COÂNG NGHEÄ SAÛN XUAÁT

AXETYLEN
1. Tính chaát vaät lyù

- Axetylen laø chaát khí, khoâng maøu, ôû daïng

tinh khieát coù muøi ete yeáu.

- Ngöng tuï ôû -83.8oC (0.102 MPa), Tc = 35.5oC,

Pc=6.04 MPa.

- Giôùi haïn noå trong hoãn hôïp vôùi khoâng khí

raát lôùn (20-81% theå tích C2H2), vaø trong hoãn

hôïp vôùi oxy (2.8-78% theå tích C2H2)

- Khaû naêng noå cuûa axetylen caøng taêng do söï
phaân raõ theo phaûn öùng

C2H2  C + H2 -Ho298=226.7 kJ/mol

Hoaëc taêng khi coù maët caùc kim loaïi coù

khaû naêng taïo thaønh axetylua
  Ñeå traùnh noå, thöôøng giôùi haïn aùp suaát khi
saûn xuaát < 0.2 MPa

2.5
2
1.5
P (Mpa)

1
0.5
0
0 25 50 75 100
Noàn g ñoäC 2 H2 (% tt)

Söï phuï thuoäc cuûa aùp suaát an toaøn toái ña cho pheùp vaøo noàng ñoä
axetylen trong hoãn hôïp vôùi N2
-Axetylen coù khaû naêng hoaø tan lôùn hôn nhieàu
so vôùi caùc hidocacbon khaùc. ( 1 theå tích nöôùc ôû
20oC coù theå hoaø tan 1 theå tích C2H2, coøn ôû 60oC
hoaø tan 0.37 theå tích).

-Ñoä tan cuûa C2H2 taêng nhieàu trong chaát loûng

höõu cô
2. ÖÙng duïng

- Axetylen khi chaùy vôùi oxy cho ngoïn löûa raát

noùng (3000oC) öùng duïng trong haøn caét
kim loaïi

- Coù tính gaây meâ  duøng trong phaãu thuaät

- Duøng trong toång hôïp caùc chaát deûo, cao su…

duøng laøm dung moâi…
3. Coâng ngheä saûn xuaát axetylen

Axetylen ñöôïc saûn xuaát theo 2 phöông phaùp

-Töø CaC2

-Töø hidrocacbon
3.1 Saûn xuaát axetylen töø CaC2
CaC2 + H2O  C2H2 + Ca(OH)2

-Ho298 = 127.1 kJ/mol

a) Ñaëc ñieåm phaûn öùng:
- Phaûn öùng dò theå

- Phaûi giaûi nhieät cho phaûn öùng

- Deã phaân rieâng saûn

phaåm
 b) Sô ñoà coâng ngheä saûn xuaát axetylen töø
1 2
10
CaC2
H2O
7 8 9
12
3
6 11

4
5
13

H2SO4 NaClO NaOH

Voâi buøn

Sô ñoà coâng ngheä ñieàu cheá axetylen töø CaC2

1-toa chöùa; 2-ñöôøng ray; 3-boàn aùp suaát; 4,7-sinh haøn; 5-thieát bò
laéng; 6-thieát bò sinh axetylen; 8-10-thieát bò töôùi; 11- thuøng chöùa khí
öôùt; 12- thieát bò chaén ngoïn löûa; 13-thieát bò neùn
 CaC2

c) Ñaëc ñieåm thieát bò chính1

2 N2

3
4
C2H2
Vaøo khí quyeån
6
5 H2O

7
8

Söõa voâi
10
11

Thieát bò taùi sinh axetylen

1,3-bunker chöùa CaC2; 2-naép ñaäy hình choùp; 4-troáng ñieàu chænh
hình quaït; 5-boä phaän phaân phoái; 6-oáng nhaäp lieäu; 7-van thuûy löïc;
8-thaân thieát bò; 9-maâm chöùa khoan loã; 10-boä phaän khuaáy; 11-van
3.2 Saûn xuaát axetylen töø hidrocacbon
a) Ñaëc ñieåm phaûn öùng

CH4  C2H2 + 3H2 -Ho298 = -376 kJ/mol

-Phaûn öùng xaûy ra maïnh khi nhieät ñoä >

- KhoùCphaân rieâng saûn phaåm

1500 o

-Deã xaûy ra söï phaân huûy saûn phaåm môùi taïo

thaønh

C2H2  C + H2
 b) Sô ñoà coâng ngheä saûn xuaát axetylen
H2 O H2O H2O dimetylformamit 18
H2, H2O 16 C2H6

7 dimetylformamit CH4

5 CO12
1 2

11
3 8 15
4

10

17
19

O2 CH4 6 9
14
muoäi
13 dimetylformamit 19

Sô ñoà coâng ngheä ñieàu cheá C2H2 baèng phöông phaùp nhieät phaân oxy
hoaù metan
1,2-loø oáng; 3-thieát bò phaûn öùng; 4-thaùp töôùi thu hoài caën; 5-thieát bò
loïc ñieän; 6-sinh haøn; 7-thieát bò haáp thuï; 8-thuøng chöùa khí öôùt; 9-
thieát bò laéng; 10-maùy neùn; 11-thieát bò haáp phuï; 12,15-thaùp töôùi; 13-
van chænh aùp; 14,18-thieát bò giaûi haáp phuï; 16-thieát bò chaén ngoïn
löûa; 17-boä trao ñoåi nhieät; 19-boä caáp nhieät
c) Ñaëc ñieåm thieát bò chính
O2

CH4
1

8
2

7 3

H2O O2

6
5 khí

H2O

Sô ñoà thieát bò nhieät phaân oxy hoaù

metan thieát bò; 3-maøng baûo veä; 4-buoàng ñoát; 5-
1-buoàng troän; 2-thaønh
phaàn döôùi buoàng ñoát; 6-voøi phun; 7-ñaàu voøi ñoát; 8- thieát bò
khueách taùn
4. So saùnh 2 phöông phaùp saûn xuaát
axetylen
Thoâng soá Töø Töø
CaC2 hidrocacbon
Voán ñaàu tö Lôùn Thaáp hôn

Noàng ñoä axetylen Ñaäm Loaõng

ñaëc
Phaân rieâng saûn Deã Khoù
phaåm