Van Koning Willem de Derde naar Koning Willem de Vierde

Onlangs maakte Beatrix bekend dat ze afzwaait en dat prins Willem Alexander de troon overneemt. Willem wordt na Willem de Derde, de vierde koning in het Huis van Oranje. Willem de Derde ondertekende 150 jaar terug het document ter afschaffing van de slavernij. Wat is er in die 150 jaar gebeurd? En hoe vrij zijn we nu echt? Met deze vragen houdt de website Slavernij Online zich bezig. SlavernijOnline.nl, een initiatief van Surinamers uit Nederland en Surinamers uit Suriname, wil in het herdenkingsjaar van 150 jaar afschaffing van de slavernij en ook n 2013, ht online forum zijn waar je terecht kunt over het Nederlands Slavernijverleden en erfenis. Slavernij online SlavernijOnline is een open forum. Dus: geen censuur en ruimte voor verschillende meningen. De initiatiefnemers van Slavernij Online gaan uit van het concept van decolonizing the mind. Zij stellen dat de afschaffing van de slavernij op 1 juli 1863 op onbeschaafde, barbaarse wijze heeft plaatsgehad en dat vanaf die dag de ex-slaven en hun nakomelingen formeel wel vrij waren, maar in de praktijk nog niet helemaal. Zo moesten ze nog tien jaar, tot 1873, onder Staatstoezicht leven. De kolonisator en exslavenhouders redeneerden dat de ex-slaven het niet aan zouden kunnen om in n klap vrij te zijn. Die vrijheid zou geleidelijk komen en onder hun begeleiding. Onder Staatstoezicht. Veel Surinamers en Antillianen en ook de redactie Slavernij Online, stellen dat nog lang daarna, denigrerend is omgegaan met (de nakomelingen van ) de voormalige slaven. Bij velen van hen is een minderwaardigheidcomplex ten opzichte van de nakomelingen van de slavenhouders ontstaan. Pas wanneer zij vrij zijn in hun denken en doen, is sprake van ware vrijheid. Dit houdt het concept van Decolonizing the Mind in, overigens bedacht door historicus Sandew Hira, initiatiefnemer van Slavernij Online. Decolonizing the mind Dekoloniseren van de geest geldt ook voor nakomelingen van de slavenhouders. In hun denken en doen moeten ze aantonen dat zij de nakomelingen van de tot slaaf gemaakten niet langer als inferieur beschouwen. Veel van wat wij kennen als geschiedenis van het slavernijverleden, klopt niet helemaal. De waarheid werd onrecht aangedaan door de gekoloniseerde blik. Onderzoekers Kwame Nimako en Glenn Willemsen schreven het boek The Dutch Atlantic met een gedekoloniseerde geest. Zij kwamen na onderzoek erachter dat in tegenstelling tot wat jarenlang door opeenvolgende wetenschappers was gesteld, men in Afrika geen slaven kende. Onwaarheden voor waar Natuurlijk kende Afrika onvrijwillige arbeid, zoals in Europa sinds de Grieken sprake was van slavernij.

Deze vormen van slavernij waren totaal anders dan het massale en systematische systeem van onderdrukking die Europeanen tijdens de trans-Atlantische slavenhandel hebben toegepast. Nimako en Willemsen ontdekten dat vrije Afrikanen gegijzeld zijn en pas in de Amerikas tot slaaf zijn gemaakt. Wat ook niet waar blijkt, is dat Afrikanen vrijwillig andere Afrikanen verkochten. Onderzoek wijst uit dat blanken kwamen met wapens, zoals geweren, die Afrikanen niet bezaten. Wie niet meewerkte, riskeerde gevangen genomen te worden. Er was sprake van pure intimidatie. Nu Willem Alexander koning wordt, zou het goed zijn als de relatie Nederland- Suriname ook deze geest van volledige dekolonisatie weerspiegelt. Een goed en belangrijk gebaar is wanneer Willem de Vierde formele excuses aanbiedt voor het Nederlands slavernijverleden. Of deze excuses nu werkelijk door hemzelf of door de Nederlandse premier worden gemaakt, maakt niet uit. Belangrijk is dat deze formele excuses namens het Koninkrijk der Nederlanden worden gemaakt.
Koning Willem de Derde ondertekende in 1863 het document ter afschaffing van de slavernij. Honderd vijftig jaar later volgt Willem de Vierde van Oranje hem op. Zal deze het proces van vrijmaking - emancipatie - vervolmaken door formeel excuses aan te bieden voor misdaden gepleegd tijdens de periode van slavenhandel en slavernij?

Het zou ook het begin vormen van verbetering van de huidige relatie Suriname Nederland. We weten allemaal dat het op het hoogste politieke niveau niet bepaalt botert. Beide landen hebben geen ambassadeur hebben in elkaars land, terwijl Nederland heeft aangegeven deze te willen toezenden. Maar de Surinaamse regering werkt niet mee. En dat is stap nummer twee. Niet om fouten door Nederland gemaakt in het ver en recent verleden, moeten wij als Surinamers en Suriname een verongelijkte houding blijven aannemen. Een gedekoloniseerde geest houdt ook in dat je met elkaar blijft werken aan een oplossing van eeuwenlang scheefgegroeide verhoudingen. Dat is ook de Surinaamse regering aan de nazaten van de tot slaaf gemaakten verplicht. Oneigenlijk politiek misbruik maken van een verslechterde relatie vanwege fouten gemaakt in het verleden is uit den boze.