.

1934

''''
, 1934
4.

a a ,
a ,
, .
, , , ,
, .


,
, ,
.

I
II
III .
1


Heureuses les poques comme la
ntre, qui ont une tche immense a
accomplir! Heureux les hommes qui
succombent sous le poids d' une
glorieuse fatigue! Cela est mieux que
de succomber sous l'ennui du nant,
ou de contempler tristement l'oeuvre
accomplie par d' autres.
Romain Rolland
,
. . ,
, ,
, , .
, , , . , ,
,
.

. .
, , ,
,
.
. .
,
,
. , , '' '' ''
''.
,
, .
,
-
. , ,
1670 .
, .
, ''
... '' (),
.
, , ,
, ,
.

, ,
?
,
, .
XI ,

. ,
, . ,
, .
-, - . , . .
, ,
2

 ,
.

..
,
.
, ,
.
, , , , . . .
, , ,
, , ,
.

. , ,
, ,
, ,

.
:
. , ,
.
. ,
.
, , , , .

. 1794
, , ,
, 1572 ..
, -, , .
: , , , .:
.
, , ,
, . , . .
1828 .
, 1837 .
, -, ,
. ,
,
priori

,
, 527.
, . .

.
453, ,
. (, ,
. . , , .) (,
.).
, .
- ,
- , ,
,
552 .
, , ,
3

 .
. , .
, , ,
, , , ,
.
, , ,
. ,
, .


.

.
, - . .
.
,
1786, 1815,

, ,
1855 .
, . .
. , ,

.
, , , 100
-- , . -.
: , , ,
, : , , , : ,
, . , . , , ,
, .
, , ,
, , ,
, .
, ?

.

,
. ; ,
,

. ,
, , -, .
.
.
, , , .

, .
, , , , , ?
,
. , . , ,
.
, , ,
, ,
, .

, .
.
4


, ,

, ,
, .
,

-. , ,
1842 .
.
, , , , , ,
, , , , , .

. .
, , ,
, !


, .
,
. , .
, ,
-
.
,
, .
, ,
, , , X. .
, XIX , , ,
, ,
.
, .
.

, . :
,

. , ,
.
,

,

.
,
.

. , , , .
, , ,
, , , , . ,
, ,
.
, ,
. , .
,
5

. , , , , ,
, , .
.

. . . , .
80 . ,
. , ,
, ,
- .
,
. , . .
.
. ,
. . ,
, , .
.
. .
. ,


.

, , .
,

.
- .
.
: ,
.
, ,
. ,
, , , ,
, .
,
.

.
, -,
, , .
.
, , , , ,
, , I . 96 . 1927: ''
,
''. -
, .
, ,

,
, . .
.
.

( - -)
.
6

 , , ,
.,
, , , ,
, , , ,
.
, ,
,
, 1907 , -
. , 1400 ,
, ..
, . . ,
,
1200 . - , ,
, . 2400 .
. . 4000 . . , ,
, ,
, ,
, , . .
.

,
, ,

''''
.
, ,
,
.

. , . ,
, , , ,
, ,
.


. , ,
.
. .

: , , , ,
. .
. .
, -
.

- . , .
,
.
,
'''', ,
- .
.

. , ,
7

 , ,
.
,
.
, , , , ,
, , ,
.
, ,
. ,
, , , ,
.
, 1870, . ,
, . 1349 1354 , ,
, . ,
1888. . , ,
,
, ,
,
'' ,
'',
. , '' , ()
,
.
. ;
,
. , ,
. .
;
-''... ,
.
,
.
. . . .
. . , : '',
, , , ,

, ''.

. (, .
).
, ,

, , ,
, ,
. ,
, , ,

. (
. ),

. , , ,
, ,
. . . '' ''.

, . 1725
.
,
. ,
,
, ,
8

 '' '', ,
'' , .
.
, , , ''
, ,
, ,
, , ,
, , .
. - ,
, , , ,
.
'''' , ,
,
,
. ,
, !
, I, .
, , ,
.
, ,
.
. ,
, . .
, !


, '' '' ,
, ,
, .
( )

.

, ,
. ,
.
II
,
, .
,
. , () ,
, . ,
.
, 272 . ,
,
, ,
, , 200, ,
, V , ,
, .
, (XXXIV, 52),
, , ,
, . .
9

 .
- , .
. , ,
168, , , ,
, .
, ,
, (XXXI, 8,10)
, , ( ), ..,
, , , .
.
. ,
, , ,
,
, , ..,
'''' , .
,
.
, , ,
, ,
, ,
.
, , .
, .

, , , ,
, , , ,
.
,
, , ; , , .
.
. .
. , , .
,
, : Graecia capta
ferum victorem cepit: et artes intulit agresti Latio. .
, , d. Reinach-,
, , ,
. , ,
, j .
Burnet: Greek Philosophy, ius gentium-. , ,
, , ,
, j .
, , ,
,
, ,
,
,
, , ,
,
, -
, .
. . ,
, . ,
.
10

 , ,
(Montesquieu, De l' Esprit des Lois,tome II, livre XXX. 7, 6).
, , . ,
, IV , ,
, .
, , 11. 330 .
, , , 300.000
. , ,
, , ,
, , '' '' ,
, , .
- . . ,
, , .. , 395, ,
.
, -,
, 399.
. , 476, , ,

, , ,
, , , ,

,
, , 7 .
, , ,
.
, ,
. .
, .
, . , ,
. . .
, , .
,
, . , ,
.
, ,
.
, ,
. ,
, ,
(, ) ,
.
, .
" (Diehl, Byzance, . 61)
.
- , ,
, , , , .
, , .. ,
'''' , . ,

'' , '', (Diehl, ,
. 165). , .
: , ,
,
,
11

 .
, , , ,
.
, , ,
;
'''' "
, ,
'' '', '' '' .
. , , . ,
, , ,
.
.
,
.
III
, , .
'', , ,
, , '' (Diehl, . 76) .
, , ,
, .
. , '' '' - .
, - ,
, , . .
, ,
. .
. , , .
,
''''
''''
.
, ,
, , , ,
, , , ,

.
, ,
. ,
, ,

.
, , ,
,
... ,
, , ,
, , , ,
, , . , ,
,
.

, , , ,

.
, ,
12

.
, ,
,
. , ,

. , , ,
, , . , .
, ,
, ,
.
,
, ,
,
. .

, , .
,
.
, , ,

,
. , .

, .

.
. ,
, ,
, , .

, , , ,
, ,
.
,
, .

, . ,
, , , , , .
, , , , . ,
,
, . , ,

.

,
. , .
IV
- ,
. , ,
.
, . ,
, , ,
13

 , ,
( . Hofmann-, Die Makedonen, ihre Sprache und ihre Volkstum,
Gettingen, 1906) . . . , -.
, ,
, . , ,
. . .
. . 235.
, , - ,
XII .
, , , ,
. ,
,
. ,
.
,
, .
.
, , ,
. ,
, responsa prudentium
,
.
,
. . , ,
, .
.
liber responsarum
,
. , ,
, .
responsa
. , ,
, , , ,
, , .
.
,
dicta, decreta, rescripta, mandata .. - ,
- .
,
, , , ,
, .
.

, , .
, 321,
, , , ,
. ,
327
.
,
, . ,
, . ,
, , , , ,
, Breviarum Alaricum
14

 . ,
, , , .
.
554, , .
. 833.
. . . , 878 ,
. ( ).
. , XIV
. .
,
.
V
,
.
XIV .

. 71 .
. . 52.
.
,
. 20, 77, 99, 111, 145, 169. , . 169, .
, , . 58, 100, 126, 158, 191.
,
. , , .
.
. , ; , . 20, , . 103
183 . ,
,
, .
. , , , ,
, , .
.

. . , ,
.

.
.
.
. . 95 . , ,
, , 94
500 . , ,
1000 .
, . . 53
, , , ,
, . , ,
.
.
50 100 ,
100 . . 55
100 ,
100 . , 95 ,
. 50, 100 97
, , , 86. 6 .
. 85 100
15

, 12 .
, , , ,
. . 84, 92, 106, 150, 180, 193.
,
. , ,
.
, .

. ,
.
'' , , ''. '', . 70. ,
,
. , , ,
, , , .
67 '' ...
''...
, , ,
. .
. 79 . 80 . ,
, , . , ,
.
.
, . , ,

.
,
.. ,
, , , . 49, 81, 101, 110,
114, 116, 119, 132, 139, 146, 176, .
.

. 137 : , , 30
, - 30 , 6 .
144
.
, , . 174
'' ,
, , , ,
, '' , ''.
. ,
'''' .
, , ,
57 ()
.
, . 39 . 40
. 40.
VI
.
.
- - .
, ,
, - -,
16

 , .
, ,
, , , .. , ,
, .
. . , , , . , ,
, . ,
. , , , ( . I . 61, 62)
,
, . , , .


. , ,

, . , .
. ,
, ,
, , , .
.

(. 72).
, ,
, , , ,
, , .

.
,
.

, ,
. ,
, , ,
.
, , (. 118) ,
. (
), .
, ,

.
, , . , ( , 232
. IX) (. 95) (. 237. IX).
. , (1000 , .
296, VIII) (1000 . 94).
(. 323 . VIII) ( ),
. (. 192)
( ) ,
. (. 232 . IX) .
, , . , ( .
359 . VIII) ( . 53)
. . . , ,
100 . 150 (. 267 . VIII).
. 50, 55 95 .
, (. 281, 283 . VIII) (. 97).
. 49 . VIII ,
, ,
17

 . ,
(. 114 115 . VIII). 114 , ,
.
115
. (VI, , 16, , 12),
. '' , : '' , ''
. , ,
''. 84,
106 150 . ,
. .
, (. 84)
, ( 49 .V). ,

. ,
, , ( 52, 192)
( . 138) ( . IX . 232
..). , , .
.
(. 113117) (. 146, 147)
( ), ( ),
( ), ( , ,
) ( ).
, ,
, . .
,
, ,
.
, ,
, , .
.
Colin, Hellenisation du Monde Antique, Paris, lcan 1914,
. . ,
, .
, ,
, . ,
, ,
.
, ,

, , ,
, '' '',
, , , ,
, .
'' '' , .
, , , ,
, , ,
, -
, .
VII
a ,
,
?
, ,
18

, 1345 1389 . .
1330
. . , ,
, , , ,
.

, .
.
,
.
, , ,
. , ,
, ,
, . .
, ,
.
, . ,
.
.
, 1332,
.
,
, , ,
, , ,
: ,
, ,
, .

,
.
, , , , , ,
'''' , '' ...
, ,
''.
,
, '' ,
,
,
, ''.
, ( , . III
) .
,
, .
.
,
. ,
, .
.

.
, , , , ,

, . ,
, , , ,
19

 .
, .

, . , , .

.

, ,
, .
, ,
.

, , , , ,
, - -
, .
!


. ,
,
.
, , ,
, .
, , , ,
, .


. , ,
.
,
: .
,
.
, .
.
, , . ,
. , ,
,
.
.
, , , , , ,
, .
.
. ,
, .
, , .
,
.
. .
. .
.
, , . , ,
, , ,
20

 . .
. ,
.
, . ,
, ,
.
,
, .
. .
.
.
.
. , ,
, , , .
,
, , ,
, .
.
, ,
,
, , .
. , ,
. , , , ,
, ,
, .
;
,
II
, ,
. , , , ,
, , ,
. , .
O ,
, ,
.

, ,
; ,
, ,
, ,
, ,
. , ,

, , .
,
, ,
, , .
, ,
.
.
, ,
. . , ,
,
21

 . , ,
, .
,
, , . .
, ,
. ,
.
. , ,
, ,
,
, ,
. .
.
, ,
:
'' .

,
,
, .
,
,
,
.
,
,
''.
, , .
,
, , ,
, . . , ,
, . ,
.
:

,
,
,
,
,
,
,
,
,
.
( K, . , ).
,
. ,
, .
. '' , '',
; '' , ''.
22

 ; '' , ''
, , , , ,
.

, , , , . , ,
, .
,

. .
, , ,
. , , . ,
,
. ( ).
, , ,
,
.
,
, . ''
, , '', . (
, II).
,
,
, .
, ,
, .
( II, 53. . 1932) '' ,
. ,
''. , . ''
, . , .
, , ''. ,
, , ,
, , . ,
.
.
, . ,
,
. ,
,
, ,
.
, , ,
-,
,
,

''.
( III, 396. ). . , .
. () .
,
, , , , ,
. '' , '', '' ''. ( I, 341).
.
.
.
: '' ;
23

 . (. . XVI, 12)
.
III
, ,
, , .
, , , ,
, . , ,
; ;
, .
. ,
, , ,
. .
, , , ,
, , , .
, ,
. , , , ,
.
,
, , .
, .

? , , .
. , ,
, .
.
,
, , . , , .
.
.
, , ,
, . , , .
.
. , ,
,
, .
.
.
.
,
, , . (
).
, .
, , ,
, , ,
, ,
.
.
,
, . ,
, .
.
. . , ,
, , ,
24

,
.
'' , !
,
,
,
''.
...
:
'' , ,
,
,
".

'' ,
,

:
, , !
, , ...
:
!
.
;
,

,
...
.
. . ,
.
.

. ,
; ;
.
.

'' ,
,
.
,
!''
, , ,
. , , , ,
,
25

 , , .
, , ,
,
, , !
.
. ,
. ( ).
, ,
, , . .
, , ,
. , , , ,
.
,
.
, ,
, .
.

. .
,

.
.
.
. . ,
, .

. , ,
. , ,
, .
, , . ,
, ,
.
, .
, (, .),
.
,
.
.
. |
.
, , , ,
. , ,
, ,
. ,
,
.
,
. .
,

.
, , , ,
, , .
26

 , . ,
, ,
. , '' ''.
.
, , .
, ,
, .
, :
'' , !
, ,
,
, , !"
, , ,

.

: , (I, 2 XII, 6;)
(IX, 4) (IX, 10)

. (. . 43, 12-17) , . ,
, .

. . :


' ,
,
,
..."

'' ,


.''
, '' , '',
, , ,
. .

,
, ,
'' ''.
,
. , , ,
, ,
, . , , ,
, , .
. ,
27

 , , .
.
,
. ,
. .
, . .
, , .
, , . , ,
, . , , ,
,

, , , ,
,
.
.

, .
,
, , .
,
.
, , .
?

.

.
,
, ,
, .
.
, ,
. .,
, . .
. , , , , ,
. , ,

.
, , .
, , .
, , , , , ,
, , , , . 20 1904 . ,
, ,
.
, . ,
, .
, ,
, , ,
. , , , , .
, .
,


, ,
28

, , ,
, ,
.
, , ,
, , ''
. ''. .
,
.
, ,


. , ,
.
, , ,
.
,
, .
.
. , ,
, , ,
, ,
.
IV
,
, , . ,
, .
, , ,
. , , ,
, . , , ,
. ,
, ,
, . , , , ,
, , ,
. ,
, .
, () .
. .
, .
.
.
.
. ,
.
, , .
V
, '' ''. ''
''. '' , ''. ,
ius
.
. ,
, , . ,
. . , ,
. , , , . ,
29

, .
.
. ,
(II . . 21) . ,
, ,''
'' (. . 16) ,
, ''. , . , ,
. ,
.
, .
VI
, , , , ,
. , , , ,
.
, ,
. :
'' ,
;
,
."
(, I, 541)
:
,

,
' .''
(, I, 342)
,
:
'', , ;
,

''
:
'' :
,
,
,
.''
'' ,
,
,
' ''
,
.

, (. , . 3, 34, 15]
,
(, . XII, 1020) .
.
30

'' ,
, ,
,
' ,
, .''

, , , :
'', ,
' .
:
, .
,
,
' ,
.''
,
,
,''

.

...
. , ,
, . ,
. ,
, , ,
''''.
, ,
. , ,
, , ,
. , , ,
.
, :
''

.''
[ , , I, 342)
VII
.
, ,
,
. ,
, , , ,
. , .
, , .
, , .
. (, , , III . 1).
31

 , , , ,
. , . '' , ''. '' '',
'' , ''.
,
.

(. 3. . 20).
, , .
, , , .
, ,
, , .
:
'', , ,

''.
.
VIII
, , ,
.
.
,
,
, , ,
. ,
, , ,
. ,
. . , ,
. , ,
, , .
, . . ,
, , ;
,
.
,
; ( V, . V). , ''
, ,
''. (, , I . I). . ,
. , ;. ,
; , , ,
. . , ,
, . .
.
:
'' ,
,
,
,
,
,
.
32

 ,
,
,
, .
,
,
.
( ).
.
''

''.
,
, , ( )
... . ,
, : '' ,
", ,
. , ,
, : '' , ".
, -, ,

''
''
. , , , ,
.
,
, , .
, , ,
, .
, , ,
'' '' ...
. ,
: '' ?''
, , ,
.
,
,
.
, , . ,
, , .
, , ..
, , ,
,
.
, ,
, , , ,
.
. ;
.
IX
33

 .
. . , , , (. XXIV)
,
. (. XVI), , (. XXIII). ,
, , , ,
, . (, XXIV). ,
, . (. XXII).
, , : ''
'' (: XVIII), , , ,
, (. V).
; ! ,
, . (. II).
, ( I XXIV)
.(. IX).
; ''', . -
. '' , .
(..I).
, , (. .IX),
, je. (., XI). , ,
, ,
, , ,
, (. .VII).
. .
, . . , , ,
. , ;
. , .
X
.
?

. . ,
.
. , .
. . .

. , ,
.
, , ,
.
, ,
.
, ,
.
.
, , .

.
, ,
.
?

, , .
34

 , . 600 .,

. , .
,
.

.
,
, , , . ( 585)
. ,
.
, , ( 500) ,
.
. , ,
,
, ,
, .
, , ,
( 530), .
. , , ,
.
, ,
, , ( .).
,
, ,
.
.
. , , ,
. ,
. . .
; ,
. , , ,
, , ,

,
, , , , .
,
, , ,
. . , , ,
, -
, ,
. .
, , , .
.
, ,
. .

.
. .
, ,
,
, , , .
,

35

,
. , , .
, .
.
, , ,
.
, ,
. , .
, ,
. .
, , : '' ,
, , ,
, , . , ,

''. (, . . )
.
, , , .
,
,
, , ,
.
. .
. ,
, , .
, , , .

''''. , I 129
. ( ).
. (. I 129) -
(; I 129). . ;
.
. ,
(, , ) ,
. .
, ,
, -, ,
.

, . .
, ,
, .
: , ,
"

.
, ,

.
.
,
.

. .
, , . ,
XIV
VI I .
36

 .
I
. , ,
.
. ,
, , , .
,
, ,
, , .

.
, . X. 90, ,
. .
, , VI, 9. 10, :
, , ( ). , ,
, , ( ) ()
, ().
, , , ( ,
).
?
, , (
)
, , , , ,
.
, , . . , ()
, . . , ,
, , .
. ,
, , ! ( , )...
, , ,
,
,
.
,
, , , , . . ,
, , , , , . , , .
, .
, , ,
, .

(), , (), . ,
, , ,
..
, , ,
, , , , , ,
, .
, , ,
,
, , ,
, (, , ) , , ,
, . , ,
, , , , , .

.

37

 . , , ,
, ,
(), (). , ,
,
. ,
( I, 665).
.
.
.
'' , !
,


.
''.

, , , , ,
, , ...
, .
. , ,
. '' ''.
, .

, , (. X, 85),
, , ,
, , , . ( . VIII.
71), .

.
,
, , .
, .
, (. 614 . I), , , ,
, , , .
, .
, . ,
. (3.110.400.000.000 ) .
. ,
..
,
, , .
, , .
, , .
, , , .
. .
, ..
.
,
. :
''
''.
( )
38


, '' '' :
''


,
,

...

'' ...

,


'' '',
,
'', , ''



''

.
, , , :
'' ,
, '' !
. [. . I:)
'' ' !

'


' ''.

, ( . 8, . III),
. , , :
'' ,


".
, ( I, 228.)
'',
39

'
, , ,
,

, '' !
.
, (. IX, 45)
. , . ,
,
, . IX, 137.



.
, (. IX. 75.) , , .
, , :
, . IV, , ,
: .
. .
, , , ,
, .
. ...
, ,
:
''
:
,


,
,
,
''.
,
, . ,
,
. , , , , ,
, ?
.
. , . ''
. , , , .
''. ( , . XVI).
,
, ( . I . 208 . . . 1932 .).
M '' , ''

. . , ,
. . .
, , ( . I, 552) : ''
40

''.
.

V I .
, , ,
, , , , ,
; .

|,
.

.
., .
. .
., .
., .
., .
, .
., . . 1870 1898 .
, 1892 . , .. Kpa. ., 24, 1891 .
, Haa
..
, .
., . II. .
, .
I II. .
. . I.
. ,
. .
. . I II.
Accarias C., Precis de droit Romain.
Aristote, La politique, trad. Thurot.
Boutroux E., Etudes d' histoire da la philosophie.
Brehier E., Histoire de la philosophie.
Colin G., L'Hellenisme en Occident et les Romains.
Commelin P, Nouvelle Mythologie grecque etromaine.
Chronique de Nestor, trad. Leger L.
Diehl Ch., Byzance, grandeur et decadence.
Hesseling D. C.. Essai sur la civilisation byzantine.
Homere, L' Iliade, L' Odyssee, ed. Flamarion.
Leger L, Les anciennes civilisations slaves.
Lanson G., Histoire de la litterature francaise.
Niederle L, Manuel de l' antiquite slave, tome I et II.
Reinach A Le grand ressor de l' Hellenisme: Alexandre et la fondation de l' Empire grec en Orient.
Reinach S., L' origine des Aryens.
Platon. L' Etat ou la Republique.
Barker E., Greek Political Theory of Plato and his predecessors.
Burnet, Greek Philosophy
Bury J. ., History of the Later Roman Empire. A History of the Eastern Roman Empire from the fall of
Irene to the accession of Bazil.
Cambridge History of English Literature, ed. Ward and Walder.
Clark E, C History of Roman Private Law.
41

Dut R.. Mahabharata and Ramayana.

Finlay G., The Byzantine Empire.
Foord E.. The Byzantine Empire, the rearguard of European Civilisation.
Gibbon E., The Decline and Fall of the Roman Empire.
Giles P., Articles in Encycl. Brit. 11th ed. Aryans in vol, II, Indoeuropean in vol. XIV.
Grierson G. A 'The linguistic survey of India, 1927 etc.
Golden Treasury, ed. Couch.
Grote G., History of Greece.
Grundy G. ., A History of the Greek and Roman world,
Herzen A.. The Memoirs.
Jolly J Manava Dharma Sactra.
Macaulay, Lays of ancient Rome
Mller Max, The Upanishads.
Norwood G., Greek Tragedy.
Roby H. J, An introduction to the Study of Justinian Digest; Roman Private Law in the times of Cicero
and the Antonines
Royce J, The Spirit of Modern Philosophy.
Stephen D. J.. Studies in early Indian thougt.
Vinogradov P., Roman Law in Medieval Europe.

42