Twee tienen

De Gomarusscholengemeenschap is n van de zeven reformatorische scholen in het voorgezet onderwijs. De Bijbel staat er centraal. De school telt 1.700 leerlingen en gooit hoge ogen op de scholenlijst die onderwijssocioloog Jaap Dronkers jaarlijks in de Volkskrant publiceert. Zowel het vwo als de afdeling vmbo-basis is beoordeeld met een 10. De directie ziet hierin Gods hand. Zij hoopt niet dat de goede beoordeling leerlingen en docenten van andere gezindten zal aantrekken. Algemeen directeur C. Flikweert: Deze school heeft geen missionair karakter maar een gesloten toelatingsbeleid. Ouders en docenten moeten de Drie Formulieren van Enigheid (de Nederlandse geloofsbelijdenis, de Heidelbergse catechismus en de Dordtse Leerregels) ondersteunen. Hier weten zij zich veilig, onder elkaar. De jongens en gerokte meisjes reizen dagelijks van heinde en verre naar de reformatorische scholengemeenschap in Gorinchem. Bevlogen docenten, computerfilters, censuur en regels houden moderniteiten zo veel mogelijk buiten de deur. Na half vier schakelen veel jongeren moeiteloos over naar de wereld van popmuziek, televisie en film.

Sommige scholieren moeten meer dan 20 kilometer fietsen naar school.

Leerlingen roken na school, net buiten het hek. Op het schoolplein is roken verboden.

E en leerling tij dens de les beeldende vorming.

Hier kun je nog echt je christelijke zelf zijn

Op middelbare school De Gomarus in Gorinchem staat de Bijbel centraal. De identiteit van de 1.700 leerlingen wordt bewaakt, gekoesterd en verstevigd. Een leven zonder God is in principe een heel zwart gat.
Door Monique de Knegt n het fietsenhok verruilen meisjes in een handomdraai de broek voor een decente rok. Nog even een laatste blik op de smartphone en ze kunnen met een gerust hart het schoolgebouw betreden. De telefoon komt pas weer tevoorschijn na schooltijd. Gebruiken ze m eerder, dan wordt hij ingenomen. De eerste keer een dag, de tweede keer een week en daarna de rest van het schooljaar. Een groepje meisjes haast zich naar de toiletten. In razend tempo worden broeken opgeborgen, haren geborsteld en deos uitgewisseld. Niemand die een diep uitgesneden truitje draagt. Dat is om aandacht vragen, vinden de meiden. Onderweg naar de Gomarus zijn ze soms al twee christelijke scholen voorbij gefietst. Geen optie. Hier ben je geen buitenbeentje. Iedereen respecteert je. Op een andere middelbare school zou ik vanwege mijn rok eerder worden uitgescholden voor refo. En als vriendinnen uitgaan moet ik zeggen dat ik niet mag. Hier voel ik me thuis, zegt Nelleke (15). Weinig meisjes verlangen naar een broek. Een rok hoort. Dan kan de buitenwereld ook zien dat je christen bent. Ze hebben alleen moeite met de voorgeschreven lengte: op de knie. Bij tijd en wijlen wordt dat gecontroleerd. Dan staan er overal docenten en trekken wij snel de rok een stuk naar beneden. Soms is dat niet genoeg en moet je een schoolrok aan.

Leerlingen van de reformatorische scholengemeenschap Gomarus in Gorinchem, na de pauze op weg naar de klas. Fotos Ilvy Njiokiktjien

Dat is cht erg. De laatste rokcontrole is een half jaar geleden, het textiel is zoetjesaan weer opgetrokken tot halverwege het bovenbeen. Onverwacht lesuitval. Twee leerlingen rennen de garderobe uit naar buiten. Op weg naar de moskee, pal naast de school. Hier kunnen ze stiekem een sigaretje roken en YouTubefilmpjes bekijken. Terwijl de leerlingen zich buiten school laven aan de grenzeloze taal van internet, lakt de leescommissie binnen bastaardvloeken zoals jeetje weg uit de vaderlandse literatuur. Richtlijn zijn de tien geboden. Boeken met veel seks, vloeken, moord en doodslag komen de mediatheek niet in. Wolkers is porno, De ontdekking van de hemel van Mulisch puur godslasterlijk. Als een gebod wordt overtreden, maar de thematiek van een roman is sterk en het taalgebruik rijk, dan wordt het boek soms toch behandeld. Soms zijn vloeken functioneel, vertelt docente Nederlands J. Kreijkes. Maar dan lakken we ze wel weg. Ik vind dat zelf ook prettig. Dan word je er tegen beschermd. In een zeldzaam geval knipt de leescommissie een hele pagina uit een boek. De censuur is geen dode letter. De vloeken worden oprecht ervaren als een belediging van God, die zo goed voor ons is, zegt algemeen directeur C. Flikweert. Hoe dichter bij het heden, hoe meer godslastering en buitensporige en buitenechtelijke seksualiteit, is de ervaring van docente Nederlands J. de Wildt. De periode na 1945 komt

alleen in de examenklas aan de orde. Zo hebben we Knielen op een bed violen besproken toen het in de mode was. De moderne literatuur omvat maar een kleine periode. Zo vernieuwend is die niet in thematiek. Het is meer van hetzelfde. Tonio van A.F. Th. van der Heijden heeft ze na honderd paginas dichtgeslagen: Zo leeg. Haar collega C. de Leeuw vindt het daarentegen zon meesterwerk qua compositie en stijl, dat ze het 6 vwo niet wil onthouden. In razend tempo leest ze de leerlingen de hoofdstukken voor die ze voor hen heeft gekopieerd. Het boek staat stampvol vloeken. Bijna alle geboden worden gebroken. God bestaat niet of alleen in een vloek. De schrijver zoekt naar een verklaring voor de dood van zijn zoon, maar vindt als ongelovige geen troost bij God. Als je wilt voelen wat niet-christenen voelen, dan moet je dit boek lezen. Een leven zonder God is in principe een heel zwart gat. Een lesdag begint met gebed, een bijbeltekst en het zingen van een psalmvers. Alle leerlingen van de eerste klas vmbo-basis vouwen de handen en bidden met gesloten ogen. Ie-

De laatste rokcontrole is alweer een half jaar geleden

dereen zingt mee. De oude bijbelteksten blijven levend doordat docenten ze vertalen naar het leven van alledag. Docent J. Benschop vertelt over Abraham die meerdere vrouwen had. Maar mensen maken fouten. Ze zijn zondig. Hij benadrukt dat een huwelijk is bedoeld voor n vrouw en n man. Als door een wesp gestoken steekt Bert zijn hand op. En hoe zit het dan met homos en lesbis? Benschop: Het praktiseren van homoseksualiteit wijzen wij op grond van de Bijbel af, maar de persn niet. Bert: Maar die gevoelens heeft de Heere ze toch gegeven? Benschop: Gevoelens van homofilie kunnen aanleg zijn, maar kunnen ook ontstaan door ontwikkeling. Bijvoorbeeld als je opgroeit in een eenoudergezin. Directeur Flikweert zegt dat het hebben van homoseksuele gevoelens een gegeven is en dat het ontstaan ervan niet relevant is. Het gaat erom dat homoseksuele leerlingen zich veilig weten binnen de school. Wiskunde is wiskunde en Duits gewoon Duits. Maar in vakken zoals Nederlands, godsdienst en maatschappijleer wordt de identiteit bewaakt, gekoesterd en verstevigd. En dat is nodig, weet docent godsdienst J. Grandia. Ik heb het gevoel dat er steeds minder begrip is voor het christendom en religie in het algemeen. Kijk naar de koopzondagen, de discussies over ritueel slachten. Ook op microniveau zie ik minder begrip. Meisjes die worden nageroepen omdat ze een rok dragen.

Grandia heeft de taak leerlingen van de brugklas tot 6 vwo meer apologetisch toe te rusten. Je hebt een boodschap als christen en je ervaart een kloof met de wereld. Als christen heb je de neiging om in je schulp te kruipen. Ik wil leerlingen kennis en vaardigheden geven om zich te verweren. Leonard (17, 5 havo) voelt zich gesterkt door de lessen. Hier ben ik nog onder gelijkgezinden, maar ik wil bij de politie. Dan moet ik goed kunnen uitleggen waar ik voor sta, en waarom. Ik wil ook andere visies kunnen bestrijden. Zo weet ik dat de islam een christelijke dwaling is. Op YouTube bekijk ik nu een serie Amerikaanse filmpjes waarin wordt uitgelegd wat er niet klopt aan de evolutietheorie. De theorie is uitgebreid aan de orde geweest bij biologie. Onder leiding van Grandia bereiden leerlingen van 5 havo zich nu voor op een ontmoeting met de ongelovige thomassen van het plaatselijk gymnasium verderop in de stad.

et de begrippen athesten en agnosten kunnen de leerlingen goed uit de voeten. De eerste groep is kortzichtig, de mens is te beperkt om zeker te kunnen weten dat God niet bestaat. Agnosten nemen vooral een risico. Stel dat christenen gelijk hebben, dan kun je niet tegen God op zijn troon zeggen: sorry, ik heb me vergist. Kan ik nog terug om toch te geloven? Je bent dan voor eeuwig verloren.

Geloven is logischer en veiliger. Tot zover voelen de leerlingen zich zeker. Het wordt stil als ze in het kort moeten uitleggen dat er een God is. Grandia biedt de helpende hand: God is onveranderlijk in tijd, altijd aanwezig, eeuwig en overal. God is onbeperkt, overstijgt mensen. God weet ook alles. De klas zucht. Dat geloven ze nooit. Kees wordt een beetje zenuwachtig voor de ontmoeting met de gymnasiasten. Het is moeilijk uitleggen als je het zelf nog niet zo begrijpt dat hij overal is. Meneer, wanneer legt u uit waar God was in Auschwitz? In de Nacht van de Geschiedenis heeft de school onlangs een hele avond stilgestaan bij de Holocaust. Volgende week krijgt de klas van Kees les over de verschrikkingen in de Tweede Wereldoorlog, die niet gezien worden als straf van God, maar als het werk van de duisternis. Een leven zonder God is voor veel leerlingen onvoorstelbaar. Als ze twijfelen, dan is het niet aan het bestaan van God, maar of ze wel of niet bekeerd zijn. Hebben zij hun zonden daadwerkelijk de rug toegekeerd en staat hun leven nu in het teken van Hem? Dan kan de relatie met God, die sinds de zondeval van Adam en Eva is verbroken, weer worden hersteld en wacht een eeuwig leven. Ik denk niet dat ik al bekeerd ben, zegt een 15-jarige leerlinge zorg en welzijn. Ze begaat nog wel zonden, zegt ze. Vloeken en roddelen.
Vervolg Gomarus: pagina 26