VIII

Go Gdaski

Ks. sAWOMir CzALEj

Pomorskie wdrwki (IV)

Paacyk zawojn
Ukad drg zosta nieco zmieniony, alepotym oryginalnie zachowanym bruku Adolf Hitler jecha doprezydenta Rzeszy. Tutaj te de facto zapada decyzja owybuchu II wojny wiatowej mwi Bogumi Winiewski, archeolog, odkrywca m.in. grobu wielkich mistrzw krzyackich wkatedrze kwidzyskiej.
wmwi zwolennikom nazistowskich teorii rasowych, espodludmi. Pomierci dziadka w1885r. majtek przeja rodzina, by polatach straci posiado zpowodu zadue bankowych. Znajc sentymentalne przywizanie feldmarszaka Hindenburga dosielskiego Neudecka, nard niemiecki najego 80. urodziny w1927r. odkupi ipodarowa mu paac podkrela. Wzwizku ztym, epoTraktacie Wersalskim granica Rzeszy Niemieckiej zII RP biega zaledwie 10 kilometrw odNeudecka, miejsce pobytu prezydenta Niemiec byo niezwykle silnie strzeone. Najprawdopodobniej nieprnowa tutake wywiad polski. Prezydentem, azarazem mem opatrznociowym Niemiec, Paul von Hindenburg zosta powyborach w1925r. Zgodzisi wnich wystartowa dla dobra kraju wbrew sobie; by bowiem zdeklarowanym monarchist. Alekult jego osoby narodzisi juwczeniej. W1915r. lskie Zabrze zmienio nazw naHindenburg, atowuznaniu zasug feldmarszaka, azarazem dowdcy frontu wschodniego iwodza Cesarstwa Niemieckiego zwyciajcego armi rosyjsk pod Tannenbergiem, okoo 80 km odNeudecka. Tannenberg todzisiejszy polski Stbark, wie leca tu koo Grunwaldu. Wpniejszej ideologii niemieckiej zwycistwo zIwojny wiatowej zmyo hab przegranej z Polakami redniowiecznej bitwy. dent przebywa jucoraz czciej wNeudecku. Itak naprawd totutaj znajdowaasi pierwsza kancelaria Rzeszy podkrela Winiewski. Nazachowanych zdjciach idokumentach widzimy przybywajcych tudyplomatw, anawet par krlewsk zSyjamu. Oprcz obstawy prezydenckiej sam Hindenburg przyjeda wpoblie posiadoci pancernym pocigiem znajdowaosi tuwszystko, cobyo potrzebne dofunkcjonowania pastwa. Awic iorodek cznoci zapewne bya tuEnigma isejf natajne dokumenty. Ten jako jedyny przetrwa donaszych czasw. Popaacu niema jubowiem praktycznie ladu. Wysadzili gowpowietrze Sowieci, aichoddzia specjalny Smiersz dokona szybkiej lustracji obiektw juw1945r. Cegy zpaacu posuyy dobudowy Paacu Kultury wWarszawie. Hitler nigdy nie wybaczy Hindenburgowi, e odway si wygra znim wybory mwi archeolog. By tunapewno 8 razy. Itowanie tutaj wstyczniu 1933r. odebra nominacj nakanclerza Rzeszy. Wtym miejscu skoczyasi Republika Weimarska itak naprawd zaczasi wojenna he-

oruin paacu wOgrodziecu najszybciej dojedziemy zGrudzidza, kierujcsi naasin iKisielice (45 km). Bardziej malownicza jestjednak trasa nadwilaska przez Kwidzyn.

Sprzedana wolno
Chocia Paul von Hindenburg, pniejszy prezydent Republiki Weimarskiej, urodzi si 2 padziernika 1847 r. w Poznaniu, jako dziecko przyjeda czsto doNeudecka (dzisiaj Ogrodzieniec). Odwiedza tuswoich dziadkw. Spacerowa znimi, awniedalekim jeziorku owi ryby mwi kwidzyski archeolog. Niebez znaczenia by fakt, ejujako chopiec zetknsi zpracujcymi wmajtku Polakami. By moe dlatego wprzyszoci niepozwoli sobie

katomba konstatuje smutno. Pod koniec swojego urzdowania prezydent zosta nietylko przyparty dociany przez nazistw, ale i skutecznie odizolowany odwiata przez esesmanw. Hitler, ktrego Hindenburg niedoceni, mia naniego haka. Prawdopodobnie przy przejmowaniu majtku zaistniay jakie przekrty finansowe dodaje. Zzachowanych wycinkw wpolskiej prasie jasno wynika, ezwycizca spod Tannenbergu stasi winiem kaprala. Mona przypuszcza, eilekarze spod znaku SS skutecznie podtruwali niewygodnego stranika chwiejcejsi demokracji. Aletotylko hipoteza. Wsporzdzonym testamencie von Hindenburg uspokaja rodakw, snujc przypuszczenie, eHitler nieporzdzi zbyt dugo. Jakesi myli Kapral przyjecha doNeudecka dzie przed mierci prezydenta. Niezatrzymasi wmajtku, nocujc wKamiecu k. Iawy, gdzie sto lat wczeniej stacjonowa Napoleon Bonaparte. 2 sierpnia 1934r. ogodz. 9.00 feldmarszaek zmar. Sam Hindenburg, wbrew wasnej woli, zosta pochowany podczas swoistego show urzdzonego przez Hitlera, w mauzoleum k. Olsztynka. W1945r. jego ciao zostao wostatniej chwili wywiezione doNiemiec iuchronione przed nacierajc Armi Czerwon. Swoistym symbolem czowieka, ktry przedoy majtek nad uczciwo, staasi katastrofa najwikszego obiektu latajcego whistorii, sterowca Hindenburg, dojakiej doszo wNowym Jorku wmaju 1937r. Wkrtce potem poar ogarn cay wiat. Ks.Sawomir Czalej
Kamienie, ktrymi wyoono drog, pamitaj jeszcze jadcy ponich samochd Fhrera

Pytanie konkursowe nr4

Prosz poda dokadn dat bitwy pod Grunwaldem. Odpowiedzi naley nadsya naadres redakcji lub mejlem. Tegorocznym strategicznym partnerem naszego konkursu jestorodek wypoczynkowy Amber wLubiatowie nad Batykiem. Codwa tygodnie bdziemy losowa 3-dniowy pobyt dla caej rodziny. Wicej szczegw nawww.amberbaltyk.pl. Warto te zajrze nawww.bogumil.wisniewski.ckj.edu.pl. Muzeum motoryzacji zwiedz: Grayna Machaowska zGdyni, Tomasz Krasodomski zGdyni iElbieta Warmiska zPruszcza Gd.

Go NiedzielNy 29 lipca 2012

mier czyotrucie?
Popularno prezydenta von Hindenburga pozwolia mu wygra wybory poraz drugi w1932r. Pokona wwczas inazistw, ikomunistw. Wlatach 30. prezy-