Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
O que um lquene?
Do grego Leikhen = planta rastejante
DEFINIO
O que um lquene?
Do grego Leikhen = planta rastejante
DEFINIO
Simbiose?
Associao entre um fungo e um simbionte fotossinttico da qual resulta um talo estvel de estrutura especfica
Associao Internacional de Liquenologia, 1982
DEFINIO
Componentes da associao
Fotobionte | Alga verde (25 gneros) ou cianobactrias (12 gneros)
DEFINIO
Componentes da associao
Micobionte | sobretudo Ascomycetes (30 000 espcies, metade liquenizadas)
DEFINIO
Componentes da associao
O fungo exibe uma morfologia distinta, dependendo do fotobionte
DEFINIO
Morfotipos
DIVERSIDADE LIQUNICA
Ancestral (fssil mais antigo data aprox. 400 milhes de anos) Independente de afinidades taxonmicas Diacrnica
DIVERSIDADE LIQUNICA
Cianolquenes
Nephroma laevigatum
Lobaria pulmonaria
DIVERSIDADE LIQUNICA
Lquenes matriz
Punctelia subrudecta
Peltigera aphthosa
Abrigo para artrpodes, moluscos e mamferos Mimetizao e camuflagem Material para a construo de ninhos Formao e estabilizao do solo
DIVERSIDADE LIQUNICA
Lquenes forrageiros
Alimento para veados, esquilos e outros animais Hypsibius oberhaeuseri (Tardigrada) liquenfago e pode ser encontrado sobre Lobaria pulmonaria
Joana Marques
Florestas tropicais: espcies de grande porte e taxa de crescimento elevada dos gneros Nephroma, Pseudocyphellaria e Sticta Florestas boreais e tundra: abundncia de Alectoria, Cetraria, Cladina, Cladonia
DIVERSIDADE LIQUNICA
Biomassa
Biodiversidade
Pennsula Ibrica: 3 000 espcies de lquenes, 10 000 espcies de plantas Nas florestas podem ultrapassar o nmero de plantas vasculares Estimao mundial: 13 500 espcies (50-70%)
DIVERSIDADE LIQUNICA
Lquenes epfitos
Indicadores
Continuidade ecolgica Poluio atmosfrica Nvel de compostos azotados
Lquenes epfitos
Florestas de conferas
Lquenes epfitos
Lquenes epfitos
Tolerncia perturbao
Lquenes saxcolas
Indicadores
Poluio atmosfrica Composio em metais Nvel de carbonato de clcio
Lquenes saxcolas
Lquenes terrcolas
Comunidades calccolas de lquenes multicolores
Indicadores
Poluio atmosfrica Nvel de carbonato de clcio
Lquenes terrcolas
Comunidades errantes das dunas cinzentas Funes nos Ecossistemas
Fixao de azoto Forragem Estabilizao do solo
Indicadores
Poluio atmosfrica Nvel de carbonato de clcio
Habitat, distribuio geogrfica e abundncia Dinmica das comunidades e padres de sucesso Taxonomia Estatuto de conservao
LQUENES E CONSERVAO
Um pouco de histria..
Erasmus Darwin (1790) Sernander (1912, 1926) Hawksworth, Rose e Coppins (1973)
Estocolmo (Sucia) Kampzon Zona de Luta Lavken Deserto Liqunico Normalzon Zona normal
66 locais dos mais poludos aos mais pristinos Escala 0-10 diversidade nveis de SO2
BIOINDICAO
Um pouco de histria..
Nimis (1997). Lichens, air pollution and lung cancer. Nature
BIOINDICAO
Organismos ssseis; Estrutura anatmica e fisiolgica simples; No possuem camadas cerosas ou cutcula, nem possuem verdadeiros estomas e epidermes eficazes que regulem a transpirao; So; poiquilohdricos; So bioacumuladores
A morfologia no varia consideravelmente ao longo do ano; Muitos so organismos perenes e mantm actividade fotossinttica e crescimento contnuos; So organismos com bastante longevidade Esto frequentemente presentes em todos os tipos de habitats ( excepo do marinho); Parte das espcies tem uma distribuio geogrfica vasta;
O bom bioindicador
BIOINDICAO
Efeito da perturbao
BIOINDICAO
Efeito da perturbao
Espcies Toxitolerantes
Acidfilas Amplo espectro Temperatura maior Espcies da Base das rvores
Espcies Toxisensveis
Neutrfilas ou Basfilas Menor espectro Temperatura menor Espcies do tronco das rvores
Terrcolas < Saxcolas < Epfitos Leprariides < Crustceos < Foliceos < Fruticulosos Superfcie/Volume menor Clorofceas Superfcie/Volume maior Cianofceas
BIOINDICAO
Metodologias
Inventariao das comunidades para estabelecimento de relaes entre dados qualitativos e quantitativos e os factores de perturbao atravs de mtodos de anlise de dados multivariados; Aplicao de ndices como o ndice de Pureza Atmosfrica (IPA); Estudos de transplantes; Microscopia Electrnica de Varrimento para avaliao da extenso dos danos morfolgicos e anatmicos.
BIOINDICAO
Avaliar os efeitos dos factores de perturbao ao longo do tempo e no espao Porque os lquenes so dos melhores indicadores biolgicos de perturbao
LQUENES E CONSERVAO