Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 2

>Þ]h B]gh
ek]È]>Êil sÜuÉi
http://malayalamebooks.wordpress.com
e`tiHYm]Ù
>Þ]h B]gh
ek]È]>Êil sÜuÉi
E-book Published By
http://malayalamebooks.wordpress.com/
April 2011
e`tiHYm]Ù
\ÔTÄh
AmuKh .................................................................................................................................. 3
22. kum>nÙ}UR Bgvti ................................................................................................... 5
23. ti>unÄ>EÌvnuh aviTueÊ k]šyuh ..................................................... 12
24. BvBUti ......................................................................................................................... 19
25. v]k[BT]c]>YN ......................................................................................................... 21
26. zpB]k>N ....................................................................................................................28
27. p]t]yiÄ> náUti>im]R ................................................................................. 35
28. k]>]ÈunáU>i ........................................................................................................... 40
29. viQ[™i! kUs[m]¥h ........................................................................................... 43
30. kuWNnáY]>ueT \Ûvh ................................................................................ 49
31. vÙiy p>iS sÜ>n]>]yfc{]kY]R .......................................................... 54
32. A<uv]EW>i tzá]Äšuh mhgÙÊu sÜ>nuh .................................... 59
33. n]EÙÄ]Èu piÔm]R ........................................................................................... 65
34. k]yhkušh ek]c{uÉi ..........................................................................................79
35. eekÏu< >]¡iyuh pušihkuÎu Edsvuh ............................................... 123
36. O>ßRńÊieû yu¬i ............................................................................... 128
37. p]<UR ep>uhtZEÄ]vil .................................................................................. 131
38. p]Än]>ueT B]>YyueT p]tizvtYh .......................................................... 137
39. >Þu mH]>]j]ÄM]>ueT xVB]vvYtY]xh ..........................................141
40. ek]c{unáU>i ..........................................................................................................143
41. ecákEÒ>i>]j]vuh EmˉÊURBÈti>iyuh .............................................. 155
42. vÈÏráil vÙiyÐ ........................................................................................... 159
43. eevÄÊu ti>unIÙk¦N............................................................................. 172
2
e`tiHYm]Ù
AmuKh
k<iÇ O>u st]éÄ]Ùm]yi mÙy]šikšueT x]hx[k]>ik
jIvitÊieû O>u aviB]jYB]gm]yi m]riy atuÙYm]y O>u
zgÖm]f[ ek]È]>Êil sÜuÉi vi>cic{ "e`tiHYm]Ù".
EÙ]kx]HitYÊil Ayi>eÊ]Îu >]vukLÄuh, |oEx]Ï[
kœkLÄuh \Ôtuh, B]>tIyx]HitYÊil pWtzßÊinuh,
kœ]x>it[!x]g>ÊinuÔ aEt Ø]nm]f[ mÙy]šx]HitY
Êil |o zgÖÊinuÔt[. ecákEs>i >]j]v[ mutl
ti>uvÈ]Õ]diEksvN ve> 126 e`tiHYÆš]f[ |tieÙ \ÔTÄh.
mÙy]šikL ni>vDi tÙmurkš]yi eekm]rukyuh AxVdiÄukyuh
ecy[tiÈuÔ |o kZtiyueT jnzpiyty[Ä[ |Îuh aÙ[pvuh kurv[
vÎiÈiÙ} `Ît[ |tieû mHtVeÊ višiEc{]tuÎu.
yUEr]pYM]R v>uÎtinu muáuÔ Ek>šÊieÙ jnjIvit

Êieû O>u xjIvm]y cizth |o kœkšil nmuÄu k]fuv]N
x]DiÄuh. Ek>šÊieÙ EÑztÆL, j]tivYvØ, A>]Dn]
xzád]yÆL, \XvÆL, >]j]ÄM]R, zb]ªf EzsS[ÚM]R,
vI>n]ykM]R, n]Èuzpm]fim]R, p¥itM]R, kvikL, mzßv]di
kL, eevdYM]R, yÑikL, BUtEzptÆL, gjvI>M]R `ÎuEvÞ]
jnjIvitÊieÙ `Ù}]Êienyuh zptiniD]nh ecy{uÎ kœ]p]zt
Æešyuh >hgÆešyuh atYßh atisEy]¬i Ey]eTyuh
AkRSfIym]yuh ek]È]>Êil sÜuÉi |til avt>iÏiÄu
ÎuÞ[.
cu>uÄÊil mDYk]ÙIn Ek>šÊieÙ x]hx[k]>ik

jIvitÊieû O>u xmzgvuh, atY]þ>Yk>vuh aEtxmyh
AxV]dYk>vum]y kœ]>UpÊiÙuÔ O>u viv>fm]f[ e`tiHY
m]Ù `Îu pry]h. atuteÎy]f[ |o zgÖÊieû
zpEtYktyuh. |tieÙ kœkL v]yic{riy]nuÔ avx>h |o
tÙmuryieÙyuh v>uh tÙmuryieÙyuh `Ù}]vRÄuh ÙBYm]Äuk
3
e`tiHYm]Ù
`Î \EÌsEÊ]eTy]f[ e`tiHYm]Ù `Î zgÖeÊ QijieeÕx[
ecy{uv]nuÔ |o Ezp]jÀ[ A>hBic{t[.
e`tiHYm]ÙyieÙ 126 kœkL pURÉm]y EsSh Oe>]Õ

|buÄ[ Ayi zpxiÍIk>iÄuÎtiEnÄ]L e`tiHYm]ÙyueT
AdYptiÏieÙEÏ]eÙ `Èu B]gÆšiÙ]yi zpxiÍIk>iÄuv]n]f[
\EÌsic{i>iÄuÎt[. aÆeny]efÜil |o Ezp]jÀ[ tI>uÎtuve>
v]ynÄ]RÄu k]Êi>iEÄÞi v>iÙ}EÙ}]. AdYeÊ 21 kœkL
\LeÄ]ÔuÎ AdYB]gh |tinkh |-buÄ[ Ayi zpxiÍIk>iÄ
eÏTukyuÞ]yi. |EÏ]<it] >Þ]h B]gvuh niÆšueT muÎieÙÊu
ky]f[. |o xh>hBÊin[ xH]yxHk>fÆL nÙ[kiy `Ù}]
\d]>mnx[kE>]Tuh, e`tiHYm]ÙyueT OÎ]h B]gh QijieeÕx[
ecy{uÎ TImieÙ ahgÆšuh èû xuHZÊuÄšum]y >]mczàN,
>]j[Em]HN, As]ki>F, xuEgS[ Ac]>i, >Ems[ nT>]jN,
zpvIF `ÎivE>]TumuÔ HZdyhgmm]y nài |vieT E>KeÏTu
ÊuÎu.
- zpx]DkN
4
e`tiHYm]Ù
22. kum>nÙ}UR Bgvti

ti>uvit]hkUR xhØ]nÊuÔ \o>]FmEÑztÆšil zpœm
gfnIyvuh ~Õum]nUR t]ÙUÄiÙuÔtuh xuzpxiÍvum]y kum]>
nÙ}UR EÑzteÊÏÕi EkÈiÈiÙ}]ÊvR Ek>šÊiÙDikmuÞ]yi>iÄu
emÎu Et]ÎuÎiÙ}. aviTeÊ EdvieyÄuric{uÔ,
'shKuÞiTÊu vÙEmey]>u czkmuÞu

k]Ùil ciÙáu ciÙ muÊupTh k<uÊil
O]TIÈu vÎu kuTiek]Þ kum]>nÙ}UR
k]RÊY]ynI! s>femÎit eeket]<uEÎN'
`Î xÜIRÊnEs}]kh azt BhgiyuÔteÙ}ÜiÙuh zpxiÍ

m]ky]l atuh pÙ>uh EkÈi>iÄ]niTyuÞ[. `ÜiÙuh A Bgvti
"O]TIÈuvÎu kuTiek]Þ"Ettu zpk]>m]efÎ[ ariÇiÈuÔvR
|EÏ]L aDikmuÞ]yi>iÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. atin]l A
xhgtieyÏÕi cu>iÄÊil prÇuek]ÔuÎu.
'mDu>mIn]Ñi' `Îu EkLvieÏÈ[ EdviyueT EÑzth pÞ[

p]¥Y>]j]ÄM]>ueT vky]yi>uÎu. p]¥Y>]j]ÄM]>ueT
>]jD]ni mDu>yiÙ]yi>uÎtin]l avR A Edviey av>ueT
p>Edvt]yyiÈ]f[ vic]>iÄukyuh Ac>iÄukyuh ecy[tuvÎi>u
Ît[.
O>iÄl A EdvIvizgHÊil c]RÊiyi>uÎtuh vše>

viÙyuÔtuh >t[nKcitvum]y mUÄuÊi `ÆenEy] Ep]yi.
s]ßiÄ]>N niRm]ÙYh (tEÙdivxeÊ pUvuh m]Ùyuh) v]>i
purÊiÈtieû kUeTEy] aBiESkvuh mÕu k<ic{ xmyh O]RÄ]et
s]ßiÄ]>eû eek muÈieÊriEc{] `Æeny]f[ atu Ep]yetÎ
ARÄuh O>u niþyvumiÙ}]yi>uÎu. mUÄuÊi Ep]yi `Îu EkÈu
p]¥Y>]j]vu pÙviDÊil aEnVSfÆL nTÊIÈuh O>u
tuáumuÞ]yiÙ}. bihbÊiEMl c]RÊiyi>uÎ x]Dnh
s]ßiÄ]>nriy]et Ep]vukyieÙ}ÎuteÎ OTuÄh >]j]vu
tIRc{eÏTuÊi. zsIEk]viÙinkÊu s]ßiÄ]>nÙ}]et mÕ]>uh
5
e`tiHYm]Ù
kyruk ptiviÙ}]Ê ØitiÄu >]j]vieû vic]>h anY]ym]yi
EÏ]yi `Îu pry]numiÙ}. `ÜiÙuh suÍ]«]vuh EdvieyÄuric{u
vše> B¬iyuÔ Ašum]yi>uÎ A p<y s]ßiÄ]>n[ |o
mUÄuÊi Ep]yt[ ~tu zpk]>m]efÎu v]x[tvÊil
y]et]>rivumuÞ]yi>uÎiÙ}. EdviÄu ptiv]yi c]RÊivÎ |o
AB>fh Ep]ytu nimiÊh aEÌHÊinuh ap]>m]y mnx[t]p
muÞ]yi>uÎu. `ÜiÙuh aet]eÄ A>riyuÎu. \zgs]xnn]y
p]¥Y>]j]v[ s]ßiÄ]>en piTiÏic{u v>uÊi Ec]dYh tuTÆi.
pÙviDÊil Ec]dic{iÈuh mUÄuÊi Ep]yEttu zpk]>m]efÎ[
ariÇukUeTÎuteÎ aEÌHh prÇu. OTuÄh >]j]v[, n]Ù[ptu
divÊinkh A mUÄuÊi s]ßiÄ>N `ÜieneyÆiÙuh EtTi
ÏiTic{u H]j>]ÄfemÎuh aÙ}]ÊpÑh s]ßiÄ]>eû si>E¢dh
ecy{iÄuÎt]efÎuh kÙ[pic{u. |tuEkÈu s]ßiÄ]>N OÎuh
mrupTi pry]et vYxnEÊ]TukUTi >]jxÎiÍiyilniÎu Ep]yi.
A zb]ªEf]ÊmN pÙviDÊil aEnVSic{uEn]ÄIÈu mUÄuÊi
kÞukiÈiyiÙ}. aÆen muÏeÊ]átu divxm]yi. muÏeÊ]át]h
divxh >]ztiyil piEÕdivxh teû tÙ Ep]kumEÙ}] `Îu
vic]>ic{u viS]dic{uek]Þ[ aEÌHh kiTÎu. kÉTc{ xmyh AE>]
aEÌHÊieû aTuÄl ecÎ[, 'aÆini |vieT t]mxic{]Ù]p
ÊuÞ]vuh. |t] k]vlÄ]e>Ù}]h nÙ} \rÄm]yi>iÄuÎu. |o
t>Êinu purÊirÆi O]TieÄ]Ôu. `Î]l vÙ} diÄiÙuh ecÎu
>ÑeÏT]h' `Îu prÇu. \Ten aEÌHh kÉuturÎu
En]ÄiyEÏ]L Ae>yuh kÞiÙ}. "|t]>]f[ |Æen prÇt[?
Èß] `niÄu mEn]>]jYhek]Þu evruet Et]Îiyt]yi>iÄuh"
`Îu vic]>ic{[ aEÌHh pieÎyuh kÉTc{u. aEÏ]L pieÎyuh
kÉu turÎu. AE>yuh kÞiÙ}. aEÌHh kÉTc{EÏ]L mUÎ]mtuh
Emlzpk]>h prÇu. "~t]y]Ùuh |o gufEd]Sv]Äien ni>xi
ÄuÎtu yu¬mÙ}. |tu Edvi a>ušiec{y[ttuteÎ Ayi>iÄuh.
atin]l EvgÊil Ep]vukteÎ" `Îu vic]>ic{u niþyic{iÈ[
aEÌHh avieTnieÎfIÕu ÑfÊil purÊirÆi O]TiÊuTÆi.
aEÏ]L xRv]hgxuà>iy]y O>u divYx[ztI "vše>Ä]Ùh èÎ
Exvic{u ek]Þi>uÎ aÆu Ep]vuky]efÜil w]nuh
6
e`tiHYm]Ù
Ep]>iky]f[" `Îu prÇuek]Þ[ aEÌHÊieû piÎ]EÙ
O]TieyÊi. kurc{u k<iÇEÏ]L A x[ztI muNpilÄTÎ[
O]TiÊuTÆi. atu vÙiy kU>i>uÈuÔ k]Ùm]yi>uÎuevÜiÙuh A
x[ztIyueT s>I>Es]Byuh AB>fÆšueT zpk]svuh nimiÊh A
zb]ªfnu v<iyil nÙ}Ep]eÙ kÉu k]f]m]yi>uÎu. aÆen
>ÞuEp>uh kUTi n]ÙWun]<ik du>hve> O]TiyEÏ]L A x[ztI
epeÈÎu mrÇu kšÇu. aEÏ]L v<iyuh diÄuemÙ}]h
a³k]>mym]yi. kÉu tIe> k]f]N p]TiÙ}ety]ytin]l
zb]ªfN O]T]enÎÙ}, nTÄ]NEp]Ùuh nivZÊiyiÙ}]ety]yi.
aEÏ]L aEÌHÊinu vše> Byvuh vYxnvumuÞ]yi. `ÜiÙuh
tÏiÊÏi pieÎyuh kuErÒ nTÎutuTÆi. ÑIfhek]Þu
nTÄ]nuh aEÌHÊinu zpy]xm]yiÊIRÎu. >]j]vieû AšukL
piÎ]EÙ O]TieyÊi piTiec{ÜiEÙ] `ÎuÔ Byvuh
aEÌHÊiniÙ}]y[kyiÙ}. `ÜiÙuh ÑIfh nimiÊh vÙ} diÄiÙUh
kurc{i>iÄukEy] kiTÄukEy] ecy{]et nivZÊiyieÙ}Î [
aEÌHÊinu Et]Îi. aEÏ]L |TimiÎÙieû zpk]shek]Þ[
aEÌHh A v<iÄu xmIpÊ]yi \Þ]yi>uÎ v<iyáÙh kÞu.
tÏiÊTÇ[ aEÌHh avieT ecÎuEkri. >Þ]hmuÞu vi>ic{u
kiTÎu. mnÓil vše> Byvuh vic]>ÆšumuÞ]yi>uÎuevÜiÙuh
ÑIfh ek]EÞ] Èß] kiTÎyuTen aEÌHh \rÆiEÏ]vukyuh
ecy[tu.
aÄ]ÙÊu Ek>š>]jYh aTc{uv]fi>uÎ Ec>m]N ep>um]L

O>u Bgvtiey zptiæiÄfemÎu vic]>ic{u eevÄÊ[
\dyn]pu>Êuh, O>u xuzbªfYen zptiæiÄfemÎu vic]>ic{[
|EÏ]L kum]>nÙ}Ue>Îu prÇuv>uÎ ØÙÊuh O]E>] aáÙh
pfik<ic{u zptiæy[Äu muHURÊvuh niþyic{[ atiEÙÄu
EvÞuÎveyÙ}]h vÈhkUÈieÄ]Þi>iÄuky]yi>uÎu. v<iyáÙ
Êil kiTÎurÆiy zb]ªfN piEÕdivxh k]ÙÊufRÎu
kÉuturÎu En]ÄiyEÏ]L kum]>xV]miey (xuzbªfYen)
zptiæiÏiÄ]n]yi Ec>m]N ep>um]L pfiyic{ aáÙÊiÙ]
yi>uÎu. "eteß]>Ûuth" `Îu vic]>ic{[ aEÌHh cuÕuh
7
e`tiHYm]Ù
En]ÄiyEÏ]L avieT zsIEk]viÙinkÊu pIÚÊiEMl xRv]hg
xuà>iy]y O>u divYx[ztI A zb]ªfeû muNpil kTEÎ]Tiy
A Edvi |>iÄuÎt[ aEÌHh kÞu. atu x]Ñ]l "mDu>
mIn]Ñi"y]yi>uÎuevÎuÔt[ viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}].
A zb]ªfN aáÙÊilniÎu purÊirÆi avieT kÞv

E>]eTÙ}]h "|o EÑztÊil mDu>mIn]Ñi kuTiek]Þi>iÄuÎu"
`Îu prÇu. atu EkÈve>Ù}]h aáÙÊil ecÎu En]Äi.
OÎuh kÞiÙ}. "`vieTyi>iÄuÎu?" `Î[ avR Ec]dic{u.
zb]ªfN "|t] A zsIEk]viÙinkÊ[" `Îu cUÞiÄ]fic{u
ek]Þu prÇu. Edviey A zb]ªfnu zptYÑm]yi
k]f]m]yi>uÎuevÜiÙuh mÕ]RÄuh k]Fm]N p]TiÙ}]yi>uÎu.
atin]l A jnÆL "|EÌHh O>u zB]ßn]f[; axhb³h
pryuky]f[" `ÎuhmÕuh prÇu p>iHxic{u. |o vRÊm]nh
kRf]kRfiky] Ec>m]N ep>um]šuh EkÈ[ avieTec{ÎuEn]Äi.
OÎuh k]f]y[ky]l "|vieT Ae>yuh k]fuÎiÙ}EÙ}]" `Îu
zb]ªfEn]Tu prÇu. zb]ªfN "`Î]l èÎ et]Èuhek]Þu
En]ÄU" `Îu prÇu. Ec>m]N ep>um]L A zb]ªfen
et]Èuhek]Þu En]ÄiyEÏ]L Edvi zsIEk]viÙinkÊu
pIÚÊiEMÙi>iÄuÎtu zptYÑm]yiÄÞu. pieÎ ep>um]L
|Æen v>uv]nuÔ k]>femß]efÎ[ A zb]ªfEn]Tu
Ec]diÄukyuh \Þ]y xhgtikešÙ}]h A zb]ªfN vix[t>ic{u
prÇ[ Ec>m]N ep>um]eš zgHiÏiÄukyuh ecy[tu. xhgti
kešÙ}]h EkÈEÏ]L Ec>m]Nep>um]LÄu visV]xvuh
vix[myvumuÞ]eyÜiÙuh xVÙ[ph Ek]pvuh |¢]BhgvuhkUTi
\Þ]k]etyi>uÎiÙ}. "w]N xuzbªfYxV]miey zptiæiÄ] n]yi
\Þ]Äic{ ØÙÊ[ atiniTy]k]etyi>iÄÊÄvÉh muNkUÈi
kTÎi>uÎukšy]emÎu vic]>ic{ |o tEûTÄ]>ÊiÄ[ |vieT
w]N y]et]Îuh ek]TuÄukyiÙ}. azt \oÕmueÞÜil
EvÞet]eÄ xVyEmv \Þ]ÄieÄ]ÔeÈ. w]N vic]>ic{
muHURÊÊilÊeÎ xuzbªfYxV]miey zptiæiÄuh. atu
Edviey zptiæiÏiEÄfemÎu vic]>ic{ ØÙÊ]yiÄšy]h. |t]
8
e`tiHYm]Ù
w]N |EÏ]LÊeÎ eevÄÊinu y]zty]f[. |všivieT
yi>iÄeÈ" `Îu prÇiÈ[ aEÌHh aEÏ]LÊeÎ avieTniÎ[
Ep]vukyuh ecy[tu.
Ec>m]Nep>um]L avieTniÎu Ep]yi O>eWÈu n]<ik

vTÄ]yEÏ]L A zpEdseÊÙ}]h akx[m]l atikÚinm]y mÇu
vÎunirÇu. aEÌHÊinuh kUeTyuÞ]yi>uÎvRÄuh kÉu tIe>
k]f]N p]TiÙ}]ety]yi. vic{riy]N p]TiÙ}]et `Ù}]v>uh
ku<Æivs]yi. aEÏ]L Ec>m]Nep>um]šueT O>u ExvkN
"nmuÄiEÏ]L |o ApÊu En>iÈt[ A EdviyueT m]y]eevBvh
ek]ÞUteÎy]yi>iÄfh. aÙ}]et |EÏ]L |Æen v>]niTyiÙ}.
A EdviyueT m]H]«Yh OÈuh ciÙ}ryÙ}. A Edviyuh zb]ªfnuh
|vieT veÎÊiy kœek]ÞuteÎ |triy]vuÎt]f[. atin]l
nmuÄ[ mTÆiEÏ]yi aviETÄu EvÞetÙ}]h ecy{uky]f[ EvÞ
etÎu Et]ÎuÎu" `Îu prÇu. atu EkÈu Ec>m]Nep>um]L
"|t[ A EdviyueT m]y]eevBvhek]Þ]efÜil nmuÄiEÏ]L
kÉuk]f]r]keÈ. aÆeny]vuky]efÜil |vieTniÎu En]Äi
y]l k]f]vuÎ EdsemÙ}]h A EdviÄ[ ek]TuEÊÄ]h. avieT
EvÞuÎetÙ}]h nTÊukyuh ecy{]h" `Îu prÇu. \Ten mÇu
m]rukyuh `Ù}]vRÄuh kÉu k]f]r]vukyuh ecy[tu. \Ten
Ec>m]Nep>um]L A EdsemÙ}]h A EdviÄ[ viÈuek]TuÊi>iÄu
Ît]yi pryukyuh ti>ic{uEp]>ikyuh ecy[tu. mÇu nirÇ A
zpEdsÊin[ "mÇU>[" `Îu n]mh xiÍic{u. atu zkEmf "m]ÇU>["
AyiÊIRÎu. m]ÇUe>Îu pryuÎ EdsemÙ}]h |EÏ]<uh
kum]>nÙ}uR BgvtiyueT vky]yiÈuteÎy]fi>iÄuÎt[.
Ec>m]Nep>um]L EdvIx]ÎiÍYmuÞ]y |o ØÙÊu

mTÆieyÊi. |vieT EdvIzptiæteÎ k<iÏiÄ]emÎu niþyic{[
atinu EvÞuÎ O>uÄÆeš]eÄ ecy[tuek]Þu t]mxic{[ |vieT
zptiæiÏiÄuv]n]yi \Þ]Äivc{ xuzbªfYvizgHh Ec>m]N
ep>um]L \dyn]pu>EÊÄu ek]TuÊyy[Äukyuh atu niþit
muHURÊÊilÊeÎ \dyn]pu>Êu zptiæiÏiÄuÎtinuh avieT
zptiæiÏiÄuÎtin]yi \Þ]Äievc{i>iÄuÎ EdvI vizgHh
9
e`tiHYm]Ù
|EÆ]Èu ek]TuÊyy[ÄuÎtinuh zptipu>uSM]e> cÈhekÈi
ayy[Äukyuh ecy[tu.
\dyn]pu>ÊuÞ]Äievc{i>uÎ EdvIvizgHh xmyÊinu

vÎuEc>ukyieÙ}Îu muHURÊdivxmTuÊEÏ]L arivu kiÈuky]l
Ec>m]Nep>um]LÄu vše> vYxnm]yi. Ever O>u vizgHh
pfiyiÄuÎtinu m]zth divxmiÙ}. |o muHURÊÊinu zptiæ
k<iÏiÄ]Ç]l vše> mutl n¨vuh kurc{iÙumuÞ]kuemÎu
teÎyÙ}, |zt nÙ}t]y O>u suBmuHURÊh pieÎyuÞ]k]nuh
azt `šuÏmÙ}. AkÏ]eT vic]>ic{iÈu Ec>m]Nep>um]L ~Õvuh
viSÉn]yiÊIRÎu.
aÎu >]ztiyil kiTÎurÆiy xmyh Ec>m]Nep>um]L,

"OÈuh vYxniEÄÞ, |vieTniÎu >Þu n]<ik vTÄuki<Ä]yiÈuÔ
mÙyil O>u kifÕil èû O>u bihbh kiTÄuÎuÞ[.
aetTuÊuek]ÞuvÎu zptiæ k<iÏic{]l mti" `Î[ AE>] teû
aTuÄl vÎu prÇt]yi O>u xVp[nh kÞu. piEÕ divxh
>]vieÙ |tu v]x[tvm]Ef] `ÎriyfemÎu niþyic{u Ec>m]N
ep>um]L vše> AšukEš]TukUTi A mÙyiEÙÄu Ep]yi.
aviTemÙ}]h vÙiy k]T]yi>uÎu. A k]eTÙ}]h evÈieÊšic{u
En]Äiec{ÎEÏ]L O>u kifru kÞu. A kifÕil AešyirÄi
En]ÄiyEÏ]L y]et]>u EkTumiÙ}]Êtuh ~Õvuh viEsSeÏÈtuh
ÙÑfem]Êtum]y O>u bihbh kÞukiÈukyuh Ec>m]Nep>um]L
aetTuÏic{uek]ÞuvÎu niþitmuHURÊÊilÊeÎ yœ]viDi
zptiæ k<iÏiÄukyuh kum]> (xuzbªfY) xV]miey
zptiæiÏiÄuÎtin]yi pfik<iÏic{i>uÎ A EÑztÊinu
muNniþyzpk]>h "kum]>nÙ}UR" `ÎuÔ Ep>uteÎ Øi>eÏTuÊu
kyuh ecy[tu. piÎIT[ Ec>m]Nep>um]L m]ÇUR Edsh
viÈuek]TuÊtinupurEm avieT nitYnid]nh, m]xviEsSh,
AÈviEsSh mutÙ]yvy[eÄÙ}]h EvÞuÎ vx[tuvHkL
evc{uek]TuÄukyuh ptivukL niþyiÄukyuh ecy[ttieû
EsSh A EdvxVh A EdsÄ]>]y ciÙ náU>im]RÄ]yi
10
e`tiHYm]Ù
viÈuek]TuÄukyuh ecy[tu. aÆen aet]>u \o>]FmEÑzt
m]yiÊIRÎu.
Ec>m]Nep>um]L kum]>nÙ}UR EÑztÊil tuÙ]m]xÊil

E>]Hifi mutl vZþikm]xÊil E>]Hifive> |>upeÊÈu
divxeÊ \Xvm]f[ niþyic{i>uÎt[. A EÑzth \o>]Fm
Ä]>ueT vky]yiÊIRÎiÈuh vše>Ä]Ùh aÆenteÎ nTÎi
>uÎu. piÎIT[ at[ kurc{[ vZþikm]xÊil k]RÊik
ONpt]muXvm]kÊÄvÉh pÊudivxeÊ \Xvh mtieyÎu
niþyic{u. |EÏ]<uh azpk]>h nTÎuv>uÎu. EdviyueT
m]H]«Yvuh s¬iyuhek]Þu k]ÙzkEmf avieT vx[tuvHkL
vše> vRÍic{u. |EÏ]<uh A EdvxVÊil aBivZÍiyÙ}]et OÈuh
ÑymuÞ]kuÎiÙ}. x[ztIn]yktVh xRvzt Ed]Sk>m]efÎ]
fEÙ}] prÇuv>uÎt[. `Î]l kum]>nÙ}U>[ at[ vše>
gufzpdm]yiÈ]f[ kÞuv>uÎt[.
A BgvtiyueT m]H]«YÆL prÇutuTÆiy]l vše>

yuÞ[. |EÏ]<uh EdvIx]ÎiÍYh avieT višÆieÄ]ÞuteÎ
yi>iÄuÎu.
EdviEy]TukUTi mDu>yilniÎu Ep]Î zb]ªfeû vhsj

M]R |EÏ]<uh kum]>nÙ}U>uÞ[. av>ueT |Ù}EÏ>[ "mDu>" `Îuh
avieTyuÔve> "mDu>náU>im]R" `Îum]f[ prÇuv>uÎt[.
11
e`tiHYm]Ù
23. ti>unÄ>EÌvnuh aviTueÊ k]šyuh

ti>uvit]hkUril Ek]Èyh pÈfÊieû mÍYB]gÊuÔ
ti>unÄ> EÑzteÊÏÕi pÙ>uh EkÈi>iÄ]niTyuÞ[. aviTeÊ
xVyhBUv]y sivenyuh k]šeyyuh pÕiyuÔ e`tiHYÆL
v]ynÄ]RÄu >x]vHÆš]yi>iÄuemÎu visVxiÄuÎu.
peÞ]>u etÄuhkUR >]j]vinu tZÒivEp>UR

vTÄuÎ]œEÑztÊil tiÆL Bjnh (m]xEß]ruh et]<uk)
ptivuÞ]yi>uÎu. O>u m]xÊieû avx]ndivxh avieT
eyÊiy]l aÎuh piEÕdivxvum]yi >Þum]xeÊ et]<uk
k<ic{u Ep]>]mEÙ}]. aÆeny]kuEá]L AÞil Aru y]zt
ek]Þu k<iÄ]mEÙ}]eyÎu vic]>ic{[ A táu>]N azpk]>m]f[
atu nTÊiEÏ]Ît[. aÆen vše>Ä]Ùh aEÌHh atu muTÄh
kUT]et nTÊieÄ]Þi>uÎu. k]ÙzkEmf A táu>]nu
zp]y]DikYvuh E>]gpIQkšuh nimiÊh anYEdsxW]>h
duÓ]ÍY]m]yiÊIRÎu. p>xH]yh kUT]et OÎuh ecy[v]N
s¬nÙ}]ety]yiÈuh |osV>B¬n]y aviETÄu tZÒivEp>UR
vTÄuÎ]œEÑztÊieÙ tiÆLBjnh muTÄuÎtinu eeD>Ymu
Þ]yiÙ}.
aÆenyi>iÄuEá]L O>iÄl, O>u m]x]ßYdivxh A

táu>]N p>iv]>xEmth tZÒivEp>Ue>Êi. vše> zpy]xeÏÈ[
O>uviDh kušik<ic{[ p>xH]yEÊ]TukUTi vTÄuÎ]œeû nTyil
ec{Îu et]<utuek]Þ[, "aÙ}Ey] B¬vXÙn]y Bgv]En! èû
|o niymh muTÆIÈu jIvic{i>iÄukeyÎuÔt[ `niÄu vše>
xÜTm]f[. |vieT vÎu dRsnh k<ic{u Ep]k]N w]N
s¬nÙ}]etyuh tIRÎi>iÄuÎu. atin]l k<iyuÎtuh EvgÊil
èÎ aviTueÊ tZÏ]d]>viàÆšil EcRÊuek]ÔEf" `Îu
zp]Rœic{u. aÎ[ aÊ]<h k<iÇ[ táu>]N kiTÎuÆiy xmyh
AE>] aEÌHÊi>[en aTuÄlec{Î[, "|ni èÎÄ]f]n]yi
|EÆ]Èu vÎu buÍimuÈfemÎiÙ}. w]N ti>u"nÄ>"ÄuÎil
vEÎÄ]h. èû puE>]B]gÊu vZSBnuh èû pþ]lB]gÊ[ O>u
12
e`tiHYm]Ù
evšuÊ ecÊiyuh k]feÏTuh" `Îu prÇt]yi Et]Îi. \Ten
táu>]N kÉu turÎu En]Äi. aEÏ]L Ae>yuh kÞiÙ}. |tu
vTÄuÎ]œNteÎ teÎÄuric{u zpx]dic{iÈ[ aTuÄlvÎ[ a>uši
ec{y[tt]efÎ[ aEÌHh visVxic{uek]Þu pieÎyuh kiTÎurÆu
kyuh ecy[tu.
piEÕdivxh ptivuEp]eÙ EdvdRsnvuh BÑfvuh k<ic{u

táu>]N tZÒivEp>URniÎu Ep]Îu.
mTÆiEÏ]>uhv]N eevÄÊu ep>uhtZEÄ]viÙÏen

ÄUTi et]<utiÈuEp]>]emÎu vic]>ic{[ avieTyirÆi. et]<]n]yi
aáÙÊil ecÎEÏ]L t]Tiyuh tÙyuh všRÊi, >uzd]Ñ
m]Ùkšuh Bx[mvuh D>ic{[ p>vsn]y O>u zb]ªfen avieT
ÄÞiÈ[ aEÌHh A>]efÎuh mÕuh táu>]N avieTyuÞ]yi>uÎ
v>il ciÙE>]Tu Ec]dic{u. aEÏ]L O>]L, aEÌHh O>u náU>i
y]efÎuh |Ù}h eevÄÊuteÎy]efÎuh |Ù}EÏ>u "EpE>Ïrá["
`Î]efÎuh d]>izdYdu®Kh xHiÄ]N vy{]ety]yiÈu
eevÄÊÏen ExviÄuky]efÎuh xhvX>Bjnh k<iÇiÈu
>ÞumUÎu divxm]eyÎuh aEÌHÊinu nitYvZÊiÄuteÎ
y]et]ÎumieÙ}Îu teÎyÙ}, n]ÙWu epFkiT]Æeš Evšik<ic{u
ek]TuÄ]N eevkiyi>iÄuÎueÞÎuh mÕumuÔ viv>h táu>]en
zgHiÏiÄukyuh ecy[tu. atuEkÈu táu>]N A náU>iey
aTuÄl višic{[, "èû kUeT Ep]>]emÜil OEÎ] >EÞ]
epFek]Ty[ÄuEvÞuÎ vk \Þ]ÄiÊEÎÄ]h" `Îu prÇu.
atu EkÈ[ ~Õvuh xßu¨m]nxn]yi Bvic{ náU>i "kÙ[pnEp]eÙ
ecy{]h" `Îu pryukyuh táu>]N Ep]ÎEÏ]L O>umic{u
Ep]>ikyuh ecy[tu.
aÎu etÄuhkUR >]j]ÄM]RÄu >]jv]<[cyuÔ k]Ùm]

yi>uÎu. av>ueT >]jD]ni aÎ[ |EÏ]L ti>unÄ>EÑzt
mi>iÄuÎ ØÙÊinu O>u n]<ik vTÄum]ri "tšiyil" `Î
ØÙÊ]yi>uÎu. atin]l EpE>Ïrá[ náU>i etÄuhkUR >]j]vi
En]TukUTi avieT vÎu t]mxic{u.
13
e`tiHYm]Ù
aÆen t]mxic{i>uÎ k]ÙÊu EpE>Ïrá[ náU>i O>u
divxh táu>]eû aTuÄl ariyic{uhek]Þu ti>unÄ>
xV]miy]>umÚÊiEÙÄ[ Ep]Îu. xV]miy]e>ÄÞ[ teû Øiti
ariyic{]l vÙ}tuh xH]ymuÞ]eyÜiEÙ] `Îu vic]>ic{]f[
náU>i Ep]yt[. azpk]>h aEÌHh xV]miy]e>ÄÞu viv>mriyi
Äukyuh c]tuRÐ]xYh aTuÊi>iÄuÎtin]l náU>i atu
k<iÇiÈu Ep]y]l mtieyÎuh vÙ}tuh xVÙ[pm]yieÈÜiÙuh
xH]yiÄ]emÎuh xV]miy]R a>ušiec{y{ukyuh ecy[tu. atin]l
náU>i avieT t]mxic{u.
|EÏ]L ti>unÄ>EÑztmi>iÄuÎ ØÙh aÎu evruh

k]T]yiÈu kiTÄuky]yi>uÎu. "nÄ>ÄuÎ[" `Î]f[ A
ØÙÊin[ aÎu Ep>u prÇuvÎi>uÎt[. avieT Edv
x]ÎiÍYvuh EÑztvumuÞ]ytieû EsSm]f[ nÄ> ti>unÄ>
y]yt[. nÄ> teÎ "nlÄ>" EÙ]pic{uÞ]ytum]f[. xV]miy]R
mÚÊieÙ BZtYM]R A kuÎiNpurÊu Ecn, Ecá[ mutÙ]yv
kZSiecy{uk ptiv]yi>uÎu. c]tuRm]xYh k<iyuÎ divxh
xV]miy]R mÚÊil cu>uÄÊieÙ]>u xdY ptivuÔtin]l aÎu
>]vieÙ A v]ÙiyÄ]>il >ÞuEpR Ecn priÄ]n]yi O>u
mFevÈi (tUá) `TuÊ[ OÎu evÈiyEÏ]L avieTniÎu
>¬zpv]HmuÞ]vukyuh atukÞ[ avR ByeÏÈ[ O]Tiec{Î u
viv>h xV]miy]>ueT aTuÄl ariyiÄukyuh ecy[tu. xV]miy]R
atu EkÈ[ avieTec{Îu mÉu mric{uEn]ÄiyEÏ]L avieT O>u
sivÙihgh mušc{i>iÄuÎt]yi kÞu. |Æen xVyhBUv]yiÈuÔ
bihbh kÞ]l \Ten niEvdYh k<iÏiÄ]Ç]l atu
mrÇuEp]kuemÎuÔtin]l xV]miy]R xV]miy]RmÚÊilniÎu
teÎ \fÄÙ>i, pUv[ mutÙ]y x]DnÆL v>uÊi EpE>Ïráu
náU>ieyeÄ]Þu niEvdYh evÏic{[ \Ten O>u pUj k<iÏic{u.
atieûEsSh xV]miy]R |o viv>h etÄuhkUR >]j]vieû
aTuÄl `<utiyyc{[ ariyiÄukyuh ecy[tu.
|o vRÊm]nh EkÈEÏ]L tniÄu tZÒivEp>U>il

evc{uÞ]y xVp[nh s>iy]yEÙ}] `Îu vic]>ic{[ etÄuhkUR
14
e`tiHYm]Ù
>]j]vinu vše> xEß]SmuÞ]vukyuh aEÌHh \Ten
nÄ>ÄuÎieÙÊukyuh ecy[tu. táu>]N vÎu En]ÄiyEÏ]L
sivÙihgvuh atieû muNvsÊ]yi O>u vZSBnuh xVÙ[ph
vTEÄ]Èum]ri v]yuEk]fiÙ]yi O>u evšuÊ ecÊiyuh mušc{i>i
ÄuÎt]yi k]fukyuh |tu tZÒivEp>UR vTÄuÎ]œN
|šek]ÞtuteÎy]efÎu tIRc{eÏTuÊukyuh ecy[tu.
pieÎ etÄuhkUR >]j]v[ avieT n]Ùu Eg]pu>Æšuh

m]šiky]yiÈuh kUÊáÙh mutÙ]yvEy]TukUTiyuh O>u mH]EÑzt
Êinu EvÞuÎ ÙÑfÆešÙ}]em]Ïic{[ aáÙh pfik<iÏiÄyuh
nitYnid]nh, m]xviEsSh, AÈviEsSh mutÙy vky[eÄÙ}]h
EvÞuÎ vx[tuvHkL, EdvxVhvky]yi ti>ic{uevÄukyuh
ecy[tu. atiNzpk]>h avieT zptidinh aWu pUj, mUÎu
sIEvÙi, nvkh, pWgvYh mutÙ]yvyuh AÞil tuÙ]h, mInh,
miœunh |o m]xÆšiÙ]yi mUÎulxvÆšuh ptiv]yiÊIRÎu. O>u
mH]EÑztÊil EvÞuÎveyÙ}]h |o EÑztÊiÙuh A
táu>]N ~ReÏTuÊi. aÆen ti>unÄ>EÑzth zpxiÍm]yi
ÊI>ukyuh ecy[tu. avieT EpE>Ïráu náU>ieyÊeÎ s]ßi
Ä]>n]Äi. ecÆ<EÒ>i, puÎEÒ>i |Æen >ÞiÙ}ÆšiÙuÔ
mUÊtiM]e> Edveû p>ic]>kzpvZÊikLÄuh xV]miy]RmÚ
ÊieÙ v]ÙiyÄ]>]yi>uÎ enTumÆ]TN, p]ÙEÄ]TN `Îiv>ueT
trv]EÈÄu EÑztÊil višeÄTuÏuh enÙ}ukuÊuh nTÊuÎ
tinuÔ Ø]nh ek]TuÊ[ ave> A vky[Äuh niymiÄukyuh
ecy[tu.
|ztey]eÄÄ<iÇEÏ]L |o diÄuk]RÄ[ O>u vÙiy

\pzdvh En>iÈu. ti>unÄ> EdsÊuh aTuÊ zpEdsÆšiÙuh enEÙ}]
xxY]dikEš] kZSi ecy[t]l `Ù}]h >]ztik]ÙÆšil O>u
evÔÄ]š vÎu EvÙi ep]šic{[ akÊukTÎu tiÎu nsiÏic{u
tuTÆi. |o k]š A>ueTy]efÎuh `vieT niÎuv>uÎuevÎuh
ÈÆ]Èu Ep]kuÎuevÎuh ARÄuh niþymiÙ}! aven piTiÄ]N
kiÈukyumiÙ}. nÙ} niÙ]vuÔ k]ÙÊu dUe>niÎu En]Äiy]l avN
niÎu tiÎuÎtuk]f]h. AšukL aTuÊu ecÙ}uEá]L
15
e`tiHYm]Ù
`ÆenEy] avN c]TieÏ]y[Äšyuh. |Æeny]yiÈu jnÆL
vše> këÏÈu.
|Æenyi>iÄuEá]L O>u divxh >]ztiyil nÙ} niÙ]vuÔ

k]ÙÊu ti>unÄe>niÎ[ ~kEdsh >Þu n]<ik pTiÇ]r[ "EvšUR"
`Î EdsÊ[ O>u kÞÊilevc{[ O>u pryN |o k]šey
keÙ}TueÊriyukyuh mÕuh ecy[tu. A >]ztiyilÊeÎ O>u k]š
teû aTuÄl vÎ[ "aÆ[ Edvnu EvÞuÎetÙ}]h ptivuevc{EÙ}].
`nieÄß]f[ ptiev]Îuh evÄ]Çt[? w]N A Edveû
v]Hnm]fEÙ}]. w]N kÞv>ueT višvukL kÈutiÎu k]Ùh
k<iEÄÞt]yivÎuvEÙ}]. atu nimiÊh w]niÎ[ O>u pryeû
~ruek]EÔÞt]yiÈuh vÎu. |tu vÙiy xÜTh teÎ" `Îu
prÇt]yi etÄuhkUR >]j]vin[ O>u xVp[nmuÞ]yi. |tien
Äuric{u táu>]N zps[nhevÏic{u En]ÄiyEÏ]L xVp[nÊil
k]feÏÈ k]š ti>unÄ>EÌveû k]šteÎ AefÎuh atinukUTi
ptiv]yi niEvdYÊil O>u vH evy[EÄÞt]efÎuh
viDiÄukyuh k]šey EvšU>uevc{[ O>u pryN keÙ}TueÊriÇ
viv>h ariyukyuh ecy{uky]l táu>]N, EvšURevc{u k]š ~tu
niÙÊilniÎu tiÎEÏ]L ~ru ek]ÞuEv] A niÙh A vZSBeû
niEvdYhvky[Ä]Äi EdvxVÊiEÙÄu viÈuek]TuÊu. A niÙÊin[
|EÏ]<uh "k]šÄÞh" `Î]f[ prÇuv>uÎt[. |zpk]>h
etÄuhkUR >]j]v[ ti>unÄ>EÑztÊinu EvÞuÎ puïkešÙ}]h
v>uÊukyuh avieT teû tiÆLBjnh niRviG[nm]yi
nTÊieÄ]Þu teÎyi>iÄukyuh atinu muTÄh v>]et aEÌHh
c>mgtiey zp]piÄukyuh ecy[tu.
ti>unÄ>EÌveû eectnYvuh zpxiÍiyuh ax]m]nYm]yi

vRÍiÄuky]l avieT avx]nmiÙ}]et v<ip]TukL vÎutuTÆi.
zptidinh aWum]ruh ctuÒtvuh `Èuh pÊuh pßi>un]<iyuh
mÕumuÞ]yiÊuTÆiytin]l s]ßiÄu teÎeÄ]Þu mtiy]k]et
v>iky]l EpE>Ïráu náU>i ti>unÄe>niÎu mUÎu n]<ik
ki<Äu "m]Æ]nh" `Î EdsÊuÔ "mTÏÔi" `ÎiÙ}EÏ>]y O>u
náU>ieyÄUTi kI<[s]ßiy]yiEc{RÊu. aÆen >ÞuEp>uh kUTi
16
e`tiHYm]Ù
s]ßi kurc{uk]Ùh s]ßi nTÊiyEÏ]E<Äuh atuek]ÞuÞ]y
xá]dYh nimiÊh EpE>Ïráu náU>iyueT d]>izdYh aEsSh
nIÆukyuh aEÌHh nÙ} xáÎn]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
atin]l aEÌHh s]ßi mTÏÔináU>ieyÊeÎ ~lÏic{iÈu
eevÄÊuteÎ Øi>t]mxm]Äukyuh ecy[tu. `ÜiÙuh A
|Ù}ÊuniÎ[ O>]L m]xÊieÙ]>iÄl ti>unÄe> vÎ[ O>u divxh
O>u pßI>TiÏUj k<iÄuk ptiv]f[. atiEÏ]<uh nTÊiv>uÎuÞ[ 1.
mTÏÔi náU>i s]ßik<ic{uek]Þi>uÎ k]ÙÊuh muN

ptivnux>ic{[ sIEvÙikLÄ[ `<uÎÔiÄuk mUÊtiM]>]yi>uÎu.
Èß] k]>fvs]l etÄuhkUR >]j]vin[ O>u mUÊtieûEp>il
viE>]Dh jniÄuky]l A mUÊtien evTievc{uek]Îu kšyuÎ
tinu >]jBTM]RÄ[ kÙ[pnek]TuÊu. avR mUÊetÎu vic]>ic{[
mTÏÔi náU>iey evTievc{uek]Îu. atin]l A náU>iyueT
aßRjnh ti>unÄ> nTyilevc{u zp]ftY]gh ecy[tu kšÇu.
aEt]TukUTi A náU>iyueT |Ù}h anYh nilÄukyuh ecy[tu.
aÎumutl ti>unÄe> mtilÄkÊ[ aßRjnÆL kTÎu
kUeTÎuh mUÊtiM]R `<uÎÔic{ukUeTÎuh ~RÏ]Tu evy[Äukyuh
ecy[tu. atu >Þu kUÈvuh |vieT ptiviÙ}.
ti>unÄ>EÌveû k]šy[Äu ciÙ k]ÙÆšil nI>[ (vÙiy

ku>u) \Þ]yiep]ÈuemÎuh atu >]jYÊu vÙiy ApÊuÞ]kuÎ
k]ÙÆšiÙ]f[ ptievÎumuÔtu zpxiÍm]fEÙ}]. mH]>]j]ÄM]R
n]TunIÆiyt]y 933, 973, 986, 1004, 1022, 1036, 1055 |o AÞu
kšil |o k]šy[Äu nI>uÞ]vukyuh ep]Èukyuh ecy[tiÈueÞ
Î]f[ EkÈiÈuÔt[. |Æen nI>uÞ]kuÎ k]ÙÆšil Ed]S
p>iH]>]Rœm]yi |o EÑztÊil viEsS]l ciÙ aTiyßi>ÆL
ptivuÞ[. A vky[Ä[ Ayi>Êic{iÙV]nh pfh vItm]f[
xRÄ]>ilniÎu ecÙvu ecy[tuvÎt[. jnÆLÄ[ p>iS[k]>vuh
1
A ptiv[ |EÏ]<iÙ}.
17
e`tiHYm]Ù
|ovk xhgtikšil visV]xmiÙ}]y[kyuh ep]Èukyuem]Îuh
ptiviÙ}. |niyuÔ k]ÙÊ[ aet]ÎumuÞ]kuemÎu Et]ÎuÎiÙ}.
18
e`tiHYm]Ù
24. BvBUti
\Ê>>]mc>ith, m]ÙtIm]Dvh mutÙ]y n]TkÆšueTyuh
mÕuh kRÊ]vuh O>u mH]kviyum]yi>uÎ BUvBUtieyÄuric{u
EkÈiÈiÙ}]Êv>]yi O>uviDh aÑ>¡]nmuÔv>iÙ]>umuÞ]
yi>iÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. aEÌHÊieû x]Ñ]l Ep>u
"zsIk¦N" `Î]yi>uÎu. aEÌHh O>iÄl
"tpxVI k]h gEt]vØ]miti x[Em>]nn]viv

gi>ij]y] x[tno vEà BvBUtixit]nno"
èÎ]>u Es}]kmuÞ]Äi O>u vidVlxm]jÊilevc{u

ec]Ù}ukyuh atieÙ "BvBUti" séÊieû cmlÄ]>h nimiÊh
xßu¨HZdyM]>]yiÊIRÎ A xB]v]xikL aEÌHÊinu
"BvBUti" `ÎuteÎ O>u Ep>u ek]TuÄukyuh A Ep>u
zpxiÍm]yiÊI>ukyum]f[ ecy[tt[.
O>iÄl zsIp]Rvti zsIp>EmsV>En]T[, 'kvitVÊil

k]šid]xEn] BvBUtiEÄ] aDikh Ey]gYt?' `ÎuEc]dic{u.
atinu Bgv]N, "vÙiy vYtY]xem]ÎumiÙ}. |ÎiÎzpk]>Em
v>ikyuÔU `Îu k]šid]xnu nÙ} niþyh \Þ[. BvBUtiÄ[
aztteÎ |Ù} `ÎuÔ EBdEm \ÔU. atu EvfemÜil OÎu
p>IÑic{uEn]Äiy]Ùriy]h" `Îu mrupTi klÏiÄukyuh p>IÑi
Ä]nuÔ kosÙh prÇuek]TuÄukyuh ecy[tu.
Bgv]eû \pEdszpk]>h xuzbªfYxV]mi O>u m>ic{

sisuv]yiÊI>ukyuh zsIp]Rv{ti viDvyuh vYÍyum]y O>u
zb]ªfx[ztIyueT EvSh D>ic{[ |o sisuvieneyTuÊu
EB]j>]j]vieû Eg]pu>dV]>ÊiÜl ek]ÞuecÎu kiTÊieÄ]Þ[
avieT nilÄukyuh ecy[tu. aEÏ]L avieT xBpiTiÇ[ O]E>]
kviEzs¨Nm]R atiEÙ vÎutuTÆi. av>il O]E>]>uÊE>]Tuh
zsIp]Rv{ti, "|t] |EÆ]Èu En]ÄEf! èû kuÈi O>u s]pÊil
m>ic{uEp]yi>iÄuÎu. "puE>] niÓ>Ef >f®" èÎ]>u xmxY
yuÞ[. atu EvÞtuEp]eÙ pU>iÏic{]l |o kuÈi jIviÄuh.
19
e`tiHYm]Ù
aÆeny]f[ s]pEm]Ñh. atin]l |et]Îu evÞtuEp]eÙ
pU>iÏiÄEf" `Îu prÇu. atuEkÈ[ A kvikešÙ}]h A
xmxY O]E>] viDh pU>iÏic{u. aEÏ]L zsIp]Rvti "èû kuÈi
jIvic{iÙ}EÙ}]" `Îu prÇu. "aetEß] wÆLÄriÇukUT]"
`Îu prÇ[ ave>Ù}]h Ep]yi. \Ten BvBUti atiEÙ vÎu.
aEÌHEÊ]Tuh Edvi EmlprÇ zpk]>h prÇu. BvBUti A
xmxYey,
"y]mIti zpiypY¨]y]® zpiy]y]® k¦x¬Ey]®

azsujIvitEy]>]xIt[ puE>] niÓ>Ef >f®"
`Îu pU>iÏic{u. aEÏ]<uh zsip]Rv{ti "èû kuÈi

jIvic{iÙ}EÙ}]" `Îu prÇu. "aetEß], `niÄriÇukUT]. w]N
vic]>ic{]l |o xmxY |tiÙDikh Bhgiy]yiÈu pU>iÏiÄ]N
k<iyukyiÙ}. |niey]>]L v>uÎuÞ[. aEÌHEÊ]Tu prÇ]l
s>iy]yi pU>iÏiÄum]yi>iÄuh" `Îu prÇu BvBUtiyuh Ep]yi.
OTuvil k]šid]x>ueT v>v]yi. aEÏ]<uh Edvi EmlprÇzpk]>h
pryukyuh k]šid]x>uh xmxY pU>iÏiÄukyuh ecy[tu.
k]šid]xpU>fvuh BUBUtiyueT pU>fvuh O>uEp]eÙteÎ
y]yi>uÎu. O>Ñ>ÊilEp]Ùuh vYtY]xmuÞ]yi>uÎiÙ}. k]šid]x
En]Tuh Edvi "èû kuÈi jIvic{iÙ}EÙ}]" `Îu prÇu. atu EkÈu
k]šid]xN "`Î]l niÆšueT kuÈi jIviÄuÎtÙ}, aeÙ}Üil
m>ic{iÈiÙ}. m>iÄ]et jIviÄuÎetÆen? |o xmxY |tiÙDikh
Bhgiy]yi pU>iÏiÄ]N A>u vic]>ic{]Ùuh x]DiÄuÎtÙ}" `Îu
prÇu Ep]vukyuh ecy[tu.
BvBUtiyueTyuh k]šid]x>ueTyuh pU>fÆL O>uEp]eÙ

teÎ |>iÄukyuh k]šid]xN EmlprÇzpk]>h tIRc{y]yi
pryukyuh ecy[ttuek]Þ[ Bgv]N a>ušiecy[ttu v]x[tvh
teÎ `Î[ zsip]Rv{tiÄu Eb]DYeÏTukyuh xuzbªfYEn]TukUTi
eekÙ]xÊiÜlec{Îu Edvi |o \Þ]y viv>emÙ}]h Bgv]en
zgHiÏiÄukyuh ecy[tu.
20
e`tiHYm]Ù
25. v]k[BT]c]>YN
O>uk]ÙÊ[ muHÐdIy>ueT azkmvuh zp]bÙYvuh nimiÊh
eevdYs]x[ztzgÖÆešÙ}]h av>ueT eekvsÊiÙ]yiÊIRÎu.
zb]ªf>ueT eekvsh zgÖÆeš]ÎumiÙ}]ety]ytin]l A
s]x[zth aBYxiÄuÎv>uh aBYxiÏiÄuÎv>umiÙ}]ety]yi.
aÆen kurc{u k<iÇEÏ]L zb]ªf>ueT |Tyil eevdYNm]R
teÎ |Ù}]ety]yi. AReÄÜiÙuh O>u dInmuÞ]y]l muHÐdIy
>ueT aTuÄl ecÎu Ec]dic{[ avR pryuÎtu ecy{ukeyÎuÔ
diÄ]yiÊIRÎu. |o Øiti zb]ªfRÄ[ AkÏ]eT vÙiy
vYxnk]>fm]yitIRÎu. atin]l p>EdsÊ[ O>u ØÙÊu
Ey]gYM]>]y aEnkh zb]ªfR Ey]ghkUTi |o k¨t nIÄ]N
`ß]fu EvÞetÎ[ AEÙ]cic{u. "muHÐdIye> jyic{u zgÖÆL
eeky[ÄÙ]Ä]N av>ueT zpbÙtyueT ØitiÄu x]DiÄukyiÙ}.
av>ueT aTuÄlec{Îu pÚiÄ]emÜil avR av>ueT j]tiÄ]e>
aÙ}]et eevdYs]x[zth pÚiÏiÄukyiÙ}. atin]l Ae>ÜiÙuh
muHÐdIyEvSh D>ic{u nÙ} eevdYn]y O>u muHÐdIyeû
aTuÄl ecÎ[ \p]yÊil pÚic{uv>fh. aÙ}]et nivYÊi
ey]ÎumiÙ}" `Î[ `Ù}]v>uhkUTi AEÙ]cic{u tIRc{y]Äi. pieÎ
atin]>]fu ep]EkÞt[ `ÎuÔ AEÙ]cny]yi. "atinu
nÐueT kUÈÊil v]k[BTEn]šh buÍiyuh x]mRœYvumuÞ]yiÈu
mÕ]>umiÙ}" `Îuh `Ù}]v>uh e`kkf[EÚYn aBizp]yeÏÈu.
aEÏ]L A xdÓilÊeÎ \Þ]yi>uÎ v]k[BT]c]>YR "niÆšueT
ey]eÄ anuzgHmueÞÜil w]N Ep]yi |tu x]Dic{uv>]h"
`Îu xÐtic{u prÇu. v]k[BT]c]>YRÄ[ aÎu vše> ecruÏ
m]yi>uÎu. O>i>uptu vyÓiÙDikm]yi>uÎiÙ}. `ÜiÙuh aEÌHh
Evds]x[ztpu>]EftiH]xÆšil atinipufn]yiÊIRÎi>uÎu.
aEÌHh A zb]ªfEzs¨Nm]>ueT anuzgHh v]ÆieÄ]Þu
xdÓilniÎirÆi. zb]ªfR Ey]gh kUTiyt[ O>u ndIti>ÊuÔ
s]ÙyiÙ]yi>uÎu. A ØÙÊieû mruk>yilteÎ eevdYs]x[zt
Êil atinipufnuh zpxiÍeevdYnuh pÚiÏiÄuÎtin[ ~Õvuh
xmRËnuh vÙiy Dnv]num]y O>u muHÐdIyN t]mxiÄuÎu
21
e`tiHYm]Ù
Þ]yi>uÎu. aveû aTuÄlteÎ ecÎ[ pÚiÄ]emÎu v]k[BT]
c]>YR tIRc{eÏTuÊi. pieÎ aEÌHh muHÐdIyEvSÊinu
EvÞuÎ \TuÏ[, et]Ïi mutÙ]yveyÙ}]h EsK>ic{uek]Þ[ O>u
divxh >]vieÙ kušiyuh nitYkRm]nuæ]n]dikšuh BÑfvuh
k<ic{u zb]ªfEzs¨Nm]e> vIÞuh vàic{iÈ[ EvSh m]ri
avieTniÎuh pureÏÈu. k]>YxiÍiÄ]yi |osV>zp]RËn ecy[tu
ek]Þ[ A zb]ªEf]ÊmNm]R avieTÊeÎ t]mxiÄukyuh
ecy[tu.
v]k[BT]c]>YR muHÐdIyEvSh D>ic{uek]Þ[ A

muHÐdIyeevdyeû aTuÄl ecÎu vàic{u. aEÏ]L eevdYN
aEnkh siSYNm]e> aTuÄÙi>uÊi eevdYs]x[zth pÚiÏic{u
ek]Þi>iÄuky]yi>uÎu. |EÌHÊieû EvSh kÞu xVj]tIy
n]efÎu tIRc{eÏTuÊieÄ]Þ[ eevdYN "nI `vieTniÎu v>uÎu?
`ßinu vÎu?" `Îu Ec]dic{u.
v]k[BTN: w]N kurc{u vTÄuniÎ]f[ v>uÎt[. aviTueÊ

Ep>u wÆšueT diÄieÙ]eÄ zpxiÍm]f[. |tuEp]eÙ O>u
eevdYN BUEÙ]kÊil EveryieÙ}Î]f[ `Ù}]v>uh pryuÎt[.
atin]l aviTueÊ aTuÄl kurc{u eevdYs]x[zth
pÚic{]lek]Ô]emÎu vic]>ic{]f[ vÎt[. atin[ aviTy[Äu
kYpyuÞ]kfh."
eevdYN: O]! |tu nmuÄu vše> xEß]Sh. n]h nieÎ OÎu

p>IÑic{uEn]ÄeÈ. pÚiÄ]N buÍiyuÔvenÎu kÞ]l n]h
nieÎ pÚiÏiÄ]h. buÍiyiÙ}]Ê mTiyNm]RÄuEvÞi buÍimuÈ]N
nmuÄu mnÓiÙ}. |vieT pÚiÄuÎvReÄÙ}]h ecÙvinu n]h
ek]TuÄuh. aÆeny]f[ ptiv[. atin]l nI akÊuecÎ[
\ofu k<ic{u v>fh. pieÎ En]Ä]h.
v]k[BTN: w]niEÏ]L \ofuk<ic{t]f[. atin]l |ni

|EÏ]L EvfemÎiÙ}.
22
e`tiHYm]Ù
eevdYN: atu nieû |¨hEp]eÙ, w]N pry]nuÔtu
prÇu. \ofuEveÞÜil |EÏ]LteÎ pÚiÏic{uEn]Ä]h. ninÄu
zgÖh vÙ}tumuEÞ]?
v]k[BTN: èû ky{ieÙ]>u zgÖvumiÙ}.
|tuEkÈu eevdYNteÎ O>u zgÖemTuÊuek]ÞuvÎu

ek]TuÊu pÚiÏic{uEn]Äi. xVlph pÚiÏic{uEn]Äi. xVlph
pÚiÏic{uEn]ÄiyEÏ]L eevdYnu vše> xEß]Svuh vix[myvuh
Et]Îi. |ztyuh buÍiyuh zsÍyuh pÚiÄ]nuÔ v]xnyumuÔ
O>]eš ay]L atinumuá[ kÞi>uÎiÙ}. atin]l eevdYN "nI
miTuÄNteÎ. nieÎ pÚiÏiÄ]N nmuÄu vše> xEß]SmuÞ[.
ninÄ[ |vieTÊeÎ t]mxiÄ]h. ecÙvienÙ}]h n]h t>uh. nI O>u
k]suEp]Ùuh ecÙvu ecy{femÎiÙ}. s>iy]yi pÚiÄuk m]zth
ecy[t]l mti" `Îu prÇu.
v]k[BTN: `niÄ[ |o ndiyueT aEÆÄiyil O>u

b³ugYHmuÞ[. avieT O>u c]Rc{yuh Ev<[cyuem]eÄyuÔ
tin]l w]nvieT t]mxic{uek]Ô]h. aviTuÎu ecÙvien]Îuh
t>femÎiÙ}. kYpyuÞ]yi pÚiÏiÄukm]zth ecy[t]l mti.
eevdYN: atu n]h ecy{]emÎu prÇuvEÙ}]. pieÎey]eÄ

nieû |¨hEp]eÙ. w]N pry]nuÔtu prÇu.
pkeÙ AkuÎtuve> pÚic{tieûEsSh v]k[BT]c]>YR

ti>ieyEÏ]Îu. x³Y]vàn]dikšuh aÊ]<vuh k<iÇu kiTÎu
rÆukyuh ecy[tu. piEÕdivxh kušiyuh jpvuh BÑfvuh mÕuh
k<iÇu muHÐdIyEvSÊil eevdYeû aTuÄlecÎu
pÚiÄukyuh ti>ic{uEp]>ukyuh ecy[tu. |Æen ~t]nuh divxh
k<iÇEÏ]L A gu>uvin[ A siSYen pÚiÏiÄ]nuÔ \X]Hvuh
xEß]Svuh x]m]nYÊiÙDikh vRÍic{uvs]yi. atin]l O>u
divxh eevkuEÎ>h v]k[BT]c]>YR pÚiÊh niRÊiEÏ]>]N B]vic{
xmyh A eevdYN, "ninÄu mnÓueÞÜil aÊ]<h k<iÇu
vÎ]Ùuh pÚiÏiÄ]N w]N ty{]r]r]f[. nieû |¨h Ep]eÙy]v]h"
23
e`tiHYm]Ù
`Îu prÇu. k<iyuÎtuh EvgÊil pÚiÄ]nuÔtu
pÚic{uek]Þu teû kšvu purÊ]k]et avieTniÎu kTÄf
emÎ]yi>uÎu v]k[BT]c]>Y>ueT vic]>vuh. atin]l gu>uvieû
|o v]Ä[ aEÌHÊin[ ~Õvuh xEß]S]vHm]yiÊIRÎu.
"`Î]l w]nÊ]<h k<iÇu v>]h. pÚiÄ]nuÔtuh pÚic{uek]Þ[
k<iyuÎtuh EvgÊil n]ÈiEÙÄu mTÆiEÏ]y]l ek]Ô]emÎ[
`niÄumuÞ[. vIÈiÙuÔvR èÎÄ]f]ÇiÈu vYxnic{i>iÄuky]
yi>iÄuh. èû Em]Hhek]Þu w]nitin]yic{]TiEÏ]Îu ÈÎ
yuÔU" `Îu prÇ[ aEÌHh mTÆiEÏ]>ukyuh aÊ]<h k<iÇu
vIÞuh avieT `Êukyuh ecy[tu. aEÏ]E<Äuh eevdYnuh
aÊ<h k<iÇu teû siSYeû v>vien zptIÑic{uek]Þu
ty{]r]yi |>iÄuÎuÞ]yi>uÎu. >]ztiyieÙ pÚiÊh eevdYeû
syngYHÊiÙ]yi>uÎu. aet]>u ~<uniÙm]šiky]yi>uÎu. >]zti
yil |o O>u siSYen aÙ}]et mÕ]e>yuh A gu>u pÚiÏic{i>uÎiÙ}.
pÚiÊh tuTÆiy]l gu>u mtieyÎu prÇiÈu mtiy]Ä]

emÎu vic]>ic{u siSYnuh, siSYnu mtieyÎu Et]ÎuÎtuve>
pÚiÏiEc{Ä]emÎu gu>uvuh vic]>ic{u. >]ztiyiÙuh pkÙuh avR
vše>En>h pÚiÄukyuh pÚiÏiÄukyuh ecy[tuek]Þi>uÎu. ciÙ
divxh >]ztiyil pÚiÊh tuTÆiy]l Ek]<ikUkuÎtu EkÈ]f[
pÚiÊh mtiy]Äuk ptiv[. \X]Hvuh xEß]Svuhek]Þ[
atuve> En>hEp]kuÎtu >ÞuEp>uh ariy]riÙ}. |Æen kurc{u
k]Ùh k<iÇEÏ]E<Äuh eevdYs]x[ztÆešÙ}]h v]k[BT]c]>YR
pÚic{utIRÊu. `ÜiÙuh gu>uvinu tYp[tiy]yiÄ<iÇiÙ}. pieÎ A
gu>u eevdYxhb³Æš]y O]E>] zpEy]gÆešÏÕi v]Ä]l
\pEdsic{utuTÆi. v]k[BT]c]>YR avyuh EkÈu D>ic{uek]Þi>uÎu.
gu>u >]ztik]ÙÆšil kÈiÙil kiTÎuek]Þ[ O]E>]Îu pryukyuh
siSYN t]e<yi>uÎ[ `Ù}]h EkÈu D>iÄyum]f[ ptiv[.
aÆenyi>iÄuEá]L O>u divxh >]ztiyil gu>u "èû

k]Ùu k<y[ÄuÎu. nIyI kÈiÙilÄyriyi>uÎ[ èû k]Ùu kurc{u
tEÙ]T[" `Îu prÇu. v]k[BT]c]>YR OÈuh mTiÄ]et azpk]>h
ecy[tu. >]zti aDikm]yi>uÎtuek]Þuh v]k[BT]c]>YR k]Ùu
24
e`tiHYm]Ù
tTvuÎtieû xuKhek]Þuh kurc{uk<iÇEÏ]L eevdYN
\rÆiÊuTÆi. aEÏ]L v]k[BT]c]>Y>ueT mnÓil O>u vic]>
muÞ]yi. "k¨h! èû viDi |zpk]>m]yiÊIRÎuvEÙ}]. w]N
O>uÊmzb]ªfkuÙÊiÙ]f[ jnic{t[. Evds]x[ztpu>]Efti
H]xÆešÙ}]h zgHic{u. |Æeney]eÄy]yiÈuh O>u nIceû k]l
piTiÄ]n]fEÙ}] `niÄu xhgtiy]yt[." |o vk vic]>hek]Þ[
aEÌHÊieû mnÓil xHiÄvy{]etkÞuÔ vYxnmuÞ]yi.
epeÈÎ[ aEÌHmriy]et kuer kÉunI>[ pureÏÈuEp]vukyuh
ecy[tu. v]k[BT]c]>Y>ueT n]ÙWutuÔi kÉnI>[ A muHÐdI
yeû k]ÙiNEml vIfu. ay]L epeÈÎu kÉturÎuEn]Äi.
aEÏ]L siSYeû muKh azsupUREfÑfm]yi>iÄuÎtukÞ[,
"|vN neÐc{tic{u. |vN nmmueT j]tiÄ]>nÙ}. |ven
viÈyy[Ä]N p]TiÙ}. |veû kœ |EÏ]L k<iÄfh" `ÎiÆen
vic]>ic{uek]Þ[ ay]L epeÈeÎfIÕ[ O>u v]L eeky{ieÙTuÊu.
atu kÞu v]k[BT]c]>YR, "k]>Yh etÕi. |vN |EÏ]ešeû kœ
k<iÄuh. nIceû evÈuek]Þu m>iÄuÎtu k¨m]f[. atu kUT]et
k<iÄfh. n]ÙuEvdÆšuh Arus]x[ztÆšuh |osV>N èÎ>]šu
eÞÎu pryuÎtuh xtYm]efÜil `niÄ[ t>EÄeT]Îuh
pÕukyiÙ}" `ÎiÆen vic]>ic{uek]Þ[ A ~<uniÙ m]šikyueT
O>u kišiv]tiÙilkUTi epeÈÎu kI<[ep]Èu c]Ti vše> ep]ÄmuÔ
A m]šikyueT mukšil niÎu t]e<ec{Îu vIfiÈu v]k[BT]
c]>YRÄu k]Ùinlph muTvu (muTß[) pÕiytÙ}]et Ever y]et]>u
t>EÄTuh pÕiyiÙ}. aEÌHh avieTnieÎfIÕ[ O>uviDh O]Ti
sztuÄšueT ky{iÙkeÏT]et pu< aÄe> kTÎu. \Ten kušiyuh
k<ic{u zb]ªfxdÓieÙÊi. aEÏ]L aEÌHÊieû k]Ùinu
xVÙ[ph axV]DInmuÔt]yiÄÞiÈu zb]ªfR k]>fh Ec]dic{u.
aEÏ]L \Þ]y vRÊm]nemÙ}]h v]k[BT]c]>YR vix[t>ic{u
prÇuEkLÏic{u. \Ten zb]ªfR "`ßu xÜlÏEÊ]Tu
kUTiy]f[ m]šikyilniÎu c]Tiyt[?" `Îu Ec]dic{u. atinu
mrupTiy]yi v]k[BT]c]>YR "n]ÙuEvdÆšuh Aru s]x[ztÆšuh
|osV>N èÎ]>]šumueÞÎu pryuÎtuh xtYm]efÜil
`niÄu t>EÄeT]Îuh pÕukyiÙ} `Îu xÜlÏic{uek]Þ]f[
25
e`tiHYm]Ù
w]N c]Tiyt[" `Îu prÇu. atu EkÈu zb]ªfR "`Î]l
aÆen vÎt[ O>ÛutmÙ}. "xtYm]efÜil" `Î]yiEÏ]y
etß]f[? aEÏ]L atil visV]xmiÙ}, aEÙ}? "n]ÙuEvdÆšuh
Arus]x[ztÆšuh |osV>nuh \Ôtuek]Þ[" `Î]yi>uÎuevÜil
|o viDh abÍh pÕukyiÙ}]yi>uÎu. aÆen Et]ÎiyiÙ}EÙ}].
atin]l aÆu zB¨n]yi>iÄuÎu. |ni wÆšueT kUÈÊiÙi
>iÄ]N aÆu Ey]gYnÙ}. purEÊÄu Ep]k]h" `Îu prÇu.
atu EkÈu v]k[BT]c]>YR "s>iteÎy]f[. |ni w]N niÆšueT
kUÈÊiÙi>iÄuÎiÙ}" `Îu prÇu xm]js]ÙyilniÎu purÊi
rÆi. pieÎ aEÌHh "|ni `ß]f[ EvÞt[? ~t]y]Ùuh |ni |o
diÄil t]mxiÄ]N xuKmiÙ}. |EÏ]LteÎ vÙ}v<iÄuh
ep]y[Äšy]emÎuevc{]l èû zpyt[nh mu<uvnuh niS[PÙm]kuh
|niey]>]L vic]>ic{]l |o muHÐdIy>u>ueT aTuÄlniÎ[ |o
vidY tÈieyTuÄ]nzt `šuÏmÙ}. atin]l èû zpyt[nÊieû
PÙh |vRÄ[ anuBvEy]gYm]ÄieÄ]TuÊiÈuEvfh |vieTniÎuh
Ep]k]N" `ÎiÆen vic]>ic{u niþyic{iÈ[ aEÌHh kurc{uk]Ùh
avieTÊeÎ t]mxic{u. zb]ªf>um]yi y]et]>uviDÊiÙuh
x[pRsÊiniTv>]et aEÌHh zpEtYkem]>u ØÙÊu xVyh
p]kh ecy[tu BÑfh k<ic{uek]Þ]f[ t]mxic{t[.
v]k[BTN aÆen t]mxic{uek]Þ[ AdYhteÎ "a¨]hg

xhzgHh" èÎ]>u eevdYs]x[ztzgÖem<utiyuÞ]Äi. at[
mÕuÔ eevdYs]x[ztzgÖÆšueTeyÙ}]h x]>]hsÆeš xhzgHi
c{uh vše> cu>uÄiyum]fuÞ]Äiyt[. `ÜiÙuh aEÌHÊiÎ[
atuek]Þu tYp[tiy]yiÙ}. mÕuÔ eevdYs]x[ztzgÖÆeš
Ä]eš]eÄ cu>uÄm]yiÈ]ftuÞ]ÄiyetÜiÙuh cu>uÆiytu
mtiy]yieÙ}Î]f[ aEÌHÊinu Et]Îiyt[. `Îu m]ztmÙ}, atu
gdYvuh pdYvuhkUTiy]ytuek]Þu pÚiÄuÎvRÄu HYdiØm]Äu
Îtinu zpy]xm]yi>iÄuemÎuh aEÌHÊinu Et]Îi. xhzgH
eÊÄ]L cu>uÄm]yiÈuh `Î]l xhgtikešÙ}]h aTÄiyuh
pdYÆL m]ztm]yiÈuh O>u zgÖmuÞ]ÄfemÎ[ aEÌHh niþyic{u.
A niþyEÊ]TukUTi v]k[BT]c]>Y>uÞ]Äiyt]f[ a¨]g
26
e`tiHYm]Ù
HYdyh. atieû EsSh aEÌHh jEn]pk]>]RËh "am>Ek]sh"
`Î aBiD]nzgÖvumuÞ]Äi. atu EveryuÔ aBiD]nzgÖ
ÆšueT x]>xhzgHvum]f[. |Æen mUÎu zgÖÆšuÞ]Äi
zb]ªfxÎiDiyil xmRÏic{iÈu v]k[BT]c]>YR avieTniÎu
Ep]vukyuh ecy[tu. piÎIT[ aEÌHeÊ A>uh kÞiÈuÔt]yi O>u
EkLviyumiÙ}. atin]l atilÏieÎ aEÌHh `vieT. ~tu
Øitiyil t]mxic{i>uÎuevÎuh, `vieTvc{[ ~tuviDÊil, `Î[
c>mgtiey zp]pic{uevÎuh mÕumuÔ y]et]>u kœyuh aRÄuh
ariviÙ}.
v]k[BT]c]>YR Ep]ytieû EsSh "zB¨n]ÙuÞ]ÄeÏÈ zgÖ

ÆL xVIk>iÄ]Em]" `Îu zb]ªfRÄu vÙiy xhsym]yi. |v
zB¨n]ÙuÞ]ÄeÏÈvy]efÎuÔ O]RmÄ]yi ~k]dsin]L |o
mUÎu zgÖÆšuh pÚic{ukUT]eyÎukUTi avR niþyic{u. atin]l
|Îuh a¨]hgxhzgHh, a¨]gHYdyh, am>Ek]sh |o mUÎu
zgÖÆL ~k]dsin]L pÚiÄukyuh pÚiÏiÄukyuh ptiviÙ}.
27
e`tiHYm]Ù
26. zpB]k>N
zsIkZS[fviÙ]xk]vYÊieû kRÊ]v]y zpB]k>kviey
Äuric{u EkÈiÈiÙ}]ÊvR xhx[kZtB]S]p>i¡]nh aÙ[pemÜiÙuh
xiÍic{iÈuÔv>il A>umuÞ]yi>iÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. zpB]k>
kviÄ[ "xukum]>N" èÎ]>u Ep>ukUTi nTÏuÞ[. aEÌHÊin[
|Æen >Þu Ep>ukšuÞ]v]nuÔ k]>femß]efÎu niþymiÙ}.
|EÌHh j]tiyil zb]ªfn]yi>uÎu `Î]f[ EkÈiÈuÔt[.
zpB]k>N atYßh buÍim]nuh vidY]BY]xÊil zsÍyuÔ

Ašum]yi>uÎtin]l aEÌHÊieû gu>un]œn[ aEÌHeÊÄuric{u
mnÓil xIm]tItm]y x[EnHvuh v]XÙYvuh \Þ]yi>uÎu.
`ÜiÙuh gu>un]œN xd]En>vuh zpB]k>en atikÚinm]yi
aTiÄukyuh sk]>iÄukyuh ecy[tuek]Þi>uÎu. zpB]k>eû
xHp]Úikš]yiÈu Everyuh pÙ b]ÙNm]>uÞ]yi>uÎu. avR
Ä]RÄuh zpB]k>En]šh buÍiyuh pÚiÊÊil zsÍyumuÞ]
yi>uÎiÙ}. `Î]Ùuh ave> Ae>yuh gu>un]œN |tuEp]eÙ
aTiÄukyuh sk]>iÄukyuh ptiviÙ}. avReÄ]eÄ gu>un]œN
O>u s[Eš]kÊieûEy] O>u pdÊieûEy] aRËh nUru zp]vsYh
EvfemÜiÙuh prÇuek]TuÄuh. zpB]k>N pÚiÄuÎtieû aRË
emÙ}]h teÎÊ]N vic]>ic{u pryfh. aœv] gu>un]œN prÇu
ek]TuÄuky]efÜiÙuh O>u zp]vsYmÙ}]et ptiviÙ}. atikÚin
m]y O>u Es}]kÊieû B]v]Rœh Ep]Ùuh O>u zp]vsYh prÇu
ek]TuÊ]l zpB]k>N mnÓiÙ]ÄieÄ]Ôuh. pieÎ aet]>iÄÙuh
mrÄukyumiÙ}. `ÜiÙuh zpB]k>N suÍEm viQ[™iy]efÎuh
pÚiÊÊil j]zgt vše>Äurv]efÎumÙ}]et gu>un]œN
O>iÄÙuh pryuk ptiviÙ}. xd]En>vuh Ek]pB]vmÙ}]et A
gu>un]œN zp]B]k>eû EnE> xEß]SB]vh O>iÄÙuh zpkTiÏi
Ä]riÙ}. gu>un]œeû |o zkU>teyÄuric{[ zpB]k>nuh vše>
mnx[t]pmuÞ]yi. `ÜiÙuh aet]Îuh purÊu zpkTiÏiÄ]et
viny]d>B¬ipu>Ó>h pÚic{uhek]Þi>uÎu. k]ÙzkEmf aEÌHh
k]vYn]Tk]ÙÜ]>ÆšiÙuh Evds]x[ztpu>]EftiH]xÆšiÙuh
28
e`tiHYm]Ù
anit>x]D]>fm]y p]¥itYeÊ xá]dic{u. `ÜiÙuh
vidY]BY]xh mtiy]ÄuÎtin[ aEÌHÊinuh gu>un]œnuh mnÓ]
yiÙ}. atin]l aEÌHh vIÞuh O]E>]vk s]x[ztÆL xzsÍh
pÚic{uek]Þuh gu>un]œN pÚiÏic{uek]Þumi>uÎu. aÆen
zpB]k>N O>u nÙ} vidV]nuh yovnyu¬num]yiÊIRÎu. pieÎyuh
zpB]k>eû pÚiÊÊinuh gu>un]œeû sk]>Êinuh aTiÄuh
y]et]>u kurvuh vÎiÙ}. zpB]k>eû pÚiÊvuh zp]yvuh
vRÍiÄuEß]ruh gu>un]œeû aTiyuh sk]>vuh vRÍic{uvÎu.
O>u divxh pÚic{uek]Þi>iÄuEá]L zpB]k>N Èß] O>u

xhsyh v>iky]l aetÆeny]efÎu gu>un]œEn]Tu Ec]dic{u.
gu>un]œN "`T] ~BY]! |niyuh ninÄ[ atriy]r]yiEÙ}?" `Îu
Ec]dic{uek]Þu zpH>iÄ]N tuTÆi. aTiek]Þu tuTep]Èi >¬h
zpvHic{utuTÆi. pieÎyuh gu>un]œN aTi mtiy]Ä]nuÔ
B]vmiÙ}. OTuÄh xHiÄvy{]t]yEÏ]L zpB]k>N O]Tiey]šic{u.
aÎu zpB]k>nu x]m]nYÊiÙDikh Evdnyuh mnx[t]pvu
em]eÄyuÞ]yi. atin]l ~tuviDvuh gu>un]œeû kœ |Îu
k<iÄfh. |ni |o du¨N jIvic{i>uÎiÈ[ |Æen O>uÊen
aTiÄ>ut[ `Îu niþyic{u. gu>un]œN x³Y]vànÊinu Ep]y
t>Êinu zpB]k>N O>u vÙiy k>iÜÙ}u vÙiec{TuÊuhek]Þ[
gu>un]œeû tÈiNpurÊu Ekriyi>uÎu. gu>un]œN vÎu kiTÎ[
\rÄmukuÎ xmyh tÈieû pÙkyišÄim]Õi, k>iÜÙ}[ gu>un]œeû
m]rÊiÈ[ ek]Ù}femÎ]yi>uÎu zpB]k>eû vic]>h.
gu>un]œN x³Y]vàn]diniymÆešÙ}]h k<iÇu

gYHÊil vÎEÏ]E<Äuh aÊ]<Êin[ k]Ùm]yi>uÎu. `ÜiÙuh
aEÌHh "`niÄiÎu nÙ} xuKmiÙ}. atuek]Þ[ aÊ]<h Evf
emÎu Et]ÎuÎiÙ}" `Îu prÇiÈu syngYHÊiEÙÄu Ep]yi.
avieTec{Î \Ten kÈiÙilEÄri atYßh vic]>mg[nenÎtu
Ep]eÙ kiTÏum]yi. gu>un]œN aÊ]<muÉ]Çtuek]Þuh
gu>upt[niyuh \ÞiÙ}. gu>u syngYHÊil \rÆ]et kiTÄuÎtu
kÞiÈ[ pt[ni "|eÎß]f[ aviEÙÄ[ O>u vÙiy mEn]vic]>
29
e`tiHYm]Ù
muÔtuEp]eÙyi>iÄuÎt[? aÊ]<vumÞiÙ}EÙ}]. xuKmieÙ}Îu
prÇetß]f[?" `Îu Ec]dic{u.
gu>un]œN: `niÄu viEsSic{u xuKEÄeT]ÎumiÙ}. w]niÎu

nÐueT zpB]k>en x]m]nYÊiÙDikh aTic{u. aEÏ]L EdSYh
ek]Þ[ aTic{uEp]yi. pieÎ atu vic]>ic{iÈ[ `niÄu vše>
vYxnmuÞ]yi. A vYxnh |EÏ]<uh èû mnÓilniÎu
Ep]kuÎiÙ}. w]enzt aTic{]Ùuh avN aetÙ}]h ek]Þuhek]Þ[
|>iÄuky]f[ ptiv[. |Î[ avN `fIÕ[ O]TieÏ]y[ÄšÇu.
xHiÄvy{]et EvdynyuÞ]ytuek]Þ]f[ avN Ep]yt[.
èû zkU>teyÄuric{u vic]>ic{iÈ[ èû HYdyh ep]TiyuÎu.
atuek]Þ]f[ w]N aÊ]<muÉ]Êt[. |Î[ `niÄ[ mnÓieû
axV]ØYh tI>ukyiÙ}.
gu>upt[ni:|tu vÙiy k¨hteÎy]f[. |nienÄuric{[

pryfemÎu w]N pÙEÏ]<uh vic]>iÄ]ruÞ[. w]N prÇ]l
aviETÄu >xm]yieÙ}ÜiEÙ] `Îu vic]>ic{]f[ ÑmiÄuÎt[.
zpB]k>enEÏ]eÙ buÍiyuh pÚiÊÊil zsÍyuh zgHfs¬iyuh
D]>f]s¬iyuh xosIÙY]di gufÆšumuÞ]yiÈ[ |vieT pÚiÄuÎ
kuÈikšieÙÎÙ} EÙ]kÊilÊeÎ A>umueÞÎu Et]ÎuÎiÙ}.
`Î]l |vieT aven aTiÄyuh sk]>iÄyuh ecy{uÎtuEp]eÙ
mÕ]e>yumiÙ}t]nuh. aveû s>I>h kÞ]l zpB]k>N `Îuh
xukum]>N `ÎumuÔ n]mÆL yœ]RËÆš]efÎ[ ~v>uh
xÐtiÄuh. |zpk]>h AkYtiÄuh zpkYtiÄuh OÎuEp]eÙ gufh
tikÇi>iÄuÎ O>u b]ÙEn]T[ |zpk]>h kÚint zpvRÊi
Ä]emÎ[ |viETÄu Et]ÎuÎetßu ek]Þ]? kuÈikLÄu yovn]
>hBm]y]l pieÎ ave> aTiÄukyuh sk]>iÄukyuh ecy{uÎtu
yu¬mÙ}. anYeû kuÈiy]y]l pieÎ pry]numiÙ}EÙ}].
gu>un]œN: Bvti prÇet]eÄ v]x[tvm]f[. `Î]l

èû zpB]k>en O>nYb]Ùn]yi w]N vic]>ic{iÈiÙ}. avn[ `zt
zp]ym]y]Ùuh `niÄvN `Îuh kuÈiteÎ. aveû guf
gfÆeš]Îuh `niÄ[ ariÇukUT]y[kyumiÙ}. `niÄ[ aven
30
e`tiHYm]Ù
Äuric{[ x[EnHvuh v]XÙYvuh |Ù}]y[kyumiÙ}. `niÄ[ aven
Äuric{u nÐueT xImßpuztniÙuÔDiÙDikh x[EnHvuh v]XÙY
vumuÞ[. `Î]l aet]Îuh w]N purÊu k]fiÄ]Êt[ avN
buÍim]nuh xmRœnum]efÎu w]N vic]>iÄuÎu `Î[ avnri
Ç]l avN aHÜ]>iy]yiEÏ]vuh. tÎimiÊh pÚiÊÊil
j]zgt kurÇuEp]yieyÜiEÙ] `Îu vic]>ic{um]ztm]f[ w]N
avEn]Tu x[EnHB]vh k]fiÄ]et |>iÄuÎt[. aÙ}]et meÕ]Îu
ek]ÞumÙ}. w]N s]xiÄuÎtieû gufh OTuÄh avnil
k]f]r]kuh. èû zpB]k>N EÙ]eekkvidV]n]yiÊI>uemÎu
Ôtinu xhsymiÙ}. |Æeney]eÄ AefÜiÙuh |Îu w]N
zpvRÊic{tu vÙiy x]Hxm]yiEÏ]yit]nuh. |ni w]N
O>iÄÙuh aven |Æen EvdneÏTuÊukyiÙ}. niþyhteÎ.
k¨h! èû zpB]k>N |ÎnuBvic{ EvdneyÄuric{u vic]>ic{iÈu
èû HZdyh ep]TiyuÎu.
|zpk]>h gu>uvuh pt[niyuh kUTiyuÔ xhB]Sfh EkÈEÏ]L

zpB]k>nu gu>un]œenÄuric{uÞ]y eev>h mu<uvnuh Ep]yi `Îu
m]ztmÙ} atYßh B¬iyuh bHum]nvuh vRÍiÄukyuh t]N
zpvRÊiÄ]N vic]>ic{ kÚinzpvZÊieyÄuric{u vše>
pþ]Ê]ph jniÄukyuh ecy[tu. "k¨h! èû Ep>il |ztyuh
x[EnHvuh v]XÙYvumuÔ gu>un]œen ek]Ù}femÎu w]N
vic]>ic{uep]yEÙ}]. |osV>]! |o mH]p]ph |ni `ßu ecy[t]l
tI>uh" `ÎiÆen vic]>ic{u vYxnic{u k>Çuh ek]Þu zpB]k>N
t]e< |rÆivÎu gu>un]œeû p]dÊiÜl vIfu nmx[k>ic{u.
gu>un]œN "aEy{] |eteû zpB]k>nEÙ}" `Îu prÇuek]Þu
epeÈÎu kÈiÙil nieÎ<uEÎÕu zpB]k>eû tÙyil et]È[
anuzgHic{u, piTiec{<uEÎlÏic{u g]™m]yi AÙihgnh ecy[tu.
xß]phek]EÞ] xEß]Shek]EÞ] Èß] >ÞuEp>uh
kÉIe>]ÙiÏic{uek]Þu nis[Ec¨Nm]>]yi niÎtÙ}]et kurc{u
En>EÊÄ[ O>Ñ>h Ep]Ùuh miÞuÎtin[ avRÄu
s¬iyuÞ]yiÙ}. pieÎ kurEÇ]>uEn>h k<iÇtieû EsSh
gu>un]œN "zpB]k>N èû aTiyueT duÓHtVh ek]Þ[ |vieT
31
e`tiHYm]Ù
Ekri Ošic{i>iÄuky]yi>uÎu, aEÙ}? nI nÎ]yiv>femÎuÔ
AzgHhek]Þuh zp]y]DikYh nimiÊh Ek]peÊ aTÄuÎtin[
`niÄu s¬i mtiy]k]et vÎtuek]Þuh w]N nieÎ
zkmÊiÙDikh tÙ}iEÏ]yt]f[. ninÄ[ ÈÎ]Tituek]Þu
p>iBvem]Îuh Et]Î>ut[. |ni w]en]>iÄÙuh nieÎ |Æen
\pzdviÄukyiÙ}."
zpB]k>N: aviTuÎ[ |Æen pryukyuh |tienÄuric{[

EÙshEp]Ùuh vYxniÄukyuh EvÞu. aviTuÎ[ |niyuh
`ztyTic{]Ùuh sk]>ic{]Ùuh aet]eÄ anuBviÄuÎt[ `niÄ[
xEß]Sm]f[. aTi ek]Þu Evdn xHiÄvy{]et AyEÏ]L
èû mnÓil kurc{u vÙ}]y[k yuÞ]yi. atienÄuric{uteÎ
`niÄiEÏ]L vše> pþ]Ê]pmuÞ[. èû ariviÙ}]y[m ek]Þuh
EvdnyueT duÓHtVhek]Þuh gu>un]œen ek]Ù}femÎ[ èû
HZdyÊil Et]ÎiEÏ]yi. atin]yiÈ]f[ w]N |vieTEÄri
Ošic{i>uÎt[. |o b]Ùc]pÙYeÊ aviTuÎu kZp]pURvh Ñmic{[
`niÄu m]Ïut>ukyuh |o duRvic]>h nimiÊmuÞ]yiÈuÔ
mH]p]ph tI>uÎtinu w]enßu ecy[t]l mtiy]kuemÎ[
ayiTueÎniÄu prÇut>ikyuh Evfh.
gu>u : pþ]Ê]pÊienÄ]L vÙiyt]y zp]yþiÊh O>u

p]pkRmÊinumiÙ}. ninÄiEÏ]L atiy]y pþ]Ê]pmuÞ]yi
>iÄuÎtuek]Þu nieû xkÙ p]pÆšuh tIRÎi>iÄuÎu. w]N
tieû etÕukeš Ñmic{u m]Ïuh tÎi>iÄuÎu. |ni |tiEÙÄ]yi nI
O>u zp]yþiÊvuh ecy{femÎiÙ}.
zpB]k>N : akuek]Þu mtiy]yiÙ}. èû |o duRvic]>

Êin[ atikÚinm]y mH]p]pmuÞ[. atu tI>femÜil atinu
tÄt]y èßÜiÙuh zp]yþiÊh ecy{fh. aÙ}]et èû
mnÓinu xm]D]nh v>uÎtÙ}.
gu>u: `Î]l n]eš zb]ªfxByil ecÎu Ec]dic{iÈ[

\BykuÙ p>isuÍNm]>]yi, Edv¡Nm]>]yi, s]x[zt¡Nm]>]yi
32
e`tiHYm]Ù
>iÄuÎ A mH]zb]ªfR viDiÄuÎtuEp]eÙ ecy{fh. aÙ}]et
`nieÄ]Îuh Et]ÎuÎiÙ}.
|Æen prÇu vYxnic{uhek]ÞuteÎ avR aÎeÊ

>]zti O>uviDh k<ic{ukUÈi. a>uEf]dym]yEÏ]L zpB]k>N kušic{u
nitYkRm]nuæ]n]dikL k<ic{uek]Þ[ zb]ªfxByieÙÊi
viv>emÙ}]h prÇu. A mH]zb]ªfe>Ù}]h kUTi AEÙ]cic{[
"gu>un]œen ek]Ù}femÎu vic]>ic{veû p]ph tI>femÜil
avN \miÊIyil niÎu nIri dHic{u m>iÄfh. aÙ}]et
tI>uÎtÙ}" `Îu viDic{u. \Ten zpB]k>N vÎ[ O>u ØÙÊu
niÎuek]Þ[ \mi v>uÊi teû k<uÊuve> kUÈic{[ atieû
n]ÙuB]gÊuh tIyuhevÏic{u. "~etÜiÙuh èû |o jMh
|qeny]yi. èû Ep>u BUEÙ]kÊil `Îuh niÙnilÄuÎtinuh
Bgvlx[mZtiEy]TukUTi m>iÄuÎtinum]yiÈ[ |EÏ]L O>uk]vYmu
Þ]Äfh" `Îu niþyic{[ zpB]k>N avieTniÎuek]Þ[ O>u
k]vYmuÞ]Äi ec]Ù}iÊuTÆi. aÆen mH]n]y A zpB]k>kvi
\miÊIyil niÎu dHic{uek]ÞuÞ]Äiyt]f[ x]Ñ]l
"zsIkZS[fviÙ]xh" k]vYh. zpB]k>eû |o c>izth gu>usiSY
B]vEÊ]TukUTi vRÊiÄuÎv>]y xkÙjnÆšuh xd] O]RÊu
zpvRÊiÄuÎt]yi>uÎ]l vše> gufh xiÍiÄ]nueÞÎuÔtu
prEyÞtiÙ}EÙ}].
zpB]k>n[ aÆen zsIkZS[fviÙ]xmuÞ]Äi pzßÞ]h

xRgh mu<uvn]ÄuÎtinu muEá aEÌHÊieû EdHh mu<uvnuh
dHic{uEp]ytin]l atu mu<uvn]Ä]N k<iÇiÙ}. pzßÞ]h
xRgÊieÙ O>u Es}]kÊil "psY zpiEy! ek]Üf" |ztyuh
prÇEÏ]E<Äuh aùi aEÌHÊieû et]Þyil piTikUTi
EÏ]ytin]l A Es}]khteÎ mu<uvn]Ä]N aEÌHÊinu x]Di
c{iÙ}. aÆen atiEy]gYn]yi>uÎ zpB]k>N Bx[m]vEsSn]yi
ÊI>ukyuh ecy[tu.
anß>h kvikuÙsiE>]mfiy]y x]Ñ]l k]šid]xN

zpB]k>eû zsIkZS[fviÙ]xk]vYh v]yic{uEkÈ[ atu mu<uvn]
33
e`tiHYm]Ù
ÄfemÎu niþyic{u. "psYzpiEy! ek]Üf" `ÎuÔtieû EsS
m]yi "BUmiB]g]N" `Î[ `<utiyEÏ]E<Äuh "pÈunUÙiEn]TukUTi
v]<n]>[ ~c{uekÈ]N pureÏETÞ" èÎ]>u as>I>iv]ÄuÞ]yi.
atin]l k]šid]xnuh pieÎ atieû EsSh mu<uvn]Ä]N
zsmic{iÈiÙ}. zsIkZS[fviÙ]xk]vYÊieû gufh `ztm]ztmueÞÎ[
|tilniÎ[ \oHiÄ]vuÎt]fEÙ}].
|o as>I>i EkÈEÏ]L k]šid]x>ueT mnÓil kurc{[

axUyyuh Ek]pvh v]siyuh Et]Îi. `Î]l "|tiEn]TukUTi
w]en]Îuh ~c{uekÈ]N Ep]kuÎiÙ}. |tuEp]eÙ OÎuÞ]Ä]Em]
`Îu w]nuh En]Ä]h" `Îu prÇ]f[ k]šid]xN "kum]>
xhBvh" k]vYh \Þ]Äiyt[. "ax[tizsiyÓ« xuEm>u n]m]"
`Î]fEÙ}] zpB]k>N zsIkZS[fviÙ]xÊieû AdYh tuTÆi
yi>iÄuÎt[. atinu pk>m]yiÈ]f[ k]šid]xN teû kum]>xhBv
Êieû AdYÊil "ax[tYuÊ>xY]h disi Edvt]«] Him]ÙEy]
n]m ng]Di>]j®" `Îu tuTÆiyi>iÄuÎt[. `Î]l |o xhgti
yil ciÙ pÑ]ß>Æšuh |eÙ}ÎiÙ}.
34
e`tiHYm]Ù
27. p]t]yiÄ> náUti>im]R

pt]yiÄ> `Î |Ù}h aÆ]TiÏurh EdsÊ]f[. |o |Ù}Ê [
O>u k]ÙÊ[ atis¬M]>uh EjYæ]nujM]>um]yi >Þu náU>i
m]>umuÞ]yi>uÎu. |vRÄu zptidinh >ÞuEn>vuh BÑfÊin[
O]E>] pßi>un]i) vItm]yi>uÎu ptiv[.
|vR kUÈ]nuh Em]>uh kUÈi \ofu k<iÄuk. ptiviÙ}]yi>uÎu.
atinu pk>h EtÆ]Ï]Ù]f[ avR kUÈivÎt[. EjYænuh
anujnuh pzßEÞk]l vItvuh EjYæeû aßRjnÊinu
muÎ]<iyuh |Æen |>upÊEWk]ÙiTÆi A aßRjnh
evc{uv]RÊ[ atilniÎu tniÄuÔ muÎ]<iy>iyueT Ec]erTuÊu
ek]Þu EsSmuÔt[ pÏ]ti >ÞuEpRÄuh višáiek]TuÄyuh
>ÞuEp>uETyuh |TtuvsÊu ep]šiÄ]Ê pzßÞu EtÆ]vIth
ek]ÞuecÎu evy[Äukyuh ecy{uh. náU>im]R vÎi>uÎ[ |TÊu
eekek]Þ[ O]E>] EtÆ] `TuÊu pi<iÇukUÈi \ofuk<iÄuh. A
Ec]rvx]niÄuEá]L n]šiEk>vuh tIRÎi>iÄuh. aßRjnÊieû
\ofuh aÆenteÎ. avRÄu Ec]ru kurv]ky]l pi<iÇu
kUÈ]N O>u n]šiEk>Em ptivuÔu. av>uh A O>u EtÆ]
ep]šiÄ]etteÎ |TÊueekek]Þu pi<iÇu kUÈiyuÉuky]f[
ptiv[.
O>u divxh A |Ù}Êu ptivuEp]eÙ a>ievÏu k<iÇu

náU>im]R \É]ni>iÄ]N B]vic{EÏ]L xmIpØnuh c]Rc{Ä]>
num]y O>u náU>i O]TivÎ[ |o náU>im]E>]T[ "|Îu nÐueT
jMnÑztm]f[. niÆL >ÞuEp>uh BÑfÊin[ |Ù}EÊÄu
v>fh. |ÎeÙ teÎ |vieT ÑfiÄfemÎuh mHEn]Tu
prÇi>uÎu. |tuve> niÆeš k]f]y[ky]l |EÏ]L mHen
višic{u w]N Ec]dic{EÏ]L |vieT pry]N a³]šic{uEp]eyÎ[
ay]L prÇu. `Î]l k]>Yh etÕiyEÙ}] `Îu vic]>ic{u w]N
p>izBmic{u v>iky]yi>uÎu. |o xmyÊu vÙ}ve>yuh prÇ
yc{]l niÆL am]ßiec{ÜiEÙ] `Îu vic]>ic{]f[ w]N teÎ
O]TivÎt[. atin]l nmuÄu EvgÊil Ep]k]h. avieT `Ù}]h
35
e`tiHYm]Ù
k]Ùm]yi>iÄuÎu. |Ùvy[Ä]N |ni nÐL t]mxEm \ÔU" `Îu
prÇu. c]Rc{Ä]>eû |o Ñfh xVIk>iÄ]ti>iÄuÎtu
Ep]>]Êt]fEÙ}] `Îu vic]>ic{u náU>im]R >ÞuEp>uh
aEÌHEÊ]TukUTi xdYy[Äu Ep]yi. |o evc{uÞ]Äiy Ec]ru
eevkuEÎ>EÊÄi>uÎ]l AriÊfuÊu Ep]kumEÙ}] `Îu
vic]>ic{u aßRjnh A >Þu pßi>un]<iyuh tniÄu ptivuÔ
muÎ]<iyuh kUTi \ofuk<iÄukyuh ecy[tu. x³Y k<iÇEÏ]L
náU>im]R ptivuEp]eÙ aÊ]<Êinu vÎi>uÎu. aÊ]<Êin[
AriÊfuÊ Ec]r]yi>iÄuemÎ]f[ avR k>utiyi>uÎt[.
`Î]l nÙ} cUTuÔ Ec]r]f[ avieT višáiyi>uÎt[. atu
kÞiÈu mUÓ]áU>i "k]ÙeÊ Ec]r[ `ßu ecy[tu" `Îu Ec]dic{u.
aEÏ]L aßRjnh "at[ AriÊfuÊu cIÊy]kumEÙ}] `Îu
vic]>ic{u w]nuÞu" `Îu prÇu. atu ekÈu mUÓ]áU>i
"atuEv{]? `Î]l nÙ} siÑy]yi. OÈuh t>EÄTiÙ}. n]ešmutl
O]E>] pßi>un]ÞuEn>vuh muÐUÎu pßi>un]ieÄ O>u divxh |o náU>im]RÄ[ O>iTÊ[ O>u

xdYy[Äu ecÙ}uÎtinu Ñfh vÎu. xdYy[Äu Ep]k]r]yEÏ]L
mUÓ]áU>i avieT n]ÙuekÈieû nTumuÕÊu kiTÎi>uÎ
AÈukeÙ}TuÊ[ aÜfÊieû \Ê>ÊiNEml evc{iÈ]fu Ep]yt[.
aÎu kruÊv]v]yi>uÎu. v]viNn]L avieT ARÄuh aÊ]<h
ptiviÙ}. `Ù}]vRÄuh eevkuEÎ>h pÙH]>m]f[ ptiv[.
pÙH]>Êin[ a>iyueT kfÄu p<ytuEp]eÙteÎ. mUÎu
EpRÄuh kUTi muÏÊ]ErmuÄ]ÙiTÆ<iy>i A aßRjnh
teÎy]f[ A AÈukÙ}iÙ>c{u pÙH]>muÞ]Äuk ptiv[. A AÈu
kÙ}il pzßEÞk]ÙiTÆiyiÈ>y[Ä]yi>uÎuevÎu prÇ]l
ati vÙiÏh ~kEdsh \oHiÄ]mEÙ}]. A keÙ}TuÊuÊ>ÊiEMl
evc{]l aßRjnh `ßuecy{uemÎriy]mEÙ}] `Îu vic]>ic{u
mUÓ]áU>i teû DRmpt[niyueT bÙh p>IÑiÄ]n]f[ aÆen
ecy[tt[. a>i a>y[Ä]r]yEÏ]L aßRjnh ptivuEp]eÙ
a>iyuh ek]Þu nTumuÕÊu ecÎu. aEÏ]L AÈukÙ}[ avieT
36
e`tiHYm]Ù
Ä]f]y[ky]l avR "|t]>uek]ÞuEp]yi?" `Îu vic]>ic{[
avieTey]eÄ En]ÄiÊuTÆi. aÆen En]Äiec{ÎEÏ]L kÙ}[
\Ê>ÊiÙi>iÄuÎt]yi kÞu. "|etTuÊivieT evc{t]>]f[?
mÕ]>um]yi>iÄiÙ}. av>il EjYæEn] anujEn] Ayi>iÄfh.
`ßin]f]Ev]? `ßienÜiÙum]veÈ. a>i a>y[Ä]ti>iÄ]N
nivZÊiyiÙ}EÙ}]" `ÎiÆen vic]>ic{[ A aßRjnh A
AÈukeÙ}TuÊu t]e<evc{[ a>iy>yÄukyuh yœ]pURvh mukšil
evy[Äukyuh ecy[tu. náU>im]R x³Y]vàn]dikL k<iÇu
vÎEÏ]L pÙH]>h višáiyi>iÄuÎtu kÞu mUÓ]áU>i
"|Î>iy>c{etÆeny]f[?" `Îu Ec]dic{u. aEÏ]L aßRjnh
"AÈukeÙ}TuÊu teÎy]f[. at[ avieTÊeÎ evc{iÈuÞ[.
`Î]l ep]E>?" `Îu Ec]dic{u. |tu EkÈu mUÓ]áU>i "`Î]l
mti" `Îu pryukyuh teû xHDRmmifi tniÄnu>UpteÎ
`Îu vic]>iÄukyuh ecy[tu.
O>iÄl p]t]yiÄ>yiÙ}Êu Ek]<iEÄ]Èuk]>N O>u náU>i

vÎi>uÎu. aEÌHh vÙiy s¬im]nuh aBY]xiyum]yi>uÎu.
aEÌHeÊEÏ]eÙ s¬iyuÞ]yiÈu BUEÙ]kÊiÙ]>umieÙ}Î]
yi>uÎu aEÌHÊieûyuh A n]Èu(Ek]<iEÄ]Èu)k]>ueTyuh
visV]xh. aEÌHh divxhzpti >ÞuEn>vuh n]ÙiTÆ<iy>iyueT
Ec]ruvItmuÉum]yi>uÎu. p]t]yiÄ> náU>im]>ueT Øiti
vic]>ic{]l |tiÙÛuteÏT]en]ÎumieÙ}ÜiÙuh |tu x]D]>f
mÙ}EÙ}]. atin]l aEÌHvuh A n]Èuk]>uh azpk]>h visVxi
c{i>uÎt[ O>u etÕ]yi vic]>iÄ]niÙ}. |o náU>i p]t]yiÄ>
náU>im]e>Äuric{u EkÈiÈ[ av>ueT bÙem]Îu p>IÑic{riyf
emÎuh nivZÊiyueÞÜil ave> jyiÄfemÎuh vic]>ic{]f[
vÎt[. aEÌHh vÎ xmyh p]t]yiÄ> náU>im]R |Ù}ÊuÞ]yi
>uÎiÙ}. avR `vieTEy] O>u xdYy[Äu Ep]yi>iÄuky]efÎuh
eevkuEÎ>h mTÆiv>uemÎumriyuky]l Ek]<iEÄ]Èuk]>N
náU>i, t]N A náU>im]e>Ä]f]n]yiÈ]f[ vÎi>iÄuÎetÎuh
avR vÎu kÞÙ}]et Ep]kuÎieÙ}Îuh tniÄu BÑfh
k<iÄfemÎuh tniÄ[ O>u En>EÊÄu n]ÙiTÆ<iy>iyueT
37
e`tiHYm]Ù
Ec]r]f[ ptievÎuh vZSÙi muK]ß>h ariyic{u. "AeÈ, atinu
viE>]DmiÙ}. kuši k<iÇu v>uEá]L Ec]ru ek]TuÄ]h" `Î[
aßRjnÊieû mrupTi ekÈu náU>i kušiÄ]N Ep]yi. aEÌHh
kušiyuh Etv]>vuem]eÄ k<iÇu vÎEÏ]L n]ÙuekÈil
n]ÙiTÆ<iy>iyueT Ec]ruvišái, O>u kiÞi evÔvuh O>u
pÙkyuh ep]šiÄ]Ê n]Ùu n]šiEk>vuh atinTuÄl evc{u
vTÄniyiEÙÄu kTÎu. n]ÙuekÈiEÙÄušš v]til c]>ieÄ]Þ[
"|nikTÎi>uEÎ]š]N pr" `Îu vZSÙiEy]eTÎ B]vÊil
prÇu. |tuEkÈu Ek]<iEÄ]Èuk]>N náU>i n]ÙuekÈil kTÎ[
\É]ni>uÎu. avieTkUÈ]nuh Em]>uem]Îuh k]f]y[ky]l
aEÌHh "kUÈ]nuh Em]>uem]ÎumiÙ}]yi>iÄuEm]?" `Î[ AE>]Tum
Ù}]Ê viDÊil Ec]dic{u. atinu mrupTiy]yi aßRjnh "|vieT
aet]Îuh ptiviÙ}. |vieT `Ù}]v>uh EtÆ]Ï]l kUÈiy]f[
|ofu k<iÄuk ptiv[. n]šiEk>h avieT evc{iÈueÞÎ[
prEÇÄ[" `Îu vZSÙiEy]T]yieÈÎviDÊil prÇu. atu
EkÈu náU>i "n]šiEk>h pi<iy]et p]ÙukUÈiyuÉuÎt[?" `Î[
A«gthEp]eÙ prÇu. aEÏ]L aßRjnh vTÄiniyueT
v]til xVÙ[ph turÎ[ O>u p]ztvuemTuÊu n]ÙuekÈiEÙÄ[
evc{iÈu Ever n]Ùu n]šiEk>vuemTuÊu ek]ÞuvÎu >Þu ky{iÙuh
O]E>]Îu v]tilÏirkinu mrÇuniÎuek]Þu eeknIÈi >Þu
zp]vsYm]yi A p]ztÊi EÙÄu m]á<h pi<iyuÎtuEp]eÙ
pi<iÇuek]TuÊu. atu kÞu Ek]<iEÄ]Èuk]>N náU>iÄu vše>
vix[myvuh Byvuh \Þ]yi. ep]šiÄ]Ê EtÆ]eyTuÊ[ |o
aßRjnh pi<iÇiÈ[ atieû ci>Èyuh cki>iyuh pÇi
ep]eÙy]vukyuh p]l mu<uvN purÊuv>ikyuh ecy[tu. |o
ØitiÄ[ A náU>im]R `ztm]zth s¬M]>]yi>iÄuh. w]nve>
jyiÄ]N s¬nÙ}. tIRc{teÎ. ÑfÊil |vieTniÎu
Ep]kfh. at]f[ nÙ}t[ `ÎiÆen vic]>ic{[ aEÌHh O>uviDh
\ofuk<ic{uevÎu v>uÊi, avieTniÎu Ep]vukyuh ecy[tu.
p]t]yiÄ> náU>im]>ueT |Ù}Êin[ xmIph O>u EÑzth \Þ[.
avieT náU>im]R `Ù}] divxvuh >]vieÙ ecÎu et]<utu
Ep]>uk ptiv]yi>uÎu. A ptiviN zpk]>h mUÓ]áU>i En>eÊ
38
e`tiHYm]Ù
kušic{u Etv]>vuh k<iÇu et]<]N Ep]yi. p]t]yiÄ>yiÙ}
ÊuniÎirÆiy]l aáÙÊil ecÙ}uÎtiniTy[Äu kuEryiT
O>iTv<iy]f[. |šy náU>i A |Tv<iyieÙÊiyEÏ]L A
v<iyilÄUTi O>u vÙiy An v>uÎuÞ]yi>uÎu. aÎu
EÑztÊil \Xvm]yi>uÎtin]l sIEvÙi k<iÇ[ atien
tšy[Ä]N ek]ÞuEp]vuky]yi>uÎu. A AnyueT
piÎ]eÙy]yiÈu mUÓ]áU>iyuh v>uÎuÞ]yi>uÎu. `ÜiÙuh
v<iyueT vix[t]>Äurvuh AnyueT EdHpuïyuh nimiÊh
náU>im]RÄu p>x[p>h k]f]N p]TiÙ}]yi>uÎu. atin]l
AnyueT muNvsÊ[ anujenÊIÈueÞÎu EjYænuh piN
vsÊu EjYæenÊIÈueÞÎ[ anujnuh ariÇiÙ}. p]t]yiÄ>
náU>im]R `vieTEÏ]kuEá]<uh A>uvÎ]Ùuh v<im]rieÄ]TuÄuk
ptiviÙ}. Aney ti>ic{uek]ÞuEp]kuv]N tÄvÉh v<iÄu
vix[t]>miÙ}. "piEÎ]Äh nTÊieÄ]ÞuEp]" `Î[ AnÄ]>En]T[
prÇu ek]Þ[ anujN náU>i AnyueT mx[tkÊilÏiTic{u
purEk]Èu tÔi. aEÏ]L An purEk]Èu m]ri. atukÞu
mUÓ]áU>i "muEá]Èu ek]ÞuEp]" `Îu prÇuek]Þ[ AnyueT
piNvsÊu piTic{u muEá]Èu tÔi. anujNnáU>i muNvsÊu
tÔiÏiTic{i>uÎtin]l mUÓ]áU>i tÔIÈ[ An muEá]Èu ep]yiÙ}.
aEÏ]L xhsyh Et]Îuky]l mUÓ]áU>i "muNvsÊ]>]f[
anujnuEÞ]?" |šynáU>i "\Þ[" `Îu prÇu. aEÏ]L
mUÓ]áU>i "`Î]l piTiEc{]šU" `Îu prÇu s¬iEy]TukUTi
muEá]Èu tÔiÏiTic{u. anujNnáU>i pirEk]Èuh tÔiÏiTic{u.
aEÏ]L An AkÏ]eT OÎu ew>iÇu. A xmyh avR
>ÞuEp>uh O>uEp]eÙ ewÄÏiTic{[ A Aney EmÙ[Ep]Èu ep]Äi
O>uvsÊuÔ ky{]ÙyueT mukšilÄUTi ky{]ÙÏurEÊÄu mric{iÈiÈu
>ÞuEp>uh aEÆ]ÈumiEÆ]Èuh kTÎuEp]kukyuh ecy[tu.
|Æen p]t]yiÄ> náU>im]>ueT aÛutkRÐÆL

prÇ]l vše>yuÞ[. |ztyuh prÇtuek]ÞuteÎ av>ueT
s¬i `ztm]ztm]efÎuÔt[ \oHiÄ]vuÎt]ky]l aDikh
vix[t>iÄuÎiÙ}.
39
e`tiHYm]Ù
28. k]>]ÈunáU>i
peÞ]>iÄl O>u divxh >]vieÙ tZÒUR zbªxVhmÚÊil
Evd]ÍY]ynh ecy[tu t]mxic{i>uÎ \ÉináU>im]E>]TukUTi
v]ÍY]NnáU>i vTÄuhn]œEÑztÊil et]<]N ecÎ xmyh
nTyil tUÄiyi>uÎ O>u vÙiy mfiyil ~Õvuh ByÜ>m]y O>u
xRÏh cuÕiÏifÇi>iÄuÎt]yi kÞu. v]ÍY]NnáU>i mutÙ]y
ve>Ù}]h ByeÏÈu piNm]ri. atukÞ[ aáÙÊil jpic{u
ek]Þi>uÎ k]>]ÈunáU>i k]>fh Ec]diÄukyuh v]ÍY]NnáU>i
viv>h aEÌHeÊ D>iÏiÄukyuh ecy[tu. k]>]ÈunáU>i vÙiy
viSeevdYn]yi>uÎtin]l "aEzt \EÔ]? atinu x]m]D]n
muÞ]Ä]h" `Îu prÇuek]Þ[ `fIÕu nTyiEÙÄu ecÎu.
aEÌHh O>u mzßh jpic{u xRÏeÊ b³ic{iÈu atieû
v]ÙiNEml piTic{u vÙic{u. aEÏ]L v]l vše> nIšÊil kÞu.
náU>i A xRÏeÊ A mfiyiNEml >Þu mUÎu kUTi cuÕi.
`ÎiÈuh v]Ùieû nIšh kury]et kUTiÄUTi vÎu. náU>i
xRÏÊieû v]ÙiNEml piTic{uek]Þu zsIEk]viÙinu mUÎu
cuÕ]yi zpdÑifh evc{u. aEÏ]L xRÏh nIÞu zsIEk]viÙinu
mUÎu cuÕ]yi `ÜiÙuh mfiyiNEml cuÕiyi>uÎ Aru cuÕuh viÈiÙ}.
|tin[ `zt nIšmueÞÎriyfh `Îu niþyic{u ek]Þu náU>i
xRÏÊieû v]ÙiNEml piTic{uek]Þ[ aáÙÊieû muÕÊirÆi.
aEÏ]L xRÏh aztyuh nIÞu. náU>i vIÞuh aáÙÊin]k
Ï]eT mUÎu vÙÊuevc{u. aEÏ]L xRÏÊieû EdHh aáÙÊinu
mUÎu cuÕ]yi. `ÜiÙuh mfiyiÙuÞ]yi>uÎ cuÕu viTukEy]
atieû nIšh avx]niÄukEy] ecy[tiÙ}. náU>iyueT mnÓil
kurc{u Byh jnic{u. |o xRÏh x]m]nYÄ]>neÙ}Îuh aEÌHh
niþyic{u. \TN v]ÙiEMlniÎu viÈiÈ[ aEÌHh O]Ti vTEÄ
ciryil ecÎuc]Ti. avieT evÔÊil kiTÎuek]Þ[ g>uQen
DY]nic{[ O>u mzßh jpic{u tuTÆi. A xmyh vTÄuhn]œ
zsIEk]viÙinkÊuniÎ[ "k]>]TiEn]Tu mX>iEÄÞ v]xukI!
|EÆ]Èu Ep]>U, at]fu nÙ}t[" èÎ]>s>I>iv]Äu EkLÄeÏÈu.
\Ten A xRpeÊ k]f]t]vukyuh ecy[tu. |o as>I>iv]Äu
40
e`tiHYm]Ù
Bgv]eû teÎy]yi>uÎuevÎuh A xRÏh x]Ñ]l v]xuki
teÎy]yi>uÎuevÎumuÔtu viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}].
náU>i evÔÊilniÎu ep]Æi k>y[Äu kyriyEÏ]L

aEÌHÊieû puE>]B]gÊu x]Ñ]l g>uQN AviRBvic{u.
aEÏ]E<Äuh xRÏh aßRÍ]nh ecy[tukšÇtin]l náU>i
g>uQen vàic{u mTÄiyyy[Äukyuh ecy[tu.
k]>]ÈunáU>i kurc{ukUTi viSeevdYh pÚiÄfemÎu

niþyic{u pÙ ØÙÆšil xW>ic{u. aEÌHEÊÄ]L
pÚiÊmuÔv>]yi Ek>šÊil Ae>yuh kÞukiÈ]y[ky]l
aEÌHh p>EdsÄu kTÎu. bd>Y]zsmÊuevc{[ aEÌHh
viSeevdYÊil atinipufn]y O>u xnY]xiey kÞu. tniÄu
viSeevdYh kurc{ukUTi pÚic{]l ek]Ô]emÎuÔ viv>h aEÌHh
A xnY]xiey zgHiÏic{u. "aEÆÄu viSeevdYÊieÙeßeÙ}]
mriy]h" `Îu xnY]xi Ec]dic{u. "xRÏÆšueTeyÙ}]h viSmirÄ]
nriy]h" `Îu náU>i prÇu. "atuEv{]?" `Îu prÇu xnY]xi
náU>iey kUÈieÄ]Þ[ avieT niÎu pureÏÈu. aW]ru
divxhek]Þ[ avR vÙiy vnÊieÙÊi. xnY]xi náU>ieyyuh
ek]Þ[ avieT O>u vÙiy m>Êieû mukšil kyri. náU>iey
xnY]xi A m>EÊ]Tu kUÈievc{u murueÄ ekÈiytieû EsSh O>u
m>ueÎTuÊu ki<EÄ]Èu k]fic{u. aEÏ]L A vnÊil
ki<ÄuB]gÊuÞ]yi>uÎ mZgÆšuh pÑikšuemÙ}]h pTiÇ]Èu
p]Çu tuTÆi. k>i, k>TikL, kTuv] puÙi, xihHh mutÙ]y
mZgÆšueT O]Èh kÞ[ náU>i vše> p>izBmic{u. aÆen
|>iÄuEá]L O>u xRÏÊieû v>v]yi. A xRÏh O>u vÙiy
k]È]ney ek]ÊieyTuÊu Pfh \yRÊiÏiTic{uek]Þ]f[
vÎt[. A xRÏh O>u ep>uá]á[ O>u ecrutvšeyeyÎEp]eÙ
niS[zpy]xm]yiÈ]f[ A vÙiy ek]Ùek]áen ek]ÊieyTuÊi
>uÎt[ `Îu prÇ]l pieÎ A xRÏÊieû vÙiÏvuh
ByÜ>tVvuh `ztm]ztmuÞ]yi>uÎuevÎuÔtu zpEtYkh viv>iÄ
femÎiÙ}EÙ}]. A xRÏÊieû PUlÄ]>ÊilniÎu pureÏTuÎ
viSjV]Ù tÈi xmIpÊuÔ k]Tukšuh m>ÆšuemÙ}]h k>iyuÎu
41
e`tiHYm]Ù
Þ]yi>uÎu. |Æen A xRÏÊieû v>vukÞEÏ]L náU>i
mUR¢ic{u Ep]yi. m>ÊiNEmlkUÈievc{u muruÄiekÈiyi>uÎtin]l
t]e< vIfiÙ} ÈÎ \ÔU. xnY]xi \Ten m>ueÎTuÊu
pTiÇ]Er]Èu k]fic{u. pTiÇ]ÈuEp]y pÑimZg]dikešÙ}]h
tlÑfh ki<EÄ]Èuh Ep]yi. A kUÈÊil A xRÏvuh ti>iek
mTÆi. aEÏ]E<Äuh náU>iÄu Eb]Dh vIfu. xnY]xi
"xRÏÆšueT `Ù}]h viSmirÄ]emÎ[ aÆ[ prÇi>uÎuvEÙ}].
|ÆenyuÔ xRÏÆšueT viSmirÄ]Em]?" `Îu Ec]dic{u.
"aEy{]! |tinu w]N s¬nÙ}. |zt ByÜ>Æš]y xRÏ
ÆšueÞÎuteÎ w]N D>ic{i>uÎiÙ}" `Îu náU>i prÇu. pieÎ
>ÞuEp>uh m>ÊiNEml niÎ[ t]e< |rÆi. bd>Y]zsmÊuteÎ
vÎuEcRÎu. avieTevc{[ A xnY]xi viSeevdYÊinu EvÞuÎ
m>uÎukšuh mzßÆšuemÙ}]h náU>iÄ[ \pEdsic{uek]TuÊu. náU>i
A \pEdsÆešÙ}]h zgHic{u xnY]xiey B¬ipURv{h vàic{u y]zt
prÇu. ti>iey Ep]>ukyuh ecy[tu.
xVEdsÊu vÎtieû EsSh k]>]ÈunáU>i viSeevdYÊil

pURvDikh zpxiÍn]yiÊIRÎu. viSeevdYh xhb³ic{[ aEÌHh
aEnkh aÛutkRmÆL ecy{ukyuh aEÌHÊieû siSYtVh
xá]dic{[ aEnkh EpR |o viSyÊil Ey]gYM]>]yiÊI>ukyuh
ecy[tu.
42
e`tiHYm]Ù
29. viQ[™i! kUs[m]¥h

pÞ[ k]>]Èu náU>iyueT siSYn]yi Ek]<iEÄ]È[ ~Õvuh
zpxiÍn]y O>u viSeevdYnuÞ]yi>uÎu. aEÌHh
viSmirÄ]n]yi O>u ØÙÊuh Ep]vuk ptiviÙ}.
viSBymuÞ]kuÎve> aEÌHÊieû aTuÄl ek]Þu vÎu
viSmirÄic{u ek]ÞuEp]vuky]fu ptiv[. aEÌHh atin]yiÈu
y]et]Îuh v]Æukyuh ptiviÙ}. `ÜiÙuh jnÆL mÕu vÙ}
k]>fvuh prÇ[ aEÌHÊin[ D]>]šh pfh ek]TuÊuvÎi>uÎu.
aEÌHh k]ÙzkEmf vÙiy Dnv]n]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
aEÌHÊieû aTuÄl viSeevdYh pÚiÄ]n]yiÈuh vše>
AšukL ecÎuek] Þi>uÎu. ecÙ}uÎvReÄÙ}]h aEÌHh O]E>]
divYmzßÆL \pEdsic{yy[Äuky]f[ ptiv[.
A viSeevdYN t]mxic{i>uÎ ØÙÊieû etEÄt]yi O>u

vITuÞ]yi>uÎu. avieT ek]c{u>]mN `Îu Ep>uÔ
b]ÙnuÞ]yi>uÎu. A vIÈuk]R k]ÙEÑpÊinu y]et]>u
m]Rgvu miÙ}]et vše> këÏÈ]f[ nitYvZÊi k<ic{uvÎi>uÎt[.
aÆenyi>iÄuEá]L d]>izddu®Kh xHiÄvy{]t]yiÈu tniÄuh
viSeevdYh pÚiÄfemÎ[ ek]c{u>]mN niþyic{u. avN aÑ>
¡]nhEp]ÙumiÙ}]Ê O>i viQ[™iy]yi>uÎu. A ek]c{u>]mN O>u
divxh A eevdYeû siSYNm]e> kÞu viSeevdYh pÚiÄuÎt[
`ÆeneyÙ}]m]efÎ[ Ec]dic{u. atinvR viSeevdYh
pÚiÄfemÎ[ AzgHmuÔvR gu>uvieû aTuÄlec{Îu
tÆešÄUeT viSeevdYh pÚiÏiÄfemÎu pryfh. yœ]s¬i
vÙ}tuem]>u dÑifyuh ecy{fh. `Î]l aEÌHh O>u mzßh
\pEdsic{u t>uh. A mzßh B¬iEy]TukUTi aÑ>ÙÑh
\>uÄ<iÄfh. pieÎ A mzßh ek]Þu evÔEm]tiey]<iÄukEy]
Bx[mh jpic{iTukEy] èßÜiÙuh ecy[t]l viSmirÆuh.
aÆeny]f[ ptiv[, `Îu mrupTi prÇu. |tuEkÈEÏ]L
ek]c{u>]mn[ vše> xEß]Sm]yi. |tinu zpy]xem]ÎumiÙ}EÙ}].
`ÜiÙuh tlÄ]Ùem]>u dÑifecy{uÎtinu
43
e`tiHYm]Ù
eekvsem]ÎumiÙ}]ti>uÎtin]l avnu vše> viS]dmuÞ]yi.
av>ueT pu>ÏurÊ[ O>u kášh kyriÏTRÎu kiTÏuÞ]yi>uÎu.
atiNEmÙW]ru k]yumuÞ]yi>uÎu. tlÄ]Ùh gu>uvin[
|tuek]Þu ecÎu ek]TuÄ]emÎu niþyic{u. avN aÎuteÎ
aetÙ}]h pric{u ekÈievc{u. piEÕdivxh siSY>uh mÕuh vÎu
kUTuÎtinu muá[ \pEdsh v]ÆfemÎu niþyic{u ek]c{u>]mN
evšuÏ]Nk]ÙÊu kuášÆ]c{umTuemTuÊu eevdYeû
gZHÊieÙÊi. eevdYN \fReÎfIÕu purÊu vÎEÏ]L
ek]c{u>]mN kuášÆc{umTu eevdYeû muáilevc{u t]fu
et]<utu. "nI `ßin]f[ vÎt[?" `Îu eevdYR Ec]dic{u.
"èÎÄUTi viSeevdYh pÚiÏiÄfem"Îu ek]c{u>]mN prÇu.
atuEkÈu eevdYN "atin[ viQ[™i! kus[m]¥h `ßin]f["
`Îu Ec]dic{u. viSeevdYh pÚiÄ]nuÔ DZtiyuh
p>izBmvuhek]Þ[ ek]c{u>]mN, eevdYN prÇtu mu<uvN EkÈiÙ}.
"viQ[™ikUs[m]¥h" `Îu m]ztEm avN EkÈuÔu. at[
mzßm]efÎuh atuek]Þ[ \pEdsh k<iÇuevÎuh
tIRc{eÏTuÊi avN \Ê>em]Îuh miÞ]et eevdYen OÎukUTi
et]<utiÈ[ avieTniÎ[ |rÆiEÏ]vukyuh ecy[tu. "En>h
evšuÊEÏ]E< viQ[™i `Îu višic{tuek]Þ[ avN
muSiÇuEp]yt]yi>iÄuh" `Î]f[ eevdYN vic]>ic{t[.
ek]c{u>]mn[ O>u muSic{iÙumuÞ]yiÙ} `Îu teÎyÙ}, mzßh
ÑfÊil \pEdsic{u ek]TuÊtin]l avnu vše>
xEß]SmuÞ]vukyuh ecy[tu. avN \Ten vIÈieÙÊi.
kušic{uvÎ[ O>u višÄuek]šuÊievc{[ atieû muáiÙi>uÎu mzßh
jpic{utuTÆi. aÆen aÑ>ÙÑh (|o mzßh
aWÑ>muÔt]ky]l aWu ÙÑh) \>uÄ<ic{u tIRÊu. t]N
nÙ} viSeevdYn]yiÊIRÎu `ÎvN dZ™m]yi visVxiÄukyuh
ecy[tu.
x]D]>f viSeevdYN viSmirÄ]n]yi `Æuh Ep]vuk

ptiviÙ}EÙ}]. ecÎu kTiÄyieÙ}Îuh ecÎu viSmirÄukyieÙ}Îuh
xRÏÆšuh viSeevdYNm]>uh tÐil xtYh
44
e`tiHYm]Ù
ecy[tiÈueÞÎ]fEÙ}] pryuÎt[. `Î]l nÐueT ek]c{u>]mN
atu EkÈiÈiÙ}]yi>uÎu. `vieTeyÜiÙuh viSBymuÞ]eyÎu
EkÈ]l aEÏ]L ek]c{u>]mN avieTeyÊukyuh EmlÏrÇ
mzßhek]Þu evÔEm]tiey]<uÄi viSmirÄukyuh ptiv]yi.
AdYh kurÆudivxEÊÄ[ aveû viSeevdYÊil ARÄumzt
visV]xmuÞ]yi>uÎiÙ}. zkEmf `Ù}] vRÄuh anuBveÏÈu
tuTÆukyuh visV]xh jniÄukyuh ecy[tu. aÆen kurc{u
k<iÇEÏ]L ek]c{u>]mn[ eevdYenÎuÔ Ep>u xRv{zt
zpxiÍm]yiÊIRÎu. viSBymuÞ]kuÎ diÄieÙÙ}]h aven
AšukL vÎu višic{u ek]Þu Ep]yiÊuTÆi. avn[ A
viSyÊil D]>]šh pfh kiÈiÊuTÆukyuh ecy[tu.
viSmirÄiy]l atien]Îuh v]Æ>uetÎuÔ zpm]fh nÐueT
ek]c{u>]meevdYN azt vkevc{i>uÎiÙ}. |o viDÊil
kurc{uk]Ùh k<iÇEÏ]L aveû d]>izdYh tIe> tIRÎuevÎÙ},
avN vÙiy xáÎn]yiÊI>ukyuh ecy[tu. avN O>u vÙiy
vITu pfiyiÄukyuh vše> niÙvuh pu>yiTÆšuh vIÈil EvÞuÎ
B>fi, p]ztÆL, AB>fÆL mutÙ]yveyÙ}]h xá]diÄukyuh
ecy[tu.
aÆenyi>iÄuEá]L Ek]<iEÄ]È[ aÎu n]Tuv]fi>uÎ

x]mUti>iÏ]Tu táu>]nu viSBymuÞ]yi. aEnkh viSeevdYM]R
pÚic{ pfieyÙ}]h En]ÄIÈuh viSmirÆiyiÙ}. mUÎ]h divxh
táu>]en niÙÊirÄi svxhx[k]>Êinu EvÞuÎ vÈÆL
kUÈiÊuTÆi. aEÏ]<]f[ avieTc{iÙRÄ[ ek]c{u>]meevdYen
O]RÐvÎt[. ay]eškUeT OÎu v>uÊiÄfemÎu ciÙR
aBizp]yeÏÈu. "|ni Ae>yuh k]fic{iÈu zpEy]jnmiÙ}. |vieT
kœ k<iÇu" `Îu mÕu ciÙ>uh prÇu. ~etÜiÙuh OTuÄh
ay]ešÄUeT OÎu v>uÊfemÎ[ tIRc{eÏTuÊi. O>u
EQ]Ùi(Emn]vu)yuh ek]TuÊu. ciÙ H>iÄ]>M]E>]TukUTi
Ašukeš ayc{u. avR ecÎu ek]c{u>]m eevdYenÄÞu viv>h
pryukyuh eevdYN ÑfÊil v>ikyuh ecy[tu. eevdYN vÎu
táu>]enÄÞ \Ten Ek]viÙkÊu mTÏÔiÄ]>n]y kuÈiÏÈe>
45
e`tiHYm]Ù
višic{u ÑfÊil kurc{u kÇiyu Þ]Ä]N prÇu. atuEkÈ[
avieTkUTiyi>uÎ mÕu viSeevdYNm]e>Ù}]h "aetßin]f[?"
`Îu Ec]dic{u. "ti>umnÓuek]Þ[ amZEtÊu k<ic{iÈu >ÞumUÎu
divxm]yEÙ}] viSmirÆuEá]L aviETÄu vše> ÑIfvuh
visÏumuÞ]yi>iÄuh. aEÏ]L aviETÄu ek]TuÄ]n]f[ kÇi"
`Îu ek]c{u>]meevdYN mrupTi prÇu. atu EkÈ[ `Ù}]v>uh
pu¢>xEÊ]TukUTi puWi>iyiÈu. táu>]eû kœ
k<iÇuevÎ]yi>uÎu av>ueT visV]xh aeÙ}Üil
niÙÊirÄukyiÙ}EÙ}].
ek]c{u>]meevdYN kurc{u evÔemTuÊu "viQ[™i

kUs[m]f[™h" `Îu nUeÕÈu>u jpic{u táu>]eû muKÊu tšic{u.
\Ten táu>]N kÉuturÎu. eevdYN pieÎyuh O>u zp]vsYh kUTi
azpk]>h evššh jpic{u tšic{u. táu>]N ky{uh k]Ùuh
|šÄiÊuTÆi. mUÎ]mtuh eevdYN evÔh tšic{u. \Ten táu>]N
`fIÕi>uÎu kÇi kuTiÄfemÎu kÙ[pic{u. tlÑfh kÇi
ek]Þuv>ikyuh táu>]N vyru nirc{u kÇi amZEtÊu
k<iÄukyuh ecy[tu. pieÎ xVÙ[ph k<iÇu ÑIfemÙ}]h
m]riyEÏ]L "viSmirÄiyt]>]f[" `Îu kÙ[pic{u Ec]dic{u.
"|oyi>iÄuÎ ek]c{u>]meevdYn]f[" `Îu Exvk>ieÙ]>]L
ariyic{u. táu>]N xEß]Sic{u. ek]c{u>]m eevdYnu >Þu
eeky[Äuh vI>sZhKÙyuh ptin]yi>h pvnuh pÊu kuÊu pÈuh
xÐ]nm]yi kÙ[pic{uek]TuÄukyuh eevdYen pÙ}Äil
kyÕieyTuÊu v]dYEG]SÆEš]TukUTi ay]šueT
vIÈileÄ]ÞueÎ]ÄuÎtinu kÙ[piÄukyuh ecy[tu. |etÙ}]h
kÞuh EkÈuek]Þu niÎ mÕuÔ eevdYNm]RÄuÞ]y Ùýuh
aÛutvuh `ztm]ztm]efÎu pry]N zpy]xh. A
eevdYNm]>ueT kUÈÊil nÐueT ek]c{u>]meevdY>ueT
gu>uvumuÞ]yi>uÎu. pEÑ ay]L |tu teû \pEdsh ek]Þu
x]Dic{t]efÎu vic]>ic{iÙ}. "viQ[™i!" `Îu višic{tu nimiÊh
|y{]L `vieTEy] Ep]yi |o divYtVh vsm]Äi vÎt]efÎ]f[
46
e`tiHYm]Ù
ay]L vic]>ic{t[. ek]c{u>]meevdYN ALÄUÈh nimiÊh teû
gu>uvien aEÏ]L kÞtumiÙ}.
ek]c{u>]meevdYen kÙ[pnzpk]>h pÙ}Äil kyÕieeyTuÊu

pÈ]šÄ]R mutÙ]yv>ueT akáTiEy]Tuh v]dYEG]SEÊ]TukUTi
vIÈiEÙÄu pureÏÈu. piÎ]eÙ axhKYh jnÆšuh Ek]viÙkÊu
kUTiyi>uÎ viSeevdYNm]>uh nTÎu. aÆen Ep]kuEá]L
O>iÄl ek]c{u>]m eevdYN ti>iÇuEn]ÄiyEÏ]L A
ALÄUÈÊil teû gu>uvienyuh kÞu. \Ten pÙ}Ä[
|rÄievy[Ä]N eevdYN pryukyuh cumÈuk]R |rÄievÄukyuh
ecy[tu. \Ten ek]c{u>]meevdYN pÙ}Äil niÎ[ |rÆi, tniÄu
kiÈiy xÐ]nÆešÙ}]h `TuÊu gu>uvieû p]dÊuÜl ek]Þu
ecÎu evc{u nmx[k>ic{u. |tu kÞ[ ay]L aÛuteÏÈ[ |tieû
k]>fh ec]dic{u. aEÏ]L ek]c{u>]meevdYN "|etÙ}]h
aviTueÊ \pEdsvuh anuzgHvuh ek]Þu kiÈiyt]f[. |tinu
muáuh `niÄu vše> pfvuh xÐ]nÆšuh aviTueÊ k]>ufYh
ek]Þu kiÈiyiÈuÞ[. |tuve> avieT OÎuh ek]Þu vÎut>]N
x]Dic{iÙ}. atienÄuric{[ kZpEkTuÞ]k>ut[. èû Ep>iÙuÔ
vI<[ckL `Ù}]h Ñmic{[ |tien aviTuÎu xVIk>iÄfh" `Îu
prÇu.
gu>u : w]N niÆLÄ[ OÎuh \pEdsic{u tÎiÈiÙ}EÙ}].

m>ic{ve> jIviÏiÄuÎt]y |o vidY niÆL `niÄupEdsic{u
t>femÎu w]N aEpÑiÄuÎu.
ek]c{u>]meevdYN: `niÄviTuÎupEdsic{utÎiÈuÔ
mzßmÙ}]et Ever y]et]>u vidYyumiÙ}. atuek]Þ]f[ w]N
|etÙ}]h x]DiÄuÎt[.
gu>u : ~tu mzßh?
ek]c{u>]meevdYN : (gu>uvieû ecviyil xVk]>Ym]yiÈ[)

"viQ[™i kus[m]¥h" `Î mzßh teÎ.
47
e`tiHYm]Ù
|tu EkÈEÏ]L gu>uvinu vše> aÛutmuÞ]vukyuh
gu>utVvuh B¬iyuh visV]xvuhteÎy]f[ zpD]nm]yi
EvÞetÎuh avyuÞ]y]l xkÙtuh xiÍm]kuemÎuh Eb]Dh
v>ikyuh ecy[tu.
48
e`tiHYm]Ù
30. kuWNnáY]>ueT \Ûvh

vEÎ>iEdsÄ]>nuh EkvÙh nixVnum]y O>u náU>i teû
epFkiT]Æeš viv]Hh k<ic{uek]TuÄuÎtinu nivZÊiyiÙ}]
y[ky]l vÙ}vE>yuh kÞu y]cic{u kuer pfh xá]diÄfemÎu
niþyic{[ xVEdsÊuniÎu pureÏÈu. aEÌHh Ek]<iEÄ]T[, ek]c{i,
aá<Ïu<, ti>uvit]hkUR mutÙ]y >]jYÆšil xW>ic{[
>]j]ÄM]R, zpBuÄM]R mutÙ]yve>ÄÞu xÜTh prÇ[ av>il
niÎu kiÈiy ~t]nuh pfvuhek]Þ[ O>iÄl O>u divxh
mÍY]×m]y xmyh kiÔiÄuriÒimhgÙÊu ecÎuEcRÎu. aEÌHh
BÑfh k<iÄ]et v<inTÎuh evyiÙuek]Þuh vše> ÑIfic{]f[
avieTevÊiyt[. EÑztÊinu purÊuecÎu niÎuek]Þ[
"|vieT \c{pUjyuh mÕuh k<iÇuEv]" `Î[ aEÌHh višic{u
Ec]dic{u. atu EkÈu s]ßiÄ]>N náU>i purÊuvÎ[ "\c{pUj
k<iÇu `ÜiÙuh EvgÊil kušic{uvÎ]l \ofu k<iÄ]h" `Îu
prÇu. \Ten |o náU>i kušÄTvil ecÎ[ a>yil ekÈiyi>uÎ
mTiÒIÙy<ic{u kTvil evc{iÈ[ |rÆi ÑfÊil kušiyuh
jpvuemÙ}]h k<ic{u En]Äiy xmyh mTiÒIÙ kÞiÙ}. náU>i
ÄuÞ]y vYxnh `ztm]ztemÎu pry]N zpy]xh. A pfh
ek]Þu >ÞumUÎu epFek]TeyÜiÙuh k<ic{ukUÈ]emÎ]yi>uÎu
aEÌHh vic]>ic{i>uÎt[. mTiÒIÙ k]f]t]ytiEn]TukUTi
aEÌHÊieû visÏuh d]Hvuh m]ztmÙ}, p]ti zp]fnuh Ep]eyÎu
teÎ pry]h. aEÌHh O]Ti aáÙÊilec{Î[ avieTeyÙ}]v
E>]Tuh viv>h prÇu. av>]>uh kušÄTviEÙÄu ecÙ}ukteÎ
ecy[tieÙ}Îu prÇu. OTuÄh aetÆenEy] Ep]ytuteÎ. teû
viDi |Æeny]f[ `Îu tIRc{eÏTuÊieÄ]Þu náU>i \É]N
ecÎi>uÎu. vYxnhek]Þ[ aEdHÊinu ec]rirÆuÎiÙ}]yi>uÎu.
`ÜiÙuh visÏuh d]Hvuh kÙsÙ]yiÈuÞ]yi>uÎtin]l kuer
Ec]ru v]>iÊiÎu kuer evÔvuh kuTic{[ O>uviDh \ofu
k<iec{Îu v>uÊieyEÎ pry]nuÔu. vYxnvuh ÑIfvuh
nimiÊh nTÄ]N s¬nÙ}]et aEÌHh aáÙÊilÊeÎ muÞuh
vi>ic{u kiTÎu. evyieÙ]È]riyEÏ]L, "w]niÆen vYxnic{[
49
e`tiHYm]Ù
|vieTÄiTÎtuek]Þ[ `ßu zpEy]jnm]fuÔt[? "ÙiKitmpi
ÙÙ]ET Ezp]Jituh kÓmRœ®" `Îu vic]>ic{[ O>uviDh
xm]D]neÏÈuek]Þ[ avieTnieÎfIÕu Ep]vukyuh ecy[tu.
pieÎyuh kurc{uk]Ùh k<iÇEÏ]L A náU>i yœ]pURvh

EdsxW]>Êin]yi |Ù}Êu niÎu pureÏÈu ciÙ ØÙÆšieÙÙ}]h
xW>ic{u zkEmf aEÌHh kiÔiÄuriÒimhgÙÊuteÎ vÎu
EcRÎu. at[ O>u divxh eevkuEÎ>m]yi>uÎu. kušik<iÇ[
aEÌHh aáÙÊilec{Î[ s]ßiÄ]>enÄÞ[ tniÄukUTi
aÊ]<h EvfemÎu prÇu. s]ßiÄ]>N |EÌHeÊÄÞEÏ]L
ÊeÎ ariyukyuh muáuÞ]y kœ O]RÄukyuh ecy{uky]l,
"O]EH]! aÊ]<h |vieTy]v]h. `niÄuh |vieTtteÎy]f[
aÊ]<h. |Îu mTiÒIÙ kušÄTvilevc{u mrÄukEy] mEÕ]
ecy[tuEv]? `Î]l Ec]rDikh EvÞi v>ikyiÙ}EÙ}]" `Îu
prÇu. atinuÊ>m]yi náU>i, "|o zp]vsYh atien]Îuh
t>miÙ}. w]N |Ù}ÊuniÎu pureÏÈ[ |ztEÊ]šm]Ey \Ôu.
aDikem]Îuh xW>iÄ]nuh OÈuh xá]diÄ]nuh |Ty]yiÙ}.
mTiÒIÙevc{u mrÄukyuh mÕuh mTÄÊiÙ]v]emÎ]f[ vic]>iÄu
Ît[" `Îu pryukyuh ecy[tu.
aÊ]<h k<iÇEÏ]L vEÎ>iÄ]>N náU>i "|niey]Îu

kiTÄfmEÙ}], aetvieTy]fu EvÞt[?" `Îu Ec]dic{u.
"atien]eÄ t>m]Ä]h. nmuÄivieT O>u kiTÏieû vÈem]eÄ
yuÞ[. aEÆ]Èu Ep]k]h. avieT ØÙh D]>]šmuÞ[" `Îu
s]ßiÄ]>N náU>i mrupTi pryukyuh avR >ÞuEp>uh kUTi
aEÆ]Èu Ep]vukyuh ecy[tu.
kiÔiÄuriÒimhgÙÊu EÑztÊieÙ s]ßiÄ]>N náU>i

ti>uvit]hkUril ~Õum]nUR t]ÙUÄil kiTÆUR EdsÊuÔ
Aš]yi>uÎu. aEÌHÊin[ avieT "kÙÄÊ[" `Îu zpxiÍm]y
náY]RmÚÊil xhb³muÞ]yi>uÎu. aEÆ]È]f[ avR Ep]yt[.
avieTec{ÎEÏ]E<Äuh s]ßiÄ]>N náU>iyueT B]>Y |vRÄu
>ÞuEpRÄuh k]l k<ukuÎtinuÔ evÔh ek]ÞuecÎu
50
e`tiHYm]Ù
ek]TuÄukyuh n]ÙuekÈil O>u višÄu ek]ÞuvÎuevc{[, O>u
puÙ}up]y[ vi>ic{u ek]TuÄukyuh muruÄ]nuÔ x]m]nÆešÙ}]h
ek]Þu vÎu ty{]r]Äi evy[Äukyuh ecy[tu. náU>im]R k]l
k<ukiEÊ]RÊi, puÙ}up]yyil ecÎi>uÎu muruÄi O]E>] evTikL
prÇutuTÆi. aet]eÄEÄÈu >xic{uek]Þu s]ßiÄ]>N
náU>iyueT B]>Yyuh aTuÄl ecÎukUTi. vEÎ>iÄ]>N náU>i
yueT zpD]nviSyh aEÌHÊieû k¨Ï]Tukšuh mÕum]yi>uÎu.
s]ßiÄ]>N náUti>i prÇt[ A náY]RmÚÊieÙ Øitiey
ÏÕiyuh mÕum]yi>uÎu. A náY]RmÚÊil vše>Ä]Ùm]yi x[ztIkš
Ù}]et pu>uSNm]>]>umiÙ}]etyi>iÄuky]yi>uÎu. O>]FkuÈiyuÞ]
y]leÄ]Ô]emÎ[ vic]>ic{[ avR vše> xlÄRÐÆeš]eÄ
nTÊieyÎuh |EÏ]<uh O]E>]Îu nTÊieÄ]Þ]fi>iÄuÎetÎuh
`ÎiÈuh PÙem]Îuh k]fiÎieÙ}Îuh mÕuh s]ßiÄ]>N náU>i
prÇEÏ]L tniÄuh pu>uSxß]nem]Îuh \Þ]yiÈieÙ}Îuh
n]ÙWuepFkiT]Æš]fuÞ]yiÈuššetÎuh ave> Evšik<ic{u
ek]TuÄ]N nivZÊiyiÙ}]ÇiÈ]f[ t]niÆen këÏÈ[ aÙÇu
nTÄuÎetÎuh mÕuh vEÎ>iÄ]>N náU>iyuh prÇu. A
kUÈÊil t]N kušÄTvil mTiÒIÙevc{u mrÎ kœyuhkUTi
aEÌHh zpt]vic{u. mTiÒIÙyueT k]>Yh prÇEÏ]L s]ßiÄ]>N
náU>iyueT B]>Y atienÏÕi ciÙetÙ}]h Ec]diÄukyuh vEÎ>i
Ä]>N náU>i `Ù}]h vix[t>ic{u prÇuEkLÏiÄukyuh ecy[tu.
\Ten A x[ztI avieTnieÎfIÕuEp]yi ar turÎ[ O>u
mTiÒIÙeyTuÊu ek]ÞuvÎ[, "|t]yi>iÄuEm] aviTeÊ mTiÒIÙ?"
`Îu Ec]dic{uek]Þu vEÎ>iÄ]>N náU>iyueT muáil evc{u.
náU>i aetTuÊuEn]Äi. "|tuteÎ. w]N ekÈiy ekÈ[
a<ic{iÈukUTiyiÙ}" `Îu prÇuek]Þu mTiÒIÙ a<ic{u pfh
`ÉiEn]ÄiyEÏ]L s>iy]yi>uÎu. A xmyh náU>iÄuÞ]y
xEß]Sh `ztm]ztm]efÎu prEÞtiÙ}EÙ}]. aEÌHh "|etÆen
kiÈi?" `Îu Ec]dic{u. aEÏ]L A x[ztI "mueá]>iÄl O>u divxh
\c{y[Äu w]N suÍhm]riEÏ]vuky]l kušiÄ]n]yi kušÄTvil
ecÎEÏ]L avieT kuer c]fkh kiTÄuÎtu kÞu. kuši
k<iÇu Ep]ÎEÏ]L atukUTiek]ÞuEp]>]emÎu vic]>ic{u
51
e`tiHYm]Ù
v]>ieyTuÊEÏ]L atiniTyil |o mTiÒIÙ |>uÎi>uÎu.
w]nivieTeÄ]ÞuvÎu c]fkem]eÄ tuTc{ukšÇu. mTiÒIÙ
epÈiyilevc{u xUÑic{u. Ae>ÜiÙuh \TmØNm]>EnVSic{u
vÎ]l ek]TuÄfemÎuh vic]>ic{i>uÎu. |tuve> \TmØen
kÞiÙ}. |EÏ]L |t[ |viTuEÊt]efÎriy]niTy]ytu vÙiy
B]gYm]yi. |t[ \TmØen ~Ù[piek]TuÄ]niTy]k]ÇiÈu w]N
vše> vYxnic{uek]Þi>iÄuky]yi>uÎu" `Îu prÇu. |ztyuh
EkÈEÏ]L xhgtiey]eÄ evšiv]yi. náU>i kušic{ujpic{u
ek]ÞuniÎ xmyh avieT O>u psu puÙ}u tiÎuek]Þu
niÎi>uÎu. A psu |o mTiÒIÙyueT mukšil c]fkmiÈu. atu
náU>i kÞiÙ}. c]fkÊinTiyil mTiÒIÙyuÞ]yi>iÄuemEÎ]
psu atieû mIet c]fkmiÈi>iÄuemEÎ] aEÌHh vic]>ic{umiÙ}.
aEÌHh En]Äiyt[ c]fkh kiTÎtieû aTuÄeÙ]eÄ
y]yi>uÎu. \ofu k<iÄ]nuÔ p>izBmhek]Þu mTiÒIÙevc{t[
`vieTy]yi>uÎuevÎ[ aEÌHÊin[ azt niþymuÞ]yi>uÎiÙ}.
|o x[ztI kušiÄ]N ecÎtuh c]fkh v]>ieÄ]Þu Ep]Îtuh
náU>i kušik<iÇ[ aáÙÊiEÙÄ[ Ep]ytieû EsSm]yi>uÎu.
|Æeney]eÄy]f[ k]>Yh pÕiyetÎ[ aEÏ]L `Ù}]vRÄuh
mnÓiÙ]yi. \Ten A náU>i A pfÊil pkuti m]Õievc{iÈ[
"|etniÄiEÏ]L evruEt tÎtuep]eÙy]fi>iÄuÎt[. atin]l
`niÄu pkuti mti. pkuti ninÄumi>iÄeÈ" `Î[ x[ztIEy]Tu
prÇu. aEÏ]L A x[ztI "w]nitieÙ]>u k]suep]Ùuh
v]ÆukyiÙ}. w]nÆen AzgHic{Ù} |tu xUÑic{uevc{i>uÎu
tÎt[. anYeû mutl vÙ} ØÙÊumi>uÎu kiÈiy]l
atuTmØen ~Ù[piÄuk m>Y]dÄ]>ueT DRmm]f[. aet]mi
zptiPÙh v]Æuk EkvÙh nIctVvum]f[. `niÄu EvfemÜil
pkutiyÙ}, mu<uvnuh teÎ `TuÄ]m]yi>uÎuvEÙ}]. atu ek]Þu
w]nviTueÊ xEß]Svuh anuzgHvuh m]ztEm |tinu
zptiPÙm]yi AzgHiÄuÎuÔu" `Îu prÇu. |tu EkÈu
xßu¨m]nxn]y A zb]ªEf]ÊmN avieTnieÎfIÕu >Þu
ky{umuyRÊi A x[ztIyueT si>Óil evc{uek]Þ[
Anà]zsuÄEš]TukUTi xglgdh "aTuÊy]Þil |o k]ÙÊinu
52
e`tiHYm]Ù
muá]yi ninÄ[ atiEy]gYn]y O>u puztnuÞ]keÈ" `Îu prÇ[
anuzgHic{u. azpk]>h teÎ A x[ztI aciE>f gRBh
D>iÄukyuh atiEk]mš]hgn]y O>u puzten zpxviÄukyuh
ecy[tu. A puztn]f[ kÙÄÊu kuWNnáY]e>Îu visVvi
zsutn]y x>xkvikuÙ]Ezgx>n]yi ÊIRÎetÎuÔt[|ni
viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}].
53
e`tiHYm]Ù
31. vÙiy p>iS sÜ>n]>]yfc{]kY]R

muNep]>u k]ÙÊ[ aáÙÏu< sÜ>n]>]yfc{]kY]R `Îu
zpxiÍn]yiÈ[ O>u mH]nuÞ]yi>uÎu. aáÙÏu<c{]kY]e> vÙiy
p>iSc{]kY]e>ÎukUTi pry]ruÔtin]l |o mH]en x]D]>f
y]yi vÙiy p>iS sÜ>n]>]yfc{]kY]R `Î]f[ `Ù}]v>uh
prÇuvÎi>uÎt[. A c]kY]R ek]Ù}h 1022-]m]Þu n]TunIÆiy
mH]>]j]v[ ti>umnÓieÙÄ]ÙÊu ti>uvnßpu>Êu ecÙ}ukyuh
ti>umnÓieÙ ExvkNm]>il O>]šuh A ti>uEmniyilniÎu
k>IzàN `Î viEsSEÏ>u ÙBic{ mH]num]yi>uÎ kišim]nUR
ecruÉi Ek]yiÊáu>]N muK]ß>h ti>umnÓriyic{u muKh
k]fiÄukyuh avieT ti>uvá]Ti m¥pÊilevc{u pzßÞu
divxeÊ kUÊu nTÊuÎtinu kÙ[pnyuÞ]vukyuh ecy[tu.
kUÊu zpb³h pryuky]yi>uÎu. c]kY]>ueT v]Äu* EkLÄuÎ
tin[ O>u divxh `<uÎÔiyi>uÎu. pieÎ `<uÎÔ]etyi>uÎ
EÏ]L Ek]yiÊáu>]N, ti>umnÓieÙ aTuÄl "c]kY]>ueT kUÊ[
avieTy[Äzt >xic{ieÙ}ÎuEÞ]?" `Îu Ec]dic{u. atinu
ti>umnÓuek]Þ[, "`ÎiÙ}. c]kY]R Es}]k]RËh pi<y[Ä]et
vix[t>ic{u pryuÎuÞEÙ}]. v]Äinu m]Du>YmiÙ}]tÊin]l
EkLÄ]N xuKh Ep]>] ÈÎ \ÔU" `Îu mrupTi kÙ[piÄukyuh
ecy[tu. pzßÞu divxeÊ kUÊu k<iÇEÏ]L c]kY]RÄu
ptivuÔ pfh ek]TuÄ]N kÙ[pic{tÙ}]et xÐ]nem]Îuh
kÙ[pic{u ek]TuÊtumiÙ}. Ek]yiÊáu>]En]Tu EmlÏrÇzpk]>h
kÙ[pic{t[ `ÆenEy] c]kY]R mnÓiÙ]Äi. atuek]Þuh xÐ]n
em]Îuh ÙBiÄ]y[kek]Þuh c]kY]RÄu vše> ku¦itmuÞ]yi.
`ÜiÙuh c]kY]R ni>ulX]Hiy]yi BviÄ]et |o ti>umnÓieÙ
tZÄy{ilniÎu xÐ]nh v]Æuv]N x]DiÄuEm] èÎ]Îu
p>IÑic{u En]ÄfemÎ[ niþyic{[ ti>uvnßpu>Êu niÎu
knY]kum]>iÄu Ep]yi. avieT O>u xhvlx>Bjnh nTÊiytieû
EsSh vIÞuh ti>uvnßpu>Êu v>ikyuh Ek]yiÊáu>]en
k]fukyuh Ek]yiÊáu>]N viv>h ti>umnÓriyiÄukyuh
aEÏ]<uh pzßÞu divxeÊ kUÊu nTÊuv]N kÙ[pnyuÞ]
54
e`tiHYm]Ù
vukyuh ecy[tu. kUÊu tuTÆi n]ÙWu divxm]yiÈuh v]Äu
EkLÄ]N O>u divxvuh `<uÎÔiyiÙ}. atin]l ecruÉi
EÄ]yiÊáu>]N, "`ß] c]kY]>ueT v]Äu EkLÄ]N |tuve>
`<uÎÔiyiÙ}EÙ}]. O>u divxemÜiÙuh `<uÎÔi EkLEÄÞt]f["
`Îu prÇu. atuEkÈu ti>umnÓuek]Þ[ "k<iÇek]Ù}h EkÈt]
fEÙ}]" `Îu kÙ[pic{u. aEÏ]L Ek]yiÊáu>]N "atuek]Þu
mtiy]yiÙ}. k<iÇek]Ù}h kÙ[pic{tu c]kY]>ueT v]Äinu m]Du>Y
miÙ} `Î]fEÙ}]. |eÄ]Ù}h aÆenyÙ}. v]Äin[ |tiÙDikh
m]Du>YmuÞ]k]N nivZÊiyiÙ}]Ê niÙyiÙ]yiÈuÞ[" `Îriyic{u.
"`Î]l n]ešÊeÎ OÎu EkÈukšy]h" `Îu kÙ[piÄukyuh
ecy[tu.
piEÕ divxh `<uÎÔi c]kY]>ueT v]Äu EkÈu vše>

xEß]Sic{u. \Ten OÎ]h t>ÊiÙ >Þu vI>sZhGÙ v>uÊi
kUÊu k<iÇyuTen c]kY]e> kÙ[pic{u višiÏic{u tZeeÄek]Þu
teÎ >Þu ky{iEMÙiTuviÄukyuh "kUÊu vše> nÎ]yi. |ztyuh
m]Du>YmuÔ v]Äu c]kY]Nm]R prÇ[ |tinu muáu EkÈiÈiÙ}.
vše> xEß]Sm]yi" `Îu kÙ[piÄukyuh ecy[tu. AdYh
niþyic{tukUT]et kÙ[pnzpk]>h pieÎ n]lÏtu divxeÊ
kUÊukUTiyuÞ]yi. `Ù}] divxvuh `<uÎÔi v]Äu EkLÄukyuh
vše> xEß]Sm]yi kÙ[piÄukyuh O]fÏuTv ek]TuÊyy[Äu
kyuh ecy[tu.
aÄ]Ùh mutl vÙiy p>iS sÜ>n]>]fyc{]kY]R `ÎuÔ

zpxiÍi BUEÙ]kemÙ}]h nirÇu. "|Æeney]>u c]kY]R
muáuÞ]yiÈumiÙ}. |ni \Þ]vukyumiÙ}" `Îu xkÙ jnÆšuh O>u
Ep]eÙ zpshxic{utuTÆukyuh ecy[tu. atu v]x[tvm]yi>uÎu.
v]Äin[ m]Du>Y]di SLgufÆšueT tikc{il |tuEp]eÙyuÞ]yiÈ[
O>u c]kY]R atinumuáuh atil pieÎyumuÞ]yiÈieÙ}ÎuteÎ
y]f[ EkLvi.
|ztyum]yEÏ]E<Äuh vidV]Nm]RÄ[ \Þ]k]Êvyuh \Þ]k

>ut]Êvyum]y ciÙ duRgufÆL A c]kY]RÄuÞ]yiÊIRÎu.
55
e`tiHYm]Ù
av meÕ]ÎumÙ}. aHhB]vh, p>pu¢h, du>]zgHh |tY]dikš]f[.
atin]l x]m]nYÄ]>u prÇ]Ùuh višic{]Ùuh ay]L `Æuh
Ep]k]etyuh kUÊu k<iÄ]etyum]yi. vÙiy >]j]ÄNm]E>]
zpBuÄNm]E>] aÙ}]et vÙ}v>uh višic{]l vc{iTÊuem]eÄEÏ]yi
kUÊu k<iÄuÎtu kurc{iÙ]efÎ]f[ ay]LÄu zpD]nm]yiÈu
Þ]y O>u vic]>h.
|Æenyi>iÄuEá]L murjpÊinu Ep]k]n]yi v]ÍY]M]R,

eevdikM]R, vÙiy vÙiy A™YM]R mutÙ]yi axhKYh
zb]ªfEzsæM]R O>u divxh aáÙÏu< vÎu EcRÎu.
sÜ>n]>]yfc{]kY]>ueT v]Äu vše> Ekmm]efÎuh mÕuh
O]E>]>uÊR x[tutiÄuÎtÙ}]et A c]kY]>ueT v]Ä[ av>]>uh
EkÈiÈuÞ]yi>uÎiÙ}. atin]l aáÙÏu<eyÊuEá]L aet]Îu
EkLÄfemÎu tIRc{eÏTuÊieÄ]Þ]f[ avieT vÎu EcRÎt[.
Et]fiyilniÎ[ |rÆiy \Ten c]kY]e>ÄÞu kUÊieû k]>Yh
~RÏ]Tu ecy[tiÈuEvfh mÕuÔ k]>YÆeš]eÄ `Îu niþyic{[
OÈuvše> náU>im]R c]kY]>ueT mÚÊieÙÊi. c]kY]R ave>
yEœ]cith AxnxlÄ]>h ecy[ti>uÊIÈ[ avR avieT
ecÎtieû k]>fh Ec]dic{u. náU>im]R av>ueT AzgHeÊ
c]kY]e> ariyic{u. aEÏ]L c]kY]R "|Î[ `niÄu nÙ}
xuKmiÙ}]Ê divxm]f[ . n]ešEy] mEÕ] Av]h" `Îu prÇu.
náU>im]R: c]kY]R |Æen mTi pry>ut[. wÆšit[

AzgHic{u tuTÆIÈu vše> n]š]yi. ~etÜiÙuh murjpÊin[
|EÆ]Èu v>fmEÙ}]. aEÏ]L |tuh x]Dic{uek]Ô]emÎu wÆL
\rÏ]yi visVxic{uhek]Þ]f[ vÎt[. at[ c]kY]R x]DiÏiÄfh.
aeÙ}Üil wÆLÄ[ vše> vYxnvuh |¢]BhgvumuÞ]kuh.
wÆLÄu O>u ØÙÊ[ O>u En>ÊiÙDikh t]mxiÄ]vuÎtÙ}.
c]kY]>ueT v]Äu EkLÄ]nuÔ AzgH]DikYhek]Þ]f[ aÊ]<
ÊinukUTi |vieT t]mxiÄ]emÎu vc{t[. aÊ]<h k<iÇ]ÙuTen
Ep]k]etyi>iÄ]N wÆLÄu nivZÊiyiÙ}.
56
e`tiHYm]Ù
c]kY]R: |Î[ `Æeny]y]Ùuh x]DiÄyiÙ}. n]ešy]
efÜil vÙ}tum]veÈ. zpy]xm]yiÈ]fi>iÄuÎt[. `niÄu tIe>
xuKmiÙ}. O>u jÙEd]S¢]yEy] Oc{yTEÏ] ~t]eÞ]eÄyuÞ[.
náU>im]R: aetß]eÄy]y]Ùuh kUÊiÎu Evfh. atinu

c]kY]>u y]et]>u O<ik<ivuh pry>ut[. |vieT vÎiÈu c]kY]>ueT
v]Äu EkLÄ]et Ep]kuÎtu wqLÄu vÙiy xÜTm]f[. pfh
`zt EvfemÜiÙuh t>]N wÆL ty{]r]f[.
c]kY]R: pfÊieû k]>Yh vic]>ic{iÈu mÕumÙ}. `niÄiÎu

nivZÊiyiÙ}]ÇiÈ]f[.
náU>im]R: aEy{]! c]kY]>Æen pry>ut[. wÆL pÙRkUTi

aEpÑiÄuÎt]f[. v]ÍY]M]>uh eevdikM]>uh Ever pÙ Ey]gY
M]>uh vÎiÈuÞ[. avReÄ]eÄ c]kY]>ueT v]Äu EkÈ]l ek]Ô]
emÎu vše> Em]HmuÞ[. atin]l c]kY]R wÆšueT aEpÑey
\EpÑiÄ>ut[.
c]kY]R: |et]>u n]sm]yiÈu tIRÎEÙ}]. `ßu prÇ]Ùuh

O<ic{uEp]vukyieÙ}Îuvc{]eÙÆeny]f[? |eÎniÄu zpy]xm]
efÎu prÇiEÙ}? vÙ}v>uh vÎu prÇuÙuTen kUÊu k<iÄ]N
|vieT ty{]riÙ}. èû v]Äu EkLÄfemÎuÔvR èû
xok>YhkUTi En]Äfh. |ni |Ä]>YeÊÏÕi ÈÎ]eT]Îuh
prEyÞ. w]ntinu ty{]r]yiÙ}. EvfemÜil niÆL mTÄÊiÙi
tiEÙ vÎ]l xok>YmueÞÜil aÎ]v]h.
c]kY]R |zpk]>h tIRc{y]Äi prÇEÏ]L suÍ]«]Äš]y

A zb]ªfEzsæRÄu xHiÄvy{]etkÞuÔ vYxnvuh |¢]
Bhgvuh \Þ]eyÎuÔtu prEyÞtiÙ}EÙ}]. ave>Ù}]v>uh vÙiy
A™YNm]>uh jMikšum]yi>uÎu. ave>eßÜiÙuh AE>]eTÜiÙuh
prÇ]l xÐtiÄukyÙ}]et A>uh ptiviÙ}. |Æen O>nuBvh
avRÄ[ |dhzpœmm]yiÈ]yi>uÎu. AE>]eTÜiÙuh èßÜiÙuh
pryfemÜil Ašyc{uv>uÊiÏryukyÙ}]et avR meÕ]>]ši>iÄu
ÎiTÊu ecÎ[ O>u k]>Yh pryukteÎ ptiviÙ}. c]kY]>ueT
57
e`tiHYm]Ù
v]Äu EkLÄ]nuÔ AzgH]DikYh nimiÊh avR xV]Bim]n
emÙ}]h viÈ[ A c]kY]>ueT |>iÏiTÊuecÎ[ vše> t]<[mEy]TukUTi
pÙ viDÊil aEpÑic{iÈuh ay]L atien eekeÄ]Ô]et
yi>uÎtil avRÄu vše> vYxnmuÞ]yt[ O>ÛutmÙ}.
c]kY]>ueT DiÄ]>vcnh EkÈiÈ[ avRÄu vYxnh m]ztmÙ},
kuEreÒ Ek]pvumuÞ]yi. av>il vEy]vZÍnuh tEp]vZÍnum]y
O>u náU>i vYxnEÊ]TukUTi "wÆL |EÆ]Èu mTÆiv>uEá]š
Ù}]et t>m]vukyiÙ} aEÙ}? atu tIRc{teÎy]Ef]?" `Îu
vIÞuh Ec]dic{u. "tIRc{teÎ" `Îu c]kY]R mrupTi prÇu.
aEÏ]L A náU>i wÆL "ti>iey v>uEá]E<y[Äuh ninÄu
pry]N vy{]ety]yiEÏ]eyÜiEÙ]?" `Îu Ec]dic{u. atinuÊ>h
pry]n]yi c]kY]R "`" èÎ]>Ñ>h m]zth prÇu.
aEÏ]E<y[Äuh n]vu tšRÎu Ep]ytin]l OÎuh pry]N
vy{]ety]yiEÏ]yi. náU>im]R kušiyuh \ofuh k<ic{u ti>uvnß
pu>EÊÄu Ep]yi. c]kY]R OÎuh xhx]>iÄ]N vy{]et EkvÙh
mUkenEÏ]eÙ pieÎyuh vše>Ä]Ùh jIvic{i>uÎu. pþ]Ê]p
mnuBvic{tieû EsSh c>mgtiey zp]piÄukyuh ecy[tu.
58
e`tiHYm]Ù
32. A<uv]EW>i tzá]Äšuh mhgÙÊu sÜ>nuh

A<uv]EW>i tzá]ÄšueT |Ù}Êinu xmIph mhgÙÊ[
èÎ]>u n]yR BvnmuÞ]yi>uÎu. A vIÈil sÜ>N èÎ]>u
n]y>uÞ]yi>uÎu. ay]šueT Ej]Ùi A<uv]EW>imny[ÄeÙ
kÎuk]Ùikeš Emy[Äuky]yi>uÎu. A Ej]ÙiÄu sÜ>en niymic{
k]ÙÊu mny[Äl axhKYh kÎuk]ÙikšumuÞ]yi>uÎu.
divxhEt]ruh >]vieÙ sÜ>N mny[ÄlecÎu kÎuk]Ùikeš
eyÙ}]m<ic{uviÈu ek]ÞuEp]yi tIÕi En>h eevkuEá]L mny[Äl
ek]ÞuecÎu et]<uÊukšiÙ]ÄieÄÈuh. aÆeny]fu ptiv[.
ay]L kÎuk]Ùikeš a<ic{uviÈuek]ÞuEp]kuEá]L av
pÙv<iy]yi Ep]yiÊuTÆuh. višic{]Ùuh prÇ]Ùuem]Îuh av
anux>iÄukyumiÙ}. AkÏ]eT nUrunUÕáetÉmuÞ[. avey
eyÙ}]h Emy[Ä]N ay]eš]>uÊN m]ztEmyuÔU. ay]L prÇiÈu
EkLÄ]etyi>uÎ]l O>u vTiek]Þ[ O>u psuvin[ OÎTic{u. aTi
ek]ÞyuTen psu avieT vIfu cÊu. sÜ>N psuvien
aTiek]Þ Ø]nh En]Äi mnÓiÙ]Äi. pieÎ psuv]y]Ùuh
k]šy]y]Ùuh ay]L prÇiÈu EkÈieÙ}Üil ay]L A Ø]nh
En]Äi O>Ti ek]TuÄuh. aTi ek]Þ]ÙuTen A mZgh vIfu
c]kukyuh ecy{uh. aÆen ptiv]yi. aÆen kurc{uk]Ùh
k<iÇEÏ]E<Äuh kÎuk]ÙikL miÄtuh ceÊ]TuÆi. sÜ>nu
buÍimuÈuh vše> kurÇu.
aÆenyi>iÄuEá]L O>u divxh tzá]ÄL teû

kÎuk]ÙikešÙ}]h nÎ]yi>iÄuÎuEv] `Îu En]Ä]n]yiec{Îu
et]<uÊukšil En]ÄiyEÏ]L av miÄv]ruh sUnYÆš]yi>i
ÄuÎt]yi kÞu. O>u et]<uÊil m]zth OEÎ] >EÞ]
psuÄšuÞ]yi>uÎu. avyuh pÈifi kiTÎu ÑIfic{[ ~kEdsh
c]k]r]yi>uÎu. \Ten tzá]ÄL sÜ>en višic{[ "nÐueT
kÎuk]Ùikeš]eÄ `vieT" `Îu Ec]dic{u.
59
e`tiHYm]Ù
sÜ>N: atÆenyi>iÄuh. A>]y]eÙß]? kÎuk]Ùikš]
y]Ùuh vkti>ivu Evfh. prÇ]l EkLÄ]Ç]ÙÆenyi>iÄuh.
aTiyEn]Tu kšic{]ÙÆeny]f[ táu>]En!
tzá]ÄL: nIeyß]fu pryuÎt[ sÜ>]! `nieÄ]Îuh

mnÓiÙ]kuÎiÙ}. nÐueT kÎuk]Ùikeš]eÄeyvieT?
sÜ>N: avey]eÄ axÊuÄšuh aDikzpxhgikšum]

yi>uÎu, táu>]En! prÇ]l EkLÄuÎt]yi atieÙ]Îu
muÞ]yi>uÎiÙ}.
tzá]ÄL: aet]eÄyi>iÄeÈ, av `vieT?n
sÜ>N: `Ù}]h cÊu.
tzá]ÄL: aEy{]! aetÆen?
sÜ>N: prÇ]l prÇtuEp]eÙ EkÈu nilÄ]ÇiÈ[

aTiyN O]E>] vIÄu ek]TuÊu. `Ù}]h mriÇuvIfu c]vukyuh
ecy[tu. aveyÙ}]h axÊuÄš]yi>uÎu táu>]En! aÆen
yuÔv nmuÄu EvÞ. etEÄ]Èu Ep]k]N prÇ]l vTEÄ]Èu
Ep]kuh. aÆenyuÔv nmueÄßin]f[?
tzá]ÄL: aEy{]! mH]p]pI! nI ctic{EÙ}]. mutl

Ep]yEt] Ep]yi. atu vÙ}tum]keÈ, nI mH]p]pemÙ}]h ekÈi
vc{EÙ}]. |tieû O>hsh nÐueT trv]EÈÄumi>iÄumEÙ}]. nIyini
`ztk]Ùh n>kmnuBvic{]l |o p]pemÙ}]h tI>uh? |tu vÙiy
kÚinm]yiEÏ]yi.
sÜ>N: aEy{]! aTiynet]Îuh vic]>ic{iÙ}. aTiyn

et]Îuh ariy]nuh vy{! p]pemÎu prÇ]eÙß]f[ táu>]En!
aviTuÎu p]pemÎuh n>kemÎuem]eÄ a>ušiec{y{uÎtieû
x]>h aTiynu mnÓiÙ]kuÎiÙ}.
sÜ>N EkvÙh mZgzp]yn]yi>uÎuevÎuÔtu pryfemÎi

Ù}EÙ}]. ay]L p]pemÎuh pufYemÎuh n>kemÎuh xVRg
60
e`tiHYm]Ù
emÎumuÔet]Îuh EkÈiÈu teÎ \Þ]yi>uÎiÙ}. ay]L OTuvil
prÇtu EkÈiÈu tzá]ÄL p]ppufYÆešyuh n>kxVRgÆ
ešyuh mÕuh pÕi vix[t>ic{u prÇu EkLÏic{u. O]E>]E>] n>k
Æešyuh n>k]nuBvÆšueT k¨tkešyuh pÕi tzá]ÄL
viv>ic{u prÇuEkÈEÏ]L Byvuh vYxnvuh xHiÄ]N
p]TiÙ}]t]yiÈu sÜ>N k>ÇutuTÆi. ay]L EkvÙh mU™n]yi
>uÎuevÜiÙuh ay]LÄu tzá]ÄešÄuric{u vše> B¬iyuh
aviTueÊ v]Äil dZ™m]y visV]xvumuÞ]yi>uÎu. atin]l
ay]L vYxnic{u k>Çu et]<utuek]Þ[, "aTiyeû
ariviÙ}]y[kek]Þ[ |Æen ecy[tuEp]yi. |ni |o mH]p]ph
tI>]N vÙ} v<iyumuEÞ]? aTiyenßu ecy[t]l |o mH]p]ph
tI>uh? atukUTi aviTuÎ>ušiec{y{fh."
tzá]ÄL: |o mH]p]ph tI>]N ghg]x[n]nmÙ}]et meÕ]>u

m]RgvumiÙ}.
sÜ>N: atu ecy[t]l tI>uEm]?
tzá]ÄL: atu xhsyiÄ]nuEÞ]? k]siyilEÏ]yi ghg]

x[n]nvuh visVn]œdRsnvuh k<ic{]l tI>]Ê p]pmiÙ}.
sÜ>N: `Î]l aTiyN |EÏ]LÊeÎ y]zty]f[. |ni

|o p]ph tIRÊiÈÙ}]et meÕ]>u k]>YmiÙ}.
|zpk]>h prÇu tzá]Äeš B¬ipURvh vàic{uek]Þu

sÜ>Nn]yR k]siÄu y]zty]yi.
aÆenyi>iÄuÎ k]ÙÊ[ O>u divxh k]sivisVn]œEn]T[

aviTueÊ v]Em]XhEg vxiÄuÎ Edvi zsIp]Rvti "aÙ}Ey]
Bgv]En! ghg]x[n]nh ecy{uÎve>Ù}]h p]pvimu¬>]yi Em]Ñ
eÊ zp]piÄuemÎ]fEÙ}] pryuÎt[. `Î]ÙxhKYm]šukL
|vieT vÎu ghg]x[n]nh k<ic{u Ep]kuÎuÞ[. |vReÄ]eÄ
Em]Ñh ÙBiÄuEm]?
61
e`tiHYm]Ù
Bgv]N: eey®, OÎumiÙ}. B¬iyuh visV]xvum]f[ zpD]nh.
avyueÞÜiÙÙ}]et Em]Ñzp]p[ti \Þ]vukyiÙ}. avyuÔvR
|Ä]ÙÊu cu>uÄm]f[. avyiÙ}]et ghg]x[n]nh ecy[ttu
ek]Þ[ y]et]>u PÙvumiÙ}. |tu EvfemÜil n]eš w]N
Eb]ÍYeÏTuÊiÊ>]h.
|o xhB]Sfh nTÎtieû piEÕdivxh >]vieÙ nÐueT

sÜ>Nn]yR k]siyieÙÊi. aEÏ]L axhKYm]šukL avieT
x[n]n]dikL ecy{uÎuÞ]yi>uÎu. A kUÈÊil sÜ>nuh x[n]n
m]>hBic{u. A xmyh Bgv]N visVn]œN O>u vZÍzb]ªfeûyuh
zsIp]Rvti vZÍy]y O>u zb]ªfx[ztIyueTyuh EvSh D>ic{u
ghg]tI>ÊiÜl veÎÊi. A vZÍzb]ªfN virc{uvirc{u ecÎu
ndiyiEÙÄirÆ]n]yi B]vic{ xmyh k]l etÕi evÔÊil vIfu.
avieTÄiTÎu muÆukyuh ep]Æukyuh evÔh kuTiÄukyuh
ecy[tu m>iÄ]N B]vic{u. aEÏ]L zb]ªfx[ztI "aEy{]! èû
BRÊ]v[ kuTic{u c]v]N B]viÄuEÎ! aEÌHÊinu nIß]nriÇu
kUT]. Ae>ÜiÙuh aEÌHeÊ piTic{u kyÕi >ÑiÄEf!" `Îu
prÇuek]Þu višic{u niÙvišic{u. atu EkÈu x[n]nh k<ic{u
ek]Þu niÎ jnÆešÙ}]h O]TieyÊi. A kUÈÊil nÐueT
sÜ>numuÞ]yi>uÎu. `Ù}]v>umTuÊu ecÎEÏ]L zb]ªfx[ztI
"p]ph tI>]Êv>]>uh èû BRÊ]vien et]T>uEt, p]pmuÔvR
et]È]ÙEÏ]L aEÌHh m>ic{uEp]kuh" `Îu prÇu. |tu EkÈ[
"p]ph tIREÎ] |Ù}Ey] èÎÆen niþyiÄ]h. n]h nimiÊh
O>u zb]ªfN m>ic{u `Îu v>uÎtu k¨m]fEÙ}]. atuEk]Þ[
atu EvÞ]" `Îu vic]>ic{u `Ù}]v>uh piM]ri. aEÏ]L nÐueT
sÜ>N "ghg]x[n]nh ecy[t]l xkÙp]pvuh tI>uemÎ]fEÙ}]
èû táu>]N a>ušiec{y[tt[. `niÄini p]pemvieTy]f[?
èû xkÙ p]pÆšuh tIRÎi>iÄuÎu" `Îu prÇuek]Þ[ A
zb]ªfen piTic{ukyÕi. Bgv]nuh Bgvtiyuh avieTniÎu
Ep]ytieû EsSh "|Î[ avieT x[n]nh k<ic{iÈuÔv>il
èÎÏiTic{u kyÕiy A O>uvnu m]zth Em]ÑmuÞ[. aveû
62
e`tiHYm]Ù
visV]xh kÞiEÙ}?" `Îu Bgv]N a>ušiec{y{ukyuh Edvi xÐti
Äukyuh ecy[tu.
pURÉvisV]xEÊ]Tuh B¬iEy]TuhkUTi ghg]x[n]nh

ecy{ukyuh visVn]œen dRsiÄukyuh viEsSic{uh EÙ]eekkn]œ
n]yi>iÄuÎ Bgv]eû k>x[pRsnÊin[ B]gYh xiÍiÄukyuh
ecy[t sÜ>nu Em]Ñh kiÈuEm] `ÎuÔtu xhsyiÄ]niÙ}EÙ}].
ay]L k]siyilvc{uteÎ aciE>f Bgvlx]yUjYeÊ
zp]pic{u.
sÜ>N k]siÄu Ep]ytieû EsSh kurc{uk]Ùh k<iÇ

EÏ]L A<V]EW>i mny[Äl xß]n]deeYsY>YÆL kurÇu
tuTÆuky]l tzá]ÄL atieû k]>fmriyuÎtin]yi p]<UR
pTiÏu>yil Ašyc{u zps[nh evÏic{uEn]ÄiÄukyuh psuHihx
ecy[ttu sÜ>n]efÜiÙUh tzá]ÄLkUTi aEnVSic{i>uÎuevÜil
atiniTy]vukyiÙ}]yi>uÎuevÎuh aÆen ecy{]ti>uÎtin]l
A mH]p]pÊieû O>hsh tzá]ÄšueT kuTuhbeÊÄUTi
b]Dic{iÈueÞÎuh atu nimiÊm]f[ AÞuEt]ruh ~<>muri
práukšil nirc{u pyR vitÏiÄukyuh atu pUvuh k]yum]kuÎ
xmyh EvÙieyTuÊu kÎuk]Ùikeš kyÕi tIÕukyuh ecy{f
emÎuh aÆen ecy[tuek]Þ]l Ed]SÆL nIÆi suBh
PÙemÎu kfiy]R viDiÄukyuh ecy[tu. A viDizpk]>h mUÎu
ek]Ù}h ecy[tEÏ]E<Äuh mny[Äl xß]nvuh xáÊuh `Îu
EvÞ, xmeeÙsV>YÆšuh pURv{Dikh vRÍiÄuky]l |o pufY
kRmh `Îuh nTÊfemÎu niþyic{u tzá]ÄL atinuEvÞuÎ
~RÏ]Tukeš]eÄ ecy[tu. at[ avieT |EÏ]<uh nTÎuv>uÎueÞ
Î]f[ EkLvi. `Îu m]ztmÙ}, psuÄeš všRÊuÎt[ `Æen
y]y]Ùuh OTuÄh Ed]Sk>m]Ey p>ifmiÄukyuÔU `Îuh,
"atin]l EmÙ]l nÐueT |Ù}Ê[" A ~RÏ]ET EvÞ `Îuh
tzá]ÄL tIRc{eÏTuÊi. aÄ]Ùhmutl A<uv]EW>i mny[Äl
psuÄeš všRÊuk ptiviÙ}. |Æen O]E>] k]>fÆš]l
pk]>]dikš]y pÊu kUÈh A mny[ÄÙiÙ}]ety]yiÊIRÎu.
atienÏÕi EkÈiÈuÔ O>u Es}]kh t]e< `<utuÎu.
63
e`tiHYm]Ù
"p]yuh, p>áu, psu, p]zti, pTÕiv]<,
pÊ]yvuh, pÙk, eeptl, pfh teeœv
p]y]di pÊiv pTiÏu>Ey]TukUTi
Êzá]ÄLtN niÙyEn nHieyÎu EkLÏU"
64
e`tiHYm]Ù
33. n]EÙÄ]Èu piÔm]R

n]EÙÄ]Èu piÔm]R OÎ]h t>h eesvÏiÔm]>]f[. |v>ueT
pURvkuTuhbh p]Þiyil "n]ÜuEn>i"Äu xmIph "vijyn]>]yf
pu>h" `Î ØÙÊ]yi>uÎu. `Î]ÙiEÏ]L at[ ti>uvit]hkUril
ti>uvÙ}]y[Äu xmIph "kuÈEá>UR" `Î EdsÊ]f[. A kuTuhb
Ä]R pÙtuek]Þuh Ey]gYM]>]yi>uÎu. |EÏ]<uh aÆenteÎ.
avR xtYv]M]>uh pÚiÏuh k]>YEsSiyumuÔv>uh kfÄuviSy
Êil atixmRœM]>um]yi>uÎu. A kuTuhbh vše> n]š]yiÈu
ti>uvit]hkUR mH]>]j]ÄM]>ueT zpEtYk k>ufy[Äu p]ztI
Bvic{uek]Þ]f[ vRÊiÄuÎt[. |zpk]>h Ezsævuh zpxiÍvu
m]y A kuTuhbÊil muNpuÞ]yi>uÎ mUÎu mH]M]e>ÏÕiy]f[
|vieT pry]N B]viÄuÎt[.
1. Ey]gIsV>N
Ey]gIsV>eû jnnh ek]Ù}h 719)m]Þu vijyn]>]yfpu>h

`Î ØÊuteÎy]yi>uÎu. aEÌHh x]m]nYvidY]BY]x]nß>h
Ey]gs]x[zth p>IÑic{uh zkEmf O>u mH]Ey]giy]yiÊIRÎu.
atiniTy[Ä[ aEÌHh >Þu viv]Hh ecy{ukyuh ciÙ xß]n
ÆšuÞ]vukyuh ecy[tu.
A Ey]gi O>iÄl ti>uvnßpu>Êu v>ikyuh mH]>]j]

vien muKh k]fiÄukyuh aviTuÎu Ey]giey yœ]Ey]gYh
xlÄ>iÄukyuh zpEtYkh ØÙh kÙ[pic{u ek]TuÊu t]mxiÏi
Äukyuh ecy[tu. muKhk]fic{ xmyh zpxhgvs]l "Ey]giÄu
BÑfemß]f[ ptiv[" `ÎukUTi kÙ[pic{u Ec]dic{u. "p]Ùuh p<vuh
m]ztEm ptivuÔU" `Îu Ey]gi ti>umnÓriyiÄukyuh Ey]gi
t]mxiÄuÎ ØÙÊ[ AvsYmuÔ p]Ùuh p<vuh ek]ÞuecÎu
ek]TuÄuÎtinu kÙ[pic{u cÈh ekÈukyuh ecy[tu. kÙ[pnzpk]>h
O>]L mUÎiTÆuÎ
ØÙÊu ek]ÞuecÎu ek]TuÊu. O>]LÄ[ |ztyuh p]Ùuh p<vuh
EvÞiv>ikyieÙ}Îuh `ÜiÙuh D]>]šh ek]TuÄfemÎum]fEÙ}]
65
e`tiHYm]Ù
kÙ[pn,atuek]Þ[ |ztyuh |>iÄeÈ `Îu vic]>ic{iÈ]f[ A
mnuSYN |ztyuh p]Ùuh p<vuh ek]ÞuecÎt[. atukÞ[ Ey]gi
"`zt p]ÙuÞ[?" `Îu Ec]dic{u . atu ek]ÞuecÎ AL
"mUÎiTÆ<iyuÞ[" `Îu prÇu. atu EkÈ[ Ey]gi "mUÎiTÆxEÊ]TUkUTi prÇu. mEÕy]L atinuÊ>m]yi OÎuh
miÞ]et Ep]vukyuh ecy[tu.
EmÙ[prÇ zpk]>h Ey]gi prÇ viv>h `ÆenEy]

mH]>]j]vu kÙ[pic{riÇu. piEÕdivxvuh Ey]gi ek]È]>Êil
ecÙ}femÎu kÙ[pic{i>uÎtin]l Ey]gi ecÙ}uÎtinu muá]|
muÏtu pr p]Ùuh mUv]yi>h p<vuh kÙ[pic{u ek]È]>Êil v>uÊi
vc{u. Ey]gi ecÎu muKh k]fic{EÏ]L "AxnÊilkUTi p]l
kuTiÄ]ruEÞ]?" `Îu kÙ[pic{u Ec]dic{u. Ey]gi atinu mrupTi
y]yi "AvsYeÏÈ]l atum]v]h" `Îu kÙ[piÄukyuh O>u vÙiy
v]RÏinkÊu muÏtu pr p]Ùuh atinTuÄl mUv]yi>h p<vuh
avieT H]j>]Äic{u ek]TuÄukyuh ecy[tu. \Ten Ey]gi A
v]RÏiÙirÆiyi>uÎu eek nIÈi. Ey]giyueT kUeTyuÞ]yi>uÎ
siSYM]R p<h et]Ùi kšÇu ky{il ek]TuÊuek]Þi>uÎu.
Ey]gi atuv]Æi BÑic{utuTÆukyuh ecy[tu. kurc{uxmyh
k<iÇEÏ]L A p<h mu<uvnuh tiÎutIRÎu. aEÏ]E<Äuh p]Ùuh
mu<uvN Ey]giyueT akÊ]yi. atukÞ[ mH]>]j]v[ ~Õvuh
vix[myEÊ]TukUTi "|EÌHh EkvÙh O>u Ey]giyÙ}; O>u
Ey]gIsV>N teÎy]f[" `Îu kÙ[pic{u. aÎumutl aEÌHeÊ
`Ù}]v>uh Ey]gIsV>N `Îu prÇu tuTÆukyuh ecy[tu.
Ey]gIsV>N ti>uvnßpu>Êu t]mxic{i>uÎ k]ÙÊu

zptidinh >]vieÙ k>mny]ÕilEÏ]yi kušiÄukyuh kuTl purÊi
rÄi k<uki suÍIk>iÄukyuh emtiyTiyiÈuek]Þu evÔÊieû
mIet nTÄukyuh mÕuh ecy[ti>uÎt]yi EkLviyuÞ[. `Ù}]h
ek]Þuh aEÌHh divYn]y O>u Ey]gIsV>n]yi>uÎuevÎuÔtinu
xhsymiÙ}.
66
e`tiHYm]Ù
Ey]gIsV>N sucIzàÊuh m>utV]N mÙyiÙum]yi vše>Ä]Ùh
t]mxic{iÈuÞ[. aÆen pÙ ØÙÆšil xW>ic{uh pÙtuh kÞuh
EkÈuh anuBvic{uh mnÓinu nÙ} tZp[ti v>iky]l OTuÄh aEÌHh
EkvÙh vi>¬n]yiÊIRÎu. Ey]gIsV>n]yi>uÎ aEÌHÊinu
E>]gpIQEy] vRSt]p]dikšil duÓHtVEm] \Þ]yi>uÎieÙ}Îu
Ôtu pryfemÎiÙ}EÙ}]. `ÜiÙuh BUEÙ]kv]xÊil tZp[ti
v>iky]l OTuÄh EdHeÊ \EpÑic{ukšy]emÎu niþyic{u.
|zpk]>muÔ Ey]gIsV>M]RÄu m>fh xV]yÊm]fEÙ}]. avRÄ[
`ztk]Ùh EvfemÜiÙuh jIvic{i>iÄuÎtinuh y]et]>u zpy]x
vumiÙ}.
Ek>šBUmi p>su>]mn]l zb]ªfRÄ]yieÄ]Þu d]nh

ecy{eÏÈiÈuÔt]ky]l avieTevc{uÔ EdHviEy]gh viHitm
eÙ}Îu niþyic{[ aEÌHh p]Þiyil "k>iÜušh" `Î ØÙEÊÄ[
Ep]yi. avieTevc{[ 936-]m]Þu tuÙ]m]xÊil 217-]meÊ
vyÓil O>u divxh ptivuEp]eÙ sivpUj k<iÄukyuh atieû
avx]nÊil xm]DiyiÙi>uÎu ek]Þ[ A«]vien p>m]«]vi
Ül ÙyiÏiÄukyuh ecy[tu.
Ey]gIsV>N k>iÜušÊu xm]DiyiÙi>uÎ ØÙÊ[ aEÌH

Êieû vhsjR O>áÙh pfiyic{[ aEÌHÊieû O>u vizgHh
zptiæiÄukyuh avieT višÄuevÏ[, pUj mutÙ]yv nTÊuÎ
tinu EvÞuÎ ~RÏ]TukL ecy{ukyuh ecy[tu. n]EÙÄ]Èu
kuTuhbÄ]R |EÏ]<uh ciÙ xmyÆšil avieTEÏ]vukyuh
pUj]dikL nTÊi vàic{uEp]>ukyuh ecy[tuv>uÎuÞ[.
2. Ey]gIsV>N >]mNpiÔ
x]Ñ]l Ey]gIsV>eû zpœmB]>Yyil aEÌHÊinuÞ]y

zpœmpuzten "Ey]gIsV>N >]mNpiÔ" `Î]f[ x]D]>fy]yi
prÇu vÎi>uÎt[. ciÙR aEÌHÊien "v>>]mEy]gi" `Îuh
prÇu vÎi>uÎu. aEÌHÊieû jMØÙvuh vijyn]>]yf
pu>hteÎy]yi>uÎu. aEÌHh jnic{tu ek]Ù}h 900)m]Þ]yi>uÎu.
67
e`tiHYm]Ù
Ey]gIsV>N >]mNpiÔ O>u tmi<[ p¥itnuh tmiuÎu. aEÌHh tmi<il aEnkh kZtikšuÞ]ÄIÈuÞ[. av
eyÙ}]h `<utIÈuÔ t]šiEy]ÙzgÖÆL n]EÙÄ]ÈugZHÊil
|EÏ]<umi>iÄuÎuÞ[.
Ey]gIsV>N >]mNpiÔ aEÌHÊieû a¢En]TukUTi

ecruÏÊilÊeÎ Ek>šÊil vÎuEcRÎu. ciÙ xRÄ]>uEdY]
gØM]>ueT p>icyvuh mH]>]j]vu ti>umnÓieÙ k]>ufYvuh
xiÍiÄ]niTy]ytuek]Þ[ aEÌHÊinu ecruÏÊilÊeÎ
xRÄ]R jIvnh ÙBiÄuÎtinuh xhgtiy]yi. aEÌHÊinu AdYh
ÙBic{tu m]EvÙiÄ>, ti>uvÙ}] mutÙ]y ØÙÆšil EdvxVh
kfeÄ<uÊ]f[. atilniÎu kyÕh kiÈiÄiÈi OTuÄh
aEÌHÊinu vÙiy EmeÙ<uÊuEdY]gh ÙBic{u.
Ey]gIsV>N >]mNpiÔ vÙiy EmeÙ<uÊupiÔy]yi>uÎ

k]ÙÊu kuÈEá>UR n]EÙÄ]Èu n]yR anYh nilÄukyuh A
n]y>ueT xkÙxV]ÊuÄšuh |EÌHÊinu |n]m]yi kÙ[pic{u
ek]TuÄukyuh ecy[tu. pieÎ Ey]gIsV>N >]mNpiÔ A
n]y>ueT vITi>uÎ ØÙÊ[ putut]yi O>u Bvnh pfiyiÄukyuh
xVEdm]y vijyn]>]yfpu>ÊuniÎ[ "\my]L p]Rvti" èÎ]>u
xVj]tix[ztIey viv]Hh ecy[t[ avieT ek]Þuv>ikyuh
ecy[tu. |zpk]>m]f[ avRÄ[ mÙy]šÊil O>u kuTuhbmuÞ]
vukyuh avR n]EÙÄ]ÈupiÔm]>]yiÊI>ukyuh ecy[tt[.
viv]Hh ecy[ttieû EsSh vše>Ä]ÙEÊÄu Ey]gIsV>N

>]mNpiÔy[Äu xß]nÆšuÞ]k]etyi>uÎu. B]>Yy[Äu kUeT
ÄUeT gRBmuÞ]vukyuh atu n]ÙumWuh m]xm]kuEá]L
aÙxiEÏ]vukyum]f[ ecy[ti>uÎt[. atiÎ]yi ciÙ cikiXkL
ecy[tiÈuh O>u PÙvuh k]f]y[ky]l atieû k]>fmriyu
Îtin]yi Ey]gIsV>N >]mNpiÔ p]<UR pTiÏu>yil Ep]yi
zps[nh evÏic{uEn]ÄiÄukyuh A x[ztIyueT EdHÊil O>u
g³RvN b]Dic{iÈueÞÎuh A g³Rveû \pzdvh nimiÊm]f[
gRBmÙxiEÏ]kuÎetÎuh, A g³Rven O<ic{]ÙÙ}]et xß]nmu
68
e`tiHYm]Ù
Þ]vukyieÙ}Îuh zps[nviDiyuÞ]vukyuh ecy[tu. atin]l
aEÌHh ciÙ mzßv]dikeš v>uÊi mzßv]dÆL ecy{ic{u. A>u
vic]>ic{iÈuh A g³Rven O<iÄ]N k<iÇiÙ}. aÄ]ÙÊu
ecÆÎUR "EtvÙEÒ>iÊ]N" èÎ]>u vÙiy mzßv]diyuÞ]
yi>uÎu. OTuÄh Ey]gIsV>N >]mNpiÔ A mzßv]di v>uÎtin]
šyc{u. ">Þudivxh k<iÇ[ v>]"emÎu EtvÙEÒ>iÊ]N mrupTi
prÇyy[Äukyuh ecy[tu.
prÇi>uÎ divxh evšuÏ]Nk]ÙÊu EtvÙEÒ>iÊ]N

ecÆÎU>u niÎu pureÏÈu. kuÈEá>UR xmIpm]yEÏ]L En>h
evšuÊu. aÎu>]vieÙ kušiyuh ciÙ jpÆšuem]eÄ ptivu
Þ]yi>uÎtin]l v<iÄu kÞt]y O>áÙÄušÊiÙirÆi aEÌHh
kušiÄukyuh aEÏ]E<Äuh kuEreÒ |ševyiÙuh vÎu
tuTÆuky]l >Þ]hmuÞu kopInm]yi \TuÊuek]Þu kopInvuh
OÎ]h muÞuh nnc{u pi<iÇu kušÏu>yueT mukšil vi>ic{iÈ[
aEÌHh kušÏu>yiÙi>uÎ[ jph tuTÆukyuh ecy[tu. A ØÙÊ[
O>u vÙiy k]vuhkUÈvuh avieT axhKYh ku>ÆM]>umu
Þ]yi>uÎu. mzßv]di kÉumTc{u mUÄuh piTic{u jpic{uek]Þi>uÎ
xmyh O>u v]n>nirÆi vÎ[ aEÌHÊieû kopInemTuÊu
ek]ÞuEp]yi. jph k<iÇu y]zty]yi En]ÄiyEÏ]L kopInh
|Èi>uÎ ØÙÊu kÞiÙ}. aet]>u v]n>enTuÊuek]Þu O>u
vÙiy m>Êieû azgB]gÊu ecÎi>iÄuÎt]yi kÞu. "`T]!
Ezd]Hikeš, niÆešeÎÏÕic{uEv]? `Î]l w]N niÆešyuh OÎu
pÕiÄ]et viTukyiÙ}" `Îu prÇiÈ[ t]N O>u mzßh jpic{[ A
v]n>Ê]M]e>eyÙ}h mnÓuek]Þ[ AkRSic{uek]Þ[ muÞuem
TuÊu y]zty]yi. AkRSfs¬iek]Þu v]n>Ê]M]e>Ù}]h
teû piÎ]eÙ kUTi. atil O>u v]n>Ê]eû ky{il A
kopInvumuÞ]yi>uÎu. aÆen aEÌHh n]EÙÄ]ÈieÙÊi.
aEÌHeÊ kÞyuTen Ey]gIsV>N >]mNpiÔ AxnxlÄ]>h
ecy[ti>uÊi kusÙzps[nh ecy[tu. aEÏ]E<Ä[kuh v]n>Ê]
M]e>eÄ]Þu n]EÙÄ]ÈumuÕh nirÇu. atu kÞiÈ[ Ey]gIsV>N
>]mNpiÔ "|eteß]>u vidYy]f[? |o ku>ÆM]e>ey]eÄ
69
e`tiHYm]Ù
kUeTeÄ]Þu vÎi>iÄuÎetßin]f[?" `Îu Ec]dic{u. atinu
mrupTiy]yi t]N "|o kÔM]R nÐueT kopInh Em]ïc{u.
atin]l ave> w]N b³ic{u ek]ÞuEp]>iky]fu ecy[tt[.
èÎ buÍimuÈiÄ]N En]Äiytin[ av>uh kurc{u buÍimuÈeÈ"
`Îu prÇu. aEÏ]L vÙiy EmeÙ<uÊupiÔ "e`® x]DuÄL;
ave> viÈyEc{Äfh" `Îu prÇu. \Ten t]N O>u mzßh
jpic{u mnÓuek]Þ[ \c{]Tnh ecy[tiÈ[, "A kopInh avieT
|ÈIÈu Ep]kuviN" `Îu prÇu. azpk]>h A ku>ÆM]e>Ù}]h
Ep]vukyuh ecy[tu.
|tu kÞ[ Ey]gIsV>N >]mNpiÔ vše> vix[myiÄukyuh

EtvÙEÒ>iÊ]N OÈuh ciÙ}rÄ]>neÙ}Îu tIRc{eÏTuÊukyuh
ecy[tuevÜiÙuh OÎukUTi p>IÑiÄfemÎu niþyic{uek]Þ[,
"niÆL, |vieT v>uÎtinu w]N AvsYeÏÈtieû k]>fh
mnÓiÙ]yiÄ]fumEÙ}]. w]nEnkh mzßv]dikešyuh eevdYM]
e>yuh |vieT v>uÊukyuh avR pÚic{etÙ}]h zpEy]gic{uEn]Äu
kyuh ecy[tu. atuek]Þ[ `niÄu OÈuvše> pfm[ ecÙv]y
tÙ}]et meÕ]>u PÙvumuÞ]yiÙ}[. |ni niÆešeÄ]ÞukUTi
k<iyuÎet]eÄ ecy{ic{uEn]Äukyuh atuek]Þuh PÙh
\Þ]k]ÊpÑh |o zsmvuh AzgHvuh EveÞÎu vy[Äukyuh
ecy{femÎ]f[ w]N vic]>iÄuÎt[. `niÄ[ vyÓ[ ~kEdsh
arupEt]šm]yi>iÄuÎu. |niyuh xßti \Þ]k]ÊpÑh pieÎ
atienÄuric{[ AzgHiÄfemÎiÙ}EÙ}]. |o pu>]tnvhsh èû
k]ÙÊu nsic{u `Îu v>]etyi>iÄ]n]yi O>u puztxß]n
emÜiÙumuÞ]y]leÄ]Ô]emEÎ `niÄ]zgHmuÔU. m>ic{]l EsS
zkiy (|ztyuh prÇEÏ]E<Äuh Ey]gIsV>N >]mNpiÔyueT kÉu
>Þuh nirÇ[ azsuÄL D]>y]yi O<ukiÊuTÆi. aEÌHÊinu
v]ÄukL pureÏT]etyum]yi. ghBI>m]nxnuh eeD>Ys]Ùiyum]yi
>uÎ aEÌHÊieû p]>vsYh kÞ[ avieT kUTiyi>uÎve>Ù}]h
k>ÇuEp]yi. mzßv]diyueT kÉiÙuh evÔh nirÇu. aEÌHh
O>u viDh mnÓien xm]D]neÏTuÊi \rÏic{uek]Þ[ pieÎyuh
prÇu tuTÆi) ecy[v]N A>umiÙ}]etyi>iÄuÎtu k¨m]fEÙ}].
70
e`tiHYm]Ù
"apuztxY kuEt] mu¬i" `Î]fEÙ}] mHdVcnh. atin]l èû
AzgHxiÍiÄ]yi niÆL EvÞuÎtien mnÓi>uÊi ecy{fh.
|o g³RvN O<iÇuEp]y]l xß]nmuÞ]kuemÎ]f[ zps[n
vs]l kÞi>iÄuÎt[. atin]l atin]yiÈ]f[ niÆL zpD]n
m]yi En]EÄÞt[. `niÄ[ èû anuBvhek]Þ[ mzßv]dikeš
Äuric{[ AkÏ]eT visV]xh vše> kurv]yi>iÄuÎu. `Î]l
niÆešÄuric{[ aÆen Et]ÎuÎiÙ}. niÆL vic]>ic{] l |o
g³Rven O<ic{uviT]N k<iyuemÎuteÎy]f[ èû visV]xh.
`ÜiÙuh èû mnÓinu kurc{ukUTi \rÏuv>]n]yi niÆL AdYEm
O>u k]>Yh ecy{fh. èßÎ]l (cUÞiÄ]fic{uek]Þ[) |t] |o
et]<uÊieû (kÎuk]ÙiÄUTieû) purÊu pTRÎu kiTÄuÎ
mÊvÔi AkRSic{u t]e<yirÄukyuh \c{]Tnh ecy[tu
pURvØitiyiÙ]Äukyuh ecy{fh. pieÎ nÐueT zpkZtk]>Y
Êinu vÈhkUEÈÞeteßÙ}]emÎu prÇ]l `Ù}]h w]N
ty{]r]Äic{u t>ukyuh ecy{]h" `Îu prÇu. atu EkÈu
EtvÙEÒ>iÊ]N "gu>ukT]Ñvuh p>Edvtm]>ueT k]>ufYvuh
ek]Þ[ |o g³Rveû \pzdvh O<iÄ]emÎuteÎy]f[ èû
visV]xh. niÆšueT kuTuhbh azt xukZth Ñyic{teÙ}Î]f[
EkLviek]Þ[ w]N ariÇiÈuÔt[. atuek]Þuh aviTueÊ
B]gYhek]Þuh aviETÄu xßtiyuÞ]kuemÎuteÎ w]N
visVxiÄuÎu. èû Ep>il aviETÄu visV]xh \Þ]kuÎ
tin]yi aviTuÎu AvsYeÏÈ zpk]>h |EÏ]LÊeÎ k]fic{u
Eb]DYeÏTuÊ]h. pieÎ g³Rven O<iv]ÄuÎtinu viEsSi
ec{]Îuh vÈh kUEÈÞt]yiÈiÙ}. ax[tmic{[ ~<> n]<ik
>]ztiy]kuÎtuve> ÑmiÄuk m]zth ecy[t]l mti. pieÎ
EvÞet]eÄ aEÏ]L w]N pry]h" `Îu pryukyuh
et]<uÊieû mukšil nirc{u k]yuh pUvum]yi pTRÎukiTÎi>uÎ
mÊvÔiey O>u mzßh jpic{u mnÓuEk]Þ[ AkRSic{u
t]e<yirÄukyuh ecy[tu. atukÞ[, aÛutp>vsn]y
Ey]gIsV>N >]mNpiÔ "|zpk]>h ecy{femÎu w]N prÇt[
aviTueÊ Ep>il `niÄ[ avisV]xmuÞ]yiÈÙ}. |o
aÛutkRmh k]f]nuÔ AzgHhek]Þuh |ovk vidYkL
71
e`tiHYm]Ù
k]fiÄuÎtinu s¬M]>]y m]zßikM]R |EÏ]<uh
cu>uÄm]ky]Ùuh prÇuEp]yi ÈÎyuÔU" `Îu prÇu. t]N
meÕ]>u mzßh jpic{u mnÓuek]ÞuteÎ \c{]Tnh ecy[t[
pURvØitiyiÙ]Äukyuh ecy[tu. A mÊvÔieyÙ}]h tÙep]Äi,
|<Çukyri, yœ]pURvh et]<uÊieû mukšil pTRÎukiTÏ]ytu
kÞEÏ]L Ey]gIsV>N >]mNpiÔyueT mnÓil vix[myh
stgufIBvic{uevÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}].
aÎ[ ax[tmic{[ ~<> n]<ik k<iÇEÏ]L EtvÙEÒ>iÊ]N

v]dm]>hBic{u. aEÌHh Bx[mhek]Þ[ SLEÄ]fm]yi O>u czkh
v>c{[, atil \my]L p]RvtiyÐey |>uÊi Bx[mh jpic{[
av>ueT EdHÊiÙiÈuEk]Þi>uÎu. aEÏ]L t]N, "|o
EdHÊiEMl A>]f[ vÎi>iÄuÎt[? `ßin]yiÈ]f[ |vieT
vÎukUTiyi>iÄuÎt[? kUT]N k]>femß]f[? `ÎuÔetÙ}]h
pryfh" `Îu prÇu. \Ten x[ztI g³Rveû niÙyil t]e<
v>uÎ zpk]>h prÇutuTÆi:
w]n]>]efÎuÔt[ zps[nvs]l niÆšriÇiÈuÞEÙ}].

w]nI x[ztIyueT xoà>Yh kÞu b]Dic{iÈuÔt]f[. |o x[ztIey
\pzdviÄfemÎuÔ vic]>h `niÄu ÙvEÙshEp]ÙumiÙ}. w]N
y]et]>upzdvvuh ecy{uÎumiÙ}. `Î]l |o x[ztI BRtZxHv]xh
ecy{uÎt[ `niÄ[ OÈuh xEß]Sk>meÙ}ÎÙ}, mH]viE>]Dvum]f[.
atin]l |o pu>uSnilniÎu xß]nmuÞ]kuÎtinu w]N
xÐtiÄukyumiÙ}. Ever y]et]>upzdvvuh w]N ecy{uÎiÙ}.
ecy[kyumiÙ}. |o x[ztIyueT EdHÊilniÎ[ O<iÇuEp]kuÎ
k]>Yh `niÄu vše> xÜTm]yiÈuÔt]f[. atin]l A O>u
k]>Yh m]zth ÈÎ]Tu niRb³iÄ>ut["
t]N: |Ù}, aÆen niRb³miÙ}. |o EdHÊinupzdvem]Îu

muÞ]Ä>ut[. |vieT xßtiyuÞ]vukyuh Evfh. aztm]ztEm
AzgHmuÔU.
72
e`tiHYm]Ù
x[ztI: w]nI EdHÊiÙuÔ k]Ùh xßtiyuÞ]vuk
ax]ÍYhteÎy]f[.
t]N: `Î]l O<iÇuEp]vukteÎ Evfh.
x[ztI: atu xÜTm]f[.
t]N: Ep]k]ti>iÄuÎtu wÆLÄuh xÜTm]f[.
x[ztI: `ßuecy{]h! atu niÆL anuBviÄukteÎ Evfh.

`ß]y]Ùuh w]en]<iÇuEp]vukyiÙ}.
t]N: Ep]yieÙ}Üil w]N ayy[Äuh. atukUT]et

O<iÇuep]y[eÄ]ÔuÎt]fu nÙ}t[.
x[ztI: èÎ O<ic{uviT]emEÎ]? atx]ÍYm]f[. aÆuteÎ

O<iÇuep]y[eÄ]Lky]f[ nÙ}t[. `Î]l \Ô m]nh kšy]et
yi>iÄ]h. |tuve> èÎ O<iv]Ä]N vÎve>EÏ]eÙyÙ} aeÆ
eÎniÄriy]h. atuek]Þ]f[ w]N pryuÎt[. muáu vÎve>Ù}]h
vic]>ic{iÈ[ èÎeÄ]Þ[ miÞiÄ]N Ep]Ùuh k<iÇiÙ}. aÆu
kurc{u pÚiÊmuÔy]šuh m]nYnum]f[. èÎ \pzdviÄ]N
tuTÆuky]efÜil w]neÆ avm]nic{yy[Äuh.
|ztyuh prÇ[ A x[ztI avieTnieÎfIÕu. \Ten t]N

muNkUÈi k>uti aTuÄl vc{i>uÎ kyerTuÊupiTic{[ O>u mzßh
jpic{[ O>u ekÈuekÈi. \Ten A x[ztI "aEy{]!" `Îu prÇu eek
>Þuh kUÈi piTic{u ekÈiyiÈviDh EcRÊuvc{uek]Þ[ avieTÊeÎ
|>uÎu. x[ztI `fIÕtu mzßv]diyueT eckiÈÊ[ aTiÄ]n]
yi>uÎu. atu mnÓiÙ]ÄiyiÈ[ aEÌHh mzßh jpic{u b³ic{
tin]Ù]f[ x[ztI avieTyi>uÎt[. b³nh k<iÇEÏ]L A
x[ztIy[Äu ky{uh k]Ùuh |šÄ]nuh |>uÎ ØÙÊuniÎ[
m]riyi>iÄ]NEp]Ùuh vy{]t]yiÈ[, "aÆu x]m]nYÄ]>neÙ}Îu
w]N xÐtiÄuÎu. w]nÆEy]Tu mX>iÄfemÎu vic]>iÄu
ÎiÙ}. èÎ bHum]npURvh ayy[ÄfemÎu m]zth
73
e`tiHYm]Ù
w]nEpÑiÄuÎu. aÆen ayy[Äuky]efÜil xxEß]Sh
ep]y[eÄ]Ô]h" `Îu prÇu.
t]N: `Æen EvfemÜiÙuh aviTueÊ |¨hEp]eÙ

bHum]nic{yy[Ä]N |vieT ty{]r]f[. aviTueÊ \pzdviÄf
emÎ[ |vieT ARÄuh vic]>miÙ}. Ep]kuÎtinu èßÙ}]m]f[
EvÞt[?
x[ztI: atu w]N pryEf]? aEÆy[Äriy]mEÙ}]. aDik

em]Îuh EvÞ. x]D]>fnTÏuEp]eÙ mti.
t]N: cu>uÄÊiÙ]y]Ùuh |Îini t>miÙ}EÙ}]. atin]l

O>vDi niþyic{u pryfh.
x[ztI: Ep]vuk `Îu tIRc{eÏTuÊiy ØitiÄ[ `niÄini

aDikh t]mxiÄ]N p]TiÙ}. n]ešÊeÎ èÎ ayy[Äfh.
t]N: aÆenteÎ.
x[ztI: `Î]L |EÏ]L m]ri nilÄEÈ.
|ztyuh prÇuk<iÇEÏ]L A x[ztI avieTÊeÎ

kiTÎu. kurc{uxmyh k<iÇEÏ]L evÔh kuTiÄfemÎu pryu
kyuh evÔh kuTic{tieû EsSh avieTniÎ[ `fIÕ[ Ep]vukyuh
ecy[tu. pieÎ xuKEÄeT]ÎumuÞ]yi>uÎiÙ}.
piEÕ divxh eevkuEÎ>m]yEÏ]E<Äuh avieT etEÄ

ÊšemÙ}]h aTic{u tšic{u em<uki suÍm]Äukyuh ekÈi vit]nic{[
aÙÜ>iÄukyuh O>u pUjy[Äu EvÞuÎveyÙ}]em]>uÄukyuh cUT,
x]zá]fi, a¨g³h, kšBh, kx[tU>i mutÙ]y xug³vRgÆšuh
m]Ùkšuh pninIR mutÙ]yvyuh ty{]r]Äi evy[Äukyuh ecy[tu.
~kEdsh ~<> n]<ik >]ztiy]yEÏ]L EtvÙEÒ>iÊ]N kušic{u
suÍm]yi vÎu. aEÌHh avieT p«miÈu višÄuvc{[ g³Rvn[ O>u
pUj k<ic{u. p]lÏ]yxh, aÏh, aT, avil, mÙR, p<h, |šÎIR
mutÙ]yvy]yi>uÎu niEvdYx]DnÆL. pUj k<iÇ \Ten
74
e`tiHYm]Ù
tEÙdivxeÊEÏ]eÙ Bx[mhek]Þu SLEk]fm]yi O>u czkh
v>c{[ \my]l p]RvtiyÐey atiÙi>uÊi. aÎu Bx[mh
jpic{iTukyuh mÕuh ecy[tiÙ}. EtvÙEÒ>iÊ]N kurc{u cànvuh
pUvuh ky{ieÙTuÊ[ A pUj k<ic{ ØÙÊuniÎu g³Rven
Av]Hic{[ A x[ztIyueT si>ÓiEÙÄiÈu. \Ten avR tuÔi
ÊuTÆi. tuÔukeyÎ]l O]Tukyuh c]Tukyuem]ÎumÙ}. AdYh
EdHh AkÏ]eT OÎu viry[Äuh. pieÎ O>u zpo™y]y O>u
pu>uSenEÏ]eÙ k]ÙiEMl k]lEkÕiyi>uÎ[ xhx]>ic{utuTÆuh.
tuÔiÊuTÆiy \Ten kšBh, puS[pm]ÙYÆL mutÙ]yveyÙ}]
emTuÊu EtvÙEÒ>iÊ]N A x[ztIyueT aTuÄl evc{u. \Ten
A x[ztI "èÎ |ÎeÙ ekÈiy ekÈ[ |tuve> a<ic{iÙ}EÙ}].
pieÎ niÆšueT |o xlÄ]>eÊ w]enÆen xVIk>iÄuh?"
`Îu Ec]dic{u. atu EkÈu t]N "aÄ]>Yh w]N tIe>
a³]šic{uEp]yi. èû |o etÕien aviTuÎu kZp]pURvh
ÑmiÄfh" `Îu prÇiÈ[ O>u mzßh jpic{[ A b³m<ic{u. \Ten
A x[ztI A kšBemTuÊ[ EdHÊieÙÙ}]h pUsukyuh m]Ùkšuh
pUÄšuemTuÊu cUTukyuh ecy[tu. aEÏ]E<Äuh EtvÙEÒ>iÊ]N
kRÏU>h kÊiÄukyuh a¨g³h mutÙ]yv DUpiÄukyuh ecy[t[
A ØÙh xug³xáURfm]ÄiÊIRÊu. \Ten A x[ztI
prÇutuTÆi:
‚vše> xEß]Sm]yi. w]N |EÏ]LÊeÎ y]zty]yi>i

ÄuÎu. |ni O>u k]ÙÊuh |o x[ztIeyeyÎÙ}, |o kuTuhbÊi
Ù]e>yuh teÎ w]N b]DiÄuÎtÙ}, xtYh. `Î]l |ztyuh
k]Ùh w]N |o x[ztIyueT EdHeÊyuh |o kuTuhbÄ]e>yuh
Azsyic{u t]mxic{i>uÎ ØitiÄ[ |vReÄ]>u xH]yvuh
ecy{]et Ep]kuÎtu yu¬mÙ}EÙ}]. atin]l xEß]SxEmth
anuzgHic{i>iÄuÎu. aTuÊ AÞil |o m]xÊil |o tIyti
yilÊeÎ |o x[ztI zpxvic{[ O>u pu>uS xß]nmuÞ]kuh. A
pu>uSN zpxiÍnuh Ey]gYnum]yiÊI>ukyuh ecy{uh. `Îu
m]ztmÙ}, |o kuTuhbÊil EkvÙh mU™M]>uh aEy]gYM]>um]yi
A>uh O>u k]ÙÊumuÞ]viÙ}. |niey]>u mUÎu tÙmur
75
e`tiHYm]Ù
k<iyuÎtuve>yuÔvRÄu zpEtYk Ey]gYtkšumuÞ]yi>iÄukyuh
ecy{uh. èû |o anuzgHÊinu y]et]>u vYtY]xvuh
v>uÎtÙ}. `Î]l èÎ |zpk]>h |vieTniÎ[ |rÄi
viTuÎtin]l `Ä]ÙÊuh |o kuTuhbÊil pu>uSxß]nh
kurv]yi>iÄukyuh ecy{uh."
|zpk]>h prÇ[ A g³RvN O<iÇuEp]vukyuh \my]L

p]RvtiyÐ xVØtey zp]piÄukyuh ecy[tu. Ey]gIsV>N
>]mNpiÔ vÙiy EmeÙ<uÊupiÔyEÌHÊinuÞ]y xEß]Svuh
vix[myvuh EtvÙEÒ>iÊ]eû Ep>iÙuÞ]y visV]x bHum]n
Æšuh xIm]tItÆš]yi>uÎuevÎtu prEyÞtiÙ}EÙ}]. A m]zßik
Ezsæen aEÌHh xlÄ]>vcnÆLek]Þuh pÙviD xÐ]n
ÆLek]Þuh mÕuh xEß]SiÏic{yc{u. g³RvN prÇtuEp]eÙ
aDikh t]mxiy]et \my]L p]RvtiyÐ gRBh D>iÄukyuh
aTuÊy]Þil A divxh teÎ A x[ztI zpxvic{[ O>u
pu>uSzpj \Þ]vukyuh ecy[tu.
|zpk]>h Ey]gIsV>N >]mNpiÔy[Ä[ \my]L p]RvtiyÐ

yiÙuÞ]y ~kpuztn]f[ "b]Ù>]mN piÔ xzátiÏiÔ" `Îu
zpxiÍn]yiÊIRÎt[. b]Ù>]mNpiÔ jnic{t[ 960-]m]Þ[
kuÈEá>UR n]EÙÄ]Èu kuTuhbÊilÊeÎy]f[. puztnuÞ]y
\Ten Ey]gIsV>N >]mNpiÔ ti>umnÓriyiÄuÎtinu ti>uvnß
pu>EÊÄ[ `<utiyyc{u. aÎu n]Tuv]fi>uÎt[ 973-]m]Þu n]Tu
nIÆiy x]Ñ]l >]mvRm mH]>]j]vu ti>umnÓu ek]Þ]yi
>uÎuevÎt[ pryfemÎiÙ}EÙ}]. A ti>umnÓiEÙÄ[ |o vÙiy
EmeÙ<uÊupiÔyueT Ep>il vÙiy k]>ufYvuh xEß]Svuh
visV]xvumuÞ]yi>uÎu. ti>umnÓiEÙÄu >]jYB>fviSyÊil
zpD]nxH]yikš]yi>uÎiÈuÔtu Eksv(d]x[)piÔ div]Njiyuh
|o vÙiy EmeÙ<uÊupiÔyum]f[. vÙiy EmeÙ<uÊupiÔy[Ä[
puztnuÞ]yi `Îu EkÈEÏ]L ti>umnÓiEÙÄuÞ]y xEß]Sm[
`ztm]ztemÎu pry]N zpy]xh. |o kuÈiey k]fuÎtinu
ti>umnÓiEÙÄu vše> DZtiy]yi>iÄuÎuevÎuÔ viv>Êinu
Ey]gIsV>N >]mNpiÔy[Äu ti>uvnßpu>ÊuniÎ[ O>u
76
e`tiHYm]Ù
xVk]>YÄÊu kiÈuky]l aEÌHh B]>YyueT zpxv>Ñ]dikL
k<iÇyuTen puzten B]>Y]xEmth vÔÊil kyÕi ti>uvnß
pu>Êuek]ÞuecÎ xmyh AzsitvXÙnuh k>uf]niDiyum]y
A ti>uEmni A kuÈiey tZeeÄyil v]Æi ti>umTiyil
evc{uek]Þ[, "n]muh nÐueT vÙiy EmeÙ<uÊupiÔyuh >]mn]m]
Äš]fEÙ}]. azpk]>hteÎ vÙiy EmeÙ<uÊupiÔyueT puztnu
nÐueT anß>veû Ep>um]yi>iÄeÈ" `Î[ a>ušiec{y[tiÈ[ A
kuÈiÄ[ "b]Ù>]mN" `Îu kÙ[pic{u Ep>u višic{u. aÎ[
|šymurØ]nh vHic{i>uÎt[ b]Ù>]mvRm mH]>]j]v]yi
>uÎuvEÙ}]. |o xhgti vic]>ic{]l A b]Ù>]mNpiÔEy]šh
B]gYmuÞ]yiÈ[ A vhsÊil mÕ]>umuÞ]yiÈieÙ}ÎuteÎ pry]h.
kuÙEsK>eÏ>um]šueT ti>umTiyilÄyriyi>iÄuÎtinuh aviTuÎu
teÎ kÙ[pic{u Ep>u višiÄuÎtinuh mÕ]RÄuh xhgtiy]yi
ÈiÙ}EÙ}].
986-]m]Þ[ b]Ù>]mvRm mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[

n]TunIÆiy EsSh Ey]gIsV>N >]mNpiÔ zp]y]DikYh nimiÊh
ti>uvnßpu>h viÈ[ kuÈEá>UR xVgZHÊilÊeÎ vÎu
t]mxic{u. `ÜiÙuh vÙiy EmeÙ<uÊudEY]gÊilniÎ[ aEÌHh
m]rukEy] aEÌHeÊ Ae>ÜiÙuh m]ÕukEy] ecy[tiÙ}.
AjIvn]ßh aEÌHh A \dEY]gÊilÊeÎy]fi>uÎt[.
b]Ù>]mvRm mH]>]j]vieû k]Ù]nß>h >]jYh B>ic{i>uÎ
zsIÙÑ[mImH]>]¡i, zsIp]RvtImH]>]¡i `ÎivRÄuh
Ey]gIsV>N >]mNpiÔyueT Ep>il vše> k>ufyuÞ]yi>uÎu.
atin]l A mH]>]¡im]R vÙiy EmeÙ<uÊupiÔyueT
Ej]ÙikešÙ}]h aEÌHh teû zptiniDiy]yi niymic{ "c]Æyil
sÜ>n]>]yfpiÔ" `Î AešeÄ]Þu En]ÄiÄyuh sášh
mu<uvnuh mury[Äu |EÌHÊinuteÎ vIÈil ayc{uek]TuÄu
Îtinu cÈhekÈi nTÊiÄukyum]f[ ecy[ti>uÎt[.
Ey]gIsV>N >]mNpiÔ 996-]m]Þ[ ciÆm]xÊil 96-]meÊ

vyÓil ysÒ>I>n]yi Bvic{u. aEÌHeÊ |EÏ]<uh A kuTuhb
Ä]R avieTevc{[ Ac>ic{uv>uÎumuÞ[.
77
e`tiHYm]Ù
3. b]Ù>]mNpiÔ
|EÌHh O>u vÙiy xhx[kZtp¥itnuh kviyuh

EjY]XYnuh mzßv]diyuh eevdYnum]yi>uÎu. |EÌHÊinu >]yxh,
x]záti mutÙ]y xRÄ>udEY]gmuÞ]yi>uÎu. |EÌHeÊÄuric{[
arivuh O]RmyumuÔvR |EÏ]<uh pÙ>umuÔtin]l |o mH]en
ÏÕi aDikh vix[t>iÄuÎiÙ}.
b]Ù>]mNpiÔ c>mgtiey zp]pic{tu 90-]meÊ vyÓil

1050-]m]ÞiÙ]f[. |EÏ]L n]EÙÄ]Èu kuTuhbÊiÙuÔ sÜ>
n]>]yfpiÔ avRkL EmÙ[prÇ mH]eû xß]np>á>
yiÙuLeÏÈ Aš]efÎukUTi prÇuek]Þ[ |o \pnY]xeÊ
|vieT xm]pic{uek]ÔuÎu.
78
e`tiHYm]Ù
34. k]yhkušh ek]c{uÉi

k]yhkušh ek]c{uÉieyÄuric{u EkÈiÈiÙ}]Êv>]yi
ti>uvit]hkUrieÙÎÙ}, Ek>šÊilÊeÎ aDikhEp>uÞ]yi>iÄu
emÎu Et]ÎuÎiÙ}. `Î]l ek]c{uÉi O>u vÙiy kÔnuh
azkmiyum]efÎ]f[ miÄv>ueTyuh Eb]Dh. v]x[tvÊil
ay]L O>u xtYv]nuh m>Y]dÄ]>nuhkUTiy]yi>uÎu. p>x[p>
vi>uÍÆš]y |o gufÆL `Ù}]h kUTi O>]šiÙuÞ]yi>iÄuÎet
Æeny]efÎu ciÙR vic]>iEc{Ä]h. at[ ~tu zpk]>emÎu
piÎ]eÙ v>uÎ xhgtikLek]Þu Eb]DYeÏTuemÎu m]ztEm
|EÏ]L pryuÎuÔU.
ek]c{uÉi jnic{t[ 993-]m]Þu kRÄiTm]xÊil am]v]xi

yil aRÍ>]ztixmyh ti>uvit]hkUril k]RÊikÏÔi
Ê]ÙUÄilEc{RÎ kI>iÄ]Èu zpvZÊiyil ek]ÕukušÆ>y[Äu
xmIpmuÞ]yi>uÎ xVgZHÊiÙ]f[. ek]c{uÉiyueT pit]vuh
vÙiy azkmiyuh kÔnum]yi>uÎu. ay]šueT zpD]n
\pjIvnm]Rgh Em]SfhteÎy]yi>uÎu. aÎÎu Em]ïc{u
kiÈuÎtuek]Þ[ aEH]vZÊi k<ic{uvÎuevÎÙ}et ay]LÄu
xá]dYem]ÎumuÞ]yi>uÎiÙ}. O>u >]ztiyil OÎuh Em]ïÄ]N
t>eÏÈieÙ}Üil piEÕdivxh ay]šuh ay]šueT kuTuhbÊi
ÙuÔv>uh pÈifiteÎ. ay]šueT Øiti aztm]zth
Em]sm]yi>uÎu. atin]l teû puztn]y ek]c{uÉiey yœ]k]Ùh
vidY]BY]xh ecy{iÄuÎtinuh mÕuh ay]LÄu k<iÇiÙ}.
ek]c{uÉi ~kEdsh pÊu vyÓuve> vše> këÏÈ[ O>u

viDh xVgZHÊilÊeÎ t]mxic{u. atieû EsSh avN visÏ[
xHiÄ]N p]TiÙ}]ety]yiÈ[ vIÈilniÎu pureÏÈ[ aTuÊ
zpEdsm]y ~vUR `Î ØÙÊu ecÎuEcRÎu. avN avieT
EÑztÊinu xmIpÊuÞ]yi>uÎ O>u p>Edszb]ªfeû
mÚÊilec{Î[ A zb]ªfeû aTuÄl t]en]>u muHÐdIy
b]Ùn]efÎuh d]>izdYdu®Kh nimiÊh |rÆiÏureÏÈt]efÎuh
mÕuh prÇuEkLÏiÄyuh tniÄu visÏu duÓHm]yi
79
e`tiHYm]Ù
ÊIRÎi>iÄuÎtin]l vÙ}tuh t>femÎ[ aEpÑiÄukyuh
ecy[tu. dy]Ùuv]y A zb]ªfN ek]c{uÉiyueT dInvcnÆeš
EkÈuh p]>vsYh kÞuh mnÓÙiyuky]l v]RÊ kÇiyil kuer
vÕuh \Ïuh |È[ avnu vyru niryuÎtuve> ek]TuÊu. A v]RÊ
kÇi nÐueT ek]c{uÉiÄ[ aEÏ]L pW]mZteÊÄ]L
m]Du>YmuÔt]yiEÊ]ÎieyÎu pryfemÎiÙ}EÙ}].
kÇikuTi k<iÇtieû EsSh A zb]ªfN

ek]c{uÉiEy]T[, "AH]>ÊiÎuÔ vk kiÈiy]l ninÄ[
|vieTeyÆuh t]mxiÄ]Em]?" `Îu Ec]dic{u. ek]c{uÉi
xEß]SEÊ]TukUTi aqeny]k]emÎu xÐtic{u. \šen A
zb]ªfN avieT EÑztÊieû ki<EÄ nTyil
'vÙiyvIÈilÏITik' `Îu zpxiÍm]yiÈuÞ]yi>uÎ pITikyil
ek]ÞuecÎ[ '|ven]>u p]veÏÈ EmÊeÄ]c{n]f[. |vn[
AH]>Êinu vÙ}tuh ek]TuÊ]l |vieT t]mxic{uek]Ôuh' `Îu
prÇ[ aven ~lÏic{u. pITikÄ]R aÆen xÐtic{[ aven
avieT t]mxiÏiÄukyuh ecy[tu.
ek]c{uÉiÄ[ AdYh avieT niþyic{ EvÙ xm]nÆešTuÊu

ek]TuÄuky]yi>uÎu. at[ avN vše> j]zgtEy]Tuh s>iy]yuh
ecy{uky]l mutÙ]šiÄu vše> xEß]Sh Et]Îukyuh
ek]c{uÉiÄ[ BÑfh, vx[ztD]>fh mutÙ]yvy[Äu y]et]>u
buÍimuÈuh kUT]et s>iy]yi ek]TuÊu v>ikyuh ecy[tu.
OÎu>Þuek]Ù}h aÆen k<iÇtieû EsSh ati ciÏh ekÈuk
mutÙ]y ciÙ Ej]ÙikLkUTi ek]c{uÉiey cumtÙeÏTuÊi.
k]ÙzkEmf x]m]nÆL ašÎuh tUÄiyuh ek]TuÄuk, v]Æuk
mutÙ]yi pITikyiÙuÔ xkÙ Ej]ÙikLÄuh cumtÙÄ]>N
ek]c{uÉiy]yiÊIRÎu. ek]c{uÉiÄu xkÙzpvZÊikLÄuh
zpEtYkem]>u v]xnyuh xV¢tyuh atiy]y j]zgtyumuÞ]yi
>uÎtin]l mutÙ]šiÄ[ avniÙuÔ xEß]Svuh visV]xvuh
ašviÙ}]et vRÍiÄukyuh ecy[tu.
80
e`tiHYm]Ù
aÆenyi>iÄuEá]L O>iÄl mutÙ]ši kc{vTx]m]nÆL
v]ÆieÄ]Þuv>]n]yi AÙÏu<Äu Ep]yi. ek]c{uÉieyyuh
ek]ÞuEp]yi>uÎu. avieTec{Îu x]m]nÆešÙ}]h vWiyiÙ]Äi
|EÆ]Èu pureÏÈu. mEÍYm]Rgh atikÙsÙ]yi O>u Ek]šuh pisruh
tuTÆi. O]šh vÙiy mÙEp]eÙ \yRÎ[ |škimriÇutuTÆi.
vWiyil evÔh aTic{uEkriÊuTÆi. vWi muÆuemÎu
tIRc{y]Äi vWiÄ]>N "aEy{]! w]N vic]>ic{]l nivZÊiyiÙ}.
k<uEÄ]l kuÊIÈu vWi Ene> nilÄuÎiÙ}. |t]
O]šÏ]ÊiyiÙ]yi>iÄuÎu. eedvh teÎ >ÑiÄeÈ" `Îuh mÕuh
prÇu niÙvišikUÈiÊuTÆi. "x]m]nÆL Ep]kuÎtuEp]keÈ.
nÐueT jIvnuh Ep]kumEÙ}]" `Îu prÇu mutÙ]šiyuh
niÙvišic{utuTÆi. aEÏ]L ek]c{uÉi "niÆL vYxniÄ]etyuh
kÙslkUÈ]etyumi>iÄ]emÜil vWi w]N k>y[ÄTuÏiÄ]h.
cuÐ]yi>iÄfh, nmuÄu pTc{vnuÞ[" `Îu prÇu. eeD>YxEmth
vWiyueT am>Êu ecÎu k<uEÄ]eÙTuÊ[ \oÎiÊuTÆi.
y]et]>]pÊuh apkTvuh kUT]et avN vWi kTviÙTu
ÏiÄukyuh ecy[tu. ek]c{uÉi |tinumuáu k<uEÄ]l kuÊi
p>icymuÞ]yi>uÎiÙ}. avnu xkÙ EvÙkLÄuh zpkZtY]teÎ
O>u vstyuÞ]yi>uÎu. |o xhgti nTÎtieû EsSh
x]m]nÆL ek]Þuv>uÎtin[ AÙÏu<y[Äuh ek]c{iÄuh Ep]ku
Eá]L mutÙ]šiyueT vWiÄ]>n]yi>uÎtuh ek]c{uÉiteÎy]yi
>uÎu. |Æen kurc{u k<iÇEÏ]L ek]c{uÉiÄu nitYvZÊiÄu
m]zth ek]TuÊ]l Ep]e>Îu Et]Îuky]l mutÙ]ši ecÙvuk<ic{u
zptim]xh O>u ecriy xhKY avnu sášm]yiÈuh ek]TuÊu
tuTÆi. sášh v]Æiy]l avN vIÈil ek]ÞuEp]yi aveû
m]t]pit]ÄM]>ueT ky{il ek]TuÄukyÙ}]et xVk]>Ym]yi
xá]dic{i>uÎiÙ}.
|Æenyi>uÎ k]ÙÊ[ O>u tÆL k]ymkušÊu vÎu

t]mxic{u ciÙ muHÐdIye> AyuD]BY]xvuh k]yik]BY]xvuh
mÕuh p>isIÙiÏiÄuÎt]yi ek]c{uÉi EkÈu. `Î]l tniÄuh
ciÙet]eÄ pÚiÄfemÎu niþyic{[ ek]c{uÉi O>u divxh
81
e`tiHYm]Ù
eevkuEÎ>h pITikyieÙ Ej]ÙikešÙ}]h k<iÇtieû EsSh
k]yhkušÊu ecÎu tÆeš kÞu teÎkUTi vÙ}tuem]eÄ
pÚiÏic{]l ek]Ô]emÎu prÇu. atu EkÈu tÆL, 'nieÎ OÎuh
pÚiÏiÄ]N p]TiÙ}. OÎuh pÚiÏiÄ]ÇiÈuteÎ nieû pit]vu
vÙiy azkmiy]yi>iÄuÎu. k]ÙØitiek]Þ[ nI avenÄ]L
azkmiy]yiÊI>]n]f[ `šuÏh. nieÎ aBY]xÆLkUTi
sIÙiÏic{]l nI EÙ]kh muTiÄuh. atinu k]>fBUtn]k]N
`niÄu mnÓiÙ}. èû siSYNm]R pE>]pzdvikš]yiÊI>uÎt[
`niÄuh xÜTm]f[. atin]yiÈÙ} w]N èû siSYe>
aBYxiÏiÄuÎt[. sztuÄšilniÎuÞ]kuÎ ApÊukL
tÆLÄu pÕ]et tTuÊuek]ÔuÎtin]yiÈu m]ztm]f[
pÚiÏiÄuÎt[. atin]l nieÎ w]N aBYxiÏiÄukyiÙ}' `Îu
prÇu. atu EkÈ[ ~Õvuh ku¦itEÊ]TukUTi ek]c{uÉi mTÆi
vÎu. `ÜiÙuh avN |¢]BhgEÊ]TukUTi A \dYmh
EveÞÎuvc{iÙ}. t]]ztik]ÙÆšiÙ] yi>uÎu tÆL teû siSYe>
aBYxiÏic{i>uÎt[. atu ek]c{uÉiÄu nÙ} t>m]yIRÎu. avN
pITikyieÙ Ej]ÙikešÙ}]h k<iÇ[ aÊ]<vuh k<ic{[ ptiv]yi
A>umriy]et k]yhkušÊu ecÎu tÆšueT kš>iÄu xmIph
O>uØÙÊi>uÎ[ aBY]xÆešÙ}]h kÞu pÚiÄyuh En>h
evšuÄuÎtinumuá[ pITikyieÙÊukyuh ecy[tuhek]Þi>uÎu.
atibuÍis]Ùiy]y avN aÆen miÄ vidYkšuh A>uh
pÚiÏiÄ]et kÞuteÎ vsm]Äi. aÆenyi>iÄuEá]L O>u
divxh ek]c{uÉi Ošic{i>uÎ[ aBY]xÆL kÞu pÚiÄuÎt[ O>]L
keÞÊukyuh viv>h \p]yÊil tÆeš D>iÏiÄukyuh
ecy[tu. \TN tÆL siSYNm]>il ciÙe> viÈu ek]c{u Éiey
višiÏic{u kš>iyil v>uÊi. tÆšueT siSYNm]R vÎu višic{iÈ[
OÈuh mTiÄ]et ek]c{uÉi kš>iyil ecÎu. tÆL avEn]T[ 'nI
èßÙ}]h pÚic{u?' `Îu Ec]dic{u. '|vieT pÚic{etÙ}]h w]nuh
pÚic{u' `Îu ek]c{uÉi mrupTi prÇu. atuEkÈu tÆL aven
OÎu p>IÑic{u. aEÏ]L tÆšueT xVßh siSYe>Ä]L
aBY]xviSyÊil ek]c{uÉi Ey]gYn]yiÊIRÎi>iÄuÎt]yi
ÄÞu. vše> xEß]Sm]f[ Et]Îiyt[. |ztyuh buÍim]n]
82
e`tiHYm]Ù
yi>iÄuÎ |ven s>iy]yi aBYxiÏiÄukteÎ Evfh `Îu
niþyic{[ tÆL, ptiv]yi kš>iyil vÎ[ aBYxic{uek]Ôu
Îtinu ek]c{uÉiÄ[ anuv]dh ek]TuÊu. piEÕdivxhmutl
ptiv]yi ek]c{uÉi >]ztiEt]ruh kš>iyil H]j>]yi
aBYxic{utuTÆukyuh ecy[tu. avN tÆšueT aTuÄlniÎ[
aÄ]ÙÊu nTÏuÞ]yi>uÎ evÈ[, tT mutÙ]y AyuD]BY]xÆšuh
O]Èh, c]Èh, mric{l, ti>ic{l mutÙ]y k]yik]BY]xÆšuemÙ}]h
sIÙm]Äi. AkÏ]eT kurc{u divxeÊ aBY]xhek]Þu ek]c{uÉi
Oe>]Î]ß>h aBY]xiy]yiÊIRÎu `Îu prÇ]l mtiyEÙ}].
ek]c{uÉiyueT anit>x]D]>fm]y buÍix]mRœYhek]Þ[
tÆLÄu vše> xEß]Sh Et]Îi. A tÆLÄ[ |o vk
aBY]xÆL m]ztmÙ} sIÙmuÞ]yi>uÎt[. ay]L kFekÈ[,
ALm]r]Èh mutÙ]y j]ÙvidYkšuh zgHic{iÈuÞ]yi>uÎu. pEÑ,
aet]Îuh aDikh zpEy]giÄukyuh siSYe> pÚiÏiÄukyuh
ptiviÙ}]yi>uÎu. ek]c{uÉiyueT Ep>il atYDikm]yi
xEß]Svuh v]XÙYvuh Et]Îuky]l tÆL A vk vidYkšuh
ek]c{uÉiÄu gU™m]yi \pEdsic{uek]TuÊu. |veyÙ}]h
zgHic{tieûEsSh ek]c{uÉi yœ]s¬i gu>udÑifyuh ek]TuÊu.
pITikyieÙ kfeÄ<uÊuk]>uETyuh mÕuh xH]yvuh
xHv]xvuh mutÙ]šiyueT AnukUÙYvuh nimiÊh ek]c{uÉi O>u
viDh tmi<uh mÙy]švuh `<ut]nuh v]yiÄ]nuh sIÙm]Äukyuh
ecy[tu.
aÆenyi>iÄuEá]L O>u divxh eevkuEÎ>h x³Yy[Äu

muá]yi ~vUR EÑztÊieÙ s]ßiÄ]>N mUÎu tuÙ]h
sRÄ>y[Ä[ atY]vsYm]ky]l pfvuh p]ztvuh ek]TuÊ[ O>]eš
pITiyil ayc{u. pITiyiÙuÞ]yi>uÎ sRÄ> mu<uvnuh
avx]nic{i>uÎu. `ÜiÙuh mutÙ]šiyueT vIÈil sRÄ> D]>]šh
EsK>ic{iÈuÞ]yi>uÎu. vIT[ pITikyueT xmIpÊu teÎ
Ayi>uÎu. atin]l vIÈilec{Îu tuer sRÄ>
`TuÊuek]Þuv>uv]n]yi mutÙ]ši ek]c{uÉiey vIÈi EÙÄ[
ayc{u. ek]c{uÉi vIÈil ecÎ xmyh avieTyuÔve>Ù}]h
83
e`tiHYm]Ù
pTiÏu> aTc{u x]ÑyiÈu kušiÄ]N Ep]yi>iÄuky]yi>uÎu.
vIÈinu cuÕuh vÙiy mtileÄÈumuÞ]yi>uÎu. ek]c{uÉi >ÞumUÎu
višic{iÈuh A>uh miÞ]y[ky]l avN p]ztvuhek]Þu
purkumriÇu mtil eÄÈinkÊu kTÄukyuh vIÈieû |ryÊu
c]ryil nirc{iÈi>uÎtilniÎ[ AvsYeÏÈ sRÄ> p]ztÊiÙ]Äi
tÙyilevc{uek]Þu muáu mriÇu mtileÄÈinu purÊirkyuh
pITikyil ecÎu mUÎutuÙ]h sRÄ> tUÄieÄ]TuÄukyuh
EsSmuÞ]yi>uÎtu pITikyieÙ c]ryiÙ]Äi aTc{u vy[Äukyuh
ecy[tu. piEÕ divxh AE>] prÇ[ ek]c{uÉi k]fic{ |o
vidYyuh avN k]yhkušÊu Ep]yi aBY]xÆL pÚic{uevÎuÔ
viv>vuh mutÙ]ši ariÇu. atuve> ek]c{uÉi >]zti k]ÙÆšil
k]yhkušÊuEp]yi aBYxic{ xhgti mutÙ]ši ariÇi>uÎiÙ}.
|o xhgtikešÙ}]h mnÓiÙ]ÄiytieûEsSh mutÙ]ši
ek]c{uÉiey aTuÄl višic{u vIÈilniÎu sRÄ> `TuÊuek]Þu
vÎt[ ~tuzpk]>m]yi>uÎu `Îuh tÆšueT aTuÄl Ep]yi
aBY]xÆL pÚiÄukyuÞ]Ey] `Îuh mÕuh Ec]dic{u. ek]c{uÉi
OÎuh mrc{uvy[Ä]et `Ù}]h xtYm]yi, \Þ]ytuEp]eÙ xÐtic{u
prÇu. \Ten mutÙ]ši, nI `niÄ[ vše> xH]yÆL
ecy[tiÈuÞ[. aet]Îuh w]N O>uk]ÙÊuh mrÄu kyiÙ}. nieû
Ep>il `niÄu vše> xEß]Svuh visV]xvumuÞ[. `ÜiÙuh nI
|vieT t]mxiÄfemÎu Et]ÎuÎiÙ}. w]N |Æen pryuÎtu
ek]Þ[ ninÄu mnx[t]pvuh èû Ep>il viE>]DvumuÞ]k>ut[.
`Îuh nI èû b³uv]yiÊeÎ |>iÄfh. w]N
AvsYeÏTuÎ xH]yÆL `Îuh `niÄu nI ecy[tu t>ikyuh
Evfh. `Î]l k<iyuÎ xH]yÆL w]N ninÄuh ecy[tu
t>ikyuh Evfh. `Î]l k<iyuÎ xH]yÆL w]N ninÄuh
`Îuh ecy[tut>uÎt]f[ `Îu prÇ[ aÎuve> kfÄu
tIRÊ[ avnu ek]TuÏ]nuÞ]yi>uÎ sášvuh Ayi>hpfh
xÐ]nm]yiÈuh ek]TuÊ[ aveû vIÈiEÙÄyc{u. aÆen
ek]c{uÉi vÙiyvIÈil pITikyil niÎu pi>iÇuEp]kyuh
ecy[tu. aÎu ek]c{uÉiÄ[ |>up>uvyÓu zp]ym]yi>uÎu.
atin]l avN pITikyil Ej]Ùiy]yi t]mxic{u tuTÆiyiÈ[
84
e`tiHYm]Ù
~kEdsh pÊu ek]Ù}EÊ]šm]yi>uÎuevÎu viEsSicu
pryfemÎiÙ}EÙ}].
ek]c{uÉi xVgZHÊil t]mxm]ÄiytieûEsSh aDikh

t]mxiy]et kÙY]fh k<ic{[ B]>Yey teû vIÈil ek]ÞuvÎu.
AyiTy[Äu teÎ aveû m]t]pit]ÄNm]R k]Ùgtiey zp]pic{u
Ep]yi. B]>Yy[Äu vše> ecruÏm]yi>iÄek]Þu ek]c{uÉi teû
B]>YyueT m]t]vienÄUTi xVgZHÊil ek]Þu vÎu p]RÏic{u.
ek]c{uÉiÄu pitZxá]dYm]yiEÈ] xVßxá]dYm]yiEÈ]

y]et]>u mutÙumiÙ}]Êtin]l pieÎyuh k]ÙEÑpÊinu vše>
ew>uÄh teÎy]yi>uÎu. atin]ÙvN teû xtIRœY>]y ciÙ
muHÐdIye>ÄUeT kUÈupiTic{uek]Þ[ ciÙ azkmzpvYÊikL
tuTÆi. anY>]jYÆšil ecÎu xH]yviÙÄu vY]jc>ÄukL
v]Æi |vieT (k]yhkušÊu) ek]ÞuvÎu viÕu Ù]BemTuÄuky]f[
ek]c{uÉiyueT azkmzpvYÊikšil AdYh zpD]nm]yiÈuÔt[.
piÎIT[ ciÙ>ueT BvnÆL EBdic{[ akÊukTÎu xRvvuh
ek]ÔyiTuk, v<iEp]Ä>ueT eekvsmuÔetÙ}]h piTic{upriÄuk
mutÙ]yvyuh tuTÆi. `Î]l p]veÏÈve>yuh m>Y]dÄ]e>yuh
DRÐiæM]e>yuh mÕuh ek]c{uÉi O>iÄÙuh \pzdviÄ]riÙ}]yi >uÎu.
vÙiy Dnv]M]>uh pc{evÔh Ep]Ùuh ARÄuh
ek]TuÄ]Êv>um]y du¨M]>ueT BvnÆšil m]ztEm avN kyri
ek]ÔyiT]ruÔU. ek]c{uÉiÄ[ O>iÄl èßÜiÙuh ek]TuÊ]l
pieÎ ave> avN O>iÄÙuh \pzdviÄ]riÙ}. avn[ \pjIvn
Êinu nivYÊiyiÙ}]t]kuEá]L vÙiy Dnv]Nm]>]yiÈuÔv>ueT
aTuÄl ecÎu tniÄu |zt >UpEvfh, aeÙ}Üil |zt pr
enÙ}uEvfemÎu pryuh. \Ten ek]TuÊyc{]l pieÎ y]et]>u
\pzdvvumiÙ}. O>u xmyh mTÄieÄ]TuÄuÎtinuh avnu
viE>]DmiÙ}. v]Æiy xhKYyuh pÙisyuh kurc{ukUeT EvfemÜil
atuh avN ek]TuEÊÄuh. Ec]dic{iÈu ek]TuÊieÙ}Üil A
ek]TuÄ]Êv>ueT xRvxVvuh n]Ùu divxÊinkh ek]c{uÉi
ek]ÔyTic{uek]ÞuEp]kuemÎuÔtu niþym]yi>uÎu. ek]c{uÉi
|Æen ek]Ôecy[etTuÄuÎ mutÙukešÙ}]h avnuh
85
e`tiHYm]Ù
kUÈuk]>uhkUTi anuBviÄuk m]ztmÙ} ecy[tiÈuÔt[. aveû
vItÊIÎu kiÈuÎtuek]Þ[ avN D]>]šm]yi DRÐvuh
ecy[ti>uÎu. ek]c{uÉi |ovk mutÙukL xá]diÄ]riÙ}.
aÎEÊTh xuKm]yi k<iÇukUTfemÎu m]ztEm avnu
vic]muÞ]yi>uÎuÔU. xVEdsikš]y p]veÏÈve> avN
D]>]šm]yi xH]yic{uek]Þi>uÎu. ek]c{uÉiyueT kUÈuk]e>Ù}]h
AdYh EkvÙh niRDnNm]>]yi>uÎu. aveû xHk>fh nimiÊh
ave>Ù}]h zkEmf vÙiy DnikM]>]yiÊIRÎu. ek]c{uÉiÄu
m]zth aDikh xá]dYem]ÎumuÞ]yi>uÎiÙ}. aveû AzsitM]>uh
xVEdsikšum]yi>uÎ aEnkh p]veÏÈv>uh ek]c{uÉiyueT
xH]yh nimiÊh xáÎM]>]yitIRÎiÈuÞ[. |Î j]tiÄ]e>
aeÙ}Üil |Î mtÄ]e> m]ztEm xH]yiÄyuÔU `ÎuÔ
niRb³h ek]c{uÉiÄuÞ]yi>uÎiÙ}. zb]ªfn]y]Ùuh sUzdn]
y]Ùuh xVj]tiy]y]Ùuh zkx[tY]niy]y]Ùuh, aven Azsyic{]l
tÎ]l k<iyuÎ xH]yh avN ecy[tuek]TuÊi>uÎu. AkÏ]eT
En]Äiy]l ek]c{uÉimUÙh aÄ]ÙÊu xáÎM]>]yitIRÎiÈuÔ
d>izdRÄuh niRDnM]>]yiÊIRÎiÈuÔ DnikRÄuh xhKYyiÙ}.
x[ztIviSym]yiÈuÔ duRnTÏuh ek]c{uÉiÄu x]m]nY

ÊiÙDikmuÞ]yi>uÎu. ek]c{uÉi nimiÊh pÙ j]tiyiÙuÔ
kuÙTkLÄuh vše> xá]dYmuÞ]yiÈuÞ[. O>u sUzdx[ztIey avN
~kEdsh B]>Yy]yiteÎ vc{i>uÎu. at[ `ÆenEy] aveû
B]>YyueT tÔ ariÇu vsm]vukyuh B]>YEy]Tu pryukyuh
vIÈil vše> s¦kšuh v<Äuem]eÄ \Þ]ÄiÊiRÄukyuh
ecy[tu. `ÜiÙuh ek]c{uÉiÄ[ A sUzdx[ztIey \EpÑiÄuÎtinu
mnÓuvÎiÙ}. O>u divxh A vYÍ (B]>YyueT tÔ)
ek]c{uÉiEy]Tu En>iÈuteÎ A sUzdx[ztIyum]yuÔ xhxRÅh
mtiy]ÄfemÎu prÇu. atu ek]c{uÉiÄ[ OÈuh >xm]yiÙ}.
atienÄuric{[ avR tÐil vše> v]gV]dmuÞ]yi. v<Äumuruki
vÎEÏ]L ek]c{uÉiÄu EdSYh v>ikyuh avN O>u
kuruvTiek]Þ[ vYÍyueT tÙy[Ä[ O>Ti ek]TuÄukyuh vYÍ
epeÈÎu mriÇu vIfu m>ic{u. |o kœ Ae>yumriyiÄ]et
86
e`tiHYm]Ù
ek]c{uÉi aÎu>]ztiyilteÎ A vYÍyueT mYts>I>h O>u
p]yil ep]tiÇuekÈi vÙiy kÙ}uevc{u k]yÜušh k]yÙil
t]<[ÊiÄšÇu. `ÜiÙuh OÎu>Þu divxh k<iÇEÏ]L
`ÆenEy] xhgti pureÊ]eÄ kuErEÒ xhx]>m]yi. aÆen
aÆu prÇ[ |Æu prÇ[ vRÊm]nh k]RÊikpÔi
tHxIld]>ueT ecviyiÙuemÊi. \Ten tHsIld]R (aÄ]ÙÊu
mjix[zTeÈÎu pry]riÙ}) ek]c{uÉiey piTiEc{lÏiÄuÎtinu
Ep]ÙIxuk]RÄu \Ê>vuek]TuÊu. `ÜiÙuh aven
piTiÄuÎtin[ azteyšuÏÊil ARÄuh k<iÇiÙ}. ek]c{uÉi
vÙiy aBY]xiy]yi>uÎtin]l O>u pÊupzßÞuEp>
vic]>ic{]Ùuh mÕuh aven piTiÄ]N k<iyukyiÙ}. xd] aveû
ky{il kÚ]>iyueT AkYtiyil O>]yuDmuÞ]yi>iÄuh. aveû
kUeT vÙiy aBY]xikšuh azkmikšum]y pÙ kUÈuk]>uh
ÈÏ]<umuÞ]yi>iÄuh. aven piTiÄ]N ARÄuh eeD>Ymu
Þ]yiÙ}. |o xhgti nTÎtieû EsSh Ep]ÙIxuk]>ueT
aEnVSfh tuTÆiyEÏ]L mutl ek]c{uÉi Ošic{uh vše>
k>utEÙ]TukUTiyum]f[ nTÎi>uÎt[. atin]l aven Ene>
k]fuÎtinuteÎ azt `šuÏmÙ}]yi>uÎu. O>uxmyh kÞ]l
ÊeÎyuh zp]fByh nimiÊh aven A>uh piTiÄyumiÙ}EÙ}].
ek]c{uÉi Ošic{unTÄuky]yi>uÎu `ÜiÙuh xVEdsh viÈ[ `Æuh
Ep]yiÙ}. k]RÊikÏÔi, k>un]gÏÔi, m]EvÙiÄ> |o mUÎu
t]ÙUÄukšiÙ]yiÈ[ avN k<ic{ukUÈi. piTic{upri, Em]Sfh
mutÙ]yv aÄ]ÙÊuh avN yœ]pURvh nTÊieÄ]ÞuteÎ
|>uÎu.
ek]c{uÉiyueT azkmÆL divxhzpti vRÍiÄukyuh

k]yÜušh ek]c{uÉi `ÎuÔ zpxiÍi >]jYem]ÈuÄu p>Äukyuh,
aEÏ]E<Äuh aven ~tuviDvuh piTiÄfemÎuÔ niS[kRS
gvFEmÞiÎu kUTi v>ikyuh ecy[tu. OTuÄh 1025]m]Þ[ div]Nji
k]RÊikÏÔiÊHxIld]>ueT EpRÄu En>iÈ[ O>uÊ>vyc{u.
atil O>u v]>Êinkh ek]c{uÉiey piTiÏic{u Ú]f]*
viÙ]Ä]ÊpÑh tHsIld]e> \EdYgÊilniÎuh Øi>m]yi
87
e`tiHYm]Ù
m]ÕuÎt]eÎÎu tIRc{y]yi zpx[t]vic{i>uÎu. |o \Ê>vu
kÞEÏ]L tHsIld]RÄ[ vše> vic]>vuh vYxnvumuÞ]Äi
eyÎuÔtu prEyÞtiÙ}EÙ}]. buÍim]n]y tHsIld]R ek]c{uÉi
yueT gU™xW]>h ~etÙ}]h diÄukšiÙ]efÎuh mÕuh >HxYm]yi
nTÊiy aEnVSfÊil avnu EmlÏrÇ sUzdx[ztIyum]yi
aTuÏmueÞÎuh miÄ divxvuh >]zti k]ÙÆšil avN avšueT
vIÈil v>uemÎuh Ever O>u sUzdnuh avšum]yi xhxRÅ
mueÞÎuh ay]LÄ[ Aß>Êil ek]c{uÉiEy]Tu >xmieÙ}Îuh
mnÓiÙ]yi. tHxIld]R A sUzdN muK]ß>h A>umriy]et A
x[ztIey v>uÊi. avEš]T[ "nieÎ èû B]>Yy]yi
xVIk>iÄfemÎu w]N vic]>iÄuÎu. nI atu xÐtiÄuÎpÑh
aDikh t]mxiy]et xhb³h nTÊfemÎ]f[ w]N
vic]>iÄuÎt[. pEÑ aÆeny]y]l ek]c{uÉiyum]yuÔ aTuÏh
EveÞÎu evEÄÞt]yi v>uh. atuh muNkUÈi prEÇÄ]h"
`Îu prÇu. |tuEkÈ[ A puhþÙi O>u O>u EmÊnum]yuÔ
aTuÏEÊÄ]L nÙ}t[ O>u tHxIld]>ueT B]>Yy]yi>iÄuÎ
t]fEÙ}] `Îu vic]>ic{u. "aviTueÊ |¨hEp]eÙey]eÄ
ecy{uÎt[ `niÄu xÐtm]f[. atinuEvÞi w]eneßÙ}]h
EvfemÜiÙuh ecy{]h" `Îu prÇu. "`Î]l |Îu >]ztiyil
avN v>uEá]L nI |o m>uÎiÈu kuEr p]l k]c{i avnu
ek]TuÄfh" `Îu prÇu tHsIld]R O>u m>uÎu avšueT
eeky{il ek]TuÊu. aTuÊ divxh teÎ xhb³h
nTÊiÄšy]emÎuh atiEÙÄu EvÞuÎet]eÄ vÈhkUÈuÎtinu
tlÄ]Ùh |ti>iÄeÈ `Îu prÇu tHsIld]R aátu >Upyuh
ek]TuÊu. avL aetÙ}]h v]Æi xEß]SEÊ]TukUTi viÈiEÙÄu
vÎ v<iteÎ A>umriy]et Ep]vukyuh ecy[tu.
~kEdsh p]ti>]y]yEÏ]L ek]c{uÉi ~k]kiy]yi A

suzdx[ztIyueT viÈieÙÊi. avN ky{uh Etc{uk<uki syn
gYHÊil zpEvsic{yuTen avL tHsIld]R prÇi>uÎtu
Ep]eÙ m>uÎiÈu k]c{ip]l ek]Þu ecÎu ek]TuÊu. ek]c{uÉiÄu
muEáteÎ avL p]l k]c{iek]TuÄuk ptivuÞ]yi>uÎtin]l
88
e`tiHYm]Ù
avN y]et]>u xhsyvuh kUT]et p]eÙTuÊu kuTiÄukyuh
m]ztEn>h k<iÇEÏ]L Eb]D>Hitn]yi vi<ukyuh ecy[tu.
aEÏ]E<Äuh tHxIld]R muNkUÈi cÈhekÈiyi>uÎtuep]eÙ ciÙ
xH]yikEš]TukUTi Ep]ÙIxuk]R avieT `Êukyuh ek]c{uÉi
ey b³ic{u k]RÊikÏÔi Ú]f]viEÙÄ[ `TuÊuek]ÞuEp]vu
kyuh ecy[tu. A xmyh ek]c{uÉiÄu tIe> Eb]DmiÙ}]yi>uÎu.
avN svhEp]eÙ kiTÄuky]yi>uÎu. Ep]ÙIxuk]R ek]c{uÉiey
Ú]f]viÙ]Äi eeky[Äuh k]Ùinuh viÙÆuevy[Äukyuh
aEÏ]LteÎ viv>h tHsIld]>ueT aTuÄl ariyiÄukyuh
ecy[tu.
ek]c{uÉiey B]>YyueT tÔey ap]yeÏTuÊiyt[ 1015-

]m]Þ[ Ayi>uÎu. aÄ]Ùh mutl pÊu ek]Ù}h avN
Ošic{unTÄuky]yi>uÎu. atiniTy[Ä[ aven piTiÄuÎtin[ A>u
vic]>ic{iÈuh k<iÇiÙ}. OTuÄh 25-]m]Þ[ aven piTic{tu
EmÙ[prÇzpk]>h ctic{]f[. ek]c{uÉi xVEb]DEÊ]TukUTiyi>i
Äuky]efÜil aÎuh aven A>uh piTiÄukyiÙ}]yi>uÎu.
kuÙTkeš visVxic{]ÙuÞ]kuÎ PÙmiÆeny]efÎ[ `Ù}]>uh
ariÇi>iEÄÞt]f[.
tHsIld]R A >]ztiyilteÎ ek]c{uÉiey piTic{u

k]RÊikÏÔi Ú]f]viÙ]Äiyi>uÎu `ÎuÔ viv>Êin[
aTiyßi>Êil HjURÄ[ `<itiyyc{u. aven \Ten Ú]f]
Ï]r]vuvutEÙ]Tuh bßvEÓ]TuhkUTi ti>uvnß
pu>EÊÄyy[Ä]N aTiyßi>ÊilÊeÎ \Ê>vu v>ikyuh
ecy[tu.
ek]c{uÉiÄ[ aven piTic{u Ú]f]viÙ]Äiytieû piEÕ

divxh En>h evšuÊEÏ]E<Äuh Eb]Dh vIfu. aEÏ]<]f[ t]N
b³nÊiÙkeÏÈi>iÄuky]efÎ[ avnriÇt[. |t[ A
kuÙTyueT visV]xvWny]l pÕiyt]efÎ[ avN aEÏ]L
teÎ mnÓuek]Þ]EÙ]cic{u niþyiÄukyuh ecy[tu. aÎu
>]ztiy]kuÎtuve> avN Ú]f]vilÊeÎ kiTÎu. ~kEdsh
89
e`tiHYm]Ù
pÊu n]<ik >]ztiy]yEÏ]L viÙÆukšuh ep]Èic{u ek]c{uÉi
Ú]f]vil niÎu evšiyil c]Ti O]TiÄšÇu. aveû eeky{il
xd] \Þ]yi>iÄ]ruÔ AyuDh A sUzdx[ztIyueT vIÈiÙueÞÜil
`TuÄ]emÎu vic]>ic{[ avN Ene> aEÆ]ÈuteÎ nTÎu. avieT
ecÎEÏ]L avšuh avšueT |¨n]y sUzdyuv]vuh kUTi aÊ]<h
k<iÇu xeeVv>xÙ}]pvuh ecy[tuek]Þi>iÄuky]yi>uÎu.
pu>yueT v]til c]>iyi>ueÎÜiÙuh x]ÑyiÈiÈuÞ]yi>uÎiÙ}.
akÊu višÄumuÞ]yi>uÎu. ek]c{uÉi OÈuh xhsyiÄ]et
v]til tirÎ[ akEÊÄu kTÎu. A xmyh ek]c{uÉi
avieTec{Ù}uemÎ[ avL EÙsh Ep]Ùuh vic]>ic{i>uÎiÙ}. O>uÄÙuh
ti>ic{u v>]niTy]k]et aven tUÄieÄ]Ù}ukEy]
n]TukTÊukEy] ecy{uemÎ]yi>uÎu av>ueT visV]xh. aÆen
|>ieÄ epeÈÎu ek]c{uÉiey kÞEÏ]L av>ueT mnÓiÙuÞ]y
vik]>ÆL ~etÙ}]h zpk]>m]yi>iÄuemÎu v]ynÄ]R av>ueT
mEn]DRmhEp]eÙ \oHic{uek]ÔukyÙ}]et prÇriyiÄuÎ
k]>Yh zpy]xhteÎ. ek]c{uÉiey kÞ m]ztyil >ÞuEp>uh
epeÈeÎfIÕ[ O>u xhzBmEÊ]Tuh viryEÙ]TuhkUTi mryueT
O>>ikiEÙÄu m]riniÎu. ek]c{uÉi muriÄkÊu kTÎiÈ[ AdYh
kÞtu kÈiÙieû t]e< kiTÎi>uÎt]y xVßh AyuDh epeÈÎu
ky{ieÙTuÊu, ek]c{uÉi AyuDemTuÊ[ OÎu vIsukyuh A
puþÙiyueTyuh avšueT |¨n]y sUzdENyyuh tÙ t]e<
vI<ukyuh O>umic{uk<iÇu. ek]c{uÉi aEÏ]L purÊirÆi
EÏ]vukyuh ecy[tu.
avN Ep]y v<iÄuteÎ O>u kušÊil |rÆi kušiyuh

k<ic{u xVgYHÊieÙÊi. aEÏ]L aveû B]>Y BRÊ]vien
Ep]ÙIxuk]R piTic{uek]ÞuEp]yi Ú]f]viÙ]ÄieyÎu EkÈu
viS]dic{[ aÎu jÙp]nh Ep]Ùuh k<iÄ]et kiTÄuky]yi>uÎu.
ek]c{uÉi purÊuecÎu v]tiÙil muÈi ptueÄ višic{u.
višic{etÙ}]h avL EkÈu `ÜiÙuh at[ |Î]>]efÎu niþyh
v>]y[ky]l avL v]til turÎiÙ}. pieÎ ek]c{uÉi xVÙ[ph
\reÄ višiÄukyuh "xhsyiEÄÞ w]N teÎy]f[. v]til
90
e`tiHYm]Ù
turÄ[" `Îu x[p¨m]yi pryukyuh ecy{uky]l avLÄ[ AL
|Î]>]efÎu mnÓiÙ]vukyuh višÄuek]šuÊieÄ]ÞuvÎu
v]til turÄukyuh ecy[tu. pieÎ avL Evgh a>i evc{u.
>ÞuEp>uh aÊ]<muÞu. ek]c{uÉiÄu pÕiy abÍh avnuh
B]>Yy[ÄuÞ]y viS]dvuh mÕuh avšuh p>x[p>h prÇu.
puhþÙim]>ueT du¨teyÄuric{uh teû B]>YyueT mEn]
gufeÊyuh x[EnHEÊyuh kuric{uh ek]c{uÉiÄ[ aÎu kÞuh
EkÈuh anuBvic{uh nÙ}Ep]eÙ ariy]niTy]yi. aÎumutl avN
anYx[ztIxhxRÅemÎuÔ duS[zpvYÊi EveÞÎu vy[Äukyuh
ecy[tu. pieÎ `Îuh ek]c{uÉi ~kpt[nIzvtEÊ]TukUTiÊeÎ
y]f[ |>uÎiÈuÔt[.
ek]c{uÉi tTvuc]TiEÏ]ytieû piEÕdivxh k]RÊikÏÔi

t]ÙUÄil mu<uvnuh aTuÊ zpEdsÆšiÙuh O>u vÙiy BUkáh
teÎy]yi>uÎu. En>h evšuÊEÏ]L ek]c{uÉiey k]f]y[ky]l
Ú]f]mutlEÏ>uh sip]yim]>uemÙ}]h aÞikšÇ aÉ]enEÏ]eÙ
viSÉM]>]yi tIRÎu. \Ten viv>h tHsIld]e> ariyic{u.
tHsIld]R Ek]phek]Þuh vYxnhek]Þuh p>vsn]yiÊIRÎu.
aEÏ]E<Äuh kI>iÄ]È[ O>u x[ztIeyyuh O>u pu>uSenyuh evÈi
eÄ]Îi>iÄuÎu `ÎuÔ vRÊm]nvuh tHsIld]R EkÈu.
aEÌHh AkÏ]eT p>izBmic{uvs]yi. `ß]fu EvÞt[,
ÈÆ]È]f[ Ep]EkÞt[ `ÎiÆenyuÔ vic]>hek]Þu xhzB]ß
ciÊn]y tHsIld]R ek]c{uÉiey aEnVSic{u piTiÄuÎtin]yi
Ep]ÙIxuk]e> vIÞuh niEy]gic{u. Ep]ÙIxuk]R vše> Ašukeš
xH]yÊinukUÈieÄ]Þu n]Ùuv<iÄuh O]Èvuh aEnVSfvuh
tuTÆi. tHsIld]>uh gumx[tnuh ciÙ EsvukÄ]>uh OÈuvše>
Ašukšum]yi kI>iÄ]EÈÄuh Ep]yi. ØÙÊu ecÎu svÆL
kÞu y]d]x[tuem<utukyuh av mrvuecy{uÎtinuEvÞ
~RÏ]TukL ecy{ukyuh ecy[tu. m>ic{t[ ek]c{uÉiey piTiÄ]N
xH]yic{v>]efÎ[ ariÇEÏ]LÊeÎ ave> ek]Îtu
ek]c{uÉiteÎy]efÎuh tHsIld]R tiRc{eÏTuÊi. ciÙ>ueT
aBizp]yh ek]c{uÉiyÙ} |o kYtYh nTÊiyetÎuh aveû
91
e`tiHYm]Ù
kUÈuk]>]yi>iÄfemÎum]yi>uÎu. azpk]>hteÎ ek]c{uÉi
tTvuc]Tiyt[ aveû x]mRËYhek]Þum]ztm]yi>iÄyieÙ}Îuh
avN Ú]f]Ä]e> xV]DIneÏTuÊi av>ueT ariEv]TukUTiy]yi
>iÄfemÎuh ciÙR aBizp]yeÏÈu. |Æen O]E>]>uÊR O]E>]Îu
prÇutuTÆi `ÎÙ}]et OÎinuh mtiy]y ÙÑYem]ÎumiÙ}.
xkÙdiÄiÙuh xkÙ jnÆšueT |TyiÙuh ek]c{uÉieyÎuh
tTvuc]TieyÎuh |>ÈeÄ]Ùp]tkemÎuh mÕumuÔ xhx]>miÙ}]et
EkLÏ]niÙ}. aÆen >ÞumUÎu divxh k<iÇEÏ]L `Ù}]em]Èu
smic{utuTÆi. Ep]ÙIxuk]>uh mÕuh k<iyuÎ aEnVSfemÙ}]h
nTÊIÈuh ek]c{uÉiyueT ep]TiEp]Ùuh k]Fm]N k<iÇiÙ}.
atiniTy[Ä[ avN n]TuviÈu ep]y[ÄšÇu `Îuh O>u xhx]>h
ciÙR prÇutuTÆi. pEÑ, ek]c{uÉiyuh kUÈuk]>uhkUTi divxh
zpti O]E>] azkmÆšuh ek]Ôkšuh vIÞuh nTÊieÄ]Þi>uÎ
tin]l avN `Æuh Ep]yiÈieÙ}ÎuteÎy]yi>uÎu miÄv>u
eTyuh visV]xh. v]x[tvh aÆenteÎy]yi>uÎu.
ek]c{uÉiyueT azkmÆšuh ek]Ôkšuh vIÞuh n]LÄun]L

vRÍic{u v>iky]l aven piTiEc{lÏiÄuÎtin[ EmÙ]vilniÎ[
\Ê>vukL divxhzpti vÎuek]Þi>uÎu. Ep]ÙIxuk]>ueT
aEnVSfvuh mury[Äu nTÎuek]ÞuteÎyi>uÎu. èßÙ}]m]
yiÈuh aven piTikUT]N k<iÇiÙ}. aveûyuh kUÈuk]>ueTyuh
\pzdvÆLek]Þu y]ztÄ]RÄu k>v<iÄuh vÔhv<iÄuh
xW>iÄ]N nivZÊiyiÙ}]ety]yiÊIRÎu. ek]c{uÉiyuh
kUÈuk]>uh ÈÏ]L `vieT \Þ]yi>iÄuemÎ[ ARÄuh niþymiÙ}.
ciÙ divxÆšil ciÙ O]TivÔÆšil kyri avR k]yÙil
xW>iÄuky]yi>iÄuh. at[ èÎÙ}]emÎuh ÈÏ]ešÙ}]emÎuh
ARÄuh niþyiÄ]N p]TiÙ}]yi>uÎu. `Î]l miÄEÏ]<uh
av>ueT \pzdvh >]ztik]ÙÆšiÙ]yi>uÎu.
ek]c{uÉiÄu kUÈuk]R pÙ>umuÞ]yi>uÎu. `Î]l av>il

zpD]nM]R Ek]Ï]rÏráil mÐt[, kTuv]Ec{>i v]v, Ek]ÈÏurÊu
b]ÏukuÇ[, pEÄ]ÙÊu nUr]Ðt[, vÙiykušÆ> kuÇu
m>y[Ä]R, v]>YvIÈuvTEÄTÊu ek]c{upiÔ `Îiv>]yi>uÎu
92
e`tiHYm]Ù
|ve>Ù}]h vÙiy aBY]xikšuh azkmikšuh s¬M]>um]yi>uÎu.
`Î]l Ek]Ï]rÏráil mÐt[ x]DuÄešyuh \pzdviÄuÎvnuh
`ßuh ecy[v]N mTiyiÙ}]Êvnum]yi>uÎu. x]DupIQnh
ek]c{uÉiÄu vÙiy viE>]Dm]yi>uÎu. atin]l mÐtien avR
|TÄ]ÙÊ[ \EpÑic{ukšÇu.
ek]c{uÉi pÙdivxÆšil xVgYHÊil Ep]k]rueÞÎu

muá[ prÇiÈuÞEÙ}]. atin]l A Ošic{u nTÎ k]ÙÊiniTÄu
mUÎupuztNm]>uh O>u puztiyuh jnic{u `ÎuÔtuh vY¬
m]yi>iÄuÎu.
|Æen ek]c{uÉi 1015-]m]Þuve>yuh atieû EsSh 1033-

]m]Þuve>yuh Aek 18 vRSh piTikiEÈÞuh puÔiy]yi
Ošic{unTÎuh azkmzpvRÊikLek]ÞuteÎ \pjIvnh k<ic{uh
k]ÙEÑph ecy[tuvÎu. 1033-]m]Þu mk>m]xÊil xR
Ti.m]Dv>]y>vRkL ti>uvit]hkUR div]n]yi niymiÄeÏÈu.
aEt]TukUTi ek]c{uÉiÄu zgHÏi<yuh A>hBic{u. m]Dv>]yR
div]Njiy]ytieûEsSh >]jYEÑmÊin]yi aEnkh p>iS[k]>
ÆL ecy{femÎu niþyic{ kUÈÊil zpD]nm]y O>u k]>Yh
ek]c{uÉi mutÙ]yv>ueT azkmvuh tÎimiÊh jnÆLÄuÔ
\pzdvvuh niruÊfemÎÔt]yi>uÎu. aEÌHh atinu EvÞuÎ
zsmÆšuh cÈhekÈukšuh mury[Äu tuTÆi. cÆn]Ò>iyilEc{RÎ
v]<ÏÔiyil p]Ï]Tiyil kuÇupfiÄR k]RÊikÏÔiyil
tHsIld]>]yi niymiÄeÏTukyuh A tHsild]>ueT EpRÄu
div]Nji ek]c{uÉiey piTic{yy[ÄuÎtinu zpEtYkh \Ê>vyc{u
cÈhekÈukyuh ecy[tu kuÇupfiÄR tHsIld]R nÙ}
xmRœnuh buÍim]nuh k]>YEsSiyumuÔvnum]yi>uÎu. `ÜiÙuh
aEÌHh pÙviD zsmÆL ecy[tiÈuh ek]c{uÉiey piTikiÈiyiÙ}.
OTuÄh aEÌHh aveû kUÈuk]>il ciÙe> xV]DIneÏTuÊ]et
|o k]>Yh O>iÄÙuh x]DiÄyieÙ}Îu tIRc{eÏTuÊi. pieÎ
atin]yi ciÙ aEnVSfÆšuh zsmÆšuh tuTÆi. A
aEnVSfÊil Ek]Ï]rÏráil mÐt[ `Îven ek]c{uÉi
\EpÑic{ukšyuky]l avn[ ek]c{uÉiEy]Tu nÙ} >xmiÙ}]et
93
e`tiHYm]Ù
|>iÄuky]efÎ[ arivu kiÈi; \Ten mÐtin[ O>]eš ayc{[
aven \p]yÊil tHxIld]R teû aTuÄl v>uÊukyuh
aven xÐ]n]dikL ek]Þu xV]DIneÏTuÊukyuh avN
muK]ß>h ek]c{uÉiyueT mÕuÔ kUÈ]k]e>ÄUTi vsIk>iÄukyuh
ek]c{uÉiey akeÏTuÊ]nuÔ kosÙÆešÙ}]h prÇu
niþyiÄukyuh ecy[tu.
O>u divxh eevkuEÎ>h ek]c{uÉiyueT |¨nuh

zpD]nkUÈuk]>il O>]šum]y v]>YÊu vTEÄTÊu ek]c{upiÔ
`Îy]L ay]šueT B]>Y]gYHm]y aáiyl vIÈil ek]c{uÉiey
višic{uek]ÞuEp]yi ciÙ ÙH>iyuÔ pd]RËÆšuh mÕu ek]TuÊ[
aven Eb]D>Hitn]ÄiÊIRÊu. ek]c{uÉi tÙep]Ä]N
p]TiÙ}]et myÆi O>u kÈiÙil kiTÏ]yi. A xmyh mÐt[, nUrÐt[,
b]ÏukuÇ[, kuÇum>y[Ä]R, v]v], ek]c{upiÔ mutÙ]yv>uh
kUTi vÙiy kyrukšiÈu ek]c{uÉiey kÈiÙiEÙ]TukUTi v>iÇuekÈi.
ekÈu murukituTÆiyEÏ]L ek]c{uÉi kÉu turÎu En]Äukyuh,
ek]c{upiÔkuEÇ! nIy]Ef] èÎ ctic{t[? aÏeû muKÊu
ci>vTiÄuÎ m]ti>i ninÄueÞÎu w]N vic]>ic{i>uÎiÙ}. èÎ
ctic{vRÄuh èû anuBvh v>>ut]ÊtÙ}. `ßuecy{]h!
`niÄu tÙ ep]ÆuÎiÙ}. `Îu pryukyuh A kiTÎkiTÏil
aveû eeky{iÙi>uÎ kÊ]L `Î AyuDhek]Þ] ciÙe>
ey]eÄ evÈukyuh kuÊukyuh vÙiy murivukEšlpiÄukyuh
ecy[tu. aEÏ]e<Äuh eek ep]Ä]N p]TiÙ}]ÊviDh ekÈu
murukukyuh ek]c{upiÔ mutlEpR AyuDh tÈieyTuÊu m]Õukyuh
ecy[tu. pieÎ Ep]ÙIxuk]>uh av>ueT kUeTyuÞ]yi>uÎv>uh
mÕuhkUTi ek]c{uÉiey kÈiEÙ]TukUTieyTuÊu k]RÊikÏÔiyil
Ú]f]vilek]ÞuEp]yi AÄi. piEÕdivxh >]vieÙ tHsIl
d]>EÌHh Ú]f]vil ecÎu ek]c{uÉiÄu viÙÆu vy[piÄukyuh
aEnkh kußÄ]R, v]šU>iÏiTic{ Ep]ÙIxuk]R mutÙ]yi aEnk
m]šukešÄUÈi aven Ú]f]Ï]r]vuvuvnßpu>EÊÄ[
ayy[Äukyuh ecy[tu. ek]c{uÉiey ti>uvnßpu>Ê[ ek]Þu
ecÎi>iÄuÎt]yi ariÇyuTen div]Nji aven kEc{>iyil
94
e`tiHYm]Ù
v>uÊiÄ]fukyuh pßi>u Ú]f]2viÙ]Äi zpEtYkh xUÑiÄuÎ
tin[ \Ê>vuek]TuÄukyuh aveû Ep>iÙuÞ]yi>uÎ EkÓuk
ešÙ}]h mury[Äu vix[t>ic{u viDi kÙ[piÄuÎtinu EvÞuÎ
~RÏ]TukešÙ}]h ecy{ukyuh ecy[tu.
ek]c{uÉiey piTic{u b³nÊiÙ]ÄuÎtinu xH]yiÄu

kyuh zsmiÄukyuh ecy[tv>il zpD]nNm]R ek]c{upiÔ,
ek]c{ukuÇ[, mÐt[, `Îiv>]yi>uÎu. av>il kI>iÄ]Èu zpvYÊi
yil kfÄu tk<iyilÄ]>N ek]c{ukuÇupiÔÄu kZS[fpu>h
p]RvtYvuh ek]c{upiÔy[Äu pÊiyUR p]RvtYvuh mÐtin[ |Tv]
mutlEÏ>uEvÙyuh tHsIld]>EÌHh sup]Rs ecy[tu ek]TuÏic{u.
`ÜiÙuh av>uh ek]c{uÉiyueT kUÈuk]>uh aven b³iÄ]N
kUTiyv>um]y kTuv]Ec{>i v]v, Ek]ÈÏurÊu b]ÏukuÇ[,
cEÄ]ÙÊu nUrUÐt[, vÙiykušÆ> kuÇum>Ä]R `Îiv>uh
t]mxiy]et O]E>] EkÓukšiÙkeÏÈu. 14 vRSh vIth kÚin
tTvinu viDiÄeÏÈ[ pßi>uÚ]f]vil ek]c{uÉiyueT aTuÄl
teÎ ecÎuEcRÎu. ave> kÞEÏ]L xEß]SEÊ]TukUTi
ek]c{uÉi "`ß] kUÈe>! w]N prÇtuEp]eÙ pÕi, |EÙ}" `Îu
Ec]dic{u. aEÏ]L avReÄÙ}]h `zt m]zth pþ]Ê]pmuÞ]yi
`Îu pry]N zpy]xh. ek]c{uÉi teû Ep>iÙuÔ EkÓukL
vix[t>ic{utI>uÎtinumuá[ Ú]f]vil kiTÎuteÎ 1034-]m]Þu
kÎim]Êil teû 41-]meÊ vyÓil c>mgtiey zp]piÄukyuh
ecy[tu. ek]c{uÉiey piTikUTi ti>uvnßpu>EÊÄyc{t[ 33-
]m]Þu miœunm]xÊiÙ]yi>uÎu. avn[ Aek 91 divxh m]ztEm
tTvil kiTÎu këÏETÞivÎuÔU.
ek]c{uÉiÄu mUÎu puztM]>uh O>u puztiyum]fuÞ]yi>uÎ

etÎu muáu prÇiÈuÞEÙ}]. av>il zpœmpuztN O>u
siÑyiÙkeÏÈu jyiÙilÄiTÎu teÎ m>ic{u. >Þ]meÊ puztnuh
O>u siÑyiÙkeÏÈu jyiÙiÙ]ÄeÏÈuevÜiÙuh avN tTvu c]Ti
2
exNzTl jyil
95
e`tiHYm]Ù
ep]y[ÄšÇu. avniEÏ]L \EÞ] |Ù}Ey], \eÞÜil teÎ
`vieTy]n[ èÎ]Îuh >UpmiÙ}. mUÎ]meÊ puztN |EÏ]L
kc{vThecy[t[ O]c{iryuh, puzti `>uvyil BRÊZgZHÊiÙuh
t]mxic{uv>uÎu. |ztyuem]eÄy]f[ k]yhkušh ek]c{uÉiyueT
jIvitkœ]xhEÑph. |ni ek]c{uÉiyueT O]E>] azkm
zpvZÊikšuh aÛutkRmÆšuh piÎ]eÙ viv>iÄ]h.
ek]c{uÉi ALm]r]Èh, kFekÈ[ mutÙ]y j]ÙvidYkšuh

aBYxic{iÈueÞÎ[ muáu prÇiÈuÞEÙ}]. `Î]l avN
avey]Îuh x]D]>f \pEy]giÄ]riÙ}. nivZÊiyiÙ}]etv>uÎ
avx>ÆšiEÙ av zpEy]giÄ]vU `Î]f[ aveû
gu>un]œn]y tÆL avEn]Tu prÇi>uÎt[. `ÜiÙuh ek]c{uÉi
O>u vidY O>iÄeÙ]Îu zpEy]gic{u En]Äi.
ek]c{uÉiyueT xVEdsm]y kI>iÄ]È[ ~Õvuh Dnv]n]y O>u

n]y>uÞ]yi>uÎu. kuTubk]>YÆešÙ}]h aEnVSic{u nTÊiyi>u
Ît[ ay]L teÎy]yi>uÎuevÜiÙuh ay]šueT Øi>t]mxh
B]>Y]gZHÊiÙ]yiÙuÎu. ay]L B]>Yy[Äu putut]yi O>u vITu
pfiyic{uek]TuÊu. at[ akEm ni>yuh purEm BiÊiyum]yi
vše> \rEÏ]Tuh bÙEÊ]TuhkUTiy]f[ pfiyic{t[. A pu>pfi
nTÎuek]Þi>uÎEÏ]L ay]šueT O>u x[EnHitN pU>pfi
k]f]y]yiÈ[ avieT ecÎu. pfikešÙ}]h En]ÄiyiÈ[ A
mnuSYN, pu>y[Äu BiÊiEy] ni>Ey] ~etÜiÙuh OÎu Ep]E>?
>ÞuhkUTi |etßin]f[? `Îu Ec]dic{u. aEÏ]L n]yR
"peÞ]eÄ atumtiy]yi>uÎu. |tu ek]c{uÉiyueT
k]Ùm]ytuek]Þ[ atu Ep]>]. BiÊiEy] ni>Ey] OÎu
m]ztm]yituÎ]l avN kuÊieÏ]šic{[ akÊu kTÄuh >ÞuhkUTi
ep]šic{[ akÊukTÄ]N azteyšuÏmÙ}EÙ}]" `Îu prÇu. "atu
s>iteÎ" `Îu mEÕy]L xÐtiÄukyuh ecy[tu. |Æen |vR
tÐil prÇ |o vRÊm]nh `ÆenEy] ek]c{uÉi ariÇu.
`ÜiÙuh tlÄ]Ùh aven]Îinuh Ep]yiÙ}.
96
e`tiHYm]Ù
pu>pfiyuh v]x[tubÙiyuh gYHzpEvsvuemÙ}]h k<iÇu
B]>Y]puzt]dikEš]TukUTi n]yR puÊNpu>yil t]mxvum]yi.
n]yR nÙ} k]>YØnuh kfisÄ]>num]yi>uÎu. ep]Îu pfyh
kiÈ]et ay]L ARÄuh O>u ek]c{u k]suEp]Ùuh kTh ek]TuÄuk
ptiviÙ}. pÙ>uh pfyh evc{[ ay]Eš]Tu pfh v]Æ]ru
Þ]yi>uÎu. O>iÄl avieT aTuÄlÊeÎyuÔ O>]LÄ[
O>]yi>h >Upy[Ä[ O>tY]vsYh En>iTuky]l ~kEdsh >Þ]yi>h
>Up viÙy[ÄuÔ ep]NpÞÆL |y]šueT aTuÄl pfyhevc{u
>Up v]Æi ek]ÞuEp]yi. A viv>vuh `ÆenEy] ek]c{uÉi
ariÇu.
aÆenyi>iÄuEá]L ek]c{uÉiÄuh ecÙvien]ÎumiÙ}]et

O>iÄl vÙiy ew>uÄm]yiÊiRÎu. ~etÜiÙuh |o n]y>ueT
aTuÄlEp]yi Ec]diÄ]h `Îu vic]>ic{[ avN ay]šueT
aTuÄlecÎ[, `niÄ[ O>u nUru >Upy[Ä[ O>tY]vsYh En>iÈi>i
ÄuÎu. |vieTyueÞÜil kiÈiy]leÄ]Ô]h `Îu prÇu.
n]yR: atY]vsYh, ecÙvien]ÎumiÙ}, atu teÎ aEÙ}?

AEÈ, >Up w]N t>]h. `Î]Ùtu ek]c{uÉiey EpTic{iÈ]efÎu
vic]>iÄ>ut[. ek]c{uÉiyueT azkmem]Îuh |vieT pÕukyiÙ}.
atu k>utiÊeÎy]f[ w]N pu> pfiyic{i>iÄuÎt[.
ek]c{uÉi: atu w]N pu>ÏfiÄ]ÙÊuteÎ ariÇu.

ByeÏTuÊi pfh v]Æuk `niÄu ptiviÙ}. m>Y]dÄu Ec]diÄuh
kiÈieyÜil v]Æuh |eÙ}Üil pieÎ Ever viteÎ. aetniÄriy]h. `ÜiÙuh evruEt |vieT

vÎ[ viQ[™iÊh kšiEÄÞ `Îu vic]>ic{u prÇu ÈÎyuÔU.
|Æen prÇ[ n]yR nUru >Upyuh `ÉieÄ]TuÊu.

ek]c{uÉi v]ÆieÄ]ÞuEp]vukyuh ecy[tu. n]yR pfh
ek]TuÊtuek]Þ[ ek]c{uÉiÄu vÙiy xhsym]yiÊIRÎu. "|ni
|y]eš \pzdviÄuÎtu k¨vuh nÐueT ptivinu vip>itvum]f[.
97
e`tiHYm]Ù
`ÜiÙuh |y]šueT \oÕÊinu |y{]eš OÎu pÕiÄ]etyi>iÄuÎtu
s>iyÙ}. AeÈ, t>h v>uh. aEÏ]L En]Ä]h" `ÎiÆen vic]>ic{u
ek]c{uÉi A n]ye> kšiÏiÄuÎtinu t>hEn]ÄieÄ]Þi>uÎu.
aW]ru m]xh k<iÇEÏ]L O>u divxh x³Y]xmyÊ[

n]yR `ÉEtc{u kušiÄ]n]yiÈu viÈilniÎ[ |rÆiEÏ]yi.
ay]šueT B]>Y aTuÄšyiEÙÄuh Ep]yi. m]zt k<iÇEÏ]L
BRÊ]vu muÕÊu vÎu niÎu višiÄuÎt]yi A x[ztIÄu Et]Îi.
avR purEÊÄu vÎEÏ]L avRÄu Et]ÎiytuEp]eÙ teÎ
k]fukyuh ecy{uky]l "kušiÄ]N Ep]yiÈ[ kušiÄ]et
Ep]Îetß]f[?" `Îu Ec]dic{u. muÕÊuniÎy]L, "|Î]L nÐueT
kYS[fpiÔ ciÙ pÞÆL |vieT pfyhevc{[ Ayi>h >Up
p]ÆieÄ]ÞuEp]yiEÙ}? atu pÙisEy]TukUTi ek]ÞuvÎi>i
ÄuÎu. A pfyemTuÊuek]TuÄfh. èû eeky{NEmeÙ]eÄ
`Éy]feÙ}], atuek]Þ[ t]EÄ]eÙTuÊu epÈiturÎ[ A
pÞÆL `TuÊ[ |EÆ]Èu t>ikyuh, |o pfh epÈiyilevc{u
pUÈi t]EÄ]l ptivuÔ ØÙÊuteÎ evEc{Äukyuh Evfh"
`Îu prÇ[ O>u vÙiy j]šik 3 |ryÊu evc{u. A x[ztI ay]L
prÇtuEp]eÙ OeÄ ecy[tu. ay]L pÞÆšuemTuÊu
purEÊÄirÆiEÏ]yi. x[ztI vIÞuh aTuÄšyiEÙÄuh Ep]yi.
atieû EsSh pÊuptinWudivxh k<iÇEÏ]L

pfyhevc{u pfhv]ÆieÄ]ÞuEp]y kYS[fpiÔ pfvuh
pÙisyuh ek]ÞuvÎu. A Dnikn]y n]yR mutÙuh pÙisyu
emÙ}]h kfÄuprÇ[ `Éiv]Æiytieû EsSh pfyÏÞÆ
ešTuÊu ek]TuÄ]n]yi t]EÄ]eÙTuÊu epÈiturÎu. aEÏ]L
atil O>u vÙiy "j]šik" |>iÄuÎt]yi kÞu. ay]L vše>
aÛuteÏÈu. t]nriy]et |o "j]šik" pUÈievc{i>uÎ epÈiyil
vÎetÆeneyÎu xhsyic{[ ay]L B]>Yey višic{u Ec]dic{u.
3
pfxWi
98
e`tiHYm]Ù
B]>Y: aEÙ}! atu niÆL teÎ ek]ÞuvÎu tÎ[
èÎeÄ]Þu epÈiyil evy[pic{tEÙ}? `ß] |oyieT |ztvÙiy
mrvi?
n]yR: w]niÆen O>u j]šik ek]ÞuvÎu tÎuEv]?

aÛuth teÎ. |etÎ]yi>uÎu?
B]>Y: |EÎÄu pEÊ] ptinEW] divxm]yi>iÄuh.

atiÙDikm]yiÈiÙ}. |Î]eš]>udivxh x³Yy[Ä[ `ÉEtc{u
ek]Þu kušiÄ]N Ep]yiEÙ}? aÎ]f[.
n]yR:aeÎÎÙ}, O>iÄÙuh |Æen O>u j]šik w]N nieû

ky{ilek]ÞuvÎu t>ikyuÞ]yiÙ}.
B]>Y: |Æen prÇ]l viSmm]f[. kušiÄ]n]yi

|rÆiEÏ]yiÈu m]zt k<iÇEÏ]L niÆL ti>iey vÎu muÕÊu
niÎuek]Þ[ èÎ višiÄukyuh w]N purEÊÄu vÎEÏ]L
kYS[fpiÔ pfvuh pÙisyuh ek]ÞuvÎi>iÄuÎuevÎuh
niÆšueT ky{iEMeÙ]eÄ `ÉyuÔtuek]Þu w]N t]EÄ]eÙ
TuÊu epÈiturÎu pfyÏÞÆešÙ}]emTuÊu t>ikyuh |o
j]šikeyTuÊu epÈiyil evc{upUÈi t]EÄ]l ptivuØÙÊu
evy[Äukyuh ecy{femÎ niÆešEÎ]Tu pryukyuh j]šik
|ryÊu evc{ut>ikyuh ecy[tt[ |o divxÊiniTy[Äu niÆL
mrÎu Ep]Ey]? `Î]l aÛuth teÎ.
n]yR: zB]ßu pryuÎ niEÎ]T[ `ßu pryuÎu? AEÈ,

`ÎiÈu nIy] pÞÆeš]eÄ `ßu ecy[tu?
B]>Y: w]enTuÊu niÆšueT ky{il ek]ÞuvÎu tÎu.
n]yR: aEy{]! |Æen EB]S[k[ pry>ut[. epÉuÆL D]>]šh

ep]ši pryuÎv>]f[. `Î]l |Æen A>uh prÇuEkÈiÈiÙ}.
nIyuh |tinumuá[ ÈÎ]TiÆen prÇiÈiÙ}. |EÏ]L nieû
buÍiÄ[ Èß] xVÙ[ph xVÙ[pmÙ}, vše> vÙ}]y[m xhBvic{iÈuÞ[.
at]fiÆen pryuÎt[.
99
e`tiHYm]Ù
B]>Y: èû buÍiÄ[ O>u vÙ}]myuh vÎiÈiÙ}. v]x[tvh
prÇ]l pryuEÎ]>ueT buÍiÄuteÎy]f[ |EÏ]L ~t]Þ[
vÙ}]y[m pÕiyi>iÄuÎt[.
|Æen |vR tÐil ~t]nuh v]gV]dh k<iÇtieû EsSh

n]yR j]šiky<ic{u kuTÇiÈu. H]! k¨h! atiÙuÞ]yi>uÎtu
mu<uvnuh k>iÜlc{iÙ}i. aEy{]! èÎ]>u niÙvišiEy]TukUTi n]yR
mUR¢ic{uniÙÊu ptic{u. n]y>ueT p]>vsYh kÞu B]>Yyuh
Eb]DhekÈuvIfu. n]ye> kYS[fpiÔyuh B]>Yey xmIpÊu
niÎi>uÎ d]xiyuh t]ÆiÏiTic{u >ÞuEp>uETyuh muKÊu kuErEÒ
evÔh tšic{iÈu visrieyTuÊu visiÊuTÆi. m]ztEn>h
k<iÇEÏ]L n]yR kÉuturÎ[ `fIÕi>uÎu. ay]L eeD>YeÊ
avÙhbic{uek]Þ[ "AeÈ kYS[fpiEÔ! pÕiyet]eÄ pÕi.
Ep]yet]eÄ Ep]kEÈ. |ni nÐueT ~RÏ]Tu tIRÄ]enß]f[
EvÞetÎu pryU" `Îu prÇu.
kYS[fpiÔ: w]enßu pryuÎu? `Ù}]h niÆLteÎ

niþyic{]l mti.
n]yR: niÆšueT pÞÆL eekEm]sh vÎuEp]yi. |ni

niÆLÄu pk>h pÞÆL pfiyic{u t>ikEy] viÙ t>ikEy]
ecy{]h. atÙ}]et nivYÊiyiÙ}EÙ}]. atiEÙt]fu EvÞetÎu
pryU.
kYS[fpiÔ: `niÄu pÞm]efÜil èû pÞÆLteÎ

kiÈfh. aeÙ}Üil viÙ mti. pk>h pfiyic{u t>femÎiÙ}.
n]yR: AeÈ viÙ `ßuv>uh?
kYS[fpiÔ: atu nÐL aÎuteÎ tIRc{eÏTuÊIÈu

ÞEÙ}]. >Þ]yi>h >Up viÙy[ÄueÞÎu niÆL teÎyEÙ} aÎu
xÐtic{u prÇt[. `niÄ[ atu kiÈiy]l mti. w]N
m>Y]dEÄeT]Îuh pryukyiÙ}.
100
e`tiHYm]Ù
n]yR: s>i. >Þ]yi>h >Up tEÎÄ]h. Ayi>h >Upy[Äu
tlÄ]Ùh w]en]>u zpm]fh `<utiÊ>]h.
kYS[fpiÔ: D]>]šh mti. zpm]fh teÎ EvfemÎiÙ}.

niÆL tEÎÄ]emÎu v]Äu prÇ]Ùuh mti.
n]yR: atu Ep]>]. mnuSY]vØy[Äu zpm]fmuÞ]yi>iEÄ

Þt[ atY]vsYm]f[. pfEmRÏ]T]efÜil Ùokikvuh
d]ÑifYvuh AvsYmiÙ}.
`Îu prÇ[ n]yR Ayi>h >Up er]Äh `Éi

eÄ]TuÄukyuh OE>]ÙeyTuÊu 4 v]RÎu muric{u Ayi>h >Upy[Ä[
O>u zpm]fem<utiek]TuÄukyuh ecy[tiÈu kYS[fpiEÔ! |o
Ayi>h >Up muÏtu divxÊinkh tÎu w]nI zpm]fh mTÄi
v]ÆieÄ]Ô]h. `Î]l niÆL |o xhgti AE>]Tuh prÇu
Ep]k>ut[. pfh Ep]kuÎtiÙÙ}], vÙ}v>uem]eÄ p>iHxiÄuÎtu
EkLÄuÎ k]>Ym]f[ xÜTh `Îu prÇu.
kYS[fpiÔ: w]N prÇiÈ[ |o xhgti purÊuEp]vuk

yiÙ}. niþyh teÎ `Îu prÇu kYS[fpiÔ pfvuh
zpm]fvuemTuÊ[ purÊirÆiEÏ]yi. |ztyuh k<iÇEÏ]E<Äuh
n]y>ueT B]>Yy[Äuh Eb]Dh vIfu. av>uh`fIÕu pUmuKÊu
n]y>ueT aTuÄl vÎu. viS]dic{u vic]>mg[nn]yi OÎuh
miÞ]etyi>uÎi>uÎ n]ye> kÞiÈu B]>Y vYxnic{uek]Þ[
O]E>]Îuh prÇutuTÆi. A xmyh nÐueT ek]c{uÉi avieT
EÄriec{Î[ |o B]>Y]BRÊ]ÄNm]e> kÞiÈ[ "|eÎß] >ÞuEp>uh
O>uX]HmiÙ}]et vÙiy vic]>Êil mu<ukiyve>EÏ]eÙy]yi>iÄu
Ît[" `Îu Ec]dic{u. \Ten B]>Y avieTyuÞ]yi>uÎ
xhgtikešÙ}]h ek]c{uÉiey prÇu EkLÏic{u. atu n]yRÄ[
OÈuh >xic{iÙ}. xhgti Ae>yuh ariyiÄ]et k<iÄfemÎ]yi
>uÎuvEÙ}] ay]šueT vic]>h. atu B]>Y m>nÓiÙ]ÄiyiÙ}. avR
4
aÎ[ O]ÙyiÙ]f[ `<utuk.
101
e`tiHYm]Ù
prÇutuTÆiyEÏ]L n]yR >ÞumUÎu zp]vsYh ciÙ
AhgYÆLek]Þu viÙÄi. aet]Îuh A x[ztI kÞumiÙ}.
vRÊm]nÆeš]eÄ EkÈuk<iÇEÏ]L ek]c{uÉi n]y>ueT Ene>
En]ÄiyiÈ[ "aEy{] k¨h! |tu vÙiy kurc{iÙ]yiEÏ]yi. pu>
`Æen pfiyic{]Ùuh ek]ÞuEp]kuÎvN ek]ÞuEp]kteÎ
ecy{uemÎ[ |nieyÜiÙuh mnÓiÙ]Äiy]l ek]Ô]h. ek]c{uÉiÄu
vÙ}tuh EvfemÜil pu> kuÊieÏ]šic{[ akÊu kTÎiÈu
EvfemÎiÙ}. ek]c{uÉi purÊu niÎ]Ùuh EvfemÜil
akÊuÔtu purÊu v>uh. |t] kYS[fpiÔyueT pÞÆL.
`Ù}]h |EÙ} `Îu En]ÄieÄ]Ôfh. ek]ÞuecÎu ek]TuÊ[
\Ten niÆšueT >Upyuh zpm]fvuh mTÄiv]ÆieÄ]ÞuEp]>fh.
`niÄitieÙ]Îuh EvÞ. |nieyÜiÙuh niÆL prÇiÈuÔtu
Ep]eÙ \oÕh pry]ti>uÎ]l mti''`Îu prÇu pÞÆešÙ}]h
n]y>ueT muáil vc{iÈu ek]c{uÉi |rÆiEÏ]vukyuh ecy[tu.
pÞÆL kiÈiytuek]Þu n]yRÄu vše> xEß]SmuÞ]yi.
`ÜiÙuh ay]šueT muKh A xmyh pušiEÒ>i kuTic{t uEp]eÙ
|>uÎu `ÎuÔtu pryfemÎiÙ}EÙ}]. B]>YyueT mnÓil
aÛutEm] ÙÉy] aDikmuÞ]yetÎu tIRc{ prv]N zpy]xh.
ek]c{uÉi ALm]r]È vidYyiÙuh adVitIyn]yi>uÎuevÎuÔt[ |o
kœek]Þu x[p¨m]kuÎuÞEÙ}]. |o xhgti zpxiÍm]yEÏ]L
n]Èuk]>ueTyiTyil ek]c{uÉieyÄuric{uÞ]yi>uÎ Byvuh
bHum]nvuh stgufIBvic{u.
|ni ek]c{uÉiyueT tlÄ]EÙ]cit kRÊvY¡]nÊinu

dZ¨]ßm]yiÈ[ O>u xhgti pry]h.
O>iÄl ek]c{uÉi ecÙvien]ÎumiÙ}]et buÍimuÈuky]l

k]yhkušÊu Dnv]n]y O>u n]y>ueT aTuÄl ecÎu nUru pr
enÙ}ukiÈiy]l ek]Ô]emÎu prÇu. n]yR 'pfh ek]Þu
vÎiÈuEÞ]' `Îu Ec]dic{u. 'pfh tlÄ]Ùh eekvsmiÙ}' `Îu
ek]c{uÉi mrupTi prÇu.
102
e`tiHYm]Ù
n]yR: |vieT enÙ}uÔtu vilÄ]n]f[ |Èi>iÄuÎt[.
evruet vÙ}vRÄuh v]>ieÄ]TuÄ]nÙ}. pfEm] atieÙ}Üil
pfyEm] ek]ÞuvÎ]l enÙ}ut>]h. aÙ}]et nivYÊiyiÙ}.
ek]c{uÉi: tIRc{teÎEy]?
n]yR: tIRc{teÎ! y]et]>u xhsyvumiÙ}.
|tu EkÈu ek]c{uÉi |rÆiEÏ]yi. n]ÙWudivxh

k<iÇtinuEsSh ek]c{uÉi O>u divxh >]ztiyil teû
kUÈuk]>il ciÙE>]TukUTi n]y>ueT vIÈieÙÊi. n]yRÄu >Þu
xEH]d>im]>uÞ]yi>uÎve> >ÞuEpR xhb³h ecy[tuek]Þu
Ep]yi>uÎtin]l ay]L B]>Yeyyuh mÄešyuhkUTi vIÈil
ek]ÞuvÎu t]mxiÏic{i>iÄuky]yi>uÎu. at[ \S[fk]Ùh vše>
kÙsÙ]yiÈuÔ EmTm]xh k]Ùm]yi>uÎtin]l >]ztik]ÙÆšil
n]y>uh B]>Yyuh purÊu pUmuKÊ]f[ ptiv]yi kiTÎuvÎi>u
Ît[. ek]c{uÉiÄu enÙ}u ek]TuÄ]etyi>uÎtin]l avN
muSiÇ]f[ Ep]yi>iÄuÎetÎuh avN èÎÜiÙuh ek]Ôy[Äu
v>]ti>iÄyieÙ}ÎumuÔ vic]>h n]yRÄu nÙ}Ep]eÙyuÞ]yi>uÎ
tin]l aÊ]<h k<iÇ]l B]>YyueTyuh kuÈikšueTyuh AB>f
ÆešÙ}]h a<ic{uv]Æi ary[ÄkÊu epÈiyilvc{u pUÈukyuh
azpk]>hteÎ pu>yueT xkÙ v]tiÙuh aTc{u pUÈukyuh
ecy[tiÈ]f[ ay]L kiTÎurÆuk ptiv[. pTiÏu>c{]vTiyiÙuh
m]TÊiÙuh mÕum]yi ay]L aeWÈuEpe> k]vl kiTÊukyuh
ptiv]yi>uÎu. ek]c{uÉiyuh kUÈ>uh avieT ecÎt]y >]zti
yiÙuh ay]L aÆeneyÙ}]h ecy[ti>uÎu.
ek]c{uÉi ek]Ôy[Ä]yi `vieTec{Î]Ùuh pu>y[ÄkÊu

kTÄuk ptiviÙ}. kUÈuk]e> akÊu kTÊIÈu purÊu nilÄuk
y]f[ ptiv[. A ptiviNzp]k]>m]f[ |vieTyuh ecy[tt[.
pu>yueT purkuvsÊuÔ BiÊi kuÊieÏ]šic{[ kUÈuk]R akÊu
kTÎu kÔÊ]EÄ]ÙiÈ[ ar turÎ[ ep]NpÞÆšuh pvnuh
>Upyuh czkvuemÙ}]h `TuÊutuTÆi. ek]c{uÉi AyuDp]fi
103
e`tiHYm]Ù
kš]yiÈu purÊu nilÄukyuh ecy[tu. akÊukTÎvR O]E>]Îu
tÏieyTuÊu nTÎEÏ]L aTuÄivc{i>uÎ O]Èup]ztÆšiNEml
av>ieÙ]>]šueT k]lmuÈuky]l `Ù}]hkUTi \>uÞuvIfu vÙiy
sémuÞ]yi. atuEkÈu n]y>ufRÎu. aEÏ]E<Äuh k]vRÄ]>u
emÙ}]h avieT O]TieyÊi. \Ten višÄuh cUÈukšuemÙ}]h
ek]šuÊi. aEÏ]L ek]c{uÉi xVlph dUe> m]riniÎu. n]yR
t]EÄ]eÙTuÊu pu> turÎu. pu> turÄuÎtu EkÈu n]y>ueT
B]>YyufRÎu. `Ù}]v>uhkUTi pu>y[ÄkEÊÄu kTÎu. k]>Yh pÕi,
kUÈuk]e> piTikUTuemÎuteÎ ek]c{uÉi tIRc{eÏTuÊi. pu>
turÄuÎ séh EkÈ[ kUÈuk]R pu>yueT O>u mUÙyil ptuÆi
ey]tuÆiyi>uÎtin]l n]y>Äuh mÕuh epeÈÎve>
kÞupiTiÄ]N k<iÇiÙ}. `Ù}]v>uh pu>y[ÄkÊ]yi `ÎriÇ
EÏ]L ek]c{uÉi epeÈEÎ]Tiec{Î[ pUmuKÊu kiTÎurÆiyi>uÎ
>Þu kuÈikešeyTuÊ[ A pu>yiTEÊ]TTuÊ[ ki<ÄuvsÊuÞ]
yi>uÎ vyÙiEÙeÄriÇu. kuÈikL avieTkiTÎu niÙvišikUÈi.
n]y>uh B]>Yyuh atuEkÈ[ 'aEy{]! kuÇuÆL' `Îu prÇu
niÙvišic{uek]Þu p]TEÊEÄ]Ti. višÄum]yi BYtYNm]>uh
piÎ]eÙ `Êi. xRvxVvuh Ep]y]Ùuh kuÈikšueT jIvN
kiÈiy]l mtieyÎuÔ vic]>Em avRÄEÏ]<iÞ]yi>uÎuÔU. A
t>Êinu ek]c{uÉi kUÈuk]e> višic{uek]Þu pákTÎu. kuÈikeš
`TuÊuek]ÞuvÎu En]ÄiyEÏ]L avRÄu vÙiy t>EÄeT]Îuh
pÕiyi>uÎiÙ}. pieÎ `Ù}]v>uh kUTi pu>y[ÄkemÙ}]h p>iEs]Dn
k<ic{u. kÔNm]e> avieTeyÆuh kÞiÙ}. mutlk]>YÆL tiÈh
v>uÊi En]ÄiyEÏ]L pÞÆšuh pfvumuLeÏeT pßI>]yi>h
>UpyueT vk ek]ÞuEp]yiÈueÞÎriÇu. ek]c{uÉi aEÏ]L A
vidY zpEy]gic{ieÙ}Üil kUÈuk]e>Ù}]h akeÏÈuEp]kum]yi>uÎu
evÎuÔtu tIRc{y]fEÙ}].
1027-m]Þu murjpÄ]ÙÊu ti>un]v]y v]ÍY]NnáUti>i

avRkLÄ[ aEÌHÊieû a¢eû zs]ÍmUÈuÎtinu xVgYHÊil
Ep]EkÞt]yi v>iky]l viv>h mH]>]j]vuti>umnÓieÙ
xÎiDiyil ariyic{uek]Þu ti>uvnßpu>ÊuniÎu pureÏÈu.
104
e`tiHYm]Ù
O>u divxh aÊ]<h k<iÇu Eb]Èukyri jÙm]Rgm]yiÈ]f[
aEÌHh ti>uvnßpu>ÊuniÎu pureÏÈt[. pieÕdivxh >]vieÙ
vRÄÙ `Êi kušiyuh Etv]>vuh \ofuh k<ic{[ \Ten pureÏÈu.
eevkuEÎ>h ek]Ù}eÊÊi. ek]Ù}ÊuniÎ[ aÊ]<h k<iÇu
pureÏT]N B]vic{EÏ]L Eb]Èuk]R "|ni |Îu Ep]k]N
nivZÊiyiÙ}. k]yhkušh k]yÙilkUTi Evfh Ep]k]N. aviTh
>]zti xmyh xW>iÄ]N ek]Ô]vuÎ ØÙmÙ}. k]yhkušh
ek]c{uÉiyuh kUÈuk]>uh >]ztik]ÙÆšil A k]yÙil
\Þ]yi>iÄuÎtu ptiv]f[. av>ueT ky{iÙkeÏTuÎv>ueT
zp]fnuh pfvuh apH>iÄ]et avR viÈyy[Äuk ptiviÙ}.
atin]l >]vieÙ pureÏTuky]f[ nÙ}t[" `Îu prÇu. atu
EkÈu v]ÍY]N náUti>i "ek]c{uÉiyuh O>u mnuSYN
teÎy]fEÙ}]. avN \pzdviÄ]etyi>iÄ]N èßÜiÙuh
nivYÊiyuÞ]kuh |EÏ]LteÎ pureÏT]etyi>iÄ]N
èßÜiÙuh nivYÊiyiÙ}. n]eš >]vieÙ aáÙÏu< `Êfh"
`Îu prÇu. ''`Î]l kÙ[pnEp]eÙ. ti>umnÓieÙ jivEnÄ]L
vÙiytÙ} aTiyÆšueT jIvN. ApÊu vÙ}tumuÞ]eyÜil
aTiyÆšueT Ep>il ti>uvuÔEÄTuÞ]k>ut[ ÈÎ \ÔU.
`Î]l niÆešß] atu muNkUÈi pry]Êt[?"`Îu kÙ[pic{u
Ec]diÄ]N |Ty]k>uetÎu vic]>ic{]f[ aTiyÆL \Ô
p>m]RËh ariyic{t[" `Îu prÇu Eb]Èuk]e>Ù}]h ty{]r]yi.
\Ten v]ÍY]N náUti>i avRkL Eb]Èil kyrukyuh Eb]Èuk]R
Eb]Èu nIÄukyuh ecy[tu. En>h evšuÄ]N ~kEdsh pÊu
n]<ik \ÔEÏ]L Eb]Èu k]yhkušhk]yÙieû mDYÊieÙÊi.
aEÏ]L kurc{udUe>niÎu vše> go>vEÊ]Tuh g]hBI>YEÊ]Tuh.
"Eb]Èuk]>]>[? Eb]ÈvieT niÙÄeÈ" `Î[ AE>] višic{u
pryuÎt]yi EkÈu. \Ten v]ÍY]NnáUti>i Eb]Èu niruÊ]N
pryukyuh Eb]Èuk]R Eb]Èu niruÊukyuh 'aEy{] ti>uEmni!
k]>Yh etÕi. n]emÙ}]mkeÏÈu' `Îu pryukyuh ecy[tu. v]ÍY]N
náUti>i avRkL cÆÙvÈ O>u (O>u m]ti>i višÄ[) `TuÊu
muáilvc{[ (atu ekTuÊIÈiÙ}]yi>uÎu) Eb]Èieû v]tiÙukešÙ}]h
turÎiÈ[ y]et]>u kUxÙuh kUT]et avieTyi>uÎu. Eb]Èuk]>uh
105
e`tiHYm]Ù
v]ÍY]NnáUti>i avRkšueT p>iv]>ÆšuemÙ}]h zp]fBIti
Ey]TukUTi kiTukiT] virc{uek]Þu sV]xh Ep]Ùuh Ene> viT]et
niÙyum]yi. m]zty[ÄiTyil `Èu tÞuevc{t]y OE>]TivÔh
Eb]Èieû O>u vsÊ]yi vÎTuÊu. \Ten v]ÍY]NnáUti>i.
'vWiyiÙ]>]f[? ek]c{uÉiyEÙ}? Eb]ÈiEÙÄu kTÄ]h' `Îu
prÇu |tuEkÈEÏ]L ek]c{uÉiÄ[ aÙ[pem]>u sÜ jnic{u. '|zt
eeD>YEÊ]TukUTi |zpk]>h pryuÎ |o ghBI>m]nxN
A>]yi>iÄuh? Ae>ÜiÙum]keÈ. |o v]ÄuEkÈ[ ByeÏÈ[ OÎu
p>IÑic{u En]Ä]et piNm]riEp]kuÎtu BI>utVvuh EB]StVvum]
fEÙ}]' `Îu vic]>ic{[, 'w]N ek]c{uÉiteÎ, k]yhkušh
ek]c{uÉi' `Îu prÇuek]Þ[ Eb]ÈiEÙÄu kyri. \Ten
v]ÍY]N náUti>i ''avieTyi>iÄ]h. k]yhkušh ek]c{uÉieyÎu
EkÈutuTÆIÈu vše>Ä]Ùm]yi. OÎu kÞ]l ek]Ô]emÎ[
AzgHic{u tuTÆIÈu vše> n]š]yi. |EÏ]L m]ztEm atu
x]Dic{uššU. B]gYh teÎ. vše> xEß]Sm]yi. |o xmyÊ[
|tiEÙ Ep]y]l ek]c{uÉiey k]f]N t>m]kuemÎu Eb]Èuk]R
prÇu .at]f[ |o axmyÊuteÎ pureÏÈt[w]N
ti>un]v]y v]ÍY]n]f[. murjph xhb³ic{u ti>uvnßpu>Êu
Ep]yi>uÎu. mÕÎ]L a¢eû zs]Ím]f[. atinu vTÄuÔ
|Ù}eÊÊ]N xmymiÙ}]Êtuek]Þu Ek]ÈyÊinu xmIph
kuTm]šUR `Î EdsÊu nmuÄuÔ |Ù}Êu ecÎu zs]Íh k<ic{u
Ep]>]emÎu vic]>ic{u pureÏÈi>iÄuky]f[. zs]Íh k<iÇ]l
aÎuteÎ |EÆ]ÈumuÞ]kuh. ÙÑÌIpÊinumuá]yi |niyuh
ti>uvnßpu>eÊÊfh. \Ten mTÆiv>fmEÙ}] `Îu vic]>ic{u
x]m]nÆL aDikem]Îu ek]ÞuEp]ÎiÙ}. pfvuh cu>uÄm]f[.
`ÜiÙuh kurc{u k]fuh. \Ôet]eÄ `TuÄ]h. |t] epÈiyueT
t]EÄ]l" `Îu prÇu t]EÄ]l ek]c{uÉiyueT muáiEÙÄu
vc{u. ek]c{uÉi vše> vinyEÊ]TukUTi t]fuet]<utuek]Þ[
"aTiyN |zpk]>muÔ mH]zb]ªf>ueT aTuÄl |>iÄ]N tÄ
Ey]gYtyuÔvnÙ}. |ÆenyuÔve> \pzdviÄukEy] av>ueT
mutl apH>iÄukEy] ecy{]rumiÙ}. y]et]>uÊRÄuh
mnÓriÇu y]et]Îuh ek]TuÄ]Ê Dnv]Nm]>]y du¨Nm]e>
106
e`tiHYm]Ù
m]ztem aTiyN \pzdviÄ]ruÔU. |EÏ]L aTiyN Ašriy]et
aTuÊu v>ikyuh Eb]ÈilÄyrukyuh `<uÎÔÊinu |ztyuh
t]mxh v>uÊukyuh ecy[tuEp]ytienÄuric{u ti>uvuÔEÄTu
Þ]k>uetÎuh |o etÕien kYp]pURv{h ÑmiÄfemÎuh
aEpÑiÄuÎu. |tienÄuric{[ aTiyn[ ap]>m]y pþ]Ê]p
muÞ[. `ÜiÙuh k<iÇk]>YeÊÏÕi |ni aDikh vic]>iÄukyuh
pryukyuh ecy[ttuek]ÞuzpEy]jnem]ÎumiÙ}EÙ}]. atin]l
aTiynu viT ek]Ô]N kÙ[pic{nuv]dh t>femÎ[ aEpÑi
ÄuÎu. |oviDh |vieT evec{ÜiÙuh tYÏ]dh kÞu vàiÄ]niT
y]ytu vÙiy B]gYh teÎ" `Îu prÇu vIÞuh vàic{u. aEÏ]L
v]ÍY]NnáUti>i "OÎuh EvfemÎieÙ}Üil Ep]k]h, `ÜiÙuh
aDikh t]mxiÄ]N t>miÙ}. |niyuh t]mxiy]et tÐil
k]f]N |osV>N xhgti v>uÊeÈ. ek]c{uÉiey w]N |EÏ]L
AdYm]yi k]fuky]fEÙ}] \Þ]yt[. atin]l OÎuh
t>]etyyy[ÄuÎtu ÙokikÊinu Ep]>]Êt]f[. atuek]Þ[
|EÏ]L |ti>iÄeÈ" `Îu prÇu n]Ùu p]vumueÞTuÊu
ek]c{uÉiyueT ky{ilek]TuÊu. ek]c{uÉi xvinyh atu
et]<utu v]ÆIÈ[ aTiyeû kUÈuk]>il ciÙR Ever Et]fikšil
kyri |o k]yÙilteÎ xW>iÄuÎuÞ[. |vieTniÎuh vTEÄ]Èu
ecÙ}uEá]L O>uxmyh av>il vÙ}v>uh vÎu piTikUTiEyÄuh.
avR azt vkti>ivuÔv>Ù}]Êtin]l pEÑ, vÙ} \pzdvvuh
ecy[tuevÎuv>]h. aÆen v>]ti>iÄ]nuh aTiyenÄuric{uÔ
O]Rm `Îuh ti>umnÓiÙuÞ]yi>iÄ]num]yi |tu tYÄy{il
kiTÄeÈ. |tu k]fic{u viv>h prÇ]l aTiyeû kUÈuk]e>Ù}]h
O>u \pzdvvuh ecy{]et mTÆieÏ]y[eÄ]Ôuh `Îu prÇ[
ek]c{uÉi teû eekvi>Ùil kiTÎi>uÎ O>u Em]ti>h
\o>ieyTuÊu v]ÍY]NnáUti>iyueT ky{ilek]TuÊu.
>t[nKcitm]y A Em]ti>Êin[ Ayi>h>Upyil kury]et viÙ
k]fuemÎ]f[ EkÈiÈuÔt[.
|Æen ek]c{uÉiyuh v]ÍY]NnáUti>iyuh tÐil

xÓEß]Sh pi>iyukyuh Eb]Èu viÈu kurc{u vTEÄ]Èu ecÎEÏ]L
107
e`tiHYm]Ù
>ÞumUÎu ØÙÊuevc{u ek]c{uÉiyueT kUÈuk]>]y ciÙ
Et]fiÄ]R aTuÊuecÙ}ukyuh Eb]Èilkyri azkmÆLÄ]yiÈu
B]viÄukyuh ecy[tuevÜiÙuh v]ÍY]NnáUti>i ek]c{uÉi
ek]TuÊ Em]ti>h k]fic{u viv>h pryuky]l y]et]>upzdvvuh
ecy{]et `Ù}]v>uh mTÆiEÏ]vukyuh v]ÍY]NnáUti>i
ApeÊ]ÎukUT]et kuTm]šUe>Êukyuh ecy[tu A Em]ti>muÞ]
yi>uÎtuek]Þuh v]ÍY]NnáUti>iÄu etÄNy]ztyil
atilpieÎ y]et]>iÄÙuh ek]c{uÉi mutlEp>ilniÎu
y]et]>upzdvvuh \Þ]yiÈieÙ}Îuh aEÌSh at[ AjIvn]ßh
xbHum]nh teû eekvi>Ùil D>ic{i>uÎuevÎuh A Em]ti>h
|EÏ]<uh v]ÍY]N mnÄeÙ |oTuevÏiÙi>uÏueÞÎum]f[ EkLvi.
|o kœek]Þu ek]c{uÉiyueT xVB]vgufh x[p¨m]kuÎuÞEÙ}].
ek]c{uÉiyuh aveû kUÈuk]>uh vÙiy aBY]xikš]yi>uÎu

evÎu muáu prÇiÈuÞEÙ}]. aÆenyi>uÎ ave>Ù}]h
aBY]xikš]y O>u mUÓ]áU>iEy]Tu Et]ÕuEp]yi `ÎuÔ aÛut
xhgtiy]f[ |ni zpx[t]viÄ]N B]viÄuÎt[.
v]ÍY]NnáUti>i avRkL vIÞuh ti>uvnßpu>Ê[

`ÊiytieûEsSh O>u divxh náUti>im]>ueT xdÓilevc{[
"k]yhkušh ek]c{uÉieyEÏ]eÙ k]<[cyiÙuh k]>YÊiÙuh
Ey]gYn]yiÈuÔ O>u muHÐdIyen w]N kÞiÈiÙ}. kÞ]l nÙ}
xumuKN, xhB]Sfh atimDu>h, Oe>]Î]ß>h aBY]xi.
m>Y]dek]ÞÙ}]et bÙhek]EÞ] aBY]xhek]EÞ] aven
jyiÄ]N A>u vic]>ic{]Ùuh x]DiÄukyiÙ}" `Îuh mÕuh
zpx[t]viÄyuÞ]yi. |tuEkÈu Ek]<iEÄ]Èuk]>nuh ~Õvuh
vEy]vYÍnum]y O>u náUti>i "`Î]l ek]c{uÉiey OÎu
k]ffmEÙ}]. mTÄh k]yhkušh v<iÄuteÎ AyiÄšy]h" `Îu
pryukyuh murjph k<iÇ[ aEÌHh aÆenteÎ pureÏTukyuh
ecy[tu.
O>u divxh x³Äu muá]yi mUx]áU>i Et]fiÄu

k>un]gÏÔiyil pTn]yRkušÆ> `Î ØÙÊu vÎirÆi.
108
e`tiHYm]Ù
avieT kušic{u x³Y]vàn]dikšuh aÊ]<vuh k<ic{[
aEÏ]LteÎ avieTniÎu k>v<iÄ[ vTEÄ]Èu pureÏÈu. >]zti
~kEdsh pÊuptien]Îu mfiy]yEÏ]L aEÌHh puÊNet>uv[
`Î ØÙeÊÊi. aEÏ]L ~k]kiy]yiEÏ]kuÎ aEÌHeÊ
mEÍm]RÅh ciÙ kc{vTÄ]R kÞu. "EH! aÆ[ |o axmyÊ[
ÈÆ]È]f[ Ep]kuÎt[?" `Îu Ec]dic{u. "w]N kurc{u vTEÄ]šh
Ep]vuky]f[" `Îu mUÓ]náUti>i mrupTi prÇu.
kc{vTÄ]R: "aÆu tnic{[ |o xmyÊu Ep]k>ut[. Ep]y]l

ApÊuÞ]kuh. |vieTniÎu kurc{u vTEÄ]È[ ecÙ}uEá]L
vovÄ]T[ `Î ØÙm]yi. >]ztik]ÙÆšil avieT k]yhkušh
ek]c{uÉi mutÙ]yv>ueT xW]>muÞ]yi>iÄuÎtu x]D]>f
m]f[. av>iÙ]e>ÜiÙuh kÞ]l aÆyueT eekvsmuÔetÙ}]h
piTic{upriÄuemÎu m]ztmÙ} O>u xmyh zbªHtY] ecy{uÎtinuh
avR mTiÄuÎv>Ù}. atin]l |vieTeyÆ]nuh t]mxic{u n]eš
>]vieÙ Ep]y]l mti. k]yhkušh ek]c{uÉieyÄuric{[ aÆuh
EkÈi>iÄumEÙ}]."
mUÓ]áU>i: "EkÈiÈuÞ[. `ÜiÙuh avenÄuric{u BymiÙ}.

`niÄu pÈikešÄuric{u m]ztEm BymuÔU. atin]l niÆL O>u
vTi t>]emÜil vÙiy \pk]>m]yi>iÄuh."
kc{vTÄ]R: "|o p]ti>]ztiÄu vTiyuÞ]Ä]N wÆešvieT

EÏ]kuÎu? aet]Îuh EvÞ |ÎeÊ |vieT t]mxic{iÈu
Ep]vuky]f[ nÙ}t[. pieÎ mnÓuEp]eÙ."
mUÓ]áU>i: (O>u kc{vTÄ]>eû ky{il O>u evÔiEÄ]Ùi>i

ÄuÎt[ kÞiÈ[) "vTiyieÙ}Üil tlÄ]Ù]vsYÊiEÙ]Ä]yi A
evÔiEÄ]l |EÆ]Èu tÎ]Ùuh mti."
evÔiEÄ]Ùu ek]TuÄuÎ k]>YÊil kc{vTÄ]>N xVlÏh

ciÙ tRÄÆešÙ}]h prÇuevÜiÙuh A vYÍzb]ªfeû
niRb³h nimiÊh OTuÄh ay]štu ek]TuÊu.
109
e`tiHYm]Ù
mUÓ]áU>i evÔiEÄ]Ùum]yi pieÎyuh Ene> vTEÄ]Èu
nTÎu. ~kEdsh O>u n]<ik vTEÄ]ÈunTÎEÏ]L vovÄ]T[ `Î
ØÙeÊÊi. |o ØÙh k>un]gÏÔiÄuh k]yhkušÊiÎuh
mEÍY \Ôtuh ek]c{uÉi mutÙ]yv>ueT xEÜtvuh ~Õvuh
vijnm]yiÈuÔtum]f[. mUÓ]áU>i avieT vÎEÏ]L nÙ}
ztis]ÙmuÈNm]>]yiÈuÔ n]ÙuEpR A v<iyil |>iÄuÎuÞ]
yi>uÎu. `ÜiÙuh aEÌHh y]et]>u kUxÙuh kUT]et av>ueT
aTuÄlkUTi kTÎu vTEÄ]Èu nTÎu. avieT |>uÎi>uÎt[ mÐt[
mutÙ]yv>]yi>uÎu. O>u kUxÙuh kUT]et náUti>i kTÎu
Ep]ytukÞiÈ[ mÐt[ "EH! A kTÎuEp]yt]>]f[? |vieT v>fh
Ec]diÄeÈ" `Îu prÇu.
mUÓ]áU>i: "aEÆ]Èuv>]N `niÄu mnÓiÙ}. AvsYvumiÙ}.

èÎÄÞiÈu vÙ}tum]vsYmueÞÜil |EÆ]Èu v>fh. w]N
|vieTyi>uÎu muruÄ]N B]viÄuky]f[."
mÐt[: "H]! |y]L kuer Ekmn]fEÙ}]. azt DiÄ]>ieyÜil

|y]eš viÈyy[Ä]N p]TiÙ}. |o xmyÊ[ O>u kUxl kUT]et
|tiEÙ kTÎu ep]y[Äšy]emÎu vic]>ic{tuteÎ |y{]šueT
aHÐek]ÞEÙ}? aet]Îu tIRÊuviTfh."
mUÓ]áU>i: atu niÆL vic]>ic{]l x]DiÄuemÎu

Et]ÎiÎiÙ}. |tu DRm>]jYm]f[. |vieT axmyh En]Ä]en]
ÎumiÙ}. >]ztiyiÙuh pkÙuh O>uEp]eÙ xW>iÄ]h. v<iyilevc{[
Ae>ÜiÙuh višic{]l av>ueTey]eÄ aTuÄl ecÎuek]Ô]
emÎu mH]>]j]vieû klpnyumiÙ}. èÎ A>uh viÈyc{iÈuEvÞ
`niÄuEp]k]N. èÎ |eÏ] A>uh piTic{ub³ic{iÈuh mÕumi
Ù}EÙ}]. èÎ aÆeny]>uh ecy{ukyumiÙ}. w]N O>uÊmzb]ªf
n]f[. murjph k<iÇu dÑifyuh v]Æi v>uky]f[. èû
B]¥Êil kurc{u pfvumuÞ[. |tu tÈieyTuÊukšy]emÎueÞ
Üil v>uviN."
110
e`tiHYm]Ù
náUti>iyueT |o DiÄ]>v]ÄukL EkÈEÏ]L mÐtinuh
kUÈRÄuh vše> aÛuth Et]Îukyuh Ek]ph duÓHm]yiÊI>u
kyuh ecy[tu. avR n]ÙuEp>uh `fIÕ[ kuruvTi mutÙ]y
AyuDÆšum]yi mUÓ]áU>iyueT aTuÄEÙÄu ecÎu. avR
aTuÊuv>uÎtukÞ[ mUÓ]áU>i evÔiEÄ]Ùu ky{ieÙTuÊuek]Þ[
`fiÕuniÎu. avR aTuÊu ecÎEÏ]L mUÓ]áU>i nÙ} Ø]nh
En]Äi evÔiEÄ]lek]Þ[ n]ÙuEpRÄuh O]E>] ek]Èuek]TuÊu.
A ek]Èuek]Þ m]ztyil mÐtuh kUÈ>uh niEþ¨>]yi niÙÊu
ptic{u. muruÄu k<iÇu B]Þvuh ekÈieyTuÊu mUÓ]áU>i
vTEÄ]ÈuteÎ nTÎu tuTÆi.
aÆen kurc{u vTEÄ]ÈuecÎEÏ]L Aj]nub]Huvuh

atixuà>num]y O>]L v<iyil nilÄuÎtu kÞu `ÜiÙuh
náU>i kUxl kUT]et A mnuSYeû aTuÄlkUTi kTÎuEp]yi.
ek]c{uÉiyueT AkYtieyÄuric{u mUÓ]áU>i munEpteÎ EkÈi>u
Îtin]l v<iyil niÎi>uÎ A mnuSYN ek]c{uÉiy]efÎ[
aEÌHh kÞEÏ]LteÎ mnÓiÙ]Äi. avN `ß]f[ B]vemÎ
riyeÈ `Îu vic]>ic{uek]Þ]f[ aEÌHh kTÎuEp]yt[.
ek]c{uÉi: EH! `vieTEÏ]kuÎu? avieT nilÄfh.
mUÓ]áU>i: nilÄ]N mnÓieÙ}ÜiEÙ]?
ek]c{uÉi: `Î]l piTic{uniRÊuh.
mUÓ]áU>i: "atuEv{]? `Î]l k]feÈ" `Îu prÇ[

aEÌHh nTÎu tuTÆi. A vYÍzb]ªfen \pzdviÄfemEÎ]
aEÌHÊieû ky{ilniÎu vÙ}tu apH>iÄfemEÎ] vic]>i
c{iÈÙ} ek]c{uÉi aEÌHEÊ]T[ nilÄ]N prÇt[ `ÜiÙuh aEÌH
Êieû DiÄ]>h kÞEÏ]L |y{]eš O>u nÙ}p]Úh pÚiÏic{uteÎ
viTfh `ÎvN niþyic{u. ek]c{uÉi piÎ]eÙ O]Tiec{Îu
náUti>iyueT B]¥Êinu kTÎupiTic{u. náUti>i ti>iÇuniÎu
evÔiEÄ]Ùuek]Þ[ ek]c{uÉiey OÎTic{u. A aTi teû
EdHÊil ek]Ô]et ek]c{uÉi evÔiEÄ]Ùieû tÙy[Äu
111
e`tiHYm]Ù
kTÎupiTic{u. náUti>i evÔiEÄ]Ùieû mEÕ tÙy[Äu
piTic{uek]Þ[ A niÎ niÙyil vÙÊUT[ OÎu ti>iÇu.
aEt]TukUTi evÔiEÄ]ÙiNEml ek]c{uÉi piTic{viTi vÙ}]et
murukukyuh, A piTi avnu viT]N vy{]ety]yitI>ukyuh
ecy[tu. náU>i aet]Îumriy]Ê B]vÊil evÔiEÄ]Ùieû
mEÕÊÙ kÑÊil evc{uek]Þu nTÎutuTÆi. ciÙ ku>uTNm]R
v<ik]ÈikšueT vTiyueT aÕÊupiTic{uek]Þu nTÄuÎtuEp]eÙ
evÔiEÄ]Ùieû aÕÊu piTic{uek]Þ[ ek]c{uÉiyuh náU>iyueT
piÎ]eÙ nTÎu. aÆen kurc{uk<iÇEÏ]L ek]c{uÉiyueT
w>áukešÙ}]h piTc{utuTÆi. x³ib³ÆešÙ}]h muriÇu
Ep]ytuEp]eÙ avnu Et]Îi. ek]c{uÉiyueT xRv]hgvuh
kušic{tuEp]eÙ viyRÊu. EdHh kiTukiT] virc{utuTÆi. avnu
nTÄ]N vy{]ety]yi. vIfuEp]kuemÎu Et]ÎiÊiTÆi.
AkÏ]eT ek]c{uÉi ~Õvuh p>vsnuh viSÉnum]yiÊIRÎu.
avN pÚic{ pfikešÙ}]h En]ÄIÈuh evÔiEÄ]ÙiEMl niÎu
piTiviT]N k<iÇiÙ}. aveû vi>ÙukL niv>]ÊviDh aÄy{[
AkÏ]eT x[thBic{uEp]yi. O>u nivYÊiyumieÙ}Î]yEÏ]L
ek]c{uÉi p]>vsYEÊ]Tu kUTi, "ep]Îu ti>uEmnI! aTiyen
>ÑiÄEf! dyyuÞ]yi aTiyen viÈyy[ÄEf" `Îu prÇu.
mUÓ]áU>i: nI A>]f[? `niÄu mnÓiÙ]yiÙ}EÙ}] ninÄu

Ep]k>uEt]?
ek]c{uÉi: aTiyN k]yhkušÊuk]>N O>u muHÐdIyn]f[.

aTiyeû Ep>u ek]c{uÉi `Î]f[. aTiyN Ašriy]et
ti>uEmniyueT B]¥ÊiEMÙuh |o evÔieÄ]ÙiEMÙuh kTÎu
piTic{uEp]yi. aTiyeû |o aviEvkeÊ aviTuÎu kYp]pURv{h
Ñmic{[ aTiyen viÈyy[Äfh.
mUÓ]áU>i: O]EH]! nIy]Ef] x]Ñ]l k]yhkušh

ek]c{uÉi? nI vÙiy aBY]xiy]efÎu ekÈiÈuÞEÙ}]?|EÏ]L
nieû aBY]xem]eÄ `vieTEÏ]yi?
112
e`tiHYm]Ù
ek]c{uÉi: ep]Îuti>uEmnI! aTiyn[ Evdn xHiÄ]N
vy{]ety]yi>iÄuÎu. |niyuh aviETÄu dyyuÞ]k]ÊpÑh
aTiyeû jIvniEÏ]L Ep]kuh.
mUÓ]áU>i: AeÈ, |ni EmÙ]l mÙy]šzb]ªfe>

\pzdviÄukyuh av>ueT mutl apH>iÄukyuh ecy[kyieÙ}Îu
xtYh ecy[t]l nieÎ |EÏ]L viEÈÄ]h.
ek]c{uÉi: xÊuÄš]y zb]ªfe> aTiyN \pzdviÄ]riÙ}.

|ni O>iÄÙuh \pzdviÄyiÙ}. pTc{vn]f[ xtYh.
ek]c{uÉiyueT dInv]ÄukL EkLÄukyuh p]>vsYh

k]fukyuh ecy[tu mnÓÙiyuky]l mUÓ]áU>i muáu ti>iÇ
tienti>]yi |TÊUÈ[ OÎu ti>iÇu. \Ten ek]c{uÉi
evÔiEÄ]ÙiEMeÙ piTi viTukyuh aveû p]>vsYemÙ}]h tIRÎu
yœ]pURv{h avN xVØn]yi BviÄukyuh ecy[tu. ek]c{uÉi
jnic{tilÏieÎ avniÆen O>kÏ]Tu pÕIÈiÙ}. avN vše>
ÙÉy]Tuh bHum]nEÊ]Tuh kUTi mUÓ]áU>iey t]fu
et]<utuek]Þ[ "|ni aTiynu Ep]k]ttuv]dmuÞ]kfh" `Îu
prÇu.
mUÓ]áU>i: "nieû kUÈuk]>]efÎu Et]ÎuÎu, n]h tÐil

k]fuÎtinu kurc{umuEá èÎ \pzdviÄ]n]yi vÎu. ave>
OeÄ O]E>] ek]Èu ek]Èi w]N v<iyiÙiÈiÈuÞ[. En>EÊ]Tu En>h
k<iyuÎtinumuáu mruvsh ek]Èi ave> `fIÏic{u viT]ÊpÑh
pieÎ avR O>iÄÙuh `fIÄyiÙ}. `Î]l |ni atin]yi
purEk]ÈuEp]kuÎ k]>Yh zpy]xvum]f[ atin]l nI teÎ
ave> mrupurh ek]Èi `fIÏic{u viTfh. w]N |o evÔiEÄ]Ùu
puÊN et>uviÙuÔ O>u kc{vTÄ]>En]Tu EmTic{t]f[. |tu
nIteÎ |tieû \TmØnu ek]TuÄukyuh Evfh" `Îu prÇu
mruvsh ek]Èuk `Î vidY ek]c{uÉiÄ[ \pEdsic{uek]TuÊ[
evÔiEÄ]Ùuh ek]TuÊ[ evÔiEÄ]Ùuh ek]TuÊyc{iÈu mUÓ]áU>i
vTEÄ]Èu Ep]vukyuh ecy[tu. mUÓ]áU>iEy]Tu Et]ÕuevÜil
113
e`tiHYm]Ù
mrupurh ek]Èuk èÎ]>u vidYkUTi zgHiÄ]niTy]ytuek]Þu
ek]c{uÉiÄ[ |o xhgtiyil xß]pÊiÙDikh xEß]Sm]fu
Þ]yt[. avN mTÆiEÏ]yi v<iyil mUR¢ic{u kiTÎi>uÎ mÐt[
mutÙ]yve> mrupurh ek]Èi `fIÏic{u viTukyuh evÔiEÄ]l
atieû \TmØen ~Ù[piÄukyuh ecy[tu. atilpieÎ
ek]c{uÉi O>iÄÙuh mmÙy]šzb]ªfe> \pzdvic{iÈieÙ}Îu m]ztmÙ}
ave>Äuric{[ avnu vše> B¬iyumuÞ]yi>uÎu.
O>iÄl p>EdsÊuniÎ[ O>u zb]ªfN ~vUR

aEÌHÊieû aÐ]veû mÚÊil v>]n]yi pureÏÈu. O>u divxh
x³Yy]yEÏ]L aEÌHh O]c{ir `Î ØÙÊu vÎuEcRÎu.
aEÌHÊieû eekvsh pÊÇUru >Up] viÙÄuÔ ciÙ AB>f
Æšuh kuer pfvumuÞ]yi>uÎu. av aÎu >]zti aEÌHÊieû
aÐ]veû mÚÊil niþyic{i>uÎ O>u viv]H]Tiyßi>Êil
\pEy]giÄ]nuÔvy]yi>uÎu. av avieT ek]ÞuecÎieÙ}Üil
aÎu viv]Hh nTÄukyieÙ}ÎuÔtu tIRc{yum]yi>uÎu.
k]yhkušh ek]c{uÉi mutÙ]yve>Äuric{[ aEÌHh D]>]šh
EkÈriÇiÈumuÞ]yi>uÎu. atin]l >]zti xmyh pÞÆšuh
pfvuhek]Þ[ k]yhkušh kTÎ[ ~vURÄ[ Ep]k]N aEÌHÊinu
vše> BymuÞ]yi>uÎu. v<iÄu ek]c{uÉiEy] kUÈE>] kÞ]l
y]et]Îuh ek]TuÊyy[ÄukyieÙ}Î[ aEÌHÊinu nÙ} niþymu
Þ]yi>uÎu. Ep]k]etyi>iÄ]N nivYÊiyumiÙ}. AkÏ]eT
zb]ªfN ku<Æivs]yi. ~vU>u mutÙ]y ØÙÆšil
aEÌHÊinu p>icyÄ]R D]>]šmuÞ]yi>uÎu. av>il
vÙ}ve>yuh v<iÄu keÞÜil O>umic{u Ep]k]mEÙ}]. ~etÜiÙuh
Ep]kukteÎ `Îu niþyic{[ aEÌHh pÞÆešÙ}]h B]¥Êil
vc{u muruÄieÄÈi et]šÊiÈuek]Þu Ene> vTEÄ]Èu nTÎu
tuTÆi. kurc{u vTEÄ]Èu ecÎEÏ]L v<iyil O>]L nilÄuÎtu
kÞu. aEÏ]L En>h myÆiÊuTÆi, aEztyuÔU. vÙiy
|>uÈ]yik<iÇiÙ}. zb]ªfN A mnuSYEn]T[ OÎuh miÞ]et
ay]šueT aTuÄlkUTi kTÎuEp]yi. aEÌHh vše> bÍeÏÈ[
nTÄuky]yi>uÎu. aEÏ]L A mnuSYN, "EH xV]mi! aÆ[
114
e`tiHYm]Ù
`vieTEÏ]vuky]f[? avieT niÙ[Äfh. O>u k]>Yh pryeÈ"
`Îu prÇuek]Þ[ aTuÊuecÎu.
zb]ªfN: w]N ~vUE>]šh Ep]ky]f[. `niÄ[ Ep]k]N

DYtiy]yi>iÄuÎu. O>tY]vsYm]yiÈ[ Ep]kuky]f[. xhx]>ic{u
nilÄ]N nivYÊiyiÙ}.
mEÕy]L: aÆ[ |EÏ]L Ep]kuÎtu s>iyÙ}. |Î[

|vieTÆ]nuh EkrikiTÎu n]eš >]vieÙ Ep]y]l mti.
zb]ªfN: atinu nivYÊiyiÙ}. `niÄ[ |ÎuteÎ

Ep]EkÞiyi>iÄuÎu. atY]vsYm]f[.
mEÕy]L: k]yhkušh ek]c{uÉieyÄuric{[ aÆ[ EkÈiÈiÙ}]

yi>iÄuh aEÙ}? aÆyueT B]¥ÊieÙß]f[.
zb]ªfN: B]¥Êil x]>m]yieÈ]ÎumiÙ} >ÞumUÎu muÞu

kL m]ztEmyuÔU.
mEÕy]L: atÙ}, B]¥Êinu kuer B]>muÔtuEp]eÙ

Et]ÎuÎuvEÙ}]. ~t]y]Ùuh |o xmyÊ[ aÆ[ tnic{u
Ep]kuÎtu s>iyÙ}.
zb]ªfN: atu s>iteÎ. `ßuecy{uh? `niÄuh |o

vic]>miÙ}]y[kyiÙ}. ek]c{uÉieyÄuric{[ w]N nÙ}Ep]eÙ
EkÈiÈuÞ[. èû mnÓil Byvuh D]>]šmuÞ[. `ÜiÙuh Ep]k]et
yi>iÄ]N nivYÊiyiÙ}. kUÈuk]>]>umiÙ}]ÇiÈ]f[ w]N tnic{u
Ep]kuÎt[. ApÊien]ÎumiTy]k]et èÎ ~vUR ek]Þu
ecÎuviT]N |o diÄil vÙ}ve>yuh kiÈieyÜil avRÄ[
`ßuEvfemÜiÙuh ek]TuÄ]emÎuÞ[.
meÕy]L: aEÆÄ[ ~vUe>vieTy]f[ Ep]EkÞt[?
zb]ªfN: EÑztÊieû ki<EÄnTyieÙ]>u mÚÊil.
115
e`tiHYm]Ù
mEÕy]L: A mÚÊieÙ]>u mUÊÉ]viyuÞEÙ}]. aEÌHh
aÆyueT A>]f[?
zb]SmfN: èû aÐ]vn]f[. aEÌHeÊ niÆL

ariyuEm]?
mEÕy]L: ariyuh. aEÌHh O>u nÙ} mnuSYn]f[. èû

Ep>il aEÌHÊinu vše> v]XÙYmuÞ[.
zb]ªfN: `Î]l niÆLÄ[ èû Ep>iÙuh v]XÙYh

Et]EÎÞt]fEÙ}] `niÄ[ |vieTeyÆuh p>icymiÙ}. niÆLÄ[
|o diÄil p>icymueÞÜil èû kUeT O>]eš cÈhekÈi
ayc{utÎ]l vÙiy \pk]>m]yi>iÄuh kUeTEÏ]>uÎ ALÄ[
w]N vÙ}tuh ek]TuÄukyuh ecy{]h.
mEÕy]L: `ßuek]TuÄ]h?
zb]ªfN: n]Ùu czkh ek]TuÄ]h.
mEÕy]L: n]ÙuczkEm]? atin[ |viTÆšiÙ]>umuÞ]vukyiÙ}.

|t] |EÏ]LteÎ nÙ}yi>uÈ]yi>iÄuÎu. |o xmyÊ[ aW]ru
n]<ik aÆyueT kUeTEÏ]>uÎy]LÄu n]Ùu czkEm]? nÙ}
siÑy]yi! xH]yÊin]>uh kUT]et aÆu tnic{u Ep]y]l
aÆyueT B]¥vuh zp]fnuh ep]kuh. atu vic]>iÄ]Ê
etß]f[? aWu >Up t>]emÜil w]N teÎ Ep]>]h. Ever
Ae>yuh aEnVSiEÄÞ.
|Æen avN tÐil prÇuek]Þ[ niÎtiniTy[Ä[ En>h

x³Yk<iÇu nÙ} |>uÈum]yi. AkÏ]eT aEÙ]cic{[ OTuÄh
mUÎu>Up ek]TuÄ]emÎu zb]ªfN pryukyuh mEÕy]L at[ O>u
viDh xÐtiÄukyuh ecy[tu. pieÎ >ÞuEp>uh kUTi nTÎu
tuTÆi. v<iÄu zb]ªfN ek]c{uÉiey vše> sk]>iÄukyuh
spiÄukyuem]eÄ ecy[tu. mEÕy]L `Ù}]h mUšiEÄÈu s>ivc{u.
aÆen >ÞuEp>uh kUTi ~vUR EÑztiÊieû ki<EÄnTyil
EmlÏrÇ zb]ªfeû pTiÄeÙÊi. aEÏ]L A kUÈuk]>N,
116
e`tiHYm]Ù
|ni EpTiÄ]en]ÎumiÙ}EÙ}]. |t]fEÙ}] mÚh. `niÄu t>]emÎu
prÇtu tEÎÄfh. `niÄu Ep]k]N DYtiy]yi `Îu prÇu.
zb]SmfN: akEÊÄu v>]mEÙ}]. >Up B]¥ÊiÙ]f[.

B]¥m<iec{TuÄfh. mÚÊieû |ryÊu ecÎi>uÎ[ B]¥m]h.
mEÕy]L: w]nkEÊÄu v>uÎiÙ}. |vieT nilÄ]h aÆu

Ep]yi B]¥m<iec{TuÊu ek]ÞuvÎu tÎ]l mti.
`Î]ÙÆeny]keÈ `Îu prÇu zb]ªfN akEÊÄu

Ep]yi. mÚÊieû muÕÊu ecÎi>uÎ[ aÐ]men višic{u. mUÊÉ]vi
\Ten O>u višÄuhEk]Þu v]til turÎu purÊu vÎu.
mUÊÉ]vi: nieÎÄ]f]Çu w]N vše> vYxnic{i>iÄuk

y]yi>uÎu. En>h x³Y k<iyuÎtuve> En]ÄieÄ]Þi>uÎu.
x³Yk<iÇiÈuh k]f]ÇEÏ]L ek]c{uÉiyueT ky{il akeÏÈu
Ep]yi `ÎuteÎ tIRc{y]Äi. ~etÜiÙuh En>h evšuÊiÈ[
aEnVSiÄ]emÎu vic]>ic{i>iÄuky]yi>uÎu. |osV>k]>ufYh
ek]Þ[ ApeÊ]ÎumuÞ]yiÙ}EÙ}].
zb]ªfN: |Ù}, k]yhkušÊinu xmIpÊ]yEÏ]E<Äuh

En>h x³YmyÆiÊuTÆi. pieÎ avieTniÎ[ O>u kUÈuk]>en
ÄUTi višic{uek]Þ]f[ w]N Ep]Ît[. avn[ mUÎu >Up ek]TuÄ]
emÎ]f[ pTÇiÈuÔt[. atu ek]TuÄfh. avN pTiÄl
nilÄuÎu.
mUÊÉ]vi: "atin]yiÈu B]¥m<iÄfemÎiÙ}, avnu >Up

w]N ek]TuÊuek]Ô]h. nI viÄu
Ît[. Evgh kušic{[ aÊ]<h k<iÄ]N En]ÄU. B]¥h avieT
yi>iÄeÈ w]enTuÊu akÊuevc{uek]Ô]h."
`Îu prÇu mUÊÉ]vi teû B]giEnyen kušiÄ]

nyy[Äukyuh B]¥emTuÊ[ akÊu ek]ÞuEp]yi evy[Äukyuh
ecy[tiÈ[ mUÎu >UpeyTuÊ[ višÄum]yi pTÄu purÊuecÎu.
117
e`tiHYm]Ù
aEÏ]L mEÕ zb]ªfeû kUeT vÎy]L avieTÊeÎ
nilÄuÎuÞ]yi>uÎu. A mnuSYN mUÊÉ]vieykÞyuTen
k]lÄl vIfu nmx[k>ic{u. |eteß]>u vidYy]efÎriy]et
mUÊÉ]vi A mnuSYeû muKÊu višÄTuÏic{upiTic{u xUÑic{u
En]Äi.
mUÊÉ]vi: O]EH]! ek]c{uÉiyEÙ} |t[ nIy]Ef] ek]c{u

xV]miey |vieT ek]ÞuvÎu viÈt[?
ek]c{uÉi: aEt.
mUÊÉ]vi: vše> xEß]Sm]yi. nI |oec{y[t \pk]>

Êinu mUÎÙ}. muÎUru >Up tÎ]Ùuh mtiy]vukyiÙ}. nI k]f]niT
y]k]et avN A mÐtieû ky{iEÙ] mEÕ] akeÏÈi>uÎuevÜil
aveû kœ k<iÇuEp]kum]yi>uÎEÙ}]. atien]Îuh |Ty]k]
Çtu B]gYhteÎ. |t] mUÎu >Up. |tu mtiEy]? Ep]e>Üil `zt
EvfemÜiÙuh t>]h.
ek]c{uÉi: `nieÄ]Îuh EvÞ, w]en]Îuh EmTiÄ]N

vic]>ic{i>uÎumiÙÙ}. aEÌHh |vieT v>iky]efÎuh xV]miyueT
anß>vn]efÎuh prÇtu v]x[tvh teÎEy], aEÌHh
O>]LeÄeßÜiÙuh ek]TuÄ]emÎuprÇ]l ek]TuÄuÎy]Eš],
OTuÄh k]>Yh k<iyuEá]L kšiÏiÄuÎ mnuSYEn] `Îuh
mÕumriy]n]yim]zth w]nivieT niÎt]f[. aÙ}]et OÎuh
EvfemÎu vic]>ic{Ù}. `niÄu EvfemÜil A B]¥h mu<uvnuh
EmTiÄ]m]yi>uÎEÙ}]. `niÄitin[ O>u ciÙ}ik]suEp]Ùuh EvÞ.
xV]mi aÎutÎ A v]RÊkÇiyueT xV]du w]niÎuh mrÎiÈiÙ}.
w]N cÊ]Ùuh atu mrÄukyiÙ}. `niÄ[ xV]miyueT anuzgHh
m]zth mti. `Îu prÇ[ Ep]vukyuh ecy[tu. A mUÎu >Upyuh
ay]L EmTic{iÙ}. A mnuSYN nÐueT ek]c{uÉiy]yi>uÎuevÎu
viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}]. ek]c{uÉi O>u kZt¡tyuÔ
Aš]yi>uÎuevÎuÔtin[ |o kœ O>uÎ]ß>h dZ¨]ßvum]fEÙ}].
118
e`tiHYm]Ù
|ni ek]c{uÉiyueT xtYx³ty[Äu dZ¨]ßm]yi O>u xhgti
pry]h.
ek]c{uÉiyueT k]ÙÊu k]RÊikÏÔieÊ>uvinu xmIph

xiriyN zkix[tYN xmUHÊiÙuLeÏÈ O>u m]Ïiš t]mxic{i>uÎu.
ay]L k]ÙEÑpÊin[ O>u gtiyuh |Ù}]Êvn]yi>uÎu.
vÙ}vE>]Tuem]eÄ viÙ piÎITuek]TuÄ]emÎu prÇu n]šiEk>h
v]Æi evÈi ek]zpy]Äi, AÙÏue< ek]ÞuecÎ[ viÕu ek]TuÊu
tIRÊiÈu kiÈuÎ Ù]Bhek]Þ]q[ ay]L aEH]vYÊi k<ic{u
vÎt[. ay]L EdH¥ic{u ek]TuÊiÈu k<iEyÞv>]yi ay]šueT
B]>Yyuh n]ÙWukuÈikšuh ay]šueT tÔyum]yi>uÎtin]l
ay]LÄu kTm]yi n]šiEk>h ek]TuÄuÎtinu xmIpØRÄu
mTiyuÞ]yi>uÎiÙ}.
aÆenyi>iÄuEá]L ay]L n]ÙWuEpE>]T[ Ayi>vuh

aÇUruh vIth n]šiEk>h kTm]yi tUÄieÄ]TuÊu pfvuh
v]ÆieÄ]Þu mTÆiEÏ]Îu. ek]zp kyÕieÄ]ÞuEp]yt[ tYÄuÎ
Ïue< vÎu vWi \TmØen ~lÏic{iÈ[ avieT niÎu k>y[Äu
k]RÊikÏÔiÄu pureÏÈu. aEÏ]L En>h ~kEdsh |>uÈ]
yi>uÎu. tYÄuÎÏue<niÎuh k]RÊikÏÔiÄ[ >Þu n]<ikyi
ÙDikh dU>miÙ}]yi>uÎtuek]Þuh A diÄieÙ]eÄ ay]LÄ[ nÙ}
Ep]eÙ p>icymuÞ]yi>uÎtin]Ùuh ek]c{uÉi mutÙ]yv>ueT
xW]>h A zpEdsÊu x]D]>fmÙ}]etyi>uÎtin]Ùuh
vÙ}tum]pÊuÞ]EyÄuemÎuÔ vic]>h ay]LÄ[ aDikmuÞ]yi
>uÎiÙ}. `ÜiÙuh ek]c{uÉiyuh kUÈuk]>uh ciÙEÏ]L aviTÆšiÙuh
xW>iÄ]ruÞ]yi>uÎtuek]Þ[ kurec{]>u Byh |Ù}]ti>uÎumiÙ}.
~etÜiÙuh A x]DumnuSYN ek]zp viÕu kiÈiy |>unUÕic{iÙV]nh
>Upyuh mTiyil evc{uek]Þ[ tnic{]f[ pureÏÈetÎu prÇ]l
k<iÇEÙ}].
m]Ïiš ~kEdsh pkuti v<iy]yEÏ]L,ek]c{uÉi v<iyil

nilÄuÎuÞ]yi>uÎu. >]ztiy]yi>uÎtin]l dUe>vc{u k]fuÎ
tinuh AšriyuÎtinuh k<iÇiÙ}. aeÙ}Üil A m]Ïiš
119
e`tiHYm]Ù
dUe>evc{uteÎ v<im]riEÏ]kum]yi>uÎu. zgHÏi<yueT s¬i
ek]eÞ] Èß] atien]ÎumiTy]yiÙ}. avR p>x[p>h p>icit
M]>]yi>uÎtin]Ùuh niÙ]vieû evšic{h kuEreÒ\Þ]yi>uÎtu
ek]Þuh aTuÊukUTiyEÏ]L >ÞuEp>uh tÐilÊÐiÙ]šriÇu.
aEÏ]L A m]Ïišy[ÄuÞ]y Byvuh vYxnvuh `ztm]ztemÎu
pry]N zpy]xh.
ek]c{uÉi: t]niEÏ]L `vieTEÏ]yiv>uÎu?
m]Ïiš: w]N AÙÏu<Ey]šh Ep]yi p>iky]f[.
ek]c{uÉi: ek]zp ek]TuÄ]n]Ef]?
m]Ïiš: aet.
ek]c{uÉi: `Î]l teû ky{il pfh k]fumEÙ} ]. `zt >Up

yuÞ[? mTiÒIÙ k]feÈ.
|tuEkÈ[ m]Ïiš OÎuh miÞ]et viSÉn]yi niÎu.
ek]c{uÉi: OÈuh mTiEÄÞ tEÎÄu, at]fu nÙ}t[.

aeÙ}Üil ariy]meÙ}]. ek]c{uÉiyueT xVB]vh t]N mnÓiÙ]Äi
yiÈuÔteÙ}?
m]Ïiš Evgh mTiÒIÙeyTuÊu ek]c{uÉiyueT ky{il

ek]TuÊiÈ[ |>unUÕiyátuÞ[ `Îu prÇu. "`zteyÜiÙum]keÈ"
`Îu prÇ[ ek]c{uÉi mTiÒiÙyuhek]Þ[ Ep]vukyuh ecy[tu.
k¨h! x]Duv]y A m]ÏišyueT piÎeÊ Øiti `ßu

pryuÎu. pfEm] Ep]yi, \pjIvnvuh muÈiyEÙ}]. n]šiEk>h kTh
v]ÆiyvRÄu ek]TuÄ]nuÔtu ek]TuÄ]etyi>uÎ]l pieÎy
y]eš visVxic{u vÙ}v>uh vÙ}tuh ek]TuÄuEm]? kTh kiÈ]et
y]y]l \pjIvnÊinu Ever m]RÅvumiÙ}eÙ}]. |etÙ}]h vic]>ic{u
m]Ïiš jIv¢vm]yiÈu nTÎ[ O>uviDh ay]šueT viÈieÙÊi.
viv>emÙ}]h B]>YEy]Tu prÇu. >ÞuEp>uh kUTi vše> En>mi>uÎu
pÙtuh prÇu viS]dic{u. OTuÄh ay]šueT B]>Y, pfh
120
e`tiHYm]Ù
Ep]ytuEp]eÈ, niÆšueT jIvN Ep]yiÙ}EÙ}]. atuteÎ B]gYh.
nmueÄ]>utuÞu pu>yiTmuÔtu n]ešÊeÎ AReÄÜiÙuh
pfyem<uti pfh v]Æi kThv]ÆiEyTÊu ek]TuÄ]nuÔtu
ek]TuÊu tIRÄfh. aeÙ}Üil En>iÙ}]ÊvenÎu Ep>ukiÈuemÎu
m]ztmÙ}, nÐueT \pjIvnvuh muÈumEÙ}]. pfyem<uti v]ÆuÎ
kTh eedvkYpek]Þ[ O>uk]ÙÊ[ tIRÄ]N xhgtiyueÞÜil
tIRÄ]h. vÙ}viDvuh pÙis ek]TuÊuek]Þi>uÎ]l En>uEkTu
kUT]et k<iÄ]meÙ}]. ~etÜiÙuh aÊ]<h k<ic{u nmuÄu kiTÄ]h.
En>h vše>yDikm]yi `Îu prÇu. vYxnhek]Þ[ m]Ïišy[Ä[
aÊ]<h EvfemÎu Et]ÎiyiÙ}. B]>YyueT niRb³h nimiÊh
ay]L aÊ]<h k<ic{uevÎu v>uÊi Ep]yikiTÄukyuh ecy[tu.
vic]>h nimiÊh ay]LÄu Ene> \rÄvuh vÎiÙ}. O]E>]
mEn]>]jYvuh vic]>ic{uteÎ O>uviDh En>h evšuÏic{uevEÎ
pry]nuÔU. piEÕdivxhteÎ m]Ïiš teû pu>yiTh pfyem<uti
AvsYmuÔ pfh v]Æi kTemÙ}]h vIÈi. viÞuh n]šiEk>h
kTm]yiÊeÎ v]Æi ek]zp]evÈuh A>hBic{u.
aÆen pÊu ptinWu divxh k<iÇ[ O>u divxh

x³Y]xmyh m]Ïiš vIÈieû |ryÊu ciÙ mEn]>]jYÆL
vic]>ic{uek]Þi>iÄuEá]L AE>] O>]L pTi kyri v>uÎtukÞu.
En>h |>uÈiÊuTÆiytin]l at]>]efÎ[ AdYh ay]LÄ[
mnÓiÙ]yiÙ}. A mnuSYN aTuÊu ecÎEÏ]L ek]c{uÉi
y]efÎu mnÓiÙ]yi. m]Ïiš mnÓriy]et aEy{]! èÎ]>u
niÙvišiEy]TukUTi p>izBmic{u epeÈeÎfIÕu.
ek]c{uÉi: EH! OÈuh p>izBmiEÄÞ. w]N teÎ \pzdvi

Ä]n]yiÈu vÎtÙ}. tEÎ]T[ |Î]eš]>u divxh v]Æiy pfh
t>]n]yiÈ]f[ w]N vÎi>iÄuÎt[. p]veÏÈvn]y teû pfh
apH>iÄfemÎu w]N vic]>iÄuÎiÙ}. aeÎniÄu kurc{u
pfÊin[ AvsYmuÞ]yi>uÎu. Ever m]Rgem]ÎumuÞ]k]Ç
tin]l tEÎ]T[ v]ÆieÄ]Þu Ep]yt]f[. |ÎeÙ `niÄu kurc{u
pfh kiÈi. |ni teû pfh t>]etyi>iÄuÎtu s>iyÙ}EÙ}], `Îu
vic]>ic{u ek]ÞuvÎt]f[. |t] teû mTiÒIÙyuh pfvuh.
121
e`tiHYm]Ù
atil xVlph kUTutÙuÞ]yi>iÄuh. atu t]nÎu ecy[t
\pk]>Êinu zptiPÙm]yi>iÄeÈ `Îu prÇu mTiÒIÙ
m]ÏišyueT muNpil evc{iÈu ek]c{uÉi aEÏ]LÊeÎ |rÆi
EÏ]vukyuh ecy[tu. m]Ïiš mTiÒIÙeyTuÊ<ic{[ `ÉiEn]Äiy
EÏ]L aÇUru >UpyuÞ]yi>uÎu. aEÏ]L m]Ïišy[ÄuÞ]y
xEß]Sh, ek]c{uÉi pfhv]ÆieÄ]Þu Ep]yEÏ]<uÞ]y
xß]pÊiÙi>ÈiyiÙDikm]yi>uÎu. pieÎ ay]L A aÇuru
>Upy[Äuh kUTi n]šiEk>h v]Æi ek]zp evÈi kc{vTh ecy[tu.
aÆen O>u ek]Ù}h k<iÇEÏ]L pu>yiTÊiNEml Ø]pic{uh
aÙ}]etyumuÞ]yi>uÎ xkÙ kTÆšuh tIRÎ[ Ayi>Êi
c{iÙV]nh>Up m]Ïišy[Äu xVßm]yiÈuteÎ eekvsmuÞ]yi. pieÎ
ay]L atuek]Þu mury[Äu ek]zpkc{vTh ecy[tuek]Þi>uÎu.
`ßinu vše>ÏryuÎu kurc{uk]Ùh ek]Þ[ A m]Ïiš
k]ÙEÑpÊin[ OÈuh ew>uÄmiÙ}]Ê O>u niÙyiÙ]yi. |tieû
k]>fBUtN xtYx³n]y ek]c{uÉiy]efÎu viEsSic{u
pryfemÎiÙ}EÙ}]. |Æen aEnkmgtikL ek]c{uÉiyueT
xH]yhek]Þu xáÎM]>]yiÊIRÎiÈuÞ[. ek]c{uÉi nimiÊh
d]>izdYh tIRÎv>]y pÙ kuTuhbÄ]R k]yhkušh, k]RÊikÏÔi,
kI>iÄ]T[, mutukušh mutÙ]y ØÙÆšil |EÏ]<uh nÙ}
ØitiyilÊeÎ |>iÄuÎumuÞ[. avRÄ[ ek]c{uÉieyÄuric{uÔ
nài, |Îuh av>ueT mnÓilniÎu m]ÇuEp]yiÈumiÙ}.
122
e`tiHYm]Ù
35. eekÏu< >]¡iyuh pušihkuÎu Edsvuh

vTÄuhkUR >]jvhsÊieÙ O>u s]KÄ]R O>u k]ÙÊu
~Õum]nUR t]ÙUÄil EcRÎ eekÏu< `Î ØÙÊu t]mxic{i
>uÎu. ave> aÄ]ÙÊu x]D]>fm]yi 'eekÏu< táu>]ÄM]R’
`Î]fu prÇuvÎi>uÎt[. avieT niÎu O>u táu>]Èiey
O>áÙÏu<(ecákEÒ>i)táu>]N xhb³h ecy[tuek]Þu Ep]yi
>uÎu. aáÙÏu< táu>]ÄM]R zb]ªf>]yi>uÎuvEÙ}]. mÙy]š
zb]ªf>il mUÊy]L m]zth xVj]tiyil viv]Hh ecy{ukyuh
mÕuÔve>Ù}]h zb]ªf>il t]f j]tiÄ]>ueT x[ztIkeš
xhb³h ecy{uky]fEÙ}] ptiv[. O>u k]ÙÊu aáÙÏue<
EjYæ]nujM]>]yiÈu >Þu táu>]ÄM]>uÞ]yi>uÎu. av>il
>Þ]mn]fu eekÏu< >]¡iey xhb³h ecy[tu ek]Þu
Ep]yt[. `ÜiÙuh kurc{u k]Ùh k<iÇEÏ]L aEÌHÊinu mUÏuh
>]jY]DiptYvuh vRÍic{u. aÄ]ÙÊu A táu>]N xV>]jYÊil
'pušiÜuÎu' `Î Edsh teû zpiytmy]y >]¡iÄu |¨d]nm]yi
ek]TuÊu. avieT O>u BvnmuÞ]Äi ek]TuÊ[ A >]¡iEyyuh
xß]nÆEšyuh p]RÏic{u. A táu>]eû k]Ùh k<iÇiÈuh A
táu>]Èiyuh mÄšuh avieT teÎ t]mxic{i>uÎu. A EdseÊ
nikuti pi>iÄ]nuÔ aDik]>h aviETy[ÄuÞ]yi>uÎtu kUT]et
aviTueÊ BRÊ]v]yi>uÎ táu>]N aviETy[Äu D]>]šh pfh
ek]TuÄukyuh ecy[ti>uÎu. atin]l avieT EvÞtien]Îuh
O>u buÍimuÈuh \Þ]yi>uÎiÙ}. kuÈiÏÈM]R, BZtYM]R, p>ic]>ik
m]R, k]>YØM]R mutÙ]yv>uh D]>]šmuÞ]yi>uÎu. sášh
ek]TuÄ]N EvÞuÎ mutÙueÞÎu kÞ]l ExviÄ]n]šukL
D]>]šmuÞ]kumEÙ}]. atin]l >]¡i yœ]pURvh EvÞuÎ
pdvikEš]TukUTiy]fu avieT t]mÓic{i>uÎt[.
|Æienyi>iÄuÎ k]ÙÊ]fu ti>uvt]hkUR mH]>]j]v[

aáÙÏu< >]j]vum]yi yuÍh A>hBic{t[. A yuÍÊil aáÙÏu<
>]j]v[ p>]jitn]yiÊI>uemÎu ~kEdsh tIRc{y]yEÏ]E<Äuh,
ti>uvt]hkUR mH]>]jvieû eexnYh pušiÜuÎiEÙÄukUTiÄTÎu
123
e`tiHYm]Ù
vÙ} \pzdvvumuÞ]ÄiEyÄuEm] `Îu vic]>ic{u >]¡iy[Äu
p>izBmvuh, ByvumuÞ]yi, '~t]y]Ùuh |ni |viTueÊ t]mxh
azt suBm]yi v>ukyiÙ}. k<iyuÎ EvgÊil eekÏu<y[Äu
Ep]kfh' `Îu >]¡i tIRc{eÏTuÊukyuh A viv>h
k]>YØM]e> D>iÏic{u EvÞuÎetÙ}]h ty{]r]Äuv]N cÈh
ekÈukyuh ecy[tu. aÄ]ÙÊu pušiÜuÎil vÙiy Dnv]M]>]y
n]yM]R muÎUrilÏ>h vIÈuk]>uÞ]yi>uÎu. |o n]yM]>Ù}]et
x]m]nYh Ep]eÙ A diÄiÙ]>umuÞ]yi>uÎiÙ}Îu teÎ pry]h.
nzx]fim]Ïišm]R n]EÙ] aEW] kuTuhbÄ]>uÞ]yi>uÎu
evÜiÙuh ave>Ù}]h aÎÎu kUÙiEvÙ ecy[tu aEH]vZÊi
k<iÄuÎ agtikš]yi>uÎu. >]¡iÄu >]jY]DiptYh kUTiyu
Þ]yi>uÎtin]l avieTyuÔ xkÙjnÆšuh >]¡iyueT
A¡yiÙuLeÏÈ]fu avieT t]mxic{i>uÎt[. >]¡iyueT
BRÊ]v]y >]j]v[ tIeÏÈuEp]ytieû EsSvuh A >]jpøiey
Äuric{uÔ B¬iyuh bHum]nvuh ARÄuh kurÇi>uÎiÙ}. `ÜiÙuh
>]¡i y]zt niþyic{i>iÄuÎuevÎu EkÈEÏ]L, aÄ]Ùhve>
avRÄu EvÞi zp]ftY]gh ecy[v]N Ep]Ùuh ty{]r]yi>uÎ A
n]yM]>ueT B]vh m]ri. tÆšueT >Ñ]Dik]>ifiy]yi>uÎ >]¡i
>]jYh viÈu Ep]kuÎu `Îu EkÈ]l OÎu ecÎu k]ffemEÎ]
tÆš]l k<iyuÎ xH]yÆL ecy[tuek]TuÄfemEÎ] Et]Îu
Îtu xV]B]vikm]fEÙ}]. `Î]l AdiÄiÙuÔ n]yM]RÄu A
vk Ùokik vic]>em]ÎumuÞ]yiÙ}. avieT kUeTÊ]mxic{i>uÎ
BZtYM]R Ep]yi >Þu vWikL ek]ÞuvÎu avieTyuÞ]yi>uÎ
B>fi, p]ztÆL mutÙ]y x]m]nÆešÙ}]h O>u vWiyiÙ]Äi.
\Ten pÞÆšuh pfm]yiÈuÞ]yi>uÎetÙ}]h `TuÊuh ek]Þu
teû xß]nÆEš]Tu kUTi >]¡i meÕ vWiyiÙuh ecÎu kyri.
aEÏ]E<Äuh BZtYM]>uh `vieTey] ep]y[ÄšÇu, p>ic]>k
M]R, kuÈiÏÈM]R mutÙ]yv>uh BZtYM]R Ep]y purek Ep]yi.
kihbHun]? >]¡iyuh aviTueÊ xß]nÆšuh m]zth avieT
EsSic{u. xH]yÊinuÔ Ašukšuh vWiÄ]>uemÙ}]h v>uemÎu
vic]>ic{u avR vše> En>h A vWiyil En]ÄieÄ]Þi>uÎu.
Ae>yuh kÞiÙ}. En>h eevkiÊuTÆukyuh ecy[tu. aEÏ]L
124
e`tiHYm]Ù
>]¡iy[Äu Byvuh vYxnvuh vRÍic{utuTÆi. '|osV>]!
|ve>Ù}]h kUTi èÎ ctiÄuky]yi>iÄuEm]'? `Îu prÇu A
>]¡i kuErEÒ k>ÇutuTÆi. aÐyueT muKB]vh m]riÄÞ
EÏ]L mÄešÙ}]h kUÈEÊ]eT k>Çu tuTÆi. n]Ùu vyÓu mutl
pÊu vyÓuve> zp]ym]y mUÎ]Ùu kuÈikšÙ}]et zp]yh tikÇ
v>]yi A >]¡iyueT mÄšiÙ]>umuÞ]yi>uÎiÙ}. >]¡i O>uviDh
teû vYxneÊ \ÔieÙ]tuÄukyuh kuÈikeš xm]D]neÏTuÊu
kyuh ecy[tiÈ[ teû mUÊ puzten avieT xmIpÊuÞ]yi>uÎ
n]yRgZHÆšieÙÙ}]h prÇyc{u ave> ey]eÄ višiÏic{u.
av>il x[ztIkš]keÈ pu>uSM]>]keÈ yet]>uÊ>uh vÎiÙ}.
`Îum]ztmÙ},A >]jkum]>N ecÎu višic{iÈ[ av>]>uh miÞiytu
Ep]ÙumiÙ}. pieÎ >]¡i A kum]>enÊeÎ ciÙ m]ÏišvITukšil
prÇyc{u. avieTey]eÄ ecÎu En]ÄiyiÈu Ae>yuh kÞtu
Ep]ÙumiÙ}. A viv>vuh kum]>N mTÆivÎu prÇu. aEÏ]L
>]¡i t]N niÓH]yyiÊIRÎuevÎu tIRc{y]Äi. >]vieÙ
\ofuk<ic{u vWiyil kyriy kuÈikešÙ}]h visÏu ek]Þu
ÑIfic{u k>Çu tuTÆiyi>iÄuÎu. xU>YN ax[tmiÄ]r]yi>I
ÄuÎu. |ni èß]>u gtiy]fIsV>]! AkÏ]eT ApÊiÙ]yEÙ}]
`Îu prÇu >]¡i vIÞuh k>Çu tuTÆi. atu kÞEÏ]L
kuÈikšueT k>c{il OÎu kUTi vRÍic{u.
|Æien ave>Ù}]v>uh kUTi k>Çuek]Þi>uÎEÏ]L xVˉh

dUe> kUTi n]Ùu m]Ïišm]R kTÎu Ep]kuÎtu kÞiÈ[ >]¡i teû
puzteneÄ]Þ[ ave> višiÏic{u. avR aTuÊu vÎEÏ]L
>]¡iey k]fukyuh t]fu et]<utuek]Þ[ '|EÏ]L |vieT
yiÆeney<uÎÔiyi>iÄuÎetß]fu `Îu Ec]dic{u. >]¡i
xhgtikešÙ}]h prÇu ave> D>iÏic{tieû EsSh '~tuviDvuh
niÆL k<iyuÎtuh EvgÊil èÎyuh èû kuÈikešyuh
eekÏue< ek]ÞuecÎ]Äfh. atinu niÆLÄu `ßu Evf
emÜiÙuh t>]h `Îu prÇu. atu EkÈu m]Ïišm]R ‚OÎuh k¯ic{u
tÎieÙ}ÜiÙuh aviETy[Äu EvÞi `ßuh ecy[v]N aTiyÆL
ty{]r]f[. viEsSic{uh |o Øitiyil aTiyÆš]l k<iyuÎtu
125
e`tiHYm]Ù
ecy[tiÙ}Üil pieÎ mnuSY>]yi jIviÄuÎetßin]f[? aviTu
eÊ Ec]r]fu aTiyÆL |tuve> tiÎiÈuÔt[. atu cÊ]Ùuh
mrÄukyiÙ}. `Î]l k¯ic{u O>> n]<ik OÎu ÑmiÄfh.
aTiyÆL En>h evšuÊEÏ]L kUÙiEvÙy[Äu viTek]Þt]f[ .
|Îu k>iÄ]Ti AH>ic{iÈiÙ}. atin]l ÑfÊil kurc{u
k>iÄ]TievÔh em]ßiek]Þu viTek]Ô]h. kˉic{ k]>Yh aTiy
ÆL ~Õi>iÄuÎu. atinu y]et]>u vYtY]xvuh v>uÊukyiÙ}‛
`Îu prÇu Ep]yi. \Ten avR n]Ùu Ep>uh AH]>vuh k<ic{u
vÎu vWikšil |o>Þu EpR kyri. vWi nIÄ]r]yEÏ]L
suÍHZdyy]y A >]¡i vYxn]zk]ßy]yi k>Çuek]Þ[
'`ûIsV>]! |o diÄiÙuÔ n]yM]e>Ù}]h nsic{u Ep]Ef.
m]Ïišm]e>Ù}]h xkÙEzsyÓukEš]Tu kUTivRÍic{u v>ikyuh
ecy{Ef' `Îu prÇiÈu ApeÊ]Îuh kUT]et teû
pURv{gZHÊil eceÎÊ]n]yi |osV>en zp]Rœic{u.
y]et]>]pÊinuh |Ty]k]et piEÕdivxh ati>]vieÙ

vWikL eekÏu<ÄTviÙTuÊu. >]¡iyuh mÄšuh k>y[ÄirÆi;
>]jmài>ÊiEÙÄuEp]yi. tEÙdivxh BÑfh k<iÄ]etyi>uÎti
n]l avRÄu vše> ÑIfmuÞ]yi>uÎu. atin]l \Ten avR
kurc{u BÑfh k<ic{u. aEÏ]E<y[Äuh vWiÄ]>]y m]Ïišm]>uh
eekÏu< \Þ]yi>uÎ BZtYM]>uh kUTi x]m]nÆešÙ}]h cumÎu
Ek]yiÄÙ]Äi. >]¡i A m]Ïišm]RÄu Ekmm]yi BÑfh
ek]TuÏiÄukyuh avR vic]>ic{i>uÎtil vše> aDikh pfvuh
xÐ]nÆšuh ek]TuÊu xEß]SiÏic{yÄukyuh ecy[tu.
>]¡i pušiÜuÎilniÎu Ep]yiÈu aDikh tmxiy]et

teÎ ti>uvt]hkUR mH]>]j]v[ aáÙÏu< >]jYvuh aet]Tu kUTi
pušiÜuÎuh piTic{TÄi xV>]jYEÊ]TuEcRÊu. A >]¡iyueT
s]pvuh anuzgHvuh nimiÊh k]ÙzkEmf pušiÜuÎiÙuÞ]yi>uÎ
n]yRkuTuhbÆešÙ}]h nsiÄukyuh m]Ïišm]e>Ù}]h vRÍiÄukyuh
ecy[tu. |EÏ]L pušiÜueÎÎ ØÙÊu n]EÙ] aEW] n]yR
kuTuhbÆL m]ztEmyuÔu. A kuTuhbÄ]e>Ù}]h nitYvZÊiÄu
Ep]Ùuh vkyiÙ}]et agtikšum]f[. avieTyiEÏ]L nzx]fi
126
e`tiHYm]Ù
m]Ïišm]>ueT vITukL muÎUriÙDikmuÞ[. A vIÈuk]>il miÄv>uh
vÙiy Dnv]M]>um]f[. pušiÜuÎiÙuÔ n]yM]>ueT aD®ptn
Êinuh ApÊukLÄuh k]>fh eekÏu< >]¡iyueT s]pm]
efÎu aTuÊ k]ÙÊu p]<UR kfiy]>ueT zps[nviDiyuÞ]
yiÈuÞ[.
127
e`tiHYm]Ù
36. O>ßRńÊieû yu¬i

x[ztIkL viEvksUnYkšuh duRm]RÅc]>ifikšuh BRtZ
suzsUS]vimuKikšuh AyiEÏ]kuÎt[ av>ueT BRÊ]ÄM]>ueT
ek]Ô>ut]y[kek]Þ]efÎ]fEÙ}] mH]M]>ueT aBizp]yh.
'Ey]S]Ed]Sh mZS] y® kœyti viduES Hß! tx[eem nmx[Et'
èÎ]>u mHdVcnmuÞ]yiÈuÔtuh |o aBizp]yÊil niÎ]
fEÙ}]. `Î]l, pu>uSM]R duRm]RÅc]>ikš]yiDURÊTic{u nTÄu
Ît[ av>ueT B]>Ym]>]y x[ztIkšueT ek]Ô>ut]y[k ek]Þ]
efÎuh niÓhsyh pry]vuÎt]fu. v]x[tvh vic]>ic{]l nÙ}
tEûTmuÔ O>u pu>uSnu teû B]>Yey BRtZsuzsUS]ni>tyuh
p]tizvtYniæyuÔvšum]yi>uÎ]l `ztEÊ]šh k<iyuEm] atil
ptiMTÆ[, O>u x[ztI nÙ} eevdg[ÍYmuÔvš]fÜil avšueT
BRÊ]vien ~kpt[nIzvtEÊ]TukUTi xM]RÅÊil nTÊ]N
k<iyuemÎuÔtinu xhsymiÙ}. |ni x[ztIkL duRm]RÅc]>ifi
kšuh pu>uSM]R duRm]RÅc]>ikšum]yiÊI>uÎtieû k]>fh
viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}]. |tinu >Þinuh dZ¨]ßh nÐueT
n]Èuk]>ueT |Tyil teÎ D]>]šmuÔtuek]Þ[ |tinuEvEr
etšiev]Îuh EvfemÎuh Et]ÎuÎiÙ}. `ÜiÙuh |tinu dZ¨]ß
m]yi EkÈiÈuÔ Oee>tiHYh |vieT prÇuek]ÔeÈ .
pÞ[ |TÏÔiyieÙ O>u vÙiy táu>]N aviTueÊ

Edsv<ikšil OÎ]y 'kÙ}UÏ]r' `Î diÄil Ep]yi t]mxic{i>uÎu.
viv]Hh ecy[tiÈuÞ]yi>uÎu `ÜiÙuh kÙ}UÏ]r O>u b]³vmuÞ]
yi>uÎtin]l aviTuÎu |TÏÔilEp]yi t]mxiÄuk ptiviÙ}.
viv]Hxhb³Æš]y zkiykešÙ}]h k<iÇtieû EsSh avi
TuÎu aßRjneÊet]ÈiÈieÙ}ÎÙ}, k]fukEp]Ùuh \Þ]yiÈuEÞ]
`Îu xhsym]f[.
|Æien kurc{uk]Ùh k<iÇEÏ]L aviTueÊ b]³v

jnÆLeÄÙ}]h vše> vYxnm]yiÊIRÎu. 'viv]Hh k<ic{iÈu
pÊu pzßÞu ek]Ù}m]yi. |tuve> xßtiyuÞ]yiÈiÙ}. >]jtVh
kUTiyuÔ O>u vÙiy zb]ªfkuTuhbh xßtiyiÙ}]et
128
e`tiHYm]Ù
nsic{uEp]kuÎtu k¨m]fEÙ}]. xß]n]Rœh vÙ} xlkRÐÆšuh
tuTÆfh aeÙ}Üil aviTueÊeÄ]Þ[ OÎukUTi viv]Hh
k<iÏiÄfemÎiÆen vic]>ic{u b³uÄš]y ciÙ náUti>im]R
kÙ}UÏ]reyÊi vÙiytáu>]enÄÞu tÆL ecÎ k]>Yh
ariyic{u. AdYh aviTuÎu |vR prÇet]Îuh azt Ad>ic{iÙ}.
`ÜiÙuh náUti>im]R vIÞuh niRb³iÄuky]l OÎu kUTi Evši
k<iÄ]emÎu aviTuÎ[ xÐtic{u. AdYeÊ aßRjnh v³Yy]y
tin]Ù]f[ xßtiyuÞ]k]ÊetÎ]yi>uÎu náU>im]>ueT
vic]>h. atin]Ù]f[ avR >Þ]h viv]HÊinu azt niRb³i
c{t[. OTuÄh vÙiy táu>]N 'n]mini >Þ]mtuh viv]Hh ecy{f
emÜil AdYeÊ aßRjnÊieû xÐthEvfmEÙ}]. aetÆien
y]f[? `niy[Äu avE>]T[ Ec]diÄ]N k<iyukyiÙ} `Îu prÇu.
aEÏ]L náUti>im]R 'ak]yieÙ xÐth wÆL v]Æi

eÄ]Ô]h. atien]Îuh zpy]xmiÙ}.' `Îu prÇu. ‚`Î]l
nÐueT k]>YØen kUTi ayy[Ä]h. ak]yil niÎu anuvdi
ÄuÎ pÑh A viv>h k]>YØEn]Tu prÇyc{]l \Ten n]h
aEÆ]Èuv>]h‛ `Îu vÙiytáu>]nuh prÇu. aÆien
xÐtic{u náUti>im]>uh k]>YØnuh kUTi pureÏÈ[ |TÏÔiyil
`Êi. O>u d]xi muK]ßi>h viv>h ak]yieÙ D>iÏiÄukyuh
anuv]dh Ec]diÄukyuh ecy[tu. aEÏ]L A aßRjnh '|vieT
xßtiyuÞ]EkÞtu atY]vsYm]fu. atu `niÄu vše>
AzgHmuÔ k]>Ym]f[. atin]l aviTuÎu >Þ]mtuh viv]Hh
k<iÄuÎtinu `niÄu pURÉxÐtm]f[. `Î]l O>u k]>Yh kUTi
`niÄu AzgHmuÞ[. |ni Evšik<iÄueÎÜiÙuh nÙ}tuEp]eÙ
j]tkh En]Äi Evfh. OÎiÆen vÎu, |ni v>>utEÙ}]. èû
j]tkhEp]ÙuÔve> viv]Hh ecy[ttuek]Þu zpEy]jnmiÙ}.
aviTuÎ[ kÙ}UÏ]r t]mxic{]l |vieT xßtiyuÞ]kfh.
aÆienyuÔ j]tkmuÞÜil atu En]Äi Evfh |ni viv]Hh
k<iÄ]N' `Îu prÇu. |tu EkÈEÏ]<]fu xhgti `Ù}]vRÄuh
mnÓiÙ]yt[. k]>YØN \TenEp]yi kÙ}UÏ]ryil ecÎu
ak]yil prÇtuEp]eÙ vÙiy táu>]eû aTuÄl ariyic{u.
129
e`tiHYm]Ù
|tu EkÈEÏ]L táu>]eû mnÓil ÙÉy], aÛutEm],
mnx[t]pEm] èßÙ}]m]fuÞ]yetÎu aviETÄu teÎ
ariy]h. ètÜiÙuh |o aßRjnÊieû yu¬i EkÈiÈu m]zt
Ep]Ùuh t]mxiy]et vÙiytáu>]N Eb]Èukyri |TÏÔiyi
eÙÊi t]mxm]yi. A aßRjnÊieû buÍigufvuh BRÊZ
suzsUS]x]mRœYvuh mÕuh ek]Þu mnÓuÙyic{u Ep]ky]l pieÎ
>Þ]h viv]HÊieû zpxhghEp]ÙumuÞ]yiÙ}. kÙ}UÏ]ry[Äu
Ep]kfemÎ AzgHvuh niÙc{u. mury[Äu gZHØ]zsmh
anuæic{uek]Þ[ |TÏÔiyil t]mxvum]yi. aÆien O>u ek]Ù}h
k<iyuÎtinu muNpu aviETy[Äu O>u puztxß]nh \Þ]vukyuh
ecy[tu. pieÎ aviTuÎu ajIvn]ßh A niÙyil teÎ
t]mxic{i>uÎu `Îuh A aßRjnÊil niÎuh aEnkh
xß]nÆL aviETÄ[ \Þ]yi `Îuh EkÈi>iÄuÎu. A aßRjn
eÊEÏ]eÙ yu¬iyu¬m]yi xhB]Sfh ecy[tuh B¬ipURvh
BRÊZsuzsUSecy[tuh p]tizvtYniæEy]TukUTiyi>uÎu nÐueT
Ek>šIyx[ztIkešÙ}]v>uh tÆšueT BRÊ]ÄM]e> duRm]RÅÊil
viT]et tÆšil Ax¬ciÊM]>]ÄiÊIRÊ[ BRÊZxuK
EÊ]Tuh xlxß]nÙ]BEÊ]Tuh kUTi xuKm]kuhvÉh vxiÄeÈ.
130
e`tiHYm]Ù
37. p]<UR ep>uhtZEÄ]vil

O>iÄl O>u náUti>i viv]Hh k<iÄfemÎu niþyic{u
j]tkh En]ÄiÄ]n]yi ciÙ x[ztIj]tkÆšuh, teû j]tkvuh
ek]Þ[ p]<UR kfiy]>ueT aTuÄl ecÎu.kfiy]R j]tkÆ
ešÙ}]h v]Æi AkÏ]eT OÎuEn]ÄIÈu táu>]niEÏ]L viv]HÊi
n]yi \X]HiÄfemÎiÙ}, aviETÄ[ |EÏ]L vÙiy zgHÏi<Ä]Ù
m]f[. O>u ek]Ù}Êinkh aviTuÎu tIeÏÈuEp]kuemÎ]fUj]tkh
ek]Þu k]fuÎt[. atin]l j]tkh En]ÄfemÜil O>u ek]Ù}h
k<iÇiÈumti. |o zgHÏi< nIÆikiÈfemÜil atinu tÄvÉ
muÔ pufYkRÐemeßÜiÙuh ecy{fh. atzt `šuÏmÙ}EÙ}]' `Îu
prÇu.
|tu EkÈEÏ]L náU>iÄu x]m]nYÊiÙDikh vYxnmuÞ]yi

eyÎuÔtu prEyÞtiÙ} EÙ}]. aEÌHh |tinu mrupTiy]yi OÎuh
miÞ]et |rÆiEÏ]yi. aEÏ]E<Äuh En>h x³Yy]yi tuTÆi
ytin]l pu<yil |rÆi kušic{u O>u náU>i |Ù}Êu Ep]yi
aÊ]<vuh k<ic{u avieT kiTÎu.
teû m>feÊÄuric{uÔ vic]>hnimiÊh náU>iÄu >]zti

yil kiTÎiÈu \rÄh vÎiÙ}. aEÌHh avieT kiTÎuek]Þu |o
zgHÏi<nIÆ]N `ß]fu ecEy{ÞetÎu vic]>ic{u tuTÆi.
aEÌHh vic]>ic{u vic]>ic{[ OTuÄh O>u EÑzth pfiyic{u
sivzptiæ k<iÏic{[ avieT nitYnid]nh, m]xviEsSh,
AÈviEsSh mutÙ]yvy[Äu EvÞuÎ mutl ek]TuEÊÄ]emÎu
niþyiÄukyuh atinuÔ mutl teû mnÓÜÙ[Ïh ek]Þ[
nIÄivy[Äukyuh ecy[tu.
piEÕdivxh >]vieÙ aEÌHh vIÞuh kfiy]>ueT aTuÄl

ecÎu teû AyuÓienÄuric{u OÎu kUTi cißic{u pryfemÎu
prÇu. kfiy]R vIÞuh En]ÄiyEÏ]L aEÌHÊinu
dIRG]yuE>Y]gh k]fuky]l, táu>eneß] vÙut]y pufYkRmh
ecy[ti>iÄuÎt]yi k]fuÎuÞ[, |ni ByeÏT]en]ÎumiÙ}.
131
e`tiHYm]Ù
aviETÄ[ dIRG]yuE>Y]gh xiÍic{i>iÄuÎu. |ni \Ten viv]Hh
nTÊ]h `Îu pryukyuh, j]tkh En]Äi ek]TuÄukyuh ecy[tu.
`ÜiÙuh t]N niþyic{ pufYkRmh x]Dic{tinu EsSmÙ}]et
viv]Hh k<iy[ÄuÎiÙ}Îu náU>i tIRc{y]Äi.
aÄ]ÙÊu p]<UR teÎ tc{us]x[ztnipufnuh Ey]gYnu

m]y O>u tc{N (As]>i) \Þ]yi>uÎu. náU>i aveû aTuÄl
ecÎu eevÄÊu ep>uhtZEÄ]vilEp]eÙ O>u EÑzth pfi
k<iÏiEÄÞiyi>iÄuÎuevÎuh, atiEÙÄu O>u kfÄu \Þ]Äu
kyuh Ø]nh niþyiÄukyuh pfinTÊic{u t>ikyuh ecy{f
emÎu prÇu. tc{N azpk]>h ecy{]emÎu xÐtiÄukyuh,
eevÄÊu ep>uhtZEÄ]vilEÑztÊieû AkZtiey]Ïic{u
kfÄuÞ]Äukyuh, EÑzth pfiyuÎtinu pURv{v]Hiniy]y
(ki<EÄ]Èu O<ukuÎ) p]<UR pu<yueT vÄÊu O>u Ø]nh
k]fukyuh, avieT A kfÄ[ OÏic{u O>áÙh pfi tIRÄukyuh
ecy[tu. náU>i avieT sivzptiæ, kÙsh, mutÙ]yv
nTÊukyuh, O>u mH]EÑztÊil EvÞuÎ aWu pUj, mUÎu
sIEvÙi, nvkh, pWgvYh mutÙ]yv, zptidinh nTÊuÎtinuh,
m]xviEsSh, AÈviEsSh mutÙ]yvy[Äu EvÞuÎ vx[tuvk
kL A Edveû vky[Ä]yi ek]TuÄukyuh ecy[tu. |zpk]>m]f[
p]<UR ep>uhtZEÄ]vil EÑztmuÞ]ytu. A EÑzth eevÄÊu
ep>uhtZEÄ]vil EÑztÊieû AkZtiyil teÎy]f[ |EÏ]<uh
k]feÏTuÎt[. |ni |o EÑzth xhb³ic{uÔ ciÙ viEsSÆL
pry]nuÞ[. av t]e< kuriy[ÄuÎu.
p]<UR ep>uhtZEÄ]vil EÑzth pfi nTÊiy tc{

ÏfiÄN nÙ} kfÄn]yi>uÎuevÎu muNpu prÇiÈuÞEÙ}].
atin]Ùven EÑztÆLÄu kfÄu niþyiÄuÎtinuh Ø]nh
k]fUÎtinuh mÕum]yi pÙ ØÙÆšil niÎuh AšukL
ek]ÞuEp]vuk ptiv]yi>uÎu. EÑzth pfi tuTÆiy]l atu
mu<uvn]yi kÙsh k<iyuÎtuve> zpD]n tc{N pUfUl
D>iÄfemÎuh Ño>h ecy{iÄ]N p]TiÙ}Îuh OE>RÏ]TuÞEÙ}].
atin]l |o tc{ÏfiÄN `Îuh pUfUl D>ic{uek]Þuh, Ño>h
132
e`tiHYm]Ù
ecy{iÄ]tyum]f[ |>uÎi>uÎt[. EÑzth pfiÄu zp]D]nYh
vHic{u ek]Þi>iÄ]nÙ}]et avnu xmyh kiÈiyi>uÎiÙ}. aveû
cumtÙyil O>u ØÙÊu O>áÙh pfi tuTÆiy]l atu mu<uvN
AkuÎtinu muNpu Ever n]Ùu diÄil tuTÆuh. atin]ÙvN
`Îuh t]Tiyuh tÙyuh všRÊi ek]Þuh pUfUl D>ic{u
ek]Þumi>uÎu. aveû EdHh evšuÊu cuvÎuh tTic{u>uÞuh
xV¯h kuTvyEr]TukUTiytum]yi>uÎu. k]<[cyil avN nÙ}
zsIm]nuh, EtjxViyuh AkÏ]eT Ey]gYnum]yi>unu. |etÙ}]h
ek]Þuh |venkÞiÈu p>icymiÙ}]ÊvR O>]™YN náU>iy]fÎu
etÕiÍ>iÄuk x]D]>fvum]yi>uÎu.
|o tc{ÏfiÄen O>iÄl O>u aáÙÊinu Ø]nh En]Äi

niþyiÄ]n]yi k]yhkušÊu >]j]vieû k¯nzpk]>h AšukL
vÎu O>u Et]fiyil kyÕi ek]ÞuEp]yi. A Et]fi Eván]Èu
k]yÙiÙ]yEÏ]L etÄu niÎu vTEÄ]È[ O>uEb]Èu v>uÎtu kÞu.
A Eb]Èil pU>]ThpirÎ s¬n]y ecákEÒ>i(aáÙÏu<)
>]j]v]yi>uÎu. Eb]Èuh Et]fiyuh tÐil OÈTuÊEÏ]L teÎ
>]j]v[ tc{ÏfiÄen k]fUkyuh visi¨n]y O>u zb]ªf
Ezsæn]fÎu tIRc{eÏTuÊi Eb]ÈinkÊu `fIÕu niÙ[Äukyuh
ecy[tu. >]j]vien kÞu tc{nuh Et]fIyil `fIÕu niÎu.
Eb]Èuh Et]fiyum]yi nÙ}Ep]eÙ aTuÊEÏ]L >]j]v[ tc{En]T[
'A>]f[' `Îu Ec]dic{u. viÄi viÄi ‘A A A>]f[’ `Î]fu
Ec]dic{t[. tc{ÏfiÄnuh viÄiyi>uÎtin]l ‘a a aTiyN t t
t tc{n]fu’ `Îu prÇu. |tu EkÈEÏ]L |vN teÎÄ]L
ABij]tYmuÔ AQYM]>iÙ]e>ÜiÙum]yi>iÄuemÎu vic]>ic{u
zb]ªfn]y t]N xbHum]nh `fIÕu niÎuEp]ytiÙuÔ
ku¦itvuh, tc{nuh viÄi viÄi prÇtu teÎ p>iHxic{]
efÎu vic]>ic{uÞ]y Ek]pvuh >]j]vinu xHiÄvy{]ety]yi.
\Ten aEÌHem]>u v]šum]yi A Et]fiyil c]Ti kyrukyuh
tc{eû k<uÊu evÈimuric{u k]yÙil |Tukyuh ecy[tiÈ[
Ep]EkÞiyi>uÎ diÄiEÙÄu Ep]vukyuh ecy[tu.
133
e`tiHYm]Ù
A divxh p]<UR ep>uhtZEÄ]viÙil \c{sIEvÙieÄ<uÎ
Ôic{[ AdYeÊ zpdiÑifh ki<[eÄ nTyil AyEÏ]L ‚mti,
akeÊ<uÎÔic{u nT pUÈeÈ. èû tc{N m>ic{i>iÄuÎu; `niÄu
atuek]ÞuÔ vYxnh xHiÄvy{]etyum]yi>iÄuÎu‛
èÎ]>s>I>iv]Äu EkLÄeÏÈu. |tu p]<UR tZEÄ]vil
Bgv]eû a>ušÏ]T]fÎu visVxic{u \Ten akeÊ<uÎÔiÄu
kyuh nT pUÈukyuh ecy[tu. |EÏ]<uh avieT \c{ sIEvÙiÄu O>u
zpdiÑifEm ptivuÔu.
p]<UR ep>uhtZEÄ]vil EÑztÊil ptiv]yi niEvdYh

vkyy[Äuh mÕumuÔ a>iyšÎu ek]TuÄuk mutÙ]y zpvZÊikL
nTÊuÎtinu O>u mUÊtuÞ]yi>uÎu. aEÌHÊinu EÑztÊil
niÎuh pÙ anuBvÆšuh Ad]yÆšuh niþyic{iÈuÞ]yi>uÎu.
aEÌHh vÙiy ctu>hgEÏ]>uk]>n]yi>uÎu. ctu>hgh vc{u
aEÌHh pÙe>yuh Et]¯iÄukyum]E>]Tuh Et]lÄ]ti>iÄukyuh
ecy[ttin]l ctu>hgÊil teÎ Et]¯iÄuÎtinu BUEÙ]kÊi
Ù]>umiÙ}Î O>Hß aEÌHÊinu kÙsÙ]yitIRÎu.
aÆienyi>iÄuÎ k]ÙÊ[ A EdsÄ]>nuh ‘kurUR’ `Î

|Ù}EÏ>um]y O>u náU>iyuh |o mUÊtuh kUTi O>u divxh
ctu>hgh vy[Äukyuh, náU>i mUÊtien Et]¯iÄukyuh ecy[tu.
aEÏ]L mUÊt[ 'O>u v>kUTi vy[Äuky]fÜil w]N aÆey
Et]¯iÄuh `Îu prÇu. 'Et]¯ic{iÙ}, mUÊtien w]N
Et]¯iÄuky]f[ ecy[tetÜiEÙ]' `Îu náU>i Ec]dic{u.
'aÆien v>iky]fÜil `niÄu |o EÑztÊiÙuÔ
avk]sÆL mu<uvn]yuh w]nÆy[Ä[ O<iÇutEÎÄ]h' `Îu
mUÊtu prÇu. azpk]>h mUÊtieneÄ]Þu xtYh ecy{iÏic{
tieû EsSh náUti>i mUÊtiEn]TukUTi vIÞuh ctu>hgh
vy[Äukyuh, mUÊtien Et]¯iÄukyuh ecy[tu. mUÊtu
xtYzpk]>h EÑztÊieÙ xkÙ avk]sÆšuh náUti>iÄu
O<iÇu ek]TuÊiÈ[ kuTuhbxHith A EdsÊu niÎuh
ep]y[ÄšÇu. atin]l |EÏ]<uh p]<UR ep>uhtZEÄ]vil
EÑztÊil mUÊtiÙ}. mUÊtu nTÊivÎi>uÎ zpvZÊikešÙ}]h
134
e`tiHYm]Ù
|EÏ]L kurU>unáUti>iyueT ALÄ]>]y ciÙ>]fu nTÊi
v>uÎt[. mUÊtinuÞ]y anuBvÆešÙ}]h EdvxVÊil niÎu
kurU>u náUti>iÄ[ ek]TuÊuv>uÎuÞ[.
p]<UR ep>uhtZEÄ]vil EÑztti>umuÕÊu vše> p<ÄmuÔ

t]y O>u v>iÄp}]v[ |EÏ]<uh nilÄuÎuÞ[. atuÞ]yetÎ]
efÎu O]RÐyuÔv>]yi A>uh A diÄiÙiÙ}. vÙiy vEy]
vZÍM]E>]Tu Ec]dic{]Ùuh avRÄu O]RÐyuÔ k]Ùh mutl
atÆen avieT nilÄuÎuÞÎupryuh. atien 'kI<[ EÙ]kÊu
v>iÄ' `Î]fu `Ù}]v>uh prÇu v>uÎt[. A p}]vieû
AgmneÊkuric{uÔ e`tiHYh ~Õvuh >xk>m]f[.
O>iÄl p]<UR ep>uhtZEÄ]vieÙ kÙsÄuTÆL muÄ]n]yi

EÑztÊil zpvRÊiÄ]>ieÙ]>]L pu<yil ek]ÞuEp]yi. A
kUÈÊil O>u xVRÉÄuTh \Þ]yi>uÎu. atu EÑztÊil
ptiv]yiÈuÔ nvkÊinu zbªÄuTm]yi \pEy]giÄuÎt]yi
>uÎu. A kuTh muÄiyEÏ]L ky{il niÎu etÕi evÔÊil
Ep]vukyuh pu<yil t]fuEp]vukyuh ecy[tu. \Ten A
k<kÄ]>N 'aEy{]! ep]ÜuTh Ep]yEÙ}]' `Îu prÇu AÕil
c]TimuÆi. kuTh t]fuEp]kuÎtu ay]LÄu k]f]m]yi>uÎu.
`ÜiÙuh piTiÄ]N pÕiyiÙ}. atin]l ay]šuh kuTÊieû
piÎ]eÙ Ep]yi. aÆien vše> t]e< ecÎEÏ]L evÔmvx]ni
Äukyuh aviTem]>u k>zpEds]m]yi k]feÏTukyuh ecy[tu.
avieT kuer AšukL kUTi cÄÏ<h tiÎu ek]Þi>iÄuky]
yi>uÎu. avR |o mnuSYen kÞEÏ]L O>u tuÞh cÄÏ<h
ay]LÄu tiÎ]n]yi ek]TuÄukyuh atiÙuÔ ku>uevÙ}]h
ti>iek ~¯iÄfemÎu pryukyuh ecy[tu. ay]L A cÄÏ<h
tiÎu En]Äi. atieû m]Du>Yh ax]D]>fm]yi ay]LÄu
Et]Îi. azt viEsSeÏÈ cÄÏ<h ay]L atinu muNp[
O>iÄÙuh tiÎiÈiÙ}]yi>uÎu. ‘`ß]y]Ùuh |tieû O>u ku>u
tÈieyTuÊu nÐueT diÄil ek]ÞuEp]kfh’ `Îu ay]L
niþyiÄyuh, avieTyuÔv>riy]et O>u ku>u muÞinTiyil
Ošic{uvy[Äukyuh ecy[tu. pieÎ A mnuSYN ep]ÜuTvuemTuÊ[
135
e`tiHYm]Ù
avieT \Þ]yi>uÎvE>]T[ y]ztyuh prÇu ti>ic{u Ep]>ukyuh
p]<UR ep>uhtZEÄ]vil EÑztÊieû kTvil teÎ vÎu
kyrukyuh ecy[tu. ay]L Em]ïc{u ek]Þu Ep]Î cÄÄu>u
ku<ic{iÈu mušÏic{uÞ]Äiy p}]vieny]fu |EÏ]L 'kI<[EÙ]kÊu
v>iÄ' `Îu prÇuEp]>uÎt[. |Æen aEnkh viEsSÆEš]Tu
kUTiyt]fu p]<UR ep>uhtZEÄ]vil `Îu prÇu ek]Þ[ |o
\pnY]xeÊ avx]niÏic{uek]ÔuÎu.
136
e`tiHYm]Ù
38. p]Än]>ueT B]>YyueT p]tizvtYh

v>>uci `Îu zpxiÍn]y zb]ªfEzsæn[ O>u pryiyil
niÎuh pzßÞu mÄL jnic{u `Îuh A mÄL
'EmšEÊ]šùiEH]ztI >jknušiynUR-
Êc{nuh pieÎ vEÔ]N
v]yiÙ}]ÄuÎiÙÏN vTutÙ m>uvuh
n]yR k]>y[Äl m]t]
ecEÐ EkšuÏukUÕN ep>iy ti>uv>-
ÜeÊ<uh p]fn]>uh
EnE> n]>]yfzB]ßnumuTnkvUR
c]Ênuh p]Än]>uh'
AefÎuh mÕuh zpxiÍm]fEÙ}]. |o pzßÞu Ep>il

v]yiÙ}ÄuÎiÙÏen O<ic{u ptien]Îu Ep>uh av>ueT ac{eû
zs]Íh aùiEH]ztikšueT |Ù}Êu kUTi O>umic{]fu nTÊuk
ptievÎuÔtuh zpxiÍm]f[. aÆien O>iÄl `Ù}]v>uh avieT
kUTi zs]Íh k<iÇtieû EsSh ptien]Îu Ep>uh O>u ØÙÊu
BÑfÊin]yiÈi>uÎu. aEÏ]L aùiEH]ztikšueT aßRjnh
|v>[Äu višáiek]TuÄ]N v>]N xV¯h mTic{u. pieÎ
aùiEH]ztikL višiÄukyuh vše> niRb³iÄukyuh ecy[t
EÏ]L aßRjnh O>u kuTyuemTuÊuek]Þ[ A ØÙEÊy[Äu
vÎu. atu kÞ[ p]Än]R '|etßin]fÎu' Ec]dic{ u. aEÏ]L
aùiEH]ztikL '|tu ptizvtm]>ueT DRÐm]f'Îu 'ptizvt
m]RÄu p>pu>uSM]e> k]ú]N p]TiÙ}Îuh mÕuh prÇu. \Ten
p]Än]R '|et]Îuh ptizvt]DRÐmÙ}. zb]ªfx[ztIkLÄu
ptizvt]DRmh `Î]l `ß]fÎuteÎ ariÇu kUT].
ptizvt]DRÐvuh p]tizvtYvuh |>iÄuÎtu kuTyiÙuh putÏiÙu
em]ÎumÙ}. |EÏ]L ptizvt]DRÐeÊ s>iy]yi anuæiÄuÎ O>u
x[ztI èû ekÈiyvešEÏ]eÙ EÙ]kÊiÙiÙ}' `Îu prÇu. atu
EkÈ[ aùiEH]ztikL c¥]ÙikLÄu p]tizvtYEm] ptizvt]DRm
¡]nEm] vÙ}tumuEÞ]? p]Än]R prÇtu suÍ axhb³
137
e`tiHYm]Ù
m]f[' `Îu prÇu. pieÎ avR >ÞuEp>uh ptizvt]DRÐeÊ
ÏÕi vše> v]dzpdiv]dÆL nTÊiytieû EsSh aùiEH]zti
kšueT aßRjnÊiEn] p]Än]>ueT ekÈiyvLEÄ] ptizvt]
¡]nmuÔetÎu Eb]ÍYeÏTuÊiek]TuÄ]emÎu prÇu
p]Än]R aùiEH]ztikeš višic{uek]Þ[ xVgZHÊiEÙÄu
Ep]yi. avieT `Êiy \Ten p]Än]R B]>Yey višic{u '|vieT
`zt enÙ}i>iÄuÎuÞ[? `Îu Ec]dic{u. B]>Y ‚aWiTÆ<iyuÞ[‛
`Îu prÇu. \Ten p]Än]R atil pkuti eneÙ}TuÊ[ kuÊi
a>iy]Äi evc{uek]Þuv>uv]N prÇu. tlÑfh B]>Y Ep]yi
enÙ}u kuÊi a>iy]Äi vc{u Ec]ruhek]Þu vÎu. aEÏ]L
p]Än]R ‚A Ec]ru |o kuÏyiÙiEÈÄ[‛ `Îu prÇu. avL
OÈuh mTiy[Ä]et aÆien teÎ ecy[tu. \Ten p]Än]R
EsSmi>iÄuÎ enÙ}uh kuÊi a>iy]Äi Ec]ru vc{uek]Þuv>uv]N
prÇu. p]Än]R pieÎyuh Emlzpk]>h A Ec]ruh kuÏyil
|EÈÄ]N prÇu. aEÏ]<uh OÈuh eevmnxYh |Ù}]et avL A
Ec]ruh kuÏyil |Èu. p]Än]RÄu vše> d]>izdYh Ayi>uÎu.
ay]šUeT B]>Y aÎu BÑfh k<ic{i>uÎiÙ}. A aWiTÆiyuh |>iÄuÎuÞ]yi>uÎiÙ}. A
enÙ}il niÎuh kuer `TuÊu kÇivc{uÉ]emÎu vic]>ic{u
avL atin]yi A>hBic{ xmyÊ]fu aùiEH]ztiyuh
p]Än]>uh kUTi avieT `Êiyt[. |Æen OeÄ Ayi>uÎiÈuh
p]Än]>ueT B]>Y teû BRÊ]v[ prÇtu Ep]eÙ EÙsh
mTiÄ]et ecy[tu.
|ztyuh k<iÇtieû EsSh aùiEH]ztiyuh p]Än]>uh

kUTi avieT niÎuh pureÏÈu. ti>iey aùiEH]ztiyueT
|Ù}eÊÊi. \Ten p]Än]R 'w]N ecy{ic{Ep]eÙ |viTueÊ
aßRjnÊieneÄ]Þuh ecy{iÄuk. w]N k]feÈ' `Îu
prÇu. \Ten aùiEH]ztikL aßRjneÊ višic{u >ÞiTÆiy]Äi evc{uek]Þuv>uv]N prÇu.
atuEkÈ[ aßRjnh ‘|vieT a>i |>iÄuÎuÞEÙ}], pieÎ
`ßin]f[ |EÏ]L enÙ}u kuÊuÎt[?‛ `Îu Ec]dic{u.
138
e`tiHYm]Ù
aùiEH]ztikL vše> niRb³ic{iÈ[ aßRjnh mnÓuEkeT]Tu
kUTi muKh vIRÏic{u pirupiruÊuek]Þ[ Ep]yi eneÙ}TuÊukuÊi
a>iy]Äi vc{uek]ÞuvÎu. aEÏ]L aùiEH]ztikL A Ec]ru
kuÏyiEÙÄ[ |EÈÄ]N prÇu. atuEkÈ[ aßRjnh ‚`ß] EH!
avieTy[Äu zB]ßuEÞ]? Ec]ru evruet kšyuÎtu teÎ k¨h.
viEsSic{uh w]N vše> zpy]xeÏÈ[ enÙ}u kuÊi a>iy]Äi
evc{uÞ]Äi ek]ÞuvÎ Ec]ru kuÏyil kšyukEy]? |tu vÙiy
xÜTh teÎy]f[.‛ `Îuh mÕuh O]e>] tRÄÆL prÇuek]Þu
niÎu. OTuÄh aùiEH]ztikšueT niRb³zpk]>h aßRjnh A
Ec]ru kuÏyiEÙÄu |Èu. \Ten aùiEH]ztikL ‚|niyuh >Þ>
|TÆiy]Äi vc{u ek]Þu v>U‛ `Îu
pieÎyuh prÇu. aEÏ]L aßRjnh ‚aviETÄu zB]ßu
teÎy]f[. |o ek]ÈuÎ t]šÊien]eÄ tuÔ]N w]N AšÙ}].
axhb³h pryukeyÎuvc{]l atien]>vx]nmiÙ}]ety]y]l
viSmm]f[‛ `ÎuprÇu akEÊÄuEp]yi. aùiEH]ztikL
niRb³pURv{h vše> višic{iÈuh aßRjnh purEÊÄu vÎiÙ}.
aEÏ]L p]Än]R ‚|t]Ef] ptizvt]DRÐh? BRÊ]ÄM]R
`ßu prÇ]Ùuh xEß]SEÊ]TukUTi atu \Ten ecy{uÎvš]fu
ptizvt. aÆien ecy{uÎt]f[ ptizvt]DRÐh. atil guf
Ed]Scißnh ecy[v]nuh, tRÄh pry]nuh B]>Ym]RÄu
avk]svuh aDik]>vuh |Ù}‛ `Îu prÇu aùiEH]ztikeš
xÐtiÏic{iÈ[ p]Än]R Ep]yi.
|o e`tiHYeÊÏÕi |EÏ]<uÔ p>iS[k]>ikšueTyiTyil

vše> aBizp]yvYtY]xmuÞ]EyÄuh. `ÜiÙuh BRÊ]ÄM]R
vÙ}tuh prÇ]l pÙ O<iv[k<ivukšuh dux[tRÄÆšuh prÇu
at[ \Ten ecy{]ti>iÄuÎ x[ztIkL Ek>šÊil D]>]šmueÞÎuh
atu ptizvtkš]y x[ztIkLÄu EcRÎtÙ}ÎumuÔtil pÑ]ß>
muÞ]kuemÎuEt]ÎuÎiÙ}. ~etÜiÙuh O>u viSyÊil atiy]y
zBmh ek]EÞ] duRv]siek]EÞ], duÓHm]y mn:x[t]ph ek]EÞ]
mEÕ] BRÊ]ÄM]R mtimrÎu zkmviE>]Dm]yi vÙ}tuh zpvRÊiÄ]
n]>hBiÄukEy] AvsYeÏTukEy] ecy{uÎ avx>Æšil
139
e`tiHYm]Ù
gufEd]SÆL prÇu av>ueT mnÓien pißi>ic{u
yœ]x[œitm]ÄuÎtinuÔ cumtÙ B]>Ym]RÄuÞ[. aÆienyÙ}]et
BRÊ]ÄM]R xVbuÍiEy]TukUTi èßÜiÙuh prÇ]l \Ten
atu ecy{]et vÙ}[tuh dux[tRÄh pryuÎtu B]>Ym]RÄu
O>iÄÙuh yu¬m]yiÈuÔtÙ}. aÆienyuÔve> 'gZHifikL'
`Îu pry]nuh p]TiÙ}. ave>y]f[ 'EgHb]D['kešÎu
prEyÞt[.
p]Än]R teû B]>YyueT p]tizvtYniæ `ztm]ztmuÞÎu

aùiEH]ztikeš dZ¨]ßxHith ariyic{t]yi Oee>tiHYhkUTi
EkÈiÈuÞ[. O>iÄl aùiEH]ztikL p]Än]>ueT m]TÊiÜl
ecÎEÏ]L p]Än]R aùiEH]ztikLÄu |>iÄuÎtinu O>u
pÙkEy] mEÕ] `TuÊu ek]TuÄuÎtinu B]>Yey višic{u. aEÏ]L
avL kifÕil niÎuh evÔh Ek]>iEÄ]Þu nilÄuky]yi>uÎu.
evÔvuh p]šyuh kUTi kifÕieû mÍYÊiÜÙ]yEÏ]š]f[
p]Än]R višic{t[. BRÊ]v[ višic{tu EkÈ \Ten avL kyriEMl
niÎueekviÈu O]Ti vÎu. p]šyuh kyruh A Øitiyil teÎ
niÎtÙ}]et kI<[Ep]Èu Ep]yiÙ}. atukÞu aùiEH]ztikL vše>
Aþ>YeÏÈu. ‚p]tizvtYmuÞ]y]ÙiÆieny]f[. BRÊ]v[ višiÄu
Îtu EkÈ]l `ßuteÎ zpvRÊic{uek]Þi>iÄuky]fÜiÙuh
atuEpÑic{iÈ[ BRÊ]vieû aTuÄl `ÊukeyÎuÔtu ptizvt
m]>ueT DRÐm]f[‛ `Îu p]Än]R prÇu.
nÐueT Ek>šIy xEH]d>im]>uh |o e`tiHYÆšueT

x]>]hseÊ zgHic{u zpvRÊiÄuÎt]y]l avRÄu Ezsyx[k>
m]yi>iÄuÎt]f[.
140
e`tiHYm]Ù
39. >Þu mH]>]j]ÄM]>ueT xVB]vvYtY]xh

ti>uvnßpu>Êu zsIp«n]BxV]miEÑztÊieû pTiÇ]er
nTyilniÎu mizt]nàpu>h EÑztÊiEÙÄuÔ v<iyueT >Þu
vsÆšiÙuh muN k]ÙÆšil náUti>im]>ueT mÚÆL \Þ]yi>uÎu.
A mÚÆšil O]fßu>uÊ[, kum]>nÙ}UR, kiTÆUR, k]Tmuri mutÙ]y
zg]mÆšil niÎu ti>uvnßpu>Êu m¥pÊil jph, |osV>
Exv, pÔiEÊv]>h mutÙ]yv nTÊuÎtin]yi ecÎu t]mxi
ÄuÎ náUti>im]>]f[ p]RÊuvÎi>uÎt[. avR >Þu vsÊuÔ
mÚÆšil |>uÎu evÕiÙ muruÄiy]l v<iyiEÙÄ]fu tuÏuk
ptiv[. atuek]Þ[ mizt]nàpu>h EÑztÊil dRsnÊin]yuh
mÕuh Ep]kuÎvRÄ[ atieÙ suÍm]yiÈ[ nTÄ]N zpy]xm]yi
tIRÎu. A zpy]xh Ek]vieÙ<uÎÔÊu xmyÊu mH]>]j]Ä
M]RÄu \Þ]k]etyi>uÎiÙ}. `ÜiÙuh náU>im]e>Äuric{uÔ
B¬Y]d>bHum]nÆL nimiÊh A>uem]Îuh pry]rumiÙ}.
1036-]m]Þ[ n]TunIÆiy m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v[

ti>umnÓuek]Þ[ |šhkUr]yi>iÄuÎ k]ÙÊu O>u divxh
zsIp«n]BxV]miEÑztÊieÙ<uÎÔi dRsnh k<ic{tieû EsSh
mizt]nàpu>EÊÄ]yi `<uÎÔi. Em¯rÇ v<iyueT xmIpÊ]y
EÏ]L v<ieyÙ}]h tuÏl nirÇi>uÎtin]l atieÙ Ep]k]N
nivZÊiyiÙ}]et avieT `<uÎÔi niÎuek]Þ[ aTic{utšiÄ]e>
v>uÊi A v<ieyÙ}]h evTiÏ]Äi aTic{u tšiÏiÄukyuh
EmÙ]ÙivieT A>uh tuÏ]ti>iÄuÎtinuEvÞi A v<iyueT
|>up]RsVÆšiÙuh tušxi nTuviÄukyuh tušxiÄ[ divxh Et]ruh
evÔem]<ic{uh mÕuh atien >ÑiÄuÎtinu zpEtYkem]>u
sášÄ]>en k¯ic{u niymiÄukyuh ecy[tiÈ[ Ek]vieÙ<uÎÔÊu
k<iÇu ek]È]>ÊiEÙÄu `<uÎÔukyuh ecy[tu.
kurc{u xmyh k<iÇEÏ]L aÎu n]Tu v]fi>uÎ(1022-

]m]Þ[ n]Tu nIÆiy) xV]titi>un]L >]mvRÐmH]>]j]v[
ti>umnÓieÙ Ek]vieÙ<uÎÔÊ]yi. aviTuÎ[ p«n]BEÑzt
Êil dRsnh k<iÇu mizt]nàpu>h EÑztÊil dRsnÊin]yi
141
e`tiHYm]Ù
`<uÎÔi EmlprÇ v<iyueT aTuÄÙ]yEÏ]L avieT nirc{u
tušxi nÈi>iÄuÎt]yuh atiEMeÙÙ}]h tuÏiyi>iÄuÎt]yuh
kÞiÈ[ '|vieTey]eÄ tušxi nÈt]>]fu'? `Îu k¯ic{u Ec]diÄu
kyuh |vieTy]>uh tuÏ]ti>iÄ]n]yiÈ[ |šy táu>]N ti>umnÓu
ek]Þ[ k¯ic{[ nTIc{t]f[ `Îu `<uÎÔEÊ]TukUeT \Þ]yi>uÎ
vR ariyuiÄukyuh ecy[tu. atu EkÈiÈu mH]>]j]v[ ti>umnÓu
ek]Þ[ aÏnu (ti>uvt]hkUR mH]>]jkuTuhbÊil zp]yh
kUTiyvR zp]yh kurÇve> v]XÙYxUckm]yi 'aÏN' `Î]fu
pryuk ptiv[). |zt suÍgtiyuÞEÙ}]. |Ä]ÙÊuÔvE>]T[ |o
vidYey]Îuh pÕukyiÙ}. |tu kÙiyugm]fu |eÏ]<uÔ
zb]ªfRÄ[ tušxiyiEMl tuÏ>uetÎuh mÕumuÔ vic]>h
cu>uÄm]f[. |t], |tiEMeÙ]eÄ nirc{u tuÏiyi>iÄuÎtu
kÞiEÙ}? AeÈ |tinu w]N O>u kosÙh zpEy]gic{u En]Ä]h'
`Îuh k¯ic{iÈ[ A tušxieyÙ}]h aviTuÎ[ priÏic{u m]ÕiÄukyuh
O>u eeky]mh v>uÊi avieT k¯ic{u Ø]piÏiÄukyuh ecy[tu.
aÎu mutl Ae>ÜiÙuh |o v<iyiEÙÄ[ tuÏiy]l ave> piTic{u
|o AmÊiÙiEÈÄfh `Îu k¯ic{iÈ[ cÈh ekÈi avieTey]>u
sip]yiey niymiÄukyuh ecy[tu. aÎu mutl A v<iyiEÙÄ[
A>uh tuÏ]etyum]yi. EjY¨]nujM]>]yi>uÎ A mH]>]j]Ä
M]>ueT xVB]v vYtY]xh |til niÎu zgHiÄ]mEÙ}].
142
e`tiHYm]Ù
40. ek]c{unáU>i
~Õum]nUR t]ÙUÄil EcRÎ kTuÊu>uÊi zpvZÊiyil 5
ti>uvá]Ti `ÎdiÄil ek]c{unáU>i èÎ]>u x>ÓN
\Þ]yi>uÎu. |EÌHh O>u vÙiy vYut[pÎnÙ}]yi>uÎu `ÜiÙuh
kvit] v]xn x]m]nYh \Ô Aš]yi>uÎu. `Îu m]ztmÙ} nÙ}
PÙitÄ]>num]yi>uÎu. |o diÄieÙ s]x[ztÄšiyil viQ[™i,
vZÍ, zp]ÄL, O]tiEÄ]N náU>i, mutÙ]y viEn]dk>Æš]y
EvSÆL `Ù}]h p>iS[k>ic{t[ |EÌHm]f[. at]tu EvSÄ]RÄu
EcRÎvy]y v]Äukšuh p]Èukšuh Es}]kÆšuh `Ù}]h nÙ} PÙit
myÆš]yiÈ[ |EÌHh \Þ]ÄIÈuÞ[. s]x[ztÄšiyil |EÌHÊieû
zpD]n EvSÆL vièiyuETyuh, zp]ÄšuETyuh Ayi>uÎu. |EÌH
Êieû k]ÙÊu ~kEdsh |tuEp]eÙ teÎ PÙitÄ]>n]yiÈ[
mÚÊil náU>i èÎ]>]šuh \Þ]yi>uÎu. aEÌHÊieû zpD]n
EvSÆL vZÍyuETyuh O]tiEÄ]N náU>iyuETyuh Ayi>uÎu.
|vR >Þu Ep>uh kUTiyuÔ xhB]SfÆL `Ù}]h PÙitmyÆšuh
~Õvuh x>xÆšuh Ayi>uÎu. |vRÄu >ÞuEpRÄuh annY
x]D]>fm]yiÈuÞ]yi>uÎ O>u viEsSh tlÄ]EÙ]citÆš]y
PÙit v]ÄukL aÏšEÏ]L puÊN puÊn]yi Et]Îiv>uem
ÎuÔt]kuÎu. vièiyueT w]fiEMl kšiyueT vànEs}]k
Æš]yi ek]c{unáU>i \Þ]ÄIÈuÔvyil ciÙtu t]e< EcRÄuÎu.
kEc{]Ùh kc{muÞuh kÙvrmu>Ùuh

Ek]Ù>Ä]ÙvÈh
pc{Ä]y]Þiy]Èh tlmuTivÙiy]-
EneT ek]áuh k>iáuh
pc{ÏÈuh vyáuh kuruni> cirkuh
kÊi EtEc{]>u EvSh
pic{M]>izpk]>h pryumve> w]N
nic{Ùuh eeket]<uEÎN 1
5
viE^}j[
143
e`tiHYm]Ù
tIÞ]n]>i krÏu jI>km>h
tÞiWi pU>]Tvuh
evFek]ÕÄuTyuh viyRÏutufiyuh
Ev<]áEÙ]T]áÙuh
pW]>eÏ]tiyuh ci>ic{ ci>iyuh
D]nVß>h pá>h
|Ëh EpkL prÇuek]Þu viÙxuh
zB]ß]y tuBYh nm® 2
aÑIfh mdi>]sitÎiÙušv]h
vZÊ]ßmieÎ]eÄyuh
siÑy[ÄiÆ>n]<iky[Äriyum]-
Äáitp]Ùuh zduth
pÑizpo™netÎEp]eÙ gmnh
ecy{uÎ tIvÞiyuh
>Ñic{ITfm]ØEy]Tu kyErl
EÄriÄšiÄuh viDo 3
aKiÙBuvnmuÉI EG]>y]h nzktu¥I-

yniÙtnynuÉI m]ÙekÈueÎ]>uÉI
H>nueT mknuÉI neÙ}]E>]Îic{yuÉI-
y<ek]Tu nšnuÉI p]tu m]h ek]ÊÙuÉI 6
vZÍyueT Eks]dip]d]ßh vRÉiÄuÎvy]y p]Èukšil

OÎu t]e< EcRÄuÎu.
(sItÜeû mÈ[)
w]filÄE>riÄšiÄuÎEn>Êu
vIfuEp]k]ti>uÎIT]N gEfsnuh
6
|o Es}]kh ‘aKiÙBuvnmuÉI evÉyuh p]ÙumuÉI’ `ÎuÔ zsIkZS[fvàn
y]yiÈuÔ p<y xÜIRÊnEs}]keÊ anuk>ic{uÞ]ÄiyiÈuÔt]kuÎu. kœkšiyil
nšeû EvSh ekÈ]N zpxiÍn]yi>uÎ O>]š]f[ nšnuÉi.
144
e`tiHYm]Ù
v]fiyuh mlgu>un]œnuh vY]xnuh
p]fikL nIÈiynuzgHic{ITfh.
cWÙh kUT]et vZÍy]h nieÎyuh

enWkh tÎil niyy[ÄuÎu xßth,
aWitm]h nieû Eks]dip]dvu-
mW]et ciEÊ višEÆfemEÏ]<uh.
evW]m>h Ep]eÙyuÔ tvmuTi-

ÄWuvi>l nIšmuÞtieÙEÏ]<uh
pW]> kÞ]Ùuruá>iÄuEá]eÙ
xW>ic{ITuÎu muÈyuh Epnum]y[.
tÕuTuÊIT]N ew]riyuÎtuEp]eÙ
yÕmiÙ}]tuÞuvy]l višÆuÎ
enÕiÊTÊieû j]tYEm]RÊITiEÙ]
meÕ]>u n]>iÄumIvÉmiÙ}EH]!
kÉiftÎueT j]tYÆeš]Äyuh
vRÉic{u ec]Ù}uv]niÎu tuTÆiy]l
ku¥Ùin]œn]yuEÔ]>nßnuh
d¥m]fÜiÙum¯h prÇiT]h.
kÉá<Êieû et]ÞukšÇiÈu
evÉeenEp]ÙÆ>c{iÈu>uÈIÈu
kÉukL >ÞiÙuh evec{Îu Et]ÎumI
kÉu k]fUÎ jnÆLÄEsSvuh.
>Þ>Ec{]tn ek]ÔuÎ Et]lÄuTh

>Þu kmÊiy Ep]eÙ kviLÊTh
>Þuh zpk]siÏEt]RÄukil zbª]vu
pÞituEp]eÙ cmc{itieÙ}ÆuEm.
p]Þu piTic{uÔ cuÞuh, ep>uc{]u v]yieû Bhgiyuh
145
e`tiHYm]Ù
màH]xÆšuh kÞ]l tEÙÊÈi
vÎu piTic{Ep]Ù]su CRÌic{iTuh
EvnlÄu k]y[ÄuÎ evÔ>iÄ]y[Äv-

m]nh v>uÊuÎ..ek]ÜtN yu‡vuh
p]t]šem]Äuh vyruh niny[ÄiÙ]
Evt]švuh Et]ÕuEp]emÎu niRÉyh
EsSmEnkmuÞiÎu v]<[ÊITuv]N
EsSiyiÙ}]ÇTÆuÎu m]EÙ]kE>!
|tu kUT]et ‘p]Ùyp]Ùy vZEÍ! nieû Ek]Ùh w]N

kÞuet]<uEÎN’ `Îu pÙ}viy]yi O>u Eks]dip]dh kUTiyuÞ[.
vix[t>ByÊ]l ativieT pkRÊuÎiÙ}.
ek]c{unáU>i viQ[™iekÈuEá]L kuWN náY]>ueT tuÔl

kœkšiÙuÔ pÙ GÈÆEšyuh anuk>ic{u pÙ PÙitÆšuh
zpEy]giÄ]ruÞ[ avyil ciÙtu t]e< EcRÄuÎu. O>u
pryßuÔÙil Bx[mD]>feÊÄuric{u prÇiÈuÔtinu pk>h,
xU>YEdvnudiÄuEá]L
jÙh kUÈiÍ>iy[Äfh
Emp[Tiy]nx[tmiÄuEá]L
Emp[Ti kUT]etyuh Emp[Ti.
'n]š]yfIc>ith' pryN tuÔÙil muniyuh munipt[niyuh

kUTi O]E>] EvSh D>ic{unTÎt]yi kuWNnáY]R vRÉic{i>iÄu
Îtieû pk>h,
'As]>Y]y[ muniEzsæN
As]Rc{Y]y[ munipøi
mUs]>Y]y[ muniEzsæN
mUs]Rc{Y]y[ munipøi
ek]Ù}n]y[ muniEzsæN
ek]Ù}ÊYy]y[ munipøi
146
e`tiHYm]Ù
w]n]yi muniEzsæN (èû)
aÐy]y[ munipøi.
n]>dmHRSi zsIkZS[fen k]f]n]yiec{Î xmyh pti

n]r]yi>eÊÈ[ B]>Ym]>ueT gZHÊiÙuh O]E>]viDh Bgv]en
kÞt]yi kuWNnáY]R O>u O]ÈNtuÔÙil prÇi>iÄuÎtinu
pk>h,
ctu>N kZS[fnuh O>u xuà>iyuh

ctu>hgh evÄuÎtu kÞu
vÈN kZS[fnuem]>u xuà>iyuh
vÈÜh evÄuÎtu kÞu
Ek]fN kZS[fnuem]>uxuà>iyuh
Ek]fÜh evÄuÎtu kÞu.
pieÎ OE>]ÈßuÔÙil kuWNnáY]R xuzbªfYeû Aru

muKÆšuh O]e>] viDÊil vRÉic{i>iÄuÎu.
emc{Emruh ek]c{itÎiÙ<imuKem]Îu
pic{]ÊipiTiyiEMeÙ vY]šImuKem]Îu
p«n]Bn]rTuÎ shKumuKem]Îu
~Õum]nUR x³YEvÙ nÙ} muKem]Îu
mDu>Wiryi>viyueT mutÙmuKem]Îu
c]>vuh k>iyuh Etec{]e>eû muKem]Îu.
Ever O>u tuÔlkœyil zsIp>EmsV>eû si>Óil ghg]

EdviyueT much kÞiÈu zsIp]RvtiyueT Ec]dYvuh Bgv]eû
xm]D]nvuh mhgš]Rœh kuWNnáY]R vRÉic{i>iÄuÎtinu
pk>h,
`ÎueT tÙyil m>ÊEÜ]TN

tÎueT mUÄuh muÇiyum<ek]Tu
kÞU kyReÊÎÐey]>un]L
ku¦itEm]eT Ec]dYh ecy[tu.
147
e`tiHYm]Ù
mkEn! niÎueT tÙyil pÙ pÙ
vikZtikL k]útieteß]>u vx[tu?
w]nu>ecy[EtN tÙyil zp]ÄeT-
y]nnm]y ki>ITmietÎu
du¨]! kpTmu>y[Ä>uetEÎ]Tu
ep]ÈÄifrit k]f]kuÎu.
mUÊu n>ec{]>u nieÎ]Tu kpTm-
Et]RÊu>ecy[tieÈeß]>u k]>Yh?
ep]ÈÄifrÙ}EÐ! zp]ÄeT
vÈÄúi<iy]friEyfh.
Ek]mšm]kiy niN tÙyil >-

Þ]mkL k]ú]enßvk]sh?
AmkšÙ} kviLÊTm]ftu
m]mkjnnI! Eb]Dic{]Ùuh
zp]ÄTmuKmtil m]Ä]ßvš k-
E>ri vxiÏtienßvk]sh
m]Ä]nÙ}tu >mYmt]kuh
mUÄ]efÎu D>ic{IETfh
DvšimEy]eT etšueteš viÙxuh

kvTikL k]ú]enßvk]sh
kvTikšÙ}tu zp]ÄeT dßh
kvTikL Ep]eÙ višÆITuÎu.
káiši tÎueT c>TukšnvDi

xhzpti k]ú]enßvk]sh?
káišiyÙ}itu zp]ÄeT neÙ}]>u
ecáMIskEšÎriEyfh.
|Ëh kpTgi>h gi>ixUtey]Tu

xtV>Em]tuh gi>is nmx[Et.
148
e`tiHYm]Ù
|zpk]>h ek]c{u náU>iyueT, vièiyueT, En>Eá]ÄukL
prÇ]Ùvx]nh |Ù}]et \Þ[. vix[t>ByÊ]l aveyÙ}]h
|vieT EcRÄfemÎu vic]>iÄuÎiÙ}. |ni aEÌHh zp]ÄšueT
EvSh ekÈuEá]šuÔ En>Eá]Äukšil ciÙtu prÇuek]ÔuÎu.
m>ÊEÜ]TN `Îuh EG]>N `ÎuhkUeT Ep>uÔ zp]ÄL

O>u mXYc{umTuh Ayi a>ÆÊu vÎ]l mXYÆeš vRÉic{u
ec]Ù}uÎtin]yi aEnkh Es}]kÆL aEÌHh \Þ]ÄIÈuÔvyil
ciÙtu t]e< EcRÄuÎu.
ahEB]DiÄuÔil v]<uh jÙjp>iSkL-

eÄ]Äyuh táu>]n]h
vNpN kuá[š]c{imIenÏ>iec]Tu vÙ t-
tÎiÙuÔiÙ]ÄipiTic{u
tuáÏU eny{il mUÏic{tumituem]>uEp]-
ÙÆu nitYh Bujic{]
eÙFpeÊÉ]yi>Ê]ÞvniyiÙtiEm]-
Edn jIvic{i>iÄuh 1
mc{ieÏÉU kuric{imIntu piTi-

c{uÏil pcic{i¢y]
emc{h evc{u pušic{ukc{til evši-
ec{É]h tušic{]d>]l
pc{Ï]š ep]šic{u evc{tink-
EÊÕh Bujic{ITukil
ek]c{uÞ]em]>umiec{]>Nptu tTi-
c{ueec{x[t>h niþyh 2
p>eÙÎuÔ mXYeÊÏuÙRk]EÙ piTic{uTN

mÙ>ilEc{RÊu Exvic{]l p>EÙ]kh gmic{iT]h 3
c]šeyÎuÔ mXYeÊ p]šÄIÕil ep]tiÇuTN

Et]šÊiÈÆu ek]ÈITil t]šmuÞ]y[v>uh dZ™h 4
149
e`tiHYm]Ù
x>xkuÙ]Ezgx>N Ayi>uÎ evúfi mHN náU>iÏ]Tuh
|o ek]c{unáU>iÏ]Tuh tÐil vše> x[EnHm]yi>uÎu `Îu
m]ztmÙ}], ek]c{unáU>iyueT kvit]>Iti mHNnáU>iÏ]ÈiEÙÄu
vše> Eb]Dic{iÈumuÞ]yi>uÎu. atin]l O>iÄl náU>iÏ]T[
'mDu>]pu>i>]jc>ith' èÎ]>u pux[tkh \Þ]Ä]n]>hBiÄukyuh
kuer AyEÏ]L aEÌHÊinu xHjm]yiÈuÔ mTi nimiÊh atu
mu<uvn]Ä]n]yi ek]c{unáU>iyueT EpRÄu `<uEÊ]Tu kUTi
ayc{uek]TuÄukyuh ecy[tu, A `<uÊil `Èu Es}]kÆšuÞ]
yi>uÎu. `ÜiÙuh mu<uvN Et]Î]Êtin]l Et]ÎuÎ >Þu Es}]kh
t]e< EcRÄuÎu.
ÑI>Êil xit EcRÊEp]eÙ mDu>i-

c{ITuÎ pdYÆeš-
c{]>utVEÊ]TutiRÊiTuh kvikšil
k]REÎ]>t]kuh Bv]N
~erÊeÎ mnÓi>uÊi mu<uvN
tIREÄfemeßÜiÙuh
p]>ilÊeÎ kiTy]yiTuh kvieyvN
EcREÊ]RÊu tIRÊITuv]N?
ek]c{unáU>iÄ]yi ek]c{n]h evúfidVijN

pic{uek]Þu kuric{iEÎ¯ic{ITuEÎtien]eÄyuh.
A `<uÊinu mrupTiy]yi ek]c{unáU>i ayc{ Es}]kÆ

ešyuh |vieT `<utuÎu.
vizp]Ezgx>! evúfidVij! Bv]-

enN eekyil veÎÊuv]-
nuLÏUvil bHuEm]dEm]eT<utiEy]-
>]ÏdYmieÎ]eÄyuh
xV¯h t]mxemÎiEy gufniED!
veÎÊi v]yic{u w]N
muÏ]>ilÏu>u kIRÊi EcRÊDivxi-
150
e`tiHYm]Ù
c{ITuÎ B]gY]hbuED! 1
p]>]v]>mtiÜÙuÔ ti>Ep]l
v]>iec{]>iEÇÕvuh
En>Eá]Äukš]RÎ pdYni>ek]-
ÞIE><uEÙ]kÊiÙuh
p]>h kIRÊi nirc{ITuÎ D>fi-
Edv]zggfY]! Bv]N
p]>]tÆu cmc{ >]jc>it
Es}]kÆšuh kÞu w]N 2
evEÔ]ÙtÎil viÙxuh tv pdYEm]RÊi-

ÈuÔil jnic{ p>iEt]SmEsSmiEÏ]L
ep]ÔÙ}u>y[ÄuvtiEn]RÄil mu>]ßkeû
pÔiÄiTÄyuem]TuÄmbÍm]kuh. 3
\Ld¥h tIRÎutIRÄuh tv x>xkvi-

tVÆLvRÉic{uEkÈ]-
ÙuÌ¥Îuh ÑfÊil p>iBvmkt]-
>iÜÙÆÜu>iÄuh.
aÌ¥hEp]eÙtEÎ v>umtix>xN
kuWnuh vI>n]Ey]-
>Ì¥iÄuh nit]ßh zpiyvcnmu>-
y[ÄuÎtÙ}ßEfzà! 4
ec]EÙ}ruh mDu>]pu>Isc>ith
mÙ}]Ñi EkÈITuv]-
nuÙ}]Exn cmc{u nÙ} x>x
Es}]kÆš]Äib[Bv]N
kÙY]f]Ùy! si¨muÔtHmi-
Î]Hß? tIRÊITuv]-
nEÙ}] pdYmyc{t]ytu nin-
c{Ù}leÏTuEÎnHh. 5
151
e`tiHYm]Ù
ec]EÙ}riTuÎ tv pdYmtieû siSTh
ec]Ù}uÎtiÎu mTiy]et tuTRÎuevÜil
vÙ}]etkÞu vÙyuh bHumizsm]ku-
emÙ}]h jnÆL p>iH]xmtuh tkRÄuh. 6
EkTÕ tÜmfim]ÙkL teû mEÍY

m]ET]Tuek]Þu ciÙm]ÙkL tIRÊu Ek]RÊ]l
mU™tVemÎu pryuh, g>uQN prÎ]l
m]TÏir]vumtuEp]eÙ prÎuEp]Em]? 7
kvikuÙjnemÙ}]h xRv{d] eekvfÆuh

Dvšmfiyt]kuh D]ztiEdEv]Êmeû
ecviyiÙitu D>iÏic{iETfh kUÈi v]yi-
c{iv xkÙmtin]y[ b]ÙvizpN kuriEc{N. 8
|zpk]>h evúfi mHNnáU>iÏ]ÈiEÙÄyc{t]yiÈuh

mÕEnkh xhgtivs]Ùuh ek]c{unáU>iaxhKYh Es}]kÆL
\Þ]ÄIÈuÞ[. pÙviDÊiÙuÔ p]ÈukL xÜIRÊÆL mutÙ]y
vyuh \Þ]ÄIÈuÞ[. xmxYkL pU>iÏic{iÈuÔtinu xhKYyiÙ}.
aEÌHh pU>Ïic{iÈuÔ n]Ùu xmxYkeš pU>fÆEš]TukUTi t]e<
EcRÄuÎu.
evšuÊ Ec]erÜiÙumi¨HInN
višic{u tÎ]ÙtiniÙ} xoKYh
višÄu k]f]nZtuv]y n]>i
kušic{u Ek]ÏiÈu v>uÎ Ep]eÙ. 1
Hhxh v]Hnm]yveû ÙiKith

k¨h! mH]du®Kdh
xhx]>]hbuDitÎil vIfu k>uf]-
>]Es! vÙEÇnHh
khxN tÎueT eev>iy]h mDu>iEp]R-
Î]mztyh xRv{d]
152
e`tiHYm]Ù
xhx]>iÏtienÜiÙuh vuÊITfh 2
ecruÏk]ÙÊu tnU>uHÆL
kruÊi>uÎ]ytiÙRÍmiEÏ]L
evšuÊEt]RÊ]Ùini EmÙieÙÙ}]h
evšuÊuEp]emÎiH Et]ÎiTuÎu. 3
O]fÊinuh viSuvinuh ti>uv]ti>y[Äuh

zp]f]Din]œey evTiÇu vxiÄeyÎuh
v]fIv>N mm si>Óil v>c{Et]RÊ]l
zp]fN tYjiÄiÙtu teÎ gufh mH]«N! 4
EmÙ[ÏrÇ xmxYkL evúfi mHN náU>iÏ]ÈiEÙt]

efÎu ciÙR pryuÎuÞ[. mUÎ]h xmxY náU>iÏ]ÈIÎu teÎ
pU>iÏic{iÈuÔtuh EkÈiÈuÞ[. t]>tmYviEvcnÊin]yi A pU>f
vuh |vieT EcRÄuÎu.
kušiRÊ ecß]m> tÎkeÊ-

ÌšÊien]Äuh mi<im]RmEf! EkL
tšÊil niÎiÆenteÎ En>h
evšuÊuEp]emÎiH Et]ÎiTuÎu.
ek]c{u náU>i |osV>x[Et]ztÆš]yiÈuh xd]c]>Æš]yiÈuh

aEnkh Es}]kÆL \Þ]ÄIÈuÞ[. x[œÙc{u>uÄÊ]Ùvyuh |vieT
EcRÄ]N nivZÊiyiÙ}. p>lEp>iNzpk]>h aÑ>niRfyh
ecy[tu aRËh mnxiÙ]EÄÞt]y O>u Es}]kh t]e<
EcRÄuÎu.
`FpeÊ]Îtu dUe> viÈu ptiEn-

<Nep]Tueekek]Þut]-
nNpeÊ]Îvt]>b]Ùken<uh
muÏÊimUeÎEÏ]<uh
xáeÊÎu dZ™Ik>ic{et<unU-
153
e`tiHYm]Ù
ÕWil x[m>ic{ITiÙi-
ÆNpeÊ]Îtu dUe>y]Äiyrup-
ÊWil xuKiÄ]emET]! 7
evúfi mHNnáU>iÏ]TuÞ]Äiy mDu>]pu>i>]jc>ith

A>uh mu<uvn]ÄIÈiÙ}. náU>iÏ]ÈIÎu |>upÊWu Es}]kmuÞ]ÄI
ÈuÔt]yi EkÈiÈuÞ[. ek]c{u náU>iÄyc{t]y O>u pdYh ek]Þtu
x[p¨m]kuÎuÞ[. A Es}]kh t]e< `<utuÎu.
pW]>eÏ]Tiey]Tu p]>miTyuh
tVl pdYmiEÏ]L Bv]-
nW]rÙ} ek]TuÊyc{ti>up
ÊWuh xEK! x]d>h
`W]>ÊiH vÎEn>mDun]
v]Æic{u v]yic{u w]N
enW]ekeÊšiv]yi màem<uEn-
ÕW]ru c]TITiEnN.
EmlÏrÇ xhgtiek]Þu ek]c{u náU>iyueT kvit]>Iti

evúfi mHN náU>iÏ]ÈiEÙÄu ~Õvuh Eb]Dic{t]yi>uÎuÎu
x[p¨m]kuÎuÞ[ |zpk]>h x>xkviy]y aEÌHh ek]Ù}h
O>]yi>Êi aNpt]m]Þ[ mInm]xÊil c>mgtiey zp]pic{u.
7
`NpeÊ]Îu - vY]jh; ptiEn<[ - xtYh; aáeÊ]Îu - kZS[f; muÏÊimUÎu –
ÙIÙ; `<uÎUÕWu – mnÓ[; aáeÊ]Îu - k]mh; arupÊWu - Em]Ñh.
154
e`tiHYm]Ù
41. ecákEÒ>i>]j]vuh EmˉÊURBÈti>iyuh

zpxiÍvidV]nuh mH]kviyum]yi>uÎ EmÏÊUR BÈti>i
ecákEÒ>i >]j]vieû |¨n]yiÈ[ kurc{u k]Ùh aáÙÏue<
t]mÓic{i>uÎu `ÎuÔtu c>iztzpxiÍm]fEÙ}]. aEÌHh aáÙ
Ïue< ecÎu Ec>]nuh, >]j]vieû |¨n]yiÊI>]numuÞ]y
k]>feÊy]f[ |vieT AdYm]yi pry]N Ep]kuÎt[.
O>u k]ÙÊu aáÙÏu< n]TU v]fi>uÎ >]j]vinuzptidinh

O>u zb]ªfeneÄ]Þu B]>th v]yiÏic{u EkÈÙ}]et BÑfh
k<iÄukyieÙ}Îu O>u niæyuÞ]yi>uÎu. atiEÙÄu zpEtYkem]>u
zb]ªfen sášh vc{u AÄIÈuÞ]yi>uÎu. A zb]ªfN O>u
divxeÊ v]yn k<iÇu piEÕdivxEÊÄu ti>iec{Êiek]Ô]
emÎu vic]>ic{[ `viTey] Ep]yi. aEÌHh vic]>ic{Ep]eÙ piEÕ
divxeÊ v]yny[Äu veÎÊuÎtinu Èß] k]>fvs]l
x]Dic{iÙ}. >]j]v[ En>eÊ kušiyuh Etv]>vuemÙ}]h k<iÇu
ptivuEp]eÙ v]yn EkLÄ]N ecÎi>uÎu. vše> En>m]yiÈuh
v]ynÄ]>N zb]ªfen kÞiÙ} BÑfÊieû xmyh k<iÇ
EÏ]E<y[Äuh >]j]vinu visÏu kÙsÙ]yi. `vieT nieÎÜiÙuh O>u
zb]ªfen \Ten višic{u ek]Þuv>femÎu prÇu BTM]e>
O]Tic{u. aEÏ]L O>]L >]j]vieû aTuÄl ecÎuv<iEp]Än]y
O>uzb]ªfN aáÙÊinkÊu jpic{uek]Þi>iÄuÎuÞÎu
ariyic{u. \Ten >]j]v[ Ašyc{u A zb]ªfen v>uÊi. 'EH
aEÆÄ[ kUÈi v]yn sIÙmuEÞ]' `Îu Ec]dic{u. ' kuEreÒ
p>icymuÞ[' `Îu zb]ªfN pryukyuh \Ten >]j]v[
B]>thzgÖh `TuÊu ek]TuÄukyuh zb]ªfN v]yic{u
tuTÆukyuh ecy[tu. kRÉpRv{m]fu v]yic{i>uÎt[. atil
BImeû kyÕeÊ vRÉiÄuÎ GÈÊil
'BImExngd]ztx[t] duE>Y]Dnv>UœinI
siK] K]Rv]TkExYv kRÉmUÙmup]zsit]'
155
e`tiHYm]Ù
`Îu kUÈi v]yic{u. B]>tÊiÙiÙ}]Êt]y |o Es}]kh
kSÞiÊÙyn]y teÎ puc[Cic{u A náU>i tlÑfh
\Þ]Äiyt]fÎu >]j]vinu mnÓiÙ]ky]l 'aÆuÎ]Ef]
EmÏÊUR n]>]yfBÈti>i?' `Îu niÓhsyh Ec]diÄukyuh
ecy[tu. aEÏ]L >]j]vien xEß]SiÏiÄ]n]yi aEÌHh,
avYw[jnx[t]RÑYEktu>Ylpdh GTyiSYti
tEÊ Bvtu k¯]ßh Edvn]>]yfzpEB]!
|o Es}]kvuh tlÑfmuÞ]Äiec{]Ù}i.
|EÌHh EmÏÊUR BÈti>iy]fÎriÇEÏ]L >]j]vinu vše>

xEß]SmuÞ]vukyuh BÈti>i aÎu \ofu k<ic{iÈiÙ}]yi>uÎti
n]l avR OÏmi>uÎ[ \ofu k<iÄukyuh >]j]v[ pieÎ kurc{u
k]ÙEÊÄu BÈti>iey avieT t]mxiÏiÄukyuh ecy[tu.
|Æeny]fu EmÏÊUR BÈti>i aáÙÏue<>]j]vieû |¨n]yi
avieT t]mÓiÄuÎtiniTy]yt[. |Æien t]mxiÄuÎ k]ÙÊu
Þ]Äiyt]f[ 'zpzkiy]xRvxV'emÎ vY]k>fzgÖh. aÄ]ÙÊu
BÈti>iEy]T[ O>u n]TkmuÞ]ÄfemÎu >]j]vuh, n]TkmuÞ]Äi
kiÈiy]l k¯nyuÞÜil a>EÆÕhk<ic{u ek]Ô]emÎu
aÄ]ÙÊu atixmRËn]yi avieTyuÞ]yi>uÎ c]kY]>uh
prÇu. `ÜiÙuh BÈti>i ‚O>u n]TkmuÞ]Ä]N tÄvÉmuÔ
p]¥itYvuh, kvitVvuh `niÄiÙ}, c]kY]RÄu pry]emÎuÞÜil
w]N ciÙ cáUzpb³ÆL \Þ]ÄiÊ>]h‛ `Îu prÇtÙ}]et
n]TkmuÞ]Ä]N tuniÇiÙ}. vÙiy vidV]nuh mH]kviyum]yi>uÎ
BÈti>iteÎ |zpk]>h prÇ[ O<iÇtu ek]Þ[ aÄ]ÙÊu
'n]Tk]dYh kvitV'emÎuÔtÙ}, n]Tk]ßh kvitV'emÎuÔ
aBizp]yh teÎy]fu vidV]M]>ueT |Tyil zpbÙeÏÈi>uÎt[.
`Îu x[p¨m]kuÎuÞEÙ}].
n]TkmuÞ]ÄukeyÎuÔt[ askYm]fÜil cáUzpb³

ÆšuÞ]Äiy]Ùuh mtieyÎu >]j]v[ xÐtiÄuky]l BÈti>i
xuBzd]H>fh, dUtv]kYh, >]jxUyh, nZgEm]Ñh, ni>nun]xikh,
156
e`tiHYm]Ù
mXY]vt]>h |tY]dikš]y pÊu cáUzpb³ÆL \Þ]Äukyuh
aveyÙ}]h aáÙÏue< >]j]vieû k¯nzpk]>h c]kY]R
a>EÆÕh k<iÄukyuh ecy[tu. BÈti>i zpb³ÆL mu<uvN
\Þ]Äi ek]TuÊiÈ[ av piÎIT[ c]kY]>u Et]Îic{[ a>EÆÕh
k<iÄukyÙ} ecy[tt[. BÈti>i c]kY]RÄu O]E>] divxh pry]N
m]zth kuErEÒ `<utiek]TuÄukyuh `<utiek]TuÄuÎt[ aÎÎ[
Et]Îic{u c]kY]R a>EÆÕh k<iÄukyum]fu ecy[ti>uÎt[.
O]E>] Es}]kÆLÄuh gdYÆLÄuh BÈti>i vic]>iÄuÎtiÙumDikh
aRËh c]kY]R prÇi>uÎtin]l xEß]Svuh, \X]Hvuh
vRÍiÄuky]Ù]f[ BÈti>i pÊu zpb³ÆšuÞ]Ä]N |Ty]yt[.
O>u zpb³muÞ]ÄukeyEÎ BÈti>i AdYh vic]>ici>uÎuÔu.
c]kY]R prÇ O>u viEsS]Rœh \d]H>fÊin]yi t]e<
pryuÎu.
'xuBzd]H>fh' zpb³ÊieÙ, azt]gth..... `Î Es}]k

Êinu c]kY]R, 'kb>I |H zpsiœiÙ], |H nÍ]' (tÙmuTi
|vieTvc{[ a<iÇu |vieT vc{uekÈi) `Îu >Þ]yiÈnVyic{u
aRËh prÇu. kUÊu k<iÇEÏ]L BÈti>I ‚ckY]R w]N
vic]>ic{i>uÎtil OÎu kTÊi vc{u.‛ zpsiœiÙ] kb>I |H nÍ]'
(a<iÇtÙmuTi avieT vc{uekÈi) `Îu O>nVyEm w]N
vic]>ic{i>uÎuÔU. c]kY]R >ÞnVym]yiÈu prÇtiÙ]f[ aDikh
cmlÄ]>vuh, aRœpuïyuh \Þ]kuÎt[. atin]l c]kY]>ueT
mEn]DRÐh vše> nÎ]yi‛ `Îu pryukyuh ecy[tu. |Æien
aEnkh Es}]kÆLÄu A c]kY]R BÈti>i vic]>iÄuÎtiÙDik
mRËh pryukyuh aveyÙ}]h BÈti>iyuh >]j]vuh xÐtiÄukyuh
ecy[tu.
n]>]yfBÈti>I xhx[kZt cáUzpb³ÆšuÞ]Äukyuh

avey ecákEÒ>i >]j]vieû k¯nzpk]>h aáÙÏu< c]kY]R
a>EÆÕh k<iÄukyuh ecy[ttieû EsSh A zpb³Æeš
ÊeÎ EsSmuÔ c]kY]>M]>uh p]ÚkÄ]>uh \pEy]gic{u tuTÆu
kyuh avy[Äu xRv{zt zpc]>h xiÍiÄukyuh ecy[tu, BÈti>iey
anuk>ic{u Ever ciÙ vidV]M]>uh >hEg]pjIvikšueT \pEy]g
157
e`tiHYm]Ù
eÊ \EÌsic{u cáUzpb³ÆšuÞ]ÄIÈuÞ[. `ÜiÙuh avyieÙ]
Îinuh BÈti>iyueT zpb³ÆEš]šh zpc]>h xiÍic{iÙ}. BÈti>i
xhx[kZtcáUzpb³ÆšuÞ]Äi a>EÆÕh k<iÏiÄuÎtinu
muáu c]kY]M]R, p]ÚkÄ]R mutÙ]y >hEg]pjIvikL B]S]cáU
zpb³Æš]fu \pEy]gic{uvÎi>uÎt[. atin]l BÈti>iyueT
zpb³niRÐ]Ef]dYmh >hEg]pjIvikLÄuh jnÆLÄ]kÏ]
eTyuh \pk]>km]yiÈuÞÎu prEyÞiyi>iÄuÎu.
158
e`tiHYm]Ù
42. vÈÏráil vÙiyÐ

k]RÊikÏÔi t]ÙUÄil EcRÎ k]ykušh `Î zpEdsh
ti>uvt]hkUril Ec>uÎtinu muNp[ aet]>u zpEtYk >]jYm]yi
O>u >]j]vin]l B>iÄeÏÈi>uÎu `ÎuÔtu zpxiÍm]feÙ}].
avieT |EÏ]<uÔ 'putiyTÊu' EÑztÊinu xmIph vÈÏráil
`Îu zpxiÍm]yiÈ[ O>u n]yR kuTuhbh \Þ]yi>uÎu. |o kuTuhb
Ä]RÄu k]yhkušÊu >]j]vieû mzßiØ]nvuh, AyuD]BY]x
viSyÊil gu>uØ]nvuh tÎimiÊh Exn]n]yktVvuh \Þ]yi
>uÎtu kUT]et viv]Hb³Ê]l b³utVvumuÞ]yi>uÎu.
|zpk]>h >]j]vieû AzsyÊiÙuh, xh>ÑfÊiÙumi>uÎ A
kuTuhbÊiÙuLeÏÈ O>u s]KÄ]R Èß] k]>fvs]l A
>]j]vieû azpItiÄu p]ztIBviÄuky]l ek]Ù}h 850-
]m]ÞiTy[Ä[ avieT niÎuh pi>iÇu Ep]EkÞt]yi vÎu. pEÞ
teÎ sU>M]>uheeD>Y s]Ùikšuh yuÍvidg[ÍM]>um]yi>uÎ avR
avieT niÎuh pi>iÇuEp]yi. `ÜiÙuh ~t]nuh eexnYÆeš
EsK>ic{uek]Þ[ k]yhkušÊinu xmIph teÎ 'kI>iÄ]T[' `Î
diÄil `t]nuh ØÙh xV]DIneÏTuÊukyuh, avieT Ek]È,
ek]Êšh mutÙ]yvyuh A Ek]Èy[ÄkÊu O>u Bvnvuh ciÙ
p>Edvt]ÙyÆšuh mutÙ]yv \Þ]Äukyuh ecy[tu annY]zsy
m]yuh pURv{]Dikh zp]bÙYEÊ]TukUTiyuh t]mxic{u. EsSmuÔ
s]KÄ]R yœ]pURv{h k]yhkušÊu >]j]vien Azsyic{uteÎ
k]yhkušÊuÔ AdikuTuhbÊiÙuh t]mxic{u vÎu. kI>iÄ]EÈÄ[
m]riÊ]mxic{vR k]yhkušÊu >]j]vien EÙsEá]Ùuh vk
vy[Ä]et xV]tzßYEÊ]eTy]fu t]mxic{i>uÎt[. `ÜiÙuh
av>ueT zp]bÙYEÊyuh p>]zkmEÊyuh eexnYbÙEÊyuh
kuric{u vic]>ic{iÈuh teû eexnikM]R av>ueT siSY>uh
vše>Ä]Ùh av>ueT aDik]>ÊiN kI<il |>uÎv>um]ky]l
aTuÊukUTi v>uEá]L mruB]gÊu EcRÎu kšeÇÜil vÙiy
ApÊ]yiÊI>umEÙ}] `Îu sÜic{iÈuh k]yhkušÊu >]j]vinu
avE>]eTtiRÄ]N eeD>YmuÞ]yiÙ}. atin]l avR k]ÙzkEmf
O>u n]Tuv]<iyueT ØitiyiÙ]yiÊIRÎu.
159
e`tiHYm]Ù
vÈÏráil kuTuhbÊil niÎuh pi>iÇuEp]yi t]mxh
kI>iÄ]È]Äiytieû EsShvuh avR `<uÊukuÊukšiÙuh mÕuh
A pu>]tnkuTuhbEÏR teÎy]fu \pEy]gic{i>uÎt[. |EÏ]<uh
aÆien teÎ nTÊi v>uÎu. `ÜiÙuh kI>iÄ]ÈiÙuÔ A Bvnh
Ek]Èy[ÄkÊ]ky]l A diÄuk]R A BvnÊinu 'Ek]Èy[Ä
kÊu' `Îu kUTi EpR prÇu tuTÆukyuh atu A diÄukšil
O>u viDh nTÏ]yiÊI>ukyuh ecy[tu. |EÏ]<uh aviTÆšil ciÙR
aÆien prÇuv>uÎumuÞ[.
ek]Ù}h 681-]m]Þumutl 710-]m]Þuve> >]jYh v]fi>uÎ

vI> \dym]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vieû k]Ù]nß>h 904-]h
m]Þ[ x]Ñ]l m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v[ >]jYB]>h eekEyÕ
k]Ùh ve> ciÙ |TzpBuÄM]R, m]Táim]R, `ÈuvIÈipiÔm]R,
mutÙ]y >]jYEzd]HikšueT azkmÆšuh \pzdvÆšuh nimiÊh
ti>uvt]hkUR mH]>]jkuTuhbÊieÙ AFv<itáu>]ÄM]>uh
epFv<itáu>]ÄM]>uh pÙEÏ]<uh tÙx[œ]nh viÈ[ OšiEc{]Ti
EÏ]yi pÙ x[œÙÆšil ecÎu a¡]tv]xh ecEy{Þt]yi
vÎiÈuÞÎuÔtu zpxiÍm]fEÙ}]. A kUÈÊil O>u mH]>]¡i
sztuByh nimiÊh zp]f>Ñ]Rœh kurc{uk]Ùh a>iÏ]Èu
'k>iÏ]Ùil' Ek]yiÄl `<uÎÔi t]mxic{i>uÎu. 933-]m]Þ[
mutl 73-]m]Þuve> ti>uvt]hkUR >]jYh yœ]Ey]gYh B>ic{u
v]fi>uÎ visVvizsutn]y k]RÊikti>un]L mH]>]j]vu
ti>umnÓuek]Þ[ ti>uvvt]>h ecy[t>ušiyt[ A mH]>]¡iyil
niÎuh avieTvc{um]yi>uÎu. aÆien A mH]>]¡i A >]j
kum]>En]TukUTi avieT `<uÎÔi t]mxic{i>uÎk]ÙÊu
kI>iÄ]Èu vÈÏráil aÎu mUÏ]yi>uÎ x[ztI kUeTÄUeT
mH]>]¡iey muKh k]fiÄ]n]yi k>iÏ]ÙilEk]yiÄl
ep]y[eÄ]Þi>uÎu. atin]l Ax[ztIyuh mH]>]¡iyuh tÐil
p>icym]yi `Îu m]ztmÙ} p>x[p>h mH]>]¡I ti>uvt]hkUR
mH]>]jkuTuhbÊieÙ O>u zpD]n ahgm]yi>uÎuevÜiÙuh
k]ÙØitiek]Þuh Eds]ß>v]xh nimiÊvuh mÕuh pÙ viD
ÊiÙuÔ buÍimuÈukšuh ew>uÄÆšumuÞ]yi>uÎu. aÄ]ÙÊu
160
e`tiHYm]Ù
atienÙ}]h p>iH]>ÆšuÞ]Äiek]TuÊu xH]yic{uek]Þi>u
Îtu vÈÏráieÙ A gufvtiyuh buÍis]Ùiniyuh Ood]>Y
niDiyum]y x[ztIy]yi>uÎu. av>ueT xH]ymiÙ}]yi>ueÎÜil
mH]>]¡iti>umnÓiEÙÄ[ aÎu avieT k<ic{ukUÈ]N
k<iyum]yi>uEÎ] `ÎuteÎ xhsym]f[. A x[ztI kUeTÄUeT
ecÎu muKhk]fiÄukyuh aviTueÊ Ey]gEÑmÆeš aEnVSi
Äukyuh ecÙ}uEá]ešÙ}]h kuErEÒ pfvuh niEtY]pEy]gYÆš]y
ciÙ x]DnÆšuh ti>umulÄ]<[c{ vy[Äukyuh ptiv]yi>uÎu.
aÆienyi>iÄuEá]L O>u divxh vÈÏráieÙ A mUÊ

x[ztI ti>umuá]ek ecÎi>uÎ xmyh aÎu mUÎu ti>uvyÓum]zth
zp]ym]yi>uÎ >]jkum]>N A x[ztIeyÄÞiÈu ‚|t]>]fEÐ‛
`Îu k¯ic{u Ec]diÄukyuh atinu mrupTiy]yi mH]>]¡I (A
x[ztIy[Äu mH]>]¡ieyÄ]L zp]yÄUTutÙuÞ]yi>uÎtin]l)
|tu nieû vÙiyÐy]fu `Îu k¯iÄukyuh ecy[tu. aÎu
mutl A >]jkum]>N A x[ztIey vÙiyÐ `Îu višic{uvÎu.
aviTuÎu mH]>]j]v]ytieû EsSvuh aÆien teÎ k¯ic{u
višic{u vÎi>uÎtin]l vÈÏráil kuTuhbÊil aÎÎu
mUÏ]yi>uÎ x[ztIkLÄu vÙiyÐeyÎuÔtu O>u Ø]nEÏ>]
yi>uÎu. atin]l |EÏ]<uh ave> `Ù}]v>uh aÆien teÎ
višic{uv>uÎu
vÈÏráil vÙiyÐ èßÜiÙuh ti>umulÄ]<[c

evy[Ä]n]yi mH]>]¡iyueT ti>umuá]ek ek]ÞuecÎ]l
>]jkum]>N O]Tiec{Îu tZeeky{il v]Æi aÐyueT aTuÄl
ek]ÞuecÎuek]TuÄuk ptiv]yi>uÎu. atin]l aviTuÎu
ti>umUEÏÕtieû EsSvuh vÈÏráil kuTuhbÊieÙ x[ztIkL
muKh k]fiÄ]n]yi ecÙ}uÎ xmyÆšil ek]ÞuecÙ}uÎ
k]<[czdvYh tZeeky{il teÎ v]Æuk ptiv]yi>uÎu. `Îu
m]ztmÙ} teû piNv]<[c{Ä]>uh aÆien ecy[tuek]ÔfemÎu
OE>RÏ]T[ k¯ic{u niþyiÄukyuh ecy[tu. A ~RÏ]T[ |EÏ]<uh
aÆienteÎ nTÎu v>uÎumuÞ[.
161
e`tiHYm]Ù
>]mvRÐ>]jkum]>nu aÑ>]BY]xh ecy{iÄuÎtin[ AdYh
gu>uØ]nh vHic{t[ mH]>]¡iteÎy]f[. piÎIT[ atinu
EvÞuÎ ~RÏ]TukL vÈÏráil vÙiyÐ ecy[tuek]TuÄukyuh
ecy[tu. >]jkum]>N aÎu ~kEdsh an]œØitiyiÙ]f[
t]mÓic{i>uÎetÜiÙuh vÈÏráil vÙiyÐyueT Ep>il x]Ñ]l
vÙiyÐyueT Ep>ieÙÎEp]eÙ teÎ x[EnHbHum]nÆšu
Þ]yi>uÎu. azpk]>h teÎ >]jkum]>enÄuric{u puztniRviEsS
m]y x[EnHv]XÙYh A vÙiyÐy[ÄumuÞ]yi>uÎu.
|Æienyi>iÄuÎ k]ÙÊu O>u divxh eevkuEÎ>h

'ep>uš]vUR aTiti>i' `Îu zpxiÍn]y O>u zb]ªfEzsæN
a>iÏ]Èu ecÎu EcRÎu. aÊ]<h k<iÄuÎtin[ `vieT Ekriy]l
t>m]kuh `Îu aEnVSic{EÏ]L k>iÏ]Ùil Ek]yiÄl ecÎ]l
aÊ]<h kiÈuemÎuh, avieT a>ievÏu zb]ªf>]fÎuh AE>]
pryuky]l aEÌHh avieT ecÎukyri. Ood]>YniDiy]yi>uÎ
>]jkum]>N A zb]ªEf]Êmen kÞyuTen aÊ]<Êinu
ÑfiÄukyuh kušiyuh mÕuh k<iÇu v>uv]N klÏic{yÄukyuh
ecy[tu, aTiti>iÏ]ÈIÎu kušiyuh x³Y]vàn]di nitYkRm]nu
æ]nÆšuh k<iÇu ecÎEÏ]E<y[Äuh aÊ]<h k]Ùm]yi>uÎu.
aÊ]<h k<iÇtieû EsSh A zb]ªfv>YN `vieT niÎ]fu
v>uÎetÎuh `vieTEÏ]k]n]yiÈ]f[ pureÏÈi>iÄuÎetÎuh mÕuh
>]j]v[ k¯ic{u Ec]diÄukyuh, t]N kurc{u vTÄuniÎ]fu v>UÎt[
`Îuh tniÄu viv]Hh k<ic{uek]TuÄnuÔ zp]yh atizkmic{v
>]yi ONptu epFkiT]ÆL |>iÄuÎuÞÎuh d]>izdYh nimiÊh
O>u knYkeyeyÜiÙuh viv]Hh k<ic{u ek]TuÏ]N t]N s¬n
eÙ}Îuh ti>uvnßpu>Êu ecÎumH]>]j]vien muKh k]fic{u
viv>mriyic{]l vÙ}tuh nivZÊiyuÞ]yÜiEÙ]Îu vic]>ic{u t]N
ti>uvnßpu>EÊÄ]yiÈ]fu pureÏÈi>iÄuÎetÎuh mÕuh A
zb]ªfN pryukyuh ecy[tu. aEÏ]L >]jkum]>N ‚ONptu
epFkiT]Æeš ek]TuÄuÎtinu `zt pfh EvÞiv>uh?‛ `Îu
k¯ic{u Ec]dic{tinu náU>I ‚ONptin]yi>h pfmuÞÜil O>uviDh
k<ic{ukUÈ]m]yi>uÎu‛ `Îu mrupTi prÇu. (aÄ]ÙÊu
162
e`tiHYm]Ù
náU>im]RÄu O>u epFek]Ty[Ä[ Ayi>h pfÊiÙDikh
x[ztIDnh ek]TuEÄÞiyi>uÎiÙ}.) \Ten >]jkum]>N ‚k]ÙÊu
tÐil kÞiEÈ ep]y[Äšy]vU‛ `Î>ušiec{y[tiÈ[ náU>iey
kiTÄ]N kÙ[Ïic{yc{u. aEÏ]L teÎ >]jkum]>N |o viv>Æ
ešÙ}]h k]fic{u O>u ti>uev<uÊ[ vÈÏráil vÙiyÐyueT EpRÄu
`<uti O>u BZtYeû pÄl k¯ic{yc{u. vÙiyÐ ti>uev<uÊu
kÞyuTN ONptin]yi>h pfh ONptu ki<iy]ÄieÄÈi A
BZtYeû ky{il teÎ ek]TuÊyc{u. BZtYN ek]ÞuvÎ pfÄi]jkum]>N pÔiÄuriÏinu
`<uÎuÔukyuh ecy[tu.
pieÕ divxh >]jkum]>N >]vieÙ pÔiÄuriÏufRÎu

pureÊ<uÎÔiyEÏ]E<Äuh aTiti>iÏ]Tuh avieTeyÊi. \Ten
>]jkum]>N pfÄih
pfmuÞ[. |tin]yiÈ[ aÆ[ |ni ti>uvnßpu>h ve>
Ep]kfemÎiÙ}‛ `Îu kÙ[Ïic{u. aEÏ]L A zb]ªEf]Êmnu
‚|ztm]zth Ood]>YmuÔ |o b]ÙN A>]f[?‛ `Îu xhsyh
Et]Îukyuh viv>h >]jkum]>En]T[ teÎ Ec]diÄukyuh,
aviTuÎu vx[tuteyÙ}]h a>ušiecy{ukyuh ecy[tu. Xhgtik
ešÙ}]h mnÓiÙ]yEÏ]L aTiti>iÏ]ÈiEÙÄuÞ]y xEß]Svuh
xß]pvuh, aÛutvuh, bHum]nvuh, v]XÙYvuemÙ}]h xIm]tIt
Æš]yi>uÎu `ÎuÔtu prEyÞtiÙ}EÙ}]. \Ten A zb]ªEf]
ÊmN pušk]vZts>I>n]yi Anà]zsu ep]<ic{uek]Þ[ >Þu
ky{uh >]jkum]>eû si>Óil evc{iÈ[ xglgdh ‚aviETÄu |o
k¨Ï]TukešÙ}]h tIRÎu vše>Ä]Ùh niRb]Dm]yi >]jEB]g
ÆšnuBvic{u xuKm]yi v]f>ušuv]N xREvsV>N xH]yiÄeÈ‛
`ÎnuzgHic{u. anß>h aEÌHh y]ztyriyic{uek]Þ[
xxEß]Sh xVEdsEÊÄu teÎ mTÆiEÏ]vukyuh ecy[tu. |o
xhgti nTÎk]ÙÊu nÐueT ek]c{u táu>]nu kïc{u ONptu
ti>uvyÓu m]ztEm zp]ym]yiÈuÞ]yi>uÎuÔu.
163
e`tiHYm]Ù
tdnß>h kurc{u divxh k<iÇEÏ]L m]H]>]¡i puzt
xEmth a>iÏ]È[ `<uÎÔi t]mxiÄuÎUeÞÎ viv>h `Èu
vITM]R, m]Táim]R mutÙ]y >]jYEzd]HikLÄ[ arivu kiÈuky]l
|ve> xhH>iÄ]n]yi avR |EÆ]Èu pureÏÈi>iÄuÎuevÎu
c]>M]R muK]ßi>h mH]>]¡i ariÇu. aEÏ]L aviETÄ[
\Þ]y Byvuh vYxnvuh p>izBmvuh `ztm]ztm]yi>uÎu `Îu
pry]N zpy]xh. \Ten aviTuÎu vÈÏráiEÙÄ[ Ašyc{u
vÙiyÐey v>uÊi, viv>emÙ}]h k¯ic{u. vÙiyÐ |tuEkÈiÈ[ ‚|tu
nimiÊh aviTuÎu OÈuh vYxniÄukyuh p>izBmiÄukyuh EvÞ.
|tinu xm]D]nh aTiyN \Þ]Äiek]Ô]h. ~t]y]Ùuh |ni
|vieT `<uÎÔi t]mxic{]l ApÊuÞ]EyÄuh. atin]l
\Ten `<uÎÔÊinu ty{]r]kfh‛ `Îu ti>umnÓriyic{ EsSh
aÄ]ÙÊu Eds]DiptYvuh, aBY]xbÙvuh eexnYbÙvuh,
zp]bÙYvuh D]>šmuÞ]yi>uÎ m]áÔi(vÇiÏu<)Êáu>]eû
EpRÄu xkÙviv>Êinuh O>u `<ueÊ<utieÄ]TuÊiÈ[ O>u
BZtYen muNkUÈi ecÆÎURÄ[ O]TiÄukyuh k>iÏ]Ùil Ek]yiÄÙu
Þ]yi>uÎ p]ztÆL mutÙ]yv xmIpÊu teÎ visV]xmuÔ O>u
ØÙÊ]Äi xUÑiÄukyuh kI>iÄ]EÈÄ[ Aeš ayc{u `t]nuh
eexnikM]E>yuh, BZtYM]E>yuh O>u Emn]vuh (EQ]Ùi) v>uÊu
kyuh ecy[tu. aEÏ]E<Äuh mH]>]¡iyuh ek]c{utáu>]nuh
amZEtÊuh mÕuh k<ic{u `<uÎÔÊinu ty{]r]yi. \Ten
vÙiyÐyuh \ofu k<iÄukyuh BZtYM]R mutÙ]yve> \ofu
k<iÏiÄukyuh ecy[tiÈ[ ÑfÊil y]zt pureÏÈu.
mH]>]¡iyuh kum]>nuh vÙiyÐyuh Emn]viÙuh, EsSmuÔvR
k]lnTy]yiÈum]fU pureÏÈt[.
aÆien ecÆÎURÄu OÈu xmIph 'buDnUR' `Î

diÄiÙuÔ vÙiyp]TÊu `ÊiyEÏ]E<Äu piÔm]>uh m]Táim]>uh
viv>mriÇu piÎ]eÙ avieTeyÊi A EdsÄ]>]y ciÙ
du¨M]e>kUTi kUÈupiTic{uek]Þ[ kÙ}uh, kÈyuh ek]Tiyum]yi
aTuÊukUTi. sztuÄL aTuÊuv>uÎu `Îu kÞEÏ]L vÙiyÐ
mH]>]¡iEyyuh >]jkum]>Enyuh Emn]vil niÎu t]e<yirÄi
164
e`tiHYm]Ù
O>u d]xiyueTyuh ecruÄeûyuh niÙyil Emn]vieû piÎ]eÙ
nTÊukyuh, vÙiyÐ Emn]vil teÎ v]tiÙTc{i>iÄukyuh
BZtYM]E>]Tuh mÕuh EvgÊil nTÄ]N A¡]piÄukyuh
ecy[tu. sztuÄLÄu xhGbÙh aDikmuÞ]yi>uÎtin]l
avE>]eTti>iT]N ep]EkÞÎuh Emn]vieû cuÕuh EcRÎu nTÎu
ek]Þ]l mtieyÎuh eexnikM]E>]Tu prÇu cÈh ekÈi.
aEÏ]E<Äuh sztuÄL aTuÊuvÎu ~ru tuTÆi. mH]>]¡iyuh
>]jkum]>nuh Emn]vinkÊ]f[ `Îu vic]>ic{[ avR
aDikemriÇt[ Emn]vieû Ene>yuh Emn]vu cumÄuÎv>ueT
Ene>yuh eexnik>ueT Ene>yum]yi>uÎu. p]veÏÈv>]y BZtY
x[ztIyuh ecruÄnum]fÎu vic]>ic{u mH]>]¡iEyyuh kum]>
Enyuh avR aDikmupzdvic{iÙ}. atu vÙiyÐyueT kosÙÊieû
PÙm]fÎu pryfemÎiÙ}EÙ}]. BZtYM]RÄuh, eexnikRÄuh
D]>]šh ~ruek]ÞuevÎ]Ùuh avR O]TiÄšy]et eeD>YEÊ]Tu
kUTi aetÙ}]h xHic{u Emn]vieû kUeTÊeÎ nTÎu. `ÜiÙuh
Emn]vieû v]til ep]šiÇu ciÙ ~rukL vÙiyÐy[Äuh
ek]Ô]etyi>uÎiÙ}. atu v>uemÎu vÙiyÐ muEá teÎ
vic]>ic{i>uÎu. tniÄu èßÙ}]h \pzdvÆL pÕiy]Ùuh
mH]>]¡iEyyuh, kum]>Enyuh >ÑiÄfemÎu m]ztEm avR
vic]>ic{i>uÎuÔu.
|Æien O>u viDh ecÆnU>ieû atiRÊiyieÙÊiyEÏ]

E<Äuh vÇiÏu< táu>]nuh eexnYxEmth avieT vÎu EcRÎu.
táu>]enyuh eexnYÆEšyuh kÞEÏ]E<Äuh >]jYEzd]Hikš]y
du¨M]e>Ù}]h ByviHÙVM]>]yi O]Ti Ošic{u. pieÎ mH]>]¡i
Eyyuh >]jkum]>Enyuh kUTi Emn]vil kyÕi `Ù}]v>uh kUTi
vÇiÏu< mÚÊil ecÎu EcRÎu. vÈÏráil vÙiyÐ avieT
mUÎu divxh t]mxic{tieû EsSh mH]>]¡iEyyuh >]jkum]>
Enyuh vÇiÏu< táu>]eû aTuÄl zpEtYkh prEÇ¯ic{iÈ[
y]ztyumriyic{u p>iv]> xEmth xVEdsEÊÄu mTÆiEÏ]>ukyuh
ecy[tu.
165
e`tiHYm]Ù
atieû EsSh kureÇ]>u divxh k<iÇEÏ]L aÎu n]Tu
v]fi>uÎ vÙiy>]mvRÐmH]>]j]v[ ti>umnÓiEÙy[Äu sIÙ]y[ m
kÙsÙ]yi>iÄuÎt]yi EkLÄukuky]l vÇiÏu< táu>]N
mH]>]¡iey puztxEmth y]et]>]pÊinuh |Ty]ket
ti>uvnßpu>Êu ek]ÞuecÎ]Äukyuh pieÎ aDikh t]mxi
y]et mH]>]j]vu ti>umnÓuek]Þ[ n]TunIÆukyuh >]jEkx>I
eyÎu zpxiÍnuh vI>nuh sU>num]yi>uÎ x]Ñ]l m]RÊ]¥
vRÐ mH]>]j]v[ ti>umnÓiEÙÄu ti>umUÏu xiÍiÄukyuh
aviTuÎu >]jYEzd]HikšueT vhseÊ nm]vEsSm]ÄiÊIRÄu
kyuh >]jYÊu EÑmvuh xm]D]nvuh vRÍiÏiÄukyuh ecy[tu.
atin]l aß¢izdÆšuh kÙHÆšuh kÙ]pÆšuh smic{u.
mH]>]jkuTuhbÊieÙ ahgÆešÙ}]h piÎITu niRb]Dm]yuh
niRBym]yuh xxuKh vxic{u.
|ztyuh prÇuek]Þ[ vÈÏráil vÙiyÐyueT buÍi

x]mRœYh, Ood]>Yh, DI>t, tlÄ]EÙ]citkRÊvY¡]nh, >]j
B¬i mutÙ]y xt[gufÆL `ztm]ztmuÞ]yi>uÎu `Îu x[p¨
m]yEÙ}]. |ni vÈÏráil kuTuhbeÊkuric{u ti>uvt]hkUR
mH]>j]ÄM]RÄu zpEtYkem]>u zptipÊiyuh k]>ufYvuh
\Þ]kuv]nuÔ ciÙ k]>fÆL kUTi |o \pnY]xh avx]niÏi
ÄuÎtinu muNp]yi prEyÞiyi>iÄuÎu.
m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v[ ti>umnÓuek]Þ[ k]yhkušh

>]jYh piTic{TÄfemÎu niþyic{tieû EsSh t]N |Îzpk]>h
ecy[v]N niþyic{i>iÄuÎuevÎuh atinu EvÞuÎ xH]yÆL
ecy[tu t>femÎu vÈÏráil vÙiyÐyueT EpRÄu xVk]>Ym]yi
O>u ti>uev<uÊyÄukyuh aÆien ecy[tuek]Ô]emÎu
xÐtic{u vÙiyÐ mrupTi ayc{uek]TuÄukyuh azpk]>h
mH]>]j]vuh >]my{N dšvyuh yuÍÊin]yi eexnYxEmth
k]yhkušeÊÊiy xmyh vÙiyÐ avieTyuÞ]yi>uÎ
eexnYÆešeyÙ}]h teû xEH]d>IpuztEn]TukUTi ayc{u,
k<iyuÎ xH]yÆešÙ}]h ecy[tuek]TuÄukyuh ecy[tu.
k]yhkušÊu >]j]v[ Et]EÕ]Tukyuh m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v[
166
e`tiHYm]Ù
jyiÄukyuh aEt]TukUTi yuÍh avx]niÄukyuh ecy[ttieû
EsSh >]my{Ndšvyuh vÈÏráiÙuÉiÊ]nuh (vÈÏráieÙ
pu>uSM]RÄu '\ÉiÊ]N' `Î Ø]nEÏ>[ k]yhkušÊu >]j]v[
ek]TuÊt]f[) kUTi Ek]Èy[ÄkÊu kTÎ[ O]E>]Îuh kÞuh
k]fic{uh xW>ic{uek]Þi>uÎ mEÍY vijitn]yi k]yhkušÊu
>]j]vieû O>u BTN O>u ØÙÊu Ošic{u niÎuek]Þ[ \ÉiÊ]en
ÙÑYm]Äi viSÙip[tm]y O>u s>h zpEy]gic{u. atu
ek]ÞyuTen \ÉiÊ]N niÙÊu ptiÄukyuh xV¯En>Êinu
Ôil k]Ùgtiey zp]piÄukyuh ecy[tu. |tu EkÈEÏ]L
m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vinuÞ]y vYxnh xIm]tItm]yi>uÎu.
|o vRÊm]nh EkLÄuEá]L \ÉiÊ]eû aÐy[Äuh
vÙiyÐy[Äuh \Þ]kuÎ duKh `ztm]ztm]yi>iÄuemÎuh ave>
~tuzpk]>h xm]D]neÏTuÊuÎu `Îuh vic]>ic{iÈ]f[ aviETÄu
aDikh vYxnmuÞ]yt[. \ÉiÊ]eû aÐy[Äu yuÍvidg[Ínuh
DI>nuh xuà>nuh yuv]vum]yi>uÎ A O>u puztN m]ztEm
\Þ]yi>uÎuÔu. |o xhgtikš]kÏ]eT vic]>ic{iÈ[ mH]>]j]v[
atYßh viSÉn]yitIRÎu. ~tuviDvuh A m]t]vien
xm]D]neÏTuÊfmEÙ}] `Îu vic]>ic{u mH]>]j]vuh >my{N
dšvyuh kUTi avieT niÎu pureÏÈu kI>iÄ]Èu vÈÏráieÙÊi
aEÏ]E<Äuh En>h aRÍ>]zti k<iÇi>uÎtin]l avieT
`Ù}]v>uh kiTÎu \orÄm]yi>uÎu. \ÉiÊ]eû aÐ m]zth teû
puztN ti>ic{u vÎiÙ}EÙ}] `ÎuÔ vic]>h nimiÊh \rÆIÈiÙ}]
yi>uÎu. mH]>]j]v[ muÕeÊ<uÎÔiniÎuek]Þ[ 'aEÐ! aEÐ!
`Îu višic{u. atu EkÈ[ \ÉiÊ]eû aÐ teû puztn]f[
višiÄuÎetÎu vic]>ic{u xEß]SEÊ]TukUTi v]til turÎu O>u
višÄum]yi purÊu vÎu. aEÏ]L kÞtu ap>icitM]>]y >Þu
Epe> Aky]l A aÐ ‚èû mkenvieT?‛ `Îu Ec]dic{u.
atinu mrupTiy]yi ti>umnÓuek]Þ[ ‚|Îu mutl niÆšueT
mkN w]n]f[. niÆL zpxvic{ mken |ni jIvEn]Tu kUTi
k]ú]N niÆLÄu x]DiÄiÙ}‛ `Îu k¯ic{u. |tu EkÈ[ A xV]Di
|TievÈiym>h Ep]eÙ kurc{u En>h niEþÿ]yi niÎuEp]yi.
`ÜiÙuh buÍis]Ùiniy]y A viduSi \Ten eeD>YeÊ
167
e`tiHYm]Ù
avÙhbic{u mnÓien \rÏic{uek]Þ[ ‚aÆ[ A>]f[? èû mknu
èß]>]pÊ]fu pÕiyt[?‛ `Îu vIÞuh Ec]dic{u. \Ten
mH]>]j]v[ ti>umnÓuek]Þ[ t]N A>]efÎuh \ÉiÊ]nu
zp]fH]ni xhBviÄuv]nuÞ]y k]>fmiÎetÎuh k¯ic{u
EkLÏiÄukyuh viv>emÙ}]h ariÇEÏ]L vIÞuh duK]RÊy]yi
Bvic{ A x]Dux[ztIey pÙviDÊiÙuÔ xV]ßnv]ÄukL
ek]Þ[ O>u viDh xm]sVxiÏiÄyuh ecy[tiÈu ti>iec{<uÎÔukyuh
ecy[tu. k]RÊikti>un]L ti>umnÓuek]Þ[ O>u x[ztIey
vÙiyÐeyÎu višic{tuek]Þ[ vÈÏráil kuTuhbÊil aÎÎu
mUÏ]yi>iÄuÎ x[ztIkLeÄÙ}]h vÙiyÐ `Î Ø]nh
xiÍidm]ytuEp]eÙ m]RÊ]¥vRm mH]>]j]vu ti>umnÓu
ek]eÞ[ A O>u x[ztIey aEÐ! `Îu kÙ[Ïic{u višic{tu nimiÊh
A kuTuhbÊiÙuÔ x[ztIkLeÄÙ}]h aÐeyÎuÔ Ø]nh
xiÍic{u. |EÏ]<uh avieTyuÔ x[ztIkešeyÙ}]h `Ù}]v>uh
aÆenteÎy]fu prÇuv>uÎt[. m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]vu
n]TunIÆtuve> A x[ztIey xVm]t]vieneyÎEp]eÙ teÎ
atYßh x[EnHbHum]nÆEš]TukUTi Ad>ic{i>uÎu `Îu
m]ztmÙ}, A kuTuhbEÊÄu axhKYh vx[tuvkkšuh pÙ Ø]n
m]nÆšuh k¯ic{u ek]TuÄukyuh ecy[tu. vÈÏráil kuTuhb
ÊieÙ pu>uSM]RÄu muáin]eÙ \Þ]yi>uÎ \ÉiÊ]N `Î
EpR EBdeÏTuÊi 'vÙiyÊ]N' `Î Ø]nh kÙ[Ïic{uek]TuÊtuh
m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v]f[. mH]>]¡ieyÎu vic]>ic{u
vÈÏráil vÙiyÐey buDnUR p]TÊuvc{ukeÙ}riÇ tEÌs
v]xikš]y du¨M]e> A mH]>]j]v[ piTic{uv>uÊi yœ]nY]yh
siÑiÄukyuh, avRÄu A p]TÊuÞ]yi>uÎ vx[tuÄešÙ}]h
'Ezd]Hp]Èh' `Î |nÊil EcRÊu kÞuekÈi xRÄ]>iEÙÄ[
`TuÄukyuh ecy[tu. vÈÏráieÙ O>u vÙiyÊ]N (EmlprÇ
vÙiyÐyueT O>u doHiztpuztenÎ]fu EkÈi>iÄuÎt[) O>iÄl
EdsxW]>Êin]yi Ep]vukyuh mUk]hbi, kuTj]zdi mutÙ]y
ØÙÆšil dRsnh nTÊi vTÄu Ek]ÈyÊu vÎuEc>ukyuh
Ek]ÈyÊu >]j]vien kÞu p>icym]vukyuh aEÌHÊieû
aTuÄl niÎu |zàj]Ùh, mEHzàj]Ùh mutÙ]y Em]TividYkL
168
e`tiHYm]Ù
aBYxic{u atil adVitIyn]yiÊI>ukyuh ecy[ttieû EsSh
ti>uenlEvÙi m]RÅh ti>uvnßpu>Êu vÎuEcRÎuevÎuh aÎu
n]Tuv]fi>uÎ k]RÊikti>un]L >]mvRÐmH]>]j]v[ ti>umnÓi
eÙ muKh k]fiÄukyuh mH]>]j]v[ xxEß]Sh xlÄ>ic{u
vÙiyÊ]en kurc{u divxh ti>uvnßpu>Êu t]mxiÏiÄukyuh
ecy[tuevÎuh aÄ]ÙÊu Em]TividYyil ~Õvuh zpxiÍn]yi
ti>uvnßpu>ÊuÞ]yi>uÎ 'pIt]b>y{N' `Î p]>Edsiken
vÙiyÊ]N Et]lÏiEc{]Tic{uevÎuh p«tIRË mÍYÊil kc{vT
x]m]nÆL ni>Êi tÆšueT x]mRœYeÊ k]fic{ \oÕÄ]>uh
e`zàj]ÙikM]>um]y pÈ]fikešyuh |o vÙiyÊ]N evÔÊil
muÄi mTÄiviÈuevÎuh vÙiyÊ]eû |o vk zpEy]gÆL kÞu
mH]>]j]v[ vÙe> xEß]SiÄukyuh, vix[myiÄukyuh vÙiy
Ê]eû >Þu eeky[Äuh vI>zshKÙyuh mÕEnkh xÐ]nÆšuh
k¯ic{u ek]TuÊ[ xEß]SiÏic{yÄukyuh ecy[tuevÎuh zpxiÍ
vidV]nuh mH]kviyum]yi>uÎ asVtiti>un]L |šytáu>]N
ti>umnÓuek]Þ[ kurc{uk]Ùh kZS[fpu>eÊ<uÎÔi t]mxic{u
|o vÙiyÊ]ûTuÄlniÎu Em]TividYkšBYxiÄyuÞ]yiÈuÞÎuh
mÕuh ciÙ kœkšuh EkÈiÈuÞ[. vÈÏráil kuTuhbÄ]>uh ti>uvt]h
kUR mH]>]jkuTuhbvum]yi |zpk]>muÔ aTuÏÆešÙ}]muÞ]v]N
zpD]n k]>fBUt A vÙiyÐy]fÎuÔt[ x[p¨m]fEÙ}].
e`tiHYÆL miÄv]ruh EkÈuEkLviey aTiØ]n

eÏTuÊiyuh O]E>]>uÊR niRmiÄuÎ kÔÄœkeš kUÈiEc{RÊuh
prÇuh `<utiÄUÈiyuÞ]ÄuÎvy]fÎ]feÙ}] x]D]>f jn
ÆšueT visV]xh. `Î]l |o \pnY]xÊil pryeÏÈiÈuÔ miÄ
xhgtikšuh vÈÏráil |EÏ]<umi>iÏuÔ pu>]tnE>K]zpm]f
Æeš aTiØ]neÏTuÊi `<utiyiÈuÔvy]fÎuh |tiEÙÄu
EvEryuh ÙÑYÆL k]fuÎuÞÎuh atin]l |o e`tiHY
ÆešÏÕi avisVxiÄ]N y]et]>u k]>fvumiÙ}Îuh v]ynÄ]e>
ariyic{uek]ÔuÎu. kI>iÄ]Èu vÈÏráil BvnÊinu 'Ek]Èy[Ä
kÊu' `Îu kUTi O>u EpR |EÏ]<uh A diÄuk]>il ciÙR prÇu
v>uÎtuh avieT Ek]È, kiTÆ[ mutÙ]yvyueT n¨]vsi¨ÆL
169
e`tiHYm]Ù
|EÏ]<uh k]f]vuÎtuh A BvnÊil ~Õvuh p<ÄmuÔ vÙiy
Et]ÄukL v]šukL, |oÈi, kußh, Evl mutÙ]y AyuDÆL
|EÏ]<uh k]feÏTuÎtuh |tiEÙÄu \Êm ÙÑYÆš]fEÙ}].
ti>uvt]hkUR mH]>]j]ÄM]RÄu vÈÏráil kuTuhbEÊ]TuÔ
zpEtYkzptipÊi |EÏ]<uh niÙniÎu Ep]>uÎu eÞÎuÔtinu
pÙ dZ¨]ßÆšuÞ[. |vRÄu bHum]nxUckm]yi >Þu
evÔiviÙ}Ä]e> k¯ic{nuvdic{iÈuÔtu |Îuh niruÊl ecy[ti
ÈiÙ}]ÊtuteÎ O>u muKYÙÑfm]fEÙ}]. k]RÊik ti>un]L
ti>umnÓuek]Þuh, m]RÊ]¥vRÐ mH]>]j]v[ ti>umnÓu
ek]Þuh vÈÏráil vÙiyÐyueT EpRÄu O]E>] ti>uev<uÊukL
ayc{t]yi muáu prÇiÈuÞEÙ}]. A ti>uev<uÊukL
vÈÏráieÙ p<y E>K]zpm]fÆšueT EsK>Êil avR
xbHum]nh xUÑic{u vc{i>uÎu. 1045-]m]ÞiTy[Äu div]n]yi>uÎ
xR Ti. m]D>]y>vRkL O>u ti>uvt]hkUR c>iztem<utuÎ
tiEÙÄ]yi vÈÏráiÙuÔ p<y E>K]zpm]fÆL k]ffemÎ[
AvsYeÏTukyuh, vÙiyÊ]nvRkL av k]fic{u ek]TuÄukyuh
ciÙetÙ}]h m]Dv>]y>vRkšueT AvsYzpk]>h ek]TuÊkUÈÊil
A ti>uev<uÊukšuh ek]TuÄukyuh ecy[tu. A zpm]fÆ
eš]Îuh ti>iey ek]TuÊiÈiÙ}. `ÜiÙuh avyueT s>iÏkRÏukL
|EÏ]<uh vÈÏráil k]fuÎuÞ[.
1085-]m]Þ[ vÈÏráieÙ aÎeÊ vÙiyÐ ti>uvnß

pu>Êu ecÎu teû kuTuhbxhgtikešÏÕi O>u xÜTHRji
vis]Khti>un]L ti>umnÓieÙ xÎiDiyil xmRÏiÄukyuh
ti>umnÓuek]Þ[ A HRji tZeeÄyilÊeÎ k¯ic{u v]Æukyuh
\TN teÎ t]e< k]fuÎ aRËÊil ariev<uti tuÙYh
c]RÊi xRv]Dik]>YÄ]e> ~¯iÄukyuhecy[tu.
‚|tu vÈÏráil vÙiyÐyueT O>u HRjiy]f[. |vR vše>

m]nYtEy]Tuh e`sV>YEÊ]Tumi>iÄuÎ O>u kuTuhbÄ]>]kuÎu.
|o HRji div]NjiyueT pURÉm]yuh sIzGtyiÙumuÔ AEÙ]cn
Ä]yi O>u x]DnEÊ]TukUTi ayÄfh. aÐ |vieT
170
e`tiHYm]Ù
t]mxiÄuÎu. ave> AvsYÊiÙDikh t]mxiÏiÄ>ut[.‛ `Îu
>]mvRÐ.
|t[ mH]>j]v[ ti>umnÓieÙ zpItiyuh k]>ufY[vuh |v>ueT

Ep>il `ztm]ztmuÞÎuÔtinu O>u dZ¨]ßm]fEÙ}].
|ni vÈÏráu kuTuhbÊieû t]lÄ]Ùikx[œitikUTi xV¯h

prEyÞiyi>iÄuÎu. k]yhkušÊu t]mxic{i>uÎ s]KÄ]R
k]yhkušh ti>uvt]hkUril EcRÎiÈu aDikh t]mxiy]et teÎ
n]m]vEsSm]yitIRÎu. avieT |EÏ]l av>ueT ciÙ p>Edvt]
EÑztÆšuh mÕuh aÙ}]et p<y Bvnh Ep]Ùuh k]ú]niÙ}.
kI>iÄ]ÈuÔ BvnÊil ek]Ù}h 1000-]m]Þ]yEÏ]E<Äuh O>u
vÙiyÐ m]ztm]yiÊIRÎu. avR vEy]vZÍy]yiÊI>ukyuh,
avRÄu xßtiyiÙ}]ti>iÄukyuh ecy{uky]l viv>h mH]>]j]
viÜl ti>umnÓriyic{u aviTueÊ anuv]dzpk]>h 1034-]m]Þ[
pßšÊu Et]ÈÊil \ÉiÊ]M]>ueT BvnÊil niÎu kuTuhb
mTÄh deÊTuÊ[ vÈÏráil kuTuhbÊil avk]seÏTuÊi. A
dÊil \LeÏÈv>]yi O>Ðyuh mUÎu x[ztIxß]nÆšuh >Þu
pu>uSxß]nÆšuh \Þ]yi>uÎu. A mUÎu x[ztIkšil O>u x[ztI
pßšÊuh, O>u x[ztI kI>iÄ]È[ vÈÏráiÙuh, t]mxiÄukyuh O>u
x[ztIey 1068-]m]Þu tIeÏÈuEp]y enTuzáÊu Ek]yiÄl vÙiy
táu>]N avRkL pÈuh p>ivÈvumiÈ[ aviTueÊ zpfyiniy]Äi
xVIk>ic{u avRÄu EvÞuÎ vx[tuvkkšuh gZHvuh pu>yiT
ÆšuemÙ}]h ek]TuÊu ti>uvÙ}]yil ek]ÞuvÎu t]mxiÏiÄu
kyuh ecy[tu. kI>iÄ]Èu vÈpráil OTuÄh EsSic{ vÙiyÐ 1059-
]m]Þ[ kRÄTkm]xh 18-]h tIyti c>mgtiey zp]pic{uEp]yi.
|EÏ]L pßšÊuÔ Et]ÈÊil BvnÊiÙuh kI>iÄÈu vÈÏráiÙuh
ti>uvÙ}] vÈÏráiÙum]yi t]mxic{u v>uÎ mUÎu s]KÄ]>uh Ene>
EjYS[ÚÊiynujÊim]>ueT xß]nÆš]efÎu viEsSic{u pryf
emÎiÙ}EÙ}].
171
e`tiHYm]Ù
43. eevÄÊu ti>unIÙk¦N

visVvizsutn]yi>uÎ eevÄÊu ti>unIÙk¦N `Î
gjEzsS[ÚenÄuric{uÔ O]RÐ |o n]Èuk]>ueT mnÓilniÎu
m]ÇuEp]yi>iÄuemÎu Et]ÎuÎiÙ}. aveû Ey]gYt]hsÆL
kÞuh EkÈuh ariÇiÈuÔvRÄ]RÄuh aven O>iÄÙuh vix[m>i
Ä]N x]DiÄuÎtumÙ}. (Aney at[ `ÎÙ}]et avN `Îu
pryuÎtu s>iyeÙ}Îu ciÙRÄu Et]ÎiEyÄ]h. `Î]l ti>unIÙ
k¦N xVB]vhek]Þ[ O>u mZgmÙ}]etyi>uÎtin]l w]nizpk]>h
pryuÎt]efÎu v]ynÄ]R mnÓiÙ]ÄieÄ]EÔÞt]f[).
ti>unIÙk¦eû jnnh `Î]yi>uÎuevÎu tIRc{eÏTu

Ê]N m]Rgem]Îuh k]fuÎiÙ}. `Î]l |ven k]ÈilniÎu
piTic{u kUÈiÙiÈu p<ÄiÏurÊirÄiytieû EsSh AdYm]yi
~Õum]nUR EÑztÊil `<uÎÔiÏ]n]yi niymiÄuky]f[
ecy[tetÎuh at[ 965-]hm]ÞiniTy[Ä]yi>uÎuevÎuh aEÏ]L
avn[ ~kEdsh n]ÙWuvyÓu zp]ym]yi>uÎu `ÎumuÔtinu
ciÙ ÙÑYÆšuÞ[. atin]l nÐueT kœ]n]ykeû jnnh ek]Ù}h
950-961 AyiTy[Ä]yi>iÄuemÎ[ \oHiÄ]h. `Î]ÙivN
eevÄÊu ecÎu EcRÎt[ `Î]efÎu niþyiÄuÎtinuh
tÄt]y ÙÑYem]ÎumiÙ}]ety]fi>iÄuÎt[.
eevÄÊu x³YEvÙ tuTÆiy]l \lxvh k<iyuÎtu

ve>yuh >Þu En>vuh `<uÎÔiÏu EvÞtuek]Þuh viEsSic{uh
a¨min]L \dyn]pu>ÊÏeû `<uÎššÊukUTi \Ôtuek]Þuh
avieT `Îuh >Þu nÙ} AnkL avsYh EvÞt]yiÈ]fi>i
ÄuÎt[. O>u k]ÙÊ[ avieT EvÙ]yuDN `Îuh vi>Up]ÑN
`Îuh >Þu vÙiy AnkšuÞ]yi>uÎu. aÄ]ÙÊ[ A Ankeš
eÄ]Þ]f[ aviTueÊ aTiyßi>ÆL niRvHic{u vÎi>uÎt[.
vi>Up]ÑN k<iÇtieû EsSh EvÙ]yuDeneÄ]Þum]zth
avieT mtiy]k]et vÎtin]Ù]f[ ti>unIÙk¦en avieT
niymic{t[. |tuek]Þu ti>unIÙk¦N eevÄÊu ecÎu EcRÎ
xmyh aveû b]ÙYds k<iÇi>uÎuevÎuh eevÄeÊ
172
e`tiHYm]Ù
`<uÎÔiÏu niRv{HiÄ]N tÄ zp]yvuh puïyuh avnu
xiÍic{i>uÎuevÎuh tIRc{y]Ä]h.
EvÙ]yuDnu ti>unIÙk¦EnÄ]L vÙiÏmuÞ]yi>uÎu.

`ÜiÙuh Bhgiyuh tÙeyTuÏuh ti>unIÙk¦En]šh EvÙ]yuDnuÞ]
yi>uÎiÙ}. `<iÎÔiÄuÎ xmyÆšil ti>unIÙk¦N tÙ OÎu
kUTi \yRÊiÏiTiÄum]yi>uÎu. atin]l A xmyh muáilniÎu
En]Äiy]l EvÙ]yuDEnÄ]L ep]Äh kUTutl ti>unIÙk¦
n]efÎu Et]Îuh. tÙeyTuÏ[, tÙÄÈi, mx[tkÊieû vi>iv[,
EdHÊieû puï, ek]áukšueTyuh ecvikšueTyuh vÙiÏh, Bhgi
|ÆenyuÔ O]E>] B]gÆL En]Äiy]Ùuh ti>unIÙk¦enEÏ]eÙ
yuÔ O>]n 'n BUEt] n BviSYti' `Îu teÎ tIRc{pry]h.
`<uÎÔiÄuÎ xmyÆšil tÙ \yRÊiÏiTic{uek]Þuh v]dY
EG]SÆšueT t]šem]Ïic{u ecviy]ÈieÄ]ÞumuÔ aveû A
niÙyueT Bhgi OÎu Ever teÎy]f[. `Î]l vix[mynIyvuh
s}]GYvum]yi>iÄuÎt[ ti>unIÙk¦eû xVB]vgufvuh buÍi
m]H]«Yvum]f[.
AnkšueT vRgÊiÙuh zb]ªfN, ÑztiyN, eevsYN,

sUzdN |Æen n]Ùu vkyueÞÎuh avyil ti>unIÙk¦N
zb]ªfvRÅÊileÏÈvn]efÎum]f[ ciÙ>ueT aBizp]yh.
ti>unIÙk¦N mnÓriÇ[ Ae>yuh ek]ÎiÈiÙ}. avN

nimiÊh O>u mHÐdIyx[ztI m]zth m>ic{iÈueÞÎu EvfemÜil
pry]h. ciÙEÏ]L `<uÎÔiÏ]n]yi ti>unIÙk¦en EcRÊÙ
ek]ÞuEp]k]ruÞ]yi>uÎu. aven muÈÊÆ]TiyilkUTi
ek]ÞuEp]kuEá]L miÄ kc{vTÄ]>uh avnu p<ÄuÙ ek]TuÄuk
ptiv]f[. O>]Þil O>u mHÐdIyvY]p]>i avnu p<ÄuÙ
ek]TuÊiÙ}. A mHÐdIynu p<vuh pÙH]>Æšuh kc{vTvumu
Þ]yi>uÎiÈuh p<ÄuÙ ek]TuÄ]ti>uÎtu nY]ym]yieÙ}Î]f[
ti>unIÙk¦nu Et]Îiyt[. mÕuÔ kc{vTÄ]R viÙ ek]TuÊu
p<ÄuÙ v]ÆieÄ]TuÊ ØitiÄ[ aEnkh p<ÄuÙkL eek
vsh evc{uek]Þi>iÄukyuh p<h viÕuteÎ vše> Ù]BemTuÊu
173
e`tiHYm]Ù
ek]Þi>iÄukyuh ecy[t A mHÐdIyN OÎuh ek]TuÄ]et
yi>uÎtin]l nÐueT kœ]n]yknu eev>xYh Et]Îiyt[
O>nY]ym]yi vic]>iÄ]numiÙ}EÙ}]. ~etÜiÙuh ti>unIÙk¦N
v<iyil niÎuek]Þu tuáieeÄ nIÈi mHÐdIyeû pITikyil
niÎi>uÎ O>u p<ÄuÙyueT O>ÕÊu piTic{u. aEÏ]L kc{vTh
ecy[tuek]Þi>uÎ O>u mHÐdIyx[ztI p<ÄuÙyueT mEÕÊÙ
y[Äu piTic{[ akEÊy[Ä[ vÙic{u. 'ti>unIÙk¦N p<ÄuÙ piTic{u
purEÊy[Äu vÙic{tiEn]TukUTi A x[ztI teû muáil vÎu
vIfyuTen ti>unIÙk¦N avieTniÎuh Ep]yi. AšukL vÎu
x[ztIey `TuÊ[ akÊu ek]ÞuEp]yiÄiTÊi aEÏ]E<Äuh
avL m>ic{i>uÎu at[ avšueT ADiek]eÞÎÙ}]et ti>unIÙ
k¦N ek]ÎieÈÎu pry]niÙ}EÙ}].
ti>unIÙk¦N eevÄÊu ecÎk]Ùh mutl avx]nhve>

aveû zpD]n p]Ï]N 'mUÙyil Eg]viàÒ]>[ ' èÎ]>u
n]y>]yi>uÎu. ay]LÄu ti>unIÙk¦enÄuric{u puztniRviEsS
m]y x[EnHvuh v]lxÙYvumuÞ]yi>uÎu. ti>unIÙk¦nu
En>EÊ èßÜiÙuh BÑfh ek]TuÄ]et ay]L jÙp]nh
Ep]Ùuh k<iÄuk ptiviÙ}. eevkuEÎ>vuh avnu vyru
niryÊÄvÉh tIÕy[Äu vk k>ut]et ay]L aÊ]<
muÉ]riÙ}. Eg]viàÒ]R ptiv]yi aven pu<yil ek]ÞuEp]yi
kušiÏic{u EÑztÊilek]ÞuecÎu et]<Ic{u tIRËvuh
zpx]dvuh ztimDu>vuh mÕuh EmTic{uek]TuÄuÎtu kÞ]l |vN
ay]šueT mkN teÎy]yi>iÄuEm] `Îu Et]ÎiEÏ]kuh. ay]L
aven x]D]>f višic{uvÎtuh 'mÄEš!' `ÎuteÎy]f[. pieÎ
ay]L ti>unIÙk¦n[ 'sÜu' `Î O]mnEÏ>ukUTi |Èi>uÎu. ciÙ
EÏ]L ay]L atuh višiÄ]ruÞ]yi>uÎu. aÙ}]et ti>unIÙk¦
enÎuÔ séh ay]L O>iÄÙuh aven višiÄ]nuh pry]nuh
\pEy]gic{i>uÎiÙ}. ti>unIÙk¦N Eg]viàÒ]e> vic]>ic{i>uÎtuh,
teû pit]vienEÏ]eÙteÎy]f[. ay]L dUe>niÎuek]Þu
mÄEš, aeÙ}Üil sÜU, `Îu višic{]l ~Õvuh Ad>Ev]Tuh
ByB¬i x[EnHbHum]nÆEš]TuhkUTi \reÄ višiEkÈuek]Þ[
174
e`tiHYm]Ù
avN O]TiecÙ}uÎtu kÞ]l ~v>uh vix[myic{uEp]kuh.
Eg]viàÒ]R ti>unIÙk¦en |zpk]>h vshvdn]ÄitIRÊt[ ciÙ
mzßzpEy]gÆLek]Þ]efÎu ciÙR visVxiÄukyuh pryukyuh
ecy[ti>uÎu. v]x[tvÊil ay]L x[EnHv]lxÙYÆšuh p>i
c>f]dikšuhek]Þ]f[ aven xV]DIneÏTuÊiyt[. ay]LÄ[
at[ an]y]Exn x]Dic{t[ aveû xVB]vgufhek]Þum]f[.
Eg]viàÒ]R O>iÄÙuh ti>unIÙk¦en aTiÄyuh mÕuh ecy[tu
EvdneÏTuÊiyiÈiÙ}. xkÙk]>Yvuh nÙ}v]Äu prÇuteÎy]f[
ay]L x]DiÏic{iÈuÔt[. aTiÄuÎtinuh mÕuh ti>unIÙk¦N
O>iÄÙuh k]>fmuÞ]ÄIÈiÙ}. atien]Îuh k]>fmuÞ]v]nuh
m]RgmiÙ}]yi>uÎu. x]D]>f AnÄ]>Nm]e>Ep]eÙ Eg]viàÒ]R
ti>unIÙk¦enek]Þu kÔÊTi piTiÏiÄukyuh mÕuh ptiviÙ}.
`<uÎÔiÏukLÄu m]ztmÙ}]et ay]L aven \pEy]geÏTu
Ê]riÙ}. atiEÙy[Ä[, viEsSic{uh eevÄÊu EÑztÊil
EvÞiv>uÎ buÍimuÈuh k¨Ï]TuemÙ}]h xHiÄ]N, ti>unIÙk¦N
xd] xÎÍnum]yi>uÎu. Eg]viàÒ]R pÇ]lpieÎ pry]numiÙ}.
x]D]>fy]nkešEÏ]eÙ ti>unIÙk¦en tšy[Äuk pti

viÙ}. pkl xmyemÙ}]h avN eevÄÊu mtilÄkÊuteÎ
y]f[ nilÄuk ptiv[. >]ztik]ÙÆšil Eg]viàÒ]>ueT B]>Y]
vITinu xmIph `vieTeyÜiÙuh ay]L tIÕi ty{]r]Äi evc{u
ek]TuÄuÎ ØÙÊu nilÄukyuh tIÕi tiÎu tIRÎ]l kiTÎur
Æukyuh ecy[tuek]Ôuh. vše> v]<yuh etÆiNeetyumuÔ
pu>yiTÆšiÙ]y]Ùuh ti>unIÙk¦N avyieÙ]Îuh nëÏTu
Êuk ptiviÙ}. \t[xvk]ÙÊ[, viEsSic{uh a¨midivxh, x[ztI
kšuh pu>uSNm]>uh kuÈikšuh vYÍNm]>uh mÕum]yi eevÄÊu
mtilÄkÊu jnÆL xÄ] tiÆi viÆi nirÇi>iÄumeÙ}]. A
kUÈÊil ti>unIÙk¦numuÞ]yi>iÄuh. aven tšc{i>iÄuk
yieÙ}ÎÙ}, AnÄ]>nuh avieTeyÆumuÞ]yi>iÄ]riÙ}. `Î]l
avN Eg]viàÒ]R EsK>ic{uek]TuÄuÎ x]m]nÆL tiÎuek]Þ[
O>>ikieÙÆ]nuh nilÄukyÙ}]et y]et]>uÊe>yuh y]et]>u
zpk]>ÊiÙuh \pzdviÄuk ptiviÙ}. aveû |o x]DuxVB]vh
175
e`tiHYm]Ù
kÞiÈ[ ciÙ >xikNm]R PÙitm]yi '''ti>unIÙk¦n]n
Ekx>iy]efÜiÙuh eevÄÊu mtilÄkÊu ecÎ]l pÈiy]kuh.'
`Îu pry]ruÞ[.
eevÄÊu EÑztÊil miÄ divxvuh xdYyuÞ]yi>i

ÄuÎt[ x]D]>fm]feÙ}]. xdYyuÔ divxÆšieÙÙ}]h O>u ecáu
(mUÎu pr a>iyueT) Ec]r[ ti>unIÙk¦nuh ek]TuÄfemÎ[
~RÏ]TuÞ]yi>uÎu. at[ aáÙv]xiÓdY k<iyuEá]<]f[ ptiv[.
aáÙv]xikL \ofuk<iÇ[ \oÈupu>yilniÎ[ |rÆiÊuTÆu
Eá]L A>uh pryetteÎ ti>unIÙk¦N aTuÄšv]tilÄl
H]j>]kuh. aEÏ]L EdH¥Ä]R ptivuÔ Ec]ruh p]yxvuh
p]ztÆšiÙ]Äi pureÊTuÊiTuh. Eg]viàÒ]R vÎ[ \>uÈiyi>uÈi
v]yil vc{uek]TuÄukyuh ti>uniÙkfÚN mury[Äuv]Æi
BÑiÄukyuh ecy{uh. ciÙEÏ]L Eg]viàÒ]R v>]etyi>uÎ]l
EdH¥Ä]>il zpD]nn]y "evÜiÈenzá]N" `Îy]š]yi>uÎu
Ec]ru>uÈiek]TuÄuk ptiv[. A `zá]ßi>iyuh ti>unIÙk¦nuh
tÐiÙuh vÙiy x[EnHm]yi>uÎu. cu>uÄÊiÙuÔ ciÙ xdY
kšuÞ]y]l ciÙEÏ]L aáÙv]xiÓdY \Þ]yieÙ}Îuhv>uh.
`ÜiÙuh ti>unIÙk¦nu ptivuÔtu ek]TuÄ]etyi>iÄ]riÙ}.
aáÙv]xiÓdY |Ù}]Ê divxÆšil aTuÄšv]tilÄl
H]j>]EkÞuÎ xmyh niþymiÙ}]et ti>unIÙk¦N ciÙEÏ]L
xVlph t]mxic{uEp]yieyÎuv>uh. `Î]l evÜiÈenzá]N
Ec]erTuÊu purÊiÈuek]Þu sÜU! `Î[ \reÄ višiÄuh. viši
EkÈ]ÙuTen avnvieT `Êukyuh Ec]ru v]Æi BÑiÄukyuh
ecy{uh. BÑfh k<iÇ]ÙuTen yœ]pURv{h avN aveû
Ø]nÊu Ep]yi nilÄukyuh ecy{uh. AneÄ]ÈiÙieû vTÄu
vsÊu ki<EÄ]Èu m]ri A a>ikiÙ]f[ avN pklxmyh
nilÄuk ptiv[. ciÙ divxh vÙ} k]>fÊ]Ùuh avnu ptivuÔ
Ec]rumu<uvnuh kiÈ]etvÎ]l aTuÄšv]tilÄlniÎ[ avN
Ep]vukyiÙ}. kurc{uEn>hkUTi avieT niÎiÈuh Ec]ru mu<uvnuh
ek]TuÊieÙ}Üil tHsIld]R |>iÄuÎ ØÙÊu ecÎ[ \reÄ
OÎu gRjiÄuh. ti>unIÙk¦N AvÙ]tiÄu ecÙ}uEá]LÊeÎ
176
e`tiHYm]Ù
tHsIld]>Nm]RÄu k]>Yh mnÓiÙ]kuh. aEnVSiÄuEá]L Ec]ru
mu<uvnuh ek]TuÊiÙ}]yi>iÄuh. tHsIld]>ueT muáilniÎ[ avN
Ep]kfemÜil avnu ek]TuÏ]nuÔ Ec]r[, aeÙ}Üil atinu
s>iy]kÊÄvÉmuÔ p<h, sRÄ>, n]šiEk>hÄ mutÙ]y
x]m]nÆL ~etÜiÙuh ek]TuÊuk<iÇ]l v]Æi BÑiÄukyuh
xVØ]nÊu Ep]yi nilÄukyuh ecy[tuek]Ôuh. |tien]Îinuh
ti>unIÙk¦n[ AnÄ]>Nm]>ueT xH]yh AvsYmiÙ}]yi>uÎu.
`<uÎÔiÄ]r]kuEá]L AnÄ]>Nm]>]>umvieTyieÙ}ÜiÙuh
ti>unIÙk¦N xVyEmv ek]Tim>c{uvÈil H]j>]kuh. tÙyil
eÄÈu ekÈiÄuÎtin[ AReÄÜiÙuh purÊukyr]h. avN
y]et]>upzdvvuh ecy{ukyiÙ}. `Î]l muNvsÊukUTi Ekrukyuh
|rÆukyuh Eg]viàÒ]>uh `<uÎÔiÄuÎ Ašuh m]ztEm p]TuÔU
`Î[ avn[ niRb³muÞ[. mÕ]>]y]Ùuh avN piNk]l
ep]ÄieÄ]TuÄuh. atiEÙ Ekrukyuh |rÆukyuh ecy[tu
ek]Ôfh `Î]f[ aveû cÈh. `<uÎÔiÏin[ AnÄ]>ieÙ}
ÜiÙuh k<ic{ukUÈuÎtin[ O>u zpy]xvumiÙ}. |ÎiÎ ØÙÆšil
nTÄfh, |Î ØÙÊu EvgÊil nTÄfh, |Î ØÙÊu
x]vD]nÊil nTÄfh, nilÄuÎt[ |ztEn>h Evfh,
|zt]mtizt]mtuøvÆšil sIEvÙiÄuh višÄinuh |ztyiztEn>h
t]mxiÄfemÎuh mÕumuÔ k]>YÆL ti>unIÙk¦nu nÙ}
niþymuÞ]yi>uÎu. AnÄ]>uÞ]yi>uÎ]l avR pÕuEkši, vše>
vix[t>ic{uÔ n]gxV>zpdÑifh. ecÞzpdÑifh `Îivy]ku
Eá]L ti>unIÙk¦eû k]ÙukšiNEml c]>iyi>uÎurÆuk
ptiv]f[. `Î]l nilÄuÎ niÙyil niÎu nTÎu tuTÆ]r]ku
Eá]L avN ptueÄ tuáieeÄek]Þuh mÕuh ave>
\fRÊukyÙ}]et \pzdviÄuk ptiviÙ}.
x³YEvÙÄ]ÙÊuh \øvk]ÙÊuh višÄieû \>uÈuecÞ

zpdÑifh vTeÄ nTyiÙ]kuEá]L ti>unIÙk¦N atighBI>
séEÊ]TukUTi gRíÄuk ptiv]f[. aEÏ]L vÙiy kÙvryil
niÎu mUÎ]Ùu p<ÄuÙ ek]ÞuecÎ[ avn[ ek]TuEÊy[Äfh.
pieÎ `ztEn>h EvfemÜiÙuh nilÄuÎtin[ avnu y]et]>u
177
e`tiHYm]Ù
viE>]DvumiÙ}. atu ek]TuÊieÙ}Üil avN ÑfÊil nTÎu
zpdÑifh tikc{iÈu ek]Tim>c{uvÈil ecÎu mTÄuh. \Ten
|rÄiey<uÎÔic{uek]Ôfh. aÆeny]f[ aveû ~RÏ]T[.
aveû HitÊinu vip>Itm]yi Eg]viàÒ]e>]Îuh pry]riÙ}.
prÇ]l EkLÄuEm] `Î[ ay]L p>IÑic{iÈiÙ}. Eg]viàÒ]>u
prÇ]l ti>unIÙk¦N `ßuh ecy{uemÎ]f[ p>xÐth. A
m]nh ep]y[EÏ]eyÜiEÙ] `Îu vic]>ic{ukUTiy]yi>iÄ]h atu
p>IÑic{uEn]Ä]etyi>uÎiÈuÔt[. ti>unIÙk¦eû |o xVB]vh
`Ù}]vRÄuh ariy]vuÎtuek]Þ[ aveû gRjnh EkÈ]ÙuTen
p<ÄuÙek]ÞuecÎu ek]TuÄ]etyi>iÄ]riÙ}. ciÙ tHsIld]>
M]>ueT xVB]vvYtY]xh nimiÊh OEÎ] >EÞ] zp]vsYEm
ti>unIÙk¦eû gRjnh EkÈiÈuh p<ÄuÙek]TuÄ]etyi>uÎiÈuÔU.
aeÎ]eÄ avN Emlzpk]>h višÄ[ ÑfÊil k<ic{ukUÈukyuh
ecy[tu.
ti>unIÙk¦eû O]Rms¬iyuh vix[myiÄÊÄtuteÎ

y]yi>uÎu. O>iÄl aven ~Õum]nU>]r]Èin[ `<uÎÔiÄ]N
ek]ÞuEp]yi>uÎu. `<uÎÔic{u vTeÄ nTyiÙ]yEÏ]L cuÕáÙ
ÊilniÎuh purEÊÄ[ aTiyilkUTiyuÔ O]kieû mIetyi>uÎ
tšÄÙ}iNEml avN cviÈukyuh kÙ}[ kI<[Ep]Èu t]fuEp]kukyuh
ecy[tu. ti>unIÙk¦N aveû x]mRËYhek]Þu k]l A
ku<iyiÙkeÏT]et ÑfÊil aviTh kTÎukšÇu. pieÎyuh
A AÞuEt]ruh aven ~Õum]nU>]r]Èien<uÎÔiÄ]N ek]Þu
Ep]k]ruÞ]yi>uÎu. `Î]l avN vTeÄ nTyil A O]kieû
ec]v{in]kuEá]L A tšÄÙ}iNEml cviÈ]et k]l akÊi
vy[Äuk ptiv]yi>uÎu. vše>Ä]Ùh k<iÇiÈuh O>iÄÙvn[
abÍh pÕ]N Bvic{ A xhgti avN mrÎiÙ}.
ti>unIÙk¦nu nÐueT |EÏ]<eÊ ghg]D>enyuh mÕuh

Ep]eÙ kUÈ]neyÄuÊukeyÎuÔ du®xVB]vmuÞ]yi>uÎiÙ}. `Îu
m]ztmÙ}, avnu xVj]tix[EnHvuh D]>]šmuÞ]yi>uÎu. ciÙ
kÈiy]nkL tiÎ]en]ÎumiÙ}]et visÎu nilÄuÎtu kÞ]l
avN aveû tIÕmnÓ]m]nÆšil niÎu kuEreÒeyTuÊ[
178
e`tiHYm]Ù
avyueT muáiEÙÄ[ m]ÕiyiÈuek]TuÄuk ptiv]f[. `Î]l
kUÈ]ney kuÊuÎ AnkEš]T[ avn[ vše> viE>]Dvum]f[.
EvÙ]yuDN k<iÇtieû EsSh O>¨miey<uÎÔÊinu
cÆn]EÒ>i ÙS[mIpu>Êuek]È]>hvk O>]ney eevÄÊu
v>uÊiyi>uÎu. A Anyuh vše> nÙ}t]yi>uÎu. pEÑ, kUÈ]ney
kuÊukeyÎuÔ du®xVB]vhek]Þ[ aven `<uÎÔÊinu
ek]ÞuEp]k]N `Ù}]vRÄuh vše> Bym]yi>uÎu. eevÄÊ[
aeÄ]Ù}h Ever nÙ}y]ney kiÈ]y[kek]Þum]zth aven
v>uÊiyt]f[. a¨midivxh eevÄÊÏenyuh \dyn]pu>ÊÏ
enyuh `<uÎÔiÄuÎtin[ >Þu nÙ}y]nkšiÙ}]et nivYÊi
yiÙ}EÙ}]. ÙS[mIpu>Êuek]È]>ÊieÙ Aney v>uÊiy k]Ùh
a¨miÄu ek]È]>h vk AnÏurÊ[ eevÄÊÏenyuh ti>unIÙ
k¦eû purÊ[ \dyn]pu>ÊÏenyum]f[ `<uÎÔic{i>uÎt[.
\dyn]pu>ÊÏeû `<uÎÔÊu vTeÄ Eg]pu>ÊinkÊu kTÎu
ki<EÄ]Èu ti>iÇEÏ]L eevÄÊÏen vHic{uek]Þ[ ek]È]>h
vk An ki<eÄ AneÄ]ÈiÙil pTiÇ]Èu ti>iÇu nilÄuÎu
Þ]yi>uÎu. ti>unIÙk¦N tÙyuyRÊiÏiTic{u ecviyum]Èi
màhmàh ATiÄu<Ç[ aÆen v>uÎtu kÞiÈu ek]È]>hvk
Any[Ä[ OÈuh >xic{iÙ}. nÐueT kœ]n]yken En>iÈu kÞEÏ]
E<Äuh mEÕy]n ecvi vÈh piTiÄukyuh v]ÙuyRÊiÏiTiÄukyuh
ecy[tuek]Þu muNEp]Èu nTÎutuTÆi. AnÄ]>nm]R Et]ÈiyiÈ[
piTiÄukyuh kußhek]Þu kuÊukyuh mÕuh ecy[tiÈuh avN
niÎiÙ}. A An, AneÄ]ÈiÙinu purÊ]yEÏ]E<Äuh eevÄÊu
mtilÄkÊuÞ]y BUkáh |Îzpk]>emÎu pry]N zpy]xh.
v]dYÄ]R, tIevÈiÄ]R, mutÙ]yvREp]Ùuh zp]fBItiEy]TukUTi
n]Ùu purEÊÄuh O]Ti. |et]eÄy]yiÈuh nÐueT ti>unIÙk¦nuh
Eg]viàÒ]RÄuh O>išÄvumuÞ]yiÙ}. ek]È]>h vk An aTuÊu
tuTÆiyEÏ]L ti>unIÙk¦N Eg]viàÒ]>ueT ky{iÙi>uÎ všRvTi
tuáieeÄy{il EmTic{u piTic{u. ek]È]>h vk An ti>unIÙk¦en
kuÊ]n]yi p]ÇuecÎ xmyh ti>unIÙk¦N Ø]nh En]Äi
A vTiek]Þ[ O>Ti ek]TuÊu. aTi ek]Þ \Ten ek]È]>hvk
An \reÄ niÙvišic{uek]Þ[ O]Tiec{Îu bÙiÄlÏu>yilÄyri
179
e`tiHYm]Ù
EpTic{u virc{uek]Þu niÎu. AnÄ]>M]R pÚic{ vidYkešÙ} ]h
En]ÄIÈuh A Aney aEÏ]L avieTniÎ[ |rÄieÄ]Þu
Ep]k]N k<iÇiÙ}. eevÄÊÏenyuh \dyn]pu>ÊÏenyuh kUTi
O>umic{[ AneÄ]ÈiÙil `<uÎÔic{uniruÊIÈu EvfmEÙ}] k]fiÄ
yiTuk mutÙ]yv nTÊ]N. atin]l ever]>]neyeÄ]Þu vÎu
ek]È]>hvk AnyueT purÊu niÎu eevÄÊÏen A AnyueT
purEÊÄu m]Õi `<uÎÔic{u, ki<eÄ AneÄ]ÈiÙil \dyn]
pu>ÊÏEn]TukUTi niruÊi, k]fiÄyiTuk k<iÄukyuh avieT
nieÎ<uÎÔic{u pTiÇ]er nTyiÙ]vukyuh ecy[ttieûEsSh
ek]È]>hvk Aney bÙiÄlÏu>yilniÎirÄi, tÙyileÄÈ[
a<iec{TuÊuek]ÞuEp]yiÊšc{u. atilÏieÎ ek]È]>hvk An
kUÈ]neyÄuÊuk O>iÄÙumuÞ]yiÈiÙ}.
ti>unIÙk¦en ti>uvit]hkUrinu purÊ[ O>u ØÙÊuh

ayy[Äuk ptiviÙ}. tYÏUfiÊuryulxvh, tYÒivEp>URpU>h,
Ar]Èupu<pU>h mutÙ]y aTiyßi>ÆLÄ[ `<iÎššÔiÏin]yi
ti>unIÙk¦en ek]ÞuEp]kuÎtinu pÙ>uh v>ikyuh vše>
niRb³iÄukyuh kUÙi `ßuevfemÜiÙuh ek]TuÄ]emÎu
pryukyuh mÕuh pÙ zp]vsYmuÞ]yiÈuÞ[. `ÜiÙuh aven `Æuh
ayy[Ä]riÙ}. ti>unIÙk¦eû anY]dYsÆš]y Ey]gYt]hsÆL
EkÈuEkÈ[ aven OÎu k]ffemÎuÔ AzgHh ek]c{i
Êáu>]ÄNm]RÄu kÙsÙ]yiÊI>uky]l nÐueT AyiÙYh
ti>un]L ti>umnÓiEÙÄ]ÙÊ[ aviTueÊEÏRÄ[ aÎeÊ ek]c{i
vÙiytáu>]N ti>umnÓuek]Þu tYÏUfiÊur EÑztÊil O>u
kšBvuh višÄuh niþyic{i>iÄuÎuevÎuh atieû `<uÎÔiÏin[
ti>unIÙk¦en ayy[ÄuÎtin[ anuv]dmuÞ]yi>iÄfemÎuh
En>iÈu O>u xVk]>YÄÊyy[Äukyuh atiNzpk]>h kÙ[pic{nu
vdic{u kÙ[pnzpk]>h `<utiv>ikyuh ecy{uky]l O>iÄl
aven tYÏUfiÊur ayy[ÄukyuÞ]yiÈuÞ[. A `<uÎÔiÏu
k<iÇu ti>iey eevÄÊu ek]ÞuvÎEÏ]E<Äuh ti>unIÙk¦N
vše> ÑIfiÄukyuh p<h ek]TuÊ]lEp]Ùuh tiÎ]etyuh
evÔh kuTiÄ]etyum]vukyuh `fIÕu nTÄ]NEp]Ùuh
180
e`tiHYm]Ù
s¬nÙ}]et kiTÏ]vukyuh aveû EdHÊieÙÙ}]h k<WiÄu>u
mu<uÏil O>um]ti>i Ep]šyuÞ]vkyuh ecy[tu. pieÎ
EvÙNzpvZÊi, vrti>uÐuk, mutÙ]y mzßv]dÆšuh aEnkh
cikilxkšuh mÕuh ecy[ttieû EsSm]f[ avnu xuKm]yt[. |o
ApÊuÞ]ytu k>iÜÉNm]>]y A>ueTEy] n]viNEd]Sh
nimiÊm]efÎušštu viEsSic{u pryfemÎiÙ}EÙ}]. |tu k<iÇ
tilÏieÎ aven |o >]jYÊinu purÊ[ O>u ØÙÊumyc{iÈiÙ}.
O>]Þil kuhBm]xÊiÙ¨miÄu ki<EÄ]eÈ<uÎÔic{uEp]y

xmyh mEÍY m]Rgh O>u ØÙÊuevc{u tÙyileÄÈieÙ O>u
xVRfkumiš ciÙ kuÊukL viÈuEp]vuky]l tUÆiÄiTÄuÎ
t]yiÄÞu Eg]viàÒ]R atu priec{TuÄ]n]yi B]vic{u.
xRÄ]Rvk \>uÏTi veÙ}TÊuh ep]<iÇuEp]y]l v<Ä]yi
tI>umEÙ}] `Îuh atiniTy]k]et atu priec{uTuÊu EdvxV
Ä]e> ~lpiEc{Ä]emÎuh m]ztEm Eg]viàÒ]>u vic]>ic{uÔU.
t]N tÙyileÄÈil et]TuEá]L `<uÄÔiÄeÏÈi>uÎ bihb
vuh `<uÎÔic{i>iÄuÎ Ašukšuh suÍhm]ruemÎuÔ vic]>h
ay]LÄuÞ]yiÙ}. `Î]l ti>unIÙk¦nu t]N vHiÄuÎ
bihbvuh mÕuh suÍh m]Õ>uetÎuÔ vic]>h nÙ}Ep]eÙyuÔti
n]l avntu xÐtic{iÙ}. kumišpriec{TuÄ]n]yi Eg]viàÒ]R
eek ep]ÄiyEÏ]L ti>unIÙk¦N aveû kTeÄ]áuek]Þu
ptueÄ O>u tÈuek]TuÊu. ti>unIÙk¦eû tÈu vše>
ptueÄyuh dyEy]TukUTiytum]yi>uÎuevÜiÙuh Eg]viàÒ]RÄ[
atu kfÄinu pÕi. "aEy{]! mÄEš! ctiEc{]T]!" `ÎuÔ
niÙvišiEy]TukUTi ay]L tlÑfh niÙÊu ptic{u.
aEÏ]E<Äuh ti>unIÙk¦N vše> vÙ}]etyi. avN pþ]Ê]p
EÊ]TukUTi kÉunIe>]<uÄukyuh ciÙ dInxV>ÆL pureÏTuvi
Äukyuh ecy[tuek]Þ[ avieTteÎ niÎu. aven avieTniÎu
m]Õi ki<EÄ]eÈ<iÎÔic{u ek]ÞuEp]kuÎtin[ mÕuÔ An
Ä]e>Ù}]h pÚic{ vidYkešÙ}]emTuÊiÈuh x]Dic{iÙ}. >ÞumUÎu
n]<ik k<iÇEÏ]L Eg]viàÒ]RÄu Eb]Dh vI<uky]l ay]L
ptueÄ `fIÕi>uÎu. aEÏ]L teû zpiyeÏÈ všRÊupuztn]y
181
e`tiHYm]Ù
sÜu viSÉn]yi nilÄuÎtu kÞ[ ay]L "|Ù} mÄEš x]>miÙ};
`nieÄ]Îuh pÕiyiÙ}. èû mÄL ep]y[EÄ] eevÄÊÏeû
`<uÎÔÊinu t]mxh v>uÊ>ut[" `Îu prÇu. |ztyuh
ekÈtieû EsSh ti>unIÙk¦N ki<EÄ]Èu nTÎu tuTÆi.
kÉunI>uem]ÙiÏic{uek]Þ[ avN Ep]y Ep]ÄukÞ]l mnEÓ]Tu
kUTi Ep]kuÎteÙ}Îuh eg]viàÒ]e> viÈuEp]kuÎtin[ aven]Èuh
mnÓieÙ}Îuh eevÄÊÏeû aTiyßi>Êinu vI<[c v>>utEÙ}]
`Îum]zth vic]>ic{u Ep]kuÎt]efÎuh ARÄuh mnÓiÙ]kum]
yi>uÎu. ki<EÄ]eÈ<uÎÔic{u Ep]ytieûEsSh Eg]viàÒ]e>
ciÙe>Ù}]hkUTi `TuÊ[ ay]šueT B]>Y]zgHÊil ek]ÞuEp]yi
kiTÊi (EguviàÒ]R ptiv]yi t]mxic{i>uÎt[ avieTy]f[).
`<uÎÔiÏu k<iÇu tÙyileÄÈ[ a<iec{TuÊ m]ztyil
ti>unIÙk¦nuh A vITieû muÕeÊÊi. pieÎ Eg]viàÒ]RÄu
xuKm]kuÎtuve> avN miÄxmyvuh avieTteÎy]f[
t]mxic{i>uÎt[. mtilÄkÊu Ep]yiÈ[ EvÞuÎ k]>YÆLÄu
m]ztEm avN aviTh viÈuEp]k]riÞ]yi>uÎuÔu. Eg]viàÒ]RÄu
xuKm]kuÎtinu >ÞumUÎu m]xh EvÞivÎu. aztyuh k]Ùh
ti>unIÙk¦N x]m]nYhep]eÙ tIÕi tiÎukEp]Ùuh ecy[ti
>uÎiÙ}. |zpk]>em]>bÍh ti>unIÙk¦nu muáuh atilpieÎyuh
pÕIÈumiÙ}.
1061-]m]Þ[ kRÄTkxhzk]ßiÄu ptivuÔ sIEvÙi

k<iÇtieûEsSh ti>unIÙk¦en eevÄÊieû etEÄÄ>y]y
Et]ÈkEÊ]šh ek]ÞuEp]EkÞt]yivÎu. Èß] axok>Yh
nimiÊh Eg]viÒ]RÄu kUeTEÏ]kuÎtinu t>eÏÈiÙ}. ay]šueT
axiƒû]y O>u sÜuÒ]>]f[ ti>unIÙk¦en ek]ÞuEp]yt[.
vÙiy]nÏu<y]Õil aÎu kÚinm]y O<uÄuÞ]yi>uÎu. Eg]vià
Ò]>]yi>uÎuevÜil ti>unIÙk¦en A xmyh AÕil |rÄuk
yiÙ}]yi>uÎu. sÜuÒ]R aven AÕil nIßic{[ aÄ> kyÕi.
aÎuteÎ ay]L aven vTEÄÄ>y[Äuh nIßic{ukyÕi. |EÆ]
È]yEÏ]E<Äuh ti>unIÙk¦N vše> viSmic{u. OÎu>Þu zp]vsYh
O<ukiEÏ]k]N tuTÆi. `ÜiÙuh avN O>uviDh k>y[Äu
182
e`tiHYm]Ù
kyrieyEÎ pry]nuÔU. aEÏ]E<Äuh nÐueT kœ]n]ykN vše>
avsn]yi.
ti>unIÙk¦N vTEÄÄ> kyriyEÏ]E<Äuh Eg]viàÒ]>uh

avieTeyÊi. ay]eškÞEÏ]L ti>unIÙk¦N tniÄu vše>
avstpÕiyi>iÄuÎu `Îu ciÙ dInxV>ÆLek]Þu B]vEBdh
ek]Þuh Eg]viàÒ]R mnÓiÙ]Äi. kurc{u nTÎEÏ]E<Äuh nTÄ]N
p]TiÙ}]et ti>unIÙk¦N niÎu tuTÆi. atu kÞu Eg]viàÒ]R,
"èû mÄLÄu nTÄ]N vy{]t]Ey]? èû mkenßupifÇu?"
`Îu Ec]dic{uek]Þ[ k>ÇutuTÆi. atukÞu ti>unIÙk¦nuh
kÉunI>u ep]<ic{utuTÆi. "nTÄ]N vey{Üil èû mÄL |Îini
nTEÄÞ" `Îu prÇ[ Eg]viàÒ]R aven avieT aTuÊuÔ
O>u pu>yiTÊiEÙy[Äu kyÕi. A pu>yiTh v<iEyÄ]L xVÙ[p
muyRÎtin]l aEÆ]Èu kyruÎtinuteÎ ti>unIÙk¦N vše>
zpy]xeÏÈu. avieT niÎi>uÎ O>u etÆiEMlÏiTic{]f[ avN
kyriyt[. Eg]viàÒ]R avnu kuEr etEÆ]Ùyuh eektyuh
ek]Þu ek]TuÊu. avN OÎuh tiÎiÙ}. pieÎ ay]L O>u kuÙ
p<h EmTic{u ek]TuÊu. atuh tiÎuÎtinu nÐueT kœ]n]ykN
s¬n]yiÙ}. O]E>] p<m]yiÈu v]yil vc{uek]TuÊiÈuh
|rÄuÎtinu vy{]yi>uÎu. ti>unIÙk¦N p<h Ep]Ùuh
tiÎ]etyi>iÄukyuh v]yil evc{uek]TuÊp<emÙ}]h t]e<
vI<ukyuh ecy{uÎtukÞ[ Eg]viàÒ]R m]rÊTic{[ \reÄÄ>Çu
tuTÆi. atu kÞ[ ti>unIÙk¦nuh kÉunIe>]ÙiÏiÄukyuh
dInxV>Êil k>yukyuh tuáieeÄ nIÈi Eg]viàÒ]e> kUeTkUeT
et]Tukyuh mfÏiÄukyuh ecy[tuek]Þi>uÎu. >]ztiy]yEÏ]L
avN kiTÎu. Eg]viàÒ]R jÙp]nhEp]Ùuh k<iÄ]et >]zti
mu<uvN \rÄmišc{[ aven et]ÈutEÙ]TieÄ]Þ[ aTuÄlteÎ
yi>uÎu. En>h evšuÊEÏ]E<Äuh nÐueT kœ]n]ykN
kœ]vEsSn]yiÊI>ukyuh ecy[tu.
ti>unIÙk¦eû k]Ù]nß>h tlØ]nÊu niymiÄeÏÈ

mÇzpÊi>unIÙk¦eû AnÄ]>n]yiÈuh kurc{uk]Ùh jIvit
eÊ nyic{tieû EsSh Eg]viàÒ]>uh p>EÙ]keÊ zp]pic{u.
183
e`tiHYm]Ù
AkÏ]eT vic]>ic{]l eevÄÊu ti>unIÙk¦enEÏ]eÙ
O>]nyuh mUÙyil Eg]viàÒ]e>EÏ]eÙ O>]nÄ]>nuh atinu
muáuh atilÏieÎyuh \Þ]yiÈumiÙ}. |ni \Þ]vukyumieÙ}Îu
tIRc{y]yi pry]h.

184

Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 2

Transféré par

Informations du document

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

Aitihyamala - Kottarathil Sankunni Part 2

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

>Þ]h B]gh

yUEr]pYM]R v>uÎtinu muáuÔ Ek>šÊieÙ jnjIvit

cu>uÄÊil mDYk]ÙIn Ek>šÊieÙ x]hx[k]>ik

e`tiHYm]ÙyieÙ 126 kœkL pURÉm]y EsSh Oe>]Õ

22. kum>nÙ}UR Bgvti

'shKuÞiTÊu vÙEmey]>u czkmuÞu

`Î xÜIRÊnEs}]kh azt BhgiyuÔteÙ}ÜiÙuh zpxiÍ

'mDu>mIn]Ñi' `Îu EkLvieÏÈ[ EdviyueT EÑzth pÞ[

O>iÄl A EdvIvizgHÊil c]RÊiyi>uÎtuh vše>

aÄ]ÙÊu Ek>š>]jYh aTc{uv]fi>uÎ Ec>m]N ep>um]L

A zb]ªfN aáÙÊilniÎu purÊirÆi avieT kÞv

Ec>m]Nep>um]L avieTniÎu Ep]yi O>eWÈu n]<ik

Ec>m]Nep>um]L EdvIx]ÎiÍYmuÞ]y |o ØÙÊu

\dyn]pu>ÊuÞ]Äievc{i>uÎ EdvIvizgHh xmyÊinu

aÎu >]ztiyil kiTÎurÆiy xmyh Ec>m]Nep>um]L,

Ec>m]Nep>um]L kum]>nÙ}UR EÑztÊil tuÙ]m]xÊil

A BgvtiyueT m]H]«YÆL prÇutuTÆiy]l vše>

EdviEy]TukUTi mDu>yilniÎu Ep]Î zb]ªfeû vhsj

23. ti>unÄ>EÌvnuh aviTueÊ k]šyuh

peÞ]>u etÄuhkUR >]j]vinu tZÒivEp>UR

aÆenyi>iÄuEá]L O>iÄl, O>u m]x]ßYdivxh A

piEÕdivxh ptivuEp]eÙ EdvdRsnvuh BÑfvuh k<ic{u

mTÆiEÏ]>uhv<i táu>]N eevÄÊu ep>uhtZEÄ]viÙÏen

aÎu etÄuhkUR >]j]ÄM]RÄu >]jv]<[cyuÔ k]Ùm]

|EÏ]L ti>unÄ>EÑztmi>iÄuÎ ØÙh aÎu evruh

|o vRÊm]nh EkÈEÏ]L tniÄu tZÒivEp>U>il

pieÎ etÄuhkUR >]j]v[ avieT n]Ùu Eg]pu>Æšuh

|ztey]eÄÄ<iÇEÏ]L |o diÄuk]RÄ[ O>u vÙiy

|Æenyi>iÄuEá]L O>u divxh >]ztiyil nÙ} niÙ]vuÔ

ti>unÄ>EÌveû eectnYvuh zpxiÍiyuh ax]m]nYm]yi

mTÏÔi náU>i s]ßik<ic{uek]Þi>uÎ k]ÙÊuh muN

ti>unÄ>EÌveû k]šy[Äu ciÙ k]ÙÆšil nI>[ (vÙiy

"tpxVI k]h gEt]vØ]miti x[Em>]nn]viv

`eÎ]>u Es}]kmuÞ]Äi O>u vidVlxm]jÊilevc{u

O>iÄl zsIp]Rvti zsIp>EmsV>En]T[, 'kvitVÊil

Bgv]eû \pEdszpk]>h xuzbªfYxV]mi O>u m>ic{

"y]mIti zpiypY¨]y]® zpiy]y]® k¦x¬Ey]®

`Îu pU>iÏic{u. aEÏ]<uh zsip]Rv{ti "`eû kuÈi

BvBUtiyueTyuh k]šid]x>ueTyuh pU>fÆL O>uEp]eÙ

v]k[BT]c]>YR muHÐdIyEvSh D>ic{uek]Þ[ A

v]k[BTN: w]N kurc{u vTÄuniÎ]f[ v>uÎt[. aviTueÊ

eevdYN: O]! |tu nmuÄu vše> xEß]Sh. n]h nieÎ OÎu

v]k[BTN: w]niEÏ]L \ofuk<ic{t]f[. atin]l |ni

v]k[BTN: `eû ky{ieÙ]>u zgÖvumiÙ}.

|tuEkÈu eevdYNteÎ O>u zgÖemTuÊuek]ÞuvÎu

v]k[BTN: `niÄ[ |o ndiyueT aEÆÄiyil O>u

eevdYN: atu n]h ecy{]emÎu prÇuvEÙ}]. pieÎey]eÄ

pkeÙ AkuÎtuve> pÚic{tieûEsSh v]k[BT]c]>YR

pÚiÊh tuTÆiy]l gu>u mtieyÎu prÇiÈu mtiy]Ä]

aÆenyi>iÄuEá]L O>u divxh >]ztiyil gu>u "`eû

v]k[BTN aÆen t]mxic{uek]Þ[ AdYhteÎ "a¨]hg

v]k[BT]c]>YR Ep]ytieû EsSh "zB¨n]ÙuÞ]ÄeÏÈ zgÖ

zpB]k>N atYßh buÍim]nuh vidY]BY]xÊil zsÍyuÔ

O>u divxh pÚic{uek]Þi>iÄuEá]L zpB]k>N `Eß] O>u

gu>un]œN x³Y]vàn]diniymÆešÙ}]h k<iÇu

gu>un]œN: `niÄu viEsSic{u xuKEÄeT]ÎumiÙ}. w]niÎu

gu>upt[ni:|tu vÙiy k¨hteÎy]f[. |nienÄuric{[

gu>un]œN: Bvti prÇet]eÄ v]x[tvm]f[. `Î]l

|zpk]>h gu>uvuh pt[niyuh kUTiyuÔ xhB]Sfh EkÈEÏ]L

zpB]k>N: aviTuÎ[ |Æen pryukyuh |tienÄuric{[

gu>u : pþ]Ê]pÊienÄ]L vÙiyt]y zp]yþiÊh O>u

zpB]k>N : akuek]Þu mtiy]yiÙ}. `eû |o duRvic]>

gu>u: `Î]l n]eš zb]ªfxByil ecÎu Ec]dic{iÈ[

|Æen prÇu vYxnic{uhek]ÞuteÎ avR aÎeÊ