១.

តខ្មែរយ
ើ ងអាចបង្កើ
ើ តពាក្យតាមវធ ី ុ ន្មា នយ៉ា ង?ចូ របង្ហា ញដោយភ្ជា ប់ឧទាហរណ៍។
ិ ប៉

ខ្មែរយើងអាចបង្កើតពាក្យតាមវធ
ិ ី៥យ៉ា ង៖

០១.វធ
ិ ីកម្លា យ៖រូ បតាសម្រាប់ប្រើដើម្បបង្កើ
ី តពាក្យកម្លា យ/កម្លា យលើកម្លា យ សម្រាប់ភ្ជា ប់នឹងពាក្យ។

ពាក្យឬស ដឹង +[ប៉-] >ពាក្យកម្លា យ ប្តឹង [ប៉-] ជាផ្នត់។

ពាក្យឬស ចា ំ +[-ម-] >ពាក្យកម្លា យ ឆ្មា ំ [-ម-] ជាផ្នត់។

០២.វធ ិ ីបង្កើតពាក្យដោយដាក់ធាតុ ទា ំងអស់បន្តបន្ទា ប់គ្នា ហើយធាតុ ទា ំងនោះនៅរក្សាទម្រង់រូបសាស្រ្តដើម ទា ំងស្រុង។

ិ ីបន្ស ំ៖ជាវធ

ំ ងដៃខ្លា ផ្ទះថ្ម ទឹកដោះគោ។ល។

ឧទាហរណ៍ៈចុ ងផ្លូវ ដើមផ្លូវ ដឡ ូ
០៣.វធ
ិ កម្ច
ី ៖ពាក្យខ្មែរយ
ី ើងមានប្រភពចេញពីបាលី-សំស្រឹតៈ
្ក

សត្រុ>សត្រូវ ឫតុ >រដូ វ

កម្ចច
ី នៈ
ិ កាវ កុ ង កៅអី គុ យទាវ គូ ឆាយ ចុ ងភៅ។ល។

កម្ចវៀតណាមៈចាវ
ី ខ្វែវ ណញ៉ា ក ដ ណែម ឌឿងហែម បាញ់ ហយ។

០៤.វធ
ិ រណ
ី ្តំ បរវារសព្ទ
ិ ំ រ ឬ បន្ទា ប់បន្ស ំ មានតួ នាទីបន្ទា ប់បន្ស ំ។ឧទាហរណ៍ៈឆាប់ឆាប់ ទ្រេតទ្រោត។
៖ជាពាក្យសម្រាប់កដ

បរវារសព្ទ
ិ តាមវធ
ី ីគន្លា ស់កាត់ៈ កណ្តោ ចកណ្តែ ង ចំណីចំណុក។

០៥.វធ
ិ ីសំនួនវោហារសព្ទ៖ជាកន្សោមពាក្យដែលមានលក្ខណៈពិសេសពីព្រោះតាមធម្មតាន័យរបស់វាមិនមែនជាន័យរួមរបស់ពាក្យនី

មួ យៗដែលមានក្នុងនោះទេ។ឧទាហរណ៍ៈកាប់ដាវ បិទគូ ទ ធ្វើនំអត់ម្សៅ។

២.តើកត្តា អ្វីខ្លះដែលនា ំអោយជនជាតិមួ យខ្ចីពាក្យពីបរទេសមកប្រើក្នុងភាសារបស់ខួ ន?ហេតុ

្ល ដូចម្តេចបានជាភាសារខ្មែរនិងភាសាថៃ

មានប្រើពាក្យស្រដៀងគ្នា ច្រើន?

កត្តា ដែលនា ំអោយជនជាតិមួ យខ្ចីពាក្យពីបរទេសមកប្រក្ន

ើ ុ ងភាសារបស់ខួ នរួ ំ ងការទូត ពានិជ្ជកម្ម ចំណងអាពាហ៍
្ល មមានៈទំនាក់ទន

ពិពាហ៍ ការតា ំងទីលំនៅរបស់ជនជាតមួ

ិ យនៅលើទឹកដីប្រទេសមួ យទៀត។ បានជាភាសារខ្មែរនិងភាសាថៃមានប្រពាក្យស្រដៀង
ើ គ្នា

ច្រនព
ើ ី ព្រោះខ្មែរនិងថៃកាន់ព្រះពុ ទ្ធសាសនាដូ ចគ្នា នា ំអោយខីពាក្យព
្ច ី ភាសាបាលី-សំស្រឹតដូ
្ក ចគ្នា ។ម្យ៉ាងវញទៀតនៅសតវត្សន៍
ិ ទី

១៧ក្រោយពេលបែកបាក់បន្ទា យលង្វែកពាក្យថៃហូ រច្រាសមកកម្ពុជាវញ។

ិ

៣.ដូ ចម្តេចដែលហៅថារូបតា?ចូ រអោយឧទាហរណ៍ចំនួន៥?

បែកតទៅទៀតបានមានន័យហើយសម្រាប់ចូលរួមបង្កើតពាក្យ។ឧទាហរណ៍៖
រូបតាជាឯកតាតូ ចបំផុតរបស់ភាសាដែលមនអាចបំ
ិ

គ្មា ន=គ+មាន=មិនមានឬអត់។ដូ ចនេះ គ[K]មានន័យថាអត់ឬមិនមាន។

ម្ហូប=ម+ហូ ប=គ្រឿងឬរបស់សម្រាប់ហូប។ដូ ចនេះ ម[m]មានន័យថាគ្រឿងឬរបស់សម្រាប់ហូប។

ផ្តួល=ផ+ដួ ល=ធ្វើអោយដួ ល។ដូ ចនេះ ផ[ph]មានន័យថាធ្វើអោយ

ផ្តេក=ផ+ដេក=ធ្វើអោយដេក។ដូ ចនេះ ផ[ph]មានន័យថាធ្វើអោយ

ផ្តា ច់=ផ+ដាច់=ធ្វើអោយដាច់។ដូ ចនេះ ផ[ph]មានន័យថាធ្វើអោយ

៤.តើអក្សរសិល្ប ៍ព្រាហ្មណ៍និយមមានលក្ខណៈពិសេសដូ ចមេ្តចខ្លះ?តើរឿងរាមកេរខ្មែរក

ិ៍ ្ត ើតឡើងនៅសម័យណា?វាមានលក្ខណៈ

ខុសពីរឿងរាមយាណៈត្រង់ណា?

អក្សរសិល្ប ៍ព្រាហ្មណ៍និយមមានលក្ខណៈពិសេស៖

ផ្តម
ើ រឿងអ្នកនិពន្ធច្រនល
ើ ើកគុ ណបារមី មហិទ្ធិរទ
ិ ិនៃ ិ ុ ឬអ្នកនិពន្ធពិពណ៌នាពីទេសភាព ព្រៃព្រឹក្សានៅជុ វំ ញអាស្រមរួ
្ធ ព្រះវស្ណ ិ ចចូ ល

ំ
ដល់ ដណ ើ ររឿង។តួ រឿងច្រើនលើកពីចម្បា ំងរា ំងជលតៗគ្នា មនចេះចប់
ិ ។បញ្ហា ស្នេហាក្នុងអក្សរសិល្ប ៍ព្រាហ្មណ៍និយមជាស្នេហាឈ្នា

នីស ហើយបញ្ហា ស្នេហានេះច្រនជាប្រភពនៃសង្រ្គា

ើ មទៀតផង។តួ អង្គកុ ងរឿងមានអាទ
្ន ិ ទេព មនុ ស្សសាមញ្ញ នាគ គ្រុឌ យក្ស ពានរ ។

ល។ ពាក្យពេចន៍ប្របា្រស់
ើ ជាពាក្យសំស្រឹត
្ក លាយឡំពាក្យខ្មែរបុ រាណ និង មានពាក្យបាលីបនិច
្ត បន្តួច។ បញ្ច ប់រឿងអោយសភាវៈល្អ

ិ៍ ្ត
ឈ្នះសភាវៈអាក្រក់ដូចជាយក្សអសុ រៈជាដើម។រាមកេរខ្មែរក ិ៍ ្ត
ើតឡើងនៅសម័យអង្គរ។រាមកេរខ្មែរមានលក្ខ
ណៈខុសពីរឿងរាមយាណៈ

ត្រង់ៈរាមាយណៈលើកសរសើរព្រះរាមរហូ តឯរាមកេរខ្មែរបន្ទា
ិ៍ ្ត បព្រះរាមពីអវតាទៅជាមនុ ស្ស រហូ តដល់ ទៅមនុ ស្សថោកទាប។

Page 1
៥.តគេបែងចែកអក្សរស
ើ ិល្ប ៍ពុ ទន ី ះ?ចូ ររៀបរាប់រឿងទា ំង១០ដែលសិតក្ន
្ធ ិ យមជាប៉ុន្មា នប្រភេទ?អ្វខ្ល ្ថ ុ ងគម្ពីរទសជាតក ដោយបញ្ជា ក់ពី

បារមីដែលព្រះពោធិសត្វមួយអង្គសន្ស ំក្នុងរឿងនីមួ យៗផង?

គេបែងចែកអក្សរសិល្ប ៍ពុ ទ្ធនិយមជា៣ប្រភេទគឺៈអក្សរសិល្ប ៍ពុ ទន

្ធ ិ យមសុ ទសា
្ធ ធ អក្សរសិល្ប ៍ពុ ទន
្ធ ិ យមក្លែងក្លា យ អក្សរសិល្ប ៍ពុ ទ្ធ

និយមក្លា យហួ សហេតុ ។រឿងទា ំង១០ដែលសិតក្ន

្ថ ុ ងគម្ពីរទសជាតករួមមានៈ

្ម រមី ចេញបួ សលះបង់កាមគុ ណ

០១.តេមិយជាតក (តេ.) នេក្ខមបា

០២.មហាជនជាតក (ជ.) វរយបារម

ិ ី សង្វា តធ្វើការមិនទម្លា ក់ចោលកណ្តា លផ្លូវ

០៣.សុ វណ្ណជាតក (សុ .) មេត្តា បារមី ផ្សព្វផ្សាយសេចក្តរាប់

ី អានចំពោះសព្វសត្វមនរ
ិ សមុ
ើ ខ

០៤.នេមរាជាតក
ិ ិ ្ន នបាមី តា ំងចត្ត
(នេ.) អធដ្ឋា ិ មា ំដើម្បអោយចានសម្រេច
ី
០៥.មហោសថជាតក (ម.) បញ្ញា បារមី ដង
ឺ ច្បាស់ការពិតដម
ើ ្បចោទស្រាយបញ្ហា
ី ដោយល្បច
ិ
០៦.ភូ រទត្ត
ិ ជាតក (ភូ .) សីលបារមី រក្សាកាយ វាចារអោយល្អបរសុ
ិ ទ ្ធ

០៧.ចន្ទកុមារជាតក (ច.) ខន្តីបារមី អត់ធន់នឹងសេចក្តទុ

ី ក្ខ

០៨.នារទជាតក (នា.) ឧបេក្ខា បារមី តា ំងចត្ត

ិ ជាកណ្តា ល មនលម្អៀងទៅខាងណា
ិ

០៩.វធូ
ិ របណិ ្ឌ តជាតក (វ.)ិ សច្ចបារមី កាន់ពាក្យពិតមិនរុះរ ើ

១០.វេស្សន្តរជាតក (វេ.) ទានបារមី ធ្វើអំណោយ

៦.តើការដាក់បញ្ចូ លអ្វីមួ យជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ឬ ជាបេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូបីយនៃមនុ ស្សជាតិផ្តល់ផលប្រយោជន៍អខ

ី្វ ះ
្ល ? តើ

ប្រទេសកម្ពុជាបានដាក់បញ្ចូ លអ្វីខ្លះជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក និង បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូ បីយនៃមនុ ស្សជាតិរួចហើយ និង កំពុង

ំ ីខ្ល
ស្នើសុ អ ្វ ះបន្តទៀត?

ការដាក់បញ្ចូ លអ្វមួ
ី យជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ឬ ជាបេតកភណ
ិ ្ឌ វប្បធម៌អរូបយនៃមនុ
ី ិ ល់ផលប្រយោជន៍ដូចជាៈ
ស្សជាតផ្ត

ទទួលស្គា ល់ ដោយអន្តរជាតិ ទទួលបានការថែទា ំ និង ការពារដោយអង្គការបេតកភណ

ិ ្ឌ ពិភពលោក។

បេតកភណ
ិ ្ឌ ពិភពលោក និង បេតកភណ
ិ ្ឌ វប្បធម៌អរូ បយនៃមនុ
ី ស្សជាតិដែលកម្ពុជាបានដាក់បញ្ចូ លរួចហើយរួ មមានៈ

រមណីយដ្ឋា នអង្គរ ថ្ងៃទី១៤ខែធ្នូឆ្នា ំ១៩៩២ បេតកភណ

ិ ្ឌ ពិភពលោក

របា ំក្បាច់បុរាណខ្មែរ(របា ំព្រះរាជទ្រព្យ) ថ្ងៃទី០៧ខែវច្ឆ

ិ កាឆ្នា
ិ ំ២០០៣ បេតកភណ
ិ ្ឌ វប្បធម៌អរូ បយនៃមនុ
ី ស្សជាតិ

ល្ខោ នស្រមោលស្បៃធំ ថ្ងៃទី២៥ខែវច្ឆ

ិ កាឆ្នា
ិ ំ២០០៥ បេតកភណ
ិ ្ឌ វប្បធម៌អរូ បយនៃមនុ
ី ស្សជាតិ

បា្រសាទព្រះវហារ
ិ ថ្ងៃទី០៧ខែកក្កដាឆ្នា ំ២០០៨ បេតិកភណ្ឌពិភពលោក

ំ ុ ងស្នើសុ ប
អ្វីកម្ពុជាដែលកម្កព ំ ន្តទៀតរួ មមានៈ

ក្រុមប្រាសាទសំបូរព្រៃគុ ក សវទី៧នៃគ.ស បេតិកភណ្ឌពិភពលោក

ប្រាសាទបន្ទា យឆ្មា រ ចុ ងសវទី១២និងដើមសវទី១៣ បេតិកភណ្ឌពិភពលោក

ចំរៀងចាប៉ ីដងវែង បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូ បីយនៃមនុ ស្សជាតិ

ល្ខោ នខោល បេតិកភណ្ឌវប្បធម៌អរូ បីយនៃមនុ ស្សជាតិ

សិប្បកម្មតម្បាញសូ តខ្មែរ បេតកភណ

ិ ្ឌ វប្បធម៌អរូ បយនៃមនុ
ី ស្សជាតិ

ើ មមនុ ស្សណាខ្លះដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាខ្មា ំងរបស់អង្គការ ហើយជាគោលដៅនៃការសម្លា ប់នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធិប

៧.តក្រុ

តេយ្យ(ខ្មែរក្រហម)?

ក្រុមមនុ ស្សដែលត្រូវបានចាត់ទុកថាជាខ្មា ំងរបស់អង្គការ ហើយជាគោលដៅនៃការសម្លា ប់នៅក្នុងរបបកម្ពុជាប្រជាធបតេយ្យ

ិ

(ខ្មែរក្រហម)រួមមានៈ

-សត្រូវខាងក្នុងៈប្រជាជនថ្មី និង អ្នកដែលធ្លា ប់ធ្វការក្ន

ើ ុ ងរបរចាស់ ដូ ចជាៈអ្នករដ្ឋការរបស់រដ្ឋា ភបាលសាធារណរដ្ឋ
ិ ខ្មែរ ក្រុមជនជាតិ

្នំ លជទា
ភាគតិចតំបន់ភដែ ំ
ំ ស់ពុំព្រមធ្វើការផ្លា ស់ទី ជនជាតិចាមហាមមិនអោយគោរពបូ ជាសាសានាអ៊ ីស្លា ម បង្ខអោយហូ បសាច់ជ្រូក

ជនជាតិភាគតិចវៀតណាមដែលនៅសល់ ពីការបណ្តេ ញចេញពីប្រទេស ជនជាតិចិន បញ្ញា វន្តដែលត្រូវបានចាត់ទុកជាសត្រូវ

Page 2
ចម្បង និងអ្នកដែលខ្មែរក្រហមចោទថាជាជនក្បត់ជាតិគកម្មា
ឺ ភិបាលខ្មែរក្រហមដែលចោទថាក្បត់បដិវត្តន៍ចូលដៃជាមួ យវៀតណាម។

-សត្រូវខាងក្រៅសំដៅទៅលើសហរដ្ឋអាមេរកន
ិ ិ ងសម្ពនម
្ធ ិត្តដូចជាថៃនិងប្រទេសសង្គមនិយមមួ យចំនួនជាពិសេសប្រទេសវៀតណាម

និងអតីតសហភាពសូ វៀត។អ្នកដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ថាធ្វើការអោយភ្នា ក់ងារសម្ងា ត់ CIA របស់សហរដ្ឋអាមេរក

ិ និង ភ្នា ក់ងារ

សម្ងា ត់ KGB របស់អតីតសហភាពសូ វៀត និងជាភ្នា ក់ងារសម្ងា ត់របស់ វៀតណាម។

៨.ចូ របកស្រាយនិយមន័យ “អក្សរសិល្ប ៍ជាវទ្យាស្យង

ិ ់ ដែលសិក្សាចោទនិងដោះស្រាយបញ្ហា មនុ ស្ស ទៅតាមសិល្បវធ
ិ ីរបស់អក
្ន និពន្ធ

នៅតាមសម័យកាលនីមួ យៗ”?

អក្សរសិល្ប ៍ជាវទ្យាស្យង
ិ ់ៈជាវទ្យាសាស្រ្ត
ិ សង្គម។

សិក្សាចោទនិងដោះស្រាយបញ្ហា មនុ ស្ស ទោះបជាតួ

ី អង្គជាសត្វ រុកជា ិ ដោយក៍បញ្ហា ទា ំងនោះសុទ ្ធ ជាបញ្ហា របស់ មនុ ស្ស។
្ខ តក៍

តាមសិល្បវធ
ិ របស់
ី អក
្ន និពន្ធៈ ក្នុងការទាក់ទាញអ្នកអាន អ្នកស្តា ប់ អ្នកទស្សនា អោយជក់ចត្ត
ិ ដតិ អារម្មណ៍(ធ្វអោយប្រែប្រួ
ើ ល

អារម្មណ៍)តាមសម័យកាលនីមួ យៗ អក្សរសិល្ប ៍បែបណាសង្គមបែបនោះ។

៩.តប្រាសាទមានមុ
ើ ខងារប៉ុន្មា នយ៉ា ង?អ្វខ្ល
ី ះ?ចូ របង្ហា ញ?

ប្រាសាទមានមុ ខងារ៤យ៉ា ងគៈឺ

-ឧទ្ទិសថ្វា យអាទិទេពនៃព្រហ្មញ្ញសាសនា (ព្រះវស្ណ

ិ ុ ព្រះសិវៈ)។

័ ្ម ី៧ លោកេស្វរៈ ប្រាជ្ញា បារមីតា ព្រហ្មមុខ៤=បាយ័ ន=ព្រហ្មវហារធម៌

-ឧទ្ទិសថ្វា យព្រះពោធិសត្វនៃពុ ទ្ធយាន មហាយាន (ជ័យវរនទ ិ

ទា ំងបួនគឹ មេត្តា ករុណា មុ ទិតា ឧបេក្ខា )។

-ឧទ្ទិសថ្វា យលិទិទេ
្ធ វរាជ (រៀបចំពិធី ទេវរាជ=ប្រសិទិអ ំ
្ធ ណា ័ ្ម ី២ភ្នគ
ចអោយដូ ចអាទិទេព ជ័យវរនទ ំ ូ លេន)។

័ ្ម ី៧ ប្រាសាទតាព្រហ្ម មាតា ចូ ឌាមណី ចេតីយ៍ )។

-ឧទ្ទិសថ្វា យបុ ព្វបុរស (ព្រះមហាក្សត្រ មាតា បីតា វរជន…. ជ័យវរនទ

១០.តប្រាសាទព្រះវ
ើ ហារកសាងឡ
ិ ើងដោយព្រះរាជាអង្គណាខ្លះ?បារមនៅទ
ី ីនោះមានព្រះនាមអ្វី?ប្រាសាទព្រះវហារត្រូ
ិ វបាន

ី្ត ះនៅថៃ្ងខែឆ្នា ំណា?នៅឯណា?ហើយបានត្រូវបានបញ្ចូ លក្នុងបញ្ជី បេតកភណ

តុ លាការអន្តរជាតិ ទីក្រុងឡាអេ កាត់កអោយខ្មែរឈ្ន ិ ្ឌ

ពិភពលោក នៅថៃ្ងខែឆ្នា ំណា?នៅឯណា?

ប្រាសាទព្រះវហារកសាងឡ
ិ ័ ្ម ី ១(៨៨៩-៩១០) សុ រយវរ
ើងដោយព្រះបាទយសោវរនទ ិ ័ ្ម ី១ ហរស្សវរនទ
នទ ័ ្ម ី២(១០៦៦-១០៨០)សូ រ្យវរនទ
័ ្ម ី២

(១១១៣-១១៥០)។បារមនៅទ
ី ីនោះមានព្រះនាមព្រះសិខារស្វ
ី រៈ។ប្រាសាទព្រះវហារត្រូ
ិ វបានតុ លាការអន្តរជាតទ
ិ ីក្រុងឡាអេ កាត់កី្ត

អោយខ្មែរឈ្នះនៅថៃ្ង១៥ខែមថុ ្ល ់។ហើយបានត្រូវបានបញ្ចូ លក្នុងបញ្ជី បេតកភណ

ិ នាឆ្នា ំណា១៩៦២។នៅទីក្រុងឡាអេ ប្រទេសហុ លង ិ ្ឌ

ពិភពលោក នៅថៃ្ង១៤ខែកក្កដាឆ្នា ំ២០០៨?នៅឯទីក្រុងកេប៊ច

ិ ប្រទេសកាណាដា៦

១១.ខ្លឹមសារសំខាន់នៃសាលក្រមទីក្រុងឡាអេទាក់ទងនឹងប្រាសាទព្រះវហារមានប៉
ិ ុ ន្មា ន?អ្វីខ្លះ?

ខ្លឹមសារសំខាន់នៃសាលក្រមទីក្រុងឡាអេទាក់ទងនឹងប្រាសាទព្រះវហារមាន៣គ
ិ ឺៈ

០១.ដោយមានសម្លេង៩ទល់ នឹង៣ តុ លាការបានសម្រេចថាប្រាសាទព្រះវហារស្ថ

ិ ិតក្នុងទឹកដីក្រោមអធិបតេយ្យភាពរបស់កម្ពុជា។

០២.ហេតុ នេះដោយមានសម្លេង៩ទល់ នឹង៣ តុ លាការបានសម្រេច ប្រទេសថៃត្រូវដកកងកម្លា ំងប្រដាប់អាវុធទា ំងអស់ ឬ កងប៉ូលីស

ឬអ្នកយាម និង ឆ្មា ំ ដែលប្រទេសនោះបានដាក់នៅក្នុងបា្រសាទនេះ ឬ ក៍នៅជុ វំ ញប្រាសាទដែលស្ថ

ិ ិតនៅក្នុងទឹកដីរបស់កម្ពុជា។

០៣.ដោយសម្លេង៧ទល់ នឺង៥ តុ លាការបានសម្រេចថាប្រទេសថៃត្រូវតែប្រគល់ មកអោយប្រទេសកម្ពុជាវញ

ិ នូ វរូបចម្លា ក់

សិលាចារក ើ ពីថ្មភក់ និងគ្រឿងចានឆ្នា ំងធ្វអំ

ឹ បំណែកនៃបូ ជនីយដ្ឋា ន រូបសំណាកធ្វអំ ើ ពីដីនាៗ ដែលចាប់តា ំងពីពេលប្រាសាទនេះ

ត្រូវបានកាន់កាប់ដោយប្រទេសថៃ ពីឆ្នា ំ១៩៥៤មក អាចនឹងត្រូវក្រសួ ងមានសមត្ថកច្ច

ិ របស់ប្រទេសនេះយកចេញពីប្រាសាទនេះ ឬ

មួ យយកពីក្នុងតំបន់ប្រាសាទនេះទៅ។

១២.តសត្វ
ើ និងរុកជា ិ ំង៧ប្រភេទដែលតំណាងអោយព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាមានអ្វខ្ល
្ខ តទា ី ះ?ចូ របង្ហា ញ?

សត្វនិងរុកជា ិ ំង៧នោះរួមមាន៖
្ខ តទា

ឹ កនៅក្នុងបទចម្រៀងប្រជាប្រិយរបស់ខ្មែរតា ំងពីយូ រ
០១.គោព្រៃៈសត្វចតុ ប្បាទនិមិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ត្រូវបានចារកទុ

ំ ី ធម្មជាតិ ប្រដូ ចភាពសុ ខសាន្តនៃការរស់នៅរវាង

យារណាស់មកហើយជាពិសេសបទចម្រៀងណដែល មានលក្ខណៈរៀបរាប់អព

Page 3
មនុ ស្ស សត្វនិងធម្មជាតគ
ិ ឺតែមួ យ។

០២.ត្រយ៉ ងៈបក្សន
ី ិ មិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា មានចារកទុ
ឹ កក្នុងបទចម្រៀងប្រជាប្រិយនិងក្នុងរឿងនិទានបុ រាណខ្មែរ។

០៣.អណ្តើ កហ្លួងៈឧរង្គសត្វនិមិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា កាលពីបុ រាណអណ្តើ កនេះមានប្រវតកា

ិ្ត រពារដោយព្រះរាជក្រឹត្យ និង

ចាត់ទុកថាជារាជសម្បតរិ្ត បស់រាជវង្សនៅកម្ពុជា។

០៤.ត្រីគល់ រា ំងៈមចជា
្ឆ តិនិមិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រូបភាពប្រភេទត្រីនេះត្រូវបុ ព្វបុរសខ្មែរយើងឆ្លា ក់ជារូបចម្លា ក់ដាក់នៅ

លើជញ្ជា ំងប្រាសាទអងរ្គ វត្ត។

០៥.ដើមត្នោ តៈរុ កជា

្ខ តិនិមត្ត
ិ រូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ជាអត្តសញ្ញា ណដែលប្រជាជនខ្មែរសម្គា ល់ នូវទេសភាពទឹកដីរបស់ខ្មែរ

តា ំងពីសម័យបុ រាណរហូ តដល់ បច្ចុប្បន្ន ស្របនឹងពាក្យស្លោ កថា”ដើមត្នោ តជាជម្រកផ្ទះខ្មែរ”។

០៦.ផ្កា រ ំដួលៈផ្កា និមត្ត

ិ រូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ខ្មែរបុ រាណនិយមប្រវាជាគ្រឿងផ្ស
ើ ំផលិតជាក្រមួ នលាបមាត់របស់នារ។គេច្រ
ី ើន

ប្រដូ ចនារខ្មែរទៅន
ី ឹ ងផ្កា រ ំដួលរហូ តមានកវខ្មែរខ្ល
ី ះបានបន្សល់ ទុកនូ វបទចរៀងមួ យចំនួនដូ ចជារ ំដួលក្រចេះ រ ំដួលពោធសាត់
ិ ជាដើម។

០៧.ចេកពងមាន់ៈផ្លែឈន
ើ ិ មិត្តរូបនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ប្រជាសំ
ើ ំ ូ នគ្រប់ពិធផ្សេង
ណែនឬជន ី សម្រាប់ថ្វា យគោរពបូ ជាទេវតា

រាល់ ថ្ងៃសីលផងដែរ។មានពាក្យស្លោ ក”ពេលឈយកដ

ឺ រំ ទៅបន់
ី ពេលជម្ងស្រស់
ឺ ចេកពងមាន់ទៅថ្វា យ។

១៣.តើការដាក់ឈ្មោ ះកូ នចៅទៅតាមក្បួនខ្នា តមានសារៈសំខាន់ឬទេ?ព្រោះអ្វី?

ការដាក់ឈ្មោ ះកូ នចៅទៅតាមក្បួនខ្នា តមានសារៈសំខាន់ខ្លា ំងណាស់ ពីព្រោះការដាក់ឈ្មោ ះនេះគេច្រើនតម្រូវទៅតាមឫក្សពារពេលា

្ង ឆ្នា ំដែលទារកកើតជាពិសេសគេច្រើនជ្រើសរសរកឈ្មោ
ល្អឡើងស័កិ្ត ឡើងយស ឡើងរាសី សមតាមលំដាប់ថៃខែ ើ ះដែលមានអត្ថន័យ

តាមសេចក្តីប្រាថ្នា របស់មាតាបិតាផងដែរ។

១៤.អ្វីទៅជាសន្ទេហវធ ិ ីតាមរយៈរឿងណាមួ យដែលអ្នកចងចា ំ?

ិ ី?ចូ របង្ហា ញសន្ទេហវធ

សន្ទេហវធ
ិ ជាស
ី ិល្ប ៍វធ
ិ ីរបស់អក
្ន និពន្ធដែលធ្វើអោយអ្នកអាន អ្នកស្តា ប់ អ្នកទស្សនា មានចំងល់ ។តាមរយះរឿង រសជាតជ
ិ ិវតអ្ន
ិ កនិពន្ធ

បានផ្អា កការបញ្ចា ំងប្រហែលមួយខែដោយទុកអោយទស្សនិកជនទន្ទឹងរង់ចា ំដោយចំងល់ ថាតើ តួ អង្គណារ ី នឹង ជ្រើសរសរៀបអាពា

ើ

ហ៍ ពិពាហ៍ ជាមួ យ តួ អង្គ បូ រ៉ា ឬ មួ យក៍ជាមួ យតួ អង្គពិសិដ្ឋ។

១៥.ទៅជាវស
ិ ិដ្ឋវធ
ិ ី?ចូ របង្ហា ញសន្ទេហវធ
ិ តាមរយៈរឿងណាមួ
ី យដែលអ្នកចងចា ំ?

វស
ិ ិដ្ឋវធ
ិ ជាស
ី ិល្ប ៍វធ ្ន និពន្ធដោយចង់បង្ហា ញពីសកម្មភាពរបស់ តួអង្គដែលល្អលើសពីមនុ ស្សដ៍ទៃ។ តាមរយះរឿង ចៅស្រទប
ិ ីរបស់អក

ចេក អ្នកនិពន្ធបានលើកបង្ហា ញពីភាពល្អលើសគេរបស់ តួអង្គកូនស្តេចដែលសុ ខចិត្តអោយចៅស្រទបចេករៀបអាពាហ៍ ពិពាហ៍ ជាមួ យ

គូ ដណឹ ្ត ងចាស់ មិនតែប៉ុណ្ណោ ះថែមទា ំងតែងតា ំងគូដណឹ ្ត ងចាស់ របស់ចៅស្រទបចេកជាភរយាទ

ិ ី១ ចំណែកខ្លួនជាភរយាទ
ិ ី២ ដែលទា ំង

អស់នេះ មិនមានស្ត្រីណាមួ យអាចធ្វើបានឡើយ។

១៦.ចូ រពន្យល់ ពាក្យចាស់ ”បុ រាណមនយ

ិ ត
ឺ សម័យមនលឿន”
ិ ?

“បុ រាណមនយ
ិ ត
ឺ សម័យមនលឿន”
ិ មានន័យថាបគ្មា
ើ នបុ រាណ ក៍គ្មា នសម័យដែរទោះបជាបុ
ី រាណនោះមានភាពយត
ឺ មនលឿនដូ
ិ ច

សម័យក៍ដោយ ក៍បុរាណគជាចំ
ឺ ណុចចាប់ផ្តម
ើ នៃសម័យនោះដែរ តួ យ៉ា ងដូ ចជាៈ

ិ យសុ ខាភិបាលៈកាលពីបុ រាណការព្យាបាលជម្ងឺប្រើឬសឈើធ្វើជាថ្នា ំសម្រាប់ព្យាបាល រហូ តដល់ សម័យជឿនលឿនគេព្យាបាល

វស័

ជម្ងឺតាមបែបវទ្យាសាស្ត្រ
ិ ំ ្យូទ័រទៀតផង។
រហូ តដល់ មានការព្យាបាលដោយវះកាត់តាមកុ ព

ំ
មធ្យោបាយធ្វើដណ ំ
ើ រៈកាលពីបុ រាណមធ្យោបាយធ្វើដណ ើ រ មានរទេះគោ រទេះសេះ តែមកទល់ សម័យបច្ចុប្បន្នមានការកែប្រែពី

បុ រាណទៅជា ម៉ូតូ ឡាន យន្តហោះ។តែបើគ្មា នរទេះគោ រទេះសេះក៍គ្មា ន ម៉ូតូ ឡាន យន្តហោះដែរ។

១៧.គេថា”ព្រះពុ ទសា
្ធ សនាធ្វើអោយខ្មែរក្រ”ចូ រពន្យល់ ?

ពាក្យដែលថាធ្វអោយខ្មែរក្រគ
ើ ការធ្វ
ឺ បុ
ើ ណ្យទាន ដែលការធ្វបុ
ើ ណ្យទាននេះមានការចំណាយបា្រក់កាសអស់ជាច្រើន អ្នកខ្លះ បទោះ
ើ

ជាខ្លួនក្រ រតតែប្រ
ឹ ងប្រែងត្រដរធ្វ
ឹ បុ
ើ ណ្យទានដើម្បអោយជាត
ី ិមុ ខគេមានវាសនាល្អ លែងក្រដូ ចជាតិនេះពីព្រោះគេជឿថាការធ្វបុ
ើ ណ្យ

ទានក្នុងជាតនេះគេន
ិ ឹ ងទទួលបានមកវញនូ
ិ វជាតក្រោយ។ម្យ៉ាងវ
ិ ញទៀតព្រះពុ
ិ ទ្ធសាសនាបានទូន្មា នថាធ្វបុ
ើ ណ្យបានបុ ណ្យ ធ្វបាប
ើ

បានបាប ដូ ច្នេះម្នា ក់ៗខ្លា ចបានបាបចេះតែនា ំគ្នា ប្រងធ្វ

ឹ បុ
ើ ណ្យទៅ។

Page 4
១១.ហេតុ ដូចម្តេចបានជាមានការកសាងប្រាសាទច្រនម្លេះនៅល
ើ ើទឹកដខ្មែ ល់នូវគូ ណសម្បត្តិ និង
ី រ?តការកសាងប្រាសាទផ្ត
ើ

គុ ណវបត្ត
ិ ិ យ៉ា ងណាខ្លះចំពោះសង្គមខ្មែរ?

១៣.តើភាសាខ្មែរមានលក្ខណៈពិសេសដូ ចម្តេចខ្លះ?ចូ របង្ហា ញដោយភ្ជា ប់នូវអំណះអំណាងផង?

ិ ៈជាផ្លូវរ ំលត់ទុកតាមទ្រឹស្តីព្រះពុ ទសា

១៧.មគ្គអរយសច្ច ្ធ សនាមានប៉ុន្មា នយ៉ា ង?អ្វីខ្លះ?

១៤.ចូ រពន្យល់ អត្ថន័យរបស់ពាក្យចាស់”បុ រសដើមទ្រូង៥ហត្ថ”?

Page 5