Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
TURKISH STANDARD
TS EN ISO 15614-1
Nisan 2007
ICS 25.160.10
METALK MALZEMELER N KAYNAK PROSEDRLERNN ARTNAMES VE VASIFLANDIRILMASI - KAYNAK PROSEDR DENEY BLM 1: ELKLERN GAZ VE ARK KAYNAI, NKEL VE NKEL ALAIMLARININ ARK KAYNAI Specification and qualification of welding procedures for metallic materials - Welding procedure test - Part 1: Arc and gas welding of steels and arc welding of nickel and nickel alloys
Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz. Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn kranla anarz.
Kalite Sistem Belgesi malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.
Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas) TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas) TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir garanti sz konusu deildir. Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir. TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
nsz
Bu standard, CEN tarafndan kabul edilen EN ISO 15614 -1: 2004 standard esas alnarak, TSE Metalurji htisas Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 10 Nisan 2007 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir. Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
indekiler
Giri ........................................................................................................................................................1 Kapsam...................................................................................................................................................1 Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar .........................................................................................2 Terimler ve tarifler .................................................................................................................................3 lk kaynak prosedr artnamesi (pWPS ) .........................................................................................3 Kaynak prosedr deneyi ....................................................................................................................3 Deney paras ........................................................................................................................................4 6.1 Genel ....................................................................................................................................................4 6.2 Deney paralarnn ekli ve boyutlar ...................................................................................................4 6.3 Deney paralarnn kayna .................................................................................................................4 7 Muayene ve deney.................................................................................................................................7 7.1 Deney kapsam.....................................................................................................................................7 7.2 Deney numunelerinin yeri ve alnmas .................................................................................................8 7.3 Tahribatsz muayene..........................................................................................................................11 7.4 Tahribatl deneyler..............................................................................................................................11 7.5 Kabul seviyeleri ..................................................................................................................................13 7.6 Muayene tekrar..................................................................................................................................13 8 Vasflandrma aral ...........................................................................................................................14 8.1 Genel ..................................................................................................................................................14 8.2 malt ile ilgili hususlar.....................................................................................................................14 8.3 Malzeme ile iIgiIi hususlar ..................................................................................................................14 8.4 Btn kaynak prosedrleri iin genel hususlar...................................................................................18 8.5 lemlere ait hususlar .........................................................................................................................20 9 Kaynak prosedr vasflandrma kayd (WPQR)..............................................................................21 Ek A (Bilgi iin) - Kaynak prosedr vasflandrma kayt formu (WPQR).............................................22 Ek A (devam) - Kaynak deneyi kayd ........................................................................................................23 Ek A (devam) - Deney sonular................................................................................................................24 Ek ZA (Bilgi iin) - Bu standardda eerleri verilmeyen uluslararas ve Avrupa Standardlarnn karl ........................................................................................................................................................25 Ek ZB (Bilgi iin)Bu standardn AB direktiflerinin esas kurallarna veya dier hkmlerine atf yapan maddeleri 26 Ek ZC (Bilgi iin)Bu standardn AB direktiflerinin esas kurallarna veya dier hkmlerine atf yapan maddeleri 27 0 1 2 3 4 5 6
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Metalik malzemeler iin kaynak prosedrlerinin artnamesi ve vasflandrlmas - Kaynak prosedr deneyi - Blm 1: eliklerin gaz ve ark kayna, nikel ve nikel alamlarnn ark kayna 0 Giri
Btn yeni kaynak prosedr deneyleri, bu standardn yaym tarihinden itibaren bu standarda gre yaplmaldr. Bununla birlikte, bu standard nceki standardlar veya artnameler veya bu standardn nceki yaynlarna gre daha nce yaplm olan kaynak prosedr vasflandrma ilemlerini geersiz klmaz. Vasflandrma ilemini teknik olarak edeer hale getirmek iin ilve deneyler yaplmak zorunda kalndnda, yalnzca bu standarda gre yaplmas gereken bir deney paras zerinde ilve deneylerin, yaplmas gerekir.
Kapsam
Bu standard EN ISO 15607: 2003 Ek Ada ayrntlar verilen bir seri standardn parasdr. Bu standard, bir ilk kaynak prosedr artnamesinin kaynak prosedr deneyleri ile nasl vasflandrlacan belirtir. Bu standard, kaynak prosedr vasflandrma deneylerinin yapm ve Madde 8de verilen deikenler aralndaki btn pratik kaynak ilemleri iin vasflandrlm bir kaynak prosedrnn geerlilik snrlar iin gerekli koullar kapsar. Deneyler bu standarda gre yaplmaldr. Uygulama standardlar tarafndan ilve deneyler istenebilir. Bu standard, btn mamul biimlerindeki eliklerin gaz ve ark kaynana ve btn mamul biimlerindeki nikel ve nikel aIamlarnn ark kaynana uygulanr. Ark ve gaz kayna, EN ISO 4063 standardna gre aadaki iIemler vastasyla kapsanr: 111 - Elle metal ark kayna (rtl elektrotla metal ark kayna), 114 - Kendinden korumal boru eklinde zl elektrot ark kayna, 12 - Tozalt ark kayna, 131 - Metal asal gaz kayna, MIG kayna, 135 - Metal aktif gaz kayna, MAG kayna; 136 - Aktif gaz korumal boru eklinde zl elektrot ark kayna, 137 - Asal gaz korumal boru eklinde zl elektrot ark kayna, 141 - Tungsten asal gaz ark kayna, TIG kayna, 15 - Plzma ark kayna, 311 - Oksi-asetilen kayna. Bu standardn prensipleri dier ergitme kaynak ilemlerine uygulanabilir.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr. Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih belirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmas art ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde en son basks kullanlr. EN, ISO, IEC, Ad vb. No (ngilizce) EN 439 Welding consumables Shielding gases for arc welding and cutting. EN 571-1 Non-destructive testingPenetrant testing - Part 1: General principles EN 875 Destructive tests on welds in metallic materials - Impact tests Test specimen location, notch orientation and examination. EN 895 Destructive tests on welds in metallic materials - Transverse tensile test. EN 910 Destructive tests on welds in metallic materials - Bend tests. EN 970 EN 1011-1 Non-destructive examination of fusion welds - Visual examination. Welding - Recommendations for welding of metallic materials Part 1: General guidance for arc welding Destructive tests on welds in metallic materials - Hardness testing - Part 1: Hardness test on arc welded joints. Non-destructive examination of welds - Magnetic particle examination of welds Destructive tests on welds in metallic materials - Macroscopic and microscopic examination of welds. Welding personnel - Approval testing of welding operators for fusion welding and resistance weld setters for fully mechanized and automatic welding of metallic materials. Non destructive examination of welds - Radiographic examination of welded joints. Non-destructive examination of welds - Ultrasonic examination of welded joints. TS No1) TS EN 439 Ad (Trke) Kaynak sarf malzemeleri - Ark kayna ve kesme iin koruyucu gazlar Tahribatsz muayene - Penetrant muayenesi - Blm 1: Genel kurallar Metalik malzemelerde kaynaklar zerinde tahribatl deneyler - Vurma deneyleri Deney numunesi yeri, entik yn ve muayene Metalik malzemeler - Kaynaklar zerinde tahribatl deneyler - Enine ekme deneyi Metalik malzemelerde kaynak dikileri zerinde tahribatl muayeneler - Eme deneyleri Ergitme kaynaklarnn tahribatsz muayenesi - Gzle muayene
TS EN 571-1 TS EN 875
TS EN 1011-1 Kaynak - Metalik malzemelerin kayna iin tavsiyeler - Blm 1:Ark kayna iin genel klavuz TS 9913 EN 1043-1 TS EN 1290 TS EN 1321 Metalik malzemelerdeki kaynaklar zerinde tahribatl deneyler - Sertlik deneyi - Blm 1: Ark kaynakl birletirmelerde sertlik deneyi Kaynaklarn tahribatsz muayenesi Kaynaklarn manyetik parackla muayenesi Melatik malzemelerdeki kaynaklarda tahribatl muayene - Kaynaklarn makroskobik ve mikroskobik muayenesi Kaynak personeli - Metalik malzemelerin tam mekanize ve otomatik ergitme kayna iin kaynak operatrlerinin ve diren kaynak ayarclarnn yeterlilik snav Kaynak dikilerinin tahribatsz muayenesi Kaynakl birletirmelerin radyografik muayenesi Kaynaklarn tahribatsz muayenesi Kaynakl birletirmelerin ultrasonik muayenesi
EN 1418
TS EN 1418
EN 1435 EN 1714
1)
TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3. ve 4. kolonda verilmitir. * iaretli olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaynlanm olan Trk Standardlardr.
ICS 25.160.10
TS EN ISO 15614-1/Nisan 2007 Ad (Trke) Kaynak ve kaynakla ilgili ilemler lemlerin adlandrlmas ve referans numaralar Kaynaklar - alma konumlar - Eim ve dnme alarnn tarifleri Kaynaklarn yeterlilik snav - Ergitme kayna - Blm 1: elikler
EN, ISO, IEC, Ad vb. No (ngilizce) EN ISO 4063 Welding and allied processes Nomenclature of processes and reference numbers (ISO 4063:1998). EN ISO 6947 Welds - Working positions Definitions of angles of slope and rotation (ISO 6947:1993) prEN ISO 9606- Qualification testing of welders 1 - Fusion welding - Part 1: Steels (ISO/DIS 9606-1:2000). EN ISO 9606-4 Approval testing of welders Fusion welding Part 4: Nickel and nickel alloys. (ISO 96064:1999). EN 12062, Non-destructive examination of welds - General rules for metallic materials. EN ISO Specification and qualification 15607:2003 of welding procedures for metallic materials - General rules (ISO 15607:2003). CR ISO Welding - Guidelines for a 15608:2000 metallic material grouping system (ISO/TR 15608:2000). prEN ISO Specification and approval of 15609-1 welding procedures for metallic materials Welding procedure specification Part 1: Arc welding (ISO/DIS 156091:2000) EN ISO 15609-2 Specification and qualification of welding procedures for metallic materials Welding procedure specification Part 2: Gas welding (ISO 15609-2:2001) EN ISO 15613 Specification and qualification of welding procedure for metallic materials Qualification based on pre-production welding test (ISO 15613:2003) EN 25817 Arc-welded joints in steel Guidance on quality levels for imperfections (ISO5817:1992)
TS 6868-4 EN Kaynaklarn yeterlilik snav - Ergitme ISO 9606-4 kayna - Blm 4: Nikel ve nikel alamlar TS EN 12062 Kaynaklarn tahribatsz muayenesi - Metalik malzemeler iin genel kurallar TS EN ISO 15607 TS CR ISO 15608 TS EN ISO 15609-1 Metalik malzemeler iin kaynak prosedr artnamesi ve vasflandrlmas - Genel kurallar Kaynak - Metalik malzemeleri gruplandrma sistemi iin klavuz Metalik malzemeler iin kaynak prosedrlerinin artnamesi ve vasflandrlmas - Kaynak prosedr artnamesi - Blm 1: Ark kayna Metal malzemeler iin kaynak prosedrleri artnamesi ve snflandrmas - Kaynak prosedr artnamesi-Ksm 2: Gaz alt kayna (ISO 1509-22001) Metalik malzemeler iin kaynak prosedrlerinin artnamesi ve vasflandrlmas - malt ncesi kaynak deneyini esas alan vasflandrma eliklerde ark kaynakl birletirmeler Kusurlar iin kalite seviyeleri klavuzu
TS EN ISO 15609-2
TS EN ISO 15613
TS 7830 EN 25817
3 4 5
lk kaynak prosedr artnamesi, prEN 15609-1 veya EN ISO 15609-2e gre hazrlanmaldr.
Deney paralarnn kayna ve deneyi, Madde 6 ve Madde 7ye uygun olmaldr. Bu standarda uygun olarak kaynak prosedr deneyini uygun bir ekilde yapmay stlenen kaynak veya kaynak operatr, ilgili deney artlarn karlayarak, prEN ISO 9606-1 veya EN ISO 9606-4 veya EN 1418e gre uygun vasflandrma aral iin vasflandrlr. 3
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Deney paras
6.1 Genel
maltta kaynak prosedrnn ilikiIi olaca kaynakl birletirme, Madde 6.2de belirtiIdii ekiIde standard bir hale getirilmi deney paras veya paralar yaplmak suretiyle temsil edilmelidir. Bu dokmanda gsterilen standard bir hale getirilmi deney paralar imalt/birletirme geometrisi artlarn karlamadnda, EN ISO 15613n kullanm gerekli olur.
6.2.3 T - birletirme
Deney paras, ekil 3e uygun olarak hazrlanmaldr. Bu, tam nfuziyetli aln kaynaklar veya i ke kaynaklar iin kullanlabilir.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Aklamalar: 1 lk kaynak prosedr artnamesindeki (pWPS) ayrntlara gre birletirme hazrl ve altrma a En kk deer 150 mm b En kk deer 350 mm t Malzeme kalnl ekil 1 - Plkada tam nfuziyetli aIn kayna iin deney paras
Aklamalar: 1 lk kaynak prosedr artnamesindeki (pWPS) ayrntlara gre birletirme hazrl ve altrma a En kk deer 150 mm D Boru d ap t Malzeme kalnl ekil 2 - Boruda tam nfuziyetli aIn kayna iin deney paras
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Aklamalar: 1 lk kaynak prosedr artnamesindeki (pWPS) ayrntlara gre birletirme hazrl ve altrma a En kk deer 150 mm b En kk deer 350 mm t Malzeme kalnl ekil 3 - T birletirme iin deney paras
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Aklamalar: 1 lk kaynak prosedr artnamesindeki (pWPS) ayrntlara gre birletirme hazrl ve altrma Tli balant as a En kk deer 150 mm D1 Ana boru d ap t1 Ana boru malzeme kalnl D2 Tli boru d ap t2 Tli boru malzeme kalnl ekil 4 - Tli balant iin deney paras
Muayene ve deney
TRK STANDARDI
Daha ok bilgi kazanmak ve sadece ilve deney verileri elde etmek iin daha sonraki bir tarihte kaynak prosedrnn tekrarndan kanmak iin zel hizmet, malzeme veya imalt koullar bu dokman tarafndan belirtilenden daha ayrntl deney gerektirebilir.
izelge 1 - Deney paralarnn muayenesi ve deneyi Deney paras Tam nfuziyetli aln kayna ekil 1 ve ekil 2 Muayene/deney tipi Gzle Radyografik veya ultrasonik Yzey atla bulma Enine ekme deneyi Enine eme deneyi Vurma deneyi Sertlik deneyi Makroskopik muayene Tam nfuziyetli T birletirme - ekil 3 Tam nfuziyetli tli balant ekil 4 ke kayna ekil 3 ve ekil 4 Gzle Yzey atla bulma Ultrasonik veya radyografik Sertlik deneyi Makroskopik muayene Gzle Yzey atla bulma Sertlik deneyi Makroskopik muayene
a)
Muayene/deney kapsam % 100 % 100 % 100 2 numune 4 numune 2 takm gerekli 1 numune % 100 % 100 % 100 gerekli 2 numune %100 % 100 gerekli 2 numune
Not a) b)
c) d) e)
f) b)
ve ve
f)
f) g) f)
a),f) e)
ve
f) b) e)
ve ve
f)
f) f)
Ultrasonik muayene, t < 8 mm ve 8, 10, 41den 48e kadarki gruplardan olmayan malzeme gruplar iin kullanlmaldr. Penetrant muayenesi veya manyetik parack muayenesi. Manyetik olmayan malzemeler iin penetrant muayenesi. Eme deneyleri iin Madde 7.4.3e baknz.
b)
c) d)
12 mm kalnlk ve belirtilen vurma zelliklerine sahip malzeme iin 1 takm kaynak metalinde ve 1 takm HAZda. Uygulama standarlar 12 mm kalnln altnda vurma deneyi isteyebilir. Deney scakl uygulama veya uygulama standard dikkate alnarak imalt tarafndan seilmeli, ancak ihtiya esas metal artnamesindekinden az olmamaldr. lve deneyler iin Madde 7.4.5e baknz. Alt grup 1.1 ve 8, 41den 48e kadarki esas metal gruplar iin istenmez.
e) f)
Ayrntl deney, birletirmenin mekanik zellikleri zerinde bilgi salamaz. Bu zellikler uygulama ile ilgili olduunda, rnein, bir aln kaynann vasflandrlmas gibi ilve bir vasflandrmay da kapsamaldr. D ap 50 mm iin ultrasonik muayeneye gerek yoktur. D ap 50 mmden byk olduunda ve teknik olarak ultrasonik muayene mmkn olmadnda, birletirme ekli anlaml sonulara izin vermeyi salayacak ekilde bir radyografik muayene yaplmaldr.
g)
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Deney numuneleri, btn tahribatsz muayenelerin (NDT) yaplmasndan sonra alnmal ve kullanlan tahribatsiz muayene metotlar iin ilgili muayene kriterlerini gemi olmaldr. Deney numunelerinin, kullanlan tahribatsiz muayene metotlar iin kabul edilebilir snrlar iinde kalan kusurlarn olduu blgelerden olmamak kaydyla uygun yerlerden alnmasna msaade ediIir.
Aklamalar: 1 Hurda 25 mm 2 Kaynak yn 3 Blge iin : - 1 ekme deney numunesi - eme deney numuneleri 4 Blge iin : - Gerektiinde vurma ve ilve deney numuneleri 5 Blge iin : - 1 ekme deney numunesi - eme deney numuneleri 6 Blge iin : - 1 makro deney numunesi - 1 sertlik deney numunesi Not - lekli deildir. ekil 5 Plkada bir aln kayna iin deney numunelerinin yeri
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Aklamalar: 1 Sabit borunun st 2 Blge iin : - 1 ekme deney numunesi - eme deney numuneleri 3 Blge iin : - Gerektiinde vurma ve ilve deney numuneleri Not - lekli deildir. ekil 6 Boruda aln kayna iin deney numunelerinin yeri 4 Blge iin : - 1 ekme deney numunesi - eme deney numuneleri 5 Blge iin : - 1 makro deney numunesi - 1 sertlik deney numunesi
Aklamalar: 1 Hurda 25 mm 2 Makro deney numunesi 3 Makro ve sertlik deney numunesi 4 Kaynak yn ekil 7 Bir T birletirme iin deney paralarnn yeri 10
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Aklamalar: 1 Alnacak makro ve sertlik deney numunesi (A konumunda) 2 B konumunda makro deney numunesi Tli balant as ekil 8 Bir tli balant veya boruda i ke kayna iin deney paralarnn yeri
Benzer olmayan esas metal birletirmeleri iin ekme mukavemeti, en dk ekme mukavemetine sahip esas malzeme iin belirlenen en kk deerden az olmamaldr.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
12 mmden kk kalnlklar iin iki kk ve iki yz eme deney numunesi deneye tbi tutulmaldr. 12 mmye eit veya byk kalnlklar iin kk ve yz eme deneyleri yerine drt kenar eme deneyi tavsiye edilir. Plkalarda benzer olmayan birletirmeler veya heterojen aln kaynaklar iin, drt enine eme deneyi yerine, bir kk ve bir boyuna yz eme deney numunesi kullanlabilir. Mandrel ve i makara ap 4t olmal ve A % 20 uzamal esas metal iin eme as,180 olmaldr. A < % 20 uzamal esas metal iin aadaki forml uygulanmaldr.
d= (100 x t s ) A ts
Burada: d Mandrel veya i makara ap, ts Eme deney numunesinin kalnl, A Malzeme artnamesi tarafndan istenen en dk ekme uzamas dr. Deney srasnda, deney numuneleri herhangi bir ynde 3 mmden byk tek bir hatay gstermemelidir. Deney srasnda bir deney numunesinin keIerinde beliren hatalar deerlendirmede ihmal edilmelidir.
12
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Isl ilemsiz
Isl ilemli
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Herhangi bir deney paras, sadece kaynak kusurlarndan dolay Madde 7.4e uygun tahribatl deney iin artIara uyumsuz olduunda, uyumsuz olduu her bir deney paras iin ilve iki deney paras deneye tbi tutulmaldr. lve deney numuneleri, yeterli malzeme mevcut olduunda ayn deney parasndan veya yeni bir deney parasndan alnabilir. Her bir ilve deney paras ilk deney parasnn baarsz olduu deneylerin aynsna maruz braklmaldr. lve deney paralarndan biri artlara uymadnda, kaynak prosedr artnamesi baarsz olur. ekme deney numunesi Madde 7.4.2de belirtilen artlar karlamadnda, baarsz olanlarn her biri iin iki deney numunesi daha alnmaldr. Alnan deney numunelerinin her ikisi de Madde 7.4.2de belirtilen artlar karlamaldr. izelge 2de verilen deerlerin zerinde, farkl deney blgelerindeki mnferit sertlik deerleri mevcutsa ilve sertlik deneyleri yaplabilir (numunenin ters tarafnda veya deneye tabi tutulan yzeylerin yeterince talanmasndan sonra). lve sertlik deerlerinin hibiri izelge 2de verilen en byk sertlik deerlerini amamaldr. numunelik bir setten alnan sonularn artlara uygun olmad durumda, % 70in altnda sadece bir dk deerle Charpy vurma deneylerini yapmak iin ilve numune alnmaldr. Bu numunelerin ortalama deeri ilk sonularla birlikte, gerekli ortalamadan daha az olamaz.
Vasflandrma aral
8.1 Genel
Madde 7de verilen koullarn her biri bu standarda uygun olarak karlanmaldr. Belirtilen aralklarn dndaki deiikIikler, yeni bir kaynak prosedr deneyini gerektirir.
8.3.1.1 elikler
Vasflandrma aralklar, izelge 3te verilmitir.
14
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
izelge 3 elik gruplar ve alt guplar iin vasflandrma aral Deney parasnn malzeme grubu / alt grubu 1-1 2-2 3-3 4-4 5-5 6-6 7-7 7-3 7c - 2 8-8 8-6 8-5 8-3 8-2 9-9 10 -10 10 - 8 10 - 6 10 - 5 10 - 3 10 - 2 11 - 11
a) b) c)
Vasflandrma aral 1a) 1 2a) 2, 1 - 1, 2a) 1 3a) 3, 1 - 1, 2 1, 2 - 2, 3a) - 1, 3a) 2 4b) 4, 4b) - 1, 4b) - 2 5 b) 5, 5 b) - 1, 5 b) - 2 6 b) 6, 6 b) - 1, 6 b) 2 7c) - 7 7c) - 3, 7 c) - 1, 7 c) - 2 7c) - 2a), 7 c) - 1 8 c) 8 8c) - 6b) , 8c) - 1, 8c) - 2, 8c) - 4 8c) - 5b) , 8c) - 1, 8c) - 2, 8c) - 4, 8c) - 6.1, 8c) - 6.2 8c) - 3a) , 8c) - 1, 8c) - 2 8c) - 2a) , 8c) - 1 9b) - 9 10b) - 10 10b) - 8c) 10b) - 6b) , 10b) - 1, 10b) - 2, 10b) - 4 10 b) - 5 b) , 10 b) - 1, 10 b) - 2, 10 b) - 4, 10 b) - 6.1, 10 b) - 6.2 10 b) - 3 a) , 10 b) - 1, 10 b) - 2 10 b) - 2 a) , 10 b) - 1 11 b) - 11, 11 b) - 1
Ayn grubun eit veya daha dk belirtilen akma mukavemetli eliklerini kapsar. Ayn alt gruplardaki ve ayn gruptaki daha dk her bir alt gruptaki elikleri kapsar. Ayn alt gruptaki elikleri kapsar.
15
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
izelge 4 Nikel ve nikel alamlar/elik gruplar ve alt guplar iin vasflandrma aral Deney parasnn malzeme grubu / alt grubu 41 - 41 42 - 42 43 - 43 44 - 44 45 - 45 46 - 46 47 - 47 48 - 48 41den 48 2ye kadar 41den 48 3e kadar 41den 48 5e kadar 41den 48 - - 6ye kadar 41c) - 41 42 c) - 42 43 c) 43, 45 c) 45, 47 c) - 47 44 c) 44 45 c) 45, 43 c) - 43 c) 46 c) - 46 47 c) 47, 43 c) - 43 c) ,45 c) - 45 c) 48 c) 48 41den 48 c) 2a)ye kadar, 41den 48c) 1e kadar 41den 48 c) 3 a)e kadar, 41den 48 c) - 2 veya 1e kadar 41den 48c) 5b)e kadar, 41den 48c) - 6.2 veya 6.1 veya 4 veya 2 veya 1e kadar 41den 48b) - 6b)ya kadar , 41den 48c) - 4 veya 2 veya 1e kadar Vasflandrma aral
Not - Grup 41den Grup 48e kadar ki gruplar iin, bir grup iindeki keltme sertlemesi yaplabilen bir alamla yrtlen bir prosedr deneyi ayn grup iindeki btn kat zelti alamlarna kaynak edilmi grupta bulunan keltme sertlemesi yaplabilen btn alamlar kapsar.
a) b) c)
Ayn grubun eit veya daha dk belirtilen akma mukavemetli eliklerini kapsar. Ayn alt gruplardaki ve ayn gruptaki daha dk her bir alt gruptaki elikleri kapsar. Grup 41den Grup 48e kadar ki gruplar iin, bir grup iindeki kat zelti alam veya keltme sertlemesi yaplabilen bir alamla yrtlen bir prosedr deneyi ayn grup iinde srasyla, btn kat zelti alamlar veya keltme sertlemesi yaplabilen alamlar kapsar.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Esas malzeme kalnlklar. e) Plkada tam nfuziyetli bir T birletirme iin: Esas malzeme kalnl. - ok ilemli vasflandrma iin, kaydedilen her bir ilem katlm kalnl, tek kaynak ilemi iin vasflandrma kapsamna bir esas olarak kullanlmaldr.
8.3.2.2 Aln birletirmeleri, T- birletirmeleri, tli balantlar ve i ke kaynaklar iin vasflandrma aral
t kalnlndaki bir kaynak prosedr deneyinin vasflandrlmas, izelge 5 ve izelge 6da verilen aadaki kalnlk aralklar iin vasflandrmay kapsamaldr. Tli balantlar ve i ke kaynaklar iin vasflandrma aral, her iki esas malzemeye bamsz olarak uygulanmaldr. ke kayna aln kayna vastasyla vasflandrldnda izelge 6 uygulanr. izelge 5 - Aln kaynaklar malzeme kalnlklar ve ylan kaynak kalnl iin vasflandrma aral ller mmdir. Deney parasnn kalnl t t3 3 < t 12 12 < t 100 t >100
a)
Vasflandrma aral Tek pasolu 0,7 t -1,3t 0,5 t (en az 3) -1,1 ta) 0,5 t -1,1 t Uygulanmaz ok pasolu 0,7t - 2 t 3 - 2 ta) 0,5 t - 2 t 50 - 2 t
izelge 6 - ke kaynaklarnn malzeme kalnlklar ve kaynak kalnl iin vasflandrma aral ller mm dir. Deney parasnn kalnl t Malzeme kalnl Tek pasolu t3 3 < t < 30 t 30 0,7 t 2 t 0,5 t (en az 3) -1,2 t 5 0,75 a 1,5 a 0,75 a 1,5 a
a)
Not 1 - a deney paras iin kullanlan kaynak kalnldr. Not 2 - Bir i ke kayna bir aln kaynak deneyi vastasyla vasflandrldnda, vasflandrlacak kalnlk kapsam, ylan metal kalnln esas almaldr. Sadece zel uygulamalar iin. Her bir kaynak kalnl, bir kaynak prosedr deneyi vastasyla ayr ayr deneye tbi tutulmaldr.
a)
17
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Not - Yapsal ii bo kesit iin D, en kk kenar boyutudur. D, boru d ap veya tli balant borusunun d apdr
asna sahip bir tli baIant zerinde yaplan prosedr deneyi, 1 90 araInda olan btn 1 tli balant alarn da vasflandrmaldr.
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Malzeme grubu 10 iin, en dk ve en yksek s girdisi konumlar, vurma ve sertlik deneyinin her ikisine de tbi tutulmaldr. Not Dier tahribatl deneyler, her iki deney parasndan alnabilir. Deney paralarndan birinin boyu drlebilir.
Verilen vasflandrma, kaynak prosedr deneyinde kullanlan akm tipi [doru akm (d.a), alternatif akm (a.a), darbeli akm)] ve kutuplama iindir. lem 111 iin, vurma deneyi gerekmediinde alternatif akm doru akm (her iki kutuplama) da vasflandrr.
8.4.8 Is girdisi
Vurma artlar uygulandnda, vasflandrlan s girdisinin st snr, deney parasnn kaynanda kullanlandan % 25 daha byktr. Sertlik artlar uygulandnda, vasflandrlan s girdisinin alt snr, deney parasnn kaynanda kullanlandan % 25 daha dktr. Is girdisi, EN 1011-1e uygun olarak hesaplanr. 19
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Kaynak prosedr deneyleri, hem yksek hem de dk s girdisi seviyelerinde yapldnda, orta s girdileri de vasflandrlr.
8.4.13 lk sl ilemi
kelme sertletirmeli malzemelerin kayna ncesi, ilk sl ilem koullarndaki bir deiime izin verilmez.
8.5.2 lem 131, 135, 136 ve 137 8.5.2.1 Koruyucu gaz iin verilen vasflandrma, EN 439a gre gazn sembol ile snrldr. Bununla birlikte
CO2 muhtevas prosedr deneyini vasflandrmada kullanlan % 10 amamaldr. EN 439 vastasyla kapsanmayan koruyucu gazlar, deneyde kullanlan anma bileimi ile snrldr.
8.5.2.2 Verilen vasflandrma, kaynak prosedr deneyinde kullanlan tel sistemi (rnein, tek telIi veya ok
telli sistem) ile snrldr.
8.5.2.3 Masif ve metal zl teller iin ksa devre geii (dalma) kullanarak vasflandrma sadece ksa devre
geiini (dalma) vasflandrr. Sprey veya damlasal gei kullanlarak vasflandrma, hem sprey hem de damlasal geii vasflandrr.
8.5.3 lem 141 8.5.3.1 Koruyucu gaz ve altlk gaz iin verilen vasflandrma, EN 439a gre gazn sembol ile snrldr.
EN 439 tarafndan kapsanmayan koruyucu gazlar, deneyde kullanlan anma bileimi ile snrldr.
8.5.3.2 Bir altlk gaz kullanlmadan yaplan bir kaynak prosedr deneyi, altlk gazyla bir kaynak
prosedrn vasflandrr.
8.5.3.3 lve malzeme ile kaynak, ilve malzemesiz kayna veya ilve malzemesiz kaynak, ilve malzeme ile kayna vasflandrmaz.
20
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
8.5.4 lem 15 8.5.4.1 Kaynak prosedrnn vasflandrlmas, kaynak prosedr deneyinde kullanlan plzma gaz bileimi
ile snrldr.
8.5.4.2 Koruyucu gaz ve altlk gaz iin verilen vasflandrma, EN 439a gre gazn sembol ile snrldr.
EN 439 tarafndan kapsanmayan koruyucu gazlar, vasflandrlan anma bileimi ile snrldr.
8.5.4.3 lve malzeme ile kaynak, ilve malzemesiz kayna veya ilve malzemesiz kaynak, ilve malzeme ile kayna vasflandrmaz. 8.5.5 lem 311
lve malzeme ile kaynak, ilve malzemesiz kayna veya ilve malzemesiz kaynak, ilve malzeme ile kayna vasflandrmaz.
Kaynak prosedr vasflandrma kayd (WPQR), deney tekrarlar da dahil olmak zere, her bir deney parasnn deerlendirme sonularnn ifadesidir. EN ISO 15609-1de WPS iin verilen ilgili hususlar, Madde 7de belirtilen artlar tarafndan reddedilebilecek zelliklerin ayrntlar ile birlikte verilmelidir. Reddedilecek zellik veya kabul edilemeyen deney sonular bulunamadnda, deney paras kaynak prosedr deneyinin ayrntlarn veren WPQR, muayene eleman veya muayene kuruluu tarafindan imzalanmal ve tarih belirtilerek onaylanmaldr. Dzenli bir takdim ve veri deerlendirmesini kolaylatrmak iin kaynak prosedr ve deney sonularnn ayrntlarn kaydetmek iin bir WPQR formu kullanlmaldr. Bir WPQR-formu rnei Ek Ada gsteriImitir.
21
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
. Yer
.. Dzenleme tarihi
22
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Kaynakla ilgili ayrntlar Paso Kaynak ilemi lve metal boyutu Akm A Gerilim V Akm tipi / Kutuplama Tel srme hz lerleme hz* Is girdisi
lve metal ksa gsterilii ve yapm : Herhangi bir zel frnlama veya kurutma : Gaz/toz: - Koruyucu : - Altlk : Gaz ak hz - Koruyucu : - Altlk : Tungsten elektrot tipi/boyutu : Kk ama/altIk ayrntlar : n stma scakl : Pasolararas scaklk : Son stma : Kaynak sonras sl ilem ve/veya yalandrma : Sre, scaklk, metot, lstma ve soutma hzlar* : malt sim, tarih ve imza: ______________________________ *Gerektiinde
Dier bilgiler* rnein: SaInm (en byk paso geniIii) : Salnm (genlik, frekans, toplam sre): Darbeli kaynak ayrntlar : Temas ucu/i paras mesafesi : Plzma kaynak ayrntlar Tor as :
23
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Tip / No art
Re N/mm2
Tip : Scaklk C 1
art : Notlar
Dier deneyler*: Notlar: Deneylerin hangi artlara gre yapId : Lboratuvar raporu referans no: Deney sonular kabuledilebilir/kabul edilmez (uygun olan izin) Deneyin kimin huzurunda yapld : * Gerektiinde Muayene eleman veya muayene kuruIuu sim, tarih ve imza
24
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
25
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Ek ZB (Bilgi iin) Bu standardn AB direktiflerinin esas kurallarna veya dier hkmlerine atf yapan maddeleri
Bu standard Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birlii tarafndan CENe verilen bir talimatla Yeni Yaklam Direktifi No 97/23/ECnin nemli zelliklerine uygunluk salamak zere hazrlanmtr. Bu standard yukardaki Direktif altnda Avrupa Birliinin Resm Gazetesinde yer aldnda ve en az bir ye lkede Ulusal bir Standard olarak kullanldnda, izelge ZBde verilmi olan bu standarda ait maddelerle uygunluk (bu standardn kapsam snrlar iinde olmak zere) bu Direktifin tekabl eden nemli zellikleri ve ilgili EFTA talimatlaryla uygunluk nedeni olarak addedilir. izelge ZB - Bu standardla EU Direktifi 97/23/EC arasndaki iliki Bu standardn maddeleri ve alt maddeleri Btn Maddeler AB Direktifi 97/23/ECnin nemli zellikleri (ERs) Ek I, Madde 3.1.2 Notlar Kalc birleme
Uyar: Baka zellikler ve baka AB Direktifleri bu standardn kapsamna giren mamullere uygulanabilir.
26
ICS 25.160.10
TRK STANDARDI
Ek ZC (Bilgi iin) Bu standardn AB direktiflerinin esas kurallarna veya dier hkmlerine atf yapan maddeleri
Bu standard Avrupa Komisyonu ve Avrupa Serbest Ticaret Birlii tarafndan CENe verilen bir talimatla Yeni Yaklam Direktifi No 87/404EECnin nemli zelliklerine uygunluk salamak zere hazrlanmtr. Bu standarda ait maddelerle uygunluk bu Direktifin tekabl eden nemli zellikleri ve ilgili EFTA talimatlaryla uygunluk nedeni olarak addedilir. izelge ZC - Bu standardla EU Direktifi 87/404EEC arasndaki iliki Bu standardn maddeleri ve alt maddeleri Madde 9, Ek A AB Direktifi 87/404EECnin nemli zellikleri (ERs) Ek II, Madde 3.c.iii Notlar Kaynak prosedr vasflandrma kayd
Uyar: Baka zellikler ve baka AB Direktifleri bu standardn kapsamna giren mamullere uygulanabilir.
27