Reflecteren is een Werkwoord

Reflecteren moet je leren

Dienst Onderwijs CD
19 januari 2007

Overzicht

• Koppeling (e)-portfolio en reflectie

• Wat is reflecteren?
• Hoe reflecteren? (Benadering van Kolb)
• Waarom reflecteren?
– LT en KT doelen
• Competentieprofiel en gedragsindicatoren
• Concreet
• Meer info

1
1. Wat is voor jou de ePF?

• De ePF beoogt een

instrument te zijn
– dat de
competentieontwikkeling
ondersteunt en
– zichtbaar en/of
aantoonbaar maakt
• Reflectie is daarbij een
sleutelvaardigheid

2. Wat is dan ‘reflectie’?

• Reflectie is
– een vorm van na-denken; denken over
denken; bewust denken
– herinterpreteren van ervaring en kennis
• We moeten reflecteren op ons handelen om er
van te kunnen leren.
• Zonder reflectie is er geen bewust handelen, geen
leermoment en geen innovatie mogelijk.
• Door reflectief te zijn ben ik bewust bekwaam:
– ik weet wat ik doe;
– waarom ik het doe;
– en wat de gevolgen van mijn handelen zijn

• -ÆMaar hoe doe je dat?

2
Grondhouding!

• KHLeuven-waardegebonden competentie: Leren

• Waarom maak ik als medewerker van de
KHLeuven een portfolio?
– Ik wil hiervan leren, dus ik ben bereid te
reflecteren…
– Ik vind ik het zo ergerlijk of oninteressant,
dat ik niet verwacht hier veel wijzer van te
worden
– Ik wil mijn benoeming zo…
• Hoe ga ik als prof.medewerker hiermee om?

3. Hoe reflecteren?
Kolb reflectiecyclus

3
4. Waarom reflecteren?
Impact hebben op je eigen positieve (professionele) toekomst

• Waarom ging het goed?

• Wat wil ik het liefst bereiken?
Positieve ervaring als prikkel

• Wat is mijn ideaal? Lijnreflectie (Henk Procee)

• Onderzoeken wat goed ging: wat is mijn topervaring?
Waarderende Reflectie (David Cooperrider / Appreciative
Inquiry)
• Wat is mijn doeltoestand en wat zijn mijn belemmeringen?
Kernreflectie (Korthagen en Vasalos)

5. Waar willen we naartoe?

• Niet de inhoud wordt begeleid/beoordeeld, wel de kwaliteit

van reflectie
– ruimte laten voor individueel leer-proces
• Criteria
– mate van verdieping en verbreding
– verantwoording van het ‘as is’
– doorlopen van de reflectiecyclus
– legitimeren van gemaakte keuzes
– concreetheid in beschrijving
– analyse van het persoonlijk leerproces

4
6. Houding van begeleider

• Is gemotiveerd
• Toont betrokkenheid bij het ePF concept.
• Is bereid de eigen persoon in te zetten en stelt zich kritisch en
kwetsbaar op (echtheid, identiteit).
• Wil en kan zich inleven in de collega/medewerker en kan vanuit dit
inleven ruimte geven en confronteren.
• Gaat zorgvuldig om met vertrouwelijke en persoonlijke gegevens
• Geeft de collega de ruimte zelf verantwoordelijkheid te nemen voor
het leerproces (weten los te laten).
• Heeft zelf het leerproces ervaren dat collega’s doorlopen. Maakt dit
ook zichtbaar voor collega’s
• Kan collega motiveren en overtuigen (en dus niet opleggen!)

Gedragsindicatoren (aanzet tot)

• ondersteunen bij reflectie

• ondersteunen in het
bedenken van
leeractiviteiten passend bij
een leerdoel;
• suggesties doen mbt het
vullen van portfolio (wat kun
je opnemen in je portfolio:
hoe of met wat kun je
aantonen dat je een
leerdoel hebt gerealiseerd);
• geven van feedback
• inspireren tot kennisdelen
(intervisie)

5
7. Begeleiding: practisch

6
 8. Meer info: op community en het web

www.reflectietools.nl