Académique Documents
Professionnel Documents
Culture Documents
A continuacin unas modestas fichas que pueden ayudar al que se inicia en esta lengua. No estn todas las necesarias; la seleccin es el resultado armnico del azar y la voluntad. Consideramos que el latn debera aprenderse no empezando por la gramtica sino hablndolo... pero esto es, hoy por hoy, casi imposible. As que la gramtica, ardua y a veces hartante, es imprescindible. Las fichas que aqu se publican pueden ser una ayuda, nunca sustituyen a un buen libro de texto (ver bibliografa). Temas Generales
Pronunciacin. La 'clsica' que es, tambin, la que se sigue en la actualidad. Alfabeto. El alfabeto latino no tiene todas las letras del espaol moderno (faltan la 'j', '', 'v' y 'w') Casos. Las terminaciones de los sustantivos y adjetivos (que suelen confundir a los hispano parlantes) Declinaciones. Las cinco declinaciones de Latn Verbos. Voz Activa. Formas regulares. Las cuatro conjugaciones Verbos. Voz Pasiva. Formas regulares. Las cuatro conjugaciones Verbos Irregulares I. Ser, poder, ir Verbos Irregulares II. Quiero, no quiero, prefiero, llevo Bibliografa. Textos utilizados para confeccionar las fichas de esta seccin
Pronunciacin clsica C/c siempre sonido [k], por lo tanto 'fecit' suena [fekit] G/g siempre com [gu] en 'guerra'; 'regina' suena [reguina] H/h al comienzo de palabra ligeramente aspirada /parecido a la 'h' de 'home'/. As se distingue, al hablar, 'habes' (tienes) de 'abes' (ests ausente). En todos los otros casos nunca se pronuncia: pulcher [pulker], rhetoricam [retoricam], thesaurus [tesaurus]. Pero despus de 'p' se pronuncia como la 'f', ejemplo: philosophia [filosofia]. LL/ll se pronuncia como 'l' doble, 'puella' [puel-la], 'illorum [il-lorum]. Igual en el caso de otras consonantes dobles: accidere [ak-kidere], appellare [ap-pel-lare], difficilis [difficilis] V/u siempre se pronuncia como u: quidam [kuidam], sanguinemque [sanginemkue], Vinum [uinum] S la 's' inicial siempre se pronuncia, al igual que en ingles, schola [skola], scire [skire]. X/x suena como 'ks', dixerat [dikserat], duxit [duksit] Y/y suena como la 'u' del francs o la del alemn. Z/z suena 'ds'; Xenonem [dsenonem], gaza [gadsa] ae/oe las dos vocales forman diptongo. Se pronuncian aunque la e tiene un sonido cerrado: rosae [rsae] Alfabeto latino clsico Maysculas: ABCDEFGHIKLMNOPQRSTVXYZ Minsculas: abcdefghiklmnopqrstuxyz
Casos A diferencia del espaol, el francs, el italiano, el ingls y otras lenguas, no hay artculos en latn y los sustantivos y adjetivos varian en sus terminaciones, llamadas "desinencias". stas indican su funcin dentro de la oracin. Veamos los seis casos de esta lengua: Nota: Los "casos" son a los sustantivos lo que las "conjugaciones" son a los verbos.
Smbolo N V Ac
Funcin en la oracin Sujeto. Quin? o Qu? Puella Scintillam salutat Exclamacin o admiracin
Objeto Directo. Puede transformarse Escintila llama a en pasiva. Scintilla Horatiam vocat Horacia Este caso se usa, fundamentalmente, para expresar posesin. El orden habitual es genitivo+sustantivo; equivalente al genitivo sajn (Peter's book = Petri liber)
Genitivo
El libro de Peter
El padre habla a su hijo. Dativo D Objeto Indirecto. A quin? Para quin? Se usa con verbos del tipo "decir" (Pater filio dicit), "dar" (Mater filiae cenam dat), "mostrar" (Rex principus equum ostendit) La madre da la cena a su hija. El rey muestra el caballo a los prncipes.
Ablativo
Ab
Usos muy numerosos. Comp.Circunstancial. Causa, instrumento, Lugar...; suele aparecer despus de algunas preposiciones. Quinto trabaja en el Quintus in agro laborat. "... los campo sustantivos (del espaol) se formaron generalmente del ablativo del singular de la voz latina correspondiente" (Schnitzler. op.cit.)
Declinaciones I La primera declinacin se caracteriza por terminar el Nominativo singular en a y el Genitivo en ae A la segunda declinacin pertenecen tres clases de sustantivos, terminados en -us, -er- y -um. Tambin se caracteriza por la terminacin i del Genitivo singular. Los sustantivos de la tercera declinacin no tienen terminacin caracterstica en el Nominativo. Es preciso fijarse en el Genitivo. Los sustantivos de la cuarta declinacin en us son de gnero masculino, con excepcin de los nombres de rboles y unos pocos ms. Los sustantivos de la quinta declinacin son
II
III
IV V
todos del gnero femenino, con excepcin de dos masculinos (dies y meridies)
Primera Declinacin Casi todos los sustantivos de la primera declinacin son femeninos, excepto un reducido nmero que son masculinos, como nauta (marinero) Singular Terminacin Nominativo -a Vocativo -a Acusativo -am Genitivo -ae Dativo -ae Ablativo -a Casos Modelo Rosa Rosa Rosam Rosae Rosa Rosa Plural Modelo Terminacin -ae Rosae -ae Rosae -as Rosas -arum Rosarum -is Rosis -is Rosis
rosa (rosa) Ejercicios 1 declinacin latn anlisis puella, N. sujeto (la nia) rosas, Ac. obj.directo (rosas) dat, verbo (da) traduccin
La nia da rosas.
poetae, N. sujeto (los poetas) Minervam deam, Ac. obj.directo (a la diosa Poetae Minervam deam Minerva) saepe laudant sape, adv. (frecuentemente, con frecuencia) laudant, verbo (alaban) puellae, N. sujeto (las nias) agricolis, D. Puellae agricolis aquam obj.indirecto (a los portant agricultores) aquam, Ac obj.directo (agua) portant, verbo (llevan) Multae fabulae antiquas multae fabulae, N. deas memorant sujeto (Muchas fabulas) antiquas deas, Ac. obj.directo (a antiguas diosas)
Segunda Declinacin La mayora de los sustantivos son masculinos y pueden terminar en - us, -er y -um Casos Nominativo Vocativo Acusativo Genitivo Dativo Ablativo Singular Terminacin -us -er -er -um -e -er -um -um -i -o -o Modelo Dominus Domine Dominum Domini Domino Domino Modelo Modelo Modelo Puer Puer Pueri Puero Puero Ager Bellum Ager Bellum Agri Agro Agro Belli Bello Bello
-orum
Tercera Declinacin La mayora de los sustantivos son masculinos y pueden terminar en - us, -er y -um Casos Nominativo Vocativo Acusativo Genitivo Dativo Ablativo Singular Terminacin (variable) (es siempre igual al N) -em -us -is -i -e (y a veces i) -e Masc-Fem. Modelo Rex Rex Regem Regis Regi Rege Neutro Modelo Litus Litus Litus Litoris Litori Litore Masc-Fem. Neutro Modelo Navis Navis Navem Navis Navi Nave Modelo Mare Mare Mare Maris Mari Mari
Casos
Plural Terminacin
Masc-Fem.
Neutro
MascFem.
Neutro
Modelo Nominativo Vocativo Acusativo Genitivo Dativo Ablativo -es -a -ia (es siempre igual al N) (es siempre igual al N) -um -ibus -ibus Reges Reges Reges Regum Regibus Regibus
Nauium Marium
Cuarta Declinacin La mayora de los sustantivos son masculinos; manus es el nico femenino Casos Nominativo Vocativo Acusativo Genitivo Dativo Ablativo Singular Terminacin -us -um -us -ui -u -u -u Masculino Modelo Gradus Gradus Gradum Gradus Gradui Gradu Neutro Modelo Cornu Cornu Cornu Cornus Cornui Cornu
Plural Terminacin -us (es siempre igual al N) -us -ua -um -ibus -ibus
gradus (escaln); cornu (cuerno, brazo de un ro, ala de un ejrcito, arco de flechas, trompeta, audacia, fuerza, valor) ] Quinta Declinacin Todos los susntantivos de la 5 declinacin son femeninos, excepto dies que puede ser masculino o femenino. Casos Singular Terminacin Femenino Modelo
Casos Nominativo Vocativo Acusativo Genitivo Dativo Ablativo res (cosa, asunto, situacin);
Plural Terminacin -es (es siempre igual al N) -(es siempre igual al N) -erum -ebus -ebus
Verbos I amo, amas, amare, amaui, amatum (amar); moneo, mones, monere, monui, monitum (avisar, aconsejar); rego, regis, regere, rexi, rectum (gobernar, dirigir) audio, audis, audire, auduvi, auditum (oir) capio, capis, capere, cepi, captum (tomar, conquistar)
Voz Activa
PRESENTE 1 Conj. am-o (yo amo) singular plural ama-s ama-t ama-mus ama-tis 2 Conj. mone-o mone-s mone-t mone-mus mone-tis 3 Conj. reg-o reg-is reg-it reg-imus reg-itis 4 Conj. audi-o audi-s audi-t audi-mus audi-tis Conj. mixta capi-o capi-s capi-t capi-mus capi-tis
ama-nt
mone-nt
reg-unt
audi-unt
capi-unt
FUTURO IMPERFECTO 1 Conj. ama-bo (yo amar) singular ama-bis ama-bit ama-bimus plural ama-bitis ama-bunt 2 Conj. mone-bo mone-bis mone-bit mone-bimus mone-bitis mone-bunt 3 Conj. reg-am reg-es reg-et reg-emus reg-etis reg-ent 4 Conj. audi-am audi-es audi-et audi-emus audi-etis audi-ent Conj. mixta capi-am capi-es capi-et capi-emus capi-etis capi-ent
PRETRITO IMPERFECTO 1 Conj. ama-bam (yo amaba) singular ama-bas ama-bat ama-bamus plural ama-batis ama-bant 2 Conj. mone-bam mone-bas mone-bat mone-bamus mone-batis mone-bant 3 Conj. rege-bam rege-bas rege-bat rege-bamus rege-batis rege-bant 4 Conj. audie-bam audie-bas audie-bat audie-bamus audie-batis audie-bant Conj. mixta capie-bam capie-bas capie-bat capie-bamus capie-batis capie-bant
PRETRITO PERFECTO 1 Conj. amav-i (yo he amado / am) singular amav-isti amav-it amav-imus plural amav-istis amav-erunt 2 Conj. monu-i monu-isti monu-it monu-imus monu-istis monu-erunt 3 Conj. rex-i rex-isti rex-it rex-imus rex-istis rex-erunt 4 Conj. audiv-i audiv-isti audiv-it audiv-imus audiv-istis audiv-erunt Conj. mixta cep-i cep-isti cep-it cep-imus cep-istis cep-erunt
FUTURO PERFECTO 1 Conj. singular amav-ero (yo habr amado) 2 Conj. monu-ero 3 Conj. rex-ero 4 Conj. audiv-ero Conj. mixta cep-ero
PRETRITO PLUSCUAMPERFECTO 1 Conj. amav-eram (yo haba amado) singular amav-eras amav-erat amav-eramus plural amav-eratis amav-erant 2 Conj. monu-eram monu-eras monu-erat monu-eramus monu-eratis monu-erant 3 Conj. rex-eram rex-eras rex-erat rex-eramus rex-eratis rex-erant 4 Conj. audiv-eram audiv-eras audiv-erat audiv-eramus audiv-eratis audiv-erant Conj. mixta cep-eram cep-eras cep-erat cep-eramus cep-eratis cep-erant
IMPERATIVO 1 Conj. singular plural ama (ama t/l) ama-te (amad vosotros) 2 Conj. mone mone-te 3 Conj. reg-e reg-ite 4 Conj. audi audi-te Conj. mixta cap-e cap-ite
INFINITIVO 1 Conj. ama-re (amar) 2 Conj. mone-re 3 Conj. reg-ere 4 Conj. audi-re Conj. mixta cap-ere
Voz Pasiva
Verbos II amo, amas, amare, amaui, amatum (amar); moneo, mones, monere, monui, monitum (avisar, aconsejar); rego, regis, regere, rexi, rectum (gobernar, dirigir) audio, audis, audire, auduvi, auditum (oir)
Voz Pasiva PRESENTE 1 Conj. am-or (yo soy amado) singular ama-ris/-re ama-tur ama-mur plural ama-mini ama-ntur 2 Conj. mone-or mone-ris/-re mone-tur mone-mur mone-mini mone-ntur 3 Conj. reg-or reg-eris/re reg-itur reg-imur reg-imini reg-untur 4 Conj. audi-or audi--eris/re audi-itur audi-imur audi-imini audi-untur Conj. mixta capi-or capi--eris/re capi-itur capi-imur capi-imini capi-untur
FUTURO IMPERFECTO 1 Conj. ama-bor (yo ser amado) singular ama-be-ris/-re ama-bitur ama-bimur plural ama-bimini ama-buntur 2 Conj. mone-bor mone-be-ris/-re mone-bitur mone-bimur mone-bimini mone-buntur 3 Conj. reg-ar reg-e-ris/re reg-etur reg-emur reg-emini reg-entur 4 Conj. audi-ar audi-e-ris/re audi-etur audi-emur audi-emini audi-entur Conj. mixta capi-ar capi-e-ris/re capi-etur capi-emur capi-emini capi-entur
PRETRITO IMPERFECTO 1 Conj. ama-bar (yo era amado) singular ama-ba-ris/-re ama-batur ama-bamur plural ama-bamini ama-bantur 2 Conj. mone-bar mone-ba-ris/-re mone-batur mone-bamur mone-bamini mone-bantur 3 Conj. reg-ebar reg-eba-ris/-re reg-ebatur reg-ebamur reg-ebamini reg-ebantur 4 Conj. audi-ebar audi-eba-ris/-re audi-ebatur audi-ebamur audi-ebamini audi-ebantur Conj. mixta capi-ebar capi-eba-ris/-re capi-ebatur capi-ebamur capi-ebamini capi-ebantur
PRETRITO PERFECTO 1 Conj. singular amatus sum (yo fu/he sido amado) amatus es 2 Conj. monitus sum monitus es 3 Conj. rectus sum rectus es 4 Conj. auditus sum auditus es Conj. mixta capitus sum capitus es
FUTURO PERFECTO 1 Conj. amatus ero (yo habr sido amado) amatus eris amatus erit amatus erimus plural amatus eritis amatus erunt 2 Conj. monitus ero monitus eris monitus erit monitus erimus monitus eritis monitus erunt 3 Conj. rectus ero rectus eris rectus erit rectus erimus rectus eritis rectus erunt 4 Conj. auditus ero auditus eris auditus erit auditus erimus auditus eritis auditus erunt Conj. mixta capitus ero capitus eris capitus erit capitus erimus capitus eritis capitus erunt
singular
PRETRITO PLUSCUAMPERFECTO 1 Conj. amatus eram (yo haba sido amado) amaatus eras amatus erat amatus eramus plural amatus eratis amatus erant 2 Conj. monitus eram monitus eras monitus erat monitus eramus monitus eratis monitus erant 3 Conj. rectus eram rectus eras rectus erat rectus eramus rectus eratis rectus erant 4 Conj. auditus eram auditus eras auditus erat auditus eramus auditus eratis auditus erant Conj. mixta capitus eram capitus eras capitus erat capitus eramus capitus eratis capitus erant
singular
PARTICIPIOS 1 Conj. Presente amans, amantis activo (amando) Perfecto amatus, -a, -um pasivo (amando) 2 Conj. 3 Conj. 4 Conj. Conj. mixta monens, monentis regens, regentis audiens, audientis capiens, capientis (advirtiendo) (gobernando) (oyendo) (cogiendo) monitus, -a, -um (habiendo sido advertido) rectus, -a, -um (habiendo sido gobernado) auditus, -a, -um (habiendo sido odo) captus, -a, -um (habiendo sido cogido)
Voz Activa
Verbos Irregulares I sum, es, esse, fui (ser) possum, potes, posse, potui (poder, ser capaz); eo, is, ire, iui, itum (ir)
PRESENTE sum (yo soy/estoy) singular es est sumus (nosotros somos/estamos) plural estis sunt possum potes potest possumus potestis possunt eo is it imus itis eunt
FUTURO IMPERFECTO ero (yo ser/estar) singular eris erit erimus plural eritis erunt pot-ero pot-eris pot-erit pot-erimus pot-eritis pot-erunt i-bo i-bis i-bit i-bimus i-bitis i-bunt
PRETRITO IMPERFECTO eram (yo era) singular eras erat eramus plural eratis erant pot-eram pot-eras pot-erat pot-eramus pot-eratis pot-erant i-bam i-bas i-bat i-bamus i-batis i-bant
PRETRITO PERFECTO singular fu-i (yo fui/estuve/he sido/he estado) potu-i i(u)-i
[ Verbos Irregulares II ]
Verbos Irregulares II volo, vuele, volui (quiero) nolo, nolle, nollui (no quiero, rehuso) malo, malle, malui (prefiero) fero, ferre, tuli, latum (llevo) PRESENTE
Activa volo singular vis vuit volumus plural vultis volunt nolo non vis non vuit nolumus non vultis nolunt malo mavis mavult malumus mavultis malunt fero fers fert ferimus fertis ferunt
FUTURO IMPERFECTO volam singular voles volet...etc nolam noles nolet...etc malam males malet...etc feram feres feret...etc ferar fereris feretur...etc
PARTICIPIO volens volentis nolens nolentis ferens ferentis latus, -a, -um -
Page: 1/3 Pour le moment d'aprs Lavarenne et Cayrou. La page 1 contient la leon. La page 2 les exercices. La page 3 la correction des exercices.
Premire leon Le verbe tre l'indicatif prsent sum es est sumus estis sunt Le verbe tre l'indicatif pass fui fuisti fuit fuimus fuistis fuerunt (ou fuere) Remarques - Normalement, on n'emploie pas le pronom sujet (je, tu, etc.). - Ressemblance avec le franais: tu es, il est (identiques en latin); les autres formes sont trs voisines.
Remarques
- Ressemblance avec je fus, tu fus, etc. - Toujours absence du sujet puisque cette absence est constante. On n'exprime le pronom sujet que lorsqu'on veut insister sur l'ide que c'est lui, et non un autre qui agit; ou encore, par exemple, pour opposer les actions de deux personnes: Ego sum bonus, tu es malus. Moi, je suis bon, mais toi tu es mchant. Notons au passage que tu est le mme pronom en franais. Quant ego qui signifie moi, je, on le retrouve dans goste, celui qui ne pense qu' son petit moi. Le latin possde un seul temps (le parfait) qui correspond Ainsi fui pourra se traduire nos trois temps du franais: pass simple, pass compos selon le cas : je fus, j'ai t, et pass intrieur. j'eus t. On retrouve dans le parfait les mmes terminaisons qu'au mus a donn en franais prsent: mus la premire personne du pluriel. mes: nous sommes, nous tis la deuxime personne du pluriel. fmes. nt la troisime personne du pluriel. tis a donn en franais vous tes, vous ftes. nt a donn en franais sont,
furent. Cependant si quelques terminaisons sont identiques au prsent et au parfait, elles ne le sont pas toutes. Nous avons sum et fui, es et fuisti. C'est donc que tous les temps n'ont pas exactement les mmes terminaisons. Cf en franais: j'aime et j'aimai, nous aimons et aimmes. amavi j'ai aim Le prsent sum est trs amavisti tu as aim irrgulier: c'est la mme amavit il a aim chose dans toutes les amavimus nous avons aim langues. Mais le parfait fui se amavistis vous avez aim conjugue comme tous les amaverunt (ou amavere) ils ont aim parfaits sans exception. Il faut prendre garde de bien noter le radical et la terminaison. Ainsi le radical de fui est fu et la terminaison i. Le parfait d'un verbe est toujours donn par le dictionnaire. Il sert former d'autres temps: plus-que-parfait, futur antrieur, etc. C'est donc un temps primitif et il est assez souvent du prsent. On a vu plus haut que sum ne ressemble gure fui. Les composs du verbe tre, c'est--dire composs d'un prfixe auquel on ajoute ce verbe: adsum, ades, adest... je suis prsent absum, abes, abest... je suis absent Au parfait on a afui, le b tant tomb desum, dees, deest... je manque, je fais dfaut Les prfixes des mots obsum, obes, obest... je nuis, je fais obstacle franais sont mis en caractre gras pour faire ressortir les rapports entre le latin et le franais. Tableau de la prononciation dite "restitue" Place des Lettres Ne pas Mais lettres dans Exemples prononcer prononcer prononcer les mots imber, pluie (immber) - inde, de l im-, inain- (inclus) imm-, inn(innd) lupus, loup (loupouss) - pyra, bcher u, y u, i ou, u Devant une (pura) consonne (jaune) eu au, eu a-ou, -ou aureus, d'or (aourouss) (peu) aeger, malade (a-ger) - pna, ae, a-, o- chtiment (po-na) j (=i), en jam, dj (iamm) - dives, riche en voyelles v(=u) consonnes (diouess) (cercle, ckCicero, Cicron (kikro) cire) Devant e ou i j (grer, gu- (gu, gero, je porte (guro) - gigno, ggibier) gui) j'engendre (guig-no) Au dbut du hmuette aspire habilis, habile (habiliss) mot en nasalisant -mm-, -nnEntre voyelle tempus, temps (temmpouss) - consul, -m-, -n(comte, bien et consonne consul (conn-soul) tante) dtaches Entre deux -s-z- (rose) -ssrosa, rose (rossa) voyelles tDevant i ss- (nation) tnatio, nation (nat-io)