Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
A L’USAGE DE L’ELECTROMAGNETISME
(R. GARRIGOS - Février 2002)
***
Coordonnées cartésiennes
U (r) = U (x,y,z) •M ’
dx dz
A (r) = A (x,y,z)
z
M
• dy
z
O
•
x y
x
OM = r = x x + y y + z z
MM' = dr = x dx + y dy + z dz
dτ = dx dy dz (volume élémentaire)
∂U ∂U ∂U
grad U = x +y +z
∂x ∂y ∂z
∂A x ∂A y ∂A z
div A = + +
∂x ∂y ∂z
∂A z ∂A y ∂A x ∂A z ∂A y ∂A x
rot A = x – +y – +z –
∂y ∂z ∂z ∂x ∂x ∂y
∂ 2U ∂2U ∂ 2U
ΔU= + + ; ΔA = x ΔA x + y ΔA y + z ΔAz
∂x 2 ∂y 2 ∂z 2
Coordonnées cylindriques
U (r) = U (ρ,θ,z)
A (r) = A (ρ,θ,z) dz •M ’
M • ρ dθ
dρ
z
z
O
• ρ
θ
θ
ρ
OM = r = ρ ρ + z z
MM' = dr = ρ dρ + θ ρ dθ + z dz
dτ = ρ dρ dθ dz (volume élémentaire )
∂U 1 ∂U ∂U
grad U = ρ +θ +z
∂ρ ρ ∂θ ∂z
1 ∂ 1 ∂A θ ∂A z
div A = ( ρ Aρ ) + +
ρ ∂ρ ρ ∂θ ∂z
1 ∂A z ∂A θ ∂A ρ ∂A z 1 ∂ ∂A ρ
rot A = ρ – +θ – +z ( ρ Aθ ) –
ρ ∂θ ∂z ∂z ∂ρ ρ ∂ρ ∂θ
∂2 U 1 ∂U 1 ∂2 U ∂2 U
ΔU= + + +
∂ρ 2 ρ ∂ρ ρ 2 ∂θ 2 ∂z 2
1 ∂ ∂U ∂ 2U
si U (r) = U (ρ,z) ⇒ ΔU = (ρ )+ (Symétrie cylindrique)
ρ ∂ρ ∂ρ ∂z 2
Coordonnées sphériques
U (r) = U (r,θ,ϕ) dr
A (r) = A (r,θ,ϕ) M
•M ’
•
r sinθ dϕ
r dθ
θ r
O
• r
ϕ ϕ
OM = r = r r
MM' = dr = r dr + θ r dθ + ϕ r sinθ dϕ
dτ = r 2 sinθ dr dθ dϕ (volume élémentaire)
∂U 1 ∂U 1 ∂U
grad U = r +θ +ϕ
∂r r ∂θ r sinθ ∂ϕ
1 ∂ 1 ∂ 1 ∂A ϕ
div A = 2 ( r 2A r ) + ( A θ sinθ ) +
r ∂r r sinθ ∂θ r sinθ ∂ϕ
1 1 ∂ ∂A θ 1 1 ∂A r ∂
rot A = r ( A θ sinθ ) – +θ – (r Aϕ)
r sinθ r ∂θ ∂ϕ r r sinθ ∂ϕ ∂r
1 ∂ ∂A r
+ϕ ( rAθ – )
r ∂r ∂θ
1 ∂ 2 ∂U 1 ∂ ∂U 1 ∂2 U
ΔU = ( r ) + ( sinθ ) +
r 2 ∂r ∂r r 2 sinθ ∂θ ∂θ r 2 sin 2θ ∂ϕ 2
1 ∂2
si U (r) = U (r) ⇒ ΔU = (r U)
r ∂r 2
Propriétés des opérateurs de champs
• Relations locales
• Relations intégrales
1
n dS = r x dr (vecteur –surface d'un contour fermé)
Σ 2 Γf
***