Vous êtes sur la page 1sur 8

ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

ASMEZDU N IDJ
USSEK G UD'R'IS N
3LI IKEN 1

hammou BOUCHKHAR (12_01_2956 )

TUSSUT : ________
ungal nta yuli , ibedd x ict n toawidt ,itinin ,tasraft n ayt tmurt
.allig smarn ,gehzen imenghan x tand'fart i fransa ,zat mi ara
ggiren tisura n tenbad't i win it'nin ,ur d i semtinen tasertant
issalayn tamurt .ayn ara ixy afn d imettinen .d y ils n ungal inna
:"ad i tmet'lem sulegh ddregh"(afr,51) .
taoawit a ,isul ixs at tlemmden ,g tinml i wi diddan am tughmist
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

(nouvelle) n tr'uz'i,d uqelleb x uz'ur' n y ixf ,g tamnat' a n ifriqiya


taz'elmad't .d ak "ad ddux gher tgemmi new" (a,54),illax a nekk
x izehtiln ,d ingiyn,d tih'ellal ,d idmutn mi ur asn igi adanx s-
ttun,g issiktn(experiences) a n wafriwn n usekkif n inz'ad'n,d
udmawn ns .
ungal d idj ussek x tmeghnest ,x wassay n imrign ,x tasdawit ,x
uh'uf (voyage)n wahli ,aoraq s y ils yad'n ,d ums'awat' n tebratin
(a,67) agd umas neghd taddart ,id y iwin ca igan n umarg d
tghufi (a,68).
iggitn n ungal zrint ,ineggura n 1973 , d usluz ,jar n tserafin n
tmurt ,n ayt useqfet' n wid zzat (ilal-amam).
UDM N UNGAL : ______________
azett'a ax illan inger id'ud'an ,ilagha s umaru ns :ungal,makka tn
n teqqel g wafr amzwaru .taoawit,ur tgi ict .tbad' at lluz ,tamz '
ayn iggutn n iberdan ,tigira n ungal:asekkif n inz'ad'n.newren zeg
inidan smi ara n ak'z ungal .nnix newr'en gher tirra,itaghuln gher
w ass.nitni ara itt'fen idm n timeswasin (journal).abghur'illan
digsn , x at adjn tilelli iwn it zmmamn ,ad y ini awal ns ,s uwhan
,mqqar tirra ,ur t gi tissal n wn id yusin .
ILS N UNGAL : _____________
tisurraf i teg ,iwind anbedd, x inidan n tmurt .tikli yu s taghzi
(verite)ur d s oenwa .makka allig udfn imawn ha uk'ren tazdeght
n ku y ass ?am makka ara y ini idj umasnaw ,Cioran .nedda an
asi zeg ungal ,tawala yu ,awal it inin anezgum axt issxuben
."yaghul wawal zund tigemmi,nezmer ad digs
nezdegh"(a,38).agd t wuri yu ,zeg temnat' n tutlayt ,n ufit ,zergen
degs iz'ughan(sang)n tmurt n lqbayl.timughli tekku x
usni(syntaxe ).d g wansa ara y ini,y ari "selligh yisem-
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

inu"(a,49),issebt'a asekkil n (n),da y ari"yisem-iw",imci ara y ig


agd tiwinst it'nin ,manig inna "ul-iw"(a,52).
zeg lqern umsawal.d ad ax h'at'ren,tik't n leftiyyat,ur d ikcimn x
ubrid n uradyu, allig myattasn timura ,gher wadda ,walayenni d
yusi ,zeg uh'uf igu gher dzayr ,allig inwer' .utt'un nsn ,masmi is
xiter ayedda n yils ,imgher.idda at irz'm s tamacahut
,zmiren(a,6)amdan(a,8)yerna(a,10)tmess(a,16)tisdnan(a,40) d
tura (a,64),ur nekki daha xas x tserbubt (liste) n iwaliwn ,ur d
yukmn x llgud n umawal." tamurt twasn s y ils n ud'r'is
"2,issurfen taz'r'ut (frantiere)i qqert'n y ils ,s ufud n tsertit.
TUDERT G UNGAL:
tudert tin loezz,waxxa digs at'arh' neghd amkelfet' ,xas at t ili
tbenn.agd twuri yu d at n af tmmargh .tudert ntat ,tetwagg ,ak at
izzri yidj.urd ak at issbed .tudert tekku g ukraf n ku y ass ,s uyn
at n t iz'ir' tgu am ukraf (mort)(a,4).imdan ,id'farn amerwas n
tneslemt,ha twaqqn nen gher tneggarut ,ag tettun tudert ,is kkin
dgs .is ihn iqqn ad awt'n urtu (djnt)manig ur issin y idj maggin
taydi.
tawesna n wn itt'fen y ils n toawit(alles)g ungal n oli iken ,ur d
ikki afella ,ak ad y isin mag llan g ixfawn d ulawn n inejda n
tneghmist.waxxa issn ,la it'awt gher tikt n isekkinen "yad'n ayd
ayd ur nessin " (a,4),ayn it adjan,ad yak'i d umghar (lecteur)isul
ixs as ad ilal .is urd yusi xas ad igher idmu waha .walaynni
amghar iferrnen awal zeg ih'enjifn d tih'ellal.iqqn ad issers
mnidax is "awal ur iwhin"
wn issawaln g ungal ,ak'ay(afrak,conscience)ns imd'a ,allig it
lagha ,i umghar ad ittawg x ayn as i t ari .assu yiwt' tizi ,d tiddi
manig ixs ad yuc i w awal atig ns ,urd awal n yit'b ,isefd'it wn
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

ass.agis ,ifedd'a w awal amessas .allig ur y ufi mat iddzen,s


tseka.
tirra tgu timektit n tgherma ikkin zik 3,d allig ur ax d y iwd' ca
,is "abrid iyceqqa"(a,5),ha y ixs ku y idj ad ijber asafar i y itersan
it ighzin .murd xas nefxa"tabrat a ghr'tt tgrt deg wafa "(a,34)uma
tellax tgherma n ini stit "tirra da tghimant ".
AMAWIS N TGHURI :___________________
amawis iqqnen amghar d bualles,i ssersit zeg umezwaru ,ak ad y
ig lgud i w awal ,s umawal .ara y uc g ucwari ,ixs jar tacciwin ,d
s twuri yu ,ibad' ad as inoet,ffir mi ar ad y aghul at ibbi(a,24),ak
as y adj ,ad y af amur ns n tlelli ,neghd ur telli tghuri.
amsawat' y uli x tiddukla ,manig ur illi i tuggda ,at mghi d tificit
zzat n wafriwn it mraran awal.g wansa ya ,n ixemmimn ,nghl ul
nek"aru ,siwl,ini ayenna tennid ad iqqim da "(a,55),d tidet ,ur
igin ict.walayenni ,iddrend tin it'nin ,tidet tella manig territ
aqerr'u.walayenni aseqsi ,iqqimn igu tah'erradjut g y iri
,ntat:makka ara n ffegh zeg tidet axn yaghen?tennt'ax am
uselghagh?d umh'at'ard tudert d umad'al,g tizi yu inna ,Karlos
funtis"kcem ixf nk ak at aft amad'al"4.
netcni ur ax iqqn an qqim s deffir,waxxa nekkerd d imezlad' .ayn
i t adjan,ur nessin tad'fi g temz'i nx(a,6).iseqsitn n smi nella
,tucax an g ca s ifassen,aka n uc ,i w awalarek'ti(forme)ns.u ma
xas awal"ur iz'il"(a,10)
bualles ,illa i t qess'ar d hamid ,illan xas it biba ,ur t umiz'
tamett'ut neghd mwaraw .ams'awat' ,illan xas itdduy ,nnan at
sbedden,x ca igin stit da y alid:matta netcni?d tilawt, igin taghzi
nx ,wid aggin aseqsi amezwaru n ungal d ufgan.
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

arezzu n taghzi ,irwis fad.sar tekkst .d km illa y ax an ssnisin


tudert ,d at g FAD.d ma y tggadjt ,la iqqnick fad .d ak at
tmzarayt dis ,ur ak illi xas at ili t la tett'arh't.d zeg ssya ag t ali
uxub.ack i t adjan d imlelli.ha ifsus ,s tqebbat' ,ak at ccd'et am
tilawt nx.
asekkif n inz'ad'n,am ungal,y iwid tizi ,manig tqqarn tmeqqa
zwanin ,n nz'az'it izwarn ,d usegmi ibedden x
uzenneg(lh'cum).az'enneg a idda ad ixsimnid "ircan d ih'ritcan
d...yixxan d webezzid' d tugda w muttel"(a,11).agis ioneq umdan
ad y awt' tilelli,xas ntat ak at n awt' ur tekki x tineghrest.iz'ughan
urt arun xas iz'ughan ,ayn ur imsasan d usluz n w awal ,iggaren
takadimit(a,12).
tella ict n tficit ,tn izdin wn iddan issn ,ikcm tusna ixitren,d win
illan g w ammas ,ur issin agd ict .d nihni ur mghirn,neghd qqimn
g ums'awat' d iwdan.d manig ara n ini ,yixs ad y aghul gher dffir
ak ad y isin ,s manig didda.ixs ad y isin ,ak ad innerzem xfs,ur it
ghima la iqqn.tighuni ag neqqn,la t adja ak ur n tsin tirit
(revolte)id y iwin imal.
"s tidett nek ur ssinex mayd ak ttisinx xf temsalt n lmut d tudert
"(a,17).iwdan n ungal d iwdan nubad' d tezmert.xsn ad ssiwt'n ca
.walayyenn ayn mi uz'd'n afus ,la t afn ixfawn nsn rcan.zeg ssya
la itaghulg w awal nsn ,aseqsi n umzaray n y ig(action)d
uxemmem .
s umata ak ad zrin gher taggit ,y ixs ad kkn x w awal matta
,tilawt matta d amzruy ,matta tirra ,matta l'az' ,neghd tissi n
tbirratin...g uneggaru dat mi ara raoan gher maggin akraf ,ixs ad
ddren.xas ntat s taghzi,la t ghiman imazighn,urd nihni ag tidirn
,walayenni tudert ag tadren degs .da iqqim w uluf zeg tmara ,xas
s "wezzal d w afa "(a,19) .tallalin akk ,xmi tbedd tenbat' d tsertit
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

t snyuddu,ur asn illi s may teddun.yur sn ufud ,d unelli ,d ungi n


w asif ,ur ghersn s ma t "teccucef".
ANSA N TEMTT'UT' : ___________________
inidan n iwdan ungal,hayln ha qqnen.la ssawaln x tanumi d
umqadda g wansiwn manig y ixs ad ilin rez'mn.idj ur ighis wn
ara s izz'ughren awal,zeg taghzi as ittel."ula mami t righ"tgu am
twinest n uwajb,x wn ish'illiln x mag dmu,,yigit d tidett ns .oisa
daha ,isul x maxmmi d ikker zik .tilawt tiwt' ,tussna assu ,ur t
telkim.illa bualles yamu ag ids .s uraoa itegg i
temgharin,iberrkn.is isul x uqezz'er(lh'egra:dédain)n temghart
,itt'et' x ufus n ugerram,d umerwas is."nnigh asn :adjat ax zeg
...w awal n temgharin.."(a,21).day nettu is d nihni ax ik'emsn
tutlayt d w awal al assu .iregzen ag wwtin h'alla ,i tmazights
udida .
tamtt'ut' tgu anelli n tmazight.waxxa at sbertiw al tah'l ,ur t awt'
amerruz as gin igerramn,zrinin.ha suln ,xsn at k'erfn s unhat'
"kem mud nnem axxam"(a,34).azett'a d uqercal .ixs sin ifassen,d
tirit a i newrn g ict,s ict n temnat' ,tasus,ur tusi tudert.
tawesna ur tlli g uyenna tufit ,tasittid.ixs ad y ili imik ,n
uxemmem .ayn ur i zrin ammin ,y ixs at tekkst zeg ighs' d w adif
.atig gmi tgezmet .neghd matta w awala "ayenna g tgid nnek ag
ttilid"(a,36).awal ur yuci ixf xas i widdda ,it itr'uz'n."awal war
lgud "tajeqh'it.lawah aweddi.ntat tella s twuri ns ,ur telli d ixfi is
.tella d wiyyad' .ur x at utc ,ixfis xas iwn yudfn idmar ns.awa
mch'al ,n twetmin ay usin irgzn g irawn nsn ,am lal nt n tarwa ,d
nitni ugrent mi qqar'en tijeqh'in .(a,55).areggma ixs as uluf,ur
yujir idmutn,ix issaghuln d isemghan.
taneghmist tezzery ax awal x ijenjarn d imrign (armes ),ixs ad
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

tt'fn middn stinin tirit,am titt' smi ara tssid tmurt ,tellef i
wnemri.d ak d ssiwt'nasnfar ,d ayn iggutn ,zeg iwdan d
lgudat(sens)as n it utc ntaghzinsn.ayn imran ak at
tawd't.ggutnttiseh'yed'tinnumn zeg iz'iz'itn it awin gher ucerreg,d
tr'uz'i s sar tusit afud .swammn ,anbad' x mas teggir tneghmist
,xasgher taluft .d "ufezzeo"(a,42).wn immutn ,idda ,wn
immur's'en ,neghd itturs ,idda as iqqim yils d w awal .ara yini i
winna ara d y asn.g ict n toawit n baomran,izzrin aolluc g w ansa
n umettin ,ur tenni xas icekkimn d ibergign ,ara y inghn tamurt.
xas imrign ,km ur asn llin it bab nsn ,xa t nzn ,aghn g idmar n it
itjebrn.d ak ad "nezghen tilelli"xa t zzren ku iseflilli,i ussan n
imal.d ommer imrign ur iwt'n gher ansa nsn .
tagrawla la teggar,asnfar(projet)ns ,ak a tslelli middn zeg tassast
g mi llan,d kemtesli(echoue)is la t berram ntat d tassast."armagh
la isguta is'id'inen,n usert'al" 5 .ur d ,ak ad ,bt'an g ufus n
idj,ffghend "d tasedmirt" 6.

hammou BOUCHKHAR (12_01_2956 )


---------------------------------------------------------
ASMEZDU N IDJ USSEK G UD'R'IS N 3LI IKEN

Inyan :
____________________________________________________
_
1_ 3li iken :asekkif n inz'ad'n ,ircm ,2004.
2_mustafa cadli"le récit oral:approches formelles"in Langues et
littératures .p,f,l,x,h,r,vol.4.1985.a,122.
3_"l'amour des belles lettres"le monde des livres 23,12.05
4_"éloge du roman"le monde diplomatik, Dec,2005.
5_marco Focchi,in ,Dissidence de l'inconscient et
pouvoirs,10/18,(a,126)
6_ zer allal 1 ,(a,41)

Vous aimerez peut-être aussi