Talumpati ng may Ikalawang Karangalan (Salutatorian) Ang mga Magsisipagtapos Kaagapay tungo sa Pagbabagong Anyo ng Lipunan, sa kabila ng Hamon

ng Sambayanan Ika-32 Taon ng Pagtatapos: Argao National High School, Mogpog, Marinduque 03 Abril 2011, Argao, Mogpog, Marinduque Kagalang-galang na Kinatawan ng Lalawigan ng Marinduque, Kagalang-galang na mga Tagamasid Pang-Dibisyon ng Kagawaran ng Edukasyon, Kagalang-galang na mga Tagamasid Pang-Purok, Kagalang-galang na Punong-guro, Kagalanggalang na Punong-baranggay at mga Konsehal, Kagalang-galang na mga Guro, at mga Mahal naming mga magulang kasama ang mga magsisipagtapos: Hahayaan ba nating lamunin tayo ng mga pwersang pumipigil sa ating pagbuo ng bagong lipunan sa kabila ng hamon ng sambayanan? Unang Hamon: Sa Labas ng Sambayanan: Tayo raw ay ipinanganak at gumagalaw na ngayon sa moderno at global na daigdig. Moderno at global! Daigdig ng computer, I-PAD, robot, 3D o 5D films; panahon ng skype, facebook, twitter; panahon kung saan ay napakahusay ng tao upang gumawa ng pambihirang imbensyon; panahon ring tila baga balintuna dahil walang eksperimento man laang upang mabuo ang bagong lipunan! Ngayon ang panahong sa kabila ng modernisasyon at globalisasyon ay nakararamdam ng kung anong ligalig, agam-agam, at panlulumo ang maraming tao sa iba-ibang panig ng mundo. Lindol sa Haiti at iba pang bansa; Tsunami at radiation crisis sa Hapon; isyu ng resesyon sa Amerika at Europa; politikal na tunggalian sa Libya; at iba pang krisis hindi lamang sa ekonomiya kundi pati na rin sa kapaligiran, kalusugan, at usapin ng moral na pamantayan. Bagaman sa labas ng bansa, ang ilan sa mga hamong ito ng sambayanan ay dapat nating isaalang-alang sapagkat bahagi ng pagbubuo ng bagong lipunan ang kalagayan ng daigdig. Ang Hamon ng Bansa: Muli nating balikan ang mga di-malilimutang mensahe ng mga nagdaang pangulo mula 1998 upang masuysoy kung gaanong katagal isang dekada at mahigit pang napipigilan ang pagbuo ng bagong anyo ng lipunan. Malubha ang lagay ng ating ekonomiya, at namimiligro ang kabang-yaman ng bansa. Hindi kayang pamunuan ng pamahalaan ang kakulangan ng ekonomiya. Sa madaling salita, bangkarote ang gobyerno. Tama na ang pagpapasasa. Tama na ang nakawan. Tama na ang aksaya. Tama na ang mga palabas. Walang kamag-a-mag-anak! Taong 1998, ako po ay kinder. Ganito sinimulan ni dating Pangulong Estrada ang kanyang talumpati. Wala pa sa anim na taong panunungkulan, pumalit si dating Pangulong Gloria Arroyo: Mga kababayan: tulungan ninyo akong tuparin ang pangarap nila Jason, Jomar, at Erwin. Magkaisa tayo upang lahat ng kabataan kasama ang kanilang magulang ay magkaroon ng bagong buhay at bagong pag-asa sa hinaharap. Ito ang mga katagang hindi natin malilimutan kasama ang bangkang papel na pinaanod ng tatlong batang taga-Payatas. Nasaan na kaya ang bangka? Nalubog na sigurado, gawa kasi sa papel. Isang dekada ang nakalipas sa ilalim ng pamahalaang Arroyo, nasaan na ang bagong anyong lipunang matagal na sanang nabuo? Tingnan natin ang ating mga sarili? Ang kalagayan ng buhay natin? Patuloy pa rin ang pagsakay ni Maam sa bangka kay Mang Teroy; iisa-o dadalawa pa rin ang computer sa Admin, iisa- o dadalawa pa rin ang bumabyaheng dyip sa masukal at maalikabok na daan papuntang bayan; bato-batohan pa rin ang nilalakbay nating mga mag-aaral para makapasok at makagsubmit ng book review o kayay chemistry project kina maam at sir. Ganoon at ganoon pa rin. Ito ba ang bagong anyong lipunang binabanggit ng tema ng ating pagtatapos ngayon? Taong 2011, ang pagtungo sa tuwid na daan ang pinapangarap ni Pangulong Noy para sa mga Filipino, ang pagpili para sa ikabubuti ng taumbayan; ang pagtanaw sa interes ng nakakarami; ang pagkapit sa prinsipyo; at ang pagiging tapat sa sinumpaan nating tungkulin bilang lingkod-bayan. Ito po ang tuwid na daan. Iyan ang mga paunang salita niya sa kanyang kauna-unahang State of the Nation Address. Subalit ang lahat bang ito ay nararamdaman at nakikita na natin pagkatapos ng siyam o sampung buwan niyang panunungkulan? Kayo baga ay kaisa sa tuwid na daang ito? O baka naman, ang pag-una sa pansariling interes; ang pagpapaalipin sa pulitikal na konsiderasyon, at pagsasakripisyo ng kapakanan ng taumbayan ang inyong kinahuhumalingan? Uulitin ko, ito raw po ang baluktot na daan. Isipin po ninyo kung baluktot na daan ang ating tatahakin. Ibig sabihin kayong mga administrador, pulitiko, mga guro at kaming mga magsisipagtapos ay hindi-hindi kailanman magiging kaagapay sa pagbabagong anyong ito ng lipunan. Maraming hamon, OO! Alam nating lahat yan! At alam nating magiging posible ang pagpanday ng bagong lipunan kung sa ating mga

sarili ay tapat tayong maglilingkod para sa interes ng nakararami. Hindi po baga? Nakatuon sa ating mga magsisipagtapos ang adhikaing bawat isa sa atin ay maging matatag na kalasag laban sa anumang sagabal na dumarating sa ating buhay - na minsan ay biglaan dahil hindi mo inaasahan. Mga mahal kong magsisipagtapos, sa pamamagitan ng edukasyong sigurado akong pinagtiyagaan at pinaghirapan nating lahat sa loob ng apat o limang taon ay hindi tayo papaapekto at panghihinaan nang loob sa kabila ng mga hamong darating pa. Mga Habilin pagkatapos ng Hamon: Hinahamon tayo ngayon ng mundo nating ginagalawan ang tunay na realidad! Kailangan bang maging Valedictorian o Salutatorian upang magtagumpay at makabuo ng bagong lipunan? Ang usapin ay ang paghulma at pagpanday ng ating mga sarili upang maging tapat, may moral at disiplina. Ito ay makakamit sa tulong ng mga inaasahan nating mga magulang, guro, lingkod-bayan at ang mismong sambayanan na dapat gumabay sa tuwid na daan! Hindi po baga mam at sir? Tutulungan nila tayong maunawaan ang kasalimuotan ng buhay na palagi nating pinaglalabanan. Mga suliraning dapat ay kaagapay sila - wala ang iyong ama na sanay maghahatid sa paaralan; ang iyong nanay na tutulong sa pagsagot sa Math problems; o kahit na makasabay ang nanay at tatay sa hapagkainang nilalasap ang bagong lutong tuyo at sinangag. Talagang masalimuot ang buhay! Iyan ang realidad! Ang mga bagay at pangyayaring gusto mo at dapat sana ay maganap, hindi magaganap. Katulad nina Jayson, Jomar, at Erwin, ay hindi sana malubog ang bangkang ating pinapanday ang bagong lipunang matagal nang binubuo. May mga tao at pangyayaring pilit at sama-sama nilang gigibain ang binubuo mong bangka; subalit maging katulad sana tayo ng mga Hapones pagkatapos ng unos sa kanilang buhay nananatili silang mahinahon, matatag, at nagkakaisa! Salamat sa daigdig dahil hindi ka lubusang naging malupit sa akin! Salamat sa nakatataas at mas makapangyarihan sa ating lahat, dahil lagi mo akong ginagabayan! Salamat sa Mataas na Paaralang ito, dahil pinayaman mo ang aking diwa! Salamat sa mga gurong tapat ang suporta! Salamat sa mga kaibigan at kamag-aral na nakibahagi sa aking pag-iyak at paghalakhak! Salamat Mama Daleng, gabay ko kayo sa pagtahak ng tuwid na landas! I believe what a country needs to develop is discipline more than democracy. Sabi ni Lee Kuan Yew, ang tinitingalang kaunaunahang prime minister ng Singapore mula pa noong 1959. Mga minamahal kong magsisipagtapos, kasama ang aming mga magulang, guro, at lingkod ng bayan, hindi nga bat disiplina ang kailangan natin upang maging ganap ang matagal nang binubuong bagong lipunan? Disiplinang reyal, buo, at totoo! Walang pagbabalat-kayo! Walang sinisino! Ang tanong ay ganire, kaagapay ka nga ba talaga sa pagbuo ng bagong lipunan sa kabila ng hamon ng sambayanan? Isang Matagumpay na Pagtatapos sa Ating lahat! xxxblv1227xxx 032811