Diplomski rad SADRAJ

1. UVOD 2. VRSTE POTPORNIH KONSTRUKCIJA 2.1. Zasipane potporne konstrukcije 2.1.1. Potpotni zidovi od kamena 2.1.2. Potpotni zidovi od gabiona 2.1.3. Potporni zidovi od betona i armiranog betona 2.1.4. Gravitacioni masivni betonski zidovi 2.1.5. Armirano betonski potporni zidovi 2.1.6. Potporni zidovi sa konzolom 2.1.7. Potporni zidovi sa zategom 2.1.8. Potporni zidovi od geosintetikih materijala Armirano tlo 2.2. Ugraene potporne konstrukcije 2.2.1. eline talpe 2.2.2. Armirano betonske dijafragme 2.2.3. Piloti ipovi 3. PRORAUN I DIMENZIONIRANJE POTPORNIH KONSTRUKCIJA 3.1.1. Vlastita teina konstrukcije 3.1.2. Aktivni pritisak tla 3.1.3. Pasivni pritisak tla 3.1.4. Hidrostatiki pritisak 3.1.5. Hidrodinamiki uticaji 3.2.1. Stabilnost potpornih konstrukcija na prevrtanje 3.2.2. Stabilnost potpornih konstrukcija na klizanje 3.2.3. Provjera ivinih napona u tlu 3.2.4. Globalna stabilnost potpornih zidova 4. UTICAJ VELIINE PETE ZIDA, NA KOEFICIJENT PREVRTANJA 4.1. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 1/4 4.2. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 2/4 4.3. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 3/4 4.4. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 4/4

Ivan Lukic

Diplomski rad 1. UVOD

Potporne konstrukcije su trajni, ili privremeni graevinski objekti iji je osnovni zadatak da podupiru i spreavaju od uruavanja strme zasjeke terena, kao i materijal u nasipu. Projektovanjem i izgradnjom potpornih konstrukcija stvaraju se slobodni prostori za gradnju novih graevinskih objekata. Veoma esto se primjenjuju u graevinarstvu gdje njihovom gradnjom ostvarujemo potrebne denivelacije terena, osiguravamo usjeke na saobraajnicama, zatim ih primjenjujemo kod regulacije vodotoka, kod sanacije nestabilnih padina terena, kao i za primjenu u visokogradnji gdje podrumski, odnosno suterenski armirano betonski zidovi prestavljaju esto i potporne zidove. Potporne konstrukcije su izloene uticajima razliitih optereenja, kao to su pritisci tla, hidrostatiki pritisak, hidrodinamika dejstva te razna optereenja na povrini terena.

Ivan Lukic

Diplomski rad 2. VRSTE POTPORNIH KONSTRUKCIJA

Potporne konstrukcije obino slue za bono pridravanja tla kad god to izgradnja neke graevine ili ureenje zemljita to zahtijeva. Takve su konstrukcije znaajno skuplje od izvedbe stabilne i samostojee kosine u tlu pa su razlozi njihovog izbora obino nedostatak prostora za slobodne kosine. Ovakav sluaj susreemo pri izgradnji graevnih jama pored postojeih graevina, vrijednost horizontalne ravne povrine terena ispred i iza zida dobivene njegovom izgradnjom, tednja na koliini iskopa ili nasipa pri izvedbi usjeka, zasjeka i nasipa na padinama, smanjenje raspona skupih nadvonjaka, namjena graevine kao to su obalne konstrukcije u lukama ili potreba ureenja obala, kao i mnogi drugi razlozi koje nameu posebne okolnosti prisutne pri izgradnji pojedinih graevina, kao to su primjerice konfiguracija terena, namjena graevine, te transportni i tehnoloki zahtjevi. Na izbor vrste i dimenzija potporne konstrukcije, osim njene konane namjene, vaan utjecaj ima i nain njene izgradnje, jer odgovarajui kriteriji pouzdanosti moraju biti zadovoljeni za obje te faze. Zato je, moda, pouno podijeliti potporne konstrukcije u dvije iroke skupine ija je jedina razlika nain njihove izgradnje. U prvu grupu spadaju potporne konstrukcije koje se mogu graditi samo ako tlo na njih ne pritie, a u drugu grupu one koje se grade u tlu bilo prije, ili tijekom iskopa tla ispred njih. Prve se nazivaju zasipanim, a druge ugraenim potpornim konstrukcijama. U zasipane potporne konstrukcije spada masivni potporni, ili gravitacioni zid, najstarija vrsta meu potpornim konstrukcijama, armirano-betonski zidovi, razni tipovi montanih zidova, gabioni, ali i konstrukcije od armiranog tla, jedna od najmlaih vrsta potpornih konstrukcija. Ugraene potporne konstrukcije obino su plonog oblika i novijeg su datuma, a predstavljaju ih razni zidovi od zabijenih talpi, armirano-betonske dijafragme, razliite pilotne stijene izgraene iz zabijenih ili buenih pilota odnosno ipova.

Ivan Lukic

Diplomski rad 2.1. Zasipane potporne konstrukcije

Na slici 2.1.1. prikazane su tipine zasipane zidove: gravitacioni masivni betonski zid, armirano-betonski T zid, armirano-betonski L zidovi, zid od gabiona te tzv. potporni zid armirane zemlje.

Slika 2.1. Zasipane potporne konstrukcije

Ivan Lukic

Diplomski rad
Za izgradnju ovih zidova potrebno je osloboditi prostor na kojima se oni mogu nesmetano graditi, da bi se nakon zavretka gradnje prostor iza zida zasipao nekim pogodnim, ili prirunim zemljanim materijalom. Ako se takvi zidovi koriste u usjecima u kojima treba potkopati kosinu da bi se oslobodio prostor za izgradnju zida, treba osigurati da se zasijecanjem kosine ne izazove njena nestabilnost te pokrene mogue klizite. U tom sluaju kosina se zasijeca samo za dio zida, obino u duini priblino jednakoj visini zasijecanja. Takav segment ukupnog budueg zasjeka naziva se kampadom. U takvoj kampadi treba izgraditi zid i zavriti zasip tlom u njegovoj pozadini prije nego se zasijeca sledea kampada. Da bi se ubrzali radovi na zasijecanju i izgradnji zida, mogu se zasijecati prvo neparne kampade, dok se parne zasijecaju tek kad je u neparnim zavrena izgradnja zida sa zasipom. Ponekad ni to nije dovoljno za osiguranje stabilnosti kosine pa se izvode prvo svaka trea kampada, itd. Proraunom stabilnosti iskopanih kampada i susjednih neiskopanih dijelova kosine, na koje se prenosi dodatno optereenje izazvano iskopom, treba dokazati stabilnost u svim fazama izgradnje zida. Proraun se obino izvodi uz pojednostavljene pretpostavke obzirom na trodimenzionalni karakter problema.

Ivan Lukic

Diplomski rad 2.1.1. Potpotni zidovi od kamena

Kamen kao prirodni materijal, u graevinarstvu se koristi od davnina za razne svrhe, izmeu ostalog i za gradnju potpornih zidova. I dan danas susreemo graevine koje su izvedene od kamena i koje stotinama, ali i hiljadama godina, poput Egipatskih piramida, odolijevaju raznim vremenskim uticajima. Potporni zidovi od kamena se izvode u krenom, ili cementnom malteru i takve zidove nazivamo trajnim kamenim zidovima. Veoma esto je u prolosti bila upotreba lomljenog kamena, za potporne zidove, bez maltera, koji su se uglavnom koristili kod nekih manje vanih povrina terena. Lomljeni kamen koji se koristi za zidanje potpornih konstrukcija mora biti ist, postojan na dejstvo mraza i bez dijelova koji se raspadaju, kao i bez pukotina. vrstoa na pritisak, kamena za zidanje ne smije biti manja od 70 MN/m2. Obraeni lomljeni kamen koji se koristi za zidanje zida bez maltera, mora biti krupniji i ujednaenih dimenzija, od kojih je najmanja 30 cm.

Slika 2.2. Kameni potporni zidovi bez maltera (Suhozid)

Zidanje potpornih zidova od kamena se sastoji u paljivoj obradi i nainu slaganja pojedinih komada kamena. Za obradu lica zida bira se kamen i nain slaganja, koji je u zavisnosti od oblika kamena dobijenog u kamenolomu, kao i estetskog uinka koji se eli postii.

Slika 2.3. Kameni potporni zidovi raeni u malteru Ivan Lukic

6

Diplomski rad
Prilikom obrade lica zida, fugovanje spojnica izmeu susjednih komada kamena se radi naknadno, nakon zavrenog zidanja. Tokom zidanja, vanjske spojnice se moraju ostaviti prazne do dubine 5 cm, ili se eventualno naknadno oiste do te dubine. Fugovanje spojnica se vri cementnim malterom u omjeru 1:3. Spojnica, ili fuga mora biti uvuena u zid za 1 cm. Prema obliku veza kamena na licu zida, razlikujemo sledee vrste veza: proizvoljan oblik veze ciklopski vez eki vez oblik pravilnih horizintalnih redova Lice potpornih zidova od kamena se moe obraivati na razliite naine kao to su: pricanjem ozrnavanje (sitnozrno ili krupnozrno) obrubljivanje U zadnje vrijeme, kamen za gradnju potpornih zidova se sve manje koristi, a kao glavni razlog navodi se njegova cijena, ali i brzina gradnje.

Slika 2.4. Gradnja kamenog zida

Ivan Lukic

Diplomski rad 2.1.2. Potpotni zidovi od gabiona

Gabionski zidovi ili gabioni, se veoma esto koriste kod osiguranja nestabilnih zasjeka na putevima, ili kao jedna od mjera za sanaciju klizita.. Gabioni su zidovi od kamenog materijala smjetenog u iane koeve, a naziv im dolazi od talijanske rijei "gabbia", to znai krletka.

Slika 2.5. Gabionske korpe Najvea prednost gabionskih potpornih zidova, osim estetskih razloga, jeste ta da preuzimaju ulogu nosivog sistema odmah nakon gradnje, za razliku od betona, koji tu ulogu imaju tek nakon vezivanja i ovrivanja. Dijele se na tri vrste, prva je klasini gabionski zid od ianih koeva ispunjenih kamenim materijalom koji se uglavnom koristi kao potporni ili ogradni zid. Druga vrsta je takozvani teramesh sistem, vrlo slian prvom, s razlikom to na zadnjoj strani zida ima zategu koja slui za armiranje tla iza samog zida, s ciljem postizanja bolje karakteristike tla. Trea vrsta su reno madraci, svojevrsni iani jastuci ispunjeni kamenim materijalom koji se koriste za oblaganje rijenih korita, kanala i potoka s ciljem spreavanja erozije tla. Projektni kriterij za dimenzionisanje gabionskih zidova moraju da uvae sve mogue modele lomova te da imaju adekvatne faktore sigurnosti za svaki od tih modela. Osnovni modeli lomova se odnose na vanjsku stabilnost svakog pojedinanog bloka, unutranju ili internu stabilnost te globalnu stablinost potporne konstrukcije.

Slika 2.6. Lom temelja(a), Klizanje (b), Prevrtanje (c), Globalna stabilnsot (d)

Ivan Lukic

Diplomski rad
Gabionski zidovi u praksi se najee izvode od ianih koeva dimenzija 1x1x2 metra, no mogu biti i u raznim drugim dimenzijama, ovisno o eljenim karakteristikama zida. Koevi se izrauju od dvostruko pletene iane mree od galvanizirane ice promjera 2,2 do 4 milimetra, promjera oka od 8 do 10 centimetara, a kamenim materijalom ispunjavaju se na licu mjesta. Materijal za ispunjavanje koeva pritom mora imati odreene karakteristike, meu kojima je najvanija vrstoa i trajnost, pa se stoga koristi uglavnom iskljuivo kamen.

Slika 2.7. Testiranje gabiona na savijanje Dimenzije materijala za ispunjavanje su otprilike izmeu 10 i 30 centimetara, a mogu se koristiti i razne vrste dekorativnog kamena, od rijenih oblutaka do kamenih ploa, ovisno o eljenom izgledu zida. Vrste kamena mogu se i kombinovati radi estetskog efekta. Kamen unutar koeva moe se runo slagati uz lice zida, a ostatak zida se zatim ispuni preostalim materijalom. Kod ogradnih zidova radi boljeg izgleda slau se dva lica, s obje strane, dok se meuprostor ispunjava ostatkom kamena. Koevi se pune na nain da se na treini visine koa prvo postave zatege kako se ko ne bi deformirao, zatim se do te visine ispuni kamenom, nakon ega se na dvije treine visine koa postavlja druga zatega, ko ispunjava materijalom do vrha i zatvara. Zatvaranje koeva i njihovo meusobno spajanje moe se izvesti icom, no takvo rjeenje je sve rjee u upotrebi, a uglavnom se koriste elini prstenovi kojima se uz pomo posebnih klijeta povezuju koevi.

Slika 2.8. Punjenje i ukruivanje gabiona

Ivan Lukic

Diplomski rad
Koevi se mogu slagati na razne naine, za ogradne zidove manje visine najee se slau kao opeke, radi estetskih razloga, no kod viih i teih konstrukcija slau se jedan na drugi. Time se dobiva zid koji se sastoji od meusobno povezanih okomitih segmenata, to je vano uslijed slijeganja tla, tako da se svaki segment moe slijegati sam za sebe, ovisno o slijeganju tla ispod njega, a ne ugroava se konstrukcija cijelog zida. Kod viih potpornih zidova koevi se slau tako da se dobije terasasti izgled zida.

Slika 2.9. Tipovi izvedbe gabionskih potpornih zidova

Podloga za gabionski zid ovisi o vrsti tla na kojemu se gradi. Kod vrstog, kamenitog tla najee nije potrebna posebna podloga, dok se kod loijih vrsta tla, ili kod izgradnje velikih, masivnih zidova, prvo postavlja betonska greda na kojoj se zatim gradi zid. Gradnja jednog gabionskog zida se izvodi na sledei nain: 1. Za prvi sloj, potrebno je pripremiti podlogu, odnosno skinuti sloj humusa da dodjemo do vre podloge, 2. Sastavimo i postavimo gabionske korpe na pripremljenu podlogu, 3. Vrimo punjenje i ukruivanje gabiona po ve opisanom pravilu, s tim da nakon punjenja kompletne korpe izvrimo nadvienje od nekih 5-7cm zbog slijeganja gabiona usljed vlastite teine, 4. Na kraju moemo gabionski potporni zid zatiti od raznih vremenskih uticaja, prskanjem bitumenskom emulzijom U odnosu na klasine potporne zidove, bitno je da zidove od gabiona ne treba dimenzionisati na horizontalne pritiske od dejtsva vode, jer su vodopropusni.

Ivan Lukic

10

Diplomski rad
Gabionski zidovi, odnosno pojedinane gabionske korpe se izrauju i sa produetkom iza korpe pomou kojeg se vri armiranje tla iza zida, tzv. Terramesh sistem, s tim da produetak iznosi najvie 5 m.

Slika 2.10. Izgled gabionske korpe za Terramesh sistem

Slika 2.11. Potporni zid izveden Terramesh sistemom

Ivan Lukic

11

Diplomski rad

Slika 2.12. Primjer gabionskog potpornog zida

Slika 2.13. Primjer gabionskog potpornog zida

Slika 2.14. Primjer gabionskog potpornog zida

Ivan Lukic

12

Diplomski rad 2.1.3. Potporni zidovi od betona i armiranog betona

Danas se beton najvise koristi za gradnju potpornih konstrukcija, kako kod nas tako i u svijetu. Od betona grade se masivne potporne konstrukcije, armirano betonske sa, ili bez kontrafora odnosno rebara, kao i armirano betonske montazne konstrukcije. Prilikom projektovanja i izvoenja betonskih potpornih konstrukcija moramo voditi rauna o kvaliteti betona, odnosno o njegovoj marki, kao i o tome da li beton odgovara propisima za vodonepropusni beton. Vanjska povrina, odnosno lice zida treba da ostane onakvo kakvo ostane posle skidanja oplate. Lice zida ne treba malterisati, jer e vremenom usljed temperaturnih i vremenskih promjena otpasti. Prilikom gradnje betonskih potpornih konstrukcija bitno je naglasiti da je proizvoa betona (fabrika betona), odgovoran za njegov kvalitet i transport, dok je izvoa radova odgovoran za njegovu ugradnju, zbijanje i njegu nakon ugradnje. Najvanije osobine koje mora imati svjea betonska masa su: zbijenost fluidnost stabilnost Zbijenost prestavlja osobinu svjee betonske mase da sav, ili skoro sav zrak zarobljen tokom mjeanja, mora izai tokom zbijanja pomou vibratora. Stabilnost prestavlja osobinu betona koja podrazumijeva da beton ostane jedinstvena homogena masa. Fluidnost znai takvu osobinu svjee betonske mase da se moe ugraditi u oplatu i pored postavljene armature, kod armirano betonskih konstrukcija. Kod armirano betonskih konstrukcija treba obratiti panju na koroziju armature. Korozija prestavlja elektrohemijski proces koji na povrini armaturnog eljeza stvara tzv. korozione elije (anoda i katoda). Ako je u konstrukciju ugraen kvalitetan beton prema propisima, onda on mora pruiti dovoljnu antikorozionu zatitu, koja se ogleda u tome da se na povrini elika, odnosno armature, stvara tanki sloj ferooksida (eljeznog oksida), koji je nepropustan sve dok je pH vrijednost porne vode dovoljno visoka. Na trajnost jedne betonske, ili armirano betonske konstruckije moemo direktno uticati pravilnom gradnjom, tj. potujui vaee tehnike standarde i propise, zatim praenjem eventualnih promjena i oteenja te pravovremenimreagovanjem na sanaciju uoenih oteenja i nedostataka. Pregled konstrukcije koja se gradi, zasniva se prije svega na vizuelnom, strunom pregledu, koji ukljuuje pregled armature u skladu sa revidovanom projektnom dokumentacijom, utvrivanje eventualnih pukotina i njihov poloaj na konstrukciji, koji su bitni za ouvanje stabilnosti potporne konstrukcije. Takoer je vano posvetiti panju zatitnom sloju betona, naroito ako se gradi u agresivnim sredinama.

Ivan Lukic

13

Diplomski rad 2.1.4. Gravitacioni masivni betonski zidovi

Gravitacioni masivni zid je najjednostavnija vrsta zida. Ime je dobio prema uzroku njegove stabilnosti, a to je teina samog zida. Osnovna karakteristika gravitacionih zidova je ta da oni kompletno optereenje preuzimaju i prenose na tlo svojom teinom. Nekad su se takvi zidovi izvodili od kamena ili opeke, ali danas obino od nearmiranog betona. Na slici 2.15. date su okvirne dimenzije takvih zidova od kojih se kree u provjerama stabilnosti i izboru konanih dimenzija.

Slika 2.15. Orjentacione dimenzije gravitacionog potpornog zida Betonski gravitacioni potporni zid preuzima horizontalni, ili kosi pritisak materijala iza zida i teina zida ga usmjerava tako da rezultanta prolazi kroz bazu temelja na tlo ispod zida. Naponi na temeljno tlo uz ivicu temelja betonskog zida ne smiju biti vei od doputnog optereenja, dok tangencijalna sila mora biti na bazu temelja mora biti manja od veliina otpora smicanja tla.

Ivan Lukic

14

Diplomski rad
Pravilnim oblikovanjem betonskog zida sa nagibom lica zida i izlomljenoj zadnjoj strani zida, mogu se postii znatne utede u materijalu, ali i povoljnije usmjerenje rezultante aktivnog pritiska.

Slika 2.16. Osnovni oblik gravitacionog zida(a), ekonomini oblici zida (b,c,d,e,f) Gravitacioni potporni zidovi se mogu koristiti rijenim pristanitima, prilikom regulacije vodotoka te pri regulaciji i rekonstrukciji saobraajnica.

Monotonija betonskog lica zida, moe se razbiti odgovorajuim oblikovanjem panoa oplate.

Slika 2.17. Primjer oblikovanja oplate

Ivan Lukic

15

Diplomski rad 2.1.5. Armirano betonski potporni zidovi

Potporne konstrukcije od armiranog betona su najee u upotrebi i sastoje se od dva konstruktivna elementa, ploe i rebra, koji savijanjem prenose optereenje sila aktivnog pritiska na tlo, za razliku od masivnog potpornog zida koji optereenje na tlo prenosi vlastitom teinom.

Slika 2.18. Orjentacione dimenzije armirano betonskog potpornog zida Armirano betonski zid, u statikom smislu prestavlja konzolu, koja je ukljetena u temeljnu plou, odnosno trakasti temelj. Ovakvi zidovi se rade veoma jednostavno i formiraju se obino pomou ravnih oplata. Najvei uticaji kod ovakvih zidova se javljaju na kontaktu zida sa temeljom, odnosno na mjestu ukljetenja. U tom presjeku se javlja i najvea povrina potrebne armature te se obino taj dio zida radi sa veom debljinom za razliku od njegovog vrha.

Slika 2.19. Primjer armirano betonskog potpornog zida

Ivan Lukic

16

Diplomski rad
Osim prikazanog armirano betonskog potpornog zida, mogue su i zvedbe potpornih zidova sa rebrima, odnosno sa kontraforima, koji mogu biti ispred ili iza zida. Ove tipove konstrukcije imamo uglavnom kod potrebe viskoih potpornih konstrukcija, ili ako prilikom prorauna dobijemo neracionalne dimenzije potporne konstrukcije, odreene utede u materijalu moemo postii izgradnjom kontrafora.

Slika 2.20. Potporni zidovi sa kontraforima Armirano betonski zid sa kontraforima u statikom smislu prestavlja kontinualnu armirano betonsku plou, elastino ukljetenu na tri strane. Izvoenje ovakvih potpornih zidova nije jednostavno poput klasinih armirano betonskih zidova, jer sam kontrafor iziskuje dosta sloeniji rad na postavljanju armature i oplate.

Slika 2.21. Primjer potpornog zida sa kontraforima

Ivan Lukic

17

Diplomski rad 2.1.6. Potporni zidovi sa konzolom

Da bismo smanjili teinu jednog gravitacionog potpornog zida, moemo projektovati armirano betonsku konzolu na odreenoj visini zida, sa njegove zadnje strane. Naime, izgradnjom konzole jedan odreeni dio teine zasipnog materijala iza zida iskoristimo na nain da ukupnu rezultujuu silu povoljno usmjerimo na potporni zid. Projektovanjem i gradnjom armirano betonske konzole materijal zasipa poveava teinu potpornog zida tako da povoljno usmjerava rezultantu teine zida i aktivnog pritiska te na taj nain na dio potpornog zida ispod konzole djeluje manja ukupna sila aktivnog pritiska, nego u sluaju da nema konzole. Ovakav tip potpornih zidova , kao i armirano betonski zidovi sa rebrima, pogodni su kod viskoih zidova zbog znatno manje potrebne koliine betona.

Slika 2.22. Potporni zid sa konzolom Meu najznaajnijim pitanjima prilikom statikog prorauna betonskog potpornog zida sa konzolom je na kojem mjestu, odnosno na kojoj visini od vrha zida postaviti konzolu. Najbolji poloaj konzole ispod vrha zida mora biti takav da zid do konzole radi kao masivni betonski zid i da na toj visini bude potpuno iskoriten. irinu konzole odredimo iz uslova da rezultanta na ravan potpornog zida ispod konzole, proe kroz jezgro presjeka. Karakteristika betonskog potpornog zida sa konzolom je da se koristi za visine do 10 m. Za jedan takav zid, visine 10m, irina konzole treba da bude do 2m i da bude postavljena na visini 2 do 3 m od vrha zida.

Ivan Lukic

18

Diplomski rad 2.1.7. Potporni zidovi sa zategom

Slino kao i kod zidova sa konzolom, teinu gravitacionog masivnog potpornog zida moemo smanjiti postavljanjem zatege na odreenoj visini. Zatega preuzima horizontalnu komponentu pritiska zasipnog materijala na zid, tako da geometrija poprenog presjeka masivnog zida je manja nego kod zida bez konzole.

Slika 2.23. Potporni zid sa zategom Zatega se postavlja u armirano betonski serkla, ili gredu u samom potpornom zidu, dok se na drugom kraju zatega sidri u poseban betonski blok. Visina betonskog bloka mora osigurati dovoljan otpor sili zatege. Zatege se obino postavlja na udaljenosti od 4 m du potpornog zida. eline su i obavezno se izoluju bitumenom, ili nekim drugim izolacionim materijalom, ime se osigurava njihova trajnost. Planiranjem i izgradnjom zidova sa zategama znatno se poveavaju trokovi zbog grede u zidu i sidrenog bloka, meutim i znatno smanjujemo koliinu betona u potpornom zidu te za ovu vrstu konstrukcija moemo rei da je ekonomina za vee visine. Potporne konstrukcije sa zategama uglavnom se koriste kod pristupnih rampi na mostovima, gdje imamo dva paralelna potporna zida, tako da zidove moemo povezati zategama ija je duina limitirana udaljenosti izmeu dva zida pristupne rampe. U statikom smislu zida sa zategom prestavlja statiki neodreen sistem te za proraun sile u zatezi, potrebno je uzeti u obzir izduenje zatege i pomjeranje zida. Dimenzioniranje eline zatege moemo izvriti na osnovu doputenih napona za elik, na osnovu granice istezanja za silu, iz pretpostavke da suma svih sila prolazi vanjskom stranom jezgre presjeka. Sila u zatezi e biti vea ukoliko je temelj manje irine, ili ako je temelj vee irine, sila e biti manja.

Ivan Lukic

19

Diplomski rad 2.1.8. Potporni zidovi od geosintetikih materijala Armirano tlo

Armirano tlo je nain izrade potpornih zidova razvijen tokom 60tih godina XX-og vijeka u Francuskoj. Armiranjem zemlje u nasipu ostvaruju se gravitacioni princip rada zidova nainjenih od samog materijala nasipa. Ovi zidovi se sastoje od tanke membrane koja je velikim brojem tankih zatega vezana s masivom nabijene zemlje iza nasipa. Pri tome, sile s membrane se trenjem prenose iz zatega u zemljani materijal, a trenje obezbjeuje vertikalni pritisak tla. Membranu formiraju ploasti (rijetko zakrivljeni) prefabrikovani armiranobetonski, ili elini elementi oblikovani na nain da se uklapaju principom pero-ljeb. Na ovaj nain se obezbjeuje krutost membrane u svojoj ravni.

Slika 2.24. Potporni zid od armiranog tla Znaajna prednost ove vrste zidova se ogleda i u injenici da membrana zida zahtjeva samo mali trakasti temelj u dnu, kao poetak zida. Zatege se rade od pocinanog pljosnatog elika, ili nekog drugog metala (5 do 10cm iroke metalne trake, debljine 3 do 5mm), geotekstila (danas preovladavajue), ili od drugih sintetikih materijala neosjetljivih na koroziju, a sa visokom vrijednou modula elastinosti (male deformacije).

Slika 2.25. Postavljanje galvaniziranih zatega

Ivan Lukic

20

Diplomski rad
Uobiajena rastojanja zatega vidimo na slici 2.3. Izvoenje ovakvih zidova podrazumijeva in-situ izvoenje izravnavajue temeljne trake, postavljanje donjeg reda prefabrikovanih elemenata membrane, nasipanje zemlje, postavljanje i fiksiranje traka, nabijanje novog sloja zemlje, a zatim se ciklus ponavlja za sledei red elemenata, do vrha zida. Slini su i zidovi sa usidrenim zategama prikazani na slici 2.25. Umjesto trenjem zatege, silu zatezanja okolnom tlu veinski predaju na mjestu njihovog sidrenja. Kako trenje ovdje nije od primarnog znaaja, koriste se zatege krunog presjeka, povoljnije u smislu lakeg obezbjeuje antikorozivne zatite.

Slika 2.26. Zidovi sa usidrenim zategama

Slika 2.27. Primjer potpornog zida od armiranog tla

Ivan Lukic

21

Diplomski rad

Slika 2.28. Primjer potpornog zida od armiranog tla

Slika 2.29. Primjer potpornog zida od armiranog tla

Ivan Lukic

22

Diplomski rad 2.2. Ugraene potporne konstrukcije

Karakteristika ugraenih potpornih konstrukcija je ta da za njihovu izgradnju ne treba prvo iskopati tlo, a kasnije ga zasipati iza gotovog zida, ve se one posebnim tehnologijama izvode neposredno u tlu. Takve konstrukcije se mogu izvoditi i u okolnostima koje su nepovoljne za gravitacione zidove, na primjer u neposrednoj blizini postojeih zgrada, ili za izvedbu u vodi i slino. Slika 2.30. prikazuje nekoliko primjera u kojima dolaze do izraaja njihove prednosti.

Slika 2.30. Primjeri ugraenih potpornih konstrukcija

Ugraene potporne konstrukcije obino se grade tako da se, ili pred gotovljeni elementi zabijaju u tlo posebnim mainama, ili se izvode, opet posebnim mainama, rovovi u koje se ugrauje prvo armatura, a zatim se betonira. U prvu grupu spadaju stijene od zabijenih elinih talpi, a u drugu armiranobetonske dijafragme i pilotne stijene - ipovi. Predgotovljeni elementi mogu biti armirano betonske, ili eline talpe. Danas se mnogo ee koriste eline talpe. Za dublje konstrukcije, kad nosivost njihovog presjeka postane ogranienje, mogu se ugraivati razupore, ili sidra kao dodatni oslonci konstrukciji.

Ivan Lukic

23

Diplomski rad 2.2.1. eline talpe

eline talpe su posebni dugi i uski elini elementi izraeni od valjanog elika, koji su na svojim krajevima posebno oblikovani kako bi omoguili spajanje niza takvih elemenata u zidove. Ovi posebno oblikovani rubovi talpi nazivaju se bravama (Slika 2.31).

Slika 2.31. Princip spajanja elinih talpi u zidove

Slika 2.32. eline talpe tipa Larsen

Na tritu je dostupan veliki broj razliitih talpi za razliite namjene i razliitih svojstava. Na slikama 2.31. i 2.32. prikazani su popreni presjek eline talpe tipa Larsen kao i poloaj susjedne talpe, koja se s prvom povezuje posebnom bravom te proizvedena elina talpa Larsen.

Ivan Lukic

24

Diplomski rad
Na sledeoj slici je prikazan i redoslijed izvedbe takvog niza talpi da bi se dobila potporna stijena, a sve bez potrebe bilo kakvog prethodnog iskopa tla. Prednost elinih talpi posebno dolazi do izraaja pri izvedbi privremenih zatita graevnih jama. Naime kad se jama konano izvede, a u njoj budua graevina, eline se talpe mogu izvaditi za kasnije ponovno koritenje.

Slika 2.33. Postupak izvoenja potpornog zida od elinih talpi eline se talpe mogu i varenjem produavati na licu mjesta pa je mogue izvoenje i vrlo dubokih potpornih konstrukcija. eline se tlape izvode u razliitim oblicima pa u svakom sluaju treba izabrati one koje najbolje slue svojoj svrsi. Od njih se mogu izvoditi potporne konstrukcije najrazliitijih oblika, svojstava i namjene. Osim elinih tlapi, za potporne konstrukcije mogu se koristiti i zabijeni ipovi, koji se inae koriste za duboka temeljenja.

Slika 2.34. Pobijanje talpi makarama

Slika 2.35. Izgled potpornog zida od elinih talpi

Ivan Lukic

25

Diplomski rad 2.2.2. Armirano betonske dijafragme

Ugraene potporne konstrukcije mogu se izvoditi i neposredno u tlu. U tu vrstu spadaju i armirano-betonske dijafragme. One se izvode tako da se izvede poseban rov u kampadama, koji e poslije sluiti kao oplata armirano-betonskoj konstrukciji stijene. irina rova e uvjetovati debljinu budue stijene. Uobiajene debljine su od 50 cm do 120 cm. Maina za izvedbu rova ima posebnu grabilicu koja je stabilno voena, kako bi se osigurala ravan budue stijene. Da se rov tijekom izvedbe ne bi uruio, iskop se radi pod vodom iji je nivo obino vii od nivoa podzemne vode. Da voda iz rova nebi oticala u tlo, vodi se mogu dodati posebni dodaci koji usporavaju njeno oticanje. Kao dodatak obino se dodaje visoko plastina glina (bentonit), koji na stjenci rova stvara tanki slabo propusni sloj. Ova mjeavina vode i bentonita s moguim drugim dodacima naziva se isplakom.

Slika 2.36. Izgled potpornog zida od armirano betonskih dijafragmi

Ivan Lukic

26

Diplomski rad
Slika 5-4 prikazuje glavne faze izvedbe armirano-betonske dijafragme u tlu. Kad je dijafragma izvedena, izgradnja jame moe zapoeti kako je prikazano na slici 5-2. Slika 5-6 prikazuje izvedenu graevnu jamu za buduu zgradu Importanne galerije na Iblerovom trgu u Zagrebu. Graevna jama tiena je armirano betonskom dijafragmom s tri reda prednapetih sidara.

Slika 2.37. Proces izvedbe armirano betonskih dijafragmi

Ivan Lukic

27

Diplomski rad 2.2.3. Piloti ipovi

Osim armirano-betonske dijafragme, kao ugraena potporna konstrukcija koristi se esto stijena izraena od buenih, ili uvrtanih armirano-betonskih pilota. Piloti su tapni elementi, u ovom sluaju krunog poprenog presjeka, koji se izvode prvo buenjem okrugle buotine prenika budueg pilota, obino pod zatitom isplake, zatim se u buotinu sputa armaturni ko da bi se iza toga ulijevao tekui beton kontraktor postupkom.

Slika 2.38. Izvoenje pilota Kontraktor postupkom

Ponekad, kod uvrtanih pilota, se moe buotina ispuniti betonom u operaciji vaenja pribora za buenje, a armaturni ko se sputa u svjei beton uz pomo vibratora. Stijena se moe izvesti kao neprekidni niz armirano-betonskih pilota koji se meusobno dodiruju (sistem tvrdo-tvrdo), ili se mogu prvo izvesti neparni meu-piloti koji nisu armirani i kojima je u beton dodan manji postotak bentonita kako bi bili meki, da bi se buotine za armirane pilote izvele u drugom naletu. U tom sluaju piloti se preklapaju to je povoljno, ako se eli odrati vodo-drivost takve stijene (Slika 2.39.).

Slika 2.39. Princip buenja pilota

Ivan Lukic

28

Diplomski rad
Osim armirano betonskih, koji su najei u upotrebi, imamo i druge vrste pilota, kao to su drveni, elini, betonirani u tlu, betonski prefabrikovani

Slika 2.40. Vrste pilota

Slika 2.41. Armaturni koevi za pilote

Ivan Lukic

29

Diplomski rad 3. PRORAUN I DIMENZIONIRANJE POTPORNIH KONSTRUKCIJA

Ispitivanje stabilnosti potpornih zidova provodimo na osnovu uslova statike ravnotee. Provjeru stabilnosti potpornih zidova vrimo za etiri osnovna sluaja, a to su: stabilnost potpornih konstrukcija na prevrtanje stabilnost potpornih konstrukcija na klizanje globalna stabilnost potpornih konstrukcija provjera ivinih napona u tlu

Slika 3.1. Stabilnost potpornih konstrukcija

3.1. Optereenja koje djeluje na potporne konstrukcije su:

Vlastita teina konstrukcije Aktivni pritisak tla i zasipnog materijala iza zida Pasivni pritisak tla Hidrostatiki pritisak Hidrodinamki uticaji Seizmike sile

Slika 3.2. ema optereenja potporne konstrukcije

Ivan Lukic

30

Diplomski rad 3.1.1. Vlastita teina konstrukcije

Vlastita teina konstrukcije prestavlja proizvod njene zapremine i veliine zapreminske teina materijala od kojeg je predviena, ili izgraena. Prilikom prorauna, vlastita teina se oznaava velikim slovom G, ili W. Ukoliko je potporna konstrukcija drenirana, onda proraun vrimo bez sile uzgona podzemne vode, ali ako je zid potpuno, ili djelimino uronjen u vodu, onda moramo prilikom prorauna uzeti u obzir i dejstvo uzgona vode i to za nejnepovoljniji presjek potpornog zida.

3.1.2. Aktivni pritisak tla

Na osnovu terenskih istranih radova, a potom i laboratorijskih ispitivanja uzoraka tla, dobijemo parametre vrstoe tla, koji su potrebni prilikom prorauna aktivnog pritiska tla. Kod tla koje ima dosta veliku veliinu kohezije, kao to je npr. glina, moemo izvriti iskop tla sa veoma strmim otkopom. Poznato je da se kohezija, kod veoma prekonsolidovanih i raspucalih glina znatno smanjuje sa deformacijom i taj proces se odvija postepeno i moe trajati veoma dugo. Na deformaciju, odnosno na pomjeranje jedne konstrukcije mogu uticati razliiti faktori, kao to su suenje tla ispod temelja, ili razmekavanje tla ispod temelja, usljed skupljanja , ili prolaza vode ispod temeljne konstrukcije. Na veliinu aktivnog pritiska tla utie i zbijenost prilikom ugraivanja zasipnog materijala iza potpornog zida, kao i mogunost pomjeranja potpornog zida. Tako npr. ako je zasipni materijal veoma zbijen, onda pomjeranje nije veliko te na konstrukciju djeluje dosta vei pritisak od aktivnog pritiska. Aktivni pritisak tla raste srazmjerno sa dubinom, sve do donje ivice konstrukcije.

Slika 3.3. Dijagrama aktivnog pritiska tla na konstrukciju

Ivan Lukic

31

Diplomski rad 3.1.3. Pasivni pritisak tla

Prilikom odreivanja dubine temeljenja potporne konstrukcije, moramo voditi rauna o dva uslova: doputenom optereenju tla dubini smrzavanja tla Prilikom mrnjenja dolazi do poveanja zapremine tla, to moe izazvati deformacije aktivnog klina u smjeru pasivnog otpora te bi se poveao pritisak na potpornu konstrukciju. Poveanje pritiska na potporni zid moe da uzrokuje pukotine u zadnjoj strani zida i koje se sigurno nebi zatvorile nakon otapanja leda, jer bi u njih ulazile estice tla. Vremenom, ove deformacije bi se poveavale, samim tim otetile potpornu konstrukciju, to bi dovela do naruavanja stabilnosti iste. Prilikom zasipanja materijala sa prednje strane potporne konstrukcije, na prednjoj povrini temelja (ispred zida), tlo se nabija te se pojavljuje pasivni otpor tla. Pasivni otpor tla je obino malog intenziteta pa se prilikom prorauna i zanemaruje, ime smo na strani sigurnosti.

Slika 3.4. Dijagram pasivnog pritiska tla na konstrukciju

Ivan Lukic

32

Diplomski rad 3.1.4. Hidrostatiki pritisak

Ukoliko se iza potporne konstrukcije nalazi podzemna voda, koja djeluje iznad temelja na zid, onda na potpornu konstrukciju djeluje hidrostatiki pritisak u svom punom intenzitetu, ako nije predviena izrada drenae iza zida. Veliina hidrostatikog pritiska je vea od veliine razlike izmeu aktivnog pritiska vlanog i uronjenog materijala.

Slika 3.5. Dijagram hidrostatikog pritiska na konstrukciju

3.1.5. Hidrodinamiki uticaji

Nivo podzemne vode moe biti privremeno, ili stalno u zoni aktivnog klina iza potporne konstrukcije. Ukoliko je materijal malo propustan , u tom sluaju na kliznu ravan djeluje i hidrostatiki predpritisak. Ovu veliinu treba uzeti u obzir u poligonu sila, prilikom prorauna aktivnog pritiska. Upravo zbog djelovanja hidrodinamikih sila i hidrostatikog pritiska, veliina aktivnog pritiska se moe znatno poveati te zbog toga moemo dobiti, prilikom dimenzioniranja, dosta vei presjek potpornog zida.

Ivan Lukic

33

Diplomski rad 3.2.1. Stabilnost potpornih konstrukcija na prevrtanje

Granino stanje prevrtanja zida mjerodavno je za slobodne gravitacione zidove i zamilja se kao mogunost njihovog prevrtanja, kao krute konstrukcije pod optereenjem aktivnog pritiska i drugih optereenja na zidu, oko take na vanjskoj ivici temeljne plohe. Tom se prevrtanju kao otpornost suprotstavlja prvenstveno vlastita teina zida, a u manjoj mjeri pasivni otpor ispred zida. Sigurnost potpornih konstrukcija protiv prevrtanja prestavlja se odnosom sume momenata svih sila, oko take A, koje nastoje da zadre konstrukciju da se ne prevrne, u odnosu na sumu momenata svih sila koje nastoje da konstrukciju prevrnu.

Slika 3.6. ema za proraun faktora sigurnosti protiv prevrtanja Analitiki izraz za faktor sigurnosti protiv prevrtanja, na osnovu slike 3.6. je u obliku:

Fp =

G rG 1,5 EA rEA

Potporna konstrukcija mora biti tako dimenzionisana da je mogunost prevrtanja nikakva, ili gotovo zanemariva. Podloga ispod temelja potporne konstrukcije se pretpostavlja krutom, tako da nosivost tla ispod temelja u tom graninom stanju ne sudjeluje (Slika 3.7.).

Slika 3.7. Granino stanje prevrtanja zida oko take A

Ivan Lukic

34

Diplomski rad 3.2.2. Stabilnost potpornih konstrukcija na klizanje

Sigurnost potpornih konstrukcija na klizanje i odreivanje faktora sigurnosti protiv klizanja, moe se objasniti na osnovu sledee slike.

Slika 3.8. ema za proraun faktora sigurnosti protiv klizanja Izraz za proraun faktora sigurnosti protiv klizanja dat je u sledeem obliku:

1,5 Tpot Kod nevezanih, odnosno nekoherentnih materijala :

Tmog = N tg gdje je tg tg

Fk =

Tmog

Kod vezanih, odnosno koherentnih materijala moramo u proraun uzeti u obzir i uticaj adhezije izmeu tla i temelja, pa imamo: Tmog = c b + N tg Da bi se poveala sigurnost potpornih zidova protiv klizanja, moemo izvesti temelj sa zakoenjem, ili tzv. zubom, odnosno gredom na prednjoj strani temelja. Takoer je mogue produenje temelja potpornog zida, kao to je prikazano na slici 3.9.

Slika 3.9. Poveanje sigurnosti potpornog zida protiv klizanja Odnos izmeu klizanja T i horizontalne komponente sume svih pritisaka H nazivamo faktorom sigurnosti protiv klizanja potporne konstrukcije:

Fk =

N tg + Pp 1,5 H
35

Ivan Lukic

Diplomski rad 3.2.3. Provjera ivinih napona u tlu

Optereenja na poleini zida, ukljuivo i trenje izmeu tla i zida, prenosi se na zid. To optereenje sa drugim optereenjima na zid prenosi se preko temelja zida, ili stope na temeljno tlo. Projektom zida treba biti osigurano da tlo ispod temelja zida moe pouzdano preuzeti to optereenje, da ne doe u stanje sloma. Zato treba provjeravati nosivost tla ispod temelja zida. Tlo se provjerava na isti nain kao i kod svakog drugog plitkog temelja. Pri tome treba uzeti u obzir da e zona sloma tla u tom sluaju biti usmjerena prema blioj povrini terena, a to je redovno prema niem terenu ispred zida (Slika 3.10.).

Slika 3.10. Dijagrami napona na tlo za 3 osnovna sluaja poloaja rezultante Prema poloaju rezultante , u odnosu na sredinu stope, napadna taka moe biti (Slika 3.10.): unutar jezgre presjeka (a) na ivici jezgre presjeka(b) izvan jezgre presjeka(c) Za odreivanje veliine ivinih napona u pojedinim presjecim potpornog zida, ili na kontaktu sa tlom, potrebno je nai rezultantu pritisaka R od sila aktivnog pritiska Pa i vlastite teine W, ukoliko nema drugih optereenja. Liniju koja spaja presjecita rezultante sa horitontalnom odgovarajuom spojnicom, nazivamo linijom pritisaka. Ako je ova linija u svim presjecima zida unutar jezgre presjeka, onda nemamo pojavu zateuih napona. Na mjestima gdje zateua linija izlazi izvan jezgre presjeka, u presjeku se pojavljuju naponi zatezanja i to na suprotnoj strani. Napone proraunavamo prema izrazu:

dop N M + gdje je 1 A W 2 0 Ako je 2 0 , to znai da imamo pojavu zatezanje i pri tome moramo izvriti redukciju napona na irinu B` = 3c, gdje je c- udaljenost napadne take rezultante od ivice stope, jer tlo ne podnosi zatezanje te emo u tom sluaju imati izraz: 1,2 =
max = Ivan Lukic 2N 2N = gdje je max dop B` 3 c
36

Diplomski rad 3.2.4. Globalna stabilnost potpornih zidova

Zbog nepovoljnih slojeva tla ispod temelja, ili nepodesne lokacije potpornog zida, nekada je potrebno provjeriti stabilnost zida i tla kao cjeline, prema jednoj od metoda stabilnosti kosina (obino nekom od metoda lamela). Treba proraunavati sve sile koje izazivaju klizanje sa jedne strane i sile otpora sa druge strane. Njihov odnos e dati faktor sigurnosti na klizanje.

Slika 3.11. Jedna od potencijalnih kliznih ploha Takoer, kada je teren iza zida, kojim se osigurava padina, strm, ili ako je vrstoa materijala u podruju mala, onda cijela padina sa zidom, moe biti nestabilna. Tada moe nastupiti klizanje sa plohom sloma koja prolazi ispod temelja zida pa je u ovom sluaju potrebno provjeriti stabilnost potpornog zida sa tlom.

Slika 3.11. Tipovi sloma tla ispod potporne konstrukcije

Ivan Lukic

37

Diplomski rad

4. UTICAJ VELIINE PETE ZIDA, NA KOEFICIJENT PREVRTANJA

Uticaj veliine pete, gravitacionog potpornog zida, objasnit emo analizom nekoliko sluajeva duine pete, sa istim parametrim vrstoe tla iza zida. Tlo je nekoherentno, odnosno nema kohezije i u potpunosti je jednakih parametara vrstoe, tj. nije uslojeno.

Ivan Lukic

38

Diplomski rad 4.1. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 1/4

Proraun je raen u programskom paketu GEO 5. Materiali Beton = 24.00 kN/m3 Tlo = 19.00 kN/m3

Geometrijske karakteristike zida Br. 1 2 3 4 5 6 7 8 Koordinate X [m] 0.00 0.00 0.30 0.30 -2.20 -2.20 -0.30 -0.30 Dubina Z [m] 0.00 2.20 2.20 3.00 3.00 2.20 2.20 0.00

Parametri vrstoe tla ef [] 30.00 cef [kPa] 0.00 [kN/m3] 19.00 [] 0.00

Br

Name

Pattern

Homogeno nekoherentno tlo

Analiza prorauna: Pasivni pritisak ispred temeljne stope potporne konstrukcije je zanemaren. Aktivni pritisak je proraunat metodom Coulomb (CSN 730037) Standard za beton - EN 1992 1-1 (EC2) Faktori sigurnosti Faktor klizanja Fk = 1.50 Faktor prevrtanja Fp = 1.50

Ivan Lukic

39

Diplomski rad
Proraun stabilnosti potpornog zida

Aktivne sile Teina potpornog zida Teina zemlje Aktivni pritisak

Fhor [kN/m] 0.00 0.00 28.50

Poloaj (Z) Z [m] -0.77 -0.97 -1.00

Fvert [kN/m] 63.84 1.48 11.06

Poloaj (X) X [m] 1.45 2.30 2.36

Provjera stabilnosti zida na prevrtanje Moment otpora Moment prevrtanja Motp Mprv = = 121.94 28.50 kNm/m kNm/m

Faktor sigurnosti na prevrtanje Fp = 4.28 > 1.50 Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na prevrtanje

Provjera stabilnosti zida na klizanje Sile otpora Aktivne sile klizanja Faktor sigurnosti na klizanje Hotp Hklz = = 44.10 28.50 kN/m kN/m

Fk = 1.55 > 1.50

Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na klizanje

Ivan Lukic

40

Diplomski rad 4.2. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 2/4

Proraun je raen u programskom paketu GEO 5. Materiali Beton = 24.00 kN/m3 Tlo = 19.00 kN/m3 Geometrijske karakteristike zida Br. 1 2 3 4 5 6 7 8 Koordinate X [m] 0.00 0.00 0.50 0.50 -2.00 -2.00 -0.30 -0.30 Dubina Z [m] 0.00 2.20 2.20 3.00 3.00 2.20 2.20 0.00

Parametri vrstoe tla ef [] 30.00 cef [kPa] 0.00 [kN/m3] 19.00 [] 0.00

Br

Name

Pattern

Homogeno nekoherentno tlo

Analiza prorauna: Pasivni pritisak ispred temeljne stope potporne konstrukcije je zanemaren. Aktivni pritisak je proraunat metodom Coulomb (CSN 730037) Standard za beton - EN 1992 1-1 (EC2) Faktori sigurnosti Faktor klizanja Fk = 1.50 Faktor prevrtanja Fp = 1.50

Ivan Lukic

41

Diplomski rad
Proraun stabilnosti potpornog zida

Aktivne sile Teina potpornog zida Teina zemlje Aktivni pritisak

Fhor [kN/m] 0.00 0.00 28.50

Poloaj (Z) Z [m] -0.77 -1.09 -1.00

Fvert [kN/m] 63.84 4.11 16.79

Poloaj (X) X [m] 1.40 2.17 2.27

Provjera stabilnosti zida na prevrtanje Moment otpora Moment prevrtanja Motp Mprv = = 136.33 28.50 kNm/m kNm/m

Faktor sigurnosti na prevrtanje Fp = 4.78 > 1.50 Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na prevrtanje

Provjera stabilnosti zida na klizanje Sile otpora Aktivne sile klizanja Faktor sigurnosti na klizanje Hotp Hklz = = 48.92 28.50 kN/m kN/m

Fk = 1.72 > 1.50

Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na klizanje

Ivan Lukic

42

Diplomski rad 4.3. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 3/4

Proraun je raen u programskom paketu GEO 5. Materiali Beton = 24.00 kN/m3 Tlo = 19.00 kN/m3 Geometrijske karakteristike zida Br. 1 2 3 4 5 6 7 8 Koordinate X [m] 0.00 0.00 0.70 0.70 -1.80 -1.80 -0.30 -0.30 Dubina Z [m] 0.00 2.20 2.20 3.00 3.00 2.20 2.20 0.00

Parametri vrstoe tla ef [] 30.00 cef [kPa] 0.00 [kN/m3] 19.00 [] 0.00

Br

Name

Pattern

Homogeno nekoherentno tlo

Analiza prorauna: Pasivni pritisak ispred temeljne stope potporne konstrukcije je zanemaren. Aktivni pritisak je proraunat metodom Coulomb (CSN 730037) Standard za beton - EN 1992 1-1 (EC2) Faktori sigurnosti Faktor klizanja Fk = 1.50 Faktor prevrtanja Fp = 1.50

Ivan Lukic

43

Diplomski rad
Proraun stabilnosti potpornog zida

Aktivne sile Teina potpornog zida Teina zemlje Aktivni pritisak

Fhor [kN/m] 0.00 0.00 28.50

Poloaj (Z) Z [m] -0.77 -1.20 -1.00

Fvert [kN/m] 63.84 8.06 21.20

Poloaj (X) X [m] 1.35 2.03 2.19

Provjera stabilnosti zida na prevrtanje Moment otpora Moment prevrtanja Motp Mprv = = 149.04 28.50 kNm/m kNm/m

Faktor sigurnosti na prevrtanje Fp = 5.23 > 1.50 Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na prevrtanje

Provjera stabilnosti zida na klizanje Sile otpora Aktivne sile klizanja Faktor sigurnosti na klizanje Hotp Hklz = = 53.75 28.50 kN/m kN/m

Fk = 1.89 > 1.50

Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na klizanje

Ivan Lukic

44

Diplomski rad 4.4. Analiza Gravitacionog potpornog zida Primjer 4/4

Proraun je raen u programskom paketu GEO 5. Materiali Beton = 24.00 kN/m3 Tlo = 19.00 kN/m3 Geometrijske karakteristike zida Br. 1 2 3 4 5 6 7 8 Koordinate X [m] 0.00 0.00 1.00 1.00 -1.50 -1.50 -0.30 -0.30 Dubina Z [m] 0.00 2.20 2.20 3.00 3.00 2.20 2.20 0.00

Parametri vrstoe tla ef [] 30.00 cef [kPa] 0.00 [kN/m3] 19.00 [] 0.00

Br

Name

Pattern

Homogeno nekoherentno tlo

Analiza prorauna: Pasivni pritisak ispred temeljne stope potporne konstrukcije je zanemaren. Aktivni pritisak je proraunat metodom Coulomb (CSN 730037) Standard za beton - EN 1992 1-1 (EC2) Faktori sigurnosti Faktor klizanja Fk = 1.50 Faktor prevrtanja Fp = 1.50

Ivan Lukic

45

Diplomski rad
Proraun stabilnosti potpornog zida

Aktivne sile Teina potpornog zida Teina zemlje Aktivni pritisak

Fhor [kN/m] 0.00 0.00 28.50

Poloaj (Z) Z [m] -0.77 -1.38 -1.00

Fvert [kN/m] 63.84 16.45 25.34

Poloaj (X) X [m] 1.27 1.83 2.11

Provjera stabilnosti zida na prevrtanje Moment otpora Moment prevrtanja Motp Mprv = = 164.98 28.50 kNm/m kNm/m

Faktor sigurnosti na prevrtanje Fp = 5.79 > 1.50 Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na prevrtanje

Provjera stabilnosti zida na klizanje Sile otpora Aktivne sile klizanja Faktor sigurnosti na klizanje Hotp Hklz = = 60.99 28.50 kN/m kN/m

Fk = 2.14 > 1.50

Potporni zid ZADOVOLJAVA sigurnost na klizanje

Ivan Lukic

46