Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«

Qur'an- Eiterazat Aur Haqeeqat Qur'an- Abhyantaraalu Vaastavikata

(Telugu) Qur'an- Eiterazat Aur Haqeeqat (Telugu)

TIP Series. No. 129

Written by : S.M. Mallick

Y∞~üP<£ All Rights Reserved with the Publishers

First Edition : January 2005

JÉèíºO`«~åÅ∞, "åãÎ̈qHõ`« Copies : 2000

Price : Rs.12

ISBN : 81 - 88241 - 25 - 3

Zãπ.Z"£∞. =∞eH± Published by : Telugu Islamic Publications

Sandesha Bhavanam,
Lakkadkot, Chatta Bazar,
Hyderabad - 500 002. India.
Phone: 0091 - 040 - 24564583
Fax : 0091- 040 - 24576237
E-mail: tiphyderabad@rediffmail.com
Website:
www.teluguislamiclit.org

`≥Å∞QÆ∞ W™ê¡q∞H± ѨaHˆ¡ +¨<û£ Typeset by : Geeturai Graphics

Lakkadkot, Hyderabad-2.
ã¨O^ÕâÉ◊ =íè #O, ÅHõ¯_£HÀ\ò,
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^£–500 002. Printed at : : Cosmic Printers
Lakkadkot, Hyderabad-2.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 3 4 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«

=∂ =∂@
U„Ñ≤Öò 2004Ö’ XHõ ÖËY PeO_çÜ«∂ ˆ~_çÜ≥∂ ^•fi~å Zãπ.Z"£∞.
=∞eH± ¿Ñ~° =zÛOk. Jk _®.\˜.ÃÇÏKü. KÒ^èŒs „"åã≤Ok. ˆ~_çÜ≥∂Ö’ 'Y∞~üP<£
qt+ì̈`«—#∞ QÆ∞iOz N =∞eH± „Ѩã¨OQÆO qx „"åâß~åÜ«∞#. `«# ÖËY`À áê@∞
XHõ ѨÙãÎ̈HõOÖ’x H˘xfl ¿ÑrÅ á¶È\’ HÍÑ≤ ѨOÑ≤OKå~°∞. Hõů`åÎ ÃÇ·ÏHÀ~°∞ìÖ’
Y∞~üP<£‰õΩ =ºuˆ~HõOQÍ "Õã≤# Ñ≤\ ˜+¨<£‰õΩ ã¨O|OkèOz# ѨÙã¨ÎHõ=∞k. JO^Œ∞Ö’
Y∞~üP<£ PÜ«∞`üÅ∞ H˘xfl „Ѩ™êÎqOK«|_®¤~Ú. P PÜ«∞`üÅ∞ `«#‰õΩ 'ÉÏ^茗
HõeyOKåÜ«∞x N KÒ^èŒs Jaè„áêÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ "å\˜H˜ ã¨~°~Ú# ÉèÏ"å#fiÜ«∞O
|Ç≤Ï~°OQÆOQÍ „ѨHõ\ ˜OK«=Åã≤O^Œx HÀ~å~°∞. N =∞eH± W`«~°„`å x=∞QÆ∞flÅ~Ú
L#flO^Œ∞=Å¡ ã¨HÍÅOÖ’ ^•xH˜ |^Œ∞e=fi_»O [~°QÆÖË^Œ∞. _®. KÒ^èŒsH˜ ѨOÑ≤#
ã¨=∂^è•#"Õ∞ '|Ç≤Ï~°OQÆO—QÍ „ѨHõ\ ˜OKåÅ#fl PÜ«∞# HÀiHõ "Õ∞~°‰õΩ
w@∞~å~ÚÖ’ „ѨK«∞iOKå=Ú, WѨÙÊ_»∞ ^•<Õfl ѨÙãÎ̈Hõ ~°∂ѨOÖ’ „ѨK«∞iã¨∞Î<åfl=Ú.
_®. \˜.ÃÇÏKü. KÒ^èsŒ ¿Ñ~°∞QÆ#fl ™êOˆHuHõ âß„ã¨"Î `Õ .Ϋ Ö’QÆ_» J<ÕHõ „ѨÉ∞íè `«fi
âßYÖ’¡, ÉèÏ~°`« ^Õâ◊OÖ’#∂, q^ÕâßÅÖ’¡#∂ L#fl`« Ѩ^Œ=ÙÅ#ÅOHõ iOz#
"Õ∞^è•q. „Ѩã∞¨ `Î O« ''PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò „ѨÉ∞íè `åfixH˜ W#Êù~ˆ ‡+¨<£ >ˇHÍflÅr J_£"[·≥ ~°∞——QÍ
¿ã=ÅOkã¨∞Î<åfl~°∞. PÔ~Ããûãπ P^èŒfi~åº# #_»Ñ¨|_Õ '„Ѩ*Ï˝ÉèÏ~°u— J<Õ âß„ã‘ÎÜ«∞
J^茺ܫ∞# ˆHO„^•xH˜ K≥~Ú~°‡<£QÍ ‰õÄ_® =º=ǨÏiã¨∞Î<åfl~°∞. PÜ«∞#`Àáê@∞
XHõ™êi '„Ѩu^èŒfix— (D\˜q HÍ~°º„Hõ=∞O)Ö’ áêÖÁæ<Õ J=HÍâ◊O N =∞eH±H˜
^˘iH˜Ok. [=∂J`ü x~°fiÇ≤ÏOz# XHõ ã≤OáÈlÜ«∞OÖ’#∂ PÜ«∞# áêÖÁæ<åfl~°∞.
PÜ«∞# ã¨∞ǨÏ$^ŒÜ«Ú_»∞, ¿ãflǨÏje.
– „ѨHÍâ◊‰õΩÅ∞
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 5 6
Jáê~° Hõ$áêjÅ∞_»∞ Ѩ~°=∞ Hõ~°∞}Ï=∞Ü«Ú_»~Ú# JÖÏ¡ÇπÏ ¿Ñ~°∞`À
Y∞~üP<£
JÉèíºO`«~åÅ∞, "åãÎ̈qHõ`«
Y∞ ~üP<£Ö’x PÜ«∞`üÅ~Ú<å, W™ê¡"£∞‰õΩ ã¨O|OkèOz# =∞ˆ~
q+¨Ü∞« =∞~Ú<å J~°O÷ HÍHõáÈ`Õ `≥Å∞ã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ „ѨtflOK«_=» ¸, XHõ ™ê÷~ÚÖ’
JÉèºí O`«~O° "≥e|∞K«Û_»=¸ ã¨~~° Ú#^Õ, WO^Œ∞Ö’ `«ÑÙ¨ ÊÖË^∞Œ . HÍx ™ê^è•~°}OQÍ
k=ºY∞~üP<£ Ѩ@¡ „ѨHõ\ ˜OKÕ JÉèíºO`«~åÅ "≥#Hõ ã¨`åº<Õfi+¨}, l*Ï˝ã¨Hõ<åfl
W™ê¡"£∞#∞, =Úã≤¡=ÚÅ#∞ J„Ѩk+ì̈áêÅ∞ K≥Ü«∞º_»O, Jáê~åúʼnõΩ QÆ∞i K≥Ü«∞º_»O
L^ÕÌâ◊=∞~Ú LO@∞Ok. JO^Œ∞=Å¡ „QÆO^äŒO K≥¿ÑÊ =∂@ʼnõΩ `«=∞‰õΩ W+ì̈=∞~Ú#
J~å÷Å∞ PáêkOK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. D L^ÕÌâ◊O`À =∂@ÖÏ_Õ "å~°∞, „"å¿ã
"å~°∞ J#∞"å^Œ=¸ `«Ñ¨ÙÊQÍ K≥Ü«∞º_®xH˜ "≥~°∞=~°∞. Y∞~üP<£ =K«<åÅ#∞ "å\˜
ѨÓ~åfiѨ~åÅ #∞O_ç "Õ~°∞KÕã≤, ã¨O^Œ~åƒùxH˜ á⁄O`«# ÖˉõΩO_® J~å÷Å∞ f™êÎ~°∞.
Wk ZO`«=∂„`«O ã¨=∞O[ã¨=∞~Ú#, <åºÜ«∞=∞~Ú# Ѩ^Œúu HÍ^Œ∞.
U ^è•i‡Hõ „QÆO^ä•#fl~Ú<å, P =∂@‰õΩ=¿ãÎ U „QÆO^ä•#fl~Ú<å JÖÏ
J^茺ܫ∞#O K≥Ü«∞º_»O hu x*Ï~ÚfH˜ q~°∞^Œú=∞~Ú# q+¨Ü«∞O. XHõ „QÆO^äŒOÖ’
#∞Oz U^Œ~Ú<å XHõ "åHͺxfl ÖËHõ H˘xfl "åHͺÅ#∞ ã¨O^Œ~åƒùxH©, ѨÓ~Àfi`«Î~å
„Ѩ™êÎqOz# q+¨Ü∂« ʼnõÄ, ~°K~« Ú`« L^ÕâÌ ßxH©, ~°K#« Pâ◊Ü∂« xH© aè#fl=∞~Ú#
suÖ’ J#fi~ÚOѨ*Ü Ë ∞« _»O, ZO`«¿ãѨ\H˜ © <åºÜ«∞=∞xÑ≤OK«∞HÀ^Œ∞, Wk P™êO`«O
^Œ∞~°∞^ÕÌâ◊ºO`À ‰õÄ_»∞‰õΩ#fl "≥·Yi. H˘xfl =~åæÅ∞ ѨxHõ@∞ì‰õΩx Y∞~üP<£ Ѩ@¡
W™ê¡"£∞ Ѩ@¡ ZO`À Ѩ\ ˜+¨ìOQÍ, ã¨∞ã¨OѶ¨∞\˜`«OQÍ ^Œ∞„+¨ÊKå~°O KÕÜ«∂Åx
ѨÓ#∞‰õΩ<åfl~°∞. W@∞=O\˜ "≥·Yi #=ÅOaOKÕ "å~°∞ "≥ÚO_ç"å~°x „ѨHõ\ ˜ã¨∂Î,
Ç≤ÏO^Œ∂ =∞`«OÖ’ ¿Ñ~°∞QÆ#fl q^•fiOã¨∞Å∞ ™êfiq∞ ^ŒÜ«∂#O^Œ ã¨~°ã¨fiuQÍ~°∞
`«# ~°K«# 'ã¨`åº~°÷„ѨHÍâò—#∞ QÆ∞iOz K≥|∞`«∂ WÖÏ J<åfl~°∞: ''Z=s „QÆO^äŒHõ~°Î
Ü≥ÚHõ¯ `å`«Ê~°º=Ú#HõO>Ë q~°∞^Œ=ú ∞QÆ∞#aè„áêÜ«∞=Ú`À E`«∞~À "åi Hõa„è áêÜ«∞
"Õ∞q∞Ü«Úñ ^Õ@Ѩ_»ñ *ÏÅ^Œ∞... ^Õx H˘~°‰õΩ =HõÎ â◊|∞ÌKåÛ~°}#∞ *ËÃã<À ÖËY#∞
edOK≥<À ^•x`À <å=K«#=ÚÅ#∞, P ÖËY#∞ QÆ∂~°∞Û@ '`å`«Ê~°º=Ú.— D
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
q+¨Ü«∞=ÚÅO^Œ∞ ^蕺#=ÚOz ÜÕ∞ ѨÙ~°∞+¨µ_»∞ „QÆO^äŒ=Ú#∞ [^Œ∞=Ù<À J`«xH˜
„QÆO^ä•aè„áêÜ«∞=Ú Ü«∞^è•Ü≥∂Qƺ=ÚQÆ qâ◊^Œ=Ú HÍQÆÅ^Œ∞. ǨÏ~î°Å∞#∞
^Œ∞~å„QÆ=Ú=∞#QÆ∞ #<Õ‰õΩÅ∞ =HõÎÜ≥ÚHõ¯ Ü«∞aè„áêÜ«∞=Ú# HõO>Ë q~°∞^•úÅQÆ∞
^•xx ^•=Ú HõeÊOK«∞H˘O^Œ∞~°∞.——

U^Œ~Ú<å ~°K«##∞ J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ U^À "åHͺxfl, "åHõºOÖ’
Ѩ^•Å#∞, Ѩ^•Å ÉÏǨϺ J~å÷xfl=∞@∞ˆH ѨijeOK«_O» [~°Q^Æ ∞Œ , ã¨~~° Ú# ÉèÏ=O
x~°‚~ÚOK«_®xH˜ P =∂@ ѨÓ~åfiѨ~åÅ#∞, ѨÓ~Àfi`«Î~° ã¨O^Œ~åƒùhfl ^Œ$+≤ìÖ’
LOK«∞HÀ=Åã≤ LO@∞Ok. J=ã¨~°=∞~Ú`Õ P „QÆO^äŒ*Ï˝#=Ú#fl ѨO_ç`«∞efl
ã¨~Ú`«O ã¨O„ѨkOK«=Åã≤ LO@∞Ok. D HÍ~°}OQÍ<Õ ^è•i‡Hõ „QÆO^ä•Å‰õΩ
"åºMϺ<åÅ∞ „"åâß~°∞ PÜ«∂ „QÆO^ä•Å ѨO_ç`«∞Å∞, ^èŒ~°‡"Õ`«ÎÅ∞. U ѨO_ç`«∞_»∞
„"åã≤<å `«# J^茺ܫ∞# Ѩiâ’^èŒ#, J=QÍǨÏ#Å ^Œ$ëêì º aè#fl =∞~Ú# ÉèÏ=O
„QÆÇ≤ÏOK«_»O ã¨OÉèí="Õ∞. JO^Œ∞=Å¡<Õ "Õ^•ÅHõ~Ú<å, Y∞~üP<£ Hõ~Ú<å, W`«~°
=∞`« „QÆO^ä•ÅHõ~Ú<å J<ÕHõ J#∞"å^•Å∞, "åºMϺ<åÅ∞ LxH˜Ö’H˜ =KåÛ~Ú.
L^•Ç¨Ï~°}QÍ "Õ^•Å J#∞"å^•Å #∞O_ç, w`« J#∞"å^•Å #∞O_ç J<ÕHõ
q+¨Ü«∂Å „Ѩ™êÎqOK«=K«∞Û.
k=ºY∞~üP<£x QÆ∞iOz JÉèíºO`«~åÅ∞ `≥e¿Ñ™È^Œ~°∞ʼnõΩ <Õ#∞ XHõ
q+¨ Ü « ∞ O q#flqOK« ∞ HÀ ^Œ e Kå#∞. 㨠` åºxH˜ g∞~° ∞ U=∂„`« = ∞~Ú<å
qÅ∞=xKÕÛ"å~°~Ú`Õ, x[OQÍ<Õ g∞~°∞ "åãÎ̈qHõ`«#∞ `≥Å∞ã¨∞HÀQÀˆ~ "å~°~Ú`Õ
HÍã¨Î D =∞#qx PÅH˜OK«O_ç. g∞~°∞ ^ŒÜ∞« KÕã≤ „Ѩ=HõÎ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ =ÚǨÏ=∞‡^£
(ã¨) rq`« K«i„`«#∞ J^茺ܫ∞#O K≥Ü«∞ºO_ç, k=ºY∞~üP<£ J#∞"å^•hfl ѨÓiÎQÍ
K«^Œ=O_ç, „Ѩ=HõÎ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ É’^èŒ#efl (ǨÏnã¨∞efl) H˘xflO\˜#~Ú<å J~°÷O
KÕã∞¨ ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ „ѨÜ∞« uflOK«O_ç. `«^•fi~å ^≥=· „QÆO^äŒ =∞~Ú# k=ºY∞~üP<£ L^ÕâÌ O◊ ,
^≥·=ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞Å∞ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) rq`« ^èպܫ∞O, PÜ«∞# É’^èŒ#Å ÅHõ∆ ºO
Uq∞\’ „QÆÇ≤ÏOz g∞ˆ~ XHõ x~°‚Ü«∂xH˜ ~°O_ç, g∞~°∞ Z@∞=O\˜ x~°‚Ü«∂xH˜
=zÛ<å Jk g∞ W+ì̈O, ^•xH˜ g∞~°∞ ã¨fi`«O„`«∞Å∞.
„Ѩ=HõÎ (ã¨) rq`«O, PÜ«∞# É’^èŒ#Å∞, k=ºY∞~üP<£ J^茺ܫ∞#O =Å¡

ã¨`åº~°„÷ ѨHÍâ◊=Ú– `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^Œ=Ú– P~°º „Ѩuxkè ã¨É,íè PO„^è„Œ Ѩ^âÕ ò,
ÃÇ·Ï^Œ~åÉÏ^Œ∞, 1986 „ѨK«∞~°}.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
g∞~°∞ XHõ q+¨Ü«∂xfl =∞@∞‰õΩ `«Ñ¨ÊHõ „QÆÇ≤Ï™êÎ~°∞. Uk U=∞~Ú#ѨÊ\˜H© D
J^茺ܫ∞#O =Å¡ W™ê¡"£∞ ÅHõ∆ ºO „ѨѨOK«OÖ’ <åºÜ«∞O, ã¨`«ºO P^è•~°OQÍ XHõ
ã¨=∞„QÆ r=#=º=ã¨÷#∞, XHõ ã¨`«û=∂*Ïxfl ™ê÷Ñ≤OK«_»O J#flk g∞‰õΩ
^Àº`«Hõ=∞=Ù`«∞Ok. =∞#∞+¨µÅ#∞ =∞Oz =∂#=ÙÅ∞QÍ =∞ÅK«_»O, L`«Î=∞
áœ~°∞Å∞QÍ fiÛk^ŒÌ_»O, "åiH˜ "åãÎ̈==∞~Ú# ã¨∞YâßO`«∞Å∞, LÉèíÜ«∞Ö’HÍÅ
™êѶ¨ÅºO „áêÑ≤ÎOKÕO^Œ∞‰õΩ J=ã¨~°=∞~Ú# =º=ã¨÷#∞ <≥ÅH˘ÅÊ_»O W™ê¡"£∞
^èպܫ∞=∞#flk ã¨Ê+¨ì=∞=Ù`«∞Ok. W™ê¡"£∞ „ѨHõ\ ˜OKÕ D "å^Œ##∞ g∞~°∞
ã¨=∞‡uOz<å ã¨=∞‡uOK«HõáÈ~Ú<å, ^•x ^èպܫ∞O =∞@∞‰õΩ W^Õ Jx
JOwHõi™êÎ~°∞. JѨÊ\˜H© W™ê¡g∞Ü«∞ É’^èŒ#Ö’¡ HõO@Hõ„áêÜ«∞=∞~Ú# JOâßÅ∞
H˘xfl g∞‰õΩ QÀK«iOK«=K«∞Û. HÍx D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ g∞ PÖ’K«# =∞~À q^èŒOQÍ
LO@∞Ok. J^˘Hõ ã¨`åº<Õfi+≤ ^Œ$+≤ìQÍ =∂~°∞`«∞Ok, „Ѩ`«ºi÷ÉèÏ=O JO^Œ∞Ö’ U
HÀâß<å HÍ#~å^Œ∞.
XHõ L^•Ç¨Ï~°}, g∞~°∞ XHõ \©K«~°∞ J#∞‰õΩO^•O. XHõ q^•ºi÷x U^À
`«ÑÙ¨ Ê KÕã#≤ O^Œ∞‰õΩ g∞~°∞ tH˜ã∆ ∞¨ <Î åfl~°∞. D ^Œ$âߺxfl XHõ JѨiz`«∞_»∞ QÆ=∞x™êÎ_∞» .
g∞~°∞ \©K«~°#fl q+¨Ü«∞O J`«xH˜ `≥eÜ«∞^Œ∞. Z=~À XHõ =ºHÎ̃ XHõ ÉÏÅ∞}˜‚
tH˜∆OK«_»O =∞@∞ˆH J`«#∞ QÆ=∞xOKå_»∞. W`«#∞ g∞ KÕ+¨ì#∞ f„=OQÍ
YO_»hÜ«∞=∞x ÉèÏq™êÎ_»∞. `«#‰õΩ gÅ~Ú# „ѨuKÀ@ ^•xfl K≥Ñ≤Ê YO_ç™êÎ_»∞
‰õÄ_®. XHõ ^Œ∞~å‡~°∞æ_»∞ F J=∂Ü«∞Hõ ÉÏÅ∞}˜‚ tH˜∆OK«_»O Hõàϧ~å K«∂âß#x,
Jk Ju ^Œ∞~°ƒù~°=∞~Ú# L^ŒO`«=∞x ÉÏ^èŒ"≥à◊§„QƉõΩ¯`å_»∞. HÍx P tH˜∆OKÕ
=ºHÎ̃ Láê^蕺ܫÚ_»x, ÉÏÅ∞_»∞ q^•ºi÷ Jx, J`«#∞ Ѷ¨ÖÏ<å `«Ñ¨ÙÊ KÕâß_»x
J`«xH˜ `≥eÜ«∞QÍ<Õ J`«x "≥Y· i=∂iáÈ`«∞Ok. P K«~º° J`«xH˜ ѨÓiÎQÍ ã¨=∞‡`«O
HÍHõáÈ~Ú<å ^•xfl f„=OQÍ fã¨∞HÀ_»∞. JO`Õ, XˆH ã¨OѶ∞¨ @# Ѩ@¡ ѨÓ~åfiѨ~åÅ∞
`≥eÜ«∞x ѨHõ∆OÖ’ =∞x+≤Ö’ HõeˆQ ÉèÏ=Ѩi}Ï=∂xH© Jq `≥eã≤# `«~°∞"å`«
J`«xÖ’ HõeˆQ „Ѩuã¨ÊO^Œ#‰õÄ Éèí∂=∂ºHÍâßÅO`« `Õ_® LO@∞O^Œ#fl=∂@.
W@∞=O\˜ L^•Ç¨Ï~°}Å∞ Jã¨OMϺHõOQÍ =∞# =ÚO^Œ∞‰õΩ =ã¨∞OÎ \Ï~Ú.
HÍ~åQÍ~åÖ’¡ ÖˇH¯õ ÖË#xfl ÉÏ^èÅŒ #∞ Éèií ã¨∞<Î åfl~°∞ [#O. LiHõOÉÏÅÃÑH· ˜ ZO^Œi<À
ZH˜¯ã¨∞ÎO\Ï~°∞. áÈbã¨∞Å∞ z`«HõÉÏ^Œ∞`«∞#fl q=~åÅ∞ =∞# =ÚO^Œ∞‰õΩ=™êÎ~Ú.
Z<£H“O@~°¡ Hõ^ÅŒä ∞ qxÑ≤ã∞¨ OÎ \Ï~Ú. Ããx· ‰õΩÅ#|_Õ"å~°∞ =∂#=ÙÅ#∞ HÍeÛ|∂_ç^Œ
7 8 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
KÕ¿ã Ѷ¨∞@#Å∞ K«∂ã¨∞ÎO\Ï=Ú. áêÅ<å Ѩ~°OQÍ Z<≥fl<Àfl PQÆ_®Å∞ „Ѩ[ÅÃÑ·
[~°∞QÆ∞`«∞#fl@∞¡ HÍ#=ã¨∞ÎOk. J~Ú<å =∞#O Ñ¨Öˇ¡`«∞Î=∂@ J#=Ú. *ˇ·à◊§Ö’¡
=O^ŒÖÏk [<åxfl ZO^Œ∞‰õΩ „‰õΩà◊§*Ëã∞¨ <Î åfl~°x Z=~°∂ „ѨtflOK«~∞° . ǨÏO`«‰Ωõ Å#∞
HÍeÛ K«OÑ≤<å LiHõOÉÏxÔHH˜¯Oz<å Z=~°∂ Ѩ\ ˜ìOK«∞HÀ~°∞. D 'Ç≤ÏO㨗#∞
QÆ∞iOz J_ç̂Q "å_≥=_»∂ LO_»_»∞. HõÅÇ¨Ï „Ñ≤Ü«ÚÅ#∞, HõÅ`«Å∞ ˆ~¿Ñ"åix,
^Õâ◊ ã¨iǨÏ^Œ∞ÌÅ#∞ Ju„Hõq∞OKÕ"åix– ~°Hõ~°HÍÅ =∂#= „âı}∞efl x~°ÌÜ«∞QÍ,
x~åÌH˜∆}ºOQÍ K«OѨÙ`«∞O\Ï~°∞ ~°Hõ∆Hõ Éèí@∞Å∞. '=∂#=ÙÅ—ÃÑ· D ''J`åºKå~°O——
Ç≤ÏO™ê ™êQÆ∞`«∂ L<åfl =∞#O „ѨtflOK«O. ZO^Œ∞HõO>Ë =∞#‰õÄ `≥Å∞ã¨∞– WÖÏ
tH˜∆OK«_»O =∞#‰õΩ ZO`À W+ì̈OHÍx Ѩx J~Ú<å, QÆ∞O_≥#∞ |O_»ÉÏ~° *Ëã¨∞‰õΩx
KÕ¿ã Ѩx J~Ú<å– Éèí∞qÖ’ HõÖ’¡ÖÏxfl ~°∂ѨÙ=∂¿ÑO^Œ∞‰õΩ, âßOux, <≥=∞‡kx
ã¨∞ã≤~÷ ° ѨiKÕO^Œ∞‰õΩ, <åºÜ«∂xfl, hux, x*Ï~Úfx xÅ∞¿ÑO^Œ∞‰õΩ Wk `«Ñʨ ^Œx.
XHõ |$Ǩ Ï `« Î ~ ° ÅHõ ∆ ºO HÀ㨠O Wk Jx"å~° º =∞x =∞#O UHõ „ w=OQÍ
JOwHõi™êÎ=Ú. HÍ~°}O, nx"≥#∞Hõ#∞#fl ¿ÇÏ`«∞=Ù =∞#‰õΩ `≥Å∞ã¨∞HÍ|\ì̃. P
¿ÇÏ`«∞=Ù `≥eÜ«∞HõáÈ`Õ `≥Å∞ã¨∞HÀ=_»"Õ∞ <åºÜ«∞=O`«=∞~Ú# "≥·Yi. JÖÏHÍHõ
ÃÑ#· L^•Ç¨ÏiOz# Ѷ∞¨ @#ÅxflO\˜h J<åºÜ«∞=∞x, J`åºKå~°=∞x, ^Ò~°#˚ º=∞x,
^Œ∞~å‡~°æ=∞x Jaè=i‚¿ãÎ #qfiáÈ`å~°∞ [#O.
W^Õ ã¨∂„`åxfl LѨÜ≥∂yOz k=ºY∞~üP<£Ö’x H˘xfl PÜ«∞`üÅ#∞, g∞~°∞
(HÍ^Œ∞, H˘O^Œ~∞° Jáê~å÷ʼnõΩÖ’#~Ú#"å~°∞ ÖËHõ Jáê~å÷Å#∞ ã¨$+≤Oì K« QÀi#"å~°∞)
¿Ñ~˘¯#fl "å\˜x, JO^Œ∞Ö’x É’^èŒ#Å#∞ ѨijeOz K«∂_»O_ç, g∞ 'ÉÏ^茗
^•#O`«@ J^Õ ^Œ∂~°=∞~ÚáÈ`«∞Ok.
k=ºY∞~üP<£ L^ÕÌâ◊ºO =∂#=ÙxH˜ WǨÏѨ~°Ö’HÍÅÖ’ ™êѶ¨ÖϺxfl
KÕ‰õÄ~°Û_»O. ã¨=∂[OÖ’ Jxfl q^è•Å <åºÜ«∂xfl <≥ÅH˘ÅÊ_»O, âßOuÜ«Ú`«
"å`å=~°}Ïxfl ã¨$+≤ìOK«_»O. =∂#=ÙÅ∞ D =∞ǨÏ`«Î~° L^ÕÌâßÅ#∞ ™êkèOK«QÆeˆQ
ã≤^•úO`åÅ#∞, ã¨∂„`åÅ#∞, xÜ«∞=∂Å#∞ JO^Œ*ËÜ«∞_»O. ZO^Œ∞HõO>Ë Y∞~üP<£
=∂#=ÙÅ ã¨$+≤ìHõ~°Î, ™êfiq∞, „ѨÉèí∞=Ù, áÈ+¨‰õΩ_»~Ú# ^≥·=O, =∂#=ÙŠѨ~°=∞
ǨÏ`≥·+≤ ѨOÑ≤# „QÆO^äŒO. Wk =∂#= rq`«O "≥Ú`åÎxH˜, ѨÙ\ì̃#ѨÊ\˜ #∞Oz
y>Ë=ì ~°‰Ωõ Jxfl ^ŒâÖ◊ ’¡#∂ ^•iK«∂ѨÙ`«∞Ok. P^蕺u‡Hõ, <≥u· Hõ, =ºH˜QÎ `Æ ,« ‰õΩ@∞O|,
™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞ ~°OQÍÅxflO\˜H© =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO =Ç≤Ïã¨∞ÎOk.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 9 10
™ê^è•~°} k#ã¨i ѨiáêÅ<å =º=Ǩ~åÅ∞ "≥Ú^ŒÅ∞‰õΩx Éèí„^Œ`«, ~°Hõ∆},
âßOu™ê÷Ñ#¨ , Ü«Ú^ŒOú , ã¨Okè, W`åºk =º=Ǩ~åÅ∂ nx Ѩikè ֒ѨÖË L<åfl~Ú.
k=ºY∞~üP<£Ö’x =∂~°æ^Œ~°≈Hõ ã¨∂„`åÅ#∞ D ѨÓ~°fi~°OQÆOÖ’ ѨijeOK«_»"Õ∞
ã¨~°~Ú# Ѩ^Œúu. JÖÏ Ñ¨ijeOz#ѨÙÊ_»∞ ã¨~°fiO „Ѩã¨∞Êù@=∞~Ú áÈ`«∞Ok.
„Ѩ™êÎq`« ¿ÑrÅ á¶È\’ HÍÑ‘Ö’ k=ºY∞~üP<£Ö’x 24 PÜ«∞`üÅ POQÆ¡
J#∞"å^•xfl qaè#fl ã¨∂~åÅ #∞Oz Z#∞fl‰õΩx ¿Ñ~˘¯#_»O [iyOk. D
J#∞"å^ŒO ZHõ¯_ç #∞Oz „QÆÇÏ≤ OzOn JO^Œ∞Ö’ „"åÜ«∞ÖË^∞Œ . (Jã¨Å∞ ѨÙãÎ̈HOõ Ö’
Jk LO_»=K«∞Û). <Õ#∞ P J#∞"å^ŒO „áê=∂}˜Hõ`«#∞ „ѨtflOK«É’#∞. Jk
„áê=∂}˜Hõ=∞~Ú# J#∞"å^Œ"Õ∞ HÍ=K«∞Û. „Ѩã¨∞Î`«O <Õ#∞ J#∞=kã¨∞Î#fl
'`«ÑÇπ¶ Ï‘ =ÚÖò Y∞~üP<£— (Y∞~üP<£ J=QÍǨÏ#O)Ö’x `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^•xfl =∂„`«"∞Õ
D ã¨=∂^è•#OÖ’ ¿Ñ~˘¯O\Ï#∞. ÃÑ#· „Ѩ™êÎqOz# PÜ«∞`üÅ#∞ ¿Ñ~˘¯#fl `«~∞° "å`«
~°K«~Ú`« ÖËHõ HÀ~°∞ìÖ’ Ñ≤\ ˜+¨#~ü WÖÏ „"åâß_»∞:
''W"ÕHÍHõ W@∞=O\˜"Õ Jã¨OMϺHõ=∞~Ú# "Õ̂~ PÜ«∞`üÅ∞<åfl~Ú. WHõ¯_»
"Õ∞=Ú ˆH=ÅO W~°∞=~Ú <åÅ∞QÆ∞ PÜ«∞`üÅ#∞ =∂„`«"Õ∞ ¿Ñ~˘¯<åfl=Ú. D
PÜ«∞`üÅ∞ WKÕÛ P^ÕâßÅ∞ â◊„`«∞`åfixfl, "≥·+¨=∂ºxfl, q^Õfiëêxfl, =OK«##∞,
"≥∂™êxfl, L„kHõÎ`«#∞, Å∂\©x, ǨÏ`«º#∞ „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞Î<åflÜ«∞#flk ã¨∞ã¨Ê+ì̈O. D
HÍ~°}OQÍ<Õ D ^Õâ◊OÖ’#∂, WOHÍ (q∞QÆ`å) „ѨѨOK«OÖ’#∂ =Úã≤¡=ÚÅ∂
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å =∞^茺 HõÖ’¡ÖÏÅ∞ [~°∞QÆ∞`«∞<åfl~Ú.
''ÃÑ·# ¿Ñ~˘¯#fl k=ºY∞~üP<£Ö’x W~°∞=~Ú <åÅ∞QÆ∞ PÜ«∞`üÅÖ’
=Úã¨Öχ#∞Å∞, W`«~° qâßfi™êÅ#∞ J#∞ã¨iOKÕ "åiH˜ =ºuˆ~HõOQÍ áÈ~å _ÕO^Œ∞‰õΩ
P^ÕtOK«|_®¤~°∞. D PÜ«∞`üÅ#∞ (Y∞~üP<£ #∞O_ç) `ÀÅyOK«#O`« =~°‰õΩ D
^Õâ◊OÖ’ HõÖ’¡ÖÏÅ∞ PѨ_»O ™ê^茺O HÍ^Œ∞.——
(POQÆ¡O #∞O_ç J#∞"å^ŒO)
WO`«‰õΩ=ÚO^Œ∞ q#flqOK«∞‰õΩ#fl@∞¡ Y∞~üP<£ Ü«∂=`ü =∂#"åox
ã¨OÉ’kèã¨∞ÎOk. JO^Œ~°∂ HõÅã≤ `«=∞ x[Hõ~°Î, ™êfiq∞, „ѨÉèí∞=Ù ^•™êºxfl
áê\˜OKåÅx, PÜ«∞<Õfl P~åkèOKåÅx É’kèã¨∞ÎOk. JÖψQ ã¨HõÅ =∂#"åo
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
XˆH `«e¡^ŒO„_»∞Å ã¨O`å#=∞=_»O KÕ`« Ѩ~°ã¨Ê~°O ™È^Œ~°∞Åx Kå@∞`«∞Ok. Jk
`«# J#∞Ü«∂Ü«Úefl, `«=∞ ™È^Œ~∞° Å~Ú# `À\˜ =∂#=ÙÅѨ@¡ U q^è=Œ ∞~Ú#
J<åºÜ«∂xH© áêÅÊ_»~å^Œx P^Õtã¨∞ÎOk. "åi Z_»Å ѨÓiÎQÍ L`«Î=∞suÖ’
=º=ǨÏiOK«=Åã≤O^Œx, <åºÜ«∞OQÍ „Ѩ=iÎOK«=Åã≤O^Œx âßã≤ã¨∞ÎOk. ^≥·"åhfl,
„ѨàÜ
◊ ∞« k<åhfl #=Ú‡`«∞#fl@∞¡ #\˜ã∂¨ Î Jã¨Å∞ #=∞‡x "åix QÆ∞iOz K≥|∞`«∂
Y∞~üP<£ ã¨Ê+ì̈OQÍ K≥|∞`«∞Ok:
''J=xÖ’ HõÖ’¡ÖÏxfl ˆ~ÔHuÎOK«HõO_ç—— Jx "åiH˜ K≥Ñ≤Ê#ѨÙÊ_»ÖÏ¡ "å~°∞,
''"Õ∞=∞~Ú`Õ JO`å K«H¯õ k^Õ"Ì å~°"∞Õ —— Jx JO\Ï~°∞, *Ï„QÆ`Ϋ! "åã¨Î"åxH˜
gˆ~ HõÖ’¡ÖÏxfl ã¨$+≤ìOKÕ"å~°∞, HÍx "å~°∞ „QÆÇ≤ÏOK«@O ÖË^Œ∞.
(|Hõ~° : 11,12)
JÖÏ¡ÇÏπ h‰õΩ „Ѩ™êkOz# ^è#Œ O`À Ѩ~Ö° ’Hõ QÆ$ǨÏO Hõ@∞ì‰Ωõ <Õ PÖ’K«#
K≥~Úº. =∞i „ѨѨOK«OÖ’#∂ h "å\Ï#∞ =∞~°záȉõΩ. JÖÏ¡ÇπÏ h‰õΩ
=∞ǨϟѨHÍ~°O KÕã≤#>Ë¡ h=٠Ѩ~ÀѨHÍ~°O K≥~Úº. Éèí∞qÖ’ HõÖ’¡ÅO
ˆ~ÔHuÎOKÕ „Ѩܫ∞`«flO K≥Ü«∞º‰õΩ. xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ HõÖ’¡Å [#‰õΩÅ#∞
W+¨ìѨ_»_»∞. (JÖò Hõã¨ãπ : 77)
Y∞~üP<£ PÜ«∞`üÅ#∞ "å\˜ ã¨O^Œ~åƒùxH˜ ^Œ∂~°O KÕã≤ ÉèÏ"åxfl =∂ˆ~Û"åix
„Ѩ™êÎqã¨∂Î k=ºY∞~üP<£ WÖÏ JO@∞Ok:
g~°∞ J|^ŒúO q<Õ"å~°∞, J^èŒ~°‡=∞~Ú# ™⁄`«∞Î#∞ u<Õ"å~°∞. J~Ú<å h
=^ŒÌ‰õΩ g~°∞ (`«=∞ "åº*ϺÅ∞) fã¨∞‰õΩ=¿ãÎ "å\˜H˜ h=Ù f~°∞Ê K≥Ñ≤Ê<å,
x~åHõiOz<å Jk h W+¨ìO, h‰õΩ P ¿ãfiKåÛù LOk. x~åHõ iOz<å
g~°∞ h‰õΩ U Ǩh K≥Ü«∞ºÖË~°∞. f~°∞Ê K≥¿ÑÊ=∂@~Ú`Õ ã¨iQÍæ,
<åºÜ«∞=O`«OQÍ K≥~Úº. JÖÏ¡ÇπÏ <åºÜ«∞O KÕ¿ã "åi<Õ W+¨ìѨ_»`å_»∞.
(JÖò =∂W^Œ : 42)
Y∞~üP<£ â◊„`«∞=ÙÅ Z_»Å#∂ <åºÜ«∞OQÍ =º=ǨÏiOK«=∞O@∞Ok.
qâ◊fiã≤Oz# [#∞ÖÏ~å, JÖÏ¡ÇπÏ „Ñ‘uH˘~°‰õΩ x*Ï~ÚfÃÑ· xÅHõ_»
QÆÅ"å~°~Ú, <åºÜ«∂xH˜ ™êHõ∆ºO ѨeˆH"å~°~Ú "≥∞ÅQÆO_ç. XHõ =~°æO
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 11
Ѩ@¡ â◊„`«∞`«fiO q∞=∞‡efl P„QÆǨxH˜ QÆ∞iKÕã≤ <åºÜ«∞ q~°∞^ŒúOQÍ
„Ѩ=iÎOѨ*ËÜ«∞~å^Œ∞. <åºÜ«∞O KÕÜ«∞O_ç, Wk ^≥·=ÉèíH˜ÎѨ~åÜ«∞}`«‰õΩ
ã¨=Úz`«=∞~Ú# "≥·Yi. (JÖò =∂W^Œ : 8)
JÖÏO\˜k Y∞~üP<£ q^Õfiëêhfl "≥+· =¨ ∂ºhfl P^Õtã¨∞OÎ ^•? ÃÑQ· Í W™ê¡g∞Ü«∞
~å[ºOÖ’ ¿ã#‰õΩ W=fi|_ç# H˘xfl P^ÕâßÅ#∞ ™ê=∂#º =∂#=ÙʼnõΩ WzÛ#@∞¡
„Éè=í ∞ HõeyOKÕÖÏ Hõů`åÎ Hˆ ã¨∞Ö’ K«∂Ѩ_O» [iyOk. ѨÓ~åfiѨ~åÅ#∞ q=~°OQÍ
K«∂¿ãÎ Wk ã¨Ê+¨ìOQÍ É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. P ¿Ñ~˘¯#fl PÜ«∞`üÅ J#∞"å^ŒO
ã¨O^Œ~åƒùxH˜ ^Œ∂~°OQÍ „Ѩã¨∞Î`«Ñ¨~°K«_»O ^•fi~å U q^èŒOQÍ#~Ú<å 㨈~, "å~°∞
x~°∂Ñ≤OK«^ŒÅzO^Õ q∞@O>Ë–

Y∞~üP<£ =Úã≤¡=ÚÅ#∞ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å`À áÈ~å_»=∞x, "åix K«OѨ=∞x,
"åi Z_»Å Hõiî#OQÍ „Ѩ=iÎOK«=∞x P^Õtã¨∞ÎOk.

=Úã≤¡=ÚÅ∞, =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å`À ¿ãflǨÏO ÃÑOK«∞HÀ=_®xfl Jk
x¿+kèã¨∞ÎOk.

W™ê¡"£∞#∞ u~°ã¨¯iOz# "å~°∞ #~°HõOÖ’ „Ѩ"Õt™êÎ~°x Jk „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk.
„Ѩ™êÎqOKÕ PÜ«∞`üÅÃÑ· JÉèºí O`«~åÅ#∞ ѨijeOKÕ =ÚO^Œ∞ "åã¨Î =OQÍ
Y∞~üP<£ É’^èŒ#ÖËq∞\’ ã¨∂÷ÅOQÍ#~Ú<å ѨijeOK«_»O J=ã¨~°=∞x
ÉèÏqã¨∞Î<åfl#∞.
=∂#=ÙŠѨH∆Í# Y∞~üP<£ „áê^è•#º`«efl =ÚO^Œ∞ Ѩije^•Ì=Ú.
1. Y∞~üP<£ É’^èŒ#Å∞ =∂#= ¿ãfiK«Ûù‰õΩ J^ŒÌOѨ_»`å~Ú, ^•xH˜
„áê=ÚMϺxfl™êÎ~Ú.
2. Y∞~üP<£ ã¨=∞ã¨Î =∂#=Ùefl `«=∞ ã¨$+≤ìHõ~°Î, áÈ+¨‰õΩ_»∞, áêʼnõΩ_»∞ UÔH·Hõ
™êfiq∞ J~Ú# ^≥·"åxH˜ Hõ$`«A˝Å~Ú, q^èÕÜ«ÚÅ~Ú rqOKåÅx
HÀ~°∞`«∞Ok, ^•xH˜ ^•i K«∂ѨÙ`«∞Ok.
3. =∂#=ÙÅ ã¨<å‡~°æ^Œ~°≈<åxH˜ ^≥·=O `«# „QÆO^ä•Å#∞, "å\˜x PK«iOz
P^Œ~°≈O xe¿Ñ „Ѩ=HõÎefl ѨOáê_»x, "åix J#∞ã¨iOK«_»"Õ∞ =∂#=ÙÅ
WǨÏѨ~åÅ ™êѶ¨ÖϺxH˜ =∂~°æ=∞x Kå@∞`«∞Ok. W™ê¡"£∞ JO>Ë ^≥·=
12 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
q^èÕÜ«∞`«, ^≥·"åxH˜ ã¨fiÜ«∞O ã¨=∞~°Ê}.
4. =∞x+≤ rq`«O qâ◊fiOÖ’<Õ qt+ì̈=∞~Ú#^Œx, =∂#=Ùx H˘~°̂H ^≥·=O
`«# =∂~°æ^Œ~°≈Hõ`«fiO ѨOáê_»x JO@∞Ok. D rq`«OÖ’ ^•xfl J#∞ã¨
iOK«_O» =Å¡ =∂#=Ù_»∞ ^≥"· åxH˜ „Ñ‘uáê„`«∞_»=Ù`å_»x JÖÏHÍx ѨHO∆õ Ö’
P„QÆǨÏáê„`«∞_»=Ù`å_»x „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. D rq`«O =Úyã≤# `«~°∞"å`«
=∂#=Ù_»∞ =∞~À rq`åxfl á⁄O^Œ∞`å_»x, ~ˆ Ѩ\ ˜ P rq`«OÖ’ <Õ\ ˜ D
rq`«OÖ’x #_»`« P^è•~°OQÍ Ñ¶¨ÖÏÅ#∞ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ LO@∞O^Œx,
JHõ ¯ _» ^Õ = Ùx „Ñ‘ u áê„`« ∞ Å~Ú#"å~° ∞ 㨠fi ~° æ " å㨠∞ Å=Ù`å~° ∞ ,
P„QÆǨÏáê„`«∞Å~Ú#"å~°∞ #~°Hõ"åã¨∞ Å=Ù`å~°x „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk.
5. Z=~°~Ú`Õ D ã¨`åºÅ#∞ JOwHõiOz ^≥·==∂~°æ É’^èŒ##∞ ã‘fiHõiOz
^≥·=„Ѩ=HõÎefl J#∞ã¨i™êÎ~À "åix Y∞~üP<£, =Úã≤¡=ÚÅ∞ (JO>Ë
^≥·=q^èÕÜ«ÚÅ∞) Jx Ñ≤Å∞ã¨∞ÎOk† =∞Ô~=~°~Ú`Õ D É’^èŒ#efl u~°ã¨¯
iOz, ^≥·"å^ÕâßÅ#∞, ^≥·=„Ѩ=HõÎeflHÍ^Œx =∞Ô~=i P^ÕâßÅ#~Ú<å
áê\˜Oz, =∞Ô~=i P^Œ~å≈#fl~Ú<å J#∞ã¨i™êÎ~À "åix 'HÍѶ≤~ü— Jx
JO@∞Ok. 'HÍѶ≤~ü— JO>Ë Hõ$`«Ñ¶¨Úfl_»∞, u~°™ê¯i, Jq^èÕÜ«Ú_»∞, Y∞~üP<£
Ѩ@¡, ^•x É’^èŒ#ŠѨ@¡ qâßfiã¨O ÖËx"å_»∞, <åã≤ΉõΩ_»∞ Jx J~°÷O.
W™ê¡"£∞#∞ qâ◊fiã≤OKÕ"åiH© qâ◊fiã≤OK«x"åiH© =∞^茺# ÉèË^•xfl `≥Å∞Ѩ
_®xˆH D Ѩ^Œ„ѨÜ≥∂QÆO.
D =∞øeHõ É’^èŒ#efl ã¨^• ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞HÀ=_»O J=ã¨~°O.
k=ºY∞~üP<£Ö’ =∞x+≤H˜ WzÛ# ¿ãfiKåÛù ™êfi`«O„`åºÅ#∞ QÆ∞iOz XHõKÀ@
WÖÏ „ѨHõ\ ˜OK«_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok:
"Õ∞=Ú J`«xH˜ (=∂#=ÙxH˜) ~°∞A=∂~°æ=∞~Ú`Õ K«∂áê=Ú. WHõ
Hõ$`«[˝`«`À q^èÕÜ«Ú_»~Ú<å, ÖËHõ ã¨`åºxfl u~°ã¨¯iOz Jq^èÕÜ«Ú
_»~Ú<å Jk J`«x ~Ú+¨ìO. (J^Œ„Ì ÇπÏ : 3)
(Éèí∞qÖ’ ZÅ¡~°∂ qâßfiã¨∞Å∞, q^èÕÜ«ÚÖË HÍ"åÅx) h „ѨÉèí∞=Ù
HÀ~°∞‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ Éèí∂q∞ÃÑ· x=ã≤OKÕ "å~°O^Œ~°∂ qâ◊fiã≤Oz LO_Õ
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 13
"å~°∞. JÖÏO@ѨÙÊ_»∞ h=Ù qâßfiã¨∞ÖË J"åfiÅx JO^Œih |Å=O`«O
KÕ™êÎ"å? (Ü«¸#∞ãπ : 99)
W^Õ q+¨Ü∂« xfl WÖÏ Kå@_»O [iyOk:
^èŒ~å‡=ÅO|#Ö’ Z@∞=O\˜ |ÖÏ`å¯~°O ÖË^Œ∞. (|Hõ~° : 256)
J^Õg∞HÍ^Œ∞, Wk (Y∞~üP<£) *Ï˝ÑH≤ ,õ ã¨<å‡~°æ „Ѩ™êÎ=#. WHõ W+¨ì=∞~Ú#
"å~°∞ nx ^•fi~å ã¨<å‡~åæxfl á⁄O^Œ=K«∞Û. (=Ú^ŒÌã≤û~ü : 54,55)
D PÜ«∞`üÅ ^•fi~å ã¨Ê+¨Oì QÍ É’^èÑŒ _¨ ∞» `ÀOk – =∞x+≤H˜ `«# rq`«OÖ’
Z@∞=O\˜ "≥Y· i #=ÅOaOK«_®xHõ~Ú<å ¿ãfiK«Ûù ^≥q· HõOQÍ<Õ „Ѩ™êkOK«|_çO^Œx.
Y∞~üP<£ |Å=O`å# U =ºH˜#Î ~Ú<å U *Ïu#~Ú<å ^≥=· q^èÜ Õ Ú« Å∞ (=Úã≤=¡ ÚÅ∞)
HÍ"åÅx HÀ~°^∞Œ . JÖÏ |Å=O`«O K≥Ü∞« º_®xfl Y∞~üP<£ J#∞=∞uOK«^∞Œ ‰õÄ_®.
=∞x+≤ `«# W+¨Ñì Ó¨ ~°fiHõOQÍ, JO`«~å`«‡##∞㨠iOz J=ÅOaOz#^Õ "åã¨"Î åxH˜
J`«x ^èŒ~°‡O, r=# q^è•#O. Z=~°~Ú<å ã¨fiÜ«∞OQÍ<Õ ^≥·=O K«∂Ñ≤# ÉÏ@#∞
J#∞ã¨iOK«~å^Œx x~°‚~ÚOK«∞‰õΩO>Ë, `å<Õ WzÛ# P ¿ãfiK«Ûù#∞ ǨÏiOѨ*ËÜ«∞_»O
JÖÏ¡ÇπωõΩ ã¨∞`«~å=¸ W+ì̈O ÖË^Œ∞.
Ü«Ú^ŒúO, áÈ~å\ÏʼnõΩ ã¨O|OkèOz# P^ÕâßÅhfl W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ºO
Ö’<Õ J=∞Å∞Ö’H˜ ~åQÆÅ=Ù. D P^ÕâßÅ∞ W™ê¡g∞Ü«∞ „ѨÉèí∞`åfixˆH =iΙêÎ~Ú.
JHõ¯_» ‰õÄ_® Y∞~üP<£ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ÅO^Œi`À áÈ~å_»=∞O@∞O^Œ#_»O ã¨`«º
^Œ∂~°=∞~Ú# q+¨Ü«∞O. J^Õ x[=∞~Ú`Õ WÖÏ ZO^Œ∞‰õΩ P^Õtã¨∞ÎOk:
g∞`À áÈ~å_Õ "åi`À<Õ g∞~°∂ ^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»O_ç. J~Ú`Õ
q∞ug∞~°HõO_ç– JÖÏ¡ÇπÏ q∞ug∞ˆ~ "åix W+¨ìѨ_»_»∞. (|Hõ~° : 190)
Wk QÆ=∞<å~°›=∞~Ú# q+¨Ü«∞O. Jk =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ÅO^Œi`À áÈ~å_»
=∞#_»O ÖË^∞Œ . W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÃÑ· HõÜ∂« ºxH˜ HÍÅ∞^Œ∞"Õfi "åi`À áÈ~å_»\ÏxH˜
ã¨=∂Ü«∞`«Î =∞==∞O@∞Ok. JO`ÕHÍ^Œ∞ Jk `«# ¿ã#‰õΩ WKÕÛ P#uÖ’
'^≥·==∂~°æOÖ’— Jx x~°ƒOkèã¨∞ÎOk. JO>Ë ã¨`«ºO, ^èŒ~°‡O, <åºÜ«∞O HÀã¨"Õ∞
áÈ~å_®Åx JO@∞Ok. J=ã¨~°=∞~Ú# KÀ@<Õ, J=ã¨~°=∞~Ú# "Õ∞~°̂H â◊HÎ̃
#∞ѨÜ≥∂yOK«=∞O@∞Ok, J#=ã¨~°OQÍ â◊HÎ̃h qxÜ≥∂yOK«~å^Œ∞, „Ѩ`«º~°∞÷ÅÃÑ·
14 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
^≥|ƒfÜ«∞_»OÖ’ ǨÏ^Œ∞ÅÌ ∞ g∞i „Ѩ=iÎOK«#∂~å^Œ∞. JÖÏ¡ÇÏπ x~°~‚ ÚOz# ǨÏ^Œ∞eÌ fl
g∞i#@¡~Ú`Õ JÖÏ¡ÇÏπ P„QÆÇ¨ xH˜ QÆ∞iHÍ=Åã≤ =ã¨∞OÎ k. Z=~°~Ú<å J`åºKå~°O
[iÑ≤#ѨÙÊ_»∞, J<åºÜ«∞OQÍ J„Hõ=∞OQÍ W`«~°∞ŠǨωõΩ¯ÅÃÑ· ^•_ç [iÑ≤#ѨÙÊ_»∞
^•xfl „ѨuѶ¨∞\˜OK«=Åã≤O^Õ, „ѨuѶ¨∞\˜OK«HõáÈ`Õ „ѨѨOK«O JÅ¡ HõÖ’¡ÅO
áêÅ=Ù`«∞Ok, J~åK«HõO „Ѩ|Å∞ `«∞O^Œx "Õ̂~ K≥ѨÊ#=ã¨~°O ÖË^Œ∞.
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å∞ ˆH=ÅO =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å=_»O KÕ`« Y∞~üP<£ "åi Z_»Å
㨄^ŒÊ=~°#Î #∞ ‰õÄ_»^OŒ @∞O^Œx J#_»O ã¨||∞HÍ^Œ∞† Wk J<åºÜ«∞O. ã¨fiÜ«∞OQÍ
Y∞~üP<£ „ѨHõ@# K«∂_»O_ç:
^èŒ~°‡O q+¨Ü«∞OÖ’ g∞`À áÈ~å_»x "åiH˜, q∞=∞‡efl g∞ Wà◊§ #∞O_ç
`«iq∞ "≥Ü«∞ºx"åiH˜ g∞~°∞ Ѩ~ÀѨHÍ~°O K≥Ü«∞º_®xfl, "åi Z_»Å
=∞$^Œ∞=ÙQÍ „Ѩ=iÎOK«_®xfl, <åºÜ«∞OQÍ =º=Ç¨Ï iOK«_®xfl JÖÏ¡ÇπÏ
HÍ^Œ#_»∞. JÖÏ¡ÇπÏ J~Ú`Õ <åºÜ«∞OQÍ =º=ǨÏiOKÕ"åix ZO`À
W+¨ìѨ_»`å_»∞. ^èŒ~°‡O q+¨Ü«∞OÖ’ g∞`À áÈ~å_ç#"å~°∞, q∞=∞‡efl g∞
Wà◊§#∞O_ç ÔQO\˜"Õã≤# "å~°∞, q∞=∞‡efl ÔQO\˜"ÕÜ«∞_»OÖ’ XHõiH˘Hõ~°∞
`À_Ê» _ç# "å~°∞– ˆH=ÅO "åi`À ¿ãflǨÏO K≥Ü∞« º_®<Õfl JÖÏ¡ÇÏπ q∞=∞‡efl
"åiã¨∞Î<åfl_»∞. (JÖò =Ú=∞ÎÇ≤Ï# : 8 – 9)
D PÜ«∞`üÅ#∞ |\ì̃ ^Àº`«Hõ=∞ÜÕ∞º ^Õq∞@O>Ë, Y∞~üP<£ =Úã≤¡=ÚÅ#∞,
=Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å`À ¿ãflǨÏO K≥Ü∞« º_®xfl, "åiѨ@¡ "Õ∞Å∞KÕÜ∞« º_®xfl, "åi`À L`«=Î ∞
suÖ’ =º=Ǩ Ï iOK« _ ®xfl, "åi Z_» Å <åºÜ« ∞ OQÍ „Ѩ = iÎ O K« _ ®xfl
Z#fl\˜H©HÍ^Œ#^Œ∞ ÃÑ·QÍ "åiѨ@¡ L`«Î=∞ suÖ’ =º=ǨÏiOKÕ "åix, <åºÜ«∞O
KÕ¿ã"åix „áÈ`«ûÇ≤Ïã¨∞OÎ k "åiH˜ â◊√Éè"í å~°Î JO^Œ*ãË ∂¨ Î W@∞=O\˜ "åix JÖÏ¡ÇÏπ
ZO`À „¿Ñq∞™êÎ_»x „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. J~Ú`Õ "å~°∞ ‰õΩ„@Å∞ Ѩ<Õfl"å~°∞, „áê}Ǩx
HõeyOKÕ "å~°∞ H͉õΩO_® LO_®e. â◊„`«∞`«fiO =Ç≤ÏOKÕ "åi q+¨Ü∞« OÖ’ Y∞~üP<£
ã≤ ^ •ú O `« O "Õ ~ ° ∞ . "åi Z_» Š㨠„ `« Ê =~° Î # Hõ # |~° z "åix PѨ Ù Î Å ∞QÍ
KÕã¨∞HÀ=∞O@∞Ok.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 15
XHõKÀ@ Y∞~üP<£ JO@∞Ok:
=∞Op K≥_∂» Ô~O_»∂ ã¨=∂#O HÍ*ÏÅ=Ù. h=Ù (K≥_∞» ‰õΩ) „ѨuQÍ
L`«Î=∞su`À „Ѩ=iÎOK«∞. JѨÙÊ_»∞ h=Ù QÆ=∞x™êÎ=Ù, D q^è•#O
=Å¡ h Ѩ@¡ "≥·+¨=∞ºO QÆÅ =ºˆHÎ h‰õΩ PѨΠq∞„`«∞_»~ÚáÈ`å_»∞.
(Ǩ g∞"£∞ Jãπã¨*ÏÌ : 34)
=∞Oz Ѩ#∞Ö’¡ Z=i`À#~Ú<å 㨈~, =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å`À#~Ú<å 㨈~
ã¨Ç¨ÏHõiOK«=Åã≤O^Õ#x <˘H˜¯K≥|∞`«∞Ok Y∞~üP<£:
XHõ =~°æO Q“~°=„Ѩ^Œ=∞~Ú# =∞ã≤˚^£ (HÍÉÏ QÆ$ǨÏO) ^•ix g∞ÔH·
=¸ã≤ "Õã≤#O^Œ∞‰õΩ HõeˆQ P„QÆǨÏO q∞=∞‡efl Ô~K«ÛQ˘\˜ì, g∞~°∞#∂fl
"åiH˜ „ѨuQÍ J#∞z`«=∞~Ú# J`åºKå~åʼnõΩ áêÅÊ_ÕÖÏ K≥Ü∞« º~å^Œ∞,
`«Ñ¨ÙÊ. ã¨`å¯~åºÖ’¡, ^≥·=ÉèíH˜Î Ѩ#∞Ö’¡ g∞~°∞ JO^Œi`À#∂ ã¨Ç¨ÏHõiO
K«O_ç. áêѨHÍ~åºÅ∞, J`åºKå~åÅÖ’ Z=fii`À#∂ ã¨Ç¨ÏHõiOK«HõO_ç.
^≥·"åxH˜ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç, PÜ«∞# tHõ∆ =∞s Hõiî#=∞~ÚOk.
(JÖò =∂W^Œ : 2)
=∂#"åoH˜ k=ºY∞~üP<£ JO^Œ*Ëã≤# âßâ◊fi`« ã¨∂„`«O J=¸Åº
=∞~Ú#k:
XHõ =∞x+≤ ǨÏ`«º‰õΩ |^Œ∞Å∞QÍ, ÖËHõ <ÕÅÃÑ· JÅ¡HõÖ’¡ÖÏxfl ˆ~ÔHuÎOz
#O^Œ∞=Å¡ `«Ñ¨Ê =∞ˆ~ HÍ~°}OQÍ#~Ú<å 㨈~ XHõ =∂#=Ù}˜‚ ã¨OǨÏ
iOz#"å_»∞ ã¨HÅõ =∂#"åox ǨÏ`«º KÕã#≤ >Ë¡. JÖψQ XHõ „áê}Ïxfl
HÍáê_ç#"å_»∞ ã¨HõÅ =∂#"åoH˜ „áê}O áÈã≤#>Ë¡.
(JÖò =∂W^Œ : 32)
Y∞~üP<£ JO^Œ*Ëã≤# D qâ◊fi[h# ã¨∂„`«O „ѨHÍ~°O ǨÏ`åº<Õ~åxH˜
tHõ∆QÍ, ã¨=∂[OÖ’ âßOu Éèí„^Œ`«efl <åâ◊#O KÕ¿ã"åiH˜, HõÅǨÅ#∞ HõÖ’¡ÖÏhfl
ã¨$+≤Oì KÕ"åiH˜ tHõQ∆ Í =∞~°}^ŒO_»# qkèOK«_O» `«Ñʨ =∞ˆ~ HÍ~°}OQÍ #~Ú<åã¨~ˆ ,
Z=ih– ‰õΩÅ=∞`« qK«H}∆õ ÖˉΩõ O_® U =∂#=Ù}©–‚ K«OѨ~å^Œ∞. ÃÑQ· Í J^è~Œ ‡° OQÍ
XHõ =ºHÎ̃x K«OѨ_»O "≥Ú`«ÎO =∂#"åox ã¨OǨÏiOK«_»O`À ã¨=∂=∞x, XHõ
16 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
=∞x+≤x ~°HO∆˜ K«_O» Ü«∂=`ü =∂#=Ùefl ~°HO∆˜ K«_O» `À ã¨=∂#=∞x Ѷ∞¨ ’+≤OzOk.
D q=~°}Å =Å¡, Hõů`åÎ ˆHã¨∞‰õΩ ã¨O|OkèOz# P ѨÙã¨ÎHõOÖ’
L^•Ç¨ÏiOz# PÜ«∞`üÅ#∞ "å\˜ ã¨O^Œ~åƒùÅ#∞Oz, "å\˜ ѨÓ~åfiѨ~åÅ#∞O_ç
"Õ~°∞ KÕã≤ J~å÷xfl =„H©HõiOKÕ „Ѩܫ∞`«flO K≥Ü«∞º_»O [iyO^Œx W>Ëì `≥Å∞ã¨∞HÀ
=K«∞Û. J~Ú#ѨÊ\˜H© P 24 PÜ«∞`üÅ#∞ XH˘¯Hõ¯ ^•xfl ã¨q=~°OQÍ Ñ¨ijeOK«
_®xH˜ „Ѩܫ∞ufl^•Ì=Ú. D PÜ«∞`üÖ’ J`«ºkèHõOQÍ XHõ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ºOÖ’,
W™ê¡g∞Ü«∞ „ѨÉèí∞`åfixH˜ WKÕÛ P^ÕâßÖË L<åfl~Ú. "å\˜x ™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ
=iÎOѨ*ËÜ«∞_»O ZO`« =∂„`«O ‰õΩ^Œ~°^Œ∞, JÖÏ KÕÜ«∞_»O J<åºÜ«∞O, J^èŒ~°‡O.
1. Hõ#∞Hõ x+≤^Œú =∂™êÅ∞ QÆ_»z# `«~°∞"å`« |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ ZHõ¯_»
Z^Œ∞~°~Ú`Õ JHõ¯_» "åix ǨÏ`«=∂~°ÛO_ç. "åix Ѩ@∞ìHÀO_ç, K«∞@∞ì
=Ú@ìO_ç, „Ѩu =∂@∞Ö’ "åi ã¨=∂Kå~°O H˘~‰° Ωõ "Õz ‰õÄ~ÀÛO_ç.
HÍx "å~°∞ ѨâßÛ`åÎѨO`À =∞~°e#@¡~Ú`Õ #=∂*òx ™ê÷Ñ≤¿ãÎ, [HÍ`ü
K≥e¡¿ãÎ "åix =^Œe"ÕÜ«∞O_ç. JÖÏ¡ÇπÏ Jq∞`«OQÍ =∞xflOKÕ"å_»∞,
ZO`À Hõ~°∞}˜OKÕ"å_»∞. (JÖò `ÒÉÏ : 5)
Wn ѨÓiÎ PÜ«∞`ü.
D ã¨∂~å (`ÒÉÏ)Ö’ W™ê¡g∞Ü«∞ „ѨÉ∞íè `åfixH˜ Z^Œ∞~°Ü∞Õ º J<ÕHõ ã¨=∞㨺Å∞,
=ÚYºOQÍ Ü«Ú^Œú=¸, ã¨Okè, X_»O|_çHõÅ∞, XѨÊO^•Å q+¨Ü«∂Å∞ qiqQÍ
K«iÛOK«|_®¤~Ú. „Ѩã¨∞Î`« PÜ«∞`ü ‰õÄ_® D q+¨Ü«∂ʼnõΩ ã¨O|OkèO z#^Õ.
WO^Œ∞Ö’ =Úã≤=¡ ÚÅ (™ê=Ú^•~ÚHõ =º=ã¨,÷ W™ê¡g∞Ü«∞ „ѨÉ∞íè `«fiO)`À XѨÊO^ŒO
KÕã¨∞‰õΩ#fl `«~°∞"å`« ÉèíOQÆѨ~°z# "åix QÆ∞iOz# P^ÕâßÅ∞<åfl~Ú. nxH˜
=ÚO^Œ∞ PÜ«∞`ü (<≥O.4) K«∂_»O_ç. JO^Œ∞Ö’–
HÍx g∞~°∞ XѨÊO^ŒO KÕã¨∞‰õΩ#fl |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞, P `«~°∞"å`« g∞
Ѩ@¡ `«=∞ =∂@#∞ xÅɡ@∞ìHÀ=_»OÖ’ U=∂„`«O H˘~°`« ~åx=fiHõ, g∞‰õΩ
q~°∞^ŒOú QÍ W`«~∞° Öˇ=fiiH© ã¨Ç¨ Ü«∞O JO^Œ*Ü
Ë ∞« Hõ L#fl@¡~Ú`Õ WÖÏO\˜
"åi Ü≥∞_»Å g∞~°∞ ‰õÄ_®, "åi`À ÃÑ@∞ì‰Ωõ #fl QÆ_=» Ù =~°‰Ωõ XѨÊO^•xfl
áê\˜OK«O_ç, JÖÏ¡ÇπÏ ^èŒ~°‡xëêªÑ¨~°∞ÅO>Ë<Õ W+¨ìѨ_»`å_»∞.
(J`ü `ÒÉÏ : 4)
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 17
J<Õ P^Õâ◊=ÚOk. nx `«~°∞"åu PÜ«∞`üÅÖ’ P„â◊Ü«∞O HÀi# â◊„`«∞
Ãã·x‰õΩʼnõΩ ã¨O|OkèOz# P^Õâ◊=ÚOk. "åiH˜ Éèí„^Œ`«ÅaèOKÕ KÀ\˜H˜ "åix
ã¨∞~°H˜∆`«OQÍ KÕ~°"ÕÜ«∂Å#fl P^Õâ◊=ÚOk. `«~°∞"å`« |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ~Ú#
q~À^èŒ∞Å PQÆ_®Å q=~åÅ∞<åfl~Ú. L^•Ç¨Ï~°}‰õΩ,
g∞~°∞ D [#O`À áÈ~å_»~å – `«=∞ „Ѩ=∂}ÏÅ#∞ ÉèíOQÆѨ~°∞ã¨∂Î
L#fl"å~°∞, ^≥·=ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞}˜‚ ^Õâ◊O #∞O_ç "≥e"≥Ü«∂ºÅx
ã¨OHõeÊOz#"å~°∞, WOHÍ "≥Ú^Œ@ J`åºKå~åxfl „áê~°OaèOz#"å~°∂
gˆ~ J~Ú#ѨÙÊ_»∞– gi`À áÈ~å_»~å? g∞~°∞ g~°O>Ë ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞
`«∞<åfl~å? g∞~°∞ qâßfiã¨∞ÖË J~Ú#@¡~Ú`Õ g∞~°∞ ÉèíÜ«∞Ѩ_»\ÏxH˜
JkèHOõ QÍ Ç¨Ï‰õΩ¯QÆÅ"å_»∞ JÖÏ¡ÇÏπ XHõ¯_Õ. (J`ü `ÒÉÏ : 13)
XѨÊO^•xfl LÅ¡OѶ∞≤ Oz#O^Œ∞‰õΩ, „Ѩ=Hõ,Î PÜ«∞# ã¨ÇϨ K«~∞° ŠѨ@¡ KÕã#≤
J<ÕHõ <Õ~åʼnõΩ ZO`«QÍ tH˜∆Oz<å `«‰õΩ¯"Õ. U ~å[º=∞~Ú<å `«# â◊„`«∞¿ã#Å∞,
ÖËHõ â◊„`«∞=ÙÅ∞ KÕã≤# ^Œ∞~°O`åʼnõΩQÍ#∞ "åix tH˜∆OKåÅ<Õ HÀ~°∞‰õΩO@∞Ok.
J~Ú<å "åiÖ’ =∂~°∞Ê =¿ãÎ, KÕã≤# `«Ñ¨ÙʉõΩ ѨâßÛ`åÎѨO K≥Ok#@∞¡ Hõ#|_ç`Õ
=∞xflOK«=∞x, "åix "åi =∂<å# =^Œe"ÕÜ∂« Åh P^Õâ=◊ ∞~ÚOk. WO`«H<õ åfl
L^•~°`« =∞ˆ~OHÍQÆÅ^Œ∞.
2. qâ◊fiã≤Oz#"å~°ÖÏ~å, |Ǩï^≥·"å~å^艌 Ωõ Å∞ JѨiâ◊√^Œ∞Åú ∞. JO^Œ∞=Å¡
D ã¨O=`«û~°O `«~°∞"å`« g~°∞ Ѩq„`« =∞ã≤˚^£ ^Œi^•Ñ¨ÙÅÖ’ ‰õÄ_®
`å~°ã¨Ñ¨_»~å^Œ∞. XHõ"Õà◊ g∞‰õΩ ÖËq∞ ^•Ñ¨Ùiã¨∞ÎO^Œ#fl ÉèíÜ«∞=ÚO>Ë,
JÖÏ¡ÇÏπ `«# J#∞„QÆÇϨ O`À q∞=∞‡efl ã¨OѨ#∞flÅ∞QÍ KÕÜ∞« _»O, PÜ«∞#
HÀ~°∞‰õΩO>Ë, Jã¨OÉèí="Õ∞g∞HÍ^Œ∞. JÖÏ¡ÇπÏ ã¨~°fi*Ï˝x, q"ÕK«<å je.
(J`ü `ÒÉÏ : 28)
=¸ÅOÖ’ ''=Ú„+≤H±—— J<Õ Ñ¨^ŒO „ѨÜ≥∂yOK« |_çOk. ^•xH˜ ''|Ǩï
^≥·"å~å^茉õΩÅ∞—— Jx "Õ∞=Ú J#∞=kOKå=Ú. POQÍ¡#∞"å^ŒOÖ’ Idolators
(q„QÆÇ¨ ~å^艌 Ωõ Å∞) Jx LOk. Z=~°~Ú`Õ ã¨$+≤Hì ~õ ,ΰ áÈ+¨‰Ωõ _»∞, áêʼnõΩ_»∞, ™êfiq∞,
„ѨÉèí∞=~Ú# ^≥·"åxfl HÍ^Œx, ÖËHõ PÜ«∞#`Àáê@∞, W`«~°∞bfl ѨÓl™êÎ~À "åix
Y∞~üP<£ áêiÉèÏ+≤HõOQÍ '=Ú„+≤H±— ÖËHõ '^≥·=`«fiOÖ’ ã¨Ç¨Ï=~°∞ÎÅ∞QÍ ÉèÏqOKÕ"å~°∞—
Jx JO@∞Ok. "å~°∞ JѨiâ◊√^Œ∞úÅx JO>Ë "å~°∞ `«=∞ Hõ~°Î#∞ HÍHõ W`«~°∞efl
18 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
P~å^èŒ∞ºÅ∞QÍ ÉèÏqOK«_»OKÕ`« "åi PO`«~°ºO Jâ◊√^Œú=∞~Ú#^Œx J~°÷O. ^≥·"åxfl
=^Œe W`«~°∞efl P~å^èŒ∞ºÅ∞QÍ ÉèÏqOK«_®xfl ã¨=∞ã¨Î ^≥·qHõ „QÆO^ä•Ö’¡#∂
YO_çOK«_»O [iyOk. P P^蕺u‡Hõ ÉèÏ=OÖ’<Õ ÉǨï ^≥·"å ~å^茉õΩefl
Jâ◊√^Œ∞úÅ∞QÍ =i‚OK«_»O [iyOk. D P^蕺u‡Hõ Jâ◊√^Œú`« HÍ~°}O QÍ<Õ "åix
HÍÉÏ QÆ$ǨÏO, =∞n<åÖ’x =∞ã≤^˚ ∞Œ #fla (Ѩq„`« =∞ã≤^˚ ∞Œ )Å∞#fl „áêO`åÖ’¡ „Ѩ"âÕ ßxfl
x¿+kè O K« _ » = ¸ [iyOk. JO`Õ HÍx =Úã≤ ¡ " Õ ∞ `« ~ ° ∞ Å∞
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å~Ú#O^Œ∞=Å¡, "å~°∞ Jâ◊√^Œ∞úÅx „ѨHõ\ ˜OK«ÖË^Œ∞. Y∞~üP<£Ö’x
P^Õâ◊O:
„QÆO^äŒ=ǨïÅ Éè’[<åxfl g∞ H˘~°‰õΩ, g∞ Éè’[<åxfl "åi H˘~°‰õΩ
^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«O K≥Ü«∞º_»O [iyOk. (JÖò =∂W^Œ : 5)
^≥·=„Ѩ=HõÎ =ÚǨÏ=∞‡^£ (ã¨) =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞efl Z#fl_»∂ ѨÙ@∞ìHõ s`åº
Jâ◊√^Œ∞úÅ∞QÍ Ñ¨iQÆ}˜Oz =º=ǨÏiOK«ÖË^Œ∞. PÜ«∞#QÍi ÉÏÉÏ~Ú J|∂`åeÉò
Hõ_»=~°‰õΩ W™ê¡"£∞ ã‘fiHõiOK«ÖË^Œ∞. J~Ú<å PÜ«∞#`Àáê@∞ J#fl áêhÜ«∂Å∞
ѨÙK«∞Û HÀ=_»"Õ∞ HÍ^Œ∞, PÜ«∞# rqOz L#flO`«HÍÅO PÜ«∞# ã¨O~°Hõ∆}Ö’<Õ
QÆ_çáê~°∞ „Ѩ=HõÎ =∞ǨÏhÜ«ÚÅ∞ (ã¨). PÜ«∞# =∞Hͯ #∞O_ç =∞n<å =Åã¨
"≥o§#ѨÙÊ_»∞ ^•iK«∂Ñ≤# <ÒHõ~∞° ‰õÄ_® =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° _Õ. „Ѩ=HõÎ |O^è∞Œ =ÙÅ∞, PÜ«∞#
ã¨ÇϨ K«~∞° Å |O^è∞Œ =ÙÅ∞ J<ÕH=õ ∞Ok |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å∞, u~°™ê¯~°∞ÖË. "åi`Àáê>Ë
J#fláêhÜ«∂Å∞ ѨÙK«∞Û‰õΩO@∂ LO_Õ"å~°∞. =Úã≤=¡ ÚÅ∞ Z#fl_»∂ =Úã≤"¡ ∞Õ `«~∞° Å∞
=O_ç# "å\˜x u#_®xH˜ [OHõÖË^Œ∞. <Õ\ ˜H©, ÉèÏ~°`«^Õâ◊OÖ’#∂ =Úã≤¡"Õ∞`«~°
™È^Œ ~ ° ∞ Å`À Hõ Å ã≤ "≥ ∞ Åã≤ , XHÀ¯™êi Xˆ H Ѩ à ‹ § OÖ’#∂ Éè í ∞ lOz#
ã¨O^Œ~åƒùÅ∞<åfl~Ú. Y∞~üP<£ ^Œ$+≤ìÖ’ =∂#=ÙÅO`å "åÔ~=~°~Ú<å㨈~, XˆH
`«e¡^ŒO„_»∞Å (P^Œ"£∞ ǨÏ"åfiÅ) ã¨O`å#O, JO^Œ∞=Å¡ Ѩ~°ã¨Ê~°O ™È^Œ~°∞Å∞.
3. PÜ«∞`ü ѨÓiÎQÍ K«∂_»O_ç:
WHõ g∞~°∞ „Ѩܫ∂}ÏxH˜ |Ü«∞Å∞ "≥_»e#ѨÙÊ_»∞ #=∂*òx ‰õΩ¡Ñ¨ÎOQÍ
KÕ¿ãÎ JO^Œ∞Ö’ `«Ñ¨ÙÊÖË^Œ∞– (=ÚYºOQÍ) u~°™ê¯~°∞Å∞ q∞=∞‡efl ÉÏ^èŒ
ÃÑ_»`å~°#fl ÉèÜ í ∞« =Ú#fl ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’. ZO^Œ∞=Å¡#O>Ë "å~°∞
|@ì|Ü«∞Å∞QÍ<Õ g∞ Ѩ@¡ â◊„`«∞`åfixH˜ X_çQÆ\Ïì~°∞. (J<£ x™ê : 101)
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 19
D PÜ«∞`ü "≥Ú`«ÎO, ^•x `«~°∞"åu PÜ«∞`üÖ’#∂ Ü«Ú^ŒúHÍÅOÖ’ ÖËHõ
XHõ „ѨHõ¯# Ü«Ú^ŒúO [~°∞QÆ∞`«∂ L#flѨÙÊ_»∞ '#=∂*ò— KÕ¿ã Ѩ^Œúux q=iOK«_»O
[iyOk. P ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’#∂ =∂@∞HÍz ^≥|ƒfÜ«∞QÆÅ â◊„`«∞=Ùefl QÆ∞iOz
ÃÇÏK«Ûiã¨∂Î, J@∞=O\˜ ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’#∂ #=∂*ò#∞ =∂#∞HÀ ~å^Œx, ^≥·=O`À
`«=∞ ã¨O|O^è•xfl Ѩ\ +˜ Oª¨ KÕã∞¨ HÀ"åÅx K≥|∞`«∞Ok. J~Ú`Õ P ã¨O^Œ~ƒ° Où Ö’#∂
#=∂*ò KÕ¿ã Ѩ^Œúux <Õ~°∞Ê`«∂ ÃÇÏK«Ûiã¨∞ÎOk. D ѨÓ~°fi ~°OQÆOÖ’ ѨeH˜# D
=∂\efl– ''u~°™ê¯~°∞Å∞ q∞=∞‡efl ÉÏ^èŒÃÑ_»`å~°x g∞‰õΩ ÉèíÜ«∞=Ú#fl@¡~Ú`Õ,
xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ u~°™ê¯~°∞Å∞ g∞‰õΩ ѨzÛ q~À^èŒ∞Å∞—— Jx J#fl^•xfl ™ê^è•~°}
Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ =iÎOѨ*Ëã≤ ÃÑ_»~å÷Å∞ fÜ«∞_»O J<åºÜ«∞O.
4. qâ◊fiã≤Oz#"å~°ÖÏ~å, g∞‰õΩ ^ŒQÆæ~°Ö’ L#fl ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å`À g∞~°∞
áÈ~å_»O_ç. "å~°∞ g∞Ö’ HÍiî<åºxfl K«qK«∂_»@O J=ã¨~°O. JÖÏ¡ÇπÏ
xëêªÑ¨~°∞Å~Ú# "åiˆH `˘_»~Ú L<åfl_»x `≥Å∞ã¨∞HÀO_ç.
(J`ü `ÒÉÏ : 123)
=∞n<å #QÆ~° ~å*ϺxH˜ K«∞@∞ìÑ@ ¨ #¡ ∞#fl ‰õΩ„QÍ=∂Å =Úã≤=¡ ÚÅ#∞, #QÆ~°
ã≤"å~°∞ „áêO`åÅ =Úã≤¡=ÚÅ#∞, ^ŒQÆæ~°#∞#fl |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ∞ JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_»∞
^•_»∞Å∞ [iÑ≤ ÉÏ^èŒ ÃÑ>Ëì"å~°∞. JO^Œ∞ˆH „Ѩã¨∞Î`« PÜ«∞`ü‰õΩ ѨÓ~°fiѨ٠PÜ«∞`üÅÖ’
JO^Œ~∂° XHõ¯™êiQÍ =∞n<å‰õΩ "≥o§ ^è•i‡Hõ*Ï˝# ã¨=Úáê~°#˚ KÕÜ∞« _®xH˜ |^Œ∞Å∞
z#flz#fl =~åæÅ∞QÍ "≥à◊§_»O =∞Oz^Œx É’kèOK«_»O [iyOk. P `«~°∞"å`«
=∞n<å Éèí„^Œ`å ^ŒàÏÅ#∞ ã¨OÉ’kèOz K«∞@∞ìѨ@¡#∞#fl "å~°∞ q∞=∞‡efl "≥∞`«Îx
"≥∞`«∞‰õΩQÍ ÉèÏqOz #q∞e"≥Ü«∂ºÅx J#∞HÀ‰õΩO_® HÍã¨Î Hõ@∞=ÙQÍ
=º=ǨÏiOK«=Åã≤O^Œx É’kèOK«_»O [iyOk. W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜,
JѨ~å^èŒ∞Å~Ú# u~°™ê¯~°∞ʼnõΩ ã¨O|OkèOz# P^Õâ◊"Õ∞ Wk. ™ê=∂#º
=Úã≤¡"Õ∞`«~°∞ʼnõΩ, ™ê=∂#º =Úã≤¡=ÚʼnõΩ ã¨O|OkèOzOk HÍ^Œ∞.
5. Z=~°~Ú`Õ =∂ =K«<åÅ#∞ qâ◊fiã≤OK«_®xH˜ u~°ã¯¨ iOKå~À "åix "Õ∞=Ú
~°∂_èôQÍ JyflÖ’<Õ qã¨i"Õ™êÎ=Ú. JHõ¯_» "åi â◊s~° K«~°‡O
HõiyáÈ~Ú#ѨÙÊ_»∞ ^•x ™ê÷<Õ =∞~À K«~å‡xfl ѨÙ\˜ì™êÎ=Ú. "å~°∞
Ü«∂`«<å ~°∞zx =∂Q˘Ñʨ QÍ P™êfikOKåÅx. JÖÏ¡ÇÏπ Jã¨=∂#
20 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
ã¨=∞~°∞ú_»∞, `«# x~°‚Ü«∂Å#∞ J=∞Å∞ Ѩ~°K«_»OÖ’ QÆÅ q[˝`«#∞ ÉÏQÍ
Ziy#"å_»∞. (J<£x™ê : 56)
Y∞~üP<£ ^≥·qHõ„QÆO^äŒO Jx Jk „ѨHõ\ ˜ã¨∞ÎOk. Jk ^≥·qHõ „QÆO^äŒ"≥∂
HÍ^À J#fl J#∞=∂#O L#fl@¡~Ú`Õ ^•xfl Ѩiâ’^è#Œ ^•fi~å „^è∞Œ =Ѩ~K° ∞« HÀ"åe.
HÍx ^•x D „ѨHõ@##∞ ^Œ$+≤ìÖ’ LOK«∞‰õΩ<Õ ^•xfl J~°÷O KÕã¨∞‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ
=ÚO^Œ∞‰õΩ ™êQÍe. P ^≥·qHõ „QÆO^äŒO, ^•x PÜ«∞`üÅ#∞, P^ÕâßÅ#∞,
xÜ«∞=∂Å#∞, áê\˜OK«x"åiH˜ #~°HõO „áêÑÎ̈=∞=Ù`«∞O^Œx, P #~°HõOÖ’ ZO`À
Hõiî# tHõ∆#∞ J#∞ÉèíqOK«=Åã≤ LO@∞O^Œx Jk K≥ѨÊHõáÈ`Õ =∞ˆ~=∞x
K≥|∞`«∞Ok? D PÜ«∞`ü#~Ú<å W@∞=O\˜ =∞ˆ~ PÜ«∞`üÅ#~Ú<å 㨈~, J~°÷O
KÕã∞¨ ‰õΩ<ÕO^Œ∞‰õΩ Y∞~üP<£x J^˘Hõ ^≥=· „QÆO^ä=Œ ∞x, Jk =∞~°}Ï#O`«~° rq`åxH˜
ã¨O|OkèOz# XHõ qâßfi™êxfl, XHõ ã≤^•úO`åxfl =ÚO^Œ∞OK«∞`«∞O^Œx JOwHõiOz
=∞s xã¨ÊHõ∆áê`« ^Œ$+≤ì`À K«^Œ"åe. D PÜ«∞`üÖ’ =Úã≤¡=ÚÅ∞ =Úã≤¡"Õ∞`«~°∞Å
Ѩ@¡ ZÖÏ =º=ǨÏiOKåÖ’ J#fl q+¨Ü«∞O K«iÛOK«|_»ÖË^Œx QÆ=∞xOKåe.
WO^Œ∞Ö’ JÖÏ¡ÇπÏ ZÖÏ =º=ǨÏi™êÎ_À J#fl q+¨Ü«∞O =∞@∞‰õΩ `≥Å∞Ѩ_»O
[iyOk.
6. qâ◊fiã≤Oz# [#∞ÖÏ~å, g∞ `«O„_»∞Å∂, ™È^Œ~∞° Å∞ qâßfi™êxH˜ |^Œ∞Å∞QÍ
u~°™ê¯~åxH˜ „áê^è•#º`«x¿ãÎ "åix ‰õÄ_® g∞ ã¨xflÇ≤Ï`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞HÀ
HõO_ç. g∞Ö’ Z=~°~Ú`Õ "åix `«=∞ ã¨xflÇ≤Ï`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞‰õΩO\Ï~À,
xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ "åˆ~ ^Œ∞~å‡~°∞æÅ∞. (J`ü `ÒÉÏ : 23)
Wn `ÒÉÏ ã¨∂~åÖ’x PÜ«∞`Õ. `ÒÉÏ ã¨∂~åÖ’ =Úã≤¡=ÚÅ ~å*ϺxH©
"åi q~À^èŒ∞ʼnõÄ =∞^茺 ™êQÆ∞`«∞#fl ã¨OѶ¨∞~°¬} q=~åÅ∞<åflÜ«∞x `≥Å∞ã¨∞
‰õΩ<åfl=Ú. "å~°∞ =Úã≤¡=ÚÅ#∞, W™ê¡"£∞#∞ ã¨~°fi<åâ◊#O KÕ¿ã ‰õΩ„@Å∞
Ѩ#∞fl`«∞<åfl~°∞. W@∞=O\˜ J`«ºO`« „áê}ÏO`«Hõ=∞~Ú# Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ =Úã≤¡=ÚÅ∞
W™ê¡"£∞ ã‘fiHõiOK«x `«=∞ |O^èŒ∞=ÙÅ Z_»Å *ÏQÆ~°∂‰õΩÅ~Ú "≥∞ÅQÆ=Åã≤O^Œx,
"åiH˜ `«=∞ PÑÎ̈q∞„`«∞Å∞QÍ, ã¨xflÇ≤Ï`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞HÀ~å^Œx, "å~°∞ q~À^èŒ∞Å
‰õΩ`«O„`åÅ =ÅÖ’ Ѩ_Õ „Ѩ=∂^Œ=ÚO^Œx, g∞~°∂ "åi KÕ`«∞Ö’¡ Ѩx=Ú@∞¡QÍ
=∂~°~å^Œx ÃÇÏK«ÛiOK«_O» [iyOk. ѨÓ~Àfi`«~Î å ѨijeOK«Háõ È`Õ U =K«<åx
Hõ~Ú<å ÃÑ_»~å÷Å∞ fÜ«∞_»O ã¨∞Å∞==Ù`«∂ áÈ`«∞Ok.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 21
=∞# ^Õâ◊OÖ’#∂ ã¨=∂*ÏxH© ^ÕâßxH© Ǩx HõeyOKÕ â◊„`«∞=Ù‰õΩ, ÖË^•
JѨ~åkèH˜ J`«x |O^èŒ∞=ÙÅ∞, J`«x q∞„`«∞Å∞ Z=~°~Ú<å PѨÙÎ_»∞QÍ ~°Hõ∆}
HõeÊ¿ãÎ JÖÏ P„â◊Ü«∞q∞zÛ# "åix ‰õÄ_® ^À+¨µÅ∞QÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«_»O
[~°∞QÆ∞`«∞Ok. U ^Õâ◊ K«@ì=∞~Ú<å ã¨~°fi ™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#∂ W@∞=O\˜
"å\˜x ÉèíiOK«^Œ∞. J`«º=ã¨~° Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡#~Ú`Õ =∞s#∞.
W™ê¡"∞£ =∂#=ÙÅO^Œi H˘~°‰Ωõ XHõ ã¨=∞„QÆ r=# =º=ã¨.÷ J^˘Hõ ~å[H©Ü∞«
=º=ã¨÷#∞ ã¨~Ú`«O „Ѩuáêkã¨∞ÎOk. Jxfl HÍÖÏʼnõΩ, Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ =iÎOKÕ
P^ÕâßÅ∞ WO^Œ∞Ö’ LO_»@O ã¨Ç¨Ï[O, J=ã¨~°O ‰õÄ_®. Éèí„^Œ`«, ˆH∆=∞O, ~°Hõ∆},
~å[ºÉÏ^茺`«, ^•xH˜ J=ã¨~°=∞~Ú# P^ÕâßÅ∂ J=ã¨~°"Õ∞. Y∞~üP<£ K≥¿ÑÊk
ˆH=ÅO:
^èŒ~°‡O q+¨Ü«∞OÖ’ g∞`À áÈ~å_ç# "å~°∞, q∞=∞‡efl g∞ Wà◊§ #∞O_ç
ÔQO\˜"ãÕ #≤ "å~°∞, q∞=∞‡efl ÔQO\˜"Ü Õ ∞« _»OÖ’ XHõiH˘H~õ ∞° `À_Ê» _ç# "å~°∞–
ˆH=ÅO "åi`À ¿ãflǨÏO KÕÜ«∞_®<Õfl JÖÏ¡ÇπÏ q∞=∞‡efl "åiã¨∞Î<åfl_»∞.
(JÖò =Ú=∞ÎÇÏ≤ # : 9)
™ê^è•~°} Ѩiã≤÷`«∞ʼnõΩ =iÎOKÕ Y∞~üP<£ P^ÕâßÅ∞:
Wn "åã¨Î="Õ∞, =∂#=Ù_»∞ `«# `«e¡^ŒO„_»∞ŠǨωõΩ¯Å∞ QÆ∞iÎOKåÅx
"Õ∞=Ú ã¨fiÜ«∞OQÍ `åH©^Œ∞ KÕâß=Ú. J`«x `«e¡ Jâ◊HõÎ`«ÃÑ·# Jâ◊HõÎ`«#∞
Éèií Oz J`«xfl `«# QÆ~åƒù# ^èiŒ OzOk. J`«#∞áêÅ∞ q_»∞=\ÏxH˜
Ô~O_Õà◊√§ Ѩ\Ïì~Ú. (JO^Œ∞=Å¡<Õ "Õ∞=Ú J`«xH˜ Ç≤Ï`«=Ù QÆiáê=Ú.)
<å‰õΩ Hõ$`«A_˝ =» ~Ú h `«e¡^OŒ „_»∞ʼnõÄ Hõ$`«[`˝ Å« iÊOK«∞HÀ, <å "≥·ÑÙ¨ #ˆH
h=Ù =∞~°Å=Åã≤ LOk. HÍx XHõ"àÕ ◊ "å~°∞ hÃÑ·# XuÎ_ç `≥zÛ <å`Àáê@∞
=∞Ô~=i#~Ú<å, h Z~°∞HõÖ’ ÖËx"åix, <å‰õΩ ã¨ÇϨ =~°∞ÎÅ∞QÍ KÕÜ∂« Åx
"åOzèOz#@¡~Ú`Õ h=Ù "åi =∂@#∞ Z\ì̃ Ѩiã≤u÷ Ö’#∂ áê\˜OK«=^Œ∞.Ì
„ѨѨOK«OÖ’=∞@∞‰õΩ "åi Z_»Å ã¨^Œfi~°Î#`À =º=ǨÏiã¨∂Î<Õ LO_®e.
J~Ú`Õ <å"≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°eOKÕ =ºH˜Îx =∂„`«"Õ∞ J#∞ã¨iOK«∞† P
`«~°∞"å`« g∞~°O`å =∞~°e ~å=Åã≤Ok <å"≥·Ñ¨Ù#ˆH. JѨÙÊ_»∞ g∞‰õΩ
`≥ Å ∞Ѩ Ù `å#∞ g∞~° ∞ Z@∞=O\˜ PK« ~ ° } Å∞ KÕ ã ¨ ∂ Î LO_Õ " å~À.
(Å∞H͇<£ : 14,15)
22 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
`«e¡^ŒO„_»∞Å∞ =Úã≤¡=ÚÅ~Ú<å =Ú„+≤‰õΩÅ∂ u~°™ê¯~°∞ÖË J~Ú<å "åi
Z_»Å L`«Î=∞suÖ’ „Ѩ=iÎO KåÅx, "åiH˜ ¿ã=Å∞ JO^Œ*ËÜ«∂Åx P^Õtã¨∞ÎOk
Y∞~üP<£. J~Ú`Õ J@∞=O\˜ =∞ǨϟѨHÍ~°∞ÖË `«Ñ¨ÙÊ_»∞ =º=Ǩ~åÅ#∞ P^Õt¿ãÎ
P =∂@#∞ =∂„`«O JOwHõiOK«=^ŒÌx JO@∞Ok. „ѨǨ¡^Œ∞_»∂ Ç≤Ï~°}º HõtѨÙ_ç
QÍ^èŒÖ’ D ÉèÏ=O =∞#‰õΩ HÍ#~å=_»O ÖË^•?
7. "åã¨Î"åxH˜ <≥ÅÅ ã¨OYº, JÖÏ¡ÇπÏ Éèí∂g∞ PHÍâßÅ#∞ ã¨$+≤ìOz# <å\˜
#∞Op JÖÏ¡ÇπÏ „QÆO^äŒOÖ’ Ѩ<≥flO_Õ. g\˜Ö’x <åÅ∞QÆ∞<≥ÅÅ∞ Ѩq„`«
=∞~Ú#q. J^Õã¨~°~Ú# xÜ«∞=∞O. JO^Œ∞=Å¡ <åÅ∞QÆ∞ <≥ÅÖ’ g∞
g∞^Œ g∞ˆ~ J`åºKå~åxH˜ áêÅÊ_»HõO_ç. JO^Œ~°∂ HõÅã≤ |Ǩï^≥·"å
~å^茉õΩÅ`À áÈ~å_»O_ç– "å~°O`å HõÅã≤ g∞`À áÈ~å_ç#@∞¡. ÉÏQÍ
`≥Å∞ã¨∞HÀO_ç, JÖÏ¡ÇÏπ ^è~Œ ‡° x+¨Qª ÅÆ "åiˆH `˘_~» Ú L<åfl_»∞. '#ã‘— J#flk
u~°™ê¯~°OÖ’<Õ =∞iO`« u~°™ê¯~° KÕ+ì̈. nx =¸ÅOQÍ<Õ D u~°™ê¯~°∞efl
=∂~°æ qÇ‘Ï#`«‰õΩ QÆ∞iK≥Ü«∞º_»O [~°∞QÆ∞`«∞Ok. XH˘¯Hõ¯ ã¨O=`«û~°O
XHõ <≥Å#∞ ǨÏÖÏÖò (^è~Œ ‡° ã¨=∞‡`«O) KÕã∞¨ ‰õΩO\Ï~°∞. =∞~˘Hõ ã¨O=`«û~°O
^•xfl x+≤^=úŒ ∞~Ú#kQÍ Ñ¨iQÆ}™˜ êÎ~∞° . D q^èOŒ QÍ JÖÏ¡ÇÏπ x¿+kèOz#
<≥ÅÅ ã¨OYº#∞ ѨÓiÎ KÕÜ∂« Åh JÖÏ¡ÇÏπ x¿+kèO z# ^•xfl ^è~Œ ‡°
ã¨=∞‡`«O KÕã¨∞HÀ<åÅh HÀ~°∞‰õΩO\Ï~°∞. "åi ^Œ∞âıÛ+¨ìÅ∞ "åiH˜ JÅOHÍ~°
„áêÜ«∞=∞~Ú#qQÍ KÕÜ«∞|_®¤~Ú. JÖÏ¡ÇπÏ ã¨`«º u~°™ê¯~°∞ʼnõΩ ~°∞A
=∂~°Oæ K«∂Ѩ_∞» . (J`ü `ÒÉÏ : 36, 37)
WHõ¯_» 37= PÜ«∞`üÖ’x z=i ÉèÏQÍxfl =∞@∞ˆH ¿Ñ~˘¯x JÉèíºO`«~°O
"≥e|∞K«Û_»O [iyOk. nxH˜ ѨÓ~°fiѨ٠PÜ«∞`ü (36)x, nhfl HõeÑ≤ ѨÓiÎQÍ
K«kq#@¡~Ú`Õ nx ã¨O^Œ~°ƒùO Uq∞\’ É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. Ǩτ*`ü W„ÉÏÇ‘Ï"£∞,
Ǩτ[`ü W™ê‡~¸Öò (J) U~°Ê~°z# xÜ«∞=∂Å#∞ „`Àã≤ѨÙzÛ, <≥ÅÅ#∞ `å~°∞
=∂~°∞KÕã≤ `«=∞‰õΩ J#∞‰õÄÅ=∞~Ú# ~°∞`«∞=ÙÖ’ 'ǨÏ*ò˚— <≥Å =KÕÛÖÏ
=∂~°∞Û‰õΩ<Õ"å~°∞ ‰õΩ~Ô +· π |Ǩï^≥"· å~å^艌 Ωõ Å∞. JO>Ë Ç¨ÏÖÏÖò ǨÏ~å"£∞ P^ÕâßÅ#∞
`«=∞‰õΩ J#∞=~Ú# suÖ’ =∂~°∞Û ‰õΩ<Õ"å~°#fl=∂@. |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩÅ,
u~°™ê¯~°∞Å D áÈHõ_#» ∞ x~°ãã≤ ∂¨ Î "å~°∞ D q^è•<åxfl =∂~°∞ÛHÀ=_®xH˜ ã≤^OúŒ QÍ
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 23
ÖËHõáÈ`Õ, `«=∞ u~°™ê¯~° "≥·Yix =∂~°∞ÛHÀHõáÈ`Õ "åix |Å=O`å# ã¨<å‡~åæ#
fã¨∞‰õΩ=KÕÛ ÉÏ^茺`« Z=iÃÑ·<å ÖË^Œ∞, "åi ¿ãfiK«Ûù#∞ ǨÏiOz "ÕÜ«∞_»O ^≥·=O
J#∞ã¨iOKÕ Ñ¨^Œúu HÍ^Œ∞. JO>Ë JÖÏ¡ÇπÏ u~°™ê¯~åxˆH X_çQÆ\ ˜ì# "åiH˜
|Å=O`å# ^•iK«∂Ñ≤, ã¨<å‡~åæ# #_çÑO≤ K«_#» fl =∂@.
8. ѨÓiÎ PÜ«∞`ü J#∞"å^ŒO Wk:
qâ◊fiã≤Oz#"å~°ÖÏ~å, g∞‰õΩ ѨÓ~°fiO „QÆO^äOŒ „Ѩ™êkOK«|_ç# "åiÖ’,
g∞ ^èŒ~å‡xfl P@ =ã¨∞Î=ÙQÍ, HÍňH∆Ѩ ™ê=∞„yQÍ ZOKÕ"åih W`«~°
u~°™ê¯~°∞Å#∂ g∞ q∞„`«∞Å∞QÍ, ã¨Ç¨ÏK«~°∞Å∞QÍ KÕã¨∞HÀHõO_ç. g∞~°∞
qâßfiã¨∞ÖË J~Ú`Õ JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»O_ç. (JÖò =∂W^Œ : 57)
D PÜ«∞`ü#∞ ѨÓiÎQÍ Ñ¨iîOz<å ã¨O^Œ~°ƒù"Õ∞^À `Õ@`≥Å¡=∞=Ù`«∞Ok†
nx =ÚO^Œ∞#fl PÜ«∞`üÅ#∞, nx `«~°∞"åu PÜ«∞`üÅ#∞ Ѩije¿ãÎ#∂ Ju
ã¨∞Å∞=ÙQÍ É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. W™ê¡"£∞#∞, =Úã≤¡=ÚÅ#∞, =Úã≤¡=ÚÅ PKå~°
=º=Ǩ~åÅ#∞, „áê~°#÷ Å#∞ J=¿ÇÏà◊# ѨiKÕ „ÔHã· =Ψ ÙÅ∞, Ü«¸^Œ∞Å∞, u~°™ê¯~°∞Å
„Ѩ™êÎ=# [~°∞QÆ∞`«∞Ok. J~Ú`Õ D PѨǨÏã≤OKÕ "åi`À =Úã≤¡=ÚÅ
ã¨O|O^è•Å∂ LO_Õq. "åi ã¨Ç¨Ï"åã¨O =Å¡ =Úã≤¡=ÚÖ’¡#∂ JѨqâßfi™êÅ∞
KÀ@∞KÕã∞¨ ‰õΩ<Õ „Ѩ=∂^Œ=ÚO@∞Ok, ÃÑQ· Í "åi ‰õΩ„@Å∂ ‰õΩ`«O„`åʼnõΩ =Úã≤=¡ ÚÅ∞
áê=ÙÅ∞QÍ =∂ˆ~ J=HÍâ◊=¸ LOk. JO^Œ∞=Å¡ D P^Õâ◊q∞=fi_»O [iyOk.
WO^Œ∞Ö’ PˆH∆Ѩ}©Ü«∞=∞~Ú# JOâ◊"Õ∞=ÚO^À?!
9. giÃÑ·# Jxfl"≥·Ñ¨ÙÅ #∞O_ç JaèâßѨO ‰õΩ~°∞ã¨∞ÎOk. ZHõ¯_≥Hõ¯_»
HÍ#=zÛ<å Ѩ@∞ì |_»`å~°∞, =∂ K≥_»¤QÍ ã¨OǨÏiOK«|_»`å~°∞.
(JÖò JÇπÏ*ÏÉò : 61)
nx =ÚO^Œ∞#fl PÜ«∞`ü (60), `«~°∞"åu PÜ«∞`ü (62) HõeÑ≤ "≥Ú`åÎx
K«kq#@¡~Ú`Õ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok.
XHõ"Õà◊ =Ú<åѶ≤‰õΩÅ∞, PO`«~åºÖ’¡ K≥_»∞QÆ∞xO_ç L#fl"å~°∞, =∞n<åÖ’
HõÅHõÅO ã¨$+≤ìOKÕ =^ŒO`«∞Å∞ "åºÑ≤OѨ*Ëã¨∞Î#fl"å~°∞ `«=∞ ^Œ∞âıÛ+¨ìÅ∞
=∂#∞HÀHõáÈ`Õ "åiH˜ „ѨuQÍ K«~°ºÅ∞ ÔQ·H˘#_®xH˜ "Õ∞=Ú x#∞fl ÖËÑ≤
24 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
xÅɡ_»`å=Ú, P `«~°∞"å`« "å~°∞ D #QÆ~°OÖ’ h`Àáê@∞ x=ã≤OK«
QÆÅQÆ@O |ǨïHõ+ì¨O. giÃÑ·# Jxfl"≥·ÑÙ¨ Å #∞O_ç JaèâßѨO
‰õΩ~°∞ã¨∞ÎOk. ZHõ¯_≥Hõ¯_» HÍ#=zÛ<å Ѩ@∞ì|_»`å~°∞, =∂ K≥_»¤QÍ ã¨OǨÏ
iOK«|_»`å~°∞. Wk JÖÏ¡ÇÏπ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞O– W@∞=O\˜ [#∞Å
q+¨Ü«∞OÖ’ `˘e#∞Op =ã¨∞Î#fl^Õ† =∞i h=Ù JÖÏ¡ÇπÏ ã¨O„Ѩ^•Ü«∞OÖ’
Z@∞=O\˜ =∂~°∞Ê#∂ HÍ#ÖË=Ù. (JǨÉ˚ ò : 60 – 62)
|Ü«∞\˜H˜ =Úã≤¡=ÚÅ∞QÍ HõxÑ≤ã¨∂Î, =Úã≤¡=ÚÅ`Àáê@∞ HõѨ@OQÍ
=º=ǨÏiã¨∂Î LO_Õ ^ŒfiO^Œfi ã¨fiÉèÏ=Ùefl Y∞~üP<£ '=Ú<åѶ≤H±Å∞— Jx áêiÉèÏ+≤
HõOQÍ =i‚ã¨∞ÎOk. D PÜ«∞`üÅÖ’ WÖÏO\˜ "åi „Ѩ™êÎ=<Õ LOk. XHõ ã¨~°~Ú#
=º=ã¨÷, ã¨`«û=∂[O <≥ÅH˘ÖÏÊÅO>Ë W@∞=O\˜ p_»Ñ¨Ù~°∞QÆ∞efl Ui"ÕÜ«∞_»O
`«Ñ¨Êxã¨i. áêÅ∞áÈã≤ áê=Úefl ÃÑOK«∞‰õΩ<Õ |∞kú=∞O`«∞efl „ѨѨOK«OÖ’ U
ã¨=∂[=¸ ã¨=∞iúOK«^Œ∞. Wk ã¨Ê+ì̈=∞~Ú# q+¨Ü«∞O, WO^Œ∞Ö’ `«¿ÑÊq∞\’
É’^èŒÑ¨_»^Œ∞.
10. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ g∞~°∞#∂fl, ^≥·"åxfl HÍ^Œx g∞~°∞ ѨÓlOKÕ P~å^èŒ∞º
Å∞#∂fl #~°HÑõ Ù¨ ã¨q∞^èÅŒ ∞† JHõ¯_çˆH g∞~°∂ KÕ~=° Åã≤ LOk.
(JÖò JxƒÜ«∂ : 98)
W™ê¡"£∞ |Ǩï^≥·"å~å^èŒ##∞ YO_çã¨∞ÎOk. ^•x „ѨHÍ~°O XˆH ã¨$+≤ìHõ~°Î
ã¨HõÅ Éèí∞=# ÉèÏO_»"åʼnõΩ „ѨÉèí∞=~Ú#ѨÙÊ_»∞ |∞nÌ q"ÕHÍÅ∞#fl D =∂#=Ù_»∞
P XˆH XHõ¯ ^≥·"åxfl qâ◊fiã≤OKåe. x[™êfiq∞x HÍ^Œx =∞x+≤ Z=Ô~=ix
P~åkè™êÎ_À, =∞Ô~=Ô~=i T_çQÆO KÕ™êÎ_À "åi#O^Œih YO_çã¨∞ÎOk Y∞~üP<£.
„ѨѨOK«OÖ’ ZÖˇ¡_»ÖÏ `«# „Ѩ=HõÎefl ѨOÑ≤, `«# „QÆO^ä•Å#∞ J=`«iOѨ*Ëã≤
^≥·=O, =∂~°æO K«∂Ñ≤# `«~°∞"å`«, „Ѩ=HõÎÅ P^Œ~°≈rq`«O „Ѩã¨∞Êù@OQÍ K«∂ÃÑ\ì̃#
`«~∞° "å`« ‰õÄ_® Z=~°~Ú<å |Ǩï^≥"· å~å^è#Œ ‰õΩ áêÅÊ_ç`Õ ^≥"· åxfl HÍ^Œx W`«~∞° Å
q^èÕÜ«∞`« áê\˜OK«_®xH˜ X_çQÆ_ç`Õ "å~°∞ ^≥·= tHõ∆‰õΩ `«Ñ¨Êxã¨iQÍ QÆ∞iHÍ=Åã≤
LO@∞Ok.
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 25
D XHõ¯ PÜ«∞`ü#∞ HÍHõ 91= PÜ«∞`ü "≥Ú^ŒÅ∞‰õΩx 100= PÜ«∞`ü
=~°‰õΩ Ѩije¿ãÎ WO^Œ∞Ö’ QÆÅ ¿ÇÏ`«∞=Ù Uq∞\’ ^Àº`«Hõ=∞=Ù`«∞Ok.
11. =∞Ô~=iHõ~Ú`Õ J`«x „ѨÉèí∞=Ù =K«<åÅ ^•fi~å Ç≤Ï`«=Ù QÆiÑ≤#ѨÙÊ_»∞
J`«#∞ "å\˜H˜ q=ÚY∞_»=Ù`å_À, J@∞=O\˜"åxHõ<åfl ^Œ∞~å‡~°∞æ_≥=_»∞
HÍÅ_»∞? (Jãπ ã¨*ÏÌ : 22)
Y∞~üP<£ XHõ ^è•i‡Hõ „QÆO^äŒO. ^èŒ~°‡OÖ’ ^≥·=O, ^≥·"å^ÕâßÅ∞, "å\˜x
áê\˜OKÕ"å~°∞, "å\˜x u~°ã¨¯iOKÕ "å~°∞– g\xflO\˜ „Ѩ™êÎ=# LO@∞Ok.
"å\˜`Àáê@∞ ^≥"· å^ÕâßÅ#∞ áê\˜OKÕ"åiH˜ <åºÜ«∞=O`«OQÍ<Õ „áêÑ≤OÎ K«=Åã≤#
|Ǩï=∂<åÅ∞, áê\˜OK«x"åiH˜ qkèOK«|_Õ tHõ∆#∞ QÆ∞iOz ‰õÄ_® ^è•i‡Hõ
„QÆO^äŒOÖ’ `«Ñ¨ÊHõ „Ѩ™êÎqOK«|_ç LO@∞Ok. ^≥·"å^ÕâßÅ#∞ kèHõ¯iOKÕ "åiH˜,
^≥·"å^ÕâßÅ#∞ *Ï˝Ñ¨HõO KÕã≤<å MÏ`«~°∞ KÕÜ«∞x"åiH˜ ^≥·=O =^ŒÌ ÅaèOKÕ tHõ∆#∞
„Ѩ™êÎqOz =∞Oz "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∞~°ÅÛ_»O ‰õÄ_® ^è•i‡Hõ É’^èŒÖ’ XHõ JOâ◊O.
nxfl HÍ^Œ#_»O ^èŒ~å‡hfl ^•x ¿ÇÏ`«∞=Ù#∂ HÍ^Œ#_»"Õ∞. D ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’ W^Õ
ã¨∂~åÖ’x 20,21= PÜ«∞`üÅ`Àáê@∞ nxfl HõeÑ≤ K«^Œ=_»O ã¨=∞O[ã¨O.
12. g∞‰õΩ W`ÀkèHõOQÍ „áêѨÎO HÍÉ’`«∞#fl Ü«Ú^Œú „áêÑ≤Îx QÆ∞iOz JÖÏ¡ÇπÏ
g∞‰õΩ "åQÍÌ#O KÕã¨∞Î<åfl_»∞. (JÖò Ѷ¨`üÇπÏ : 20)
nxfl K«^∞Œ =Ù`«∂ D ã¨∂~å, 18,19,21= PÜ«∞`üÅ#∞ ã¨~Ú`«O Ѩije¿ãÎ
Jã¨Å∞ L^ÕÌâ◊O Uq∞\’ É’^èŒÑ¨_»∞`«∞Ok. Jã¨Å∞ ã¨O^Õâ◊O, J#u HÍÅOÖ’<Õ
„áêѨÎO HÍ#∞#fl q[Ü«∂xfl QÆ∞iOz# â◊√Éèí"å~°Î x=fi_»O. ^•x`À áê@∞
Ü«Ú^Œ„ú áêÑ≤xÎ QÆ∞iOz ‰õÄ_® =ÚO^Œ∞QÍ<Õ `≥eÜ«∞*ËÜ∞« _»O [iyOk. Ü«Ú^Œ„ú áêÑ≤Î
Jx "Õ∞=Ú J#∞=kOz#k áêâßÛ`«º Ü«Ú^Œhú uÖ’#∂ Spoil of war J#fl¿Ñi@
<åºÜ«∞ ã¨=∞‡`«O KÕÜ«∞|_ç# =ã¨∞Ιê=∞„y. Ѩ~ål`« ¿ã#Å∞ =^Œe"Õà◊§QÍ
q[Ü«ÚÅ~Ú# ¿ã#Å∞ ¿ãHõiOKÕ ™ê=∞„y J#fl=∂@. áêâßÛ`«º K«@ìO „ѨHÍ~°O
Jk „ѨÉèí∞`«fiÉÁHõ¯™êxH˜ "≥_ç`Õ W™ê¡g∞Ü«∞ âßã¨<åOQÆO s`åº J~Ú^Œ= =O`«∞
„ѨÉèí∞`«fi HÍ~°ºHõÖÏáêʼnõΩ Y~°∞ÛHÍQÍ q∞QÆ`å ™⁄=Ú‡ Ü«Ú^ŒúOÖ’ áêÖÁæ#fl
Ü≥∂^èŒ∞Å~Ú# Ãã·x‰õΩÖ’¡ ѨOzÃÑ@ì|_»∞`«∞Ok. Wn Ü«Ú^•úxH©, W™ê¡g∞Ü«∞
26 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
~å*ϺxH© ã¨O|OkèOz# P^Õâ◊"Õ∞.
13. HÍQÍ g∞~°∞ á⁄Ok# Ü«Ú^Œú„áêÑ≤Îx g∞~°∞ u#=K«∞Û, Jk ^èŒ~°‡ã¨=∞‡`«
=∞~Ú#n, Ѩiâ◊√^Œú =∞~Ú#n#∞. JÖÏ¡ÇπωõΩ ÉèíÜ«∞Ѩ_»∞`«∂ LO_»O_ç.
xâ◊ÛÜ«∞OQÍ JÖÏ¡ÇπÏ =∞xflOKÕ"å_»∞, Hõ~°∞}˜OKÕ "å_»∞#∂.
(JÖò J<åÊùÖò : 69)
WO^Œ∞Ö’#∂ Ü«Ú^Œú„áêÑ≤ÎH˜ ã¨O|OkèOz# P^Õâ◊=ÚOk. "åãÎ̈="Õ∞q∞
@O>Ë Ü«Ú^Œ„ú áêÑ≤Î H˘~°‰Ωõ „áê‰õΩÖÏ_»@O, J#flk W™ê¡g∞Ü«∞ ^Œ$+≤Hì À}O „ѨHÍ~°O
"åOKè«hÜ«∞=∞~Ú# JOâ◊O HÍ^Œ∞. HÍx P<å\˜ Ü«Ú^•úÅÖ’ J#∞ã¨iOKÕ Ñ¨^Œúu
^Œ$ëêì º Jk J#∞=∞uOK«|_ç<å ^•xѨ@¡ Ãã#· ºOÖ’ Pâ◊ ÃÑ~°Q‰Æ Ωõ O_® LO_»\Ï<Õfl
JaèÅ+≤OK«_»O [iyOk. „ѨѨOK« „ѨÜ≥∂[<åʼnõΩ |^Œ∞Å∞ Ѩ~°Ö’Hõ „ѨÜ≥∂[
<åÅ#∞ HÍOH˜∆OKåÅx É’kèOK«_»=¸ [iyOk. D ã¨∂~å 67,68= PÜ«∞`ü
Å#∂ Ѩije¿ãÎ Wk ã¨Ê+ì̈=∞=Ù`«∞Ok.
14. „Ѩ=HÍÎ, u~°™ê¯~°∞Å∞ HõѨ@∞Å`À áÈ~å_»∞, "åi Z_»Å Hõiî#OQÍ
„Ѩ=iÎOK«∞. "åi z~° x"åã¨O #~°HõO, Jk J`«ºO`« ¿ÇÏÜ«∞=∞~Ú#
x"åã¨O. (J`ü`«„Ç‘Ï"£∞ : 9)
WHõ¯_» áÈ~å_Õ P^Õâ◊O W™ê¡g∞Ü«∞ „ѨÉèí∞`åfixˆH W=fi|_»∞`ÀO^Œ#fl
q+¨Ü«∞O ã¨∞ã¨Ê+ì̈O. H˘`«ÎQÍ U~°Ê_ç# W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨=∂*Ïxfl ~°H˜∆OK«_»O, ^•x
„ѨQÆu =∂~åæ# =KÕÛ J"åO`«~åÅ#∞ ^Œ∂~°O KÕÜ«∞_»O „Ѩ=HõÎ ÉÏ^茺`«Ö’¡x
JOâ◊"Õ∞.
u~°™ê¯~°∞Å∞, HõѨ@∞Å∞, W™ê¡"£∞#∞, =Úã≤¡=ÚÅ#∞ `«∞^Œ=Ú\ì̃OKåÅx
KÕã≤# „Ѩܫ∞`åflÅ ^Œ$ëêì º<Õ "åix Z^Œ∞~˘¯x "åi ÔH^Œ∞~°∞QÍ áÈ~å_»=Åã≤O^Œ#fl
P^Õâ◊O W=fi_»O [iyOk. ^≥·=kèHͯ~°∞Å~Ú# "åix, ^≥·==∂~åæxfl J#∞ã¨
iã¨∞Î#fl "åi ^•iÖ’ J@OHÍÅ∞, J_»¤O‰õΩÅ∞ ã¨$+≤ìã¨∞Î#fl "åix ZkiOK«_»O
"åix `˘eyOK«_»O, ^≥·"åxfl qâ◊fiã≤Oz PÜ«∞# K«∂ÃÑ\ì̃# ÉÏ@#∞ J#∞ã¨iOKÕ
"åi ÉÏ^茺`«. W@∞=O\˜ u~°™ê¯~°∞Å∞ ^≥·"å„QÆǨxˆH áê„`«∞Å∞HÍx J#∞„QÆǨxH˜
J~°∞›Å=Ù`å~å?
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 27
15–16. D u~°™ê¯~°∞ʼnõΩ "Õ∞=Ú Hõi#î Ü«∂`«##∞ `«Ñʨ ‰õΩO_® ~°∞z K«∂Ñ≤Oz
f~°∞`å=Ú. g~°∞ KÕã∂¨ Î L#fl J`«ºO`« hK«=∞~Ú# KÕ+ì¨Å‰õΩQÍ#∞ giH˜
ѨÓiÎ „ѨuѶ¨ÖÏxfl JO^Œ*Ë™êÎ=Ú. Jk #~°HõO, JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨@¡ "≥·~°O
ÃÑOK«∞‰õΩ#fl "åiH˜ „ѨuѶ¨ÅOQÍ „áêÑ≤Îã¨∞ÎOk. JO^Œ∞Ö’<Õ "åi x"åã¨O
z~°™ê÷~ÚQÍ LO@∞Ok. Wn "åiH˜ tHõ∆, =∂ PÜ«∞`üÅ#∞ "å~°∞
u~°ã¯¨ iã¨∂Î L#flO^Œ∞‰õΩ. (Ǩg∞"£∞ Jã¨û*ÏÌ : 27,28)
D PÜ« ∞ `ü Å `Àáê@∞ 25,26= PÜ« ∞ `ü Å #∞ 㨠~ Ú`« O Hõ e Ñ≤
K«kq#@¡~Ú`Õ P u~°™ê¯~°∞Å∞ =Úã≤¡=ÚÅѨ@¡ U q^èŒOQÍ =º=ǨÏiOKÕ "å~À
`≥Å∞ã¨∞ÎOk. ^≥·=kèHͯ~°∞Å Z_»Å, ^≥·"å[˝efl ѨiǨÏã≤OKÕ"åi Z_»Å ^Õ=Ù_»∞
=º=ǨÏiOKÕ f~°∞ P q^èŒOQÍHÍHõ =∞ˆ~ q^èŒOQÍ LO@∞O^À, =∞ˆ~ q^èŒOQÍ
LO_®Ö’ PÖ’zOK«=Åã≤# q+¨Ü∞« O.
17. "åãÎ̈"åxH˜ JÖÏ¡ÇÏπ qâßfiã¨∞Å #∞O_ç "åi „áê}ÏÅ#∞, "åi ^è#Œ ã¨OѨuÎx,
ã¨fi~°æO „Ѩu =¸ÅºOQÍ H˘#∞‰õΩ¯<åfl_»∞. "å~°∞ ^≥·= =∂~°æOÖ’
áÈ~å_»`å~°∞, K«OѨÙ`å~°∞, K«OѨ|_»`å~°∞. "åiH˜ JÖÏ¡ÇπÏ Ñ¨Óz L#fl
QÆ\˜ì "åQÍÌ#O (ã¨fi~°æ "åQÍÌ#O K≥Ü«∞º_»O [iyOk)– `Ò~å`üÖ’#∂,
Wh˚ÖòÖ’#∞, Y∞~üP<£Ö’#∂. `«# „Ѩ=∂}Ïxfl <≥~°"Õ~°Û_»OÖ’
JÖÏ¡ÇπÏ#∞ q∞Oz# "å_≥=_»∞? ã¨O`À+≤OK«O_ç, ^≥·=O`À g∞~°∞
‰õΩ^Œ∞~°∞Û‰õΩ#fl g∞ D ÉË~O° q+¨Ü∞« OÖ’ WHõ ã¨O|~åÅ∞ [~°∞Ѩ٠HÀO_ç,
W^Õ J`«ºO`« Ѷ¨∞#=∞~Ú# ™êѶ¨ÅºO. JÖÏ¡ÇπÏ "≥·Ñ¨Ù#‰õΩ =∂\˜ =∂\˜H©
=∞~°Ö"Ë å~°∞, PÜ«∞# ^•ã¨ºO KÕ¿ã"å~°∞, PÜ«∞# ™È΄`«O H©~ΰ#O KÕ¿ã"å~°∞,
PÜ«∞# H˘~°‰õΩ Éèí∞qÖ’ „Éèíq∞OKÕ"å~°∞, PÜ«∞# ã¨=∞Hõ∆OÖ’ ~°∞‰õÄ ã¨*ÏÌ
(„áê~°÷#)Å∞ KÕ¿ã"å~°∞, =∞Ozx P^ÕtOKÕ"å~°∞, K≥_»∞#∞ "åiOKÕ"å~°∞,
JÖÏ¡ÇπÏ (xÜ«∞q∞Oz#) Ѩi^èŒ∞efl HÍáê_Õ"å~°∞ (D q^èŒ=∞~Ú#
L`«Î=ÚÅ∞ qâßfiã¨∞Å∞, JÖÏ¡ÇÏπ `À „HõÜ∞« q„HõÜ∞« =º=Ǩ~°O <≥i¿Ñ"å~°∞)–
„Ѩ=HÍÎ, D qâßfiã¨∞ʼnõΩ â◊√Éèí"å~°Î x=Ùfi.
(J`ü `ÒÉÏ : 111,112)
^≥·==∂~°æOÖ’ áÈ~å_»@=∞O>Ë Uq∞\’ q=iOKå=Ú. ã¨`«ºO HÀã¨O,
^èŒ~°‡O HÀã¨O, <åºÜ«∞O HÀã¨O, Jã¨`åºxfl, J^èŒ~å‡xfl, J<åºÜ«∂xfl ZkiOz
28 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
KÕ¿ã áÈ~å@O J#fl=∂@. áÈ~å@OÖ’ Hõ$+≤, ã¨OѶ¨∞~°¬}, Ѷ¨∞~°¬} Jhfl KÕi
L<åfl~Ú. D PÜ«∞`ü "≥Ú`åÎhfl nx `«~°∞"åu PÜ«∞`ü#∞ ã¨~Ú`«O HõeÑ≤
K«kq#@¡~Ú`Õ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O, áÈ~å_Õ "åi QÆ∞}QÆ}ÏÅ∞ =ÚO^Œ∞‰õΩ =™êÎ~Ú.
18. D ^ŒfiO^Œfi ã¨fiÉèÏ=ÙÅ~Ú# ѨÙ~°∞+¨µÅ∂ „ã‘ÎÅ∂, u~°™ê¯~°∞Å H˘~°‰õΩ
JÖÏ¡ÇπÏ KÕã≤# "åQÍÌ#O #~°HÍyfl, JO^Œ∞Ö’<Õ "å~°∞ ã¨^• LO\Ï~°∞†
J^Õ "åiH˜ ã¨~~° Ú#k† JÖÏ¡ÇÏπ pè`å¯~°O "åiH˜, ã≤~÷ O° QÍ HõeˆQ
Ü«∂`« #"åiH˜! (J`ü `ÒÉÏ : 68)
61= PÜ«∞`ü #∞O_ç 70= PÜ«∞`ü =~°‰õΩ HõѨ@ =Úã≤¡=ÚÅ#∞ QÆ∞iOz,
^ŒfiO^Œfi huѨ~°∞Å~Ú# "åix QÆ∞iOz, "åi KÕ+ì̈Å#∞ QÆ∞iOz, "åi "≥·Yix
QÆ∞iOz, W™ê¡g∞Ü«∞ ã¨=∂[OÖ’ "åi áê„`«#∞ QÆ∞iOz q=~åÅ∞<åfl~Ú. ^Õ=Ùx
JaèâßáêxH˜ "å~°∞ QÆ∞~°=Ù`å~°x, "åiH˜ JO`«OHÍx Ü«∂`«# qkèOK«|_»∞ `«∞O^Œx
„Ѩ H õ \ ˜ O K« H õ á È`Õ U 㨠` « û =∂[=∞~Ú<å H˘O`« HÍÅ=∞~Ú<å ZÖÏ
=∞#QÆÅ∞QÆ∞`«∞Ok?
19. „Ѩ=HÍÎ, qâ◊fiã≤Oz# "åix Ü«Ú^•úxH˜ ã¨=∂Ü«∞`«Î Ѩ~°K«∞. g∞Ö’
ã¨÷~Ú~°ºOQÆÅ"å~°∞ W~°∞=~Ú =∞Ok Ãã·x‰õΩÅ∞O>Ë "å~°∞ Ô~O_»∞
=O^ŒÅ |ÅQÆOÃÑ·# PkèHºõ `« á⁄O^ŒQÅÆ ~°∞. W@∞=O\˜ "å~°∞ =O^Œ
=∞Ok L#fl@¡~Ú`Õ ã¨`«ºu~°™ê¯~°∞Å∞ "≥~Úº=∞OkÃÑ·# PkèHõº`«
<˘O^ŒQÅÆ ~°∞. ZO^Œ∞HõO>Ë (Z^Œ∞\˜ =~°Oæ ) "å~°∞ ã¨iQÍæ J~°O÷ KÕã∞¨ ‰õΩÖËx
[#∞Å∞. (JÖò J<åÊùÖò : 65)
ã¨^• QÆ∞~°∞ÎOK«∞HÀ=Åã≤# q+¨Ü«∞O Uq∞@O>Ë W™ê¡"£∞ XHõ ã¨=∞„QÆ
=∞~Ú# ѨiѨÓ~°‚ r=# =º=ã¨÷. WO^Œ∞Ö’ ѨÙ@∞ìHõ #∞O_ç y@∞ì@ =~°‰õΩ Jxfl
^Œâ◊Ö’¡ J=ã¨~°=∞~Ú# É’^èŒ#Å∞ =∂#=ÙÅ =ºHÎ̃QÆ`«, ™ê=¸Ç≤ÏHõ, ‰õΩ@∞O|,
™ê=∂lHõ, Pi÷Hõ, ~å[H©Ü«∞ J=ã¨~åÅxflO\˜H© =∂~°æxˆ~Ìâ◊# LOk. Ü«Ú^Œú=¸,
Ü«Ú^ŒúOÖ’ ÔQÅ∞ѨÙ, F@=ÚÅ ã¨O^Œ~åƒùÅÖ’ ^≥·=^èŒ~°‡ ^èŒfi["åǨωõΩÅ∞ x~°fiiÎOK«
=Åã≤# f~°∞`≥#∞flÅ∞ ã¨~Ú`«O K«iÛOK«|_®¤~Ú. Ü«Ú^•úÖ’¡ Ü≥∂^èŒ∞ʼnõΩ ^è≥·~°ºO
#∂iáÈÜ«∞_®xH˜, ã¨`«ºO, ^èŒ~°‡O "åiѨH∆Í# L#flѨÙÊ_»∞ Ü«Ú^ŒúOÖ’ `≥yOz
áÈ~å_»\ÏxH˜ ѨÙiH˘ÅÊ_»O ã¨~°fi™ê=∂#º=∞~Ú# q+¨Ü«∞"Õ∞. JO^Œ∞<å,
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 29
=Úã≤¡=ÚÅ∞ „ѨâßO`«OQÍ `«=∞ ^èŒ~å‡xfl, ^è•i‡Hõ r=# =º=ã¨÷#∞, ѨiѨÓ~°‚OQÍ
PK«iOKÕO^Œ∞‰õΩ J=HÍâßxfl=fi‰õΩO_® W™ê¡"£∞ q~À^èŒ∞Å∞ "åix XHõ ^•x
`«~∞° "å`« =∞~˘Hõ\ ˜ Ü«Ú^•úÅѨ~O° Ѩ~Ö° ’H˜ D_»∞ã¨∞#Î flѨÙÊ_»∞ ã¨`º« „Ñ≤ÜÚ« ʼnõΩ =∞~À
=∂~°æ"Õ∞=ÚOk?
20. qâ◊fiã≤Oz#"å~°ÖÏ~å, Ü«¸^Œ∞Å#∂ „ÔH·ã¨Î=ÙÅ#∂ g∞ ã¨Ç¨ÏK«~° q∞„`«∞
Å∞QÍ KÕã∞¨ HÀHOõ _ç. g~°∞ "åã¨Î"åxH˜ `«=∞‰õΩ `å"Õ∞ x[=∞~Ú# q∞„`«∞Å∞.
g∞Ö’ Z=~°~Ú<å gix `«# q∞„`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞‰õΩ#fl@¡~Ú`Õ J`«#∞
‰õÄ_® "åiÖ’x XHõxQÍ<Õ Ñ¨iQÆ}˜OK«|_»`å_»∞. xã¨ûO^ÕǨÏOQÍ
^Œ∞~å‡~°∞æÅ~Ú# "åix JÖÏ¡ÇπÏ `«# =∂~°æ xˆ~Ìâ◊#‰õΩ |Ǩï^Œ∂~°O
KÕã≤"Õ™êÎ_»∞. (JÖò=∂W^Œ : 51)
P<å_»∞ Ü«Ú^Œ∞Å∂, „ÔH·ã¨Î=ÙÅ∞ JѨÙÊ_»Ñ¨ÙÊ_Õ ã¨OѶ¨∞\˜`«=∞~Ú =º=ã‘÷
Hõiã¨∞#Î fl =Úã≤"¡ ∞£ ã¨=Ú^•Ü«∞O Ѩ@¡ q~À^èOŒ `À ‰õΩ`«‰Ωõ `«ÖÏ_»∞`«∞<åfl~°∞. ‰õΩ„@Å∞
Ѩ#∞fl `«∞<åfl~°∞, UˆHâ◊fi~Àáê㨉õΩÅ~Ú# D =~åæÅ"å~°∞, „QÆO^äŒ=ǨïÅ~Ú#
"å~°∞, |Ǩï^≥·"å~å^茉õΩʼnõΩ Z^Œ∞~°∞QÍ „Ѩ=HõÎ#∞ ã¨=∞iúOK«_»O, PÜ«∞#‰õΩ
ã¨Ç¨ÏHõiOK«_»O áÈ~Ú PÜ«∞# =∂~°æOÖ’ J<åºÜ«∞Ѩ~°OQÍ HõëêìÅ∞, Hõ_»QÆO_»∞¡
ã¨$+≤ìã¨∞Î<åfl~°∞. JÖÏO\˜ Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ ã¨Ç¨Ï[OQÍ ÉÏkè`«∞Å~Ú# =Úã≤¡=ÚÅ∞
J=∂Ü«∞HõOQÍ =º=ǨÏiOK«~å^Œx, P Ѩiã≤÷`«∞Ö’¡ q∞„`«∞Öˇ=~À â◊„`«∞Öˇ=~À
Ziy =∞ã¨Å∞ HÀ"åÅx ÃÇÏK«ÛiOK«_"» ∞Õ `«Ñʨ Wk ã¨~fi° ™ê^è•~°} =∞~Ú# P^ÕâO◊
HÍ^Œ∞. ^•xH˜ `å~å¯}O „QÆO^äŒ=ǨïʼnõΩ WzÛ# D ã¨~°fi™ê^è•~°} =∞~Ú#
Ñ≤Å∞ѨÙ:
„QÆO^ä=Œ ǨïÖÏ~å, g∞‰õÄ =∂‰õÄ =∞^躌 ã¨=∞OQÍ =iÎOKÕ XHõ=∂@ g∞^Œ
ã¨=∂^è•<åxH˜ ~°O_ç. J^Õq∞@O>Ë, =∞#O JÖÏ¡ÇÏπ q<å =∞Ô~=ih
P~åkèOK«~å^Œ∞, =∞Ô~=ih PÜ«∞#‰õΩ ã¨Ç¨Ï=~°∞ÎÅ∞QÍ ZOK«~å^Œ∞.
=∞#Ö’ Z=fi~°∂ JÖÏ¡ÇÏπ #∞ `«Ñʨ =∞Ô~=ih `«# „ѨÉ∞íè =ÙQÍ ÉèÏqOK«~å^Œ∞.
(Pe W„=∂<£ : 64)
30 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«
21. áÈ~å_»O_ç† „QÆO^äŒ=ǨïÅÖ’ JÖÏ¡ÇπÏh JOu=∞ k<åhfl qâ◊fiã≤OK«x
"åi`À, JÖÏ¡ÇπÏ, PÜ«∞# ã¨O^Õâ◊ǨÏ~°∞_»∞ x+≤^Œú=∞x x~°‚~ÚOz# ^•xfl
x+≤^Œú=∞~Ú#kQÍ Ñ¨iQÆ}˜OK«x "åi`À, ã¨`«º^èŒ~å‡xfl `«=∞ ^èŒ~°‡OQÍ
ã‘fiHõiOK«x"åi`À, `«=∞ KÕ*Ë`«∞ÖÏ l*òÜ«∂ ã¨=∞iÊOK«∞‰õΩx JÅ∞Ê
Å~Ú "≥∞eˆQ =~°‰Ωõ Z^Œ∞~˘_¤ç áÈ~å_»O_ç. (J`ü `ÒÉÏ : 29)
WѨÙÊ_çѨÙÊ_Õ ™ê÷Ñ≤`«=∞~Ú# W™ê¡g∞Ü«∞ ~å*ϺxH˜ q~À^èŒ∞Å∞QÍ,
u~°∞QÆ∞ÉÏ@∞^•~°∞Å∞QÍ `«Ü«∂~°~Ú# gix QÆ∞iOz Ü«Ú^ŒúOÖ’ ÖÁOQÆnÜ«∞_»O
XHõ¯>Ë Ñ¨iëê¯~°O. "å~°∞ ^≥=· ã¨O^Õâßxfl, ã¨`åºxfl ã‘fiHõiOKÕO^Œ∞‰õΩ =∞#ã¨∂ÊùiQÎ Í
=ÚO^Œ∞Hõ~Ú<å ~å"åe ÖË^• ÖÁOyáÈ~Ú ~°H} ∆õ ‰õΩ ã¨O|O kèOz# Ѩ#∞fl#~Ú<å
K≥e¡OKåe.
W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÖ’ x=ã≤OKÕ =Úã≤¡"Õ∞`«~° áœ~°∞Å∞ W+¨ìѨ_»HõáÈ`Õ
^Õâ◊~°Hõ∆}Ö’ (Ãã·#ºOÖ’ KÕi) áêÅ∞ѨOK«∞‰õΩ<Õ J=ã¨~°O ÖË^Œ∞. J~Ú`Õ P
q∞#Ǩ~ÚOѨÙ#‰õΩQÍ#∞ "å~°∞ Ѩ#∞fl K≥e¡OKåe, J^Õ l*òÜ«∂. HÍx "å~°∞
Ãã·#ºOÖ’ KÕ~°^Œe¿ãÎ l*òÜ«∂ K≥e¡OK« #=ã¨~°=ÚO_»^Œ∞.
22. PÜ«∞`ü ѨÓiÎQÍ Wk :
W^Õ q^èŒOQÍ, ''"Õ∞=Ú '#™ê~å—Å=Ú—— Jx „ѨHõ\˜OK«∞‰õΩ<Õ "åi KÕ`«#∂
"Õ∞=Ú QÆ\˜ì „Ѩ=∂}O KÕ~ÚOK«∞‰õΩ<åfl=Ú. HÍx "å~°∞#∂fl `«=∞‰õΩ
<ÕiÊ# É’^è#Œ Ö’ JkèHõ ÉèÏQÍxfl =∞~°ÑÙ¨ #‰õΩ QÆ∞iKÕâß~°∞. Hõ_‰» Ωõ „ѨàÜ
◊ ∞« O
=~°‰õΩ ™êˆQ â◊„`«∞`«fiO, Ѩ~°ã¨Ê~° "≥·+¨=∞ºO, q^ÕfiëêÅ#∞ "Õ∞=Ú "åiÖ’
<å\Ï=Ú. XHõ~ÀA `«Ñʨ Hõ ~å#∞#flk, JѨÙÊ_»∞ JÖÏ¡ÇÏπ "åiH˜
`≥Å∞ѨÙ`å_»∞, "å~°∞ „ѨѨOK«OÖ’ KÕã¨∂Î L#fl HõÅÊ#ÖËq∞\’.
(JÖò =∂W^Œ : 14)
ѨÓiÎ PÜ«∞`ü K«kq#@¡~Ú`Õ Jã¨Å∞ q+¨Ü«∞O É’^èŒÑ¨_»∞`ÀOk. Wk
„ÔH·ãÎ̈=ÙʼnõΩ ã¨O|OkèOz# q+¨Ü«∞O. "åiÖ’x qaè#fl =Ú~îåÅ =∞^茺 "≥·~åxfl
Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`« 31 32 Y∞~üP<£ – JÉèíºO`«~åÅ∞ "åãÎ̈qHõ`«

WHõ¯_» „Ѩ™êÎqOz Wk „Ѩà◊Ü«∞O =~°‰õΩ ã¨=∞ã≤áÈx q^Õfi+¨O, "≥·+¨=∞ºO Jx D W~°∞=~Ú <åÅ∞QÆ∞ PÜ«∞`üÅ#∞ "å\˜ ѨÓ~åfiѨ~åÅ #∞O_ç "Õ~°∞KÕã≤,
K≥ѨÊ_»O [iyOk. "åã¨Î=OQÍ Y∞~üP<£ "≥~Ú#fl~° ã¨O=`«û~åʼnõΩ ѨÓ~°fiO "å\˜Ö’#∂ PÜ«∞`üÖ’x H˘O`« ÉèÏQÍ<Õfl fã¨∞‰õΩx ^•xH˜ `«=∞‰õΩ W+ì̈=∞~Ú#
ѨeH˜#>Ë¡ <Õ\ ˜H© „ÔH·ãÎ̈=ÙÅ qaè#fl =Ú~îåÅ =∞^茺 P "≥·~°O H˘#™êQÆ∞`«∂<Õ LOk. Jáê~åúxfl PáêkOz, Jq `«=∞‰õΩ ''ÉÏ^茗— HõeyOKåÜ«∞x "åáÈ=_»O, „Ѩ[Ö’¡
U ^è•i‡Hõ=~°æ=∞~Ú<å 㨈~ Jã¨Å∞ ^èŒ~å‡xfl =^Œe ÃÑ_»`À„=Å∞ „`˘H˜¯ #ѨÙÊ_»∞ q^Õfiëêxfl, "≥·+¨=∂ºxfl ã¨$+≤ìOKÕO^Œ∞‰õΩ „Ѩܫ∞uflOK«_»O Z@∞=O\˜ ''ÉèÏ~°fÜ«∞
ã¨Ç¨Ï[OQÍ ã¨OÉèíqOKÕ Ñ¨i}Ï=∞"Õ∞ Wk. „ÔH·ãÎ̈=ÙÅ =∞`« QÆ∞~°∞=ÙÅ KÕ+ì̈Å#∞ „Ѩ[˝——Ü≥∂ áê~î°‰õΩÖË x~°‚~ÚOKåÅx =∞#q KÕã¨∞‰õΩO@∞<åfl=Ú. k=º Y∞~üP<£x
QÆ∞iOz k=ºY∞~üP<£Ö’ ѨÅ∞KÀ@¡ q=~åÅ∞<åfl~Ú. J^茺ܫ∞#O KÕÜ«∞^ŒÅz# ™È^Œ~°∞Å∞ `˘Å∞`« ''Y∞~üP<£ J=QÍǨÏ#‰õΩ =¸Å
23. "å~°∞ U q^èOŒ QÍ u~°™ê¯~°∞ÅÜ«∂º~À J^Õ q^èOŒ QÍ g∞~°∞#∂fl u~°™ê¯~°∞ ã¨∂„`åÅ∞—— J<Õ z~°∞ ѨÙãÎ̈HÍxfl K«kq =∞s J^茺ܫ∞#O „áê~°Oaè¿ãÎ =∞Oz^Œx
Å"åfiÅx, g∞~°∂ "å~°∂ JO`å ã¨=∂#=∞~ÚáÈ"åÅx "å~°∞ HÀ~∞° HÀ~°∞`«∞<åfl=Ú.
‰õΩO@∞<åfl~°∞. JO^Œ∞=Å¡ "åiÖ’ Z=fiih– "å~°∞ JÖÏ¡ÇÏπ =∂~°Oæ Ö’
Ç≤Ï„[`ü (=Åã¨) KÕã≤ ~å#O`« =~°‰õΩ– g∞‰õΩ q∞„`«∞Å∞QÍ KÕã¨∞HÀHõO_ç. (D K«~°Û ã¨O^Œ~°ƒùOQÍ ¿Ñ~˘¯#fl Jxfl PÜ«∞`üÅ `≥Å∞QÆ∞ J#∞"å^ŒO
"å~°∞ nxH˜ q=ÚY∞Å~Ú`Õ "åix HÍ#=zÛ# KÀ@<Õ Ñ¨\˜ì ã¨OÇ¨Ï <Õ#∞ „Ѩã¨∞Î`«O J#∞=kã¨∞Î#fl '`«Ñ¶πÇ‘Ï=ÚÖò Y∞~üP<£— (Y∞~üP<£
iOK«O_ç. "åiÖ’ Z=fiih g∞ q∞„`«∞xQÍ ã¨Ç¨Ü«∞‰õΩxQÍ KÕã¨∞HÀHõO_ç. J=QÍǨÏ#O) #∞O_ç „QÆÇ≤ÏOK«|_ç#=x QÆ∞iÎOKåe. – =∞eH±)
(J<£ x™ê : 89)
Wn Ü«Ú^ŒúHÍÖÏxH˜ ã¨O|OkèOz# P^Õâ◊"Õ∞. HõѨ@∞Å#∞ QÆ∞iOz
k=ºY∞~üP<£Ö’ W`«~° KÀ@¡ ‰õÄ_® *Ï„QÆ`Ϋ =Ç≤ÏOKåÅx =Úã≤=¡ ÚʼnõΩ É’kèOK«_O»
[iyOk. nxH˜ =ÚO^Œ∞ PÜ«∞`üÖ’ u~°™ê¯~°∞Å∞ HõѨ@ =Úã≤¡=Ú Å∞QÍ =Úã≤¡"£∞
ã¨=Ú^•Ü«∞OÖ’ „Ѩ"ÕtOz =Úã≤¡=ÚÅ#∞ ^•i`«Ñ≤ÊOK«_®xH˜ Kտ㠄Ѩܫ∞`åflÅ#∞
„Ѩ™êÎqOK«_»O [iyOk. nx `«~°∞"åu PÜ«∞`üÖ’ gi U =~°æO "å~°~Ú`Õ
XѨÊO^ŒO KÕã∞¨ ‰õΩx ^•xfl áê\˜OK«_®xH˜ ã≤^•úOQÍ L<åfl~À "åi`À áÈ~å_»\ÏxH˜
gÅ∞ÖË^Œx K≥ѨÊ_»O [iyOk.
24. "åi`À áÈ~å_»O_ç† JÖÏ¡ÇπÏ "åiH˜ g∞KÕ`« tHõ∆ qkèOѨ*Ë™êÎ_»∞, "åix
V
Ѩ~åÉèí=OáêÅ∞ KÕ™êÎ_»∞. "åiH˜ „ѨuQÍ g∞‰õΩ ã¨Ç¨Ü«∞Ѩ_»`å_»∞,
qâßfiã¨∞Å<ÕHõ=∞Ok QÆ∞O_≥Å∞ K«Å¡|~°∞™êÎ_»∞. (J`ü `ÒÉÏ: 14)
Ö’QÆ_» `≥eÑ≤#@∞¡ W™ê¡g∞Ü«∞ ~å[ºOÃÑ#· â◊„`«∞=ÙÅ PQÆ_®Å∞ Z‰õΩ¯=~Ú
#ѨÙÊ_»∞ qâßfiã¨∞ʼnõΩ ^è≥·~°ºO ѨÅ∞‰õΩ`«∞#fl ã¨O^Œ~°ƒùOÖ’x PÜ«∞`ü Wk.