inzicht krijge ninje ze lf .

nl

http://inzichtkrijgeninjezelf.nl/psycho lo gie/fo uten-die-we-maken-als-we-andere-beo o rdelen/

Fouten die we maken als we andere beoordelen

admin

Allemaal kennen we situaties waarin we niet worden begrepen en waarin iemand anders ten onrechte oordeelt of ons zelf s veroordeelt. Hoe vaak blijkt niet achteraf dat we zelf of iemand anders voorbarig is geweest met zijn oordeel over iemand anders en dat achteraf de gegeven verklaring onjuist of onvolledig was? In dit artikel ga ik vertellen hoe we iemand anders beoordelen en wat er eigenlijk allemaal f out kan gaan bij het beoordelen van anderen. Hoe beoordelen we iemand anders? Het beoordelen van karaktereigenschappen, intelligentie en gedrag en het psychologisch testen is niet altijd eenvoudig voor een psycholoog. Laat staan dat wij mensen met ons oordeel al deze objectieve en systematische testmethoden kunnen vervangen. Vaak worden mensen beoordeeld op grond van uitingen, houding, gedrag, uiterlijk of door de beschrijving van een ander. We menen iemand te kennen uit verhalen die er zijn verteld of iemand niet mogen bij de eerste aanblik van een f oto. Logisch dat dit geen eerlijk oordeel is en dat dit ook nooit per def initie de waarheid kan zijn. Welke fouten maken we als we iemand beoordelen? 1. Te snel oordelen Een veel voorkomende f out die optreedt bij het oordelen is het beoordelen van iemand op slechts een indicatie. De kans dat we hiermee de plank misslaan is bijzonder groot. Ik geven even wat voorbeelden geven om het duidelijk te maken. Je ziet dat iemand stil is en boos kijkt. Je denkt die is vast kwaad of chagrijnig. Nu blijkt dat die persoon last heef t van migraine en hier heel veel last van heef t. Nog een voorbeeld. Er komt een sollicitant en die heef t een vlek op zijn broek. Nu heef t de personeelsf unctionaris als eerste indruk dat dit een slordig type is en zeker niet geschikt is voor de f unctie.

In werkelijkheid heef t hij wel degelijk zorg besteed aan zijn kleding voor het sollicitatiegesprek, maar onderweg heef t hij eerste hulp verleend bij een ongeluk. Deze persoon is op tijd is vertrokken van huis en had daarom onderweg nog tijd om de noodzakelijke hulp te verlenen. In dit soort situaties is het dus verstandig om eerst even om duidelijkheid te vragen voordat je gaat oordelen. 2. Oordelen zonder rekening te houden met de totaliteit van de persoon Als we twee mensen precies hetzelf de gedrag zien vertonen, zijn we geneigd om ervan uit te gaan dat ze allebei hetzelf de zijn. Toch hoef t dit niet altijd zo te zijn. Weer even een voorbeeld om het duidelijk te maken. Je ziet twee autos bij een rood stoplicht staan. Z odra het licht op groen springt trekken beide autos snel op. Je denkt dat het allebei snelheidsmaniakken of stoerdoeners zijn die elkaar eruit willen rijden. Nu is misschien een van de personen wel een snelheidsmaniak of stoerdoener, maar had de andere persoon haast om niet te laat op zijn af spraak te komen. Z oals je ziet kun je niet iemand beoordelen op het gedrag wat je op een bepaald moment van die persoon ziet. Toch zijn er in het dagelijks leven vaak situaties waarin we deze beoordelingsf outen maken op grond van iemand zijn leef tijd, levensstijl, status, psychische of lichamelijke gezondheid. 3. Het generaliseren Stel je hebt een keer een vervelende ervaring gehad met een allochtoon of via de nieuwsberichten heb je gehoord dat er een allochtone persoon bij een misdaad betrokken is geweest. Wat doen we vaak in zon situatie? Generaliseren. Z eggen dat die personen zo zijn of dat het zo is. We gaan oordelen op grond van een ervaring. Dit generaliseren gebeurt dagelijks door heel veel mensen. Maar ben eens eerlijk. Z ijn per def initie alle allochtone personen slecht of crimineel? In alle bevolkingsgroepen heb je mensen die verkeerde dingen doen en mensen die goed zijn. 4. Oordelen over opvallende eigenschappen Als we zien dat iemand een goede eigenschap heef t, zijn we vaak geneigd om zelf meerdere goede eigenschappen aan die persoon toe te kennen. Hetzelf de geldt ook voor slechte eigenschappen. We doen dit niet alleen op grond van een waargenomen karaktereigenschap, zoals vriendelijkheid of opstandigheid, maar ook op grond van iemands uiterlijk. Een knappe verschijning die tot in de puntjes is gekleed wordt al gauw voorzien van eigenschappen als intelligent, sociaalvaardig enz. In tegenstelling tot iemand die er misschien wat onverzorgd uitziet. Van zo iemand verwachten we dat het in zijn huis ook wel een bende zal zijn, laat staan dat hij betrouwbaar is bij het nakomen van af spraken. 5. Projectie Wist je dat je met het beoordelen van iemand anders ook iets over je zelf kunt zeggen? Dit heet projectie of projecteren. Het houdt in dat we eigenschappen, motieven en emoties van onszelf toekennen aan iemand anders. Dit betekent dat we onbewust en onbedoeld eerder onszelf beschrijven dan de ander. We beoordelen de ander op basis van gevoelens en motieven die ontstaan vanuit onze eigen belevingswereld.

Je begrijpt dat de neiging tot projectie kan leiden tot een totaal verkeerd oordeel over een ander. Is het echt iemand die altijd gelijk wil hebben of is het een eigen persoonlijke eigenschap? Kleedt iemand zich slecht of hou je zelf niet van dat soort kleding? Dit zijn zomaar enkele voorbeelden waarbij projectie het oordeel over de ander kleurt. Z oals je ziet maken we allemaal vaak f outen bij het beoordelen van anderen. Vaak spelen eerdere ervaringen, eigen emoties en motieven ook een rol bij onze beoordeling. Misschien dat je na het lezen van dit artikel voortaan even nadenkt voordat je gaat oordelen over iemand anders, want ben even eerlijk we doen dit allemaal weleens. De een wat makkelijker dan de ander. Mogelijk dat je nu bepaalde situaties objectiever bekijkt en op grond hiervan je oordeel vormt. objectief beoordelen = zonder mening, bijvoorbeeld de auto is rood subjectief oordelen = oordelen met een eigen mening, bijvoorbeeld die rode auto is lelijk (iemand anders vindt de auto misschien wel mooi)