Chủ nhật, 29/7/2007, 07:00 GMT+7

Lời mắng thô bạo còn đau hơn roi vọt

Có lần giảng bài, con không hiểu, anh Thành liền sỉ vả: "Đầu
mày là đầu đất hay sao đấy! Có thế mà cũng không hiểu!",
làm thằng bé sợ rúm cả người, chẳng còn đầu óc đâu mà học
tiếp.

Lời nói thô bạo mà các bậc phụ huynh sử dụng trong giao tiếp
với con cái có thể được phát ra theo thói quen, có thể là hệ
quả của một phút thiếu kiềm chế. Song hậu quả của chúng là
Ảnh: Corbis.com.
điều họ không lường trước được.

Chồng chị Uyên, kế toán một công ty xây mỗi lần nói con không được là dùng cụm từ:
"Tao đập chết tươi bây giờ!", nghe rất sợ hãi. Không chỉ trong gia đình, những lời lẽ thô
bạo còn được các vị phụ huynh "phát ra" ngay cả ở những nơi công cộng.

Ngồi trong hàng xôi ngay trước cổng trường tiểu học, một ông bố do sốt ruột, sợ con vào
lớp muộn đã quát: "Mày có ăn nhanh lên không, tao xọc cả cái thìa vào họng bây giờ!".
Cô bé có khuôn mặt xinh xắn, sợ sệt, nước mắt vòng quanh trông đến tội nghiệp. Bị bố
mắng, bé chẳng những không ăn nhanh hơn mà còn mất thêm thời gian khi chốc chốc lại
ngừng nhai để đưa tay quệt nước mắt.

Cũng ngay cạnh đó, một bà mẹ mắng đứa con trai khi cháu chọc ống hút vào hộp sữa làm
sữa bắn tung tóe vào áo: "Mày ngu thế! Ai bảo mày bóp sữa như thế! Phải cắm nhẹ vào
miệng thôi chứ!".

Lại có trường hợp, người mẹ, sau khi thấy con gái bị điểm kém, đã bắt cô bé ngồi ngay
ngắn trên ghế và học thuộc lời này: "Đầu con là đầu đất, chỉ để mọc tóc và đội mũ thôi.
Sau này con sẽ không làm nên tích sự gì cả, bố mẹ phải nuôi con suốt đời", làm cô bé
khóc tức tưởi.

Phản ứng của trẻ

Chị Mai Bưởi, một nhân viên tư vấn của công ty Linh Tâm cho biết, rất nhiều trẻ em tiểu
học hoặc lớn hơn đã gọi điện tâm sự mỗi khi bị bố mẹ hoặc thầy cô mắng bằng những lời
nặng nề. Có em bị cô giáo mắng oan thì bức xúc bảo: "Em rất ghét cô giáo", em khác lại
tỏ ra uất ức và trở nên lầm lì, không muốn nói chuyện với bố mẹ vì bị chửi rủa.

Cũng theo chị Bưởi, cách phản ứng tùy thuộc vào tính cách của từng đứa trẻ. Những em
hiền lành thì có xu hướng thu mình lại, trở nên lầm lì, không bộc lộ bản thân hoặc tự ti.
Những em hiếu động có thể trút giận lên các đồ vật hoặc mọi người xung quanh như đá
vào thùng rác, vào bàn ghế, hoặc đánh em, đánh bạn, thậm chí, có trẻ còn bỏ nhà đi bụi.

Hậu quả
Theo tiến sĩ Steve Biddulph, một chuyên gia tâm lý người Australia, tác giả của cuốn
sách nổi tiếng Bí quyết để con bạn hạnh phúc, những lời lẽ thô bạo có ảnh hưởng rất xấu
tới trẻ. Nó không những làm tổn thương, gây cho các em tâm lý sợ sệt, cảm giác thiếu an
toàn dẫn đến tự ti trong giao tiếp, mà đôi khi còn ngấm sâu vào vô thức và ảnh hưởng đến
nhân cách trẻ lúc trưởng thành.

Những đứa trẻ thường xuyên phải nghe lời nói thô bạo phát ra từ người lớn sau này cũng
rất dễ làm thế. Hơn nữa, những câu có tính quy chụp như: "Đúng là đồ vô tích sự!", "Mày
ngu như bò ấy"... ám ảnh đầu óc trẻ, khiến chúng lớn lên trong hoang mang, nghi ngờ
chính mình: "Liệu có đúng là như thế?", và dần dần đứa trẻ sẽ tin mình là người như vậy.

Theo tiến sĩ, những lúc giận dữ, thay vì nói những lời thô bạo, bố mẹ hãy truyền đạt với
trẻ đúng những điều mình muốn. Chẳng hạn, thay vì "Mày có im mau", bạn có thể nói:
"Lúc này, mẹ/bố muốn con giữ trật tự... hoặc thay cho câu: "Mày đừng làm cho tao điên
tiết", bạn có thể bảo: "Mẹ/bố không hài lòng về những hành động của con".

(Theo Thời Trang Trẻ