Keâu goïi haønh ñoäng

CAÙI NHÌN cuûa giôùi treû

veà bieán ñoåi khí haäu
A call for action: Young People’s Views on Climate Change - Vietnam

B! GIÁO D"C VÀ #ÀO T$O

MINISTRY OF EDUCATION AND TRAINING
Lôøi môû ñaàu
“Caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa caùc nöôùc coù theå hôïp taùc vôùi nhau, tìm ra
giaûi phaùp toát nhaát cho haønh tinh xanh cuûa chuùng ta” laø thoâng ñieäp
chính maø thanh thieáu nieân Vieät Nam muoán göûi ñeán laõnh ñaïo caùc
nöôùc tham döï Hoäi nghò Thöôïng ñænh veà bieán ñoåi khí haäu COP15 taïi
Copenhagen thaùng 12 naêm 2009.
Caùc thoâng ñieäp trong cuoán saùch naøy coøn höôùng tôùi caùc nhaø hoaïch
ñònh chính saùch vaø coäng ñoàng caû ôû Vieät Nam vaø toaøn theá giôùi keâu
goïi chuùng ta cuøng coù haønh ñoäng thieát thöïc ñeå giaûm thieåu taùc ñoäng
cuûa bieán ñoåi khí haäu.
Cuoán saùch naøy laø trích daãn raát nhoû töø boä tö lieäu khoång loà goàm 20.000
baøi thi “Tìm hieåu veà Bieán ñoåi khí haäu cho hoïc sinh vaø sinh vieân” treân
toaøn quoác. Oxfam phoái hôïp vôùi toå chöùc Cöùu trôï treû em vaø Boä Giaùo
duïc vaø Ñaøo taïo toå chöùc cuoäc thi, moät trong caùc hoaït ñoäng cuûa
chieán dòch truyeàn thoâng naâng cao nhaän thöùc veà bieán ñoåi khí haäu cho
thanh thieáu nieân Vieät Nam.
Foreword
“World leaders all over the world can work together to find the best
solutions for our green globe in the UN summit on climate change this
coming December” is the key message that young people in Vietnam
wish to say to the Heads of State joining COP15 in Copenhagen in
December 2009.
The messages are aimed at policymakers and the community in Vietnam
and all over the world, calling us to act to reduce climate change
impacts.
This booklet contains a small selection from 20,000 entries in the
“Climate is changing so is our life” competition for students nationwide.
In collaboration with the Ministry of Education and Training and Save
the Children, Oxfam organised this competition as part of the Climate
change awareness raising campaign for youth in Vietnam.
 Thö göûi nguyeân thuû caùc nöôùc tham gia Hoäi nghò thöôïng ñænh cuûa Lieân Hôïp Quoác veà bieán ñoåi khí haäu
Haø Noäi ngaøy 22 thaùng 10 naêm 2009
Kính göûi caùc nhaø laõnh ñaïo treân theá giôùi!
Thöa caùc ngaøi, chaùu laø moät hoïc sinh THPT ôû
ñaát nöôùc Vieät Nam nhoû beù. Moät hoïc sinh THPT
chöa ñaày 18 tuoåi, chöa ñuû tuoåi tröôûng thaønh
ñaâu coù ñuû tö caùch vieát thö cho nhöõng nhaø
laõùnh ñaïo cao quyù vôùi nhieàu coâng vieäc quan
troïng phaûi giaûi quyeát. Nhöng vôùi tö caùch laø
moät ngöôøi chuû töông lai cuûa rieâng ñaát nöôùc
Vieät Nam, vaø laø moät coâng daân toaøn caàu noùi
chung, chaùu nghó vaán ñeà chaùu seõ ñeà caäp tôùi
ñaây ñuû khieán caùc ngaøi phaûi suy nghó veà söï
quan troïng vaø caàn thieát cuûa noù.
Vaán ñeà maø chaùu ñeà caäp tôùi trong böùc thö naøy
laø söï bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu. Moät vaán ñeà
caáp baùch vaø caàn söï tham gia haønh ñoäng cuûa
taát caû caùc quoác gia treân theá giôùi.
Thöa caùc ngaøi!
Bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu ñaõ taùc ñoäng raát lôùn
ñeán nhieàu quoác gia, gaây aûnh höôûng nghieâm
troïng ñeán ñôøi soáng vaø saûn xuaát cuûa ngöôøi daân,
ñaëc bieät laø nhöõng ngöôøi ngheøo ôû caùc quoác
gia ñang phaùt trieån, trong ñoù coù Vieät Nam -
queâ höông chaùu.
Vieät Nam laø moät trong nhöõng quoác gia chòu
aûnh höôûng nhieàu nhaát töø bieán ñoåi khí haäu toaøn
caàu (baùo caùo cuûa uûy ban lieân chính phuû veà
bieán ñoåi khí haäu IPCC). Vaø ñeå minh chöùng cho
ñieàu ñoù laø caùc hieän töôïng thôøi tieát baát thöôøng,
caùc thieân tai vôùi cöôøng ñoä maïnh xaûy ra lieân
tieáp trong nhieàu naêm gaàn ñaây.
Tieâu bieåu laø côn baõo soá 9 ñoå boä vaøo mieàn Trung
Vieät Nam cuoái thaùng 9 naêm 2009 vöøa qua. Baõo
soá 9 ñöôïc ñaùnh giaù laø côn baõo maïnh nhaát
trong lòch söû 45 naêm qua taïi Vieät Nam vôùi nhieàu
toån thaát veà ngöôøi vaø cuûa. 162 ngöôøi cheát vaø
thieät haïi 14,3 ngaøn tæ ñoàng laø nhöõng con soá kinh
khuûng noùi veà thieät haïi maø côn baõo kinh hoaøng
ñoù gaâõy ra ñoái vôùi khuùc ruoät mieàn Trung Vieät
Nam, vôùi ñaát nöôùc Vieät Nam nhoû beù.
…Ñoái vôùi moät ñaát nöôùc noâng nghieäp nhö Vieät
Nam; khi caû cô ngôi, nguoàn soáng cuûa ngöôøi
daân troâng vaøo töøng vuï hoa maøu, vaøo vöôøn caây
coâng nghieäp. Boãng choác chuùng bieán thaønh moät
bieån nöôùc meânh moâng, döõ doäi, cuoän chaûy,
cuoán theo caû coâng söùc, tieàn cuûa cuûa ngöôøi
daân; bieát bao giôø hoï môùi laïi gaây döïng ñöôïc.
Cuoäc soáng ngheøo khoù nay laïi caøng khoán khoù,
tuùng thieáu hôn do baõo luõ.
Baõo luõ qua, ñeå laïi nhöõng maûnh ñôøi baát haïnh, troâi
noåi; maø chæ caàn nghe nhöõng tieáng naác ngheïn
ngaøo, nhöõng göông maët hoác haùc, quaèn quaïi
sau bao ngaøy choáng choïi vôùi thieân tai khoác lieät
cuõng khieán moïi traùi tim xoùt xa, ñau ñôùn.
Ñoù laø boán em nhoû moà coâi cha meï ôû xaõù Tam
Anh Baéc, huyeän Nuùi Thaønh, tænh Quaûng Nam
(moät trong nhöõng tænh chòu thieät haïi naëng neà
töø côn baõo soá 9). Boá meï caùc em ra ñi khi ñang
gaéng söùc gia coá ñaàm toâm choáng baõo. Boû
laïi caên nhaø ñôn sô vôùi boán ñöùa con thô coâi
cuùt, khoâng nôi nöông töïa… Nhöõng aùnh maét
ngô ngaùc, hoang mang cuûa em gaùi uùt chöa
ñaày ba tuoåi. Ñoâi maét naëng tróu nhö muoán suïp
xuoáng cuûa ngöôøi chò gaùi lôùn. AÙnh maét hoang
mang, nhö khoâng tin vaøo söï thaät khuûng khieáp
cuûa ngöôøi anh caû. Moïi ngöôøi ñeàu caàu mong
ñaây chæ laø moät giaác mô!
…Khoâng chæ coù côn baõo soá 9 maø coøn nhieàu
hieän töôïng thôøi tieát baát thöôøng khaùc lieân tuïc
xaûy ra taïi Vieät Nam trong nhieàu naêm gaàn ñaây,
gaây aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng vaø saûn xuaát cuûa
ngöôøi daân. Vaø nguyeân nhaân cuûa caùc hieän
töôïng thôøi tieát baát thöôøng ñoù laø bieán ñoåi khí
haäu toaøn caàu.
Thöa caùc nhaø laõùnh ñaïo treân theá giôùi!
Khoâng chæ coù rieâng ñaát nöôùc Vieät Nam nhoû beù,
queâ höông chaùu chòu aûnh höôûng töø bieán ñoåi
khí haäu toaøn caàu. Taát caû caùc quoác gia ñeàu coù
theå trôû thaønh naïn nhaân cuûa hieän töôïng naøy.
Traùi ñaát ngaøy caøng noùng leân mang theo nhieàu
taùc haïi, ñe doïa cuoäc soáng cuûa con ngöôøi. Vaø
vieäc maø chuùng ta caàn laøm laø tìm ra giaûi phaùp
cho vaán ñeà naøy. Bieán ñoåi khí haäu toaøn caàu
khoâng chæ laø vaán ñeà cuûa moät quoác gia, ñaát
nöôùc maø laø vaán ñeà cuûa toaøn nhaân loaïi. Chaùu
hi voïng raèng, trong hoäi nghò thöôïng ñænh cuûa
Lieân Hôïp Quoác veà vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu seõ
ñöôïc toå chöùc vaøo thaùng 12 tôùi ñaây; caùc nhaø
laõnh ñaïo cuûa caùc nöôùc coù theå hôïp taùc vôùi
nhau, tìm ra giaûi phaùp toát nhaát cho haønh tinh
xanh cuûa chuùng ta.
Kính thö
Chaùu Haø Tuù Anh
16 tuoåi, Haø Noäi
1

Ha Noi, 22 October 2009
Dear Sirs
I’m an upper secondary school pupil in
Vietnam. Being a student who is not yet 18, I’m
probably not old enough to write a letter to
you noble leaders who are so busy with many
important matters. However as a future owner
of my country, Vietnam in particular, and a
global citizen in general, I want to bring up a
matter that is so important and essential that it
requires your consideration.
It is global climate change, an urgent problem
which demands the active participation of all
nations in the world.
Sirs,
Climate change has caused huge impacts on
many countries in the world, affecting lives and
livelihoods of people, especially poor people
in developing countries including Vietnam, my
fatherland. The increased, unpredicatable and
severe weather events that happened in the
last few years are the obvious evidence.
Typhoon Ketsana that struck Central Vietnam
in September was a remarkable example. This
typhoon was the fiercest one in the last 45 years
causing heavy damages: 162 deaths, 14.3
thousand billion Vietnam dong (appr USD80b)
of economic losses to Central provinves in my
beloved Vietnam.
Letter to the world leaders attending COP 15
…For an agricultural country like Vietnam, Sirs,
people’s assets and livelihoods depend much
on the harvest of each crop and industrial tree Climate change has been affecting not only
gardens. Suddenly all labour, investment and our beloved country. All other countries are
hopes were swept away by a giant sea of the victims of it. The earth is getting hotter and
floodwater. How will they and how long will it hotter, which brings so many bad impacts and
take for them to recover? Their already difficult threatens human life. And what we have to do
lives are made worse due to floods and storms. now is find solutions to this problem. Climate
change is not only the problem of one country
Each disaster ends, leaving so many unhappy but also the problem of all human beings. I hope
and insecure lives. One could not help sharing that world leaders all over the world will work
the pain and feeling regretful, hearing the sobs, together to find the best solutions for our green
looking at the gaunt faces after long days globe in the UN submit on climate change this
fighting against severe disasters. coming December.
There are four little orphans at Tam Anh Bac
commune, Nui Thanh district, Quang Nam
province (one of the provinces most damaged Sincerely yours.
by Ketsana). Their parents passed away while Ha Tu Anh,16
they were trying to protect the prawn farms Hanoi
from the typhoon, leaving their four children
homeless, orphaned. Bewildered eyes of the
youngest sister who is not even three, the heavy
eyes of the eldest sisters, the dazed eyes of the
eldest brother as if he did not believe the harsh
reality. They all wished what had happened
was only a nightmare.
There has not only been typhoon Ketsana but
also other abnormal weather phenomena
happening in Vietnam in recent years that
have bad affects on people and production.
And the reason for those phenomena is global
climate change.
AÛnh höôûng cuûa BIEÁN ÑOÅI KHÍ HAÄU
Climate Change Impacts
 AÛ nh höôûng cuûa bieán ñoåi khí haäu ñaõ laøm cho nhaân daân ta phaûi
chòu nhieàu thieät haïi raát lôùn. Baõo laøm cho ngöôøi daân queâ chaùu
cuõng nhö ôû nhieàu nôi khaùc voâ cuøng khoán khoå. Veà taøi saûn, muøa
maøng toån thaát raát lôùn. Nöôùc traøn vaøo nhaø, nöôùc ngaäp ruoäng
ñoàng. Khi baõo aäp veà, ngöôøi daân queâ chaùu lo sôï... Nhieàu tröôøng
hoïc ôû queâ chaùu phaûi ñoùng cöûa ñeå traùnh baõo. Roài vaøi thaùng sau,
caûnh haïn haùn ñau loøng laïi quay trôû veà. Ngöôøi daân queâ chaùu
thieáu nöôùc saïch ñeå duøng, sinh hoaït thöôøng ngaøy raát khoù khaên,
ruoäng ñoàng nöùt neû, muøa maøng thaát baùt.
Nguyễn Minh Trí, 9 tuổi
Trường tiểu học Thuận Thành, Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang

Ccountry.
limate change is causing severe impacts for the people in my
Typhoons make the lives of villagers in my hometown and
other areas miserable. Typhoons come, people in my hometown
worry, there are big losses of possessions and crops. Water
floods houses and farmlands... Many schools have to close. A
few months later, drought returns. People in my hometown don’t
have enough water for daily usage, daily life becomes more
difficult. Farmlands dry out, crops fail.
Nguyen Minh Tri, 9
Thuan Thanh Primary School, Long My, Hậu Giang Province

4
 M uøa möa naêm nay ñaõ ñeán sôùm
hôn so vôùi moïi naêm. Taát caû ruoäng
luùa ñeàu bò ngaäp uùng trong nöôùc duø
ngöôøi daân ñaønh ñöùng nhìn vaø rôi
nöôùc maét khi bao nhieâu hy voïng
baây giôø ñaõ tan bieán thaønh nöôùc.
Phan Thị Kim Phụng, 14 tuổi
THCS Lê Văn Thới, Gò Dầu, Tỉnh Tây Ninh

Tthishe year.
rainy season arrived early
All rice paddies were
flooded, people could do nothing
except stand there with tears in
their eyes staring at their crops
being destroyed under the water.
Phan Thi Kim Phung, 14
Le Van Thoi Lower Secondary School, Go Dau, Tay Ninh Province

Trần Thùy Linh, 15 tuổi

Lớp 10A1, Trường THPT số 1 Bát Xát, Lào Cai
 Cvôùhæi cöôøtrongng voøñoänmaïg 3nthaùh ñoång boämaø vaøñaõocoùñaá5t côn baõo
lieàn vaø
dieãn bieán cuûa noù cuõng khaù phöùc taïp. Caùc ñaøi
khí töôïng thuûy vaên cuõng choùng maët theo veà
ñöôøng ñi cuûa baõo. Nhöõng kinh nghieäm daân
gian veà muøa baõo luõ khoâng coøn ñuùng nöõa.
Hồ Thị Mỹ Hạnh, 22 tuổi
Xã Duy Phước, Huyện Duy Xuyên, Tỉnh Quảng Nam

Phạm Thị Thanh , 12 tuổi

Lớp 7C

Flastivethree
severe and unpredictable typhoons struck within the
months. The hydro-meteorology staff felt dizzy
trying to follow the typhoon tracks. The indigenous built
up for generations about typhoon and flood seasons can no
longer be applied...
Ho Thi My Hanh, 22
Duy Phuoc Cummune, Duy Xuyen Ditrict, Quang Nam Province

6
Tbaõorongnaøo coùvoøsöùngc100taøn naêphaùmmaõquanhchöalieät ñeátöønngtheácoùxuaácônt typhoon
There within
had never been such a destructive
the last 100 years as happened
hieän taïi thaønh phoá Vuõng Taøu xinh ñeïp naøy. in my pretty Vung Tau city. As a student living
Laø moät hoïc sinh ñang sinh hoaït vaø hoïc taäp and studying there when the typhoon struck, I
ngay taïi thôøi ñieåm xaûy ra côn baõo toâi thaät söï was terrified and worried... Two buildings in our
raát hoaûng sôï vaø ñau loøng... Ngoâi tröôøng caáp school collapsed and the trees in the yard fell
ba toâi theo hoïc ñoù bò saäp hai khu nhaø toaøn down. Part of our bungalow collapsed wounding
boä caây coå thuï trong khu vöôøn bò baät goác. Gia my dad’s head...
ñình toâi bò saäp moät ngoâi nhaø caáp boán vaø boá Nguyen Thi Thu Hang, 18
Ward 15, District 11, Vung Tau City
toâi bò thöông naëng ôû ñaàu...
Nguyễn Thị Thu Hằng, 18 tuổi
Phường 15, Quận 11, Vũng Tàu

Thái Hoàng Ngân, 12 tuổi

Lớp 7A2, Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Huyện Hoài Ân, Tỉnh Bình Định
7
 Tcoùrong vaøi ba thaäp kyû trôû laïi ñaây, khi ngöôøi daân ñòa phöông caûm nhaän ñöôïc nhieät ñoä
söï noùng leân so vôùi tình hình tröôùc ñoù, thì cuoäc soáng cuûa baø con baét ñaàu coù nhöõng
xaùo troän. Ñeán nay, ñaõù coùù ba, boán lôùp nhaø vôùi haøng traêm hoä daân soáng doïc treân bôø
bieån phaûi di dôøi ñeå traùnh nhöõng côn phaãn noä cuûa bieån caû töø ngoaøi khôi aäp vaøo.
K hi nhoùm chuùng toâi ñeán thöïc ñòa ñaõ ñöôïc nhieàu ngöôøi daân vaø chính quyeàn xaõù keå
laïi nhöõng chuyeän thaät kinh hoaøng nhö vaøo ñeâm 22/05/2009, chæ sau moät traän möa
lôùn do aûnh höôûng cuûa aùp thaáp nhieät ñôùi, ngoâi nhaø cuûa vôï choàng anh Vaïn - chò Thanh
(thoân Lyù Hoøa) ñaõ ngaõ nhaøo xuoáng bieån, may maø chò Thanh kòp beá con nhoû chaïy
thoaùt thaân ra ngoaøi tröôùc ñoù trong gang taác; caùc tuyeán ñöôøng trong thoân bò coâ laäp
hoaøn toaøn; haøng chuïc ngoâi nhaø khaùc cheânh veânh beân meùp soùng, chæ caàn soùng bieån
taêng theâm moät cung baäc giaän döõ thì chaéc chaén seõ laø thaûm hoïa. Cuõng keå töø ngaøy “côn
giaän döõ” cuûa bieån caû nuoát chìm ngoâi nhaø anh Vaïn thì con ñöôøng tröôùc nhaø anh cuõng
bò cuoán troâi, haøng chuïc hoä gia ñình khaùc trong xoùùm cuõng maát loái ñi, nhöõng hoä gia
ñình soáng gaàn ñoù nhö nhaø chò Oanh, anh Baûy phaûi di dôøi ñi nôi khaùc ôû, moät soá hoä
coøn laïi ñang ñöùng tröôùc nguy cô seõ maát nhaø, maát nôi cö truù...
Nguyễn Tiến Thắng, 21; Long Quang Vinh, 24; Vy Viết Trần, 22; Lương Thiện Giang, 22
Trường ĐH Quy Nhơn, Tỉnh Bình Định

Nguyễn Ngọc Đan Trinh, 8 tuổi Đặng Nhật Hào Nguyễn Thị Cẩm Tiên, 12 tuổi
Lớp 3B , Trường Tiểu học Thạnh Phú Trường THCS Trần Hưng Đạo, Biên Hòa, Đồng Nai Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Huyện Hoài Ân,Tỉnh Bình Định
8
 Iincrease
n the recent three decades, as the people in this area felt the
in temperatures their lives started to become chaotic.
There have been three or four rows of houses along the coast have
had to relocate to avoid the rages of the sea.
Tevents
he villagers and local officials told our group the shocking
that happened on the 22 May 2009. After the heavy rain
followed the tropical low pressure, the family home of Thanh
and her husband Van in Ly Hoa village collapsed into the sea.
Luckily Thanh managed to grab her child and run off seconds
before it happened. The roads linking the village became isolated;
dozens of other houses were forced to the edge of the tides, any
bigger waves could cause catastrophe. Also from that day when
the angry ocean shallowed Thanh and Van’s house, the paths to
their house and other houses in the villages also disappeared.
Their neighbours Oanh and Bay had to move, others faced the
risk of losing their homes, unsure of where to relocate to...
Nguyen Tien Thang, 21; Long Quang Vinh, 24; Vy Viet Tran, 22; Luong Thien Giang, 22
Quy Nhon University, Binh Đinh Province
Hứu Phát Huy, 8 tuổi
Lớp 3D, Trường Tiểu học “A” Tân Châu
9
 B oïn em phaûi xaén quaàn leân cao ñeå We had to roll up our trousers high
traùnh laøm baån quaàn aùo khi vaøo lôùp, so they would not get dirty. When we
trong khi vaøo ñeán lôùp roài thì khoâng reached class, no one was dry, and our
coù ai maø khoâng öôùt caû, coøn deùp tuïi shoes were soaked in mud. The class
em mang trong chaân thì taém buøn. was a little bit cleaner than outside
Vaøo lôùp thì lôùp cuõng saïch hôn ngoaøi but we all felt uncomfortable sitting
ñöôøng moät chuùt thoâi laøm cho buoåi through the lesson.
hoïc thieáu thoaûi maùi vaø töï tin.
Trần Thị Trinh, 13 tuổi Tran Thi Trinh, 13
Trường THCS Ngô Quyền, Tịnh Biên, Tỉnh An Giang Ngo Quyen Lower Secondary, Tịnh Biên, Tỉnh An Giang

Lê Thị Hồng Nhung Nguyễn Hoàng Thiện, 10 tuổi Phùng Văn Vương, 12 tuổi
Lớp 5/2, Trường Tiểu học Hòa Khánh, Thị xã Sa Đéc, Tỉnh Đồng Tháp Trường Tiểu học Ngã Bảy 1, Thị xã Ngã Bảy, Tỉnh Hậu Giang Lớp 7A4, Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân, Tỉnh Bình Định

10
ÖÙng phoù trong THIEÂN TAI
Adapting to Disaters

11
 B ao caùt nhö ghì chaët xuoáng ñoâi vai öôùt ñaãm möa hay laø nhöõng gioït
moà hoâi maën chaùt cuûa baùc Chaâu. Boãng choác gioù rít leân töøng côn ñaåy
baùc veà phía sau. Söùc caûn quaù lôùn. Möa haét vaøo maët, boûng raùt. Töø
phía treân maùi nhaø, boá duøng hai tay, ñôõ laáy bao caùt töø baùc Chaâu. Nheï
nhaønh, caån thaän ñaët leân maùi nhaø. Taát caû moïi ngöôøi ñeàu ñang choáng
baõo. Ngöôøi caàm gaäy, ngöôøi beâ caùt. Tuy raèng coù vaát vaû nhöng treân
moâi vaãn khoâng maát ñi nuï cöôøi laïc quan...
Nguyễn Thị Mai Hương, 15 tuổi
THPT Kim Sơn A, Tỉnh Ninh Bình

Tfromhe sand bag weighed heavily on uncle Chau’s shoulders soaked

the rain and his own sweat. Fighting against the blustery
wind and the blistering rain, he pushed forward. From the roof, my
dad reached out and took the sand bag from uncle Chau and put it
carefully on the roof. Everybody in the village was preparing for
the typhoon; some carried bamboos, some carried sand bags. It was
hardwork but the smile remained on their faces...
Nguyen Thi Mai Huong, 15
Kim Son A Upper Secondary School, Ninh Binh Province

12
Phạm Tiến Đạt, 12 tuổi
Lớp 7A3, Trường THCS Chu Văn An, Xã Tây Ninh, Tỉnh Tây Ninh

13
 Q ueâ toâi ñaõù taïo ra nhöõng saùng kieán chaèng choáng nhaø,
ñaép ñeâ ngaên luõ, thöïc hieän chính saùch soáng chung vôùi
luõ, khoâng laøm cho luõ aûnh höôûng ñeán ñôøi soáng vaø giaûm
nheï haäu quaû cuûa noù mang laïi.
Trần Văn Hùng, 15 tuổi
Trường THPT Kim Sơn, Ninh Bình

Psucheopleas securing
in my hometown came up with initiatives
roofs and houses, building flood
embankments, implementing living with flood’ to
minimise the flood impacts on our lives.
Tran Van Hung, 15
Kim Son A Upper Secondary School, Ninh Binh Province

Trần Trọng Hiếu, 13 tuổi

Lớp 8A3, Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân, Bình Định

14
Nguyeân nhaân cuûa BIEÁN ÑOÅI KHÍ HAÄU
Why Climate Change Happens

15
 Traùi ñaát ta thaät ñeïp Our earth is beautiful
Nuùi non huøng vó With imposing mountains,
Baàu trôøi trong xanh Clear blue sky,
Maët bieån meânh moâng And immense oceans
Thieân nhieân trong laønh Pure nature
Cho ta khíù thôû Giving us clean air
Cho ta nöôùc uoáng Giving us fresh water
Vaø cho ta caû moät traùi ñaát xinh ñeïp All in this beautiful earth
Côù sao chuùng ta But why don’t we protect the nature
Khoâng baûo veä thieân nhieân Instead of destroying it
Maø laïi phaù hoaïi noù Nature becomes furious
Thieân nhieân noåi giaän
Thieân tai noåi leân Disasters appear
Côn baõo aùc ñoäc Destructive typhoons
Cuoán ñi taát caû Wash away everything
Thaät laø xoùt xa How agonizing!
Thieân nhieân laø vaäy ñoù That is nature
Ta haïi chuùng We harm it
Chuùng haïi ta. It harms us.

Lê Hồng Thúy Uyên, 12 tuổi Le Hong Thuy Uyen, 12

Trường THCS Lê Văn Thới, Gò Dầu, Tỉnh Tây Ninh Le Van Thoi Lower Secondary School, Go Dau, Tay Ninh Province

16
 Haønh tinh naøy Our planet
Do vuõ truï taïo ra Created in the universe
Luùc ñaàu At the beginning
Trong xanh töôi ñeïp Beautiful and green
Theá kyû XIX 19th century
Haønh tinh trong saïch Our planet remains clean
Khoâng khíù saïch seõ The air is dusty
Moïi thöù töôi ñeïp Everything is beautiful
Theá kyû XX 20th century
Trôû neân oâ nhieãm Our planet became polluted
Khoâng khí buïi baån The air is dusty
Röøng caây truùt laù Leaves fall off forest trees
Moâi tröôøng ñoäc haïi The environment is noxious
Baéc cöïc baêng tan North Pole’s ice melting
Nöôùc bieån daâng traøn Sea level rising
Haønh tinh noùùng boûng The planet is boiling hot

Hoàng Thị Thủy, 15 tuổi Nguyễn Thành Cao Phát, 11 tuổi Nguyen Thanh Cao Phat, 11
Lớp 10A15, Trường THPT Lạng Giang, Bắc Giang Trường THCS Trần Văn Ơn, Biên Hoà, Tỉnh Đồng Nai Tran Van On Lower Secondary School, Bien Hoa, Đong Nai Province

17
 Trích đoạn thư gửi cho Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki Moon
B aùc coù bieát raèng, ôû nôi ñaây chuùng chaùu ñang phaûi
gaùnh chòu nhöõng haäu quaû maø khoâng phaûi do chuùng
chaùu gaây ra? Caùc nöôùc coâng nghieäp treân theá giôùi ñaõ
baát chaáp söï aûnh höôûng cuûa caùc loaïi khí thaûi leân moâi
tröôøng...
Phạm Công Thành,
THPT Lạng Giang số 7, Lạng Giang, Tỉnh Bắc Giang
Trần Thị Hồng Thu, 13 tuổi
Lớp 8A4, Trường THCS Thạnh Đức, Gò Dầu, Tây Ninh
18
Exerpt from the letter to UN Secretary General Ban Ki-Moon
D
... o you know that we the children here are bearing
the climate consequences we did not cause? Industrial
countries despite the impacts release green house gas
into the environment...
Pham Cong Thanh,
Lang Giang No.7 Upper Secondary School, Lang Giang, Bac Giang Province
Dương Văn Bình, 12 tuổi
Lớp 7A, Trường Phổ thông Dân Tộc Nội Trú, Lục Ngạn, Bắc Giang

Maëc keä loaøi ngöôøi
Sau khi tuaàn du haï giôùi trôû veà, Thöôïng ñeá cho môøi taát caû caùc chö vò
thaùnh thaàn thuoäc caùc toân giaùo khaùc tôùi hoïp vaø phaùn raèng: “Hieän taïi
traùi ñaát ñang bò con ngöôøi laøm hö haïi vì hoï chuù troïng ñoàng tieàn quaù.”
Chuùa Jeâsu noùi: “Caùc con chieân cuûa ta raát chaêm chæ caàu nguyeän, ñoïc
kinh, xöng toäi. Coù nhöõng ngöôøi raát ngheøo khoå vaø toäi nghieäp. Hoï vaãn
caàn coù söï may maén, che chôû vaø tha thöù maø ta ban cho hoï.”
Ñöùc Phaät ñoàng yù: “Phaûi vaäy ñaáy. Caùc Phaät töû cuûa ta cuõng theá. Coù
nhieàu maûnh ñôøi nhoû tuoåi maø thieáu giaáy buùt, aên maëc do gia caûnh,
thaäm chí khoâng ñöôïc ñi hoïc. Ngaøi noùi chuù troïng ñoàng tieàn laø sao?”
Thöôïng ñeá noùi: “Minh chöùng ñaây: vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu. Hieän töôïng
aám leân toaøn caàu gaây ra baêng tan ôû 2 cöïc roài sôùm muoän seõ gaây ra söï
dieät vong cho loaøi ngöôøi thoâi. Vaäy maø toâi thaáy ít ngöôøi quan taâm, chuù
troïng vaán ñeà naøy quaù. Ngay nghò ñònh Kyoto ñaáy thoâi, caùc nöôùc chæ
kyù töôïng tröng chöù chöa coù 1 haønh ñoäng thieát thöïc naøo ñeå giaûm thieåu
khí thaûi gaây hieäu öùng nhaø kính. Chæ toaøn cho phaùt trieån kinh teá vì chuù
troïng ñoàng tieàn quaù maø. Vaán ñeà naøy lôùn quaù, theo caùc oâng, ta coù neân
can thieäp chaêng?”
Sau 1 ngaøy baøn baïc vaø tranh caõùi, cuoái cuøng, moät nghò quyeát ñöôïc
ñöa ra: “Maëc keä loaøi ngöôøi!”
Nguyễn Nam Phương, 13 tuổi
Quận Ba Đình, Hà Nội
Leave the humans to deal with it
After a week trip around the world, God summoned
his heavenlly officials from all religions and said: “The
earth is being destroyed by human being because
they care too much about making money”
“My flock pray, read the bible and confess
frequently. There are still poor people living in misery.
They need our blessing, protection and pardon.”
said Jesus
“I agree, same with my Buddhists. There are still
youngters who don’t have enough food to eat,
clothes to wear because their family is too poor,
they don’t have books and can’t go to school.”
added Buddha. “What do you mean by saying
they care too much about money-making? “
“The evidence is here: the climate is changing. The
warming globe is causing the ice to melt which will
lead to an unavoidable damaged planet. But I
can’t see many people paying much attention to
it. Even the Kyoto protocol, they seemed to sign it
symbolically but no real action has been taken to
reduce the global emissions. All is about economic
development thus isn’t it all about making money.
This problem is too big, do you think we should
intervene?”
After a full day of discussions and arguments,
they came to a decision “Leave the humans to
deal with it”
Nguyen Nam Phuong, 13
Ba Dinh District, Ha Noi
19
 Kim Lộc, 13 tuổi Vũ Thị Hà Thúy, 16 tuổi
Lớp 8A5 Lớp 11A1, Trường THPT Lạng Giang 1, Bắc Giang

K hoâng ai khaùc laø ngoaøi chuùng ta ñang bieán maûnh

ñaát chuùng ta soáng thaønh nöôùc bieån! Chuùng ta noùi
haïnh phuùc seõ ñeå cho ñôøi sau, nhöng haïnh phuùc gì
nöõa khi trong tay chuùng ta khoâng coøn maûnh ñaát ñeå
ôû. Thaät laø ñaùng xaáu hoå cho nhöõng ngöôøi laøm huûy N o one other than ourselves are turning our land
into sea water! We say we preserve happiness for
hoaïi moâi tröôøng sinh thaùi.
future generations but where is happiness if we have
Nguyễn Thanh Triều, 15 tuổi
Trường Chuyên Thoại Ngọc Hầu, Tỉnh An Giang no land to live. Those who destroy the environment
should be ashamed.
Nguyễn Thanh Triều, 15 tuổi
Trường Chuyên Thoại Ngọc Hầu, Tỉnh An Giang

20
Cmìnhon ngöôø i ñaõ voâ tình taùc ñoäng vaø ñaåy cuoäc soáng cuûa
vaøo caûnh laàm than khoán khoå. Toâi muoán thoát leân
raèng: “Coäng ñoàng ôi! Con ngöôøi ôi! Coù nghe khí haäu leân
tieáng khoâng? Haõy traû laïi veû yeân bình cuûa ngaøy naøo,
haõy laøm cho laù phoåi khoång loà saïch hôn”
Nguyễn Thị Thùy Trang, 10 tuổi
Trường Tiểu học Tràm Vàng 1, Gò Dầu, Tỉnh Tây Ninh

H umans have unintentionally dragged their own

lives into misery. I want to shout: “Everybody!
Can’t you hear the climate’s voice! Please restore the
peacefulness and make the giant lung clean again ”
Nguyen Thi Thuy Trang, 10
Tram Vang 1 Promary School, Go Dau, Tây Ninh Province

Nguyễn Thị Tú Anh, 10 tuổi

Lớp 5D, Trường Tiểu học Trần Phú, Bắc Giang

21
 D aãu bieát xe ñaïp laø phöông tieän khoâng gaây
oâ nhieãm moâi tröôøng, reøn luyeän theå löïc, tieát
kieäm tieàn baïc... nhöng lôïi ích cuûa noù khoâng
toàn ñoïng trong suy nghó moãi ngöôøi, thay vaøo
ñoù laø nhöõng khuyeát ñieåm ñöôïc ñöa ra nhö
ñaïp moûi chaân, laâu... vaø keát quaû laø treân ñöôøng
phoá ñaày raãy oâ toâ, xe maùy ñuû kích côõ...
Đỗ Thị Phương Hoa, 13 tuổi
Trường THCS Bình Đa, Biên Hòa, Tỉnh Đồng Nai
22
Ameans
lthough we know that the bicycle is an environmentally friendly
of transport, brings physical advantage and saves money, its
benefits do not appeal enough in our thoughts but its inconveniences
such as slow, our legs getting tired easily, do... so the result is the
roads are full of motobikes and cars of all sizes…
Do Thi Phuong Hoa, 13
Binh Da Lower Secondary School, Bien Hoa, Dong Nai Province
Lê Hoàng Nhật Linh, 10 tuổi
Lớp 5A4, Trường Tiểu học Ngã Bảy 1, thị xã Ngã Bảy, Hậu Giang
Cuøng HAØNH ÑOÄNG
Let’s Act!

23
 YÙ thöùc cuûa con ngöôøi seõ quyeát ñònh maøu xanh cuûa traùi ñaát! Đinh Xuân Quang, 16 tuổi
Trường THPT Lạng Giang Số 1, Tỉnh Bắc Giang

People’s consciousness decides the green of the earth! Dinh Xuan Quang, 16
Lang Giang No 1 Upper Secondary School, Bac Giang Province

24
 Ñ
... ieån hình nöôùc chuùng ta xaûy ra raát nhieàu thieân
tai, chuùng ta haõy ñeà xuaát yù kieán, giaûi phaùp giuùp
ngöôøi daân, coäng ñoàng ñang chòu naïn.
Phan Tấn Hưng, 15 tuổi
Trường THPT Số 2, Bảo Yên, Tỉnh Lào Cai

O
... ur country has so many natural disasters, we
should come up with initiatives and solutions to
help disaster affected communities.
Phan Tan Hung, 15
No 2 Upper Secondary School, Bao Yen, Lao Cai Province

Huỳnh Bảo Ngọc, 9 tuổi

Nguyễn Trọng Nghĩa, 12 tuổi Lớp 4A, Trường Tiểu học “A” Tân Châu
Lớp 7A1, Trường THCS Hiệp Bình, Tân Đức, Đầm Giỏi, Cà Mau 25
 M uoán khaéc phuïc ñöôïc ñieàu naøy khoâng chæ qui
traùch nhieäm cho caùc nöôùc coâng nghieäp maø taát caû caùc
nöôùc taát caû moïi caù nhaân ñeàu phaûi coù yù thöùc baûo veä
moâi tröôøng thì moâi tröôøng môùi trong laønh vaø thaân
thieän vôùi chuùng ta.
Huỳnh Thị Trúc và Trần Thanh Nghiêm,
Khoa Sư Phạm, Trường Đại Học Cần Thơ

Lê Thanh Trúc, 7 tuổi

Lớp 2H, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Tnoto only
overcome this [climate change] problem,
industrialised countries but also all
other countries and individuals are responsible
to preserve a clean and friendly environment
for all.
Huynh Thi Truc and Tran Thanh Nghiem,
Pedagogy Department, Can Tho University
Trịnh Kim Tâm Hảo, 9 tuổi
Lớp 4I, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

26
Ccuûahuùbieángntañoåkhoâi khíng haätheåu trong choác laùt coù theå haïn cheá ñöôïc nhöõng haäu quaû
maø phaûi coù keá hoaïch thöïc hieän vaø coù söï phoái hôïp
cuûa taát caû moïi ngöôøi. Chuùng ta haõy phaùt trieån moâ hình saûn xuaát saïch
trong moïi coâng vieäc ngheà nghieäp duø lôùn hay nhoû.
Đinh Thị Dựu, 17 tuổi
THPT Kim Sơn A, Kim Sơn, Tỉnh Ninh Bình

W e can’t immediately reduce the

impacts of climate change so we need
good planning and coordination of all.
We should apply clean development
mechanism in all production whether big
or small.
Dinh Thi Duu, 17
Kim Son A Upper Secondary School, Kim Son, Ninh Binh Province

Hoàng Thúy Ly, 11 tuổi

Lớp 6A1, Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân, Bình Định 27
 B aïn haõy töï hoûi laøm gì ñeå giaûm löôïng khí thaûi. Thaät ñôn giaûn
laø baïn nhaän ra raèng haõy ñi boä hay ñi xe ñaïp thay vì duøng xe
moâtoâ, xe gaén maùy, oâtoâ… Haõy ñeán vôùi nhöõng hoaït ñoäng tuy
nhoû nhöng gaén keát baïn, moïi ngöôøi vaø moâi tröôøng ñeå baïn vaø moïi
ngöôøi coù theå hieåu ñöôïc taùc haïi cuûa bieán ñoåi khí haäu.
Nguyễn Thị Ngọc Châm, 16 tuổi
THPT Ngô Sỹ Liên, Tỉnh Bắc Giang

Trần Hứu Tường, 7 tuổi

Lớp 2E, Trường Tiểu học “A” Tân Châu
Awayskisyourself what you can do to reduce emissions. The simple
to come to the realisation that walking or cycling
instead of riding a motorbike or driving a car is best. Do small
activities that connect you with others and the environment to
raise awareness about climate change.
Nguyen Thi Ngoc Cham, 16
Ngo Sy Lien Upper Secondary School, Bac Giang Province

Huỳnh Bảo Toàn, 8 tuôi

Lớp 3I, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Bùi Quốc Thắng, 10 tuổi

28 Lớp 5C, Trường Tiểu học “A” Tân Châu
N eân ñöa vaán ñeà bieán ñoåi khí haäu vaøo tröôøng hoïc, trôû thaønh moät moân hoïc
chính. Vì hoïc sinh, sinh vieân laø löïc löôïng coát yeáu cuûa vaán ñeà lieân keát choáng
laïi bieán ñoåi khí haäu... caàn daïy vaø keát hôïp quan saùt thöïc teá ñeå hoïc sinh thaáy
roõ nhöõng taùc haïi cuûa bieán ñoåi khí haäu, töø ñoù nhaän thöùc seõ ñöôïc naâng cao.
Vaø khi ñoù chính hoïc sinh, sinh vieân seõ laø nhöõng ngöôøi tuyeân truyeàn, giaûi
thích giuùp naâng cao yù thöùc cuûa moïi ngöôøi xung quanh.
Nguyễn Hoàng Phương Nghi, 14 tuổi
Trường THCS Thị Trấn, Gò Dầu, Tỉnh Tây Ninh Trần Lê Thiên Trúc, 8 tuổi
Lớp 3D, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Cbecause
limate change should become the main subject of the school curriculum
young people are the major force of the climate change
network… the subject should be delivered combining teaching in class
and observation so they can see the real climate change impacts, helping
them to increase awareness. Consequently, students will become change
agents for communities to also raise their awarenss.
Nguyen Hoang Phuong Nghi, 14
Thi Tran Lower Secondary School, Go Dau, Tay Ninh Province
Trịnh Kim Tâm Hảo, 9 tuổi
Lớp 4I, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Trần Phạm Nhật Phương, 8 tuổi Lý Kim Phụng, 7 tuổi

Lớp 3H, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Lớp 2D, Trường Tiểu học “A” Tân Châu 29
 Trích đoạn thư gửi cho Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki Moon

Chaùu chæ mong baùc vaø caùc thaønh vieân trong Lieân Hôïp Quoác seõ tìm ra nhöõng
bieän phaùp thieát thöïc ñeå giaûi quyeát hieän töôïng naøy.
Phạm Công Thành,
THPT Lạng Giang số 7, Lạng Giang, Tỉnh Bắc Giang

Hồ Thanh Liên, 7 tuổi Lao Thị Như Ý, 8 tuổi Nguyễn Đức Anh, 7 tuổi
Lớp 2D, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Lớp 3D, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Lớp 2B, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Exerpt from the letter to UN Secretary General Ban Ki-Moon

I hope you and other UN members will find practical measures to solve the
[climate change] problem. Pham Cong Thanh,
Lang Giang No. 7 Upper Secondary School, Lang Giang, Bac Giang Province

30
Egiaûmm löôï
mong Vieät Nam vaø caùc nöôùc treân theá giôùi
ng khí thaûi, khuyeán khích troàng caây xanh
ñeå mang laïi baàu khoâng khí trong laønh cho thieáu nhi
treân theá giôùi.
Phan Hưng, 10 tuổi
THCS Lê Văn Tám, Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang

Ireducewishemissions,
Vetnam and other countries in the world
encourage tree planting to bring
fresher air for children all over the world.
Phan Hung, 10
Le Van Tam Primary School, Long My, Hau Giang Province

Nguyễn Thanh Thuận, 12 tuổi

Lớp 7A1, Trường THCS Chu Văn An, ấp Hiệp Hòa, xã Hiệp Tân, Hòa Thành, Tây Ninh 31
 Ö ôùc gì em coù pheùp laï vaø ñuû lôùn ñeå coù söùc
thuyeát phuïc moïi ngöôøi, ñeå em khuyeân moïi
ngöôøi haõy traû laïi nhöõng gì maø thieân nhieân
ban cho, nhö keâu goïi moïi ngöôøi troàng caây
gaây röøng...
Danh Thanh Long, 10 tuổi
Trường tiểu học Xà Phiên 2, Long Mỹ, Tỉnh Hậu Giang

Ito persuade
wish I could do magic and be big enough
people to return what nature has
given us, asking them to plant more trees...
Danh Thanh Long, 10
Xa Phien 2 Primary School, Long My, Hau Giang Province

Nguyễn Thị Mến, 13 tuổi

32 Lớp 8A1, Trường THCS Tăng Bạt Hổ, Hoài Ân, Bình Định
 Stheåauñöanaøngöôø
y toâi coù theå khaùm phaù vuõ truï ñeå leân maët traêng tìm xem coù
i daân ôû queâ höông toâi leân ñoù ñeå sinh soáng ñöôïc hay
khoâng vaø traùnh thieân tai thaát thöôøng xaûy ñeán trong cuoäc soáng cuûa
con ngöôøi vaø ñôøi soáng saûn xuaát cuûa ngöôøi daân ôû queâ höông cuûa toâi.
Trương Diệu Linh, 10 tuổi
Trường THCS Lý Thường Kiệt, Thị xã Vị Thanh, Tỉnh Hậu Giang

Itakewish I could exlore the universe to see if I could

people in my village to live on the moon to avoid
unpredictable disasters happening to their lives and
livelihoods.
Truong Dieu Linh, 10
Ly Thuong Kiet Lower Secondary School, Vi Thanh, Hau Giang Province

Mai Thị Mỹ Lương, 10 tuổi Vũ Phương Mai, 15 tuổi

Lớp 5C, Trường Tiểu học Thạnh Phú, Đồng Nai Lớp 10T2, Trường THPT chuyên Thoại Ngọc Hầu, 5B Tôn Đức Thắng, Mỹ Đình, LX, An Giang 33
 Echaëmn hay
tha thieát yeâu caàu nhöõng ngöôøi coù quyeàn baèng moïi bieän phaùp ngaên
xöû phaït thích ñaùng, hoaëc coù bieän phaùp laøm haïn cheá tình traïng oâ
nhieãm baàu khoâng khí, ñeå cho chuùng em soáng vaø hoïc taäp trong moâi tröôøng
trong laønh. Nguyễn Võ Kim Ngà, 9 tuổi
Trường tiểu học Hiệp Lợi, Ngã Bảy, Tỉnh Hậu Giang

Trần Lập Trường, 6 tuổi Thái Thị Thu Quyên, 10 tuổi Nguyễn Khánh Duy, 6 tuổi
Lớp 1A, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Lớp 5E, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Lớp 1I, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Ieffective
hope that policy makers with their power to prevent and punish, will find
solutions to reduce pollution so we children can live and study in a
clean environment. Nguyen Vo Kim Nga, 9
Hiep Loi Primary School, Nga Bay, Hau Giang Province

34
M ong hoäi nghò thaønh coâng vaø nhanh choùng thöïc hieän
caùc chính saùch giaûm phaùt khí thaûi toaøn caàu ñeå trao laïi
cho treû em moät töông lai töôi saùng vaø traøn ñaày nieàm tin,
töï haøo veà moùn quaø cuûa cha oâng.
Lê Thị Bích Uyển - TP Hồ Chí Minh
B est wishes for a successful conference so the
implementation of emission reduction policies can
soon be in place to give children a bright future, full of
potential and proud about the priceless present given by
their previous generations.
Le Thi Bich Uyen - Ho Chi Minh City

Lê Nguyễn Tấn Đạt, 10 tuổi Huỳnh Lý Khánh Hưng, 6 tuổi

Lớp 5A, Trường Tiểu học Thạnh Phú, Đồng Nai Lớp 1C, Trường Tiểu học “A” Tân Châu
35
 Nguyễn Thị Ánh Ngọc, 6 tuổi
Lớp 1E, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Nguyễn Phi Phụng, 6 tuổi

Lớp 1B, Trường Tiểu học “A” Tân Châu

Nguyễn Khánh Ngọc, 12 tuổi

Lớp 7G, Trường THCS Trần Hưng Đạo, Biên Hòa, Đồng Nai
 1. Save energy at home 2. Save energy on the road
Use less energy does not only save the planet but Everybody should walk and cycle if possible
also reduces daily expenses (electricity bills). because it saves costs and also is good for your
Only turn on lights and fans when necessary health. Share vehicles, use public transports
and do use energy saving home appliances. to limit emissions. Use electric bicycle and
motorbike contribute to limit emissions.
Vehicles tires kept full of air use less energy
therefore less emissions.

Huỳnh Vĩ Hào, 6 tuổi

Lớp 1D, Trường Tiều học “A” Tân Châu

4. Value and save fresh water resources

Water is very precious and important in human
life. Each pupil should talk to people in their
commune about the important of water, keep the
water resource unpolluted. Use water wisely, if we
Lê Hoàng Mai, 6 tuổi
waste water one day we will face water shortage.
Lớp 1H, Trường Tiểu học “A” Tân Châu Huỳnh Bảo Ngọc , 9 tuổi
Lớp 4A, Trường Tiều học “A” Tân Châu

Biên Hòa 22/10/2009

Lê Quốc Tuấn
Học sinh lớp 3/4
Trường Tiểu học Trần Văn Ơn
3. Reduce rubbish
Each person releases a lot of rubbish each year. The
simplest solution to this is to limit buying and using
unnecessary packaging, rubbish sorting, recycling…
Reusable plastic baskets or cloth bags should be
used instead of plastic bags which take long time to
dissolve; dispose rubbish in the right place…

Trần Tú Ngọc , 7 tuổi

Lớp 2D, Trường Tiều học “A” Tân Châu

In theo giấy phép xuất bản số: .................................................................... COMPASS PRINTING JSC Tel: (04) 6269 6761 designer: hoanghien
 Oxfam Great Britain
22 Le Dai Hanh, Hanoi, Vietnam
Tel: (84)-4 3945 4362 Fax: (84)-4 3945 4365
Web: www.oxfam.org.uk