Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
De film “Shallow grave” is dan weer volledig anders. Hier is wel een montage
gebruikt. Dus er is altijd een shot tegen shot, van tijd tot tijd een cut-a-way. In de
meeste films word er gebruik gemaakt van een montage. De actie wordt 2 of 3 keer
opnieuw gespeeld maar de camera staat altijd op een ander standpunt.
Voorbeeld:
B A A
B
A
Fotografie is de waarheid,
film is de waarheid in 24 beelden per seconden.
Godard (Franse regisseur, grondlegger van de Nouvelle vage)
Notities 1 1 film D4
Christophe De Backer
Paul Hish (monteur voor onder andere Brian de Palma en Gorge Lucas.
Dan begint het boetseren. (Al de beeldjes tot één groot geheel brengen). Dit is de fine
cut (fijn montage).
RKO boodt Welles een zeer gunstig filmcontract aan, waarin hij de volledige
artistieke vrijheid kreeg over zijn films. De eerste film die hij voor RKO maakte is
Citizen Kane uit 1941.
In deze film maakte Welles gebruik van montage, planwerking & mise-en-scène.
Welles speelde met deze 3 dingen. Wat tot een fantastisch resultaat leiden.
Het enige probleem was dat Welles zijn film Citizen Kane had gebaseerd op de
levenswijze van William Randolph Hearst. Die kon daar niet mee lachen. Citizen
Kane was een parodie over het leven van de mediamagnaat. Hearst heeft de film
geboycot, met groot succes. Hij is er in geslaagd een hoop koppies te vernietigen. Het
grote publiek heeft pas in 1950 kennis kunnen maken met Citizen Kane.
Notities 2 1 film D4
Christophe De Backer
Enkele Monteurs
Robert Wise de monteur van onder andere West side story, Sound of music, Citizen
Kane. Robert Wise heeft altijd al een grote vrijheid gekregen in zijn montages.
Peter Greenway. Hij is vooral een grafische monteur. Heeft iets nieuw voor de
montage bedacht. Hij wilde de kaders doorbreken. Het kader voor televisie is 4:3 of
16:9 [In de cinema zaal heb je nog andere maten maar we houden het nu even
gewoon op het tv scherm dat bij iedereen thuis staat]. Peter werkt heel veel met deze
kaders en de acept ratio.
Voorbeeld:
BEELD
Tekst
Peter Greenway zegt dat de acteur niet belangrijk is. De acteur is een deel van het
decor. Het is niet noodzakelijk om de acteur in het volledig beeld te zien. Er zijn zelfs
films waar op een gegeven moment de acteurs van rol verwisselen. Zodat je plots een
andere acteur hebt die de rol van de vader vertolkt bijvoorbeeld.
Als op 31 december 1983 de zapper is uitgevonden, sprong Peter Greenway een gat
in de lucht (bij wijze van spreken), hiermee kon hij nog andere experimenten
uitvoeren. Elke acteur had een camera die hem/haar volgt. Als één acteur weg ging
volgde de camera. De kijker kan dan kiezen wie hij volgt. Hij blijft op post 4
bijvoorbeeld of zapt naar post 5 waar hij de andere acteur kan volgen. Je kan dus
kiezen wie je volgt. De actie lopen gewoon door, dus je kan heel de tijd zappen om te
zien wat de acteurs aan het doen zijn.
Notities 3 1 film D4
Christophe De Backer
Het grote voorbeeld voor Greenway is Abel Glance die in 1827 de film Napoleon
maakte. Hierbij werden er bij de vertoning 3 projectoren gebruikt die elke een ander
beeld lieten zien. Je zag tegelijkertijd het verleden, heden en toekomst.
Je kan het vergelijken met de kunstenaar Rothko, zijn werken vallen ook buiten het
normale kader. Zijn werken zijn zeer groot en lopen nog verder door dan wat je ziet.
Eigenlijk laat hij maar een klein fragmentje uit het geheel zien. Hij heeft geen randen
of kaders in zijn werken.
Projector 1 liet de voorbereidingen van het leger zien. Op projector 2 was dan de
eigenlijke strijd bezig. De derde projectie gaf de terugkomst van het leger weer.
Volledig verslagen.
Voor de moment is Peter Greenway (64) bezig met het Tulse Luper Suitcase Project.
De bedoeling van dit project is om 92 films te maken over het element uranium. Elke
van die 92 films zit in een koffer en elke koffer verwijst naar een ander deel. In elke
koffer zit iets nieuw.
Notities 4 1 film D4
Christophe De Backer
Peter Greenaway kwam tijdens Filmfestival Gent de basis
voorstellen van zijn ambitieus project The Tulse Luper
Suitcases, dat hij reeds lichtjes had aangestipt tijdens zijn vier
vorige bezoeken aan dit festival. Wat hij ditmaal wil bereiken
overtreft elke trap van vergelijking in de hoogste graad. Het is
zo immens dat het niet met een paar woorden valt samen te
vatten. Greenaway weet het echter met zoveel overtuiging te
brengen dat de nieuwsgierigheid wordt geprikkeld.
Maar om alles te kunnen vatten moet je voor te beginnen al een wereldreiziger zijn
want The Tulse Luper Suitcases is een wereldwijd project met vele zijtakken.
Een beetje zoals Picaso zijn werken, je ziet alles tegelijkertijd, maar bij Picaso is het
echt tegelijkertijd. Bij Greenway kan je van camera hoek veranderen om dezelfde
actie te zien.
Continuïteit
Hoe plak je nu al die beeldje aan elkaar? Het mag niet opvallen voor de kijker dat de
camera va standpunt is veranderd. Hoe maak je een onzichtbare
montage/decoupage?
Een juiste decoupage heeft niet te veel shots, maar ook niet te weinig. Je maakt je
decoupage aan de hand van wat je wil vertellen.
Een voorbeeld van een over decoupage is te vinden in de beginsequentie van The
Ipcress File met Michael Caine. Maar toch werkt het in deze film. Je leert zo enkele
dingen over het personage, die je dan terugvindt in de loop van de film.
Enkele voorbeelden:
Hij ziet niets zonder bril, hij gokt op paarden, heeft een geweer dicht bij de hand.
Notities 5 1 film D4
Christophe De Backer
Cuts of lassen
Grafische relatie
Ritmische relatie
Tijdsrelatie
plaats relatie
Een voorbeeld uit Dracula (1992) met Keanu Reeves, Gary Oldman & Winona
Ryder. Hier leggen ze de link tussen 2 beelden door in het eerste beeld met
een camerabeweging te eindigen bij het oog van een pauw en het volgende
beeld de uitgang van een tunnel. Het personage zit op de trein die uit deze
tunnel komt.
Nog een voorbeeld is een grafische overgang aan de hand van jump cuts. Dit
heeft Akira Kurosawa gebruikt in Shichinin no samurai (1954) of The Seven
Samurai.
A B C D
Notities 6 1 film D4
Christophe De Backer
Nog een mooi voorbeeld van een grafische relatie overgang in de
filmgeschiedenis komt uit Persona (1966) van Ingmar Bergman.
A B A|B
Frameneuken:
Als je in een kader een storend element hebt kan je dit oplossen door enkele
frames weg te laten.
Slecht: Goed:
Door enkele frames weg te laten ziet je beeld er veel properder uit.
tegenhanger
Notities 7 1 film D4
Christophe De Backer
2. Ruimte relatie
Het gevoel voor de kijker creëren dat de cuts in dezelfde ruimte zijn gemaakt.
Zo krijg je kijker het gevoel dat alles zich afspeelt in één ruimte, locatie…
HOE???
Beginnen met een establishing shot (Ruimte shot). De hele locatie is te
zien in één beeld. Dan bieden we close ups aan om het gebeuren te laten
zien. De eerst 50 jaar van de film werd dit veel gebruikt, nu zijn we er een
beetje van afgestapt.
Losse elementen daar mee een entiteit vormen. (De dagen van opnamen
zijn niet hetzelfde maar de beelden horen wel bij elkaar).
As-fouten vermijden.
De camera altijd langs 1 kant van de AS plaatsen. Je mag je camera dan 180°
bewegen langs deze kant. Zo maak je geen fouten in de ruimte
Notities 8 1 film D4
Christophe De Backer
Springende vazen
Ten allen tijden proberen te vermijden. Tenzij het de bedoeling is zoals ze in
Trainspotter hebben gedaan.
Denk aan zo’n voorwerpen die kunnen verspringen. Probeer deze te mijden.
Een oplossing is bijvoorbeeld om het gedecentreerd op tafel te zetten.
=
Notities 9 1 film D4
Christophe De Backer
Telefoongesprek
Hierbij spreken we niet echt van as-fouten. Wel moet je zien dat de ‘bellers’
elkaar “aankijken”.
AS
Beeld A Beeld B
Derusheren
Daaruit kan je dan
Van verschillende kiezen om aan je
rushes een best of eigenlijke montage te
montage maken op een beginnen.
nieuwe tijdlijn.
1 2
Notities 10 1 film D4
Christophe De Backer
Line of motion & implied sight line:
Line of motion
D
implied sight line
Camera A of B Camera C of D
Een voorbeeld zien we in de openingsscène van Pulp Fiction. Hier wordt over
de as gegaan, maar eigenlijk ook niet.
Notities 11 1 film D4
Christophe De Backer
Hier zien we Travolta links in beeld.
Notities 12 1 film D4
Christophe De Backer
Dan een C.U. van John Travolta die nu rechts in beeld zit. (zicht Samuel L. Jackson)
Zo zie je maar dat je niet altijd hoeft de decouperen. Door het standpunt laag te
nemen, de dialogen en het geluid weet de kijker over wat het gaat. Ze gaan iemand
vermoorden.
Notities 13 1 film D4
Christophe De Backer
Tijdens concerten of grote evenementen (Red Bull Air Races, TMF Awards, Robbie
Williams in Concert) worden de assen niet gerespecteerd, maar daar kan het geen
kwaad. Tijdens een speech bijvoorbeeld worden de assen wel gerespecteerd.
AS
of
AS
Notities 14 1 film D4
Christophe De Backer
Objectief camera standpunt
AS
1 2
1 2
Notities 15 1 film D4
Christophe De Backer
2. Subjectief
1.
3. POV
4. Objectief
Notities 16 1 film D4
Christophe De Backer
“Rear Window”
“Blow up”
→ Fotografische continuïteit.
3 parameters
Belichting = Diafragma
Verlichting = lampen op de set / locatie
Kleurbalans
Notities 17 1 film D4
Christophe De Backer
“Rear Window” 1954 van Alfred Hitchcock.
Objectieve kaders komen het meeste voor. Hier is de kijker echt de voyeur. Een
subjectief kader en een POV (Point of view) zijn niet hetzelfde. In een subjectief kader
ziet de kijker wat de acteur ziet. In een POV staat de kijker net naast de acteur. Een
soort van peeping tom als het ware.
BELANGRIJK
Hier wordt ook gebruik gemaakt van objectieve en subjectieve kaders. Net zoals in
Rear Window. Maar er worden geen C.U. gebruikt. Je ziet de actie niet van dichtbij.
Er wordt gesneden van totaal naar totaal. De beelden snijden nogal raar.
Ritmische relatie
Kijken naar het montage ritme.
Monteren op bestaande muziek: Moeilijk en banaal.
Je zet eerst je beelden goed en ziet dat je cuttings overeen komen met het verhaal dat
je wil vertellen. Dan pas zet je er bestaande muziek onder. Soms werkt het, soms niet.
Dan kan je nog altijd enkele dingen aanpassen, wat frames meer of minder en zo van
die dingen.
Soms gebeurd het ook anders. Een voorbeeld is “Glas” 1958 van Bert Haanstra een
Nederlander.
“Glas” zou een reclamefilmpje voor een glasfabriek geweest moeten zijn. Het is
echter een filmpje geworden. De directie van de glasfabriek was er niet tevreden
over. Een beetje hun eigen schuld ze hadden Haanstra cart blanche gegeven.
Notities 18 1 film D4
Christophe De Backer
Associaties (Glas rollen & sigaret rollen
Bewegingen
Humor
Blazer blaast rustig lucht in de buis C.U. daar is dan het geluidje van
een trompet te horen.
Versnellingen
Rustig
Ambachtelijk
Iets sneller
Warme glasstaafjes die vallen en uiteindelijk tot fles worden
gevormd
Zachte pano
Een overzicht van de flesjes die klaar zijn
Notities 19 1 film D4
Christophe De Backer
Ritmische relatie (vervolg)
Cutting
Het knippen een aan elkaar plakken van de beelden op basis van (bestaande)
muziek.
Amorce
Het creëren van pauzes en ruimtes zodat het publiek krijgt om te reageren op
grappige situaties, uitspraken. Wordt vooral gebruik in komedies.
Osgood
My family has something with shelf’s.
We like it so much that we named or oil
company at it.
Osgood
Yes….
Notities 20 1 film D4
Christophe De Backer
Nog een voorbeeld:
Notities 21 1 film D4
Christophe De Backer
Notities 22 1 film D4
Christophe De Backer
En het publiek schiet in de lach.
Notities 23 1 film D4
Christophe De Backer
Amplitude
Je moet het publiek de tijd geven om het shot te lezen. Duurt het shot lang genoeg
zodat het publiek het kan zien/verstaan. Laten we het publiek de informatie zien die
we wilde laten zien. Bij elk shot dat je monteert moet je de vraag stellen:
Kan je het beeld lezen ja of nee? Heeft de kijker tijd genoeg gehad om alles in zich op
te nemen?
Notities 24 1 film D4
Christophe De Backer
TIJDSRELATIE
Verhaaltijd; STORY
Het leven van een beroemt persoon. Vb: 30 jaar.
Schermtijd; DURATION
De totale tijdsduur van de film (Feature film) Vb: 2 uur
TIJDRELATIE
=
> Playtime = duration <
Tijd uitrekken Vb.: Hign Noon Tijd verkorten
Expanding time Compressed time
Expanding time
Screen time > plot time hoe?
Slow motion
Herhalingen (Muziek organisch wegmixen vb. bonk|val|shot [gun]|deur| gil/schreeuw )
Verschillende camera standpunten
Mini parallelmontage in dezelfde scène.
Notities 25 1 film D4
Christophe De Backer
Compressed time
Screen time < plot time
Beeld 1 Beeld 2
In “The 39 Steps” van Alfred Hitchcock is er gebruik gemaakt van een cut-away die
een inhoudelijke meerwaarde geeft. Er wordt om C.U. gegeven van een lamp die
wordt aangestoken zodat Richard Hannay (Robert Donat) kan lezen wat er juist in de
krant geschreven staat.
WIPES
Om tijdellipsen te maken, maken ze soms gebruik van wipes.
Voorbeeld: In de James Bond film Thunderball worden er verschillende wipe effecten
gebruikt om in tijd te springen.
FAST MOTION
De tijd snel laten voortlopen.
In Phone Booth bijvoorbeeld gaat de tijd sneller rond Stu Shepard (Colin Farrell). Het
verkeer, de mensen zijn allemaal versnelt, hij niet.
Notities 26 1 film D4
Christophe De Backer
Flash back & Flash forward
De acteur zegt meestal iets over vroeger of de toekomst. Hij zegt/denkt over iets en
dan komt de flash back of de flash forward. Meestal als de flash gedaan is krijgen we
terug een beeld van de acteur zodat we weten over wie het ging.
Bij een sequentie van een Flash back of flash forward wordt de beeldtaal veranderd.
Het beeld wordt of zwart/wit, sepia, saturatie gaat omhoog, lichte korrel,…)
Notities 27 1 film D4
Christophe De Backer
Charles Sanders Peirce (10 september 1839 – 19 april 1914) was een Amerikaanse
wetenschapper. Hij leverde diverse bijdragen tot de logica, filosofie en wiskunde.
Peirce wordt beschouwd als de stichter van het pragmatisme en de vader van de
moderne semantiek. Met andere woorden een slimme mens.
Hij is met het 3 stappen proces afgekomen dat verklaard hoe we redeneren.
Abductie
Een hypothese stellen over iets dat we zien.
Deductie
Consequenties bouwen op deze hypothese. De gevolgen zoeken in onze
gedachtegang.
Inductie
Onze redenering klopt. Ik snap het.
Als we naar een film kijken is het juist hetzelfde. We krijgen een beeld aangeboden
en we beginnen na te denken over wat er mee bedoelt wordt of wat er eventueel zou
kunnen gebeuren. In film worden deze beelden echter een beetje gestuurd. De
regisseur en de monteur zullen er geen beeld in monteren dat geen meerwaarde
biedt aan het verhaal. Het staat vast wat er gaat gebeuren maar toch.
KIJKER PLOT
- ervaring - inhoud
- kennis - vorm
- achtergrond STORY
- cultuur
Notities 28 1 film D4
Christophe De Backer
De fabel hier heeft geen zedenles, het is enkel de verzonnen vertelling van de kijker.
STORY PLOT
Overlapping met gepresenteerde beelden
Gepresenteerde beelden
+
+ toevoeging extra dieyetische elementen
het vermoeden van de kijker
Dieyetische beelden;
2 mensen die praatten over iets dat gebeurd is in een bepaalde scène. Maar zich op
dat ogenblik niet in de scène bevinden.
Dieyetische muziek;
Als je als personage aanwezig bent in de scène hoor je dit.
STORY
OORZAAK ⇒ GEVOLG
Question & Answer (Vraag & antwoordt)
Notities 29 1 film D4
Christophe De Backer
Plakaatfilm: Te veel vertellen. Dubbele dingen tonen.
Met de paplepel
Shot A: dialoog: Wij gaan naar de cinema
Shot B: een beeld van mensen die de cinema binnen gaan.
aanreiken en blijven
aanreiken.
Naratie = geblokkeerd
Voorbeeld:
Een hand opent een deur een voet stapt door een plas bloed licht wordt
aangedaan hand met ontbrekende vinger zoekt door papieren een revolver wordt
getoond een vrouwenschoen
Notities 30 1 film D4
Christophe De Backer