Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
y<s+>+ | d+
q sjT+ d+...
>dT16`31, 2011
s>yT eTVu>+ nq kyT
d+ - 16
<X+ u\ >b \TdT.
|* |J...
n+<] V> s>de\T.............5
|u T , | s TTyT u>keT+ s>+.. 9
sh+ y< s> d+d\T...............19
+<|<X y< $<q |]wY.............. 23
sh+ CrjT s>$TwH............. 27
sh+ n+>Hy&\T........................41
+<|<X y< $<.............................45
<X+ s> de\T...........................48
$TH&T |C s> eed..............49
$$< <X\ y<de\T.................... 51
s> l |<+ | yk\T................ 55
y< s> s+> |jTq+ mT?..........67
sTu sH MT
eT<TyTV+ m edT+~.................... 71
sh+ |dT y< de\T..................75
d+b<q esZ+ s> |]XeT......81
>eT#q+....................................... 95
d+b<e s+Z
& jT|wt HsjTDY
|< q d+b< \T
&.$.$.jTdt. es
d+b< \T
d+b< es+Z
. sCs&
+&sT syVHse
=+>s >+><sse
.$. T+se
d.V#Y.mdt. e<ese
T esY &CH : dT ]$T*
&.{.| : C {
b{\T : mH. d+Jy esY
y<s+>+ | d+
d+b<jT+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
Indianink kq+...
sH
ssY
s#q\T |+|+&
d fyT | |#TsD d+
yk\T, > j\T, sH \ T, s \T
+~ sTHe |+|+&.
m&sY, d fyT,
+.q+. 5`10`180/mm1,
u+& H , Vb sY s&,
V <su< - 500 004,
bH: 040`2323 1818
accountsdept@loksatta.org
loksattatimeslsp@gmail.com
y<s+>+ | d+
d bH
jTT>+...
#+< $es\T
q sjT yD d
fy T |
# + <<s T \T> # s + & . .. # ] +# + & .
d+|~+#e\dq bH q+: 040`2323 1818.
d : 80085 07934
$& | : sT. 10 ,
@&~ #+< : sT. 200
eT& #+< : sT. 500
#+< sTdTeTTqT d fyT m+{
q+: 62007167836 mdt._.V#Y., |+C>T
u+#Y, V<su< |] HH &{ #d
$es\qT `yTsTT #jT e#T.
3
d |
q s T
u y{ eT\sY
d>+ |J
|P] |J
d+sY d&
u|
|+ { Hd&
u Hd&
2,500
5,000
10,000
`
`
`
10,000
20,000
20,000
15,000
15,000
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
n+<]
V>
s>de\T
neTsdH
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
d b | b<q
eTq |Cs> eed, y~ysD #s\T |P]
nde dy T HsTT. |]bTq dT| KsT\T, y< +
d+ <j y+#* se+, |* +> e> ,
9
y<s+>+ | d+
10
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
s e T+ = | < H+X\T:
y<s+>+ | d+
12
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
13
y<s+>+ | d+
14
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
| d T s> l |< + y| \ +
|\ m<TsjT n e X+ s>\ eyT
|< + e]dT + ~. s>u s+ ~ # d\u>+.
|< + >T+&, yT<&T , qsY < & d++<
nsT<q y<T\ u<|& s>T\ eyT y<
dV j n+~dT+ ~| , s# m<TsjT y<T \qT
|{+ #T<T. ~ |d de, n+Ts>\T, HHd]
neds* |]>D rdT<T.
d|+ sY, 2007esL e\+ 4600eT+~ eyT
deTT+< \T/ Xd $<H\T neT\T
#dq T |uT #TTHsTT. y< KsT\ e\ @{
60\\ T+u\T <]<s K ~>Te C]bT+f
|uT + e+ e\+ =y\eT+~ e+ y< +
#sTTk+~.
|< + +< ]> |s wq 95X+ |y T/
s=s{ dT|TH sT>TTHsTT. ~ e\+
s=s{\ eyT u+ #L sTk+~. e KsT,
eT+ HDyTq de* n+~dTq |y T bw q sq T,
q]+> V+\qT $j+#Te+ <T . <<T\T,
= m+| #dq T\ me KsT L&q y<
n+~+# nK<q dT|T y< + |dTH sT.
15
y<s+>+ | d+
16
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
17
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
18
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
|uT s+>+
s> d e\T
+<|<X sh msTT&
+{ kd{ (APSACS)
CrjT msTT& +{\T se sh+ sV+#
& d+d k+ &TdT+~. |uT+,
|uTs d+d\T msTT& y| s< k+#
sb\ &TdT+ ~.
y<s+>+ | d+
19
y<s+>+ | d+
20
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
M{ | < q s b\qT
d\ +> \TdT+<+.
|uT s+>+
s> d e\T
1. du d+sT : M{ s>,
|s> +<\T n+{sT. >MTD b++ |
5000 Hu |+<+ e+T+~. ]q,
=+&b+\ | 3000 Hu |+<+
@sT #ksT . < |\ n+ n+<TuT e+&
|uT y< - s> de\ +<+. +<+ >s D
d\ n <X\ q de\, eT+<T\ n+~dT+ ~.
Xd+ e d++~+q eTTHC w H sb\
bT Xs> deTd\ y< de\ bT n+<]
sEy T\, $s#H\T, s+, qT*|sT>T\T
e>s \ +> eT+<T\T n+~dT+ ~. CrjT sh
ksTT $$< |uT s> |< \ neT\T, |#s+
+<\T #ksTT.
2. b<$ T s> +<\T (P.H.C) ~ dud+sY |q e+& eed. | 30,000 Hu
b<$ T s> +<+ e+T+~. >MTD b++ y<
s djT+ || d+d\T
sh+ y< s> XK s djT+ ||> \ d+d\
sVDqT |s yd T + ~. l y+fX s Hd { |t yT&
dq T (SVIMS) jTH.{.sY. jTe]{ |t V dH dt,
jT+.jTH.C. qsY Vd, syT{ b+{usT, V dsY
]byT b>+ u>+> @s&q k b+> n+&
HywH jT{, d{ b>+ yTHCyT +{ jT{\T
djT+||> \ d+d\ T> eHsTT.
y<s+>+ | d+
{ |t | y + {y yT&dH (VIPM)
10. H d
d+d $$< s\ |\ qT sVdT+ ~. 1954
Vs s< #{ neT\T#dT + ~. { HD
|\ T #dT + ~. u&u +\qT sVdT+ ~. s_dt,
\s, fb sTT&, fqdt ~s\ nedsy T q eT+<T\
j #dT + ~.
21
y<s+>+ | d+
22
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
dT|T\ sVD 1986 qe+sT1q +< |<X n+~dTq d e\T 2008`09 2009`10 2010`11
d|+sT 10 es
y< $<q |]wqY T @sT #XsT.
ne{ |w+{
267.17 269.25 143.51
| d T + y < $< q| ] w Y | ] ~ 233 (\\ )
dT|T\THsTT.
H|w+T
23.54 23.41
14.46
sh+ n| y< ks\ $es\T
(\\ )
Vd $es+ yT& $<y< q &s s { .mdt. yTT+ yTsY d \T 1,03,139 1,06,2113 52,111
m&wH
|t
|
]
w
Y
&bsYy T +{
V
1. qs Vd 14
2. dw {{yT+{
Vd
3. s Vd
4. b<$ T s>
+<\T
5. |& \ d+K
6. &dq\T
7. &s T
8. +{ &s T
75
55
11
155
25
10
41
1
40
122
207
76
137
51
62
250
446
d]CwH
1,18,471 1,17,767 53,882
qT\T
1,93,227 1,91,740 93,127
nkH>| 1,36,409 1,50,061 88,644
ms\T
4,67,510 4,43,675 2,48,967
.d.
1,05,148 1,12,285 64,357
s |\ T 71.19 76.73
42.51
(\\ )
de#s+ : +< |<X y< $<q |]wY
qsT\T, 38.93 eT+~ bsyT& d+~bT
Vd sVD dV jT|& 2,743 eT+~ dV jT
d+~ eHsT. b]X< |qT\qT +{ |<
sVdTH sT.
50.26
71.44
80.78
43.29
189.03
208.38
y<$<q |]wY Vd
T+ d+eT+
359.45
396.65 508.65
438.91
649.44 830.53
2,534 eT+~ y< T \T 4,733 eT+~
yTT+
y<s+>+ | d+
1.853.93
23
2,439.06 2,894.79
y<s+>+ | d+
24
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
25
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
26
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
|uT s+>+
s> de\T
y<s+>+ | d+
27
y<s+>+ | d+
28
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
shksTT V kd{
ksTT V kd{
eT+&\ksTT V kd{
>e\ >MTD s>+ b]X< $T{
(VHSC)
y<s+>+ | d+
30
y<s+>+ | d+
` 6,71,180
` 5,93,731
` 4,98, 378
` 1,75,000
` 1,47,069
`
`
`
7,000
4,535
2,317
y<s+>+ | d+
n+<#j
T &T#Tq$. |uT ndT|T\ qT
#sTT+#Tq w&\T \T / >\ T eT]jTT
<]< s K ~>TeqTq y] |\\ M{ ksT .
|{q _& 2500 >eTT\| +&*.
q usY
sY {\ 2 |sT |\T, 4, u_>H\T,
3 u_ \T, 3 \ # =&T>T\T, 12
&j |s\Y T eT]jTT 8 u_ u+ T e+{sTT.
{\T $TsV eTT #jT &q$. _&q
T y# >
e+#TsTT. V b<] j eT]jTT jT{ qT+&
k n+Ty< T \ qT+& _& eTs D \qT
s~ksTT.
2006-07 d+s sh+ n \
52,000 {\T |+|D #jT &HsTT.
4. => |{q eT]jTT |d| \ \ s> C>\
>T]+ / $yV ejTdT\| _s\T : _s\ $yV ejTdT | # q |s# & +
n< $<+> => |{q |d|\\ s>
$wj \| ne>eTq *+#&+ sT>TT+~.
$<yTq _s\T sh+ |d|\\ eTsD\T
me> q @sT #jT &HsTT.
(III) |D
b+\ |\ s> de\T :B |D
s> +<\T :- |D \ eTT]
y<s+>+ | d+
32
y<s+>+ | d+
3. |d D ed >V\T :
qT\ > T ]+ e# ]qT\ d T | T \
b+>DeTT\ ><T \T ]+#&+ ]+~. dT<s
b+\ qT+& qT eq >]D d\ T, y]
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
34
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
d+s s10,000 #=|q $&T<\ #ksT . $T{ (IX) >s < sD |Ps eT]jTT >s d |+& |jT
|+#sTTr ds + n< \T> +{sT.
(*+> m+| w< #+ 1994 B |seTT qT
(VII) T+ d+ e T de\T :- nsTq <+|T \qT d++~ y<T\, s d d++~ deTd\
>T]+ T+ d+ e T seT+ +~ de\T neT\T eyT |\T sVksT. #ksT. qT
d++~ |\ T sV+# e\ T (y< T \T), d+d\ T,
#jT &T#Tq$.
sT \T, d++~ , y< s> XU~] e<
XX T+ jT+D |< :
1 nsTq <+|T \ XX |< d\ uM T, | d]> qy<T #sTT+#Ty*. # $sT<
|sTw\ edM T <s d+q s< Xd \T seTeTT #jT TysT, sV+#ysT, bV+# ysT
#dT H sT. * |< T \T |sY {, H{ e\T sT\T,
d\ , eT>ysT s<\ T y&T#THsT. |uT eTT d+q (X) 108 n+TqT de\T :- |uT |yT
s< Xd #sTT+#Tq y], y] |~H\T u>keT+ +< +<|<X |uT+ ks+
sTTq+<T <]< s K ~>Teq q &y] @sT #d+~. sh y|+> 502 n+TqT\T
s880/-\T sT \ 200/- n< $<+ > <]< s K q&T|&T#Tq$. >]D d\ T eT]jTT |\\ T m&H @
~>Teq q eT>y] s1450/-\T sT \ 1100/ $<y T q |e<+ ] bDbjT d qfs TT
y+H 108 q+sT mesH bH #d ks +
- yq |]Vs+> |uT + n+~dT+ ~.
<+|T \qT |s
wH bV+ rdT eq $j+#Te#T.
X s> ss/ n+>Hy & ss/ djT+ dV jT (XII) bsy T +T jesZ\ s> yT\T :+<\ ydMT s200/- uMT 1. sh+ 42 bsy T +T j esZ\ _s\T
@sT #jT &T#Tq$. _s\T 3 sE\ @sT
s150/- q><T b]w+ e&TT+~.
2. * |< T \T :- (d\ ) => |q <+|T \T #ksT . |DTq y< +<+ n s\ s> |\ T
n|& |\\ T e<q T=H y] H{ e\T, |sY { ]| nedsy T q y] eT+<T\T n|{| & +>
n+~ksT . n s\y<T \ |\ T ]| nedsy T q
|j +#Te#TqT.
3. >ske de\T :- sh+ n |uT y] <T|] \ |<dT|T\ |+|&+
dT|T\ de\T n+<Cj
T &T#THsTT. nsTq sT>TT+~. yT\ <s j b+\ |\
<+|T \T nedse TT >s e TTqT &s d#q yTs s> $wj\| ne>eTq *+ y] #q
|s# & + sT>TT+~. n+> s> T+ d+ e T
=\+#e#TqT.
4. T+ jT+D ;e |<+ :- T+ |< \| L& ne>Vq *ksT . = _s
jT+D Xg #sTT+#TH y] 2005 qT+ s8.00 \\ #=|q 3 36 \\ <T \T $&T<\
#jT &+ ]+~.
;e ks + sTTe&TT+~.
(VIII) D
se\T :- y< s> XK
@| 2010
y< ~sT\T eT]jTT s bsyT& d+~ y]
jTTs<+ jTTH V$Tj|
e H| D |+b+~+#+<T D seTeTT\T |duTT|+T\ d+K
559
196
287
e&T#Tq$. D y< X\ dT|, &s d+K
285
165
180
dT| eT]jTT b+rjT T+ d+eT D |uT dVjT+
dT|T\T
7
0
0
d+d\ e&TT+~. seT+ V <su<z
&sT
6
0
0
+&jT H d { n+& b$T y|s Y d+d <s de\T b+~q
|w+T
48,17,853 25,75,734 25,59,092
sV+#&TT+~.
y<s+>+ | d+
35
>dT 16`31, 2011 d fyT
y<s+>+ | d+
36
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
37
y<s+>+ | d+
38
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
39
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
40
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
eX d+e n+>Hy&\T
- jTdt.eTHseT
<
X_e~ u\\, eTV\ d+ e T+, n_e~
n+ \yT q n+X\T. 5e |+#es |D[ \+
y<s+>+ | d+
41
y<s+>+ | d+
42
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
#dTq KsT
0`6 d+es\ |\\ sE
4s
>]D d\ sE
5s
bwVs+|+ eqy] V#T>`sE 6s
3`6 d+es\ |\\
+<+ e+&|&sT.
6 H\\T` 3 d+| |\\ , >]D d\ |
15 sE\ s wH +{ n+~ksT .
+<+ |\ | d\T { 1000s
n+~+#de\T
d+~ ` J\T
| +< 1 n+>Hy & dssT
1 V\sT.
Ju\T
n+>Hy & essY H\
sh|uT + n<q+>
V\sY H\
sh|uT + n<q+>
y<s+>+ | d+
43
3000s
700s
1500s
450s
y<s+>+ | d+
44
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
45
y<s+>+ | d+
46
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
&{ y<s+> q |
dT|T\ e# s>T\ d+K 85\\ eT+~
yTT& <T \ d]
|uT + @&~ &{ y< s+> yTTe&
<T \qT eyT {sTT++~. CrjT $<q+ |s+
y< s+> 7X+ <T \T {sTT+#* q|{
4 X <T \T |]$TeTjsTT. 2010-11 sh
& { s 4,295 T (3.8X + ) e y T
{sTT+q |uT +. 2011-12 &{ s5,040
T (3.92X+) eyT {sTT++~. => |]q
<T n~ X+ Ju\ d]bTHsTT.
sh+ 38 u<H dT|T\T, eTs 233 y< $<q
sE 43 eT+~..
V+<|<X> sh+
sh+ V+< |<X > esT+~. V\
C&+ m{ |sT>TT+&+ eT]+ \es|sTk+~.
2007 shy|+> 13,955 eT+~ V\
b\&>... 2008 H{ d+K 14,224 |]+~.
>&~ @+> 15,529 eT+~ ns+s+> qTe
#*+#sT. n+f sE <<| 43 eT+~ V\
b\&TTHsqe! M] me eT+~ |sTw.
V\ b\& | e+<eT+~ bD\qT
rdTHysT. =+<s . .. >T&T ude&+... n|\T
rsb e&+... |sT e d++~+q s sD\T
M] \eqsD\ me> |s |dT H sTT.n< eTV\
$wj =d. .. $&\T, n<q|+ y~+ |\T, +<T
sDeTeTHsTT.
y<s+>+ | d+
y< s+>+
y< s+>+ yTT+
{sTT+| sh&{ X+
1658.59 51,142
3.24
1824.480 55.331
3.29
2113.23 63,527
3.32
2726.11 80,996
3.36
3368.94 1,00,425 3.36
3544.00 1,05,000 3.37
4295.00 1,13,660 3.8
5,040.00 1,28,542 3.92
47
y<s+>+ | d+
eTq<X+ s>de\T
$$< <X\ s> |eD\T
n+~+# |uT eed\T
s> d\T
q& #H s +&j +>+&
&{|s+> \Vq+>
T' |eD+
81d+ 74d+ 80d+ 64d+ 80d+
eHsTT. de\| s + > 1. jT(2008)
2. XeTsD\ s T
Hds + > eHsTT.
69
6
21 4
6
5 d+es\|
& { \ y < s> | 1000 qH\
D\ s T
s + >\ {sTT+| \T 3. ||d 1\eTs
6
qH\
9
34
4 69
(2005)
|sT>TTqT |dTH
C | u T y T T + 4. |]Xuy T q >TsT 100 89 100 88 100
b+<TTq y] X+
KsT BX+ >T Z T q~.
5. yTsT> q b]X< de\T
1985`86 |uT KsT b+<TTq y] X+ 100 55 100 31 100
4.5 X+> eq KsT 6. e sTe
7
6
4
28
8
2007 3.70 X |&TTq |\\ X+
7. eT<bq+ (2005)
+Z ~.
7.8 4.4 11.7 0.6
0.3
ejqT\T d+es
|uT s>de\ MT< rdT+Tq eT<+ (sT)
$Xd+ b e&+ |\T
8. b> >y] X+
21 32 32 19
14
HH{ |sTTyTs+>+ 9. &s T
19 14 35
6
21
y<de\ eTTHsT. (10 y\T Hu)
6
B+ |sTTyT y< + u\ 10. qsT\T,s d+~ 100 10 80 13
(10 y\T Hu)
|]XeT nsTT+~.
11. &+{dT \ T
12
1
8
1
4
y< de\ d+ |\T eT (10 y\T Hu)
12. |& \ T(10y\T Hu) 34
30 83
9
39
CT qT+& KsT|Te&+
|]+~. 1987 <X+ 13. &| y< s+>+ KsT 10.1% 4.3% 10.4% 4.1% 8.4%
14. yTT+ y< s>
yTT+ s>de\ MT< #dq de\ |uT + KsT 70.0% 44.7% 76.9% 26.2% 81.7%
KsT 70 X+ KsT |\T 15. |sTTyT y< KsT 30.0% 55.3% 23.1% 73.8% 18.3%
d + C T\+ |T 16. @{ |uT KsT
18.1% 9.9% 18.2% 3.7% 15.6%
q<. 2007 d+ y< s> s+>+ X+
KsT 90 X |]+~. 17. d+ KsT X+ 49.6% 92.0% 56.6% 89.9% 62.7%
d+ KsT m+ |] 18. eTT+<dT s> #*+ | 42.6% 7.1% 40.1% 2.1% 6.9%
keq |\T y< de\ |< \ KsT X+
19. s>+| \d] KsT $ 4,409 $ 108 $ 4,209 $ 40 $ 3867
n+ <s+ nesT. <
20. |uT + #d \d] KsT $ 3,086 $ 49 $ 3,236 $ 11 $ 3161
(sT ysTT | |J)
y<s+>+ | d+
48
nyT]
78d+
8
8
99
100
8
5.2
14
27
98
16
31
15.7%
45.5%
54.5%
19.5%
22.6%
63.5%
$
7285
$ 3317
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
|s ekH\T
49
y<s+>+ | d+
50
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
+
21
_ksY y&
kH e]H
n+&=s
e
d+>|P sY
dsTTH
zeTH
dj
bH
Hs
bsT>
yTTH
^dt
dt+&
\+sYZ
H<s +&
jTHf& +>&yT
s+&
y<s+>+ | d+
51
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
=\+_j
22
d&H
23
|Pdt
24
s
25
k~ ns_j
26
jTHf& nsu @$Ts{ 27
CsTT
28
yTTs
29
q&
30
|H +&
31
d*j
32
33
&HsY
34
&=$T
35
k]
36
jTHf&
37
k$j
38
+&j
112
y<s+>+ | d+
52
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
53
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
54
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
|uT s+>+
s> d e\T
y<s+>+ | d+
55
y<s+>+ | d+
56
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
58
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
60
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
61
y<s+>+ | d+
62
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
\ T
y<s+>+ | d+
63
y<s+>+ | d+
64
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
65
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
66
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
& . lydse
+~ |{ q T #&+&.
s=s{ dT|T\ BT> |*\qT
rdTed, eKsT y< q dT|T\T
n+~dTH sTT. ydy \T $<+ > +f, |uT \T
e+ s=s{ dT|T\, |< dT|\ eyT
bV\T d, y< us+ #dT H sTT.
2007e d+es+ eTqsh+ |uT + |<\
/ s T \ HDyTq y< + +<\q <X + s>l
|< |yX|{sT.
|< + e\q =+ eT+ ]H, Bs *+>
|uT y< s> eed |L $<+>qT y~
ysD dTeT+s TTH kq+ +& y< KsT @jT{
jT&T |]> $<+ > #dT + ~.
eTq sh+ s> l |< + >H, s deT>
s> ;e |<+ +~. s+&T |<\ s
ek #&+&.
s>l deT> s>
ds
+<|<X ;e |< +
s
1. |>T\ s+<+ 40,000/`
13,500/`
|& |s wH
2. bk|
22,000/`
11,400/`
n|+&dMT
3. bk|
18,000/`
|Xj
T + |s wH 35,000/`
G exploration of CBD
s>l |< + s T, s s H s {+ |
HsTT. @$T{sD+? C s eTqsh+q
Jeq ejT+ me. &s T , q]+>, s dV jT d+~
J\T eTq sh+ |yT dT|T\H 35%
me> +{sTT. s s>|< + 10 |& \
dT|T\T L& y< de\T n+~+#{ ns +~.
s>l 50 |& \ dT|T\ eyT ns
+~. s> l |< + q, eT< s> |\ J$\|
|qTus+ |&+ ~. >T+sT q>s+ s>l |< +
67
>dT 16`31, 2011 d fy T
y<s+>+ | d+
68
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
seTT+<T, eqs |y
T dT|T\ ds s T |P]> ns *eZ +&*. (2) &s T 24 >+\T &{
+&*.
m |]>j #&+&.
q dT|T\ |#d #eT+~ q]+> d+~
s>l
s>l
&^\T e. ysT &s T |s yD
d+es\T>
ds |sT
eTT+<T (2007)
s
|#d H| D+ k~+#sT. |uT + rdTsuTq
= +<q \ e\q Ms+<] eTeT&> <>\
24 >+\ &T | djTsY &s T
25,000/|
qT+& | +#* +T+~.
H=| |s wH #d 8,00/` qT+&
ef
<s dT|T\T XX+> eT&, |\T
10,000/`
+<\ sy* edT+ ~. <s qwu Tq~ >MTD
& s
75,500/` qT+& 25,000/`
|\T.
10,000/`
30,000/`
eTq < X + 1960 < X + n eT+< T \
<s T b s>;e 15 |& \ dT|T\ ns <TD\ ns *qZ bsddt +&\q +<q #sT.
e eT+~ bsdd\t T n+<TuT +&+ e\q,
+~. s>l |< <T .
s=s{ dT|T\ |uT bV\T : <TD\T eT & |\T +<T\T |&* edT+ <,
+<|uT+ 2003`04 ] d+es+ qT+& |uT + >V ++~. eT+<T\ <TD\ |#dT q y
qT , |\ T sV+ rsT \ T nsTTq y]
dT|T\ |P]ksTT |]XeT VL<qT *++~. D
n+<T |T& |fy ] bV\T +~. d]|{\T n+<#ksT. <s eT+<T\ <TD\T
< 100 |& \ T / |q +& dT|T\qT ]d5 eT& +&, |\ +~ +& #d+~.
n< $<+ > |uT + eTq sh+ q dT|T\
d+\ <jT|qT +& $TqVsTT+|. = b+\
qT ,
u {sTT+|, ]dw H #\ s<T +{ bV\T |#dT q ns *qZ q]+> d+~ D
L& #sT. bV\T |< dT|T\T, s=s{ |\ T sV+, |#jT { nqTe> d]| {\T
y*.
dT|T\ u> <V<|& + ~.
24>+\T &s T &{ +&\q +<q |&T >T,
|uT + @$T #j * :
_j eT++ ydq T> +~. me b+\
\ b+\qT, eT+& \ +<\ 25 q dT|T\ &s T dT| +b+&H yd+
|&\H e +& dT|T\qT H\=\{ +{sT, m|&T eds |]d eH VsT nesT.
eTT+<T e# &s, .|.eyT #d \ { nqT HV dt &s T &s T 20>+\T &{
|uT + e& TTD, s +T s \ ssTTr qf. q dT|T\ +& me eT+~ s>T\T
u $T ]dw H #\qT s<T #j *.
ysT |w+T { 24>+\T |s yD
neds+ <T .
|uT + => |y T dT|T\ HD |s>\q C +<q .d.jTT. q dT|T\ eyT
<X+, sT>TTq nee\qT s~+#\q neds+. { nTe+{ dT|T\ eyT
\ + = +<q \qT rdTsy\qT+T+~. n +<q qT e]+|#j
*. q dT|T\qT +<q
+<q\ = V+#>Z$. eT]= eed qT+ $TqVsTT+#*.
|L\{ <]rd$.
eTq<X neds\ >
Z T> eTq $<H\T +&*.
<:` ddT\sT usT MT< yj\q +<q 2/3e e+T >MTD b+\T q eTq <X+ |\
# V+#< q~. B e\q bs<s |sT>TT+~. eTT+<T> y< ks\T n+<TuT +&*. n$ q
eT]= +<q\ e\q dT|T\T eT&sTT. dT|T\T eyT #jT >\e, q>s\ +& s=s{
eTTKyT s +&T n+X\qT |]o*<eTT. (1)q]+> d+~ dT|T\T <T.
y<s+>+ | d+
69
y<s+>+ | d+
70
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
sTu sH MT
- & \] $jT\
s
T
u ys d t e\q *> n+Ty~. ~ e
qT+& eTs= e <>T ,Z TeTT, Xd, e\+ e{&& +
y~ \D\T :
eTT+<T s+, \bT, dTe , s=+|, eTTs&+ ,
sTy Xs+ MT< <<TsT eksTT. k] Xs+
L& $T*be&+, ms&&+, +&s\T,
H=|\T e+{sTT.
\D
\T # d\+> nd\T >eT+#
ksTT e+&=#T.
sTu y~ kq Xe\ e# y\T :
1. X\T (s) 2. >T+& y \T 3.#$
H H 4.#eTT&T 5 yT<&T H H 6. T~ e+<+
7. \ e+{sTT.
>s ky\T, * >s + H Xe #bjT |e<+
e+T+~. y\ |{q _&\T *<+&T\
]+ >, ke+> useTesT. * >s + yTT<{
3 H\|\ y~ k y \ |e<+ me
e+T+~. 90 X+ Xe\ y~ y|dT + ~.
Xs yjTeT =s
dV Jeq jT q |, q& s eTTq Xs
XeT\T d]jT q b +&eqT $ =se& d\
d+b|d T + ~. Xs d\ e\q <V + dV yTq
y<T q qT*H L& d]> |#jT <T (Insulin
Resistance) < eX |sT>TT+~. |*+
eT<TyTV+. <Ts<weXT sT> d+u$d J$
\eT+ y< T \ |s yD
H >&b *.
eT<T yTV+ q T++ MT |\\ qT $yV
ee<T Xs d\ $wjT+ d< MT eTqdT
yT<T\T +&*. qejTdT b, q&$T
ejTdT &\ T, <> XeT, yjTeT+ +&*.
eTT~$T $TyT q uq+ <jT +, kjT+ 1..MT.
q&e&+ s> |s yD
eTTK+.
J$| n\yT
n~ y<T Vs+ rdTe&+. +T
=e |<s\ T, HsTT, yq, MT>&, jT>s\ s\
y<s+>+ | d+
71
y<s+>+ | d+
72
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
73
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
74
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
75
y<s+>+ | d+
76
y<s+>+ | d+
b+<*. *d |#j *.
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
78
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
79
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
80
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
d+b<q esZ+
s>|]XeT
s> |\ +~+#+ e b
+<+ #| y =+eT+~ HsT. |uT +
|, s> |]XeT, eTs | &sT, +
|, ||+#+ jTT< |]XeT s me
<jT+ b+<TTq |]XeT s> |]XyT ! +>
n~ s> |]XeT <T. nHs>+ MT<, s>+ MT<
|]XeT { nHs> |]XeT, s> |]XeT
nqe#T s>+ |]XeT> $\d\+f |\
s>+ s+s+ bH +&*. |\ s>+
bsTT s>\T edH +&*. n+<Te\ |\ s>\T
nH de<T \ MT<, |H<T \ MT< |H<T\T | eyT
s> |]XeT |. s> |]XeT H\T>T
u>\T+{sTT.
1. |s wq ke : |s wq ke j sT#d
|]XeT. B e\ |]XeT dCe> q&y\+f
|\ $]$> |swqT s>*. nedseTTH
bsTTH s>*. n+f n|& |]XeT\T
j sT#d edTe \T KsesTT. 25 @+&T <{q
&y] >sd+#T\T HsTT { >sd+#T\T
rdyj
* n+{sT. >=+T H=| n+f {,
& T | H=| n+f n|+& rj *. u \T
e#sTT Xe|{\T L& jsT#jT{
nu +s+ < H d<++ y]~.
2. | k<H\ |]XeT : # |< |< |
k<H\T e#sTT. = TqT qTe&
| d]. y{ es @ deTd <T . nedse TTH
b sTTH |\ T $|+> #sTT+#eTH~ eT<
\+ |*+~. @ q u< #| H \ qT+
\T < { kH (Cat Scan) rsTT+#Ts<
n nq&+, s | #d T ssD
#jT +
y<s+>+ | d+
nH #q eHd,
& $. Vs &
s # & +&H
|\ T db sT #d ne e# #b+ nH = <sD
e+~. B y< eT<\+ eq =
n\+s+. s &s T <>sZ e m-s rsTT,
n+ \TdT+ ~ n, k+> #sTT+#T+{ n
e{& <X e+~. &s T +f n | qTq
yTwqqT me qeTTsT. |\ |]XeT q+
ueC +< rdTe+~. es M{
j sT#d y u>T|&sT . q+ eTTqT>TsT.
3. eT+<T\ |]XeT : eT+<T\ |]XeT s>
|]XeT eTTKyTq u>+. eT+<T\T \+
s>s< X |De n+ T\ qT+ jT|&
sT. d&H, _H +{ # nH n+Ts>\T
eTTKyTq j+{j{ @MT |eTT+<
>T eZ TTK+ |{sTT.
|Cs> $<H\T (Public Health Measures)
ksq s>+ nqTd]+q+<T ~ k< eTsTT+~.
<VsD 1940 jT s> yeTH,
db yT d H nH eT+<TqT |{&T . 1940 eTT+<
_{H j
T s>+ >
Z + yTT<+ ~. sEq j
T
|~ $T+ eT+<T\T esT HsTT. eTq
<X+ jTs>+ |sT>TT+~ >Z+<T.
n+<T jT nH ke s> eT+<Tf
#\<T. q+ +& =qT>\T X |s> +& H
s>\T |P]> bjTqTe+ \. =qT>\T X
\yTq +& e>s \T =qTy*.
eT+<T\ X |]$T +~. $#DsV+>
eT+<T\T y& $\Tyq d+|<\ qT e< #jT +>
u$+#*. eT+<T* ybs dsT\T> neTTH
81
y<s+>+ | d+
82
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
83
y<s+>+ | d+
84
y<s+>+ | d+
- _*+>\ d sD |+<T\, \
sT>TTHjT,
- eT |s dt V essT d]>Z VsT s, n+<T
eTTK+> eT> V essT sj \T #jT + |
|HM T #jT s, y nd\T |HM T < eT |\\
#<T e\ edT \T e,
- |e T V d+s eT+<T\T+&e, q <T
eT+<T 20 &u bd H dT+ {eT,
- >e eT sD
< ,
- sjT HjT\T eT nqTL\yTq y]
|D \ ~ #sTT+#T+{s... n+THsT. M{
=H H C\T e nq+ <!... |]d ....
&s T >e\ by\+f @+ #j *? :
- |q #| q deTd* eTT+<T |]w]+#*. >e
|#d &s me J\T y*.
- M] +{ n< $TqVsTT+| +&*.(Rent Free
+ |D \ +& &s +{
Quarters) |dT
nyqT me dTH sT.
- yT& J #s |& d+ = d+es\T
>e\ |#keT u+&T ssTT+#Ty*.
n|& n+^]ksT . < eqd+ > d<e TesT.
= d+es\T |#d n& XXs+ e~*bT+~
< nqTqsTTH d<e TesT.
- >e\ |#dH bdT >&TjTwH |
sjT& ns edT+< |uT+ |{+#e#T.
nd\T &^H = d+es\T >e |#dq s
eyT keT |{ + #e#T.
- yTT<{> >eT+ bd+ > #sqT+& -
|\ eT |\\ T d\T deTd |<> +&<T .
n|&T M] \ Vd, |H ~ #d
|\\ m*yT+ d\T $< |Pse T+~. s
d, qs d e] |\\ V d\T
#<T e |Pse T+~. B &s H #]+ z |< +
|s+ neT\T s|
+ wy T y nk< + nsTT
<T.
y< $< (Medical Education) :
H{ y< $<sT\ >MTD H @yT$T s>\T
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
85
y<s+>+ | d+
86
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
88
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
89
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
90
y<s+>+ | d+
y<T\T ` y<s+>+
]fs Y yT& |d s Y
y<s+>+ | d+
& . eTTs<s Y se
(AFMC)
|\ s> d+sD
us |uT + KsT #dT q~
# e ||+ # s> d+d (&V#Yz) z
y~ *|+~. dTesT> e s1444 (32
&\sT) eyT yk+< |s=+~. C> $&T<\
#dq y~ s eTTU+X\T M...
us
Y Jeq |eD+ 2000 d+es+ 61
@ +&> 2009 H{ n~ 65 @ |]+~.
2009 H{ ||+ # Jeq |eD ejTdT 68 @.
us
Y s>+| \d] KsT s1444. <
<X KsT s2,07,169 (4590 &\sT) >
+~. n+f usY KsT b* 140 s T +f
me.
d+|q <X |~s
T me eT+~ y< T \T, 12
y<s+>+ | d+
91
y<s+>+ | d+
92
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
93
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
94
y<s+>+ | d+
T
\
<
T
s
>eT #q+
` +&sT syV Hse
]w s Y q T + > L
d + \T
|f d T H s T .
n+< s
ys + sE\
s T y
eqys. d+\T nj
&s >Y sT u>T s sE
~q| s | >
#<T eHsT. bsddt ne{
|w+qT H #d eT+<T\T
L & d T H & T . ns > +
s T y & s Y > s T \
+<+ H& |dsY
MT{+> e+< #| dT|
J| eT+& \ +<
y[bjsT.
<+ #dTq H
dT| |rsT nse TsTT+~.
&s Y MT<, d+~ MT< |+ s<T . <jT + e>H
>eTdT\ T \\T rsT& y[ L&
dT| |qT+ y*+<. }]|H }
*dqTq dT| >T]+ >eTdT\T mes
|{+ #Tbe&+ >T]+ H u<> n|++~.
y<s+>+ | d+
y<s+>+ | d+
95
y<s+>+ | d+
96
y<s+>+ | d+