑ सज ृ ित।

अिा॒ ं ूदा॑ प॒या॑ े ह।

अिनौ॒ ॒ े ̎ ं िभषजौ
वै दवाना ॒ ̎।
ताा॑ मवाै े॒ ॑ भष॒े ज ं क॑रोित।
य े॒ न॑ँशशय ॒ इा॑ ह।
ौवै े॒ ना̎म।्
उॐ॑ घम ॒  िश॒ षोॐ॑ घम ॒  िश॒ षा॑
॒ ं पा॑िह घमाय॑ े ह।
॒ ू ॒ ु ॑ दहीित॑
यथा̎ ॄयादमै ॒े ।
॒ े तत।्
ता॒गव
ृ ॒ ॒
बहितोप॑ सीदिा॑
॒ ह॥ ६०॥

[[5-7-4]]
॒े
ॄ॒ वै दवाना॒ ं बहित॑
ृ ॒ ।
ॄ॑ण॒ ैवैना॒मप॑ु सीदित।
दान॑वः॒ पर॑े व॒ इा॑ ह।
मा॑ े नवै े॒ ना̎रोित।
॒ ॒ ृ लोिह॑ त॒ ना॑
िववतो॒ े े ह॒ ाव॑
ृ ै।

अिा ̎ ं िप॒ सर॑  ै िप प ॒ ू े िप॑॒ बहत॑
ृ ॒ य े िप॒ा॑
े ह।
एताो॒
॒ ॑षे ा दवता ॒ े ̎॒ िप॑ त।े
इा॑ य िप॒ा॑ े य िप॒ ा॑ े ह।
इ॑ मवे॒ भा॑ग॒ धय॑ े ने ॒ सम॑धयित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 153 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


े ह॥ ६१॥
ििरा॒या॑

[[5-7-5]]
ता॒िदो॑ दवता॑ ू ॒ ॑ मः।
॒ े ना ं भियभात
गा॒य॒ ऽो॑ऽिस॒ ऽै॑भ ु ोऽिस॒ जाग॑तमसीित॑
॒ ॒
शफोपयमानाद॑ ।े
छो॑िभरवै े ॒ ना॒नाद॑ ।े

सहोज े ॒ े
भा॒गनोपमहीा॑ ह।
ऊज ॒  एवै
॒ न ं ॑ भा॒गम॑कः।

अिनौ॒ वा एत॒ ॒ ॒ ॑ ू
॒ िशर॑  ूितदधतावॄताम। ्

आवाा॑ मवे॒ पवा ू ̎ ा॒ ं वष॑ियाता॒ इित॑।
॑ु
इा̎िना॒ मधनारघा॑ ॒ े ह।

अिा॑ ू ̎
मवे॒ पवा  ा॒ ं वष॑करोित।

अथो॑ अिना॑ ववे॒ भा॑ग॒ धय॑ 
े ने ॒ सम॑धयित॥ ६२॥

[[5-7-6]]
॒ ं पा॑त वसवो॒ यज॑ता॒ विडा॑ह।
घम
वस॑नू ॒ वे भा॑ग॒ धय॑ 
े ने ॒ सम॑धयित।
य॑ षकयात।॒ु  ्
या॒तया॑माऽ वषका॒रा̎त।्
य व॑षकयात। ॒ु  ्
रािस य ु
॒  ह॑ ः।
विडा॑ ह।
॒ मवे॒ वष॑करोित।
परो॑
ना॑ या॒तया॑ मा वषका॒रो भव॑ ित।
॒  रािस ि॥ ६३॥
न य

[[5-7-7]]
ाहा̎ ा॒ सय ू  ॑ रँमय॑
॒ े विवन॑ ु मीा॑ह।
ृ ॒ य े जहो॒
यो वा अ ॑ ॒ पयो॑ ु रिँमः।

स व॑िृ व॒ िन॑।
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 154 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
मध॑ ु हिवरसीा॑
॒ ॒ ह।
॒ ॒वै
दय॑ े न̎म।्
सयू  ॑॒ तप॑॒ पा॑
े ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्

ावा॑पिृ थवीा ̎ ं ा॒ पिर॑ गा॒ ृ मीा॑ह।

ावा॑ पिृ थवीा॑ मवै ृ
े॒ न ं॒ पिर॑ गाित॥ ६४॥

[[5-7-8]]
अिर॑ ॒ ण े ॒ ोप॑या॒मीा॑ह।
अिर॒॑ ण े ॒ ैवैन॒ मप॑ु यित।
न वा एत ॒ ं म॑न॒ ो॑ ु भत ु ॑महित।

॒ े ̎ ं ा िपतृ॒ णामन॑मु तो॒ भतु शकयिमा॑
दवाना े ॒ ह।
॒ े रवै
दवै े ॒ न ं ॑ िपतृ॒ िभरन॑ ॒ मु त॒ आद॑ ।े
॑ े॒ धयि।
िव वा एनमतद॑ 

यावय॑ ॒ ृ परो॒ ु ज॑ु ित।
े ऽिस॒ तजोऽनूहीा॑
तजो॑ े ॒ु े ह।
े एवाि॑
तज॑ ॒ धाित।
॒ ॒ मा मा॑ िहसीरिरृ
िदिवृ ॒ मा मा॑ िहसी॒िरा॒हािहसाय ै॥
॒ मा मा॑ िहसीः पृिथिवृ
६५॥

[[5-7-9]]
सव॑ु रिस॒ सव॑ु म य॒ िदव ं ॑ य िदवो
॒ मा॑ पा॒हीा॑ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े
॒ ॒
िशरो॒ वा एत॑ ।
य॑व॒ य ॑ ।
आा ॒ वा॒यः। ु

उ॑ वातना॒माा॑ ह।
॒ ॒ े य
आव ॒ ॒ िशर॒ ूित॑दधाित।
अन॑वानम।्
ूा॒णाना॒ सत॑ं  ै।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 155 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


पचा॑ ह॥ ६६॥

[[5-7-10]]

पाो॑ यः।
यावा॑नवे॒ यः।॒
त॒ िशर॒ ूित॑दधाित।
॒ ̎ े ा॒ वस॑मु त॒ े ाहा॑
अय े ह।
॒ वा आिद
असौ  मु ान।्
॑ ॒ो̎ऽिवस॑
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।
सोमा॑ य ा िव॑ ॒ त॒ े ाहा॑
े ह।

चमा॒ ॒ न।्
वै सोमो॑ िवा
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।

वणाय ॒ त॒ े ाहा॑
ाऽऽिदव॑ े ह॥ ६७॥

[[5-7-11]]
अ ॒ ु वै वण ॑ आिदवा ॒ न।्
ता॑ एवै ॒ न ं ॑ जहोित। ु
ृ ॒ य े ा िवद
बहत॑ ॒ ̎ े ावत॒ े ाहा॑ े ह।
ॄ॒ वै दवाना॒॒े ं बहित॑ृ ॒ ।
ॄ॑ण एवै ॒ न ं ॑ जहोित। ु
॒ ॒ े भमत
सिवऽ ॑ ॒ ु ̎ े िवभमत ॒ ु ̎ े ूभमत॒ ु ॒ े वाज॑वत॒ े ाहा॑
े ह।
ं॒ ॒ ॒ वै स॑िवतभमाि॑
सवसरो ॒ ु ॒ ु ु
भ॒ मा॑ ु
भ॒ मााज॑ वान।्
ता॑ एवै ॒ न ं ॑ जहोित। ु
॒ य॒ ाऽि॑ रत े िपतृ॒ मत॒ े ाहा॑
यमा े ह।

ूा॒णो वै यमोऽि॑ राितृ॒ मान॥् ६८॥

[[5-7-12]]
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।
एता॑
॒ एवै ु
॒ े ̎ो जहोित।
॒ न ं ॑ दवता
दश॒ सप॑ं ।े
दशा̎रा िवराट।॒ ्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 156 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ्
अ ं ॑ िवराट।
॒ ॒ ैवाामव॑
िवराज ॒ ।े
रौ॒िहणाा॒
॒ ॒े
ं वै दवा॑ वु ॒ गं लो॒कमा॑य।्
तिौ॑िहणयो॑
॒ ॒
रौिहणम। ्
यिौ॑िहणौ ॒ भव॑तः।
रौ॒िहणाा॑
॒ मवे॒ तज॑मानवग ु ॒ ं लो॒कम॑िे त।
अहयित॑
॒ े ॒ ु जषता
 कतना॑ ु  सयो॒ ु ितयित॑षा॒ ाहा॒ रािऽयित॑
॒ े ॒ ु जषता
 कतना॑ ु 
ु ितयित॑षा॒ ाहा॑
सयो॒ े ह।
॒ ॒
आिदमव े॒ तदमिँ॒ ु ॑ो॒के ऽा॑ परा
॒ ̎ाधार।

रािऽ॑या अवा ̎त।्
ता॑द॒सावा॑ िदो॑
॒ ऽमिँ ु ॑ो॒के॑ ऽहोरा॒ऽाा̎ ं धतः॥
॒ृ ६९॥
॒ ॒ ु ॒ मािन॑ पशव॑
मनना॒ ॒ ीदिा॒ ॒ े या॑
हा॒ े हाधयित  ि गा॒
ृ िहसाय॒ ै पचा॑हािदव॑
॒ त॒ े
ाहा॑ े ह िपतृ॒ मान े॑ित चािर॑
॒ च॥ ७॥

[[5-8-1]]
िवा॒ आशा॑ दिणसिदा॑ ॒ ह।
िवा॑न॒ वे दवाी॑
॒े णाित।
अथो॒ िर॑ ा एवै ॒ न ं ॑ पाित।
िवा̎वान॑ ॒ े यािडहा॑ ॒ े ह।
िवा॑ न॒ वे दवाा॑
॒े ग॒ धय॑ 
े ने ॒ सम॑धयित।
ाहा॑कृ त घम ॒  ॒ मधो̎ िपबतमिना॑ ॒ े ह।

अिना॑ ववे॒ भा॑ग॒ धय॑ े ने ॒ सम॑धयित। 
ाहा॒ऽय॑े यिया॑ ॒ य॒ श ं यज॑िु भिरा॑
॒ ह।
॒ वे नै ं ॑ घारयित।
अ॑
॒ े ॒ ॑ ॥ ७०॥
अथो॑ हिवरवाक

[[5-8-2]]
अि॑ना घम ॒ ं पा॑त हािदवा॒नमह॑ िद॒वािभ॑॒ितिभिरा॑
॒ ह।

अिना॑ ववे॒ भा॑ग॒ धय॑  ।
े ने ॒ सम॑धयित
अन॑ ु वा॒ ं ावा॑पिृ थवी ॒ मसाता॒िमा॒हान॑मु  ै।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 157 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ाहा॑ े य॒ ाहा॒ े विडा॑ ह।
इा॑य॒ िह परो ॒ ु यत
॒ ̎।े

आौाा॑ ॒  यजित॑
ह घम॑ ॒ े ।

वष॑क त े जहोित।
र॑सा॒मप॑ह ै।
अन॑यु जित गाक
॒ ॑ ृ  ै।
॒  पातमिना॑
घमम॑ ॒ े ह॥ ७१॥

[[5-8-3]]
पूव  ॑मवोिदतम।
े॒ ॒ ्
उ॑रणा॒ े िभग॑ण ृ ाित।
अन॑ ु वा॒ ं ावा॑पिृ थवी ॑ साता॒िमा॒हान॑मु  ै।
॒ अम
त ं ूा॒ ं ॑ यथा॒वणमो॑ िदव ॒ े नम॑ पृिथा
॒ इा॑ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्
िदिव ॒ धा॑ इम ॒ ं य ॒ ॒ ं िदिव
॒ ं यिमम ॒ धा॒ इा॑ह।
॒ ु ॒  े॒ न ं ॑ लो॒कं ग॑मयित।
सवगमवै
िदव ं ॑ गा॒िर॑  ं ग पृिथव ॒ गा॑
॒ े ह।
॒ वे नै ं ॑ लो॒के ष॒ ु ूित॑ापयित।
ए॑

पच॑ ूिदशो॑ ॒ े ह॥ ७२॥
गा॑

[[5-8-4]]
िद॑ ॒ वे नै ं॒ ूित॑ापयित।
॒े
दवा॑ 
म॒ पा॑  िपतॄ 
॒ ॑म॒ पाा॑
॒ े ह।
उभय॒ ̎ े वै े॒ न ं॒ ूित॑ापयित।
यि॑ त।े
वष ु॑कः पजो॑ ॒  भवित।
ता॒ि॑ मान॒  पय॑ ु ।
याि॑त।े
े॒ ̎म।्
तवाना
य॑ िणा।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 158 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ृ ाम॥् ७३॥
ति॑त॒ ण

[[5-8-5]]

यक। ्
ु नाम।्
त॑न॒ ा॑
यदङ।्
तििाणा
ु॒ ̎म।्
॒ ु च ं िपयित।
ूाचमद॑
॒े ॒
दवऽाऽक ॑ ।
अथो॒ ख। ॑
सवा॒  अन॒ ु िदश॑ िपयित।
सवा॒  िदशम॑
॒ े ।े

॒ ॒ िप॑यित॥ ७४॥
॒ ॒ पिरिध
अ

[[5-8-6]]
े ॒
तजसोऽ ॑ ाय।
इष॒ े पी॑िपज ॒ ू  पी॑िपहीा॑
॒ ह।
इष॑मवोजे॒ ं॒ यज॑मान े दधाित।
यज॑मानाय पीिपहीा॑ ॒ ह।
यज॑मानाय॒ ैवैतामा॒िशष॒माशा̎।े
म॒ ं य ैा॑य पीिपहीा॑ ॒ ह।

आन॑ ॒ तामा॒िशष॒माशा̎।े
एवै
ि ै̎ ा ाय॑ ॒ु े ॒
ियाय॑ ू ॒ ै ा॑
ा॒ भ े ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्
धमा  ॑ऽिस सधमा ॒ ु  म̎ े ॒  े ॄा॑िण धारया॑
॒ े ह॥ ७५॥

[[5-8-7]]
ॄ॑वै े॒ न ं॒ ूित॑ापयित।
े वात॑ःया॒
ना॒ ॒ े ।्
॒ ̎त
िदित य॑िभचर
॒ ु ा ूा॒ण े सा॑दयामना॑
अम॑ ॒ ु सह॒ िन॑रथ॒ ं गित॑ ू  ं िात।
॒ े ॄया॒ ॒ ्
यमवे॒ ि॑े ।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 159 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
तनैे ॑न सह॒ िन॑रथ॒ ं ग॑मयित।
॒ ू े शर॑ स े॒ ाहा॑
प े ह।
॒ े तभा॑
या एव॒ दवता॑ ॒ गाः।
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।
माव॑॒ ाहा॑ े ह।
या एवािर॑
॒ ॒ े वाच॑॥ ७६॥

[[5-8-8]]
ता॑ एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित।
॒ ॒ े ॒
ूितराहा॑ े ह।
॒ े ू॑ितराः।
ूा॒णा वै दवाः ॒
े एवै
त॑ ु
॒ न ं ॑ जहोित।

ावा॑ पिृ थवी ॒  ाहा॑ े ह।

ावा॑पिृ थवीा॑ मवै ु
े॒ न ं ॑ जहोित।
िपतृ ॒ े ॒
॒ ो॑ घमपाहा॑ े ह।
य े वै या॑नः।
त े िपतरो॑
॒ घमपाः। ॒
त॑े एवै ु
॒ न ं ॑ जहोित॥ ७७॥

[[5-8-9]]

िाय॑ ॒ ̎ऽ॒ े ाहा॑
िहो े ह।
॒ े॒ भा॑ग॒ धय॑
िमव 
े ने ॒ सम॑धयित।
॒  ॒
सवतम॑ नित।
सवत॒॑  एव॒ ि ॒ दयत।े
॒ ं िनरव॑
उद॑ च ं॒ िनर॑ ित।
एषा
॒ वै ि ॒ ॒ िदक।्
ाया॑ मवे॒ िदिश ॒ ि ॒ दयत।े
॒ ं िनरव॑
अप॒ उप॑श े ॒
ृ ित माय॑ ।
नाी̎त। े
यदी॑
॒ ते ॥ ७८॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 160 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[5-8-10]]
च॑रु  ूमाय॑ ॒ क ु  ात।्
ता॒ाी॑।
अपी॑परो॒ माऽो॒ रािऽ॑य ै मा पाषा ॒ े त॑े अ े सिमया॒
॒ सिम॑॒ ाय॑मु  दा॒ वच  ॑सा माऽऽी॒िरा॑ह।
आय॑रु वािच
े॒ ॒ दधाित।
अपी॑परो मा॒ रािऽ॑या॒ अो॑ मा पाषा ॒ े त॑े अ े सिमया॒
॒ सिम॑॒ ाय॑मु  दा॒ वच  ॑सा
माऽऽी॒िरा॑ह।
आय॑रु वािच
े॒ ॒ दधाित।

अियितयित॑ ॒ ॒
रिाहा॒ ू योितयित
सय॒ ॒ ू ः ाहा॑
॒ य े ह।
॒ यजरवै
यथा॒ ॒ ु े ॒ तत।्
॒ ॒ िदनो॑ वदि।
ॄवा॒
हो॒त॒ ॑मिहो॒ऽा ं ३ न हो॑त॒ ा३िमित॑॥ ७९॥

[[5-8-11]]
यज॑षु ा जयात।ु॒ ्
ू ॒ ॑ जयात।
अय॑थापवमाती ु ्
य ज॑ु यात।
॒ ्

अिः परा॑भवत। े ्

भाहव े े॒ हो॑त॒ ̎म।्
ू  ती
॒ प॒वमा
यथा॒ ॒ु ।
॑ जहोित॑
नािः परा॑भवित।
त ॒  ॑ ु हिविरा॑
॒  हिवमध ॒ ह।
॒ ॒वै
दय॑ े न̎म।्
े॒
इ॑ तमऽािवा॑ ह॥ ८०॥

[[5-8-12]]
ूा॒णो वा इ॑ तमो॒ऽिः।
े॒
॒ न॒ िम॑ तमऽौ
ूा॒ण एवै ज॑हु ोित।
िपता॒ नो॑ऽिस॒ मा मा॑ िहसी॒िरा॒हािहसाय ै।

अँयाम॑ ॑ु
त े दवे घम ॒ मधमतो॒ ॒ ु ॒ इा॑ ह।
वाज॑वतः िपतमत
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 161 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
आिशष॒॑ मवै े॒ तामाशा̎।े
धा॒॒ िवनो॑ऽशी॒मिह॑ ा॒ मा मा॑ िहसी॒िरा॒हािहसाय ै।
े सा॒ वा एत
तज॑ ॒ े ॑
ृ ।े
य े ू॑व॒ य ॑ण॒ चर॑ ि।
ूाँञ॑ि।
े एवा॑
तज॑ ॒ े ८१॥
धत॥

[[5-8-13]]
॒ ं ॒ ॒ ं न मा॒सम॑ँञीयात।्
सवसर
ु े
न रा॒मामप॑यात। ्
न मृ॒ य॑ने िपबत।े ्
े ्
ना॑ रा॒म उि॑  ं िपबत।
तज॑ े एव॒ तसँय॑ित।
॒ े स॒ राय॑
दवा॒ ु ं ा आस।्
त े दवा ॒ े िव॑ ज॒ यम॑पु ॒य॑।

िवॅािज॑ सौ॒य  ॄ॒ स॑ ं दधत।
यिच॑ ं िदवाकी॒म̎ ।्
तदतन ॒ े गोपायत।्
॒ े े ॒ ैव ोतना॑
ता॑द॒तत े ॒ ं चा॒य̎म ।्
े सो गोपी॒थाय॑।
तज॑
े ॒ यजू िष िवॅाज॑
ता॑द॒तािन ॒  े ः।
ौ॒या॑
ू  ॑ रिँम
ाहा̎ ा॒ सय ॒ ॒ इित॑ ूा॒त सा॑दयित।
ाहा̎ ा॒ न॑ऽ े ॒ इित॑ सा॒यम।्
एता
॒ वा एत॑ ॒ ॒ े ̎।
दवता
तािभ॑रवै े ॒ न॒  सम॑धयित॥ ८२॥
अक ॒ ॒ े ह ूिदशो॑
॒ ॒ रिना॑ ॒ ॒ े ह िपतृ॒ णाम॑ःपिरिध
गा॑ ॒ िप॑यित धारया॑ ॒
॒ े ह॒ वाचो॑ घमपा॑

ु ॒
॒ न ं ॑ जहोी॑
एवै ते होता
॒ ३िमािवा॑
॒ े ॒ च॑॥ ८॥
ह दधतऽगोपायस

[[5-9-1]]
घम॒  या त॑े िदिव ु
॒ शिगित॑ ु
॒ आतीजहोित।
ितॐ ॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 162 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु ॒ यजत।े
छो॑िभरेव॒ ा॒ ैो लो॒के ँशचमव॑

इयम॑ ु
े जहोित।
े ॒
अथयथय॑ े ित।
ऽय॑ इम ॒ े लो॒काः।
॒ एव॒ लो॒के ँशचमव॑
ए ॒ ु ॒ यजत।े
अन॑ ु नो॒ऽान॑मु ितिरा॒
॒ हान॑मु  ै।
िदवा॑
॒ ॒
पराया॒ इा॑ह।
िदव ॒ े ो॒काा॑ धार।
॒ एवमाँ

ॄ॑णा पराया॒ इा॑ह॥ ८३॥

[[5-9-2]]
ए॒॑ वे लो॒के ष॑ ु ूजा ॒ दा॑ धार।
ूा॒ण॑ ा पराया॒ ॒ इा॑ह।

ूजाव े॒ ूा॒णाा॑ धार।
िशरो॒ वा एत॑ ॒ ॒ ।
य॑व॒ य ॑ ।
असौ ॒ ख॒ वा आिदः ॑ ॒ ू॑व॒ य ॑ ।
त ं य॑ िणा॒ ूचमद॒॑ ॒ ु चमा॒ ु सय̎ते ।्
िज ॒ ं य
॒ े ्
॒ िशरो॑ हरत।
॒ ु सयित।
ूाचमा॑
॒ ु द॒वे य
परा॑ ॒ ॒ िशर॒ ूित॑दधाित॥ ८४॥

[[5-9-3]]
॒ ु सयित।
ूाचमा॑
ता॑द॒सावा॑िदः ॒ ु द॑िे त।
॒ परा॒
॒ प॒यमािवऽा॑
शफो॒ ॒ ॒ िण॒ धी॒ृ इव॑
॒ हरि।
साा॑नमवै े॒ न॒  सत॑न ं ु करोित।
साा॒ऽमिु ँ ॑ो॒के भ॑वित।
य एव॒ ं वद॑े ।

औरािण भवि।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 163 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ऊवा  उर॑
॑ ॒ ।
ऊज  ॑मवाव॑ े॒ ।े
व  ॑ना॒ वा अि॑
॒ ॥ ८५॥

[[5-9-4]]
य॒  रािस िजघासि।
साा̎ ूो॒ताऽवै ॑ित।
साम॒ वै र॑ ो॒हा।
र॑सा॒मप॑ह ै।
िऽिनधनमपै ॒ ॒ ु ॑ित।
ऽय॑ इम॒ े लो॒काः।
॒ एव॒ लो॒के ो॒ रा॒प॑हि।
ए
ु॑
पषःपषो ु िनधनमपै ॒ ॒ ु ॑ित।
ु॑
पषःपषो॒ु िह र॑ ॒ ी।
र॑सा॒मप॑ह ै॥ ८६॥

[[5-9-5]]

यृ॑िथाम॑ ु ा॒सय̎ते ।्
॒ु
॒  शचाऽप
पृ॒िथवी े ्
 ॑यत।
॒ ु
यदफ्स।

अपँशचाऽप ॒ु े ्
 ॑यत।
यदोष॑धीष।ु
ओष॑धीँशचाऽ ॒ ु प  ॑यत। े ्

यनित॑ ष।ु

वनती॑ े ्
॒चाऽप  ॑यत।
िहर॑ य ं िनधायोा॑
॒ सयित।
॒ त॒ ं वै िहर॑ यम॥् ८७॥
अमृ

[[5-9-6]]
॒ त॑ एवै
अमृ ॒ न ं॒ ूित॑ापयित।
॒ ु िस शयधा॑
वर॑ ॒ ं ु या॒ इित॒ िऽः प॑िरिष॒चय ॑ित।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 164 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ृ अिः।
िऽवा ॒
े॒
यावा॑ नवािः।
त॒ शच ु  शमयित।
िऽः पनु॒ पय ॑ित।
षथ सप॑ं ।े
॒ ।
षा ऋतव॑
॒ ु रवा
ऋतिभ॑ े॒ ु  शमयित।
॒ शच
चत॑ःु ॐितनािभ॑
॒  ॒ ता॑
े ह॥ ८८॥

[[5-9-7]]
॒ ं वा ऋतम।
इय ॒ ्
ता॑ एष॒ एव॒ नािभ॑।
य॑व॒ य ॑ ।
े ह।
ता॑ द॒वमा॑
॒ ॒ु
सदो॑ िवायिरा॑ ह।
सदो॒ हीयम।्
अप॒ षे ो॒ अप॒ र ॒ इा॑ह॒ ॅातृ॑ापन ु ै।
घमतऽ॑ ॒ े मतरी॑
े॒ ु ष॒िमित॑ दा ु ॒ े परयित।
॒ म॑धिमौण॑ ू
ऊवा  अा ॒ ं॒ दिध।॑
॒  नम
ऊजवै 
॑ ॒ ा॑ने ॒ सम॑धयित॥ ८९॥

[[5-9-8]]
अन॑शनायको ु भवित।
य एव॒ ं वद॑े ।
॒  िस िदो
रिनामा॑ ॒ ग॑॒ व  इा॑ह।
े॒
॒ पमवा ॒ ैत॑िहमान ु ं ाच॑।े
॒ ॒  रि ं ॑ ब॒ ता॒

समहमाय॑ षु ा॒ स ं ूा॒णना॑
े े ह।
॒ मवै
आिशष॑ े॒ तामाशा̎।े
॑सौ यो̎ऽाि े ॒ य ं च॑ वय
॒ ं ि
॒ इा॑ ह।
॒ ॒ र एवा
अिभचा॒ ॒ ॒ ैषः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 165 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अिच॑बदषा॒ ॒
॒ ृ हिरिरा॑ ह।
ृ ॑षे ः॥ ९०॥
वषा॒

[[5-9-9]]
ृ हिर॑ ।
वषा॒

महािऽो ॒ न द॑ श॒ त इा॑ह।
ौवै ॒ े नम॑ तत। े॒ ्
िचद॑ िस समियो॑ ॒ ु िनिरा॑
॒ ह।
ामवै े॒ न ं॒ योिन ं ॑ गमयित।
नम॑ े अ॒ ु मा मा॑ िहसी॒िरा॒हािहसाय ै।
॒ सु सोमगविमा॑
िवाव॑ ॒  ह।
॒े
यदवा॑ िबयमा॑ ॒ णायि॒॑  ।
॒े
तदवा ॒ ैतनाा॑
े ययित।
॒ सरिभ
िवाव॑ ु ॒ तो॑ गणा॒ ृ िा॑ ह॥ ९१॥

[[5-9-10]]
॒ ्
पवू  ॑मवोिदतम।
े॒
उ॑रणा॒ े िभग॑ण ृ ाित।
िधयो॑ िहा॒नो िधय॒ इो॑ अा॒िदा॑ह।
॒ ू ॒े
ऋतनवाै ॑ कयित।
ूासां̎ गव ॒ अमृ ॒ ता॑ िन वोचिदा॑
॒ ह।
ूा॒णा वा अमृ ॒ ता̎।
े॒
ूा॒णानवाै ॑ कयित।
एतं
॒ द॑वे घम  दवो ॒ े ु गा॒ इा॑ ह।
॒ े दवानपा॑
॒ े ॑षे सवानप
दवो ॒ े ॒ ु ैित॑।
ु मना॑
॒ ॒ ं म॑न॒ ो॑
इदमह ॒ ु िना॑ह॥ ९२॥

[[5-9-11]]
॒ ॒ ु िह।
मनो॑
ु न॒ पु ैित॑।
एष॒ स॑न॒ ा॑
ु सय।्
॒ ॒ वै ू॑व॒ य  ॑मा॒
ईरो
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 166 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ूजा ॒ ू
॒ ं पशन्सो॑ मपी॒थम॑न॒ ू ासोम॑
॒ पी॒थानमिह॒॑ु े ।
सह ॒ ूजया॑
॒ सह ॒ रा॒योष॒ण े ा॑
े ह।

ूजामव ॒ ू
े॒ पशन्सो॑ मपी॒थमा॒॑।े
सिमऽा॒ ु ॒ न॒ आप॒ ओष॑धयिा॑ ॒ ह।
आिशष॑ ॒ मवै े॒ तामाशा̎।े
॒ ॒
िमऽाै ू ॒ ु ̎ऽाि
॑ भयासय े ॒ य ं च॑ वय॒ ं ि
॒ इा॑ ह।
अिभ ॒ ॒ चा॒र एवा ॒ ॒ ैषः।
ू वा एषो ॒ ̎ऽाो॒का॑वत।े
यः ू॑व॒ य  ॑मा॒ ु सय॑ित।
उ ॒  ं िचऽिमित॑ ॒ सौ॒रीा॑ म॒  ु ॒ े ॒ गाह॑प  े जहोित।
ृ ा ं पनर ु
अय ॒ ं वै लो॒को गाह॑प ः।

अिव ॒ े लो॒के ूित॑ितित।
असौ॒ ख॒ वा आिद॑ ॑ ॒ वु ॒ ग लो॒कः।
यसौ॒री भव॑तः।
तने ॒ ैव स॑वु ॒ गाो॒
 का ैित॑॥ ९३॥
ॄ॑णा पराया॒ ॒ इा॑ ह दधाि॒॑  ॒ ॑षे
॒ र॑सा॒मप॑ह॒ ै वै िहर॑ यमाहाधयित
री
ग॑णृ ा॒िा॑ह मना॑ ॒ ु िना॑हा॒ ैषो̎ऽौ च॑॥ ९॥

[[5-10-1]]
॒ ित॒ ं वै दवाँश
ूजाप॑ ॒े ु ं पयो॑ऽ॑।्
॒ब
तदे̎ो॒ न ॑भवत।्
तदि
॒  ॑करोत।्
तािन॒ शिब ु ॑ यािण॒ सामा̎भव।्
े ं यो रसो॒ऽ॑रत।्
तषा॒
ु ॒ ू ॑भवन।्
तािन॑ शबयज
शिब ु ॑ याणा॒ ं वा एतािन ु ॑ यािण।
॒ ॒ शिब
सा॒म॒ पयस॒ ॒ ं वा एतयो॑ ॒
॒ रत। ्
॒ े म॒ य॑।
दवाना॑
योः पय॑॥ ९४॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 167 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[5-10-2]]
ता॒  पय॑।
यदजाय॒ ॒ ै पय॑।
े॒
तवाना॒ ं पय॑।
ता॒ऽ॒ ैत ैयज॑ िु भर॑
॒  ि।
तय॑सा चरि।
॒ ितमवे॒ तवाय॑
ूजाप॑ े॒ 
सा॒ऽा॑ने ॒ सम॑धयि।
एष॒ ह॒  ै सा॒ा॑व॒ यं ॑ भयित।
य॒ ैव ं िवष॑
॒  ूवय ॒  ॑ ूवृ॒यते̎।
॒ ॒ ॒ े॒
उरवामा॑ ु सयज॑
॒ े े ाम।
े वा उरविदः॥
तजो॒ ॑ े॒ ९५॥

[[5-10-3]]
े  ूवय
तज॑ ॒  ॑ ।
तज॑े स॒ ैव तजम॑
े ॒ 
धयित।
॒ ॒ ॒ े॒
उरवामा॑ ु सयद॑
॒ े काम।
॒ ॒
िशरो॒ वा एत॑ ।
य॑व॒ य ॑ ।
मख॑ ु मरविदः।
ु े॒
शी॒व मख ु ॒  सद॑ं धााा॑
॒ य।
॒ द एव॒ भ॑वित।
अा॒
॒ ु िसत॒ ं वयािस पयास॑
यऽ॒ ख॒ वा एतमा॑ ॒  त।े
॒ वयाासत॥
पिर ॒ वै ता समां̎ ूजा े ९६॥

[[5-10-4]]
ता॑ रवामवोा॑े॒ े॒ सयत। े ्

ूजाना ̎ ं गोपी॒थाय॑।
॒ ु वा॑ पाोा॑
परो ॒ सयत। े ्
॒ ु ा एतोित
परा॒ ॒ ॒ द॑िे त।

तािॆो॑ चित।
॒ ू सयित।
े॒ न ं॒ योिनमना॑
ामवै
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 168 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ं म॒ उा॑ सयत।
अपा े ्
॒ ं वा एता॒
अपा ॒ ोित॑रजायत।
॒  ॑ ।
योित॑ ूवय
॒ न ं॒ योनौ॒ ूित॑ापयित॥ ९७॥
 एवै

[[5-10-5]]
य ं िात।
॒ ्
यऽ॒ स ात।्
॒ ु सयते ।्
तां̎ िदँया॑
॒ ̎
एष॒ वा अिव ॒
 ानरः।
य॑व॒ य ॑ ।
॒ ॒ ैवैन ं ॑ वैानरणा॒
अिन 
॒ े िभूव॑तयित।

औया॒  शाखा॑या॒मा॑ु सयत।े ्
ऊवा  उर॑
॑ ॒ ।
अ ं ॑ ूा॒णः।
ु ॒  ९८॥
शघमः॥

[[5-10-6]]
॒ ॒ ॒ ु मायण॑
इदमहममा॑ ु ॒ ॒ ु ूा॒णमिप॑ दहा॒मीा॑ह।
शचा
ु ैवा॑ ूा॒णमिप॑ दहित।
श॒ च
॒
ता॒जगाितमा॑ ि त।
यऽ॑ दभा॒  उपदीक
॑ ॒ ॑ सता॒ः। ु
ता॑सयि॑
े॒ ृ काम।
एता
॒ वा अपाम॑ ू
॒ न॒ झाव॑ य॒ नाम॑।
॒ 
यभाः।
॒ ख॒ वा आिद
असौ ॑ ॒ इतो ृ ॒ ु रयित।
॒ विमदी॑
॒ े॒
असाववाा॑ आिदो ृ ॒ं िनय॑ित।
॒ वि
ता आपो॒ िनय॑ता॒ ध॑ ना यि॥ ९९॥
गोः पय॑ उरविदरा॑ े॒ सत े ापयित घम
॒ य॑ि॥ १०॥

[[5-11-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 169 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ितिॅयमा॑
ूजाप॑ ं ॒ णः।
॒ं
सराथ सभृ ं ॑तः।
॒  ूव॑ त
घमः ृ ः।
॒ वी॒र उा॑ िसतः।
महा॒
॒ ख॒ वावैष आिदः।
असौ ॑ ॒
य॑व॒ य ॑ ।

॒ ॒ नामा̎कत।
स एतािन
य एव॒ ं वद॑े ।
॒ न
िवर॑ े ं॒ नाा̎।
॒ ॒ िदनो॑ वदि॥ १००॥
ॄवा॒

[[5-11-2]]
यो वै वसी॑यास ं यथाना॒मम॑पु ॒चर॑ ित।
ु ̎ित॒ ं वै स तै ॑ कामयत।े
पया
ु ̎ितम
पया  ै कामय।े
य एव॒ ं वद॑े ।
ता॑द॒वे ं िवान।
॒ ्
॒  इित॒ िदवाऽऽच॑ीत।
घम

सॆािडित ॒ नत̎म।्
एत॒ े वा एत॑
॒ िूय ॒ ु ̎।
॒ े तनवौ
एत ॒ े अ॑ िूय ॒ े नाम॑नी।
िूयय ॒ ु ̎॥ १०१॥
॒ ॒ ैवैन ं ॑ तनवा

[[5-11-3]]
॒ े ॒ नाा॒ सम॑धयित।
िूयण 
की॒ितर॑ ॒ पवा ू  ग॑ित जनता॑ ॒
॒ मायतः।
॒े े
गा॒य॒ ऽी दवोऽपा ̎बामत।्
॒ े ू॑व॒ य ॑ण॒ ैवान॒ ु ॑भव।्
ता ं दवाः
॒ ॒ ण
ूवय ु ्
॑ ावन।
ु  शित॒  क
य॑तिव ॒ ं ॑ ूवणित
ृ ॑  ूवय ॒ृ ॑ ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 170 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


गा॒य॒ ऽीमवे॒ तदन॒ ु िवभ॑वित।
गा॒य॒ ऽीमा̎ोित।
ू ̎ऽ ॒ जन ं ॑ यतः
पवा ॒ की॒ितग   ॑ित।
वै॒ ॒ दव
॒े स॑ः॥ १०२॥

[[5-11-4]]
वस॑व॒ ूव॑त
ृ ः।
 णः।
सोमो॑ऽिभकी॒यमा॑
॒ ॒ पय॑ानी॒यमा॑न।े
आिनः
मा॒॒ तः वथ।्
पौ॒ उद॑ ः।
सा॒रतो ॒
॒ ॒ िव॑ मानः।

मै॒ ऽँशरो॑ गहीतः।
तज ु
े ॒ उ॑तो वा॒यः।
ि॑यमा॑ ॒ ितः।
॒ णः ूजाप॑
यमा॑ ॒ु
॒ नो॒ वाघतः॥ १०३॥

[[5-11-5]]
॒ ख॒ वावैष आिदः।
असौ ॑ ॒
य॑व॒ य ॑ ।

॒ ॒ नामा̎कत।
स एतािन
य एव॒ ं वदे ॑ ।
॒ न
िवर॑ े ं॒ नाा̎।
॒ ॒ िदनो॑ वदि।
ॄवा॒
॒ु े ।
॒ ॑ ॒ ं नातऽथ॑
यृ॒ यमाित
का॑द॒षोे ̎ऽतु ॒ इित॑।

वागषे॒ इित॑ ॄयात। ्
वा॒वे॑ वाच ं ॑ दधाित॥ १०४॥

[[5-11-6]]
ु े
ता॑ दत।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 171 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॒ ितवा
ूजाप॑ ॒  एष॒ ा॑ दशधा ॒ िविह॑ तः।
य॑व॒ य ॑ ।
याग॑वका॒श॑ े ।
तन॑े ूजा॒ असृ ॑ जत।
अवका॒ ॒ ु सज
॒ ॒ शदै  व॑ ासरान॑ ृ त।
यम॑ ॒  वका॒श॑ े ।
तना॑े मसृजत।
॒ ितः।
अ ं ॑ ूजाप॑
॒ ितवावै
ूजाप॑ ॒  षः॥ १०५॥
॒ ॒ ॒ तनवा॒
वदि ॒ ु सस॑ो यमा॑ ॒ ु द॑ धाषः॥
॒ नो॒ वाघतो े॒ ११॥

[[5-12-1]]
॒ ॒ भा
सिवता ॒ ू ू॑थ॒ मऽह े ॒ व॑यृ त।े
तने ॒ कामा एित।
॒ े वयत
यितीयऽह॑ ॒ ृ ̎।े
॒ ॒ ू  दवान
अिभा ॒ े े॑ित।
॒ ृ े वयत
यतीयऽह॑ ॒ ृ ̎।े
वा॒यभा ु ॒ ू  ूा॒णान े॑ित।
य॑त॒ थऽह॑ ु  वयत ॒ ृ ̎।े
आिदो॒ ॒ भा ॒ ू रँमीन ॒ े॑ित।
य॑च॒ मऽह॑ े वयत ॒ ृ ̎।े

चमा॑ भा ॒ ू न॑ऽायित॥ े १०६॥

[[5-12-2]]
॒ े वयत
यऽह॑ ॒ ृ ̎।े
॒ ु ॒ ू  स ं ॑वसरम॑
ऋतभा ॒ िे त।
यस॑॒मऽह॑ े वयत ॒ ृ ̎।े
॒ ू शव॑रीमित।
धा॒ता भा े
े वयत
यद॑ ॒मऽह॑ ॒ ृ ̎।े
ृ ॒
बहित॑ ू  गा॑ य॒ ऽीम॑िे त।
भ॒ ा

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 172 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


य॑व॒ मऽह॑
े वयत ॒ ृ ̎।े
॒ भा
िमऽो ॒ ू िऽ॒ वत॑ ॒ ो॒कान े॑ित।
ृ इमाँ
े वयत
य॑ श॒ मऽह॑ ॒ ृ ̎।े
॑ भा
वणो ॒ ू िवराज॑
॒ मित॥े १०७॥

[[5-12-3]]
े ादशऽह॑
यद॑क ॒ े वयत ॒ ृ ̎।े
॒ ू िऽभ॑
इो॑ भा ॒ ु मित। े
या॑द॒शऽह॑ े वयत ॒ ृ ̎।े
सोमो॑ भा ॒ु
॒ ू साम॑ िे त।
॒ु
यरा॑ ॒ ̎ ं ूवयत
पसदा ॒ ृ ̎।े
ता॑ िदतः ॒ परा॑ ङ॒ मँ ू ो॒काप॑ित।े
यपिर॑
॒ ापसदा ॒ ̎ ं ूवयत
॒ ृ ̎।े
ता॑ द॒मतो॒ ु ऽवािङमाँ
 ॒ ो॒काप॑ित। े
य एव॒ ं वद॑े ।
ऐव त॑पित॥ १०८॥
न॑ऽायित े िवराज॑
॒ मित े तपित॥ १२॥

॒ े वै सऽ
दवा ॒  सा॑िवऽ॒ ं पिर॑ िौत॒ े ॄच॑
॒ ॒े
िरामो॒ऽिा॒ िशरो̎ मी॒वा दव॑ ॒ ं िवा॒ आशा॒
रशना
घम ॒ या त̎ े ूजाप॑
॒ ित शब ॒ ु ं ूजाप॑
॒ ितिॅयमा॑
ं ॒ णिवता ॒ ू ाद॑ श॥ १२॥
॒ भा

॒ े वै सऽ
दवा ॒  स ख॑िदरः े ॒ू 
॒ पिर॑ िौतऽिभपवमथो॒ े॒
र॑सा॒ ं म ैा॑ववा ॒ ं पा॑त ं
॒ े मि॑ना घम
॒ ै ॄ॒ वै दवाना॒
ृ हिरय
ूा॒णो वै वषा॒ ॒ रशतम॥
॒ वै वसी॑यास ं यथाना॒ममो॑ ॒ ् १०८॥

[[5-0-0]]
श ं नो॒
॒ मा हा॑ सीत।्
ओ ं शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 173 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 6
[[6-0-0]]

॒ ु  ं ॑ च॥
स ं ा॑ िसचािम॒ यज॑षु ा ूजामायधन

ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[6-1-1]]
॒ े ॒ ॒ ु स ं ॑ ूवतो॑
परयवा ॒ ॒
महीरन॑ ु ब॒ ॒ पा॑मनपशा॒नम।्
वै॒ व॒ त ॒ ं न ं॒ जना॑ना ं यम
॒  सगम॑ ॒  राजा॑न हिवषा॑
॒ वत।
इद॒ ं ा॒ व ं ॑ ूथम ॒ ं ागपत
॒ ॒ ॑ह॒ यिदहािब॑ ॒ भः परा।॒ु
इा॒ ू  ॒ ु ं ँय॒ दि॑णा॒ ं यथा॑ त े द
॒ प॒तमनसप॑ ॒ ं ब॑धा ु ु
॒ िव ब॑ष।
इमौ॒ य॑नु ि त े वी ॒ अस॑नु ीथाय वो॒ढव̎।े
याां̎ यम ॒ ॒ ु ृ ं चािप॑ गचछतात।्
॒ साद॑ न सकता॒
॒ ू ता॑
पषा ॒े वयत॒ ु ूिवानन॑
॒ ॒ ु ु न गो॒पाः।
पशभव॑
स ै॒ त े ॒ पिर॑ ददाितृ ॒ ो॒ऽिदव॑ ॒ े िवदऽ ु ॒ ̎ े ः।
॒ ू े आशा॒ अन॑वु दे ॒ सवा॒
पषमा  ो अा
॒  अभ॑यतमने नषत। े ्
िदा ॒ ॒ अघृ॑िणव ॒ ु
 ॑वी॒रोऽू॑यर ॑ ॒ ु ूिवान॥
॒ ु एत ॒ ् १॥

[[6-1-2]]
अय॑िु वाय ॒ ॒ ु पिर॑ पासित ा पषा ॒ ु ̎त।्
॒ ू ा॑ पात॒ ु ूप॑थ े परा
॒ ु ृ यऽ॒ त े ययऽ॑
यऽास॑त े सकतो॒ ॒ ु ॒े
ा दव॑ ॒ द॑ धात।ु
िवता
भव॑ु न पत इद॒  हिवः। ॒
॒ े रियमत
अय॑ ॒ ॒ े ाहा̎।
ु॑
पष ावयपदधािन॑ ॒  े॒ मृह।े
यथा॑ नो॒ अऽ॒ नाप॑रः परा ॒ ु जरस
॒ ॒ आय॑ित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 174 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ु॑
पष सयाविर ॒ िव त̎ े ूा॒णम॑िसॐसम।्
शरी॑रण े महीिमिह॑
॒ ॒ े िपतॄ
धयिह॑ ॒ नप॑ु ूजया॒
॒ ऽािनहाव॑ ॒ ह।
े ं दवी
मैव ं ॑ मा॒ा िू॑य॒ ऽह ॒ े सती
॒ िप॑तल ृ ो॒कं यदैिष॑।
॒ रा॒ नभ॑सा॒ स॑
िववा॑ ं यभौ ॒ ु नो॑ लो॒कौ पय॑सा॒ऽाव॑व॥
ृ २॥

[[6-1-3]]
इय ॒ ं नारी॑ पितलो॒कं व॑ण ृ ा॒ना िनप॑त॒ उप॑ ा म ॒ ूते ̎म।्
िव ं ॑ परा॒ ु णमन॑पु ा॒लय॑ी॒ त̎ ै ूजा ॒ ं ििव॑ण ं चह ॒ े धिह।े॑
उदी̎  नायिभ ॒ जी॑वलो॒किमतास॑ ॒ मु तमप॑ े॒ ु शष॒े एिह॑ ।
हमा॒
॒ ॒ भ॑ िदिधषोमत॑ ॒ े॒ ज ु िनमिभ
 ॒ ॒ सब॑ं भव। ू
सवण ॒ ु ॒  हा॑दा॒ददा॑ना मृ॒ त॑ िौय ॒ ै ॄ॑ण॒ े तज॑ े स े॒ बला॑य।
अऽ॒ ैव िमह ॒ वय ॒ ु े िवा॒ःृधो॑ अिभमा॑
॒ सशवा॒ ॒ तीजयम।  े
धनहा॑ ॒ ु  दा॒ददा॑ना मृ॒ त॑ िौय ॒ ै ऽायौज॑
॒ स े॒ बला॑य।
अऽ॒ ैव िमह ॒ वय ॒ ु े िवा॒ःृधो॑ अिभमा॑
॒  सशवा॒ ॒ तीजयम।  े
मिण॒  हा॑ दा॒ददा॑ना मृ॒ त॑ िौय ॒ ै िवश ॒ े प ु ॒ ै बला॑य।
अऽ॒ ैव िमह ॒ वय ॒  सशवा॒ ॒ ु े िवा॒ःृधो॑ अिभमा॑ ॒ तीजयम॥  े ३॥

[[6-1-4]]
॒  े चमस
इमम॑ ॒ ं मा िवजी̎रः िूयो ॒ े म॒ तु सो॒ाना̎म।्
॒ दवाना॑
एष॒ य॑म॒ सो द॑वे ॒ पानि॑ ॒ वा ॒ े अमृ ॒ ता॑ मादयाम।्
अवम ॒ े  ॒  पिर ॒ गोिभ॑य  ॒ सूो ं ण ु ॑॒ मद॑े सा॒ पीव॑ सा च।
ना॑ े धहर॑ ॒ ृ ु  सा॒ जषाणो॒ ॑ दधिधयखया॑॑ ॒ ॒  त ै।
मैनम ॑ ॒ े िवद॑ हो॒ माऽिभशो॑चो॒ माऽ॒ च ं ॑ िचिपो॒ मा शरी॑रम।्
यदा॒ ॒ त ं करवो॑ ॒ जातवदोऽथ॑ े॒ मे ने ं॒ ूिह॑ णताितृ ु ॒ ॑।
॒ त ं यदाऽकरिस॑ ॒ ॒ जातवदोऽथ॑ े॒ मे ने ं॒ पिर॑ दाितृ ॒ ॑।
यदा ॒ गा॒स॑नु ीितमतामथा॑ े॒ ॒ े ̎ ं वशनीभ
दवाना ॒  ॑वाित।
सय ू ं ॑ त॒ े च॑गु त  ॒ ु वात॑मा॒ा ा ं च॒ ग॑ पृिथव ॒ च॒ धम  ॑णा।
अपो ॒ वा॑ ग॒ यिद॒ तऽ॑ त े िहतमोष॑ ॒ धीष॒ ु ूित॑िता॒ शरी॑रःै ।

अजोऽभा॒ गप॑सा॒ त ं त॑प॒ त ं त॑े शो॒िच॑पत॒ ु त ं त॑े अिचः। ॒ 
या॑े िशवानवो॑ ॒ ॒ ु जातवदािभ॑ े ॒ वहम  ॒ े  सकता॒॒ ु ृ ं यऽ॑ लो॒काः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 175 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अय ॒
॒ ं वै मादिध ॒ मतदय े॒ ॒ ं वै तद॑ ॒ योिन॑रिस।
॒ ु िपऽ
वै॒ ा॒न॒ रः पऽः ॒ े लो॑क॒ कजा॑
ृ तवदो॒ े वह॑म ॒ ु ृ ं यऽ॑ लो॒काः॥ ४॥
े  सकता॒
॒ ॒ व॑वा॒
िवाना ृ िभमा॑तीजयम  े ॒ शरी॑र
ै ॒ ािर॑ च॥ १॥

[[6-2-1]]
य एत॑
॒ ॒ गो॒ाराहा॒
पथो ॒ े ॒ य एत॑ ॒ ॒ र॑ िताराहा॒
पथो ॒ ॒ े ॒ य एत॒॑
॒ ऽिभर॑ िताराहा
पथो॑ ॒ ॒ े ॒ ̎ऽऽा॒ऽ े ाहा॑ऽपाा॒ऽ े ाहा॑ऽिभलाल॒॑ पत॒ े ाहा॑ऽप॒लाल॑ पत े॒
॒  ृ ॒ े ाहा॒ यमऽ॒ नाधी॒म॒ ै ाहा̎।
ाहा॒ऽय॑े कमकत
य॑ इ॒ ं जभर॑
॒ िसिदा॒नो मधान ॒ ू  ं ॑ वा ततप॑
॒ त े ा॒या।
िदवो ॒ िव॑ासीमघायत ॒ उः।


अामिध ॑ जा॒तो॑ऽिस॒ दय ॒ ं जा॑ यता॒ ं पन॑ु ।
अय॒॑ े वैानराय॑
॒ सवगाय॑ ु ॒  लो॒काय॒ ाहा̎॥ ५॥
य एत ॒ ॒ च॑॥ २॥

[[6-3-1]]
ू कतना॑ े ॒ ु बहताृ ॒ भा̎॒िरा॒िविवा॑  िन वष॒ृ भो रो॑रवीित।
॒ ॒
िदविदा॒ प॒ मामदान॑ ॒ ु ड॒ पामप॑ ॒ ु े मिहषो ॒ व॑वध।
इद॒ ं त॒ एक॑ं पर॒ ऊ॑ त॒ एक॑ं तृ॒ तीय॑ने ॒ योित॑षा॒ सिव॑ ं श।
सवश॑ ं॒ े नन ॒ वैु ॒ चारिध
॑ े िूयो ॒ दवाना ॒ े ̎ ं परम
॒ े सध ॒ ̎।े
नाक॑े सपणमप ु ॒  ु ॒ यत॑ दा ॒ वन॑े ो अच॑ ॒ त ा।
िहर॑ यप॒ ं वण ॑ ॒ ं यम
त ॒ ॒ योनौ॑ शकन ॒ ु ्
ु॒ ं भ॑रु यम।
अित॑िव सारमयौ े॒ ानौ॑ चतरौ ु ॒ शबलौ॑ ॒ सा॒धना॑ ु पथा। ॒
अथा॑ िपतॄ॒ न्स॑िु वदऽा॒
॒  अपी॑िह यमन
॒ े ॒ य े स॑ध॒ माद॒ ं मद॑ ि।
यौ त॒ े ानौ॑ यम रितारौ॑
॒ ु ॒ प॑िथरी॑
चतरौ ॒ ॒ ृ सा।
नच॑
ताा राजिर॑ ॒ े े  ि
दन ॒ चा̎ा अनमी॒व ं च॑ धिह॥ े ६॥

[[6-3-2]]
॒ ॒ ॒ स॒ तृु पा॑वलौ
उणसाव॑ ु ॒ यम॑ ॒ ॒ च॑रतो॒ऽवशा॒अन॑।ु
तौ

ताव ू  ॑य॒ पन॑ु दा॒
ं ॑ ॒शय॒ े सया ॒ ्
 वस॑मु ॒ हे भिम।
सोम॒ एके ̎ः पवत े घृ॒ तमक े ॒ उपा॑सत।े
े मध॑ ु ूधाव॑
यो॒ ॒ ित॒ ताि॑द॒वािप॑ े गतात।्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 176 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ु  े ूधन
य े य॑ ॒ े॑ष॒ ु शरा॑ ु ।
ू सो॒ य े त॑न॒ ज॑
य े वा॑ सहॐ॑
॒ दिणा॒ाि॑द॒वािप॑ े गतात।्
तप॑सा॒ य े अनाध
॑ ॒ ृ ाप॑सा॒ य े सव॑ु गताः।
॒
तपो॒ य े च॑िबर॒ े महा
॒ ि॑द॒वािप॑े गतात।्
े र॑ भमि॑
अँम॑ती रवती॒ ॒ ु त॒ ूत॑रता सखायः।
अऽा॑ जहाम॒ य े असश॑
॒ वे ािँशवा॒
॒ यमिभ ु रम॥
॒ वाजा॒न॑ े ७॥

[[6-3-3]]
यै दव॑ ॒े सिवतः ॒ ु ूिवऽ
॒  सहॐ॑ ॒ धारं ॒ िवत॑तमिर॑ ॒ ।े
े नु ा॒िदमना
यनाप॑ ॒ ̎तमा ॒ े हं मासवत॑
॒  तना॒ ॒  न ं ु पनािम।

या रा॒ाादपयि ॒ ॒ ॒ शाखा॑ अिभमृ ॒ ॑ता नपित॑
॒ ृ िममा॑ ॒ नाः।

धा॒तावा॒ ॒ ू ूजया॒
 पव॑ नने पताः ॒ ऽाुा ॒ वच  ॑सा॒ ससृ॑जाथ।
उय ॒ ं तम॑स॒ िर ॒ पँय॑ो॒ योित॑ ॒ रम।्
ू ॒  ॒ योित॑मम।
॒ े ं द॑वे ॒ ऽा सयमग॑
दव ॒ ्
धा॒ता प॑नु ात ु सिवता
॒ प॑नु ात।ु
॒ े े सा॒ सय
अज॑ ू  ॑॒ वच  ॑सा॥ ८॥
ध॑े॒ ु रमा॒
े ौ च॑॥ ३॥

[[6-4-1]]
य ं त॑े अिमम॑
॒ ाम वष॒ृ भाय॑वे ॒ पत॑व।े
॒ ं त श॑मयामिस ी॒रण॑
इम े चोदकन॑ ॒ े च।
य ं म॑ े समद॒॑ ह॒म॒ ु िनवा  ॑पया॒ पन॑ु ।
ा॒रऽ॑ ू जायता ं पाकवा॑ ॒  लकशा।
शीित॑के ॒ शीित॑कावित॒ ाक ॑ े ॒ ाकावित।

॒ ू॒ ससमयम
मडा॒ ु ॒ ॒ े  ॑ ि शमय॑ ॒ ।
श ं त॑े ध॒ा आपँशम॑ ॒ ु त े सना ॒ ू ̎।
॒ु
श ं त॑े समििया॒ आपँशम॑ ॒ ु त े स॒ ु वा̎ ।
श ं त॒ े ॐव॑ ीनव ॒ ु े॒ शम॑ ु त े स॒ ु का ू ̎।
श ं त॑े नीहा॒रो व॑षत ॒ ु शम॒ ु पृाऽव॑ शीयताम॥् ९॥

[[6-4-2]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 177 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अव॑सज ृ ॒ पन॑र े िपतृ ॒ ो॒ य॒ आतर॑ ॑ ॒ ित धािभ॑ ॒ ।
आयवसा॒॑ ु  न॒ उप॑यात॒ ु शष॒े  सग॑ ॒ ु जातवदः।
ं ता ं तनवा॑ े
सग॑ं  िपतृ ॒ िभ ॒  धािभिम॒॑ ॒ ॒ ू  परम
ापतन॑ ॒ े ो॑म।्
यऽ॒ भै ू ॑ वणस
॒ ृ े॒ तऽ॑ ग॒ तऽ॑ ा दव॑ ॒े ॒ द॑ धात।ु
िवता
य॑े कषणँश॑ृ॒ कु ॒ न आततोद॑
॑ ॒ ु िपपी॒लप ॒  उत ॒ वा॒ ाप॑दः।

अििा॑ दनण॒ ृ ं क॑ृ णोत॒ ु सोम॑॒ यो ॄा̎॒ णमा॑िव॒ वश॑ े ।
॒ ॒ नवु ॒  स॑र॒ महे गाऽमव॑
उिात॑ ॒ हा॒ मा शरी॑रम।्
यऽ॒ भै ू ॑ वणस
॒ ृ े॒ तऽ॑ ग॒ तऽ॑ ा दव॑ ॒े ॒ द॑ धात।ु
िवता
इद॒ ं त॒ एक॑ं पर॒ ऊ॑ त॒ एक॑ं तृ॒ तीय॑ने ॒ योित॑षा॒ सिव॑ ं श।
॒ ं े ननवै
सवश॑ ॒ ु ॒ चारिध
॑ े िूयो ॒ दवाना
॒ े ̎ ं परम॒ े सध
॒ ̎।े
उि॑॒ ूिह े ॒ ूिवौक ृ ु परम
॒ ॑  कण ॒ े ो॑मन।्
॒ े ॒ ं या॑
यमन ॒ सिवदा॒
ं नोम ॒ ॑ ॒े ्
॒ ं नाकमिधरोहमम।
े यै दव॑
अँम॑ती रवती॒ ॒े ॒ ु पिवऽ
सिवतः ॒ ं तम॑स॒ िर॑ धा॒ता प॑नु ात।ु
॒ ॒ ं या रा॒ााय


अामिधजा॒ ॑ तो॑ऽय ॒ ं दिध॑जायताम।्
॒ े वैानराय॑
अय॑ ु ॒  लो॒काय॒ ाहा̎॥ १०॥
॒ सवगाय॑

अव॑शीयता सध े॒ पच॑ च॥ ४॥

[[6-5-1]]
आया॑त ु दवमना॑ ॒ े ॒ ु िभ॒ ितिभ॑यमो ॒ ह॑ वहे॒ ूय॑तािभरता।॒
आसी॑दता सूयत॑ ु ॒ े ह ब॒ िहजा ू  ॑य जा॒ ै मम॑ शऽह ॒ ु ̎।ै
यम ॒ े इव
॑ ॒ यत॑मान॒ े यदैत॒ ं ू वा̎ ं भरान॑ ॒ षु ा दवय॑
े ॒ ।
आसी॑दत॒  म॑ ु लो॒कं िवदा॑ न े ास ॒ े भ॑वतिम॒॑ व े नः।
यमाय ॒ ॒ सोमसनत ु ु यमाय॑ ॒ ु हिवः।
जता ॒
यम ॒ ह॑ यो ॒ ग॑ितो॒ ॒ ॑ अर॑ंकृ तः।

यमाय॑ घृ॒ तव॑ ॒ िवजहोत ॒ ु ॒ ू च॑ ितत।
स नो॑ दवाय॑ ॒े े मी॒घमाय  ॒ ु ूजी॒वसे̎।
यमाय ॒ ॒ मधमम ॑ु ॒  रा॑े ह ॒ ं ज॑हु ोतन।
इद॒ ं नम॒ ऋिष॑ः पवज ू ॒  े ॒  पवू̎ ः पिथक॑ ॒ ृ ॥ ११॥

[[6-5-2]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 178 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


योऽ॒ कौ॒ जग॑त॒  पािथ  ॑व ॒ ैक॑ इशी।॒
यम ॒ ं भ॑ौवो ॒ गा॑ य॒ यो राजा॑ऽनपरो॑ ॒ ।
यम॒ ं गाय॑ भौवो॒
॒ ॒
यो राजा॑ऽनपरो॑ ।
यना॒े पो नो॒॑ धा॑िन॒ यने ॒ ौः पृ॑िथवी ॒ ढा।

॒ ॒ ॒ ॒
िहरयकान्सधरा ्
॒ ु ु न िहरया॒ ान॑यँशफान।॒ ्
अा॑न॒ नँय॑तो दा॒न ं॒ यमो॒ रा॑जाऽिभित॑ ॒ ित।
॒ दा॑ धार पृिथव
यमो ॒ यमो ॒ िव॑िमद ॒ ं जग॑त।्
॒ ॒ सविमऽ॑
यमाय ॒  े॒ या॒णा॒यर॑ु ितम।
॒ ्
यथा॒ पच॒ यथा॒ षयथा ॒ पच॑द॒ष  ॑यः।
ू ाथ
॒ ं यो िव॑ ा॒स ॄ॑य
यम  ॒ े १२॥
॒ ैक ऋिष॑िवजानत॥

[[6-5-3]]

॒ ु े ॒ ॒ृ ्
ु े ॒  पत॑ित॒ षडवीरकिमहत।
िऽक॑िकिभ
॒ िऽा
गायऽी ॒ ु िस॒ सवा॒  ता यम॒ आिह॑ ता।
ु ॑ ं जग॑त।्
॒  मानो॒ गाम॒ ं पष॒
अह॑ रहनय॑
वैव॑तो॒ न तृ॑ित॒ पच॑िभमान॑ ॒  वयै ॒ मः।

वैव॑त॒ े िविव॑॒ े यम े॒ राज॑िन त े जनाः। ॒
य े चह॒ े सन॑
॒ े े ॒ े य उ॒ चान॑तृ वािदनः। ॒
त े रा॑जिह ॒ िविव॑ ऽथा ॒ े य॑ि ा॒मप॑ु ।
॒ े ॒ य े न॑म॒ ि॒ ॄा॑णाापिच॑
दवा ॒ ित।
यि॑॒ ृ े स॑पु ला॒श े दवै
॒ े ॒ िपब॑
ं त े यमः।॒
अऽा॑ नो िवँपित॒॑  िपता॒ प॑रु ा॒णा अन॑वु नित॥ े १३॥
॒ ॒ ृ िवजानतऽन॑
पिथको॑ ॒ े वु नित॥ े ५॥

[[6-6-1]]
॒ ॒ ं ज॑हु ोिम साहॐमस
वै॒ ा॒न॒ रे हिविरद ॒ ु शतधा॑ ॒ रमतम। े॒ ्
ति॑॒ षे िपतर॑ ॒ ं िपतामह ॒ ं ूिप॑तामहं िबभरि॑ ॒ मान।े
ि॑
॒  पृिथवीमन ॒ ॒ ु ािमम
॒ ं च॒ योिनमन ॒ ॒ ु य॒ पवू  ॑ ।
॒ ु सचर॑
तृ॒ तीय॒ ं योिनमन॑ ॒ ं  ं ि ॒ ं ज॑हु ो॒न॑ ु स ॒ होऽा̎।
इम ॒  स॑म॒ िुशतधा॑
॒ रमस ॒ ु ं ॑ ॒मा॑ न ं॒ भव॑ु न॒ म̎।े

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 179 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


घृ॒ त ं हा॑ना॒मिद॑ ित॒ ं जना॒या े॒ मा िहसीः परम ॒ े ो॑म।्
अप॑ते ॒ वीत॒ िव च॑ सपतातो॒ ॒ यऽऽे ॒  प॑रु ा॒णा य े च॒ नत॑ू नाः।
॒ ॒ ु ॒  ॑तं यमो
अहो॑िभरिरतिभ ॒ द॑ दावसान॒॑ म ै।
सिवत॒ ॒ ैतािन॒ शरी॑रािण पृिथ ु ॒ ॒ आद॑ ध।े
॒ ै मा॒तप
तिभ॑ ु
े ययामियाः॥ ॒ १४॥

[[6-6-2]]
शन॒ ु ं वा॒हाँशन ॒ ु ं क॑ृ षत॒ ु ला॑ लम।्
॒ ु ं ना॒राँशन
॒ ु ं व॑रऽा
शन ॒ ब॑ा शनमा॒ ॒ु ु य॒ शना॑
मिद॑ ु सीरा शनमास॑
॒ु ॒ ु धम।्
शना॑ु सीरािवमा ॒ ं वाच ं॒ यििव ॒ च॑ब॒ थःु पय॑।
े े॒
तनमामप॑ ु िसचतम।्
सीत॒ े वा॑महे ा॒ऽवाची॑  सभगु े भव।
यथा॑ नभगा ॒ु स॑िस॒ यथा॑ नफला॒ु स॑िस।
॒ ॒ तािन
सिवत ै ॒ शरी॑रािण पृिथ ु ॒ ॒ आद॑ ध।े
॒ ै मा॒तप
े रिदत े॒ श॑व।
तिभ॑
िवम॑ु मिया ॒ द॑वे ॒ याना॒ अता॑ िर॒ तम॑सा॒रम।॒
योित॑रापाम॒ सव॑ु रग॥ १५॥

[[6-6-3]]
ू वाता॒ वाि॑ पतय॑ ॒ ि िवत ॒ ु ॒ उदोष॑धीिजहत  ॒ े िप॑ त॒ े सव॑ु ।
इरा॒ िव॑॒ ै भव॑ु नाय जायत े॒ यज॑ ॒   पृिथवी
॒  रतसाऽव॑
े ॒ ित।

यथा॑ यमाय॑  प॒च॑ मानवाः।
हा॒मव॑ ॒
एव॒ ं व॑पािम हा॒ं यथाऽसा॑म जीवलो॒के भर॑ू यः।
िचत॑ः पिरिचत॑ ॒ ऊिचत॑ ॒ दवता
॒ ँौय ं िपतरो॑ ॒ े ̎।
॒ ितवादयत
ूजाप॑  ॒ ु तया॑ दवत॑
॒ े या।
े १६॥
आा॑ य॒ स ं त̎॥
॒ ॒ अग
अिया ॑ स॒ च॑॥ ६॥

[[6-7-1]]
उ॑े तोिम पृिथव ॒ परी॒म ं लो॒कं िनदधो
॒ ॒ अह॒ िर॑ षम।्
एता
॒  णा ॒ धारय॒ ु तऽऽा॑
ू ̎ ं िपतरो॑ े यमाद॑
॒ ना े िमनोत।ु
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 180 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
उप॑सप  मा॒तरं ॒ भिम॑
ू मताम॑ े॒ ु ॒ च॑स ं पृिथवी ॒ ु े ̎म।्
॒  सशवा
ु ॒  णावषा
ऊण  ॑ॆदा यवितदि॑ ॒ े ा॑ पात॒ ु िना
॑ उप ॒ ̎।े
उ॑ च पृिथिव॒ मा िवबा॑ िधथापायनाऽै ू ॒ ू ॒
॑ भव सपवचना।
मा॒ता पऽ॒ ु ं यथा॑ िसचाऽ॑
॒ ने ं भिम ृ ु
ू वण।

उच॑ माना पृिथवी ॒ िह ित॑ िस सहॐ ॒ ॒ ं िमत॒ उप॒ िह ौय॑ाम।्
॒ृ
त े गहासो॑ ॒ ु ु िवाहा̎ऽ ै शरणाऽ॑
मधतो॒ ॒ ॒ ।
एणी̎धा॒न ा हिर॑ णी॒रज ु॑नी ु धनव॑ े॒ ।
ितल॑ वसा॒ ऊज  ॑म॒ ै हा॑ ना॒ िवाहा॑ सन॒॑ ु
परीः॥ १७॥

[[6-7-2]]
एषा॒ त॑े यमसाद॑ ॒ न े धा॒ िनधी॑यत े गह। ॒ृ े
अि॑ितनाम॑ ॒  त े असौ।
॒ ॒  ूभ॑रम
इद॒ ं िपतृ े ब॒ िहद॒वो॒
 े जीव॑॒ उ॑रं भरम। े
तमारो॒॑ े भव ं ॑ यमन
हासो॒ मो॒ ॒ े ॒ ं या॑ ॒ सिवदा॒
ं नः।
मा ा॑ वौ ॒ ृ सबा॑ं िधा॒ ं मा मा॒ता पृ॑िथिव॒ म।्
िपतॄ॒ न ऽ् ॒ गा॒धा॑ े स ं यमराय
॒ ̎।े
मा ा॑ वौ ं धथा॒
॒ ृ सबा॑ ॒ मही।
े ं मा मा॒ता पृ॑िथवी ॒
वै॒ व॒ त
॒  िह गा॑ िस यमराय ॒ ॒ े िवरा॑जिस।
॒ ं वमारो॑
नळ ॒ ह॒त ॒ े पथोऽि॑
ै ं नळन॑ ॒ िह।
स ं ॑ नळ॒॑ वो भा॒ ॒ ू सत॑ं र ॒ ूतरो॑
॒ र॥ १८॥

[[6-7-3]]
॒ ॒ ैतािन॒ शरी॑रािण पृिथ
सिवत ॒ ै मा॒तप ु ॒ ॒ आद॑ ध।े
त॑े  पृिथिव॒ श॑व।
षढो॑ता॒ सयू ं ॑ त े॒ च॑गु त  ॒ ु वात॑मा॒ा ा ं च॒ ग॑ पृिथव ॒ च॒ धम  ॑णा।
॒ वा॑ ग॒ यिद॒ तऽ॑ त े िहतमोष॑
अपो ॒ धीष॒ ु ूित॑िता॒ शरी॑रःै ।
पर॑ं मृो॒ अनपर॑ ॒ ु िे ह॒ पा॒ ं य॒ े  इत॑रो दवयाना े ॒ ̎त।्
च॑ ु त े वत ॒ े त̎ े ॄवीिम॒ मा न॑ ूजा ॒  री॑िरषो॒ मोत वी॒रान।्
श ं वातँश॒ िह त॒ े घृिणँशम॑ ॒ ु त े सोष॑
॒ धीः।
क॑ा ं म े॒ िदश॑ँशमाः। ॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 181 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



पृ॒िथाा॑ लो॒के सा॑ दयाम ॒ ु ॒ शमा  ॑िस िपतरो॑
॒ दवाता
॒ े ̎।
॒ िता सादयत॒ ु तया॑ दवत॑
ूजाप॑ ॒ े या।

अिर॑  ा िदवा॒॑ िदशा॒ ं ा॒ नाक॑ ा पृ॒ े ॄ॑
॒ ा िवप॑ ॒ ु ॒ शमा  ॑िस
॒ े सादयाम
॒ दवता
िपतरो॑ ॒ े ̎।
॒ िता सादयत॒ ु तया॑ दवत॑
ूजाप॑ ॒ े या॥ १९॥
अन॑परी॒ ु ॒ े या॒ े च॑॥ ७॥
॑र दवत॑

[[6-8-1]]
अपपवा ॒ ॒ ू ̎॒ तृ वारह ॒ े सी॑दतव॑ ू ॒ ु िृ थव ॒ु
॒ ामतोपिर॑ ।
यो॒िनकत॑ ॒ ृ  पिथकत॑ ॒ ृ पयत ॒ य े द॒वे ानां̎ घृ॒ तभा॑गा इह॒ ।
एषा ॒ त॑े यमसाद॑ ॒ न े धा ॒ िनधी॑यत े गह॑ ॒ ृ ऽे सौ।
दशा̎रा॒ ता र॑ ॒ ता ं गो॑पाय॒ ता ं त॒ े पिर॑ ददािम॒ ता̎ ं ा॒ मा द॑ भितरो॑ ॒ दवता ॒ े ̎।
॒ िता सादयत॒ ु तया॑ दवत॑
ूजाप॑ ॒ े या।
अपपवा ॒ ॒ ू ̎तवा ॒ ̎ी॒रवा॒िधवा॒ ॑ ध॑मारह ु ू ॒ ु िृ थव
॒ े सी॑दतव॑ ॒ु
॒ ामतोपिर॑ ।
यो॒िनकत॑ ॒ ृ  पिथकत॑ ॒ ृ पयत ॒ य े दवाना ॒ े  ॒ तभा॑गाः ी॒रभा॑गा॒ दिधभागा॒
॑ मधभागा॑ु इह॒ ।
एषा॒ त॑े यमसाद॑ ॒ न े धा ॒ िनधी॑यत े गह॑ृ ऽे सौ।
शता॒॑ रा सहॐा॒ ̎रा॒ऽयता ु ̎॒ राऽ॑तु ारा॒ ता र॑ ॒ ता ं गो॑पाय॒ ता ं त॒ े पिर॑ ददािम॒ ता̎ ं
ा॒माद॑ भितरो॑ ॒ दवता ॒ े ̎।
॒ िता सादयत॒ ु तया॑ दवत॑
ूजाप॑ ॒ े या॥ २०॥
अपपवा॑ ॒ ॒ ू नसौ॒ दश॑॥ ८॥

[[6-9-1]]
एता
॒ ̎ े धा
॒ अमृ ॒ ता̎ करोिम॒ या॑े धा॒नाः प॑िरिकरा॒ ॒ ऽ॑।
ता॑े यमः ॒ िपतृ ॒ िभ॑िवदा॒
ं नोऽऽ॑ धनः े॒ ू का॑म॒ घा̎ करोत।ु
॒ ु धीना॒ ं पयो̎ ॄाण
ामजनौष॑ ॒ ॒ इि॑ ः।
तासां̎ ा॒ मा॒दाद॑ द े चो॒ ॒ अिप॑धातव।े
॒   माह॑
वाणा ॒ रत ॒ मा॒ ं मम॑।
ै॒ ा ं िूयत॑
॒ ु णा॒ ं भियाऽन
॒ ं िदश ं ॑ मना॑
इमा ू ॒ ॒ ु िवरो॑हत।ु
काशा॑ना माह॑
॒ र ॒ र॑सा॒मप॑ह।ै
य एतै
॒ ॑ िदशः ॒ वघा॒यवो॒ यथा॒ त े नाभ॑वा॒न॑ु ।
॒ पराभ॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 182 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒   माह॑
दभाणा ॒ ॒
र िपतृ॒ णामोष॑ध िूयाम।्
ू ं जीवा॒दन॒ ु काडमथो॒
अ॒ ै मल॑ ॒ फल̎म॥् २१॥

[[6-9-2]]
लो॒कं पृ॑ण॒ ता अ॑ ॒ सद॑ू दोहसः।
॒  िह॑ त॒ े घृिणँशम॑
श ं वातँश ॒ ु त े सोष॑
॒ धीः।
क॑ा ं त॒ े िदशवा
॒ ̎ ।
॒ े॒ मतोऽप॑
इदमव े रा॒माित  ॑माराम॒ काचन।ं ॒
तथा॒ तदिा
॒ ̎ ं कत ॒ े ॒ वणन
ृ ॒ ं िमऽण ॑ े च।
॒ ॒ वा॑ रयािदद॒ ं दवो
वरणो ॒ े वनित॑
॒ ।
आ॒  िन ॑ ॒ ै षा े ̎॒ वनित॒॑ ।
॑ृ
िवधितरिस ॒ िवधा॑रया॒दघा ॒ षाे िस शिम
॒ शमया॒
॒ दघा॒ षे ािस यव ॒ यवया॒॒ दघा ॒ षा े िस।
॒ ग॑ा॒िर॑  ं ग॒ िदव ं ॑ ग॒ िदशो॑ ग॒ सव॑ु ग॒
पृ॒िथव  सव॑ु ग॒  िदशो॑ ग॒ िदव ं ॑
गा॒िर॑  ं ग पृिथव ॒ ग॑ा॒पो वा॑ ग॒ यिद॒ तऽ॑ त े िहतमोष॑
॒ धीष॒ ु ूित॑िता॒ शरी॑रःै ।
े य ै दव॑
अँम॑ती रवती॒ ॒े ॒ ु पिवऽ
सिवतः ॒ ं तम॑स॒ िर॑ धा॒ता प॑नु ात॥
॒ ॒ ं या रा॒ााय
॒ ु २२॥
ु ु ९॥
फल॑ं पनात॥

[[6-10-1]]
आरो॑ह॒ताऽऽय॑ज ु ॒ रस  ं ॑ गणा॒ ृ ना अनपव ॑ ु ॒ ू ं यत॑माना॒ यित।

इह॒ ा॑ सजिन॑ ॒ ु मा सरो॑ ॒ ु दी॒घमाय॑  ु करत ु जी॒वस॑े वः।
यथाऽहा̎नपव ु ॒ ू ं भव॑ि॒ यथतव॑ ॒ ु ॒  लाः।
॒  ऋतिभयि॑ ॒ृ
यथा॒ न पवमप॑ू ॒ रो॒ जहा̎वा े॒ धा॑ त॒ राय ू िष कय ैषाम।्
न िह॑ त े अ े तनवै ॒ ु ̎ बर ू ॒ ं चकार ॒ ॒ म । ॑
॒  ॑भि॒ तज॑
किपब े न ं॒ पन॑ु ज॒ राय  ॒ ु गौिर॑ व।

अप॑ नँशोश॑ च ु दघम॑ ॒ े शशा ु ॒ ु रियम। ॒ ्
अप॑ नँशो ॒ श॑च ु दघ ॒ ं मृ॒ व े॒ ाहा̎।
॒ ॒ म॒ ार॑ भामहे य
अनाह॑ ॒ ̎।े
स न॒ इ॑ इव दवो॒ ॒ े े वि॑ ॒ पार॑ ं णो भव॥ २३॥

[[6-10-2]]
इम ॒  ̎
॒ े जी॒वा िव॑ मृ॒ त ैराव॑ वितभ ू ॒ िा दवित
॒ े ॑ ं नो अ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 183 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ूाचो॑ऽगामा नतय ॒ ृ ॒ े हसा॑य॒ िाघी॑य॒ आय॑ु ूतरा ॒ ं दधा॑नाः।
मृ॒ ोः पद॒ ं यो॒पय॑ो॒ यदैम॒ िाघी॑य॒ आय॑ु ूतरा ॒ ं दधा॑नाः।

आाय॑ मानाः ूजया॒ ॒ ॒ ु पता
धन े॑न शाः ॒ ू भ॑वथ यियासः।
े  पिरिध
॒ ं जी॒व॑
इम  ॑ े॒ ्
॒ ं द॑ धािम॒ मा नोऽन॑ ु गा॒दप॑रो॒ अधमतम।
शत॒ ं जी॑व ु शरद॒॑  प॒ ॒ मृ॒  ं ु द॑ ह॒ े पव  ॑तन।
ु चीिरो े
इमा
॒ नारी॑रिवधवापी॒॒ ॒ ु रा॑नने सिपषा॒
॒  समृ ं ॑शाम।्
॒ ॒
अनौवो॑ अनमी॒वाशवा॒ ॒ ु े आरो॑ह॒ ु जन॑यो॒ योिनमम ॒ ̎।े
यदा॑न ं ऽैककद ु ॒ ं जा॒त िहमव॑ ॒ त॒ िर॑ ।
तना॒े मत ू ॒ े तीजयामिस।
ृ ॑॒ मलनारा॑ 
यथा॒ म॑िु नो॑
॒ ॒ अिध।॑
षध े पृिथा
॒ ॒ म उि॑  ु की॒ा  यश॑सा ॄवचसन॑
एविम ॒ े ।
अजो॒ ̎ऽजा॒दघा े िस यवो॑
॒ षा ॒ ऽिस यवया॒
॒ दघा े िस॥ २४॥
॒ षा
भव॒ ॒ जया॒
॒ ॒ म॒ िस॒ ऽीणी॑ च॥ १०॥

[[6-11-1]]

अप॑ नँशोश॑ ु दघम॑
च ॒ ु ॒ ु रियम।
े शशा ॒ ्
अप॑ नँशोश॑ ॒ च ु दघम। ॒ ्
॒ ु ॒ े ॒ स॑गु ातया
सिऽया ॒ ु व॑स॒ या ू च॑ यजामह।े
अप॑ नँशोश॑ ॒ चु दघम। ॒ ्
ू यि॑  एषा॒ ं ूााका॑ स सरय॑ ॒ ू ।
अप॑ नँशोश॒॑ च ु दघम। ॒ ्
॒ े तो िवतो॒
ू यदह॑ ॒ यि॑ सरय॑ ॒ ू ।

अप॑ नँशोश॑ चु दघम। ॒ ्
॒ ू जाय॑म
ू य॑े अ े सरयो॒ े िह॒ ू त॑े वयम।॒ ्

अप॑ नँशोश॑ च ु दघम॥ ॒ ् २५॥

[[6-11-2]]
 िह िव॑तोमख ु िवत॑ ॒ ू ।
॒  पिरभरिस॑

अप॑ नँशोश॑ च ॒ ्
ु दघम।
॒ु
िषो॑ नो िवतो मखाऽित॑ ना॒वव॑े पारय।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 184 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



अप॑ नँशोश॑ च ॒ ्
ु दघम।

स नि॑ िु मव ना॒वयाऽित॑पषा  य
॒ ̎।े

अप॑ नँशोश॑ च ॒ ्
ु दघम।

आप॑ ूवणािद॑ ॒
व यतीरपा॒ ॑तामघम।॒ ्
॒ ्
ु दघम।
अप॑ न॒ ँशोश॑च
॒ ॒ ॑ ॒
उनादकानी॒ ॒
वापा॒॑तामघम। ्

अप॑ नँशोश॑ च ॒ ्
ु दघम।
॒ ॒
आनाय॑ ु॒
ूमो॒दाय॒ पनरागा॒ ॒ृ
 ाहान। ्

अप॑ नँशोश॑ च ॒ ्
ु दघम।
ु ॑ पशः।
न वै तऽ॒ ूमी॑यत॒ े गौर॒  पषः ॒ ु
॒ े ं ॄ॑ िबयत॑
यऽद ॒ े पिरिधजीव॑
॒ नाय॒ कमप॑ नँशोश॑
॒ ु द॒घम॥् २६॥

॒ ॒ ं चािर॑
अघमघ ॒ च॥ ११॥

[[6-12-1]]
अप॑ँयाम यवितमा॒ु॒ चर॑  मृ॒ ताय॑ जी॒वा ं प॑िरणी॒यमा॑नाम।्
॒ े ॒ या तम॑सा॒ ूाव॑त
अन ृ ाऽिस॒ ूाची॒मवा॑ची॒मवयिर॒॑  ै।
मय॒ ैता ं मा॒ा ं िॅयमा॑
॒ णा दवी ॒ े सती
॒ िप॑तल
ृ ो॒कं यदैिष॑।
॒ रा॒ नभ॑सा॒ स॑
िववा॑ ं यभौ ॒ ु नो॑ लो॒कौ पयसाऽऽव॑
॒ ृ ीिह।

रिय॑ामि ॑ु
॒ ं मधममिमणमज ॒ ू  ॒ ू  ॑ ं ा॒ पयसोपस ॒ ॒ स॑दम। े
स रा ॒ सम॒ ु वच  ॑सा॒ सच॑ा न॒य̎।े
य े जी॒वा य े च॑ मृ॒ ता य े जा॒ता य े च॒ जा̎।
े घृ॒ त॑ धारियत॒ ं ु मधधारा
तो॑ ॑ु ु ॒
ती।
मा॒ता ॒ िाणां̎ िहता॒ वस॑नू ा॒ सा॑ ऽऽिदाना॑
॒ म॒ मृत॑॒ नािभ॑।
ू ण॒ ु वोच ं ॑ िचिकतष॒
॒ ु े जना॑य॒ मा गामना॑गा॒मिद॑ ित ं विध।
िपब॑तदकू ॒ ं तृणा̎।ु
ओमसृु ॒ जत॥ २७॥
॒ ॒ ॒ े च॑॥ १२॥
विध

॒ ु स॒ ं ूिवाव॑
पर॒ े ॒ यवा ॒ ु ना॒ाव॑वा॒
ृ जो भा॒गो॑ऽय ं वै चत॑ ॒ ्
ु ािरशत।
य एत ॒ ॒ च॑।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 185 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


े ॒ ु ॒ े ं त॒ े नाक॑े सपणमपीिह
ू कतनद ु॒  ु ॒ े तपसाऽँम॑
यौ त॒ े य े य॑ ॒ े  र॑ भ
ती रवती॒
॒ धारमािवशितः।
सहॐ॑
य ं त॒ े य॒ उिात॑ ॒ े
इद॒ ं त॒ उि॑॒ ूँमा ॒ उयमय॒ ॒ ं पच॑िवशितः।
आया॑ त ु िऽ॒ शत।्
वै ॑ानर॒ े ति॑॒ इममपताहो॑ ॒ े॒ ु
िभययामिया ॒ अिदत॑ े पा॒रं व॒ आा॑य॒ सिव॒ शितः।
॒ ृ े ित॑
उ॑े गहऽि॑ ॒ े  पृिथिव॒ षढो॑ता॒ पर॑ं म े शमाः ॒ ॒ अिर॑
पृ॑िथा ॒ ॒ ािऽशत।्
॒ ू नसौ॒ दश॑ शत॑
अपपवा॑ ॒ द॑ श।
एता॑
॒ े त े॒ िदशवा॒  ॑ इदमँम॑िशितः। ॒
आरो॑हत तनवै ॒ ु ̎ बर ू ॒ ं चकार ृ  व े॒ मा नोऽन॑ ु गाह इमा
॒ ॒ पन॑ु म॒  ॒ नारी॒ पिर ॒ ऽयो॑िवशितः।
अप॑ निऽया ु े ॒ ू यि॑ ॒ ूयदः ॒ े ू य॑े अ े॒ िह िष॒ निमाप॑
॒ ॒ु 
॒ ॑ न
ूवणा ॒ ादा॑ न॒ ाय॒ न वै तऽ॒ चत॑िु व शित॒ ।
अप॑ँया॒माऽऽव॑ ण ृ ीिह॒ ाद॑ श ादश॥ १२॥

॒ ु समाया
पर॒ े ॒ यवा ॒ े सिव
̎॒ता॑
े ॒ शितः॥ २७॥

परयवा ॒ ु ॒ जत॥्
॒ े ॒ ॒ ु समोमसृ

[[6-0-0]]

॒ ु  ं ॑ च॥
स ं ा॑ िसचािम॒ यज॑षु ा ूजामायधन

ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 186 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 7
[[7-1-1]]

श ं नो॑ िमऽँश ं वणः।

श ं नो॑ भवयमा। ॒
श ं न॒ इो॒ बहित॑
ृ ॒ ।
श ं नो॒ िव॑ु बमः। ॒
नमो॒ ॄ॑ण।े
नम॑ े वायो।
मवे॒ ू ॒ ॒ ं ॄा॑ िस।
मवे॒ ू ॒ ॒ ं ॄ॑ विदािम।
ऋत॒ ं व॑िदािम।
॒ ं व॑ िदािम।
स
ताम॑वत।ु
॒ मवत।ु
ततार॑
अव॑त॒ ु माम।्
॒ ̎म।्
अव॑त ु वतार
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥ १॥
॒ ं व॑िदािम॒ पच॑ च॥ १॥
स

[[7-2-1]]
ॐ शीा ं ा̎ाा॒मः।
॒
वणरः।
माऽा॒ बलम।्
साम॑ सा॒नः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 187 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



इतँशी ̎ाा॒यः॥ २॥
शीा ं पच॑॥ २॥

[[7-3-1]]
॒ नौ॒ यशः।
सह
॒  ्
सह नौ ॄ॑वचसम।
अथातिहताया उपिनषद ं ा̎ाा॒मः।
पचिधक॑रणष। े॒ ु
अिधलोकमिधयौितषमिधिवमिधूज॑मा॒म।्
॒ े
ता महासिहता इ॑ाचत।
अथा॑ िधलो॒कम।्
 पम।्
पृिथवी पू̎व॒
ौ॑र॒ पम।्

आका॑शिः॥ ३॥

[[7-3-2]]
वाय॑ु ा॒नम।्
इ॑िधलो॒कम।्
अथा॑िधयौ॒ितषम।्
अिः पू̎व॒ पम।्
आिद उ॑र॒ पम।्

आपिः। ॒
वैत॑ु ा॒नम।्
इ॑िधयौ॒ितषम।्
अथा॑ िधिव॒ म।्
 पम॥् ४॥
आचायः प̎वू ॒

[[7-3-3]]

अवा॑ ु र॒ पम।्

िव॑ा सिः।
ूवचन॑ सा॒नम।्
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 188 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

इ॑िधिवम। ्

अथािधूजम। ्
 पम।्
माता पू̎व॒
िपतो॑र॒ पम।्

ू॑जा सिः।
ूजनन सा॒नम।्

इिधूजम॥् ५॥

[[7-3-4]]
अथाा॒म।्
 पम।्
अधरा हनःु पू̎व॒
ु र॒ पम।्
उरा हन॑

वािः।
िजा॑ सा॒नम।्
इा॒म।्
इतीमा म॑हास॒ िहताः।
े महासिहता ाा॑ता वद।
य एवमता े॒
॒ ु
सीयत े ूज॑या पशिभः।
 े
ॄवचसनाान ु  लोकन॥
े सवयण॑ े॒ ६॥
॒  प̎वू ॒
सिराचायः  पिमिधूज
॒ ं लो॑के ॒ न॥ ३॥

[[7-4-1]]
यँछ॑ सामृष।भो िवपः।॒ ॑
छो॒ोऽमृ ॒ ता̎स ं ब॒ भव॑ू ।
े मधया
स मो॑ े॒ ̎ ृणोत।ु
॒ त॑ दवे ॒ धार॑ णो भयासम।
अमृ ू ्
 ्
शरी॑रं म े॒ िवच॑षणम।
॑ु
॒ म े॒ मधममा।
िजा
कणा̎ा ं भिर ू ॒ िवौ॑वु म।्
े॒
ॄ॑णः को॒शो॑ऽिस मधयाऽिप॑
िहतः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 189 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु ं म॑े गोपाय।
ौत
आवह॒॑ ी िवता॒ना॥ ७॥

[[7-4-2]]
ु॒ ण
कवा॒  ा चीर॑ मा॒न॑।
वासा िस॒ मम॒ गाव॑ ।
॒
॒ ॒ न े च॑ सवदा।
अपा॒
ततो॑ म े॒ िौयमाव॑
॒ ह।
॒ ु ॒ ह ाहा̎।
लो॒म॒ शा ं पशिभ॑
आ मा॑ य ु ॄचा॒िरणाहा ॒ ̎।
िव मा॑ ऽऽय ु ॄचा॒िरणा ॒ हा̎।
ू मा॑ऽऽय ु ॄचा॒िरणाहा ॒ ̎।
दमा॑य ु ॄचा॒िरणाहा
॒ ̎।
शमा॑ य ु ॄचा॒िरणाहा॒ ̎॥ ८॥

[[7-4-3]]
यशो॒ जन े॑ऽसािन॒ ाहा̎।
ौया॒े ॑सोऽसािन॒ ाहा̎।
त ं ा॑ भग॒ ूिव॑ शािन॒ ाहा̎।
स मा॑ भग॒ ूिव॑ श॒ ाहा̎।
ति̎न्स॒ हॐ॑शाख।े
िन भ॑गा॒हं िय॑ मृज े॒ ाहा̎।
यथाऽऽप॒ ूव॑ता॒ऽऽयि॑।
यथा॒ मासा॑ अहजरम। ॒ ्
एव॒ ं मा ं ॄ॑चा॒िरण॑।
॒  ु सवताहा
धातराय॑ ॒  ॒ ̎।
॒ ॒ े॒ ऽिस॒ ू मा॑ भािह॒ ू मा॑ प॥ ९॥
ूितवशो॑
॒ ॒ ना शमा॑ य ु ॄचा॒िरणाहा॒
िवता॒ ॒ ॒  ु सवताहै
धातराय॑ ॒  ॒ कं ॑ च॥ ४॥

[[7-5-1]]
ू ु ॒ ु ॒ ॒ वा एतािॐो
भभवविरित ॒ ॑
॒ ातयः।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 190 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
तासा॑ म ु ह ॒ ै ता ं च॑त॒ थीम।
ु ्
माहा॑चम॒  ूव॑दे यत।े
मह॒ इित॑।
त॑।
स आा। ॒
अा̎॒ा दवता ॒ े ̎।
ू ॒ वा अय
भिरित ॒ ं लो॒कः।
भवु ॒ इिर॑
॒ म।्
सवु॒िरसौ
॒ लो॒कः॥ १०॥

[[7-5-2]]
मह॒ इा॑िदः। ॒
॒ ॒ े ॒ वाव सव॑ लो॒का मही॑य।े
आिदन
ू ॒ वा अिः।
भिरित ॒
भवु ॒ इित॑ वा॒यः। ु
ु॒
सविरा॑ िदः।


मह॒ इित॑ चमा ̎।

चम॑ सा॒ वाव सवा  ॑िण॒ योतीिष॒ मही॑य।े
ू ॒ वा ऋच॑।
भिरित
भवु ॒ इित॒ सामा॑ िन।
ु ॒ ॒ यजू िष॥ ११॥
सविरित

[[7-5-3]]
मह॒ इित॒ ॄ॑।
ॄ॑णा॒ वाव सव॑ वदा े॒ मही॑य।े
ू ॒ वै ूा॒णः।
भिरित
भवु ॒ इ॑पा॒नः।
ु॒
सविरित॑ ा॒नः।
मह॒ इ̎म।्
अ॑ने ॒ वाव सव̎ ूा॒णा मही॑य।े

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 191 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ता वा एतात॑
॒ ॐतधा।॒ु 
चत॑ॐतॐो॒ ातयः ॑ ।
ता यो वद॑े ।
स व॑दे ॒ ॄ॑।
सव̎ऽ ै दवा॒ े ब॒ िलमाव॑हि॥ १२॥
॒ लो॒को यजिष॒
असौ ु वदे ॒ े च॑॥ ५॥

[[7-6-1]]
स य एषो॒ ̎ऽरदय ॑ आका॒शः।
ु ॑ मनो॒मय॑।
ति॑॒ य ं पषो

अमृ॑तो िहरमय॑ ।
अ॑रण े ॒ ताक। ॑ े
य एष॒ न॑ इवावल॑ ॒ त।े
से̎यो॒िनः।
॒  ॑त।े
यऽा॒सौ क॑े शा॒ो िववत
॒पो॑ शीषकपा॒  ले।
ू ॒ ूित॑ितित।
भिरौ
भवु ॒ इित॑ वा॒यौ॥ १३॥

[[7-6-2]]
ु॒
सविरा॑ ॒ े
िद।
मह॒ इित॒ ॄ॑िण।
आोित ॒ ॒ ारा̎यम।्
आोित ॒ ॒ मन॑स॒ ित̎म।्
वा॑ित॑ ॒  ु ितः।
ौोऽ॑पितिवान॑ ॒ पितः।
एततो॑
॒ भवित।
आका॒ ॒ शश॑रीरं ॒ ॄ॑।

सा॑ ूा॒णारा॑ म॒ ं मन॑ आनम।्
शाि॑समृममृ ॒ त̎म।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 192 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


इित॑ ूाचीनयो॒योपा̎॥ १४॥
॒ त॒ मक॑
वा॒यावमृ े ं च॥ ६॥

[[7-7-1]]
॒ िर॑ ॒ ं ौिदशो॑ऽवारिदशाः।
पृ॒िथ॑ ॒

अिवा॒ ु िदमा॒
य रा॑ ॒ ॒ न॑ऽािण।
आप॒ ओष॑धयो॒ वनत॑ ॒ य आका॒श आा। ॒
इ॑िधभतम। ॒ू ्
अथाा॒म।्
ूा॒णो ा॒नो॑ऽपा॒न उदा॒ ॑ न॑मा॒नः।
॒ु
चँौोऽ ॒ ं मनो॒ वाक।्
चम  ॑ मा॒स ावाि॑ मजा। ॒
एतद॑
॒ िधिवधाय ॒ ॒ ऋिष॒रवो॑चत।्
पां ॒ वा इद॒  सव̎म।्
पा॑े न॒ ैव पा ृणो॒तीित॑॥ १५॥
सवमक॑ ॒ े ं च॥ ७॥

[[7-8-1]]
ओिमित॒ ॄ॑।
ओिमती॒द सव̎म।्
ओिमतद॑ ु ृ ह ॒ वा अो
॒ े नकित ॒ ौा॑व॒ याौा॑
े वयि।
ओिमित॒ सामा॑ िन गायि।

ओ शोिमित॑ शािण॑ शसि।
ओिम॑॒ यःु ू॑ितगर॒ ं ूित॑गणाित।

ओिमित॒ ॄा॒ ूसौ॑ित।
ओिम॑िहो॒ऽमन॑ज ु ानाित।
ओिमित॑ ॄाणः ॒ ू॑व॒ ा॑ह॒ ॄोपा̎वा॒नीित॑।
ॄ॒ ैवोपा̎ोित॥ १६॥
ओ ं दश॑॥ ८॥

[[7-9-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 193 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ऋत ं च ाायूव॑ चन॒ े च।
स ं च ाायूव॑ चन॒ े च।
तप ाायूव॑ चन े॒ च।
दम ाायूव॑चन े॒ च।
शम ाायूव॑ चन े॒ च।
अय ाायूव॑ चन े॒ च।
अिहोऽ ं च ाायूव॑ चन॒ े च।
अितथय ाायूव॑ चन े॒ च।
मानषु ं च ाायूव॑ चन॒ े च।
ूजा च ाायूव॑चन े॒ च।
ूजन ाायूव॑चन े॒ च।
ूजाित ाायूव॑ चन े॒ च।
सिमित सवचा॑ राथी॒तरः।

तप इित तपोिनः पौ॑िशिः।
ाायूवचन े एवित
े नाको॑ मौः।॒
ति तप॑ि॒ तपः॥ १७॥
ूजा च ाायूव॑ चन े॒ च ष॑ ॥ ९॥

[[7-10-1]]
॒ ं व
अह ॒ृ ॒ रिर॑
े वा।
की॒ितः पृ॒ं िगरिर॑
॒ े व।
॒  िवऽो वा॒िजनी॑व मृ
ऊप॑ ॒ त॑मि।
ििव॑ण॒ सव॑ चसम।  ्
ु े अमृ
समधा ॑ तो॒ितः।
ु॒ ् १८॥
 नवचनम॥
इित िऽशकोवदा॑
अह॒  षट॥् १०॥

[[7-11-1]]
े ू े
वदमनाचायऽवािसनम॑ ु ि।
नशा॒
स॒ ं वद।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 194 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


धम॒ ं चर।
ाा̎याा ूमदः। ॒
आचायाय िूय ं धनमा ूजात ं ु मा ॑व॒ ेीः।
सा ूम॑िदतम। ॒ ्
धमा  ूम॑िदतम।
॒ ्

कशला ूम॑िदतम। ॒ ्
भ ू ै न ूम॑िदतम।
॒ ्
ाायूवचनाा ं न ूम॑िदतम॥ ॒ ् १९॥

[[7-11-2]]

दविपतृ  ं न ूम॑िदतम।
कायाा ॒ ्
े भव।
मातृ॑दवो॒
े भव।
िपतृ॑दवो॒
आचाय  ॑दवो॒
े भव।
अितिथ॑दवे ो॒ भव।
यानवािन॑ कमा॒ि ण।
े ता॒िन।
तािन सिव॑
॑ िण।
नो इतरा॒
यााक सच॑ ु िरता॒िन।
तािन यो॑पाा॒िन॥ २०॥

[[7-11-3]]
॑ िण।
नो इतरा॒
य े के चामया े सो ॄा॒णाः।
े ं याऽऽसन े न ू॑िसतम।
तषा ॒ ्
ौ॑ या दयम। ॒े ्
अौ॑ याऽदयम। ॒े ्
िौ॑या दयम।॒े ्
॒े ्
ि॑॑ या दयम।
॒े ्
िभ॑या दयम।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 195 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒े ्
ं दा दयम।
सिव॑

अथ यिद त े कमिविचिकसा ृ
वा विविचिक॑ सा वा॒ ात॥् २१॥

[[7-11-4]]
ं ॒ 
य े तऽ ॄाणा̎मिशनः।
ु आयताः।
यता॑ ॒ु
अा॑ धम  ॑कामा॒ः। ु
॒ ्
यथा त॑े तऽ॑ वतर।
तथा तऽ॑ वतथाः ॒ ।
अथाा̎ा॒तष। े ु
य े तऽ ॄाणा̎मिशनः। ं ॒ 
ु आयताः।
यता॑ ॒ु
अा॑ धमकामा॒  ः। ु
यथा त॑े तष॑े ु वतर। ॒ ्
तथा तष॑े ु वतथाः।॒
एष॑ आदशः। ॒े
॑ ॒े
एष उपदशः।
एषा व॑दे ोपिनषत।
॒ ्
ु सनम।्
एतद॑ नशा॒
ु िसतम।
एवमपा॑ ॒ ्
एवम ु च ैत॑पा॒म॥् २२॥
ाायूवचनाा ं न ूम॑िदत॒ ं तािन यो॑पाा॒िन ाष॑े ु वतरन्स
॒ ॒ च॑॥ ११॥

[[7-12-1]]

श ं नो॑ िमऽँश ं वणः।

श ं नो॑ भवयमा। ॒
श ं न॒ इो॒ बहितः।
ृ ॒
श ं नो िव॑ु बमः। ॒
नमो॒ ॄ॑ण।े
नम॑ े वायो।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 196 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


मवे॒ ू
॒ ॒ ं ॄा॑िस।
॒ ॒ ं ॄावा॑ िदषम।्
ामवे॒ ू
॒ वािदषम।्
ऋतम॑

सम॑ वािदषम।्
तामा॑वीत।्
॒ मावीत।्
ततार॑
आवी॒ाम।्
॒ ̎म।्
आवी̎तार
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥ २३॥

सम॑ वािदष॒ ं पच॑ च॥ १२॥

श ं नँशीा
॒  सह ू यः पृ॑िथोिम
॒ नौ॒ यँछ॑ सा॒ ं भ ॒ े ू श ं नो॒ ाद॑ श॥ १२॥
तृ ं चा॒हं वदमन

श ं नो॑ मह॒ इा॑ िदो ॑ िण ऽयो॑िवशितः॥ २३॥


॒ नो इतरा॒

श ं नँशािँशाि॑
॒ ॒ ॥

[[7-0-0]]

श ं नो॑ िमऽँश ं वणः।

श ं नो॑ भवयमा। ॒
श ं न॒ इो॒ बहित॑
ृ ॒ ।
श ं नो॒ िव॑ु बमः। ॒
नमो॒ ॄ॑ण।े
नम॑ े वायो।
मवे॒ ू ॒ ॒ ं ॄा॑ िस।
त्व्मवे॒ ू
॒ ॒ ं ॄ॑ विदािम।
ऋत ॒ ं व॑िदािम।
स ॒ ं व॑ िदािम।
ताम॑वत।ु
॒ मवत।ु
ततार॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 197 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अव॑त॒ ु माम।्
॒ ̎म।्
अव॑त ु वतार
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 198 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 8
[[8-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै।
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम॒ ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[8-1-1]]
॒ ॒
ॄिवदा ̎ोित॒ पर̎म।्
॒े
तदषाऽ॑ ु ा।
त
स॒ ं ा॒नम॑न॒  ं ॄ॑।
॒ े ो॑म।्
ु या ं परम
यो वदे ॒ िनिह॑ त॒ ं गहा॒
॒ ु े सवा॒
सो̎ऽत  ामा̎न्सह।


ॄ॑णा िवपितित॑ े ।
ता॒ा एता॒॑ ं तू ः।
दा॒न॑ आका॒शभ॑
॒ शाा॒यः।
आका॒ ु

वा॒योरिः।
॒ े ।
अराप॑
अः ॒ ॒
पृ॑िथवी।
॒ ओष॑धयः।
पृ॒िथा
ओष॑धी॒ोऽ̎म।्
ु॑
अा॒षः।

स वा एष पषोऽ॑ ॒
रसमयः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 199 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


तद॑े मवे ॒ िशरः।
अय ं दि॑णः पः।॒
अयम॑ ु रः पः।

अयमाा̎।
ु ं ूिता।
इदं प॑ ॒
तदषे ो॑को भवित॥
॒ १॥॥ १॥

[[8-2-1]]

अा॒ ै ूजाः ॒ ।े
ूजाय॑
याः का॑ पृिथवी ॒  िौ॒ ताः।
अथो॒ अ॑ने ॒ ैव जी॑वि।
॒ यतः।
अथै ॑नदिप॑ ॒
॒ू
अ॒  िह भताना॒ ं ये ̎म।्
ता̎सवष॒धम॑ ु त।े
सव॒ ं वै तऽ॑ ु
े मावि।
े ं॒ ॄो॒पास॑त।े
यऽ
॒ू
अ॒  िह भताना॒ ं ये ̎म।्
ता̎सवष॒धम॑ ु त।े
अा̎॒ ूतािन॒ जाय॑।े
जा॒तान॑े वध।  े
अतऽि े ू िन।
च॑ भता॒
ताद ं त॑त इित। ॒
ताा एताद॑रसमयात। ॒ ्
अोऽर आा̎ ूाणमयः। ॒
॒ू 
तनैे ॑ष पणः।
स वा एष पषिव॑ु ध एव। ॒
ु॑ ॒
त पषिवधताम। ्
ु िवधः।
अय ं ॑ पष॒
त ूाण॑ एव॒ िशरः।
ानो दि॑णः प॒ः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 200 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



अपान उ॑रः पः।
आका॑श आा।॒
ु ं ूिता।
पृिथवी प॑ ॒
तदषे ो॑को भवित॥
॒ २॥॥ २॥

[[8-3-1]]
ूा॒ण ं दवा ॒ े अनूाण॑ ॒ ु ि।
॒ ॒ ु ̎ पशव॑
मना ॒ ॒ य।े
ूा॒णो िह भताना॒ ॒ू माय॑ु ।
ता̎सवायषम॑  ॒ु  ु त।े
सव  ॑मवे॒ त॒ आय॑यु ि। 
य े ूा॒ण ं ॄो॒पास॑त।े
ूाणो िह भता॑ ू नामा॒यः।ु
तासवायषम॑  ु ु त इित। ॒
त ैष एव शारी॑र आा। ॒
ू ॒
य॑ पव।
ताा एता̎ाणमयात। ॒ ्
अोऽर आा॑ मनो॒मयः।
॒ू 
तनैे ॑ष पणः।
स वा एष पषिव॑ु ध एव। ॒
ु॑ ॒
त पषिवधताम। ्
ु िवधः।
अय ं ॑ पष॒
त यज॑रव ु े ॒ िशरः।
ऋदि॑णः पः। ॒
सामो॑रः पः। ॒
े आा।
आद॑श ॒

अथवािरसः ु ं ूिता।
प॑ ॒
तदषे ो॑को भवित॥
॒ ३॥॥ ३॥

[[8-4-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 201 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


यतो॒ वाचो॒ िनव॑ त। े
अूा̎॒ मन॑सा सह। ॒
आन ं ॄ॑णो िवान। ॒ ्
न िबभित े कदा॑ चनित।
े॒
त ैष एव शारी॑र आा ॒ ।
ू ॒
य॑ पव।
ताा एता̎नो॒मयात।्
अोऽर आा िव॑ानमयः। ॒
॒ू 
तनैे ॑ष पणः।
स वा एष पषिव॑ु ध एव।

ु॑ ॒
त पषिवधताम। ्
ु िवधः।
अय ं ॑ पष॒
त ौ॑वै ॒ िशरः।

ऋत ं दि॑णः पः।
सम॑ ु रः पः।


यो॑ग आा।
ु ं ूित॒ ा।
महः प॑
तदषे ो॑को भवित॥
॒ ४॥॥ ४॥

[[8-5-1]]
िवान ॒ ं ॑ य ॒ ं त॑नत। ु े
कमा  ॑िण तनतऽिप॑ ॒ ु े च।

िवान ं ॑ दवाव ॒े ̎।
ॄ॒ यमपा॑ े ॒ ु सत।े

िवान ं॒ ॄ॒ चद॑ े े ।
ता॒ े ूमा॑ ॒ ित।
शरीर॑े पा॑नो िहा। ॒

सवाामान्सम॑ तु इि॒ त।

त ैष एव शारी॑र आा।
ू ॒
य॑ पव।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 202 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ताा एताि॑ ानमयात। ॒ ्
अोऽर आा॑ऽऽनमयः। ॒
॒ ू ।
तनैे ॑ष पण ॑
स वा एष पषिव॑ ु ध एव।

ु॑ ॒
त पषिवधताम। ्
ु िवधः।
अय ं ॑ पष॒
त िूय॑मवे ॒ िशरः।
मोदो दि॑णः पः।॒

ूमोद उ॑रः पः।
आन॑ आा।॒
ु ं ूिता।
ॄ प॑ ॒
तदषे ो॑को भवित॥
॒ ५॥॥ ५॥

[[8-6-1]]
अस॑वे॒ स॑ भवित।
॒ े ॒ वदे ॒ चत।
असित े ्
अि ॄित॑ े चद।
े े॒
समने ं ततो िव॑ िरित।


त ैष एव शारी॑र आा।
ू ॒
य॑ पव।
ु॒
अथातो॑ऽनूाः।
॒ ॒ ॒ ं ु लो॒कं ू॑
उतािवानम े ।
कन॒ ग॑॒ती ३।
॒ ॒ ं ु लो॒कं ू॑
आहो॑ िवानम े ।

किसम॑ ु ३ उ।
॒ ता ॒
सो॑ऽकामयत।
े े ।
ब॒  ा॒ ं ूजा॑य॒ यित॑
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा।
इद॒ सव  ॑मसृजत।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 203 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


यिदद॒ ं िकच॑
ं ।
तसृ॒ ा।
॒ े ॒ ु शत।्
तदवानूािव॑
ु॒
तद॑ नूिवँय॑ ।
स॒ ा॑भवत।्
॒ ं ॒ चािन॑तं च।
िनत
॒ न ं॒ चािन॑लयन ं च।
िनलय॑

िवान ं॒ चािव॑ ान ं च।
स ं चानतृ ं च स॑मभवत। ॒ ्
यिद॑ दं िकच।
ं॒
तिम॑ाचत। ॒ े
तदषे ो॑को भवित॥
॒ ६॥॥ ६॥

[[8-7-1]]
असा ॒ इदमम॑
॒ आसीत।्
ततो॒ वै सद॑ जायत।
तदाान य॑मकत ु॒ ।
तासकतम॑ ु ृ ु त इित।

॒ु ृ
यै ॑ तसकतम। ्
र॑ सो वै॒ सः।
रस वाय े ं लाऽऽन॑ी भवित।


को वाा ̎ः ूा॒यात।्
यदषे आकाश आन॑ो न॒ ात।्

एष वाऽऽन॑ या॒ित।
॒ ॑वे षै ॒ एतिँयऽनाऽिनतऽिनलयनऽभय
यदा े े े े ॒ े
ं ूित॑ा ं िवत।
अथ सोऽभय ं ग॑तो भवित।॒
॒ ॑वे षै ॒ एतिदरम॑
यदा ु ु॒ े
रं कत।
अथ त भ॑य ं भवित।

तवे भय ं िवषोऽम॑ान।

तदषे ो॑को भवित॥
॒ ७॥॥ ७॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 204 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[8-8-1]]
भी॒षाऽा॒ात॑ पवत।े
ू  ॑ ।
भी॒षोद॑िे त॒ सय
भीषाऽादि॑। े ॒
मृधाु व ित पच॑म इित। ॒

स ैषाऽऽन मीमासा भवित।
ु ासाधय॑ु वु ाऽा॒यकः।
यवा
आिशो िढो॑ बिलः। ॒
तये ं पृिथवी सवा  िव॑ पणा॒ ू  ात।्
स एको मानष॑ु आनः। ॒
ु आनाः॥
त े य े शत ं मानषा॑ ॒

स एको मनगवाणा॑  मानः।

ौोिऽय चाकाम॑हत॒ ।
ु  मानाः।
त े य े शत ं मनगवाणा॑ ॒

स एको दवगवाणा॑  मानः।

ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
े  मानाः।
त े य े शत ं दवगवाणा॑ ॒
स एकः िपतृणा ं िचरलोकलोकाना॑मानः। ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शत ं िपतृणा ं िचरलोकलोकाना॑मानाः। ॒
स एक आजानजानां दवाना॑ े मानः॥॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शतमाजानजाना ं दवाना॑ े मानाः।॒
स एकः कमदवाना  े े मानः।
ं दवाना॑ ॒
य े कमणा  दवान॑
े िपयि। ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शत ं कमदवाना े ं दवाना॑ े मानाः।

स एको दवाना॑ े मानः। ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत ॒ ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 205 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


त े य े शत ं दवाना॑
े मानाः। ॒
स एक इ॑ ाऽऽनः॥ ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शतिम॑ ाऽऽनाः। ॒
स एको बहत॑ ृ रे ानः।॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शत ं बहत॑
ृ रे ानाः। ॒
स एकः ूजापत॑रे ानः। ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत। ॒
त े य े शत ं ूजापत॑रे ानाः। ॒
स एको ॄण॑ आनः। ॒
ौोिऽय चाकाम॑हत॥ ॒
स या॑ य ं पष। ॒ु े
यासा॑ वािद। ॒ े
स एक॑।
॒ं
स य॑ एविवत।्
अाो॑का। ॒े
एतममयमाानमप॑ु सबा॒ं मित।
एत ं ूाणमयमाानमप॑ु सबा॒
ं मित।
एत ं मनोमयमाानमप॑ु सबा॒
ं मित।
एत ं िवानमयमाानमप॑ु सबा॒ं मित।
एतमानमयमाानमप॑ु सबा॒ ं मित।
तदषे ो॑को भवित॥
॒ ८॥॥ ८॥

[[8-9-1]]
यतो॒ वाचो॒ िनव॑ त। े
अूा̎॒ मन॑सा सह। ॒
आन ं ॄ॑णो िवान। ॒ ्
न िबभित ु नित।
े कत॑ ॒े

एत ह वाव॑ न तपित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 206 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


िकमह साध॑ ु नाकरवम। ॒ ्
िकमहं पापमकर॑ विमित। ॒
स य एव ं िवानते े आा॑न ृ॒णत। ु े
ु े
॒ े ॑वे षै ॒ एत े आा॑न ृ॒णत।
उभ
य एव॒ ं वद॑े ।
इ॑पु ॒िनष॑त॥् ९॥॥ ९॥

॒ ॒
ॄिविददमयिमदमक े ॑ िवशितरा॒ ॒
॒ द॑रसमयााणो॒ ु 
ानोऽपान आका॑श॒  पृिथवी प॒
॒ु
षिशितः ूा॒ण ं यजामादशो 
॒ े ऽथवािरसः ु ं ािवशितयत॑
प॒ ॒  ँौत
॒  स ं यो॑गो॒

महो॑ऽाद॑ श िवान ं॒ िूय॒ ं मोदः ूमोद आन॑ो॒ ॄ प॒ ु ं
ािवशितरस॑ े॒
॒ वाािव ॒ ॒
शितरसषोड॑ ु मनगवाणा॒
श भी॒षाऽा॒ानषो॒ ु  ं दवगवाणा॒
े 
 े
िपतृणा ं िचरलोकलोआना॒माजानजाना ं कमदवाना॒  दवाना॒
ं य े कमणा े िम॑ ॒ बहत
ृ ॒ े
ूजापतॄण॒ े  ॒ य॑ सबा॒
ं मक ु ॒ न ैका॑ दश॒ नव॑॥ ९॥
े ॑ पचा॒शतु ॒  कत॑

॒ ॒
ॄिवव॑ ॥ ९॥

[[8-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै ।॑
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम॒ ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 207 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 9
[[9-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै।
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम॒ ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[9-1-1]]
भृग॒ वु  वा॑॒ िणः।
॑ ॒ ं िपत॑रमप॑
वण ॒ ु ससार।
अधी॑िह भगवो॒ ॄित॑ े ।
ता॑ एतो॒॑ वाच।
॒ु
अ ं ॑ ूा॒ण ं चँौोऽ ॒ ं मनो॒ वाचिमित॑
॒ ।
त हो॑वाच।
यतो॒ वा इमािन॒ ू िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑
यने ॒ जाता॑ िन॒ जीव॑ि।
यय॑िभसिव॑ं शि।
तििज॑ास।
े ।
तित॑
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा॥ १॥॥ १॥

[[9-2-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 208 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


अ॒ ं ॄित े ॒ ॑जानात।्

अा॑ वे खिमािन
॒ ु िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑
अ॑ने ॒ जाता॑िन॒ जीव॑ि।
अ॒ ं ूय॑॒ िभसिव॑ ं श॒ ीित॑।
तिा ॒ य॑।
पन॑ु रवे ॒ वण ॒ ु ससार।
॑ ॒ ं िपत॑रमप॑
अधी॑िह भगवो॒ ॄित॑ े ।
त हो॑वाच।
तप॑सा॒ ॄ॒ िविज॑ास।
तपो॒ ॄित॑ े ।
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा॥ २॥॥ २॥

[[9-3-1]]
॒ े ॒ ॑जानात।्
ूा॒णो ॄित
ूा॒णा॑वे खिमािन ॒ ू िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑
ूा॒णने ॒ जाता॑िन॒ जीव॑ि।
ूा॒ण ं ूय॑॒ िभसिव॑ ं श॒ ीित॑।
तिाय॑
॒ ।
पन॑ु रवे ॒ वण ॒ ु ससार।
॑ ॒ ं िपत॑रमप॑
अधी॑िह भगवो॒ ॄित॑ े ।
त हो॑वाच।
तप॑सा॒ ॄ॒ िविज॑ास।
तपो॒ ॄित॑ े ।
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा॥ ३॥॥ ३॥

[[9-4-1]]
मनो॒ ॄित े ॒ ॑जानात।्
मन॑सो॒ ॑वे खिमािन
॒ ू िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 209 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


मन॑सा॒ जाता॑िन॒ जीव॑ि।
मन॒  ूय॑॒ िभसिव॑ ं श॒ ीित॑।
तिाय॑
॒ ।
पन॑ु रवे ॒ वण ॒ ु ससार।
॑ ॒ ं िपत॑रमप॑
अधी॑िह भगवो॒ ॄित॑ े ।
त हो॑वाच।
तप॑सा॒ ॄ॒ िविज॑ास।
तपो॒ ॄित॑ े ।
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा॥ ४॥॥ ४॥

[[9-5-1]]
िवान ॒ े ॒ ॑जानात।्
ं॒ ॄित

िवाना॒ वे॑ खिमािन ॒ ू िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑

िवान े॑न॒ जाता॑ िन॒ जीव॑ ि।
िवान ॒ ं॒ ूय॑॒ िभसिव॑ ं श॒ ीित॑।
तिाय॑
॒ ।
पन॑ु रवे ॒ वण ॒ ु ससार।
॑ ॒ ं िपत॑रमप॑
अधी॑िह भगवो॒ ॄित॑ े ।
त हो॑वाच।
तप॑सा॒ ॄ॒ िविज॑ास।
े ।
तपो॒ ॄित॑
स तपो॑ऽतत।
स तप॑॒ ा॥ ५॥॥ ५॥

[[9-6-1]]
॒ ॒ ॄित
आनो ॒ े ॒ ॑जानात।्

आना॒ वे॑ खिमािन॒ ू िन॒ जाय॑।े
॒ भता॑
आनन ॒ ॒ े ॒ जाता॑िन॒ जीव॑ि।
आन ॒ ॒ ं ूय॑॒ िभसिव॑ ं शीित॑
॒ ।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 210 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


स ैषा भा̎गवी ॒
॒ वा॑ ॒ णी िवा।
॒ ॒ े ो॑म॒ ित॑िता।
परम
स य एव॒ ं वदे ॒ ूित॑ितित।
अ॑वाना॒दो भ॑वित।

महा॑ ॒
वित ूजया॑ ॒ ु ॄवचसन॑
पशिभ॑  ॒ े ।

महाी॒ ा॥ ६॥॥ ६॥

[[9-7-1]]
अ ं॒ न िन॑ात।्
॒ ्
ततम।
ूा॒णो वा अ̎म।्
शरी॑रमा॒दम।्
ूा॒ण े शरी॑रं ॒ ूित॑ितम।्
शरी॑रे ूा॒णः ूित॑ितः।
॒े
तदतदम ॒ ॒ े ूित॑ितम।्
स य एतदम
॒ ॒ ॒ े ूित॑ित॒ ं वदे ॒ ूित॑ितित।
अ॑वाना॒दो भ॑वित।

महा॑ ॒
वित ूजया॑ ॒ ु ॄवचसन॑
पशिभ॑  ॒ े ।

महाी॒ ा॥  ७॥॥ ७॥

[[9-8-1]]
अ ं॒ न पिर॑ चीत।
॒ ्
ततम।
आपो॒ वा अ̎म।्
योित॑रा॒दम।्
॒ ु योित॒  ूित॑ितम।्
अफ्स

योिताप ॒ ूित॑िताः।
॒े
तदतदम ॒ ॒ े ूित॑ितम।्
स य एतदम
॒ ॒ ॒ े ूित॑ित॒ ं वदे ॒ ूित॑ितित।
अ॑वाना॒दो भ॑वित।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 211 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



महा॒॑वित ूजया॑ ॒ ु ॄवचसन॑
पशिभ॑  ॒ े ।

महाी॒ ा॥ ८॥॥ ८॥

[[9-9-1]]
अ ं ॑ ब॒  क॑ु वीत।
॒ ्
ततम।
पृ॒िथवी ॒ वा अ̎म।्
आका॒ ॒ शो̎ऽा॒दः।

पृ॒िथामा॑ का॒शः ूित॑ितः।
आका॒॒ श े पृ॑िथवी ॒ ूित॑िता।
॒े
तदतदम ॒ ॒ े ूित॑ितम।्
स य एत ॒ ॒ े ूित॑ित॒ ं वदे ॒ ूित॑ितित।
॒ दम
अ॑वाना॒दो भ॑वित।

महा॑ ॒
वित ूजया॑ ॒ ु ॄवचसन॑
पशिभ॑  ॒ े ।

महाी॒ ा॥  ९॥॥ ९॥

[[9-10-1]]
न कचनं वसतौ ूा॑ची॒त।
॒ ्
ततम।

ताया कया च िवधया ब॑  ं ूा॒यात।्
अराा अिम॑ाचत। ॒ े
ु ̎ऽ रा॒म।्
एतै मखतो

मखतोऽा अ॑  रा॒त।े
एतै मतो̎ऽ रा॒म।्
मतोऽा अ ॑  रा॒त।े
एता अतो̎ऽ रा॒म।्
अतोऽा अ ॑  रा॒त।े
य एव े॒
॑ ं वद।
मे इित॑ वा॒िच।
योगम े इित ूा॑णापा॒नयोः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 212 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


कम॑ित हयोः।

गितिर॑ ित पा॒दयोः।

िवमितिर॑ ित पा॒यौ।
इित मानषी ु ̎मा॒ाः।
अथ दै॒वीः।
॒ृ
तृििर॑ ित वौ।
बलिम॑ित िवित। ॒ ु
यश इित ॑ पशष।॒ ु ु
योितिरित न॑ऽष। े॒ ु
ूजाितरमृतमान इप। ॑ ु॒ े
 ाका॒श।े
सविम॑
तित॑ े पु ासी॒त।

ूिता॑वावित।
तह इ॑पु ासी॒त।

म॑हावित।
तन इ॑पु ासी॒त।

मान॑वावित।
तम इ॑पु ासी॒त।
ने̎ऽ ै का॒माः।
े पु ासी॒त।
त॑

ॄ॑वावित।
तणः पिरमर इ॑पु ासी॒त।
 ं िॆय े िष॑पाः।
पयण ॒
पिर ये̎ऽिूया̎ ॅातृ॒ ाः।
॒ु े
स या॑य ं पष।
यासा॑वािद। ॒ े
स एक॑।
स य॑ एव॒ ं िवत।्
अाो॑का। ॒े

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 213 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


एतममयमाानमप॑ु सब। ं ॒
एत ं ूाणमयमाानमप॑ु सब। ं ॒
एत ं मनोमयमाानमप॑ु सब। ं ॒
एत ं िवानमयमाानमप॑ु सब। ं ॒
एतमानमयमाानमप॑ु सब। ं ॒
इमाँोकामाी काम॑नसचर। ु ं॒ ्
एतसाम गा॑या॒।े
हा ३ व॒ ु हा ३ व॒ ु हा ३ व॑।ु
॒ ॒
अहममहममहमम। ॒ ्

अहमा॒ दोऽ३◌॒हमा॒दोऽ३◌॒अहमा॒दः।
अह ॒  ोककदह
॒ ृ ॒  ोककदह ॒ ृ ्
॒ ृ ॒  ोककत।
अहमि ॒ ूथमजा ऋता३। ॒
पवू ं दवो े े अमृत ना३भा॒िय॒ ।
यो मा ददाित स इदवे मा३वा॒।

अहमम॑ ॒ म॒ दमा ॒ ३ि।॒
अह॒ं िव॒ ं भव॑ु न॒ म॑भ॒ वाम।्
सवनु ॒  योती̎।
य एव॒ ं वद॑े ।
इ॑पु ॒िनष॑त॥् १०॥
रा॒त े िवित ॒ े हा३व॒ ु य एव॒ ं वदै
॒ ु मान॑वावको॒ े क॑च॥ १०॥


भृग॒  ॒ ॒
॒ ै यतो॑ िवशि॒ तििज॑ास॒ तयो॑द॒शा ं ॑ ूा॒णो मनो॑ िवानिमित ॒ ॒ तप॑सा॒
िवाय
ाद॑ श ादशान ॒ इित॒ स ैषा दशा॒ ं न िन॑ाा॒णँशरी॑रं ॒ अ॒ ं न पिरची॒तापो॒ योितर
॒ ं ॑ ब॒ 
क॑ु वीत पृिथा॑ ॒  ॥ १०॥
॒ का॒श एका॑ द॒शैका॑ दश॒ न कचन ैक॑षिदश॑

[[9-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै।
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 214 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 215 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


TaittirÁya-ÓraÉyaka
Edited by Subramania Sarma, Chennai
Proofread Version of November 2005

Chapter 10
[[10-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै।
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम॒ ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

[[10-1-1]]
अ॑ पा॒रे भव॑ु न॒ म॒ े नाक॑ पृ॒ े म॑ह॒तो मही॑यान।्
॒ ु े ॒ योतीिष समनूिव॑
शबण ॒ ु ः ूजाप॑
॒ ितरित॒ गभ ॑ अः ॒ ।
यि॑िद ॒  स ं च॒ िव च ैित॒ सव॒ ं यि॑वा॒ े अिध॒ िव॑े िनष॒े ः।
तदव ॒ ू ं त ॒ भ॑मा इद॒ ं तदर॑
॒ े भत ॒ े परम ॒ े ो॑म।्
े व॒ त
यना॑ ॒ च॒ यना॑
ृ ं ख ं च॒ िदव ं ॑ मह े िदप॑
॒ े सा॒ ॅाज॑सा च।
ित॒ तज॑

यम॑ म॒ िु े कवयो॒
॒ ॒ े परम
वय॑ि॒ यदर॑ ॒
॒ े ूजाः।
यत॑ ूसता ॒ ू जगत॑ ू तोय॑ने जी॒वाच॑सज॒  भा
॒  ूसती॒ ू ̎म।्
यदोष॑धीिभः पषा॒ ु ̎॒श
ू ॒ िवव॑श ॒ू
े भतािन॑ ॒
चराचरािण॑ ।
अत॑ परं ॒ ना॒ दणी॑यस िह॒ परा̎रं ॒ यह॑ तो महा॒ ̎म।्
े मतमन॑
यद॑क ॒ ु ण ं तम॑स॒  पर॑ ात॥् १॥
॒ प॒ ं िव ं ॑ परा॒

[[10-1-2]]
॒ े ं त॑ समा॑
तदवत ॒ ॒ ॒ े ॄ॑ परम
दव ॒ ं क॑वी॒नाम।्
॒ प॒तू ं ब॑धा
इा॒ ॒ जा॒त ं जाय॑मान ं िव॒ ं िब॑भित॒  भव॑ु न॒ नािभ॑।
॒े
तदवािा॒ ु ू ॒ ॑ चमा
यसय ॒ ̎।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 216 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


तदव ॒ ु ॒ त॒ ं त॒ तदाप
॒ े शबममृ ॒ ूजाप॑
॒ ितः।
सव॑ िनमषा ॒ े िवत
े॒ जिर॑ ु ॑ दिध।॑
॒ ु ॒  पषा॒
॒ म॑ु ॒ताः काा̎ाहोरा॒ऽा॑ सवशः।
कला ॒
॒ ॒ सा मासा॑ ऋतव॑
अधमा॒ ॒ वसर॑ं ॒ काम।्
स आप॑ ूघ ॒ े उभ
॒ े इम॒ े अिर॑
॒ ॒ मथो॒ सव॑ु ।
॒  ं॒ न म॒ े पिर॑ जमभत।्
ू ं न ितयच
न ैन॑म॒ 
न त॑श ॒ त॑ नाम महश॑
े े॒ कन ॒ ॥ २॥

[[10-1-3]]
न सश॑ ॒ ं े ितित॒ प॑म॒ न च॑षु ा पँयित॒ कन ॒ ैन̎म।्
दा॒ म॑नी॒षा मन॑सा॒ऽिभल॑ृ ो॒ य एन ॒ ॑ता॒ े भ॑वि।
॑ ं िवरमृ

अभ॑ ं तू ो िहरयगभ॒  इौ। ॒
एष॒ िह दवः ॒ े ूिदशोऽन
॒ ॒ ु सवा॒ पवू िह जा॒त उ॒ गभ ॑ अः। ॒
स िवजाय॑ ॒ मान जिनमा॑ ॒ ॒
णः ूमखा ु ̎िित िवतो॑
॒ ु
मखः।
िवत॑ ॒ त ु ॒ िवतो॑
॒ मखो ु िवतो॑
॒ ह उत ॒ ात।्
॒ िवत॑
 पिृ थवी
स ं बा॒ा॒ ं नम॑ित॒ स ं पत॑ऽ॒ ैावा॑ ॒ जनय॒॑ व ॒ े एक॑।
े॒
वनँयिा॒ ॒ भव॑ु नािन िवाऽ
॒ ॒ िव ं॒ भवक ॒ े ॑ नीळम।्
यि॑िद ॒  स ं च॒ िव च ैक॒  स ओत॒  ूोत॑ िवभः ॒ ु ूजास॒॑ ।ु
ू तो॑च े अमृ ॒ त॒ ं न ु िवा॑
॒ ॒ व नाम॒ िनिह॑ त॒ ं गहा॑ ु स॥ु ३॥

[[10-1-4]]
ऽीिण॑ पदा ॒ िनिह॑ ता॒ गहा॑ु स॒ ु यद॑े सिवतः ॒ स॑त।्
॒ ु िपता
स नो॒ ब॑ज ु िनता
 ॒ स िव॑ धा॒ता धामा॑िन॒ वदे ॒ भव॑ु नािन॒ िवा̎।
यऽ॑ दवा॒ े अमृ ॒ त॑मानशा॒नातीय ॒ ृ ॒ े धामा̎॒ ैर॑ य।
पिर ॒ ावा॑पिृ थवी ॒ य॑ि सः ॒ पिर॑ लो॒कािर ॒ िदश॒  पिर ॒ सव॑ु ।

ऋत ॒ त ं ु॑ िवतत ं िवच
॒ ृ ॒ तद॑ पँयद॒॑ भवजास॑ ॒ ।ु
प॒री॑ लो॒कारी॑ ॒ ॒ू
भतािन॑ ॒
परी॒ सवा̎ ूिदशो॒
॒ िदश॑।
॒ ितः ूथमजा
ूजाप॑ ॒ ऋता॒॒ ना॒ऽऽान॑म॒ िभसब॑ं भव। ू
सद॑ स॒ ितम॑
॒ त ॒
ु ं िूयिम॑ ॒ का̎म।्
सिन ं ॑ मधाम॑ े॒ यािसषम।्

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 217 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


े ॒ ॑ ॒ ं मम॑॥ ४॥
उी̎ जातवदोऽपिित

[[10-1-5]]
॒ 
पश ू ॒ ममाव॑
॒ ह॒ जीव॑न ं च॒ िदशो॑ िदश।
े गाम॒ ं पष॒
मा नो॑ िहसीजातवदो॒ ु ॑ ं जग॑त।्
अिब॑ॅ॒ द॒ आग॑िह िौया
॒ मा॒ पिर॑ पातय।
ु॑
पष िव सहॐा॒॑ महादव॒॑े धीमिह।
तो॑ िः ूचो॒दया̎त।्
ु॑
तषाय ॒ े महादवाय॑
िवह॑ ॒ े धीमिह।
तो॑ िः ूचो॒दया̎त।्
ु॑
तषाय िवह॑ ॒ु
॒ े वबतडाय॑ धीमिह।
तो॑ दिः ूचो॒दया̎त।्
ु॑
तषाय िवह॑ ॒ु
॒ े चबतडाय॑ धीमिह॥ ५॥

[[10-1-6]]
तो॑ निः ूचो॒दया̎त।्
ु॑
तषाय ॒ े महासनाय॑
िवह॑ े॒ धीमिह।
त॑मखः ु ूचो॒दया̎त।्
ु ॑ य िवह॑
तषा ु ॒
॒ े सवणपाय॑ धीमिह।
तो॑ गडः ूचो॒दया̎त।्
वदा॒ े॒ ॒नाय॑ िवह॑ ॒  धीमिह।
॒ े िहरयगभाय॑
तो̎ ॄ ूचो॒दया̎त।्
ना॒रा॒य॒ णाय॑ िवह॑ ु ॒े
॒ े वासदवाय॑ धीमिह।
तो॑ िवःु ूचो॒दया̎त।्
॒ ॒ ॒
वळनखाय॑ ॒ े तीद॒ाय॑ धीमिह॥ ६॥
िवह॑

[[10-1-7]]
तो॑ नारिसहः ूचो॒दया̎त।्
भा॒॒ राय॑ िवह॑ ु ॒
॒ े महितकराय॑ धीमिह।
तो॑ आिदः ूचो॒दया̎त।्
॒ न॒ राय॑ िवह॑
वा॒ ॒ े लाली॒लाय॑ धीमिह।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 218 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
तो॑ अिः ूचो॒दया̎त।्
का॒ा॒य॒ नाय॑ िवह॑ ु॒
॒ े ककमािर॑ धीमिह।
तो॑ िगः ूचो॒दया̎त।्
॒ ॒ ॒ मा दवी॒
सहॐपर॑ ॒ े शतम॑ल ू ा शताक॑
॒ ुरा।
सव हरत॑ ु म े पा॒प॒ ं वा
॒  नाश॑
॑ ॒ नी।
काडा̎ाडारोह॑ ॒ ी॒ पषःपष॒॑  पिर॑ ॥ ७॥

[[10-1-8]]
॒ नो॑ व॒  ूत॑न ु सहॐ॑
एवा ॒ ण े शतन॑
॒ े च।
॒ े ूतनोिष॑
या शतन॑ ॒ ॒ ण
सहॐ॑ े िवरोह॑
॒ िस।
ता̎ े दवीक
े े िवधम॑
॒ े हिवषा॑
॒ ॒ ्
वयम।
॒ ु ̎ े वस॑
अ॑बा॒ े र॑ थबा॒॒ े िवबा ॒ ु रा।
िशरसा॑ धार॑ िया॒िम॒ र ॒े े
॒ ॒ मा̎ ं पदपद।
ू  ु  लो॑कधा॒िरणी।
भिमधनधरणी
॒ ृ ऽिस व॑राहण
उता॑ ॒ े ॒ कन
ृ ॒ ॒ े श॑तबा॒ना।
मृ॒ िक॑े हन॑ म े पा॒प॒ ं यया
॒ ॒ ृ ॑ त॒ ं कतम।
ृ ्
मृ॒ िके ̎ ॄ॑दा॒ऽऽिस॒ का॒ँयप॑ने ािभमि॑ ॒ ता।
मृ॒ िक॑े दिह॑ ॒ ु ॒ं िय
े म े पि ॒ स॑वं ूिति॑
॒ तम॥् ८॥

[[10-1-9]]
॒ ॒ ं त
मृ॒ िके ̎ ूिति॑ त े सव ॒ े िन॑णदु ॒ मृि॑के ।
तया॑ हतन॑ ॒ िम प॑रमा॒ ं गितम।्
॒ े पापने॒ ॒ गा॒
यत॑ इ॒ भया॑ मह॒ े ततो॑ नो॒ अभ॑य ं किध। ृ
मघ॑विध ॒ तव॒ त॑ ऊतय ॒ े॒ िविषो॒ िवमृधो॑ जिह।
िदा ॒
॒ ॒ िवशित॑ वऽहा ृ  ॒ िवमृधो॑ वशी। ॒
ृ े  पर॒ ु एत
वष॑ ॑ ु निदा ॑ ं ॒
॒ अभयकरः।
ि॒ न॒ इो॑ वौ॒॑ ृ वा॒ि न॑ पषा ॒ ू िवव॑ ॒ दे ाः।

॒ ना॒
ि े
अिर॑ निम॒ ृ ॒
ि नो॒ बहित॑  ु
दधात।
आपा̎मपल॑ ु ॒ ृ ूभमा॒  धिनिँशमी॑
ु ॒ वा॒मा ॑  ऋजी॒षी।
सोमो॒ िवा̎तसा॒ वना॑िन॒ नावािग॑ ं ूितमाना॑
॒ े ु ९॥
िन दभः॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 219 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[10-1-10]]

॒ ु ि सी॑म॒ त॒ ु चो॑ वने॒ आवः।


ॄ॑ जा॒न ं ू॑थ॒ म ं परा॒ ॑
॒ु
स बिया॑ उपमा॒ अ ॒
॑ िवात ॒ ॒ योिनमस॒॑ त॒ िवव॑।
ो॒ना पृ॑िथिव॒ भवा॑ नरा ॒ े नी।
ृ ॒ िनवश॑

या॑ नँशम  ॑ सूथा
॒ ̎।
॒ ॒ रा ं राधषा॒
गा॒ ॒ ु ा ं करी॒िषणी̎म।्
॑ ॒ ं िनप॑
॒  सव  ॑भता॒
ईिर ॒ य॒ े िौयम।्
ू ना॒ ं तािमहोप॑
॒ ु
ौी̎म भजत।
अली̎म नँयत।
॒ ु
िव॑मु खा॒
ु वै दवाँछो॑
॒े ॒ ॒ जयन।्
॒ ो॒कान॑नपजम॑
िभिरमाँ
॒ शम  ॑ यत॥
॒  इो॒ वळ॑बाः षोडशी
महा ु १०॥

[[10-1-11]]
ि ॒ नो॑ मघवा॒॑ करोत॒ ु ह॑ ु पा॒ान ं॒ यो̎ऽाि॑ े ।
सो॒मान॒  र॑ ण ं कृ णिह ॒ ु ॄ॑णत।े
॒ ॒ ं य औ िशजम।
कीव॑ ॒ ्
शरी॑रं यशमल ॒ ं कसी॑ ु द॒ ं ति̎न्सीदत॒ ु यो̎ऽाि॑ े ।
॒ ॒ ं िवत॑त ं परा॒
चर॑ ण ं पिवऽ ु ण ं यन॑े पतर॑
॒ू ित ृ ॒ तािन॑।
तन॑े पिवऽ॑
॒ ण े शन॑ ॒ ु े पता ॒ ू अित॑ पा॒ानमरा॑
॒ ित ं तरम। े

सजोषा॑ इ॒ सग॑णो मि ॒ ॒  सोम ं ॑ िपब वऽहर
ृ ॒
िवान। ्
॒ शऽ॒ 
जिह ु॒
ू रप॒ मृधो॑ नदाथाभ॑ य ं कणिह ृ ु िवतो॑
॒ नः।
॒ ु ॒ न॒ आप॒ ओष॑धय ु िमऽाै
सिमऽा ॒ ू ॒ ु ̎ऽाि
॑ भयासय े ॒ य ं च॑ वय
॒ ं िः।

आपो॒ िह ा म॑यो॒भवा ु ॒ न॑ ऊज॒  द॑ धातन॥ ११॥

[[10-1-12]]
॒ े रणा॑य॒ च॑स।े
मह
॒ मो॒ रस॑
यो व॑िँशवत॑ ॒ भाजयतहे॒ न॑।
॒ ॒
उशतीिर॑ व मा॒तर॑ ।
ता॒ अर॑ं गमाम वो॒ य॒ या॑य॒ िज॑ थ।
॒ था च नः।
आपो॑ जनय॑
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 220 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
॑ ॒ ं ूप॑ े ती॒थं म॑े दिह
िहर॑ यं॒ वण े ॒ यािच॑तः।

यया॑ ॒ु ॒
भतमसाधना ॑ ू ं पा॒प॑
े  ूितम॒॑ हः।
य॒ े मन॑सा वा॒चा॒ कमणा ॒ ॒  वा ृ॑ त॒ ं कतम।
ृ ्
॑ बहित॑
त॒ इो॒ वणो॒ ृ ॒ िवता ॒ च॑ पन ु ॒ ु पन॑ु पनः।

॒ ु ॒ े नम॒ इा॑ य॒ नमो॒ वणाय
नमो॒ऽये̎ऽफ्समत ॑ ॒ नमो वायै ॑ नमो॒ऽः॥ १२॥

[[10-1-13]]
॒ ं बर
यदपा ू ॒ ं यद॑ म े॒ ं यद॑ शा॒ ं तदप॑गतात।्
॒ श॒ नाद॑ तीपा॒ना॒॒  उमा॑
अा॒ ॒ ॒ ̎त।्
ितमहा
॑ रा॒जा॒ पा॒िणना̎ वमश
तो॒ वणो ॒  ॑त।ु
सो॑ऽहम॑पा॒पो िवरजो॒ ॒ ॒ ु म॑त
िनमतो ु िकिषः।

नाक॑ पृ॒मा ॑ ॒ ग॒ े ॑ सलो॒कताम।्
या॒फ्स ु वण ॒ु ॑
॑ ॒ पनाघमष॒  ः।

॒ ं म॑े गे यमनु े सरित॒ शत॑ु िु ि॒ ोम सचता॒ पिया।
इम ॒
॒ ॒ ॒ म॑ध
अिसिनया ॒ ॒
ृ े िवतयाऽऽजीकीय ॒ ु सषोम॑
े णा ॒ ु या।
॒ ं च॑ स
ऋत ॒ ं चा॒भी̎ा॒पसोऽ॑
॒ जायत।
ततो॒ रािऽ॑रजायत॒ तत॑ समिो ॒ ु अणवः॥
॑ ॒ १३॥

[[10-1-14]]
॒ ॒ ु ण॒ वा
समिाद॑  दिध॑ सवसरों ॒ अजायत। ॑
अहो॒ ॒ रा॒ऽािण॑ िवदधि॑ ॒ ॒  िमष॒तो वशी। ॒
सया॒ ॒ू च ॒ मसौ॑
॒ धा॒ता य॑थापवम॑ ॒ ू  कयत।्
िदव ं ॑ च पृिथव ॒ चा॒िर॑ ॒ मथो॒ सव॑ु ।
यृ॑िथा ॒  रज॑॒मािर॑  े िवरोद॑ ॒ सी।
इमा॒ दा॒पो व॑ णः पनाघमष॒ ॒ु ॑  ः।

॒ ु ॒ ु वस॑वः पनात
पन ॒ ु ॒ ु वणः
॑ पनाघमष॒ ॒ु ॑  ः।

एष॒ भत॑ ॒ू ॒ े भव॑ु न गो॒ा।
म
एष॒ पयक ॒ ु ॑ ृ ता ं लो॒का॒न॒ षे मृ॒ ोिहर॑ मय ॒ ̎म।्
ावा॑ पिृ थोिह ॒ ॒ ॒  सिौ॑त॒ सव॑ु ॥ १४॥
र॑ मय

[[10-1-15]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 221 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ु ॒ िश॑शािध।
स नव
आिं ॒ ल॑ ित॒ योित॑रहम॑
॒ ि।
॒  ित॒ ॄा॒हम॑ि।
योितल॑
यो॑ऽहम॑ि॒ ॄा॒हम॑ि।
॒ ि॒ ॄा॒हम॑ि।
अहम॑
॒ े॒ ं मा ं ज॑हु ोिम॒ ाहा̎।
अहमवाह
अका॒  य  ॑वकी॒णी नो
॒ य॒ का॒ ू ॒ हा ग॑ु तगः।
े॒ ॅ॑ण ॒
॑ ऽपाम॑घमष॒ण
वणो॒  ा̎ा॒पाम॑ ु त।े
॒ ू ॒ मा रोद॑ य॒ ूव॑दि॒ धीरा̎।
रजोभिम॑
आबा̎न्समिः ॒ ु ू॑थ॒ म े िवधम॒
॑  नय॑॒ जा भव॑ु न॒ राजा̎।
ृ पिवऽ
वषा॑ ॒ ॒ े अिध॒ सानो॒ अ॑े बहसोमो॒॑ृ वावध ु न इ॑ ॥ १५॥
ृ े सवा॒
पर॑ु ा॒शो॒ िनिह॑ त॒ ं गहा॑ ु स॒ ु मम॑ चबतडाय॑
॒ु ॒
धीमिह तीद॒ाय॑ धीमिह॒ पिर॑ ूिति॑ तं
े ु 
दभयत ु दधातना॒ो̎ऽणववो॒ ॒ ु राज ैक॑ं च॥ १॥

॒ ि
िो॒ ॒ ॒ दि ॒ ॒ नि ॒ ॒ ष॒मख ॒ ु ॒ एव॒ च॑।
॒ ॒ ॄ
गडो॒ ॒ ॒ ु ॒ ना॒रिस
॒ ॒ िव ॒ ॒ हथ॒ ॒ ॒ ैव च॑।
॒ ॒ ऽि
आिदो॒ ॒ ॒  ॒ बमण
॒ ॒ िग ॒ े॒ ादशा॑ ॒ िस॥
म॒ म॒ व॒ च॒ म॒ स॒ ु व े॒ ना॒ व॒ भा॒ वै॒ का॒ा॒य॒ नाय॑॥

[[10-2-1]]

जा॒तव॑दे स े सनवाम ॒ सोम॑मरातीयतो॒ िनद॑ हाित॒ वद॑े ।
॒  ॒ िवा॑ ना॒ववे ॒ िस ं ु ॑ िरताऽिः।
स न॑ पष॒द ित॑ गािण ॒ ॒
॒ णा॒ं तप॑सा ल
तामिव॑ ॒ वै ॑रोचन ॒ क॑मफलष ु ̎म।्
 ॒ े ॒ ु जा
॒ ं दवी
गा ॒ े  शर॑ णमह
॒ ं ूप॑ े सतर॒॑ ु िस तरस े॒ नम॑।
अ े॒ ं पा॑रया॒ नो॑ अान्ििभरित॑
॒ ॒ ॒ गािण॒  ॒ िवा̎।
प॑ू पृ॒ी ब॑ला ॒ भवा॑ तो॒काय॒ तन॑याय॒ शयोः।
॒ न॑ उवी ं
िवा॑िन नो गहा॑ ॒  जातवदि े ॒ ॒ ं ु न ना॒वा िरताऽित॑
॑ ॒ पिष।
अ॑े अिऽ॒ वन॑सा गणा॒ ृ नो̎ऽाक॑ं बोिवता ॒ तनना ॒ ू ̎म।्
पृ॒त॒ ना॒िजत॒  सह॑ मानमममि॒ ु ॒  वम ॑ े परमासधा
॒ ॒ ̎त।्
स न॑ पष॒द ित॑ गािण
॒  ॒ िवा॒ ाम॑वो
े॒ अित॑िरताऽिः।
॒ ॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 222 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



ूोिष॑ ॒
कमीयो॑ अरष॑ ॒ े ु सना
॒ ॒ होता॒ न॑॒ सिस॑।
ा ं चा̎ े तनव॒ ु ं ॑ िपूय॑
॒ ा॒ ं ॑ च॒ सौभ॑ग॒ माय॑ज।
गोिभज॑ ु िनिष॑तं ॒ तव̎
॒ ु म॒ यजो॒ ॒ ु ं रम।
े िवो॒रनसच॑ े
नाक॑ पृ॒मिभ ॒ सवसा॑ ॒ ं नो॒ वै॑व लो॒क इह॒ मा॑ दयाम॥् १६॥
॒ ॒ ॒ ॒
िरताऽिािर॑ च॥ २॥

[[10-3-1]]
ू म॒ य॑े पृिथ
भर॑ ु
॒ ै ाहा॒ भवोऽ े॒
ं ॑ वा॒यवऽिर॑ ु ॒ मािदाय॑
ाय॒ ाहा॒ सवर॑ ॒ ॒ े ाहा॒
िदव
ू ु ॒ ु ॒ ं ॑ चम॑
भभववर ॒ स े िदाहा॒
॒ ॒ े े ॒धा िपतृ
नमो॑ दव॑ ू ु ॒ ु ॒ ॒
॒ ो॒ भभववरमोम॥ ् १७॥॥
३॥

[[10-4-1]]
ू ॒ े पृिथ
भरय॑ ु वा॒यवऽ
॒ ै ाहा॒ भवो॑ े॒ िर॑ ाय॒ ाहा॒ सव॑ु रािदाय॑
॒ िदव ॒ े ाहा॒
ू ु ॒ ु ॒ म॑स े िदाहा॒
भभवव॑ ॒ नमो॑ दव॑ ॒ े े ॒धा िपतृ ू ु ॒ ु ॒ ॒ ओम॥् १८॥॥
॒ ो॒ भभववर
४॥

[[10-5-1]]
भरय॑ू ॒ े च पृिथ ॒ ै च॑ महत ु वा॒यव॑े चा॒िर॑ ाय च महत
॒ े च॒ ाहा॒ भवो॑ ॒ े च॒ ाहा॒ सव॑ु रािदाय॑
॒ च
िदव ॒ े च॑ महत ू ु ॒ ु ॒ म॑स े च॒ न॑ऽ
॒ े च॒ ाहा॒ भभवव॑ े िद॑
॒ महत ॒ े च॒ ाहा॒ नमो॑
॒ े े ॒धा िपतृ
दव॑ ु ु ॒ ु ॒  ॒
॒ ो॒ भभववमहरोम॥ ् १९॥॥ ५॥

[[10-6-1]]
पािह नो अ एन॑स े ा॒हा।
पािह नो िववद॑े स े ा॒हा।
य ं पािह िवभाव॑ सो ा॒हा।
सवं पािह शतब॑तो ा॒हा॥ २०॥॥ ६॥

[[10-7-1]]
पा॒िह नो॑ अ॒ एक॑या।
पा॒॑तु ितीय॑ ॒ या।
पा॒जू ं ॑ तृ॒ तीय॑या।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 223 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


 त॒ सृिभ॑वसो॒
पा॒िह गी॒िभ॑  ाहा̎॥ २१॥॥ ७॥

[[10-8-1]]
॒ ॑ ॒
यँछ॑ सामृष॒भो िवपँछो ̎॒ाािववश॑ ॒ े ।

सतािशः परोवाचो॑ ॒
पिनषिदो ॒ े इियाय
̎ य ॒ े े ॒धा िपतृ
॑ ॒ ॒ ऋिष॑ो॒ नमो॑ दव॑ ॒ ो॒
ू ु ॒ ु ॒
भभववँछ ॒ ओम॥् २२॥॥ ८॥

[[10-9-1]]
नमो॒ ॄ॑ण े धा॒रण ं ॑ म े अिन॑
॒ राकरण ं धा॒रिय॑ता भयास ु ॒ ओम॥्
॒ ु ं मा ो̎ं॒ ममा॒म
ू ॒ ं कण  ॑योँौत
२३॥॥ ९॥

[[10-10-1]]
॒ ं तप॑॒  ं तप॑ँौत
ऋत ॒ ु ं तप॑ँशा॒ ं तपो॒ दमपँशमपो॒
॒ ॒ ॒ दान ं॒ तपो॒ य॒ ं तपो॒
ू ु ॒ ु ॒  ॒ ैतपा̎॒ ैतप॑॥ २४॥॥ १०॥
भभववॄ

[[10-11-1]]

॒ृ
यथा॑ व॑ सपि॑ ं॒ ु त राो
॒ ॒ वा̎वे॒ ं पय॑ ु 
॒  राो
कमणो॑ ॒ ॒ वा॑ ित॒ यथा॑ऽिसधा॒रा ं कतऽव॑ ॒
॒  िहतामवबाम े॒ यवु े॒ यवु े॒ हवा॑ िविय॑ ॒ ं
॒ ािम कत
॒ ु ु ̎ते ॥् २५॥॥ ११॥
॒ े ॒ ता॑ दा॒ान ं ॑ जग
प॑िता॒मीवममृ

[[10-12-1]]

अणोरणी॑ याहतो ॒ मही॑याना॒ा गहा॑ ु या॒ ं िनिह॑ तोऽ जोः ॒ ।
तम॑बत ं ु पँयित वीतशो॒को धा॒तःु ूसादा ॒ ॒ मीशम।्
̎िहमान॑
स ॒ ूा॒णाः ूभव॑ ॒ ि॒ ता̎॒ ािचष॑ ॒ िमध ॑ ॒ िजाः। ॒
स॒ इम ॒ ु या॒ ं िनिह॑ तास॑
॒ े लो॒का यषे ॒ ु चर॑ ि ूा॒णा गहाश॑ ॒ ।
अत॑मिा ॒ ु िगरय॑
॒ ॒ सवऽा॑
॒ ॒ े िस॑व॒ व  ॑पाः।
अत॑॒ िवा॒ ओष॑धयो॒ रसा̎॒ यनैे ॑ष भति॑ ॒ू रा॒ा।
॒ दवाना
ॄा ॒ े ̎ ं पदवीः  णा ं मिहषो
॒ क॑वी॒नामृिष॒िवूा॑ ॒ मृ॒ गाणा̎म।्
ँयनो े॒ गा॑ ॑ ॒  ना॒ सोम॑ पिवऽम॑
ृ णा॒ िधितवना॑ ॒ ॒ िे त॒ रभ॑ े ।्

अजामका॒ ु ृ ॒ ं ब॒  ूजा
े ं लोिह॑ तशलका ॒ ं जनय॒॑ ी॒ सपाम। ॑ ्
े जषमा॑
॒ को॑
अजो ॒ ु े ॒ े जहा̎ना
॒ ु णोऽनशत ॒ ु गा॒मजो̎ऽः॥ २६॥
े ं भतभो॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 224 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[10-12-2]]
ह॒सँश॑िु चषस॑ ॒ रु िरसोता॑
॒ े ॒
विदषदित॑  ॒
िथरोणसत। ्
नष॑ ॒ ॑ ॒
॒ ृ रसतसो॑ म॒ सदब्॒ जा गो॒जा ऋतजा॑ ॒ अििजा ॑ ॒ ऋत ॒ृ ्
॒ ं बहत।
॒ घृ॒ तम॑वु ॒ धाम॑।
घृ॒ त ं िम॑िमिरे घृ॒ तम॑॒ योिन॑घ॒ तृ  े िौतो
॒ ॒ु ॒
अनधमाव॑ ह मा॒दय॑॒ ाहा॑ कृ त ं वषभ ृ वि हम।॒ ्
॒ ॒ ु ॒   ॑ ु  उदा॑रपा॒शना॒
समिािममधमा॒ ु सम॑मत ृ ॒ मा॑नट।्
घृ॒ त॒ नाम॒ ग ु ॒ ं यदि॑ िजा ॒ े म॒ मृत॑॒ नािभ॑।
॒ दवाना॑
॒ ं नाम॒ ूॄ॑वामा घृ॒ तना॒
वय े ि॒  े धा॑ रयामा॒ नमो॑िभः।
उप॑ ॄा ॒ णव॒
॑ मा॑न ं॒ चत॑ँु ोऽवमीौ॒र एतत। ॒ ्

चािर ॒ ा॒ ऽयो॑ अ॒ पादा॒ े शी॒ष  स
॒ हा॑सो अ।

िऽधा॑ ब॒ ो व॑षृ ॒भो रो॑रवीित महो ॒ े मा॒ आिव॑वश॥
॒ दवो े २७॥

[[10-12-3]]
िऽधा॑ िहत ॒
॒ ं पिणिभ॑ ु न ं॒ गिव॑ दवासो॑
ग॒ मा॑ ॒े घृ॒ तम॑ िव।्
इ॒ एक॒  सय ू ॒ एक॑ं जजान वनादक े॒ े  धया॒ ॒ िन॑तः। ु
यो दवाना॒े ं ॑ ूथम ॒ ु िा॒िधयो॑ िो
॒ ं परा॒ ॒ महिष ॒ ।॑
॒ ॒ ॒ ॒ ं प॑ँयत॒ जाय॑मान॒  स नो॑ दवँशभया॒
िहरयगभ ॒े ॒ ु ृ य॑
ा॒ ं नु त।

या॒रं ॒ नाप॑रमि ॒ ं ॒
॒ िकिचा॒ ाणी॑यो॒ न यायो̎ऽि॒ कि॑त।्
॒ ृ इव
व ॑ ो िदिव ॒ ित॑॒कनद े ॒ े ॒ े ं पण ु ॑ े ॒ सव̎म
॒ ू ं पषण  ।्
न कम  ॑णा न ूजया॒ ॒ धन े॑न॒ ाग॑ने ैके अमृत॒ मा॑न॒ शःु ।
पर॑ण े ॒ नाकं ॒ िनिह॑ त॒ ं गहा॑ ु या ं िवॅाज॑
॒ े
द॒तत॑ यो िवशि॑ ॒ ।
वदा॒ ॒ ॒ ु िता॒थाा॑
े॒ ॒ िवानसिन॑  ं सयो॒गात॑यँशसा ु ॒ ̎।
त े ॄ॑लो॒के त॒ ु परा̎काल॒ े परा॑ मत ृ ा॒िर॑ मिु ॒ सव̎।
॒ ॒ं िवपा॒
द॑ ॒ प ं परम॒ ̎ँे मभतू ॒ ं य॑ु डरी॒कं परम॑ ॒ ु स॒ म।्
॒ िप॒ द॑
तऽा॒ ॒ ं गगन
॒ ं ॑ िवशोकि॑ ॒ दपा॑
॒ ॒
िसतम। ्
यो वदादौ े ॑रः ूो॒तो॒ वदा॑ े॒ े च ूिति॑
॒ तः।
त॑ ूकित॑ ॒ ृ लीन ॒ ॒ य॒  पर॑  मह॑ ॒ े रः॥ २८॥
अजो॑ऽ॒ आिव॑ वश े ॒ सव॑ चािर॒॑ च॥ १२॥

[[10-13-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 225 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ॒ ॒ शी॑षं दव
सहॐ ॒ े ॒ ं िवा ॒ ॒ ं ॑भवम।
ं ॑ िवश ु ्
िव ं ॑ ना॒राय॑ण ं दवमर॑ ॒ े ॒ ॒ ं परम ॒ ्
॒ ं पदम।
॒ ॒  पर॑ मि
िवत ॒ ॒ ं िव ॒ ं ना॑रायण ॒  ह॑ िरम।्
िव॑मवद ु ॑ िमप॑
े॒ े ं पष॒ ॒ ु जीवित।
पित॒ ं िव॑ा॒॑ े र॒ शा॑त िशवम॑ ॒ तम। ु ्
ना॒रायण ॒ ं म॑हाय ॒ े ॒ ं िवाा॑
॒ ॒ णम।्
न ं पराय॑
॒ प॑रो यो॒ितरा॒
ना॒रायणः ॒ ा ना॑ रयणः ॒ प॑रः।
ना॒रायणः ॒ ॒ ॒ ना॑ रायणः
॒ प॑रं ॄतं ॒ प॑रः।
ना॒रायणः॒ प॑रो ा॒ता॒ ा॒न ं ना॑रायणः ॒ प॑रः।
ं॒
य॑ िकिचज॑ गसव ॒ ॒ ं ँयत
॒ ू ॒ े वा॥ २९॥
̎ े ौयतऽिप॑

[[10-13-2]]
अ॑ब॒ि ह॑ तसव
॒ ॒ ं ा॒ ना॑रायणिः॑
॒ तः।
अन॑॒ म॑य ं किव
॒  स॑म॒ िऽु े ं ॑ िवश॑
॒ वम। ु ्
॒ ॒ शू॑तीका॒श॒  दय
पको॒ ॒ ख
॒ ं ॑ चाधोम॑ ु म।्
॒ िवत॑ा॒ े॒ ना॒ाम॑पु िर ॒ ित॑ ित।
अधो॑ िना
ा॒ल॒ मा॒लाक॑ु लं भा॒ती॒ िवा॑
॒ ॒ ं म॑हत।्
यतन

स॑त िसलािभ॑ ॒ ु ल॑ाकोशसि॒॑ भम।्
ता॑े सिष॒ु र स॒ ू ं ति̎न्सव ॒ ं ूित॑ितम।्
त॒ म॑े महान॑ ॒
॒ ििवािच  ॑िवतो॑
॒  मखः। ु

सोऽम॑भ॒ िवभ॑ ॒ ॒
जिाहा॑ रमजरः ॒ किवः।॒
॒ ॒  ॒ ू  धँशा॒यी॒ रँमय॑
ितयगम॑ ॒ ॒ स॑ता।
॒ पय॑ित  ं दहमापा॑
सा॒ ॒े ॒
दतलम॑ गः।
त॒ म े॒ वि॑ िशखा अणीयो ॒ ̎ा  ॒वि॑तः।
नी॒लतो॑यद॑ मा॒ ॒ ु े खवे ॒ भा॑ रा।
॒ ि॑
नी॒वारशक ॒ ू ॑ वी॒
॒ पी॒ता भा̎णप॑ ॒ ू मा।
ता̎िँशखा॒या म॑ े परमा ॒ ̎ा ॒वि॑तः।
स ॄ॒ स िशव ॒ हिर े ॒
॒ ोऽ॑ ॒
रः परम॒ राट॥
् ३०॥
अिप॑ वा॒ स॑ता॒ ष॑ ॥ १३॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 226 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[10-14-1]]
आिदो ॒ ॒ वा एष॒ एतडल
॒ ॒ ॒ ं तप॑ित॒ तऽ॒ ता ऋचचा
॒ ॒ म॑डल॒  स ऋचा ॒ ं लो॒कोऽथ॒ य एष॒
एति॑
॒ ॒ े  त॒ े तािन॒ सामा॑िन॒ स सा॒ा ं लो॒कोऽथ॒ य एष॒ एति॑
॒ डलऽिचदी॒ ॒ ॒ ॒े 
डलऽिचिष॒
पष॒ु ॑ ािन॒ यजू िष॒ स यज॑षु ा मडल॒  स यज॑षु ा ं लो॒कैषा ऽव॑
॒ े िवा॒ त॑पित॒ य
एषो॒ ̎ऽरा॑िद ॒ े िह॑ रमय ु॑
॒ ॒  पषः॥ ३१॥॥ १४॥

[[10-15-1]]
॒ ॒ वै तज
आिदो ॒ ॒ु
े ॒ ओजो॒ बल॒ ं यशँौोऽ॑ मा॒ा मनो॑ ममन॒॑ ु  मु ॒ 
ृ  ु ॒ ो िमऽो ु का॒शः
॒ वा॒यरा॑
ूा॒णो लो॑कपा॒लः कः िकं कं तसम॑ ॒ म॒ मृतो॑ जी॒वो िव॑ कतम॒॑ ं ु ॄ॒ ैतदमृ॑त एष॒ पष
य॒ भ ु॑
॒ू
एष॒ भताना॒ ॑ ॒  ण॒ ाय॑य
मिधपितॄ॑ ु  सलो॒कता॑माोतासा॑ ॒े मवे॒ दवता॑ ॒ े ना॒ साय॑य ु  सा॒िता
समानलो॒कता॑माोित॒ य एव॒ ं वदे ̎ ु॒
े पिनषत॥ ् ३२॥॥ १५॥

[[10-16-1]]
िनधनपतय
॑ े॒ नमः।
िनधनपतािकाय
॑ ॒ नमः।
ऊाय ॒ नमः।
ऊिलाय  ॒ नमः।
िहरयाय॒ नमः।
िहरयिलाय॒ नमः।
ु  ॒ नमः।
सवणाय
ु 
सवणिलाय ॒ नमः।
िदाय॒ नमः।
िदिलाय॒ नमः॥ ३३॥

[[10-16-2]]
भवाय॒ नमः।
भविलाय॒ नमः।
शवाय ॒ नमः।

शविलाय ॒ नमः।
िशवाय॒ नमः।
िशविलाय॒ नमः।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 227 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


लाय॒ नमः।
लिलाय॒ नमः।
आाय॒ नमः।
आिलाय॒ नमः।
परमाय॒ नमः।
परमिलाय॒ नमः।
एतसोम॑ सयू ॒  ॒ सविल
  ापयित ॒ ् ३४॥॥ १६॥
॒ ॒ ॒ पािणम ं ॑ पिवऽम॥

[[10-17-1]]

सोजा॒ त ं ू॑पा॒िम॒ सोजा॒
॒ ताय॒ वै नमो॒ नम॑।
॒ े व े॒ नाित॑भव े भव॒ माम।्
भवभ॑

भवो॑ वाय॒ नम॑॥ ३५॥॥ १७॥

[[10-18-1]]
वा॒म॒ दवाय
॒ े ॒ नमो̎ याय
॒ े ॒ नम॑ँौाय
॒ े ॒ नमो॑ िाय
॒ ॒ नम॒  काला॑ य॒ नम॒  कल॑ िवकरणाय॒ नमो॒
बल॑ िवकरणाय॒ नमो॒ बला॑ य॒ नमो॒ बल॑ ूमथनाय॒ नमव ॒  ॑भतदमनाय
ू ॒
॒ नमो॑ मनो॑ नाय॒ नम॑॥
३६॥॥ १८॥

[[10-19-1]]
॒ ̎
अघोर े ोऽथ॒ घोर̎
े ो॒ घोरघोर॑ े
॒ तरः।
 ो॒ नम॑ े अ ु िपः॥
सव̎व ॒ शव̎ ॒ ॑ े ३७॥॥ १९॥

[[10-20-1]]
ु॑
तषाय ॒ े महादवाय॑
िवह॑ ॒ े धीमिह।
तो॑ िः ूचो॒दया̎त॥् ३८॥॥ २०॥

[[10-21-1]]
ईशानव  ॑िवा॒ना॒मीरव  ॑भता॒
ू ना॒ ं ॄािधपितॄणोऽिधपितॄा॑
॑ ॒  ॒ ॒ म॑े अ ु
॑ ॒  िशवो

सदािशवोम॥ ् ३९॥॥ २१॥

[[10-22-1]]
नमो िहरयबाहव े िहरयवणाय िहरयपाय िहरयपतयऽिकापतय
े ु
उमापतय े पशपतय॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 228 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


नमो॒ नमः॥ ४०॥॥ २२॥

[[10-23-1]]
॒  स
ऋत ॒ ं प॑रं ॄ
॒ ॒ पष ृ ॒ लम।्
॒ ु ं ॑ किप॑
॒ त
ऊर॑ े ं िव॑पा॒॒ ं िवपाय
॒ ॑ ॒ वै नमो॒ नम॑॥ ४१॥॥ २३॥

[[10-24-1]]
सव॒ वै िै ॒ ॒ ॒ नमो॑ अ।ु
॑ िाय
ु ॑ वै िहो
पषो॒ ॒ ॒ नमो॒नम॑।
िव ं ॑ भ॒ तू ं भव॑ु न ं िचऽ ॒ जा॒त ं जाय॑मान ं च॒ यत।्
॒ ं ब॑धा
सव॒ ॑षे िै ॒ ॒ ॒ नमो॑ अ॥
॑ िाय ु ४२॥॥ २४॥

[[10-25-1]]
ु ॒ ॒ ूच॑ते स े मी॒ढ॑ु माय॒ त॑स।े
कििाय
वो॒चम े ॒ शत॑ं म द।
॒ े
सव॒ ॑षे िै ॒ ॒ ॒ नमो॑ अ॥
॑ िाय ु ४३॥॥ २५॥

[[10-26-1]]
य॒ वैक॑किहोऽहव॑ ॒े
॒ णी भवित॒ ूवाातयिथो॒
॑ ॒ ूित॑ि ै॥ ४४॥॥ २६॥

[[10-27-1]]
ृ ॒ ॒ ु पाज॒ इित॒ पच॑॥ ४५॥॥ २७॥
कण

[[10-28-1]]
अिद॑ ितदवा ु ̎ िपतरोऽस॑
॒ ग॑॒ वा  म॑न॒ ा ॒ रु ा॒षा  ॒ू
े  सवभताना े॒
̎ ं मा॒ता मिदनी॑ महता ॒ सा॑ िवऽी
॒ मही ॒
ु पृ॒ी ब॑ला
गा॑य॒ ऽी जग॑॒वी ॒ िवा॑ भता ॒ ू क॑तमा
॒ काया सा समृ॒ े ॒ तित॑ ॒
े विसः॥ ४६॥॥
२८॥

[[10-29-1]]

॒ू
आपो॒ वा इद॒ सव॒ ं िवा॑ भतााप॑ ॒ ॒ आपोऽमापोऽमृ
 ूा॒णा वा आप॑ पशव ॒ ॒
॑त॒ माप॑ सॆाडापो॑

िवराडाप॑  रा ॒
॒ डापँछा॒ ॒
ापो॒ योती॒ापो॒ यजू॒ाप॑ समाप॒ सवा  ॑ दवता॒
॒ े आपो॒
ु ॒ ॒ ओम॥् ४७॥॥ २९॥
ू ु ॒  सवराप
भभव

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 229 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


[[10-30-1]]
आप॑ पन ु ु पृिथव
॒ पृ॑िथवी
॒ पता ॒ ू प॑नु ात॒ ु माम।्
॒ ु ॒ ु ॄ॑ण॒ ितॄ॑
पन ॒  पता॒ ू प॑नु ात॒ ु माम॥्
॒ ̎य॒ ं या॑ िर॑
यि॑ मभो ॒ त॒ ं मम॑।
ु ॒ ु मामापो॑ऽसता
सव॑ं पन ॒ ं च॑ ूितमह
॒ ॒ ाहा̎॥ ४८॥॥ ३०॥

[[10-31-1]]
अि मा म ु मपतय
ु ु ृ तः।
म॑क े॒
े राम।
पापो॑ ॒ ्
 ्
यदा पाप॑मका॒षम।
मनसा वाचा॑ हा॒ाम।्
ु ण
े िशा।
पामदर॑ ॒
अहद॑
॒ वत।
॒ ु
ं िरत॒ ं मिय॑।
यिच॑
इदमहं माममृ॑तयो॒नौ।
ु िम ा॒हा॥ ४९॥॥ ३१॥
स े योितिष जहो॑

[[10-32-1]]
ू  मा म
सय ु मपतय
ु ु ृ तः।
म॑क े॒
े राम।
पापो॑ ॒ ्
 ्
यिािऽया पाप॑मका॒षम।
मनसा वाचा॑ हा॒ाम।्
पामदर॑ ु ण
े िशा।

॒ वत।
रािऽद॑ ॒ ु
यिच॑ ं िरत॒ ं मिय॑।
इदमहं माममृ॑तयो॒नौ।
सयू  योितिष जहो॑ ु िम ा॒हा॥ ५०॥॥ ३२॥

[[10-33-1]]
े रं ॄ।
ओिमका॑ ॒

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 230 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



अिदवता ॄ॑ इा॒षम।  ्
गायऽ ं छ ं परमा ं ॑ स॒ पम।्
ु ं िव॑िनयो॒गम॥् ५१॥॥ ३३॥
सायय

[[10-34-1]]
आया॑त॒ ु वर॑ दा दवी॒ ॒ ं ॄ॒ सि॑तम।्
॒ े अर॑
॒ु
गा॒य॒ ऽ̎ छ॑ सा ं मा॒तदे ं ॄ॑ जष॑ म।े
यदा̎ु त ॒ ु त।े
॑ े पा॒प॒ ं तदा̎ितम॑
यिािऽया̎ु त ॒ ु त।े
॑ े पा॒प॒ ं तिािऽया̎ितम॑
सव  ॑वण
॒  म॑हादिव
॒ े ॒ सािव॑
॒  े सर॑
॒ ित॥ ५२॥॥ ३४॥

[[10-35-1]]
ओजो॑ऽिस॒ सहो॑ऽिस॒ बल॑ मिस॒ ॅाजो॑ऽिस दवाना॒
॒े ॒
ं धामनामा॑ ॒ ॒ु
ऽिस॒ िव॑मिस िवायव  ॑मिस
॒  ु
सवायरिभभर ू गायऽीमावा॑हया॒िम॒ सिवऽीमावा॑हया॒िम॒ सरतीमावा॑ हया॒िम॒ छषीनावा॑हया॒िम॒
िौयमावा॑ हया॒िम॒ गायिऽया गायऽीो िवािमऽ ऋिषिवता दवताऽिमख े ु ं ॄा िशरो
िवदयु  ििँशखा पृिथवी योिनः ूाणापानानोदानसमाना सूाणा तवणा े 

साायनसगोऽा गायऽी चतिव ु॒ ॒  पचशीषपनयन े िव॑िनयो॒ग॒ ।
ु  शरा िऽपदा॑ षटकि
ओ ं भः।

ओ ं भवः।

ओ सवः। ु
ओ ं महः।
ओ ं जनः।
ओ ं तपः॥
ओ सम। ॒ ्
ओ ं तस॑िवतवर
॒ ु  ̎े य॒ ं भग दव॑
॒े धीमिह।
िधयो॒ यो न॑ ूचोदया̎त।्
ू ु ॒ ु ॒
ओमापो॒ योती॒ रसो॒ऽमृत ं ॄ॒ भभववरोम॥ ् ५३॥॥ ३५॥

[[10-36-1]]

॒ ू ं प॑वतमधिन।
॒ े िशख॑रे जा॒त े॒ भा
उम॑  ॒ ू ॑
ु ता॒ ग
ॄा॒णे̎ोऽ॑ना॒ ॒ द॑िे व यथास॑ ु म।्
॒ ख
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 231 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
ु मया वरदा व॑दे मा॒ता॒ ूचोदयी पवन े̎ िजा॒ता।
तो
॒ ॒ ॒ ं म ं दा ूजात ं ु ॄ॑लो॒कम॥् ५४॥॥ ३६॥
आयःु पृिथा ं ििवण ं ॄ॑वचस

[[10-37-1]]
घृिणय ॒ न ूभा॑ वा॒॑रम।्
॒ ू  ॑ आिदो
मध॑ ु रि॒ ति॑ सम।्
॒ ं वै तिसमापो॒
स ॒ ू ु ॒ ु ॒
योती॒ रसो॒ऽमृत॒ ं ॄ॒ भभववरोम॥ ् ५५॥॥ ३७॥

[[10-38-1]]
ॄ॑मते ॒ ु माम।्
॑ ु े ॒ ु माम।्
मधमत
ॄ॑मवे॒ मधमत ॑ ु े ॒ ु माम।्
या॑े सोम ूजा ॒ वसोऽिभ
॒ ॒
॒ सो अहम।्

ं॑ ॒ हह।
या॑े सोम ूा॒णाा॑हु ोिम।
िऽस॑पु णमया॑
॒  िचत ं ॄाणाय॑
॒ दात।्
॒ ॒ ॒ ं वा एत
ॄहा ॒ े ॑ि।
य े ॄा̎॒ णािस॑पु णं॒ पठ॑ ि।
त े सोम॒ ं ूा॑वु ि।
॒ ॒ ॒
आसहॐाि ॒ ं पन॑ु ि।
ओम॥् ५६॥॥ ३८॥

[[10-39-1]]
ॄ॑ मधया े॒ ̎।
मध॑ ु मधया े॒ ̎।
ॄ॑मवे॒ मध॑ ु मधया े॒ ̎।
॒ नो॑ दवे सिवतः ूजाव॑
अा ॒ ावी॒ौभ॑गम।्
परा॑ ंि॑
॒ ु
य सव।
िवा॑िन दवे सिवतिरतािन ु
 ॒ ॒ परा॑ सव।
यि ॒ ं त॒ आस॑वु ।
मध॒ ु वाता॑ ऋतायत ॒ े मध॑ ु रि॒ िस॑वः।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 232 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
माी̎नोष॑ ॒ धीः।
मध॒ ु नत॑मतोषिस
॒ु ॑ु ॒
॒ मधमािथ  ॑व॒  रज॑।
मध॒ ु ौर॑  ु नः िपता। ॒
मध॑ ु माो॒ वनितमधमा
॒ ॒  ॑ ु  अ॒ ु सय ू  ॑ ।
माी॒गावो॑  भव ु नः।
य इम ॒ ं िऽस॑पु णमया॑
॒  िचत ं ॄाणाय॑ ॒ दात।्
॒ ू ॒ ॒ ं वा एत
ॅणहा ॒ े ॑ि।
य े ॄा̎॒ णािस॑पु णं॒ पठ॑ ि।
त े सोम॒ ं ूा॑वु ि।
आसहॐा॒ ॒ ॒ ि ॒ ं पन॑ु ि।
ओम॥् ५७॥॥ ३९॥

[[10-40-1]]
ॄ॑ मधवा े॒ ̎।
मध॑ ु मधवाे॒ ̎।
ॄ॑मवे॒ मध॑ ु मधवा े॒ ̎।
ॄा॒ दवाना ॒ े ̎ ं पदवीः
॒ क॑वी॒नामृिष॒िवूा॑ ॒ मृ॒ गाणा̎म।्
 णा ं मिहषो
ँयनो े॒ गा॑ ॑ ॒  ना॒ सोम॑ पिवऽम॑
ृ णा॒ िधितवना॑ ॒ ॒ े ।्
िे त॒ रभ॑
ह॒सँश॑िु चषस॑ ॒ रु िरसोता॑
॒ े ॒
विदषदित॑  ॒
िथरोणसत। ्
नष॑ ॒ ॑ ॒
॒ ृ रसतसो॑ म॒ सदब्॒ जा गो॒जा ऋतजा
॑ ॒ अििजा॑ ॒ ऋत ॒ृ ्
॒ ं बहत।
ऋच ॒ े ा॑ च॒ े ा॒ सिम॑वि सिरतो॒
॒ े ̎।
न धना

अदा ॒ ू नाः।
॒  मन॑सा पयमा॑
घृ॒ त॒ धारा॑ अिभचा॒॑ कशीिम।
॒ ॒
िहरययो॑ े ॒ म॑ आसाम।्
वतसो
ति̎न्सपणु ॒ म॑ध॒ कु ृ ॑ ु ला॒यी भज॑ा॒ े मध॑ ु दवता
॒ े ̎ः।
ता॑ सत॒ े हर॑ य ॒ तीर̎े धा ॒ त॑॒ धारा̎म।्
॒ ं हा॑ना अमृ
य इद॒ ं िऽस॑पु णमया॑
॒  िचत ं ॄाणाय॑ ॒ दात।्
॒ ॒ ं वा एत
वी॒रहा ॒ े ॑ि।
य े ॄा̎॒ णािस॑पु णं॒ पठ॑ ि।
त े सोम॒ ं ूा॑वु ि।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 233 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ॒ ॒ ॒ ं पन॑ु ि।
आसहॐाि
ओम॥् ५८॥॥ ४०॥

[[10-41-1]]
मधा े॒ दवी ॒ ु णा न॒ आगा̎िाची॑
॒ े जषमा॑ ॒ ॒ स॑मु नमा॑
भिा ॒ ना।
या॒ जा॑ ॒ ु णा ता
ु नदमा॑ ॒ ृ दम
̎॒ ह॑ े िवदथ॑ ॒ ु ̎।
॒ े सवीरा
या॒ ज॑ु ऋिष ॒ भ  ॑वित दिव
े ॒ या॒ ॄा॑ गतौी॑
॒ ॒ त या̎।
या॒ ज॑ु िऽ ॒ ं िव॑त े वस॒ ु सा नो॑ जषु ॒ ििव॑णो न मध॥ े े ५९॥॥ ४१॥

[[10-42-1]]
मधा े॒ ं म॒ इो॑ ददात ु मधा ॒ े सर॑ ती।
े॒ ं दवी
मधा े॒ ं म॑े अिना॑
॒ ु
व॒ भावाधा॒ ॑ ं प ु ॑ रॐजा।
॒ ॒ ु च॒ या मधा
अरास॑ े॒ ग॑॒ वष॑ ु च॒ यन॑।
दैवी̎ मधा े॒ सर॑ ती॒ स मा̎ ं मधा ॒ ु जषता॒
े॒ सरिभ॑ ु  ाहा̎॥ ६०॥॥ ४२॥

[[10-43-1]]
आ मां̎ मधा ॒ ु िवपा॒
े॒ सरिभ॑ ॒  ॑ िहर॑ यवणा॒  जग॑ती जगा।॒
ऊज  ॑ती॒ पय॑सा॒ िप॑ माना॒ सा मा̎ ं मधा े॒ सूती॑ ु ् ६१॥॥ ४३॥
॒ ु का जषाम॥

[[10-44-1]]
मिय॑ मधा ॒ ं मिजो॑
े॒ ं मिय॑ ूजा ॒ े दधात॒ ु मिय॑ मधा े॒ ं मिय॑ ूजा ॒ ं द॑ धात॒ ु मिय॑ मधा
॒ ं मयी॑ इिय े॒ ं
॒ ं मिय॒ सय॒
मिय॑ ूजा ू ॅाजो॑ दधात॥ु ६२॥॥ ४४॥

[[10-45-1]]
ु ॒ त ं ॑ न॒ आग॑वै तो
अपै ॑त ु मृ॒ रमृ ॒ नो॒ अभ॑य ं कणोत।
ृ ु
॒ ं वनत॑
पण ॒ िे रवा॒िभ न॑ँशीयता रियच॒॑ ता ं नँशची॒
॒ पित॑॥ ६३॥॥ ४५॥

[[10-46-1]]
पर॑ं मृो॒ अन॒ ु पर॑िे ह॒ पा॒ ं य॒ े  इत॑रो दवयाना
े ॒ ̎त।्
च॑ ु त े वत
॒ े त̎ े ॄवीिम॒ मा न॑ ूजा॒  री॑िरषो॒ मोत वी॒रान॥् ६४॥॥ ४६॥

[[10-47-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 234 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ ित॒ ं यो भव॑ु न गो॒पाः।
वात ं ॑ ूा॒ण ं मन॑सा॒ऽार॑ भामहे ूजाप॑
स नो॑ मृ॒ ोा॑ यता॒ ं पाह॑ सो॒ योजी॒वा जराम॑
॒ शीमिह॥ ६५॥॥ ४७॥

[[10-48-1]]
॒ ॒ ु ॒ ू दध॒ यम
अमऽभया॒ ॒ ॒ बह॑ृ त े अिभश॑
॒ रम॑ ु ः।
े॒ च

ूौ॑हतामिना॑ मृ॒ म॑ु वाना॒॑े म े िभषजा॒
॒ शची॑िभः॥ ६६॥॥ ४८॥

[[10-49-1]]
हिर॒ हर॑ ॒ मन॑यु ि दवा
॒ े िवशा॒॑ े न ं वष॒ृ भ ं म॑ती॒नाम।्
॑ ॒ ु मदमागा॒
ॄ॒ सपमन॑ े॒ दय॑न ं॒ मा िवव॑धी॒िवब ॑ म॥ ६७॥॥ ४९॥

[[10-50-1]]

शै॑रििम॑ ॒ लो॒कौ स॑नमहम।
ा॒न उभौ े ॒ ्
॒ ̎ल॒कयो॑॒ ाऽित॑ मृ॒  ं ु त॑रा॒ हम॥् ६८॥॥ ५०॥
उभयो

[[10-51-1]]
मा िछ॑ दो मृो॒ मा व॑ धी॒मा  म े॒ बल॒ ं िवव॑हृ ो॒ मा ूमो॑षीः।
॒ ं मा म॑े रीिरष॒ आय॑ु म नच॑
ूजा ॒ ृ स ं ा हिवषा॒॑ िवधम॥े ६९॥॥ ५१॥

[[10-52-1]]

मा नो॑ महा॑ म॒ तु मा नो॑ अभक ॒ ु मा न॑ उितम।
॒ ं मा न॒ उ॑मत ॒ ्
॒ ं ॒ मोत मा॒तर॑ं िूया
मा नो॑ वधीः िपतर ु ि रीिरषः॥ ७०॥॥ ५२॥
॒ मा न॑॒ नवो॑

[[10-53-1]]
मा न॑ो॒के तन॑य॒ े मा न॒ आय॑िु ष॒ मा नो॒ गोष॒ ु मा नो॒ अ॑षे ु रीिरषः।
वी॒राा नो॑ ि भािमतो ॒
॒ व॑धीहिव॑ ो॒ नम॑सा िवधम े त॥ े ७१॥॥ ५३॥

[[10-54-1]]

ूजा॑ पत॒ े न द॒ते ा॒ ो िवा॑ जा॒तािन॒ पिर ॒ ता ब॑भव।
ु॒
या॑म े जमो॑ अ ु वय ॒  ा॑म॒ पत॑यो रयी॒णाम॥् ७२॥॥ ५४॥

[[10-55-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 235 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda



॒ ॒ िवशित॑
िदा ृ  ॒ िवमृधो॑ वशी।
वऽहा ॒
ृ े  पर॒ ु एत
वष॑ ॑ ु निदा ॑ ं ॒
॒ अभयकरः॥ ७३॥॥ ५५॥

[[10-56-1]]
॑कं यजामहे सगि ॒ ॑ ्
ु ॒ ं प॑िु वधनम।
॒  ॒ किम॑व॒ ब॑नाृ॒ ोम ु॑ीय॒ मामृता̎त॥् ७४॥॥ ५६॥
उवा॒

[[10-57-1]]
॒ म॒ यतु ॒ ं पाशा॒ मृो॒ मा  ॑य॒ ह॑व।े
य े त॑े सहॐ॑
ता॒ ॑ मा॒यया॒ सवा॒न व॑यजामह॥ े ७५॥॥ ५७॥

[[10-58-1]]
मृ॒ व े॒ ाहा॑ मृ॒ व े॒ ाहा̎॥ ७६॥॥ ५८॥

[[10-59-1]]
॒ े ॑ ृ त
दवक ॒ नमिस॒ ाहा̎।
॒ ैन॑सोऽवयज॑
॒ ॒ ु कृ त
मन॑ ॒ नमिस॒ ाहा̎।
॒ ैन॑सोऽवयज॑
िपतृ ॒ क॑ृ त ॒ ैन॑सोऽवयज॑ ॒ नमिस॒ ाहा̎।
आक ॒ ॑ ृ त ॒ ैन॑सोऽवयज॒॑ नमिस॒ ाहा̎।
॒ ॑ ृ त
अक ॒ ैन॑सोऽवयज॒॑ नमिस॒ ाहा̎।
अ॒ ॑ ृ त ॒ नमिस॒ ाहा̎।
॒ ैन॑सोऽवयज॑
यिवा ॒ च॒ नतं ॒ च ैन॑कम ृ ॒ ता॑ व॒ यज॑नमिस॒ ाहा̎।
यप॑ ॒ ॒ जाम॑त॒  ैन॑कम ृ ॒ ता॑व॒ यज॑नमिस॒ ाहा̎।
यसष॑ ॒ ु ु ॒ जाम॑त॒  ैन॑कम ृ ॒ ता॑व॒ यज॑नमिस॒ ाहा̎।
यिा ॒ सािव॑ ॒ ास ॒ ैन॑कम ृ ॒ ता॑व॒ यज॑नमिस॒ ाहा̎।
एनस एनसोऽवयजनम॑िस ा॒हा॥ ७७॥॥ ५९॥

[[10-60-1]]

यो॑ दवाकम ृ ॒ िजया॑
॒ ग े ॒ े नम।्
॒ ु मन॑सो वा॒ ूय॑तु ी दवहड॑
॒ ना॒
अरा॑ वा॒यो नो॑ अिभ ॑ यत॒ े तिदनो॑
॒ े वसवो॒ िनधतन े॑ ॒ ाहा̎॥ ७८॥॥ ६०॥

[[10-61-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 236 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


कामोऽकाषी̎मो॒ नमः।
कामोऽकाषीामः करोित नाहं करोिम कामः कता  नाहं कता  काम॑ कारियता
॒ नाह॑ं कारियता

एष त े काम कामा॑ य ा॒हा॥ ७९॥॥ ६१॥

[[10-62-1]]

मरकाषी̎मो॒ नमः।

मरकाषीः ु करोित नाहं करोिम मःु कता  नाहं कता  म॑ु कारियता
॒ नाह॑ं कारियता
॒ एष
त े मो म॑व े ा॒हा॥ ८०॥॥ ६२॥

[[10-63-1 ]]
ितलाहोिमु सरसा सिपाार मम िच े रम॑ ु ा॒हा॥
गावो िहरय ं धनमपान सवषा   िौ॑य ै ा॒हा॥
िौय ं च ल च पि ु ं च कीितं ॑ चाऽऽनयताम।
॒ृ ्
॒ु
ॄय ं ब॑पऽताम। ्
ौामध े े ूजादं दा॑त ु ा॒हा॥ ८१॥॥ ६३॥

[[10-64-1]]

ितलाः काि॑ लाँता॒ ॒ े िलाौा व॑शानगाः। ॒ु
ितलाः पन॑ु ु म े पा॒प॒ ं यििचिरत ु ं म॑िय ा॒हा॥

चोरा ं न॑वौा॒॒ ं ॄहा॒ ॒ ग॑ु तगः।॒
गोये स॑रु ापा॒न ं॒ ॅणहाू ितला शाि शमय॑ ु ा॒हा॥
ौी ली पी ु कीितं ॑ चाऽऽनयताम।
॒ृ ्
॒ु
ॄय ं ब॑पऽताम। ्
े े ूा त ु जातवदददा॑
ौामध े ं त ु ा॒हा॥ ८२॥॥ ६४॥

[[10-65-1]]
ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
ूाणापानानोदानसमाना म॑े शा॒ ॒ िवपा॒ा भ॑यू ास॒  ाहा̎।

वामनँौोऽिजायाणरतो ु ू
े बाकितका ं ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
म॑े शा॒ ॒ िवपा॒ा
ू ास॒  ाहा̎।
भ॑य
चममा  सिधरमदोमजाायवोऽीिन
े ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
म॑े शा॒ ॒ ू ास॒ 
िवपा॒ा भ॑य
ाहा̎।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 237 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


िशरःपािणपादपापृ ोदरजघिशोपपायवो म॑े शा॒ ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
॒ िवपा॒ा
ू ास॒  ाहा̎।
भ॑य
उि पष ु हिरत िपल लोिहताि दिह े दिह ु ॒ ं
े ददापियता म॑े शा॒

योित॑रह॒ ं िवरजा॑ ू ास॒  ाहा̎॥ ८३॥॥ ६५॥
िवपा॒ा भ॑य

[[10-66-1]]
पृिथजो ु
े वायराकाशा ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
म॑े शा॒ ॒ िवपा॒ा भ॑य ू ास॒  ाहा̎।
शशपरसगा ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
म॑े शा॒ ॒ िवपा॒ा भ॑यू ास॒  ाहा̎।
मनोवाायकमािण  म॑े शा॒ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॒॑ िवपा॒ा भ॑य ू ास॒  ाहा̎।
अतभावैर॑हंका॒रय ॒
ै॒ ित॑रह॒ ं िवरजा॑ िवपा॒ा भ॑यू ास॒  ाहा̎।
आा म॑े शा॒ ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑ ॒ िवपा॒ा भ॑य ू ास॒  ाहा̎।
अराा म॑े शा॒ ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॒॑ िवपा॒ा भ॑य ू ास॒  ाहा̎।
परमाा म॑े शा॒ ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑ ॒ िवपा॒ा भ॑य ू ास॒  ाहा̎।
ध॒ ु े ाहा̎।
ि॑ु पासाय॒ ाहा̎।
िविव॑॒ ै ाहा̎।
ऋिव॑धानाय॒ ाहा̎।
कषो॒ ̎ाय॒ ाहा̎।
॒ ु ॒ साम॑लं या॒
िपा॒ ॒ े म॒ लीना
॒  ॑शया॒हम।्
अभ॑िू तमस॑
॒ मिृ ॒ ं च॒ सवािणद ु म े पाा॑न ा॒हा।
अमयूाणमयमनोमयिवानमयमानमयमाा म॑े
ु ॒ ं योित॑रह॒ ं िवरजा॑
शा॒ ॒ ू ास॒  ाहा̎॥ ८४॥॥ ६६॥
िवपा॒ा भ॑य

[[10-67-1]]
अय ॒ ॒ े ाहा̎।
िवे̎ो दवाहा ॒े े ॒ ̎।
॒ ु भमाय
ीवाय॑ ॒ ू ॒ ाहा̎।
॒ ु ॒ य े॒ ाहा̎।
ीवित॑
॒ ॒ ु ॒ य॒ े ाहा̎।
अतित॑
अय ॒ ̎ े ि॒कृ त े॒ ाहा̎।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 238 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


धमा  ॑य॒ ाहा̎।
अधमाय॑  ॒ ाहा̎।

अाहा ̎।
॒ ॒ ॒ ॒
ओष॒॒ िधवनित ॒ ाहा̎॥ ८५॥

[[10-67-2]]
रो॒ े ॒ ॒ ॒े ॒
॒ द॒वजनाहा ̎।
ृ ̎॒ ाहा̎।
गा
॒ ॒ 
अवसान े̎ ॒ ाहा̎।
अवसान॑ ॒ ॒ पिताहा ॒ ̎।
॒ ॒ ॒ू े ॒
सवभताहा ̎।
कामा॑य॒ ाहा̎।
अिर॒॑ ाय॒ ाहा̎।
यदज॑ े ित॒ जग॑ित॒ य॒ च॑े ित॒ नाो॑ भा॒गोऽय ं ना॒ े ाहा̎।
पृ॒िथ ॒ ै ाहा̎।

अिर॑ ाय॒ ाहा̎॥ ८६॥

[[10-67-3]]
िदव॒ े ाहा̎।
ू  ॑य॒ ाहा̎।
सया

चम॑ स े॒ ाहा̎।
े ॒
न॑ऽाहा ̎।
इा॑य॒ ाहा̎।
ृ ॒ य॒ े ाहा̎।
बहत॑
॒ तय े॒ ाहा̎।
ूजाप॑
ॄ॑ण े॒ ाहा̎।
धा ॒ िपतृ॒ ॒ ाहा̎।

नमो॑ िाय॑ ॒ ु य े॒ ाहा̎॥ ८७॥
पशपत॑

[[10-67-4]]
॒े े ॒
दवाहा ̎।
TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 239 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda
िपतृ ॒ ॑॒धाऽ॑।ु
भतो॒॒ ू े नम॑।
मन ॒ ॒ ु ̎
े ो॒ हा̎।
॒ तय े॒ ाहा̎।
ूजाप॑
॒ ॒ े॒ ॒ े ाहा̎।
परमिन
यथा क॑ू पँशतधा॑ ॒ रहॐ॑
॒ धारो॒ अि॑तः।
एवा॒ म॑े अ ु धा॒ सहॐ॑ ॒ तम।्
॒ धारमि॑
धन॑धा ै॒ ाहा̎।
॒ ू ूचर॑
य े भताः ॒ ि॒ िदवा॒नतं ॒ बिल॑ िमो॑
॒ ॒ ु ॒ ूा
िवतद॑ े ̎।
े ब॒ िलं प॑िु कामो॑
तो॑ ॒ हरािम॒ मिय॒ पि ु ॒ं पिप॑
ु ितदधात ॒ ु ाहा̎॥ ८८॥
॒ ॒ ॒ ॒
ओष॒॒ िधवनिताहा॒ ॒ ऽिर॑ ाय॒ ाहा॒ नमो॑ िाय॑ ॒ ॒ ु य॒ े ाहा॑ िवतद॑
पशपत॑ ॒ ु ॒ ूा॒
े एक॑ं
च॥ ६७॥

[[10-68-1]]
ओ̎ ं त।

ओ̎ ं ता॒यः।

ओ̎ ं तदा॒ा।
ओ̎ ं तसम।
॒ ्
ओ̎ ं तसव̎म।्
ओ̎ ं तरो॒
ु न मः।
अरित॑ भतष ु ं िव॑मितष।
ू े॒ ॒ ु गहाया ॒ू  ु
ं यं वषकारिम िं िवं ु ॄ ं ॑ ूजा॒पितः।
ू ु ॒ ु ॒
ं त॑दाप॒ आपो॒ योती॒ रसो॒ऽमृत॒ ं ॄ॒ भभववरोम॥ ् ८९॥॥ ६८॥

[[10-69-1]]
ौाया॒ ु
̎ ं ूा॒ण े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।

ौाया॑ मपा॒न े िन॑िवो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम। ु

ौाया ̎ ं ा॒न े िनिव॑ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम। ु
ौाया॑ ॒ मदा॒ु न े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।

ौाया ॒  समा॒न े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम। ु

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 240 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ॄ॑िण म आाऽमृ ॒ ॑त॒ ाय॑।
॒ ॒ तो॒प॒र॑ णमिस।
अमृ

॒ यां̎ ूा॒ण े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।
ौा
॒ दाहाय।
॒ मा॑ िवशाू॑
िशवो
ूा॒णाय॒ ाहा̎।

ौाया॑ ु
मपा॒न े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।
िशवो ॒ दाहाय।
॒ मा॑ िवशाू॑
॒ नाय॒ ाहा̎।
अपा॒

ौाया ु
̎ ं ा॒न े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।
िशवो ॒ दाहाय।
॒ मा॑ िवशाू॑
ा॒नाय॒ ाहा̎।

ौाया॑ ु न े िनिव॑ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।
मदा॒ ु
॒ दाहाय।
॒ मा॑ िवशाू॑
िशवो
॒ नाय॒ ाहा̎।
उदा॒

ौाया ु
 समा॒न े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम।
िशवो ॒ दाहाय।
॒ मा॑ िवशाू॑
समा॒॒ नाय॒ ाहा̎।
ॄ॑िण म आाऽमृ॒ ॑त॒ ाय॑।
॒ नम॑िस॥ ९०॥॥ ६९॥
॒ ॒ ता॒िपधा॒
अमृ

[[10-70-1]]

ौाया ̎ ं ूा॒ण े िनिव॑ ँया॒मत ॒ ्
ृ  तम।
ूा॒णम॑ने ााय।

ौाया॑ मपा॒न े िनिव॑ँया॒मत ॒ ्
ृ  तम।
अपा॒ ॒ नम॑ने ााय।

ौाया ̎ ं ा॒न े िनिव॑ँया॒मत ॒ ्
ृ  तम।
ा॒नम॑ने ााय।

ौाया॑ मदा॒ु न े िनिव॑ ँया॒मत ॒ ्
ृ  तम।
॒ नम॑ने ााय।
उदा॒

ौाया  समा॒न े िनिव॑ँया॒मत ॒ ्
ृ  तम।

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 241 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ नम॑ने ााय॥ ९१॥॥ ७०॥
समा॒

[[10-71-1]]
अमाऽः
ु ु ु ं च॑ समा॒िौतः।
पषोऽ
ईशव जगतः ूभःु ूीणाित॑ िवभक॥॒ ु ् ९२॥॥ ७१॥

[[10-72-1]]

वाम॑ आस। ्
॒ ूा॒णः।
नसोः
॒ ॑।
अो ु
कण  ॑यो॒ँौोऽ̎म।्
॒  ̎म।्
बा॒वोबल
॒ ॒
ऊवोरोज॑ ।
॒ ू
अिर॑ ा॒ िवा॒ा॑ िन तनः।
॒ ु म े सह
तनवा॑ ॒ नम॑ े अ॒ ु मा मा॑ िहसीः॥ ९३॥॥ ७२॥

[[10-73-1]]
ु ॒  उप॑सिर॑
वय॑पणा े ॒ ं िूयम॒॑ ध े ा॒ ऋष॑यो॒ नाधमानाः।

ु प॒िू   च॑मु म॑
अप॑ ा॒मू̎ण॒ िह ु ॒ ु ािधय॑ ॒ ऽे व ब॒ ान॥् ९४॥॥ ७३॥

[[10-74-1]]
ूाणाना ं मिरिस िो मा॑ िवशा॒कः।
े े ̎ाय॥
तनाना ॒ ९५॥॥ ७४॥

[[10-75-1]]
नमो िाय िवव े मृ॑मु  पा॒िह॥ ९६॥॥ ७५॥

[[10-76-1]]
ु ॒
म॑ े॒ िभमा॑ ु ॒ ु िणममँम॑
शश ॒ ॒ न॒ िर॑ ।
ं वन े̎ ॒ मोष॑धीं ॒ नणा ु ॥ ९७॥॥ ७६॥
॒ ृ ं न॑पृ त े जायस े॒ शिच॑

[[10-77-1]]

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 242 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


॒ े म े॒ सि॑ ो॒नन॑े म े॒ सि॑ सभतन॑
िशवन॑ ु ॒ ू े म े॒ सि॑ ॄवचसन॑
॒  े म े॒ सि॑

यिमन ॒  ॒ ु सि॑ोप॑
॒ त े य॒ नम॒ उप॑ त॒ े नम॒ उप॑ त॒ े नमः॥ ९८॥॥ ७७॥

[[10-78-1]]
स॒ ं परं ॒ पर स
॒  सन ॒ े ॒ न स॑वु ॒ गाो॒
 का॑व े कदाचन ॒ ॒ सता ॒  िह स ॒ ं ता̎स ॒ े र॑ म े॒
तप॒ इित॒ तपो॒ नानश॑ना॒रं ॒ यि परं ॒ तपधष॒॒ ु  ॑ ं तरा॑ु धष॒ ं ता॒प॑िस रम॒ े दम॒ इित॒ िनय॑त ं
ॄचा॒िरणा॒ ॒ ॒ु ॒
म॑े रम॒ े शम॒ इर॑ य े मनयमा॒ म॑े रम े दा॒निमित॒ सवा  ॑िण भतािन॑ ॒ू
॒ स॑ि दा॒नााित॑र
ूश ॒ ं ॒ ता̎ा॒न े र॑ म े धम ॒  इित॒ धम॑ण  ॒ सव  ॑िमद
॒ ं पिर॑ गहीत ॒  ित॑र
ृ ं धमाा ॒ ं॒
ता̎॒ म र॑ म े ूजन
॒ ॒ इित॒ भया ू सा॒ ॒ ूिय॑ा॒ ूजा॑य॒ े ता॒ूिय॑ाः ूजन॑ ॒ न े रमऽय॒े ॒
इा॑ह॒ ता॑ द॒य॒ आधा॑ ताः अिहो॒ऽिमा॑ह॒ ता॑ दिहो॒ऽ े र॑ म े य ॒ इित॑ यो
॒ िह
॒े
दवाा ̎॒  े र॑ म े मानसिमित॑
॒ ॒ सा
िवा ॒ ॒ स॑ एव॒ मा॑न॒ स े र॑ म े ा॒स इित॑ ॄा
̎िा ॒
॒ िह परः
ॄा ॒ परो॑ िह ॄा ॒ तािन॒ वा एताव॑
॒ रािण॒ परािस ा॒स एवा॑
॒ े ॒ एव॒ ं
रचय
वदे̎ ु॒
े पिनषत॥ ् ९९॥॥ ७८॥

[[10-79-1]]
ूा॒जा॒प॒ो हािणप ॑ ु ॒णय॑
  ूजाप॑ ॒ ॒ ु ससार ॒ िकं भ॑गवः
॒ ित ं िपतरमप॑ ॒ प॑रम॒ ं व॑ द॒ीित॒ त॒ ै ूो॑वाच
॒ े वा॒यरावा॑
सन॑ ु ित सना॑ ॒ े िदो ॒ रो॑चत े िदिव ॒ ं वा॒चः ू॑िता
॒ स ॒ स ॒ े सव ॒ ं ूित॑ित॒ ं ता̎स॒ ं
प॑रम ॒ ं वद॑ ि॒ तप॑सा दवा ॒ े दवता॒॒ े मम॑ आयपसष ॑ ॒ ु ॒ िवप॑
॒ ॒ यवर॑ ॒ सा
॒ ण॑दु ा॒मारा॑ती॒प॑िस सव
सपा॒ ॒ ं ूित॑ित॒ ं ता॒प॑ परम॒ ं वद॑ ि॒ दम॑ने दा॒ाः

िकिष॑ मवधि॒ू ॒ दम॑ने ॄचा॒िरणव॑ ॒ ु रग॒ मो॑ भताना ॒ू ̎ ं रा॒धष॒ ं दम॑े सव ॒ ं ूित॑ित॒ ं
ता॒म॑ परम ॒ ं वद॑ ि॒ शम॑ने शा॒ािँशवमा॒ ॒ चर॑ ि॒ शम॑ने ना॒कं मनयो॒ ॒ ु ऽिव॑मो॑ ॒
॒ू
भताना ̎ ं रा॒धष॒  म॑े सव ॒ ं ूित॑ित॒ ं ता॒म॑ परम ॒ ं वद॑ ि दा॒न ं याना॒
॒ ं वथ ॑ ं॒ दि॑णा लो॒के
दा॒तार सवभता॑  ॒ू पु जी॒वि॑ दा॒ननारा॑ े ती॒रपा॑नदु दा॒नन॑े िष॒ो िमऽा ॒ भ॑वि दा॒न े सव ॒ ं
ूित॑ित॒ ं ता̎ा॒न ं प॑रम ॒ ं वद॑ ि धम ॒ िव॑॒ जग॑तः ूिता ॒  ं ॑ ूजा
॒ लो॒के धिम ॑ ॒  धमण॑
॒ उपसपि॑ ॒ 
पा॒पम॑प॒नद॑ु ित धम ॒  सव ॒ ं ूित॑ित॒ ं ता̎॒ मं प॑रम॒ ं वद॑ ि ूजन॑ ॒ लो॒के सा॒ध ु
॒ न ं॒ वै ू॑िता

ूजाया ̎॒  ं ु त॑ा॒नः िप॑त॒ ण
ृ ाम॑न॒ णो ृ भव॑ित॒ तद॑वे ता ॒ अन॑ण ृ ॒ ं ता̎॒जन॑न ं परम ॒ ं वद॑ ॒ यो॒
वै ऽयी̎ िवा॒ द॑वे ॒ यान॒  पा॑ गाहप  ॒ ऋृ॑िथवी ॒ र॑ थरम॑
॒ ाहायपच॑ ॒  न ं॒ यज॑रु िर॑
॒ ं
॒े
वामदमा॑ हव॒ नीयाम॑
॒ सवग ु ॒ लो॒को बहा॑
॒ृ द॒ी॑रम॒ ं वद॑ िहो॒ऽ सा॑य ं ूा॒तगहाणा॒ ॒ ृ ं

िनृ॑ िति॑  सत ु ॒ ं य॑बतना ु ॒  लो॒क॒ योिता॑
॒ ू ं ूाय॑ण सवग॑ ॒ दिहो॒ऽ ं प॑रम॒ ं वद॑ ि
य ॒ इित॑ यन॒ े ॒ िह दवा ॒ े िदव ं ॑ गता
॒ य॒ नास॑ ु
े रु ा॒नपा॑नद ॒ े िष॒ो िमऽा
यन॑ ॒ भ॑वि य ॒ े सव ॒ ं

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 243 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


ूित॑ित॒ ं ता̎॒  ं प॑रम ॒ ं वद॑ ि मानस ॒ ं वै ूा॑जाप ॒ ं पिवऽ
॒ ं ॑ मानसन ॒ े ॒ मन॑सा सा॒ध ु प॑ँयित मानसा ॒
ऋष॑यः ूजा ॒ असृ॑ ज मानस ॒ े सव ॒ ं ूित॑ित॒ ं ता̎ानस ॒ ं प॑रम
॒ ं वद॑ ि ा॒स इामनी॒
॒ ॑  िषणो̎

ॄाण ॒ िव॑ कतम॑
ं ॑ ॄा ॒ ं ु ूजाप॑
य॒ भः ॒ ितवसर ं ॒ इित॑ सवसरो॑ ं ॒ ऽसावा॑िदो ॒ य एष॒ आिद ॑ ॒ े
पष॒ु ॑  प॑रमी े॒ ॄा॒ा यािभ॑रािदप॑ ॒ ॒
ित रिँमिभािभ॑ ॒ ॒  वषित
 पजो॑ 
॒  ने ौषिधवनतय
पज॑ ॒ ॒  ूजा॑ य ओषिधवनितिभर ॒ ॒ ं ॑ भव॑ ॒  ॒ ं बल॑ेन॒
ने ूा॒णाः ूा॒ण ैबल
तपप॒॑ सा ौा ॒ ौया॑
॒ मधा े॒ मधया॑े॒ मनी॒षा म॑नी॒षया॒ मनो॒ मन॑सा॒ शािँशाा॑ ॒ िच ॒ े ॒
॒ ं िचन
ित ृ ॒  ा॒ ृ ार॒ ार॑ण े िवान ॒ ॒ ना॒
ं ॑ िवान े॑ ान ं ॑ वदयित
े ॒ ता॑द॒ ं ददन्सवा
॒ ̎ यतािन॑
े॒
ददा॒ा̎ा॒णा भ॑वि भताना ॒ू ̎ ं ूा॒ण ैमनो॒  मन॑स िवान ॒ ॒
ं ॑ िवाना॑ दानो ॒ ॄ॑ यो॒िन वा एष॒
ु ॑ पचधा
पषः ॒ प॑चा॒ा यने ॒ सव  ॑िमद ॒ ं ूोत ं ॑ पृिथवी ॒ चा॒िर॑  ं च॒ ौ॒ िदश॑ावारिदशा ॒ ॒ स वै
सव  ॑िमद ॒ ं जग ॒ स॒ भत॑ू  स भ ॒ ं िज॑ासल ॒ृ ऋतजा॑ ॒ रिय॑ाँौा ॒ सो ॒
मह॑ ापसो॒ ॒ विर॑ ा॒ाा॑ तमवे॒ ं मन॑सा दा ॒ च॒ भयो॑ ू न मृ॒ मप॑ ु ु यािह िवाा॒ ̎ा॒समषा े॒ ं
तप॑सामितिरतमा ॒ ॑  वसरु॒ वो॑ िवभर॑ ॒ ू िस ूा॒ण े मिस॑ सधा॒ ं ता ॄ॑मिस॑
िवध॑ ॒ ृ ज े ो॒दाम॑॒ िर॑ िस वच॒दाम॑िस॒ सय ू  ॑ ो॒ु दाम॑िस चम॑ ॒ स
उपया॒मग॑हृ ीतोऽिस ॄण ॒ ̎ े ा॒ महस॒ ओिमा॒ान ं ॑ यीत ु ॒ ैतै म॑होपिनष॑ ॒ दं दवाना॒ ॒े ं ग ु ॒ ं य एव॒ ं
वद॑े ॄणो॒॑ ॒ माोित॒ ता̎णो॑
मिहमान॑ ॒ मिहमान॑
॒ िमपिनषत॥ ु॒ ् १००॥॥ ७९॥

[[10-80-1]]
त॒ ैव ं िवषो॑
॒ या॒॒ ा यज॑मानँौा ॒ पी॒ शरी॑रिममरो॒ ॒ ु विदलमा॑
े ॒ िन ब॒ िहव॒ दिँशखा॒
 द॑ य॒ ं
यपू॒ काम॒ आय ं ॑ मः ॒ ु पश ॒ ु पो॒ऽिदम॑ ँशमियता ॒ दि॑णा॒ वाघोता̎ ूा॒ण उा॒ ॑ ता
॒ ु  ॄा॒ ौोऽ॑म॒ ीाविय॑
च॑रु यमनो॒ ॒ त॒ े सा दी॒ा यदा॑ित॒ तिवयिब॑ ॒  ित॒ तद॑  सोमपा॒न ं
यिम॑त॒ े तपसदो॒
॑ ॒ यसचर॑ ॒ ं पिवश॑ु ॒ ॒ि॑ ु त े च॒ स ू॑व॒ य यख ु ं॒ तदा॑हवनीयो॒
॒ या

ाितरितयद॑ ॒   िवान ॒ ॒ ु ॒ यसा॒य ं ूा॒तर॑ ि॒ तसिमध
ं॒ तजहोित ॒ ं॒ या॒तमिद॑ ॒  ं न सा॒य ं च॒
तािन॒ सव॑नािन॒ य े अहोरा॒ ॑ ऽ े त े द॑ शपणमा॒  ू  सौ य̎ऽे मा॒
 सा॒ मासा̎॒ त े चा॑तमा॒ ु   ािन॒ य ऋतव
॒ ॒ े
प॑शब॒ु ा य े स ं ॑वसरा॑
॒ पिरवसरा ॒ ॒ तऽह॑ 
े ग॒ णा॑  े ॒ ं वा एतसऽ
ववदस ॒ ॒ ं यर॑ ण॒ ं तद॑ व॒ भृथ॑ एतै


ज॑रामयमिहो॒ ऽ सऽ ॒ ं य एव॒ ं िवान॑ ॒ दु ॒गय॑न े ूमीय॑
॒ त े दवाना॑
॒ े मवे॒ म॑िहमान ॒ ं ॑ गाऽऽिद
॒ ॒ ॒
साय॑य ु ं ग॒ थ॒ यो द॑ िण ॒ े ूमीय॑
॒ त े िपतृ॒ णामवे॒ म॑िहमान ॒ ं ॑ गा ॒ चम॑ ॒ स॒  साय॑य ु 
सलो॒कता॑माोतौ े॒ वै स̎यू ाचमसो
 ॒ ̎मिहमानौ
 ॒ ̎ ॄाणो ॒ ॒
॒ िवानिभज॑ यित॒ ता̎णो॑

॒ माोित॒ ता̎णो॑
मिहमान॑ ॒ मिहमान॑ ु॒
॒ िमपिनषत॥ ् १०१॥॥ ८०॥

॒ े
अकपचा॒ ॑
शरश॒ त ं जा॒तव॑दे स े॒ चत॑दु श
 ॒ भर
ू ॒ ं भरय
ू ॒ ॒ े भरय
ू ॒ ॒ े च ैक॑मक
े ं पािह पा॒िह चािर॑

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 244 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda


चािर ॒ यँछ॑ सा॒ ं े नमो॒ ॄ॑ण ऋत ॒ ं तपो॒ यथा॑ व ॒ृ े ॒
ैक॑मकमणोरणी॑ या॒
त॑िु शहॐशी॑ ॒ ष॒ षिशितरािदो ॒ वा एष॒ आिदो ॑ ॒ वै तज े ॒ एक॑मक े ं ॒ िनधनपतय
॑ े॒
ऽयो॑िवशितोजा॒ ॒ त ं ऽीिण॑ वामदवाय ॒ े ैक॑मघोर ॒ ̎े ॒ षाय ु ॑ ॒ े े॒ ईशानो नमो िहरयबाहव
े ॒ त स
एक॑मकमृ ॒ ं े सव॒ वै चािर ॒ ु ॒ ॒ ऽीिण॒ य॒ वैक॑कती कण
॒ कििाय ृ ॒ ु पाजोऽिद॑ ितरापो॒
॒ वा
॒ े ॑ मकमाप॑
इदमक े ॒  पन ु ु चाय
॒ ि  सय ू  नव॑ नवोिमित॑
॒ ॒
चायाया॑  त॒ ु पचौजो॑ऽिस॒ दशो॒म॑े

चािर ॒ घृिणीिण
॒ ॒ ॄ॑मते ॒ ु मा ं या̎ े ॄहा ॒ ं ाद॑ श॒ ॄ॑ मधया॒ े॒ ऽा न॑ इम ू हा
॒ ं ॅ॑ण ॒ ं ॄ॑
मधवा े॒ ̎ ॄा॒ दवाना॑ ॒ े िमद ॒ ं वी॑रहामका॒
॒ े  िवशितर॒क े ा॒ िवशितमधा ॒  दवी ॒ े मधा े॒ ं म॒ इ॑ ॒ ािर॑
चा॒या  मा̎ ं मधा े॒ े मिय॑ मधामकमपै
े॒ े ॒ ॑त ु परं ॒ वात ं ॑ ूा॒णम॑मऽभया॒
ु ॒ ू िर॒ शै॑रि ॒ ं मा िछ॑ दो मृो॒
मा नो॑ महा ॒ ॒ ं मा न॑ो॒के ूजा॑पत े िदा ॒ ॑कं ॒ य े त॑े सहॐमयत॒ ॒ ु ॒ ं े ॑े मृ॒ व े॒ ाहैकं ॑
॒ े ॑ ृ त
दवक ॒ ैका॑ दश॒ यो॑ दवा॒ े  कामोऽकाषी॒रकाष॒ ु े े॒ ितलाहोिम ु गाविँौय ं ू॑जाः पच॒
ितलाः काोर॑ ृ ॒ ौीः ूात ु जातव॑दे  ॒ ूाणवािछर उि पच॒
पृिथवीशमनोवातााऽराा परमाा मे̎ धऽमय ॒ु े ॒ पच॑दशा॒य॒ े
ाहैक॑चािर॒शद̎ ॒ नव॑ ौाया ॒ ु ॒ चत॑िु व शितँौाया
̎ ं ूा॒ण े िनिव॑ ो॒ऽमृत ं ॑ जहोिम ॒ ̎ ं ूा॒ण े
िनिव॑ँया॒मत ृ  तशामाऽः
॒ ु ु े वाम॑ आसौ
पषो ॒ ॒ वय॑पु ॒णाः ूाणाना ं मिरिस े े॒
नमो िाय ैकं ॒ म॑॒ े िभ ु ॒  िशवन॒॑ े म े॒ सि॑ स ॒ ं ूा॑जाप ॒ ॒ ैवमक े ॑ मकमशीितः॥
े ॒
८०॥

अ॑पा॒रे ि॒ न॑ पा॒िह नो॑ अ॒ एक॑याऽऽिदो ॒ वा एष॒ ऋत ॒


॒  समोिमा मा̎ ं मधा े॒ मा

न॑ो॒के ितलाहोिम ॒
ौाया ̎ ं ूा॒ण े िनिव॑ँय॒ त॒ ैवमको॑
े रशतम॥॒ ् १०१॥

[[10-0-0]]
सह॒ ना॑ववत।ु
सह ु ु
॒ नौ॑ भनत।
॒ वी॒यं ॑ करवावहै।
सह
े॒ ॒ ना॒वधी॑तम॒ ु मा िव॑िषा॒वहै̎।
तजि
ॐ शाि॒  शाि॒  शाि॑॥

TaittirÁya-ÓraÉyaka, Page 245 of 245 - 25.11.2005 - www.sanskritweb.net/yajurveda

Vous aimerez peut-être aussi