BELGISCHE ECONOMIE KAN VASTGOEDCRASH DOORSTAAN Na drie decennia van industrialisatie in China aan consumptie toe

Met een jaar-op-jaargroei van 7.5% vertraagde de Chinese economie voor de negende keer in 10 kwartalen. Hervormingen die de economie herorinteren van investeringen naar consumptie, zijn positief voor het groeipotentieel op lange termijn. Maar de komende jaren resulteert het in een meer hobbelig economisch parcours. Loeiend hard kliefde de stalen reus door de golven. Te hard om de uit het niets opduikende ijsberg te ontwijken. Een ultiem manoeuvre stuurde de Titanic rakelings langs het gevaarte. De onzichtbare onderwaterstructuur van de ijsmassa reet de flank van het schip alsnog open. De onzinkbare mastodont verdween in de diepe oceaan. Aan de huidige economische koers stevent China op termijn af op een gigantische ijsberg. Drie decennia lang zorgde export en investeringen voor jaarlijkse groeicijfers van gemiddeld meer dan 8%. Maar de sterke Chinese economie verbergt een onderliggende structuur die in toenemende mate 'onstabiel, ongebalanceerd, ongecordineerd en uiteindelijk onhoudbaar is. De onstabiliteit, de eerste van de Vier Ons waarop voormalig Chinees President Wen Jiabao wees in 2007, is de voorbije jaren toegenomen. In 2009 vertraagde de Chinese groei een eerste keer fors. En tijdens de voorbije 10 kwartalen schakelde de economische groei negen keer lager. Ook het onevenwicht nam toe. Investeringen en export zijn de belangrijkste determinanten van de Chinese groei, ten nadele van diensten en consumptie. Het aandeel van consumptie-uitgaven daalde van 51% naar 34% over de periode 1980-2011. In ontwikkelde landen zoals de VS en de Eurozone schommelt het consumptieaandeel rond 60 70% van het bbp. Groeistrategien die de kuststreken hebben gefavoriseerd resulteerden dan weer tot een meer ongecordineerde, of gefragmenteerde, economie. De vierde On wijst op de onhoudbaarheid van het huidige groeimodel. Snelle industrialisatie negeert het nefaste effect op het milieu. Water- en luchtvervuiling is extreem. Uiteindelijk betaalt de bevolking het gelag. KOERSWIJZIGING De Grote Recessie van 2008-2009 in de ontwikkelde landen en de naschokken tonen aan dat de Chinese groei niet kan blijven steunen op de externe vraag voor groei. De nieuwe leiders van het land hebben weinig andere keuze dan een herorintering richting binnenlandse vraag en het frontaal tackelen van de Vier Ons. In het laatste Vijfjarenplan voor de periode 2011-2015 stippelde de Communistische Partij het pad uit. De consument staat centraal met focus op een hogere Chinese lonen in de rurale gebieden, een herorintering naar een meer arbeidsintensief dienstenmodel en de uitbouw van een sociaal vangnet. Dit laatste is cruciaal om de Chinese spaardrift van meer dan 40% van het gezinsinkomen naar omlaag te halen. Ook een stijging van de kunstmatig lage depositorentevoeten draagt hiertoe bij. Bij hogere rentevoeten moeten Chinese gezinnen minder sparen om een bepaalde vermogensopbouw te bereiken. Rentevoeten moeten ook vrij kunnen bewegen voor een efficintere allocatie van financile middelen. Het gevaar van de huidige hogere rente is een spiraal van slechte leningen en faillissementen. Vooral de lokale overheden en hun schaduwbankconstructies (waarbij kredieten en spaarproducten aangeboden worden door nietbanken) evenals staatsondernemingen kunnen hogere rentebetalingen niet aan. Dat de Chinese centrale bank toch een quasiverdubbeling van de interbankenrente tolereert, illustreert de vastberadenheid tot transformatie. VERTRAGING GROEI President Xi Jinping verwees onlangs nog naar de geplande hervormingen in de andere domeinen opgenomen in het Vijfjarenplan. Volgens Xi moet de prestatie van de overheidsambtenaren niet enkel beoordeeld worden op basis van de gerealiseerde groei. Meer belang moet gehecht worden aan de verbetering van de levensomstandigheden, sociale ontwikkeling en milieubeheer.
1/2

Waarnemers interpreteren Xis woorden als een legitimatie voor tragere groei. De consensusverwachting voor 2013 neigt langzaam naar een economische groei van iets minder dan de officieel vooropgestelde 7.5%. Het zou de eerste keer zijn sinds de Azicrisis dat het land zijn groeidoelstelling niet haalt. Mogelijk volgen er de komende jaren nog groeikrampen, een opinie die ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is toegedaan. Vorige week haalde het IMF haar groeiprognose voor de groeilanden onderuit. Daarbij merkte hoofdeconoom Olivier Blanchard op: Het is duidelijk dat deze landen niet meer zo snel zullen groeien als voor de crisis. De beoogde transformatie en de obstakels waarmee China geconfronteerd wordt, zijn gigantisch. President Xi Jinping & C zullen al hun vaardigheden moeten aanwenden om de talrijke zichtbare en onzichtbare ijsbergen te ontwijken. Maar eens de koers aangepast en de gevarenzone achter de rug, vaart de economische reus een voorspoedige toekomst tegemoet. Koen De Leus Senior Economist KBC Groep

2/2