Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
1
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
2
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
rmwdum
2 cspfaomrdwfaqGnDtpfudkarmifESrrsm;odkU
uAsm 32 atmif r k d ; 0if ;
3 &J & if h o uf Z G J abmfvuefom;owform;
pHy,fawGazG;azG;v_yf æ æ 34 =unfrGef
4 rif;xufrkd; (GHRE) taumif;qkH;ukday;yg
qEN 35 *gr%d
5 {&m wyfrawmfr[kwaf wmh æ æ
vif;vuf=u,fwyGifh 40 tm[m&0d k i f ; awmf o m;wOD ;
6 tarmif a usmif ; om; tm[m&pmtkypf if
vli,fhtm;rmef 41 armifpkd;csdef
6 (ck d i f ) ay:xG e f ; atmif pdw"f mwfEiS ahf tmifyJG
yef;wkdif'Drkdua&pD 43 &J & if h a tmif
7 &efEkdifxGef; {nfhonf
&HokH;&H 45 uk d & if = o
8 apmrmef a&$0ga&mifawmfveS af &; æ
c&rf;&ifah &mif æ æ bmomjyef
9 0if ; armif 28 JOYCE SLOANE
igjzwfoef;&m æ æ jrefrmEdik if ±H dS owif;rD',
D mææ
10 armif a csmEG , f a0zef a &;
ae@a[mif;rsm; 26 '*k e f w m&m
11 ck d i f a tmif a usmf (ppf a wG ) vl@tzG@J tpnf;ESihf æ æ
rk;d ,Hvi$ v hf #uf æ æ
0wÅKwkd
tawG;tjrifESifhokw? 38 uk d v wf
&o aqmif;yg;
&oaqmif yg;// a=uuGpJ dwf
12 armif p G r f ; &nf
txl ; aqmif ; yg;
jrefrmh ynma&; æ æ 17 a±$tdrfpnf
14 armif o pf q if ; acs (ok@d ) &Jabmf &Jbuf
a&S@a&;aqG;aEG;c%f; armif t m[m&
20 OD ; vif ;
23 armifatmifvD ( tm[m&pmapmif )
q&mESihf 'um
24 nDvif;quf bavmufrS o½kyfaz:yHkrsm;
tEkid rf cH armifatmifvD (tm[m&pmapmif)
3
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
tm%m±l;wdk@&J@acwfqdk;pepfqdk; csKyf+idrf;&rnf?
tm[m&0dik ;f awmfom;rsm;?
4
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
pHy,fawG æ æ
azG;azG;v_yv
f @kd
1?
ta&mifwliSufawG
qHkrSwfwckudk OD;wnfysHoef;oGm;=uwJhae@u
pHy,fawG yGifhvdkufwm
azG;azG;v_yfvdk@
tarhrmS w&m;eJ@ajzvnf; r&bl; æ?
2? tESpfESpfq,fumv æ
igw@kd æ [kww f ,f æ
aEG;axG;aom tartd&k @J æ tESpEf pS q
f ,f æ?
&ifcGifrsm;
tdrfrsm; pHy,fyGifhawG=um;rSm tar+yHK;w,f æ
tarrsm; aomu rsuf&nfpawGeJ@
cspfolrsm; emem=unf;=unf; +yHK;w,f
tem*wfrsm; ukefvGefcJhwJh tcsdefumvawGeJ@
ydkifqdkifEdkifcGifh&Sdaom t&mrsm; a&muf&SdvmOD;r,fh ae@opfawGrSm
xm;&pf csef&pf tarh&J@pdwf[m om;eJ@xyfwl
ausmcdkif;xGufcGmcJh=u atmifyGJudk ayG@zufr,fholyg
,Hk=unfcsufawGu tar apmifah ew,f om;a&
pHy,fawGvdk yGifhvdkufwm pHy,feH@awGeJ@r$rf;xHkaewJh tarh&J@pum;
azG;azG;v_yv f @kd æ? om;&Sd&mt&yfqDudk
o,faqmifoGm;ay;ygvm; av!Sif;uav;a& æ?
3?
tckawmh æ 4?
q&marmifaomfu&J@ ta&mifwliSufawG
tESpfESpfq,fvnf; r[kwf/ qHkrSwfwckudk ysHoef;oGm;=uwJh ae@uvdkygyJ
AdkvfrSL;cspfaumif;&J@ om;&,f æ tckvyJ J
tESpfESpfq,fvnf; r[kwf/ pHy,fawG yGifhvdkufwm
El;!hHaom ESvHk;om; azG;azG;v_yfvdk@
cHEdkif&nfeJ@ tm;wifxm;cJhwJh tarhrmS w&m;eJ@ajzvd@k r&ao;bl; ? ?
tartdk&J@ rsuf0ef;rsm;rSm
pGef;xif;ayusefaewJh
aomu&J@ twdkif;tq &J&ifo
h ufZJG
5
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
qEN
arG;XmeD a&Tjynfjrefrm Adrmefeef;qDodkY qkawmif;& tcgcg….
tawG;vTmpD aejcnftjzm pdwfrSmrSef;&G,fq udk,fhpdwfrSm ajrhcsrf;/
wrf;wum vGrf;pmzGJYydkYuAsm om,mcsifyg&JU
aMomf….use;f rm&JUwdYkjrefrm/ tmPm&Sif pepfqdk;awG csKyfNidrf;vdkY
½kwfodrf;&if b,favmufaumif;vdrfhrvJ
wyg;ajrrSm taeMumaomfvnf; tEIwfvu©Pm taygif;udkajymif;
oGm;av&mrSm jrefrmta&;qdk tusKd;jzpfapwJh taMumif;w&m;udk
rem;raeyg tcgra&G;ygbk aygif;pkum tcgrvifhapyJ
aqG;aEG;r,f b,frSmjiif;ygvdrfh tem*wf tajcomatmif
aoG;csif;,Sufjzm/ urÇmywf azG&Smprf;vuGJU
jrefrmh Zmwf0ifcef;/
tvSa0qm pdrf;vef;EkopfapwJh
jrefrmhjynfrSm Nidrf;csrf;qktESpfawGudk rif;xufrdk;
xkqpfum ay;vdkufcsif&JU (GHRE)
ab;b,mawG a0;uGmapaMumif;
6
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
vif;vuf =u,fwyGih f
• trsm;jynfol
oabmrwlwhJ trde@f tm%m[lor#
wm0eft& zDqef=uwJh
vlx&k J h ESv;Hk tdruf kd &du
k cf wf
rkew
f ikd ;f twdu k f
vrf;opfazmufvu kd wf ,f?
• jAKef; - qdk
tarSmifxrJ mS
tvif;p &Sio f ef
&ifcek o
f aH wmif rrSeaf wmhb;l ?
• vufcsK;d a&wGuf
ESpcf sD c&D;vrf;
=urf;wrf;cJw h m trSeyf ?J
{&m
23/9/2008
7
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
vli,fhtm;rmef
a[h æ igw@kd vil ,ft h m;rmefe@J
igw@kd wikd ;f jynfukd enf;ynmtopfawGe@J yef;wdkif 'Drdkua&pD
ajymif;vJypfvu kd cf siw f ,f?
acwfaemufjyefqaJG ewJh
tawG;tac:awGe@J tm%m±_;orm;awG&@J
vufcsuaf wGe@J igw@kd wikd ;f jynfukd
ya'\&mZfacwf u|eaf cwf vlw@kd ae&m TurBm0,f
t&if;&Siaf cwftjzpfe@J wef;wltcGit hf a&; wlr#avatmif
acwfaemufjyefqaJG ewmudk vl@tcGit f a&; &=uavatmif
vufrcHcsib f ;l 'Dru
kd a&pD xlaxmifco hJ nf æ
vH;k 0vufrcHcsib f ;l æa[h?
wdik ;f jynfwikd ;f wdik ;f jynfwikd ;f igw@kd wikd ;f jynf jrefrmjynf0,f
ajymif;vGrJ a_ wG[m vli,fawG&@J wef;wltcGit f a&; wlr#&@J vm;
tod^m%fw;kd wufcsiw f phJ w
d ef @J vl@tcGiahf &; &=u&J@vm; æ
ajymif;vJc=hJ uw,f?
,ck igw@kd aewJh *syefjynf[mvnf; todynm r&S&d mS aom
vGecf aJ om q,fpEk pS af ygi;f rsm;pGmu wd&p>mefawmif aer,ft h rd u f kd
vli,fawG&@J ajymif;vJcsiw f phJ w
d ef @J olw@kd u,
kd w
f ikd f aqmufvyk Ef ikd .
f æ
wdik ;f jynfukd ajymif;vJc=hJ uw,f?
igw@kd acwf igw@kd i,fwt hJ &G,rf mS igw@kd vv kd m; 'Drukd a&pDum;
wdik ;f jynfukd wd;k wufz@kd igw@kd u,kd w
f ikd f wnfaqmufro S m
ajymif;vJatmifrvkyEf ikd &f if &Edik v
f rd rfh nf yef;wdik o
f @kd qD æ
igw@kd wm0efraus&m a&mufrmS aygh
igw@kd &@J vli,ftm;rmefe@J Tpepfum; jzL/ eD/ jym/ 0g rcGjJ cm;bJ
vuf&pdS pftpd;k &udk wufnv D ufnD 'kuQ okc t00ESihf
qef@usijf zKwfcs+yD; qif;&Jcsr;f om tjzmjzmudk
wdik ;f jynfukd ajymif;vJ=uygp@kd em;vnfciG v hf w G f nD!w G pf mG jzifh
tcsed w f efaeyg+yD aemufv=J uaeyg+yD tm;vH;k nDnm aqmif&u G rf o S m
ajymif;vJ=uygp@kd æ ajymif;vJ=uygp@kd æ ajymif;vJ=uygp@kd æ raoGrck s 'd@k &Edik rf nf
yef;wdik f 'Drukd a&pD æ æ æ
8
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
igwk d @ tm;vk H ; nD w J h t oH
vG w f a wmf a c:&ef 0k d i f ; vk d @ &H /
wk d @ awG n D n m 0k d i f ; &H r S
jrefjynfom,m at;rnfy ? ?
&efEidk x
f eG ;f
vGwfajrmufe,fajr/ukd&D;,m;
9
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
“c&rf;&ifha&mif 'dkifrif;&Sif;”
cspfola&
ig[m udk,fh&Sifoefr_twGuf pdwfrSm ESmap;acsmif;qdk;jzpfaewJhig
avudk udk,fwdkiftoufatmifhypfvdkufwJh (&ufvGefaq;jym;awGom +rdKcs)
ae@cif; =u,fwr_efqdkwm &ifcGifwHcg;csyfawG ±dkufcsdK;xm;cJh&+yD;om;
rif;odzdk@aumif;yg&J@ æ? armifacsmEG,f&J@
cspfolppfppf &efolppfppf igrodbl; æ?
b0rkefwdkif;qdkwmawGav
rif; wrf;wrf;ww &GwfqdkjywJh E_wfcrf;awG trsm;}uD;udk
uAsmav;wyk'fESpfyk'fudkqkwf+zJv$ifhypf&wmavmuf rif;erf;=unfh+yD;wJhtcg
b,fcufxefyghrvJ æ? b,fol@twGuf
cspfolppfppfjzpf&JovJ æ?
jrpfwpif;udk rif;twGuf
ig ydkifcGifh&csifw,f rif;udk,fwdkifyJ
b,folrSawmh csufcsif;vufiif; awG;&pfcJhygawmh æ?
crf;em;wJhcspfol rjzpfEdkifbl;aygh æ?
ig[m rsOf;a=umif;awGeJ@
a0;Edkifor# a0;a0;rSm apmrmef
aecsifolrSef; cspfolodygh&J@ æ? (rE Wav;)
10
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
ig jzwfoef;&m vrf;wvrf;
,loGm;prf; avmu}uD;qdkvdk@
,Hkcsifovdk ,HkchJw,f ?
a[m'gu æ
toufw&m rae&wJh urBm
tr_w&mayG=uwJhurBm qdkordk@
&if;csifwmudkvnf; &if;cJh
eif;csifwmudkvnf; eif;cJhwmygyJ ?
cifAsm;wdk@ajymwJh b0udk
“a[m'Dvdk cspfwmygAs” vdk@
vufESpfzufudk qef@wef;vdk@
+yHK;+yHK;}uD; rdwfaqGzGJ@vdk@
tcsdefrSef tdrfuxGufvmcJhwJhvl
vG,ftdwfwvHk;om tazmfygcJhwJhvl
+rdK@}uD;xJ ysm,mcwfcJhwJhvl
tckvdk jyefvmcJhwm
vrf;awGu rsm;vScsnfvm; ?
“ud,
k vhf al & æ
avmueDwdudk ar#mf=unfhawmh pwdk;qdkifu ypPnf;awGuawmh
rD;tdrfvdkvdk ydk;pkef;}uL;vdkvdk wae@wjcm; rufarmp&maumif;oAs ”
tcsdefumvudk iHk@=unfhawmh
arSmifrJvGef;wJh wGif;euf}uD; ? vufckyfwD;+yD;
t&rf;uma&m vSrf;rac:ygeJ@
q&maygif;vnf; pHk+yD rsO;f =um;qdak yr,fh tE &W m,f&w
dS ,f ?
ausmif;aygif;vnf; pHk+yD
pmtkyfxlxl}uD;awGvnf;
ydk;pm; jcudkuf rd_wuf 0if;armif
cyfoGufoGufajy;&vGef;vdk@ aES;cJh&ygw,f ? tdkif'D,m {+yD 2003
11
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
tarmajyaomufzdk@ a&waygufavmufyg
oE Wdokcavjynf
ae ha[mif;rsm; aer0ifcJhygbl;tar ?
tar&,f
avmu}uD;u om;&J@wHcg;udkzGifhray;cJhbl;
&eH@ar$;+yD;
tyGifha0aºuwJh ca&yifjrpfurf;yg;av;rSm
vGrf;p&mae@&ufawGcsnf;ygvm; xdkifcJh&wmvnf; ESpfoHk;q,fyg
xkxnfeJ@ twHk;tcJawG tar&,f
ypfxnfch &H ? usaemfh&J@ ESpfoHk;q,f[mvnf;
udk,fhudkq,fcJh&wm ESpfaygif;oHk;q,f t&H_;awGcsnf;ygyJ
wcufwcJ}uD;yg usaemf a&mufatmifoGm;cJhygw,f tar
&moDqdk;oGrf; vrf;r}uD;ygvm; jzpf+yD;om;tjypfawG
&moDopf yef;opfwa0a0 aysmufysufvGef;cJh
igwdk@wawGvrf;rSm trkef;udk zefwD;cJhayr,fhvnf;
Zvyf cwWm urBm}uD;rSm bmrSvnf;vGrf;p&mr&Sdawmhygbl;
tif=uif;0geD wu,fawmhvnf; [kwfygw,f
awmf0ifydawmuf b0qdkwm avxJu zkefr_ef@av;ygyJ
aygufyGifheDeD&J&J ckawmh æ
aEGudkaomuf=u+yD; tcGHuzD;rSm
tonf;at;jr=u tarhom;[m
oli,fcsif;‘azmfa0;’a& rdkufvHk;}uD;}uD; opfoD;awG a0a0qmqmoD;vdk@ ?
tdkcJvS emcJh=u bk&m;wdkiftvGrf;awGeJ@
b0[m ajy;vrf;jzpf+yD; armifacsmEG,f
avmu}uD;[m (ra[oD 'DZbFm 2001 rS)
12
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
rdk;,Hv$ifhv#uf æ ysHESifhqJ
ae@vJrod nvJrod
rcsdwJh&if emusiftufuGJ
t+rJaomu yGufxqlwdkif;
rkefwdkif;yrm pdwfemtdyfruf
&ufpufpdk;rdk; t+idK;w}uD;
ac|;oD;ckefayguf wufacguftH}udwf
t&dyfrJzkH; ±kyfvHk;ryD tdk æ
rsuf&nfaºuqJ tm;cJpdwfopf wdrfudkiHk@=unfh cspfonfholrsm;
xkqpf&kyfºu rmeavScg; csefxm;cJhI 0rf;enf;rsuf&nf
wufoGm;ap+rJ atmifyGJtvH aºuvGifhvnfvsuf c&D;qufjzpf ?
rdk;,Hv$ifhv#uf ysHESifhqJ ?
tdk æ
wdrfyef;yGifhwk qpfxkyHk&dyf wdrfudkausmfjzwf r&yfrem;
twdwfrsm;pGm wcgr[kwf cGJIoGm;csdef pdwftm;i,fvsuf
rdk;csKyfae@rsm; 0dk;0g;+cdrf;[ef tdrfjyefcufrSm pdk;cJh+yD ?
jrifjyefavwdkif; pdwf±dkif;tm;i,f
awG;e,fcsJhqJ wdrfxJ±kyftif tdk æ
toGifqef;jym; av;yg;ESifzGJ h =unfhvdkufprf;yg
wHk@vSnfhrl,m wdrfv$mrdk@rdk@ wdrfyef;cif;rSm wdk;nSif;avoH
pdwfndk@ovdk &ifudkwkefcwf &ifcwfoHESifh rdk;,HjrifhxJ
rwfwyfr& xdkifr&ESifh ysH0JqJav pdwfxJqkawmif;
+ydKusumoGm; tiftm;csnfhESJ@ pepfa[mif;+zdK topf}udKzdk@
tvSnfhtajymif; wdrfaqmif;xD;jym tdrfudkjyefvrf; wdrf,Ofwef;q
vdrfhumvl;vGef@ r0Hhr&J jyefprf;csifrd &ifrSmylqm
+yHK;Ijyv#if qufESifc&D; raeomav æ æ?
zefwD;atmifyGJ t+rJ&Sdv#uf
rdk;cufvuf=um; rsufESmrsm;pGm cdik a
f tmifausmf
wdrfv$mndk@0J &J&Jo¾ef
rdk;,Hv$ifhv#uf ysHESifhqJ ? (ppfawG)
(Zlvikd f 22 &ufae@ e,l;a,muf+rdK@omG ; av,Ofay:
rSma&;zGJ@aom c&D;oGm;uAsm)
13
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
odef; / / udNk ird ;f a&? a[m'gav; em;axmifMunfpY rf; odef; / / Ny;D cJwY YJ tywfu ajymcJMY uovdak ygYAsm? o
yg? ]]ZrÁLwcGiw f iG jf zif?Y vltoGit
f jyifEiS w
Yf uG? rlt abmrwlEikd w f mawGjzpfaywJY avmuqdo k [m ud, k Yf
qifqifawGEiS ?Yf t,ltiifrmS awmY? wlcsiv f wJ Ml u? tBuKd uu f rkd vduk ?f olpY ½du
k of bYl mom olo Y abmol
rwlcsiv f aJ eMuaygY? jzLjzLpifpif jA[®p&d,*dP k ;f awG aqmifaewmrdYk vufawGUeJEY iId ;f ,SONf y;D oumv ud, k Yf
eJY...}}/ tBuKd urf [kwaf omfrS xnfo Y iG ;f pOf;pm;xduk w
f ,fqkd
Nidrf; / / [m; aumif;vScsnv f m;q&mode;f &,f? tJ vQijf zifY vufcw H mrcHwmaemufxm;? ESv;kH om;jzLjzL
'g b,foYl av;csKd ;Bu;D ygvdr/Yf pifpifeYJ em;qifawmYMunfo Y ifaY yw,fr[kwv f m;Asm
odef; / / b,fo Y [
Yl mjzpf&ygYrvJq&mNird ;f &,f? q&m Nidrf; / / rSeyf g? uJ tJ'gjzifY em;qifayawmYAsm? Ny;D cJY
Bu;D ocifu, kd af wmfriId ;f &JUav;csKd ;Bu;D aygYAs? uAsm q wJY tywfu pum;jyefqufvu kd Mf uatmif? Ny;D cJw Y m
&mudkNidrf;a0&JUaqmif;yg;wpfyk'fxJrSm aumufEkwf tusO;f jyefcsKy&f &if pGex Yf iG t f &if;½Sipf epfe'YJ rD u kd a&
az:jyxm;wmawGUvdkY rSwfxm;&wmAsdKU / pDukd '*Fg;wpfc&k UJ acgif;eJyY ef;vdk oabmxm;cJMY u&m
u 'DuaeY cGjJ cm;Ny;D Munfv Y mMuw,fw?YJ tJ'guvJ
Nidrf; / / tif; rSwo
f m;avmufygayw,fAsm?avmu tar&duefor®w bk(½S)f tpd;k &&JU urÇmwpfvmT ;'Drkd
rSm vlawG[m toGit f jyifcsi;f rwlMuovd?k rlawG? ua&pDxGef;um;a&;rl0g'eJY ta½SUtv,fydkif;vuf
0g'awG? taumuft,lawGawGrmS vJ rwlMuwm[m awGUjzpf&yfawGuMkd unfNY y;D a0zef apm'uwufvm
obm0yJ? 'DawmY wlwmrwlwmu ta&;rBu;D bl;? MuwmyJAs? bmoma&;tpGef;a&mufawGeJY tMurf;
pdwo f abmxm;jzLjzLpifpifeYJ jA[®p&kd w
f &m; vufuikd f zuftzGUJ awGukd 'Dru kd a&pD&UJ tajccHjzpfwaYJ ½G;aumuf
xm;Muzdo Yk mvdw
k ,fvYkd q&mBu;D u qH;k rxm;wmyJAs yGJ a&pD;aMumif;xJ csay;vdu k &f if olwaYkd wG vdrrf m
aemf/ ,Ofaus; 'Dru kd &ufwpfav;awG jzpfvmvdrrYf ,f&,f
odef; / / usaemfuawmY q&mBu;D &JU aemufq;kH rSm vdYk arQmrf eS ;f Ny;D a½G;aumufyaJG wGvyk v f u
kd w
f m tpGe;f
Mum;csuv f aYkd jymcsiof Asm? bmjzpfvw Ykd ek ;f qdak wmY tck a&muftMurf;zufawG a½G;aumufyGJ EdkifoGm;MuNyD;
av;csKd ;Bu;D [m 1959ckEpS rf mS q&mBu;D aemufq;kH a&; vTwaf wmfxaJ &muf?tpd;k &tzGUJ xJ a&mufuek Mf uay
cJw
Y YJ av;csKd ;Bu;D qdw k maMumifyY g? 1959 ckEpS &f UJ a½SU r,fY vufeufrpGe?Yf tMurf;zufwm rpGeb Yf jJ zpfae
ydik ;f eJY aemufyikd ;f jzpf&yfawGukd udNk ird ;f vJ todom;r wmud;k ? a½G;aumufyu JG olwu Ykd w kd &m;0ifatmif vkyf
[kwfvm;/ vku d o
f vdjk zpfomG ;wmrdYk tajctae awGyq kd ;kd ukef
Nidrf; / / tif;-]wl}zdxYk uf ]jzL} zdvYk w kd ,fvYkd aemufq;kH w,fwAYJ sm? aemufNy;D awmY a½G;aumufyt JG Ny;D Nird ;f
rSmoGm;cJ½Y mS wmaygYav?'gaywJu Y o kd ed ;f a&? usaemfwYkd csr;f a&;jzpfxeG ;f &r,fY tpm; ta½SUtv,fyikd ;f a'o
rSmu tE¨yx k Zk OfawGyyD aD ygYaemf? ]wl} rS ]jzL} csiMf u awGrmS ppfyaJG wGyjkd zpfvmqdu k ;kd ? tJordaYk Mumif'Y rD u kd
wmud;k ?wcsKd Uae&mrsm;qdw k w l mawmif odyjf zLcsiw f m a&pDukd wifyw Ykd mxuf pGex Yf iG t f &if;½Sipf epfukd wif
r[kwb f ;l Asaemf-[J [J [J/ ydw
Yk murS [kwv f rd OYf ;D r,fqw kd YJ t,ltqay:vmwm
16
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
wJYAsm/ qdw k mu OD;xkyef D aqmif;xm;qJjzpfwYJ 'Dru kd a&pDr
odef; / /tif;'Dru kd a&pDwifyaYkd &;vufawGUtaumif qefwJYEdkifiHBuD;?tJ'DrwlnDwJYEdkifiHBuD;ESpfckvHk;BuD;xGm;
txnfaz:&mrSmBuHKvm&wmawGuawmY &nf½G,f zGUH NzKd ;vmMuwm[m 'Drukd a&pDaMumifv Y m;? pGex Yf iG t
f
wmeJrY wlnD wrsKd ;wrnf jzpfcsijf zpfrmS aygYav? us &if;½SifpepfaMumifYvm;qdkwm ar;cGef;xkwfMuwm
aemfwu Ykd awmY w&m;rI?rQwrI? vGwv f yfraI wG iwf aygYAsm/
rGwaf eolawGqakd wmY 'Dru kd a&pD urÇmjyefaY tmifjzefY odef; / / 'gqdk tajzubmwJv
Y .J ..
vdu k f r[Jv Y Ykd a<u;aMumfwmrsKd ;udk b0 t&vJ tm;
Nidrf; / /tdE, d´ [m vGwv f yfa&;&Ny;D uwnf;u yg
½S?d qE´pt JG &vJ em;0ifcsKd oaygYAsm? tJ'rD mS ay:vmwJY
vDref'rD u kd a&pDpepfuae vH;k 0aoGz,fomG ;wm r½Sd
ar;cGe;f u- [kwNf y?D 'Dru kd a&pD wifyv Ykd Ykd &v'fawG
bJ ckxw d nfw Y nfrY wfrwf avQmufcw YJ myJAsm? tJqif;
ajymif;jyefjzpf&wm[m ta½SUtv,fyikd ;f rSmom jzpf
&JraJG wwmuvJ tJ'u D wnf;uygyJ? [dEL´ EIe;f &,fvYkd
wmvm;? usew f aYJ e&mawGrmS aum 'Dtwdik ;f yJBuKH &o
ajymprSww f iG af vmufatmifvJ zGUH NzKd ;wd;k wufrI EIe;f
vm;qdkwJYar;cGef;yJ/
uaES;auG;cJw Y myJ? tJ't D ajctaeuae q,fiY g;ESpf
Nidrf; / / aumif;vdu k w f aYJ r;cGe;f ygcifAsm?bmvdv Yk J qdk avmuftwGi;f ½ke;f x vmEdik cf w YJ m[m 'Dru kd a&pD
awmY usaemfar;csiaf ewJY ar;cGe;f jzpfaevdyYk ?J tJ ck xuf pGefYxGift&if;½Sifpepf&JUobm0jzpfwJY pGefYpm;
vdjk zpfwm[m ta½SUtv,fyikd ;f rGwpf vifEikd if aH wGrmS vkyu f ikd cf siw f YJ qE´jyif;jyrIaMumifY jzpf&w,fvYkd qdk
vwfwavmawGUvm&wmawGjzpfvYkd ]rGwpf vif>cif; Muygw,f? *vdb k ,fvu kd af Z;½Si;f ? 'Dru
kd a&pD? ynm
csuf}vdkYac:MuowJYAs?'Dvdkac:a0:orkwf vdkufav wwfrsm;wm? enf;ynmaumif;wmawG tjyif Edik if H
awmY 'Dru kd a&pDeo YJ m;pyfayr,fY tMurf;zuf u a&;t& pGex Yf iG pf wd "f gwfukd tm;ay;wmawGuvJ t
av;yJ arG;vmwmrsKd ;[m rGwpf vifEikd if aH wG rSmom ultyHY awGaygYAsm/
awGU&wm? rGwpf vifr[kww f YJ Edik if aH wGrmS qdak wGU&rSm
odef; / / 'gjzifY w½kwfBuD;uaumAsm/
r[kwyf gbl;qdw k o YJ abmrsKd ; oufa&muf raeaybl;
vm;Asm? wu,fawmY wjcm;ae&mawGrmS 'Dru kd a&pD Nidrf; / / w½kwBf u;D atmifjrifwm[m 'Dru kd a&pD
udk wu,fwifyw Ykd mrsKd ;aum b,favmuf ½Sv d v Ykd AJ sm? aMumifY r[kww f mawmYaocsmoaygYaem? 'gjzifY bm
usaemfoo d avmufjzifY wifyw Ykd mxuf zdtm;ay;wm vJqakd wmY olvJ pGex Yf iG t
f &if;½Sipf epfaMumifY ygyJwYJ
wpfcsKd Uudyk J odygw,f? awmiftmz&du? usK;bm;? Asm? odawmfrMl uwJt Y wdik ;f w½kwBf u;D rSm vuf0t J
ajrmuf ud&k ;D ,m;eJY jrefrmaygYAsm? tJ'x D rJ mS awmif aqmifta,mifqv kd Ykd OD;xkyef &D ,f? ay:vpfAsK½&kd ,f?
tmz&duwpfcyk J xifxif½mS ;½Sm; atmifjrifw,fqkd wpfygwDpepf&,fyu J seaf wmYwmyg? 'gaywJY qd½k , S f
&rSmyg? usew f mawGu tckxrd xl;jcm;vSao;bl; r vpfaps;uGufpD;yGm;a&;qdkNyD; vlawGudk csrf;omcsif
[kwv f m;? 'Dvq kd v kd u kd af wmY pD;yGm;a&;ydwq f w Ykd m qefY vmatmif? pGefYpm;vkyfudkifcsifvm atmiftm;ay;
usiw f bYJ ufuvdv k kd bmvdv k kd jzpfroGm;bl;vm;/ w,f? tdE, d´ eJrY wlwmu tdE, d´ &JU pGex Yf iG f aumydak &;
½Si;f Bu;D awG[m yk*v ¾ u d ydik af wG jzpfNy;D ? w½kwrf mS
odef; / / jzpfrjzpf tckq;kH jzwfvYkd r&ao; ygbl;As?
awmY pGefYpm;wDxGifwmawGudk tpdk;&ydkifaumfydka&;
qufomajymyg? udNk ird ;f ajymwmpdw0f ifpm;zdYk aumif;
½Si;f Bu;D awGu vkyMf uwmygyJ? pGex Yf iG tf &if;½Sipf epf
ygw,f/
usio Yf ;kH wJtY wGuf w½kwrf mS pD;yGm;a&;vGwv f yfciG Yf
Nidrf; / / odaYk yr,fY 'Dru kd a&pDeYJ pGex Yf iG t f &if;½Sipf awGyrkd sm;vmowJ?Y tJovdk pDymG ;a&; vGwv f yfciG Yf
epfukd tdE,d´ ? w½kww f eYkd , YJ OS x
f yfNy;D Munfv Y mwm vJ½dS us,jf yefv Y mwJt Y cg Edik if aH &;vGwv f yfciG u Yf vkd J t
oAs? 'DEikd if BH u;D ESpEf ikd if u
H vJ *vdb k ,fvu kd af Z;½Si;f awmftwefcsJUay;&owJYAsm;/
acwfrmS atmifjrifBu;D xGm;zGUH NzKd ;vmMuwmud;k ? tdEd´
odef; / / [kwyf gNyaD v? 'DaeYvkd *vdb
k ,fvu
kd af Z;½Si;f
,qd&k if 0g&ifY orÇm&ifY 'Dru kd a&pDEikd if BH u;D ? w½kwf
acwfrmS ynmwwfrsm;Ny;D t*Fvyd pf m aumif;wJY tdEd´
17
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
,u ynmygwJY EdkifiHjcm;0efaqmifrIvkyfief;awGeJY cGitYf vrf;awGzefw;D ay;MunfY ygvm;?tJ'gawGaqmif
Bu;D yGm;ovd?k vlayg vkyt f m;aygwJY w½kwu f vJ Edik if H ½GufEdkifatmif ynm½SifyDowJYynm½SifawGudkqnf;
jcm;puf½akH wGu, kd q
Yf aD jymif;vmvdBYk u;D yGm;&w,faygY? uyfem,lMunfyY gvm;? uJ usew f mawGrajymawmYyg
'gayr,ft Y "du u vlawG&UJ vkycf siu f ikd cf sipf wd "f gwf? bl;Asm? tJoavmufav;yJ pvkyfMunfYprf;ygOD;/
pD;yGm;a&;pdw"f gwfuEkd ;Id ay;Edik w
f m&,f? vlawG vkyo f m Nidrf; / / udo k ed ;f a&? tm;ysuaf tmifajymwmawmYr
udik o
f m½Sad tmif tajctaeawGzefw;D ay;Edik w f m&,f [kwb f ;l aemf? usaemfjrifwmawmY usaemfw&Ykd UJ cspv f S
yJ r[kwv f m;Asm? pGex Yf iG t
f &if;½Sipf epfqw kd m 'gyJ pGmaom ppfAv kd cf sKyBf u;D awG[m tJoavmufupkd r
r[kwfvm;/ vkyaf vmufMuygbl;?bmjzpfvv Ykd q J akd wmYto J avmuf
Nidrf; / / [kwv f u kd o
f rS uGuw f yd gyJq&m? Ny;D awmYvJ av; (odrYk [kw)f tJoavmufBu;D vkyzf q Ykd w
kd m olwrYkd mS
tdE, ´ eJw Y ½kw[ f m e,fjcm;udpeö pYJ pfrufjzpfczYJ ;l Muo ynmeJpY w d o
f wåv d o kd As? 'gu vlwpfa,mufcsi;f udpö
As? 'gayr,fY pGex Yf iG t f &if;½Sipf epfuu kd , kd eYf nf;ud,
k Yf aygYAsm? taetxm;wpf&yfv;kH t&qd&k if ppftmPm
[efeu YJ sioYf ;kH vmMucsed u f pvdYk ESpEf ikd if [ H m ppfrufp ½Sipf epfuae yGiv Yf if;wJY pepfwpf&yfqaD jymif;Edik rf ?S
um;rajymMuawmYbJ pD;yGm;a&;pum;yJajymMuawmY ajymif;&JrS arQmv f ifv Y &Ykd r,fu
Y ed ;f ygyJAsm? 'guvJacgif;
owJ?Y tJo[maMumifY pGex Yf iG t f &if;½Sipf epf[m zGUH aqmifrIajymif;rSAs/
NzKd ;a&;twGuo f mru Nird ;f csr;f a&;udv k t J m;ay;w,f odef; / / uJ'geJu
Y kd udNk ird ;f [m usaemfwb
Ykd ufuqdk
vdq Yk o kd u l qdMk uoAs? 'Dru kd a&pDxeG ;f um;&if Nird ;f csr;f wm xif½Sm;aeygNyDAsm/
a&;&w,fqw kd mxuf pGex Yf iG f t&if;½Sipf epf xGe;f Nidrf; / / tif;- 'g[mvJ jrefrmjynf&JU'ku©wpfckyg
um;rS Nird ;f csr;f a&; twGupf w d cf s&w,f qdw k mrsKd ; vm;aemf? aMomf 'ku© 'ku.© . /
ajymif;vJ ajymqdv k mMuw,fqykd J q&m&JU? uJ usaemf
zwf&orQ azgufonfcsp&m½Sdwm 'gtukefygyJAsm?
usew f mawmY ud, k t Yf jrifeu YJ ,kd pf Of;pm;qifjcifawmf
rlMuzdyYk g /
odef; / / uJ 'gqd&k if olwaYkd tmifjrifwm? Nird ;f csr;f
wm[m pGex Yf iG t
f &if;½Sipf epfaMumifq
Y &kd if usaemfwYkd pmrsuf E S m (13)rS t quf
a½TjynfBuD;uaum b,fyHkb,fenf;atmifjrifNidrf;
csrf;EdkifrvJ pOf;pm;zdkY½SdwmaygYAsm? tdE´d,enf;vm;? &ifvnf; roif&=J uygb;l / bmrS vGwv f yfciG rhf &Sv d @dk ynma&;
w½kwef nf;vm;? usaemfawmY jrefrmppfAv kd cf sKyBf u;D vnf; vGwv f yfciG rhf &S/d ynma&;rSm wm0ef,t l yk cf sKyfae=u
rsm;[m w½kwef nf;udk tm;usaeMuyHk &w,fxif olawG[m ynma&;udk rod em;rvnfwhJ ppfAv kd af wGcsn;f
wmyJ/ ygyJ/ ynma&;0efxrf; q&mq&mrav;awG[m ppfAdkvf
Nidrf; / / tJovdk xifoal wG r½Sm;vSygbl;Asm? 'gay ynma&;t&m&Sad wG xrif;yGrJ mS ,yfcwfay;&ol?vlowfyJG
r,fY [J [J [J/ jyef ppfAv
dk af wGukd yef;pnf; qufoal wGyJ jzpfaeygawmhw,f/
usaemfwkd@ ausmif;q&mawGu ppf rwkdufcsifvkd@ ausmif;
odef; / / q&mY [J[u J kd oabmaygufygw,fAsm?w
q&m jzpfvmwmyg/ wkdif;jynfudk cspfvGef;vkd@? toufay;
½kwu f t kd m;usvu J susy½J rdS mS yg?wu,fusawmY w½kwf
umuG , f v k d o l a wG q k d w J h ppf A k d v f a wG [ m bma=umif h
vdrk S rvkyEf ikd yf eJ ?YJ w½kwv f rkd S pdwrf xm;Edik bf eJ ?YJ
ausmif;q&mawG&@J ae&mudk ZGw0f if,cl siyf govJ/ ppfynm
wdik ;f NynftusKd ;onfomyxrvdYk pdwf xm;MunfyY g rwwfwhJ ppfAv kd u
f ynma&;0ifvyk &f ifvnf; wkid ;f jynfysuf
vm;? wdik ;f jynfcsr;f omzdYk bmyJvyk &f vky&f vdYk ydik ;f jzwf rSmygy/J ud,k afh e&m ud, k af e+y;D ? ud,
k t hf vkyf ud, k v f yk =f uygp@kd ?
MunfyY gvm;? vlawG ud, k t Yf vkyf ud, k f pdwaf t;csr;f
ompGmvkyEf ikd af tmif? taumif;qH;k vkyEf ikd af tmif t
armifpGrf;&nf
18
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
25
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
t Edik f r cH
igYtm; zH;k vTr;f xm;aom v bludgeoning of chance. My head ar;w,f/ udkndKjru taqmifjyef
uG,o f ef;acgif þarSmifwu kd w
f iG ;f rS is bloody, but unbowed. Beyond oGm;Ny;D tJ'D td;k a0r*¾Zif;twGuf ol
the place of wrath and tears,
aeí tEdik rf cH t&H;I ray;wwfaom a&;xm;wJh tEdik rf cHqw kd hJ acgif;Bu;D
Loom but the horror of the shade.
ig\pdwu f kd zefqif;ay;onfeh wfod And yet the meance of the years pmyHkESdyfwdkufu vufy&kzf&dkufay;
Mum;wdt Yk m; igaus;Zl;qdyk g\/ avm finds and shall find me unafraid. xm;wmudk ,lvmNyD; acgif;BuD;qdk
u"Hw&m;wdkY\ &ufpufMurf;MuKwf It matters not how strait the gate, wm 'grsKd ;a&;&wmyJ? 'gudzk wfMunfh
aom vufqyk w f iG ;f odYk usa&mufae how charged with punishments in
the scroll.
wJ/h olUacgif;Bu;D u aumif;ygw,f/
&aomfvnf; igum;rwkefvIyf? ridk I am the master of my fate. aemiftcgxd ausmfMum;wJh acgif;
a~uG;/uHw&m;\ &dkufykwfjcif;'Pf I am the captain of my soul. BuD;yg/
csuwf aYkd Mumifh igYO;D acgif;onf aoG; 'D b momjyef uAsm[m (udn k Kd jr? vGr;f olUpm? vlxak ':trm?
oHwdkYjzifh &J&JeDae\/ ñGwfum;r Invictus qdw k hJ t*Fvyd u f Asmudk jref pm 180)
ñGw/f þa'goavmbwdYk Bu;D pd;k &m rmrI jyKxm;wJh emrnfausmf tEdik rf cH OD;ndKjronf ußGefawmfh&Hk;odkY
Xme\ tjcm;rJüh um; aojcif;w&m; qdw k hJ uAsmyJ jzpfygw,f/ rl&if;eJY bm pmtkyt f iSm;t&rf; a&mufwwfav
onf aMumufzG,f&m iHhvifhvsuf&Sd omjyefukd zwfMunfw h t hJ cg rl&if;u onf / þwG i f xd k t Ed k i f r cH pmt
\/ odaYk omfvnf; ightm; rwkev f yI f Asmudk odyrf cHpm;&ayr,hf jrefrmjyef aMumif ; pum;pyf r d M u&m ol u
onfuo kd m awGU&tH/h aemifuv kd nf; uawmh t&rf;udk jrefrmhaveJY [yf atmufygtwdik ;f rSwpf ak &;ay; vdu k f
b,fawmhrS raMumufonfudkom aeNyD; xdrdwJhpum;vHk;awGudk t ygonf/ 1936ck wuúodkvfoydwf
awGU&tHh/ aumif;qH;k tajymifajrmufq;kH toH;k Bu;D atmifjrifpmG Ny;D qH;k cJNh y;D aemuf
ok * wd o d k Y o G m ;&m wH c g;0 jyKxm;Edik w f m awGU&ygw,f/ 'gay 1937 ck E S p f w G i f ußG e f a wmf o nf
onf rnfrsS yif usO;f ajrmif;onfjzpf r,fh 'DuAsmudk Adv k cf sKyaf tmifqef; wuúodkvfor*¾r*¾Zif;(tdk;a0) udk
ap/ ,rrif;\ acG;a&yk&yd'k üf igY t a&;w,f? ndKjra&;w,fqNkd y;D t,l wm0efcH t,f'w D mtjzpf udak tmif
jypfwdkYudk rnfrSsyifrsm;pGm rSwfom; tq uGaJ eMuwmudv k nf; awGU&yg qef; ae&mudq k ufccH yhJ gonf/xdEk pS f
xm;onfjzpfap? igum;*&krjyK? ig w,f / csif ; wG i f ; cspf a oG ; uawmh u td;k a0 acgif;Bu;D ydik ;f wGif (tEdik f
omvSsif igYu\ H t&Sio f cifjzpfíig Invictus uAsmbmomjyef t Edi k rf cH rcH) [laom acgif;pOfjzifh a&;om;yg
omvSsifigYpdwf\ tBuD;tuJ jzpf udk rl&if;eJY bmomjyefwpf aMumif;pD &Scd &hJ m xdpk mrSm W.E. Henley ac:
avonf/ ,SOzf wfjyNy;D udn k Kd jr&JU ajymifajrmuf t*Fvyd f pma&;q&m a&;om;onfh
Invictus wJh pum;vH;k a&G;cs,o f ;kH EIe;f yHak wGukd Invictus [laomuAsmudk rSD;ía&;
Out of the Night that
covers me, black as the pit from
csD;usL;tHhMooGm;ygw,f/ om;cJhjcif;jzpfonf/xdkESpfu ußGef
pole to pole . I thank what ever (ndKjrudv k rG ;f olw&Ykd UJ yG?J vGr;f olUpm? vl awmfonf wuúov kd xf rif;pm;cef;
Gods may be for My unconqu xka':trm? pm 186) ü q&maZmf*s?D q&mrif;ok0PfwEYkd iS hf
erable soul . In the fell clutch of acgif ; BuD ; qd k w m b,f v d k wpm;yGJwnf;twl (AdkvfcsKyfatmif
circumatance I have not winced
a&;&wmvJvYkd olUudk ußeG rf u jyef qef;vnf;ygonf) xrif;pm;cJh&m
nor cried aloud.Under the
26
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
rif;ok0Pfu ußGefawmf\ pmrludk atmifqef;uawmh 'DuAsm ußGef vGecf NhJ y;D jzpfavawmh twnfjyKcsuf
wnf;jzwf tacsmudik af y;cJyh gonf/ awmf a&;cJw h ,fvYkd rajymcJzh ;l bl;/ 'g &,lEikd af wmhrmS r[kwyf gbl;/ 'gay
ndKjr/ azazmf0g&D 5? 1979 ayr,fh ndKjruawmh q&mwdu k pf ;kd udk r,fh jzpfEikd af cs&adS om taMumif;t
(tEdik rf cHpm? pma&;pm;yGaJ y:rS yH&k yd f txufuvdk rSwcf suaf v; a&;ay; &mrsm;? ouf&x dS if&mS ;&Sad eOD;r,fh q
rsm;? wdu k pf ;kd ? pm 43) oGm;w,f/ 'g[m ola&;w,fvYkd 0ef &mBu;D rsm;udk ar;jref;Ny;D awmh wdus
,if;uAsmudk ocifatmif cHxm;wJh oabmygyJ/ 1935-36 wJh tajzwpfcu k kd jy|mef;oifah eygNy/D
qef; udk,fwdkifyifvSsif a&;om; ausmif;om;or*¾&UJ r*¾Zif; wm0efcH yk*Kd¾ vpf aJG wG rxm;yJ 'Davmuf av;
aMumif;udk ußeG af wmf&&J BJ u;D axmuf t,f'w D mu ocifatmifqef; jzpf eufyDjyifaumif;rGefvGef;wJh pmwpf
cHwifjyvdkygonf/ .... wpfaeY ygw,f/ ndKjr&JU i&JacG;Bu;D vGwv f m yk'u f kd b,foal &;om;cJw h ,fqw kd m
aomf ocifatmifqef;u udck sr;f jr Nyq D w kd hJ pmrlukd b,foal &; w,fqkd trSet f wdik ;f odr,fq&kd ifyJ 'Dpm&JU
Captain of the Soul udk cifAsm; wm ocifatmifqef;u xkwaf zmf wefz;kd [m ydNk y;D jrifrh m;vmrSm jzpfyg
b,fvjkd yefrvJ[k ar;ygonf/ ußeG f rajymwmrd k Y ocif a tmif q ef ; ud k w,f/ cifAsm;wdaYk &m 'Dpmudk b,fol
awmf u ayg&mPpum;rS m awmh ausmif;xkwfypf&mu 1936 wuú a&;w,fvdkY xifygovJ? odxm;yg
uyÜwed q f w kd hJ a0g[m&rsKd ;udk xrkef odv k o f ydwBf u;D jzpfymG ;cJ&h wmyg/ 36- ovJ/
olBu;D [lí qdyk gw,f/ 'gayr,fh rm 37 rSmawmh ndKjru ocifatmif
vderf LS ;qd&k if ydak umif;ygvdrrhf ,f xif qef;ae&mwm0efcH t,f'w D m jzpf (nDvif;quf bavmh*rf ES pS o
f ufpmG
w,f[í l jyefajzvdu k yf gonf/ þ vmygw,f/ q&mndKjrvdk yk*Kd¾ vBf u;D ul;,lygonf/)
a0g[m&udv k nf; ocifatmifqef; wpfa,muf taeeJY olra&;wJph mudk
u oabmrusolyg/ rBudKufao; ola&;w,fvaYkd jymrSm r[kwaf vmuf
bl;Asm? vlwikd ;f em;vnfEikd rf S aumif; bl;vdkY xifrdw,f/ jzpfEdkifwJh t
rSm[líajymNy;D ol\rSwpf t k Murf; pm aMumif;t&mwpfcku ndKjra&;xm; pmrsuf E S m (37) rS
tkyx f w J iG f ,if;uAsm bm omjyefukd wJhpmudk t,f'DwmjzpfwJh ocif
a&;jcpfvu kd f zsuv f u
kd f vkyaf eonf atmifqef;u oabmusNy;D acgif; opömt"d|mefjyKyg\”qdkwJhtcsuf
udyk if awGU&ygonf/ acgif;Bu;D ydik ;f udk BuD;taeeJY xnfhwmjzpfEdkifygw,f/ udkawmh rjyifbJ xm;xm;ygw,f/
a&;om;ol\ t rnfrmS r*¾Zif;wd\ Yk 'Dvrkd [kwf Adv k cf sKyaf &;wJph mudk ndK tJ ' D t xJ r S m “ig\ wyf r awmf t
xH;k wrf;pOfvmt& ygavhygx r&Sd jru ulnDjyifqifay;wmrsdK; jzpf wGuf”qdkwmudk t"duxm;wm jzpf
Muyg/ acgif;BuD;ydkif;udk wm0efcH aumif;jzpfr,f/ 'gayr,fh wcsKd Uaom vdkY rjyifawmhwmjzpfygw,f/ 'g[m
t,f'Dwmrsm;uomvSsif a&;om; pum;vH;k toGm;tvm toH;k tEIe;f ppftmPm&SiBf u;D rsm;? ppftyk pf k xdyf
Mu&pNrJ jzpfygonf/ udk t,f'Dwmwpfa,muftaeeJY oD;rsm;twGufvdkY t"dyÜm,fa&muf
(ocifatmifqef;ESihf olUuAsm olU qef;ppf jyKjyifwmrsKd ; jznfph u G w f mrsKd ; wmaMumifh oDcsif;awGudk pmom;
edrdwf? aESmif;acwfwuúodkvf b0 awmh pma&;oleYJ n§Ed iId ;f Ny;D &Sad umif; jyifovdkrsKd; “ighEdkifiHawmf? ighEdkif
rSww f rf;rsm;? jrauwk) &SEd ikd yf gvdrrhf ,f/ vlxak ':trm ud, k f iHom;”qdw k hJ pum;&yfukd rjyifawmh
'guawmh 1936ckESpf tdk; wdik v f nf; y&kzzf wfxm;wJh vufa&; bJ 'Dtwdkif;bJxm;vdkufwm jzpfyg
a0r*¾Zif; twG(J 6) trSw(f 1) acgif; rlukd jrifz;l w,fvYkd qdx k m;avawmh w,f/
BuD;ydkif;rSm ygvmwJh tEdkifrcHqdkwJh pOf;pm;oifw h hJ tcsuyf J jzpfygw,f/
pmeJyY wfowfNy;D xif&mS ;wJph may y 'Dpm[m tvGefw&m xif *grPd
nm&Siaf wG&UJ uGjJ ym;wJx h ifjrif csuf &Sm;ausmMf um;cJw h hJ pmwpfy'k f jzpfyg
tcsd K UyJ j zpf y gw,f / 'D p mud k y J w,f/ 'gaMumifh b,foal &;w,f qdk (udkzdk;w½kwf bavm*frS
wuú o d k v f a &T & wk E S p f y wf v nf wmwduswJh ordkif;aemufcH&Sdoifhyg ul;,laz:jyygonf/)
r*¾Zif;rSm vnf;xyfrH xnfhoGif; w,f/ 'Gd[jzpf&wJh emrnfausmf
xm;wm zwfcJh&ygw,f/ AdkvfcsKyf yk*Kd¾ vf ESpaf ,mufpvH;k uvnf; uG,f
27
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
vl htzGJ htpnf;wGif
pma&;q&m.ae&m
· '*kew
f m&m ·
yxrOD;qHk; usaemfwdk@ aqG; tEkynmwdk@udk tm&HkcHpm;r_jyK&m yHk wJhacwf}uD;rSm vl@tzGJ@tpnf;eJ@uif;
aEG;&r,fh acgif;pOf&J@tpdy`g,fudk &Sif; o¾ef&,fvdk@teufazmfavh&Sd=uyg uGm aervm;/ uif;uGmraeygb;l ? ruif;
vif;bd@k vdyk gvrd rhf ,f? pma&;q&m[m w,f? pma&;q&mrSmtm;aumif;wJh rSef uGm&Hw k ifru vl@tzG@J tpnf;&J@ ajymif;
olaexdik w f hJ vl@tzG@J tpnf;rSm b,fae bDv;l vdk od@k r[kwf =unfvifwhJ rSeaf =u; vJr}_ uD;rSm a&S@aqmifwhJ ae&muaeyg
&muaew,fqw kd hJ ol@&@J tcef;u¾ rHv
k kd r_erf e_ pf ufpufutp ol@&@J tEk y w,f? acwfajymif;awmfveS af &;awGukd
ta=umif; ajymjy&rnfjzpfygw,f? pm nm [',rSm xif[yf&ygw,f? tJ'D =unfhyg? trsdK;om;v_yf&Sm;r_awG udk
a&;q&m[m vl@tzG@J tpnf;rSm bm xif[yfcsuu f kd olua&;om;ygw,f? =unfyh g? pma&;q&m[m 'DawmfveS f
wm0ef&o dS vJqw kd mudk owfrw S jf cif; pma&;q&m[m yxrvlw a&;awG trsdK;om;v_yf&Sm;r_ awGrSm
vd@k ,q l ygw,f? tJ'aD wmh pma&;q&m a,muftaeeJ@cpH m;w,f?xd@k aemuf xdk wduk yf &JG @J &Jwif;oHukd a&;om;oljzpfyg
[m b,fov l q J w kd mu pwif=unf&h cHpm;r_uw kd @kH jyefygw,f? ol@&@J pmay[m w,f?
ygvrd rhf ,f ? cHpm;csu&f @J w@kH jyefrv _ @kd qEkd ikd yf gw,f? ol usaemfwdk@&J@ trsdK;om; v_yf
pma&;q&m[m omreftm; aexdik w f yhJ wf0ef;usif vl@tzG@J tpnf;&J@ &Sm;r_/ trsKd ;om;awmfveS af &;ud=k unfyh g/
jzifh olaexdik w f hJ vl@tzG@J tpnf;&J@ om; 0rf;omp&mawG@&if 0rf;omp&m a&; q&m}uD; ocifu, kd af wmfri_d ;f &J@ uAsm
orD; wa,mufygyJ ? ol@ukd vlonf Edik f w,f/ =unfE;l p&mawG@&if =unfE;l p&m awG[m vGwv f yfa&;wdu k yf &JG @J &Jwif;
iHa&; owW0gwnf; qdw k thJ jrife@J jrif&yg a&;w,f/ 0rf;enf;p&mawG@&if 0rf;enf; oH jzpfaeygw,f? wenf;ajym&&if pm
vdrrhf ,f? pma&;q&m[m vlwa,muf p&ma&;w,f/ a=uuGpJ &mawG@&if a=u a&;q&m[m acwfa[mif;udk ajrjr_yf
Edik if aH &; owW0gwa,muf olaewJv h @l uGJ p&ma&;w,f/ a'gojzpfp&mawG@&if ypfwhJ wGi;f wl;orm;/ acwfopfuakd rG;
tzG@J tpnf;eJ@ qufpyfaewJh vl@tzG@J t a'gojzpfp&ma&;w,f? rauseyfp&m zGm;ay;wJh vufo,fjzpfygw,f?
pnf;&J@ tpdwt f ydik ;f wck ? awG@&if rauseyfp&ma&;w,f? uJh&@J vl @ tzG J @ tpnf ; rS m pma&;
olu bmvkyfovJ? &opm p&mawG@&if uJ&h @J w,f? cs;D rGr;f p&mawG@ q&m[m'Dae&mu&Sw d ,fv@kd xifjrifrd
ayudzk efw;D w,f/ v,form;[m qef &if cs;D rGr;f w,f? ygw,f?
pyg;udk xkwv f yk of vdk tvkyo f rm;[m pma&;q&meJ@ wHk@jyefcsuf[m aemuf w enf ; ajym&&if pm
t0wftpm;udk xkwv f yk of vdk ol[m olaewJv h @l tzG@J tpnf;&J@ wH@k jyef csuv f @kd a&;q&m[m ynma&;rSL;jzpfygw,f/
vnf; tEkynmudk xkwv f yk of l jzpfyg vJ qdek ikd yf gw,f// ol@&@J pmay[m ywf vlxk Ed;k =um;wuf=uGvmatmifjyKwJh
w,f? &opmayqdw k m bmvJ? vl@b0 0ef;usif vl@tzG@J tpnf;&J@ cHpm;r_v@kd q&kd ynma&;rSL;jzpfygw,f? pma&;q&m
udk o&kyaf zmfw,f? vl@tzG@J tpnf; t ygvrd rhf ,f? [m olaexdik w f v hJ @l tzG@J tpnf;&J@tjypf
a=umif;udk zG@J E@JG w,f? vl @ tzG J @ pnf ; [m v_ y f & S m ; temtqmrsm;udak 0zefo;kH oyfw,f?
pma&;q&mqd k w J h v l r S m xl ; ajymif;vJvsuf &Syd gw,f? ta[mif;awG tjypfaz: jy&Hkwifr+yD;ygbl;/ vl@tzGJ@
jcm;csu&f w dS mu ol@rmS tifrwef xuf ysu, f eG ;f +yD; topfawG jzpfxeG ;f aeyg pnf;}u;D wd;k wufaumif;rGe;f vmatmif
jrufwhJ tm&Hck pH m;r_ &Sjd cif;ygy?J pmay w,f? pma&;q&m[m 'Dvakd jymif;vJae vJ vrf;!$ejf y&ygw,f? a&S;acwfe@J ,ck
28
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
acwf[m rwlawmhyg / a&S;acwfu pm =uyfwnf;&if ol pD;yGm;a&; awmif;qdrk _ a0zefo;kH oyfw,f? ol@ukd a0zefro _ &kyf
ayudv k el nf;pkuom pm;oH;k cHpm;=u& udjk yKygw,f? azmf pma&;q&mvd@k ac:=uw,f? acwf
ygw,f? a&S;acwfu ayzl;v$mudk a&$u vlxkeJ@ v_yf&Sm;aqmif&Gufyg a[mif;udw k ukd zf su+f y;D acwfopfukd a&S@
vyfay:rSm wifxm;cJ=h uygw,f? eef; w,f? pma&;q&mqdo k [ &_+yD; !$ejf ya&;om;olukd awmfveS af &;
l mvJ vlw
wGif;ol pmawmfzwfuqdkjy&ygw,f/ a,muf t aeeJ @ 'D v d k b J v l r _ a &;&m pma&; q&mvd@k ac: =uw,f?
,ckacwfrmS yHEk ydS pf ufrsm;wd;k wufxeG ;f wm0ef&adS eygw,f? wm0efuif;rJo h lr tJ'v D kd pma&;q&m[m ol@&@J
um;vmum pmzwfy&dowfus,0f ef; [kwyf g? pma&;q&mu pmay,Ofaus; vl@tzG@J tpnf; tay:rSmwm0ef&v dS suf
rsm;jym;vm+yD; pmay[m vlxek @J quf r_ukd zefw;D w,f? vlawGu ,Ofaus;r_ vlxkynma&;rSL;ae&mu&Sda=umif;
oG,af &; u&d,mwck jzpfvm&ygw,f? qdw k hJ pdwt f pmudk pm;oH;k cHpm;=uw,f? wifjy&jcif;jzpfygonf?
vlxo k ;kH jzpfvm&ygw,f? wenf ; tm;jzif h pma&;q&m[m
'ga=umifph may[m wefc;kd }uD; ,Ofaus;r_ tvkyo f rm;(0g) tEkynm (1959 ck/ Ed0k bFmv 27 &ufae@wiG f
vm&ygw,f? 'DypPKy`eaf cwfrmS pma&; xkwv f yk o
f jl zpfygw,f? ol[m pmzwf &efuek +f rKd @ &mrc&pf&eS m;cef;r
q&m&J@ vlxyk nma&;rSL; tcef;[mydk y&dowfqw kd hJ jynfov l x l ek @J t+rJwrf; pma&;q&mtoif; pmayaqG;aEG;
awmif av;eufvm w,fxifygw,f? qufo, G af wG@qakH eoljzpfygw,f? pm wifjycsu)f
vlwa,muf[m olaexdkif zwfy&dowfrw S qifh pma&;q&m&J@ t
wJvh @l tzG@J tpnf;tay:rSm vlra_ &;&m
vkyif ef;eJ@ wm0ef&ydS gw,f? ol[m vl
awG;tac: todynmtrSew
jynfox l u
f &m;[m
J kd pdr0hf ifjyef@E@HS omG ;ygw,f?
'*kew
f m&m
trsm; pm;aomuf0wfqifaexdik af &; tJ'Dawmh pma&;q&m&J@ vl
twGuf ukeaf wGxw k vf yk yf gw,f? xd@k r_a&;wm0efu olaewJh vl@tzG@J tpnf; pmayoabmw&m;/
aemuf ol&@J vl@tzG@J tpnf; wd;k wuf &J@ wd;k wufaumif;rGeaf &;udk jyKjcif;ygb?J pmaya0zefa&;
aumif;rGeaf &;udjk yKygw,f? pD;yGm;a&; ol[mtzGJ@tpnf;&J@ tusdK;tjypfudk pmayv_y&f mS ;r_ - --pm 151 -155
29
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
usaemfw@dk u owif;orm;rsm; r[kw=f uyg? owif;pmorm;rsm;vnf; r[kwf =uyg? pmayukd
cspjf rwfE;d_ =uolrsm;jzpfI pmaycsppf w
d jf zifh pmapmifwckudk pDpOfxw k af 0=u jcif;jzpfonf? usaemfw@dk u
pmapmifwckukd pDpOfxkwfa0 jzef@csdae&if; owif;rD'D,mukdvnf; tpOfrjywf xd awG@ae&ygonf?
,ae@ owif;rD'D,macwfwGif owif;rD'D,ma=umifh o wif;. taumif;tqkd; tusdK;tjypf
&v'fawGu owif;zwf&_olwkd@xH oufa&mufap ygonf? owif;rD'D,mwGif owif;.tcsuf
tvuftrSef ta=umif;t&mrSefukd azmfjywJh owif;jzpfapcsifygonf? okd@jzpfI ,ae@jrefrmEkdifiH&Sd
owif;rD'D,m orkdif;utp owif; orm;wa,muftwGuf vkdtyfcsufawG/ wm0ef&Sdr_awG/
owif ; qk d o nf h t "d y ` g ,f / owif ; a&;enf ; awG / owif ; yk d @ enf ; awG ponf w k d @ uk d &S m azG I
tcef;qufazmfjyvkdygonf? *GsdKufpf qvkef; ( Joyce Sloane ) a&;om;onfh jrefrm
owif;pmq&mrsm;twGuf owif;pmynmavhusichf ef; ( Basic Journalism Workbook for
Burmese Journalists) ukd &SmazGwifjyvku d yf gonf?
owif;orm;wa,muf jzpfa&;twGuf
rnfonfhtcsuf rsm;&Sd&ef vdktyfygoenf;?
-omrefjynforl sm;ESihf ta&;ygaom rnfo@l w@dk u rnfo@dk ajymqdo
k nfw@kd ESihf
t&m&Srd sm;ukd pdwt f aESmifh t,Suf jzpf yufoufI wdusaom rSww f rf;&S&d ef
zG,f od@k r[kwf cufcaJ om jy\em rsm; twGuf rSwpf rk sm; aumif;pGmcsa&; rSwf
Tu¾ rpwif r D w G i f oif ta=umif;udk r=umc%qdkovkd ar; om;xm;onf?
udk,foif bufvkdufr_uif;onf[k jref;avh&o dS nf? -jrefjrefxufxuf a&;om;onf?
,lqygovm;? owif;pmorm;wOD; -ta=umif;t&mwckukd wifjy&mY r# -&Si;f &Si;f vif;vif; a&;om;onf?
b0ok@d rwufvrS ;f rDwiG f oif. pdw d f wr_&&dS ef *&kpu kd af om tm;jzifh buf -&d;k &d;k vG,v
f ,G f a&;om;onf?
wGi;f &Sd bufvu dk rf r_ sm;ESihf wifu;l qH;k aygi;f pkH &Sv
d rl sm;ESihf awG@qakH r;jref;onf?
vkyfaqmif&ef? ? owif;pmorm;
jzwfxm;r_ t,ltpGrJ sm;udk odem;vnf -tcsut f vufreS u f kd wifjyEdik &f ef t
aumif;wk@d . =ueftifvuQ%mrsm;?
xm;&ef rnfr#ta&;}uD;yg oenf;? av;xm;+y;D xifjrif,q l csurf sm; ok@d r
owif ; pmorm;rsm;wOD ; .
owif;pmorm;wkd@onf b0 [kwf aumvm[vrsm; rygap&ef *&k
vkyif ef;udk bufaygi;f pHrk aS eI avhvm
&yf w nf a &;twG u f rnf o d k @ vk y f pku
d o f nf?
=unh f y g? +yD ; v#if owif ; pmorm;
aqmuf=uyHu k kd pOf;pm;=unhyf g? owif; -tjzpfrSefay:aygufap&ef 0d&d,&Sd&Sd
aumif;wOD; jzpfajrmufa&;twGuf vdk
pmorm;aumif;wk@d rnfonfrmS --- }uKd ;yrf;onf?
tyfrnf[k oifxifaom =uef tifvuQ
-owif;jzpf&yfpw d u f ;l ukd }uqH &SmawG@ -wpHw k a,mufu rdrEd iS hf pum; ajym
%mrsm;ud k pm&if ; csa&;yg? t}uH
Edik o
f nf? qd&k ef jiif;y,faomtcgY rdru d kd yk*Kd~ vf
aumif;ay;Edifk rf nhf vkyaf z:ukid zf ufw
-aqmif;yga&;&ef owif;tcsuf t a&;t& jiif;y,fonf[k oabmr
a,mufESifh yl;aygif;I aqG;aEG;t}uH
vufrsm;udk olwdk@rnfodk@ pkaqmif;& xm;?
xkwyf g? oifw@kd . pm&if;udk owif;pm
rnfukd qH;k jzwfEikd pf rG ;f &So
d nf? -owif;rsm;a&;om;&mY rdrdxifjrif
twwfu|r;f usio f l yk*Kd~ vfrsm;. tqdk
-owi;fpkaqmif;&mwGif rnfolESihf csurf sm;ESihf bufvu kd rf r_ sm;udk ab;z,f
pum;ESihf Edi_ ;f ,SO=f unhyf g?
aqG; aEG;pum;ajymqd&k rnfukd qH;k jzwf xm;Edik pf rG ;f &So
d nf?
Edik o
f nf? -rnfonhf udpPrsm; jzpfyGm;aeonf/ owif ; pmorm;aumif ; rsm;ES i h f
30
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
ywfoufI u|rf;usifolyk*d~Kvfrsm;. opPm&S&d dS owif;yk@d az: jyygonf? xif aus;Zl ; jyK+yD ; ar;cG e f ; enf ;
tqdpk um;rsm;? jrifcsufrsm;ESifh aumv[mvrsm;udk enf;avmuf ajzay;Edik yf grh vm;cifAsm?
owif ; pmorm;rsm;ES i f h a&Smif=uOfygonf? [laom pum;rsdK;jzifh pwifwwfyg
owif;pmtwwf u|r;f usio f l yk*Kd~ vf rqkwfrepf }udK;yrf;tm;xkwfr_- o vdrrhf nf?
rsm;. tqkdt& owif;pmorm;wdk@ wif;pmorm;wd@k onf jzpf&yfreS f ay: wnf+idrfr_- owif;pmorm;wdk@onf
rnfonfrmS atmufyg xl;jcm;csuf 0d aygufa&;twGuf owif;vdkuf&mY a=uuGzJ , G &f m od@k r[kwf pdwx f cd u
kd pf
aoovuQ%mrsm; &Sd&ef vdktyfyg t[ef@twm;rsm;udk ausmfjzwfEdkif &m jzpf&yfrsm;rsm;ta=umif; a&;om;
onf? avmufatmif rma&ausma& &S=d uyg aeaom tcgYvnf; pdwcf pH m;r_ aemuf
vGwv
-vG f yfr/_ owif;pmorm;wd@k onf onf? vrf;a=umif;ydwq f @kd aeI tajz vku d rf oGm;&ef vdyk gonf? pdwu f kd wnf
vGwv f yfpmG vkyaf qmifEikd pf rG ;f &S&d rnf wckr&v#if vufavsmrh oGm;bJ jzpf&yf wnf+ird +f ird xf m;+y;D pmzwforl sm;od&ef
jzpf+yD; rdrwd @kd a&;om;az: jyvdak om o rSef ay:ayguaf &;twGuf tjcm;enf; vdktyfaomtcsuf tvufrsm;udk
wif;rsm;tay: =oZmv$rf;rdk;vdkaom vrf;rsm;udk &Sm}uH=uygonf? qufvufpOf;pm;=unhyf gonf/ rdryd wf
ok@d r[kwf 4if;wd@k ukd pdppfwnf;jzwfvkd pmemr_- owif;pmorm;wdk@onf 0ef;usi&f dS vlrsm;u rdru d dk xd;k ESuw f u dk f
aom tjcm;yk*Kd~ vrf sm;. zdtm;ay;r_ udk =uifem oem;wwforl sm; jzpfygonf? cdu
k jf cif; od@k r[kwf rdr. d }udK;yrf;tm;
vnf; wGe;f vSeEf ikd pf rG ;f &S&d rnf? rdrd wd@k . owif;axmufrsm;ESipfh um;rajym qdzk ;l xkwaf er_udk a0zefjypfwifjcif; jyKaom
pmzwforl sm;udk eHygwf (1) OD;pm;ay; aom omrmeft&yfom;rsm;/ uav; tcgrsKd ;Yvnf; a'gorjzpf tvkyrf ysuf
wm0efod&rnf[kvnf; cH,lxm;=u rsm;ESihf qufq&H mY t&dyt f uJ =unhf ygacs?
ygonf? olw@kd onf owif; vku d &f mY aumif;pGmqufq=H uygonf? rdrw d @kd t wDxGifzefwD;r_-owif;pmorm;wdk@
pmzwfow l @kd . od&cdS iG qhf ikd &f m tcGit hf vkyo f nf r=umc%qdo k vkd 0rf;enf; onf tcsuftvufrsm;&Sm azG&mY
a&; od&efvt kd yfaer_w@kd ukd az:aqmif zG,af umif;aom/ 'kuaQ wG@aeaom jzpf tpGr;f xuf wDxiG zf efw;D r_ &Sd =uolrsm;
ay;Edik &f ef olw@dk . pdww f iG ;f Y t"du &yfrsm;ta=umif; az: jyavh&o dS nfukd jzpfygonf? xifjrifcsurf sm; od@k r[kwf
xm;=uygonf? od&x dS m;=uolrsm;jzpf&m omreft&yf aumvm[mvrsm; r[kwb f jJ zpf&yfreS f
a0zefydkif;jcm;Edkifr_owi;fpmorm;wdk@ om;rsm;ukd =uif=uif emem az;az;rr rsm;ukd tcsuftvufrsm; twdkif;
onfvlwdkif;.ajympum;rSefor#udk rnfo@dk qufqaH jymqkrd nfukd oabm az: jyay;Ed k i f a &;twG u f owif ;
,H=k unf&ef rvdt k yfyg? rdrw d @kd . owif; aygux f m;=uygonf? owi;fpmorm; ay;Ekid rf nfoh rl sm;ESihf awG@qakH r;jref;Edik f
rsm; r#wr_&adS tmif/ wdusatmifEiS hf w wdk@onf owif;tcsuf tvufrsm; rnfh olrsm;udk enf;vrf;trsKd ;rsKd ;jzifh &Sm
zufapmif;eif; rjzpf&avatmif pum; &SmazGpak qmif;&mY uk, d cf si;f pmemr_EiS hf }uH=uygonf?
aemufu, G &f dS jzpf&yfreS rf sm;udk ppfaq; xdcdkufepfemzG,f ta=umif;rsm;ukd - oEdNXmef csrSwfvkyfaqmifr_ - o
jzpfatmif ppfaq;=unh=f uyg onf? vnf; em;vnfr_ &Syd gonf? Oyrm o wif; pmorm;wd@k onf ae@pOfEiS t hf r# t
-todtjrifA[kokw- owif;pmo wif;pmorm;wOD;onf udk,fcHtm; aumif;qHk;jzpfatmif wpdkufrwfrwf
rm;wd@k onf t&mudpt P awmfrsm;rsm; usa&m*g (HIV/AIDS) a=umihf rd vkyaf qmifae=uolrsm;jzpfygonf? rdrd
ta=umif;udk [dpk yfpyf onfpyfpyf od om;pk0ifwOD; qH;k yg;oGm;&aom yk*Kd~ vf wd@k .pmzwforl sm;onf owif;tcsuf
xm;=uygonf? em;rsupf zd iG x hf m;=u yg wOD;ESiahf wG@qakH r;jref;onfqykd gp@kd ? ol tvuf&&Sad &;twGuf rdrw d @kd tay:rSm
onf? olwdk@. ywf0ef;usifwGif jzpf . awG@qakH r;jref;r_ukd atmufygpum; tm;xm;ae=ua=umif;ukd odxm;=u +y;D
ysufaeonfrsm;udk pl;prf;vdkpdwf &Sd=u rsKd ;ESihf tpysKd ;Edik yf gonf? tckvkd 'kuQ owif;tcsut f vufrsm; r&rcsi;f r
ygonf? ta=umif;t&mtopftqef; a&mufwhJ tcsed rf sKd ;rSm taESmift h ,Suf &yfrem; vkyaf qmif=uygonf? olw@kd
rsm;udk tpOfrjywf pl;prf;&SmazG avh ay;wmudk pdwrf aumif;ygb;l cifAs? 'gay onf vH@Hk v0D&, d &Sod rl sm;/ tvky}f udK;
vmae=uygonf? r,hf 'Da&m*ge@J ywfoufaewJh rE aW v; pm;olrsm; jzpf=uygonf?
wnf=unfr_- owif;pmorm;wdk@ +rdK@u wjcm;rdom;pkawGtzd@k 'DtawG@ wm0ef,lr_- owif;pmorm;
onf ud, k u f siw hf &m;t& jrifrh m;pGm t}uHKxJu ae+yD;awmh tusdK;aus;Zl; wd@k onf rnfonhf ta=umif;udprP sm;
xm;+yD; jzpf&yfrSefrsm;ta=umif;udk &Edik rf ,fxif vk@d usaemfar;&wmyg? jzpfay:aeonfudk trSet f wdik ;f owif;
31
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
ay;ykd@jcif; a&;om;az: jyjcif;tm;jzifh cHc&hJ ygonf? csurf sm; jzpfaeygao;onf? u|r;f usif
tpd;k &Xmersm;ESifh tzG@J tpnf;rsm; ydrk kd -trSefw&m;ukd ajymolrsm;- ol yk*Kd~ vfrsm;. pm&if;udk =unh+f yD;v#if
wkd;wuf aumif;rGefvmap&ef rdrdwdk@ owif;pmorm;wdk@onf t oihrf mS T=ueftifvuQmrsm; jzpfay:
wGif wm0ef&adS =umif; odem;vnfxm; rSefw&m;ukd ajym&rnfudk ra=umuf vmatmif vkyEf ikd o f nhf enf;vrf; 3 ck
=uygonf? wm0ef&Sdonfhtavsmuf =uacs? owif;pmq&mwd@k onf r[kwf udk csa&;yg? om"utm; jzifh oifonf
olw@kd onf w&m;r#wr_ &S&d rnf? orm rrSefajymqkdjcif; okd@r[kwf yHk}uD;csJ@ trSeftrSeftwdkif; ajymoljzpfvm
orwf &S&d rnf/ bufvu kd rf _ uif;&rnf/ ajymjcif; od@k r[kwf roifah wmf[k xif Edik rf nhf enf;vrf; 3 ck udk pOf;pm;=unhf
pdwo f abmxm; yGiv hf if;&rnf? vlwikd ;f &aom tcsurf sm;udk xdecf sex f m;jcif; onfqykd gp@kd ? oifonf atmifyg twkid ;f
ESihf pum;ajympdwf &S&d rnf[k cH,x l m; vkycf iG hf r&Sad cs? pm&if;csa&;&ef vdt k yfEikd yf gonf?
=uygonf? &d;k om;r_- owif;pmorm;wk@d onf wpHw k a,mufEiS hf awG@qkH ar;
-wm0efcHajz&Sif;ay;Ekdifr_- owif; rdrw d @kd . t,ltpGrJ sm;udk od&x dS m;&ef jref;jcif;rjyKrDwGif rdrdonf owif;pm
pmorm;wd@k onf rdrw d @kd a&;;om;aom vdt k yf+f yD; vkyif ef;xJwiG f TtpGrJ sm; yg orm;wa,mufjzpfa=umif; az: jyjcif;/
jzpf&yfrsm;ESifhywfoufI wm0efcHajz 0ifywfoufjcif; r&Sd&avatmif *&k rdrd a&;aom owif;rsm;xJwGif t
&Sif;ay;EdkifpGrf;vnf; &Sd=uygonf/ jzpf xm;=uonf? rdrdwdk@. a=umufpdwf axmuftxm;rcdik v f akH om tcsuf t
&yfta=umif;wckukd rdrdwdk@ tb,f vGeu f rJ /_ t,ltpGEJ iS hf rvdrk ek ;f xm;pdwf vufrsm; xnfo h iG ;f jci;frjyK rdatmif
a=umifh onfyo kH nfenf;jzifh a&;om;& wd@k ukd owdrjywf pdppf&ef 0efrav;=u a&Smif=uOfjcif;/ rdrad &;om; rnhf owif;
a=umif; pmzwfolwdk@tm; &Sif;jy&ef acs? owif;ay;olrsm;tay:wGiv f nf; tyk'w f ikd ;f twGuf vlrsm;Edik o f r# rsm;
toifjh yif&ygrnf? rdrw d @kd . vkyif ef;ukd &d;k om;=uonf? rdrw d @kd u, kd rf rd w d @kd o rsm;ESihf pum;ajymqdjk cif; ponfw@kd jzpf
rSerf eS uf efuef vkyaf qmifygu rdrw d @kd . wif;pmorm;rsm;jzpfa=umif; az: jy =u ygonf?
urBmavmuudk ydak umif;atmif jyKjyif onf? rdrdwdk@ rnfonfhta=umif;t vk y f a qmif & ef ? -oif . buf v d k u f
Edik o
f nf[k cH,x l m;=uonfjzpf&m ol &mudk a&;om;aea=umif; owif;ay; r_rsm;udk az:xkwo f wf rSwjf cif;?
wd@k onf trSew f &m;ukd *&kwpdu k f &Sm olrsm;ukd ajymjy=uonf? owif;ay; txuf y g owif ; pmorm;
azG=uygonf? olrsm; ajymqdjk yKr_onfw@kd ukd trSet f aumif;wd@k . =ueftifvuQ%mrsm; pm
&JprG ;f owW-d owif;pmorm;wd@k onf rSet f wdik ;f o&kyaf z:a&;om;jzpfatmif &if;rsm;rS owif;pmorm;rsm;tzd@k r#
&J&ifhowWd &Sdolrsm; jzpf=uygonf? ol vnf; owdxm;=uonf? owif;pmq wr_&&dS ef/ wdus&efEiS hf wzufapmif; eif;
wd@k onf uav;aoqH;k olrb d rsm; tdrf &mrsm;onf olwyg;. tvkyu f kd yHw k l rjzpf&ef ta&;}u;D a=umif; oifavhvm
wHcg;udkacguf+yD; ar;cGef;rsm; ar;&J & ul;csorl sm; rjzpfap&efvnf; *&kpu kd =f u cJh+yD;ay+yD? Tcsufu qdkvdkonfrSm
rnf? olw@kd onf ppfyrJG sm; jzpfymG ;&m od@k onf? olw@kd onf cd;k ,lu;l csorl sm; r owif;yd@k tpD&ifc&H mY wzufzufo@kd
oGm;a&muf+y;D ab;tE &W m,frsm;aom [kwaf cs? wdr;f apmif;jcif;rjyKoih?f qifjcifo;kH oyf
ae&mrsm;odk@ pGef@pm;0ifa&muf &p&m vkyfaqmif&ef? ?oif ? jyKpkxm;aom Edik &f eftwGuf bufwpfzufpu D kd tnD
a=umif;&Sdonf? e,fjcm;rJh owif; pm&if;ukd u|rf;usifol yk*~dKvfrsm;. tr# tcGit hf a&;ay;&rnf[k qdjk ci;fjzpf
axmufrsm;tzG@J. pkaqmif; wifjy tqdk pum;rsm;ESihf Edi_ ;f ,SO=f unhyf g? ygonf? owif;pmorm;wOD;tzd@k r#
aom pm&if;Z,m;t& 2005 ckEpS w f iG ;f owif ; pmorm;rsmtwG u f vd k wr_r&Sdaom owif;ay;ydk@r_ rjzpfap&
urBmwv$m;Y owif;pmq&m 65 OD; tyfaom =ueftifvuQmrsm;ESihf ywf atmif a&Smif&mS ;Edik af &;twGuf rdr. d
ESio fh wif;rD't D vkyo f rm; 5 OD; wm oufI u|r;f usio f yl *k Kd~ vfrsm;. tqdk bufvu dk rf r_ sm;ESihf qENpJG rvdk rke;f xm;
0efxrf;aqmifaepOf umvtwGi;f t pum;rsm;ukd oifzwf+y;D +yD jzpf&m oif. pdwfrsm;udk tuJjzwf&ef ta&;}uD;
owfccH =hJ u&ygonf? 807 OD; tzrf;cHchJ pm&if;ESihf Edi_ ;f ,SO=f unhyf g? u|r;f usio f l a=umif;udkvnf; oifavhvmcJh+yD;+yD?
=u&+yD; 1308 OD;rSm ukd,fxdvuf yk*Kd~ vfrsm;. tqdrk sm;xJrmS rygaom u|Ekfyfwdk@ vlom;tm;vHk;wGif buf
a&muf wdu k cf u kd cf &H jci;f/ +crd ;f ajcmufc&H rnfonhf tcsurf sm;udk oifaz:xm;yg vkdufr_rsm; &Sdonfom jzpfygonf?
jcif;rsm; }uKH c=hJ uygonf? owif;jzef@csrd _ oenf;? 4if;wd@k ukd zsurf ypf vdu k yf gEiS ?fh atmufyg ppfaq;r_ukd vkyjf cif;tm; jzihf
Xmeaygi;f 1006 ck qif qmwnf;jzwf 4if;wd@k onfvnf; ta&;}uD;aom t oifbufvu kd rf r_ sm;ESihf t,ltpGrJ sm; &Sd
32
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
&mukd az:xkw=f unhyf g/ 4if;wd@k onf o vGet f vkyrf sm;aomb0jzpf&m rdrw d @kd oifu, kd o
f if wGe;f aqmfay; yg?
wif;yd@k tpD&ifc&H mY rar#mv f ifb h J awG@& tcsed rf sm;ukd jzKe;f wD;rypfEikd =f uacs? oif vdtk yfv#if t}uHOm%f awmif; cHyg?
Edkifaom axmufacsmufrsm; jzpfyg jzKef;wD;ypfaom tcsed rf sm;udk oifo&d wcsd e f w nf ; rS m ud p P t rsm;
onf? atmufygaz: jycsufrsm;wGif atmif oif. tcsed o f ;kH pGyJ u
kH kd od&&dS ef tjym;udk }udK;pm;vkyyf g? om"utm;
oif . wH@k jyefru _ dk rSwo f m;ay;yg? ta&;}uD;ygonf? wae@wm twGi;f jzifh eHeufcif;wGif oiftm; owif;ay;
oif. tajzrsm;ukd cGpJ dwfoHk; wGif atmufyg ppfwrf;udk oif ESit fh wl rnforl sm;udk yxrOD;pGm qufo, G yf g?
oyf=unhfyg/ oifodonfjzpfap/ rod aqmifxm;+yD; uGuv f yfrsm;udk jznhyf g? olw@kd jyefx;l onfrsm;udk apmifah epOf
onfjzpfap bufvdkufr_u oifhae@pOf em&Drsm;ESihf rdepfrsm;udk aygi;f +y;D v#if 24 umvtwG i f ; rS m oif a &;rnh f o
tjyeftvSef qufqHa&;rsm;tay: em&DxrJ ES w _ yf g? rdru d , kd w f ikd f &d;k om;r_ wif;twGuf tifwmeuf pmrsuEf mS
rnfodk@ rnfyHk oufa&mufa=umif;udk &Syd gap? wae@wmtwGi;f rSm tv[o rsm;wGif okawoe vkyyf g?
pmvHk;a& 500 r#a&;om;yg? oif. jzKef;wD;ypfaom tcsed rf sm;udk oifawG@ t&mudpPwdkif;rSm +yD;jynhfpHk
oHk;oyfcsuf ta=umif;ukd oihfrdwf &Sdvmygovm;? tvkyfvkyfae&rnhf atmif r}udK;pm;ygavESihf? rnfonhf
aqGwOD;ESihf aqG;aEG;=unhyf g? oif tae tcsed w f iG f rdwaf qGrsm;ESihf tcsed rf sm;pGm t&mr# +yD;jynfph o kH nf[I l r&Syd g?
jzifh Tar;cGef;udkyif tdrfodk@,loGm;+yD; tukecf I H pum;ajymqkd aerdygovm;?
oif. rdom;pk0ifrsm;ukd ar;jref;=unhf yk*K~d vfa&; tD;ar;vfrsm; a&;&mY tcsed f tcef;(2) ed*kH;csKyf vkyfaqmifcsuf?
vdu k =unhEf ikd yf gonf? wlncD surf sm; rsm;pGm tukecf aH eygovm;? pdwu f ;l Ttcef;Y owif;pmorm;
ESihf jcm;em;csurf sm;udk &Sm=unhyf g? ,Of tdyrf uf rufaeygovm;? oift h rsm;tzdk@ rnfonhf=ueftifvuQ%m
vkyaf qmif&ef? jyify=oZmv$r;f rd;k r_rsm;/ csed u f kd ydI
k wefz;kd &Spd mG rnfo@kd toH;k cs Edik f rsm; ta&;}uD;a=umif;udk oifpdppf
owif;pmorm;rsm;. eHygwf ygrnfenf;? =unhcf +hJ yD;ay+yD? oif. bufvu kd rf r_ sm;
(1) OD;pm;ay;wm0efc&H rnfh olrsm;onf tcsdefoHk;pGJyHk t}uHjyKcsufrsm;? ESihf oift h ay: =oZmv$r;f rd;k aom udpP
rdrw d @kd . pmzwfy&dwo f wf jzpfygonf? oiftcsdefudk pDrHcef@cGJa&;t rsm;a=umif;wdk@udkvnf; teD;uyfavh
od@k &mwGif r=umc%qdo k vkd owif; wGuf t}ujH yKcsut f csKd @ukd atmufwiG f vmcJh+yD;+yD? owif;pmorm; tvkyf
pmorm;rsm;udk rnfonhjf zpf &yfrsm; az: jyay;xm;ygonf? onf tjcm;aom tvkyrf sm;ESihf rnf
ta=umif;a&;&rnf/rnfow l @kd EiS hf pum; ta&;}uD ; aom ud p P r sm;t ok@d rnfykH jcm;em;ygoenf;? pm&Guf w
ajymqd&k rnf ponfw@kd ukd a&G;cs,&f mY wGuf tcsed q f o kd nfrmS t+rJ&adS ewwf &Guaf y:wGif aumfvEH pS cf ak &;qGyJ g? vuf
jyify tiftm;pkrsm;u zdtm;ay;r_rsm; a=umif; owdjyKyg? 0Jaumfv. H xdyw f iG f owif;pm orm;
&Sd wwf=uygonf? eHygwf (1) twdik ;f t eHeufwdkif; odk@r[kwf nu tvky[ f k a&;+yD; vuf,mbuf aumf
wm (vH;k 0 vGwv f yfjcif;) rS eHygwf (5) wnf;u wae@wmtwGuf tpDtpOf vHxyd wf iG f q&m0ef/ bwfpu f m; armif;
twdik ;f twm (odomaom =oZmv$r;f a&;qGx J m;yg? oiftzd@k OD;pm;ay;vkyf ol/ ppfom;/ ausmif;q&m od@k r[kwf
rd;k r_&adS ejcif;) txd oif. &yfwnf&m aqmif&ef vdt k yfaom udprP sm;ukd az: a&S@aeuJo h @kd aom tjcm;tvkyf tudik f
ae&mESihf Tt&m udprP sm;u oift h xkwo f wfrw S x f m;yg? wckck. trnfudka&;yg? owif;pm
ay: rnfr#=oZmv$rf;rkd;a=umif; cGjJ cm; tpD t pOf a&;qG J x m;onh f q&mwd@k . =ueftifvuQ%mrsm; pm
jyyg? twkikd ;f tvkyu f pd rP sm;+yD;ajrmufv#if &if;udk tjcm;tvkyfudkif&Sd =ueftif
oif. bufvu kd rf r_ sm;ESihf jyif oifh ud, k o f if }udK;pm;qkcsyg? vuQ%mrsm;pm&if;ESihf ,SOv f suaf &;yg?
y =oZmvGrf;rdk;r_rsm;ta=umif; oifh yxr vkyaf qmif&rnfh udpP ukd rnfonhfjcm;em;csufrsm; awG@&ygo
avhvmrdor#udk pmvHk;a& 500 r#jzifh t&ifO;D pGm aqmif&u G yf g? enf;? tb,fah =umifeh nf;?
a&;om;yg? oifa&;aom owif;rsm; oifu h , kd o f ifEiS hf oif. tuJ
wGif T=oZmv$r;f rk;d r_rsm; uif;atmif jzwfcsurf sm;tay:rSm ,H=k unfpw d af rG; (qufvufazmfjyygrnf)
oif rnfo@kd vyk af qmifrnfenf;? yg?
oif. tcsed rf sm;rS trsm;qH;k ay;yg? tcsdefwckwGif udpPwcktay:Yom
owif;pmorm;b0onf t tm&Hpk ;l pdu k yf g?
33
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
'kw,
d tdrf Edik if w
H umpmayqufqaH &;tiftm;pk
P.O Box 201 Rochester, NY 14580———Ph: 585-957-6452——Fax: 585-671-4707
——————————————————————————————————————
abmfvuefom;owform; wa,muf&J h
ed*Hk;? (odk h) &uf'dkAefu&uf'fZpf
( vl q d k w m pd k u f w J h twk d i f ; &d w f o d r f ; cJ h = u&w,f ? xif a ,mif x if r S m ; urB m rS m ta=umuf w &m;eJ @
ru|wf E d k i f a o;ol a wG t wG u f tjzpf t ysuf a wG u owd a y;aew,f ? )
1990 umvawGwek ;f u abmf =uw,f? tusO;f axmifxrJ S t&d;k t r,fxifcw hJ mud;k ? 'gayr,hf 'Dwcg uH
vuefe,fajrwckvHk;rSm i&JuvmwJh +ydKif;+ydKif;xaewJh vlawG uGJ uGmaewJh =urRmu olqdkudk aoewfajymif;0
&eH@awGvkd rdi_ ;f a0aecJw h hJ c&dt k ufvrl s;kd rdom;pkawGudk qkawmif;ay; ae,HkrS vSnafh y;vdu k wf ,? qvkZd 'kd ef wd@k tyk f
awG/ abmfpfeD;,m; rGwfpvifawGudk wyg; bmrS rwwfEdkifcJh=u? awmif pk u d k qm;AD ; m;jynf o l v l x k u tp
}u;D jrwfwhJ vlrsKd ;}u;D awGv@kd ,lqaewJh apmif;awGay:rSm tdrfawGrD; avmif vufrcHawmhb;l ? olw@kd twGuf uif;
qmh AfppfaoG;ºu acgi;f aqmifawGu t aew,f? 0pfvpfpvpf cEQmud, k af wG uifbHkvkd@ xifcJhwJh ae&mawGuae
rde@f ay;r_a=umifh rk'ed ;f usichf cH hJ =u&w,f? ay: rD;nGe@f awG +yKd usvmw,f? uav; xGuaf jy;&w,f? odyrf =umbl;? om;
axmifcsD+yD; owfjzwfc=hJ uw,f? qm av;wa,muf tavh usayguf aewJh owform;awG&@J acgi;f aqmif qvdAk fkd
&ma*sAw kd ahJ v-- +rKd @ord ;f wdu k yf GJ awGu jrufEG,f&dkif;awGay:u vl;vJxae 'wfrv D q
kd Akd pfukd zrf;rdcw
hJ ,f? ppf&mZ
&ufpufvGef;vSw,f? qvdkAdk'efrDvkd w,f? tajrmufqHawG=um;rSm ol@ 0wfom; tjzpf e,fomvefEikd if rH mS ol@
qdAk pfqw kd hJ aumifu aewd;k AH;k }uJwm cEQmud, k af wG tykid ;f ydik ;f tjywfjywf? udk ppfaq;awmh olu w&m;&H;k udk vuf
vJ *&krpdu k b f ;l ? &ufudkrvm;'pf/ qdkvkdAdk'efrD rcHa=umif;? ol@wkdif;jynf/ ol@vlrsdK;t
rxif x m;wJ h ae&mawG r S m vdkqdkApf/ &uf'dkAefu&uf'fZpf---- wGuf vkyfcJhwmjzpfa=umif; rsufESm
&kwfw&uf wdkufppfqifzdk@ ol@&@J om; abmfvuef&J@ om;owform;awG wif;wif;eJ@acsyw,f? wkid ;f jynftwGuf
owform;wyfrSL;awGawGudk trdef@ aoG;pGef;aewJh naepm pm;yGrJ Sm &k&Sm; vkycf w hJ mqd&k if rif;udk bmvk@d qm;AD;
ay;vdkufw,f? atmf-- 1995 &J@ u vufaqmify@kd ay;vdu k wf hJ aAmf'um ,m;jynfoal wGu rke;f wD;aewmvnf;
ESi;f awG t &m tm;vH;k udk rcHpm;Edik f t&ufukd cyfjyif;jyif;arsmcsvu dk wf ,f? qdwk m ajzprf;ygqakd wmh qvdAk 'kd efqw kd hJ
avmufatmif at;pufaeav&J@? wmuD;om;awGudk +rdef&nf,Suf&nf aumif rsufarSmifukyf+yD; w&m;&Hk;udkd
vuf&J Zuf&eJ @J apmfum; awmhr,fah jc udu k zf vhJ udk &f if; rD;cd;k awG wa&G@a&G@ arsm rdu
k =f unhf =unfah ew,f? ol@&ifxrJ mS
vSr;f awGukd aemufxyf wD;zd@k qvdAk ;kd aewJh aumif;uifqD tm&Hu k dk ESpEf pS f rauseyf pdwfawG wvdyfvdyfwuf
'efrv D qkd Akd pf eJ@ ol@&@J vuf wyfrrSL;awG }udKuf}udKuf yd@k xm;vdu k wf ,f? aw;oH aeyH k & w,f ? w&m;uszd k @ awmh t
jyifqifv f u kd =f uw,f? awGe@J rD;yH;k ab;rSm uaewJh qm;AD;,m; aumif;om;? olrsm;ukd r[kww f ,kwf
Zm&ma*sA+kd rKd @om;awG twGuf trsKd ;om; oDcsi;f awG armufrmr_awG vkyfvmwJholawG udk,fhtvSnhfcH&
rdk;vif;cgeD;+yDvm;? 'gvnf;odyfrao tjynfheJ@? olwdk@u vlawG&J@ b0udk awmhr,fqakd wmh vuf&&dS ifqikd af e&wJh
csmbl;? atmf[pfoHawG =um;ae& tEdik u f sio hf rd ;f ydu
k v
f u kd &f if tm;vH;k +ird f uH=urRmudk ta=umuftuef jiif;qkd
w,f? aoewfoaH wGu +rdK@ &J@ aumif; oufomG ;vdrrhf ,f xifwmud;k ? =uw,f? 'Da&m*ge@J yJ rDvq kd Akd pfqwkd hJ
uifawGukd xk;d cGv J y_ Ef ;_d vdu
k wf ,f? yde;f olw@kd u aoewfawG&@J cvkwf om;owform;wa,muf vl@avm u
ydwaf rSmifaewJh ,rf;eJ@awG =um;rSm vl armif;awGukd tcsed rf a&G; nSp+f yD;+rdK@awG }u;D udrk csrd qef@ E_wq f ufomG ; & w,f?
awGxu G af jy;cJ&h w,f? vr;frawGrmS t xJrmS +idr+hf idrahf v; pD;qif;aewJh aoG; aemufb0xd pdwcf sr;f ajr@b, G f r&Sw
d hJ
avmif;aygif;rsm;pGmudk ajy;wdkufrd pD;acsmif;awGay: ESif;yef;awG a0ae bHrk mS }urd zf efrsm;pGm cHpm;aytH;k awmh?
34
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
*sLvdik (f 21) &uf? awGe@J jynfhESufaewJh ol@&@J twdwfudk pmrsuf E S m (44) rS
'Dae@rdk;OD;rSm yGifhwJhnaecif; vnf; jyefrawG;&J&mS bl;?
pHy,fyef;awGudk =unhf&wm usufo rsufvHk;av;ay;uvyf ayu vufuu kd ikd +f yD; odvm;vd‹k E_wf
a&t&SdqHk;yJ? (13) ESpfavmuf ykef; vufe@J / a&S@q;kH rSmxdik +f y;D bke;f }u;D w&m; quf=uawmh wHpuf+rw d rf mS tuôsc|wf
atmif;xGuaf jy;ae&wJh abmfvuef &J@ a[maewmudk awmifpOfa&r& rsuf eJ‹ tzd;k tdu k 0rf;omtm;& us,af vmif
om;owform;wa,muf &uf'dkAef vH;k awG t+ird rf ae v_y&f mS ;aew,f? ol@ pGmeJ‹ tckvkd qdv k mygw,f? “rif;wd‹k awG
u&uf'Zf pfukd zrf;rdomG ;+yDw?hJ &J@ vkyaf z:udik zf uf rqv acgi;f aqmif u 'Dru dk a&pD&&if usKyfukd av,mOfe‹J
abmfvuefu om;owfo wa,mufu tifwmAsL;wckrmS rSwf jrefrmjynfukd ac:oGm;=ur,fw?hJ usKyf
rm;udk zrf;qD;cJw h m (44) a,muf&o dS mG ; csucf somG ;w,f? - Adv k af e0if;u bm u 84 ESp&f +dS y?D raoao;bJ cifAsm;wd‹k ukd
+y?D olukd ukvor*~u zGiv hf pS x f m;cJw h hJ udrk S odyrf 0ifpm;awmhb;l -- wJh ? 'gay apmifah ewm” wJ?h rsuEf mS jyifwckv;kH
ppf&mZ0wfaumifawGtwGuf w&m; rJh Akv
d af e0if; aqmufwnf&mr& atmif a&SŒudk wGe;f uef xGut f ef usrwwfjzpf
&H;k uae vlom;awGukd tpkvu kd f t+yHK cHpm;cJ&h wm ol@ro d m;pkwckv;kH tus,f oGm;w,f? rsu&f nfpawGuvnf; òyu d s
vdkuf owfjzpfcJhr_awGudk usL;vGefcJh csKyfzrf;cHvu dk &f rS? owd&wkid ;f - ig arG; vkrwwfygb?J
oltjzpf zrf;qD;zd@k 0&rf;xkwx f m;cJw h m wJh arsmufawGu ighudk jyefajcmuf [dkwcsdef tzGm;&SdpOf usaemf
=um+yD? qm&ma*sAdkukd rD;avmifwkduf w,f--vk@d }udwrf Edik cf rJ & wufacguf wd‹k &ŒJ arG;pm;rdbawGtjzpf 'Dtrd x f u J kd
oGi;f cJ&h w kH ifrubl;? abmhpeD;,m; rGwf +y;D a'goxGuaf e&w,f wJ?h ylavmif+y;D 0ifxu G pf m;aomuf/ tcrf;tem;vky/f
pvifawGukd yufyufpufpufowfjzwf rcsrd qef@ cHpm;ae&wJh &ufawGuvnf; xif;cJ/G a&cyf/ oef‹&iS ;f a&;vkycf w hJ ,f?
rk'rd ;f usizhf @kd trde@f ay;cJo h ?l vlo;kH ode;f olvyk cf w hJ hJ tukov kd af wG/ &mZ0wfr_ tzGm;uawmh qH;k yg;cJyh g+y?D a&mufpwke;f
ausmu f o kd wfz@kd trde@f ay;cJo h ?l &ufpuf awGxuf Edi_ ;f ,SO=f unh&f if enf;awmif u cyfprd ;f pdr;f jzpfaewke;f &yfx&J mG xJ
wJh ppfa=uma&;pcef;awGukd zefw;D wnf enf;ao;w,f? vSn+hf yD; taru “igh om;orD;awGukd
aqmufco hJ ?l olu rDvq kd kd Apfe@J t+ydKif b0qdkwm a&yGufyrmyg? A xd&x J =d unf”h qd+k y;D a=unmarmif;cwf
vlrsKd ;pk okwo f if&iS ;f vif;yGaJ wGukd vkyzf @kd rmjynfu ppftyk pf ak wG/ om;orD;awG/ cJw
h myg? arG;&yfajr jrefrmjynfu xGuf
qmAfvlrsdK;awG tay:oabmw&m; ck vlrkduf*dk%f;awGzGJ@vdkuf/ vlawGudk vmawmh rDZ&kd rfav;udk t&ifa&mufchJ
a&;&m q&m}uD;wql jzpfco hJ ?l rsufESmvdk tm;&owfjzwfEdSyfpuf jy wm? tckawmh usaemfw‹kd awGu w
olvdkyJ ppf&mZ0wfaumif t vku d f r=umcif olw@kd u, kd w e,fwaus;pD wuJw
f ikd f axmif G jym;? 'gayrJh b,f
jzpf 0&rf;xkwx f m;wJh om;owform; xJy@kd cv
H u kd &f eJ@-?tukov ae&ma&mufa&muf rdom;pkvkd aecJw
kd af wGoyd rf sm; h hJ
waumif&w dS ,f? &ufurkd vm;'pf qdw k hJ rsm;pm;pm; rusL;vGef ao;wJh ppfacgi;f Zifrabmuf&mG (&yfuu G )f udak wmh vH;k
ppfacgi;f aqmifwa,muf? b,ftxd aqmif wcsKd @ - &uf'Akd ef u&uf'Zf pf- 0 rarhEidk ?f
ajy;Edik rf vJ apmif=h unh=f u&atmif? &J@ Zmwford ;f udk w&m;&oifw h ,f? “[kwfuJhyg tzdk;? usaemfwdk‹
Armjynfu ppfacgi;f aqmif awG awG óud;pm;aeqJyg? ae&mtrsK;d rsK;d udk
'Dtcsed rf mS w&m;&zd@k tcsed &f adS o;rSm r atmifrdk;0if; a&$Œajymif;oGm;=uayr,fh tckxd {nfh
[kwb f ;l ? r[kww f ,kwaf wGvyk zf @kd arm ( awmiftmz&du v_yf&Sm; r_/ onf awGyJ jzpfaewke;f yg? usaemfw‹kdawG
[tarSmifawGucsn;f zH;k v$r;f aeawmh qm;Ad;k ,m;v_y&f mS ;r_e@J usaemfw@kd v_yf tcsed w f ef&if tdrjf yef&rSmyg? tJ'D tcg
ud, k cf &H awmhr,fh tvSnafh wGukd pOf; &Sm;r_awG Ed_if;,SOf+yD;a&;aewkef; abmf rSom æ”
pm;rdrmS r[kwb f ;l ? usaemf uawmh vuef om;owform;waumifudk
Adkvfae0if; tzrf;rcH&cif aemufqHk; zrf;rd +yq
D w
kd hJ owif;ygvmvd@k a&;vdu k f (&Jabmf&Jbuf oli,fcsif;awGtwGuf
arG;ae@yu JG sif;ycJhwHk;u tjzpftysuf rdw,f? urBmajray:rSm raumif;qd;k 0g; trSwfw&yg? vdkufvHtusKd;aqmif
wckudk oGm;owd&rdw,f? Akdvfae f m r*Fvm ay;cJw
awGukd tjypfay; ESrd Ef iS ;f cJEh ikd w h hJ tku d af Zmòrd‹u vlra_ &;toif;
0if;u w&m;yGw J ckrmS omxdik af ewm? w&m;wckygy?J Armjyh nfuom;owf o 0ifawGukd aus;Zl;txl;wif&ydS gw,f?)
ol@pw d u f w&m;yGrJ mS r&Sb d ;l ? aoG;nDS rm;awGvnf;jrefjrefZmwford ;f =uygap?)
eH@awG ay;a&aewJh / vlx&k @J used q f o J H &J&ifhatmif (e,l;a'vD)
35
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
taumifqkH;ukday;yg
GIVE YOUR BEST
q&m =unfreG &f @J &opmpk av; ukid f bmyJay;ay; bmyJauí;auí; bm w,f?
ukd ESpo f ufpmG eJ@ usaemf&@J uk, d yf idk f rSwf yJ aqG;aEG;aqG;aEG; rnfumrwW 0wf taumif q H k ; uk d a y;aewJ h t
pkzidk x
f rJ mS odr;f xm;cJyh gw,f? usaemf aus wef;aus oabmrsdK;r[kwfbJ csed [ f m wefz;dk t&Sq d ;Hk tcsed jf zpf+yD; *syef
vnf; bmyJvkyfvky/f b,fae&mrSm “taumif;qk;H jzpfap&r,f” qkwd hJ ap vkd (MUGA) rk* qkw d hJ ‘cHpm;r_twW’
bmwm0efuydk J ,l,/l q&m=unfreG &f @J wem ygz@dk ygy?J tck 'Dpum;awGajym ok@d r[kwf ‘twWcpH m;r_’ The feeling
pmpkxu J vkyd J taumif;qk;H ukyd J ay;csif awmh “ EMERSON ” &J@ of self t&nfaysmo f mG ;wJh tcsed f ygy?J
olyg? aemufuvkdufwJhtcg aemuf GIVE ALL TO LOVE ukd,fhtaeeJ@ olrsm;ukd taumif;
vkud af umif; jzpfz@dk / a&S@xu G &f &ifvnf; OBEY MY HEART qkw
d m qkH;ay;aewJh tcsdefrSm igqkdwJh twW
a&S@xu G af umif;jzpfz@dk t+rJ}udK;pm;cJo h l av;ukd wef;+yD; owd&rdygw,f? aysmo f mG ; aysmufomG ;wJh tcsed yf gyw J ?hJ
jzpfwmrk@d tm[m& csprf w d af qGawGudk ykaH tmzk@d u arwWmw&m; tck a emuf q k H ; “taumif ;
q&m=unfreG &f @J &opmpkav;ukd r#a0 emcH&rSmu &ifxJu ESvkH; qk;H ukad y;yg” qkw d meJ@ ywfouf+y;D wif
csirf w d myg? 'ga=umifh “taumifq;Hk ukd om; vk@d em;vnfcpH m;=unfrh yd gw,f? jyvkw d muawmh
ay;yg” pmpkav;ukd azmfjyvkduf&yg 'Dtaumif;qkH;ukd ay;ygqkdwJh “uk,d pf udk yf sKd ;wm
w,f? pum;av;ukd cHpm;=unfah ewJh tcsed rf mS ukd,f&dwfodrf;&w,f” WE
(tm[m&0kid ;f awmfom;wOD;) yDyjD yifjyif xifvif;vmwJh jrifuiG ;f ok@d REAP WHAT WE SOW qkdwmyJ
r[kwf yk&H yd f (Image) uawmh &ifaoG; jzpfw,f?
taumif q k H ; uk d a y;yg
“taumif y;yg” i,fudk &ifciG yf u dk +f yD; Ek@d wu dk af uí;aewJh arwWmqkdwm olwyg;tusdK;
qkw
d hJ pum;[m tdraf cgirf ;dk ay: wuf+y;D rdcif&@J &kyyf v Hk m$ ygy?J ukv d v kd m;jcif;ygy?J
atmfajymoifw h hJ pum;vk@d xifygw,f tvm;wl q&m q&mrrsm; u wqufwnf;rSmyif a'0'wf eJ@
aemufwenf;uawmh eH&aH y:rSm pmvk;H oif=um;yk@d csrx _ rJ mS epfjrKyfpse0f ifaewJh om;awmf&m[kvmwkd@ wwef;wnf;
}uD;}uD;eJ@ a&;xm;oifhwJh pum;vkd@ yk&H yd f æ arwWmxm;Ekid af om owW0g tm;vk;H
vnf; ajymcsiyf gw,f? q&m0ef u vl e muk d *&k w tay: wef;wl&nfwl arwWmxm;Ekid f
“taumifqkH;ukday;yg” qkd pku
d q f ;Hk pdwef @J tpl;pku d q f ;Hk cGpJ yd u
f ok ay; aom bk & m;&S i f a wmf . tE_ d i f ; rJ h
wmeJ@ w®yifeuf wqufwnf;ajym& aewJh &kyfykHv$m æ pwmawGukd jrif arwWmpdwf r[m*&k%m pdww f @dk euf
r,fh pum;uawmh “tonf;ESv;Hk xJ a,mifryd gw,f? &_id ;f pGmoabmaygurf &d onf?
u wku d &f u
dk af y;yg” “taumifq;Hk ukd oif w ef ; yk d @ csr_ a wG / awG @ qk H t&mrSefor# ta=umif;udpP
ayg”h ? aqG;aEG;yGaJ wGrmS bmom&yfwckudk ajc rSeo f r#wiG f xm;&S&d rnfh pdwo f abm
&ifxJtonf;ESvkH;xJu &uf ajcjrpfjrpf ykid yf idk Ef idk Ef idk ef @J wu,fu h dk pdwf xm;wk@d wiG f t+rJwap “arwWmESihf E_id ;f
&ufa&ma&m xGuaf y:vmwJh apwem ygvufyg}uD; a[majymykd@cswhJtcgrSm ,SOaf ompdw”f jzpfaezk@d owdxm;&OD;
o'Ngw&m; oef@&Sif;jzLpifpGmeJ@ ukd,f tcsed f b,fvu dk ek o f mG ;rSe;f awmif rod rnf?
twwfEidk q f ;Hk ukd taumif;qk;H ay;zk@d qkd vku d b f ;l qkw d hJ tawG@tñu rsKd ;[m t
vkcd siw
f myg? bmyJvyk v f yk f bmyJuidk f aumi;fqHk;ukday;aewmyJvkd@ ,lqyg
MunfrGef
36
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
a=uuGJpdwf
ukv
fd wf
anSmfeHYrsm;? rD;cdk;rsm;? a&mifpkH “tudkBuD;wkdY trBuD;wdkY&,f? tudk aemufwOD;u “udk,f t*Fg
vlrsm;ESifh ½IyfaxG;pnfum;aeaom BuD;wkdY trBuD;wdkY ay;rSauGGß;rS pm;& csKdUwJhNyD; ajcjywfvufjywfeJY t vkyf
19vrf;\ qnf;qmcsdefxJodkY us r,fo h yl g? pm;&rJh aomuf&rJh jzpf ae wu,fvkyfrpm;EdkifwJh olawGudk
aemfwdkYvlokduf wdk;0ifvmcJh\/ xdkif wmvnf; MumygNyD? vlrr,f cav; awmh ay;oifhygw,fAsm? olwkdYxJu
aeus 0if;pm;aomufqidk \ f qdik af &SU av;eJYrdkY oem;Muyg&Sif” trsm;pku 'Dppftpd;k &&JU om;aumif
vrf;rab;ü cif;xm;aom pm;yGJ pl ; &S u s,f a vmif p G m xG u f jzpf&&SmwJh ppfom;xGufawG rsm;
0dik ;f wckwiG f usaemfwYdk 0dik ;f xkid v f ukd f ay:vmaom toHaMumifh usaemfwYdk w,fAs? wdu k w
f ek ;f u wku d cf ikd ;f Ny;D ajc
Mu\/ usaemfwkdYqdkonfu usaemf? tm;vkH; toHvm&mbufodkY vSnfh jywfvufjywfjzpfawmh bmrSwm0ef
rdwfaqGuAsmq&mESifh jrpf0uGßef; MunfhvdkufMuonf/ &ifcGifxJ v ,lcsiw f hJ aumifawGr[kwb f ;l /awmf
ay:rSvmonfh pmayrdwfaqGokH;OD; om;t&G,f uav;av;udk ydkufxm; awmf,kwfrmwJh tpdk;&As”[k raus
wkjYd zpfonf/ pmayorm;rsm; qkpH nf; onfh npfywfaya&aeaom trsKd; rcsrf; 0ifajymum aygufuGJaejyef
&mjzpfaom avxefukef; vufzuf orD;i,fwOD; usaemfwdkY0dkif;em;wGif onf/
&nfqkdifrS a&GYvsm;vmMujcif;jzpf vmatmfaejcif;jzpfonf/ e,frrS w d f ydkufqHxnfhvkdufonfh pm
onf/ aqGu ydkufqHta~uG tenf;i,f ayrdwfaqGuawmh “bm&,fr[kwf
usaemf w d k Y u d k jrif o nf E S i f h xnfhvdkufonf/ xdktrsKdorD; xGuf ygbl;Asm? jrefrmvlrsKd;awG&JUpdwfu
0,fpm;aeus ajryJjyKwo f nfu ajy; oG m ;NyD ; aemuf wa,muf N yD ; w oem;wwfawmh udk,fhrSm ta~uG&Sd
vmNy;D “tudk ESp&f mzk;d xnfv h u dk rf ,f a,muf vma&mufvufjzefaY eMu&m wJhtcg xnfhvkdufwmygyJ”[k ajz
aemf” [kqkdum qdkifxJrS xnfhp&m 19 vrf; ncsr;f onf awmif;&rf;pm; ajymajymonf/ usaemfESifh rdwfaqG
vSrf;awmif;aeawmhonf/ yef;uef aomufol usm;r t&G,frsKd;pkH ykH uAsmq&mu olwo Ykd ;Hk OD; ajymqkd ae
jym; a&mufvmonfhtcg ajryJjyKwf pHrsKd;pkHjzifh pdwfnpfnL;zG,f aumif; onf u d k tom em;axmif a eMu
ESpfcGufxnfh? qDqrf;? qm;ESifhMuuf aeawmhonf/ onf/ rEåav;&rfykvif;vnf; w
oGefjzLwdkY jzL;ay;NyD; usaemfhxHrS ydkuf olawmif;pm;awGudk Munfh ydkif;avmuf usKd;oGm;NyD; pum;0dkif;
qH ESpf&m awmif;um xGufoGm; &if; vyGwmå rS pmayrdwaf qGu “us vnf ; yd k o G u f v mcJ h o nf / pmt
onf/olxGufoGm;rS pm;yGJxkd;udkvSrf; aemfuawmh olawmif;pm;awGudk aMumif; aytaMumif;? EdkifiHa&;t
ac:NyD; aqmif;ncsrf;xJ usaemfwdkY b,fawmhrSray;bl;? wa,mufxJ ajymif; tvJtaMumif;? vlrI'ku© b
&if bwfawGudk aEG;axG;apzdkYrEå udk oem;NyD; ydkufqHxnfhvdkufvdkY 0 taxGaxGtaMumif;? [kda&muf
av;&rfwvkH; rSmvkdufonf/ pm;yGJ vnf; NyD;r,fhudpör[kwfbl;/ ydkrsm; onfa&muf ajymqkad eMu&if; ppft
xdk;u usaemfwdkY rSmMum;onfh t vmatmif tm;ay;ovdk jzpfaer,f? pdk;&udk wD;wkd; usdefqJaeMuawmh
jrnf;pm&if;udk rSwfom;NyD; qdkifxJodkY 'grsK;d u tpk;d &u &Si;f rS ajyvnfr,fh onf/ xkdtcdkuf ESpfwef;okH;wef;t
0ifoGm;onf/ BudKwif&SdESifhaeonfh jyóemAs? tpk;d & apmufo;kH rusvYkd &G,f ausmif;pdrf;0wfpkH0wf uav;r
ajryJjyKwfudk jrnf;&if;yif usaemfwdkY 'Dvdkolawmif;pm;awG rsm;aewm” av;wOD; taMumfAef;uav;udkif
pum;vuf qkHusaejzpfawmhonf/ [k olYt,l tqudk ajymavonf/ um usaemfwdkY0dkif;odkY a&mufvm\/
40
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
rdwfaqG uAsmq&mu uav;r onf/ cef;rtv,f uGufvyf BuD; 0ifwpm; &SdaeMuawmhonf/
av;tm;MunfhNyD; \ ab;ywf y wf v nf w G i f qd k z m xd k t cd k u f Ed k i f i H j cm;om;
“orD;u b,fESpfwef;vJ”[k ar; qufwDckH0dkif;rsm; wywfvnfcsxm; {nfhonfwpk cef;rxJodkY 0ifvmMu
vkdufonf/ uav;rav;u “ESpf \/ usaemfwdkY q&m0ef oli,fcsif; onf/ 0dwfwmrsm;u wu,fhADGtdkif
wef;”[k jyefajzonf/ wodu k f vlpw Hk ek ;f 0ifaMu;ESpaf xmif yD vlBuD;rsm;ozG,f c&D;OD;BudKjyK vm
“orD;ub,fuae vma&mif;wm pDay;NyD; EdkufuvyfxJ 0ifvmMu Muonf/ xkdEdkifiHjcm;om;tkyfpkudk
vJ”“'vuae vma&mif;wm” “' jcif;jzpfonf/ cef;rxJwGif &ufyfoD MunfhNyD; cef;rxJ&Sd trsKd;orD;rsm;
vudk nbufjyefawmh b,fvdk jyef csif;wD;vkH;rsm; eef;pawmhyfzGifhxm; tm;vkH; vIyfvIyf&Sm;&Sm; jzpfoGm;Mu
vJ” “iSufpD;NyD; jyefw,f” “orD; NyD; tJ,m;uGef;avaMumifh at;pddrfh onf/ 0dwfwmrsm;u EdkifiHjcm;om;
BuD;vm&if bmjzpfcsifvJ”[k rdwf aeonf/ {nfhBudK trsKd;om; (0dwf tkyfpkudk oD;oefYcef;xJodkY ac:oGm;
aqGuAsmq&mu ar;vdkufonfh t wm) u qufwq D zkd m0dik ;f w0dik ;f wGif onf/ EdkifiHjcm;om;tkyfpk tcef;xJ
cgrSmawmh uav;rav; jyefajz usaemfwkdYudk ae&mcsay;onf/ 0if odYk a&mufomG ;onfEiS hf tcef;0wHcg;
onfhtajzudk em;axmifNyD; usaemf aMu;jzwfydkif;awGudk ay;vkduf&m w a&SUwGif trsK;d orD;rsm;tm;vk;H tDoD
wdkYtm;vkH; rsufvkH;jyL;&awmhonf/ OD;pDtwGuf bD,mESpfAl;pD vmcsay; ,d;k yD;,m;wGif tpmwef;pDovkd pk½k ;Hk
uav;rav;u “orD;BuD;vm&if onf/ tmvl;aMumfESifh ajryJyGJrsm; pk½kH;ESifh wdk;BudwfaeMuawmhonf/
q&m0ef&,f?bk&m;&,f? Edik if jH cm;om; vnf; jrnf;p&mtjzpf csay;xm; usaemfwkdYtm;vkH; xdkoD;oefYcef;
&,fjzpfcsifw,f”wJh? “orD;u bm onf/ ywfywfvnf vloGm;vrf;w bufodkY tm½kHpdkufjzpfMuonf/ cP
vdkY jrefrm rjzpfcsifwmvJ” [k rdwf avSsmufESifh t&ufbm; aumifwm tMumwGif tcef;tjyifrS 0dwfwm
aqG u Asmq&mu xyf a r;vk d u f teD;wGif tusÐBudK;odkif; puwft wOD;u wkwfwacsmif;udkifNyD; trsLd;
onfhtcg uav;rav;u “[ihf wkrd sm;ESifh &r®uaf oG;~uzG , G f ta&mif orD;rsm;udk Budrf;armif;aeonfht
tif; jrefrm rjzpfcsifbl;? EkdifiHjcm; pkHtaoG;pkH trsKd;orD;i,frsm; vrf; oHxGufay:vmonf/
om;yJ jzpfcsiw f ,f/ jrefrmu ydu k qf H ovm;aeMuonf/ “tm;vkH;wef;pD? wa,muf
r&Sdbl;? EdkifiHjcm;om;u ydkufqHawG rdef;uav;wcsKdU usaemfwdkY csif;tvSnfhus0if”[k atmfaeav
trsm;BuD;&Sdw,f” [k cyfoGufoGuf xdkifaeonfh0dkif;em; jzwfavSsmufNyD; onf/
jyefajzavonf/ “udu k akd eYwikd ;f vmaemf”[k rMum;w usaemf w d k Y u tem;rS 0 d w f
usaemfwkdYtm;vkH; wa,muf Mum; oDcsif;qkdoGm;Muonf/ wcsKdU wmudkac:NyD; “tJh'gbmawGjzpfae
rsufESm wa,muf MunfhNyD; twef uawmhusaemfwdkY 0dkif;em;vmNyD; MuwmvJ” [kar;&m0dww f mu “ t
Mum Nidrfouf usKd;usoGm; awmh “tudkwdkY 'Dn {nfhonf rac:Mu xJu Edik if jH cm;om;awGukd wa,muf
onf / rd w f a qG u Asmq&mu u bl;vm;” ajAmifyif ar;avonf/ csif;0ifNyD;vSnfhjyzdkY wef;pDaeMuwm
av;rav;udk rkefYzdk;ay;vkduf NyD; oli,fcsif;wOD;u“igwkdY {nfhonf av? [kdvlawGu BudKuf&if a':vm
“a[…'grS…'djYk refrm uG”[kqu kd m t ac:zd k Y vmwmr[k w f z l ; ? 'D x J r eJYac:rSmqdkawmh BudwfBudwfwdk;ae
&ufcu G uf kd aqmifh csvukd &f m usaemf a&mufb;l vdYk vmwm” [k ajymvku d f Muwm”[k &Sif;jyavonf/
wdkYtm;vkH; vefYjzefY oGm;awmh\/19 rS vmar;onfh aumifrav;rsm; jyef wef;pDdwdk;Budwfaeonfh vl
vrf; tysKdruawmh olrESifh bmrSr xGufoGm;onf/ wjcm;0dkif;rsm;rS t wef;BuD;u wpf&mavmuf eD;eD;&SdNyD;
qkid of vdyk if vmorSs {nfh onfawG rsKd;om;awGMum;rSmawmh aumifr ac:rnfhOD;a&u av;ig;a,mufyJ
udk tpGrf;ukef jrLqG,fum {nfhcHBudK av;rsm; [kdwpk 'Dwpk pum;ajym [k 0d w f w mu quf & S i f ; jyonf /
qkd&if; tvkyf½Iyfaeavonf/ vdkuf&,farmvkdufESifh tarSmifxJ Munfah e&if; wa,muf0ifomG ;vku d f
-- --- --- --- --- wGif vIyfvIyf&Sm;&Sm; jzpfaeMuav wa,mufjyefxGufvmvdkufESifh pdwf
odrfBuD;aps; Edkufuvyf t onf/ usaemfwt Ykd yk pf u
k awmh awm roufomp&m jrifuiG ;f udk awGUae&
wGi;f cef;rxJwiG f a&mifpq Hk vdu k f rD; om;NrdKUa&muf qkdovdk Edkufuvyf
pmrsuf E S m (37) ok d @
rdSefrSdefrsm; [kdwp 'Dwp xdk;us ae xJ pl;prf;onfh tMunfhrsm;ESifh pdwf
41
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
ukef;abmifacwf ukefcsdefav;twGif;Yyifv#if jrefrmwdk@onf Zmwdrmefjzifh
pmtkyfpif a,musmF ;wd@k onf usm;Edik cf =hJ uyg. ?oHukd "m;vky/f Om%fukd tm;ukw+f yD;vsi/f
Aswu
onf?
dW ckd sKyf/ owWu
d akd oG;okwI f vGwv f yfa&; Zmwfxyk rf sm;udk cif;usi;f Edik =f u
eENN
(oHEiS ahf oG; trSmpmrS)
,ckv pifwifpm
“oHESifhaoG;”
eEN a&;onf?
yxrt}udrf - (1951) eENpmay/ 'kw, d t}udrf - (1965) ausm! f eG @f ESihf taygi;f toif;/ wwd,
t}udrf-(2002) &mjynfhpmtkyfwdkufrS pDpOf+yD; rsufESmzHHk;tm; yef;csDq&m}uD; OD;b=unf. “owWd”yef;csDum;udk
Graphic Mg Thein Win and Y.P. Group rS'ZD ikd ;f zG@J pnf;onf?
oHESifhaoG;0wÎK}uD;ESifhywfoufI æ
“oHESifhaoG; 0wÎKonf 'kwd,urBmppf t+yD;wGif xGufay:vmonfh ordkif;aemufcH
jrefrm0wÎK&Snfrsm;xJY rSwfwdkif wckjzpfonf ?”
(yg&*l. y&uxm æ rS)
“vuf u rcscsif a tmif aumif ; vS y gonf ? Zmwd a oG ; Zmwd r mef wuf º uvmatmif
E_ d ; aqmf a y;aom 0wÎ K aumif ; wyk ' f j zpf y gonf ? ”
(armifcifrif("EkjzL). ESpaf v;q,f b0rSww
f ikd rf sm; æ rS)
“ord k i f ; aemuf c H 0 wÎ K aygif ; rsm;pG m ud k usaemf z wf c J h z l ; ygonf ? yxrqH k ; wtH h w =o
w&d_ufrufruf ESpfoufpJGvrf;jcif; jzpfrdcJhonfrSm‘oHESifhaoG;’ jzpfygonf?
(atmifoif; 20&mpk txl;jcm;qH;k jrefrmpmtkyrf sm; æ rS)
pdw"f gwfEiS hf
atmifyJG
(9-16-2008)
armifpdk;csdef
(1)
awmifu&kd ;D ,m; pma&;q&m/ olronf ( Incheon Foun- eif;jym;vlxkaexdkif&mwJ tdru f av;
uAsmq&mrsm;or*~ESifh awmifudk; dation For Arts &Cut ture In rsm;rSm ykw;D uke;f ozG,f oG,w f ef;xm;
&D;,m;XmecG/J trsKd ;om;'Dru kd a&pDtzG@J Korea)u xkwaf 0onhf Foundatoin onfukd awG@&onf? Armjynfonf ppf
csKyf (NLD- Korea Branch) .zdwf Magazine . t,f'w D mjzpfonf? rJ tm%mpepf/ zufqpfppftyk pf . k tcsKyf
=um;csut f &awmifu&kd ;D ,m;/ qd;k vf aqmuf+rdK@odk@ a&mufaepOf aqmif;yg; axmifjzpfaeqJ?xdkzdESyfcHjynfol vl
+rKd @o@dk a&mufco hJ nf? trsKd ;om;'Drukd a& ra&;Edik cf yhJ g? tcsed rf DS aqmif;yg; wapmif xkonf 'Dru kd a&pD/ vGwv f yfrE_ iS hf wnf
pD t zG J @ csKyf vG w f a jrmuf e ,f a jr/ a&;om;ay;ydk@ygrnfqdk+yD; t,f'Dwm +idr+f idr;f csr;f r_ukd rGwo f w d qf /J ar#mv f ifh
awmifudk&D; ,m;XmecGJrS OD;pD;usif;y (Yu Dajin) xH tD;ar;ESihf tav;t qJjzpfonf? vkxE k iS hf ppftyk pf rk mS &ef
onhf 88 / &Spf av;vH;k ta&;awmfykH ESpf euf uwday;pmjyefco hJ nf? usaemf t bufjzpfonf? zdEydS af oG; pkwo f El iS hf tzd
ESpfq,fjynhf ta&;awmfyHk atmuf ar&duefo@kd jyefvmpOf onfaqmif;yg; EdyS cf H aoG;pkwcf &h ol t=um;&Sd &efb f uf
arhb, G tf xdr;f trSwt f crf;tem;ESi/fh ukd ay;xm;onhf uwd twdik ;f olrxH yËdyuQ? vlxk toD;oD;onf udk,fh
qENjyyGo J @dk wufa&muf&ef jzpfonf? ay;yd@k vdu k af yonf? =urRm ud,k zf efw;D cGi/fh vGwv f yfciG t hf
xdk@tjyif 2008 =o*kwfv 8 (2) wGuf wduk yf 0GJ ifae=uqJjzpfonf? t
&uf/ aom=umae@wae@xrJ mS yif ud&k ;D onf a qmif ; yg;onf ,ae@ a&S@buf aomif&if;jrpfurf;ay:rSae/ t
,m; pmayESihf uAsmq&mrsm; tzG@J csKyf pufwifbm 14 &uf/ vGefcho J nhf ESpf / aemufbufurf;/ Armjynfbufjcrf;od@k
rSm OD;pD;Iusi;f yonhf armifp;kd csed Ef iS hf jref 2007 =o*k w f - puf w bF m a&$ 0 g ai;ar#m&f if; rvGwaf jrmufao;onfh A
rmud&k ;D ,m; uAsmq&mrsm;. ESpf ESpf a&mifawmfveS af &; (Golden Saffron rmjynfov l x l tk wGuf xd@k o@kd qd@k eifch hJ
q,fjynhf txdr;f trSwf uAsm&Gwq f ykd GJ Revolutoin) ESpyf wfvnfonhf tcsed f jyif;&avonf? TcHpm; csurf w _ @kd onf
od@k wufa&muf&efjzpfonf? xdt k crf; umvjzpfonf? t,f'w D m Yu Dajin rnfo@dk ajraysmufEikd yf grnfenf;? b0
tem;ESp&f yfv;kH ok@d usaemf wwfa&muf uvnf; Armjynf. vuf&t dS ajctae xJwiG /f &ifxw J iG f rD;[ke;f [ke;f awmuf
cJyh gonf? wufa&muft+yD;rSm usaemf udyk J tav;xm; a&;aphcsio f nf? us qJyif? ,cka&;om;onfh aqmif;yg;
. a&;qGx J m;onhf c&D;pOftwdik ;f xkid ;f aemfu, kd w f idk f xkid ;f ESiAhf rmjynfukd pnf; onf a&$0ga&mifawmfvSefa&;udk jyef
EdkifiH/ Armjynfe,fpyfodk@ a&mufvmcJh jcm;xm;aom aomif&if;jrpf. ta&S@ vnfcHpm; / jyefvnfoHk;oyfrdonhf
onf? xdik ;f - Arm e,fpyf&dS rJaqmuf bufur;fyg;ay:od@k (5) }udraf &mufchJ wpdww f ydik ;f oH;k oyfcsuf jzpfonf?
(MaeSot) +rd K @uav;od k @ usaemf onf? a&mufoGm;onhf t}udrfwdkif; (3)
a&muf&SdaepOf ( YU Dajin ) u ol@ qdk@eifhem=unfr_/ cHpm;r_wdk@udk weifhcH Armjynfppftkyfpku wwd,
r*~Zif;twGuf aqmif;yg;a&;ay;zd@k zdwf pm;&onf? aomif&if;jrpf. taemuf t}udrf tm%modr;f ,l+yD;onfah emuf
=um;cJo h nf? zufurf;yg;ay:rS Armjynf qif;&Jom; t=urf;wrf;qH;k / t&dik ;f jyqH;k zdEydS f acs
43
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
r_e;f r_rsm; jyKvyk cf o hJ nf? 90 a&G;aumuf a'o/ yckuLU +rKd @rS oHCmawmftyg; 500 jzpfonf? urBmhjynfolw&yfvHk;udk
yGw
J Gif tEdkif&cJhonhf jynfoludk,fpm; ausmf csDwufarwWmykd@qkawmif;cJh=u tH=h oxdwv f ef@aponfh pdw"f gww f u kd yf JG
vS,rf sm; (NLD ygw0D ifrsm;) udk v$wf onf? xk@d ae@rmS yJ zufqpf ppftyk pf k ESihf vnf; jzpfonf? oef;a&$EiS hf ppftyk pf k udk
awmf ac:,lcGihf/ vlxktpdk;&w&yf zG@J vufyg;aptzG@J rsm;u oHCmawmfrsm; a=umuf';l wkeaf pcJo h nf? olw@kd . ol&J
pnf;cGirhf ay;yJ/ ppftm%m&Sif ppftyk f udk }uKd ;uGi;f pGyI f zrf;qD;onf? "gww abma=umifonhf zdESdyfacsr_ef;r_rsm;
f ikd f
pku tm%mudk ppfwyfjzifh qufvuf wGif csnx f m;+y;D yg;&du k /f ppfzed yfjzifuonf awmfveS af om vlxpk w
h ef d "f mwf ESifh
qkwf udik x f m;cJo h nf? ppftm%m&Sipf aoewfEiS x hf u k m Edu S pf ufzEd ydS cf o ZG J o wW d w d k @ ud k wk e f v _ y f a jcmuf j cm;
hJ nf?
epfEiS hf ppftyk pf u k kd vlxu k txyfxyf oHCmawmfrsm;u vl0wfrvJz@kd trsKd ; a=umif; jyojcif;jzpfonf?
qef@ usit f ºkH ucJ=h u&m 2007 =o*kwv f rsKd ; awmif;yefaomfv f n;f &du k Ef uS q f q J kd oef;a&$ppftkyfpkonf vlxk
16 &ufwiG f ukeaf ps;E_e;f ESihf avmifpmqD zdEydS cf o hJ jzifh vl0wfvcJ =hJ u&onf? wifajrSmufonhf tpdk;&w&yfr[kwf
aps;ESihf 5 qjrifw h ufvmcJjh cif;onf a&$ bmoma&;udk apmfum;r_rSm a=umif;/ vlxu k kd &efotl jzpf oabm
0ga&mifawmfvSefa&;. vwfwavm =urf;wrf;&dik ;f jyvGe;f ojzihf oHCmxkEiS fh xm;ojzihf oef;a&$ppftyk pf o k nf vlxk
ta=umif;w&m;jzpfco hJ nf? ukeaf ps;E_e;f vlxkxJwGif ,rf;ykHrD;xum xyfrH w&yfv;kH . &efojl zpfa=umif; txif&mS ;
jrifhwufvmjcif;onf vuf&Sd ppftkyf ayguu f aJG wmhonf? ppftm%m&Sif p qH;k / tay:vGiq f ;kH xkwaf z: jyoonhf
pk.wm0efomjzpfa=umif; 88 rsdK; epf zsuo f rd ;f a&;wku awmfvSefa&;vnf;jzpfonf? ae/v/
d yf /JG ppftyk pf k qef@
qufausmif;om;rsm; (88 ta&; usiaf wmfveS o f nhf xdw k u
kd yf o urBmwd@k uG,yf gap vlx}k uD;. wku
JG nf w d f
awmf y k H a wmf v S e f a &;wG i f pwif O D ; jynfv;kH ok@d awmrD;ozG,f ys@H E@HS u;l puf yGJ0ifawmfvSefa&; pdfwf"gwfonfum;
aqmifch=J uonhf ArmEdkifiHvHk; qdkif&m cJah vawmhonf? pufwbFm 9 wGif oH uG,yf oGm;rnfr[kwaf y? Ta&$a&mif
ausmif;om;or*~tzGJ@csKyfrS ausmif; Cmhwyfaygi;f pk ( oHCmor*~)udk zG@J pnf; awmfveS af &;u arG;zGm;ay;vdu k af om
om;rsm;) u =o*kwfv 18 wGif a=u xlaxmifvu dk =f u+y;D / Armjynf a'ot wkdufyGJ0ifpdfwf"gwfum; t"Gef@&SnfrSm
jimcsuw f apmif xkwjf yefco hJ nf? ES@H tjym;wGif a'oqdik f &m oHCmhor*~ jzpfonf?
xd=k o*kwv f 21 &ufae@n wGif rsm; udk zG@J pnf;vku d =f u onf? (4)
88 ausmif;om;acgi;f aqmif rif; udEk ikd /f a&$0ga&mifawmfvSefa&;wGif 2007 =o*kw-f pufwbFma&$
udkudk}uD;/ ausmfrif;,k(*sifrD) ESihf 10 jynfe,f 2ck/ wdkif; 5 wkdif;ESifh +rdK@e,f 0ga&mif awmfveS af &;onf ,ck 2008
OD;ukd ppftkyfpku zrf;qD;vkdufonf? aygi;f 66 +rdK@rmS vlxk 2 oef;ausmf yg wGif wESpf jynfc+hJ yjD zpfonf? oef;aygi;f
2007 =o*kwfv 22 &ufwGif 88 rsdK; 0ifco hJ nf? ArmjynfwiG f oHCmawmf 5 rsm;pGmaom trsdK;om;jynfolvlxk
quf ausmif;om;acgi;f aqmifwcsKd @ ESihf odef;ausmf &Sdch&J m/ 3 odef;ausmfyg0if onf ppf&mZ0wfaumif ppftyk pf . k zd
NLD ygwrD S tzG@J 0ifEikd if aH &; tiftm;pk cJo h nf? pufwbFm 19 rS pcJah om o ESdyfr_ atmufrSvGwfajrmufzdk@/ 'Drdku
wd@k u OD;aqmifum wdu k yf pJG wifc=hJ u&m ydww f u kd yf rJG sm;onf atmufwb a&pDEiS hf vGwv
kd m 1 f yfa&;&&Szd @kd qufvuf
vlx}k u;D rSmtxufwiG f ajymcJo h nhf t &uf awmifukwf+rdK@e,f qm;jyifaus; wdu k yf 0JG if ae=uqJjzpfonf? wku d yf rJG &Syd J
wdik ;f awmfveS yf ek u f ef =uygawmhonf? &Gm vlxw k u kd yf EJG iS hf ed*;kH csKyfco hJ nf? atmif yGJcHp&m ta=umif;r&Sdyay?
+rd K @awmf & ef u k e f & S d u rB m at; a&$0ga&mifawmfvSefa&; onf awmuf ajymifonhf awmfveS pf w d "f gwf
ausmif;wdk ufrsm;rS oHCmawmfrsm; &ufaygi;f 40 =umjrifch o hJ nf? oHCmESihfr&Syd J wdu k yf v
JG nf; r&SEd ikd af y? 88 t
onf vlxkwdkufyx GJ o J dk@ =o*kwfv 22 vlxk 800 0ef;usit f ouf aoG;ay; cJh a&;awmfyEkH iS hf a&$0ga&mifawmfveS af &;
&ufae@rSm uxJu pwifyg0ifcho J nf? =u&onf? oHCmawmf 500 eD;yg;tyg pdw"f gwrf sm;onf vGwv f yfa&;wku d yf JG
=o*kwv f 28 wGif &cdik jf ynfe,f/ ppfawG t0if vlxk 6000 ausmf tzrf;cH& . rD;&_;wefaqmif tvif;a&mifrsm;yif
(jynfe,f+rdK@awmf) rS oHCmawmftyg; onf? jzpfawmhonf?
200 u pDwef;vSnhfvnf qENjycJh=u Armjynf tzdESdyfcH jynfolvl
onf? pufwbFm 5 &ufwiG f - jynfol xk. r[kwrf cHpw d "f gw/f vGwv f yfrE_ iS hf armif p d k ; csd e f
twGuf oHCm- [laom ydpk wmrsm; 'Dru kd a&pDtwGuf wdu k yf 0GJ if pdw f "f gwf
pufwbFm 15/ 2008
udk udik af qmif+yD; Armjynftv,fyikd ;f udk azmfxw k jf yoonfh awmfveS af &;
44
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
{nfh onf
&J&ifah tmif (e,l;a'vD)
awm&dyfawmif&dyf 0ifvkduf armfawmfbw k af wG/ a&jyifp;D qkid u f ,f aemfw‹kd waGJ y:u 8 a,mufcef;rSm us
wmeJ‹ odyo f nf;vSwhJ avxkuat;/&eH‹ awGu urf;pyfawGem; xdk;uyfxm; aemf/ tdENd,ta&SŒajrmufom; ESpf
awGu ar$;oGm;ygw,f? r_/d a&nd/‡ opfyif w,f? opf&yd 0f g;&dyef ‹J uGr;f +cHawGxrJ mS a,mufeJ‹ tdENd,om; 5 a,muf?
yef;ref/ tjrpftaqG;/ 'DteH‹touf opfvHk;tdrfav;awGu tpDt&D? ay tdE, dN om;tm;vH;k u (wdu k w f u dk f qkid f
tpkta0;uwu,fhudk wrsKd;wbm rDaS xmufrDS jyifqifrrG ;f rHxm;yHu k aecsihf qkdif) tom;rpm;vdk‹ usaemfwdk‹3
om? tzl;/ tnGe‹f / tcuftvufe‹J pzG,yf if? a,mufu tm;emwmeJ‹ tdwpf ifawG
t&Guaf wGu a0a0qmqm/pdr;f pdr;f pd?k csif;jynfeJ‹ e,fedrdwfcsif; xd ay: wufwufpm;&w,f? olwdk‹ESpf
ajrjyef‹wek ;f ueJ‹ vm;vm;rSrqkid ?f tm; pyfaewJh tdE, dN -jrefrme,fpyfjynfe,f a,mufu r%dyleJ‹r*~av&mu? ±kyf
vH;k u vlukd jrL;ºuaG pw,f/ heart xd rDZ&kd rfxu J kd 0ifvmwmeJ‹tr# &if;ES;D vS csi;f wlw,f/ tom;pm;=uw,fqykd gp‹kd ?
w,fayg?h wJh teH‹toufawG &vmw,f? [if;csKd ta&SŒajrmufa'o 7 jynfe,frmS rDZkd &rf
tarS m if x k u tm;,l p /w r_e‹f e‹J qDrygbJ a&vHðk ywf toD;t&Gu/f vnf;ygw,f?
awmvH;k wawmifv;kH wdwq f w d pf ðyyg tom;[if;awGqu D vmwm? 7 ESpef ;D vGecf w hJ hJ ESpf 20 / &Spaf v;vH;k
+yD? cyfvrS ;f vSr;f udk =unfv h u kd &f if wdrf yg;pm;zl;cJw h ,f? a'vDrmS aewke;f rDZ&kd rf ausmif;om;awG rDZ&kd rf a&mufpwke;f u
vm;/ awmifvm;/ jrLcd;k vm; ruJjG ym;? xGuf &Sm;yg;pmawGukd e,fpyfuae vm rDZakd wG&ŒJ qefðywf (a'otac: aqmf
rpd‹k ryd‹k va&mifatmufrmS jrLcd;k awGu olawGay;&if tvGr;f ajy csupf m;&wm =um)/ vBu&f nf (xif;yG)D / [if; (ausmh
csKid 0hf rS ;f awG=um; warhwarm rv_yrf u rarmyef;Ekid ?f 'gayrJh ol‹t&yfrmS ol‹ ruf) awGukd rpm;Edik b f ;l ? aemufawmh
,Suf tdypf ufv‹kd ? ae‹tul;rSm vGiyhf s,f ,Ofaus;r_u yk+d yD; cHwiG ;f awG‹w,f? vnf; tqifajyoGm;wmyJ? teH‹q;kd &m
zd‹k ta&; tm;arG;[efw&l ŒJ ? wcsKŒd awGu xrif;qkid rf mS c&D;onfawGu 4 rSm emrnf}u;D wJh yG;D eHt&Guf (jrefrm t
awmif}u;D awG&ŒJ xdyzf sm;udk tmcHwiG ;f a,mufw0dkif; xkdifpm;&wmvnf; ac: r&S)d / 0ufqu D kd Al;oD;ajcmufxx J nfh
xJ xnfih x kH m;w,f? ESpaf ygi;f rsm;pGm r rdom;pkqefw,f? vufa&wjyifwnf; =uyfwif+yD; tykycf x H m;wJh ptH/k aZmif;
±d;k rtD aygi;f zufomG ;r,fh =uifoZl eD; ygy?J use;f rma&;±_axmift h & rvSycsif wvk‹d ac:wJh ajrmufio kd ;D taph/ 'gawGukd
armifEHS jrifuiG ;f rsm;om? 'D jrifuiG ;f awG ae/ 'gayrJh rdom;pkukd trSw&f apawmh óudufvkdufwmrS vGefa&myJ jzpfvm
u ausmif;wufcw hJ hJ &Sr;f jynfe‹J jzwf tzd;k wefvw S ,f? wrifwum arG;r,l w,f? (toHxu G rf sm; tenf;i,f vJG
oef;cJw h hJ csi;f jynfe‹J a&m bmxl;vd‹k v?J &bJ obm0t& a&mufvmwJh &ifcek f Edik o
f nf?)
vGr;f armzG,&f myif? oHudk wdk;wdk;wdwfwdwf =um;vdkufrd rjyefwm q,fpEk pS w f ck =umcJh
bwf p f u m;u auG ‹ [,f w,f? [if;a&wcGufxJudk twlE_duf ayr,fh uk, d b
hf ufo‹l buf bmwckrS r
aumuf[,f/ qif;wuf[,feJ‹ w aomuf=uw,f? b,fol bmtom; pdr;f um;? t&m&mudk pdwx f u J ae ouf
awm+y;D wawm/ wawmif+y;D wawmif pm;rvJ / jy\emr&S d ? bmoma&; &So
d ufrhJ tm;vH;k udk auseyfpmG E_wq f uf
w&dy&f yd f csex f m;&pfw,f? tmoHjynf tjrift& tqifajycsirf S ajyr,f?'gay aerd/ =unfEl;rdw,f? ±kyf&nfa=umifh
e,fuae r*~av&mjynfe,fxJ 0ifvm rJh wpdww f nf; w0rf;wnf;yif? vm;/ pdwt f cHe‹J rsuEf mS ay;a=umifv h m;
awmh yifv,fa&jyiftxuf ayaygi;f a'vDuae rdkifaygif; 1200 rod/ c&D;onfcsi;f a&m/ jzwfomG ;jzwf
3200 rSm a&umwmaqmuf+yD; a&jyif ausmf (1898 uDvrkd w D m) a0;wJh tmoH vmawGuyg v_u d vf u d_ v f v JS JS &S=d uw,f?
us,}f uD;udk xde;f xm;wm vSrv S ?S w jynfe,fòr‹d awmf *d[ k m;oDuv kd m&if; & òrd‹awmftkdufaZm&JŒ tjyift
u,fu h kd xnf0gcef‹jim;w,f? taysmpf ;D xm;ay:u jzpfyu kH jkd yefowd&w,f? us qifrmS ajymif;vJaew,f? wuUp/D qdik f
45
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
u,feJ‹ aps;qkdifcef;}uD;awG rsm;vm eJ‹ vHòk cHacsmarG‹&mqD tajccsz‹kd ta&; uae atmufbuf cyfvrS ;f vSr;f &Sd v#yf
w,f? jynfr}uD;eJ‹ a&$vrf;aiGvrf; xGufoGm;=uayr,fh tm;vHk;uawmh ppfwidk }f uD;wckukd ZoomeJ‹q+GJ yD; "mwf
ayguf+yD;/ xJxJ0if0if 0ifqef‹ae+yD? {nfo h nfawGygy?J {nfo h nftjzpfe‹J ae yH±k ukd , f w l ,f?tJ'aD e&m[m88 ausmif;
wuUpaD rmif;ole‹J [if;oD;[if;&Guf aps; cJo h vdk {nfo h nftjzpfe‹J yJ c&D;quf=u om;awG ajrwl;zd‹k tajccscw hJ hJ ae&m
onfutp vufuikd zf ek ;f awGe‹J / tdE, dN wmyg? av;yg? 19 ESpaf vmuf=umcJ+h yD?
aw;oGm;awG em;qifwwfae+yD? òrd‹ vrf;azmufcJhwJh aZmif;oGD&yf 0g;=urf;cif;/ &Guzf siwf w J ;kd / qef
v,facgiu f ±ky&f iS ±f EkH pS ±f kH r&Sad wmhyg? ±kyf uGurf mS &ufuef;tdraf wG rsm;aeyg+yD? ðywf a omuf + yD ; t&G , f a umif ; t
jrifoH=um;eJ‹ ADGpD'DawG acwfaumif; oGyaf wGe‹J 3 xyfavmuf aqmufxm; a,muf 20 ausmaf ecJzh ;l w,f? jyefvnf
aewmud;k ? acwfrt D aqmuftODawG/ wJh tdrw f ef;&Snaf wG[m wu,fu h kd a0 wl;qGEikd pf rG ;f &Sw d hJ &ifbwfe‹J rwS ^f m%fu
aps;qdik }f u;D awG &Sv d mw,f? rde;f uav; zmtdraf v;awGvkd jrif&w,f? tajcr vlukd wvSnphf eD ‹J wae&mqD tajy;t
awGu vSoxufvSatmif jyifqif ckid wf hJ v_yv f vD y_ v f hJ tdraf v;awG =unfh v$m;wGe;f yd‹k w,f? ckid rf mwJh ,H=k unfcsuf
wwfae+y?D tdE, dN wla';owif;pm&JŒ ppf +y;D pdwrf at;p&m? vlO;D a&u 300 xuf eJ‹tm;rmefawG/ rcdrk uyf r+iD;rjiL ckid f
wrf;w&yfuti,fq;kH jynfe,f10ckxJ reJ 'D&yfuu G xf J &ufuef;cwfaewm? +rw J v hJ ufawGe‹J raoGrzDwhJ OD;wnfcsuf
rSm zH‹G òz;d wk;d wufr_ t&Sq d ;kH vd‹k qdyk g w,f? &yfuu G rf ZD ;kd ausmif;om; tzJ‹G twGuf OD;n$wftav;ðyzG,f&m t
'Dv=kd um;awmh 0rf;omrd w,f? u&ufuef;wpifukd wESppf m ±ly;D 300 aumif;qH;k ae&mav;yg?
pdwfopfvlopf/ rdwfaqGopfawG eJ‹ E_e;f eJ‹ rjzpfrae xnfch idk ;f aewm/ aiG r ±lyD; 50 wef 0g;uyftdrfav;
pwiftajccscw hJ hJ a'oav;rd‹k yg? pdwf rsm;ayr,fh 'Dvv kd y_ &f mS ;r_awG us,jf yef‹ awmh r=umao;cifu zsuq f ;D vdu k +f yD
"mwf/ tawG;tac:/ ajcvSr;f eJ‹ yef;wkid f vmrSm/ wjcm;tzJ‹G awGvnf; vdu k v f yk f vd‹k od&w,f? tdraf b;uGuv f yfav;
utp topfawG? jyif;tm;aumif;wJh vmrSmudk pd;k &draf ewJh toHawG =um;cJh rSm ud, k cf yH nmupm;w,f/ owif;em;
vli,ft h m;rmefwcsKŒd eJ‹ awmfveS yf &kH yd f &w,f? olw‹kd awGe‹J &yfwnfyckH si;f / v_yf axmifw,f/ tjrifzvS,f aqG;aEG;=u
awG[m 'DajrrSm ajc&mxyfcw hJ ,f? t &Sm;r_csi;f uJjG ym;ayr,fh tm;vH;k [m {nfh w,f? tckawmh jrufcsn;f om awmx
wdwf&yf0ef;udk vnfjyef=unfh&mrSm onfawGyg? aeyg+yD? tdrfav;&JŒatmufbuf ESpf
oufaocHp&mutrsm;om;?aqG;wajrŒ &ufuef;pif/ rD;zdek ‹J tdy, f m =um; xyftrd rf mS Edik if aH &;tcrf;tem; vkyzf ;l cJh
ajrŒeJ‹ &ifcek pf &m aumif;vSawmh w,f? ae&musO;f usO;f av;xJ jrefrmu av; w,f? 'Dae&mawGukd rvGww f ef; rSwf
a[mfw,f}uD;eJ‹ pm;aomuf 13 a,mufudk q&mru jrefrmpm/ wrf;wifw,f?
qkid af wG ywfvnf0ikd ;f ukeaf yr,fh ±ly;D ocFsm/ t*Fvyd pf mudk tcrJh oifay;ae &yfuGufxJ jyeftvSnfh aygif;
600wef caemfceJ‹ oGyt f rd af v;u t&m w,f? vufa&;vSvaS v;awGukd tm±Hk oifaewJh trsK;d orD;wa,mufukd rSwf
r,Gi;f ? jrefrm&ufuef;orm;awG&ŒJ u pdu k +f yD; a&;aewmyg? &or# oif±;kd n$e;f rdvm;vd‹k E_wq f ufawmh 0rf;omtm;&
av;i,fawG pmtHoHeJ‹ 88 ausmif; wrf;eJ‹ oifayr,fh tpd;k &todtrSwðf y eJ‹ tdrt f vnfac:w,f? aemufxyf tJ
om;awG&ŒJ aqG;aEG;jiif;cko H /H oDcsi;f qkd twef;vnf; r&Syd g? ta=umif;rvSv‹kd 'DrmS (a': ) OD;Zm;&D;eJ‹ awG‹jyefawmh ol‹
oHawGjyef=um;&w,f? &JawG&ŒJ tzrf;t ae&yf&if;jyefy‹kd&if/ rdbawG tajymif; t tdrb f ufqufac:oGm;w,f?ol‹om;t
qD;eJ‹ Edik if jH cm;om;tr_e‹J 26 &uf axmif a&$Œvky&f if oifvufp &yfomG ;Edik w f ,f? }u;D [majcroefv‹kd 0g;wef;vky+f y;D vrf;
uscw hJ hJ yH&k yd /f pm;zdrk LS ;eJ‹ pm;yJx G ;dk vkycf hJ atmifvufrw S rf &S/d bJ‹G r&S/d qH;k cef;wkid f av#mufusichf idk ;f cJ=h uwm?tckawmh t
=uwJh rvSr;f urf;u Hong Kong pm; zG,rf &Sw d hJ olw‹kd av;awGukd wwfEidk o f vnfveG af eowJ?h xrif;pm;+y;D jyef=uzd‹k
aomufqidk ef ‹J a&xrf;a&mif;cJw h IhJ srael r# tultnDay;zd‹k vdt k yfaew,f? ZGwftwif; ajymaeayr,fh tcsdefu
Point twuftqif;vrf;? trSww f 'Dvdkuav;awG[m wòrd‹vHk; tawmfvifah eyg+y?D c&D;quf& tH;k r,f?
& "mwfykH jyef±u kd ±f x kH uf ydrk &Syd gb;l ? tES‹H reJv?S òrd‹tpGef Zifrabmuf &yf rd;k uvnf;tawmf&mG +y?D 'ga=umifv h nf;
oufqidk o f l trsm;pk[m +y;D cJh wJh uGux f aJ &mufawmh &ifrmS wpfq‹kd vm rjzpfrae awG‹&r,fh olw a,mufqD
2 ESpftwGif; e,l;a'vDuae tv#Kd w,f? vlaetdraf jcudk jzwf+yD; awmif tcsed v f +k yD; ta&mufomG ;&w,f?
tv#Kd Edik if jH cm;udk xGuu f ek =f uyg+yD? u ajcbuf tqif;/ &yfuu G t
f pGet f zsm;
av;awG tem*wftwGuf tmrcHcsuf u ocõsKif;&S&d mudk oGm;w,f? tJ'aD e&m pmrsuf E S m (33) ok d @
46
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
aoemywd/ rwfbkef;,Sdum;/ atmufu &ke;f xGu}f uzd@k ygy?J wenf; a=umufygw,f? 'ga}umifh jynfoal wG
jynf }uD;Ouif;/ oDwif;usirhf eG /f *k% tm;jzifph pftm%m&Sirf sm; t"rR0g'eD @J eJ@tvSr;f a0;wJh r-[-e q&mawmfrsm;
0efEiS /hf oD v0efrnf/ r[max&fum;/ wdik ;f jynftay: }uD;pd;k aerSK@ukd jrwfpmG udt k rsKd ;rsKd ;csO;f uyfpnf;&k;H jyD; atmuf
wdik ;f jynfw h cH eG /f a'0ydÉuwf/ wwfrw S f bk&m;&Si&f @J wynfo h m;oHCmawmfrsm; ajc oHCmawmfrsm;tay: 0denf;jzif4h if;/
ausmx f wd /f ya&m[dwu f m;/ twdwef m u "rRqw kd hJ w&m;eJ@ wGe;f vSecf w hJ ahJ &$0g wnfqOJ ya'rsm;jzif4h if; enf;rsKd ;pHo k ;kH jy;D
*wf/ qH;k jzwfjrifo/d jynfrh supf w d nf/h xdk a&mif 'DvKSd i;f rsm;ygy?J 'Da&$0g a&mifawmf zdeydS jf cif;jzifh oHCmxkuakd oG;cGcJ yhJ gw,f?
+y;D w jcm;/ wdik ;f wyg;odk /h a&mufomG ;0if vSefa&;vdk@ac:wJh oHCmawmfrsm;OD; 'g[moHCmudk oif;cGjJ cif;qdw k hJ oHC
xGu/f vSK@d 0u S x f o J /H ol@t}uu H /kd emcHxkd aqmifwhJ vlxv k KS yf&mS ;r_tay: enf; ab'u uHukd usL;vGev f u kd w f mygy?J
xd k / =um;a=umif ; qd k o nf h / ol v #d K enf;avmuf jyefqef;ppf}unfhcsifyg a'0'wfvufopfrsm;vdk q h &kd rSmyg? 'Dt
a,muFsm;/ olaumif;om;um;/ jynfeh m; w,f? onfvdkqef;ppf}unfhrSvnf; csu[ f ma&$0ga&mifawmfveS af &; }u;D udk
rnf,/Sd ZmwdrE /W &Jo&l eSi/hf 0Hor[m/ OD;Zif;wd@k aumufcsuf wpfcu k ckd sEikd rf mS oaE<wnfapcJw h hJ tcsuyf g?
*k%f0go*D/ a&$pHrSDodk@ rif;nDrif;om;/ yg? 'Daumufcsu[ f m OD;Zif;wd@k a&Sq h uf vwf w avm ud p P u awmh
aqGawmfrsm;rl/ jynfomG ;jynfp, G /f wifh csw D uf&r,fh awmfveS af &;c&D; twGuf 2007-ck =o*kwv f 19-&ufrmS avmif
w,fa&mifn;D / &SK rh nD;om;/ orD;unm/ taxmuf tuljyKEdik yf gvrd rhf ,f? pmqDaps;eSKef;awGjrifjh yD; um;cawG &kwf
&wemum;/ a=umfjimowif;/ wjynf a&$0ga&mif awmfvSefa&;}uD; w&ufaps;wufcv hJ @kd rif;udEk ikd /f udu k }kd u;D
csi;f atmif/ ausmjf cif;xGe;f pnf/ 0if;xdef bma}umifh ay:aygucf &hJ ygovJ? tJ'D t h pwJh 88rsdK;qufausmif;om;awG OD;
rSno hf m;/ a&$ jynfrh suef mS / r[m*[ywd/ wGuf tajzu awmfawmfav; ajymrS aqmifjyD; jynfolawGeJ@twl vrf;
aoXd&wem/ OpPmayg,,f/ aX;ol}u, G f jynfph rkH mS yg? 'ga=umifv h wfwavm t av#mufqENjycJw h mudv k nf; rw&m; zd
ud/k jynf0h rf;qd&k iS /hf &JAv kd rf KS ;xrf;/ &J;pGr;f ajctae awGuykd J t"duxm;oH;k oyf eSdyfzrf;qD;cJhygw,f? aemufwcsufu
owW/d t xl;,So d m;/ [wWt d \/ xdrk # =unfyh g&ap? t&ifq;kH ppftyk cf sKyfa&; p 2007-ck pufwifbmv 5-&uf yckuLU
waxG/ jynfah jcac:&d;k / vufeufrsKd ;rSm/ epfukd oH;k oyf}unfrh ,fq&kd if e-t-z rSmjzpfymG ;cJw h o hJ C H mhta&;udprP mS oH
jynf&h mG .vuf/ pOfrysujf zif/h +ydK;jyuf [m oyfv#Kd aoG;cJw G phJ epfukd wGiw f iG f CmawmfawGudk udk,fxdvufa&muf
e0&wf/ ud;k csurf w S of m;/ rGejf rwfOpPm/ us,fus,f}uD; toHk;jyKaewmawG@& apmfum;cJw h u hJ pd yP g? 'g[m wu,fu h kd
&wemwnf?h ygw,f? }uH@z@HG / pGr;f tm;&Siaf wGukd vkyf t&kyq f ;kd t=unf;wefapcJw h hJ jzpf&yfyg?
rCa'0vuFmopf/ ykawWm 0g'cef;/ ydik cf iG t
hf m%mawGay;+yD; jynfoal wGehJ &wemoH;k yg;xJrmS wyg;tygt0ifjzpfwhJ
yd'k af &-180 aoG;cGt J yk cf sKycf ohJ vdyk J Edik if aH wmf oHCmh oHCmawmfawGudkawmif apmfum;&J
jrefrmedKifi&H @J wHceG v f @kd ac:wJh & r[mem,uq&mawmfrsm;eJ@ atmuf w,fqakd wmh urf;ukeaf eygjyD? 'Dvkd e-
[ef; oHCmawmfrsm; vrf;ray: xGuf ajcoH Cmawmfrsm;udv k nf; enf;trsKd ; t-z ppftm%m&Siaf wG wdik ;f jynftay:
cJh=uygw,f? oHCmawmfrsm; bm rsKd ;eJ@ aoG;cJt G yk cf sKycf yhJ gw,f? bma}umifh rw&m;zdeydS jf y;D t"rR w&m;awGe@J }u;D pd;k
a=umifh 'D vdk vrf;ray:udx k u G v f mcJh =u 'Dvv kd yk &f ovJq&kd if jrefrmjynfol jynf ESyd pf ufaewmudk oHCmawmf t&Sijf rwf
&ygovJ? wpfckwnf;aomtajz u om;awG&@J ay:rSm oHCmxk&@J =oZm}u;D rsm;u "rRe@J &ifqikd zf @kd jrwfpmG bk&m;&Sif y
awmh enf;rsKd ;pHek @J zdeydS t f Edik u f siahf ewJh rm;wmudk odovkd 'DoC H mxk edKifiaH &; nwfawmfrcl w hJ hJ torRKcwm uH&pS yf g;
e-t-zppf t m%m&S i f r sm; vuf avmuxJrSm yg0ifvmrSmudkvnf; wGif wpfyg;tygt0ifjzpfwhJ ywWeu d KU Ze…
47
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
uHqdkwJhoydwf arSmufuHaqmifzdk@qHk; aus+yDv@kd xifae}uw,f? 'g[m trsKd ; ckyg? 'DawmfveS af &;}uD;uae rsKd ; quf
jzwfcJh}uygw,f? 'DvdkeJ@ 2007-ck om;a&; wm0efrrhJ _ wpf&yfyq
J w
kd mudk r opfausmif;om; vli,fawG tajrmuf
pufwifbmv 18-&ufrSm e-t-z trsm; arG;xkwaf y;cJo h vd/k tenfxikd f
ppftpd;k &udk oydwaf rSmufuH aqmif=u od =uvd@k vnf;jzpfeKd ifygw,f? vkvjk zpfaewJh vlx&k @J Eikd if aH &;pdw"f gwf
&mrS a&$0ga&mifawmfveS af &;}uD; pwif e-t-z taeeJ@vnf;bm a=umifh udk v_yEf ;d_ ay;Edik cf yhJ gw,f? aemuf 2004-
ay:aygucf &hJ ygw,f? 'D a vmuf =urf ; =urf ; wrf ; wrf ; ckEpS rf mS urBmAh 'k b < mom nDvmcH }uD;
oHCmawmft&Sifjrwfrsm;p udik w f , G v f u kd &f ovJ? 'g[mt"du t udu k si;f y&ef}ud;k pm;jyD; bmoma&;udck k
wifcw hJ 'hJ tD a&;awmfy}kH uD;[m oHCm csufyg? a&$0ga&mifvSKyf&Sm;r_}uD;[m wH;k vkyw f wfwhJ e-t-z ppftm%m&Sif
awmfrsm;ta&;udpP r#omr[kwaf wmh wpf&ufxufwpf&uf t&Sed t f [keyf jkd yif; }uD;rsm;&J@ [efaqmifrsuef mS zH;k udk cGmcs
bJ jynfot l m;vH;k &J@ta&;udpjP zpfvmcJh xefvmcJw h ,f? 'guo kd wl @kd a=umufwm vdkufEdkifcJhygw,f? jrefrmedkifiH&J@ta&;
ygw,f? ausmif;om;/ jynforl sm;yg yl; yg/ bma}umifv h q J &kd if 2008-ck arv udpu P v kd nf;urBmu vpfv#L&_v@kd r&
aygi;f yg0ifvmcJjh yD; t&Sed t f [kejf rifh o rSmqENc, H yl v JG yk rf ,f? 'DqENc, H yl [JG m avmufatmifvnf;odapcJhygw,f?
xufjrifv h mcJyh gw,f? 'g[m&Spaf v;vH;k olw@kd &@J tem*wfyg? olw@kd pw d }f uKd uaf &; t"duusqHk; tcsufuawmh oHCm
ta&;awmfy}kH u;D ay:aygujf y;D aemufyikd ;f qGx J m;wJh 'DtajccHOya'om twnf awmf t&Sio f jl rwfrsm;[m jynfo&l @J
19-ESpaf usmt f }umrSmay:ayguv f m cJh jzpfoGm;jyDqdk&if ppfwyfuedKifiHawmf qGr;f udpk m;jyD; aeomovdk raecJyh gb;l ?
wJh t&Sed t f [ket f }uD;qH;k vlxw k u kd yf JG tm%m&J@ av;yHw k pfyu kH kd tvdv k ykd ikd f jynfolawG&J@ tcuftcJ t}uyft
wyGyJ gy?J qdik o f mG ;rSmyg? olw@kd a&;qGx J m;wJh Oy wnf;awGudk jynfolawGeJ@twl wpf
a&$0ga&mifawmfvSefa&; }uD; a'rl } urf ; t& jynf o l v $ w f a wmf z G J h om;wnf; &ifqikd af jz&Si;f wwfwhJ &if
b,fvjkd yD;qH;k oGm;cJ&h ovJ? pnf;&mrSm ud, k pf m;vS,f 440 OD;teuf qdik f ajz&Si;f &JwjhJ ynfo@l a&S@aqmifawG
t&Sed t f [kejf yif;jyif;eJ@ vSKyf&mS ; ppfwyfrS 110-OD;(yk'rf -109/ yk'rf cG-J c jzpf=uw,fqw kd m udjk yovdu k wf mygy?J
cJw
h hJ a&$0ga&mifawmfveS af &;}u;D [m t wGi&f )_ / trsKd ;om;v$waf wmfzJG ph nf;&m 'Da&$0ga&mif awmfvSefa&;}uD;udk jyef
ustqH;k rsm;pGmeJ@ tqH;k owfc&hJ w,f rSmud, k pf m;vS,2f 24OD; teuf ppfwyf vnfoHk;oyf&r,fqdk&if—EkdifiHa&; &_
vd@k yqJ &kd rSmyg? bma}umifh 'Dvjkd zpfc&hJ o rS 56-OD;(yk'rf -141/ yk'rf cG-J c wGi&f )_ / axmifhuae =unfhr,fqdk&if vHk;vHk;
vJq&kd if oHCmxke@J twl Edik if aH wmf oH trsdK;om;umuG,fa&;eSifh vHk+cHKa&; vsm;vsm;atmifjrifw,fqdkvdk@r&ay
C r[mem,utzG@J ryg0ifcw hJ t hJ jyif aumifpDzGJ@pnf;&mwGifvnf; 11 OD;t r,fh xdu k of ifw h hJ atmifjrifra_ wmh &cJh
vpfvsL&_jcif;ygcHcJh&ygw,f? 'g[moH euf ppfwyfrS 6-OD;(yk'rf -201 wGi&f )_ / ygw,f? omoemhtvHawmfukd tjrifh
CmxktwGut f epf emqH;k tcsuyf g? t Ekid if aH wmf orRwa&G;cs,&f mwGiv f nf; rm; qH;k v$ix hf jl y;D 'Dru kd a&pD awmfveS af &;
u,fI r-[-e q&mawmfrsm; yg0ifchJ orRwavmif; oH;k OD;teufppfwyfrS 1- rSm urŠnf;armfuGef;wifedKifcJhygw,f?
=ur,fqdk&if e-t-z taeeJ@ ukdif OD;(yk'rf -60/ yk'rf cG-J c wGi&f )_ / ponf jynfo/l jynfom; 'g,um 'g,u d mr
wG,&f awmfawmfcufomG ;ygvrd rhf ,f? jzifph pfwyf. tcef;u¾udk t"duus awGtwGuf oHCmawmf t&Sijf rwfawG
odk@qdkv#if 'Dta&;awmfyHk}uD;[m r atmif a&;qGx J m;ygw,f? 'Dvt kd ajc t [mab;&efawG uG,faysmufatmif
atmifjrifc&hJ ifawmif tckvkd &uf&uf aerSm a&$0ga&mifawmfveS af &;a}umifh tm;ud;k xdu k w f hJ ud;k uG,&f mtppf awG
pufpuf ESrd Ef iS ;f cH&vdrrhf ,f r[kwb f ;l vd@k qENc, H yl u JG x kd cd u kd rf mS ta=umuf}uD; jzpf}uw,fqw kd mudk aoG;eJ@ oufaojy
xifryd gw,f? a}umufjyD; tckv&kd uf&uf pufpuf+zdK cJhygw,f? urBmhtv,frSmvnf; jref
aemuf ' D v _ y f & S m ;r_ x J r S m Xme cGcJ whJ mygy?J 'Dvekd @J O;D Zif;wd@k &@J a&$0ga&mif rm&[ef; awmfrsm;[m ordik ;f tpOft
qdik &f mtzG@J tpnf;awG wdwu d sus ryg 'DvKdS if;awG&yfwef@omG ;cJ&h wmyg? vm rnHb h ;l qdw k modatmif a&$0ga&mif
0ifc}hJ uygb;l ? yk*v ~ u
d ygwo f ufc=hJ uol a&$0ga&mif awmfveS af &;}u;D u ordik ;f topfukd a&;xd;k vdu k f Edik cf yhJ gjyD?
rsm;awmh&cdS yhJ gw,f? 'Dvjkd zpf&wm[m bmawG&vdu k o f vJ? 'gayr,fh'DawmfvSefa&;}uD;udk ppfyGJ&_
e-t-z &J@ &ufpufru _ o kd ad e=ujyD; t 2007-ck pufwif bmrSm ay: aygucf w hJ hJ axmifhu=unfhr,fqdk&if txdemcJh
a=umuf w&m;udrk z,f&mS ;edKif=uvd@k yg a&$ 0 ga&mif awmf v S e f a &; }uD ; [m w,fv@kd qd&k rSmyg? bma}umifv h -J ay;
yJ? aemuf+yD; jynfot l rsm;pk[m ab; &Spfav;vHk;ta&;awmfyHk aemuf ydkif; qyfra_ wG wtm;rsm;vGe;f vd@k yg? teSpf
uae vufcyk w f ;D ay;&Hak vmufe@J wm0ef tif t m;t}uD ; rm;qH k ; eJ @ vl x k 20 eD;yg;tcsed af wGupkd aw;jy;D &,lc&hJ wJh
axmufcrH _ twufºuq G ;kH vSKy&f mS ;r_wpf 'DvKS yf&mS ;r_ twGi;f rSm oHCmawmfe@J
48
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
ausmif;om;jynforl sm;pGm toufay; 0ga&mifawmfveS af &;rSm yg0ifvy_ &f mS ;cJw h hJ
tyfvkdufwJhwm0efawG jzpfw,f? 'D
cJh&ovdk/ zrf;qD;axmifcscHcJh&ygw,f? oHCmawmfawGudk zrf;qD;axmifcsxm; wm0efawGudk ausyeG af tmifxrf;aqmif
tcsKd @rmS ,QKwdik yf ek ;f a&Smifae&jyD;/ tcsKd @ w,f? oDv&Siq f &m}u;D q&mav;awG
zk@d q&dk if q&m 'umvufw+JG yD; b,fvdk
uwdik ;f wyg;od@k xGuaf jy;cdv k KHS cJ=h u&yg ukvd nf; 'Dvydk J rw&m;ojzifh zrf;qD;
tcuftcJrsKd;ukdrqkd ra=umufr&GH@
w,f? 'DtajctaeawGa}umifh jrefrm axmifcsxm;w,f? aiG=um,Hausmif; aemufrwGe@f yJ &ifqidk af usmjf zwf=ur,f
edKiif &H @J jynfwiG ;f twdu k t f cH tiftm;pk wkdufukd csdwfydwfypfvkdufovkdrsKd;
qkw d hJ oH"Ïd mefudk ykid yf idk Ef idk Ef idk f csrw S Ef idk f
rsm;awmfawmfukd tiftm;csnehf @J oGm; ausmif;wku d f awmfawmfrsm;rsm;ukd pm
=uzk@d vkyd gw,f?
w,fv@kd qdek Kd ifygw,f? 'Dtajctaeudk 0gwufoH wdwq f wd o f mG ;atmif ydwf wdkif;jynf&J@ wHcGefvdk@ac:wJh &
a&mufc&hJ wm[m ppfcs/D ppfwuf/ ppfx;kd / qkd@xm;w,f? bmomomoemukd [ef; oHCmawmfrsm;udk owfjzwfcv hJ hkd
ppfc/H ppfzsu/f ppfjyef qdw k phJ pf&@J tpDt&if xGef;um;jyef@ESH@atmif pnfyifzGH@+zdK;
wHceG rf jhJ yD; rwifrh w,fjzpfaewJh jrefrm
awGe@J rjynfph v kH @kd yg? e-t-z taeeJ@ t atmif omoemjyKae=uwJ/h jrefrmEkid if H
jynfukd u,fwifEikd zf @kd EiS hf tckjzpfay:ae
}urf;zufuikd w f , G rf ,fqw kd m odjy;D om; ukd omoemjyKEkdifavmufwJh yËd&ly wJh tajctaeqk;d awGudk zsuo f rd ;f ypf+y;D
jzpfygvsuf tJ'D tajctaeudk tqkwf ajrmufaom t&yfa'ojzpfomG ;atmif topfwzef jyefvnfwnfaqmufEidk zf @dk
twuf rvkyef Kd icf w hJ mvnf; ygygw,f? arwWmyk@d +y;D qENxw k af zmfc=hJ uwJh oHCm
udp&P yfawGrmS jynfya&muf'rD u kd a&pD
e-t-z taeeJ@ t=urf;rzufedKif awmfrsm;ukd &[ef;twkta,mif rsm; tif t m;pk r sm;eJ @ Ek d i f i H w umtzG J @
atmif jynfytzJ@G tpnf;rsm;eJ@ urBmh tjzpf ykwcf wfapmfum;cJw h ,f?
tpnf;toD;oD;uvnf; 'Dxufydk+yD;
ukvor*~tygt0if Edik if jH cm;wdik ;f jynf 'Dvkd bmomomoemukd r }udK;pm;ay;=uygvdk@ arwWm&yfcHcsifyg
rsm;xda&mufwhJ zdtm;ray;edKifcw hJ m/ ysuf ysuaf tmif zsuv f zdk suq f ;D vkyaf e
w,f?
aemufqufwJG jy\emjzpfwhJ tzrf;t wJh rif;qk;d rif;npfrsm;ukd rif;aumif;rif;
qD;udpu P kd a&SmifveJ$ Kd ifz@kd vHjk cKH pdwcf s&wJh jrwfrsm;ESifh vJvS,ftpm;xkd; ypfEkdif oaAŠowWm ta0&ma[mE KW
0yfusif;udk }udKwifrzefwD;edKifcJhwm a&;[m ta&;w}uD;vkyaf qmif =u& udk&if=o
'gawG[mtm;enf;csuaf wGv@kdq&kd rSmyg? r,fh a&$0ga&mifawmfveS af &;}u;D u ay;
'D a umuf c suf u d k cswm[m
b,foludkrS&nf&G,fwmr[kwfygbl;?
tajctaewpfckudk rwlwJh &_axmifh
ua&m/ wlwJh&_axmifhuyg trSeft
wdik ;f oH;k oyf}unfw h myg? bmvd@k vq J kd
&if &Spaf v;vH;k jyD;uwnf;u tiftm;
aumif;wJhvlxkwdkufyGJqdkvdk@ 'Da&$0g
a&mifvKS y&f mS ;r_[m yxrqH;k vd@k qdek Kd iyf g
w,f? 'Dtwdik ;f om qufomG ;aer,f
qdck &hJ if OD;Zif;wd@k &@J 'Dru kd a&pDyef;wdik f
[m b,frmS vJv@kd ar;p&m jzpfvmyg
vdrrhf ,f? 'ga}umifh aemufwpf}udrrf mS
OD;Zif;wd@k vKS yf&mS ;r_[m t&if;enf; edKif
or#enf;jyD; tjrwfrsm;rsm; vdkcsifyg
w,f? 'Dtm;enf;csufawGudk Ekdif&m
Ekid &f m 0dik ;f 0ef;jznfq h ;D =ur,fq&kd if OD;Zif;
wd@k vdck siw f hJ yef;wdik [ f m vufwurf;
udk a&mufvmrSmyg?
a&$0ga&mifawmfvSefa&;}uD;u
bmwm0efawGay;ae+yv D ?J
tckq&dk ifetz tpk;d &[m a&$
49
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
F m a e @ f/
v
w e ydwfon
e u fydkif;
r
rdwfopf/rdwfa[mif;taygif;udk}udKqdkygonf?
50
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
51
trSwfpOf-92 atmufwkdbm-12-2008
52