Lesfasen A.

Instap

Leerinhouden
Structurerende instap: overlopen lesdoelen en lesverloop

Werkvormen
Doceren

Leermiddelen
Prezi/PowerPoint

B. Bespreking One Minute Sculptures van Wurm

In 2011 werd in het Middelheim in Antwerpen een tentoonstelling georganiseerd over de Oostenrijkse kunstenaar Erwin Wurm (1954-). Op youtube is hierover een filmpje beschikbaar. In het filmpje zijn verschillende kunstwerken te zien: een dikke roze auto, een zeilboot die in het water lijkt te duiken, een dik huis met een identiteitscrisis (het huis stelt vragen aan zichzelf: Ben ik een huis? Of ben ik kunst? Ben ik een huis omdat ik word tentoongesteld? Ik ben te dik!), smeltende huizen en een man met de inhoud van een hele pennenzak in de openingen van zijn hoofd. De kunst van Wurm wordt omschreven als humoristische of grappige kunst. Naast humor speelt vooral de vorm een erg belangrijke rol in de kunst van Wurm. De traditionele materialen waaruit kunstwerken zijn opgebouwd, zijn: brons, marmer, steen, gips enz. Hier werkt de kunstenaar niet met traditionele materialen, maar met heel veel verschillende. Hij gebruikt bijvoorbeeld vaak styrofoam: een soort van polystyreen, d.i. een kunststof en eigenlijk een isolatiemateriaal. Dit materiaal gebruikte Wurm bv. voor Fat Car en de Melting Houses. Als onderwerp van zijn kunstwerken kiest Wurm voor een boot, huis, auto, meubels enz. Hij kiest vaak alledaagse voorwerpen, haalt ze uit hun dagelijkse context en maakt er kunst van. Wurm wil het dagelijkse leven dat hem omringt in verband brengen met de kunsttak van de beeldhouwkunst. Wurm kiest niet alleen voorwerpen, maar ook levende (!) mensen als onderwerp van een sculptuur. Deze mensen zijn geen acteurs, maar willekeurige bezoekers. Het publiek wordt een deel van het kunstwerk. Deze beeldhouwwerken noemt Wurm zijn One Minute Sculptures: de kunstenaar nodigt de bezoekers uit om gedurende 1 minuut zelf deel te worden van een kunstwerk door bij een platform instructies/een gebruiksaanwijzing achter te laten. Dit zijn meestal erg grappige instructies, wat leidt tot grappige poses van het publiek en dus komische sculpturen. Het idee voor de One Minute Sculptures kan je vergelijken met de beroemde uitspraak van Andy

Onderwijsleergesprek, doceren: - Mening leerlingen getoonde kunstwerken? - Gebruikte materialen? - Onderwerpen?

Prezi/PowerPoint youtube: http://www.yout ube.com/watch? feature=player_ embedded&v=fYP9BW6RwE werkbladen

- Wie zijn de mensen in de kunstwerken? - Grootste verschil met traditionele sculpturen?

Warhol: In the future everyone will be famous for fifteen minutes. Door mensen deel te laten nemen aan een kunstwerk, wordt het beeldhouwwerk eigenlijk ook iets anders, een andere vorm van kunst, namelijk een performance. Een performance is een een optreden van een kunstenaar, een kunstactie. Vaak wordt er niet gesproken tijdens zon performanc e omdat wat je ziet altijd belangrijker is dan wat de performers zeggen. Wurm combineert dus eigenlijk twee kunstvormen: de beeldhouwkunst en performance! Het grote verschil tussen de One Minute Sculptures en de traditionele beeldhouwkunst (bv. Rodin, Michelangelo) heeft te maken met de bestaansduur van de sculpturen. De One Minute Sculptures zijn vergankelijk: je kan er een minuut naar kijken en dan stopt het en verdwijnt het kunstwerk. Een variant op de One Minute Sculptures zijn de performative sculptures van Wurm. In de beelden (Prezi) zie je een meubelstuk waarin drank is opgeborgen en de kijker wordt uitgenodigd om de glazen en de flessen met alcoholrijke dranken (jenever en gin) eruit te nemen en op te drinken. De titel van de beeldhouwwerken is Drinking Sculptures en de sculptuur is pas na een langere tijd dan 1 minuut af. De sculpturen zijn af wanneer de bezoekers dronken zijn. Het humoristische aspect zit in het feit dat de bezoekers van het museum, die meestal niet naar een museum komen om zich te bezatten, dronken worden gevoerd door de kunstenaar. Dit is ook zijn bedoeling: hij vindt dat veel kunstenaars maar ook wij vaak veel te serieus zijn, en dat je ook kunst of een statement kan maken zonder altijd maar serieus te zijn. Je kan dit ook doen met humor, zelfs al gaat het over maatschappelijke kwesties/ernstige onderwerpen. Zo brengt de kunstenaar met Fat House of Fat Car het huidige probleem van zwaarlijvigheid in verband met de beeldhouwkunst. Hij maakte in 2010 ook een Narrow House, waarmee hij iets zegt over de drang van vrouwen om een zo smal en perfect mogelijk lichaam te hebben. In zijn Instructions On How To Be Politically Incorrect geeft de kunstenaar het publiek opnieuw instructies: je arm tot aan je schouder in iemand anders zijn gulp steken om op zoek te gaan naar een bom, waarmee de kunstenaar iets zegt over de huidige angst voor het terrorisme (9/11) en de strenge controles op luchthavens. - Wat is het grappige aan deze kunstwerken?

C.

In het filmpje over de tentoonstelling was niet alleen Wurm te zien, maar ook een andere bekende kunstenaar: de Belgische modeontwerper Walter

Onderwijsleergesprek, doceren:

Prezi/PowerPoint

Bespreking Walter van Beirendonck

van Beirendonck. Hij maakt deel uit van de Antwerpse Zes: een groep van zes Belgische modeontwerpers die in de jaren 80 in Antwerpen afstudeerden en met hun ontwerpen de stad Antwerpen als modestad bekend hebben gemaakt. Wurm heeft voor 5 beeldhouwwerken in de tentoonstelling samengewerkt met Van Beirendonck: Wurm maakte schetsen voor sculpturen met kledij op basi s van modefotos uit tijdschriften en Van Beirendonck heeft die schetsen dan omgezet in wandelende sculpturen of Performative Sculptures. Het resultaat bestond uit vijf wandelende sculpturen, waarin drie verschillende kunstvormen samenkomen: beeldhouwkunst, performance n mode. De samenwerking tussen Wurm en Van Beirendonck is niet toevallig: Van Beirendonck laat zich voor zijn collecties inspireren door de natuur, vreemde culturen, maatschappelijke themas als milieuvervuiling en HIV, maar ook door de kunst! In het verleden baseerde Van Beirendonck zich voor zijn collecties al op kunstwerken van Wurm en ook in de collectie voor de lente en de zomer van 2012 kan je aspecten uit de Performative Sculptures herkennen in de ontwerpen van Van Beirendonck. De gelijkenissen zijn: dezelfde kleuren, soms ook dezelfde bewerking (ruches uit tule/geplooide stukjes stof) van de stof behalve de broeken (de broeken van de beeldhouwwerken zijn effen, die van de modellen hebben een motief). De kleuren die Van Beirendonck gebruikt, zijn: rood, roze, groen, blauw, geel. Dit zijn felle kleuren, waardoor de ontwerpen erg kleurrijk worden. Dit is typisch voor de ontwerper.

- Wie is Van Beirendonck? - Gelijkenissen sculpturen Wurm en ontwerpen Van Beirendonck?

youtube: http://www.yout ube.com/watch? feature=player_ embedded&v=fYP9BW6RwE http://www.yout ube.com/watch? v=E1rVz1XeSrQ &feature=relate d website: http://www.walt ervanbeirendonc k.com/HTML/ho me.html?/HTML/ COLLECTIONS/c ollections.html& 1 werkbladen

D. Afronding

Kunst en muziek gaan soms hand in hand! Voor de muziekclip van Cant Stop lieten de Red Hot Chili Peppers (een Amerikaanse pop/rock/funk band) zich rechtstreeks inspirereren door de One Minute Sculptures van Wurm. De kunstenaar heeft ook meegewerkt aan de clip.

Doceren: - Welke One Minute Sculptures komen voor in de clip?

Prezi/PowerPoint youtube: http://www.yout ube.com/watch? v=BfOdWSiyWo c&ob=av2e werkbladen

Bibliografie
http://www.youtube.com/watch?feature=player_embedded&v=f-YP9BW6RwE#!, Youtube, [15 maart 2012]. http://www.youtube.com/watch?v=E1rVz1XeSrQ&feature=related, Youtube, [15 maart 2012]. http://www.youtube.com/watch?v=BfOdWSiyWoc&ob=av2e, Youtube, [18 maart 2012]. http://www.erwinwurm.at/, Erwin Wurm, [15 maart 2012]. http://www.knack.be/nieuws/cultuur/beeldende-kunst/humoristische-kunst-erwin-wurm-tentoon-in-middelheim/album1195021313809.htm, Knack, [15 maart 2012]. http://www.middelheimmuseum.be/eCache/MAN/30/00/069.cmVjPTgwOTg1NTE.html, Middelheim, [15 maart 2012]. http://www.waltervanbeirendonck.com/, Walter van Beirendonck, [17 maart 2012]. http://waltervanbeirendonck.momu.be/en/index.html, MoMu, [17 maart 2012]. Weyns, Sara, Benno Tempel en Laura Stamps, Erwin Wurm: wear me out, tent. cat., Antwerpen, Middelheim, Ostfildern (Hatje Cantz), 2011.