www.setman.

pl

1. Ludzie zmieniaj si i rozwijaj w odpowiedzi na wyzwanie Postaw przed pacjentem wyzwanie wystarczajce, ale nie przytaczajce pacjent musi mie wiadomo, e tego wyzwania nie da si unikn Sprowokuj zastosowanie przez pacjenta nowego sposobu radzenia sobie w danej sytuacji Sprowokuj pewien konkretny rodzaj auto zoci podjcie decyzji wzicia dupy w troki Odpowiednio moduluj gos

2. Pacjenci zmieniaj si, jeeli dokonuj takiego wyboru daj od pacjentw odpowiedzialnoci za ich dziaania daje im nadziej i godno. Prowokuj do stwierdzenie pacjenta nie dziaam, bo nie chc, a nie nie dziaam, bo nie mog wolno. Dziaaj radykalnie pacjent jest odpowiedzialny za swoje zachowanie wtedy potwierdzi swoj to

3.

Pacjenci

maj

wiele

wikszy

potencja

osigania

przystosowawczych, produktywnych i prospoecznych modeli ycia ni zakadaj to oni sami i wikszo klinicystw Prognostyczne stwierdzenia zmieniaj si w samospeniajc si przepowiedni

www.setman.pl

4. Psychologiczna krucho pacjentw jest wielk przesad, przeceniaj j i oni sami, i inni Przesadnie koncentruj si na tym, co ze u pacjenta tym

samym prowokuj go do przyznania si, co jest w nim dobrego Wymagaj od pacjenta

5.

Niedostosowawcze,

nieproduktywne

antyspoeczne

postawy i zachowania pacjenta mona radykalnie zmieni niezalenie od poziomu ich natenia i przewlekoci Pacjenci odzwierciedlaj oczekiwania terapeuty

6. Dorose i biece dowiadczenia w ksztatowaniu wartoci, postaw i zachowa pacjenta s co najmniej rwnie wane (jeeli nie waniejsze) jak dowiadczenia z dziecistwa

i przeszoci Rodzice wysyaj dzieciom miliony wiadomoci, ktre

w duej mierze wynikaj z zachowania dziecka Dzieci odbieraj te wiadomoci selektywnie Jako dorosy wybiera, e te bdzie reagowa na niektre wiadomoci Nie tylko rodzice odpowiadaj za nasze postrzeganie wiata Przebij si do pacjenta i uyj wszelkich umiejtnoci z zakresu poj, postaw i emocji, umiejtnoci, jakich nauczye si jako dorosy zmiany wywoasz wielki potencja do

www.setman.pl

7.

Zachowanie

pacjenta

stosunku

do

terapeuty

jest

wzgldnie dokadnym odbiciem zwyczajowych wzorcw relacji spoecznych i interpersonalnych Stwarzaj spoeczny mikrokosmos terapii poprzez: Czste prezentowanie pacjentowi, jak oceniaj do wane dla niego osoby Odgrywanie scenek spoecznych, ktre pokazuj

z humorem, e z postaw i zachowa pacjenta pyn negatywne konsekwencje spoeczne Odnoszenie si do ksztatujcej zachowanie informacji zwrotnej, ktra jest dostpna pacjentowi z matrycy relacji spoecznych Wtedy pacjent prezentuje swoje zachowania obronne Wybierz te autodestrukcyjne strategie, na ktrych chcesz si skupi Uodpornij pacjenta na ciosy wciekego losu Pom mu rozwin przystosowawcze sposoby radzenia sobie w relacjach spoecznych

8. Ludzie maj sens; czowiek kieruje si doskona logik; czowieka da si zrozumie Kady czowiek co komunikuje o sobie Przesuchuj pacjenta w celu uzyskania informacji niezbdnych do ich zrozumienia

www.setman.pl

9. Wyraanie terapeutycznej nienawici i radosnego sadyzmu w stosunku do pacjentw moe nie im wyrane korzyci Szczere odrzucenie o wiele bardziej pomaga pacjentowi ni wymuszona akceptacja Mio i kara cznie s wyranie skuteczne w zmianie zachowania Daj upust swojej zoci, jeli jest to konieczne

10. Istotne komunikaty wdruj midzy ludmi niewerbalnie Niewane jest to, co si mwi, ale jak to si mwi Uwanie czytaj mow ciaa pacjentw Naucz si umiecha oczami Wysyaj dowcipnie niespjne wibracje

11. Dwie centralne hipotezy Hipoteza 1 Pacjent sprowokowany przez terapeut

(humorystycznie, wraliwie i we wasnych ramach odniesie pacjenta) bdzie skania si do pjcia w odwrotnym kierunku ni wskazuje wyraana przez terapeut definicja pacjenta jako osoby Hipoteza 2 i Pacjent prowokacyjnie przez zachcony do

(humorystycznie

wraliwie)

terapeut

kontynuowania swoich autodestrukcyjnych, odbiegajcych od normy zachowa, bdzie skania si do wejcia we wspierajce siebie i innych zachowania, ktre s duo bardziej zgodne z normami spoecznymi.

www.setman.pl

Inne odmiany Terapeuta przyjmuje usprawiedliwia wiksz pacjenta za pacjent swoje

odpowiedzialno

zachowanie, wartoci i postawy Terapeuta przedstawia absurdalne uzasadnienie

patologicznych zachowa pacjenta wnioski na niskim poziomie

pacjent wyciga i stosuje

abstrakcji

naukowe zasady wnioskowania, szczeglnie brzytw Occama (nie mnoy bytw ponad potrzeb).

www.setman.pl

Frank Farrelly mwi: "Klient jest prowokowany przez terapeut, by:

Przejawia samouznanie - werbalnie i niewerbalnie Zachowywa si adekwatnie zarwno w dziaaniach, jak i w zwizkach.

Chroni si realistycznie Angaowa si w realistyczne testowanie rzeczywistoci psychospoecznej i nauczy si rozrnie niezbdnych do reagowania w elastyczny sposb. Percepcja oglna prowadzi do zgeneralizowanych, stereotypowych reakcji, rozrnienia percepcyjne dostosowanych. prowadz do reakcji elastycznych,

Angaowa si w wice si z ryzykiem zachowania w relacjach osobistych, a szczeglnie spontanicznie

i bezporednio przekazywa wanym dla siebie osobom rzeczywicie przez siebie dowiadczane uczucia i okazywa czuo. Najtrudniejszymi sowami w zwizkach s zwykle "Potrzebuj ci, tskni za tob, zaley mi na tobie" -- wyrazy oddania innym. (Provocative Therapy, p. 56)

www.setman.pl

Czynniki Farellyego
to zachowania, wzory strategii i dziaa, ktre terapeuta stosuje w pracy z pacjentem.

S one podzielone na 7 grup:

1. Zachowania stae 2. Zachowania warunkowe 3. Oglne narzdzia prowokatywne 4. Reakcje na opisy problemw 5. Reagowanie na stwierdzenia dotyczce koncepcji siebie 6. Procesy wewntrzne terapeuty 7. Strategie

www.setman.pl

Zachowania, ktre terapeuta stosuje cigle lub bardzo czsto.

www.setman.pl

10

1. Nawi kontakt fizyczny

Nawi i utrzymuj kontakt wzrokowy

Dotykaj

Gaszcz

Poklepuj

Delikatnie szturchaj

Nachyl si w stron pacjenta

2. Niewerbalnie odzwierciedlaj zachowania

Naladuj postaw, ton, tempo gosu, typowe zachowania pacjenta

www.setman.pl

11

3. Uywaj artobliwego tonu gosu

Mw artobliwie

Mw kpico

Przekomarzaj si

Zmie ton gosu, gdy pacjent jest zmieszany

Dawaj

pozytywne

sugestie,

uywajc

niskiego

(hipnotycznego) tonu gosu

Dopasuj tempo gosu do oddechu (lub innego fizycznego procesu) pacjenta

Mw w sposb sfrustrowany, gdy pacjent zaczyna si powtarza (Jeste beznadziejnym przypadkiem dla starego, zmczonego terapeuty)

4. Uywaj anegdot
Uywaj w pracy metafor, cytatw, przenoni, anegdot

Stosuj dowcipy

Zbieraj sentencje i uywaj ich

Cytuj siebie samego

www.setman.pl

12

5. Uwanie koncentruj si na pacjencie

Skup si cakowicie na pacjencie

Ignoruj zewntrzne bodce

Wyobra sobie pacjenta, jako tykajc bomb, ktr musisz rozbroi

6. Nie pomagaj pacjentowi

Nie wymylaj rozwiza problemw

Nie udzielaj powanych rad

www.setman.pl

13

7. Nie przestrzegaj logicznej cigoci sesji

Wprowadzaj lune uwagi

Zbaczaj z tematu

Udawaj, e zapominasz co, co zostao powiedziane przed chwil

8. Bd roztargniony, udawaj gupiego

Reaguj w sposb roztargniony, gdy pacjent co akcentuje lub wypowiada z emocjami

Reaguj na te stwierdzenia, ktre Ty uwaasz za wane, a pacjent chce je omin

Obojtnie reaguj na rzeczy wane dla pacjenta powtarzaj je znudzonym gosem, kilkakrotnie pytaj o rzeczy nieistotne, zapominaj o nich

www.setman.pl

14

9. Pamitaj, e prowokujesz zachowania adekwatne

Zastanw si, jakie reakcje chcesz uzyska: Zachowania asertywne, adekwatne Wyrazy samouznania Realistyczne chronienie si Testowanie rzeczywistoci psychospoecznej Wyrazy ciepa i troski, uwagi, przyjani, mioci

Bdziesz

wiedzie,

terapia

przebiega

dobrze,

jeli

uzyskasz dostatecznie duo tych reakcji

www.setman.pl

15

Zachowania, ktrymi terapeuta reaguje na szczeglne zachowania pacjenta

www.setman.pl

16

10. Poluj na emocje

Zmieniaj i urozmaicaj swoje zachowanie, by pacjent silnie reagowa niewerbalnie

Wydobywaj tak siln reakcj emocjonaln, jak tylko moesz

Mw duo o seksie

11.

Olepnij

na

czerwone

zielone

wiato
Kontynuuj terapi, nawet przy silnym sprzeciwie pacjenta

12.

Opisuj

silne

niewerbalne

reakcje

pacjenta
Opisuj pacjentowi jego silne reakcje

daj doprecyzowania uczu i myli

13. Pytaj o szczegy

daj uszczegowienia myli, dokoczenia rozpocztego zdania
www.setman.pl

17

14. Praca w transie

Wygaszaj uniwersalne prawdy uroczystym gosem, gdy pacjent jest zmieszany, w stanie wyczekiwania lub transu

Mw

abstrakcyjne

prawdy

odpowiednie

dla

pacjenta

(Gboko w sobie, ludzie wiedz, co czuj)

W tym momencie nie prowokuj, a dawaj bezporednie sugestie w sposb powany

15.

Powanie

reaguj

na

traumatyczne

dowiadczenia
Nie zachowuj si prowokatywnie od razu, gdy pacjent opowiada o jakim bolesnym dowiadczeniu

Zapytaj o szczegy

Zaprezentuj dowiadczenia

wasn

reakcj

emocjonaln

na

te

Stopniowo reaguj prowokatywnie na wypowiedzi pacjenta

16. Demonstruj niespjno

Odwzorowuj niespjno pacjenta wasnym zachowaniem

Przesadnie demonstruj niewerbalne oznaki zmczenia

www.setman.pl

18

Rzeczy, ktre terapeuta robi czasami

www.setman.pl

19

17. Przerywaj pacjentowi

Stosuj niespodziewane i zgryliwe uwagi w trakcie

wypowiedzi pacjenta

Nie przejmuj si tym, czy skoczy on swoj opowie

Nie przejmuj si tym, czy uda Ci si wtedy zrozumie sens jego wypowiedzi

18. Naladuj pacjenta

Naladuj pacjenta w sposb przesadny, teatralny

19.

Przedstawiaj

wpyw

zachowania

pacjenta na innych
Silnie reaguj na zachowanie pacjenta On wadczy i egocentryczny Ty niemiay i niepewny On uwodzicielski Ty trudno opanowujcy swoje reakcje seksualne

www.setman.pl

20

20.

Bdnie

interpretuj

problemy

komunikacyjne
Udawaj, e zmieszanie lub inne problemy s oznak wyciszenia i przygotowania perfekcyjnej odpowiedzi

21.

Nieprzekonujco

kwestionuj

oznaki

poprawy
Wzdychaj i smutnym gosem komunikuj, e zmieni si jest bardzo trudno

Niedorzecznie zaprzeczaj zmianom

artobliwie odrzucaj wszelkie zmiany

Nie dawaj wiary zmianom

Sugeruj, e to tylko tymczasowe zmiany

Uywaj dziwacznych u pacjenta

powodw tumaczc

brak zmiany

Humor jest fundamentem!

www.setman.pl

21

22.

Niedorzecznie

kwestionuj

zaufanie

i wsparcie z zewntrz
artobliwie i niedorzecznie zaprzeczaj yczliwe wsparcie zewntrzne dla pacjenta

Spraw, by pacjent przeciwdziaa Twoim zaprzeczeniom i powoywa na wiadkw zmian swoich bliskich (Nie wierzysz, zapytaj moj siostr)

23.

Wymagaj

od

pacjenta

powtarzania

wanych wnioskw
Wymagaj od pacjenta wypowiadania mocnych stwierdze

Wymagaj od pacjenta powtarzania nowych spojrze na spraw i kluczowych decyzji (moesz udawa, e nie zrozumiae, lub zrozumiae opacznie)

24. Szeroko i obszernie dramatyzuj na tle swoich fantazji

Rb teatr ze swoich absurdalnych wypowiedzi

Graj rne role

Mw e CO zrobie?!
www.setman.pl

22

www.setman.pl

23

25. Rb wicej tego samego, myl wicej o tym samym, czuj wicej tego samego!
Opisuj absurdalne korzyci wypywajce z problemu

Opisuj absurdalne minusy rozwizania problemu

Zachcaj o zachowa, myli i nastrojw stanowicych problem

Rozdmuchuj opisy zdolnoci pacjenta do zmagania si z problemami

26. Rozwizania w klimacie Dalego

Dawaj absurdalne rady

Niewprawnie przewiduj katastroficzne lki pacjenta (To, przez co teraz przechodzisz, to nic. Poczekaj objawy si nasil)

www.setman.pl

24

27. Absurdalne wyjanienia

Dawaj absurdalne wyjanienia

28. Wyolbrzymiaj zalety pacjenta a do zupenego zanegowania problemu

Znajd niewtpliw zalet lub zasoby pacjenta

Wykorzystaj je do stwierdzenia, e dla osoby o takim potencjale, ten problem jest trywialny.

www.setman.pl

25

www.setman.pl

26

29. I tak jeste tustym kutasem

Wyolbrzymiaj negatywne postrzeganie siebie przez pacjenta

Bdnie i artobliwie interpretuj silne i sabe strony pacjenta niemiaemu pogratuluj spokoju i pewnoci siebie

30. Wyolbrzymiaj negatywne wyobraenie pacjenta o wasnym ciele

Do wyjtkowo otyej kobiety O mj Boe, balon si zerwa z uwizi!

Do wyjtkowo brzydkiego mczyzny O matko jedyna, syn Frankensteina wsta z grobu!

31. Wyolbrzymiaj stereotypy kulturowe

Uywaj wszystkich stereotypw pasujcych do pacjenta w danym problemie

Minimalizuj problem pacjenta (Wszystkie blondynki tak maj)

www.setman.pl

27

To,

co

terapeuta

robi

mentalnie,

aby

umoliwi sobie zachowania, ktre stosuje

www.setman.pl

28

32. Wejd w stan chichotu, gupawki

Wejd w stan emocji, w ktrym bdziesz wyjtkowo podatny na arty

33. Bd serdeczny
Podtrzymuj ciepe nastawienie do pacjenta

Miej do niego uczucia takie, jak do swojego przyjaciela lub czonka rodziny

Terapia prowokatywne = serdeczne przekomarzanie si midzy przyjacimi

34.

Suchaj

swojego

wewntrznego

przewodnika
Wyobra sobie mdrcw stojcych za Tob i rozmawiajcych o Twoim pacjencie suchaj ich

Wyobra sobie, zobacz i usysz duchowych przewodnikw, ktrzy mwi o Twoim pacjencie

www.setman.pl

29

35. Zobacz w wyobrani telewizory

Zobacz krg wielkich ekranw telewizyjnych, ktre

wywietlaj ycie pacjenta we wszystkich jego wymiarach (kady przedstawia inny wymiar)

Zwr uwag na ten najciekawszy

Obserwuj w tym czasie reakcj pacjenta

Zwracaj uwag na inne telewizory opisuj to, co widzisz, czujesz, mylisz

Mw do siebie, by nazwa swoje reakcje i odczucia zwizane z pacjentem

Uywaj tych okrele, aby znale ywe obrazy obok lub za pacjentem

Mw o tych obrazach

www.setman.pl

30

www.setman.pl

31

36. Przerzucaj win pomidzy pacjentem a yciem

Jeli pacjent za sytuacj obwinia wiat, to przerzu win na niego i odwrotnie

Stj w opozycji do tego, co mwi pacjent

37. Bierz stron

Wybierz jedn ze stron konfliktu

Wyolbrzymiaj jej zalety i racje

Mw, e pacjent musi si pogodzi z wadami danego stanowiska, bo to nieodzowny element ycia

Zmie stron konfliktu, gdy pacjent zacznie protestowa

Zaproponuj, by pacjent sam si zmieni

www.setman.pl

32

38. Wymagaj, by pacjent by interesujcy

Zachowuj si tak, jakby zadaniem pacjenta byo rozbawienie Ciebie

Okazuj wyrane znudzenie histori pacjenta

Nieumiejtnie skrywaj ziewanie

39. Zachowuj si bardziej zwariowanie ni pacjent

www.setman.pl

33

Obwiniaj ycie!

Ciao Biologia Typ sylwetki Niedostatki Genetyka Obcienia dziedziczne Hormony Wygld Menopauza / Andropazua Nerwy ywienie Przeznaczenie Astrologia Pech Bg Karma Poprzednie wcielenia Rodzina Rodzice Rodzestwo Dziadkowie

Historia Wiek Kolejno urodzenia Dziecistwo Pochodzenie Umys Niewiadomo Natura Natura Yin Yang Spoeczestwo Szef Edukacja Prawo Media Inni Polityka Telewizja / Media Kobiety / Mczyni wiat

www.setman.pl

34