Vous êtes sur la page 1sur 11

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

El Rey como pieza desequilibrante

Por el Maestro Internacional Claudio Minzer.


En ocasiones se presentan posiciones donde la pieza desequilibrante es nada menos que el
Rey. La entrada de esta pieza en campo rival puede producirse por distintas razones (las
cuales he dividido en cinco captulos).
Sin duda la partida Short -Timman es la ms inusual de todas, pues en el medio juego el GM
ingls crea una entrada por casillas negras para que su Rey coopere en el jaque mate.
El captulo IV trata sobre la defensa del propio rey pero en un sector poco comn: Pasando
la mitad del tablero.
Ms all de los temas divididos siempre hay una ventaja anterior que tiene el bando que va
realizar la maniobra del Rey que trata este artculo: Mala estructura de peones, casillas
dbiles, piezas activas contra piezas pasivas, etc. En otros casos hay que provocar casillas
dbiles con el fin que pueda penetrar el R, como por ejemplo: Petrosian - Ivkov Bugojno
1982, Polugaievsky -Tal Leningrado 1971. Por ltimo la entrega de un puede llegar a ser la
forma en que el Rey se transforme en la pieza desequilibrante. (Por ejemplo AverbachBotvinnik Mosc 1955)
Captulo I: La entrega de material para lograr la entrada del Rey
Captulo II: Aprovechando las casillas dbiles
Captulo III: En busca del jaque mate
Captulo IV: Defendindose en campo rival
Captulo V: Aprovechando la pasividad de las piezas rivales
Captulo I: La entrega de material para lograr la entrada del Rey.
En estas cuatro posiciones la entrega de un  ser la forma en que el  pueda participar agresivamente
en campo rival logrando ventaja.

1) Saint Amant,P Staunton,H Londres m (1), 1843

___________________________________________________________________________
1
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

41.e5+ dxe5 42.e4 d6 43. xe5 d7 44.xd4 g5 45. e1 g4 46.c5 g5 47.d6 f5 48. e7 d8
49.d5 f4 50.d7 g3 51. g7 f3 52.e5 g2 53.e6 f4 54.d4 f2 55.d5 g1 56. xg1 xg1 57.e7
xd7+ 58.xd7 f3 59.c7 f2 60.d6 f1 61.d7 d3 62.d8 xd8+ 63.xd8 b5 64.c7 a5 65.b6 b4
66.a4 b3 67.xa5 b2 68.a6 b1 69.a5 b4 0-1

2) Averbaj,Y Botvinnik,M USSRch Mosc, 1955

47.f1 f4 48.gxf4 gxf4 49.xf4 c3 50.d1 d2 51.g4 c2 52.e6 xe6 53.xe6 e7 54.d4+
c3 55.f5 f8 56.g3 xb3 57.e2 xa4 58.xe4 b3 59.d3 a4 60.d2+ b2 61.c5 b5 62.c6
d6 63.e4 b8 64.c3 a3 65.f4 xf4 0-1

3) Minzer,C Frois A La Corua op Espaa, 1995

39.g4 g6 40. b6 fxg4 41.e4 f4 42.f8+ f7 43. f6+ g8 44.d6 g7 45.f5 f7 46. xf7+
xf7 47.xg5 1-0

4) Perez,A Minzer,C Chaco chAR tt, 1993

___________________________________________________________________________
2
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

37. c1 b4 38.cxb4 b5 39.g3 c3 40.e1 c4 41.e2 h4 42.f2 hxg3 43.xg3 b3 44.e1 b2
45.d2 h8 0-1

Captulo II: Aprovechando las casillas dbiles


Aqu el bando agresor logra la entrada del  por las casillas dbiles en el sector contrario. En
otras partidas las debilidades hay que crearlas a travs de maniobras previas.

1) Saemisch,F Nimzovich,A Berlin, 1928

45.a5 d5 46.h5 gxh5 47. xh5 e2 48. h2 d1 49. f2 e4 50.h2 f5 51. g2 f1 52.g3 e4
53. f2 h1 54. g2 d4 55. h2 d1 56. g2 c4 57. f2 h1 58. h2 e4 59. f2 b3 60. h2 c2
61. f2 d1 62. h2 c6 63.g4 c2 64.g3 xd2 65. xd2+ xd2 66.f5! e3 67.g6 fxg6 68.f6? d2
69.f7 d1 70.f8 g1+ 71.h3 e4 72.b5? h1+ 73.g3 e1+ 74.g4 xa5 75.d6 b6 76.g5
xb5 77.f6 f1+! 78.g7 f5 79.c6+ xe5 80.c5+ e4 81.xa7 e5 82.g1 d5 83.d1+ c5
84.c1+ b5! 85.b2+ c6 86.c3+ d7 87.d2+ e8 88.d5? d7+ 0-1

2) Solmundarsson,M Smyslov,V Reykjavik, 1974

44...5h5 45.5c2 5h4 46.b3 b5! 47.bxa4 [47.cxb5 axb3+ 48.b1 c4 49.xc4 xc4 50.xc4 g2-+]
47...bxa4 48.9d3 h5 49.5b1 :f2 50.:xf2+ 9xf2 51.>h2 5g3 0-1

___________________________________________________________________________
3
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

3) Livshin,I Petrosian,T Mosc tt, 1964

36.... dxc4 37.c1 d5 38.d1 e4 39.e1 b2 40.d1 b3 0-1

4) Browne,W Smyslov,V Las Palmas itz, 1982

23.... d4 24.exd4 cxd4 25.a3+ b3 26.d1 c4 27.f2 d5 28.e4 e3 29.c5+ a2 30.h3 b3
31.d7 c4+ 32.d3+ 0-1

5) Bienstock,W Capablanca,J Pars, 1919

23.... c6 24.d2 b5 25. e3 c4 26. e1 a4 27.h3 xh3 28. h1 e6 29. xh7 xa3 30.g4 xg4
31. xf7 a2 32. xc7 h8 33.e1 h1 34.d2 b2 35.f2 d1+ 36.e3 xc2 37.g3 d3+ 38.f2
d2+ 39.e3 b5 40.f5 g5 41.e5 e2+ 42.d4 f3 43.c5 xe4 44.d4 g4 45.f6 g3 46. g7 g2 47.f7
f4 48.b6 b4 49.cxb4 d3 50.c5 c3 51. xg2 xf7 0-1

___________________________________________________________________________
4
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

6) Buchal Lobron 4erpokal final, 1984

23... c6
6 24.e3
5 25.c1
4 26.d3
1 27.d2
5 28.e5
5 29.ef6
4+ 30.e4
6 31.d5
4 32.
24. 3 b5
25. 1 a4
26. 3 d1
27. 2 b5
28. 5 f5
29. 6 c4
30. 4 ef6
31. 5 g4
c5
5 f8
8+ 33.b6
5 34.f1
3 35.
6 36.d2
5 37.d4
5 38.e3
33. 6 f5
34. 1 f3
35.e3
5. 3 h6
36. 2 d5
37. 4 g5
38. 3
e7
7 39.d4
4 40.gf4
5 41.e5
4 42.d4
1 43.e3
4 44.c5
2 45.b6
3 01
39. 4 gf4
40. 4 h5
41. 5 h4
42. 4 e1
43. 3 h4
44. 5 g2
45. 6 h3
01

7) Petrosian,T Ivkov,B Bugojno, 1982


Con sus prximas jugadas Petrosian provocar que los peones
negros del flanco dama se muevan y as poder entrar con su 
por las casillas blancas

25.a5 b6 26.c6 g7 27.e3 f7 28.d3 e8 29.a4 d8 30.db4 a5 31.a2 f4 32.f2 g5
33.d3 f8 34.h3 g6 35.c3 f6 36.c4 d7 37.b5 c7 38.a6 g4 39.hxg4 hxg4 40.fxg4 h4
41.d1 xf2 42.xf2 ce7 43.xe7 xe7 44.g5 g6 45.g4 h4 46.a7 g6 47.h2 h4 48.f3
g6 49.b3 f8 1-0

8) Polugaevsky,L Tal,M URSch39 Leningrado, 1971


Al igual que la partida anterior, hay que crear debilidades para
que el pueda penetrar. En este caso el encargado de hacerlo es
el  a, pues a travs de su avance obligar a que el negro
juegue ...a6 (de lo contrario el  blanco destruira la estructura
negra) y las casillas negras de c5 y b6 servirn para la
entrada del  blanco.

22.a5! a6 23.5b2 9e6 24.5c3 >ac8 [24...h5!?] 25.5b4! h5 [25...c5+ 26.c33] 26.9f3 hxg4 27.hxg4
>cd8 28.>xd8 >xd8 29.5c5 >d4? [29... d7!?] 30.c4! 9xg4 31.9xg4 >xg4 32.5b6 >f4!? 33.f3?!
[33.xb7!+] 33...e4! 34.5xb7 5e5 35.5xa6 5d4 36.>xe4+ >xe4 37.fxe4 g4 38.5b7 g3 39.a6 g2
40.a7 g1: 41.a8:+ c5 42.5b6 5c3 43.:d5 :g8 44.5xc5 5xb3 45.:d3+ 5b2 46.:d6 5b3
47.:b6+ 5c2 48.5b5 :g4 49.:d4 :xe2 50.5b6 :h2 51.e5 5b3 52.c5 f6 53.c6 fxe5 54.:d5+ 5a4
55.:b5+ 5a3 56.c7 1-0

___________________________________________________________________________
5
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

9) Petrosian,T Botvinnik,M Wch25Mosc, 1963

36...9b4 37.5e5 >h5+ [37...e7 38. d2+] 38.5f6 9e7+ 39.5g7! e5 40.>c6! >h1 41.5f7! >a1
[41... h5 42.g4 h4 43. e6 d8 44. d6+] 42.>e6! 9d8 [42...c5 43. xe5 xa4 44.xc5+ bxc5
45. xc5+; 42...b4 43.f6+ c8 44. xe5 xa4 45. e4 46.d5 +] 43.>d6+ 5c8 [43...c7
44.e8+] 44.5e8! 9c7 45.>c6 >d1 [45... xa4 46.c3 47.d5 +] 46.Hg5 >d8+ 47.5f7 >d7+
48.5g8 1-0

10) Minzer,C Timmermans,D Niza op Francia, 1996

30.f2
8 31.e3
8 32.d4
8 33.f3
7 34.c5
7 35.b6
8 36.c5
7
30. 2 f8
31. 3 e8
32. 4 d8
33. 3 h7
34. 5 g7
35. 6 a8
36. 5 d7
37.a1
1 e8
8 38.c7
8 39.a2
8 40.a5
8 41.ac5
5 c7
7 42.dc7
7 43.c6
7 44.d6
5 45.b7
37.
38. 7 d8
39. 2 e8
40. 5 d8
41.
42. 7 d7
43. 6 e7
44. 6 a5
45. 7
10
10

___________________________________________________________________________
6
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

11) Karpov,A Kramnik,V Viena, 1996

43.5h5 [43.f5+ Ftacnik 43...g6] 43...9xb4 44.Hf5+ 5g8 45.>a8+ 5h7 [45...f8 Ftacnik 46.xh6+
g7 47. a7 h8 (47...h7 48.xf7+ g7 49.f5+; 47...c5 48.xf7+ h8 49.g6+) 48.xf7+
(48.xf7 xh6 49.xh6 g8 50.g6 c3 51.xf6+) 48...g8 (48...g7 49.h6+ h8 50.g6+)
49.g6 a2 (49...b4 Hecht 50.a8+) 50. a8 xh2 51.g4 h7 (51...b4 52.g5 fxg5 53.fxg5 f2
54.h6+ h8 55.g4 f1 56.f6+; 51...h1 52.xf6 h7 53.e5 b4 54.g5+) 52. xf8+ xf8
53.xh7 xf7 (53...b4 54.d6 b3 55.c4+) 54.g5 fxg5 55.fxg5 b4 56.g6++] 46.>a7 5g8 [46...c3
Ftacnik 47. xf7+ g8 48.xh6+ h8 49.g6+] 47.Hxh6+ 5f8 48.>xf7+ 5e8 49.5g6 9c3
[49... a2 Ftacnik 50.h4 c3 51.f5; 49...f5!? Hecht ] 50.Hf5 b4 [50...a5? Ftacnik 51.d6+ d8
52.xb5+] 51.>b7 >a2 [51...b3 Ftacnik 52.d6+ d8 (52...f8? 53.h7! (53.f7+ Hecht 53...g8
54.f5+) 53...b2 54. f7#) 53.f5 a2 54. xb3+] 52.h4 a5 [52...d8 Ftacnik 53.h5 c8 54.d6+
d8 55.h6 h2 56.h7 f5 57.xf5+] 53.h5 a4 [53...d8 54.h6 c8 55.h7 h2 56. g7 xh7 57. xh7
a4 (57...b3 Hecht 58.d6+ d8 59.f5+) 58.d6+ b8 59. b7+ a8 60. b5+] 54.h6 >h2 55.h7
5d8 [55...a3 Ftacnik 56.h4 (56.d6+ Hecht 56...d8 57.f5 a2 58.h8+ xh8 59.e6 e8+
60.xe8 c8 61.d6+ d8 62.d7#) 56...f5 57. g7! xg7 58.xg7 a2 59.h8+ d7 60.f7+;
55...b3 Ftacnik 56.h4 f5 57. g7 xg7 58.xg7 b2 59.h8+ d7 60.b8 a3 61.xf5+] 56.Hh4 f5
57.>xb4 [57. g7!? Ftacnik 57...xg7 58.xg7+] 57...>h3 58.>xa4 >xg3+ 59.5xf5 [59.xf5 Ftacnik
59... h3 60. a8+ c7 61.h8 xh8 62. xh8+] 1-0

12) Kasparov,G Hbner,R Hamburgo, 1985


Como muestra el tablero, Kasparov colocar sus dos
piezas en las casillas ms agresivas (H enf5 y 5
en b5) esclavizando a las piezas rivales y luego de
realizar la ruptura b3-b4 la entrada del blanco dar
la victoria.

(el primer objetivo es amenazar Cf5 para que el C negro no pueda atacar
los peones blancos y as el R blanco pueda penetrar por el flanco dama) [41...b5

41.... He8

42.e3 b4 43.f5+ f6 (43...d7 44.xh6 e7 45.f5+ ) 44.xd6 g7 45.b7 a6 46.d6 ]
42.He3 Hg7 43.5e2 5d7 44.5d3 5c7 45.5c2 5c8 46.b4 5c7 47.5b3 5b7 48.5a4 5b8 [48...a6
49.f5 xf5 50.gxf5 g4 51.f6 g3 52.f7 g2 53.f8 g1 54.a8#; 48...cxb4 49.xb4 b8 50.b5 b7
51.f5 xf5 52.exf5 e4 (52...c7 53.f6 d7 54.xb6 e4 55.c5 dxc5 56.f7 e7 57.d6+ ) 53.f6 e3
54.f7 e2 55.f8 e1 56.f7+ ] 49.bxc5 bxc5 50.5a5 5b7 [50...a7 51.f5 xf5 52.gxf5 g4 53.f6 g3
54.f7 g2 55.f8 g1 56.e7+ a8 57.b6 b1+ 58.c6 ] 51.5b5 (Ahora la entrada es
inevitable) 5c7 52.5a6 5c8 53.5b6 5d7 54.5b7 He8 [54...e8 55.c7 e7 56.c6 ] 55.Hf5
Hf6 56.Hxh6 Hxe4 57.Hf5 Hf6 58.h6 e4 59.5b6 Hh7 60.5b5 [60.b5 f6 61.a4 e8 62.xd6+
f8 63.f5 f7 64.d6 ] 1-0

___________________________________________________________________________
7
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

Captulo III: En busca del jaque mate


1) Short,N Timman,J Tilburg, 1991
Las piezas negras se encuentran pasivas ante la amenaza de la
entrada del  blanco hasta el sector del contrario. Lo
espectacular de la maniobra estriba en que se realice en una
etapa de la partida donde hay tantas piezas en el tablero.

31.5h2 >c8 [ Black must remain passive since 31...c8 allows 32.g4! 32...hxg4 (32...xd7
33.gxh5 )
33.g5! 33...xd7 34.h5! with a winning attack. Now White has a fine attacking
position but the immobility of his knight on f3 prevents an immediate knockout. However Short finds a
phenomenal idea to use his king as part of the mating attack.]
32.5g3! 32...>ce8 33.5f4!
33...9c8 34.5g5!! [ 34.g5!! xd7 35.h6! Black cannot avoid mate on g7. ] 1-0

2) Shirov,A Short,N Yerevan ol, 1996


En este caso es Short victima de esta maniobra. Sin embargo
en la jugada 40 Shirov equivoco el camino que hubiera
dejado a Short en zugzwang.

35.5g3 Hh7 36.9xh7+ 5xh7  6/b 37.5g4 b5 38.:h6+ 5g8 39.5f5 f6M 40.g6?? [40.gxf6 h7
41.g6+ f8 42.e6 cd7 43.b4 c4 44.a3 hf7 45.h6+ g8 46.h5+ L] 40...>e7 41.5xf6N >cd7
[41...a5!? 42.a4! (42.h5? a4=) 42...b4 (42...bxa4 43.h5 a3 44.bxa3 a4 45.d1 a7 46.e2+)
43.cxb4 axb4 (43...cxb4 44.h5+ e2) 44.b3! c4 (44... b7 45.h5 c4 46.e2 ec7 (46...bc7
47.bxc4 e8 48.c5 xc5 49.g7) 47.g4 b8 48.e6+ h8 49.xd6 bc8 50.bxc4+) 45.bxc4 b3
(45...b7 46.c5 dxc5 47.h3 e8 48.d6) 46.c5 b2 47.h1 b7 48.c6 b1 49.xb1 xb1 50.xe7+;
41...c4!? a5a4 42.b3! b4 (42...a5 43.bxc4 bxc4 44.h5 a4 45.d1 a7 46.e2 ac7 47.b2 b7
48.a3+; 42...cxb3 43.axb3 a5 44.c4 bxc4 45.bxc4 a4 46.c5+) 43.bxc4 bxc3 44.h2 e8
45.g5+] 42.:h5 >g7 43.:f5 >ge7 44.5g5 >g7 45.:e6+ 5f8 46.:f6+ 5g8 47.5h6 >ge7 [47...a5
48.a4 bxa4 49.e6+! (49.f1?? xg6+ 50.xg6 g7+=) 49...f8 50.g4+; 47...c4 48.e6+!
(48.b3? b4 49.f1 (49.e6+ f8 50.f5+ e8!$) 49... xg6+ 50.xg6 g7+ 51.h5 h7+ 52.g4
g7+ 53.f3 f7+ 54.e2 xf1 55.xf1 bxc3 56.e2 cxb3 57.axb3 f7 58.d3 e7 59.xc3 d7
60.b4 c7 61.a5 b7 62.b4 a7 63.b5 axb5 64.xb5 b7) 48...f8 49.f5+ g8 (49...e8
50.f6+) 50.b3 b4 51.bxc4 bxc3 52.c5 c2 53.c6! c1 54.cxd7 xe3+ 55.h5 e2+ 56.g5+]
48.c4!+ b4! 48...b4 [48...bxc4 49.f1 h7+ 50.g5! (50.gxh7+?? xh7+=) 50... h2 51.f5! e7
52.f6 e8 53.d7 f8+ 54.e6 h6 55.xd6 xg6+ 56.xe5+] 49.:f3 >b7 [49... h7+ 50.g5+]
50.:d1 >b8 51.:a4 >b6 52.b3! [52.g7? b8 53.xa6 xg7 54.xd6 h7+ 55.g5 g7+ 56.h4
(56.f5 f8+ 57.xe5%) 56... f8!=; 52.a3 b3!] 52...5f8 53.a3 bxa3 54.:xa3 >a7 55.:a1! 5g8
56.:f1 >bb7 57.:f6 >d7 58.b4 cxb4 59.c5 dxc5 60.:xe5 [60.xe5 d8 61.e6+ f8 62.f6+ e8
63.g7+] 1-0

___________________________________________________________________________
8
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

Captulo IV: Defendindose en campo enemigo


En este captulo el  sale triunfante del ataque enemigo nada menos que pasando la
mitad del tablero
1) Kramnik,V Kasparov,G Mosc PCA, 1994

36.5a3! :c5+ 37.5a4 :c2+ 38.5b5 :b2+ 39.5a6 :e2+ 40.5b7 >h7+ [40...b5+ 41.c7 h7+
42.d7 xd7+ 43.cxd7 c5+ 44.d8+] 41.d7 1-0

2) Capablanca,J Stoewhaas Pittsburgh, 1916

15.d2 a1+ 16.e2 a4 17.a3 d1+ 18.d3 e4 19.cxd5 xd2+ 20.xe4 exd5+ 21.f5 d7
22.b4 a2 23.b5 c2+ 24.f6 g6 25. hc1 1-0

3) Espig,L Tal,M Erevan, 1982

32.d6+ a6 33.c8+ a5 34.b4+ a4 35.a6+ b3 36. b1+ xb1+ 0-1

___________________________________________________________________________
9
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

4) Ivanov Faibisovich,V Leningrado, 1967

27... :f2
2+ 28.5h3
5+ 29.5h4
4+ 30.g4
2+ 31.5h5
3 32.h4
5 33.5h6
4 34.5h7
5 35.Hg6
28. 3 :f5
29. 4 :f4+
30. 4 :f2
31. 5 :f3
32. 4 >f5
33. 6 :f4
34. 7 >e5
35. 6
10

Captulo V: Aprovechando la pasividad de las piezas rivales

Las piezas rivales cumplen solo funciones pasivas. Es el turno del  para entrar en
escena.

1) Dumas,A Minzer,C Via del mar,Chile 1998

45. e2 b6 46.d7+ b5 47. b2+ a4 48.f8 a3 49. e2 c6 50.g2 b3 51.d7 a6 52.e5
c3 53.h2 a8 54.g2 a1 55.f3 d3 56. e1 xe1 57.xe1+ xe3 58.f3 d3 59.g1 e2
60.g2 e3 61.e5 xd4 62.c6+ e3 0-1

___________________________________________________________________________
10
Visita www.educhess.cl

Mejora tu ajedrez/ Principios elementales del medio juego

2) Hodgson,J Fairbairn,S Canad 1997

30.c4 g8 31.b5 e7 32. c2 e8 33.a6 f5 34.exf5 exf5 35.b8 xd4 36.xa7 c5 37.a5
xa7+ 38.xa7 c6+ 39.a6 b4+ 40.b5 xc2 41.a6 1-0

3) Bologan,V Romanishin,O Nikolaev (zt), 1995

43.>d6 >a7 [43... xd6 44.cxd6+] 44.5c3 5f7 45.5d4 >b7 46.>d8 >a7 [46...d5 47. xd5 cxd5
48.c6 e7 49.c7 e8 50.xd5 e7 51.c6+] 47.9d6 Hd5 48.5e5 5g6 [48...xb4 49.xf5 g6+
50.g5] 49.9b8 >a8 50.5d6 Hxf4 [50...xb4 51.c7 d5+ 52.b7+] 51.5xc6 He6 52.>d6
[52. e8 f7 53. xe6 xb8 (53...xe6 54.b7 xb8+ 55.xb8 d5 56.b7 f4) ] 52...>xb8 53.>xe6+
5f7 54.>e1 g5 55.hxg5 5g6 56.5d7 f4 57.c6 5xg5 58.c7 >b7 59.5c6 >xc7+ 60.5xc7 f3 61.5b6
[61.b6 f4 62.xa6 f2 63. f1 g3 64.xb5 h4 65.a6 h3 66.a7 g2 67. c1 f1+ 68. xf1 xf1
69.a8+] 1-0

___________________________________________________________________________
11
Visita www.educhess.cl

Vous aimerez peut-être aussi