Internet 2.

0
De opkomst van social software

14 juni 2005 CWIS-NL Themadag

De opmars van de WWW-factor: Weblogs,
Webfeeds en Wiki

Frank Janssen – www.frankwatching.com

1
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

2
 Mini-enquête

Wie van jullie…

• … heeft eerder van weblogs gehoord?

• … leest regelmatig een blog?

• … schrijft op een blog?

• … gebruikt er een binnen het onderwijs?

• … gebruikt RSS via een RSS-reader of op andere manieren?

3
 Even voorstellen
Zakelijk: consultant Persoonlijk: blogger

Over mijn werkgever: http://www.tpgpost.nl

4 Over mijzelf: http://www.frankwatching.com
 Frankwatching: van hobby naar headlines

5
 ‘Mainstream media’ pakken ‘social media’ op

Bron: Frankwatching, Blogs big news, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/24/blogs_big_news, 24 april 2005

6
 Voorbeeld impact social software: Top 10 nieuwssites

Community portal

Weblog

RSS

Nu.nl nu grootste nieuwssite Telegraaf

weer voor Teletekst Beide zeer actief
met RSS + video

Bron: Multiscope Visiscan, NRC Handelsblad, maart 2005

7
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

8
 Trend 1:
Online society: altijd toegang tot alle informatie en mensen

What you want, whom you want, when you want, where you want

TV PC Mobile Portable Media

& PDA Center

Geïnspireerd door: Online Oxygen (The 3 screen concept), Trendwatching.com, november 2004
9
 Trend 2:
Er vormen zich kleine communities rondom mensen

De blogosfeer, het netwerk van blogs, als sprekend voorbeeld

Weblogs verspreiden
zich snel en hebben
enorm bereik door:
• netwerkeffecten
• communityeffecten
• zoekmachines
• middelen als:
• pings
• hyperlinks
• trackbacks
• RSS-feeds

Bron: Brog, http://www.blogninja.com

10
 Trend 3:
Voor iedereen een medium, voor alles een bron

Passief wordt actief, contact wordt samenwerking, meemaken

wordt mee maken

• videomontage software
• zelf muziek maken
• foto’s maken/bewerken

Naast kijken, luisteren, lezen en spelen, ook

creëren, produceren en participeren

• 10 miljoen actieve internetters (online zoeken, offline kopen) (Nl)

• miljoenen meningen en ervaringen, talloze vergelijkingssites
• 4,5 miljoen Nederlandse MSN-gebruikers, 50 miljoen sessies per dag, 14 uur
per maand, gemiddeld 49 buddies
• 90% kinderen groeit op met mobiele telefoon, MSN en breedband
• USA: 25% van de ‘online kinderen’ heeft eigen website/weblog

Geïnspireerd door onder meer TWBA\Brand Experience Company, artikel in Adformatie, 24 maart 2005
11 Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/22/reportage_blognomics_1_bloggin, 22 april 2005
 Trend 4:
Mond-op-mond ‘reclame’ tegenover traditionele marketing

Fragmentatie van bereik en inzet van meer kanalen,

broadcasting wordt narrowcasting

Eén broadcast tv-station of één grote website

kan miljoenen mensen bereiken

Duizend websites kunnen elk

duizend mensen bereiken

Social media: nieuwe, krachtige media in de marketing- en communicatiemix

Bron: An Update from the the Digital World (The Content Curve), Morgan Stanley, 26 oktober 2004
12
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

13
 Nieuwe WWW-factor: 2e laag naast klassieke web

functioneel (startpagina, standaardproces samenwerking conversaties

organogram) (waardeketens) (teams, partners) (communities)

Klassiek: Website, Webapplicatie, Webmail Nieuw: Weblog, Wiki, Webfeed

• Updates door webmaster/gebruiker • Updates door iedereen
• Content lezen • Content creëren en delen
• Functionaris/organisatie = soms eigenaar • Persoon = eigenaar
• Formeel, stem van organisatie • Informeel, stem van groep/individu
• Voor massa of voor bedrijfsbreed publiek • Voor communities, teams en groepen
• Strakke beheerkaders, complex in gebruik • Flexibel, laagdrempelig in gebruik
• E-mail als content kerkhof • Content in context en flow
• Zoektocht naar relevante content • Abonnement op relevante content

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/2004/08/bedrijven-en-de-nieuwe-www-factor.html, 21 augustus 2004

14 Vrij naar: Social Software for the Enterprise, Cybaea, 6 oktober 2004
 Evolutie van webtoepassingen

Social software: niet de informatie maar de mens en relatie staan centraal

Semantic Web Connects The Metaweb Connects

Knowledge Intelligence
Degree of information connectivity

The Web Connects Social Software

Information Connects People

Degree of social connectivity

Bron: Nova Spivack, www.mindingtheplanet.net, The Metaweb, 4 maart 2004

15
 Social software: people connecting people

16
 Waar ligt de kracht van de verschillende tools?

Samenwerking (teams, zakelijke partners):

• Marktplaatsen, Veilingen, Vergelijkingssites
• Social networking tools
• Social bookmarking, Tags
• Groupware, Whiteboard, Mindmaps
• Wikis
• Persoonlijke e-mailgroepen

Conversaties (communities):
• Community portals
• Weblogs, Fotoblogs, Moblogs, Videoblogs
• Podcasting, Webcasting, Screencasting
• Instant Messaging
• Skype/telefoon, Voice-over-IP
• E-mail/webmail
• Videoconferencing
• Discussieforums

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/03/20/virtueel_samenwerken_een_ijzer#body,

17 20 maart 2005
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

18
 De blogosfeer: wereldwijd 66 miljoen blogs

Europese blogosfeer:
• 3.000.000 Franse blogs
• 900.000 Britse blogs
• 800.000+ Russische blogs
• 600.000 Nederlandse blogs
Blogosfeer per werelddeel: • 400.000+ Poolse blogs
• 35.300.000 Amerika & Oceanië • 200.000 Italiaanse blogs
• 24.350.000 Azië • 200.000 Duitse blogs
– 15.000.000 Zuid Korea • 80.000 Spaanse blogs
– 4.000.000 China • 20.000 Oostenrijkse blogs
– 3.350.000 Japan • 10.000 Finse blogs
– 1.000.000 India & Pakistan • 9.000 Ierse blogs
• 6.500.000 Europese blogs • 5.000+ Deense blogs
• 100.000 Midden Oosten blogs • 5.000+ Roemeense blogs
• 10.000+ Afrikaanse blogs • 5.000 Portugese blogs
• 5.000 Zwitserse blogs
Totaal: 66.260.000 blogs • 100 Sloveense blogs

Bronnen: Loïc le Meur Wiki, http://www.socialtext.net/loicwiki/index.cgi?summary_page2005, 11 juni 2005; The Blog Herald,
19 http://www.blogherald.com/2005/05/25/world-wide-blog-count-for-may-now-over-60-million-blogs/, 25 mei 2005
 Weblogs het grote succesnummer (wereldwijd)

Bron: Technorati, Sifry’s blog stats, 19 maart 2005

20
 Frankrijk: 3 miljoen weblogs

Frankrijk is Europees koploper, verdubbeling in afgelopen half jaar

21
 Nederland: 250.000 blogs + 500.000 MSN Spaces

• Nederland heeft ± 250.000 bloggers, • Wereldwijd zijn er 10 miljoen Spaces, een

waarvan 100.000 op Web-log.nl verdubbeling in afgelopen twee maanden
• Weblog.nl kent een bereik van 16½% • MSN kent sinds december 2004 Spaces, afgelopen
• Weblog.nl heeft 2½ miljoen pageviews per april 500.000 Nederlandse Spaces
dag (= verdubbeling in ½ jaar tijd) • Wereldwijd groeit dit met 100.000 per dag

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/22/reportage_blognomics_1_bloggin, 22 april 2005

22 en http://www.frankwatching.com/archive/2005/05/17/weblognl_begroet_100000ste_web#body, 17 mei 2005
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

23
 Blogs in soorten & maten: politiek en blogs

Referendum

Kabinetscrisis

24
 Blogs in soorten & maten: bedrijven en externe blogs
• Sun
• Microsoft
• Yahoo!
• Google
• Jupiter
• Forrester
• SAP
• Gen. Motors
• Audi
• Nike
• QuoteNet
• VNU
• Standaard
• Volkskrant
• Lost Boys
• Macaw
• Gouden Gids

>>> niets doen > monitoren > adverteren > sponsoren > zelf starten >>>
25
 Blogs in soorten & maten: bedrijven en interne blogs
• TPG Post
• Macaw
• Lost Boys
• BBC
• Sun
• Google
• Cisco
• Disney
• HP
• IBM
• Intel
• Nokia
• Novell
• Yahoo!
• Danish Post
• Cap Gemini
• Cendris

Bron: Frankwatching Wiki, http://www.frankwatching.com/wiki/index.php/Bedrijven_die_intern_bloggen

26 (Actueel overzicht van bedrijven die intern bloggen)
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

27
 Blogs in het onderwijs: waarom edubloggen?

Henry Farrell, de Amerikaanse onderwijsprofessional, op Crooked Timber:

• Vervanging bestaande webpagina: gemak in onderhoud leidt tot voorkeur docenten

om op weblog roosters, opdrachten en mededelingen te publiceren

• Publiceren aanvullende informatie: docenten bieden hun studenten via weblog

achtergrondinformatie, interessante links en eigen werk aan

• Discussie: studenten discussiëren over door docent aangedragen stellingen; docent kan
volgen hoe studenten participeren en zich ontwikkelen

• Publiceren werk van studenten: alle studenten van een bepaald vak krijgen toegang
tot 'groepsweblog', hierop uitwisseling van samenvattingen en eigen werk alsmede
mogelijkheid dat studenten elkaar beoordelen

• Studenten houden zelf weblog bij: studenten worden gedwongen hun gedachten
duidelijk onder woorden te brengen en kunnen feedback geven

Bronnen: EduSite, http://www.edusite.nl/edusite/specials/14099, 1 februari 2005

28 Crooked Timber, http://www.crookedtimber.org/, 15 september 2003
 Enkele eerste ‘sprekende voorbeelden’

Hogeschool INHOLLAND Weblogs UPEI academische community Canada

http://www.inholland.nl/weblogs http://weblogs.upei.ca/

Fontys Hogescholen weblog Algoritmiek voor Biologen 2004-2005

http://www.fontysmediatheek.nl/weblog http://weblog.leidenuniv.nl/fwn/biol/bsc/ab/0405/

29
 Blogs in het onderwijs: de edublog matrix
studenten als lezer docenten als lezer
• Vakgerichte blogs en RSS-feeds in • Educatieve/pedagogisch blogs (bijhouden professie)
kader van opleiding • Vakgerichte blogs (bijhouden eigen vakgebied)
• Blogs/RSS-feeds van leveranciers educatieve software /
materialen
• Mededelingen van docenten of
onderwijsinstelling
• Studentenblogs als onderdeel opdrachten
• Blogs van andere studenten
(onderwijsspecifiek of anders) • Blogs/RSS-feeds van onderwijsinstelling

• Eigen dagboek/ • Persoonlijk dagboek/

kennismanagementtool kennismanagementtool
internet- ‘classroom’ personal ‘classroom’ internet-
wide focus focus focus focus wide focus

• Persoonlijk dagboek/ • Persoonlijk dagboek/ kennismanagementtool

kennismanagementtool
• Mededelingen blog
• Vakspecifieke blogs die meetellen als • Instructieve tips voor studenten
onderdeel lesprogramma
• Aanbevolen links voor groep
• Blogs als discussietool voor groep
• Vakspecifieke blog als ‘professional practice’,
• Blogs als portfolio voor publicaties voor netwerken en voor online publicaties
binnen instelling en op internet
• Blogs als PR-kanaal voor instelling
studenten als auteur docenten als auteur
Bron: EdTechPost, 27 januari 2005, http://www.edtechpost.ca/mt/archive/000638.html
30
 Een praktisch begin: Weblogs Universiteit Leiden

EduSite, 7 juni 2005: “Universiteit Leiden start eigen weblogs”

Er worden drie soorten weblogs

aangeboden:
Persoonlijk/individueel weblog
Voor individuele medewerkers en
studenten ter ondersteuning van
werk of studie
Groeps-/themaweblog
Rondom thema met meerdere
auteurs, bijvoorbeeld voor
studentenorganisaties
Onderwijsweblog
Voor docenten ter ondersteuning
van een college

Bronnen: weblog.leidenuniv.nl, http://weblog.leidenuniv.nl/startpagina/archives/2005/05/30/over_weblogleidenunivnl.html#189,

31 30 mei 2005, EduSite, http://www.edusite.nl/edusite/nieuws/14547, 7 juni 2005
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

32
 Wiki: samenwerken, samen schrijven
Intranet TPG Post Wiki Frankwatching Wiki

Superblog Retecool Wiki Edublogs.nl Wiki

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/08/de_week_van_de_wiki, 8 april 2005;

33 Andere Wiki-experimenten via Frankwatching Wiki http://www.frankwatching.com/wiki/index.php/Andere_wiki_experimenten
 Wiki: socialer kan software niet zijn

• Bekendste voorbeeld is de Wikipedia, een

openbare, gemeenschappelijke
encyclopedie
• 1,9 miljoen artikelen in 200 talen
• 72.000 Nederlandstalige artikelen
• Engelstalige versie (600.000 artikelen) is
5x zo groot als grote concurrent
Encyclopaedia Britannica
• 19.000 mensen schrijven regelmatig mee,
iedereen kan zich daar elk moment bij aan
sluiten

1 april Paus

Sunami

Grootste uitdaging:
“het doorbreken van de MS Word cultuur”
(onderwijs speelt sleutelrol!)

Bronnen: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/28/de_wikipedia_statistieken, 28 april 2005;

34 Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/03/13/wiki_een_wenkend_perspectief, 13 maart 2005
 Webfeeds/RSS: signaal bij wijziging favoriete sites

1. Ga op zoek naar 2. Kopieer de code en plak 3. Je bent nu geabonneerd en de

code op een site of weblog deze in een RSS-reader berichten komen real time binnen

http://feeds.feedburner.com/MarketingFacts

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/2004/11/rss-volop-in-het-nieuws.html, 28 november 2004

35
 Webfeeds/RSS: the next big thing

Explosieve groei weblogs vormt katalysator

voor bekendheid en gebruik Webfeeds
(RSS)

RSS soms forse traffic driver.

Bijv. voor blog Marketingfacts:
• 5% groei per week via RSS
• belangrijkste bron bezoekers
(daarna bookmarks en search)

Bronnen: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/05/16/blogosphere_3_x_1hellip, 16 mei 2005;

36 Marketingfacts, http://www.mediafact.nl/comments.php?id=8699_0_1_0_C, 1 juni 2005
 Social bookmarking: online opslaan links/pagina’s…
Voorbeeld: Furl
1. Interessante pagina? 2. Online opslaan webpagina 3. Online archief
“Save this page with Furl” (geen dode links!) “Furl It” “Item saved”

!
2a. Eventueel toevoegen extra info:
- rating (score op schaal van 1-5)
- topic = tag (eigen rubrieksindeling)
- status (persoonlijk, gelezen)
- keywords (eigen trefwoorden) 2b. Eventueel (opslaan en) e-mailen
- commentaar (Furl onthoudt e-mailadressen)

- clipping (tekstfragment)
Bronnen: Furl. http://www.furl.net/index.jsp; Frankwatching over Social bookmarking,
37 http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/18/social_bookmarking_1_internet, 18 april 2005
 Social bookmarking: …en vervolgens online delen

" Je eigen openbare archief bij Furl

" Je Furl-links bij andere weblog

" Je Furl-links op je eigen weblog " Furl’s van anderen in je RSS-reader

" RSS-feed per topic
“Gedeelde context: kijken door de ogen van een ander”
Frankwatching Furl: http://www.furl.net/members/Frankwatching (6.500 artikelen); bron citaat:
38 Weblog ProvenPartners, http://www.provenpartners.nl/weblog/archives/2005/04/kenniscirkel_so_1.html, 28 april 2005
 Social networking: mensen met zelfde interesse

Bronnen: openBC, http://www.openbc.com/, maart 2005; Hendrik Deckers’weblog, 30 september 2004;

39 Frankwatching, http://www.frankwatching.com/pivot/entry.php?id=378, 26 mei 2005
 Social networking: de actuele ontwikkelingen

Which sites were hot in May 04? Tracking the actual buzz about social networking

Bronnen: TrendIQ, april 2004; Internet Presence, mei 2004; Hendrik Deckers’ weblog, 30 september 2004;
40 BlogPulse, 12 juni 2005
 Flickr: gemak, genot en gewin rond foto’s

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/05/02/flickr_flitsend_fotosucces, 2 mei 2005

41
 Flickr: naast content ook context en conversatie
Context: tags = labels, thema’s (gedeelde taal, social bookmarking)

Conversatie: contacts, groups, forums (community, social networking)

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/05/04/cnn_ontdekt_tagging, 4 mei 2005

42
 “Social searching”: zoek de conversatie op
Webloggers linken in 397 naar iets wat ik heb
geschreven. Ze zijn het met me eens of oneens,
corrigeren me of vullen me aan. Een echte
conversatie dus.

Via Technorati’s vind je berichten in weblogs, links (social bookmarks) en foto’s. Via
A9 kun je bovendien in websites, boeken, films en yellow pages zoeken.
Bronnen: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/05/25/wat_moeten_media_en_marketeers, 25 mei 2005;
43 Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/14/social_software_niet_de_conten , 14 april 2005
 “Social searching”: tools voor monitoren blogosfeer

Overname door
Yahoo!

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/17/top_10_blogosfeer_monitortools , 17 april 2005

44
 Podcasting: “radio-uitzending van radioamateur via mp3”

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/2004/10/adam-currys-dagelijkse-audioblog.html , 1 oktober 2004

45
46
The Education Podcast Network UPEI academische community Canada
http://epnweb.org/ http://weblogs.upei.ca/taxonomy/page/or/46
Podcasting: natuurlijk ook ‘educasts’
 Screencasting: quick win voor e-learning

Screencasting: Google Maps, Wikipedia, Linky, Privacy, Bloglines

En nog veel meer social software…

• Webcasting: Smallzine, L1, Radio 538, Juize.fm, Veronica 192, TPG
• Videoblogging: Timeline, Steve Garfield, Youngest vlogger, Vlog.com
• Voice-over-IP: Skype, Teleo, Tag VoIP, BlogPulse trend
• Etc etc

Bron: Frankwatching, http://www.frankwatching.com/archive/2005/03/21/trend_screencasting , 21 maart 2005

47
 Agenda

• Introductie

• Key trends in communicatie en samenwerking

• Social software: een definitie

• Waar het begon: de blogosfeer

– trends en ontwikkelingen
– blogs in soorten & maten: politiek, bedrijven
– blogs in het onderwijs

• Social software: meer dan blogs

• De toekomst

48
 De toekomst: hoe lang zal het nog duren?

49
 Handige links

• ICT en Onderwijs BLOG http://www.gorissen.info/Pierre/

• Edublogs.nl http://www.edublogs.nl/blog/
• Interdependent Thoughts http://www.zylstra.org/blog/
• Kennisinstituut voor Innovatief Onderwijs en Onderzoek
http://www.innovatiefonderwijs.net/
• Digitale Didactiek http://www.digitaledidactiek.nl/
• HANovatie http://www2.han.nl/insite_new/ovatie_portal/fac_frameset.xml

• Weblog-ed (USA) http://www.weblogg-ed.com/

• Teaching & Learning (Australië) http://teachingandlearning.blogspot.com/
• Bloglines overzicht Educational blogs http://bloglines.com/public/wrichard
• RSS: A Quick Start Guide for Educators
http://www.frankwatching.com/archive/2005/04/05/rss_quick_start_guide_voor_doc
• Educational blogging (artikel) http://www.educause.edu/pub/er/erm04/erm0450.asp
• EduSite http://www.edusite.nl/
• Edublogs.be http://www.edublogs.be/

50
 Bedankt!

www.frankwatching.com frankwatching@gmail.com

51