Fonic Digiial www.jaIr.org Todas as olras sao dc accsso graiuiio. Esiudci scnrc or conia do Esiado, ou nclIor, da Socicdadc quc aga inosios; icnIo a olrigaao dc rciriluir ao ncnos una goia do quc cla nc roorcionou." Nclson JaIr Carcia (1947-2002} 3
O MERCADOR DE VENEZA (The Merchant of Venice)
William Shakespeare 4
NDICE
ATO I Ccna I 7 Ccna II 16 Ccna III 23
ATO II Ccna I 32 Ccna II 35 Ccna III 46 Ccna IV 48 Ccna V 51 Ccna VI 54 Ccna VII 58 Ccna VIII 62 Ccna IX 65
ATO III Ccna I 70 5 Ccna II 77 Ccna III 91 Ccna IV 94 Ccna V 98
ATO IV Ccna I 103 Ccna II 125
ATO V Ccna I 127 6
Personagens
O DOGE DE VENE2A. O PRNCIPE DE MARROCOS, rcicndcnic dc Porcia. O PRNCIPE DE ARAGO, rcicndcnic dc Porcia. ANTNIO, un ncrcador dc Vcncza. BASSNIO, scu anigo. GRACIANO, anigo dc Aninio c dc Dassanio. SALNIO, anigo dc Aninio c dc Dassanio. SALARINO, anigo dc Aninio c dc Dassanio. LOURENO, aaionado dc Jcssica. SHYLOCK, un judcu rico. TUBAL, un judcu, scu anigo. LANCELOTO GOBBO, criado dc SIylocl. O VELHO GOBBO, ai dc Lanccloio. LEONARDO, criado dc Dassanio. BALTASAR, criado dc Porcia. ESTFANO, criado dc Porcia. PRCIA, rica Icrdcira. NERISSA, sua dana dc conanIia. JESSICA, filIa dc SIylocl. Scnadorcs dc Vcncza, oficiais da Coric dc Jusiia, un carccrciro, criados dc Porcia c ouiros scrvidorcs. 7
ATO I Cena I
Vcnczu. Unu uu. Entun Antono. Suuno c Suuno.
ANTNIO Nao sci, rcalncnic, orquc csiou iao irisic. Isso nc cnfara; c a vos ianlcn, disscsics. Mas cono concou cssa irisicza, dc quc nodo a adquiri, cono nc vcio, ondc nasccu, dc quc naicria c fciia, ainda csiou or salcr. E dc ial nodo oliuso cla nc dcia, quc nui dificilncnic nc conIco. SALAFINO Vosso csriio voga cn lcno occano, ondc vossos galccs dc aliivas vclas cono lurgucscs ricos c scnIorcs das ondas, ou qual visia aaraiosa disicndida no nar olIan or cina da nuliidao dc Iunildcs iraficanics quc os saudan, nodcsios, inclinando-sc, quando crassan con iccidas asas. SALNIO Podcis crcr-nc, scnIor. caso cu iivcssc iania carga no nar, a naior aric dc ninIas afcics navcgaria con ninIas 8 cscranas. A ioda Iora folIinIas arrancara dc crva, ara vcr dc ondc sora o vcnio; dclruado nos naas, scnrc, rocurara orios, cnlarcadoiros, roias, scndo ccrio quc nc dciara louco iudo quanio nc fizcssc arccnsivo cla soric do ncu carrcgancnio. SALAFINO Mcu Ialiio, quc a soa dcia fria, roduzir-nc-ia fclrc, ao cnsancnio dos dcsasircs quc un vcnio nuiio foric odc causar no nar. Nao odcria vcr corrcr a anulIcia, scn quc idcia nc vicsscn logo lancos c nais lancos dc arcia c nil laiios, inclinado vcndo o ncu rico Andrc" nuna coroa, nais fundo o ioo do quc os rorios flancos, ara lcijar a iunla; nao iria igrcja scn quc a visia do cdifcio najcsioso dc cdra nc fizcssc logo lcnlrado dc aguadas rocIas, quc, a un sinlcs ioquc no ncu gcniil larco, discrsarian clas ondas lravas suas cscciarias, rcvcsiindo con ninIas scdas as sclvagcns ondas. En rcsuno. aic Ia ouco iao valioso iudo isso; agora, scn valia alguna. Pcnsancnio icrci ara solrc cssa conjuniura cnsar, c Ia dc faliar-nc cnsancnio no quc rcsciia idcia dc quc ial coisa nc faria irisic? Mas nao rccisarcis dizcr-nc nada. sci quc Aninio csia irisic so dc ianio cnsar cn suas cargas. ANTNIO Podcis crcr-nc, nao c assin. Sou graio ninIa soric; nas nao confio nunca 9 os ncus Iavcrcs a un so lugar c a un larco, sinlcsncnic ncn dccndc o quc icnIo dos azarcs do corrcnic ano, acnas. Nao nc dcian irisic, or conscguinic, as ninIas cargas. SALAFINO Eniao csiais anando. ANTNIO Ora! Quc idcia! SALAFINO Nao c aiao, ianlcn? Eniao diganos quc irisic csiais or nao csiardcs lcdo, c quc saliar c rir vos fora facil c acrcsccniar, dcois, quc csiais alcgrc orquc irisic nao csiais. Pclo dcus Jano dc dula facc, a naiurcza, agora, confccciona uns sujciios lcn curiosos. uns, dc olIos acriados, ricn cono aagaio ircado nuna gaiia dc folcs; ouiros andan con ial cara dc vinagrc, quc nunca os dcnics nosiran guisa dc sorriso, nuiio cnlora Ncsior jurassc quc a ilIcria c loa. (Entun Hussuno, Loucno c Gucuno.} SALNIO Eis quc vcn vindo a Dassanio, vosso nuiio nolrc arcnic, aconanIado dc Lourcno c Craciano. Passai lcn, quc cn nclIor conanIia vos dcianos. SALAFINO Ficaria convosco aic dciar-vos nais disosio, sc anigos nuiio dignos nao nc soliciiasscn ncsic insianic. 10 ANTNIO Sci arcciar cn iudo vossos ncriios. Os ncgocios vos cIanan, csiou ccrio, c o cnscjo arovciiais ara dciar-nos. SALAFINO Don dia, caros lordcs. DASSNIO Quando rircnos ouira vcz, scnIorcs? Dizci-nos. quando? Quasc vos iornasics csiranIos ara nos. concclvcl scnclIanic aiiiudc? SALAFINO Nossas folgas irao ficar so ao disor das vossas. (Sucn Suuno c Suuno.} LOUFENO Caro scnIor Dassanio, ja quc acIasics Aninio, vos dcianos. Mas nui graios vos ficarcnos, sc Iojc noiic, ccia, vos lcnlrardcs do onio cn quc dcvcnos cnconirar- nos dc novo. DASSNIO Conlinado. CFACIANO Signior Aninio, arcccis docnic. Prcocuai-vos dcnais con csic nundo. Pcrda dc vulio c iudo o quc nos cusia ianios cuidados. Podcis dar-nc crcdiio. nudasics or nancira ciraordinaria. ANTNIO O nundo, ara nin, c o nundo, acnas, Craciano. un alco cn quc 11 rcrcscnianos, iodos nos, un acl, scndo o ncu irisic. CFACIANO O dc lolo farci. Quc cnirc folgucdos c risadas as vclIas rugas cIcgucn. Prcfiro o fgado aqucccr con vinIo, a csfriar o ciio con gcnidos lugulrcs. Sc o sanguc icnos qucnic, or quc causa dcvcrcnos ficar inovcis cono nossos anicassados dc alalasiro? dornir dc c, ficar con icicrcia so dc nao fazcr nada? Escuia, Aninio dcdico-ic afciao; cla c quc fala cssoas Ia, cuja fisiononia sc cnruga c cniurva cono una lagoa arada, c quc a ioda Iora sc rciracn nun silcncio olsiinado, so con o fiio dc aarcncia cnvcrgarcn dc rofunda salcdoria, gravidadc c scnso, cono qucn diz. Eu sou o scnIor Oraculo; quando cu falar, ncnIun cacIorro ladrc!" ConIco, caro Aninio, nuiia gcnic quc c iida cono salia, iao-soncnic or nao dizcrcn nada, quando c ccrio quc, sc a falar cIcgasscn, os ouvinics condcnarian, or lcva- los, logo, a dar o nonc, ao roino, dc iolos. Dc ouira vcz falarcnos nais solrc isso. Mas con isca assin irisic nao nc csqucs scnclIanic oiniao, ois cono cngodo, so scrvc ara os iolos. Vcn, londoso Lourcno. Por cnquanio, assai lcn. Dcois da ccia acalarci a rcdica. LOUFENO Muiio lcn; aic ccia vos dcianos, Vou fazcr o acl dc salio nudo, orquc falar Craciano nao nc dcia. 12 CFACIANO Para ao ncu lado acnas nais dois anos, quc a roria voz Ia dc ficar-ic csiranIa. ANTNIO Adcus; ara alcanar cssc oljciivo vou ficar falador. CFACIANO Sin; quc o silcncio so c viriudc cn lngua dcfunada ou cn virgcn quc nao qucr scr conquisiada. (Sucn Gucuno c Loucno.} ANTNIO Quc scniido Ia cn iudo isso? DASSNIO Craciano fala scnrc una infinidadc dc nadas, cono ningucn cn Vcncza. Suas idcias razoavcis sao cono dois graos dc irigo crdidos cn dois alqucircs dc alIa. gasiais un dia iniciro ara cnconira-los; nas, una vcz acIados, nao concnsan o iralalIo. ANTNIO Dizci-nc agora o nonc da donzcla a quc jurasics ir sccrciancnic cn crcgrinaao, dc quc dcvcis falar-nc Iojc, scgundo o roncicsics. DASSNIO Nao ignoras, Aninio, aic quc onio dissici ncus Iavcrcs, rcicndcndo susicniar un csiilo nais cusioso dc vida do quc ninIas fracas rcndas odian conoriar. Prcscnicncnic nao nc csa alrir nao dcssc alio csiilo. Consisic iodo o ncu cuidado acnas cn 13 liquidar airosancnic as dvidas cn quc nc cnlcou a vida un ianio rodiga. Convosco, Aninio, icnIo o naior dcliio, dc anizadc c dinIciro, asscgurando-nc vossa anizadc o nais rocio ncio dc aliviar-nc dos lanos c rojcios dc cono ficar livrc dcssas dvidas. ANTNIO Confiai-nc, lon Dassanio, csscs rojcios, quc, sc csiivcrdcs ainda, cono scnrc, sol a nirada da Ionra, ficai ccrio dc quc ninIa cssoa, a lolsa, iodos os ncus rccursos ficarao aicnics vossa rccisao. DASSNIO Quando ncnino dc cscola, sc cu crdia alguna flccIa, cosiunava lanar ouira cn scguida, ara acIar a rincira. Assin, as duas arriscando, acalava, nuiias vczcs, or anlas cnconirar. Sc ncnao fao dcssc jogo infaniil, c orquc iudo quanio sc scguc c dc inoccncia ura. Ja nc cnrcsiasics nuiio, c, cono jovcn csiurdio, crdi iudo o quc vos dcvo. Mas sc quiscsscis nandar ouira flccIa na dircao daqucla, nao duvido quc, aicnio ncia, cnconirarci as duas, ou, quando ncnos, a uliina dcvolvo, ficando a vos dcvcr acnas una. ANTNIO ConIcccis-nc nui lcn; or isso ncsno crdcis icno aclando dcssc nodo ara a ninIa afciao. Alcn dc iudo, ondo cn duvida o ncu dcvoiancnio, nuiio nais nc ofcndcis do quc sc Iouvcsscis nallaraiado iudo o quc 14 ossuo. Dasia dizcrdcs-nc o quc c ncccssario quc cu faa, o quc julgardcs quc so odc scr or nin rcalizado, c cis-nc disosio ara iudo fazcr. Falai, orianio. DASSNIO En Dclnonic Ia una jovcn quc dc ouco rccclcu grandc Icrana. nuiio linda c, nais do quc cssc icrno, dc viriudcs adniravcis. Ouirora cu rcccli dc scus olIos ncnsagcns incfavcis. CIana-sc Porcia, infcrior cn nada filIa dc Caiao, Porcia dc Druio. Nao lIc ignora o valor o vasio nundo. ois clos quairo vcnios lIc icn vindo dc ioda aric nuiios rcicndcnics dc fana sullinada. Cono vclo dc ouro o solar calclo lIc orna a fronic, o quc iransforna a scdc dc Dclnonic cn una nova Colquida, cncnIando-sc nuiios Jascs no afa dc conquisia-la. ncu Aninio! Sc cu ossussc ncios ara odcr arcscniar-nc cono rcicndcnic ianlcn, nao nc rcsiara, diz-nc o rcsscniincnio, a ncnor duvida dc quc cu viria a scr o fclizardo. ANTNIO Salcs quc csia no nar quanio ossuo. DinIciro ora nao icnIo, ncn disonIo, ncsia ocasiao, dc nada con quc ossa lcvaniar qualqucr sona. Sai a cano; c rova ncu crcdiio cn Vcncza. Hci dc csicIa-lo ao uliino, conianio quc ic rcarcs ara quc cn Dclnonic vcjas a lcla Porcia. Vai; inforna-ic or icu lado, cono cu, ondc Ia dinIciro ara cnrcsiar. Scria 15 faio incdiio nada olicrnos agora con ncu crcdiio. (Sucn.} 16
Cena II
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Entun Pcu c Ncssu.
PFCIA Por ninIa fc, Ncrissa, csic nundo grandc cansa-nc o cqucno coro. NEFISSA Isso sc daria, csiinada scnIora, sc vossos incnodos fosscn iao nuncrosos quanio vossas vcniuras. Alias, or iudo quanio vcjo, ianio sc adoccc or concr cn cccsso cono or dcfinIar nngua. Nao c, or conscguinic, vcniura dcsicicnda cnconirarno-nos cn una siiuaao ncdiana. A sucrfluidadc cIcga nais ccdo aos calclos lrancos, nas a nodicidadc vivc nais icno. PFCIA Dclas scnicnas c oiina dicao. NEFISSA MclIorcs ainda scrian as scnicnas, sc fosscn osias cn raiica. PFCIA Sc fazcr fossc iao facil cono salcr o quc sc dcvc fazcr lcn, as caclas icrian sido igrcjas c as cIouanas dos olrcs, alacios 17 rincicscos. Don rcdicador c o quc scguc suas rorias insirucs. -nc nais facil cnsinar a vinic cssoas cono dcvcn conoriar-sc, do quc scr una das vinic, ara scguir a ninIa roria douirina. O ccrclro odc invcniar lcis ara o sanguc, nas os icncrancnios ardcnics salian or cina dc un dccrcio frio. A scnIoriia loucura c una lclrc quc ula or solrc a rcdc do lon consclIo, o coo. Mas cssc raciocnio c inadcquado ara ajudar-nc na cscolIa dc un narido. Mas, ai dc nin! EscolIa" c nodo dc dizcr. Nao csia cn nin ncn cscolIcr qucn cu dcscjara, ncn rccusar qucn nc dcsagradar. Dcssc nodo, dolra-sc a voniadc dc una filIa viva anic a dc un ai norio. Nao c duro, Ncrissa, nao odcrnos cscolIcr ncn rccusar ningucn? NEFISSA Vosso ai foi scnrc viriuoso, c as cssoas assin ias ao norrcrcn icn insiracs fclizcs. Por isso, a loicria concclida or clc, dos ircs cofrcs, dc ouro, raia c cIunlo, con a afirnaiiva dc quc qucn cscolIcssc scgundo o scu nodo dc cnsar vos cscolIcria ianlcn, scn duvida alguna so odcra scr ganIa or qucn vos anc vcrdadcirancnic. Mas a quc onio vos scniis inclinada ara qualqucr dos rcicndcnics rincicscos quc ja sc fizcran anunciar? PFCIA Enuncra-nos, or olscquio, quc os dcscrcvcrci, ncdida quc os noncarcs. Da 18 dcscriao quc cu fizcr, dcduziras o grau dc ninIa inclinaao. NEFISSA Princiro, icnos o rncic naoliiano. PFCIA OI! Nao assa dc un oiro ucro, orquc ioda sua convcrsa so gira cn iorno dc cavalos, considcrando clc csccial airiluio dc suas loas qualidadcs salcr clc ncsno fcrra-los. Fcccio nuiio quc a scnIora nac dclc Iaja rcvaricado con algun fcrrciro. NEFISSA Dcois, icnos o condc alaiino. PFCIA Essc anda scnrc dc solrcccnIo fccIado, cono sc csiivcssc a dizcr. Sc nao nc quiscrdcs cscolIcr, dccidi logo". Ouvc Iisiorias alcgrcs scn sorrir; rcccio quc, ao cnvclIcccr, sc iornc filosofo cIorao, ja quc na nocidadc rcvcla iao sclvagcn sisudcz. Prcfiro dcsosar una cavcira con un osso na loca a cscolIcr un qualqucr dcsscs rcicndcnics. Dcus nc dcfcnda dc anlos. NEFISSA E quc dizcis do scnIor franccs, Monsicur Lc Don? PFCIA Foi Dcus quc o fcz; or isso, quc assc or criaiura Iunana. En vcrdadc, sci crfciiancnic quc c ccado zonlar. Mas cssc! Possui un cavalo nclIor do quc o do naoliiano, 19 scndo o scu nau Ialiio dc franzir o solrolIo nais suoriavcl do quc o do condc alaiino. iodo o nundo c ningucn. Sc un iordo cania, c-sc a fazcr calriolas; sc casar con clc, casarci con vinic naridos. Sc clc nc dcsrczar, crdoar- lIc-ci, orquc ainda quc nc anassc aic loucura, janais odcria rciriluir-lIc o anor. NEFISSA Quc dizcis, cniao, dc Falconlridgc, o jovcn larao da Inglaicrra? PFCIA Dcn salcis quc dclc nada osso dizcr, orquc ncn clc nc conrccndc, ncn cu a clc. Nao fala ncn laiin, ncn franccs, ncn iialiano, assin cono odcis rcsiar jurancnio no Trilunal dc Jusiia cn cono nao ossuo un so rcal da lngua inglcsa. un lclo rciraio dc Ioncn; nas qucn odcra convcrsar con una figura dc anionina? E quc nancira ciravaganic dc vcsiir-sc! Susciio quc conrou o gilao na Iialia, os calcs largos na Frana, o gorro na AlcnanIa c suas nanciras cn ioda aric. NEFISSA Quc cnsais do scnIor cscoccs, scu vizinIo? PFCIA Quc rcvcla qualidadc vizinIcsca, ois rccclcu cnrcsiada do inglcs una lofciada, icndo jurado quc a agara quando udcr. Crcio quc o franccs foi o scu fiador, quc sulscrcvcu nais una lofciada. 20 NEFISSA Cono vos arccc o jovcn alcnao, solrinIo do Duquc dc Sania? PFCIA Fcclcnic cla nanIa, quando ainda nao csia lclcdo, c rcclcnissino iardc, dcois do ifao quoiidiano. No scu nclIor csiado c ouco ior do quc Ioncn; no ior, ouco nclIor do quc aninal. Por ior quc nc ossa aconicccr, ainda cscro odcr livrar-nc dclc. NEFISSA Sc clc sc dccidir a cscolIcr c cscolIcr o cofrc lon, dcsolcdcccrcis voniadc dc vosso ai, no caso dc vos rccusardcs a acciia-lo. PFCIA Por isso, dc ncdo do ior, co-ic quc coloqucs solrc un dos cofrcs cn lranco un coo lcn cIcio dc vinIo do Fcno. Porquc ainda quc o dialo csiivcssc dcniro dcssc cofrc, csiando fora a icniaao, clc cscolIcra cssc ncsno. Tudo, Ncrissa, ncnos casar-nc con una csonja. NEFISSA Nao rccisais icr ncdo, scnIoriia, dc quc ossais vir a casar con qualqucr dcsscs rcicndcnics, ois iodos clcs nc conunicaran a dcicrninaao dc voliar ara casa, ccssando dc vos inoriunar con vos fazcrcn a coric, a ncnos quc udcsscis scr conquisiada or ouiro ncio quc nao o da inosiao dc vosso ai, con rclaao aos cofrcs. PFCIA Ainda quc cu cIcguc a ficar iao vclIa quanio Silila, norrcrci iao casia cono 21 Diana, no caso dc nao scr conquisiada scgundo as condics csiiuladas or ncu ai. Alcgra-nc salcr quc csscs rcicndcnics sc nosiran iao razoavcis, ois nao Ia un so cnirc clcs cuja auscncia cu nao dcscjc con iodas as vcras da alna, cdindo a Dcus quc lIcs conccda una loa viagcn. NEFISSA Nao vos rccordais, scnIora, no icno cn quc vosso ai ainda vivia, dc un vcncziano, soldado c csiudanic, quc aqui vcio cn conanIia do Marqucs dc Monifcrrai? PFCIA Sin, sin; sc nao nc cngano, cIanava-sc Dassanio. NEFISSA Isso ncsno, scnIora; cssc, dc iodos os Ioncns quc csics olIos icn conicnlado, c o nais digno dc una lcla csosa. PFCIA Lcnlro-nc crfciiancnic dclc, assin cono nc lcnlro dc quc c ncrcccdor dcssc clogio. (Entu un cudo.} Eniao, quc Ia dc novo? CFIADO ScnIora, os quairo csirangciros vos rocuran, ara arcscniarcn suas dcscdidas, icndo cIcgado, ianlcn, o ncnsagciro dc un quinio, Prncic dc Marrocos, quc irouc a noiicia dc quc o rncic, scu ano, cIcgara aqui csia noiic. 22 PFCIA Sc cu udcssc arcscniar as loas-vindas ao quinio con a ncsna disosiao con quc nc dcsco dos ouiros quairo, sua cIcgada nc dciaria alcgrc. Sc clc iivcr a conosiura dc un sanio c a cor do dialo, nclIor fora quc, cn vcz dc dcsosar-nc, nc confcssassc. Vanos, Ncrissa. Scguc na frcnic, naroio. Enquanio fccIan o oriao a un rcicndcnic, laic ouiro oria. (Sucn.} 23
Cena III
Vcnczu. Unu uu Icu. Entun Hussuno c SIocI.
SHYLOCK Trcs nil ducados. Dcn? DASSNIO Sin, scnIor; or ircs ncscs. SHYLOCK Por ircs ncscs. Dcn? DASSNIO Dos quais, cono vos dissc, scrvira Aninio dc fiador. SHYLOCK Aninio scrvira dc fiador. Dcn? DASSNIO Podcis scrvir-nc? Qucrcis fazcr-nc cssc olscquio? Posso salcr vossa rcsosia? SHYLOCK Trcs nil ducados, or ircs ncscs c Aninio cono fiador. DASSNIO Quc rcsondcis a isso? SHYLOCK Aninio c un lon Ioncn. 24 DASSNIO Ja ouvisic qualqucr inuiaao cn conirario? SHYLOCK OI, nao, nao, nao! Quando digo quc clc c un lon Ioncn, qucro fazcr-vos conrccndcr quc cono fiador c suficicnic. Mas scus rccursos sao Iioiciicos. Elc icn un galcao no caninIo dc Troli; ouiro, no das ndias. Ouvi falar, ianlcn, no Fialio, quc icn un icrcciro dc roia ara o Mcico, un quario, ara a Inglaicrra, lcn cono ouiras acoiilIas csalIadas or cssc nundo. Mas navios nao assan dc ialuas, c narinIciros, dc Ioncns. Ha raios dc icrra c raios dc agua, ladrcs dc icrra c ladrcs dc agua qucro dizcr. iraias cono Ia os crigos dos vcnios, das ondas c das rocIas. O Ioncn, nao olsianic, c suficicnic. Trcs nil ducados; crcio quc osso acciiar a fiana dclc. DASSNIO Ficai scguro dc quc o odcis. SHYLOCK Ficarci scguro dc quc o osso c Ici dc considcrar quc osso ficar scguro. Posso convcrsar con Aninio? DASSNIO Sc vos agradar ccar conosco. SHYLOCK Sin, ara scniir o cIciro dc orco, ara concr da casa dc ondc vosso rofcia, o Nazarcno, conjurou o dcnnio. Podcrci conrar c vcndcr convosco, convcrsar convosco, asscar convosco, c assin or dianic; nas nao concrci 25 convosco, ncn lclcrci convosco, ncn rczarci convosco. Quc novidadcs Ia no Fialio? Qucn c quc vcn cIcgando aqui? (Entu Antono.} DASSNIO o signior Aninio. SHYLOCK (u utc} Cono arccc o falso ullicano! Por clc scr crisiao c quc o odcio, nas, acina dc iudo, orquc cn sua sinlicidadc vil, dinIciro cnrcsia graiuiiancnic c faz laiar a iaa dc juros cnirc nos aqui cn Vcncza. Sc cn falia alguna vcz udcr cga-lo, saciado dciarci ncu aniigo odio. Nossa naao sagrada clc dcicsia, c, aic ncsno no onio cn quc cosiunan rcunir-sc os ncrcadorcs, clc insulia- nc, ncus ncgocios condcna c o Ioncsio lucro quc dc inicrcssc cIana. Analdioada ninIa irilo sc iornc, sc o crdoar. DASSNIO SIylocl, csiais ouvindo? SHYLOCK Considcro ninIas ncrcadorias cn dcosiio; nas clas conias fciias dc calca, nao nc scra ossvcl nui dcrcssa lcvaniar una sona iao vuliosa. ircs nil ducados! Mas a quc vcn isso? Tulal, un rico Iclrcu dc ninIa irilo, Ia dc nc socorrcr. Mas, dc nansinIo! O cnrcsiino scra or quanios ncscs? (A Antono.} Mcu lon scnIor, dcscjo-vos saudc. Falavanos dc Vossa ScnIoria. 26 ANTNIO SIylocl, nuiio cnlora cu nunca cnrcsic ncn cnrcsiado ca, scn quc acciic ncn aguc juro algun, ncsic noncnio, ara aicndcr rccisao urgcnic dcsic anigo, roncr rcsolvo os Ialiios. (A Hussuno.} Elc ja salc a quanio nonia iudo? SHYLOCK Sci, sci! Trcs nil ducados. ANTNIO Por ircs ncscs. SHYLOCK Esqucccra-o. Trcs ncscs. Ja nc inIcis diio isso ncsno. Muiio lcn. Con vossa fiana... Vanos vcr... Mas, cscuiai-nc. sc nao nc cngano, Ia ouco dcclarasics quc janais cnrcsiais ncn cdis nada visando lucros. ANTNIO Nunca fiz ial coisa. SHYLOCK Quando Jaco cuidava das ovclIas dc scu iio Lalao... Essc Jaco cra, dcois do nosso sanio Alraao or Iavcr iralalIado saliancnic cn scu rovciio a nac, sin, saliancnic o icrcciro airiarca. Sin, icrcciro. ANTNIO E a quc vcn isso? Elc colrava juros? SHYLOCK Nao, nao colrava, o quc cIanais dc juros, dirciancnic. Agora ionai noia dc cono fcz Jaco. Quando clc c o iio asscniaran quc iodos os cordciros nalIados c dc rajas ficarian ara Jaco, guisa dc salario, as ovclIas 27 cn cio foran osias, no fin do ouiono, junio dos carnciros. E quando cnirc csscs aninais vclozcs o aio da gcraao sc roccssava, clou-nc algunas varas o asiucioso asior c, ao iralalIar a naiurcza, frcnic as s das ovclIas voluiuosas quc, concclcndo cniao, no icno rorio so ariran cordciros varicgados, quc con Jaco ficaran. Eis un ncio dc ganIar, c Jaco foi alcnoado. Nao scndo roulo, iodo lucro c lcnao. ANTNIO Ora, scnIor, iudo isso c ncro acaso, quc rcdundou cn lucro dc Jaco. Nao dccndia dclc o rcsuliado. a nao do ccu quc iudo faz c guia. Mas jusiifica a Iisioria o colrar juros? Vossa raia c vosso ouro sao, acaso, ovclIas c carnciros? SHYLOCK Nao vos osso dizcr ao ccrio; nas os nuliilico con a ncsna raidcz. Porcn ouvi-nc, signior. ANTNIO Dassanio, olscrva cono o dialo salc iirar ariido da Escriiura. Una alna vil, quc ciia as coisas sanias, c cono o lilirc dc sorriso ancno, ou una lcla naa odrc or dcniro. Cono c lclo o cicrior da falsidadc! SHYLOCK Trcs nil ducados... Sona lcn rcdonda. Por ircs ncscs cn dozc. Ora vcjanos quanio isso vai rcndcr. 28 ANTNIO Eniao, SIylocl, assuninos convosco cssc coniraio? SHYLOCK Signior Aninio, quanias, quanias vczcs la no Fialio fizcsics ouco caso do ncu dinIciro c dc cu vivcr dc juros! Suorici iudo scnrc con un acicnic cncolIcr dc onlros, ois o sofrincnio c aanagio dc ioda a nossa irilo. Dc iudo nc cIanavcis. cao, incrcdulo. dcgolador, alcn dc nc cscarrardcs ncsic galao judcu, c iudo acnas or cu usar o quc nc cricncia. Ora lcn; nas agora csia aicnic quc rccisais dc nin. iino! Avanic! Vindcs luscar-nc c nc dizcis. SIylocl", dizcis- nc rccisanos dc dinIciro". Vos, quc csvaziado Iavcis ioda a vossa saliva cn ninIa larla c nc culsavcis a onia-cs, ial qual cono farcis a un cao osiado cn frcnic a vossa oria, soliciiais dinIciro. Quc vos dcvo rcsondcr ncsic insianic? Dcvcria crguniar-vos. CacIorro icn dinIciro? Scra ossvcl quc un cacIorro cnrcsic a algucn ircs nil ducados?" Inclinar-nc dcvo aic ao cIao c, cn ion dc voz dc cscravo. Iunildc a nurnurar, quasc scn flcgo, dizcr assin. Na uliina quaria-fcira, caro anigo, cusisics-nc no rosio; nouiro dia, cIanasics-nc dc cao; c cn iroco dcssas coricsias, rcciso ora cnrcsiar-vos ianio dinIciro assin?" ANTNIO Ainda agora udcra novancnic dar-ic o nonc dc cao, dc ninIa oria iocar-ic a 29 onia-cs, cusir-ic o rosio. Sc qucrcs cnrcsiar-nos icu dinIciro, nao o faas cono a anigos cn quc icno a anizadc colrou do anigo juros dc un ncial infccundo? anics o cnrcsia cono a icu ininigo, ois no caso dc vir clc a faliar con o agancnio, con nais alcgrc rosio Ias dc ciorquir-lIc iudo o quc ic dcvcr. SHYLOCK Ora cssa! Vcdc cono vos caliais! ncu dcscjo rcsiar-vos un olscquio, conquisiar-vos a anizadc, csqucccr-nc das injurias con quc nc naculasics, surir vossa ncccssidadc, scn iirar rovciio ncnIun do ncu dinIciro. No cnircianio, nao nc qucrcis ouvir. E aniga a ofcria. ANTNIO Fcalncnic, nuiio aniga. SHYLOCK Qucro dar-vos rova dcssa anizadc. AconanIai-nc ao noiario c assinai-nc o docuncnio da dvida, no qual, or lrincadcira, dcclarado scra quc sc no dia ial ou ial, cn lugar ianlcn salido. a quaniia ou quaniias nao agardcs, concordais cn ccdcr, or cquidadc, una lilra dc vossa lcla carnc, quc do coro vos Ia dc scr coriada ondc lcn nc arouvcr. ANTNIO Palavra, acciio! Assinarci a dvida c dcclaro quc un judcu odc scr aic londoso. 30 DASSNIO Janais assinarcis, or ninIa causa, un docuncnio dcsscs; anics qucro coniinuar a assar ncccssidadc. ANTNIO Nada icnas, anigo, quc cu nao crco. Daqui a dois ncscs, isio c, un ncs anics dc sc vcnccr a lcira, cscro ccrio rccclcr novc ianios do quc valc. SHYLOCK Cono sao os crisiaos, o ai Alraao! A durcza nui roria os lcva scnrc a susciiar do cnsancnio alIcio. Una coisa dizci- nc, or olscquio. sc clc nao nc agar no dia ccrio, quc lucrarci colrando-lIc cssa cna? Una lilra dc carnc Iunana, quando rciirada dc algucn, nao valc ianio ncn c iao arcciada quanio carnc dc viicla, dc calra ou dc carnciro. So ara scr-lIc anavcl c quc fao scnclIanic roosia. Caso a acciic, scrci conicnic. Do conirario, adcus. E, clo ncu anor, nao nc ulirajcis. ANTNIO Pois nao, SIylocl; assinarci a lcira. SHYLOCK Eniao dcniro dc ouco idc cnconirar-nc cn casa do noiario. Dai-lIc os dados ara aroniar cssa jocosa lcira, quc os ducados vou r dcniro da lolsa c vcr o quc Ia cn casa, cuja guarda confici a un vclIaco crdulario. Dcniro dc ouco la csiarci convosco. 31 ANTNIO Valoroso judcu, c rcssa nisso. (Su SIocI.} Essc Iclrcu ainda acala convcricndo-sc. Ja sc nosira londoso. DASSNIO Nao confio cn frascs doccs diias or un lilirc. ANTNIO Nao scja o razo causa dc afliao. Un ncs anics ncus larcos voliarao. (Sucn.} 32
ATO II Cena I
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Toquc dc conctus. Entun o Pncc dc Muocos, con scqto, Pcu, Ncssu c outus cssous.
MAFFOCOS Nao vos dcsagradcis dc nin or causa dc ninIa conlciao, lilrc sonlria do sol ardcnic, do qual sou vizinIo c quc nc fcz crcsccr. Arcscniai-nc a nais lcla criaiura das quc vicran luz no noric, ondc o calor dc Fclo nal o gclo dcsnancIa, orquc logo inciscs cn nos ncsnos raiiqucnos or vosso anor, a fin dc quc sc vcja qual sanguc c nais vcrnclIo. o ncu ou o dclc. Afirno-vos, scnIora, csic consccio ja infundiu ncdo cn lravos, c vos juro or ncu anor, quc as virgcns nais fanosas dc nosso clina anor lIc consagraran. Dc cor nao irocarci, gcniil rainIa, scnao soncnic ara conquisiar-vos. PFCIA As cigcncias dc un olIar dc jovcn cn nada influcn ncsia ninIa cscolIa. Dcnais, a loicria do dcsiino quc nc iocou nc 33 riva do dirciio da livrc cscolIa. Mas, sc nao nc Iouvcssc ncu ai nc rcsiringido c liniiado or scu rorio alvcdrio, osiulando quc csosa cu fossc dc qucn nc ganIassc cla nancira diia, ficarcis frcnic ninIa afciao, fanoso rncic, iao favoravclncnic colocado cono iodos os ouiros rcicndcnics. MAFFOCOS Por isso so, vos fico agradccido. Mas, or olscquio, aos cofrcs conduzi-nc, ara quc cu ccrincnic a ninIa diia. Por csia ciniiarra quc da vida rivou a Sofri c a un rncic da Pcrsia, quc cn laialIa vcnccra or ircs vczcs ao Suliao Solinao fiar quiscra o olIar nais fcro quc na icrra cisia, vcnccr o coraao nais arrojado, iirar dos ciios da ursa o rorio filIo, nais. rir do lcao, quando dc fonc rugc, ara ganIar-ic, o lcla! Mas, oI lasiina! Quando Hcrculcs c Licas jogan dados ara salcr qual dclcs c o nais foric, odc sc dar quc o nclIor lano caia do lado do nais fraco. Dcssc nodo Alcidcs c vcncido clo ajcn. Assin, ianlcn, sc odc dar conigo, sc o ccgo acaso nc scrvir dc guia, scndo ossvcl quc a crdcr cu vcnIa c quc alcancc cssoa ncnos digna, c cu dc irisicza norra. PFCIA indiscnsavcl icniar a soric. ou nao fazcr a cscolIa, ou jurar, anics disso, quc no caso dc nao scrdcs fcliz, janais Iavcis dc falar cn casancnio a ouira cssoa. Porianio, rcflcii. 34 MAFFOCOS Nao c rcciso; lcvai-nc logo ara cssa avcniura. PFCIA Anics vanos ao icnlo; aos a ccia, a soric icniarcis. MAFFOCOS Dcniro dc ouco, ou os Ioncns lcndirao ncu rico fado, ou scrci iido cona analdioado. (Sucn.} 35
Cena II
Vcnczu. Unu uu. Entu Lunccoto GoIIo.
LANCELOTO Ccriancnic a ninIa conscicncia nc crniiira fugir do judcu, ncu ano. O csriio naligno nc ua clo coiovclo c nc icnia, dizcndo-nc. Collo, Lanccloio Collo, lon Lanccloio", ou lon Collo", ou lon Lanccloio Collo, fazci uso das crnas, dai o rinciro asso c fugi". A conscicncia diz. Nao! Tona cuidado, Ioncsio Lanccloio; iona cuidado, Ioncsio Collo!" ou, cono ja dissc. Ioncsio Lanccloio Collo, nao fujas; dcsrcza scnclIanic idcia". Dcn; nas o nuiio corajoso csriio naligno nc nanda arrunar a iroua. Via!" diz o cacia; adianic!" diz o cacia; cn nonc do ccu, cria coragcn", diz o cacia, c fogc". Dcn; nas a conscicncia, acgando-sc-nc ao cscoo do coraao, diz-nc con nuiia salcdoria. Honcsio anigo Lanccloio, cono filIo dc un Ioncn Ioncsio ou nclIor. filIo dc una nulIcr Ioncsia orquc, ara dizcr a vcrdadc, ncu ai iinIa un ccrio cIciro dc... una icndcncia ara... una csccic dc gosio... Muiio lcn; c a 36 conscicncia nc diz. Lanccloio, nao ic ncas". Mcc-ic!" diz o cacia. Nao ic ncas! diz a conscicncia. Conscicncia", digo cu, aconsclIas- nc lcn"; csriio naligno", digo cu, aconsclIas- nc lcn. Sc nc dciassc guiar cla conscicncia, cu ficaria con o judcu, ncu ano, quc Dcus quc nc crdoc! c una csccic dc dcnnio; nas sc dciassc o judcu, scria guiado clo csriio naligno, quc, con liccna dc Vossa Fcvcrcncia, c o rorio dialo. Nao Ia duvida, o judcu c a roria cncarnaao do dialo, c, cn conscicncia, ninIa conscicncia nao assa dc una conscicncia dura, ara aconsclIar-nc a dciar o judcu. nuiio nais canarada o consclIo do cacia. Vou fugir, cacia; ninIas crnas csiao s iuas ordcns. Sin, vou fugir. (Entu o ucIo GoIIo, con un ccsto.} CODDO Vos a, ncsirc noo, or olscquio. qual c o caninIo ara a casa do ncsirc judcu? LANCELOTO (u utc} OI ccus! o ncu ai carnal dc vcrdadc, quc scndo nais do quc noc, quasc ccgo dc gravcla, nao nc rcconIcccu. Vou fazcr una lrincadcira con clc. CODDO Mcsirc jovcn gcniil-Ioncn, or olscquio. qual c o caninIo ara a casa do ncsirc judcu? 37 LANCELOTO Na rincira csquina dolrai dirciia, nas na csquina roina dc iodas, csqucrda, isio c. na nais roina nao rccisarcis dolrar ncn ara a dirciia ncn ara a csqucrda, nas dolrar dirciancnic ara laio aic a casa do judcu. CODDO Sanio Dcus! Quc caninIo difcil dc sc acIar! Podcis dizcr-nc sc un Lanccloio quc nora con clc, nora con clc ou nao? LANCELOTO Falais do jovcn ncsirc Lanccloio? (A utc} Prcsiai agora aicnao, quc cu vou fazcr sulir as aguas. Falais do jovcn ncsirc Lanccloio? CODDO Nao c ncsirc, scnIor; nas o filIo dc un olrc Ioncn. Scu ai, nuiio cnlora cu o diga, c un olrc Ioncn cccssivancnic Ioncsio c, graas a Dcus, cn csiado dc vivcr. LANCELOTO O ai dclc odc scr o quc quiscr; csianos falando do jovcn ncsirc Lanccloio. CODDO Anigo dc Vossa ScnIoria c Lanccloio, scnIor. LANCELOTO Mas, or olscquio, vclIo, crgo; dizci-nc or olscquio, crgo, csiais vos rcfcrindo ao jovcn ncsirc Lanccloio? 38 CODDO Sin, a Lanccloio, sc for do agrado dc Vossa Craa. LANCELOTO Ergo, ncsirc Lanccloio. Nao falcis dc ncsirc. Lanccloio, ai, orquc o jovcn gcniil-Ioncn cn olcdicncia aos Fados c Dcsiinos c ouiras crcsscs lizarras, s ircs Irnas c ouiros ranos da crudiao cnconira-sc, rcalncnic, norio; ou, cono dircis cn icrnos sinlcs, ja ariiu ara o ccu. CODDO OI! Nao o crniia Dcus! O raaz cra o vcrdadciro lasiao dc ninIa vclIicc, ncu lcgiino susicniaculo. LANCELOTO (u utc} Esiarci con a aarcncia dc alguna csiaca, ou dc nouro, dc algun lasiao ou dc cscora? Nao nc conIcccis, ai? CODDO Ai dc nin! Nao vos conIco, jovcn gcniil-Ioncn. Mas, or olscquio, dizci-nc. ncu filIo Dcus lIc conscrvc a alna csia vivo ou norio? LANCELOTO Nao nc conIcccis, ai? CODDO Ai, scnIor; sou nuiio noc; nao vos conIco. LANCELOTO Fcalncnic, ainda quc iivcsscis visia, nao odcrcis conIcccr-nc. Salio c o ai quc conIccc scu rorio filIo. Pois ncu 39 vclIo, vou dar-vos noicias dc vosso filIo. Dai-nc vossa lcnao; c rcciso quc a vcrdadc aarca; un crinc nao odc ficar or nuiio icno cncolcrio; o filIo dc un Ioncn o odc; nas, no fin, a vcrdadc icra dc aarcccr. CODDO Por olscquio, scnIor, ficai dc c. TcnIo ccricza dc quc nao sois ncu filIo Lanccloio. LANCELOTO Por olscquio, acalcnos dc vcz con cssas ioliccs, c dai-nc vossa lcnao. Sou Lanccloio, quc foi vosso cqucno c vosso filIo c quc scra vosso dcsccndcnic. CODDO Nao osso crcr quc scjais ncu filIo. LANCELOTO Nao sci o quc dcva cnsar do caso; nas, cn vcrdadc, cu sou Lanccloio, criado do judcu, c icnIo ccricza dc quc vossa nulIcr Margarida foi ninIa nac. CODDO Fcalncnic, cla sc cIanava Margarida. Assin, osso jurar quc, sc forcs Lanccloio, cs dc ninIa roria carnc c dc ncu sanguc. Dcus scja louvado! Tcns nais clos no qucio do quc na cauda icn o Dollin, ncu cavalo dc carro. LANCELOTO O quc vcn rovar quc a cauda dc Dollin crcscc ara iras. TcnIo ccricza 40 dc quc, na uliina vcz quc o vi, clc iinIa nais clo na cauda do quc cu no qucio. CODDO ScnIor! Cono ficasic difcrcnic! Cono ic csias dando con icu ano? Trouc-lIc un rcscnic. Cono vos dais rcscnicncnic? LANCELOTO Dcn, lcn; nas, or ninIa aric, cono dccidi ir cnlora, nao Ici dc arar cnquanio nao Iouvcr corrido un lon cdao. Mcu ano c judcu lcgiino. Dar-lIc un rcscnic? Dai-lIc una corda. Morro dc fonc cn scu scrvio. Con as ninIas cosiclas odcis coniar os dcdos quc icnIo. Pai, alcgro-nc con vossa vinda. Dai-nc vosso rcscnic ara un scnIor Dassanio, quc fornccc, dc faio, lilrcs novas c raras. Sc cu nao conscguir cnirar ara o scu scrvio, Ici dc corrcr aic ondc o crniiir o cIao dc Dcus. rara Foriuna! Eis o nosso Ioncn quc vcn cIcgando! A clc, ai! Qucro scr judcu. sc scrvir o judcu or nais algun icno. (Entu Hussuno, con Lconudo c outos cudos.} DASSNIO Podcis fazcr assin ncsno, nas con a raidcz suficicnic ara quc o janiar csicja ronio no naino s cinco Ioras. Mandai cnircgar csias carias; cnconcndai as lilrcs c cdi a Craciano quc vcnIa logo a ncus aoscnios. (Su un cudo.} 41 LANCELOTO A clc, ai! CODDO Dcus alcnoc Vossa ScnIoria. DASSNIO Crancrcy. Qucrcis dc nin alguna coisa? CODDO Esic ncnino aqui, scnIor, c ncu filIo; un olrc ncnino... LANCELOTO Nao olrc ncnino, nas o criado do judcu rico, quc dcscja, scnIor, confornc ncu ai vos ira clicar... CODDO Elc icn, cono sc diz, una grandc dcclinaao ara scrvir... LANCELOTO Con cfciio, o conrido c o curio da qucsiao c quc cu sirvo o judcu, c dcscjo, confornc ncu ai vos ira clicar... CODDO Scu ano c clc salvo o rcsciio quc dcvo a Vossa ScnIoria vivcn cono gaio c cacIorro... LANCELOTO Nuna alavra, a ura vcrdadc c quc cn viriudc dc naus iraios, o judcu nc olrigou, confornc ncu ai, quc c louvado scja Dcus un Ioncn vclIo, vos jusiificara... CODDO Aqui irago una ioria dc onlas, quc cu dcscjaria ofcrcccr a Vossa ScnIoria, c o ncu cdido c quc... 42 LANCELOTO Para dizcr iudo, o cdido c incriincnic a nin ncsno, cono Vossa ScnIoria vai ficar salcndo or csic vclIo Ioncsio, o qual, cnlora scja cu quc o diga, acsar dc vclIo, coniudo c un olrc Ioncn c ncu ai. DASSNIO Falc un acnas, cn nonc dos dois. Quc dcscjais? LANCELOTO Scrvir-vos, scnIor. CODDO Jusiancnic, scnIor; c cssc o dcfciio da qucsiao. DASSNIO ConIco-ic; oliivcsic o quc dcscjavas, ois Iojc ncsno falci con SIylocl a rcsciio dc iua ronoao, sc assin odcrcnos cIanar ao faio dc dciarcs o scrvio dc un judcu rico ara ic iornarcs criado dc un gcniil-Ioncn nodcsio. LANCELOTO O vclIo rovcrlio csia nuiio lcn dividido cnirc ncu ano SIylocl c vos, scnIor. vos icndcs a graa dc Dcus, c clc icn dc solra. DASSNIO Muiio lcn diio. Pai, vai con icu filIo. Dcscdc-ic rinciro dc icu ano, c crgunia ondc cu noro (Aos cudos.} Mandai dar-lIc a lilrc nais luzida; cuidai disso. 43 LANCELOTO Vanos, ai. Eu nunca odcrci olicr scrvio... Nao... Nunca iivc lngua na loca... Dcn. (Contcnundo u unu du nuo.} Sc Ia Ioncn na Iialia con una alna nais loniia ara fazcr un jurancnio solrc un livro Ici dc icr una loa soric. Esia lcn claro. aqui csia una loa linIa da vida, c aqui una ouira cqucnina dc nulIcrcs. AI! Quinzc nulIcrcs nao sao nada. Onzc viuvas c novc donzclas consiiiucn una dcscsa dc nada ara un Ioncn. Dcois, cscaar ircs vczcs dc crcccr afogado c corrcr o crigo dc norrcr na quina dc un lciio dc cnas... Isio c quc sc cIana cscaar con soric! Dcn; sc a Foriuna c nulIcr, c una loa raariga con ianias inicncs. Vanos, ai; vou dcscdir-nc do judcu nun alrir c fccIar dc olIos. (Sucn Lunccoto c o ucIo GoIIo.} DASSNIO Don Lconardo, fazc isso, or olscquio. Tudo, una vcz conrado c osio cn ordcn, volia dcrcssa, ois a ccia dc Iojc c ara os ncus anigos nais cIcgados. Nao ic airascs. LEONAFDO Confiai nos ncus lons rcsiinos. (Entu Gucuno.} CFACIANO Quc c dc vosso ano? 44 LEONAFDO Ali, scnIor; asscia. (Su.} CFACIANO Signior Dassanio! DASSNIO Craciano! CFACIANO TcnIo una graa a cdir-vos. DASSNIO Ja csia oliida. CFACIANO Nao odcis rccusar-na. rcciso ir convosco a Dclnonic. DASSNIO Pois nao, ja quc c rcciso. Mas aicndc-nc, Craciano. s or dcnais sclvagcn, rudc, dc voz incraiiva, qualidadcs quc nuiio lcn ic asscnian, scn fcrir-nos os olIos da anizadc. Mas a quanios nao ic conIcccn, a inrcssao dao scnrc dc ccria grosscria. Por olscquio, acalna con algunas goias frias dc nodcsiia cssc csriio irrcquicio, orquc cu nao scja nal inicrrciado la, cn viriudc dc icu sclvagisno, c a crdcr vcnIa, assin, as cscranas. CFACIANO ScnIor Dassanio, ouvi-nc. Sc consccio scrcno cu nao nosirar, fala sisuda; sc nao jurar so nuiio rarancnic; sc nao iroucr no lolso, a iodo o insianic, un livro dc oracs, c con nodcsiia nao novcr a calca... Mais. sc na Iora da lcnao nao iaar assin os olIos con o cIacu, a soliar fundos susiros c a nurnurar Ancn"... sc as rcgras iodas a onio cu nao 45 cunrir da coricsia, cono algucn quc csiudassc o nodo ausicro ara da avo iornar-sc o rcfcrido. janais conficis cn nin. DASSNIO Dcn; cscrcnos, ara vcr confirnada cssa roncssa. CFACIANO Sin; nas fao cccao ara csia noiic. Nao Icis dc nc julgar or quanio cu ossa raiicar csia noiic. DASSNIO Nao; scria dc lasiinar. Pclo conirario, co-vos aarcccr con as corcs rcfcridas da alcgria, ois vanos icr anigos quc sc rocn divcriir faria. Mas, aic la, adcus; icnIo ncgocios. CFACIANO E cu vou cnconirar-nc con Lourcno c os ouiros; nas coniai con nos iodos ara a ccia. (Sucn.} 46
Cena III
O ncsno. Un quuto cn cusu dc SIocI. Entun Jcsscu c Lunccoto.
JESSICA Enirisiccc-nc nuiio vcr quc dcias ncu ai dcssa nancira. Nossa casa c un infcrno, c iu, ncla, un dialo alcgrc, a rivavas dc aric dc scu icdio. Mas assa lcn; rccclc csic ducado. E Lanccloio, Ias dc vcr Iojc ccia un convidado dc icu novo ano. Lourcno. Enircga- lIc csia caria, ondo ioda cauicla nisso. Passa lcn. Nao dcscjara quc ncu ai nc vissc a convcrsar coniigo. LANCELOTO Adcus; as lagrinas nc sulsiiiucn a lngua. A nais lcla das agas, a nais adoravcl judia! Sc algun crisiao nao fizcr alguna iraianiagcn ara ic cgar, csiou rcdondancnic cnganado. Adcus; csias goias idioias nc anolcccn dc alguna forna o csriio varonil. Adcus. JESSICA Adcus, lon Lanccloio. (Su Lunccoto.} OI, quc odioso ccado c cnvcrgonIar- nc dc icr o ai quc icnIo! Mas cnlora do sanguc 47 dclc cu vcnIa, nao sou filIa daquclc coraao. ncu Lourcno Sc a roncssa cunrircs, Ici dc cn lrcvc livrar-nc dcsia siiuaao cnlcada; crisia nc iorno c iua csosa anada. (Su.} 48
Cena IV
O ncsno. Unu uu.. Entun Gucuno, Loucno, Suuno c Suuno.
LOUFENO Assin. Duranic a ccia cscaarcnos, onos cn casa algun disfarcc, c dcniro dc una Iora csiarcnos la dc novo. CFACIANO Nao fizcnos ncnIun rcaraiivo. SALAFINO Ncn asscnianos nada solrc os Ioncns quc Iao dc lcvar as iocIas. SALNIO Fica nuiio scn graa a lrincadcira, quando fciia scn un rcaro rcvio. rcfcrvcl, scgundo cnso, alandonar a idcia. LOUFENO Sao so quairo Ioras; ara rcararno-nos ainda icnos duas Ioras. (Entu Lunccoto, con unu cutu.} Caro anigo Lanccloio, quc novas nos iroucsic? LANCELOTO Sc for do vosso agrado alrir isio, ficarcis salcndo o quc Ia dc novo. 49 LOUFENO ConIco a lcira, sin; c lcn loniia! Porcn nais alva ainda do quc a folIa dc acl cn quc a caria foi cscriia c a lcla nao quc a fcz. CFACIANO Posso jura-lo c ncnsagcn dc anor. LANCELOTO Con vossa crnissao, scnIor. LOUFENO Para ondc vais? LANCELOTO Ora, scnIor, convidar o ncu aniigo ano, judcu, ara ccar csia noiic con ncu novo ano, crisiao. LOUFENO Tona, isio c icu. Dizc gcniil Jcssica quc nao Ici dc faliar; fala-lIc aric. (Su Lunccoto.} CavalIciros, nao idcs aroniar-vos ara a nossa nascarada da noiic? Ja cnconirci ncu oriador dc iocIa. SALAFINO OI! Ccriancnic! Irci ncsic noncnio. SALNIO O ncsno cu digo. LOUFENO Enconirar-nc-cis c a Craciano cn casa dc Craciano nuna Iora. SALAFINO Dcn cnsado; faanos assin ncsno. 50 (Sucn Suuno c Suuno.} CFACIANO Da fornosa Jcssica nao scria aqucla caria? LOUFENO Prcciso rcvclar-ic o quc sc assa. Ela nc indica o nodo dc iira-la da casa do judcu, c quc icn ronia ara a sada una lilrc dc ajcn. Sc o ai dcla, o judcu, cn qualqucr icno cIcgar a ir ara o ccu, scra or causa dcssa adoravcl filIa, cuja vida nao odcra scr criurlada nunca or ncnIuna dcsgraa, salvo, acnas, sol a dcscula dc scr cla filIa dc un judcu inficl. Enquanio andanos, vai lcndo isio. Scra ncu oria-iocIa a fornosa Jcssica cn nossa fcsia. (Sucn.} 51
Cena V
O ncsno. Duntc du cusu dc SIocI. Entun SIocI c Lunccoto.
SHYLOCK Dcn; o nclIor juiz vao scr icus olIos, quc Iao dc nosirar-ic qual a difcrcna cnirc o vclIo SIylocl c cssc Dassanio. La iu nao odcras cnaniurrar-ic, cono fazcs aqui, Ola, Jcssica! ncn dornir c roncar, Ola, Jcssica! ncn rasgar iania roua. Ola, Jcssica! LANCELOTO Jcssica, ola! SHYLOCK Qucn ic nandou cIana-la? Nao dissc quc o fizcsscs. LANCELOTO Vossa ScnIoria nc olscrvou nuiias vczcs quc nada cu dcvcria fazcr scn ordcn. (Entu Jcsscu.} JESSICA CIanasics-nc? Quc dcscjais? SHYLOCK Jcssica, Iojc iivc un conviic ara ccia. Tona conia das cIavcs. Ncn sci 52 ncsno orquc dcva acciia-lo. Essc conviic nao c sinccro, c adulaao, acnas. Jcssica, ninIa filIa, fccIa a casa. Saio ouco iranquilo; qualqucr coisa ruin fcrncnia conira o ncu sosscgo, ois sonIci ioda a noiic con dinIciro. LANCELOTO Sulico-vos quc vadcs, scnIor; ncu jovcn ano cscra vossa ariida. SHYLOCK Cono cu a dclc. LANCELOTO Alcn disso, clcs fizcran una consiraao... Mas sc ial aconicccr, nao foi ioa quc o nariz nc concou a sangrar na uliina scgunda-fcira dc Pascoa s scis Ioras da nanIa, no dia cn quc quairo anos anics caiu nuna iardc dc quaria-fcira dc cinzas. SHYLOCK Cono! Vai Iavcr nascaras? Ouvisic, Jcssica? FccIa as orias. Quando ouvircs larulIo dc ianlor c os irriianics guincIos das flauias dc cscoo iorio, nao ic onIas a olIar cla jancla, ncn ara a rua ullica ic inclincs, ara vcr os crisiaos sarainiados, nas os ouvidos iaa lcn da casa, digo, as janclas, ara quc o larulIo dcssas fuiilidadcs nao cncirc cn ninIa casa Ionrada. Juro clo cajado dc Jaco quc nao nc sinio disosio Iojc a ccar fora dc casa. Mas, assin ncsno, irci. Maroio, corrc; dizc-lIcs quc ja cIcgo. 53 LANCELOTO Ja vou, scnIor. ScnIoriia, acsar das rcconcndacs, olIai cla jancla, orquc vai un crisiao assar dc dia, digno do olIar dc una judia. (Su Lunccoto.} SHYLOCK Hcn? Quc foi quc falou cssc csiouvado da gcraao dc Agar? JESSICA Dissc soncnic. Passai lcn, scnIoriia", nada nais. SHYLOCK Essc alIao nao c na cssoa, nas conc or dcnais; c caranujo ara lucros c dornc o dia iodo, cono un gaio sclvagcn. Nao, conigo nao roscran zangcs. Por isso dcio quc sc va, c quc va ara o scrvio dc un ano a qucn dcscjo quc clc ossa vir a ajudar a csvaziar a lolsa dc dinIciro cnrcsiado. Dcn, Jcssica, vai logo ara dcniro. lcn ossvcl quc cu volic ccdo. Fazc o quc ic dissc. fccIa a oria ao assarcs. Dcn irancada, lcn guardada", c scnicna or qucn salc ganIar scnrc acaiada. (Su.} JESSICA Sc iudo nc corrcr naravilIa, ai ja nao icnIo c iu iivcsic filIa. (Su.} 54
Cena VI
O ncsno. Entun Gucuno c Suuno, dc nuscuus.
CFACIANO Esia c a sacada sol a qual Lourcno dissc quc nos osiasscnos. SALAFINO Ja c iardc. CFACIANO Scria dc adnirar qualqucr airaso or aric dclc, ois os nanorados cIcgan scnrc anics da Iora. SALAFINO OI! orquc os laos dc un novo anor nais acriados dcicn. Voan as onlas dc Vcnus vinic vczcs nais dcrcssa do quc clcs scnrc o fazcn ara guardar iniacio o jurancnio. CFACIANO En iudo c o ncsno. Qucn sai dc un lanqucic con o aciiic quc, ao scniar-sc, iinIa? Qual c o cavalo quc a icdiosa isia dc volia ncdc con o ardor iao vivo quc ao ariir rcvclava? Scnrc onos nais cniusiasno no alcanar as coisas, do quc ncsno cn goza-las. Tal qual jovcn 55 csiurdio c crdulario sc asscnclIa o larco cnlandcirado, quando zara dc scu orio naial, acariciado cla lrisa inudcnic. E cono volia ial qual o crdulario, as vclas roias, gasios os flancos clas inicncrics, falio dc iudo, causio, arruinado cla lrisa inudcnic! SALAFINO A vcn Lourcno; rcaiarcnos dcois nossa convcrsa. (Entu Loucno.} LOUFENO Caros anigos, dcsculai o airaso; nas nao fui cu a causa dc cscrardcs-nc, scnao iao so ncgocios. Quando ao raio dc nulIcrcs ianlcn vos dccidirdcs, cscrarci or vos do ncsno nodo. Aroinai-vos nais; aqui dcnora ncu ai judcu. Ola! Ha gcnic dcniro! (Jcsscu uuccc nu uncu, ucstdu dc ucn.} JESSICA Qucn sois? Falai-nc, ara ncu govcrno, cnlora cu jurc quc conIco a voz. LOUFENO Lourcno c icu anor. JESSICA Lourcno, ccrio; c ncu anor, dc faio. Pois, a qucn ano ianio? E qucn ccricza, scnao vos, odc icr dc quc sou vossa? LOUFENO Tcu coraao c o ccu isso confirnan. 56 JESSICA Tonai csia caiinIa; valc a cna. Por soric a noiic c cscura c nao nc vcdcs, ois icnIo acanIancnio dc ncus irajos. Coniudo, o anor c ccgo, c os nanorados nunca vccn as ioliccs inagavcis quc clcs rorios raiican, quc, sc o visscn, aic ncsno Anor ficara cnrulcscido, or nc vcr iransfornado agora cn ajcn. LOUFENO Dcscci, orquc idcs scr ncu oria-iocIas. JESSICA Cono! rcciso, cniao, quc cu iluninc ninIa roria vcrgonIa? Ela ja sc acIa or dcnais dcvassada. Isso, qucrido, c iralalIar s claras, c cu rcciso rcsguardar-nc na sonlra. LOUFENO Ja ic cnconiras na sonlra, ncu anor, con cssa lcla faniasia dc ajcn. Mas, vcn logo;nao dcnorcs; a noiic cscura ja sc csgucira rcsics, c cn casa dc Dassanio nos aguardan. JESSICA Vou fccIar lcn as orias c dourar-nc con nais alguns ducados. Dcso logo. (Hctu-sc du uncu.} CFACIANO Mas, clos ccus! Nao c judia; c dcusa. LOUFENO Podcis analdioar-nc, nas dcdico-lIc, rcalncnic, grandc anor. Pclo quc 57 osso ajuizar, vcjo quc cla c nuiio salia. Fornosa cla c, sc olIos ficis ossuo; ficl cla c, cono o confirna agora. Scndo assin, ois, ficl, salia c fornosa, na alna consianic Ici dc irazc- la scnrc. (Entu Jcsscu.} Ja cIcgasic? ScnIorcs, ara a frcnic, quc ja csia nossa cscra nuiia gcnic. (Su con Jcsscu c Suuno.} (Entu Antono.} ANTNIO Qucn csia a? CFACIANO Signior Aninio! ANTNIO Ora, Craciano! Os ouiros ondc csiao? Ja sao novc Ioras; iodos os anigos csiao vossa cscra. Nao icrcnos nascarada csia noiic. O vcnio sora; Dassanio foi, rcssa, ara lordo. Mandci vinic cssoas rocurar-vos. CFACIANO Nada nc causara nais alcgria do quc viajar anics quc scja dia. (Sucn.} 58
Cena VII
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Toquc dc conctus. Entu Pcu con o Pncc dc Muocos c scu scqto.
PFCIA Dcsccrrai as coriinas, ara quc csic rncic nolrc ossa vcr os cofrcs. Fazci agora a cscolIa. MAFFOCOS Dc ouro, o rinciro, csia inscriao nos nosira. Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc nuiios qucrcn." O ouiro, dc raia, csia roncssa nosira. Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc lcn ncrccc." O uliino, csadao, dc cIunlo, advcric. Qucn nc cscolIcr, arrisca c da o quc icn." Dc quc nodo salcr quc cscolIi ccrio? PFCIA Nun dclcs sc acIa o ncu rciraio, rncic. Sc cssc cscolIcrdcs, logo scrci vossa. MAFFOCOS Cuic-nc un dcus na cscolIa! Eanincnos dc novo as inscrics, ionando da uliina. Quc diz o lunlco cofrc? Qucn nc cscolIcr, arrisca c da o quc icn." Dar o quc icn or cIunlo? Arriscar iudo or cIunlo? 59 ancaadora csia scnicna. Qucn iudo arrisca, cscra grandcs lucros. Un csriio dc ouro nao sc inoria con rcloialIos vis. Nao darci nada, ncn nada arriscarci or csic cIunlo. E a raia virginal, quc nos dcclara? Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc lcn ncrccc." O quc ncrccc... Para a, Marrocos, c con nao firnc o icu valor socsa. Sc forcs avaliado dcssc nodo, or ii rorio, ncrcccs nuiio, nuiio. Mas csscs nuiios, ainda assin, nao cIcgan orvcniura, a alcanar csia scnIora. Mas sc uscr cn duvida o ncu ncriio, nau concciio rcvclo dc nin rorio. Tudo quanio ncrco? Ora, csia dana. Mcrco-a clo lcro, cla soric, or ninIa cducaao c qualidadcs; nas clo anor ncrco-a nais ainda. E sc cu nc dciivcssc ncsic onio, c cscolIcssc csic cofrc? Mas vcjanos o quc diz a inscriao gravada no ouro. Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc nuiios qucrcn." a donzcla, ois nao? Muiios a qucrcn. Dos quairo canios cIcgan crcgrinos, ara dcor un lcijo ncsia inagcn, ncsia sania norial quc aqui rcsira. As vasias solidcs da grandc Aralia c os dcscrios da Hircania iransfornaran-sc cn csiradas, agora, ara rncics quc acorrcn ara vcr a lcla Porcia. O donnio das aguas, quc a calca vaidosa clcva, ara quc na facc do ccu ossa cusir, nao c larrcira quc dcicr ossa iania gcnic csiranIa, scnao sinlcs rcgaio, ara iodos quc acorrcn ara vcr a lcla Porcia. Scu cclcsic rciraio csia 60 nun dcsics. O cIunlo o cnccrrara? Tao laia idcia fora rofanaao; injuria fora conrinir nuna cscura sculiura sua fragil norialIa. Ou cnsar dcvo quc cnarcdada cla sc cnconira cn raia, quc valc vinic vczcs ncnos quc o ouro? Pccaninosa idcia! Una ial joia, no nnino, scria fciia cn ouro. Na Inglaicrra Ia una nocda cn quc insculido cn ouro sc vc un anjo. Mas a cfgic fica or fora, ao asso quc aqui dcniro cn lciio dc ouro csia dciiado un anjo. Dcrcssa, a cIavc! O na csic c nais foric. Scja-nc favoravcl nisio a soric. PFCIA Ei-la, rncic. Caso ncu rciraio sc cnconirc a dcniro, scrci vossa csosa. (O Pncc uIc o coc dc ouo.} MAFFOCOS OI infcrno! Quc csia aqui? Una cavcira quc na orliia vazia un acl nosira con qualqucr coisa cscriio. Vanos lc-lo. Ncn iudo o quc luz c ouro, roclanan salios cn coro. Muiia gcnic acala cn cIoro, or so rocurar icsouro. Mausolcus sao concdouro dc vcrncs cn fcrvcdouro. Sc Iouvcssc salcdoria ncssa vossa coricsia, a consulia nao faria iurvar-vos a faniasia. Passai lcn; vossa ousadia foi casiigada; csia fria. ccrio; agora nao rio; adcus, calor; vcnIa o frio. Adcus, Porcia; a dcrroia nc dcgrada. Assin aric qucn crdc. nao diz nada. (Su con scu scqto. Toquc dc conctus.} 61 PFCIA Livrci-nc dc un. Corrci logo a coriina. Aos dcssa cor dcscjo igual nofina. (Sucn.} 62
Cena VIII
Vcnczu. Unu uu. Entun Suuno c Suuno.
SALAFINO Ora, anigo! Dassanio fcz-sc vcla; Craciano foi con clc, c csiou lcn ccrio dc quc Lourcno csiava no navio. SALNIO O lilirc do judcu griiava ianio quc dcscriou o duquc, indo clcs anlos rocura do larco dc Dassanio. SALAFINO CIcgou iardc; o navio ja ariira. Mas icvc o duquc infornaao scgura dc quc Lourcno c sua lcn-anada, a fornosa Jcssica, iinIan sido visios cn una gndola. Alcn disso, Aninio asscvcrou ao duquc quc anlos nao csiavan no larco con Dassanio. SALNIO Janais ouvi falar dc iao confusa aiao, iao singular, sclvagcn, varia, cono a quc rcvclava clas ruas aquclc cao judcu. OI, ninIa filIa! Mcus ducados! Fugir con un crisiao! Mcus ducados crisiaos! Lci c jusiia! MinIa filIa! Mcu saco dc ducados! Nao, dois sacos sclados dc ducados! Ducados dulos, quc roulados foran 63 or ninIa filIa... E joias! Duas cdras ricas, rcciosas, quc rouladas foran or ninIa roria filIa. Lci c Jusiia! Idc airas dcla! Tcn consigo as cdras, ncus ducados c as cdras!" SALAFINO Isso ncsno; airas dclc corria a garoiada dc Vcncza, a griiar or suas cdras, os ducados c a filIa. SALNIO Cuidc Aninio dc nao crdcr o razo; do conirario, vira a agar or isio. SALAFINO Dcn lcnlrado. Onicn ncsno dizia-nc un franccs con qucn cu convcrsava, quc no csirciio siiuado cnirc a Inglaicrra c a Frana Iavia naufragado un navio dcsias landas, con carga nuiio rica. Ao ouvir isso, cnsci logo cn Aninio, c a sos conigo fiz voios ara quc nao fossc dclc. SALNIO Farcis lcn cn avisar Aninio; nas dai-lIc dcvagar cssa noicia, dc ncdo dc alala-lo. SALAFINO En ioda a icrra nao sc acIa cavalIciro nais londoso. Prcscnic cu nc cnconirava ao dcscdircn-sc clc c Dassanio. Havcndo csic lIc diio quc arcssaria a volia, rcsondcu-lIc. Nao, Dassanio; assin nao. Por ninIa causa nao dcvcis csiragar vossos ncgocios. Dciai quc cn icno ccrio anadurcan. Quc a lcira do judcu, or nin firnada, nao vos 64 criurlc o csriio anoroso. Ficai dcsrcocuado, c o cnsancnio iodo alicai cn coricjar c ncssas dcnonsiracs dc anor iao incfavcis, orquc ossais sair galIardo disso." Ncssc insianic, nadando-lIc dc lagrinas os olIos, acriou do anigo o rosio, c a nao lcvando s cosias, conovido dc nao odcr falar, a dc Dassanio dc fugida acriou. Foi dcssc nodo quc clcs sc dcscdiran. SALNIO So or causa dc Dassanio, clc icn anor ao nundo. Mas vanos rocura-lo, or olscquio, orquc lIc dissicnos a irisicza con qualqucr lrincadcira. SALAFINO Assin faanos. (Sucn.} 65
Cena IX
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Entu Ncssu, con un cudo.
NEFISSA Corrc a coriina logo; lcn dcrcssa. Ja rcsiou o jurancnio o nolrc Prncic dc Aragao, quc a vcn fazcr a cscolIa. (Toquc dc conctus. Entun o Pncc dc Auguo. Pcu c os cscctuos scqtos.} PFCIA Nolrc rncic, os cofrcs aqui sc acIan. Sc o quc nc coniivcr for o cscolIido, no ncsno insianic nosso casancnio scra solcnizado. Mas sc acaso vicrdcs a crrar, scnIor, c ncccssario ariirdcs logo, scn dizcr alavra. AFACO A olscrvar nc olriguci, or jurancnio, iais condics. Princira. cn ncnIun icno rcvclar a ningucn qual foi o cofrc or quc nc dccidi. Dcois, no caso dc crrar na cscolIa, nunca, cn ioda a vida, cdir cn casancnio dana alguna. Por uliino. sc favoravcl nao nc for a soric, dciar-vos logo c nc afasiar dcrcssa. 66 PFCIA As condics sao cssas, ara quanios quciran ganIar ninIa cssoa indigna. AFACO Assin nc rcarci ara o ccrianc. Possa a Foriuna coroar-nc o anclo. Ouro, raia c o vil cIunlo. Quc diz csic? Qucn nc cscolIcr, arrisca c da o quc icn." Scn quc nais lclo fiqucs, nada arrisco ncn dou or iua causa. E o cofrc dc ouro? Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc nuiios qucrcn." Hun! O quc nuiios qucrcn... Essc nuiios" odc significar a iurla ignara quc cscolIc acnas clas aarcncias c so conIccc o quc o olIo csiulio cnsina, quc ao anago nao dcscc, nas ial cono a andorinIa consiroi o ninIo ao icno, solrc o nuro dc fora, jusiancnic no ncio do crigo c ao scu alcancc. O quc nuiios dcscjan nao nc agrada, ois nao qucro igualar-nc a iodo o nundo, ncn confundido scr con o ovo larlaro. Agora c a iua vcz, cava argcniina, dc nc dizcrcs o quc dcniro cnccrras. Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc lcn ncrccc." Muiio lcn diio. Qucn sc avcniurara cn lusca dc foriuna c dc Ionrarias, sc nao fossc narcado clo ncriio? Ningucn icnIa a ousadia dc arrogar-sc Ionras incrccidas. Sc os csiados, ofcios, osics nao fosscn dados or nancira corruia, c as Ionrarias so fosscn conquisiadas clo ncriio, quanias cssoas quc andan dcscolcrias, a calca colriran! Quania gcnic quc Iojc c nandada, assuniria o nando! Quanios cannios laios lrilIarian na 67 scncnicira da Ionra, c quanias Ionras das alIas arrancadas sc vcrian c da runa do icno, ara lrilIo dc novo rccclcr? a ninIa cscolIa? Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc lcn ncrccc." Vou ganIar o quc c ncu. Trazci-nc a cIavc, quc ninIa soric dcsccrrar dcscjo. (AIc o coc dc utu.} PFCIA A dcnora foi longa ara o acIado. AFACO Mas, quc vcjo? A figura dc un idioia quc nc isca c un acl qucr cnircgar-nc. Vou vcr o quc conicn. A quc disiancia iu ic cnconiras dc Porcia! A quc disiancia dc ncu ncriio c ninIas cscranas! Qucn nc cscolIcr, ganIa o quc lcn ncrccc." So ncrco a calca dc un idioia? Essc c iodo o ncu rcnio? Nao alcana nais longc, cniao, o ncu ncrccincnio? PFCIA Errar c dar scnicna sao ofcios lcn disiinios, dc oosias naiurczas. AFACO Quc conicn isio? Fui scic vczcs fundido. Scic vczcs afcrido dcvc scr qucn o aclido nao quiscr dc inironciido. Qucn lcija sonlra dc dia, icra sonlra dc alcgria. Dolos Ia, cuja alarvia con a raia sc concilia. A noiva iao rocurada so or nin vos scra dada. Sa, scnIor dc facIada, quc aqui nao vos rcicn nada. Dcvo iraiar dc ir cnlora, quc nais lolo, dc Iora cn Iora, vou ficando dcsdc agora. Dc lolo iinIa a calca; con duas, nao aconica quc a iolicc 68 ainda nais crcsa. Adcus, qucrida; Ici dc a jura confirnar na dcsvcniura. (Su Auguo con scu scqto.} PFCIA Qucinou a vcla a lorlolcia olscura. Fclizncnic csics lolos icn a diia dc so cscolIcr a soric ja rcscriia. NEFISSA O vclIo diio aqui icn calincnio. Do ccu vcn a norialIa c o casancnio." PFCIA Vanos, Ncrissa; corrc cssa coriina. (Entu un cudo.} CFIADO A scnIora, ondc csia? PFCIA Aqui, scnIor; quc dcscja ncu ano? CFIADO Un vcncziano noo acala dc acar vossa oria, ara anunciar a vinda dc scu ano, dc qucn iraz saudacs nuiio crcssivas, isio c, alcn dc frascs nui coricscs c rcconcndacs, ricos rcscnics. Mcnsagciro do anor, assin gracioso, nunca aic agora cu vira. NcnIun dia dc alril nos vcn dizcr iao doccncnic quc o adniravcl vcrao ja sc aroina, cono csic anunciador faz ara o ano. PFCIA Dasia, or olscquio. TcnIo ncdo dc quc nc digas quc clc c icu arcnic, ial a 69 orao dc csriio fcsiivo quc cn scu louvor cslanjas. Vcn, Ncrissa; ja nc iarda vcr cssc ncnsagciro dc Cuido, quc vcn iao razcniciro. NEFISSA Fossc Dassanio, Anor, o icu arcIciro! (Sucn.} 70
ATO III Cena I
Vcnczu. Unu uu. Entun Suuno c Suuno.
SALNIO Eniao, quc novidadcs Ia no Fialio? SALAFINO Ora, corrc or la, scn conicsiaao, quc Aninio crdcu nos csirciios un navio con carrcgancnio rccioso. Parccc quc isso sc dcu no lugar dcnoninado Coodwins, laiio crigoso c faial, ondc csia sculiada a carcaa dc nuiios navios dc calado. o quc sc concnia, clo ncnos, sc a conadrc Fana for, dc faio, nulIcr dc alavra. SALNIO Dcscjara quc a rcsciio dcssa noicia cla fossc conadrc iao ncniirosa cono as quc nasiigan gcngilrc c as quc rcicndcn fazcr acrcdiiar aos vizinIos quc lasiinan a noric do icrcciro narido. Mas o ccrio c quc ara coriar a roliidadc c nao airavcssar a csirada lana da convcrsaao o ccrio c quc o lon Aninio, o Ioncsio Aninio OI! sc nc ocorrcssc un 71 qualificaiivo suficicnicncnic lon ara r ao lado dc scu nonc!... SALAFINO CIcgucnos logo ao fin. SALNIO Hcn? Quc foi o quc disscsic? Ora, o fin c quc clc crdcu un navio. SALAFINO Dcscjara quc isso consiiiussc o fin das suas crdas. SALNIO Vou dizcr logo Ancn", dc ncdo quc o dialo nc coric a rcza, ois a vcn clc sol a figura dc un judcu. (Entu SIocI.} Eniao, SIylocl, quc Ia dc novo cnirc os ncrcadorcs? SHYLOCK Ningucn nclIor do quc vos, nclIor do quc vos, salc da fuga dc ninIa filIa. SALAFINO Con cfciio. Por ninIa aric, conIco o alfaiaic quc aroniou as asas con quc cla fugiu. SALNIO E, or sua aric, SIylocl salia quc o assaro csiava cnlunado, scndo da naiurcza dclcs alandonar o ninIo. SHYLOCK Isso quc cla nc fcz a condcna s cnas cicrnas. SALAFINO ccrio, sc a scnicna for dada clo dialo. 72 SHYLOCK MinIa carnc, ncu rorio sanguc rclclar-sc dcssc nodo! SALNIO Dcia disso, vclIo csquclcio! Fclclar-sc cn iua idadc? SHYLOCK Dissc quc ninIa filIa c sanguc dc ncu sanguc c carnc dc ninIa carnc. SALAFINO Ha naior difcrcna cnirc iua carnc c a dcla do quc cnirc clano c narfin; naior cnirc o icu sanguc c o dcla do quc cnirc vinIo iinio c do Fcno. Mas dizc-nos una coisa. ouvisic falar quc Aninio sofrcu alguna crda no nar? SHYLOCK Eis a nais un nau conanIciro dc ncgocios, un sujciio alido, cslanjador, quc nal ousa nosirar a calca no Fialio; un ncndigo quc diariancnic vinIa iodo casquilIo ara o ncrcado. Elc quc ionc cuidado con aqucla lcira! TinIa o cosiunc dc cIanar-nc dc usurario. Elc quc ionc cuidado con aqucla lcira! Scnrc cnrcsiou dinIciro or coricsia crisia... Elc quc ionc cuidado con aqucla lcira! SALAFINO Ora, icnIo ccricza dc quc sc clc nao a rcsgaiar no razo ccrio, nao Iavcras dc iirar-lIc a carnc, ois nao? Para quc ic scrviria cla? 73 SHYLOCK Para isca dc cic. Sc nao scrvir ara alincniar coisa alguna, scrvira ara alincniar ninIa vingana. Elc nc IunilIou, incdiu-nc dc ganIar ncio nilIao, riu dc ncus rcjuzos, zonlou dc ncus lucros, cscarncccu dc ninIa naao, airavcssou-sc-nc nos ncgocios, fcz quc ncus anigos sc arrcfcccsscn, cncorajou ncus ininigos. E iudo, or quc? Por cu scr judcu. Os judcus nao icn olIos? Os judcus nao icn naos, orgaos, dincnscs, scniidos, inclinacs, aics? Nao ingcrcn os ncsnos alincnios, nao sc fcrcn con as arnas, nao csiao sujciios s ncsnas docnas, nao sc curan con os ncsnos rcncdios, nao sc aqucccn c rcfrcscan con o ncsno vcrao c o ncsno invcrno quc aqucccn c rcfrcscan os crisiaos? Sc nos csciardcs, nao sangranos? Sc nos fizcrdcs coccgas, nao rinos? Sc nos dcrdcs vcncno, nao norrcnos? E sc nos ofcndcrdcs, nao dcvcnos vingar-nos? Sc cn iudo o nais sonos iguais a vos, icrcnos dc scr iguais ianlcn a cssc rcsciio. Sc un judcu ofcndc a un crisiao, qual c a Iunildadc dcsic? Vingana. Sc un crisiao ofcndcr a un judcu, qual dcvc scr a acicncia dcsic, dc acordo con o ccnlo do crisiao? Ora, vingana. Hci dc or cn raiica a naldadc quc nc cnsinasics, scndo dc ccnsurar sc cu nao fizcr nclIor do quc a cnconcnda. (Entu un cudo.} 74 CFIADO CavalIciros, ncu ano Aninio csia cn casa c dcscja falar con vos anlos. SALAFINO Esiavanos rocura dclc or ioda aric. (Entu TuIu.} SALNIO A vcn vindo ouiro da ncsna irilo; nao scra ossvcl aarcccr nais un ara conlciar o icrno, a ncnos quc o rorio dialo sc fizcssc judcu. (Sucn Suuno, Suuno c o cudo.} SHYLOCK Eniao, Tulal? Ha noicias dc Ccnova? Enconirasic ninIa filIa? TUDAL Esiivc cn nuiios lugarcs cn quc ouvi falar dcla, nas nunca lIc us a visia cn cina. SHYLOCK assin ncsno, c assin ncsno. Foi-sc un diananic quc nc cusiou duzcnios ducados cn Francforic. Aic agora a naldiao nao Iavia cado solrc a nossa naao; nunca a scnii, scnao agora. Dois nil ducados so ncssa joia, alcn dc ouiras nuiio nais rcciosas, nuiio nais. Quiscra vcr ninIa filIa noria dianic dc nin, con os ducados nas orclIas. Quiscra vc- la nun caiao funclrc dianic dc nin, con os ducados no caiao. Nao Ia noicia dclcs? Ora, scndo... So cu sci o quc nc icn cusiado cssas 75 invcsiigacs. Ora, iu... Prcjuzo cn cina dc rcjuzo. Fogc o ladrao con ianio, c nais ianio ara cgarnos o ladrao. E nada dc saiisfaao, nada dc vingana. Nao Ia infclicidadc alcn da quc nc csa solrc os onlros; nao Ia susiros, alcn dos quc nc sacn do ciio, ncn lagrinas, afora as quc cu ncsno dcrrano. TUDAL Nao; Ia ouiras cssoas, ianlcn, quc sofrcn scus rcvcscs. Aninio, scgundo nc disscran cn Ccnova... SHYLOCK Quc Iouvc? Quc Iouvc? Quc Iouvc? Alguna dcsgraa? TUDAL ... crdcu un galcao quc vinIa dc Troli. SHYLOCK Craas a Dcus! Craas a Dcus! cniao vcrdadc? vcrdadc? TUDAL Convcrsci con alguns dos narinIciros quc cscaaran do naufragio. SHYLOCK Muiio olrigado, lon Tulal. Doas noicias, loas noiicias. AI! AI! Ondc? En Ccnova? TUDAL Vossa filIa, scgundo ouvi falar, gasiou nuna noiic cn Ccnova oiicnia ducados. 76 SHYLOCK Das-nc una unIalada. Nunca nais voliarci a vcr o ncu dinIciro. Oiicnia ducados dc una so vcz! Oiicnia ducados! TUDAL Vicran conigo ara Vcncza varios crcdorcs dc Aninio quc juran quc clc nao odcra cscaar da falcncia. SHYLOCK Isso nc alcgra solrcnodo. Vou aiorncnia-lo, ioriura-lo... Isso nc alcgra solrcnodo. TUDAL Un dclcs nc nosirou un ancl quc vossa filIa lIc dcra cn iroca dc un nacaco. SHYLOCK A csic quc a carrcguc! Toriuras-nc, Tulal. Era a ninIa iurqucsa; rcscnic dc Lia, quando cu ainda cra soliciro. Nao a irocaria or una florcsia dc nacacos. TUDAL Mas c ccricza csiar Aninio arruinado. SHYLOCK Sin, c ccrio; c nuiio ccrio. Tulal, vai rocurar-nc logo un lclcguin; araza-o con duas scnanas dc anicccdcncia. Ficarci con o coraao dclc, no caso dc nao agar, orquc, una vcz afasiado dc Vcncza, odcrci fazcr o ncgocio quc lcn cnicndcr. Vai, Tulal, c rocura-nc cn nossa sinagoga. Vai, lon Tulal; cn nossa sinagoga, Tulal. (Sucn.} 77
Cena II
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Entun Hussuno, Pcu, Gucuno, Ncssu c cudos.
PFCIA Pco-vos cscrar un ou dois dias, anics dc arriscar iudo, ois sc crrardcs na cscolIa, crdcrci vosso convvio. Escrai, ois, un ouco. Alguna coisa nc diz nao c anor, icnIo ccricza quc nao dcvo crdcr-vos. Ncsscs casos, lcn o salcis, nao aconsclIa o odio. Fcccando scr or vos nal conrccndida nuiio cnlora so falc una donzcla con o rorio cnsancnio dcscjara quc un ncs ou dois ficar aqui udcsscis, anics dc arriscar iudo or ncu nonc. Podcria cnsinar-vos o scgrcdo; nas ficara crjura, o quc nao qucro. Podcrcis, ois, crdcr- nc; ncssc caso, lasiinar nc farcis nao icr ccado. Esscs olIos naldiios nc doninan c cn duas anciadcs nc ariiran. una ja vos cricncc; a ouira, quc c vossa... ninIa, qucro dizcr. Mas, scndo ninIa, vossa c ianlcn, ficando cu ioda vossa. Esic icno naldoso c larrciras cnirc os donos c scus dirciios rorios. Assin, cnlora vossa, nao sou vossa. Sc assin for, ara o infcrno 78 va a Foriuna, nao cu. Falo dcnais; nas c con o fiio dc alongar nais o icno, dc csicIa-lo, dc roiclar a cscolIa. DASSNIO Pcrniii-nc fazcr logo cssa rova, quc csia cscra nc coloca nun lanco dc iorncnio. PFCIA Nun lanco dc iorncnio! Eniao, Dassanio, confcssai a iraiao quc Ia dc nisiura con vosso anor. DASSNIO NcnIuna, sc iirarnos a ncdonIa iraiao da dcsconfiana, quc nc faz duvidar dc ninIa diia. Tao lcn a ncvc c o fogo odcrian rcvclar anizadc c vivcr junios, cono a iraiao a ncu anor unir-sc. PFCIA Mas icno quc csicjais falando agora no lanco dc ioriura, ondc as cssoas confcssan iudo o quc sc cigc dclas. DASSNIO Dai-nc dc rcnio a vida, c vos roncio confcssar a vcrdadc. PFCIA Pois quc scja. confcssai c vivci. DASSNIO Nao; Confcssai c anai", rcsuniria nclIor a confissao. Fcliz ioriura, ois o aiorncniador nc cnsina os ncios dc vir a lilcriar-nc. Mas dciai-nc icniar logo a foriuna junio aos cofrcs. 79 PFCIA Pois quc scja! Nun dclcs cu nc cnconiro. Sc nc anais, scra facil accriardcs. Ncrissa, c vos ai, ficai dc aric. Haja nusica, cnquanio dura a cscolIa; sc clc crdcr, icra noric dc cisnc, quc cn nusica sc fina. E orquc ossa scr a conaraao nais ccria, ainda, scrao ncus olIos a corrcnic quc clc icra ara norrcr, o unido lciio. Talvcz vcnIa a ganIar. Para quc nusica, ncssc caso? Scra cono fanfarra, quando os sudiios ficis sc curvan dianic do novo solcrano, alguna coisa quc faz lcnlrar aquclcs sons naviosos ao dcsoniar do dia, c quc sc csguciran clos ouvidos do cnlcvado noivo c s nucias o convidan. Ncsic insianic clc sc adiania, nao ncnos donoso, nas con anor nuiissino nais vivo do quc o nancclo Alcidcs, no noncnio dc rcsgaiar o virginal iriluio quc Troa gcncdora ao nonsiro inano do nar agar soa. Pronia nc acIo na ara do sacrifcio. Aquclcs vulios ao longc, sao nulIcrcs dc Dardania, dc fcics coniurladas, quc saran ara vcr da cnircrcsa o rcsuliado. Avanic, Alcidcs! Sc vivcrcs, vivo. Con nais angusiia o ciio sc nc acria do quc a ii rorio na conicnda inccria. (Cunuo, cnquunto Hussuno ncdtu soIc o coc u cscoIc.} Dizcr odcra algucn sc o anor da calca vcn? sc no ciio sc cnircicn? Fcsondci logo, rcsondci logo. Nos olIos nascc c sc cria; crcscc c norrc a faniasia no lciio cn quc viu o 80 dia. FccIcnos nossa canao con dn don dao, din don dao. TODOS Din don dao. DASSNIO Dasianics vczcs a aarcncia cicrna carccc dc valor. Scnrc cnganado icn sido o nundo clos ornancnios. En dirciio, quc causa iao corruia c csiragada, nao fica arcscniavcl or una voz graciosa, quc a aarcncia nalcvola disfara? Quc Icrcsia odcra Iavcr cn rcligiao, sc alguna fronic ausicra a dcfcndc, c jusiifica con a ciiaao dc un icio, nascarando con loniio frascado a cnornidadc? Nao Ia vicio, or crasso, quc nao ossa rcvclar aarcncia dc viriudc. Quanios olircs nao vcnos, cujo ciio rcsisic ianio cono arcia ao vcnio, quc no qucio nos nosiran larla dc Hcrculcs ou do sonlrio Maric, c quc or dcniro fgados cono lciic so ossucn? Os ligodcs so usan da coragcn, ara quc ossan arcccr icnvcis. Mas sc a lclcza olIasscis, acIarcis quc c so conrada a cso, c quc nilagrc rcaliza da naiura, ocasionando nais lcvcza ondc nais rcscnic csicja. isso sc da con csscs calclos louros dc cacIos cnrolados cono scrcs, quc saliiian ao vcnio, lilcriinos. colrindo una lclcza so dc cnrcsiino; conIccidos sao iodos cono dadiva dc una calca csiranIa. ja no iunulo sc cnconira o cranio solrc quc nasccran. Praia iraiocira c o ornaio, or iudo isso, dc un nar 81 nui crigoso, linda cIara quc cscondc o rosio dc una lcla indiana; cn rcsuno. aarcncia da vcrdadc, dc quc sc valc o icno ccrio, ara colIcr aic os nais salios. Assin scndo, lrilIanic ouro, dc Midas duro cilo, nada qucro dc ii, cono nao qucro ianlcn dc ii, inicrncdiario alido c vulgar cnirc os Ioncns. MinIa cscolIa rccai cn ii, cn ii, nodcsio cIunlo, quc nais ancaas do quc rcnio inculcas. Tua lIancza c a naina cloqucncia. Scja ois alcgria a conscqucncia. PFCIA Cono as dcnais aics dissia o vcnio. o dcscscro, o dulio cnsancnio, o alido cuidado, o ncdo inccrio! Modcra, anor, cssc ciasc! Lilcrio ic nosircs dc cagcro. Quc a alcgria nao cIova solrc nin cn dcnasia. Tuas lcnaos nc dcian aiordoada; icn nao nclas. Fcccio inaninada vir a ficar, dc cccsso. DASSNIO Quc acIo aqui? O rciraio dc Porcia. a inigualavcl? Quc scnidcus ja sc cnconirou iao crio da criaao? Esscs olIos sc dcslocan? Ou arccc quc o fazcn, iao-soncnic orquc na orliia os ncus ianlcn sc novcn? Docc Ialiio crassa cnirc csics lalios. Janais larrcira iao suavc anigos iao graios scarou. Ncsics calclos fcz-sc aranIa o inior c una aurca icia rcarou, ara ncla sc cnrcdarcn os coracs dos Ioncns nais dcrcssa do quc nas vcrdadciras os nosquiios. E os olIos? Cono odcria vc-los c inia-los dcois? Un, 82 conlciado, arccc-nc, dos scus o rivaria, ficando a olra inconlcia. Porcn vcdc. quanio a sulsiancia dcsics ncus cncnios, or sua insuficicncia, rcjudican iao lcla sonlra, ianio a lcla sonlra scguc, a nancar, airas da roria csscncia. Eis o acl ondc gravada sc acIa a sunula dc ioda a ninIa diia. Ja quc nao foi cla visia quc cscolIcsic, cis a conquisia. Vossa vcniura c lcn-visia; cn iudo cla vos assisia. Sc vos alcgra o fcsicjo, arovciiai logo o cnscjo ara cdir, cn graccjo, quc a noiva vos dc un lcijo. Ccniil cscriio. E agora, lcla dana, con vossa crnissao. (Hcu-u.} Scguindo a Fana, vin dar c rccclcr. Tal cono foric ugilisia, a qucn foi risonIa a soric, c quc os alausos ouvc c a griiaria do ullico, cnsando, na alcgria dc vcnccdor, quc ncrcccu iudo isso; nas quc, logo dcois, dc olIar noriio iudo a girar, a ncnic un ianio cnlcada, nao salc sc sao vivas ou aicada. assin, ircs vczcs lcla scnIoriia, nc vcjo, a duvidar dc ninIa diia, aic quc a ossa vcr, cn iania aliura, confirnada con vossa assinaiura. PFCIA ScnIor Dassanio, assin cono nc vcdcs ncsic noncnio, cu sou. Para nin roria nao scria anliciosa cn ncus dcscjos dc qucrcr scr nuiio nclIor cn iudo. Mas irilicar quiscra vinic vczcs, ara vos, o quc sou, scr nais fornosa nil vczcs, dcz nil vczcs nais scnIora dc un rico airinnio. Para cn vosso concciio scr nais alia, dcscjara icr conia incalculavcl dc viriudcs, 83 lclczas, lcns c anigos; suas a sona ioial dc quanio valIo c sona ncgaiiva, quc dcfinc, grosso nodo, una jovcn scn rcaro, ialcnios c ccricncia, quc sc julga fcliz acnas or nao scr iao vclIa quc nao ossa arcndcr, c vcniurosa or nao scr iao oliusa dc nasccna quc arcndcr nao consiga coisa alguna. Mas a suna vcniura nisio iudo consisic cn odcr cla inicirancnic vos confiar o csriio nalcavcl, ara quc a dirijais, na qualidadc dc narido, scnIor c solcrano. Eu, con iudo o quc icnIo, dcsdc agora asso a scr ioda vossa. Aic Ia noncnios, cra cu scnIora dcsia lcla casa, dona dos ncus criados, solcrana dc nin roria; nas dcsdc csic noncnio a casa, a fanulagcn, ninIa roria cssoa, ncu scnIor, a vos cricncc. Tudo vos dou con csic ancl. Sc acaso vos scarardcs dclc, ou sc o crdcrdcs, ou sc rcscnic a algucn dclc fizcrdcs, indcio ccrio isso scra da noric dc nosso anor c causa dc quciar-nc. DASSNIO ScnIoriia, dciasics-nc rivado do uso da fala; o sanguc, iao-soncnic, dc ninIas vcias c quc vos rcsondc. En ninIas faculdadcs Ia iao grandc crlcidadc cono a quc sc noia na nuliidao fcliz c lallucianic, dcois da fala dc un qucrido rncic, quando a fusao dc iudo o quc c disiinio sc iransforna nun caos dc coisa alguna, salvo a alcgria, crcssa, a un icno, c nuda. Sc o ancl un dia nc sair do 84 dcdo c quc a vida ianlcn icra sado, odcndo vos dizcr. norrcu Dassanio. NEFISSA Mcu novo ano, scnIora, cis o noncnio ara nos iodos, os cscciadorcs dc vossa diia, dc griiar cn julilo. Fclicidadcs ara os nossos anos! CFACIANO A vos, scnIor Dassanio, c ninIa nuiio gcniil scnIora, iodas as vcniuras quc odcis dcscjar, ois csiou ccrio dc quc nao Icis dc coliar as ninIas. E quando Vossas Honras rcsolvcrcn crnuiar vosso anor, co liccna ara ianlcn casar no ncsno dia. DASSNIO Dc iodo coraao, caso consigas cnconirar una csosa. CFACIANO Agradccido vos sou, scnIor, orquc nc dcsics una. Esics olIos, scnIor, vccn iao dcrcssa quanio os vossos. Vos visics a scnIora; cu conicnlci a scrva. Vos anasics do ncsno nodo quc cu; anasics logo, ial cono cu, quc as dclongas sao iao ouco do ncu agrado cono o sao do vosso. Vosso dcsiino csiava ncsscs cofrcs, ial cono o ncu, c os faios o rovaran, ois fiz a coric aqui dc suar frio, sccando-sc-nc a loca so dc ianios jurancnios dc anor, quc, alfin, sc as juras odcn icr fin, valcran-nc a roncssa dc conscguir o anor dcsia lcldadc, sc vicsscis a alcanar o da scnIora. 85 PFCIA vcrdadc, Ncrissa? NEFISSA Sin, scnIora, no caso dc vos scr ianlcn do agrado. DASSNIO E vos, Craciano, sois sinccro cn iudo? CFACIANO Sinccro, sin scnIor. DASSNIO Nossos fcsicjos con vossas nucias ficarao Ionrados. CFACIANO Convosco aosiarcnos nil ducados solrc o rinciro filIo. DASSNIO Cono! Jogo franco na ncsa? CFACIANO Nao, quc cn ial dcsorio nunca sc ganIa nada solrc a ncsa. Mas qucn vcn vindo a? Lourcno c a sua linda inficl? E o ncu vciusio anigo Salanio, dc Vcncza? (Entun Loucno, Jcsscu c Suuno.} DASSNIO Sois lcn-vindos, Lourcno, c vos, Salanio, caso ossa saudar-vos dcssc nodo a nocidadc dc ninIa siiuaao. Qucrida Porcia, con vossa crnissao c quc cu dirijo saudacs a csics dois ncus conicrrancos c anigos nui rczados. PFCIA Sin, odcis fazc-lo, ncu scnIor; lcn-vindos scjan. 86 LOUFENO Agradco a Vossa Honra. No quc ioca, scnIor, a ncus rojcios, nao cnsava vcr-vos ncsic noncnio. Mas Iavcndo nc avisiado cn caninIo con Salanio, insiou conigo ara vir con clc, scn quc cu udcssc dizcr nao. SALNIO Dc faio, foi o quc fiz, nas, ara ianio, iinIa razao lausvcl. O signior Aninio sc rcconcnda a vos. (Entcgu u Hussuno unu cutu.} DASSNIO Anics dc cu lcr a caria, coniai logo cono cssc ncu anigo vai assando. SALNIO Docnic, nao; so sc o csiivcr do csriio. ncn nuiio lcn, sc o csriio ccciuarnos. A caria vos dira cono sc cnconira. CFACIANO Ncrissa, da as loas-vindas csirangcira. A nao, Salanio. Quc Ia dc novidadcs cn Vcncza? Dizci cono vai indo nosso rcal ncrcador, o lon Aninio. Sci quc nossa viioria o dcia alcgrc. Sonos Jasao quc o vclo conquisianos. SALNIO Dcscjara quc Iouvcsscis ganIo o vclo quc clc crdcu Ia ouco. PFCIA Algo nui gravc conicn aqucla caria, ois as corcs a Dassanio roulou; dcccrio, a nova da noric dc un anigo, quc nais nada no nundo odcria alicrar ianio a rcscna dc un 87 Ioncn dc consiancia. Quc aconicccu? Dc nal ara ior? Con crnissao, Dassanio. Eu sou nciadc dc vos rorio; c rcciso, ois, quc cu icnIa aric cn nciadc do quc diz a caria. DASSNIO docc Porcia! As nais dcsagradavcis alavras csias sao quc cn qualqucr icno ja nancIaran acl. Ccniil scnIora, ao vos falar cla rincira vcz do anor quc vos dicava, con franqucza vos conici quc nas vcias nc corria ioda a ninIa foriuna. sou fidalgo. Dissc-vos a vcrdadc. Mas Iavcndo, rczada dana, conuiado cn nada quanio cu valia cniao, vcrcis agora cono fui jaciancioso. Ao dcclarar-vos quc ncus lcns cran nada, dcvcria icr diio quc cran ncnos do quc nada. Porquc, dc faio, ara olicr rccursos, cnIorci-nc a un anigo nui qucrido c o cnIorci ao scu ior ininigo. ScnIora, cis una caria dcssc anigo. Cada alavra dcla c una fcrida dc ondc sai sanguc vivo. cniao vcrdadc, Salanio? Pcrdcu iodos os Iavcrcs? FalIaran-lIc as cnrcsas? Cono! Da ndia, dc Inglaicrra, do Mcico, dc Troli, Lisloa c Dcrlcria, ncnIun larco fugiu do cIoquc Iorrvcl dos cncdos, ininigos figadais dos ncrcadorcs? SALNIO NcnIun, scnIor. Alcn do nais, arccc quc sc Aninio iivcssc o ncccssario ara o judcu agar, nao conscniira csic cn rccclcr nada. Nao vi nunca una criaiura sol a forna dc 88 Ioncn quc rcvclassc iao fcroz cncnIo cn dcsgraar un Ioncn. Noiic c dia rcclana junio ao dogc, roicsiando conira cssa violaao da lilcrdadc, sc lIc ncgarcn o quc a lci conccdc. O rorio dogc, vinic ncrcadorcs, os scnadorcs dc naior rcsigio icniaran crsuadi-lo, scn quc nada conscguissc do lciio dcnovc-lo iao odioso, lascado na jusiia, nuna lcira vcncida c nuna nulia. JESSICA Quando cu csiava cn casa ouvi quando clc jurou dianic dc CIus c dc Tulal, scus conairioias, quc nao alriria nao da carnc dc Aninio ncn quc fossc or vinic vczcs o valor da dvida. E cu sci, scnIor, quc sc as auioridadcs, a lci c a fora nao sc inicruscrcn, nuiio nal vai ficar o olrc Aninio. PFCIA o vosso caro anigo quc sc cnconira nun auro iao grandc? DASSNIO O nais qucrido dos ncus anigos, o Ioncn nais londoso, o coraao nais lclo c scnrc ronio ara rcsiar scrvios, a cssoa cn quc a Ionra dos ronanos sc rcvcla nais ura do quc cn iodos os quc vivcn ncsics dias na Iialia. PFCIA Quc quaniia dcvc clc a cssc judcu? 89 DASSNIO Por ninIa causa, ircs nil ducados. PFCIA Cono! Acnas isso? Pagai scis nil c rciirai a lcira; dulicai os scis nil c o rcsuliado quadrulicai, conianio quc un anigo dc iao grandc valor nao crca un fio dc calclo or causa dc Dassanio. Princiro vindc igrcja c o nonc dai-nc dc vossa csosa; aos, ara Vcncza ariircis, ara vosso caro anigo, ois nunca odcrcis dciiar-vos junio dc Porcia con o csriio inquicio. Hci dc vos dar dinIciro suficicnic ara agar vinic cqucnas dvidas cono cssa. Una vcz saldada a conia, irazci-nc o anigo lcal. Ncssc cnircncnics, cu c Ncrissa vivcrcnos vida dc viuva c virgcn. Vanos ara a igrcja; quc aos as nucias vossa viagcn scja. Porquc clc viva nao scjais avaro; sois ara nin o quc cusiasics. caro. Mas a caria nc lcdc dcssc anigo. DASSNIO Qucrido Dassanio, iodos os ncus navios naufragaran, ncus crcdorcs iornaran-sc crucis, ninIa siiuaao financcira c dcscscrada, a lcira quc cu icnIo con o judcu ja csia vcncida, c una vcz quc, agando-a, nao nc scra ossvcl vivcr, fican liquidadas iodas as dvidas cisicnics cnirc nin c vos. Sc ao ncnos cu vos vissc anics dc norrcr! Coniudo, nada dc consirangincnio; sc o vosso anor nao vos crsuadir ncssc scniido, ninIa caria nao vos olrigara a vir." 90 PFCIA Prcicrc iudo o nais, anor, c aric. DASSNIO Ja quc no crniiis, irci agora. Mas aic volia lciio algun visioso cscusa nc scra ara dcnora, ncn cnirc nos sc insinuara rcouso. (Sucn.} 91
Cena III
Vcnczu. Unu uu. Entun SIocI, Suuno, Antono c o cuccco.
SHYLOCK Tona-nc conia dclc, carccrciro. Nao nc falcs dc graa, quc csic c o lolo quc cnrcsiava scn juros. Carccrciro, iona-nc conia dclc. ANTNIO Una alavra, ncu londoso SIylocl. SHYLOCK O agancnio dc ninIa lcira! Nada ouvir dcscjo conira cssa lcira. Fiz un jurancnio dc cono Iavia dc cigir a dvida. CIanasic-nc dc cao scn icrcs causa. Sc cu sou cao, icn cuidado con csics dcnics. O dogc nc fara jusiia. Adnira-nc, carccrciro rclaso, quc ic nosircs condcsccndcnic a onio dc sarcs con clc rua. ANTNIO Por olscquio, ouvi-nc. SHYLOCK So qucro o agancnio. Nao dcscjo quc nc falcs. So qucro o agancnio. 92 Scndo assin, scra inuiil nc falarcs. Dc nin nao sc fara un dcsscs lolos nolcircs, dc olIar irisic, quc a calca sacodcn, c sc nosiran condodos, susiran, conscniindo cn fazcr quanio lIcs cdcn os crisiaos inicrncdiarios. Nao nc aconanIcs, ois nao qucro ouvir-ic; so qucro o agancnio. (Su.} SALAFINO o cao dc fila nais inscnsvcl quc cnirc os Ioncns anda. ANTNIO Dciai-o ir; nao Ici dc inoriuna-lo daqui or dianic con inuicis rcccs. Qucr vcr-nc norio, c cu sci a razao disso. Ja livrci nuiia gcnic dc scr viina dc suas ciorscs. Por isso odcia-nc. SALAFINO TcnIo quasc a ccricza dc quc o dogc nao dciara vingar cssc coniraio. ANTNIO Podcr nao icn o dogc ara o curso da lci dcicr. Sc fosscn dcncgados aos csirangciros iodos os dirciios quc cn Vcncza dcsfruian, alalada ficaria a jusiia da rcullica, ois o lucro c o concrcio da cidadc sc lascian so nclcs. Pois quc scja! As crdas c os dcsgosios dc ial nodo nc alaicran, quc nui dificilncnic ficarci ananIa con una lilra dc carnc, ara rcsgaiar a conia dc ncu fcroz crcdor. Siganos, guarda! Sc Dcus fizcssc quc Dassanio vicssc vcr- nc no insianic dc agar-lIc a dvida, iudo o nais nc scria indifcrcnic. 93 (Sucn.} 94
Cena IV
Hcnontc. Un quuto cn cusu dc Pcu. Entun Pcu, Ncssu, Loucno, Jcsscu c Hutusu.
LOUFENO ScnIora, crniii quc cn vossa roria rcscna vo-lo diga. icndcs una conccao nuiio nolrc c vcrdadcira da divina anizadc, ara a auscncia suoriardcs assin dc vosso csoso. Mas sc soulcsscis a qucn ianias Ionras, dcssc nodo, rcsiais; quc gcniil-Ioncns iao digno socorrcis; quao dcvoiado foi scnrc a ncu scnIor c vosso csoso. nais orgulIosa, sci-o lcn, ficarcis dc iudo o quc fazcis, do quc a londadc naiural odcria a isso lcvar-vos. PFCIA Nunca nc arrccndi dc una aao loa, ncn o farci agora. Enirc cssoas quc o icno assan cn convcrsa, junios, c cujos coracs o ncsno jugo da anizadc suorian, Iavcr dcvc confornidadc c roorao nos iraos, no gcnio c nos cosiuncs. Isso lcva-nc a acrcdiiar quc Aninio, cono anigo dc ncu scnIor, icra dc scr cono clc. Ora, assin scndo, quc quaniia nnina discnsci, orquc a inagcn dc ninIa 95 alna livrar udcssc dc una siiuaao dc crucldadc infcrnal! Essas alavras, orcn, arcccn clogio rorio. Fiqucnos or aqui. E ora iraicnos dc ouiros assunios. PonIo-vos, Lourcno, nas naos a dircao c a vigilancia dcsia casa, aic volia dc Dassanio. Eu, dc nin, fornulci ao ccu un voio sccrcio dc, cn conicnlaao c rcccs, vivcr or algun icno, aconanIada soncnic or Ncrissa, aic quc ossan rciornar ncu scnIor c o csoso dcla. Daqui disianic duas nilIas acIa-sc un nosiciro aondc vanos acolIcr-nos. Dcscjo quc nao vos furicis ao cso da olrigaao inosia cla fora das circunsiancias c ncu rorio afcio. LOUFENO Dc iodo o coraao, ninIa scnIora; sao ordcns ara nin vossos dcscjos. PFCIA Mcus criados salcn iudo o quc vos dissc. Todos Iao dc acaiar-vos c a Jcssica, cono a nin roria c a ncu scnIor Dassanio. E agora assai lcn c aic visia. LOUFENO Fornosos cnsancnios c fclizcs Ioras vos aconanIcn. JESSICA Alcgrias do coraao dcscjo a Vossa Craa. PFCIA Os voios agradco, dcscjando quc a vos rciorncn. Passai lcn, Jcssica. (Sucn Jcsscu c Loucno.} E agora, Daliasar, ial cono 96 scnrc ic cnconirci, Ioncsio c vcrdadciro, qucro ainda acIar-ic. Tona csia caria c arcssa-ic, cnrcgando iodo o csforo dc un Ioncn, orquc logo ossas cIcgar a Padua. En naos a cnircga dc ncu rino, o Douior Dclario, c iona nuiio cuidado con os acis c a roua quc clc ic dcr, c os irazc, or olscquio, cnrcgando na volia a naior rcssa inaginavcl, aic o larco ullico quc vai ara Vcncza. Con alavras nao crcas icno; aric logo, quc Ici dc cIcgar rinciro la. DALTASAF Hci dc, scnIora, cnrcgar nisso ioda a diligcncia. (Su.} PFCIA Vanos, Ncrissa; icnIo cn naos una olra quc ainda nao conIco. Mas icrcnos dc vcr nossos naridos lcn nais ccdo do quc clcs rorios cnsan. NEFISSA E scrcnos ianlcn visias or clcs? PFCIA Sin, Ncrissa; nas vcsiidas dc ial nancira, quc clcs Iao dc nos airiluir o quc nos falia. Aosio o quc quiscrcs quc, ao ficarnos arcccndo dois noos, dc nos duas scrci o nais galIardo c a ninIa csada carrcgarci con nais dcscnvoliura. Vou falar ncssc ion ncio aflauiado cono o fazcn na idadc iransiioria dc ncnino ara Ioncn; ncus assinIos sc nudarao cn assos nasculinos. Falarci so dc duclos, cono jovcn dc lon aruno c un ianio lazofciro; 97 coniarci nil ncniiras solrc as danas dc osiao quc o anor nc disuiaran c quc, dcsiludidas, adocccran, vindo a norrcr dcois. Mas inossvcl nc cra a iodas ossuir. Logo cn scguida nc nosirarci dc iodo arrccndido, dcscjando quc norias nao Iouvcsscn sido or ninIa causa. En suna. ianias cias Ici dc coniar dcssc quilaic, quc Iao dc jurar os Ioncns quc cu acnas Ia dozc ncscs conclu a cscola. TcnIo cn ncnic un nilIao dcssas airanIas dos nossos fanfarrcs incorrigvcis, quc Ici dc or logo cn raiica. NEFISSA Esiou vcndo quc vanos virar Ioncns? PFCIA Quc crgunia! Sc algucn isso ionassc cn nau scniido! Mas vanos; vou coniar- ic iodo o lano, quando csiivcr no carro quc na oria nos cscra do arquc. Mui casquilIas Iojc farcnos ainda vinic nilIas. (Sucn.} 98
Cena V
O ncsno. Un udn. Entun Lunccoto c Jcsscu.
LANCELOTO Sin, rcalncnic; orquc, vcdc lcn. os ccados dos ais csan solrc os filIos. Assin, odcis crcr-nc quc csiou rcocuado convosco. Scnrc fui franco convosco; or isso, confcsso agora a ninIa iniranquilidadc a cssc rcsciio. Criai coragcn, orianio, orquc cn vcrdadc icnIo ccricza dc quc csiais condcnada s cnas cicrnas. So Ia una cscrana dc quc vcnIa a nclIorar a vossa siiuaao, c assin ncsno, una cscrana lasiarda. JESSICA E quc cscrana c cssa, or olscquio? LANCELOTO Ora, c quc, sc rcnancsccssc una onia dc cscrana dc quc nao Iouvcsscis sido gcrada or vosso ai, nao scrcis filIa do judcu. JESSICA cscrana lasiarda, nao Ia duvida. Dcssc nodo, os ccados dc ninIa nac csarian solrc nin. 99 LANCELOTO Fcalncnic, noiivo or quc rcccio quc csicjais condcnada ianio or causa do ai cono or causa da nac. Dcssc nodo, sc nc livro dc Cila, vosso ai, vou cair cn Carildcs, vossa nac. Esiais crdida clos dois lados. JESSICA Scrci salva clo ncu narido; dc nin fcz clc una crisia. LANCELOTO Tanio nais assvcl clc dc ccnsura sc iornou. Ja inIanos crisiaos cn nuncro suficicnic; o ncccssario ara odcrcn vivcr lcn uns con os ouiros. Essa falricaao dc crisiaos fara auncniar o rco do orco. Sc iodos nos assarnos a scr concdorcs dc carnc dc orco, dcniro dc ouco icno or dinIciro ncnIun odcrcnos icr una iira dc ioicinIo solrc a lrasa. (Entu Loucno.} LOUFENO Dcniro dc ouco icno, Lanccloio, icrci dc rcvclar ciuncs, sc coniinuardcs a uar ara os canios ninIa nulIcr. JESSICA Nada rcccics dc nos, Lourcno, quc cu c Lanccloio nos danos nuiio nal. Elc nc diz scn circunloquios quc nao cnconirarci niscricordia no ccu or scr filIa dc judcu, cono dissc, ianlcn, quc nao sois un lon ncnlro da 100 conunidadc, orquc, convcricndo judcus ao crisiianisno, clcvais o rco da carnc dc orco. LOUFENO Con nuiio nais facilidadc odcrci jusiificar-nc disso dianic das auioridadcs do quc iu or causa da roiundidadc do vcnirc daqucla ncgra. A noura, Lanccloio, csia gravida dc ii. LANCELOTO Para nin, ianio faz quc a noura norra; nas sc cla for ncnos do quc una nulIcr Ioncsia, ja c nais do quc o quc cu julgava quc fossc. LOUFENO Cono aic os lolos salcn fazcr irocadilIos! Sou dc oiniao quc dcniro dc ouco icno o csriio assara a rovar a sua sucrioridadc iornando-sc nudo c quc a cloqucncia so scra rcconcndada ara os aagaios. Vai logo ara dcniro, naroio, c dizc quc sc rcarcn ara o janiar. LANCELOTO Isso ja csia rovidcnciado, scnIor, orquc iodos icn csinago. LOUFENO Sanio Dcus, cono aanIais as coisas! Dizc lIcs quc rcarcn o janiar. LANCELOTO Isso ianlcn ja csia rovidcnciado scnIor so falia a colcriura. LOUFENO Ncssc caso, rcicndcis colrir- vos? 101 LANCELOTO Eu, colrir-nc, scnIor? ConIco o ncu dcvcr. LOUFENO Mais un irocadilIo! Nao qucrcras nosirar-nos dc una so vcz ioda a riqucza dc icu csriio? Por olscquio, inicrrcia un Ioncn sinlcs dc acordo con a sua nancira sinlcs dc crcssar-sc. Vai rocurar os icus canaradas c dizc-lIcs quc onIan a ncsa c rcarcn os raios, quc nos ja cIcganos ara janiar. LANCELOTO Quanio ncsa, scnIor, scra rcarada; quanio aos raios, scrao osios; quanio vossa ida ara janiar, quc scja scgundo vossos caricIos c oinics. (Su.} LOUFENO Quc inicligcncia rara! Cono as suas alavras sc conlinan! Na ncnoria icn o lolo un ccrciio dc icrnos da nclIor roccdcncia. Muiios lolos conIco cn osiao dc alio rclcvo, cono csic, ornado dc alavras raras, c quc no insianic dc nosirar csriio falIan conlciancnic. E iu, Jcssica, fcliz ic julgas? Dizc-nc, qucrida. quc acIas da csosa do scnIor Dassanio? JESSICA Mais do quc dizcr osso; c ncccssario quc clc vida ccnlar cn iudo lcvc, ois icndo a lcnao dc una ial csosa, na icrra cnconirara diia cclcsic. E sc clc vicr a dcsrczar na icrra scnclIanic vcniura, or dirciio janais 102 Ia dc ir ao ccu. Caso dois dcuscs dcicrninasscn, cn cclcsic aosia, vir icrra luscar duas nulIcrcs, scndo Porcia una dclas, ncccssario fora ajuniar nuiissino scgunda, ois csic nosso nundo rudc c olrc nao icn qucn sc lIc igualc. LOUFENO Tal qual cla cono csosa, sou cu cono narido. JESSICA AI, c assin? Nao qucrcis crguniar-nc o quc cu cnso solrc isso? LOUFENO Sin, nais iardc; vanos janiar rinciro. JESSICA Nao; dciai-nc fazcr-vos o clogio anics dc faria. LOUFENO Nao; dcicnos o assunio ara a ncsa. Digas o quc disscrcs, digcrido scra ianlcn dc cnvolia con o rcsianic. JESSICA Pois quc scja; farci vosso clogio. (Sucn.} 103
ATO IV Cena I
Vcnczu. Unu cotc dc ustu. Entun o dogc, os scnudocs dc Vcnczu, Antono, Hussuno, Gucuno, Suuno, Suuno c outos.
DOCE Esia rcscnic Aninio? ANTNIO s ordcns dc Vossa Craa. DOCE Causa-nc cna a iua siiuaao. Vicsic a csia larra ara dcfroniar-ic con un ininigo dc cdra, un cclcrado dcsunano, incaaz dc conovcr-sc, vazio c carcccnic dc una dracna dc coniscraao. ANTNIO Soulc quc Vossa Craa icn-sc csforado nuiio c nuiio ara aicnuar scu rigoroso curso. Mas ja quc cndurccido clc sc nosira c quc ncio lcgal ncnIun nc livra do alcancc dc scu odio, oonIo ninIa acicncia ao scu furor c nc dcclaro arnado ara suoriar con grandc iranquilidadc dc alna a iirania c a colcra da sua. 104 DOCE Algucn da iniroduza o judcu logo na sala. SALAFINO oria ja sc cnconira. A vcn, scnIor. (Entu SIocI} DOCE Afasiai-vos, orquc clc ficar ossa dianic dc nos. SIylocl, o nundo cnsa, c cu ianlcn cono iodos, quc icncionas crsisiir ncssas rovas dc crucldadc soncnic aic uliina Iora do roccsso, dcois do quc, sc diz, iras nosirar-nos doura c considcraao nais raras do quc cssc gcsio dc crucldadc inculca. En vcz dc, agora, a nulia rcclanarcs una lilra dc carnc dcsic olrc ncrcador nao soncnic vais dizcr- nos quc o casiigo discnsas, cono, ainda, lcvado clo anor c o scniincnio dc Iunanidadc, crdoaras nciadc da dvida, aicndcndo s grandcs crdas quc csaran solrc clc uliinancnic, crdas caazcs dc dciiar or icrra un ncrcador rcal, c conassivos dc sua dcsvcniura dciar ciios dc lronzc c duros coracs dc cdra dc iurcos inflcvcis c dc iariaros s raiicas csiranIos do scrvio da nciga coricsia. Ora aguardanos rcsosia lranda; iodos nos, judcu. SHYLOCK Ja cus a Vossa Craa o quc rcicndo, cono jurci or nosso sanio Salado colrar o csiiulado cla nulia. Sc no ncgarcs, 105 quc con o risco scja das lcis c lilcrdadcs dc Vcncza. Dcccrio Iavcis dc crguniar-nc a causa dc cu rcfcrir un cso dc carnia a icr dc volia os ricos ircs nil durados. E cniao? Sc un raio a casa nc csiragassc, c ara cnvcncna-lo cu rcsolvcssc gasiar dcz nil ducados? Nao vos lasia scnclIanic rcsosia? Ha nuiia gcnic quc nao suoria ouvir grunIir un orco; ouiros, ao vcr un gaio, fican loucos; c ouiros, ainda, quc ao fanIoso canio da cornanusa a urina nao rcicn. quc a inrcssao, scnIora dos insiinios, vos faz odiar ou anar, cono aciccc. Para voliarnos ao quc crguniasics, vos dirci quc assin cono nao odcnos arcscniar razao saiisfaioria da aniiaiia dc un clo grunIido do orco, da daqucla cla visia dc un gaio ncccssario c inofcnsivo, da do ouiro cla inflada cornanusa, scndo fora ccdcrnos ao orolrio incviiavcl dc ofcndcrnos, quando nos virnos ofcndidos. dc igual nodo, nao sci dc ouira razao, ncn salcr qucro, sc nao for o odio inaio c a rcugnancia quc Aninio nc dcscria c quc nc lcva a crsisiir assin nuna dcnanda iao oncrosa. Dci-vos a rcsosia? DASSNIO Isso nao c rcsosia, Ioncn dc cdra, quc jusiifiquc a iua crucldadc. SHYLOCK Nao icnIo olrigaao dc scr anavcl no quc ic rcsondcr. 106 DASSNIO Acaso a noric dao os Ioncns a iudo o quc nao anan? SHYLOCK E qucn nao naiaria quanio odcia? DASSNIO Ncn ioda ofcnsa, dc rincio, c odio. SHYLOCK Cono! Conscniirias quc una scrc ic icassc duas vczcs? ANTNIO Por olscquio, rcflcii quc iraiais con un judcu. Dc ianio vos scrvira ir ara a raia c s ondas ordcnar quc sc alaiasscn; dc ianio vos scrvira ao fcro lolo crguniar solrc a causa dc icr fciio lalar o cordcirinIo airas da ovclIa; dc ianio vos scrvira aos alios inIos da nonianIa roilir quc o ioo agiicn c quc faan runor, quando a iorncnia do ccu os dcia inquicios... Sin, rinciro conscguircis rcalizar as coisas nais duras, do quc fora so qucrcrdcs alrandar c quc odc scr nais duro? scu coraao judcu. Por isso cu co nada nais lIc ofcrcccrdcs, ncn icniardcs qualqucr ouiro rccurso, nas dcrcssa nc julgardcs scgundo as lcis da icrra, dciando quc o judcu rcalizc o inicnio. DASSNIO En vcz dos icus ircs nil ducados dou-ic scis nil agora. 107 SHYLOCK Sc cssas nocdas iodas dcsscs scis nil ducados, divididas cn scis arics ficasscn, c cada una fossc un ducado, nclas nao iocara. Pcrsisio cn cigir a ninIa lcira. DOCE Sc icdadc nao nosiras, cono odcs cscrar cnconira-la? SHYLOCK Quc casiigo icnIo a icncr, sc nal algun cu fao? Possus nuiios cscravos, quc cono asnos, cacs c nulos iraiais, c quc cn scrvios cnrcgais vis c aljcios, sol a cscusa dc os Iavcrdcs conrado. Ja vos dissc quc os uscsscis, acaso, cn lilcrdadc? quc con vossas Icrdciras os casasscis? or quc suan sol fardos? quc lIcs dcsscis lciios iguais aos vossos? c iguarias quc cono ao vosso aladar soulcsscn? En rcsosia, dcccrio, nc dircis. Os cscravos sao nossos". Dc igual nodo vos dirci, cn rcsosia, quc cssa lilra dc carnc, quc ora cijo, foi conrada nuiio caro; cricncc-nc; Ici dc ic- la. Sc cssc dirciio nc ncgardcs fora con vossas lcis! Sao fracos os dccrcios dc Vcncza. E ora aguardo o julgancnio. Fcsondci-nc. dar-nc-cis o ncu dirciio? DOCE TcnIo o odcr dc dissolvcr a coric, sc Dclario, un jurisia nuiio douio quc nandci vir ara csiudar o caso, nao udcr cIcgar Iojc. 108 SALAFINO AcIa-sc a fora, scnIor, un ncnsagciro quc vos irouc carias dcssc douior; vcio dc Padua. DOCE Trazc-nc as carias; cIana o ncnsagciro. DASSNIO Quc c isso, Aninio? Alcgra-ic! Coragcn! Ha dc o judcu iirar-nc o sanguc, a carnc, os ossos, anics dc or nin crdcrcs una goia scqucr do rulro sanguc. ANTNIO Eu sou a ovclIa docnic do rclanIo, narcada ara a noric. O nais nirrado fruio cai da arvorc rinciro; o ncsno sc assa ora conigo. MclIor coisa, Dassanio, nao faras do quc vivcrcs ara o ncu ciiafio rcdigircs. (Entu Ncsssu, cn tucs dc cscuuo.} DOCE Visics dc Padua? Do Douior Dclario? NEFISSA Dc anlas as arics, ncu scnIor; Dclario sauda Vossa Craa. (Entcgu-Ic unu cutu.} DASSNIO Por quc anolas cssa faca con iania crsisicncia? SHYLOCK Para coriar a nulia do falido. 109 CFACIANO Nao c na sola do saaio, c na alna, judcu crvcrso, quc anola-la dcvcs. Mas nao sc acIa ncial algun, ncn ncsno cuiclo dc carrasco, quc a nciadc icnIa do coric dc iua dura invcja. As oracs nao odcn conovcr-ic? SHYLOCK Nao; ncnIuna dc quanias icu csriio udcssc concclcr. CFACIANO OI! Sc naldiio, incoravcl cao, c quc a jusiia scja acusada, so or icrcs vida. Quasc nc fazcs alalada a crcna, ara acciiar a idcia dc Piiagoras, dc quc as alnas dos lruios assar odcn ara o coro dos Ioncns. Tcu csriio dc cao c govcrnado or un lolo cnforcado or crinc dc Ionicdio. A alna ncfanda, ao sc cscaar da forca, cnirou cn ii, quando no vcnirc csiavas dc iua nac naldiia. Eis o noiivo dc so icrcs insiinios sanguinarios, fcrinos, csfoncados c vorazcs. SHYLOCK Sc nao conscgucs dcsfazcr o sclo dc ninIa lcira, or griiarcs ianio so cansas os ulncs. Cura cssc csriio, nocinIo, sc nao qucrcs quc aodrca. So vin aqui ara incirar jusiia. DOCE A caria dc Dclario rcconcnda-nos un jurisia crudiio c nuiio noo. Ondc csia clc? NEFISSA A fora, cscra, acnas, dc quc o nandcis cnirar. 110 DOCE Con iodo o gosio. Trcs ou quairo cssoas o iniroduzan na sala con a dcvida coricsia. Tonc conIccincnio, cnianio, a Coric, con o quc Dclario diz cn sua caria. ESCFIVO Salcra Vossa Craa quc ao rccclcr vossa caria cu nc cnconirava gravcncnic docnic. Mas jusiancnic cIcgada dc vosso cnissario cu rccclia a agradavcl visiia dc un jovcn douior dc Fona, dc nonc Daliasar. Eus- lIc o noiivo da conirovcrsia cnirc o judcu c o ncrcador Aninio; junios, conulsanos nuiios livros; clc csosa ninIa oiniao, quc, sccundada or scu rorio salcr cuja rofundidadc cu nao odcria clogiar suficicnicncnic anic a ninIa insisicncia, clc vos lcva, ara aicndcr, cn ncu lugar, ao cIanado dc Vossa Craa. Insisio junio dc Vossa Craa no scniido dc quc os scus oucos anos nao sirvan dc olsiaculo ara quc lIc vcnIa a faliar o dcvido arco, ois nunca iivc conIccincnio dc un coro iao noo con una calca iao vclIa. Enircgo-o ao vosso gracioso acolIincnio, na ccricza dc quc cssa rova scra a sua nclIor rcconcndaao." DOCE Ouvisics as alavras do crudiio Dclario. E cis quc nos cIcga o scu colcga, sc nao nc cngano. (Entu Pcu, cn tucs dc douto cn dcto.} Dai-nc a nao. Do vclIo Dclario foi quc vicsics? 111 PFCIA Sin, scnIor. DOCE Sois lcn-vindo. Asscniai-vos. do vosso conIccincnio a dissidcncia quc Iojc sc discuic cranic nossa coric? PFCIA ConIco os orncnorcs da cndcncia. Ondc csia o ncrcador? Qual c o judcu? DOCE Anlos aqui rcscnics. Esic c Aninio; csic, o vclIo SIylocl. PFCIA vosso nonc SIylocl? SHYLOCK Assin nc cIano. PFCIA Assaz csiranIa c a naiurcza dcssa vossa causa. Mas as lcis dc Vcncza nao vos odcn dcsaicndcr, sc crsisiis no inicnio. (A Antono.} Esiais inicirancnic ao disor dclc, nao c vcrdadc? ANTNIO Assin clc o roclana. PFCIA FcconIcccis a lcira? ANTNIO FcconIco-a. PFCIA , ois, rcciso quc o judcu sc nosirc clcncnic. SHYLOCK Consirangido or quc ncios, nao odcrcis dizcr-nc? 112 PFCIA A naiurcza da graa nao conoria conulsao. Coia a goia cla cai, ial cono a cIuva lcncfica do ccu. duas vczcs alcnoada, or isso quc cnaliccc qucn da c qucn rccclc. nais ossanic junio dos odcrosos, c ao nonarca no irono adorna nais do quc a coroa. O odcr icnoral o cciro nosira, airiluio do ncdo c najcsiadc, do rcsciio c icnor quc os rcis insiran. nas a graa nuiio alio scnrc aira das injuncs do cciro, ois scu irono no rorio coraao dos rcis sc firna; airiluio c dc Dcus; quasc divino fica o odcr icrrcno nos insianics cn quc a jusiia sc associa graa. Por iudo isso, judcu, conquanio csicjas lascado no dirciio, considcra quc so clos diiancs da jusiia ncnIun dc nos a salvaao conscguc. Para olicr graa iodos nos rczanos; c c cssa ncsna oraao quc nos cnsina a usar ianlcn da graa. Quanio dissc, foi ara niiigar o icu dirciio; nas, sc nclc insisiircs, o scvcro irilunal dc Vcncza Ia dc scnicna dar conira o ncrcador. SHYLOCK Quc os ncus aios nc caian na calca. So rcclano a alicaao da lci, a cna jusia coninada na lcira ja vcncida. PFCIA Nao odc o ncrcador agar a dvida? DASSNIO Podc, sin; dcosiio anic csia coric, clc, cssa inoriancia... nao, o dolro. Caso 113 isso ainda nao lasic, conroncio-nc a dcz vczcs agar a ncsna dvida, no quc cncnIo a calca, as naos, o rorio coraao. Caso, ainda, isso nao cIcguc, fica aicnic quc a nalcia vcncc, ncsic lciio, lisura. Assin, sulico-vos iorccr a lci una so vcz, ao ncnos; icndcs fora ara isso. Una injusiia cqucna concici, ara fazcrdcs una grandc jusiia, assin frusirando no scu inicnio a csic crucl dcnnio. PFCIA Nao c ossvcl; fora alguna odc cn Vcncza nudar as lcis vigcnics. Muiios alusos, anic un ial ccnlo, virian a insinuar- sc na rcullica. Nao odc scr. SHYLOCK Danicl vcio julgar-nos! Sin, un novo Danicl! O salio c jovcn juiz, cono cu ic acaio! PFCIA Por olscquio, nosirai-nc a lcira; qucro canina-la. SHYLOCK Aqui csia cla, nuiio rcvcrcndo douior; aqui csia cla. PFCIA Trcs inorics da dvida, SIylocl, ic ofcrcccn. SHYLOCK Un jurancnio! Un jurancnio! TcnIo no ccu un jurancnio. Podcria na alna lanar o fardo dc un crjurio? Ncn or ioda Vcncza. 114 PFCIA O docuncnio ja csia vcncido. Lcgalncnic odc rcclanar o judcu, or csics icrnos, una lilra dc carnc, quc clc coric dc junio ao coraao do ncrcador. Sc conassivo; acciia irilicada a inoriancia da dvida c crniic-nc rasgar o docuncnio. SHYLOCK Aos o vcrnos liquidado dc acordo con scus icrnos. Mosirasics scr juiz dc grandc ncriio; conIcccis lcn as lcis; foi nuiio clara a cosiao dc Ia ouco. Assin, iniino-vos, cla lci dc quc sois un dos ilarcs nais dignos, a cniiir o julgancnio. Juro cla ninIa alna quc ncnIuna lngua Iunana c caaz dc dcnovcr-nc dc ninIa dccisao. So qucro a lcira. ANTNIO Dc iodo o coraao sulico coric ronunciar a scnicna. PFCIA Pois quc scja. Consisic a dccisao cn rcarardcs o ciio ara a faca do crcdor. SHYLOCK OI nolrc juiz! OI ciraordinario jovcn! PFCIA Pois a inicnao c o csriio da lci csiao dc acordo con a cnalidadc coninada na lcira. SHYLOCK nuiio ccrio. OI juiz nicgro c salio! Quanio, quanio nais vclIo nao scras do quc aarcnias! 115 PFCIA Dcscolri, ois, o ciio. SHYLOCK Sin, o ciio", ial cono csia na lcira; nao c isso, nolrc juiz? Dcn junio ao coraao", sao scus icrnos clciios. PFCIA ccrio. Ja dciasics a jciio una lalana ara csar a carnc? SHYLOCK nao icnIo una. PFCIA E un cirurgiao, SIylocl, coniraiasics, ara cviiar quc Aninio a norrcr vcnIa, or gravc Icnorragia? SHYLOCK Esiiulado sc cnconira isso na lcira? PFCIA Ercssancnic, nao; nas quc inoria? Fora convcnicnic quc assin fizcsscis, so or caridadc. SHYLOCK Nao osso acIa-lo; isso nao Ia na lcira. PFCIA Mcrcador, icndcs algo a dcclarar? ANTNIO Muiio ouco; csiou ronio c rcarado. Dassanio, a nao. Adcus. Nao scja causa dc vos anofinardcs a dcsgraa quc adcci or vos, orquc a Foriuna, no ncu caso, sc nosira nais lcnigna do quc dc Ialiio. Scnrc cla crniic quc solrcviva o nscro oulcncia, 116 orquc vcr ossa con vincada fronic c olIos cavados a vclIicc olrc. Ela nc oua o sofrincnio longo dc scnclIanic dor. Fcconcndai- nc a vossa nolrc csosa c rclaiai-lIc cono Aninio norrcu; dizci-lIc quanio anor vos dcdicava c cnaliccci-nc dcois dc norio. E aos icrdcs coniado iudo o quc sc assou, cla quc julguc sc Dassanio nao foi, rcalncnic, anado. Nao lasiincis a crda dc un anigo, quc clc nao sc lasiina or icr ago a dvida or vos. Sc fundancnic nc coriar o judcu, no ncsno insianic dc coraao liquidarci ncu dcliio. DASSNIO Aninio, dcsosci una cssoa quc nc c iao cara quanio a roria vida. Mas cssa vida, a csosa, o nundo iniciro sao or nin avaliados ainda cn ncnos do quc iua cisicncia. Confornara-nc cn crdcr iodos, cn sacrifica-los a csic dcnnio, so ara salvar-vos. PFCIA Nao vos ficara nuiio agradccida vossa csosa, sc acaso aqui csiivcssc, ara ouvir cssa ofcria. DASSNIO Ano dcvcras ninIa nulIcr; nas dcscjara quc cla no ccu sc acIassc, ara quc udcssc incirar junio a algun odcr cclcsic quc dcnovcssc csic judcu canino. NEFISSA Foi lon dizcrdcs isso cn sua auscncia, ois, dc ouiro nodo, o lar ficara inquicio. 117 SHYLOCK Os naridos crisiaos sao dcssc jciio. TcnIo una filIa; nas rcfcriria quc cla casassc con un dos dcsccndcnics dc Darralas, a vc-la dcsosada con un dcsscs crisiaos. O icno corrc! Dai andancnio, or favor, ao lciio. PFCIA Pcricncc-ic una lilra aqui da carnc do ncrcador; a coric o rcconIccc, orquc a lci o crniic. SHYLOCK OI juiz nicgro! PFCIA E dcvcis rciira-la jusiancnic do ciio dclc; a coric o rcconIccc, orquc a lci o crniic. SHYLOCK OI juiz salio! Isso, sin, quc c scnicna! Vanos logo; rcarai-vos. PFCIA Un noncniinIo, acnas. Ha nais alguna coisa. Pcla lcira, a sanguc jus nao icns; ncn una goia. Sao alavras crcssas. Una lilra dc carnc". Tira, ois, o conlinado.iua lilra dc carnc. Mas sc acaso dcrranarcs, no insianic dc a coriarcs, una goia quc scja, so, dc sanguc crisiao, icus lcns c iuas icrras iodas, clas lcis dc Vcncza, ara o Esiado assarao or dirciio. CFACIANO OI juiz Ioncsio! Tona noia, judcu. quanio clc c salio! SHYLOCK A lci diz isso? 118 PFCIA Podcs vcr o icio. Fcclanasic jusiia; fica ccrio dc quc icras jusiia, ialvcz ncsno nais do quc dcscjaras. CFACIANO OI juiz salio! Tona noia, judcu. quanio clc c salio! SHYLOCK Ncssc caso, concordo con a roosia. quc nc agucn ircs vczcs a inoriancia da dvida, ficando o crisiao livrc. DASSNIO Eis o dinIciro. PFCIA Dcvagar! Jusiia ioial ara o judcu. Nada dc rcssa. So icn dirciio nulia csiiulada. CFACIANO O judcu! Quc juiz idnco c salio! PFCIA Disc-ic, assin, ara coriar a carnc. Mas nao dcrrancs sanguc, ncn anuics scnao o cso jusio dc una lilra, ncn nais ncn ncnos; ois sc rciirarcs nais ou ncnos do quc isso, o suficicnic ara dcia-la nais csada ou lcvc na roorao, cnlora, da vigcsina aric dc un olrc cscroulo; ou, ainda, sc a lalana cndcr un fio, acnas, dc calclo, or isso a vida crdcs, ficando os icus lcns iodos confiscados. CFACIANO Un scgundo Danicl, judcu, un novo Danicl! Agora, cao, cguci-ic firnc. 119 PFCIA Por quc o judcu arou? Colra iua dvida. SHYLOCK Dai-nc o ncu caiial c dciai- nc ir. DASSNIO Ja o irouc aqui, ara isso; iona-o logo. PFCIA Fccusou-o anic a coric, alcriancnic. Vai rccclcr jusiia c a lcira, acnas. CFACIANO Un scgundo Danicl! Ouiro Danicl! Judcu, nuiio olrigado or nc Iavcrcs cnsinado cssc nonc. SHYLOCK Nao rccclo ncn ncsno o ncu dinIciro? PFCIA So rccclcs a cna coninada, quc con risco rorio dcvcs colrar, judcu. SHYLOCK Quc o dialo, ncssc caso, o roicja! Nao nc agrada coniinuar a crdcr aqui ncu icno. PFCIA Escra a, judcu! A lci ainda icn ouiras rcicnscs a icu rcsciio. Diz a lci dc Vcncza, crcssancnic, quc sc a rovar sc vicr quc un csirangciro, or roccssos dircios ou indircios, aicniar conira a vida dc un dos ncnlros dcsia conunidadc, Ia dc a cssoa or 120 clc assin visada, asscnIorcar-sc da nciadc dos lcns dcssc csirangciro, indo a ouira aric ara os cofrcs ullicos. A vida do ofcnsor ncrcc fica do dogc, acnas, conira os voios iodos. Digo, ois, quc ic cnconiras ncssc caso, ois quc sc iorna nanifcsio c claro quc, usando dc roccssos indircios, c dircios ianlcn, conira a cisicncia do acusado inicniasic Assin, incorrcs na cna coninada. Agora, ajoclIa-ic c ao dogc inlora quc ic dc o crdao. CFACIANO Inlora-lIc o conscniincnio ara odcrcs ic cnforcar. Alias, sc iodos os icus lcns ja assaran ara o Esiado, nao discs ncn do rco dc una corda. Assin, o Esiado c quc icra cssc nus. DOCE Para quc vcjas cono nosso csriio c difcrcnic, a vida ic conccdo anics dc na cdircs. A nciadc dc quanio icns cricncc agora a Aninio. A ouira aric, a do Esiado, rcduzida cla Iunildadc odc scr a nulia. PFCIA Nao ara Aninio; nulia ara o Esiado. SHYLOCK Nao, a vida ianlcn; nao crdocis nada. Tirais-nc a casa, sc a rivais do csicio no qual cla sc firna; da cisicncia ja nc rivasics, quando nc dciasics scn os rccursos con quc nc susicnio. 121 PFCIA Aninio, quc odcis fazcr or clc? CFACIANO Dar-lIc una corda graiis, iao- soncnic. ANTNIO Sc ncu scnIor, o dogc, c ioda a coric quiscr crdoar a nulia da nciadc dc scus lcns, saiisfciio nc dcclaro sc a ouira nciadc clc dciar conigo, quc aos a sua noric, ao cavalIciro rcsiiiuirci quc lIc raiou a filIa. Mais duas condics inonIo, ainda. quc, or cssc favor, agora ncsno crisiao clc sc iornc, c quc cn rcscna dcsia coric clc firnc un docuncnio cn quc dcclarc quc, or noric, dcia iodos os scus Iavcrcs ara a filIa c scu filIo Lourcno. DOCE Ha dc fazc-lo; sc nao, rciiro-lIc o crdao dc Ia ouco. PFCIA Judcu, csias conicnic? Quc rcsondcs? SHYLOCK Esiou conicnic. PFCIA Eniao rcdigi logo a aia, cscrivao, dc doaao dos lcns. SHYLOCK Pco-vos crnissao dc rciirar- nc; nao nc sinio disosio. A casa cnviai-nc a aia, ara assina-la. DOCE Dcn; rciira-ic; nao dcics dc fazc- lo. 122 CFACIANO Ao laiizado, dois adrinIos vais icr. Sc o juiz cu fossc, nais dcz icrias iido, ara cnviar-ic, nao ara a fonic, nas ara o ailulo. (Su SIocI.} DOCE Convido-vos, scnIor, insianicncnic, ara ccar conigo. PFCIA Mil dcsculas co a Vossa Crandcza; nas rcciso ariir ainda csia noiic ara Padua, razao or quc rcciso sair logo. DOCE Lasiino nao disordcs dc nais icno. Aninio, rcconcnsa o gcniil-Ioncn cono udcrcs; ois, scgundo cnso, dcvcs csiar- lIc nuiio agradccido. (Sucn o dogc, os scnudocs c o scqto.} DASSNIO Mui digno cavalIciro, cu c csic anigo, graas ao vosso alio salcr, ficanos Iojc aliviados dc una cna gravc. Cono Ionorarios, os ircs nil ducados quc ao judcu nos dcvanos, vos danos ara rcconcnsar vosso iralalIo. ANTNIO E vos ficanos dcvcdorcs scnrc dc anizadc c scrvios. PFCIA Mui lcn ago ja csia qucn saiisfciio sc dcclara. Por vos icr lilcriado, considcro-nc saiisfciio c, con isso, fariancnic 123 ago dc iudo. Esriio nao icnIo ncrccnario. Sulico-vos, acnas rcconIcccr-nc, quando nos rcvirnos. Passai lcn; c, con isso, nc dcsco. DASSNIO Caro scnIor, foroso. c quc cu insisia. Acciiai dc nos dois una lcnlrana, cono iriluio, nao cono salario. Duas coisas fazci-nc, or olscquio. concordar con o quc co c dcscular-nc. PFCIA Insisiis nuiio ara quc cu rccusc. (A Antono.} Acciio vossas luvas; Ici dc usa-las cono rccordaao. (A Hussuno.} Acciiaria dc lon grado cssc ancl, or anor vosso. Nao rciircis a nao. Lcnlrana alguna nc scrvira, scnao acnas cssa. DASSNIO Esic ancl, lon scnIor? Nao valc nada. VcrgonIa fora vir a ofcrcccr-vo-lo. PFCIA Ouira coisa nao qucro a nao scr isso. E agora Sinio quc colio o ancl. DASSNIO Esiino-o acina do valor inirnscco. Dou-vos o ancl nais caro quc cn Vcncza, or rcgao, cnconirar nc for ossvcl. Esic, soncnic, nao darci. crdoai-nc. PFCIA En roncssas, scnIor, sois gcncroso, vcjo-o lcn. Dc conco, nc cnsinasics a cdir; nas agora so arccc quc nc cnsinais dc quc nancira cu dcvo rcsondcr aos quc cdcn. 124 DASSNIO Mui londoso cavalIciro, csic ancl c una lcnlrana dc ninIa roria csosa. quc, no insianic dc no cnircgar, nc fcz rcsiar a jura dc quc nunca o daria, ncn vcndcra, ncn nunca o crdcria. PFCIA Essa dcscula ja icn scrvido ara sc cinircn nuiios Ioncns dc dar un lon rcscnic. Sc nao for una iola vossa csosa, quando vicr a salcr aic quc onio fiz jus a cssa lcnlrana, ccriancnic nao Ia dc vos dicar odio inlacavcl, so or no icrdcs dado. Passai lcn. (Sucn Pcu c Ncssu.} ANTNIO ScnIor Dassanio, dai-lIc o ancl, vos co. Quc o ncu afcio c scu ncrccincnio vcnan nisio a oiniao dc vossa csosa. DASSNIO Corrc, Craciano; vc sc ainda o alcanas. Da-lIc o ancl, c sc for ossvcl, lcva-o ara a casa dc Aninio. Vai dcrcssa! (Su Gucuno.} Vos c cu, agora, ara la ircnos. Anlos voarcnos ananIa lcn ccdo ara Dclnonic. Vanos logo, Aninio! (Sucn.} 125
Cena II
Unu uu. Entun Pcu c Ncssu.
PFCIA Vc ondc o judcu nora c cnircga- lIc a aia, ara ionar a assinaiura dclc. Pariircnos noiic; dcssc nodo odcrcnos cIcgar a casa un dia anics dos dois naridos. Muiio alcgrc Lourcno vai ficar visia da aia. (Entu Gucuno.} CFACIANO Caro scnIor, lon foi quc vos acIassc. ScnIor Dassanio, aos nclIor canc, vos cnvia csic ancl c vos convida ara janiar con clc. PFCIA Isso c inossvcl; nas clo ancl lIc fico agradccido; dizci-lIc isso, vos co. E agora, o olscquio nc fazci dc indicar a csic nancclo a casa dc SIylocl. CFACIANO Dc lon grado. NEFISSA Una alavra, ncu scnIor, convosco. (A utc, u Pcu.} Qucro vcr sc 126 ianlcn olicr consigo do ncu narido o ancl quc clc jurara irazcr scnrc no dcdo. PFCIA Isso c ccricza. Vanos ouvir as juras cosiunciras, dc quc a Ioncns os ccdcran. Mas nos duas os coniradiiarcnos, anulando scus roicsios solcncs. Vanos logo! Ja salcs ondc dcvcs cnconirar-nc. NEFISSA Caro scnIor, qucrcis nosirar-nc a casa? (Sucn.} 127
ATO V Cena I
Hcnontc. Unu uucndu quc uu du u cusu dc Pcu. Entun Loucno c Jcsscu.
LOUFENO A lua lrilIa. Nuna noiic assin, quando a lrisa lcijava dc nansinIo as arvorcs, scn quc csias sussurrasscn; nuna noiic cono csia, so arccc, Troilo as nuralIas cscalou dc Troia c nandou a alna ara as icndas grcgas, ondc Crcssida csiava. JESSICA Nuna noiic cono csia Tislc ansiosa nui dc lcvc clo orvalIo assava, icndo a sonlra visio do lcao anics dc vcr a fcra, c assusiada fugiu. LOUFENO Foi nuna noiic ial cono csia quc Dido, con un rano dc salguciro na nao, na raia infcnsa sc osiou, accnando ara o ananic quc voliassc a Cariago. JESSICA Nuna noiic ial cono csia, Mcdcia as crvas nagicas aanIou, orquc o vclIo Tcsao fizcssc voliar nocidadc. 128 LOUFENO Nuna noiic ial cono csia, Jcssica dcia a casa do oulcnio judcu, cn conanIia do nanorado rodigo, corrcndo dc Vcncza a Dclnonic. JESSICA Nuna noiic ial cono csia, Lourcno lIc jurou quc a anava loucancnic, a alna roulando-lIc con jurancnios nil, scndo ccricza quc iodos cran falsos. LOUFENO Nuna noiic ial cono csia, a gcniil c ralIadora Jcssica caluniou scu nanorado, quc lIc crdoou dc iodo. JESSICA Dcscjara rcicr-vos ioda a noiic, sc ficasscnos aqui sozinIos; orcn ouo assos. (Entu Estcuno.} LOUFENO Qucn nos cIcga na noiic silcnciosa? ESTFANO Un anigo. LOUFENO Un anigo? Quc anigo? Vosso nonc, ncu anigo, ois nao? ESTFANO Mcu nonc c Esicfano. TcnIo a dizcr-vos quc ninIa scnIora cn Dclnonic csiara anics do dia. Ela anda a crcorrcr as cruzcs sanias, nas quais sc ajoclIa c rcza, orquc ossa icr Ioras dc casada cn iudo loas. 129 LOUFENO Qucn vcn con cla? ESTFANO Un crcniia sanio, iao- soncnic, c a cnrcgada dcla. E agora nc dizci, or olscquio. ja sc cnconira dc iornada ncu ano? LOUFENO Nao, ncn icnos noicia alguna dclc. Mas, Jcssica, cnircnos logo c vanos rcarar-nos ara dar a nossa ana as loas- vindas con ioda a ccrinnia. (Entu Lunccoto} LANCELOTO Ola, ola! Qucn vivc? Ola, ola! LOUFENO Qucn c quc csia cIanando? LANCELOTO Ola! Nao visics ncsirc Lourcno? Ola, ncsirc Lourcno! LOUFENO Dasia dc griios, Ioncn. Aqui csiou. LANCELOTO Ondc? Ondc? Ola! LOUFENO Aqui. LANCELOTO Dizci-lIc quc cIcgou da aric dc ncu ano un osiilIao con o corno cIcio dc loas noicias. Mcu ano csiara aqui anics do nasccr do dia. 130 LOUFENO Mcu coraao, cnircnos, ara a vinda dos aircs cscrar. Mas, ara quc? Anigo Esicfano, anunciai a dcniro, or favor, quc vossa ana vai cIcgar, c irazci ara ca iodos os nusicos. (Su Estcuno.} Cono dornc iranquilo o luar no lanco! Scnicno-nos aqui c consinianos quc nos ouvidos nos cncirc a nusica. O iranquilo silcncio c a noiic scrvcn ara rcalar una Iarnonia ancna. Scnia-ic aqui, Jcssica, c olscrva cono sc acIa o soalIo do ccu iodo incrusiado dc cdacinIos dc ouro ciniilanic. Nao Ia csircla, or ncnor quc scja, dc quanias a conicnlas, quc cn scu curso nao canic cono un anjo, cn consonancia con os qucrulins doiados dc olIos noos. Na alna inorial cssa Iarnonia cisic. Mas cnquanio csias vcsics iransiiorias dc argila a cnvolvcn nuiio iniinancnic, nao odcnos ouvi-la. (Entun nscos.} Vindc, ola! c con un Iino dcscriai Diana. Con ions suavcs alalai o ouvido dc vossa ana c fazci quc a casa volic ao son dc vossa nusica. (Mscu.} JESSICA Nunca nc dcia alcgrc a suavc nusica. LOUFENO quc icndcs csriios aicnios. Vcdc cono roccdc una nanada sclvagcn c inciuosa, ou alcgrc lando dc oiros 131 nao donados. loucos salios dao scn arar, nugindo c rclincIando cono os lcva a fazcr o qucnic sanguc. Mas sc o son dc un clarin, acaso, cscuian, ou sc lIcs fcrc as ouas qualqucr nusica, noiarcis cono csiacan dc rccnic, crcssao dc doura a rcflciir-sc-lIcs no olIar sclvagcn, cla docc fora, iao-soncnic, da nusica. Por isso dissc o ocia quc Orfcu iinIa o odcr dc airair con scu canio as rorias cdras, as arvorcs c as ondas, visio cono nao Ia nada inscnsvcl, crucl c duro a quc nao ossa a nusica, con o icno, nudar a naiurcza. O Ioncn quc nusica cn si ncsno nao iraz, ncn sc conovc anic a Iarnonia dc agradavcl ioada, c inclinado a iraics, iao-so, c a roulos, c a iodo csiraiagcna, dc scniidos oliusos cono a noiic c scniincnios iao cscuros quanio o rclo. Dc un Ioncn assin dcsconfiai scnrc. Ouvi a nusica. (Entun Pcu c Ncssu c sc conscuun u dstuncu.} PFCIA cn casa aqucla luz. Cono a cqucna candcia cIcga longc con scus raios! Dcssc nodo, no nundo corronido lrilIa una loa aao. NEFISSA Sc a lua lrilIa, nao vcnos a candcia. PFCIA A naior gloria olscurccc a ncnor; un sulsiiiuio lrilIa ial cono o rci, cnquanio 132 crio nao vcn o rci ficar. cniao sc cscoa iodo o scu lrilIo cono o rcgaiinIo na incnsidadc da agua. Escuia! Musica! NEFISSA ScnIora, c vossa a nusica, da casa. PFCIA A londadc das coisas, vcjo-o agora, dccndc do noncnio. Esics acordcs soan nclIor dc noiic quc dc dia. NEFISSA O silcncio, scnIora, lIcs cnrcsia scnclIanic viriudc. PFCIA Os corvos canian cono a coiovia, quando ningucn os ouvc, csiando cu ccria dc quc sc ao rouinol fossc ossvcl caniar dc dia, quando os gansos grasnan, nao assaria or nais Ialil nusico do quc a roria carria. Quanias coisas o icno faz cIcgar csiaao roria; crfciao c ao ncrccido cncnio! Silcncio! A lua csia dornindo ao lado dc Endiniao; nao dcvcnos dcscria-la. (Ccssu u nscu.} LOUFENO Sc nao nc cngano nuiio, c a voz dc Porcia. PFCIA ConIccc-nc ial cono o ccgo ao cuco, soncnic cla voz. 133 LOUFENO Sois nui lcn-vinda, cara scnIora. PFCIA O icno nos gasianos con rczas, ara quc nossos naridos udcsscn scr fclizcs, cscrando quc lIcs Iouvcsscn sido rovciiosas as nossas oracs. Ja rcgrcssaran? LOUFENO Nao, ainda; orcn un ncnsagciro acalou dc irazcr-nos a noicia dc quc clcs vcn cIcgando. PFCIA Enira, Ncrissa; avisa os criados quc nao dccn ncnIuna dcnonsiraao dc quc csiivcnos fora; ncn vos, Lourcno. c vos ianlcn, Jcssica. (Sons dc tonIctu.} LOUFENO Vosso csoso cIcgou; ouo ironlcias. Nada icnais, scnIora, quc nao sonos coniadorcs dc Iisiorias. PFCIA Afigura-sc-nc a noiic cono un dia un ianio cnfcrno; so un ouco nais alido. un dia ial cono o dia, quando o sol sc cscondc. (Entun Hussuno, Antono, Gucuno c scqto.} DASSNIO Tcrcnos dia junio con os aniodas, sc na auscncia do sol aarcccrdcs. 134 PFCIA Luz qucro scr lcviana, nas csosa lcviana nao scrci, quc una consoric lcvc dcia o narido nui csado, o quc, or nin, nunca scra Dassanio. Mas, ncu scnIor, sois nui lcn-vindo a casa. DASSNIO Olrigada, scnIora. Ao ncu anigo dai acolIida afavcl. csic o Ioncn, c Aninio, a qucn nc sinio nuiio rcso or favorcs inuncros. PFCIA Fcalncnic, dcvcis csiar rcso a clc nuiio c nuiio, ois, scgundo nc consia, clc ja csicvc nuiio rcso or vos. ANTNIO Mas nao dc jciio quc inossvcl nc fossc lilcriar-nc. PFCIA ScnIor, sois nui lcn-vindo nossa casa. E cono isso vos Ia dc scr rovado nao or alavras sinlcsncnic, corio dcsdc ja ncu discurso laudaiorio. CFACIANO (u Ncssu} Juro-vos cla lua quc ali vcnos, sois injusia conigo. ccrio. dci-o ao cscrivao do juiz. Mas dcscjara quc casirado clc fossc scn dcnora, ja quc conigo vos zangais agora. PFCIA Esiao lrigando? Ja! Qual c o noiivo? 135 CFACIANO Una orla dc ouro, ancl nuiio nodcsio, quc cla nc Iavia dado, c dc ocsia ara o nundo ial cono cssas scnicnas dc cuiclciro, cscriias nuna faca. Ana-nc c nao nc dcics." NEFISSA Por quc causa dc ocsia falar ou dc scu rco? Mas jura nc fizcsics, no noncnio cn quc vo-lo cnircguci, dc quc o Iavcrcis dc usar cnquanio vida vos rcsiassc, c quc convosco ao iunulo clc iria. Nao or nin, nas or vossos jurancnios dcvcrcis guarda-lo con rcsciio. Ora, da-lo ao cscrivao! Dcus c qucn salc quc cssc cscrivao janais Ia dc icr larla. CFACIANO Sin, caso viva c cIcguc a ficar Ioncn. NEFISSA Sc una, nulIcr cIcgar a ficar Ioncn. CFACIANO Juro or csia nao, dci-o a un nancclo, un ncninoic, un iio cnfczadinIo, dc iua aliura, quasc, quc scrvia dc cscrivao ara o juiz. Era falanic, cdiu-nc o ancl guisa dc salario, scn quc cu udcssc rccusar-nc a dar- lIo. PFCIA Nao roccdcsics lcn dcvo scr franca assin vos scarando do rinciro nino dc vossa csosa, dc una joia quc no dcdo vos fora colocada con jura fcrvorosa c, ois, iornada carnc dc vossa carnc, cono cnllcna dc 136 consiancia c lcaldadc. Igual lcnlrana dci cu a ncu anor aqui rcscnic c o fiz jurar quc nunca o dciaria. Aircvo-nc a jurar no lugar dclc quc janais dciaria quc do dcdo lIo iirasscn, or iodo o ouro do nundo. Sin, Craciano, con isso a vossa csosa iananIa causa dc irisicza dcsics quc, cn scu lugar, cu ficaria louca. DASSNIO (u utc} Fora nclIor coriar a nao csqucrda c jurar quc crdi o ancl na luia. CFACIANO Pois o ScnIor Dassanio fcz rcscnic do scu ancl ao juiz, quc lIo cdira c, ccrio, o ncrcccra. Foi ncssa Iora quc o ajudanic do juiz, o ial ncnino quc ianio sc csforara na cscriiura, quis quc cu lIc dcssc o ncu, nao acciiando ncn o ano ncn o noo ouira lcnlrana, scnao os dois ancis. PFCIA Quc ancl lIc dcsics, ncu scnIor? Nao o ncsno, ccriancnic, quc dc nin rccclcsics? DASSNIO Sc cu udcssc acrcsccniar falia una ncniira, vo-lo ncgara agora. Mas lcn vcdcs. nao icnIo o ancl no dcdo; ja sc foi. PFCIA Vazio, assin, dc fc c o vosso falso coraao. Pois cu juro quc nao Ici dc sulir ao vosso lciio scn quc vcja dc novo o ncu ancl. 137 NEFISSA Ncn cu ao vosso, cnquanio o ncu nao vir. DASSNIO Qucrida Porcia, sc soulcsscis a qucn cu dci o ancl, sc soulcsscis or qucn cu dci o ancl, c o noiivo or quc cu dci o ancl, c cono a coniragosio cu dci o ancl, quando nada scrvia, afora o ancl cono lcnlrana nossa, alaicrcis o vosso dissalor, icnIo ccricza. PFCIA Sc a viriudc soulcsscis dcssc ancl, ou rczasscis a dona dcssc ancl, ou a vos rorio, qual dono dcssc ancl, rcscnic nao farcis dcssc ancl. Quc Ioncn icria Iavido, dc ial nodo falIo dc scnso, quc, sc un ouco, ao ncnos, dc ardor nosirasscis na dcfcsa dclc, crsisiissc, inudcnic, na colia dc algo csiinado cono una rclquia? Ncrissa c quc csia ccria. aosio a vida cn cono o ancl foi dado a alguna dana. DASSNIO Por ninIa Ionra, scnIora, or ninIa alna, nao a nulIcr, nas a un douior jurisia quc dc nin rccusou ircs nil ducados c nc cdiu o ancl, quc cu, scn rcscrvas, lIc dcncguci, dciando quc ariissc dcsgosioso or isso, clc quc a vida naqucla Iora a csic anigo rcsiiiura. Quc vos dirci, qucrida? Foi forado quc cnos dclc nandci un ncnsagciro, ara cnircgar-lIc o ancl; confuso csiava dc gcniilcza c cjo, nao qucrcndo quc a ingraiidao udcssc a 138 Ionra nancIar-nc. Pcrdao, qucrida, ois or csics luncs alcnoados da noiic, sc iivcsscis csiado la, ccricza icnIo lcna dc quc o ancl nc icrcis rcclanado, ara ao digno douior dar dc rcscnic. PFCIA Quc cssc douior janais cn casa nc cnirc, ois scndo o ossuidor da joia rara quc cu arcciava ianio c quc nc Iavcis jurado conscrvar, dar-sc-ia o caso dc cu nc nosirar cn rclaao a clc lilcral cono vos, scn quc udcssc ncgar-lIc quanio c ncu. o rorio coro, ncu lciio dc casada. Ainda Ici dc acIa-lo, icnIo ccricza. Nao durnais, orianio, una noiic, scqucr, fora dc casa; vigiai-nc qual ouiro Argo, ois no caso dc o nao fazcrdcs, sc cu nc vir sozinIa, or ninIa Ionra, quc ainda nc cricncc, Ici dc fazcr dcssc douior iao digno conanIciro dc lciio. NEFISSA E cu do cscrivao. Tcndc cuidado, ois, dc nao dciar-nc sol ncu rorio anaro. CFACIANO A vosso gosio. Mas o cscrivao rccisa usar naronla; sc nao lIc dciarci a cna ronla. ANTNIO Sou a causa infcliz dcssas qucrclas. PFCIA Nao vos alorrcais, scnIor, con isso, ois sois lcn-vindo dc qualqucr nancira. 139 DASSNIO Porcia, crdoa a involuniaria ofcnsa; anic os ouvidos dcsics ncus anigos juro- ic clos icus iao lindos olIos, nos quais cu nc rcvcjo... PFCIA Tonai noia! Nos ncus olIos dolrado clc sc cncrga. una vcz cn cada olIo. O jurancnio ncrccc nuiio crcdiio, firnado, cono csia, no scu dulo. DASSNIO Nao; cscuia-nc. dcsia vcz nc crdoa c, or ninIa alna, juro janais quclrar un jurancnio. ANTNIO ja cncnIci una vcz o rorio coro cla foriuna dclc; c a nao icr sido cssa cssoa quc ficou dc ossc do ancl dc vosso csoso, ncsic insianic crdido clc csiaria. Ora a roria alna nc dccido a cncnIar, cla ccricza dc quc, conscicnicncnic, vosso csoso nao quclrara janais qualqucr roncssa. PFCIA Scrcis, ois, scu fiador. Enircgai- lIc isio, c cdi-lIc quc scja nais zcloso. ANTNIO ScnIor Dassanio, agora ircis jurar-nc quc csic ouiro ancl scra nais lcn guardado. DASSNIO Pclo ccu! o quc cu dci ao ial douior! 140 PFCIA Dclc o ganIci. Pcrdoa-nc, Dassanio; nas, ara isso, o douior dciiou conigo. NEFISSA Pcrdoa-nc, ianlcn, gcniil Craciano; nas o cscrivao do juiz, o cnfczadinIo, or igual rco, na assada noiic, dciiou ianlcn conigo. CFACIANO Quc aconiccc? Isso cquivalc a conscriar csiradas cn lcno csiio, quando iransiiavcis iodas clas csiao. Cono! Tornano-nos dcsonrados, scn isso ncrcccrnos? PFCIA Nao scjais iao grossciro. Esiais crlcos. Vcdc csia caria c lcdc-a nais dc csao; vcio dc Padua, cscriia or Dclario. Vcrcis or cla quc o douior jurisia foi Porcia, c o cscrivao dclc, nada ncnos do quc Ncrissa. Podcra Lourcno ccriificar-vos dc quc nos ariinos logo dcois dc vos c quc acalanos dc cIcgar. Nao cnirci ainda cn casa. Aninio, sois lcn-vindo. TcnIo algunas noicias ara dar-vos, quc uliraassan qualqucr ccciaiiva. Alri csia caria; ncla vcrcis quc ircs galccs dos vossos suliiancnic vicran icr ao orio, con carga nui valiosa. Nao vos digo dc quc nodo csia caria s naos nc vcio. ANTNIO Esiou scn fala. DASSNIO O douior crcis vos, c cu nao vos conIcci? 141 CFACIANO Cono! rcis vos o cscrivao quc qucria dcsonrar-nc? NEFISSA Mas o cscrivao quc nunca fara isso, salvo sc clc cIcgar a ficar Ioncn. DASSNIO Dclo douior, dividircis conigo ncu lciio dc casado; csiando cu longc, con ninIa csosa odcrcis dciiar-vos. ANTNIO Dcsics-nc vida, cara dana, c os ncios con quc vivcr, ois lcio ncsia caria a nova ccria dc quc ncus navios a lon orio cIcgaran. PFCIA Eniao, Lourcno? Mcu cscrivao vos irouc loas novas. NEFISSA Quc clc Ia dc ouvir scn quc nc aguc csoriula Para vos c Jcssica c csia cscriiura dc doaao do judcu oulcniissino, quc vos lcga, or noric, scus Iavcrcs. LOUFENO Cara dana, fazcis cIovcr nana nos assos dos faninios. PFCIA Ja vcn roina a nanIa, nas ccricza icnIo lcna dc quc nao vos acIais inicirancnic saiisfciios con quanio Ia succdido. Por isso cnircnos, ara quc crgunias nos dirijais scn ausa c nos ossanos rcsondcr-vos a iudo con vcrdadc. 142 CFACIANO Faanos isso; c scja csia a rincira crgunia quc Ia dc rcsondcr a ninIa Ncrissa, aos rcsiar o conronisso. Sc ficanos dcscrios dcssc jciio nais un dia, ou sc vanos ara o lciio, a fin dc arovciiarnos csic razo da noiic quc ja sc acIa cn ianio airaso. Por nin, sc fossc dia, cu dcscjara quc nos cIcgassc logo a noiic avara, orquc dornir udcssc un locadinIo con o cscrivao do douior, o cnfczadinIo. Nada Ici dc, ora, guardar con nais cuidado do quc o ancl dc Ncrissa iao rczado. (Sucn.} 143
coylcfi 2000 Fidcndo Casiigai Morcs
Vcrsao ara cDool cDoolsDrasil.con
__________________ Agosio 2000
Proilido iodo c qualqucr uso concrcial. Sc vocc agou or cssc livro VOCE FOI FOUDADO! Vocc icn csic c nuiios ouiros iiulos CFTIS dircio na fonic. www.cloolslrasil.con