Vous êtes sur la page 1sur 101
‘CARLOS MARIA CARCOVA Tens ties Peeyuseder do nto Itermasiona de Socata “tose Ona aageco A OPACIDADE DO DIREITO (Cod, 1503.9) (© Todos o1 direitos reservados LET: NOTA DA EDITORA © Autor esta obra. Cais Mara Cavconn, Professor Tsar ie Fassia de iro da Pacaldae de Posofia © Ustan da Un ‘eridads de Buenos Aes e Profesor Muir de Tecra Geral a0 Direto da Facaldade de Dello ca Unvesiae de Buenoe A tema opacidade do jr. ‘Aopacidade do dete decane de sua condicdo de ser pou co conhecldo ou nao compreendn pelos aloes em cena “os ‘sis execstam cera tts, iam condi, eproduzem cr {Ge estos. com povea ou nenhuma pereepeaa dese ignca tdove alec que, 9 order jrtica ders do Estado nto chega 3 petites da edem social. Sugindo de tl fato uma das foes fo "desconnecimenta™ or outro lado, a presuncao de que o deto eva ser co- ‘ahecda Sor tos, tomando inescunavels 0 ero. 2 gnorancs ete ea guide pronto ebaeatn maa Rao ara entender esta eoutas fede eriadas peo citeito & preciso recorrer nag so tcovla erat do aeto a fosota jr ‘tea mas tamber 3 socolog « &alropologiajureas, ct ‘ld cllura 3 teoda da comunicayao,porgue, no campo das ‘enelas soca, naa se poe prescind do esta doe Comhect trenton mnaidicelpinares ssn atarefaa que se desc o Rolessor Carlos Maria Cie cova este excelente wabato, em ajo captulo esta fu {Boletolige ecto do aexcontecinen, pasando por Ha elo que @ obra conte cesoleu a LT publica devidar rente tasica| Ccaptvo 1, tntroaugso. ——— 13 CCaptuo 2 nora furs apace. 19 2.1, Uma histlacontoverida 19 2.2. As claboragbes da dogmstica comtemporanea 23 2.3.0 fentmeno a pone: “dem desencanias. 2.4. Teoria de sistemas: poaltivagso e Ipossildade cog 2.5.0 dire, discurs0 pac st Capitulo 5. 4 nso-compreensio como um subproduto da ‘muarginatdase. da acuturaeso e da anomie 5.1 Marginadade, pobreza eajuste 5.1.1. Asttuagto manda as 5.1.2 Os dadonatuals 10 5.1.5. A problematica o desemprego st 5.1.4, Os efetos penersos 5 ‘5.2. Anomia e scutuagto, Ordenamentos em conta © 5.2.1. Anomiae confit normativo. © plurasmo ju theo 50 3.2.2.0 plualmo jrgcoe seu desenvolvimento 3.2.8, grag, mutcutura © purtisno 79 3.2.5, Pluralismo. emanclpacdoe det atemativo 91 3.2.6. Consderagoes fais sobre o tema do pluatsme 109 Caplio 4. ranio idcoligiea ¢ desconhecinento AM Aideologiaencobre? us 8.21. 0s primar ro 4.2.2. A ideologin em Mara 130 4.2.5. Aideotoia na socologia do conhecimento 136 4.9. Ideologla edict, 138 4.3.1. A tematica na concep helsenana bso 49.2. Atemiiea na concepete egolégiea a 4.4.1, De Gramscl 8 teria do dscurso 136 4.4.2, tdeologiae poder na concepcio cia do dh Copituto 5. 0 desconnecinento medina pele compleivade 5.1. Rnogao de “eomplendade” us 5.2 Complexidade sitemica 6 5.9 Deco ecomplenidade 182 Capito 6. Eptege 191 Bibtografa Consutadn, 105 {omada de posigo em face da realidad Tor sso a Cenia& inf ‘tc eset“ pein pe heats a oe ‘Soak oemada i eae esto dane dd eget I ero he see eer espe do Magu ac enoaen es meee re een etic eo rhe matte ge conse et Sere nce ‘mente, por excess de smpland oy pur ences Ge mca Se Sir mci: cnn acc ana pi cela Encanto lresuvel emenio ecco ods fas. 150 tna sb ene pecans Poe a home ete ida em end ecano. no juan mts & capitulo 1 INTRODUGAO "a prods de sua vida soca. homens relizam ct anamente uma enorme quantiade de alos com setido eh tos juridios, dos quals boa parte sem divide maori Sees ‘i € percebida como tl Isto ea eitos at nao 380 “compe enddas” em sous alcancere sgfcagoes las ‘Sto atos por melo dos quai ¢ modifica os pattimnios, 438 atteramreagbes famille, se aque ou se pede drt {0s materials ou materials, se contsem obrgagbes ‘te, Tatn fe, num sentido esr, tanto de ages como de omissoes Asim, var num onibus ou mum em, easiamente, para ‘cumprir otinas de trabalho om estucantis ou de qualquer cult Up nio € percebido come aleve clebraga de umn contr to de transporte. Ou, em tado caso, os supenin esos Jat ‘os nio fieam Imedatamente laos a celeberao desse con trato responsabildade do transporiadr ete} ae SNR ORTON ors. dat de presente algun one, sSnduiche num bar, passear de chart, sropelar una pessoa ‘manda passa um temo, nao pagar conta de enera ela ‘thea tarde 2 uma audieneia no prestar score uma pes Soavem grave ris ele sto agbes Ou oniasoes deontlogice ‘mente determinadas. Todava, esa Greanstincla Ao sum 44 pelos sujetos que as rela (5 exemplos podem tomarse cada ver mais complenos © ‘ecisvos Os easls adem. em gera. pen sentido dos a ‘ances do matrimonio que celebaram quando uma erie coo ‘hos dlante da possibiidade da sparagao legal ou do vero, Os altos exempls podem reternse a conduas menos do- Iéstcas, como 9 exerco do vet, as formas da prttpags ss garatiasconstuconais tc uta Vets, se essa Us brecha profunda ene a omjanzagae eo fancionamenta das for nas instucons «9 wet compreenin gue tm os na ‘os dessa omanizacao e dese ucsonamento, que em grand pate os intacnclam'e determina 7 7 Exist, pois. uma opacidade do urcico, 0 deo, que aaa ‘como uma fica da vida sola, corma um Iveto, como ma parturaparedoxalmente naa € conhecldo, ou nao.e compre, ‘ni, pelos stores em cena. tstearealeam certos as {am conta. reproduzem ceros gestos, com poutea ou nen sma percepeao de seus siguieados esieances (0 homens J si apeeendios plo dieito antes de nascer| «por melo dete, suas vontades sdquirem existenci, prod Solconseqaénclas mesmo depots da morte O dito organi, SSslematizn e a senligo a certasrelagbes entre os omens. fl {bes de produrao telagdes de subordinagte,rlagoes de apo. Fragso de bens ‘Organiza também © 8 sentido a axpectos relatives & cons: tudo Bollea do grupo, Define a estuturs anil stable ‘ce Ostatuto legal da pte, permite cet tipo de unos © prey be outs. sta mulptiidade de funpbes, que permeiam sda socal epenetram os menoresresquicios da vida indus, connetida pele suleios assim determinados, ou em se caso inte € compecendida tse efeto do desconhecimento vais de pais para pals © 4 indviduo para ndviduo,sequndo exja o rat de Geseno mento soca eutura oltice ou seanomiea dos primeliast & Tigar que ocupem os fequndos na estrcsra soca, Has an ‘fete determinacbes fundamentals, subsite ito efeko de ‘Grandes contingents socials padecem de ums stuagao de rset, pobre ou de mano Ge pode mariage = nomi, isso implica enre ourascolsay que a metisagens ds ‘tdem jraiea estaai nao chega-Materaimente-s penfesa sa ‘srutura socal, Consieramos esse po de endmens coma un ‘as fontes do “desconmerimenta "No outro extrema da ealdade, essa fonte do desconher mento esllria da compieniade dos pracenmos simbolcas gue ‘Speram nas aociedades aamente sesenvoivaas efor conse fine com um gu tambem ato de integragsn, Com eft a IMeracSo dos homens € a 2 cada da, mals sfisicnda, Recor rea mccantmos de cominicagao extromamente dveraitcados «de ato gras de abstraga, assentados em pratieas mates, especialmente tecniteadas. oa pate dssaa pein € exec {ada cocdanamete polo om extn Ge maniamecan- {a trenados para Taielas. Mas, do meso moso om em ‘al jgnoram ¢ conletido ea modaliace des fendmenos cen ‘cose tecnolopcns, qe ata a sustestago dos nsrumentos ge ‘manipulam. mus vezesigoram. ou nso pereebem a9 razbes ‘ue d20 sentido as patcas sodas que os envolvem e dena ‘Ses quaiscesempentiam uma muliedade de papel Bs aqul proposto, sual ¢ esquematicament, um peo ema enuenl amo do pont de vist prio, quanto pono ‘Se vst tere. Tanto m pr das questes gadas 20 flo. Inamento empiico da legaldase, cuanto dos ettos da eg Inigade, da ogi intema eda eliexao lntiica que a com panhar Todavia, nto € comum jurstasdopmiticas ou téxeos dix Densarihes especial tenga. Peo convo, presumese que © Ueto das socecades moceras sta connec de todos: Sto Ineseusaveiso ert oualgnoranea,Os homens so ese gual, ante da el, por consent. esto quakmente eapactados para eelebragao de quaiqur to jrden Sabemos todos. mesmo os jurists. que estas pressupost- ‘ges: exsoncai vida do det" nao passam de un conto ‘eres ‘Que azo exige a tlizaga0 dessa ede outa cgdes com relagao ao unconamento da orem fre? ‘Que obstiulosepstemoidgias Impedem que esses fen sense ernenrae tei na Coos jure ‘Que cicunstincias permiters que of homens possam de semper se pel Silas bom peer fo col ssa e mula outta pergunias semelnantes ever sere tas om rela ao ema de ae on apa, ae emi pe numa apa more ho deca dogmati ae Sas dimensdes urdico politen e soca, para. que sera ia {er recomer nao 0 tora geal do deel e&osafa urea, ‘a também 3 sodolgiaeanuopotogla urea. 8 erea da fut coa da comune. pogue cada vez mls paradigms cognvos do tipo mul transclse pin As resposiasobtidas nao serdo necessaramente cnslsten- tes, sgiieando qe a aeeagao de us determina orden de ‘xpleagoes podria, evenlualmente ex ute, Conta, Pa (0s redconistas que poueo ou nada tem oferecde dante dos ovos desafes que enfrenta a ivestigagas juries or outro ado, 06 “lugares” de reflexso que proporemos nos proximos captulos, como espacas conceltunis nos gua dem ser encontradas diferentes explcagbes pare fenomend ‘St opacidade do deo, si, conforme ee vera lugares protic Inalleos. Has, come cela Rant Popper 1972, p. 10d) 0 coohes: ‘mento no comeca com petcepgoes, observagees ou conn: bes, mas com anomaly e com problemas, oxulemos o problema agora de manera elementar €de- tathaa 0 qual conise em que ox homens, sjetos de diet Sdios que dever adequar suas condutas ale, desconnecers Se! ou nao a compreendem. io t- desconhecern @ etait Jurisica dor ats que realzam ou nao. percetem com exatdao ‘tno assumem os eetos gerados por esses stos use con fundem em relagao a uns ou outros, Sho formas dettas esse fenomeno que chamamos de naecompreensao" oe “efeRO ‘de desconfiecimento” ou “opacicade” do crea, que obedece 8 ‘aabes mulipias«heterogeness e que se manifesta de manela ‘versa conforme as caractrisics de cada formagso Wetorce™ Social. obviamerte, das concges concretan, socials Pensa. fs de cada inaiduo ou conju de Indviduce ‘ilo “absorvda” pela questo da fgnovanda js. Tosa, no dean psepect nv et Tae, docs, ‘ompreensio, mas contro nem sempre &verdadeit, por foe como se vera no capitulo Sequins. © Yelagto entre eases a to que 0 Corao, em cujo cazo cram superoos. ou diam ago aie ono verfade's nas enon en ence © Heme {ire contenha um fompelo de verdase e's pora se confmarem agm"ht't acs nem avedace meso quando secon {em © uc cada pu eh seu seo oa eg ‘SeSecdo aut chow anancats pla prin daa sano 0 {le dst.‘ soao ou 0 rac, ae smc reveagao ‘Comecimento profundo tporque 460 que jar sb a supertcie pode Bera re Ray, ue os Sacrament c Seve sr {hej sta 0 Seria poet de menmpens heroin ¢ en capitate 2 IGRORANTIA JURIS E OPACIDADE, £ dbvio que um sistema de dreto como o naugurao pele modem, com base na universalicsde, generalised © ss Tragao das tei, to para funconar sem splar pars 9 lho Principio romano nemie let karae jus. Ro € menos Ob fe ta pressuposto tena sempre implicao grandes usta ‘fue a conegao posmodera ilo aprofundar Ao Wea minis {ia generalzagao © unformizacao do mundo da vida comes onde, na modemidade ta © fenomteno da abaisaao Sins conseqenclas econdmicas,policase sodas. Mas, mo Sesabe. a obalzagao tem sido prasoxal.porgue os tem a. ‘ao em acu vente juntamente com sun compass wnvesa Zante. feagmentagi social» pateaarsmo, a desinesyae30, I segmentagas.Tenomencs que eaiclam, de forma vera aaa complexa.aIneraeao socal numa dimensio que tem permiido esos da cultura contemporanea come um proces. 5 ‘progessivo de neotnibalzagan. 2.1. Uma historlacontrovertga A citica 20 principle a tgnorata Jus € de antiga data ia muitos seculs. os uritas scum espeto Se el ‘devin ser sempre exer. fim de facitar sew conhecment Como propunha eae ourosoeigenteTorguemad pars quer ‘er escrta era da propel esencla da fel'ou se. como pens. ‘am aigng por ezemplo isin ance Sue, pola set ‘Stirer achava ser quaint pssivel que se arigane dense ‘morio na memoria os ciadate © fosee onservada pela tat ‘ho, atm Se confudir com caslume’. Disease também ‘fespet da lingua em que devas vuigada em tn, como no velo are cil Ou em inginsromanicas.Todava, como leer ui grand juris aragones de entre sus, numa pee ‘Quena obra, sugestvac ruta, chamad precismente de ta 1 Soe Pancca ete ab” Leap 1197 groan det derecho esa questo € de ado ndcua, oi ‘Semesmo moco que a ais, fora cagulo que vive nas ras as das falas, ds loealdades ou das egies € precision: te nist que est questa a les, mestno se reidan i ie {naa dp pov pov Mo pade prende ins ne am © 3equer ae incr Ge sum existe: mo menos domins ae oncorda com ease releias na mcmaia, Racscemese ae, inesve quando este onhecment de susie, te tito vezes mais leo que odo sero pchetus, forma so fos ise esi oma as crete cn koe nelsmo - ura fata diferent. im sama acescerta ota gran de nasa de castethanom. atone, extementon dragonsoes ‘Rarclanos ov andauzes, do mesmo modo para’ rae mses reo al © levang Gu Go als asco ou fale, ate ‘stem tim, Ha de desl seco que‘ homens vo langando seu andiema sobre aqueie execravelimperador rma, ‘ho que, tendo exgiao obesienia a cerics Secosfseas Pe: ‘mulgados em seredo ante das quclae proteins os eda dios Duo indretamenteo equ a publdade marca ‘ato'do cho, para que’ povo nso pudesse infcrarse de seu {cote forse mules. poranto, es nvaessores& muita a ‘mult s impor E somos tao eegoe Gue sca nao noe demon onta de que Cabgula nao € simplemente na Incite Sesequlibraca que passa de repente pelo conan do mune de que € toda a humandade, de que sho sessenia gerbes de legit ronovando © mutplicandd suas tabuas'epoeccion, at forma ranides ein a einen no Cheer ae sdrigias pelo Poder Com quanta verdade Concil-Wa nelas ‘sto Juan Las Vives mas Que normas defuse para eet Segundo le da razao,emboscadare lagosarnadse§inoran {da do poo (costa vom 5) Conta rlaa as preocupagics em catedritlco seu con temporanes, Auto Coma, Guant forma cons es earn levadas a0 conhecimento dos sidan ito & mediante uma tematizagso eum agrupamento Que, sede proptios done es, pareciam ao Senso comum arbitra © yporganlees, De ‘ode que as Inlerpretagocs de mdvogados ¢jusas Wena ‘9 manejo dos cos seam fataiment tints ds gue pis ‘esse fazer pessoas comuns orto pease amas que ado expieare- num teto 27 Poca ec ‘tet rma aan sre at ‘Ede aa raga’ citer semchanes av que recat Dent ‘Te propa que ar foeen acoripaadas Ge come ‘Ss'acionatanaoe pars ser ais bem enendita e unrdadas na Tampoucoeacaparam 8 elo desea tas 08 poble nas dgomrenesthuervooe ques ets Gof do seco pas {hte da proud de lls © cas complagoes ds “vide moder sr Enqunnto eis utavam acada i menor er tempo Sports prac {gp dlsagbesperemptosits © Inucives tm mamero int tment malo que a vida trangia eepousada quel ide “Smeatas cous ‘odoees que se cham coneio aaa fe {Gato oteetone,ojoma ares estado. © bone. ‘Sanco, a Eapasga,o Memes. partoo parame. a Sine a euit, n entra dos dsersos po toca spate © Sami comndccedor da prensa: attatea voritando bros por Pano © go aren? dafilice cae Bats uc ann 9 se tm news em frac conta. fra deat posi do ma ticomoeinpesbado Ge stnder saree als tia” (Casta op. ck. 18) ‘© stor coment nao wala em condear severe teas consoylencne de arid asin nome Rete Fog ‘as ua lad soa potesava rn qulger Pai. ©. tudo na Espanta hatarmnon mato nesta to bem Stunivaga eu neea rato em condgbes Se gran Siraso Ee porso™austenave qe ode equpetou toes {er ina lpn se conecneto em gitate Se con {es nto ap Faea como ap presente ao Soper fbr Foe ngrnde Capa, siento, eet concn a max tev coro orelconheceo seus, pis costa. Quer der Dor son nde negative conchaa plo que aborecs, pelos Pout que lhe poe, ela sts pele acne e pelo seas. "oe einem aeons ae ‘© flagelo da ignorancis do diteito. Tuam Possive Toe saul ce ctor mute au asec res etn po mets re berth tarebted igi nis soe neon eer setae eee cee eee Biman Sono gal gts cee Saripeeei ene sae aie cers Solan Sere oie cae Doman teres acer Sects cae oe epee Regie deed cies Sareea, Seva Src ce ede eer feel never serene oan Seen tn Seeman crea cae Jagd constitucional modema™. — iemgtopets dat nut nyo poe pti ao inns tet cne ps e e Societe are stra cgeeeeere Soma sate ge mnoeaes mga cnet nate gage bee tere Bee aren etree Sete erccuaeeencaeam: Soelgeees ce seers Sckar rence eee Sevan thee ae asec ee SEES eames Siriaas Sele Retna ie een BE tienen tee ane ae Soe anes ccmimme marae sim sto os menores as mulheres. os homens sem cultura (Au tits) eos soldados. Eas dseaminagbes posts” do de ‘Grromsne, que vsaiam a cue ete i ee ne ‘Seaprenaer as fi foram reunis pelos eatelnanas Lees ‘Parle las se estabceca com relgeao ao cavalo due Ya ‘Tuer que ado sea preuaicno pein orci ea li: {ablen et derecho et razon esque eque que su cuerpo vent ten pao de pesono de ute gue nonedencto cba Senin Sprenger lye porque e fee e ax amas dese ED team declmos de los algeahos que Inbran Ia era et moran ‘eh es togares do non hay pobldos ede los pastores que at ‘Sam con oe ganadoa en oe montes © en os yeas et sm ‘grea que morauen eh tle gues como estos (Pare tT ant 2.2, As elaborarSes da dogmitica contempordnea ogee rete rae nme uit Tete cents erences is sun eetieto fe acme is ties ar eine cdc ceraa te Sab E eat de ean omens Eoph ate Gees Seat aeamee 2B eee Seana ecae ara Sameera ret aera ‘Bie Samachar ‘Si'nao Connects plo Inereasador na verdace € prefer) ios Sees eee ae ts esr ts fae Pncunsonen sear ieee te 18 Says See a tence late at ee Sree eee essere mies oso ardenamento, como se sabe, sequ a radicao roma sista eves admissbildade do roe dito, bora com ‘Heater ht Sonar pam quero stems cogendends Por VOeE Sarfeld ers sequinte eairatura: ai © nf 30 do Comiga Chil Balm ui brine geal segundo'e cua not necessaries Sohecimento da fet pars Queels Sein nul ee pve bist canates apenas marinas cma tes de cree el Suton eficls ave aos humance quads ou voluntanes ea Senta nao estjevicinda Tatra vont oe att ised Jeong mete oo, Ste fe now de dei dea tsitos legals dos alos voluntiios, Sendo eat un finke neal Woe porlanio, excepclonal contigo na afc S33, soe ¢ Skee She antesor 0 erode dito pode Ser Invocado nos demas Finalmente, cabe registrar que em matéria de dete coms rads redo enantio is so Scam Serr cca quo se ronal numa casa tnt ‘gain seu carater de vicio do consentimento. Por ttimo, nao Bejncarpaleia evan gue esabecem a obrgworieds Seana ss ito tel Santer vrigabrinsindependentemtne ds conbecimartecgee benten aed nstoraiea no als iegosaate soa asst {es exclusivamente a a oigem e nao. une formas o's ‘Sos ie veiculom Com efeitos num sntemn autocratic, on Belo mecanismo empregnda em us engao ou plas Porcegicn Selene nbasute om secugs RU ow Koltoma sap ate de sachet, o destivatario, caso fosve ano 18 Bar Cont os ex sem saber sequcr 0 rime que Ihe era imputado, Prue 9 iniceimporcnte tra que mde hain sido mena osc ‘uc eateletavn rehigies, politics ejnaicamente Toculac Sst 2.3. 0 fendmeno da postivagso: a “ordem desencantada” A Gries habermaciana sta fungdo dogmitica da lel inode no dlieto da mo- demidade burgess ito €, no delta do fstado de irl. do {Gul ax Weber outros aiores tm ratado sob 0 cancel asta. Ra perpectva do autor Ge “Economy Sete ‘eto, que descreve num pargrafodenso © problemi,“ {E'desarois general el derecho y del procedimleno, areata ‘dot grads de desaalo.leva desde ta revelacon carom 2 et derecho por ‘rofetasJuridicos ala creaciony pleat Si empires del derecho por funeonarosjuraicns honors (Geneon del etecho medainte medidas cauelares 9 aves ‘de precedents) para Segui uego con et olorgamlen de ere ho a taves de organos con Imperium profan o con podees teocriicos, para legarfnaimente ain promuacion stem. ‘el derecho ys pcan del mismo a waves de protest. hates (stay especaizados) que cuentan con formacion aca ‘mica iterray alco formal tas caracteisias formats (exe ‘ates cet ere zno te Gesamblon as 9 parti de una combine! ‘men formaiimo migicamentecondilonado y de una irae! ‘haldad condcionada por la eveacion, propia los proce ‘ents primitives. pasando eventuaimente pore camino mds [argo de una racionadad teleteles tweckratonalat Iver. ‘haly materaimente conleonads depo teocatica 0 pateimo: ‘lal hasta na sbteatea predomnantementetecicojuraica por end i conan aa consiaeando i conas Dor de pronto, de manera puramente exera ~carecteisteas Farmates del derecho que alt leanzan sn creciente reinamien {olagico yun igor deductivo, tanto en el derecho objetivo mix ‘a, omg en prresva tenis racioal de los procedinien tos! (1972. pp. 308 e805) Raebeasree rte ce nega opr cetcte ata coe eee eee ies oe fa nota indica a existéncla de eadugbes muito diversas 0 ado para, Ulllzames a que nox properlonaya ger mente oberto.! Vemenge, fla do orga) siemso. Tembvem om ua ida ‘achamos postive! dir nlite ao tea, Proxim, por outo lado, da que faz, come Guriteh ers Soe Sonbecde “ala de Scoigia" (1903, p. 211) Fara rebar as “caracristieas formats” do deo sia que evoluem de lum iacionaismo mato ate umm esta racionalidae loca, elds qu pao to deo pan de oft ‘nica Guristas profissionas). esas caracterscass30-formote, Porauevalem para toda a evolugao hstoca Se um dete, a tase de caracteriscas definite. poranto, nao 530 pro Bras esse ou daquele dreto em termes de concedes rte: Fas, mas abstratamente predicvels Ge tod srolucae jurtiea possive Como obser. Guritch (ap. ety p. 212), € inesperada © supreenente a idea da extencla Ge Ua fel goal do dese Yolvinientohistrico do veto em quem como Weber flop inal promotor do metodo compreensive ce uma tpologten talva e descontinua na analsesociol6gea. Easa fae como ‘vetemos mas alan, ert retoras por Laman um pouce mals de ls sobre a natueza do proceso evolute, {qe leva ao fenomeno da posivagio. Fars esa, poe tecorer {8 agen Habermas, estudloso da obra de Heder gue fas ua _xpesito relaivamente semethante, embors para atest sua «ategriearuptura com a canceprao weberlana, que funda le limidade do dito numa rsconaigace autonoma iscnta tc ‘oraldade. Diz o ator de "La Teoria dela Acclon Communics tivar que “aqucte momento de Incondiionalicade-cque meso no dito modermo constut um contrapeso & insivimeralon (20 poltca do meto que € 9 dreto,€devido ao enltlaramen ‘oda potica do aveto com amorai (1908, p25) ‘abemmas sustenta que € posse) enconi nas elas Pre ‘modetnas um dleko de natureza tidimensiona de um lo, lum dlreto sacra, administraco ¢terpretndo por especaistas eM teologine diet, de outo, um dieto bunocsice, “estabe lecido" pelo Te ou imperader, que & a0 meso tempo jules ime ati cnigia ratio et, reito pode ser explieads, diz nosso autor, como urna reagao SLE tien eee SuMoneneinse eaten mateo Iriarte do sistema Juridica. O are se redur 9 una a heretigscdar ciate Sara Speciation poe se Caceres cnn Soamerethon emo eaest aecetecnceccrgme oer SOR eincemeesenenaarins ‘racomo Marramao (1990, pp. 83 €5).0 nolivel cenit pti fallan, detende que a erolugao do det fonda ‘mentosfandamentai= © pmo representa por Mau Weber ensador que ee classifi como de tansgao € no ua olnc Sinam a condigae de sero uitima dos citsicove © pemeio dos poslssicos™. 0 sequndo, por Talcott Parsons: @ fers, pot Tt en tm: por chi Eton Poin arama, 0 sucesso de parsciginasstemice fpresentat po este timo, na cenela rien slema. eth assrcindo eteun {ancia de que a norio de valéade em heise hietofiode ots na realdade as normae ndo consegulem canter & contig ‘ia que passa farer pate do sistema iso cope a um i ‘uldade que se tentaentao superar como aunito daquete pata Sigma @'3 norton que se postu come THU de malo retevancia gue o.de “valdabe® (opt it. p. 100), Sera entdo comeniente, confor J tinhamasadlantado, nos refer ao pensamento sistem, para concur a analise da postvagao, 2.4, Teoria de sistomas: psitivagso ¢ npossbilidade cognitive ches Latmann dew sinuter importancia ao tea da po sitvapo do diet, que evista Ananeien de Heber come ua onsealencia de ses propria processa exh, as, como em tantas outras questbes, atlas de. Lute ‘manna fespeto do tema ta posithagso, de seus ellos € 46 {else com ocatccinento do dicho presenta por ‘melo de uma compleva urdcura conceal, amen ssa ‘Shnuias eres mediaga por consideragaecs inert ua ‘ur espécle de comproisao tein tives eajgue por qe tim de seus ericos tena eonsicerndo como a Mangutae! da Stoiedade do capiiaiemo avangaga-™, Convém. todavia, nos deter em sua andlise, pois contém Indcagdes de tnpornca eongnaidade pouco fequetes ara esse fim, sera necessivio fazer uma breve exposigo «4 alma eategoiae que emprega, pois ao coniaro, suas amas pote parecer, & prime vst, conta. Como ta ao; o diets & prs cle ore renutado ae emer process evolve roceas ue © po suave. consequercla ercomlcsade congenes do fund 8 compiosade © ‘da plo que denomtna excess de pssladea Go mundo: a coungena, pom presen evaaaade seasas pei ma eee gc te ia qu tenes ereslver mente aveiq Ga co {Hcxaace speraa com o urgmemo €operavide de Oe Eales subetenas soo Aula cntngnca soc oa complxidde, una patents Capcdate dos nado Ge per entre [ETc cura toms ncaa © progressvo aparesmento es ‘oe supssemas que, pormeio em process de terenca oes, edusen a complctaace co ambien toe complet {ae Germ cain los 40 aumento e a propia traaino.respeto Boe beneics: papel da edvesca0 e da ‘Sade cle Dire nosso arto splendor natures mit iets co mundo ao fade dow cenos de negation mais prestige Sosro que mae Impressions hoje o state de uma grande © ‘Svc americana? suo, erage arnalles, degrades de {etd tno, On pesesies soo abrhjdos a passa por Dabo de tne atc ye: ens Ses mitre see coe prs mas da queda de escombros das Yachtdas Onde oa poor Sah tetr i cee ar FAG; de 40 anos, mas sim'em fhva Yorkie nee Dye aor, Un tants inns arecsn age Mskcamente, ito impacia ao primelto gone ac nace ose Stace a eee rie cs Casa uaa ed a Ss Sanaa aig re tee ean Sivas eens 0 que der da atuacio nos paises pobres? As crises que ca expressa deratams Lowenthal num cme enone Inuente revista espectalaade Foreign was Diz © Dieter do Centro de tserden verde ote Cento de Estudos intemactonas da Un ag Oe ts ee ec ameristar Seah i rs ‘te pdino aol. Mus a enya a peauenos cinco Sotaico de drags para sobreiver. Gs mat aforunados e que ‘Bodom concisr seu estos secundsrioe ou univestarios vet ‘eam pais que no ha empeegoa decentes lsponves. scracnta 0 ado pega, "nun iss te ‘oka urbana etal esta crescendo e-em gor ¢ bral ‘mente reprnida, de moda que temmina almentando seu eresc! ‘A acentuads queda soil refetese em nonfves priticas ern tr sp reat wed ou eat de ‘mentam-oto grade rastragSo ede aieneea. mals penoss Inte cvigene so Per, mas plpave em muitos alse a Ame tie Latina, A emgragao oresce ncusve em pases como © bras onde antes nso havin ocordo, movimento Isurgentes ‘milena eto ganmando fora, do mesmo modo que Se fas oigiosas evangbicas. Todas essas condos fazcm'a volo tHlsade'e nso 0 progress fe e sega" 1.2. Os dado abuts nos printings esta deeada,aprsantam stuagoes ue $3 Str snceconoa oag, Ano cranes se Se outros placa que sam o canto do juste“ Inchnive © ‘oso todos os incadores soil plcsram, Rao com rea: {ho 8 Amenca Latina ¢outas regis do terclro mundo, mat {Emvem no que coneeme importantes congomerados rola ¢o chamase pete mundo a aka Capua Hund sobee Almenaeso, organizaa Ficcern mo hes de gover Cota peroralades Frtemacionats. como 0 Fopa toa Palo Io Pesce da a ln: Luig Sait, tao Seretare eral a ONU, Butros Gh {Fete fo eto que hs hoje, no mundo, etocentas © quanta © tim mies (841 000.000) de pessoas em sttuncao de grave ‘Sesnutigar que, porearencia de viamina A, 250.000 2.800.000 ‘Sancasfeam cops por ano, que. se pers ual stare ‘Solano 9090, co total a popu mundial aponas crea ce se ste amen SBS gam ‘eos came ucts heer cre ‘Bloricotuns perenne oe uel ee pan tna lea de cerca de 2.700 calorasdrins, Men meee coe 1 o0 ting rare do UNE, estado muna da inna tho! menores. “range ata de earings abe stialmente expiredas,crangas de ras calen ana Ses dom paises industisizadas para eciclsia eats 2 ca {de grande parte da Infancia neste im de nics seca Iperf = etre On ano hina conga pens Pt ‘Mniiltiplas, desde as ‘Nip, een page enti {ep lla, até as Gue rabathom nu powugse eieaene ee sepa onan. Begun cctaan Cafes clans instore ato 79 mites mina peng io incl Saeco fone incu tod twice, iment vaso eka saben Saget ee {ae & um quarto da populagao inant das magace on ee via tio deacrve stung eater palticas. Na Hae ‘ish menor ave rbahan ie rhonda Senge fi muito psises, «facia despromegin e's goa pea ‘mig es ou coe sch cindy Bop shadoras sto urea ou aliens os Estados Units, anios u anos: no Bras descenden- fer de eacravon ou de aborigines. Na Argenona, di 9 ietors {ro iy em shat la a tan xpos Sto panguats ou bolvanat Esustenr As fomnae notes ‘ie do trabalho nani soo uma veto ao grande dos de tos hamanos que'o mundo deve consgerbas do meste modo {Ee eseraido, como ao instr! em qualquer cans: A ill local do UNICEF produrh seu propio relatro do qual ole a pena snr suns dado. Sao aproximacamente 352.000 ay crangae de se'14 ance qe teabatham em noaeo pais, 162.000 s50 menores de’ anon. bo relerdo toll, {as.300 corespondem's sabatnas prestdos em area ba nas ¢ 58.500 em teas rurale 33% das canes que vive er onas urbanas luda no ar desempentando “aefas de ws. Poneablidage que implcam consierivel gusto de ener Baz de por em isco sua saude" segundo eoncs textual 8 document, que obsena estar 6 trabalb infantil netoramente ‘sbrreginrado em nosso pase Sua nilgao precace associa Sabres 5.15 A probiemitica do desemprego "Yo que diz rexpeto precisamente & pobreza e sua aco ‘com majusian so desenpego em nosso pls niguns mero ‘Seite stguramenteelogoemes para geserver de que mancira ‘ESSS problemas eresermm. mesmo a despst do forte erect ‘Reto rio expermesiad ns primes nce con Poputacsa nacional shave do line de poner: 13% ‘aggre acpi tae mmcem cto i igs 2 esemprego (percentuais da forga de taba) tras" se somassem os correspondents sos ie aciante mencionados nao cm mas em mihaes de pessoas, 6 tli Indice sakes £219 30.0% o due equal aproninadamente 4 mince esas economicament ana lgmas penn evean oe anterirmente exposton nao sto de tase coe fey fae Suara Terao, a és mas guts Sens tts de nosso pls ator de um abalone, Fide ja Estructura Soil des Agentna 1988/1968" (ee thoes de dlaes cm 19580 porns em Sm) 1904 de 18.965 noe ances a tio César Nea Deer do Programa METTE del Cone. sim comenta #realdade que expessam os menclonados in ‘eadores “Os paises capalsas Inustairados do Ocidente tamiem a Argentina vive ume stuao daca desde © {ito Ga vse do regime de scamulagao do capa, qe ae de Stncadeou no mead da decada de 70. Mas 0 exso genta € Ect tendo em vita 9 verugnoso creslmento do dese Gora pot do plano de conversibildade, terse processado mim Sopiento de bai crescimento demegrfco ee forte cresc mento do Pd © paradoxo que. a0 meso tempo, crescent ST proaucoo, populagao economicamente ava, a desocup {abeo Subempreya hori, conzatanco 3 aflmagao corente ‘iEque con aumento da producdo diminl o desempreso Hesmo 0 tend gerade, 0 mercado ¢ agra incapaz de re- _sofver este problema esr pols € "ope nao leva eX ‘Sha cena mstuagso presente A prova esta vista, Tralse eum problema esrurl que, para ser resoiido ou, pelo me ‘ia ment sob conte dentro do limite do que pode ser so ‘Jatmente aces equer uma intervengao do poder pablico © ‘mw a partipagaa Gow inertocutores sot (empresa ene sindealos & ns ainda, de ta a socieaade, dese [rego nao ad um probing, mas ur problems da "Ha mesma liahs manifestamsedolsconhecios estwdiosos de problemas do empreg, Las Becariae esto Lipes. para Signe polcas economies apleadat os anos 80 € 90 Em ivdneiso no mereada de taal. =. aumentande a vlne Midd das conaiges de vide de etoes cadaver mais a Dos a socledade (1900.8 pp. 17 es). Os mesos autores xpicam que os pncials protagonisas do deserprego S30 05 ‘SHlores Racarete vines a8 sistema produvo, por Seen ‘Shtrarem seus integrates gcopando poses marinas ns €cO fomia, to aumenta seu astanelamento com renga0 aos de ala seores que podem, a conti, sapearse mals api tenis ona eens do mera cresceah:E de ato eno © ue av eaugnelas de qualfeaz « de edvcaga0 ‘tm dada ver mares, Asiibigao naoequtatva ce capo rt nk ie th ei ven ce idades © conhecimentos, que resulta da alos da soctedate pelo alga egerene ‘ual a Possibildade ae compute pons Dera € cada ver mas um fen las economics, socials amines ais, famflares e-do melo” 11396 bs ee 107 ese JA. 05 etetos perverses unct Sam 0520 804 stuagdes que se coloca hoje a per habe € = "aspontionde” ao ana ae ee fesa de sa condigao de vida ce seu take 9 Sasa, quanto ojuridco aparece também coreniece Soe ee cna etna tcasaage Juceas poiticas. Se a orem Juridica, por exemple, e com ‘in pancipagao poli, mas tamvem o reconecimeno de ‘caus inveuo em Sua condigao come tea roto de suas (Grane fundamentals, nos cane todos ‘por sea = ta ma todos os homens do mundo que quer habtar S00 “xgentno,conforme reza a esperangosa formula do Preamble ‘dernosea Consiga. “38 fot sto que o etatxo geal do UNICEF demuncava que ss cranas mats desprotegicas © exploradas na Argentina, com Felagio Seu trabalho pessoal. eam a5 de orem botvians ou ‘aragualn,Detename nom. prem, porwr riemento, nos actos de ondem no econdni gue gera 0 desemprego nos {vue e em sane falas. nb! Messer estudou misc. hmenteeara queso (1098, pp. 111 es) mum abalho base: [aco em enirestas qualtatvas com desempregados informa {cs caractetzacosc obseracbes de partitpanes de grupos de Sutss)uda pars desempregnson. Suns peadusas soo semalha {esa outros Ja clase relzadas na Eufopa Oeldental © Mos Estados Unidos, em tres citerentes momentos: 0 primeira cor Fesponde 4 cree europea dos anos 20 e2 grande depressso fmesicana dor anes 30; 9 segundo, 20 impacto da suomi. {ho na india, no principio dos anos 60: eo terealo, que se Sein nos anos 80 e'prosegue com o aumento macieo do de> stimprego tama na Europa como na Ameren do Norte ‘Uma dae prinetasobservagbes pestnentes most que os sfetatoa no puderam compreendersdzqudamente @ Pate: Zndo fenomen que os ervole: ue, uma primeira capa, & ‘Groieerao come creusstancia etsnatorio, mas ue Com © passar do tempo se tranefonna mam mecaiame de autocensira %Ge culpa que para, conunde e eonduz muitos a stuagoes “stem (alcooimo,fictos ec) Gravesconsaqencas se prox ‘Surem no nivel 60 pigusmo, que Hone Gale Rare Maye Desausoram se mane expec, Segundo ces, 0 sesapare: ‘incite do ogc de Esato asistencia no qual mos Cos ‘Sesempregadon se hoje se haviam socalzado.signicon para ‘ice a euninagbo ce tna expearso do power das nstuipoes {Polteas, economia, rien, reljosas © mesmo academi ‘ase profesional) conceidasiusofemente Ss vezeseoutras ‘ao tanto) como oni, cespticns ete Mas, a0 meso te to. supts tami © desaparesimento de uma cera classe de Droteglo conra os reveses ea subsatenela, "duando ext ima ffm perde eu apoio exter nem “eos cults smbolcos ae ‘itstuges poem sur ane ‘usa clpabtizace tema, ruaioaea incoeion see Baim exes Se femte som rancher eons er Ser feet alguna, € porgue mereceste Eta pare rare em tO ou distareadas, de use SreMRlaadas de sic. que auentarn sun ego 8 aluns" (1956, pp. 176.¢ so eles, a0 conto, que percebem a rl socal do Sempcego cistalea se numa poacn stoumas eneevitan nd eras oq ise, Sees ue flr Imager de an Serco do mun a ea en io tabatho de suas impcageen priculannente 0 consume dies de particpar de un tere [ode inereaues comuns,minime porque nao se produ subs {luigi por novos interesses, mas pala taiea onipresena da preocupagao de encontrar un trabalho” (ele 0. op cl pp. ites) E Intressante na cacao 0 pape central atibuido 20 con ‘sumo, porque ext aca €perbida muaimerke,sobresido pela atropelogia socal com uma complesioade © feevancia fralor do quea que nna ate hd poucos anos ata. Asim. Nes {or Garcia Canc define © consimo com "0 canto de p= ‘eason soclocuturns nos quai se realm 3 apropragao © 03 ‘sos dos prutow” (1995, #4) e Mane! Cates como "um gre due os conftos entre asses, que tem orgem na par telpagao desiual na estrturaproduva,contnuam 3 propos to da cstibulpao © apropracio des bens" (1978, apendice da 12): rlomaanlse to bem fundamentada, Garcia Cael ‘i morira que no consumo se cons pare da racionalidade ‘ntegrorac comnieava Je uma soredade, far pela qual festa ou nao em eondgses de canaumir no 89 produlos mas {Gmbém gastos modas, sentdos, te} Implea 39 mesmo tem fo, ua Skuse de Inivsbo ode excunso, de recanheciesen fo ou de cesconhesimento, de iterarao ou ce desinteyacao, ‘n'se dase. afmam ry Douglas e Baro Ishensood 1990, hy ques fanguo essen da ingoagem & sun capacldade pars 4 poesia: para nas fungaoessenca do consume & su capac ‘Sade de dar sentico, ‘quando os indviuos fleam “afastados” no perdem ape has ain Deneliiosperem amber a cnscienia de pro Pros ede Seu melo, Fergem lagos © cor iso a nformagao, Eompreensio e's capacdade detnteragao E por essa a que ‘Bougiase Isherwood afumarn “Antes Ge nos concentrarmes na ‘vida sobre se os pobres dispoem do sufiente parg comer ‘deveramos nos preoeupar, segundo m mesma tha Ge arg ‘mentaga, enm seus vncaios com a socedade Moderna, Se 0 Seesso do pobre informagao for deficente, ced ou tarde se nteueser tl ponte que acaars por obra tembem seu Seem a almentao © a0 abrgo" (oP el P25). sao social. quater ae one a earl a ‘rhablidades, como tmbn ae spend. por exemp.

Vous aimerez peut-être aussi