Kieki - wartoci odywcze Witaminy w kiekach Roliny w swoich ziarenkach magazynuj witaminy, mineray i biaka.

Jednak spoywanie nasion to nie to samo co kiekw. W ziarenkach w trakcie kiekowania uaktywniaj si enzymy, ktre przetwarzaj substancje odywcze, tak by nasz organizm umia je przyswoi. W ten sposb zwiksza si ilo witamin, aminokwasw powstajcych z biaek oraz atwo przyswajalnych cukrw prostych. Kieki zb s skarbnic witamin z grupy B, C, D, E, A oraz K. Ponadto zawieraj due iloci magnezu, wapnia, fosforu, elaza, cynku, jodu, potasu, miedzi, litu, selenu i manganu. Maj mnstwo beta karotenu, kwasw tuszczowych omega-6 i bonnika. Poza tym s niskokaloryczne i atwostrawne. Drogocenny wpyw kiekw na nasze zdrowie to ochrona przed wolnymi rodnikami. Obniaj one cholesterol, zapobiegaj miadycy i nowotworom, pomagaj w trawieniu. Naley je je przy problemach z wosami, paznokciami i cer, gdy zawarte w nich skadniki odywcze doskonale wpywaj na ich stan. Ponadto wzmacniaj ukad odpornociowy, a co najwaniejsze, kieki poprawiaj nasze samopoczucie! Kieki najlepiej je codziennie i na surowo, szczeglnie gdy chorujesz albo jeste zmczona, poniewa dodaj energii. S niedocenionym skadnikiem saatek, omletu, jajecznicy, pasty, jogurtu. Mona je rwnie dodawa do kanapek. Z powodzeniem moesz je stosowa jako substytut zi: koperku, pietruszki czy szczypiorku. Ostre kieki rzeuchy czy rzodkiewki moesz spoywa z wdlinami, twarogiem, sosami. Delikatne kieki pszenicy czy sonecznika wietnie nadaj si do leguminy albo koktajlw mlecznych. Kieki soi albo fasoli s wymienitym dodatkiem do potraw misnych i rybnych. Przed spoyciem warto je sparzy, aby pozby si ich goryczki. Jako e jest to zdrowa ywno, moesz j je niemal bez ogranicze. Kieki soi zbieramy, gdy maj 1 cm, lucerny od 3 do 5 cm, owsa, gdy urosn na dugo ziarna, rzeuchy po 2 dniach, a rzodkiewki, gdy maj 3 cm. Kieki sonecznika najlepiej samemu wyhodowa. Jednak jeli nie masz na to czasu, moesz je kupi. Pamitaj, e po 5 dniach trac one warto, wic trzeba zwrci uwag na to, jakie kupujesz. Kupuj w sklepach, w ktrych przebywaj w chodni. Zwr uwag, czy nie s spleniae. Sprawd termin przydatnoci do spoycia. Kupione trzymaj w lodwce w naczyniu, ktre przepuszcza powietrze. Kieki zawieraj witaminy i mikroelementy, zapewniaj dobre samopoczucie i smuk sylwetk, przeciwdziaaj wielu chorobom cywilizacyjnym. Jedzenie kiekw jest traktowane jako wartoc iowe uzupenienie diety i ochrona przez zawaem i chorobami nowotworowymi. Nasiona na kieki W czasie zimy kieki, bdce skarbnic cennych skadnikw odywczych, pomagaj doskonale uzupeni diet. S wietnym dodatkiem do wielu potraw i saatek. Do spoycia przeznacza si kieki rolin, ktre s zasobne w bardzo wartociowe substancje odywcze, mineray i witaminy, oraz aminokwasy. Kieki kapusty biaej s bogatym rdem witaminy C. Zawieraj rwnie spore iloci bonnika, biaka i witamin z grupy B. W smaku s bardzo wyraziste, doskonae do saatek, kanapek i innych da.

Pod koniec zimy wielu amatorw ogrodnictwa i uprawy rolin wybiera si do sklepw ogrodniczych. Kupujemy rozmaite nasiona do przygotowywania rozsad i do wysiewu bezporednio do gr untu. Warto przy okazji zaopatrzy si w specjalne nasiona na kieki. Dlaczego? Ot w tym okresie mamy ograniczony dostp do wieych warzyw i owocw. Co za tym idzie, wiele osb moe odczuwa skutki niedoboru witamin i mikroelementw. Tymczasem kieki stanowi skarbnic cennych skadnikw odywczych i pomog doskonale uzupeni diet. Dlaczego kieki s zdrowe? Waciwoci odywcze i zdrowotne kiekw s znane od lat. Szczeglnie kiekw wieych. Te "zapuszkowane" maj wycznie wartoci smakowe. Z tego wanie powodu zachcam Ci do samodzielnego podkiekowywania nasion. Mona spoywa kieki pszenicy, soi, soczewicy, sonecznika, kukurydzy, kapusty biaej i czerwonej, fasoli Mung, rzeuchy, rzodkiewki, rzodkwi i brokuw. Kieki tych rolin s zas obne w bardzo wartociowe substancje odywcze, mineray i witaminy, oraz aminokwasy. Wykazuj dziaanie przeciwmiadycowe, odmadzajce, regenerujce i pomagaj regulowa procesy trawienne. Kieki rzodkiewki i rzodkwi maj waciwoci moczopdne i przeciwzapalne. Warto je spoywa przy schorzeniach wtroby i drg ciowych. Pomog te uzupeni niedobory witaminy C, a zatem skutecznie zapobiegn przezibieniom. Bardzo luibiane s te kieki soi. To doskonae rdo biaka, witamin: A, B1, B2, C i K or az fosforu, miedzi, potasu, elaza, manganu i magnezu. Odmadzaj skr i wygadzaj cer, koj nerwy, dodaj energii i zwikszaj apetyt. Zakaeniom wirusowym pomagaj przeciwdziaa kieki soczewicy. Dla cukrzykw poleca si natomiast kieki rzeuchy (pomagaj obnia poziom cukru). Kiekom brokuw przypisuje si waciwoci przeciwnowotworowe. Kieki kapusty biaej s bogatym rdem witaminy C. Zawieraj rwnie spore iloci bonnika, biaka i witamin z grupy B. W smaku s bardzo wyraziste, doskonae do saatek, kanapek i innych da. Z kolei kieki kapusty czerwonej s bogate w witaminy A, B, C, E, H, K, PP i liczne aminokwasy. Zawieraj spore iloci elaza, magnezu, wapnia, potasu i siarki. Poza popraw samopoczucia a nawet zdrowia, regularne spoywanie kiekw pozwala poprawi cer, wygld skry, wosw i paznokci. Kieki sprawdz si znakomicie, jeeli chcemy zrzuci kilka zbdnych kilogramw. Przy ogromnej zawartoci witamin oraz mikro i makroelementw, s jednoczenie niskokaloryczne. Jak to si dzieje, e wanie w kiekach wystpuje takie bogactwo cennych dla nas substancji? Ot te wszystkie substancje zawarte s tak naprawd w nasionach. Jednak dopiero w czasie procesu kiekowania zachodz przemiany, ktre sprawiaj e cenne substancje odywcze staj si dla nas przyswajalne. Uaktywniaj si wwczas enzymy rozkadajce czstki biaek i wglowodanw na substancje proste, rozpuszczalne w wodzie. W ten sposb nasiono przygotowuje si do transportowania tych substancji odywczych do przyszych pdw i lici roliny. Jest to najlepszy moment abymy i my skorzystali z tego dobrodziejstwa natury. Uwaga! Pamitaj jednak, e nie wszystkie kieki nadaj si do spoywania. Min. kieki rolin psiankowatych (np. pomidory, papryka) s dla czowieka trujce! Kupuj zatem wycznie specjalne nasiona przeznaczone na kieki. Powinny one pochodzi z upraw ekologicznych i posiada waciwe oznaczenie na opakowaniu. Nie mog to by nasiona zaprawiane fungicydami i innymi chemicznymi rodkami rolin. Poniewa kieki rnych rolin maj nieco inne waciwoci, warto kupi po prostu mieszank rnych

nasion na kieki, odpowiednio dobranych. Kieki mona spoywa oddzielnie lub jako dodatek do saatek, surwek, past twarogowych, sosw i kanapek. Moesz te po prostu z wierzchu posypa kiekami swoje danie obiadowe. Najwaniejsze, by na dobre zagociy na Twoim stole. W lodwce mona przechowywa kieki do dwch dni. Kieki kapusty czerwonej Kieki kapusty s wymienitym rodem witaminy C. Dziki wysokiej zawarto ci antyoksydantw wzmacniaj ukad odpornociowy i nerwowy. Podobnie jak kieki brokua zawieraj substancje chronice nasz organizm przed nowotworami. Kieki kapusty rosn do niewielkie w porwnaniu do innych kiekw zielonych i s gotowe do zjedzenia w momencie gdy osign dugo ok. 2-3 cm. W smaku przypominaj wie gwk kapusty. Hodowa moemy zarwno kieki kapusty czerwonej jak i biaej. Kapusta czerwona zawiera wiksze iloci selenu i witaminy C, natomiast biaa ma wicej karotenu. Kieki kapusty najlepiej spoywa na surowo. Kieki kapusty zawieraj: Witaminy: A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, E, K Skadniki mineralne: Wap, elazo, magnez, fosfor, potas, cynk, selen Inne: Bonnik, chlorofil, karoten, biako Kieki lucerny Kieki lucerny to cenne rdo fitoestrogenw, hormonw rolinnych, ktre w naturalny sposb pomagaj zwalcza oznaki menopauzy. Szczeglnie polecane s kobietom w okresie ciy i karmienia piersi. Zapobiegaj osteoporozie, nowotworom jak rwnie chorobom serca. Dawniej mlode, wiee kielki lucerny stosowane byy przy dolegliwociach ukadu trawiennego i nerek. Zawieraj kanwanin, substancj pomagajc zapobiega szczeglnym odmianom nowotworw, takich jak rak trzustki i okrnicy. Wzmacniaj koci, zby i minie. Wspomagaj ukad odpornociowy a dziki zawartoci lecytyny wpywaj na popraw pamici. Ze wzgldu na wysok zawarto witamin A, E, B-complex, elaza, wapnia, fosforu i magnezu kieki lucerny zalecane s osobom, ktre nie toleruj preparatw elaza oraz wegetarianom. Wpywaj korzystnie na obnienie poziomu "zego" cholesterolu LDL i poprawiaj apetyt. S wyjtkowo cenne ze wzgldu na zdolno odtruwania organizmu. Kieki lucerny zawieraj wszystkie witaminy, jakich czowiek potrzebuje, a wrd nich szczeglnie duy udzia ma witamina C. P szklanki kiekw lucerny zawiera tyle witaminy C co sze szkalnek soku pomaraczowego. Kieki lucerny zawieraj: Witaminy: A, B1, B2, B3, B5, B6, B9, C, E Skadniki mineralne: Wap, elazo, magnez, fosfor, potas, krzem, cynk, sd, mied, mangan, siarka, selen Inne: Fitoestrogeny, lecytyna, chlorofil, beta-karoten, saponiny, bonnik, biako Kieki gorczycy Gorczyca to znana od wiekw rolina przyprawowa. Ziarna gorczycy stosuje si midzy innymi do marynowania ogrkw i buraczkw, a zmielone stanowi podstaw wielu gatunkw musztardy. Ziarna gorczycy zawieraj okoo 30 procent tluszczu, wiele witamin i zwizkw mineralnych. Poza tym s domowym rodkiem leczniczym: plaster gorczycowy dziaa silnie rozgrzewajco a spoywanie nasion leczy dolegliwoci odkowo-jelitowe i pobudza oglnoustrojow przemian materii. Gorczyca naley do rolin szybko rosncych, w zwizku z czym doskonale nadaje si do kiekowania. Kieki gorczycy biaej zawieraj;

Witaminy: A, B1, B2, C Skadniki mineralne: Fosfor, potas, siarka, elazo Inne: biako Kieki grochu Nasiona grochu skadaj si mniej wicej w 25 % z cennych zwizkw biaka, wielu witamin, zwizkw mineralnych i pierwiastkw ladowych. Kieki grochu to obfite, lekkostrawne rdo tyche skarbw, ktre s szczeglnie istotne w okresie jesienno-zimowym. Kieki grochu maj lekko sodkawy smak, przypominajc nieco zielony groszek. Po uduszeniu mona je je jak jarzynk, bd uzupenia ich smakiem zupy i nadzienia. Kieki grochu zawieraj: Witaminy: A, B1, B2, B6, C Skadniki mineralne: wap, fosfor, cynk, magnez, mied, mangan Kieki fasoli adzuki Kieki fasoli adzuki s powszechnie stosowane w kuchni azjatyckiej. S doskonaym rdem biaka i wszystkich aminokwasw, poza tryptofanem. Zawieraj elazo, wap, kwas foliowy oraz witamin B3. Dziaaj korzystnie na ukad moczowy oraz trzustk. Najlepsze na surowo, do kanapek, twarogw i saatek. Kieki kukurydzy Kielki kukurydzy maj delikanty, lekko sodki, mczysto-skrobiowy smak. Stanowi doskonay dodatek do: kanapek, saatek, surwkek oraz twarogu. Ponadto doskonale komponuj si z innymi rodzajami kiekw. Nadaj si take do posypywania gotowanych ziemniakw i zup. Regularne spoywanie kiekw wzmacnia organizm i wspomaga prac ukadu pokarmowego ( przyspiesza przemian materii). WARTOCI ODYWCZE KIEKW ROLIN Kieki mona kupi w sklepach ze zdrow ywnoci, warzywniakach lub wyhodowa samemu. Specjalici uwaaj, e zawarte w nich skadniki s lepsze dla organizmu ni te w dojrzaych warzywach W nasionach rolin, tak jak w przechowalni, gromadzi si bardzo duo wartociowych skadnikw. Rosncy kieek, ktry za chwil przemieni si w dorodn rolin i wyda owoce, wyciga z ziarna wszelkiego rodzaju witaminy, nienasycone kwasy tuszczowe, makro- i mikroelementy, enzymy, biaka oraz atwo przyswajalne wglowodany. Jdrne minie Kiedy koczy si zima, organizm czowieka jest osabiony, zaczyna mu brakowa wszystkich yciodajnych skadnikw. Mimo, e kady stara si uzupenia swoj diet, jedzc jabka czy cytrusy, to jednak moe nie wystarczy. Na rynku nie ma jeszcze wieych owocw i warzyw, a witaminowe niedobory trzeba w jaki sposb zlikwidowa. Kieki znakomicie nadaj si do tej roli. Zawarte s w nich biaka, cukry, tuszcze, naturalny bonnik i witaminy. Wikszo z nich dostarcza organizmowi witamin z grupy B, a take witamin A, C, E i H. W ich skad wchodz rwnie pierwiastki potrzebne do prawidowego rozwoju i funkcjonowania organizmu - wap, elazo, siarka, cynk, magnez, selen, potas i lit. Biako rolinne pomaga odbudowywa komrki i tkanki. Potas ujdrnia minie, nie dopuszcza do ich wiotczenia. Witamina C zwiksza odporno, zapobiega przezibieniom. Witamina E

ma waciwoci odmadzajce. Zawarte w kiekach skadniki mineralne chroni przed anemi, usuwaj dolegliwoci przewodu pokarmowego, wpywaj korzystnie na cebulki wosw. Osoby, ktre jedz kieki, maj zdrowsze serce, skr, nerwy i mzg, obnia si im rwnie poziom cholesterolu we krwi. Wzmacniaj i odchudzaj Z racji tego, e nasiona zawieraj wszystko to, co najlepsze dla kiekujcej roliny (czyli witaminy, mikroelementy oraz biaka), atwo sobie wyobrazi jak wiele jest ich w modych rolinach, u ktrych dodatkowo, w trakcie kiekowania, uaktywnione zostaj czstki rozkadajce biaka i wglowodany na substancje proste, rozpuszczalne w wodzie i atwo przyswajalne przez nasz organizm. Pierwszym i najwaniejszym powodem, dla ktrego warto sign po kieki jest to, e zawieraj spore iloci cynku, elaza, jodu, litu, manganu, selenu, a take witamin A, C, E, PP oraz witaminy z grupy B. Drugim wanym powodem jest to, i pomagaj walczy z nadwag oraz utrzyma waciw sylwetk ciaa. Ponadto pomagaj zapobiega wielu chorobom cywilizacyjnym. Kieki brokua wspomagaj zapobieganie nowotworom. Kiekujca lucerny i soczewicy polecana jest kobietom w ciy i podczas karmienia, a take osobom nie jedzcym misa, obniaj poziom zego cholesterolu i odtruwaj organizm. Za kieki sonecznika wzmacniaj zby i koci. Wszystkie poprawiaj prac serca, wygld wosw i cery, take niebagatelnie wpywaj na ukad odpornociowy. Rzeucha, pszenica, sonecznik, burak... Kieki, ktre mona wykorzysta do poszczeglnych da, to nie tylko popularna rzeucha, ale take sonecznik, soja, pszenica, fasola Mung, soczewica, ciecierzyca, siemi lniane, lucerna, owies, kukurydza, groch, a nawet buraki i brokuy. Oczywicie, kade z tych ziaren daje kieki o innym odcieniu smakowym. I tak, dla przykadu, kieki rzeuchy, rzodkiewki, brokua i burakw maj bardziej ostry, wyrazisty smak i aromat, natomiast kieki pszenicy, soczewicy i lucerny s w smaku sodkawe, delikatne i nieco mczyste. Jeli za poszukujemy nico orzechowej nutki smakowej, to najlepsze s kieki sonecznika, za mode rolinki fasoli Mung dodadz naszej kuchni nutki kwaskowatoci. Domowa hodowla Kieki dostpne s w sklepach ze zdrow ywnoci, warzywniakach albo w supermarketach. Oprcz zapakowanych w plastikowe pudeka, gotowych do zjedzenia, w sklepach mona te kupi nasiona do wyhodowania kiekw w domu. Trzeba jednak pamita, e nie ze wszystkich nasion wykiekuj jadalne zielone korzonki. Ziarna prosa, ryu i zielonego orkiszu nie nadaj si do kiekowania. Kiekw tej soi, ciecierzycy (zwanej rwnie woskim grochem) i fasoli adzikuki nie wolno je na surowo. Bez trudu mona natomiast wyhodowa kieki pszenicy, jczmienia, yta i owsa, wszystkich rolin strczkowych, lucerny, rzodkwi, rzeuchy, sonecznika i dyni, lucerny, prosa, fasolki mung czy migdaw. Podczas siania ziaren trzeba pamita, aby nie byy zbyt wilgotne lub suche, bo takie mog za szybko wykiekowa lub splenie. Nasion przeznaczonych do kiekowania lepiej nie szuka w sklepach ogrodniczych, poniewa sprzedawane tam nie s do tego przeznaczone. Aby kieki wyrosy, potrzeba od trzech do piciu dni. Nasionka poszczeglnych gatunkw wkada si do oddzielnych soikw do okoo jednej pitej wysokoci, zakrywa gaz i nakada gumk. Pniej wlewa si tam letni wod i odcedza po upywie 6-8 godzin. Soik najlepiej postawi w jasnym, ciepym miejscu. Przez kolejne dni napenia si gry dnem. Takiego pukania nie potrzebuj jedynie nasiona pszenicy. Kiedy kieki ju wyrosn, przelewamy je zimn wod, a aby byy lepiej przyswajalne, tu przed podaniem zanurzamy na minut we wrztku. W wielu sklepach ze zdrow ywnoci sprzedawane s specjalne kiekownice skadajce si z trzech plastikowych szalek, specjalnego zbiornika na wod i pokrywki. W takim naczyniu mona jednoczenie hodowa trzy rodzaje kiekw.

Pszenica, owies, yto i gorczyca tworz w czasie wzrostu korzonki pokryte delikatnym puszkiem, ktry wygldem przypomina ple. Ale kiedy kieki naprawd spleniej, mona to pozna po nieprzyjemnym zapachu stchlizny; pod adnym pozorem nie wolno ich wtedy je. Kieki lucerny zawieraj elazo, wap, fosfor; odtruwaj organizm i polecane s zwaszcza kobietom w okresie ciy i karmienia. Kieki pszenicy s bogate w cynk, witaminy C i E, karoten i witaminy z grupy B; chroni przed przezibieniem. Kieki soi z du zawartoci biaka, witamin A, B, C i H dziaaj odmadzajco i wzmacniajco na organizm. Kieki sonecznikowe, bdce rdem witamin z grupy B i D, biaka, elaza, potasu i kwasw tuszczowych, doskonale wpywaj na cer. Z czym mona je? W zasadzie kieki daj nieograniczone moliwoci kulinarnych zastosowa, mona spoywa je na surowo lub dodawa podczas gotowania, czy smaenia. Idealnie pasuj do saatek, omletw, nalenikw, kanapek, zup, sosw, kremw, a nawet misa. Dobierajc poszczeglne rodzaje kiekw powinnimy kierowa si przede wszystkim ich smakiem i aromatem. Do agodnych saatek i kanapek najlepiej stosowa agodne kieki pszenicy, lucerny, albo soczewicy. Do pikantnych potraw z misa i ryb najlepsze s kieki rzeuchy, rzodkiewki, buraka lub brokuw. W ostatniej fazie gotowania i smaenia mona podawa do mis, ryb i sosw smaczne kieki grochu i fasoli Mung. Wszystkimi mona posypywa potrawy tu przed podaniem lub dodawa do naturalnych serkw homogenizowanych, ktre jak wiadomo, wspaniale komponuj si z wieym pieczywem. Oto kilka przykadw wykorzystania w kuchni poszczeglnych kiekw: KIEKI - OPIS WYKORZYSTANIA: Rzeuchy Idealne do kanapek, pikantnych saatek i mis. Brokua Pasuj do kanapek i pikantnych saatek (zwaszcza z kapusty pekiskiej i saaty). Lucerny Wspaniae do kanapek, saatek z dressingiem, sosw, zup, mis i wszelkich da zarwno na ciepo, jak i na zimno. Naley tylko pamita, e najlepiej dodawa je na sam koniec przyrzdzania gorcego dania, poniewa wysoka temperatura moe pozbawi je wielu witamin. Soczewicy To wspaniay element past, twarokw, kremw kanapkowych, pierogw, nalenikw i omletw. Fasoli Mung Najlepsze do da kuchni chiskiej i koreaskiej. Doskonae do smaenia i podgotowywania, poniewa s odporne na wysokie temperatury. Mona dodawa je take do saatek, ale lepiej uprzednio je sparzy. Sonecznika agodne, o lekko orzechowym posmaku idealnie pasuj do saatek, kanapek, ryb i mis, take jako przybranie. Rzodkiewki

Posiekane i zastosowane jako dodatek do saatek, dressingw, kanapek, sosw i zup idealnie komponuj si z aromatem dania. Mona nimi take posypywa potraw na krtko przed podaniem (zamiast natki pietruszki). SMACZNE DANIA Saatka z kiekami soi Skadniki: szklanka kiekw (mog by z puszki, cho maj gwnie walory smakowe, a nie odywcze), puszka ananasa w plastrach, 10 dag sera tego w kawaku, duy zbek czosnku, 3 -4 gazki pietruszki, 3 yki oleju, pieprz. Ananasa pokroi w wziutkie supki. Mieszamy kieki, ser i ananasa. Do 3 yek oleju wyciskamy zbek czosnku i dokadnie mieszamy. Zalewamy sosem saatk. Doprawiamy do smaku pieprzem. Siekamy drobno listki pietruszki. Posypujemy nimi saatk i jeszcze raz wszystko mieszamy. Pasta z rzeuch Skadniki: kostka masa, 3-4 yki kiekw rzeuchy, sl. Mikkie maso wkadamy do miseczki, wsypujemy kieki rzeuchy i dobrze ucieramy na jednolit mas. Solimy do smaku. Znakomit past moemy smarowa chleb. Spaghetti z kiekami soi Skadniki: makaron spaghetti, szklanka kiekw, kilka listkw wieej bazylii, sos boloski Sos: puszka pulpy pomidorowej, rednia cebula, rednia marchew, 2 plastry selera, 1-2 yki oleju, sl, pieprz do smaku Na oleju podsmaamy pokrojon drobno cebulk i starte na grubej tarce marchewk i seler. Gdy warzywa bd mikkie, dodajemy pulp pomidorow, doprawiamy i dusimy jeszcze przez ok. 10 minut, cay czas mieszajc. Pod koniec wrzucamy kieki, by lekko zmiky. Sosem polewamy ugotowany makaron. Danie posypujemy drobno posiekanymi listkami bazylii.