PRAWO HANDLOWE - WYKADY Wykad 1 28.09.2009r.

Podstawy prawne PH
a) b) c) d) e) f) g) h) i) j) k) l) m) n) o) Kodeks Spek Handlowych; Kodeks Cywilny; Ustawa o swobodzie dziaalnoci gospodarczej; Ustawa o krajowym rejestrze sdowym; Ustawa o przedsibiorstwach pastwowych; Ustawa o samorzdzie zaogi przedsibiorstwa pastwowego; Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji; Ustawa prawo spdzielcze; Ustawa o gospodarce komunalnej; Ustawa o szczeglnych uprawnieniach SP oraz ich wykonywaniu w spkach o istotnym znaczeniu dla porzdku publicznego i bezpieczestwa publicznego; Rozporzdzenie Rady UE WE nr 2157 w prawie statusu spki europejskiej; Rozporzdzenie Rady EWG nr 2137/85 w sprawie europejskiego zgrupowania interesw gospodarczych; Ustawa o europejskim zgrupowaniu interesw gospodarczych i spce europejskiej; Rozporzdzenie Rady WE nr 1425/2003 w sprawie statutu spdzielni europejskiej; Ustawa o spdzielni europejskiej;

kapitaowych

Wykad 2 5.10.2009r. Pojcie prawa handlowego Prawo Handlowe to ogl norm prawnych, ktre reguluj ustrj prawny przedsibiorcw , a wic zasady ich tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwizywania, czenia, podziau i przeksztacania, a take regulujcy stosunki prawne pomidzy przedsibiorcami powstajce w zwizku z wykonywan przez nich dziaalnoci gospodarcz. Miejsce PH w systemie prawnym O wyrnieniu pewnych norm jako odrbnej gazi prawa decyduje: a) zupeno tej regulacji; b) stosunek tej regulacji do KC; c) sposb wyodrbnienia zgodnie z reguami techniki prawotwrczej (kodeks lub prawo); d) znalezienie kryterium odrniajcego od innych norm systemu prawnego; Og norm prawa- system prawa dzieli si na gazie wydzielone zespoy norm prawnych, ktre reguluj pewn dziedzin ycia spoecznego. Formalny wyraz wyodrbnienia pewnego zespou prawnego z systemu norm prawnych jest ujcie tych norm w jednolitym akcie prawnym kodyfikacja (przewanie w formie kodeksu). W gwnej mierze o odrbnoci decyduje jednak metoda regulacji, ktra polega na tym, e zakada si rwnorzdno stron stosunku prawa ich prawa nie musz by takie same, rwnorzdno polega na tym, e adna z nich nie moe jednostronnie ksztatowa sytuacji prawnej drugiej strony (inaczej w pr. adm. Gdzie jest podporzdkowanie). Owiadczeniem woli ksztatuje sytuacj prawn, mamy do czynienia ze stosunkiem cywilno-prawnym, strony si na to wczeniej zgodziy i jest to konsekwencj wczeniej zawartej umowy. W PH nie ma swoistej metody regulacji stosunkw prawno handlowych, bowiem posuguje si PH metod waciw prawu cywilnemu jak i metod waciw prawu administracyjnemu (decyzje adm. np. koncesje na prowadzenie dziaalnoci gospodarczej). W zwizku z tym, e PH nie posiada swoistej metody regulacji niektrzy uznaj, e nie jest odrbn gazi; inni z kolei uwaaj, e wyrnikiem PH jest wanie czenie wyej wymienionych metod. Polski ustawodawca przyj koncepcj tzw. jednoci prawa cywilnego. Tym samym przeci dyskusje o odrbnoci prawa handlowego od prawa cywilnego. PH jest czci prawa cywilnego, nie jest odrbn gazi prawa przyjciu i realizacji tego zaoenia nie sprzeciwia si istnienie KSH. Wyrazem zasady jednoci prawa cywilnego jest art. 1 KC (KC normuje stosunki cywilnoprawne midzy osobami fizycznymi i osobami prawnymi. Jest rwnie trzecia kategoria osb jednostki organizacyjne niebdce osobami prawnymi, ale posiadajce zdolno prawn- chocia art. 1 o nich nie wspomina to do nich rwnie ustawodawca nakazuje odpowiednio stosowa przepisy o osobach prawnych) jak rwnie art. 2 KSH (w sprawach dotyczcych tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwizywania, czenia, podziau i przeksztacania spek handlowych, nie uregulowanych w KSH naley stosowa przepisy KC; jeeli wymaga tego waciwo, czyli natura stosunku prawnego spki handlowej, to przepisy KC stosuje si odpowiednio). Przykady stosowania kc w prawie handlowym: Spka akcyjna i spki z o.o. spki kapitaowe posiadajce osobowo prawn maj te organy ksh nie reguluje wszystkich kwestii, wtedy naley stosowa przepisy kc art. 38 KC (osoba prawna dziaa przez swoje organy w sposb przewidziany w ustawie i opartym o ni statucie) ma zastosowanie bezporednie w KSH;

 art. 39 KC (skutki braku umocowania) stosowany jest wprost przy okreleniu konsekwencji prawnych przekroczenia kompetencji przez organ osoby prawnej, lecz jest krytykowany, gdy zbliony do art. 103 KC (faszywy penomocnik) rnica midzy art. 39 a 103 KC jest taka, e art. 103 przewiduje moliwo potwierdzenia dziaania, za art. 39 sankcj niewanoci bezwzgldnej za dziaanie bez umocowania; art. 353 kc odwouje si do waciwoci Odpowiednie stosowanie przepisw prawa cywilnego na gruncie prawa handlowego moe polega na tym, e ustawodawca w ksh wyranie odsya do kc, do odpowiedniego stosowania przepisw art. 2025 ksh do zoenia rezygnacji przez czonka zarzdu stosuje si odpowiednio przepisy o wypowiedzeniu przez zlecajcego Moe by te tak, e przepisy kc bd miay zastosowanie, chocia nie bdzie takiego wyranego odesania. uchway kolegialnych organw spek handlowych ksh okrela przesanki formalne, ale nei zajmuje si okreleniem ich charakteru prawnego. Poniewa niektre z tych uchwa s czynociami prawnymi w zwizku z tym bd miay do nich zastosowanie przepisy kc o czynnociach prawnych np. o formie czynnoci prawnych, o wadach owiadcze woli. W jaki sposb KC reguluje stosunki PH? W kc s unormowane pewne instytucje prawne, ktre s wsplne dla obrotu powszechnego, jak te dla obrotu profesjonalnego, czyli co najmniej jedn ze stron jest podmiot kwalifikowany np. przedstawicielstwo penomocnictwo. Pomimo deklarowanej jednoci mamy do czynienia z wyrnieniem stosunkw handlowych w samym KC. Do 1989 roku opierao si to wyrnienie na kryterium podmiotowym, z punktu widzenia typu wasnoci, ktra przysugiwaa okrelonemu podmiotowi (tzw. jednostki gospodarczo uspoecznione jako jedna ze stron funkcjonujca w oparciu o mienie uspoecznione). W 1990 roku zlikwidowano pojcie jednostki gospodarczo uspoecznionej, dokonano uwaszczenia pastwowych osb prawnych (wczeniej przysugiwao im prawo zarzdu, a nie wasnoci posiadanego mienia, gdy tego nie byo w katalogu praw rzeczowych), zrwnano pod wzgldem prawnym wystpujce wwczas podmioty gospodarcze (obecnie przedsibiorcy), w szczeglnoci z punktu widzenia ochron ich interesw, a take dostosowano stan prawny do wymogw gospodarki rynkowej (usunito specjalna zdolno prawn osb prawnych czyli zdolno prawn ograniczon, kiedy to osoby prawne nie mogy by podmiotami praw i obowizkw wyczonych w ustawie oraz nieobjtych zakresem zada tej osoby prawnej). Problematyka handlowa w kc pozostaa, ale zmienio si kryterium, bo nie typ mienia, ale za kryterium przyjto charakter wykonywanej dziaalnoci gospodarczej musi by profesjonalny. Obecnie KC reguluje stosunki prawno handlowe trojako: o przepisy prawne zawieraj normy prawne, ktre reguluj pewne instytucje wsplne dla prawa cywilnego i prawa handlowego; (Jeli ma charakter przedsibiorcy to w kc mona wyrni pewne instytucje prawne, ktre wystpuj w obrocie powszechnym i profesjonalnym, ale ich tre jest zrnicowana, w zalenoci od tego czy mamy do czynienia z tzw. Obrotem powszechnym, czy te z dziaalnoci gospodarcz. Przykad roszczenia o charakterze majtkowym ulegaj przedawnieniu 10 lat, roszczenia o wiadczenia okresowe i zwizane z prowadzeniem dziaalnoci gospodarczej 3 lata.) o w KC s przepisy, ktre normuj pewne instytucje prawne, wsplne dla obrotu profesjonalnego i powszechnego (nie profesjonalnego tzn. nie zwizanego z dziaalnoci gospodarcz); przy ustalaniu powinnoci, obowizku zachowania si dunika art. 3551 oglna naleyta staranno, 2 w dziaalnoci gosp. okrela si przy uwzgldnieniu zawodowego charakteru tej dziaalnoci o pewne przepisy odnosz si tylko do podmiotw prowadzcych dziaalno gospodarcz, ktre wystpuj tylko w obrocie profesjonalnym (np. prokura, ktrej moe udzieli jedynie przedsibiorca, umowa przewozu czy spedycji); Niektre czynnoci prawne: - umowa agencyjna art. 758 kc obie strony umowy s podmiotami kwalifikowanymi, przysuguje im status przedsibiorcy - umowa komisu - umowa przewozu To pojcie przedsibiorstwa wystpuje w znaczeniu funkcjonalnym, odwouje si do charakteru dziaalnoci prowadzonej przez podmiot gospodarczy. Normy wystpujce w prawie handlowym Wykorzystywane s we wzajemnej relacji normy wzgldnie jak i bezwzgldnie obowizujce oraz semiimperatywne (dopuszczaj odmienn regulacje, lecz tylko jednokierunkowo). Gdy chodzi o konstrukcj prawn podmiotw przewaaj normy o charakterze bezwzgldnie obowizujcym. Wiksza swobod maj

wsplnicy o charakterze spek osobowych (przewaaj tutaj normy wzgldnie obowizujce, a bezwzgldnie obowizujce przy ochronie praw osb trzecich np. odpowiedzialno za zobowizania spki mona rozszerzy w spce partnerskiej na korzy osb trzecich). rda prawa handlowego rdem prawa handlowego s rda powszechnie obowizujcego prawa: - Konstytucja, - ustawy, - ratyfikowane umowy midzynarodowe, - rozporzdzenia, - akty prawa miejscowego. - rozporzdzenia WE czy UE jak choby rozporzdzenie z 08.01.2006r. w sprawie statutu spki europejskiej. - wzorce umw przez ktre naley rozumie oglne warunki umw, wzory umw oraz regulaminy Zarwno ustrj prawny przedsibiorcw jak i ich prawa i obowizki mog by regulowane przepisami rangi ustawowej. Natomiast do 1990 roku stosunki handlowe byy regulowane aktami niszej rangi oglnymi warunkami umw, wzorw umw i regulaminw w formie zarzdze lub uchwa RM, wydawanych w oparciu o delegacj zawart w KC (KC pozwala by w takich formach regulowa stosunki gospodarcze w sposb odbiegajcy od przepisw KC w efekcie przepisy KC nie byy w ogle stosowane). Skutkiem nowelizacji powysze akty, ktre miay charakter normatywny, zostay uchylone. Obecnie oglne warunki umw, wzorce umw i regulaminy okrela si zbiorcz nazw wzorzec umowy; mog by wydawane przez stron i wice dla drugiej strony stosunku prawnego, jeeli zostan jej dorczone przy zawarciu umowy. Jeeli posugiwanie si wzorem jest zwyczajowo przyjte w stosunkach danego rodzaju, to wie wtedy, gdy druga strona moga z atwoci dowiedzie si o jego treci. Nie dotyczy to jednak umw zawieranych w udziaem konsumentw, chyba e chodzi o umowy powszechnie zawierane w drobnych biecych sprawach ycia codziennego. Konsument to osoba fizyczna, ktra dokonuje czynnoci nie zwizane z dziaalnoci gospodarcza lub zawodow. Wzorce nie maj charakteru normatywnego, std mamy do czynienia z pierwszestwem umowy przed wzorcem (w przypadku sprzecznoci midzy wzorcem a umow, strony wie umowa). Wykad 3 12.10.2009r. Prawo zwyczajowe jako rdo prawa handlowego Doktryna nie jest jednolita w tej materii. Konstytucja nie wymienia prawa zwyczajowego jako rda prawa, lecz np. w 1990 roku SN uzna podmiotowo partii politycznych na podstawie prawa zwyczajowego. Przewaa jednak pogld, e prawo zwyczajowe nie jest rdem prawa choby dlatego, e w naszej kulturze przewaa prawo stanowione i art. 87 K prawa zwyczajowego nie wymienia jako rda prawa powszechnie obowizujcego. Prawo zwyczajowe to spoecznie uksztatowane reguy postpowania (praktyka) spoecznie akceptowalne, ktre moc odpowiednich decyzji organw stosujcych prawo zostaj wczone do obowizujcego porzdku prawnego. Prawo zwyczajowe nie jest wic tym samym co zwyczaj. KC w art. 56 (skutki czynnoci prawnej) odwouje si do zwyczaju, z kolei art. 65 KC to interpretacja owiadcze woli odwoujca si rwnie do zwyczaju. Zwyczaj to pewna praktyka postpowania. Rni si od prawa zwyczajowego tym, e nie obowizuje. Niekiedy zwyczaj odgrywa donioso prawn w stosunkach prawnych, ale ta donioso wynika std, e ustawodawca podnosi, nadaje tym zwyczajom odpowiedni rang odwoujc si do zwyczajw np. przy ustaleniu skutkw czynnoci prawnej art. 56 kc, przy dokonywaniu wykadni owiadcze woli art. 65 kc. Przy okreleniu sposobu wykonywania zobowizania art. 354 1kc. Zwyczaj odgrywa istotn rol w stosunkach obrotu midzynarodowego spisywaniem zwyczajw handlowych zajmuje si Midzynarodowa Izba Handlowa z siedzib w Paryu. Zwyczaje zostay spisane w International Comercial Terms ( w skrcie INCOTERMS) midzynarodowe reguy wykadni handlowej. Prawo umowne Nie jest rdem prawa tzw. Prawo umowne czyli umowy zawierane midzy stronami, dlatego e wi tylko strony, ktre je zawary, nie maj charakteru powszechnego. Obowizujce s pewne umowy, ktrych donioso wychodzi poza strony np. statut spki akcyjnej, umowa poszczeglnych spek osobowych jest to tzw. Prawo statutowe. Przy ich tworzeniu stosuje si reguy, ktre dotycz czynnoci prawnych, a przy wykadni stosuje si reguy wykadni prawa przedmiotowego.

Orzecznictwo Nie jest rdem prawa orzecznictwo (nawet SN), chocia te orzeczenia, a zwaszcza uchway skadw sidemkowych, czy skadw w powikszonym skadzie oddziaywuj na praktyk orzecznicz, na orzecznictwo sdw niszej instancji, zapewniajc jednolito linii orzeczniczej. Zasady prawa handlowego Do 1990 roku katalog zasad prawa handlowego by bardzo rozbudowany, jednak obecnie istniej tylko 3 zasady prawa handlowego: a) zasada wolnoci gospodarczej; b) zasada rwnoci praw podmiotw wykonujcych dziaalno gospodarcz; c) zasada bezpieczestwa i pewnoci obrotu gospodarczego; Zasada wolnoci gospodarczej Zawarta jest w art. 20 Konstytucji (podstaw ustroju jest spoeczna gospodarka rynkowa oparta na wolnoci dziaalnoci gospodarczej, wasnoci prywatnej oraz solidarnoci, dialogu i wsppracy partnerw spoecznych), zostaa ona powtrzona w art. 6 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej podejmowanie, wykonywanie, zakoczenie dziaalnoci gospodarczej jest wolne dla kadego. Moe by owa zasada rozpatrywana w aspekcie: podmiotowym oznacza moliwo wyboru formy organizacyjno prawnej w jakiej dana dziaalno gospodarcza bdzie prowadzona, wykonywana. Przy czym wystpuj tu pewne ograniczenia: + wybr formy moe by dokonany tylko spord takich form, ktrych istnienie przewiduje ustawa. Nie mona wybra formy, ktrej ustawa nie przewiduje, nie obowizuje tu zasada swobody umw, swoboda jest tylko do umw, ktre ustawa przewiduje. z prawa rzeczowego zasada numerus clausus + wyczona jest moliwo wyboru formy, bowiem ustawodawca dla okrelonych rodzajw dziaalnoci wskazuje form organizacyjno-prawn w jakiej dany podmiot (przedsibiorca) moe funkcjonowa np. bank moe funkcjonowa tylko w formie spki akcyjnej. funkcjonalnym oznacza moliwo podjcia i wykonywania kadej dziaalnoci, ktrej prawo nie zabrania. Wyrazem ograniczenia s te przepisy (przypadki), ktre dla okrelonego rodzaju dziaalnoci gospodarczej wymagaj uzyskania koncesji, zezwolenia albo te wpisu do rejestru dziaalnoci regulowanej. Co do zasady zasada wolnoci gospodarczej odnosi si rwnie do osb zagranicznych. Zasada rwnoci prawnej przedsibiorcw Oznacza ona brak uprzywilejowania jednych przedsibiorcw wzgldem innych w oparciu o jakiekolwiek kryterium, a w szczeglnoci o kryterium odwoujce si do typu i formy dziaalnoci w odniesieniu do ktrej dziaalno gospodarcza jest prowadzona. Podkrela t zasad art. 6 ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej na rwnych prawach. Z zasady tej wynika take moliwo korzystania z jednakowych rodkw ochrony interesw przedsibiorcy. Wyrazem tej zasady jest te to, e podmioty te podlegaj jednakowym obowizkom, zwaszcza o charakterze publicznoprawnym. Zasada bezpieczestwa i pewnoci obrotu gospodarczego Realizowana jest zwaszcza w prawie cywilnym. W prawie handlowym nabiera szczeglnego znaczenia. W stosunkach midzy przedsibiorcami moliwo naraenia interesw kontrahenta na szkod jest szczeglnie dua. Wyrazem poszanowania tej zasady jest stworzenie przez system prawny takich regulacji, ktre pozwol uzyska kademu (nie tylko przedsibiorcom) pen informacj o okolicznociach, zdarzeniach, majc wpyw na jego uczestnictwo w stosunkach prawno handlowych. Wyrazem realizacji tej zasady jest oparty na zasadzie jawnoci system rejestracji i ewidencji przedsibiorcw, a take wymg zachowania formy pisemnej, a w wikszoci przypadkw formy kwalifikowanej dla czynnoci prawnych konstytuujcych przedsibiorcw, a take da czynnoci pomidzy przedsibiorcami. Jej wyrazem jest take ochrona interesw osb trzecich dziaajcych w dobrej wierze (w zaufaniu do treci wpisw do rejestrw i ewidencji). Znowelizowany w kc art. 74 3 wprowadzi pewne zamieszanie. Od przedsibiorcw naleaoby wymaga formy pisemnej. W stosunkach konsumenckich obowizuje ta forma pisemna, a wobec przedsibiorcw nie obowizuje. Pojcie przedsibiorcy Nie ma jednolitej definicji przedsibiorca definiowany jest rnie w wielu aktach prawnych np. - kc - ustawa z 1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji

- ustawa o ochronie konkurencji - ustawa o wasnoci przemysowej - ustawa o prawie upadociowym i naprawczym My ograniczymy si jednak tylko do pierwszych trzech definicji. KC przedsibiorc jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie posiadajca osobowoci prawnej, ktrej ustawa przyznaje zdolno prawn, prowadzca we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz lub zawodow; ustawa o swobodzie dziaalnoci gospodarczej przedsibiorc jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna niebdca osob prawn, ktrej odrbna ustawa przyznaje zdolno prawn, wykonujca we wasnym imieniu dziaalno gospodarcz; Wedug tej ustawy za przedsibiorc uznaje si take wsplnikw spki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich dziaalnoci gospodarczej. ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji przedsibiorc jest osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nie majca osobowoci prawnej, ktra prowadzi chociaby ubocznie dziaalno zawodow lub zarobkow uczestniczc w dziaalnoci gospodarczej; adna z tych definicji nie jest uniwersalna kada stworzona jest na uytek konkretnej ustawy. Niespjno wynika z faktu, e definicje te byy wprowadzane w rnym czasie. Z podmiotowego punktu widzenia nie ma rnicy midzy tymi definicjami. Rnica ta istniej semantycznie. Przejawia si w tym, e ustawa o swobodzie mwi o prowadzeniu we wasnym imieniu dziaalnoci gospodarczej, natomiast kc wyrnia dziaalno zarobkow i zawodow. Pod wzgldem podmiotowym odbiega od tych definicji definicja z ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zabrako przypisania tym jednostkom organizacyjnym zdolnoci prawnej np. spka cywilna nie ma zdolnoci prawnej. Kryteria pozwalajce kwalifikowa dany podmiot jako przedsibiorc Warunkiem w obu ustawach jest prowadzenie we wasnym imieniu dziaalnoci gospodarczej. Definicj dziaalnoci gospodarczej zawiera tylko ustawa o swobodzie dziaalnoci gospodarczej art.2. Dziaalno gospodarcza to zarobkowa dziaalno wytwrcza, handlowa, usugowa i budowlana oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze z, a take dziaalno zarobkowa wykonywana w sposb zorganizowany i cigy. Cechy dziaalnoci gospodarczej: o zarobkowy charakter dziaalno ukierunkowana na osiganie zysku, i w takiej postaci musz si przejawia efekty dziaalnoci, nie wystarczy korzy majtkowa, musi by zysk; o zorganizowanie wystpuje w 2 aspektach: podmiotowym odnosi si do przedsibiorcw, polega na tym, e prowadzc dziaalno gospodarcz konieczne jest podjcie szeregu czynnoci organizacyjnych zwizanych z powstaniem, ukonstytuowaniem si tego przedsibiorcy np. uzyskanie REGON u; przedmiotowym utworzenie przedsibiorstwa przez tego przedsibiorc, zorganizowanie przedmiotu dlatego, e wykonuje t dziaalno prowadzc przedsibiorstwo w znaczeniu przedmiotowym. o cigo dziaalno nie jest podejmowana okazjonalnie, przypadkowo, ad hoc innymi sowy trwa ona w czasie lub jest okresowo powtarzalna; Definicja z KC i ustawy o swobodzie dziaalnoci gospodarczej okrelaj jednolite formy organizacyjno prawne, w jakich dziaalno gospodarcza moe by wykonywana: osoba fizyczna osoba prawna jednostka organizacyjna nie bdca osob prawn, lecz posiadajca zdolno prawn. Wykad 4 19.10.2009r.

Osoba fizyczna Charakteryzuj ja 2 atrybuty: 1) Zdolno prawna 2) Zdolno do czynnoci prawnych a. Pena b. Ograniczona c. Brak

Niektrzy przyjmuj, e aby uzyska status przedsibiorcy naley mie pen zdolno do czynnoci prawnych. Utosamiaj j ze zdolnoci do prowadzenia dziaalnoci gospodarczej. Dziaalno gospodarcza polega na dokonywaniu czynnoci faktycznych, ale zwizane z ni jest dokonywanie czynnoci prawnych. Nieposiadanie penej zdolnoci do czynnoci prawnych nie wycza takiej osoby jako podmiotu uczestniczcego w czynnoci. Brak oznacza, ze osoba swoim dziaaniem nie moe podejmowa czynnoci osobicie, ale to nie znaczy e moe uczestniczy jako podmiot, bo za ni moe dziaa przedstawiciel (ustawowy, kurator). Penomocnik tylko jeeli jest ustanowiony przez przedstawiciela. Pena zdolno do czynnoci prawnych nie jest przesank wyczajc dan osob z krgu przedsibiorcw (inaczej jakby byo to jednoznacznie napisane w ustawie o swobodzie dziaalnoci gospodarczej), zwaszcza, e byoby to istotne ograniczenia i jako takie powinno mie wyraz ustawowy. Art. 30 ustawy o swobodzie dz. gosp. elementy znajdujce si we wpisie do ewidencji pkt. 6 - informacje o utracie lub ograniczeniu zdolnoci do czynnoci prawnych. Chyba e przepisy szczeglne mog wymaga dla osoby fizycznej penej zdolnoci do czynnoci prawnych np. do uzyskania koncesji, zezwolenia. SN pena zdolno do czynnoci prawnych kwalifikuje osob fizyczn jako przedsibiorc. Zakwestionowa umow spki cywilnej zawart z rodzicami i maoletnim dzieckiem, ale nie fakt, e rodzic reprezentowa siebie i maoletnie dziecko, tylko to, e bez zgody sdu rodzinnego j zawarto. w wyroku z 28.02.1997r NSA odmwi wpisania do Ewidencji Dziaalnoci Gospodarczej spki cywilnej, ktra zostaa zawarta midzy matk a jej maoletni crk. Jako podstaw odmowy wpisu wskaza naruszenie przepisw o reprezentacji maoletniego w stosunkach prawnych z rodzicami. W uzasadnieniu tego wyroku sd wyranie stwierdzi, e osoba fizyczna bdca podmiotem spraw gospodarczych musi by penoletnia. W wyroku NSA z 19.01.1998r. orzek, i koncesja na prowadzenie dziaalnoci gospodarczej nie moe by udzielona maoletniemu. Osoba prawna Przepisy nie okrelaj w sposb zbiorczy (syntetyczny) cech osoby prawnej, lecz na podstawie obowizujcych w tym zakresie regulacji prawnych moemy wyrni nastpujce atrybuty osoby prawnej: 1) POSIADANIE ZDOLNOCI PRAWNEJ I ZDOLNOCI DO CZYNNOCI PRAWNYCH W przypadku osoby prawnej zdolnoci wystpuj razem! Nie ma sytuacji, kiedy osoba prawna ma zdolno prawn, a nie ma zdolnoci do czynnoci prawnych. W tym wypadku zakresy tych zdolnoci si pokrywaj. Dlatego moemy po prostu mwi o zdolnociach. Osoba prawna nigdy nie jest dzieckiem, zawsze ma pen dojrzao 2) WYCZENIE ODPOWIEDZIALNOCI OSB TWORZCYCH DAN OSOB PRAWN ZA ZOBOWIZANIA SAMEJ OS. PRAWNEJ Osoba prawna sama ponosi odpowiedzialno za swoje zobowizania. Oddzielenie majtku osobistego tych, ktrzy tworz osob prawn od odpowiedzialnoci i majtku samej osoby prawnej. Nie jest to zasada bezwzgldna ma wyjtki. Wyczona jest odpowiedzialno tych osb, ktre tworz osob prawn za jej zobowizania. W tym wzgldzie nie ma przepisu oglnego, ktry by t zasad wyraa. S jednak pewne regulacje, ktre potwierdzaj obowizywanie takiej zasady. Art. 40 kc - wycza odpowiedzialno SP za zobowizania pastwowych osb prawnych, jak te wyczenie odpowiedzialnoci pastwowych osb prawnych za zobowizania SP, o ile odrbny przepis nie stanowi inaczej. Jedynie w przypadku nieodpatnego przejcia okrelonego skadnika mienia pastwowej osoby prawnej na rzecz SP, SP odpowiada solidarnie z osobami prawnymi za zobowizania powstae w okresie, gdy skadnik ten stanowi wasno osoby prawnej. Odpowiedzialno ta ogranicza si do wartoci danego przejtego skadnika. czne przystpienie do dugu solidarna odpowiedzialno. Art. 40 kc nie jest przepisem oglnym, bo odnosi si jedynie do pewnej kategorii podmiotw. Art. 332 kc uomne osoby prawne. Przepis ten uzasadnia obowizywanie zasady, e osoba prawna sama odpowiada za zobowizania, bo przepis ten stanowi, e za zobowizania tych uomnych osb prawnych subsydiarn odpowiedzialno ponosz jej czonkowie. Dowodzi tej tezie, bo jeeli t odpowiedzialno maj ponosi czonkowie tej osoby to jest to przepis, ktry tak odpowiedzialno przewiduje . Art. 864 kc dotyczy spki cywilnej i za zobowizania spki wsplnicy odpowiedzialni s solidarnie dua analogia tutaj bo spka cywilna nie jest uomn osob prawn !!!

Przepisy szczeglne odnoszce si do poszczeglnych typw osb prawnych, ktre wyczaj odpowiedzialno. Art.1514 ksh, Art. 3015 ksh, Art. 193 prawa spdzielczego. Odpowiednio wsplnicy oraz akcjonariusze nie odpowiadaj za zobowizania spki! Osoba prawna ponosi pen odpowiedzialno, ale w niektrych przypadkach ta odpowiedzialno nie ogranicza si jedynie do majtku tej osoby, jest ona bowiem rozszerzona. Wyjtki od zasady, e osoba prawna sama odpowiada za swoje zobowizania: 1) art. 299 ksh dotyczcy spki z o.o. w przypadku gdy egzekucja przeciwko spce okae si bezskuteczna, to czonkowie zarzdu ponosz solidarn odpowiedzialno za zobowizania spki. Mog si od niej uwolni wykazujc, ze w odpowiednim czasie zoyli wniosek o ogoszenie upadoci lub wszczcie postpowania upadociowego albo e nie zgoszenie takiego wniosku nastpio nie z winy czonka takiego zarzdu albo e nie zoyli, ale wierzyciel nie ponis szkody. Problematyczn kwesti tego art. Jest ustalenie charakteru tej odpowiedzialnoci odszkodowawcza czy gwarancyjna. OSN n 2 Izby Cywilnej z 2009 r. sd przesdzi o charakterze stwierdzajc, e maj do niej zastosowanie przepisy dotyczce roszcze o naprawienie szkody z tytuu egzekucyjnego. 2) odpowiedzialno czonkw zarzdu obu spek kapitaowych (z ograniczon odpowiedzialnoci i spki akcyjnej) odpowiedzialno wobec wierzyciela za zobowizania spki w sytuacji, gdy umylnie bd przez niedbalstwo podali faszywe dane we wniosku o rejestracj spki bd rejestracj kapitau zakadowego spki, a te faszywe dane dotycz kwestii zgromadzenia przez spk wkadw na pokrycie kapitau zakadowego (faszywe dane w owiadczeniu, e wkady wsplnikw akcjonariuszy zostay wniesione). Jest to solidarna odpowiedzialno czonkw zarzdu ze spk. Dotyczy to etapu tworzenia spki jak te etapu funkcjonowania spki przy podwyszaniu kapitau zakadowego. 3)Ordynacja podatkowa- poszerzona odpowiedzialno obu spek kapitaowych; jest to odpowiedzialno solidarna czonkw zarzdu caym swoim majtkiem za zalegoci podatkowe spki w przypadku, gdy egzekucja z majtku spki okazaa si w caoci lub w czci bezskuteczna, a czonek zarzdu nie wykaza, e we waciwym czasie zosta zoony wniosek o ogoszenie upadoci lub wniosek o wszczcie postpowania upadociowego albo gdy nie wskaza mienia spki, z ktrego egzekucja umoliwi zaspokojenie tych zalegoci podatkowych spki w oznaczonej czci. 3) POSIADANIE SYSTEMU ORGANW A wic obowizuje tzw. teoria organw, ktra znajduje wyraz w art. 38 kc (a nie teoria przedstawicielska). Organ dziaa przez swoje organy i statut (statut pojmowany szeroko np. spdzielczy, umowa spki z o.o. itp.). Zgodnie z t teori dziaania piastuna organu s traktowane jako dziaania samej osoby prawnej. Aby mona byo zakwalifikowa dziaanie pewnych osb jako osoby prawnej, jako samej osoby prawnej, koniecznie musz by spenione przesanki: 1) Osoby dziaajce zostay we waciwy sposb powoane do penienia funkcji organu i nie utraciy przymiotu czonka organu (nadal s czonkiem organu) pewn modyfikacj tego przepisu wprowadzaj przepisy KRS 2) Musz dziaa w granicach kompetencji przyznanych temu organowi musz mie umocowanie do dziaania 3) Musz dziaa w sposb odpowiadajcy obowizujcym przepisom. Dziaanie tych osb musi by zgodne ze sposobem dziaanie tego organu- sposb ten zosta okrelony w ustawie i opartym na tej ustawie statucie. Sposb dziaania bdzie uzaleniony, zdeterminowany tym, czy aby wywoao odpowiedni skutek prawny to wystarczajce jest zoenie owiadczenia woli przez jedn stron czy wymagane jest dziaanie czne, czyli co najmniej dwch osb. To rozrnienie teorii organw znajdowao normatywny wyraz w kc. Przez wiele lat obowizywaa zasada rwnego traktowania skutkw. Art. 103 i art. 39 KC Art. 39 KC nie zawiera moliwoci sanowania Nie ma moliwoci stosowania analogii z art. 103 do art. 39 KC SN w 1993r. W 2007 r. SN dopuci stosowanie analogii przyj, e moliwe jest dziaanie organu Ta zasada jest przeamywana w przepisach. Ksh w odniesieniu do niektrych spek osobowych ustawodawca przewiduje funkcjonowanie organu w jednostce Przeamuje to, e dziaaj tylko w osobach prawnych. Przykad spka komandytowa, spka partnerska , w ktrej moe funkcjonowa zarzd.

Tendencja legislacyjna te jest taka, e zostanie zatarty klarowny podzia na funkcje osoby prawnej i uomnej osoby prawnej. Tu i tu zostanie przewidziane dziaanie w organie. Ale to nie znaczy, e odejdziemy od teorii organu na rzecz teorii przedstawicielstwa. Teoria normatywna art. 33 KC osobami prawnymi s Skarb Pastwa i jednostki organizacyjne, ktrym przepisy szczeglne przyznaj osobowo prawn Skarb Pastwa jest osob prawn z mocy tego przepisu, a inne z mocy przepisw szczeglnych. Te szczeglne musz wprost wyranie przypisywa osobowo prawn a nie tylko przez przyznanie cech. Najczciej wskazuj moment uzyskania osobowoci prawnej, ktrym z reguy jest wpis do ewidencji. Sposb powstania osb prawnych + z mocy ustawy np. Skarb Pastwa + w drodze umowy bd aktu zaoycielskiego np. spki kapitaowe + w drodze decyzji odpowiedniego organu (akt erekcyjny) np. przedsibiorstwa pastwowe Osoby prawne mona klasyfikowa z rnych punktw widzenia: 1) Biorc pod uwag charakter wizi prawnej czcej czonka, czonkw osoby prawnej z sam osob prawn moemy mwi o: osobie prawnej o charakterze korporacyjnym (zrzeszeniowym) ich struktura organizacyjnoprawna oparta jest na czonkostwie, w stosunek czcy czonka z osob prawn jest stosunkiem cywilnoprawnym, co oznacza, e nawizuje si go przez zgodne owiadczenia. Taka osoba prawna jest tak skonstruowana, e podstawowe decyzje dotyczce istnienia i funkcjonowania tej korporacji podejmowane s przez samych czonkw (np. dotyczce bytu osoby prawnej). Organy tej osoby prawnej s tak uksztatowane, e przynajmniej z formalnego punktu widzenia realizuj wol czonkw korporacji. osobie prawnej o charakterze fundacyjnym (zakadowym) brak tutaj stosunku czonkowstwa i brak samorzdu czonkowskiego, moe wystpowa samorzd pracowniczy ( w przedsibiorstwach pastwowych) powstanie i istnienie tej osoby jest zalene od decyzji podmiotu z zewntrz, a nie do czonkw np. przedsibiorstwo pastwowe, fundacje- ktre ze swej istoty nie s przedsibiorstwami, ale mog prowadzi dziaalno gospodarcz i bd wtedy traktowane jako przedsibiorstwo dziaajce i zarabiajce rodki na cele statutowe tej fundacji. 2) Z punktu widzenia relacji tej osoby prawnej z inn osoba prawn, a zwaszcza z innym przedsibiorc moemy wyrni: osoby prawne zalene dziaaj na rachunek innej osoby prawnej (dominujcej) w celu wypracowania zysku lub dokonania pewnych czynnoci, wystpuj one w instytucjach typu koncernowego lub holdingowego; osoby prawne dominujce (niezalene); Ten typ relacji reguluje w szczeglnoci ksh, zgodnie z ktrym spka handlowa jest spk dominujc gdy: 1. dysponuje bezporednio lub porednio wikszoci gosw na zgromadzeniu wsplnikw albo wasnym zgromadzeniu bd w zarzdzie innej spki kapitaowej 2. gdy spka handlowa jest uprawniona do powoywania lub odwoywania wikszoci czonkw zarzdu lub rady nadzorczej innej spki kapitaowej 3. gdy czonkowie jej zarzdu stanowi wicej ni poow czonkw zarzdu innej spki kapitaowej 4. spka handlowa dysponuje bezporednio lub porednio wikszoci gosw w spce osobowej 5. wywiera decydujcy wpyw na dziaalno spki kapitaowej zalenej w szczeglnoci na podstawie umw tzw. Umw holdingowych art. 7 ksh. Ta regulacja to jedyna regulacja, ktra dotyczy holdingw (pomidzy spk dominujc a zalen). Te umowy holdingowe mog przewidywa zarzdzanie spk przez spk dominujc lub przekazanie zysku przez spk zalen spce dominujcej i wtedy niezbdnymi elementami treci tych umw jest okrelenie zakresu odpowiedzialnoci spki dominujcej za szkod wyrzdzon spce zalenej z tytuu niewykonania lub nienaleytego wykonania tej umowy midzy spka dominujc a spk zalen, a take krelenie zakresu odpowiedzialnoci spki dominujcej za zobowizania spki zalenej wobec jej wierzycieli. Wynika z tej regulacji, e ta podstawowa zasada, e kada osoba prawna sama odpowiada tutaj tez znajduje przeamanie. Odpowiedzialno bdzie ponosia spka dominujca. WYKAD 5 26.10.2009r.

JEDNOSTKI ORGANIZACYJNE NIEBDCE OSOBAMI PRAWNYMI, KTRYM USTAWA PRZYZNAJE ZDOLNO PRAWN Ustawodawca przyznaje im zdolno prawn, jak rwnie zdolno do czynnoci prawnych. Nie przyznaje im jednak osobowoci prawnej, a to oznacza, e odpowiedzialno tych podmiotw nie ogranicza si jedynie do ich majtku i odpowiedzialno t ponosz rwnie czonkowie tej jednostki. Art. 331 kc nakazuje stosowa do tych podmiotw odpowiednio przepisy o osobach prawnych. 2 stwierdza, e o ile przepis nie stanowi inaczej, to za zobowizania tych podmiotw subsydiarn odpowiedzialno ponosz jej czonkowie i odpowiedzialno takiej jednostki powstaje z chwil gdy staa si ona niewypacalna. Nale do tej kategorii w szczeglnoci: - osobowe spki handlowe (spka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo akcyjna) - wsplnota mieszkaniowa (ale na gruncie prawa handlowego to nas nie interesuje) Przepisy odrbne to przepisy ksh! Najwaniejsz kwesti, jest kwestia odpowiedzialnoci. Istnieje wyrana tendencja, ktr zapocztkowa ksh i znajduje to wyraz w kolejnych aktach, do zacierania rnic pomidzy osobami prawnymi a uomnymi osobami prawnymi. W niektrych typach spek osobowych, w ich strukturze, moe wystpowa organ np. spka partnerska. W strukturze spek osobowych mona spotka pewne elementy charakterystyczne dla spek kapitaowych (komandytowa, partnerska, w ktrych jest ograniczona lub wyczona odpowiedzialno wsplnika). PRZEDSIEBORSTWO Od pojcia przedsibiorcy naley odrni pojecie przedsibiorstwa. Termin przedsibiorstwo moe by uyty w 3 znaczeniach, pod ktrymi kryj si rne pojcia przedsibiorstwa: - w znaczeniu podmiotowym - funkcjonalnym - przedmiotowym w ujciu podmiotowym suy do oznaczenia podmiotu prawa. Przedsibiorstwo to strona pewnych stosunkw prawnych. Przedsibiorstwo definiowane w ustawie o przedsibiorstwach. Przedsibiorstwo pastwowe to samodzielny, samorzdny i samofinansujcy si przedsibiorca, ktry posiada osobowo prawn. w ujciu funkcjonalnym termin uywany do okrelenia rodzaju prowadzonej dziaalnoci. W tym znaczeniu termin ten wystpuje w przepisach kc i ksh. Np. e komisant, agent, przewonik zobowizuje si w zakresie dziaalnoci swego przedsibiorstwa w przedmiocie jego dziaania. Prokurent ma umocowanie do czynnoci zwizanych z prowadzeniem przedsibiorstwa. Spka partnerska, jawna, komandytowa prowadzi przedsibiorstwo pod wasn firm. Niektrzy uwaaj, e to ju znaczenie przedmiotowe. w ujciu przedmiotowym - to zorganizowany zesp skadnikw materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia dziaalnoci gospodarczej. W skad tak rozumianego przedsibiorstwa wchodz: - oznaczenie, ktre indywidualizuje przedsibiorstwo lub jego wyodrbnione czci, czyli nazwa przedsibiorstwa - prawo wasnoci rzeczy ruchomych i nieruchomoci w tym urzdze i materiaw, a take inne prawa rzeczowe na nieruchomoci lub rzeczach ruchomych - praw wynikajce z umw najmu i dzierawy rzeczy ruchomych i nieruchomoci, jak te prawa do korzystania z tych rzeczy wynikajce z innych stosunkw prawa - wierzytelnoci i prawa wynikajce z papierw wartociowych i rodki pienine - koncesje, licencje, zezwolenia - patenty i inne prawa wasnoci przemysowej - majtkowe prawa autorskie i majtkowe prawa pokrewne - tajemnica przedsibiorstwa - ksigi i dokumenty zwizane z prowadzeniem dziaalnoci gospodarczej Tak definicj przedsibiorcy zawiera art. 551 kc dodany do kodeksu w latach 90. Wprowadzenie przedsibiorstwa w ujciu przedmiotowym stwarzao moliwo rozporzdzania tak rozumianym

przedsibiorstwem, a wic przedsibiorstwem jako zorganizowan caoci, w skad ktrego wchodz te elementy, na podstawie jednej czynnoci prawnej. Dopki nie byo takiej definicji w ujciu przedmiotowym, to mona byo rozporzdza tymi elementami, ale zachodzia konieczno dokonywania wielu czynnoci prawnych przedmiotem, ktrym byy te poszczeglne skadniki. Rozporzdzanie polega na: - sprzeday przedsibiorstwa - moliwoci wniesienia przedsibiorstwa do spki i oddania do odpatnego korzystania Wymienione przez ustawodawc elementy, skadniki przedsibiorstwa (nie s to czci skadowe) s wymienione w sposb przykadowy zwrot w szczeglnoci. Mog by te inne skadniki albo pewnych wymienionych skadnikw nie bdzie. Kiedy bya firma, a teraz nazwa, bo firma charakteryzuje przedsibiorc. Elementem przedsibiorstwa nie s dugi (zobowizania zwizane z prowadzeniem przedsibiorstwa), wchodz wierzytelnoci, ale nie dugi. Art. 552 kc czynno, ktrej przedmiotem jest przedsibiorstwo obejmuje wszystko co wchodzi w skad przedsibiorstwa, chyba e co innego wynika z treci czynnoci prawnej lub z przepisw szczeglnych. Przepis ten wyraa moliwo dokonania rozporzdzenia w drodze jednej czynnoci prawnej. W wypadku gdy mamy do czynienia z wyczeniem pewnych elementw przez strony powstaje wtpliwo czy zesp ktry pozostaje jest czci przedmiotw czy pozostaje przedsibiorstwem. Trzeba uwzgldnia aspekt funkcjonalny pomimo tych wycze wynikajcych z czynnoci prawnej w dalszym cigu mamy do czynienia z przedsibiorstwem, jeeli ten pozostay zesp skadnikw spenia kryteria, o ktrych mowa w art. 55 tzn. nadaje si do prowadzenia dziaalnoci gospodarczej. Chodzi o potencjaln moliwo, nie musi jej rzeczywicie prowadzi. Poniewa wyzbycie si przedsibiorstwa moe pogorszy sytuacj wierzycieli, osb trzecich, w zwizku z tym ustawodawca przewiduje solidarn odpowiedzialno nabywcy i zbywcy przedsibiorstwa za zobowizania zwizane z prowadzeniem tego przedsibiorstwa, przy czym nabywca moe uwolni si od tej odpowiedzialnoci wykazujc, e: 1) w chwili nabycia nie wiedzia o istnieniu takich zobowiza mimo zachowania naleytej starannoci i 2) e jego odpowiedzialno jest ograniczona, bowiem ogranicza si do wartoci nabytego przedsibiorstwa okrelonego z chwili nabycia i wedug cen z chwili zaspokojenia wierzyciela. Tutaj kumulatywne, czne przystpienie do dugu nastpuje. W nauce istnieje spr, czy rozporzdzanie - nabycie, zbycie przedsibiorstwa to typ sukcesji syngularnej czy uniwersalnej. Nie ma zgodnoci co do tego. Wszystko zaley od tego jak si spojrzy na przedsibiorstw w ujciu przedmiotowym . Jeli przedmiotem rozporzdzenia jest pewien zesp praw np. przy dziedziczeniu, przy czeniu si przedsibiorstw, spek, czyli w drodze jednej czynnoci prawnej - wtedy jest to sukcesja uniwersalna. Jeeli sukcesja syngularna to wtedy konstruujemy do przedsibiorcw prawo podmiotowe typu wasnociowego (kto jest wacicielem przedsibiorstwa i w skad tego prawa wchodz poszczeglne elementy przedsibiorstwa ujmowane jako jedno prawo podmiotowe, a nie wiele praw. Dla czynnoci, ktra polega na zbyciu, wydzierawieniu albo ustanowieniu uytkowania na przedsibiorstwie wymagana jest forma pisemna z podpisami notarialnie powiadczonymi. Zbycie pod kadym tytuem np. sprzeda, darowizna, zamiana. W tym przypadku jest to rozporzdzenie. W szerokim znaczeniu zbycie i zagospodarowanie np. dzierawa czy uytkowanie. Wymg ten jest jednak niewystarczajcy, jeli w skad przedsibiorstwa wchodzi nieruchomo wwczas niezbdne jest zachowanie formy wymaganej dla rozporzdzania prawem wasnoci nieruchomoci - forma aktu notarialnego. Fakt zbycia przedsibiorstwa nalecego do osoby wpisanej w tym rejestrze naley odnotowa w tym rejestrze. Czy mona mwi o rozporzdzaniu (nabyciu- zbyciu) przedsibiorstwa, jeeli dokonuje si kilku czynnoci prawnych, jeeli strony s zobowizane do kilku umw, ktrych przedmiotem s poszczeglne skadniki tego przedsibiorstwa? Czy mona potraktowa te umowy jako zbycie przedsibiorstwa. Skadniki te przejd, ale czy te kolejne umowy mona potraktowa jako rozporzdzanie i wynikajce z tego konsekwencje, polegajce na przyjciu odpowiedzialnoci nabywcw? OSN 2006r. nr 6 poz. 103 OSP 2007 r. nr 1 poz. 12 Odpowied twierdzca SN 6.07.2005 r. orzek, ze nabycie przedsibiorstwa w rozumieniu art. 526 kc (obecnie art. 554 kc) mogo nastpi take w wyniku zawarcia kilku umw

10

Niecisoci - ile umw, w jaki czasie? REJESTRACJA I EWIDENCJA PRZEDSIEBIORCW Kady system ewidencjonowania przedsibiorcw peni funkcj informacyjn, dostarcza informacji o przedsibiorcach a przez to realizuje jedn z zasad prawa prywatnego - bezpieczestwa i pewnoci obrotu. Do stycznia 2001r. funkcjonoway u nas rone systemy ewidencji i rejestracji przedsibiorcw. Osobne dla spek handlowych, przedsibiorstw pastwowych, spdzielni rejestry te prowadzi sad i osobne dla osb fizycznych prowadziy je gminy. Przepisy dotyczce tych rejestrw byy rozproszone i prowadzone na ronych zasadach. Ustawodawca podj prb ujednolicenia tych zasad, jego zamiarem byo objcie jednym systemem rejestracji wszystkich przedsibiorcw prowadzonego przez sd rejestrowy. To si czciowo udao, bo od 1.1.2001r. zacz funkcjonowa jeden rejestr przedsibiorcw prowadzony przez sd, poza przedsibiorcami bdcymi osobami fizycznymi dl anich ewidencja dziaalnoci gospodarczej. Miaa by do koca 2001r., ale termin cigle przesuwany. Dzisiaj przyjmujemy, e istniej dwa systemy rejestracji: rejestracja sdowa (wedug przepisw ustawy o KRS) ewidencja prowadzona przez organy gminy (wedug przepisw o swobodzie dziaalnoci gospodarczej i przepisw o prowadzeniu dziaalnoci gospodarczej) Te zasady, na ktrych opiera si funkcjonowanie rejestrw przedsibiorcw zostay przyjte i lekko zmienione z ksh o rejestrze handlowym. Rejestr przedsibiorcw funkcjonuje jako jeden z 3 rejestrw w ramach Krajowego Rejestru Sdowego. Oprcz rejestru przedsibiorcw wystpuje tam: - rejestr stowarzysze i innych organizacji spoecznych o zawodowych, fundacji oraz publicznych zakadw opieki zdrowotnej - rejestr dunikw niewypacalnych Prowadzony jest przez sdy rejonowe, gospodarcze, inaczej nazywane sdami rejestrowymi. Prowadzony w systemie informatycznym. Dostp do informacji zawartych w rejestrze moliwy jest poprzez centraln informacj KRS, ktrej oddziay funkcjonuj przy sdach rejestrowych. Wpisy d rejestru podlegaj obowizkowi ogoszenia w Monitorze Sdowym i Gospodarczym, wyjtki mog wynika z przepisw szczeglnych. Wpisem do rejestru jest take wykrelenie! Rodzaje wpisw: 1) ze wzgldu na istnienie bd brak obowizku wpisu w rejestrze: wpisy obligatoryjne ustawa nakada obowizek dokonania wpisu. S to wpisy spotykane w wikszoci przypadkw. Ustawodawca zobowizuje, aby wniosek o dokonanie wpisu w rejestrze by zoony nie pniej ni w terminie 7 dni od dnia wystpienia zdarzenia, ktre uzasadnia dokonanie takiego wpisu, chyba e przepis szczeglny stanowi inaczej. Przykad przepisu szczeglnego art. 169 (spka z o.o.), art. 325 ksh (spka akcyjna). W obu przypadkach obowizuje 6 miesiczny termin do zoenia wniosku o wpis do rejestru. z o.o. termin 6 miesicy liczony od zawarcia umowy, akcyjna od sporzdzenia statutu. Jeeli wniosek o wpis jest obligatoryjny i zainteresowany podmiot nie wykonuje tego obowizku to sd rejestrowy moe zastosowa rodki: - sd rejestrowy wzywa zobowizanych do zoenia wnioski i wyznacza dodatkowy 7 dniowy termin pod rygorem zastosowania kary grzywny. Jeeli mimo upywu dodatkowego terminu nie wpisz, sd nakada grzywn, ktra moe by ponawiana. Jeeli rodek ten okae si bezskuteczny to - sd rejestrowy w odniesieniu do wpisu, ktry jest niezgodny z rzeczywistym stanem rzeczy wykrela taki wpis z urzdu, a w szczeglnie uzasadnionych wypadkach sd rejestrowy moe rwnie dokona z urzdu wpisu danych o ile w aktach rejestrowych s dokumenty potrzebne do dokonania wpisu. Niezalenie od grzywny, jeeli wniosku o wpis nie skada osobowa spka handlowa to sd rejestrowy z urzdu moe, o ile zachodz wane powody, orzec o rozwizaniu spki i ustanowi jej likwidatora.

11

Jeeli mimo grzywny osoba prawna nie dokonuje wpisu to sd rejestrowy moe ustanowi na niej kuratora, ktrego zadaniem bdzie przeprowadzenie czynnoci majcych na celu powoanie albo wybr organw osoby prawnej przy zaoeniu, e brak wpisu jest z powodu braku organw. Gdy czynnoci kuratora nie doprowadz do skutku, bo albo nie nastpi powoanie organw spki, albo te pomimo, e organy osoby prawnej zostay ukonstytuowane, ale wniosek nadal nie zosta zoony, to kurator moe podj czynnoci zmierzajce do likwidacji osoby prawnej i w tym celu moe wystpi do sdu rejestrowego o z wnioskiem o rozwizanie osoby prawnej i ustanowienie likwidatora. Fakultatywne ustawa nie zobowizuje, ale przewiduje moliwo dokonania wpisu. Ustawodawca take okrela co ma by wpisane, a od podmiotw zaley tylko czy wpisze np. wpisanie na danie wspmaonka wsplnika spki osobowej wzmianki o umowie dotyczcej stosunkw majtkowych midzy maonkami. 9.11.2009r.

Wykad 6

2) ze wzgldu na podstaw ich dokonania dokonywane na wniosek zainteresowanego z urzdu Zasad jest, e wpisy dokonywane s na wniosek, wyjtkiem s wpisy dokonywane z urzdu przez sd rejestrowy. Sd z urzdu dokonuje: wpisu polegajcego na sprostowaniu wpisu w rejestrze w sytuacji gdy w tym rejestrze znajduje si wpis zawierajcy oczywiste bdy niezgodnoci z treci postanowienia sdu; wykrelenia wpisu przez sd rejestrowy, ktry jest niedopuszczalny ze wzgldu na obowizujce przepisy prawa. wpisu dotyczcego powoania i odwoania kuratora; 3) Ze wzgldu na skutki prawne zwizane z wpisem moemy mwi o: wpisach deklaratywnych (deklaratoryjnych) wpis ma taki charakter jeeli jedynie potwierdza zaistnienie pewnego zdarzenia, ktrego skutki prawne powstaj(zachodz) niezalenie od wpisu; wpisach konstytutywnych- wpis jest konstytutywny gdy skutki prawne pewnego zdarzenia podlegajcego wpisowi s uzalenione od dokonania wpisu do rejestru i skutki te powstaj z chwil wpisu np. wpisy dotyczce powstania wszystkich przedsibiorcw, ktrzy s rejestrowani w rejestrze przedsibiorcw np. spki handlowych, spdzielnie przedsibiorstw pastwowych, spki jawne, spki kapitaowe. To czy wpis ma charakter deklaratywny czy konstytutywny powinno wynika z przepisw, a przede wszystkim z przepisw powinno wynika to, e wpis ma charakter konstytutywny, co naley tumaczy w ten sposb, e jeeli ustawodawca przewiduje dokonanie wpisu, a nie uzalenia skutkw od dokonania wpisu, to naley przyj, e wpis jest deklaratywny. przykady wpisw konstytutywnych: o art. 12 KSH sp. z o. o. w organizacji albo sp. S.A. w organizacji z chwil wpisu do rejestru staje si spk z o.o. albo sp. S.A. i uzyskuje osobowo prawn. Z t chwil staje si ona podmiotem praw i obowizkw spki w organizacji; o art. 94 KSH spka partnerska powstaje z chwil wpisu do rejestru; o art. 109. 1 spka komandytowa powstaje z chwil wpisu do rejestru; o art. 255. 1 zmiana umowy spki wymaga uchway wsplnikw i wpisu do rejestru; Wpisy dotyczce powstania przedsibiorcy, przeksztacenia, reorganizacji (czenia, podziau) maj charakter konstytutywny, istnieje przepis czcy z tym taki skutek wpisach konwalidacyjnych (sanacyjnych, uzdrawiajcych) polega na tym, e dokonanie wpisu do rejestru usuwa albo agodzi negatywne konsekwencje prawne jakie mogyby powsta z powodu wadliwoci czynnoci bdcych podstaw wpisu. W wielu przypadkach podstaw dokonania wpisu s okrelone czynnoci prawne. KC okrela konsekwencje wadliwoci czynnoci prawnych ( nie dochowanie formy, sprzeczno z ustaw, brak kwalifikacji podmiotowej, wady owiadczenia woli) i gdyby stosowa te sankcje z kc to trzeba by byo orzec, e mamy do czynienia z bezwzgldnie niewan umow spki, a skoro niewana podstawa prawna tego przedsibiorcy, to tego przedsibiorcy te powinno nie by. Ten wpis agodzi lub usuwa te konsekwencje. Oznacza to bowiem, e spka wpisana do rejestru przedsibiorcw istnieje tak dugo dopki nie zostanie wykrelona. Niezalenie od tych wadliwoci ta spka istnieje prawnie, jeeli zostaa wpisana dopki nie zostanie

12

wykrelona. Zasada konwalidacji dotyczy tylko spek kapitaowych, cho profesor uwaa, e sensowne byoby rozszerzenie jej zastosowania na innych przedsibiorcw (na inne spki).!!!

art. 21 KSH Ustawodawca przewiduje przypadki, w ktrych sd rejestrowy moe orzec o rozwizaniu wpisanej spki do rejestru spki kapitaowej (cho mona wg prof. Rozszerzy te to na inne spki): 1. gdy nie zawarto umowy spki; 2. gdy okrelony w umowie bd statucie przedmiot dziaalnoci spki jest sprzeczny z prawem; 3. gdy umowa albo statut spki nie zawiera postanowie dotyczcych firmy, przedmiotu dziaalnoci spki, kapitau zakadowego lub wkadw; 4. gdy wszystkie osoby zawierajce umow spki lub podpisujce statut nie miay zdolnoci do czynnoci prawnych w chwili dokonywania tych czynnoci; Artyku 21 KSH dotyczy co prawda rozwizania spki kapitaowej, lecz naley go rozcign na wszystkich przedsibiorcw, take na spki osobowe. Gdy zaistniej wyej wymienione braki sd wzywa zarzd spki do zoenia wyjanienia i wyznacza termin do usunicia brakw i po bezskutecznym upywie tego terminu sd rejestrowy moe wyda postanowienie o rozwizaniu spki Fakultatywne. Jeeli braki nie mog by usunite sd orzeka o rozwizaniu spki Obligatoryjne. Mimo wystpienia brakw takich jak ww. spka nie moe by rozwizana jeeli od chwili wpisu jej do rejestru upyno 5 lat . JAWNO REJESTRU Poprzez funkcj informacyjn rejestru realizowana jest zasada bezpieczestwa i pewnoci obrotu (zasada zaufania). Aby funkcja ta bya wykonywana to prowadzenie rejestru musi by oparte na zasadzie jawnoci. Jawno rejestru mona rozpatrywa w aspekcie: formalnym oznacza moliwo dostpu do informacji, danych zwartych w rejestrze i z tego punktu widzenia rejestr przedsibiorcw korzysta z penej jawnoci formalnej albowiem kady ma prawo dostpu do danych zawartych w rejestrze, za porednictwem Centralnej Informacji KRS. Kady ma rwnie prawo otrzyma powiadczone odpisy, wycigi, zawiadczenia, informacje z rejestru. Kady ma prawo przegldani akt rejestrowych podmiotw wpisanych do rejestru, chyba e ustawa stanowi inaczej. Ta jawno byaby ograniczona gdyby dostp do informacji zawartych w rejestrze by limitowany. Potrzeba wykazania interesu prawnego kiedy tak byo i bya to jawno formalna ograniczona. materialnym oznacza prawdziwo i zupeno danych wpisanych do rejestru o zasada prawdziwoci danych wpisanych do rejestru opiera si na domniemaniu, e dane wpisane do rejestru s prawdziwe; w zwizku z tym jeli do rejestru wpisano dane niezgodne ze zgoszeniem podmiotu lub bez zgoszenia, to podmiot ktrego wpis dotyczy nie moe podnosi zarzutu wobec osoby trzeciej dziaajcej w dobrej wierze, e dane te s nieprawdziwe, jeeli zaniedba wystpi niezwocznie z wnioskiem o ich sprostowanie, wykrelenie lub uzupenienie; o zasada zupenoci rejestru oznacza ona: 1. znajomo danych wpisanych do rejestru Wpisy do rejestru podlegaj obowizkowi ogoszenia w Monitorze Sdowym i Gospodarczym, chyba e ustawa stanowi inaczej. Zasada ta polega na tym, e od dnia ogoszenia w Monitorze Sdowym i Gospodarczym nikt nie moe zasania si nieznajomoci ogoszonych wpisw. Jeeli jednak czynno zostaa dokonana przed upywem 16go dnia od dnia ogoszenia to podmiot wpisany do rejestru nie moe powoywa si na wpis wobec os. 3 jeeli osoba ta udowodni, ,e nie moga wiedzie o treci wpisu. Zasada danych wpisanych do rejestru ma charakter mieszany, chroni przedsibiorc. W pierwszym zdaniu zasada bezwzgldnoci, w drugim w terminie 16u dni ta zasada moe by obalona. Jeeli wpis nie podlega obowizkowi ogoszenia w Monitorze Sdowym i Gospodarczym to nikt nie moe zasania si nieznajomoci treci wpisu w rejestrze, chyba e mimo zachowania naleytej starannoci nie mg wiedzie o wpisie. 2. nieznajomo danych niewpisanych do rejestru polega na tym, e podmiot, ktry ma obowizek zoy wniosek o wpis do rejestru nie moe powoywa si wobec osb trzecich dziaajcych w dobrej wierze na dane, ktre nie zostay wpisane do rejestru lub ulegy wykreleniu z rejestru. Zasada ta chroni osoby trzecie. Zasada ta dotyczy wpisw deklaratywnych.

13

Przykad: w spce kapitaowej funkcj zarzdu penia osoba X, zostaa ona odwoana, a bya wpisana do rejestru. Osoba trzecia dziaajc w zaufania zawara z X jako reprezentantem spki umow (a on zosta odwoany). Z punktu widzenia KC umowa ta byaby niewana, ale tutaj stosujemy zasad nieznajomoci danych niewpisanych do rejestru. Spka nie moe powoywa si na dane o pozbawieniu X funkcji reprezentowania, jeli nie zostay wpisane do rejestru. Przy zachowaniu dobrej wiary osoby trzeciej. W dobrej wierze jest osoba, ktra nie wie o zmianie w zarzdzie spki. Umowa ta bdzie wana na podstawie nieznajomoci danych niewpisanych do rejestru. Mwimy tu o umowie, a nie o tym jakie konsekwencje poniesie X za to, e zawar tak umow, a nie mg. Poniesie on odpowiedzialno, ale umowa taka bdzie wana. Zawsze w trakcie funkcjonowania przedsibiorstwa powstanie taka sytuacja, e stan wpisany nie bdzie zgodny ze stanem istniejcym, bo zmiany te nie s automatyczne. Przedsibiorca powinien przesa ogoszenia, listy do kontrahentw, aby uchroni si przed tym. Obowizuje zasada, e przedsibiorca moe podj dziaalno dopiero po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsibiorcw w KRS, przy czym zasada ta nie dotyczy spek kapitaowych w organizacji, poniewa one mog podj dziaalno gospodarcz przed uzyskaniem wpisu do rejestru przedsibiorcw.

EWIDENCJA DZIAALNOCI GOSPODARCZEJ Natomiast drugim systemem informacyjnym, w ktrym s wpisywani przedsibiorcy to jest Ewidencja Dziaalnoci Gospodarczej. S tu wpisywani przedsibiorcy bdcy osobami fizycznymi. Taki przedsibiorca moe podj dziaalno gospodarcz w dniu zoenia wniosku o wpis do ewidencji. T ewidencj prowadzi gmina jako jej zadanie zlecone, ktra jest waciwa ze wzgldu na miejsce zamieszkania przedsibiorcy, a to miejsce zamieszkania okrela si wg art. 25 KC miejscowo, w ktrej przedsibiorca przebywa z zamiarem staego pobytu. Przebywanie corpus, zamiar staego pobytu animus. Organem ewidencyjnym s odpowiednio wjt, burmistrz, prezydent miasta. Taki wpis do ewidencji ma charakter deklaratywny. Organ ewidencyjny wydaje decyzj o wpisie. Ta ewidencja jest jawna, przy czym korzysta ona z peni jawnoci formalnej albowiem kady ma prawo dostpu do danych zawartych w ewidencji i przegldania akt ewidencyjnych, a w ograniczonym stopniu korzysta z jawnoci materialnej (opiera si na domniemaniu prawdziwoci danych wpisanych do ewidencji). Jeli dane zostay wpisane niezgodnie lub bez zgoszenia to podmiot wpisany do ewidencji nie moe wobec osoby trzeciej dziaajcej w dobrej wierze podnosi zarzutu, e s one nieprawdziwe jeeli nie wystpi niezwocznie z wnioskiem o ich uzupenienie, sprostowanie, wykrelenie. Dopiero od 1 lipca 2011r. wejd w ycie przepisy, ktre opieraj ewidencj o system informacyjny - Centralna Ewidencja i Informacja o dziaalnoci gospodarczej. FIRMA Problematyka firmy uregulowana jest zarwno w KC, jak i przepisach szczeglnych powiconych poszczeglnym typom przedsibiorcw. Firma jest oznaczeniem, ktre indywidualizuje przedsibiorc i przedsibiorca dziaa pod firm (funkcja taka jak imi i nazwisko dla osoby fizycznej). Firma jest oznaczeniem przedsibiorcy, a nie przedsibiorstwa, tak jak to miao miejsce wczeniej. Firma zatem nie jest elementem przedsibiorstwa w ujciu przedmiotowym, a tym elementem przedsibiorstwa w ujciu przedmiotowym jest nazw. Nazwa do przedsibiorstwa, firma do przedsibiorcy. Prawo do firmy jest cywilnym prawem podmiotowym o charakterze bezwzgldnym, a jeli ma charakter bezwzgldny to jest skuteczne erga omnes, a treci tego prawa jest moliwo uywania firmy w szeroko rozumianym obrocie prawnym w celu indywidualizacji przedsibiorcy. Obrt rozumiany szeroko to obrt prywatnoprawny i publicznoprawny. W oparciu o przepisy prawne dotyczce firmy skonstruowano pewne zasady dotyczce okrelania firmy, ktre okrela si jako zasady prawa firmowego: 1) Zasada jednoci; 2) Zasada prawdziwoci 3) Zasada wycznoci 4) Zasada jawnoci.

14

Ad. 1) ZASADA JEDNOI - Przedsibiorca moe mie tylko jedno oznaczenie, ktre okrela jego firm. W zwizku z tym w przypadku gdy przedsibiorca prowadzi dziaalno w formie oddziau, to firma oddziau osoby prawnej powinna zawiera zarwno pen nazw tej osoby oraz okrelenie oddzia ze wskazaniem miejscowoci, w ktrej ten oddzia ma siedzib. Ad. 3)ZASADA WYCZNOCI - dan firm, czyli oznaczeniem indywidualizujcym przedsibiorc moe posugiwa si tylko jeden przedsibiorca, a to z kolei oznacza, e firma przedsibiorcy powinna w sposb dostateczny odrnia si od firm innych przedsibiorcw, ktrzy prowadz dziaalno na tym samym rynku. Ad. 2)ZASADA PRAWDZIWOCI - oznacza, e firma przedsibiorcy nie moe wprowadza w bd co do stosunkw faktycznych lub prawnych odnoszcych si do danego przedsibiorcy; w szczeglnoci tych stosunkw dotyczcych jego osoby, przedmiotu dziaania, miejsca dziaalnoci, rde zaopatrzenia. Np. Kowalski i syn to musi to rzeczywicie by syn, prawdziwa informacja musi by. Nie musimy tych rzeczy podawa, ale jeli si znajd to musz by prawdziwe. Ad. 4) ZASADA JAWNOCI - t jawno uzyskuje si w ten sposb, e firma jest elementem, ktra jest wpisywana zarwno do rejestru przedsibiorcw, jak i do ewidencji dziaalnoci gospodarczej, a one s prowadzone w oparciu o zasad jawnoci, to i ta firma bdzie oparta o zasad jawnoci. WYKAD 7 16.11.2009r.

Konstrukcja firmy W budowie firmy moemy wyrni 2 elementy: 1) Corpus (rdze firmy) w przypadku osoby fizycznej stanowi imi i nazwisko, w przypadku osoby prawnej moe by dowolnie okrelony jako pewien wyraz, nazwa, a w przypadku osb niebdcych ani osobami fizycznymi ani prawnymi nazwisko/nazwiska wsplnikw. 2) Dodatki Obligatoryjne koniczno ich umieszczenia wynika z przepisw prawnych np. dodatek wskazujcy form prawn przedsibiorcy np. e jest to spka akcyjna. Dodatek obligatoryjny moe wskazywa pewne stadium (etapy) funkcjonowania, w ktrym znajduje si przedsibiorca np. w organizacji, w upadoci, w likwidacji. Fakultatywne ich umieszczenie zalene jest od woli zainteresowanych podmiotw. Ich umieszczenie i tre jest swobodne, ale pod warunkiem, e tre bdzie zgodna z przepisami prawa np. umieszczenie pseudonimu osoby, okrelenie miejsca wykonywania dziaalnoci, przedmiotu dziaalnoci, siedziby przedsibiorcy czy te inne okrelenia odnoszce si do danego przedsibiorcy. Spka jawna Firma powinna zawiera nazwiska lub firmy (nazwy) wszystkich wsplnikw albo nazwiska bd firm (nazwa) jednego lub kilku wsplnikw oraz dodatek wskazujcy typ spki, czyli zwrot spka jawna - moe by oznaczone skrtem sp. j. Nazwa jednostki organizacyjne, ktre nie s przedsibiorcami. Spka partnerska Firma powinna zawiera nazwisko co najmniej jednego partnera. Dodatek wskazujcy typ spki, ktrym moe by wyraenie spka partnerska albo i partner bd i partnerzy np. Kowalski i partnerzy. Ponadto koniecznym elementem jest te okrelenie wolnego zawodu wykonywanego w spce. W obrocie spka ta moe posugiwa si skrtem sp.p Art. 90 3 ksh firmy z oznaczeniem spki partnerskiej, i partnerzy, bd skrtu moe uywa tylko spka partnerska jest to przepis zbdny, bo to samej powinno si tyczy jawnej, e firm jawnej nie moe posugiwa si nikt poza jawn. Spka komandytowa Firma powinna zawiera nazwisko jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatek w postaci spka komandytowa. W obrocie moliwo skrtu sp.k.. Dodatkowo w przypadku gdy komplementariuszem jest osoba prawna, to firma spki komandytowej powinna zawiera pene brzmienie firmy (nazwy) osoby prawnej oraz oznaczenie w postaci zwrotu spka komandytowa, a ponadto w firmie tej moe by te nazwisko komplementariusza, ktry jest osob fizyczn. Nie moe znale si nazwisko, firma bd te nazwa

15

komandytariusza. W przypadku naruszenia tego zakazu komandytariusz bdzie odpowiada wobec osb trzecich tak jak komplementariusz (w sposb nieograniczony). Spka komandytowoakcyjna Firma powinna zawiera nazwiska jednego lub kilku komplementariuszy oraz dodatek spka komandytowoakcyjna, w obrocie uywa si skrtu S.K.A. Analogicznie zasady jak w spce komandytowej. Jeli komplementariusz jest osob prawn to firma S.K.A. powinna zawiera pene brzmienie firmy bd nazwy tej osoby prawnej oraz dodatkowe oznaczenie w postaci spka komandytowo- akcyjna. Znale si te w firmie nazwisko osoby fizycznej bdcej komplementariuszem. Natomiast nie moe tam by nazwiska, firmy, nazwy akcjonariusza. W przypadku naruszenia tego zakazu akcjonariusz odpowiada wobec osb trzecich tak jak komplementariusz; Spka kapitaowa (z o.o. i akcyjna) Firma spki z o.o. i akcyjnej moe by obrana dowolnie, powinna zawiera dodatek spka z ograniczona odpowiedzialnoci bd spka akcyjna. W obrocie moliwy skrt sp. z o.o.; S.A. W przypadku spdzielni, prawo spdzielcze wymaga, aby w firmie tego podmiotu znalaz si wyraz spdzielnia albo spdzielczy. W ustawie o przedsibiorstwach pastwowych podmiot uprawniony, organ zaoycielski, wydaje akt erekcyjny, a jednym z jego elementw jest okrelenie jego nazwy (naley posikowa si przepisami ksigi I KC). Art. 55 KC definicja przedsibiorstwa w ujciu przedmiotowym Firma nie moe by zbyta. Kiedy jak byo w ujciu podmiotowym to moga by zbyta. Natomiast przedsibiorca moe upowani innego przedsibiorc do korzystania ze swojej firmy pod warunkiem, e to korzystanie nie wprowadza w bd. Ochrona prawa do firmy. Ochrona ta realizowana jest przez 2 grupy przepisw: 1) Przepisy KC 2) Przepisy ustawy z 16.04.1993r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji Prawo do firmy moe zosta zagroone albo te naruszone poprzez dziaanie innego podmiotu polegajce na posugiwaniu si cudz firm w celu oznaczenia innego przedsibiorcy ( nie odrnia si w sposb dostateczny, to oznaczenie ju funkcjonuje). Albo te to zagroenie albo naruszenie moe nastpi poza obrotem gospodarczym i moe polega na kadym innym dziaaniu, innym ni to, ktre zmierza do oznaczenia innego przedsibiorcy (dziaanie podjte w kadym innym celu np. wypowiadam si o jakim przedsibiorcy, publicznie przedstawiajc go w zym wietle np. wypowiedzi prasowej, radiowej itp. AD1) Znajduj zastosowanie w obu tych przypadkach gdy dziaanie zmierza do oznaczenia przedsibiorcy, jak te i w innym celu . Na podstawie KC przedsibiorca, ktrego prawo do firmy zostao zagroone cudzym dziaaniem moe da zaniechania tego dziaania, chyba e nie jest ono bezprawne. W przypadku dokonanego ju naruszenia przedsibiorcy przysuguj nastpujce rodki ochrony: a) Moe da usunicia skutkw tego naruszenia b) Moe da zoenia owiadczenia/ owiadcze w odpowiedniej treci i formie c) Moe da naprawienia, na zasadach oglnych, szkody majtkowej d) Moe da wydania korzyci uzyskanej przez osob, ktra dopucia si tego naruszenia. Przesanki tej ochrony zwrci na to uwag, w szczeglnoci na stron przedmiotow i podmiotow art. 43kc. Storna przedmiotowa Przesank, ktra uprawnia do skutecznego wystpienia z daniem jest bezprawno dziaania innego podmiotu, podmiotu ktry zagraa albo narusza prawo do firmy. Nie bdzie bezprawne, gdy np. przedsibiorca upowani go do posugiwania si jego firm. Mamy tutaj do czynienia z domniemaniem tej bezprawnoci, a to oznacza, e podmiot, ktry posuguje si cudz firm bdzie musia wykaza, e jego dziaanie jest zgodne z prawem. Jest tu przesunicie reguy ciaru dowody. Strona podmiotowa Z reguy wystarczy sama bezprawno dziaania. Ale gdy bdziemy chcieli da naprawienia szkody na zasadach oglnych, to w tym przypadku bdziemy musieli bada win, bo odwoujemy si do reimu odpowiedzialnoci deliktowej, a tam ta przesanka odgrywa istotn rol.

16

Art. 43kc ochrona ta jest bardzo zbliona do art. 24 KC ochrona dbr osobistych. Odrnia je to, e w art. 24 KC moliwo zbadania zadouczynienia pieninego na cele spoeczne, a w art. 43kc tego nie ma. Jest to przepis szczeglny. Nie mona stosowa analogii. Niekonsekwencja ustawodawcy nie korzystamy z art. 24 KC gdy narusza prawa do firmy, ale gdy inne dobro osobiste przedsibiorcy to art. 24 KC. AD2) W wietle tej ustawy czynem nieuczciwej konkurencji jest dziaanie sprzeczne z prawem lub dobrymi obyczajami, jeeli zagraa lub narusza interes innego przedsibiorcy lub klienta. W szczeglnoci czynem nieuczciwej konkurencji jest takie oznaczenie przedsibiorstwa, ktre moe wprowadzi klientw w bd co do jego tosamoci przez zuywanie firmy, nazwy, goda lub innego charakterystycznego symbolu, wczeniej uywanego zgodnie z prawem do oznaczenia innego przedsibiorstwa. Uywamy firmy w celu oznaczenia innego przedsibiorstwa. Tutaj pojcie przedsibiorstwa naley ujmowa podmiotowo. W przypadku dokonania czynu nieuczciwej konkurencji przedsibiorca, ktrego interes zosta naruszony lub zagroony ma nastpujce rodki ochrony: a) Moe da zaniechania niedobrowolnych dziaa; b) usunicia skutkw niedozwolonych dziaa; c) zoenia jednostronnego/wielostronnego owiadczenia w odpowiedniej treci i w odpowiedniej formie; d) naprawienia wyrzdzonej szkody na zasadach oglnych; e) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyci na zasadach oglnych bezpodstawne wzbogacenie f) zasdzenia odpowiedniej sumy pieninej na okrelony cel spoeczny, zwizany ze wspieraniem kultury polskiej lub dziedzictwa narodowego, w przypadku gdy czyn nieuczciwej konkurencji by zawiniony. Pojcie znaku towarowego Od firmy naley odrni pojecie znaku towarowego. Znak towarowy reguluje Ustawa prawo wasnoci przemysowej. W wietle tej ustawy znakiem towarowym jest kade oznaczenie, ktre mona przedstawi w sposb graficzny, jeli oznaczenie takie nadaje si do odrnienia towarw jednego przedsibiorstwa od towarw innego przedsibiorstwa. Przez towary naley rozumie te znaki usugowe. Znakiem towarowym moe by w szczeglnoci: wyraz, rysunek, ornament, kompozycja kolorystyczna, forma przestrzenna, a take melodia lub sygna dwikowy. Ochron prawa do ZT uzyskuje si przez udzielenie na znak towarowy tzw. Prawa ochronnego, ktre przysuguje od momentu zgoszenia ZT w urzdzie patentowym. To prawo ochrona na znak towarowy jest prawem zbywalnym i podlega dziedziczeniu. Uprawniony z tytuu prawa ochronnego na znak towarowy moe upowani inn osob do uywania znaku towarowego na podstawie zawartej z nim umowy licencyjnej. Porwnanie firmy i znaku towarowego 1) firma jest nazw, ktra suy do identyfikacji przedsibiorcy, a znak towarowy nie odnosi si do przedsibiorcy, lecz suy do odrnienia towarw (usug) jednego przedsibiorstwa od drugiego przedsibiorstwa 2) firma jest zawsze nazw, natomiast znak towarowy mona przedstawi jak wyraz, rysunek, melodi, ornament itp. 3) Przedsibiorca moe mie tylko jedna firm, natomiast moe mie wiele znakw towarowych 4) Prawo ochronne na znak towarowy jest zbywalne, natomiast prawo do firmy jest niezbywalne 5) Ochron prawa do firmy uzyskuje si poprzez rejestracj, wpisanie do KRS, natomiast ochron prawa do znaku towarowego uzyskuje si poprzez zgoszenie w urzdzie patentowym. PROKURA Prokura jest to rodzaj przedstawicielstwa. Obecnie uregulowana jest w kc w czci oglnej. Poprzednio bya uregulowana w kodeksie handlowym. Jej geneza wywodzi si w przepisw niemieckiego kodeksu spek handlowych. Nasza regulacja opiera si na niemieckim kodeksie handlowym, na art. 48 i nastpne. Ze wzgldu na zakres umocowania prokurenta, a w szczeglnoci ze wzgldu na sposb wyraenia jego umocowania prokura bywa okrelana jako penomocnictwo formalne, o tym zakresie umocowania decyduje bowiem ustawodawca. Storna podmiotowa prokury kto moe i komu mona udzieli prokury, legitymacja bierna i czynna prokury.

17

Art. 1091 1 KC prokura jest penomocnictwem udzielanym przez przedsibiorc podlegajcego obowizkowi wpisu do rejestru przedsibiorcw. Legitymacja czynna przysuguje przedsibiorcy, ktry podlega obowizkowi wpisu do rejestru przedsibiorcw. Rejestr przedsibiorcw naley rozumie jako jeden z trzech rejestrw w ramach KRSu tylko ten przedsibiorca, ktry jest wpisywany do KRSu moe udzieli prokury ten pogld przewaa w doktrynie i profesor go uznaje!!!! Prokury nie mog udzieli: 1) Przedsibiorcy bdcy osobami fizycznymi, bo oni s wpisywani do ewidencji dziaalnoci gospodarczej, a nie do KRSu Art. 1091 4 KC przyczyny wyganicia prokury mier przedsibiorcy ani utrata zdolnoci do czynnoci prawnych nie powoduje wyganicia prokury. mier i utrat zdolnoci do czynnoci prawnej mona odnie tylko do osoby fizycznej. Jest to nieciso spowodowana tym, e w lutym 2003r. gdy te przepisy byy uchwalane i wchodziy do KC, to wtedy jeszcze zamysem ustawodawcy byo objcie jednym rejestrem wszystkich przedsibiorcw do koca 2003r. W zwizku z tym ten 4 pozosta jako ten, ktry mia odnosi si do wszystkich przedsibiorcw, do osb fizycznych te, bo oni te mieli by objci tym rejestrem jednym dla wszystkich przedsibiorcw. Ale to nie wyszo, ustawodawca z tego zrezygnowa, a przepis pozosta. 2) Prokury nie mog udzieli take spki kapitaowe w organizacji (spka akcyjna i z o.o. w organizacji). Maj one status przedsibiorcy, bo mog prowadzi dziaalno gospodarcz, ale nie mog udzieli prokury, bo nie s wpisywane do rejestru przedsibiorcw. Wpisuje si tu spk akcyjn i z o.o., a te podmioty maj ywot czasowy. Z chwil wpisania przestaj istnie te spki w organizacji, pozostaj same spki. 3) W pewnym okresie funkcjonowania przedsibiorcw, ktry jest wpisany do rejestru te nie mona udzieli prokury, a mianowicie w okresie likwidacji, a wczeniej ustanowiona prokura z chwil otwarcia likwidacji wygasa. WYKAD 8 23.11.2009r.

Udzielenie prokury w okresie upadoci W uchwale SN z 21.07.2006r. SN orzek, e z chwil ogoszenia upadoci prokura wygasa, a nowa nie moe by ustanowiona (art. 1097 2 KC). Co do 1 czci (prokura wygasa) nie ma wtpliwoci, ale do 2 czci (nowa nie moe by ustanowiona) budzi wtpliwo. Przepisy prawa upadociowego i naprawczego przewiduj 2 tryby tego postpowania: 1) Upado likwidacyjn zmierza do likwidacji majtku 2) Ogoszenie upadoci z moliwoci zawarcia ukadu i ustanowienia zarzdu wasnego mieniem wchodzcym do masy upadoci, czyli pozostawienia upademu zarzdu jego majtkiem. W 2. Przypadku prof. Uwaa, e jest sens udzielenia prokury, nie sprzeciwiaj si temu przepisy prawa. SN wskaza, ktre si sprzeciwiaj, ale z tymi argumentami mona dyskutowa. OSP zeszyt 4 2008r. poz. 43 orzeczenie i glosa prof. czciowo krytyczna. Glosa aprobujca z 2008r. poz. 1, prof. nie zgadza si z tym! LEGITYMACJA BIERNA Kto moe zosta prokurentem? KC w przepisach dotyczcych prokury to rozstrzygn, tym niemniej zagadnienie to byo bardzo sporne na gruncie ksh albowiem penomocnikiem moe by osoba fizyczna i osoba prawna. Przepisy KC nie mwi, e penomocnikiem moe to by osoba prawna. Przepisy dotyczce prokury w ogle nie reguloway tego zagadnienia. W zwizku z tym posikowano si przepisami dotyczcymi penomocnictwa. Podnoszono, e prokurentem nie moe by osoba prawna a argumentowano to tym, e prokura zawiera bardzo szeroki zakres umocowania, jest stosunkiem prawnym opartym na zaufaniu, a takie uczucie jak zaufanie mona ywi tylko do osoby fizycznej. Profesor uwaa, e nie jest to trafny argument. Ustawodawca w KC stwierdza, e prokurentem moe by osoba fizyczna majca pen zdolno do czynnoci prawnych. Dla niektrych nie jest powiedziane, e tylko osoba fizyczna i std wywodz, e te osoba prawna, a ponadto z chwil wejcia w ycie tych przepisw istniay ustawy szczeglne np. Ustawa o narodowych funduszach inwestycyjnych i ich prywatyzacji. W ustawie tej byo, e fundusz moe udzieli prokury osobie prawnej. Zasada oglna tylko osoby fizyczne, ale jeeli przepis przewiduje moliwo udzielenia prokury osobie prawnej, to zachowuj one moc. Trzeba je traktowa jako lex specialis. Ta ustawa o funduszach cigle istnieje.

18

Mona udzieli prokury wsplnikowi lub akcjonariuszowi spki . Wtpliwoci powstay w materii, czy mona udzieli prokury wsplnikowi spki osobowej bd czonkowi zarzdu spki kapitaowej (poniewa tym osobom przysuguje ju prawo do reprezentowania i to w szerszym zakresie ni zakres umocowania prokury). Powstao wiele publikacji wikszo krytyczna, e nie jest to moliwe, posugiwano si 3 gwnymi argumentami: 1) Nie mona udzieli prokury samemu sobie 2) Bezcelowe jest udzielenie komu umocowania, komu umocowanie to ju przysuguje i to w szerszym zakresie 3) Powoywano si na stanowisko doktryny niemieckiej, ktra tak moliwo wycza. Do 2006r. nie byo to moliwe. 23.08.2006r. SN w uchwale wyrazi nastpujcy pogld: czonek zarzdu sp. z o.o. uprawniony umow spki do jej reprezentowania cznie z dwoma czonkami zarzdu moe by ustanowionym penomocnikiem do poszczeglnych czynnoci. Tutaj jest o penomocnictwie, ale mona to te odnie do prokury. Argument e nie mona udzieli samemu sobie bo chocia jest to jednostronna czynno prawna, to wymaga dwch podmiotw. Tyle tylko, e w przypadku udzielenia penomocnictwa/prokury czonkom zarzdu nie dochodzi do udzielenia penomocnictwa/ prokury samemu sobie. Taka sytuacja byaby wtedy, gdyby spka siebie ustanowia penomocnikiem/prokurentem, a ona dziaajc przez swoje organy udziela penomocnictwa/prokury piastunowi organu. Argument bezcelowoci naley to pozostawi ocenie tych, ktrzy bd z tej instytucji korzysta. W praktyce okazuje si, e uprawnienie do reprezentacji spki osobowej czy kapitaowej jest czne, wtedy moliwo udzielenia umocowania w zakresie penomocnictwa/prokury jednej z osb uprawnionych do reprezentacji, pozwoli jej dziaa samodzielnie, w takim zakresie w jakim uzyska to umocowanie. OSP zeszyt 7/8 z 2008r. Forma udzielenia prokury Przepisy KC okrelaj, e prokura powinna by udzielona na pimie pod rygorem niewanoci . Nie odnosi si tu zasada z penomocnictwa zasada polegajca na tym, e przewiduje tzw. pochodn form penomocnictwa, co oznacza, e penomocnictwo powinno by udzielone w takiej formie w jakiej wymagane jest dokonanie czynnoci prawnej przez prokurenta. Nie odnosi si do prokury, a tym samym zachowanie formy pisemnej pod rygorem niewanoci przy udzieleniu prokury jest wystarczajce niezalenie od tego w jakiej formie bdzie dokonywa czynnoci prawne prokurent. ZAKRES UMOCOWANIA PROKURENTA: Prokura jest penomocnictwem o najszerszym zakresie umocowania. Jej zakres obejmuje bowiem umocowanie do czynnoci sdowych i pozasdowych zwizanych z prowadzeniem przedsibiorstwa . Czynnoci sdowe czynnoci prawne Czynnoci pozasdowe - czynnoci procesowe. Obecna regulacja dotyczca zakresu umocowania prokurenta nie mwi, e prokurent moe dokonywa czynnoci w zakresie jakiegokolwiek przedsibiorstwa. Tak byo w kh. Co oznaczao, e przedmiot dziaania przedsibiorcy nie wyznacza zakresu umocowania. Teraz zosta usunity zwrot jakiegokolwiek. Zakres umocowania prokurenta wyznacza zakres dziaania przedsibiorcy. Zakres moliwoci dziaania prokurenta jest wyznaczony przez ustawodawc. Kodeks go okrela. W pewnym niewielkim stopniu zblia si penomocnictwo oglne. W tym sensie moemy mwi, e jest to penomocnictwo formalne, bo art. 91 kpc okrela zakres umocowania penomocnictwa procesowego. Pewne jednak czynnoci s wyczone z zakresu umocowania prokurenta, a mianowicie: zbycie przedsibiorstwa (rozumianego przedmiotowo); dokonanie czynnoci prawnej, na podstawie ktrej nastpuje oddanie przedsibiorstwa do czasowego korzystania; zbycie i obcienie nieruchomoci; Do tych czynnoci prokurent potrzebuje szczeglnego penomocnictwa. Nie jest to rozszerzenie prokury, to dodatkowe umocowanie. Poza tym w zakresie umocowania prokurenta nie mieci si substytucja prokury, czyli moliwo udzielenia prokury przez prokurenta. Prokura nie moe by przeniesiona, prokurent moe ustanowi tylko penomocnika (rodzajowego albo do poszczeglnych czynnoci). W odniesieniu do substytucji nie jest te moliwe upowanienie go do tego . Tak okrelony zakres umocowania prokurenta (powyej) nie moe by ograniczony ze skutkiem prawnym wobec osb trzecich, chyba e przepis szczeglny stanowi inaczej. Przepis szczeglny przepis odnoszcy si do prokury oddziaowej, ktry przewiduje moliwo ograniczenia prokury do zakresu spraw wpisanych do rejestru oddziau przedsibiorstwa.

19

Ograniczenia te to np.: a) prokurent nie moe dokonywa czynnoci z okrelonymi osobami ograniczenia podmiotowe b) nie moe dokonywa okrelonych czynnoci ograniczenia przedmiotowe c) nie moe zawiera umw, ktrych przedmiot wykracza poza pewn kwot ograniczenia kwotowe. Jeeli takie ograniczenie znalazoby si w akcie ustanowienia prokury, to zgodnie z tym postanowieniem kodeksowy, ich naruszenie nie wpywa na wano ani skuteczno zawartej umowy (czynnoci dokonanej przez prokurenta). Natomiast skutki naruszenia tego ograniczenia bdziemy ocenia w ramach stosunku wewntrznego, ktry czy prokurenta i przedsibiorc, mocodawc. stosunek prokury wynika z niego tylko umocowanie, moliwo do dziaania w cudzym imieniu. Nie mam takiego obowizku. Nie wynika z tego powinno. Trzeba zawrze umow np. na warunkach zlecenia albo stosunek pracy albo inn umow nienazwan, ktrej wynika obowizek do dziaania. One s rozczne, moe by tylko umocowanie, a nie ma umowy i odwrotnie. Pozwala to oceni konsekwencje naruszenia przez prokurenta tego ograniczenia (wyrnienie tych 2 elementw umocowania i umowy). Najdalej idc konsekwencj bdzie odwoanie prokury. Inne konsekwencje jakie mog si pojawi bdzie to zaleao od tego jaka umowa czy prokurenta i mocodawc np. - odpowiedzialno kontraktowa - odpowiedzialno wynikajca ze stosunku pracy - naprawienie szkody Prokurent naruszy zakres swego umocowania np. zawrze umow obcienia zbycia nieruchomoci bez takiego penomocnictwa. Dziaanie takie naley oceni jak kade inne dziaanie osoby niemajcej umocowania czynno bezskuteczna, o bezskutecznoci zawieszonej, ktrej wano zaley od potwierdzenia w danym terminie. Prokura moe by udzielona jednej albo kilku osobom. Jeeli kilku to moe ich upowani do samodzielnego dziaania (prokura samoistna, oddzielna) albo dla kilku osb cznie (prokura czna) co najmniej 2 osoby. A,B cznie C, D cznie A,B,C,D samodzielnie B,C cznie A,D samodzielnie -> niektrzy cznie, niektrzy samodzielnie Jest ona czna, co najmniej dwuosobowa, ale ta czno musi polega na tym, e w kadym przypadku musi wystpowa B, a nie moe A z C czy C z D. Od prokury cznej naley odrni tzw. mieszane zastpstwo czne, ktre polega na tym, e mamy do czynienia z cznym dziaaniem dwch podmiotw o rnym statusie. Jednym z nich jest prokurent np. A albo B, natomiast drugim jest czonek zarzdu spki kapitaowej albo uprawniony do reprezentacji wsplnik osobowej spki np. C i D. C i D oraz A i B nie mog dziaa samodzielnie, w zwizku z tym realizujc wymg wsplnego dziaania wystpuj cznie te dwa podmioty i dokonuj czynnoci prawnych, czyli reprezentuj pracodawc. A, B \ wspdziaaj C, D / Na tym tle pojawia si wtpliwo czy dopuszczalne jest udzielenie prokury cznej jednej osobie? Czy moliwe jest udzielenie prokury jednej osobie i nie powoywanie drugiego prokurenta? Czy moliwe jest udzielenie prokury cznej 1 osobie, czyli z zastrzeeniem, e moe ona wspdziaa tylko z czonkiem zarzdu spki kapitaowej czy ze wsplnikiem spki osobowej, czyli w warunkach reprezentacji cznej mieszanej? Uchwaa SN 27.04.2001r. : Dopuszczalne jest udzielenie prokury jednej osobie z zastrzeeniem, e moe ona dziaa tylko cznie z czonkiem zarzdu spki lub ze wsplnikiem; OSP 2002 zeszyt 4 lub 2001 zeszyt 12. Argument SN jest ekonomiczny ten drugi podmiot nie obcia wtedy finansowo spki. Prof. Art. 1094 1 KC prokura moe by udzielona kilku osobom cznie, wic musi by udzielona kilku osobom. Jest to jednostronna czynno prawna, w zakresie ktrych to czynnoci nie obowizuje generalnie zasada autonomii woli jaka obowizuje w zakresie stosunkw umownych. W przypadku takiego wspdziaania to w jakim zakresie mog razem dziaa, a maj rny zakres umocowania? Zakres umocowania ktrego naley bra pod uwag?

20

W doktrynie zdania s podzielone. Prof. uwaa, e zakres moliwoci wsplnego dziaania wyznacza umocowanie mniejszego, bowiem Ci ktrzy mwi, e wsplnie to czynnoci przekraczajce zakres dziaania nie odrniaj zakresu umocowania od sposobu ich dziaania, sposobu reprezentacji. Wyganicie prokury Wyganicie prokury powoduj nastpujce zdarzenia: 1) Odwoanie prokury prokura moe by w kadym czasie odwoana; odwoanie jest jednostronn czynnoci prawn i wywouje skutki z chwil dojcia do adresata owiadczenia woli, w taki sposb, e mg zapozna si z jej treci art. 61 KC. Co odrnia moliwo odwoania prokury od odwoania penomocnictwa? w prokurze nie ma moliwoci odwoania prokury, tak jak jest to w penomocnictwie. 2) Wykrelenie przedsibiorcy z rejestru, 3) Ogoszenie upadoci przedsibiorcy, 4) Otwarcie likwidacji, 5) Przeksztacenie przedsibiorcy, 6) mier prokurenta, 7) Zrzeczenie si prokury, 8) Utrata przez prokurenta tej kwalifikacji, ktra pozwala mu na bycie prokurentem - penej zdolnoci do czynnoci prawnych, Fakt udzielenia, jak i wyganicia prokury naley odnotowa w rejestrze przedsibiorcw, okreli jej rodzaj sposb wykonywania przy prokurze cznej. Wpis jak te wykrelenie prokury z rejestru przedsibiorcw maj charakter deklaratywny. W pozostaym zakresie, nie unormowanym przepisami prokury, do prokury naley stosowa przepisy o penomocnikach np. art. 103 KC. WYKAD 9 30.11.2009r. Spka cywilna Spki moemy podzieli wg rnych kryteriw. Z uwagi na rdo regulacji wyrniamy spk cywiln, ktra znajduje odzwierciedlenie w KC i spki handlowe, ktre znajduj odzwierciedlenie w KSH. Jednoczenie to kryterium pokrywa si z kryterium podmiotowoci prawnej przyznanej danemu typowi spki. spki, ktre maj podmiotowo prawn spki, ktre tej podmiotowoci s pozbawione. Wszystkie spki handlowe maj podmiotowo prawn, a spka cywilna jest jej pozbawiona. Mona wyrni rwnie kryterium oparte na pewnym elemencie konstrukcyjnym, ktry decyduje o wizi spajajcej spk. Na podstawie tego kryterium wyrniamy spki: osobowe element personalny, osobowy wsplnika kapitaowe - kapita W tym wietle spka cywilna kwalifikowaaby si do spek osobowych, bo odgrywa decydujc rol, gdy moe by spk bezudziaow. Spka cywilna to umowa, na podstawie ktrej wsplnicy zobowizuj si dy do osignicia wsplnego celu gospodarczego przez dziaanie w oznaczony sposb, w szczeglnoci przez wniesienie wkadw Art. 860 1 KC- istotnymi elementami umowy spki cywilnej s: 1) Zobowizanie wsplnikw do oznaczonego dziaania Moe przybra posta obowizku wniesienia wkadu, ale take spka cywilna jest jedynym typem spki, ktra moe powsta jako spka bezwkadowa, gdzie wsplnicy nie bd wnosi wkadw. 2) Wsplny cel gospodarczy Taki cel, ktry przejawia si w osiganiu pewnych korzyci majtkowych, w szczeglnoci moe on si przejawi w tym, e spka bdzie prowadzia dziaalno gospodarcz, w rozumieniu zawartym w ustawie o swobodzie dziaalnoci gospodarczej. Pojcie celu gospodarczego i dziaalnoci gospodarczej nie s tosame. Cel gospodarczy jest pojciem szerszym. Kolejne wnioski:

21

Art. 860 2- umowa spki powinna by stwierdzona pismem i w zwizku z tym, niedochowanie formy pisemnej nie powoduje niewanoci umowy spki. Jakie konsekwencje? Wymg ten przewidziany jest ad probationem jej niedochowanie powoduje utrudnienia dowodowe. Tymczasem od nowelizacji art. 74 KC, ktry mwi o formie czynnoci prawnych, zwaszcza przez 3 (nie stosuje si do czynnoci prawnych midzy przedsibiorcami),wydaje si, e to oglne stwierdzenie o skutkach naley zweryfikowa w taki sposb, e trzeba zastosowa art. 74 3, ktry wycza skutki utrudnie dowodowych. Nie zawsze dla spki cywilnej bdziemy stosowa ten artyku. Umowa spki cywilnej moe by zawarta midzy przedsibiorcami i wtedy stosujemy art. 74 3 KC, ktry mwi o wyczeniu skutkw utrudnie dowodowych. Moe jednak by te tak, e umow spki cywilnej zawr podmioty, ktre nie bd prowadziy dziaalnoci gospodarczej, ale bd miay w tym cel gospodarczy. Bdzie to oznaczao, e w tym przypadku niedochowanie wymogu formy pisemnej spowoduje to, e bd tu miay zastosowanie przepisy KC mwice o utrudnieniach dowodowych. Do czasu wejcia w ycie prawa dziaalnoci gospodarczej i ustawowego rozstrzygnicia statusu prawnego spki cywilnej, kwestia ta budzia due kontrowersje, zarwno w orzecznictwie jak i w doktrynie. Przepisy KC o statucie spki cywilnej nie zmieniay si od 1964r.. Tymczasem w 1988r. zostaa uchwalona ustawa o dziaalnoci gospodarczej i definiowaa ona pojcie podmiotu gospodarczego i w wietle tej definicji bya nim m.in. osoba fizyczna, osoba prawna, a take jednostka organizacyjna nieposiadajca osobowoci prawnej utworzona zgodnie z obowizujcymi przepisami, ktrej przedmiot obejmowa prowadzenie dziaalnoci gospodarczej. Kryterium podmiotu gospodarczego w wietle tej definicji speniaa spka cywilna. W zwizku z tym nasuwao si pytanie o status spki cywilnej, jej podmiotowo prawn? KC nie zosta zmieniony, ale ustawa i przepisy KPC, ktre definioway tak jak w ustawie o swobodzie dziaalnoci gospodarczej. Orzecznictwo w tej sprawie byo rozbiene. W uchwale z 27.05.1993r. SN orzek, e spka cywilna prowadzca ewidencjonowan dziaalno gospodarcz ma zdolno upadociow i konsekwentnie w uchwale z 28.07.1993r. SN orzek, e spka cywilna prowadzca ewidencjonowan dziaalno gospodarcz ma zdolno ukadow, OSNC zeszyt 1 z 1994r. Konsekwentnie SN odmawia przyznania spce cywilnej podmiotowoci prawnej na gruncie prawa materialnego, stwierdzajc w uchwale z 31.03.1993r., e spka cywilna nie ma zdolnoci wekslowej ( a to zwizane jest z brakiem zdolnoci do czynnoci prawnych), OSNC zeszyt 2 i3 z 1994r. A takim podsumowaniem dyskusji w orzecznictwie na ten temat jest uchwaa w skadzie 7 sdziw z 26 stycznia 1996r., w ktrej SN stwierdza, e spka cywilna nie ma zdolnoci prawnej take w zakresie prowadzonej dziaalnoci gospodarczej, OSNC zeszyt 5 z 1996r. W wietle obecnej definicji przedsibiorcy w postpowaniu w sprawach gospodarczych jest to definiowane identycznie jak w KC przyznanie przez ustaw zdolnoci prawnej i identycznie jest w przepisach prawa upadociowego i naprawczego. Naley stwierdzi, e umowa spki cywilnej nie tworzy nowego bytu prawnego, ktremu przysugiwaby przymiot podmiotowoci prawnej, albowiem aden przepis KC nie przyznaje spce cywilnej zdolnoci prawnej, bdcej istotnym elementem podmiotowoci prawnej i bdcej jej konsekwencj - zdolnoci do czynnoci prawnych. Spka cywilna jest zatem stosunkiem zobowizaniowym, uregulowanym w przepisach art. 860- 875 KC i do oceny prawnej tego stosunku maj zastosowanie przepisy oglne prawa cywilnego, w szczeglnoci przepisy oglne KC (ksiga I KC), a take przepisy oglne prawa zobowiza (ksiga III KC). Uywa si okrelenia spka, chocia nie ma tej spki jako podmiotu prawnego. Jest to termin ustawowy, ale jest to skrt mylowy zobowizanie spki jako wsplny majtek wsplnikw. Dla powstania spki cywilnej konieczne jest wystpowanie co najmniej dwch podmiotw, ktrymi mog by osoby fizyczne, osoby prawne, a take jednostki organizacyjne niebdce osobami prawnymi, ale posiadajce zdolno prawn. W umowie spki poza wskazaniem osb wsplnikw strony mog okreli take cel gospodarczy, zobowizanie wsplnikw do wsplnego dziaania, a take wkady wsplnikw, jeeli takie s wnoszone, zasady reprezentowania spki, zasady prowadzenia spraw spki, zasady uczestniczenia przez wsplnikw w zyskach i stratach spki, a take wskaza okolicznoci, ktrych wystpienie bdzie powodowao rozwizanie spki. Charakter prawny umowy spki: Jest to umowa konsensualna, co oznacza, e dochodzi do skutku przez samo porozumienie stron; Do ewidencji nie jest wpisywana spka, tylko wsplnicy, ktrzy prowadz dziaalno gospodarcz; Jest umow losow, a wic umow, w ktrej wystpuje element losowy, a jest nim cel gospodarczy; Przewaa przekonanie, e nie jest umow wzajemn (art. 487 2 KC- umowa jest wzajemna gdy obie strony zobowizuj si w taki sposb, e wiadczenie jednej z nich ma by odpowiednikiem wiadczenia drugiej);

22

W przypadku umowy spki cywilnej ta przesanka mwica o wzajemnoci nie jest speniona, albowiem nawet jeeli wsplnicy wnosz wkady do spki, to wiadczenia, ktre speniaj w ramach tej umowy nie czyni tej umowy umow wzajemn, bo nie nastpuje wymiana wiadcze. wiadczenia wsplnikw s skierowane na osignicie wsplnego celu realizowanego w ramach prowadzonej spki, a nie s dokonywane jedno w zamian za drugie, tak jak to jest przy umowie wzajemnej) WYKAD 10 7.12.2009r. Majtek spki cywilnej Stanowi go wkady wnoszone przez wsplnikw oraz to co spka w czasie swojej dziaalnoci wypracowaa. W przypadku spki cywilnej wsplnicy nie maj obowizku wnoszenia wkadu do spki bezwkadowa. Jeeli wnosz wkad to moe on polega na wniesieniu do spki prawa wasnoci, innych praw, jak rwnie na wiadczeniu usug. Wniesienie prawa wasnoci Art. 861 1 KC stanowi, e mog to by wkady pienine, jak rwnie wkady niepienine. Wkad niepieniny, moe polega na wniesieniu prawa wasnoci rzeczy ruchomych oraz nieruchomoci, Wniesienie innych praw o charakterze wzgldnym i bezwzgldnym; prawa obligacyjne np. dzierawy, leasingu Wniesienie tych praw do spki moe mie posta przeniesienia translatywnego, czyli przeniesienia prawa, ktre ju istnieje, albo przeniesienia konstytutywnego polega na ustanowieniu danego prawa na rzecz spki (wszystkich wsplnikw), to oznacza e prawo, ktre wsplnik wnosi do spki moe by prawem niezbywalnym. Gdy s wnoszone wkady, umowa powinna okrela osob wnoszc wkad, przedmiot wkadu, jego wartoci, a gdy umowa milczy o wartoci to stosuje si domniemanie kodeksowe, e wkady wsplnikw maj rwn warto. Wniesienie wkadu do spki prze wsplnika oznacza przeniesienie tego wkadu na rzecz wszystkich wsplnikw powizanych umow spki cywilnej. W polskim systemie prawnym jest to umowa o podwjnym skutku. Skutek rozporzdzajcy w przypadku przeniesienia wkadu na rzecz spki nastpuje przez samo zawarcie umowy spki cywilnej, bo z umowy wynika zobowizanie, wic nastpuje skutek rozporzdzajcy, chyba e przepis szczeglny stanowi inaczej lub strony inaczej postanowiy. Przepis szczeglny stanowi inaczej gdy przedmiotem wkadu s rzeczy oznaczone co do gatunku oraz rzeczy przysze. W obu tych przypadkach do przeniesienia wasnoci potrzebne jest przeniesienie posiadania.. Przedmiot wkadu moe wpywa na form umowy spki. Jeeli np. wkadem jest nieruchomo, dla ktrej to przy umowie zobowizujcej i umowie przenoszcej wasno kodeks wymaga zachowania formy aktu notarialnego, to bdzie to oznaczao, e umowa spki bdzie musiaa by zawarta w formie aktu notarialnego. Inne gosy umowa w formie zwykej, a do przeniesienia wkadu bdzie odrbne w formie aktu notarialnego. Wsplno jest tzw. wsplnoci czn (wsplnoci do niepodzielnej rki), tak jak przy ustroju wsplnoci majtkowej maeskiej. Odrnia j naley od wsplnoci uamkowej. Wspwasno czna charakteryzuje si tym, e: 1) aden ze wsplnikw nie ma okrelonego w postaci uamka udziau we wsplnym majtku, 2) wsplnik nie moe rozporzdza ani udziaem we wsplnym majtku wsplnikw ani te udziaem w poszczeglnych skadnikach tego majtku 3) dopty dopki s zwizani umow spki wsplnik nie moe da zniesienia tej wsplnoci 4) rwnie wierzyciel wsplnika nie moe da zaspokojenia z jego udziau we wsplnym majtku wsplnikw, ani te udziau w poszczeglnych skadnikach tego majtku. Stosunki wewntrzne i zewntrzne spki. Sfera stosunkw wewntrznych obejmuje: Prowadzenie spraw spki Udzia w zyskach i stratach Sfera stosunkw zewntrznych obejmuje

23

Reprezentacj spki Odpowiedzialno za zobowizania spki

Zasady udziau w zyskach i stratach Wsplnik moe da podziau i wypaty zyskw po rozwizaniu spki przy czym, jeeli umowa zawarta na czas duszy to wsplnik moe da podziau i wypaty zyskw na koniec kadego roku obrachunkowego. Wsplnicy maj du swobod przy okrelaniu zasad ich udziau w zyskach i stratach spki, w szczeglnoci mog uzaleni ten udzia od przedmiotu i wartoci wkadu, mog zrnicowa udzia mwic, e inny udzia w zyskach, a inny w stratach spki, mog rwnie zwolni niektrych wsplnikw od udziau w stratach spki. Bezwzgldnie obowizujcy przepis zakazuje wyczenia wsplnika spki z udziau w zyskach. Jeeli umowa nie okrela nic na temat udziau wsplnika w zyskach i stratach spki, to przyjmuje si, e kady wsplnik jest uprawniony do rwnego udziau w zyskach spki i w tym samym stopniu uczestniczy w stratach spki, niezalenie od rodzaju i wartoci wkadw. Jeeli umowa okrela udzia wsplnika w zyskach, natomiast milczy na temat udziau w stratach spki, to przyjmuje si, e ten udzia w zyskach odnosi si take do udziau w stratach. Jeeli umowa okrela udzia okrela udzia w stratach, natomiast milczy na temat udziau w zyskach, to przyjmuje si, e udzia wsplnikw jest rwny w zyskach spki Nie mona tu odwrci domniemania, e udzia w zyskach jest rwny w stratach, bo kodeks tylko to jedno domniemanie przyjmuje, nie ma przepisu ktry by mwi o tym odwrceniu. Jest wyrany przepis, ktry mwi, e nie mona wyczy wsplnika od udziau w zyskach, ale mona w stratach. Dlatego z tych dwch powodw nie mona tego odwrci. Zarzdzanie spk, prowadzenie spraw spki Prawo prowadzenia spraw spki naley do wszystkich wsplnikw, a zatem kady jest i uprawniony i zobowizany do prowadzenia spraw spki. Kady wsplnik bez uchway wsplnikw, moe prowadzi sprawy ktre nale do zakresu zwykych czynnoci spki. W przypadku jednak, gdy ktry ze wsplnikw zgosi sprzeciw do takiej sprawy albo sprawa przekracza zakres zwykych czynnoci spki, to wtedy potrzebna jest uchwaa wsplnikw i zasady podejmowania takich uchwa powinna okrela umowa spki. Do tej pory przyjmowano, wskazujc na osobowy charakter spki cywilnej, e te umowy musz zapada jednomylnie. Teraz coraz bardziej si od tego odchodzi i trzeba zgodzi si z tym, e umowa moe okrela zasady podejmowania uchwa, stwierdzajc, e potrzebna jest pewna wikszo. Bez uchway wsplnikw kady wsplnik moe dokona czynno nag, ktrej zaniechanie mogoby narazi spk na niepowetowane straty. Reprezentacja spki Sprowadza si do reprezentowania wszystkich wsplnikw i to prawo przysuguje kademu wsplnikowi. Zakres prawa do reprezentacji wynika z umowy spki lub z uchway wsplnikw. Gdy nie jest to regulowane umow ani uchwaa to wsplnik jest umocowany do reprezentacji w takim zakresie, w jakim jest uprawniony do prowadzenia spraw spki. !!!!!Moe by takie pytanie na egzaminie!!! Odpowiedzialno za zobowizania spki W myl art. 864 KC za zobowizania spki wsplnicy odpowiadaj solidarnie. W doktrynie dodaje si te, e jest nie tylko solidarna, ale te osobista i nieograniczona. Odpowiedzialno osobista majtkowa odpowiedzialno, w przeciwiestwie do odpowiedzialnoci rzeczowej (odpowiedzialno skupia si na wartoci pewnej rzeczy, obcienie rzeczy zastawem lub hipotek). Dwa przykady ograniczenia odpowiedzialnoci jakie przewiduje polski ustawodawca: Ograniczenie odpowiedzialnoci co do pewnej wysokoci, wartoci tzw. ograniczenie pro riribus patrimoi np.: - art. 40 KC SP odpowiada caym swoim majtkiem, ale do pewnej wysokoci, do wartoci przejtego majtku - art. 554 odpowiedzialno nabywcy przedsibiorstwa ogranicza si do wartoci nabytego przedsibiorstwa Ograniczenie odpowiedzialnoci do pewnego majtku, do pewnego przedmiotu Cum riribus patrimoni Np. art. 1030 KC do chwili przyjcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialno za spadek tylko ze spadku. Moliwo zaspokojenia si z majtku spki Wsplnicy odpowiadaj w sposb solidarny, co oznacza, e wierzyciel ma do wyboru dunika, od ktrego bdzie chcia uzyska zaspokojenie. Tym dunikiem s wsplnicy cznie albo te poszczeglni wsplnicy. Wierzyciel bdzie mg wybra majtek, z ktrego chce uzyska zaspokojenie z majtku wsplnego lub osobistego.

24

!!! Nie obowizuje tu adna zasada pierwszestwa, w tym sensie, e obligowaaby najpierw do majtku wsplnego, a potem dopiero z osobistego. !!!! Od poszczeglnych wsplnikw tzn. z ich majtkw osobistych lub ze wsplnego majtku wsplnikw, a to bdzie oznaczao, e musi pozwa wszystkich wsplnikw, gdy art. 778 KPC mwi, e do egzekucji wsplnego majtku wsplnikw prawa cywilnego konieczny jest tytu egzekucyjny wydany przeciwko wszystkim wsplnikom. Istnieje moliwo zmiany skadu osobowego spki (wstpienia nowego lub wystpienia starego). W takim przypadku gdy zmienia si skad osobowy wsplnikw, niezwykle istotn kwesti jest okrelenie odpowiedzialnoci za zobowizania spki, ktre powstay przed przystpieniem nowego wsplnika. Ustawodawca tego w KC nie reguluje. Orzecznictwo si na ten temat wypowiedziao w 2 odmiennych wyrokach. Wyrok SN z 24.08.1967r. stwierdza, e wsplnik nie odpowiada majtkiem osobistym za zobowizania spki, jeeli ich rdem s zdarzenia powstae w okresie, w ktrym nie by wsplnikiem i to oznacza z jednej strony, ze wsplnik, ktry wstpi do spki ju istniejcej nie odpowiada za jej zobowizanie powstae wczeniej, a z drugiej strony mimo wystpienia ze spki w dalszym cigu odpowiada z pozostaymi wsplnikami za zobowizania wynikajce ze zdarze majcych miejsce w czasie gdy by jeszcze wsplnikiem. OSN CP 1968r. nr 5 poz. 89 (skad trjkowy). Wyrok SN z 28.10.2003r. w pierwszym zdaniu gwnej tezy sd stwierdza, e spka cywilna nie jest podmiotem prawnym odrbnym od wsplnikw, lecz jest wielostronnym stosunkiem zobowizaniowym. W drugim zdaniu sd stwierdza, e za zobowizania powstae przed przystpieniem wsplnika do spki, wsplnik taki odpowiada na zewntrz solidarnie z pozostaymi wsplnikami, bowiem ustawa nie rnicuje ich odpowiedzialnoci ze wzgldu na chwil powstania dugu. Okoliczno, e wsplnik zaspokoi dug powstay w okresie, gdy nie by wsplnikiem spki, bdzie miaa znaczenie tylko przy rozliczeniach ze wsplnikami, ktrzy pozostawali w spce w czasie powstania zobowizania. W uzasadnieniu nie ma nic ponadto co jest zawarte w zdaniu drugim ustawa nie rnicuje ich odpowiedzialnoci ze wzgldu na chwil powstania dugu. SN nie odnis si w ogle do wyroku z 1967r. LEX nr 151608 Ten drugi wyrok nie jest w ksikach przywoywany, ale trzeba pamita, e s dwa takie wyroki!! !!! Udzia w stratach i odpowiedzialno to dwie rne rzeczy, naley je oddzieli bowiem nie mona wyczy odpowiedzialnoci wsplnika. Umownie nie mona tego modyfikowa, natomiast jeeli w umowie znajdzie si takie uregulowanie, ktre bdzie mwio o udziaach i o odpowiedzialnoci to bdzie jedynie odnosio skutek wewntrzny, tzn. jedynie midzy samymi wsplnikami, co bdzie oznaczao, e takie postanowienie bdzie miao donioso prawn gdy realizowane bdzie tzw. roszczenie regresowe. Zmiana skadu osobowego Ustawodawca przewiduje moliwo zmiany skadu osobowego moliwo wystpienia wsplnika ze spki, gdy umowa zawarta na czas nieoznaczony to kady ze wsplnikw moe wystpi ze spki wypowiadajc swj udzia z 3 miesicznym wyprzedzeniem na koniec roku obrachunkowego (udzia = uczestnictwo, czonkostwo w spce). Jeeli zachodz wane powody po stronie spki lub wsplnika, to wsplnik moe wypowiedzie swj udzia bez zachowania terminu wypowiedzenia i to wypowiedzenie moe zoy rwnie gdy umowa zawarta bya na czas oznaczony. Ponadto prawo wypowiedzenia udziau wsplnika w spce moe zoy jego wierzyciel osobisty, jeeli w cigu ostatnich 6 miesicy przeprowadzona bya bezskuteczna egzekucja z ruchomoci wsplnika, obowizuje tutaj 3 miesiczny termin wypowiedzenia i uprawnienie takie przysugujce wierzycielowi osobistemu moe by realizowane rwnie gdy umowa bya zawarta na czas oznaczony. W sytuacji gdy umowa przewiduje krtszy ni 3 miesiczny termin wypowiedzenia, to z tego krtszego terminu moe skorzysta rwnie wierzyciel. To wypowiedzenie bdzie mogo by realizowane ze skutkiem dalszego istnienia spki, jeeli w spce pozostan co najmniej 2 wsplnikw. Poniewa jeeli zostanie tylko 1 wsplnik to wypowiedzenie bdzie oznaczao rozwizanie umowy spki. W przypadku gdy wsplnik wystpuje ze spki, to zachodzi potrzeba rozliczenia si z nim. Zasady przy tym rozliczeniu s nastpujce: 1) Zwraca si wsplnikowi w naturze te rzeczy, ktre wnis do uywania przez spk 2) Wypaca si w pienidzu warto jego wkadu okrelonego w umowie spki, a gdy umowa spki tej wartoci nie okrela, to warto jak ten wkad mia w chwili wniesienia, przy czym nie podlega zwrotowi warto wkadu polegajcego na wiadczeniu usug przez wsplnika albo na uywaniu przez spk rzeczy, ktre naleay do wsplnika. 3) Wypaca si wsplnikowi tak cz wartoci wsplnego majtku pozostaego po obliczeniu wartoci wkadw wszystkich wsplnikw jaka odpowiada wartoci jego udziau w zyskach spki.

25

Wykad 11 14.12.2009r. Kazus 3 wsplnikw w spce cywilnej wsplnik A wnis wkad pieniny w wys. 10 000 z, wsplnik B wnis prawo korzystania z samochodu; warto prawa: 30 000z, wsplnik C zobowizuje si wiadczy usugi na rzecz spki o wartoci 10 000 z. Majtek spki wynosi 150 tys. Z. Jeden z e wsplnikw (np. C ) skada wypowiedzenie to rozliczenie bdzie wyglda nastpujco: Wsplnikowi C naley dokona zwrotu wartoci jego wkadu nie podlega zwrotowi, ale przysuguje mu z majtku wsplnego cz, ktra pozostaje po odliczeniu wartoci wkadw pozostaych wsplnikw ( w takiej czci, w jakiej partycypowa w zyskach tej spki) A warto wkadu 10.000 z (150 000- 10 000) B nie wiadomo czy wkad podlega odliczeniu czy nie (prawo do korzystania z samochodu czy przeniesienie prawa wasnoci?) kazus nieprecyzyjny Nie ma przepisu takiego jak w KSH domniemanie rzeczy, ktre wnosi si do spki przyjmuje si jako wniesienie prawa wasnoci) B- przyjmijmy, e jest to prawo wasnoci 150 000 10 000 30 000 = 110 000 z Kwot tych wkadw naleaoby pomniejszy majtek spki i pozosta kwot podzieli midzy wsplnikw i pozosta cz wypaci C. Z kazusu nie wynika w jakim stopniu uczestnicz w zyskach spki stosuje si regu kodeksow w rwnych czciach, czyli 1/3 (1/3 z 110 000) Zmiana skadu wsplnikw moe nastpi rwnie na skutek dziedziczenia. Umowa spki cywilnej moe przewidywa bowiem, e w miejsce zmarego wsplnika wejd jego spadkobiercy, jeeli jest ich kilku to powinni oni wskaza spce osob, ktra bdzie wykonywaa ich prawa. Do momentu wskazania pozostali wsplnicy mog sami podejmowa czynnoci dotyczce prowadzenia spraw spki. Wtedy gdy 2 wsplnikw i 1 zmar a nie ma regulacji jak powyej rozwizanie spki ( a umowa nie przewiduje wejcia spadkobiercw w prawa zmarego wsplnika). Rozwizanie spki przyczyny 1) Wystpienie zdarze okrelonych w umowie - nadejcie terminu (umowa na czas oznaczony) - osignicie zamierzonego celu gospodarczego 2) Orzeczenie sdowe kady wsplnik moe da rozwizania spki przez sd, powoujc si na wane powody (powody mog dotyczy spki, jak te wsplnika) 3) Ogoszenie upadoci wsplnika 4) uchwaa wsplnikw o rozwizaniu spki 5) sytuacja, w ktrej w spce pozostaje tylko 1 wsplnik (czy to na skutek wypowiedzenia dokonywanego przez wsplnika lub jego wierzyciela lub mier wsplnika i nie wejcie spadkobiercw w jego miejsce) Gdy ziszcz si powody rozwizania spki zmienia si sytuacja prawna wsplnego majtku wsplnikw majtek przestaje by przedmiotem wspwasnoci cznej, staje si przedmiotem wspwasnoci uamkowej i z tego majtku wsplnikw naley zaspokoi wierzycieli spki, a nastpnie dokona zwrotu wkadw wsplnikw, stosujc te zasady, ktre obowizuj przy rozliczeniu, gdy wsplnik wystpuje ze spki. Pozosta cz majtku spki, ktra pozostaje naley podzieli midzy wsplnikw, wg. regu, ktre obowizuj przy partycypacji w zyskach spki. Kazus Mirosaw C. i Jzef D. w dniu 3 czerwca 1997 r. zawarli umow spki cywilnej, ktrej przedmiotem byo prowadzenie dziaalnoci gospodarczej w zakresie handlu hurtowego i detalicznego. Na dziace oddanej im w uytkowanie wieczyste wsplnicy wybudowali budynek usugowo-mieszkalny, a 9 grudnia 1997 roku podpisali umow, ktrej przedmiotem byo ustanowienie odrbnej wasnoci lokali mieszczcych si w tym budynku m.in. lokalu uytkowego, ktry mia stanowi wspwasno czn wyej wymienionych wsplnikw spki cywilnej. Po wyodrbnieniu tego lokalu do spki przystpi nowy wsplnik , skadajc owiadczenie o przystpieniu do spki zwykej formie pisemnej. W roku 2003 Mirosaw C. skierowa do wsplnikw pismo, w ktrym wypowiedzia swj udzia w spce domagajc si rozliczenia ze spk ( z pozostaymi

26

wspwacicielami) . Problem rozliczenia wsplnikw: czy wana jest umowa zawarta bez zachowania formy aktu notarialnego przez wsplnikw spki cywilnej z osob 3-ci o przystpieniu do s.c., jeeli wspwasno czna dotychczasowych wsplnikw obejmuje wasno nieruchomoci? A w przypadku pozytywnej odpowiedzi na to pytanie czy na skutek takiej umowy osoba przystpujca do spki nabywa prawo do caego zgromadzonego dotychczas majtku wsplnikw, czy te tylko do czci majtku, z wyczeniem wspwasnoci cznej nieruchomoci? Rozwizanie: Argumenty za tym, e przystpi do spki: Art. 860 2 KC umowa spki powinna by stwierdzona pismem, Art. 158- umowa zobowizujca do przeniesienia wasnoci nieruchomoci powinna by zawarta w formie aktu notarialnego Art. 73 KC Art. 77 1 KC- uzupenienie lub zmiana umowy forma taka jaka przewidziana dla zawarcia umowy Poprzez przystpienie nowego wsplnika dokonuje si zmiana. Powinna wystarczy forma pisemna, ale tutaj mamy nieruchomo SN owiadczenie trzeciego wsplnika zmiana umowy jest ono skuteczne (art. 860 2 KC forma pisemna dla celw dowodowych) ale w skad majtku spki wchodzi nieruchomo 860 2 KC, 77, przepisy o przeniesieniu nieruchomoci 155, 237 KC Przystpienie do spki cywilnej, ktrej majtek obejmuje nieruchomo musi by dokonane w formie wymagalnej dla przeniesienia nieruchomoci (forma aktu notarialnego). Ewentualnie przystpienie do spki cywilnej, ale ktrej majtek nie obejmuje prawa wasnoci nieruchomoci ? art. 58 KC badanie celu (to pytanie nie znalazo odpowiedzi w orzecznictwie SN) 860 2 KC nie odnosi si do przeniesienia prawa wasnoci SN niedochowanie formy szczeglnej Glosa profesora krytyczna wobec orzeczenia SN Wymaganie formy szczeglnej do przeniesienia prawa wasnoci nieruchomoci, wchodzcej w skad majtku spki cywilnej 390 1 KPC Czy jest wana umowa zawarta przez wsplnikw.. SN uwaa, e konieczno dochowania formy szczeglnej Przy zmianie umowy spki cywilnej art. 860 2 KC nie jest lex specialis wobec 155 KC. Tak samo 77 KC. Owiadczenie woli osoby wstpujcej 237, 158 KC. SN porwnuje 860 2 KC, 77, 158, 237 zaprzeczenie tego co w gwnej tezie Spka cywilna stosunek obligacyjny a nie podmiot prawa! wsplny majtek przeniesienie na wsplnikw ( rozszerzenie krgu wspuprawnionych w stosunku do nieruchomoci musi zosta dokonane w formie szczeglnej) Czy przystpienie wsplnika do spki, ale w zakresie w ktrym majtek nie obejmuje nieruchomoci? - skad wsplnikw dla majtku nieruchomoci - skad wsplnikw dla pozostaego majtku Jest to niedopuszczalne, musiayby istnie osobowe spki, bo rny majtek.
Rozwizanie z wykadw z poprzednich lat: 1.Stan fakt. ocenialimy w wietle orzeczenia SN z 9 II 2007r.( wykad XI z 10 XII): Prof. stwierdzi, e orzeczenie to zapado w oparciu o art. 77 i 860 2 KC, a ten stan faktyczny (z art. 77 KC) tu nie wystpuje. Umowa spki cywilnej jest wana, o zostaa zawarta zanim do majtku wsplnego wsplnikw wesza nieruchomo. Art. 58 3 KC : nie znajduje zastosowania, gdy nie zachowano formy, ale gdy wystpuje wada owiadczenia woli. Art. 65 2 KC jaki by zgodny zamiar wsplnikw? Czy mieli oni na celu zawarcie umowy z nowym wsplnikiem? Naleaoby si tu odwoa do przepisw, ktre reguluj przeniesienie wasnoci nieruchomoci przeniesienie ogu praw nastpuje na wsplnikw, naleaoby wic zachowa form aktu notarialnego, bo przystpienie do spki nowego wsplnika wywouje skutek przeniesienia na niego rwnie wasnoci nieruchomoci. 2. Art. 390 kpc SN to rozpatrywa. Pytanie Sdu okrgowego do SN czy jest wana umowa zawarta bez zachowania aktu notarialnego przez wsplnikw spki cywilnej z osob trzeci. O przystpieniu tej osoby do spki cywilnej, jeli wspwasno czna dotychczasowych wsplnikw obejmuje nieruchomo. Wejcie do spki jest moliwe, ono powoduje zmian umowy spki, a nie rozwizanie spki. Wchodzi nowy wsplnik w zwykej formie, ale w skad wsplnego majtku wchodzi nieruchomo. Owiadczenie przyjmowane jest jako umowa. Art. 77 kc SN uwaa, e stosujemy art. 860 2 kc tu stosujemy gdy uwaamy, e jest wana. 158 kc gdy uwaamy, e umowa jest niewana. 863 kc SN powinien by zachowany wymg formy aktu notarialnego. P. Kuniewicz nie podziela uzasadnienia wyroku (glosa krytyczna). Trzeba odwoa si do istoty spki cywilnej, e jest tylko umow, a nie nowym bytem prawnym i nie ma tu zastosowania art. 155 1 kc jak powoa SN. Wystpuj skutki ale to nie jest przedmiot problemu. 158 kc forma przy przenoszeniu nieruchomoci. Ustawodawca nie normuje odpowiedzialnoci wsplnika, ktry przystpuje do spki cywilnej za zobowizania wsplnikw. SN taki wsplnik nie odpowiada za zobowizania przed jego przystpieniem do spki cywilnej.

27

Wykad 12

04.01.2010r.

Kodeks spek handlowych (KSH) definiuje kad spk handlow jako umow, na podstawie ktrej wsplnicy albo akcjonariusze zobowizuj si dy do osignicia wsplnego celu przez wniesienie wkadw oraz, jeeli umowa albo statut spki tak stanowi przez wspdziaanie w inny okrelony sposb. Cel nie musi mie charakteru gospodarczego. Obowizek wniesienia wkadw jest istotnym elementem kadej spki handlowej. W KSH: Spki osobowe: a) - jawna b) - partnerska c) - komandytowa d) - komandytowo-akcyjna Spki kapitaowe: e) - akcyjna f) - spka z ograniczon odpowiedzialnoci (z o.o.) Poza KSH: -spka europejska Wszystkie spki handlowe s wyposaone w podmiotowo prawn. Spki osobowe nie posiadaj osobowoci prawnej, ale mog we wasnym imieniu nabywa prawa, w tym wasno nieruchomoci i inne prawa rzeczowe; mog zaciga zobowizania, pozywa i by pozywan. Spki osobowe prowadz przedsibiorstwo pod wasn firm. Przysuguj jej zdolno prawna, zdolno do czynnoci prawnych, zdolno sdowa. Przyznanie podmiotowoci prawnej nastpio w KSH (w KH tego nie byo). Analizujc status prawny osobowych spek handlowych mona powiedzie, e w KSH nastpio zblienie spek osobowych do kapitaowych, co wyraa si nie tylko w podmiotowoci prawnej, ale te w: 1. Ustawodawca pozwala na dokonanie zmiany postanowie umowy spki bez zgody wszystkich wsplnikw, jeeli umowa spki tak stanowi. W KH taka zmiana nie bya moliwa, a postanowienie umowy przewidujce tak moliwo byo niewane ex lege. 2. Moliwo przeniesienia ogu praw i obowizkw wsplnika spki na inn osob, jeeli umowa spki tak stanowi i wymaga to zgody wszystkich pozostaych wsplnikw, o ile umowa spki nie stanowi inaczej. W razie przeniesienia ogu praw i obowizkw wsplnika na inn osob, za zobowizania wystpujcego wsplnika zwizane z jego uczestnictwem w spce osobowej oraz zobowizania samej spki solidarn odpowiedzialno ponosz wsplnik, ktry wystpuje i przystpuje do spki (wystpujcy odpowiada tylko za zobowizania powstae do czasu jego wystpienia; przystpujcy za wszystkie). 3. Wyposaenie niektrych spek w organy (moliwo ich powoania), w szczeglnoci: zarzdu w spce partnerskiej, rady nadzorczej w spce komandytowo-akcyjnej. 4. Ograniczenie odpowiedzialnoci wsplnikw za zobowizania spki. W spkach osobowych, co do zasady odpowiadaj za zobowizania spki. Odpowiedzialno moe by ograniczona (np. odpowiedzialno komandytariusza, partnera) lub wyczona (np. odpowiedzialno akcjonariusza nie odpowiada on za zobowizania spki w spce komandytowo- akcyjnej).

28

a) SPKA JAWNA Spka jawna spka osobowa prowadzca przedsibiorstwo pod wasn firm i nie jest inn spk handlow. Do powstania spki konieczne jest: 1. Zawarcie umowy; 2. Wpisanie spki do rejestru. 1. KSH wymaga, aby umowa bya zawarta na pimie pod rygorem niewanoci. Istotnymi elementami tej umowy s: okrelenie firmy i siedziby spki, wskazanie wsplnikw, okrelenie wkadw wnoszonych przez wsplnikw, okrelenie przedmiotu dziaalnoci i inne elementy, np. dotyczce czasu trwania spki, zasady prowadzenia spraw spki, reprezentacji spki, partycypacji w zyskach i stratach. Wsplnikiem w spce jawnej moe by osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna nie posiadajca osobowoci prawnej, wyposaona w podmiotowo prawn. 2. Wpis spki do rejestru ma charakter konstytutywny. Zoenie wniosku o wpis do rejestru jest prawem i obowizkiem kadego wsplnika. Do wniosku docza si notarialnie powiadczone podpisy osb uprawnionych do reprezentowania spki. W okresie tworzenia spki nie maj szczeglnego statusu prawnego s to spki In statu nascendi [w trakcie powstawania] (nie maj quasi podmiotowoci prawnej, ale mog by podejmowane pewne dziaania, dlatego KSH reguluje kwestie odpowiedzialnoci. Osoby dziaajce w tym czasie w imieniu spki za zobowizania odpowiadaj solidarnie). W KH bya zasada, e do spki jawnej nie stosuje si przepisw o spce cywilnej. KSH w art. 264 przewiduje konieczno przeksztacenia spki cywilnej w spk jawn, jeeli przychody netto ze sprzeday w 2 ostatnich latach obrotowych wymagay prowadzenia ksig rachunkowych (tak byo do 2008r.). Obecnie nie ma normatywnej bariery dotyczcej rozmiarw prowadzonej dziaalnoci pomidzy spk cywiln a jawn (nie jest to kryterium obligujce do zmiany formy prawnej spki). Spka cywilna niezalenie od rozmiaru dziaalnoci moe przeksztaci si w spk jawn (konieczne jest zoenie wniosku przez wszystkich wsplnikw). Z chwil wpisu staje si spk jawn, a tym samym podmiotem praw i obowizkw, ktre przysugiway wsplnikom spki cywilnej. Naley zmieni umow spki. Spka cywilna moe przeksztaci si w kad inn spk handlow, a do tego przeksztacenia obowizuje taka procedura jak przy spce jawnej. Obecnie w KSH nie ma wyranego przepisu, e nie stosujemy przepisw o spce cywilnej do spki jawnej. Obowizkiem wsplnika jest wniesienie wkadu, a umowa powinna okrela przedmiot wkadw i ich warto, a jeli ich nie okrela przyjmuje si, e wkady wsplnikw maj jednakow warto. Przedmiot wkadu to np.: - przeniesienie lub obcienie wasnoci rzeczy lub innych praw; dokonywanie innych wiadcze na rzecz spki. Prawa, ktre wsplnik zobowizuje si wnie do spki uwaa si za przeniesione na spk. Zasady udziau wsplnikw w zyskach i stratach s okrelone podobnie jak w spce cywilnej, a zatem: - umowa spki moe okrela te zasady, w szczeglnoci mona zwolni wsplnika od udziau w stratach; - jeeli umowa nie okrela, co do zasady kady wsplnik ma prawo do rwnego udziau w zyskach i uczestniczy w stratach w tym samym stosunku niezalenie od rodzaju i wartoci wkadu; - okrelony w umowie udzia w zyskach odnosi si te do jego udziau w stratach; - udzia kapitaowy jest to warto ksigowa wyraona w pienidzu i zapisana na koncie wsplnika i z tytuu udziau kapitaowego wsplnik moe da corocznie wypaty odsetek w wysokoci 5% od swego udziau, nawet wtedy gdy spka poniosa strat. Udzia kapitaowy odpowiada wartoci rzeczywicie wniesionego do spki wkadu. Jeli spka poniosa strat, ktra spowodowaa zmniejszenie udziau kapitaowego, to zysk wypracowany w nastpnym okresie przeznacza si najpierw na uzupenienie uszczuplonego udziau kapitaowego. danie odsetek wystpuje wtedy, gdy umowa spki to przewiduje. Rwnie wysoko moe by ustalona w umowie na innym poziomie. Np. a) A- 20000; B- 10000; C- 10000

29

Udzia kapitaowy (5%) = A- 1000; B- 500; C- 500 = 2000 z / zysk: 4000 z 4000 2000 = 2000 => dzieli si to po rwno midzy A, B i C Np. b) A- 20000; B- 10000; C- 0 / strata: -3000 3000:3= 1000 z => bior udzia w stratach w rwnych czciach Zmniejszenie udziau kapitaowego (o udzia w stracie) A- 19000; B- 9000; C- (-1000 z) od tych zmniejszonych udziaw kapitaowych przysuguje 5% odsetek. Wykad 13 11.01.2010r.

Spka jawna cig dalszy Sprawy wewntrzne spki: 1) udzia w zyskach i stratach i udzia kapitaowy 2) prowadzenie spraw spki (zarzdzanie spk) Ad1) Ostatnio omawiany by udzia kapitaowy. Umowa spki moe wyczy odsetki pobierane od spki, przysuguje niezalenie od tego, czy spka osigna zysk. Wsplnicy sami ponosz odpowiedzialno za zobowizania spki. Ad2) Regulacja w ksh ma charakter norm wzgldnie obowizujcych, co oznacza, e wsplnicy mog to odmiennie uregulowa w umowie spki. Ich swoboda w tym zakresie (autonomia) umownego ksztatowania spraw spki ogranicza przepis bezwzgldnie obowizujcy, ktry stanowi, e nie mona powierzy prowadzenia spraw spki osobom trzecim z wyczeniem wsplnikw owszem na podstawie umowy osoby trzecie mog prowadzi sprawy spki, ale jedynie wwczas, gdy prawo takie zachowa przynajmniej jeden wsplnik. Niewane jest umowne ograniczenie prawa wsplnika do osobistego zasigania informacji o stanie majtku interesw spki jak te umowne ograniczenie jego prawo do osobistego przegldani ksig i dokumentw spki, gdyby takie postanowienia byy, to umowa byaby niewana. Prowadzenie spraw jest jednoczenie prawem i obowizkiem wynikajcym z samego faktu, e ta osoba jest wsplnikiem. W zwizku z tym wsplnikowi z tego tytuu nie przysuguje wynagrodzenie, bo to jest jego wsplniczy obowizek regua kodeksowa. Przysuguje mu prawo dania zwrotu wydatkw poniesionych w zwizku z prowadzeniem spraw spki. Kady wsplnik moe prowadzi. Na podstawie umowy spki lub uchway wsplnikw prowadzenie spraw spki moe by powierzone jednemu bd kilku wsplnikom, pozostali wsplnicy s wyczeni wtedy z prowadzenia spraw spki. Ponadto pozbawienie wsplnika prowadzenia spraw spki moe wynika z prawomocnego orzeczenia sdu, a przesank uzasadniajc to jest istnienie wanych powodw bo np. narazi spk na powstanie szkody albo niemono osignicia porozumienia przy prowadzeniu spraw spki. Wsplnicy mog rwnie zdecydowa o tym jaki jest zakres spraw prowadzonych przez wsplnika, o ktrych moe samodzielnie decydowa wsplnik w ramach prowadzenia spraw spki. Jeeli nie ma takiego postanowienia, to regua kodeksowa wsplnik moe bez zgody pozostaych wsplnikw prowadzi sprawy, ktre nie przekraczaj zwykych czynnoci spki. Jeeli przekracza albo mieci si, ale przed ich zaatwieniem jeden ze wsplnikw zgosi sprzeciw, wwczas wymagana jest uchwaa wsplnikw, czyli zgoda wsplnikw na prowadzenie takiej sprawy i w przypadku gdy taka uchwaa potrzebna jest w sprawach, ktre nie przekraczaj zwykych czynnoci spki, to uchwa tak podejmuj wszyscy wsplnicy, ktrzy maj prawo prowadzenia spraw spki. Jeeli uchwaa jest wymagana, w uchwaach ktre przekraczaj zakres zwykych czynnoci to tak uchwa podejmuj wszyscy wsplnicy spki, rwnie Ci, ktrzy zostali wyczeni z prowadzenia spraw spki. Ustanowienie i odwoanie prokury Ustanowienie prokury wymaga zgody wszystkich wsplnikw, ktrzy maj prawo prowadzenia spraw spki. Odwoa prokur moe kady wsplnik, ktry ma prawo prowadzenia spraw spki (wynika to z przepisw bezwzgldnie obowizujcych).

30

Ustanowienie prokury jest to czynno, ktra przekracza zakres zwykych czynnoci spraw spki, bo gdyby nie przekraczaa to nie trzeba by byo tego jako szczeglnie wyrnia w kodeksie, bo zasady oglne by si do tego odnosiy. Przekracza, wic ustawodawca musia j wyrni i postanowi, e tak samo j si podejmuje przy zwykych czynnociach. Przekracza te np. przy zbyciu/nabyciu nieruchomoci. Ustanowienie prokury czsto byo na egzaminie mylono prokur ze sfery stosunkw wewntrznych ze zoeniem owiadczenia woli wywoujcych skutki na zewntrz (reprezentacja). Moe by tak, e maj prawo prowadzenia spraw spki, ale nie maj prawa do reprezentacji. Gdyby mieli i to i to, to mogoby to jednoczenie by (umocowanie prokury) owiadczenie woli. Wykonanie tej decyzji nastpuje w formie zoenia owiadczenia woli o udzieleniu prokury. Art. 41 2 odwoa prokur moe kady wsplnik, ktry ma prawo prowadzenia spraw spki. Jest to przedmiotem sporu. 1) To odwoanie jest skuteczne na zewntrz (po co byby ten przepis, gdyby nie by skuteczny na zewntrz) 2) Prof., e to jest tylko decyzja, nie jest skuteczne na zewntrz Rozdzia nosi tytu stosunki wewntrzne i to jest w nim umieszczone, rozdzia II to stosunki zewntrzne wic gdyby byo skuteczne na zewntrz to tam by byo umieszczone Odwoanie prokury jest owiadczeniem woli, ktre pozbawia prokurenta moliwoci skutecznego dziaania, czynno prawna. Przy zewntrznych trzeba by byo bra pod uwag kto ma prawo reprezentacji, a tu e prowadzi sprawy Reprezentacja spki moe by samoistna lub te czna. czna dotyczy wszystkich czynnoci, a tu wsplnik samodzielnie reprezentuje spk, czyli nie zewntrzna tylko wewntrzna Sfera stosunkw zewntrznych spki 1) Reprezentacja spki 2) Odpowiedzialno za zobowizania spki Ad1) Reprezentacja spki Kademu wsplnikowi przysuguje prawo reprezentacji, przy czym na podstawie umowy spki wsplnik moe by pozbawiony prawa do reprezentowania spki, ponadto jeeli na podstawie umowy to naley zakada, e wyrazi na to zgod , przynajmniej w sytuacji gdy by osob, ktra podpisywaa umow spki, dlatego e wtedy musia wyrazi zgod na tre umowy, a nie musiaoby tak by, gdy wprawdzie by osob, ktra podpisywaa umow, ale znalazo si w umowie, e mona zmieni bez zgody (co z ostatniego wykadu). Ponadto moe by pozbawiony na mocy orzeczenia sdu przesank istnienia wanych powodw. W ramach uprawnienia do reprezentacji spki wsplnik moe wykonywa wszelkie czynnoci sdowe i pozasdowe spki. Zakres prawa do reprezentacji nie moe by skutecznie ograniczony wobec osb trzecich, nie mona postanowi, e wsplnik, ktry jest uprawniony do reprezentacji nie moe wykonywa pewnych czynnoci albo potrzebna jest zgoda pozostaych. Brak takiej zgody nie wpywa na wano lub skuteczno, nawet gdy umowa rozszerza to, czy regua kodeksowa, e zgoda wszystkich, to brak takiej uchway nie pozbawia wsplnika moliwoci dziaania i nie zabiera skutecznoci . Jest to tylko kwestia stosunku wewntrznego np. mogca by wanym powodem do pozbawienia wsplnika prawa do reprezentacji. Umowa spki moe rwnie okrela sposb reprezentacji spki, w szczeglnoci stanowic, e obowizkowa zasada reprezentacji cznej, ktra moe by wykonywana prze co najmniej 2 wsplnikw albo te wsplnika dziaajcego cznie z prokurentem. Jeeli nie ma takiego postanowienia to trzeba przyj, e w spce obowizuje reprezentacja samoistna. Reprezentacja czna z prokurentem Spka moe by reprezentowana przez penomocnikw, ktrzy mog dziaa cznie lub samodzielnie, a take przez prokurenta cznie lub samodzielnie. Art. 38 z wyczeniem wsplnikw

31

Nie ma tak w zewntrznych, ze nie mona powierzy osobom trzeci z wyczeniem wsplnikw nie ma takiego zakazu, jednake naley przyj, e nie ma moliwoci takiego dziaania, bo choby umocowanie takich osb musi by w reprezentacji przez wsplnikw. Zakres zdolnoci do czynnoci prawnych i zdolnoci prawnej pokrywaby si z tym co ona rzeczywicie robi, bo aden penomocnik czy prokurent nie bdzie mia takich uprawnie jak wsplnik. Ad2) Odpowiedzialno za zobowizania spki Ustawa stanowi, e kady wsplnik odpowiada za zobowizania spki bez ograniczenia caym swoim majtkiem solidarnie z pozostaymi wsplnikami wraz ze spk, ale przy ustaleniu tej odpowiedzialnoci naley uwzgldni przepis art. 31, ktry to przepis ksztatuje t odpowiedzialno jako odpowiedzialno subsydiarn. Oglnie rzecz ujmujc mamy do czynienia ze spk osobow, w ktrej wsplnicy maj obowizek wniesienia wkadw, ale ustawa nawet nie okrela minimalnego progu tych wkadw. S przepisy, ktre pozwalaj otrzymywa wiadczenie wsplnikw ze strony spki np. oprocentowanie udziaw kapitaowych, ktre powoduj zmniejszenie udziaw spki, ale nie ogranicza si ona tylko do majtku samej spki, odpowiedzialno t ponosz wsplnicy i ich odpowiedzialno ma charakter odpowiedzialnoci osobistej, nieograniczonej i subsydiarnej, solidarna. Solidarna pomidzy wsplnikami. Subsydiarno odpowiedzialno ta rni si od tej z kodeksu handlowego (kh), nastpio bowiem zagodzenie tej odpowiedzialnoci, bo tam bya bezporednia (pierwszorzdna) co polegao na tym, ze wierzyciel mg zad swego roszczenia bd z majtku spki bd wsplnikw, bya te odpowiedzialnoci solidarn. W ksh jest subsydiarna tzw. drugorzdna (pomocnicza, posikowa), a istota jej polega na tym, e wierzyciel moe prowadzi egzekucj z majtku wsplnikw dopiero wtedy, gdy egzekucja z majtku spki okae si bezskuteczna. Do majtku wsplnikw, ktrzy odpowiadaj solidarnie, wic do jednego, kilku lub wszystkich. Istnienie odpowiedzialnoci subsydiarnej nie wycza jednak moliwoci wniesienia przeciwko wsplnikom powdztwa, zanim egzekucja z majtku spki okae si bezskuteczna. Regulacja kpc towarzyszy temu. W jej wietle tytuowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko spce jawnej (partnerskiej, komandytowej, komandytowo-akcyjnej) sd nadaje klauzul wykonalnoci przeciwko wsplnikowi ponoszcemu odpowiedzialno bez ograniczenia za zobowizania spki caym swoim majtkiem, jeeli egzekucja przeciwko spce okae si bezskuteczna, jak rwnie wtedy, gdy jest oczywiste, e egzekucja ta bdzie bezskuteczna. Nie jest konieczne w kadym przypadku przeprowadzenie postpowania egzekucyjnego, ktre okae si bezskuteczne wobec spki. Doktryna i orzecznictwo przyjmuj, e wystarczajcym dowodem bezskutecznoci egzekucji jest wykaz majtku spki sporzdzony na danie wierzycieli bd aktualny bilans spki i jeli z dokumentw tych wynika w sposb nie budzcy wtpliwoci, e majtek spki nie wystarcza na pokrycie dochodzonych wierzytelnoci. Sd Apelacyjny bezskuteczno egzekucji musi odnosi si do caego majtku spki, a nie tylko jego czci, przy czym egzekucja w kadym wypadku musi by wszczta. Uprzednie prowadzenie egzekucji przeciwko spce nie jest potrzebne, gdy z okolicznoci sprawy wynika niezbicie, e spka nie ma adnego majtku, z ktrego wierzyciel mgby uzyska zaspokojenie swojej wierzytelnoci jak np. wtedy gdy jedynym majtkiem spki jest nieruchomo obciona ponad swoja warto wierzytelnoci innych osb, ktre korzystaj z pierwszestwa zaspokojenia. Tak okrelona odpowiedzialno subsydiarna nie dotyczy wszystkich zobowiza spki. W pewnych przypadkach jest ona wyczona: Zobowizania, ktre powstay przed wpisaniem spki do rejestru Subsydiarno nie dotyczy tych zobowiza, ktre powstay przed wpisem do KRS. Oznacza to, e odpowiada spka i wsplnicy na zasadzie solidarnoci, Wsplnicy spki jawnej ponosz solidarn odpowiedzialno za spk z pozostaymi wsplnikami za zalegoci podatkowe spki. W obu tych przypadkach jest tzw. odpowiedzialno bezporednia (pierwszorzdna) Co si dzieje w przypadku gdy do spki przystpuje nowy wsplnik? W spce cywilnej bya co do tego rozbieno.

32

W spce jawnej nie ma rozbienoci, bo ustawodawca wyranie stanowi, e w przypadku przystpienia do spki jawnej nowego wsplnika, osoba przystpujca do spki odpowiada za zobowizania spki, ktre powstay przed dniem jego przystpienia. Zawarcie umowy spki jawnej z przedsibiorc jednoosobowym ( z osob, ktra prowadzi jednoosobowe przedsibiorstwo) osoba, ktra zawiera z nim umow, spki jawnej odpowiada za zobowizania zwizane z prowadzeniem przedsibiorstwa powstae przed powstaniem spki.

Wykad 14 18.01.2010r. Umowa spki jawnej zawierana z przedsibiorc, ktry wnosi do spki jako wkad przedsibiorstwo. Wsplnicy, ktrzy tak umow zawieraj ponosz odpowiedzialno za zobowizania powstae przy prowadzeniu tego przedsibiorstwa przed dniem utworzenia spki i odpowiadaj oni do zawartoci wczeniejszego przedsibiorstwa wedug stanu z chwili wniesienia a wedug cen z chwili zaspokojenia wierzyciela (zawarcie umowy z przedsibiorc jednoosobowym -> odpowiedzialno ponosz wsplnik, wsplnicy art. 33 KSH ( w KH by krtszy ten przepis nie byo ograniczenia). 2 osoby w tym jednoosobowy przedsibiorca osoba fizyczna prowadzca dziaalno gospodarcz. A ---- B (jednoosobowy przedsibiorca)(przedsibiorstwo B wnosi przedsibiorstwo rozumiane przedmi.) Umow spki jawnej (zawieraj) Np. wierzyciel B (przedsibiorstwo) -> wobec kogo i na jakiej zasadzie moe da zaspokojenia: (dopki B by przedsibiorc jednoosobowym to do niego tylko) - podstaw odpowiedzialnoci jest art. 33 (zdarzeniem, ktre kreuje t odpowiedzialno jest zawarcie umowy spki) - odpowiedzialno obcia rwnie A A odpowiada wraz z B - ustawodawca rozciga t odpowiedzialno na A ograniczy j do wartoci wniesionego przedsibiorstwa - B nadal dunikiem - jest to odpowiedzialno insolidum (niewaciwa) (niesolidarna dlatego e art. 369 KC jest solidarne, jeeli wynika z ustawy lub czynnoci prawnej, a tu takiej nie kreuje, nie ma rda, ktre by taki charakter nadao) - A odpowiada w sposb ograniczony a B w sposb nieograniczony - art. 554 KC nabywca przedsibiorstwa ponosi solidarn odpowiedzialno ze zbywc, nabywc jest spka jawna - inna podstawa do odpowiedzialnoci - solidarna odpowiedzialno B (ktry wnosi) i spki jawnej In solidum A ------------ B solidarnie spka jawna (subsydiarnie A i B) Spka osobowa na zasadzie odpowiedzialnoci subsydiarnej odpowiada bd wsplnicy (gdy spka nie bdzie moga zaspokoi) - przejcie do wsplnikw niewiele daje, dlatego, e B ju odpowiada w roli pierwszoplanowej i w sposb nieograniczony (a subsydiarnie w spce w odpowiedzialnoci drugorzdnej i drugoplanowej) A w obu przypadkach ma odpowiedzialno ograniczon ( w odpowiedzialnoci pierwszorzdnej i drugorzdnej) In solidum gdy kto zawiera umow spki z przedsibiorc jednoosobowym. II sytuacja

33

A B C

spka jawna

A, B, C to wsplnicy funkcjonujcy w spce jawnej i do nich przystpuje wsplnik D jako jednoosobowy przedsibiorca prowadzcy dziaalno gospodarcz i wnosi jako wkad przedsibiorstwo. D odpowiada za zobowizania spki przed jego przystpieniem. - odpowiedzialno na podstawie art. 554 KC - odpowiedzialno nabywcy przedsibiorstwa (spki jawnej) bdzie odpowiedzialnoci solidarnie ze zbywc (D) - spka ograniczona odpowiedzialno do wartoci nabytego przedsibiorstwa Wsplnicy subsydiarnie odpowiadaj za zobowizania spki ( a spka jako cao solidarnie z D). Rozwizanie spki Przyczyny: 1) Wynikajce z ustawy Ogoszenie upadoci spki mier wsplnika (ustanie podmiotowoci prawnej jeeli wsplnikiem kto inny ni osoba fizyczna) Ogoszenie upadoci wsplnika 2) Przyczyny wynikajce z woli wsplnikw lub woli osoby trzeciej np. jednomylna uchwaa wszystkich wsplnikw Przyczyny okrelone w umowie spki - wskazanie terminu, na ktry umowa zawarta - wypowiedzenie umowy spki dokonane przez wsplnika lub wierzyciela wsplnika 3) Rozwizanie przez sd Nie wszystkie wymienione przyczyny w sposb bezwzgldny prowadz do rozwizania spki np. mier bd ustanie podmiotowoci wsplnikw to umowa nie moe przewidywa, e w miejsce wsplnika wejd jego spadkobiercy, ktrzy powinni wskaza jedn osob, ktra bdzie wykonywaa ich prawa wsplnikw (jeeli jest ich kilku). Dopki nie nastpi to wskazanie, to czynnoci dokonywane przez dotychczasowych wsplnikw s wice take dla spadkobiercw. Jak przy spce cywilnej tak i spce jawnej gdy ma w niej udziay moe wsplnik wypowiedzie z 6miesicznym wyprzedzeniem, na koniec roku obrotowego. Jest to jednostronna czynno prawna, ktra powinna by dokonana w formie pisemnej i przedoona pozostaym wsplnikom albo tym, ktrzy maj prawo reprezentacji spki. Wypowiedzie moe kady wierzyciel wsplnika, jeli w cigu 6 miesicy prowadzi bezskuteczn egzekucj z ruchomoci wsplnika (powinno by zoone z 6- miesicznym wyprzedzeniem na koniec roku obrotowego). Obowizuj go 6-miesiczny termin wypowiedzenia przy czym uprawnienie do wypowiedzenia ma tez wtedy kiedy umowa zawarta na czas oznaczony. Umowa spki nie moe pozbawi wierzyciela uprawnienia do wypowiedzenia, moe okrela krtszy termin wypowiedzenia, z ktrego moe skorzysta take wierzyciel. Moliwo rozwizania umowy spki na podstawie prawomocnego orzeczenia sdu z daniem takim moe wystpi kady wsplnik jeeli istniejc rne powody - charakter subiektywny - charakter obiektywny Gdy wane powody po stronie jednego ze wsplnikw, to sd moe orzec o wyczeniu tego wsplnika ze spki (na wniosek pozostaych wsplnikw). Nawet wtedy, gdy do spki nie wchodz spadkobiercy, nie musi to oznacza rozwizania spki albowiem w przypadku mierci wsplnika, ogoszenia jego upadoci i wypowiedzenia umowy spki przez wsplnika lub jego wierzyciela nie bdzie to skutkowao rozwizaniem spki, jeeli umowa spki tak stanowi albo po wystpieniu tych zdarze postanowi tak wsplnicy. Jeeli wystpi przesanki to naley przeprowadzi jej likwidacje, jednake postpowanie likwidacyjne nie jest obligatoryjne albowiem wsplnicy mog okreli inny sposb zakoczenia dziaalnoci spki ni likwidacja. Ten inny sposb moe polega na: - podzia majtku spki wraz z obowizkiem zaspokojenia wierzycieli w odpowiedniej kwocie (dziel majtek i dugi midzy siebie), - zatrzymanie w spce pewnej kwoty na pokrycie zobowiza i podziale reszty majtku spki - wsplnicy dokonaj sprzeday caego majtku spki i zaspokojenie wierzycieli z uzyskanej kwoty

34

-przejcie majtku spki wraz przez wsplnikw lub osoby trzecie (majtku wraz z obowizkiem spaty dugw spki). Jeeli wsplnicy nie zdecyduj si na aden z tych innych sposobw to naley przeprowadzi likwidacj spki. Rozwizanie spki nie skutkuje utraceniem podmiotowoci prawnej spki (uruchamia t procedur). Zaistnienie tego zdarzenia nie wpywa na podmiotowo prawn, ale zmienia si sposb jej funkcjonowania. Przeprowadzenie jej naley do likwidatorw, s nimi wszyscy wsplnicy przy czym mog na likwidatora powoa tylko niektrych spord siebie jak tez osob 3 spoza grona wsplnikw. Ponadto uprawnienie powoania likwidatorw przysuguje sadowi rejestrowemu a z wnioskiem do sadu moe wystpi kady wsplnik jak tez osoba 3 majca interes prawny w ustanowieniu likwidatora, przy czym podstawa wystpienia z takim wnioskiem jest istnienie wanych powodw np. brak porozumienia miedzy wsplnikami co do powoania likwidatorw, niemono podjcia uchway. Zasady likwidacji - zoenie wniosku do sdu rejestrowego o otwarcie likwidacji (wpisanie otwarcia likwidacji) - w rejestrze podaje si imiona i nazwiska likwidatorw i sposb reprezentowania spki - doczy uwierzytelnione wzory podpisw likwidatorw(moment gdy s nimi wsplnicy) - zakoczenie biecych interesw spki - cignicie wierzytelnoci - uzupenienie zobowiza spki (spacenie dugw) - wypenienie majtku spki Wyrazem otwarcia likwidacji jest dodanie do jej firmy zwrotu w likwidacji. W stosunkach zewntrznych (reprezentacja spki) przez likwidatorw zakres ich prawa do reprezentacji wyznaczony jest zakresem ich zada ich funkcji tzn. e mog reprezentowa spk na zewntrz w sprawach, ktre maj na celu doprowadzenie do unicestwienia spki. W tym zakresie maj prawo do reprezentowania spki. Prawo likwidatorw do reprezentowania nie moe by skutecznie ograniczone wobec osb trzecich, tzn. e mog wynika np. z uchway, ale wywouj one skutek wewntrzny. W przypadku osb trzecich dziaajcych w dobrej wierze czynnoci podjte przez likwidatorw s uwaane za czynnoci likwidacyjne. Oznacza to, e jeeli nabyto nieruchomo (nie mieci si to w czynnociach likwidacyjnych) ale czy bdzie wane na zewntrz zaley czy osoba trzecia bdzie w dobrej wierze (kontrahenta tej czynnoci) Zmienia si zakres odpowiedzialnoci likwidatorw, sposb reprezentacji. Spka moe by reprezentowana przez penomocnika, ale nie moe by reprezentowana przez prokurentw. Ustanowiona wczeniej prokura wygasa. W formie likwidacji gdy kilku likwidatorw, to s oni upowanieni do cznego reprezentowania spki, chyba e wsplnicy lub sd, ktrzy ustanowili likwidatorw postanowili inaczej. Likwidatorzy poza zgoszeniem do sadu sporzdzaj bilans na dzie otwarcia jak i zakoczenia likwidacji. Po upynnieniu majtku ich zadaniem jest wypenienie zobowiza spki - spacaj dugi spki pozostawiajc odpowiednie kwoty na podjecie zobowiza, ktre s niewymagalne lub sporne. Pozostay majtek dzieli si pomidzy wsplnikw wedug zasad okrelonych w umowie spki, a w przypadku gdy umowa tych zasad nie okrela to dokonuje si spaty udziaw wsplnikw, a nadwyk dzieli si tak jak uczestnicz w zysku spki. Rzeczy wniesione do uywania przez spk zwraca si w naturze. Jeeli majtek spki jest niewystarczajcy na zaspokojenie wszystkich wierzytelnoci to w pokryciu tego niedoboru wsplnicy uczestnicz wedug takich zasad jakie wynikaj z umowy spki, a gdy umowa milczy to wedug tych zasad jak przy udziale w stratach spki. Jest to rozliczenie wewntrz midzy wsplnikami, na zewntrz ponosz odpowiedzialno na zasadzie odpowiedzialnoci solidarnej. Po zakoczeniu procedury likwidacyjnej likwidatorzy powinni sporzdzi bilans zakoczenia likwidacji i zoy wniosek do sdu rejestrowego o wykrelenie spki z rejestru. Rozwizanie spki nastpuje z chwil wykrelenia spki z rejestru (traci z tym momentem podmiotowo prawn). Wykad 15 25.01.2010r. nie ma

SPKA PARTNERSKA

35

Spka osobowa, ktra jest samodzielnym typem spki odrbna od pozostaych spek osobowych. Wykazuje wszystkie atrybut spki osobowej: zdolno prawna, zdolno do czynnoci prawnych, zdolno sdowa, ktre to cechy s atrybutami podmiotowoci prawnej. Nie przysuguje jej osobowo prawna (jak i innym spk osobowym). To co nieuregulowane w KSH odpowiednie stosowanie przepisw o spce jawnej. Celem spki partnerskiej jest wykonywanie wolnego zawodu w spce przez wsplnikw. Ci wsplnicy okrelani s mianem partnerw i mog nimi by jedynie osoby fizyczne, ktre maja uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu okrelonego normatywnie. Art. 88 KSH wymienia kategorie tych wolnych zawodw - ten katalog ma charakter zamknity. Mog by te wymienione w odrbnych ustawach np. o obrocie instrumentami finansowymi. Pojecie wolnego zawodu nie ma charakteru potocznego to ustawa okrela, ktre wolne zawody wolne mog by wykonywane w ramach tej spki np. prawnicze adwokata, notariusza, medyczne lekarz, lekarz weterynarii, inynier architektury (katalog te zmieniany jest przez ustawodawc). KSH definiuje spk partnersk jako spk utworzona przez wsplnikw w celu wykonywania wolnego zawodu w spce prowadzcej przedsibiorstwo pod wasn firma ma to zwrci uwag, e ma spka podmiotowo prawn. Jest to nowy typ spki. Pierwsze powstay w USA i pod koniec lat 90. w krajach Europy Zachodniej: 1 przyczyna zwizana z operatywnym zarzdzaniem 2 przyczyna zwizana z odpowiedzialnoci zmniejszy zagroenie zwizane z upadoci. Spka partnerska te dwie kwestie uregulowano odmiennie (zwaszcza od spki jawnej). Powstanie spki partnerskiej Zawarcie umowy, dla ktrej to zawarcia wymagana jest forma pisemna pod rygorem niewanoci i wpisanie spki do rejestru (charakter konstytutywny). Powstaje z chwil wpisu jako podmiot. W umowie spki poza tymi elementami, ktre wystpuj w umowie spki jawnej (okrelenie firmy i siedziby spki, wskazanie wsplnikw, okrelenie wkadw wnoszonych przez wsplnikw, okrelenie przedmiotu dziaalnoci i inne elementy, np. dotyczce czasu trwania spki, zasady prowadzenia spraw spki, reprezentacji spki, partycypacji w zyskach i stratach), konieczne ponadto jest okrelenie wolnego zawodu ktry bdzie wykonywany przez partnerw w ramach dziaalnoci spki, przy w ramach spki partnerskiej moe by wykonywany wicej ni jeden wolny zawd o ile ustawa nie stanowi inaczej (moe ona okrela jakie mog by wykonywane cznie). Wolny zawd opiera si on na stosunku zaufania pomidzy wykonawc a zlecajcym, uprawnienie do wykonywania wolnego zawodu musi by stwierdzone jakim urzdowym dokumentem, poniewa z wykonywaniem wolnego zawodu wie si posiadanie pewnych kwalifikacji, umiejtnoci. Elementem umowy spki partnerskiej jest jeszcze nazwisko i imiona partnerw, ktrzy bd ponosili nieograniczon odpowiedzialno za zobowizania spki, jeeli takie rozszerzenie odpowiedzialnoci przewiduje umowa spki, a take wskazanie imion i nazwisk partnerw, ktrzy bd uprawnieni do reprezentacji spki w przypadku gdy prawo do reprezentacji nie bdzie przysugiwa wszystkim partnerom. Stosunek wobec osb trzecich (odpowiedzialno i reprezentacja) Odpowiedzialno za zobowizania spki - zasada nieodpowiadania partnera (potoczna interpretacja), za bd w sztuce pozostaych partnerw. KSH partner nie ponosi odpowiedzialnoci za zobowizania spki powstae w zwizku z wykonywaniem wolnego zawodu przez pozostaych partnerw jak rwnie nie odpowiada za te zobowizania spki bdce nastpstwem dziaa lub zaniecha osb zatrudnionych przez spk na podstawie umowy o prace lub innego stosunku prawnego, ktre podlegay kierownictwu innego partnera przy wiadczeniu usug zwizanych z przedmiotem dziaalnoci spki. Pojcie zatrudnienia szeroko rozumiane. - Jest to formua odpowiedzialnoci negatywnej (ta klauzula kodeksowa mwica kto nie odpowiada) + odpowiada spka, a potem autor projektu + odpowiada spka caym swoim majtkiem, subsydiarnie wsplnik (partner) pozostali partnerzy bd wyczeni ( to s zobowizania spki), ale ta odpowiedzialno polegajca na tym wyczeniu dotyczy tylko tych zobowiza powstaych w zwizku z wykonywaniem wolnego zawodu w pozostaych zobowizaniach bdzie odpowiedzialno ksztatowa si jak w spce jawnej (np. przy kosztach wynajmu lokalu),

36

odpowiedzialno solidarna, subsydiarna wszystkich partnerw, a za zalegoci podatkowe odpowiedzialno solidarna, caym majtkiem. Ustawodawca przewiduje, e na podstawie umowy spki partnerskiej- partner moe si zgodzi odpowiada tak, jak wsplnik spki jawnej (rozszerzona odpowiedzialno)- powinno to by okrelone w umowie spki. + wskazuje si na to, e rozszerzenie takiej odpowiedzialnoci na wszystkich wsplnikw spowodowaoby, e spka straciaby waciwoci stanowic o jej odmiennoci + drugie stanowisko (prof. si z nim zgadza) e mona na wszystkich wsplnikw i spka partnerska nie przestaje by spk partnersk, nie staje si spk jawn. Przepis, ktry tak moliwo przewiduje nie mwi, e co najmniej jeden wsplnik decyduje o istnieniu odpowiedzialnoci co najmniej jeden musi by odpowiedzialny (jeden albo wicej, mog wszyscy). Nie staje si jawn, bo s jeszcze inne elementy, ktre decyduj, e spka jest spk partnersk. Nie ma tu zakazu wyczenia odpowiedzialnoci na wszystkich partnerw. Reprezentacja spki Prawo do reprezentacji przysuguje partnerom spki, kady moe samodzielnie reprezentowa spk. Zakres prawa do reprezentacji nie jest okrelony przepisami o spce partnerskiej tylko przepisy o spce jawnej (nie moe by ograniczona wobec osb trzecich) Partner moe by pozbawiony prawa reprezentacja tylko na podstawie wanych powodw nastpuje to przez uchwala powzita wikszoci 3/4glosow przy obecnoci co najmniej 2/3 liczby partnerw. Umowa spki moe jedynie surowiej okrela wymagania do podjcia takiej uchway. Pozbawienie takiego prawa skutkuje wobec osb trzecich z chwil wpisu do rejestru,. Moliwo powierzenia spraw spki oraz jej reprezentacji tzw. zarzdowi (moliwo) moe to przewidywa umowa spki. W skad takiego zarzdu mog wchodzi partnerzy i osoby spoza spki i w takim przypadku nie stosuje si z przepisw o spce jawnej tego zakazu, e nie mona powierzy prowadzenia spraw osobom trzecim do takiego zarzdu, gdy chodzi o sposb wykreowania, funkcjonowania, stosuje si przepisy o zarzdzie w spce z o.o. Zarzd to quasi organ, powoanie tak jak przedstawiciela ustawowego. Funkcja zarzdcza nie sprawowana jest wtedy przez wsplnikw. Kazus Spka jawna wniosa zaalenie na postanowienie sdu rejonowego odrzucajce jej sprzeciw od nakazu zapaty, a jako podstaw odrzucenia sprzeciwu sd I instancji wskaza art. 479 8a 5 KPC, wyjaniajc, e z odpisu z KRS wynika zrnicowany sposb reprezentacji spki, a mianowicie w zakresie czynnoci rozporzdzajcych lub zobowizujcych dokonywanych w imieniu spki, a nie przekraczajcych 4 tys. z, kady wsplnik moe dziaa samodzielnie. Natomiast do czynnoci rozporzdzajcych lub zobowizujcych przekraczajcych 4 tys. z wymagana jest reprezentacja czna wszystkich wsplnikw. Sd rejonowy zwrci uwag, e spr toczy si o zapat 7 tys. z, tymczasem penomocnik radca prawny, ktry w imieniu spki sporzdzi i podpisa sprzeciw, zosta podpisany jedynie przez 1 wsplnika i sd oceni jako nieprawidowe udzielone to penomocnictwo (art. 29 i 30 KSH). Pozwana te wskazaa naruszenie tych przepisw, podnoszc, i zgodnie z art. 29 3 prawa do reprezentacji spki nie mona ograniczy ze skutkiem wobec osb trzecich, co oznacza, e ustalenie przez wsplnikw innych regu reprezentacji nie bdzie miao znaczenia dla wanoci i skutecznoci czynu wobec tych osb, a jedynie moe by podstaw roszcze midzy wsplnikami. Czy w stosunku do osb trzecich wicy jest sposb reprezentacji ustalony w umowie na podstawie art. 30 1 KSH i ujawniony w KRS i jakie s skutki dziaania wsplnika z przekazaniem kompetencji okrelonych umow spki? art. 29 3 przepis bezwzgldnie obowizujcy trzeba odrni sposb reprezentacji samoistny albo czny od zakresu reprezentacji art. 29 3 zakresu nie mona ograniczy np. jak powiemy, e ma dziaa z to bdzie wice dla osb trzecich. Sposb reprezentacji mona dowolnie uksztatowa w umowie spki. Ograniczenie dla jakich czynnoci potrzebna zgoda wsplnika. Wyczenie wsplnika od reprezentacji w umowie skuteczne (to nie jest ograniczenie). Wykad 16 22.02.2010r.

Spka partnerska bya omawiana na poprzednim wykadzie 2 cechy: 1) Odpowiedzialno za zobowizania spki

37

Okrelona w sposb negatywny, partner nie ponosi odpowiedzialnoci za bd w sztuce pozostaych partnerw, wyczenie tylko w zwizku z wykonywaniem wolnego zawodu pozostaych partnerw, pozostay zakres odpowiedzialnoci na zasadzie subsydiarnoci i solidarnoci 2) Prowadzenie spraw spki i reprezentacja spki Nieoperatywne wykonywanie tych funkcji byli nieprzygotowani do prowadzenia tak duych przedsibiorstw, w zwizku z tym ustawodawca przewidzia powoanie zarzdu natura prawna zarzdu jest sporna czy to organ czy quasi organ. Funkcja zarzdcza i reprezentacyjna nie jest sprawowana przez partnerw. Nie ma moliwoci aby prowadzenie spraw spki byo powierzone osobom trzecim, z wyczeniem wsplnikw, jeli jest zarzd. Rozwizanie spki Zdarzeniami powodujcymi rozwizanie spki partnerskiej s: 1) przyczyny okrelone w samej umowie spki 2) jednomylna uchwaa wszystkich partnerw 3) ogoszenie upadoci spki 4) utrata przez wszystkich partnerw uprawnie do wykonywania wolnego zawodu 5) prawomocne orzeczenie sdu Niektre przesanki powodujce rozwizanie spki jawnej (art. 58), nie powoduj rozwizania spki partnerskiej, a pojawia si nowa przesanka pkt. 4. Przesanki rozwizania spki jawnej mier wsplnika, ogoszenie upadoci wsplnika, wypowiedzenie umowy spki dokonane przez wsplnika lub jego wierzyciela nie s one przyczyn rozwizania spki partnerskiej. Ustawodawca jednak w przypadku wystpienia tych zdarze odsya do odpowiedniego stosowania przepisw dotyczcych spki jawnej normujcych te kwestie, w szczeglnoci sposb rozliczenia z partnerem w przypadku wystpienia ktregokolwiek z tych zdarze (partner z partnerem lub z jego spadkobiercami). mier nie powoduje rozwizania spki, chyba e ta przesanka zostanie wskazana w umowie spki jako powodujca rozwizanie spki. Z mocy prawa bd ustawy mier nie powoduje rozwizania spki, ale analogicznie jak w przypadku spki jawnej, z mocy prawa na skutek mierci partnera do spki nie wstpuj spadkobiercy partnera. To wejcie do spki moe przewidywa umowa spki, ale taka moliwo uzaleniona jest od tego czy s to osoby, ktre maj uprawnienie do wykonywania wolnego czy wolnych zawodw zgodnie z przedmiotem dziaania spki. To uprawnienie do wykonywania wolnego zawodu byo przesank do utworzenia spki i przez cay czas trwania spki partner powinien si wykazywa tym uprawnieniem. W zwizku z tym gdy partner traci uprawnienie do wykonywania wolnego zawodu to powinien wystpi ze spki najpniej z upywem roku obrotowego, w ktrym utraci prawo do wykonywania wolnego zawodu. To wystpienie wymaga zoenia owiadczenia osobom uprawnionym do reprezentowania spki (zarzdowi lub partnerowi, ktry ma prawo do reprezentowania spki) gdy nie zostanie takie owiadczenie zoone to traktuje si takiego partnera jako takiego, ktry wystpi ze spki w ostatnim dniu, w ktrym powinien takie owiadczenie zoy (mimo e takiego owiadczenia nie zoy). Gdy spce partnerskiej pozosta tylko jeden partner lub te tylko jeden partner zachowa uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu w zwizku z przedmiotem dziaania spki, to spka taka z tych przyczyn ulega rozwizaniu, ale z upywem roku od dnia wystpienia ktregokolwiek z tych zdarze. Oznacza to, e przez rok moe funkcjonowa spka partnerska jako spka jednoosobowa. W tym czasie moe przystpi nowy partner i dalej bdzie moga funkcjonowa. SPKA KOMANDYTOWA Jest to 3 typ spki osobowej. Przysuguj jej te wszystkie cechy, ktre przysugiway pozostaym spkom Zdolno prawna Zdolno do czynnoci prawnych Zdolno sdowa A zatem jest przedmiotem prawa, nie jest natomiast osob prawn, nie ma osobowoci prawnej. Spka komandytowa to spka osobowa majca na celu prowadzenie przedsibiorstwa pod wasn firm, w ktrej wobec wierzycieli za zobowizania spki co najmniej jeden wsplnik odpowiada bez ograniczenia, a odpowiedzialno co najmniej jednego wsplnika jest ograniczona. Jest to spka z poczeniem dwch kategorii wsplnikw: 1) Tych ktrzy odpowiadaj bez ograniczenia KOMPLEMENTARIUSZ 2) Tych ktrych odpowiedzialno za zobowizania jest ograniczona KOMANDYTARIUSZ

38

Ograniczona element charakterystyczny dla konstrukcji spek kapitaowych. Moe by w spce kilku komandytariuszy i kilku komplementariuszy, moe by jeden kmplementariusz i kilku komandytariuszy albo kilku komandytariuszy i jeden komplementariusz, ale musi wystpowa co najmniej 1 komplemetariusz i co najmniej jeden komandytariusz. Komplementariusz to ten wsplnik aktywny w spce, ponosi on nieograniczon odpowiedzialno, ale te prowadzi sprawy spki i reprezentuje spk. Komandytariusz to wsplnik pasywny, bierny, bo nie peni tych funkcji, on zasila kapitaowo spk, to jego zaangaowanie, ale ju nie ma tych funkcji, dlatego jego odpowiedzialno jest ograniczona. Komplementariuszem jak i komandytariuszem moe by kady podmiot prawny (osoba fizyczna, osoba prawna, jednostka organizacyjna nieposiadajca osobowoci prawnej, a ktra ma podmiotowo prawn). Gdy komplementariuszem i komandytariuszem jest osoba prawna to trzeba wskaza pen nazw i zawsze doda, e jest to spka komandytowa. Podstaw obowizywania spki jest umowa, ktra powinna by zawarta w formie aktu notarialnego. Potem naley zgosi spk do rejestru przedsibiorcw. Ten wpis jest konstytutywny, dopiero z chwil wpisu spka powstaje. Umowa powinna zawiera: a) Wskazywa firm i siedzib, b) przedmiot dziaania spki, c) wkady wnoszone przez kadego ze wsplnikw z okreleniem ich wartoci, d) sum komandytow, czyli pieninie (kwotowo) okrelony zakres odpowiedzialnoci komandytariusza za zobowizania spki wobec wierzycieli. Suma powinna by wskazana w umowie spki i jej wysoko podlega wpisowi do rejestru przedsibiorcw. Gdy kilku komandytariuszw moe by ustalona na rwnym poziomie, a moe by rna dla poszczeglnych komandytariuszy. Jest elementem umowy spki w zwizku z tym zmiana wysokoci sumy bdzie wymagaa zmiany umowy. Zmiana moe polega na obnieniu bd na podwyszeniu sumy komandytowej. W przypadku gdy obnienie to taka zamiana nie odnosi skutku prawnego wobec tych wierzycieli, ktrych wierzytelnoci powstay przed wpisaniem tego obnienia do rejestru. Wkady wnoszone przez wsplnikw Definicja spki handlowej obliguje wsplnikw do wniesienia wkadw. Spka jawna przeniesienie lub obcienie art. 482 KSH. Co do zasady przedmiot wkadu z art. 482 KSH ma zastosowanie do spki komandytowej. Pewne modyfikacje, jeli chodzi o przedmiot wkadu nastpuj w odniesieniu do wkadu wnoszonego przez komandytariuszy. KSH stanowi, e przedmiotem wkadu komandytariusza do spki moe by zobowizanie do wykonywania pracy lub wiadczenia usug na rzecz spki, a take wynagrodzenia za usugi wiadczone przy powstaniu spki tylko wtedy gdy warto innych jego wkadw do spki nie jest nisza ni wysoko sumy komandytowej art. 1072 KSH. Gdy komplementariuszem w spce jest spka z o.o. lub akcyjna a komandytariuszem jest wsplnik lub akcjonariusz tej spki to wkadem tego komandytariusza do spki nie mog by udziay w spce z o.o. ani te udziay w spce akcyjnej. art. 1073 KSH. Ograniczon odpowiedzialno bdzie ponosi komandytariusz ale do wysokoci sumy komandytowej ale gdy ta suma rwna wielkoci wkadu to komandytariusz bdzie zwolniony. Wkad komandytariusza moe by wniesiony w wartoci niszej ni suma komandytowa, jeeli umowa nie stanowi inaczej. Komandytariusz ponosi odpowiedzialno za zobowizania spki do wysokoci sumy komandytowej i jest on wolny od odpowiedzialnoci w granicach wartoci wkadu wniesionego do spki. 1) Suma komandytowa = warto wkadu 100=100 2) Suma komandytowa < mniejsza od wartoci wkadu 100<150 3) Suma komandytowa > wiksza od wartoci wkadu 100>70 Odpowiadaby tylko w 3 przypadku. Gdy wkad jest co najmniej rwny lub wikszy od sumy komandytowej to uwalnia on komandytariusza od odpowiedzialnoci przy zaoeniu, e jego wkad zosta wniesiony do spki i e nie zosta on komandytariuszowi zwrcony. W przypadku bowiem dokonania zwrotu wkadu w caoci lub w czci to odpowiedzialno komandytariusza zostaje przywrcona do wysokoci rwnej wartoci dokonanego zwrotu. Jeeli nastpio uszczuplenie majtku spki przez strat niezalenie od tego czym bya spowodowana ta strata ro za zwrot wkadu w stosunku do wierzycieli uznaje si kad wypat dokonan przez spk na rzecz komandytariusza przez uzupenieniem tego wkadu do pierwotnej wysokoci. W 3 przypadku do wysokoci rnicy midzy wysokoci sumy a wartoci wkadu bdzie komandytariusz odpowiada.

39

Ta odpowiedzialno komandytariusza chocia jest odpowiedzialnoci ograniczon to jednak ma ona cechy tej odpowiedzialnoci jaka charakteryzuje spki osobowe, zwaszcza jawn, a zatem jest odpowiedzialnoci subsydiarn w ramach wszystkich wsplnikw (komplementariuszy i komandytariuszy, jeeli inni komandytariusze s w tej spce). W 2 przypadku nie moe tu komandytariusz podnosi adnego zarzutu wobec wierzyciela. Wkad zosta wniesiony do spki i jest majtkiem spki, a spka nie ma ograniczonej odpowiedzialnoci. Reprezentacja spki komandytowej Naley do wsplnikw, ale mog j peni jedynie komplementariusze i to tylko ci, ktrzy na podstawie umowy spki albo prawomocnego orzeczenia sdu ni zostali tego prawa do reprezentowania pozbawieni. Zakres prawa do reprezentacji i sposb reprezentacji W peni zastosowanie maj przepisy dotyczce spki jawnej. Dokonywa wszelkich czynnoci sdowych i pozasdowych i nie moe by ograniczona wobec osb trzecich ? Zasada reprezentacji samoistnej jeli umowa nie stanowi inaczej, wykonywanej przez kadego ze wsplnikw. Komandytariuszowi nie przysuguje prawo do reprezentacji z tego tylko tytuu, e jest komandytariuszem, wsplnikiem spki, moe natomiast spk jako penomocnik. Moe by mu udzielony kady rodzaj penomocnictwa, o ktrym mowa w KC, a wic rwnie prokura. Prokura nie moe by mu udzielona gdy komandytariuszem jest osoba prawna. W przypadku gdy komandytariusz dokona czynnoci prawnej i nie ujawni swojego penomocnictwa to za skutki tej czynnoci odpowiada wobec osoby trzeciej bez ograniczenia i dotyczy to take sytuacji reprezentacji spki przez komandytariusza, ktry nie ma umocowania albo przekroczy zakres tego umocowania art. 1182 KSH. 1) K ma penomocnictwo -> czynno dokonana przez niego jest wana 2) K nie ma penomocnictwa albo przekroczy zakres - > kodeks nie reguluje tego cz jest skuteczna tak czynno czy nie, a naley j traktowa jako Falls prokurator. Czynno taka jest wadliwa, dotknita sankcj bezskutecznoci zawieszonej, bdzie wymagaa potwierdzenia i jeli zostanie potwierdzona stanie si wana i wtedy bdziemy mie do czynienia ze skutkami z art. 1182 KSH. Jeli nie zostanie potwierdzona to w ogle nie wejdziemy na odpowiedzialno tej osoby jako odpowiedzialnoci komandytariusza bo ta umowa w ogle nie wejdzie do spki, wtedy sankcja z KC obowizany jest do zwrotu tego co otrzyma itd. Wtedy nie maj tu zastosowania przepisy KSH o rozszerzeniu odpowiedzialnoci komandytariusza. Ustawodawca rozszerza zakres odpowiedzialnoci wobec wierzycieli tego komandytariusza. Ustawodawca jednakowo traktuje obie te sytuacje. Ale te sytuacje nie s jednakowe w skutkach rozszerzenia odpowiedzialnoci tak, ale w innych skutkach nie. Pozycja szczeglna komandytariusza wyraa si te w stosunkach wewntrznych. Prowadzenie spraw tylko komplementariusze, a komandytariusze tylko swoista kontrola. Moe on da odpisu sprawozdania finansowego, caorocznego, a take ma dostp do ksig i dokumentw spki. Jeli umowa spki nie stanowi inaczej to w sprawach, ktre przekraczaj zakres zwykych czynnoci potrzebna jest zgodna komandytariusza (ta zgoda odnosi skutek jedynie w stosunku wewntrznym, brak takiej zgody nie powoduje wadliwoci czynnoci prawnej wobec kontrahenta). Umowa okrela zasady partycypacji w zyskach, jeli nie to komandytariusz proporcjonalnie do wkadu rzeczywicie poniesionego, a w trakcie do wysokoci wkadu umwionego. Wykad 17 01.03.2010r. SPKA KOMANDYTOWO AKCYJNA (pierwszy raz prof. j omawia na wykadach) Spka ta pojawia si wraz z uchwaleniem KSH, czyli od 01.01.2001r. Jest to nowy typ spki. Wystpuje ona w ustawodawstwach innych krajw, zwaszcza Europy Zachodniej. Ta regulacja jest odmienna kadym z tych krajw. Akcentowane mog by: - cechy (elementy) osobowe albo te - podkrela si elementy kapitaowe w spce. W naszym ustawodawstwie jest spk handlowo- usugow. Ma podmiotowo prawn, ale nie ma osobowoci prawnej. Przysuguj jej: zdolno prawna, zdolno do czynnoci prawnych, zdolno sdowa. Spka ta ma na celu prowadzenie przedsibiorstwa pod wasn firm, w ktrej wobec wierzycieli za zobowizania spki co najmniej 1 wsplnik odpowiada bez ograniczenia i co najmniej 1 wsplnik jest akcjonariuszem art. 125 KSH. czy ona w sobie 2 kategorie wsplnikw: - tych, ktrzy odpowiadaj bez ograniczenia za zobowizania spki KOMPLEMENTARIUSZE - tych, ktrzy nie odpowiadaj za zobowizania spki AKCJONARIUSZE

40

Dla powstania (istnienia) tej spki konieczne jest istnienie co najmniej 1 komplementariusza i co najmniej 1 akcjonariusza. Poza przepisami z dziau IV KSH odnoszcego si do spki komandytowo-akcyjnej, KSH odsya take do odpowiedzialnoci szczeglnej, gdy chodzi o okrelenie statutu komplementariusza (pozycji prawnej) wobec siebie, spki, akcjonariuszy, w tym take gdy chodzi o ustalenie wkadw wnoszonych przez wsplnikw (komplementariuszy?) to do spki naley stosowa przepisy o spce jawnej. A przepisy o spce akcyjnej naley stosowa w szczeglnoci do: ustalenia pozycji akcjonariusza, problematyka wkadw wnoszonych przez akcjonariuszy i komplementariuszy, jeeli wnosz wkady na kapita zakadowy, przy ustaleniu akcji, ich rodzajw, wartoci nominalnej, ustaleniu kompetencji i zasad funkcjonowania rady nadzorczej i walnego zgromadzenia. Podstawow funkcj spki jest kapita zakadowy, ktrego minimalna wysoko wynosi 50 tys. z. Podstaw prawn jest statut spki oraz obowizujce przepisy prawne, w szczeglnoci przepisy KSH. Powstanie spki (odmienne ni w innych spkach, bardziej zoone) Podpisanie statutu mieci si w ramach czynnoci okrelanej jako zawizanie spki. Podpisanie statutu nie powoduje powstania spki, poniewa konieczne jest zoenie owiadczenia zarwno przez komplementariuszy, jak i akcjonariuszy, w ktrych to osoby te wyraaj zgod na brzmienie statutu, zawizanie spki oraz objcie akcji przez zaoycieli, cznie z akcjonariuszami albo te cznie z komplementariuszami. Statut musi by sporzdzony w formie aktu notarialnego i powinien by podpisany co najmniej przez wszystkich komplementariuszy. Osoby, ktre podpisay statut s zaoycielami spki. Obligatoryjnie musz by wskazane: 1) Okrelenie firmy i siedziby spki 2) Wskazanie przedmiotu dziaania 3) Okrelenie wkadw wnoszonych przez kadego komplementariusza z zaznaczeniem wartoci tych wkadw 4) Okrelenie wysokoci kapitau zakadowego i sposb jego zebrania 5) Okrelenie wartoci nominalnej akcji i postanowienie czy akcje s imienne czy na okaziciela 6) Okrelenie liczby i rodzajw akcji, a take zwizanych z nimi uprawnie, jeeli wydawane s akcje rnego rodzaju, w szczeglnoci akcje uprzywilejowane 7) Okrelenie imion i nazwisk z zaznaczeniem adresu i siedziby firmy akcjonariuszy, okrelenie organizacji walnego zgromadzenia oraz rady nadzorczej. W przypadku gdy obowizek ustanowienia rady nadzorczej wynika z ustawy albo gdy wynika ze statutu. Jeeli rada jest powoywana, to jedn z przesanek jest ukonstytuowanie czonkw przed wpisaniem do rejestru naley powoa czonkw rady. Naley rwnie przed wpisaniem do rejestru, a po zawizaniu wnie wkady na pokrycie kapitau zakadowego. W przypadku komplementariuszy wnosz oni wkad do spki, ale gdy chodzi o przedmiot tego wkadu i sposobu jego wniesienia stosujemy te reguy, ktre obowizuj w spce jawnej, a mianowicie formu zgodnie, z ktr wkad moe polega na przeniesieniu lub obcieniu wasnoci rzeczy lub innych praw, a take na dokonywaniu wiadcze na rzecz spki. Akcjonariusze wnosz wkad na kapita zakadowy i w zwizku z tym przy ustalaniu zarwno sposobu wkadu i zasad jego wnoszenia obowizuj reguy, ktre odnosz si do spki akcyjnej: 1) Tym wkadem nie moe by prawo niezbywalne ani te wiadczenie usug lub pracy 2) Ten wkad powinien by co najmniej w pewnej czci wniesiony przed zarejestrowaniem spki 3) W zalenoci od przedmiotu wkadu obowizuje szczeglna procedura dotyczca badania wartoci wkadu, czyli obowizek sporzdzania sprawozda przez zaoycieli oraz obowizek badania rzetelnoci tego sprawozdania przez biegych rewidentw. Komplementariusze mog wnie wkad do spki, przeznaczajc go zarwno na pokrycie kapitau zakadowego, jak te na inne fundusze czy kapitay spki (komplementariusz moe wnie i na kapita zakadowy i na inne fundusze). Akcjonariusz moe wnie wkad zakadowy do spki tylko na pokrycie kapitau zakadowego. Na inne fundusze stosujemy reguy dotyczce spki jawnej Kapita zakadowy reguy dotyczce spki akcyjnej Komplementariusz moe mie rwnie status akcjonariusza przez wniesienie wkadu na kapita zakadowy. Komplementariusz staje si, uzyskuje uprawnienia akcjonariusza, jednake on nie przestaje by komplementariusze. Moliwo takiego poczenia pozycji komplementariusza i akcjonariusza nie oznacza, e

41

speniajc definicje spki komandytowo- akcyjnej nie bdzie sytuacji, e bdzie to spka jednoosobowa, w ktrej bdzie akcjonariusz, ktry bdzie zarwno komplementariuszem, zawsze musi by ta druga osoba. Pozycja akcjonariusza przypomina troch pozycj komandytariusza w spce komandytowej. Jego szczeglna pozycja polega na tym, e akcjonariusz nie ponosi odpowiedzialnoci za zobowizania spki. Maksymalne ryzyko zwizane uczestnictwem akcjonariusza w spce polega na tym, e moe on co najwyej utraci to co wnis. Odpowiedzialno t ponosz bowiem sama spka i komplementariusze Odpowiedzialno ta, tak jak wsplnikw w spce jawnej jest odpowiedzialnoci drugorzdn, subsydiarn ze spk oraz solidarn, osobist z komplementariuszami. Akcjonariusz, ktry jest komplementariuszem, albo komplementariusz, ktry jest akcjonariuszem ponosi odpowiedzialno za zobowizania spki. Reprezentacja spki Uregulowana podobnie do spki komandytowej. Funkcja reprezentowania spki naley do komplementariuszy, tych ktrzy na mocy postanowie statutu albo na podstawi prawomocnego orzeczenia sdu nie zostali tej funkcji pozbawieni. Co do zasady naley do wszystkich komplementariuszy, chyba e zostali wyczeni. W trakcie funkcjonowania spki wyczenie kompetencji do reprezentowania spki wymaga zmiany statutu i w tej sprawie oprcz uchway penego zgromadzenia potrzebna jest te zgoda wszystkich pozostaych komplementariuszy, rwnie tego, ktry jest tej funkcji pozbawiony. Jeeli komplementariusz sprzeciwia si pozbawieniu go prawa do reprezentacji spki, to moe on by pozbawiony prawa do reprezentowania jedynie na mocy prawomocnego orzeczenia sdu, przesank jest wskazanie wanych powodw. Spka moe by te reprezentowana przez penomocnikw i prokurentw. T funkcj moe peni rwnie akcjonariusz reprezentowa spk przez penomocnictwo lub prokur. Akcjonariusz nie moe reprezentowa z samego faktu, e jest wsplnikiem, ale moe jeli jest penomocnikiem. Ustawodawca okreli konsekwencje prawne wynikajce z reprezentacji spki przez akcjonariuszy, ktry nie ujawnia swojego penomocnictwa albo te ktry reprezentuje nie majc umocowania lub przekraczajc jego zakres. W obu przypadkach nastpuje rozszerzenie odpowiedzialnoci akcjonariuszy. Akcjonariusz odpowiada za skutki tych czynnoci bez ograniczenia. Nie odnosi si do konsekwencji akie dotykaj tak czynno Inne skutki gdy nie ujawnia. Ustawodawca rozszerza t odpowiedzialno bez ograniczenia na akcjonariuszy rwnie wtedy, gdy jego nazwisko, nazwa lub firma zostay umieszczone w nazwie spki komandytowo akcyjnej, a take gdy chodzi o odpowiedzialno za czynnoci, ktre zostay podjte w imieniu spki po jej zawizaniu, a przed wpisaniem do rejestru nie ma wyczenia ani ograniczenia. Tak odpowiedzialno ponosz osoby, ktre dziaay w imieniu spki. Odpowiedzialno tych osb ma charakter solidarny. Z przepisw o jawnej zakres, sposb, rodzaje reprezentacji itp. Rwnie w sferze stosunkw wewntrznych spki ta rola akcjonariuszy jest pasywna, bierna. Prowadzenie spraw spki Kompetencja ta naley do komplementariuszy. Stosujemy tu zasady dotyczce spki jawnej i komandytowoakcyjnej bowiem co do zasady kady komplementariusz moe prowadzi sprawy, przy czym statut moe przyznawa te kompetencje jednemu lub kilku komplementariuszom. W przypadku potrzeby pniejszego pozbawienia prawa do prowadzenia spraw lub przyznania temu kto by pozbawiony wymaga zmiany statutu i taka zmiana statutu wymaga zgody wszystkich pozostaych komplementariuszy niezalenie od zgody wlanego zgromadzenia. W peni zastosowanie ma bezwzgldnie obowizujca norma z art. 38, e nie mona powierzy spraw spki osobom trzecim, z wyczeniem komplementariuszy. Zakres tak jak w spce jawnej. Mog prowadzi sprawy nalece do zakresu zwykych czynnoci, a jeeli przekrocz zakres zwykych czynnoci lub sprzeciw to uchwaa komplementariuszy, chyba e statut inaczej to reguluje. Pewne modyfikacje komplementariusz nie moe prowadzi spraw spki, ktre zostay przekazane (nale) do kompetencji walnego zgromadzenia albo rady nadzorczej. Te kompetencje walnego zgromadzenia lub rady nadzorczej mog wynika z przepisw KSH lub postanowie statutu spki. Pomimo, e spka jest spk osobow moe, a niekiedy musi funkcjonowa w niej rada nadzorcza (organ waciwy dla spek kapitaowych). Organ obliguje do jej ustanowienia wtedy, gdy liczba akcjonariuszy w spce przekracza 25 osb. Czonkowie tego organu s ustanawiani i odwoywani przez walne zgromadzenie, przy czym istnieje zakaz czenia funkcji czonkowstwa w radzie oraz bycia komplementariuszem, czonkiem w radzie nie moe te by pracownik komplementariusza. W przypadku gdy komplementariusz jest akcjonariuszem nie moe on wykonywa prawa gosu ze swoich akcji na walnym zgromadzeniu dotyczcych uchway o powoaniu lub odwoaniu czonkw rady nadzorczej. Funkcj rady nadzorczej jest penienie staego nadzoru nad dziaalnoci spki we wszystkich aspektach jej dziaalnoci. Do ustalenia zasad funkcjonowania rady nadzorczej bd miay zastosowanie przepisy o radzie nadzorczej w spce akcyjnej, jednake z pewn modyfikacj, a mianowicie rada nadzorcza ze spki komandytowo- akcyjnej nie ma kompetencji do zawieszenia z wanych powodw w czynnociach poszczeglnych lub wszystkich komplementariuszy z mocy

42

kodeksu. Jest natomiast uprawniona do delegowania niektrych swoich czonkw do wykonywania czynnoci komplementariusza, w tedy gdy aden z nich nie moe swoich uprawnie wykonywa. O ile rady nadzorcza moe by powoana, a jeeli 25 akcjonariuszy to musi, o tyle walne zgromadzenie jest takim organem, ktry zawsze funkcjonuje w spce komandytowo akcyjnej. Walne zgromadzenie wyraa swoj wol, a tym samym wol spki poprzez uchway, podejmujc je na zgromadzeniu, ktre moe by zwyczajne albo te nadzwyczajne, przy czym na posiedzeniu tego organu mog by akcjonariusze, a take komplementariusze. Komplementariusze take wtedy gdy nie s akcjonariuszami. Prawo gosu natomiast maj akcjonariusze, przy czym akcja objta lub nabyta przez akcjonariusza, ktry jest komplementariuszem daje prawo do jednego gosu o ile statut nie stanowi inaczej. A statut moe postanowi, e istniej akcje uprzywilejowane, a wic tych gosw jest wicej albo e akcje przypadaj na kilku. Przy czym istnieje kodeksowy zakaz, e nie mona pozbawi akcjonariusza prawa gosu (akcjonariusz jest komplementariuszem). Kada akcja podjta przez komplementariusza to taka akcja daje mu prawo do jednego gosu i tej reguy nie moe zmieni statut spki (komplementariusz jest akcjonariuszem). Komplementariusze niezalenie od tego czy s czy nie s akcjonariuszami mog podejmowa uchway jako komplementariusze (nie jako walne zgromadzenie) np. wtedy gdy statut inaczej nie postanawia to dla zada przekraczajcych zakres zwykych czynnoci. Ten sposb zarzdzania spk jest dosy skomplikowany, poniewa ustawodawca wyrnia 3 zakresy spraw (grupy), dla ktrych: 1) Wymaga jest sama uchwaa walnego zgromadzenia 2) Wymagana jest uchwaa walnego zgromadzenia i zgoda wszystkich komplementariuszy 3) Wymagana jest uchwaa walnego zgromadzenia i zgoda wikszoci komplementariuszy Nakadaj one podjcie decyzji przez walne zgromadzenie. Inne prowadzone przez komplementariuszy to bdzie wymagana zgoda samych komplementariuszy, ale ta zgoda komplementariuszy ma tylko charakter wewntrzny (nie ma tu zgody walnego zgromadzenia). Te 3 punkty nale do spraw wewntrznych i zewntrznych spki.. AD1) tylko uchwaa wlanego zgromadzenia dotyczy to: 1) Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania komplementariuszy z dziaalnoci spki oraz sprawozdania spki za ubiegy rok obrotowy 2) Udzielenie komplementariuszom, ktrzy prowadz sprawy spki absolutorium z wykonania przez nich obowizkw 3) Udzielenie absolutorium czonkom rady nadzorczej z wykonania przez nich obowizkw 4) Dokonanie wyboru biegego rewidenta, ktry bdzie bada sprawozdania finansowe, o ile statut nie przewiduje tego uprawnienia dla czonkw rady nadzorczej 5) Rozwizanie spki AD2) uchwaa i zgoda wszystkich pod rygorem niewanoci 1) Powierzenie prowadzenia spraw oraz reprezentacji spki jednemu albo kilku komplementariuszom 2) Podzia zysku za ostatni rok obrotowy w czci przypadajcej akcjonariuszom 3) Zbycie i wydzierawienia przedsibiorstwa spki lub jego zorganizowanej czci oraz ustanowienia na nim prawa uytkowania 4) Zbycie nieruchomoci spki 5) Podwyszenie i obnienie kapitau zakadowego 6) Emisja obligacji 7) Poczenie i przeksztacenie spki 8) Zmiana statutu 9) Rozwizanie spki AD3) uchwaa i zgoda wikszoci pod rygorem niewanoci 1) Podzia zysku za miniony rok obrotowy w czci przypadajcej komplementariuszom 2) Okrelenie sposobu pokrycia straty za ubiegy rok obrotowy 3) Inne czynnoci przewidziane w statucie. Przy ustalaniu zasad funkcjonowania walnego zgromadzenia (podejmowania uchwa, quorum, wikszo) naley stosowa te zasady, ktre odnosz si do walnego zgromadzenia w spce akcyjnej. Dla wikszoci uchwa wymagana jest bezwzgldna wikszo, a w innych wypadkach wikszo kwalifikowana. Te uchway wymagaj protokoowania.

43

Rozwizanie spki 1) Przyczyny okrelone w statucie spki 2) Uchwaa walnego zgromadzenia o rozwizaniu spki 3) Ogoszenie upadoci spki oraz wystpienie jedynego komplementariusza lub jego mier 4) Inne przyczyny przewidziane prawem Nie stanowi przyczyny rozwizania spki ogoszenie upadoci akcjonariusza, jak rwnie wypowiedzenie umowy spki bd te wystpienie ze spki komplementariusza. Dokonanie tego moe nastpi, jeeli tak przewiduje statut spki. Akcjonariusz nie moe wypowiedzie umowy spki. Jeeli zajdzie ktra z tych czterech przyczyn rozwizania spki, to naley przeprowadzi jej likwidacj, ktra przebiega (jest prowadzona) wedug zasad, ktre obowizuj przy likwidacji spki akcyjnej. Wykad 18 8.03.2010

SPKI KAPITAOWE Spka z ograniczon odpowiedzialnoci. Konstrukcja tej spki zostaa opracowana w Niemczech pod koniec XIX w. Pod koniec lat 20 i na pocztku 30. zostaa przyjta w polskim systemie prawnym. Obecnie regulacja zawarta w KSH. Jest to spka kapitaowa, ktra jest jedn najczciej wykorzystywanych form dziaalnoci gospodarczej, ale nie tylko. Konsekwencje wynikajce z kapitaowego charakteru spki z o.o.: Obowizkiem wsplnika jest wniesienie wkadu, ale w przypadku spek kapitaowych ustawodawca kreuje pewne wymogi dotyczce wkadw w spce kapitaowej. Na dalszy plan schodzi osoba wsplnika. Zmiana wsplnika nie pociga za sob koniecznoci zmiany umowy spki (czyli podstawy jej funkcjonowania). Spka ta jako osoba prawna dziaa przez swoje organy i ponosi odpowiedzialno za zobowizania caym swoim majtkiem i wyczona jest odpowiedzialno wsplnikw za zobowizania spki: - odpowiedzialno wsplnikw wobec spki; - odpowiedzialno wsplnikw za zobowizania przed powstaniem spki. Jeeli przepisy kreuj t odpowiedzialno, to: + to odpowiedzialno wsplnikw wobec spki a nie wierzycieli +odpowiedzialno wsplnikw za zobowizania przed powstaniem spki (sytuacja wyjtkowa). Spka z o.o. nieadekwatno nazwy mogaby wskazywa, e spka ma odpowiedzialno ograniczon, a ona jest pena, ale skupia si tylko na majtku wsplnika. Ograniczona (wyczona) jest odpowiedzialno wsplnikw za zobowizania spki, a ryzyko utworzenia spki i uczestnictwa w tej spce, a tym zaangaowanie majtkowe ogranicza si do wysokoci jego wkadu kapitaowego do spki. Spka z ograniczon odpowiedzialnoci nie jest czyst postaci spki kapitaowej (tak jak np. spka akcyjna), bo w jej konstrukcji prawnej pojawiaj si lub mog pojawi pewne elementy charakterystyczne dla spek osobowych, np.: 1) Na udziay (tytuy uczestnictwa w tej spce) nie mog by wystawione dokumenty na okaziciela lub te dokumenty imienne lub na zlecenie, co oznacza, e udziay nie s papierami wartociowymi. Udziay s przypisane poszczeglnym wsplnikom. Mog by przedmiotem obrotu, mog by rozporzdzane; 2) Istnieje moliwo ograniczenia rozporzdzania udziaami, zarwno gdy chodzi o rozporzdzanie w cisym tego sowa znaczeniu- zbycie udziau; jak te rozporzdzanie udziau w szerokim znaczeniurozporzdzanie odnosi si rwnie do obcienia udziau- np. moliwo ustanowienia zastawu, lub moliwo ustanowienia uytkowania na udziale. Nie mona tego rozporzdzenia wyczy, ale mona ograniczy; 3) Moliwo ograniczenia lub wyczenia wstpienia do spki spadkobiercw na miejsce zmarego wsplnika. Ograniczenie lub wyczenie musi wynika z umowy spki, a przesank skutecznoci tego ograniczenia lub wyczenia jest okrelenie w umowie spki warunkw spaty spadkobiercw, ktrzy nie wstpuje do spki;

44

4) Przysugujce wsplnikowi prawo kontroli nad dziaalnoci spki, ktre wsplnik moe wykonywa osobicie lub z upowanion przez siebie osob, a polega na tym, e w kadym czasie moe przeglda dokumenty, ksigi spki; da wyjanie od zarzdu lub sporzdzenia bilansu. Art. 38 2 KSH dotyczy spki jawnej W spce z o.o. wsplnik moe by pozbawiony lub to osobiste prawo do kontroli moe by ograniczone na podstawie umowy spki, a taka sytuacja moe mie miejsce wtedy gdy jest w spce rada nadzorcza lub komisja rewizyjna (organy kontroli nadzoru). Dotyczy to osobistej kontroli, bo wsplnik moe by pozbawiony prawa osobistej kontroli, ale moliwoci kontroli zachowa np. poprzez kreowanie skadu organw nadzorczych. Organy te zobowizuj si do zoenia sprawozdania z kontroli. 5) Instytucja wyczenia wsplnika ze spki- to wyczenie moe nastpi z wanych powodw. Wyczenia dokonuje sd, orzeka o tym sd, a orzeczenie to jest wydawane na danie wszystkich pozostaych wsplnikw, jeeli warto ich udziaw przekracza poow kapitau zakadowego. Moliwo realizacji tego uprawnienia uwarunkowana jest przesank kapitaow (odpowiednia warto udziaw). Spka z ograniczon odpowiedzialnoci moe by utworzona przez jedn lub wicej osb dla realizacji kadego celu prawnie dopuszczalnego, o ile ustawa nie stanowi inaczej. Spka moe by utworzona ju przez jedn osob (fikcja prawna, bo umowa wic teoretycznie powinny wystpowa co najmniej 2 osoby. Sytuacja spki z jednym wsplnikiem jest moliwa ju w momencie utworzenia spki, a nie tylko taka sytuacja gdy spka utworzona pniej nabycie udziaw pozostaych wsplnikw przez jednego w czasie funkcjonowania spki. Spka moe realizowa nie tylko cel gospodarczy. Cel nie musi mie charakteru gospodarczego. Jeeli cel o charakterze nie gospodarczym to spka nie bdzie przedsibiorc, ale zgodnie z ustaw o KRS bdzie podlegaa wpisowi do KRS. Art. 151 KSH- ustawa dla prowadzenia pewnych dziaalnoci moe wyczy funkcjonowanie w tej sferze w formie spki z o.o. w formie sp. z o.o. (np. banki, giedy papierw wartociowych, towarzystwa ubezpiecze spoecznych, zakady ubezpieczeniowe, kluby sportowe). Wsplnikiem spki z ograniczon odpowiedzialnoci moe by osoba fizyczna, osoba prawna, inny podmiot prawa (jednostka organizacyjna nie bdca osob prawn, ale majca zdolno prawn). Wsplnikiem nie moe by spka cywilna. Art. 1512 KSH Ustawowe wyczenie - Jedynym zaoycielem sp. z o.o. nie moe by inna jednoosobowa sp. z o.o. np. gdy nastpne spki powstaj na podstawie kapitau tej pierwszej spki. Przepis ten dotyczy tylko momentu utworzenia. Dalsze funkcjonowanie moliwe jest nabycie wszystkich udziaw jakiej spki z o.o. przez inn jednoosobow spk z o.o. Normatywn podstaw funkcjonowania spki jest umowa spki, KSH i przepisy innych ustaw. Przy czym gdy mamy do czynienia z jednoosobow spk to funkcje tej umowy peni akt zaoycielski; natomiast podstaw ekonomiczn dziaalnoci spki jest kapita zakadowy, ktry pochodzi z wkadw wnoszonych przez wsplnikw (przynajmniej na pocztku). Przesanki powstania spki z ograniczon odpowiedzialnoci: a) Zawarcie umowy / akt zaoycielski b) Wniesienie wkadw na pokrycie caego kapitau zakadowego, a jeeli udziay s obejmowane za cen wysz ni ich warto nominalna, to take wniesienie tej nadwyki c) Powoanie zarzdu d) Ustanowienie rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej, jeli konieczno powoania jednego lub obu z tych organw wynika z ustawy lub z umowy spki e) Wpis do rejestru. Ad1) Umowa zawarcia spki/ akt zaoycielski Forma aktu notarialnego (wymg ustawy) Art. 157 KSH- okrela obligatoryjne elementy treci umowy:

45

- firma i siedziba spki - okrelenie przedmiotu dziaania spki - okrelenie wysokoci kapitau zakadowego - postanowienie czy wsplnik moe mie jeden czy wiksz liczb udziaw - okrelenie iloci i wartoci nominalnej - w przypadku gdy wsplnik wnosi na pokrycie swojego/sowich udziaw, wkad niepieniny (aport) obowizkow treci umowy spki jest okrelenie przedmiotu tego wkadu, okrelenie osoby wsplnika wnoszcego ten wkad oraz okrelenie liczby i wartoci nominalnej objtych w zamian za ten wkad udziaw (okrelenie udziaw objtych przez poszczeglnych wsplnikw). - czas trwania spki, jeeli jest oznaczony. Art. 158 KSH- aport- okrelenie przedmiotu wkadu; okrelenie osoby wsplnika wnoszcego ten wkad, liczba i warto nominalna objtych za ten wkad udziaw. Przy okreleniu siedziby- przepisy oglne KC. Siedzib jest miejsce organ zarzdzajcego (miejscowo a nie adres) Umowa powinna okrela siedzib- miejscowo; nie musi by adresu. Adres we wniosku do rejestru. Adres we wniosku rejestrowym a nie w umowie gdzie siedziba miejscowo.

Ad2) Przedmiot dziaalnoci- tak, aby mona byo mu przypisa odpowiedni symbol klasyfikacji dziaalnoci spki w rejestrze. Przedmiot dziaalnoci spki peni funkcj - dostarcza pewnych informacji o celu spki, przedmiocie jej dziaalnoci, ale w warunkach gospodarki rynkowej. Przedmiot dziaalnoci spki nie determinuje czynnoci prawnych wykraczajcych poza przedmiot dziaalnoci spki, kwalifikuje je jako wadliwe. Jeeli zostanie zawarta umowa poza zakres przedmiotu dziaalnoci spki to ta umowa i tak bdzie wana. W poprzednim systemie przedmiot dziaalnoci gospodarczej wpywa na warto innych umw. Ale sd moe podj rodki, aby umowy byy zgodne z przedmiotem dziaalnoci spki. Ad3) Wniesienie wkadu Wysoko kapitau zakadowego- minimum 5000z. Ten kapita zakadowy dzieli si na udziay obejmowane przez wsplnikw w zamian za wnoszone przez nich wkady, minimalna warto udziau to 50z. Istotnym elementem jest okrelenie czy wsplnik moe mie jeden czy wiksz liczb udziaw w spce. Jeeli wsplnik moe mie wicej ni 1 udzia w spce, to wszystkie udziay w kapitale zakadowym spki (nie tylko tego wsplnika) powinny by rwne i niepodzielne. Postanowienia fakultatywne umowy spki: Postanowienia, ktre nakadaj na wsplnikw pewne dodatkowe obowizki (poza podstawowym obowizkiem wniesienia wkadu), albo te przyznaje wsplnikom dodatkowe korzyci, obowizki, uprawnienia, np. postanowienia umowy zobowizujce do wniesienia dopat; postanowienia ktre nakada obowizek powtarzajcych si wiadcze pieninych na rzecz spki; obowizek penienia okrelonych funkcji w spce przez wsplnika. Szczeglne korzyci, przywileje np. uprzywilejowanie udziaw w spce, postanowienie o przyznaniu wsplnikom uprawnie do ustanawiania czonkw organw spki. Te dodatkowe elementy fakultatywne - istniej gdy umowa je przewiduje. Te przywileje i obowizki mog by zwizane z osob wsplnika lub z udziaem. Z osob obciaj, uprawniaj dopki ta osoba jest wsplnikiem Z udziaem dotycz osoby, ktra obejmuje te udziay przechodz na nabywc udziaw. Mog by te inne postanowienia fakultatywne, np. umorzenie udziaw; sposobw reprezentacji spki; wewntrzne ograniczenia czonka zarzdu w jego prawie do reprezentacji; moliwo podwyszenia kapitau zakadowego spki, bez koniecznoci zmiany jej umowy. Odzwierciedlone to w orzecznictwie. Wyrok SN z 5.02.1998r. (zeszyt 10, poz. 159) SN potwierdza, e w umowie mog wystpowa obligatoryjnie (musz) i fakultatywnie postanowienia oraz postanowienia wczone do umowy spki, ale dotyczce kwestii, ktre mog by przez wsplnikw skutecznie rozstrzygnite poza umow. Gwna teza: czonek zarzdu ustanowionego w umowie sp. z o.o. moe by odwoany przez zgromadzenie wsplnikw bezwzgldn wikszoci oddanych gosw bez koniecznoci zmiany umowy spki. Bardzo czst praktyk na gruncie KSH jest to, e w umowie spki postanowiono o strukturze organu zarzdzajcego oraz jego skad osobowy. Jeeli ten skad trzeba odwoa to jak trzeba podj uchwa? Czy

46

trzeba zmieni umow spki? SN stwierdzi, e to s elementy, ktre mog by skutecznie rozstrzygnite poza ustaw (uchwaa + protok). Jeeli wsplnik w akcie zarzdzajcym jest na podstawie umowy jego odwoanie nie pociga obowizku zmiany umowy Inaczej byoby wtedy gdyby penienie tej funkcji w tym organie byoby przywilejem tego wsplnika- wtedy konieczno zmiany wsplnika. Uwaga SN wprowadzona do KSH - art. 167 1 pkt. 3. Umowa spki moe by zawizana przez penomocnika (musi mie penomocnictwo udzielone w formie aktu notarialnego). Ocena skutkw wadliwoci zawarcia takiej umowy: Uchwaa w skadzie 7 sdziw SN z 30.05.1990r. umowa zawarta z samym sob. Tezy: 1) nie jest wana umowa sp. z o.o. i umowa spki akcyjnej zawarta przez przedsibiorstwo pastwowe i osob fizyczn, jeeli osoba ta wystpuje jednoczenie w imieniu wasnym i jako dyrektor przedsibiorstwa pastwowego; 2) nie jest wana umowa sp. z o.o. i umowa spki akcyjnej zawarta przez osob wystpujc jednoczenie w imieniu wasnym oraz jako penomocnik przedsibiorstwa pastwowego, jeeli piastuje w tym przedsibiorstwie: - stanowisko zastpcy dyrektora - gwnego ksigowego - stanowisko rwnorzdne - albo jest czonkiem rady pracowniczej tego przedsibiorstwa. Dzi naley zweryfikowa te uchway, poniewa wpis do rejestru ma charakter konwalidacyjny, wic jeeli dziaaoby si, e umowa zostaa zawarta z naruszeniem prawa materialnego, to pomimo wadliwoci jeeli spka zostaaby wpisana do rejestru powstaaby ona jako osoba prawna. Istniaaby dopki nie zostaaby z tego rejestru wykluczona. Sam fakt naruszenia przepisw nie powodowaby bezwzgldnej niewanoci umowy spki zarejestrowanej. Art. 21 KSH sposoby, przesanki orzeczenia rozwizania spki przez sd Wtpliwo czy art. 21 moe by stosowany do oceny umowy spki, ktra nie zostaa zarejestrowana (spka zawizana wadliwie np. umowa nie w formie aktu notarialnego). Prof. art. 21 cile do sytuacji zarejestrowania spki, a nie innych sytuacji np. spka z umow nie w formie aktu notarialnego, niezarejestrowana. Wykad 19 15.03.2010

Przesanki powstania spki art. 163 1) zawarcie umowy spki omwione na poprzednim wykadzie Art. 21 KSH nie ma tzw. automatycznej niewanoci tak jak np. art. 58, 39KC, przepisy o formie czynnoci prawnych itp. 2) Wniesienie przez wsplnikw wkadw na pokrycie caego kapitau zakadowego Odmiennie ni w spce akcyjnej, w spce z o.o. kapita zakadowy musi by w caoci zgromadzony przed zarejestrowaniem spki. W zamian za wnoszone wkady wsplnicy obejmuj udziay. Warto nominalna udziaw obejmowanych przez wsplnikw nie moe by nisza ni warto wnoszonych przez nich wkadw. Warto wnoszonych wkadw musi by co najmniej rwna wartoci nominalnej obejmowanych udziaw, ale warto ta moe by te wysza. T nadwyk okrelamy mianem AGIO (czyt. Adio). Zasila ona kapita zapasowy spki. Musi by ona wniesiona do spki przed wpisaniem spki do rejestru. Nad tym aby speniona bya ta przesanka polegajca na obowizku zgromadzenia wkadw w peni pokrywajcych kapita zakadowy, czuwa zarzd i dlatego te jednym z dokumentw zaczanych do wniosku o rejestracj spki jest owiadczenie wiedzy zarzdu, ktre skadaj wszyscy jego czonkowie, w ktrym stwierdzaj, e wkady na pokrycie kapitau zakadowego zostay przez wszystkich wsplnikw w caoci wniesione. To owiadczenie wiedzy zarzdu nie moe by zastpione adnym innym dokumentem np. przelewem bankowym, to musi by owiadczenie wszystkich czonkw zarzdu SN. Zarzd ponosi odpowiedzialno wobec wierzycieli spki jeeli umylnie lub przez niedbalstwo podali faszywe dane w owiadczeniu stwierdzajcym zgromadzenie kapitau zakadowego na etapie powstania spki czy te na etapie jej funkcjonowania. W przypadku gdy nastpio podwyszenie kapitau zakadowego, gdzie ten obowizek wprowadzenia wkadw przed rejestracj rwnie istnieje, takie samo owiadczenie skadaj czonkowie zarzdu. Odpowiedzialno zarzdu jest solidarna ze

47

spk. Trwa ona 3 lata od dnia zarejestrowania spki lub tez zarejestrowania podwyszonego kapitau zakadowego. 3) Powoanie zarzdu To nie jest tylko przesanka normatywna, bo konieczno powoania zarzdu jest funkcjonalnie zwizana z powoaniem spki, poniewa to zarzd i tylko zarzd jest kompetentny do tego aby zoy wniosek o zarejestrowanie spki. - zmiana w skadzie osobowy, tego organu nie pociga za sob koniecznoci zmiany umowy spki, wic wikszo zwyka, a zmiana umowy to wikszo kwalifikowana (? poprzedni wykad) - powoanie zarzdu moe by jako organ jednoosobowy albo wieloosobowy i moe skada si ze wsplnikw albo z osb trzecich. Nie ma wymogu z art. 38 KSH. 4) Ustanowienie rady nadzorczej i komisji rewizyjnej S to zawsze organy kolegialne liczce co najmniej 3 czonkw, a obowizek ich powstania istnieje wtedy, gdy wynika on z umowy albo z ustawy. Natomiast z KSH wynika obowizek ich powoania wtedy, gdy cznie spenione s 2 przesanki a) Kapita zakadowy przekracza 500 000 z, b) Wsplnikw jest wicej ni 25. 5) Wpisanie spki do rejestru Wniosek o wpisanie spki do rejestru skada zarzd. Wniosek podpisuj wszyscy czonkowie zarzdu art. 164 1 KSH. W KH sporny by sposb dziaania dla tej czynnoci. - taki jak umowa przewiduje obecnie art. 205 KSH jeeli wieloosobowy to reprezentacja czna wykonywana przez 2 czonkw zarzdu taki jak dla funkcjonowania spki - taki, e wszyscy czonkowie zarzdu musz podpisa W KH byo to sporne, bo nie byo to okrelone. Dlatego pojawio si w KSH, e wszyscy czonkowie zarzdu podpisuj ten wniosek. Art. 164 koresponduje z art. 19 KSH zoenie podpisw przez wszystkich czonkw zarzdu wymagane jest tylko gdy ustawa tak stanowi. Na gruncie art. 164 pojawiy si gosy niektrych, e ten wniosek moe zoy rwnie penomocnik, byleby to penomocnictwo byo udzielone przez wszystkich czonkw zarzdu. Prof. uwaa, e nie jest to trafny pogld, bo ustawodawca wyranie wskaza, e wniosek podpisuj czonkowie zarzdu. Do tego wniosku o wpisanie spki do rejestru naley doczy umow spki, owiadczenie wszystkich czonkw zarzdu o wniesieniu przez wszystkich wsplnikw wkadw na pokrycie kapitau zakadowego, dowd ustanowienia pierwszych organw spki, jeeli nie zostali oni ustanowieni w umowie spki (spka jednoosobowa akt zaoycielski), a ponadto naley doczy podpisan przez wszystkich czonkw zarzdu list wsplnikw okrelajcych liczb udziaw przez nich objtych oraz doczy uwierzytelnione podpisy czonkw zarzdu (powiadczone notarialnie lub zoone wobec sdu). Z chwil wpisu do rejestru spka uzyskuje osobowo prawn, wic wpis ma charakter konstytutywny. Jeeli wniosek o rejestracj nie zostanie zoony do sdu rejestrowego w cigu 6 miesicy od dnia zawarcia umowy spki albo od dnia uprawomocnienia si postanowienia sdu o odmowie rejestracji to spka ulega rozwizaniu z mocy prawa. W takim przypadku naley dokona zwrotu nalenoci przysugujcych osobom trzecim. Jeeli spka nie jest w stanie dokona tych zwrotw to istnieje obowizek przeprowadzenia likwidacji spki, ktr to likwidacj przeprowadza zarzd, a jeeli nie zosta on ustanowiony to likwidatorzy powoani przez zgromadzenie wsplnikw albo przez sd rejestrowy. Likwidacja przebiega wedug przepisw, ktre normuj likwidacj spki waciwej (docelowej), ktra ma osobowo prawn. Po zakoczeniu czynnoci likwidacyjnych i zatwierdzeniu sprawozdania likwidacyjnego przez zgromadzenie wsplnikw nastpuje rozwizanie spki w organizacji. Spka w organizacji Obecnie pojcie spki w organizacji jest pojciem normatywnym, a mianowicie z chwil zawarcia spki z o.o. powstaje spka z o.o. w organizacji, czyli spka bdca w fazie tworzenia, powstawania. Z takim etapem powstawania spki mielimy take do czynienia na gruncie KH, tyle e na gruncie KH pojcie spki w organizacji nie byo pojciem normatywnym. Ustalenie statusu prawnego tej jednostki w KH nastrczao wiele trudnoci. Istniaa tylko regulacja odpowiedzialnoci za zobowizania spki w tym okresie. T odpowiedzialno ponosiy osoby, ktre dziay w imieniu spki. To bya przesanka, z ktrej doktryna i orzecznictwo wycigna wniosek, e stosuje si KC do zawarcia umowy. Nieliczne gosy ( w tym prof.), e spka w organizacji ma niewiele wsplnego ze spk cywiln, bardziej ze spk docelow. W KSH ustawodawca przyzna spce kapitaowej w organizacji (w tym spce z o.o. w organizacji) podmiotowo prawn, postanawiajc, e moe ona we wasnym imieniu nabywa prawa, w tym prawo

48

wasnoci nieruchomoci, zaciga zobowizania, pozywa i by pozywana. Ta regulacja dotyczca spki w organizacji jest w KSH bardzo skpa, fragmentaryczna, a mianowicie: - poza tym przepisem, ktry przyznaje podmiotowo prawn ustawodawca normuje te kwesti - firmy postanawiajc, e powinna ona zwiera dodatkowe oznaczenie w organizacji - ustawodawca normuje te kwestie odpowiedzialnoci za zobowizania spki kapitaowej w organizacji, stwierdzajc, e odpowiedzialno t ponosz solidarnie spka oraz osoby, ktre dziay w imieniu spki. Ponadto t odpowiedzialno ponosz rwnie wsplnicy (w spce z o.o.) bd akcjonariusze ( w spce akcyjnej) solidarnie z sam spk oraz osobami, ktre dziaay w imieniu spki, ale odpowiedzialno tych podmiotw (wsplnikw i akcjonariuszy) ogranicza si do wartoci niewniesionego wkadu na pokrycie udziaw lub akcji (przypomina to troch odpowiedzialno komandytariusza). Ponadto te osoby, ktre dziaay w imieniu spki odpowiadaj te wobec spki. Ich odpowiedzialno wobec spki ustaje jednak z chwil zatwierdzenia ich czynnoci przez zgromadzenie wsplnikw. - reprezentacja - KSH stanowi, e spka w organizacji jest reprezentowana przez zarzd albo przez penomocnika, ktrego powouj jednomyln uchwa wsplnicy Ustawodawca nie powica konstrukcji spki kapitaowej w organizacji wicej uwagi. W zakresie nieuregulowanym w ustawie do spki kapitaowej w organizacji znajduj odpowiednio zastosowanie przepisy dotyczce danego typu spki po jej wpisie do rejestru. Powysze uwagi dotyczce spki w ogle, ktre odnosiy si do sytuacji, gdzie mielimy do czynienia z umow spki zawieran przez co najmniej 2 wsplnikw odnosz si take do spki jednoosobowej zawieranej przez jednego wsplnika. Ustawodawca przewidzia jednak nieliczne wyjtki: W przypadku jednoosobowej spki w organizacji ten jedyny wsplnik nie ma prawa reprezentowania spki. Nie dotyczy to jednak zoenia wniosku do sdu rejestrowego o wpisanie spki do rejestru W spce jednoosobowej gdy udziay przysuguj tylko jednemu wsplnikowi albo jednemu wsplnikowi i spce, wwczas owiadczenia takiego wsplnika skadane spce wymagaj formy pisemnej pod rygorem niewanoci Gdy jest jedyny wsplnik albo jedyny wsplnik i spka, a ten jedyny wsplnik jest zarazem jedynym czonkiem zarzdu to czynno prawna dokonywana pomidzy tym wsplnikiem a reprezentowan przez niego spk wymaga formy aktu notarialnego. Z chwil wpisania spki do rejestru uzyskuje ona osobowo prawn i z t chwil staje si te z mocy prawa podmiotem praw i obowizkw, ktre przysugiway spce w organizacji. Kapita zakadowy W spce z o.o. peni on 3 funkcje: 1) Prawn 2) Gospodarcz (ekonomiczn) 3) Gwarancyjn Ad1) Funkcja prawna - Okrelenie wysokoci kapitau zakadowego jest obligatoryjnym postanowieniem umowy spki. Ten kapita zakadowy musi by okrelony na odpowiednim poziomie. Nie ma jeszcze spek bez kapitau zakadowego. Minimalna wysoko kapitau zakadowego to 5 000 z. W przypadku braku postanowienia o wysokoci kapitau moe by to przesank do najpierw usunicia tego braku, a nastpnie orzeczenia o rozwizaniu spki. Ten kapita zakadowy moe ulec zmianie (moe ulec podwyszeniu albo obnieniu). Jeeli zosta obniony to zawsze jest konieczno zmiany umowy spki, a jeeli zosta podwyszony to moe si to wiza ze zmian umowy spki, ale nie musi. Ad2) Funkcja gospodarcza - Polega na tym, e kapita zakadowy stanowi pierwszy majtek spki. Pierwszy majtek, na ktrym spka opiera swoj dziaalno. Jeeli warto wkadw nie jest wysza od wartoci nominalnej to przynajmniej na pocztku wysoko kapitau odpowiada wartoci majtku spki. Moe by ten majtek spki wyszy ju na pocztku od wartoci nominalnej, wtedy wnoszone jest AGIO. Ad3) Funkcja gwarancyjna - Realizowana jest przez rne przepisy, na podstawie ktrych mona doj do wniosku, e kapita zakadowy jest to taka cz majtku spki, ktr wsplnicy zobowizuj si w interesie wierzycieli utrzyma w spce i nie rozdziela pomidzy siebie. - Wyrazem tej funkcji s np. przepisy, ktre stanowi, e wkadem wsplnikw do spki moe by tylko rzecz lub prawo majce okrelon warto majtkow. - przepisy, ktre zakazuj dokonywania zwrotu wpat na kapita zakadowy, chyba e taki zwrot wynika z przepisw szczeglnych (uzasadniona sytuacja szczeglna to sytuacja obnienia kapitau zakadowego prowadzi to do umorzenia udziaw i w konsekwencji zwrotu wkadw) - zakaz oprocentowania zarwno wkadw wniesionych przez wsplnikw, jak te oprocentowanie przyznawanych za nie udziaw zakaz pobierania odsetek od wkadw i od udziaw

49

- postanowienie kodeksowe, zgodnie z ktrym wynagrodzenia za usugi wiadczone przy powstaniu spki nie mona wypaca ze rodkw zgromadzonych (potrzebnych) na pokrycie kapitau zakadowego, jak rwnie na poczet wkadu wsplnikw do spki z tytuu objtych udziaw w kapitale zakadowym Kapita zakadowy moe by rozpatrywany w 2 aspektach: 1) Kapita zakadowy jako pewna masa majtkowa pochodzca z wkadw wsplnikw (funkcja gospodarcza). W tym ujciu kapita zakadowy byby zapisywany po stronie aktywnej 2) Kapita zakadowy jako pewna wielko liczbowa wyraona w pienidzach podzielona na udziay (stanowica umow wartoci nominalnej udziaw). Kapita nie odzwierciedlaby wkadw. W tym ujciu kapita zakadowy jest ksigowany w bilansie spki po stronie pasywnej. W sytuacji gdy majtek spki nie jest wyszy ni kapita zakadowy to spka nie moe dokonywa adnych wypat na rzecz wsplnikw. Kapita nie ma pokrycia w majtku spki (funkcja gwarancyjna). Spka moe mie tylko jeden kapita zakadowy. Wykad 20 22.03.2010 r. Przedmiot wkadu wnoszonego przez wsplnika do sp. z o.o. (oglnie kapitaowej bo w spce akcyjnej bdzie tak samo) Wielka rol odegra orzecznictwo SN, gdzie sformuowano pewne zasady dotyczce wkadw wnoszonych przez wsplnikw, a cilej przedmiotu wkadu wnoszonego do spki. 1) Nie byo wtpliwoci jeli chodzi o wkady pienine. Mog by wnoszone w postaci pienidza gotwkowego albo w postaci pienidza bezgotwkowego, np. w postaci przelewu bd te potwierdzonego czeku. 2) Wtpliwoci przy tzw. aportach (wkadach niepieninych). W tej kwestii SN wyrazi nastpujc opini: skoro w przepisach KH nie byo pozytywnego rozstrzygnicia dotyczcego wkadw, w zwizku z tym przyjmowano, e przedmiotem wkadu pieninego mog by nie tylko rzeczy (cilej prawo wasnoci rzeczy), ale take inne prawa majtkowe. Po drugie wskazano, e przedmiotem wkadu niepieninego moe by wszystko, co nie bdc pienidzem przedstawia jakkolwiek warto ekonomiczn Po trzecie wskazano, e wkadem niepieninym mog by te prawa o charakterze wzgldnym, jak i bezwzgldnym, o ile s zbywalne i w bilansie spki mog zaj pozycj aktyww. W oparciu o te przesanki, zasady z orzecznictwa sformuowano pewne kryteria dotyczce zdolnoci aportowej, wrd ktrych wymienia si: a) zdolno bilansow (dany aport moe by wpisany w bilansie po stronie czynnej); b) zbywalno tego prawa (czyli moliwo przeniesienia go na inny podmiot); c) posiadania zdolnoci likwidacyjnej bd upadociowej (moliwo wejcia tego wkadu jako skadnika masy likwidacyjnej bd upadociowej, co ma szczeglne znaczenie z punktu widzenia wierzycieli spki; d) przydatno tego aportu dla spki (cecha ta ma mniejsze znaczenie, ni pozostae). SN wskaza liczne przykady tych wkadw. Przedmiotem wkadu moe by prawo wasnoci rzeczy ruchomej bd nieruchomoci, prawo uytkowania wieczystego, przedsibiorstwo (a cilej prawo podmiotowe wasnoci przedsibiorstwa), obligacje. Wtpliwo dotyczya wierzytelno jako prawa majtkowego. SN w uchwale z marca 1993 r. uzna, e moliwe jest pokrycie udziaw w podwyszonym kapitale zakadowym spki z o.o. moliwe jest take przez owiadczenie wsplnika o przeniesieniu na poczet tego udziau jego wierzytelnoci przysugujcej mu wobec spki, a zatem taka wierzytelno nie bdzie moga by przedmiotem wkadu tworzcej si spki, tylko ju istniejcej. Prawo uytkowania jako ograniczone prawo rzeczowe nie moe by przedmiotem wkadu, a to z uwagi na to, e ten przedmiot wkadu nie spenia jednego z kryterium- jest to prawo niezbywalne. Ta przesanka tego prawa nie byaby jednak przeszkod do wniesienia do spki, poniewa nie musiaoby nastpowa przeniesienie uytkowania, co byoby niemoliwe, a wniesienie tego aportu mogoby polega na nabyciu konstytutywnym (czyli ustanowieniu tego prawa na rzecz spki). SN na pocztku lat 90. rozstrzygn pozytywnie t wtpliwo, dopuszczajc tak moliwo. Prof. odnis si co do tego krytycznie albowiem nie spenia poza tym kryterium zdolnoci likwidacyjnej, a zatem jeeli spka zakoczy swoj dziaalno wczeniej ni okres, na ktry to prawo zostao ustanowione, to bdzie sytuacja, gdzie kapita spki nie bdzie mia pokrycia.

50

Na gruncie KSH to kryterium zbywalnoci zostao wyranie podkrelone. KSH nie rozstrzyga w sposb pozytywny tego co moe by przedmiotem aportu, to jednak w art. 14 1 stwierdza, e nie moe by nim prawo niezbywalne lub tez wiadczenie usug lub pracy. Artyku 14 dopuszcza rwnie moliwo pokrycia udziaw aportem z wierzytelnoci, ale moe to nastpi jedynie na zasadzie potrcenia umownego obie strony musz wyrazi na to zgod. Sprawa waciwego okrelenia wartoci wkadu: W zamian za wnoszony wkad wsplnik dostaje okrelon ilo udziaw. Powstaje ryzyko (przy okreleniu wartoci wkadu) zawyenia lub zanienia wartoci. Ustawodawca nie zajmuje si sytuacj, gdy nastpuje zanienie wartoci wkadu wnoszonego przez wsplnika do spki. Uchwaa 7 sdziw z 7.04. 1993r., w ktrej SN stwierdzi, e zanienie wartoci wkadu niepieninego dla pokrycia udziau w spce z o.o. nie powoduje niewanoci umowy zawizujcej tak spk i pozostaje te bez wpywu na odpowiedzialno spki w razie jej niewypacalnoci. Umowa spki nie jest niewana z mocy samego prawa, a ewentualne uchybienia przy tworzeniu, zawizywaniu spki mog skutkowa orzeczeniem o jej rozwizaniu (przesanki z art. 21 KSH). W spce z o.o. przyjcie aportu w okrelonej cenie jest umow w stosunku do wsplnikw, ktra podlega oglnym zasadom swobody kontraktowej, a wic tym zasadom, do ktrych odnosi si art. 353 1 KC i zgodnie z regu pierwszestwa autonomii woli zarwno przedmiot wkadu, jak te jego oszacowanie na dzie zawarcia umowy spki pozostaj domen uzgodnie midzy wsplnikami, a granice tej autonomii moe wyznacza tylko wzgld na bezpieczestwo obrotu i interesw wierzycieli. O ile w przypadku zawizania spki mona zastanawia si nad przyczynami takiego zrnicowania, o tyle gdy spka ju funkcjonuje wydaje si to by naturaln spraw. Przedmiotem regulacji jest druga sytuacja, a mianowicie ta, gdy warto wkadu zostaa zawyona, a wic wkad zosta przeszacowany. Konsekwencje tego s nastpujce: Gdy warto wkadu niepieninego zostaa znaczenia zawyona zostaa w stosunku do ich wartoci zbywczej w dniu zawarcia umowy spki, to wsplnik ktry wnis taki wkad oraz czonkowie zarzdu, ktrzy wiedzc o tym zgosili spk do rejestru, zobowizani s solidarnie wyrwna spce brakujc warto. Mamy tu do czynienia z solidarn odpowiedzialnoci wsplnika wobec spki, ktry wnosi zawyony wkad oraz solidarn odpowiedzialnoci czonka zarzdu. Przesanki tej odpowiedzialnoci s zrnicowane, poniewa w przypadku wsplnika jedyn i wystarczajc przesank jest istnienie obiektywnej rnicy midzy rzeczywist wartoci aportu, a t ktra zostaa przyjta w umowie spki. W przypadku czonkw zarzdu przesank odpowiedzialnoci jest wiadomo znacznego zawyenia wartoci aportu. Zgodnie z oglnymi reguami dowodowymi, t przesank naley im udowodni, wykaza ich wiadomo. W przypadku spki z o.o. nie istnieje obowizkowa procedura badania wartoci oszacowania wkadu niepieninego (tak jak to jest w przypadku spki akcyjnej). Sposb wniesienia tego wkadu do spki: Problem polega na tym, e przy wniesieniu wkadu nastpuje przejcie prawa na spk. Czynno zobowizujca wywouje skutek rozporzdzajcy, ale nie musi tak by (przepis szczeglny moe stanowi inaczej). Czy ten skutek rozporzdzajcy nastpuje wraz z zawarciem umowy czy te jest potrzebne dokonania dodatkowych czynnoci? Za koniecznoci zawierania dwch umw opowiedzia si SN w 1991r. gdy przedmiotem wkadu wsplnika do spki byo uytkowanie wieczyste, a uzasadnienie byo takie, e prawo wasnoci nieruchomoci nie moe by przeniesione pod warunkiem ani z zastrzeeniem terminu, jako warunek przyjmowano tutaj powstanie spki. Prawo wasnoci nie mogo przej na spk, poniewa tej spki nie byo, podmiotowo prawn uzyskiwaa z chwil wpisu do rejestru wraz z osobowoci. W KSH z chwil zawarcia umowy spki powstaje spka w organizacji, ktra jest podmiotem prawa i ktra moe nabywa prawa, w tym prawo wasnoci nieruchomoci, w zwizku z tym z chwil zawarcia umowy spki ten aport moe przej na spk, niezalenie co nim jest. Zmiana kapitau zakadowego: Zmiana moe polega zarwno na podwyszeniu, jak i na obnieniu kapitau zakadowego i co do zasady wie si ze zmian umowy spki. Kada natomiast zmiana umowy spki wymaga uchway wsplnikw i wpisu do rejestru i do tej zmiany stosujemy odpowiednio te przepisy, ktry dotycz powstania, zawizania spki. Od tej zasady, e wymagana jest uchwaa wsplnikw jest wyjtek- gdy nastpuje obnienie kapitau zakadowego

51

bdce nastpstwem tzw. umorzenia automatycznego udziau wtedy wymagana jest zgoda zarzdu. Wszystkie te uchway (wsplnikw i zarzdu) musz by umieszczone w protokole sporzdzonym przez notariusza, czyli wymagaj notarialnego protokoowania. Staj si skuteczne te zmiany z chwila wpisu do rejestru. Ze zmian mamy do czynienia jak zmienia si nawet najdrobniejszy element umowy spki, nawet redakcyjny, chyba e poprawia si bd ortograficzny to nie. Mona zmieni ca umow spki w drodze jednej zmiany. Sd apelacyjny odrzuci tak moliwo- bo spka musi mie umow, a jak zmieniamy to nie ma tej umowy. Prof. uwaa, e wcale tak nie jest. Jednym z elementw zmiany umowy spki moe by zmiana kapitau zakadowego- rozdzia dotyczcy zmiany umowy spki. Podwyszenie kapitau zakadowego moe ono nastpi w dwojaki sposb: a) W drodze zmiany umowy spki; b) Na mocy dotychczasowych postanowie umowy spki bez koniecznoci zmiany umowy spki. Podwyszenie kapitau zawsze wie si ze zwikszeniem majtku spki- ten majtek najczciej potrzebny jest na nowe inwestycje. Ad 2) W tym przypadku podwysza si kapita zakadowy nie zmieniajc umowy spki, a warunkiem prawnym dopuszczalnoci takiego kapitau bez zmiany umowy spki jest to, aby dotychczasowa umowa przewidywaa dopuszczalno takiego podwyszenia wskazujc maksymaln wysoko podwyszenia oraz termin, w cigu ktrego podwyszenie moe by dokonane. Wtedy nie zmienia si umowy spki, co prowadzi do tego e uchwaa o podwyszeniu kapitau zakadowego w tym trybie nie musi by notarialnie protokoowana i przy okreleniu tego maksymalnego podwyszenia moe ono by wskazane przez konkretn kwot lub pewn wielokrotno dotychczasowego kapitau. W ramach takiego maksymalnego podwyszenia moliwe jest kilka sukcesywnych, kolejnych podwysze, nie musi by ono jednorazowe, ale musi by co najwyej do tej maksymalnej kwoty i w okrelonym terminie. To e nie nastpuje zmiana umowy spki, skutkuje tym, e nie obowizuj te surowe wymogi dotyczce kwalifikowanej wikszoci gosw, poniewa uchwaa zapada tak wikszoci jaka jest potrzebna przy wszystkich innych sytuacjach, ktre nie wymagaj zmiany umowy spki, a one zapadaj bezwzgldn wikszoci gosw, chyba e umowa spki stanowi inaczej. Ad1) Jeeli umowa nie przewiduje zmiany kapitau, to przy podwyszeniu potrzebna jest uchwaa, podjta przez wsplnikw, notarialnie protokoowana, kwalifikowana wikszo 2/3. Umowa moe przewidywa take surowsze warunki np. jeli dotyczy istotnej zmiany przedmiotu dziaania spki to . To podwyszenie kapitau zakadowego moe polega na utworzeniu nowych udziaw albo te na podwyszeniu wartoci nominalnej dotychczasowych udziaw. Te nowe udziay w podwyszonym kapitale zakadowym mog by objte zarwno przez dotychczasowych wsplnikw, jak te przez os.3 i o ile umowa spki albo uchwaa o podwyszeniu kapitau zakadowego inaczej nie stanowi, to dotychczasowym wsplnikom przysuguje prawo pierwszestwa do objcia nowych udziaw w podwyszonym kapitale zakadowym w stosunku do ju posiadanych udziaw. Prawo to powinni wykona w terminie 1 miesica od dnia wezwania do jego wykonania. Jeeli s obejmowane nowe udziay przez dotychczasowych wsplnikw, a podwyszenie nastpio bez zmiany umowy spki, to ci dotychczasowi wsplnicy skadaj owiadczenie o objciu nowych udziaw w formie pisemnej pod rygorem niewanoci . Natomiast jeeli dotychczasowi wsplnicy obejmuj nowe udziay w podwyszonym kapitale zakadowym bd te obejmuj udziay o podwyszonej wartoci nominalnej, a podwyszenie jest efektem zmiany umowy spki, to ci dotychczasowi wsplnicy skadaj owiadczenie o objciu udziau lub objciu podwyszenia wartoci nominalnej istniejcego udziau w formie aktu notarialnego. Natomiast jeeli nowe udziay obejmuj osoby spoza spki, a wic nie wsplnicy, to oni mog obj tylko nowe udziay i to udziay, ktre s efektem podwyszenia kapitau zakadowego, zarwno dokonanego w drodze zmiany umowy spki, jak te bez zmiany umowy spki. Skadaj owiadczenie o przystpieniu do spki, jak te o objciu udziaw. To owiadczenie wymaga formy aktu notarialnego. Podwyszenie kapitau zakadowego ze rodkw wasnych spki: To podwyszenie dokonuje si w drodze uchway wsplnikw i dokonanie podwyszenia w tym trybie zawsze wie si ze zmian umowy spki. Jest okrelona, e ze rodkw wasnych spki, dlatego e, na udziay w tym podwyszonym kapitale spki przeznacza si rodki, ktre pochodz z kapitau zapasowego lub z kapitau rezerwowego, ktre s utworzone z zyskw spki. Z tym podwyszeniem moe si wiza utworzenie nowych udziaw lub podwyszenie wartoci nominalnej dotychczasowych udziaw. Poniewa s to rodki z zyskw te

52

nowe udziay mog przypa tylko dotychczasowym wsplnikom . Obejmuj oni te udziay proporcjonalnie do ju posiadanych udziaw. Ustawodawca nie wymaga, by te nowe udziay, ktre s pokryte rodkami spki wymagay objcia. W przypadku podwyszenia kapitau zakadowego funkcjonujcej spki naley pamita, e obowizuj wszystkie zasady, o ktrych mwilimy przy utworzeniu spki, a odnoszce si do kapitau zakadowego, jego oszacowania, obowizku wniesienia przed rejestracj spki itp. Niezalenie od trybu podwyszenia kapitau zakadowego (zmiana umowy bd bez zmiany umowy), to podwyszenie kapitau staje si skuteczne z chwil wpisu do rejestru. Wpis ma charakter konstytutywny w obu przypadkach.

Wykad 21 29.03.2010r. KAZUS W spce jawnej byo dwch wsplnikw i przeciwko tej spce zosta wydany nakaz zapaty. Spka wniosa sprzeciw od nakazu zapaty, ktry zosta przez sd rejonowy odrzucony. Jako podstaw odrzucenia sprzeciwu sd I instancji wskaza to, i z odpisu KRS -u wynika zrnicowany sposb reprezentacji spki, polegajcy na tym, e w zakresie czynnoci rozporzdzajcych lub zobowizujcych dokonywanych imieniem spki i nie przenoszcych 4 tys. z kady wsplnik moe dziaa samodzielnie, natomiast do czynnoci rozporzdzajcych lub zobowizujcych przenoszcych 4 tys. z wymagana jest czna reprezentacja wszystkich wsplnikw. Sd rejonowy zwrci uwag, e spr toczy si o zapat kwoty ponad 7 tys. z, tymczasem penomocnictwo radcy prawnego, ktry sporzdzi i podpisa w imieniu pozwanej spki sprzeciw zostao udzielone jedynie przez jednego wsplnika. Sd oceni to penomocnictwo jako nieprawidowo udzielone i powoa si na art. 29 i 30 KSH, ktre uzna za podstaw wicego okrelenia przez wsplnikw zasad wspdziaania w stosunkach zewntrznych w ramach reprezentacji cznej. Naley oprze si na art. 29 3 oraz na art. 30 1 KSH. Skuteczne jest sdowe pozbawienie prawa do reprezentacji. Ten sposb reprezentacji zosta ograniczony do pewnej kategorii kwotowo okrelonej. Czy tak ustalony sposb narusza czy mieci si w art. 29 3 KSH? Gdyby byo niewane to nie byoby skuteczne w sferze stosunkw wewntrznych. Nie narusza, bo dotyczy sposobu, a nie zakresu. Ustalenie reprezentacji cznej to nie jest ograniczenie zakresu reprezentacji, tylko jest ustaleniem sposobu reprezentacji. Jeeli moe dla wszystkich czynnoci, to tym bardziej moe dla niektrych. Przeciwnicy podnosz, e w praktyce mog powsta wtpliwoci np. co bra pod uwag czy warto przedmiotu sporu, czy wysoko wynagrodzenia radcy prof. uwaa, e trzeba to po prostu wyranie ustali wczeniej, tak eby nie byo wtpliwoci. Uchwaa SN z dnia 30.05.2008 r., III CZP 43/08, OSNC 2009r. Nr 78, poz. 93 Skuteczno penomocnictwa procesowego udzielonego przez spk jawn uzaleniona jest od zachowania sposobu reprezentacji ujawnionego w KRS. Wykad 22 12.04.2010r. Podwyszenie kapitau zakadowego moliwe jest w 2 trybach: 1) Poprzez zmian umowy spki 2) Poprzez tryb, ktry nie wymaga zmiany umowy spki To byo na wykadzie 20. Obnienie kapitau zakadowego: Od strony ekonomicznej dokonuje si go wtedy, gdy: ten kapita jest nadmierny w stosunku do skali prowadzonej dziaalnoci albo spka poniosa strat i chodzi o to, aby ta strata zostaa pokryta przez wsplnika Obnienie kapitau zakadowego moe polega na: Obnienie wartoci nominalnej udziaw jeeli w spce kady wsplnik moe mie wicej ni 1 udzia to obnienie to musi dotyczy wszystkich udziaw, bo te udziay wszystkie musza mie jednakowa warto

53

nominaln. Takie obnienie moe mie miejsce tylko gdy okrelona w umowie warto nominalna jest wysza ni kodeksowa wysoko udziaw, czyli wysza ni 50 z. Unicestwienie (umorzenie) niektrych z nich. Ta operacja obnienia kapitau zakadowego dotyka interesu wierzycieli, w zwizku z tym ustawodawca przewiduje szczeglny tryb postpowania w przypadku obnienia kapitau zakadowego. Ten szczeglny tryb postpowania to postpowanie konwokacyjne. Polega ono na tym, e uchwalone obnienie kapitau zakadowego zarzd jest obowizany niezwocznie ogosi i wezwa wierzycieli, aby w terminie 3 miesicy od dnia ogoszenia zgosili sprzeciw w przypadku gdy nie zgadzaj si na obnienie. jeeli taki sprzeciw zosta zgoszony to ci wierzyciele, ktrzy go zgosili powinni by przez spk zaspokojeni albo te ich roszczenia powinny by zabezpieczone, natomiast ci, ktrzy nie zgosili sprzeciwu, ich milczenie traktuje si jako wyraz akceptacji (zgody) na obnienie kapitau zakadowego. Dopiero po wyczerpaniu trybu postpowania konwokacyjnego moliwe jest zoenie wniosku do sdu rejestrowego o obnienie kapitau zakadowego, przy czym ustawodawca wprowadza wyjtek, mianowicie ten szczeglny tryb postpowania moe nie by zastosowany wwczas gdy dokonuje si obnienia kapitau zakadowego i nie dokonuje si zwrotu wpat wsplnikom, ktre oni wnieli na kapita zakadowy i jednoczenie z obnieniem kapitau zakadowego nastpuje jego podwyszenie przynajmniej do pierwotnej wysokoci kapitau zakadowego. Sens tej operacji polega na tym, e stosuje si j wtedy, gdy spka poniosa strat, ktra spowodowaa ubytek w kapitale zakadowym przy obnieniu kapitau zakadowego konsekwencje braku pokrycia tego kapitau zakadowego w majtku spki ponosz sami wsplnicy. Gdy majtek spki nie jest wikszy ni kapita zakadowy to wsplnicy nie mog otrzymywa adnych rodkw, wyjtek umorzenie udziaw. Jest to operacja w sumie rachunkowa to obnienie kapitau zakadowego gdzie wsplnicy nie otrzymuj adnych wypat. Operacja ta jest zachowaniem funkcji gwarancyjnej. Efektem caej tej operacji (skutkiem) jest to, e pojawia si majtek spki podwyszenie kapitau zakadowego to i podjcie udziaw w podwyszonym kapitale zakadowym obowizek wsplnikw wniesienia wkadw na objcie udziaw. Interes wierzycieli w efekcie tej operacji jest chroniony. Czy mona przeprowadzi t operacj, gdy nie jest wysza ni minimalna wysoko kodeksowa? Niektre sdy uwaaj, e jeeli jest wyszy to mona przeprowadzi obnienie kapitau zakadowego, w innym przypadku nie jest to moliwe. Mona polemizowa z tym, gdy ustawodawca uywa zwrotu jednoczenie obnienie i podwyszenie kapitau zakadowego. Obnienie kapitau zakadowego zawsze wie si ze zmian umowy spki, a wic nie moe by przeprowadzone tak jak podwyszenie w 2 trybach. Wymaga wpisu do rejestru. Wpis ma charakter konstytutywny. Umowa wymagana jest zawsze, z wyjtkiem gdy automatyczne umorzenie udziaw wtedy uchwaa albo decyzja zarzdu spki. Prawa i obowizki wsplnikw wynikajce ze stosunku spki Moliwy jest podzia wedug rnych kryteriw 1) Ze wzgldu na interes, ktre one reprezentuj a) Prawa i obowizki o charakterze majtkowym b) Prawa i obowizki o charakterze organizacyjnym (korporacyjnym) Ada) Prawa i obowizki o charakterze majtkowym - obowizek wniesienia wkadu na pokrycie udziaw w kapitale zakadowym, a w przypadku niepenego pokrycia tych udziaw obowizek wyrwnania spce brakujcej wartoci - obowizek dokonywania innych wiadcze na rzecz spki o charakterze majtkowym. rdem tych obowizkw jest umowa spki, ktra powinna okrela charakter tych obowizkw, rozmiar, zasady ich wypeniania, konsekwencje niedopenienia tych obowizkw. W KSH wyrniamy dwa rodzaje tych obowizkw o charakterze majtkowym: Obowizek powtarzajcych si wiadcze niepieninych Obowizek wnoszenia dopat Obowizek powtarzajcych si wiadcze niepieninych: Umowa powinna okrela rodzaj i rozmiar tych wiadcze. Maj mie charakter wiadcze powtarzajcych si, okresowych, a nie jednorazowych i cigych wic nie moe by to np. obowizek penienia okrelonych funkcji w spce. Charakterystyczne jest to, e z tytuu wiadcze wsplnikw przysuguje wynagrodzenie rwnie wtedy, gdy spka nie osiga zysku, a wic take ze rodkw na pokrycie kapitau zakadowego. Mogoby to prowadzi do naduy, dlatego ustawodawca przewiduje, e to wynagrodzenie nie moe przekracza cen lub

54

stawek przyjtych w obrocie (redniej miary). rdem tych wiadcze jest umowa spki i s one zwizane z udziaem. Moe by taka sytuacja, e zobowizanie co do zakresu i przedmiotu wiadczenia bdzie wynikao z umowy zawartej pomidzy spk a wsplnikiem albo te pomidzy spk a osob trzeci. Rnica w zakresie charakteru kwalifikacji tych wiadcze z osob trzeci jest to obowizek zwizany z udziaem a zatem przejdzie na nabywc wraz ze zbyciem udziau. Identyczny obowizek moe wynika z umowy zawartej pomidzy spk a wsplnikiem (inna umowa ni umowa spki), w tym przypadku obowizek ten bdzie obcia dan osob niezalenie od tego czy bdzie wsplnikiem. Jeeli rdem jest inna umowa ni umowa spki, to ten obowizek ma charakter osobisty, a jeeli rdem jest inna umowa spki to ma charakter inny ni osobisty, porednio wskazanie poprzez osob wsplnika . Prawa o charakterze osobistym s niezbywalne. Obowizek wnoszenia dopat: Wynika z umowy spki, a wic wsplnik zobowizuje si do wnoszenia dopat wtedy gdy umowa spki to przewiduje. Dopaty obciaj rwnomiernie wszystkich wsplnikw ( w przypadku obowizku powtarzajcych si rodkw niepieninych mogy obcia tylko niektre udziay). S one okrelane w granicach liczbowo okrelonej wysokoci w stosunku do udziaw. Obowizek uch wniesienia powstaje wtedy, gdy zgromadzenie wsplnikw podejmuje tak uchwa, ale z gospodarczego punktu widzenia obowizek jest zarzdzany wtedy, gdy spka potrzebuje rodkw albo na nowe inwestycje albo na pokrycie straty. Dopaty zawsze powoduj zwikszenie majtku spki, natomiast nie powoduj zwikszenia kapitau zakadowego (jedynie w sposb poredni mog przyczyni si do zwikszenia kapitau zakadowego). Maj zawsze charakter wiadczenia pieninego. W zwizku z tym ich charakter przypomina instytucj poyczki. To co je odrnia od poyczki to to, e dopaty w przeciwiestwie do poyczki nie musza by zwracane. Zgromadzenie wsplnikw moe podj uchwa o zwrocie dopat, jeeli nie bd one potrzebne na pokrycie straty wskazanej w sprawozdaniu finansowym . Dopiero gdy taka uchwaa zostanie podjta wsplnikom bdzie przysugiwao roszczenie o zwrot dopat. Jeeli nie ma takiej uchway to nie mog domaga si zwrotu. Porednie przyczynianie si do zwikszenia kapitau zakadowego wtedy gdy powzita uchwaa o zwrot wsplnik ma roszczenie o zwrot przysuguje mu wierzytelno z tytuu zwrotu. Jeeli spka podejmie uchwa o podwyszeniu kapitau zakadowego to w przypadku podejmowania udziaw w podwyszonym kapitale zakadowym ze strony spki powstanie wierzytelno wobec wsplnika o wniesienie wkadu o podwyszenie kapitau zakadowego. Na pokrycie tych udziaw moe by wniesiona wierzytelno z tytuu dania zwrotu dopat. Dopaty obciaj udziay. Nie wsplnikw osobicie, ale obciaj udziay wsplnikw, w zwizku z tym przechodz na nabywc. Dopaty do udziaw stosujc taki zwrot nie mamy na myli tego, e w spce kapita nie zosta w peni pokryty, ale uywamy go w tym sensie, e s zwizane z udziaem, obciaj udziay i s wnoszone rwnomiernie do udziaw. Ich wysoko okrela si w stosunku do udziaw, ale nie s wnoszone gdy nie nastpio pene pokrycie udziaw. W przypadku gdy umowa nie przewiduje obowizku wnoszenia dopat, naley zmieni umow chcc taki obowizek wprowadzi zgromadzenie wsplnikw musi podj uchwa, wymagana jest zgoda wszystkich wsplnikw. Poniewa dopaty obciaj wszystkie udziay, w zwizku z tym na zmian umowy musz si zgodzi wszyscy wsplnicy. Umowa moe przewidywa take inne obowizki. Prawa o charakterze majtkowym prawo do dywidendy do tej czci zysku, ktra zostaa przeznaczona do podziau midzy wsplnikw prawo do dania zwrotu dopat, ale wtedy gdy zgromadzenie wsplnikw podejmie uchwa o zwrocie dopat prawo do dania zwrotu wpat na udzia w przypadku umorzenia udziaw (cakowitego lub czciowego umorzeni, ktre polegaj na obnieniu wartoci nominalnej udziaw) prawo do wynagrodzenia z tytuu powtarzajcych si wiadcze niepieninych obciajcych udzia prawo do udziau w podziale majtku spki, w przypadku jej likwidacji prawo do tej czci, ktra pozostanie po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu roszcze wierzycieli spki Ad b) Prawa i obowizki o charakterze korporacyjnym (organizacyjnym) Nie zostay wskazane wyranie wskazane w KSH, dlatego jest problem z ich wyrnieniem. rdem tych obowizkw moe by umowa spki bowiem umowa moe nakada na wsplnikw obowizek penienia pewnych funkcji w spce np. czonka zarzdu.

55

Jest to te obowizek wykonywania minimalnych prawa wsplniczych. Chodzi o to, e z punktu widzenia egzystencji spki wsplnik musi wykazywa zainteresowanie spk. Polega ten obowizek na odbyciu co najmniej rocznego zwyczajnego zgromadzenia, ktre zatwierdza sprawozdanie spki i zatwierdza absolutorium czonkw organw spki. Jeeli wsplnicy tego nie bd wykonywali to zagroenie, ze spka moe ulec likwidacji. Prawa o charakterze korporacyjnym prawo do uczestniczenia w zgromadzeniu i wykonywania gosu na zgromadzeniu wsplnik osobicie lub przez swojego przedstawiciela prawo do nadzoru nad dziaalnoci spki, ktre to prawo moe by wykonywane osobicie przez wsplnika albo za porednictwem odpowiedniego organu (rada nadzorcza lub komisja rewizyjna), a w wpyw na funkcjonowanie tych organw nadzoru i kontroli maj wsplnicy prawo do zaskarenia uchwa zgromadzenia wsplnikw wyraajce si w prawie dania uchylenia uchway albo te stwierdzenia niewanoci uchway. Wykad 23 19.04.2010r.

Udziay w spce z ograniczon odpowiedzialnoci Kapita zakadowy dzieli si na udziay, a umowa powinna wskazywa czy wsplnik moe mie jeden czy wicej udziaw. Udzia nie jest papierem wartociowym, a wic dokumentem, ktry ucieleniaby prawa majtkowe, w tym sensie, e prawa te byyby zwizane z dokumentem, a wic przeniesienie tych praw wizaoby si z przeniesieniem dokumentu, tak jak to jest w przypadku przeniesienia akcji. Udziay to og praw i obowizkw wsplnikw wynikajcych z udziau w spce. Podzia udziaw Z punktu widzenia charakteru prawnego udziay mona podzieli na: udziay zwyke uprzywilejowane Ze wzgldu na sposb pokrycia udziaw w kapitale zakadowym udziay dzielimy na: gotwkowe aportowe wynika wtedy problem ich waciwego oszacowania Ze wzgldu na warto nominaln w spce udziay dzielimy na: rwne ( o rwnej wartoci nominalnej) nierwne ( o nierwnej wartoci nominalnej) Ze wzgldu moliwo podziau: podzielne niepodzielne Jeeli wsplnik moe mie wicej ni jeden udzia to wtedy udziay s rwne i niepodzielne. Ze wzgldu na moliwo obcienia dodatkowymi obowizkami udziay dzielimy na: obcione takimi obowizkami np. obcione powtarzajcymi si wiadczeniami niepieninymi nieobcione takimi obowizkami Ustawodawca szczegln rol przypisuje udziaom uprzywilejowanym. Generalna zasada jest taka, e wsplnikowi przysuguj jednakowe prawa i obowizki w spce, chyba e co innego wynika z ustawy albo umowy spki i w zwizku z tym umowa spki moe przewidywa, e w spce wystpuj udziay o szczeglnych uprawnieniach, czyli tzw. udziay uprzywilejowane i jednoczenie umowa powinna okrela charakter, rodzaj tych szczeglnych uprawnie, na czym te szczeglne uprawnienia polegaj. KSH w sposb przykadowy wskazuje na czym te uprzywilejowanie, te dodatkowe uprawnienia, ktre wskazuje umowa spki, mog polega:

56

1) prawo do gosu 2) prawo do dywidendy 3) prawo do udziau w podziale majtku spki w przypadku jej likwidacji Inne dodatkowe uprawnienia mog wynika z umowy spki np. prawo do powoywania czonkw zarzdu spki. Przyznanie tych dodatkowych, szczeglnych uprawnie umowa spki moe uzalenia od spenienia dodatkowych wiadcze na rzecz spki albo tez od upywu terminu lub te ziszczenia si warunku np. wnie wiksz warto na pokrycie udziau. Pewne ograniczenia i wyjaniania na czym te uprzywilejowania polegaj: Uprzywilejowanie co do gosu moe dotyczy tylko udziaw o jednakowej wartoci nominalnej i polega ono na tym, e na takie udziay przypada wicej gosw ni na udzia zwyky, przy czym na udzia uprzywilejowany moe przypada maksymalnie 3 gosy. Uprzywilejowanie co do dywidendy na takie udziay przypada wiksza dywidenda ni na zwyke udziay. Wsplnikowi przysuguje prawo do dywidendy tylko gdy spka osigna zysk, a wsplnicy podjli uchwa, e cz zyskw w postaci tej dywidendy przypada wsplnikom. Wystpuje ograniczenie, ktre polega na tym, ze dywidenda uprzywilejowania nie moe przewysza wicej ni o poow dywidendy, ktra przypada na udziay zwyke. O ile umowa spki nie stanowi inaczej, to udziay uprzywilejowane co do dywidendy nie korzystaj z prawa pierwszestwa zaspokojenia przed pozostaymi udziaami. Uprzywilejowanie dotyczce podziau majtku spki w przypadku jej likwidacji polega ono na tym, e w przypadku likwidacji spki na udziay, ktre korzystaj z tego uprzywilejowania w pierwszej kolejnoci wypacana jest cz majtku spki, ktra pozostaje po zaspokojeniu albo zabezpieczeniu roszcze wierzycieli spki. To uprzywilejowanie odgrywa istotn rol wtedy, gdy okae si, e majtek likwidowanej spki, ktry pozostanie po zaspokojeniu roszcze wierzycieli bdzie niewystarczajcy na spat wszystkich udziaw.

Rozporzdzanie udziaami Nie jest to tylko rozporzdzanie w cisym tego sowa znaczeniu, czyli polegajce na zbyciu udziau, ale polega na szerokim rozumieniu rozporzdzania, czyli nie tylko zbycie, ale te moliwo obcienia udziau. Wprawdzie udzia ten nie jest papierem wartociowym, to jednak moe by przedmiotem rozporzdzania mona zby jak rwnie obciy udzia. Do zbycia udziau, czci udziau lub uamkowej czci udziau oraz do zastawienia udziau wymagana jest forma pisemna z podpisami notarialnie powiadczonymi. Ta forma jest wystarczajca dla osignicia skutku, ktrym jest nabycie udziau, a w konsekwencji uzyskanie przez nabywc statusu wsplnika. Uchwaa SN z 9 czerwca 1989 roku SN potwierdzi, e w ramach zbycia, w przewidzianej formie udziaw, nabywcy tych udziaw nie maj obowizku skadania notarialnego owiadczenia o przystpieniu do spki i objciu nabytych udziaw (OSN 1990r., Nr 6, poz. 81). Takie owiadczenie w formie aktu notarialnego jest wymagane wtedy, gdy nastpuje podwyszenie kapitau zakadowego itp. Zbycie udziau Umowa spki moe zawiera ograniczenia dotyczce zbycia udziaw, w szczeglnoci moe uzalenia zbycie udziaw od zgody spki albo te przewidywa inne ograniczenia. Jeeli przewidziany jest wymg zgody spki, to umowa powinna przewidywa tryb postpowania zmierzajcy do zawarcia umowy spki, a take kto tak zgod powinien wyrazi. Jeeli umowa tego nie okrela to przyjmuje si rozwizania kodeksowe. KSH okrela, e zgoda powinna by wyraona przez zarzd, przy czym w przypadku gdy zgoda nie zostanie udzielona to zainteresowany podmiot, czyli wsplnik moe wystpi do sadu rejestrowego z wnioskiem o wyraenie zgody na zbycie, jeeli istniej ku temu wane powody. Umowa spki moe wic ogranicza moliwo zbycia, ale nie moe pozbawia takiej moliwoci. Te inne ograniczenia, ktre moe przewidywa umowa spki najczciej polegaj na okreleniu pewnych kwalifikacji, ktre powinien posiada nabywca albo na przyznaniu dotychczasowemu wsplnikowi prawa pierwszestwa nabycia udziau. Pewne ograniczenia wynikaj rwnie z KSH, wic rdem ograniczenia rozporzdzenia jest umowa i ustawa. Ustawa przewiduje m.in. udziay obcione obowizkiem powtarzajcych si wiadcze niepieninych. Ich

57

zbycie/obcienie moe nastpi jedynie za zgod spki, chyba e umowa spki stanowi inaczej. W tym przypadku obowizek uzyskania zgody wynika z KSH, a umowa spki moe wyczy ten obowizek. W przypadku gdy ograniczenie zbycia udziau polega na uzyskaniu zgody spki nasuwa si pytanie co si dzieje gdy nastpuje przekroczenie uprawnie wsplnika zbycie udziau bez uzyskania zgody spki? SN rozstrzygn to w wyroku z 7.09.1993r., w ktrym stwierdzi, e umowa zbycia udziau zawarta bez zezwolenia spki stanowi czynno bezskuteczn i to zarwno wobec spki jak i w stosunkach midzy stronami. Umowa taka moe sta si skuteczna dopiero wtedy, gdy zezwolenie zostanie wyranie udzielone. Orzeczenie to zawiera odpowied pozytywn na 2 pytania: 1) Czy spka moe by traktowana jak osoba trzecia? 2) Czy ma zastosowanie art. 63 KC? O ile naley zgodzi si z odpowiedzi na pierwsze pytanie, e moe by traktowana jak osoba trzecia, o tyle odpowied na pytanie drugie budzi duo wtpliwoci, poniewa wymg wynika z umowy spki, a w art. 63 KC wynika z ustawy.

W przypadku zbycia udziau istnieje obowizek powiadomienia spki o dokonaniu takiej czynnoci i przedstawienia dowodu przejcia tego prawa na zbywc. Czynno ta staje si skuteczna wobec spki z chwil powiadomienia spki o dokonaniu tej czynnoci przez jedn z zainteresowanych osb (nabywc lub zbywc). Dopki to zawiadomienie nie nastpi, to wzgldem spki za wsplnika uwaany jest zbywca. Istnieje rwnie obowizek zoenia nowej listy wsplnikw do sdu rejestrowego zarzd to zgasza, ale faktu tego si nie rejestruje. Skutkiem zbycia udziau jest to, e nabywca ponosi odpowiedzialno solidarn ze zbywc za niespenienie wiadcze, ktre obciaj udzia. Tymi wiadczeniami mog by wiadczenia wynikajce z obowizku wniesienia dopat, powtarzajcych si wiadcze niepieninych i inne. Solidarna odpowiedzialno dotyczy tylko tych wiadcze, ktre nie zostay spenione, obciaj niespenione wtedy gdy zbywca by jeszcze wsplnikiem. Gdy obcienie nastpuje po dacie zbycia, to tylko nabywca ponosi odpowiedzialno. Te wszystkie przedstawione wyej zasady odnosz si take do zbycia czci udziau a take do zbycia uamkowej czci udziau. Zbycie czci udziau Ze zbyciem czci udziau moemy mie do czynienia wwczas gdy umowa spki przewiduje, e wsplnik moe mie tylko jeden udzia i jednoczenie umowa dopuszcza zbycie czci udziau. W konsekwencji te udziay mog by nierwnej wartoci nominalnej. Od zbywanego udziau odcza si t cz zbywan, ktra albo tworzy nowy udzia przypadajcy nabywcy albo przycza si do dotychczasowego udziau nabywcy, jeeli jest nim wsplnik. Wtedy ma on jeden udzia, ale o wikszej wartoci nominalnej. W wyniku podziau udziau, ktry dokonuje si w nastpstwie zbycia czci udziau nie mog powsta udziay o wartoci nominalnej niszej ni kodeksowa, czyli niszej ni 50 z. Zbycie uamkowej czci udziau Nie nastpuje podzia udziau, lecz zbycie jego uamkowej czci, w nastpstwie czego nabywca i zbywca staj si wspuprawnionymi z tytuu udziau w odpowiednim uamku. Warto nominalna udziau pozostaje niezmieniona. Obcienie udziau Forma pisemna z podpisami notarialnie powiadczonymi. KSH przewiduje, e obcienie udziau moe polega na: 1) Zastawieniu udziau 2) Ustanowieniu uytkowania na udziale Te ograniczone prawa rzeczowe (zastaw, uytkowanie) maj na celu zaspokojenie interesw o charakterze majtkowym. Z udziaem natomiast zwizane s prawa o charakterze majtkowym, ale te o charakterze korporacyjnym. W zwizku z tym powstaa wtpliwo czy zastawnik lub te uytkownik moe wykonywa

58

tylko te uprawnienia o charakterze majtkowym ( do dywidend), czy rwnie te o charakterze korporacyjnym ( w szczeglnoci prawo gosu). Rne pogldy byy prezentowane w tej sprawie. Ostatecznie ustawodawca przyj, e zarwno zastawnik jak i uytkownik moe wykonywa prawo gosu wynikajce z udziau, jeeli przewiduje to umowa spki. Sposobem przejcia udziau na inn osob jest dziedziczenie udziau ( nie jest to rozporzdzenie udziaem). Umowa spki moe przewidywa bd ogranicza wejcie nowego wsplnika. Skuteczno umownych postanowie uzaleniona jest od tego czy umowa okrela warunki spaty niewstpujcych do spki spadkobiercw.

Umorzenie udziau Udzia moe by umorzony tylko po wpisaniu spki do rejestru i tylko wtedy gdy umowa spki to przewiduje. Umorzenie polega na tym, e nastpuje unicestwienie udziau w caoci albo na obnieniu wartoci nominalnej udziau, w nastpstwie obnienia nie mog powsta jednak udziay o wartoci nominalnej niszej ni kodeksowa, czyli niszej ni 50 zl. KSH przewiduje 2 tryby umorzenia udziau: 1) umorzenie, ktre nastpuje na podstawie uchway zgromadzenia wsplnikw a) dobrowolne umorzenia dokonuje si za zgod wsplnika, nastpuje w drodze nabycia udziaw przez spk. Moliwe tylko gdy umowa to przewiduje. Spka nabywa udzia, ktry ma by umorzony, a nastpnie zgromadzenie wsplnikw podejmuj uchwa o umorzeniu; b) przymusowe zwane te sankcjonowanym- bez zgody wsplnika. Moliwe tylko gdy umowa spki to przewiduje. Umowa powinna okrela przesanki i tryb tego umorzenia. Z tytuu umorzonego udziau wsplnikowi przysuguje wynagrodzenie, ktre w przypadku umorzenia przymusowego nie moe by nisze ni warto przypadajcych na udzia aktyww netto pomniejszonych o kwot przeznaczon do podziau midzy wsplnikw. Za zgod wsplnikw moe nastpi umorzenie bez wynagrodzenia. 2) umorzenie, ktre nastpuje bez uchway zgromadzenia wsplnikw tzw. automatyczne umorzenie Polega na tym, e umorzenie udziau nastpuje w przypadku wystpienia okrelonego w umowie spki zdarzenia. Do tego umorzenia stosuje si przepisy o umorzeniu przymusowym np. przepisy o wynagrodzeniu. Umorzenie nastpuje bez uchway zgromadzenia wsplnikw. Umowa powinna okrela zdarzenia, ktre powoduj umorzenie udziaw np. podwyszenie kapitau zakadowego, ktre zmienia proporcje kapitaowe wsplnika spki. W przypadku przymusowego umorzenia to spka pozbywa si wsplnika, a w automatycznym to wsplnik ma moliwo wystpienia ze spki. Jeeli wystpi takie zdarzenie, ktrego wsplnik nie akceptuje to moe wystpi ze spki poprzez zbycie udziau ale nie ma pewnoci czy znajdzie nabywc albo skada wnioski do spki o wystpienie, ale nie gwarantuje mu to, e spka uwzgldni jego wnioski. Tutaj natomiast jest pewna sytuacja, udziay wsplnika s w peni zabezpieczone. Z tytuu umarzanych udziaw wsplnikowi przysuguje wynagrodzenie pacone albo z czystego zysku albo z kapitau zakadowego spki. Jeeli pacone z kapitau zakadowego spki, to konsekwencj tego umorzenia jest obnienie kapitau zakadowego spki. To decyduje te o tym kiedy nastpuje skutek w postaci umorzenia, a take wpywa na konieczno przeprowadzenia postpowania konwokacyjnego. Jeeli wynagrodzenie jest wypacane z kapitau zakadowego, a wic wymaga obnienia kapitau zakadowego to wystpuje skutek w postaci umorzenia. Zawsze nastpuje z chwil obnienia kapitau zakadowego, a chwil obnienia jest chwila rejestracji, wpisania tego obnienia kapitau zakadowego do rejestru. Niezalenie od tego, z ktrym obnieniem mamy do czynienia ten wpis jest jednoczenie wpisem zmiany umowy spki, ma charakter konstytutywny.

59

Jeeli umorzenie wymaga obnienia kapitau zakadowego to uchwa o obnieniu kapitau zakadowego podejmuje zgromadzenie wsplnikw, poza jednym wyjtkiem tzn. poza umorzeniem automatycznym w tym przypadku uchwa o obnieniu kapitau zakadowego podejmuje zarzd. Jeeli umorzenie nie wymaga obnienia kapitau zakadowego to skutek w postaci umorzenia dokonuje si albo z chwil powzicia uchway albo z chwil wystpienia zdarzenia przy umorzeniu automatycznym. Wwczas gdy nastpuje umorzenie udziau i nie obnia si kapitau zakadowego, dlatego e to wynagrodzenie jest pacone z zysku, w efekcie dokonania tej czynnoci powstanie sytuacja, w ktrej suma wartoci nominalnej udziaw nie bdzie odpowiadaa wysokoci kapitau zakadowego (kapita zakadowy bdzie wyszy ni warto nominalna udziaw). Taka sytuacja jest normalna, moe si utrzymywa w spce, nie ma obowizku dostosowywania kapitau zakadowego do sumy wartoci nominalnej udziaw. Wykad 24 26.04.2010r.

Organy w spce z ograniczon odpowiedzialnoci Obligatoryjne organy w spce z o.o. - zarzd - zgromadzenie wsplnikw Przy spenieniu pewnych warunkw organem obligatoryjnym jest te Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna. Relacje Zarzd jest organem wykonawczym. Rada Nadzorcza lub Komisja Rewizyjna jest organem nadzorczo-kontrolnym. Zgromadzenie wsplnikw to organ stanowicy, podejmuje najwaniejsze decyzje: o istnieniu spki o zmianie umowy (podstawa funkcjonowania) udzielenie absolutorium czonkom zarzdu zgoda na dokonanie pewnych czynnoci przez spk. Podzia kompetencji W sposb cisy okrelone s kompetencje zarwno Rady Nadzorczej jak te zgromadzenia wsplnikw. Tego okrelenia dokonuje si albo w umowie albo wynika ono z ustawy. Kompetencje organu wykonawczego zarzdu nie s okrelone w sposb cisy, wic przyjmujemy e do kompetencji naley podejmowanie decyzji w sprawach nie zastrzeonych do kompetencji innych organw ( negatywne okrelenie kompetencji domniemanie kompetencji w sprawach niezastrzeonych) to stanowisko jest dominujce w doktrynie. ZARZD Peni 2 podstawowe funkcje: wewntrzna - prowadzenie spraw spki zewntrzna - reprezentowanie spki na zewntrz Moe to by organ 1os lub wieloosobowy(kolegialny). Do wsplnikw naley decyzja o tym, jaki jest to organ. Wsplnicy okrelaj to w umowie spki (umowa spki okrela to w sposb cisy). Albo te decyzja o tym naley do tego podmiotu lub organu ktry ma kompetencje do powoania czonkw zarzdu. Gdy w umowie jest powtrzenie artykuu KSH to znaczy e umowa nie przesdza. Kto moe by czonkiem zarzdu? KSH mwi e czonkiem zarzdu mog by wsplnicy albo osoby z poza spki. Czonkowstwo w organie osoby prawne dyskusja czy osoba prawna moe by czonkiem organu? Ustawodawca w art. 18 KSH stwierdza e czonkiem Zarzdu, Rady Nadzorczej, Komisji Rewizyjnej, a take likwidatorem moe by tylko osoba fizyczna o penej zdolnoci do czynnoci prawnej.

60

Ograniczenia dotyczce czonkowstwa wynikaj z: 1) KSH zakaz czenia penienia funkcji zarzdu i czonka RN. 2) Ustawy: Ustawa o ograniczeniu prowadzenia dziaalnoci gospodarczej przez osoby penice funkcje publiczne ( katalog tych osb znajduje si w art.2 np. wjt burmistrz, prezydent, prezesi, wiceprezesi, sdziowie sdw) Osoby te nie mog peni funkcji w zarzdzie spek kapitaowych. Z ustawy wskazana osoba, ktra bdzie penia funkcje w zarzdzie. Ustawa o komercjalizacji i prywatyzacji w spce kapitaowej powstaej z przeksztacenia przedsibiorstwa pastwowego osoba, ktra wczeniej penia funkcj prezesa (1 prezes zarzdu) 3) Umowa np. albo tylko wsplnik albo tylko nie-wsplnik. Ponadto umowa moe przewidywa pewne przesanki, kwalifikacje, wymogi dla osoby, ktra bdzie penia funkcj czonka zarzdu. Kompetencje do powoywania czonka/ czonkw zarzdu Art. 201 4 KSH jest to przepis o charakterze dyspozytywnym. (czonek zarzdu jest przez grono wsplnikw powoywany i odwoywany, chyba e umowa spki stanowi inaczej). Umowa spki moe przewidywa przyznanie tej kompetencji okrelonemu wsplnikowi albo te osobie trzeciej (spoza spki). Moe te przekaza t kompetencj Radzie Nadzorczej. Wedug profesora to kompetencja a nie obowizek, wic nie mona egzekwowa. Powoanie zarzdu Zarzd moe by ustanowiony na czas oznaczony albo te na czas oznaczony. Jeeli umowa spki nie stanowi inaczej to mandat czonka zarzdu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wsplnikw zatwierdzajcego sprawozdanie finansowe za pierwszy peny rok obrotowy penienia funkcji czonka zarzdu. W przypadku powoania czonka zarzdu na okres duszy ni rok mandat czonka zarzdu wygasa z dniem odbycia zgromadzenia wsplnikw zatwierdzajcego sprawozdanie finansowe za ostatni peny rok obrotowy penienia funkcji czonka zarzdu, chyba e umowa spki stanowi inaczej. Kadencja - mamy tutaj do czynienia z domniemaniem rocznej kadencyjnoci. Tak jednak nie jest, poniewa domniemanie owszem jest, ale zwyczajne zgromadzenie wsplnikw odbywa si w cigu 6 miesicy po zakoczeniu roku obrotowego, ktre dokonuje oceny sprawozda, udziela absolutorium. Na tym zgromadzeniu zazwyczaj wybiera si nowych czonkw zarzdu. Przychd 1.05.2009r. wybr czonkw zarzdu i umowa nie stanowi inaczej, wic mandat wyganie w pierwszym proczu 2011 r., bo wtedy wyganie pierwszy peny rok obrotowy, ktry bdzie w roku 2010. To zgromadzenie wsplnikw moe odby si do 30.06.2010 r., bo to jest 6 miesicy od 31.12.2009 r. Jest to termin ruchomy, bo oznacza go dzie zgromadzenia wsplnikw przyjmujcych sprawozdanie finansowe. Opinia domniemania kadencji odnosi si do sytuacji, gdy zarzd zosta powoany na czas nieoznaczony. To te jest bdny pogld, bo oznaczaoby to, e w spce z o.o. zawsze mamy do czynienia z kadencyjnoci, a tak nie jest. Jeeli umowa przewiduje powoanie zarzdu na czas nieoznaczony, to nie wiadomo, ktry czas jest ostatni. Nie mona skasowa tego przepisu. Wic zgromadzenie przyjmujce sprawozdanie nie bdzie powodowao wyganicia mandatu. A zatem ten przepis odnosi si do sytuacji, w ktrej umowa nie zawiera postanowienia dotyczcego czasu penienia funkcji w zarzdzie. Jeli umowa okrela na czas nieoznaczony zgromadzenie zatwierdzajce sprawozdanie nie powoduje wyganicia mandatu. Przez pojcie mandatu naley rozumie kompetencj, czyli upowanienie do penienia okrelonej funkcji. Natomiast kadencja jest to okres w cigu ktrego dana osoba moe t funkcj sprawowa (czyli w okresie kadencji sprawuje funkcj). 19.06.1997 r. Uchwaa SN III CZP 28/97 Wyganicie mandatw czonkw zarzdu spki z o.o. z dniem odbycia zgromadzenia wsplnikw zatwierdzajcego sprawozdanie, bilans oraz rachunek zyskw i strat za ostatni rok urzdowania nie jest rwnoznaczne z zakoczeniem kadencji tego zarzdu. Teza ta jest trafna, bo to e wygasa mandat nie znaczy, e koczy si kadencja. Ale kadencja powoduje wyganicie mandatu (ale mandat jakiego czonka moe wygasn podczas kadencji!).

61

Nie myli poj: mandat, kadencja, penienie funkcji. Konkluzja SN: nie istnieje cisy zwizek midzy mandatem penieniem funkcji, co w konsekwencji oznacza, e takie zadania jak odwoanie czy upyw kadencji jest rwnoznaczne z pozbawieniem penienia funkcji. Natomiast nie prowadzi do wyganicia mandatu. A zatem nie moe prowadzi spraw, nie moe reprezentowa, nie moe peni funkcji, ale ma mandat. Prof. to skrytykowa bo co np. w przypadku mierci? Istnieje cisy zwizek pomidzy mandatem a penieniem funkcji. Penienie funkcji wynika z mandatu. Gdy mandat wygasa zaprzestanie penienia funkcji, wygasa mandat, gdy nie moe peni funkcji. Poza upywem kadencji KSH wskazuje inne sytuacje, prowadzce do wyganicia mandatu: - mier - rezygnacja - odwoanie ze skadu zarzdu. Poza KSH: - utrata ustawowych przesanek do uzyskania mandatu np. pena zdolno do czynnoci prawnych. Rezygnacja Odpowiednie stosowanie przepisw o wypowiedzeniu zlecenia przez przyjmujcego zlecenie art. 746 2 KC. Przyjmujcy zlecenie moe je wypowiedzie w kadym czasie. Jeli jednak zlecenie jest odpatne a wypowiedzenie nastpio bez wanego powodu, to przyjmujcy zlecenie ponosi odpowiedzialno za szkod. (Jedyna sytuacja jeli chodzi o odpatno czas nieodpowiedni gdy spka byaby pozbawiona organu). Rezygnacja jest jednostronn czynnoci prawn, wywouje skutek z chwil dojcia do adresata. Nie jest zatem potrzebna ani zgoda spki, ani te przyjcie rezygnacji (bo przepis tego nie wymaga). Gdyby zgoda bya konieczna, czy przyjcie to nie byaby to rezygnacja tylko odwoanie!. Wic nie jest konieczne. adna zgoda ani przyjcie rezygnacji nie jest wymagane. Odwoanie ze skadu zarzdu Czonek zarzdu moe by w kadym czasie odwoany. Umowa spki moe ogranicza prawo do odwoania np. wskazujc wane powody. Wtedy taka decyzja wymaga uzasadnienia (wskazanie powodw). Jeeli nie ma ogranicze odwoanie nie jest obwarowane adnymi warunkami. Najczciej spka czonek zarzdu, take inny stosunek pracy, cywilnoprawny, kontrakt menaderski. Odwoanie z penienia funkcji czonka zarzdu nie pozbawia czonka zarzdu roszcze majtkowych wynikajcych ze stosunku pracy albo innego stosunku, na podstawie ktrego sprawuje funkcje zarzdu. Do kogo naley odwoanie? - powoywany i odwoywany przez zgromadzenie wsplnikw (uchwaa), o ile umowa nie przewiduje inaczej. Wic moe by taka sytuacja, e kto inny powouje, a kto inny odwouje. To e umowa moe wskazywa inaczej oznacza, i przyznanie kompetencji do powoania czonka zarzdu innemu organowi powoduje pozbawienie tej kompetencji zgromadzenia wsplnikw. Relacja art. 2014 i 2031 KSH. SN: przyznanie w umowie spki kompetencji do odwoania czonka zarzdu nie pozbawia tej kompetencji zgromadzenia wsplnikw (innemu podmiotowi np. Radzie Nadzorczej). Czonek zarzdu moe by take w kadym czasie odwoany przez wsplnikw. Funkcja wewntrzna zarzdu Sposb dziaania zarzdu w sferze stosunkw wewntrznych okrela umowa spki, przy czym umowa okrela to, jeli zarzd jest wieloosobowy (przy jednoosobowym wiadomo). W przypadku, gdy umowa tej kwestii nie reguluje stosuje si reguy kodeksowe kady czonek zarzdu moe prowadzi sprawy spki, przy czym bez uchway pozostaych czonkw zarzdu moe prowadzi sprawy nalece do zakresu zwykych czynnoci spki. Jednak w przypadku zgoszenia sprzeciwu chociaby przez jednego czonka zarzdu albo gdy sprawa przekracza zakres zwykych czynnoci to wwczas konieczna jest uchwaa czonkw zarzdu. Uchwaa taka zapada bezwzgldn iloci gosw, a moe mie miejsce tylko wtedy, gdy wszyscy czonkowie zostali prawidowo zawiadomieni o posiedzeniu. Umowa spki moe przewidywa, e w przypadku rwnoci gosw przy powziciu uchway decyduje gos Prezesa zarzdu. Reprezentacja w sferze zewntrznej spki trudnoci

62

Zakres prawa d reprezentacji przysugujcego czonkom zarzdu obejmuje wszelkie czynnoci sdowe i pozasdowe spki. Zakres prawa do reprezentacji nie moe by ograniczony ze skutkiem prawnym wobec osb trzecich (identycznie jak w spkach osobowych, zblienie do prokurenta ale tam wyczenia). Gdy ustawa wymaga dla niektrych czynnoci powzicia uchway przez inny organ spki: Art. 228 dla zbycia, wydzierawienia, ustanowienia na przedsibiorstwie ograniczonego prawa rzeczowego itp. to jakie bd konsekwencje prawne, gdy ustawa wymaga uchway, a jej nie bdzie? (jest to wymg ustawowy, ale z drugiej strony prawa czonka do reprezentacji nie mona skutecznie ogranicza wobec osb trzecich) Wic powstaa wtpliwo czy czynno jest wana? Problem zosta rozstrzygnity na gruncie KH. W KSH art. 17 przepis odrnia 2 kategorie uchwa ze wzgldu na rdo obowizku ich powzicia: 1) Uchway walnego zgromadzenia zgromadzenie wsplnikw lub Rada Nadzorcza wymagane przez przepisy ustawy 2) Uchway tyche organw wymagane jedynie przez umow spki lub statut. Ad1) Jeeli uchwaa dotyczca zgody na dokonanie czynnoci prawnej wymagana jest ustaw brak tej uchway powoduje niewano tej czynnoci prawnej. Jednake ta zgoda moe by wyraona przed albo po zoeniu owiadczenia woli przez spk. Jednake jeli skadane po to nie pniej ni w cigu 2 miesicy od dnia zaoenia owiadczenia przez spk ( poprzednie skutkuje ex tunc moc wsteczna od chwili dokonania czynnoci prawnej). Ad2) czynno bez takiej zgody jest wana, jednak nie wycza to odpowiedzialnoci czonkw zarzdu wobec spki z tytuu naruszenia umowy albo statutu. Odpowiedzialno majtkowa jak rwnie organizacyjna najdalej idca sankcja odwoanie z penienia funkcji. Ad1) art. 17 1 i 2 KSH Bezskuteczno zawieszona profesor Niewano bezwzgldna doktryna Sytuacja w art. 172 KSH zbiena z t dla stron bezskutecznoci zawieszonej, bo dokonana czynno prawna nie wywouje skutkw prawnych, ale moe by potwierdzona. Przy bezwzgldnej niewanoci czynno prawna nie wie stron kada z nich moe zawrze inn umow ( na rzecz innego podmiotu). Bezskuteczno zawieszona strony s zwizane, umowa nie wywouje skutkw prawnych, ale te 2 miesice trzeba odczeka, aby zobaczy czy umowa bdzie wana. Konwalidacja niewanej czynnoci prawnej 2 KSH W dotychczas obowizujcych przepisach prawa dotyczcych bezskutecznoci zawieszonej (np. art. 63 KSH zgoda osoby trzeciej na dokonanie czynnoci prawnej). Przy sytuacji w spce nie jest to zgoda osoby trzeciej. Nie jest najistotniejsze, to e zgoda nie pochodzi od osoby trzeciej, ale to e umowa wie strony, mimo e nie wywouje skutkw prawnych (ale inny organ spki wyraa na to zgod). Zakres moliwoci dziaania i moliwoci jego ograniczenia Naley odnie si do sytuacji reprezentacji spki Przy umowach albo te sprawach pomidzy spk a czonkiem jej zarzdu. Kto moe spk reprezentowa? - art. 210 KSH Mimo to pytanie jakie bd konsekwencje reprezentacji spki przy tzw. czynnociach z samym sob (czonka zarzdu). Wykad 25 10.05.2010r.

Sposb reprezentacji zarzdu Moe by przedmiotem regulacji w umowie spki jedynie wtedy, gdy zarzd jest wieloosobowy. W przypadku gdy zarzd jest jednoosobowy jakiekolwiek ograniczenia dotyczce sposobu jego dziaania nie mog by wprowadzone. Nie mona zatem postanowi, e w czonek zarzdu musi wspdziaa np. z innym czonkiem zarzdu, z prokurentem albo te z innymi organami np. przewodniczcym rady nadzorczej, komisji rewizyjnej.

63

Gdy zarzd jest wieloosobowy to umowa moe okrela sposb reprezentacji spki. Moe postanowi o reprezentacji samoistnej wszystkich bd tylko niektrych czonkw zarzdu.. Przedmiotem sporu w sferze stosunkw zewntrznych jest kwestia moliwoci zrnicowania sposobu reprezentacji w zalenoci od rodzaju czynnoci prawnej czy te wartoci przedmiotu czynnoci prawnej dokonywanej przez zarzd. Pierwsze komentarze do KH zdecydowanie wykluczay tak moliwo powoujc si na art. 204 2 KSH. W uchwale z 24.10.1996r. III CZP 112/96 SN stwierdzi, e umowie spki z o.o. moe by przewidziana reprezentacja czna dla skadania przez zarzd owiadcze w zakresie praw i obowizkw majtkowych spki powyej okrelonej ich wartoci. Sd dopuci wic moliwo zrnicowania sposobu reprezentacji w zalenoci od wartoci przedmiotu czynnoci prawnej. Doktryna si podzielia co do tej uchwa. Profesor zgadza si z uchwa w pewnym stopniu. Uchwaa rozstrzyga dopuszczalno i z tym si zgadza, ale z uzasadnienia wynika co innego, bo jako podstaw sd wskaza przepis o tym, e w sferze stosunkw wewntrznych wsplnicy mog te kwestie dowolnie regulowa. W uchwale z 30.05.2008 r. III CZP 44/08 SN opowiada si za zrnicowaniem sposobu reprezentacji w spce jawnej: skuteczno penomocnictwa procesowego udzielonego przez spk jawn uzaleniona jest od zachowania sposobu reprezentacji ujawnionego w Krajowym Rejestrze Sdowym. Z uchway tej wynika, e takie okrelenie sposobu reprezentacji odnosi skutek na zewntrz. Ustalenie takiego sposobu reprezentacji, czy w ogle ustanowienie sposobu reprezentacji nie moe by rozpatrywane z punktu widzenia art. 204 2 KSH, poniewa ustalenie sposobu reprezentacji nie jest ograniczeniem prawa do reprezentacji. Umowa moe okrela sposb reprezentacji tylko gdy chodzi o reprezentacj czynn skadanie owiadcze woli przez czonkw zarzdu. W przypadku reprezentacji biernej przyjmowanie owiadcze woli skadanych spce reprezentacja jest zawsze jednoosobowa. Wynika to z przepisw KSH, a tym samym nie moe by umownie zmodyfikowana art. 205 2 KSH. Jest reprezentacj jednoosobow nawet wtedy, gdy reprezentacja czynna jest reprezentacj czn. Szczeglnym przypadkiem jeli chodzi o reprezentacj jest przypadek, gdy chodzi o umowy pomidzy spk a czonkiem zarzdu art. 210 KSH. W tym przypadku spk reprezentuje rada nadzorcza lub penomocnik powoany uchwa zgromadzenia wsplnikw. Wiele trudnoci interpretacyjnych nastrcza ten przepis: - jakie skutki w przypadku naruszenia tego przepisu? - zakres przedmiotowy umw objtych tym przepisem? - kto ma pierwszestwo rada nadzorcza czy penomocnik? Konsekwencje prawne naruszenia art. 210 Na tym tle s liczne wtpliwoci. Doktryna si podzielia na 2 pogldy: 1) Naruszenie powoduje bezwzgldn niewano 2) Wprawdzie zarzd nie moe reprezentowa spki przy tych czynnociach, to jednak zawarcie umowy nie powoduje niewanoci takiej umowy wniosek oparty na art. 204 2 KSH. Profesor w art. Z 1996r. prbowa ustali relacje midzy art. 203, 204 2, 210. Profesor uwaa, e nie ma sprzecznoci midzy tymi artykuami albowiem w art. 210 nie ma ograniczenia prawa do reprezentacji, ktre byoby nieskuteczne na zewntrz. To jest po prostu wyczenie, a jeeli dziaa i nie ma kompetencji to taka czynno jest niewana. Niektrzy wskazuj, e jest to przykad czynnoci dokonywanej z samym sob. Spory na tym tle wyniky. Naley interpretowa go szerzej ni tylko zakaz czynnoci z samym sob, poniewa gdyby by zarzd skadajcy si z 3 czonkw i chodzioby o zawarcie umowy midzy spka a czonkiem zarzdu to czynnoci z samym sob byoby gdyby czonek zarzdu reprezentowa i siebie i spk. To jest pojcie szersze. A nie moe reprezentowa C wic mgby reprezentowa B a to jest niedopuszczalne, a to ju nie jest czynno z samym sob, dlatego musimy zastosowa szersz interpretacj, bo aden czonek zarzdu nie moe reprezentowa. Zakres przedmiotowy umw jakich umw dotyczy ten zakaz reprezentacji SN 23.03.1999r. przepis art. 203 KH (obecnie 210 KSH) dotyczy umw midzy spk a czonkiem zarzdu zwizanych ze sprawowan funkcj czonka zarzdu, a nie umw zawieranych rzez spk z czonkiem zarzdu dziaajcym jako osoba fizyczna, a wic poza penion przez nich funkcj. Profesor napisa glos krytyczn do tego orzeczenia. SN twierdzi, e moe to by np. umowa o prac, ale ju nie umowa zbycia nieruchomoci.

64

Orzeczenie to nie znajduje adnego uzasadnienia. Wyrok z 18.08.2005r. V CK 104/05 art. 203 KH i 210 KSH nie rnicuj czynnoci prawnych i dotycz wszystkich umw midzy spk, a czonkiem zarzdu bez wzgldu na to, czy umowy te maj zwizek z penion funkcj w zarzdzie. Pierwszestwo penomocnik czy rada nadzorcza? Pewnym mankamentem przy ustaleniu tej reprezentacji jest to, e KSH nie okrela sposobu dziaania rady nadzorczej. Przyjmuje si, e tak umow za rad nadzorcz podpisuje jej przewodniczcy. Wniosek o pierwszestwie dziaania penomocnika przed rada nadzorcz nie wynika z adnego przepisu. Profesor zgadza si z tym jednak, bo skoro zgromadzenie wsplnikw jest najwyszym organem, to ono decyduje o tym, e powouje si penomocnika, to wol tego organu jest aby penomocnik podejmowa te czynnoci, wic ma pierwszestwo przed rad nadzorcz. Zasada wyczenia prawa reprezentacji nie odnosi si do spki jednoosobowej, w ktrej jedyny wsplnik jest zarazem jedynym czonkiem zarzdu. Ten zakaz nie dotyczy spki jednoosobowej, gdy jedyny wsplnik reprezentuje wtedy spk i siebie, a ustawodawca wymaga by taka czynno midzy nim a spk nastpia w formie aktu notarialnego z obowizkiem notariusza powiadomienia sdu rejestrowego o kadorazowym dokonaniu takiej czynnoci. RADA NADZORCZA Funkcj czonka rady nadzorczej mog wykonywa sami wsplnicy (element osobowy w spce) osobicie lub przez upowanion przez siebie osob albo te rada nadzorcza i komisja rewizyjna mog wykonywa t funkcj jako organ spki. W umowie spki wsplnicy zawsze mog powoa rad nadzorcz lub komisj rewizyjn. Obowizek powoania wynika z KSH, gdy kapita zakadowy w spce przekracza 500 000 z a wsplnikw jest wicej ni 25. Obowizek moe te wynika z przepisw szczeglnych np. ustawa o gospodarce komunalnej gdy prowadzona w formie spki z o.o. to obowizek ustanowienia rady nadzorczej (musi to by RN nie moe by KR). Rada nadzorcza jest zawsze organem kolegialnym liczcym co najmniej 3 czonkw, ktrzy s powoywani i odwoywania w drodze uchway wsplnikw, o ile umowa spki nie okrela innego sposobu powoania czonkw rady nadzorczej. Inny sposb to np. przyznanie takiego uprawnienia okrelonemu wsplnikowi bd osobie trzeciej spoza spki. Moe to by szczeglne uprawnienie bd obowizek wsplnika wynikajcy z umowy spki, ktry moe by wprowadzony na podstawie art. 159 KSH. Nie moe by to uprawnienie zarzdowi. KSH zakaz czenia funkcji czonka rady nadzorczej z czonkostwem w zarzdzie, prokurentem,, likwidatorem, kierownikiem oddziau lub zakadu, zatrudnionym w spce gwnym ksigowym, radc prawnym lub adwokatem. Zakaz ten dotyczy te innych osb, ktre bezporednio podlegaj czonkowi zarzdu lub likwidatorowi. Zakaz ten odpowiednio odnosi si do czynnoci zarzdu lub likwidatorw spki lub spdzielni zalenej. Art. 3 3 KSH spka zalena. Zakaz bycia czonkiem rady nadzorczej dotyczy czonkw zarzdu spki zalenej ale czonkowie spki dominujcej mog by czonkami rady nadzorczej spki zalenej. SP D Z RN SP Z Z RN

Czonkowie rady nadzorczej powoywani s na okres 1 roku o ile umowa nie stanowi inaczej. Umowa moe zatem wprowadzi duszy okres kadencji. Przyczyny wyganicia mandatu analogiczne do przyczyn wymienionych przy czonku zarzdu. Komisja rewizyjna i rada nadzorcza dziaaj na tych samych zasadach, rnica jest tylko w ich kompetencjach. Kompetencje rady nadzorczej Peni stay nadzr nad dziaalnoci spki, we wszystkich aspektach jej dziaalnoci.

65

W ramach nadzoru rada nadzorcza nie ma uprawnie do wydawania zarzdowi wicych polece dotyczcych prowadzenia spraw spki. W ramach staego nadzoru do rady nadzorczej w szczeglnoci naley: - dokonywanie przez rad nadzorcz oceny sprawozdania zarzdu i sprawozdania finansowego z dziaalnoci spki z punktu widzenia zgodnoci tych sprawozda z ksigami i dokumentami, a take stanem faktyczny, - ocena wnioskw zarzdu dotyczcych podziau zysku i sposobu pokrycia straty - przedkadanie zgromadzeniu wsplnikw pisemnego sprawozdania z wynikw tej oceny. To s ustawowe kompetencje. Inne uprawnienia rady nadzorczej mog wynika z umowy spki. Przykadowo kodeks stanowi, e mog one polega na zobowizaniu zarzdu do uzyskania zgody rady nadzorczej na dokonanie pewnych czynnoci, jak rwnie moliwo przekazania radzie nadzorczej w umowie spki prawa do zawieszenia w czynnociach wszystkich lub poszczeglnych czonkw zarzdu. Takie ograniczenia nie wywouje skutkw na zewntrz, wynika z umowy. Prawo do zawieszenia podobne jest do art. 383 dotyczcego spki akcyjnej. Rnica polega na tym, e w art. 220 nie przewiduje si moliwoci delegowania przez rad swoich czonkw do czasowego wykonywania funkcji w zarzdzie. Rozbienoci w tym zakresie powstay. Profesor uwaa, e delegacja jest moliwa, bo w art. 220 tylko przykadowo podana jest moliwo zawieszenia. Bez moliwoci delegowania spowodowaoby to, e spka zostaaby pozbawiona organu. Nie mogaby dziaa, trzeba by byo ustanowi kuratora. Powysze uwagi dotycz rwnie komisji rewizyjnej. Poza tym, e o ie rada nadzorcza peni stay nadzr nad dziaalnoci spki, o tyle komisja rewizyjna wykonuje to rada nadzorcza wykonuje w szczeglnoci, a zatem dokonuje oceny tych sprawozda itp. ZGROMADZENIE WSPLNIKW Wyraa swoj wol w formie uchwa, a gdy spka jest jednoosobowa to w formie decyzji/postanowienia jedynego wsplnika. Uchway zapadaj na zgromadzeniu wsplnikw, jednak ustawodawca przewiduje moliwo powzicia uchway bez odbycia zgromadzenia w dwch przypadkach: 1) Gdy wszyscy wsplnicy wyra na pimie zgod na postanowienie uchwaa zapada jednomylnie. 2) Wyra zgod na pisemne gosowanie wyraaj jedynie zgod, jak zapada uchwaa to tak wikszoci, jaka jest wymagana dla danego typu uchway, a o tym decyduje to co jest przedmiotem uchway. Pisemne gosowanie jest wyczone z prawa, ktre jest przedmiotem zwyczajnego zgromadzenia wsplnikw rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarzdu oraz sprawozdania finansowego za ostatni rok obrotowy, podjcie uchway o podziale zysku i pokryciu straty, powzicie uchway o udzieleniu czonkom organowo absolutorium z wykonania przez nich obowizkw. Spr na tle czy zgromadzenie wsplnikw to organ, ktrym jest zgromadzenie, czy organ ktrym s wsplnicy? Wtpliwoci wynikay z uchwaa wsplnikw, uchwaa zgromadzenia wsplnikw prof. uwaa e jest to tylko niekonsekwencja ustawodawcy, a bezwzgldnie najwyszym organem jest zgromadzenie wsplnikw nawet taki tytu dziau w kodeksie. Do kompetencji zgromadzenia nale art. 228 KSH - uchwaa o zmianie umowy spki - uchwaa o rozwizaniu umowy spki - uchwaa o nabyciu i zbyciu nieruchomoci, uytkowania wieczystego, udziau w nieruchomoci o ile umowa nie wycza tej kompetencji - rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania zarzdu z dziaalnoci spki, sprawozdania finansowego za ubiegy rok obrotowy oraz udzielenie absolutorium czonkom organw spki z wykonania przez nich obowizkw, - postanowienie dotyczce roszcze o naprawienie szkody wyrzdzonej przy zawizaniu spki lub sprawowaniu zarzdu albo nadzoru, - zbycie i wydzierawienie przedsibiorstwa lub jego zorganizowanej czci oraz ustanowienie na nich ograniczonego prawa rzeczowego, zwrot dopat - zawarcie umowy, o ktrej mowa w art. 7 umowy przewidujcej transfer zysku albo zarzdzanie spk zalen przez spk dominujc.

66

Na uwag zasuguje art. 230 KSH. Uchwala wsplnikw jest potrzebna do rozporzdzenia prawem lub zacignicia zobowizania do wiadczenia o wartoci dwukrotnie przewyszajcej wysoko kapitau zakadowego, chyba e umowa stanowi inaczej. Kiedy przyjmowano, e brak uchway powoduje bezwzgldn niewano takiej czynnoci. Obecnie przyjmuje si, e brak takiej uchway nie odnosi skutkw w stosunkach zewntrznych, nie powoduje niewanoci . Nie stosuje si do tego art. 17 1 KSH. Aby uchway byy wane i skuteczne musz zosta spenione okrelone przesanki formalne: - sposb zwoania zgromadzenia - porzdku obrad - koniczno uzyskania odpowiedniej wikszoci gosw za uchwa oraz zapewnienia wymaganego quorum Przedtermin 7.06.2010r. Obowizuje nas: KSH, przedsibiorcy, spdzielnie, przedsibiorstwa pastwowe, spki europejskie, europejskie zgrupowanie interesw gospodarczych. Wykad 26 17.05.2010r. Ad1) Sposb zwoania zgromadzenia Zgromadzenie wsplnikw moe by zwyczajne albo nadzwyczajne. Zgromadzenie zwyczajne powinno odby si w cigu 6 miesicy po upywie roku obrotowego Zgromadzenie nadzwyczajne moe odby si w sytuacjach, gdy podmioty uprawnione do jego powoania uznaj, e zachodzi taka potrzeba. Kompetencja do zwoania zgromadzenia przysuguje: Zarzdowi Radzie nadzorczej lub komisji rewizyjnej, ktre to mog zwoa zgromadzenie zwyczajne, jeeli zarzd nie zwoa go w terminie, a take zgromadzenie nadzwyczajne, jeeli w terminie 2 tygodni od wystpienia z takim daniem zarzd nie zwoa nadzwyczajnego zgromadzenia wsplnikw. Uprawnienie analogiczne do tego jakie przysuguje radzie nadzorczej lub komisji rewizyjnej moe by w drodze umowy spki przyznane take innym osobom. Zarzd zawsze zwouje zgromadzenie, dla rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej to nie jest uprawnienie alternatywne do zarzdu, tylko przysuguje im wtedy, gdy zarzd nie wykonuje swojego obowizku. Z daniem zwoania zgromadzenia nadzwyczajnego moe wystpi take wsplnik reprezentujcy 1/10 cz kapitau zakadowego, przy czym umowa spki moe przyznawa takie uprawnienie wsplnikowi lub wsplnikom, ktrzy reprezentuj mniej ni 1/10 kapitau zakadowego. Gdy danie wsplnikw, ktrzy reprezentuj co najmniej 1/10 kapitau zakadowego nie zostanie uwzgldnione to wsplnik lub wsplnicy mog wystpi do sdu rejestrowego o upowanienie ich do zwoania zgromadzenia wsplnikw i jeli sd ich upowani, to te podmioty mog rwnie zwoa zgromadzenie wsplnikw. Orzecznictwo stoi na stanowisku, e jeeli zgromadzenie nie zostanie zwoane przez upowanione do tego podmioty, to takie zebranie osb nie moe by traktowane jako zgromadzenie wsplnikw jako organ najwyszy w spce, a tym samym podjte przez to zebranie osb decyzje nie mog by kwalifikowane jako uchway zgromadzenia wsplnikw. Ustawodawca pozwala jednak podejmowa uchway przez zgromadzenie wsplnikw pomimo braku formalnego zwoania zgromadzenia, a mianowicie wtedy, gdy na zgromadzeniu reprezentowany jest kapita zakadowy a nikt z obecnych nie zgosi sprzeciwu ani co do odbycia zgromadzenia ani co do przedstawienia poszczeglnych spraw w porzdku obrad zgromadzenia. Te formalne warunki polegaj na tym, e w normalnym trybie zwoanie zgromadzenia nastpuje za pomoc listw poleconych lub przesyek nadanych poczt kuriersk, wysanych co najmniej na 2 tygodnie przez terminem zgromadzenia. Ustawodawca pozwala, aby zamiast listu poleconego lub przesyki kurierskiej to zawiadomienie o zgromadzeniu mogo zosta wysane poczt elektroniczn za pisemn zgod wsplnika, ktry wskaza swj adres. Na tym tle powstay pewne kontrowersje.

67

Zwyczajne powinno by wyznaczone na 6 miesicy po zakoczeniu roku obrotowego. Zdarzaa si sytuacja, e to zawiadomienie o zgromadzeniu byo wysane 16 czerwca. W zwizku z tym pojawio si pytanie kiedy mogo si odby zgromadzenie. Do obliczania terminw stosuje si przepisy KC. 1 lipca czy 30 czerwca? Termin 2 tygodni musi upyn, aby jak czynno mona byo dokona. Dlatego powinno si odby po 14 dniu, czyli 1 lipca. SN w wyroku z 2009r. przewidziany w art. 238 1 KSH minimalny 2 tygodniowy termin na zwoanie zgromadzenia wsplnikw zostaje zachowany, jeeli koczy si najpniej z upywem dnia poprzedzajcego wskazany w zaproszeniu dzie odbycia zgromadzenia wsplnikw. Jest to dzie 30 czerwca, wic zgromadzenie moe odby si najwczeniej 1 lipca. Ad2) Porzdek obrad Zapewnienie aby uchway zapaday jedynie w sprawach objtych porzdkiem obrad zgromadzenia, ktry to porzdek obrad powinien by podany wsplnikom w zaproszeniu na zgromadzenie.

Od tej zasady ustawodawca przewiduje 2 wyjtki: 1) W sytuacji, gdy na zgromadzeniu reprezentowany jest cay kapita zakadowy i nikt z obecnych nie zgosi sprzeciwu dotyczcego powzicia uchwaly. Innymi slwy chodzi o sytuacj, w ktrej uchwaa w sprawie, ktra nie zostaa objta przedmiotem obrad zostaa podjta jednomylnie. 2) Dotyczy wnioskw o zwoanie nadzwyczajnego zgromadzenia wsplnikw oraz wnioskw o charakterze porzdkowym, ktre mog by powzite uchwa pomimo, e nie byy objte przedmiotem obrad zgromadzenia. Powstaa wtpliwo na tle jak rozumie zwrot wnioski o charakterze porzdkowym. Sytuacja gdy na nadzwyczajnym zgromadzeniu wsplnikw uchwaa o udzieleniu absolutorium czonkom organw spki to jest objte porzdkiem obrad ale inaczej w przypadku gdy zgromadzenie nie podejmie uchway o udzieleniu absolutorium czonkom organw ( odmwi udzielenia). W takim wypadku pojawia si potrzeba zmiany skadu osobowego tego organu na tym samym zgromadzeniu. Nie zostao to jednak objte porzdkiem obrad, bo nieznany by wynik powzicia uchway w sprawie udzielenia absolutorium. Czy zatem uchwaa w takiej sprawie mieci si w pojciu wnioskw o charakterze porzdkowym? W tej sprawie wypowiedzia si SN 22.03.2000r. I CKN 450/98 przez wnioski o charakterze porzdkowym, o ktrych mowa w art. 239 2 KSH naley rozumie tylko takie, ktre dotycz sposobu rozpatrywania spraw objtych porzdkiem obrad zgromadzenia wsplnikw, sposobu gosowania i podejmowania uchwa. Takiego charakteru nie maj wnioski o zmian skadu zarzdu i rady nadzorczej. Profesor zgadza si z tym orzeczeniem. Ad3) Koniczno uzyskania odpowiedniej wikszoci gosw za uchwa oraz zapewnienia wymaganego quorum. Wsplnik moe wykonywa prawo gosu (prawo o charakterze organizacyjnym) osobicie albo przez przedstawiciela, w szczeglnoci przez penomocnika. Przy czym umowa spki albo ustawa moe zawiera w tym wzgldzie ograniczenia. 1) Art. 243 3 KSH czonek zarzdu spki oraz pracownik nie mog by penomocnikami na zgromadzeniu wsplnikw (ograniczenie legitymacji biernej) 2) Wsplnik nie moe ani osobicie ani przez penomocnika ani te jako penomocnik innej osoby uczestniczy w gosowaniu przy podejmowaniu uchwa, ktre dotycz jego odpowiedzialnoci wobec spki z jakiegokolwiek tytuu, w tym udzielenia mu absolutorium, a take zwolnienia z zobowizania wobec spki oraz sporu midzy nim a spk. Uchway zapadaj bezwzgldn wikszoci gosw, o ile ustawa lub umowa spki nie stanowi inaczej. W pewnych sytuacjach ustawodawca wprowadza wymg wikszoci kwalifikowanej: 1) Uchway dotyczce zmiany umowy spki 2) Rozwizania spki 3) Zbycia przedsibiorstwa lub jego zorganizowanej czci. W tych sytuacjach wymagana jest wikszo 2/3 gosw.

68

Jeeli zmiana umowy spki polega na istotnej zmianie przedmiotu dziaalnoci spki, to wymagana jest wikszo gosw. Umowa moe tylko wikszo kwalifikowan ustanowi jako surowsz (ni te 2/3 czy ). Jeeli uchwaa dotyczy zmiany umowy spki i ta zmiana dotyczy zwikszenia wiadcze czy uszczuplenia praw udziaowych lub osobistych, to dla takiej zmiany potrzebna jest zgoda wszystkich wsplnikw, ktrych ta zmiana dotyczy. Egzamin 29 czerwca godz. 10.00

Wykad 27

24.05.2010r.

KSH wyrnia 2 typy wadliwoci uchwa zgromadzenia wsplnikw i odpowiadajce tym wadliwoci konsekwencje prawne oraz tryb postpowania zmierzajcy do zakwestionowania tej uchway. KH nie odrnia by tylko jeden typ. 1) Uchwaa zgromadzenia wsplnikw, ktra jest sprzeczna z umow spki bd dobrymi obyczajami i godzi w interesy spki lub ma na celu pokrzywdzenie wsplnika, moe by zaskarona do sdu w drodze powdztwa przeciwko spce o uchylenie uchway. Wedug profesora uchwaa wsplnikw to, to samo co uchwaa zgromadzenia wsplnikw. O bezzasadnoci tego rozrnienia wiadczy chociaby art. 249 1 i art. 254 2 KSH. Legitymacj do wytoczenia powdztwa o uchylenie uchway przysuguje czonkom organw spki: zarzdu, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej, a take poszczeglnym czonkom tych organw, wsplnikowi, ktry gosowa przeciwko uchwale i zada zaprotokoowania, wsplnikowi, ktry bezzasadnie nie zosta dopuszczony do udziau w zgromadzeniu wsplnikw, wsplnikowi, ktry nie by obecny na zgromadzeniu, ale tylko wtedy, gdy zgromadzenie to byo wadliwie zwoane lub te zgromadzenie to podejmowao uchway poza porzdkiem obrad, w przypadku gdy uchwaa zapada w drodze pisemnego gosowania- wsplnikowi, ktry zosta pominity lub nie wyrazi zgody na pisemne gosowanie albo gosowa przeciwko uchwale i w terminie 2 tygodni od otrzymania informacji o uchwale zgosi sprzeciw. W przypadku zaskarenia uchway na tej podstawie, powdztwo powinno by wniesione w cigu 1 miesica od dnia dowiedzenia si o powziciu uchway i nie pniej ni 6 miesicy od dnia powzicia uchway. Nie ma wtpliwoci, e do czasu rozstrzygnicia sdowego (prawomocnego orzeczenia sdu) uchwaa taka ma moc obowizujc. Skutki prawne uchylenia uchway doktryna jest w tej kwestii podzielona. Prof. art. 254, to orzeczenie o uchyleniu uchway skutkuje ex tunc, ma moc wsteczn. 2) Uchwaa zgromadzenia wsplnikw jest sprzeczna z ustaw chodzi o przepis rangi ustawowej, norma prawna o charakterze bezwzgldnie i wzgldnie obowizujcym. Konsekwencj jest przyznanie tym samym podmiotom, ktrym przysugiwaa legitymacja do zaskarenia uchway sprzeczna z umow spki, legitymacji do wytoczenia przeciwko spce powdztwa o stwierdzenie niewanoci uchway. KSH wycza stosowanie art. 189 KPC. Niektrzy uwaaj, e to wyczenie dotyczy tylko tych podmiotw wyej wymienionych, a inni, e wszystkich. Profesor uwaa, e art. 189 w ogle nie moe by tutaj stosowany, bo ten tryb to tryb szczeglny i w inny sposb nie mona zaskary tej uchway i nie mog tego uczyni inne podmioty. To uprawnienie do wystpienia z powdztwem wygasa z upywem 6 miesicy od dnia powzicia wiadomoci o uchwale, a najpniej z upywem 3 lat od dnia powzicia uchway. Jaki ma charakter rozstrzygnicie sdu w kwestii niewanoci uchway , ktra jest sprzeczna z ustaw? na tym tle pojawia si problem kompetencji do zaskarenia takiej uchway przez czonkw organw, ktrzy zostali odwoani z penionej funkcji. Czy powzicie takiej uchway sprzecznej z ustaw jest niewane, a postanowienie sdu ma charakter deklaratywny? Sprowadza si to do wyczenia moliwoci zaskarenia przez czonkw tych organw, ktrzy zostali wyczeni.

69

W orzecznictwie rne pogldy si na ten temat pojawiay. Niektre orzeczenia nie przyznaway legitymacji do zaskarenia uchway odwoanym czonkom organw. Inne orzeczenia uznaway, e odwoanemu czonkowi organu w kadym przypadku przysuguje legitymacja do wytoczenia powdztwa o stwierdzenie niewanoci uchway z ustaw. W niektrych orzeczeniach utrwali si pogld, e odwoany czonek organu moe wytoczy powdztwo, ale tylko wtedy, gdy ta uchwaa dotyczy absolutorium. Uchwaa 7 sdziw SN 1.03.2007r. III CZP 94/06 osobie odwoanej ze skadu organu spki z o.o. nie przysuguje legitymacja do wytoczenia powdztwa o stwierdzenie niewanoci uchway wsplnikw sprzecznej z ustaw (art. 251 1 w zwizku z art. 250 2 KSH). Konsekwencje prawne w przypadku uchylenia takiej uchway lub stwierdzenia niewanoci, jeeli uchwaa taka bya przesank wanoci czynnoci prawnej dokonanej przez spk art. 254 2 i 3, ktre to stwierdzaj, e w przypadku uchylenia takiej uchway lub stwierdzenia niewanoci nie odnosi to skutku wobec osb trzecich dziaajcych w dobrej wierze. Co to znaczy, e uchwaa bya przesank wanoci czynnoci prawnej tzn. e bya elementem stanu faktycznego okrelanego mianem tej czynnoci prawnej, a tym samym uchwaa tego organu wyraaa zgod na dokonanie przez spk czynnoci prawnej, czyli objta bya zakresem przedmiotowym z art. 17 KSH. Prof. nie dotyczy uchway wsplnikw, bo nie jest to uchwaa, od ktrej zaley wano czynnoci prawnej, uchwa, o ktrych mowa w art. 254 KSH, a nie uchwa, ktre w sposb poredni mog wpywa na wano uchwa. SPKA AKCYJNA Okrelana jest jako spka statutowa, a czasami take anonimowa, ze wzgldu na atwo obrotu akcjami. Jest to czysta posta spki kapitaowej, ale mog si te pojawia elementy osobowe (ale mniej ni w spce z o.o.). Poza tym, e wystpuje w niej mniej elementw osobowych ni w sp. z o.o. to s te inne rnice: Podstaw jej funkcjonowania jest statut, a nie umowa Tytuem uczestnictwa w spce jest akcja bdca papierem wartociowym, a na udziay nie mogy mie charakteru papieru wartociowego Rnice na etapie tworzenia spki oraz jej funkcjonowania. Najoglniej rzecz biorc mona powiedzie, e spka akcyjna charakteryzuje si w duo wikszym stopniem formalizowania, ni spka z o.o. Etap tworzenia np. konieczno badania wkadw przez biegych rewidentw Etap funkcjonowania np. konieczno ustanowienia organu nadzorczego jakim jest rada nadzorcza czy te konieczno notarialnego protokoowania wszystkich uchwa walnego zgromadzenia. Podobiestwa: - elementem czcym spk jest kapita, - posiada osobowo prawn - dziaa przez swoje organy - wyczona jest odpowiedzialno akcjonariuszy za zobowizania spki Normatywn podstaw funkcjonowania spki jak w spce z o.o. s przepisy kodeksu oraz akt ustanawiajcy, czyli statut. Kapita zakadowy pochodzi z wkadw wsplnikw. Zawizanie spki moe nastpi przez jedn lub wicej osb. Jedynym zaoycielem nie moe by jednoosobowa spka z o.o. Spka moe by zawizana w kadym celu, nie musi by to cel gospodarczy. Przesanki powstania spki akcyjnej 1) Zawizanie spki, w ramach ktrej to nastpuje podpisanie statutu przez zaoycieli 2) Wniesienie wkadw na pokrycie kapitau zakadowego 3) Ustanowienie zarzdu i rady nadzorczej 4) Wpis do rejestru. AD1) Zawizanie spki Pierwsz czynnoci konieczn, ktr naley podj chcc zawiza spk jest konieczno sporzdzenia statutu spki akcyjnej. Statut wymaga formy aktu notarialnego, a osoby, ktre podpisuj statut s zaoycielami spki. Najczciej bd to przyszli akcjonariusze, ale nie zawsze. Akcjonariuszami mog by te osoby, ktre nie byy zaoycielami. Art. 304 KSH elementy obligatoryjne statutu Firma i siedziba spki przedmiot dziaalnoci czas trwania, jeeli jest oznaczony

70

wysoko kapitau zakadowego oraz kwot wpacon na pokrycie kapitau zakadowego przed zarejestrowaniem spki (zy przepis, bo w momencie podpisania statutu nie jest znana jeszcze kwota, dopiero w organizacji) warto nominaln akcji i ich liczb, ze wskazaniem czy s imienne czy na okaziciela liczb akcji poszczeglnych rodzajw i zwizane z nimi uprawnienia, jeeli maj by wprowadzone akcje rnych rodzajw (czy s to akcje zwyke czy uprzywilejowane) nazwiska i imiona albo firmy (nazwy) zaoycieli liczb czonkw zarzdu i rady nadzorczej albo co najmniej minimaln lub maksymaln liczb czonkw tych organw oraz podmiot uprawniony do ustalenia skadu zarzdu lub rady nadzorczej. W statucie mona te umieci postanowienia fakultatywne dotyczce art. 304 2 KSH (inaczej ni w z o.o) liczby i rodzajw tytuw uczestnictwa w zysku lub w podziale majtku spki oraz zwizanych z nimi praw s to tzw. imienne wiadectwa zaoycielska, a take wiadectwa uytkowe - imienne wiadectwa zaoycielskie ( wydawane jako wynagrodzenie za usugi wiadczone przy powstaniu spki) - wiadectwa uytkowe, ktre mog by wydawane w zamian przypadku umorzenia spki. Jeeli maj by wydane statut powinien je okrela. wszelkich zwizanych z akcjami obowizkw wiadczenia na rzecz spki, poza obowizkiem wpacenia nalenoci za akcje; np. obowizek powtarzajcych si wiadcze niepieninych, ktry moe obcia akcje imienne warunkw i sposobu umorzenia akcji ogranicze zbywalnoci akcji (mog dotyczy nie tylko zbycia ale te rozporzdzania np. obcienie akcji) uprawnie osobistych przyznanych akcjonariuszom, o ktrych mowa w art. 354 ksh jest to tzw. zota akcja (chocia nie jest to zota akcja w takim rozumieniu jak na zachodzie) co najmniej przyblionej wielkoci wszystkich kosztw poniesionych lub obciajcych spk w zwizku z jej utworzeniem Samo podpisanie statutu nie powoduje jeszcze powstania spki akcyjnej w organizacji. Jest to tylko pierwsza czynno. Spka w organizacji bowiem powstaje z chwil objcia wszystkich akcji. Z t bowiem chwil nastpuje zawizanie spki. To objcie akcji dokonywane jest w drodze owiadczenia woli, ktre skadaj zaoyciele sami lub cznie z osobami trzecimi. W tych owiadczeniach wyraaj zgod na zawizanie spki, brzmienie statutu oraz objcie akcji. Jest to jak gdyby quasi umowa. Owiadczenia te skadane s w formie aktu notarialnego i mog by zoone w jednym lub kilku aktach notarialnych. W aktach notarialnych naley wskaza: - osoby, ktre obejmuj akcje - liczb objtych akcji - warto nominaln i cen emisyjn tych akcji. AD2) Wniesienie wkadw na pokrycie kapitau zakadowego Funkcje kapitau zakadowego s identyczne jak w spce z o.o. Identyczny jest rwnie przedmiot wkadu wnoszonego przez akcjonariuszy na pokrycie kapitau zakadowego, w szczeglnoci moe to by wkad pieniny lub niepieniny (aport) zwrci uwag na art. 14 KSH. W przypadku gdy wnoszone s wkady niepienine do spki akcyjnej, to jest specjalny tryb postpowania zwizany z koniecznoci badania/ weryfikowania wartoci tego wkadu. Obowizkiem zaoycieli jest bowiem sporzdzenie pisemnego sprawozdania, ktre bdzie okrelao przedmiot tych wkadw, ich warto oraz liczb i rodzaj wydanych za nich akcji. Ta sama procedura zwizana ze sporzdzaniem sprawozdania obowizuje w sytuacji, gdy spka w organizacji zamierza naby mienie albo te zamierza dokona zapaty wynagrodzenia za usugi wiadczone przy powstaniu spki. Sprawozdanie ma uzasadni celowa tych transakcji, warto nabytego mienia oraz wysoko wynagrodzenia. To sprawozdanie zaoycieli poddawane jest badaniom biegych rewidentw, ktrych wyznacza sd rejestrowy i jest przeprowadzane z punktu widzenia prawdziwoci i rzetelnoci, jak rwnie z punktu widzenia oceny czy warto tych wkadw niepieninych odpowiada co najmniej wartoci nominalnej obejmowanych akcji. W SA jak w sp. z o.o. jest zasada, e akcje nie mog by obejmowane poniej ich wartoci nominalnej. Koszty sporzdzenia opinii biegych ponosz sami zaoyciele . W sp. z o.o. nie ma obowizkowego trybu badania wartoci aportu. Wielko zgromadzonych wkadw przed zarejestrowaniem spki rnica od z o.o. Minimaln wysoko kapitau zakadowego ustawodawca okreli na poziomie 100 000 z. Moe by wysza, ale nie moe by nisza. Mog to by wkady pienine i niepienine. W zalenoci od sposobu pokrycia obowizuj rne zasady dotyczce zgrandzenia tej minimalnej wysokoci kapitau zakadowego przez zarejestrowaniem spki. W przypadku gdy na pokrycie akcji wnoszone s wkady pienine to przed zarejestrowaniem spki wkady powinny by zgromadzone/pokryte w co najmniej wartoci nominalnej. Jeeli pokrycie nastpuje wycznie

71

wkadami niepieninymi albo te mamy do czynienia z wkadem mieszanym (pienino niepieninym), wtedy te kapita zakadowy powinien by zgromadzony przed zarejestrowaniem spki w co najmniej jego minimalnej kodeksowej wartoci, czyli to 25 000 z. Wkady niepienine, ktre s przeznaczone na pokrycie akcji musz by wniesione najpniej przed upywem roku od dnia zarejestrowania spki. Nowym sposobem okrelania wysokoci kapitau zakadowego jest moliwo tzw. widekowego okrelenia wysokoci kapitau zakadowego. Polega to na tym, e statut spki okrela minimaln lub maksymalna wysoko kapitau zakadowego. W takim przypadku zawizanie spki nastpuje z chwil objcia przez akcjonariusza takiej liczby akcji, ktrych czna warto nominalne jest rwna co najmniej minimalnej wartoci nominalnej kapitau zakadowego okrelonej w kodeksie oraz zoenia przez zarzd przed zgoszeniem spki do rejestru owiadczenia w formie aktu notarialnego o wysokoci objtego kapitau zakadowego. Wysoko kapitau zakadowego powinna mieci si w statutowych granicach art. 310 2KSH. Przykad wysoko kapitau zakadowego okrelamy w sposb widekowy na 200 do 300 tys. z. Zawizanie spki nastpi z chwil objcia co najmniej minimalnej wysokoci k.z. gdy statut okrela max a nie min. wysok. Chocia w zdaniu 1 art.3102 jest mowa, e statut moe okrela min. lub max. wysoko k.z. to zdanie 2 okrela tylko ten przypadek gdy statut okrela max wysoko k.z. a nie min. Nie moe doj do zawizania gdy jest kodeksowa, a statut okrela min. na wysz ni ta kodeksowa. Wykad 28 31.05.2010r. Kapita zakadowy nie musi by w caoci zgromadzony. Przedmioty wkadu te same co w spce z o.o. Obowizkowa procedura badania wartoci oszacowania wkadw t jest. Art. 310 widekowe okrelenie kapitau zakadowego Ad3) Ustanowienie zarzdu o rady nadzorczej Oba organy s obligatoryjne w spce akcyjnej. Nie przewiduje si, nie ma, komisji rewizyjnej. Funkcje organw s takie same jak w spce z o.o. W S.A. zarwno zarzd, jak te rada nadzorcza s organami kadencyjnymi. Okres sprawowania funkcji nie moe by duszy ni 5 lat, jednake statut moe okrela krtsz kadencj. W spce z o.o. czonkowie pierwszych organw byli powoywani w umowie spki, a w S.A. powoanie pierwszych czonkw zarzdu oraz rady nadzorczej powinno by stwierdzone w aktach o zawizaniu spki. Nie umieszcza si w statucie nazwisk i imion osb, ktre zostay powoane do penienia funkcji organw w spce akcyjnej. Ad4) Wpis do rejestru Od momentu zawizania spki do czasu wpisu do rejestru funkcjonuje spka akcyjna w organizacji, ktra to spka ma podmiotowo prawn i jest przedsibiorc. Spka ta do czasy ustanowienia zarzdu jest reprezentowana przez wszystkich zaoycieli dziaajcych cznie albo tez przez penomocnika, ktrego powouj w drodze jednomylnej uchway zaoyciele (inaczej ni w spce z o.o.). Z chwil ustanowienia zarzdu to zarzd reprezentuje spk ( w z o.o. nie ma zasady pierwszestwa zarzdu). Za zobowizania spki akcyjnej w organizacji odpowiedzialno ponosz solidarnie spka jako podmiot prawa oraz osoby, ktre dziaay w jej imieniu, a take solidarnie z tymi podmiotami odpowiadaj akcjonariusze, ale tylko do wartoci niewniesionego wkadu na pokrycie akcji. Ustawodawca normuje te sytuacj zaoycieli przed powstaniem spki akcyjnej w organizacji kiedy podejmowane s pewne czynnoci. W spce z o.o. spka powstaje z chwil podpisania umowy, w spce akcyjnej podpisanie statutu nie powoduje powstania spki akcyjnej w organizacji. W zwizku z tym KSH stanowi, e do praw i obowizkw, a take odpowiedzialnoci zaoycieli stosuje si odpowiednio przepisy dotyczce spki akcyjnej w organizacji, czyli od momentu podpisania statutu, bo dopiero wtedy mamy do czynienia z zaoycielami. Spka akcyjna w organizacji jest bytem czasowym. Zarzd powinien zgosi wniosek o zarejestrowanie spki w terminie 6 miesicy od daty podpisania statutu i jeli w tym terminie wniosek nie zosta zgoszony lub postanowienie odmawiajce wpisu do rejestru stao si prawomocne, obowizkiem zarzdu jest zawiadomienie niezwocznie o tym, przez ogoszenie, osoby majce interes prawny oraz zarzdzenie zwrotu wkadw niepieninych oraz wpaconych sum art. 325 KSH. PROBLEMATYKA AKCJI Pojcie akcji moe wystpowa w 3 znaczeniach:

72

1) Jako tytu uczestnictwa akcjonariusza w spce, z ktrym to tytuem zwizane s pewne uprawnienia i obowizki majtkowe i organizacyjne tak jak w spce z o.o. 2) Jako pewna czstka kapitau zakadowego spki, kapita dzieli si na akcje. Suma wartoci nominalne akcji odzwierciedla wysoko kapitau zakadowego. Warto nominalna nie moe by nisza ni 1 grosz. 3) Jako papier wartociowy, czyli dokument ktry ucielenia okrelone prawa majtkowe, ktre to prawa s cile zwizane z tym dokumentem w tym sensie, e id za tym dokumentem. Kto posiada ten dokument ten jest podmiotem uprawnionym. Aby akcja bya papierem wartociowym, to musi spenia okrelone wymogi formalne, czyli musi zawiera elementy z art. 328 KSH. Akcje moemy klasyfikowa z rnych punktw widzenia: 1) Ze wzgldu na okrelenie osoby uprawnionej Akcje imienne w treci wskazuj oznaczenie podmiotu uprawnionego Na okaziciela w treci nie wskazuj osoby uprawnionej, legitymuj kadego kto jest posiadaczem 2) Ze wzgldu na sposb pokrycia Gotwkowe aportowe 3) Ze wzgldu na charakter praw wynikajcych z akcji Zwyke uprzywilejowane 4) Oraz inne Wilkulowane Wasne spki Nieme Gratisowe Akcje imienne i na okaziciela Statut okrela czy akcje s imienne czy na okaziciela oraz czy s zwyke czy uprzywilejowane. Akcje mog by przedmiotem wsplnoci, mog przysugiwa kilku osobom przez wsplnego przedstawiciela wykonuj wtedy swoje prawa. Istnieje moliwo zamiany akcji imiennych na okaziciela oraz odwrotnie, chyba e ustawa lub statut wycza tak moliwo A z ustawy taka moliwo jest wyczona w sytuacji, gdy nastpio pokrycie akcji wkadem niepieninym. Wwczas takie akcje powinny by akcjami imiennymi do dnia zatwierdzenia przez najblisze zwyczajne walne zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy, ktrym nastpio pene pokrycie akcji. W cigu tego czasu nie mog by one rwnie zbywane ani zastawiane. Inne ograniczenia mog jeszcze wynika ze statutu. Ograniczenie to nie dotyczy akcji, ktre s obejmowane w przypadku podwyszenia kapitau zakadowego przez spk, ktra ubiega si o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym i takie akcje podlegaj dematerializacji (istniej w postaci zapisu na rachunku papierw wartociowych, nie maj postaci dokumentu). Akcje nie musza by w peni pokryte przed wpisaniem spki akcyjnej do rejestru. Akcje imienne mog by wydawane przed penym ich pokryciem i na dokumencie zaznacza si wysoko wpaty. Akcje na okaziciela nie mog by wydawane przed penym pokryciem i wtedy zamiast akcji wydawane s imienne wiadczenia tymczasowe, na ktrych zaznacza si wysoko kadorazowej wpaty na akcje. Akcje zwyke i uprzywilejowane To czy s uprzywilejowane zaley od statutu, musi on przewidywa tak moliwo i te akcje uprzywilejowane ( z wyjtkiem akcji niemych) powinny by akcjami imiennymi. Charakter uprzywilejowania KSH w sposb przykadowy wylicza: - uprzywilejowanie co do prawa gosu - prawa do dywidendy - prawa do udziau w majtku spki w przypadku jej likwidacji Ograniczenia Prawo gosu -> maksymalnie 2 gosy na jedn akcje, przy czym to uprzywilejowanie co do prawa gosu nie dotyczy akcji spki publicznej w przypadku zamiany uprzywilejowania na okaziciela albo w razie zbycia takiej akcji nastpuje wyganicie uprzywilejowania.

73

Uprzywilejowania co do prawa do dywidendy Polega na tym, e na dan akcje przypada wiksza dywidenda, ktra jednak nie moe przekracza poowy dywidendy nieuprzywilejowanej. Z tym, e w przypadku akcji uprzywilejowanych co do dywidendy moe by wyczone praw gosu. Wtedy mwimy, e s to akcje nieme. W odniesieniu do akcji niemych nie stosuje si przepisu, ktry okrela maksymaln wysoko uprzywilejowania co do dywidendy. ZOTA AKCJA Art. 304 2 fakultatywna tre statutu uprawnienia osobiste. Zota akcja nie wystpuje w polskim systemie prawnym w czystej postaci. W innych krajach, w ktrych wystpuje w czystej postaci polega to na tym, e posiadaczowi takiej akcji przyznaje si szczegln pozycj w spce a polega ona na tym, e warunkuje si skuteczno podejmowanych decyzji przez walne zgromadzenie od uzyskania zgody tego akcjonariusza, ktremu przysuguje zota akcja albo te przyznaje mu si prawo do otrzymywania wiadcze od spki niezalenie od tego czy spka osigna zysk. W Polsce tego nie ma. Art. 354 KSH statut moe przyzna indywidualnie oznaczonemu akcjonariuszowi osobiste uprawnienia, ktre w szczeglnoci mog polega na przyznaniu mu prawa do powoywania lub odwoywania czonkw zarzdu lub rady nadzorczej bd te prawa do otrzymywania oznaczonych wiadcze od spki. Ograniczenia dotyczce zakresu i wykonywania uprawnie wynikajcych z akcji uprzywilejowanych stosuje si odpowiednio do uprawnie przyznanych osobicie akcjonariuszom mona przyzna szczeglne uprawnienia, ale te granice z uprzywilejowanych odnosz si te do osobistych uprawnie akcjonariusza. Art. 354 uprawnienia nie s zwizane z akcj. S przyznawane osobicie akcjonariuszom, ale z drugiej strony istnieje cisy zwizek tych uprawnie ze spk polegajcy na tym, e tak dugo mu przysuguj dopki jest akcjonariuszem. Od akcji naley odrni tzw. inne dokumenty, ktre mog by wydawane i uprawniaj do otrzymania wiadcze ze spki. S to: - imienne wiadectwa zaoycielskie oraz - wiadectwa uytkowe. Nie s to akcje. Imienne wiadectwa zaoycielskie Mog by wydawane przez spk w celu wynagrodzenia za usugi wiadczone przy powstaniu spki. Dokumenty te s dokumentami czasowymi najwyej na okres 10 lat od chwili zarejestrowania spki. Uprawniaj do uczestniczenia w podziale zysku spki w granicach okrelonych przez statut i po odliczeniu minimalnej dywidendy przypadajcej akcjonariuszom. Przy czym to wynagrodzenie za usugi wiadczone przy powstaniu spki nie moe przewysza zwykego wynagrodzenia przyjtego w obrocie. Inaczej nazywane s prowizj gryndersk (grynderstwo to dziaalno polegajca na zakadaniu przedsibiorstw). wiadectwa uytkowe Nie s akcjami. Wystpuj w spce wtedy, gdy statutu to przewiduje. S one wydawane w zamian za umorzone akcje. Charakteryzuje je to, e nie maj wartoci nominalnej, a zatem nie odzwierciedlaj uamka w kapitale zakadowym spki. Mog to by wiadectwa imienne albo te na okaziciela, a jedyne uprawnienia, ktre z nich wynikaj to prawo do dywidendy oraz prawo do nadwyki majtku spki, ktra pozostaje po pokryciu wartoci nominalnej akcji. Uprawnionemu z tytuu tego wiadczenia nie przysuguj adne inne prawa udziaowe, a zwaszcza nie przysuguje mu prawo gosu. Gdy chodzi o umorzenie akcji to tryb jest analogiczny jak w spce z o.o. Wyrniamy umorzenie: Dobrowolne Przymusowe Automatyczne Z t rnic, e w przypadku umorzenia akcji wynagrodzenie bd z zysku bd z obnionego kapitau zakadowego zawsze wymaga obnienia kapitau zakadowego.

KAZUS

74

Jan O. by wsplnikiem spki z ograniczon odpowiedzialnoci i jednoczenie umow spki zosta powoany do penienia funkcji w dwuosobowy, zarzdzie teje spki. Uchwaa zgromadzenia wsplnikw podjt zwyk wikszoci gosw zosta on odwoany z penionej funkcji. Wsplnicy nie powoali innej osoby do zarzdu. Czy sd rejestrowy moe odmwi wpisania tej zmiany w zarzdzie do rejestru? Art. 205, 245 KSH. Odwoanie nie wymaga zmiany umowy chocia zosta powoany umow, chyba e to jest szczeglne uprawnienie przyznane umow, to wtedy wizaoby si to ze zmian umowy. W tym stanie faktycznym nic na ten temat nie wiemy. Regua jest taka, e zapadaj bezwzgldn wikszoci gosw, a zwyka jest wystarczajca tylko wtedy, gdy umowa spki tak stanowi. Czy mona zarejestrowa gdy nie ma dwuosobowego zarzdu? Sd rejestrowy nie moe odmwi nawet gdy nie ma wniosku o wpisanie nastpcy. Moe najwyej wezwa spk do uzupenienia tego braku.

Wykad 29

14.06.2010r.

75