Vous êtes sur la page 1sur 6

Bng cc tch phn c bn

y ch vit cho hm y = f(x) cn hm y = f(u) lm tng t


Hm C Bn Hm Hp
1
1
n
n
x
x dx C
n
+
+
+

( n -1 )
1
ln dx x C
x
+

x x
e dx e C +

ln
x
x
a
a dx C
a
+

sin . os x dx c x C +

os . sin c x dx x C +

2
tan
os
dx
x C
c x
+

2
cot
sin
dx
x C
x
+

1
1
n
n
u
u du C
n
+
+
+

( n -1 )
1
ln du u C
u
+

u u
e du e C +

ln
u
u
a
a du C
a
+

sin . os u du c u C +

os . sin c u du u C +

( )
2
2
1 t an tan
os
du
u du x C
c u
+ +

( )
2
2
1 cot cot
sin
du
u du x C
u
+ +

Nhng cng thc sau y mun s dng phi chng minh:
1.
2
ln tan
sin
x
dx
C
x
+

Chng minh:
t
2
2
1 1
tan . 1 tan
2 2 2
2 os
2
x x
t dt dx dx
x
c
_
+

,
( )
2
1
. 1
2
dt t dx +
Ta c cng thc lng gic sau:
2 2 2 2
2sin . os 2tan
2
2 2 2
sin , sin
1
sin os 1 tan
2 2 2
x x x
c
t
x vi x
t
x x x
c
_




+
_ _ _
+ +


, , ,
,
( )
2
2
2
2
1
ln ln tan
2
sin
1
x
dt
t
dx dt
t C C
t
x t
t
+
+ +
+

2.
( )
2 4
ln tan
os
x
dx
C
c x

+ +

Chng minh:
Ta c os sin
2
c x x

_
+

,
Lm tng t bi trn:
t
2
2
1 1
tan . 1 tan
2 4 2 2 4
2 os
2 4
x x
t dt dx dx
x
c

_
_ _
+ + +

_
, ,
,
+

,
( )
2
1
. 1
2
dt t dx +
( )
2
2
2
1
ln ln tan
2
os 2 4
1
dt
t
dx dt x
t C C
t
c x t
t

+
_
+ + +

,
+

3.
2 2
1
ln
2a
dx a x
C
a x a x
+
+

( a

0 )
Chng minh:
( ) ( ) ( )
2 2
1 1 1
2a
1 1
ln ln ln
2a 2a
dx
dx
a x a x a x
a x
a x a x C
a x
_


+
,
+
_
+ +

,

4.
2 2
1
ln
2a
dx x a
C
x a x a

+
+

( a 0 )
Chng minh:
( ) ( ) ( )
2 2
1 1 1
2a
1 1
ln ln ln
2a 2a
dx
dx
x a x a x a
x a
x a x a C
x a
_


+
,

+ +
+

5 .
2 2
2 2
ln , 0
dx
x x a C a
x a
+ + +
+

Chng minh:
t
2 2
u x x a + +
2 2
2 2 2 2
1
x x x a
du d dx
x a x a
_
_
+ +
+


+ +
,
,
2 2
du dx
u
x a

+
2 2
2 2
ln ln
dx du
u x x a C
u
x a
+ + +
+

6.
2 2
2 2
ln , 0
dx
x x a C x a
x a
+ + > >

Chng minh:
t
2 2
u x x a +
2 2
2 2 2 2
1
x x x a
du d dx
x a x a
_
_
+
+


+
,
,
2 2
du dx
u
x a

2 2
2 2
ln ln
dx du
u x x a C
u
x a
+ +


7.
2 2 2
ln
2 2
x A
x Adx x A x x A C + + + + + +

Chng minh:
t
2
2
, ,
x
u x A dv dx du v x
x A
+
+
2
2 2
2
x
x Adx x x A dx
x A
+ +
+

2
2
2
x A A
x x A dx
x A
+
+
+

2 2
2
dx
x x A x Adx A
x A
+ + +
+

2 2 2
2 ln x Adx x x A A x x A C + + + + + +

2 2 2
ln
2 2
x A
x Adx x A x x A C + + + + + +

Cc phng php tnh tch phn:


Phng php i bin: c hai phng php i bin
i bin di du tch phn
Cn tnh tch phn
( ) f x dx

. Gi s c th tm c hm kh vi ( ) u x v
hm g(u) sao cho biu thc di du tch phn
( ) f x dx

c th vit di
dng:
[ ]
'
( )
( ) ( ) . ( ) ( )
u x
f x dx g f x x dx g u du



Php bin i ny thng c gi l phng php i bin ( ) u x
di du tch phn, tc l bin x thay bng bin mi ( ) u x .
Nhn xt: Mc ch ca phng php i bin ( ) u x l vic tnh tch
phn
( ) f x dx

c a n t ch phn
( ) g u du

, thng n gin hn
tch phn ban u. Sau ny khi ly tch phn, ta phi th
( ) u x
vo kt
qu tm c.
Phng php tnh tch phn tng phn:
Nu u(x) v v(x) l hai hm s c o hm lin tc trn on [ a ; b ] th
cng thc tnh tch phn tng phn sau y c tha mn.
( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )
' '
b b
b
a
a a
u x v x dx u x v x u x v x dx 1
]
Hay
.
b b
b
a
a a
udv u v vdu

Gii thch:
Ta c:
'
dv v dx
,
'
du u dx
Mt s cch tnh hay bin i tch phn
Bin i lng gic.
Nu tch phn c cha cn thc
2 2
a x
th t x = asint, do
2 2
acos a x t
,
cos d dx a t t
Nu tch phn c cha cn thc
2 2
x a +
th t x = atant, do
2 2
cos
a
x a
a t
+ ,
2
.
os
a dt
dx
c t

Vous aimerez peut-être aussi