a

u:,,'flffl\"

-1

(=J

"J ,it lltu

?t.

-a
ltt
{
I
l

I I -.-LJ:*rrI*.r i

lf

De 'rttping'van beton
prototype met'plakband en paperclips'. Het ontwerp toonde aan wat geestesvader Jos Kronemeijer eigenlijk op voorhand alwist: het werkt! Ook in de praktijk bljft de innovatie overeind. HyMoCo bespaart bouwtijd, reduceert faalkosten en verlaagt de COr-uitstoot.
Een zelfgebouwd

tijdens l<oude dagen?', bedacht

Jos. Ongecontroleerde af koeling

'De

tijd dat mensen 's nachts

hun

bed uit moeten om de construc-

veroorzaakt namel ijk veel

vertraging in het uitharden. Het

idee voor HyMoCo was geboren. 'We plaatsen sensoren in de con-

tie te controleren, is binnenkort verleden tijd', glundert Jos. 'Zeker

wanneer we '3.0' introduceren.
Een volledig autonome versie die

structie waarmee we de conditie

van het verse beton realtime

op basis van de sensordata automatisch de verwarming of koeling

reg
e

volgen.
Af hankelijk van onder andere de

lt.'

'Vergelijk het met bananen uit Brazli', glimlacht de bevlogen betontechnoloog.'Ze gaan groen op transport. Door de
gecontroleerde thermische omstandigheden aan boord zijn ze precies goed als ze aankomen. Met HyMoCo doen we hetzelfde. ln plaats van lijdzaam volgen en afwachten, meten en sturen we hiermee actief de 'rijping'van

Het systeem behaalt de beste resultaten wanner de gemiddelde

etmaa ltem peratuu r beneden 10"C li9t. ln Nederland is dat

scheurgevoeligheid van de

betonsoort, de soort bekisting, het

gewenste verhardingstempo en de
heersende omgevingstemperatuur,

volgens het KNMI van oktober

weten we door thermische model lering tijdens ontwerp vraf, of en wanneer we de

constructre moeten verwarmen
of juist l<oelen om geen wilde

tot en met april. Bovendien is het concept tot temperaturen van

zeker -20"C inzetbaar: 'Er liggen
dus kansen op het hele noordelijk
half rond.' Daarnaast is het

07

scheurvorming te ondergaan.'De

systeem ook toepasbaar bij de

beton. ' HyMoCo maakt betere procesbewaking en bijsturing van

de verharding van massa-

voordelen: een minder seizoensafhankelijl< bouwtempo, minder scheurvorming en je kunt'zomermengsels'ool< in de winter

bouw van complexen met een extreem hoge betondichtheid. Constructies als laboratoria, waterwerken en kerncentrales waar een nog lagere scheurvormi ngskans vereist wordt. 'HyMoCo heeft dus

constructies mogelijl<. Door met meegestorte (water-)leidingen en

sensoren naar wisselende behoefte in de verschillende verhardings-

toepassen. Dit levert niet alleen geld, maar ook een significante
COr-reductie op. HyMoCo ontving
van VolkerWessels dan ook het

potentie genoeg!'

stadia zowelte koelen als te verwarmen.

PlanetFit- label.

Realtime bijsturen
'Leidingen in betonconstructies
voor koelen worden al toegepast
sinds de bouw van de Hoover Dam',

Resultaten HyMoCo Westrandweg

HyMoCo 3.0
De eerste versie van het

Testtem peratu
Verha rd

re n

Van +10

tot
i

-.1

2'C

concept is succesvol toegepast bij de Westrandweg. De volgende stap is HyMoCo'2.0'. Remote n

gsd age n
ZJ 1a IJ

weet Jos. Bij het verharden van zulk enorme volumes beton, ontstaat veel warmte. Koelwater moet
voorkomen dat de constructie te
snel verhardt en scheurt.'Maar
als die leidingen er toch liggen,

Ceprognotiseerd:
Werl<elijl<:

realtime monitoren en sturen in plaats van bijsturen op locatie. Met een druk op je toetsenbord de
verwarming aanzetten of koelen. Of een sms ontvangen dat de gewenste sterkte is bereikt.

Besparingzomermengsel

t.o.v. verwarmd

wintermengsel: .
CO2-besparing

14,- /

m3

waarom gebruiken we ze dan niet

om de betonspecie te verwarmen

totlSkg
CO2/n3