tn-229 Etap II

INSTYTUT BADAWCZY DRG I MOSTW
ZAKAD TECHNOLOGII NAWIERZCHNI
Sprawozdanie
z etapu II tematu TN-229 pt.: Ocena trwaoci nawierzchni asfaltowych z podbudow z kruszywa stabilizowanego mechanicznie
Prowadzcy temat: doc. dr in. Janusz Zawadzki Sprawozdanie opracowali: doc. dr in. Janusz Zawadzki mgr Pawe Skierczyski in. Dominika Jezierska Wsppraca: mgr in. Renata Horodecka (TN-1) mgr in. Tomasz Mechowski (TD) mgr in. Robert Mularzuk (TN-2) in. Mieczysaw Przygoda (TG-1) mgr in. Andrzej Wrbel (TN-1) Laboratoria Drogowe GDDKiA w Biaymstoku, Wrocawiu i Zielonej Grze
Kierownik Zakadu Technologii Nawierzchni:
prof. dr hab. in. Dariusz Sybilski
Warszawa, listopad, 2004
Spis treci:
strona
1Wstp...................................................................................................................................................................... 3 2Program bada etapu drugiego........................................................................................................................... 6 3Metody bada........................................................................................................................................................ 7 4Wyniki bada.........................................................................................................................................................8 5Analiza wynikw................................................................................................................................................. 63 5.1Grubo warstw nawierzchni........................................................................................................................63 5.2Uziarnienie MMA..........................................................................................................................................64 5.3Rodzaj i zawarto asfaltu w MMA...............................................................................................................66 5.3.1Zasady przyjte w Zeszycie 48/1995 odnonie do stosowania asfaltu i projektowania jego iloci w BA ....................................................................................................................................................................... 66 5.3.2Asfalty stosowne w warstwach nawierzchni obwodnic......................................................................... 67 5.4Wolna przestrze i wypenienie jej asfaltem................................................................................................. 73 5.5Modu sztywnoci pezania............................................................................................................................75 5.6Poczenie midzywarstwowe....................................................................................................................... 77 5.7Wytrzymao na rozciganie porednie.......................................................................................................78 5.8Modu sztywnoci.......................................................................................................................................... 79 5.9Zmiana waciwoci asfaltw w nawierzchni............................................................................................... 81 5.9.1Pierwotne waciwoci asfaltw............................................................................................................ 81 5.10Ocena podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego............................................................................. 87 5.11Trwao nawierzchni odcinkw badawczych............................................................................................ 91 6Zalecenia...............................................................................................................................................................99 6.1Uwagi oglne................................................................................................................................................ 99 6.2Propozycja usprawnienia podbudowy niezwizanej.................................................................................... 99 7Wnioski...............................................................................................................................................................101
Zaczniki 1, 2 i 3
Wstp
Niniejsze sprawozdanie jest kontynuacj pracy badawczej rozpocztej w 2003 r. Uzasadnienie potrzeby podjcia, jej cel, przyjta metodyka bada oraz wybr i lokalizacj odcinkw badawczych na wytypowanych 4 obwodnicach, tj. Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy podano w sprawozdaniu z etapu I, zrealizowanego w 2003 r. Wwczas zostay wykonane wszystkie prace terenowe (pomiary ugi, pobranie prbek, badanie nawierzchni in situ) i cz bada laboratoryjnych (pomiar moduu sztywnoci prbek z warstw asfaltowych przy pomocy aparatu NAT, w temperaturze ujemnej i dodatniej, pomiar midzywarstwowego naprenia cinajcego). Powodem realizacji tej pracy bya potrzeba znalezienia odpowiedzi na pytanie, jaki jest wpyw podatnej podbudowy z kruszywa niezwizanego na trwao warstw asfaltowych, ktre powinny spenia podstawowy warunek jakim jest oczekiwana odporno nawierzchni asfaltowych na tworzenie si kolein w sytuacji obecnie panujcego ruchu samochodowego na drogach w naszym kraju. Pytanie to wyniko z faktu, e niektre nawierzchnie z podbudow podatn wykonane w latach 1997-2000 ulegy przedwczesnym uszkodzeniom zmczeniowym. Z tego faktu wynika nastpne pytanie, czy za taki stan rzeczy wini naley warstwy asfaltowe, czy podbudow z kruszywa niezwizanego, czy te wina jest obustronna. Przyjto, e pomoc w znalezieniu odpowiedzi na te pytania bdzie analiza przykadw nawierzchni na 4 obwodnicach, a mianowicie Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy, ktre zostay wykonane zgodnie z nowymi tendencjami w zakresie konstrukcji nawierzchni i projektowania MMA.
4 Znaczenie skrtw i oznacze liczbowo-literowych MMA BA SMA NS T B K 1, 2 mieszanka mineralno-asfaltowa, beton asfaltowy, mieszanka SMA, obwodnica Nowej Soli, obwodnica Trzebnicy, obwodnica Biaegostoku, obwodnica Kunicy, kolejne numery otworw badawczych na nawierzchni o stanie zym, w przypadku obwodnicy Biaegostoku, numery te oznaczaj konstrukcj nawierzchni wg nowego Katalogu, 3, 4 kolejne numery otworw badawczych na nawierzchni o stanie dobrym, w przypadku obwodnicy Biaegostoku, numery te oznaczaj konstrukcj nawierzchni wg starego Katalogu, A B C D I, II, III IV, V, VI warstwa cieralna, warstwa wica, warstwa podbudowy z BA, warstwa podbudowy niezwizanej, trzy kolejne prbki (odwierty w otworze badawczym) do oznaczenia poczenia warstw, trzy kolejne prbki do oznaczenia moduu sztywnoci przy pomocy aparatu NAT, w temperaturze -10, -2, +10, +20 C oraz wytrzymaoci na rozciganie porednie w temperaturze +10 C, VII, VIII, IX trzy kolejne prbki do oznaczenia wytrzymaoci na rozciganie porednie w temperaturze -2 C, X, XI, XII Sr Ms E E1 E2 E3 trzy kolejne prbki do oznaczenia moduu sztywnoci pezania, wytrzymao na rozciganie porednie, modu sztywnoci pezania, midzywarstwowe naprenie cinajce, modu sztywnoci MMA oznaczony przy uyciu aparatu NAT, modu sztywnoci warstw asfaltowych, modu sprystoci podbudowy niezwizanej, modu sprystoci podoa gruntowego,
5 Na Ng LD RG Odcinek I Odcinek II Odcinek A trwao warstw asfaltowych w mln. osi 100 kN, trwao podoa gruntowego w mln. osi 100 kN, Laboratorium Drogowe, Rafineria Gdaska S.A., Stan nawierzchni zy, Stan nawierzchni dobry, konstrukcja nawierzchni wg Katalogu Typowych Konstrukcji Nawierzchni Podatnych i Psztywnych z 1997 r. w skrcie nowy Katalog, na obwodnicy Biaegostoku, Odcinek B konstrukcja nawierzchni wg Katalogu Typowych Konstrukcji Nawierzchni Podatnych i Psztywnych z 1983 r. w skrcie stary Katalog, na obwodnicy Biaegostoku.
Program bada etapu drugiego
1) Oznaczenie waciwoci warstw na podstawie badania wycitych prbek, istotnych ze wzgldu na cel bada, 2) Wykonanie oblicze parametrw trwaociowych nawierzchni odcinkw badawczych, 3) Opracowanie sprawozdania zawierajcego m.in. ocen przyczyn okrelonego stanu nawierzchni odcinkw badawczych oraz wnioski z wynikw bada i zalecenia.
Metody bada
1) Skad i waciwoci fizyczne MMA, z ktrych byy wykonane warstwy asfaltowe nawierzchni badanych obwodnic oznaczono wg metod opisanych w Zeszycie 64/2002, Informacje, Instrukcja Procedury bada do projektowania skadu i kontroli mieszanek mineralno-asfaltowych, wydanym przez IBDiM, 2) Odzysk starego asfaltu z roztworu poekstrakcyjnego przeprowadzono wyparce obrotowej, wedug metody opisanej w prEN 12697-3, 3) Modu sztywnoci pezania prbek wycitych z warstw nawierzchni obwodnic oznaczono wg metody opisanej w Zeszycie 64/2002, wyd. IBDiM, 4) Wytrzymao na cinanie (naprenie cinajce) midzy warstwami asfaltowymi oznaczono wedug metody opisanej w Zeszycie 66/2004, Informacje, Instrukcje, wydanym przez IBDiM, 5) Wytrzymao na rozciganie porednie Sr prbek pobranych z nawierzchni oznaczono w temperaturze -2 i +10 C, wedug metody opisanej w Zaczniku do sprawozdania z tematu TN-222 Analiz metody oceny wodoodpornoci do projektowania skadu MMA, zrealizowanego na zlecenie GDDKiA w 2002 r., 6) Inne metody zastosowane podczas realizacji tego tematu podano w sprawozdaniu z etapu I (2003 r.).
Wyniki bada
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w warstwach nawierzchni obwodnicy Nowej Soli zamieszczono w tablicy 1 i na rysunkach 1 6, a obwodnicy Trzebnicy w tablicy 2 i na rysunkach 7 12. Uziarnienie mieszanki mineralnej SMA w warstwie cieralnej i BA w warstwach wicej i podbudowie obwodnicy Biaegostoku zamieszczono w tablicy 3 i na rysunkach 13 18. Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w warstwach nawierzchni obwodnicy Kunicy zamieszczono w tablicy 4 i na rysunkach 19 24. Uziarnienie podbudowy z kruszywa niezwizanego oraz materiau mineralnego w podou na tych obwodnicach zamieszczono w tablicach 5 (Nowa Sl), 6 (Trzebnica), 7 (Biaystok), 8 (Kunica) oraz na rysunkach: 25 28 (Nowa Sl), 29 31 (Trzebnica), 30 35 (Biaystok), 36 39 (Kunica). Wyniki oznaczenia zawartoci asfaltu w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy budowanych obwodnic zestawiono w tablicach 9 (Nowa Sl), 10 (Trzebnica),11 (Biaystok), 12 (Kunica). Wyniki oznaczenia gstoci objtociowej i strukturalnej warstw cieralnej, wicej i podbudowy badanych obwodnic zestawiono w tablicach 13 (Nowa Sl), 14 (Trzebnica),15 (Biaystok), 16 (Kunica). Wyniki oblicze wolnej przestrzeni i wypenienia jej asfaltem w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy zestawiono w tablicach 17 (Nowa Sl), 18 (Trzebnica),19 (Biaystok), 20 (Kunica). Wyniki oznaczenia moduu sztywnoci pezania prbek pobranych z warstw nawierzchni badanych obwodnic zestawiono w tablicach 21 24, oraz pokazano w postaci histogramw na rysunkach 40 43, a wytrzymao na rozciganie porednie w temperaturze -2 i +10 C w tablicach od 25 do 28 i na rysunkach 44 47. Na podstawie wynikw zamieszczonych w sprawozdaniu z etapu I (tablica 5 8) sporzdzono histogramy naprenia cinajcego midzy warstwami w nawierzchni obwodnic Nowej Soli (rysunek 48), Trzebnicy (rysunek 49), Biaegostoku (rysunek 50) i Kunicy (rysunek 51). Na rysunkach 52 67 pokazano histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych nawierzchni obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy, oznaczonego w temperaturze +20 C, +10 C, 2 C i 10 C.
9 Na rysunkach 68 71 pokazano zaleno tego moduu od temperatury, odpowiednio dla obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy. Wyniki pomiarw gruboci warstw asfaltowych nawierzchni badanych obwodnic zestawiono w tablicach 29 (Nowa Sl), 30 (Trzebnica), 31 (Biaystok), 32 (Kunica). Wyniki oznaczenia podstawowych waciwoci asfaltu odzyskanego z warstw nawierzchni obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy zawiera zacznik 1 do niniejszego sprawozdania. Wycig z tych wynikw, powikszony o waciwoci obliczone asfaltw odzyskanych z warstw nawierzchni w/w obwodnic zestawiono w tablicach 33 (Nowa Sl), 34 (Trzebnica), 35 (Biaystok), 36 (Kunica). W tablicy 37 zamieszczono dane do oblicze parametrw trwaociowych nawierzchni badanych obwodnic. Wyniki oblicze parametrw trwaociowych, uzyskanych na podstawie pomiarw ugi sprystych nawierzchni 4 obwodnic aparatem FWD zawiera zacznik 2. W zaczniku 3 zamieszczono wyniki bada laboratoryjnych materiaw mineralnych pobranych z podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego badanych obwodnic. Tablica 1 Wielko oczka sita #, mm 31,5 25 20 16 12,5 9,5 8 6,3 4 2 0,85 0,42 0,3 0,18 0,15 0,075 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwach asfaltowych obwodnicy Nowej Soli (przechodzi przez sito #, % m/m) Rodzaj warstwy i nr otworu badawczego cieralna z BA wica z BA podbudowa z BA otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4
100 99,7 97,8 87,1 79,45 67,45 56,35 41,85 26,6 19,05 16,15 12,7 11,7 8,85 100 97,6 85,7 67,3 59,4 52,5 45,4 32,3 20,7 15 12,8 10,1 9,3 6,95 100 99,5 95,9 83,85 67 56,85 48,45 42,3 31,7 20,95 15,1 12,3 8,8 7,9 5,6 100 87 76 65,5 55,3 49,2 42,85 35,85 25,05 15,8 11,8 10,35 8,5 7,95 6,1 100 96,7 84,85 71,05 61,15 49,7 43,3 36,65 30,65 22,4 15,35 11,45 9,8 7,65 7,05 5,2
100 99,7 90,6 80,75 73,3 61,1 42,65 29,85 22,35 17,9 12,35 11 8,15
10 Tablica 2 Wielko oczka sita #, mm 31,5 25 20 16 12,5 9,5 8 6,3 4 2 0,85 0,42 0,3 0,18 0,15 0,075 Tablica 3 Wielko oczka sita #, mm 31,5 25 20 16 12,5 9,5 8 6,3 4 2 0,85 0,42 0,3 0,18 0,15 0,075 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwach asfaltowych obwodnicy Trzebnicy (przechodzi przez sito #, % m/m) Rodzaj warstwy i nr otworu badawczego cieralna z BA wica z BA podbudowa z BA otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4 100 99,5 93,6 84,95 73,95 66,35 56,7 44,4 34,5 22,2 15,4 12,95 10,1 9,3 7,25 100 99,6 95,2 88,3 76,3 68,6 60,15 49,8 38,4 22,9 15,15 12,45 9,5 8,75 6,8 100 97,9 89,1 79,85 70,1 64,05 57,7 46,55 35,4 22,05 15,4 12,9 10,05 9,25 7,1 100 97,2 83,9 72,5 63,75 58,4 51,45 41,55 30,7 19,15 13,45 11,35 9 8,4 6,7
100 93,55 82,7 71,55 57,9 43,85 28,45 20,8 17,75 14,05 13 9,65
100 92,3 79,7 65,7 53,85 42,35 27,8 20,35 17,4 13,85 12,85 9,55
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwach asfaltowych nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (przechodzi przez sito #, % m/m) Rodzaj warstwy i nr otworu badawczego cieralna z SMA wica z BA podbudowa z BA otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4 otwory 1+2 otwory 3+4 100 97,6 89 80,55 72 67,3 59,9 47,15 38,55 27,55 19,8 16,4 12,15 10,9 7,4 100 96,85 88,8 77 68,45 59,55 44,95 31,15 22,25 17,15 14,9 11,9 10,95 8,1 100 89,2 77,55 67,35 53,4 46,5 38,4 30,35 24,45 18,15 13,2 10,8 8,1 7,5 5,85 100 93,1 80,1 67,55 57,1 45,5 33,85 24,7 17,1 13,45 11,8 9,7 9,1 7,15
100 91,5 73,5 59,8 47,8 34,9 26,4 20,3 16,9 15,5 13,75 13,2 11,05
100 99,55 80,75 61,75 54,25 42,5 28,85 21,3 18,35 17 15,15 14,65 12,25
11 Tablica 4 Wielko oczka sita #, mm 31,5 25 20 16 12,5 9,5 8 6,3 4 2 0,85 0,42 0,3 0,18 0,15 0,075 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwach nawierzchni obwodnicy Kunicy (przechodzi przez sito #, % m/m) cieralna z BA otwory 1+2 otwory 3+4 Rodzaj warstwy i nr prbki wica z BA otwory 1+2 otwory 3+4 100 95,9 87,9 74,4 66,8 58,65 45,5 31,35 21,9 16,8 14,45 11,4 10,7 7,9 100 95,6 80,2 65,6 57,6 49,05 40 32,85 23,1 17,3 14,85 11,75 10,8 7,85 podbudowa z BA otwory 1+2 otwory 3+4 100 98,4 84,4 68,35 57,95 49,6 35,3 24,6 17,45 14,15 12,8 11,05 10,5 8,6 100 99,2 92 75,6 64,5 52 37,3 26,75 19,3 15,7 14,1 12 11,4 9,3
100 92,7 79,1 69,65 57,9 41,75 28,3 21,65 18,7 15 14 10,6
100 99,9 93,25 75,8 66,1 53,5 41,35 27,65 20,25 17,2 13,3 12,15 8,8
Tablica 5
Wyniki analizy uziarnienia mieszanki mineralnej w warstwach podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego na obwodnicy Nowej Soli, (przechodzi przez sito, % m/m) Numer otworu badawczego, rodzaj warstwy Nr 1 Nr 2 Nr 3 Nr 4 podbudowa podoe podbudowa podoe podbudowa podbudowa podoe 100,0 100,0 100,0 100,0 94,0 100,0 95,1 84,2 78,9 72,3 97,5 72,6 64,6 50,6 65,1 96,1 64,5 58,8 44,4 55,4 95,5 54,7 100,0 52,8 39,1 100,0 43,0 94,0 40,8 99,7 40,0 30,8 99,9 38,7 93,3 34,8 99,4 33,3 27,6 99,8 33,6 92,1 27,4 98,7 26,0 22,7 99,5 24,6 89,7 18,6 97,2 18,2 15,2 99,0 16,4 86,5 11,9 94,3 13,1 10,1 98,2 11,0 77,7 8,0 78,5 9,6 7,0 90,0 7,5 51,6 5,4 40,6 6,6 4,7 61,6 5,2 11,4 3,6 7,7 4,3 3,1 26,4 3,9 4,3 2,7 3,0 3,2 2,3 15,0
Sito #, mm 63,0 31,5 20,0 16,0 12,8 8,0 6,3 4,0 2,0 1,0 0,5 0,25 0,125 0,075
12 Tablica 6 Wyniki analizy uziarnienia mieszanki mineralnej w warstwach podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego na obwodnicy Trzebnicy, (przechodzi przez sito, % m/m) Numer otworu badawczego, rodzaj warstwy Nr 1 Nr 2 Nr 3 podbudowa podoe podbudowa podoe podbudowa 100,0 100,0 99,4 100,0 100,0 100,0 89,7 99,0 91,7 99,6 95,2 85,5 99,0 87,0 98,4 90,3 76,8 98,4 75,4 96,2 84,8 59,2 97,5 57,4 87,3 68,8 54,1 97,0 52,0 82,7 60,4 44,0 96,2 42,4 75,7 44,7 31,8 95,1 30,7 68,6 27,1 23,2 92,5 22,4 59,9 16,3 18,2 85,1 17,7 48,0 10,9 15,2 69,5 14,9 33,1 8,2 13,1 56,5 12,9 16,7 6,7 11,7 48,1 11,6 10,7 5,9 Nr 4 podbudowa 100,0 95,1 84,7 79,4 72,4 54,5 44,9 29,8 16,0 9,5 6,9 5,7 4,9 4,3
Sito #, mm 63,0 31,5 20,0 16,0 12,8 8,0 6,3 4,0 2,0 1,0 0,5 0,25 0,125 0,075
Tablica 7
Wyniki analizy uziarnienia mieszanki mineralnej w warstwach podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego na obwodnicy Biaegostoku, (przechodzi przez sito, % m/m) Nr 1 podbudowa 100,0 98,9 84,3 79,6 72,6 59,4 53,8 47,0 39,2 28,0 20,9 15,6 11,1 8,4 Numer otworu badawczego, rodzaj warstwy Nr 2 Nr 3 podbudowa podoe podbudowa podoe 100,0 100,0 100,0 99,1 97,8 98,0 100,0 86,4 96,2 94,0 98,4 82,7 95,8 92,8 97,7 75,6 95,2 90,4 96,7 64,1 93,3 76,3 93,3 56,6 91,7 70,1 91,4 44,8 89,3 64,4 87,8 37,7 84,8 57,6 81,2 27,2 78,0 48,0 70,6 20,3 66,0 35,5 51,2 15,0 44,7 19,4 25,8 10,7 21,1 11,0 12,6 8,2 12,2 8,3 8,5 Nr 4 podbudowa 100,0 97,1 92,8 92,0 90,4 79,2 73,6 68,0 60,7 49,6 34,8 17,2 10,1 7,9
Sito #, mm 63,0 31,5 20,0 16,0 12,8 8,0 6,3 4,0 2,0 1,0 0,5 0,25 0,125 0,075
13 Tablica 8 Wyniki analizy uziarnienia mieszanki mineralnej w warstwach podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego na obwodnicy Kunicy Biaostockiej, (przechodzi przez sito, % m/m) Numer otworu badawczego, rodzaj warstwy Nr 2 Nr 3 Nr 4 podbudow podo podbudow podoe podbudowa podoe a e a 100,0 85,9 100,0 100,0 100,0 100,0 100,0 74,1 81,0 89,6 87,5 77,0 93,6 70,6 75,1 83,9 80,4 67,1 84,9 69,5 73,0 82,7 77,9 64,6 82,4 68,0 69,8 79,3 75,1 61,5 79,3 58,5 64,8 66,1 68,0 50,2 71,9 52,6 62,1 59,4 64,7 43,9 68,5 46,3 57,3 51,3 59,1 37,1 62,3 39,0 49,8 41,3 50,9 30,2 52,8 31,3 39,8 31,0 40,7 23,4 40,9 23,5 27,0 21,5 28,7 16,9 27,0 15,6 13,9 13,7 15,8 11,0 12,7 9,7 6,6 9,2 8,1 7,2 5,7 7,3 4,8 7,3 6,2 5,9 4,1
Sito #, Nr 1 mm podbudow podoe a 125,0 63,0 31,5 100,0 20,0 92,4 100,0 16,0 89,9 98,3 12,8 86,4 95,7 8,0 67,3 82,2 6,3 57,7 75,5 4,0 48,0 68,0 2,0 36,8 58,6 1,0 26,7 45,9 0,5 18,6 28,1 0,25 12,6 12,4 0,125 8,9 7,6 0,075 7,3 6,2
14 Tablica 9 Lp 1 2 3 Zawarto asfaltu w warstwach cieralnej, wicej i podbudowie odcinkw badawczych na obwodnicy Nowej Soli Zawarto asfaltu w MMA otwr 1 5,0 4,2 3,3 otwr 2 4,8 3,9 2,9 % (m/m) rednio otwr 3 4,9 5,3 4,05 3,4 3,1 2,8 otwr 4 4,8 4,1 3,1 rednio 5,05 3,75 2,95 otwr 1 12,6 10,9 8,8 otwr 2 11,8 9,9 7,6 % (v/v) rednio otwr 3 12,2 13,2 10,4 8,8 8,2 7,3 otwr 4 12,2 10,5 8,2 rednio 12,7 9,7 7,8
Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa
Tablica 10 Lp 1 2 3
Zawarto asfaltu w warstwach cieralnej, wicej i podbudowie odcinkw badawczych na obwodnicy Trzebnicy Zawarto asfaltu w MMA otwr 1 4,9 4,2 4,3 otwr 2 4,7 4,4 4,8 % (m/m) rednio otwr 3 4,8 4,8 5,0 5,0 4,1 4,1 otwr 4 4,9 4,5 4,1 rednio 4,85 4,75 4,1 otwr 1 11,9 10,0 10,3 otwr 2 11,2 10,5 11,3 % (v/v) rednio otwr 3 11,6 12,0 10,3 11,8 10,8 9,8 otwr 4 12,3 10,4 9,9 rednio 12,1 11,1 9,9
Tablica 11 Lp 1 2 3
Zawarto asfaltu w warstwach cieralnej, wicej i podbudowie odcinkw badawczych na obwodnicy Biaegostoku Zawarto asfaltu w MMA otwr 1 6,2 5,1 3,9 otwr 2 5,9 4,6 3,6 % (m/m) rednio otwr 3 6,05 6,3 4,85 4,3 3,75 3,3 otwr 4 6,3 4,9 2,9 rednio 6,3 4,6 3,1 otwr 1 15,1 12,0 9,1 otwr 2 14,3 10,9 8,4 % (v/v) rednio otwr 3 14,7 14,9 11,5 10,0 8,8 7,6 otwr 4 14,6 11,5 6,7 rednio 14,8 10,8 7,2
15 Tablica 12 Lp 1 2 3 Zawarto asfaltu w warstwach cieralnej, wicej i podbudowie odcinkw badawczych na obwodnicy Kunicy Zawarto asfaltu w MMA otwr 1 4,8 4,3 4,0 otwr 2 5,0 4,4 4,5 % (m/m) rednio otwr 3 4,9 5,4 4,35 4,2 4,3 4,2 otwr 4 5,3 4,3 3,8 rednio 5,35 4,25 4,0 otwr 1 11,5 9,9 8,0 otwr 2 12,1 10,2 6,3 % (v/v) rednio otwr 3 11,8 13,0 10,0 9,6 7,2 6,6 otwr 4 13,0 10,2 9,5 rednio 13,0 9,9 8,1
16 Tablica 13 Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbud. Gsto objtociowa MMA i strukturalna warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Nowej Soli, g/cm3 otwr 1 2,679 2,850 2,851 Objtociowa MMA otwr otwr 2 3 2,00 2,686 2,858 2,881 2,890 2,891 otwr 4 2,706 2,745 2,855 otwr 1 2,595 2,662 2,747 Strukturalna warstwy otwr otwr otwr 4 2 3 2,524 2,564 2,622 2,613 2,664 2,646 2,710 2,708 2,773
Lp. 1 2 3
Tablica 14 Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbud.
Gsto objtociowa MMA i strukturalna warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Trzebnicy, g/cm3 otwr 1 2,623 2,594 2,590 Objtociowa MMA otwr otwr 2 3 2,631 2,664 2,596 2,574 2,561 2,613 otwr 4 2,620 2,586 2,602 otwr 1 2,495 2,457 2,460 Strukturalna warstwy otwr otwr otwr 4 2 3 2,451 2,584 2,583 2,446 2,431 2,381 2,630 2,461 2,495
Lp. 1 2 3
Gsto objtociowa MMA i strukturalna warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Biaegostoku, g/cm3 otwr 1 2,533 2,548 2,523 Objtociowa MMA otwr otwr 2 3 2,547 2,454 2,571 2,516 2,537 2,558 otwr 4 2,455 2,499 2,577 otwr 1 2,508 2,420 2,406 Strukturalna warstwy otwr otwr otwr 4 2 3 2,491 2,434 2,392 2,431 2,401 2,415 2,398 2,384 2,376
Lp. 1 2 3
Gsto objtociowa MMA i strukturalna warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Kunicy, g/cm3 otwr 1 2,560 2,516 2,530 Objtociowa MMA otwr otwr 2 3 2,551 2,544 2,514 2,517 2,505 2,516 otwr 4 2,548 2,513 2,534 otwr 1 2,457 2,351 2,328 Strukturalna warstwy otwr otwr otwr 4 2 3 2,485 2,487 2,524 2,379 2,357 2,427 2,348 2,350 2,293
Lp. 1 2 3
17 Tablica 17 Rodzaj Lp warstwy 1 2 3 cieral. Wica Podbud. Tablica 18 Rodzaj warstwy cieral. Wica Podbud. Tablica 19 Rodzaj Lp warstwy 1 2 3 cieral. Wica Podbud. Tablica 20 Rodzaj warstwy cieral. Wica Podbud. Wolna przestrze i wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Nowej Soli Wolna przestrze, % (v/v) otwr 1 3,1 6,6 3,6 otwr 2 65 8,6 6,2 otwr 3 4,5 7,6 6,3 otwr 4 3,1 3,6 4,3 Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem, % otwr 1 otwr 2 otwr 3 otwr 4 80,2 64,4 74,5 79,9 62,2 53,6 53,7 43,3 70,7 55,0 53,8 65,8
Wolna przestrze i wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Trzebnicy Wolna przestrze, % (v/v) otwr 1 4,9 5,3 5,0 otwr 2 6,9 5,8 5,1 otwr 3 3,0 5,6 5,8 otwr 4 1,4 7,9 4,1 Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem, % otwr 1 otwr 2 otwr 3 otwr 4 70,9 62,1 80,0 89,5 65,3 67,3 64,4 68,9 68,0 62,7 56,8 70,7
Lp 1 2 3
Wolna przestrze i wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Biaegostoku Wolna przestrze, % (v/v) otwr 1 1,0 5,0 4,6 otwr 2 2,2 5,5 5,5 otwr 3 0,8 4,6 6,8 otwr 4 2,6 3,4 7,8 Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem, % otwr 1 otwr 2 otwr 3 otwr 4 94,0 86,5 94,9 84,9 70,6 66,5 68,6 77,3 66,4 60,6 52,9 46,3
Wolna przestrze i wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem w warstwach cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Kunicy Wolna przestrze, % (v/v) otwr 1 4,0 6,6 8,0 otwr 2 2,6 5,4 6,3 otwr 3 2,2 6,4 6,6 otwr 4 0,9 3,4 9,5 Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem, % otwr 1 otwr 2 otwr 3 otwr 4 74,0 82,4 85,4 93,4 60,0 65,5 60,2 74,9 53,1 62,1 59,2 47,0
Lp 1 2 3
18 Tablica 21 Modu sztywnoci pezania prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Nowej Soli, MPa Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 ze wzgldu na wysoko prbki otwr 1 1 2 3 Tablica 22 cieralna Wica Podbudowa 45,3 60,3 41,8 otwr 2 42,3 51,9 38,0 rednio 43,8 56,1 39,9 otwr 3 39,1 69,4 49,2 otwr 4 39,9 41,6 22,1 rednio 39,5 55,5 35,7 Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 i f2 ze wzgldu na wysoko prbki i zawarto w niej asfaltu (f2 = 1,52 lub f2 = 1,69) rednio otwory 1+2 66,6 85,3 60,6 rednio otwory 3+4 60,0 84,4 54,3
Lp
Rodzaj warstwy
Modu sztywnoci pezania prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Trzebnicy, MPa Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 ze wzgldu na wysoko prbki otwr 1 otwr 2 42,7 49,0 28,3 rednio 44,0 45,2 30,0 otwr 3 44,9 42,4 36,0 otwr 4 34,8 39,1 30,2 rednio 39,9 40,8 33,1 Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 i f2 ze wzgldu na wysoko prbki i zawarto w niej asfaltu (f2 = 1,52 lub f2 = 1,69) rednio otwory 1+2 66,9 68,7 45,6 rednio otwory 3+4 60,6 62,0 50,3
Lp
Rodzaj warstwy
1 2 3
cieralna Wica Podbudowa
45,2 41,4 31,6
19 Tablica 23 Modu sztywnoci pezania prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Biaegostoku, MPa Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 ze wzgldu na wysoko prbki otwr 1 1 2 3 Tablica 24 cieralna Wica Podbudowa 12,9 40,9 37,4 otwr 2 25,1 57,8 36,4 rednio 19,0 49,4 36,9 otwr 3 15,4 36,6 49,5 otwr 4 24,1 36,8 49,1 rednio 19,8 36,7 49,3 Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 i f2 ze wzgldu na wysoko prbki i zawarto w niej asfaltu (f2 = 1,52 lub f2 = 1,69) rednio otwory 1+2 32,1 75,1 56,1 rednio otwory 3+4 33,5 55,8 74,9
Lp
Rodzaj warstwy
Modu sztywnoci pezania prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Kunicy, MPa Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 ze wzgldu na wysoko prbki otwr 1 otwr 2 28,0 31,7 48,3 rednio 37,1 39,1 45,4 otwr 3 32,4 32,6 21,8 otwr 4 21,3 28,3 39,1 rednio 26,9 30,5 30,5 Wynik skorygowany wspczynnikiem f1 i f2 ze wzgldu na wysoko prbki i zawarto w niej asfaltu (f2 = 1,52 lub f2 = 1,69) rednio otwory 1+2 56,4 59,4 69,0 rednio otwory 3+4 40,9 46,4 46,4
Lp
Rodzaj warstwy
1 2 3
cieralna Wica Podbudowa
46,2 46,5 42,5
20 Tablica 25 Lp. 1 2 3 Odksztacenie i wytrzymao na rozciganie porednie prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Nowej Soli
Odksztacenie Dd, mm Wytrzymao na rozciganie Sr, MPa Tempera-tura badania C otwr 1 otwr 2 rednio otwr 3 otwr 4 rednio otwr 1 otwr 2 rednio otwr 3 otwr 4 rednio -2 1,1 0,9 1,0 1,2 1,1 1,2 4,2 4,0 4,1 3,6 3,5 3,5 cieralna 10 1,5 1,4 1,5 1,7 1,7 1,7 3,1 2,8 2,9 3,0 3,0 3,0 -2 1,2 0,9 1,1 0,9 1,3 1,1 3,0 2,2 2,6 1,4 3,1 2,2 wica 10 1,6 0,8 1,2 0,9 1,5 1,2 2,8 2,1 2,4 1,3 3,1 2,2 -2 1,4 1,1 1,2 1,0 1,5 1,3 3,4 2,9 3,1 1,5 3,9 2,7 podbudowa 10 1,5 1,3 1,4 1,3 1,5 1,4 2,9 2,1 2,5 1,9 3,2 2,5 Rodzaj warstwy
Tablica 26 Lp. 1 2 3
Odksztacenie i wytrzymao na rozciganie porednie prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Trzebnicy Temperatura badania C -2 10 -2 10 -2 10 Odksztacenie Dd, mm Wytrzymao na rozciganie Sr, MPa
Rodzaj warstwy cieralna wica podbudowa
otwr 1 otwr 2 rednio otwr 3 otwr 4 rednio otwr 1 otwr 2 rednio otwr 3 otwr 4 rednio 1,2 1,3 1,2 1,1 1,1 1,1 3,8 4,1 4,0 4,4 4,3 4,4 1,6 1,2 1,4 1,5 1,4 1,5 3,3 3,0 3,2 3,4 3,0 3,2 1,5 1,4 1,5 1,5 1,7 1,6 3,2 3,5 3,3 3,6 3,3 3,5 1,7 1,6 1,7 1,6 1,6 1,6 2,7 2,7 2,7 3,0 2,7 2,8 1,5 1,7 1,6 1,4 1,5 1,5 3,6 3,5 3,6 3,5 4,1 3,8 1,7 1,8 1,8 1,5 1,8 1,7 2,9 2,9 2,9 2,9 3,3 3,1
21 Tablica 27 Odksztacenie i wytrzymao na rozciganie porednie prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Biaegostoku Temperatura badania C -2 10 -2 10 -2 10 Odksztacenie Dd, mm Wytrzymao na rozciganie Sr, MPa
Lp.
Rodzaj warstwy
1 2 3
cieralna wica podbudowa
22 Tablica 28 Odksztacenie i wytrzymao na rozciganie porednie prbek z warstw cieralnej, wicej i podbudowy obwodnicy Kunicy Biaostockiej Temperatura badania C -2 10 -2 10 -2 10 Odksztacenie Dd, mm Wytrzymao na rozciganie Sr, MPa
Lp.
Rodzaj warstwy
1 2 3
cieralna wica podbudowa
23 Tablica 29 Grubo warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Nowej Soli Grubo pomierzona w otworze badawczym, cm Numer otworu badawczego 1 2 rednio 3 4 rednio 4,0 4,0 4,0 4,5 3,5 4,0 6,5 4,0 5,25 5,5 6,5 6,0 10,5 20,5 26,0 38,0 11,5 21,5 27,0 26,0 11,0 21,0 26,5 32,0 Grubo wg projektu, cm 4,0 6,0 8,0 18,0 27,0 1) 22,0 2) 10,0
Lp 1 2
Rodzaj warstwy
cieralna Wica Podbudowa 3 8,5 9,0 8,75 zasadnicza Razem warstwy 19,0 7,0 18,0 asfaltowe Podbudowa niezwizana ze 4 28,0 29,0 28,5 stabilizacji mechanicznej Warstwa ulepszona 5 11,0 11,0 11,0 z gruntocementu 1) z tucznia pomiedzianego 0/6,3 mm, 2) z mieszanki kruszywowej bazaltowej 0/31,5 mm. Tablica 30
Grubo warstw asfaltowych i podbudowy niezwizanej nawierzchni obwodnicy Trzebnicy Grubo pomierzona w otworze badawczym, cm Numer otworu badawczego 1 2 rednio 3 4 rednio 4,0 4,5 4,25 4,5 4,5 4,5 8,5 7,0 7,75 7,0 7,5 7,25 9,0 21,5 11,0 22,5 10,0 22,0 8,0 19,5 11,0 23,0 9,5 21,25 Grubo wg projektu, cm brak danych brak danych brak danych
Lp 1 2 3
Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa zasadnicza Razem warstwy asfaltowe Podbudowa niezwizana ze stabilizacji mechanicznej (kruszywo amane melafirowe 0/31,5 Warstwa mrozoochronna z piasku naturalnego Warstwa ulepszona z gruntocementu
24,0
25,0
24,5
23,0
24,0
23,5
20,0
5 6
18,0 16,5
18,0 16,5
18,0 16,5
22,0 22,5
22,0 22,5
22,0 22,5
25,0 15,0
24 Tablica 31 Grubo warstw asfaltowych i podbudowy niezwizanej nawierzchni obwodnicy Biaegostoku Grubo pomierzona w otworze badawczym, cm Numer otworu badawczego 1 1 2 2 redni o 3,75 7,0 14,25 25,0 24,5 1) 23,5 4) 3 4,5 8,0 8,0 20,5 32,0 41,03 ) 4 3,5 8,5 7,0 19,0 32,0 39,04 ) redni o 4,0 8,25 7,5 19,75 32,0 2) 40,0 Grubo wg projektu, cm Wg nowego Katalogu (otwory 1+2) 5,0 (4,0) 8,0 14,0 27,0 (26,0) 20,0 Wg starego Katalogu (otwory 1+2) 5,0 5,0 8,0 18,0 20,0
Lp
Rodzaj warstwy
cieralna 4,0 3,5 Wica 7,0 7,0 Podbudowa 3 13,5 15,0 zasadnicza Razem warstwy 24,5 25,5 asfaltowe Podbudowa niezwizana 4 24,0 25,0 ze stabilizacji mechanicznej Warstwa 5 23,5 23,5 ulepszona 1) kruszywo amane, dolomitowe, 2) pospka kruszona, 3) pospka, 4) gruntocement Tablica 32 Lp 1 2
Grubo warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Kunicy Grubo pomierzona w otworze badawczym, cm Numer otworu badawczego redni redni 1 2 3 4 o o 5,5 5,5 5,5 4,0 5,5 4,75 5,0 4,0 4,5 4,0 6,0 5,0 9,0 19,5 7,0 16,5 8,0 18,0 10,0 18,0 7,0 18,5 8,5 18,25 Grubo wg projektu, cm 5,0 5,0 8,0 18,0
Rodzaj warstwy
cieralna Wica Podbudowa 3 zasadnicza Razem warstwy asfaltowe Podbudowa niezwizana ze 4 stabilizacji mechanicznej (pospka) Warstwa 5 ulepszona z pospki
42,0
39,0
40,5
30,0
40,0
35,0
>30,0
>30,0
> 30,0
>30,0
>30,0
> 30,0
25 Tablica 33 Lp 1 Wyniki bada asfaltu odzyskanego z warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Nowej Soli Rodzaj warstwy i nr prbki wg pobrania Waciwoci oznaczone Penetracja w Temperatura Temperatura 25C, 0,1 mm miknienia, C amliwoci, C Waciwoci obliczone Pozostaa Przedzia Indeks penetracja, % plastycznoci penetracji
Warstwa cieralna 23 1) 62,6 - 10 44,2 72,6 - 0,2 (NS1A - IV, V, VI) Warstwa wica 2 10 1) 78,3 od 6 do +5 2) 19,2 2) + 0,8 (NS1B - VII, VIII, IX ) Warstwa podbudowy 3 19 1) 66,2 -8 36,5 74,2 + 0,1 (NS1C VII, VII, IX) 1) asfalt D50 z RG SA, 2) ze wzgldu na duy rozrzut pojedynczych oznacze nie obliczono wyniku redniego temperatury amliwoci i przedziau plastycznoci. Tablica 34 Lp 1 Wyniki bada asfaltu odzyskanego z warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Trzebnicy Rodzaj warstwy i nr prbki wg pobrania Waciwoci oznaczone Penetracja w Temperatura Temperatura 25C, 0,1 mm miknienia, C amliwoci, C 19 1) 21 1) 18 1) 64,7 63,5 65,9 - 11 - 10 -6 Waciwoci obliczone Pozostaa Przedzia Indeks penetracja, % plastycznoci penetracji 36,5 40,4 34,6 75,7 73,5 71,9 - 0,2 + 0,2 + 0,1
1)
Warstwa cieralna (T1A - IV, V, VI, X) Warstwa wica 2 (T1B - IV, V, VI ) Warstwa podbudowy 3 (T1C IV, V, VI) asfalt D50 z RG SA.
26 Tablica 35 Wyniki bada asfaltu odzyskanego z warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Biaegostoku
(dotycz odcinka w km 643,000 do 643,200 o konstrukcji wg nowego Katalogu /1997) Lp 1 2 3

1) 2) 3) 4)
Rodzaj warstwy i nr prbki wg pobrania
Waciwoci oznaczone Penetracja w Temperatura Temperatura 25C, 0,1 mm miknienia,C amliwoci, C - 17 -6 -5
Waciwoci obliczone Pozostaa Przedzia Indeks penetracja, % plastycznoci penetracji 2) 44,6 53,8 74,4 65,5 57,4 - 0,3 - 1,4
Warstwa cieralna 36 1) 57,4 (B1A - IV, V, VII, IX) Warstwa wica 25 3) 59,5 (B1B - VII, VIII, IX ) Warstwa podbudowy 35 4) 52,4 (B1C IV, V, VII, VIII) asfalt D50 z NYNAS SA, brak danych o waciwociach zastosowanego asfaltu, asfalt modyfikowany Elastobit 50 RG asfalt D70 z RG SA.
Tablica 36 Lp 1 2 3
1) 4) 3)
Wyniki bada asfaltu odzyskanego z warstw nawierzchni obwodnicy Kunicy Rodzaj warstwy i nr prbki wg pobrania Waciwoci oznaczone Penetracja w Temperatura Temperatura 25C, 0,1 mm miknienia,C amliwoci, C - 16 - 12 - 13 Waciwoci obliczone Pozostaa Przedzia Indeks penetracja, % plastycznoci penetracji 3) 3) 31,9 76 77,3 72,7 - 0,3 - 0,1 - 0,8
Warstwa cieralna 28 1) 60 (K1A - IV, V, VI) Warstwa wica 19 1) 65,3 (K1B - IV, V, VI, VII ) Warstwa podbudowy 22 2) 59,7 (K1C VII, VIII, IX) asfalt D50 asfalt D70 brak danych o waciwociach zastosowanego asfaltu
27 Tablica 37 Dane do oblicze parametrw trwaociowych nawierzchni badanych obwodnic Grubo podbudowy niezwizanej, cm 27,5 27,5 24,0 24,0 24,5 32,0 38,0 38,0 Waciwoci podbudowy asfaltowej Zawarto Wolna przestrze w asfaltu, % (v/v) warstwie, % (v/v) 7,6 6,2 7,3 6,3 10,8 5,1 9,8 5,8 8,4 5,5 7,2 7,3 9,0 8,0 9,6 6,6
Oznaczeni Grubo warstw Lp e odcinka asfaltowych, cm 1 2 3 4 5 6 7 8 NS-I NS-II T-I T-II B-A B-B K-I K-II 17,0 20,5 22,0 19,5 25,5 19,8 19,5 18,0
28 80 40 20 10 5 4 6,3 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . 200
0,18
0,42
0,85
9,6 9,6
0,075
Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty
Krzywe graniczne Rysunek 1
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 1+2) 200 80 40 20 10 5
ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) .
0,18
6,3
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 3+4)
12,8
0,42
0,85
PN
12,8
PN
29 40 80 20 10 5 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . 200 0,075
0,18
0,85
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 1+2) 200 10 80 40 20 5
0,075
0,18
0,42
0,85
6,3
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 3+4)
9,6 12,8 16 20
PN
9,6 12,8 16 20
0,42
6,3
PN
30 200 80 40 20 10 2 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 4 0,075 Sita o oczkach kwadratowych, mm wg recepty wg bada 9,6 12,8 16 20 25 31,5 9,6 12,8 16 20 25 31,5 wg bada 0,18 0,42 0,85 6,3 6,3 Przechodzi przez sito, % (m/m) .
PN
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/31,5, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 1+2) 200 80 40 20 10 2 wg recepty
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,18 0,42 0,075 Sita o oczkach kwadratowych, mm 0,85 4
PN
Przechodzi przez sito, % (m/m) .
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/31,5, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (otwory 3+4)
ASTM
31 200 80 40 20 10 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2 0,075 0,42 4 6,3 9,6 9,6 Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty 12,8 12,8 0,18 0,85 Przechodzi przez sito, % (m/m) .
PN
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 1+2) 200 80 40 20 10
100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2 4 0,075 0,18 0,42 Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty 0,85 6,3
PN
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 3+4)
ASTM
32 200 40 10 80 20 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 2 4 0,075 Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty 12,8 16 20 25
12,8 16 20 25
5 6,3
6,3
0,85
0,18
PN
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/25, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 1+2)
200 20 10 80 40
ASTM Przechodzi przez sito, % (m/m) . 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0
0,42
0,075
0,85
0,18
0,42
PN
Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywe graniczne wg bada wg recepty
Rysunek 10
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/25, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 3+4)
9,6
9,6
33 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 40 10 80 20 5 4
0,075
Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywa graniczna wg bada wg recepty
Rysunek 11
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/25, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 1+2) 40 20 10 80
ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN
200
0,075
Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywa graniczna wg bada wg recepty
Rysunek 12
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/25, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Trzebnicy (otwory 3+4)
12,8 16 20 25
0,42
0,85
0,18
6,3
9,6
12,8 16 20 25
0,18
0,85
6,3
0,42
9,6
34 200 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 100 80 50 40 20 10 5 4 6,3 8 9,6
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej SMA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wedug nowego Katalogu) (otwory 1+2) 100 80 50 40 20 10
200
6,3 8 9,6
0,3
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej SMA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wedug starego Katalogu) (otwory 3+4)
12,8
0,15 0,18
0,42
0,85
12,8 16
0,15 0,18
0,3
0,85
0,42
35 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 40 10 80 20 5 4
0,075
Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywe graniczne wg recepty wg bada
Rysunek 15
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/25, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wedug nowego Katalogu (otwory 1+2) 40 80 20 10
200
6,3
9,6
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wedug starego Katalogu (otwory 3+4)
12,8 16 20
0,18
0,85
0,42
12,8 16 20 25
0,18
0,85
0,42
9,6
6,3
36 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 80 40 20 10 2 5 4
0,075
Rysunek 17
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/31,5, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wg nowego Katalogu (otwory 1+2) 40 80 20 10
200
9,6
6,3
0,075
Rysunek 18
Uziarnienie mieszanki mineralnej, BA 0/20 z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja wedug starego Katalogu (otwory 3+4)
12,8 16 20
0,42
0,18
0,85
9,6 12,8 16 20 25 31,5
0,18
0,85
0,42
6,3
37 80 40 20 10 5 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,85 0,075 0,18 0,42 9,6 9,6 6,3 Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty 12,8 12,8 2 4 5 wg recepty 6,3 4 Przechodzi przez sito, % (m/m) . 200 200
PN
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 1+2) 80 40 20 10 2
0,18
0,42
PN
0,075
Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/12,8, z ktrego zostaa wykonana warstwa cieralna nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 3+4)
0,85
38 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 80 40 20 10 5
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 1+2) 80 40 10 20
200
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa wica nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 3+4)
12,8 16 20
6,3
0,42
0,18
0,85
9,6
12,8 16 20
0,18
0,42
0,85
9,6
6,3
39 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 80 40 20 10 5
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 1+2) 80 40 20 10
200
0,075
Uziarnienie mieszanki mineralnej BA 0/20, z ktrego zostaa wykonana warstwa podbudowy nawierzchni obwodnicy Kunicy (otwory 3+4)
9,6 12,8 16 20 25
0,42
0,85
0,18
6,3
9,6 12,8 16 20 25
0,18
0,42
0,85
6,3
40
100 90
P rzechodzi przez sito, %
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63 1 2
W ym iary oczek sit kwadratowych w m m

otw r badaw c z y nr 1, pas praw y krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997
16
otw r badaw c z y nr 2, pas lew y
Rysunek 25
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Nowej Soli, odcinek I w km 319+000319+200
100 90
Przechodzi przez sito, %
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63
Wymiary oczek sit kwadratowych w mm

otw r badaw czy nr 1, pas praw y
16
otw r badaw czy nr 2, pas lew y
Rysunek 26
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Nowej Soli, odcinek I w km 319+000319+200
41
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63 1 2

16
Rysunek 27
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Nowej Soli, odcinek II w km 319+650319+900
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63
Wymiary oczek sit kwadratowych w mm

otw r badaw czy nr 4, pas lew y
16
Rysunek 28
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Nowej Soli, odcinek II w km 319+650319+900
42
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63 1 2

16
Rysunek 29
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Trzebnicy, odcinek I w km 336+000336+200
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63

otw r badaw c z y nr 1, pas praw y
16
Rysunek 30 Rysunek 31
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Trzebnicy, odcinek I w km 336+000336+200 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Trzebnicy, odcinek II w km 336+800337+000
43
100 100 90 90 80 80 70 70 60 60 50 50 40 40 30 30 20 20 10 10 0 0 0,075 0,075
Przechodzi P rzechodziprzez przezsito, sito, % %
1 1 2 2 3 3
0,125 0,125 0,125 0,125
0,25 0,25 0,25 0,25
0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 16 20 31,5 16 W ym iary oczek sit kwadratowych W ym iary oczek sit kwadratowych w wm mm m
otw r badaw c z y nr 4, pas lew y otw r badaw c z y nr 2, pas praw y
63 63
otw r badaw c z y nr 3, pas praw y otw r badaw c z y nr 1, pas lew y krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997 krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997
Rysunek 32
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Biaegostoku, odcinek A w km 643+000643+200
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63

16
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Biaegostoku, odcinek A w km 643+000643+200 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Biaegostoku, odcinek B w km 639+300639+500
44
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63 1 2

otw r badaw c z y nr 3, jez dnia praw a, pas praw y otw r badaw c z y nr 3, otw jez dnia r badaw praw a, c zpas y nr praw 4, jezy dnia praw a, pas lew y krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997
16
Rysunek 35
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Biaegostoku, odcinek B w km 639+300639+500
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63 1 2

otw r badaw c z y nr 1, pas lew y krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997
16
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Kunicy Biaostockiej, odcinek I w km 1+7001+900 Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Kunicy Biaostockiej, odcinek I w km 1+7001+900
45
100 100 90 90
Przechodzi P rzechodziprzez przezsito, sito,% %
80 80 70 70 60 60 50 50 40 40 30 30 20 20 10 10 0 0 0,075 0,075 0,125 0,125 0,125 0,125 0,25 0,25 0,25 0,25
1 2
0,5 1 2 4 0,5 1 2 4 6,3 6,3 8 8 12,8 12,8 16 20 20 31,5 31,5 16 W ym iary oczek sit kwadratowych w m m W ym iary oczek sit kwadratowych w m m
otw r z y nr 4, pas otw r badaw c zbadaw y nr 2, c pas praw y praw y
63 63
otw r r badaw badaw c cz zy y nr nr 1, 3, pas pas lew lew y y otw krz y w e granic z ne w g PN-S-06102:1997
Rysunek 38
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podbudowy niezwizanej obwodnica Kunicy Biaostockiej, odcinek II w km 1+2001+450
100 90
80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,125 0,075 0,125 0,25 0,25 0,5 1 2 4 6,3 8 12,8 20 31,5 63

16
Rysunek 39
Uziarnienie mieszanki mineralnej w warstwie podoa gruntowego obwodnica Kunicy Biaostockiej, odcinek II w km 1+2001+450
46 Objanienia do rysunkw 25 39: 1 2 - kruszywo na podbudow zasadnicz (grn warstw) lub podbudow jednowarstwow 1 3 - kruszywo na podbudow pomocnicz (doln warstw)
Modu sztywnoci pezania, MPa
60 50 40 30 20 10 0 warstwa cieralna warstwa wica

otwory 1+2
warstwa podbudowy
otwory 3+4
Rysunek 40
Histogramy moduu sztywnoci pezania prbek z warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli
60 Modu sztywnoci pezania, MPa 50 40 30 20 10 0 warstwa cieralna warstwa wica otwory 1+2 warstwa podbudowy
otwory 3+4
Rysunek 41
Histogramy moduu sztywnoci pezania prbek z warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy
47
otwory 3+4
Rysunek 42
Histogramy moduu sztywnoci pezania prbek z warstw asfaltowych obwodnicy Biaegostoku
otwory 3+4
Rysunek 43
Histogramy moduu sztywnoci pezania prbek z warstw asfaltowych obwodnicy Kunicy
48
w arstw a cieralna 4,5 w arstw a w ica w arstw a podbudow y otw ory 1 i 2 otw ory 3 i 4 4,0 , MPa Wytrzymao na rozciganie porednie S
r
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0
-2C
+10C
-2C
+10C
-2C
+10C
Rysunek 44
Histogramy wytrzymaoci na rozciganie porednie prbek pobranych z nawierzchni asfaltowej obwodnicy Nowej Soli
w arstw a cieralna w arstw a w ica w arstw a podbudow y otw ory 1 i 2 otw ory 3 i 4
5,0
4,5
, MPa Wytrzymao na rozciganie porednie S
4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0 -2C +10C -2C +10C -2C +10C
Rysunek 45
Histogramy wytrzymaoci na rozciganie porednie prbek pobranych z nawierzchni asfaltowej obwodnicy Trzebnicy
49
w arstw a cieralna 4,0 w arstw a w ica w arstw a podbudow y otw ory 1 i 2 otw ory 3 i 4 3,5 , MPa Wytrzymao na rozciganie porednie S
r
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0 -2C +10C -2C +10C -2C +10C
Rysunek 46
Histogramy wytrzymaoci na rozciganie porednie prbek pobranych z nawierzchni asfaltowej obwodnicy Biaegostoku
w arstw a cieralna w arstw a w ica w arstw a podbudow y otw ory 1 i 2 otw ory 3 i 4
4,5
4,0 , MPa Wytrzymao na rozciganie porednie S

r
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0,0 -2C +10C -2C +10C -2C +10C
Rysunek 47
Histogramy wytrzymaoci na rozciganie porednie prbek pobranych z nawierzchni asfaltowej obwodnicy Kunicy Biaostockiej
50
3,5 3 Naprenie cinajce 2,5 2 1,5 , MPa 1/2

otwory 1+2 otwory 3+4
1 0,5 0
2/3
Rysunek 48
Histogramy naprenia cinajcego midzy warstwami asfaltowymi obwodnicy Nowej Soli 1 warstwa cieralna 2 warstwa wica 3 warstwa podbudowy
3,5 3
Naprenie cinajce
2,5 2 1,5
0,5 0
, MPa
1/2 otwory 1+2 otwory 3+4
2/3
Rysunek 49
Histogramy naprenia cinajcego midzy warstwami asfaltowymi obwodnicy Trzebnicy 1 warstwa cieralna 2 warstwa wica 3 warstwa podbudowy
51
3,5 3
Naprenie cinajce
2,5 2 1,5
0,5 0
, MPa
1/2 otwory 1+2 otwory 3+4
2/3
Rysunek 50
Histogramy naprenia cinajcego midzy warstwami asfaltowymi obwodnicy Biaegostoku 1 warstwa cieralna 2 warstwa wica 3 warstwa podbudowy
3,5 3
Naprenie cinajce
2,5 2 1,5 1 0,5 0 1/2 otwory 1+2 otwory 3+4 2/3
Rysunek 51
Histogramy naprenia cinajcego midzy warstwami asfaltowymi obwodnicy Kunicy 1 warstwa cieralna 2 warstwa wica 3 warstwa podbudowy
, MPa
52
35000 Modu sztywnoci E, MPa 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 warstwa cieralna warstwa wica
otwory 3+4
warstwa podbudowy
otwory 1+2
Rysunek 52
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli w temperaturze 20 C
35000 Modu sztywnoci E, MPa 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 warstwa cieralna warstwa wica otwory 1+2 warstwa podbudowy
otwory 3+4
Rysunek 53
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli w temperaturze 10 C
53
35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 warstwa cieralna warstwa wica otwory 1+2 warstwa podbudowy
Modu sztywnoci E, MPa
otwory 3+4
Rysunek 54
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli w temperaturze -2 C
otwory 3+4
Rysunek 55
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli w temperaturze -10 C
54
otwory 3+4
warstwa podbudowy
otwory 1+2
Rysunek 56
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy w temperaturze 20 C
otwory 3+4
Rysunek 57
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy w temperaturze 10 C
55
otwory 3+4
Rysunek 58
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy w temperaturze -2 C
otwory 3+4
Rysunek 59
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy w temperaturze -10 C
56
otwory 3+4
warstwa podbudowy
otwory 1+2
Rysunek 60
Histogramy moduu sztywnoci Biaegostoku w temperaturze 20 C
warstw
asfaltowych
obwodnicy
otwory 3+4
Rysunek 61
Histogramy moduu sztywnoci Biaegostoku w temperaturze 10 C
warstw
asfaltowych
obwodnicy
57
otwory 3+4
Rysunek 62
Histogramy moduu sztywnoci Biaegostoku w temperaturze -2 C
warstw
asfaltowych
obwodnicy
otwory 3+4
Rysunek 63
Histogramy moduu sztywnoci Biaegostoku w temperaturze -10 C
warstw
asfaltowych
obwodnicy
58
otwory 3+4
warstwa podbudowy
otwory 1+2
Rysunek 64
Histogramy moduu sztywnoci E warstw asfaltowych obwodnicy Kunicy w temperaturze 20 C
otwory 3+4
Rysunek 65
59
otwory 3+4
Rysunek 66
otwory 3+4
Rysunek 67
60
Otwory 1 i 2 Modu sztywnoci E, MPa 35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 -10 -5 0 5 10 15 20 Temperatura, C Warstwa cieralna Warstwa podbudowy Warstwa wica Pakiet warstw
Rysunek 68
Zaleno moduu sztywnoci E od temperatury warstw asfaltowych obwodnicy Nowej Soli
61
Otwory 1 i 2
35000 30000 25000 20000 15000 10000 5000 0 -10 -5 0 5 10 15 20 Temperatura, C

Warstwa cieralna Warstwa podbudowy Warstwa wica Pakiet warstw
Rysunek 69
Zaleno moduu sztywnoci E od temperatury warstw asfaltowych obwodnicy Trzebnicy
62
Rysunek 70
Zaleno moduu sztywnoci E od temperatury warstw asfaltowych obwodnicy Biaegostoku
63
Rysunek 71
Zaleno moduu sztywnoci E od temperatury warstw asfaltowych obwodnicy Kunicy Biaostockiej
64
Analiza wynikw
5.1 Grubo warstw nawierzchni Obwodnica Nowej Soli Obwodnica Nowej Soli zostaa zbudowana w latach 1997-98. Cakowita, rednia grubo warstw asfaltowych w otworach 1 i 2 jest rwna grubo wg projektu (18 cm). Cakowita rednia grubo warstw asfaltowych w otworach 3 i 4 jest wiksza od gruboci projektowanej i wynosi 21 cm (dziki wikszej od projektowanej gruboci podbudowy z BA) (tablica 29). rednia grubo podbudowy niezwizanej w otworach 1 i 2 wynosi 28,5 cm, a w otworach 3 i 4 26,5 cm, co daje redni z tych dwch wartoci rwn gruboci projektowanej (27 cm). Pod warstw podbudowy niezwizanej znajduje si warstwa ulepszonego cementem podoa gruntowego, o zmiennej gruboci od 11 do 38 cm, rednio 21,5 cm (wedug projektu powinno by 10 cm). Obwodnica Trzebnicy Obwodnica Trzebnicy zostaa zbudowana w latach 1999-2000. Cakowita grubo warstw asfaltowych w otworach 1 i 2 wynosi rednio 22 cm, a w otworach 3 i 4 rednio 21,3 cm; wedug projektu powinno by 23 cm. rednia grubo podbudowy niezwizanej jest wiksza od projektowanej i wynosi w otworach 1 i 2 24,5 cm, a w otworach 3 i 4 23,5 cm; wedug projektu powinno by 20 cm (tablica 30). rednia grubo warstwy mrozoochronnej z piasku naturalnego wynosi w otworach 1-4 20 cm; wedug projektu powinno by 25 cm. Natomiast warstwa ulepszona z gruntocementu jest grubsza od projektowanej (15 cm) i wynosi rednio 19,5 cm. Obwodnica Biaegostoku, konstrukcja wedug nowego Katalogu Fragment obwodnicy Biaegostoku o konstrukcji nawierzchni wedug Katalogu zosta wykonany w latach 2000-2001. Cakowita grubo warstw asfaltowych zmierzona w otworach badawczych 1 i 2 wynosi rednio 25 cm; wedug projektu powinno by 26 cm. rednia grubo podbudowy niezwizanej w tych otworach wynosi 24,5 cm; projekt przewidywa 20 cm. rednia grubo warstwy ulepszonej z gruntocementu wynosi 23,5 cm (brak danych co do gruboci tej warstwy wg projektu). Obwodnica Biaegostoku, konstrukcja wedug starego Katalogu Fragment obwodnicy Biaegostoku o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu zosta wykonany w latach 1997-98. Cakowita grubo warstw asfaltowych zmierzona w otworach badawczych 3 i 4 wynosi rednio 19,8 cm; wedug projektu powinno by 18 cm (tablica 31).
65 rednia grubo podbudowy niezwizanej w tych otworach wynosi 32 cm; projekt przewidywa 20 cm. W otworach tych stwierdzono warstw ulepszon z pospki (otwr 3) o gruboci 41 cm i z gruntocementu (otwr 4), o gruboci 39 cm (brak danych wedug projektu). Obwodnica Kunicy Obwodnica Kunicy zostaa zbudowana w latach 1997-98. Cakowita grubo warstw asfaltowych w otworach 1 i 2 wynosi rednio 18 cm, a w otworach 3 i 4 18,3 cm; projekt przewidywa cakowit grubo warstw asfaltowych 18 cm. rednia grubo podbudowy niezwizanej wynosi w otworach 1 i 2 40,5 cm, a w otworach 3 i 4 35 cm. Podbudowa niezwizana jest z pospki, pod ni znajduje si materia o podobnych waciwociach, penicy funkcj podoa ulepszonego (brak danych o projektowanej gruboci podbudowy niezwizanej). Podsumowanie Cakowita rednia grubo warstw asfaltowych oraz rednia grubo podbudowy niezwizanej w otworach badawczych 4 obwodnic s zgodne z projektami, stwierdzone odstpstwa gruboci rzeczywistych od gruboci projektowanych s niewielkie. 5.2 Uziarnienie MMA Obwodnica Nowej Soli Uziarnienie mieszanek mineralnych BA do warstw cieralnej, wicej i podbudowy nie odbiega w sposb drastyczny od uziarnienia projektowanego (rysunki 1-6). Zdarzaj si odstpstwa na niektrych sitach, zwaszcza tych o wikszych oczkach, ale odstpstwa te nie powinny mie skutkw istotnie wpywajcych na waciwoci badanych mieszanek. Na przykad: W prbce z warstwy cieralnej (otwory 3+4) przechodzi przez sito 6,3 mm 75 % (m/ m) ziaren zamiast 65 % (m/m) (rysunek 2), W prbce z warstwy wicej (otwory 3+4) przechodzi przez sito 12,8 mm 90 % (m/ m) ziaren zamiast 77 % (m/m); w tej samej prbce przechodzi przez sito 0,085 mm 24 % (m/m) zamiast 17 % (m/m) (rysunek 4), W prbce z warstwy podbudowy (otwory 1+2) przechodzi przez sita od 12,8 mm do 25 mm o 10 % (m/m) wicej ziaren, ni to przewidywaa recepta, w rezultacie mieszanka ta ma uziarnienie 0/25 mm, zamiast 0/31,5 mm (rysunek 5); uziarnienie mieszanki mineralnej 0/31,5 mm w prbce z otworw 3+4 jest rwnie bardziej drobnoziarniste.
66 Obwodnica Trzebnicy Uziarnienie rzeczywiste mieszanki mineralnej w prbkach z warstwy cieralnej z otworw 1+2 i 3+4 jest zgodne z projektem w granicach dopuszczalnych odstpstw, podanych w Zeszycie 48/95 (rysunki 7 i 8). Uziarnienie rzeczywiste mieszanki mineralnej w prbkach z warstwy wicej z otworw 3 i 4 jest zgodne z projektem, w granicach dopuszczalnych odstpstw wg w/w Zeszytu, natomiast w prbkach z otworw 1+2 przechodzi przez sito o oczkach 9,6 mm 70 % (m/m) ziaren zamiast 64 % (m/m) (rysunki 9 i 10). Uziarnienie rzeczywiste mieszanki mineralnej w prbkach z warstwy podbudowy z otworw 1+2 znacznie odbiega od uziarnienia projektowanego, aczkolwiek mieci si w krzywych granicznych (rysunek 11). Uziarnienie rzeczywiste mieszanki mineralnej w prbkach z tej warstwy, z otworw 3+4 jest podobne do uziarnienia projektowanego, aczkolwiek przez sita o oczkach od 4 do 20 mm przechodzi po 5 % (m/m) wicej ziaren ni to przewidywaa recepta (rysunek 12). W wyniku tego uziarnienie mieszanek mineralnych w prbkach z tych 4 otworw jest 0/20 mm zamiast 0/25 mm. Obwodnica Biaegostoku a) konstrukcja nawierzchni wedug nowego Katalogu Krzywa uziarnienia mieszanki mineralnej SMA w prbce z warstwy cieralnej z otworw 1+2 odbiega od projektu w zakresie frakcji grysowej. Na sitach tej frakcji rzdne mieszanki wbudowanej wychodz poza grn krzyw graniczn (rysunek 13). Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy wicej z otworw 1+2 nie jest zgodne z uziarnieniem projektowanym. Krzywa tego uziarnienia przebiega w pobliu grnej krzywej granicznej (rysunek 15). Jest to mieszanka 0/20 mm zamiast 0/25 mm. Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy podbudowy z otworw 1+2 jest bardziej drobnoziarniste ni uziarnienie projektowane, jednak krzywa tego uziarnienia mieci si w krzywych granicznych (rysunek 17). b) konstrukcja nawierzchni wedug starego Katalogu Mieszanka mineralna SMA w prbkach z warstwy cieralnej z otworw 3+4 jest bardziej drobnoziarnista ni mieszanka projektowana i od sita 0,85 mm do sita 8,0 mm rzdne tej mieszanki przekraczaj dopuszczalne odstpstwa od projektu, jednak jej krzywa uziarnienia mieci si w krzywych granicznych (rysunek 14). Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy wicej z otworw 3+4 mieci si w krzywych granicznych, jednak jest to uziarnienie zdecydowanie bardziej drobnoziarniste, ni uziarnienie mieszanki projektowanej (rysunek 16). Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy
67 podbudowy z otworw 3+4 jest nieco bardziej drobnoziarniste ni uziarnienie projektowane, jednak krzywa uziarnienia rzeczywistego mieci si w krzywych granicznych (rysunek 18). Obwodnica Kunicy Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy cieralnej (otwory 1+2 oraz 3+4) jest zgodne z uziarnieniem projektowanym (rysunki 19 i 20). Uziarnienie mieszanki mineralnej BA w prbkach z warstwy wicej z otworw 1+2 charakteryzuje si wiksz drobnoziarnistoci ni uziarnienie projektowane w zakresie caej krzywej, podczas gdy uziarnienie tej mieszanki w prbkach z otworw 3+4 tylko w zakresie sit od 0,075 mm do 2,0 mm (rysunki 21 i 22). W obydwu przypadkach krzywe uziarnienia mieszcz si w krzywych granicznych. Mieszanka mineralna BA w prbkach z warstwy podbudowy z otworw 1+2 oraz 3+4 charakteryzuje si drobniejszym uziarnieniem w porwnaniu do uziarnienia projektowanego (rysunki 23 i 24). Jest znacznie wicej frakcji wypeniaczowej i mniej najgrubszych ziaren we frakcji grysowej. Powoduje to, e pocztek i koniec krzywej uziarnienia mieszanki wbudowanej (0/16 mm zamiast 0/20 mm) s poza grn krzyw graniczn. Podsumowanie W wikszoci przypadkw wbudowane mieszanki charakteryzuj si drobniejszym uziarnieniem ni mieszanki projektowane. Jest to zrozumiae biorc pod uwag, e mieszanki te byy poddane procesowi produkcji i wbudowania i mogy w niektrych przypadkach ulec czciowemu rozdrobnieniu. Szczeglnie niekorzystne w skutkach z punktu widzenia trwaoci jest nadmierne zwikszenie frakcji wypeniaczowej w stosunku do iloci zaprojektowanej, podczas gdy zawarto asfaltu pozostaa praktycznie bez zmian. Tak byo w przypadku BA w podbudowie zasadniczej obwodnicy Kunicy. W obliczeniach parametrw trwaociowych caej konstrukcji wanie cechy tej warstwy (zawarto objtociowa asfaltu i wolna przestrze) s uwzgldniane. Nie stwierdzono odpowiedniej korekty zawartoci asfaltu we wbudowanych mieszankach o drobniejszym uziarnieniu, w porwnaniu do uziarnienia projektowanego, bez wzgldu na przyczyn drobniejszego uziarnienia. 5.3 Rodzaj i zawarto asfaltu w MMA 5.3.1 Zasady przyjte w Zeszycie 48/1995 odnonie do stosowania asfaltu i projektowania jego iloci w BA 1) Ilo asfaltu w BA powinna by optymalna i zaprojektowana wedug metody Marshalla, przy czym mona t ilo zwikszy o tyle, aby nie spowodowao to zmniejszenia moduu Ms wicej ni o 15 % w stosunku do jego wielkoci oznaczonej dla skadu optymalnego,
68 2) Do warstw cieralnej i wicej naley stosowa asfalty drogowe rodzaju D50 i D70 (ten drugi o waciwociach wskazujcych na jego wiksz twardo jednak w granicach wymaga normowych), 3) Do warstwy podbudowy naley stosowa tylko asfalt drogowy tylko D70, 4) Asfalt modyfikowany polimerami stosuje si do warstwy cieralnej, 5) Zalecane iloci asfaltu w BA o uziarnieniu cigym do poszczeglnych warstw s nastpujce: 5.3.2 w warstwie cieralnej: od 4,5 do 5,8 % (m/m), w warstwie wicej: od 4,0 do 5,5 % (m/m), w warstwie podbudowy: od 2,8 do 4,7 % (m/m), Asfalty stosowne w warstwach nawierzchni obwodnic Obwodnica Nowej Soli Recepty laboratoryjne na BA do warstw asfaltowych nawierzchni obwodnicy Nowej Soli opracowao Laboratorium Drogowe Przedsibiorstwa Dromex Construction. Przedsibiorstwo to byo wykonawc tego obiektu. W BA 0/12,8 do warstwy cieralnej zaprojektowano 5,1 % (m/m) asfaltu D50 z RG, chocia liczbowe wyniki bada skadu tej mieszanki metod Marshalla wskazuj, e powinno by 5,3 % (m/m), przy ktrej to zawartoci asfaltu waciwoci fizyczno-wytrzymaociowe tej mieszanki byyby zgodne z Zeszytem 48/95. Asfalt zawiera dodatek rodka adhezyjnego pn. Teramin 10C w iloci 0,3 % (m/m), w stosunku do jego masy. Graficzne przedstawienie wynikw z metody Marshalla wskazuje na celowe zanienie optymalnej iloci asfaltu. Wedug bada kontrolnych LD w Zielonej Grze (25 wynikw dotyczcych trasy gwnej, bez dojazdw do wiaduktw), rednia ilo asfaltu w tej mieszance wynosi 5,156 % (m/m). Wedug bada IBDiM (tablica 9) ilo asfaltu w warstwie cieralnej dla dwch wytypowanych do bada odcinkw, kady o dugoci 200 m wynosi od 4,8 do 5,0 %(m/m) (otwory 1+2) i 4,8 do 5,3 % (m/m) (otwory 3+4), rednio 4,975 % (m/m). Jest to wic ilo zaniona o 0,125 % (m/m) w stosunku do iloci wedug recepty, aczkolwiek o wielko dopuszczaln ( 0,3 % (m/m)). W BA 0/20 do warstwy wicej zaprojektowano 4,2 % (m/m) asfaltu D50 z RG. Wedug bada kontrolnych LD w Zielonej Grze (18 wynikw dotyczcych trasy gwnej) rednia ilo asfaltu w tej mieszance wynosi 4,172 % (m/m). Wedug bada IBDiM (tablica 9) ilo asfaltu w warstwie wicej dla dwch wytypowanych do bada odcinkw, kady o dugoci 200 m wynosi od 3,9 do 4,2 % (m/m) (otwory 1+2) i od 3,4 do 4,1 % (m/m) (otwory 3+4), rednio 3,9 % (m/m). Jest to ilo rwnie mniejsza od iloci zaprojektowanej, chocia z zachowaniem dopuszczalnej odchyki. Nie uzyskano pewnej informacji, czy stosowano do tej warstwy dodatek rodka pn.
69 Chemcrete w celu zwikszenia odpornoci na tworzenie si kolein. W wietle tablicy 33 jest to informacja niepewna. W BA 0/31,5 do warstwy podbudowy zaprojektowano 3,1 % (m/m) asfaltu D50 z RG, chocia liczbowe wyniki bada skadu tej mieszanki metod Marshalla wskazuj, e powinno by 3,2 % (m/m). Wedug bada kontrolnych LD w Zielonej Grze (29 wynikw dotyczcych trasy gwnej) rednia iloci asfaltu w tej mieszance wynosi 3,079 % (m/m). Wedug bada IBDiM (tablica 9) ilo asfaltu w warstwie podbudowy dla dwch wytypowanych do bada odcinkw, kady o dugoci 200 m wynosi od 2,9 do 3,3 % (m/m) (otwory 1+2) i od 2,8 do 3,1 % (m/m) (otwory 3+4), rednio 3,025 % (m/m). Jest to ilo rwnie minimalnie zaniona w porwnaniu do iloci zaprojektowanej, aczkolwiek w granicach dozwolonych. Najbardziej istotnym mankamentem tej warstwy jest to, e wykonano j z uyciem asfaltu D50 zamiast D70, tak jak to byo zalecane w Zeszycie 48/95, wedug ktrego mieszanka ta zostaa zaprojektowana. Zalecenie stosowania asfaltu D70 do podbudowy nie byo przypadkowe. Kierowano si oglnie znan regu, e BA ze zwykym asfaltem drogowym, o mniejszej twardoci jest bardziej odporny na zmczenie ni ta sama mieszanka lecz asfaltem twardszym. W przypadku BA do podbudowy jest to bardzo istotne, gdy o odpornoci na powstawanie spka zmczeniowych wanie ta warstwa odgrywa wiodc rol. Do obliczenia parametrw trwaociowych caej konstrukcji stosuje si waciwoci (objtociow zawarto asfaltu i woln przestrze) wanie tej warstwy. Podejcie Dromexu do projektowania iloci asfaltu w BA do warstw nawierzchni obwodnicy Nowej Soli i do sposobu wykonania tych warstw wskazuje, e nie tylko nie wykorzystano moliwoci zwikszenia trwaoci pakietu warstw asfaltowych, jak dawa Zeszyt 48/95, lecz wrcz przeciwnie firma ta prowadzia dziaania majce na celu maksymalizacj zysku w stosowaniu asfaltu na tej budowie, ktry jest gwnym i najdroszym skadnikiem tej mieszanki. Obwodnica Trzebnicy Recepty laboratoryjne do warstw cieralnej, wicej i podbudowy nawierzchni obwodnicy Trzebnicy opracowao Laboratorium Drogowe Przedsibiorstwa Dromex-Oil. Przedsibiorstwo to byo wykonawc tego obiektu. W receptach zawarto asfaltu w BA do tych warstw nie wynika z zastosowania metody Marshalla, lecz zostaa przyjta arbitralnie, po czym zostay tylko sprawdzone cechy fizyczno-wytrzymaociowe tych mieszanek na zgodno z wymaganiami wedug Zeszytu 48/95. Ze wzgldu na to, e asfalt jest skadnikiem MMA, ktry bardzo istotnie wpywa na trwao warstwy z niej wykonanej i nawet najmniejsze uszczuplenie jego iloci wzgldem iloci optymalnej, nawet jeeli wartoci cech MMA mieszcz si w wymaganych zakresach, ma niebagatelne znaczenie (negatywne jeli chodzi o
70 trwao nawierzchni i pozytywne jeli chodzi o zysk finansowy wykonawcy). W BA 0/12,8 do warstwy cieralnej przyjto 5 % (m/m) asfaltu D50 z RG, w tym dodatek rodka adhezyjnego Teramin 10 w iloci 0,3 % (m/m) w stosunku do masy asfaltu. Nie uzyskano wynikw bada kontrolnych z okresu budowy, dotyczcych rzeczywistych zawartoci asfaltu w tej mieszance. Z bada wykonanych w ramach tej pracy, wynika e zawarto asfaltu w warstwie cieralnej wynosia na 2 badanych odcinkach, kady o dugoci 200 m od 4,7 do 4,9 % (m/m) (otwory 1 i 2), rednio 4,8 % (m/m) oraz od 4,8 do 4,9 % (m/m) (otwory 3 i 4), rednio 4,85 % (m/m) (tablica 10). S to iloci, ktre mieszcz si w granicach wyznaczonych dopuszczalnym odstpstwem od iloci wedug recepty, jednak s one mniejsze od tej iloci. W BA 0/25 do warstwy wicej przyjto 4,1 % (m/m) asfaltu D50 z RG. Uzyskano informacj, e asfalt do tej warstwy nie by modyfikowany rodkiem pn. Chemcrete. Z bada wykonanych w ramach tej pracy wynika, e zawarto asfaltu w warstwie wicej wynosia na 2 badanych odcinkach, kady o dugoci 200 m od 4,2 do 4,4 % (m/m) (otwory 1 i 2), rednio 4,3 % (m/m) oraz od 4,5 % do 5 % (m/m) (otwory 3 i 4), rednio 4,75 % (tablica 10). S to iloci korzystnie wiksze od iloci zaprojektowanej. W BA 0/25 do warstwy podbudowy przyjto 3,8 % (m/m) asfaltu D50 z RG. Wedug bada IBDiM dotyczcych 2 odcinkw badawczych ilo ta wynosia od 4,3 do 4,8 % (m/m) (otwory 1 i 2), rednio 4,55 % oraz rednio 4,1 % (m/m) dla otworw 3 i 4. S to iloci korzystnie wiksze, zwaszcza w przypadku otworw 1 i 2 od iloci wedug recepty. Danych z bada kontrolnych odnonie do zawartoci asfaltu w tej warstwie nie uzyskano. Obwodnica Biaegostoku a) konstrukcja wedug nowego Katalogu z 1997 r. Recept na mieszank SMA 0/12,8 do warstwy cieralnej opracowao Laboratorium Centralne Dromexu S.A. Mieszanka ta zostaa zaprojektowana zgodnie z norm PN-S-96025:2000. Zastosowano asfalt D50 z NYNAS w iloci 6,3 % (m/m), ktry zawiera dodatek rodka adhezyjnego pn. Wetfix, w iloci 0,3 % (m/m) w stosunku do masy asfaltu i granulatu Viatop w iloci 0,4 % (m/m) w stosunku do masy MMA. Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy, rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wynosia rednio z bada 9 prbek 6,17 % (m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie cieralnej na odcinku badawczym (otwory 1 i 2) wyniosa 6,05 % (m/m) (tablica 11). Zgodno obu wynikw jest dobra, bior pod uwag, e warstwa ta bya eksploatowana prawie 3 lata. Skad BA 0/25 do warstwy wicej zosta zaprojektowany przez Katedr Inynierii Ldowej Politechniki Gdaskiej. Przyjta arbitralnie, gdy nie zastosowano w tym celu metody Marshalla, zawarto asfaltu Elastobit 50 RG w tej mieszance wynosia 4,1 % (m/m). Z t
71 iloci asfaltu zostay sprawdzone cechy fizyczno-wytrzymaociowe tej mieszanki na zgodno z wymaganiami Zeszytu 48/95 (SST). Do asfaltu zosta dodany rodek adhezyjny Teramin 14 w iloci 0,3 % (m/m). Wedug bada kontrolnych z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wyniosa rednio z bada 4 prbek 4,08 % (m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie wicej na odcinku badawczym (otwory 1 i 2) wyniosa 4,85 % (m/m) tablica 11. Dopuszczalna odchyka od iloci zaprojektowanej nie powinna wedug Zeszytu 48/95 przekracza 0,3% (m/m). Skad BA 0/25 do warstwy podbudowy opracowao LD w Biaymstoku. Ustalona zawarto asfaltu D70 z RG, z 0,3 % (m/m) Teraminu 10C wynosia 4 %. Z t iloci asfaltu zostay sprawdzone cechy fizyczno-wytrzymaociowe tej mieszanki na zgodno z wymaganiami Zeszytu 48/95 (SST). W mieszance tej zastosowano kruszywo naturalne kruszone. Wedug bada kontrolnych z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wynosia z bada 6 prbek rednio 3,97 %(m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie wicej na odcinku badawczym (otwory 1 i 2) wyniosa 3,75 % (m/m) (tablica 11). Wykonawc tej warstwy byo PEUiM w Biaymstoku. Odstpstwo w zawartoci asfaltu od iloci zaprojektowanej jest zgodne z obowizujc wwczas odchyk dla tego skadnika ( 0,3 %), zarwno wedug bada LD w Biaymstoku i IBDiM. b) konstrukcja wedug starego Katalogu z 1983 r. Ustalona zawarto asfaltu D50 z NYNAS S.A. w mieszance SMA 0/12,8 do warstwy cieralnej wynosia 6,3 % (m/m). Do asfaltu dodano rodek adhezyjny Teramin 10 w iloci 0,7 % w stosunku do masy asfaltu. Jako stabilizatory lepiszcza posuyy Viatop 66 i Viatop 80, w iloci odpowiednio 0,45 % i 0,375 % (m/m), w stosunku do masy mieszanki SMA. Mieszanka ta spenia wymagania Zeszytu 49/95. Wykonawc warstwy cieralnej by PEUiM w Biaymstoku. Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wynosia rednio z bada 7 prbek 6,5 % (m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie cieralnej na odcinku badawczym (otwory 3 i 4) wyniosa 6,3 % (m/m) (tablica 11). Zgodno obu wynikw jest dobra, biorc pod uwag, e warstwa ta bya eksploatowana 6 lat. Skad BA 0/20 do warstwy wicej opracowao LD w Biaymstoku. Przyjta arbitralnie, gdy nie zastosowano w tym celu metody Marshalla, zawarto asfaltu D50 z RG wynosia 4,6 % (m/m). Asfalt by z dodatkiem Teraminu 10 w iloci 0,4 % w stosunku do jego masy. Sprawdzono waciwoci mieszanki z t iloci asfaltu. W mieszance tej zastosowano kruszywo naturalne kruszone, dlatego stosunkowo dua ilo asfaltu jest uzasadniona. Producentem tej mieszanki by TEPOL z Biaegostoku. Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu
72 w tej mieszance wynosia rednio z 33 prbek 4,5 % (m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie wicej na odcinku badawczym (otwory 3 i 4) wyniosa 4,6 % (m/m) (tablica 11). Jest to wyjtkowa zgodno z recept. Skad BA 0/20 do warstwy podbudowy opracowao LD w Biaymstoku. Przyjta arbitralnie (nie zastosowano metody Marshalla) zawarto asfaltu D70 wynosia 4 %. Sprawdzono waciwoci mieszanki z t iloci asfaltu. W mieszance tej zastosowano kruszywo naturalne kruszone. Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wynosia rednio z bada 59 prbek 4,07 % (m/m). Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie podbudowy na odcinku badawczym (otwory 3 i 4) wyniosa tylko 3,1 % (tablica 11). W prbkach pobranych przez LD z miejsc na jezdni prawej, ktre le najbliej otworw badawczych 3 i 4 zawarto asfaltu wyniosa odpowiednio 3,7 i 3,8 % (m/m). Podobiestwo wynikw jest w tym przypadku znacznie lepsze, ni gdy si porwnuje ze redni oglna LD. Tym niemniej wynik IBDiM niekorzystnie odbiega od iloci wg recepty. Obwodnica Kunicy Skad BA do warstw cieralnej, wicej i podbudowy opracowao LD w Biaymstoku. Dla przyjtych iloci asfaltu w poszczeglnych mieszankach sprawdzono podstawowe ich waciwoci fizyczno-wytrzymaociowe na zgodno z wymaganiami Zeszytu 48/95. Przyjta ilo asfaltu D50 (z dodatkiem Teraminu 10) w BA 0/12,8 do warstwy cieralnej wyniosa 5,2 % (m/m). Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wyniosa rednio z bada 19 prbek 5,4 %. Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie cieralnej na odcinkach badawczych wyniosa 4,9 % (otwory 1 i 2) oraz 5,35 % (otwory 3 i 4) tablica 12. Przyjta ilo asfaltu D50 (z dodatkiem Teraminu 10) w BA 0/20 do warstwy wicej wyniosa 4,6 % (m/m). Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wyniosa rednio z bada 15 prbek 4,5 %. Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie wicej na odcinkach badawczych wyniosa 4,35 % (otwory 1 i 2) oraz 4,25 % (otwory 3 i 4) tablica 12. Przyjta ilo asfaltu D70 w BA 0/20 do warstwy podbudowy wyniosa 4,0 % (m/m). Wedug bada kontrolnych LD z okresu budowy rzeczywista zawarto asfaltu w tej mieszance wyniosa rednio z bada 15 prbek 4,2 %. Wedug bada IBDiM rednia zawarto asfaltu w warstwie podbudowy na odcinkach badawczych wyniosa 4,3 % (otwory 1 i 2) oraz 4,0 % (otwory 3 i 4) tablica 12. Podsumowanie Stosowanie metody Marshalla w ujciu kompleksowym, tak jak to zaleca Zeszyt 48/95, w celu zaprojektowania iloci asfaltu w BA byo przestrzegane tylko w 3 przypadkach (w tym w
73 2 przypadkach byo to nieprawidowe) na 13 przeanalizowanych recept. Najczstszym postpowaniem byo sprawdzenie waciwoci BA z arbitralnie przyjt iloci asfaltu na zgodno z wymaganiami Zeszytu 48/95. Przyjte w ten sposb lub zaprojektowane (sporadycznie) iloci asfaltu w poszczeglnych mieszankach nie przekraczay na og wartoci rednich ze skrajnych wartoci zalecanych przez Zeszyt 48/95, co ilustruje zestawienie w tablicy 38. Wyjtkiem by BA do warstwy podbudowy na obwodnicach Biaegostoku i Kunicy (w mieszankach tych byo stosowane naturalne kruszywo kruszone o mniejszej gstoci w porwnaniu do kruszywa ze ska magmowych). Tablica 38. Porwnanie iloci asfaltu w mieszankach BA wg recept ze rednimi ilociami wynikajcymi z zalece Zeszytu 48/95 Nazwa obwodnicy Biaystok Rodzaj warstwy Jedn. Nowa Trzebnica Sl konstrukcja wg nowego Katalogu 1) 4,1 3) 4,0 4) konstrukcja wg starego Katalogu 1) 4,6 3) 4,0 4) Kunica rednia ilo wynikajca z zalece Z.48/95 5,3 2) 4,75 3) 3,85 4) 3,65 5)
% cieralna (m/m 5,1 2) ) % Wica (m/m 4,2 3) ) % Podbudowa (m/m 3,1 5) ) 1) mieszanka SMA, 2) dotyczy BA 0/12,8, 3) dotyczy BA 0/20 i BA 0/25, 4) dotyczy BA 0/25, 5) dotyczy BA 0/31,5
5,0 2) 4,1 3) 3,8 4)
5,2 2) 4,6 3) 4,0 4)
Na podstawie porwnania rednich wynikw oznaczenia zawartoci asfaltu w procentach objtociowych (tablice 9, 10 i 12) mona stwierdzi, e: a) w warstwie cieralnej z BA odcinkw badawczych, ktrych stan oceniono jako dobry (otwory 3 i 4) znajduje si rednio wicej asfaltu w porwnaniu do odcinkw, ktrych stan oceniono jako zy (otwory 1 i 2); dotyczy to obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy i Kunicy (warstwa cieralna obwodnicy Biaegostoku zostaa wykonana z mieszanki SMA), b) podobna ocena, jak w p. a) odnosi si do warstwy wicej obwodnicy Trzebnicy; w przypadku obwodnicy Kunicy rednie wyniki objtociowej zawartoci asfaltu w prbkach z otworw 1+2 oraz 3+4 s prawie rwne,
74 c) podobna ocena jak w punkcie a) odnosi si do warstwy podbudowy obwodnicy
Kunicy; w przypadkach obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy jest odwrotnie; na odcinkach o stanie zym jest objtociowo nieco wicej asfaltu w tej warstwie. Symptomatyczn cech mieszanek BA, z ktrych wykonano warstwy asfaltowe obwodnic by niedobr w nich asfaltu w stosunku do recepty. Stwierdzono to w 9 przypadkach na 13 analizowanych. BA do warstwy podbudowy obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy zosta zaprojektowany z asfaltem D50, zamiast D70 jak to zaleca Zeszyt 48/95. Nie skorzystano z moliwoci zwikszenia projektowanej iloci asfaltu, ktr dopuszcza Zeszyt 48/95. 5.4 Wolna przestrze i wypenienie jej asfaltem Obwodnica Nowej Soli Wolna przestrze w warstwie cieralnej na odcinku badawczym, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi odpowiednio 3,1 i 6,5 % (v/v) (tablica 17). S to wyniki zbyt duo rnice si midzy sob aby mona byo je uredni. W Zeszycie 48/65 byy postawione wymagania wobec prbek zagszczonych metod Marshalla aby wolna przestrze bya w granicach 2,0 do 4,0% (v/v). Uwzgldniajc, e wskanik zagszczenia warstwy powinien by rwny co najmniej 98% to wynik oznaczenia wolnej przestrzeni w prbce z otworu 2 jest zdecydowanie zbyt duy. Wolna przestrze w warstwie cieralnej oznaczona na prbkach z otworw 3 i 4 wynosi odpowiednio 4,1 i 3,1% (v/v) (tablica 17). Jest to wynik, ktry mona zaakceptowa, tym bardziej, e jego stan oceniono jako dobry. Wypenienie wolnej przestrzeni w zagszczonej mieszance mineralnej jest wystarczajce, tzn. >78% tylko w przypadkach prbek z otworw 1 i 4. W wietle wymaga Zeszytu 48/95 wolna przestrze w warstwie wicej jest odpowiednia w przypadku prbek pobranych z otworw 1 i 3. Prbka z otworu 2 ma woln przestrze zbyt du, za prbka z otworu 4 zbyt ma. Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem jest w prbkach z tych 4 otworw < 75,0 % (tablica 17) Wolna przestrze w warstwie podbudowy asfaltowej, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi odpowiednio 3,6 i 6,2% (v/v), a w prbkach z otworw 3 i 4 odpowiednio 6,3 i 4,3% (v/v) (tablica 17). W prbkach z otworw 1 i 4 jest wic za maa (wymaganie dla prbek o zagszczeniu rwnym 100% wynosi 5,0 10,0% (v/v)). Zbyt maa wolna przestrze w warstwie podbudowy nie jest jednak mankamentem z punktu widzenia trwaoci nawierzchni. Obwodnica Trzebnicy Wolna przestrze w warstwie cieralnej na odcinkach badawczych, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi odpowiednio 4,9 i 6,9 % (v/v), a z otworw 3 i 4 odpowiednio 3,0 i 1,4 % (v/v) (tablica 18). Otwory 3 i 4 s zlokalizowane na odcinku, ktrego stan oceniono
75 wizualnie jako dobry. W prbkach z otworw 1 i 2 wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem jest bardzo mae, gdy wynosi odpowiednio 70,9 i 62,1%. rednia wolna przestrze w warstwie wicej, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi 5,6 % (v/v), a z otworw 3 i 4 6,8 % (v/v) (tablica 18). S to wyniki ktre mona zaakceptowa. W przypadku tej warstwy we wszystkich prbkach z tych otworw wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem jest < 75,0 %. rednia wolna przestrze w warstwie podbudowy, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi 5,1 % (v/v), a z otworw 3 i 4 5,0% (v/v). S to wartoci korzystnie bliskie dolnej granicy wymaga wg Zeszytu 48/95 (5,0 10,0 % (v/v)). Wypenienie wolnej przestrzeni w prbkach z warstwy podbudowy asfaltowej z otworw 14 wynosi od 62,7 do 70,7 % (tablica 18) i jest < 72,0 %. Oglnie mona oceni, e wartoci tych dwch cech s korzystniejsze w przypadku odcinka o stanie dobrym (otwory 3 i 4), w porwnaniu do odcinka o stanie zym (otwory 1 + 2). Obwodnica Biaegostoku Wolna przestrze w warstwie cieralnej z mieszanki SMA, nie przekracza rednio 2,0% (v/v), zarwno w prbkach z otworw 1 i 2 (konstrukcja nawierzchni wedug nowego Katalogu), jak i w prbkach z otworw 3 i 4 (konstrukcja nawierzchni wedug starego Katalogu) (tablica 19). Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem w prbkach z tych otworw wynosi od 85,0 do 95,0 %. Wolna przestrze w warstwie wicej, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi rednio 5,3 % (v/v), a z otworw 3 i 4 rednio 4,0 % (v/v), czyli s bliskie dolnej granicy wedug wymaga OST D-05.03.05 dla prbek Marshalla (4,5 8,0 % (v/v)).Wolna przestrze w warstwie podbudowy asfaltowej, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi rednio 5,1 % (v/v), a z otworw 3 i 4 rednio 7,3 % (v/v). Podbudowa asfaltowa na odcinku, na ktrym zlokalizowano otwory 3 i 4 zostaa wykonana z BA wg normy BN-71/8933-11. Wypenienie asfaltem wolnej przestrzeni w tej warstwie wynosi rednio 63,5 % (otwory 1 i 2) oraz 49,6 % (otwory 3 i 4). Oznacza to, e wyniki tych dwch cech s gorsze w przypadku podbudowy wedug normy BN-71/8933-11 ni wedug OST D-04.07.01. Obwodnica Kunicy Wolna przestrze w warstwie cieralnej na odcinkach badawczych, oznaczona na prbkach z otworw 1 i 2 wynosi 3,3% (v/v), a z otworw 3 i 4 rednio 1,6 %(v/v). Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem dla tych dwch par otworw wynosi odpowiednio rednio 78,2 % i 89,4 %. W przypadku warstwy wicej, korzystniejsze wyniki tych dwch cech s dla otworw 3 i 4, w porwnaniu z wynikami dla otworw 1 i 2 (tablica 20). Wolna przestrze w warstwie podbudowy asfaltowej jest bliska grnej wymaganej wartoci wg Zeszytu48/95 (5,010,0%(v/v)), gdy wynosi rednio 7,2 % (v/v) (otwory 1 i 2) oraz 8,1 % (v/v) (otwory 3 i
76 4) Wypenienie wolnej przestrzeni asfaltem wynosi dla otworw 1 i 2 rednio 57,6 % i dla otworw 3 i 4 rednio 53,1 %. Z punktu widzenia trwaoci pakietu warstw asfaltowych takie cechy podbudowy asfaltowej s niekorzystne. Podsumowanie Naley stwierdzi, e wolna przestrze jest cech o znacznej niejednorodnoci. Niejednorodno ta moe wynika z rodzaju warstwy, sposobu jej zagszczania jak rwnie ze stosowanych metod oznaczania gstoci strukturalnej i objtociowej oraz sposobu obliczenia tej cechy. Z powyszych wzgldw nie zawsze byo uzasadnione obliczenie wartoci rednich w przypdkach duej rnicy w wynikach bada prbek pobranych z tego samego odcinka. Wolna przestrze, zwaszcza w warstwie podbudowy asfaltowej istotnie wpywa na trwao caego pakietu warstw asfaltowych. Bya ona dua zwaszcza w przypadkach obwodnicy Kunicy, zarwno na odcinku o stanie uznanym wizualnie za dobry i jako zy. Warstwa cieralna z BA na odcinkach stanie zym. 5.5 Modu sztywnoci pezania Modu sztywnoci pezania Ms oznaczono na prbkach wycitych z nawierzchni bez ich przetwarzania. Modu ten oznaczono oddzielnie dla kadej warstwy. Wyniki zostay skorygowane wspczynnikami f1 (ze wzgldu na wysoko prbki, nierwn wysokoci standardowej) i f2 (ze wzgldu na zawarto w niej asfaltu). Obwodnica Nowej Soli Wyniki w tablicy 21 i ich graficzny obraz na rysunku 40 wskazuje, e modu Ms prbek wycitych z otworw 1 i 2 (odcinek w zym stanie) jest nieco wikszy od moduu sztywnoci pezania prbek z otworw 3 i 4 (odcinek w dobrym stanie). Dotyczy to wszystkich trzech warstw, do ktrych wykonania uyto asfaltu D50 z RG. Zwracaj uwag due wartoci tego moduu, od 55 66 MPa, w przypadku prbek z warstw cieralnej i podbudowy do okoo 85 MPa, w przypadku prbek z warstwy wicej, podczas gdy wedug recept warto tego moduu bya dla tych warstw od 25,8 do 28,7 MPa. Jest to spowodowane niewtpliwie wzrostem twardoci asfaltu D50 w tych warstwach. W warstwie wicej byo zastosowane kruszywo ulowe. Porwnujc modu Ms warstwy wicej obwodnic Trzebnicy i Kunicy, gdzie by rwnie zastosowany asfalt D50 (rysunek 41 i 43) wida, e warto moduu Ms tej warstwy jest wyrniajco dua w przypadku obwodnicy Nowej Soli. o stanie dobrym charakteryzowaa si zdecydowanie mniejsz woln przestrzeni w porwnaniu do warstwy cieralnej na odcinku o
77 Obwodnica Trzebnicy W przypadku warstw cieralnej i wicej modu Ms oznaczony na prbkach z otworw 1 i 2 jest nieco wikszy od moduu Ms oznaczonego na prbkach z otworw 3 i 4 (rysunek 41). Wartoci moduu Ms tych warstw s podobne, gdy porwnuje si oddzielnie wyniki z otworw 1 i 2 oraz 3 i 4. Podobne wartoci tego moduu ma warstwa cieralna obwodnicy Nowej Soli (od 60 do 67 MPa) (rysunek 40). Warstwa podbudowy charakteryzuje si mniejszymi wartociami moduu Ms ni warstwa cieralna i wica, podobnie jak to byo rwnie w przypadku obwodnicy Nowej Soli. Obwodnica Biaegostoku Obwodnica Biaegostoku zostaa wybrana do bada z tego powodu, e w czci jej nawierzchnia bya o konstrukcji wedug nowego Katalogu z 1997 r. (otwory 1 i 2), a w czci wedug starego Katalogu z 1983 r. (otwory 3 i 4). Oba fragmenty byy w dobrym stanie, na obu warstwa cieralna zostaa wykonana z mieszanki SMA, przy czym na fragmencie o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu mieszanka SMA bya zaprojektowana wedug normy PN-S-96025:2000, a na fragmencie o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu wedug Zeszytu 49/95. Modu Ms warstwy cieralnej oznaczony na prbkach pochodzcych z otworw 1 i 2 oraz 3 i 4 jest podobny. (rysunek 42). Modu Ms warstwy wicej znajdujcej si w konstrukcji wedug nowego Katalogu (otwory 1 i 2) jest wikszy od moduu Ms tej warstwy lecz znajdujcej si w konstrukcji wedug starego Katalogu (otwory 3 i 4). Warstwa wica znajdujca si w konstrukcji wedug nowego Katalogu (otwory 1 i 2) zostaa wykonana z asfaltem modyfikowanym. Warstwa podbudowy w obu konstrukcjach zostaa wykonana z asfaltem D70. Obwodnica Kunicy Modu Ms oznaczony na prbkach pobranych z warstw cieralnej, wicej i podbudowy potwierdza prawidowo zaobserwowan w przypadkach obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy. Polega ona na tym, e modu Ms warstw odcinka o zym stanie jest wikszy od moduu Ms warstw odcinka o dobrym stanie (rysunek 43). Histogramy na rysunku 43 pokazuj, e wartoci moduu Ms poszczeglnych warstw na kadym z tych odcinkw s podobne. Podsumowanie Wyniki oznaczenia moduu Ms wskazuj na pewn prawidowo polegajca na tym, e na odcinkach o zym stanie wartoci tego moduu dla poszczeglnych warstw s wiksze ni na odcinkach o stanie dobrym. wiadczy to o przesztywnieniu warstw na odcinkach o zym stanie z powodu mniejszej iloci asfaltu w porwnaniu do odcinkw o stanie dobrym. Potwierdzaj to wyniki dotyczce warstwy cieralnej na obwodnicach Nowej Soli, Trzebnicy i
78 Kunicy, warstwy wicej na obwodnicy Trzebnicy i warstwy podbudowy na obwodnicy Kunicy (tablice 9, 10 i 12). Powodem wyjtkowo duej wartoci moduu Ms warstwy wicej, zarwno na odcinkach o stanie zym i dobrym obwodnicy Nowej Soli moe by zastosowanie w tej warstwie kruszywa ulowego. 5.6 Poczenie midzywarstwowe Obwodnica Nowej Soli Naprenie cinajce midzy warstwami cieraln a wic jest prawie 3-krotnie wiksze od naprenia midzy warstwami wic a podbudow asfaltow. Dotyczy to zarwno odcinka o stanie zym (otwory 1 i 2) i o stanie dobrym (otwory 3 i 4), przy czym zrnicowanie wartoci midzy tymi odcinkami jest niewielkie. Naprenie midzy warstwami wic a podbudow jest tylko nieco ponad 1 MPa (rysunek 48). Obwodnica Trzebnicy Naprenie midzy warstwami cieraln a wic jest znacznie wiksze ni midzy warstwami wic a podbudow, przy czym wartoci naprenia midzy warstwami cieraln a wic dla odcinkw o stanie dobrym i zym s prawie jednakowe. Naprenie midzy warstwami wic a podbudow jest w przypadku odcinka o stanie dobrym 2-krotnie wiksze (wynosi 2,25 MPa) ni dla odcinka o stanie zym (rysunek 49). Obwodnica Biaegostoku W przypadku konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu (otwory 1 i 2) naprenie midzy warstwami cieraln z SMA a wic z BA jest nieco mniejsze od analogicznego naprenia lecz odnoszcego si do konstrukcji wedug starego Katalogu (otwory 3 i 4). W przypadku poczenia warstw wicej i podbudowy sytuacja jest odwrotna; naprenie odnoszce si do odcinka o konstrukcji wedug starego Katalogu jest szcztkowe dla tych dwch warstw (rysunek 50). Obecnie trudno jest stwierdzi, jaka jest tego przyczyna; czy sabe zwizanie warstw wicej i podbudowy byo ju w momencie ich ukadania, czy osabienie to nastpio pniej, tj. podczas eksploatacji drogi. Obwodnica Kunicy Naprenie midzy warstwami cieraln a wic jest w przypadku odcinkw o stanie zym (otwory 1 i 2) i dobrym (otwory 3 i 4) takie samo i wynosi nieco ponad 3 MPa (rysunek 51). Podobnie jest dla poczenia warstw wicej i podbudowy, przy czym warto tego naprenia jest dwukrotnie mniejsza ni dla poczenia warstw cieralnej i wicej.
79 Podsumowanie W przypadku obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy i Kunicy, ktre s gwnym przedmiotem docieka dlaczego powstay na nich spkania nawierzchni, poczenie warstw wicej z podbudow asfaltow jest znacznie sabsze (przecitnie dwukrotnie) ni poczenie warstw cieralnej z wic. Jaka jest tego przyczyna nie mona obecnie z caym przekonaniem stwierdzi; moe to by sabe skropienie lub jego brak przed uoeniem nastpnej warstwy lub osabienie poczenia w cigu lat eksploatacji drogi. W poprzednich latach panowa pogld i praktyka, e w przypadku ukadania warstwy asfaltowej na wieej warstwie wwczas skropienie jest zbdne. Naley jednak stwierdzi, e warto natenia midzy warstwami wic a podbudow nie jest wcale drastycznie maa, gdy wynosi w przypadku tych trzech obwodnic od 1,3 do 2,5 MPa (wedug Zeszytu 66/2004 dotyczcego zasad stosowania geowyrobw zaleca si, aby nie byo ono mniejsze od 1,3 MPa). Z punktu widzenia wpywu poczenia midzywarstwowego na trwao nawierzchni naley stwierdzi, e w przypadkach nawierzchni tych obwodnic (w tym rwnie i obwodnicy Biaegostoku) wanie poczenie midzy warstwami wic i podbudow stanowi najsabsze ogniwo, a nie poczenie warstw cieralnej z wic, zwaszcza jeeli bd wystpoway zwikszone ugicia spryste od obcie od k pojazdw. Dlatego ewentualnego rozwarstwienia mona si spodziewa midzy warstwami wic a podbudow z BA. 5.7 Wytrzymao na rozciganie porednie Jeeli przyj, e ciskanie prbek walcowych po tworzcej bocznej powierzchni, w celu oznaczenia wytrzymaoci na rozciganie porednie Sr daje pogld o mastyksie w MMA tj. jego iloci i waciwociach wynikajcych z zastosowania okrelonego asfaltu i wypeniacza oraz o wzajemnym klinowaniu si ziaren w MM, wwczas na podstawie histogramw na rysunkach 44-47 mona stwierdzi, e cechy te lepiej odzwierciedla, tzn. w sposb bardziej zrnicowany wykonywanie tego badania w temperaturze -2 C ni w +10 C. W temperaturze -2 C najwiksz wytrzymao na rozciganie porednie wykazuj prbki z warstwy cieralnej w przypadkach wszystkich 4 obwodnic (rysunki 44-47), przy czym wytrzymao Sr prbek z otworw 1 i 2 jest wiksza w przypadku obwodnicy Nowej Soli od wytrzymaoci Sr prbek z otworw 3 i 4 (rysunek 44). W przypadku obwodnicy Trzebnicy jest odwrotnie (rysunek 45). W przypadku warstwy cieralnej obwodnicy Kunicy nie ma rnicy midzy wytrzymaoci Sr prbek z otworw 1 i 2 oraz 3 i 4 (rysunek 47). W przypadku warstw wicej i podbudowy tej obwodnicy jest podobnie. Natomiast w przypadkach obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy wytrzymao Sr prbek z warstw wicej i
80 podbudowy i z otworw 3 i 4 jest wiksza ni prbek z otworw 1 i 2 tych warstw. Z badania tego wynika spostrzeenie, e w przypadku wyranego rozrnienia stanu zego od dobrego (obwodnica Trzebnicy) znajduje to rwnie potwierdzenie w wynikach wytrzymaoci Sr. Wwczas wytrzymao ta jest wiksza w przypadkach wszystkich warstw na odcinku w stanie dobrym ni na odcinku o stanie zym. 5.8 Modu sztywnoci Wyniki moduu sztywnoci E, oznaczono na prbkach 100 mm wycitych z warstw cieralnej, wicej i podbudowy z BA nawierzchni obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy, w temperaturze +20, +10, -2, -10 C, posugujc si w tym celu aparatem NAT. Wyniki przedstawiono w postaci histogramw, z podziaem na warstwy i odcinki (otwory) (rysunki 52 do 67) oraz w postaci zalenoci tego moduu od temperatury (rysunki 68 do 71). Histogramy te i wykresy zalenoci sporzdzono na podstawie wynikw bada wykonanych w etapie I pracy. Obwodnica Nowej Soli Z histogramw na rysunkach 52 do 55 wynika, e w przypadkach wszystkich trzech warstw modu E, oznaczony na prbkach z otworw 1 i 2 (odcinek w zym stanie) jest wikszy od moduu E, oznaczonego na prbkach z otworw 3 i 4 (odcinek w dobrym stanie). wiadczy to, e wiksza sztywno warstw na odcinku o zym stanie (niekoniecznie wynikajca z mniejszej zawartoci asfaltu, ale na przykad z wikszego jego utwardzenia w procesie produkcji i wbudowywania) moga by jedn z przyczyn jej popkania. Histogramy na rysunkach 52 do 55 oraz wykresy na rysunku 68 wskazuj, e wartoci moduu E dla poszczeglnych warstw nawierzchni tej obwodnicy zale od temperatury, przy czym najmniejsz wraliwo temperaturow spord tych warstw wykazuje warstwa wica (rysunek 68, dotyczcy otworw 1 i 2 oraz 3 i 4). Najmniejszymi wartociami moduu E w punktach temperaturowych jak na w/w rysunku charakteryzuje si warstwa cieralna, najwikszymi warstwa podbudowy. Z oblicze parametrw trwaociowych wynika (p. 5.11), e im wikszy modu sztywnoci podbudowy z BA tym mniejsza trwao nawierzchni. Na rysunku 68 zamieszczono rwnie wykres redniego moduu E dla pakietu warstw asfaltowych. Nachylenie tego wykresu wzgldem osi odcitych charakteryzuje podatno pakietu na zmiany temperatury. Nachylenie to scharakteryzowano wskanikiem (stosunek rnicy moduu E w temperaturze -10 i +20 C, pomnoonej przez 0,001 do bezwzgldnej wartoci przyjtego zakresu temperaturowego, rwnego 30 C). Wskanik 1+2 dla pakietu warstw na odcinku o stanie zym jest rwny 0,63, a dla pakietu na odcinku o stanie dobrym
81 3+4 = 0,67, co oznacza mniejsz sztywno tego pakietu ni pakietu na odcinku pierwszym. W zakresie temperatury od -10 do +20C zmiana redniego moduu E dla pakietu warstw asfaltowych ma charakter prawie liniowy. Obwodnica Trzebnicy Prawie nie ma zrnicowania wartoci moduu E ze wzgldu na odcinki (otwory) i warstwy w zakresie temperatury badania od -2 do +20 C (histogramy na rysunkach 56 do 59 i wykresy na rysunku 69). Pod tym wzgldem ocena zwaszcza podbudowy z BA na tej obwodnicy jest korzystniejsza ni podbudowy z BA na obwodnicy Nowej Soli, gdy modu E tej warstwy na obwodnicy Trzebnicy jest znacznie mniejszy. W temperaturze -10C modu E warstwy podbudowy zasadniczej jest nawet mniejszy ni warstwy cieralnej. Na podstawie wskanika ocena odcinka o stanie dobrym jest korzystniejsza ni na odcinku o stanie zym; wartoci tego wskanika wynosz odpowiednio: 3+4 = 0,67; 1+2 = 0,60, co oznacza mniejsz sztywno (wiksz podatno) pakietu warstw asfaltowych na odcinku o stanie dobrym ni na odcinku o stanie zym. Obwodnica Biaegostoku W caym zakresie temperatury bada modu E warstwy wicej z BA z asfaltem modyfikowanym jest najwikszy na odcinku o konstrukcji wedug nowego Katalogu (otwory 1 i 2), w porwnaniu do moduu E pozostaych warstw tego odcinka (rysunki 60 do 63). Na odcinku o konstrukcji wedug starego Katalogu (otwory 3 i 4), najwikszym moduem E charakteryzuje si warstwa podbudowy z BA w caym zakresie temperatury bada, w porwnaniu do moduu E pozostaych warstw. Wskanik podatnoci temperaturowej dla pakietu warstw asfaltowych wynosi: dla konstrukcji wedug nowego Katalogu, 1+2 = 0,70, dla konstrukcji wedug starego Katalogu, 3+4 = 0,58.
Drugi wynik wskazuje na gorsz podatno (wiksza sztywno), w porwnaniu do wyniku pierwszego. Obwodnica Kunicy Prawie nie ma zrnicowania wartoci moduu E ze wzgldu na odcinki (otwory) i warstwy w zakresie temperatury badania od -2 do +20 C (histogramy na rysunkach 64 do 66 i wykresy na rysunku 71). Wizka wykresw moduu E w zalenoci od temperatury jest podobna jak w przypadku Trzebnicy. Wiksze zrnicowanie wartoci moduu E jest w temperaturze badania -10 C, w odniesieniu do odcinka o stanie zym (otwory 1 i 2). Wskanik podatnoci temperaturowej dla pakietu warstw asfaltowych wynosi:
82 odcinek o stanie zym, 1+2 = 0,60, odcinek o stanie dobrym, 3+4 = 0,68.
Pierwszy wynik wskazuje na gorsz podatno (wiksza sztywno), w porwnaniu do wyniku drugiego. Podsumowanie W celu dokonania oceny odcinka pod ktem jego stanu nie mona si opiera na ocenie moduu E dla pojedynczych warstw asfaltowych lecz na ocenie urednionego moduu dla caego pakietu tych warstw. Pomocnym w tym moe by wskanik podatnoci temperaturowej ; im jego warto jest wiksza tym ta podatno jest wiksza, co oznacza mniejsza sztywno pakietu warstw asfaltowych, ktra pozwoli na lepsze dostosowanie si tego pakietu do niezwizanej podbudowy podatnej. Wartoci moduu sztywnoci E badanych warstw asfaltowych byy znacznie wiksze od zaoonych wartoci do projektowania konstrukcji nawierzchni podatnych i psztywnych wedug Katalogu T.K.N.P.iP z 1997 r. Przykadowo modu E warstwy cieralnej z BA wynosi od 5000 MPa w +20C do 22500 MPa w -2C. Modu E warstwy podbudowy z BA wynosi od 6000 MPa w +20C do 28500 MPa w -2C. Modu sztywnoci E mieszanek BA, w ktrych zastosowano kruszywo tego samego pochodzenia zaley od ich gstoci strukturalnej, w sposb wprost proporcjonalny. 5.9 Zmiana waciwoci asfaltw w nawierzchni 5.9.1 Pierwotne waciwoci asfaltw Waciwoci asfaltu D50 z RG S.A., uytego do produkcji BA do warstw cieralnej, wicej i podbudowy nawierzchni obwodnicy Nowej Soli byy nastpujce: a) waciwoci oznaczone przez wykonawc (Dromex S.A.) - penetracja w 25 C - temperatura miknienia wg PiK - temperatura amliwoci wg Fraassa b) waciwoci obliczone - przedzia plastycznoci (PP) - indeks penetracji (IP) 64 C, -1,1. 52 0,1 mm, 50 C, -14 C,
Waciwoci asfaltu D50 z RG S.A., uytego do produkcji BA do warstw cieralnej, wicej i podbudowy nawierzchni obwodnicy Trzebnicy byy nastpujce: a) waciwoci oznaczone przez wykonawc (Dromex S.A.)
83 - penetracja w 25 C - temperatura miknienia wg PiK 52 0,1 mm, 50 C (warstwa cieralna) 51 C (warstwa wica), - temperatura amliwoci wg Fraassa b) waciwoci obliczone - przedzia plastycznoci (PP) - indeks penetracji (IP) 64 C (warstwa cieralna) 65 C (warstwa wica), -1,1 (warstwa cieralna) -0,9 (warstwa wica), Waciwoci asfaltu D70 z RG S.A., uytego do produkcji BA do warstwy podbudowy nawierzchni obwodnicy Biaegostoku, o konstrukcji wedug nowego Katalogu (KTKNPiP z 1997 r.) byy nastpujce: - penetracja w 25 C - temperatura miknienia wg PiK - cigliwo w 25 C - obliczony indeks penetracji (IP) 65 0,1 mm, 49 C, > 100 cm, -0,8 -14 C,
Waciwoci asfaltu Elastobit 50 RG z RG S.A., uytego do produkcji BA do warstwy wicej nawierzchni obwodnicy Biaegostoku, o konstrukcji wedug nowego Katalogu z 1997 r. byy nastpujce: - penetracja w 25 C - temperatura miknienia wg PiK - nawrt sprysty w 25 C 56 0,1 mm, 54 C, 76,5 %.
Waciwoci asfaltu D50 z NYNAS S.A., uytego do produkcji mieszanki SMA do warstwy cieralnej nawierzchni obwodnicy Biaegostoku, o konstrukcji wedug nowego Katalogu z 1997 r. nie zostay podane w dokumentacji technologicznej, przekazanej w zwizku z realizacj tego tematu. Waciwoci asfaltu D70 uytego do produkcji BA do warstwy podbudowy i asfaltu D50, uytego do produkcji BA do warstwy wicej oraz asfaltu D50 z NYNAS S.A., uytego do produkcji mieszanki SMA do warstwy cieralnej nawierzchni obwodnicy Biaegostoku, o
84 konstrukcji wedug starego Katalogu (KTKJP z 1983 r.) nie zostay podane w dokumentacji technologicznej, przekazanej w zwizku z realizacj tego tematu. Waciwoci asfaltu D70 uytego do produkcji BA do warstwy podbudowy nawierzchni obwodnicy Kunicy byy nastpujce: - penetracja w 25 C - temperatura miknienia wg PiK - cigliwo w 25 C - obliczony indeks penetracji (IP) 69 0,1 mm, 47 C, > 100 cm, -1,2
Waciwoci asfaltu D50 uytego do produkcji BA do warstwy wicej i cieralnej nawierzchni obwodnicy Kunicy nie zostay podane w dokumentacji technologicznej, przekazanej w zwizku z realizacj tego tematu. 5.9.2 Wyniki bada starzenia si asfaltw drogowych na podstawie danych literaturowych Wyniki bada asfaltu odzyskanego z warstw nawierzchni odcinkw zlokalizowanych na obwodnicach Nowej Soli, Trzebnicy, Biaegostoku i Kunicy skaniaj do postawienia podstawowego pytania, czy zastosowane asfalty do budowy nawierzchni na tych obwodnicach ulegy utwardzeniu i zestarzeniu w procesie produkcji i wbudowania MMA oraz w czasie kilkuletniej eksploatacji nawierzchni w stopniu przecitnie oczekiwanym, czy te zmiany ich waciwoci odbiegaj od poziomu przecitnego. Odpowied na to pytanie moe by tylko porwnawcza z wynikami bada innych asfaltw, lecz tego samego lub podobnego rodzaju, gdy obowizujca do niedawna norma PN-C-96170:1963 jak i nowa norma PN-EN 12591 oraz stanowisko GDDKiA w sprawie jej stosowania stawiaj wymagania dotyczce starzenia technologicznego asfaltw (krtkotrwaego) metodami odpowiednio TFOT Thin Film Oven Test i RTFOT Rolling Thin Film Oven Test. Podatno asfaltw na dugotrwae starzenie eksploatacyjne ocenia si na podstawie bada ich metod PAV Pressure Ageing Vessel (CEN/TC 336 zamierza metod t i wymagania o tym zakresie wzgldem asfaltw wprowadzi w normach tzw. II generacji). W przypadku asfaltw odzyskanych z warstw nawierzchni badanych obwodnic mamy do czynienia ze starzeniem si asfaltw krtko i dugotrwaym. Wedug [1] metod PAV mona symulowa dugotrwae starzenie eksploatacyjne asfaltw w cigu pierwszych 5-10 lat. Rwnie wedug [1] stwierdzono na podstawie standardowych bada midzy innymi asfaltw krajowych rodzaju 35/50 i 50/70, e po starzeniu TFOT+PAV pozostaa penetracja tych asfaltw wynosi od 30 do 40 0,1 mm czyli okoo 67 %. Poniewa asfalty rodzaju 35/50 i 50/70 odpowiadaj w przyblieniu poprzednio produkowanym asfaltom rodzaju odpowiednio D50 i D70, ktre byy stosowane
85 do budowy nawierzchni tych obwodnic, wwczas ta warto pozostaej penetracji (wyraona w %) moe by do tych asfaltw krajowych rwnie odniesiona. Wzrost temperatury miknienia wedug PiK asfaltw krajowych 35/50 i 50/70 wynosi wedug [1] od 11 do 17 C. Wedug [3] asfalt drogowy z rafinerii TOTAL (Francja), o penetracji w 25 C rwnej 78 0,1 mm i temperaturze miknienia wedug PiK rwnej 46,5 C zmieni swoje waciwoci po zastosowaniu starzenia metodami RTFOT+PAV nastpujco: - penetracja pozostaa w 25 C: - temperatura miknienia pozostaa si nastpujcymi waciwociami pierwotnymi: - penetracja w 25 C: - temperatura miknienia wg PiK - indeks penetracji nastpujco: - penetracja pozostaa w 25 C: - temperatura miknienia - wzrost temperatury miknienia - indeks penetracji 16 0,1 mm (41 %), 66 C, 12 C, -0,2. 40 0,1 mm, 53,5 C, -0,9. 32 0,1 mm (41 %), 58 C (wzrost o 11,5 %),
Wedug [4] asfalt drogowy 35/50 pochodzcy z jednej z rafinerii francuskich charakteryzowa
Po zastosowaniu starzenia metodami RTFOT+PAV jego waciwoci zmieniy si
Powyej cytowane dane literaturowe wiadcz, e utwardzenie si asfaltw krajowych rodzaju 35/50 i 50/70, po starzeniu krtkotrwaym (metoda TFOT) i dugotrwaym (metoda PAV) jest znacznie mniejsze ni podobnego rodzaju asfalty francuskie (po starzeniu metodami RTFOT+PAV). 5.9.3 Zmiana waciwoci asfaltw odzyskanych z warstw nawierzchni Obwodnica Nowej Soli W przypadku asfaltu D50, odzyskanego z warstw cieralnej nawierzchni obwodnicy Nowej Soli (tablica 33) jego penetracja pozostaa jest ponad dwukrotnie mniejsza od penetracji wyjciowej zastosowanego asfaltu i wynosi 44 %. Jest to wynik znacznie mniej korzystny w porwnaniu do wyniku starzenia asfaltu 35/50 metodami TFOT+PAV (67%). Na znaczne utwardzenie si tego asfaltu wskazuje rwnie pozostaa temperatura miknienia oraz wzrost indeksu penetracji z -1,1 do -0,2.. Wyniki w tablicy 33 wskazuj rwnie, e asfalt D50 w podbudowie zestarza si bardziej ni ten sam asfalt w warstwie cieralnej, co mogo by spowodowane bardziej niekorzystnymi warunkami produkcji BA do podbudowy (ciesza
86 warstewka asfaltu na ziarnach), w porwnaniu do BA do warstwy cieralnej oraz wiksz woln przestrzeni w warstwie podbudowy w porwnaniu do warstwy cieralnej. W przypadku asfaltu D50 odzyskanego z warstwy wicej (tablica 33), jego penetracja pozostaa jest piciokrotnie mniejsza od penetracji wyjciowej zastosowanego asfaltu i wynosi tylko 19 %. Jest to utwardzenie 3-krotnie wiksze, w porwnaniu do utwardzenia asfaltu 35/50, poddanego starzeniu metodami TFOT + PAV. Potwierdza to rwnie bardzo dua temperatura miknienia. Wynik otrzymany na odzyskanej prbce wynosi 78,3 C (tablica 33), podczas gdy zgodnie z [1] nie powinien przekroczy 67 C. Indeks penetracji asfaltu odzyskanego z warstwy wicej wzrs z -1,1 do +0,8, czyli prawie do wartoci granicznej dla asfaltw drogowych niemodyfikowanych [2]. Wedug informacji uzyskanej od Chemcrete Poland rodek przeciwkoleinowy pn. Chemcrete nie by jednak stosowany w warstwie wicej tej obwodnicy (nie by rwnie stosowany do tej warstwy na obwodnicach Trzebnicy i Kunicy). Warto indeksu penetracji tego samego asfaltu D50 z Rafinerii Gdaskiej, lecz zastosowanego do warstwy podbudowy rwnie wzrosa po 6 latach eksploatacji z -1,1 do +0,1 (tablica 33). Poniewa temperatura miknienia asfaltu odzyskanego wzrosa bardziej ni jego temperatura amliwoci, w porwnaniu do wartoci pierwotnych (p. 5.9.1), w zwizku z tym zwikszy si przedzia plastycznoci. Obwodnica Trzebnicy Do budowy trzech warstw nawierzchni z BA by zastosowany ten sam asfalt rodzaju D50 z RG (p. 5.9.1). Pozostaa penetracja, temperatura miknienia i amliwoci oraz indeks penetracji asfaltu odzyskanego z warstw nawierzchni obwodnicy Trzebnicy wiadcz o jego utwardzeniu si, znacznie wikszym w porwnaniu do wartoci oczekiwanej (tablica 34). Pozostaa penetracja asfaltu z warstwy cieralnej wynosi 36,5 %, asfaltu z warstwy wicej 40,4 % i z warstwy podbudowy jeszcze mniej, gdy tylko 34,6 %, podczas gdy wedug [1] wartoci oczekiwan powinno by ok. 67 % dla asfaltw 35/50 i 50/70. Indeks penetracji wzrs z -1,1 do -0,2 (warstwa cieralna i wica) i do -0,1 (warstwa podbudowy). Zwikszy si rwnie przedzia plastycznoci z tego samego powodu jak w przypadku obwodnicy Nowej Soli. Obwodnica Biaegostoku Zestarzenie si asfaltw odzyskanych z warstw nawierzchni obwodnicy Biaegostoku (konstrukcja nawierzchni wedug nowego Katalogu) jest znacznie mniejsze ni miao to miejsce w przypadkach obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy. Wynika to midzy innymi z zastosowania innych rodzajw asfaltw w warstwach nawierzchni obwodnicy Biaegostoku, innego rodzaju MMA w warstwie cieralnej (SMA) i innego okresu eksploatacji nawierzchni
87 tej obwodnicy (3 lata, podczas gdy okres eksploatacji obwodnicy Nowej Soli wynosi 6 lat, a obwodnicy Trzebnicy 4 lata). W warstwie cieralnej z mieszanki SMA by zastosowany asfalt D50 z NYNAS S.A. Jego penetracja po starzeniu technologiczno-eksploatacyjnym w warunkach naturalnych wynosi 36 0,1 mm, za temperatura miknienia 57,4 C (tablica 35). S to wartoci umiarkowanie dobre. W warstwie wicej z BA zastosowano asfalt Elastobit 50 RG. Jego penetracja pozostaa po starzeniu w warunkach naturalnych wynosi 44,6 % (tablica 35). Wzrost temperatury miknienia tego asfaltu jest bardzo may, gdy wynosi tylko 5,5 C. Z pord asfaltw odzyskanych pozostaa penetracja asfaltu D70 z warstwy podbudowy jest najwiksza, gdy wynosi 53,8 %. Wzrost temperatury miknienia jest wyjtkowo may (wynosi tylko 3,4 C) w wietle stwierdze wedug [1]. Obwodnica Kunicy Do budowy warstw cieralnej i wicej zastosowano na tej obwodnicy asfalt D50, natomiast do budowy warstwy podbudowy asfalt D70. Zestarzenie si asfaltu D50 w warstwie cieralnej nawierzchni tej obwodnicy (tablica 36) jest najmniejsze, w porwnaniu do zestarzenia si asfaltu tego samego rodzaju w warstwie cieralnej nawierzchni obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy (tablice 33 i 34). Wydaje si, e w przypadkach stosunkowo krtkich okresw eksploatacji nawierzchni (nie przekraczajcych kilku lat) dominujcy wpyw na to starzenie bd miay warunki produkcji i wbudowania MMA. Zestarzenie si asfaltu D50 w warstwie wicej jest porwnywalne ze starzeniem si asfaltu tego samego rodzaju w warstwie podbudowy nawierzchni Nowej Soli i Trzebnicy, tzn. jest ono due (tablice 33 i 34). Rwnie due zestarzenie asfaltu D70 jest w przypadku warstwy podbudowy; pozostaa penetracja asfaltu odzyskanego z tej warstwy wynosi tylko 31,9 % (tablica 36). Jego temperatura miknienia wzrosa o 12,7 C. Indeks penetracji wzrs z -1,2 do -0,8. Podsumowanie Maa penetracja pozostaa (w ujciu wartoci pomiarowej i procentowej) asfaltu D50 z RG, odzyskanego z warstw nawierzchni z BA obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy i Kunicy (z wyjtkiem warstwy cieralnej nawierzchni obwodnicy Kunicy) wiadczy o duym zestarzeniu si tego asfaltu w procesie produkcji i wbudowania tej mieszanki oraz podczas kilkuletniego okresu eksploatacji nawierzchni. Potwierdzaj to rwnie wyniki pomiaru temperatury miknienia odzyskanego asfaltu D50. Nadmierne utwardzenie si tego asfaltu miao niewtpliwie negatywny wpyw na trwao tych nawierzchni. Podobnie duemu utwardzeniu uleg rwnie asfalt D70 w warstwie podbudowy nawierzchni obwodnicy Kunicy.
88 5.10Ocena podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego Ocena podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego nawierzchni obwodnic zostaa przeprowadzona na podstawie wynikw bada zamieszczonych w zaczniku 3. Ocen podbudowy niezwizanej dokonano w oparciu o wymagania zamieszczone w normie PN-S-06102:1997 Podbudowy z kruszyw stabilizowanych mechanicznie, natomiast podoa gruntowego w oparciu o wymagania zamieszczone w normie PN-S-06102:1998 Roboty ziemne. Rodzaje bada tych materiaw zostay wybrane pod ktem oceny wpywu na nie wody. Wskanik nonoci wno wyznaczono przy zagszczeniu ls = 1,00. Obwodnica Nowej Soli Wskanik piaskowy SE kruszywa z podbudowy niezwizanej, pobranego z otworw 1 i 2 wynosi od 77 do 87, a kruszywa z otworw 3 i 4 wynosi od 77 do 86. Wedug normy PN-S06102:1997 dla podbudowy zasadniczej i pomocniczej z kruszywa amanego wskanik piaskowy SE powinien wynosi od 30 do 70. Przekroczenie grnej wartoci wymaganej moe by agodniejsze w skutkach ni przekroczenie dolnej wartoci wymaganej. Ze wzgldu na wskanik nonoci ocena tego kruszywa jest nastpujca: kruszywo pobrane z otworu 1d spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 110% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 1g spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 118% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 2 spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 85% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 3 nie spenia wymagania normy dla podbudw z kruszywa stabilizowanego mechanicznie (wno = 55% < 60%), kruszywo pobrane z otworu 4 spenia wymagania dla podbudw zasadniczych (wno = 82% > 80%). Uziarnienie kruszyw pobranych z otworw 1, 2 i 3 nieznacznie wykracza poza doln krzyw graniczn dla podbudw pomocniczych. Niezgodno z wymaganiami, w powyszych przypadkach nie powinna way o dyskwalifikacji kruszywa wykorzystanego do podbudw pomocniczych. Kruszywo z otworu 4 znacznie wykracza poza doln krzyw dla podbudw pomocniczych i nie powinno stanowi warstwy konstrukcji drogowej (rysunek 27). Grn warstw podoa w otworach 1 i 2 tworzy warstwa naturalnego materiau mineralnego ulepszonego spoiwem hydraulicznym. Poniej gruntu ulepszonego wystpuje materia mineralny (piasek drobny). Podoe gruntowe w otworze 4 to take naturalny materia mineralny (piasek redni zapylony). Wartoci wskanika piaskowego (SE = 39 83),
89 kapilarnoci biernej (Hkb = 0,300,75 m) i wskanikw nonoci, odpowiednio wnobezp.>20% i wnonasyc.> 14 % wskazuje na niewysadzinowy charakter podoa. Obwodnica Trzebnicy Wskanik piaskowy SE kruszywa z podbudowy niezwizanej, pobranego z otworw 1 i 2 wynosi od 65 do 67, a kruszywa z otworw 3 i 4 wynosi od 86 do 89. Przekroczenie grnej dopuszczanej granicy (SE = 70) jest znaczne, ale nie powinno to mie bardzo negatywnych skutkw. Ze wzgldu na wskanik nonoci ocena tego kruszywa jest nastpujca: kruszywo pobrane z otworu 1 spenia wymagania normowe dla podbudw pomocniczych (60% < wno = 78% < 80%), kruszywo pobrane z otworu 2 spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (60% < wno = 85% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 3 spenia wymagania normowe dla podbudw pomocniczych (60% < wno = 64% < 80%), kruszywo pobrane z otworu 4 nie spenia wymagania normy dla podbudw drogowych z kruszywa stabilizowanego mechanicznie (wno = 42% < 60%). Pod wzgldem uziarnienia, kruszywa podbudowy niezwizanej z otworw 1, 2 i 3 speniaj wymagania dla podbudw zasadniczych, natomiast kruszywo z otworu 4 nieznacznie przekracza dolna krzyw graniczn dla podbudw pomocniczych. Ksztat krzywej uziarnienia kruszywa z otworu 4 jest charakterystyczny jak dla materiau naturalnego (rysunek 31). Warstwa mrozoochronna pod podbudow niezwizan jest z piasku drobnoziarnistego (zacznik 14, etap I). Pod t warstw mrozoochronn jest warstwa z gruntocementu. Podoe gruntowe pod warstw z gruntocementu w otworach 1 i 2 stanowi warstwa naturalnego materiau mineralnego (piasek gliniasty). Podoe gruntowe w otworach 3 i 4 to take naturalny materia mineralny (piasek redni lub gruby). Warto wskanika piaskowego (SE = 15), okrelona dla prbek pobranych z otworw 1 i 2 wskazuje na wysadzinowy charakter gruntu. Wskanik kapilarnoci biernej tego gruntu wynosi 1,0 m. Materia pobrany z otworw 3 i 4 to naturalny grunt mineralny o korzystniejszej (z uwagi na wysadzinowo) wartoci wskanika piaskowego (SE = 34), kapilarnoci biernej (Hkb = 0,65 m) i wskanikach nonoci, odpowiednio wnobezp.>39 % i wnonasyc.> 20 %. Materia w otworach 1 i 2 naley okreli pod wzgldem wysadzinowoci jako wtpliwy.
90 Obwodnica Biaegostoku Wskanik piaskowy SE kruszywa z podbudowy niezwizanej, pobranego z otworw 1 i 2 wynosi od 44 do 65, a kruszywa z otworw 3 i 4 wynosi od 38 do 52. Wartoci te speniaj wymagania normy PN-S-06102:1997 (SE = 30 70) Ze wzgldu na wskanik nonoci ocena tego kruszywa jest nastpujca: kruszywo pobrane z otworu 1 spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 108% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 2 spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 118% > 80%), kruszywo pobrane z otworu 3 spenia wymagania normowe dla podbudw zasadniczych (wno = 85% > 80%). Pod wzgldem uziarnienia prbki pobrane z otworw 1 i 2 speniaj wymagania dla podbudw zasadniczych. Kruszywo z otworw 3 i 4 nie spenia wymaga normowych ze wzgldu na nadmiern zawarto ziaren drobnych we frakcjach piaskowej i wirowej (rysunek 34). Podoe gruntowe z 4 otworw badawczych tworz naturalne grunty niespoiste (pospka) o wysokiej wartoci maksymalnej gstoci objtociowej szkieletu gruntowego (ds.= 1,913 i ds.= 2,129 g/cm3), stosunkowo duych wartociach wskanika piaskowego (SE = 49 i 46), niewielkiej kapilarnoci biernej (Hkb = 0,60 i 0,65 m) oraz korzystnie wysokich wartociach wskanika nonoci wno okrelonych bezporednio po zageszczeniu prbek wg I metody Proctora oraz po 4 dobach ich nasycenia wod (wnobezp.>45 % i wnonasyc.> 40 %). Materia o powyszych waciwociach zalicza si do gruntw niewysadzinowych (wg PN-S02205:1998 Drogi samochodowe. Roboty ziemne. Wymagania i badania). Obwodnica Kunicy Wskanik piaskowy SE kruszywa z podbudowy niezwizanej, pobranego z otworw 1 i 2 wynosi od 38 do 65, a kruszywa z otworw 3 i 4 wynosi od 52 do 58. Wartoci te speniaj wymagania normowe. Ze wzgldu na wskanik nonoci ocena tego kruszywa jest nastpujca: kruszywo pobrane z otworu 1 spenia kracowy warunek dla podbudw pomocniczych (wno = 61 % > 60 %), kruszywo pobrane z otworu 1d nie spenia wymagania normy dla podbudw drogowych jw. (wno = 57 % < 60 %), kruszywo pobrane z otworu 2 spenia wymagania normowe dla podbudw pomocniczych (wno = 64 % > 60 %),
91 kruszywo pobrane z otworu 3 spenia wymagania normy dla podbudw pomocniczych (wno = 61 % > 60 %), kruszywo pobrane z otworu 4 spenia wymagania dla podbudw pomocniczych (wno = 64 % > 60 %). Krzywa uziarnienia kruszywa z otworu 1 podbudowy niezwizanej mieci si w krzywych granicznych dla podbudowy zasadniczej wedug normy PN-S-06102:1997 (rysunek 36). Krzywa uziarnienia kruszywa z otworu 2 podbudowy niezwizanej wykracza poza dolna krzyw graniczn dla podbudowy zasadniczej w zakresie sit 16 31,5 mm (rysunek 36). Uziarnienie tego kruszywa i kruszywa w podou gruntowym s prawie identyczne (rysunek 37). Krzywe uziarnienia kruszywa z otworw 3 i 4 podbudowy niezwizanej mieszcz si w krzywych granicznych dla podbudowy zasadniczej tylko w obrbie sit od 0,075 do 2,0 i 12,8 mm. Uziarnienie tych mieszanek koczy si na sicie 63 mm, nie przekraczajc dolnej krzywej granicznej dla podbudowy pomocniczej (rysunek 38). Grn warstw podoa otworw 1-4 tworz naturalne grunty mineralne (pospki). Wyznaczone dla prbek pobranych z 4 otworw wartoci wskanika piaskowego (SE=66-78), kapilarnoci biernej (Hkb=0,25-0,35m) i wskanikw nonoci, odpowiednio wnobezp.>50 % i wnonasyc.> 46 % wiadcz o niewysadzinowym charakterze podoa. Podsumowanie Skrtowo sformuowana ocena podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego nawierzchni odcinkw badawczych na obwodnicach Nowej Soli, Trzebniy, Biaegostoku i Kunicy jest nastpujca: Obwodnica Nowej Soli a) due zrnicowanie wskanika nonoci podbudowy niezwizanej, w tym przypadek niespenienia wymaga, b) uziarnienie podbudowy niezwizanej kwalifikuje j jako podbudow pomocnicz. Obwodnica Trzebnicy a) sabe wartoci wskanika nonoci podbudowy niezwizanej, w tym przypadek niespenienia wymaga, b) grna warstwa podoa gruntowego ma charakter wysadzinowy lub wtpliwy (w otworach 1 i 2, tj. na odcinku o stanie zym). Obwodnica Biaegostoku Pod wzgldem uziarnienia podbudowa niezwizana na odcinku o konstrukcji wedug starego Katalogu nie spenia wymaga ani jak dla podbudowy zasadniczej, ani jak dla podbudowy pomocniczej; materia ten jest zbyt drobnoziarnisty.
92 Obwodnica Kunicy a) wskanik nonoci podbudowy niezwizanej jest bardzo may we wszystkich otworach, ledwo przekracza 60 %, a powinien wynosi co najmniej 80 %. b) uziarnienie podbudowy niezwizanej zawarte jest w obszarze krzywych granicznych dla podbudowy pomocniczej i jest ono podobne do uziarnienia podoa gruntowego. 5.11Trwao nawierzchni odcinkw badawczych Ugicie spryste nawierzchni pod obcienie dynamicznym zmierzono aparatem FWD. Na podstawie ugi tworzcych czasz w obrbie ugicia pod pyt oraz wynikw bada podstawowych cech nawierzchni obliczono modu sztywnoci pakietu warstw asfaltowych E1, modu sprystoci podbudowy niezwizanej E2 i modu sprystoci podoa gruntowego E3. Zgodnie z Katalogiem Wzmocnie i Remontw Nawierzchni podatnych i Psztywnych (KWiRNPiP) modu E1 skorygowano do temperatury rwnowanej +10 C. Wartoci moduw posuyy do obliczenia stanu napre i odksztace pod naciskiem 50 kN rozoonym na powierzchni koowej o cinieniu kontaktowym 0,65 MPa, a mianowicie: odksztacenie ciskajce w grnej czci podoa gruntowego, odksztacenie ciskajce w grnej czci podbudowy niezwizanej, odksztacenie rozcigajce w dolnej czci pakietu warstw asfaltowych (podbudowie asfaltowej). W obliczeniach nonoci nawierzchni zastosowano kryteria zmczeniowe, zalecane w KWiRNPiP, a mianowicie: kryteria zmczeniowe warstw asfaltowych (grubo warstw asfaltowych, objtociowa zawarto asfaltu i wolna przestrze w warstwie podbudowy asfaltowej), wedug metody Instytutu Asfaltowego, kryteria deformacji strukturalnych podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego, wedug metody Instytutu Asfaltowego. Obliczono pozosta trwao (wyraon mln osi 100 kN) warstw asfaltowych Na i podoa gruntowego Ng, a opierajc si na gwnych pomiarach ruchu GPR rwnie trwao wyraona w latach dla nawierzchni tych 4 obwodnic. Wyniki tych oblicze zamieszczono w zaczniku 2. Wyniki te s na podstawie pomiarw ugi w rodku pasa ruchu, tj. na obszarze bez uszkodze, stosunkowo mao poddanemu dziaaniu ruchu samochodowego. Takie postpowanie jest zgodne z metodyka ustalon w etapie I pracy, w celu okrelenia pierwotnych parametrw nawierzchni, ktre byyby w jak najmniejszym stopniu skaone
93 oddziaywaniem ruchu drogowego (otwory badawcze rwnie byy zlokalizowane w rodku pasa ruchu, czyli midzy ladami najczstszych przejazdw k samochodowych). Takie postpowanie, majce na celu odtworzenie pierwotnych cech konstrukcji nawierzchni zaleca [5]. Obwodnica Nowej Soli Uszkodzenia nawierzchni obwodnicy Nowej Soli, w tym odcinka o stanie zym s w postaci najczciej drobnych spka siatkowych, rozmieszczonych gniazdowo, rzadziej w postaci krtkich (do kilku metrw dugoci) pkni podunych i poprzecznych (zacznik 1, etap I). Zaznaczone na planie liniowym aty s to pknicia siatkowe zabezpieczone technik powierzchniowego utrwalenia. Rozmieszczenie pkni i at jest na caym obszarze jezdni, nie tylko w ladach najczstszych przejazdw k samochodowych, w tym rwnie na poboczach, ale oczywicie tych uszkodze jest najwicej na pasach ruchu. rednia trwao konstrukcji nawierzchni na odcinku o stanie zym (otwory 1 i 2) wynosi 6,6 lat podczas gdy na odcinku o stanie dobrym (otwory 3 i 4) jest prawie 2-krotnie wiksza i wynosi 11,3 lat. Ta stosunkowo maa trwao wynika z maej trwaoci warstw asfaltowych Na tej drogi, o kategorii ruchu KR5 (zacznik 2). Naley zauway, e miarodajny modu E tych dwch odcinkw jest bardzo duy; wynosi rednio dla odcinka pierwszego 10708 MPa i dla odcinka drugiego 8697 MPa (wikszy modu oznacza mniejsz trwao). rednie miarodajne ugicie spryste pod pyt obciajc na odcinku o stanie zym, na ktrym grubo warstw asfaltowych wynosi 17,0 cm jest wiksze (wynosi 0,206 mm) ni na odcinku o stanie dobrym, o gruboci warstw asfaltowych 20,5 cm (wynosi 0,170 mm) (tablica 37). Zwraca uwag maa ilo asfaltu w warstwie podbudowy z BA na tych odcinkach (tablica 37). Istotne rwnie z punktu widzenia trwaoci jest stwierdzone podczas wiercenia prbek rozwarstwienia midzy warstwami wic a podbudow w otworze 1 i 4 oraz midzy warstwami cieraln i wic w otworze 3 (zacznik 13, etap I). Mona przypuszcza, e na obszarze kolein to rozwarstwienie bdzie si rozprzestrzenia, tym bardziej, e midzy warstwami wic i podbudow naprenie cinajce (oznaczone na prbkach celowo wybranych do oznaczenia tej cechy) jest ponad 2-krotnie mniejsze ni midzy warstwami cieraln i wic (histogramy na rysunku 48). Stwierdzone rozwarstwienie oraz posta uszkodze wskazuj, e pknicia nawierzchni ograniczaj si do warstw cieralnej i wicej lub tylko cieralnej, czyli do warstw, ktre ulegy odspojeniu. Odspoje takich bdzie oczywicie najwicej na obszarach obcionych koami pojazdw i o najwikszych ugiciach konstrukcji nawierzchni. Wskanik
94 odksztacenia I0 (iloraz moduu wtrnego E2 i pierwotnego E1) podbudowy niezwizanej jest na obu odcinkach badawczych wikszy od 2,2, zwaszcza na odcinku o stanie zym (otwory 1 i 2) (tablica 1, etap I). wiadczy to o niedogszczeniu warstwy podbudowy niezwizanej na tym odcinku, co znajduje potwierdzenie w mniejszej wartoci moduu sprystoci E2, w porwnaniu do moduu sprystoci E2 na odcinku o stanie dobrym (zacznik 2). Wedug normy PN-S-06102:1997 stosunek moduu odksztacenia wtrnego E2 do moduu pierwotnego E1 powinien by mniejszy od 2,2. Wskanik zagszczenia Is podoa poniej warstwy z gruntocementu, zmierzony pyt dynamiczn, na odcinkach o stanie zym i dobrym jest mniejszy od 1,0 (tablica 2, etap I). Na odcinku o stanie zym (otwory 1 i 2) wystpuje w podou piasek wraliwy na wod, ktry charakteryzuje znaczna rnica midzy wskanikiem wno bezporednio po zagszczeniu i po 4 dobach nasycania wod (zacznik 3, tablica na str. 7). Powysze wyniki dowodz, e uszkodzenia nawierzchni obwodnicy Nowej Soli s spowodowane zarwno niekorzystnymi waciwociami warstw asfaltowych jak i warstwy podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego. Odwodnienie konstrukcji nawierzchni na odcinkach wytypowanych do bada byo dobre, gdy odcinki te leay na niewysokim nasypie (1,0 2,0 m). Obwodnica Trzebnicy Uszkodzenia nawierzchni obwodnicy Trzebnicy, w tym odcinka o stanie zym s w postaci najczciej drobnych spka siatkowych, rozmieszczonych gniazdowo na caej powierzchni jezdni, przy czym ich najwiksze zagszczenie jest bliej krawdzi zewntrznych pasw ruchu (zacznik 1, etap I). Zaznaczone na planie liniowym aty s to pknicia siatkowe zabezpieczone technik powierzchniowego utrwalenia. Pknicia siatkowe w postaci gniazd wystpuj rwnie na poboczach, chocia rzadziej, gdzie ruch jest sporadyczny. Trwao nawierzchni obwodnicy Trzebnicy wynosi rednio dla odcinka o stanie zym 53,9 lat, a dla odcinka o stanie dobrym rednio 43,5 lat (zacznik 2). Wyniki tych oblicze s w oczywistej sprzecznoci ze stanem rzeczywistym, ktry oceniany wizualnie wskazuje na liczne, gwnie siatkowe pknicia. Trwao ta oceniana w latach wynika w przypadku tej obwodnicy z duej trwaoci warstw asfaltowych Na, w porwnaniu do trwaoci warstw asfaltowych obwodnic Nowej Soli i Kunicy, ocenianych ze wzgldu na uszkodzenia nawierzchni, podobnie jak obwodnica Trzebnicy. Trwao warstw asfaltowych Na (oceniana liczb osi) obwodnicy Trzebnicy jest dua, podobnie jak odcinka o konstrukcji wedug nowego Katalogu na obwodnicy Biaegostoku, w porwnaniu do trwaoci warstw asfaltowych nawierzchni obwodnic Nowej Soli i Kunicy. Trwao ta wynosi rednio
95 21,9 mln osi 100 kN dla odcinka o stanie zym i rednio 17,6 mln osi 100 kN dla odcinka o stanie dobrym. Charakterystyczn cech odcinka o stanie zym, na ktrym w podou gruntowym znajduje si piasek gliniasty (oceniany jako materia wtpliwy p. 5.10) jest bardzo maa rnica midzy trwaoci warstw asfaltowych Na, a trwaoci podoa gruntowego Ng, w przeciwiestwie do tego, co jest na odcinku o stanie dobrym i na pozostaych obwodnicach. Pomiary ugi sprystych nawierzchni obwodnicy Trzebnicy byy wykonane 24 wrzenia 2003 r., tj. po okresie suchego lata, czyli w dobrych warunkach gruntowo-wodnych. Ze wzgldu na obecno w podou gruntowym na odcinku o stanie zym piasku wraliwego na wod musiao nastpowa po okresach opadw deszczu i na wiosn istotne pogorszenie nonoci nawierzchni tego odcinka, co skutkowao w obnieniu trwaoci. Mona zatem sdzi, e gdyby pomiary ugi sprystych byy wykonane w stanie nawodnienia tego materiau obliczona trwao nawierzchni tego odcinka byaby znacznie mniejsza. Naley zauway, e przedostajca si woda przez popkane warstwy asfaltowe do podbudowy niezwizanej i do warstwy mrozoochronnej ma utrudniony z nich odpyw przez warstw z gruntocementu, zwaszcza jeeli warstwa mrozoochronna jest wykonana z piasku drobnoziarnistego, tak jak to zrobiono na obwodnicy Trzebnicy. Wyniki pomiarw wskanika odksztacenia I0 podbudowy niezwizanej na odcinkach o stanie zym i dobrym nawierzchni obwodnicy Trzebnicy wskazuje na due niedogszczenie tej warstwy; wskanik ten rwna si odpowiednio dla tych odcinkw rednio 3,6 i 6,0. Trudno si temu dziwi, jeeli warstwa ta bya uoona i zagszczona na warstwie mrozoochronnej z piasku drobnoziarnistego o gruboci okoo 20 cm. W tej sytuacji warstwy asfaltowe musiay by poddane niekorzystnie duym ugiciom, zwaszcza w pocztkowym okresie eksploatacji nawierzchni. Obwodnica Biaegostoku Na odcinkach badawczych zlokalizowanych na obwodnicy Biaegostoku uszkodze nawierzchni nie zarejestrowano (zacznik 1, etap I). Trwao odcinka o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu wynosi rednio 34,3 lat i jest ona graniczn trwaoci warstw asfaltowych Na. Trwao podoa gruntowego Ng jest bardzo dua, wynosi > 100 mln osi 100 kN (zacznik 2). Ugicie miarodajne pod pyt naciskow jest mae; wynosi rednio dla tego odcinka 0,150 mm. Cechy materiaw w warstwie podbudowy niezwizanej i w podou gruntowym nie budz zastrzee (zacznik 3 i p. 5.10). Trwao odcinka o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu jest bardzo maa, wynosi rednio 2,3 lata i jest ona graniczn trwaoci warstw asfaltowych. Trwao tych warstw wynosi rednio 0,6 mln osi 100 kN. Jest to sprzeczne ze stanem rzeczywistym, gdy nawierzchnia ta,
96 z warstw cieraln z mieszanki SMA nie wykazuje widocznych uszkodze. Trwao podoa gruntowego Ng na tym odcinku jest co najmniej 2-krotnie mniejsza ni trwao podoa na odcinku o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu; wynosi rednio 43,7 mln osi 100 kN. Charakterystyczn cech nawierzchni na odcinku o konstrukcji wedug starego Katalogu jest jej due miarodajne ugicie spryste pod pyt naciskow; wynosi rednio 0,235 mm. Miarodajny modu sztywnoci warstw asfaltowych E1 tego odcinka sprowadzony do temperatury +10 C jest prawie dwukrotnie mniejszy od miarodajnego moduu sztywnoci warstw asfaltowych E1 w tej samej temperaturze na odcinku wedug nowego Katalogu. Obie konstrukcje rni si istotnie gruboci warstw asfaltowych, wynosi ona rednio 25,5 cm na odcinku wedug nowego Katalogu i 19,8 cm na odcinku wedug starego Katalogu. Obliczona trwao tych dwch odcinkw jest trwaoci pozosta. Odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu jest eksploatowany od 1998 r., odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu jest eksploatowany od 2001 r. Cechy materiaw w warstwie podbudowy niezwizanej i w podou gruntowym nie budz zastrzee. Gwnymi powodami mniejszej trwaoci nawierzchni na odcinku konstrukcji wedug starego Katalogu, w porwnaniu do trwaoci nawierzchni na odcinku wedug nowego Katalogu s:

mniejsza grubo warstw asfaltowych (tablica 37), mniejsza ilo asfaltu w podbudowie zasadniczej (tablica 37), wiksza wolna przestrze w podbudowie zasadniczej (tablica 37), gorsze cechy podbudowy niezwizanej (mniejszy modu E2 zacznik 2). Obwodnica Kunicy
Uszkodzenia nawierzchni obwodnicy Kunicy, w tym odcinka o stanie zym s w postaci typowych spka zmczeniowych podunych w ladzie prawego koa, gniazdowych spka siatkowych, gwnie w ladzie prawego koa oraz w postaci spka poprzecznych, dzielcych jezdni na prostoktne lub kwadratowe pyty (zacznik 4, etap I). Trwao nawierzchni obwodnicy Kunicy wynosi rednio dla odcinka o stanie zym 4,7 lat, a dla odcinka o stanie dobrym wynosi rednio 9,1 lat (zacznik 2). Trwao ta jest ograniczona trwaoci warstw asfaltowych Na, gdy trwao podoa gruntowego Ng obu odcinkw jest > 100 mln osi 100 kN. W przeciwiestwie do pozostaych obwodnic moduy E2 (podbudowy niezwizanej) i E3 (podoa gruntowego) s prawie jednakowe; wynosz odpowiednio 237 i 241 MPa, w przypadku odcinka o stanie zym oraz 278 i 231 MPa, w przypadku odcinka o stanie dobrym. Wartoci E2 s 2,53-krotnie mniejsze w porwnaniu do wartoci E2 pozostaych obwodnic (z wyjtkiem odcinka o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu na obwodnicy
97 Biaegostoku). wiadczy to o saboci podbudowy niezwizanej na tej obwodnicy, pomimo e podoe gruntowe jest wystarczajco mocne (G1) i niewraliwe na wod (zacznik 3). Podsumowanie rednie wyniki miarodajne parametrw otrzymanych z pomiarw ugi sprystych zestawiono w tablicy 39. Tablica 39 rednie wyniki miarodajne parametrw otrzymanych z pomiarw ugi sprystych U, mm I 0,206 0,219 0,304 0,1501) II 0,170 0,195 0,217 0,2352 E1 (+10 C), MPa I 10708 4725 7216 57591) II 8697 8343 3958 64812) E2, MPa I 617 756 237 7061 ) II 744 929 278 3042 ) E3, MPa I 153 143 241 1891 ) II 177 166 231 1862 )
Nazwa Parametr obwodnicy Odcinek Nowa Sl Trzebnica Kunica Biaystok -
I odcinek o stanie zym, II odcinek o stanie dobrym, 1) odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu 2) odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu Wyniki zestawione w tablicy 39 daj podstaw do sformuowania nastpujcych spostrzee: 1) W odniesieniu do obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, i Kunicy ugicia spryste nawierzchni pod pyt naciskow U s na odcinkach o stanie zym (I) wiksze od ugi sprystych nawierzchni na odcinkach o stanie dobrym (II). Najwiksze ugicia spryste nawierzchni s na odcinkach badawczych na obwodnicy Kunicy. W przypadku obwodnicy Biaegostoku najmniejsze (spord wszystkich odcinkw) ugicia spryste nawierzchni s na odcinku o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu (o poow mniejsze ni na odcinku o stanie zym na obwodnicy Kunicy). 2) W odniesieniu do obwodnic Nowej Soli, Trzebnicy, i Kunicy wartoci moduu sprystoci podbudowy niezwizanej E2 s dla odcinkw o stanie zym (I) mniejsze od wartoci tego moduu dla odcinkw o stanie dobrym (II). W przypadku obwodnicy Biaegostoku modu E2 podbudowy niezwizanej na odcinku o konstrukcji wedug nowego Katalogu jest ponad 2-krotnie wikszy od moduu E2 tej warstwy na odcinku o konstrukcji wedug starego Katalogu. Modu E2 podbudowy niezwizanej na obwodnicy Kunicy, zwaszcza na odcinku o stanie zym (I) jest rwny redniemu moduowi E3 podoa gruntowego dla odcinkw I i II na tej obwodnicy, przy czym wartoci tego moduu s 2,5 3-krotnie mniejsze od wartoci moduu E2 podbudowy niezwizanej na odcinkach obwodnic Nowej Soli,
98 Trzebnicy oraz na odcinku o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu na obwodnicy Biaegostoku. Wartoci wskanika nonoci wno podbudowy niezwizanej i podoa gruntowego na odcinkach badawczych obwodnicy Kunicy s podobne i wynosz odpowiednio rednio 61,4 % i 61,5 % (p.5.10 i zacznik 3). Oznacza to, e ten sam materia mineralny by stosowany do wykonania podoa gruntowego (jako bardzo dobry do tego celu, gdy jego wno >> 10 %) i do wykonania podbudowy niezwizanej (do tego celu jest miernej jakoci, gdy ze wzgldu na wno spenia zaledwie kracowy warunek dla podbudowy pomocniczej). Materia ten zosta oceniony jako niewysadzinowy. 3) Przyczyn mniejszego moduu E3 podoa gruntowego na odcinkach na obwodnicy Trzebnicy, w porwnaniu do moduu E3 podoa gruntowego na odcinkach obwodnicy Nowej Soli jest niewtpliwie warstwa mrozoochronna w konstrukcji nawierzchni obwodnicy Trzebnicy. Przy obliczeniu moduu E3 warstwa ta zostaa wliczona do podoa gruntowego (nawierzchnie obu obwodnic maj warstw z gruntocementu, przy czym w przypadku obwodnicy Nowej Soli na warstwie tej ley bezporednio warstwa podbudowy niezwizanej). 4) W odniesieniu do obwodnicy Biaegostoku warto moduu podbudowy niezwizanej E2 jest dla odcinka I, o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu wiksza ponad dwukrotnie, w porwnaniu do wartoci tego moduu dla odcinka II, o konstrkcji nawierzchni wedug starego Katalogu. 5) Z punktu widzenia trwaoci (odpornoci na spkania zmczeniowe) warstw asfaltowych jest bardzo niekorzystna dua rnica midzy moduami E1 i E2, zwaszcza jeeli modu E1 osiga du warto. W potocznym rozumieniu oznacza to uoenie warstw asfaltowych o duej sztywnoci na podatnej podbudowie. W przypadku obwodnicy Nowej Soli modu E1 warstw asfaltowych na odcinku o zym stanie jest wikszy 17,4 razy od moduu E2 podbudowy niezwizanej, na odcinku o stanie dobrym 11,7 razy. W przypadku obwodnicy Trzebnicy, stosunek moduw E1 do E2 nie jest tak drastycznie duy; wynosi dla odcinka o stanie zym (w podou jest piasek gliniasty, zwizy) 6,3 i dla odcinka o stanie dobrym 9,0. W przypadku obwodnicy Kunicy stosunek moduw E1 do E2 wynosi: odcinek o stanie zym 30,4, odcinek o stanie dobrym 14,2. odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu 8,2,
W przypadku obwodnicy Biaegostoku stosunek moduw E1 do E2 wynosi:
99 odcinek o konstrukcji nawierzchni wedug starego Katalogu 21,3.
Ze wzgldu na odporno na deformacje trwae nie byo konieczne denie do osignicia tak duej sztywnoci warstw asfaltowych na tych obwodnicach. Wynika ona gwnie z trzech powodw: a) ustalenie iloci asfaltu w sposb zbyt oszczdny i niezgodny z procedur projektowania skadu BA, b) nadmiernego utwardzenia si asfaltu D50 z RG podczas procesu technologicznego budowy i eksploatacji nawierzchni, c) zanianie iloci asfaltu w produkowanych MMA w granicach dopuszczalnego odstpstwa od iloci wedug recepty (dotyczy to obwodnicy Nowej Soli i czciowo obwodnicy Trzebnicy). Przykad obwodnicy Miomyna (DK7), ktrej nawierzchnia jest o konstrukcji psztywnej (podbudowa z chudego betonu nacinanego), z warstwami asfaltowymi zaprojektowanymi i wykonanymi wedug zasad Zeszytu 48/95 wykazuje, e nawierzchnia ta po kilku latach eksploatacji (od 1997 r.) pod intensywnym ruchem zachowuje si bardzo dobrze. Na obwodnicy Miomyna kolein nie ma, a spkania poprzeczne odbite wystpuj co kilkaset metrw (s uszczelnione). Przykad ten dowodzi, e warstwy asfaltowe z BA o zwikszonej odpornoci na tworzenie si kolein wedug Zeszytu 48/95 mog by trwae w granicach przecitnego okresu ywotnoci dla tego rodzaju nawierzchni jeeli zostay uoone na sztywnej podbudowie.
100
Zalecenia
6.1 Uwagi oglne 1) Zalecenia maja charakter oglny i dotycz podbudowy niezwizanej. Biorc pod uwag zagadnienia techniczne w przypadku nowelizowania normy PN-S-06102:1997 Podbudowy z kruszyw stabilizowanych mechanicznie lub opracowania OST dla tej warstwy w duchu spenienia niniejszych propozycji nie wydaje si to moliwe bez wykonania szerokich bada laboratoryjnych i wykonania odcinkw dowiadczalnych. Nawet jeeli z formalnego punktu widzenia taka nowelizacja nie bdzie moliwa, bo wprowadzenie norm europejskich wkrtce nastpi, to wyniki takich prac badawczych pozwol lepiej opracowa zacznik krajowy do normy europejskiej na mieszanki mineralne niezwizane pod ktem wyboru odpowiednich kategorii wymaga, w zalenoci od przeznaczenia takiej mieszanki. 2) Wobec perspektywy wprowadzenia norm europejskich na MMA, ktre odchodz od tradycyjnego podejcia w projektowaniu skadu BA, opartego na metodzie Marshalla nie jest w zwizku z tym celowe podejmowanie prb usprawnienia procedury projektowania MMA zwizanej z t metod, a raczej naley z wyprzedzeniem, w stosunku do terminu ukazania si norm europejskich rozpowszechnia podejcie zawarte w ostatnim projekcie normy na BA, wedug ktrego metoda Marshalla zostaa wykluczona ze stosowania przy projektowaniu tej mieszanki z przeznaczeniem jej na drogi. Wanym wymogiem, z punktu widzenia trwaoci warstw asfaltowych jest ich zwizanie. Zalecenia w tym zakresie podane w normie PN-S-96025:2000 Nawierzchnie asfaltowe s wystarczajce. Jest tylko kwestia dostpnoci odpowiednich lepiszczy do skropienia i stosowania metody sprawdzania poczenia warstw (patrz Zeszyt 66/2004, wyd. IBDiM) oraz stosowania (prawidowo) tego zabiegu na drodze. 6.2 Propozycja usprawnienia podbudowy niezwizanej Wyniki bada in-situ i bada laboratoryjnych warstwy podbudowy niezwizanej dowiody, e: uziarnienie mieszanek mineralnych w tej warstwie byo zbyt drobnoziarniste, zwaszcza we frakcji wirowej, nawet jeeli to uziarnienie speniao w tym zakresie wymagania normowe, zagszczenie warstwy podbudowy niezwizanej byo w wielu przypadkach niedostateczne.
101 Przykady obwodnic, bdcych przedmiotem bada wskazuj na konieczno zaostrzenia wymaga wzgldem podbudw niezwizanych w nastpujcym zakresie: a) poprawienia krzywych granicznych wedug normy PN-S-06102:1997 w taki sposb, aby we frakcji wirowej byo wicej ziaren grubych (krzywe graniczne powinny mie przebieg zbliony do uziarnienia niecigego; naley wprowadzi analogi do mieszanek SMA), b) wskanik odksztacenia I0, jako stosunek moduu wtrnego E2 do pierwotnego E1 powinien by zmniejszony (zaostrzony), w stosunku do obecnego wymagania normowego (< 2,2); przepisy szwedzkie mog by przykadem, c) wykluczy moliwo stosowania w podbudowie niezwizanej kruszyw naturalnych nieprzekruszonych, d) zaostrzy wymagania technologiczne, na przykad: zabroni ukadania warstwy asfaltowej na podbudowie niezwizanej, ktrej powierzchnia pokryta jest lunym materiaem mineralnym, skrapia powierzchni podbudowy asfaltem upynnionym Ma to na celu zwikszenie moduu sprystoci tej warstwy gdy zmniejszenie moduu sztywnoci warstw asfaltowych jest ograniczone ze wzgldu na wymg dotyczcy odpornoci na deformacje trwae, zwaszcza jeeli s stosowane w warstwach asfalty niemodyfikowane.
102
7 1)
Wnioski Gwne powody powstawania spka zmczeniowych na nawierzchniach podatnych obwodnicy Nowej Soli, Trzebnicy i Kunicy byy nastpujce: a) nadmierna podatno warstwy podbudowy niezwizanej, oceniona moduem sprystoci E2 wzgldem bardzo sztywnych warstw asfaltowych, ocenianych moduem sztywnoci E1 w temperaturze +10 C, b) sabe zwizanie warstwy wicej BA z warstw podbudowy BA, zwaszcza w przypadku nawierzchni na obwodnicy Nowej Soli; przypadki delaminacji tych warstw s raczej objawem wtrnym, c) stosowanie w warstwie podbudowy z BA asfaltu D50 (dotyczy obwodnic Nowej Soli i Trzebnicy), zamiast asfaltu D70, zgodnie z zaleceniem Zeszytu 48/95.
2)
Nadmierna sztywno warstw asfaltowych zwaszcza na odcinkach badawczych o stanie zym, oceniana moduem sztywnoci E (badanie aparatem NAT, w temperaturze dodatniej i ujemnej), moduem sztywnoci pezania Ms i moduem sztywnoci E1 (badanie ugi aparatem FWD) bya spowodowana nastpujcymi przyczynami: a) stosowaniem bdnej (dotyczy obwodnicy Nowej Soli) lub uproszczonej procedury (dotyczy pozostaych obwodnic) projektowania iloci asfaltu w BA wedug metody Marshalla, b) zanianiem projektowanej iloci asfaltu w BA, w stosunku do rednich iloci zalecanych w Zeszycie 48/95, c) nadmiernym utwardzeniem si asfaltu D50 z RG w procesie technologicznym budowy nawierzchni i w czasie jej kilkuletniej eksploatacji, d) zanion, redni iloci asfaltu w warstwie w stosunku do iloci zaprojektowanej, aczkolwiek w granicach dopuszczalnego odstpstwa (dotyczy 3 warstw na odcinkach badawczych na obwodnicy Nowej Soli i warstwy cieralnej na obu odcinkach na obwodnicy Trzebnicy).
3)
Nadmierna podatno podbudowy niezwizanej, zwaszcza na odcinkach badawczych o stanie zym bya spowodowana nastpujcymi przyczynami: a) sabym zagszczeniem (wskanik odksztacenia I0 > 2,2); dotyczy obwodnicy Nowej Soli i Trzebnicy oraz jednego odcinka na obwodnicy Biaegostoku i jednego odcinka na obwodnicy Kunicy,
103 b) stosowaniem materiau mineralnego, ktry by doskonay do ulepszenia podoa, lecz by saby do wykonania podbudowy (wno ~ 60 %) dotyczy obwodnicy Kunicy i Trzebnicy, c) uziarnienie 4) Pooenie Nowej mieszanek warstwy ni mineralnych w wikszoci przypadkw na byo zbyt z z drobnoziarniste, zwaszcza we frakcji wirowej. podbudowy pooenie niezwizanej podbudowy na bezporednio warstwie warstwie gruntocementu (ulepszone podoe) jest rozwizaniem korzystniejszym (obwodnica Soli) mrozoochronnej drobnoziarnistego piasku, ktra ley na warstwie z gruntocementu (obwodnica Trzebnicy). Powoduje to gorsze zagszczenie warstwy podbudowy niezwizanej i dusze jej nawilgocenie i warstwy piasku z powodu trudnoci w szybkim odpywie wody z nad gruntocementu. 5) Negatywny wpyw podoa gruntowego na nono nawierzchni mg mie miejsce tylko w przypadku jednego odcinka na obwodnicy Trzebnicy, gdzie stwierdzono obecno piasku gliniastego o waciwociach wysadzinowych. 6) Trwao nawierzchni obwodnic, oceniana w latach, odzwierciedla stan faktyczny w przypadkach 2 odcinkw na obwodnicy Nowej Soli, 1 odcinka na obwodnicy Trzebnicy, 1 odcinka (o konstrukcji nawierzchni wedug nowego Katalogu) na obwodnicy Biaegostoku i 2 odcinkw na obwodnicy Kunicy. 7) Przykady badanych konstrukcji nawierzchni uzasadniaj potrzeb nowelizacji przepisw technicznych dotyczcych projektowania i wykonywania podbudowy niezwizanej pod ktem zaostrzenia wymaga wzgldem tej warstwy aby zwikszy jej nono. Przykady te uzasadniaj rwnie potrzeb stosowania rozwiza konstrukcyjno-materiaowych majcych na celu zwikszenia trwaoci zmczeniowej warstw asfaltowych.
104 Bibliografia 1. Jerzy Piat, Piotr Radziszewski Zmiana waciwoci reologicznych drogowych lepiszczy asfaltowych w wyniku starzenia eksploatacyjnego PAV, X Midzynarodowa Konferencja Trwae i Bezpieczne Nawierzchnie Drogowe, Kielce, 11-12 maja 2004 r. 2. Maria Kalabiska, Jerzy Piat Reologia asfaltw i mas mineralno-asfaltowych, Wydawnictwa Komunikacji i cznoci, Warszawa 1982. 3. L. Lapalu, I.P. Planche, V.Monillet, P. Dumas, F. Durrien Evolution Of The Rheological Properies Of Polymer Modified Bitumens During Ageing, Proceedings 3-rd Euroasphalt & Eurobitume Congress, Wiede, 12-14.05.2004 r. 4. D.Jamuis, i inni Results Of Test Site Experimentation With Fire 35/50 Multigrade Bitumens From The French Market On Heavy French Traffic Route Between 1999 and 2003, Proceedings 3-rd Euroasphalt & Eurobitume Congress, Wiede, 1214.05.2004 r. 5. A.Vanelstraete, L.Francken Prevention of Reflective Cracking in Pavements, RILEM Report 18, 1997 r.

tn-229 Etap II

Transféré par

Informations du document

Titre original

Copyright

Formats disponibles

Partager ce document

Partager ou intégrer le document

Options de partage

Avez-vous trouvé ce document utile ?

Ce contenu est-il inapproprié ?

Droits d'auteur :

Formats disponibles

tn-229 Etap II

Transféré par

Droits d'auteur :

Formats disponibles

INSTYTUT BADAWCZY DRG I MOSTW

ZAKAD TECHNOLOGII NAWIERZCHNI

Kierownik Zakadu Technologii Nawierzchni:

prof. dr hab. in. Dariusz Sybilski

Warszawa, listopad, 2004

Program bada etapu drugiego

Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa

Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa

Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa

Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbudowa

Tablica 14 Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbud.

Tablica 15 Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbud.

Tablica 16 Rodzaj warstwy cieralna Wica Podbud.

cieralna Wica Podbudowa

45,2 41,4 31,6

cieralna Wica Podbudowa

46,2 46,5 42,5

Rodzaj warstwy cieralna wica podbudowa

cieralna wica podbudowa

cieralna wica podbudowa

(dotycz odcinka w km 643,000 do 643,200 o konstrukcji wg nowego Katalogu /1997) Lp 1 2 3

Rodzaj warstwy i nr prbki wg pobrania

Waciwoci oznaczone Penetracja w Temperatura Temperatura 25C, 0,1 mm miknienia,C amliwoci, C - 17 -6 -5

28 80 40 20 10 5 4 6,3 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . 200

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 1

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) .

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 2

29 40 80 20 10 5 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . 200 0,075

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 3

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) .

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 4

Krzywe graniczne Rysunek 5

100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 0,18 0,42 0,075 Sita o oczkach kwadratowych, mm 0,85 4

Przechodzi przez sito, % (m/m) .

Krzywe graniczne Rysunek 6

Krzywe graniczne Rysunek 7

Przechodzi przez sito, % (m/m) .

Krzywe graniczne Rysunek 8

Przechodzi przez sito, % (m/m) .

Krzywe graniczne Rysunek 9

ASTM Przechodzi przez sito, % (m/m) . 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0

Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywe graniczne wg bada wg recepty

33 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 40 10 80 20 5 4

Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywa graniczna wg bada wg recepty

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN

Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywa graniczna wg bada wg recepty

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 13

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 14

35 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 40 10 80 20 5 4

Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywe graniczne wg recepty wg bada

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN

Sita o oczkach kwadratowych, mm wg bada wg recepty

Krzywe graniczne Rysunek 16

36 ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN 200 80 40 20 10 2 5 4

Sita o oczkach kwadratowych, mm Krzywe graniczne wg recepty wg bada

ASTM 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 Przechodzi przez sito, % (m/m) . PN