Vous êtes sur la page 1sur 1

ADLAR Ad: Varlklar tantmak, onlar birbirinden ayrmak amacyla kullanlan szcklere ad denir.

Ahmet, Aye, boncuk, ta, bir, ak, siyah, sevgi, ok, hangi, ka, iy, kt, Adana, Bingl, insan, hayvan bitki, kedi, papatya, ekmek , kazak. Ad Tamlamalar : ki yada daha ok adn bir anlam btnl iinde oluturduu sz grubuna ad tamlamas denir. Ad tamlamalarnda ilk szce tamlayan, ikinci szce tamlanan denir. Tamlayan n, -in, -un, -n; -nn, -nin, -nun, -nn ; tamlanan ise , -i, -u, -; -s, -si, -su, -s eklerini alr. Bu eklere tamlama ekleri denir. Tamlayann ald eklere tamlayan, ilgi ekleri tamlann ald eklere de iyelik, tamlanan ekleri denir. Kii zamirlerine gelen ekler de tamlama ekleridir.Trkede drt eit ad tamlamas vardR: Ben-im anne-m, sen-in karde-in, o-nun abla-s, biz-im baba-mz, siz-in masa-nz, onlar-n ocuk-lar. a. Taksz Ad Tamlamas : Tamlayann ve tamlanann ek almad tamlamadr. Tamlayan, tamlanann neden yapldn ve neye benzediini belirtir. Yn ceket, ta duvar, cam kavanoz, altn bilezik, gm kolye, kot pantolon, deri mont, tahta anta, demir kap, demir yumruk, badem gz, selvi boy, tun bilek, ta kafa, tahtadan kpr, ynden yorgan, ta yrek *** Taksz ad tamlamas ve sfat tamlamas bazen kartrlabilir. Arlarndaki ayrmlar unlardr: 1. Sfat tamlamasnda tamlayan szck; soyuttur, kart vardr, niteleyicidir. Taksz ad tamlamasnda tamlayan szck; somuttur, kart yoktur, tantcdr. 2. Sfat tamlamasnda sfatlara, -den eki getirilemez, getirilirse isim olur ve araya gibi edat kesinlikle giremez; Taksz ad tamlamasnda tamlayan ou zaman den eki ile ekimlenebilir ve araya bazen gibi edat girebilir. Ynden orap, kottan pantolon, deriden mont, altndan bilezik, ipek gibi orap, badem gibi gz, ta gibi kafa, demir gibi yumruk; krmz kazak, iyi insan, iki elma, baz insanlar, yumuak yatak b. Belirtili Ad Tamlamas : Tamlayann ve tamlanann ek ald tamlamalardr. Bahe-nin kap-s, kap-nn kol-u, kuzu-nun ses-i, gz-nn bebe-i, ocuklar-n birka-, babam-n gmle-i annem-in kaza-, yavrular-n ana-s, ceket-in dme-si, sevgili-nin zlem-i, bahe-nin duvar-, boya-nn reng-i *** Bazen tamlayan ekinin yerine den eki kullanlabilir: ocuklardan birka, adamlardan ikisi, aadakilerden hangisi, rencilerden c. Belirtisiz Ad Tamlamas : Tamlayann ek almad tamlanann ek ald tamlama eididir. Anne sevgisi, kan krmzs, sel felaketi, uak bileti, portakal suyu, ttn kolonyas, parmak zm, sigara brei, matematik korkusu, snav stresi, ky lokantas, uzay istasyonu, sz sanat, makine rgs, Amaysa elmas, Mara dondurmas, Newton Kanunu, masa rts, gurbet dncesi, dnya gzeli gece yry... d. Zincirleme Ad Tamlamas : ya da daha fazla addan oluan tamlama eididir. inde birden fazla tamlama eidi bulunabilir. Akam saatlerinin serinlii, ocuun deri antas, Dedemin dedesinin dedesi, Ayenin kardeinin okul antas, bilgisayarn tularnn rengi, Trke retmenin kitab, snf tahtasnn temizlii, sel felaketinin sebepleri Ad Tamlamalarnda Szck Dmesi : Ad tamlamalarnda bazen tamlayan ve tamlanan debilir: Kardei ok sevimli bir ocuktur. (Ayenin) Defteriniz nerede? (Sizin) Arabas tamir edilmedi. (Onun) Bu kitap Elifindir. (Kitab) Romann dili, yknnkinden daha m akc? (Dili) -Kimin ei? -Yasinin. (Ei) Ad Tamlamalarnn Sfat Almas : Ad tamlamalarnda bazen araya, bazen de baa sfat gelebilir: Mavi okul nl, eski odun sobas, byk ehrin insanlar, pahal maln kalitesi, alkan rencilerin notlar, krmz gln yapra; ehrin dar sokaklar, arkadamn bu baars, okulun ilk gn, Mehmetin mavi kaza, rencinin ilgin sorusu, Akdenizin kpkl sular; azgn kpein keskin dileri, byk aacn serin glgesi Ad Tamlamalarnda Tamlayan ve Tamlanann Yer Deitirmesi: Ad tamlamalarnda tamlayan ve tamlanan ara sra yer deitirebilir: Rengi koyuydu dn yine bulutun. (Bulutun rengi)Geti gzellii baharn. (Baharn gzellii) K bitmez Havsann Gzleri gidene bakyordu sevgilinin. (Sevgilinin gzleri) Sevdas bir mr srecekti onun. (Onun sevdas)

Vous aimerez peut-être aussi