NISZCZENIE AKT W WARSZAWIE (1992-1993)
= Cay jako prezydent pros Pan Urzad Ochrony Paistwao tec Botta"?
“(Lech Walesa] Nic takiego me by.
= Nie kasi nig Pana, by zajraet co swoje)tczhi?
~ Pan gis jut Pon zapytla, ja odpowiedsialm.
= Ne mia Pa mgd te) tot wrehu?
= Mle, oczywicie, de ne mialem. Po cote pytania?
Lech Wale w rozmowie 2 Agniescka Kubik,
“Gaze Wyre, 30 paeerika 1996 c!
‘Tut: po obaleniu reqdu Jana Olszewskiego, w nocy 24na 5 ezerwea 19921. Lech Wale-
sanakazalJerzemu Koniccmemu odszukanie Andraeja Milezanowskiego. Obaj niebawem
stawili sig u prezydenta w Sejmie. Po krétkiej rozmowie decyzja w sprawie obsadzenia Mi-
nisterstwa Spraw Wewnetrznych byls juz podjela. Cztery lata pééniej Konieczny relacjo-
nowal: ,po pokudniu tego daia [5 czerwea 1992] ponownie udaliSmy sig do Sejm, gdzic
‘A. Milezanowski otrzymal od premiera Pawlaka nominacj¢na kierownika MSW iszefa UOP.
Ja mialem byé obserwatorem z ramienia prezydenta Walesy przckazania MSW i UOP".
‘W tym czasie prezydent L. Walgsa osobiscie mial wykonaé telefon do. Naimskiego. Prae-
‘kazal mu jednoznacany Komunikat: ,Nie ruszaé tadnych papier6w i czekae™.
Zanim nowa ekipa zdotata przejaé MSW, szef UOP Piotr Naimski powolat szeécio-
cosobowa komisje, Mra dokonala inwentaryzacjidokument6w dotyezacych urzedujacego
prezydenta RP. W jej sklad wehodzili m.in: zastepca szefa UOP Adam Taracha, szef
‘Zarzadu Kontrwywiadu UOP Konstanty Miodowicz.i Krzysztof Laczyiski, fankejona-
riusz UOP i jeden zbliskich wspélpracownik6w Antoniego Macierewicza'. W tenspos6b
powstat Protokél 2 preegladu materialéw dotyezacych agenturalng dialalnosci Lecha
Walesy w latach 1970-1976 enumeratywnie wymieniajacy wszystkie dolumenty, kidre
do.4 caerwoa 1992 r.zgromadzilo w tej sprawie kierownictwo MSW
1 Chet stangpreed Trybunalem, 2 L. Walesa rozmavial A, Kubli, Gazeta Wyborez", 30% 1997
2 IPN BU 1658/2, Noatka 2 rozmowy preeprowadeone) 2 J. Koniecznym w Zaczadze Sledezym UOP,
Warszawa, 19 1X 1996, k. 21; Cear na herbate[telacja A. Milczanowskiego], ,Gazeta Wyborez
19-201 1992,
> Fragment maszynopisy niepublikowanej sig autorsta Barbary Hiybacz 1992, 5.4
‘ Nazwiska pozostalyeh trzech funkejonaruszy UOP wehodzaeych w skied komisjnie mogazostaé przez
autordw ujaaione
FPor. IPN BU 16S8/, Protokst 2 preeglads materialiw dowezacyck agenturalne dealalnoic Lecka
Woleryw lecach 1970-1976, Warszawa, 5 VI1992, k 77-83 (anh. ancks bdlowy ne 58)
197Dopiero 5 czerwea po godz. 21.00 nowej ekipie udato sig pokonaé liczne bariery
formalne i praystapié do preejmowania UOP i MSW. Wéwezas A. Milczanowski wraz
J. Koniecznym rozpoczli w nocy pospiesene praejmowanie dokumentw bedacych
ww dyspozycji A. Macierewicza i. Naimskiego. Wedle Koniecznego: ,Okazalo sig, 2°
ww gabinecie ministra nie ma ju2 2adaych dokument6w, w 2wigaku z ezym udalismy
sig do gabinetu szef UOP.(..] Zespot praystapit do pracy. Naimski otworzyt scifi do-
kumenty zaczeto wyktadaé w celu ich zinwentaryzowania”™. W noey z.5:na 6 czerwea
zaplombowano drawi gabinetow pracownikéw Wydziatu StudiSw MSW, a na koryta-
zach pojawili sie wartownicy z jednostek nadwislaiskich MSW.
Zasadnicza cag6é archiwalidw przechowywanych w sejfie szefa UOP stanowila
dokumentacja dotyezaca wlasnie L. Watesy. Spisywano ja komisyjnie przez nastepnych
kailka godzin. Po zakoficzeniu czynnosei Macierewicz i Naimski opuécili budynck
Oficjalnie urlopowanego ministra spraw wewnetranych nie wpuszczono potem do
budynku MSW.
Kiedy pracownicy Wydziatu Studiéw MSW pojawili sie w pracy w dniu 6 czerwea
1992. (sobota), odizolowano ich od reszty personelu MSW i umieszezono w specjalnie
przygotowane) sali. Byly funkcjonariusz SB, a potnie sledczy UOP, plk Adam Del
mia kierowaé , postepowaniem wyjasniajacym”, Jednak pracownicy Wydziahu Studiow
MSW odméwili skladania wyjasnied, domagajae sie jednoczesnie zinwentaryzowania
zabezpieezonych atchiwalibw MSW w obecnosci przedstawicicli Sejmu RP. Mimo duzej
wwiedzy, jaka dysponowali, z dnia na dzien wsystkich wyraucono z pracy’.
‘Niedlugo potem, okolo 6-7 czerwea 1992 r., Lechowi Walgsie udostepniono
‘zgromadzona w jego sprawie dokumentacje, zapewne za zgoda szefa MSW ministra
Andrzeja Milezanowskiego. L. Walesa czytal ja w gabinecie szefa kontrwywiadu UOP
K. Miodowicza, ktéry odpowiadat za ich bezpieczetisto. W lipcu lub sierpniu 1992
prezydent ponownie zwrdcil sie do ministra Milezanowskiego 0 modliwost przeczy-
tania akt, tym razem w Belwederze. Otrzymat na to zgode. Szef Zarzadu Sledczego
UOP pik Wiktor Fonfara zapisal w notatce sluzbowe): ,polecenie dostarczenia ich
prezydentowi otrzymat éwezesny szef UOP Jerzy Koniecany oraz ja. Materialy 0so-
biscie zawiedlismy prezydentowi, kt6ry pokwitowat ich odbidr na odwrocie protokolu
zawierajacego szczegétowy opis ich zawartosc
Jednak polecenia wydawane przez ministra A. Milezanowskiego budza zasadnicze
‘watpliwosei. Do najpowazniejszych nalezy kwestis, na jakiej podstawie prawne) iw ja-
kim celu szef MSW przckazal L. Walesie komplet kompromitujacych go dokument6w.
Udostepnienie ich w budynku UOP, tak jak to mialo miejsce w czerweu 1992 r, lub
“TPN BU 16582, Nota rommowy precpromndrong| Kosice. 2. W kichokoliczoéciach
ost wige dug bok Poors proetigde materi dopesaach agen) aaa Leche
Watesyw latch 1970-197, aay doknect nora se ot arhivlnych TW pe Boek rm
1 1982 dysponowal set MSW Obeen year godliness IPN BU 16S, 862-8812
7 Slabw mle moana zara. 7 Potro Woycieconsin, bm fm Wal Sw Gebinete
“Moist Sprw Newmeroneh ntonego Macieoicanremaig Pio Moco arene
Warmany" 77-28 Vt 1982
"TPN BU 16582, Nott x roxnowy n emit okaieodizginica dokument SB dnyzaich
Waker, Waren, 131 1996 F120. anes flowy ar 63) IFN BU 1658/2, Noa 2roomoy,
resprowadeonj Konica 21-22
198‘ewentualne przestanie do Belwederu kopii mozna potraktowné jako dzialania zzodne
z obowiqzujacymi przepisami. Ale praekazanie oryginat6w, to 2upelnie co innego.
Praede wszystkim warto wspornieé, 2e w UOP isinialy stosowne zasady obiegu
dokumentéw niejawnych. Preekazanie niejawnych akt archiwalnych SB dotyezacych
‘TW ps. ,Bolek” prezydentowi L. Walesie z pominigciem wszelkich obowiazujacych
zasad i procedur, kancelariitajuych itd. ~ budzi zastrzezenia, Nie tylko naruszalo to
‘sankejonowane pravtera praepisy obiegu dokument6w niejavnych, leeztakke narazato
‘wadne akia urzgdowe na ich bezpowrotne utracenie.
W dniu 22 wrzeénia 1992 r. L. Walesa oficjalnie zwrdcit posiadane dokumenty do
MSW. Tego samego dnia minister Milczanowski przekazat dyrektorowi Zarzadu Sled
ezego UOP polecenie sprawézenia, czy dokumentacja wrdcila w calofci, Pik Fonfara
stwierdzit, 4e materialy zostaly zdekompletowane — w miejseach, gazie zmajdowaly
sig doniesienia TW ps. .Bolek” widnialy strzepy powyrywanych kartek?. Dokladne
ogledziny materiahi wymagaly czasu. Dopiero na drugi dzie, 23 wraesnia 1992 r,
‘A. Milezanowski otrzymat kolejng notatke, tym razem zzalacanikiem w postaci spisu
archiwaliéw ,zatraymanych”” przez. L. Walese. Zapewne po interweneji A. Mileza-
nowskiego w Belwederze nastgpnego dnia, 24 wrzesnia 1992 r, do MSW dotarla
kolejna przesylka od L, Watgsy. Miata ona zawieraé brakujgce dokumenty, ,zatr2y-
mane” wezesniej u prezydenta. Na drugi dzies po otrzymaniu wspomnianej przesytki
raterialy dotyezace Walesy zostaly zapakowane i zamkniete w szafie pancere). Pray
‘okaaji powy2szych dzialat sporzadzono interesujcanotatke: ,Dnia 25 wrzesnia 1992
ww Warszawie, w pomieszezeniach Uragdu Ochrony Paiistwa o godz, 14.50 komisja
w skladzie: 1. mgr Andrzej MILCZANOWSKI - minister spraw wewnetrznych,
2. plkprof. drhab. Jerzy KONIECZNY ~ szef Urzedu Ochrony Patistwa, [..}!" dyrektor
Zarzadu Kontrwywiadu UOP, [..]? dyrektor Zarzadu Sledezego UOP, dzialajge na
podstawie decyzji prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Lecha WALESY, dokonala
‘zapakowania akt w postaci:
1. Teczka sprawy obiektowej »KLAN-1-ZWIAZEK «z adnotacjg 0 rejestracji w Wy-
dziale »C« KW MO Gdaisk pod nr 37004, dnia 14 XT 1980 r, oznaczona jako
narchisvum nr IV-185 ~ akta zastrze2one przez szefa Delegatury UOP dn. 5 XI
1991 5.
2. ‘Teczka oznaczona jako ntom XX akta zastrzezone przez szefa Delegatury UOP
dn. 5X1 1991 r, archiwum nr IV-15«.
3, Teczka oznaczona jako tom 2 ~ akta zastrzezone przez szefia Delegatury UOP
dn. $ X1 1991 r.~ archiwum IV-17«
4, ‘Teezka oznaczona jako »tom 3 ~ akta zastrzezone przez szefa Delegatury UOP
da. 5 X1 1991 r.~ archiva IV-17«
5, Teezka oznaczona jako tom 4 — akta zastrzedone przez szefa Delegatury UOP
dda, 5X1 1991 x ~archiwum IV-1T«,
+ IPN BU 17081, Postanowiente o umorzeniudlederwa V Ds 17716, Warszawa, 20V 1999, k.21 (ob.
anes r6dlowy ar 85),
WW dokumentach dosyezazych sprawy woywany jest wae ten exes
Coda o Konstantego Mindowicza
Chodei o Wiktor Fonte.
199