In het nieuws 3

DE TIJD | WOENSDAG 24 JUNI 2009

Crisis richt ravage aan in pensioenland

l Private pensioenen op korte termijn de grote verliezers l Maar wettelijke stelsels allerminst immuun voor crisis
IVAN BROECKMEYER Nettovervangingsratio pensioenen Reële verliezen pensioenfondsen in 2008 telijke systemen immuun zijn voor lage lonen is het resultaat niet echt
Het nettopensioen als percentage van het vroegere nettoloon voor iemand die een in procent de crisis. Groeiende werkloos- fameus. Ondanks die magere pen-
heidscijfers en begrotingstekorten sioenbedragen besteedt België

D
gemiddeld loon had. Selectie van 14 van de 30 OESO-lidstaten. Ierland
e crisis heeft een fors ne- 120 Australië ondermijnen hun financiering. Te- toch 9 procent van zijn bbp aan zijn
gatieve impact op de VS gelijk neemt de verleiding toe om wettelijke pensioenen. In de hele
pensioenstelsels wereld- 90 IJsland de deur weer wijder open te zetten OESO is dat 7,2 procent.
wijd. Op korte termijn zitten voor- België voor vervroegde pensionering. Dat In haar aanbevelingen waar-
al de in meer of mindere mate op 60 Canada jaagt de uitgaven omhoog op een schuwt de OESO voor de verleiding
aandelenportefeuilles steunende Hongarije moment dat die door de vergrijzing om de crisis in te roepen als excuus
private systemen in het verdom- 30 Japan al in de lift zitten. om hervormingsplannen in de
hoekje. Maar op langere termijn Finland Uit de OESO-statistieken blijkt diepvriezer te steken. Nu al is dui-
dreigen de publieke stelsels even- 0 Polen bovendien nog eens dat de Belgi- delijk dat het hervormingstempo
zeer in de klappen te delen, waar- VK sche wettelijke pensioenen nu al sinds 2004 in veel lidstaten is afge-
ë

d
d

nd
rijk

Ne rg

ije
en

lië

Lu nje
an

len
VK

VS

e
dd -
lgi

an
lan

eld
mi O

u
schuwt de OESO in ‘Pensions at a pover zijn. De meest correcte ver- nomen.

rk
Nederland
Ita

r la
ed
Ja p

nk

a
Po

mb
erl
Be

ge OES
it s

Sp

Tu
Zw

de
Fr a
it s

xe
Du

glance’, haar jongste overzicht van Zweden gelijkingsbasis is de nettovervan-

Zw

de pensioenstelsels in de dertig lid-

staten van de organisatie van de
westerse economieën.
De Belgische bedrijfspensioen-
fondsen behoren tot de grote ver-
liezers, blijkt uit het OESO-over-
zicht. Ze hadden vorig jaar een ne-
gatief rendement van meer dan
21 procent. Alleen in Ierland, Aus-
tralië, de Verenigde Staten en IJs-
land verloren de fondsen nog meer
geld.
Dat slechte nieuws moet wel op
twee manieren worden getemperd.
Voor de Belgische ondernemingen
Bron: OESO
Denemarken gingsratio. We kijken eerst welk GEMENGD SYSTEEM
vormen die verliezen niet echt een Voor de individuele ligt dat an- Oostenrijk nettobedrag een gepensioneerde De organisatie hamert er ook op
probleem, blijkt uit de conclusies ders. Maar zij kunnen zich troos- Portugal werknemer vroeger als actieve ver- dat het beste pensioenmodel nog
van een door het adviesbureau ten met de vaststelling dat volgens Zwitserland diende. We zien vervolgens welk altijd een gemengd systeem is, dat
AON Consulting uitgevoerde en- de OESO private pensioenen en Noorwegen percentage daarvan hij nu netto op een mix van publieke en private
quête bij topmanagers uit elf lan- beleggingen slechts 8,1 procent uit- Spanje overhoudt. Voor een gemiddeld financiering steunt. Maar ook die
den. In tegenstelling tot bijvoor- maken van het inkomen van de gewogen ongewogen Slowakije loon bedraagt die ratio in ons land private systemen zijn aan een her-
gemiddelde gemiddelde Duitsland
beeld Nederlandse of Britse bedrij- modale Belgische gepensioneerde. -23,0% -17,4%
63,7 procent. In 18 van de 30 vorming toe, als ze hun geloofwaar-
ven werken nog slechts weinig Dat is erg weinig. Het OESO-ge- Tsjechië OESO-landen ligt die ratio hoger. digheid willen herwinnen. Ze moe-
Belgische ondernemingen met middelde bedraagt 19,5 procent. Mexico Het gemiddelde voor de hele orga- ten beter gereguleerd en beheerd
pensioenregelingen met een gega- -35 -30 -25 -20 -15 -10 -5 0 Bron: OESO
nisatie is 70,3 procent. worden en de aangeslotenen een
randeerde opbrengst. In de mees- KEERZIJDE De Belgische score wordt nog veel betere kijk geven op de risico’s,
te gevallen zijn het ook verzeke- Maar die vaststelling heeft na- zijn nog veel meer dan hun lot- hun wettelijk pensioen. slechter als we de brutocijfers ne- luidt het.
raars en niet de ondernemingen tuurlijk een keerzijde. Belgische genoten uit de meeste andere De OESO waarschuwt dat het men of de vergelijking maken voor
zelf die het risico dragen. (toekomstige) gepensioneerden OESO-lidstaten afhankelijk van een illusie is te denken dat die wet- betere verdieners. Maar ook voor ■ www.oecd.org

Overheid moet komende tien

jaar 250 miljard ontlenen
l Financiering verloopt vlot in 2009 l Nieuwe OLO haalt 5 miljard op

WOUTER VERVENNE Vervallende langetermijnschuld in euro van federale overheid

op 31 mei 2009, in miljard euro

D
e Belgische overheden
moeten de komende
tien jaar minstens 250
miljard euro lenen om hun finan-
cieringsbehoeften te dekken, blijkt
uit officiële cijfers. De succesvol-
le uitgifte van een lineaire obliga-
tie (OLO) gisteren geeft aan dat de
federale overheid voorlopig geen
moeite heeft om voldoende en
goedkoop geld in te zamelen.
Bron: FOD Financiën
De Schatkist leende 5 miljard
euro voor een periode van drie
jaar. Het rendement van de OLO
bedraagt 2,14 procent, zes basis-
punten minder dan de richtingge-
vende swaprente.
De belangrijkste kopers waren
banken (53%) en centrale banken
(29%). Bijna 90 procent van de
obligaties werd verkocht in het
buitenland, vooral in het Verenigd
Koninkrijk en landen van de euro-
zone.
COMFORTABEL
Na de emissie van gisteren
heeft de Schatkist al 87 procent
van haar langlopende financie-
ringsbehoefte van 2009 gedekt. Ze
wil voor 30,5 miljard OLO’s uitge-
ven en de teller staat nu op 26,7
miljard. ‘Onze financierings-
2010 11 12 13 14 15
behoefte is het grootst in het eer-
ste halfjaar en het was mogelijk
voldoende geld binnen te halen’,
zegt een hoge functionaris van de
Schatkist. De kaspositie is zo com-
fortabel dat de Schatkist overscha-
kelt van maandelijkse naar twee-
maandelijkse veilingen van OLO’s.
Maar op middellange en lange
termijn blijven de financierings-
behoeften zeer groot. Tussen be-
gin 2010 en eind 2019 vervallen
voor 198 miljard euro OLO’s. Bo-
vendien moet de overheid extra le-
nen om de begrotingstekorten van
de komende jaren te dekken. Zij
hoopt met saneringsmaatregelen
het gecumuleerde deficit te beper-
ken tot 45 miljard euro in de peri-
ode 2010-2014. De regering geeft
ADVERTENTIE
25
20
15
10
5
0
16 17 18 19 22 28 2035
echter nu al toe dat de doelstelling
voor volgend jaar moeilijk haal-
baar is. Als de overheid niet bij-
stuurt, dreigt een gecumuleerd te-
kort van 110 miljard, voorspelt het
Federaal Planbureau.
Voorlopig maken de finan-
ciële markten en ratingbureaus
zich geen grote zorgen over de Bel-
gische overheidsfinanciën. Het
verschil tussen de Belgische en
Duitse rente op tien jaar viel terug
tot 59 basispunten, tegenover een
piek van ruim 130 basispunten
eerder dit jaar. België behoudt met
AA+ de op een na hoogste kredie-
trating, terwijl vier eurolanden
hun rating zagen dalen. Ierland
zag zijn score zelfs met twee trap-
pen terugvallen.

Didier Reynders: ‘We moeten een onderscheid maken tussen begrotingstekorten en investeringen van de overheid in de financiële sector.’ © PHOTO NEWS

Dexia,
Reynders maakt zich geen partner van de openbare en sociale sector en van de ondernemingen.

grote zorgen over begroting Hernieuwbare energie

l ‘Staatsschuld zal weer dalen wanneer financiële sector overheidssteun terugbetaalt’

WOUTER VERVENNE FEDERALE STAATSSCHULD Reynders. De FPIM is sinds de euro. De gemiddelde rente op de Eerste EIB-lening voor Financieringen van Energie-Fleuves nv Installatie van 1.530
› (in miljard euro) overname van Fortis Bank door schuld brokkelde af van 4,56 tot
hernieuwbare energie windenergie Verwijderbare hydro- fotovoltaïsche panelen
BNPP aandeelhouder van de Fran- 4,3 procent.

M
inister van Financiën
Didier Reynders (MR)
en Schatkist-topman
Jean-Pierre Arnoldi zijn niet erg
bezorgd zijn over de gezondheid
van de Belgische overheidsfinan-
ciën. ‘De schuld zal weer dalen
wanneer de financiële sector de
overheidssteun van vorig jaar te-
rugbetaalt’, zei Reynders bij de
voorstelling van het jaarverslag
van de staatsschuld.
De federale staatsschuld klom
in 2008 met 25 miljard euro tot
bijna 311 miljard. De schuld van de
gezamenlijke overheid groeide tot
89,7 procent van het bruto binnen-
lands product. Het is de eerste keer
in 15 jaar dat de schuldgraad stijgt.
De toename is vooral te wijten aan
de steun aan de financiële sector.
350
se bank. ‘Voorts int de overheid
premies op de staatswaarborg die
300 ze geeft aan banken. Ten slotte zul-
len de financiële instellingen de
hulp terugbetalen. We moeten een
250
onderscheid maken tussen begro-
tingstekorten en de investeringen
200
van de overheid in de financiële
sector.’
150
1990 92 94 96 98 00 02 04 06 08 GOEDE LEERLING
Bron: FOD Financiën
Ook Arnoldi maakt zich geen
grote zorgen. ‘België presteert voor
Reynders en Arnoldi geven toe de begroting beter dan het Euro-
dat de schuldgraad de komende ja- pese gemiddelde. De meeste goe-
ren nog zal toenemen. Maar ze sig- de leerlingen scoorden in 2008
naleerden dat er niet alleen slecht slechter dan ons land.’
nieuws is. Zowel Reynders als Arnoldi be-
‘De staatsholding FPIM heeft klemtoonde dat de rentelasten vo-
al een eerste dividend van BNP rig jaar verder zijn verminderd. Ze
Paribas (BNPP) ontvangen’, zegt daalden van 12,3 tot 11,8 miljard
in België en Luxemburg elektrische stuwdammen Financiering via Leasing
De federale regering maakt na
de zomer tegelijk de begrotingen op de Hoge Maas (site Hun)
2010 en 2011 op. Reynders ziet een EUR 150.000.000 EUR 51.000.000 EUR 5.800.000 EUR 1.620.000
paar vragen: zijn extra relance-
maatregelen nodig? En hoe snel Arranger Co-Arranger Lead Arranger
streeft de overheid naar begro- 2009 2005 - 2008 2008 2008
tingsevenwicht? De bouwsector
vraagt een verlenging van de btw-
verlaging en ook een btw-verlaging
in de horeca ligt op tafel.
Reynders gaf toe dat België na
de zware kritiek van de Europese
Commissie een nieuw stabiliteits-
programma moet opstellen. ‘Dat
zal gebeuren in samenwerking met
de gemeenschappen en gewesten.
We hebben tijd tot september. Te- Voor meer informatie, blijft uw vaste contactpersoon steeds
gen midden juli hebben we een be-
ter zicht op de begrotingsevolutie te uwer beschikking of surf naar www.dexia.be/professioneel
bij de federale overheid en de ge-
meenschappen en gewesten.’